‘Het beheer van goederen wil ik uit handen geven’ Volgens Ronald Zwarter, hoofd operatiën bij de Nationale Politie, heeft de Ombudsman de politie er terecht op gewezen dat burgers beter moeten worden geïnformeerd. Hoe werd het rapport van de Nationale Ombudsman bij de politie ontvangen? ‘We keken bij het verbeteren van het beslagproces nog te veel naar binnen en verloren zo de burger uit het oog. Tijdens een uitzending van EenVandaag werd echter verteld dat héle beslagproces niet goed zou zijn. Strafrechtadvocaten beweerden dat agenten niet integer zouden handelen en sieraden en auto’s achterover zouden drukken. Daar had ik moeite mee; de Ombudsman heeft onze integriteit nooit in twijfel getrokken. Wel moeten we de burger beter informeren. We hadden een blinde vlek gekregen en het was goed dat hij ons daarop wees. Samen met ketenpartners hebben we daarom onder meer het Beslagloket geopend, een centraal nummer voor de hele keten dat burgers kunnen bellen. Inmiddels hebben er al 2.200 mensen gebeld, dit blijkt dus in een behoefte te voorzien.’ Het beslagproces begint bij de politie. De politie moet goed nadenken: waarom neem ik dit voorwerp in beslag, heb ik het echt nodig? Volgens het OM zou de politie minder in beslag moeten nemen om de administratieve last te verlagen. ‘Als je ’s nachts iemand op straat ziet lopen met inbrekerswerktuig, neem je dat dan af? Neem je elk bankbiljet mee als je een grote crimineel aan het kaalplukken bent? Ons
WAAR IS MIJN AUTO? De Nationale Ombudsman bestudeerde het inbeslagname proces. In het rapport ‘Waar is mijn auto?’ concludeerde hij in augustus 2016 het volgende: • Informatieverstrekking is onvoldoende Burgers weten vaak niet dat verplichtingen en belastingen omtrent hun auto doorlopen als ze deze niet zelf schorsen. Het OM is niet verplicht deze informatie te geven, maar het veroorzaakt wél veel frustratie als burgers beboet worden omdat ze geen APK-keuring hebben laten uitvoeren. • Samenwerking kan beter Computersystemen van de verschillende ketenpartners sluiten niet op elkaar aan. • Omgang met in beslag genomen v oorwerpen is slecht Er is geen registratiesysteem waarin het in beslag genomen voorwerp van het begin tot het eind gevolgd kan worden, vergelijkbaar met een track-and-trace systeem.
werk is complex, je kunt niet zo maar zeggen: neem minder goederen in beslag. We moeten samen kijken hoe we dit optimaal kunnen doen. Het beslagproces is in zijn geheel lastig omdat we te weinig zícht hebben op de goederen. Als we dat beter organiseren, met een track and trace-systeem, dan maakt het niet uit of we 300.000 of 400.000 goederen in beslag nemen.’ lees verder >>
2/15
INHOUD DAAR IS MIJN AUTO
Hoe het OM en de politie de inbeslagname verbeteren >> DE MENING VAN
Anton Molleman van de IND >> ROTTERDAMS REGIME
Jongvolwassen veelplegers krijgen ISD-maatregel >> COLDCASEKALENDER
Nuttige tips vanuit de cel >> VAN MISDRIJF TOT MAATREGEL:
Strafrechtketenmonitor toont de harde cijfers >>
Voorpagina Mail de redactie
De Nationale Ombudsman wees erop dat de politie niet altijd een bewijs van ontvangst gaf. Gebeurt dat nu wel? ‘In beginsel is het verplicht om een bewijs van ontvangst te geven, tenzij we niet kunnen vaststellen van wie het goed is. Wat we hebben verbeterd, is dat er nu uitleg over het beslagproces op dat bewijs staat, met een verwijzing naar de website voor meer informatie. Voor de agent op straat gaan we het afgeven van bewijzen makkelijker maken. Nu moet de agent voor elk voorwerp handmatig een nieuw formulier invullen, straks kan hij in één keer een bewijs uitdraaien voor meerdere goederen. Over een jaar willen we dat agenten direct het voorwerp kunnen registreren via hun smartphone. Nu kan dat alleen op het bureau.’
INHOUD DAAR IS MIJN AUTO
Hoe het OM en de politie de inbeslagname verbeteren >> DE MENING VAN
Ronald Zwarter, hoofd operatiën bij de Nationale Politie
burgers met inhoudelijke vragen doorverwijzen naar het Beslagloket en mensen die spullen willen ophalen, verwijzen naar het Beslaghuis.’
Wat kan verder nog beter? ‘Ik zou willen dat we alleen nog maar goederen bewaren die we nodig hebben voor forensisch opsporingsonderzoek. De logistiek en het beheer zou ik uit handen willen geven. Neem vuurwerk, dat is steeds zwaarder geworden en wordt tegenwoordig via pakketten verstuurd. Als Post NL illegaal vuurwerk aantreft, bellen ze de politie om het te komen ophalen. Dan brengen wij het naar beveiligde kasten en moeten we zorgen dat het binnen 8 uur naar een bunker wordt gebracht. Ik vind dit geen taak voor de politie. Door regels en vergunningen wordt dit bewaren steeds complexer; dit kost veel geld en capaciteit die we beter kunnen besteden aan andere taken.’
Verder constateerde de Ombudsman dat de samenwerking tussen ketenpartners beter kan. Wat doen jullie eraan om computersystemen beter op elkaar te laten aansluiten? ‘Het besef dat we het beslagproces met elkaar moeten verbeteren, is al langer aanwezig. Samen werken we aan Beslagportaal 2.0. De bouw van één ICT-systeem voor verschillende organisaties is complex. Maar de samenwerking is goed. In de ideale situatie blijft iedereen bij zijn rol: de politie zorgt voor zorgvuldige registratie, het OM beslist snel en bewaarders bewaren de spullen, die daar bij een goed ingericht proces niet te lang liggen.’ ●
In het rapport staat dat medewerkers van jullie callcenter vaak niet weten wat de procedure is na inbeslagname. ‘Dat hoeven ze ook niet te weten. Als ze maar weten dat ze
Anton Molleman van de IND >> ROTTERDAMS REGIME
Jongvolwassen veelplegers krijgen ISD-maatregel >> COLDCASEKALENDER
Nuttige tips vanuit de cel >> VAN MISDRIJF TOT MAATREGEL:
Strafrechtketenmonitor toont de harde cijfers >>
Voorpagina
Lees snel verder wat het OM verbetert naar aanleiding van het rapport ‘Waar is mijn auto?’ >> 3/15
Mail de redactie
‘Burgers kunnen nu 1 nummer bellen’ Wat heeft het OM gedaan met de tips van de Nationale Ombudsman? Een interview met Hedda Janssen en Digna van Boetzelaer. Werden jullie verrast door het onderzoek van de Nationale Ombudsman? Digna: ‘Voordat het rapport verscheen, zaten we al met verschillende ketenpartners aan tafel om te kijken hoe we het beslagproces kunnen verbeteren. Toen de ombudsman zijn onderzoek aankondigde, vonden we dat direct een goed idee. Wij kijken of we het juridisch goed doen, of het efficiënt gebeurt en of we kunnen we verantwoorden wat we doen. Goed om daar de invalshoek van de burger aan toe te voegen.’ Hedda: ‘We hebben actief meegewerkt aan het onderzoek. Toen het rapport verscheen, hebben we het samen besproken.’
DAAR IS MIJN AUTO
Hoe het OM en de politie de inbeslagname verbeteren >> DE MENING VAN
Anton Molleman van de IND >> ROTTERDAMS REGIME
Jongvolwassen veelplegers krijgen ISD-maatregel >> COLDCASEKALENDER
Jullie informeren burgers onvoldoende, volgens het rapport. Digna: ‘Zelf wist ik ook niet dat je auto nog steeds naar de APK moet als hij in beslag is genomen. Het is inderdaad goed om te melden dat burgers hun auto zelf moeten schorsen.’ Hedda: ‘Websites van verschillende ketenpartners verwezen naar elkaar. Alle informatie staat nu op de site van het OM, ketenpartners verwijzen naar onze pagina. Op onze site staat nu dus ook dat burgers zélf de schorsing van hun in beslag genomen auto moeten melden.’ Wat hebben jullie nog meer verbeterd? Hedda: ‘Burgers kunnen nu één telefoonnummer bellen met
INHOUD
Nuttige tips vanuit de cel >> Hedda Janssen, directeur bedrijfsvoering op het parket in Amsterdam en Digna van Boetzelaer, plaatsvervangend hoofdofficier Amsterdam.
vragen over beslag. Bij het Beslagloket zitten mensen uit verschillende organisaties, zij zoeken uit waar het voorwerp is. Binnen vijf dagen krijgen burgers reactie.’ Digna: ‘Eén registratiesysteem waarmee je snel kunt opzoeken waar goederen zijn, is er namelijk nog niet. Aan Beslagportaal 2.0 wordt gewerkt.’ lees verder >>
4/15
VAN MISDRIJF TOT MAATREGEL:
Strafrechtketenmonitor toont de harde cijfers >>
Voorpagina Mail de redactie
3 REDENEN OM GOEDEREN IN BESLAG TE NEMEN 1. Voor waarheidsvinding 2. V oor verhaal van een boete, een ontneming of ten behoeve van het slachtoffer 3. Voor de veiligheid van de maatschappij.
Het komt voor dat de rechter beslist dat een burger zijn auto terug mag krijgen, maar dat die inmiddels is verkocht. Digna: ‘Het lijkt alsof dit niet zou mogen, maar dit mag volgens de wet. Vroeger moest de rechter beslissen of spullen verkocht mochten worden. In 1995 is de wet veranderd omdat er te veel spullen in de opslag stonden; dat werd te duur. Deze bevoegdheid is toen overgeheveld naar het OM. Volgens de wet moet de opslag efficiënt en effectief gebeuren. Het kan dus betekenen dat een auto al verkocht is op het moment dat de rechter beslist. In dat geval krijgt een burger de dagwaarde vergoed. Ik snap dat dat voor burgers raar voelt. Vanuit het algemeen belang is het echter gewenst om zo min mogelijk opslagcapaciteit te gebruiken. Voor zaken met emotionele waarde, zoals de sieraden van oma, maken we een uitzondering.’ Volgens de Nationale Ombudsman duurt het vaak lang voordat het OM een beslissing neemt over het beslag, uit angst een verkeerde beslissing te nemen. Digna: ‘Officieren van justitie vinden het soms ingewikkeld om vooruit te kijken. Stel dat iets in beslag is genomen voor
waarheidsvinding, dan kun je het na onderzoek teruggeven. Maar wat nu als de advocaat nog verder onderzoek wil doen en je hebt het voorwerp al teruggeven?’ Hedda: ‘Officieren willen graag voor de zekerheid in beslag genomen voorwerpen ook als een stuk van overtuiging bewaren. Dat je het stuk echt moet hebben tijdens een zitting komt vrijwel niet voor. We zijn nu aan het bekijken hoe we dat op een andere manier kunnen organiseren.’ Op dit moment zijn er sessies met verschillende ketenpartners om één systeem te bouwen. Waarom is dit zo ingewikkeld? Hedda: ‘Voordat ICT’ers een systeem kunnen bouwen, moeten we het op de millimeter nauwkeurig met elkaar eens zijn over de taak- en rolverdeling.’ Digna: ‘Op punten waar onhelderheid is, moeten we knopen doorhakken.’ Hedda: ‘De politie neemt goederen in beslag, het OM houdt zich bezig met beslissen en verantwoorden en Domeinen bewaart. En iedereen communiceert over zijn eigen taken en verantwoordelijkheden. Dat klinkt simpel. Maar de politie zet spullen natuurlijk ook even op het bureau. Is dat ook bewaren? Met elkaar staan we voor een muur met plakbriefjes om dat helder te krijgen. Het bewaren van spullen op het politiebureau hebben we ‘tijdelijk onder je hebben’ genoemd. We zijn nu bezig om dit grondig met elkaar door te akkeren, zodat we straks uniform kunnen werken met één systeem. Dankzij dat uniforme systeem kunnen we de burger straks beter informeren.’ ●
INHOUD DAAR IS MIJN AUTO
Hoe het OM en de politie de inbeslagname verbeteren >> DE MENING VAN
Anton Molleman van de IND >> ROTTERDAMS REGIME
Jongvolwassen veelplegers krijgen ISD-maatregel >> COLDCASEKALENDER
Nuttige tips vanuit de cel >> VAN MISDRIJF TOT MAATREGEL:
Strafrechtketenmonitor toont de harde cijfers >>
Voorpagina Mail de redactie
DEEL VIA SOCIAL MEDIA 5/15