Onafhankelijk Nederlands nieuwsblad over Italiaanse zaken en smaken
Dé gratis krant voor Italië liefhebbers | www.ilgiornale.nl
PAGINA 12 HET ITALIË EVENEMENT 2019 KOMT ERAAN
PAGINA 10 CABRIO DELL’ ITALIA: HET DAK ERAF
PAGINA 15 HET BRUINE GOUD VAN ITALIË
PAGINA 18 ODE AAN DE ALLESKUNNER DA VINCI
Het wordt weer cabrioweer!
Waar vind je het betere chocowerk?
Italië viert het jaar van Leonardo
De kasteeltuinen van De Haar hebben op 24, 25 en 26 mei weer heel wat Italiaanse verrassingen in petto op het gebied van smaak & stijl!
Hoezo ‘dat andere eiland’?
SARDINIË BEHOEFT ONTDEKKERS EN AVONTURIERS Soms is er maar één schaapje nodig om een kudde aan te sporen, zo bleek het afgelopen jaar. Een reclamecampagne van een prijsvechter in combinatie met een veelbekeken tv-serie hebben de Nederlanders (eindelijk) op het spoor van Sardinië gezet. Het eiland kan zich opmaken voor een recordjaar als het gaat om Nederlandse toeristen. En terecht, want er valt veel te ontdekken.
Pan di Zucchero - het Suikerklontje - heeft iets betoverends, of het nu in de storm ligt en omgeven wordt door hoge golven of in de avondzon ligt ‘mooi te wezen’.
Aan schapen geen gebrek op dit eiland, trouwens. Het zijn er naar schatting evenveel als het aantal inwoners: ruim 1,7 miljoen. Met een oppervlakte van 25.000 km² laat de grote meerwaarde van dit eiland zich snel uitrekenen: ruimte in overvloed. Dat is waar de Sardijnse reisgidsen dan ook standaard mee openen. Wie verder bladert leert dat het eiland zich vooral miskend voelt als ‘het mindere broertje van Sicilië’. Minder geschiedenis? Minder bezienswaardigheden? Een mindere keuken? Dit soort fabels kan per direct van een klif in de Tyrreense Zee worden gegooid, want ook Sardinië heeft van alles veel. Millennia lang was Sardinië een gewild doelwit van landjepikkers.
Feniciërs, Romeinen en Genuezen streden er om de macht met Arabieren, Pisanen, Spanjaarden en vele andere troepen. Zeeslagen werden er gestreden en slachtoffers gemaakt, maar wat rest is een indrukwekkend cultureel erfgoed. De strijders lieten forten en nederzettingen na, net als kunst en architectuur. Ja, zelfs in de Sardijnse keuken proef je de roemruchte historie in een melting pot. Hoewel de strijd om het eiland ver achter ons ligt, is de weerslag ervan nog altijd een Heerlijke gerechten in A Tavola con Aris (P. 9)
2 groep eilanden ligt in het noordoosten en loopt door tot en met de Corsicaanse eilanden Cavallo en Lavezzi. De twee grootste eilanden zijn La Maddalena en Caprera die met een brug verbonden zijn. Zak je af van de Maddalena Archipel naar het zuiden, dan kom je de majestueuze Tavolara tegen, een heuse tafelberg. In het zuidoosten bij Villasimius ligt een soort schiereiland met een prachtige lagune waar je, samen met de flamingo’s, op het strand kunt liggen.
Cagliari, hoofdstad van Sardinië
beetje voelbaar in het karakter van de Sardijnen. Dat is ook waarom het toerisme in de vorige eeuw aanvankelijk langzaam op gang kwam. Sardinië had een natuurlijke afkeer gecreëerd tegen de vreemdeling en het vertrouwen moest gewonnen worden. Met de geleidelijke ontwikkeling van voorzieningen veroverde het toerisme stapje voor stapje terrein. De dekking van de inwoners verdween, de lach verscheen. En zo ontstond een nieuwe, open cultuur in de samenleving op het eiland. Met trots vertellen de Sardijnen dan ook over hun geschiedenis en tonen ze hun unieke habitat in flora en fauna. Deuren gaan open, tafels worden gedekt.
Nederlandse predikers
Regio’s als Toscane en Umbrië, en steden als Rome, Milaan en Venetië behoren al vele jaren tot de populairste van Italië. Sardinië heeft nog veel Nederlanders te winnen, maar dat hoef je Wilbert Geers en Eva Cortie niet te vertellen. Zij kennen het eiland op hun duimpjes en hebben zich jaren geleden opgeworpen als ware ambassadeurs, hij via sardinie-info.nl en zij voor Eva-Sardinia.com. Hun missie: iedereen moet het weten. Cortie: “Ik reis al meer dan 17 jaar meerdere keren per jaar naar Sardinië. Echt waar, vanaf het eerste moment was ik onder de indruk. Het fantastische landschap, de prachtige stranden, de rijke cultuur en historie van Sardinië en
niet te vergeten: ze zijn zo enorm gastvrij, de Sardijnen! Persoonlijk vind ik Cagliari de mooiste stad van het eiland. Ik ben er heel vaak geweest, maar ik ontdek steeds weer iets nieuws in de stad; cultuur, winkels, terrasjes, van alles.” De hoofdstad Cagliari is, net als Rome, gebouwd op zeven heuvels: Castello, Colle San Michele, Colle di Bonaria, Monte Urpinu, Monte Claro, Tuvu Mannu and Tuvixeddu. Wil je de stad uitgebreid verkennen, houd dan rekening met beklimmingen in de steile straatjes. Overigens is die inspanning absoluut de moeite waard! Begin je stadswandeling vanaf de Via Roma, gelegen aan de haven. Een straat met statige gevels en een lange galerij met winkeltjes, bars en restaurantjes sleept je mee de stad in. Op het plein aan de rand van de Via Roma zie je Palazzo Civico, het schitterende stadhuis van Cagliari. Ook het bekijken waard: de haven van Cagliari. Dit is de aanlegplaats voor plezierjachten, maar ook van luxe cruiseschepen. En vergeet de Bastione Saint Remy niet! Deze 19de eeuwse versterking wordt beschouwd als het belangrijkste bouwwerk van Cagliari. Het uitzicht is er prachtig.
Sardinië en de eilandjes
Wilbert Geers schrijft en presenteert veel over Sardinië, op zijn websites, maar ook op beurzen en bij universiteiten. “We gaan het hele eiland rond,” is een veelgehoorde uitdrukking als ik praat met mensen die Sardinië op hun lijstje hebben staan. “Welk eiland?”, vraag ik dan een beetje uitdagend. “Nou Sardinië.” Natuurlijk, Sardinië is een eiland, maar mensen onderschatten vaak de grootte. De oppervlakte is vergelijkbaar met België en dat beseffen veel mensen niet. “Oh, maar we nemen wel vier weken de tijd, hoor.” Nou, ze zullen zich niet ver-
velen. Neem alleen al de eilandjes.” Hoewel Italië voor de Italianen het vasteland is en Sardinië een eiland, beschouwen de Sardijnen hun eiland als het vasteland, omdat ze zelf ook nog een paar eilandjes hebben. Verreweg het bekendste eiland is La Maddalena, of eigenlijk een groep van eilanden onder de naam Maddalena Archipel. Deze
IL GIORNALE
Pan di Zucchero is niet groot, maar moet genoemd worden. Het Suikerklontje heeft met zijn witte uitstraling namelijk iets betoverends, of het nu in de storm ligt en omgeven wordt door hoge golven of in de avondzon ligt ‘mooi te wezen’. In het uiterste noordwesten van Sardinië ligt Asinara. Dit Parco Nazionale dell’Asinara is bekend om de natuurschoon, maar ook door de beroemde badplaats Stintino. Vanuit je strandstoel zie je het eiland La Pelosa liggen en dat is een vaartochtje waard, bijvoorbeeld vanwege de wilde albino ezels die er vrij rondlopen. Vroeger was dit eiland een gevangenis en er wonen nu nog steeds weinig mensen. Vogelaars komen ogen te kort. Aan de noordkust vind je verder geen eilanden meer, maar het moge duidelijk zijn dat je met het bezoeken van de eilanden van Sardinië een hele vakantie kunt vullen. Ja, zelfs 4 weken!
DELLA FIERA
Il Giornale della Fiera, dé gratis krant voor alle Italiëliefhebbers in Nederland. Jaargang 9, nummer 2 Il Giornale della Fiera is een uitgave van Oseberg Publishing Met tekstbijdrages van: Marco Bosmans, Aris Spada en Tess van Dalen. Contact: redactie@oseberg.nl Redactioneel adviseur Aris Spada Vormgeving Ben Drost Advertenties Flory Huisman, Laura Burgering Druk Hoekstra krantendruk Emmeloord Bereik 90.000 Copyright Oseberg Publishing BV
Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt worden door middel van druk, kopie, internet, microfilm of welke andere wijze dan ook zonder schriftelijke toestemming van de uitgever.
Vragen over abonnementen in Nederland Abonnementenland, Postbus 20, 1910 AA Uitgeest Tel. 0251-25 79 24 0,10 per minuut Site: www.bladenbox.nl voor abonneren of www.aboland.nl voor adreswijzigingen en opzeggingen. Abonnementenland is ook bereikbaar via Twitter. Stuur uw tweet naar @Aboland_klanten Vragen over abonnementen in België Abonnementenland, Ambachtenlaan 21 Unit 2A, 3001 HEVERLEE België Tel. +32 (0)28 08 55 23 Site: www.bladenbox.be voor abonneren of www.aboland.be voor adreswijzigingen en opzeggingen. Beëindigen abonnement Opzeggingen dienen 12 weken voor afloop van de abonnementperiode in ons bezit te zijn. Prijswijzigingen voorbehouden
3
Wil je Cagliari uitgebreid verkennen, houd dan rekening met beklimmingen in de steile straatjes.
4
Het mooiste van Italië in boekvorm! REISGIDSEN € 22,50
Toscane Noord
Toscane Zuid & Elba
Puur Sardinië
Puur Piemonte
Viva Emilia!
De kleine eilanden van Italië
Lago Maggiore
Friuli
Lago Di Garda
Calabria & Basilicata
Magisch Puglia
Het Zuiden van Le Marche
Het Noorden van Le Marche
Mooi Molise
Napels en Campania
Trentino & Verona
Ontdek heerlijk Sicilië
Verrassend Venetië
Verleidingen van Florence
Alle wegen van Rome
Genieten in Piemonte
Lombardije Oost
Lazio en het beste van Rome
Abruzzo
Kleurrijk Liguria
Piemonte
Puglia
Umbrië en Lago Trasimeno
C U L I N A I R & C U LT U U R
Prijs: € 19,95
Prijs: € 19,95
Prijs: € 18,95
Prijs: € 12,50
Prijs: € 22,50
V E R K R I J G B A A R I N D E B O E K H A N D E L , V I A W W W. B O L . C O M E N W W W. E D I C O L A . N L
5 Basta met pasta!
Het is al jaren een van de stokpaardjes van culinair journalist Onno Kleyn, de gewraakte Spaghetti à la Bolognese. Hij schreef het meerdere malen, ook in ons tijdschrift, woest van zich af: BESTAAT NIET! En uiteraard duikt zijn manifest ook weer op in zijn nieuwe boek ‘Italië. Mijn verhalen en recepten,’ dat verschijnt in mei. “Bologna staat van oudsher bekend als de ‘vette stad’ vanwege zijn rijkdom. Het is namelijk altijd een rijke stad geweest en het is daarom dat de pasta dus in elk geval met ei gemaakt moet zijn. Denk aan een fettucine of tagliatelle. Spaghetti is armeluisvoer uit Napels. Dat combineer je nooit met de ragù uit de rijke Bolognese traditie.” Kleyn zal een groot deel van de Nederlanders misschien verbazen met deze ontmaskering, maar de Bolognesi zijn hem dankbaar, burgemeester Virgiono Merola voorop. Hij startte onlangs immers een actie om aan dat nepgerecht een eind te maken. Via Twitter spaart hij foto’s van restaurants en menukaarten die in de fout gaan. Het regent sindsdien reacties en Merola zet zijn stad ondertussen op de kaart. En de ragù op de menukaart.
Blitskikker
De snelste sportwagen ooit in Italië gebouwd is nota bene een elektrische auto. De Pininfarina Battista werd onlangs op de autoshow in Genève gepresenteerd. Het is de eerste auto van de onderneming Automobili Pininfarina en met een kracht van meer dan 1900 pk vestigt de nieuwe fabriek meteen een Italiaanse record. De auto trekt in 2 seconden op naar 100 kilometer per uur. De sportwagen kan meer dan 400 km/u rijden, maar de afstand die het voertuig kan afleggen is door de accu vooralsnog beperkt tot circa 450 kilometer. U wilde toch al een nieuwe auto kopen en een beetje indruk maken op de buurman? Deze Battista kost u een slordige 2 miljoen euro, want er worden er slechts 150 van gemaakt. Zoals vrijwel alle moderne auto’s is de Pininfarina Battista het product van een internationale onderneming. Het beroemde Italiaanse ontwerphuis Pininfa-
“Spaghetti à la Bolognese bestaat niet!” volgens Onno Kleyn
rina, gesticht door ontwerper en carrosseriebouwer Battista Farina (1893-1966), is gekocht door het Indiase conglomeraat Mahindra Group. Dat heeft een afdeling auto-industrie en is bijvoorbeeld eigenaar van het Zuid-Koreaanse Ssang Yong Motor. De Mahindra Group heeft Pininfarina aangezet ook auto’s te gaan maken. (bron: RTLZ)
Goudrovers gestopt
Voedselschandalen kennen ze in elk land, maar Italië spant de kroon. Daar werden dit jaar meer dan 9.000 ton geplette tafeldruiven en wijnproducten in beslag genomen, bij elkaar goed voor
Europa beschermd product en voor de productie ervan mogen slechts zeven specifieke druivensoorten gebruikt worden. Nee, geen tafeldruiven. De verkopers van de druiven hadden de oorsprongsdocumenten vervalst in de hoop de azijn buiten Italië goed te verkopen. De Italiaanse overheid maakt al vele jaren jacht op deze vorm van voedselfraude. Dagelijks worden dan ook honderden inspecties uitgevoerd en een enkele keer werpt zo’n operatie zijn vruchten af. Zo werden in 2015 meerdere vooraanstaande producenten van olijfolie beboet voor de verkoop van extra vierge olijfolie, terwijl het in feite om een
Scene uit ‘Il barbiere di Siviglia’ van de Nederlandse Reisopera
twee geliefden elkaar uiteindelijk dankzij de vindingrijkheid van de geslepen Figaro. De Nederlandse Reisopera heeft in Laurence Dale de juiste regisseur gevonden en in de cast zien we dit najaar Karin Strobos (Rosina), Mark Milhofer (Almaviva) en Brunò Pratico (Bartolo). Il barbiere di Sivigla, waarin Italiaans wordt gezonden, is vanaf 28 september te zien in de theaters en op 20 juli eenmalig op festival de Zwarte Cross in Lichtenvoorde. Het gaat om een voorproefje van 45 minuten.
Hauer geëerd in toscane zo’n 15 miljoen euro. De druivenmost werd verkocht voor de productie van balsamicoazijn. Het zwarte goud, inderdaad. Ook criminelen weten dat voor kleine flesjes soms honderden euro’s wordt betaald. Balsamicoazijn uit Modena is namelijk een door
Pininfarina Battista, de snelste sportwagen ooit in Italië gebouwd
product van slechte kwaliteit ging. Het jaar ervoor werden een half miljoen zogenaamde flessen Brunello di Montalcino voor de grens gestopt.
Høken met rossini
Il barbiere di Siviglia van de Nederlandse Reisopera keert na de zomer terug in de theaters. En op het platteland! Het is een Italiaanse klassieker, een zogeheten opera buffa, die vooral bekend werd door de komische compositie van Gioacchino Rossini uit 1816. De componist was slechts 24-jaar oud en schreef letterlijk in enkele dagen geschiedenis. Tot op de dag van vandaag is het meesterwerk een van de meest opgevoerde opera’s. Kort samengevat: graaf Almaviva is stapelverliefd op de jonge Rosina en zij houdt ook van hem, maar haar voogd Bartolo wil zelf met haar trouwen om zo een omvangrijke bruidsschat in de wacht te slepen. Na de nodige komische verwikkelingen krijgen de
Rutger Hauer mag dan in Nederland steevast geassocieerd worden met Floris, Soldaat van Oranje en Turks Fruit, in het
buitenland kent de adoratie geen grenzen. Zo ontving ‘onze’ Hauer in april de oeuvreprijs van het Lucca Film Festival. De Italianen wijdden een prachtig retrospectief aan de 75-jarige acteur, met speciale aandacht voor de sciencefictionklassieker Blade Runner. Lucca is natuurlijk geen Venetië, maar het festival staat goed aangeschreven. De topacteur uit Nederland wilden ze dan ook niet afschepen met een feestelijke avond en een bioscoopbon. Nee, Hauer gaf een masterclass voor talentvolle Italiaanse filmmakers en hij was erelid in de internationale jury voor de hoofdcompetitie van het festival. Het is niet de eerste keer dat een Nederlander op het Italiaanse festival werd geëerd. Vorig jaar kreeg fotograaf en regisseur Anton Corbijn de oeuvreprijs.
6 De ontwikkelingen in Zwolle worden nauw gevolgd door andere zorgorganisaties en de overheid. Bij succes is uitbreiding niet ondenkbaar, want de vacaturelijst in
de zorg is groot. Wij van Il Giornale hopen wel dat Italië dan ook een paar koks meestuurt, want het eten in het verpleeghuis is doorgaans niet bepaald molto bene…
Grandi vini Ristorante Isolabella: eiland in het mooie Twentse Losser
Grandi vini en ander lekkers uit Italië Bernard Tesink heeft weliswaar Hollands bloed, maar een groot Italiaans hart. Dat bewees hij meerdere jaren in zijn restaurant De Burgemeester in Linschoten. Daar kregen Italiaanse keukentradities een moderne twist en
in 2010 een Franse ster. Het restaurant is inmiddels verkocht en Tesink heeft zich met zijn vrouw gestort op de allerlekkerste boodschappen uit ‘zijn’ Italië, wijnen in het bijzonder. Ze zijn te koop in hun winkel in Oudewater en
Hoge olieprijs 2018 was een slecht olijvenjaar en dat moeten we dit jaar bezuren. De olie wordt duurder. De productie van olijfolie in Italië is ingestort, meldt boerenorganisatie Coldiretti. Vorig jaar zijn er 57% minder olijven van de bomen gekomen dan in het jaar ervoor. Met 185.000 ton is de olijfproductie zelfs de laagste in 25 jaar. Vooral de zuidelijke regio Apulië, waar de helft van de Italiaanse olie vandaan komt, is hard getroffen. Het gebied heeft al jaren last van de Xylella-bacterie, die het voorzien heeft op olijfbomen. Daardoor was de prijs voor olie uit die regio al gestegen. Ruim 8000 hectare en bijna een miljoen bomen zijn inmiddels getroffen door de bacterie. En daar komt de klimaatsverandering nog bij, volgens Coldiretti ook een belangrijke oorzaak van de ingestorte olijfproductie. 2018 kende immers een koudegolf in het voorjaar en hittegolven in de zomer. Voor het eerst in de geschiedenis gaan Griekenland en Marokko Italië voorbij op de ranglijst van olijfolieproducerende landen. Wereldleider Spanje verstevigt zijn koppositie met een productiegroei van 25%. (bron: AD)
Er is maar één boek in Italië dikker dan de bijbel van de paus en dat is het wetboek, zo grappen de Italianen zelf graag. Het is omdat er zoveel vreemde en verrassende regeltjes in staan. Steek bijvoorbeeld niet je hand in het water van de Trevi-fontein en bouw geen zandkastelen op het strand van Eraclea, want je wordt beboet. Mannen die graag rondlopen in een rok, moeten niet in Italië zijn en wie in Turijn zijn hond niet minstens drie keer per dag uitlaat, kan een boete verwachten van €500,-. Daar komt dit jaar weer een regel bij. Gij zult geen slippers dragen
op de wandelpaden in de regio Cinque Terre! Volgens Italiaanse media heeft het districtsbestuur aangekondigd dat iedereen die onjuiste schoenen draagt, een boete kan krijgen variërend van bedragen tussen € 50 en € 2.500,-. De nieuwe regels worden ingevoerd, omdat er opvallend veel toeristen op dit soort slippers wel eens een slippertje maakt en gewond raakt. De beschermde paden zijn soms moeilijk begaanbaar, namelijk. Cinque Terre is niet de eerste regio met een slipper-verbod. Capri wil het ook niet hebben, maar dat is in het kader van de dresscode.
sinds kort ook in Amersfoort. Op de Utrechtseweg weet hij zich omringd door enkele andere fijnproevers, waardoor Grandi Vini, met wijnen, olijfolie, balsamico, pasta uit Piemonte, pesto, kaas en tapenade Amersfoort weer een beetje Italiaanser heeft gemaakt.
Zuster Margherita
Zorgspectrum Het Zand in Zwolle heeft verpleegkundigen uit Italië aangetrokken vanwege de grote krapte op de arbeidsmarkt. De ‘gastarbeiders’ krijgen met spoed een taalcursus van drie maanden en gaan vervolgens in tweetallen aan het werk in de verpleeghuizen van Het Zand. “Eerst zijn ze een jaar bij ons gedetacheerd,” zegt bestuurder Tamara Ritsema in De Stentor. “En als het goed werkt komen ze in vaste dienst. De een spreekt de taal beter dan de ander, maar ze kennen allemaal de basis dus ze kunnen overal ingezet worden. We moeten daarin ook ruimdenkend zijn. Mensen die dialect spreken, verstaan we ook niet altijd even goed.”
“De liefde voor lekker en gezond eten is ons met de paplepel ingegeven.”
Davide Ena van Ristorante Isolabella in Losser laat zijn gasten graag kennis maken met de Sardijnse keuken. “Wij Sardijnen kunnen allemaal koken, we leren dat al jong van onze moeders en oma’s. De liefde voor lekker en gezond eten is ons met de paplepel ingegeven. Als kind stond ik al uren de sauzen te roeren en onze familierecepten gebruik ik nog steeds.” De Sardijnse keuken is een mooie mix van de inheemse gerechten, culinaire gebruiken van de vele veroveraars en import van het Italiaanse vasteland. In veel Sardijnse recepten vinden we bitterzoete honing (miele amaro), schapenen geitenkaas, wild, en orgaanvlees. Streekeigen brood is de Pane Carasau, traditioneel gegeten door herders, omdat het niet bedierf. Die herders aten ook graag geroosterd vlees. Het biggetje aan het spit, op zijn Sardijns porceddu, is het hoogtepunt van menig feest. Een echte Sardijnse specialiteit is fregola pasta, gemaakt van harde
Geen slippers meer toegestaan op de wandelpaden in de regio Cinque Terre
tarwegries. Saffraan zorgt voor een verfijnde smaak. De Gnocchi Sardi (Malloreddus) zijn harder, lijken meer op pasta maar zijn ook gemaakt van tarwegries. “De kunst is het combineren van de ingrediënten. Niet alles past bij elkaar en minder is meer. Op onze kaart staan enkele Sardijnse gerechten maar als kok word ik vooral blij van gasten die ons de vrije hand geven hen te verrassen en te laten genieten van lekker tafelen.” Ristorante Isolabella biedt naast Sardijnse/Italiaanse keuken ook de keuze uit pizza in vele variaties. Davide en zijn team koken zoveel mogelijk met gezonde, eerlijke producten die speciaal vanuit Sardinië worden geïmporteerd. Net als de heerlijke wijnen, zoals de Cannonau of een Vermentino. Kom snel proeven, het team van Isolabella geeft u graag advies. Ristorante Isolabella, De Brink 6 7581 JA Losser www.restaurant-isolabella.nl
Nieuw in Amsterdam
APPETITO - Novitalia specialist in Italiaanse delicatessen Zondag 12 mei officiële opening Appetito Vanaf 14.00 uur workshops & proeverijen U bent van harte welkom! Appetito is specialist in Italiaanse delicatessen. Onze cash & carry voor ondernemers en liefhebbers van de Italiaanse keuken, heeft een uitgebreid assortiment van Italiaanse producten. Een 3000m2 paradijs voor ‘amanti’ van de Italiaanse keuken. Uniek aan Appetito is de grote productvariatie. U kunt bij ons terecht voor verse gerechten van de chef, Italiaanse kazen, salami’s, verse groenten maar ook voor diepvriesproducten zoals Italiaanse taarten, pasta’s en vis. Daarnaast hebben we een groot assortiment van bekende Italiaanse merken zoals Ferarelle, Levoni, Basso olio, Pivetti, la Molisana, Moretti en Menabrea en een uitgebreid assortiment van Italiaanse wijnen. Bij onze inpandige Caffetteria Foto Pino is het mogelijk te genieten van een heerlijk kopje Italiaanse koffie en zijn dagelijks Italiaans broodjes, pizza’s en gerechten van de chef af te halen. Bij Foto Pino bieden we regelmatig pizzaen kookworkshops aan zowel voor professionals als liefhebbers van de Italiaanse keuken.
www.appetito.eu Nieuwe Hemweg 4B, 1013 BG Amsterdam Open van maandag t/m vrijdag 9.00 tot 17.30 uur en zaterdag van 10.00 tot 16.00 uur. Gratis parkeren voor de deur.
8 Sì: Bocelli doet Ziggo
We hebben hem een tijdje moeten missen, maar Andrea Bocelli (60) is weer helemaal terug. Na de presentatie van het album Sì, vorig jaar, begint de Italiaanse zanger aan een Europese tournee. Ook Nederland wordt niet overgeslagen, want op 28 en 29 maart 2020 staat hij in de Amsterdamse Ziggo Dome. Andrea Bocelli verdween bewust een tijdje van de radar. Hij nam de tijd voor zijn familie, de wijngaard die hij samen met zijn broer beheert, en om zijn carrière een nieuw hoofdstuk te geven. De zanger verkocht wereldwijd meer
dan 90 miljoen albums en vreesde in herhaling te vallen. De zoektocht naar nieuw repertoire heeft ruim tien jaar geduurd, maar het resultaat mag er zijn. Op Sì (zijn 16de studioalbum, dat hij thuis
opnam) staan herinneringen aan zijn jonge jaren en enkele bijzondere duetten met popartiesten als Dua Lipa en Ed Sheeran. Dua en Ed zullen er volgend jaar overigens niet bij zijn in de Ziggo, dus we kunnen ons verheugen op Bocelli solo en een combinatie van zijn klassieke werk en populaire songs. Tipje voor de échte fans: er zijn ook VIP-tickets te koop.
Uit de wijngaard van de Bocelli-broers
Italiaanse topper op de Veluwe
Bedankt voor de tulipani! Het blijft een ongebruikelijk tafereel: tulpenvelden in Italië. Alsof de toren van Pisa ineens in Breda opduikt. Toch begint het Tulipark in Rome een prachtige lente-traditie te worden. Aart Heering nam voor ditisitalie.nl een kijkje in de Romeinse buitenwijk Centocelle. Op 21 maart werd daar onder een stralende zon het Tulipark geopend, een kleurenexplosie van 360.000 tulpen – uit Nederland, uiteraard. Om de Nederlandse atmosfeer
te versterken is het 26.000 vierkante meter grote terrein dit jaar bovendien opgefleurd met een miniatuur windmolen, een reusachtige klomp en een friettent. De openingsceremonie was ontroerend: een paar korte speeches, het doorknippen van het lint door de Nederlandse waarnemend ambassadeur, oud-Hollandse volksdansen en kunsten van plaatselijke acrobaten. Meteen na de opening liep het al storm en de reacties zijn onverdeeld positief. Een uitje tussen de bloemen is voor veel bewoners van de grootstad nu eenmaal een
verademing. Voor de organisatoren, drie Siciliaanse broers die een bollen- en bloemenkwekerij bestieren in de buurt van Caltanisetta, is dit de tweede keer. Ze zien het als een lucratief visitekaartje van hun bedrijf. Mooi meegenomen daarbij is de Holland-promotie. Nederland voert jaarlijks voor een slordige half miljard euro aan bloemen en planten uit naar Italië, waarvan 50 miljoen aan bollen. En dat willen we graag zo houden. Het Tulipark ligt aan Via dei Giordani 73 in Rome. Meer info: www.tulipark.it.
Il Giornale tipte u de afgelopen jaren al meerdere malen voor enkele heerlijke Italianen in de provincie. Dit keer bewijst Alberto’s Italian in Nijkerk dat u niet perse in Amsterdam hoeft te zijn voor een prima staaltje van de Italiaanse keuken. Verleid met een prachtig truffelmenu kwamen wij Alberto’s – pseudoniem voor Albert Hotzky – op het spoor en dat was verrassend prettig. Deze patron-cuisinier Hotzky, met Duits-Tsjechische genen, gaf zijn liefde voor de Italiaanse keuken vorm in restaurant La Liguria in Zwolle. Met de harde hand, zou je kunnen zeggen, want in een brigade met koks uit verschillende regio’s gaat het er hard aan toe. ‘Mister Roberto’s’ plukte zijn vruchten uit het gepassioneerde keukencollectief beterweters en vertaalde de Italiaanse lessen naar zijn nieuwe ristorante, pizzeria en trattoria in Nijkerk. Niet alleen in de kaart trouwens, maar ook in de sfeervolle setting met tafeltjes voor twee én gezellige familietafels. “Nijkerk had al elf andere Italiaanse restaurants. Toen stelde ik me de vraag: hoeveel van die elf verkopen pizza met shoarma? Dat waren er ook elf. Vervolgens stelde ik de vraag: hoe is de situatie in de binnenstad? Daar bleek bijna 80% een vergelijkbare kaart te hebben. Met Alberto’s Italian zou ik me dus in Nijkerk kunnen on-
derscheiden. En dat is vervolgens ook gebleken.” Hotzky vertelt het met trots, terwijl zijn ogen naar links en rechts schieten. Een voortdurende focus op dat wat er gaan-
“Met Alberto’s Italian zou ik me in Nijkerk kunnen onderscheiden. En dat is vervolgens ook gebleken.”
de is. Hij staat dan ook niet in de keuken en gaat ook niet langs de tafels, maar waakt over de gehele lat en die ligt hoog. Daarnaast is er het voortdurende creatieve brein dat als een machine dag en nacht broedt. Zo kreeg Alberto’s in Sophia’s op Droomparken een waardig Italiaans zusje, eveneens uit de koker van Albert Hotzky. Twee Italiaanse horecaconcepten met drie gemene delers: goed eten, goede wijn en fantastische vrienden. Beter gezegd: Buon Cibo, Buon Vino e Buoni Amici. (albertositalian.nl)
9
A TAVOLA CON ARIS
De winter is mooi. De velden bedekt met sneeuw geven een gevoel van innerlijke rust, maar wij juichen de aankomst van de zomer weer toe! De natuur draait op volle toeren, alle planten staan in bloei en de tafel in de keuken ligt vol met verse groenten en fruit die de geur van de zon in ons huis verspreiden. Het is in de keuken voor ons allen veel makkelijker om zich uit te leven en mooie resultaten te behalen. Maar let op: laat de natuurlijke smaken hun werk doen en sleutel niet teveel aan wat Moeder Natuur ons geschonken heeft. Zoals de Engelsen zeggen: less is more!
Torta di mandorle Amandeltaart Aantal personen: 6-8 Bereidingstijd: circa 90 minuten Benodigdheden: Taartvorm Ø 26 cm, 250 gr bloem, geraspte schil van 1 citroen, 100 gr suiker, 100 gr boter, 1 ei, snufje zout, 3 el ijskoud water, 100 gr boter, 150 gr suiker, 4 eieren, geraspte schil van 1 sinaasappel, 2 dopjes amandelessence, 150 gr gepelde amandelen, 25 gr bloem, 150 gr marmelade, 1 el brandy, 1 el water
RECEPTEN ARIS SPADA, INITIATOR ITALIË EVENEMENT, SMAAK & STIJL
Tartare di tonno alle mele
Cannelloni all’aragosta
Vitello alla sarda
Tonijntaartaartjes met appel
Pastarolletjes met kreeftvulling
Kalfsvlees op Sardijnse wijze
Aantal personen: zie recept Bereidingstijd: circa 30 minuten Benodigdheden: 70 gr verse tonijn p.p. in heel kleine blokjes gesneden. Per 3 personen: sap van ¼ citroen, ca. ½ fijngesneden granny smith-appel, enkele takjes fijngesneden bieslook, ½ fijngesneden ansjovisfilet, enkele kappertjes, 4 halve gedroogde tomaatjes, versgemalen zwarte peper, beetje zout naar smaak, 1 fijngesneden sjalotje, 1 klein lepeltje olijfolie.
Aantal personen: 4 Bereidingstijd: circa 90 minuten Benodigdheden: voor het deeg; 30 gr semola di grano duro p.p., 9 eieren p.kg, scheutje olijfolie, zout. Voor de vulling: 200 gr kreeftenvlees, 100 gr ricotta, 15 gr fijngesneden peterselie, snufje nootmuskaat, 10 gr Parmezaanse kaas, 15 gr boter, ½ teentje knoflook fijngesneden, 2 takjes tijm, zout en peper. Voor de saus; circa 250 ml bechamelsaus, circa 150 ml tomatensaus.
Aantal personen: 4 Bereidingstijd: circa 90 minuten Benodigdheden: 700-800 gr kalfsfricandeau, 1 wortel, 4 lente-uitjes, 1 klein bosje peterselie, 1 kleine citroen, 2 eetlepels kappertjes, 1 teentje knoflook, 1 el bloem, 125 ml vleesbouillon, 125 ml droge witte wijn, 3 el olijfolie, zout en peper
Bereidingswijze: Snij de tonijn eerst in kleine blokjes en breng deze daarna op smaak met peper, een beetje zout, olijfolie en het citroensap. Zet nu het geheel circa 15 minuten in de koelkast zodat de smaak goed kan intrekken. Meng in een andere schaal alle andere fijngesneden ingrediënten en breng op smaak. Garneer ondertussen de borden met 9 plakjes komkommer in een cirkelvorm. Leg in het midden van de cirkel wat rucola. Neem nu 1 kookring (p.p.) en vul deze eerst voor een deel met de tonijntartaar en leg daarop het fijngesneden garnituur. Plaats met behulp van een spatel voorzichtig de ring op het midden van het bord. Druk met behulp van een glas waarvan het pootje precies in de ring past (als een soort stampertje) het tartaartje op het bord en garneer daarna naar eigen fantasie.
Bereidingswijze: Meng eerst de semola met de eieren, de olijfolie en het zout (naar eigen smaak, maar niet te veel) tot een stevig deeg. Laat daarna het deeg minimaal 30 minuten rusten. Draai het verkregen deeg door de pastamachine tot mooie gladde en egale vellen en portioneer dat voor 4 personen (4 of 8 of 12 plakjes). Snij het kreeftenvlees in kleine stukjes. Fruit in een pan de knoflook in hete boter totdat deze een beetje kleur krijgt. Voeg het kreeftenvlees, de peterselie, 1 takje fijngesneden citroentijm toe, breng op smaak met zout en peper, en laat alles even kort koken. Haal daarna de pan van het vuur. Voeg als het mengsel afgekoeld is de kazen toe en meng alles goed. Doe de vulling in een spuitzak, verdeel hem over de pastavellen en rol deze op. Leg de gevulde rolletjes in een ovenschaal met bechamelsaus op de bodem. Bedek de rolletjes weer met een laagje bechamelsaus en daarop de tomatensaus. Bestrooi het geheel met de resterende blaadjes citroentijm. Gratineer in de oven circa 20 minuten op 180°C.
Bereidingswijze: Breng het vlees aan alle kanten met zout en peper op smaak en bestuif met een beetje bloem. Hak het witte gedeelte van de lente-uitjes (het groen bewaren), de wortel, een deel van de peterselie en de knoflook fijn. Verhit de olie in een braadpan en bak het vlees hierin rondom. Voeg de fijngehakte groenten toe en laat even meebakken. Blus het mengsel af met de wijn, voeg na een halve minuut de bouillon en de citroen in dunne schijfjes toe en breng op smaak met zout. Doe de deksel op de pan en laat het vlees circa 40 minuten stoven. Haal daarna het gare vlees uit de pan, verwijder de citroenschijfjes en passeer de saus door een zeef. Doe de saus en het vlees weer terug in de pan en voeg de kappertjes en het fijngehakte groen van de lente-uitjes toe. Laat dit heel even stoven. Haal hierna het vlees uit de pan, snij het in dunne plakjes en schik het op voorverwarmde borden. Garneer met de rest van de gehakte peterselie, wat lepels saus met kappertjes en loof van de uitjes.
En, zoals Alice Babette Toklas schreef: ‘Il solo modo per imparare a cucinare è cucinare.’ Daar zijn wij het helemaal mee eens: de enige manier om te leren koken is koken.
Bereidingswijze: Verwarm de oven voor op 200°C/180°C circulerende warmte. Rooster de amandelen totdat deze goudkleurig geworden zijn en laat ze afkoelen. Doe de bloem, de suiker, de boter en de geraspte citroenschil in een foodprocessor en mix bij laag toerental tot het geheel de substantie heeft van zand. Voeg het ei, het water en een snufje zout toe en mix met de pulsknop totdat het geheel een deeg gaat vormen. Stort het mengsel op een werkvlak en kneed het snel tot een deeg. Rol het in plasticfolie en leg het 30 minuten in de koelkast. Rol daarna het deeg uit en bedek de vorm met het deeg. Zet de vorm met het deeg terug in de koelkast en laat nog 30 minuten afkoelen. Prik gaatjes in de deegbodem, dek af met bakpapier en vul de bodem met ongekookte bruine bonen of een andere blindbakvulling. Bak de bodem in 10 tot 15 minuten blind. Haal hem uit de oven en laat hem iets afkoelen. Maak ondertussen de vulling. Klop de boter en suiker met een mixer tot een schuimige massa. Scheid het eerste ei in dooier en wit, en houd het wit apart. Voeg de dooier toe aan de vulling en klop totdat het helemaal is opgenomen. Voeg de andere 3 eieren één voor één toe onder voortdurend kloppen. Doe de geraspte sinaasappelschil erbij. Klop het overgebleven eiwit met een schone mixer stijf en spatel het mengsel voorzichtig door de vulling. Zeef de bloem en schep ook dit er voorzichtig doorheen. Meng de marmelade met de brandy en het water en besmeer hiermee de taartbodem. Doe vervolgens de amandelen erin en giet er de vulling overheen. Zet hem in de oven en verlaag de temperatuur tot 180°C boven- en onderwarmte. Na zo’n 30 minuten zal de vulling stevig aanvoelen en goudbruin zijn. Laat de taart iets afkoelen voor het lossen en serveren.
10 Het ideale vakantieplaatje? Zonnetje aan de hemel en cipressen op een heuvel, lunch in de stad en diner aan het zwembad. Dit is het gedroomde dolce vita van Italië, maar niet zonder passend vervoer, uiteraard. Zeg het maar: de Alfa Spider of toch liever de Cinquecento? Maakt niet uit, zolang het dak eraf kan! Het is er weer tijd voor, namelijk: de cabrio mag gepoetst.
Spider en 500 nog altijd favoriet
CABRIO DELL’ITALIA
Een bijna antieke Fiat Topolino cabrio
Italianen mogen chauvinistisch zijn, ze zijn ook eerlijk als het gaat om hun wagenpark. Met trots heulen ze met hun klassieke sportmerken en hun laatste centen zouden ze steken in een eigen FIAT, Lancia of Alfa Romeo, maar als het gaat om een cabriouitvoering, dan kijken ze wat verder dan hun neus lang is. Porsche, Mercedes, Audi en BMW hebben immers ook juweeltjes rondrijden. Maar wees eerlijk: zelfs deze Duitse ‘daklozen’ schreeuwen om Toscane, het mooiste decor van de wereld. De feiten liegen er niet om: de Duitsers domineren de cabriomarkt. We wíllen allemaal wel Lamborghini of Ferrari rijden, maar dat prijskaartje is van een andere (onbetaalbare) orde. En dus kiezen we eerder voor een Duits alternatief of speelse opties als Mini en FIAT500. Die laatste is al vele jaren lijstaanvoerder bij de Europese cabriodealers en de klant, dat zal u niet verrassen, is vooral jong en hip. Buiten Europa kom je
Ook Duitse cabrio’s zoals deze BMW schreeuwen om Toscane, het mooiste decor van de wereld...
de cabriolet uiteraard ook tegen, maar daar is romantiek vreemd genoeg zelden een alibi. Types als Spider, zowel van FIAT als Alfa Romeo, verschaffen met name de oudere heer enige (jeugdige) status en zijn goede handelswaar.
Uit-je-dak-vakanties
Karin en Robert Kreuze adviseren in ideale vakantieplaatjes. Het stel is geboren en getogen in Nederland, maar verruilde de Limburgse heuvels voor die van Toscane en Umbrië in Italië. Vakanties voelden hier altijd goed en dat wilden ze eigenlijk wel
het hele jaar vasthouden. Zodoende werden na verloop van tijd een huis en enkele vakantie-appartementen gebouwd. En een bedrijf niet te vergeten: Cabrio Vakantie Italië. De Kreuzes bieden toeristen de ultieme combinatie van een fijne auto in het mooiste landschap. Of ze nou door de bergen willen of langs de kust, Karin en Robert wijzen ze de Italiaanse weg. En dat la dolce vita inspirerend werkt, blijkt wel uit de reisverslagen die ze regelmatig terugkrijgen… “Wij waren, als fervent cabriorijders, al jaren van plan om met onze cabrio in Italië rond te
rijden. Via Google kwamen we op een website van een Nederlands stel dat appartementen en cabrioroutes aanbood. Twee vliegen! Uitzicht over het meer van Trasimeno en Firenze, Siena en Orvieto binnen handbereik, dat is ideaal. En niet onbelangrijk: een zeer goed aangeschreven ristorante om de hoek. We staan op en worden verwelkomd door de opkomende zon onder een strakblauwe hemel; dit is toch wat de cabriorijder wil? Vervolgens kregen we van de verhuurders een Garmin GPS mee met alle geprogrammeerde routes, dus dat scheelde een hoop gezoek en borden lezen. Op de eerste dag hebben we Toscane I gevolgd, 222 km lang. Vanuit ons appartement zagen we de belangrijkste bestemming al liggen, Montepulciano. Over een half uur zou de route ons hier langs leiden, schitterend gelegen op een berg omringd door hectares grote wijnvelden en mooie bochtige wegen, hier en daar afgezoomd door cipressen. Na Montepulciano ging het richting Pienza, erg bekend van hun pecorino (schapenkaas). Een paar kilometer verderop ligt Bagno Vignoni, een stad die is gebouwd op Thermen. Echt waar, je ziet het hete water zo uit de aarde stromen. We zaten vanmiddag te eten met uitzicht op een oud Romeins thermaal bad bij Ristorante La Terrazza. Schitterend! Een antipasto van het huis en als hoofdgerecht handgemaakte tagliatelle met tartufo, funghi e porcini, een klein glaasje rode tafelwijn en afgesloten met een Tiramisù della nonna. Wat wil je nog meer!? Met het heerlijk zonnetje in de rug reden we
11 na de lunch naar Montalcino, waar naar het schijnt de duurste wijnvelden van de regio liggen. Mijn Italiaans is niet geweldig, maar hier komt in ieder geval de Brunello vandaan. Langs zonnebloemvelden en de oevers van het Lago di Trasimeno reden we uiteindelijk weer terug naar huis. Nou ja, ons vakantiehuisje. Even een duik in het zwembad en een prosecco op het zonneterras om af te koelen. Straks dineren we om de hoek bij Trattoria Lo Scoiattolo, voor de typisch Umbrische keuken en dat uitzicht over het Trasimeno-meer. En morgen? Nog meer Umbrië. En overmorgen naar Le Marche. Beste Karin en Robert, wij gaan hier uit ons dak!” Jan en Sonja van de Kamp (bron: cabriovakantieitalie.nl)
Een cabrio nodigt uit tot eindeloos zwerven
Cabrio’s van Italiaanse huize
Dat kon hij beter! Lamborghini zette zich op de kaart met revolutionaire auto’s als de wonderschone Miura uit 1966 en de extreme Countach uit 1974. Sinds 1998 is het merk eigendom van Audi en dus onderdeel van de Volkswagen Group. Populairste cabrio: Lamborghini Huracán en Gallardo.
Alfa (Anonima Lombarda Fabbrica Automobili) heeft zijn tweede naam te danken aan Nicola Romeo, de zakenman die het bedrijf in 1915 overnam en kennen we vooral van de sportwagens en sportieve luxeauto’s. Het bedrijf ging door zware stormen, maar is overeind gebleven. Met
Maserati werd in 1914 in Bologna opgericht door vijf broers, die wilden racen. Dat lukte ze met eigen bolides in de Targa Florio in 1926 en de Indianapolis
Bekende verschijning in het Italiaanse straatbeeld: de Fiat Spider
een jaarlijkse productie van 150.000 auto’s is het na FIAT de grootste autoproducent van Italië. Populairste cabrio: Alfa Spider (oldtimer) en alle varianten op de huidige modellen. FIAT staat voor Fabbrica Italiana Automobili Torino en is veruit de meest verkochte auto in Italië, maar onder de holding vallen inmiddels ook de andere bekende automerken. Al in 1910 was Fiat de grootste autofabrikant van Italië, vooral door
De oerversie van de Fiat 500 cabrio
het brede aanbod. Het bouwde compact, zoals de Topolino tot de hele grote, zoals de 520 ‘Superfiat’. Populairste cabrio: Fiat Spider en vooral de 500 in al zijn variaties. Lancia begon ruim een eeuw geleden met de productie van statige modellen, die vooral onder notabelen en de overheid in de smaak vielen. Met sportieve modellen werd uiteindelijk de ‘gewone’ burger aangesproken, maar in de jaren 80 ging het bergafwaarts. Samenwerkingen met Saab, Chrysler en FIAT hebben het bedrijf niet kunnen redden. In Nederland is ze van de markt en in Italië wordt alleen nog de Ypsilon verkocht.
Populairste cabrio: Lancia Flavia. Lamborghini komt voort uit de frustratie van Ferruccio Lamborghini. De rijke tractorbouwer werd er gek van dat de koppeling van zijn Ferrari steeds kapot ging.
Lamborghini Huracán
Lancia Flavia
500 in 1939 en 1940. Na de oorlog werd nog wel een Formule 1-titel binnengesleept, maar men begon zich onder een nieuwe eigenaar wat meer op straatauto’s te richten. Het gevoel voor style is altijd gebleven, zoals bij de Ghibli (1967 – 1973) en de verschillende Biturbo’s (1981 – 1994). Momenteel maakt Maserati in Modena onderdeel uit van FIAT. Populairste cabrio: Maserati GranTurismo en alle varianten op de huidige modellen.
13
Verrassende nieuwe smaken op 16de Italië Evenement!
KASTEEL DE HAAR VIERT ITALIAANSE FEESTDAGEN Of u deze zomer nou met de auto naar het Gardameer rijdt
of het vliegtuig pakt richting Sicilië, er móet een tussenstop gemaakt worden in Haarzuilens. Het Italië Evenement | Smaak & Stijl is op 24, 25 en 26 mei namelijk weer de beste warmingup voor la dolce vita. Sterker nog, de kasteeltuinen van De Haar hebben heel wat Italiaanse verrassingen in petto. Echt waar, alle wegen die naar Rome leiden, lopen via Haarzuilens! Die naar Venetië, Napels en Palermo ook, trouwens. Na 16 jaar kunnen we zonder gekheid concluderen dat het Italië Evenement, dat al sinds 2004 in de prachtige kasteeltuin een vaste plek heeft, zijn waarde heeft bewezen. Het evenement is uitgegroeid tot een must onder Italofielen en dé plek om Italië (beter) te leren kennen. Dat gebeurt tijdens deze driedaagse in een prettige combinatie van nuttig en aangenaam. Zo wordt hier niet alleen het buikje gevuld met allerhande lekkers, maar ook de koffer met vakantie-inspiratie. Het programma is in al die jaren nauwelijks veranderd. Met Italiaanse smaken en stijlen als kernwaarden, zijn veel smaakmakers en stijliconen ook dit jaar weer van de partij. FIAT en Cavallaro bijvoorbeeld, met hun nieuwste collectie en modellen. Ook de opzet is de afgelopen 16 jaar amper gewijzigd. Zo zijn verspreid over het landgoed meer dan 200 exposanten, koks, kunstenaars en artiesten te vinden. Terrassen en podia zorgen dat knorrende magen gestild en zintuigen geprikkeld worden.
Bijzondere activiteiten
Na vijf succesvolle edities van het pizzakampioenschap, staat dit jaar de pasta op het wedstrijdmenu. Spaghetti of maccheroni met een willekeurige tomatensaus kan écht niet meer! Tijdens het Campionato della Pasta worden met recht degens gekruist. Wie maakt het lekkerste pastagerecht? Het is voor de toeschouwers niet alleen een spannende wedstrijd, maar ook een heerlijke kookles. Enkele honderden meters verderop nemen koffiemakers het tegen elkaar op. Segafredo is namelijk op zoek naar de beste thuisbarista van het jaar. Koffie zetten is een ambacht in Italië, dus daarom zal de winnaar, na voorrondes op vrijdag en zaterdag, op zondag gekroond worden. Dat Sardinië steeds populairder wordt onder Nederlanders, leest u elders in deze Giornale. Tijdens het Italië Evenement laten Brenda Munsterman en Diederik Braet zien waarom. Dit stel deed vorig jaar mee aan het tv-programma Het Italiaanse Dorp – Ollolai en is verliefd geworden op de Sardijnen. Die liefde zal tijdens het evenement worden gedeeld op het Sardijnse plein. Marije Graafsma en Ovan Abdullah zijn iets verderop te vinden, bij de kapel. Zij werden vorig jaar verkozen tot ereburgers van Ollolai en openden onlangs hun één-euro-woning voor een sleep & experience.
Proeflokaal La Cantina
De lekkerste wijn van Italië? De beste olijfolie? Een antwoord is er niet, want smaken verschillen. In proeflokaal La Cantina dell’Italia wordt het kaf van het koren gescheiden door enkele bijzondere wijnhuizen en -boeren een podium te geven. U krijgt er tekst en uitleg, en uiteraard een heerlijke proeve van hun bekwaamheid. Daarnaast staan er colleges en presentaties van wijn, olijfolie, limoncello en andere opvallende Italiaanse zaken en smaken op het programma. Renzo’s Delicatessen behoeft geen beproeving. De trouwe huistraiteur van het evenement is al jaren bekend om zijn culinaire en Italiaanse producten van zeer goede kwaliteit. Renzo is weer te vinden bij het hoofdterras in de kasteeltuin en buiten het evenement om op vele feesten en partijen.
Vakantie
Dagje Milaan, weekje Toscane; het zijn klassiekers, maar de vele reisaanbieders op het Italië Evenement kunnen zo’n steden- en vakantietrip extra boeiend maken. Bent u bijvoorbeeld al eens in Basilicata of Calabrië geweest? Dat wordt waarschijnlijk lastig kiezen. In dat geval is het altijd goed om te weten dat ze u bij de 230 reisbureaus van D-reizen heel plezierig de snelste, mooiste of goedkoopste weg naar Italië kunnen wijzen. Met 150 reisaanbieders onder één dak is D-reizen namelijk al meer dan 50 jaar de grootste, onafhankelijke vakantie-vergelijker van Nederland. Ook Corendon heeft het vakantieland voor échte levensgenieters ontdekt en is al helemaal thuis op de grote eilanden. Deze vakantieaanbieder heeft de vlucht, transfer en het hotel op Sicilië of Sardinië al voor je geregeld. Zo kun je zorgeloos van la vita bella genieten!
Theater en muziek op drie podia! Op verschillende locaties vinden optredens plaats; van klassiek tot jazz en er mag bovendien gedanst worden. Los van de drie podia zijn er ook verrassende straatoptredens voor jong en oud. Over jong gesproken: de bambini zullen zich niet vervelen. Zij mogen (tot 12 jaar) niet alleen gratis naar binnen, maar kunnen zich ook uitleven op het mega-springkussen en in de watertrappelballen. Verder kunnen ze op het Sardijnse plein ezeltje rijden en is er een speurtocht uitgezet, waarmee ze meer te weten komen over Italië én Kasteel de Haar.
Sicilië ontdekken aan het stuur van een Italiaanse klassieker? Kom langs op de stand van Sicilieperklassieker voor een persoonlijk voorstel
Totaal >1200 km
Totaal >1700 km
14
3 ROUTES 1
Barok
2
Klassiek
3
Gran Turismo
Totaal 700 km
LINDA
2 KLASSIEKERS
Sicilië is hot tegenwoordig. Een fly and drive op het Italiaanse eiland dat zuidelijker ligt dan Tunis lijkt me wel wat. De gedachte van twee uur wachten op een huurauto op de
1
Alfa Romeo Giulia
2
Fiat 124 Sport Spider
airport en een Tom Tom die de weg niet weet doen me twijfelen. “Dan moet je met Sicilieperklassieker een rondreis maken” was dé tip van mijn zus, “je man gaat ook blij zijn want die mag zich uitleven in een Italiaanse klassieker”. Zo gezegd zo gedaan. Terwijl de horde uit het vliegtuig richting balie van de autoverhuurder sjokt lopen wij de andere kant op, alsof we de weg weten. Daar staat Ben op ons te wachten, beter! Ik ruil mijn koffer voor een roadbook en stap in de vintage Alfa Giulia. Inchecken bij Shalai, even opfrissen op de kamer en dan een prosecco op het terras. Ben legt ons het roadbook en de auto uit en garneert de boel af en toe met een anekdote over Sicilië, de maffia of voorgaande gasten. Toen we de bergweggetjes de Etna opreden had ik al wel besloten, ik word deze twaalf dagen lekker rondgereden. Bij elke bocht schakelen en sturen zonder stuurbekrachtiging is niks voor mij, zeker niet op vakantie. Ik kijk wel rond en lees wel kaart, of roadbook liever gezegd. Het roadbook torpedeert het idee om naar Taormina te gaan, de Etna te beklimmen en Cefalu te bezoeken, op goed vertrouwen beginnen we dus maar aan de eerste route. Na een rit dwars door het Siciliaanse binnenland zonder commentaar dat ik de landkaart steeds draai komen we aan bij Santa Anastasia, in the middle of nowhere. Een drankje aan het zwembad, ontstoffen van de rit, toch een beetje de benzinelucht uit mijn haar wassen en uiteraard de vochtbalans aanvullen. Zuricca heet ze, chardonnay en grillo, en ik vind het best. Na een culturele stop in Palermo en Montallegro in de buurt van Agrigento gaan we verder richting Modica, en ik ga sturen! Ik wil dit ook proberen, rijden in een oldtimer. Warm rijden laat ik even aan Jan over maar daarna is het mijn beurt. Een enorm houten stuur, een versnellingspook van een halve meter, een hoop herrie als je gas geeft, volgens mij ga ik autorijden nog leuk vinden. Bij aankomst in Modica verandert de zaak toch enigszins, hier een parkeerplaats zoeken, inparkeren zonder stuurbekrachtiging no way. “Op de stoep voor het hotel zetten, knipper aan en ik loop wel even naar de receptie” hoor ik naast me. Nou ja. Jan komt terug met in zijn kielzog een heuse bell-boy en waarschijnlijk diens opa. De bagage wordt uitgeladen, opa neemt het van me over en zal Na nog twee nachten Siracusa rijden we via Brucoli, voor een laatste duik in zee en
de auto parkeren. vallet parking, je meent het! Accursio heet het, schijnt goed te zijn staat op internet, in de gids en ja hoor, ook
een lunch bij Stravento terug naar de airport. Bij het barretje leveren we de auto in,
weer in het roadbook. Nadeel, Modica heeft heel veel trappen en in een sterrentent heb
een laatste caffé en Ben brengt ons naar de airport. De rij bij Hertz is zeker niet korter
je hakken aan. Opa brengt wederom uitkomst. We worden netjes in zijn “moderne” auto
geworden en de gezichten ook niet vrolijker. Wij lopen maar vast naar de check-in met
naar het restaurant gebracht en straks weer opgehaald. En eigenlijk begin ik zittend in die
het roadbook dat we vol trots aan medepassagiers laten zien in de hand. Nee hoor, geen
stille auto met airco en langzaam dimmende lichtjes de Giulia te missen.
enkel probleem met het hotel vinden of parkeren, ging prima.
Een 9-daagse route Barok met een Fiat 124 Sport Spider boek je al voor € 1195,- per persoon. +31 6 52094554 info@sicilieperklassieker.nl
15
Dov’è il cioccolato?
HET BRUINE GOUD UIT ITALIË Nu alle verstopte eieren zijn gevonden en verpakte eieren zijn onthuld, wordt het tijd om andere chocoladetroeven in te zetten. Italië heeft immers een naam hoog te houden in de zoete keuken, met Perugia en Sicilië als grootste smaakmakers. Maar hoe kan het dan dat het betere chocowerk uit Italië in de Nederlandse supermarkt ontbreekt?
Salon de Chocolat
MariCase. Als tweetalig intermediair tussen de producent in Italië en consument in Nederland houdt zij beide partijen zoet. En zichzelf zowaar slank! Hoe dan? “Haha, ik ben zo’n elektricien bij wie thuis de draden uit het plafond steken, begrijp je? Ik ben zo druk met mijn klanten en zo vaak onderweg, dat ik zelf vaak vergeet te genieten van de chocolade. Soms staan de vol-
Italiaanse producenten gezien willen worden. Het klinkt misschien arrogant, maar bedrijven als Mencarelli, Majani, Maglio en Amedei vinden dat een exclusief product in het buitenland ook exclusieve afnemers moet hebben. Ik lever ze dan ook alleen aan delicatessenwinkels en ondernemers die de chocolade met liefde kunnen verkopen. Niet aan de massa, maar aan fijnproevers.” Maar een fijnproever komt toch ook bij Albert Heijn en Jumbo? “Absoluut, maar die winkels krijgen zoveel chocolade aangeboden, dat ze heel scherpe deals willen sluiten. Dat is, laat ik het zo zeggen, niet de manier waarop de Italiaanse chocoladehuizen werken. Bovendien verdient het exclusieve product dat ik uit Italië haal, een wat hogere prijs. Misschien iets te hoog voor de supermarkt.”
Venchi chocoladewinkel in Rome
Juist in een tijd dat het chocolade-schap in de winkel uitpuilt van de vreemdste smaakcombinaties, een trend die mede werd ingezet door Tony’s Chocolonely, is made-in-Italy hier niet te vinden. Even verderop wel, maar dat zijn Ferrero’s bonbons tussen de Twixen en Marsen. En Nutella niet te vergeten, bij de ontbijtproducten. Maar dat is niet wat ik bedoel, meneer Heijn. Het gaat mij om die heerlijke tabletten van beroemde Italiaanse chocoladehuizen als Majani, Maglio en Amedei. Bij het schrijven van hun namen, loopt het water me al in de mond. De last van het schrijversvak, ahum.
Het zal u misschien verbazen, maar dit zijn de maanden waarin de chocoladeconsumptie in Italië hoogtij viert. Dat heeft voor een groot deel te maken met Pasen, waarbij tegenwoordig de grootste bont gestrikte surprise-eieren etalages sieren. Ja, dat is ook chocolade, maar uiterst laag in cacaowaarde. Onder volwassenen in Italië zijn de tabletten van een betere kwaliteit een geliefd feestcadeau. Chocolatiers en patissiers maken derhalve overuren. Bij de grotere chocoladehuizen in het land weten ze van geen seizoenen. De productie, veelal ambachtelijk, draait het hele jaar op volle toeren, weet Marike Anker van
Zou je Italië de chocoladefabriek van Europa kunnen noemen?
Expert in Italiaanse chocolade: Marike Anker
gepakte dozen midden in mijn huiskamer, voor mijn neus en klaar voor het grijpen, maar zelfs dan neem ik er geen tijd voor. Ja, stom eigenlijk.” Ook daarom wordt het misschien tijd om ‘jouw’ chocolademerken aan de supermarkt te slijten. Het scheelt je veel tijd. “Ik snap je punt, maar dat is niet waar de
“Als het gaat om volume niet, maar in het kader van de verfijnde keuken absoluut. We moeten eerlijk zijn: Italianen waren niet de eerste met chocolade. Die eer gaat naar de Spanjaarden, die trouwens nog altijd weten hoe het moet. De Zwitsers, Fransen en Britten doen het ook goed, net als wij in Nederland. Maar Italianen weten als geen ander ook dit product weer aan de top te brengen. Het is een kwalitatief luxeproduct geworden met een stijlvolle uitstraling die daar helemaal bij past. Dat hebben ze in de vorige eeuw goed gedaan.”
16 Perugia, de hoofdstad van de chocolade
Van goede huize
Lekkernijen vind je overal tijdens het Chocolade Festival in Perugia
Perugia noemt zichzelf trouwens de hoofdstad van de chocolade. Is dat terecht? “Als het gaat om marketing, verdienen ze die eer zeker. Kijk bijvoorbeeld naar het chocoladefestival dat ze organiseren. Daar moet je als chocofiel echt een keer geweest zijn! Maar ook in andere regio’s vind je fantastische chocolademakers, zoals in Le Marche en op Sicilië. Uit Pontedera vlakbij Pisa, komt het beroemde Amedei en in Calabrië zijn ze zelfs goed in chocolade en drop, ook bijzonder.”
De liefde van Anker voor Italië is van het trouwe, loyale soort. Ze viel al lang geleden op het land en haar smaken. Op het grote genieten ook, want dat kunnen Italianen als geen ander. Dat ze nu de mooiste zoetwaren en delicatessen uit dit land mag uitdelen, maakt haar gelukkig. Ze deelt aan de keukentafel bovendien met trots de verhalen achter de chocoladehuizen. Uw Giornalist luistert, proeft en schrijft…
“Ook Majani heeft geschiedenis geschreven, want het bedrijf is al meer dan 200 jaar te vinden in Bologna, toch een beetje de culinaire hoofdstad van Italië. Wacht, ik zal het opzoeken… Hier: in 1796 opende chocolatier Teresina Majani hier haar winkel. Ongelooflijk, hè? Het is ook een creatief merk, want wie bedenkt er nou chocoladetortellini? Of de Cremino Fiat? Dat is een romig, kubusvormig chocolaatje in twee kleuren, dat al tientallen jaren bestaat.”
“In Le Marche zit Mencarelli, ook een familiebedrijf. Sinds enkele jaren is Paolo hier de chef en hij combineert de chocoladetraditie met spannende ingrediënten. Nee, niet alleen uit Italië. De grondstoffen komen bijvoorbeeld ook uit Zuid-Amerika. De Mencarelli’s hebben een lange traditie van handwerk en dat zie je nog steeds in de producten. Dit is absoluut geen massaproductie.”
17
“Maglio is net even anders. Dit zijn eigenlijk ambachtelijke artiesten die behalve het traditionele aanbod ook glutenvrije producten en chocolade van stevia maken. De receptuur is al heel lang in de familie, maar wordt wel aangepast aan de tijd. En belangrijk om te vertellen is dat Maglio vorig jaar werd bekroond met twee Gouden Tabletten tijdens de Salon du Chocolat.”
“Wist je dat Cecilia Tessieri van Amedei de eerste vrouwelijke ‘Maître Chocolatier’ ter wereld was? In 1990 besloot zij dat het hele proces, dus van boon tot reep, in eigen hand gehouden moest worden. Dat was volgens haar de enige manier om de allerbeste chocolade te kunnen maken. Ik vind het mooi dat zij ook echt op bezoek gaan bij de cacaoboeren en bijvoorbeeld koosjer chocolade hebben. Ze
hebben een sociaal-maatschappelijke signatuur in Italië.”
Il Giornale Woord Sudoku april 2019 A
S
A
G
L
F E O
B
G L
A
F
S
L G
S C
F
E
R P
G E
P
R F
L
O
Letters: A E F G L O P R S Puzzel je mee? Deze speciaal voor Il Giornale gemaakte Woord Sudoku bevat negen verschillende letters in plaats van negen verschillende cijfers. Elke rij, elke kolom en elk blok van 3 bij 3 velden moeten deze negen verschillende letters precies eenmaal bevatten. Als extra uitdaging bevat deze Sudoku drie groepen van negen samenhangende velden in de vorm driemaal de hoofdletter H. Ze zijn gemerkt A, B en C, en moeten deze negen verschillende letters ook precies eenmaal bevatten. Door regelmatig gebruik te maken van de eigenschap van deze extra groepen kun je de unieke oplossing van deze Woord Sudoku logisch afleiden. Als extra oplossing ontstaat dan in rij 3, van links naar rechts, een aan wijn gerelateerd woord. Mail dit woord met je adresgegevens uiterlijk 30 juni 2019 naar redactie@oseberg.nl o.v.v. ‘Puzzel Il Giornale 2-2019’ en maak kans op een feestelijk wijnpakket. Ga voor meer uitdagende Woord Sudoku’s naar www.sudoku-variations.com.
18 Wie de komende maanden naar of door Italië trekt, ontkomt niet aan de grote meester. 2019 is namelijk het jaar van Leonardo da Vinci en dat zullen we weten ook. Met tentoonstellingen, concerten en lezingen wordt ’s werelds grootste genie aller tijden herinnerd. Diederik van Vleuten zorgde bij AVROTROS zes weken lang voor een ultieme opwarmer. Hij raakte in de ban. En wij ook.
Italië eert Leonardo
ODE AAN DE ALLESKUNNER Het eerbetoon ‘Diederik en Da Vinci’ kende een hoog aanbiddingsgehalte. De superlatieven waren niet van de lucht, maar verteller en reisleider Van Vleuten was dan ook oprecht onder de indruk van de nalatenschap van de uitvinder, architect, schilder, beeldhouwer, scheikundige en al wat De Vinci was. Zijn kunnen en kunsten zijn 500 jaar na zijn dood nog altijd onvolprezen. Voor de tv-serie reisde Diederik van Vleuten het wereldberoemde genie achterna. Hij was in het geboortedorp Vinci, waar Leonardo zijn eerste stappen heeft gezet, reed naar Florence waar Da Vinci opgroeide en opbloeide tot één van de grootse meester en naar Milaan, waar de Vitruviusman werd gecreëerd. In Frankrijk stond de presentator oog in oog met het meesterwerk de Mona Lisa en werden ook de laatste scenes geschoten. Hier stierf De Vinci namelijk, Amboise 2 mei 1519. De Da Vinci-colleges op televisie trokken een groot publiek en Van Vleuten kijkt dan ook met veel plezier, voldoening en bewondering terug op zijn reis in Da Vinci’s voetspoor. “Deze man had zo’n wervelende geest, zo’n verbeeldingskracht en hij heeft zo on-ge-loof-lijk veel geproduceerd, daar raak je nooit op uitgestudeerd. Leonardo da Vinci wilde alles begrijpen, zag wat anderen nog niet zagen en stelde vragen die anderen niet stelden. Hij schreef dan ook voor het eerst over dingen die voor ons nu vanzelfsprekend zijn. Waar ik hem het meest gevoeld heb? Bij de Aanbidding der Wijzen in het Palazzo degli Uffizi in Florence. We zagen een schilderij in wording, wat natuurlijk waanzinnig interessant is. Ja, dat vond ik heel ingrijpend. Maar ik was ook ontroerd bij een expositie van zijn uitvindingen in Milaan, waar kinderen zich konden verbazen. Daar was Leonardo voor mijn gevoel nog steeds. Prachtig.” “Dat we de serie afsloten in Frankrijk, is eigenlijk vanzelfsprekend. Hij trok over de Alpen op uitnodiging van de Franse koning. Daar eindigde zijn leven, dus daar wilden wij ook zijn. Weet je, soms moet je gewoon op een plaats zijn om het verhaal te voelen. Er zijn boeken genoeg om Leonardo te leren kennen, maar voelen is iets anders. En we voelden: Frankrijk is geen Italië. Het regende ook meteen, maar daar kon natuurlijk niemand iets aan doen. Het had wel een andere allure. Je weet namelijk dat hij aan zijn laatste jaren is be-
Het Toscaanse dorp Vinci, waar Leonardo is geboren
LEONARDO BIBLIOGRAFIA
Leonardo’s beroemde tekening van de Vitruviusman (omstreeks 1490)
Leonardo da Vinci wilde alles begrijpen, zag wat anderen nog niet zagen en stelde vragen die anderen niet stelden.
gonnen en dat voelde je een beetje. Er hing iets neerslachtigs. Zijn laatste rustplaats valt dan eigenlijk bitter tegen, een kleine steen voor een grote geest. Dat rijmt niet met elkaar. Ik had dan ook niet het gevoel dat ‘ie daar ligt of dat zijn geest er rondwaart. Het is onaf eigenlijk, maar ik troost me in zijn majestueuze nalatenschap.” (De serie terugkijken? Zie avrotros.nl/diederik-en-da-vinci)
De unieke veelzijdigheid van Leonardo da Vinci (Leonardo di Ser Piero, eigenlijk) maakt dat hij in Italiaanse boekwinkels een eigen kast verdiend. Vrijwel dagelijks verschijnen er boeken gewijd aan de uomo universalis. Wanneer we kaf van koren scheiden, zijn er nog slechts twee die door kenners en critici serieus worden genomen. Zo geldt Giorgio Vasari’s Vite als één van de belangrijkste biografische bronnen van renaissancekunst voor kunsthistorici en van enkele jaren geleden is de biografie van Walter Isaacson. Hij maakte er een ware levensmissie van om de duizenden aantekeningen die Da Vinci heeft nagelaten te ontcijferen. Op die manier wordt bijvoorbeeld duidelijk dat Da Vinci’s kunst verweven is met de wetenschap. Daarnaast was zijn onbedwingbare lust naar kennis buitengewoon indrukwekkend, zo blijkt uit de vele vragen die hij zichzelf iedere dag stelde. Van het opmeten van de stad Milaan tot het kwadrateren van een driehoek. En hoe kan een vis in het water sneller zijn dan de vogel in de lucht? Wie het weet, mag het zeggen. Leonardo da Vinci ging alle uitdagingen aan. En waarom niet, in een tijd zonder digitale afleiders als internet en WhatsApp. Isaacson is er overigens in geslaagd om het leven en de werken van Da Vinci in ruim 600 pagina’s te vatten – op zich al een kunst. Minder biografisch, maar een absolute bestseller is The Da Vinci Code van de Amerikaanse auteur Dan Brown. Hij gebruikte in 2003 symboliek en enkele werken van Leonardo als leidraad voor het verhaal. Drie jaar later was er de verfilming, eveneens een kaskraker. Het boek en de film(s) hebben in ieder geval voor een prachtige opmaat gezorgd naar Leonardo’s jubeljaar 2019.
19
Schetsen van Leonardo da Vinci
LEONARDO IN JUBILEO Italië pakt, zoals gezegd, groots uit in dit jaar van Leonardo da Vinci. Het is de moeite waard om uw vakantie of stedentrip te combineren met een expositie of presentatie. Uit de lange lijst van activiteiten maakte de redactie de volgende selectie. In Vinci, het geboortedorp van Leonardo, zijn twee locaties met tentoonstellingen. Zo brengt het Leonardiano Museum tot 15 oktober ‘Leonardo da Vinci, de oorsprong van het genie’, waarbij onder meer vroeg werk en de geboorteaangifte van hem te zien is. In Villa BarontiPezzatini. Florence eert Da Vinci eveneens met meerdere tentoonstellingen, zoals ‘Verrocchio – Il Maestro di Leonardo’, een eerbetoon aan Leonardo’s meester. Het Palazzo Vecchio toont tot en met 24 juni Da Vinci’s aantekeningen uit de Codex Atlanticus, die normaal gesproken worden bewaard in de Biblioteca Ambrosiana in Milaan. Je kunt je uren vergapen aan zijn schetsen en notities. In de Accademia Galleria in Venetië worden 25 tekeningen van Leonardo da Vinci tentoongesteld, waaronder Vitruviusman en de Madonna Litta. In leen van het Hermitage de Madonna Litta. De meeste exposities vinden plaats in Milaan, de stad waar Leonardo da Vinci 17 jaar lang woonde en waar ook het project van Snaitech wordt uitgevoerd: tien schaalmodellen van Da Vinci’s bekende grote paard van het Hippodrome.
Standbeeld van Leonardo da Vinci in Milaan
20
30 zomeravonden in ‘Toscane’
Ylenia Borsato
DE HEERLIJKE TUINDINERS VAN DE BORSATO’S
Ze zijn al acht jaar het best bewaarde geheim van Noord-Holland, de Italiaanse tuindiners van Remco en Ylenia Borsato – inderdaad, familie van. Ook deze zomer ligt Heiloo weer even in Toscane, waar Remco de pannen en Ylenia de tafels (be)roert. Het is een pop-up trattoria van het traditionele Italiaanse soort. Maar dat moet wel tussen ons blijven… Ssst. In Heiloo en omstreken is het onder fijnproevers letterlijk vaste kost geworden, een zomeravondje bij de Borsato’s. Omdat het lekker is, omdat het gezellig is en omdat het er zo prachtig is, lezen we in het digitale gastenboek. Dat wat ooit begon met een hapje voor een paar mee-eters is de afgelopen jaren uitgegroeid tot een heerlijke zomeravondtraditie. “Klopt, want heel veel gasten komen iedere zomer terug,”
vertelt Ylenia Borsato met stralende ogen, glimmend van trots. “Sterker nog, er zijn mensen die hun vakantie afstemmen op hun reservering. Zij komen dus eerst bij ons langs en gaan vervolgens op vakantie naar Italië, haha. Prachtig toch? Het is in feite ook een beetje wat we bedoelen met de tuindiners: la dolce vita voor alle zintuigen, dus een beetje ons Italië in Nederland.”
Ze heeft recht van spreken, de gastvrouw, want Italië zit in bloed en genen. Ylenia en Remco groeiden beide op in de buurt van het Gardameer en het zal u niet verrassen dat de paplepels van hun mamma’s een belangrijk alibi vormen voor de heerlijke avondjes in Heiloo, 1228 kilometer verderop. Daar vormen de smaken van weleer nog altijd een bron van inspiratie.
Remco: “Het leren koken, zoals een kok dat doet op de hotelschool, is voor mij altijd bijzaak geweest. Ik gebruik vooral de passie die ik van thuis meekreeg en vertrouw veel meer op mijn intuïtie en smaak. Koken doen Italianen nou eenmaal met liefde, een cliché, maar heel erg waar. Dat voel je in de keuken, maar ook aan tafel. Ja, dat is nog steeds een dankbare bron voor Ylenia en mij. Onuitputtelijk ook. Het menu van dit jaar? Poco ma Buono en authentiek, meer ga daar niet over zeggen, haha. Dat heb ik de afgelopen jaren ook nooit gedaan. De meeste gasten weten dat ze vijf gangen geserveerd krijgen en dat ze zich moeten overgeven. Maar weet je: een gelukkige kok maakt gelukkige gasten, vice versa. Volgens mij een oud Italiaans gezegde.” Veel meer dan een gepassioneerde kok en charmante gastvrouw heeft een Italiaanse avond niet nodig. Hoewel… Oor en oog worden ook verwend. Ylenia: “De eerste twee edities van onze Tuindiners vonden plaats bij een boer in de Schermer, maar zeven jaar geleden konden we terecht bij het hoveniersbedrijf van Kees en Anita Zoon. Daar, op een soort landgoed met een orangerie, voelt het echt een beetje mediterraan. Een perfecte match dus met dat la dolce vita en we zijn dus ook nooit meer weggegaan. Daarnaast hebben we de afgelopen jaren ook verschillende artiesten aan tafel gehad, die tussen de gangen voor wat extra sfeer zorgden. Veel completer kan je Italiaanse avond naar ons idee niet zijn.” Informatie: www.tuindiner.nl
LOTUS PRODUCTION IN SAMENWERKING MET LEONE FILM GROUP EN RAI CINEMA PRESENTEREN
NA
THE LEISURE SEEKER
EN
LA PAZZA GIOIA
NOTTI MAGICHE DE NIEUWE FILM VAN
PAOLO VIRZÌ
VANAF 30 MEI IN DE BIOSCOOP EN OP www.imaginefilm.nl
3s
Ristorante Isolabella
De Brink 6
7581 JA Losser
PROEF SARDINIË IN HET MOOIE TWENTSE LOSSER Davide Ena en zijn team koken zoveel mogelijk met gezonde, verse en eerlijke producten die speciaal vanuit Sardinië worden geïmporteerd. Laat u vooral verrassen door de kok!
Leer Italiaans
Liever een pizza? Op de menukaart vindt u een ruim aanbod. Leer ook de heerlijke wijnen van deze parel in de Middellandse Zee kennen, zoals de Cannonau of een Vermentino. Het team van Isolabella geeft u graag advies.
in Italië
U bent van harte welkom in ons sfeervolle restaurant of in de zomer op het vernieuwde terras. Feestje? We bieden catering aan huis of u kunt in ons restaurant uw feest houden.
● 45 bestemmingen in heel Italië ● het hele jaar door vanaf 1 week tot tussenjaar ● specials gastronomie, wijn & kunst
Ontmoet ons op het Italië Evenement in Haarzuilens en volg een GRATIS TAALCURSUS van een Italiaanse docent.
Bezoek ons of vraag onze brochure aan! Tel. 0345 52 01 52
■
info@italstudio.nl
■
www.italstudio.nl
Taal- & Cultuurcursussen voor alle leeftijden
www.italstudio.nl
● mode- & designopleidingen in het Engels in Milaan
053 536 2666 www.restaurant-isolabella.nl reserveren@restaurant-isolabella.nl www.facebook.com/ Ristorante-Isola-bella-Da-Davide
ma t / m za 16.30 - 22.00 uur zon - en feestdagen 15.00 - 22.00 uur
22
3.
PER LE voor de dames DONNE D O O R T E S S VAN DAL EN
1.
5. 2.
4.
23
6.
Werkplek ‘goldsmith who loves silver’
Ti Sento op de Amsterdam Fashion Week
3.
ACCESSOIRETREND INGEPAKT
1.
MODETREND: MET STIP OP ÉÉN
Met stip in de trend top tien voor deze zomer: stippen, oftewel, polka dots. Gezien bij onder meer Burberry, Celine, Prada en Max Mara. Ook ontwerpduo Dolce & Gabbana zet groots in op de klassieke print. Het Italiaanse label liet hun voorjaarsshow openen door actrice Monica Bellucci gekleed in een zwarte off shoulder jurk met witte stippen. Klassiek en vernieuwend tegelijkertijd. Draag de print dit seizoen op transparante blouses, midi rokken, pyjamapakken en trenchcoats, zoals we op de catwalks van de grote modehuizen zagen. Liever iets subtieler? Knoop een stippenshawltje om je hoofd, pols of handtas.
2.
HOT ITEM CHIQUE STOFBRIL
Alle mode-items voorzien van giga logo’s verkochten de afgelopen jaren als zoete broodjes. Geen wonder dat het ene na het andere modehuis hun old school logo’s en prints nieuw leven inblies. En aan deze logomania trend komt voorlopig nog geen einde. Voor het komende seizoen zet onder andere Fendi nog volop in op haar befaamde ‘FF’ print. We zien de all over logo print op truien, jassen, laarzen, tassen, hoedjes en zelfs, jawel, zonnebrillen. En dat laatste vormt toch wel het toppunt van de logomania hype; een stofbril voorzien van de, door wijlen Karl Lagerfeld, ontworpen monogram print. De chique stofbril kost € 379,- en was, je raadt het al, direct na de lancering uitverkocht.
Behalve een keur aan zomerse kapsels dicteert spring/summer 2019 tevens een aantal nieuwe trends op hoofddekselgebied. Voor wanneer je je buik even vol hebt van beach waves, vissengraatvlechten en hoge knotjes is er bijvoorbeeld de head wrap, oftewel de shawl voor om je hoofd. We zagen ‘m bij Etro in felle kleuren en prints, hoog op het hoofd gedragen en matchend met de kleding. Bij Versace droegen de modellen de shawls wat lager maar waren deze eveneens kleurrijk en druk, zoals we van het modehuis gewend zijn. Max Mara hield het ietwat meer ingetogen; neutrale shawls in beige en donkerblauw of voorzien van, daar is ‘ie weer, de polka dot. Kies voor een zijden exemplaar om je look een ietwat luxere uitstraling te geven. Pak uit met chunky oorbellen en statement zonnebril (zo heb je ook qua make-up geen stress) en stop al je haar lekker onder je shawltje. Is het meteen beschermd tegen uitdrogende UV stralen en blijft jouw bad hair day mooi ongezien. Ingepakt staat netjes.
4.
BEAUTYNIEUWS PORTOFINO OOGOPSLAG
Één van onze favoriete bestemmingen in de laars, het schilderachtige kustplaatsje Portofino is dé inspiratie achter de nieuwste voorjaarsmake-up collectie van Collistar. Er zijn twee verschillende oogschaduwpaletten met elk vier verschillende tinten die een ode brengen aan de parel van de Italiaanse Riviera. Sunset in the Bay bevat rozetinten geïnspireerd door de kleurrijke huisjes in het licht van de ondergaande zon. Enchanted Sea bevat de turquoise tinten van de zee en de lucht; van het aquablauwe water tot de
6. diepblauwe hemel. Verder bevat de collectie zes oogpotloden in poedertinten, oogpotloden met glitters, drie verschillende lip glosses, en twee highlighters die het licht reflecteren zoals het water van de Middellandse zee het zonlicht. Maak je op dus (letterlijk) voor een prachtige Portofino oogopslag deze zomer! En als je dan toch bezig bent, boek dat reisje naar Genua er maar gelijk achteraan.
5.
MODENIEUWS GUCCI GAAT TERUG IN DE TIJD
Sinds ontwerper Alessandro Michele bij Gucci aan het roer staat, laat het label de geschiedenis herleven. Niet alleen de kleding neemt ons mee naar de vorige eeuw ook bij het kiezen van show- en campagneshootlocaties blikt Alessandro graag terug. Zo werd Gucci’s lookbook geschoten in Pompeï, niet de minste achtergrond voor een modeshoot. Voor de presentatie van Gucci’s cruise collectie voor 2020 op 28 mei aanstaande koos de ontwerper bovendien de Capitolijnse musea in Rome als showlocatie. Een collectie gepresenteerd te midden van Romeinse standbeelden en opgravingen dus. Maar dat is niet alles. Gucci zal in ruil hiervoor het restauratieproject aan de Tarpeïsche rots bovenaan de Capitolijnse heuvel mee financieren. Het is niet voor het eerst dat het modelabel op deze manier teruggeeft aan de historische locaties. Na de Gucci Cruise Show in 2018 doneerde Gucci 2,1 miljoen voor de restauratie van de Galleria Palatina in Florence. We kijken uit naar een indrukwekkende en zeer instagramwaardige show in mei, de maand waarin ook Gucci´s nieuwste parfum gelanceerd wordt.
MODENIEUWS TI SENTO MILANO; ZILVERSMID TIMMERT AAN DE WEG
Ti Sento Milano is al sinds jaar en dag een klinkende naam in het sieradenschap. Toch treedt het merk dit jaar pas écht in de spotlights. Begin maart hield Ti Sento, dat bekend staat om haar zilverkleurige sieraden, haar eerste modeshow tijdens Amsterdam Fashion Week Studio. In samenwerking met Maison 365 werden zestig verschillende kledingsets getoond, elke look voorzien van sieraden uit de voorjaars/zomercollectie van 2019 collectie. Een collectie die doet denken aan warme zomerdagen en zwoele zonsondergangen. De sieraden bevatten felle zomerse kleuren als blauw, turquoise en lapis gemixt met goud en rosétinten, maar ook snake- en, paisley prints en gevlochten details. Atelier Alle juwelen zijn gemaakt van 925 sterling silver en 18 karaat met 3 micron goldplating en voorzien van een extra laagje glans in de vorm van rhodium. Afgewerkt met zirkonia’s, parels of natuurstenen en met de hand in elkaar worden gezet in het Atelier, de plek waar ontwerpen tot leven komen en zilveren sieraden gemaakt worden met een gouden standaard. Niet voor niets noemt het label haar designers #goldsmithswholovesilver. Voor fans van het merk en sieradenliefhebbers opende Ti Sento half maart een pop-up atelier in de 9 Straatjes, waar zij het vakmanschap van dichtbij kunnen bewonderen. Een modeshow, een pop-up store, what´s next?
specialist in premium espresso koffie