Tempus Magazine, editie 12

75 JAAR PORTUGIESER PAGI NA 5 8

HET GROENE GOUD VAN CHOPARD BELL & ROSS: VAN COCKPIT NAAR POLS

EN O OK : DE GEURENDE GESCHIEDENIS VAN DE PROFUMERIA DI SANTA MARIA NOVELLA

De intrigerende uurwerken van HYT PAG I NA 6 0

Ga naar pagina 34

INTERVIEW

TEMPUS SPRAK TESLA’S

ELON MUSK

OVER AUTO’S, BATTERIJEN EN RUIMTEREIZEN

TO BREAK THE RULES, YOU MUST FIRST MASTER THEM. THE VALLÉE DE JOUX. FOR MILLENNIA A HARSH, UNYIELDING ENVIRONMENT; AND SINCE 1875 THE HOME OF AUDEMARS PIGUET, IN THE VILLAGE OF LE BRA SSUS. THE EARLY WATCHMAKERS W E RE SHAPED HERE, IN AWE OF THE FORCE OF NATURE YET DRIVEN TO MASTER ITS MYSTERIES THROUGH THE COMPLEX MECHANICS OF THEIR CRAFT. STILL TODAY THIS PIONEERING SPIRIT INSPIRES US TO CONSTANTLY CHALLENGE THE CONVENTIONS OF FINE WATCHMAKING.

MILLENARY 4101 IN PINK GOLD. SELFWINDING MANUFACTURE MOVEMENT.

TEMPUS MAGAZINE

Inhoud 8 / INHOUD 14 / BUSINESS NEWS Het belangrijkste nieuws uit de wereld van de Haute Horlogerie.

22 / LA MAISON CARTIER Cartier is geen merk, het is une Maison.

Ceo Stanislas de Quercize: ‘Wij kijken niet naar het seizoen, het modebeeld of de vraag van de aandeelhouders.

Wij maken luxeproducten die onafhankelijk zijn van tijd en plaats.’

Interview met Stanislas de Quercize, ceo van Cartier.

Zie pagina 22

De horologische smartwatch van Alpina.

Zie pagina 28

8

28 / SMARTWATCHES: IN OF UIT? Zorgt de smartwatch voor een nieuwe recessie à la de quartzcrisis uit de jaren 70 en 80?

Of komt de Zwitserse horlogeindustrie met een adequaat antwoord?

75 jaar Portugieser.

Zie pagina 58

VOORJAAR 2015

Parmigiani’s Jean-Marc Jacot.

Zie pagina 54

34 / HORLOGENIEUWS De horlogebeurzen lieten dit jaar een trend zien naar minder kolossale modellen. De mooiste modellen op een rijtje.

54 / DE STRIJD VAN PARMIGIANI Ceo Jean-Marc Jacot van Parmigiani Fleurier zet alles op alles om het horlogevak voor het nageslacht te behouden.

‘Wij zijn geen hobbyproject van een paar rijke mannen.’

58 / 75 JAAR PORTUGIESER IWC’s vlaggenschip, de Portugieser, bestaat 75 jaar. Een reis door de tijd, waarbij de karakteristieke kenmerken – en de grootte – altijd bewaard zijn gebleven.

60 / HYT: VLOEIBARE TIJD Geen wijzers, maar vloeistof geeft de tijd aan bij HYT. Hoe een maf idee een hit werd.

64 / 10 JAAR BELL & ROSS INSTRUMENTEN Bell & Ross verraste vriend en vijand met hun cockpitklok met polsband. Het bleek geen eendagsvlieg: de BR01 viert inmiddels zijn 10e verjaardag.

THE LEGEND AMONG ICONS.

Portugieser Annual Calendar.

Ref. 5035: It took Por tugal’s ocean -going heroes cen turies to become legen ds; IWC’s Portugieser took just 75 years. For it is that long sin ce the appearance of the first IWC Por tugieser with a pocket watch movemen t marked the begin n ing of a n ew legen dary era.

And that revolutionary step forward is still mirrored today in the IWC-man ufactured 52850 calibre. The fact that innovative new technology

no longer needs an eternity to achieve legendary status can be seen in the annual calendar, where the month, date and day can be read off at a glance.

IWC . E N G I N E E R E D FO R M E N .

Mechanical movement, Pellaton automatic winding, IWC-manufactured 52850 calibre, 7-day power reserve, Power reserve display, Annual calendar with displays for the month, date and day, Sapphire glass, See-through sapphire-glass back, Water-resistant 3 bar, Diameter 44.2 mm

IWC Schaffhausen, Switzerland. iwc.com. The world’s finest timepieces are exclusively available from selected watch specialists.

For an illustrated catalogue or list of nationwide concessionaires please call: 020 711 08 68 or e-mail: concierge.europe@iwc.com

TEMPUS MAGAZINE

Inhoud 70 / JUWELENTRENDS De natuur biedt dit jaar weer inspiratie voor juwelenontwerpers.

Maar wat moeten we dragen op Casual Friday?

Slanghanger van Ole Lynggaard.

74 / JEWELLERY THEATRE Russische barok en onvervalste dramatiek: de grote Jewellery Theatre show.

Zie pagina 70

76 / CHOPARD GOES GREEN De Fairmined juwelen en horloges van Chopard bewijzen dat esthetisch ook heel goed ethisch verantwoord kan zijn.

Restaurant Rijks.

Zie pagina 96

82 / DE GEBALDE VUIST VAN SHAMBALLA De copycats hebben het nakijken terwijl Shamballa zijn filosofie van liefde en compassie volgt.

88 / NOVITEITEN Hand-picked uit het aanbod van luxe gadgets.

90 / ELON MUSK VAN TESLA MOTORS Superheld, elektroevangelist en revolutionair in één. Tempus sprak exclusief met Tesla’s ceo Elon Musk.

Chopards Fairmined goud.

Zie pagina 76

10

96 / RIJKS REIKT NAAR DE STERREN De hele wereld komt naar het Rijksmuseum.

Chef Joris Bijdendijk hoefde niet lang na te denken toen hij er zijn restaurant Rijks© kon beginnen.

100 / PARFUMS VAN SANTA MARIA NOVELLA In een wereld die wordt gedomineerd door synthetische parfums is de Profumeria di Santa Maria Novella een geurend baken.

106 / SERVICEPAGINA

80 / VROUW & HORLOGE Actrice Anna Drijver is Friend of the Brand van IWC. ‘Een mechanisch horloge is het meest duurzame wat er is.’

Acqua di Colonia.

Zie pagina 100

VOORJAAR 2015

design a n d technology.

luminor 1950 regatta 3 days chrono flyback automatic titanio (ref. 526)

Exclusively at Panerai boutiques and select authorized watch specialists. pa n e r a i . c o m

TEMPUS MAGAZINE

Editorial Strijd om de pols Er zaten slechts een paar dagen tussen de loskoppeling van de Zwitserse frank met de euro en de opening van de Salon International de la Haute Horlogerie, de start van het horlogeseizoen waar veelal aan Richemont gelieerde merken hun nieuwe collecties wereldkundig maken. Hoewel dit in overgrote meerderheid Zwitserse merken zijn, die door de sterke frank buiten Zwitserland overnight significant duurder zouden worden, leek het geen onderwerp op de beursvloer.

In een enkel geval kregen de aanwezige journalisten het verzoek ‘om er maar geen vragen over te stellen’, maar over het algemeen leek niemand zich er druk om te maken.

“We zijn elk jaar uitverkocht,” zo hoorde ondergetekende, “dat zal niet veranderen. Mensen willen onze horloges en betalen daar indien nodig wat meer voor.”

Dit geldt zeker voor de merken in de top van de markt, waarvan in ieder geval de populaire modellen rap hun weg naar de verwende pols weten te vinden; men vraagt daar niet naar de prijs, maar naar de beschikbaarheid.

Is geld voor deze doelgroep niet de beperkende factor, de hoeveelheid beschikbare polsen is dat wel. Dit zijn er zoals u weet twee, waarvan er in de regel slechts één wordt gebruikt voor het horloge. Streden voorheen enkele tientallen serieuze merken om deze plek, met de komst van de smartwatch is er opeens een categorie bijgekomen. Die moet het niet hebben van technisch hoogstaande complicaties als tourbillons of power reserves, maar apps die mail doorsturen of de hartslag in de gaten houden. De vraag is nu of mensen hun mechanische uurwerken in de watchwinder zullen hangen en een slim horloge een plek om de pols zullen gunnen. Daar zijn natuurlijk wel wat rationele argumenten voor te bedenken. Zo kun je veilig stellen dat het monitoren van je hartslag meer nut heeft dan pak-

12

VOORJAAR 2015

weg een mechanische kalender die eeuwig doortelt, en zullen sommigen liever naar hun muziekbibliotheek luisteren dan naar het getingel van een minute repeater.

Gelukkig is de haute horlogerie een van de weinige sectoren waar de begrippen ‘praktisch’ en ‘handig’ volledig aan voorbij zijn gegaan.

Hoe voller de merken de horlogekasten stoppen met technisch hoogstaande complicaties, hoe meer zorg (en kosten) de toekomstige eigenaar tegemoet kan zien. Dit is evenwel een offer dat de horlogeliefhebber graag brengt, want een mechanisch horloge mag dan niet de meest praktische investering zijn die je kunt doen, het is wel een van de leukste.

Hoewel kastgrootte en materiaalgebruik enigszins aan trends onderhevig zijn kun je er bij een mechanisch horloge van uitgaan dat het ten minste enkele decennia bij de tijd blijft. En dat is precies waarom de smartwatch het traditionele horloge niet van de pols zal duwen: hoe precies quartzklok of smartwatch ook lopen, tijdloos zullen ze nooit zijn.

Mischa van de Woestijne, hoofdredacteur

TEMPUS MAGAZINE

Business Nieuws Gassan Diamonds opent in P.C. Hooftstraat

Who’s who?

Zonder bekende namen geen horlogemerk.

Of ze nu Brand Ambassadors heten of Friends of the Brand, en of er nu voor in de buidel wordt getast of niet, het effect is hetzelfde: de droom een gezicht geven. Sommige gezichten zijn niet zo

lang houdbaar (Willem Holleeder voor Otumm), en sommige merken (Patek Philippe, Breguet, A. Lange & Söhne en Cartier) doen niet aan gezichten: zij maken horloges. Déze merken hebben wel een menselijk boegbeeld:

Kate Winslet voor Longines Carice van Houten voor JaegerLeCoultre

Eva Herzigova voor Chopard

14

Op 21 mei opent Gassan Diamonds een eigen Gassan-boutique aan de Amsterdamse P.C. Hooftstraat.

Op de 150 m2 winkelvloer kan een keuze worden gemaakt uit de horloges van onder andere Vacheron Constantin, Richard Mille, Longines en Rado en de juwelen van Leo Pizzo, Marco Bicego, Utopia en Carrera y Carrera. Audemars Piguet, bekend van zijn klassieke Royal Oak, krijgt daarbij een eigen corner om het aanbod aan het winkelend P.C. publiek te tonen.

Daarnaast zijn de merken van Gassan vanzelfsprekend goed vertegenwoordigd: Choices by DL, de Gassan 121 Cut Diamond en de Gassan Fine Jewelry collectie. Niet aan een nieuw horloge of sieraad toe? Gelukkig worden in het souterrain aangename hapjes en goede wijnen geserveerd.

VOORJAAR 2015

Daniel Craig voor Omega

Grande Reverso Night & Day watch Eduardo Novillo Astrada, polo Champion, Winner of the Triple Crown.

Open a whole new world

TEMPUS MAGAZINE

Business Nieuws Steltman Watches verhuist naar Plaats in Den Haag

Phase de Lune.

Lebeau-Courally maakt jacht op de haute horlogerie Van oorsprong is de naam Lebeau-Courally synoniem met de absolute top in jachtwapens. Het Luikse merk maakt sinds 1865 exquise jachtstukken en heeft in de loop der jaren een klantenkring opgebouwd die loopt van de tsaar van Rusland en ons Nederlandse koningshuis tot aan Hollywood waar Steven Spielberg minstens één exemplaar achter slot en grendel heeft liggen.

Geen overbodige luxe als de wapens beginnen bij € 50.000.

In 2010 neemt de Vlaamse zakenOok tsaar Nicolaas II schoot man en miljonair met Lebeau-Courally.

Joris Ide het bedrijf over. Er komen uurwerken bij, maar de echte grote slag maakte Ide begin dit jaar. Hij koopt een Zwitserse manufactuur, IMH, met aan het hoofd de befaamde horlogemaker Fabien Lamarche. Lamarche deed ervaring op bij zo ongeveer elk groot merk, maar is allergisch voor industrialisatie. Dus besloot hij met IMH alles, maar dan ook alles zelf te maken. Alleen de lederen band en het saffierglas worden niet bij IMH in Le Locle vervaardigd. De eerste Lebeau-Courally creatie uit Le Locle is de Phase de Lune. De innovatieve maanfase huist in een gouden kast van 43 mm, en heeft een gangreserve van 100 uur.

16

VOORJAAR 2015

Het Haagse Steltman Watches heeft – na 16 jaar Noordeinde – in april een nieuwe winkel geopend op de Plaats 16.

De merken van Steltman Watches – IWC, Cartier, JaegerLeCoultre, Baume & Mercier, Chopard en de paradepaardjes Breguet en Patek Philippe – hebben de ruimte gekregen om hun belevingswereld aan het publiek te

tonen. Ook de Nederlandse merken Grönefeld, Christiaan van der Klaauw en Aspen zijn vertegenwoordigd.

De nieuwe zaak meet 230 m2 en heeft drie niveaus, met in het souterrain een ruimte waar masterclasses kunnen worden gegeven. Achterin de zaak doen de uurwerkmakers hun werk. In de oude vestiging is een outlet geopend met occasions, oude horloges en juwelen van Steltman.

Laurent Dordet nieuwe ceo van La Montre Hermès Op 1 maart heeft Laurent Dordet (46) de leidsels ter hand genomen als ceo van La Montre Hermès.

Hermès wil zich als horlogemaker op de kaart zetten en Dordet kent het klappen van de zweep: hij was ceo van Hermès Cuirs Précieux. Laurent

Dordet vervangt Luc Perramond, die ceo wordt van Ralph Lauren Watches and Jewelry.

BR-X1

DE HYPERSONISCHE CHRONOGRAAF De BR-X1, de perfecte synthese van de knowhow van Bell & Ross op het gebied van luchtvaarthorloges en de hogere horlogerie, is een uitzonderlijke chronograaf met een avant-gardistisch ontwerp en gefabriceerd in een gelimiteerde oplage van 250 stuks.

De lichte en sterke kast van titanium klasse 5 wordt beschermd door een ÂŤgordelÂť van hightech keramiek en rubber dat als een schild werkt. Met de ergonomische en innoverende kanteldrukknoppen kunnen de functies van de chronograaf nog gemakkelijker en met nog meer zekerheid worden bediend. Het uitgekiende en beproefde skeletuurwerk van de chronograaf vormt een aandrijving van uitzonderlijke klasse waarin de finesses van de hogere horlogerie en een extreem licht gewicht samengaan.

Bell & Ross Benelux: + 31(0) 20 222 48 59 | AMSTERDAM: QP Exclusieve Horloges, Willemsparkweg 154 - Tel: 020 623 64 43; Zazare Diamonds Weteringschans 89 - Tel: 020 626 27 98; Ace & Spyer Juweliers, Koningsplein 1 - Tel: 020 624 07 92 | BREDA: Pertijs Juweliers, Parkstraat 12, 4818 SJ -Tel: 076 514 14 16 | CULEMBOURG: Bouman, Markt 43 -Tel: 0345 51 85 00 | HEERLEN: Vaessen, Bongerd 11 -Tel: 045 571 24 40 | LEIDSCHEDAM: Alexander Juweliers, Liguster 45 -Tel: 070 317 84 19 | VELP: Aalbers, Hoofdstraat 206 -Tel: 026 364 01 41 ROTTERDAM: Brunott Juweliers, Oude Binnenweg 45 - Tel: 010 411 66 15 | Download the BR Scan app to reveal exclusive content

TEMPUS MAGAZINE

Business Nieuws Financieel Jaarcijfers 2014

1. The Swatch Group Omzet

e 8,6 mrd +4,6% t.o.v. 2013

Netto-omzet Watches & Jewelry € 7,8 mrd (+3,1%) Operationele winst € 1,7 mrd (-23%)

Baselworld.

Horlogebeurzen gematigd positief De twee belangrijke horlogebeurzen ter wereld vinden beide plaats in het mekka van de horloge-industrie, Zwitserland. De eerste en meest exclusieve, de Salon International de la Haute Horlogerie – SIHH, speelt zich in januari in Genève af en omvat de merken die deel uitmaken van de Groupe Richemont en zijn partners. De tweede is voor een breder publiek toegankelijk (à raison van CHF 60 per dag) en vindt plaats in april in Bazel. Op Baselworld SIHH. zijn ook juwelenmerken, losse edelsteen- en parelhandelaren en toeleveranciers present.

De 25ste editie van de SIHH opende daags nadat Zwitserland haar eigen, sterke munt had losgekoppeld van de zwakkere euro. Dat kon het positieve gemoed in de stands niet temperen: de 16 merken die op de SIHH staan, gaan ervan uit dat verwachte prijsstijgingen van hun horloges geen remmende werking zullen hebben op de vraag naar horloges in het hogere segment.

De trend was op beide beurzen weer meer richting klassiek , hoewel moeilijke technieken, zoals geskeletteerde uurwerken, astronomische kalenders en duikwaardige horloges, niet werden geschuwd. Ondanks de omhoog geschoten Zwitserse frank, de haperende economieën in Rusland en het Verre Oosten, waren beide beurzen positief gestemd over het aantal bezoekers en over de verkopen. De 1.500(!) stands op Baselworld werden bezocht door zo’n 150.000 bezoekers; een lichte daling van 3% ten opzichte van 2014.

18

VOORJAAR 2015

2. LVMH Omzet

e 30,6 mrd +6% t.o.v. 2013

Netto-omzet Watches & Jewelry € 2,8 mrd (+3%) Operationele winst € 283 mln (-23%)

3. Groupe Richemont Omzet

e 10,6 mrd +4,9% t.o.v. 2013

Netto-omzet Watches & Jewelry € 9,2 mrd (+4,9%) Operationele winst € 2,1 mrd (-0,3%)

real watches for real people

Oris Big Crown ProPilot Altimeter Patented automatic mechanical movement with mechanical altimeter Matt-satin stainless steel case Water resistant to 10 bar/100 m

www.oris.ch

TEMPUS MAGAZINE

Business Nieuws Veilingen Patek Philippe lot 316.

Afhameren Nu de rente langzaam richting een negatief niveau gaat, kunt u het surplus op uw bankrekening beter omzetten in iets waar u echt iets aan hebt, en wat op termijn nog wel eens rendement zou kunnen opleveren.

Tempus keek naar het aanbod van de veilinghuizen Christie’s en Sotheby’s en constateerde dat vooral de horloges van Rolex en Patek Philippe een goede investering blijken.

Sotheby’s Patek Philippe (lot 316) Dat een horloge niet antiek hoeft te zijn om astronomische bedragen op te brengen bewijst Patek Philippe.

Het zeer zeldzame platinaen-roségouden horloge dat op 13 mei bij Sotheby’s Genève wordt geveild is namelijk afkomstig uit 2007. Het heeft een automatisch uurwerk dat half-geskeletteerd is, en herbergt een minute repeater en een eeuwigdurende kalender met retrograde datum, maanfase en schrikkeljaaraanduiding.

Uitermate gecompliceerd en dat moet wat opleveren.

Hoeveel is bij het ter perse gaan van dit magazine onduidelijk, maar er wordt een opbrengst van ongeveer een half miljoen euro verwacht.

20 Rolex (lot 285) Een Duitse verzamelaar doet afstand van deze zeldzame geelgouden Rolex met anti-magnetische drievoudige kalenderchronograaf met dag en maandaanduiding. Het model

Oyster Perpetual GMTMaster, ref. 6542, werd gemaakt in 1958. De afmetingen mogen dan tamelijk bescheiden zijn (38 mm.), de prijs is dat niet: de schatting loopt van € 64.000 tot € 130.000.

Rolex lot 285.

Patek Philippe lot 314.

uit 1951 wordt de ‘Jean-Claude Killy’ genoemd – naar de skier, die in 1968 drie Olympische medailles won en bovendien meer dan veertig jaar in de Raad van Bestuur van Rolex zat. In 2012 bracht eenzelfde model uit 1960 al $ 638.500 op bij Christie’s.

Christie’s Rolex (lot 14) Bij Christie’s Genève werd op 11 mei deze zeldzame roestvrijstalen automatiVOORJAAR 2015

Rolex lot 14.

sche Rolex met tweede tijdzone geveild. Het horloge heeft een zogenaamde ‘sweep’ oftewel over de wijzerplaat ‘glijdende’ centrale secondewijzer en een bakelieten blauw-rode lunette (ook wel de Pepsi-bezel genoemd), met een bruine wijzerplaat en stalen band. Deze Rolex

Patek Philippe (lot 314) Ook bij Christie’s kwamen diverse Patek Philippe’s onder de hamer, zoals dit waarschijnlijk enige exemplaar van een tot dusver onbekende platina Nautilus uit 1982, Ref. 3700/031, waarvan de lunette bezet is met 128 diamanten. De Nautilus met zijn patrijspoortdesign was Patek’s antwoord op de herkenbare Royal Oak van Audemars Piguet; ironisch genoeg werden beide modellen ontworpen door dezelfde ontwerper, de legendarische Gérald Genta. Omdat het automatische horloge met originele papieren, certificaten en doos wordt aangeboden ligt de verwachte opbrengst tussen de twee en vier ton euro.

M ESUR E ET D ÉMESUR E *

TONDA 1950

Rose gold Ultra-thin automatic movement Hermès alligator strap Made in Switzerland www.parmigiani.ch

ACE & DIK JEWELERS VAN BAERLESTRAAT 46, AMSTERDAM +31 20 571 15 60 ATELIER MICHGELSEN BOSSTRAAT 20, SOEST +31 35 602 49 71

INTERVIEW CARTIER

TEMPUS MAGAZINE

STANISLAS DE QUERCIZE, CEO VAN CARTIER

Geen Merk maar Maison Door Mischa van de Woestijne >>

22 Stanislas de Quercize, ceo van Cartier.

VOORJAAR 2015

Fotografie Olivier Ziegler © Cartier 2015, portretten Sonia Sieff © Cartier 2012

INTERVIEW CARTIER

TEMPUS MAGAZINE

Verwar Cartier alstublieft niet met een merk, ook al is haar merkwaarde nog zo hoog. La Maison uit de Parijse Rue de la Paix staat te boek als de juwelier van de koningen en wordt de laatste jaren een steeds serieuzere speler op de horlogemarkt.

“No! Cartier is not a brand, we are a Maison.” Stanislas de Quercize, sinds 2013 ceo van het Franse luxehuis veert op uit de kloeke zwartlederen bank en kijkt de interviewer dringend aan. “Cartier is geen merk, het is une maison, een huis. Wij kijken niet naar het seizoen, het modebeeld of de vraag van de aandeelhouders. Wij willen luxeproducten maken die onafhankelijk van tijd en plaats worden erkend als het beste en mooiste wat er te krijgen is.” De Quercize gaf voordat hij in 2013 aantrad bij Cartier acht jaar leiding aan Van Cleef & Arpels,

Amerikaanse markt. En hij is nazaat van een voorname Franse familie, waarvan de bloedlijn teruggaat tot het 17e-eeuwse Franse hof. “We zijn ook niet geïnteresseerd in onze concurrenten en de lijn die zij volgen. We kijken naar onszelf en hoe we nog beter kunnen worden en nog mooiere creaties kunnen maken.” Hij kijkt triomfantelijk om zich heen in de door zwart en Cartier-rood gedomineerde kamer. “En volgens mij slagen we daar aardig in.”

Objets d’art Wij spreken De Quercize, die vanwege zijn voor sommigen moeilijk uitspreekbare naam ook wordt aangesproken met ‘SdQ’, tijdens de jaarlijkse Salon de la Haute Horlogerie in Genève waar horloge- en juwelenhuizen als Cartier, IWC, Panerai en Audemars Piguet hun nieuwe collecties tonen. Deze merken zijn

23

De Manufacture in La Chaux-de-Fonds.

‘We wilden een plek creëren waar vakmensen in alle rust onderzoek konden doen naar vaak vergeten technieken en materiaalgebruik’ waar hij vooral de horlogedivisie van dit om zijn barokke juwelencreaties bekend staande merk op de kaart heeft gezet. Daarvoor was hij ceo van Dunhill, destijds onderdeel van Richemont en was hij bij Cartier verantwoordelijk voor de Franse en de VOORJAAR 2015

alle eigendom van of gelieerd aan luxeconglomeraat Groupe Richemont.

Cartier, dat van alle merken met gemak de grootste bijdrage levert aan Richemonts omzet van meer dan 10 miljard euro, heeft als al- >>

INTERVIEW CARTIER

TEMPUS MAGAZINE

Roségouden Ballon Bleu (sinds 2007).

Maison des Metier d’Arts.

24

Een van de doelen die De Quercize heeft, is om Cartier neer te zetten als serieuze manufacture, als huis met horlogegeschiedenis

tijd de grootste stand. Volgens De Quercize past het in de traditie van het in 1847 door LouisFrançois Cartier opgerichte huis, wiens nazaten het bedrijf tot 1964 in de familie hebben gehouden, dat het bedrijf een brede portefeuille met

luxeproducten heeft: “Cartier heeft vanaf het begin veel vragen gekregen naar tailor-made objecten; dat waren aanvankelijk juwelen en accessoires en vanaf het begin van de twintigste eeuw ook horloges. Daar zijn later tassen en bijvoorbeeld parVOORJAAR 2015

De Cartier Crash (sinds 1967).

INTERVIEW CARTIER

fums bijgekomen, waarbij de regel altijd was en is dat ze een superb taste level moeten hebben. Hoewel De Quercize de term nimmer zal gebruiken, ziet hij Cartier als een one-stopshop: “Wij maken objets d’art; dat kunnen leren tassen of accessoires zijn, juwelen, parfums of horloges.

Voor verschillende doeleinden en verschillende levensfases, soms heel duur, soms heel bereikbaar. Sommige voor elke dag, andere voor speciale gelegenheden, sommige voor de sport, andere voor business, maar altijd authentiek en onmiskenbaar Cartier.”

King of shapes Een van de doelen die De Quercize heeft, is om Cartier neer te zetten als serieuze Manufacture, als huis met horlogegeschiedenis. “We zijn the king of shapes. In 1904 kwamen we met de Santos, het eerste moderne polshorloge en een geheel eigen interpretatie van het vierkant. In 1917 introduceerden we de Tank, geïnspireerd op het bovenaanzicht van de tanks van Renault die Louis Cartier

TEMPUS MAGAZINE

tijdens de Eerste Wereldoorlog had gezien; de in 2007 geïntroduceerde Ballon Bleu is onze interpretatie van de cirkel. En neem de Crash, an amazing shape.” Dit horloge, dat er uitziet alsof het in een opgestookte broodoven heeft gehangen, is in 1967 ontwikkeld nadat een gesmolten Cartier Tank ter reparatie was aangeboden bij de Parijse horlogemakers.

Deze Tank was niet meer polswaardig te maken, maar vormde wel de inspiratie voor de Crash. “En dit jaar, (de kleine Fransman trekt geestdriftig de mouw van jasje en shirt omhoog en schuift over de tafel, red.) introduceren we de Clé de Cartier. Kijk naar die vorm, dit is nu al een klassieker. It is a watch all right, maar het is ook een work of art, a masterpiece.”

Het feit dat Cartier bij juwelenveilingen op de eerste plaats en bij horlogeveilingen samen met Rolex en Patek Philippe in de top drie staat, laat

Witgouden Clé de Cartier (sinds 2015).

25

‘We kijken naar onszelf en hoe we nog beter kunnen worden en nog mooiere creaties kunnen maken. Volgens mij slagen we daar aardig in’

De Cartier Tank MC met eigen Manufacture-uurwerk (sinds 2013).

zien dat De Quercize met deze mening niet alleen staat.

Maar horloges zijn voor Cartier inmiddels meer dan juwelen met een tijdsaanduiding. Het huis heeft het afgelopen decennium veel gedaan om als serieuze partij te worden gezien in VOORJAAR 2015

de haute horlogerie, om als manufacture plaats te kunnen nemen tussen merken als Rolex, Patek Philippe of A. Lange & Söhne. Een belangrijke stap daarbij was de opening van de 33.000 vierkante meter grote Manufacture in het Zwitserse La Chaux- >>

INTERVIEW CARTIER

de-Fonds in 2000. Dit enorme gebouw, een van de vijf Zwitserse fabrieken van het merk dat dankzij Cartiers eigen Citation Souvereign op nog geen twee uur vliegen van de redactie van Tempus ligt, valt op door zijn omvang en de haast klinische uitstraling: wie de vele Cartier-logo’s wegdenkt waant zich net zo goed in een bedrijf voor zaadveredeling of bij een producent van medische apparatuur: in de enorme hallen draaien grote machines.

Maar bij het betreden van de ruimte waar de assemblage plaatsvindt – enkele maanden voor de SIHH – is het snel duidelijk wat hier wordt gemaakt: de horlogemakers, voor het merendeel vrouwen, turen door een op het hoofd geklemde loep en laten de verschillende onderdelen in de horlogekast zakken. Zoals bijna alle merken doet ook Cartier geheimzinnig over de aantallen geproduceerde horloges, maar de vijftig kilometer metalen band die de fabriek jaarlijks verlaat, geeft een indicatie van de omvang van de productie.

Rotonde Louis Cartier XL Panthère Filigree (sinds 2015).

TEMPUS MAGAZINE

zoals emailleren en houtinlegwerk.

In de Maison des Métiers d’Art maken we gebruik van technieken uit Mesopotamië die na 5000 jaar weer worden toegepast. Er werken 28 mensen met verschillende skills die elke dag op zoek zijn naar emotie in de ontwerpen. We willen de grenzen opzoeken van wat mogelijk is; waarin we ons kunnen onderscheiden.” Een voorbeeld van een creatie uit de Maison des Métiers d’Art is de Rotonde Louis Cartier Filigree, waarin door middel van de filigrein-techniek, van gedraaide gouden draden, een motief is gemaakt van de door Cartier zo geliefde panters.

De creatieven van Cartier zoeken het overigens niet alleen in vergeten technieken. “Een ander voorbeeld waarmee we aantonen dat we constant de grenzen opzoeken, is de Ballon Bleu de Cartier Serti Vibrant, een techniek waarin de diamanten die

Serieus Hoewel onderdeel van wellicht de meest prestigieuze luxegroep ter wereld streeft Cartier net als elk ander merk in de haute horlogerie naar een zo onafhankelijk mogelijke positie in de markt. Niet alleen brengt de inkoop van onderdelen en kennis van andere merken risico’s met zich mee, het geeft in ieder geval minder prestige. De oprichting van Cartier ID, dat staat voor Innovation and Development en dat zich richt op de ontwikkeling van concepthorloges en eenmalige modellen, moet in dit licht worden gezien. Ook de oprichting van de Fine Watchmaking Division in 2007 was erop gericht om Cartiers plek tussen de belangrijke horlogemerken te waarborgen; het feit dat Cartier het afgelopen decennium maar liefst 29 eigen uurwerken heeft geproduceerd laat zien dat het deze claim zeer serieus neemt.

Voor de Manufacture ligt de Maison des Métiers d’Art, een op oude technieken en materialen gerichte workshop die De Quercize eind 2014 heeft

26

Stanislas de Quercize.

‘In de Maison des Métiers d’Art maken we gebruik van technieken uit Mesopotamië die na 5000 jaar weer worden toegepast’ geopend. Is de Manufacture ingericht op productie, hier gaat het vooral om zoeken en onderzoeken. De Quercize: “We wilden een plek creëren waar vakmensen in alle rust onderzoek konden doen naar vaak vergeten technieken en materiaalgebruik, VOORJAAR 2015

de wijzerplaat van de Ballon Bleu bedekken constant bewegen. Dat is wat Cartier doet: het goud, de techniek en de diamanten samen zijn veel meer dan de som der delen. Het is emotie, en daarom zijn we een huis, une Maison.”

LIVE YOUR

PASSION

MANUFACTURE SLIMLINE MOONPHASE Handcrafted in-house movement.

Manufacture Collection: in-house developed, in-house produced and in-house assembled movements.

IBB Amsterdam - 020 342 80 80 More information on www.frederique-constant.com

R E P O RTAG E S M A RT WATC H E S

TEMPUS MAGAZINE

Traditie versus innovatie Door Jorrit Niels >>

Apple Watch.

Smartwatches bestaan alweer even, maar het is tot nu toe een redelijk lauwe markt. Er is een product nodig dat het segment openbreekt. Is dit de aanstaande Apple Watch? En ontketent de gigant uit Cupertino een nieuwe crisis in de Zwitserse valleien, zoals quartz dat deed in de jaren 70 en 80?

Tempus maakte een ronde langs de experts en zocht het uit.

28

Bazel, de pittoreske stad tussen de Franse en Duitse grens, was afgelopen maart een strijdtoneel. Is Baselworld, een van de twee grootste horlogebeurzen ter wereld, normaalgesproken een beurs waar het gebruik van exotische materialen of ‘blauw is het nieuwe zwart’ het gespreksthema is, dit jaar gingen de verhitte discussies over technologie. Over de smartwatch, om precies te zijn.

Misschien nog wel het meest tekenend is een citaat van LVMH-horlogebaas Jean-Claude Biver. In februari zei hij nog tegen CNN: “Een duur horloge is een kunstwerk. Een handgemaakt horloge kan over duizend jaar nog worden gerepareerd. Een technologisch horloge (smartwatch, red.) is waarschijnlijk al binnen vijf jaar overbodig.” Nog geen maand later stond hij in Baselworld op het podium naast een technicus van Android Wear en Michael Bell van Intel’s New Deviceafdeling. Het nieuws: TAG Heuer gaat binnenkort met Google en Intel een smartwatch produceren.

Tegenstrijdig? Zwitserland kan het zich simpelweg niet veroorloven dat Apple een te groot stuk van de onderkant van de luxemarkt in handen krijgt met zijn Apple Watch. De vorige keer dat de Zwitserse horloge-industrie het op z’n beloop liet, was in de jaren 70 en 80. Toen ontdekte Azië het quartz-horloge en verdween eenderde van alle Zwitserse horlogebanen.

Crisis?

De vrees bij sommigen is dat de smartwatch zal zorgen voor een nieuwe crisis, à la de 70s, met de Apple Watch >> VOORJAAR 2015

R E P O RTAG E S M A RT WATC H E S

TEMPUS MAGAZINE

29 De Withings Activité.

VOORJAAR 2015

R E P O RTAG E S M A RT WATC H E S

TEMPUS MAGAZINE

De horologische smartwatch van Alpina.

als grootste katalysator. Oliver Chen, managing director en Analist Luxury Goods bij de Cowen Group in New York ziet het zo’n vaart niet lopen.

“Ons onderzoek heeft uitgewezen dat het traditionele uiterlijk en gevoel van een horloge nog steeds leidend is voor de consument. Daarom zal de traditionele horlogemarkt altijd naast, bijvoorbeeld, een Apple Watch bestaan.”

Volgens een wereldwijd onderzoek van Cowen zou 55% van de ondervraagden (zeer) waarschijnlijk een Apple Watch kopen. Maar daarvan stopt slechts 23% met het dragen van een traditioneel horloge. Een meerderheid van 53% zou een smartwatch en een traditioneel uurwerk met elkaar afwisselen. Chen: “Daarbij ziet het overgrote deel van de ondervraagden het traditionele horloge nog steeds als een blijvende kracht. De

30

‘De Apple Watch is het echte begin van de smartwatch, daarvoor was het kinderspel’ grootste angst van de consument wat betreft smartwatches is de prijs en de batterij. Als deze in versie 2.0 zijn opgelost, dan wordt de markt pas echt interessant.”

Annette Zimmerman, research director bij Gartner, ’s wereld grootste IT-research- en adviesbureau, voegt zich bij Chen: “Wij verwachten dat de smartwatch-markt nog zeker groeit tot 2020. Het is mogelijk dat de traditionele horlogemarkt het voelt met consumenten die maximaal 150 tot 500 euro uitgeven aan een horloge, maar op dit moment is het belangrijkVOORJAAR 2015

ste geluid dat wij horen: ‘Ik kan toch ook twee horloges hebben?’.” “Zie het als een additionele markt”, voegt Oliver Chen toe. “Veel jonge mensen kijken nu op hun telefoon voor de tijd.

En straks misschien wel op een smartwatch.”

Omslag Jonge mensen of een bestaande clientèle. Tijdens Baselworld was te zien dat veel merken zich hoe dan ook op de toekomst voorbereiden. Met hier en daar een uitzondering. Zo gelooft Walter von Känel, president van

R E P O RTAG E S M A RT WATC H E S

TEMPUS MAGAZINE

zal bereiken omdat het een vluchtig product is. Bovendien wens ik niet mee te werken aan de slaafsheid om altijd maar bereikbaar te zijn via elektronica.”

Een straf statement van de topman, maar een groot deel van Baselworld en één moedig merk op de SIHH, die andere grote Zwitserse horlogebeurs, denken daar anders over.

Montblanc presenteerde in Genève de e-Strap. Een combinatie van de mechanische Timewalker Urban

Frédérique Constant’s horological smartwatch.

De Breitling B55 Connected.

De Montblanc e-strap.

Speed met een ‘slimme’ polsband die via Bluetooth notificaties ontvangt van zowel een Android- als iOSbesturingssysteem.

Een krappe twee maanden later zagen we in Bazel onder andere Breitling met de B55 Connected, waarmee de Bluetooth-verbinding tussen horloge en telefoon dienst doet als gemakkelijk doorgeefluik voor de horlogeinstellingen. Maar ook TAG Heuer, dat werkt aan een smartwatch-versie van zijn iconische Carrera, en Swatch vertelden over hun plannen. Volgens Swatch-bestuursvoorzitter Nicolas Hayek hoeven we overigens niet bang te zijn voor een ‘smartphone om de pols’. De Swatch moet maanden meegaan op één laadbeurt, bevat onder meer een fitnesstracker, geeft notificaties en nieuws door van de telefoon en kan door een NFC-chip functioneren als betaalmiddel. >>

31

Longines, niet in de smartwatch; althans niet voor zijn merk. “Ik ben blij dat andere merken er wel geld in stoppen, want dat is geld dat ze niet meer aan advertenties kunnen uitgeven”, lacht hij. “Maar serieus, de smartwatchbranche is een andere, flexibele fashionmarkt, ik zie het als onderdeel

van de elektronicabranche. Een smartwatch kent geen emotie. Bij een smartwatch gaat het niet om de tijd, of welk vakmanschap er in een horloge met al zijn functies is gestopt of om de historie van een merk. Een mechanisch horloge is een statussymbool, een status die een smartwatch nooit VOORJAAR 2015

R E P O RTAG E S M A RT WATC H E S

De Pebble Steel.

TEMPUS MAGAZINE

fect van de Apple Watch op de rest van de industrie ziet hij alles behalve een aanstaande crisis. Zo vertelt de expert dat dit slechts ‘het begin is van een nieuw tijdperk waarin Apple waarschijnlijk de leiding neemt over een nieuwe marktsector’. “De Zwit-

Motorola Moto 360.

Die fitnesstracker zit ook in de klassiek ogende Alpina en Frédérique Constant van de Nederlanders Peter en Aletta Stas. Samen met SiliconValley-oudgediende Philippe Kahn – uitvinder van de eerste telefooncamera – komt de Nederlander met MotionX. Een open modulair platform dat goed is voor onder andere een slaapmeter, fitnesstracker en notificaties. Frédérique Constant, Alpina,

serse industrie heeft na lang doodzwijgen de uitdaging opgepakt om zich te mengen in Samsung Gear S. deze nieuwe innovatie. De tijd moet uitwijzen of het de Zwitserse industrie lukt Bulgari Diagono om de traditionele waarMagnesium. den te behouden en door te pakken met deze vorm van techniek.”

Een nieuwe markt die dus geen inktzwarte schaduw ‘De tech geeks kozen vorig jaar voor de werpt over Zwitserland, maar de tradismartwatch. 2015 zal uitwijzen of de rest tionele horlogemerken volgens Oliver van de wereld dat ook gaat doen’ Chen wel scherp houdt: “De Apple Watch is het echte begin van de smartwatch, daarvoor was het kinderspel. maar ook andere merken als Mondai- kan ik het begrijpen. Dat vind ik een Net zoals bij de smartphone zal Apple ne – die als eerste de MotionX techiek mooie benadering van traditie en in- de markt pas echt laten ontwikkelen.” in licentie gebruikt – lanceren de ko- novatie maar daar moet het bij blij- Gartner’s Annette Zimmerman voegt mende tijd verschillende van dit soort ven. Het ambacht van de gecompli- toe: “In 2014 werd er geëxperimen‘slimme’ modellen. ceerde mechanische uurwerken mag teerd. Werkt een Samsung Gear S of Voor horloge-expert Geoffroy Ader nooit worden gecombineerd met een juist meer een ‘echt ogend’ horloge van Antiquorum is dit de maximale massaproduct als een smartwatch. Je als de Withings Activité? De tech geeks combinatie van mechaniek en elek- mengt toch ook geen frisdrank met kozen vorig jaar voor de smartwatch.

2015 zal uitwijzen of de rest van de tronica. “Bij de quartz van Frédérique een zeldzame wijn?”

Constant of Breitling’s Superquartz Hoewel Ader huiveriger is voor het ef- wereld dat ook gaat doen.”

32

VOORJAAR 2015

H1 | TiTanium Bronze The H1 is the first timepiece ever to combine mechanical and liquid engineering. H1 is a proprietary Swiss movement - with a 65 hour power reserve and manual winding - driving a unique high-tech fluidic module. HYT - a new dawn in watchmaking.

hytwatches.com

HORLOGENIEUWS 2015

TEMPUS MAGAZINE

HORLOGENIEUWS 2015

De laatste trends, de nieuwste modellen Tijdens de 25e editie van de Salon International de la Haute Horlogerie (SIHH) in januari, deden de zestien deelnemende horlogehuizen hun uiterste best om de dure loskoppeling van de Zwitserse frank ten opzichte van de euro en de onvermijdelijke prijsstijgingen buiten Zwitserland naar de achtergrond te dringen.

Dat was een hele toer. Net als het vaststellen van de prijzen; daar zijn de meeste huizen nog steeds druk mee.

Twee maanden later was de frank geen discussiepunt meer en concentreerde men zich tijdens Baselworld vooral op vormgeving en maatvoering. En wat bleek? Kleinere kastmaten zijn aan een ijzersterke opmars bezig. In navolging van de nog steeds heersende retro-trend, worden ook de nieuw vormgegeven horloges voorzien van subtielere, minder kloeke kasten. Zo heeft Rolex zijn paradepaardje de Day-Date geheel vernieuwd en teruggebracht van 41 mm naar 40 mm, en de nieuwe Omega Globemaster - de grote concurrent van het merk met de kroon - meet zelfs slechts 39 mm.

Een overzicht van de opvallendste nieuwe horloges van 2015.

34

VOORJAAR 2015

A. Lange &Söhne LANGE 1

Het Duitse horlogehuis A. Lange & Söhne werd twee keer geboren: 200 jaar geleden en opnieuw in 1994 toen de DDR ophield te bestaan. 1994 is ook het jaar waarin de zeer herkenbare Lange 1 werd geïntroduceerd. Gedurende de jaren bleef het uurwerk in de kast altijd ongewijzigd. De vernieuwde Lange 1 heeft de originele kastmaat van 38,5 mm met een iets aangepaste lunette en een geheel nieuw ontwikkeld uurwerk. Kaliber L121.1 is het 50e nieuwe uurwerk sinds Lange werd heropgericht. Dit jubileumuurwerk zorgt onder andere voor een onmiddellijke datumovergang in plaats van een geleidelijke. De energie die hiervoor nodig is, wordt vanaf 12 uur ’s middags opgebouwd en om klokslag middernacht in één klap losgelaten. Prijs in roodgoud € 29.800

HORLOGENIEUWS 2015

TEMPUS MAGAZINE

Audemars Piguet ROYAL OAK 15400 TWO-TONE

Het lijkt erop dat Audemars Piguet de retro-trend scherp in de gaten houdt, want de Royal Oak 15400 Two-Tone is een rechtstreekse nazaat van het originele jaren 70 model dat werd ontworpen door Gérald Genta.

De Two-Tone is trouwens technisch gezien hetzelfde als de stalen variant, maar de uitwerking die de combinatie

van staal en goud op het oog heeft, is compleet anders. De wijzerplaat heeft ook een net iets andere kleur: het maagdelijke wit is verruild voor een gebroken crèmewit dat geheel in stijl is met de warme kleur van het goud. Dat oogt retro en dat ís retro, omdat de originele Royal Oak 5402 ook verkrijgbaar was in staal/goud. Prijs € 24.660

Baume & Mercier CLIFTON BIG DATE AND POWER RESERVE

De Clifton- familie van Baume & Mercier groeide de laatste jaren gestaag met de introductie van een Clifton chronograaf en een model met complete kalender en nu is er ook een zeer horologisch verantwoorde variant die is voorzien van een grote datum- en gangreserveaanduiding. Zo’n maxi-datum die draait op twee schijven is moeilijker te realiseren dan een kleine datum die op één schijf rondcirkelt en deze uitvoering zorgt dus voor geloofwaardigheid in horloge-kringen. Het 43 mm grote horloge is beïnvloed door de stijl van omstreeks 1950 en het uurwerk heeft een gangreserve van 40 uur. Prijs € 3.500

35

VOORJAAR 2015

HORLOGENIEUWS 2015

TEMPUS MAGAZINE

Cartier

Aspen

CLÉ DE CARTIER

TWELVE

De nieuwe Clé de Cartier zou wel eens het begin van een mooie horlogetraditie kunnen zijn.

Het zeer glad vormgeven model is een verbreding van de ronde horloges van het huis. De vormgeving is minder avontuurlijk dan de Ballon Bleu, maar ook stukken moderner dan de klassieke Rotonde. De naam verwijst naar de ingenieuze, geïntegreerde kroon van het horloge die als een soort opwindsleutel gebruikt wordt.

Fraai is ook de karakteristieke wijzerplaat met Romeinse cijfers en een golvend guilloché-patroon. Onderhuids tikt een gloednieuw manufactuur-uurwerk, het kaliber 1847MC (Maison Création). De 40 mm is verkrijgbaar in wit- en roségoud, de 35 mm varianten zijn allebei van witgoud met veel of heel veel diamanten en de 31 mm uitvoering (met een niet-manufactuur-uurwerk) is er in roségoud met roségouden band of met een diamanten lunette. Prijzen vanaf € 17.100

Horloges met jaar- en zelfs eeuwigdurende kalenders kende u al. Een horloge met een persoonlijke kalender is echter iets nieuws.

De Aspen Twelve is een zeer intiem horloge waarmee de drager de belangrijkste momenten in zijn persoonlijke geschiedenis en omgeving vastlegt voor het nageslacht. Bedacht door de in de VS uit Nederlandse ouders geboren John Twaalfhoven en in samenwerking met het Nederlands horlogemerk met de Amerikaanse merknaam Aspen in Zwitserland gerealiseerd. De persoonlijke kalender is ontwikkeld om de belangrijkste momenten in iemands leven, zoals een geboorte of een mijlpaal, voor altijd te onthouden en middels de doordachte uurwerktechniek te relateren aan het huidige jaar en op de wijzerplaat te tonen. € 68.000

36

Greubel Forsey TOURBILLON 24 SECONDS VISION

De Tourbillon 24 Seconds Vision is bijna saai te noemen. Als je het horloge vergelijkt met de andere creaties van het kleine huis tenminste. Zo is het aantal asymmetrische elementen tot een minimum beperkt en zijn er bijna geen uitstulpingen waarin technische hoogstandjes ronddraaien.

Bijna geen, want aan de achterzijde is er wel degelijk eentje te vinden, maar die domineert dus niet het aangezicht van het horloge. Zo vallen de strak gestileerde wijzers en vooral de snel draaiende tourbillon (één omwenteling in 24 seconden) extra op. Eenmaal omgedraaid is die gekantelde tourbillon nog een keer te zien in de al eerder genoemde kleine uitstulping van saffierglas. Prijs CHF 290.000 ex btw

VOORJAAR 2015

HORLOGENIEUWS 2015

TEMPUS MAGAZINE

Jaeger-LeCoultre DUOMÈTRE SPHÉROTOURBILLON MOON

In het piepkleine dorpje Le Sentier waar Jaeger-LeCoultre is gevestigd, valt niet zo gek veel te beleven. Het ontwikkelen van de zogenaamde Duomètre-techniek is dan een mooi tijdverdrijf en het is tevens een karakteristiek voorbeeld van een innovatief concept dat gebaseerd is op traditie. Het uurwerk heeft één mechanisme voor de tijd en één voor de complicatie, gekoppeld door een gedeeld regulerend orgaan.

De Sphérotourbillon Moon diept het concept verder uit op zeer gecompliceerde wijze. Zo wijkt de maanfase slechts één dag af per 3.887 jaar en roteert de tourbillon om meerdere assen om de zwaartekracht een loer te draaien. Dit uiterst precieze tourbillon-horloge kan bovendien tot op de seconde gelijk gezet worden doordat de kleine secondewijzer tijdens het instellen terugvliegt naar 12 uur.

Prijs € 295.000

Montblanc HERITAGE CHRONOMÉTRIE DUAL TIME

Montblanc heeft grote haast en ambitie om zichzelf als horlogemaker op de kaart te zetten. Dat lukt heel goed met de Heritage Chronométrie Dual Time. Deze zeer uitgebalanceerde horlogecompositie is klassiek zonder weerga en gebaseerd op traditionele werkstukken van vele verschillende huizen uit het rijke verleden van de horlogerie. Toch is het geen gejat mengelmoesje van stijlen, maar een geloofwaardige nieuwe variant op een traditioneel thema. De kast meet een gezonde 41 mm en daarin tikt kaliber MB 29.19. Dat uurwerk heeft als basis het kaliber Sellita SW300 met daarop een door Montblanc zelf ontwikkelde module. Een soort van semi-manufactuur dus. Verder vallen vooral de wijzerplaat met zonnestraalmotief, de dolkvormige wijzers en de opgelegde indexen op. Klassieke horlogerie met toekomst. Prijs: € 4.400

37

VOORJAAR 2015

HORLOGENIEUWS 2015

TEMPUS MAGAZINE

IWC PORTUGIESER ANNUAL CALENDAR

Wat is de beroemdste IWCfamilie? De pilotenhorloges of de Portugieser-collectie? We rekenen beide antwoorden goed. Dit jaar nam het huis uit Schaffhausen in ieder geval de Portugieser onder handen omdat deze collectie 75 jaar bestaat (zie pag. 58). De nieuwe 44,2 mm brede Portugieser Annual Calendar is een update die tussen de eeuwigdurende kalender en de modellen met datumaanduiding gepositioneerd wordt. Voor dit nieuwe model ontwikkelde IWC het kaliber 52850

met twee veertonnen, een tikfrequentie van 4Hz en een gangreserve van zeven dagen. De jaarkalender op 12 uur toont de maand, datum en dag in drie afzonderlijke, halfronde vensters. Heel klassiek.

De traditionele, misschien zelfs clichématige maanfase op 6 uur in een jaarkalenderhorloge, ontbreekt in dit nieuwe model.

Het geeft de Portugieser Annual Calendar een klassiek, maar eigenwijs uiterlijk. De roségouden versie kost € 32.000.

Edox HYDRO SUB ‘NORTH POLE’ LIMITED EDITION

Eigenaardig is een woord dat prima past bij de nieuwe kijk op Edox’ klassieke Hydro Sub. Eigenaardig én eigenzinnig is de beweegbare, blauwe kroonbescherming die de verder zeer getrouwe remake een zeer opvallend uiterlijk verschaft. Het origineel stamt uit 1965 en de nieuwste versie is dit jaar met free diver Christian Redl onder het ijs van de Noordpool gedoken.

Het gelimiteerde horloge met blauw en groen dat is opgedragen aan die gedurfde duik gaf geen krimp. Dat kwam ook door de waterdichtheid van 500 meter en de uiterst robuuste constructie en speciale veiligheidsbezel die zorgen dat je nooit te lang onder water blijft.

Of onder het ijs. Prijs € 2.595

38 VOORJAAR 2015

HORLOGENIEUWS 2015

TEMPUS MAGAZINE

Van Cleef & Arpels

Parmigiani Fleurier

LADY ARPELS JOUR NUIT OISEAUX DE PARADIS

TONDA 1950 SPECIAL EDITION METEORITE

Creatief en flamboyant zonder grenzen. In de Lady Arpels Jour Nuit Oiseaux de Paradis is een paradijsvogel te zien die op een bloem zit.

Wanneer de avond valt, verdwijnt de bloem en verschijnt er een diamanten maan. Het witgouden 38 mm brede horloge is uitgerust met een 24-uurs uurwerk dat eens per etmaal een omwenteling maakt in de kast.

Het mag dan een poëtische complicatie zijn, zoals Van Cleef & Arpels die sinds 2006 presenteert, het is wel degelijk ook een zeer technische.

Voor de Poetic Complications geldt dat creatie en techniek enkel dankzij zeer getalenteerde vakmensen gerealiseerd kunnen worden.

Prijs ca. € 96.000

Buitenaards mooi. De Tonda 1950 Special Edition Meteorite is gedeeltelijk uit de ruimte gevallen.

De wijzerplaat is namelijk voorzien van een zeer dunne laag meteoriet die opvalt door de bijzondere structuur.

De meteoriet is een in zuurbaden geweekt stukje ruimtemateriaal dat door die procedure diep is gaan glanzen en een fascinerende structuur tentoonspreidt. Obsessief oog voor detail is het grote kenmerk van Michel Parmigiani en zijn horlogehuis. Zo is de 39 mm brede kast van titanium omdat dit een element is uit het periodieke stelsel. Geen door mensen gesmede legering dus, maar een puur materiaal net als de meteoriet. Ook puur is het dunne PF701 kaliber met een excentrisch geplaatste platina microrotor; pure haute horlogerie. Prijs € 17.500

Graham SILVERSTONE RS GMT

De tijd dat een Graham een onhandelbare polsmachine was die zijn uiterlijk schijnbaar ontleende aan een soort van handgranaat ligt achter ons. Deze stalen 46 mm Silverstone RS GMT is nog steeds een uit de kluiten gewassen instrument met een exuberant uiterlijk, maar enige subtiliteit en stijl kan het horloge niet ontzegd worden. Op het uiterlijke én op het technische vlak want het automatische chronograafuurwerk is voorzien van een fly-back functie die het toelaat tijdens een tijdmeting terug te springen naar nul en onmiddellijk opnieuw te beginnen, plus een tweede tijdzone-aanduiding. En dan is er ook nog eens een grote datum aan boord die op twee losse schijven wordt getoond.

Pure fijnproeverij.

Prijs € 10.950

VOORJAAR 2015

39

HORLOGENIEUWS 2015

TEMPUS MAGAZINE

Vacheron Constantin HARMONY TOURBILLON CHRONOGRAPH - CALIBRE 3200

Dit jaar viert Vacheron Constantin zijn 260e verjaardag en dat doet het huis in stijl met de presentatie van het allereerste automatische chronograafkaliber uit eigen atelier.

Chronograafkalibers, eigenlijk, want er zijn verschillende varianten die allemaal worden gepresenteerd in de nieuwe Harmony-collectie. Vloeiende en ronde lijnen kenmerken de horloges die afstammen van een model uit 1928. De hier getoonde

Tourbillon Chronograph Caliber 3200 heeft een gecompliceerd tourbillon chronograaf handopwinduurwerk – ook helemaal nieuw ontwikkeld – en is uitgevoerd in platina.

Dit specifieke model zal enkel in de Vacheron Constantin-boutiques te koop zijn. Het tot 26 stuks gelimiteerde model toont onder andere een tourbillonkooi die is gevormd naar het Maltezer kruis uit het logo van het huis. Prijs op aanvraag.

Richard Mille RM 19-02 TOURBILLON FLEUR

Richard Mille was in een gecompliceerde romantische bui toen hij de witgouden magnolia bedacht die een vliegende tourbillon verbergt die binnen zes seconden tevoorschijn komt. Ter verduidelijking: de ragfijne, paars geverfde bloemblaadjes gaan open en de tourbillon komt heel subtiel ietsje omhoog. De geopende bloem met volledig zichtbare tourbillon blijft open gedurende vijf minuten en sluit vervolgens weer voor vijf minuten.

Het is een repeterend ritueel – eventueel op afroep te starten middels een poussoir aan de zijkant van de kast – dat geen enkel nut dient en daardoor juist zo romantisch is. Romantiek van Richard Mille heeft wel zijn prijs. Elk van de dertig geplande horloges gaat zo rond de € 1 miljoen kosten.

40 VOORJAAR 2015

HORLOGENIEUWS 2015

TEMPUS MAGAZINE

Roger Dubuis EXCALIBUR 42 AUTOMATIC SKELETON

Het verwijderen van overbodig materiaal in een uurwerk wordt skeletteren genoemd. En als er al sprake was van een trend afgelopen SIHH dan was het wel skeletteren.

Ieder toonaangevend horlogehuis had één of meerdere geskeletteerde nieuwe modellen in de collectie.

Roger Dubuis spande de kroon met een veelvoud aan doorluchtige creaties. De Excalibur 42 Automatic Skeleton dat met trots een 100%

Poinçon de Genève certificaat draagt – een symbool van kwaliteit op zowel technisch als esthetisch vlak – is het instapmodel als het gaat om skeletteren. Hoger in de boom zitten modellen met één of zelfs twee tourbillons. Het automatische kaliber RD820SQ van de Automatic Skeleton bevat 167 onderdelen die stuk voor stuk individueel met de hand zijn afgewerkt. Prijs in zwart titanium: € 57.700

Blancpain VILLERET GRANDE DATE

Klein groot nieuws of groot klein nieuws zo u wilt. Maar het aanbieden van een grote datum-aanduiding in een model uit de Villeret-collectie is toch echt een première.

Eigenlijk is het vreemd dat de datumaanduiding met twee afzonderlijke, naast elkaar geplaatste vensters, die zeer horologisch verantwoord is, niet eerder werd gebruikt in een klassiek model als de Villeret.

Blancpains dubbel getrapte kast is een klassieker en in deze 40 mm uitvoering in roségoud zeer ingetogen vanwege de combinatie met de lichte wijzerplaat en opgelegde Romeinse cijfers. In deze kast tikt overigens een verfijnd manufactuur kaliber dat past bij de traditie van Blancpain. Prijs op aanvraag.

41 VOORJAAR 2015

HORLOGENIEUWS 2015

Oris

Luminox

TEMPUS MAGAZINE

Christiaan Van Der Klaauw

DIVERS SIXTY-FIVE

Oris maakt geen retro om het retro. De Divers Sixty-Five is wel zwaar geïnspireerd door een vintage-model uit de 60s; de 2015interpretatie is smaakvol, doordacht en voldoet aan alle moderne eisen.

Zo is de kast van 40 mm niet te modieus en ook niet nodeloos klein om maar op het origineel te lijken.

De kastvorm en het gebolde saffierglas zijn historisch correct – net als de Luminova-accenten op de wijzerplaat die eruit zien als vintage en verboden radium. Een automatisch kaliber zorgt voor probleemloze tijdweergave. Waterdicht tot 100 meter (had ook 300 meter kunnen zijn maar dan was er dikker saffierglas nodig geweest, wat de prijs ongunstig had beïnvloed). Nu is deze ongeveer € 1.600

AUTHORIZED FOR NAVY USE (A.N.U.) 4240 SERIES

Wanneer de marine er mee mag werken, kunt u er mee sporten en verder eigenlijk alles wat er in u opkomt. De Luminox A.N.U. Chronograph 4240 series is een tijdinstrument dat speciaal is ontwikkeld voor elitetroepen en kan dus tegen een flink stootje. Omdat niet op tijd zijn tijdens een militaire operatie niet wenselijk is, wordt dit horloge uitgerust met een uiterst precies quartz-chronograafuurwerk.

Luminox kan teruggrijpen op een geschiedenis van twintig jaar als het gaat om het produceren van horloges voor commando- en elitetroepen.

Prijs € 899

42 De originele duiker uit 1965.

VOORJAAR 2015

REAL MOON JOURE TIDES

Op een driedimensionale manier van de maan genieten terwijl deze om de pols gedragen werd, kon al met de Real Moon Joure. Maar dit meest precieze maanstandhorloge ter wereld – de 3D maanfase heeft een afwijking van slechts 1 dag in 11.000 jaar (!) – heeft een fascinerende en toch logische uitbreiding gekregen.

Toegevoegd is namelijk een uniek vormgeven complicatie van de eb en vloed getijden. Eb en vloed ontstaan als gevolg van de zwaartekracht die wordt uitgeoefend door de maan, de zon en de rotatie van de aarde. In de 40 mm Real Moon Joure Tides in staal of roségoud is dat grafisch zeer fraai in beeld gebracht in een venster op 12 uur waarin golven omhoog en omlaag schuiven. Misschien een logische combinatie van complicaties, maar wel ongewoon beeldend vormgegeven. Prijs € 40.650

HORLOGENIEUWS 2015

TEMPUS MAGAZINE

Tissot T-TOUCH EXPERT SOLAR

Ver weg van al het modieuze retro-rumoer staat de Tissot T-Touch Expert Solar. Dit door licht aangedreven horloge is een padvinder 2.0 voor de pols. Het kompas zorgt ervoor dat de drager nergens ter wereld kan verdwalen en de overige negentien functies die met een druk op het glas te gebruiken zijn, dragen verder bij aan het multi-

instrumentele karakter van dit horloge. De kast is van antimagnetisch titanium, tot 100 meter waterdicht en heeft een krasbestendige zwarte laag PVD gekregen. Er zijn banden leverbaar van leer tot rubber en titanium. Ook de wijzerplaten zijn er in verschillende kleuren. Wat blijft is de gebruiksvriendelijkheid. Prijs € 950

Omega GLOBEMASTER

De Globemaster oogt misschien als een oude bekende, het horloge is nieuw. De zogeheten ‘pan pie’ wijzerplaat verwijst naar de Constellation-collectie, maar verder staat de Globemaster op zichzelf. Het is uitgerust met een geavanceerd en accuraat mechanisch uurwerk waar Omega apetrots op is. Het bekende COSC-certificaat doet er niet meer toe, de Globemaster wordt getest op acht loodzware onderdelen die uiteindelijk een METAS-certificaat opleveren. Het horloge mag zich dan ‘Master Chronometer’ noemen. De lunette doet natuurlijk aan die van Rolex denken, maar Omega maakte in de jaren 50 al dergelijke exemplaren. Deze is gemaakt van uiterst krasbestendig wolfraam zodat de stralende schoonheid onaantastbaar is.

Prijs € 6.000

43

VOORJAAR 2015

HORLOGENIEUWS 2015

TEMPUS MAGAZINE

Union Glashütte 1893 REGULATOR

Diep in het uiterste puntje van Saksen, vlakbij de Tjechische grens, ligt het dorpje Glashütte. Hier worden typisch Duitse horloges gemaakt, met een eigen kijk op uurwerktechniek en esthetiek. En een flink prijskaartje. Gelukkig maakt Union Glashütte deze manier van horlogemaken voor een groter publiek toegankelijk. De naam van de stalen 41 mm 1893 Regulator verwijst naar het oprichtingsjaar en de traditi-

onele regulateur-wijzerplaat. De uren- en minutenwijzer zijn op een regulateur op verschillende posities geplaatst, een opstelling die dateert van de ‘precisieregulateurs’ die vroeger werden gebruikt voor wetenschappelijke doeleinden en om officiële tijdwaarnemingen te doen. Het automatische uurwerk heeft 42 uur gangreserve. De prijs ligt rond de 2.200 euro.

Breguet TRADITION AUTOMATIQUE SECONDE RÉTROGRADE 7097

De oude Abraham-Louis Breguet bouwde ooit een horloge dat alleen op bestelling leverbaar was plus een model waarbij de tijd werd afgelezen door de wijzers te voelen.

De allernieuwste creatie van horlogehuis Breguet is de Tradition Automatique Seconde Rétrograde 7097 die een ode brengt aan die 18e-eeuwse voorgangers. De Tradition-collectie kenmerkt zich door de zichtbare bruggen, tandwielen, veerton en echappement, en de kleine wijzerplaat met verfijnd guillochépatroon op 12 uur verwijst direct naar het tactiele horloge van heel vroeger. Over deze kleine wijzerplaat glijdt een retrograde secondewijzer voor nog meer visueel vermaak.

Verkrijgbaar in een wit- of roségouden kast van 40 mm.

Prijs € 32.900

44 VOORJAAR 2015

HORLOGENIEUWS 2015

TEMPUS MAGAZINE

Patek Philippe CALATRAVA PILOT TRAVEL TIME REF. 5524

Wanneer Rolls-Royce plotseling een SUV maakt, schrikt iedere liefhebber zich een hoedje. Dat gebeurt ook wanneer het meest klassieke merk in de Haute Horlogerie opeens met een pilotenhorloge komt aanzetten. Het Travel Time uurwerk past echter in de historie van het huis en voert terug tot 1959 en leidt naar 1996 toen er een

sterk verbeterde versie werd gemaakt.

Nu is er het 324 S C FUS kaliber dat eenvoudig te bedienen is en zeer fraai is gebouwd en afgewerkt. De pilotenuitdossing van de Calatrava Pilot Travel Time in een 42 mm witgouden kast blijft echter verrassend. Overigens schijnt Rolls-Royce in 2017 met een SUV te komen. Prijs CHF 42.000

Piaget ALTIPLANO CHRONOGRAPH

Piaget houdt van plat, ultraplat, recordwaardig plat. De Altiplano Chronograph heeft het dunste handopgewonden flybackchronograafuurwerk – met het nieuwe kaliber 883P – ter wereld (4,65 mm hoog) in de platste kast mogelijk: slechts 8,24 mm. Weer een record in de tas. Knap, maar wat nog knapper is, is het uiterlijk van deze chronograaf. De 41 mm brede Altiplano Chronograph lukt het om de onder mannen populairste complicatie op eigenwijze manier te presenteren. Niet al te sportief en instrumenteel, maar vooral verzorgd en gesoigneerd, zonder nodeloze toeters en bellen. Echt als een contemporaine Altiplano dus, maar met iets extra’s. De hulpwijzerplaat op 9 uur toont overigens ook nog eens een tweede tijdzone. Qua reisfunctionaliteit heeft het horloge dus ook iets extra’s. Prijs € 28.600

45

VOORJAAR 2015

HORLOGENIEUWS 2015

TEMPUS MAGAZINE

Chopard

Longines

L.U.C QUALITÉ FLEURIER

PULSOMETER CHRONOGRAPH

De horloges uit de Chopard L.U.C-collectie zijn misschien wel het best bewaarde geheim in de haute horlogerie. De creaties met de initialen van grondlegger Louis Ulysse Chopard zijn stuk voor stuk voer voor fijnproevers. De L.U.C Qualité Fleurier doet daar nog een schepje bovenop. Dit model voldoet aan drie strenge horlogecriteria qua precisie en esthetiek, te weten COSC, Chronofiable en Fleuritest en dus verdient het model een certificaat van de Fleurier Quality Foundation.

Het 39 mm roségouden horloge is een ingetogen creatie vol traditie en karakter en het automatische L.U.C 96.09-L kaliber is behalve technisch excellent ook een toonbeeld van schoonheid. Prijs op aanvraag.

Dit horloge roept verlangens op naar een avontuurlijk leven in zwart/wit, toen de lucht enkel een plek was voor onverschrokkene helden. In de jaren 20 maakte Longines chronografen die model stonden voor deze herinterpretatie. De eerlijkheid gebiedt te zeggen dat dit een horloge was voor doctoren, maar goed, een witte doktersjas is nu eenmaal minder mans dan een leren vliegeniersjekker. Met de schaalverdeling op de wijzerplaat kun je de hartslag meten en die gaat bij horlogeliefhebbers omhoog bij het zien van deze automatische 40 mm chronograaf met slechts één drukker om een tijdmeting te starten, te stoppen en terug naar nul te stellen. Prijs € 3.540

TAG Heuer MONACO V4 PHANTOM

46

Zwarter dan zwart en er is meer gelijkenis met een stealth jager dan met een horloge. Toch is de Monaco V4 Phantom met een 41 x 41 mm kast gemaakt van Carbon Matrix Composite (CMC) een tijdinstrument. Het lichte, sterke koolstofvezel wordt ook gebruikt voor de zeven bruggen van het uurwerk en dat V4 kaliber blijft natuurlijk een uniek staaltje technische gekkigheid. De haardunne kunststof riemen in plaats van traditionele tandwielen zorgen voor een verbijsterend fijnmechanisch spektakel. Het duurde even voordat de technici het uurwerk aan de praat kregen, maar nu loopt het als een zonnetje. Gelimiteerd qua productie, exclusief qua prijs en dus weggelegd voor de gefortuneerde techniekfetisjist.

Prijs € 42.950

VOORJAAR 2015

HORLOGENIEUWS 2015

TEMPUS MAGAZINE

Rolex DAY-DATE 40

De Day-Date is het paradepaardje van Rolex en heeft als bijnaam ‘Presidents’ watch’. Het horloge had tot dit jaar een kast van 41 mm, maar sinds Baselworld 2015 is die vervangen door een variant van 40 mm in platina, geel-, wit- of roségoud. Ook onderhuids is niets bij het oude gebleven. De nieuwe DayDate is uitgerust met het Calibre 3255,

een hightech automatisch chronometer precisie-uurwerk waarin veertien patenten huizen. Het uurwerk is precies, robuust en ongevoelig voor schokken en magnetisme. Bovendien is er een nieuw zogeheten Chronergy echappement gemonteerd. Helaas gaat al die technologie schuil in een ondoordringbare Oyster kast. Typisch Rolex. Prijs in witgoud € 54.900

Seiko GRAND SEIKO 62GS

Grand Seiko is het hoogste echelon binnen de enorme collectie van het Japanse merk.

Onbekend maakt ongeliefd en dat moet veranderen want de Grand Seiko-modellen zijn fijne meesterstukjes. Deze 62GS bijvoorbeeld met zijn asymmetrische kroonpositie is een moderne variant van Seiko’s allereerste automatische horloge uit 1967. Dit is het horloge dat Seiko in 1967 gebouwd zou hebben als ze de mogelijkheden van nu hadden gehad.

Dat betekent dat het materiaal en de afwerking van de 40 mm kast superieur zijn (glanzender polijsten dan volgens de zogenaamde ‘Zaratsu’ methode is bijna niet mogelijk) en dat het hi-beat uurwerk met een snel 36.000 kaliber tikt. Prijzen beginnen rond de € 5.900

47

VOORJAAR 2015

HORLOGENIEUWS 2015

TEMPUS MAGAZINE

Meistersinger ADHAESIO

Het radicale idee van slechts één enkele wijzer belet het Duitse MeisterSinger niet om te experimenteren met extra functies. Met de introductie van de Adhaesio is er nu een model met een tweede tijdzone. De bekende enkele wijzer toont de lokale tijd en een pijl wijst de tweede tijd aan op een ring met een 24-uur-

indeling. Geen tweede wijzer dus, maar een schijf. Geheel in stijl met de fundamentele wet van het huis en omzeild door een maas in diezelfde wet. Een extra schijf toont trouwens de datum.

Met al deze extra functionaliteit behoudt MeisterSinger de puurheid van deze 43 mm Adhaesio met automatisch ETA 2893 uurwerk. Prijs € 2.398

Pequignet AVIATEUR

Op de grens van Frankrijk en Zwitserland vervagen moderne grenzen. De Jura staat bekend om de vele horlogehuizen die in het gebied zijn ontstaan en Pequignet is er daar één van. Maar waar de meeste merken in Zwitserland zetelen, doet Pequignet dat in Morteau in Frankrijk. De Aviateur is het eerste pilotenhorloge van het huis en het ontwerp grijpt terug op modellen uit de jaren 30. Dat levert een zeer heldere wijzerplaat en krachtige wijzers op. Het 42 mm horloge heeft een automatisch uurwerk, waterdicht tot 100 meter en verkrijgbaar in staal of staal met een zwarte DLC-coating. Het Fleur-de-Lys logo op de kroon zorgt voor een adellijk Frans gevoel.

Prijs € 990

48 VOORJAAR 2015

HORLOGENIEUWS 2015

TEMPUS MAGAZINE

HYT SKULL GREEN EYE

Niet zo serieus! Hoort humor thuis in de haute horlogerie?

Waarom ook niet. Zolang de techniek maar niet om te huilen is. Bij HYT dachten ze dat een schedel wel cool zou zijn. Zeker in combinatie met een tijdsaanduiding in een felle vloeistof, het kenmerk van de hydromechanische tijdmeesters van het huis. Dat was nog niet zo eenvoudig omdat de

omtrek van de schedel allerlei doorstromingsproblemen opleverde. Maar gelukkig werden de problemen overwonnen en kunnen we nu glimlachend de tijd aflezen én de gangreserve. Waar? In het rechteroog van de schedel. Dat wordt gedurende 65 uur namelijk geleidelijk donkerder. Grappig, indrukwekkend en gelimiteerd tot 50 stuks. Prijs op aanvraag

Alpina STARTIMER PILOT CHRONOGRAPH GRANDE DATE

De aantrekkingskracht van pilotenchrono’s gaat nooit verloren. Wat is dat toch met mannen en horloges met veel wijzers en drukknoppen? Het zal de fascinatie voor techniek en het bedienen daarvan wel zijn. Drukke wijzerplaten vol aanduidingen hebben nu eenmaal het aura van onverschrokken heldendom als het gaat om de associatie met de oorspronkelijke dragers. Deze 44 mm Alpina Startimer Chronograph Grande Date heeft behalve een stoer pilotenuiterlijk en een chronograaffunctie ook nog eens een grote datumaanduiding aan boord. Dat zorgt voor nog meer beleving en bewondering. In de robuuste kast tikt een zeer precies AL-372 quartz uurwerk zodat er zorgeloos genoten kan worden van alle aanduidingen en functies. Prijs € 895

49

VOORJAAR 2015

HORLOGENIEUWS 2015

TEMPUS MAGAZINE

Certina

Breitling

CHRONOGRAPHE DS-8 PHASE DE LUNE

GALACTIC UNITIME SLEEK-T

Een chronograaf met een maanfase-aanduiding in een 41 mm kast is een uiterst klassiek gegeven.

Een wijzerplaat met zonnestraalmotief is dat ook. En toch is de Chronographe DS-8 Phase de Lune een modern polshorloge. Dat komt onder andere door de aanwezigheid van een PrecidriveTM quartz-uurwerk dat onvermoeibaar precies te werk gaat en de verschillende functies op originele wijze toont. Zo is de 12-uurindicatie te zien in de 60-minutenteller van de chronograaf en ook de maanfase-aanduiding is subtiel en met diepte vormgegeven.

Een moderne uitvoering van een klassiek concept zonder in de gemakzuchtige retro-val te trappen.

Prijs € 765

Breitling wordt steeds verfijnder. Het aantal in de eigen manufactuur ontwikkelde en geproduceerde uurwerken blijft maar toenemen en de modellen waarin die terechtkomen worden steeds interessanter. Neem nu deze stalen Galactic Unitime SleekT – inderdaad een zeer glad gevormd model – waarin het geheel nieuwe en uiterst vernuftige, want makkelijk te bedienen, chronometerkaliber B35 met wereldtijdenfunctie tikt. Door aan de kroon te draaien worden verschillende indicaties op de wijzerplaat ingesteld en in verschillende tijdzones wordt meteen rekening gehouden met een eventueel verspringende datumaanduiding. Niet alleen deze functionaliteit werkt vloeiend, ook het geheel nieuwe ontwerp van de lunette in ijzersterk en fraai contrasterend wolfraam is dat. Prijs € 8.170

Frédérique Constant SWISS HOROLOGICAL SMARTWATCH

50

Valleien genoeg in Zwitserland, maar voor de ontwikkeling van de eerste Zwitserse smartwatch toog Frédérique Constant naar het Californische Silicon Valley. Daar vond het de geschikte en gepatenteerde MotionX sensor-fusion motor die kan communiceren met zowel iOS als Android en bijvoorbeeld fysieke activiteit en slaapritmes in de gaten houdt. Dat alles gebeurt onder een zeer klassiek uiterlijk dat we gewend zijn van Frédérique Constant. Dit horloge met een prijs van rond de € 1.000 is een slimme manier om mensen die geïnteresseerd zijn in slimme gadgets te laten wennen aan de waarden en uiterlijkheden van traditionele horlogerie. Koop een Smartwatch nu en kies voor een exemplaar met mechanisch manufactuur uurwerk later. Very smart.

VOORJAAR 2015

HORLOGENIEUWS 2015

TEMPUS MAGAZINE

Raymond Weil NABUCCO LIMITED EDITION IN PARTNERSHIP WITH GIBSON®

Raymond Weil draagt de muziek een warm hart toe en dat toont zich in modellen die vernoemd zijn naar opera’s en andere bijzondere wapenfeiten uit de wereld van de muziek. Voor wie niet van opera houdt, maar wel van de klank van een bluesy elektrische gitaar heeft Raymond Weil nu een horloge ontwikkeld in samenwer-

king met Gibson. De kenmerken van dit legendarische gitaarmerk zijn terug te vinden in de nieuwe staal met titanium Nabucco (dat is dus een opera van Verdi) in de vorm van zes gestileerde snaren en het Gibson-logo. Er worden slechts 200 stuks van deze ferme 46 mm chronograaf met keramische lunette gemaakt. Prijs € 4.650

Junghans MEISTER TELEMETER

Deze herinterpretatie van een chronograaf uit 1951 heeft een kast van 40 mm. Het is een magische maat die anno 2015 overal opduikt.

Maar het ronde, organische uiterlijk van de kast van deze Junghans chronograaf en het ontwerp van de wijzerplaat zijn allesbehalve gewoontjes.

Het origineel heette Chronoscope – een legende – en was uitgerust met het verfijnde column wheel uurwerk Calibre J88. Anno 2015 is dat een iets eenvoudiger, maar bereikbaarder J880.3 automatisch kaliber geworden.

De Meister Telemeter is klassiek én sportief en onderscheidend qua vormgeving zonder al te veel af te wijken van de beproefde goede smaak. ‘Made in Germany’.

Prijs € 2.195

51

VOORJAAR 2015

HORLOGENIEUWS 2015

TEMPUS MAGAZINE

Zenith

Panerai

ACADEMY GEORGES FAVRE-JACOT

MARE NOSTRUM TITANIO 52MM PAM00603

Wanneer een horlogehuis de respectabele leeftijd van 150 jaar bereikt, gaat dat niet ongemerkt voorbij. Zenith werd 150 jaar geleden opgericht in Le Locle door de geniale horlogemaker Georges Favre-Jacot die onder andere een systeem bouwde bestaande uit een fusee (in goed Nederlands: snek) en een minuscule ketting. In scheepschronometers zorgde dit overbrengingsmechaniek voor een zeer precieze gang doordat er een constante energietoevoer uit de hoofdveer werd gerealiseerd.

In het 150-jarig jubileummodel Academy Favre-Jacot is het mechaniek verder verkleind om te passen in een 45 mm horloge. Een horloge dat is gebouwd uit 797 onderdelen waarvan er 575 nodig zijn om de fusee en 18 cm lange ketting te maken. Een streng gelimiteerd en kostbaar verjaardaghorloge.

Prijs € 69.800

52

Tudor NORTH FLAG

Over de Tudor North Flag is een heel verhaal te vertellen over een expeditie naar Groenland begin jaren 50 en het betrouwbare horloge dat gedragen werd door de expeditieleden. De oude North Flag ging mee op reis en de nieuwe North Flag begint aan een reis die voor horlogeliefhebbers minstens zo avontuurlijk is en daarom concentreren we ons daarop. In het nieuwste model tikt namelijk het allereerste door Tudor ontwikkelde en geproduceerde uurwerk.

Dat lijkt misschien niet heel bijzonder maar wetende dat Rolex de grote dominante vader is en Tudor het kleine, benaderbare broertje, is het dat dus wel. Voorheen werden uurwerken ingekocht om ook onder Rolex marktpositie te hebben.

Met het automatische chronometerkaliber MT5621 in de 40 mm North Flag krijgt Tudor nu een eigen stem.

Prijs € 3.070 (leren band), € 3.160 (stalen band)

VOORJAAR 2015

U herkende de Mare Nostrum al? Bedoelt u dan de heruitgave van enige jaren geleden met een groene wijzerplaat of het originele prototype uit 1943? De nieuwste Mare Nostrum (PAM00603) is een bruine variant met een 52 mm brede titanium kast. De chronograaf is een zeer getrouwe weergave van het originele prototype uit 1943. De zeer ferme nieuwe Mare Nostrum wordt in een gelimiteerde oplage van 150 stuks geproduceerd en is voorzien van het handopwindkaliber OPXXV dat werd ontwikkeld op een Minerva 13-22 basis. Het tikt gestaag met 18.000 vibraties per uur en is dus tot 1/5 van een seconde exact bij het meten van tijdsbestekken. Het gebruik van het genoemde uurwerk en de beperkte oplage doet liefhebbers watertanden en verzamelaars smachten. Prijs € 37.000

T I M I N G

F O R

C H A M P I O N S

Inform m ation & Shops › www.edox.ch

The Edox Hydro Sub North Pole – carry out the world’s first free dive under Champion free diver Christian Redl the ice. The Edox Hydro Sub North Pole and Australian photographer Markus will be with them every step of the way.

Fillinger will head to the geographic From the Swiss mountains to the icy North Pole in 2015. Their aim: to wastes of the Arctic, the Edox Hydro investigate the effects of global warming Sub North Pole is a time machine on the Pole’s fragile environment and made for the ultimate challenge.

I N T E RV I EW PA R M I G I A N I

54 VOORJAAR 2015

TEMPUS MAGAZINE

I N T E RV I EW PA R M I G I A N I

TEMPUS MAGAZINE

JEAN-MARC JACOT, CEO VAN PARMIGIANI FLEURIER:

‘Wij zijn geen verwend kind dat alles in de schoot geworpen krijgt’ Door Melinda Braaksma >>

Wie vluchtig naar het Zwitserse horlogehuis Parmigiani Fleurier kijkt, ziet een klein merk dat wordt gefinancierd door een grote stichting. Heel comfortabel. Maar het merk is geen hobbyproject van een paar rijke mannen: ‘Alles is erop gericht om het vak door te geven aan toekomstige generaties.’

Parmigiani Fleurier is hoofdsponsor van het Internationale ballonfestival van Château d’Oex. Jacot: ‘We konden wel weer één van de vele merknamen worden op een Formule 1-auto of een tennistoernooi, maar wij doen het liever anders.’

Bij Parmigiani Fleurier vinden we geen eeuwenlange, vaak bij elkaar beredeneerde merkhistorie. Het merk werd pas in 1996 opgericht. Ook anders: het merk heeft geen beroemde en meestal goedbetaalde ambassadeurs. “Maar wel authenticiteit en vakmanschap”, vertelt ceo Jean-Marc Jacot, tijdens een bezoek aan de Manufacture van het merk in het Zwit- >> VOORJAAR 2015

55

I N T E RV I EW PA R M I G I A N I

TEMPUS MAGAZINE

Jean-Marc Jacot.

serse Fleurier. “Veel horlogemerken noemen zich een Manufacture, maar zijn het niet. Hoewel wij klein zijn, maken wij in onze ateliers voor veel van diezelfde merken talloze onderdelen, van wijzerplaten tot hele uurwerken, soms wel 80% van het complete horloge. Ik noem geen namen, maar we doen dit niet alleen voor de Zwitserse horlogeindustrie.” Het bewijs zien we in de verzamelbakjes liggen, op de werkbanken en in de CNCmachines. Jacot vindt het prima: “Wij hebben onze eigen strategie: een 100% Swiss Made-label zijn en alle strategische onderdelen in eigen beheer maken. Ik vind het al dan niet zijn van een Manufacture – volgens de gangbare definitie dat je élk onderdeel in eigen huis moet maken – niet zo interessant. De regelgeving is ronduit vaag, waardoor je zoveel procent toch nog in het buitenland mag laten maken. Ik vind het belangrijker dat je de strategische onderdelen in eigen huis produceert. Het is een heel verschil of je zelf je pakkingen of oliën maakt, of dat je de onderdelen van het lopend werk zelf kunt produceren. En dat kunnen wij. Wat dat betreft zijn wij een échte Manufacture pur sang.”

56 Slim

Parmigiani, in 1976 opgericht door Michel Parmigiani, wordt gefinancierd door de Sandoz Family Foundation – opgezet door farmaconcern Sandoz, nu Novartis – een organisatie

De Tonda Métrographe is het stalen instapmodel van Parmigiani (€ 10.500).

die investeert in innovatieve bedrijven, traditioneel vakmanschap en cultuurprojecten in Zwitserland. Jacot: “Het ambacht van horlogemaker maakt deel uit van de Zwitserse cultuur. Doordat Michel Parmigiani de Sandoz-kunstcollectie mocht restaureren, bouwde hij een goede band op met de familie Sandoz, die hem uiteindelijk heeft ondersteund bij het opzetten van zijn eigen horlogehuis.

Het doel was om het horlogemakerserfgoed van Zwitserland veilig te stellen voor toekomstige generaties. HierVOORJAAR 2015

Het hoofdkantoor van Parmigiani in Fleurier.

I N T E RV I EW PA R M I G I A N I

mee bewezen ze de hele Zwitserse horlogeindustrie een dienst, al kunnen we dat pas over een paar eeuwen echt zeggen. Parmigiani is dus geen speeltje van een paar rijke kerels; het merk is geboren uit liefde voor het métier. Toch moeten we al twintig jaar opboksen tegen het imago van het verwende kind, waar alles voor wordt betaald. Ik zie het anders.

Wie klein is, moet slim zijn. Wij hebben al vroeg onze nek uitgestoken en hebben geïnvesteerd in productievestigingen voor uurwerken (Vaucher Manufacture), lopend werk en balansen, wijzerplaten, horlogekas-

TEMPUS MAGAZINE

Een muziekdoos uit 1929 wordt in het Parmigiani-atelier gerestaureerd.

Maar we hebben geduld, want kwaliteit gaat altijd voor kwantiteit.”

Horlogehistorie Naamgever Michel Parmigiani is nog altijd actief aan het merk verbonden.

Jacot: “Michel is begonnen als restaurateur van klokken, speeldozen en automaten, en nog altijd is het restauratie-atelier een van onze belangrijkste pijlers. De horlogehistorie is de basis voor alles wat we doen. Wanneer er een bijzonder stuk met een ouderwets uurwerk binnenkomt, dan bestuderen we eerst minutieus de historie en techniek ervan. Liefst wordt

Parmigiani Tonda 1950 Squelette in roségoud.

ten en kleine onderdelen op een moment dat niemand dat durfde. Nu de Swatch Group zijn monopolie laat gelden en misschien binnenkort geen onderdelen meer aan merken buiten de groep zal leveren, willen andere merken zich bij ons aansluiten. Daar hebben wij niet zo’n zin in. Natuurlijk willen we graag voor andere merken werken, zo benutten we onze overcapaciteit. Maar dat is echter niet onze eerste prioriteit. Dat is het verhogen van de productie van 6.000 Parmigianihorloges naar 10.000 exemplaren.

van jaarlijks 5 tot 10% overigens ook weinig reden toe. “Natuurlijk moeten we wel een levensvatbaar bedrijf runnen, maar niemand wordt zenuwachtig als de omzet of de winst wat minder is of als de koers van de Zwitserse frank sterk stijgt, zoals onlangs gebeurde.

Wij zullen onze prijzen niet aanpassen aan de duurdere frank. Een prijsstijging van 15 of 20% heeft in het hoge segment waarin wij opereren overigens een beperkt effect; onze klanten willen gewoon de hoogste kwaliteit.”

Samenwerking zoekt het merk ook, zoals met automerk Bugatti, jachtenbouwer Pershing en Hermès, dat alle

‘Wij hebben onze eigen strategie: een 100% Swiss Made label zijn en alle strategische onderdelen in eigen beheer maken’ het helemaal naar het origineel gerestaureerd. Hiervan leren we zoveel, qua technieken, materialen, decoraties en stijlen. De restauratie-objecten inspireren en onderwijzen ons; dat zie je allemaal terug in onze collecties met de ultradunne Tonda 1950 als boegbeeld.”

Koersstijging Het feit dat Parmigiani geen op bedrijfswinsten geobsedeerde aandeelhouders heeft, is een voordeel, beaamt Jacot. Daar is met een omzetstijging VOORJAAR 2015

57

lederen horlogebanden levert. Dit jaar werd ook een tafelklok gemaakt met de glaskunstenaars van Lalique. Daarnaast richtten Parmigiani en dochter Vaucher Manufacture samen met de horlogemerken Bovet en Chopard de Fleurier Quality Foundation op, dat hoge technische en afwerkingseisen stelt aan hun 100% Swiss Made-horloges.

“Samenwerking is een blijk van vertrouwen. Alleen zo kan de kennis over uurwerken worden doorgegeven,” aldus Jacot, “en daar rekenen de aanhouders mij wél op af.”

HISTORIE IWC PORTUGIESER

75 jaar Portugieser

TEMPUS MAGAZINE

IWC’s Portugieser bestaat 75 jaar. Niet gek voor een model dat in eerste instantie door velen te grof en te groot werd bevonden. Tempus zet de ontwikkeling van dit horloge – onbedoeld de grondlegger voor de trend in groot, groter, grootst – op een rijtje.

De Portugieser werd in 1939 voor het eerst gemaakt, in opdracht van twee Portugese zakenlui – de heren Rodrigues en Teixeira - die bij de International Watch Co. in Schaffhausen aanklopten voor een horloge met de precisie van een marinechronometer.

De uurwerkmakers van IWC besloten om een groot zakhorlogekaliber – in die tijd de enige manier om zo’n precisie te garanderen – in een polshorlogekast te plaatsen. De Portugezen waren er blij mee, echter de oversized Portugieser ref. 325 was geen publiek succes; 41,5 mm. breedte vond men veel te groot.

Maar trends veranderen en onbedoeld had IWC de basis gelegd voor een hele reeks aan oversized horloges die pas decennia later het levenslicht zouden zien. Audemars Piguet, Hublot en Panerai introduceerden de afgelopen jaren bijvoorbeeld dergelijke (en grotere) big sizes, en ook de quartz-horlogemerken lieten zich

41,5 mm

42 mm

Door Melinda Braaksma >>

Time flies...

58

Van de eerste ref. 325 uit 1939 tot de Digital Day-Date met een nieuw manufacture-kaliber uit het huidige jubileumjaar, de karakteristieke kenmerken – en de grootte – van de Portugieser zijn onveranderd gebleven.

1939

1993

Portugieser eerste model, ref. 325

Portugieser 5441 Anniversary Watch, ref. 5441

VOORJAAR 2015

HISTORIE IWC PORTUGIESER

TEMPUS MAGAZINE

2015 Portugieser Day-Date platina, 45 mm, ref. 3972 niet onbetuigd; zo heeft een bekend spijkerbroekenmerk horlogekasten van 50 cm doorsnede of meer in de collectie. Zelf maakte de Portugieser pas in 1993 zijn comeback, bij het

125-jarig jubileum van IWC. Daarna ging het gestaag bergopwaarts met het model.

Dit jaar wordt het 75-jarig jubileum van de Portugieser gevierd met twee

jubileummodellen en vier modellen met een nieuw kaliber, de 52.000, waarmee IWC een tijdperk inluidt waarin het meer uurwerken in eigen huis wil gaan maken.

44,2 mm

43,1 mm

45 mm

59 2003

2008

2010

Portugieser Perpetual Calendar, ref. 5021

Portugieser Regulateur Tourbillon, ref. 5446

Portugieser Grand Complication, ref. 3774

VOORJAAR 2015

ACHTERGROND HYT

TEMPUS MAGAZINE

De vloeibare tijd van HYT Door Mischa van de Woestijne >>

Lucien Vouillamoz dacht in 2002 dat een ‘waterhorloge’ best eens zou kunnen werken. Geen wijzers, maar vloeistof om de tijd aan te geven. De gedachte was eenvoudig, de uitvoering bleek complex. Het kostte tien jaar om de vloeistof op de juiste wijze door het horloge te sturen, maar toen kon hij om de pols, de HYT: Hydromechanical Time.

60

De HYT H1 Titane.

De wereld van het mechanische horloge is vergelijkbaar met een klein natuurreservaat omgeven door een razende woestenij van massaproductie. Maar in dat minuscule reservaat van de mechanische horloges is nog een kleiner hoekje te vinden: dat van de Nouvelle Horlogerie. In dit obscure habitat opereren dappere avonturiers als Urwerk, MB&F en Hautlence. >>

VOORJAAR 2015

ACHTERGROND HYT

TEMPUS MAGAZINE

61 Het uurwerk van de H1.

VOORJAAR 2015

ACHTERGROND HYT

TEMPUS MAGAZINE

bank een voldoende batig saldo zien om een eerste prototype te bouwen.

Na een jaar van onderzoek en ontwikkeling is er een prototype dat de tijd goed aangeeft en dat pols en manchet – en de rest van het uurwerk – droog houdt. Maar de tijd aangeven is niet genoeg en dus voegt ontwerper Vincent Perriard zich in 2010 bij HYT. Perriard en Vouillamoz gaan namens HYT samenwerkingen aan met gespecialiseerde partners. De vloeistoftechnologie komt in handen van zusterbedrijf Preciflex, voor het uurwerk worden de specialisten van Chronode ingeschakeld en het uiterlijk wordt afgerond door ontwerpbureau Etude

De HYT H2.

Deze bescheiden huizen pogen de fascinatie voor fijnmechanica te vangen in een uitdagend omhulsel waarin raderen, veren en assen op een andere manier worden ingezet dan hoe klassieke huizen als Patek Philippe, Audemars Piguet en Jaeger-LeCoultre dat al eeuwen doen. De bescheidenheid schuilt in de lage productieaantallen, in de liefde bij zowel de makers als de aanhangers, in ambitie, geldingsdrang en doorgaans de prijs.

Kernwetenschapper De hydromechanisten van HYT (spreek uit als hit) hebben als enigen een mechanisch uurwerk weten te bouwen waarin vloeistof een prominente rol speelt. Dat is allemaal te danken aan Lucien Vouillamoz die in 2002 aan zijn vrienden het idee van een ‘waterhorloge’ openbaart. Dat idee is even fascinerend als technisch complex, vooral om de zwaartekracht te bestrijden én te gebruiken. Gelukkig kan Vouillamoz teruggrijpen op zijn achtergrond als kernwetenschapper met een graad in thermodynamica en hij bedenkt een systeem van flexibele reservoirs voor de vloeistof die de verwachte problemen van verstopping en energieverlies ook doen vergeten.

Toch verstrijken de jaren zonder dat het horloge materialiseert. Er is geld nodig om te gaan bouwen en dat is er niet. Pas nadat Vouillamoz zijn vriend en ondernemer Patrick Berdoz

62

De bescheidenheid schuilt in de lage productieaantallen en in de liefde bij zowel de makers als de aanhangers aan boord van zijn droomproject trekt, en die vervolgens financieel expert Emmanuel Savioz erbij haalt, laat de

de Style. De eerste HYT heet H1 en het horloge werkt en ziet er baanbrekend uit. Liefhebbers van experimentele

H3: Nieuw technisch theater De nieuwe H3 oogt als een polsmachine waarop de tijd aflezen niet onmiddellijk lukt. De H3 is ontwikkeld in samenwerking met de complicatiespecialisten APRP (Audemars Piguet Renaud & Papi) en dat leidde onder andere tot een indrukwekkende gangreserve van 170 uur. Maar bij de complexe H3 gaat het primair om de door een buis rondgepompte fosforescerende vloeistof die langs een lineaire urenaanduiding glijdt.

Deze bestaat uit zes vierkantjes die genum-

VOORJAAR 2015

De HYT H3.

merd zijn van 0 tot 23.

De blokjes die een 24-uursindicatie mogelijk maken, worden door de kracht van de vloeistof omgeduwd en de vloeistof schiet na iedere cyclus van zes uur terug naar het beginpunt. De minuten worden rechts-

onder weergeven.

Natuurlijk niet als een ronddraaiend secondewijzertje, maar middels een lineaire minutendisplay. Een rood gekleurde, gelede arm schuift over een vijfminutenschaalverdeling en de beweging doet nog het meest denken aan de aandrijving van een stoomtrein. De 62 mm x 41 mm kast van antraciet-PVD gecoat titanium en platina is als een moderne arena vormgeven. Gelimiteerd tot 25 stuks, prijs circa a 280.000.

ACHTERGROND HYT

TEMPUS MAGAZINE

horlogerie zijn wel wat gewend – MB&F maakt bijvoorbeeld miniatuurruimteschepen voor de pols – maar de fel gekleurde vloeistof in de H1 die zowel heel technisch als gelikt oogt, krijgt de handen op elkaar.

Bedrijfstemperatuur Adel verplicht en dus volgt logischerwijs na de H1 de H2. In het eerste model lag de nadruk op het überhaupt laten functioneren van het vloeibare idee, in het tweede model kan er meer aandacht besteed worden aan het uiterlijke aspect en wordt het uurwerk verfijnd. Zo zijn alle mechanische delen waaronder het schommelende balanswiel volledig te zien en nemen ook de balgen (die nu geplaatst zijn als een V-twin van een HarleyDavidson motorblok) een prominentere plaats in. Bovendien is de H2 voorzien van meer functies, zoals een kroon die in verschillende posities gebruikt kan worden, met een indicator die precies aangeeft in welke stand hij staat. Functioneel voor het mechaniek en de vloeistof in het bijzonder is de aanwezigheid van een thermometer die aangeeft of het horloge al dan niet op optimale bedrijfstemperatuur

Achterzijde van de HYT H1 Titane.

63

De HYT Skull Red Eye.

VOORJAAR 2015

is, want vloeistoffen zijn nogal gevoelig voor temperatuurswisselingen. De H2 is een evolutionaire stap omhoog en tegelijkertijd is het oorspronkelijke DNA van HYT overduidelijk aanwezig. En gezien de moeite die het kostte om een maf idee om te zetten in een functionerend tijdsinstrument, zal HYT naar alle waarschijnlijkheid wel altijd uniek blijven. De visueel spectaculaire Skull en de technisch totaal nieuwe H3 zijn de eerste opvallende voorbodes.

ACHTERGROND BELL & ROSS

Bell & Ross’ instrumentele succes Door Wijnand van den Brink >>

Toen Bell & Ross tien jaar geleden de schroevendraaier in een cockpit zette om er de klok met houder en al uit te verwijderen en er een polsband aan te zetten, verraste het merk vriend en vijand. Dergelijke non-conformistische immensiteit was nog nooit vertoond in een polshorloge. De BR01 – want daar hebben we het natuurlijk over – zette het tot dan toe anonieme Franse horlogehuis voorgoed op de kaart.

64

De boezemvrienden sinds hun kinderjaren Bruno Belamich en Carlos A. Rossilo – samen ‘Bell & Ross’ – besluiten in 1993 dat de markt zit te springen om horloges die uitgaan van het principe ‘vorm volgt functie’. Een principe dat wordt geassocieerd met piloten- en duikershorloges en misschien niet bruist van creativiteit, maar dat wel stoerheid en echte mannelijkheid impliceert. Efficiëntie, betrouwbaarheid en afleesbaarheid zijn pijlers onder het principe.

VOORJAAR 2015

TEMPUS MAGAZINE

ACHTERGROND BELL & ROSS

TEMPUS MAGAZINE

Maar Belamich en Rossilo mogen dan wel de ideeën hebben over hoe hun horloges eruit moeten zien, de mannen zijn geen horlogemakers. Vandaar dat ze een nauwe samenwerking aangaan met het Duitse Sinn. Deze manufactuur uit Frankfurt maakt horloges en is ook nog eens gespecialiseerd in dashboardinstrumenten; veel functioneler wordt het niet.

In de ruimte In samenwerking met Sinn komen horloges op de markt die vanuit functioneel oogpunt opmerkelijk zijn te noemen. Neem bijvoorbeeld de Space 1 uit 1994, een heruitgave van de eerste automatische chronometer die in de ruimte werd gedragen door de Duitse astronaut Reinhart Furrer bij de Spacelab-missie in 1983; of de Bomb Disposal Type uit 1996, een anti-magnetisch horloge dat extreem makkelijk afleesbaar is en gedragen wordt door de explosievenopruimingsexperts van de Franse veiligheidsdienst. Functie voor alles in deze gereedschapshorloges. Datzelfde gaat op voor de Hydro Challenger die een jaar later verschijnt. Dit quartzhorloge met drie wijzers oogt gewoontjes, maar door de met mineraalolie gevulde kast is dit duikhorloge waterdicht tot een verbijsterende 11.100 meter, een wereldrecord. Sinn helpt ook met de ontwikkeling van de Space 3. Dit chronograaf-horloge met verzonken kroon en drukkers is én extreem schokbestendig én door de gladde constructie van kroon en drukkers ook ongevoelig voor abrupte bewegingen van de drager. Een astronaut in de ruimte die per abuis zijn horloge verzet, is tenslotte nooit wenselijk en altijd potentieel levensbedreigend.

Maar hoe innovatief en functioneel Bell & Ross ook is in die jaren, het grote succes blijft uit. Tóch heeft een modehuis met functionaliteit verweven in zijn DNA de kwaliteiten van de horlogecreaties wel degelijk in de smiezen. Modegigant Chanel wordt eigenaar van Bell & Ross in 2002 – het merk had al eerder een minderheidsaandeel in Bell & Ross verworven – en hoewel horlogepuristen vrezen >>

65

De Bell & Ross BR01 10th Anniversary.

VOORJAAR 2015

ACHTERGROND BELL & ROSS

TEMPUS MAGAZINE

voor een omslag van pragmatisme naar esthetische dominantie, houdt het huis vast aan het vorm-volgtfunctie credo. De invloed van Chanel is wellicht een toenemende verfijning van de collectie. De Vintage 123 Heure met springende urenwijzer en gangreserve-aanduiding is een resultaat van een samenwerking met meesterhorlogemaker Vincent Calabrese. De coöperatie met Sinn is dan inmiddels geheel gestopt en er is een eigen productielijn gestart bij de Manufacture Châtelain in La Chaux-de-Fonds, waar ook Chanel horloges produceert.

Vierkant statement Na springende uren verschijnen er ook mysterieuze edelstenen in de collectie van Bell & Ross. De Mystery DiaDe BR01 10th Anniversary viert de tiende verjaardag met een tot 500 stuks gelimiteerde oplage.

Ontwerpstudio in de Bell & Ross manufacture: vorm-volgt-functie.

66

Het robuuste, vierkante horloge met de afgeronde hoeken blijkt een onweerstaanbare en vooral unieke creatie

mond is niet bedoeld voor mannen met een hang naar tijdsgereedschap, maar voor dames. De tijd wordt bij dit horloge aangeven door een schijnbaar gewichtloze diamant die tussen de wijzerplaat en het glas zweeft.

Allemaal leuk en aardig, maar the claim to fame van Bell & Ross is toch echt geboren uit functionaliteit met een flinke creatieve gok. Als in 2005 een klok uit een cockpit wordt ge-

wrikt en er vervolgens een polsband aan vastgemaakt wordt, is een moderne klassieker geboren. De BR01 Instrument is een instrument en tegelijkertijd een fashion statement dat op precies het juiste moment een gevoelige snaar raakt bij horlogeliefhebbers die wel toe zijn aan iets nieuws, iets avontuurlijks. Het robuuste, vierkante 46 mm. horloge met de afgeronde hoeken blijkt een onweerstaanbare VOORJAAR 2015

en vooral unieke creatie. Gedurende de jaren die volgen, verschijnen de BR03, het kleinere broertje, en ook een quartz-variant, de BRS. Het vierkante succes betekent niet dat de ronde horloges vergeten worden. Sterker nog, de pilotenhorloges uit de Vintage Heritage, Vintage Officer en Vintage Original collecties hebben door een mix van historische functionaliteit en afgewogen esthetiek flink wat serieuze connaisseurs ingepalmd. De huidige retrotrend is ook niet aan Bell & Ross voorbijgegaan.

Maar waar traditionele horlogehuizen kunnen putten uit een rijk archief, moet Bell & Ross vintage-modellen nieuw creëren. Dat zijn de WW-modellen geworden die zijn geïnspireerd op de eerste, vaak naamloze pilotenhorloges uit de jaren 30. Maar hoe belangrijk retro anno 2015 ook is, dit jaar viert Bell & Ross ook de tiende verjaardag van de BR01. Dat wordt geheel in stijl gedaan met de BR01 10th Anniversary, een tot 500 stuks gelimiteerd horloge dat trouw blijft aan het origineel, maar gemaakt is met state of the art productietechnieken en moderne materialen. Gaat het uiteindelijk toch weer om instrumenten.

SUNFLOWERS bronjewelry.com

TEMPUS MAGAZINE

HOR L O G E S - BU S I N E S S - J U W E L E N

TRENDS DE JUWELEN VOOR 2015

PLUS

Anna Drijver:

‘Wat koop ik voor een trend, als die me niet staat?’

PAGI NA 7 0

EN OOK :

JEWELLERY THEATRE’S BOX OF CHOCOLATES

VROUW EN HORLOGE, PAGI NA 8 0

CHOPARD: ETHISCH EN ESTHETISCH DE GEBALDE VUIST VAN SHAMBALLA

69 VOORJAAR 2015

DRA AI

˚

GINA 90 PA

wordt niet vergeten. Deze Flora-armband in roségoud kost € 1.980

70

VOORJAAR 2015

Gucci kiest voor geëmailleerde vlinders, maar het traditionele hoefijzer

Boucheron vereeuwigde de Hopi kolibri, nectar nippend uit een bloem van een roze morganiet.

Pavégezet met diamant en roze saffier. € 98.100

Uit de jubileumcollectie van het 50-jarige Ole Lynggaard komt deze slanghanger, pavégezet met 187 diamanten. € 7.150

Licia Mattioli ontwierp deze vlinders in de Voronoi-collectie

Een zoetwaterparel van Schoeffel is in sierlijke roségouden

op basis van een in de natuur voorkomend motief. € 4.050

tulpenbladeren gevat in deze Little Flower oorhangers. € 1.160

JUWELENTRENDS 2015 TEMPUS MAGAZINE

Tamara Comolli liet deze Indiahangers van Bubinga-hout met de hand uitsnijden, waardoor elk exemplaar uniek is.

Vanaf € 490

De juwelen van BRON zijn proud to be Dutch. Deze Tulip ringen zijn uitgevoerd in

VOORJAAR 2015

71

18 karaat goud 18 en met vele en kleuredelstenen verkrijgbaar.

Vanaf € 1.375

Vlinders van goud bevolken de wijzerplaat van de gouden Omega Prestige Dewdrop. Met

automatisch co-axiaal kaliber 2500. € 22.800

NATURE’S CALL

Het Serpenti horloge van Bulgari bijt dit jaar in zijn eigen staart.

Uitgevoerd in roségoud met rode lak en diamant. Prijs op aanvraag.

Vlinders die een natuurlijke dood zijn gestorven worden vereeuwigd in de Harry

Winston Butterfly watch.

Dat zorgt voor spectaculaire kleuren. Prijs op aanvraag.

JUWELENTRENDS 2015 TEMPUS MAGAZINE

DRA AI

en diamant zorgt voor een wel heel vrolijke vrijdagmiddag. € 33.600

Deze witgouden ring Joy van Boucheron met een cabochongeslepen citrien

˚

GINA 90 PA

combineert bovendien mooi met de roségouden lunette, indexen en kroon. € 6.650

72

De glans van de Rado HyperChrome Diamonds vervaagt nooit.

Het koele, hightech plasmakeramiek

De stoere en toch elegante Wild Rose hanger van Fope is gemaakt van 18 karaat goud en diamant. € 9.220

VOORJAAR 2015

met zijn parelmoeren wijzerplaat en elf diamanten uurindexen. € 1.095

met diamant en confettisaffiertjes in warme kleurschakeringen.

Vanaf € 2.150

Deze Toccata van Raymond Weil in bicolor geelgoud pvd op staal raakt de juiste snaar

Speciaal voor het voorjaar zijn de gouden Reflex-armbanden van Bron opgevrolijkt

JUWELENTRENDS 2015 TEMPUS MAGAZINE

De ranke hals van de Flamingo inspireerde Tissot tot dit horloge van staal met zwarte parelmoeren wijzerplaat en Swiss Made quartz-uurwerk. € 290

Kleur mag van Tirisi Moda.

De zilver met gouden Ibizaarmbanden (vanaf € 399)

worden afgewisseld met lederen armbanden met bedels (vanaf € 109).

VOORJAAR 2015

De Certina Stella-collectie is zakelijk maar vrouwelijk en altijd punctueel.

Binnenin tikt

namelijk het zeer precieze Swiss Made ETA Precidrive quartz-uurwerk. € 750

CASUAL FRIDAY

Casual mag ook vrolijk zijn vindt Hermès.

De Arceau Petite Lune in staal toont de maanfasen in een vrouwelijke vormgeving. € 13.100

Sierlijk en ingetogen, zoals het een ware Française betaamt. Maar wel

met een ondeugende rode band: de Trocadéro van Pequignet. € 1.790

JUWELENTRENDS 2015 TEMPUS MAGAZINE

73

ACHTERGROND JEWELLERY THEATRE

Jewellery Theatre’s ‘box of chocolates’ Door Melinda Braaksma >>

Jewellery Theatre vindt zijn oorsprong in Rusland en de invloeden van tsaren, iconen en barokke bouwkunst is nog duidelijk zichtbaar in de juwelen van het merk.

Voeg daar een vleugje onvervalste dramatiek aan toe, en haal het doek maar op.

Niet kantelende Kaleidoscoop ring, witgoud, diamant, robijn, tsavoriet, spinel en saffier.

74

Rainforest Liana hanger, geelgoud, 60 diamanten, 18 robijnen en 65 tsavorieten.

VOORJAAR 2015

TEMPUS MAGAZINE

Trouw aan zijn Russische roots, houdt Jewellery Theatre van over-the-top. Het merk presenteert zijn collectie daarom in een enorme ‘juwelenkist’, die staat opgesteld in de juwelierswinkels die het merk verkopen, zoals Bonebakker in het Conservatorium Hotel in Amsterdam. Doe een laatje in de kist open en je staat oog in oog met een ‘juwelensketch’, compleet met verlichting, requisieten en natuurlijk de juwelen van het ‘dramatische’ merk zelf. Jewellery Theatre heeft maar liefst 23 van die barokke, ‘Russische’ collecties, waarin geen juweel hetzelfde is; veel stukken worden slechts als ‘pièce unique’ gemaakt. Inmiddels zetelt het pas in 1998 gestarte merk overigens in Londen en is oprichter en ontwerper Maxim Voznesensky er sinds twee jaar niet meer bij betrokken.

Barok Dat betekent niet dat de dramatiek nu uit de collectie verdwenen is. Pure barok zien we in de nieuwe organische Rainforest-collectie, dankzij ontwerpen met kleuredelstenen, zoals toermalijn en gekleurde diamanten. En in de nieuwe Kaleidoscopecollectie staan de psychedelische kleuren van de kaleidoscoop-koker centraal in een collectie volumineuze hangers en ringen in verbazingwekkende kleurencombinaties van tsavoriet, robijn, saffier en gekleurde en witte diamant. Elke hanger heeft ook een draagbare achterzijde in een pakkend zwart-witpatroon.

Uiteraard wordt er een schilderijlijst meegeleverd, zodat de hangers (voor de prijs van een gewild kunstwerk) na het dragen aan de muur kunnen worden gehangen. Kunst à la Russe.

Spring Venice ring, witgoud met toermalijn van 12 crt., diamant, saffier.

ACHTERGROND JEWELLERY THEATRE

TEMPUS MAGAZINE

75 De ‘juwelenkist’ display van Jewellery Theatre.

VOORJAAR 2015

AC H T E RG RO N D C H O PA R D

TEMPUS MAGAZINE

Chopard: ethisch en esthetisch Door Melinda Braaksma >>

Green Carpet ring uit 18 karaat Fairmined witgoud.

76

Rups broche uit Animal World-collectie.

Net als de meeste horlogeen juwelenhuizen gebruikt Chopard uitsluitend diamanten uit conflictvrije gebieden. Maar bloedvrije stenen zijn niet voldoende voor het familiebedrijf: naast de juwelen in de Green Carpet-collectie moeten alle L.U.C-horloges van het merk uiteindelijk van Fairmined goud worden gemaakt.

Ze had er jaren op aangedrongen bij haar vader, moeder en broer, maar bij het 150-jarig bestaan van Chopard in VOORJAAR 2015

‘Nuggets’ Fairmined goud.

AC H T E RG RO N D C H O PA R D

TEMPUS MAGAZINE

2011 kreeg Caroline Scheufele, creatief directeur en vice-president van het Geneefse merk, eindelijk groen licht om een dierenlijn uit te brengen in de Haute Joaillerie-collectie. De Animal World-collectie, waar nog altijd stukken aan worden toegevoegd, bevat dieren die normaal gesproken in de Haute Joaillerie niet als inspiratiebron dienen – we noemen de garnaal, de rups, het nijlpaard en de spin – naast doorgaans door designers geliefde dieren als de slang, de panter en

imago dat deze materialen krijgen door omstandigheden bij de winning en de rol die ze spelen bij veel conflicten op vooral het Afrikaanse continent. Daarom startte Chopard voor de juwelencollectie van het merk het Green Carpet project. Hierbij worden de juwelen voor de rode loper van het Filmfestival van Cannes – waarvan het merk hoofdsponsor is – gemaakt van 100% traceerbare materialen, zoals Fairmined goud en conflictvrije diamanten en kleuredelstenen. Fair-

Chopard startte voor de juwelencollectie van het merk het Green Carpet project. Gemaakt van 100% traceerbare materialen de kolibri. Onverwachte jungletaferelen en ludieke interpretaties worden gemixt met zeldzame stenen, zoals kunzieten, kwartsen, Paraïbatoermalijnen en parels. Daarbij steunt Chopard met de collectie het Wereld Natuur Fonds, waardoor de horloges en juwelen er niet alleen goed uitzien, maar ook goed voelen.

Green Carpet Net als veel andere horloge- en juwelen merken maakt Chopard zich daarnaast zorgen om de toevoer van de belangrijkste basismaterialen, goud en diamant, en over het negatieve VOORJAAR 2015

77

mined goud, ofwel ethisch gewonnen goud, is goud dat door kleinschalige mijnbouwers wordt gewonnen volgens door de Alliance for Responsible Mining (ARM) gecertificeerde criteria. Deze garanderen dat er verantwoordelijk met de mijnwerker en zijn familie wordt omgegaan, dat er strenge regels worden nageleefd voor sociale ontwikkeling van de mensen in het gebied, voor de bescherming van het milieu, de werkomstandigheden en de economische ontwikkeling in de regio. De ‘groene’ loper die ligt tussen leverancier (de bron) via het distributienetwerk naar de consument is >>

AC H T E RG RO N D C H O PA R D

transparant, iedereen weet wat iedereen doet en met welk materiaal en de mijnwerkers krijgen een eerlijke prijs. Overigens is ook de Gouden Palm, de grote prijs van het Filmfestival van Cannes – die Chopard maakt, al in Fairmined goud uitgevoerd.

Fairmined goud Maar het merk wil meer; dat werd vorig jaar duidelijk toen Karl-Friedrich Scheufele, die aan het hoofd staat van de High Watchmaking divisie in Fleurier, een nieuwe stap nam en een horloge presenteerde dat geheel uit

groei de enige weg is naar een duurzame economie en uiteindelijk naar een duurzame planeet. Daarvoor moet de herkomst van de materialen duidelijk traceerbaar zijn.”

L.U.C XPS Fairmined Dit jaar heeft Chopard zijn Fairmined-horlogecollectie verder uitgebreid. Terwijl de L.U.C Tourbillon Qualité Fleurier Fairmined vorig jaar nog in een gelimiteerde oplage van slechts 25 exemplaren

Turtle-ring met 11 crt. peergeslepen diamant uit de Animal World- collectie.

Fairmined goud was opgetrokken.

Karl-Friedrich Scheufele koos voor niet zomaar een model om in Fairmined goud uit te voeren, maar een L.U.C-horloge uit de Manufacturerange van het merk, genoemd naar de initialen van de grondlegger van Chopard, Louis-Ulysse Chopard. In een interview met CNN vertelden Karl-Friedrich en Caroline Scheufele onlangs dat ze denken dat “het uiteindelijke toppunt van luxe moet zijn dat je precies weet hoe de materialen voor die luxeproducten worden geproduceerd”.

Met de lancering van The Journey to Sustainable Luxury – een meerjarenprogramma in samenwerking met de ARM – maakte Karl-Friedrich Scheufele duidelijk dat zijn bedrijf duurzaamheid tot bedrijfsstrategie heeft gemaakt: “Wij geloven dat duurzame

78

TEMPUS MAGAZINE

Ethische juwelen Wie wil weten of zijn horloge of juweel naast esthetisch ook ethisch is, kijkt of het betreffende merk is aangesloten bij de Responsible Jewellery Council (RJC), die zich toelegt op verantwoorde, ethische juwelen waarbij ook de mensenrechten en de sociale en milieutechnische omstandigheden worden gemonitord. Voor diamantjuwelen zijn er twee organisaties die conflictdiamanten de wereld uit proberen te helpen: de Kimberley Process en de World Diamond Council (WDC).

VOORJAAR 2015

Chopard L.U.C XPS Fairmined gold met automatisch uurwerk.

verscheen, is er dit jaar al een model in de collectie opgenomen, de L.U.C XPS Fairmined, waarvan er 250 zullen worden gemaakt. Het kastdeksel, het middendeel van de kast en de lunette van dit nieuwe model zijn van Fairmined goud gemaakt. Binnenin tikt het automatische, in eigen huis geproduceerde en COSC-gecertificeerde L.U.C kaliber 96.12-L, dat chronometer gecertificeerd is door het officiële Zwitserse testinstituut COSC en slechts 3,3 mm. hoog is.

Het is volgens KarlFriedrich Scheufele de bedoeling om op termijn de gehele L.U.C collectie in Fairmined goud uit te voeren. “Naast kennis over de details van het uurwerk en hoeveel uur de horlogemakers eraan gewerkt hebben, willen steeds meer mensen nu ook weten of het goud dat gebruikt wordt van een betrouwbare leverancier komt.

Iemand die zijn mijnwerkers goed betaalt, goed huisvest en schoolt en die bepaalde milieunormen in acht neemt. Met Chopard willen wij zo onze verantwoordelijkheid nemen op het gebied van duurzaamheid en maatschappelijk verantwoord ondernemen.”

W W W. O L E LY N G G A A R D . C O M O L E LY N G G A A R D C O P E N H A G E N C O R P O R AT E PA G E

O L E LY N G G A A R D C O P E N H A G E N

C H A R L O T T E LY N G G A A R D _ D K

W W W. C H A R L O T T E LY N G G A A R D . D K

Van Baerlestraat 27 , Amsterdam Tel. + 31 20 673 7577

VROUW & HORLOGE ANNA DRIJVER

TEMPUS MAGAZINE

ANNA DRIJVER, ACTRICE, MODEL, SCHRIJFSTER

‘ Wat koop ik voor een trend, als die me niet staat?’

Door Melinda Braaksma >>

Tijd is schaars voor Anna Drijver. De actrice, momenteel te zien in de occulte televisieserie Zwarte Tulp, schreef twee romans, startte een eigen bedrijf en is bovendien sinds vorig jaar Friend of the Brand van horlogemerk IWC. ‘Ik ben nu eenmaal breed geïnteresseerd.’

80

Wanneer kwam je voor het eerst met horloges in aanraking?

“Zo rond mijn 8e of 9e jaar kreeg ik een FlikFlak, een kunststof kinderhorloge met een quartz-uurwerk. Een basisschoolvriendinnetje stuurde me er onlangs nog een foto van, heel leuk.

Op mijn 13e of 14e verjaardag kreeg ik een Swiss Army Watch cadeau. Dat was mijn eerste ‘echte’ horloge.”

Inmiddels heb je er meer?

“Sinds november ben ik Friend of the Brand van IWC. Die term dekt de lading goed, het merk en ik ondersteunen elkaar, maar ik word er niet voor

VOORJAAR 2015

betaald. Ik kende IWC al langer. Een oom van mijn vader was notaris en had een IWC; mijn achterneef heeft deze geërfd. De liefde voor kwaliteit, design en het ambachtelijke van mooie horloges heb ik van huis uit meegekregen. Vorig jaar ben ik in de IWC-ateliers in Schaffhausen geweest. Door mijn bezoek heb ik nog meer interesse en respect gekregen voor het ambacht achter het horloge.

Inmiddels heb ik twee Portofinohorloges waarvan één Portofino Midsize: een chique stalen met maanfase en datum. Mijn andere, een roségouden Portofino Automatic, is iets meer casual. Ik zou bij de stalen Midsize wel graag nog een Milanese gevlochten band willen. Dan wordt het meer een sieraad. IWC-horloges zijn gelukkig niet heel trendgevoelig, want wat koop ik voor een trend als die me niet staat?”

Heb je ook een droomhorloge?

“In het IWC-museum in Schaffhausen zag ik een heel klein, oud horloge.

Het was het eerste IWC polshorloge voor dames, in Art-Decostijl. Dat zou waanzinnig zijn om te hebben. Het idee alleen al dat het met wat onderhoud gewoon weer zou werken. Dat vond ik vroeger ook zo’n mooi idee toen ik Kruistocht in Spijkerbroek van Thea Beckman las. Die jongen reisde terug in de tijd naar een wereld waar nog geen horloges bestonden, maar zijn mechanische horloge deed het uiteraard nog wel. Het is het meest duurzame wat er is: mijn automatische horloge haalt zijn energie uit mijn beweging. Daarom vind ik een smartwatch ook zo onaantrekkelijk.

VROUW & HORLOGE ANNA DRIJVER

TEMPUS MAGAZINE

De Portofino Midsize Moonphase.

Als de batterij op is, stopt hij. Net als je telefoon. Ik heb ook een ouderwetse, papieren Filofax-agenda. Die is ook nog eens veel mooier.”

Schoonheid is belangrijk?

“Natuurlijk, ik omring me graag met mooie dingen. Ik vind het ook heerlijk als ik met een groot evenement, zoals het Boekenbal, bij Steltman juwelier mag komen en dat ze dan mooie juwelen voor me uitzoeken die

Heb jij nog tijd voor nieuwe activiteiten?

“Voor leuke dingen die me energie geven maak ik tijd. Zo heb ik onlangs met een vriendin een PR-bureau voor de literaire wereld opgericht: Bergmans & Drijver. Ik wil mijn ervaring als actrice inzetten om schrijvers te coachen, zodat ze hun werk beter over het voetlicht kunnen brengen. Interviewtrainingen, maar ook marketing; allemaal dingen die ik op de Toneelschool heb geleerd en ervaring die ik zelf heb opgedaan bij het geven van interviews. Ik ben niet bang dat mensen mijn verschillende rollen niet meer uit elkaar kunnen houden, ze zien me als actrice als ze graag naar series kijken, of ze lezen een boek van me, of ze werken zelf als schrijver. Dat zijn heel verschillende mensen.”

Ben je zelf al bezig met een volgend boek?

“Ja, maar het kan nog alle kanten op.

Schrijven is een creatief proces, meer nog dan acteren waar je uitvoerender bent en onder een regie werkt. Met

81

‘Die uurwerkmakers maken een perpetual calendar van honderden onderdeeltjes, dat is toch prachtig?’

Anna Drijver met de stalen Portofino Midsize Moonphase.

ik mag dragen. Ook een mechanisch horloge is pure schoonheid omdat het zo mooi gemaakt is. Die uurwerkmakers maken een perpetual calendar van honderden onderdeeltjes, dat is toch prachtig?”

schrijven kan ik zelf iets nieuws creëren. En hoewel acteren mijn hoofdbezigheid blijft, hoop ik nog veel te mogen schrijven. Mijn liefde voor beide vakgebieden komt nu eenmaal voort uit mijn interesse in andere mensen.”

VOORJAAR 2015

INTERVIEW SHAMBALLA

HIP & HAPPENING

De gebalde vuist van Shamballa Door Melinda Braaksma >>

82

inmiddels verkooppunten in meer dan dertig landen en eigen boutiques in Kopenhagen, Zürich en Amsterdam. De collectie omvat naar wens aan te passen gemacrameede armbanden, kettingen, manchetknopen, oorsieraden en ringen, die allemaal in Kopenhagen met de hand gepolijst, met edelstenen gezet en geknoopt worden. En ze zijn populair: na rapper Jay-Z ontdekten ook Karl Lagerfeld, Viktor & Rolf, Leonardo DiCaprio, Prinses Mette Marit van Noorwegen en Giorgio Armani de armbanden van het merk.

Hippiewinkels Is het een slim marketingconcept of een oprechte levensfilosofie die toevallig zeer succesvol bleek? Feit is dat Mads en Mikkel Kornerup een goudmijn hebben aangeboord met hun New Agejuwelenmerk Shamballa. Tempus sprak creatief directeur Mads Kornerup in Bazel. ‘Ik wist niet eens wat Shamballa betekende, het klonk gewoon goed.’

Nyima Cuff slavenarmband met witte of zwarte diamanten.

TEMPUS MAGAZINE

“Ik voel me niet zo lekker”, verklaart Mads Kornerup (44), oprichter van juwelenmerk Shamballa, zijn waterige ogen en ietwat afwezige blik. Yoga en meditatie – belangrijk in de marketing van Shamballa en iets waar Mads volgens eigen zeggen een dagelijks ritueel van maakt – bieden blijkbaar geen afdoende bescherming. Toch straalt de man die de Malaarmband salonfähig maakte, een serene rust uit; ook al is het met een pakje papieren zakdoekjes onder handbereik.

Kornerup heeft reden om tevreden te zijn. Shamballa is een tot in de finesses uitgewerkt en zeer winstgevend New Age-concept: de Boeddhistische Shamballa-ster prijkt op elke kraal, in elk juweel, de tasjes voor de klant zijn van biologische Indiakatoen en de journalist wordt getrakteerd op een naar lavendel geurend oogkussentje voor ‘in de yoga practice’.

De casual juwelencollectie ‘met de balletjes’ van Shamballa Jewels heeft VOORJAAR 2015

Terwijl broer Mikkel vooral de administratieve kant van de onderneming verzorgt, is Mads Kornerup de drijvende creatieve kracht achter Shamballa. “Ik ben gewoon begonnen. Ik zocht sieraden voor mezelf en kon niets vinden wat ik echt mooi vond.

Ik verdiende mijn brood in die tijd – eind jaren 90 – als assistent van een fotograaf en leende wel eens wat stukken in oude hippiewinkels en bij anti-

18 Karaat witgouden armbanden pavégezet met diamant.

INTERVIEW SHAMBALLA

Kartika Dragon hanger in 18 karaat roségoud.

quairs. Ik was gecharmeerd van de oude, zware sieraden uit India en Noord-Afrika en ik besloot op mijn 19e om zelf de wereld rond te gaan reizen. In Brazilië kwam ik in aanraking met mooie edelstenen en in het Himalaya-gebergte leerde ik over goudsmidstechnieken. Ik liet de oude juwelen die ik mooi vond namaken in Nepal, India, Indonesië en Thailand.

TEMPUS MAGAZINE

Maar zoals dat gaat bij namaken, begon ik er dingen aan te veranderen. En zo ontstond langzamerhand mijn eigen ‘collectie’.”

De juwelen die Kornerup ontwierp waren vooral geïnspireerd op elementen uit de Aziatische cultuur. “Ik denk dat mijn collectie echt vorm kreeg in Kathmandu in Nepal. De kralen uit de Mala’s – de gebedskettingen van de monniken – en de symbolen. Ik wilde de mooiste Mala’s maken die de wereld ooit had gezien, dus ik kocht smaragden, robijnen, saffieren, ruwe diamanten en parels. Voor een echte Mala heb je 108 kralen nodig, dus ik moest er nogal wat verzamelen. En dan de symboliek in de culturen van de Himalaya. De dubbele bliksemschichten… Prachtig. Of de afbeelding

van de draakkartika, een halvemaanvormig mes dat symbool staat voor kracht, een kracht die je lossnijdt van de manier waarop je geconditioneerd bent. Door je ouders, je vrienden, de maatschappij. De bliksemschichten worden door de kroon naar de schacht van het mes geleid en versterkt door dierengravures: de slurf van een olifant, de veren van de adelaar, de bek van de tijger en de ogen van de krokodil. Alles om je los te maken van hoe je denkt dat alles moet zijn, en je innerlijke zelf te vinden.”

Voor wie dat wat te diep gaat; de collectie is ook gewoon mooi en draagbaar bovendien. De gebruikte materialen en prijzen doen niet onder voor de high jewellery van de grote juwelenmerken maar dan aan elkaar ge- >>

‘De Shamballa-ster herinnert ons eraan dat we zijn geboren om te stralen met compassie en liefde’

83 VOORJAAR 2015

INTERVIEW SHAMBALLA

knoopt met nylon draad. De prijzen liggen tussen de 3.000 en 500.000 euro.

In 1998 veranderde Kornerup zijn hele collectie ontwerpen namelijk al van zilver naar goud. In de jaren die volgden opende hij een winkel in New York en bereidde hij zich voor op het succes: “2001 zou mijn jaar worden.

En toen werd het 11 september. De hele wereld stond stil. Toch bleek het ook mijn ‘lucky year’. Rapper Jay-Z kwam de winkel in en wilde een gouden armband met diamanten. Ik stelde hem voor om een Mala-armband te maken. Ik vroeg hem welke dingen voor hem belangrijk waren.

Zijn muziek en zijn eigen platenlabel Roc Nation, zei hij. Ik experimenteerde wat met verschillende gouden kralen, daarop zijn initialen, het logo van zijn bedrijf en twee diamanten van een halve caraat, en knoopte ze tot een armband.”

TEMPUS MAGAZINE

Ceo Mads Kornerup.

Eerst gaven we veel geld uit aan advocaten om die bedrijven aan te klagen. En opeens begreep ik – net als bij 11 september – ‘when something has happened, it cannot unhappen’. Het is de wet van het universum. Je kunt er voor kiezen om bij de pakken neer te gaan zitten of om naar mogelijkheden te zoeken. Ik bedacht dat er minstens tien miljoen imitatiearmbanden moesten zijn geproduceerd. En iedereen noemde ze Shamballa-armband. Dat betekende dat onze boodschap, onze

Keuzes Shamballa werd als merk uit- Manchetknopen met eindelijk pas in 2005, in Ko- zwarte diamant. penhagen, opgericht. “Maar in New York leerde ik wat die naam eigenlijk betekende. Op een dag wandelden er een paar Tibetaanse monniken de winkel in, die me vroegen of ik wel wist wat dat woord wilde zeggen?

Het bleek een mantra te zijn uit het Sanskriet: ‘plaats van vrede en rust’. Toeval bestaat niet, toch?

Want dat is precies wat het is.

De Shamballa-ster herinnert ons eraan dat we zijn geboren om te stralen met compassie en liefde.

Vrede vinden in jezelf, werken aan je ontwikkeling, inclusief je innerlijke Collier met Colombiaanse smaragd, gevechten en je successen; je emoties zwarte diamanten en gouden kralen. leren begrijpen. Ik probeer dat elke dag in praktijk te brengen. Het is Over het fenomeen ‘namaak’, mismoeilijk, ik heb ook mijn valkuilen. schien? Want met het succes kwamen Maar ik blijf er nooit lang in hangen. ook de copycats. Mads: “We hadden een Met mijn broer, bijvoorbeeld, werk ik waanzinnige omzet in 2011. Vooral de erg nauw samen en ook privé zien we basisarmband met kralen die pavégeelkaar veel. Dat betekent dat we het zet waren met diamanten was niet aan ook vaak oneens zijn met elkaar. Maar te slepen. We maakten eigenlijk maar dan kunnen we weglopen uit een dis- één model en al onze winkels verkochcussie en daarna weer opnieuw begin- ten zich een slag in de rondte. Andernen. Je kunt kiezen waar je je wel of half jaar later begonnen we het effect niet druk over maakt.” van de imitatie-armbanden te voelen.

84

VOORJAAR 2015

Rapper Jay Z.

mantra, over de hele wereld werd verspreid: ‘Find your inner Shamballa’. Online, offline, van China tot New York.

Wíj verkopen onze basisarmband nog amper, niemand wil ‘m meer. Maar de mensen willen nu wel andere juwelen van het merk Shamballa. We hebben een volledige juwelencollectie, met ronde kralen, platte kralen en mooie nieuwe slavenbanden, zoals de Nyima Cuff. De band symboliseert de cyclus van dag en nacht die wordt bekroond met de Nyima, Tibetaans voor zon. In continuous motion, just like life.”

Voor de ongelovigen onder u: de gratis publiciteit heeft Mads en Mikkel niet alleen vermogen maar ook rust gegeven. Zij hebben hun inner Shamballa al gevonden. Namasté.

foto: studiotromp.nl MBGG

Disc

18 krt. rood-, wit- en geelgoud met diamant in combinatie met tanzaniet collier.

Overslingeland 23 4225 NK Noordeloos T +31 (0)184 651343 I www.chrissommer.nl

ASTRONOMY, TIME IN ITS PUREST FORM.

T H E R E A L M OO ON JOURE Astronomie, de basis van tijd zoals we die nu kennen. Dit fascinerende gegeven vormt dé inspiratiebron van Christiaan van der Klaauw.

Met de adembenemende Real Moon Joure presenteert Christiaan van der Klaauw één van zijn mooiste signatuur horloges. Het unieke van de Real Moon Joure is de roterende driedimensionale Maan die de werkelijke maanfase weergeeft. De Maan draait in 29,530588853 dagen rond de Aarde. Deze schitterende complicatie in de Real Moon Joure wijkt daar slechts 1 dag per 11.000 jaar vanaf, waarmee het één van de meest accurate mechanische maanfases aller tijden is.

MO RE TH AN 40 Y E ARS A S TRONOMICAL COMPLICATIONS

CVDK RE TRO MO O N 2011 WATCH OF THE YEA R

CVDK REAL MOON 1980 2012 EUR O PEA N WATC H O F THE YEA R

CVDK REAL MOON JOURE 2014 EUR O PEA N WATC H OF TH E YE AR

A M S T E R D A M : G A S S A N , AW C o . D E N H A A G : S T E L T M A N . R O T T E R D A M : VA N W I L L E G E N . U T R E C H T : S C H A A P & C I T R O E N . B R E D A : H O U S E O F P E R T I J S .

A M E R S F O O R T : VA N H E L L . A P E L D O O R N : VA N H E L L . M A A S T R I C H T : J O S N A E B E R S . A N T W E R P E N : S L A E T S . K N O K K E : G I T S . W W W . K L A A U W . C O M

TEMPUS MAGAZINE

HOR L O G E S - BU S I N E S S - LU X U RY

NOVELTIES NIEUWER, LUXER, BETER…

PLUS

Een exclusief gesprek met Tesla’s Elon Musk:

‘Elektrische auto’s zijn volwassen geworden’

PAGI NA 8 8

EN OOK : RIJKS REIKT NAAR DE STERREN

PAGI NA 9 0

PROFUMERIA DI SANTA MARIA NOVELLA: GEURENDE GESCHIEDENIS

87 VOORJAAR 2015

RUBRIEK NOVELTIES

Nieuwer, luxer, beter‌ Door Mischa van de Woestijne >>

Stijlvol rijden

88

De rijdende carry-on koffer was ooit het exclusieve domein van stewardess, hulpbehoevende reiziger of vakantievierende huisvrouw.

Maar inmiddels spaart veel zakenvolk de arm en schouder door uit te wijken naar een koffer met wielen. Dat kan weliswaar een zegen zijn voor de fysiek, het betekent dikwijls een stilistische knieval van formaat.

Hoewel de stijlbewuste reiziger al wat opties had, komt het Nederlandse modemerk Suitsupply nu met een koffer die er niet alleen goed uitziet, maar die vooral een andere troef heeft: de koffer heeft een ingebouwde step en een omhoog te trekken handvat: dus na alle vernederende en vooral tijdrovende veiligheidscontroles kan de snelheidsminnende zakenman steppend richting de gate roetsjen.

SUITSUPPLY RACE CASE â‚Ź 399.

VOORJAAR 2015

TEMPUS MAGAZINE

RUBRIEK NOVELTIES

TEMPUS MAGAZINE

Slim tappen

Smart Racing

Sinds het einde van de jaren tachtig was het de meest gebruikte manier om de houdbaarheid van geopende flessen wijn in ieder geval nog een paar dagen te verlengen: de bekende pomp die zo veel mogelijk wijnvijandige zuurstof uit de fles haalt.

Helaas bleef er altijd enige zuurstof in de fles achter waardoor de wijn ondanks het gepomp toch sneuvelde.

Dus waarom de fles niet gewoon dicht laten, dacht Greg Lambrecht van het Amerikaanse Coravin. Hij bedacht een systeem waar de kurk wordt gespietst met een holle naald waardoor de wijn per glas kan worden uitgeschonken. Omdat het systeem de fles vervolgens afvult met het edele, neutrale gas argon, blijft de fles zuurstofloos en is er geen kans dat de wijn bederft. Na het verwijderen van de naald trekt de kurk weer dicht en kan de fles desgewenst voor een decennium terug de kelder in. Een risico bij de Coravin, die alleen werkt bij natuurlijke kurk, is dat een drankzuchtige schoonzoon of oppas het apparaat ontdekt en zich ongemerkt aan uw kelder vergrijpt. Verder zullen sommigen vinden dat de hightech uitstraling van het apparaat wat detoneert bij pakweg een Châteaux Margaux 1787.

Aan de andere kant: eenmaal open wil je die toch niet halfvol wegleggen.

Het was decennialang een vaste waarde in elke jongenskamer: een uit losse baandelen opgebouwde racebaan waar een handvol raceautootjes driftig rondjes draaiden.

Winnen kon door uitgekiend te remmen en tijdig gas te geven, hoewel het ook hielp om stiekem een wegligging verbeterende gulden onder je auto te plakken. Later werden deze racebanen voorzien van baandelen waar je kon inhalen en programmeerbare auto’s waarmee de snelheid en remkracht konden worden bepaald.

Maar het bleef het draaien van, laten we zeggen, voorspelbare rondjes. En toen was er Anki Drive, auto’s die hard rijden maar vooral hard denken. De auto’s van Anki zijn eerder kleine, hardrijdende robots, bestuurd met je smartphone, waarmee je op een flexibele, modulaire baan kunt racen. Snelheid is belangrijk, maar met speciale, los te kopen modules kun je de rijdende opponent van de baan drukken, over hem heen springen en, als dat niet voldoende effectief blijkt, van de baan schieten.

CORAVIN 1000 € 299, LOSSE PATRONEN MET ARGONGAS, € 19,95 PER TWEE.

89

ANKI DRIVE ONLINE VERKRIJGBAAR VANAF $ 149.

VOORJAAR 2015

INTERVIEW TESLA

TEMPUS MAGAZINE

Elon Musk Elektro-Evangelist Superheld Revolutionair Door Jorrit Niels >>

90 Elon Musk.

De New York Times noemt hem stripboekheld Tony Stark zonder het Iron Man-kostuum. Miljardair Elon Musk is één van de meest creatieve en innovatieve technologische geesten van dit moment. Hij richtte Tesla Motors op met zijn elektrische auto’s, gaat de ruimte in met SpaceX en tekende in zijn vrije tijd een nieuwe vorm van transport, de Hyperloop. Tempus reed elektrisch naar Berlijn voor een exclusief gesprek met Musk. ‘Elektrische auto’s zijn volwassen geworden.’

Het bedrijf waar u Musk waarschijnlijk van kent – naast Tesla – is betalingsservice PayPal. Hij richtte het op in 1999. In datzelfde jaar maakte Musk zijn eerste klapper met de verkoop van Zip2 dat software maakte om kranten en magazines online te lezen: $340 miljoen. Musk zelf verdiende er $22 miljoen mee.

Maar de jackpot kwam toen hij PayPal in 2002 verkocht aan eBay. Hij hield er $180 miljoen aan over, op zijn VOORJAAR 2015

32e. Niet slecht voor de Zuid-Afrikaan die zichzelf leerde programmeren en op zijn twaalfde zijn eerste videogame, Blastar, voor 500 dollar verkocht. Een commerciële loopbaan die hij overigens aanvulde met een graad in de fysica en economie aan de Universiteit van Pennsylvania.

Die 180 miljoen was voor iedereen genoeg geweest om met pensioen te gaan. Maar nee. Hoewel hij met enthousiasme reusachtige huizen en een razendsnelle McLaren F1 kocht, keek Musk verder. “De aandelenmarkt bespelen en software bedenken is leuk, maar er moest meer zijn.”

Populaire auto’s Dus richtte Musk in 2002 SpaceX op om tegen de schenen te schoppen van de in slaap gesukkelde ruimtevaartindustrie. Op dit moment bouwt hij raketten die het Internationaal Ruimtestation bevoorraden en uiteindelijk mensen naar Mars moeten vervoeren, en verder.

In 2003 richtte hij Tesla Motors op,

INTERVIEW TESLA

TEMPUS MAGAZINE

91

Het paradepaardje van Musk, de Tesla Model S P85D.

de maker van het elektrische Model S. Voor een groot deel zonder investeerders, maar met cash uit eigen zak. Na de Tesla Roadster (het koetswerk kwam van Lotus) was daar de vierdeurs Model S met een elektrisch bereik van tussen de 400 en 500 kilometer. Nagenoeg de gehele autopers was laaiend enthousiast en bejubelde de wagen als ‘de iPhone van de automobielindustrie’. De celebs bleven niet lang achter: Cameron Diaz, Steven Spielberg en Leonardo DiCaprio om

er een paar te noemen. Ook in Nederland is de auto populair door de gunstige belastingregels. Maandelijks worden er in Tilburg 160 Model S’en ‘afgemaakt’ en Europa-proof gemaakt.

Op dit moment rijden er al zo’n 50.000 Tesla’s rond, ruim 30.000 werden het afgelopen jaar verkocht. Dit jaar zullen de verkopen nog hoger liggen, mede door de komst van de nieuwe Model X. Onlangs is ook de nieuwe variant van Model S gelanceerd: “De nieuwe Tesla Model S P85D met dual VOORJAAR 2015

motor laat zien waartoe elektrische auto’s in staat zijn”, vertelt Musk. “De P85D die sinds begin 2015 te koop is, is de snelste vierdeurs sedan ter wereld. Elektrische auto’s doen niet meer onder voor ouderwetse benzineslurpers.”

Musks bedrijven veranderen de manier waarop wij leven en Musk is er druk mee. De 43-jarige entrepreneur werkt naar eigen zeggen 90 tot 100 uur per week, al wil hij dat terugbrengen ‘tot 80 uur’. Daarbuiten is >>

INTERVIEW TESLA

De Dragon is een herbruikbaar ruimtevaartuig dat door NASA wordt gebruikt om vracht naar het ISS te brengen.

hij bezig met het verbeteren van de wereld. In zijn vrije tijd ontwierp hij de Hyperloop, een futuristisch transportsysteem dat maximaal 1.200 km/u haalt en dat Musk zelf omschrijft als ‘de Concorde in een buis’. Simpel gezegd: van Amsterdam naar Parijs in 20 minuten. “Ik bouw nu met eigen geld een testbaan in Texas van acht kilometer zodat studenten en bedrijven er hun pods kunnen testen.”

Het is daarom niet zo gek dat men hem ‘Tony Stark in real life’ noemt, naar Marvels stripboekheld Iron Man. Niet met een superheldenpak, maar met raketten, elektrische auto’s en andere dingen die wij ons nog niet eens kunnen voorstellen.

92

Wat motiveert u om alles in het teken van werk te zetten?

“Wat mij drijft, en ik doe het echt niet voor het geld (Musk betaalt zichzelf jaarlijks $1 uit), is duurzaam transport ontwikkelen voor de toekomst.

Voor mij zijn dat elektrische auto’s.

En omdat elektriciteit opwekken ook vervuilend werkt, moeten we ook daarvoor een duurzame manier vinden.”

TEMPUS MAGAZINE

De hyperloop. Een concept voor een toekomstig transportsysteem op basis van transport in een luchtdrukbuis.

Maar waarom niet samenwerken met een bestaand automerk?

“Ik wilde niet per se een nieuw automerk starten. Er zijn genoeg prima automerken op de markt. Maar om

aan het publiek te laten zien dat een elektrische auto net zo goed, of zelfs béter is dan een benzineauto, moest ik het zelf doen. Van het eerste ontwerp tot aan de rijdende auto’s.”

Mission: Possible Als er iets is wat Tesla heeft bewezen, dan is het wel dat milieuvriendelijk autorijden niet per se in een slaapverwekkend Japans massaproduct hoeft te gebeuren. Tempus ging op onderzoek en reed de drie spannendste ‘groene’ auto’s van dit moment.

Drie voorbeelden van stijlvol groen waarmee u zonder schaamte gewoon bij een laadpaal kunt inpluggen.

VOORJAAR 2015

BMW I8 Alleen al de vleugeldeuren maken de BMW i8 tot een must-have.

Een mix van een elektromotor en een driecilinder benzinemotor zorgt ervoor dat de BMW binnen 4,4 seconden op de

100 kilometer per uur zit door een gecombineerd vermogen van 362 pk. Met een soundtrack die verrassend rauw snerpend klinkt.

BMW I8 € 138.000

INTERVIEW TESLA

TEMPUS MAGAZINE

ingenieurs van BMW. Er is nog niets officieel, maar wellicht dat wij ze gaan helpen met accu’s.”

Wanneer is Tesla bereikbaar voor een grotere groep consumenten?

“Over drie jaar komen we met Model 3, een kleinere sedan. Betaalbaarder, zo’n $ 35.000 (in de VS) – exclusief belastingvoordelen – en met een bereik tot maximaal 500 kilometer.”

Maar wat als merken als Volkswagen zeggen dat zo’n groot bereik op een massaproduct simpelweg niet kan?

“Dan doen ze niet hard genoeg hun best.”

Een schets van de dit jaar te verwachten Tesla Model X.

Maar u werkt wel samen?

“Ons doel is om het gebruik van elektrische auto’s te versnellen. Daar doen we alles aan. Door middel van onze eigen auto’s, maar ook door de part-

nerships die wij met Mercedes en Toyota hebben. De nieuwe Mercedes B-klasse krijgt de Tesla-aandrijving en accu’s. En ik heb vanochtend nog om de tafel gezeten met het bestuur en de

VOLKSWAGEN XL1

TESLA MODEL S P85D

Het Duitse merk noemt dit zelf de zuinigste productieauto ter wereld. Wij zijn geen experts, maar met een verbruik van 1 op 111 kunt u er van uitgaan dat dit gevaarlijk dicht in de buurt komt.

Deze bestond toch al? Klopt, maar niet met dual motor. Voor de snelheidsfetisjist betekent de combinatie van kleine motor voor en grote achter, een 0-100 tijd in een misselijkmakende

Waar de i8 al futuristisch oogt, is de XL1 helemaal een straatlegale concept car.

VOLKSWAGEN XL1 € 112.000

3,4 seconden.

Landweggetjes zijn hiervoor zeer geschikt en overtreffen elke achtbaan die hier in Nederland te vinden is.

TESLA MODEL S P85D € 107.785

VOORJAAR 2015

Maakt u daarom ook de P85D met twee elektromotoren, vierwielaandrijving en 0-100 in 3,4 seconden?

Perfecte specs om klanten bij de snelle premiummodellen weg te kapen.

“Het is belangrijk om de mening van mensen bij te stellen. Elektrische auto’s hoeven geen trage golfwagentjes te zijn die er afzichtelijk uitzien. De P85D is de snelst accelererende vierdeurs auto op de markt. Met prestaties, goede looks en een groot bereik kunnen we de perceptie beetje bij beetje bijstellen.”

Waarom zijn andere merken dan zo traag?

“Het is onbegrijpelijk dat niemand een elektrische auto produceert die een paar honderd kilometer ver kan.

Maar gevestigde bedrijven zijn log en het is makkelijker om hetzelfde te doen als vorig jaar maar dan met een nieuw spiegeltje en vijf procent beter.

Het heeft gewoon tijd nodig.”

93

Wanneer?

“Als wij hebben laten zien dat het geen risico meer is. Daarom hebben we onze patenten ook vrijgegeven. Zo kunnen de grote automerken sneller naar elektrisch toe. Het komt er toch wel van. Ik zie de andere automerken niet als concurrentie, omdat ik niet denk dat Tesla in de toekomst de grootste producent van elektrische auto’s zal zijn. We >>

INTERVIEW TESLA

zullen een aanzienlijk aandeel hebben, maar wij zijn meer de partij die de weg vrijmaakt voor de rest.”

En dat zonder winstbejag. Investeerders moeten nog wel wennen aan het concept dat tot nu toe negatieve bedrijfsresultaten laat zien: de aandelen Tesla daalden afgelopen jaar met circa een derde in waarde. Musk ligt er niet wakker van; hij heeft altijd verkondigd dat hij geen winst nastreeft, maar zo snel mogelijk de markt voor elektrische auto’s wil verbreden.

En dat terwijl Tesla in 2013 nog bijna in handen was gevallen van zoekgigant Google. Het ging slecht met het bedrijf, eigenaren klaagden over hun Tesla’s en dus begon Musk geheime onderhandelingen met Google-oprichter Larry Page. De overname was bijna rond (6 miljard dollar en 5 miljard extra voor investeringen in onder meer fabrieken) toen de verkopen ineens weer stegen. Musk zag eind 2013 op het laatste moment toch af van de overname. Intussen gaat het nog steeds goed. Met 10.030 verkochte auto’s is het eerste kwartaal van 2015 zelfs het beste ooit. Een stijging van 55 procent ten opzichte van 2014.

de wereld waarvoor Musk overigens ook huiverig is.

U sprak recentelijk over uw angst voor kunstmatige intelligentie. En dan geeft u patenten vrij waarvan mogelijke innovaties indirect wellicht bedreigend kunnen zijn.

“Haha, ik denk niet dat we een HAL 9000 (uit Stanley Kubrick’s 2001: A Space Odyssey, red.) hebben bij Tesla, maar ik begrijp wat u bedoelt. Computers met een intelligentie die in de toekomst boven het menselijke gaat, zijn een reëel gevaar voor de mensheid. Daarom pleit ik voor toezicht op internationaal niveau. Het kan beginnen met zoiets simpels als een programma dat beslist wat spam is en wat niet. Maar als je zo’n programma zijn gang laat gaan, is het een kwestie van tijd voordat hij beslist of andere dingen ook beter gewist kunnen worden of niet.”

94

Wilt u daarom met SpaceX zo spoedig mogelijk de ruimte in en naar Mars? (grijnst) “Nah, daar heb ik een veel romantischer idee bij. Ten eerste is het voor het overleven van de mensheid nodig om multi-planetair te worden.

Als een soort levensverzekering, zeg maar. Ten tweede is het gewoon een verdomd spannend avontuur. Een reden om ‘s ochtends uit bed te komen.”

Waarom Mars?

“Vooralsnog is dit de enige planeet waar we uiteindelijk een autonome samenleving kunnen vestigen. Ik dacht vroeger dat er na het Apollo-project een maanbasis zou komen en van daaruit missies naar Mars. Niet dus… Dan doe ik het wel zelf. Met SpaceX maken we grote sprongen. We treffen nu voorbereidingen aan een complete raket inclusief landingsvaartuig die we niet alleen kunnen laten opstijgen, maar ook

‘Voor het overleven van de mensheid is het nodig om multi-planetair te worden.

Als levensverzekering, zeg maar’

Zelfrijdend Toen wij Musk spraken in Berlijn vertelde hij over meerdere projecten, zoals wereldwijd internet door een netwerk van satellieten en zijn vermoeden dat zelfrijdende auto’s straks niet meer weg te denken zijn uit het straatbeeld. Zo krijgen de nieuwe Model S’en een auto-pilot met functies waardoor je op de snelweg bijna niets meer hoeft te doen. “Die functionaliteiten zullen alleen maar toenemen.”

Geloof Musk maar als hij dat zegt, want na ons interview wordt duidelijk dat Tesla definitief aan de zelfrijdende auto gaat en dat Musk zelfs verwacht ‘dat wij in het verkeer van de toekomst alleen nog maar passagiers zijn’. Zo ver zelfs dat regeringen ons zullen ‘verbieden om zelf te rijden’, omdat technologische vooruitgang rijden veiliger maakt dan wanneer wij het zelf doen. Een geautomatiseer-

TEMPUS MAGAZINE

Nikola Tesla De naam Tesla Motors is een hommage aan de ServischAmerikaanse uitvinder en elektrotechnicus Nikola Tesla (1856-1943). Hij is één van de grootste ingenieurs aller tijden en de uitvinder van de wisselstroomgenerator. Tesla was alles behalve commercieel ingesteld en heeft nooit optimale winst weten te behalen uit zijn tientallen baanbrekende patenten.

VOORJAAR 2015

weer kunnen laten landen. Dat is nog niet eerder gelukt. En dat heb je nodig, een manier om daar weg te komen op een kostenefficiënte wijze.”

Denkt u ooit zelf op Mars te staan?

“Ik hoop het zo. Dan lacht mijn ‘jongere ik’ zich kapot met al die sci-fi boekjes die ik vroeger las. Ik werk er hard voor en met een beetje mazzel sta ik daar ooit. In een Tesla?

Misschien. Eerst maar zorgen dat onze raketten ook weer terugkomen.”

Richard Branson’s ruimtevaartuig maakte onlangs een dodelijke crash.

“Als je compleet nieuwe grenzen opzoekt, weet je dat het riskant is. Maar anders komen we er nooit. En we gaan allemaal een keer dood…. Als ik de keus heb om dood te gaan aan een vervelende ziekte of in een ruimteschip terwijl ik de grenzen van de mensheid verleg, kies ik voor de tweede optie.”

Circularis Powerful movement – immaculate design

Advies winkelverkoopprijs € 4498,00 Collectie start vanaf € 549,00 �

www.meistersinger.net

o.a. verkrijgbaar bij: Aalsmeer: Sparnaaij Juweliers, Zijdstraat 90 Alkmaar: Marc Lange, Mient 12 Almere: Juwelier Sparnaaij, Stationstraat 51 Amersfoort: van Hell Juweliers, Utrechtsestraat 28 Amsterdam: Juwelier-Horloger Harry Tromp, Rokin 48; QP Exclusieve Horloges, Willemsparkweg 154 (hoek Cornelis Schuytstraat) Apeldoorn: van Hell Juweliers, Hoofdstraat 133 Arnhem: Juwelier Punte, Rijnstraat 33 Barendrecht: Juwelier Ettema, Middenbaan 57-59 Barneveld: Ibink Juwelen, Jan van Schaffelaarstraat 30 Breda: Pertijs Juwelier, Parkstraat 12-14 Bussum: Juwelier Geerling, Wilhelminaplantsoen 1 Culemborg: Bouman Juwelen, Markt 43 Delft: Van Loenen Horlogerie, Markt 63 Den Haag: Juwelier Christianne Dings, Frederik Hendriklaan 115; Juwelier van Willegen, Hoogstraat 15 Doetinchem: Juwelier Kopmels, Boliestraat 56 Enschede: Koelink Juwelier, Haverstraatpassage 32-34 Eindhoven: Juwelier C. van de Kerkhof , Rechtestraat 38 Ermelo: Wajer Juwelier Hans van Sloten, Stationstraat 81A Goes: Fabery de Jonge, Lange Kerkstraat 30 Groningen: Juwelier De Schatkamer, Stoeldraaierstraat 3 Haarlem: F.J. Driessen Juweliers, Barteljorisstraat 1 Haren (GN): HA Juweliers, Rijksstraatweg 170 Heerenveen: Popma & Popma Juweliers, Dracht 37 Heerlen: Juwelier Oostwegel, Geleenstraat 55 Helmond: Stockx Juwelier-Diamantair, Ameidestraat 8 Hengelo (Ov.): Kwekkeboom Juweliers, Brinkstraat 8 Laren (NH): René Kahlé Juweliers, Brink 32A Maastricht: Jos Naebers Juwelier, Havenstraat 10 -12 Middelharnis: Juwelier Keuvelaar, Zandpad 32 Mijdrecht: Juwelier van Beek, Dorpsstraat 36 Nijmegen: Juwelier van Baal, Broerstraat 53 Nijverdal: Saffier Juwelier, Grotestraat 115 Oss: Juwelier Marijnissen, Kerkstraat 9 Oudewater: Juwelier Reijersen, Korte Havenstraat 16 Oud-Beijerland: Gentlemen, Oost-Voorstraat 4-6 Rijssen: Saffier Juweliers, Haarstraat 11 Rotterdam: A.P. van Willegen Juwelier, Schiekade 4; Brunott Juweliers, Oude Binnenweg 45 ’s-Hertogenbosch: Ton van Grinsven Juwelier, Hinthammerstraat 50 Schagen: Van Geelen Juweliers, Gedempte Gracht 63 Schoonhoven: Rikkoert Juweliershuys, Haven 1 - 13 Sittard: Juwelier Jan de Wever, Brandstraat 3 Spijkenisse: Atelier Ed Nobel, Oranjelaan 26 Utrecht: Punte Juwelier Horloger, Choorstraat 34-36 Venlo: Nellissen Juwelen, Markt 4 (naast stadhuis) Vianen: ’t Juweliershuis Reijersen-van Buuren, Voorstraat 15 Voorschoten: Juwelier van Dam, Schoolstraat 89-91 Winterswijk: Milikan Juwelier, Wooldstraat 22 Zoetermeer: Juwelier van Koningsbruggen, Promenadeplein 104 Zwolle: Juwelier Geerink, Diezerstraat 104 Agent: Time Company, info@timecompany.nl Tel. +31 570 514200

KUNST EN KOKEN RIJKS

TEMPUS MAGAZINE

Rijks reikt naar de sterren Door Ivo Weyel >>

Joris Bijdendijk.

Het is druk in Rijks®, het restaurant van het Rijksmuseum.

Ook al is het in between meals (drie uur), het is een komen en gaan van gasten. Zakenmannen in pak sluiten een deal (of drinken ze altijd champagne tijdens een doordeweekse werklunch?), een tafel grijsgepermanente dames – vers van de Late Rembrandt-expositie gezien de stapel tentoonstellingscatalogi op tafel – zit aan de wentelteefjes (suikerbrood, gezouten karamel, nootmuskaatijs), een jong stel (korte mouwen, verliefde blik) bestelt Zeeuwse platte oesters.

Joris Bijdendijk (30), chef van Rijks® (zoals altijd gekleed in een hagelwitte

96

koksbuis, hoe houdt hij die toch altijd zo smetteloos?) begroet me hartelijk.

We nemen plaats aan een van de weinige lege tafeltjes. Hij water, ik wijn. Het restaurant is nog geen half jaar open, en vanaf het prille begin al een hit. Vol, vol, vol, lunch en diner. “Daar hebben we erg mee geboft”, zegt de immer bescheiden Bijdendijk. Alsof hij daar zelf niet het leeuwendeel aan heeft bijgedragen.

In 2013 kreeg hij zijn eerste Michelinster, toen hij nog kookte in restaurant Bridges van het Sofitel Legend The Grand hotel. Toch besloot hij een jaar later te verkassen naar Rijks®. “Die kans kon ik niet voorbij laten gaan; een nieuw restaurant beginnen in het Rijksmuseum is natuurlijk uniek. De hele wereld komt hier naartoe.”

Wereldwijd fenomeen De Vermaat Groep is niet de enige met ervaring in museumrestaurants (ze baten tevens dat van het Nationaal Militair Museum in Soest en van het Mauritshuis in Den Haag uit). Het is de laatste tijd wereldwijd een fenomeen geworden, ver verwijderd van de museumkantines van weleer, waar je schuivend met je dienblad langs de uitgestalde, voorverpakte salades en sandwiches drentelde. Museumrestaurants (of beter: restaurants in musea) zijn hoogwaardige eetgelegenheden geworden, niet zelden gelauwerd met een ster, zoals ook de eerste Michelinster voor Rijks® echt niet lang op zich zal laten wachten. Hieronder een paar van de beste ter wereld.

VOORJAAR 2015

THE MODERN New York themodernnyc.com

Chef Danny Mayers was een van de eerste die van een museumrestaurant een sterrentent maakten. Eten met uitzicht over de beeldentuin.

KUNST EN KOKEN RIJKS

TEMPUS MAGAZINE

niet aan. Er ligt geen linnen op tafel, we schenken niet voortdurend de wijn bij uit een fles die buiten bereik van de gasten staat, maar zetten die gewoon op tafel. Vooropstaand blijft natuurlijk de kwaliteit van de keuken, met absolute topgerechten, maar vanaf het begin stond vast dat we een ongedwongen sfeer wilden in het restaurant, laagdrempelig, waar alles en iedereen welkom is, met toegankelijke prijzen.

Met 120 couverts, plus een terras met plek voor nog eens 110, is Rijks® groot.

Nou niet direct de hoeveelheden om een sterrentent van te maken, want zijn die niet altijd klein en exclusief?

“Niet meer”, zegt Bijdendijk, terwijl hij uit zijn ooghoeken de open keuken in de gaten houdt. “Het hele idee van culinair hoogstaande restaurants, is de laatste tijd duidelijk veranderd. Veel mensen denken daarbij nog steeds aan formele toestanden, met knippende obers, fluistergesprekken en gecompliceerde gerechten. Daar doen wij

En trouwens, het verkrijgen van een ster is helemaal niet onze opzet. Als die komt is het natuurlijk geweldig, maar het is niet ons uitgangspunt.”

Ik sla de kaart open en zie een gemiddelde prijs van zo’n vijftien euro per gerecht. Een halve kreeft, gepocheerd in el Andalousieboter, >>

97

CAFÉ BRAZ

NERUA

’T ZILTE

WERELDMUSEUM

Een klein museum in een klein Frans stadje bij Montpellier. Maar de keuken is groots, met chef Michel Bras (drie sterren) als supervisor.

Jeff Koons’ gigantische bloemenhond staat voor dit legendarische museum van Frank Gehry. Koons’ slogan slaat op zowel het restaurant (1 ster) als op de kunst: ‘Art is in the mind of the one who eats it’.

Prachtige vergezichten vanuit het tweesterrenrestaurant op de negende verdieping van dit museum voor maritieme zaken.

Meteen met de lift naar boven is het devies.

Informele keuken (1 ster) in een ietwat formele setting, met chef Wim Severein aan het kookroer. Het museum zelf heeft regelmatig verrassende en spectaculaire exposities.

Rodez cafebras.fr

Bilbao nerua.com

Antwerpen tzilte.be

VOORJAAR 2015

Rotterdam wereldmuseum.nl

KUNST EN KOKEN RIJKS

TEMPUS MAGAZINE

met kokosbisque, wilde spinazie en crosnes (kleine knolgroenten die eruit zien als mini-Michelinmannetjes) is met € 19,- ook niet eetlustremmend.

De Rijkstafel (vijf gangen) kost € 52,50.

“Het is een misvatting dat grote restaurants geen topkwaliteit kunnen bieden”, zegt Loek Beeren, General Manager van Rijks® en werkzaam bij de Vermaat Groep, een onderneming die allerhande horecaconcepten uit-

baat in en voor bedrijven, ziekenhuizen en culturele instellingen (waaronder dus Rijks®). “Het is alleen een kwestie van anders organiseren.”

Zo moet er veel meer worden voorbereid, zodat op het laatste moment alleen nog maar een paar handelingen hoeven te worden verricht. Ook heeft de grote open keuken twee toegangen, met twee ploegen die er simultaan op toezien dat alles goed verloopt. Bijdendijk: “Ik ben niet de enige die de gerechten controleert voor ze worden opgediend, dat doen voor een deel ook de andere chefs.” Er werken er maar liefst negen, naast vijftien man en vrouw in de bediening, twee welkomsthostesses (een soort equivalent van het Koninklijke Comité van in- en uitgeleide) en twee in het management.

98

gen. We zijn daar niet 100% streng in, want soms zijn buitenlandse ingrediënten gewoon beter, of komen ze niet in ons land voor. Dan kiezen we voor buitenlands, want in alles staat de kwaliteit voorop. Leuk is wel met dit concept dat je mensen nieuwe combinaties kunt laten proberen. Bij kaas serveren we bijvoorbeeld typisch vaderlandse bessenjenever als optie, iets heel anders dan de port die men gewend is. Weg van de gebaande wegen, nieuwe ideeën. Je ziet mensen eerst fronsen, maar als ze het eenmaal ge-

‘We willen geen ‘hip & trendy’ gelegenheid zijn. Die zijn vaak maar een kort leven beschoren. We are here to stay’ probeerd hebben gaan er veel overstag. Ook kan een mooi glas bier bij een bepaald gerecht, in plaats van wijn, verrassend goed zijn.”

Culinair Nederland

Kunst en eten

Bijdendijk: “We willen met Rijks® culinair Nederland op de kaart zetten, en daarmee bedoel ik Nederlandse ingrediënten, of Nederlandse invloeden.

De collectie van het Rijksmuseum gaat immers ook over Nederlandse kunst, gelardeerd met buitenlandse invloeden. Dat zetten wij door in de kaart; dus zo veel mogelijk Hollandse groente, vlees, vis, kaas, gedestilleerd, met Hollandse kruiden en bereidin-

Een andere opvallende combinatie – of eigenlijk: juist de afwezigheid daarvan – is die van kunst en eten in een museum. Bijdendijk: “Dat is denk ik wel de meest gestelde vraag van de gasten, waarom er geen kunst aan de muren hangt. Men verwacht dat hier.” Maar interieurarchitect Paul Linse, heeft dat – in overleg met Bijdendijk en Wim Pijbes, directeur van het Rijksmuseum – juist niet geVOORJAAR 2015

daan. “Met wat hier in het museum hangt valt niet te concurreren. Echte museumstukken zijn niet haalbaar vanwege de beveiliging die daarbij nodig is, en met mindere kwaliteit kunnen we in dit mekka van de kunsten natuurlijk niet op de proppen komen.” Vandaar lege wanden in Rijks®, in een verder zeer ingetogen en chic gehouden interieur, waar het eten en de gasten de hoofdrol spelen en niet – zoals bij veel trendy restaurantinterieurs – het decor allesoverheersend is. “We willen geen ‘hip & trendy’ gelegenheid zijn. Die zijn vaak maar een kort leven beschoren.

We are here to stay.”

Tijd voor maatwerk Interhiva laat zien hoe perfect een zwembad zijn kan.

Door gebruik te maken van het unieke Polystone is elk zwembad volledig op maat te maken. Polystone is een hoogwaardige kunststof die gelast kan worden.

Dat maakt elke vorm mogelijk, maar ook het integreren van trappen, overloopgoten, roldekberging en zelfs

de ruimte voor de technische installatie. Het bijzondere materiaal is zeer sterk, vormvast, kleurecht, antibacterieel en bestand tegen UV en chemicaliĂŤn. Laat uw dromen werkelijkheid worden en ontdek hoe Interhiva u daarbij kan helpen. Wij laten we u graag alle mogelijkheden zien!

Hanzeweg 17- 3771 NG Barneveld - T 0342-427042 - E info@interhiva.nl - www.interhiva.nl

REPORTAGE GEUREN

TEMPUS MAGAZINE

Profumeria di Santa Maria Novella: geurende geschiedenis Door Yvo van Regteren Altena >>

Acqua di Colonia, een klassieker uit het parfumhuis van Santa Maria Novella.

100

In een wereld die wordt gedomineerd door geuren waarvan de synthetische agressie eerder leidt tot een overhaast afscheid dan een onstuimige omhelzing zijn de creaties van de Profumeria di Santa Maria Novella een laatste houvast.

Het tijdperk dat een parfumeur in serene rust op een nieuwe geur kon broeden is voorbij. Neem de in 1996 op 91-jarige leeftijd overleden parfumeur Edmond Roudnitska die grootse geuren maakte als Eau Sauvage van Christian Dior, Eau d’Hermès van VOORJAAR 2015

De verkoopruimte Sala Vendita.

REPORTAGE GEUREN

TEMPUS MAGAZINE

Hermès en Femme van Rochas. In de zeventig jaar dat hij als parfumeur werkzaam was, heeft hij nog geen twintig geuren gemaakt. Modehuis Dior die eind jaren vijftig Roudnitska vroeg voor de creatie van een mannengeur moest zeven jaar wachten voordat hij in 1966 zijn inmiddels klassiek geworden en nog altijd geproduceerde mannengeur Eau Sauvage kwam aanbieden.

Brut Veel neuzen met liefde voor het vak hebben de parfumkunst zien verworden tot een door marketingmannen gedicteerde en met consumententesten overladen industrie. Die ontwikkeling heeft zich in een relatief korte periode voltrokken. Zo was er voor de Tweede Wereldoorlog in Amerika nog maar nauwelijks sprake van een parfumindustrie, terwijl daar tegenwoordig letterlijk wekelijks miljoenen kostende nieuwe geurlanceringen plaatsvinden.

Van de eerste werkelijke mannengeurenexplosie in de Verenigde Staten is sprake als in 1964 FabergĂŠ zijn knetterheftige geur Brut lanceert.

Deze provocerende geur betekende een volledige breuk met het elitaire, gedistingeerde geurgebruik van een

Directeur Eugenio Alphandery van Santa Maria Novella.

101 eau de cologne voor de pakkendragende klasse. Brut is de eerste geur die niet meer mikt op de heer, maar op de man. De naam illustreert de bedoeling van de maker: een uitdagende brutale geur, die spoedig naar Europa zou komen overwaaien.

Belangstelling In Europa krijgt de mannenparfumerie midden jaren zestig, met dank >> VOORJAAR 2015

REPORTAGE GEUREN

aan Eau Sauvage, een stevige impuls.

De creatie met onder meer bergamot en citrus is de grondslag geweest voor een belangrijke ontwikkeling in de parfumerie en heeft een omvangrijk nageslacht voortgebracht. Tot dan toe was er een beperkte belangstelling voor geuren als Chypre, het lavendelrijke en nog altijd verkrijgbare Caron pour un Homme en de mint-achtige geur Green Water van Jacques Fath.

Met de dagen van Roudnitska hebben de ontwikkelingen van de afgelopen decennia weinig te maken. Ook de manier van werken is de afgelopen jaren sterk veranderd. Daar waar Roudnitska volgens zijn nog altijd in het ouderlijk huis levende zoon Michel ter inspiratie lange wandelingen ondernam door zijn eigen bloementuin, werden in de jaren tachtig en negentig de zaken totaal anders, grootser en internationaler aangepakt. Het zou de opstap worden tot een stroom lanceringen voor zowel vrouwen als mannen. Het romantische leven in de heuvels nabij Grasse van lang piekerende parfumeurs zoals Roudnitska, maakte voorgoed plaats voor in witte jassen gestoken mannen in laboratoria, actief in grote wereldsteden bij een van de grote geur- en smaakstoffenproducenten.

102 Michel Roudnitska (links) en auteur Yvo van Regteren Altena.

Neem de New Yorkse parfumeur Carlos Benaïm van IFF. Voor de creatie van de fris-aromatische ‘fougère’ geur Eternity for Men uit 1990 van Calvin Klein kreeg hij twee foto’s van de fotograaf Bruce Weber onder zijn neus geduwd. Die foto’s, één van een strand, de andere van een vader die zijn zoontje tegen zich aandrukt, waren zijn verplichte inspiratiebron. Beide foto’s werden getypeerd met één woord,

De verkoopruimte Sala Vendita.

VOORJAAR 2015

TEMPUS MAGAZINE

REPORTAGE GEUREN

Producten van Profumeria di Santa Maria Novella.

respectievelijk ‘wow’ en ‘nuzzle’: een blije kreet en een gevoel van geborgenheid. Benaïm kreeg een paar weken de tijd om met een aantal voorstellen te komen. Hij zal met weemoed hebben teruggedacht aan de dagen van Roudnitska, al werd Eternity in zowel Amerika als Europa een groot succes.

Niche-parfums In reguliere parfumerieën drukken tegenwoordig nieuwe lanceringen de reeds bestaande creaties van de schappen. Een ontwikkeling die past in een wereld met een permanente hang naar nieuw en nét weer even anders.

Met die massale productie van voortdurend nieuwe geuren kon een tegenbeweging niet uitblijven. Naast de grote parfumerieketens heeft er zich in een relatief korte tijd een tegenstroom

TEMPUS MAGAZINE

De groene Sala Verde.

Profumeria di Santa Maria Novella is nog een van de weinige authentiek opererende parfumhuizen ontwikkeld van de zogenaamde nicheparfums. Het zijn merken die nimmer figureren in paginagrote advertentiecampagnes van modebladen of tvreclames. Ze zijn vaak ook niet verbonden aan een klinkende naam uit de mode-industrie, maar het product van een kleinschalige nering of de dadendrang van een enthousiasteling.

In veel grote steden zijn er inmiddels tal van winkels waar de nicheparfumerie inmiddels zo gevierd is dat ook daar het gevecht om een plaats in het schap is losgebarsten.

VOORJAAR 2015

103

Met dank aan de exclusiviteit die merken verlangen, is er wel een gunstiger verdeling. Zo heeft de zeer welvoorziene niche-keten Skin Cosmetics een heel ander aanbod dan een Haagse specialist als Celeste Parfums of Lianne Tio Parfums in Rotterdam. Tio zette haar zinnen vanaf het begin van haar niche-ambities op de geuren van het Toscaanse parfumhuis Officina Profumo-Farmaceutica di Santa Maria Novella. Een slimme keuze want het is nog een van de weinige authentiek opere>> rende parfumhuizen.

REPORTAGE GEUREN

In 2012 vierde de in Florence gevestigde Officina Profumo - Farmaceutica di Santa Maria Novella, zoals de officiële naam luidt, zijn vierhonderdjarig bestaan. Het oudste gedeelte van de Farmacia stamt uit de tijd dat de Dominicaner monniken zich vestigden in Florence en gaat zelfs terug naar het jaar 1221. De officiële oprichting vond plaats in 1612 op voorstel van de groothertog van Toscane. Daarmee behoort de winkel tot een van de oudste farmaciegebouwen ter wereld en is dit historisch, kunstzinnig en ambachtelijk erfgoed voor altijd onlosmakelijk met Florence verbonden.

Bezoekers worden er overvallen door een bijzondere sensatie. Bij binnenkomst heb je geen moment het idee een winkel te betreden, maar eerder een museum dat rijk is aan goed geconserveerde fresco’s, kunstschatten en antiek meubilair.

Temidden van oude apothekersinstrumenten en hoge kasten staan de vele verzorgings-

Hier koopt Hannibal Lecter zijn amandelzeepjes.

104

De entree van Profumeria di Santa Maria Novella.

zijn grootgebracht. Ook andere producten op basis van ingrediënten uit de omgeving, zoals kruidenbitters, azijn en honing, figureren in het aanbod. Ondanks de milde expansiedrift van de huidige eigenaar Eugenio Alphandery zie je dat er op de productielocatie iets buiten het centrum nog vele handen aan te pas komen om de zeepjes, geurkaarsen en talloze heilzame smeersels in genummerde doosjes te verpakken en naar zulke exotische oorden te verzenden als Japan, Hongkong en de Verenigde Staten.

Eugenio Alphandery voelt zich als eigenaar van de winkel een soort

Als reiziger kun je letterlijk in de voetsporen treden van Catharina de’ Medici die in haar tijd al gebruikmaakte van de diverse producten

producten, parfums en een breed aanbod smakelijk ruikende artikelen uitgestald. Sinds het bestaan van Santa Maria Novella vindt de productie nog altijd plaats in het moederklooster in Florence. Er is een beperkte, gecontroleerde productie op de originele locatie met als prettige gedachte dat alle verwerkte kruiden en bloemen biodynamisch en dus zonder verdelgers

TEMPUS MAGAZINE

schatbewaarder. Hij voert pas dan een verandering of vernieuwing door, als hij zeker weet dat het geen inbreuk gaat maken op zijn filosofie om het erfgoed te koesteren. De afgelopen jaren werden wat logistieke vernieuwingen doorgevoerd en er kwam onlangs nog een ruimte bij, grenzend aan de kloostertuin, voor een perfecte koffie.

VOORJAAR 2015

Alphandery is ook sterk vervlochten met zijn ingrediënten en het jagen op de hoogste kwaliteit. Zo vertelt hij over de verschillen in kwaliteit bergamot, waarvan die uit Calabrië als de beste geldt. Voor een liter bergamot-olie zijn ruim 1500 kilo vruchten nodig. Andere natuurlijke bestanddelen zijn de meiroos, vanille en de krachtig ruikende en prijzige iris-wortel van vele duizenden euro’s per kilo. In Toscane groeit de eerste kwaliteit; deze moet drie jaar drogen voordat hij kan worden verwerkt.

Hannibal Lecter Als reiziger kun je letterlijk in de voetsporen treden van Catharina de’ Medici die in haar tijd al gebruikmaakte van de diverse producten. Nog altijd zijn de geuren en smeersels die haar konden bekoren voorhanden. Ook minder onkreukbare burgers vielen voor de producten van het huis. Zo vormt de winkel ook het decor en de rode draad van de film Hannibal. De seriemoordenaar koopt er voor zijn favoriete FBI-agente Clarice Starling de onweerstaanbare Sapone di Mandorla. Delicaat geurende amandelzeepjes die uitermate geschikt zijn voor de droge huid... Niet alleen een te prijzen keuze van dr. Lecter, maar meteen ook een sluitend bewijs dat seriemoordenaars gezegend kunnen zijn met een uitstekend ontwikkeld smaak- en reukgevoel.

FIRST WATCHES AND JEWELRY CONCEPT STORE IN THE WORLD • PARKSTRAAT 12-14 BREDA • +31 (0)76 - 514 14 16

VAN INVESTEREN IN STENEN WORD JE ALTIJD BETER. HOUSE OF PERTIJS .COM

AUDEMARS PIGUET | BAUME ET MERCIER | BREITLING | CARTIER | CHOPARD | CHRISTIAAN VAN DE KLAAUW | IWC | JAEGER LECOULTRE | MEISTERSINGER | OMEGA | PERRELET | TAG HEUER

TEMPUS MAGAZINE

Adverteerdersindex

Colofon

Audemars Piguet Bagijn bv Tel: +31 (0)20 470 08 91

Panerai Groupe Richemont Tel: +31 (0)20 342 86 66

Tempus is een uitgave van de FD Mediagroep

Bell & Ross www.bellross.com

Parmigiani Fleurier www.parmigiani.ch

Bonebakker Juwelier Tel: +31 (0)20 673 75 77

Patek Philippe www.patek.com

BRON Juwelen www.bronjewelry.com

House Of Pertijs Tel: +31 (0)76 514 14 16

Cartier Cartier International Tel: +31 (0)20 342 96 66

Raymond Weil S. Weisz Uurwerken Tel: +31 (0)20 679 46 33

Chopard Boutique Amsterdam Tel: +31 (0)20 305 36 60

Rolex Schaap & Citroen Tel: +31 (0)20 346 34 00

Chris Sommer Tel: +31 (0)184 65 13 43

Tissot The Swatch Group Tel: +31 (0)40 219 99 38

Christiaan van der Klaauw Tel: +31 (0)513 62 49 06

Commercieel Directeur Tijmen Bos Hoofdredacteur Mischa van de Woestijne, MI7 Media Intelligence mischa@mi7.nl Redactie Melinda Braaksma (tekst en eindredactie), Wijnand van den Brink, Jorrit Niels, Yvo van Regteren Altena, Ivo Weyel, Mischa van de Woestijne Conceptontwikkeling Jappe Croon, Knook BV info@knookbv.nl Art direction Antoine Hamers, Wolk Ontwerp info@wolkontwerp.nl Sales Will Cramer Sales Manager will.cramer@fdmediagroep.nl Tel: +31 (0)20 592 86 08 Bob Huysmans International Sales Manager bob.huysmans@fdmediagroep.nl Tel: +31 (0)6 53 316 801

Edox S. Weisz Uurwerken Tel: +31 (0)20 679 46 33

Jeroen Oeges Account Manager jeroen.oeges@fdmediagroep.nl Tel: +31 (0)20 592 88 52

Frédérique Constant IBB Tel: +31 (0)20 342 80 80

Order en Traffic Joep Roël joep.roel@fdmediagroep.nl Tel: +31 (0)20 592 85 65

HYT Bagijn bv Tel: +31 (0)20 470 08 91

106

Drukwerk Habo Dacosta

Interhiva Tel: +31 (0)342 42 70 42

Op de cover van Tempus: detail van het uurwerk uit de HYT H1

IWC Groupe Richemont Tel: +31 (0)20 342 86 66 Jaeger-LeCoultre Groupe Richemont Tel: +31 (0)20 342 86 66 MeisterSinger Time Company Tel: +31 (0)570 51 42 00

De redactie heeft haar best gedaan om alle rechthebbenden van de in dit magazine geplaatste foto’s te achterhalen. Mocht het zo zijn dat u als rechthebbende(n) alsnog niet benaderd bent, dan kunt u hiervoor contact opnemen met de redactie.

Oris Benelux Tel: +31 (0)6 53 95 33 92 VOORJAAR 2015

POWERED BY SOLAR ENERGY T I S S OT T-TO U C H E X P E RT S O L AR . TAC T IL E WAT C H P OW E R E D BY S O L A R E N E R G Y, O F F E R I N G 2 0 F U N C T I O N S I N C L U D I N G W E AT H E R F O R E C A S T, A LT I M ET E R A N D CO M PASS. I N NOVATO RS BY T R A D I TI O N .

T I SSOTSH O P.CO M

CALIBRE DE CARTIER DIVER MANUFACTURE MOVEMENT 1904 MC WATER-REsIsTAnT To 300 mETREs, ThE CALIBRE DE CARTIER DIVER WATCh Is An AuThEnTIC DIVIng WATCh. FITTED WITh ThE 1904 mC moVEmEnT, IT ComBInEs ThE hIgh TEChnICAL REquIREmEnTs oF ThE Iso 6425: 1996 sTAnDARD WITh ThE AssERTIVE AEsThETICs oF ThE CALIBRE DE CARTIER WATCh. EsTABLIshED In 1847, CARTIER CREATEs ExCEpTIonAL WATChEs ThAT ComBInE DARIng DEsIgn AnD WATChmAkIng sAVoIR-FAIRE.

Explore and shop www.cartier.com - (020) 719 2455