Najaar 2015

De laatste koning van Ierland - Alles-in-1 op Curaçao - Horen, proeven, ruiken & zien in Mechelen - Eeuwenoude restanten van de Mayacultuur

meridian

travel ACTIEF OP DE

AZOREN PERSOONLIJKE ONTMOETINGEN IN SRI LANKA & INDONESIË

RUIG

PATAGONIË DIEP DOOR DE AMAZONE VAN

PERU

_APLAND

EDITIE 3 2015 - € 6,95

MERIDIANTRAVEL.NL

DE KOUDE KRACHT VAN

RIKA D Ăˆ A F A L I ST !

S P EC I

Levenslange herinneringen...

SAFARI IN AFRIKA? Ruim 100 inspiratiereizen vindt u op www.jambo.nl en in onze brochure of bel met onze Afrika specialisten op 020-2012740 voor een reis op maat.

De mogelijkheden zijn eindeloos, privé reizen geheel conform uw wensen!

A DÈ AFRIK T! IS L IA C E P S

Tanzania . Kenia . Madagaskar Seychellen . Mauritius . Zuid-Afrika Oeganda . Zimbabwe . Namibië Mozambique . Zambia . Botswana

ARGENTINIË

HIJ WAS MAAR EEN CLOWN Wie een Magelhaenpinguïn ziet lopen in het Argentijnse Patagonië, heeft al snel de neiging om te den­ ken dat het dier een onbekommerd leven leidt. Schuddend met zijn kontje en met zijn vinnen losjes langs zijn lijf, oogt de pinguïn als een komische circusclown. Zet er een vrolijk muziekje onder en het beeld is compleet. Toch heeft de zwemmende vogel het zwaar te verduren. Door olievervuiling ster­ ven er voor de kust van Argentinië jaarlijks 20.000 volwassen exempla­ ren en 22.000 jonkies. Dierentuinen van over de hele wereld adopteren jaarlijks grote getalen baby’s om de populatie van de inmiddels bedreig­ de diersoort weer op peil te bren­ gen.

Kijk op www.meridiantravel.nl - 5

Foto Shutterstock

SURINAME

SURINAAMS KRUITHUIS Suriname was lange tijd een stukje Nederland in de tropen.

Staatkundig gezien is dat al een poosje niet meer zo, maar wie door Paramaribo loopt, merkt al snel dat de zintuigen naast de taal nog genoeg andere oer足Hollandse zaken oppikken. Fort Nieuw足Amsterdam, gelegen aan de samenvloeiing van de Suriname足 en Commewijneriver, spant, zoals de naam misschien al doet vermoede, de kroon. Het kolo足 niale Kruithuis aldaar wordt extra opgefleurd door een prachtige vijver met reusachtige waterlelies.

Kijk op www.meridiantravel.nl - 7

Foto Shutterstock

BOLIVIA

SPIEGELTJE, SPIEGELTJE...

Vlak, wit, allemachtig groot en gezegend met prachtige en con­ stant van vorm veranderende hemelfiguren. De zoutvlakte Salar de Uyuni in Bolivia is misschien wel fotogenieker dan Doutzen Kroes. Hemelwater zorgt er gere­ geld voor dat het meer in de groot­ ste spiegel van de wereld veran­ dert. Als de zwaartekracht ons niet met beide voeten op de grond zou houden, zou een mens zich hier op meer dan 3500 meter boven zeeni­ veau makkelijk vergissen. Wat is nou onder en wat is nou boven?

Kijk op www.meridiantravel.nl - 9

50 62 102 120

\Ç{Éâw

Fins Lapland Ierland

België

Azoren

Guatemala

Curacao Sri Lanka Indonesië Peru

40 Diep door de Peruviaanse Amazone In de ruwe jungle van Peru ligt een pareltje verscholen: het Inkaterra Reserva Amazonica. Meridian Travel bond stevige schoenen onder en ging op verken­ ningstocht door de Amazone.

50 De laatste koning van Ierland Ierland prikkelt van menigeen de fantasie. Het is een land van legendes, van mystieke natuur en een bewogen ver­ leden. Meridian Travel ging op audiëntie bij de laatste koning van het eiland en overleefde maar net.

62 Guatemaya!

De Maya’s en Guatemala zijn met elkaar verweven als peper en zout, als Trinidad & Tobago. Tegenwoordig mis­ schien nog wel meer dan vroeger. Meridian Travel vloog naar Tikal om met eigen ogen de eeuwenoude restanten van de ooit zo machtige Mayacultuur te aanschouwen. Niet verkeerd!

72 Ruig Patagonië Echt vastgestelde grenzen heeft het niet; grofweg bestaat Patagonië uit het gebied ten zuiden van de Colorado­ rivier in Zuid­Amerika. Dit deel van zowel Chili als Argentinië is weids, ruig en leeg. Niet voor gemakzuchtige rei­ zigers, wel voor reizigers die ongebaande paden willen ontdekken.

82 Horen, proeven, ruiken & zien in Mechelen De Belgische stad Mechelen is het beste te ontdekken door je zintuigen op scherp te zetten. Niet door achter een gids aan te lopen, maar door met een gids in de hand je eigen weg te gaan.

90 De koude kracht van Lapland Een fotoverhaal over een van de koudste maar mooiste plekken van Europa.

102 Alles­in­1 op Curaçao Als je op het Sea Aquarium Park op Curaçao verblijft, hoef je niet meer van het terrein af. Dit amusementspark biedt zowel vermaak als een luxe verblijf. Bij de zeven bedrijven die er huizen, kun je onder andere zwemmen met dolfijnen, duiken in open zee, Caribische dieren voeren, een boottrip maken of de diepzee ontdekken met een duik­ boot. Om van alles bij te komen, trek je je terug in een van de Dolphin Suites, zoals journalist Nico de Boer deed toen hij het eiland bezocht voor Meridian Travel.

110 Persoonlijke ontmoetingen in Sri Lanka en Indonesië De momenten van een reis die écht bijblijven zijn persoonlijke ontmoetingen met de lokale bevolking.

Kennismaken met andere mensen en culturen door middel van een wandeling, een kopje thee of een kooksessie thuis, dát is waar het bij reizen vaak om gaat.

120 Actief op de Azoren De Azoren staan vooral bekend als wandelbestemming, als tussenstop voor zeilers, als plek om walvissen te spot­ ten en om de vulkanen. Dat het ook een uitstekende plek is om per mountainbike te verkennen, is minder bekend.

De archipel is een prachtige bestemming voor fietsliefhebbers.

RUBRIEKEN 16 Traveltainment | 24 De groeten van Nico | 26 Going Back | 32 Dutch Locals | 100 Column Susan Smit 130 Leven in de poolgebieden | 138 Cuisine | 144 Reisspecialisten

Kijk op www.meridiantravel.nl - 11

WORDT DIT SPROOKJE DEZE WINTER VOOR U OOK WERKELIJKHEID?

Wij bieden Noor derlichtreizen naar Noors Lapland, Wij Noorderlichtreizen IJsland, Spitsbergen, Spitsbergen, Gr oenland en C anada.

Groenland Canada.

Kijk vvoor oor meer inspir atie en inf ormatie op onz e inspiratie informatie onze

Beluga Adventures

voor een persoonlijk gesprek gesprek met website o off bel voor

emontsingel 3 • 3195 T Van V an a By Byemontsingel TA A P Pernis ernis (Rt) tel. 010 - 295 01 26 • inf fo o@belugareizen.nl info@belugareizen.nl

een vvan an onz e specialisten. onze

WWW W.. B E L U G A R E I Z E N . N L

iÉÉÜãÉÉÜw In de ruwe jungle van Peru ligt een pareltje verscholen: het Inkaterra Reserva Amazonica. Lars van Soest bond stevige schoenen onder en ging op verkenningstocht door de Amazone. Vervolgens vloog Lars naar Tikal in Guatemala om met eigen ogen de eeuwenoude restan­ ten van de ooit zo machtige Mayacultuur te aanschouwen. ‘De Maya’s en Guatemala zijn met elkaar verweven als peper en zout, als Trinidad & Tobago’, aldus Lars. Tegenwoordig misschien nog wel meer dan vroeger.

Ierland prikkelt van menigeen de fantasie. Het is een land van legen­ des, van mystieke natuur en een bewogen verleden. Anneke de Bundel en fotografe Nicole Franken gingen op audiëntie bij de laatste koning van het eiland. Ook reisden ze samen naar Mechelen. Deze Belgische stad is het beste te ontdekken door met een gids in de hand je eigen weg te gaan. www.facebook.com/redactiemeridian www.twitter.com/MeridianMag

De Azoren staan vooral bekend als wandelbestemming, als tussen­ stop voor zeilers, als plek om walvissen te spotten en om de vulkanen.

Dat het ook een uitstekende plek is om per mountainbike te verken­ nen, is minder bekend. Nico de Boer en Henny Weel bezochten de archipel en stapten op de fiets. Nico en Henny bezochten ook het Sea Aquarium Park op Curaçao. Wie daar verblijft hoeft het terrein niet meer af. Bij de zeven bedrijven die er huizen, kun je onder andere zwemmen met dolfijnen, duiken in open zee, Caribische dieren voe­ ren, een boottrip maken of de diepzee ontdekken met een duikboot.

Zelf maakte ik afgelopen winter een trip door Fins Lapland waar ik op sneeuwschoenen door de sneeuw mocht ploeteren en per sneeuw­ scooter door het witte landschap gleed.

Goede reis!

Harald Kolkman Hoofdredacteur Meridian Travel Magazine

PS Als je meer wilt weten over de bestemmingen uit deze editie, bezoek dan onze site MeridianTravel.nl

Kijk op www.meridiantravel.nl - 13

COLOFON

Wie Was Waar

MERIDIAN TRAVEL VERSCHIJNT VIER MAAL PER JAAR EN IS EEN UITGAVE VAN:

dORIZON MEDIA POSTBUS 135 1900 AC CASTRICUM T +31 (0)251 67 21 36 REDACTIE@MERIDIANTRAVEL.NL WWW.MERIDIANTRAVEL.NL Uitgever/Hoofdredacteur HARALD KOLKMAN Eindredactie KATJA BROKKE Vormgeving MIEKE SCHILDER Tekstbijdrages ANNEKE DE BUNDEL, NICO DE BOER, CHRISTEL VAN

Susanne Weijts logeerde bij locals op WestSumatra, Indonesië.

Nico Dijkshoorn verhaalt in een nieuwe column over onvermijdelijke jeepsafari’s.

Nico de Boer was actief op de Azoren en relaxte op Curaçao.

Lars van Soest bezocht zowel de Amazone inPeru als Tikal in Guatemala.

Susan Smit schrijft in haar column over spirituele plekken. Dit keer is ze op het Schotse Iona.

Jonneke van Eijsden gooit het over een andere boeg. Ze verbleef in Frankrijk.

Anneke de Bundel reisde samen met Nicole Franken naar Mechelen en Ierland.

Nicole Franken reisde samen met Anneke de Bundel naar Mechelen en Ierland.

Harald Kolkman trotseerde de kou van Fins Lapland.

BREE, NICO DIJKSHOORN, JONNEKE VAN EIJSDEN, NICOLE FRANKEN, LUCY KILKENS, LARS VAN SOEST, SUSAN SMIT, SUSANNE WEIJTS

Fotografie NICO DE BOER, CHRISTEL VAN BREE, HARALD KOLKMAN, NICOLE FRANKEN, JONNEKE VAN EIJSDEN, LUCY KILKENS, LARS VAN SOEST, SUSANNE WEIJTS, SHUTTERSTOCK.COM

Sales DORIZON MEDIA T +31 (0)251 67 21 36 SALES@MERIDIANTRAVEL.NL

Distributie VMB PRESS / ALDI PRESS / AMP (BELGIË) Abonnementenservice 1 jaargang (4 edities) kost 29,75 Abonnementenservice: Abonnementenland Postbus 20 1910 AA UITGEEST www.bladenbox.nl (nieuwe abonnementen) www.aboland.nl (wijzigingen en vragen) Tel.: 0900-ABOLAND (0900-22 65 263 , 10 ct/min) Fax: 0251-31 04 05 Cadeauabonnementen Cadeauabonnementen stoppen automatisch na het ontvangen van het aantal aangegeven nummers. De ontvanger ontvangt een aanbieding voor een nieuw abonnement aan het einde van het cadeauabonnement.

De eerste abonnementsperiode De eerste abonnementsperiode gaat u aan voor bepaalde tijd en kunt u ook niet tussentijds beëindigen.

Indien u het abonnement aan het einde van deze periode wilt beëindigen, dan dienen wij uiterlijk 3 maanden voor het einde van de abonnementsperiode uw opzegging in ons bezit te hebben.

Abonnementen na de eerste abonnementsperiode Abonnementen worden na de eerste abonnementsperiode omgezet naar een jaarabonnement welke telkens voor een jaar wordt gefactureerd, tenzij u tenminste 3 maanden voor het eindigen van de geldende abonnementsperiode heeft opgezegd. Na de omzetting geldt een opzegtermijn van 3 maanden.

Langlopende abonnementen omzetten Abonnementen die u aangaat met een looptijd van meer dan 12 maanden, worden na het einde van de geldende abonnementsperiode omgezet naar een abonnement dat eens per jaar wordt gefactureerd. Voor verdere informatie over deze omzetting, zie Abonnementen na de eerste abonnementsperiode. U bent gehouden voor de volledige duur van de abonnementsperiode en wordt beloond voor uw loyaliteit door middel van een korting of een welkomstgeschenk.

Opzeggen Opzeggen kan via www.aboland.nl, per post of per telefoon.

De opzegtermijn vindt u in de voorwaarden hierboven. Als opzegdatum geldt de datum waarop uw opzegging door Abonnementenland is ontvangen. Indien u hierom verzoekt, ontvangt u een bevestiging van uw opzegging met daarin de definitieve einddatum van uw abonnement.

Adreswijzigingen Adreswijzigingen kunt u doorgeven via www.aboland.nl, per post of per telefoon.

Overige vragen Overige vragen kunt u stellen op www.aboland.nl of neem telefonisch contact met Abonnementenland op.

Abonnementenland, Postbus 20, 1910 AA UITGEEST www.bladenbox.nl (nieuwe abonnementen) www.aboland.nl (wijzigingen en vragen) Tel.: 0900-ABOLAND (0900-22 65 263 , 10 ct/min) Fax: 0251-31 04 05 Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen, vermenigvuldigd of gekopieërd zonder schriftelijke toestemming van de uitgever. © 2015 dORIZON Media Meridian Travel Magazine www.meridiantravel.nl

14 - Kijk op www.meridiantravel.nl

Abonnee?

Dan ontvang je Meridian Travel ook digitaal voor op je tablet. Kijk op www.meridiantravel.nl

Waarom zelf zoeken, als u bij Toerkoop in uw buurt kunt boeken!

Uk kent ent het w wel: el: u speurt speurt dagenlang dagenlang naar uw ideale v vakantie akantie en komt komt er niet uit.

Het is te duur r, niet meer besc hikbaar of duur, beschikbaar v oldoet niet helemaal aan uw w ensen. voldoet wensen.

Een er ervaren varen v vakantieadviseur akantieadviseur aan uw zijde zijde,, da datt z zou ou pr prettig ettig zijn! Iemand die vindt w wat at uz zoekt, oekt, uiter uiteraard aard te tegen gen de prijs die u in g edachten heeft. gedachten

Boordevol Boor devol v voordeel! oordeel!

• Gegarandeerd onafhankelijk reisadvies.

Onze vakantieadviseurs spreken uit eigen reiser varing!

• Niet duurder dan wanneer u boekt via inter net.

• Zekerheid voorop! De SGR-garantie verzeker t u tegen faillissementen en u boekt altijd onder duidelijke voorwaarden van de ANVR.

To oerkoop reisbureaus zijn lokale en zelfstandige onder nemers, met liefde voor het vak, passie voor reizen en een har t voor de klant. Geen onverwacht regenseizoen of (ongewenst) over volle stranden, maar kennis van zaken.

Kijk op www www.toerkoop.nl .toerkoop.nl v voor oor een v vakantieadviseur akantieadviseur bij u in de b buurt! uurt!

gÜtäxÄàt|ÇÅxÇà

ONGEKENDE VRIJHEID MET WORLDWIDE CAMPERS Een camper biedt ongekende vrijheid tijdens elke reis. Bepaal zelf uw route, stop met uw huurcamper waar en wanneer u maar wilt met de zekerheid dat u tijdens uw camperrondreis altijd uw eigen slaapplek en keuken bij de hand heeft.

Reizen per camper is heerlijk, waar u ter wereld ook bent. WorldWide Campers biedt camperhuur aan voor de mooiste locaties wereldwijd. Zoals Amerika, het land van onbegrensde mogelijkheden. Of Australië, waar de immense Outback lonkt. Beleef in Zuidelijk Afrika de unieke ervaring van het spotten van the big five onderweg. In Zuid-Amerika ervaart u ultieme rust en vrijheid. Maar ook ons eigen continent Europa heeft zoveel moois te bieden. Denk bijvoorbeeld eens aan een camperreis in Scandinavië of langs de Méditerranée.

WorldWide Campers biedt, zoals de naam zegt, wereldwijd camperverhuur aan en werkt samen met meer dan 30 camperverhuurders in Noord-Amerika, Australië & Nieuw-Zeeland, Europa, Zuidelijk Afrika en Zuid-Amerika. Het aanbod varieert hierdoor van zeer basic kampeerbusjes tot super-de-luxe campers.

Door WorldWide Campers’ uitgebreide netwerk van leveranciers is er altijd een passende camperhuur offerte voor u samen te stellen. U betaalt geen reserveringskosten en offertes zijn geheel vrijblijvend. Op de website van WorldWide Campers kunt u eenvoudig een offerte samenstellen en diverse leveranciers met elkaar vergelijken. Alle beschikbare camperhuur opties worden overzichtelijk weergegeven en de voorwaarden van de camperverhuurders worden duidelijk getoond.

Telefonisch of via e-mail staat het team van WorldWide Campers u graag te woord. Zij hebben jarenlange ervaring met het boeken van én reizen met campers.

16 - Kijk op www.meridiantravel.nl

€35,- KORTING VOOR LEZERS VAN MERIDIAN TRAVEL Waarom een camper huren via WorldWide Campers?

• Gratis offerte service • Campers voor elk budget • NoRisk Garantie • Ruim aanbod campers • All Inclusive camperhuur • Transparante prijsopbouw WorldWide Campers trakteert en geeft abonnees van Meridian een korting van €35. Voer de actiecode meridian2015 in wanneer je boekt op WorldWideCampers.com en profiteer van deze aanbieding.

Volg ons op www.facebook.com/worldwidecampers of twitter.com/wwcampers en blijf op de hoogte van alle nieuwtjes en aanbiedingen. Voor meer informatie over de verhuurlocaties, campertypes en tarieven ga naar www.worldwidecampers.com

fly drives en privéreizen1798

v.a.

SRC laat je meer zien!

Cuba

Costa Rica

Suriname

fly drive fly drive + Havana, Cienfuegos en Camagüey + overnachtingen Tortuguero N.P. + all inclusive Varadero en Sta.Lucia + boottocht en junglewandeling Tortuguero + routes door tabaksplantages + Viñales-vallei + wandeling Tirimbina-reservaat en ‘hanging bridges’ + Trinidad en Sta.Clara 16 dagen v.a. 1798

Panama en Costa Rica

14 dagen v.a.

2169

Colombia

fly drive extra privéreis met chauffeur en gids + Boquete en Tortuguero N.P. + Tatacoawoestijn en Cartagena + oude wijk Panama-Stad met gids + precolumbiaanse cultuur San Agustín + bezoek Panamakanaal + boottocht en wandeling Tortuguero + zoutkathedraal Zipaquirá + Tayrona N.P. en koffieregio 17 dagen v.a. 2698 17 dagen v.a. 4349 Prijs per persoon, inclusief minimaal vluchten, vervoer ter plaatse, hotelovernachtingen in 2-persoonskamers en LO of HP. Exclusief reserveringskosten en Calamiteitenfonds.

Uitgebreide informatie over wat er wel en niet is inbegrepen, vind je op onze website.

privéreis + Paramaribo en Fort Zeelandia + Bigi Pan, Brownsberg en Commewijnegebied + excursies per fiets, boot en korjaal 16 dagen v.a. 2369

Peru privéreis + Nazca, Puno en Cuzco + Lima en Arequipa met gids + Colca Canyon en Ballestaseilanden + Titicacameer en Machu Picchu 18 dagen v.a. 3098

SRC-reizen.nl | 050 – 3 123 123

cultuurvakanties • individuele reizen • cruises • rondreizen • themareizen

HARBOUR VILLAGE BEACHCLUB OP BONAIRE Droomt u ook weleens van een vakantie in de Caribbean in een luxe resort met privé-strand voor de deur? Dan is Harbour Village Beach Club dé perfecte keuze. Niet alleen het comfort van een intiem strandresort maar ook de charme van het Caribisch Nederlandse eiland Bonaire.

eilandtour de zoutpannen en de broedplaatsen van honderden flamingo’s. Het uitgaansleven is aangenaam rustig en te vinden in Kralendijk. Vooral ’s avonds is het hier prima toeven.

‘THUIS’ KOMEN PRIVACY, LUXE EN RUST Harbour Village Beach Club is het meest luxe hotel op Bonaire én het enige hotel met privéstrand. Een verblijf in een van de ruime suites verzekert u van een directe ligging aan het strand en uitzicht op zee.

BONAIRE, HET BEST BEWAARDE GEHEIM Bonaire is authentiek, kent een vriendelijke bevolking en een betoverende natuur. Bovendien schijnt de zon er het hele jaar. Het is een van ’s werelds beste duikbestemmingen, maar als u meer van het snorkelen bent dan is dat al net zo spectaculair.

Na een dag vol indrukken is het heerlijk ‘thuis’ komen in Harbour Village Beach Club. Sluit de dag af op het strand of kies voor een relaxte massage. ’s Avonds is het resort sfeervol verlicht en het La Balandra Restaurant is dé perfecte setting voor een romantisch diner aan zee.

Harbour Village Beach Club Bonaire maakt deel uit van de prestigieuze Small Luxury Hotels of the World. En heeft een 5-sterren PADI duikschool, een Spa, zwembad en eigen jachthaven. KLM en Arke Fly vliegen meerdere malen per week rechtstreeks naar Bonaire.

OVERDAG ACTIEF EN ’S AVONDS ONTSPANNEN

Harbour Village wordt in Nederland aangeboden door gerenommeerde reisorganisaties en reisbureau’s.

Ook boven water zijn er overdag genoeg activiteiten te beleven. Denk aan (kite)surfen, moutainbiken, kajakken of paddleboarden. Ontdek tijdens een

Kijk voor informatie en direct boeken op www.harbourvillage.com

18 - Kijk op www.meridiantravel.nl

NRV is de grootste specialist in groepsreizen, privĂŠreizen en zelf samenstellen

Zuid-Afrika 21-daagse groepsreis divers Zuid-Afrika

v.a. 1879,- p.p.

+31 (0)70 307 67 00 Boek veilig en vertrouwd online:

www.nrv.nl

AVILA HOTEL OP CURAÇAO... MAKE IT YOUR HOTEL Het Avila Hotel is een luxe hotel op het zonovergoten eiland Curaçao dat met trots al veel onderscheidingen heeft mogen ontvangen van wereldwijde reisplatforms zoals Tripadvisor, Travelife en Fodor’s Travel.

Het hotel is al sinds jaar en dag een begrip op Curaçao. Het kent een rijke geschiedenis, ademt tijdloze elegantie, maar bruist tegelijkertijd van energie en dynamiek; een mooie mix tussen de klassieke sfeer van toen en het comfort van nu. Het Avila Hotel biedt Caribische charme in een eigentijdse en stijlvolle omgeving. Niet alleen in het hotel, dat verdeeld is in drie totaal verschillende vleugels, maar ook in het scala van voorzieningen. In het bijzonder haar drie restaurants Belle Terrace, Blues en Avila Café, de twee bars aan het strand en het zwembad, spa en Avila Wellness Club.

20 - Kijk op www.meridiantravel.nl

Het Avila Hotel staat voor gastvrijheid, nieuwe culinaire en culturele ervaringen, duurzaamheid en voor een onvergetelijk verblijf op Curaçao. Het is hun streven om u het hotel te laten ervaren als een tweede thuis. Of het nu voor een zakenreis is, een romantische huwelijksreis of voor een ontspannen vakantie. Het is niet zomaar een hotel op Curaçao, maar een favoriete bestemming voor velen.

Al ruim 65 jaar weet het Avila Hotel als geen ander kwaliteit en gastheerschap uit te dragen met de grootste zorg en passie. De centraal gelegen locatie, twee privéstranden, culinaire evenementen, (klassieke) concerten en theatershows maken het Avila Hotel een toplocatie. Avila... Make it your hotel!

Kijk voor meer informatie op www.avilahotel.com

Air Canada vliegt in de zomer dagelijks en ’s winters 4 keer per week non-stop van Amsterdam naar Toronto met doorverbindingen naar meer dan 100 bestemmingen in Canada en de USA. Reist u naar de USA dan passeert u al in Toronto de paspoortcontrole voor de USA en hoeft u geen bagage op te halen tijdens het overstappen.

gÜtäxÄàt|ÇÅxÇà

OVER ELFJES EN KOGELGATEN, BERICHTEN UIT EEN VERGETEN LANDSCHAP In november verschijnt bij uitgeverij KNNV Over elfjes en kogelgaten, berichten uit een vergeten landschap.

In dit fotoboek vol reisverhalen reizen journaliste Anneke de Bundel en fotografe Nicole Franken door Noorwegen, IJsland, Bosnië, Irak, Ierland en Schotland. Ze ontmoeten mensen in afgelegen gebieden. Gebieden waar uitbarstingen van vulkanen, geweld en eenzaamheid aan de orde van de dag zijn en waar mensen doen waar ze goed in zijn: overleven.

Zoals de scheepsbouwer die regelmatig met elfjes converseert, de Syrische vluchtelinge die nog altijd koffie in goudomrande kopjes serveert of de berggids die laveert tussen bermbommen en een

22 - Kijk op www.meridiantravel.nl

moeder die hem dreigt uit te huwelijken. De natuur is hun vijand én hun bondgenoot. Of zoals de Koerden het verwoorden: ‘Alleen de bergen houden van Koerden.’

QUOTE ‘Er wordt aan mijn arm getrokken. Vanuit één van de auto’s komt muziek die tot ver in Iran te horen moet zijn. Het is tijd om te dansen. Mannen en vrouwen grijpen elkaars schouders en werpen hun benen hoog in de lucht. Kinderen laten vliegers op. Ik moet plassen. En hoewel me bezworen is dat hier geen bermbommen zijn, heb ik een ander probleem. ‘Nooit zeggen dat je moet plassen’, heeft één van de tantes gewaarschuwd.

‘Dat is onbeleefd. Zeg dat je moet wandelen.’

Nicole Franken en Anneke de Bundel maken

regelmatig reportages voor Meridian Travel magazine.

Over elfjes en kogelgaten, berichten uit een vergeten landschap Anneke de Bundel en Nicole Franken 128 pagina’s / ISBN 978 90 5011 554 4 Prijs 29,95 Verschijningsdatum: november 2015

LEZERSAANBIEDING Ontvang nu als lezer van Meridian Travel 17% korting op de prijs. Teken nu alvast in op het boek via info@knnvuitgeverij.nl o.v.v. 'voorintekenactie Over elfjes en kogelgaten' en ontvang het boek voor 25,00 (excl. verzendkosten).

08 - daagse fly drive Echt Ierland va. 599 p.p.

11- daagse fly drive Traditioneel Ierland va. 765 p.p.

15 - daagse fly drive Authentiek Ierland va. 1.035 p.p.

Ontdek ‘t echte Ierland!

9

9

Boeken? www.echtierland.nl

DE GROETEN VAN NICO

DOOR NICO DIJKSHOORN

Twee maal heb ik mij tijdens vakan­ ties opgegeven voor een jeep­safari, en allebei de keren heeft het bijna mijn leven gekost. Alleen dat woord al. Opgegeven. Daar zit een hele wereld van treurigheid achter. Eerst het loeren naar de geplastificeerde sfeerfoto’s van vorige jeepsafari’s.

Blije mensen, sommigen met een honkbalpetje op, zitten naast een jeep. Iemand speelt gitaar. Op de achtergrond doet de zon wonder­ baarlijke dingen.

Daarna het onderhandelen met de partner. Je moet uitleggen waarom je met een jeepsafari mee wilt. ‘Het zijn auto’s met vier wielen. Ik bedoel, de aandrijving. Nou ja, het zijn auto’s, speciaal voor landen met veel zand.

Ja, dat is waar, in Nederland rijdt onze buurman ook in een jeep, maar dat is een arme mensen jeep. Dat is een jeep die door zijn achter­as gaat als hij de boodschappen achterin zet.

Dit is een jeep voor gevorderden. (…)

Natuurlijk zijn wij dat. Waarom niet?

Dat is toch fantastisch, door een woestijn razen? Mag ik me even voorstellen: Dijkshoorn of Arabia.’

Onze eerste jeepsafari vond plaats in Tunesië. Mijn vriendin en ik, allebei

24 - Kijk op www.meridiantravel.nl

een jaar of 25, wilden na zes minuten eigenlijk alweer lekker naar ons appartement. Bij de eerste bocht lag ik languit op mijn rug, bij de eerste keer remmen schoof de hele groep safari­genoten als een baal stro in een hoek. Een oude vrouw, die tegenover mij zat, keek mij aan, met een arm om het hoofd van haar man en begon te huilen. Ik wist waarom. Zij dacht wat iedereen dacht: we moesten nog twee dagen.

‘Bij de eerste keer remmen schoof de hele groep safarigenoten als een baal stro in een hoek’ Na drie uur rijden hoorden wij iets dat op een luide explosie leek. Nu kijk je daar niet meer van op, in Tunesië, maar toen was dat een uit­ zonderlijk geluid. Ik deed wat passa­ giers in vliegtuigen ook altijd doen: ik keek naar het personeel, of die nog rustig bleven. De twee Tunesiërs, een chauffeur en een bijrijder vlak naast hem, gilden op volle kracht en deden hun armen voor hun ogen.

We kwamen abrupt tot stilstand.

Weer schoven we als knikkers in een hoek. We keken naar achteren en zagen een wiel en een rokend stuk metaal liggen. De chauffeur legde

ons uit dat dit dagelijkse routine was.

Hij wees vaag naar de horizon en zei: ‘Look, fata morgana.’ Ik besloot, in het buitenland, nooit meer naast een wildvreemde in een auto te gaan zit­ ten.

Vier jaar later zat ik trillend achterin een jeep en loerde naar Benno de Ruiter, een gemeente­ambtenaar uit Uden. Hij schreeuwde tegen ons dat we allemaal ons kop moesten hou­ den en doodstil moesten zitten, anders kon hij niet sturen. Benno had, twee uur daarvoor, als enige zijn hand opgestoken toen de Jeepsafari­ organisatie op Gran Canaria ons had gevraagd wie er wel zin had om twee dagen te rijden.

Benno dus. Al na een kwartier kwa­ men de eerste vragen, achter uit de jeep. Een man naast mij vroeg hoe lang Benno al zijn rijbewijs had. Daar wilde hij geen antwoord op geven.

Dat deed er even niet zo toe, vond hij.

Het ging om de reis, niet om de bestemming. Ondertussen vroegen wij ons doodsbang af wat de bestem­ ming dan was.

Een klein, ruraal, hotel boven op een immense, ruige berg. Mijn vriendin en ik hebben elkaar, tijdens de rit omhoog, beloofd dat we een kind zouden nemen als we dit zouden overleven. Ik zou nooit meer mijn sokken binnenstebuiten in de was­ mand doen en zij zou nooit meer de groenten te lang koken. We waren tot alles bereid. We wilden leven.

Benno draaide zich om en vroeg om een vuurtje. Naast ons gaapte de afgrond. Een jaar later werd mijn dochter geboren. n

Kijk op www.meridiantravel.nl - 25

Going Back Reisfotografen gaan terug in de tijd en presenteren hun mooiste beeld, gemaakt op de mooiste bestemmingen. Over het ene beeld is lang nagedacht, het andere is spontaan tot stand gekomen. Wil jij ook met je mooiste foto en het verhaal erachter in Meridian Travel staan? Upload dan jouw foto plus tekst op www.meridiantravel.nl onder de link Going Back.

Erg Chebbi Op kamelen trekken we door de prachtige Erg Chebbi woestijn in Marokko. Deze kleurrijke kamelendrijvers loodsten ons over immense zandheuvels naar onze bivakplaats in de woestijn. Deze heren konden ook nog eens bijzonder goed koken en muziek maken. ­ Ingezonden door Willemien Jongman

26 - Kijk op www.meridiantravel.nl

Parende salamanders Een parend salamanderkoppeltje in het nationale park Rincon de La Vieja NP in Costa Rica. ­ Ingezonden door Doortje Craenmehr

Kijk op www.meridiantravel.nl - 27

Going Back

Reuzenotter in Peruaanse Amazone Het Amazone­gebied Manu is onderverdeeld in drie zones: de multiple use zone, reserved area en de intangible area. In de eerste zone mag gevist worden en eten uit de jungle worden gehaald, hier staan ook dorpjes. In de reserved area mogen alleen de originele bewoners van de jungle wonen en toeristen een bezoekje brengen. De intangible area is uitsluitend voor­ behouden aan de originele bewoners, hier mogen geen andere bezoekers komen zonder voorafgaand een lang traject van aanvragen.

De reserved zone is hetgene wat juist interes­ sant is om te bezoeken, zeker Lake Oronongo waar je reuzenotters kan zien. ’s Ochtends om vijf uur opstaan om reuzenotters te bekijken is een aparte ervaring, zeker als je het geluk hebt dat één van de otters een rode piranha opeet. ­ Ingezonden door Rita en Arjen Abbekerk

Beer op de weg We hadden er al dagenlang op gehoopt: onze eerste ontmoeting met een beer. En daar is hij ineens, langs de kant van de weg. In ons enthousiasme springen we, nergens over nadenkend, de auto uit en beginnen te fotograferen. Totdat de beer onze kant op kwam. Gelukkig stak hij alleen de weg over. A narrow escape. ­ Ingezonden door Lione Kolsteren

28 - Kijk op www.meridiantravel.nl

reizen op maat Een onbezorgde vakantie die volledig aansluit bij uw wensen?

Dat kan bij Treasury Travel naar vele verre bestemmingen in het Midden Oosten, Zuid & Midden Amerika, Indische Oceaan en Azië. Onze reisspecialisten delen graag hun persoonlijke ervaringen en deskundig advies met u en stellen met veel plezier de reis van uw dromen samen!

Panama | Costa Rica | Nicaragua | Belize | Cuba | Mexico | Brazilië | Peru | Argentinië Colombia | Suriname | Sri Lanka | Vietnam | Cambodja | Taiwan | Indonesië Thailand | Myanmar | Malediven | Mauritius | La Reúnion | Jordanië | Oman

Voor overige informatie en mogelijkheden kunt u vrijblijvend contact opnemen met Treasury Travel: info@treasurytravel.nl of +31(0)111-650904

Foto Shutterstock

ST. MAARTEN

TROPISCHE ZWAAN De handdoek ligt zorgvuldig uitgespreid op het strand. De hoekjes liggen keurig verstopt onder een laagje zand. De koel足 box is half verstopt in een kuil en de parasol zorgt voor een fijn stukje schaduw. De eerste stranddag van de vakantie kan beginnen op Sint Maarten. De man staat op het punt om na een lange reis voor het eerst echt van zijn rust te gaan genie足 ten. Een steeds dichterbij komend geluid wekt zijn aan足 dacht. Het buldert. Als hij omkijkt, ziet hij wat het is. Een grote blauwwitte, tropische zwaan. Van de KLM. Klaar om te landen op het Prinses Juliana足vliegveld. Toch maar een ander plekje zoeken.

Kijk op www.meridiantravel.nl - 31

Wâàv{ _ÉvtÄá ‘Reizen met karakter’ Eva Eyckmans van Aiwa Reizen

Eva Eyckmans genoot van haar reizen door Zuid­Amerika en Afrika, maar geen enkel werelddeel greep haar meer dan Azië. Na een studie sinolo­ gie in China wist ze het zeker; ze wilde blijven en dat deed ze. Tegenwoordig runt de Belgische vanuit het pittoreske Oosterhout haar eigen reisbureau: Aiwa Reizen.

‘Aiwa is mijn Chinese naam, het staat voor “reizen met karakter”, aldus Eva. En dat is ook precies waar het bedrijf voor staat. ‘Wij innoveren voortdurend om onze klanten unieke ervaringen aan te kunnen bieden. Door continu het pro­ ductaanbod te vernieuwen kan Aiwa Reizen naast de must sees onderdelen ook een reis optimaal laten aansluiten op de persoonlijke interessegebieden van de klant. Veel maatwerkaanbieders zijn semi customized: zij configureren standaard bouwstenen. Dat doen wij niet. Door ons te verdiepen in de speci­ fieke interesses en wensen van onze klanten kunnen wij een unieke reisbele­ ving persoonlijk maken.’

Bij Aiwa Reizen gaat het om ervaring en beleving. En dat alles tegen een betaal­ bare prijs. ‘Een tour langs de wijn­ gaarden in Zuid India, een exclusieve treincruise door Rajasthan, een kook­ cursus in 5 sterrenhotels, een bezoek per watervliegtuig aan de Dilmah thee­ plantages op Sri Lanka of slapen in een koninklijk jachtslot in Nepal. Aiwa Reizen biedt een unieke reiservaring met karakter.’

Motoren en fotografie Reizen is Eva overduidelijk met de pap­ lepel ingegoten. ‘Het is mijn passie en

32 - Kijk op www.meridiantravel.nl

onderdeel van mijn leven. Het geeft me enorm veel energie. Ook combineer ik graag reizen met mijn hobby’s motorrij­ den en fotograferen. Zo ben ik in India op een Royal Enfield­motor door de Himalaya naar Leh gereden. En vorig jaar heb ik in Tajikistan een geweldig motoravontuur beleefd over de Pamir Highway. Alle foto’s op de website zijn door mezelf gemaakt. Ik ben gek op kleurrijke markten, festivals en de altijd lachende Aziatische mensen.’

Van Rompuy Na haar studie sinologie verhuist Eva naar Xiamen om zich verder te bekwa­ men in de Chinese taal en cultuur. ‘Om langer in China te kunnen blijven, ben ik als reisbegeleidster aan de slag gegaan. Het begeleiden van verschil­ lende mensen, zoals Herman van Rompuy (voormalig voorzitter van de Europese Raad, red.) en zijn gezelschap naar Tibet, heeft mij veel inzicht ver­ schaft in de verschillende behoeften van de diverse types reizigers. Vier jaar rei­ zen begeleiden in China, Tibet en Nepal was een waardevolle investering in het opdoen van kennis over de landen die Aiwa Reizen aanbiedt. In die tijd heb ik ook geleerd hoe je een trip vlekkeloos kan laten verlopen.’

India Naast China is India een favoriete bestemming van Eva. ‘Op mijn eerste rondreis door India werd ik in Delhi helemaal overweldigd door de drukte en de verkeerschaos. Eenmaal op pad in Rajasthan werd ik betoverd door de prachtige kleuren, de overweldigende paleizen, de forten en de vriendelijke bevolking. Ik was vooral onder de

indruk van Varanasi waar iedereen ritu­ eel baadt in de heilige Ganges. Er hangt daar een bijzonder spirituele sfeer die je zelf moet ervaren. Na die reis was ik zo onder de indruk van India dat een vol­ gend bezoek niet kon uitblijven.’

Logische stap Het was een logische stap dat Eva uit­ eindelijk van haar passie haar beroep maakte. Inmiddels is ze al vijftien jaar druk met het samenstellen en organise­ ren van individuele maatwerkreizen naar China, Tibet, Nepal, India, Sri Lanka, Cambodja en Vietnam. ‘Tijdens iedere reis naar Azië dompel je je onder in een exotische cultuur; proeven van een andere keuken en genieten van spectaculaire landschappen.’

Eva heeft drie tips. ‘De zuidelijke pro­ vincie Kerala is met zijn ongerepte natuur een stukje paradijs op aarde waar een tocht met een houseboat op de backwaters een must is. Behalve varen door de idyllische kanalen kun je er genieten van zonovergoten palmstran­ den en het Nederlandse koloniale ver­ leden in Fort Kochi. Wie de schitterende Maharadja­paleizen en forten bezoekt in Rajasthan wil er natuurlijk ook een keer overnachten. En dat kan! Dan regelt Aiwa Reizen de Samode Haveli in Jaipur of het Shiv Niwas Palace in Udaipur voor je. Tenslotte is een wan­ deltocht door Old Delhi onder de des­ kundige leiding van een local een gewel­ dige ervaring. Je wordt ingewijd in de geheimen van Old Delhi en geloof me: niets is wat het lijkt!’ n

Meer informatie op www.aiwa­reizen.nl

Wâàv{ _ÉvtÄá ‘Ik ben thuis in Cambodja’ André Ruys van Cambodia Travel Partner

André Ruys verpandde zijn hart jaren geleden aan Cambodja. Direct bij zijn eerste bezoek. Hij is inmiddels niet meer weg te slaan uit het land en met de opgedane kennis van de Zuidoost­ Aziatische parel probeert hij reizigers met zijn eigen reisbureau eveneens thuis te laten voelen in het land.

André was 34 jaar toen hij de stoute schoenen aantrok. Hij besloot zijn baan als vertegenwoordiger vaarwel te zeg­ gen en de wereld te gaan verkennen. Hij trok van Australië naar Maleisië en van Thailand naar Cambodja. Daar was het al snel raak. Pats, boem. Hij was ver­ kocht.

‘De eerste keer dat ik in Siem Reap arri­ veerde was in november 2002. Met de bus vanuit Bangkok. Een tocht van bijna zestien uur. We kwamen in het pikke­ donker aan. Er was nauwelijks elektri­ citeit. ’s Avonds was de stad bijna uitge­ storven, maar er hing een geweldige sfeer. Ik voelde me direct thuis. En dat gevoel heb ik nog steeds.’

Drop & kaas André is momenteel woonachtig in Cambodja. Nederland mist hij niet.

Totaal niet zelfs. ‘Nee, zelfs drop en kaas niet. Ieder jaar ga ik naar Nederland om mijn ouders te bezoeken. Zij zijn al op leeftijd en het is voor hen niet makkelijk meer om naar Cambodja te komen. Na een paar dagen mis ik Cambodja al. De mensen, het eten, de zon, de onge­ dwongen sfeer. De regels en wetten als in Nederland, daar kan ik goed zonder.

Zeker als startende ondernemer bots je in Nederland op veel weerstand. Hier kun je als ondernemer je vak uitoefenen,

34 - Kijk op www.meridiantravel.nl

zonder diploma’s. En een ondernemer zijn kun je echt niet leren, dat zit in je.

Kortom, na dertien jaar Cambodja blijft dit land voor altijd in mijn hart.’

En dat gevoel wil André als eigenaar van Cambodia Travel Partner ook over­ brengen op anderen. Samen met zijn echtgenote Lily, een Cambodjaanse, runt hij het reisbureau. ‘Toen ik in Cambodja terechtkwam en besloot om te blijven, zag ik dat de meeste toeristen alleen maar Phnom Penh en Angkor Wat bezochten. Natuurlijk ontkom je niet aan die plekken, zeker die laatste

‘Het allermooiste van Cambodja zijn de mensen’ niet, het is een van de zeven wereld­ wonderen en het grootste tempelcom­ plex ter wereld, maar het allermooiste van Cambodja zijn de mensen. Zeker op het platteland. Er waren amper tours naar deze gebieden, terwijl ik wist dat er veel te beleven is. Jungles, watervallen, heuvelstammen, olifanten, een krater­ meer en ga zo maar door. En zo ben ik in de reiswereld terecht gekomen en heb­ ben we nu Cambodian Travel Partner.’

Meer dan doorsnee André raadt eenieder van harte aan om het platteland van Cambodja te bezoe­ ken. ‘Maar ook Battambang en Kampot zijn prachtig. In deze twee plaatsen vind je nog Franse koloniale gebouwen.

In Kep kan de visliefhebber zijn hart

ophalen: lekker smullen van de beroemde krab met Kampot Peper.’

Iedereen kan tours organiseren, daar hoef je niet voor gestudeerd te hebben, zo stelt André zelf. ‘Maar omdat wij kleinschalig opereren en de lokale markt kennen, kunnen wij onze gasten net iets meer geven van Cambodja, meer dan wat een doorsneetoerist zou zien.’

Jeeps Cambodia Travel Partner onderscheidt zich met haar eigen jeeps. ‘Met die voertuigen kunnen we het echte Cambodja laten zien’, aldus André. ‘We organiseren jaarlijks een uniek evene­ ment waarbij deelnemers zelf dwars door Cambodja kunnen rijden met die jeeps. Volgend jaar in januari vindt de vijfde editie plaats. We zijn ook mede­ eigenaar van Battambang Resort.

Samen met Jan en Phary, ook een Nederlands­Cambodjaans echtpaar. Dit is een uniek boutique resort, gelegen tussen de rijstvelden. Volgens Trip­ advisor zijn we de beste accommodatie in Battambang. In de lijst van meest romantische hotels van Cambodja bezetten we de dertiende plaats.’

Cambodja geeft zoveel aan André en Lily, dat ze met plezier iets terug doen.

‘We hebben geholpen een klein wees­ huis in Phnom Penh op te zetten. Ook helpen we jongeren die niet naar school kunnen.’ Cambodja gaat André Ruys overduidelijk aan het hart. n

Meer informatie op www.cambodia­travelpartner.com

Wâàv{ _ÉvtÄá ‘Panama is werkelijk uniek’ Eric Stolk van Selva Travel

Wat is er nu leuker dan een topvakan­ tie organiseren voor enthousiaste rei­ zigers? Voor Eric Stolk en zijn vrouw Cindy is er weinig dat aan dat doel kan tippen. Als oprichters en eigenaren van Selva Travel zijn ze elke dag van het jaar druk in de weer om hun klan­ ten een prachtige tijd te bezorgen. En het mooiste is nog: ze doen het vanuit het prachtige Panama.

‘Samen met onze hond wonen we in het kustdorpje Pedasí, in het puntje van de Azuero Peninsula, met prachtige uitge­ strekte stranden’, aldus Eric. ‘Ik ben al ruim vijftien jaar met heel veel plezier in de reiswereld werkzaam, een heerlijk beroep. Door de jaren heen heb ik op diverse plaatsen en verschillende conti­ nenten gewoond, maar Panama is inmiddels echt mijn thuis. Het is een zalig land om te wonen.’

Diversiteit Wat Eric tijdens zijn eerste bezoek aan Panama meteen beviel, was de enorme diversiteit. ‘Zowel in natuur als cultuur.

Vanuit het moderne Panama­Stad met het koloniale Casco Viejo en natuurlijk het Panamakanaal zit je al heel snel in de jungle, tussen indianen op tropische eilanden met prachtige stranden of in het binnenland waar je schitterende hikings kunt maken. De afstanden zijn relatief klein en de wegen zijn goed, zo kun je de ene dag walvissen gaan spot­ ten in de Pacific en de dag erna gaan snorkelen bij de eilanden van Bocas del Toro aan de Caribische kant van Panama.’

36 - Kijk op www.meridiantravel.nl

Het is in Panama niet alleen fantastisch vertoeven, het is ook zakelijk gezien een interessante plek. Het land is voor Eric en Cindy de ideale uitvalsbasis van waaruit ze de andere bestemmingslan­ den van Selva Travel met grote regel­ maat bezoeken.

‘Door deze manier van werken, weten we precies waar we het over hebben en kennen we de bijzondere en leuke plek­ jes uit eigen ervaring. Selva Travel is daardoor een maatwerkspecialist voor individuele reizen door Midden­ Amerika geworden. Van Colombia tot en met Mexico. Als direct seller hebben we rechtstreeks contact met zowel de klant als de accommodaties en zo kun­ nen we goed inschatten wat voor soort reis bij de klant past. Daardoor zijn we in staat om de reis helemaal naar wens samen te stellen. In Latijns­Amerika zijn vakanties naar verschillende landen tegelijk populair en juist daarin kunnen we de klant uitstekend informeren.’

Vrijheid Zelf is Eric tijdens vakanties altijd een groot voorstander van vrijheid geweest.

‘Maar vaak duurt een vakantie maar twee of drie weken en dan is het toch wel fijn als het nodige al geregeld is.

Vijftien jaar geleden was er vrijwel geen aanbod wat betreft maatwerk en toen dachten Cindy en ik al snel: dat kunnen wij veel beter! Zo gezegd, zo gedaan: onze eerste maatwerkreisorganisatie was al snel een feit en onze formule is vanaf de start altijd zeer succesvol gebleken’, aldus Eric over zijn eerste stappen in de reiswereld.

Selva Travel behoort inmiddels tot de weinige reisorganisaties die Panama aanbieden in combinatie met Colombia.

‘Een erg bijzondere en mooie mix’, weet Eric. ‘Onze kracht ligt in het feit dat we altijd voor blijven lopen op de markt, nieuwe mogelijkheden ontdekken.’

Weekje Panama Gevraagd naar de mogelijkheden van een trip van een week door Panama brandt Eric direct los. ‘Als ik iemand één week mee op pad neem door Panama om de highlights te laten zien dan mag het Panamakanaal niet ontbreken. Het is een unieke ervaring om zelf een heel stuk mee te varen op een boot door het kanaal en de sluizen, dwars door de jun­ gle. Vervolgens zouden we een vlucht naar de San Blas­eilanden pakken. Daar vind je wuivende palmbomen en wer­ kelijk prachtige stranden. Je verblijft er tussen de Kuna­indianen, een echte Robinson Crusoe­ervaring. De week zou ik afsluiten aan de Pacific, hier bij ons in Pedasí. Genieten van de cultuur en de relaxte sfeer van een echt Panamees dorpje, lekker snorkelen bij Isla Iguana en natuurlijk de zeeschild­ padden en walvissen zien.’

De KLM vliegt tegenwoordigs dagelijks en rechtstreeks naar Panama. Er zijn dus geen excuses meer vindt Eric. ‘Ik zou zeggen, kom snel deze kant op en ervaar zelf dat Panama zoveel meer is dan Panama­Stad en het Panama­ kanaal!’ n Meer informatie op www.selvatravel.nl.

Wâàv{ _ÉvtÄá Op zoek naar de ‘kleine dingen’ van India Jacqueline de Graaf van The Lost Columbus

Haar werk bracht Jacqueline de Graaf naar India, de liefde zorgde ervoor dat ze bleef. Met The Lost Columbus stuurt ze nu eenieder die ervoor open­ staat van de gebaande paden af in het land, op zoek naar de ‘kleine dingen’ van India.

Een reis naar Nigeria opende jaren gele­ den de ogen van Jacqueline. ‘Toen ik voor mijn werk werd uitgezonden naar Nigeria merkte ik dat daar veel meer ruimte was voor ondernemerschap. Dat smaakte naar meer. In 2008 deed zich een kans voor: India. Ik had kort daar­ voor een prachtige wandelreis door Noord­India gemaakt en bedacht me geen seconde. Wat een project van drie maanden was, werd een avontuur dat nu al zes jaar duurt. ‘ De keuze van Jacqueline werd een regel­ rechte life changer. ‘Toen eind 2008 een eerste project in India ten einde kwam, keerde ik terug naar Amsterdam. Na de bruisende energie en de positieve onder­ nemersgeest van India, voelde het Nederland in crisissfeer extra somber aan. Ik besloot mijn baan op te zeggen en me in Mumbai te vestigen. Daar ont­ moette ik mijn huidige man, een film­ maker in Bollywood. Inmiddels zijn we getrouwd en hebben we een zoon en een dochter.’

Netwerk Het netwerk van haar man bleek uitein­ delijk de perfecte katalysator voor The Lost Columbus. ‘Getrouwd zijn met een Indiër betekent automatisch dat je in een groot sociaal netwerk terechtkomt dat zich over heel India, en daarbuiten, uit­

38 - Kijk op www.meridiantravel.nl

strekt. Dat kwam van pas. Regelmatig stuurde ik vrienden en familie die ons kwamen bezoeken ook naar andere delen van het land: waar Indiase vrien­ den en familie zaten. Zij lieten mijn vrienden een stukje van hun wereld zien. Een fantastische manier om de bekende en minder bekende plekken van India te ervaren. Deze persoonlijke manier van reizen werd de kern van mijn nieuwe bedrijf.’

Gesprek met Rajput Kleine dingen raken Jacqueline het meest wanneer ze in India is. ‘Dat geani­ meerde gesprek met een hele Indiase familie tijdens een diner bij hun thuis. De ontmoeting met een groep kunstenaars die alles in het werk stelt om een eeuw­ enoude ambacht te redden. Die ene prachtige zonsondergang en dat adem­ benemende uitzicht na een lange rit. En het boeiende gesprek met de Rajput die zijn succesvolle carrière in London heeft opgegeven om zijn vervallen familie­ landgoed nieuw leven in te blazen.’

Wijzer Ze herinnert zich haar eerste kennisma­ king met het land en de mensen nog maar al te goed. ‘Geen moment voelde ik me verloren of niet gezien, in tegen­ deel. In India zijn er altijd meteen meer­ dere mensen die tegelijk hulp aanbie­ den. Het zijn die glimlach en die helpen­ de hand, die me altijd zullen bijblijven.

Nieuwe vriendschappen vormen en nieuwe inzichten opdoen, dat zijn voor mij de dingen die het reizen de moeite waard maken. Het moment dat je merkt dat die ander net zo leeft en droomt als

jij, maar dan slechts in een andere tijdzo­ ne. Het moment dat je merkt dat je iets anders naar de wereld bent gaan kijken en je je een stukje wijzer voelt. Dat is wat ik anderen wil laten ervaren.’

Locals Met The Lost Columbus heeft Jacqueline daarvoor de ideale manier gevonden. Ze ontwerpt persoonlijke reizen. ‘Daarmee bedoelen we dat we voor elke reiziger een reis samenstellen die past bij hun wensen op het gebied van tijd, budget en comfort. Met ontmoetingen met diverse lokale mensen. Ontmoetingen die je een inkijk geven in de complexe cultuur, natuur en geschiedenis van India. Wij en zij nemen de tijd en sturen je graag van het gebaande pad af.’

Verder is het ook mogelijk een specifie­ ke themareis te ontwerpen. Daarvoor werkt The Lost Columbus samen met diverse non­profit organisaties, gere­ nommeerde yogacentra, fietsspecia­ listen, kunstenaars, muzikanten en twee berg­ en trekkingspecialisten.

Jacqueline kent als geen ander het ple­ zier dat omgaan en werken met locals met zich meebrengt. ‘Indiërs zijn van nature optimistisch, open en nieuwsgie­ rig. Ze leven in de realiteit van de dag.

Dat voelt als een combinatie van loslaten en acceptatie. Het is een mooi en com­ plex land en dat tweede is voor bezoe­ kers soms moeilijk te accepteren. Maar als je voor even kunt loslaten en vraagt in plaats van oordeelt, heb je een fan­ tastische ervaring.’ n

Meer op www.thelostcolumbus.com

j

j

ELCOME TO THE JUNGLE

Diep door de Peruviaanse Amazone

Kijk op www.meridiantravel.nl - 41

[

Boven Met de boot naar Inkaterra Rechterpagina van boven naar beneden De veranda van de lodge; Varen over het prachtige Lago Sandoval

Het gekraak gaat door merg en been. Takken en bladeren zak­ ken ineens weg uit het bomendek. Alsof een haai een surfer onder water trekt. Waar eerst honderden kleuren groen de hemel van de aarde scheidden, hangt nu een gapend gat. Op de hoge toren die de verschillende canopytrails verbindt, wordt verschrikt omgekeken. Gelukkig blijft het dertig meter hoge gevaarte staan en is het op een afstandje slechts een tak die het na jaren trouwe dienst begeeft en van alles met zich mee de afgrond instort. Het is het enige echte schrikmoment in een verder zorgeloos verblijf in het kleinschalige Inkaterra Reserva Amazonica, gelegen op een klein uur varen van de stad Puerto Maldonado in het zuidoosten van het land.

Verstopt Het windje waar de boot doorheen moet ploegen om over de Rio Madre de Dios naar het reservaat te komen, is welkom. De luchtvochtigheid in het Tambopata National Park is hoog en zweetdruppels zijn net zo talrijk als wilde dieren. Terwijl de zon voorzichtig wegtrekt richting Azië, doemen de eerste hou­ ten hutjes van het complex op. De rieten daken en de bruine veranda’s liggen netjes verstopt achter de hoge oevers.

42 - Kijk op www.meridiantravel.nl

Een amper twintigjarig meisje heet het gezelschap, dat met grote tassen en koffers komt aanzetten, welkom. Ze heet Sandra en giechelt na elke zin. Ze redt zich echter goed in het Engels, al is haar Spaanse tongval niet te missen. ‘Welkom bij Inkaterra Reserva Amazonica, hihi. Wat wij hier doen, is geba­ seerd op ecotoerisme. Daarom hebben we niet altijd elektri­ citeit, maar wees niet bang, in jullie lodge ligt een zaklamp, hihi.’

Razendsnelle zon Door het complex slingert een pad van dikke ronde boom­ stamplakken. Op een groen veldje voor de hutjes, lummelt een tamme tapir. Sammy is zijn naam. Hij hangt hier graag wat rond en blijft altijd in de buurt. De bak met Brazilian nuts die de gasten hem kunnen voeren, verraadt waarom.

Een oudere man loopt langs met een brandende lantaarn en ontsteekt een vlam in de kaarsenkastjes aan het pad. ‘De zon is nog niet onder, maar vergis je niet, die is razendsnel hier’, klinkt het in half­zingend Spaans. Een goed verborgen vogel luidt het vallen van de avond in. Met een geluid als een water­

Boven De canopytrail is niet weggelegd voor mensen met hoogtevrees Rechterpagina vanaf linksboven met de klok mee Zwartoormargrietjes zoeken in de klei naar eten; Zonsondergang in de Amazone; Spinnen zijn overal; De goedlachse gidsen, Elias en Charles

druppel die in een lege grot ploft, verwel­ komt de roestrugoropendola het donker.

De slaapcabines zijn primitief maar prachtig. Een veranda met hangmat, twee houten luierstoelen, een tweepersoonsbed, een douche, een wasbak en een wc. En een emmer zand. ‘Voor in het geval van brand, hihi’, vertelde Sandra al. Hier in de Amazone hoef je niet te rekenen op de brandweer…

Wanneer de terugweg wordt ingezet en de zaklamp uitgaat, blijkt dat kunstmatig licht eigenlijk een over­ bodige luxe was. Natuurlijk wel han­ dig om kleine dieren te spotten, maar onder begeleiding van de reus­ achtige, volle maan en de fonkelende sterrenhemel heeft de kapitein van het houten vaartuig totaal geen moeite de rivier trotseren.

Zonder tegenlicht lijken de hemellichamen ook wel steeds fel­ ler te worden. ‘Jullie hebben straatlantaarns, wij hebben de maan en de sterren’, lacht Elias zijn tanden bloot.

‘Wanneer de maan regeert, komt het regenwoud tot leven’

Tot leven Wie denkt dat de sluier van de nacht het leven in de Amazone tot een halt roept, heeft het mis. Juist wanneer de maan regeert, komt het regenwoud tot leven. Elias, de oppergids van Inkaterra, neemt elke avond avonturiers mee over de rivier.

Zwijgend, staand en met een zaklamp de kade afspeurend, leidt hij zijn gezelschap dagelijks over het donkere water.

Wanneer hij diezelfde avond tijdens een tour net even te lang zijn licht op laat schijnen, bewijst hij zijn bekwaamheid.

Niemand ziet iets, maar met zijn haviksogen heeft hij een baby­alligator gespot. Als een onderzeeër ligt het dier half onder water. Wanneer de boot iets te dichtbij komt, duikt de kleine croc pijlsnel weg.

44 - Kijk op www.meridiantravel.nl

De natuur staat nooit stil. Voor Elias geldt hetzelfde. De vol­ gende ochtend is hij alweer vroeg uit de veren. Ook in de klei­ ne uurtjes is er genoeg te zien en daarom hij heeft hij opnieuw een expeditie gepland. Morgenstond heeft goud in de mond zeggen ze. Het Hollandse spreekwoord wint in Peru aan waarde. Het ochtendlicht geeft de jungle een totaal nieuwe dimensie.

De vroege vogels scheren net als de vroege vissers over het water. ‘Ik neem jullie vandaag mee naar Lago Sandoval’, ver­

Boven Gasten van Inkaterra kunnen een nacht in een echte boomhut slapen Onder De wilde jungle rond Inkaterra gezien vanaf de canopytrail

telt Elias op de boot. Zijn bekentenis komt niet als een verras­ sing, aangezien zijn gasten zich de avond van tevoren al heb­ ben ingeschreven voor de tweesterrentour, wat zoveel bete­ kent als ‘je moet hier wel een beetje fit voor zijn’. Eén ster staat voor ‘goed te doen, geen probleem’.

Ecotoerisme De twintig minuten durende boottocht richting het startpunt van de excursie , geeft Elias de tijd om te vertellen over Inkaterra. ‘Wij betalen om het land te mogen gebruiken voor ecotoerisme’, begint hij. ‘De overheid is daar blij mee, want zij heeft geen geld om er echt iets mee te doen. Op deze manier snijdt het mes aan twee kanten.’

In Tambopata National Park leven nog inheemse stammen, maar die gaan de volgers van Elias vandaag niet zien. ‘Zij leven volgens hun eeuwenoude tradities. Houthakkers die in de buurt van een dorp kwamen, zijn ooit een keer met pijl en boog achterna gezeten. Zij werden uiteindelijk omcirkeld en moesten met helikopters worden gered door de politie. Twee van de houthakkers werden gedood. Er volgde een gesprek met de stamhoofden. Zij wilden alleen machetes en voor de rest niets met de bui­ tenwereld te maken hebben. Zo gezegd, zo gedaan. De gebieden zijn verdeeld en de grenzen worden gerespecteerd. Iedereen laat elkaar nu met rust. Een paar verdwaal­ de toeristen zijn nog wel eens achterna geze­ ten door chagrijnige jongens, maar dat was onschuldig.’

van apen vandaan komt. De lawaaimakers houden zich ech­ ter goed schuil vandaag.

‘Ik ben ooit in mijn been gebeten door een aap’, vertelt Elias.

Hij lijkt het eigenlijk wel grappig te vinden. ‘Er zaten drie flin­ ke gaten in mijn kuit en ik voelde het bloed eruit stromen.

Inkaterra had ooit ook een apencentrum op een eilandje. Een keer stal een van de dieren een paar eieren uit de keuken, de kok was woest en ging erachter aan. ‘Ik krijg jou nog wel’, riep hij. Toen ik een keer met toeristen op het eiland was, kwam de aap tevoorschijn. Hij rook eerst aan de broekspijp van twee anderen en toen beet hij mij. Ik had ’s morgens eieren gegeten, haha!’ Het centrum werd opgeheven toen andere hotels ook excursies kwamen doen. ‘Zij gingen de apen soms ook voeren, waardoor ze agressief werden als ze een keer niet kregen. Het was niet meer te beheersen.’

Anaconda De boottocht over het meer begint in een smal beekje verscho­ len in de jungle. Een mooie mysterieuze start na een toch al speciale aanloop. Op het meer wacht in de kano voor de Amerikaanse vrouw opnieuw een beproe­ ving. Ze is haar paraplu vergeten. ‘De zon brandt’, piept ze. Ze is snel afgeleid als ze drie kopjes wiebelend over het water ziet deinzen. ‘Reuzenotters’, is Elias de vraag van de vrouw te snel af. ‘Er leven hier ook schildpadden, piranha’s en kaaimannen.

Soms, echt heel soms, zien we ook een ana­ conda.’ Met een geniepige blik van ‘ja, dat is spannend, hè’ kijkt hij zijn gasten in de ogen.

‘Ik ben ooit in m’n been gebeten door een aap’

De boot meert aan. ‘Welcome to the real jungle’, zegt Elias, lachend als altijd. Lago Sandoval ligt twee kilometer verderop en dus moet er gelopen worden. De stevige wandelschoenen komen van pas. Een zwaarlijvige Amerikaanse die alleen reist, verweert zich kranig, maar kan het niet helpen. ‘Are we there yet?’ klinkt het aanhoudend.

Het modderpad is ondanks de droogte van de afgelopen dagen behoorlijk verraderlijk. Elias en Charles kunnen op zoek naar wildlife de jungle in turen én hun voeten op de juist plek neerzetten. De tijdelijke gasten in de Amazone hebben het een stuk lastiger. Het resultaat: water en prut in de schoenen en bijna­struikelpartijen.

Aap Elias en Charles braken hoge klanken uit. En het heeft resul­ taat. Een blauwe en een gele ara fladderen hoog boven de bomen voorbij en landen bij hun nest in een holle boom ver­ derop. De handen van de mannen blijven van links naar boven en van rechts naar beneden gaan. Van termiethopen naar nesten in bomen en van eekhoorns naar plekken waar gebrul

De dag wordt na terugkomst afgesloten met een verkoelende duik in de rivier. Elias is laat. De obers en de koks liggen al in het water. De zon gaat bijna onder.

De werknemers van Inkaterra werken hard, maar hebben het goed. Jordy, een van de obers en geboren in Puerto Maldonado, legt uit. ‘We werken 24 dagen achter elkaar, daar­ na krijgen we zes dagen vrij om naar de stad te gaan. Ik vind het heerlijk. Kijk om je heen. Wie wil hier nou niet werken’. Hij spreidt zijn armen en fungeert symbolisch als een soort weeg­ schaal. Aan de ene kant de zon die nog niet helemaal onder is, aan de andere kant schittert de volle maan.

Jordy en Elias werken hier al jaren, maar een korte tijd in het Inkaterra Reserva Amazonica is genoeg om de trots van beide mannen te begrijpen. Je kunt de jungle hier in een paar dagen op talloze manieren beleven. Eenmaal aangekomen wil je ook niet anders. Dag en nacht bieden fantastische schouwspelen.

Slapen kan altijd nog. Hier in Inkaterra kan dat zelfs in een boomhut, voor wie écht niet genoeg krijgt van de jungle. n

Kijk op www.meridiantravel.nl - 47

Peru LIGGING & BEREIKBAARHEID Puerto Maldonado is de hoofdstad van de provincie Madre de Dios in het zuidoosten van het land, nabij de grens met Bolivia. De stad is gelegen in de jungle en wordt vaak gecombineerd met een bezoek aan Cusco en Machu Picchu. Puerto Maldonado is het best te bereiken per vliegtuig. Meridian Travel reisde per boot naar het Inkaterra Reserva Amazonica.

KLIMAAT & BESTE REISTIJD Puerto Maldonado is gelegen in de Amazone. Het tropisch regenwoudklimaat zorgt voor warme en vochtige omstandigheden. De gemiddelde temperatuur is 26 graden Celsius. Het regenseizoen loopt van oktober tot april. Het merendeel van de in totaal 1000 millimeter aan neerslag die jaarlijks ter aarde stort in Puerto Maldonado, valt in die periode.

Er zijn daardoor ook geregeld overstromingen in de omgeving, hetgeen er voor zorgt dat de wegen soms onbegaanbaar worden.

TIJDSVERSCHIL Het tijdsverschil tussen Nederland en Peru bedraagt in de zomer zeven uur. In de winter is zes uur vroeger in Peru.

VALUTA In Peru betaal je met de Peru Nuevo Sol, kortweg PEN. In grote steden is pinnen geen probleem,

maar zorg wanneer je het binnenland in trekt altijd dat je voldoende contant geld op zak hebt. Vergeet voor vertrek ook niet om je bankpas open te stellen voor gebruik in Zuid-Amerika.

TAAL In Peru wordt over het algemeen Spaans gesproken. In het land wordt de taal Castellano genoemd.

Er is nog een tweede officiële taal, het Quechua, dat afstamt van de Inca’s. In grote steden en op

toeristische plekken kun je je als toerist prima redden in het Engels.

REISDOCUMENTEN Bij vertrek naar Peru dient je paspoort nog minimaal zes maanden geldig te zijn. Bij een verblijf korter dan 183 dagen is geen visum nodig.

VEILIGHEID & DRINKWATER Voor een reis naar Peru worden vaccinaties aangeraden. In het land komt, zeker in de junglegebieden, malaria voor. Raadpleeg voor vertrek altijd een expert (huisarts, GGD). Drinken uit de kraan wordt afgeraden.

ACCOMMODATIE Merdian Travel verbleef in Inkaterra Reserva Amazonica.

PE

B R A Z I L I Ë

RU

PUERTO MALDONADO BOLIV

48 - Kijk op www.meridiantravel.nl

IA

Verre Reizen op maat

Afrika - AustraliĂŤ, Nieuw-Zeeland & Pacific - AziĂŤ USA & Canada - Midden- & Zuid-Amerika - Caribbean Bent u op zoek naar een verre reis op maat, dan bent u bij NBBS Reizen aan het goede adres.

Onze ervaren medewerkers maken graag een offerte op maat, volledig afgestemd op uw reiswensen.

U kunt rekenen op onze uitgebreide kennis en ervaring.

www.nbbs.nl - E info@nbbs.nl - T 010 2 891 891

DE LAATSTE KONING VAN

IERLAND Ierland prikkelt van menigeen de fantasie. Het is een land van legendes, van mystieke natuur en een bewo­ gen verleden. Meridian Travel ging op audiëntie bij de laatste koning van het eiland en overleefde maar net.

W

T E K S T A N N E K E D E B U N D E L F O TO G R A F I E N I C O L E F R A N K E N B E E L D B E W E R K I N G M A G I C G R O U P M E D I A

De tekst hangt, ietwat scheef, boven de opgebaarde man in het witte doodskleed. ‘Death is a debt to natu­ re due, which we have paid and so must you.’ Dat de man zijn schuld heeft ingelost is overduidelijk: zijn lijk­ bleke wangen zijn ingevallen, ruwe werkhanden lig­ gen gevouwen op zijn borst, de vingers ineenge­ strengeld.

We staan in een groepje wat ongemakkelijk rond het voeteneinde. Als dokters in opleiding. Alleen is dit geen ziekenhuis, maar een museum over armoede en de ongelukkige voor ons is bezweken aan de hon­ gersnood die Ierland met enige regelmaat teisterde.

Mocht hij zijn ogen opslaan, zou hij me recht aankij­ ken. Het schijnt dat Ieren dat nog wel eens deden: opstaan uit de dood.

‘Gelukkig’, zo stelt Pat, de directeur van het museum, ons gerust, ‘kon je met spiegeltjes en een goed reuk­ vermogen de overlevende van de doden onderschei­ den. Bellen gebruikten ze ook. Koperen bellen. Die maakten ze met een kettinkje aan de pink vast en die staken boven het graf uit. Mocht je onverhoeds onder de grond wakker worden, hoefde je slechts je pink te

50 - Kijk op www.meridiantravel.nl

bewegen om je verlossing in gang te rinkelen.’ De dode die voor ons ligt, is echter een wassen beeld. Zelfs in Ierland komen die niet tot leven.

Bijna dood Dat de museumtekst een aankondiging van onze eigen dood lijkt te zijn, realiseren we ons luttele dagen later als we op weg zijn naar het vasteland van Ierland. Die morgen giert de wind over Tory Island. De fotografe kijkt zorgelijk naar de metershoge golven die ons omringen. De ochtendboot is geannuleerd wegens het slechte weer, maar de schipper van de snelboot wil het er ’s middags wel op wagen omdat het morgen nog slechter wordt.

En dus gaan we die middag aan boord van een bootje dat op geen enkele manier lijkt op iets dat golven kan trotseren, laat staan snel vooruit kan komen. Zodra we de haven uitvaren, slaat de oceaan toe. De boot krijgt een duw tegen haar rechterflank. Ze helt gevaarlijk naar links en een tweede golf duwt haar nog verder op haar kant. Nog voor ze zich kan herstellen, wordt ze van links aangepakt. Ze wankelt en lijkt niet goed te weten welke kant ze uit moet.

Terwijl de zeezieke toeristen wankelend naar adem happen, zet de koning de eerste tonen in.

Een muzikaal Fรกilte go Toraigh, welkom in Tory

‘Veel bewoners lijden in de winter aan cabin fever, ze raken geïrriteerd en worden lusteloos door het gevoel continu opgesloten te zitten’

Rechterpagina boven De leegheid veroorzaakt door de boomloosheid is adembenemend Rechterpagina onder Oilean Toraigh, zoals de bewoners hun strook van vijf bij één kilometer eiland noemen, moet wel iets hebben als mensen bereid zijn zich de hele winter de woede van de Atlantische Oceaan op de hals te halen

De ruitenwissers draaien overuren in een poging de boosaardige golven van de Atlantische Oceaan te weren. De schipper veegt beurtelings het zweet van zijn voorhoofd en de damp van de ramen. Ergens voor ons, in het zwartbruine geweld ligt Cnoc Fola, Bloederig Voorland, de in zee uitstekende rots die het voorportaal van Donegal vormt.

Het zicht in de kleine kajuit wordt belemmerd door schuimend water dat tegen de voorruit beukt. Er wordt gegild als de boot weer wordt geraakt, op haar zij wordt geworpen, terwijl water over de reling gutst.

Als onderworpen dieren liggen wij op onze rug.

Wachtend op wat komen gaat.

vast tijdens ons onderhoud. ‘Boten zijn onze levenslijn, mensen komen half dood aan. Dat kan toch niet?’

Als koning Patsy audiëntie houdt, doet hij dat in de bar van het hotel. De koning is een kleine witharige man van achter in de zestig. Gekozen door de bevolking van het eiland volgens een eeuwenoude Ierse traditie.

Zijn functie is zuiver ceremonieel, maar daar trekt de koning zich niets van aan. Hij is niet precies wat je ver­ wacht van een koning. Zijn gouden oorbel verleent hem een piratenuiterlijk. En alsof hij dat enigszins wil compenseren, draagt hij een blauwe blazer en kapi­ teinspet die er geen misverstand over laten bestaan: we hebben hier te maken met een kapitein die een zee­ waardige boot verdient.

Rí Thoraí Ik denk aan het rouwbericht dat in een Nederlandse krant zal verschijnen. Over een omgeslagen ferry voor de kust van Ierland. Over de slachtoffers: een Nederlandse journaliste en een fotografe. De ferry ­ een idiote benaming voor een bootje formaat speed­ boot ­ was op weg van Tory Island, een bult van niks in de Atlantische Oceaan, naar de noordkust van Ierland.

Naar verluidt waren de twee vrouwen op audiëntie geweest bij de Rí Thoraí, oftewel koning Patsaí Dan Mac Ruaidhrí, de koning van Tory. Ierlands enige koning. Ik zie voor me hoe de koning stampvoetend door de pub loopt als hij onze voortijdige dood ver­ neemt. ‘Heb ik het niet gezegd? Hoe vaak heb ik hier al niet voor gewaarschuwd?’ Zijn ogen woest rollend als de oceaan die ons graf delft.

Tijdens ons verblijf op Tory heeft de koning ons meer­ malen bij zich geroepen. Geagiteerd liep hij dan rond­ jes en keer op keer brieste hij dat ze schromelijk tekort­ schoten. Hij boog zijn hoofd dan tot een centimeter voor het mijne zodat ik het bier in zijn adem kon rui­ ken. Ze was de Údarás na Gaeltachta, de aparte over­ heidsdienst die geld investeert in afgelegen Iers spre­ kende gebieden. En Tory Island is met recht afgelegen.

Zelfs op een rustige dag danst de boot veertig minuten lang over de golven voordat de kliffen rond Dun Bhaloir en de witte huisjes van An Baile Thiar in zicht komen. Honden liggen miserabel hijgend op het dek, kinderen hangen doodziek over de reling. ‘Willen ze het eiland levensvatbaar houden, moeten ze toch op zijn minst investeren in een zeewaardige boot, waar mensen niet groen vanaf komen’, briest de koning stee­

54 - Kijk op www.meridiantravel.nl

Hij is geboren op het eiland. En wat hem betreft gaat hij er ook dood. In de tussentijd is de Rí Thoraí er alles aan gelegen zijn eilandje op de kaart te houden. Hij is landschapsschilder met slechts één onderwerp: Tory.

Daarnaast is hij de nagel aan de doodskist van menig Iers politicus, en muzikant. Terwijl zeezieke toeristen bij aankomst wankelend naar adem happen, zet hij op de kade met zijn accordeon de eerste tonen in. Een muzikaal Fáilte go Toraigh: welkom in Tory.

Lege schoonheid Na onze aankomst op het eiland loop ik met zwabber­ benen door de hoofdstraat van An Baile Thiar tot aan de zwarte­witte vuurtoren. Langs An Chros Tau, het T­ vormige kruis bij de haven, waarvoor vissers knielen voor ze de zee opgaan. Een schaap loopt luid mekke­ rend op me af, verlegt zijn koers en verdwijnt achter de kerk.

‘Tory’s ruige schoonheid’, zo betoogt een schrijven in de haven van Magheroarty, twaalf kilometer verderop, ‘kan niet beschreven worden door woorden, hoe mooi ook verweven in taal. De leegheid veroorzaakt door de boomloosheid is adembenemend.’ Dat van die boom­ loosheid is niet juist, constateer ik tijdens mijn wande­ ling, want voor het huis naast de kerk, buigt een boom eerbiedig voor de wind.

Het eiland is relatief vlak, op de woeste kliffen aan de oostkant na. Overal loopt de zee met je op. De lage, witte huisjes worden omringd door drassige grasvlak­ ten waar schapen naar hartenlust van knabbelen.

Rechterpagina ‘De zee neemt en de zee geeft’, had Antóin gezegd, al vroeg hij zich af of de giften wel zo genereus waren

Vanachter de ramen van de vissershuisjes word ik door Mariabeeldjes gevolgd. Voor het kerkje, pal naast de boom, wappert Jezus aan het kruis. Hij bloedt uit een wond in zijn zij. Het hout waarop hij gespijkerd is, zwiept vervaarlijk.

Huisarts per helikopter Nog een golf. Zo hoog dat ze de boot overspoelt en met geweld op het achterdek dendert. Daar waar de foto­ grafe zich kletsnat en groen van ellende aan de deur vastklemt. Ik vraag me af of ik het overleef als ik in het water beland. Negen minuten, had Damian de avond ervoor op het eiland gezegd. Het was een antwoord op mijn vraag wat de eilanders deden bij een noodgeval.

Negen minuten voor de helikopter van Letterkenny op het eiland is. ‘Je bent hier beter af dan dáár’, had de hoteleigenaar gelachen. Dáár was de onzichtbare over­ kant van de oceaan.

Het gesprek had plaatsgevonden voordat we Damian op de vloer van de bar aantroffen. Toen hij nog bier kon tappen en ons trakteerde op verhalen over de vreemde toeristen die Tory aandeden. Rond midder­ nacht – Damian stond net op het punt naar bed te gaan – waren een paar jongeren de bar binnengekomen. Er was een verjaardag te vieren. Whisky vloeide. Tegen het ochtendgloren had de hotelbaas ze in de biljartzaal opgesloten. ‘Je wil toch niet dat ze met hun dronken harses in zee lazeren’, had hij gezegd voor hij zelf knock­out ging.

Daniel, één van de vele muzikanten op het eiland én schoonzoon van de koning, vertelde ons dat Tory regelmatig door stormen wordt geteisterd waardoor de boot niet kan uitvaren en de eilanders wekenlang niet van hun strook afkomen. ‘De helikopter brengt dan noodrantsoen. Dezelfde helikopter die ook één keer in de twee weken de huisarts invliegt.’

Politieke controverse In 1974 zorgt een heftige storm op het eiland voor een politieke controverse. De huisjes dicht bij de zee wer­ den verwoest en het bootverkeer met het vasteland lag twee maanden plat. De Ierse overheid besloot dat dit het moment was om het eiland voorgoed te evacueren.

Een deel van de bewoners stemde hiermee in, tot ver­ driet van de anderen die vreesden dat Tory niet langer levensvatbaar zou zijn.

‘Je moet je voorstellen; er was op het eiland destijds

56 - Kijk op www.meridiantravel.nl

geen drinkwater, geen ferry, geen haventje of elektri­ citeit. Dingen waar we al jaren om zeurden’, zegt de koning die zich destijds met hand en tand tegen de evacuatie verzette. Het inwoneraantal halveerde tot 140, een aderlating voor de toch al kleine gemeen­ schap. Een aantal jaren later ontdekt programmamaker Liam Nolan dat de overheid er een verborgen agenda op nahield en plannen had om op het eiland een gevangenis of een quarantainecentrum te bouwen.

‘Als het aan hen ligt’, zegt de koning met een hoofd­ knik richting het oneindige water waarachter het bestuur van Donegal huist, ‘wordt dit een levenloze rots, net als de omringende eilanden. Over mijn lijk!’

Maar het leven op het eiland, geeft de koning toe, is zwaar. Al is het niet te vergelijken met de tijd van de grote hongersnood. De aardappelziekte brak niet uit op het eiland, maar ze had wel tot gevolg dat vastelan­ ders hun heil op Tory zochten. En al die monden kon­ den niet gevoed worden. Iedereen leefde in armoede.

‘En nog altijd. We hebben banen voor de jongeren nodig’, zegt de koning. ‘Landbouw is moeilijk op dit eiland, dus toerisme is de enige bron.’ ‘Maar de zee maakt langdurig toerisme lastig’, legde zijn schoon­ zoon eerder uit. ‘Je kunt hier moeilijk een huisje huren als je niet weet of de boot uitvaart.’ Afgelopen kerst was er drie weken geen bootverkeer mogelijk. De dag voor kerst toonde de zee zich eindelijk mild. ‘De eilan­ ders waren opgelucht, want wat hadden ze moeten eten? De boot bracht die dag 24 kalkoenen mee’, lacht hij.

De woede van de oceaan Oilean Toraigh, zoals de bewoners hun strook van 5 bij 1 kilometer eiland noemen, moet wel iets hebben als mensen bereid zijn zich de hele winter de woede van de Atlantische Oceaan op de hals te halen. ‘De karak­ ters van de mensen op Tory zijn door de zee geslepen, zoals de kliffen van het eiland. Veerkrachtig, vinding­ rijk en onafhankelijk’, stelt een artikel in de Irish Times dat op de muur van de bar is geplakt. ‘We zijn gewend voor onszelf te zorgen,’ beaamt de koning, ‘maar een beetje hulp kan geen kwaad.’

‘De winters zijn juist geweldig’, meent schoolhoofd Máire Clár Nic Mhuathúna. Ze groeide op in Belfast.

Nu zwaait ze al bijna een kwarteeuw de scepter over de handvol pubers die de middelbare school bevolkt.

‘Het is dan zo vredig en rustig. Geen stress. We lezen, schilderen en maken muziek.’ Maar volgens Daniel,

die in de winter schildert en in de zomer leeft van exposities en muziekoptredens, zijn de winters zwaar.

‘Veel bewoners lijden dan aan cabin fever: ze raken geïr­ riteerd en worden lusteloos door het gevoel continu opgesloten te zitten.’

Papegaaiduikers In de tijd dat Antóin Ó Míonáin opgroeide, was er geen middelbare school op Tory, vertelt hij als we de oostkant van het eiland verkennen. Hij rijdt ons rond in een gammele bestelauto. Konijntjes springen over de enige weg. Hij ging naar de lagere school en toen hield het onderwijs op. ‘In mijn tijd was het vasteland een andere wereld. Ik had daar niks te zoeken.’

Hij groeide op met acht broers en zussen in Am Baile Thor, de oostelijke nederzetting bij de kliffen. De klif­ fen, waar volgens de Ierse volksverhalen de eenogige reus Balor rondwaarde, die uiteindelijk door zijn eigen kleinzoon verslagen werd. Hij wijst op een huisje. ‘Zie

je die lijnen? Op het huis? Dat is waar mijn vader een kamertje timmerde na de geboorte van een kind. Als we erg honger hadden, schoot hij een papegaaiduiker.

Nu zou het ondenkbaar zijn om zo’n vogel te doden.

Tory heeft een enorme kolonie papegaaiduikers en het is beschermd gebied zodat vogels er kunnen broeden.

Vogels en kunstenaars,’ lacht Antóin, ‘daar staan we om bekend: de vreemde vogels van Tory.’

De zee als graf Pats! De boot komt met zo’n klap neer, dat het een kwestie van seconden lijkt, voordat ze in tweeën scheurt. De koning heeft gelijk met zijn klacht over de staat van de boot. En dat hij gelijk heeft, is geen prettig gevoel. Waarom hebben we geen zwemvesten om?

Waar liggen die trouwens? Mijn geest tast de moge­ lijkheden af: er is een kajuit met vijftien passagiers op houten bankjes en een klein dek vol water. Het voor­ onder is de enige plek. Maar als ik naar voren ga en de

Linkerpagina Na onze aankomst op het eiland was ik met zwabberbenen door de hoofdstraat gelopen van An Baile Thiar tot aan de zwarte-witte vuurtoren Rechterpagina In 1974 zorgt een heftige storm op het eiland voor een politieke controverse. De huisjes dicht bij de zee werden verwoest

boot omslaat, zit ik als een rat in de val, met of zonder vest. Ik probeer overeind te komen, maar de zwaar­ tekracht staat het niet toe. Ik lig opnieuw op mijn rug tegen de ramen in de kolkende massa.

Langs de klapperende kajuitdeur zie ik het gewelddadige deinen van de horizon. Daar waar eerst Tory lag.

‘De zee rond Tory vormt de rustplaats van menig drenkeling’

De zee rond Tory vormt de rustplaats van menig dren­ keling. Zoals de opvarenden van het Engelse oorlogs­ schip HMS Wasp. Eind 19e eeuw waren ze naar het eiland gestuurd om achterstallige betalingen te innen.

De bewoners weigerden na de grote hongersnood nog langer belasting te betalen. Het schip strandde bij de vuurtoren. 52 opvarenden verdronken. Ook de Scandinavische koningen die in de 6e eeuw de zee trot­

seerden om naar Tory te komen, had­ den het niet overleefd.

‘De zee neemt en de zee geeft’, had Antóin gezegd, al vroeg hij zich af of de giften wel zo genereus waren.

Gevist mocht er niet meer worden van Europa en wat de humeurige zee tegenwoordig op het eiland smeet, bestond uit aangespoelde walvissen (gisteren nog), plastic en Gods woord. Hij had een pamflet van de Jehova’s opgehouden dat nat en plakkerig in het gras lag.

Op de kade, voordat wij de zee opgingen, geeft Patsy ons een kus ten afscheid. ‘Jullie zijn journalisten, maak wereldkundig dat die boot niet deugt!’ Zijn stem wor­ stelt tegen de wind. ‘Mochten we het overleven,’ roe­ pen we terug, ‘zullen we dat zeker doen!’ n

COSTA RICA

ENGE TIJDEN VOOR DE HALOWEEN KRAB Acht poten en een paar scharen.

Elke krab heeft het. De Costa Ricaanse Halloween krab onderscheidt zich met zijn kleur: rood, wit en blauw. De kleuren van de nationale vlag.

Het dier leeft normaal gespro­ ken in het bos. Elk jaar luiden ze het regenseizoen in met een massale exodus naar het strand, om eieren te leggen. De volgen­ de dag bewandelen de krabben de omgekeerde route. Wanneer het volle maan is, en het hoge getijde de eieren de zee intrekt, begint voor de larven het echte werk. Uitgroeien tot een echte Costa Ricaanse Halloween krab.

Het is best eng.

Kijk op www.meridiantravel.nl - 61

GUATEMAYA!

Kijk op www.meridiantravel.nl - 63

Boven Een van de vele ceibabomen in Tikal Rechterpagina vanaf linksboven met de klok mee Omlaag gaat bijna moeilijker dan omhoog; Niet voor mensen met hoogtevrees; De treden zijn niet al te gemakkelijk te nemen

[

Het volk mort al weken. De oogst valt tegen en de mensen zijn uiterst ontevreden over het gebrek aan voedsel. Ouders zien hun kinderen vermageren en eisen maatregelen van de zich­ zelf goddelijk achtende leiders. In een dorp diep in het woud heeft een generaal een groep bosbewoners gevangen geno­ men. Na met blauwe indigo te zijn ingesmeerd, als extra smeekbede voor regen, wordt de groep naar de top van de tempel geleid. Onwetend over wat hen te wachten staat. Al snel blijkt hun grootste angst waarheid te worden. Een voor een worden ze op een met bloed doordrenkte grote steen gelegd.

Het uitzinnige volk weet wat er komen gaat en joelt van vreug­ de. De sjamaan hitst de onderdanen met profetische woorden nog eens extra op. De met jadestenen en pauwenveren ver­ sierde keizer knikt toestemmend. De sjamaan richt zich tot de God Kukulkan en vraagt zich hardop af of die tevreden is met

64 - Kijk op www.meridiantravel.nl

het offer dat hij gaat brengen. ‘Gaat u nu regen brengen?’ De sjamaan strekt zijn armen tot hoog in de lucht. Met een snelle beweging boort hij het mes in de borst van de gevangen geno­ men jager. Hij propt zijn hand in de opengereten ribbenkast en wurmt het hart los. Trots toont hij het aan de bijkans gek wor­ dende bevolking.

Geschiedenis Gelukkig betreft het hier maar een scène uit de film Apocalypto.

Een gruwelijke scène, inderdaad. Dat wel. In de film staan de Maya’s centraal, maar echt diepgang heeft de door Mel Gibson geregisseerde kaskraker niet. Een ordinaire en actierijke klop­ jacht met in de hoofdrol een ontsnapte gevangene voert gro­ tendeels de boventoon. Toch geeft de film zijdelings een aardig beeld van hoe het leven in Tikal ooit geweest moet zijn.

Tegenwoordig is het nog steeds drukkend warm op het tem­

Rechterpagina vanaf linksboven met de klok mee Eeuwenoude versiersels; Het Great Plaza in Tikal; Overal tempels

pelcomplex, maar een stuk rustiger is het wel. Wie zich tussen de eeuwenoude ruïnes van Tikal begeeft, voelt desalniettemin nog steeds dat hier geschiedenis is geschreven. Mundo Maya ademt historie.

Wild begroeid Wie het terrein betreedt, heeft nog geen idee wat er gaat komen. De jungle is te wild begroeid om te kunnen zien wat er in de verte in het verschiet ligt. De witsnuitneusberen dar­ telen zoals altijd tussen de ceiba­bomen door en groepjes men­ sen keuvelen rustig over de zandpaden. Wanneer in de verte enkele steenhopen opdoemen, wordt door de nieuwsgierige bezoekers onherroepelijk de pas versneld.

No pasar Steil! De brede trap loopt bijna loodrecht omhoog. Pas na 57 hoogtemeters houdt het op. Tempel V, zoals archeologen het gevaarte zijn gaan noemen, is de op een­na­grootste in Tikal.

Als mortuarium van een nog onbekende heerser moest de tempel zo hoog mogelijk reiken. Hoe dichter bij de hemel, hoe beter was de gedachte.

Een gespierde knaap stapt met grote passen de trap op en houdt netjes halt bij het bordje ‘no pasar’. Met twee duimpjes in de lucht poseert hij voor de iPhone van zijn kameraad. Hij valt totaal in het niet tegenover de grijze massa achter hem. Een wat jonger meisje besluit het in de verzengende hitte wat rustiger aan te doen. Ze mijdt de trappen en poseert, staand in het grasveldje, voor een foto.

Ook zij valt in het niet. De tempel is dui­ zenden jaren geleden gebouwd, maar nog steeds overweldi­ gend.

de tong over de onderlip werken de kids zich een weg naar beneden. Zittend zakken ze af. What goes up must come down.

Vallen en vloeken Wetende van de schatten aan de binnenkant van de tempels is het lastig om het opkomende Indiana Jones­gevoel te onder­ drukken. Wie droomde er vroeger niet van om zelf een onont­ dekte piramide te vinden en op onderzoek uit te gaan. Het lijkt nu binnen handbereik. Vallen en vloeken? Wanneer je je fan­ tasie de vrije loop laat, bestaan die niet.

In Tikal valt er voor een simpele toerist echter weinig meer te ontdekken. Verwacht niet dat je hier nog een geheime gang of ruimte vindt. Alles is al lang en breed in kaart gebracht.

Archeologen zijn echter nog steeds bezig met het zoeken naar kleine maar essentiële aanwijzingen die de prangende vragen in hun geleerde hoofden kunnen beantwoorden.

Mirador Basin Project De Amerikaanse archeoloog Richard Hansen, hoogleraar antropologie aan de Universiteit van Utah, komt al sinds 1978 in Guatemala en heeft veel betekend voor het in kaart brengen van de Maya­ cultuur in het gebied. Wie denkt dat hij alwetend is, komt echter bedrogen uit.

‘Ons aandachtsgebied is langzamerhand aan het verschuiven, we zoeken niet echt meer naar objecten, maar naar antwoor­ den’, vertelt hij tijdens een toevallige ont­ moeting bij het inchecken voor de vlucht naar Tekén, het departement waar Tikal toe behoort. ‘Dat is natuurlijk heel lastig.

Hoe konden de Maya’s zo machtig wor­ den? Om die vraag te beantwoorden, zijn bijvoorbeeld heel veel brokjes informatie nodig.’

‘Hansen werd vanwege zijn expertise benaderd door Mel Gibson voor de film Apocalypto’

Even verderop durft een gezin met kleine kinderen het aan om een andere tempel tot de top te beklimmen. De kinderen klau­ teren met handen en voeten omhoog en moeten zich soms echt optrekken aan een steen om op de volgende te komen.

Eenmaal boven hebben de kleintjes geen oog voor het uitzicht.

Ze rennen gillend achter elkaar aan en spelen tikkertje. De terugweg verloopt moeizamer. Rustig, geconcentreerd en met

66 - Kijk op www.meridiantravel.nl

Levenswerk Hansen werd vanwege zijn expertise benaderd door Mel Gibson bij het produceren van Apocalypto. Hij moest ervoor zorgen dat de film recht deed aan de werkelijkheid. Hansen is ondanks zijn verregaande kennis over de Maya’s nog lang niet klaar met zoeken en vinden. Al jaren is hij druk met het Mirador Basin Project, een immense archeologische vind­

Boven De jungle is nadat de Maya's Tikal verlieten weer helemaal opgebloeid Onder Een vrouw in traditionele kledij lacht haar schamele tanden bloot Rechterpagina Overweldigend voor jong en oud

plaats, uiterst afgelegen in de jungle. Er liggen nog talloze ant­ woorden begraven en dus brengt Hansen er veel van zijn tijd door. Het is in feite zijn levenswerk geworden, zo bekent hij.

Het Mirador Basin Project heeft de potentie om in de toekomst de rol van Tikal over te nemen als meest vooraanstaande schatkamer van de Mayacultuur, zo denkt Hansen. De plan­ nen zijn groots. Het gebied moet een wildreservaat met toe­ ristische attracties van wereldklasse worden, zo valt te lezen op de website. Het enige probleem… geld. Tikal blijft voorlo­ pig dus nog wel the place to be wanneer je je wil onderdom­ pelen in de Mayacultuur.

Handelsroute Het uitzicht vanaf Tempel IV, waarvan de top met een houten trap te bereiken is, spreekt tot de verbeelding. Her en der prik­ ken punten van tempels door het bomendek. In de verste verte is niets anders dan jungle te zien. Waarom besloten de Maya’s ooit om hier een stad te bouwen? Niet naast een rivier of meer, of bij een vulkaan met vruchtbare grond, maar hier. ‘Deze plek was economisch gezien perfect’, aldus gids Jose Mazariegos.

‘De stad ligt precies aan de oude handelsroute naar Honduras, Mexico en de kust.’

Het is een van de redenen dat de Maya’s zo machtig wisten te worden. De tol die werd gevraagd, zorgde voor gigantisch veel welvaart en politieke macht. Toch konden de invloedrij­

ke leiders niet voorkomen dat het Mayarijk na de 9e eeuw ineen klapte. Hoe dat heeft kunnen gebeuren, is een van de grootste mysteries in de wereldgeschiedenis. In een zeer kort tijdsbestek kwam er na de 9e eeuw plots een einde aan de heer­ schappij in Midden­Amerika.

Yax Mutal Met een gekapt bos en tienduizenden bij elkaar wonende Maya’s moet Tikal, midden in de Midden­Amerikaanse jun­ gle, tussen 400 voor Christus en 1000 na Christus een drukte van jewelste zijn geweest. Door het opgebloeide oerwoud, is het een tikkeltje lastig in te schatten hoe het dagelijks leven hier in Yax Mutal, zoals de inwoners de stad zelf noemden, ooit geweest moet zijn. Het Great Plaza, centraal gelegen in Tikal en omringd door de Noordelijke Acropolis en Tempel I en II, geeft een voorzichtige indicatie.

Op het veld tussen de twee grote tempels zoekt een grote groep scholieren verkoeling onder een boom. Een clubje foto­ grafen waagt zich in de kluwen van de zon. Ze hebben een oude vrouw in traditionele kledij gespot die zich maar wat graag op de gevoelige plaat laat vastleggen. Als wespen op zojuist ingeschonken limonadesiroop duiken ze erop.

De vrouw ziet er de humor wel van in en lacht haar schamele tanden bloot. De gruwelijke taferelen van eeuwen geleden zijn ver weg… Gelukkig maar. n

Kijk op www.meridiantravel.nl - 69

Tikal LIGGING & BEREIKBAARHEID Guatemala ligt in Midden-Amerika en heeft vier buurlanden: El Salvador, Mexico, Belize en Honduras. Veel toeristen trekken tijdens een bezoek ook naar een of meerdere van deze landen. Vanuit Amsterdam gaat een vlucht (ongeveer 12 uur) naar Guatemala-Stad bijna altijd gepaard met een overstap in de Verenigde Staten.

KLIMAAT & BESTE REISTIJD De Mayaruïnes bevinden zich in Tikal, gelegen in het departement Petén in het noorden van Guatemala. Er heerst hier een regenwoudklimaat.

Het hele jaar door valt er veel neerslag en is de luchtvochtigheid hoog. De regen valt meestal aan het einde van de middag of in de avond. De temperaturen komen nimmer onder de 18 graden Celsius.

De gemiddelde temperatuur ligt iets boven de 30 graden. Het regenseizoen loopt van mei tot en met oktober. Januari, februari, maart, april, november en december zijn daarom de beste maanden om naar Guatemala af te reizen. Tussen juni en december kunnen er orkanen plaatsvinden in het land, maar de kans is niet groot.

wanneer je het binnenland in trekt altijd dat je voldoende contant geld op zak hebt. Vergeet voor vertrek ook niet om je bankpas open te stellen voor gebruik in Midden-/Zuid-Amerika.

TAAL

VALUTA

In Guatemala wordt Spaans gesproken. Op diverse plekken in het land worden verschillende Mayatalen als K’iche’ en Kaqchikel in stand gehouden. In grote steden en op toeristische plekken kun je je als toerist redden in het Engels.

In Guatemala betaal je de boodschappen met de Guatemalese quetzal, kortweg GTQ. Op veel plekken kun je ook met US Dollars uit de voeten. In grote steden is pinnen geen probleem, maar zorg

Het tijdsverschil tussen Nederland en Guatemala bedraagt in de zomer acht uur. In de winter is het in

TIJDSVERSCHIL

Guatemala zeven uur vroeger.

REISDOCUMENTEN Bij vertrek naar Guatemala dient je paspoort nog minimaal zes maanden geldig te zijn. Bij een verblijf korter dan negentig dagen is geen visum nodig. Bij een overstap in de Verenigde Staten is het verplicht om een ESTA aan te vragen.

VEILIGHEID & DRINKWATER Er zijn volgens de Rijksoverheid op dit moment veiligheidsrisico’s verbonden aan reizen naar Guatemala. Meridian Travel stond in het land onder constante surveillance van een beveiliger en de verslaggever heeft zich nooit onveilig gevoeld. Check voor uw reis altijd de actuele situatie. Voor een reis naar Guatemala worden vaccinaties aangeraden. In het land komt, met uitzondering van Antigua, Guatemala-stad en het Meer van Atitlán, malaria voor. Raadpleeg voor vertrek altijd een expert (huisarts, GGD). Drinken uit de kraan wordt afgeraden.

M E X IC O

G U AT E M A L A

70 - Kijk op www.meridiantravel.nl

Maatwerk specialist

RUIG PATAGONIË

Patagonië is heel geschikt om per auto of camper te bereizen. De afstan­ den die je af moet leggen zijn vaak groot en de wegen deels onverhard.

Een fourwheeldrive is geen overbo­ dige luxe. De natuur leent zich goed voor fotografiefanaten, wandelaars of vissers. Zo ook het schiereiland Valdés. Hier zien we de eerste guana­ co’s (wilde lama’s), niet wetende dat we ze later op onze reis nog heel vaak zullen tegenkomen. Op de stranden van Valdés leven zeerobben en zee­ olifanten die je van een afstand kunt zien. Een close encounter is te gevaar­ lijk. Tussen juni en november zwem­ men er heel veel walvissen (zuidka­ pers) in de baai van dit schiereiland.

Maak je een boottocht vanuit Puerto Pirámides ­ waar je ook je tent kunt opzetten op de camping ­ dan heb je in deze maanden grote kans om deze reusachtige beesten vlakbij je boot te zien.

Als we verder in zuidelijke richting over de Argentijnse pampa’s rijden, komen we langs een enorme pin­ guïnkolonie op Punta Tombo. Het landschap wordt steeds kaler en is dagenlang hetzelfde. Saai? Nee, het besef dat deze leegte nog bestaat, leegte waar de mens geen of weinig invloed op heeft, is overweldigend.

Het landschap is niet alleen maar eentonig. De versteende bomen van bosque petrificado vormen een aan­ gename afwisseling. De fossielen hebben soms een diameter van anderhalve meter.

Vuurland is de meest zuidelijke pro­ vincie van Argentinië en Chili en de archipel is twee keer zo groot als Nederland. Vanaf de grens met Chili rijden we een stuk over de inmiddels bekende boomloze vlaktes. Langs de weg liggen grote estancias, ranches, waar grazende kuddes schapen

‘We rijden door naar Ushuaia, de meest zuidelijke stad ter wereld’ omheen lopen. Deze estancias zijn soms complete dorpjes. Wol was hier vroeger de belangrijkste inkomsten­ bron. Tegenwoordig zijn sommige estancias verlaten en staan als spook­ steden in het landschap, anderen zijn

minder omvangrijk geworden of leven zowel van schapen als van toe­ risten. Dan begint langzaam het land­ schap te veranderen en er komen ber­ gen in zicht. In Tolhuin, in het midden van Tierra del Fuego, kam­ peren we aan een bergmeer. Het water is glad als een spiegel, de lucht grijs.

We rijden door naar Ushuaia, de meest zuidelijke stad ter wereld.

Gelegen aan het Beaglekanaal (waar de boten naar Antarctica vertrekken) en aan de voet van het Andes­ gebergte. De gemiddelde tempera­ tuur is er 10 °C. Vlakbij Ushuaia ligt het Nationaal Park Tierra del Fuego. Dit natuurge­ bied aan het Beaglekanaal heeft baai­ en, meertjes, rivieren en beboste en besneeuwde bergen. Het stikt er van de vogels: ganzen, ibissen, roofvogels en meeuwen. In dit park eindigt ook La Ruta Nacional 3, op ruim 3.000

Caroline Bier tijdens haar tocht door Patagonië

Tierra del Fuego Inmiddels zijn we beland op Vuurland. Met de pont zijn we Straat Magellaan overgestoken. Het is een tocht van ongeveer twintig minuten en met een beetje geluk zwemmen de zwart­witte kortsnuitdolfijnen een stuk met je op.

Kijk op www.meridiantravel.nl - 73

Een guacano steekt een rivier over in Torres del Paine National Park

74 - Kijk op www.meridiantravel.nl

Kijk op www.meridiantravel.nl - 75

kilometer van Buenos Aires. Het is er doordeweeks lekker rustig, in het weekeind blijken de Argentijnen graag te picknicken. Vuurtje aan en lekker barbecueën.

Torres del Paine Er is maar één doorgaande weg over Vuurland, dus we rijden weer terug, naar het grensplaatsje San Sebastian.

Hier passeren we de Chileense grens.

Je paspoort wordt niet aan de slag­ boom gecontroleerd. Je parkeert de auto aan de kant van de weg, gaat een kantoor binnen, waar niet altijd gelijk iemand is, en je werkt een paar loket­

ten af met een hoop geschrijf en gestempel. We rijden verder naar Torres del Paine. Dit wereldberoem­ de bergmassief rijst steil en grillig uit het omringende landschap omhoog.

In het gelijknamige park kun je kam­ peren met uitzicht op de piek Cuernos del Paine. Wij zien hem maar af en toe; het weer is grijs en het waait hard. Gelukkig heeft de cam­ ping goede, warme douches.

De wind blijft ook de volgende dag onverminderd hard waaien als we de Salto Grande bezoeken; een grote waterval waar we moeten uitkijken dat we niet van de rand worden

geblazen, in het grijsblauwe water onder ons. Gelukkig kun je meer doen in het park, zoals lange wande­ lingen maken, of, zoals met dit weer, met de camper de omgeving ontdek­ ken.

Als we weer op het vasteland van Argentinië zijn, rijden we noord­ waarts over Ruta 40, de Route 66 van Argentinië. Hij loopt van zuid naar noord en is over grote delen nog onverhard. We komen langs kleurrij­ ke tafelbergen, de Grot van de Handen waar afdrukken van alle­ maal handen te zien zijn, en in de verte ligt het Fitz Roy­massief. Bij de

Rechterpagina boven Langs de Pan-American Highway in de Atacamawoestijn staat de Mano del Desierto oftewel ‘Hand van de woestijn’ Rechterpagina onder Vuurland Onder Met een camper kom je op plekken waar je met ander vervoer minder snel zal komen

stad El Calafate bezichtigen we de beroemde gletsjer Perito Moreno, voordat we weer de grens met Chili kruizen.

Rijden in Chili Chili is een bijzonder land. Zo loopt er geen weg van noord naar zuid omdat de fjorden, gletsjers en ijsvel­ den het leggen hiervan onmogelijk maakt. Er is zelfs een groot gebied dat alleen vanuit Argentinië bereik­ baar is, tussen de stad Puerto Montt en het Zuidelijke IJsveld, oftewel Campo de Hielo Sur. De zuidelijke hoofdweg van Chili

De Carratera Austral

loopt door een zeer afwisselend landschap. Het eerste gedeelte wordt kenmerkt door smalle vallei­ en, snelstromende rivieren en water­ vallen. Vervolgens rijden we door tropische bossen met varens, bam­ boe en reuzenbomen. Een enorm contrast met Argentinië. Langs het General Carrera­meer staan de lupi­ ne, brem, struikfuchsia’s en fire bush volop in bloei. Het laatste gedeelte van de onverharde Carretera Austral is uitgehakt uit de rotswand boven het meer. Stenig, bochtig en steil omhoog en omlaag waardoor de uit­ zichten soms onbegrensd zijn. De

tocht in Chili is een mooi einde van onze reis door Patagonië.

Alhoewel het niet zo heel moeilijk is om je weg te vinden, blijft het reizen hier wel een groot avontuur. Het doet allemaal wel westers aan, maar in hun doen en laten zijn de Zuid­ Amerikanen dat niet. Het tijdsbesef is anders en het is vaak minder effi­ ciënt geregeld. Maar op reis heeft dat zeker zijn charme.

Een reis door Argentinië en Chili is vale la pena, oftewel zeer de moeite waard. n

Patagonië

Campers kun je zowel in Chili als in Argentinië huren. De grens passeren mag, mits je in bezit bent van een grensdocument die je bij de huur van een camper moet aanvragen. De wagen moet geretourneerd worden in het land waar je hem vandaan hebt. Er wordt overigens rechts gereden en Spaans gesproken.

Condor Travels www.condortravels.nl Liever een groepsreis? Dat kan bij Tailor Made Expeditions www.tailormade-expeditions.nl

Ë

De biefstukken in Argentinië zijn inderdaad groot en mals. Voor de niet vleesliefhebbers is ook vaak vis te krijgen of een salade. Daarnaast behoren de empanadas (gevulde pasteitjes) en de asado (halve koe of lam geroosterd aan het spit) tot de Argentijnse keuken.

OOK SOLO NAAR PATAGONIË?

Ook solo naar Patagonië? Kijk dan even bij de specialist van self drive-reizen:

NT

Patagonië heeft de reputatie dat het er zeer hard kan waaien. Dat is waar. Het is niet ongewoon dat je je deur moet vasthouden als je uitstapt, want anders waait hij uit je handen. De wind heeft regelmatig een orkaankracht.

INI

WEER

GE

CAMPERS

ETEN

AR

De Argentijnen zijn goed in improviseren. Alles wordt letterlijk aan elkaar geknoopt of geplakt. Dat merk je ook op de campings. Elektriciteitsdraden die aan elkaar geknoopt worden, een deur waar het slot niet meer van werkt, een lekkende kraan. Als je ervan uitgaat dat de campings eenvoudig zijn en je af en toe achter warm water aan moet gaan, is het heel goed te doen en zelfs onderdeel van het hele avontuur.

PAT

CH

NIË AGO

ILI

BRAZILIË

MODDER, MOERAS, MOOIST Modder en moeras. Het klinkt weinig verheffend, maar in Pantanal, vroeger bekend onder de naam Laguna de Jarayes, wordt het tegendeel bewezen.

Het draslandgebied, waarvan het grootste gedeelte van de in totaal 150.000 vierkante kilometer in Brazilië ligt, is de forste in zijn soort. Het is in meerdere opzich­ ten een unieke plek. Mede dank­ zij het vele hemelwater dat in het regenseizoen ter aarde stort, her­ bergt Pantanal een rijke collectie aan waterplanten. Letterlijk en figuurlijk wordt de pântano’ (Portugees voor ‘moeras’) alleen wel eens overschaduwt door het geroemde regenwoud van de Amazone.

Kijk op www.meridiantravel.nl - 81

`

`

echelen

HOREN, PROEVEN, RUIKEN EN ZIEN

a

Boven Op weg naar het bier worden we opgehouden door een paar nimfen Rechterpagina vanaf boven met de klok mee Werk van de Stickbitches Rechterpagina onder De binnentuin van De Cellekens met kunstenares Mariette Teugels

‘Noteer hier wat je hoort, proeft, voelt, ruikt of ziet.’ De oranje letters dansen over de vrijgelaten ruimte in een hoekje van de stadsgids. Ik loop op straat. Passeerde zojuist De Cellekens waar vroeger armlastige vrouwen in celachtige huisjes werden gepropt.Ik hoor niks. Er is slechts stilte.

Proeven en zien Mechelen lijkt een zwijgzame stad. Fietsers glijden stille­ tjes voorbij. Auto’s maken in de autoluwe stad nauwelijks lawaai en zelfs kinderen spelen rustig onder de trappen in cafés.

Wat proef ik? De heerlijke nasmaak van een maaltijdsala­ de met geitenkaas, peperkoek en frambozendressing. De fotografe at in het barokke restaurantje Nostradamus brie met balsamico.

Wat ik zie? Daar, recht voor me, breisels om een ijzeren hek. Vissen, zeemeerminnen, krabben en inktvissen. Het zwemt allemaal vrolijk langs de reling van de Melaan. Het is de noeste arbeid van de Stikbitches, een groep hippe, jonge mensen die zich bij tijd en wijle geroepen voelt de

84 - Kijk op www.meridiantravel.nl

openbare ruimte van stiksels te voorzien. Gebreid, gehaakt, genaaid. Het is om het even. Bijzondere lui die Mechelaars. Offeren hun vrije tijd op om de stad te versie­ ren. Ik noteer mijn waarnemingen in mijn eigen boekje.

Wát ik waarneem is niet belangrijk, heb ik net geleerd. Dát ik het waarneem, is waar het om gaat. Florie Wilberts van Dienst Toerisme legt uit: ‘We willen je Mechelen als local laten ervaren. Je moet zelf de stad proeven, zonder dat iemand je oplegt wat de highlights zijn. Dus is er geen gids.’

Prikkelpakket ‘Geen gids?’, herhalen we ietwat stompzinnig. Dat is een tegenvaller voor twee mensen met het oriëntatievermogen van een blinde garnaal. Bedremmeld staren we op ons plattegrondje. ‘Maar,’ sust Florie ons, ‘dat betekent niet dat we jullie aan jullie lot overlaten. We gaan op een zintuig­ lijk avontuur. Er is een boekje samengesteld met thema’s waarop je de stad kunt onderzoeken, zoals Man & Vrouw, Blauw & Groen en Van hier & Van ginds.’ Wij kiezen het thema Man & Vrouw. Lijkt ons een ijzersterk thema om

Boven De rand van de binnenstad wordt omlijst door de Afleidingsdijle Rechterpagina De Sint-Romboutstoren werd nooit afgebouwd omdat de bouwmeester geen rekening had gehouden met het gewicht

willekeurig welke stad op te onderzoeken. We worden ook voorzien van een prikkelpakket. Met het pakket mogen we op verschillende plaatsen een proeverke doen.

Een Maneblusser drinken bij brouwerij Het Anker in het Begijnhof. Of ons te buiten gaan aan kaas door ons op een De Mecheleir te storten.

Domme mannen We beginnen met bier. We lopen vanaf de Grote Markt richting het Begijnhof. Langs jonge boompjes aan het water in winterse jasjes. De Stikbitches hebben ook hier een haakspoor achtergelaten. We wor­ den opgehouden door een paar nimfen. Ze dansen naakt door de binnentuin van het monument De Cellekens. Kunstenares Mariette Teugels wekte ze uit brons tot leven.

Net om de hoek van de Stikbitches kocht zij de voormali­ ge opvang voor armlastige vrouwen. Een erfgoed uit 1854.

We staren naar de spelende jonge meisjes. Iets verder, voorbij een roos die midden in de winter nog bleek bloeit, staat een jongetje met een dwarsfluit. Hij doet of hij niet ziet dat het naakte meisje verderop vrolijk een been in de

lucht heeft gestoken.

Door naar het bier. Daar in de brouwerij doen we een ont­ luisterende ontdekking: Mechelse mannen zijn nogal dom. De historische dan. Zo werd de Sint­Romboutstoren nooit afgebouwd omdat de bouwmeester geen rekening had gehouden met het gewicht. De ondergrond kon dit zwaargewicht niet dragen waardoor de toren stomp is gebleven.

Bewijsstuk nummer twee: diezelfde toren figureert in een dwaze actie van een andere man. Op een avond in 1687 hing er een enorme rode gloed boven de kathedraal, die zelfs door mist versluierd was. Een ver­ ontruste inwoner ziet de gloed en waarschuwt: ‘Brand, brand in de Sint­Romboutstoren!’ Gehaast stui­ ven de Mechelaars de 538 treden op om de brand te blussen. Eenmaal boven bleek een wolk voor de maan de gloed te hebben gedoofd. Sindsdien heten Mechelaars Maneblussers. En zo heet ook het lokale bier dat we proeven.

Nog zo’n Mechelse slimmerik: Opsinjoorke. Aanvankelijk een pop, gemaakt in 1647 voor de Mechelse processies. Hij symboliseert de ontrouwe echtgenoot, de eeuwige zatlap

‘Hij doet of hij niet ziet dat het naakte meisje verderop vrolijk een been in de lucht heeft gestoken’

86 - Kijk op www.meridiantravel.nl

Linkerpagina boven ‘No man is ever lonely eating spaghetti’ Linkerpagina onder De smalle straatjes van het Begijnhof

die steevast zijn echtgenote afranselt. Tot de buren ingrij­ pen en hij in een laken door de straten wordt getroond en omhoog wordt gesmeten. Keer op keer. Nu is Opsinjoorke vereeuwigd in een beeld op de markt, alsof Mechelen de mannen met losse handen nog eens wil herinneren aan de gevolgen.

We verlaten de brouwerij en zigzaggen door de smalle straatjes van het Begijnhof. Een kat zit in het raam, inge­ blikt tussen twee bakken viooltjes. In het raam ernaast een poster met twee lippen. ‘Mechelen is om te zoenen’, staat eronder. Ik tuit mijn lippen, maar de man die voorbij loopt, heeft geen belangstelling.

Geschiedenis in Mechelen De binnenstad wordt omlijst door de Afleidingsdijle. We worden inderdaad afgeleid. Niet door het kanaal maar door de hoge huizen die strak in het gelid langs het water staan. En dan is daar het hoge witte gebouw dat breekt met iedere bouwstijl in de omgeving. We passeren eerst een antieke veewagon; een van de vele die joden van Kazerne Dossin naar de concentratiekampen voerde. Want dat is wat het witte gebouw herbergt: de verschrikkingen van de Holocaust en andere gebeurtenissen waar mensenrechten werden geschonden. Lange tijd staren we stilletjes naar de vele foto’s op de muur. De slachtoffers van de Holocaust een gezicht geven, is waar het museum wonderwel in slaagt.

Stilletjes komen we weer buiten en voegen ons in de stilte van de stad. We zijn toe aan troost en gaan op zoek naar sterke vrouwen. Naar ‘ons Margriet’, zoals Margaretha van Oostenrijk door de Mechelaars liefkozend wordt genoemd. We strijken even over de stenen zoom van haar jurk. Sinds ze in 1849 op een voetstuk werd geplaatst, waakt ze fier over Mechelen.

Als driejarige werd Margriet aan de Franse kroonprins uit­ gehuwelijkt en richting het Franse hof gebonjourd. Nog geen elf jaar oud en ze wordt alweer teruggestuurd. In Mechelen wordt ze opnieuw uitgehuwelijkt. Ditmaal aan de Spaanse Don Juan. Aangezien hij al tijdens de witte­ broodsweken overlijdt, vrezen we dat Margriet een ander prikkelpakketje meekreeg.

Na de dood van nog een echtgenoot ­ Philibert uit Frankrijk ­ komt ze terug naar Mechelen waar ze land­ voogdes wordt van de Nederlanden en Mechelen uitkiest als haar zetel. Terwijl we nadenken over het leven van deze Renaissanceprinses zijn we inmiddels het middeleeuwse

centrum doorgestoken en staan we aan de oever van de Dijle.

Andere thema’s We steken de brug over en kiezen voor een houten voet­ pad dat ons dwars door de stad over het water voert.

Voorbij de Vismarkt, café de Gouden Vis, moderne lofts en oude panden. Een paar scholieren roken een sigaret aan de overkant van het water. De Kruidtuin doemt op, één van de groene longen van de stad.

Ook op het water is het stil. Ongemerkt zijn we een ander thema binnengestapt: Blauw & Groen. Dat van de water­ tjes en de vele parkjes van Mechelen. Maar niet voor lang, want als we weer aan wal stappen, staren we even later in de bruine ogen van twee heuse mannen van vlees en bloed. Het zijn de gebroeders Tosun, uitbaters van de onlangs geopende Eataly. Ze bieden ons een bord spag­ hetti met pepersaus aan. ‘No man is ever lonely eating spag­ hetti’, lees ik op de muur. Met de mannen zijn we opnieuw op een Mechels thema gestuit: Van hier & Van ginds, waar­ in je kennis kunt maken met de culturen en gebouwen van de kleurrijke bevolking. Zoals Congolezen en Assyrische christenen die uit Turkije vluchtten.

Wij gaan verder met het Man & Vrouw­thema. Wat ik voel? Een verkild lichaam, dat smeekt om de warmte van een Mechels café. Wat ik ruik? ‘Friet!’, zegt de fotografe. ‘Ik ruik friet.’ n

Begijnhof

Kijk op www.meridiantravel.nl - 89

90 - Kijk op www.meridiantravel.nl

_APLAND DE KOUDE KRACHT VAN

Kijk op www.meridiantravel.nl - 91

i

Voor velen zal het beeld van Fins Lapland bestaan uit sneeuw, koude en de Kerstman. Maar Fins Lapland heeft veel meer te bieden. In deze laatste wildernis van Europa lopen bijvoorbeeld ook nog beren, wolven, elanden, veel­ vraten en lynxen vrij in de natuur rond. De kans om deze tegen te komen is echter heel klein. De populatie is niet groot en met een kleine 94 duizend vierkante kilometer aan oppervlakte is Fins Lapland voor hen groot genoeg om een ontmoeting met de mens te ontlopen. De kans om een rendier te zien is aanzienlijk groter, aangezien er zoʹn tweehonderdduizend rendieren in Fins Lapland rond­ lopen. Met ʹslechtsʹ 190.000 inwoners betekent dit dat er meer rendieren dan mensen in Lapland zijn.

Grens Het is lastig om de exact aan te geven waar Lapland begint en eindigt. Van oudsher wordt het gebied waar de rendieren leven Lapland genoemd. Dit komt tegenwoor­ dig grotendeels neer op het gebied in Noord­Europa dat boven de poolcirkel ligt. Lapland spreidt zich uit over de noordelijkste provincies van Noorwegen, Zweden, Finland en een gedeelte van Rusland. Veelal wordt er aan Finland gedacht bij de benaming Lapland. Dit komt omdat de noordelijkste provincie van Finland Lappi ofte­ wel Lapland heet. Lapland is min of meer het land van de rendieren, maar ook van de oorspronkelijke inwoners die

vaak Lappen worden genoemd. Deze benaming wordt door hen echter als een scheldwoord gezien. Zij noemen zichzelf ʹSamenʹ of ʹSamiʹ. De Samen zijn van origine een nomadisch volk dat met hun rendierkuddes door Lapland trekt. De rendieren voorzien hen van voedsel en huiden en dienen daarnaast als vervoersmiddel.

Oorspronkelijk waren er drie verschillende Samen te onderscheiden. De berg­Samen die met de rendierkuddes meetrokken, de bos­Samen die naast rendierhouderij ook van landbouw leefden en de kust­Samen die leefden van jacht, visserij en veeteelt. De natuur bepaalde het dage­ lijkse leven bij de Sami en eigendom van land bestond niet. Strakke landsgrenzen waren niet nodig en vandaar dat Lapland die niet heeft. Het ʹallemansrechtʹ is een nog bestaande vrijheid, die uit deze oudheid stamt.

Actieve Nederlanders Ik begin mijn bezoek aan Lapland in Pyhä en eindig in het gebied rondom Salla. Het Nederlandse Scandinavian Wintersports is een kleine reisorganisatie maar belangrijk voor Pyhä. ‘Twintig procent van de gasten hier is Nederlands. Nederlanders zijn actieve vakantiegangers, net even anders dan de Russen en Engelsen’, aldus Antti Keskitalo, een gids waarmee ik een sneeuwschoenwande­ ling maak door Pyhä National Park. Op de volgende pagi­ na’s een beeldverhaal van mijn reis.

Rechterpagina vanaf linksboven met de klok mee Wandelen op sneeuwschoenen vereist enige oefening; Anniki Aaltonen en Matti Siuko van restaurant Tsokka; Opgevroren mist op het houtwerk van restaurant Tsokka; De rendieren krijgen te eten; Klaar voor vertrek; Tijdens de pauze van een rendiertocht zorgt gids Timo Tuuha voor een knetterend kampvuur In het midden Rendierhart is een delicatesse in Lapland Onder Verse sneeuw

92 - Kijk op www.meridiantravel.nl

Hiking Met wandelgids Antti en zijn hond Gino maken we een hike in het Pyhä National Park nabij het wintersportplaatsje Pyhä. We beginnen in de bossen en eindigen de tocht in de Isokuru Gorge, de diepste kloof van Finland tussen de bergen Kultakero en Ukonhattu.

Kota’s De afstanden in Lapland zijn groot. Iedereen in deze omgeving is dan ook in staat om middenin de natuur een vuur te maken, wat belangrijk is als je verdwaalt. Zo ook Antti. Tijdens onze wandeling maakt Antti op zijn ‘eigen’ vuur een heerlijke lunch voor ons klaar in een zogenaamde kota. We eten verse rendiersoep en gerookte zalm.

Sneeuwsafari’s In Fins Lapland draait veel zo niet alles om het genieten van de natuur. Je kunt zelfs vanuit Rovaniemi Airport direct een sneeuwsafari maken. De meest bekende en populairste safari is natuurlijk een sledetocht met huskies.

Samen met een bijrijder maak je een kilometers lange tocht door de sneeuw. Een droom van velen. Een andere, minder bekende manier om je door de Lapse sneeuw te verplaatsen is per sneeuwscooter. Benjam Molanen (foto links) begeleidt sneeuwsafari’s op sneeuwscooters. Het rondje dat wij maken is slechts een paar kilometer maar onvergetelijk. Glijdend door witte bossen en over besneeuwde meren heb je Lapland helemaal voor jezelf.

‘The middle of (s)nowhere’ Salla noemen ze het dorp ‘In the middle of nowhere’. De gemeente Salla telt van noord naar zuid 300 kilome­ ter. In het midden van dit gebied ligt een klein dorpje met dezelfde naam. In de winter zijn het vooral de bui­ tenlandse gasten die in Salla verblijven. De Finnen zelf komen hier graag in de lente of zomer. ‘Je kunt hier eindeloze langlaufloipes en een paar schitterende skipistes’, aldus is Paula Aspholm (foto rechtsonder).

Fins Lapland ALGEMEEN Lapland is de naam voor de meest noordelijke gedeelten van Noorwegen, Zweden, Finland en een gedeelte van Rusland. Bijna heel Lapland is ten noorden van de Poolcirkel, welke ook door Rovaniemi loopt. Fins Lapland is groter dan de landen van de Benelux samen.

KLIMAAT De gemiddelde temperatuur in de winterperiode is 13°C, maar temperaturen van -30°C of minder kunnen voorkomen. Zomers ligt de gemiddelde temperatuur tussen 14°C en 20°C en zijn zomerse temperaturen van 30°C geen uitzondering.

SNEEUW

de luchthaven van Rovaniemi. Je kunt echter praktisch overal terecht met een pinpas of creditcard.

TIJDZONE Tijdsverschil met Finland is +1 uur.

TAAL

DRINKWATER

In Fins Lapland wordt Fins als voertaal gesproken.

Een kleine minderheid spreekt de Sami taal. Over het algemeen spreekt men ook goed Engels.

De waterkwaliteit in Finland is het hoogste ter wereld en derhalve uitstekend drinkbaar.

GELDZAKEN

Het voltage is idem aan Nederland, een omvormer is dus niet nodig.

VOLTAGE

MEER INFO Scandinavian Wintersports Sluispolderweg 11A17 1505 HJ Zaandam Tel. +31(0)75 - 6 159 759 info@scandinavianwintersports.nl www.scandinavianwintersports.nl

D L A N L A P

W

E

D

E

N

GE

N

Z

WE

Finse valuta is de Euro. Neem voldoende contant geld mee. Pinautomaat t.b.v. geldopname zijn schaars, zo is er ook geen automaat aanwezig op

OR

Het Noorderlicht wordt ook wel Aurora Borealis genoemd en is een natuurverschijnsel van prachtig gekleurd licht in de donkere Arctische avond.

Noorderlicht activiteit kan het hele jaar door plaatsvinden, maar is enkel waarneembaar als het donker is. Dus vandaar dat de kans om het Noorderlicht te spotten steeds geringer wordt naarmate het later in het seizoen is. Dit heeft dus niets te maken met bepaalde maanden of perioden. Voorspellingen zijn lastig te maken, echter een paar dagen van te voren kan men wel de intensiteit van de activiteit in de atmosfeer - en dus de kans op de aanwezigheid van Noorderlicht - aangeven.

De eerste sneeuw valt in oktober of november en smelt in april of mei. De dikte variëert van een halve meter tot een meter. De meest sneeuwzekere periode is van half december tot begin april.

FI

NL

AN

D

NO

NOORDERLICHT

Kijk op www.meridiantravel.nl - 99

f

c

PIRITUELE

LEKKEN

uit over grasgroene heuvels met schapen en highland cows, de eenvou­ dige witte huisjes die over het land­ schap zijn gestrooid en de door de ochtendzon verlichtte oude abdij die een stukje verderop ligt. Er is niets wat me aan de moderne tijd doet denken. Ik zou niet alleen naar Schotland, maar ook naar een paar eeuwen geleden kunnen zijn gereisd.

Het eiland Iona is een vlekje op de kaart: het is nog geen vijf kilometer lang en twee kilometer breed. Het regent er vaker wel dan niet en het is lastig te bereiken, met een vier uur durende rit door de bergen, een veer­ boot, een eiland en nog een veerboot.

Schrijfster Susan Smit (1974) houdt van spiritualiteit en bezoekt graag spirituele plekken. Ze bezocht fa­ meuze bedevaartsoorden en beleef­ de magische momenten bij eeuwen­ oude heiligdommen. Voor Meridian Travel schrijft ze een column met dezelfde invalshoek waarvoor ze onder andere bijzondere bede­ vaartsoorden en krachtplekken in de wereld bezocht.

DOOR SUSAN SMIT

Vol ontzag kijk ik naar de overblijfse­ len van het klooster van Iona, het hei­ lige eiland voor de westkust van Schotland. Het is niet meer dan wat op elkaar gestapelde stenen, goed geconserveerde bogen, Keltische kruizen en bloeiende onkruidbosjes, maar ik ben er stil van. Duizend jaar geleden was dit een beroemd cen­ trum van wetenschap en kunst. Hier zou ook het geheimzinnige vroegch­ ristelijke manuscript, het Book of Kells, zijn geschreven. Het is nog vroeg en er zijn nog geen andere pelgrims die de rust verstoren. Genietend kijk ik

100 - Kijk op www.meridiantravel.nl

‘Al eeuwenlang is Iona een bedevaartsoord voor pelgrims, zondaars, koningen, geestelijken en reizigers’ Toch komen er per jaar zo’n 250.000 pelgrims naar Iona. Want zo klein als het eiland is, zo groot is haar reputa­ tie. Al eeuwenlang is Iona een bede­ vaartsoord voor pelgrims, zondaars, koningen, geestelijken en reizigers.

De Schotten zeggen: ‘Toen Edin­ burgh alleen nog maar een rots­ klomp was en Oxford een moeras, was Iona beroemd.’

Als de avond valt, maakt de vriende­

lijke sfeer van deze plek plaats voor geheimzinnigheid. Het is er doodstil en ineens word ik me er bewust van hoe geïsoleerd ik ben. Voet zetten op Iona voelt als teruggaan in de tijd.

Het is of dit kleine eiland een eigen tijd heeft, ritme volgt en tradities voortzet, geïsoleerd van de rest van de wereld. De eeuwenoude riten en inzichten worden beschermd door de kleinschaligheid van het eiland en de zee die haar omringd. Het is goed voorstelbaar dat op een plek als deze, in alle afzondering en verstilling, visi­ oenen en ingevingen gemakkelijker je bewustzijn kunnen binnendringen.

Voordat ik de volgende ochtend ver­ trek wandel ik over een afgelegen ste­ nenstrandje tussen twee uitlopers. De bruine, grijze, witte en roze stenen lij­ ken samen van een afstandje een zil­ verkleurig licht uit te stralen. De ste­ nen die lichtgroen geaderd zijn, wor­ den ‘Sint Columba’s tranen’ ge­ noemd, naar de man die in de zesde eeuw vanuit Iona het Keltische christendom naar Schotland heeft gebracht. Ik pak een van de stenen op en voel hoe glad en rond het is – afge­ sleten door de zee, eeuwenlang aan de elementen en de vriendelijke ener­ gie van Iona blootgesteld. Ik houd de steen even in de palm van mijn hand en steek het dan in mijn zak in de hoop iets van haar sereniteit mee naar huis te kunnen nemen, naar mijn eigen tijd en mijn plaats, waar alles zoveel zwaarder is en sneller lijkt te gaan.

Susan Smit (1974) is romanschrijfster en columniste. n

Foto rechts Kruis bij St. Columba Abbey op Iona

Foto Shutterstock.ccm

ALLES-IN-1 OP CURAÇAO

[

Het regent als ik me meld bij de Substation. Het is een verfrissende, maar keiharde tropische regenbui. Één van de piloten van de sub vertelt over de oranje capsu­ le. Adriaan Schrier, beter bekend als ‘Dutch’, bracht hem naar het eiland toen de fervent duiker door ouder­ dom en lichamelijke beperkingen de oceaanbodem niet meer van dichtbij kon zien. Voor zijn verjaardag kocht hij zo’n submarine: een duikbootje dat voornamelijk professioneel wordt gebruikt door bijvoorbeeld NASA. Hij was meteen zo enthousiast, dat hij de Substation toegankelijk wilde maken voor andere dui­ kers. En voor de ‘gewone man’, alhoewel dat met een prijs van 650 dollar per duik een understatement is. De sub, waarin je vrij kunt ademen bij een normale druk, is ontworpen voor dieptes tot zo’n 600 meter, maar de Substation neemt geen risicoʹs en gaat tot ‘maar’ 300 meter. Ik reken even snel. Dat is net zo diep als de Eiffeltoren hoog is, ofwel drie keer de Utrechtse

Domtoren. En dat zijn dieptes waarop je als duiker nooit komt en die je dus met trots op je recordlijst kunt zetten.

300 meter diep in een bootje Aangezien ik dit avontuur niet zo zie zitten, neemt fotograaf Henny mijn honneurs waar. Zij durft wel. Er zijn vijf plekken: vier voor avonturiers en een voor de piloot. Zodra de oranje capsule uit de garage is gere­ den en het 6 ton wegende apparaat met een kraan in het dok is gezet (en na een goede instructie, het teke­ nen van vrijwaringspapieren en het uit hygiënisch oogpunt aantrekken van sokken), gaan de passagiers aan boord door een smalle opening. Twee passagiers liggen op hun buik voorin, de piloot past daarachter.

Achter haar zijn nog twee minizitplaatsen, waar Henny plaatsneemt. Onder water wordt er van plek gewisseld. Dan gaat de capsule dicht en vaart hij het

Kijk op www.meridiantravel.nl - 103

Linkerpagina Het gevaarte onder water gefotografeerd Deze pagina Een wrak op de bodem is goed zichtbaar

Linkerpagina vanaf boven met de klok mee Henny heeft zojuist een haai van een visje voorzien; Dolphin Suites; Dolphin Encounter, leuk voor ouders met kleine kinderen; Aan de kinderen wordt het leven van zeeschildpadden uitgelegd; Sea Aquarium Park Deze pagina Nico voert een permit

dok uit om al snel, maar rustig, in de diepte weg te zin­ ken. Er gaat een volgboot mee die constant contact houdt en een duiker met camera schiet fantastische plaatjes als de capsule nog op een voor hem accepta­ bele diepte vaart. De duik duurt anderhalf uur en ik ben blij als Henny weer uit de capsule kruipt.

‘Helemaal niet eng!’, roept ze met een brede grijns en ook haar Braziliaanse medepassagiers vonden de duik indrukwekkend. Het zeeleven zwemt voor je neus langs en ook een scheepswrak op de bodem heeft indruk gemaakt.

Beginnen met vijf dolfijnen Als je de slagboom passeert bij de ingang van het Sea Aquarium Park en de brug oversteekt, loop je tegen een schip aan, een mijnenveger van zestig jaar oud.

Dutch Schrier kocht dit ruim 50 meter lange schip van de Koninklijke Marine, toen het in 1991 uit de vaart werd genomen. Het goed onderhouden vaartuig werd vastgelegd op deze centrale plaats omdat Dutch er zijn kantoor in wilde vestigen en graag middenin ‘zijn park’ wilde vertoeven. Wat in 1984 begon als een zee­ aquarium waar bezoekers vissen en andere inheemse tropische (zee)dieren konden bekijken en onder bege­ leiding van dierverzorgers een meet, greet and feed kon­ den meemaken, groeide in veertig jaar uit tot een Koninklijk educatie­ en belevingscentrum waar inmiddels zeven bedrijven onder één dak allerlei aspecten van marine life faciliteren. In 2001 begon de

bouw van een groot dolfijnresort: een enorm hoofd­ bassin en vier getijdenbassins waar elk 40.000 m3 zee­ water in­ en uitstroomt. Een jaar later werd de wereld­ beroemde dolfijnentrainer George Kieffer aangetrok­ ken die met vijf tursiops­dolfijnen begon. Weer een jaar later volgden er nog vier en ieder jaar wordt de dolfij­ nengroep uitgebreid met dolfijnen die in de thuisbas­ sins worden geboren. In 2002 werd de Curaçao Dolphin Acadamy realiteit en twee jaar later het Curaçao Dolphin Therapy & Research Center: de thuisbasis van dolfijnen als helper en healer voor (voor­ namelijk) kinderen met een beperking. Dolfijnen heb­ ben een geweldig intuïtief vermogen om te kunnen spelen en helpen en blijken psychologisch en lichame­ lijk herstel te kunnen bevorderen. Hoofd therapietrai­ ner Esther Kooijman leidt ons rond. ‘Een optimale ver­ zorging van de dolfijnen is de basis. Je kan dit werk alleen maar doen als je van dieren en mensen houdt’, zo stelt ze. Het is een gevoel dat het centrum uitstraalt en dat we later ook bevestigd krijgen van enkele ouders, als we met een aantal gezinnen met kinderen met een beperking een boottocht maken langs de kust van Curaçao en door het Spaanse Water.

Haaien voeren Het tweede schip van het park ligt aangemeerd binnen een lagune met grote tropische vissen die graag de schaduw van de boot opzoeken. Door de glaswanden in de bodem en zijkant van het schip kun je onder

Kijk op www.meridiantravel.nl - 107

andere paardmakrelen, permits en tarponnen zien.

Maar veel leuker is het om samen met ze te zwemmen onder begeleiding van een gids en een duikster met onderwatercamera, zodat je de vissen kan voeren.

Schrik niet als er een pijlstaartrog loskomt van de bodem: het gif is uit de staarten gehaald. Er staan ook bassins waar je haaien en zeeschildpadden kunt voe­ ren.

Dolphin Dive maken (brevet vereist) in een bassin, maar ook in open zee, waarbij de dolfijnen rollebollend met je dollen. Wij zwemmen met de dolfijnen in een bassin en we hebben geluk dat toptrainer George Kieffer ons assisteert en de dieren lang met ons contact laat houden. Ik beweeg me zijdelings van de dolfijn en moet stevig doorflipperen om mijn favoriet te kunnen bijhouden. Hij (of zij) blijft lang bij me zwemmen, wat een intens verbonden gevoel geeft.

Verbonden met dolfijnen Naast de dolfijnen die worden ingezet voor therapie, zijn er ook dieren voor entertainment, alhoewel de Dolphin Academy ook in deze gevallen liever spreekt over educatie. Naast een Dolphin Show zijn er ook programmaʹs als een Dolphin Encounter. Terwijl je middeldiep in het water aan de rand van een bassin staat (met eventueel een klein kind op je arm), dirigeert een trainer de dolfijn langszij zodat er geaaid kan wor­ den. En voor je neus doet het dier kunstjes, zoals lawaai maken, lachen, rugzwemmen, spetteren en je een kus geven. Iets dat je uitgebreider kunt ervaren als je een Dolphin Swim doet in het grote bassin, waar je met de dieren mag meezwemmen met alle bovenge­ noemde trucjes erbij en waarbij je tenslotte wordt opgeduwd door twee dolfijnen wanneer je ze mag vastpakken bij hun rugvinnen. Je kunt ook een

Dolphin Suites Hotel Op wandelafstand van het park staat het Dolphin Suites Hotel. Vanzelfsprekend is het hotel ingericht op rolstoelgebruik. Mensen zonder en met een beperking bivakkeren er samen en die acceptatie bepaalt de sfeer in het hotel. Voor het strand hoef je slechts een straat over te steken. Hier kun je rustig een kilometer langs de kust zwemmen doordat een evenwijdig aan de oever lopende strekdam het wilde zeewater van de Caribische Zee breekt. Dolphin Suites Hotel ligt verder mooi centraal op het eiland, waardoor Willemstad, en ook andere interessante plekken van het eiland, goed bereikbaar zijn.

Al met al kun je zo een vakantie lang op het park blijven, aangezien het hier van alle gemakken is voorzien. n

Praktische info TIJDSVERSCHIL Curaçao heeft geen zomer- of wintertijd. Ten opzichte van Nederland is het in de winter vijf uur vroeger. Vanaf begin april tot eind september is het op Curacao zes uur vroeger.

mogen maximaal drie maanden blijven met verlenging tot zes maanden.

GELD De officiële munteenheid is de Antiliaanse gulden die is gekoppeld aan de dollar.

TAAL De officiële taal op Curaçao is Nederlands. De voertaal is echter Papiaments, een Creoolse taal waarin Europese en Afrikaanse invloeden zijn vermengd.

REISDOCUMENTEN Nederlanders volstaan met een geldig paspoort (geldig bij terugkeer) en een retourticket. Een identiteitskaart wordt niet geaccepteerd. Nederlanders

108 - Kijk op www.meridiantravel.nl

SEA AQUARIUM PARK www.dolphinsuites-curacao.com www.curacao-sea-aquarium.com www.curacaodolphintherapy.com www.substation-curacao.com www.pelicanboattrips.com www.dolphin-academy.com www.oceanencounters.com

Nico surft mee met twee dolfijnen

Ervaar de nieuwe standaard in vliegen.

Ervaar de Qantas A380.

De nieuwe Qantas A380 vliegt nu op verschillende routes tussen Londen en Sydney en biedt de nieuwste standaard in zowel Economy, Premium Economy, Business en First Class.

Qantas A380 een klasse apart.

Boek nu op qantas.nl of ga naar uw lokale reisagent.

`

` _ EET A

OCAL

PERSOONLIJKE ONTMOETINGEN IN SRI LANKA EN INDONESIË De momenten van een reis die écht bijblijven zijn persoonlijke ontmoetingen met de lokale bevolking.

Kennismaken met andere mensen en culturen door middel van een wandeling, een kopje thee of een kooksessie thuis, dát is waar het bij reizen vaak om gaat.

T E K S T & F O TO G R A F I E LUCY KILKENS EN SUSANNE WEIJTS

Kijk op www.meridiantravel.nl - 111

`

_

EET A

OCAL

a

Boven De lokale jeugd Rechterpagina Homestay op platteland rond Kandy

Natuurlijk. De Borobudur op Java is prachtig. De aan­ blik van de binnenplaatsen van het paleis van Jogjakarta blijft je voor je leven bij. En de doordringen­ de blik van de oude orang­oetang in Bukit Lawang, Noord­Sumatra , deed je toch schrikken. In Sri Lanka is de Tempel van de Tand te Kandy meer dan de moeite waard, evenals de enorme stupa’s van Anuradhapura en de boeddhistische grotten van Dambulla. Al deze bezienswaardigheden staan in prachtige, heldere kleu­ ren op de foto in het vakantiealbum en getuigen zeker van een fantastische reis. Geen twijfel over mogelijk.

Maar de momenten die écht bijblijven, dat zijn juist de

112 - Kijk op www.meridiantravel.nl

sporadische persoonlijke ontmoetingen met ­gewoon­ mensen. Kennis maken met andere mensen en cultu­ ren door middel van een wandeling, een kopje thee of een kooksessie thuis, dat raakt het hart nou eenmaal op een andere en vaak meer indringende manier. We drin­ ken allemaal thee, koffie of een glaasje water, genieten allemaal van de gewassen op het land of van een lekke­ re hap die met zorg is bereid. Waar je ook woont op deze aardbol. In dit normale, dit bijna vanzelfspreken­ de, schuilt het bijzondere. Het brengt je voor een moment even echt bij elkaar. We hebben het aan den lijve ondervonden.

Lucy ontmoet mevrouw Molagoda in de theevelden bij Kandy, Sri Lanka In wat voor huizen wonen Sri Lankanen buiten de stad? Hoe slapen ze, hoe koken ze, wat eten ze? Moet ik mee hout sprokkelen? Gaan alle kinderen naar school? Vol vragen ga ik naar mijn homestay in de binnenlanden van Sri Lanka vlak bij de stad Kandy, die zo bekend is om de boeddhistische Tempel van de Tand. Antwoorden op mijn vragen krijg ik zeker, maar bij aankomst blijkt mijn homestay alles behalve door­ snee.

Vanaf het moment dat ik het landgoed van mevrouw Molagoda betreed, is het maar liefst tien minuten rij­ den door de thee­ en kruidenplantages voordat het grote, Brits­koloniaal uitziende landhuis voor me opdoemt. Het wit gekalkte huis met grote pilaren die samen een voorportaal vormen is totaal niet wat ik had verwacht.

De butler, Jaya, verwelkomt me en gebaart me naar een bankje aan het eind van de hal. Daar wacht ik geduldig af terwijl ik mijn ogen uitkijk: de muren hangen vol met oude familieportretten, de klassieke meubels date­ ren uit de 19e eeuw en het hele huis ademt een nostal­ gische sfeer uit. Dan verschijnt mevrouw Molagoda; een imposante mevrouw wiens persoonlijkheid meteen de hele ruimte vult. Onder het genot van een kopje thee en versgebakken kokis (vermoedelijk een leenwoord uit het Nederlands: ‘koekjes’) maken we kennis met elkaar.

Mevrouw Molagoda’s vader was een belangrijk politi­ cus en diplomaat en woonde tot zijn dood in 1989 op dit landgoed. Zij erfde het landgoed, maar omdat ze met haar gezin in Colombo woonde, was het moeilijk te onderhouden en raakte het in verval. Enkele jaren geleden is mevrouw als weduwe teruggekeerd om dit

`

_

EET A

OCAL

Boven Mevrouw Molagoda (rechts) met haar dochter Rechterpagina vanaf linksboven met de klok mee Curries voorbereiden met kleindochter Molagoda; Kokosnoot schrapen; Zelfbereide Sri Lankaanse curries; Marktkoopman in Kandy

prachtige erfgoed in ere te herstellen.

Ze wijst naar een grote foto in de hal waarop een meis­ je een hand geeft aan de Britse koningin Elizabeth II. Trots vertelt mevrouw Molagoda dat zij het meisje op de foto is. ‘Queen Elizabeth’s first visit to Ceylon, 20 April 1954’, zegt het onderschrift. Ik feliciteer haar met het feit dat zij vandaag, 20 april 2014, precíes zestig jaar geleden de koningin heeft ontmoet. Dit brengt een grote lach op haar gezicht, en ik merk dat haar herin­ nering aan dit moment nog springlevend is.

Bij zonsopgang maak ik met butler Jaya een wandeling over het indrukwekkende landgoed. Ondanks zijn gebrekkige Engels weet hij duidelijk te maken dat er zo’n vijftig mensen op het landgoed wonen die alle­ maal voor mevrouw Molagoda werken. Zijn ouders werkten al voor haar ouders, en de families op dit landgoed wonen hier al generaties lang. Er is een school, een winkeltje en zelfs een theefabriek waar thee van eigen land wordt geproduceerd. Nadat we aan de Mahaweli­rivier de zon hebben zien opkomen, stop­ pen we even bij het huis van Jaya’s broer voor een kopje koffie. Zo zie ik ook een thuis van iemand anders. Werkelijk niet te vergelijken met het thuis van mevrouw Molagoda, maar ik word er net zo welkom geheten. Na de koffie pakken we de tuktuk naar de markt in Kandy om ingrediënten voor de lunch te kopen. Van mevrouw Molagoda heb ik al instructies

114 - Kijk op www.meridiantravel.nl

gekregen: alles aanwijzen wat ik wil hebben, en Jaya laten betalen, want ze heeft hem genoeg geld meege­ geven. De markt is een fantastisch avontuur. Kleurige, vaak onbekende groentes en fruit keurig op elkaar gestapeld geven de markt de allure van een museum.

Ik kies vooral die groentes waarvan ik nieuwsgierig ben wat het is, maar ik moet wachten tot we ‘thuis’ zijn voor iemand het me kan vertellen.

Terug op het landgoed blijkt dat de dochter en klein­ dochter van mevrouw Molagoda een paar dagen komen logeren. Het meisje neemt me meteen mee de keuken in, waar ik de gekochte groenten overhandig aan de kokkin des huizes. Goedkeurend kijkt ze naar – zo leer ik later – de okra en de luffa die ik heb meege­ nomen van de markt. Maar we beginnen niet aan de curries voordat kleindochter me wat essentiële kneep­ jes van het vak leert. Stap één: het schrapen van een kokosnoot.

Hoewel deze homestay alles behalve een ‘gewoon’ huis is, maak ik hier kennis met het plattelandsleven en de dagelijkse beslommeringen van Sri Lankanen van diverse pluimage, van theeplukster tot scholier en van butler tot grande dame. Eén ding hebben ze alle­ maal gemeen: met een grote glimlach verwelkomen ze je overal even hartelijk en samen nemen we deze bij­ zondere ontmoetingen mee in onze herinneringen.

`

_

EET A

OCAL

Susanne ontmoet Ikbal in de Harau Vallei, West-Sumatra, Indonesië ‘Good morning!’ klinkt het als we uit de auto stappen.

Een vrolijke man met mini­sik komt enthousiast op ons af. Dat is Ikbal. Ik ben aangekomen in de prachtige Harau vallei op West­Sumatra, op ongeveer anderhalf uur rijden van de stad Bukittinggi. We bevinden ons in het land van de Minangkabau, een groot, trots volk met eigen taal en cultuur. Vooral hun bijzondere hui­ zen met enorme daken als halve maansikkels springen in het oog en zijn wereldberoemd.

Ikbal neemt ons direct mee op sleeptouw door de Harau vallei waar hij is geboren en getogen. Hij woont er nu met vrouw en kinderen. De Harau vallei is eigen­ lijk een smalle kloof waar de Minangkabau al eeuwen­ lang hun rijstvelden bewerken. De bijna loodrechte, metershoge wanden van de kloof geven deze vallei een unieke uitstraling. Ikbal noemt het niet voor niets ‘de verborgen schat van Sumatra’.

Ze zijn bezig fruit uit de bomen te schieten met een katapult, en we besluiten ze een handje te helpen. Eén jongetje wordt ongeduldig en besluit in de boom te klimmen om een rijpe papaja voor ons te plukken.

Plotseling zorgen donkere wolken voor een enorme plensbui die ons binnen enkele seconden doorweekt.

Voordat we het weten zitten we binnen bij een buurt­ genoot die ons een kopje koffie aanbiedt tot het ergste natuurkabaal voorbij is. Dat zal je in Nederland niet vaak gebeuren!

Dan is het tijd om bij Ricky, vriend van Ikbal te gaan kokkerellen. We passen met z’n vijven nét in het kleine Linkerpagina Uitzicht vanuit de bamboe bungalow in Harau Onder Ikbal aan het werk

We wandelen dwars door de rijstvelden en langs de akkertjes van zijn buurtbewoners, struikelen over betelnoten die te drogen liggen, plukken cacaovruch­ ten van de bomen en proeven hiervan het zoete vrucht­ vlees. Ikbal wijst ons op jackfruit dat met zijn stekelige uiterlijk een beetje op het sterk riekende fruit durian lijkt. Jackfruit smaakt echter meer als groente en vol­ gens Ikbal krijgen we het vruchtvlees straks in de cur­ rie geserveerd. Spannend! Ikbal raakt niet uitgepraat over alles wat zijn vallei te bieden heeft. Hij staat stil bij een boom waarin twee enorme kevers zitten met kaken als een nijptang. Deze kever is groter dan een ping­ pongbal! Wij kennen deze kever bij de naam vliegend hert. Het zoontje van Ikbal speelt met de kevers en houdt ze plagend dicht bij mijn gezicht. Ik lach wat meewarig en sprint snel door naar de volgende boom.

In het dorpje van Ikbal worden we uitbundig welkom geheten door een groepje kinderen dat op straat speelt.

Kijk op www.meridiantravel.nl - 117

maar gezellige en schone keukentje. Voordat we de handen uit de mouwen mogen steken, legt Ricky uit wat er op het menu staat Ayam Rendang: kip in zelfge­ maakte kokos­ en kruidensaus. Het blijkt een enorm werk om alle kruiden en kokos gereed te maken maar omdat we het samen doen, is het een waar feest.

Ricky’s zus komt ons nog even een handje helpen en dan is het tijd om in de knusse woonkamer te genieten van onze zelfgemaakte currie.

Ikbal neemt ons na het eten mee naar zijn huis. Op zijn land heeft hij een paar eenvoudige maar smaakvolle bamboe bungalowtjes gebouwd. Het uitzicht is grandi­ oos. Vanuit de kleine veranda van ons huisje kijken we uit op een lotusvijver waar de kikkers een concert geven, de knalgroene rijstvelden en de onvermijdelijke steile kliffen die de vallei omzomen. Samen met Ikbal proosten we op deze mooie ontmoeting. n

Wil jij ook locals bezoeken?

Zin in een persoonlijke ontmoeting op reis door middel van een kooksessie, wandeling of een kopje thee? De Azië-reisspecialist Dimsum Reizen biedt de mogelijkheid tot persoonlijke ontmoetingen aan elke reiziger door middel van haar Meet a local-activiteiten op reis.

MEER INFORMATIE Dimsum Reizen Kromme Nieuwegracht 12 3512 HG UTRECHT Tel. +31(0)30 230 08 47 info@dim-sum.nl www.dim-sum.nl (en dan klikken op meet a local)

Onder vanaf linksboven met de klok mee Susanne aan het werk; Jackfruit Curry; Alle gasten op een rij; Drogende betelnoten

Verre Reizen op maat

Afrika - AustraliĂŤ, Nieuw-Zeeland & Pacific - AziĂŤ USA & Canada - Midden- & Zuid-Amerika - Caribbean Bent u op zoek naar een verre reis op maat, dan bent u bij NBBS Reizen aan het goede adres.

Onze ervaren medewerkers maken graag een offerte op maat, volledig afgestemd op uw reiswensen.

U kunt rekenen op onze uitgebreide kennis en ervaring.

www.nbbs.nl - E info@nbbs.nl - T 010 2 891 891

ACTIEF OP DE

AZOREN De Azoren staan vooral bekend als wandelbestemming, als tussenstop voor zeilers, als plek om walvissen te spotten en om de vulkanen. Dat het ook een uitstekende plek is om per mountainbike te verkennen, is minder bekend. De archipel is een prachtige bestemming voor fietsliefhebbers.

T E K S T N I C O D E B O E R F O TO G R A F I E N I C O D E B O E R , H E N N Y W E E L

120 - Kijk op www.meridiantravel.nl

Kijk op www.meridiantravel.nl - 121

i

Boven Wandelaars en fietsers op de kraterrand Rechterpagina boven Pico is te zien boven het wolkendek Rechterpagina onder Prachtig uitzicht op Lagoa Verde en Lagoa Azul

Voordat we de Azoren per fiets ontdekken, verkennen we eerst verschillende toeristische attracties. Om te beginnen Ponta Delgada. Een charmante stad met plei­ nen, cafés en restaurants, smalle winkelstraatjes, een boulevard, een fort, een haven, parken en een stadse bevolking. Hier gebeurt het, ervaren we later. Het eiland São Miguel is aangewezen op deze levendige hoofdstad. We gaan er vaak naartoe en bezoeken een fado­optreden in het majesteitelijke, honderd jaar oude theater Coliseu Micaelense. Om ook de andere eilan­ den te bezoeken, kopen we een ticket voor een binnen­ landse vlucht naar het kleine eiland Pico, vanwaar we met de ferry doorreizen naar het eiland Faial om weer per vliegtuig terug te keren naar São Miguel. We nemen alleen een rugtas mee en laten onze grote baga­ ge achter.

Pico en Faial Op Pico maken we een autorondrit, we bezoeken de

122 - Kijk op www.meridiantravel.nl

kunstnijverheidsschool Escola Regional de Artesanato en maken een onbewolkte vulkaan Pico mee. De hoog­ ste vulkaanberg van Portugal is 2.351 meter hoog en naamgever van het eiland waar omheen veel walvissen leven. We spotten er tijdens een drijfnatte whale watch een stuk of twintig.

Op Faial slenteren we door het stadje Horta, nemen een aperitief en diner in een restaurant in de fraaie Porto Pim­baai en bezoeken de Nederlandse scrims­ haw­kunstenaar John van Opstal die verfijnde gra­ veerkunst maakt op walvistanden. We dansen tot in de nachtelijke uurtjes in het beroemde zeilerscafé Peter Café Sport en rijden naar de jongste vulkanische aan­ winst van de Azoren: de Capelinhos.

Autonome regio De negen vulkanische eilanden van de archipel in de Atlantische Oceaan behoren tot Portugal, maar zijn een autonome regio met een eigen parlement dat zetelt in

Rechterpagina vanaf linksboven met de klok mee Ondergrondse maaltijd voorbereiden; De cozido vanTony's restaurant; De theeroute; Wandelaars dalen in de dichte mist af naar Lagoa do Fogo

Horta. Er wonen ongeveer 250.000 mensen en de hoofdstad is Ponta Delgada op het grootste eiland São Miguel. De rundveehouderij vormt de basis van de economie, visserij komt op een tweede plek. Ooit ston­ den er veertien theefabrieken op de Azoren, de eilan­ dengroep is de enige plek van Europa waar thee groeit.

Inmiddels zijn er nog twee bedrijven over, voorname­ lijk om te kunnen zien hoe het er vroeger aan toeging.

Het klimaat is te vergelijken met dat van Nederland in het voorjaar, de zomer en herfst. De winter is door invloed van de warme golfstroom aanzienlijk milder.

Dit is een van de redenen waarom er (nog) geen mas­ satoerisme voorkomt, alhoewel toerisme wel een pijler is. Op de wegen is het rustig. Mijn gids Luis Melo heeft als productmanager Sport bij het toerismebureau van de Azoren de taak om de eilanden bij fietsliefhebbers populairder te maken.

Op São Miguel opent hij zijn bestelauto en pakt mijn huurfiets om de afstellingen te controleren. We zullen onder andere rond vulkaankraters en door het natuur­ reservaat Do Pico Vara mountainbiken. Luis overhan­ digt me een kaart van het eiland en geeft grofweg de routes aan. Dat wordt een echte werkweek!

Lagoa das Furnas Het Furnas­meer is van oudsher bekend om zijn geneeskrachtige water. Bij de oevers borrelen en brui­ sen 22 bronnen met een diversiteit aan mineraalgehal­ tes. Sommigen zijn kokendheet, andere hebben een ideale temperatuur. In de 18e eeuw lieten grootgrond­ bezitters en rijke kooplieden uit de hoofdstad hier vil­ la’s bouwen met prachtige tuinen en parken, vaak met eigen kuurfaciliteiten. Vandaag de dag zijn de stad Furnas en haar omgeving een verplichte stop op een eilandexcursie. Onder andere door Parque Terra Nostra, een botanische tuin met een grote diversiteit aan bomen, zoals palmen, boomvarens en bamboe. En even ten zuiden van Furnas ligt het meer; één van de grootste kratermeren van São Miguel. De ingestorte vulkaankrater van 6 kilometer breed wordt omgeven door bossen en op de kraterrand kun je wandelen of mountainbiken. Ons terrein dus. We maken er een rondje van zoʹn 30 kilometer met een geringe moeilijk­ heidsgraad, waarbij we de Caldeiras da Lagoa das Furnas ook meepikken. In deze twee thermische gebie­ den borrelt en bruist, dampt en spuit zwavelwaterstof.

De bodem is zo heet dat je er voedsel in kan bereiden, zoals het nationale gerecht cozido. Thuis zijn in grote

124 - Kijk op www.meridiantravel.nl

pannen de ingrediënten – voornamelijk vlees en groen­ ten – verzameld, waarna mannen de pannen in specia­ le gaten in de grond plaatsen waar het gerecht vier tot zes uur smoort. Na onze avontuurlijke mountainbike­ tocht door deze bijzondere omgeving, laten we in een restaurant ons de cozido goed smaken.

Sete Cidades Ons volgende bezoek aan een natuurpark is die van Sete Cidades (zeven steden). De indrukwekkendste krater van het eiland heeft twee grote kratermeren, naast enkele kleintjes. Ze doen hun naam eer aan.

Lagoa Verde is inderdaad groen, terwijl Lagoa Azul een blauwe glans heeft. We passeren allerlei soorten terrein, maar door de harde lavaondergrond is er vrij­ wel overal goed te rijden. Soms een miniriviertje door, soms een kasseistukje over, wat kleigrond doorploegen en over grasland en rolstenenwegen krachtig door­ trappen. De afdaling vanaf de kraterrand naar het plaatsje Sete Cidades is bijzonder, maar voor mij is het vooral een rit van de fraaie uitzichten, bijvoorbeeld die van het vissersplaatsje Mosteiros. Eenmaal aangeko­ men verbaas ik me over hoe schoon het dorpje is, de witte was wappert in de wind en de huisvrouwen schrobben er hun straatje schoon. We bezoeken de natuurlijke zeewaterbekkens om er te zwemmen, maar het water is te koud. Later zullen we wel van natuur­ lijke bassins genieten in Capelas en in het mooie zee­ zwembad van Lagoa.

Nordeste Nordeste wordt door de bevolking van São Miguel ook wel aangeduid als ‘het volgende eiland’. De Azoren bestaan uit negen eilanden, waarvan São Miguel met 64 kilometer lengte en 16 kilometer breedte de grootste is. Nordeste, een prachtig stadje in het noordoosten, ligt niet op een ander eiland, maar door de onherberg­ zaamheid van de streek, het verlaten karakter en de eertijds moeilijke bereikbaarheid, kreeg het die type­ ring. Henny en ik verblijven in Casa do Monte, een herenhuis op een landgoed tussen Capelas en Santo António in het noordwesten. Hiervandaan rijden we via Ribeira Grande in één ruk over de prachtige snel­ weg naar Nordeste om Luis te ontmoeten. Hij en ik staan op het punt ‘de weg met het mooiste uitzicht’ te fietsen; de Ruta da Tronqueira richting Povoaçao. Het blijkt een onverharde weg door een bosrijk gebied op de oostelijke flank van de Pico da Vara. Vanaf zeeni­

Rechterpagina vanaf linksboven met de klok mee De jeugd op hun vrije dag; Molentje op Pico; Dorstlessend water uit de bronnen van Caldeiras; Haventje van Lagoa; Kerkje van Madelena op Pico Onder In karakteristieke herenhuizen als Casa do Monte kun je tegenwoordig overnachten

veau klimt de route tot ongeveer 800 meter over een afstand van ongeveer 12 kilometer. De weg biedt prachtige panoramaʹs bij een wolkeloze hemel, maar wij hebben pech. Motregen en grauwheid vallen ons ten deel. Toch geniet ik volop, want alleen al het hier zijn, heeft iets majestueus zo tussen de bergtoppen en dichte begroeiing. Wat is het er groen! We rijden via een slingerende kustweg terug en hebben 50 kilometer op de teller staan als we Henny weer ontmoeten in Nordeste.

De groene eilanden Tot slot is de klim naar Lagoa do Fogo op São Miguel bijzonder voor fietsers. Hij is van de 1e categorie, 10,2 kilometer lang met een gemiddeld stijgingspercentage van 7,6 procent naar de top op 885 meter. Met de auto al een behoorlijke toer, laat staan op de fiets. De klim

ligt volledig in de dikke mist, ondanks dat er op de top een keiharde wind staat. We hebben nauwelijks uit­ zicht. Zo ook de wandelaars die de onverharde, glib­ berige paadjes naar beneden zullen nemen, nadat ze met een bus zijn afgezet op de top. Als ik Luis vraag om in één woord een kwalificatie aan de Azoren te geven, hoeft hij niet lang na te denken. ‘Nature’, zegt hij meteen. Davide, Luis’ zwager die ook een dagje mee­ fietst, is helemaal in het groen gekleed en heeft ook nog een groene mountainbike. ‘Als eerbetoon aan mijn groe­ ne eiland’, zegt hij trots. En daarmee slaan Luis en Davide de spijker op hun kop. Want de Azoren zijn absoluut een mooie plek om te bezoeken en actief te beleven. Dat kan natuurlijk prima met een huurauto, maar ook uitstekend op de mountainbike. Het is een fantastische manier om het natuurschoon en de natuur­ verschijnselen op de groene eilanden te ervaren. n

Azoren ALGEMEEN De vulkanische eilanden van de Azoren liggen variërend op 6 tot 600 kilometer afstand van elkaar.

Centraal liggen Terceira, Graciosa, São Jorge, Pico en Faial. Oostelijk Santa Maria en São Miguel en westelijk Flores en Corvo. De Azoren behoren tot Portugal en hiermee vormen zij de westgrens van Europa. De natuur op de negen eilanden is zeer divers, waarbij elk eiland afzonderlijk karakteristieke kenmerken heeft.

WEER Het weer op de Azoren staat onder sterke invloed van de warme golfstroom, de Azoren kent dan ook een maritiem klimaat. Een kenmerk is dat je maar één dag nodig hebt om de vier seizoenen van de Azoren voorbij te zien komen. Het weer is niet alleen veranderlijk wat tijdstip maar ook wat locatie betreft, zomer op het ene eiland, herfst op het volgende. De temperaturen in de winter liggen rond de 15 graden en in de zomer rond de 26 graden (als je geluk hebt).

VERVOER www.jetairfly.com, www.autatlantis.com, www.ilhaverde.com, www.atlanticoline.pt

wen oud, midden in de natuur, met schitterend uitzicht op de baai van Capelas. www.casasacorianas.com/azores/houses/ casa-do-monte

VERBLIJF

TAAL, TIJDSVERSCHIL, PASPOORT, GELD

Op São Miguel verbleven we in een huisje dat onderdeel is van de voormalige boerderij Quinta de Nossa Senõra de Lourdes uit1888, waar ook eigen wijn wordt geproduceerd. www.quintalourdes.com

Er wordt Portugees gesproken, maar met Engels kan je doorgaans goed terecht. Het is 2 uur vroeger dan bij ons. Je hebt een geldig paspoort nodig en de euro is het betaalmiddel.

Ons tweede verblijf, eveneens een apart huisje, stond op het landgoed van Casa do Monte (huis van de berg); een familie-eigendom van drie eeu-

Op Pico logeerden we in een modern aparthotel aan zee, op loopafstand van de hoofdplaats Madelena. www.baiadabarca.com Op Failal verbleven we in het oudste hotel van het eiland met uitzicht op de haven. www.faialresorthotelazores.com

FIETSHUUR, THEATER Ons verblijf op Pico, Baia da Barca

www.monbike.net, www.coliseumicaelense.pt

VERKEERSBUREAUS www.visitportugal.com, www.visitazores.com

128 - Kijk op www.meridiantravel.nl

Al 29 jaar dé specialist

Rusland Mongolië China Georgië Armenië Oekraïne Polen Baltische landen Finland

MAATWERKREIZEN • GROEPSREIZEN • INDIVIDUELE REIZEN • CULTUURREIZEN Rusland Mongolië China Georgië Armenië Oekraïne Polen

CITY-TRIPS • RIVIERCRUISES • TRANS SIBERIË EXPRESS • FLY & DRIVES ZAKENREIZEN • COMBINATIEREIZEN DOOR MEERDERE LANDEN

en Baltische land Finland

2015

Vraag nu de gratis brochure aan! telefoon: 020 – 2012777 | e-mail: info@bolsjoj.nl | internet: www.bolsjoj.nl

COLUMN LEVEN IN DE POOLGEBIEDEN

Om te kunnen (over)leven in de poolgebieden hebben mens, dier en plant zich moeten aanpassen. In deze column vertelt Jonneke van Eijsden - eigenaar van Beluga Adventures over de verschillende aspecten van het leven in de poolgebieden die zij is tegengekomen tijdens haar reizen in de poolgebieden.

Frankrijk De regelmatige lezer van deze column zal zich bij het zien van de foto’s afvragen of deze wel bij mijn column horen. Het gaat immers altijd over de poolgebieden.

Maar nee, het is geen vergissing. Dit jaar ben ik sinds 20 jaar weer eens met vrienden op de motor naar Frankrijk geweest. Een ouderwets plan dat met de moderne techniek toch iets anders uitpakt. Immers ouderwets want ik met de kaart in het zijspan de beide vrienden ieder met een navigatiesysteem. Natuurlijk niet van hetzelfde merk, waardoor al snel de één van Tom te horen kreeg dat hij om moest draaien, want Tom had bedacht dat de rijder een andere weg moest nemen. Dus bij de eerste gelegenheid gestopt om beide systemen opnieuw en met dezelfde voorwaarden af te stellen. Maar het leidde constant tot verschil van inzicht over de beste route. En dan hebben we het nog niet over hoe het er op de kaart uitzag.

Na een week heerlijk door het midden van Frankrijk te hebben gezworven, zijn we door het veel te warme weer van boven de 40°C naar de kust uitgeweken.

Maar ja, met wind over land geeft dat geen verkoeling.

In Honfleur viel daardoor ’s nachts zelfs de elektriciteit uit. Geen airco, geen lift, geen ontbijt en geen werkend boekingssysteem bij de receptie. “Weet u nog wat uw kamerprijs is?” vroeg de receptioniste bij het uitchec­ ken. “Ik dacht dat het vierennegentig euro per kamer was, inclusief ontbijt” antwoordde ik. “Heeft u het ook contant?” vroeg de receptioniste voorzichtig. We betaalden en konden weer op weg.

Daarna werd het almaar warmer. De hittegolf strekte zich zelfs tot thuis uit. Hoe aanlokkelijk klinkt dan om in 15°C ergens in het hoge noorden te verblijven? Dat past toch echt beter bij mij. n

De eerste overnachting was in het zuiden van Luxemburg. Hier hadden we vooraf het hotel gereser­ veerd dat reeds jaren ook voor ‘weekendjes weg’ gebruikt werd. De volgende dagen zouden we gewoon kijken waar we uitkwamen en dan daar een overnacht­ ingsplaats zoeken. Navigatiesystemen hebben daar ook mooie oplossingen voor: je vraagt gewoon naar de hotels in de omgeving van waar je op dat moment staat. Ik moet zeggen, we zijn daardoor op heel bijzon­ dere locaties terecht gekomen. Van een verafgelegen, verbouwde boerderij tot een hotel binnen de vesting­ muren van een middeleeuwse stad.

Naarmate we meer in het meer toeristische deel kwa­ men, werd het duidelijk dat we toch beter vooraf een overnachtingsadres konden reserveren. Dus in de hotelkamer met gratis wifi op bezoek bij booking.com.

De wifi was zowaar gratis, maar dat mocht ook wel met zo’n trage verbinding.

Kijk op www.meridiantravel.nl - 131

CUBA

WERELDERF(KEI) GOED De straten zijn hobbelig door de kinderkopjes in de grond. De sierlijke gevels worden beschermd door een pastelkleurig likje verf. Het enige dat voorkomt dat de bezoeker zich daadwerke­ lijk in het zestiende eeuwse Spanje waant, zijn de bekende oldtimers. Ze trekken rustig voor­ bij en verdwenen met gepruttel om de hoek. Het Cubaanse Trinidad mag met recht authen­ tiek genoemd worden. Het is niet voor niets dat UNESCO de stad in 1988 op haar Werelderfgoedlijst plaatste.

Kijk op www.meridiantravel.nl - 133

Vanaf €2.925,p.p.

Vanaf €1.477,p.p.

21 DAAGSE AUTORONDREIS DOOR WEST-AUSTRALIË Het uitgestrekte westen van Australië bestaat uit echte Outback en is nog redelijk onontdekt door reizigers. Tijdens deze reis per 4WD rijdt u door bijzondere landschappen, langs diepe kloven en verlaten stranden. De reis start in Perth. U rijdt in noordelijke richting, via de Pinnacles in Nambung National Park naar Kalbarri. In Monkey Mia maakt u kennis met de dolfijnen, die u hier in ondiep zeewater gemakkelijk kunt benaderen.

‘ROCKIES RAIL & SAIL, EEN TREINREIS DOOR CANADA Incento is een full-service reisorganisatie; deskundig op het gebied van groepsreizen en incentives, officiële vertegenwoordiger in Nederland en België van bijzondere treinreizen en reisbureau gespecialiseerd in maatwerk.

‘Rockies Rail & Sail’ is een prachtige tocht per Rocky Mountaineer, treinreis aan boord van The Skeena en een boottocht door de Inside Passage! Een reis met de Rocky Mountaineer is een onvergetelijke ervaring. De trein doorkruist de Rockies en komt op plekken waar geen enkel ander vervoermiddel kan komen.

Het bergland met zijn besneeuwde toppen, oneindige bossen en diepe kloven komt vanuit een totaal ander perspectief uitstekend tot hun recht.

Uniek is Shell Beach, een strand dat bestaat uit miljarden kleine schelpen. Coral Bay ligt aan een helderblauwe baai en is de ‘gateway’ naar Ningalo Reef waar u kunt snorkelen, duiken of een boottocht maken. Verder noordwaarts liggen de spectaculaire kloven van Karijini National Park, waar in de ochtend- en avondschemering kangoeroes, wallabies en dingo’s actief zijn. Langs Eighty Mile Beach en de Great Sandy Desert rijdt u naar Broome, een heerlijke plaats om even op adem te komen. De Great Northern Highway leidt naar de adembenemende ongerepte natuur van de Kimberley, een gebied vol spectaculaire rotsformaties zoals de Bungle Bungles. In The Northern Territory kunt u de indrukwekkende Katherine Gorge het beste per boot bekijken. Als laatste bezoekt u Kakadu National Park, waar u onder meer rotstekeningen van de Aboriginals kunt bekijken.

Deze reis kan op maat gemaakt worden; langer verblijf is mogelijk in alle plaatsen langs de route. Voor de vliegreis zijn diverse opties met leuke stopovermogelijkheden in Azië.

MEER INFORMATIE?

MEER INFORMATIE?

Kijk voor meer info op http://www.meridiantravel.nl/reisorganisaties/incento/ of bel +31 (0)35 695 5 111

Kijk voor meer info op http://www.meridiantravel.nl/reisorganisaties/nbbs-reizen/ of bel +31(0)10 2 891 891

134 - Kijk op www.meridiantravel.nl

Vanaf €3.895,p.p.

€1.735,p.p.

CAMPERREIS DOOR GEORGIË EN ARMENIË SELFDRIVE DOOR RUIG EN ONGEREPT PATAGONIË Patagonië is puur natuur. Uitgestrekte en verlaten vlaktes waar de wind overheen raast met prachtige vergezichten, Nothofagusbossen en gletsjers. Je waant je hier nog alleen op de wereld en kunt uren rijden zonder iemand tegen te komen!

Tijdens onze selfdrive door Patagonie rij je over ruta 40 én de Carretera Austral.

Je ziet de pieken van het Andes gebergte, je rijdt langs het merengebied bij Bariloche, bezoekt de beroemde Perito Moreno Gletsjer (waar regelmatig enorme stukken ijs vanaf breken), je kunt wandelen in Torres del Paine en je rijdt door de overweldigende natuur van de Carretera Austral.

CARRETERA AUSTRAL De Carretera Austral is voor velen nog een onbekende regio maar ze is ó zo mooi met nog onverharde wegen en een rijke en afwisselende begroeiing. Dit is een mooi contrast met het steppeachtige en kale landschap tijdens andere delen van deze reis! Uiteindelijk rij je over Vuurland naar de meest zuidelijk gelegen stad op aarde Ushuaia.

CAMPER HUREN? Wil je in alle vrijheid door dit gebied trekken? Dat kan ook. Wij kunnen een camper voor je regelen en je adviseren over de route en campings.

Tailor Made Expeditions organiseert camperreizen in klein groepsverband naar niet alledaagse bestemmingen zoals Marokko, Oost-Turkije, Rusland, Georgië, Armenië en Zuid-Amerika. Onze reizen worden gemaakt met uw eigen camper.

Reis mee met ons mee door Georgië en Armenië! Door onbekende landen in de Kaukasus. Landen die liggen op de “grens” van Europa en Azië en waar je invloeden van verschillende landen samen ziet komen. Landen ook met een rijke religieuze cultuur en die ons, tijdens onze verkenning, verrast hebben qua landschap en grote gastvrijheid van de bevolking.

Onze camperreis voert u door de bergachtige landschappen van de Kaukasus en over de uitgestrekte hoogvlakte van Armenië met zijn weidse vergezichten.

We rijden o.a. over de Military Highway hoog de Kaukasus in tot vlak bij de Russische grens om hier het Gergetis Sameba klooster te gaan bezichtigen.

Een reis ook waar we de resten van eeuwenoude culturen kunnen zien zoals de verdedigingstorens in Mestia, de kruisstenen bij Noratus en de basaltstenen van Zorats Karer (sterrenkundig observatorium?). Ook diverse musea kunt u bezoeken waaronder het Stalinmuseum in Gori.

Zowel in Armenië als in Georgië is er veel, oude, religieuze cultuur terug te vinden. Zo bezoeken we bijvoorbeeld het Noravank, Tatev en Haghpat klooster en natuurlijk de kathedraal Mtscheta en Echmiadsin. Sommige van deze kloosters liggen ook nog eens op bijzonder mooi gelegen plekken zoals Khor Virab met zicht op de eeuwig besneeuwde top van de Ararat. Een bijzondere reis!

MEER INFORMATIE? MEER INFORMATIE? Kijk voor meer info op www.condortravels.nl, stuur een mail naar info@condortravels.nl of bel 0341 785 732

136 - Kijk op www.meridiantravel.nl

Kijk voor meer info op www.tailormade-expeditions.nl, mail naar info@tailormade-expeditions.nl of bel 0341 785 732

Vâ|á|Çx CEVICHE Jaime Pesaque behoort tot de meest geprezen chefs van Peru en Zuid­ Amerika. De self­made man runt meerdere restaurants. Meridian Travel bezocht zijn vestiging in Lima en proefde de ceviche, een overheerlijke rauwe visschotel.

D O O R L A R S VA N S O E S T

Het vakmanschap en de hartstocht spatten er vanaf wanneer Jaime Pesaque de ceviche bereidt. Als jong jochie kreeg hij de passie voor koken met de paplepel ingegoten. Als er in de keuken gekookt werd, was de klei­ ne Jaime steevast aan het meegluren.

Soms mocht even roeren. Maar toen al wilde hij meer. Tijdens zijn middel­ bare schooltijd besloot Jaime zich om wekelijks kooklessen te gaan volgen bij een Franse chef.

Op zijn 17e kwam hij voor het eerst in aanraking met ceviche en tiradito toen hij in Lima bij Alfresco aan de slag ging, een lokaal visrestaurant in de wijk Miraflores. Na een zomer stoeien met vis en schelpdieren besloot Jaime in zichzelf te gaan investeren. Hij wilde zich ontwikke­ len als kok en trok de oceaan over, naar Europa. In Frankrijk en Italië studeerde hij aan diverse hoog aan­ geschreven kookscholen. Na zijn afstuderen keerde hij terug naar Peru om chefkok te worden, maar hij had naam gemaakt in Europa en mocht bij El Celler de Can Roca in Girona de potten en pannen bedienen in de drie sterrenkeuken van het restaurant.

Druk baasje Maar de droom van Jaime was een eigen restaurant opzetten in Lima en dus keerde hij terug naar Peru en opende hij Mayta, een restaurant dat zich heeft gespecialiseerd in visserij­

138 - Kijk op www.meridiantravel.nl

producten en pisco, een alcoholische cocktail waar we eerder in deze rubriek ook al aandacht aan besteed­ den.

Mayta werd en is een doorslaand suc­ ces en inmiddels heeft Jaime een serieuze franchise weten op te bou­ wen. Hij opende de afgelopen jaren eetgelegenheden op verschillende plekken in de wereld. Hij runt bij­ voorbeeld ook restaurants in Hong Kong, Uruguay en Miami. In de Amerikaanse badplaats is hij zelfs eigenaar van drie luxe eettenten.

‘Bovendien ben ik in Lima bezig met het opzetten van een tweede restau­ rant.’ Jaime is een druk baasje.

Heilig Toch maakt hij graag tijd voor een praatje met zijn gasten en ondergete­ kende wordt zelfs uitgenodigd om een kijkje te nemen in de keuken van Mayta. Jaime legt met veel plezier uit hoe hij zijn inmiddels befaamde cevi­ che bereidt.

‘Kun je het goed zien?’, vraagt Jaime, terwijl hij een zalmfilet uiterst voor­ zichtig met de toppen van zijn vin­ gers door een bakje zwart sesamzaad haalt. Alsof het dode dier heilig is.

Wanneer alle kanten van de vis een zwart randje hebben, legt Jaime de zalm op de bakplaat. Heel kort brandt hij het sesamzaad in de vis.

Hij wikkelt het voorzichtig in plastic folie een laat het even afkoelen in de koelkast. Vervolgens snijdt Jaime de vis in schijfjes, verwijdert hij het folie en vouwt hij de stukjes nog even dub­ bel. ‘Beter voor de presentatie’, knip­ oogt de meester.

De zalm wordt in een diep bord gelegd om vervolgens vergezeld te worden door de rest van de ingredi­ ënten: stukjes gekookte mais, blokjes

avocado, een paar losse cashewnoten, zilveruitjes en koriander. Eerst werd als een soort van dressing nog ponzu met tijgermelk en limoen in het bord gegoten. Een veeg van zoete aardap­ pelpuree op de rand maakt het geheel af. ‘Wel met een lepel eten, hè!’, zegt Jaime. ‘Dat hoort zo.’ De frisse smaak van de ceviche is heer­ lijk. ‘Lekker?’ vraagt de chef. Het blijft stil, maar er wordt gretig geknikt. Een goed teken.

Fun Het kleurrijke bord symboliseert de gevarieerde Peruviaanse keuken waar Jaime zo trots op is en waar de rest van de wereld van smult. Naast Jaime zijn er nog een flink aantal chefs uit Peru die mondiaal aan de weg timmeren. ‘Ik denk dat het door onze ingrediënten komt, door onze fusion cuisine met invloeden uit China, Japan, Italië en nog veel meer landen.’

Eten zijn lust en zijn leven. ‘Zonder koken zou ik ongelukkig’, beaamt hij.

‘Het gaat mij ook niet om het geld, maar om de fun. Daarom blijf ik altijd variëren. Ons menu verandert per seizoen. Dat houdt het spannend voor de koks en voor de klant.’ Maar wat ons betreft hoeft er aan de cevi­ che echter niets te veranderen, Jaime!

Recept ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­

120 gram zalm 10 gram gekookte maïs 10 gram blokjes avocado 5 gram gehakte cashewnoten 30 milliliter ponzu 30 milliliter tijgermelk 5 gram zilveruitjes 5 milliliter pittige olie 2 gram koriander 10 gram geglazuurde zoete aardappelpuree

Vanaf €163,p.p.

VIER UW VAKANTIE TUSSEN DE ‘LOCALS’, BOEK EEN VAKANTIEHUIS Vergeet de grote appartementencomplexen aan de boulevard of de overvolle toeristenhotels. Boek een vakantiehuis en ervaar het leven tussen de lokale bevolking.

In vakantiehuis Fissère in het plaatsje Bagnols sur Cèze (30 km van Avignon) verblijft u midden tussen de lokale Franse bevolking. Dit charmante vakantiehuis stamt uit de 18e eeuw en biedt plaats aan 10 personen. Daarmee is het ideaal voor meerdere gezinnen. Terwijl de kinderen spelen in het privé zwembad, geniet u van een heerlijk glas Franse wijn. In de regio maakt u de uitstapjes naar historische steden als Avignon of Nîmes, maar ook voor de kinderen zijn er volop activiteiten als kanovaren, roeien, paardrijden of mountainbiken. In de nabij gelegen rivier de Cèze kan gezwommen worden.

En ’s ochtends staat u niet in de rij bij het ontbijtbuffet, nee u gaat naar het plaatselijke bakkertje voor een verse baguette. De Fransen vertellen u daar vast hun persoonlijke tips, die vindt u niet in de standaard reisgidsen.

De Interhome woningen zijn divers: luxe skichalets in Oostenrijk en Zwitserland, huizen met privé zwembad aan de Costa Brava, of een chique appartement in Barcelona. Ook vakantiehuizen op minder bekende bestemmingen als Zweden zijn op de website van Interhome te vinden.

Interhome is al 50 jaar dé specialist in de verhuur van particuliere vakantiewoningen. En met een aanbod van ruim 34.000 unieke vakantiehuizen zit er altijd wel een huis tussen voor uw volgende vakantie.

MEER INFORMATIE? Kijk op www.interhome.nl voor meer vakantiehuizen en appartementen of bel met +31(0)70 414 10 00. Interesse in Vakantiewoning Fissère? Zoek op naam of via accommodatienummer FR6789.140.1.

TIP

ONTDEK HET NOORDERLICHT Wie aan rendieren, sledehonden, ijshotel en noorderlicht (Aurora Borealis) denkt, denkt al snel aan Lapland en met name Fins Lapland. Maar u kunt ook in Noors en Zweeds Lapland terecht voor een spannende wintervakantie.

Niet ver van de gezellige stad Tromsø, dat ook wel het Parijs van het noorden genoemd wordt, zijn verschillende plaatsen waar tochten per hondenslede, rendierslede en natuurlijk per sneeuwscooter gemaakt kunnen worden.

In de eerste helft van het winterseizoen (half november tot half januari) zijn er bovendien walvissen te zien.

Wie buiten deze dagactiviteiten ook nog een nachtje in een ijshotel wil doorbrengen, kan in de Noorse plaatsen Alta en Kirkenes en de Zweedse plaats Kiruna terecht.

JACHT OP NOORDERLICHT Zodra het donker wordt en de hemel niet bewolkt is, wordt het tijd voor de jacht op het noorderlicht. Dit bijzondere verschijnsel kan op ieder moment verschijnen en is het beste te zien als er geen straatverlichting e.d. in de buurt is. Het is dus zaak om naar een afgelegen plekje te gaan om hier te wachten tot het fenomeen zich wil vertonen.

De vreugde is groot als het eerste licht aan de hemel verschijnt. Soms is het van korte duur, maar de show kan ook uren aanhouden. Je weet dan niet waar je kijken moet: aan de horizon, recht boven je, het licht wordt intenser, de groene kleur is goed te zien, het licht beweegt, gordijnen van licht zweven langs de hemel . In één woord adembenemend!

MEER INFORMATIE? Kijk dan op www.belugareizen.nl en ga naar noorderlichtreizen of bel +31(0)10 - 2950126.

Kijk op www.meridiantravel.nl - 141

gÜtäxÄàt|ÇÅxÇà

Crocs A-leigh Flip Cocoa/Gold

Falcon Vicky Roze

€ 42,99 Een slipper prima voor stijl en comfort. De sleehak zorgt voor een beetje lengte. Met de A-leigh Flip voel je vrij en relaxed en niet te casual.

Kenmerken. Met kurk afgewerkte sleehak van 38 mm voor een beetje extra lengte. Meer reisaccesoires op meridiantravel.nl/webshop/

€ 59,99 Damesvest van sneldrogend stof. Ideaal voor wandelen, fietsen of rennen.

De jas is voorzien van twee zakken met ritssluiting en de opstaande kraag houd je net warm. Meer reisaccesoires op meridiantravel.nl/webshop/

(Advertentie)

Hurtigruten halfpension aanbieding dé bootreis langs de karakteristieke Noorse fjordenkust!

12 dagen vanaf € 899 11 dagen vanaf € 799

norsk

rist ser

v

e tu

nors

R

GEN

ce rvi

turist se ke

NOO

WE

HU

’s zomers niet onder gaat!

EGE

RU

RW

Het land waar de zon

Beleef de beroemde reis per postboot langs de karakteristieke Noorse fjordenkust van Bergen - via de Noordkaap - naar Kirkenes aan de Russische grens en vice versa. Dagelijks vertrekt één van de 12 schepen voor een tocht van 2500 zeemijlen en doet 34 verschillende havenplaatsen aan. Ervaar de imposante berglandschappen, schitterende fjorden, unieke flora en fauna die deze beleving tot ‘de mooiste zeereis ter wereld’ hebben gemaakt.

Onderweg kunt u deelnemen aan vele excursies.

TEN

NOO

Noorwegen 2015 Hurtigruten 2015 N

H URT

IG

Aanbieding: voor afvaarten van 1/10–12/12 gelden gegarandeerde binnen- of buitenhutten op basis van halfpension. Bij een gegarandeerde hut wordt uw hutnummer aan boord toegewezen. Er is al een complete 12-daagse rondreis vanaf € 899 pp of een 11-daags deeltraject vanaf € 799 pp. In aansluiting op deze rondreizen bieden wij diverse arrangementen, zoals een retour Amsterdam-Bergen vanaf € 250 pp: www.norske.nl/hurtigruten/halfpension

Per postboot

langs de karakteristieke Noorse

fjorden

Rondreizen langs hotels, bungalows & kampeerhutten Fly-drive / Citytrips Trein-, bus- & wandelreizen

NORSKE TURIST SERVICE

• www.norske.nl • Tel

INCLUSIEF: ms Fram expeditie-zeereizen

SPITSBERGEN GROENLAND / IJSLAND ANTARCTICA

NORSKE TURIST SERVICE

• www.norske.nl • Tel

Aanbieding geldt uitsluitend voor nieuwe reserveringen, geldt niet voor suites en kan niet gecombineerd worden met andere kortingen.

Norske Turist Service, sinds 1953 dé Noorwegen specialist, is exclusief vertegenwoordiger van Hurtigruten - de dagelijkse postboot langs de unieke Noorse fjordenkust - en organiseert ook totaal verzorgde reizen naar Spitsbergen, Groenland en Antarctica.

023-528 98 56

EXCLUSIEF VERTEGENWOORDIGER

NORSKE TURIST SERVICE • www.norske.nl • Tel 023-528 98 56

amsterdam > toronto vancouver calgary

canada directe vluchten

air transat brengt canada dichterbij airtransat.nl

REISSPECIALISTEN EUROPA BULGARIJE Terra Bulgaria, Balkangolf Reizen naar en door Bulgarije sinds 1978 T +31(0)341262210 www.terrabulgaria.nl / info@terrabulgaria.nl FRANKRIJK Francevilla Private Holiday Homes in the South West of France - personally selected for you Prachtige vakantiewoningen met priv‚-zwembad, te huur in de streken Lot en Dordogne. info@francevilla.nl T +31(0)113 582036 www.francevilla.nl info@francevilla.nl ITALIË Genius Loci Travel Genius Loci Travel is een gespecialiseerd reisbureau in Italië. Wij organiseren geen standaard vakanties, maar alleen bijzondere 'actieve' autorondreizen, prachtige wandel- en fietsreizen

PORTUGAL Conmigo Conmigo Portugal; Een week voor jezelf in een prachtige omgeving onder de Portugese zon! Kuren dmv sapvasten, wellness met gezond en lekker eten. NIEUW: Trainingsweken met Wellness!

Leer jezelf in deze bijzondere week nog beter kennen! Boek nu een week in het najaar! www.conmigo.nl info@conmigo.nl

en andere 'actieve vakanties', varierend van zeekajaktochten tot archeologische reizen www.reizen-in-italie.nl info@genius-loci.it Italian Residence Voor de mooiste villa’s/vakantiehuizen in Italië! www.italianresidence.nl mariannemoerdijk@italianresidence.nl Minerva Reizen Italië op zijn best!

Minerva Reizen is een reisorganisatie met een gespecialiseerd vakantieaanbod naar Italië.

Rondreizen en fly & drives, hotels, agriturismo, B&B en huizen (SGR). www.minervareizen.nl

AFRIKA Ajabu Adventures Ltd More than just an adventure!

Voor een onvergetelijke reis naar Tanzania. Wij zijn Nederlanders en woonachtig in Tanzania.

T +255 784 65 98 09 www.ajabu-adventures.com info@ajabu-adventures.com

Tururi Tours V.o.f.

Specialist in authentieke reizen naar Sicilië en Sardinië www.tururi.org mario@tururi.org T +31(0)20 772 30 07

Sable Tours Sable Tours,specialist in reizen naar Zuid-Afrika, Namibië, Botswana, Kenia, Tanzania en Mauritius, verzorgt uw reis tot in de puntjes.

www.sabletours.nl info@sabletours.nl Slangenburg 202 3328 DV Dordrecht T +31(0)78-7850702 info@sabletours.nl www.sabletours.nl

Vietnam, Cambodja, Laos en Sri Lanka www.ikitravels.nl info@ikitravels.nl

De Kloof Luxury Estate 5 * boetiek hotel en verborgen juweel van pitoresk Swellendam Zuid Afrika. Ideaal gelegen tussen Kaapstad , wijnlanden en de tuinroute. Een historische oase van rust, & ruimte, art & design, wijn & culinair, golf & spa. www.dekloof.co.za info@dekloof.co.za Travelunique Travelunique; vrijwilligerswerk, Fair Trade reizen en stage in Zuiden Oostelijk Afrika. www.travelunique.nl info@travelunique.nl

AZIË Iki Travels Azië reisspecialist, Individuele reizen op maat naar Japan,

Sunita Reizen Sunita Reizen - De Himalaya specialist. Individuele reizen en groepsreizen naar Nepal Tibet Bhutan en de Indiase Himalaya, Kyrgyzstan, Oezbekistan, Turkmenistan, China en Myanmar.

T +31(0)229-268777 www.sunita.nl info@sunita.nl

LATIJNS-AMERIKA Las | Latijns Amerika Specialist LAS: voor rondreizen door Argentinië, Chili, Brazilië, Peru, Mexico, Costa Rica, Panama en de andere landen in Latijns Amerika. De eigen ervaring van onze reis-specialisten ziet u terug in de reisvoorstellen van LAS: Slimme routes, speciale plekjes en uitstekende praktische LAS rondreizen Zuid- en Midden Amerika

(Advertentie)

Op jacht naar ‘t Noorderlicht Hurtigruten expeditie langs de karakteristieke Noorse fjordenkust!

Compleet arrangement 12 dagen incl. vlucht vanaf € 1.254

turist se ke

nors

GEN

ce rvi

R

WE

GR

NOO

UTEN

norsk

rist ser

vice

e tu

HU

’s zomers niet onder gaat!

EGE

RU

RW

Het land waar de zon

Hurtigruten neemt u mee op de jacht naar het majestueuze ‘aurora borealis’. ‘s Winters langs de karakteristieke Noorse fjordenkust reizen is een ongelooflijke ervaring waarin het fenomeen poollicht met haar fascinerende lichtschaduwen het belangrijkste ingrediënt vormt.

Begin deze 12-daagse individuele groepsreis met een vlucht van Amsterdam naar Bergen en vaar met een van de comfortabele schepen vanuit Bergen - via de Noordkaap - naar Kirkenes aan de Russische grens en vice versa.

TEN

NOO

Noorwegen 2015 Hurtigruten 2015 N

H URT

IG

Tijdens de rondreis krijgt u meer inzicht in de cultuur en geschiedenis met interessante lezingen, activiteiten en excursies zoals o.a. een bezoek aan de heilige Sami offerplaats ‘Finnkirka’ als de rotsformatie gecombineerd met het spectaculaire licht in een uniek kunstwerk verandert. Regelmatig delen lokale vissers hun vers gevangen Koningskrab of kunt u afhankelijk van de weersomstandigheden - ijsduiken in de Barentzszee. Details: www.norske.nl/noorderlicht.

Per postboot

langs de karakteristieke Noorse

fjorden

Rondreizen langs hotels, bungalows & kampeerhutten Fly-drive / Citytrips Trein-, bus- & wandelreizen

NORSKE TURIST SERVICE

• www.norske.nl • Tel

INCLUSIEF: ms Fram expeditie-zeereizen

SPITSBERGEN GROENLAND / IJSLAND ANTARCTICA

NORSKE TURIST SERVICE

• www.norske.nl • Tel

Kijk op onze site voor aanbiedingen met afvaarten op 8 en 9 november 2015, 10 januari en 22 februari 2016. Aanbiedingen zijn geldig voor alle binnenen buitenhutten op basis van volpension (ontbijt, lunch & diner).

Norske Turist Service, sinds 1953 dé Noorwegen specialist, is exclusief vertegenwoordiger van Hurtigruten - de dagelijkse postboot langs de unieke Noorse fjordenkust - en organiseert ook totaal verzorgde reizen naar Spitsbergen, Groenland en Antarctica.

023-528 98 56

EXCLUSIEF VERTEGENWOORDIGER

NORSKE TURIST SERVICE • www.norske.nl • Tel 023-528 98 56

In het volgende nummer o.a.

Van frontiertown tot wereldstad Het zuiden van Queensland is een kleurrijke regio waar het sapgroene regenwoud, de goudgele stranden en het azuurblauwe water samenkomen. Middenin dit natuurschoon bevindt zich wereldstad Brisbane, opgesloten tus­ sen de Sunshine Coast in het noorden, de Gold Coast in het zuiden en de regenwouden in het achterland.

Wandelen over de skipistes van Arosa Het Zwitserse Arosa bestond oorspronkelijk uit niet meer dan twee boerderijen, totdat een arts de heilzame wer­ king van de frisse lucht ontdekte. Sindsdien is het gedaan met de rust. Alegra!

Meer info over Meridian Travel Magazine, verschijnings­data, onderwerpen etc. vind je op www.meridiantravel.nl

146 - Kijk op www.meridiantravel.nl

Wildlife Worldwide Dé specialist in comfortabele wildlife reizen, wereldwijd, op maat en in kleine groepen.

WWW.SUNDOWNER.NL AFRIKA

AZIE

INFO@SUNDOWNER.NL

AMERICAS

EUROPA

ARCTICA

020 641 86 97 ANTARCTICA