VN ISSUU# 709

Mất gần 1,4 nghìn tỷ đô, 2022 trở thành năm đáng quên với các tỷ phú giàu nhất thế giới

Trong bối cảnh lạm phát lan rộng và các NHTWthắtchặtchínhsáchtiềntệ,2022là một năm chật vật với những tỷ phú từng chứngkiếnkhốitàisảntăngnhanhđếnmức khótintrongthờikỳtiềnrẻ. "Nỗi buồn" của 500 người giàu nhất thế giớikhôngchỉlàmấtgần1,4nghìntỷUSD, màcònlànhữngvấnđềdobảnthântựgây ra. Ví dụ như vụ lừa đảo người dùng của ngườitừngđượccoilàthầnđồngtronglĩnh vựctiềnsốSamBankman-Fried.Ngoàira, mâuthuẫnNga-Ukraineđãkhiếnmộtsốtỷ phúNgabịđóngbăngtàisảnvàcảnhững câu chuyện viral về Elon Musk - ông chủ mớicủaTwitter

Trong bối cảnh lạm phát lan rộng và các NHTWthắtchặtchínhsáchtiềntệ,2022là một năm chật vật với những tỷ phú từng chứngkiếnkhốitàisảntăngnhanhđếnmức khótintrongthờikỳtiềnrẻ.Nhìnchung,ai giàu càng nhanh thì năm nay tài sản giảm càng mạnh, chỉ riêng Elon Musk, Jeff Bezos, Changpeng Zhao và Mark Zuckerbergđãmấttổngcộng392tỷUSD.

Tuy nhiên, không phải ai cũng đón những tin xấu như vậy Tỷ phú Ấn Độ Gautam AdanitrongnămnayđãgiàuhơnBillGates và Warren Buffett, trong khi một trong nhữnggiađìnhgiàunhấtthếgiớinhưKoch vàMarscũngchứngkiếngiátrịtàisảntăng lên.

Dưới đây là tóm tắt 1 năm đầy biến động vớicáctỷphúgiàunhấtthếgiới:

Tháng1:Nhữngtínhiệucảnhbáo Musk-ngườigiàunhấtthếgiớikhiđó,mất 25,8tỷUSDvàongày27/1saukhiTesladự báo về những thách thức liên quan đến nguồn cung. Đây là mức giảm lớn thứ 4 trong 1 ngày theo dữ liệu của Bloomberg

BillionairesIndexvàcũngbáotrước1năm khôngmấythuậnlợivớiMusk.

Tháng2:Nhữngngườiđầutiên"nghèođi" CáctỷphúgiàunhấtnướcNgađãmấttổng cộng46,6tỷUSDvàotháng2,khiNgamở chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine.

Trong 1 thời gian ngắn, giới chức EU và Mỹ đã nhắm đến những "ông trùm" của Ngavàdoanhnghiệpcủahọbằngcácháp dụngbiệnpháptrừngphạt,khiếncáctỷphú gầnnhưkhôngthểtiếptụckiểmsoáttàisản củahọởphươngTây

Các siêu du thuyền bị tịch thu, thị trường bất động sản hạng sang ở London "liêu xiêu"vàtỷphúRomanAbramovichthông báo bán Chelsea. Các tỷ phú Nga tiếp tục mấtthêm47tỷUSDtrongnămnaykhimâu thuẫnvẫnchưahạnhiệt.

Tháng3:CáctỷphúTrungQuốc"đauđầu"

Thị trường Trung Quốc biến động mạnh khiến tài sản của nhóm người giàu nhất nước ngày giảm 64,6 tỷ USD vào ngày 14/3.Họmất164tỷUSDtrongnăm2022 doảnhhưởngcủadịchbệnh,thịtrườngbất động sản chìm trong khủng hoảng, quy định nghiêm ngặt với ngành công nghệ và căngthẳngthươngmạivớiMỹ.

Tháng4:"Canhbạc"củaElonMusk Ngaysaukhitiếtlộnắmgiữ9,1%cổphần trong Twitter, Musk đã đề nghị thâu tóm côngtynàyvàongày14/4với44tỷUSD. Đây là một số tiền lớn, ngay cả với Musk. Đểhuyđộngvốnchothươngvụnày,Musk đivayvàitỷUSD,cầmcốcổphiếuUSDvà huyđộngđược21tỷUSDtiềnmặt.

Thịtrườngdiễnbiếnkhôngmấykhảquan trong vài tháng sau đó, Musk cố gắng tìm một"lốira"vàchìmtrongnhữngtranhcãi vềpháplýkéodàihàngthángvớiTwitter Khithươngvụhoàntấtvàotháng10,tàisẩn của Musk thấp hơn 39 tỷ USD so với thời điểmôngđưarađềnghị.

Tháng5:CáctỷphúmualạiChelsea Mộtnhómđượcdẫnđầubởitỷphúngành tàichínhToddBoehlyvàClearlakeCapital đã trả 4,25 tỷ bảngAnh (5,25 tỷ USD) để mua lại Chelsea. Đây là con số lớn chưa từngthấytrongcácthươngvụmualạicác

câu lạc bộ bóng đá. Song, thương vụ này cũngthuhútđượcrấtnhiều"ônglớn",bao gồmtỷphúngườiAnhJimRatcliffe,đồng sáng lậpApollo Global Management Josh Harris, đồng chủ tịch Bain Capital Steve PagliucavàKenGriffincủaquỹCitadelvà giađìnhRicketts.

chấp.GiácổphiếucủaCountryGardenđến nayvẫnchưahồiphục.

Tháng8:TỷphúẤnĐộ"thănghoa"

Cácôngtrùmngànhthandườngnhưlàmột xuthếởthờiđạikhác.Tuynhiên,trongbối cảnhcảthếgiớibịxáotrộnbởimâuthuẫnở Ukraine, thì tỷ phú GautamAdani, sở hữu đếchếthácthanởẤnĐộ,đãvượtquaBill Gates và Bernard Arnault để trở thành ngườigiàuthứ3thếgiớivàotháng8.Đây là thứ hạng cao chưa từng có đối với 1 tỷ phúchâuÁ.

Tháng6:NhàWaltonsởhữuđộibóngbầu dục

Rob Walton - người thừa kế tài sản nhà Walton, đồng ý mua đội bóng bầu dục

DenverBroncosvớigiá4,65tỷUSD,mức giácaokỷlụctrongthươngvụmualạimột độithểthaoởMỹvàtiếptụcnhấnmạnhsức hấpdẫncủaviệcsởhữumộtđộibóngthuộc NFL(GiảibóngbầudụcMỹ).

Tập đoàn Adani đã sử dụng đòn bẩy để nhanh chóng đa dạng hóa hoạt động kinh doanh.Doanhnghiệpnàyxoayhướngsang kinh doanh cảng, trung tâm dữ liệu, xây đường cao tốc và năng lượng xanh. Vào tháng 9, ông Adani vượt qua Bezos và là ngườigiàuthứ2thếgiới.

Tháng9:MarkZuckerberg"chaođảo"

Tháng 7: Các nhà phát triển Trung Quốc vẫnchậtvậtvìkhủnghoảng Yang Huiyan đã mất danh hiệu nữ tỷ phú giàunhấtchâuÁsaukhitàisảncủabàgiảm hơn 1 nửa giá trị trong 7 tháng. Country Garden-nhàpháttriểnmàbàthừakếtừcha vào năm 2005, đã hưởng lợi lớn từ xu hướngxâydựngnhàởbùngnổtrongnhững năm gần đây Song, khi Bắc Kinh nỗ lực kiềm chế sự bành trướng của ngành này, cácdựánđãbịđìnhtrệvànhiềungườimua nhà phản đối, không thanh toán khoản thế

Ngaycảtrong1nămngànhcôngnghệđối diện khó khăn chung, thì Zuckerberg vẫn "nghèođi"mộtcáchnổibật.Giữatháng9, giátrịtàisảncủaôngchủMetagiảm71tỷ USD kể từ ngày 1/1, tức là 57%. Nguyên nhân là do ông chuyển sự tập trung sang metaversevàsựsuythoáicủangànhcông nghệcũngkéotụtgiácổphiếuMeta.Trong năm nay, Zuckerberg tụt 19 bậc trên bảng xếphạngcủaBloombergvàkếtthúcnămở vịtríthứ25.

Tháng10:CáctỷphúCovidđốidiệnthực tế

QuảbongbóngcủanềnkinhtếCovidđang xì hơi nhanh chóng và kéo theo cả tài sản củanhữngtỷphútừngkiếmđượcrấtnhiều tiềntrongthờikỳnày

CùngchungtayđốiphóNga,Đứcbấtngờtung"quânbài" đặcbiệtkhiếncácnướcchâuÂunaonúngbấtan

AlJazeera,trongsốcácquốcgia châu Âu, Ý là nước tích cực tìm kiếmnguồncungLNGnhất.

Chuyên gia Wijffelaars cho biết, ngaysaukhixungđộtnổra,Ýbắt đầutìmkiếmnguồncungkhíđốt thaythếtừAzerbaijan,Algeriavà AiCập

tìnhtrạngthiếunănglượng.Tuynhiên,giới hạngiákhíđốtvàđiệngiúpnướcnàygiữtỷ lệlạmphátởmứcthấpnhấttrongtoànEU trong12thángqua.

Ngay khi mùa đông lạnh giá ập đến, châu Âuđangvậtlộnvớimộttrongnhữngcuộc khủng hoảng năng lượng lớn nhất trong nhiềuthậpkỷ,theotờbáoẢrậpAlJazeera. Rủirokhôngđồngđều Giảmthuế.Giảmtiêuthụđiệnnăng.Nỗlực tìm kiếm sự thay thế cho nguồn cung khí đốttừNga.Đâylàcácbiệnphápcủachâu Âukhinguồncungnănglượngbịcắt.

Ngalànhàcungcấpkhíđốtchínhchochâu Âu trong thời gian qua nhưng khi nguồn cung này bị cắt, một số quốc gia dễ bị tổn thươnghơnnhữngquốcgiakhác.

BaLan,PhầnLanvàSlovakiahầunhưphụ thuộchoàntoànvàokhíđốtcủaNgadovị tríđịalýgầnvớicácđườngốngcungcấp. Đức, nền kinh tế lớn nhất châu Âu, cũng phụ thuộc vào Nga. Vào năm 2021, một nửalượngkhíđốtcủaĐứcđượcnhậpkhẩu từNga.Đặcbiệtlàngànhcôngnghiệphóa chất khổng lồ của Đức với hơn 300.000 nhân viên cũng cần sử dụng khí đốt làm nguyênliệu.

Tiếptheođó,cónhữngquốcgiamàkhíđốt chiếm tỷ trọng cao trong lĩnh vực năng lượng như Ý (40%), Hà Lan (37%), Hungary(33%)vàCroatia(30%).

Mặc dù phụ thuộc vào Nga ở các mức độ khácnhaunhưngcácquốcgianàyđềuđối mặtlạmphátnghiêmtrọngdogiáxăngtăng caokỷlục.

Tuynhiên,cácchuyêngiachorằngmộtsố quốc gia đang tích cực tìm kiếm các giải phápthaythếkhíđốtcủaNga.

Một số quốc gia, bao gồm Tây BanNha,PhápvàÝ,cólợithếđi đầudosởhữucáckhocảngLNG cố định sẵn có so với các nước châu Âu khác như Đức, vốn phụ thuộcvàođườngống.

NhiềuquốcgiachâuÂuđangchuyểnsang cảng LNG nổi vì nó mất ít thời gian xây dựnghơnsovớimộtcảngcốđịnhtrênđất liền.

Trongkếhoạchnày,Đứctiênphong.Nước nàygầnđâyđãhoànthànhcảngchứaLNG nổi đầu tiên trong số năm cảng theo kế hoạch. Sau khi hoàn thành, Đức sẽ trở thành một trong những quốc gia có công suấtnhậpkhẩuLNGcaonhấtchâuÂu.Hy Lạpcũngcóýđịnhxâydựng5cảngLNG nổi.

Nhưng sẽ mất ít nhất vài năm để các quốc gia như Qatar, Úc và Mỹ tăng sản lượng LNGchochâuÂu.

Chuyên gia cấp cao tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS) Ben Cahill nói vớiAl Jazeera rằng: " Cho đến lúc đó, áp lực tăng giá năng lượng sẽ tiếp tụctăng".

Trongnhữngthánggầnđây,khuvựcđồng euro đã chứng kiến ​​mức lạm phát tăng mạnhnhấtkểtừkhithànhlập;khoảng70% lạmpháttrongtháng9làdogiánănglượng. Nhưngmộtsốquốcgiaxửlýkhủnghoảng hơnnhữngquốcgiakhác.

Thựctế,kểtừtháng9/2021,nhiềuquốcgia châuÂuđãlậpquỹtàichínhđểđốiphóvới cuộckhủnghoảngkhitìnhtrạngtắcnghẽn nguồncungkhíđốtbắtđầucảkhixungđột xảyra.

Cácquốcgiađãbổsungtàichínhvàoquỹ đó khi xung đột khiến giá dầu và khí đốt tăngcaohơn.

Nhưng trong khi Pháp và Tây Ban Nha đang áp giá trần và giảm giá nhiên liệu để giảm bớt chi phí cao cho người dân, thì nhiều quốc gia như Đức, tập trung nhiều nhấtvàoviệccungcấphỗtrợtàichínhtrực tiếp cho các nhóm dễ bị tổn thương, đồng thờithựchiệncácbướcnhưcắtgiảmthuế. Vídụ,ởÁo,cáchộgiađìnhđượcgiảmgiá một lần 150 euro (158 USD) cho hóa đơn nănglượng,trongkhinhữnghộgiađìnhdễ bịtổnthươngnhấtđượcgiảmgiágấpđôi. Tuy nhiên, việc Đức tập trung vào biện pháp tăng thu nhập hộ gia đình và doanh nghiệp đã góp phần làm tăng nhu cầu và đẩymạnhlạmphát. Ngược lại, Pháp và Tây Ban Nha đã thực

hiện các bước trực tiếp để kiềm chế lạm phát bằng cách kiểm soát giá điện. Tuy nhiên,bắtđầutừnăm2023,Đứcsẽbắtđầu trợcấptiềnđiệnchongườitiêudùng.Động tháinàysẽlàmgiảmlạmphát.

TrongkhiPhápvàTâyBanNhakiểmsoát giácảvàĐứcdẫnđầuvềhỗtrợtàichính,thì VươngquốcAnhlạigặpkhókhăn.

Tỷlệlạmphátcủanướcnàytrongtháng10 là 11,1%, đạt mức cao nhất trong 40 năm.

Và không giống như Đức, nước này chỉ phân bổ khoảng 97 tỷ euro (103 tỷ USD), tương đương 3,5% GDP, để xử lý khủng hoảng.

Các chuyên gia cho biết, toàn bộ khu vực châuÂuđangphảiđốimặtvớinhữngvấn đề nhức nhối trong những tuần, tháng và năm tới khi các quốc gia khác nhau thực hiện các biện pháp khác nhau. Một trong nhữngcâuhỏilớnnhấtlà:Cácquốcgiacó nênnghĩđếnnướcmìnhtrướckhông?

Gần đây nhất, Đức đã công bố gói hỗ trợ 200 tỷ euro (210 tỷ USD) mới để đối phó giá khí đốt tăng cao. Điều đó khiến các quốcgiakhácbấtantrongbốicảnhEUkêu gọi các quốc gia thành viên phối hợp đối phó. AnAn

Nhịpsốngthịtrường

Ba nước châu Á cạnh tranh vị trí thị trường chứng khoán tốt nhất năm 2022, Đông Nam Á có 2 đại diện

Với mức tăng hơn 3% trong năm nay, thị trường chứng khoán của 3 nước này vẫn đangcạnhtranhchovịtrítăngmạnhnhấtnămqua. Ngay cả khi đồng USD mạnh hơn làm ảnh hưởng tới sức hấp dẫn của châu Á, thị trườngchứngkhoánnhiềuquốcgiatrongkhuvựcvẫntăngtrưởngtốtnhấtthếgiới trongnăm2022.Bấtchấpnhữngcúsậpkéodàitrênthịtrườngtoàncầu,chứngkhoán Indonesia,ẤnĐộvàSingapoređềuduytrìmứctănghơn3%trongnămqua.

Trênthựctế,ChỉsốIbovespacủaBrazil,vớimứctăng5,2%đangdẫnđầu.Chứng khoáncácnướcchâuÁvừanêuđềutăngkhoảng3,5%mỗichỉsố.Hiệntại,năm2022 còn2phiêngiaodịchnữavàmọithứđềucóthểthayđổi.

Kiềmchếgiá

Dựavàokhíthiênnhiênhóalỏng(LNG)

CácquốcgiachâuÂuđangchuyểnsangsử dụng LNG để giảm sự phụ thuộc vào khí đốt Nga, vốn chủ yếu được vận chuyển bằng đường ống. Từ tháng 1 đến tháng 9/2022,EUđãnhậpkhẩukỷlụcLNG.

MaartjeWijffelaars,nhàkinhtếcấpcaotại RaboResearchcótrụsởtạiHàLan,nóivới

Phápđãkiềmchếgiákhíđốthộgiađìnhở mứctươngđươngthờiđiểmtháng10/2021 và hạn chế tăng giá điện vào năm 2022 xuống4%sovớinăm2021.Mớiđâynhất, nướcnàytuyênbốsẽhạnchếtănggiáđiện vàgasởmức15%vàonăm2023.

Nếu không có những biện pháp này, hóa đơnhộgiađìnhPhápsẽtănghơngấpđôi. QuốcgianàyítphụthuộcvàokhíđốtNga so với nhiều nước châu Âu khác, mà phụ thuộcnhiềuvàonănglượnghạtnhân.

Nhưng nhiều nhà máy điện hạt nhâ đang bảo trì, có nghĩa là Pháp phải đối mặt với

ChứngkhoánNamvàĐôngNamÁnằmtrongsốítđiểmsángcủanămnayđốivới các quỹ toàn cầu khi mở cửa trở lại sau đại dịch cũng như tiềm năng phục hồi của ngànhdulịchthúcđẩylợinhuậncủacáccôngty.Lạmphátởkhuvựcnàycũngtương đối ổn định và số dư tài khoản vãng lai được cải thiện giúp giảm tác động từ đồng USDmạnhhơn.

ChứngkhoánẤnĐộđãhútgần6tỷUSDtừcácnhàđầutưnướcngoàitrongquýnày. Trongkhiđó,Indonesiachobiếtdòngvốnròngđầutưvàothịtrườngchứngkhoán nướcnàylàhơn4,4tỷUSDchonăm2022.

Tuynhiên,NamvàĐôngNamÁcóthểtrởnênkémhấpdẫnhơnvàonăm2023khi cácnhàđầutưchuyểntrọngtâmsangcácthịtrườngBắcÁ,vốnđangđượcđịnhgiárẻ hơn.

Thamkhảo:Bloomberg LinhAnh

NhịpsốngThịtrường

BỔSUNGDINHDƯỠNGCHOMẸMỚISINHVỚIMÓN CANHĐUĐỦHẦMXƯƠNG,GIÒHEO

Nguyên liệu canh đu đủ hầm xươngheo

500gxươngheo

1tráiđuđủ 100gnấmrơm Hànhlá,ngòrí Hànhkhô

Nước mắm, bột ngọt, hạt nêm, đường,dầuăn,ớt,tỏi

Hànhkhôvàtỏibạnđembócvỏ,bămnhỏ. Nấmrơmcắtchân,rửasạch.

Hànhlá,ngòríbạnđemcắtgốc,rửasạch, tháinhỏ.

đuđủkhoảng10phútthìchonấmrơmvào nấukhoảng5phútnữathìtắtbếp.

Bước4:Hoànthành

Đu đủ là nguyên liệu chứa nhiều dưỡng chất,chấtchốngoxyhóa,chấtxơcũngnhư chất khoáng tốt cho cơ thể và hỗ trợ tình trạngtiêuhóakém.Ngoàira,khiđuđủkết hợp với giò heo, xương heo còn giúp lợi sữa,cungcấpchấtbéo,collagenchocácmẹ bầu,phụnữsaukhisinh…Cùngbắttayvào thựchiệnngaymónănnàynhé! Canhđuđủhầmxươngheo

Cáchnấucanhđuđủhầmxương Bước1:Sơchếnguyênliệu Đuđủbạngọtsạchvỏ,cắtđôi,loạibỏphần hạtbêntrong.Sauđó,rửasạchvớinướcvà cắtthànhtừngmiếngdàyvừaăn.

Xương heo bạn đem rửa sạch, chặt thành từngkhúcrồiđemchầnsơvớinướcsôicó phaítmuối.Sauđó,bạnvớtravàrửasạch xươngheolầnnữa.

Bước2:Nấuxươngheo Bạn cho dầu ăn vào nồi, rồi cho hành tỏi bămvàophithơm.Tiếpđến,bạnchophần xương heo vào xào săn, rồi cho vào nồi khoảng 1,5 lít nước. Sau đó, bạn cho vào nồi nước 2 muỗnghạtnêm,1muỗngđường, ½ muỗng bột ngọt. Nấu với lửa lớn đến khi nước sôi thì bạn vặn nhỏlửanấuliuriukhoảng1tiếng chođếnkhixươngchín. Bước3:Chođuđủvào Đến khi nước sôi lại, bạn cho đu đủ vào hầm chung, nêm nếm lại lần nữa cho vừa ăn.Tiếp tục nấu

Bạnchohành,ngòcắtnhỏcùngtiêuxaylên trêncanhvàmúccanhratôlàthưởngthức đượcrồiđấy!

CÁCH NẤU BÚN THÁI HẢI SẢN VÀ BÚN THÁI CHAYNGON CHUẨN VỊ

BúnThái không chỉ là món ăn độc đáo và phổ biến của xứ sở Chùa Vàng mà còn là mónănđượcrấtnhiềubạntrẻViệtNamyêu mến.CáchnấubúnTháirấtđơngiảnvàcó thể biến tấu để thích hợp với cả người ăn chay.

Hươngvịchuachua,caycayđặctrưngcủa xứTháihòaquyệnvớivịtươingoncủacác loại hải sản tạo nên mùi vị đặc trưng khó quên.Bêncạnhđó,búnTháichayđượclàm từ rau củ cũng mang một hương vị thanh mátvàđộcđáokhôngkém.Giờthìcácchị em hãy bắt tay vào làm ngay 2 món bún Tháinàynhé!

CáchnấubúnTháihảisản

Nguyênliệu

400gtômsú

200gmựcống

1kgnghêuhoặcsòhuyết

1kgxươngống

Nấmrơmbúp

Càrốt,càchua,cảithảo,khoaicao Tỏi,mắm,satế,sả

Búntươi

Giavị:Đường,hạtnêm,bộtngọt

CáchlàmbúnTháihảisảnđơngiản

Bước1:Sơchếnguyênliệu

Tômbạnđemcắtbỏphầnrâu,rửasạch,để ráo.

Nghêubạnđemngâmnướccùngvới3trái ớtđậpdập,đểloạibỏhếtchấtcặnbẩn.

Mựctươibạnđemrútbỏtúimực,rửasạch rồicắtđoạnvừaăn.

Cà chua bạn đem rửa sạch rồi cắt hình múicau.

Nấmrơmcắtbỏphầnđầudướirồirửasạch, vớtráo.

Càrốtbạngọtvỏ,rửasạchrồicắtcánhhoa. Sảbạnđembămnhuyễn.

Bước2:Nấunướcdùng

Xươngốngbạnrửasạch,rồichặtkhúcrồi chovàonồicùngnướclọchầmtrong1–2 tiếng để lấy nước dùng. Nêm nếm nước dùng với muối, hạt nêm, đường cho vừa khẩuvị.Lưuý,trongquátrìnhnấubúnbạn nên thường xuyên vớt bọt để nước dùng đượctronghơn.

Bước3:Nêmnếm

Chodầuănvàochảo,khidầuăn sôi bạn cho tỏi, sả vào phi thơm. Sau đó, cho nước dùng vào để nước dùng dậy mùi thơm và có màuđẹpmắt.Tiếptheo,bạncho khoai cao và cà rốt đã chuẩn bị vào rồi trút hết vào nồi, đợi khi raucủchínbạntiếptụcnêmnếm chobúnTháihảisảnđậmđà.

Bước4:Hoànthành Cuối cùng, bạn đun sôi nước rồi lầnlượtchotấtcảcácloạihảisản

vào. Tiếp theo, bạn cho loại rau yêu thích vàorồiđảosơqualàcóthểdùngngay. Bạnchobúnvàotôrồichannướcdùngvào là thưởng thức được rồi đấy. Món bún Thái có mùi thơm đặc trưng của lá chanh, sả, vị chua chua của me, vị cay cay của ớt hòaquyệnvớicácloạiraucủtươingonvà ngọtthanhcủahảisản.Nhanhtaythựchiện ngaymónănnàythôinào.

CáchnấubúnTháichay Nguyênliệu

1tráicàchua

1/4tráithơm(dứa) 100gtàuhũviênchiênsẵn 200gnấmrơm

1câysả

20gsảbăm

Mộtítláchanh 30gme 15gmuối 60ghạtnêmchay 40gđường

1tráiớtđỏ 500gbún

Dầuăn

Các loại rau sống như rau quế, rau muống bàosợi,giá… CáchnấubúnTháichayhấpdẫn

Bước1:Sơchếnguyênliệu

Bạn ngâm me trong nước âm khoảng 10 phút,rồidùngmuỗngtánnhẹđểmenhảvị chua. Tiếp theo, bạn lược bỏ phần hạt chỉ lấyphầnnướccốtme.

Dứabạnđemrửasạch,tháilátmỏng.

Càchuarửasạchtháimúicau.

Nấm rơm bạn đem cắt bỏ phần đầu dưới, rửasạchrồicắtnhỏ.

Bước2:Nấunướcdùngchay

Bạnchonồilênbếp,chovàoítdầuăn.Khi dầu nóng, bạn cho sả băm vào phi thơm. Đếnkhisảdậymùithơm,bạnchocàchua vào. Khi cà chua mềm bạn cho nước lọc cùngsảcâyđậpdậpvào.Sauđó,bạndùng tay vò nhẹ lá chanh rồi thả vào nồi nước dùng.

Bước3:Nêmnếm

Bạn nêm nước dùng với 1 muồng cà phê muối,2muỗngcàphêđường,2muỗngcà phê hạt nêm chay, rồi đun sôi nước. Khi nướcsôi,bạnchotàuhũchiên,nấmrơm,ớt bămvàonồi,rồinấukhoảng10phútnữathì tắtbếp.

Vậylàhoànthành,bạnchỉviệcxếpbúnvào tô, cho rau sống vào, rồi chan nước dùng cùng nấm rơm, tàu hũ vào là thưởng thức đượcrồiđấy!

CáchnấubúnTháihảisảnvàbúnTháichay thật đơn giản đúng không nào. Hy vọng rằng,với2cáchnấunày,bạnsẽmangđến những bữa ăn hấp dẫn cho gia đình. Chúc cácbạnthànhcông!

Bún Thái chay thanh đạm, hấp dẫn khiến bữa chay thêm trọn vẹn (Ảnh: Internet)

TỰ LÀM MỨT KHOAI LANG NHÂM NHI TRONG NGÀYTẾT NGUYÊN ĐÁN

Khôngchỉcóchứanhiềutinhbột,chấtxơ,vitaminmàkhoailangcònlàmónăn hấpdẫnđượcbiếntấuthànhnhiềuphiênbảnkhácnhaunhưkhoailangchiên giòn,khoailangluộc,khoailanglắc…Đặcbiệt,mónmứtkhoailangdẻongọt chongàytếtsẽkhiếnbạnmêly.Vậytạisaochúngtakhôngthửvớicáchlàmmứt khoailangnhâmnhivàonhữngngàytếtnguyênđánnàynhỉ?

Nguyênliệulàmmứtkhoai lang

1kgkhoailangruộtvàng 500grđườngkínhtrắng

Vanilla

Nướcvôitrong

Cách làm mứt khoai lang ngàyTết

Sơchếnguyênliệu

Khoai lang gọt vỏ, rửa sạch,cắtthànhláthoặcmiếngvừaăn.Độdàychỉkhoảng1cmlàđượcbạnnhé. Sửdụngvôisốngngâmvàonước,lọcphầnnướctrongkhivôđãlắnghếtcặnở dưới.

Thảcácmiếngkhoailangvừacắtvàonướcvôtrongtrongkhoảng5tiếng.Bạn lưuýlànướcvôphảingậptrongnướcnhé.

Sauđó,vớtkhoailangra,rửalạivớinướcsạchnhiềulầnđểbỏđimùivôi.Đâylà bướcquantrọngđểkhoailangcứnghơn,khisênmứt,khoaikhôngbịnát. Ướpkhoailang Ướpkhoailangvớiđườngtheotỉlệ2:1.Cứ1kgkhoailà500grđường. Thithoảngdùngđũadảođềuđểđườngthấmđềuvàokhoai.Khithấyđườngđã tanhết(5hsau)thìbạnmớibắtđầuđếnbướcxaokhoailang Xaokhoailang Đặtchảolênbếp,đợichảonóngrồichohỗnhợpđườngvàkhoaivào,đunvới lửavừa,thithoảngđảoquamứtchokhoailangkhôngbịsémvàmứtđượcngấm đường.Khiđườngbắtđầusềnsệtthìgiảmnhỏlửa,đểlửaliuriuvàdùngđũađảo đềuliêntục, Khikhoailangkhôđều,đườngtrắngkếttinhvàotừnglátkhoailangthìbạncho vanillavàotạomùithơmngon,béongậychomứt,nhanhtayđảothêmmộtvài lầnrồinhấcchảoxuống. Nhưvậy,bạnđãhoànthànhcáchlàmmứtkhoailangdeodẻo,bùithơmrồi.Khi mứtcònđangnóngcầnđểmộtlúcchonguộihẳn,bỏvàolọkínđểbảoquảnmứt đượclâuhơnnhé.

Yêu cầu thành phẩm mứt khoailang

Mứt khoai lang được đường bám đều từng miếng, không ít quá cũng không nhiều quá, tạo cho mónmứtvịngonngọtvừa đủ.

Khoai lang có mùi vị và màusắcđẹpmắt,hấpdẫn. Hươngvanillathơmphảng phất,tạocảmgiácyêuthíchngaytừkhithưởngthứcmiếngđầutiên. Mứtkhoailangkhôngnênquákhô,cóđộgiònvừaphải,nhưngcũngkhôngquá mềm,dai.Khôngcháyxém,ảnhhưởngtớihươngvịvàthẩmmỹ. Khinhắcđếntết,chắchẳnkhôngítngườisẽnghĩngaytớimónmứtkhoailang tuyđơngiảnvàdândãnhưnglạimanghươngvịcủangàytếtcổtruyền.Chỉcần cắnmộtmiếng,cảhươngvịmùaxuândườngnhưngậptràn,dễkhiếnngườita nhớdadiếtmỗikhiphảirờixaquê.Vìvậy,việctựtayvàobếptrổtàikhéoléo vớicáchlàmmứtkhoailangngàyTếtchonhữngngườimìnhthânyêuluônlà điềuýnghĩavàhạnhphúcnhấtcủamỗingười.Bướcchuẩnbịđơngiản,cách làmcũngdễlàm,hãyápdụngngaycáchlàmmứtkhoailangvừarồitrongdịptết nàynhé.

BÍQUYẾTNẤUBÚNMỌCNGON ĐẬMĐÀCHUẨNVỊMIỀNNAM

Búnmọctrôngđơngiảnnhưnglạilàmónănyêuthíchcủakhánhiềungười,khôngnhữngthếvới cáchchếbiếncũngkháđơngiảnthìcácbànộitrợrấtthíchtựtaymìnhnấumónbúnnàytạinhà. BúnmọcđượcbắtnguồntừlàngMọc(naylàquậnThanhXuânởHàNội)nhưngngàynaynóđãlan toảnkhắpcácvùngmiềnvớicáchnấucómộtchútthayđổiởmỗinơi.Dùlàvớicáchnấunàothìmón búnvớinướcdùngngọtxươngvớinhữngviênmọc(giòheo)manglạihươngvịnhẹnhàngmàhấp dẫnchongườidùng.Ngoàira,búnmọccònlàmónmàbạnthưởngthứcvàobấtkỳbữaănnàotrong ngàycũnghợp.

CáchnấubúnmọcchuẩnbịmiềnNam Thànhphầnnguyênliệu

Sườn thăn (hoặc sườn non): 400 gr (bạn chọn miếngsườncòntươi,thịtcóđộđànhồi)

Xươngống:300gr

Búntươi(sợinhỏ):700gr

Chảlụa:200gr

Giòsống:200gr

Mộcnhĩ:4cái

Hànhlá,raumùi,hànhtím,tỏibăm

Rausống:tíatô,húngquế,raudiếp

Giavị:Muối,hạtnêm,nướcmắm,hạttiêu

Cácbướcthựchiệnnấubúnmọc

Bước1:Sơchếnguyênliệu

Vớiphầnxươngốngthìbạnrửathậtsạchrồitrụngsơquanồinướcsôi.Sauđó,chovàonồinướcmới với 2 muỗng café muối + 2 muỗng café hạt nêm + 1 muỗng café nước mắm và để lửa vừa hầm xương.Lưuý:khihầmxươngbạnnhớcanhvớtbọtđểnướcdùngđượctrong. Phầnsườnthănbạncóthểrửaquavớinướcmuốiđểchokhửhoàntoànmùihôicủathịt.Sauđóxả vớinướclạnhvàchặtthànhcácmiếngvừaăn,bạnnêmvớichútxíutiêuxay+1muỗngcanhhạt nêmvà1/3muỗngcanhnướcmắm.Đểyênphầnthịtsườntrongkhoảng15phútchochúngthấmgia vị.

Mộcnhĩbạnrửasạchrồingâmnướcchonởmềmrồibămnhỏ.

Bạncắtchảlụathànhnhữngmiếngvừaăn.

Búntươibạntrụngsơquanướcsôirồiđểráo.

Cácloạirausốngbạnnhặtvàrửasạch,đểráo.

Bước2:Sơchếgiòsống

Nếubạnmuagiòsốngchưađượcnêmnếpthìcóthểnêmchútgiavị,hànhlá,tiêuxaytrộnđềurồi chophầnnấmnhĩbêntrênvàovàtrộnđều.

Hoặcbạncóthểsửdụngthịtheorồichovàocốixaynhuyễn,nêmnếmvớigiavịđềuđược.Sauđó, vohỗnhợpgiòsốngvàmộcnhĩthànhnhữngviênmọcnhỏ.

Bước3:Cáchnấunướcdùngbúnmọc

Bắcchảolênbếp,chochútxíudầuănvào,đợichodầunóngthìchohànhtím,tỏibămvàophicho thơmrồichotiếpphầnsườnthănvàoxàođếnkhithịtvừasănlạithìtắtbếp.

Khinồinướchầmxươngvừasôitớithìbạnchophầnsườnvừaxàovàonồi,tiếptụcđunchođếnkhi sôilầnnữathìbạnthảmọcvàonồivànêmnếmchokhẩuvịvừaăn.Bạntiếptụcđểnồinướcnấu khoảng10phútlàmọcsẽchín.

Bước4:Hoàntấtmónăn

Bạnmúcbúnvàotôvàmúcsườnthăn,rắcthêmchúthànhlávàraumùi,xếpvàimiếngchả.Cuối cùng,channướcdùnglênthậtđềulàhoàntấtmónbún.

Búnmọcănkèmrausống,chanh,ớtvàcóngườicònthíchdùngvớimắmtôm.

Nhữnglưuýkhinấubúnmọc

Nếubạnmuốnănmọccóđộdaidainhấtđịnhthìcóthểăntớiđâumớichomọcvàotớiđó.

Ngoàichảlụathìbạncóthểthêmchảquếvàchảchiênmỗiloạimộtítthìtôbúncủabạnsẽcànghấp dẫnhơn.

HyvọngvớicáchnấubúnmọcchuẩnhươngvịcủangườimiềnNammàchúngtôihướngdẫnthìbạn cóthểnấumónbúnnàyđãicảnhàtrongnhữngdịpsắptới.Búnthanglàmộttrongnhữngmónănthể hiệnnétđặcsắctrongvănhóaẨmthựccủangườiHàNội.

Nguyên liệu chính làm nên mứt khoai lang dẻo bùi. (Nguồn Internet)

Mứt khoai lang cho ngày tết thêm hạnh phúc. (Nguồn: Internet)

Bún mọc có nguồn gốc từ miền Bắc nước ta nhưng ngày nay được yêu thích khắp các vùng miền. (Nguồn: Internet)

Giới thượng lưu dạy con đầy khác biệt: Học cách tằn tiện chỉ khiến con đỡ nghèo, đây mới là cách giúp con thêm giàu

Không có sự giàu có nào được hình thành chỉtrongmộtđêm.Giớithượnglưugiàucó thườngphảigiúpconmình“mưadầmthấm lâu”, học và hiểu về tiền bạc sớm nhất có thể.

(*BàiviếtdocâybútUmaShashikantcủa EconomicTimeschiasẻ)

Shaila là cô bạn cùng trường đại học của tôi.Côấythườngănmặcgiảndị,khôngcó vẻ điệu đà nên ngay từ lần đầu gặp nhau trênxebuscôngcộngđếntrường,chúngtôi cóthểnhanhchóngbắtnhịpvớinhaumột cáchdễdàng.

Thếnhưng,chỉsaukhichơithân,trongmột lầncôấyrủvềhọcnhómởnhà,tôimớiphát hiện ra, Shaila là con cái của một trong nhữnggiađìnhgiàucónhấttrongthịtrấn.

người giàu có không muốn chia sẻ về bản thânvàgiađình.

Tiếp xúc với Shaila, tôi sâu sắc nhận ra rằng,khôngphảitấtcảtrẻemsinhratrong giađìnhgiàucóđềucónhữngđặcđiểmtiêu cựcnhưvậy.Chamẹđóngmộtvaitròquan trọng trong việc khắc sâu các giá trị đồng tiềnđúngđắn.

Chính cô ấy là người nói với tôi rằng, sự giàu có của nhà cô không hình thành chỉ trong một đêm. Ngay cả khi cô ấy không được chứng kiến ​​hành trình khó khăn ấy, cha mẹ vẫn thường xuyên chia sẻ với cô,

tôi, cả hai cách này đều khá cực đoan.Trẻ em không nhất thiết phải quá tằn tiện, nhưng phải biết cách chi tiêu hợp lý. Các quyếtđịnhvềtiềnbạcphảiđượcđưarasau khixemxétcẩnthậncácsựđánhđổi.

Khitôihỏi:“Đằngnàocậucũngđemchosố bìa đó, tại sao phải ngồi phân loại chúng ra?”

Shaila đáp: “Điều quan trọng là giữ một thỏathuậncôngbằngmàcảchúngtavàđại lý đều rõ ràng, minh bạch. Đó là điều mà chađãdạytôi.”

Cũngchínhngườibạnđóđãđảmbảorằng, nhữnghànhđộnghàophóngnhỏbésẽgiúp íchchohầuhếtcácgiaodịchtrởnênthuận lợi hơn. Sự hào phóng là một phẩm chất khiến mọi người dễ dàng đạt được thiện cảmtừngườikhác.

Nếuchúngtabịđặttrongmộttìnhthếphải từbỏtiềnbạc,chúngtamớiđauđớnvàkhổ sở. Nhưng nếu chúng ta chủ động cho đi, mọi thứ sẽ trở nên dễ dàng và hạnh phúc hơnrấtnhiều.

Đứng trước cửa căn biệt thự tráng lệ, tôi loanh quanh một lúc vẫn không dám bấm chuông.Maymắnlà,cómộtngườiphụnữ bướcrakhỏiđóvàtôinhanhchóngchạylại hỏi bà ấy về Shaila. Bà ấy mở cửa đưa tôi vàonhà.

Hóa ra, Shaila là một trong những người chủ động che giấu tình trạng gia cảnh của mình để có được một cuộc sống bình thường, để được bạn bè và đồng nghiệp chấp nhận tính cách và bản chất của cô, thay vì bị đóng khung trong một vài định kiếnbắtbuộc. Với nhiều người, ngay cả khi tài sản của ngườigiàuđượctíchlũyhoàntoànhợptác, họ vẫn có những phán xét tương đối nhạy cảm.Thếhệkếthừacũngchịunhiềuáplực khiluônbịsoixétvềtừnghànhvivàtháiđộ sống. Mọi người rất thích truyền tai nhau câu chuyện về những đứa trẻ giàu có tiêu xài hoang phí, hoặc sống một cuộc đời vô nghĩa, để mặc sự lười biếng và thiếu động lựcthốngtrịbảnthân.

giúpcôhiểuvềquátrìnhnày. Vànếucóthể,đôikhicôcònđượcthamgia vào các quyết định quan trọng về tiền bạc trong gia đình. Cô cũng có thể tận mắt chứng kiến ​​việc điều hành một doanh nghiệpphứctạpnhưthếnào,hoặcviệcđưa ra quyết định có thể đem tới những rủi ro nào,hoặcphântíchvềlựachọncủachamẹ đãđưara.Điềunàytạoratháiđộđúngđắn đốivớitiềnbạc,làtiềnđềđểtươnglai,cô có thể kế thừa doanh nghiệp rồi phát triển nótốthơn.

Shailachobiết:“Mụctiêucủachamẹchưa baogiờlàgiúptôiđỡnghèo.Thayvàođó, họmuốntôigiàuthêm.”

Vềsau,côngviệcchotôicơhộiđểtiếpxúc vớinhiềungườithuộcgiớithượnglưuhơn, tôicũngnhậnramỗigiađìnhlạicónhững cảnhkhácbiệt.

Có một người quen của tôi làm nghề môi giới chứng khoán. Ông ấy muốn con trai nối nghiệp nên định hướng cho con trai chịutráchnhiệmthuvàthanhtoántiềnký quỹtừkhásớm.Chẳngmấychốc,cậucon traiđãcósựamhiểuởmứcđộnhấtđịnhvề rủirocủakháchhàng,rủirothịtrường,đòn bẩyvàlợinhuận.Điềuđókhiếncậutrởnên hấptấpvàvộivàng.

Khingườichamuốngiữmứclợinhuậnvừa phải,yếutốantoàncao,ngườicontrailại khăng khăng cần “liều ăn nhiều”. Người cha không nghề tranh cãi, ông chỉ tách ra một khoản tiền rồi cho phép con trai được tựquyếtđịnhlàmtheoýmuốn.

Mộtngườibạnkháccủatôiyêucầucáccon côấybắtxebuýtđếntrườngvàomỗisáng lúc7:20sáng,giốngnhưtấtcảtrẻemkhác. Nhưngkhibuổihọckếtthúc,mộtchiếcxe với tài xế riêng đã được cử đến đón họ. Nhữngđứatrẻsẽcómộtbữaănnhẹvàđồ uống ưa thích để xua tan sự mệt mỏi sau buổihọc.

Các con của cô ấy vừa được trải nghiệm những điều bình thường, vừa được biết về nhữngưuthếcủabảnthân. Côbạntôiđãkếthợpcáckháiniệmvềtiết kiệm,đầutưvàchitiêukhigiaotiếpvớitrẻ. Đâylànhữngkháiniệmtàichínhcơbảnmà mọingườiđềuphảisửdụngtrongđờisống. Một đứa trẻ giàu có không nhất thiết phải đượcnuôidạynhưmộtđứatrẻ“mùchữ”về tàichính.

Tôinhớlại,mìnhvàShailatừngcùngnhau đemrấtnhiềugiấyvụn, lẫn lộn cả giấy và các loạibìacứngđibán.Đại lýgiấyvụnchobiết,bìa cứngkhôngcógiátrịgì nênhọsẽkhôngmuabìa cứng mà chỉ thu mua giấy.

Khôngphảitấtcảnhữngđứatrẻgiàucóđều lớnlênvớimộtquanniệmsailầmrằngtiền có thể giải quyết mọi vấn đề. Điều quan trọnglàquátrìnhchỉđườngdẫnlốicủacha mẹcógiúphọhọccáchquantâmvàchiasẻ haykhông.

Chacủabạntôi,mộttriệuphútựthânthuộc thếhệthứnhất,khôngbaogiờbỏlỡcáccơ hộinhưvậy.Ôngluônmuốnchỉrachocác concủamìnhthấy,doanhnghiệpcủahọđã hỗ trợ và nuôi dưỡng xã hội bằng các sản phẩmcủamìnhnhưthếnào,khảnăngtạora việc làm cho người lao động như thế nào, đóng góp cho chính phủ bằng các khoản thuếnhưthếnào,vàthúcđẩythịtrườngtiền tệvớicácgiaodịchkinhdoanhnhưthếnào. Nhữngcuộctròchuyệnmangđầytínhtrách nhiệmnhưvậyđãtạora,khắcsâuvàotâm trítrẻnhỏmộtniềmtựhàovàýthứctrách nhiệmcao.

Shailachưabaogiờbiến“sựgiàucó”thành địnhnghĩavềmình.Trongsuynghĩcủacô ấy,bảnthânmìnhmớilàchủthểquyếtđịnh sựgiàucó. *TheoEconomicTimes

PhươngThùy

Thểthao&Vănhóa

Nhữngcâuchuyệnnhưvậyvốnchỉlàmột phần nhỏ, thông qua quá trình “kịch tính hóa”,mọingườilạibiếnnóthànhhìnhmẫu đạibiểuchosốđông.Đólàlýdomànhiều

Nửathángsau,thịtrườngsụpđổ,sốtiềnmà người con trai có được nhanh chóng mất hết. Lúc đó, cậu ta mới hiểu thế nào là “gừngcànggiàcàngcay”. Cónhữnggiađìnhbuộcconcáihọtừchối nhữngđặcquyền,đơngiảnvìchamẹmuốn các con có một cuộc sống đơn giản. Cũng có những bậc cha mẹ tận dụng mọi cơ hội đểchitiêuquámứcvàchođứatrẻbiếtrằng, tiềncóthểlàmđượctấtcả.Đốivớicánhân

Trongkhitôiđịnhđểđại lý cứ áng chừng con số đại khái thì Shaila lại ngồi xuống để bắt đầu phânloạicảchồnggiấy vụntotướng.Côấymất khoảng 10 phút mới tách xong chồng giấy, rồi đem bán cho đại lý. Sốbìacứngđượcthulại gọn gàng, sau đó cũng tặnglạichođạilýấy.

Chân dung thần đồng Hàn Quốc sở hữu IQ 204:

điển trai như diễn viên, nằm top 0,0001% TG, giải

thành thạo phương trình khi mới 3 tuổi

Chỉmới9tuổi,cậubéBaekKangHyunđã chuẩnbịhànhtrangvàocấp2nhờkhảnăng thiênbẩmcủamình.

Được biết, cậu bé Baek Kang Hyun (sinh tháng 11/2012) từng xuất hiện trên sóng truyềnhìnhHànQuốcnăm2016vàgâybão suốt vì tài năng thiên bẩm khiến nhiều ngườiphảingưỡngmộ. Cụthể,trongchươngtrình"GiftedTalent"

củađàiSBS,BaekKangHyunkhiđómới chỉ 4 tuổi những đã thành thạo đủ mọi kỹ năng.Khôngchỉbiếtchơipianovàsángtác âmnhạc,BaekKangHyuncònthểhiệnkhả năngthiênbẩmđángkinhngạcởlĩnhvực toán học. Cậu bé có thể giải thành thạo phươngtrìnhbậcnhấtkhimới3tuổivàgiải đượcphươngtrìnhbậc2khimớilên4tuổi. Ngoàira,BaekKangHyuncòncóchỉsốIQ rấtcao.NếutínhtrênThangđotrí tuệ người lớn Wechsler (WAIS) thì cậu bé sở hữu IQ 164. Trong khi đó, dựa theo mức thang MensaInternational-Cộngđồng những người có chỉ số IQ cao nhất thế giới - thì IQ của Baek KangHyunđạt204.Chínhconsố này đã giúp cậu bé 9 tuổi tới từ Hàn Quốc thuộc top 0,0001% trêntoànthếgiới.

DanhtiếngcủaBaekKangHyun càngtăngcaokhicậubévàolớp1 năm2019.Khácvớibạnbèđồng trang lứa, cậu bé sinh năm 2012 chỉcầnmộtnửathờigianđểhoàn thành hết chương trình của cấp tiểu học. Sắp tới, Baek Kang Hyunsẽchuẩnbịhànhtrangvào ngôitrườngcấphai,mặcdùtheo đúngtuổicậubémớichuẩnbịlên lớp4.

Vàongày27/8/2022,TheotờChosunllbo củaHànQuốcđưatin,BaekKangHyunđã đăng tải một bức ảnh chụp ở cổng trường TrunghọcKhoahọcSeoul,nằmởphường Hyehwa,quậnJongno,thủđôSeoul.Đăng cùngbứcảnh,cậubécònđểlạidòngtrạng tháiđầyhàohứngkhichuẩnbịtớimộtmôi trường mới: "Mình là Baek Kang Hyun, 9 tuổi.Hẹngặplạicácbạnvàonămsau.Xin

hãyquantâmđếnmình

nhé".

Bứcảnhnàynhanhchónglàmdậysóngdân cưmạngHànQuốc.Nhiềungườinhậnxét rằngtrôngcậubégiốngnhưmộtdiễnviên nhívàhyvọngBaekKangHyuncóthểtrở thànhmộtnhânvậtvĩđạitrongtươnglai.

TheoThảoVân Thểthaovănhóa

thảo ức chế sự phát triển của khối u bằng cáchngănchặncáctếbàoungthưsaochép. Chúngtavẫnbiếtrằngcónhữngthựcphẩm cótácdụngngănngừaungthư,chủyếulà cácloạiraucủ.Nhưngbạnđãbaogiờnghe nói đến các loại rau gia vị cũng có giá trị phòngbệnhungthưchưa? Thựctế,mộtsốloạithảomộccónguồngốc thựcvậtđượcđánhgiálàcóđặctínhứcchế khốiu,nhờđócóthểngănngừaungthưrất tốt. Hương thảo là loại thảo mộc phát huy tốtđặctínhnày.

Vàonăm2019,mộtnghiêncứucủacácnhà khoa học tại một số trường đại học ở Slovakia và Cộng hòa Séc được công bố trênTạpchíKhoahọcPhântửQuốctếđã đánh giá tác dụng chống khối u của cây hươngthảo.

Nghiên cứu ở chuột cho thấy cây hương thảocóthểlàmgiảmthểtíchkhốiutới85% sovớinhómđốichứng.

Theo các tác giả, một nhóm các chất phytochemicaltrongcâyhươngthảocóthể hoạt động như chất chống oxy hóa, chống viêm và điều hòa miễn dịch làm giảm sự pháttriển,lâylancủaungthư.Từđóbảovệ cáctếbàokhỏiungthư.

Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng hương thảo ức chế sự phát triển của khối u bằng cáchngănchặncáctếbàoungthưsaochép.

Theo Đại học bang Ohio, hương thảo rất giàu carnosol. Đây là một chất phytochemical có thể làm chậm sự phát triển của tế bào ung thư, tăng cường chức năngmiễndịch,hạnchếsảnxuấthormone liênquanđếnungthưvàhoạtđộngnhưmột chấtchốngoxyhóa. Vào năm 2011, một phân tích tổng hợp đượccôngbốtrêntạpchíCriticalReviews in Food Science and Nutrition đã kiểm tra tácdụngbảovệcủahươngthảođốivớiung thưđạitrựctràngvàcácloạiungthưkhác. Cácnhànghiêncứulưuýrằngcónhiềutài liệu từ các nghiên cứu trên động vật và tế bào chứng minh tiềm năng chống ung thư của chiết xuất hương thảo và các thành phầncủanó.Ngoàicarnosol,cáchợpchất khácnhưaxitcarnosic,axitrosmarinic,đều đãđượcchứngminhlàhữuíchtrongcuộc chiếnchốngungthư.

Vào năm 2014, nghiên cứu được công bố trênPLOSOneđãcủngcốnhữngpháthiện này sau khi chỉ ra rằng chiết xuất hương thảo được dùng bằng đường uống có thể ngănchặnđángkểsựpháttriểncủakhốiu tới46%ởchuột.

Cây hương thảo (romarin - rosemary) còn gọi là cây tây dương chổi, tên khoa học Rosmarinus officinalis L., thuộc họ Hoa môi - Laminaceae. Tên hương thảo Rosmarinus xuất phát từ tiếng Latin: Ros cónghĩalàsươngvàmarinusnghĩalàbiển, gọichunglàsươngcủabiển,nóiđếnnguồn gốccủacâynàytrênbờbiểnĐịaTrungHải. Mộtsốlợiíchsứckhỏekháccủacâyhương

thảo

-Bảovệ,chốngthoáihóađiểmvàng Mộtnghiêncứuđượccôngbốtrêntạpchí Investigative Ophthalmology & Visual Science (Điều tra Nhãn khoa & Khoa học Thị giác), dẫn đầu bởi tiến sĩ Stuart A. LiptonvàcácđồngnghiệptạiViệnNghiên cứu Y học Sanford-Burnham, tiết lộ rằng mộtaxitcarnosic,làthànhphầnchínhcủa hương thảo, có thể thúc đẩy đáng kể sức khỏecủamắt.

Điềunàycóthểcócácứngdụnglâmsàng chocácbệnhảnhhưởngđếnvõngmạcbên ngoài,chẳnghạnnhưthoáihóađiểmvàng liên quan đến tuổi tác - bệnh về mắt phổ biếnnhấtởHoaKỳ.

-Bảovệthầnkinhvàngănngừalãohóanão Một số nghiên cứu đã gợi ý rằng hương thảocóthểgiúpíchđángkểngănngừalão hóanão.TheothôngtinlưutrữtạiViệnYtế QuốcgiaHoaKỳ,chodùcầnnhiềunghiên cứuhơnnhưngkhảnăngđiềutrịcủahương thảo để phòng ngừa bệnh Alzheimer cho thấynhiềuhứahẹn. Các nhà khoa học đã phát hiện ra rằng hươngthảochứamộtthànhphầngọilàaxit carnosic,cóthểchốnglạithiệthạibởicác gốctựdotrongnão. Một số nghiên cứu trên chuột đã xác định rằng hương thảo có thể hữu ích cho việc phụchồiởnhữngngườiđãtrảiquacơnđột quỵ. -Tăngcườngtrínhớvàsựtậptrung Theonghiêncứuđượcnêutrong TherapeuticAdvancesin Psychopharmacology(Nhữngtiếnbộtrị

liệutrongtâmlýhọc),mùithơmtừ hươngthảocóthểcảithiệnhiệusuất,tốc độvàđộchínhxáctậptrungcủamột người.

Tácdụngphụkhidùnghươngthảovớiliều lượnglớn

Hương thảo thường an toàn khi dùng với liềuthấp.Tuynhiên,sửdụngvớiliềulượng lớn có thể gây ra tác dụng phụ nghiêm trọng,mặcdùđiềunàyrấthiếmgặp.

Cáctácdụngphụbaogồm:

-Nônmửa

-Cogiật

-Hônmê

-Phùphổi(chấtlỏngtrongphổi)

-Kíchthíchchảymáukinhnguyệt

Ngoài ra, dùng hương thảo với liều lượng caocóthểgâysảythai.Dođó,phụnữmang thaikhidùnghươngthảonênthamkhảoý kiếncủabácsĩ. TheoXT

Chân dung thần đồng nhí 9 tuổi Baek Kang Hyun

Loạithảomộcđượcsửdụngtrongnấuăncótácdụnggiảmkích thướckhốiuđến85%,ngănngừalãohóanão

Trênthựctế,ungthưruộtkếthayungthưđạitrựctrànglà loạiungthưphổbiếnthứbaởHoaKỳvànguyênnhângây tửvongcaothứ3.Nóthườngbắtđầudướidạngcáctếbào khốiunhỏ,khôngphảiungthưmàđượcgọilàpolyp,hình thành bên trong ruột kết.Theo thời gian, một số polyp có thểtrởthànhungthưruộtkết.

Theocácchuyêngia,chỉcómộttỷlệnhỏ(5-10%)ungthư ruộtkếtlàdoditruyềncòncácyếutốvềlốisốngđóngmột vaitròquantrọngvàđượccoilànguyênnhânsố1gâyra cănbệnhnày.

Lốisốngảnhhưởngthếnàođếnnguycơmắcungthưruột kết?

Lốisốngítvậnđộng:TheEatThisNotThat,cóbằngchứng cho thấy những người đàn ông xem TV hơn 4 tiếng mỗi ngàycónguycơmắcungthưruộtkếtcaohơnnhữngngười xemíthơnmộtgiờ.KhixemTV,nhữngngườinàycóthể hútthuốc,uốngrượuvàănvặtnhiềuhơn. TiếnsĩNeilMurphy,trưởngnhómnghiêncứutạiCơquan QuốctếNghiêncứuUngthưtạiPhápchobiết:“Ítvậnđộng cũngcóliênquanđếntăngcânvàmỡtrongcơthể.Mỡcơ thểdưthừacóthểảnhhưởngđếnnồngđộhormonetrong máu và các hóa chất khác ảnh hưởng đến cách tế bào của chúngtapháttriển,từđólàmtăngnguycơungthưruột”.

ruộtkếtcaohơn29%ngaycảkhicácyếutốkhácđãđược xemxét.

TiếnsĩRadhikaSmithgiảithíchrằngthựcphẩmsiêuchế biếncóthểảnhhưởngđếnnguycơungthưruộtkếtdocác thànhphầnnhưchấtbảoquản,chấtphụgiacókhảnănggây ungthưcóhạiđượctìmthấynhiềutrongnhữngthựcphẩm này.

Cănbệnhungthư"vuabóngđá"Pelemắcphải:Đàn ôngítvậnđộng,ănuốngkhônglànhmạnhđừngnênchủ quan,có5dấuhiệusaucầnđikhámsớm Theocácchuyêngia,chỉcómộttỷlệnhỏgâyracănbệnh ungthưnàylàdoditruyềncòncácyếutốvềlốisốngđóng mộtvaitròquantrọngvàđượccoilànguyênnhânsố1gây racănbệnhnày. BiểutượngbóngđáBrazilPelevừaquađờiởtuổi82dosuy đa tạng sau thời gian dài chiến đấu với căn bệnh ung thư ruột kết. Tài tử Chadwick Boseman cũng chống chọi với căn bệnh ung thư ruột kết trong suốt 4 năm trước khi qua đờinăm2020.

tiện,hoặcbịchảymáu-ngaycảkhinghĩđólàbệnhtrĩvà mãikhônghết-thìcầnđinộisoi",bácsĩphẫuthuậtđạitrực tràngVikramReddychobiết.

Chế độ ăn không lành mạnh: Theo Stanford Healthcare, chế độ ăn nhiều chất xơ, hạn chế thịt đỏ, thịt chế biến và rượuđãđượcchứngminhlàlàmgiảmnguycơungthưđại trựctràng.

NghiêncứucủaBMJvớihơn200.000ngườitrongsuốt25 năm chỉ ra những người đàn ông ăn nhiều thực phẩm chế biến sẵn có khả năng được chẩn đoán mắc bệnh ung thư

Thíchuốngrượu:Nhiềunghiêncứuchothấynhữngngười uống3,5lyrượumỗingàycónguycơmắcungthưruộtkết caohơn50%sovớinhữngngườiuốngíthoặckiênghoàn toàn. Theo Tiến sĩ Mark Pochapin, Giáo sư và Giám đốc khoa tiêu hóa Trung tâm Y tế NYU Langone, “Nếu bạn nghiện rượu thì nó không chỉ ảnh hưởng đến ruột kết mà conlàvấnđềvớicảcơthểbạn”.

Thừacânhoặcbéophì:Thừacânhoặcbéophìcóliênquan chặtchẽđếnviệcpháttriểnungthưruộtkết,đặcbiệtlàở thanhthiếuniên.

"Đểcáctếbàoungthưpháttriểnvàtồntại,chúngcầnnhiên liệu", Suzana Savkovic, Tiến sĩ, PGS bệnh học và y học phòng thí nghiệm cho biết, "Những người thừa cân hoặc béophìlưutrữnănglượngdưthừadướidạngchấtbéovà cáctếbàoungthưcóthểlấynănglượngtừcơbắpvàchất béo”.

Nghiện thuốc lá: Theo một nghiên cứu đăng trên Tạp chí Ung thư Quốc tế, nguy cơ ung thư ruột kết tăng khoảng 50%dohúthơn1baothuốclámỗingàyởcảnamvànữ. Đángchúý,nhữngngườiđãngừnghútthuốcvẫncónguy cơ ngay cả khi họ đã không hút 10 năm. “Số lượng thuốc hút có thể là một yếu tố quan trọng hơn tổng số năm hút thuốc",bàibáonàynêu.

Dấuhiệucảnhbáobạncónguycơungthưruộtkết

Buồn nôn và nôn mửa: Theo Johns Hopkins Medicine, buồn nôn và nôn mửa có thể là dấu hiệu của ung thư ruột kết.

Cụthể,"Buồnnônvànônmửacóthểxảyranếumộtkhốiu ruộtkếthoặctrựctrànglàmtắcruộtvàứcchếsựlưuthông củachấtthảilỏng,rắnhoặckhí.Tắcnghẽnruộtcũngcóthể kèmtheođauquặnbụng,chướngbụngvàtáobón…Nếu bạn cảm thấy buồn nôn dai dẳng, có dấu hiệu mất nước hoặcnônmửakéodàihơn24giờ,hãyđếnngaycơsởytếđể đượcđiềutrị”. Đau bụng: “Đau bụng không phải là một triệu chứng rất phổbiếnliênquanđếnungthưđạitrựctràng,nhưngnócó thể xảy ra”, Bác sĩ phẫu thuật đại trực tràng David Liska cho biết, "Vì vậy, nếu bạn bị đau bụng liên tục trong một khoảng thời gian, thì cần phải đến gặp bác sĩ để kiểm tra ngay”. Chảymáutrựctràng:Chảymáutrựctràngcóthểxảyravì những lý do khác ngoài ung thư ruột kết, nhưng vẫn nên đượcbácsĩkiểmtrađểloạitrừbấtcứđiềugìnguyhiểm.

"Nếu bất kỳ ai có bất kỳ thay đổi nào trong thói quen đại

Thayđổitrongthóiquenđạitiện:Nhữngthayđổitrongthói quenđạitiện-vídụ,phâncósựbấtthường-cầnđượcxem xétmộtcáchnghiêmtúc.

"Ngaycảkhibạnđangởđộtuổi20hay30,bạncũngnênđi kiểmtranếubạnbịchảymáutrựctràng,nếubạncóbấtkỳ thayđổinàotrongthóiquenđạitiện.Bấtkỳthayđổinàovề khẩu vị (như cảm thấy "no" sớm), giảm cân hoặc đầy bụng", Haddon Pantel, bác sĩ phẫu thuật đại trực tràng ở YaleMedicinechobiết.

Mệtmỏivàsụtcânkhôngrõnguyênnhân:Khôngnênbỏ quatìnhtrạngsụtcânvàmệtmỏikhôngrõnguyênnhân,vì cả2đềulànhữngtriệuchứngcóthểcócủaungthưruộtkết. BácsĩDavidRichardschobiết:“Sụtcânđộtngộtvàkhông rõnguyênnhân,chảymáutrựctrànghoặcmáutrongphân đềulànhữngdấuhiệuđánglongại,nhấtlàkhichúngxuất hiệnđộtngột”

TheoJohnsHopkinsMedicine,“Tiêuchảykéodàicóthể gâysụtcân.Đaudạdàyvàbuồnnôncóthểlàmgiảmcảm giácthèmănkhiếnbạnkhôngănđủđểduytrìcânnặng.Tất cảnhữngvấnđềnày,cũngnhưthiếumáu,cóthểdẫnđến suynhược".

Khinàonênđibácsĩkhám? Nếubạncóbấtkỳlolắngnàovềbệnhungthưruộtkết,hãy tìmđếnsựtưvấncủacácchuyêngiaytếcàngsớmcàngtốt. Phòng khám Cleveland khuyến nghị chúng ta nên khám sànglọcthườngxuyênởđộtuổitrên45.Vìkhiđócóthể ngănngừahoặcđiềutrịthànhcôngtới85%trườnghợpung thưđạitrựctràngnếuđượcpháthiệnkịpthờithôngquanội soithôngthường.

Tiến sĩ Lipman cho biết: “Nhìn chung, ung thư đại trực tràng có khả năng phòng ngừa cao và nếu được phát hiện sớm,đâycũnglàmộttrongnhữngloạiungthưcóthểchữa khỏicaonhất”.

PhươngLinh

thao&vănhóa

"Vua bóng đá" Pele và "Báo đen" Chadwick Boseman đều mắc ung thư ruột kết. Ảnh: ST

(Ảnh minh họa)

(Ảnh minh họa)

Những mẫu xe điện gây ấn tượng nhất năm 2022

Nhiễumẫuxeđiệngâyấntượngmạnhmẽ bởihiệusuấtcựckỳmạnhmẽ. Năm 2022 có nhiều nhà sản xuất bắt đầu tham gia vào lĩnh vực xe điện. Trong khi mộtsốhãngchỉnângcấpcácmẫuxehiện cóvớihệthốngtruyềnđộngđiệnthìnhững thươnghiệukhácđãtungranhữngchiếcxe điệnhoàntoànmới,gâyấntượngmạnhmẽ chothịtrường.

LucidAir

Mẫu sedan điện sang trọng của Lucid đi kèm một hệ thống truyền động ấn tượng. Trên giấy tờ, LucidAir có động cơ tạo ra hơn1.200mãlựcvàcóthểdichuyểnđược khoảng830kmsaumộtlầnsạc.

hoàn thành mọi việc. Cho dù bạn muốn đi đến cửa hàng hay đi cắm trại, F-150 đều phùhợp.

BMWiX

Trongkhimộtsốnhàsảnxuấtchỉgiớithiệu cácphiênbảnmớicủaôtôvớiđộngcơđiện thì BMW đã cố gắng tung ra một mẫu xe điệnhoàntoànmớilàBMWiX,cóthiếtkế mớinổibậtvàcôngnghệtiêntiến.

chạyhoàntoànbằngđiệnđikèmcácgóiấn tượngkhôngkém.Sựbổsungmớiấntượng nhất cho dải EQ hoàn toàn bằng điện của MercedeslàMercedes-BenzEQS.

EQS có một vài mẫu xe khác nhau, với AMG EQS được thiết kế đặc biệt cho những người muốn có hiệu suất cao hơn mộtchút.AMGEQSđikèmvớihệtruyền động649mãlựccóthểgiúpxetăngtốctừ0 -100km/giờchỉtrong3,4giây.

HyundaiIoniq5

F-150 Lightning có thể di chuyển khoảng 386kmsaumộtlầnsạctrongkhivẫncóthể tăngtốclên100km/giờchỉtrong4,1giây. Ngoàira,F-150cònđượchỗtrợsạcnhanh vàcóthểsạctừ15%lên100%chỉtrong10 giờtạinhà.

RimacNevera RimacNeverađượcthiếtkếđểthểhiệnkhả năngvậnhànhtốiưucủamộtthiếtkếchạy hoàntoànbằngđiện.

CóhaimẫuBMWiXcósẵn,vớiiXM60là tùychọnmạnhmẽhơn.Mẫuxenàyđikèm hệtruyềnđộng610mãlựccóthểtăngtốctừ 0lên100km/giờchỉtrong3,6giây.Thêm vàođó,iXvẫncóthểdichuyểnkhoảng450 kmsaumộtlầnsạc. Mercedes-BenzEQS

Giành giải thưởng Xe của năm 2022, Hyundai Ioniq 5 cực kỳ ấn tượng. Chiếc SUVnhỏgọncủatươnglaiđikèmmộtthiết kế độc đáo chắc chắn sẽ thu hút mọi ánh nhìnởbấtcứđâu.Mẫuxesángtạonàycó mái che năng lượng mặt trời, tay nắm cửa phẳngvàđènhậupixelcổđiển.

Tuy nhiên, chiếc sedan cũng có thể cung cấpphạmvihoạtđộngkhoảng321kmchỉ với 12 phút sạc. Điều này làm cho nó trở thành chiếc sedan hoàn hảo để di chuyển hàngngày.LucidAircóthểtăngtốctừ0100km/giờtrongvòngchưađầy2giây.

FordF-150Lightning

Nhắcđếncácphươngtiệnphổbiến,FordF150thườngđứngđầudanhsáchhàngnăm. F-150 là phương tiện hàng ngày hoàn hảo vìnóđikèmtínhthựcdụngmàbạncầnđể

Neveralàmộtsiêuxecựckỳấntượngvới côngsuất1.914mãlực.Nhờđó,nóđạttốc độtốiđakhoảng415km/giờvàtăngtốctừ 0 - 100 km/giờ chỉ trong 1,85 giây. Điều này giúp nó trở thành một trong những chiếcxenhanhnhấttrênthếgiớihiệnnay.

Mercedes-Benzđãtạoralànsóngvàonăm 2022 khi thông báo rằng Mercedes-AMG C63 sẽ đi kèm với động cơ hybrid. Tuy nhiên,Mercedesđãtungramộtsốmẫuxe

NộithấtcủaHyundaiIoniq5cũngđặcbiệt khôngkémkhiđượctrangbịhaimànhình kỹ thuật số lớn cho cả người lái và bảng điềukhiểntrungtâm.Ioniq5sởhữumộthệ thốngtruyềnđộnghiệuquảvàbộpincóthể dichuyểngần483kmtrongmộtlầnsạc.

TheoBằngLăng

Ngườimuaxeđiệnmớikhôngbịphụthuộcvàothươnghiệu, cơhộichoVinfasttrênsânchơicủanhữnggãkhổnglồ

Việccáctàixếmuaxeđiệnlầnđầusẵnsàng thử sử dụng sản phẩm của những thương hiệumớiđangmởracơhộichocáchãngxe nontrẻ.

Khi ngày càng có nhiều nhà sản xuất ô tô tung ra xe điện, thị trường này cũng đồng thờikhámpháramộtđặcđiểmquantrọng củanhữngkháchhàngmuaxelầnđầutiên. Đó là việc họ có nhiều khả năng thử các thươnghiệumớihơn.

TheotrangwebnghiêncứuEdmunds,gần 80% những người đã mua chiếc crossover chạy điện EV6 của Kia kể từ khi nó được

bán vào đầu năm nay đã đổi sang một phươngtiệnmớikhôngphảicủaKia.Con sốnàylớnhơnđángkểsovới61%đốivới tấtcảcácmẫuxekháccủahãng.Vàhơnhai phầnbasốngườimuaxethểthaođadụng chạyđiệnFordMustangMach-Eđãđổixe mớikhôngphảicủaFord,sovớimứctrung bình42%trêntoànthươnghiệucủaFord. CôngtykhởinghiệpsảnxuấtxetảivàSUV điện Rivian Automotive cũng cho biết khách hàng của họ đến từ nhiều nhóm ngườimuaôtôđếnmứccóngườitừnglái chiếc xe địa hình Subaru trị giá 30.000 USD, nhưng có người là chủ sở hữucủanhữngchiếcPorsche911 trịgiácả100.000USD.

Tất cả dữ kiện đang cho thấy những khách hàng sử dụng ô tô điện tiềm năng rõ ràng là nhiệt tình hơn trong việc thử các thương hiệu mới so với những ngườimuaôtôđộngcơđốttrong.

Đối với một nhóm các hãng xe truyềnthốngđổbộvàothịtrường xe điện, việc người tiêu dùng

đangphânvângiữacácthươnghiệuđủcho thấyvẫncònchỗchonhữngngườiđếnsau trênthịtrường.Xuhướngnàycũngcótác động đến Tesla, công ty đã dẫn đầu trong ngànhxeđiệnnhiềunăm.Trướcsứcéptừ chính sách và thị trường vốn, ngày càng nhiềunhàsảnxuấtbắtđầuđẩynhanhviệc tungracácsảnphẩmxeđiện.

Beau Boeckmann, chủ tịch của Galpin Motors, công ty có trụ sở tại LosAngeles, sở hữu một trong những đại lý Ford lớn nhấtởMỹ,chobiết:“Chúngtôiđangchứng kiếnđủmọihìnhthứcđổichác.”

Doug Betts, phụ trách mảng kinh doanh ô tôcủacôngtynghiêncứuJDPower,cũng giảithíchrằngmặcdùcónhiềumẫuxemới xuấthiệntạicácphòngtrưngbàyôtôđiện, nhưng về tổng thể các lựa chọn vẫn còn tương đối hẹp và một số người mua ô tô điệnkhôngcólựachọnnàokhácngoàiviệc khámphácácthươnghiệukhác. Ông Betts cho biết hiện tại có một chút “không tự nhiên” khi thị trường không đượclấpđầy.TheobáocáotừJDPower,có 53mẫuEVđãcómặttrênthịtrườnghoặc

sắpđượctungrathịtrường,sovới625mẫu xe riêng biệt được bán tổng thể ở Mỹ vào năm2022.

Tronglịchsử,cácnhàsảnxuấtôtôđãdựa vàolòngtrungthànhcủakháchhàngđểbảo vệthịphầncủamình.Theocôngtynghiên cứu S&P Global Mobility, trung bình khoảng một nửa số người sở hữu một thương hiệu xe nhất định sẽ quay lại mua mộtchiếcxekháccủahãng.

Để tăng doanh số bán hàng, các nhà sản xuấtôtôtừlâuđãtìmmọicáchđểthuhút ngườimuamớitừnhómngườikhôngquen thuộcvớithươnghiệucủahọ.

Khi người tiêu dùng sẵn sàng thử thứ mới, cơ hội san ra cho toàn bộ thị trường.

“Làmnhânviênhạnhphúc,vậtchấtđủđầy”:Triếtlýgiúpdoanh nhânvựcdậycôngtyphásảnởtuổi77,trởthànhtỷphúnổidanh

Cáchvậnhànhđộcđáo“nóithìdễ,làmmới khó”nàyđãgiúpôngtrởthànhmộtdoanh nhânhuyềnthoại.

Ông Kazuo Inamori là một nhà từ thiện, doanhnhân,tỷphúnổitiếngsinhnăm1932 tại tỉnh Kagoshima, Nhật Bản. Không chỉ nổitiếnglànhàsánglậpKyoceravàcôngty tiềnthâncủahãngđiệnthoạisố2Nhậtbản KDDI,ôngcòntrởthành“huyềnthoại”khi vựcdậythànhcôngJapanAirlines(JAL)ở tuổi77.

Thời điểm đó, Kazuo Inamori hoàn toàn chưa có bất cứ kinh nghiệm nào trong ngành.Bằngnhữngtriếtlývàbíquyếtvận hànhtàitình,ôngđãđưahãnghàngkhông nàytrởlạicólãivàonămsauvàlênsàngiao dịch chứng khoán Tokyo vào năm 2013. Điềunàytạonênmột“kỳtíchchấnđộng” cảnướcNhật.

khối nợ dần tăng lên tới 21,8 tỉ USD, tức nhiều hơn 100 lần giá trị của hãng. Cuối cùng,tớinăm2010,JALphảinộpđơnxin bảohộphásản.

Với quyết tâm vực dậy JAL, Nhật Bản đã tungrakhoảncứutrợcuốicùngtrịgiáhơn 8 tỉYên và bổ nhiệm ng Kazuo Inamoringườiđượccoinhư“huyềnthoạisống”của giới chủ doanh nghiệp Nhật, làm Chủ tịch vàGiámđốcđiềuhànhcủahãng.

quyếtđịnhcủalãnhđạo. Để gỡ rối trong việc quản lý của công ty này, ông Inamori cũng sử dụng hệ thống quản lý Amoeba mà ông đã áp dụng với Kyocera. Cụ thể, ông chia lực lượng lao động của JAL thành các đơn vị nhỏ, mỗi đơnvịsẽcómộtquảnlýđượcphânquyềnở mộtmứcđộnhấtđịnh.

Trongthờigianápdụngquyđịnhnày,ông Inamori kiểm tra kỹ lưỡng từng biến chuyểncủacácbộphậnởmỗithángđểđưa ranhữngđiềuchỉnhvàrútranhữngbàihọc phùhợp. Dù nội bộ tiến hành những thay đổi mạnh mẽnhưvậy,JALdướisựlãnhđạocủaông vẫnđặtchấtlượngphụcvụvàantoàncủa hànhkháchlênhàngđầu.

Ông cũng cho rằng, các công ty nên trao chonhânviênnhiềuquyềntựchủhơnvàđể nhữnghiểubiếtsâusắccủahọvềnhucầu thịtrườngđangthayđổisẽđiềuhướngkinh doanh. Chính điều đó đã tạo nên động lực chosựpháttriểncủacôngty.

Tại công ty, ông thúc đẩy các nguyên tắc cạnhtranhcôngbằng,theođuổilợinhuận thíchhợp,sựminhbạchtrongquảnlý,cũng nhưlốisốngcóđạođứccủacánhân.

“Tôi bắt đầu kinh doanh với 28 nhân viên và3triệuYên.Sau46năm,côngtyđãphát triểnvớilợinhuậnhàngnămlà100tỉYên. Để công ty phát triển được như vậy, tiêu chuẩnđểtôiđưaracácquyếtđịnhchínhlà quanđiểmluânlý,đạođứcmàtôiđượcdạy ngàybé.Nóiđơngiản,đólàsuynghĩ:Sống với chính mình, làm điều đúng đắn một cáchđúngđắntheođúngnghĩaconngười”, Inamorichiasẻ.

Thờiđiểmđó,vịdoanhnhânđãgần80tuổi. Trọng trách nặng nề khiến ông Inamori phải lập tức nghiên cứu kỹ về ngành hàng không và bắt tay thực hiện kế hoạch cắt giảmchiphívàcảitổmạnhmẽ.

Tronglịchsửhuyhoàngvàonhữngnăm80 của thế kỷ trước, Japan Airlines còn giữ vữngdanhhiệuhãnghàngkhônglàmăntốt nhấtthếgiới,cảởmảngvậntảihànhkhách và hàng hóa. Người Nhật luôn lấy làm tự hàokhihãnghàngkhôngquốcgialàmdịch vụ tốt có tiếng. Họ còn được biết đến là hãng hàng không có đội máy bay Boeing 747 nhiều nhất trong lịch sử tính đến lúc bấygiờ.

Tuy nhiên, những quyết sách lãnh đạo sai lầmđãdầnkhiếnJALcàngvềsaucàngđi xakhỏinhữngthànhcông.Bảnchấtlàhãng quốc gia nên JAL cũng phải chịu áp lực cạnhtranhnhiềuvớicáchãngbênngoài. ÔngHiroshiSugie(cựuphicôngvớithâm niên40nămlàmviệcchoJAL)tiếtlộ,mọi việcbắtđầuđichệchhướngkhibanquảnlý của hãng thực hiện các kế hoạch mở rộng hoạtđộngvàđầutưrangoàilĩnhvựchàng không.

Điển hình là những thương vụ đầu tư vào ngành khách sạn của Hội đồng quản trị JAL, trong đó có việc chi đến 190 triệu USDđểmuakháchsạnởManhattan(Mỹ) có tên Essex House, sau đó cải tạo công trình này hết thêm 100 triệu USD vào nhữngnăm1980.

“Với chừng đó tiền, cho dù khách sạn kín phòngtrong30nămthìcôngtycũngchưa đạtbấtcứlợinhuậngì”,ôngSugienói.“Nó quálàđắtđỏ.”

Sau đó, JAL tiếp tục gặp nhiều trục trặc trongnộibộvàchịuảnhhưởngtừnhữngsự kiện toàn cầu. Công ty ngày càng chìm trongnợnần.Đếnnăm1992,côngtyđãnợ đếnhơn505triệuUSD.Saumộtthờigian,

Việcđầutiênônglàmlàlậptứccơcấulại toàn bộ hãng, cho dừng nhiều đường bay khônghiệuquả,cùngvớiđólàquyếtđịnh sathải16.000nhâncông,giảm30%lương củacácnhânviêncònlại.

Để mọi người không bị “sốc tâm lý”, ông nhẹnhàngtiếpxúcvàgiảithíchđểhọhiểu được sứ mệnh cũng như trách nhiệm của JALđốivớinướcNhật.Vớinhữngngườiở lại, ông đưa ra đảm bảo sự chắc chắn về công việc để họ có thể yên tâm cống hiến lâudài.

Sau 2 năm, từ hãng hàng không vừa phá sản, JALmột lần nữa trở thành hãng hàng không có lợi nhuận cao nhất thế giới. Lợi nhuận của hãng năm 2011-2012 lên đến 1,75tỉUSD.

Ông cho rằng, nếu thực hiện đúng triết lý này, từng thành viên của doanh nghiệp sẽ hạnhphúcvàcôngtycũngsẽpháttriển.

Triếtlýnàyđượcônghiệnthựchóaởviệc kinhdoanhmộtcáchchínhtrực,khôngdối trá,lừalọc.Nhânviênvàlãnhđạocủacông ty luôn phải sống chân thành, dù gặp khó khăn cũng phải dũng cảm đương đầu và vượtlênchứkhôngđượcbuôngxuôi,làm điều xảo trá. Cùng với đó, phải tôn trọng chínhnghĩa,lấycôngbằnglàmtrọng,luôn nỗlựcrènluyệntínhkhiêmnhường,nỗlực không thua kém ai, không ghen tị và hận thù.

Khôngchỉdùnglờinói,vịdoanhnhâncòn chứngminhbằnghànhđộng. Đầu tiên, ông quyết định mình sẽ không nhậnlươngtạiJALđểlàmgương.

“Việctôilàmviệckhônglươngđãtácđộng mạnh đến các nhân viên. Họ thấy rằng tôi đã hết mình trong công cuộc xây dựng lại côngtynhưthếnào,dùtrướcđâytôikhông có mối liên quan nào với JAL”, ông Inamorivềsaukểlại.

Tiếptheođó,ôngtíchcựccảithiệnchương trình phúc lợi cho nhân viên. Với quan điểm“Conngườiquantrọnghơncủacải”, ôngyêucầutấtcảcácnhânviênphảiđihọc kỹnănglãnhđạo.Đâylàtiềnđềđểhọcócái nhìnkháchquanhơnnhưmộtnhàquảnlý, từđócóthểhiểuvàthôngcảmhơnchocác

Sau năm 2012, JALtiếp tục mở rộng phát triển,thựchiệnđợtchàobáncổphiếucông khaiđầutiên,muathêmnhiềumáybay,mở cácđườngbaymớitrênkhắpthếgiới. Tớinăm2013,saukhichứngkiếnJALđã “trở lại đường đua”, hoàn thành việc sắp xếp lại nhân sự và giải quyết vấn đề tài chínhchoJAL,ôngrờikhỏihộiđồngquản trị JAL và trở thành cố vấn danh dự của hãngvàonăm2015.

Sau những dấu ấn đậm nét của mình, ông InamorichiasẻvớiBloombergvềbíquyết thànhcông,trongmộtcuộcphỏngvấncùng năm:“Cácnhàlãnhđạocôngtykhôngởđó đểlàmviệcvìcổđông,màđểlàmchonhân viênhạnhphúc”.

Triết lý quản lý của ông luôn ưu tiên nhu cầucủanhânviênhơnnhucầucủacổđông.

“Trong kinh doanh, theo đuổi lợi nhuận là đươngnhiênnhưngcầnbiếtlợinhuậnbao nhiêulàđủ,khôngquáhamhố;khôngdùng tiêuchuẩnsuyxétchỉdựatrênthiệthaylợi màsuyxéttrêncơsởđạolý”,ôngnói.

Ông Inamori nói rằng triết lý kinh doanh của ông thật ra chính là những nguyên tắc đạođứcmàaicũngbiết.Bảnthânôngtrước nayđềuđềcaovàbiếnnhữngnguyênlýđó thànhcốtlõichohoạtđộngkinhdoanh.

*TheoAboluowang

PhươngThùy

Thểthao&Vănhóa

8 sự thật lịch sử về đôi giày chúng ta mang hàng ngày: Giày cao gót từng không dành cho phụ nữ, thể hiện cả địa vị xã hội

Làmộttrongnhữngđồvậtquantrọngtrongcuộcsốnghàng ngày,lịchsửpháttriểncủagiàydépcórấtnhiềuđiềuthúvị màkhôngphảiaicũngbiết. Giày xuất hiện trong cuộc sống của chúng ta với chủ yếu vớimụcđíchbảovệđôichânkhỏinhữngtácđộngcủamôi trường bên ngoài. Nhưng sau đó, mọi người bắt đầu sử dụng giày dép để thể hiện bản thân, làm phụ kiện tôn lên trang phục, thể hiện địa vị,..Vì vậy, trong quá trình phát triển, trong suốt triều dài lịch sử quan điểm về những đôi giàyđượcthayđổiquatừngthờikỳvàẩnchứanhiềuđiều thúvị.

1.Kíchcỡgiàyđượcđobằnglúamạch Hầunhưchođếncuốithếkỷ19,khôngcókíchcỡgiàytiêu chuẩnnhưhiệnnay.Dovậy,ngườixưathườngđochiềudài của đế giày bằng nh hạt ững lúa mạch.Việc này phổ biến đếnnỗiđãcóthờiđiểm,hạtlúamạchđãtrởthànhcơsởcho mộtđơnvịđo,giốngnhưphépđoinch.Hiệntại,đâyvẫnlà một đơn vị đo lường chính thức ở Vương quốc Anh và Ireland.

4.Giàyđếđỏlàbiểutượngcủasựgiàucó NhữngđôigiàyđếđỏđặctrưngcủaChristianLouboutinđã trởthànhthươnghiệugiàycaocấpvớisựđắtđỏvàtinhxảo củamìnhởthờihiệnđại.Tuynhiên,vàothếkỷ17,giàycao gótmàuđỏcủađànônglàbiểutượngcủasựgiàucó.Thậm chí,cóthờiđiểm,vuaLouisXIVcònbanhànhluậtcấmbất kỳaikhôngmanggiàyđếđỏvàotriềuđìnhcủamình.

cũngcấmphụnữđinhữngđôigiàynàydocóquánhiềuvụ tainạndophụnữbịngãđượcbáocáo.

2.Hìnhdánggiàytùythuộcvàotầnglớpxãhội Khi xu hướng đi giày cao gót đến với tầng lớp thấp hơn trongxãhội,giớiquýtộcđãphảnứngbằngcáchlàmcho giàycaogótcủahọthậmchícòncaohơn.Thậmchí,những đôi giày của quý tộc còn khiến họ cực kỳ khó di chuyển, điềunàybiểuthịchoviệchọkhôngcầnsựthoảimáiđểlao độngnhưnhữngtầnglớpthấphơn.

Trong thời kỳ Phục hưng , những người càng giàu có và quyềnlựcthìmũigiàyvuôngcàngrộng,trongkhitrẻem chủyếuđigiàymũitròn.

5.Đànôngmuốnvợđicaogótvìlýdođặcbiệt

Vàothếkỷ15,đànôngmuốnvợmìnhđinhữngđôigiàycó đếrấtcao,đượcgọilàgiàychopines.Nhưnghọmuốnđiều này không phải vì mục đích làm đẹp mà để vợ họ không chạytheongườiđànôngkhác.

6.Sựrađờicủa"sneaker» Giàythểthaohaycòngọilà"sneaker",mónđồkhôngthể thiếucủakhôngchỉnhữngngườiyêuthờitrangmàcòncủa nhữngngườiyêuthíchsựêmái,thựcchấtđượcphátminh vàothếkỷ19.Lúcđầu,nhữngđôigiàynàyđượcquảngiáo mangvìchúngkhônggâyrabấtkỳtiếngđộngnàonhờđế caosubêndướigiày.Dovậy,nóđượccáctùnhângọilà"đồ lénlút"(sneaker).

7.Trướcthếkỷ19,chúngtakhôngcógiàytráivàphải Chúngtathườngnghĩrằngchỉtrẻemmớihaynhầmgiày bêntráihoặcbênphảinhưngítngườibiếtrằngđếntậnthế kỷ19,ngườitamớithựcsựphânchiagiàybêntráivàbên phảikhông?

Theođó,trướcthếkỷ19,giàyđượcsảnxuấtnhưnhauđể vừavớicảhaibànchân.Dođó,nhữngngườiđigiàychẳng cần phân biệt bên trái hay bên phải mỗi khi đi nhưng nó cũngkhiếnchoviệcdichuyểncóphầnbấttiệnhơnnhiềuso vớibâygiờ.

3.Giàycaogótbanđầulàdànhchonamgiới Banđầu,giàycaogótđượclàmđểdànhchonamgiớivìnó giúphọthuậnlợihơnkhicưỡingựa.Tuynhiên,vàothếkỷ thứmườitám,namgiớidầnkhôngcònchuộngnhữngđôi giàycógótcaonữathayvàođógótgiàycủanamgiớibắt đầu thấp hơn, ngược lại, phụ nữ bắt đầu đi giày cao gót thườngxuyênhơn.

Cùngvớisựphổbiếncủagiàycaogót,loạigiàyphổbiến đốivớiphụnữvàothờiđiểmđó,luậtpháptạiVenice(Ý)

8.ĐôibốtnữđầutiênđượcNữhoàngVictoriamang JosephSparklesđãlàngườithiếtkếđôibốtnữđầutiêncho Nữ hoàng Victoria. Anh ấy đã giới thiệu những đôi giày khôngcónút,khôngcódâybuộchaycảnhữngđôikhông cógót.Ýtưởngtạorabằngsángchếđơngiảnnàylàmang lạisựthoảimáichongườiđivàkhiếnnótrởnênphổbiến đến mức giờ đây, những đôi bốt vẫn là item được nhiều ngườiyêuthích.

Nguồn:BrightSide

TheoThanhTâm

RisingSunAve. AdamsAve. TaborAve. FoulkrodHarrisonSt. St. WhitakerAve.