Villamedia - Ieder voor zich, (schijn)zekerheid voor ons allen

prakti jk

52 www.villamedia.nl

juni 2013

prakti jk

53

Ieder voor zich, (schijn) zekerheid voor ons allen

van ZZP Nederland: ‘Vaak zeggen opdrachtgevers: “Ik wil wel dat je 48 weken per jaar bij mij werkt. Maar ik wil je niet op de loonlijst, want dat is te duur”. Dat gaat tegen de regels van de Belastingdienst in: je móet in principe meerdere opdrachtgevers hebben. Als je je registreert bij een payroll­bedrijf, ben je sowieso geen ZZP’er.’

Dat is dan ook een van de grootste nadelen van payrollsystemen, vindt ZZP Nederland: als ondernemer geniet je namelijk het recht van de zelfstandigen- en startersaftrek, mits je op jaarbasis meer dan 1225 uur besteedt aan je onderneming.

Kits: ‘Stel, je kunt een half jaar via payrolling bij een opdrachtgever werken, dan moet je die andere zes maanden onafgebroken meer dan veertig uur in de week (47, red.) als freelancer werken om aan dat urencriterium te komen.’

Interviewen, fotograferen, filmen, reportages maken of schrijven? Appeltje-eitje. Maar dat financiële gedoe, dat is vaak iets waar freelancers niet uitkomen. Veel ZZP’ers zoeken hulp.

Bij professionals of bij elkaar. Tips voor geldelijk gewin voor freelancers.

voor onder meer NRC en Ikon. Stel

tekst Merlijn Ensing en Lisanne van Sadelhoff beeld Berend VonK

ze breekt een been, wordt voor een

Vangnet voor pechvogels

Ze voelde zich prettig bij het idee, zegt Adinda Akkermans, freelancer

langere periode ziek of raakt op een andere manier arbeidsongeschikt, dan kun je terugvallen op het Ondernemerschap inleveren

De financiële rompslomp die voor

arbeidsrechtelijke risico’s over, zo-

freelancers onvermijdelijk is, kan

als het verzorgen van arbeidsover-

op het bordje worden geschoven

eenkomsten, ontslagprocedures en

van zogenoemde payrollbedrij-

loondoorbetalingen en verzekerin-

ven. Na inschrijving registreert de

gen bij arbeidsongeschiktheid. In

ZZP’er zijn uren, die het payroll-

Nederland zijn er ongeveer 750 pay-

bedrijf vervolgens factureert aan

rollbedrijven waarbij tienduizenden

de opdrachtgever. Echter, van ieder

freelancers (niet alleen journalisten)

brutobedrag dat via payroll wordt

zijn aangesloten.

gefactureerd, gaat een percen-

Een beetje ondernemerschap inle-

tage naar het payroll­bedrijf. In

veren voor vastigheid, dus. Maar

ruil daarvoor neemt het bedrijf de

pas op. Leo Kits, woordvoerder

‘Zodra je je registreert bij een payrollbedrijf, ben je sowieso geen ZZP’er’

Broodfonds.

Elke ZZP’er die zich aansluit bij een broodfonds legt iedere maand een vast bedrag in. Een ‘schenking’, zo noemen de fondsen het. Wie door ziekte niet kan werken, krijgt maximaal twee jaar lang maandelijks uitbetaald. De hoogte van dat ‘maandinkomen’ is afhankelijk van de periodieke schenking, die variëert van 45 tot 90 euro per maand.

Daarnaast zijn er nog eenmalige instapkosten (275 euro) en een

prakti jk

54 www.villamedia.nl

maandelijkse contributie (10 euro).

genoeg met het binnenharken van

Akkermans betaalt 55 euro per

opdrachten. De meeste freelance

maand aan het broodfonds waar ze

journalisten zijn bovendien niet

bij aangesloten is. Daardoor krijgt ze,

juridisch onderlegd. Daarom is juri-

mocht ze niet kunnen werken, twee

dische hulp, ook bijvoorbeeld voor

jaar lang maandelijks een uitkering

incasso’s, geen overbodige luxe. Dat

van duizend euro. ‘Ik kan er mijn vaste lasten van betalen.’

Ondernemer André Jonkers bedacht het concept negen jaar geleden met twee collega’s. Alle ZZP’ers kunnen lid worden van een broodfonds.

Zo’n vijf procent van de in totaal duizend leden werkt in de media.

Inmiddels zijn er 35 broodfondsen en zijn er 20 in oprichting. Het eerste halfjaar is belangrijk voor een fonds, zegt Jonkers. ‘Als je in die periode weinig zieken hebt, dan kun je een lekkere buffer opbouwen.’

Die buffer, daar valt ZZP Nederland over; is die wel groot genoeg? De stichting noemt het idee van een broodfonds een ‘sterk sociaal idee,

‘In de zeven jaar tijd dat brood­ fondsen bestaan, is het nog niet voor­ gekomen dat een zieke níét is uit­ betaald’

is doorgaans peperduur, tenzij je lid van staatssecretaris Jetta Klijnsma.

bent van de NVJ. Die biedt kosteloze

Daarom wil ze zelfstandigen helpen

juridische hulp. Ook de Free­Lancers

bij het opzetten van een collectieve

Asso­ciatie doet dat.

pensioenregeling: een eigen fonds om geld in te stoppen voor later.

Werkruimte

Maar of zo’n regeling er ooit zal

Gezamenlijk een werkruimte delen

komen, is de vraag. ZZP’ers wil-

kan een uitkomst zijn voor wie het

len doorgaans niet vastzitten aan

alleen werken zat is (lees ook het

betaalverplichtingen. Zeker in deze

verhaal over de collectieven op

economisch zware tijden heeft

pagina 48-51). Oók financieel is dat

het opbouwen van een pensioen

heel aantrekkelijk.

bovenop de gebruikelijke AOW niet

De huur wordt vanzelfsprekend ge-

de hoogste prioriteit, constateert

lijkmatig verdeeld, net als de kosten

PvdA-kamerlid Mei Li Vos. Ze blijft

voor zaken als internet en energie.

desondanks positief. ‘Met een

En je gebruikt allemaal eenzelfde

beetje geluk is zo’n collectief pen­

koffiezetapparaat, dat dus maar één

sioen­fonds er over twee, drie jaar.’

keer aangeschaft hoeft te worden.

maar wel wankel’. Een broodfonds kan alleen slagen als er voldoende

Journalisten zonder befje

geld in huis is en er weinig zieken

‘Succes ermee, hè!’ Dat was alles wat

Fiscus

Naast de gebruikelijke mkb-vrijstel-

zijn, aldus een woordvoerder. ‘Wij

freelancer Bram de Vrind te horen

denken dat de groepen groter

kreeg toen dagblad De Pers op de

teringsaftrek kunnen journalisten

moeten zijn voor een gefundeerde

fles ging, nu ruim een jaar geleden.

nog genieten van een aantal fiscale

ling en de ondernemers- en inves-

basis. Denk aan zo’n duizend man.’

De Vrind was als webredacteur

voordelen, weet boekhouder Ron

Jonkers: ‘In de zeven jaar tijd dat

verbonden aan de gratis kwaliteits-

van der Bruggen. Als voorbeeld

broodfondsen bestaan, is het nog

krant. ‘Ik werd met een kluitje het

noemt hij de btw-vrijstelling voor

niet voorgekomen dat een zieke níét

riet ingestuurd. Wegener bood me

journalistiek werk.

is uitbetaald.’

totaal geen compensatie.’

Daarnaast is het mogelijk om een deel van de internetkosten en

Een andere belangrijke vraag: hoe

De Vrind was not amused. Hij scha-

weet je dat de zieke de boel niet

kelde het advocatenteam van de

belkosten met privé-verbindingen

belazert? Jonkers: ‘Als fonds kun je

NVJ in en zij wezen hem al direct op

(bij thuiswerken bijvoorbeeld) af te

altijd een doktersverklaring vragen

zijn contract waar een opzegtermijn

trekken van je winst. Afhankelijk

of langsgaan, maar je zou wel gek

van drie maanden in bleek te staan.

van je situatie kan de aftrek oplopen

zijn je netwerk op te lichten.’ Akker-

De keuze was dus simpel voor Wege-

tot de helft van de internetkosten

mans maakt zich ook niet zo druk.

ner: of drie maanden doorbetalen

en driekwart van de belkosten. ‘Ook

‘Natuurlijk ken je niet iedereen, maar

of vervangend werk aanbieden.

de bonnetjes van vakliteratuur,

ik vertrouw de oprichters. Ze zijn

Daarop werd een constructie aange-

werkgerelateerde spullen en zake-

heel professioneel. Het was niet zo

boden waardoor De Vrind vanaf dat

lijke etentjes moet je goed bewaren.

van: we gaan even gezellig een leuk

moment nog slechts twee maanden

Je hebt wel eens dingetjes die niet

kon werken. Na tussenkomst van de

altijd puur zakelijk zijn, maar geen

spaarpotje maken met z’n allen.’

juridische afdeling kwamen beide

haan die er naar kraait.’ Als je zelf

Vermogend grijs worden

partijen alsnog tot elkaar. De Vrind

een beetje de boel bijhoudt, kost de

Een kwart van de freelancers bouwt

ging werken voor DeOndernemer.

ondersteuning door een boekhou-

een pensioen op dat lager ligt dan

nl, een zijtak van DePers.nl en werkt

der minder dan 1000 euro per jaar

50 procent van hun huidige bruto

daar tot op de dag van vandaag.

en levert per saldo gemoedsrust en

inkomsten, blijkt uit onderzoek

Als ZZP’er ben je vaak al druk

ook nog eens harde cash op.