grijs voor iedereen die nu meer wil weten over later
speciale editie
UPO
2
wat kun je verwachten?
3
waarde van je pensioen
4
factor A
4
meer weten
stap-voor-stap door je
Uniform Pensioen Overzicht Dit is een speciale grijs. Deze editie is opgezet om je te helpen je Uniform Pensioen Overzicht (UPO) te begrijpen. Dit overzicht, dat jaarlijks aan deelnemers van alle pensioenfondsen wordt verstuurd, geeft namelijk een goed inzicht in je pensioenuitkering. Als je tenminste snapt wat er staat …
A
ls je actief deelnemer aan een pensioenregeling bent, krijg je jaarlijks van je pensioenfonds een Uniform Pensioen Overzicht (UPO). Veel deelnemers vinden pensioen nog altijd een ver-van-hun-bedshow en bergen dit overzicht gelijk op zonder het goed door te nemen. Onverstandig vindt Els Adam, bestuurslid bij het Randstad-pensioenfonds. ‘Ruim het niet
op zonder het te lezen. Op grond van de informatie op je UPO kun je namelijk bepalen of de hoogte van je pensioen voor jou en je eventuele partner en kinderen goed genoeg geregeld is. Wat wil jij later nog allemaal kunnen doen en heb je daarvoor dan geld? Dat zou iedereen zich moeten afvragen.’ Omdat je het misschien lastig vindt om een UPO te lezen en om te begrijpen wat je hebt aan de informatie die erin staat, nemen in
Alle informatie over de pensioenregeling van Randstad staat in de pensioenbrochure op de website van het pensioenbureau. Als je deze code met een QR-lezer op je smartphone (bijvoorbeeld Bleepr) scant, dan kom je direct bij de brochure terecht.
deze speciale uitgave van grijs Olaf Smit van het Pensioenbureau van Randstad en intercedente Jantiene Krekels (Randstad Nederland) de UPO en alle begrippen stuk voor stuk door.
1 V oor wie is dit pensioenoverzicht bedoeld? Jantiene: ‘Ik ben er blij mee, want ik ben bezig met het aanvragen van een hypotheek en dan vragen ze hierom. Maar waarom krijg ik dit overzicht eigenlijk?’ Olaf: ‘Het is wettelijk verplicht om actieve deelnemers aan een pensioenregeling jaarlijks een UPO te sturen. Alle pensioenuitvoerders gebruiken hetzelfde overzicht, zodat deelnemers met UPO’s van verschillende pensioenfondsen de bedragen makkelijk bij elkaar kunnen optellen. Met deze informatie kun je bekijken of je later voldoende geld krijgt, naast je AOW.’ Jantiene: ‘Bij Voor uw partner staat: Geen partner, terwijl ik wel een partner heb. Hoe komt dat?’ Olaf: ‘Alleen als je getrouwd bent, staat hier een partner vermeld. Partners van samenwonenden registreren we niet. Maar als je samenwoont met een samenlevingscontract en op hetzelfde adres ingeschreven staat, dan zal je partner bij jouw eventuele overlijden voor de pensioendatum wel een uitkering ontvangen. (Zie het blok Bij overlijden.) Ook al staat die partner hier niet vermeld. Om hiervoor in aanmerking te komen hoef je ons nu geen kopie van het samenlevingscontract te sturen. Deze hoeven we pas te hebben in het trieste geval dat je komt te overlijden voor je pensioendatum.’
1 april 2013 en de korting is nog niet definitief. In ieder geval zal op die datum de mogelijke korting niet hoger zijn dan dit percentage.’ Jantiene: ‘Ik heb wel eens gehoord dat je je pensioen ook kunt verdelen, omdat je bijvoorbeeld als je net met pensioen gaat meer wilt kunnen besteden per jaar dan na een jaar of tien. Klopt dat?’ Olaf: ‘Je kunt er inderdaad voor kiezen om de eerste vijf of tien jaar meer te laten uitkeren. Ook kun je op de pensioendatum eventueel genoegen nemen met wat minder pensioen en een deel van je ouderdomspensioen uitruilen in een nabestaandenpensioen, want de verzekering van het nabestaandenpensioen stopt als je met pensioen of uit dienst gaat. (Zie het blok Bij overlijden.) Je kunt er bij pensionering in principe ook voor kiezen je pensioen te laten uitkeren door een verzekeraar in plaats van het Randstad-pensioenfonds. Het is mogelijk dat een verzekeraar een aantrekkelijkere uitkering kan verstrekken dan wij kunnen. Daar hoef je je pas over te buigen tegen de tijd dat je met pensioen gaat. Nu bieden we die mogelijkheid overigens niet, want de dekkingsgraad ligt onder de 100 procent en een overdracht aan een verzekeraar is dan niet toegestaan.’
Bij overlijden Jantiene: ‘Begrijp ik het goed
3 1
6 2 4
dat mijn partner wel iets ontvangt als ik overlijd voor mijn pensioen, maar niet als ik overlijd als ik al met pensioen ben?’ Olaf: ‘Ja, bij de Randstad-pensioenregeling is het zo dat als je tijdens je dienstverband overlijdt, je partner en kinderen een uitkering krijgen. Maar als je gepensioneerd bent op het moment dat je overlijdt, dan krijgt je partner geen geld. Het nabestaandenpensioen is namelijk een verzekering en die
2 Welk pensioen kunt u verwachten?
Bij pensionering Jantiene: ‘De bedragen die hier staan, zijn dat bedragen per jaar?’ Olaf: ‘Ja, als je de bedragen door twaalf deelt, weet je hoeveel pensioen je bruto per maand krijgt. We geven niet alleen aan wat je al aan pensioen hebt opgebouwd (Opgebouwd pensioen per 31 december 2011), maar ook welk pensioen je mogelijk bereikt als je tot je 65ste bij de Randstad Groep blijft werken (Te bereiken pensioen). Gerekend vanuit de huidige situatie, dus je huidige inkomen. De voorgenomen korting van 4,9 procent is niet in deze bedragen verwerkt. Het betreft namelijk nog een voornemen per
5
Jantiene Krekels (intercedente) bespreekt haar UPO met Olaf Smit van het Pensioenbureau
stopt als je met pensioen gaat. Ook als je uit dienst gaat, ben je niet meer verzekerd. Je partner en eventuele kinderen krijgen in beide gevallen geen uitkering als je overlijdt tenzij je daarvoor nu iets regelt. Je betaalt dan maandelijks iets extra’s en koopt daarvan een nabestaandenpensioen in. Dan bouw je het op net zoals het ouderdomspensioen. Dit kun je via ons regelen. Je ziet dat dan ook terug op je UPO. Je kunt trouwens
als je uit dienst of met pensioen gaat, er ook voor kiezen om een gedeelte van je pensioen om te wisselen voor een opgebouwd nabestaandenpensioen. We noemen dit “uitruil”.’
Bij arbeidsongeschiktheid Jantiene: ‘Hier staat dat ik ook een uitkering van het pensioenfonds krijg op het moment dat ik arbeidsongeschikt word. Hoe zit dat?’ Olaf: ’Klopt. Op het UPO kun je zien wat je maximale jaarlijkse inkomensaanvulling is als je volledig arbeidsongeschikt raakt. Het pensioenfonds zorgt dan voor een aanvulling van je inkomen bovenop de WIA-uitkering (Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen). De hoogte daarvan is afhankelijk van je persoonlijke situatie, zoals de mate van arbeidsongeschiktheid. Als je (gedeeltelijk) arbeidsongeschikt raakt, dan gaat je pensioenopbouw overigens gewoon door alsof je nog volledig bij Randstad werkt.’ Jantiene: ‘Dat is wel iets om rekening mee te houden, bijvoorbeeld bij het afsluiten van de hypotheek waar ik nu mee bezig ben. Want de bank vraagt of ik arbeidsongeschiktheidsverzekering wil afsluiten. Maar die heb ik dus al?’ Olaf: ‘Ja. De regeling bij het Randstad-pensioenfonds gaat in op het moment dat iemand langer dan twee jaar ziek is. Het UWV bepaalt dan of je in de WIA (Wet
werk en inkomen naar arbeidsvermogen) terecht komt. Is dat het geval, dan treedt de regeling in werking en die bestaat uit twee delen. Het eerste deel is dat je van het pensioenfonds een inkomensaanvulling krijgt. Vaak is de uitkering van de WIA namelijk fors lager dan het salaris dat je had. Deze aanvulling vult de wettelijke uitkering aan tot zeventig procent van het laatstgenoten loon. Zolang je arbeidsongeschikt bent, blijf je dit ontvangen. Het loopt ook door als je niet meer bij Randstad in dienst bent. Het tweede deel van de regeling bestaat eruit dat Randstad je pensioenopbouw voortzet alsof je nog aan het werk zou zijn. Stel dat iemand van dertig jaar voor de rest van zijn leven niet meer kan werken, dan blijft het pensioenfonds tot aan de pensioendatum bijdragen aan de pensioenopbouw.’ Jantiene: ‘Is het dan nog nodig om bij mijn hypotheek een extra verzekering af te sluiten tegen arbeidsongeschiktheid?’ Olaf: ‘De verzekering van het Randstad-pensioenfonds is een maximale verzekering. Veel medewerkers hebben daar genoeg aan. Weliswaar dekt het niet de gehele mogelijke achteruitgang in inkomen, maar het is een goed vangnet en geeft zonder twijfel inkomenscontinuïteit.’
3H oudt uw
pensioen zijn waarde?
Jantiene: ‘Hier kijk ik nu misschien wel beter naar dan eerdere jaren, omdat we net te horen hebben gekregen dat er mogelijk gekort gaat worden. Hoe zie ik dat op dit overzicht terug?’ Olaf: ‘Dat zie je hier nog niet terug, omdat als er gekort gaat worden, dat pas per 1 april 2013 zal zijn. Dat zie je op zijn vroegst pas op je UPO over 2013, die je in 2014 zult ontvangen. Op de UPO die nu voor je ligt, staat wel dat je opgebouwde pensioen de afgelopen drie jaar niet is verhoogd. Ofwel, zoals wij het noemen, dat er ‘geen winst is bijgeschreven’. De meeste andere pensioenfondsen hebben het over ‘indexatie’. Voor gepensioneerden betekent dit dat hun uitkering de afgelopen drie jaar gelijk is gebleven en voor nog-niet-gepensioneerden, zoals jij, is het ‘te bereiken pensioen’ enkel gewijzigd door veranderingen in de salarishoogte. Hier staat ook aangegeven dat je pensioen naast stijgen of gelijk blijven, ook kan dalen. Dat zie je dan mogelijk op je UPO in 2014 in verband met de eventuele korting.’ Jantiene: ‘Waarom is de “verhoging” al drie jaar 0,00%?’ Olaf: ‘De dekkingsgraad van het pensioenfonds bepaalt de winstbijschrijving. De dekkingsgraad geeft
de verhouding weer tussen de bezittingen en de waarde van de huidige en toekomstige pensioenuitkeringen (de verplichtingen). Pensioenfondsen moeten genoeg geld in kas hebben om aan hun toekomstige pensioenverplichtingen te kunnen voldoen. Sterker nog: voor de zekerheid moet een pensioenfonds tegenover de waarde van iedere toekomstig uit te keren euro, minimaal € 1,05 aan bezittingen hebben (een dekkingsgraad van 105 procent). Bij het Randstad-pensioenfonds vindt geen winstbijschrijving plaats bij een dekkingsgraad onder de 115 procent. Pas bij die dekkingsgraad is het – gezien de karakteristieken van het fonds zoals relatief veel jonge deelnemers en het feit dat het fonds niet kan terugvallen op een extra premiestorting door de werkgever – financieel verantwoord om de pensioenen te verhogen. De dekkingsgraad van het fonds eind 2011was 92,3 procent.’
4 Op welke
gegevens is uw pensioenoverzicht gebaseerd?
Jantiene: ‘Hier staan veel begrippen achter elkaar, wat is wat?’ Olaf: ‘Het pensioengevend salaris is het deel van je inkomen dat
meetelt voor het pensioen. Bij ons is dat twaalf keer je bruto maandsalaris plus je vakantiegeld. Bij 8,5% vakantiegeld heb je het dan over een bedrag van 13,02 keer je bruto maandsalaris. Over een deel hiervan – de zogenoemde franchise – bouw je geen pensioen op, omdat je naast je pensioen ook AOW krijgt als je met pensioen gaat. Randstad hanteerde in 2011 een franchise van 12.898 euro, dit is het laagst mogelijke bedrag, zodat er een maximaal bedrag overblijft dat meetelt voor je pensioen. Het pensioengevend salaris min de franchise is de pensioengrondslag: over dit bedrag bouw je pensioen op. Werk je parttime, dan wordt de parttimefactor ook voor de franchise gebruikt. Tot 31 december 2011 bouwde je jaarlijks 2,25 procent van je pensioengrondslag aan pensioen op. Is de pensioengrondslag bijvoorbeeld 20.000 euro, dan bouw je 450 euro pensioen op. Deze 450 euro krijg je vanaf je pensioendatum ieder jaar – zo lang je leeft – bruto van ons uitgekeerd. Bouw je veertig jaar lang pensioen op, dan heb je in dit voorbeeld dus een pensioen van bruto 18.000 euro per jaar. In de praktijk zal je inkomen in die veertig jaar stijgen. En je pensioen dus ook.’ Jantiene: ‘Dat opbouwpercentage van 2,25 procent gaat omlaag toch?’ Olaf: ‘Dat klopt. In 2012 bouw je 2,20 procent op, dus volgend jaar staat er op je UPO bij opbouwpercentage 2,20 in plaats van de 2,25 die er nu staat. Zie hierover ook grijs nummer 7. Die gaat over de voorgenomen korting en de
lagere opbouw. Je kunt deze op de website van het pensioenfonds nog nalezen.’
5 Factor A (voor uw belastingaangifte)
Jantiene: ‘Hoe verder in het document, hoe ingewikkelder lijkt het wel. Want wat ik met de Factor A moet?’ Olaf: ‘De ‘A’ staat voor pensioenAangroei. Factor A geeft aan wat de aangroei is van je pensioen in een bepaald jaar. Oftewel welk bedrag je er dat jaar bij hebt gekregen. Deze informatie heb je nodig om te bepalen of er in 2012 voor jou nog fiscale ruimte voor extra pensioenopbouw is.’ Jantiene: ‘Hoe kom je aan die ruimte voor extra pensioenopbouw? Heb ik die ook?’ Olaf: ‘Je kunt bijvoorbeeld ruimte voor extra pensioenopbouw hebben als je een leaseauto van de zaak hebt of als je een bonus hebt ontvangen. Dit zijn inkomens bestanddelen waarover je bij ons geen pensioen opbouwt, maar die fiscaal wel als inkomen worden gezien waarover je pensioen mag opbouwen.’ Jantiene: ‘Hoe kom ik er achter of ik die fiscale ruimte heb?’ Olaf: ‘Dat kun je op de website van de Belastingdienst uitrekenen met behulp van de factor A. Met de factor A op deze UPO kun je uitrekenen of je in 2012 jaarruimte hebt, dat wil zeggen of je nog ruimte hebt voor extra pensioen-
opbouw door middel van een lijfrentepolis bij een verzekeraar of door banksparen bijvoorbeeld.’ Jantiene: ‘Moet ik dat dan gaan doen?’ Olaf: ‘‘Je moet niets, het is een mogelijkheid. Maar als de berekening via de fiscus ruimte voor extra pensioenopbouw aangeeft, dan kun je – met gebruikmaking van fiscale voordelen – deze extra opbouw van je pensioen regelen. Want als je jaarruimte hebt, dan mag je de betaalde (lijfrente)premies bij je belastingaangifte over 2012 aftrekken van je belastbare inkomen. Je krijgt dan vanaf je pensionering een extra uitkering van een bank of verzekeraar.’
6 Heeft u vragen? Jantiene: ‘Ik heb eerlijk gezegd nog helemaal nooit op www. mijnpensioenoverzicht.nl gekeken. Waarom zou ik dat moeten doen?’ Olaf: ‘Je oudedagvoorziening stoelt op drie pijlers: AOW, het bij werkgevers opgebouwde pensioen en je persoonlijke vermogen, in de vorm van bijvoorbeeld een eigen huis of een spaarrekening. Die eerste twee pijlers vind je terug op www.mijnpensioenoverzicht.nl. Zeker als je bij verschillende werkgevers pensioen hebt opgebouwd, zou je eens op die website moeten kijken omdat het je een totaalbeeld geeft van wat je na pensionering kunt verwachten. Deze site geeft een goed inzicht in je persoonlijke pensioensituatie.’
Je kunt je jaarruimte berekenen op http://www.belastingdienst.nl/rekenhulpen/ lijfrentepremie/. Als je deze code met een QR-lezer op je smartphone (bijvoorbeeld Bleepr) scant, dan kom je direct bij de rekenmodule van de Belastingdienst terecht.
meer weten?
Op de website van het Randstad-pensioenfonds staat alle informatie over het fonds, de pensioenregeling en bij wie je met welke vraag terecht kunt. Zie: www.randstad pensioenfonds.nl Met vragen kun je ook terecht bij het pensioen bureau: bel naar 020-5695380. Of stuur een mail naar: pensioenfonds@ randstadholding.com
bestuur Het bestuur van de Stichting Pensioenfonds Randstad bestaat uit acht leden. Namens de werkgever: Fred van Haasteren (voorzitter), John van de Luijtgaarden, Roland Berendsen en Sieto de Leeuw. Namens de deelnemers en gepen sioneerden: Paul Eringa, Els Adam, Mark Poort en Solange Overeijnder.
colofon grijs is een uitgave van de Stichting Pensioenfonds Randstad. Hoofdredactie: Michelle de Koning. Eindredactie: Ronald Ganzeboom. Redactieraad: Els Adam, Roland Berendsen, Peter den Ronden. Concept en realisatie: Maters & Hermsen Journalistiek: Michelle de Koning, Fieke Walgreen, Marcel Gansevoort, Joke van Rooyen. Vormgeving: Maters & Hermsen Vormgeving. Fotografie: Jeroen Bouman. Drukwerk: Verweij printing. Stichting Pensioenfonds Randstad Postbus 12600 1100 AP Amsterdam Z.O. disclaimer De inhoud van grijs is met zorg samengesteld waarbij toegankelijkheid voorop heeft gestaan. Hierdoor kunnen interpretatieverschillen ontstaan met het geldende pen sioenreglement. Daarom kunnen aan de inhoud van grijs geen rechten worden ontleend.