ITEM CONTOH
PENTAKSIRAN KEMAHIRAN
BERFIKIR
ARAS TINGGI SEKOLAH MENENGAH BIDANG SAINS DAN MATEMATIK
LEMBAGA PEPERIKSAAN KEMENTERIAN PENDIDIKAN MALAYSIA 2015
ITEM CONTOH
PENTAKSIRAN KEMAHIRAN
BERFIKIR
ARAS TINGGI SEKOLAH MENENGAH BIDANG SAINS DAN MATEMATIK
LEMBAGA PEPERIKSAAN KEMENTERIAN PENDIDIKAN MALAYSIA 2015
Diterbitkan oleh : Lembaga Peperiksaan Kementerian Pendidikan Malaysia
Š Lembaga Peperiksaan 2015 Cetakan Pertama 2015
Hak Cipta Terpelihara. Sebarang artikel, ilustrasi, isi kandungan dari mana-mana bahagian dalam buku Item Contoh Pentaksiran Kemahiran Berfikir Aras Tinggi Sekolah Menengah ini adalah tidak dibenarkan untuk diterbitkan semula, disimpan dalam cara yang boleh dipergunakan lagi atau dipindahkan dalam apa jua bentuk dan dengan apa cara pun samada secara elektronik, fotokopi, mekanikal, rakaman atau lain-lain sebelum mendapat izin daripada : Pengarah Peperiksaan, Lembaga Peperiksaan, Kementerian Pendidikan Malaysia.
ISBN 978-967-0889-00-9
Rekabentuk dan dicetak oleh : Percetakan Zainon Kassim Sdn. Bhd. No. 1, 3, 4 & 6, Tingkat Kilang, Kawasan Perindustrian Ringan Jelapang, 30100 Ipoh, Perak Darul Ridzuan.
KANDUNGAN iv PRAKATA KETUA PENGARAH PELAJARAN MALAYSIA v PRAKATA PENGARAH PEPERIKSAAN, LEMBAGA PEPERIKSAAN PHYSICS
MATHEMATICS
2 Soalan 1 : Daya dan Gerakan
66 Soalan 1 : Ruang dan Isi Padu
3 Soalan 2 : Daya dan Tekanan
67 Soalan 2 : Sudut Dongak dan
4 Soalan 3 : Daya dan Tekanan
5 Soalan 4 : Prinsip Bernoulli
68 Soalan 3 : Set
6 Soalan 5 : Impuls dan Daya Impuls
71 Soalan 4 : Sudut Tunduk dan
7 Soalan 6 : Keseimbangan Daya -
72 Soalan 5 : Poligon Sekata
Leraian Daya
Sudut Tunduk
Sudut Dongak
9 Soalan 7 : Keseimbangan Daya -
73 Soalan 6 : Persamaan Kuadratik
74 Soalan 7 : Kebarangkalian
Leraian Daya
11 Soalan 8 : Pembiasan Gelombang
75 Soalan 8 : Pepejal Geometri
76 Soalan 9 : Matriks
CHEMISTRY 22 Soalan 1 : Formula dan
ADDITIONAL SCIENCE
82 Soalan 1 : Tenaga
Persamaan Kimia
24 Soalan 2 : Sebatian Karbon
83 Soalan 2 : Jadual Berkala
25 Soalan 3 : Termokimia
84 Soalan 3 : Biodiversiti
27 Soalan 4 : Jadual Berkala Unsur
85 Soalan 4 : Gelombang Bunyi dan
28 Soalan 5 : Bahan Buatan Dalam Industri
30 Soalan 6 : Pengoksidaan dan Penurunan
87 Soalan 5 : Tindak Balas Kimia
31 Soalan 7 : Sebatian Karbon
89 Soalan 6 : Sifat Gelombang
32 Soalan 8 : Asid dan Bes
90 Soalan 7 : Sistem Peredaran
33 Soalan 9 : Garam
91 Soalan 8 : Elektrik
34 Soalan 10 : Bahan Buatan Dalam Industri
92 Soalan 9 : Tindak Balas Kimia
Gelombang Elektromagnet
94 Soalan 10 : Keseimbangan Ekosistem BIOLOGY
96 Soalan 11 : Bioteknologi
44 Soalan 1 : Pergerakan Bahan Merentasi
98 Soalan 12 : Haba
100 Soalan 13 : Sumber Tenaga dan
Membran Plasma
46 Soalan 2 : Pembiakan dan Tumbesaran
Bahan Termaju
47 Soalan 3 : Koordinasi dan Respons 48 Soalan 4 : Pengangkutan 50 Soalan 5 : Koordinasi dan Respons 54 Soalan 6 : Respirasi 56 Soalan 7 : Ekosistem Dinamik 57 Soalan 8 : Ekosistem Dinamik 58 Soalan 9 : Pergerakan dan Sokongan 59 Soalan 10 : Pewarisan
105 PENGHARGAAN
PRAKATA
KETUA PENGARAH PELAJARAN MALAYSIA Assalamualaikum Warahmatullahi Wabarakatuh, Salam Sejahtera dan Salam 1Malaysia
B
ismillahirahmanirahim. Bersyukur kita ke hadrat Ilahi kerana dengan limpah kurnia-Nya dapat kita meneruskan usaha bagi meningkatkan pencapaian pendidikan anak-anak kita demi masa depan Malaysia yang lebih gemilang. Bagi mendepani cabaran abad ke-21 yang lebih rencam dan semakin kompleks, pastinya ilmu, kemahiran dan nilai yang bersesuaian perlu dibekalkan kepada generasi rakyat Malaysia. Kita amat yakin bahawa melalui transformasi pendidikan yang telah dirancang dengan begitu teliti dalam Pelan Pembangunan Pendidikan Malaysia (PPPM) 2013 - 2015, kemenjadian generasi cemerlang akan dapat dicapai dan seterusnya menjadi suatu realiti. Insya-Allah. Usaha untuk menempatkan Malaysia dalam kelompok sepertiga teratas dalam pentaksiran antarabangsa seperti TIMSS dan PISA dalam tempoh 15 tahun sepertimana hasrat PPPM, perlu dilakukan secara tuntas, bersepadu, berterusan dan pengamalan integriti yang tinggi. Saya yakin bahawa semua pihak yang terlibat sedang dan akan terus bersama Kementerian Pendidikan Malaysia melaksanakan tanggungjawab yang diamanahkan demi merealisasikan aspirasi PPPM ini. Justeru, penghasilan buku Kemahiran Berfikir Aras Tinggi ini merupakan salah satu usaha pihak Lembaga Peperiksaan untuk menggalakkan serta menyuburkan penerapan kemahiran berfikir aras tinggi (KBAT) dalam kalangan murid-murid. Sehubungan itu, bagi memastikan kesinambungan generasi Malaysia yang unggul dan berdaya saing tinggi, buku ini pastinya amat berguna dijadikan panduan oleh semua pihak, khususnya ibu bapa dan guru-guru. Kita percaya selain kurikulum yang jitu dan komprehensif, pentaksiran turut mempunyai impak yang besar dalam menentukan hala tuju pendidikan. Oleh itu, penerapan elemen KBAT dalam pentaksiran pastinya mencetuskan limpahan kesan positif kepada iklim pengajaran dan pembelajaran di sekolah. Akhir kata, sekali lagi tahniah kepada Lembaga Peperiksaan atas usaha yang mulia ini. Semoga hasrat murni Kementerian Pendidikan Malaysia untuk melahirkan generasi yang cemerlang akan dapat dicapai dan sentiasa mendapat keberkatan daripada Allah SWT. Sekian, terima kasih.
DATO’ SRI DR. KHAIR MOHAMAD YUSOF Ketua Pengarah Pelajaran Malaysia
iv
ITEM CONTOH PENTAKSIRAN KEMAHIRAN BERFIKIR ARAS TINGGI SEKOLAH MENENGAH
PRAKATA
PENGARAH PEPERIKSAAN, LEMBAGA PEPERIKSAAN
A
lhamdullillah, terlebih dahulu marilah kita bersama-sama memanjatkan kesyukuran ke hadrat Allah SWT, kerana dengan limpah kurnia dan rahmat-Nya jua, Lembaga Peperiksaan (LP), Kementerian Pendidikan Malaysia telah dapat menerbitkan buku Item Contoh Kemahiran Berfikir Aras Tinggi (KBAT) untuk dijadikan bahan sokongan dan rujukan kepada para guru, murid, ibu bapa dan semua pihak yang berkepentingan. Penerbitan buku ini diharapkan berupaya memberikan sedikit pencerahan tentang item atau soalan ujian yang dibina untuk menguji elemen kemahiran berfikir. Inisiatif ini adalah selaras dengan satu daripada aspirasi murid yang dinyatakan dalam Pelan Pembangunan Pendidikan Malaysia (PPPM) 20132025, iaitu murid berkemahiran berfikir untuk bersaing di peringkat global. Aspirasi murni ini mengharapkan generasi yang akan datang berupaya berfikir secara kritis, kreatif dan konstruktif sebagai warga Malaysia dalam menunaikan tanggungjawab dan amanah dengan mencari jalan penyelesaian yang kreatif dan inovatif di luar kelaziman. Oleh itu, gelombang kesedaran tentang kepentingan penguasaan KBAT dalam kalangan masyarakat kini, semakin kuat. Kesedaran ini didorong oleh perubahan yang berlaku dalam dunia pendidikan di peringkat antarabangsa. Perubahan ini menuntut setiap individu khususnya murid dilengkapi dengan ilmu serta kemahiran berfikir bagi menangani masalah kehidupan seharian yang semakin kompleks serta mencabar untuk kelangsungan kehidupan masa hadapan. Oleh itu, kita seharusnya berusaha gigih untuk membangunkan KBAT dalam diri murid sejak awal lagi di peringkat sekolah. Penerapan KBAT perlu dilakukan dalam tiga aspek penting iaitu kurikulum, pedagogi dan pentaksiran. Namun kejayaan penerapan elemen KBAT khususnya dalam pentaksiran amat bergantung kepada kerjasama dan komitmen yang berterusan daripada semua pihak iaitu murid, guru, ibu bapa, pentadbir sekolah, PPD, JPN dan Bahagian di Kementerian. Kerjasama dan komitmen ini diperlukan bagi menaik taraf kualiti pendidikan Malaysia, seterusnya mendapat pengiktirafan antarabangsa seperti yang ditegaskan dalam Pelan Pembangunan Pendidikan Malaysia (PPPM) 2013-2025. LP juga ingin mengambil kesempatan ini untuk merakamkan setinggi-tinggi penghargaan dan terima kasih kepada Ketua Pengarah Pelajaran Malaysia, Dato’ Sri Dr. Khair bin Mohamad Yusof atas nasihat, idea dan inspirasi yang telah diberikan kepada LP. Semoga penerbitan buku ini dapat merancakkan lagi usaha memperkasakan murid dalam penguasaan KBAT. Akhir kata, syabas dan tahniah diucapkan kepada Pengurus Program Pentaksiran KBAT dan Jawatankuasa Pentaksiran KBAT LP serta semua pihak yang terlibat dalam menjayakan penerbitan buku ini. Semoga Allah sentiasa memberkati segala usaha murni ini. Sekian, terima kasih.
DATIN HAJAH NAWAL BINTI SALLEH
Pengarah Peperiksaan, Lembaga Peperiksaan
BIDANG SAINS DAN MATEMATIK
v
LIMA ASPIRASI BAGI SISTEM PENDIDIKAN MALAYSIA Akses
100% enrolmen merentas semua peringkat pendidikan daripada prasekolah hingga menengah atas menjelang 2020
Kualiti
Negara dalam kelompok sepertiga teratas dalam pentaksiran antarabangsa seperti TIMSS dan PISA dalam tempoh 15 tahun
Ekuiti
50% pengurangan dalam jurang pencapaian (bandar-luar bandar, sosioekonomi, gender) menjelang 2020
Perpaduan
Sistem pendidikan yang menawarkan perkongsian pengalaman dan nilai kepada kanak-kanak dengan menghargai kepelbagaian
Kecekapan
Sistem yang memaksimumkan keberhasilan murid mengikut peruntukan sedia ada
Aspirasi untuk setiap murid
ASPIRASI UNTUK SETIAP MURID Setiap murid akan mempunyai ‌
Kemahiran memimpin K emahiran berfikir
Pengetahuan
K emahiran dwibahasa dan kerohanian E tika
Identiti nasional ‌ sejajar dengan Falsafah Pendidikan Kebangsaan
PHYSICS
Soalan 1 Kemahiran Kognitif Konteks
: : :
Physics Menganalisis Daya dan Gerakan
In the next school holidays, Mr. Ali plans a holiday trip to Kuala Terengganu with his family. Before leaving home in Penang, he referred to the map application on the smartphone to decide which route to travel through. The applications suggested three possible routes P, Q or R that can be used by Mr. Ali as shown in Diagram 1. Pada cuti sekolah yang akan datang, Encik Ali bercadang bercuti bersama keluarganya ke Kuala Terengganu. Sebelum bertolak dari rumah di Pulau Pinang beliau merujuk aplikasi peta pada telefon pintar untuk menentukan laluan manakah yang perlu dilalui. Aplikasi tersebut menyarankan tiga laluan yang mungkin sama ada P, Q atau R yang boleh dilalui oleh Encik Ali seperti pada Rajah 1.
A
P
B
Route P 7 hr 8 min – 451 km East-West Highway Laluan P 7 j 8 min – 451 km Lebuhraya Timur-Barat Route Q 9 hr 11 min – 611 km Jalan Loging-Gua Musang Laluan Q 9 j 11 min – 611 km Jalan Loging-Gua Musang
Q R
Route R 8 hr 56 min – 799 km North-South Highway Laluan R 8 j 56 min – 799 km Lebuhraya Utara-Selatan Diagram 1 Rajah 1 Based on the information above, which route has the highest average speed? Berdasarkan maklumat di atas, laluan manakah mempunyai laju purata yang paling tinggi? A P B Q C R
2
ITEM CONTOH PENTAKSIRAN KEMAHIRAN BERFIKIR ARAS TINGGI SEKOLAH MENENGAH
Soalan 2 Kemahiran Kognitif Konteks
: : :
Physics Mengaplikasi Daya dan Tekanan
Bluefin-21 is an underwater vehicle that is used for offshore survey operation in an ocean. A research team immersed Bluefin-21 into the ocean with a density of 1.024 x 103 kg m-3 to study a wave movement in the ocean. The research team found that Bluefin-21 was unable to dive beyond X meter under the ocean as shown in the Diagram 2. Bluefin-21 ialah sebuah kenderaan bawah air yang digunakan untuk operasi penyelidikan luar pesisir dalam sebuah lautan. Satu pasukan penyelidik menyelamkan Bluefin-21 ke dalam lautan itu dengan ketumpatan 1.024 x 103 kg m-3 untuk mengkaji pergerakan gelombang di dalam laut. Pasukan penyelidik ini mendapati Bluefin-21 tidak mampu menyelam melepasi X meter di bawah laut seperti ditunjukkan pada Rajah 2.
X
Bluefin-21
Seabed Dasar Laut Diagram 2 Rajah 2 The maximum pressure experienced by Bluefin-21 at depth X is 4.618 x 107 N m-2. (Atmospheric pressure = 1 x 105 N m-2) The maximum depth of X is Tekanan maksimum yang dialami oleh Bluefin-21 pada kedalaman X ialah 4.618 x 107 N m-2. (Tekanan atmosfera = 1 x 105 N m-2) Kedalaman maksimum X ialah A B C D
4500 m 4509 m 4519 m 4618 m
BIDANG SAINS DAN MATEMATIK
3
Soalan 3 Kemahiran Kognitif Konteks
: : :
Physics Mengaplikasi Daya dan Tekanan
The natural breeding method is one way of maintaining biodiversity. Natural breeding of plants depends on the shape of seeds and how the seeds spread out. Kaedah pembiakan semula jadi adalah salah satu cara untuk mengekalkan biodiversity. Pembiakan semulajadi tumbuh-tumbuhan bergantung kepada bentuk benih itu dan bagaimana benih-benih itu tersebar. Diagram 3 shows the mangrove seeds. Rajah 3 menunjukkan benih pokok bakau.
Mangrove seeds Benih pokok bakau
Diagram 3 Rajah 3 When the seed is ripe, it will fall and get planted in the muddy soil. The seed with sharp tip-shaped will cause Apabila benih itu matang, ia akan jatuh dan tertanam di dalam tanah berlumpur. Benih yang berbentuk tajam di hujung akan menyebabkan A B C D
4
great momentum of the seed to penetrate the soil surface momentum yang besar untuk benih itu menembusi permukaan tanah high inertia during the seed meets the soil surface inersia yang tinggi semasa benih itu bertemu dengan permukaan tanah increase in energy per unit mass of the seed to penetrate the soil surface peningkatan tenaga per unit jisim untuk benih itu menembusi permukaan tanah high force per unit surface area when the tip of the seed meets the soil surface daya yang tinggi per unit luas permukaan semasa hujung benih itu bertemu dengan permukaan tanah
ITEM CONTOH PENTAKSIRAN KEMAHIRAN BERFIKIR ARAS TINGGI SEKOLAH MENENGAH
Soalan 4 Kemahiran Kognitif Konteks
: : :
Physics Mengaplikasi Prinsip Bernoulli
While watching a documentary on ‘National Geographic’ on television about flying snakes, Fatimah found out that the snake can change its body shape from a cylindrical shape to a more flattened shape during flight. The change is important to allow the snake to glide across the air as shown in Diagram 4. Semasa menonton rancangan dokumentari ‘National Geographic’ di televisyen mengenai ular terbang, Fatimah mendapati ular tersebut boleh menukar bentuk badannya daripada bentuk silinder ke bentuk lebih pipih semasa terbang. Perubahan bentuk tersebut adalah penting untuk membolehkan ular itu meluncur merentasi udara seperti yang ditunjukkan dalam Rajah 4.
Flying snake Ular terbang
Diagram 4 Rajah 4 What causes the snake to glide easily across the air? Apakah yang menyebabkan ular itu boleh meluncur merentasi udara dengan mudah? A B
The mass of the snake is smaller than the air resistance acting on the snake Jisim ular adalah lebih kecil berbanding dengan rintangan udara yang bertindak ke atas ular The air flow in the lower part of the body is faster than the air flow in the upper part of the body Aliran udara di bahagian bawah badan adalah lebih laju berbanding dengan aliran udara di bahagian atas badan C The air pressure in the upper part of the body is lower than the air pressure in the lower part of the body Tekanan udara di bahagian atas badan ular lebih rendah berbanding dengan tekanan udara di bahagian bawah badan D The surface area of the lower part of the body is greater than the surface area of the upper part of the body Luas permukaan di bahagian bawah badan adalah lebih besar daripada luas permukaan di bahagian atas badan
BIDANG SAINS DAN MATEMATIK
5
Soalan 5 Kemahiran Kognitif Konteks
: : :
Physics Mengaplikasi Impuls dan Daya Impuls
Adam is watching a softball game in a stadium as shown in Diagram 5. Adam sedang menyaksikan satu perlawanan bola lisut di stadium seperti yang ditunjukkan dalam Rajah 5.
20 m s-1 After hitting Selepas memukul
28 m s-1
Before hitting Sebelum memukul
Diagram 5 Rajah 5 What is the impulsive force exerted on the softball if the mass of the softball is 150 g and the impact time is 0.02 s? Berapakah daya impuls yang dikenakan ke atas bola lisut itu jika jisim bola lisut ialah 150 g dan masa hentaman ialah 0.02 s? A B C D
6
-60 N 60 N -360 N 360 N
ITEM CONTOH PENTAKSIRAN KEMAHIRAN BERFIKIR ARAS TINGGI SEKOLAH MENENGAH
Soalan 6 Kemahiran Kognitif Konteks
: : :
Physics Mengaplikasi, Mencipta Keseimbangan Daya - Leraian Daya
In a Scout Jamboree, Nina is involved in the flying fox activity. The rope becomes taut to support the mass of Nina, 45 kg as shown in Diagram 6. The angle between the rope and the bar is 60o. Semasa Jambori Pengakap, Nina menyertai aktiviti ‘flying fox’. Tali menjadi tegang kerana menampung jisim Nina sebanyak 45 kg seperti ditunjukkan dalam Rajah 6. Sudut di antara tali dan palang adalah 60o.
Rope Tali Bar Palang
Diagram 6 Rajah 6 (a) (i)
What is the meaning of mass?
Apakah yang dimaksudkan dengan jisim? ….…………………………………………..............................………………………………… [1 mark] [1 markah]
BIDANG SAINS DAN MATEMATIK
7
(ii) Draw the diagram of triangle of forces to show the situation in Diagram 6.
Lukis rajah segi tiga daya untuk menggambarkan situasi pada Rajah 6.
[2 marks] [2 markah]
(iii) Calculate the tension of the rope.
Kirakan ketegangan tali itu.
[3 marks] [3 markah] (b) Suggest some modifications so that the flying fox in Diagram 6 will not break when two participants are going to slide simultaneously. Give the reason for your modifications.
Cadangkan beberapa pengubahsuaian supaya ‘flying fox’ dalam Rajah 6 tidak akan putus apabila dua peserta menggelongsor secara serentak. Berikan sebab untuk pengubahsuaian anda.
................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................... [4 marks] [4 markah]
8
ITEM CONTOH PENTAKSIRAN KEMAHIRAN BERFIKIR ARAS TINGGI SEKOLAH MENENGAH
Soalan 7 Kemahiran Kognitif Konteks
: : :
Physics Menganalisis, Mencipta Keseimbangan Daya - Leraian Daya
Diagram 7.1 and 7.2 shows a duck is swimming and a man is kayaking in the same lake. The distance travelled by the man in one second is longer than the distance travelled by the duck. Rajah 7.1 dan 7.2 menunjukkan seekor itik sedang berenang dan seorang lelaki sedang berkayak dalam tasik yang sama. Jarak yang dilalui oleh lelaki tersebut dalam satu saat adalah lebih jauh berbanding dengan jarak yang dilalui oleh itik itu.
Paddle Pendayung
Flipper Kaki itik Canoe Kayak
Diagram 7.1 Rajah 7.1
Diagram 7.2 Rajah 7.2
(a) (i) What is the meaning of distance? Apakah yang dimaksudkan dengan jarak? [1 mark] [1 markah]
(ii) Observe and analyse the two diagrams and list out your finding. Determine the relationship between the size of paddle or the flipper, the forward speed and the forward thrust produced.
Perhatikan dan buat analisis terhadap kedua-dua rajah tersebut dan senaraikan penemuan anda. Tentukan hubungkait antara saiz pendayung atau kaki itik, laju ke depan dan tujah ke depan yang terhasil. [5 marks] [5 markah]
BIDANG SAINS DAN MATEMATIK
9
(b) Explain how the duck and the canoe can float on the water.
Terangkan bagaimana itik dan kayak tersebut boleh terapung di atas air. [4 marks] [4 markah]
(c) Diagram 7.3 shows a boat is used in a Dragon Boat Competition. The record for 26 km is 2 hours and 30 minutes.
Rajah 7.3 menunjukkan sebuah perahu yang digunakan untuk Pertandingan Perahu Naga. Rekod untuk 26 km adalah 2 jam dan 30 minit.
Diagram 7.3 Rajah 7.3
10
By using a suitable physics concept, create a boat that contains all the specifications so that it can break the record above. Reasons must be included for each specification.
Dengan menggunakan konsep fizik yang sesuai, cipta sebuah perahu yang mempunyai semua spesifikasi supaya perahu itu boleh memecahkan rekod di atas. Setiap spesifikasi mesti disertakan dengan sebabnya. [10 marks] [10 markah]
ITEM CONTOH PENTAKSIRAN KEMAHIRAN BERFIKIR ARAS TINGGI SEKOLAH MENENGAH
Soalan 8 Kemahiran Kognitif Konteks
: : :
Physics Mengaplikasi, Menganalisis, Menilai Pembiasan Gelombang
Kamal went to Pulau Tioman last week and took some photographs near the sea side. He recognised one of the wave patterns formed in the photograph as a refraction as shown in Diagram 8.1. Kamal pergi ke Pulau Tioman pada minggu lepas dan mengambil beberapa keping gambar foto di tepi pantai. Dia mengenali salah satu corak gelombang yang terbentuk di dalam gambar tersebut adalah satu pembiasan seperti yang ditunjukkan dalam Rajah 8.1.
Water waves Gelombang air Beach Pantai
Diagram 8.1 Rajah 8.1 Kamal tries to reproduce this wave pattern with two different depth of water using the ripple tank. The results of the experiment are as shown in Diagram 8.2. Kamal cuba membentuk semula bentuk gelombang ini dengan dua kedalaman air yang berbeza menggunakan tangki riak. Keputusan eksperimen ini adalah seperti ditunjukkan dalam Rajah 8.2.
Area Q Kawasan Q
Area P Kawasan P
Diagram 8.2 Rajah 8.2
BIDANG SAINS DAN MATEMATIK
11
(a) What is the meaning of refraction?
Apakah maksud pembiasan? [1 mark] [1 markah]
(b) Kamal is excited with the results and want to share it with friends via email. What is the information he needs to include in his email to explain the wave pattern formed in Diagram 8.2.
Kamal teruja dengan keputusan yang diperoleh dan ingin berkongsi dengan rakannya melalui emel. Apakah maklumat yang perlu ada dalam emelnya untuk menjelaskan corak gelombang yang terbentuk dalam Rajah 8.2. [4 marks] [4 markah]
(c)
In the email sent by Kamal to his friends, he also gave some information about the characteristic of the waves in area P and area Q. The following are part of the information listed by him. Speed of water wave in area P = 1.5 cm s-1 Wave length of water wave in area P = 1.0 cm Wave length of water wave in area Q = 0.8 cm
Kamal’s friend, Alif wants to know the frequency and the speed of the water waves in area Q but he doesn’t know how to calculate it. Can you help him to calculate the frequency and the speed of water wave in area Q in the unit m s-1. Dalam email yang dihantar oleh Kamal kepada kawannya, dia juga memberi sedikit maklumat berkaitan ciri gelombang dalam kawasan P dan kawasan Q. Berikut adalah sebahagian maklumat yang disenaraikan olehnya.
Laju gelombang air di kawasan P = 1.5 cm s-1 Panjang gelombang air dalam kawasan P = 1.0 cm Panjang gelombang air dalam kawasan Q = 0.8 cm
Kawan Kamal, Alif ingin mengetahui frekuensi dan halaju gelombang air di kawasan Q tetapi tidak tahu menghitungnya. Bolehkah anda menolong Alif untuk menghitung frekuensi dan laju gelombang air dalam kawasan Q dalam unit m s-1 ? [5 marks] [5 markah]
12
ITEM CONTOH PENTAKSIRAN KEMAHIRAN BERFIKIR ARAS TINGGI SEKOLAH MENENGAH
(d) An entrepreneur wants to build a resort at Pulau Tioman. He intends to build the resort in either one of the four locations, W, X, Y and Z. Locations X and Z have large rocks near them, as shown in the bird’s eye view of the island in Diagram 8.3.
Seorang usahawan hendak membina sebuah pusat peranginan di Pulau Tioman. Beliau berhasrat membina pusat peranginan itu di salah satu lokasi daripada empat lokasi W, X, Y dan Z. Lokasi-lokasi X dan Z mempunyai batu yang besar berdekatannya, seperti yang ditunjukkan pada pandangan dari atas udara pulau tersebut dalam Rajah 8.3.
W
Sea Laut
Z
Large rocks Batu besar
X
Large rock Batu besar
ISLAND PULAU
Y
Diagram 8.3 Rajah 8.3
Diagram 8.4 shows how the sea depth changes from the shore to the sea at each location.
Rajah 8.4 menunjukkan cara kedalaman laut berubah dari pantai ke laut pada setiap lokasi.
BIDANG SAINS DAN MATEMATIK
13
Sea water Air laut
Sea water Air laut Sea bed Dasar laut
Sea bed Dasar laut
W : Sudden increase in depth Kedalaman bertambah secara mendadak
Y : Gradual increase in depth Kedalaman bertambah secara beransur-ansur
Sea water Air laut
Sea water Air laut
Sea bed Dasar laut Sea bed Dasar laut
X : Gradual increase in depth Kedalaman bertambah secara beransur-ansur
Z : Sudden increase in depth Kedalaman bertambah secara mendadak Diagram 8.4 Rajah 8.4
14
Based on your knowledge on wave properties and wave phenomena, study the specifications in Diagram 8.3 and Diagram 8.4, and explain the suitability of each specifications so that the entrepreneur can choose the safest location to build the resort. Give reason for your choice.
Berdasarkan pengetahuan anda tentang ciri-ciri gelombang dan fenomena gelombang, kaji spesifikasi-spesifikasi dalam Rajah 8.3 dan Rajah 8.4, dan terangkan kesesuaian setiap spesifikasi tersebut supaya usahawan itu boleh memilih lokasi yang paling selamat untuk membina tempat peranginan tersebut. Beri sebab untuk pilihan anda. [10 marks] [10 markah]
ITEM CONTOH PENTAKSIRAN KEMAHIRAN BERFIKIR ARAS TINGGI SEKOLAH MENENGAH
PERATURAN PEMARKAHAN No. 6(a)(i)
(ii)
Butiran
Markah
State the meaning of mass Quantity of matter Kuantiti jirim Draw the triangle of forces Direction of forces / Angle // Arah daya-daya / Sudut
1
1
T1
30˚
1
W T1
30˚ 1
(iii)
Calculate the weight W = mg = 45 X 10 / 450 N 1 Calculate the tension T sin 30º + T sin 30º = 450 2T sin 30o = 450
(b)
Correct answer with unit T = 259.82 N
1
Nilai T yang betul T = 259.8 N
1
State the angle between the rope and the bar High angle // Sudut bar
1
State the reason Less tension // Tegangan kurang
1
State elasticity of the rope Low // Rendah
1
State the reason No oscillations // tidak berayun Jumlah Markah
10
BIDANG SAINS DAN MATEMATIK
15
7(a)(i)
(a)(ii)
State the meaning correctly : Length between two points // Panjang antara dua titik State the comparison correctly : Larger size of paddle in Diagram 7.2 Larger speed in Diagram 7.2 Larger forward thrust in Diagram 7.2 // Pendayung yang lebih besar dalam Rajah 7.2 Laju yang lebih besar dalam Rajah 7.2 Tujah ke depan yang lebih besar dalam Rajah 7.2 State the relationship correctly : Larger size of paddle, larger forward thrust Larger forward thrust, larger forward speed Semakin besar saiz pendayung, semakin besar tujah ke depan Semakin besar tujah ke depan, semakin besar laju ke depan
(b)
Explain the phenomenon correctly: A volume of water is displaced by the duck or the man in the canoe Reject: a quantity of water is displaced by the duck or the man in the canoe
1
1 1 1
1 1
1
Air dengan isi padu tertentu disesarkan oleh itik atau lelaki dalam kayak tersebut Tolak : satu kuantiti air disesarkan oleh itik atau lelaki dalam kayak
The volume of water displaced equal to the volume of the
1
object that immersed in the water Reject : the quantity of water displaced equal to the volume of the object that immerse in the water
Isi padu air yang disesarkan sama dengan isi padu objek yang tenggelam dalam air Tolak: kuantiti air yang disesarkan sama dengan isi padu objek yang tenggelam dalam air
Buoyant Force, F=Ď Vg Ignore defining the symbol
1
Daya Julangan, F=Ď Vg Abaikan maksud simbol
Buoyant Force = Weight (of Object)
16
Daya Julangan = Berat (Objek tersebut)
ITEM CONTOH PENTAKSIRAN KEMAHIRAN BERFIKIR ARAS TINGGI SEKOLAH MENENGAH
1
7 (c)
State the characteristic correctly Larger base area // Luas permukaan dasar yang lebih besar
1
State the reason correctly Displaced more water / Larger buoyant force / Larger stability // Sesarkan lebih banyak air / Daya julangan yang lebih besar / Kestabilan yang lebih besar
1
State the characteristic correctly Larger paddle // Pendayung yang lebih besar
1
State the reason correctly Larger backward momentum / Larger forward momentum / Larger forward force // Momentum ke belakang yang lebih besar / Momentum ke depan yang lebih besar / Daya ke depan yang lebih besar
1
State the characteristic correctly Aerodynamic shape of the boat // Bentuk aerodinamik bagi bot
1
State the reason correctly Reduce frictional force // Mengurangkan daya geseran
1
State the characteristic correctly More paddles // Tambah bilangan pendayung
1
State the reason correctly Larger backward momentum / Larger forward momentum / Larger forward force // Momentum ke belakang yang lebih besar / Momentum ke depan yang lebih besar / Daya ke depan yang lebih besar
1
State the characteristic correctly Low density material of the boat // Ketumpatan bahan yang rendah
1
State the reason correctly Lighter / Lower mass / Float easily // Ringan / Jisim lebih kecil / Senang terapung
1 Jumlah Markah
20
BIDANG SAINS DAN MATEMATIK
17
RUBRIK PENSKORAN Butiran
18
Skor
At least five different characteristics with the correct reason Sekurang-kurangnya lima ciri yang berlainan dengan sebab yang betul
10 marks
Five characteristics with four correct reasons or four characteristics with five correct reasons Lima ciri dengan empat sebab yang betul atau empat ciri dengan lima sebab yang betul
9 marks
Four characteristics with four correct reasons Empat ciri dan empat sebab yang betul
8 marks
Three characteristics and four correct reasons or four characteristics and three reasons correct Tiga ciri dengan empat sebab yang betul atau empat ciri dengan tiga sebab yang betul
7 marks
Three characteristics and three correct reasons Tiga ciri dan tiga sebab yang betul
6 marks
Three characteristics and two correct reasons or two characteristics and three correct reasons Tiga ciri dengan dua sebab yang betul atau dua ciri dengan tiga sebab yang betul
5 marks
Two characteristics and two correct reasons Dua ciri dan dua sebab yang betul
4 marks
Two characteristics and one correct reasons or one characteristics and two correct reasons Dua ciri dengan satu sebab yang betul atau satu ciri dengan dua sebab yang betul
3 marks
One characteristics and one correct reasons Satu ciri dan satu sebab yang betul
2 marks
Only one characteristics or one correct reasons Satu ciri sahaja betul atau satu sebab sahaja yang betul
1 mark
ITEM CONTOH PENTAKSIRAN KEMAHIRAN BERFIKIR ARAS TINGGI SEKOLAH MENENGAH
No. 8(a)
Butiran
Markah
State the meaning correctly Bending of wave. Ignore due to different density / depth
1
Pembengkokan gelombang. Abaikan perbezaan ketumpatan / kedalaman (b)
State the correct area
Q shallow //
1
cetek short // pendek speed decrease // halaju berkurang shallow to deep / bend away from normal cetek ke dalam / dibengkokkan menjauhi normal (c)
1 1 1
Calculate wave frequency correctly 1.5 = ––– 1.0
1
= 1.5 Hz
1
Calculate wave speed correctly 1
= 1.5 X 0.8 OR 1.5 ––– X 0.8 1.0
1
= 1.2 cms–1 Change the unit correctly = 0.012 ms–1
1
Mana-mana langkah pengiraan alternatif yang menunjukkan pelajar faham bahawa panjang gelombang adalah berkadar terus kepada laju gelombang Pertukaran unit boleh dilakukan dalam langkah 1
BIDANG SAINS DAN MATEMATIK
19
(d)
State correct location At the bay // Di teluk
1
State the reason correctly Waves are calmer / slower at bay // Gelombang lebih tenang / perlahan di teluk
1
State the need for rocks With high, large rocks in front // Dengan batu tinggi dan besar di hadapan
1
State the reason correctly As retention wall / To reflect waves away / To withstand high waves // Sebagai dinding penahan / Untuk memantul gelombang keluar/ untuk menahan gelombang tinggi
1
State the need for more rocks Two large rocks // Dua batu besar
1
State the reason correctly Diffraction / Spread the wave energy // Pembelauan berlaku / Menyebarkan tenaga
1
State the correct change in depth Gradual increase in depth / Gradual decrease in depth towards the shore / Diagram // Peningkatan kedalaman secara perlahan / Pengurangan kedalaman secara perlahan ke arah pantai / Rajah
1
State the reason correctly Slow down waves / Decrease wave speed // Memperlahankan gelombang / Pengurangan laju gelombang
1
State correct location for the house X
1
State correct reasons All characteristics correct / All reasons correct / combination // Semua ciri-ciri betul / Semua sebab betul / Kombinasi
1
Jumlah Markah
20
ITEM CONTOH PENTAKSIRAN KEMAHIRAN BERFIKIR ARAS TINGGI SEKOLAH MENENGAH
20
CHEMISTRY
Soalan 1 Kemahiran Kognitif Konteks
: : :
Chemistry Menganalisis Formula dan Persamaan Kimia
Aliff was asked to identify compound X. He was given the following information : Aliff diminta untuk mengenal pasti sebatian X. Beliau telah diberi maklumat berikut :
Composition of elements in substance X (%) Komposisi unsur dalam bahan X (%) Carbon, C Karbon, C
Hydrogen, H Hidrogen, H
Oxygen, O Oksigen, O
48.65
8.11
43.24
The physical properties of compound X investigated by Aliff were as follows : Sifat-sifat fizik bagi sebatian X yang telah dikaji oleh Aliff adalah seperti berikut :
The condition of a substance at room temperature : Liquid Keadaan bahan pada suhu bilik : Cecair Colour : Colourless Warna : Tiada warna Solubility in water : Soluble Keterlarutan dalam air : Larut
22
ITEM CONTOH PENTAKSIRAN KEMAHIRAN BERFIKIR ARAS TINGGI SEKOLAH MENENGAH
Based on the information given, which of the following pair is the simplest ratio of the elements carbon, hydrogen and oxygen and the name of the compound X? [Relative atomic mass: H = 1; C = 12; O = 16] Berdasarkan maklumat yang diberi, antara pasangan berikut, yang manakah adalah nisbah teringkas unsur-unsur karbon, hidrogen dan oksigen serta nama bagi sebatian X? [Jisim atom relatif: H = 1; C = 12; O = 16]
Simplest ratio of element, C:H:O Nisbah teringkas unsur, C:H:O
Name of compound X Nama sebatian X
A
1:2:1
Ethanoic acid Asid etanoik
B
1:2:1
Glucose Glukosa
C
3:6:2
Propanoic acid Asid propanoik
D
3:6:2
Metyl ethanoate Metil etanoat
BIDANG SAINS DAN MATEMATIK
23
Soalan 2 Kemahiran Kognitif Konteks
: : :
Chemistry Mengaplikasi Sebatian Karbon
After 1 day Selepas 1 hari
The above photograph shows the natural change that occurs on latex. Choose the substance which is suitable to be added into latex to speed up the above change? Gambar foto di atas menunjukkan perubahan yang berlaku pada lateks secara semulajadi. Pilih bahan manakah yang sesuai dicampurkan kepada lateks untuk mempercepatkan perubahan di atas? A Petrol Petrol B Formic acid Asid formik C Ethanol Etanol D Salt solution Larutan garam
24
ITEM CONTOH PENTAKSIRAN KEMAHIRAN BERFIKIR ARAS TINGGI SEKOLAH MENENGAH
Soalan 3 Kemahiran Kognitif Konteks
: : :
Chemistry Mengaplikasi Termokimia
‘Lemang’ is one of the dishes served during Hari Raya. Diagram 1 shows two methods to cook ‘lemang’. ‘Lemang’ adalah salah satu juadah yang dihidangkan semasa Hari Raya. Rajah 1 menunjukkan dua kaedah untuk memasak ‘lemang’.
Fire Api Method I Kaedah I Lemang Lemang
Method II Kaedah II Lemang Lemang
Fire Api
Diagram 1 Rajah 1
BIDANG SAINS DAN MATEMATIK
25
Which statement is the most suitable to explain why method II is more efficient to be used compared to Method I? Penyataan manakah yang paling sesuai untuk menerangkan mengapa kaedah II lebih efisien digunakan berbanding Kaedah I?
26
A
Less work
Kerja dapat dikurangkan
B
Does not pollute environment
Tidak mencemarkan alam sekitar
C
Lemang absorbs more heat energy
Lemang menyerap lebih banyak tenaga haba
D
Heat energy in the container becomes higher
Tenaga haba di dalam bekas menjadi lebih tinggi
ITEM CONTOH PENTAKSIRAN KEMAHIRAN BERFIKIR ARAS TINGGI SEKOLAH MENENGAH
Soalan 4 Kemahiran Kognitif Konteks
: : :
Chemistry Mengaplikasi Jadual Berkala Unsur
Table 1 shows the elements and its characteristics. Jadual 1 menunjukkan unsur-unsur dan ciri-cirinya. Element Unsur
P
Q
R
S
Characteristics Ciri-ciri Shiny grey solid Pepejal kelabu berkilau Component in steel Komponen dalam keluli Silvery grey solid Pepejal kelabu berkilat Component in duralumin Komponen dalam duralumin Silvery white solid Pepejal putih berkilat Component in pewter Komponen dalam piuter Silvery white solid Pepejal putih berkilat Component in cupronickel Komponen dalam kupronikel Table 1 Jadual 1
Based on the information given, suggest the elements from Group 3 to Group 12 that can be used as a catalyst in industry. Berdasarkan maklumat yang diberi, cadangkan unsur dari Kumpulan 3 hingga Kumpulan 12 yang boleh digunakan sebagai pemangkin dalam industri. A P and Q P dan Q B Q and R Q dan R C R and S R dan S D P and S P dan S
BIDANG SAINS DAN MATEMATIK
27
Soalan 5 Kemahiran Kognitif Konteks
Type of polymer Jenis polimer
: : :
Chemistry Menganalisis Bahan Buatan Dalam Industri
Structural formula of polymer Formula struktur polimer
Natural Semulajadi
Synthetic Sintetik
Table 2 Jadual 2
28
ITEM CONTOH PENTAKSIRAN KEMAHIRAN BERFIKIR ARAS TINGGI SEKOLAH MENENGAH
Structural formula of monomer Formula struktur monomer
Based on Table 2, the structural formula for monomer of natural polymer can be analysed from its structural formula. What is the structural formula for monomer of synthetic polymer? Berdasarkan Jadual 2, formula struktur monomer bagi polimer semulajadi dapat dianalisis daripada formula struktur polimernya. Apakah formula struktur monomer bagi polimer sintetik?
A
B
C
D
BIDANG SAINS DAN MATEMATIK
29
Soalan 6 Kemahiran Kognitif Konteks
: : :
Chemistry Mengaplikasi Pengoksidaan dan Penurunan
Zinc roof which is made of zinc and iron metals that undergoes the rusting process in the presence of water and oxygen. Bumbung zink yang dibuat daripada logam zink dan logam besi mengalami proses pengaratan dengan kehadiran air dan oksigen.
Zinc metal Logam zink Iron metal Logam besi Zinc metal Logam zink
Diagram 2 Rajah 2 Most houses use zinc roof because zinc metal acts as the outer protective layer to protect iron metal from rusting. In your opinion, explain why magnesium metal is not suitable to replace zinc metal. Kebanyakan rumah menggunakan atap zink kerana logam zink bertindak sebagai lapisan pelindung luar untuk melindungi logam besi daripada berkarat. Pada pendapat anda, terangkan mengapa logam magnesium tidak sesuai menggantikan logam zink. [4 marks] [4 markah]
30
ITEM CONTOH PENTAKSIRAN KEMAHIRAN BERFIKIR ARAS TINGGI SEKOLAH MENENGAH
Soalan 7 Kemahiran Kognitif Konteks
: : :
Chemistry Menilai Sebatian Karbon
Mr. Hamid suffered from stroke. His wife, Madam Rokiah must ensure that the food prepared does not affect her husband’s health. En. Hamid menghidap penyakit angin ahmar. Isterinya, Puan Rokiah mesti memastikan makanan yang disediakan tidak menjejaskan kesihatan suaminya. Table 3 shows the information about oils X, Y and Z. Jadual 3 menunjukkan maklumat tentang minyak X, Y dan Z.
Type of oil Jenis minyak
X
Y
Z
Percentage of saturated fat (%) Peratusan lemak tepu (%)
12.0
14.3
14.4
Percentage of unsaturated fat (%) Peratusan lemak tak tepu (%)
63.3
8.2
51.3
Boiling point (oC) Takat didih (oC)
266
225
236
Table 3 Jadual 3 Which oil is more suitable to be used by Madam Rokiah? Explain your answer. Minyak manakah yang lebih sesuai digunakan oleh Puan Rokiah? Jelaskan jawapan anda. [5 marks] [5 markah]
BIDANG SAINS DAN MATEMATIK
31
Soalan 8 Kemahiran Kognitif Konteks
: : :
Chemistry Mencipta Asid dan Bes
Do you wonder why the tears come out spontaneously while cutting an onion as shown in Diagram 3? Tahukah anda mengapa air mata keluar secara spontan semasa memotong bawang seperti yang ditunjukkan dalam Rajah 3?
Diagram 3 Rajah 3 Inside the onion cells there are some chemical compounds which contain sulphur. When you cut an onion, the cells break and the compound undergoes chemical reaction that releases acidic gas. Di dalam sel-sel bawang terdapat beberapa sebatian kimia yang mengandungi sulfur. Apabila anda memotong bawang, sel-sel bawang pecah dan sebatian mengalami tindak balas kimia yang membebaskan gas berasid. One of the methods is to chop the onion under cold water. Suggest another method to reduce the irritation of eyes. Explain your answer. Salah satu kaedah ialah dengan memotongnya di dalam air sejuk. Cadangkan kaedah lain yang boleh mengurangkan kerengsaan mata. Terangkan jawapan anda. [3 marks] [3 markah]
32
ITEM CONTOH PENTAKSIRAN KEMAHIRAN BERFIKIR ARAS TINGGI SEKOLAH MENENGAH
Soalan 9 Kemahiran Kognitif Konteks
: : :
Chemistry Menganalisis Garam
Insert picture: Gambar sisipan: A villager shows two bottles of river water. Seorang penduduk menunjukkan dua botol yang berisi air sungai
The photo shows the river that is polluted by the excessive chemical fertilizer that flow from the nearby vegetable farm and produces an unpleasant smell. Gambar foto menunjukkan sungai yang tercemar oleh lebihan baja kimia yang mengalir dari kebun sayur berhampiran dan menghasilkan bau busuk. In your opinion, what is the cation present in the fertilizer? How would you confirm the presence of a cation in a laboratory? Suggest two ways to overcome the pollution. Pada pendapat anda, apakah kation yang hadir dalam baja itu? Bagaimanakah anda menentusahkan kehadiran satu kation itu di dalam makmal? Cadangkan dua cara untuk mengatasi masalah pencemaran itu. [7 marks] [7 markah]
BIDANG SAINS DAN MATEMATIK
33
Soalan 10 Kemahiran Kognitif Konteks
: : :
Chemistry Menilai Bahan Buatan Dalam Industri
A housing developer company plans to develop a residential area. There are two areas to choose either that near to area A or near to area B as shown in Diagram 5. Sebuah syarikat pemaju perumahan merancang untuk membangunkan suatu kawasan perumahan. Terdapat dua kawasan yang menjadi pilihan iaitu sama ada berhampiran kawasan A atau berhampiran kawasan B seperti yang ditunjukkan di dalam Rajah 5.
Area A Kawasan A
34
Index of air pollution Indeks pencemaran udara pH of rain water pH air hujan
= 40 = 6.0
ITEM CONTOH PENTAKSIRAN KEMAHIRAN BERFIKIR ARAS TINGGI SEKOLAH MENENGAH
Area B Kawasan B
Index of air pollution Indeks pencemaran udara pH of rain water pH air hujan
= 120 = 4.9
Diagram 5 Rajah 5 Based on the information given, which is the more appropriate area to build the residential area? Give justification of why you choose the area compared to the other. Berdasarkan maklumat yang diberi, kawasan manakah yang lebih sesuai untuk membina kawasan perumahan? Berikan justifikasi mengapa anda memilih kawasan tersebut berbanding dengan yang satu lagi. [3 marks] [3 markah]
BIDANG SAINS DAN MATEMATIK
35
PERATURAN PEMARKAHAN No. 6
Butiran
Markah
Dapat menerangkan sebab logam magnesium tidak sesuai menggantikan logam zink Sample answer : Contoh jawapan : 1. 2. 3. 4.
Magnesium is more reactive // Magnesium lebih reaktif Magnesium is oxidized // Magnesium dioksidakan Magnesium oxide / MgO is formed // Magnesium oksida / MgO terbentuk Magnesium oxide is not strong / Permeable / Easily peeled off // Magnesium oksida tidak kukuh / Telap air / Mudah tertanggal
1 1 1 1
[4] Dapat memberikan mana-mana tiga sebab dengan betul
3
Dapat memberikan mana-mana dua sebab dengan betul
2
Dapat memberikan mana-mana satu sebab dengan betul atau idea yang munasabah
1
Contoh jawapan : 1. Magnesium is more expensive than zinc // Magnesium lebih mahal berbanding dengan zink Tiada respon atau respon salah
36
ITEM CONTOH PENTAKSIRAN KEMAHIRAN BERFIKIR ARAS TINGGI SEKOLAH MENENGAH
0
7
Dapat menyatakan aspek-aspek yang berikut dengan betul 1. Minyak yang sesuai Oil X Minyak X
1
2. Penjelasan yang betul Sample answer : Contoh jawapan : 1. 2. 3. 4.
Percentage of unsaturated fat is the highest // Peratus lemak tak tepu paling tinggi Percentage of saturated fat is the lowest // Peratus lemak tepu paling rendah Low level of cholesterol // Paras kolesterol rendah Prevents heart problem / Stroke / Artery from hardening // Mencegah masalah jantung / Strok / Arteri daripada menjadi keras 5. The boiling point of oil X is the highest. Oil X is more suitable to fry food // Minyak X mempunyai takat didih yang paling tinggi. Minyak X lebih sesuai digunakan untuk menggoreng makanan
1 1 1 1
1
[pilih mana-mana 4] Jumlah Markah
5
BIDANG SAINS DAN MATEMATIK
37
8
Dapat menyatakan aspek-aspek yang berikut dengan betul 1. Cadangan kaedah 2. Penjelasan yang sepadan 3. Akibat/kesan yang sepadan Sample answer : Contoh jawapan : 1. Cool the onion before cutting // Sejukkan bawang sebelum dipotong 2. Low temperature will slow down the chemical reaction // Suhu yang rendah akan melambatkan tindak balas kimia 3. Less volatile sulphur is formed // Sulfur yang meruap kurang terbentuk 4. Submerge onions in a bowl of water beforehand // Rendamkan bawang di dalam semangkuk air sebelum itu 5. Draw some of the acidic content into the water // Mengeluarkan sebahagian kandungan asid ke dalam air 6. Fewer irritants will be released Sedikit bahan merengsa yang akan dibebaskan 7. Use fan / goggles / spectacles // Gunakan kipas / cermin mata keselamatan / cermin mata 8. Protect eyes from acidic gas // Melindungi mata daripada gas berasid 9. No tears / Do not irritate eyes // Tiada air mata / Tidak merengsa mata
38
ITEM CONTOH PENTAKSIRAN KEMAHIRAN BERFIKIR ARAS TINGGI SEKOLAH MENENGAH
1 1 1 [3]
9
Dapat menyatakan kation yang hadir dalam baja dengan betul P1 : ion ammonium / NH4+ Dapat menentusahkan ujian kimia bagi kehadiran ion NH4+ dengan betul
1
Method : Kaedah 1 : P2 : Pour the water that contains the chemical into a boiling tube // Masukkan air yang mengandungi bahan kimia ke dalam tabung didih P3 : Add sodium hydroxide solution // Tambahkan larutan sodium hidroksida P4 : Heat the mixture // Panaskan campuran P5 : Gas released is tested with moist red litmus paper Gas yang terbebas diuji dengan kertas litmus merah lembap // P6 : Red litmus paper turns blue // Kertas litmus merah menjadi biru
1
1 1 1 1 [4]
Method : Kaedah 2 : P2 : Filter the polluted water // Turas air tercemar P3 : Put the filtrate in a test tube // Masukkan hasil turasan ke dalam tabung uji P4 : Add the Nessler’s reagent to the test tube // Titis Reagen Nessler ke dalam tabung uji P5 : The colour of solution changes to brownish yellow Warna larutan berubah kepada warna kuning keperangan
1 1 1 1 [4]
BIDANG SAINS DAN MATEMATIK
39
How to overcome : Cara mengatasi : 1. 2. 3. 4.
Add chlorine to the polluted water // Tambahkan klorin ke dalam air tercemar Farmer uses the fertiliser that is in liquid form // Petani menggunakan baja dalam bentuk cecair Farmer uses organic fertiliser // Petani menggunakan baja organik Prepare septic tank that is treated using biotechnology // Menyediakan tangki takungan bawah tanah yang dirawat menggunakan bioteknologi 5. The drainage system should be built with a special piping so that the waste water can be collected in the ryeservoir before being channelled to the drainage system // Sistem perparitan perlu dibina dengan saluran paip khas supaya air buangan dapat dikumpulkan dalam kolam takungan sebelum disalirkan ke dalam sistem perparitan 6. Periodic maintenance of the drainage system should be carried out // Penyelenggaraan sistem perparitan secara berkala juga perlu dilaksanakan. 7. Awareness campaign through TV advertisement can help to raise the awareness of the irresponsible parties // Kempen kesedaran melalui iklan TV turut membantu dalam memberi kesedaran kepada pihak-pihak yang tidak bertanggungjawab.
[1+1] 1 1 1
1
1
[mana-mana dua langkah diatas atau langkah lain yang difikirkan betul serta munasabah]
Nota : Dapat P1 sahaja jika kation ialah ion potassium / ion fosfat Jumlah Markah
40
ITEM CONTOH PENTAKSIRAN KEMAHIRAN BERFIKIR ARAS TINGGI SEKOLAH MENENGAH
7
10
Dapat menyatakan kawasan yang lebih sesuai untuk membina kawasan perumahan dan memberi justifikasi kawasan yang dipilih dengan betul Sample answer : Contoh jawapan :
Area A Kawasan A
Area B Kawasan B
Located further than the industrial area Terletak lebih jauh daripada kawasan perindustrian
Located near the industrial area Terletak berhampiran kawasan perindustrian
Clean air quality Kualiti udara bersih
Air quality is less clean Kualiti udara kurang bersih
1
Acid rain does not occur Hujan asid tidak berlaku
Acid rain occurs Hujan asid berlaku
1
1
Catatan : Sekiranya kawasan yang dipilih adalah kawasan B, satu markah diberikan bagi justifikasi yang munasabah Example : Contoh : Offering job opportunity // Memberikan peluang pekerjaan Jumlah Markah
3
BIDANG SAINS DAN MATEMATIK
41
BIOLOGY
Soalan 1 Kemahiran Kognitif Konteks
: : :
Biology Mengaplikasi, Menganalisis Pergerakan Bahan Merentasi Membran Plasma
Wilted mustard greens can be made fresh again by soaking it in tap water. A student carried out an activity to determine the concentration of the cell sap of the mustard green stem using sucrose solution with different concentrations. Sawi yang layu boleh dijadikan segar semula dengan merendamkannya ke dalam air pili. Seorang murid menjalankan satu aktiviti untuk menentukan kepekatan sap sel batang sawi dengan menggunakan larutan sukrosa yang berbeza kepekatan. The following graph shows the result of the activity. Graf berikut menunjukkan keputusan aktiviti. Percentage change in mass (%) Peratus perubahan jisim (%)
P
+ ve
- ve
Concentration of sucrose solution / % Kepekatan larutan sukrosa / % Q
Determine which diagram shows the changes of the cell of mustard green stem in sucrose solution with concentration Q, when it is transferred and soaked into sucrose solution with concentration P? Tentukan rajah yang manakah menunjukkan perubahan pada sel batang sawi dalam larutan sukrosa berkepekatan Q apabila ia dipindah dan direndam ke dalam larutan sukrosa berkepekatan P?
44
ITEM CONTOH PENTAKSIRAN KEMAHIRAN BERFIKIR ARAS TINGGI SEKOLAH MENENGAH
Sucrose solution with concentration Q Larutan sukrosa berkepekatan Q
Sucrose solution with concentration P Larutan sukrosa berkepekatan P
A
B
C
D
BIDANG SAINS DAN MATEMATIK
45
Soalan 2 Kemahiran Kognitif Konteks
: : :
Biology Mengaplikasi Pembiakan dan Tumbesaran
Common Problem of Male Infertility Masalah Lazim Ketidaksuburan Lelaki
Guys….let’s race to the fallopian tube Kawan-kawan… mari kita berlumba ke tiub falopio
What can you conclude from the poster about the causes of male infertility? Apa yang boleh kamu rumuskan daripada poster itu mengenai sebab-sebab ketidaksuburan lelaki? I II III
Excessive semen Air mani yang berlebihan Poor sperm mobility Pergerakan sperma yang lemah Abnormal sperms Sperma yang tidak normal
A I and II I dan II B I and III I dan III C II and III II dan III D I, II and III I, II dan III
46
ITEM CONTOH PENTAKSIRAN KEMAHIRAN BERFIKIR ARAS TINGGI SEKOLAH MENENGAH
Soalan 3 Kemahiran Kognitif Konteks
: : :
Biology Mengaplikasi Koordinasi dan Respons
Synthetic plant hormones are widely used in fruit industries. Fruits for local market are sprayed with hormone X while fruits for export are sprayed with hormone Y. Hormon tumbuhan sintetik digunakan secara meluas dalam industri buah-buahan. Buah-buahan untuk pasaran tempatan disembur dengan hormon X manakala buah-buahan untuk eksport disembur dengan hormon Y. Which hormones are the best represent X and Y? Hormon manakah yang terbaik mewakili X dan Y?
X
Y
A
Gibberellin Giberilin
Cytokinin Sitokinin
B
Cytokinin Sitokinin
Gibberellin Giberilin
C
Auxin Auksin
Ethylene Etilena
D
Ethylene Etilena
Auxin Auksin
BIDANG SAINS DAN MATEMATIK
47
Soalan 4 Kemahiran Kognitif Konteks
: : :
Biology Mengaplikasi, Menganalisis Pengangkutan
Cardiovascular disease is caused by narrowed, blocked or stiffened blood vessels which will block the blood flow in our body. Penyakit kardiovaskular adalah disebabkan oleh salur darah yang menjadi sempit, tersumbat atau mengeras yang akan menghalang pengaliran darah di dalam badan kita. Diagram 1 shows the symptoms of a type of cardiovascular disease. Rajah 1 menunjukkan simptom-simptom bagi sejenis penyakit kardiovaskular.
Chest discomfort Ketidakselesaan dada
48
Arm or back discomfort Ketidakselesaan tangan dan belakang
ITEM CONTOH PENTAKSIRAN KEMAHIRAN BERFIKIR ARAS TINGGI SEKOLAH MENENGAH
Neck or jaw discomfort Ketidakselesaan leher dan rahang
Trouble breathing with or without chest discomfort Masalah bernafas dengan atau tanpa ketidakselesaan dada
Feeling light-headed or breaking into a cold sweat Merasa sakit kepala dan seram sejuk
Feeling sick or discomfort in your stomach Merasa sakit atau tidak selesa dalam perut
Diagram 1 Rajah 1 What type of cardiovascular disease is indicated by the symptoms? Apakah jenis penyakit kardiovaskular yang ditunjukkan oleh simptom-simptom itu? A Stroke Strok B Myocardial infarction Infarksi Miokardium C Arteriosclerosis Arteriosklerosis D Thrombosis Thrombosis
BIDANG SAINS DAN MATEMATIK
49
Soalan 5 Kemahiran Kognitif Konteks
: : :
Biology Mengaplikasi, Menganalisis, Mencipta Koordinasi dan Respons
The kidney is involves in osmoregulation and formation of urine. Osmoregulation is the regulation of blood osmotic pressure in maintaining the water content in an organism. It keeps the organism’s body fluid from becoming too diluted or too concentrated. It involves the coordination between the endocrine glands X and the kidney. The blood is filtered in the kidney to produce glomerular filtrate. Diagram 2.1 shows gland X and the kidney in human which are involved in osmoregulation. Diagram 2.2 shows a nephron in the kidney. Ginjal terlibat di dalam proses pengosmokawalaturan dan pembentukan air kencing Pengosmokawalaturan merupakan pengawalaturan tekanan osmosis darah bagi mengekalkan kandungan air dalam sesuatu organisma. Ia memelihara bendalir badan organisma daripada menjadi terlalu cair atau terlalu pekat. Ia melibatkan koordinasi antara kelenjar endokrin X dan ginjal. Darah ditapis di dalam ginjal untuk menghasilkan hasil turasan glomerulus. Rajah 2.1 menunjukkan kelenjar X dan ginjal manusia yang terlibat dalam pengosmokawalaturan. Rajah 2.2 menunjukkan nefron dalam ginjal.
Gland X Kelenjar X
Q Kidney Ginjal
Diagram 2.1 Rajah 2.1
50
ITEM CONTOH PENTAKSIRAN KEMAHIRAN BERFIKIR ARAS TINGGI SEKOLAH MENENGAH
R
Diagram 2.2 Rajah 2.2
(a) The volume of body fluid in our body decreases below normal if we consume too little water in our daily menu.
In your opinion, how the habit of drinking too little water may affect the amount of hormone secreted by gland X?
Isi padu bendalir badan kita menurun di bawah paras normal jika mengambil terlalu sedikit air dalam menu harian kita.
Pada pendapat anda, bagaimanakah tabiat meminum air yang terlalu sedikit memberi kesan ke atas jumlah perembesan hormon oleh kelenjar X?
................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................... [3 marks] [3 markah]
(b) The content of glomerular filtrate in Q and the fluid in R show differences in terms of composition.
Kandungan hasil turasan glomerulus dalam Q dan bendalir dalam R menunjukkan perbezaan daripada segi komposisi.
Explain the differences of the composition between the glomerular filtrate in Q and the fluid in R.
Terangkan perbezaan komposisi antara hasil turasan glomerulus dalam Q dengan bendalir dalam R.
................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................... [4 marks] [4 markah]
BIDANG SAINS DAN MATEMATIK
51
(c) Diagram 2.3 shows camels that live in desert. They have several adaptations that enable them to survive for a long periods of time without any water. Rajah 2.3 menunjukkan unta hidup di gurun. Mereka mempunyai beberapa penyesuaian yang membolehkan mereka bertahan untuk satu jangka masa yang lama tanpa air.
Diagram 2.3 Rajah 2.3
How do the nephrons in the kidney of the camels adapt to the desert environment?
Bagaimanakah nefron dalam ginjal unta disesuaikan untuk persekitaran gurun?
................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................... [3 marks] [3 markah]
52
ITEM CONTOH PENTAKSIRAN KEMAHIRAN BERFIKIR ARAS TINGGI SEKOLAH MENENGAH
(d)
A REFUGEE WAS STRANDED ON A TROPICAL RAINFOREST ISLAND AFTER A SHIPWRECK. THERE IS NO FRESHWATER SUPPLY AVAILABLE ON THE ISLAND. SEORANG PELARIAN TELAH TERDAMPAR DI SEBUAH PULAU HUTAN HUJAN TROPIKA SELEPAS KAPALNYA KARAM. DI PULAU TERSEBUT TIDAK TERDAPAT SEBARANG BEKALAN AIR BERSIH.
Based on the story above, suggest ways for the man to prevent dehydration for his survival.
Berdasarkan cerita di atas, cadangkan beberapa cara bagi lelaki itu mengelakkan dehidrasi bagi meneruskan hidupnya.
................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................... [3 marks] [3 markah]
BIDANG SAINS DAN MATEMATIK
53
Soalan 6 Kemahiran Kognitif Konteks
: : :
Biology Mengaplikasi Respirasi
Diagram 3 shows a group of men climbing up a mountain. A lot of energy is needed to do this activity. Inexperienced climbers always complain that they have breathing difficulty. Rajah 3 menunjukkan sekumpulan lelaki sedang mendaki gunung. Banyak tenaga yang diperlukan untuk menjalankan aktiviti ini. Pendaki yang tidak berpengalaman sering mengadu bahawa mereka menghadapi kesukaran bernafas.
Diagram 3 Rajah 3
54
ITEM CONTOH PENTAKSIRAN KEMAHIRAN BERFIKIR ARAS TINGGI SEKOLAH MENENGAH
(a) Why do cases of breathing difficulty happen to inexperienced climbers?
Mengapakah kes kesukaran bernafas sering berlaku kepada pendaki yang tidak berpengalaman?
................................................................................................................................................... [1 mark] [1 markah]
(b) What should be done by the climbers to overcome the problem in 6(a)?
Apakah yang patut dilakukan oleh pendaki berkenaan bagi mengatasi masalah di 6(a)
................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................... [2 marks] [2 markah] (c) The climbers may experience health problems such as headache, cracked skin and oedema. What is the main cause of this health problem and how to overcome them?
Pendaki-pendaki tersebut mungkin mengalami masalah kesihatan seperti pening kepala, rekahan kulit dan edema. Apakah punca utama kepada masalah kesihatan ini dan bagaimana untuk mengatasinya?
................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................... [2 marks] [2 markah]
BIDANG SAINS DAN MATEMATIK
55
Soalan 7 Kemahiran Kognitif Konteks
: : :
Biology Mengaplikasi Ekosistem Dinamik
Diagram 4 shows two organisms that are found in the paddy field. Rajah 4 menunjukkan dua organisma yang terdapat di sawah padi.
Diagram 4 Rajah 4 Describe how the interaction between the two organisms brings benefits to the farmers and the environment. Huraikan bagaimana interaksi antara kedua-dua organisma ini memberi faedah kepada petani dan alam sekitar. [5 marks] [5 markah]
56
ITEM CONTOH PENTAKSIRAN KEMAHIRAN BERFIKIR ARAS TINGGI SEKOLAH MENENGAH
Soalan 8 Kemahiran Kognitif Konteks
: : :
Biology Menganalisis Ekosistem Dinamik
Diagram 5 shows organisms in a lake. Rajah 5 menunjukkan organisma-organisma dalam sebuah tasik.
Diagram 5 Rajah 5 Discuss the role of the organisms in maintaining the biodiversity in the lake ecosystem. Bincangkan peranan organisma dalam mengekalkan kepelbagaian bio di dalam ekosistem tasik itu. [10 marks] [10 markah]
BIDANG SAINS DAN MATEMATIK
57
Soalan 9 Kemahiran Kognitif Konteks
: : :
Biology Menilai Pergerakan dan Sokongan
Good posture is important to maintain a healthy musculoskeletal system. Diagram 6 below shows a model wearing high heel shoes for a long period of time. Postur yang baik adalah penting untuk mengekalkan sistem muskuloskeletal yang sihat. Rajah 6 di bawah menunjukkan seorang model yang memakai kasut bertumit tinggi untuk jangka masa yang lama.
Diagram 6 Rajah 6 You were asked to write a speech on maintaining a healthy musculoskeletal system. The speech should emphasize on the effects of wearing high heels shoes for a long period of time. Anda telah diminta untuk menulis satu ucapan tentang mengekalkan sistem muskuloskeletal yang sihat. Ucapan itu hendaklah menekankan tentang kesan-kesan memakai kasut bertumit tinggi untuk jangka masa yang lama. [5 marks] [5 markah]
58
ITEM CONTOH PENTAKSIRAN KEMAHIRAN BERFIKIR ARAS TINGGI SEKOLAH MENENGAH
Soalan 10 : Biology Kemahiran Kognitif : Mencipta Konteks : Pewarisan
Mum, the daddy squirrel and the mummy squirrel have the same colour, but why the colour of the young squirrels are not the same ? Ibu, bapa tupai dan mama tupai keduaduanya berwarna sama, kenapa warna anak-anak mereka tidak sama pula ?
Diagram 7 Rajah 7 By using Mendel’s First Law, explain why the fur colour of the pups is not the same? Dengan menggunakan Hukum Mendel Pertama, jelaskan kenapa warna bulu anak-anak tupai tidak sama? [10 marks] [10 markah]
BIDANG SAINS DAN MATEMATIK
59
PERATURAN PEMARKAHAN No. 5(a)
Butiran
Marks
Able to explain the habit of drinking too little water to the amount of hormon secreted by the gland Sample answer : P1 : (drinking too little water), blood osmotic pressure is higher than the normal range P2 : Pitiutary gland is stimulated to secrete more ADH P3 : More water is reabsorp into the blood capillary P4 : Blood osmotic pressure increases to normal range
1 1 1 1
[Any 3] (b)
Able to explain two differences in the filtrate content in Q and R Sample answer : F1 : Filtrate in R has higher urea content than in Q P1 : Urea are secreted from the blood capillary into the distal convulated tubule F2 : Filtrate in Q has glucose content but R has no glucose P2 : Glucose is reabsorp in the proximal and distal convulated tubule F3 : Filtrate in Q has amino acids content but R has no amino acids P3 : Glucose is reabsorbed in the proximal and distal convulated tubule
1 1 1 1 1 1
[Any 2F and 2P] (c)
Able to explain how camels nephron is adapted to the desert enviroment Sample answer : P1 : Has very long loops of Henle / Very long nephron / Very thick medula P2 : More water will be reabsorbed back into the blood capillary P3 : Urine produced less P4 : More concentrated [Any 3]
60
ITEM CONTOH PENTAKSIRAN KEMAHIRAN BERFIKIR ARAS TINGGI SEKOLAH MENENGAH
1 1 1 1
(d)
Able to create a way of how the man can prevent dehydration Sample answer : P1 : Consume fruits / Leaves / Plants // Any suitable example P2 : Dive in the seawater for a few minutes / Regularly for cooling effect P3 : Stay under shelter / Tree / Shady area to prevent radiation P4 : Eat / Consume fish / Crab / Jellyfish / Any suitable organisms as a source of food / Water. P5 : Collect rain water as a source of drinking water P6 : Hunt animals / Any suitable answer, as a source of food / Water
1 1 1 1 1 1
[Any 3] Jumlah Markah 6(a)
13
Able to explain why the inexperienced climbers always having breathing difficulty Sample answer : P1 : As the altitude increase, atmospheric pressure will decrease P2 : The volume / Content of O2 in the air also decrease P3 : The climbers were facing lack of O2
1 1 1
[Any 1 P] (b)
Able to explain ways to overcome the breathing difficulty problem Sample answer : P1 : Bring along O2 supply / Wear respiratory equipments P2 : To supply enough O2 for the person
(c)
1 1
Able to explain the main cause of the health problem and how to overcome it Sample answer : Main cause : Dehydration
1
Ways to overcome : F : drink more water P1 : to maintain the acidity of the blood P2 : more O2 can be transported by the blood
1 1 1
[Any 1] Jumlah Markah
5
BIDANG SAINS DAN MATEMATIK
61
Able to describe ways how the interaction that brings benefit to the farmers in the paddy field and the environment
7
Sample answer : P1 : Owl and rat show prey-predator interaction P2 : Owl is the predator and rat is the prey P3 : When the population of rat/ prey/ Pests increases, the population of the owl / Predator also increase. P4 : The rat is eaten/fed by the owl, the population of rat decreases P5 : Production of crop / Paddy increases P6 : The interaction can be used as Biological Control Method P7 : Environmental friendly / No harmful substances / pesticides / Chemical released P8 : No pollution P9 : Maintain the biodiversity P10 : (Prey-predator relationship help to) control the population of pets in the ecosystem / paddy field P11 : Maintain a balance ecosystem in the paddy field
1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1
[Any 5] Jumlah Markah
5
RUBRIK PENSKORAN Skor 0
62
Butiran No rewardable content
1–2
Limited description of one way and / or one benefit of the interaction (1 way and / or 1 benefit) The answer communicates ideas using simple language and uses limited scientific terminology
3–4
Detailed description of two ways and two benefits of the interaction (2 ways and 2 benefits) The answer communicates ideas showing some evidence of clarity and organization and uses scientific terminology appropriately
5
Detailed description of two ways and three benefits of the interaction (2 ways and 3 benefits) The answer communicates ideas clearly and coherently uses of a range of scientific terminology accuracy
ITEM CONTOH PENTAKSIRAN KEMAHIRAN BERFIKIR ARAS TINGGI SEKOLAH MENENGAH
No. 8
Butiran
Markah
Able to discuss the role of the organisms in maintaining the biodiversity the organisms in the lake ecosystem Sample answer : F1 : As a source of food E1 : Fish / Any suitable example has a high protein content / any suitable food class content F2 : As a source of oxygen supply E2 : The green plants carry out photosynthesis (during photosynthesis oxygen is produced) F3 : As a source of carbon dioxide supply E4 : Organism in the lake carry out respiration (during respiration carbon dioxide is produced) E5 : To balanced the carbon cycle F4 : As a source of clean water supply E6 : The dead organism are decomposed by the bacteria / fungi // place to collect rain water F5 : (Place for the) interaction between plants and animals E7 : Green plants play the role as the producer in food chain E8 : Consumers depend on the producer for food E9 : Energy flow from one tropic level to another tropic level F6 : As a habitat for plant /animals /any suitable example E10 : The suitable conditions allow the organism to breed / to grow / increase the population / varieties E11 : Maintain the biodiversity E12 : Balanced the ecosystem
1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1
[Any 10] Jumlah Markah 9
10
Able to describe the effects of wearing high heels for a long time Sample answer : P1 : Injure the spine P2 : because of bending the spine causing sprains / fractured P3 : injure the knee / ankle / joint / foot deformities / tendon P4 : by putting more pressure P5 : cause back ache / shoulder aches / joint pain / blinters / osteoarthritis P6 : weight is not distributed evenly P7 : affect the function of internal organs / heart / lungs / stomach P8 : cause body imbalance/ unsteady gait P9 : cause formation of corns / callouses and blisters P10 : cause foot pain
1 1 1 1 1 1 1 1 1 1
[Any 5] Jumlah Markah
5
BIDANG SAINS DAN MATEMATIK
63
10
Able to explain why not all the pups’ fur are same in colour? P1 : The squirrel’s colour of the fur is determined by a pair of alleles P2 : The dominant allele for the dark brown fur is represented by letter B, recessive allele is represented by letter b (any representative of alphabet are accepted) Parents phenotype
Dark brown
P3 : Parents genotype
Bb
1
Dark brown
x
1
Bb
P4 : Meiosis P5 : Gametes
1
1 B
b
B
b
P6 : Fertilization
1 1
P7 : Offsprings Genotype
BB
Bb
Bb
bb
1
P8 : Phenotype
Dark Brown
Dark Brown
Dark Brown
Light Brown
1
P9 : offsprings with genotypes BB has dark brown fur P10 : because of the presence of two dominant alleles P11 : offspring with Bb, have dark brown fur P12 : because of the presence of one dominant allele / B P13 : bb has light brown coloured fur P14 : because of the presence of two recessive alleles // no dominant allele is presence
1 1 1 1 1 1
[Any 10] Jumlah Markah
64
ITEM CONTOH PENTAKSIRAN KEMAHIRAN BERFIKIR ARAS TINGGI SEKOLAH MENENGAH
10
MATHEMATICS
Soalan 1 Kemahiran Kognitif Konteks
: : :
Mathematics Menganalisis Ruang dan Isi Padu
Diagram 1 shows an aquarium with length 120 cm and width 45 cm. A piece of glass divides the aquarium into two equal partitions, X and Y. Â Rajah 1 menunjukkan sebuah akuarium dengan panjang 120 cm dan lebar 45 cm. Sekeping kaca membahagikan akuarium itu kepada dua bahagian yang sama besar, X dan Y.
Diagram 1 Rajah 1 Kamal pours sand into the aquarium. In partition X, the height of sand is 2 cm from the base of the aquarium. The volume of sand in Y is half of the amount in X. He placed two stones of volume 150 cm3 and 100 cm3 respectively into Y. He pours water into both partitions until the water level is 42 cm from the base of the aquarium. Estimate the difference in the volume of water, in ml, in partition X and Y. Kamal mencurahkan pasir ke dalam akuarium itu. Dalam bahagian X, ketinggian pasir ialah 2 cm dari dasar akuarium. Isi padu pasir dalam bahagian Y ialah separuh daripada isi padu pasir dalam bahagian X. Dia meletakkan dua ketul batu dengan isi padu batu itu ialah masing-masing 150 cm3 dan 100 cm3 ke dalam bahagian Y. Dia mencurahkan air ke dua-dua bahagian sehingga paras air adalah 42 cm dari dasar akuarium itu. Anggaran beza isi padu air, dalam ml, antara bahagian X dan bahagian Y. A B C D
66
2 450 2 950 5 150 5 400
ITEM CONTOH PENTAKSIRAN KEMAHIRAN BERFIKIR ARAS TINGGI SEKOLAH MENENGAH
Soalan 2 Kemahiran Kognitif Konteks
: : :
Mathematics Menganalisis Sudut Dongak dan Sudut Tunduk
In conjunction with the 57th National Day celebration, the members of Rukun Negara Club were assigned to put up a string of the flags from point P on block A to point Q on block B as shown in Diagram 2. Sempena menyambut Hari Kebangsaan yang ke 57 ahli-ahli Kelab Rukun Negara ditugaskan untuk memasang tali bendera dari titik P di blok A ke titik Q di blok B seperti ditunjukkan dalam Rajah 2.
P
Flag Bendera
Block A Blok A
T
Q Block B Blok B
R
S Diagram 2 Rajah 2
Given that the two blocks are on horizontal ground. The angle of depression of point Q from point P is 34°. State the information they must find to calculate the minimum length of the string of PQ. Diberi bahawa kedua-dua blok itu berada di tanah mengufuk. Sudut tunduk titik Q dari titik P ialah 34°. Nyatakan maklumat yang mereka perlu cari untuk mengira panjang minimum tali PQ. A Length of PT Panjang PT B Length QR Panjang QR C Length SR Panjang SR D Length TQ Panjang TQ
BIDANG SAINS DAN MATEMATIK
67
Soalan 3 Kemahiran Kognitif Konteks
: : :
Mathematics Mengaplikasi, Menganalisis Set
Table 1 shows the number of A,s obtained by 40 students in Form 4 Anggerik for subjects Bahasa Melayu (BM), English Language (BI) and Mathematics (MT). Jadual 1 menunjukkan bilangan A yang diperoleh oleh 40 orang pelajar Tingkatan 4 Anggerik untuk mata pelajaran Bahasa Melayu (BM), Bahasa Inggeris (BI) dan Matematik (MT). Subject Mata pelajaran
Numbers of A Bilangan A
Bahasa Melayu
13
English Language Bahasa Inggeris
11
Mathematics Matematik
26
Bahasa Melayu only Bahasa Melayu sahaja
2
English Language only Bahasa Inggeris sahaja
Not shown Tidak ditunjukkan
Mathematics only Matematik sahaja
15
Bahasa Melayu and English Language only Bahasa Melayu dan Bahasa Inggeris sahaja
3
Bahasa Melayu and Mathematics only Bahasa Melayu dan Matematik sahaja
5
Mathematics and English Language only Matematik dan Bahasa Inggeris sahaja
Not shown Tidak ditunjukkan Table 1 Jadual 1
It is given that a few students obtained A for all three subjects. Cikgu Salmah plans to analyze the performance of her students by representing the data into a Venn diagram. Which Venn diagram would represent the given data? Diberi bahawa beberapa orang pelajar telah memperoleh A untuk ketiga-tiga mata pelajaran itu Cikgu Salmah bercadang membuat analisa pencapaian pelajarnya dengan mewakilkan data tersebut ke dalam satu gambar rajah Venn. Gambar rajah Venn manakah yang mewakili data tersebut?
68
ITEM CONTOH PENTAKSIRAN KEMAHIRAN BERFIKIR ARAS TINGGI SEKOLAH MENENGAH
BIDANG SAINS DAN MATEMATIK
69
70
ITEM CONTOH PENTAKSIRAN KEMAHIRAN BERFIKIR ARAS TINGGI SEKOLAH MENENGAH
Soalan 4 Kemahiran Kognitif Konteks
: : :
Mathematics Mengaplikasi, Menilai Sudut Tunduk dan Sudut Dongak
Diagram 3 shows a tourist in a parasailing activity. Rajah 3 menunjukkan seorang pelancong dalam satu aktiviti ‘parasailing’.
20 m
Diagram 3 Rajah 3 The angle of depression of the boat from the tourist’s eyes is 15o 30´ when the speed of the boat is 14 knots. The angle of depression increased by 10o when the speed of the boat increases to 18 knots. Calculate the difference in height, in m, of the tourist between the two situations. Sudut tunduk bot dari mata pelancong itu ialah 15o 30´ apabila kelajuan bot ialah 14 knot. Sudut tunduk itu bertambah sebanyak 10o apabila kelajuan bot ditambah ke 18 knot. Hitung perbezaan ketinggian, dalam m, pelancong itu antara dua situasi itu. A 3.27 B 3.47 C 3.53 D 3.99
BIDANG SAINS DAN MATEMATIK
71
Soalan 5 Kemahiran Kognitif Konteks
: : :
Mathematics Menganalisis, Menilai Poligon Sekata
Ahmad wants to fix tiles on the floor of his new house. He wants to choose from five different shapes of tiles which are regular polygons, as shown in Diagram 4 below. Ahmad ingin memasang jubin pada lantai rumah barunya. Dia hendak memilih daripada lima bentuk jubin berbeza yang merupakan polygon sekata, seperti ditunjukkan dalam Rajah 4 di bawah.
Diagram 4 Rajah 4 The tiles chosen must fit perfectly with each other. Given that the length of the sides of all the polygons are equal, which of the following types of tiles can be used? Jubin yang dipilih mesti muat dengan rapat dan sempurna. Diberi bahawa panjang sisi semua poligon adalah sama, manakah jenis jubin yang boleh digunakan? A. B. C. D.
72
I & IV I&V II & III III & IV
ITEM CONTOH PENTAKSIRAN KEMAHIRAN BERFIKIR ARAS TINGGI SEKOLAH MENENGAH
Soalan 6 Kemahiran Kognitif Konteks
: : :
Mathematics Mengaplikasi, Menganalisis Persamaan Kuadratik
Mansur plans to build a rectangular garden with the area of 75 m2. The length of the garden is more than its width by 2.5 m. He also plans to build a pathway which consists of 5 equal circular step stones that touches each other in the middle of the garden as shown in Diagram 5. Mansur bercadang untuk membina sebuah taman yang berbentuk segi empat tepat dengan luas 75 m2. Panjang taman itu melebihi lebarnya sebanyak 2.5 m. Dia juga bercadang membina ruang pejalan kaki yang terdiri daripada 5 buah batu pemijak berbentuk bulatan bersaiz sama yang bersentuhan antara satu sama lain di tengah taman seperti ditunjukkan dalam Rajah 5.
Diagram 5 Rajah 5 Calculate the diameter, in m, of one step stone. Hitung diameter, dalam m, bagi satu batu pemijak itu. [5 marks] [5 markah]
BIDANG SAINS DAN MATEMATIK
73
Soalan 7 Kemahiran Kognitif Konteks
: : :
Mathematics Mengaplikasi Kebarangkalian
Myra Ice Cream kiosk has a promotion every weekend. Customers can choose one ice cream flavour and one topping. Table 2 shows choices of flavours offered. Kiosk Aiskrim Myra telah mengadakan promosi pada setiap hujung minggu. Pelanggan boleh memilih satu perisa aiskrim dan satu toping. Jadual 2 menunjukkan pilihan perisa yang ditawarkan. Ice Cream Flavour Perisa Aiskrim
Topping Toping
Vanilla Vanila
Strawberry Strawberi
Yam Keladi
Blueberry Bluberri
Orange Oren
Peanut Kacang Tanah Table 2 Jadual 2
(a) Draw a tree diagram for all possible outcomes of the ice cream selected.
Lukis gambar rajah pokok bagi semua kesudahan yang mungkin untuk ais krim yang dipilih.
(b) By listing all the possible outcomes, find the probability that a customer buy an ice cream with orange flavour.
Dengan menyenaraikan semua kesudahan yang mungkin, cari kebarangkalian bahawa seorang pelanggan membeli aiskrim berperisa oren.
(c) Pn Arisa wants to buy an ice cream for her son, Karim. Unfortunately Karim is alergic to peanut. List all the possible outcomes and state the probability of Pn Arisa buying an ice cream that will not cause allergy to Karim.
Pn Arisa ingin membeli aiskrim untuk anaknya, Karim. Malangnya Karim mempunyai alahan terhadap kacang tanah. Senaraikan semua kesudahan yang mungkin dan nyatakan kebarangkalian Pn Arisa membeli aiskrim yang tidak akan menyebabkan alahan kepada Karim.
(d) If the kiosk is visited by 45 customers, predict the number of customers that will buy vanilla flavour ice cream.
74
Sekiranya kiosk tersebut telah dikunjungi oleh 45 orang pelanggan, ramalkan bilangan pelanggan yang akan membeli aiskrim berperisa vanila. [8 marks] [8 markah]
ITEM CONTOH PENTAKSIRAN KEMAHIRAN BERFIKIR ARAS TINGGI SEKOLAH MENENGAH
Soalan 8 Kemahiran Kognitif Konteks
: : :
Mathematics Mengaplikasi, Menganalisis Pepejal Geometri
Devi bought 3 litres of cooking oil from a supermarket. Devi wants to transfer the cooking oil into two containers which are a cylinder and a cuboid as shown in Diagram 6. Devi telah membeli 3 liter minyak masak dari sebuah pasaraya. Devi ingin memindahkan minyak masak yang dibeli itu ke dalam dua bekas yang berbentuk silinder dan kuboid seperti yang ditunjukkan dalam Rajah 6.
15 cm
14 cm
15 cm
6 cm 10 cm Diagram 6 Rajah 6 Determine the maximum height of the cooking oil in the second container after the first container has been filled up. Tentukan tinggi maksimum minyak masak dalam bekas kedua setelah bekas pertama dipenuhi. [4 marks] [4 markah]
BIDANG SAINS DAN MATEMATIK
75
Soalan 9 Kemahiran Kognitif Konteks
: : :
Mathematics Mengaplikasi, Menganalisis Matriks
Humairah and her family plan to go for a holiday to Hong Kong Disneyland Theme Park for three days. The theme park provides a lot of attraction for visitors. The price of the entrance ticket for 1-Day Ticket and 2-Day Ticket is shown in Table 3.1. Humairah dan keluarga bercadang untuk bercuti ke Taman Tema Disneyland Hong Kong selama tiga hari. Taman tema tersebut menyediakan pelbagai daya tarikan untuk pengunjungnya. Harga tiket masuk untuk Tiket 1-Hari dan Tiket 2-Hari ditunjukkan dalam Jadual 3.1. Age (Umur)
Child (Aged 3 – 11) Kanak-Kanak (Umur 3 – 11)
Adult (Aged 12 – 64) Dewasa (Umur 12 – 64)
1-Day Ticket Tiket 1-Hari
HK$320
HK$450
2-Day Ticket Tiket 2-Hari
HK$415
HK$585
Ticket (Tiket)
(source: adaptation from http:www.park.hongkongdisneyland.com) (sumber: adaptasi daripada http: www.park.hongkongdisneyland.com)
Table 3.1 Jadual 3.1 Table 3.2 shows the conversion rate of RM1 to other foreign currencies. Jadual 3.2 menunjukkan kadar pertukaran RM1 kepada beberapa mata wang asing. US Dollar
0.32
British Pound Sterling
0.20
Hong Kong Dollar
2.50
Euro
0.23 Table 3.2 Jadual 3.2
Humairah’s father provides RM1156 for 1-Day Ticket and RM1502 for 2-Day Ticket. By using the matrix method, find the number of children and adults in Humairah’s family. Ayah Humairah menyediakan RM1156 untuk Tiket 1-Hari dan RM1502 untuk Tiket 2-Hari. Dengan menggunakan kaedah matriks, cari bilangan kanak-kanak dan dewasa dalam keluarga Humairah. [8 marks] [8 markah]
76
ITEM CONTOH PENTAKSIRAN KEMAHIRAN BERFIKIR ARAS TINGGI SEKOLAH MENENGAH
PERATURAN PEMARKAHAN No. 6
Butiran
Markah
Convert sentence to mathematical sentence Tukar pernyataan biasa kepada ayat matematik
x(x + 2.5) = 75 or / atau x(x – 2.5) = 75
1
Solve quadratic equations Selesaikan persamaan kuadratik
x2 + 2.5x – 75 = 0 or / atau x2 – 2.5x – 75 = 0
1
(x + 10)(x – 7.5) = 0 or / atau (x – 10)(x + 7.5) = 0
1
Width / Lebar = 7.5 m, Length / Panjang = 10 m
1
Identify the correct diameter of the step stones Kenal pasti diameter yang betul bagi batu pemijak Diameter = 7.5 ÷ 5 1.5
1
or / atau 10 ÷ 5 2
(1) Jumlah Markah
5
BIDANG SAINS DAN MATEMATIK
77
7(a) 2
Note / Nota : Allow two mistakes for 1 mark Benarkan dua kesilapan untuk 1 markah (b)
{(Orange, Strawberry), (Orange, Blueberry), (Orange, Peanut)}
1
or {(O, S), (O, B), (O, P)}
(c)
3 – 9
1
{(V, S), (V, B), (Y, S), (Y, B), (O, S), (O, B)}
1
6 – 9
1
Note / Nota : Accept answer without working (d)
3 – x 45 = 15 9
1
Note / Nota : Accept answer without working
1 Jumlah Markah
78
ITEM CONTOH PENTAKSIRAN KEMAHIRAN BERFIKIR ARAS TINGGI SEKOLAH MENENGAH
8
8
Case 1 (The first container is a cylinder) Kes 1 (Bekas pertama ialah sebuah silinder) Calculate the volume of the cylinder Hitung isi padu silinder
22 7
1
Volume of cylinder = –– x 7 x 7 x 15 Calculate the balance of the cooking oil if the first container filled is a cylinder Hitung baki minyak masak sekiranya bekas pertama yang diisi adalah silinder
3000 –
( 22––7 x 7 x 7 x 15) or 690 or equivalent
1
Calculate the maximum height of the cooking oil in the second container Hitung tinggi maksimum minyak masak dalam bekas kedua 10 x 6 x h = 690 or equivalent
1
11.5
1
Case 2 (The first container is a cuboid) Kes 2 (Bekas pertama ialah sebuah kuboid) Calculate the volume of the cuboid Hitung isi padu kuboid Volume of cuboid = 10 x 6 x 15 or 900
(1)
Calculate the balance of the cooking oil if the first container filled is a cuboid 3000 – (10 x 6 x 15) or 2100 or equivalent
(1)
Calculate the maximum height of the cooking oil in the second container Hitung tinggi maksimum minyak masak dalam bekas kedua
22 –– x 7 x 7 x h = 2100 or equivalent 7
(1)
13.64
(1) Jumlah Markah
4
BIDANG SAINS DAN MATEMATIK
79
9
Convert the amount provided by Humairah’s father from Malaysian Ringgit to Hong Kong Dollar Tukar jumlah peruntukan oleh ayah Humairah daripada Ringgit Malaysia kepada Hong Kong Dollar 1-Day Ticket = 1156 × 2.50 or HK 2890 or 2-Day Ticket = 1502 × 2.50 or HK 3755 or equivalent
1
By using matrix method : Dengan menggunakan kaedah matriks :
(
320 450 415 585
)( ) ( x y
=
2890 3755
)
2
or equivalent
Note :
320x + 450y = 2890 or / atau 415x + 585y = 3755 or equivalent, award 1 mark
1 ––––––––––––––––– 320(585) – 450(415)
(
585 – 450 – 415 320
)
2
Note :
1 ––––––––––––––––– or 320(585) – 450(415)
(
()
x 1 = ––––––––––––––––– y 320(585) – 450(415)
=
)
585 – 450 seen award 1 mark – 415 320
(
585 – 450 – 415 320
)(
2890 3755
)
1
() 2 5
Therefore, the numbers of Oleh itu, bilangan Children / Kanak-kanak = 2 Adult / Dewasa = 5
1 1 Jumlah Markah
80
ITEM CONTOH PENTAKSIRAN KEMAHIRAN BERFIKIR ARAS TINGGI SEKOLAH MENENGAH
8
ADDITIONAL SCIENCE
Soalan 1 Kemahiran Kognitif Konteks
: : :
Additional Science Mengaplikasi Tenaga
A dolphin with the mass of 50.0 kg jumps out of the surface of water as shown in Diagram 1. At position R, its potential energy is 1000 J. Seekor ikan lumba-lumba yang berjisim 50.0 kg melompat keluar dari permukaan air seperti yang ditunjukkan dalam Rajah 1. Pada kedudukan R, tenaga keupayaannya ialah 1000 J
R
S
Q
T
P
Diagram 1 Rajah 1 What is the velocity of the dolphin when it falls back to the surface of the water at position T? Apakah halaju ikan lumba-lumba itu apabila ia jatuh kembali ke permukaan air pada kedudukan T? [KE = ½ mv2 ] A B C D
82
3.2 m s-1 6.3 m s-1 20.0 m s-1 40.0 m s-1
ITEM CONTOH PENTAKSIRAN KEMAHIRAN BERFIKIR ARAS TINGGI SEKOLAH MENENGAH
Soalan 2 : Kemahiran Kognitif : Konteks :
Additional Science Mengaplikasi Jadual Berkala
Diagram 2 shows an advertisement using coloured bulbs. Rajah 2 menunjukkan lampu iklan yang menggunakan lampu berwarna.
Diagram 2 Rajah 2 The bulbs give out colourful lights when one of the following elements is filled into the bulb. Lampu itu mengeluarkan cahaya berwarna-warni apabila satu daripada unsur-unsur berikut diisikan ke dalam lampu itu. Elements Unsur
Proton number Nombor proton
A
P
3
B
Q
6
C
R
9
D
S
10
BIDANG SAINS DAN MATEMATIK
83
Soalan 3 Kemahiran Kognitif Konteks
: : :
Additional Science Menganalisis Biodiversiti
An example of a food web in a tropical rainforest is shown in Diagram 3. Satu contoh jaringan makanan dalam hutan hujan tropika ditunjukkan dalam Rajah 3.
Insect Serangga Mango tree Pokok mangga
Snake Ular Small bird Burung kecil Eagle Burung helang Diagram 3 Rajah 3
When the small birds are killed, choose the effects which may happen to the food web. Sekiranya burung-burung kecil dibunuh, pilih kesan yang mungkin berlaku ke atas jaringan makanan itu. I II III IV
A B C D
84
The production of the mango fruit sustainable Hasil buah mangga tidak terjejas The number of insects increases Bilangan serangga meningkat The number of snakes decreases Bilangan ular berkurang The number of eagles increases Bilangan helang meningkat I and II I and IV II and III III and IV
ITEM CONTOH PENTAKSIRAN KEMAHIRAN BERFIKIR ARAS TINGGI SEKOLAH MENENGAH
Soalan 4 Kemahiran Kognitif Konteks
: : :
Additional Science Menganalisis Gelombang Bunyi dan Gelombang Elektromagnet
Two sources of sound P and Q which produce sound waves are shown in Diagram 4. Dua sumber bunyi P dan Q yang menghasilkan gelombang bunyi ditunjukkan dalam Rajah 4.
Source of P Sumber P
Source of Q Sumber Q Diagram 4 Rajah 4
Choose the wave form produced by source P and Q. Pilih bentuk gelombang yang dihasilkan oleh sumber P dan sumber Q.
Wave form P Bentuk gelombang P
Wave form Q Bentuk gelombang Q
A
BIDANG SAINS DAN MATEMATIK
85
B
C
D
86
ITEM CONTOH PENTAKSIRAN KEMAHIRAN BERFIKIR ARAS TINGGI SEKOLAH MENENGAH
Soalan 5 Kemahiran Kognitif Konteks
: : :
Additional Science Menganalisis Tindak Balas Kimia
Diagram 5 shows the zinc roof that undergoes a chemical reaction. Rajah 5 menunjukkan bumbung zink yang mengalami satu tindak balas kimia.
Diagram 5 Rajah 5 An experiment was carried out in the laboratory which is similar to the chemical reaction above. After a week, which experiment shows the same chemical reactions as in Diagram 5? Satu eksperimen telah dijalankan di dalam makmal yang menyamai tindakbalas kimia di atas. Selepas satu minggu, eksperimen manakah yang menunjukkan tindak balas kimia yang sama seperti dalam Rajah 5?
BIDANG SAINS DAN MATEMATIK
87
88
ITEM CONTOH PENTAKSIRAN KEMAHIRAN BERFIKIR ARAS TINGGI SEKOLAH MENENGAH
Soalan 6 Kemahiran Kognitif Konteks
: : :
Additional Science Menganalisis Sifat Gelombang
The problems faced by residents in coastal areas during the monsoon season and a high tide phenomenon are shown in Diagram 6. Masalah yang dihadapi oleh penduduk di kawasan tepi pantai apabila musim tengkujuh dan fenomena air pasang ditunjukkan dalam Rajah 6.
Diagram 6 Rajah 6 What is the best solution to overcome the problem? Apakah penyelesaian yang terbaik bagi mengatasi masalah tersebut? A
B
D
C
BIDANG SAINS DAN MATEMATIK
89
Soalan 7 Kemahiran Kognitif Konteks
: : :
Additional Science Menganalisis Sistem Peredaran
Table 1 shows the composition of blood for the population of four cities, W, X, Y and Z which are located at various terrain altitude. The higher the altitude, the less the oxygen in the air. Jadual 1 menunjukkan komposisi darah bagi populasi di empat buah bandar W, X, Y dan Z yang berada di lokasi pelbagai altitud muka bumi. Semakin tinggi altitud, semakin berkurang kandungan oksigen dalam udara.
Population Populasi
Composition of Blood Komposisi Darah Red blood cells Sel darah merah (mm3)
White blood cells Sel darah putih (mm3)
Platelet Platlet (mm3)
Bandar W City W
7 500 000
5 000
250 000
Bandar X City X
5 000 000
6 000
255 000
Bandar Y City Y
2 000 000
5 000
200 000
Bandar Z City Z
5 200 000
6 000
250 000
Table 1 Jadual 1 Which city is situated at the highest altitude? Bandar manakah berada di altitud paling tinggi? A W B X C Y D Z
90
ITEM CONTOH PENTAKSIRAN KEMAHIRAN BERFIKIR ARAS TINGGI SEKOLAH MENENGAH
Soalan 8 Kemahiran Kognitif Konteks
: Additional Science : Menganalisis : Elektrik
Diagram 7 shows a torchlight that uses three dry cells with the same electromotive force. A student wants to replace the bulb of the torchlight to produce the brightest light without the bulb being blown up. Rajah 7 menunjukkan sebuah lampu suluh yang menggunakan tiga sel kering yang mempunyai daya gerak elektrik yang sama. Seorang pelajar mahu menggantikan mentol lampu suluh itu supaya dapat menghasilkan nyalaan paling cerah tanpa mentol itu terbakar.
1.5V
1.5V
1.5V
Diagram 7 Rajah 7 The student should use Pelajar itu perlu menggunakan A a 1.5 V bulb, 3 dry cells connected in series mentol 1.5 V, 3 sel kering disambung secara sesiri B a 3.0 V bulb, 3 dry cells connected in parallel mentol 3.0 V, 3 sel kering disambung secara selari C a 4.0 V bulb, 3 dry cells connected in parallel mentol 4.0 V, 3 sel kering disambung secara selari D a 4.5 V bulb, 3 dry cells connected in series mentol 4.5 V, 3 sel kering disambung secara sesiri
BIDANG SAINS DAN MATEMATIK
91
Soalan 9 Kemahiran Kognitif Konteks
: : :
Additional Science Mengaplikasi, Menilai Tindak Balas Kimia
Diagram 8 shows an acid-lead accumulator which is used in cars. Rajah 8 menunjukkan satu akumulator asid-plumbum yang digunakan dalam kereta.
Terminal Q
Terminal P
Diagram 8 Rajah 8 (a) How are the negative and positive terminals of the accumulator are determined?
Bagaimanakah terminal negatif dan positif akumulator itu ditentukan?
................................................................................................................................................... [1 mark] [1 markah] (b) What will happen when the acid in the accumulator dries up?
Apakah yang akan berlaku jika asid dalam akumulator itu kering?
................................................................................................................................................... [1 mark] [1 markah]
92
ITEM CONTOH PENTAKSIRAN KEMAHIRAN BERFIKIR ARAS TINGGI SEKOLAH MENENGAH
(c)
The accumulator is connected to a voltmeter. When the positive and negative terminals of the voltmeter are connected to terminal Q and P respectively, the pointer of the voltmeter deflected to the right. When the connection is reversed, the pointer of the voltmeter deflected to the left.
Akumulator itu disambung kepada satu voltmeter. Apabila terminal positif dan terminal negatif voltmeter masing-masing disambung kepada terminal Q dan terminal P, penunjuk voltmeter terpesong ke kanan. Apabila sambungan itu diterbalikkan, penunjuk voltmeter terpesong ke kiri.
Determine the type of terminals P and Q and the direction of the electrons’ flow in the circuit.
Tentukan jenis terminal P dan terminal Q serta arah aliran elektron dalam litar itu.
................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................... [2 marks] [2 markah] (d) Mr Ramli’s cannot start the engine of his manual car because the battery of the car does not function. Suggest what should be done to start the engine of the car.
Encik Ramli tidak dapat menghidupkan enjin kereta manualnya kerana bateri kereta itu tidak berfungsi. Cadangkan apa yang perlu dilakukan olehnya untuk menghidupkan enjin kereta itu.
.................................................................................................................................................. [1 mark] [1 markah] (e) Mr Ramli wants to buy a new battery. A salesman offers him two types of batteries, wet and dry batteries. Advise Mr Ramli in making a choice. Explain why.
Encik Ramli mahu membeli bateri baru. Seorang jurujual menawarkan dua jenis bateri, bateri basah dan bateri kering. Nasihatkan Encik Ramli dalam membuat pilihan. Jelaskan mengapa.
................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................... [2 marks] [2 markah]
BIDANG SAINS DAN MATEMATIK
93
Soalan 10 Kemahiran Kognitif Konteks
: : :
Additional Science Menganalisis, Menilai Keseimbangan Ekosistem
Island P has a population of rabbits and mongooses. The mongooses always hunt rabbits for food. One day, a group of hunters came to the island and shot down all the mongooses. A few months later, it is found that the grass which is the main diet for rabbits is decreasing. Pulau P mempunyai populasi arnab dan cerpelai. Cerpelai sentiasa memburu arnab sebagai makanannya. Pada suatu hari, sekumpulan pemburu telah datang ke pulau tersebut dan menembak mati semua cerpelai. Beberapa bulan kemudian, didapati rumput yang merupakan makanan utama arnab semakin berkurangan. The following bar chart shows the changes in the percentage of the island’s population of species. Carta palang berikut menunjukkan perubahan peratus populasi spesis di pulau tersebut.
80 70
Population of species Populasi spesies
60 50 40 30 20 10 0
Before the arrival of the hunters Sebelum kedatangan pemburu Rumput / Grass
94
A few months after the hunters left Beberapa bulan selepas pemergian pemburu
Arnab / Rabbit
Cerpelai / Mongoose
ITEM CONTOH PENTAKSIRAN KEMAHIRAN BERFIKIR ARAS TINGGI SEKOLAH MENENGAH
(a) Construct a food chain comprising the three species.
Bina satu rantai makanan yang terdiri daripada tiga spesis tersebut.
................................................................................................................................................... [1 mark] [1 markah] (b) There is an opinion which states that killing all the mongooses was a mistake.
Terdapat satu pendapat yang mengatakan membunuh kesemua cerpelai adalah satu kesilapan.
Give your opinion.
Beri pendapat anda.
................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................... [3 marks] [3 markah] (c) Predict the population of rabbit in the next two years. Give your reason.
Ramalkan populasi arnab dalam masa dua tahun akan datang. Beri penjelasan anda.
................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................... [3 marks] [3 markah]
BIDANG SAINS DAN MATEMATIK
95
Soalan 11 Kemahiran Kognitif Konteks
: : :
Additional Science Mengaplikasi, Menganalisis Bioteknologi
Puan Lina wants to prepare bread for breakfast. She uses the following method as shown in Diagram 9. Puan Lina mahu menyediakan roti untuk sarapan pagi. Dia menggunakan kaedah berikut seperti yang ditunjukkan dalam Rajah 9.
Step 1: Mixture of flour, sugar, yeast and water Langkah 1: Campuran tepung, gula, yis dan air
Step 3: Dough is kept at 30oC for an hour Langkah 3: Doh disimpan pada 30oC selama 1 jam
Step 4: Bake the dough in the oven at 230oC for 30 minutes Langkah 4 : Doh dibakar dalam ketuhar pada suhu 2300C selama 30 minit
Step 2: Knead the mixture into dough
Roti / Bread
Langkah 2: Uli campuran itu menjadi doh
Diagram 9 Rajah 9
96
ITEM CONTOH PENTAKSIRAN KEMAHIRAN BERFIKIR ARAS TINGGI SEKOLAH MENENGAH
(a) In step 1, yeast is added into the mixture to produce a light and soft bread. Explain how the yeast work?
Dalam langkah 1, yis ditambah ke dalam campuran untuk menghasilkan roti yang ringan dan lembut. Terangkan bagaimana yis bertindak?
...................................................................................................................................................
................................................................................................................................................... [3 marks] [3 markah]
(b) Puan Lina’s son asked her why step 3 is important in bread making. If you were Puan Lina, give your reason?
Anak puan Lina bertanya mengapa langkah 3 penting dalam pembuatan roti. Jika anda adalah Puan Lina, berikan alasan anda?
................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................... [3 marks] [3 markah] (c) If the temperature in Step 4 is reduced to 1500C, predict and explain the condition of the bread produced.
Sekiranya suhu dalam Langkah 4 dikurangkan kepada 1500C, ramal dan jelaskan keadaan roti yang dihasilkan.
................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................... [3 marks] [3 markah]
BIDANG SAINS DAN MATEMATIK
97
Soalan 12 Kemahiran Kognitif Konteks
: : :
Additional Science Mengaplikasi, Menganalisis Haba
A beach view in daytime is shown in Diagram 10. Pemandangan di tepi pantai pada waktu siang ditunjukkan dalam Rajah 10.
Diagram 10 Rajah 10 (a) A man walking on the beach found out that the land is warmer than the sea. Explain why.
Seorang lelaki yang sedang berjalan di pantai mendapati daratan lebih panas daripada laut . Terangkan mengapa.
................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................... [2 marks] [2 markah] (b) Based on the diagram, determine the direction of the wind and give the reason.
Berdasarkan rajah tersebut, tentukan arah angin yang bertiup dan berikan sebabnya. ................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................... [3 marks] [3 markah]
98
ITEM CONTOH PENTAKSIRAN KEMAHIRAN BERFIKIR ARAS TINGGI SEKOLAH MENENGAH
(c)
Wooden handle Pemegang kayu
X
Metal handle Pemegang logam
Y
Diagram 11 Rajah 11
Diagram 11 shows two types of fish slice. If you were asked to fry a fish, which fish slice will you choose and explain why?
Rajah 11 menunjukkan dua jenis sudip. Sekiranya anda diminta untuk menggoreng ikan, sudip manakah yang akan anda pilih dan terangkan mengapa?
...................................................................................................................................................
................................................................................................................................................... [2 marks] [2 markah]
BIDANG SAINS DAN MATEMATIK
99
Soalan 13 Kemahiran Kognitif Konteks
: : :
Additional Science Mencipta Sumber Tenaga dan Bahan Termaju
Diagram 12 Rajah 12 The desert receives a blazing sunlight and the temperature could reach up to 50 oC. The surface of the desert is soft and it has a lot of sand dunes. Water is scarce and sandstorms often occur. Diagram 12 shows camels in the desert. Camel are large animals which can adapt well to this condition. Their bodies are covered with two layers of wool which have fine hairs inside and coarser outside. They stores water and food in the hump on their back. This enables camels to walk for several days without eating and drinking. Camels able to walk easily on the sand as they have wide feets. They have long legs that can prevent heat from the sand to absorb into their bodies. Based on the statement above, you are required to design a vehicle that can move easily in the desert without getting lost and will last for a long time. Describe the characteristics of the vehicle. Padang pasir menerima sinaran cahaya matahari yang terik dan suhunya boleh mencapai sehingga 50 0C. Permukaannya lembut dan mempunyai banyak bukit pasir. Air sangat sukar didapati dan selalu berlaku ribut pasir. Rajah 12 menunjukkan unta yang terdapat dipadang pasir. Unta merupakan haiwan besar yang boleh menyesuaikan diri dengan baik kepada keadaan ini. Badan unta dilitupi oleh dua lapisan bulu, halus di dalam dan lebih kasar di luar. Unta menyimpan air dan makanan di dalam bonggol di atas belakangnya. Ini membolehkan unta berjalan selama beberapa hari tanpa makan dan minum. Unta juga dapat berjalan dengan mudah di atas pasir kerana mempunyai kaki yang lebar. Unta juga mempunyai kaki yang panjang bagi mengelakkan haba dari pasir meresap ke dalam badannya. Berdasarkan penyataan diatas, anda dikehendaki merekabentuk sebuah kenderaan yang dapat bergerak di padang pasir dengan mudah tanpa tersesat dan bertahan untuk jangka masa yang panjang. Terangkan ciri-ciri kenderaan anda itu. [10 marks] [10 markah]
100
ITEM CONTOH PENTAKSIRAN KEMAHIRAN BERFIKIR ARAS TINGGI SEKOLAH MENENGAH
PERATURAN PEMARKAHAN No.
Butiran
Markah
9(a)
Terminal positif – logam/bahan kurang elektropositif; Terminal negatif – logam lebih elektropositif
1
(b)
Tiada pemindahan ion-ion // tiada aliran arus elektrik // akumulator tidak berfungsi
1
(c)
1. Terminal P – negative ; terminal Q – positif; 2. Arah elektron dari P ke Q
1 1
(d)
Cas bateri // tolak kereta itu // beli bateri baru // jual keretanya bersama bateri
1
(e)
Pilihan bateri – 1 markah ; Alasan – 1 markah: Bateri basah ; Alasan – boleh dicas semula / harga lebih murah
1,1
atau Bateri kering ; Alasan – tidak perlu penjagaan / boleh terus digunakan Jumlah Markah
1,1
7
BIDANG SAINS DAN MATEMATIK
101
10(a) (b)
Rumput
Arnab
Cerpelai
1
Dapat menyatakan pendapat dan penerangan : Menyatakan pendapat – 1 markah memberikan penerangan – 2 markah Contoh Jawapan :
Pendapat Penerangan
Setuju 1. mengganggu rantai makanan / mengganggu ekosistem 2. mengakibatkan pengguna primer / arnab bertambah / meningkat
Tidak setuju 1. populasi arnab berkurang 2. populasi rumput bertambah 3. mengekalkan keseimbangan ekosistem (cth kitar karbon)
3. menambahkan persaingan antara spesis yang sama (arnab) untuk mendapatkan makanan // mengurangkan populasi rumput
(c)
Max : 3
Populasi arnab akan berkurang kerana saingan mendapatkan makanan / rumput
1
Rumput / makanan semakin berkurang
1
Arnab akan pupus / mati
1 Jumlah Markah
102
ITEM CONTOH PENTAKSIRAN KEMAHIRAN BERFIKIR ARAS TINGGI SEKOLAH MENENGAH
7
11(a)
Yis merembeskan enzim (zimase) Untuk menguraikan gula Membebaskan karbon dioksida
1 1 1
(b)
Yis aktif pada suhu tersebut Menghasilkan (banyak) untuk gas karbon dioksida Menyebabkan adunan tepung mengembang / naik
1 1 1
(c)
1. Ramalan – 1 markah Contoh jawapan : Roti lebih kecil dihasilkan
1
2. Penerangan – 2 markah Contoh jawapan : Pengembangan gas karbon dioksida adalah rendah Doh tidak mengembang pada tahap maksimum
1 1
Jumlah Markah 12 (a)
Rubrik : Menyatakan perbezaan muatan haba tentu – 1 m Menyatakan perbezaan suhu – 1 m Contoh Jawapan : Daratan / Pasir mempunyai muatan haba tentu lebih rendah // sebaliknya Suhu daratan / pasir lebih tinggi
(b)
1 1
Rubrik : Menyatakan arah pergerakan udara – 1 m Menyatakan pergerakan udara – 2 m Contoh Jawapan : Angin bergerak dari laut ke daratan Udara di daratan yang panas naik ke atas Udara di laut lebih sejuk akan bergerak ke daratan
(c)
9
1 1 1
Rubrik: Menyatakan pilihan – 1 m Memberi penerangan – 1 m Contoh Jawapan : Sudip X
1
Pemegang kayu lambat panas – menghalang aliran haba ke tangan Jumlah Markah
1
7
BIDANG SAINS DAN MATEMATIK
103
13
M1 : Kenderaan dilengkapkan dengan panel solar E1 : dapat menjana tenaga elektrik daripada sumber tenaga solar untuk menggerakkan kenderaan. M2 : Kenderaan menggunakan tayar yang bersaiz lebar E2 : dapat mengurangkan tekanan // mengelak daripada terbenam dalam pasir semasa bergerak // mengurangkan rintangan semasa bergerak. M3 : Kenderaan dipasang dengan kompas // GPS E3 : mengelakkan pemandu daripada sesat // dapat menunjukkan arah yang tepat M4 : Tayar diperbuat daripada bahan termaju yang mempunyai takat lebur yang tinggi E4 : dapat mengurangkan rintangan geseran dan haba // tayar tidak mudah pancit M5 : Badan kenderaan diperbuat daripada bahan termaju E5 : Jisim yang rendah // lebih ringan tetapi kuat // tahan lasak M6 : Bentuk kenderaan adalah aerodinamik E6 : mengurangkan rintangan ribut pasir // kenderaan tidak mudah terbalik M7 : Cermin kenderaan diperbuat daripada bahan termaju // Kevlar E7 : tahan rintangan haba // cermin tidak mudah retak // pemandu tidak panas ketika di dalam kenderaan. M8 : Kenderaan dilengkapkan dengan sistem pendingin udara yang mantap E8 : udara di dalam kereta tidak panas M9 : Kenderaan dicat dengan warna cerah dan berkilat E9 : supaya cahaya matahari dapat dipantulkan dan tidak diserap M10 : Kenderaan dilengkapkan dengan tayar berdiameter besar E10 : untuk meninggikan graviti bagi mengelakkan badan kenderaan daripada menjadi lebih panas M11 : Badan kenderaan diperbuat daripada bahan lutsinar E11 : membolehkan pemandu melihat keluar semasa ribut pasir [Terima mana-mana 5 pasang jawapan ; Maksimum 10 markah] Item Respon Terbuka - Kertas 3 Jumlah Markah
104
ITEM CONTOH PENTAKSIRAN KEMAHIRAN BERFIKIR ARAS TINGGI SEKOLAH MENENGAH
10
PENGHARGAAN Datin Hajah Nawal binti Salleh Pengarah Peperiksaan, Lembaga Peperiksaan
Dr. Na’imah binti Ishak Pengarah Peperiksaan, Lembaga Peperiksaan (2011-2014)
Tuan Haji Kamarudin bin Jazuli Timbalan Pengarah Peperiksaan (Produksi) Pengurus Program Inisiatif KBAT 20 PPPM Pentaksiran Kemahiran Berfikir Aras Tinggi
Dr. Aliah binti Ahmad Shah Timbalan Pengarah Peperiksaan (Pengurusan)
Puan Hajah Johara binti Abdul Wahab Timbalan Pengarah Peperiksaan (Operasi)
Encik Mohmmad Najib bin Mohd Ali Ketua Sektor, Sektor Pembinaan Ujian Akademik Penolong Pengurus Program Inisiatif KBAT 20 PPPM Pentaksiran Kemahiran Berfikir Aras Tinggi
Puan Hajah Norzila binti Mohd Yusof Ketua Sektor, Sektor Pengurusan Dasar dan Perkembangan
Encik Mazelan bin Zamidi Ketua Penolong Pengarah, Unit Kemanusiaan, SPUA Ketua Penyelaras Program Inisiatif KBAT 20 PPPM Pentaksiran Kemahiran Berfikir Aras Tinggi
Tuan Haji Khalid bin Sapiee Ketua Penolong Pengarah, Unit Sains dan Matematik, SPUA
Encik Mohd Tamri bin Abd Halim Ketua Penolong Pengarah, Unit Sains dan Matematik, SPUA (2006-2014)
Puan Norsida binti Ibrahim Setiausaha Jawatankuasa Inisiatif KBAT 20 PPPM Pentaksiran Kemahiran Berfikir Aras Tinggi
Puan Norsida binti Mokhtar Penolong Setiausaha Jawatankuasa Inisiatif KBAT 20 PPPM Pentaksiran Kemahiran Berfikir Aras Tinggi
Puan Rasuan binti Mohd Zain Penyelaras Item Contoh Pentaksiran KBAT (Sekolah Menengah & Sekolah Rendah)
Encik Mohamad Nasir bin Mat Hussein Penolong Penyelaras Item Contoh Pentaksiran KBAT (Sekolah Menengah)
Profesor Dr Jim Tognolini, Pearson United Kingdom Dr Doug Mc Curry, Australian Council of Educational Research (ACER) Profesor Madya Dr Joharry bin Othman, UIAM Profesor Dr Kamariah binti Abu Bakar, UPM Encik Azmi bin Shapiee Encik Abdul Rahim bin Hasan Encik Ahmad Fairuz bin Yusof Encik Azwi bin Awang Tuan Haji Amri bin Md Noor Puan Hajah Azizah binti Omar Cik Aznirabani binti Ab Rahman Encik Mohamad Fazdir bin Salleh@Sallah Tuan Haji Mohd Taam bin Sobri Cik Nor’aida binti Khairuddin Cik Razmawaty binti Mohamed Puan Rizana binti Mohamad Seri Encik Romzi bin Anuar Cik Rosniza binti Md Tri Cik Safinat binti Atan Cik Hajah Zubaidah binti Md Yusuf Semua pihak yang terlibat secara langsung atau tidak langsung dalam menyumbangkan idea, bahan, pendapat dan sokongan dalam penghasilan buku Item Contoh Kemahiran Berfikir Aras Tinggi ini.
LEMBAGA PEPERIKSAAN KEMENTERIAN PENDIDIKAN MALAYSIA, Aras 1, 2, 5-13, Blok E11, Kompleks E, Pusat Pentadbiran Kerajaan Persekutuan, 62604 Putrajaya, Malaysia
ISBN 978-967-0889-00-9
9 789670 889009
LEMBAGA PEPERIKSAAN KEMENTERIAN PENDIDIKAN MALAYSIA, Jalan Tuanku Abdul Halim, 50605 Kuala Lumpur, Malaysia
www.moe.gov.my/lp