8
Nr 6 (56) / 201
Technologiczna biowładza Andrzej Lemański str. 6
Kiedyś nie było łatwiej, było inaczej Rafał Agnieszczak str. 9
Polska myśl telemedyczna Wojciech Radomski StethoMe® str. 34
Edyta Kocyk SiDLY str. 42
Paweł Soluch Neuro Device Group S.A. Ludzkość zmierza ku cyborgizacji
str. 24
E -C O MMERCE
E- BIZNES
E-MARK ET I N G
Zaprenumeruj Mensis.pl Sprawdź pakiety na www.mensis.pl
Dzięki Mensis.pl jesteś na bieżąco i ...
•
odkrywasz trendy zanim trafią do mainstreamu
•
poznajesz opinie i rekomendacje ikon przedsiębiorczości
• • •
wykorzystujesz innowacje z innych sektorów we własnym biznesie rozumiesz strategie e-commerce i cyfrowe modele biznesowe umiejętnie łączysz zaawansowane technologie i wyprzedzasz konkurencję
Zaprenumeruj od 147zł / rok
MENSIS
56/2018
MENSIS.PL
magazyn skierowany do sprzedawców internetowych wydawany regularnie od listopada 2011 r.
Na łamach magazynu poruszamy tematy dotyczące e-handlu, e-marketingu i e-biznesu dostarczając wyłącznie merytoryczne treści. Wychodzimy z założenia, że w dzisiejszych publikacjach i serwisach branżowych jest wystarczająco dużo wypowiedzi ekspertów naszpikowanych pracą działów PR. Chcemy to zmieniać! Zapraszamy też do odwiedzania serwisu www.mensis.pl WYDAWCA MENSIS.PL EVOLUTIVE Konradowo 22A 67-106 Otyń
NIP 9281877891 REGON 080162022 Tel: 607 626 368 Email: biuro@mensis.pl www.mensis.pl REDAKCJA
Krzysztof Rdzeń Andrzej Lemański Karolina Kalińska Arkadiusz Roszak WSPÓŁPRACA
Rafał Agnieszczak Kamila Czerniak Beata Gosławska Piotr Oracz Julia Paduszyńska Marcel Płoszczyński Tomasz Sobczak Patrycja Stachowiak Estera Włodarczyk Karol Zieliński
WSTĘP
Krzysztof Rdzeń redaktor naczelny
Historie z filmów science fiction rozgrywają się na naszych oczach, a ewoluujący sektor opieki zdrowotnej zmierza do sprzężenia człowieka z komputerem. Na styku nauk medycznych i technologii powstają firmy, które odmieniają obraz medycyny jaki znamy. Google informuje o sztucznej inteligencji, która z 95% skutecznością przewiduje efekty leczenia pacjentów, Elon Musk pracuje nad zaawansowanym interfejsem BCI (ang. brain-computer interface), a Bloomberg donosi o pierwszym zmodyfikowanym genetycznie noworodku. Wiadomości te tak samo inspirują, jak przerażają, dlatego tworząc to wydanie zwróciliśmy się o wsparcie merytoryczne do przedstawicieli sektora e-health, w którym Polska buduje coraz silniejszą reprezentację. Co prawda nie znaleźliśmy jeszcze odpowiedzi na pytanie kiedy przestaniemy patrzeć w ekrany naszych smartfonów, aby za pomocą myśli realizować zamówienia w sklepach internetowych, ale upewniliśmy się, że ten moment nadejdzie. W rozmowie z Pawłem Soluchem, prezesem Neuro Device SA dowiadujemy się, że cyborgizacja społeczeństwa jest tylko kwestią czasu, bo firma w perspektywie kilkunastu miesięcy dokona implantacji pierwszej neuroprotezy (więcej na stronie 24). Doświadczeniem w tym wydaniu podzielili się także eksperci z Comarch Healthcare – pionierzy branży telemedycznej w Polsce (str. 10) oraz Telemedico, które jest idealnym przykładem ewolucji modelu biznesowego tradycyjnej opieki zdrowotnej (więcej na str. 18). Rozmawiamy też z przedstawicielami startupów m.in. StethoMe, który skupił uwagę największych funduszy VC na swoim prototypie domowego stetoskopu. Przyszłość medycyny wygląda obiecująco, lecz w pogoni za nowoczesnością warto wspomnieć, że w tym samym medycznym świecie, spektakularnie przekraczającym kolejne granice cyfrowej transformacji, codziennie najwięcej osób umiera z powodu chorób cywilizacyjnych, dietozależnych, a zatem związanych z indywidualnymi wyborami człowieka względem zdrowia. Właściwe odżywianie, regularna aktywność ruchowa, równowaga pomiędzy snem, odpoczynkiem i pracą, sposób radzenia sobie ze stresem czy postawa proekologiczna to elementarne zasady tzw. prozdrowotnego życia, na które mamy największy wpływ każdego dnia. Życzę wszystkim zdrowia i mądrych wyborów na 2019 rok, spotykamy się ponownie w lutym.
MENSIS
SPIS TREŚCI
FELIETONY
6
9
Technologiczna biowładza Algorytmy i mobilność jako ostateczne oręże władzy kapitalizmu nad ludzkim ciałem Andrzej Lemański Kiedyś nie było łatwiej, było inaczej Rafał Agnieszczak
34
Wywiad Wojciech Radomski StethoMe® Krzysztof Rdzeń
38
Co zmieniają nowe technologie w sprzedaży internetowej? Tomasz Sobczak
42
Wywiad Edyta Kocyk SiDLY Krzysztof Rdzeń
RYNEK
10
Telemedycyna według Comarch Healthcare Estera Włodarczyk
14
Mózgi w sieci biznesu Marcel Płoszczyński
18 22
MARKETING
46
Dlaczego warto wdrożyć content marketing do e-aptek? Patrycja Stachowiak
Ewolucja modelu biznesowego Telemedico Beata Gosławska
50
Rok 2018 w świecie płatności online, czyli dokąd zawędrowała branża? Karol Zieliński
Czy silniki rekomendacji zwiększają sprzedaż? Piotr Oracz
56
STRATEGIE
24 30
PARTNERZY
Wywiad Paweł Soluch Neuro Device Group S.A. Krzysztof Rdzeń Wygrane i porażki IBM Watsona, czyli nie obiecujmy sobie zbyt wiele po algorytmach medycznych Andrzej Lemański
Automatyzacja komunikacji marketingowej w ochronie zdrowia Krok po kroku Julia Paduszyńska RUBRYKI STAŁE
60
Case study Kompleksowy system zarządzający magazynem i sprzedażą w eCommerce Kamila Czerniak
56/2018
Technologiczna biowładza Algorytmy i mobilność jako ostateczne oręże władzy kapitalizmu nad ludzkim ciałem Andrzej Lemański
FELIETON
MENSIS.PL
7
Są na tym świecie rzeczy, jakie się filozofom nie śniły, głosi znany bon mot. A co, jeśli mechanizmy dzisiejszej mobilno-algorytmicznej rewolucji medycznej zostały odkryte i opisane już w 1971 roku, i to przez filozofa? I nie był to opis pozytywny?
W 1971 roku jeden z najwybitniejszych myślicieli XX wieku, Michel Foucault opublikował swój manifest „Porządek dyskursów”, w którym zdefiniował pojęcie „biowładzy”. Słowo to stało się intelektualnym wytrychem do interpretacji niezwykle szerokiej gamy zachowań prawno-społecznych. Foucault i jego zwolennicy z lubością opisywali rozmaite formy biowładzy, czyli formy dominacji nad społeczeństwem za pomocą narzędzi kontrolujących ciała. Prawda, że widać już na horyzoncie majaczące się koneksje? Przyjmując, że większość tekstów, jakie opublikujemy w tym numerze będą dotyczyły konkretnych rozwiązań technologicznych wraz peanami pochwał pod adresem owych technologii, postanowiłem obrać odmienny kierunek – w stronę tak zwanej filozofii krytycznej. Na przeciwnym biegunie praktyczności, na antypodach tego co wydaje nam się konieczne i niezbędne każdego dnia do życia. Zacznijmy od biowładzy. Zdaniem Foucaulta istotą kontroli nad społeczeństwem, sprawowanej przez państwo (w jego nomenklaturze aparat władzy) była możliwość tworzenia biopolityki. Wyraża się ona w promowaniu wzorców, tworzeniu przepisów prawa i wspieraniu praktyki codziennej dotyczącej wszystkiego co związane z dyscypliną ludzkiego ciała. Foucault skupiał się na: seksualności, chorobach psychicznych, medycynie oraz dzieciach. Wymyślając nową dziedzinę nauki – archeologię społeczną, w brawurowy sposób pokazał jak zmieniało społeczne postrzeganie: seksu, szaleństwa, dzieciństwa oraz chorób. Wraz z postrzeganiem zmieniało się prawo, które przymuszało do takich, a nie innych form dyscypliny ciała.
• politykę zdrowotną danego kraju – obowiązkowe szczepienia, badania, tworzenie dokumentacji medycznej; • kontrolę urodzin – najbardziej znany przypadek to Chiny; • kontrolę aborcji – problem znany z naszego podwórka; • kontrolę dostępu do środków antykoncepcyjnych – jak wyżej; • zamykanie ludzi w zakładach psychiatrycznych – odbieranie wolności na podstawie niemieszczącego się w przyjętych normach społecznych zachowania np. w XVI wiecznej Francji wystarczyło być bezdomnym, aby trafić do tzw. azylu, czyli przedsionka późniejszego „domu wariatów”; • diagnozowanie chorób – diagnoza stanu chorobowego piętnuje społecznie jednostkę jako niepełnowartościową, skłania ją do zmiany swoich zachowań społecznych; • przedzielenie życia na część dzieciństwo / dorosłość – do XVIII wieku dzieci były traktowane jak mali dorośli to znaczy, że brały udział w każdym aspekcie ludzkiego życia np. pracy. XIX wiek przyniósł nowy kulturowy wynalazek jakim jest dzieciństwo.
Wśród najjaskrawszych form dyscypliny ludzkiego ciała, które przywołuje Foucault możemy wyróżnić:
Foucault stwierdził, że podstawowymi narzędziami biowładzy jest biurokracja i prawo. Jedno pozwalało skutecznie raportować o stanie ludzkich ciał i ich charakterystyce, zarządzać nimi i dyscyplinować, drugie z kolei pomagało nimi zarządzać w długim okresie przekuwając normy i przekonania społeczne w obowiązujące prawo. Brzmi odlegle? To tylko początek.
• musztrę wojskową – wprowadzoną w pruskim wojsku;
20 lat później Jacques Attali, francuski myśliciel odwołujący się do tradycji foucaultowskiej, w swoim tytule
8
FELIETON
MENSIS.PL
„Krótka historia przyszłości” nakreślił świat, w którym Trudno przyjąć do wiadomości powyższą krytykę nastąpi nowa forma dyscypliny. Ludzie staną się cyfro- z punktu widzenia logiki życia codziennego. Nasi bliscy wymi nomadami, ludźmi, z których każdy będzie wy- odchodzą często z błahych powodów – źle dobranej posażony w urządzenie analizujące jego zachowania kombinacji leków, braku stałego nadzoru medycznego, społeczne oraz biologię jego organizmu. nieregularnego przyjmowania medykamentów. Wiele ludzkich istnień mogłoby dożyć sędziwego wieku, Dane te będą przekazywane do państwowych urzę- dzięki osiągnięciom współczesnej medycyny opartej dów i prywatnych firm. Wszelkie zachowania odstę- o mobilność i algorytmy. pujące od normy będą piętnowane lub nagradzane np. poprzez zwiększanie lub zmniejszanie składek rento- Wszystko to nie zabiera nam prawa do dawania inwych. Zaś dane związane z biologią organizmu będą nych odpowiedzi, niż tylko oczywiste, na dręczące nas miały wpływ na wysokość składek emerytalnych i skła- pytania. A niektórych z nas może nawet nie zwalnia dek ubezpieczeniowych na życie. Ryzykowne zacho- z obowiązku. wania będą przekładały się na wyższe stawki ubezpieczeniowe oraz droższy potencjalny pobyt w szpitalu, być może mniejszą refundację leków. Ta wizja, chociaż nieodległa od dzisiejszych wyobrażeń o przyszłości, wydawała się daleka od możliwej realizacji. Teraz, gdy rynek jest przygotowywany do wprowadzenia nowej rewolucji medycznej, której forpocztą będą urządzenia rejestrujące aktywność ludzkiego organizmu w celach nadzoru i dyscypliny. Tak abyśmy nie krzywdzili sami swoich ciał i mogły nam one oraz systemowi, w którym żyjemy służyć dłużej. Mane, tekel, fares (policzone, zważone, podzielone) – to biblijna przepowiednia, która pojawiła się na ścianie pałacu Baltazara podczas wydanej przezeń uczty. Była to zapowiedź upadku królestwa, które policzono i ustalono jego kres, zważono, i okazało się zbyt lekkie, w końcu podzielono – między inne narody. Chociaż naszych czasów nikt nie nazwie biblijnymi żyjemy w przededniu rewolucji, która odbierze nam kontrolę już nie tylko nad naszymi ciałami, ale być może także nad naszymi perspektywami wyczytanymi z danych medycznych. Perspektywami zawodowymi, rodzinnymi, finansowymi.
Andrzej Lemański Specjalista ds marketingu internetowego i public relations. Zastępca redaktora naczelnego Mensis.pl. Profil na Twitterze: @AndrzejLemansky
Kiedyś nie było łatwiej, było inaczej Rafał Agnieszczak
Jestem przedsiębiorcą, który od 18 lat zajmuje się biznesem internetowym. Często spotykam ludzi od których słyszę „kiedyś w biznesie było łatwiej”. Wiem też, że gdy spotkamy się ponownie za 10 lat usłyszę podobną historię – „Ach, wtedy – w 2018 roku – to było łatwo, a teraz – w 2028 – to dopiero jest trudno.”. Zdziwię Was – nigdy nie jest tak, że jest łatwiej czy trudniej niż poprzednio. Po prostu jest inaczej. Coś jest trudniejsze, coś łatwiejsze. Ważne, żeby działać. Oto trzy, niezmienne w czasie, rady dotyczące prowadzenia biznesu.
Rób swoje
cież banda to skrajność, która nas ogranicza. Czy to jest lewa czy prawa strona zawsze jest to bariera, a nie metoda wyboru w której decydujemy co i jak robimy. Żeby nie popadać w skrajności trzeba umieć wyczuć środek.
Proste „Rób swoje” to chyba najważniejsza porada jaką można dać. Nie zważaj na innych tylko po prostu rób co TY uważasz za słuszne. Spoglądając na ludzi obok i mierząc gdzie my w tym wyścigu jesteśmy, stajemy się biernymi obserwatorami. W ten sposób nie znaj- Trzymanie się środka, czyli momentu w którym nie dziemy niczego, co pomogłoby w naszym biznesie. dziedziczymy cech skrajnych rozwiązań, to naprawdę Warto więc skupić się tylko i wyłącznie na tym, żeby ważna umiejętność. Wyczucie balansu to najlepszy widzieć swoje światełko w tunelu, nie patrzeć na to, że sposób aby bezpiecznie dojechać do celu. Oczywiście, gdzieś trawa może być bardziej zielona. Na koniec koń- czasem przy wchodzeniu w zakręt trzeba trzymać się ców to właśnie ludzie, którzy mają focus i są zdeter- bliżej zewnętrznej, a wychodząc z zakrętu jechać po minowani do tego żeby osiągać swoje cele, odnoszą wewnętrznej ale właśnie ta umiejętność to sztuka. sukcesy. Świadome unikanie skrajności to metoda na wygrywanie w biznesie.
Przywiązuj wagę do detali
W każdej pracy przywiązywanie uwagi nawet do drobnych rzeczy może przynieść duże efekty. A już na pewno nauczy nas jakości pracy, którą powinniśmy na co dzień dostarczać. Czasem może ci się wydawać, że są to głupie i kompletnie nieistotne rzeczy. Sam pamiętam moment, w którym wybierałem baterie do garażowego pilota przez godzinę. Może w tym konkretnie wypadku to była strata czasu, ale za jakiś czas takie podejście do detali uratuje mnie z kłopotów, które mógłbym mieć, gdybym powiedział sobie w duchu „ zrobię to byle jak, oby było”.
Nie jeździj po bandzie Mówi się czasem kolokwialnie, że „jedziemy po bandzie” i słowa te mają zwykle pozytywne konotacje, a prze-
Rafał Agnieszczak Przedsiębiorca internetowy.
Telemedycyna według Comarch Healthcare Estera Włodarczyk
RYNEK
MENSIS.PL
11
Branża medyczna i nowe technologie to obszary, które obecnie nieustannie się przenikają. Wykorzystanie systemów teleinformatycznych i rozwiązań chmurowych takich jak IoHT (Internet of Healthcare Things) w sektorze zdrowotnym, stanowi trzon działalności Comarch Healthcare. Skupiając się na rozwoju usług telemedycznych, firma tworzy nie tylko produkty, ale również wdraża inicjatywy związane z promowaniem znanej na świecie koncepcji e-Health.
Comarch Healthcare i telemedycyna
• Usług pozwalających na zdalny monitoring kobiet w ciąży.
Comarch Healthcare to dostawca zaawansowanych rozwiązań IT dla medycyny. Posiadając własne zaple• Programu podstawowych badań przesiewowych cze w postaci laboratorium technologicznego z halą dzieci w szkołach. produkcyjną IoT Plant, w którym projektowane są rozwiązania dedykowane m.in. telemedycynie, Co• Usług zdalnej opieki z dostarczeniem niezbędmarch Healthcare prężnie rozwija działalność banych urządzeń monitorujących. dawczo-rozwojową. Należące do spółki Centrum Medyczne iMed24 w Krakowie, świadczy tradycyjne Oprócz inicjatywy Miasta Zdrowia, Comarch Healusługi stacjonarne oraz te z zakresu zdalnej opieki thcare, jest także dostawcą autorskiego produktu medycznej. Komfort i bezpieczeństwo, jakie niesie ze Bransoletki Życia w programie „Małopolski Tele-Anioł”. sobą wdrożenie telemedycyny w iMed24, możliwe jest Program skierowany jest dla osób starszych, samotdzięki wykorzystaniu funkcjonalności Platformy Co- nych i przewlekle chorych. Dlatego też, Bransoletka march e-Care. Rozwiązanie pozwala na przetwarzanie Życia to urządzenie idealnie wpisujące się w realizaogromnych ilości danych zebranych z peryferyjnych cję usług zdalnej opieki senioralnej. Wyposażona jest urządzeń pomiarowych, które znajdują się w domach w przycisk SOS, moduł GPS oraz czujnik tętna. W razie pacjentów a w efekcie zdalne monitorowanie stanu ich zagrożenia stanu zdrowia, jej funkcjonalności pozwazdrowia, bez względu na miejsce i czas. lają na natychmiastowy kontakt z Centrum Teleopieki, lokalizację pacjenta i reakcję służb ratunkowych.
Telemedycyna dla wszystkich
Sztuczna inteligencja i telemedycyna
Zauważając potrzebę szerzenia nie tylko wiedzy, ale także wdrażania gotowych produktów i usług teleme- Bezpieczeństwo i komfort to nie jedyne z idei, które dycznych, Comarch Healthcare jest inicjatorem pro- przekładają się na usługi i produkty telemedyczne jektu Miasto Zdrowia skierowanego do samorządów, tworzone w Comarch Healthcare. Innowacyjność – które na swoim terenie chcą wprowadzić usługi zdalnej pod tym hasłem kryją się najnowsze rozwiązania, które opieki medycznej dla mieszkańców. Programy w po- usprawniają świadczenie zdalnych usług medycznych. szczególnych regionach realizowane są we współpracy Nie dziwi więc fakt, że sektor zdrowotny zwraca się z jednostkami służby zdrowia lub ośrodkami opieki także ku sztucznej inteligencji. Z tej przyczyny, zespołecznej. Do tej pory w projekcie udział wzięły m.in. społy specjalistów Comarch Healthcare opracowują Łódź, Płock, Brzeg, Suwałki. Platforma usługowo- rozwiązania bazujące na algorytmach uczących się. -informatyczna składająca się z zestawu wzajemnie Wśród nich Platforma Analiz Medycznych CMAP, która współpracujących aplikacji i systemów IT, dostarcza- jest centralną platformą przetwarzającą zróżnicowane nych w ramach Miasta Zdrowia obejmuje szereg usług dane medyczne. Jej działanie oparte jest na algorytmach, które w zaawansowany sposób analizują i intertelemedycznych w obrębie: pretują dane, dokonując inteligentnej selekcji. Mówiąc • Zdalnego monitoringu pacjentów po przebytych o CMAP, warto także wspomnieć o jednym z elemenchorobach kardiologicznych oraz hospitalizacji. tów współpracujących jakim jest CardioVest – kami-
12
RYNEK
MENSIS.PL
zelka umożliwiająca diagnostykę pracy serca z wykorzystaniem elektrod tekstylnych Dzięki wykorzystaniu uczenia maszynowego, rozwiązanie pozwala na selekcję konkretnych zaburzeń z zapisu EKG, co znacznie skraca czas postawienia diagnozy i daje możliwość natychmiastowej reakcji lekarza monitorującego stan zdrowia pacjenta.
Jaka jest i będzie telemedycyna? „Usługi telemedyczne to przede wszystkim wielka oszczędność czasu dla osób, które chcą zadbać o stan zdrowia bez konieczności wychodzenia z domu. Żyjemy w ciągłym pośpiechu, trudno jest znaleźć czas na umówienie wizyty, czy też zorganizowanie sobie badań diagnostycznych. Dlaczego więc nie zwrócić się ku zdalnym usługom medycznym? Komfort, bezpieczeństwo oraz innowacyjność najlepiej określają to czym są zdalne usługi medyczne. Korzyści z zastosowania telemedycyny nie płyną jedynie w stronę pacjentów, ale także wspomagają pracę personelu medycznego oraz funkcjonowanie placówek medycznych, bez względu na ich specjalizację, klasę, czy wielkość” – tłumaczy Marta Niezgoda, Dyrektor Product Management w Comarch Healthcare.
Jaka będzie przyszłość telemedycyny? „W tym przypadku mamy do czynienia z szerokim spectrum możliwości. Chociażby uczenie maszynowe znajdujące zastosowanie np. podczas analizy zapisów EKG, czy rozwiązania chmurowe jak IoHT (Internet of Healthcare Things ), na którym bazuje wiele produktów telemedycznych. Urządzenia znajdujące się w chmurze mogą komunikować się ze sobą i przetwarzać ogromne ilości danych medycznych, zebranych podczas zdalnego monitorowania stanu zdrowia pacjentów”– podkreśla Kazimierz Cięciak, Dyrektor Konsultingu Pre-Sales w Comarch Healthcare.
Estera Włodarczyk Content marketing specialist w Comarch Healthcare. Specjalizuje się w marketingu treści i marketingu produktowym, obejmującym obszary telemedycyny oraz nowych technologii (IoT, AI).
Zaprenumeruj Mensis.pl Sprawdź pakiety na www.mensis.pl
Dzięki Mensis.pl jesteś na bieżąco i ...
•
odkrywasz trendy zanim trafią do mainstreamu
•
poznajesz opinie i rekomendacje ikon przedsiębiorczości
• • •
wykorzystujesz innowacje z innych sektorów we własnym biznesie rozumiesz strategie e-commerce i cyfrowe modele biznesowe umiejętnie łączysz zaawansowane technologie i wyprzedzasz konkurencję
Zaprenumeruj od 147zł / rok
Mózgi w sieci biznesu Marcel Płoszczyński
RYNEK
MENSIS.PL
15
Komputery sterowane myślami, rozmowy, w których nie padają żadne słowa, i mózg na zawołanie pracujący na pełnych obrotach – taką przyszłość wieszczą nam najwięksi pionierzy branży technologicznej. Naukowcy, od lat podejmujący próby zhakowania ludzkiego systemu nerwowego i zainstalowania w nim swojej elektroniki, są o krok od spektakularnego sukcesu. Pojawienie się ogólnodostępnych neurotechnologii wywróci świat, jaki znamy, do góry nogami.
Jeszcze kilka lat temu, cieszyliśmy się jak dzieci bez- i mało rozbudowana – pojedyncze sygnały to za mało, przewodowym połączeniem smartfona z telewizo- by sprawnie wymieniać poglądy i rozwiązywać skomrem. Możliwość wyświetlania zdjęć czy filmów na du- plikowane problemy. Niemniej naukowcy widzą w interżym ekranie zdawała się szczytem marzeń. Nikomu, fejsie BBI ogromny potencjał i wierzą, że z czasem uda od Karpat po Bałtyk, nie śniło się nawet, że telewizory się go zaprzęgnąć do bardziej wyrafinowanych zadań. i inne urządzenia domowe połączone będą z naszymi umysłami. Science fiction? Nie do końca. Przeskakiwa- Kosiarz umysłów w natarciu nie pomiędzy kanałami za pomocą myśli jest bliżej niż Chrapkę na nasze mózgi ma również Elon Musk. kiedykolwiek wcześniej. Twórca Tesli we wrześniu zadeklarował, że niebawem To samo tyczy się komunikacji na linii umysł-umysł, co zaprezentuje światu „Neurolink” – przełomowy proniedawno udowodnili naukowcy z Uniwersytetu Wa- dukt, który połączy mózg z komputerem, dając luszyngtońskiego, wspólnie z kolegami z Uniwersytetu dziom nadzwyczajne zdolności. Jego zdaniem fakt, że Carnegie Mellon. O ich imponującym wynalazku, który już dziś jesteśmy nieustannie podłączeni do naszych umożliwia porozumiewanie się poprzez fale mózgowe smartfonów, czyni nas cyborgami. Nie jesteśmy jedtrojgu osobom jednocześnie, rozpisywały się media na nak tak mądrzy, jak moglibyśmy być, ponieważ przecałym świecie. BrainNet – bo taką nazwę nosi opraco- pływ danych pomiędzy naszymi umysłami a mobilnymi wany przez nich system – to bezpośredni interfejs BBI urządzeniami jest mocno ograniczony i na dodatek powolny. (z ang. brain-brain interface). W 2013 zademonstrowaliśmy pierwszy brain-to-brain interfejs przeznaczony do bezpośredniej komunikacji pomiędzy dwoma ludzkimi mózgami. Pozostawione bez odpowiedzi pytanie brzmiało, czy można stworzyć „sieć społecznościową" więcej niż dwóch mózgów, współpracujących w celu rozwiązania zadania, którego żaden z nich nie jest w stanie rozwiązać indywidualnie? BrainNet to pierwsza weryfikacja tej koncepcji – powiedział Rajesh Rao, autor badania z Uniwersytetu Waszyngtońskiego.
Musk planuje to zmienić, a przyświeca mu szczytny cel: nowa klasa cyberzdolności ma nam dać większe szanse w konkurowaniu na rynku pracy ze sztuczną inteligencją. W zasadzie wpięcie naszych mózgów do globalnej sieci ma się przerodzić w tajemniczą symbiozę człowieka z SI – przynajmniej takiego efektu spodziewa się ekscentryczny miliarder. Jeśli technologia opracowana przez jedną z jego firm działa, to opisany wyżej eksperyment amerykańskich naukowców na jej tle wypada jak zabawa 7-latków klockami lego.
Rozwiązanie proponowane przez Muska opiera się Dwóch jego uczestników po podłączeniu do EEG grało na technologii neural lace i zakłada wszczepienie do w odpowiednik popularnego Tetrisa. Nie mogli oni jed- mózgu maleńkich elektrod, mających ustanowić stanak samodzielnie sterować spadającymi blokami – to bilne połączenia pomiędzy organem a systemem IT. zadanie przypadło trzeciemu uczestnikowi, który nie Wprawdzie interfejsy mózg-komputer (BCI) nie są nowidząc całego obszaru gry, miał obracać spadającymi wością, jednak ich funkcjonalność pozostaje mocno figurami, jeśli w jego głowie pojawił się odpowiedni sy- ograniczona. Znajdziemy je w wersjach do umieszczegnał. Taka forma komunikacji jest mocno ograniczona nia na głowie lub do wszczepienia w tkankę mózgową.
16
MENSIS.PL
RYNEK
Wszystkie one, przeznaczone do mierzenia fal mózgo- Tym razem DARPA angażuje swoje zasoby w obiecuwych, pozwalają na nawiązanie jednostronnej komu- jący projekt ze sporym opóźnieniem i mimo pokaźnikacji. Najczęściej stosuje się je u osób z zaburzoną nych funduszy trudno jej będzie wyjść na prowadzenie motoryką lub brakującymi kończynami. w tym technologicznym wyścigu. Już dziś uczestniczy w nim cała rzesza podmiotów, a wartość globalnego Operacji wszczepienia elektrycznych implantów w korę rynku neurotechnologii szacuje się na 8.4 miliarda domózgową oraz czujników w tkankę przedramienną larów. Neurotech Reports, firma konsultingowa spepoddał się niedawno poszkodowany w wypadku moto- cjalizująca się w tym wąskim obszarze, prognozuje, że cyklowym Bill Kochevar. Eksperymentalna technologia, już w 2022 r. jego wartość wzrośnie do 13.3 miliardów opracowana na Uniwersytecie Case Western Reserve dolarów. O zakrawających o sci-fi projektach z mów Cleveland, pozwoliła sparaliżowanemu od szyi w dół zgiem w roli głównej słychać również w Dolinie Krze53-latkowi samodzielnie sięgnąć po kubek kawy, a na- mowej. Kernel, głośny startup założony przez Bryana wet zjeść widelcem purée z ziemniaków. Johnsona, także eksperymentuje z technologią neural lace. Jego koncepcja zakłada wzmocnienie ludzkich Tymczasem wizja Muska wykracza daleko poza najbar- zdolności poznawczych poprzez implanty, które trwale dziej nowatorskie aplikacje interfejsu mózg-komputer. połączą nas z wirtualnym światem. Jej realizacja oznacza wprowadzenie zaawansowanej komunikacji dwukierunkowej pomiędzy maszyną Kto pierwszy, ten lepszy? a umysłem człowieka, która poprawi naszą pamięć, pomoże w podejmowaniu właściwych decyzji, a osta- Coraz większe inwestycje w rozwój neurotechnologii tecznie – zapewni nam nieśmiertelność poprzez „po- nieuchronnie przybliżają nas do przełomu, a każdy branie” naszych umysłów i zapisanie ich w postaci niewielki postęp wzmagać będzie zainteresowanie biznesu, który na myśl o możliwościach, jakie daje pocyfrowej. łączenie ludzkiego mózgu z komputerem, już zaciera Wynalazek na miarę internetu ręce. Sęk w tym, że adaptacja nowych technologii w jej początkowym stadium udaje się niewielu. Spore nadzieje w neurotechnologii pokłada również DARPA. Amerykańska agencja zaawansowanych pro- Gros ambitnych projektów kończy się fiaskiem z pojektów badawczych w obszarze obronności, odpowie- wodu niskiej użyteczności, słabego UX (z ang.: dodzialna m.in. za powstanie internetu, wystartowała świadczenie użytkownika) lub całkowitego odrealnienia. niedawno z nowym programem „Next-Generation Zdaniem Irka Piętowskiego, trenera i konsultanta innoNonsurgical Neurotechnology”, w skrócie N3. Ma on wacji w firmie doradczo-szkoleniowej DT Makers, zbyt na celu opracowanie nieinwazyjnych metod komuni- często wpadamy w pułapkę inwestycji motywowanych kacji pomiędzy człowiekiem a komputerem. hypem, podczas gdy żadna technologia nie istnieje dla samej siebie i nie przyjmie się, jeśli nie odpowiada na Poprosiliśmy multidyscyplinarne zespoły ba- realne potrzeby użytkownika. dawcze, aby wynalazły sposób prowadzenia precyzyjnej interakcji z bardzo małymi obszaW wielu firmach pokutuje myślenie, że bycie rami mózgu, bez poświęcania rozdzielczości pierwszym we wdrożeniu nowinki technolosygnału lub wprowadzenia niedopuszczalgicznej pozwoli uzyskać przewagę nad konkunego opóźnienia w systemie – powiedział dr Al rencją. Spotkałem się z nim, realizując projekty Emondi, kierownik projektu. zarówno w firmach sektora MŚP, jak i w mię-
RYNEK
dzynarodowych korporacjach. Takie nastawienie zazwyczaj prowadzi na manowce. Naszym punktem wyjściowym powinno być pogłębione badanie, które pozwoli namierzyć istotę problemu. Może się okazać, że nowa technologia jest za mało rozwinięta, by skutecznie go rozwiązać. Wtedy warto poczekać, aż dojrzeje, i poszukać innego sposobu. Często okazuje się, że uwalniając w sobie pokłady kreatywności, wspólnie znajdujemy zaskakujące rozwiązania, lepsze i tańsze w implementacji. Design Thinking jest tu niezastąpiony – zaznacza Irek Piętowski. Wspomniana przez niego metoda używana jest do tworzenia i wdrażania innowacji w oparciu o głębokie zrozumienie potrzeb użytkownika. Z Design Thinking korzystają takie marki jak IBM, SAP, Netflix, Accenture czy BMW. Nie ulega wątpliwości, że integracja człowieka z komputerem otworzy nowy rozdział w dziejach ludzkości. Korzyści z niej płynących może być tyle, co neuronów między uszami. Opracowanie aplikacji, które je urzeczywistnią, to arcytrudne zadanie, a zarówno Elon Musk, jak i Bryan Johnson będą musieli w końcu stawić mu czoła – dosłownie i w przenośni. Póki co ich wizje to pieśń przyszłości – przyjemna dla ucha i surrealistyczna dla rozumu Kto wie, może za 100 lat z podobną admiracją będzie się pisać o życiu z umysłem odłączonym od sieci? Jeśli nie przekonamy się o tym na własnej skórze, to może zrobią to nasze cyfrowe awatary.
MENSIS.PL
17
online 27-11-2018
Buy Nothing Day – belgijscy sprzedawcy i konsumenci protestują przeciwko Black Friday W Belgii rodzi się nowy ruch, drobnych sprzedawców, którzy mówią stanowcze NIE czarnemu piątkowi. Aż 6 na 10 drobnych belgijskich sprzedawców ma powyżej dziurek w nosie oczekiwań klientów, aby w czarny piątek obniżać ceny do poziomu, na którym ich zarobek nie istnieje. Opór przeciwko wyprzedażom w czarny piątek, cyber poniedziałek i czarny weekend rośnie wśród drobnego europejskiego biznesu. Jeden z belgijskich sklepów zorganizował akcję „Wake Up Friday”, w ramach której uświadamia klientów, że sprzedawcy odbijają sobie w ciągu roku obniżki przedświąteczne. W efekcie czego, często płacą w ogólnym rozrachunku dużo więcej, o ile nie kupują z rocznym wyprzedzeniem, tylko w dniach wyprzedaży. Z kolei inny sklep, z zabawkami oznajmił, że w tym dniu... https://mensis.pl/buy-nothing-day-belgijscy-sprzedawcy-konsumenci-protestuja-przeciwko-black-friday/
26-11-2018
Raport: Polacy tracą zainteresowanie wyprzedażami na AliExpress Ruch na stronie i w aplikacji AliExpress w trakcie tegorocznych wyprzedaży spadł o 10 milionow odsłon! To znacząca, 15 procentowa różnica pokazuje, że Polacy coraz mniej chętnie korzystają z zagranicznych promocji i wyprzedaży przedświątecznych. W 2017 roku w dniach 10-12... https://mensis.pl/raport-polacy-traca-zainteresowanie-wyprzedazami-aliexpress/
Marcel Płoszczyński Specjalista public relations z wieloletnim doświadczeniem w branży technologicznej i marketingowej.
Czytaj więcej
www.mensis.pl
Ewolucja modelu biznesowego Telemedico Beata Gosławska
RYNEK
MENSIS.PL
19
Szybki kontakt z lekarzem, porady medyczne w bieżących problemach zdrowotnych, ale także w kwestiach, które wymagają oceny specjalistycznej, atrakcyjna cena za konsultację – to główne atuty oferty Telemedico.
Całość zorganizowana w bezpiecznym środowisku lemedico korzystają z konsultacji mając do wyboru aplikacji internetowej skonstruowanej i rozwijanej spe- najwygodniejszy sposób komunikowania się: telefon, cjalnie pod potrzeby konsultacji telemedycznych reali- internetowy czat lub video-czat, zarówno przez stronę zowanych w czasie rzeczywistym pomiędzy lekarzem WWW z komputera jak i z urządzeń mobilnych. a pacjentem. Platforma internetowa daje Klientom możliwość szybFirma Telmedico rozpoczęła działalność w 2013 roku kiego przesyłania wyników badań i natychmiastowego początkowo koncentrując się na obsłudze klientów in- odbierania skierowań, jak również konsultacji z ledywidualnych, głównie w zakresie podstawowej opieki karzami różnych specjalności, w tym z kardiologami, internistycznej. W 2015 roku tj. od momentu zmian endokrynologami, diabetologami, dermatologami, w ustawie o działalności medycznej sankcjonującej re- ginekologami, pediatrami, ortopedami, onkologami, alizację świadczeń zdrowotnych za pomocą systemów alergologami, czy psychologami lub dietetykami teleinformatycznych, Telmedico po okresie testów (portfolio udostępnianych specjalizacji jest na bieżąco różnych form implementacji oferty, zmienia model rozwijane). Dzięki konsultacji zdalnej można uzyskać biznesowy koncentrując się na współpracy z klientami szybką poradę bez wychodzenia z domu i czekania B2B, głównie z branży ubezpieczeniowej i medycznej. w długich kolejkach niejednokrotnie w towarzystwie osób z infekcjami przenoszonymi drogą kropelkową.
Potencjał w telemedycynie vs. oczekiwania Klientów
Wkrótce lekarze Telemedico będą wystawiać e-receptę do realizacji w każdej aptece w Polsce, zabezRozwój usług telemedycznych koresponduje z po- pieczając możliwość wykupienia przez klientów leków pytem na prywatne usługi medyczne oraz rozwojem zaordynowanych podczas konsultacji. rynku technologii teleinformatycznych. Popyt na zdalne konsultacje lekarskie i ich wartość bizOd kilku lat analitycy rynkowi potwierdzają stały wzrost nesową doceniły i aktywnie wykorzystują medyczne wartości rynku prywatnych usług zdrowotnych za- firmy abonamentowe oraz ubezpieczyciele oferujący równo w segmencie klienta indywidualnego, jak i abo- produkty ubezpieczeń zdrowotnych i produkty typu namentowego. Klienci oczekują szybkiej dostępności assistance, zwłaszcza w polisach turystycznych i nado usług lekarskich zabezpieczających ich potrzeby „tu stępstw nieszczęśliwych wypadków, w których koni teraz”. Kilkutygodniowe, a nawet kilkudniowe oczeki- takt z lekarzem jest obowiązkowym świadczeniem wanie na kontakt ze specjalistą jest oceniane nega- ochronnym. tywnie. Podobnie nieakceptowalna jest konieczność pokonywania zbyt dużej odległości do placówki w któ- Oferta Telemedico zabezpiecza Klientom tych firm rej przyjmuje lekarz. Klienci szukają rozwiązań komfor- gwarancje polisowe dotyczące parametrów dostęptowych, ale przede wszystkim porady profesjonalisty ności do lekarzy (niedobory kadry medycznej są odprzekazanej w sposób chroniący prawa pacjenta . czuwalne także w sektorze usług prywatnych), jak również istotnie obniża koszty medyczne świadczeń Usługi zdalnych konsultacji lekarskich odpowiadają (konsultacje telemedyczne są o kilkadziesiąt procent w dużej mierze na powyższe oczekiwania. Klienci Te- tańsze od wizyt stacjonarnych).
20
MENSIS.PL
Efektywność modelu biznesowego
RYNEK
Dla lekarzy konsultujących pacjentów na Platformie Telemedico moduł AI usprawnia pracę lekarza podpowiadając procentowo prawdopodobieństwo wystawienia diagnozy oraz zalecenia lekarskie dotyczące skierowań na diagnostykę i postępowania terapeutycznego.
Jakość oferty Telemedico to oprócz standardu usługi i jej ceny, także skuteczność mierzona na podstawie twardych danych analizowanych we współpracy z Klientami biznesowymi. Konsultacje zdalne zabezpieczają w całości wiele problemów zdrowotnych, znajdują zastosowanie w prowadzeniu chorób prze- Wykorzystanie AI poprawia jakość oraz skuteczność wlekłych oraz opiniowaniu i interpretacji udostępnionej konsultacji zdalnych. W rozpoznaniu zgłaszanego dokumentacji i wyników badań. Świetnie sprawdzają przez pacjenta problemu lekarz korzysta z podposię w modelu opieki koordynowanej uzupełniającej wiedzi, które wcześniej wprowadzali przy tych samych stacjonarną opiekę ambulatoryjną oraz szpitalną. symptomach inni lekarze. Wachlarz różnych hipotez Istotą ich realizacji jest jednak kontakt lekarza z pa- i sposobów ich weryfikacji kreuje holistyczne podejście cjentem na odległość, który wyklucza badania fizy- do problemu pacjenta. kalne oraz ocenę narządów przy użyciu specjalistycznego sprzętu medycznego. Dlatego na bazie tysięcy Konsultacje zdalne z pakietem badań przeprowadzonych wywiadów medycznych Telemedico podpowiada swoim Klientom jakie problemy Naturalnym uzupełnieniem konsultacji zdalnej z lekamogą być rozwiązane zdalnie, a jakie wymagają wizyty rzem jest weryfikacja parametrów życiowych pacjenw placówce optymalizując efektywność współpracy tów po to, aby poszerzać zakres informacji o ich stanie zdrowia, stawiać “celne” diagnozy i skuteczniej leczyć. i satysfakcję Klienta.
Innowacyjne rozwiązania wykorzystujące algorytmy sztucznej inteligencji
Telemedico uruchamia Gabinety Telemedyczne w wersji stacjonarnej lub mobilnej, które we współpracy z Partnerami biznesowymi udostępnia w ich odTelemedico realizuje miesięcznie kilkanaście tysięcy działach (apteki, punkty diagnostyczne, ośrodki edukakonsultacji telemedycznych, z których każda stanowi cyjne, zakłady pracy w roli tzw. wirtualnej przychodni zbiór spersonalizowanych danych dotyczących symp- przyzakładowej). W gabinetach w ramach połączenia tomów chorobowych, informacji zebranych w trakcie wideoczat, lekarz w czasie rzeczywistym może osłuwywiadu medycznego, postawionej diagnozy oraz chac serce i płuca pacjenta, zmierzyć ciśnienie, tętno, wystawionych zaleceń. Dane te odpowiednio zagre- saturację, dzięki zintegrowanym z platformą urządzegowane i skorelowane przez specjalistów (lekarzy, pro- niom medycznym. gramistów, statystyków) stanowią bazę do budowy i rozwoju modułu sztucznej inteligencji. Jest to uni- Główną ideą Gabinetów jest udostępnienie klientom katowe rozwiązanie na rynku, które powstało i jest na kontaktu z lekarzem w środowisku w którym egzystują bieżąco zasilane danymi “rzeczywistymi” implemen- i w ramach którego szukają sposobu zabezpieczenia towanymi bezpośrednio z dokumentacji medycznej. swoich potrzeb. I tak dla pacjentów, którzy trafiają z problemem zdrowotnym do apteki, konsultacja z leModuł sztucznej inteligencji ma wiele praktycznych, karzem może być zakończona wystawieniem e-reefektywnych kosztowo i jakościowo zastosowań, za- cepty i zaleceń na leki OTC do realizacji na miejscu równo w bieżącej pracy operacyjnej podmiotu Te- bezpośrednio po konsultacji, natomiast dla pacjentów lemedico, jak również we współpracy z Klientami w punktach diagnostycznych–skierowaniem na konbiznesowymi. kretne badania, czy też interpretacją wyników badań. Dla Klientów biznesowych, którzy obsługują swoich Telemedico jutro – perspektywy rozwoju beneficjentów przez CallCenter moduł AI podpowiada pytania w celu zebrania wstępnego wywiadu rozpo- Zapotrzebowanie na konsultacje zdalne z lekarzami znającego problem i wskazuje czy może on być rozwią- i specjalistami medycznymi rośnie z miesiąca na miezany na konsultacji zdalnej. Jakościowo optymalizuje siąc. Telemedico rozwija ofertę kładąc duży nacisk na proces obsługi, profesjonalizuje pracowników Klienta optymalizację procesów, jakość usługi i szeroko rozuoraz kreuje eksperckie podejście do rozwiązywania mianą innowacyjność. Uruchamiane są nowe specjalności lekarskie, kreowane usługi ukierunkowane na zgłaszanych problemów.
RYNEK
zabezpieczenie problemów konkretnych grup zawodowych oraz programów z zakresu profilaktyki prozdrowotnej, włączane różne języki pod kątem obsługi obcokrajowców w kraju oraz klientów firm działających poza Polską. Konsultacje realizowane są non-stop przez 24 godziny na dobę przez 7 dni w tygodniu, platforma jest przygotowana do obsług Klientów na całym świecie w różnych strefach czasowych. Firma testuje różne modele biznesowe, jest otwarta na współpracę z producentami urządzeń medycznych wykorzystywanych w telemedycynie, na rynek usług monitorujących zdalnie stan zdrowia klientów, jak również rynek teleopieki, który w dobie rewolucji technologicznej wydaje się receptą na zabezpieczenie części potrzeb starzejącego się społeczeństwa. W ramach działalności technologicznej Telemedico udostępnia moduły platformy w modelu “white label” z opcją integracji ze środowiskiem systemowym Klienta oraz customizacji pod jego indywidualne potrzeby (brand, funkcjonalności, aplikacje). Taką opcją współpracy zainteresowane są przede wszystkim podmioty lecznicze, które chcąc uzupełnić swoją ofertę o konsultacje zdalne szukają atrakcyjnego biznesowo, skalowalnego i bezpiecznego procesowo rozwiązania.
MENSIS.PL
21
online 19-11-2018
Google: pora zwolnić marketingowców – uczenie maszynowe poprowadzi AdWords Google podobnie jak Zalando dąży do zastąpienia pracy działów marketingu przez algorytmy. W dodatku oferuje je za darmo! W marcu tego roku Niemcy z Zalando ogłosili, że dzięki algorytmom są w stanie znacząco obciąć koszty marketingowe zwalniając aż 250 etatów. Na tle 14 000 osób zatrudnionych w firmie nie było to bardzo dużo, ale z pewnością jest to odczuwalny ułamek całej załogi. Co prawda zarząd Zalando twierdził, że postara się znaleźć zatrudnienie dla wszystkich osób zwolnionych z dotychczasowych obowiązków... https://mensis.pl/google-pora-zwolnic-marketingowcow-uczenie-maszynowe-poprowadzi-adwords/
14-11-2018
Beata Gosławska Absolwentka kierunku Zarządzanie i Marketing oraz MBA dla kadry medycznej. Od 2017 r dyrektor w Telemedico odpowiedzialna za sprzedaż B2B produktów i usług telemedycznych. Wcześniej przez wiele lat menedżer w towarzystwie ubezpieczeń odpowiedzialna za konstruowanie oraz wdrażenie produktów ubezpieczeń zdrowotnych, underwriting oferty oraz negocjacje sprzedażowe z klientami korporacyjnymi, w tym nawiązywanie partnerstw strategicznych zwiększających jakość i efektywność biznesu. Prywatnie i zawodowo pasjonatka tematyki dotyczącej usprawniania modeli i procesów na rynku usług zdrowotnych, telemedycyny oraz obszaru innowacyjnych technologii poprawiających jakość życia i zdrowia ludzi oraz optymalizujących koszty i modele biznesowe firm działających w branży zdrowotnej.
31 miliardów dolarów w jeden dzień? Tak świętuje dzień singla AliBaba! Mogłoby się wydawać, że nikt i nic nie przebije wyników Amazona podczas Prime Day. Ale okazuję się, że Alibaba przebija wszystko i wszystkich. Jack Ma ma powody do zadowolenia. Promowane od dziesięciu lat w Chinach święto e-commerce, przypadające na dzień singla robi globalną furorę. Nic dziwnego, coraz więcej z nas zostaje singlami. Wynik na poziomie 30.8 miliarda dolarów obrotu w jeden dzień to absolutny rekord. Pierwsze dziesięć miliardów pękło już w trakcie pierwszej godziny po północy. W dodatku Alibaba pobiła... https://mensis.pl/31-miliardow-dolarow-jeden-dzien-swietuje-dzien-singla-alibaba/
Czytaj więcej
www.mensis.pl
Rok 2018 w świecie płatności online, czyli dokąd zawędrowała branża? Karol Zieliński
Rok 2018 na rynku FinTech, płatności internetowych i e-commerce to rok szybkich zmian i ciekawych wydarzeń. Przygotowanie gruntu prawnego pod wprowadzenie unijnej dyrektywy PSD2, ratyfikacja ustawy AML czy wejście do Polski usługi Apple Pay to tylko niektóre z nowości, które na dobre zagościły w finansowym ekosystemie naszego kraju.
RYNEK
Marzec: pogłębiona weryfikacja klienta i polski Revolut
MENSIS.PL
23
nologii bankowych jest pochodną zapisów wynikających z ratyfikowanej 3 miesiące wcześniej dyrektywy PSD2. Obecnie PKO BP udostępnia swoim klientom dwa rozwiązania bazujące na technologii blockchain: blockchain prywatny oraz publiczny.
Pierwszy kwartał ubiegłego roku w świecie finansów to podpisanie nowelizacji ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu, która przybliżyła nas do spełnienia standardów międzynarodo- Ostatnie miesiące to czas dynamicznych zmian wych ujętych w IV i V Dyrektywie AML. Zdefiniowanie w świecie finansów i płatności internetowych. Wyzwapojęcia waluty wirtualnej, podniesienie standardów niem było wprowadzenie nowych rozwiązań, a teraz ochrony środków finansowych, czy szersza weryfika- nadchodzi czas na zbudowanie stałego, dużego grona cja zakresu informacyjnego o kliencie to tylko niektóre użytkowników nowych usług branży FinTech wśród z obostrzeń, które wprowadziła nowelizacja ustawy. klienta indywidualnego i instytucjonalnego. Jesteśmy świadkami kolejnej postępującej szybciej niż dotąd reKolejną nowością 2018 roku było wejście – również wolucji technologicznej, w której jako przedstawiciele w marcu – na polski rynek Revolut, umożliwiającej wie- szeroko rozumianej branży finansowej i e-commerce lowalutowe płatności kartą oraz alternatywne rozwią- uczestniczymy i będziemy mieć wpływ na upowszechzania w zakresie płatności cyfrowej. Kolejnymi krokami nienie rozwiązań w 2019 roku. firmy ma być uzyskanie statusu banku i objęcie swoich usług zapisami Bankowego Funduszu Gwarancyjnego, a co za tym idzie przekształcenie się w samodzielną platformę do zarządzania finansami.
Czerwiec: koniec z monopolem banków Początek wakacji 2018 przyniósł znaczące zmiany w obszarze finansów indywidualnych. Wdrożenie w życie zapisów wynikających z unijnej dyrektywy PSD2 umożliwiło wejście na rynek płatniczy i bankowy instytucjom finansowym i przedsiębiorstwom reprezentującym branże FinTech. Dyrektywa, dzięki obowiązkowi udostępniania przez banki rachunków płatniczych klientów przez API (lub inny interfejs dla TTP), otworzyła drzwi Polski na prężnie rozwijające się zjawisko open bankingu.
Lipiec: Polskie ePłatności Online wprowadza do Polski Apple Pay Od lipca klienci Apple’a, których smartfony wyposażone są w chip NFC, mogą korzystać z długo wyczekiwanej usługi Apple Pay. Łatwa i bezpieczna oraz w pełni zindywidualizowana metoda płatności wzbogaciła polski rynek e-commerce o kolejny popularny na świecie sposób operacji bezgotówkowych.
Wrzesień: PKO BP wdraża technologie blockchain Jesienią 2018 roku liderzy polskiej bankowości zostali pozostawieni w tyle przez bank PKO BP, który jako pierwszy w kraju w pełni zaimplementował rozwiązania oparte na blockchainie. Ta rewolucja w sektorze tech-
Karol Zieliński Od 2010 roku związany ze spółką PayLane Sp. z o.o.; prezes zarządu nieprzerwanie od 2012 roku. W roku 2018 doprowadził do pozyskania inwestora strategicznego dla spółki i sprzedaży 100% udziałów do Polskich ePłatności. W międzyczasie fundator i prezes fundacji Ene Due. Absolwent informatyki na Politechnice Gdańskiej oraz studiów podyplomowych w Wyższej Szkole Administracji i Biznesu im. E. Kwiatkowskiego w Gdyni. Ekspert i prelegent na polskich i międzynarodowych konferencjach dotyczących prowadzenia biznesu w Internecie. Mentor w akceleratorach startupowych. Zasiadał w jury różnego rodzaju konkursów dla startupowców.
Wywiad Paweł Soluch
Neuro Device Group S.A. Krzysztof Rdzeń
STRATEGIE
MENSIS.PL
Krzysztof Rdzeń: W kwietniu 2018 Neuro Device zorganizowało Brainathon podczas którego kilka zespołów rywalizowało w zastosowaniu interfejsu BCI (ang. brain-computer interface). Filmy z tego wydarzenia przedstawiają uczestników, którzy za pomocą myśli sterują komputerem i poruszającym się robotem. Proszę powiedzieć, w którym miejscu jesteśmy dziś w zakresie sprzężenia mózgu z komputerem? Paweł Soluch: BCI funkcjonuje dzisiaj bardzo dobrze. Przekonałem się o tym po raz kolejny dwa tygodnie przed naszą rozmową, gdy w San Diego spotkałem się z czterema pacjentami, którzy mieli wszczepione neuroprotezy. Pacjent, który jest totalnie sparaliżowany, potrafi swoimi myślami sterować interfejsem na komputerze, albo sterować robotycznym ramieniem. To robi ogromne wrażenie. Neuroprotezowanie to przyszłość dla świata, aktualnie uczymy się tego od innych firm i zespołów naukowych, bo w Stanach Zjednoczonych zrealizowano już ponad 50 takich wszczepów. K.R.: Kilka miesięcy temu pokazali Państwo publicznie zastosowanie urządzenia mindBEAGLE, które przy wykorzystaniu koncepcji BCI pozwala na komunikowanie się z pacjentem odciętym od otoczenia. P.S.: Współpracujemy z firmą z Austrii i w tym celu zastosowaliśmy ich system mindBEAGLE, który koncepcję BCI wykorzystuje do oceny głębokości śpiączki u pacjentów oraz pozwala na komunikację zwrotną. W praktyce na głowę pacjenta zakłada się czepek EEG, następnie pacjent przechodzi procedurę kalibracji i w wielu przypadkach jest w stanie komunikować się z otoczeniem za pomocą myśli. Możemy nie tylko komunikować się z pacjentem, który ma zespół zamknięcia, czyli neurologiczne zaburzenie, które nie pozwala na to aby komunikował się normalnie ze światem, ale oprócz tego wykorzystujemy BCI do określenia tego, czy badana osoba jest w ogóle świadoma. Już sama informacja zwrotna o tym, że pacjent jest świadomy pozwala intensyfikować uwagę na tych pacjentach, którzy mają większą szansę na odzyskanie zdolności komunikacyjnych. K.R.: Celem długoterminowym Neuro Device jest neuroprotezowanie z informacją zwrotną do mózgu. Na czym polega ten koncept? P.S.: Od 2008 roku, kiedy zakładałem firmę, miałem ideę aby stworzyć protezę, którą będzie można wszczepić do ośrodkowego układu nerwowego – czy to w mózg, czy to w rdzeń kręgowy – u pacjentów z uszkodzeniem rdzenia kręgowego, np. po skoku do wody. Realizuję ten plan krok po kroku, ale w polskich realiach rozwój takich projektów jest mocno organiczny, dlatego cały czas komercjalizujemy inne produkty, które zbliżają nas do tego celu. Spotkałem się już z człowiekiem, który miał amputowaną dłoń i wszczepioną protezę. Do jego protezy dołączono sensory, które wyczuwają kontakt z otoczeniem i przekazują te bodźce przez odpowiedni interfejs bezpośrednio do mózgu. Ten człowiek zaczął po prostu czuć. Pojawiła się informacja zwrotna z otoczenia, odpowiedź
25
26
MENSIS.PL
wsteczna z plastikowej robotycznej kończyny, która została połączona bezpośrednio z jego mózgiem i dzięki temu zaczął on odczuwać bodźce zewnętrzne. K.R.: Pomimo tego, że w naszych realiach rozwój innowacyjnych projektów w tym obszarze jest trudniejszy niż w Stanach Zjednoczonych, Neuro Device jest przykładem firmy, która udowadnia, że synergia nauki i biznesu jest możliwa. P.S.: Zacząłem ideę Neuro Device w 2001 roku, kiedy trafiłem na praktyki na neurochirurgię. Wtedy zobaczyłem, jak wielkie są potrzeby naukowców w zakresie badania funkcjonowania układu nerwowego. Myśl o tych potrzebach ewoluowała aż do 2008 roku, kiedy zdecydowałem się zaprosić różnych ludzi, z którymi wcześniej współpracowałem, do współtworzenia Neuro Device. Postanowiłem skomercjalizować nasze siedmioletnie prace i funkcjonować zgodnie z normalnymi rynkowymi zasadami, gdzie mamy umowy i normalne relacje partnerskie i nie musimy pracować w szalonym pędzie. K.R.: Co stanowi aktualnie główne źródło przychodów Neuro Device? P.S.: Ze względu na to, że firma musiała generować zyski od początku, biznes podzieliliśmy na część dystrybucyjną i badawczo-rozwojową. W dystrybucji oferujemy zagraniczne urządzenia, które implementujemy na potrzeby polskich warunków. Dzięki tej części biznesu wyposażamy i budujemy innowacyjne laboratoria. Druga część firmy rozwija się pod egidą projektów R&D, zazwyczaj dotowanych przez nas samych. Pieniądze, które pochodzą z części dystrybucyjnej inwestujemy w nasze działania R&D. W tym momencie mamy również branżowego inwestora. K.R.: Czy i jakie produkty własne udało się dotychczas skomercjalizować? P.S.: Pierwszy produkt komercyjny pojawił się w 2011 roku i jest on skierowany do naukowców. Jest to urządzenie, które bada okolice mózgu odpowiedzialne za czucie. Dotyk jest bardzo potrzebnym zmysłem. Okazuje się, że nawet jeśli nie mamy niedowładu kończyny, a mamy zaburzenia czucia tej kończyny, to mamy problem z poruszaniem się i właściwym wykorzystywaniem tej kończyny. Drugi produkt, który niedawno miał premierę i został zauważony przez rynek i media to stymulator przezczaszkowy z różnymi formami stymulacji. Urządzenie było dedykowane pierwotnie do świata naukowego, ale planujemy wyjść z nim także do pacjentów indywidualnych, wymagających codziennej terapii. Stymulator został certyfikowany jako urządzenie medyczne i terapeutyczne. Wersja dla pacjentów, będzie wspierała rehabilitację zaburzeń mowy, czyli afazję. K.R.: W jaki sposób, wydawałoby się - mało precyzyjne stymulowanie mózgu impulsami elektrycznymi, ma wpłynąć na poprawę stanu pacjenta? P.S.: Wyszliśmy tutaj od znanej koncepcji nazywanej neuromodulacją, gdzie stymulujemy odpowiednie partie mózgu w taki sposób, żeby ułatwiać komunikację pomiędzy nimi. Neurostymulacja wpływa na przywracanie połączeń, które zostały uszkodzone, np. w trakcie udaru, albo na tworzeniu nowych połączeń, ponieważ mózg jest plastyczny i jest w stanie dostosowywać się do sytuacji, w jakiej się znalazł. W rehabilitacji afazji wykorzystujemy właśnie przezczaszkową stymulację elektryczną odpowiednich obszarów mózgu.
STRATEGIE
STRATEGIE
MENSIS.PL
K.R.: W jakim stopniu dostarczana technologia wpływa na ten proces? P.S.: Myślę, że jeszcze długo nikt nie będzie w stanie odpowiedzieć precyzyjnie na takie pytanie. Nie rozumiemy jeszcze dokładnie, jak funkcjonuje mózg i jego mechanizmy. Neuromodulacja przechodzi moment świetności i pojawia się bardzo dużo danych o jej pozytywnym wpływie na konsolidację śladów pamięciowych – na zapamiętywanie, wsparcie w leczeniu depresji, bólu czy uzależnień. Jeżeli pyta mnie Pan o porównanie z aktualnie dostępnymi metodami, to nikt jeszcze nie jest w stanie powiedzieć, czy pacjent pozostawiony sam sobie bez neurostymulacji zrehabilituje się w takim samym stopniu jak z tą metodą. Aktualnie trwają przygotowania do wieloośrodkowych testów z pacjentami i jestem pewien, że przyniosą one pozytywne wyniki. Co więcej, jeżeli zakończymy te testy i osiągniemy efekt A, nie oznacza to, że taki sam efekt A osiągniemy kolejny raz w kolejnej grupie pacjentów, nawet z takimi samymi uszkodzeniami mózgu. K.R.: Gdzie jest zatem przewaga jednych produktów nad innymi w tej branży? P.S.: Z perspektywy czasu mogę powiedzieć, że stworzenie urządzenia do neurostymulacji nie jest bardzo trudne, ale jednocześnie występuje tutaj tak wysoka specjalizacja tych urządzeń, że rzadko kiedy znajdujemy drugie takie lub nawet podobne dostępne na rynku. Natomiast my dodatkowo mamy drugi wyróżnik – nasze urządzenia elektroniczne potrafią działać w wysokim polu magnetycznym. Oznacza to, że mogą być wykorzystywane w badaniach z rezonansem magnetycznym, gdzie pole magnetyczne jest 100 tysięcy razy silniejsze niż przyciąganie Ziemi. To jest nasz pierwszy know-how, który wypracowaliśmy odpowiadając na potrzeby rynku. Kolejne urządzenie pojawiło się z tej samej potrzeby, bo w tymże rezonansie magnetycznym był problem z obserwacją pacjenta podczas badania i nie można było umieścić w urządzeniu żadnej kamery, która byłaby w stanie działać w silnym polu magnetycznym. Bazując na naszym know-how zbudowaliśmy odpowiednią kamerę, która pokazuje twarz badanego. Zostało to bardzo dobrze odebrane przez rynek, ponieważ często w medycynie bada się dzieci i pacjentów z klaustrofobią – to urządzenie rozwiązuje problem braku wglądu w sytuację badania. K.R.: W tym roku do Neuro Device wszedł inwestor, jaki był cel pozyskania finansowania? P.S.: Cel jest taki aby zintensyfikować prace badawcze, ponieważ cały czas mamy sporo gotowych rozwiązań w szufladach. W czasie kilku lat rozwoju robiliśmy wszystko co możliwe, żeby komercjalizować i wprowadzać na rynek „najszybsze” produkty, bo to zapewniało firmie rozwój. Natomiast inwestor, który do nas przyszedł, mocno podkreśla nasz pierwiastek naukowy i chce, żebyśmy w pierwszej kolejności opatentowali wszystkie dotychczasowe pomysły. Rozwijamy zespół tak, żeby mieć możliwość wdrażania tych nowych produktów. Ponadto wraz z inwestorem zweryfikowaliśmy też inne odnogi naszego biznesu, bo przez pewien czas próbowaliśmy mierzyć się z wykorzystaniem naszej wiedzy w neuro w badaniach marketingowych. Odpuściliśmy jednak ten kierunek. To jest właśnie koszt, który musieliśmy ponieść na rzecz tego, żeby skupić się na własnych produktach.
27
28
MENSIS.PL
K.R.: Jak wygląda obecna struktura firmy? P.S.: W Neuro Device pracuje aktualnie 31 osób. Rozwijamy dwa działy tj. sprzedaż oraz R&D. Dział sprzedaży dalej kontynuuje dystrybucję produktów z zewnątrz, ale też promuje i buduje ścieżki dystrybucyjne dla naszych produktów. Produkty Neuro Device obecne są już w tak odległych miejscach jak Chiny czy Stany Zjednoczone. Jesteśmy rozpoznawalni w branży neuroscience na świecie. Mamy też oczywiście osoby operacyjne, które dbają o codzienne funkcjonowanie firmy, zajmują się procedurami patentowymi, promocją, czy obsługą komercjalizacji produktów. K.R.: Jakie są plany rozwoju w najbliższej przyszłości? P.S.: Neuroprotezowanie to coraz bliższa przyszłość. Już drugi rok koncentrujemy się na współpracy międzynarodowej w tym kierunku. Mamy już w Polsce wybrany jeden ośrodek, w którym będziemy pracować nad pierwszą neuroprotezą. W najbliższych dniach wraz z neurochirurgiem z tego ośrodka lecę na trening wszczepiania elektrod, więc jesteśmy coraz bliżej pierwszej neuroprotezy z informacją zwrotną do mózgu. Oczywiście przygotowania do pierwszej implantacji zajmą jeszcze co najmniej rok, ale to już się dzieje, i zbliżamy się do takiego momentu, w którym będziemy też mówić o tym szeroko. K.R.: Jak zmiany technologiczne w medycynie wpłyną na kształt przyszłego społeczeństwa? P.S.: Niewątpliwie żyjemy w bardzo ciekawych czasach i prognozowanie tego co będzie za 10 lat, bywa nierozsądne. Jednak w medycynie jest o tyle prościej prognozować, że jest ona bardzo regulowana zewnętrznie i nie ma tutaj miejsca na tak dużą elastyczność, jaką mają nauki takich dziedzin technologii jak np. sztuczna inteligencja. Prognozuję, że w ciągu najbliższych 5 lat jeszcze niewiele niestety zmieni się w medycynie, w sensie takim, że to co w tej chwili pokazujemy, to co wydaje się teraz fajne, innowacyjne i pomocne pacjentom, jeszcze musi przejść szereg testów i regulacyjnych procedur, zanim trafi do pacjenta. Oczywiście to dobre podejście, które działa na korzyść pacjenta i jego bezpieczeństwa. Z drugiej strony, jest to złe, bo niektórzy pacjenci nie zdążą skorzystać z rozwiązań, które mogłyby im pomóc. Na pewno w najbliższym czasie na znaczeniu zyskają wszystkie systemy monitorujące stan pacjenta jak np. Apple Watch. Nawet jeżeli Apple nie uzyska kolejnych certyfikatów medycznych, to i tak prawdopodobnie ludzie będą nosili ten zegarek i będą w ten sposób zabezpieczali swoje zdrowie.. Zmiany widoczne będą też w zarządzaniu i wycenie procesów medycznych. Koncepcja, która pochodzi ze Stanów Zjednoczonych bardzo szybko rozwinie się w Europie i będziemy wiedzieli, że łóżko szpitalne jest znacznie droższe niż łóżko hotelowe. Warto robić wszystko, żeby nie nadużywać tego pierwszego, a wręcz powinniśmy przenosić wszystkie możliwe procedury do części ambulatoryjnej i domowej. Czy będziemy mieli w ogóle dostęp do neuroprotezy? Myślę że tak, ale w ciągu najbliższych 5 lat nie będzie to jeszcze powszechne. Liczę na to, że neuroprotezowanie upowszechni się w ciągu 10 lat. K.R.: A kiedy doczekamy się połączenia człowieka z internetem, czy to jest przyszłość której kiedyś dotkniemy?
STRATEGIE
STRATEGIE
MENSIS.PL
29
P.S.: Dosłownie dzień przed naszą rozmową powiedziałem mojemu synowi, że mam nadzieję że gdy będzie już dorosły, a ma w tej chwili 8 lat, nie będzie musiał tak często zerkać na ekran telefonu jak w tej chwili dorośli to robią. Myślę, że rzeczywiście tak będzie, że część informacji będzie dostarczanych automatycznie do naszych zmysłów. Nie wiem, czy będzie to bezpośrednie połączenie z mózgiem, ale na pewno dostarczenie danych do naszych uszu, czy oczu jest bardzo realne. Mam nadzieję, że to wszystko będzie służyło temu, aby łatwiej nam się żyło. Nie mam obaw przed sztuczną inteligencją. Nie wierzę w to, że za chwilę stworzymy armię robotów, która będzie zagrażać istnieniu ludzkości. Myślę, że na koniec dnia będziemy na tyle mądrzy, jako społeczeństwo, jako gatunek, że nie pozwolimy zapędzić się w ślepy róg. Boję się tylko jednej rzeczy–na ile i w jaki sposób intensywność bodźców, którą sobie w tej chwili fundujemy, wpłynie na rozwój ośrodkowego układu nerwowego. Patrzę jednak pozytywnie na wszystkie zmiany, i z wielką nadzieją na ulepszanie świata. K.R.: Dziękuję za rozmowę.
Paweł Soluch CEO Neuro Device Group S.A.
Neuropsycholog, konsultant Kliniki Neurochirurgii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, stypendysta Fundacji na rzecz Nauki Polskiej,
biznesmen. Praktyczna wiedza i wieloletnie naukowe doświadczenie, któ-
rymi dysponuje, dają mu szerokie spojrzenie na możliwości wykorzystania
Neuro Device Group S.A.
Neuro Device specjalizuje się w rozwoju innowacyjnych rozwiązań z zakresu badania i leczenia chorób układu nerwowego. Portfolio firmy obejmuje wiele pionierskich na skalę światową projektów przygotowywanych
we współpracy z uznanymi ośrodkami naukowymi (m.in. Uniwersytet
nowoczesnych technologii w medycynie.
Johna Hopkinsa w Baltimore, Instytut Maxa Plancka i University College
i prezesem zarządu Neuro Device Group S.A., firmy która dostarcza in-
Naukowcy i inżynierowie tworzący zespół Neuro Device pracują m.in. nad
Swoje kompetencje wykorzystuje na co dzień – jest współzałożycielem
nowacyjne rozwiązania z zakresu badania i leczenia chorób układu ner-
wowego.
of London) i globalnymi przedsiębiorstwami.
neuroprotezowaniem, stymulacją mózgu i wykorzystywaniem Eye Trackingu, poprawiając komfort życia ludzi na całym świecie.
Paweł jest autorem licznych projektów badawczych i rozwojowych do-
W portfolio firmy znajdują się m.in. urządzenie do nieinwazyjnej neuro-
i Rozwoju, czy Unię Europejską, z których znaczna część komercjalizo-
afazji. Firma Neuro Device została tegorocznym zwycięzcą III polskiej
towanych przez Komitet Badań Naukowych, Narodowe Centrum Badań
wana jest w ramach Neuro Device. Jest autorem licznych posterów, wykładów i publikacji na temat funkcjonalnego rezonansu magnetycznego
(fMRI) i psychofizjologii.
stymulacji tES oraz pierwsze na świecie urządzenie wspierające terapię edycji konkursu dla startupów Chivas Venture, a także wygrała konkurs
Medtec Europe Start-Up Academy 2018.
Wygrane i porażki IBM Watsona, czyli nie obiecujmy sobie zbyt wiele po algorytmach medycznych Andrzej Lemański
STRATEGIE
MENSIS.PL
31
Watson, uważany dotychczas za najbardziej zaawansowany komercyjny system komputerowy świata produkcji IBM to nie tylko pokazowy cyrk na potrzeby działu PR. Niektóre z technologii zastosowanych w nim były wdrażane w wybranych sektorach społeczeństw zachodnich, szczególnie w Stanach Zjednoczonych. Na pierwszy ogień blisko dekadę temu poszła medycyna szpitalna, a konkretnie noworodki!
Artemis (znany także jako Online Healthcare Analytics), system nadzoru nad noworodkami przebywającymi w inkubatorach, to oprogramowanie oparte o algorytmy Watsona. Pomaga lekarzom wykrywać choroby na 24 godziny przed pojawieniem się symptomów, które dostrzega ludzkie oko. Dzięki IBM-owskiej technologii InfoSphere Streams (znanej już z Watsona), która odpowiada za błyskawiczne podejmowanie decyzji na podstawie danych spływających z wielu różnych źródeł Artemis został zaangażowany do bardzo poważnych testów w Hospital for Sick Children w Toronto. Jednym z głównych zadań krewniaka Watsona jest skrócenie czasu przebywania noworodków w inkubatorach, ponieważ lekarze zwyczajowo aż dwukrotnie, niż wynika to z realnych potrzeb, przeciągają czas zakończenia inkubacji nowonarodzonych Kanadyjczyków. Pozbawiony uczuć, „w pozytywnym tego słowa znaczeniu”, Artemis miał to zmienić. Sęk w tym, że słuch o efektach jego testów zaginął. Chociaż Artemisem interesowałem się od 2010 roku, od około 2013 nie udało mi się uzyskać praktycznie żadnej informacji o powodzeniu lub nie powyższych testów. Ciekawe dlaczego?
bez powodu jednak walka z nowotworami toczy się na tak wielu frontach i tylko nieliczne z nich przynoszą faktyczne, przekładalne na codzienne życie pacjentów rezultaty. Nie bez powodu samo Google co roku rozdysponowuje kwotę 2 miliardów dolarów w swoich laboratoriach X na poszukiwanie sposobu na nieśmiertelność, czyli de facto uleczenie właśnie chorób o podłożu rakowym. Chociaż wszyscy znamy osiągnięcia systemu IBM Watson, blisko dziesięć lat później efekty systemu IBM Health pozostają niezadowalające. Watson już wiele lat temu wygrał słynny amerykański program Jeopardy (w Polsce Jeden z Dziesięciu). Odpowiadał na pytania zadawane na piśmie. Podłączony do internetu rozgromił ludzkich przeciwników nie dając im szans. Okazuje się, że czym innym jest celne strzelanie na chybił trafił w teleturnieju, a czym innym leczenie zaawansowanych, skomplikowanych chorób. Inna jest też odpowiedzialność.
Jak doniósł w połowie 2018 roku Wall Street Journal, jeden z lekarzy w szpitalu Jupiter na Florydzie określił eksperymentalne oprogramowanie IBMa jako „kupę g..na” – dosłownie „piece of s..t”. Był to tylko fragment Wiadomo natomiast, że oprogramowanie już pod na- większej publikacji, która wywołała falę kolejnych. Funzwą IBM Health było przez ten czas wciąż rozwijane. damentem całego zamieszania był branżowy artykuł Zyskało możliwości „czytania” i „rozumienia” publikacji z medycznego magazynu STAT. naukowych, także z zakresu medycyny. Według informacji IBMa system OHA potrafi „przeczytać” 3000 Jak donosiła analiza naukowa projekt IBM Health prowydanych przez rok publikacji z zakresu onkologii. Dla- wadzony od 2012 roku intensywnie testowany w wielu czego właśnie tutaj IBM szuka swojej szansy? amerykańskich szpitalach mógł doprowadzić nawet do śmierci jednego z pacjentów. Oczywiście, dzięki ściPowodów jest kilka. Po pierwsze, wciąż spora część słemu nadzorowi lekarzy nic takiego nie miało miejsca. nowotworów nie jest zaliczana do grona chorób prze- Jednak Watson polecił jednemu z pacjentów z rozlewlekłych, a więc pozostaje śmiertelnym zagrożeniem głym krwawieniem podać chemioterapię, co zdaniem dla pacjentów. A po drugie, a raczej po niemniej pierw- lekarzy mogłoby zakończyć się zgonem. Na szczęście sze, onkologia to dziedzina, w której nikt nie szczędzi było to hipotetyczne ćwiczenie, jak większość ekspegrosza na rozwój skutecznych metod leczenia. Nie rymentów, w jakich sprawdzany był Watson.
32
STRATEGIE
MENSIS.PL
Nie była to jedyna wpadka. Według wewnętrznych dokumentów IBM superkomputer wielokrotnie nie trafiał z diagnozą i wymaga dalszej pracy rozwojowej, pomimo już wpompowanych w cały projekt wielu miliardów dolarów. Całego smaczku dodaje fakt, że dokument opracował Andrew Norden, szef projektu, który niedługo po jego napisaniu złożył rezygnację.
Naturalnie IBM twierdzi, że jest to dopiero początek drogi. Zapewne ma rację. Samochód elektryczny wynaleziono ponad sto lat temu, przed autem z motorem spalinowym. Jednak brak dostępnej infrastruktury i możliwości sprawił, że musieliśmy o nim zapomnieć na dobry wiek.
Czy podobny los czeka algorytmy? Przynajmniej do Cały projekt okazał się nieprzemyślany już od samego momentu, kiedy nauczymy się sprawiać, aby były napoczątku, czyli od metody uczenia sztucznej inteligen- prawdę inteligentne? cji. Otóż oparto ją głównie o symulacje leczenia, nie zaś prawdziwe przypadki. Algorytm big data jak wiadomo musi być karmiony olbrzymimi ilościami informacji, aby poprawiać trafność swoich decyzji. Trudno jednak o to, aby budował swoją trafność na podstawie symulacji leczenia, które realne skutki nigdy nie miały miejsca, a więc de facto nie da się ich przewidzieć. Dlaczego wybrano taką drogę rozwoju? Jak się okazuje, w prawdziwym świecie leczenie jest tak złożonym procesem, że algorytm nie był w stanie zrozumieć, dlaczego i jak zmieniano zalecenia leczenia. Wszak każdy lekarz ma własne metody i poglądy, a pacjenci przechodzą „z rąk do rąk” specjalistów. Zmienia się także ich stan, a więc w efekcie zmieniają się główne priorytety leczenia. Tłumacząc się z chorób wieku już niekoniecznie dziecięcego Watsona IBM postanowił strzelić sobie w kolano, aby zamaskować strzał w stopę. Dział PR nie pozostawił na własnym produkcie suchej nitki dając do zrozumienia, że nie jest on zdolny do samodzielnego wnioskowania i tylko oferuje opcje leczenia lekarzom na podstawie dotychczasowej historii pacjenta. Nie posiada on także żadnej mocy sprawczej w kwestii diagnozowania. No ładny system za kilka miliardów dolarów.
Andrzej Lemański Specjalista ds marketingu internetowego i public relations. Zastępca redaktora naczelnego Mensis.pl. Profil na Twitterze: @AndrzejLemansky
Wywiad Wojciech Radomski StethoMe® Krzysztof Rdzeń
STRATEGIE
MENSIS.PL
Krzysztof Rdzeń: W jakich okolicznościach pojawił się pomysł na projekt StethoMe®? Wojciech Radomski: Pomysł pochodzi od współzałożycieli StethoMe® – dr Honoraty Hafke-Dys i dr hab. Jędrzeja Kocińskiego. To dwójka naukowców, ale także rodzice, którzy zmagali się z częstymi infekcjami układu oddechowego swoich dzieci i pomyśleli, że taki domowy stetoskop mógłby zmienić życie wielu rodzin na całym świecie. Realizacja tego pomysłu nie byłaby możliwa bez moich wspólników Pawła Elbanowskiego i Marcina Szajka, z którymi od ponad 10 lat tworzymy firmę IT o charakterze usługowym. Dwa lata temu spotkaliśmy się w piątkę i postanowiliśmy skomercjalizować badania dźwięków osłuchowych prowadzone już wówczas przez Honoratę Hafke-Dys i Jędrzeja Kocińskiego. K.R.: Co jest głównym produktem StethoMe® i do kogo jest skierowany? W.R.: Głównym produktem i usługą jest domowy, bezprzewodowy stetoskop StethoMe® oraz inteligentny system analizy dźwięków, czyli StethoMe® AI. Stetoskop StethoMe® umożliwia nagranie dźwięków osłuchowych płuc oraz przesłanie ich za pomocą dedykowanej aplikacji do wybranego lekarza w celu zdalnej konsultacji. Natomiast StethoMe® AI to algorytmy sztucznej inteligencji, które wykrywają patologiczne dźwięki w układzie oddechowym. Produkt skierowany jest do rodziców i opiekunów małych dzieci, które bardzo często zapadają na infekcje górnych dróg oddechowych. Dzieci w wieku przedszkolnym chorują ok. 8-10 razy do roku. StethoMe® przeznaczony jest również dla dzieci z przewlekłymi chorobami układu oddechowego jak np. astma. Dzięki możliwości zarejestrowania dźwięków osłuchowych, a tym samym tworzenia historii choroby możliwa jest obserwacja postępów leczenia i reakcji na podawane leki. K.R.: Na jakim etapie komercjalizacji jest oferowany produkt, kto z niego korzysta i jakie ma perspektywy na masową adopcję? W.R.: Na początku 2019 ma trafić do nas pierwsza mała seria produkcyjna. Będzie to kilkaset stetoskopów. Natomiast sama komercjalizacja produktu planowana jest na 2020 r.Nasz stetoskop nie jest jeszcze dostępny w sprzedaży, ale już teraz widzimy jak bardzo jest on potrzebny. Otrzymujemy wiadomości od rodziców i lekarzy. Dzięki nim jesteśmy jeszcze bardziej zmotywowani do pracy, zwłaszcza gdy trafiają do nas wiadomości od rodziców dzieci z chorobami przewlekłymi takimi jak np. mukowiscydoza. Oni widzą w StethoMe® szansę na lepsze jutro dla swoich dzieci. Nie sposób przejść koło tego obojętnie. K.R.: Jakimi liczbami można obecnie określić Państwa biznes – struktura zatrudnienia i przychodów. W.R.: Projekt StethoMe® tworzy obecnie kilkadziesiąt osób z różnych środowisk. W zespole znajdują się osoby ze świata biznesu i nauki, a także akustycy, czy spe-
35
36
MENSIS.PL
cjaliści od uczenia maszynowego oraz programiści. Oczywiście nie może zabraknąć także lekarzy. Bez ich doświadczenia i wiedzy ten projekt nie rozwinąłby się. Jesteśmy jeszcze przed wprowadzeniem stetoskopu na rynek, dlatego w tej chwili nie osiągamy żadnych przychodów. K.R.: W StethoMe zainwestowało kilka branżowych funduszy Venture Capital, jakie były cele inwestycji i czy zostały zrealizowane? W.R.: Nasz projekt uzyskał wsparcie od funduszu TDJ Pitango Ventures reprezntowanego m. in. przez Tomasza Domogałę oraz funduszu venture capital Manta Ray VC, utworzonego przez Sebastiana Kulczyka. Pozyskane środki zostały przeznaczone na szeroki plan przeprowadzenia badań pilotażowych i pierwszych badań klinicznych. Jeśli chodzi o nasze plany na przyszłość to wyniki działania naszych algorytmów StethoMe® AI są na tyle satysfakcjonujące, że planujemy dalej prowadzić prace w tym zakresie i je rozszerzać. Współpracując przy obecnym projekcie z lekarzami lepiej rozumiemy i częściej dostrzegamy problemy związane z osłuchiwaniem, na które napotykają oni w codziennej pracy. Zebraliśmy ich uwagi i chcemy sprostać ich potrzebom, dlatego postanowiliśmy rozpocząć prace nad nowym produktem. Będzie on skierowany do środowiska lekarskiego i ma on znacząco podwyższyć skuteczność diagnostyczną osłuchiwania K.R.: Jak telemedycyna zmienia dotychczasowy obraz rynku i jaki będzie jej wpływ na społeczeństwo za 5-10 lat? W.R.: Rynek usług medycznych rozwija się w bardzo wielu gałęziach. Z naszej perspektywy widzimy olbrzymie możliwości w zakresie jego rozwoju, jeśli chodzi o wykorzystanie algorytmów sztucznej inteligencji i obiektywizacji samego procesu diagnozy. Powstają nowe wielkie bazy danych. Dysponujemy narzędziami, które pozwalają analizować te dane i wyciągać wnioski. Pojawiają się również narzędzie, dzięki którym możliwe jest przeprowadzanie zdalnych konsultacji. Patrząc na rynek usług medycznych z tej strony możemy być pewni, że drogi medycyny oraz szeroko rozumianego IT coraz częściej będą się przecinać. Zarówno w przypadku świadczeń medycznych nabywanych prywatnie w trybie ambulatoryjnym jak i w warunkach specjalistycznego leczenia szpitalnego. Telemedycyna i teleopieka w sytuacji znacznego obciążenia systemów opieki zdrowotnej, rosnącej ilości pacjentów chorych przewlekle (w tym dzieci) oraz ciągłego niedoboru kadry medycznej stanie się nieodzownym elementem procesu diagnostyczno-terepeutycznego i wydatnym narzędziem dla profilaktyki zdrowotnej. K.R.: Dziękuję za rozmowę.
STRATEGIE
STRATEGIE
Wojciech Radomski CEO i założyciel firmy StethoMe®
StethoMe® to urządzenie, które zrewolucjonizuje opiekę medyczną.
StethoMe® jest pierwszym na świecie elektronicznym stetoskopem, służącym do kontroli stanu zdrowia układu oddechowego.
MENSIS.PL
37
StethoMe®
StethoMe® jest startupem, który tworzy innowacyjne rozwiązania z zakresu telemedycyny. Obecnie naszym głównym produktem jest bezprze-
wodowy stetoskop StethoMe® z modułem StethoMe® AI współpracujący
Wojciech posiada 11-letnie doświadczenie w prowadzeniu i rozwoju firmy
ze smartfonem. Za jego pomocą można osłuchać pacjenta w warunkach
nologii rozpoznawania obrazów wykorzystywanej przez takie firmy jak
AI automatycznie wykrywają patologiczne dźwięki z dokładnością wyż-
Jest świetnym zespołowym graczem. Idea, do której jest przekonany
nej lekarza. StethoMe® to unikalne rozwiązanie, które jest w tej chwili na
Programa.pl. Jest również współzałożycielem iTraff Technology–tech-
CocaCola, EA czy PepsiCo.
domowych, uzyskać wyniki i przesłać je do lekarza. Algorytmy StethoMe®
szą niż lekarska, co pozwala na zwiększenie skuteczności diagnostycz-
staje się jego pasją i w pełni się jej poświęca. W kwestii jakości produk-
etapie certyfikacji. Dostępny jest również panel dla lekarza z nagraniami i
istotne i technologicznie zaawansowane.
gnozować oraz monitorować pacjentów.
tów, nie lubi kompromisów. Interesuje się sprawami, które są społecznie
wizualizacją danych, dzięki czemu lekarz może szybciej i efektywniej dia-
Co zmieniajÄ… nowe technologie w sprzedaĹźy internetowej? Tomasz Sobczak
STRATEGIE
MENSIS.PL
39
Chyba wszyscy znamy już słynne zdanie związane z wyszukiwarką Google, że "jeśli nie możesz czegoś znaleźć, to nie istnieje". W internetowym świecie sprzedaży detalicznej bardziej adekwatne wydaje się stwierdzenie sformułowane dawno temu przez dr Jakoba Nielsena jako pierwsze prawo handlu elektronicznego: "jeśli użytkownicy nie mogą znaleźć produktu, nie mogą go też kupić”.
Mając to na uwadze, trudno nie zauważyć znaczenia technologii wyszukiwania, jeśli chodzi o ścieżkę zakupową klienta. Nawet przy najlepszej kategoryzacji i taksonomii opisującej ofertę, sklep internetowy nie może istnieć bez wyszukiwarki. Dzieje się tak, ponieważ ludzie wolą formułować zapytania w sposób, w jaki myślą o konkretnym przedmiocie, a następnie mogą przeglądać i klikać wybrane produkty na stronie internetowej. W ten sposób dochodzimy do pierwszego wyzwania, jakim jest efektywne przeszukiwanie. To wolność wyboru sformułowania zapytania, w której użytkownicy wyrażają swoje potrzeby własnym językiem. A ten niestety jest niejednoznaczny, przez co umożliwia nazywanie tych samych rzeczy na wiele sposobów. Podróż klienta („customer journey”) składa się zazwyczaj z pięciu etapów: od świadomości, przez rozważanie, decyzję zakupu, obsługę, aż po lojalność. Może nie wszyscy zdają sobie z tego sprawę, ale technologia wyszukiwania może wspierać różne etapy interakcji ze sklepem internetowym – począwszy od stron e-sklepu, poprzez zarządzanie klientem/produktem, aż do działu logistyki. Warto też zdać sobie sprawę z dwóch rzeczy: • technologia wyszukiwania to nie tylko pole tekstowe z ikoną lupy; • wyszukiwanie to nie tylko szukanie czegoś konkretnego, ale także odkrywanie kolejnych rzeczy i rekomendacje. Istnieje obecnie też dość powszechna koncepcja stron opartych o wyniki wyszukiwania („search-driven pages”). Oznacza ona po prostu, że część strony internetowej może być zasilana przez wyszukiwarkę. Przykłady: panel nawigacji, lista kategorii, powiązane elementy lub najnowsze wiadomości – i tak dalej.
Jedną z głównych zalet jest ranking, który działa w tle i stosuje reguły biznesowe. Zapewniają one, że portal zawsze pokazuje najtrafniejsze treści dla użytkowników. Koncept ten łączy się bezpośrednio z faktem, że wyszukiwarka nie tylko dopasowuje odpowiednie dane, ale może również działać jako silnik rekomendacji. Przykład: „zobacz produkty, których opisy są podobne do produktu, który obecnie oglądasz”. Lub inny: „zobacz więcej produktów podobnych (pod względem specyfikacji) do tych, które niedawno kupiłeś”. Idąc dalej, jeśli aplikacja do wyszukiwania może zrozumieć język naturalny, jak daleko jesteśmy od zbudowania chatbota, wirtualnego asystenta sprzedaży? Całkiem niedaleko… Bez wątpienia głównym celem wyszukiwania w e-commerce jest zwiększenie konwersji, a finalnie – przychodów. Oznacza to, że śledzenie zwrotu z inwestycji jest stosunkowo proste: czy sprzedajemy więcej, czy nie? Naturalnie takie uproszczone podejście nie działa, gdy ktoś chciałby zrozumieć, które zmiany w wyszukiwarce poprawiają jej działanie, a które wprost przeciwnie. Pomoc przychodzi wraz z analityką – istotną częścią platformy, która umożliwia śledzenie statystyk i KPI, np. udział wyszukiwarki w transakcjach, statystyki przeglądania katalogu, współczynnik klikalności lub średni pozycję pierwszego kliknięcia. Pamiętaj, że nie tylko wyniki wyszukiwania powinny być monitorowane, ale także: filtrowanie dynamiczne, podpowiedzi zapytań, autokorekta i tak dalej. Istnieją dwa główne scenariusze, w jaki sposób statystyki mogą wpływać na wyszukiwarkę: • testowanie hipotez i ich wpływu na zadowolenie użytkowników, • dostarczanie danych wejściowych do budowania adaptacyjnego rankingu, odzwierciedlającego zachowanie użytkowników.
40
STRATEGIE
MENSIS.PL
Druga kwestia, na którą zwraca uwagę coraz więcej e-sklepów: system uczący się na podstawie danych, który może dynamicznie dostosowywać logikę wyszukiwania do nieustannie zmieniających się oczekiwań użytkowników lub trendów kierujących każdą firmą. Zwykle wymieniamy następujące sygnały: informacje o użytkowniku (np. język, wiek, płeć, praca, program lojalnościowy), jego kontekst (lokalizacja, urządzenie) lub zachowanie (wyszukiwania, kliknięcia, oceny, zakupy). Wszystkie te metadane plus produkty stanowią wkład dla algorytmów uczenia maszynowego i prowadzą nas do dwóch kluczowych obszarów: personalizacji oferty i dostosowywania do preferencji kupującego. Proces tworzenia wyszukiwarki można zobrazować jako piramidę, której fundamentem są jej podstawowe funkcjonalności. Osiągając kolejne etapy i zwiększając dojrzałość wyszukiwania, możliwe jest wejście na jej szczyt – identyfikowany z elementami sztucznej inteligencji. Przed inwestycją w uczenie maszynowe lub przetwarzanie języka naturalnego, należy jednak zapewnić solidną bazę do rozwoju. Obejmuje on spójną analizę tekstu (tokenizacja, normalizacja tokenów), lematyzację, synonimy, korektę błędów ortograficznych i literówek, a wreszcie logikę wyszukiwania opartą na – można powiedzieć – algebrze Boole’a. Mówimy o dojrzałym rozwiązaniu wtedy, gdy można kontrolować ranking (np. definiując reguły biznesowe lub linki sponsorowane), gdy stosuje się analizę wyszukiwania lub interfejs użytkownika jest zbudowany zgodnie z najlepszymi praktykami prezentacji treści. Wszystko to sprawia, że t aka solidna platforma otwiera przed nami nowe możliwości. Mimo wszystko, ważne jest, aby zdać sobie sprawę, że wyszukiwanie kognitywne lub semantyczne nie jest magią. Żadne inwestycje w sztuczną inteligencję ani głębokie uczenie („deep learning”) nie pomogą, jeśli zaniedbane zostaną podstawowe elementy: architektura informacji, taksonomie, intuicyjny interfejs użytkownika i tak dalej. "Garbage in, garbage out" – od końca lat pięćdziesiątych ta zasada nadal jest ważna. Błędne, słabej jakości dane wejściowe, zawsze będą generować słabe wyniki. Technologia ma wiele obliczy. Od dobrze znanego pola wyszukiwania z lupą po prawej stronie, przez aplikacje zasilane strumieniem wyszukiwanych informacji w czasie rzeczywistym, po interfejsy konwersacyjne i chatboty. Nie ma dróg na skróty. Uczenie maszynowe lub obsługa języka naturalnego nie są cudownymi technikami, które automatycznie zwiększą sprzedaż. Za-
stosowanie sztucznej inteligencji w kiepskiej wyszukiwarce nie przyniesie efektu innego niż pogłębienie frustracji użytkowników. Nie zmienia to faktu, że systemy, które są w stanie uczyć się na podstawie danych historycznych i interpretują mowę ludzką mają ogromny potencjał decydowania o przewadze konkurencyjnej. Sądzę, że najważniejszym przesłaniem płynącym z tych rozważań powinien być fakt, że wyszukiwarka wymaga całościowego i systematycznego podejścia. To nie jest jednorazowy projekt – to proces. Czy warto? Wdrożenia, z którymi miałem do czynienia pokazały, że wzrost transakcyjności (w zależności od punktu wyjścia i aktualnej dojrzałości systemu) sięga od kilkunastu do 80%.
Tomasz Sobczak Search Expert & Advisor, Regional Sales Manager, Findwise. Od 7 lat związany z technologiami wyszukiwania i przetwarzania danych niestrukturalnych jako programista, konsultant, a teraz odpowiedzialny za rozwój biznesu i sprzedaży w polskim oddziale Findwise. Ekspert od silników wyszukiwania, głównie Apache Solr i Elasticsearch. Jego głównym zainteresowaniem jest wpływ uczenia maszynowego i przetwarzania języka naturalnego na trafność wyników wyszukiwania. Do tej pory pracował dla ponad 15-stu klientów w zakresie projektowania i budowania wyszukiwarek korporacyjnych i e-commerce. Absolwent wydziału Fizyki Technicznej, Informatyki i Matematyki Stosowanej Politechniki Łódzkiej.
Zaprenumeruj Mensis.pl Sprawdź pakiety na www.mensis.pl
Dzięki Mensis.pl jesteś na bieżąco i ...
•
odkrywasz trendy zanim trafią do mainstreamu
•
poznajesz opinie i rekomendacje ikon przedsiębiorczości
• • •
wykorzystujesz innowacje z innych sektorów we własnym biznesie rozumiesz strategie e-commerce i cyfrowe modele biznesowe umiejętnie łączysz zaawansowane technologie i wyprzedzasz konkurencję
Zaprenumeruj od 147zł / rok
Wywiad Edyta Kocyk SiDLY
Krzysztof Rdzeń
STRATEGIE
MENSIS.PL
Krzysztof Rdzeń: Proszę opisać genezę powstania projektu. Edyta Kocyk: SiDLY powstało z osobistej potrzeby. W 2014 roku znalazłam się w sytuacji, gdzie pracowałam, studiowałam i mieszkałam 100 km od domu rodzinnego i nie miałam możliwości na stałe wspierać mamy w opiece nad babcią. Wówczas poszukując rozwiązań umożliwiających zdalną opiekę okazało się, że urządzenia dostępne na rynku nie umożliwiają całodobowego monitoringu, a jeśli jakieś istnieją to są trudne w obsłudze, szczególnie dla seniora. To były podstawowe założenia do produktu SiDLY Care – urządzenie powinno być proste w obsłudze, mobilne oraz zapewniać poczucie bezpieczeństwa i zdalny monitoring parametrów życiowych niezależnie od czasu i miejsca. Z pomysłem zgłosiłam się do Michała Pizona, obecnego wspólnika spółki. Razem założyliśmy akademicki startup i zdobyliśmy pierwszych użytkowników produktu. Projekt przeszedł przez etap prototypowania w akademiku Wojskowej Akademii Technicznej, projektowania, certyfikacji medycznej, a następnie wdrożenia rynkowego produktu w 16 krajach na świecie. K.R.: Co jest głównym produktem SiDLY i kto z niego korzysta? E.K.: Głównym produktem SiDLY jest polski system teleopieki, który pozwala na zdalne świadczenie usług monitoringu. SiDLY skraca czas reakcji nawet do 4 sekund od momentu wykrycia zdarzenia tj. zaburzenia rytmu serca, omdlenia lub innego nagłego problemu zdrowotnego. System jest złożony z medycznej opaski do teleopieki, platformy telemedycznej i aplikacji Android oraz iOS. Finalnym użytkownikiem opaski są seniorzy, osoby samotne, niepełnosprawne i w trakcie terapii kardiologicznej – zaś klientami i partnerami firmy są samorządy realizujące politykę społeczną, jednostki medyczne, firmy opiekuńcze, agencje ubezpieczeniowe i firmy z zawodami podwyższonego ryzyka. Spółka posiada w swojej ofercie zarówno urządzenia, jak i usługi telemonitoringu. K.R.: Jak w praktyce funkcjonuje urządzenie i usługa telemonitoringu? E.K.: Wszystkie parametry mierzone przez opaskę są na bieżąco wysyłane na platformę telemedyczną oraz do aplikacji użytkownika. Dane analizowane są przez system i lekarz, opiekun lub centrum teleopieki może natychmiast zareagować na pojawiające się nieprawidłowości lub sytuacje alarmowe. Dzięki naszemu rozwiązaniu rodzina seniora – użytkownika opaski może wykonywać codzienne obowiązki, znajdować się w innym miejscu niż użytkownik opaski i jednocześnie opiekować się bliską osobą. Jeżeli zaistnieje sytuacja alarmowa (np. sos, upadek, przekroczenie zadeklarowanych wartości pracy serca), opiekun zostanie o tym poinformowany. Opiekun ma też stały dostęp do wszystkich bieżących i historycznych wyników przesłanych z opaski do aplikacji. K.R.: Na jakim etapie komercjalizacji jest oferowany system? E.K.: Spółka skomercjalizowała obecny system w 2017 roku i posiada klientów indywidualnych i instytucjonalnych z 16 państw Europy oraz pilotażowe wdrożenia w USA i Japonii. Urządzenie jest pierwszą w Europie certyfikowaną medycznie opaską telemedyczną (certyfikacja TUV Rheinland, kl. 2a).
43
44
MENSIS.PL
K.R.: Proszę opowiedzieć o popularnych przypadkach użycia oferowanej technologii. E.K.: Mamy bardzo dużo wdrożeń i rzeczywiste przypadki uratowania zdrowia dzięki dostarczanej technologii. SiDLY zapewnia ogromne poczucie bezpieczeństwa i swobodę funkcjonowania użytkownikom. Rozwiązanie wpływa także na poprawę jakości i optymalizację kosztów funkcjonowania jednostek opiekuńczych. Potwierdzają to nasi klienci, dlatego przytoczę jedną z wielu pozytywnych wypowiedzi: „Jest nam miło zarekomendować system SiDLY Care firmy SiDLY sp. z o.o. Jako jednostka odpowiedzialna za realizację polityki senioralnej m.st. Warszawy, zdecydowaliśmy się na zastosowanie opasek SiDLY w jednym z warszawskich Domów Pomocy Społecznej. Wyniki wdrożenia są imponujące i motywujące do rozszerzenia dalszej współpracy. Urządzenie SiDLY Care posiada bardzo dobrze dopasowane funkcje do opieki nad seniorami. Pozwala zarówno na monitoring parametrów zdrowotnych, jak i wspiera opiekunów w monitoringu podopiecznych. Wszystkie funkcje opaski zostały efektywnie wykorzystane w opiece nad seniorami. Bardzo zależałoby mi na tym aby w najbliższej przyszłości rozszerzyć funkcje monitoringu poziomu cukru we krwi oraz temperatury ciała.” Tomasz Pactwa, Dyrektor Biura Pomocy i Projektów Społecznych m. st. Warszawa. Wdrożenia w jednostkach opiekuńczych optymalizują koszty funkcjonowania, oraz podnoszą jakość opieki. Pozwalają na efektywne zarządzanie czasem opiekunów, a także zwiększają poczucie bezpieczeństwa pacjentów, bo skracają czas reakcji na pojawiające się sytuacje alarmowe. K.R.: Jakimi liczbami można obecnie określić Państwa biznes? E.K.: W 2018 roku w Polsce objęliśmy teleopieką 2000 osób w tym 900 osób w jednostkach samorządowych. Miesięcznie systemem SiDLY jest wykonywanych 150 000 badań, zaś najdalszy zakup systemu nastąpił 15500 km od siedziby spółki w Polsce. Pierwszy milion spółka zarobiła w 2018 roku. K.R.: Jaki był cel pozyskania inwestora finansowego do spółki? E.K.: SiDLY pozyskało inwestorów w postaci funduszy inwestycyjnych oraz osób prywatnych. Celem inwestycji było m.in. wdrożenie zaawansowanego systemu teleopieki opartego o sieci neuronowe, co zostało zrealizowane w pierwszym kwartale bieżącego roku. Ponadto, spółka zbudowała efektywny zespół sprzedażowy i dział R+D. Dzięki inwestycji w rozwój i współpracy z klientami realizujemy przedłożone przez zarząd dla inwestorów kwartalne przychody minimum w 120% per kwartał. K.R.: Jak telemedycyna zmienia dotychczasowy obraz sektora opieki zdrowotnej? E.K.: Integracja danych, analiza, szybka reakcja, oraz większe możliwości dostępu do specjalistów – to jest właśnie telemedycyna I przyszłość nowoczesnego leczenia. Fakty mówią o tym, że dzięki telemedycynie przede wszystkim skraca się czas postawienia diagnozy, oraz oczekiwania na wizytę. Zwiększa się dostęp do specjalistów nawet tych z bardzo wąską specjalizacją, zaś zastosowanie urządzeń telemedycznych umożliwia spadek dni hospitalizowanych o 59%. Wyobraźmy sobie, że nasze wyniki badań, mogą w tym samym czasie konsultować niezależnie różni lekarze,
STRATEGIE
STRATEGIE
MENSIS.PL
45
a dodatkowo mogą bazować na ogromnych zbiorach danych zbliżonych symptomów. Ponadto, teleopieka, czyli obszar telemedycyny w którym działamy ma duże perspektywy wzrostu. Rocznie ten rynek rośnie w tempie ok. 18%, zaś co 4 sekundy do grona 44 mln osób chorych na demencję dołącza nowa osoba. Bycie polskim liderem w takiej branży jest bardzo zobowiązujące. K.R.: Jak zmiany technologiczne w medycynie wpłyną na przyszłe społeczeństwa? E.K.: Przyszłość technologiczna w medycynie to przede wszystkim mądra analiza danych umożliwiająca integrację danych i interpretację celem predykcji zdarzeń. Wszystko zmierza do automatyzacji ale w sposób, który ma być przyjazny dla pacjenta i lekarza. Wiem, że są wysokie obawy przed rozwojem technologicznym ale to właśnie rozwój technologii umożliwia wykonywanie zdalnie operacji, wcześniejsze wykrywanie schorzeń czy prostszy dostęp do wiedzy i specjalistów. Niewątpliwie przyszłość to telemedycyna i szybkość reakcji. K.R.: Dziękuję za rozmowę.
Edyta Kocyk
SiDLY
współzałożycielka i Prezes zarządu SiDLY, spółki technologicznej, twórcy
Opis systemu: Przy wykorzystaniu autorskich algorytmów, oraz sieci
medycznej SiDLY Care, który został doceniony przez kilka tysięcy użyt-
wearable i zdalnym monitoringu parametrów życiowych. System Sidly
innowacyjnego systemu teleopieki opartego na autorskiej opasce tele-
kowników w całej Europie i uzyskał wiele międzynarodowych wyróżnień.
Autorka kilkunastu publikacji nt. innowacji, IoT, zarządzania. Za swoje dotychczasowe osiągnięcia w obszarze rozwoju technologii teleopieki
neuronowych spółka SiDLY stworzyła cały system oparty na urządzeniu
Care składa się z: platformy telemedycznej, opaski do teleopieki, aplikacji iOS i Android. Moduły teleopieki SiDLY pozwalają m.in. wykrywanie
upadków, wezwanie pomocy poprzez przycisk SOS, zlokalizowanie użyt-
ukierunkowanej na realizację m.in. polityki senioralnej Edyta Kocyk otrzy-
kownika, przypominanie o zażyciu leków i zarządzenie lekami, stałe mo-
doktorantka SGH, oraz założycielka startupu SiDLY, łączy świat innowacji
ale także posiadają wiele innych możliwości wykorzystywanych w proce-
mała ok. 30 nagród na szczeblu ogólnopolskim i międzynarodowym. Jako
telemedycznych wearable z pasją i nauką.
W 2018 r. została wybrana Europejskim CEO Roku uzyskując tytuł European Leadreship Award, oraz odznaczona medalem prof. Abramow-
skiego za wybitne osiągnięcia we wdrażaniu innowacji w obszarze reali-
zacji polityki społecznej..
nitorowanie pracy serca i temperatury, ustawienie dziennych aktywności
sie opieki nad osoby chorymi na demencję, Alzheimera, w trakcie terapii kardiologicznej..
MENSIS.PL
MARKETING
Dlaczego warto wdrożyć content marketing do e-aptek? Patrycja Stachowiak
Photo by Sharon McCutcheon on Unsplash
46
MARKETING
MENSIS.PL
47
Branża farmaceutyczna stanowi jeden z najprężniej rozwijających się sektorów na całym świecie. Jednocześnie budzi najwięcej wątpliwości w zakresie marketingu i reklamy, nie tylko ze względu na ograniczenia prawne, ale i wysoką konkurencję na rynku aptekarskim. Obecnie najskuteczniejszym rozwiązaniem dla farmaceutów wydaje się być wdrożenie strategii content marketingowej, której umiejętne prowadzenie potrafi przyciągnąć potencjalnych klientów. W jaki sposób realizować marketing treści w aptekach internetowych? A jak to robią liderzy na rynku?
Content marketing a zakaz reklamy aptek
być przekazywana za pośrednictwem ciekawych poradników farmaceutycznych, raportów, recenzji, opracowań itd., a różnorodność form ich przekazu m.in. tekstu, materiałów wideo, grafik czy newsletterów potrafi skutecznie trafić do różnych grup odbiorców.
Ustawa refundacyjna z 2012 roku wprowadziła znaczne ograniczenia względem promowania swojej działalności przez apteki. Z kolei w kwietniu 2018 roku Naczelna Izba Aptekarska ponownie podtrzymała Doktor Google swoje stanowisko w kwestii utrzymania zakazu reklamy przedstawicieli tej branży. Artykuł 94a ust. 1 Prawa far- Wizyty u lekarza od zawsze wzbudzały niepokój w wielu maceutycznego kategorycznie zabrania reklamy aptek osobach. Dawniej szukały więc one porad zdrowoti punktów aptecznych, a w razie naruszenia przepisów nych u pracowników aptek, współcześnie swoje pytania kierują do wyszukiwarek internetowych. Doskonale przewiduje również restrykcje prawne. obrazują to badania Instytutu Monitorowania Mediów Ponadto dostępne w asortymencie produkty dzielą z 2017 roku, według których aż 7 na 10 Polaków poszusię na leki dostępne z receptą, bez recepty, prepa- kuje informacji na temat swoich dolegliwości w sieci. raty lecznicze, suplementy diety i wiele innych, dla Nietrudno więc domyślić się, że panujący od pewnego których zakres dozwolonego informowania przybiera czasu trend zamieniania e-aptek w kompendium wienieco inny wymiar. Nie wystarczy tylko w ich reklamie dzy o zdrowiu stał się kluczowym narzędziem w walce uwzględnić ostrzeżenie o znanej treści: Przed użyciem z konkurencją. zapoznaj się z treścią ulotki dołączonej do opakowania bądź skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą, gdyż Prowadzone przez apteki internetowe poradniki pokażdy lek niewłaściwie stosowany zagraża Twojemu ży- zwalają nie tylko na wzrost zaufania wobec marki ciu lub zdrowiu. Dla przykładu: działania promocyjne i wzbudzenie zainteresowania wśród potencjalnych leków dostępnych bez recepty nie mogą wywoływać klientów. Przede wszystkim umożliwia stworzenie w odbiorcy konkluzji, iż przyjmowanie tylko danego trwałych więzi z szerokim gronem zaangażowanych produktu prowadzi do powrotu do zdrowia, bądź jego internautów. niestosowanie będzie skutkować pogorszeniem stanu Przedstawmy więc podstawowe korzyści płynące zdrowotnego. z wykorzystania content marketingu w aptekach Brak jasnej definicji reklamy, w rozumieniu wspo- internetowych: mnianego art. 94a, prowadzi do częstych przypad• To legalna forma promocji, która w nienachalny ków omijania zakazu, które ze względu na charakter sposób pozwala zbliżyć się do klienta, dając mu zawodu farmaceuty i instytucji do której przynależy, dostęp do przydatnej wiedzy. Odpowiednio nie są godne pochwały. Istnieją jednak alternatywne przygotowana, wartościowa treść odznacza się i zgodne z prawem sposoby na skuteczne promowanie długofalowym działaniem, które przynosi korzydziałalności aptek, zwłaszcza tych działających w sieci. ści zarówno miesiąc, jak i rok po jej publikacji. PoJedną z legalnych form jest content marketing, któnadto można w niej zawrzeć delikatną sugestię rego działania opierają się w głównej mierze na przyna temat produktów zawartych w asortymencie gotowywaniu, publikowaniu oraz rozpowszechnianiu danej apteki. wartościowych treści. Zawarta w nich wiedza może
48
MENSIS.PL
MARKETING
• Wysoka odwiedzalność witryny, która ma realny Cierpliwość popłaca wpływ na wzrost sprzedaży w e-aptekach. Znalezienie się w pierwszej dziesiątce wyników wyszu- Jak już zostało to podkreślone, działania content markiwania jest jednak możliwe dzięki dostarczaniu ketingowe są długofalowe, niemniej na takie rezultaty unikalnych i ciekawych treści, które są dobrze trzeba długo poczekać i co najważniejsze: stale w nie inwestować. Oznacza to, że właściciel apteki, który indeksowane przez algorytmy Google’a. liczy na szybkie efekty we wzroście sprzedaży, może • Kreowanie wizerunku eksperta, dzięki któremu być niezadowolony z istoty tej strategii. Z raportu strona apteki staje się źródłem wiarygodnej wie- Ahrefs wynika, że witryny trafiające do top 10 wynidzy o zdrowiu. W sytuacji, gdy internauta uzyskuje ków wyszukiwania, w znacznej większości posiadają cenne informacje na temat swoich dolegliwości, długi (ponad roczny) staż w sieci. To może budzić peistnieje duża szansa, że na tej samej witrynie do- wien niepokój wśród osób, które skrupulatnie zważają kona zakupu określonego preparatu – zwłaszcza na budżety finansowe – warto jednak pamiętać, że (i tu rada), gdy wraz z zapisaniem się do newslet- w dłuższej perspektywie działania content marketintera otrzymuje rabat do wykorzystania na stro- gowe przynoszą zyski, które są znacznie wyższe niż nie. Z drugiej strony publikowanie wartościo- inwestycje w ich przeprowadzanie. wych poradników skutkuje również większym potencjałem dotarcia nie tylko do osób, które Unikalna i wartościowa treść dostosowasą w danej chwili zainteresowane kupnem da- na do kanału komunikacji nego leku. Założeniem content marketingu jest budowanie długotrwałych relacji, docieranie do Jeśli dana apteka decyduje się na prowadzenie poradpotencjalnych konsumentów już na wczesnym nika lub aktywne działanie w social mediach musi poetapie, w efekcie czego: początkowo zaangażo- stawić na wysokiej jakości copywriting. Nie ma jednej wany czytelnik, po pewnym czasie staje się sta- recepty na idealny artykuł, opis produktu czy post. Bez wątpienia każdy tekst powinien być dostosowany do łym klientem. kanału komunikacji w którym jest publikowany: dłuższa • To skuteczny element pozycjonowania (SEO) – treść wydaje się być adekwatna do bloga, z kolei krótka działania content marketingowe to efektywne sprawdza się najczęściej w przypadku takich mediów narzędzie do pozycjonowania witryny apteki. jak Facebook czy Instagram. Wspomniana wcześniej – unikalna treść, która zawiera właściwie dobrane frazy kluczowe (o od- Oczywiście można również w ich tworzeniu stosować powiednim zagęszczeniu) oraz linki zewnętrzne, znane techniki marketingowe np. model AIDA. Ważne sprosta wymaganiom stawianym przez roboty jednak, aby wszelkie działania w tym zakresie wzajemindeksującego Google’a. W rezultacie pozycja nie się uzupełniały. Oznacza to, że prowadzenie bloga apteki w wynikach wyszukiwania rośnie, a jak wia- można wypromować za pomocą mediów społecznodomo: im wyżej się znajduje, tym większe praw- ściowych (jak to zresztą dokonali najbardziej znani indopodobieństwo, że zwróci na siebie uwagę in- fluencerzy). Oferują one bowiem zupełnie nowe sposoby komunikacji z klientem np. poprzez filmy, zdjęcia ternauty. czy infografiki.
Content marketing w e-aptekach – o czym należy pamiętać? Content marketing w e-aptekach w praktyce
Szereg zalet, które niesie ze sobą wprowadzenie content marketingu do promowania aptek internetowych, W stworzonym przez BlendBerg.com rankingu najto oczywiście tylko jedna strona medalu. Aby wszyst- większych sieci aptek w Polsce w 2017/2018 roku kie one miały szansę się urzeczywistnić, należy pamię- na pierwszym miejscu uplasował DOZ S.A. – Dbam tać o kilku kwestiach. Przede wszystkim źle przepro- o Zdrowie. Rok wcześniej portal e-apteki.info przyznał wadzony marketing treści niesie ze sobą wiele kosztów, tej samej marce tytuł największej apteki internetowej a przynosi za to mierne efekty. Elementami koniecz- w Polsce. Nic dziwnego, skoro sieć DOZ S.A. już w 2007 nymi do jego zrealizowania są: duże zaangażowanie, roku postanowiła wdrożyć działania content marketindobre przygotowanie merytoryczne oraz regularne gowe. Prowadzony przez tę e-aptekę poradnik, poza merytorycznymi artykułami, zawiera również encydziałanie.
MARKETING
klopedię leków, ziół, słownik badań lekarskich, katalog placówek medycznych i aptek – stając się tym samym swoistym kompendium wiedzy w zakresie zdrowia.
MENSIS.PL
Wprowadzony w 2012 roku zakaz reklamowania aptek wprowadził konieczność realizowania alternatywnych form promocji przedstawicieli tego sektora. Strategicznie realizowany marketing treści to jeden z najbardziej efektywnych sposobów promocji e-aptek. Jednak jak w przypadku wszystkich działań marketingowych należy pamiętać o systematyczności, pełnym zaangażowaniu i profesjonalnym copywritingu. I dodatkowo: o cierpliwym oczekiwaniu na efekty.
Źródło: https://www.doz.pl/wiedza
Artykuły publikowane są regularnie, posiadają podlinkowania do dostępnej oferty oraz z lewej strony nienachalną reklamę produktu, który wpisuje się w problematykę publikowanej treści.
Źródło: https://www.doz.pl/czytelnia/a13825-Co_powoduje_cukrzyce_skad_sie_ona_bierze_i_ jak_ jej_ zapobiegac
DOZ.pl nie zapomina również o aktywności na kanałach społecznościowych. Doskonałym przykładem jest Facebook, za pomocą którego w bezpośredni sposób zachęca internautów do zapoznania się z ofertą. Poza tym komunikaty są urozmaicone ciekawą grafiką lub wideo.
Patrycja Stachowiak Specjalista ds. content marketingu i copywritingu w agencji Conture. Specjalizuje się w copywritingu i seo copywritingu. Odpowiada za koordynowanie podległego zespołu w zakresie wytwarzanych przez markę treści. W pracy ceni współpracę i dokładność. Z copywritingiem związana od 5 lat. Z wykształcenia teatrolog i medioznawca. Źródło: https://www.facebook.com/dbamozdrowie/
49
content@conture.pl
50
MENSIS.PL
Czy silniki rekomendacji zwiększają sprzedaż? Piotr Oracz
MARKETING
MARKETING
MENSIS.PL
51
Sklepy internetowe bombardowane są ofertami kolejnych systemów, które mają zwiększać sprzedaż. Przyjrzeliśmy się bliżej silnikom rekomendacji, czyli rozwiązaniom, których celem jest przedstawienie odwiedzającym takiej oferty, która zachęci ich do zakupu produktów. Na co zwracać uwagę przy wyborze silnika? Czym te rozwiązania różnią się od siebie? I przede wszystkim, czy rzeczywiście są w stanie zwiększyć sprzedaż?
Silnik rekomendacji, czyli co konkretnie? Na co wpływają silniki rekomendacji? Silnik rekomendacji to w zasadzie lekko krzywdzące Czy po wdrożeniu silnika rekomendacji sprzedaż określenie. Tak naprawdę powinniśmy mówić o rozwią- w sklepie wzrośnie o 50%? Nie znam takiego przyzaniach polecających najlepsze produkty kupującym. padku, a nawet jakbym na taki trafił, to podejrzewałDlaczego? bym nierzetelny pomiar efektów. Najprościej na to pytanie odpowiedzieć przez analo- Silniki rekomendacyjne wpływają przede wszystkim na: gię do samochodów. Rozwiązanie polecające produkty • Większe zaangażowanie na stronach sklepu; jest jak samochód. Nie możemy testować samego silnika samochodu, ale jego zachowanie w trakcie jazdy, • Skrócenie czasu na podjęcie decyzji o zakupach; sterowność, komfort korzystania i wygląd. Poszczególne rozwiązania będą różnić się w poszczególnych • Więcej spontanicznych zakupów; obszarach: • Produkt, czyli co konkretnie jest prezentowane;
• Większą średnią wartość koszyka;
• Wygląd, czyli jak prezentowane są produkty i jakie informacje dodatkowe zawierają;
• Większą średnią wartość odwiedzającego.
Z wielomiesięcznych testów, przeprowadzonych dla • Umiejscowienie w sklepie, czyli na których stro- klientów z różnych branż, w ramach działań optymalizacji konwersji, udało się ustalić jak poprawnie nach sklepu są pokazywane rekomendacje; wdrożony silnik rekomendacji wpływa na zachowanie • Umiejscowienie na stronie, czyli w których ob- odwiedzających. szarach strony są pokazywane rekomendacje; Powrót na stronę • Klient, czyli komu i kiedy są pokazywane rekoOsoby, które tylko oglądają ramki rekomendacyjne na mendacje. stronie, nie wykazują częstszych powrotów na stronę, Nie należy próbować wyławiać do porównania tylko ale osoby, które zainteresowały się rekomendowanym jednego lub wybranych elementów z tej listy, tak jak nie produktem i kliknęły w niego, wracają do sklepu 2 razy wymontowujemy części samochodu do porównywa- częściej. nia pracy silnika czy układu kierowniczego. Testujemy wszystkie elementy razem, czyli całe rozwiązanie. Jeśli Zaangażowanie na stronie postąpimy inaczej i będziemy próbowali jedno rozwiązanie „dostosować” do innego rozwiązania, to nie uzy- Osoby, które tylko oglądają ramki rekomendacyjne, skamy sensownych i wiarygodnych wyników. Podejście wykazują niewielkie wzrosty zaangażowania na strodo testowania tylko kawałka rozwiązania lub tylko silni- nie np. rośnie średnia liczba oglądanych stron na sesję oraz czas spędzony na stronie, najczęściej o kilka, ków, jest częstym błędem biznesowym.
52
MARKETING
MENSIS.PL
maksimum kilkanaście procent. Natomiast osoby, które zareagują na ramkę (klikają w nią) potrafią nawet 3-4 krotnie zwiększyć czas na stronie. Zakupy
Profil Klienta Silnik najlepiej wpływa na osoby, które nie wiedzą jeszcze co dokładnie chcą kupić. Zaczynają więc aktywnie przeglądać ofertę sklepu.
Jeśli chodzi o wpływ silnika na zachowanie typowo Profil Sklepu zakupowe, to sytuacja jest bardzo zróżnicowana i dostosowana do branży. Na szczęście, tutaj też wyniki Silniki rekomendacji idealnie sprawdzają się dla: odzieży, butów, kosmetyków, akcesoriów, galantemożna uporządkować i wyciągnąć wnioski. rii, drogerii, ale również dla aptek, elektroniki, rtv oraz Najważniejszymi okolicznościami, pozwalającymi agd. Wszędzie tam, gdzie warto polecać produkty ustalić wpływ silników na sprzedaż, są precyzyjne po- uzupełniające. miary. Za sukces działania silnika można uznać tylko transakcje, które zawierają produkt wcześniej klik- Silniki bazują na statystykach płynących od odwienięty przez kupującego. Sama analiza wyświetlenia dzających. Brak danych, to również brak dobrych rerekomendacji i zakupów jest bezzasadna. Kupujący komendacji. Warto zainteresować się silnikami w sklemógł nawet nie zwrócić uwagi na polecane produkty, pach, które posiadają co najmniej 20 tys. wyświetleń więc badanie akcji takich jak kliknięcie, jest kluczowe do na miesiąc dalszych rzetelnych analiz. Kolejnym ważnym czynnikiem jest odstęp czasu między kliknięciem w interesujący produkt, a finalnym zakupem. Często na rynku spotyka się bardzo długi przedział, na poziomie 30 dni, a to zdecydowanie za długo. W tym czasie na kupującego może oddziaływać bardzo wiele innych bodźców. Preferowany maksymalny czas do zakupu to 7 dni. Taki krótki okres pozwala wyciągnąć bardzo precyzyjny obraz wpływu silnika na sprzedaż w sklepie. A jaki jest to obraz?
Przykładowa ramka silnika rekomendacji Kesteo dla sklepu ekobieca.pl
Case Studies: Drogeria eKobieca.pl Przygotowania
Na wstępie dokonaliśmy integracji silnika rekomendacji Kesteo, która wymagała po stronie klienta jedynie dodania jednej linijki kodu przez Google Tag Manager. Następnie mogliśmy rozpocząć zbieranie danych o zachowaniu kupujących, weryfikując przy tym ścieżki poruszania się po sklepie. Ten etap trwał około tygodnia.
MARKETING
Analiza Po zebraniu odpowiedniej ilości danych przystąpiliśmy do analizy. Dostosowaliśmy algorytm do upodobań odwiedzających. Następnie przyszedł czas na zbadanie dostępnych produktów oraz ich atrybutów, aby prezentować najważniejsze informacje wpływające na decyzje zakupowe. Indywidualnie stworzony design spowodował, że silnik wyglądał jak nieodłączny element sklepu, ale jednocześnie wyróżniał się na tyle, aby angażować do zakupów. Testy
MENSIS.PL
53
Efekty wśród osób korzystających z silnika rekomendacji: • Konwersja wśród osób reagujących na silnik była na poziomie 18,6%! • Zwiększenie średniej wartości koszyka, to 9%
Case Studies: Galanteria PaniTorbalska.pl Przygotowania
Jak w każdym przypadku, działania musieliśmy zacząć Po akceptacji wyglądu oraz zebraniu wystarczającej od integracji silnika rekomendacji Kesteo z serwisem ilości danych mogliśmy wdrożyć silnik dla kupujących. klienta. Platforma, na której działa sklep wymagała Pierwsze wdrożenie zobaczyło 20-30% ruchu. Cho- sporo dodatkowych prac i indywidualnego podejścia. dziło tutaj o zachowanie należytej ostrożności i wery- Klient posiadał już inny silnik rekomendacji dostępny fikowanie poprawności działania. Po 2 dniach obser- na rynku. wacji mogliśmy bez przeszkód rozszerzyć działanie silnika na 100% ruchu, zarówno dla wersji desktop jak Testy i mobilnej. Opracowaliśmy odpowiednią konfigurację testu A/B Testy A/B, realizowane przez Omniconvert, polegały na platformie Omniconvert, która pozwoliła testować na tym, że połowa osób widziała oryginalną wersję oba rozwiązania tylko na kategoriach i produktach sklepu bez silnika, a drugie 50% osób widziało sklep wybranych zgodnie z życzeniem klienta. Przy testoz umieszczonym silnikiem na stronie. Dalsze działania waniu rozwiązań musimy pamiętać o tym, aby testopolegały na monitorowaniu wyników, a w razie po- wać ramki rekomendacyjne takimi jakie są. Czyli nie trzeby dodatkowej kalibracji. Po 2 tygodniach zapre- dążymy na siłę do tego, żeby upodabniać wizualnie do siebie konkurencyjne silniki. zentowaliśmy wyniki, które wypracował silnik.
Przykładowa ramka silnika rekomendacji Kesteo dla sklepu panitorbalska.pl
54
MARKETING
MENSIS.PL
Rozpoczynając test A/B połowę ruchu w sklepie przekierowaliśmy na stronę zawierającą rozwiązanie konkurencji, drugie 50% na stronę z naszym silnikiem rekomendacji. Wyniki Po 2 tygodniach testu przygotowaliśmy podsumowanie. Jak wypadło nasze rozwiązanie w porównaniu do konkurencji?
Dodatkowo ważne jest precyzyjne mierzenie rezultatów, jakie generują silniki: • Interesują nas tylko transakcje z produktem, który wcześniej kliknięto w ramce z rekomendacjami • Okres od kliknięcia do zakupu powinien być maksymalnie krótki. Idealnie, jeśli jest to ten sam dzień, ale maksymalny czas nie powinien być dłuższy niż 7 dni.
• Współczynnik konwersji dla naszego silnika był o 93% większy • Różnica w średniej wartości koszyka, to 10% na korzyść naszego silnika Po dokładnym przeanalizowaniu wyników, poszczególnych klików i transakcji, klient zrezygnował z rozwiązania konkurencji i wdrożył nasz silnik rekomendacji we wszystkich swoich sklepach.
Podsumowanie Samo prezentowanie rekomendowanych produktów, to zdecydowanie za mało. Najskuteczniejsze silniki charakteryzują się następującymi cechami: • Rekomendowane są tylko dostępne na daną chwilę produkty • Prezentowane są dodatkowe informacje o trwających przecenach • Podkreślane są społeczne dowody słuszności (np. ile osób oglądało produkt lub ile go kupiło) • Precyzyjnie dobierane są strony i miejsca, gdzie będą wyświetlane rekomendacje • Dostosowywana jest dokładność rekomendacji do poziomu kategorii przeglądanych produktów
Piotr Oracz Prezes Zarządu Loopa.eu Sp. z o.o. - Agencji Optymalizacji e-Sprzedaży oraz ekspert Izby Gospodarki Elektronicznej. Wprowadził na polski rynek platformę Omniconvert (dawniej Marketizator), która pozwala wdrażać, bezpośrednio na stronach e-sklepów i serwisów, optymalizacje wyglądu oraz działania marketingowe w czasie rzeczywistym. Przez 7 lat pracował, jako konsultant w Microsoft. Jego główną specjalizacją było projektowanie i wdrażanie systemów klasy Business Intelligence, dedykowanych dla sektora Telekomunikacyjnego oraz Bankowego w Polsce i w Europie. Od 2013 roku zajmuje się usługami i innowacyjnymi rozwiązaniami dla branży e-commerce w szczególności tematyką Optymalizacji Konwersji, Personalizacji i Marketing Automation. Regularnie dzieli się swoją wiedzą na blogu loopa.eu, w e-Izbie oraz prasie.
NOWOŚĆ w
eCommerce
ZWIĘKSZ SPRZEDAŻ przez
spersonalizowane rekomendacje
Szybsze decyzje zakupowe
Więcej spontanicznych zakupów
www.kesteo.com
Produkty dopasowane do zainteresowań
hello@kesteo.com
Wiarygodne wyniki
22 389 51 61
56
MENSIS.PL
Automatyzacja komunikacji marketingowej w ochronie zdrowia Krok po kroku Julia Paduszyńska
MARKETING
MARKETING
MENSIS.PL
57
Nowe technologie informatyczne w ochronie zdrowia, mimo ich ogromnego potencjału w tym sektorze, wciąż nie są wykorzystywane w pełni możliwości. Dużo mówi się o cyfryzacji i e-usługach medycznych, niemniej jednak droga prowadząca do zadowalającego poziomu digitalizacji tej branży jest jeszcze bardzo długa.
Dotyczy to także szeroko pojętej komunikacji marketingowej i wykorzystywania nowoczesnych strategii i narzędzi marketingowych w ochronie zdrowia, wśród których jako najbardziej rozbudowane można wskazać oprogramowanie Marketing Automation. To rozwiązanie pozwalające na zautomatyzowanie wielu działań związanych z prowadzeniem komunikacji marketingowej, budowanie relacji z pacjentami i prowadzenie skutecznej sprzedaży usług, także tych medycznych. Choć zwłaszcza w przypadku publicznych placówek medycznych inwestowanie środków w marketing może wydawać się nieuzasadnione, to także w tej sytuacji można mówić o zaletach wdrożenia Marketing Automation.
Jak można wykorzystać Marketing Automation w ochronie zdrowia?
• zwiększanie świadomości na temat świadczonych usług, możliwość komplementarnej sprzedaży usług (cross-selling lub up-selling); • często związane jest z wdrożeniem systemu zarządzania relacjami z klientem (CRM) lub jest z nim zintegrowane, co oznacza zintegrowany przepływ danych w obrębie całej organizacji, a co za tym idzie – jak najlepsze ich wykorzystanie; • w kontekście państwowego systemu ochrony zdrowia istotne są zaawansowane możliwości edukacji pacjentów w zakresie ochrony zdrowia i obniżenie w ten sposób wydatków na publiczną opiekę zdrowotną – poinformowani pacjenci, którzy mają większą wiedzę na temat ochrony własnego zdrowia i zdrowia bliskich to mniejsze koszty dla całego państwowego systemu opieki zdrowotnej;
Jakość opieki medycznej wzrasta, lecz poziom komunikacji z pacjentami wciąż pozostawia wiele do życze• wsparcie innowacyjnych rozwiązań związanych nia. Dotyczy to także komunikacji marketingowej lub z ochroną zdrowia (np. e-medycyna). działań edukacyjnych. Rozwiązaniem tego problemu może być automatyzacja tego rodzaju działań i wy- Dowodem na przydatność rozwiązań do automatykorzystanie platform Marketing Automation, dzięki zacji marketingu w sektorze ochrony zdrowia są przyktórym z poziomu jednego oprogramowania można padki organizacji, które wysunęły się na czoło branży prowadzić komunikację w wielu kanałach (e-mail, i takie narzędzie wdrożyły. Wśród klientów SALESmaSMS, social media) i dopasowywać ją do konkretnego nago Marketing Automation znajdują się zarówno trasegmentu pacjentów lub do każdego z odbiorców dycyjne kliniki, gabinety medyczne, dentystyczne czy z osobna. To rozwiązanie przynosi wiele zalet, wśród laboratoria (Vivadental, Unicardia, Dentim, Diagnoktórych można wymienić: styka, Dom Lekarski, Clinica Tambre, Zurich Medical Institut), jak i firmy prowadzące działalność mniej lub • budowanie relacji z pacjentami i odpowiadanie na bardziej powiązaną ze zdrowiem: centra odnowy bioich potrzeby w zakresie komunikacji z placówką logicznej, salony urody, apteki internetowe; a także medyczną, dostępu do treści edukacyjnych nowoczesne, wciąż pionierskie rozwiązania z obszaru i otrzymywania informacji na temat stanu wła- e-medycyny (MediStore, eDoktor24.pl, PrimaLife). snego zdrowia; Zwłaszcza w przypadku firm świadczących usługi elek• budowanie wizerunku marki oraz jej autorytetu troniczne automatyzacja marketingu wydaje się niew specyficznym sektorze ochrony zdrowia, bar- zbędna; jednak doświadczenie SALESmanago w tej dzo narażonym na kryzysy wizerunkowe; dziedzinie i dotychczasowe wdrożenia pokazują, że
58
MENSIS.PL
Marketing Automation może znaleźć zastosowanie w każdego rodzaju organizacji z zakresu ochrony zdrowia.
Cztery kroki do efektywnej automatyzacji marketingu
MARKETING
stronę osoby zainteresowane daną tematyką, a następnie przyporządkować je do odpowiedniej grupy odbiorców, czyli segmentu. Segmentacja jest niezwykle przydatna do wysyłania cykli edukacyjnych e-maili (np. z poradami zdrowotnymi, jadłospisami na każdy dzień, zaleceniami lekarskimi po zabiegu, itd.), dopasowanymi do potrzeb każdego z segmentów.
W strategii Marketing Automation można wyszczególnić cztery główne kroki będące kluczem do efek- Krok trzeci – komunikacja wielokanałowa tywnego wykorzystania tej technologii w sektorze ochrony zdrowia. W porównaniu z tradycyjnymi narzędziami do e-mail marketingu, niewątpliwą zaletą Marketing AutomaKrok pierwszy – pozyskanie klienta tion jest umożliwienie całościowej, zintegrowanej komunikacji multichannel, czyli w wielu kanałach. Marketing Automation jest idealnym narzędziem do Oprócz wspomnianych wiadomości elektronicznych, pozyskiwania leadów, czyli danych osób potencjalnie organizacje świadczące usługi medyczne mogą wyzainteresowanych daną ofertą. Takie funkcjonalności korzystywać takie metody komunikacji z pacjentem, jak tworzenie formularzy kontaktowych, pop-upów, jak SMS, powiadomienia Web Push, posty w mediach landing page pozwala nie tylko na przesłanie do sys- społecznościowych, personalizowanie treści na strotemu danych potencjalnych klientów, ale również zapi- nie, Live Chat lub chatbot. Dzięki dostępowi do danych sanie informacji na temat tego, jaką usługą jest on za- na temat kontaktów z poziomu jednej platformy zainteresowany (np. w przypadku klienta, który wypełnił pewniona jest spójność komunikacji zarówno online, formularz kontaktowy na stronie poświęconej jednej, jak i offline. konkretnej usłudze z szerokiej oferty). W ten sposób możliwe będzie jak najściślejsze dopasowanie dalszej Krok czwarty – zatrzymanie i edukacja klienta komunikacji marketingowej do potrzeb pacjenta. Takie informacje są także przydatne dla działu handlowego, Marketing Automation to znakomity sposób na budoktóry na tej podstawie może prowadzić bezpośrednie wanie i pielęgnowanie relacji z klientem, lub jak w tym działania sprzedażowe, na przykład telefonicznie. przypadku – pacjentem. Przypadek sektora ochrony zdrowia jest szczególny, ponieważ dotyczy wyjątkowo Krok drugi – segmentacja wrażliwej sfery. Często sytuacja, w jakiej znajdują się pacjenci, niepewność związana z własnym stanem Monitorowanie zachowania odwiedzających na stronie zdrowia sprawia, że mają duże potrzeby pozyskainternetowej to rozwiązanie, które dostarcza informa- nia informacji, odzyskania poczucia bezpieczeństwa cji na temat tego, jakie zagadnienia ich interesują – np. i kontroli nad sytuacją. Te potrzeby mogą zostać zakonkretne schorzenia. W tym celu można przygoto- spokojone dzięki automatyzacji komunikacji, np. wprować eksperckie treści, odpowiadające na zapytania wadzeniu cykli edukacyjnych z poradami medycznymi często wpisywane w wyszukiwarkę, by przyciągnąć na dotyczącymi schorzenia danego pacjenta; wdrożeniu
MARKETING
chata na stronie internetowej w celu ułatwienia szybkiego kontaktu ze specjalistą; wysyłaniu przypomnień o konieczności wykonania badań kontrolnych lub wykupienia nowego opakowania leków. Tego rodzaju rozwiązania sprawiają, że zaufanie pacjenta do organizacji rośnie, czuje on, że znajduje się w dobrych rękach, i z większym prawdopodobieństwem pozostanie wierny danej organizacji. Oprócz oczywistych zalet dla zwiększenia retencji klienta, rozwiązania mające na celu edukację pacjentów przynoszą również korzyści dla szeroko rozumianego zdrowia publicznego oraz sytuacji zdrowotnej jednostek.
Podsumowanie Automatyzacja marketingu to rozwiązanie, które wciąż nie jest rozpowszechnione w sektorze zdrowotnym, więc może być w tej branży postrzegana jako duża innowacja. Jednak jest to technologia, która może znaleźć wiele zastosowań i przynieść korzyści zarówno instytucjom ochrony zdrowia (bez względu na to, czy mówimy o placówkach tradycyjnych – publicznych lub niepublicznych, czy nowoczesnych usługach e-medycznych, wykorzystujących bogactwo możliwości, jakie przyniosła cyfryzacja), jak i samym pacjentom czy też ogółowi społeczeństwa objętego systemem opieki zdrowotnej.
MENSIS.PL
59
online 22-11-2018
Raport: rosyjski e-commerce w górę, ponad połowa Rosjan kupuje za granicą Właśnie ukazał się nowy raport traktujący o rosyjskim rynku e-commerce. Wynika z niego, że w ubiegłym roku był on wart skromne 14 miliardów euro. Aktualny poziom penetracji Internetu w Rosji wynosi 73 procent. Co szokujące, najwięcej osób korzystających z sieci legitymuje się wiekiem 0 – 14 lat. Jeśli chodzi o osoby kupujące to stanowią one 47 procent spośród wszystkich kupujących co jest 10 procentowym wzrostem w ciągu ostatnich 3 lat. Najciekawszą informacją jest fakt, że aż 56 procent Rosjan kupuje za granicą, zaś co już zupełnie szokujące, aż 14 procent tylko i wyłącznie... https://mensis.pl/raport-rosyjski-e-commerce-gore-ponad-polowa-rosjan-kupuje-granica/
21-11-2018
Jeff Bezos do pracowników: „przewiduję, że pewnego dnia Amazon zbankrutuje”
Julia Paduszyńska Content Manager w SALESmanago Marketing Automation. Dla SALESmanago pisze po polsku, angielsku i hiszpańsku o nowinkach w marketingu i nowych technologiach. Prywatnie uwielbia kulturę latynoamerykańską i nie może się doczekać, kiedy wreszcie przeprowadzi się do Meksyku.
Szokująca wypowiedź zasłyszana przez dziennikarzy CNBC obiegła już cały świat. Jeff Bezos przewiduje kłopoty swojej firmy. „Pewnego dnia Amazon upadnie” miał w ubiegłym tygodniu powiedzieć podczas spotkania ze swoimi pracownikami najbogatszy człowiek na świecie. Zaś jego najważniejszym zadaniem jest odkładać ten upadek tak długo, jak to możliwe. Z jednej strony nie jest to postawa z jakiej znany jest zawsze pozytywnie nastawiony i roześmiany Jeff Bezos. Z drugiej, jeśli ktoś uważnie czytał jedyną autoryzowaną biografię... https://mensis.pl/jeff-bezos-pracownikow-przewiduje-ze-pewnego-amazon-zbankrutuje/
Czytaj więcej
www.mensis.pl
60
MENSIS.PL
Case study Kompleksowy system zarządzający magazynem i sprzedażą w eCommerce Kamila Czerniak
RUBRYKI STAŁE
RUBRYKI STAŁE
MENSIS.PL
61
Projekt w liczbach • 40% krótszy czas kompletacji zamówienia • 90% mniej reklamacji i zwrotów • realizacja zamówień w 1 dzień • 330 gatunków chmielii i słodów
Zakres projektu 3 kluczowe obszary objęte systemem: • Logistyka i zarządzanie magazynem • Obsługa sprzedaży • Integracja z platformą eCommerce
O firmie Firma Twój Browar to sklep oferujący surowce i akcesoria do domowego wyrobu piwa, wina, serów i destylatów. Produkty firmy można kupić przez internet oraz w sklepie stacjonarnym, który mieści się we Wrocławiu. Twój Browar oferuje dostęp do najszerszego w tej części Europy asortymentu chmieli, słodów oraz unikalnych szczepów drożdży. Twój Browar rozwija się coraz szybciej. Rośnie liczba klientów, a asortyment jest stale poszerzany. Dotychczas wykorzystywane rozwiązania informatyczne nie wspierały dalszego rozwoju firmy. Z tego względu została podjęta decyzja o wdrożeniu nowego systemu, który usprawni procesy w obszarach logistyki, sprzedaży oraz ecommerce. Firma Twój Browar zdecydowała się na współpracę z Sente i wdrożenie systemu Sente S4.
Najważniejsze cele
nych zamówień składających się z zestawów, mieszanek surowców: chmieli, słodów, dodatków i akcesoriów. Projekt miał być wdrażany jednocześnie we wszystkich kluczowych z punktu widzenia Twojego Browaru obszarach – sprzedaży, logistyki i integracji z platformą sklepu internetowego. Na początku prac określone zostały główne cele projektu: • zmniejszenie ilości błędów przy wydaniu; • skrócenie czasu kompletowania towaru – dotychczas czas realizacji od wpłynięcia do wyjścia zamówienia wynosił średnio 3 dni; • automatyczne oznaczanie zamówienia jako „opłacone” – zamówienia oznaczane były ręcznie, co generowało błędy i zajmowało dużo czasu; • minimalizacja złogów magazynowych i kontrola nad towarami terminującymi się; • posiadanie wiarygodnych stanów magazynowych – dotychczas występowała niezgodność stanów magazynowych już po 3 tygodniach od przeprowadzonej inwentaryzacji.
Wyzwaniem postawionym przed konsultantami Sente Efektywna praca bez pomyłek było dostosowanie rozwiązania do indywidualnych potrzeb firmy, wynikających ze specyfiki pracy Twojego Prace nad nowym systemem realizowano w metodyce Browaru: realizacji skomplikowanych i niepowtarzal- zwinnej. Rozmowy z właścicielami i przedstawicielami
62
MENSIS.PL
RUBRYKI STAŁE
Twojego Browaru pozwoliły konsultantom Sente po- temu wszystkie statusy zamówień zmieniane są auznać najważniejsze potrzeby ich biznesu i stworzyć tomatycznie. System pobiera również dane z wyciąnajlepiej dopasowane do nich rozwiązanie. Efektem re- gów bankowych, co pozwala na przypisanie płatności alizacji projektu wdrożenia systemu Sente S4 w Twoim do zamówień bez ingerencji pracowników. Płatności Browarze było nie tylko zaprojektowanie i uruchomie- zestawiane są dużo szybciej, co przyspiesza moment nie nowego oprogramowania. Nowe rozwiązanie IT rozpoczęcia realizacji zleceń. otworzyło przed firmą nowe możliwości i pozwoliło wyeliminować ograniczenia, które powodowało po- Stany magazynowe stale pod kontrolą przednie oprogramowanie. Zmieniła się również organizacja pracy firmy, sposób realizacji zamówień i po- Integracja nowego systemu Sente S4 z PrestaShop umożliwiła realizację jednego z głównych celów prodział obowiązków między pracownikami. jektu – zapewnienie stałego dostępu do rzeczywiPo wdrożeniu systemu uległ zmianie proces obsługi stych stanów magazynowych. Dzięki wdrożeniu syszamówień. Każdy z pracowników dostaje dokładną temu Sente w obszarze Logistyki i magazynowania instrukcję tego, co należy przygotować. System po- platforma sklepu internetowego otrzymuje faktyczne rządkuje kolejne etapy realizacji zamówień w taki spo- dane na temat dostępności towaru. System automasób, aby proces kompletacji przebiegał jak najszybciej tycznie przelicza zasoby surowcowe znajdujące się i bez pomyłek. W pierwszej kolejności szykowane są w magazynie na zestawy i mieszanki, które potencjalnie można z nich wykonać. Dzięki temu możliwe elementy najbardziej czasochłonne i skomplikowane. jest wydajne wykorzystanie zasobów. Monitorowane Jeśli zamówienie zawiera w sobie zestaw, to system na bieżąco stany magazynowe pozwalają również najpierw przekazuje pracownikom informacje o ko- efektywnie planować dostawy i przesunięcia między nieczności produkcji mieszanek słodów i chmieli. Na- magazynami znajdującymi się w różnych częściach stępnie kompletowane są pozostałe elementy ze- miasta. stawów (drożdże oraz akcesoria). Tak przygotowany zestaw trafia na stanowisko pakowania, gdzie pracow- Wyeliminowany został również problem towarów nik sczytuje za pomocą skanera kodów kreskowych szybko terminujących się. Przygotowywanie zamókażdy z elementów zestawu, aby potwierdzić jego wień wg metody FEFO (pierwsze traci ważność, pierwzgodność z zamówieniem. Po potwierdzeniu popraw- sze wyszło) nie sprawdziłoby się w Twoim Browarze ności skompletowanego zestawu system automa- z uwagi na charakter zamówień i specyfikę produktów. tycznie drukuje instrukcję jego wykonania dla klientów, Klient, który zamawia np. 10 sztuk drożdży musi otrzyktóra jest załączana do zamówienia. Dodatkowa kon- mać każdą z nich z tą samą datą ważności. trola poprawności zamówienia na stanowisku pakowania eliminuje błędy. Tylko poprawnie przygotowane W takich sytuacjach konieczne jest przełamywanie zasady FEFO, jeśli np. na magazynie znajdują się 3 sztuki zamówienia są “akceptowane” przez system. drożdży z najkrótszym terminem ważności, to praAutomatyczna wymiana danych cownik kompletujący i tak nie wykorzysta ich do realizacji tego zamówienia. Z tego względu system Sente Klienci oczekują bieżącego wglądu w stan realizacji S4 nie narzuca pracownikom podczas kompletacji swojego zamówienia. Dotychczas jeden z pracowni- zbierania produktów wg daty przydatności do spożyków odpowiedzialny był za zmianę statusów w witry- cia – pozostaje to ich decyzją. Osoba pakująca może nie sklepu internetowego. Po każdym z etapów re- w systemie sprawdzić, czy produkty użyte do realizacji alizacji zamówienia ręcznie zmieniany był status na zamówienia mają najkrótszą datę przydatności spoplatformie sklepu, co przy znacznej ilości zamówień śród wszystkich dostępnych w magazynie. Wówczas realizowanych przez Twój Browar było bardzo czaso- pracownik pakujący decyduje, czy przełamanie zasady chłonne. Dodatkowo dużo czasu zajmowało ręczne FIFO jest uzasadnione. przypisywanie płatności dokonywanych przelewem do poszczególnych zamówień. Przyczyniało się to Konkretne rezultaty do przesuwania momentu rozpoczęcia kompletacji zlecenia i w efekcie wydłużenia okresu realizacji Cele stawiane przed projektem zostały osiągnięte. zamówienia. System Sente S4 został zintegrowany Najlepiej świadczą o tym zmiany, które zaszły w Twoim z platformą sklepu internetowego PrestaShop. Dzięki Browarze po wdrożeniu nowego systemu. Wcześniej
RUBRYKI STAŁE
liczba reklamacji i zwrotów sięgała 40 miesięcznie. Obecnie zdarza się maksymalnie jedna pomyłka tygodniowo. Czas kompletacji zamówień zmniejszył się średnio o 40% – spakowanie 80 paczek zajmowało dotychczas 8-9 godzin, a obecnie trwa średnio 5 godzin. Przed wdrożeniem systemu Sente S4 czas oczekiwania na realizację zamówienia wynosił 3-4 dni. Nowy system pozwala na realizację zamówienia z dnia na dzień. Rezultaty wdrożenia nowego systemu są dla przedstawicieli Twojego Browaru bardzo pozytywne. „Rozwiązanie dostarczone przez Sente przyniosło naszej firmie wiele korzyści. Najważniejsze z nich to optymalizacja procesów sprzedaży, optymalizacja procesów magazynowych oraz znaczne usprawnienie wymiany danych ze sklepem internetowym.” – podsumowuje Wojciech Bielenda, współwłaściciel Twojego Browaru. Projekt wdrożeniowy został zakończony, ale współpraca między Sente i Twoim Browarem będzie kontynuowana. Planowany jest między innymi rozwój systemu w obszarze sprzedaży B2B.
MENSIS.PL
63
online 12-11-2018
Raport: spożywczak offline Amazon GO generuje obroty na poziomie salonów Apple Amazon GO to super dochodowy sklep – donoszą zachodni konsultanci i analitycy badający zachowania konsumentów. Według doniesień portalu retaildetail.eu roczny obrót generowany przez jeden metr kwadratowy nowego sklepu Amazon GO wynosi aż 25,790 euro. Jest to absolutny rekord wśród sklepów spożywczych i niewiele ustępuje salonom Apple z o wiele droższymi produktami na półkach. Obrót na półkach nowego sklepu Amazona jest według analityków od czterech... https://mensis.pl/raport-spozywczak-offline-amazon-go-generuje-obroty-poziomie-salonow-apple/
08-11-2018
Raport IAB: Polacy są hipermobilni
Kamila Czerniak Kierownik projektów wdrożeniowych w Sente w obszarze e-commerce, sprzedaży, logistyki i WMS. Dyrektor ds. IT w Project Management Institute PC Wrocław Branch. Absolwentka Zarządzania i Informatyki na Politechnice Wrocławskiej oraz Wrocławskiej Wyższej Szkoły Informatyki Stosowanej. Łączy swoje pasje z życiem zawodowym. Interesuje się marketingiem internetowym, grafiką komputerową, nowinkami technologicznymi. Dla przyjemności projektuje strony internetowe. Uwielbia podróżowanie, zwłaszcza po greckich wyspach.
Najnowszy raport IAB Polska kumuluje dane i opinie na temat polskiego rynku mobilnego. Wynika zeń, że jest naprawdę nieźle. Polacy są hipermobilni! Zacznijmy od najważniejszego w całym badaniu wykresu – nasyceniu rynku smartfonami. Jak widać, osiągnął on 88 procent. Oznacza to, że 9 na 10 Polaków w wieku 15+ posiada smartfona, czyli telefon komórkowy zdolny do połączenia się z Internetem. Niemniej o ile dynamika rynku smartfonowego jest bardzo dobra, o tyle, zgodnie ze światowymi trendami, tablety nie zagościły na stałe w każdym polskim domu. A już na pewno nie w kieszeni każdego Polaka. Nasycenie rynku tabletów zatrzymało się na poziomie... https://mensis.pl/raport-iab-polacy-sa-hipermobilni/
Czytaj więcej
www.mensis.pl
Zaprenumeruj Mensis.pl Sprawdź pakiety na www.mensis.pl
Dzięki Mensis.pl jesteś na bieżąco i ...
•
odkrywasz trendy zanim trafią do mainstreamu
•
poznajesz opinie i rekomendacje ikon przedsiębiorczości
• • •
wykorzystujesz innowacje z innych sektorów we własnym biznesie rozumiesz strategie e-commerce i cyfrowe modele biznesowe umiejętnie łączysz zaawansowane technologie i wyprzedzasz konkurencję
Zaprenumeruj od 147zł / rok