Cold cases oplossen vanuit de cel Door een proef met de coldcasekalender nam het aantal tips over onopgeloste zaken zodanig toe dat een aantal cold cases weer is geopend. In de week van 17 juli 2017 krijgen alle penitentiaire inrichtingen kalenders, waarmee gedetineerden kunnen meedenken over het oplossen van 52 zware misdrijven.
INHOUD DAAR IS MIJN AUTO
Hoe het OM en de politie de inbeslagname verbeteren >> DE MENING VAN
Anton Molleman van de IND >>
N
ieuwe forensische technieken gaan cold cases wel oplossen, was altijd de verwachting. Toch worden lang niet alle cold cases opgelost aan de hand van DNA. Vaak gaan getuigen na verloop van jaren toch praten, omdat hun relatie met de dader inmiddels is veranderd. Uit onderzoek blijkt dat 10 procent van de opgehelderde cold cases in Nederland werd opgelost dankzij tips van gedetineerden. De politie schat dat achthonderd mensen in Nederland rondlopen met een geheim. Jeroen Hammer, operationeel specialist van het Q-team van de politie: ‘Soms melden getuigen iets niet, omdat ze denken dat de politie de zaak al heeft opgelost of omdat ze denken dat we er niets meer mee doen.’
ROTTERDAMS REGIME
Jongvolwassen veelplegers krijgen ISD-maatregel >> COLDCASEKALENDER
Nuttige tips vanuit de cel >> VAN MISDRIJF TOT MAATREGEL:
Strafrechtketenmonitor toont de harde cijfers >>
Beloning voor gouden tip Tijdens zijn stage in de Verenigde Staten deed Jeroen inspiratie op. In de gevangenis van Virginia zag hij dat cold cases werden opgelost met behulp van een kaartspel. Spelkaarten met slachtoffers leek de politie in Nederland geen goed idee. Maar een kalender met 52 cold cases kwam er uiteindelijk wel, na
In de kalender staan 52 cold cases.
toestemming van de betrokkenen van de slachtoffers. Heeft een gedetineerde de gouden tip, dan krijgt hij een beloning van 15.000 à 20.000 euro. In totaal heeft de politie 800.000 euro aan beloningen gereserveerd. lees verder >>
12/15
Voorpagina Mail de redactie
COLD CASES
INHOUD
1.500 cold cases zijn er, waarvan 1.000 onopgeloste moordzaken. In de andere 500 gevallen betreft het verkrachting,
DAAR IS MIJN AUTO
roof of brandstichting. Het gaat om zware delicten waarvoor
Hoe het OM en de politie de inbeslagname verbeteren >>
minimaal twaalf jaar gevangenisstraf staat. Bij moordzaken die door de korpsleiding en rechercheofficier zijn aangemerkt als cold case, kennen dader en slachtoffer elkaar in
DE MENING VAN
slechts 50 procent van de gevallen. Daarom zijn ze zo moeilijk op te lossen. Normaal gesproken kennen dader en slachtoffer elkaar veel vaker: in 87 procent van de gevallen. Jeroen Hammer geeft in elke gevangenis een presentatie over het doel van de kalender.
Meer weten over cold cases? Bekijk deze filmpjes.
‘Niet alleen uit de gevangenis komen tips’ De kalender is getest in vijf gevangenissen: in Leeuwarden, Zwaag, Zutphen, Sittard en Schiphol. Medewerkers blijken positief te zijn. Daarnaast werd bekeken of de kalender het leefklimaat in de penitentiaire inrichtingen niet verstoorde; gedetineerden wordt immers gevraagd te klikken. In de vijf gevangenissen ontvingen gedetineerden de kalender positief. Jeroen: ‘Door de kalender komen er meer tips binnen dan voorgaande jaren. Niet alleen uit de gevangenissen, uit de hele samenleving. De media-aandacht heeft veel mensen aan het denken gezet.’ Door die informatie is het onderzoek naar een aantal cold cases inmiddels weer geopend.
Kalender in alle gevangenissen De coldcasekalender wordt dan ook verspreid in alle gevangenissen. Naar aanleiding van de feedback is de kalender iets aangepast. Zo kwam er een pagina bij waarop gedetineerden de dagen van het jaar kunnen afstrepen. En is de kalender vertaald in het Arabisch, Russisch, Spaans en Engels. Tipmogelijkheden konden per mail of telefoon worden doorgegeven. Daar is de post aan toegevoegd. Het projectteam en de coldcaseteams gaan in de week van 17 juli 2017 langs bij elke PI om een presentatie te geven aan het justitiële medewerkers, zodat zij precies weten wat het doel is van de kalender en wat zij zelf moeten doen als ze informatie opvangen. ●
Anton Molleman van de IND >> ROTTERDAMS REGIME
Jongvolwassen veelplegers krijgen ISD-maatregel >> COLDCASEKALENDER
Nuttige tips vanuit de cel >> VAN MISDRIJF TOT MAATREGEL:
Strafrechtketenmonitor toont de harde cijfers >>
Voorpagina
Lees hier de ervaringen van Hilko Hof, hoofd veiligheid van PI Leeuwarden, met de coldcasekalender >>
13/14
Mail de redactie
‘Dwing gedetineerden niet’ Hilko Hof, hoofd veiligheid van PI Leeuwarden, testte de coldcasekalender. ‘Afrekeningen in het criminele circuit staan er niet in, dat helpt bij de acceptatie.’ ‘Jeroen Hammer presenteerde met zijn collega’s het kaartspel in het regionaal veiligheidsoverleg. De hoofden veiligheid van DJI vonden het meteen een goed idee. Opsporing behoort niet tot onze kerntaken, maar we spelen graag een faciliterende rol in het oplossen van zaken, vooral met het oog op de nabestaanden. De spelgedachte viel niet bij iedereen in goede aarde, daarom is het uiteindelijk een kalender geworden.
‘DJI helpt de opsporing graag met het oplossen van zware misdrijven’ gevangenis te verslechteren? Het team van Jeroen gaf een presentatie aan het personeel en aan een vertegenwoordiger van de gedetineerdencommissie om te polsen hoe het onder gedetineerden viel. De kalender viel goed. Wat hielp: het gaat om zaken waarbij kinderen het slachtoffer waren of mensen die op het verkeerde moment op de verkeerde plek waren. Die selectie draagt eraan bij dat gedetineerden eerder iets willen vertellen. Bij afrekeningen uit het criminele milieu ben je meteen een klikker, een snitser.
INHOUD DAAR IS MIJN AUTO
Hoe het OM en de politie de inbeslagname verbeteren >> DE MENING VAN
Anton Molleman van de IND >> ROTTERDAMS REGIME
Jongvolwassen veelplegers krijgen ISD-maatregel >> COLDCASEKALENDER
Nuttige tips vanuit de cel >> VAN MISDRIJF TOT MAATREGEL:
Klikker PI Leeuwarden deed graag mee aan de pilot. Hoe zet je de coldcasekalender zorgvuldig in, zonder het leefklimaat in de
INTERESSE UIT DUITSLAND Eerder verscheen er een artikel in de Duitse krant Welt.
Niet verplicht Ook is het belangrijk om het vrijwillige karakter te benadrukken. Gedetineerden zijn niet verplicht om de kalender op hun cel te zetten. En als ze niks willen vertellen, hoeft dat niet. Uiteindelijk weigerde maar een handvol gedetineerden de kalender.’ ●
Strafrechtketenmonitor toont de harde cijfers >>
Voorpagina
Binnenkort komt ARTE langs om een documentaire te
Mail de redactie
maken over de coldcasekalender.
DEEL VIA SOCIAL MEDIA 14/15