Gjorx odtdtopd by ΜΙΧΑΛΗΣ ΑΠΟΣΤΟΛΟΠΟΥΛΟΣ

Τοπικό Σχέδιο Διαχείρισης ΣτερεώνΑποβλήτων

ΔΗΜΟΣ ΜΑΡΑΘΩΝΑ

ΙΟΥΝΙΟΣ 2015

Υφιστάμενη κατάσταση Η σημερινή διαχείριση στερεών αποβλήτων στο Δήμο Μαραθώνα χαρακτηρίζεται από:  Σχεδόν πλήρη έλλειψη ανακύκλωσης  Υψηλό κόστος για πενιχρά αποτελέσματα  Παραβίαση της εθνικής και κοινοτικής νομοθεσίας  Απώλεια εσόδων για το Δήμο

Με το σημερινό επίπεδο της διαχείρισης των απορριμμάτων, ο Δήμος Μαραθώνα όχι μόνο απειλείται με πρόστιμα αλλά και εμποδίζεται να ξεδιπλώσει κάθε είδους αναπτυξιακή προσπάθεια που προϋποθέτει καθαρό περιβάλλον Ο Δήμος Μαραθώνα έχει έκταση 226,55 km² και ο πληθυσμός του σύμφωνα με την απογραφή του 2011 ανάγεται στους 33.423 (πυκνότητα πληθυσμού 150,05 κάτοικοι / km²). Κατά την περίοδο 15/5 -15/9, ο Δήμος σχεδόν τριπλασιάζει τον πληθυσμό, σε μεσοσταθμική βάση, λόγω του ότι αποτελεί βασικό προορισμό καλοκαιρινών εξορμήσεων και τόπο εξοχής για χιλιάδες οικογένειες του λεκανοπεδίου της Αττικής. Για τους υπολογισμούς του παρόντος σχεδίου, εκτιμάται ότι στο τετράμηνο αυτό ο πληθυσμός φτάνει τους 90,000 κατοίκους.

Ποσότητες απορριμμάτων Η ετήσια παραγωγή στερεών αποβλήτων για το 2014 υπολογίζεται σε περίπου 24.500 τόνους. Η ποσότητα αυτή περιλαμβάνει και περίπου 7.400 τόνους πράσινα απόβλητα (από κλαδέματα κλπ) εντός των οποίων εμπεριέχονται και αδρανή, ογκώδη κλπ, γεγονός που καθιστά εξαιρετικά δύσκολη την αξιοποίηση της βιομάζας που περιέχουν. Οι ετήσιες ποσότητες των απορριμμάτων βαίνουν μειούμενες λόγω της οικονομικής κρίσης και όπως φαίνεται στα διαγράμματα που ακολουθούν εμφανίζουν μείωση της τάξης του 10% σε σχέση με αυτές του 2011, παρά το γεγονός ότι μετά το 2012 εντοπίζεται μια ελαφρά αυξητική τάση της τάξης του 1% ετησίως.

ΙΟΥΝΙΟΣ 2015

Πρακτικά τα στερεά απόβλητα που παράγονται αποτελούνται από 1/3 πράσινα, 1/3 ανακυκλώσιμα και 1/3 οργανικό κλάσμα. Με τέτοια σύσταση, η δραστική αύξηση της ανακύκλωσης είναι όχι απλά αναγκαία αλλά επιβεβλημένη! Η εξέλιξη των ποσοτήτων των στερεών αποβλήτων του Δήμου παρουσιάζονται στο επόμενο διάγραμμα.

Σύσταση αποβλήτων Η εκτιμώμενη σύσταση των στερεών αποβλήτων παρουσιάζεται στο διάγραμμα που ακολουθεί.

Τέρμα στους ΧΑΔΑ Η περιοχή μας έκανε μεγάλο αγώνα για να κλείσουν οι χωματερές που μολύνουν το περιβάλλον και βάζουν σε κίνδυνο τη δημόσια υγεία – δεσμευόμαστε ότι δεν θα ξανανοίξουν ποτέ!

ΙΟΥΝΙΟΣ 2015

Εποχικότητα Λόγω της θερινής αύξησης του πληθυσμού, το 44% των απορριμμάτων παράγεται κατά το τεράμηνο 15/5-15/9 και το 56% κατά τους υπόλοιπους οκτώ μήνες. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να υπάρχουν τελείως διαφορετικές ποσότητες ανά ημέρα (όπως φαίνεται στο επόμενο διάγραμμα) και επομένως διαφορετικός σχεδιασμός της αποκομιδής, η οποία καθίστατι πολύ πιο δύσκολη κατά τη θερινή περίοδο.

Πρακτικές διαχείρισης Σχεδόν το 97% των παραγόμενων ΑΣΑ οδηγείται προς ταφή στο ΧΥΤΑ Φυλής. Η ποσότητα που συλλέγεται στον μπλε κάδο (ανακύκλωση) ανέρχεται μόλις στο 3,2% (δείκτης εκτροπής) ενώ η ποσότητα που ανακτάται ανέρχεται μόλις στο 1,9% της παραγόμενης (δείκτης ανάκτησης). Η μεγάλη ποσότητα του ρεύματος των πράσινων αποβλήτων δημιουργεί τόσο οικονομικές όσο και περιβαλλοντικές και κοινωνικές επιπτώσεις.Από οικονομικής άποψης η διαχείριση είναι ιδιαίτερα δαπανηρή για το Δήμο εφόσον οι συλλεγόμενες ποσότητες οδηγούνται στο ΧΥΤΑ για ταφή. Οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις αφορούν κυρίως την αισθητική ρύπανση και αλλοίωση του τοπίου, διότι υπάρχουν διάσπαρτες εστίες προσωρινής απόθεσης, αλλοιώνοντας κατ’ αυτό τον τρόπο την αισθητική του Δήμου. Η υποβάθμιση του τοπίου που προκαλείται έχει ως αποτέλεσμα τη δυσαρέσκεια των πολιτών του Δήμου. Όσον αφορά τα υπόλοιπα ρεύματα στερεών αποβλήτων (όπως είναι τα ΑΗΗΕ, ΑΕΚΚ, συσσωρευτές, μπαταρίες, ελαστικά κλπ) δεν εφαρμόζεται κάποιο ξεχωριστό σχέδιο διαχείρισης καθώς ο Δήμος δεν έχει ενεργές συμβάσεις με συστήματα εναλλακτικής διαχείρισης. Τα

συγκεκριμένα ρεύματα αποβλήτων συλλέγονται από το Δήμο είτε μαζί με το ρεύμα των σύμμεικτων αποβλήτων (μπαταρίες) είτε μαζί με τα ογκώδη – πράσινα (μπάζα, έπιπλα κπλ) και η τελική διάθεση γίνεται στο ΧΥΤΑ Φυλής. Δεν υπάρχουν στοιχεία που να αφορούν τις ποσότητες του συγκεκριμένου ρεύματος. Υποδομές Στην περιοχή εντοπίζονται δύο ανενεργοί ΧΑΔΑ, ένας ΣΜΑ που χρειάζεται αδειοδότηση και εξυπηρετεί σήμερα τις ανάγκες μεταφόρτωσης του Δήμου και έχει ολοκληρωθεί η κατασκευή του ΧΥΤΑ Γραμματικού που έχει προκαλέσει πολλές και σημαντικές αντιδράσεις. Ειδικότερα σε σχέση με το ΧΥΤΑ Γραμματικού, ο Δήμος έχει επανειλημμένα και ομόφωνα αποφασίσει ότι δεν αποδέχεται τη λειτουργία του ως ΧΥΤΑ ή ΧΥΤΥ και ότι επιδίωξή του είναι να βρεθεί τρόπος αξιοποίησης της περιοχής για άλλες χρήσεις. Στα πλαίσια αυτά, το επόμενο θα εκπονηθεί σχετικό σχέδιο αξιοποίησης του χώρου. Σε κάθε περίπτωση, ο εν λόγω χώρος δεν μπορεί να έχει κανέναν ρόλο στο τοπικό σχέδιο διαχείρισης των στερεών αποβλήτων. Κόστος διαχείρισης Το κόστος διαχείρισης παρουσιάζεται στη συνέχεια. ΑΝΑ ΕΤΟΣ ΚΟΣΤΟΣ ΑΠΟΚΟΜΙΔΗΣ

3.233.646

ΑΝΑ ΚΑΤΟΙΚΟ

ΑΝΑ ΤΟΝΟ

95,31

131,92

ΚΟΣΤΟΣ ΔΙΑΘΕΣΗΣ

1.462.854

43,12

59,68

ΣΥΝΟΛΟ

4.696.500

138,43

191,60

Σχεδόν 30% του κόστους αφορά στο κόστος διάθεσης – το ποσοστό αυτό είναι εξαιρετικά υψηλό σε σχέση με τις διεθνείς πρακτικές όπου το κόστος διάθεσης, σε παρόμοια δεν ξεπερνά το 15-20% του συνολικού κόστους διαχείρισης. Το κόστος ανά τόνο είναι της τάξης των 190 ευρώ, σε αντιστοιχία με άλλους παρεμφερείς δήμους της Αττικής. Ωστόσο αν σκεφτεί κάποιος ότι συστήματα με ΔσΠ της τάξης των 400 κιλών ανά κάτοικο και έτος, δηλαδη με ανακύκλωση της τάξης του 60%, στοιχίζουν 140-160 ευρώ ανά τόνο, είναι σαφές ότι το κόστος είναι πολύ υψηλό με πολύ φτωχό αποτέλεσμα. Ανά κάτοικο, το κόστος είναι της τάξης των 140 ευρώ ανά έτος. Με τα διεθνή πρότυπα το κόστος δεν πρέπει να ξεπερνά το 0.8-1% του ατομικού εισοδήματος, επομένως αυτό το κόστος είναι ανεκτό μόνο σε εισοδήματα άνω των 14.000 ευρώ/ έτος, που όλο και σπανίζουν πλέον στην Ελλάδα. Το κόστος αυτό είναι μάλλον δυσβάστακτο για τα φτωχότερα στρώματα. πληθυσμού.

ΙΟΥΝΙΟΣ 2015

Ο Μαραθώνας μπορεί και πρέπει να κάνει στροφή προς την ανακύκλωση, την επαναχρησιμοποίηση και τη μείωση των απορριμμάτων. Μαραθώνας: πρώτος δήμος μηδενικών αποβλήτων στην Αττική!

Εναρμόνιση με ευρωπαϊκό και εθνικό δίκαιο Οι σημερινές πρακτικές είναι εκτός του πνεύματος αλλά και του γράμματος του πρόσφατου Εθνικού Σχεεδιασμού Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων που επιβάλλει στροφή στην ανακύκλωση και τη διαλογή στην πηγή, δραστική μείωση ή/και εγκατάλειψη των μεγάλων μονάδων επεξεργασίας και ταφής και έμφαση στην αποκεντρωμένη διαχείριση. Η σημερινή διαχείριση των απορριμμάτων στον Μαραθώνα παραβιάζει συστηματικά το σχετικό θεσμικό πλαίσιο. Πριν από όλα, παραβιάζεται συστηματικά η ιεραχία διαχείρισης των στερεών αποβλήτων της οδηγίας 98/2008, που δίνει απόλυτη προτεραιότητα στη μείωση των αποβλήτων, την επαναχρησιμοποίηση και την ανακύκλωση των υλικών. Επιπλέον, παραβιάζεται η οδηγία 99/31 που επιβάλλει τουλάχιστον την επεξεργασία των υπολειμμάτων πριν την ταφή τους. Τέλος, η σποραδική χρήση των ανενεργών ΧΑΔΑ δημιουργεί κινδύνους επιβολής δυσβάστακτων προστίμων στο Δήμο.

Συμπεράσματα Η σημερινή πρακτική διαχείρισης των απορριμμάτων στο Μαραθώνα είναι εξαιρετικά προβληματική. Η ανακύκλωση είναι της τάξης του 3% και το 97% των απορριμμάτων οδηγούνται στο ΧΥΤΑ Φυλής, με αποτέλεσμα να χάνονται και πιθανά σημαντικά έσοδα για τον Δήμο. Τα πενιχρά αυτά αποτελέσματα επιτυγχάνονται με σχετικά υψηλό κόστος, τόσο για την περιοχή και τα δεδομένα της οικονομικής κρίσης όσο και σε σχέση με περιοχές της Ευρώπης που έχουν υψηλά ποσοστά ανακύκλωσης με κόστη 20-30% χαμηλότερα. Το ελληνικό και κοινοτικό θεσμικό πλαίσιο παραβιάζεται συστηματικά, ενώ τυχόν σποραδική χρήση των ΧΑΔΑ θα φέρει το Δήμο ενώπιον βαρύτατων προστίμων. Η διαχείριση των απορριμμάτων στο Δήμο Μαραθώνα είναι απαραίτητο να τοποθετηθεί σε καινούρια βάση και να εναρμονιστεί με τα σύγχρονα ευρωπαϊκά και επιστημονικά δεδομένα της κυκλικής οικονομίας και των κοινωνιών μηδενικών αποβλήτων.

ΙΟΥΝΙΟΣ 2015

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΟ ΣΧΕΔΙΟ

ΜΑΡΑΘΩΝΑΣ ΔΗΜΟΣ ΜΗΔΕΝΙΚΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ Το όραμα Το όραμα μας είναι να γίνει ο Μαραθώνας ο πρώτος Δήμος Μηδενικών Αποβλήτων στην Αττική και να επιτύχει ποσοστά ανακύκλωσης που θα τον φέρουν στις πρώτες θέσεις της Ευρώπης. Ο Δήμος Μηδενικών Αποβλήτων είναι ένας Δήμος που δεσμεύεται να ενισχύει δράσεις πρόληψης, επαναχρησιμοποίησης και ανακύκλωσης με σκοπό τη συστηματική, μόνιμη σταδιακή μείωση της ποσότητας των αποβλήτων που οδηγούνται για ταφή. Η υλοποίηση της ιδέας των μηδενικών αποβλήτων βασίζεται αφενός στην ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των πολιτών σε θέματα διαχείρισης αποβλήτων και αφετέρου στην ανάπτυξη από το Δήμο, όλων εκείνων των υποδομών που σαν στόχο θα έχουν τη διαρκή μείωση των προς διάθεση αποβλήτων με σταδιακή αύξηση της

επαναχρησιμοποίησης, της ανακύκλωσης και ανάκτησης υλικών (ΔσΠ ανακυκλώσιμων υλικών, βιοαποβλήτων, πράσινα σημεία, κέντρα επαναχρησιμοποίησης). Το όραμα αυτό είναι σε πλήρη εναρμόνιση τόσο με τις απαιτήσεις του πρόσφατου Εθνικού Σχεδιασμού όσο και με τις πλέον επιτυχημένες πρακτικές σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Πρόκειται ουσιαστικά για την υλοποίηση της κυκλικής οικονομίας σε επίπεδο δημοτικής διαχείρισης απορριμμάτων, με παράλληλη δημιουργία σημαντικών περιβαλλοντικών και κοινωνικών ωφελειών (θέσεις εργασίας). Και κάτι πολύ σημαντικό για την περίοδο που διανύουμε: αυτή η σημαντική στροφή προς την ανακύκλωση συνδυάζεται και με σημαντικές μειώσεις στο κόστος διαχείρισης των απορριμμάτων. Βελτιστοποιώντας την αποκομιδή των απορριμμάτων και ανακτώντας πόρους και έσοδα μπορούμε να πετύχουμε υψηλότερα επίπεδα ανακύκλωσης με πραγματικά χαμηλότερο κόστος.

ΙΟΥΝΙΟΣ 2015

Μπορούμε; Ο Μαραθώνας έχει όλες τις προϋποθέσεις να πετύχει τη στροφή προς τα μηδενικά απόβλητα, σε σχετικά σύντομο χρονικό διάστημα και με υψηλές αποδόσεις σε ανάκτηση υλικών. Οι βασικοί λόγοι για αυτό είναι:  Πρόκειται για μια σχετικά αραιοκατοικημένη περιοχή, γεγονός που δίνει τη δυνατότητα εξεύρεσης των απαιτούμενων χώρων για αποκεντωμένη διαχείριση τοπικής κλίμακας (πράσινα σημεία, κέντρο επαναχρησιμοποίησης κλπ).  Ο μόνιμος πληθυσμός είναι σχετικά μικρός ενώ η πλειοψηφία του εποχιακού πληθυσμού είναι οικογένειες με εξοχικά και μόνιμους δεσμούς με την περιοχή. Έχει αποδειχθεί ότι σε τέτοιες περιπτώσεις είναι σχετικά πιο εύκολη η επιτυχία προγραμμάτων μηδενικών αποβλήτων σε σχέση με αστικά κέντρα ή αμιγώς αγροτικές περιοχές.  Ο Μαραθώνας μπορεί να εντάξει το πρόγραμμα μηδενικών αποβλήτων στη γενικότερη προσπάθεια που γίνεται να αναβαθμιστεί και να γίνει σημείο αναφοράς με παγκόσμιο χαρακτήρα, αξιοποιώντας το πλούσιο ιστορικό του απόθεμα και τη φήμη του.  Τέλος, ο δήμος έχει μια έμπειρη υπηρεσία καθαριότητας, με αποδεδειγμένη διάθεση να συνεισφέρει πρακτικά και δυνατότητα να επιλύει τα σύνθετα προβλήματα που θα προκύψουν, ιδιαίτερα στην αρχή του προγράμματος. Τι πρέπει να κάνουμε; Για να μπορέσουμε να υλοποιήσουμε το όραμα του Δήμου μηδενικών αποβλήτων και να απεξαρτηθούμε από τις κεντρικές μονάδες και το χώρο ταφής της Φυλής, πρέπει να υλοποιήσουμε τα ακόλουθα:  Πρόγραμμα Διαλογής στην Πηγή με πολλαπλά ρεύματα  Πρόγραμμα Διαλογής στην Πηγή και μονάδα κομποστοποίησης του oργανικού κλάσματος  Δίκτυο Πράσινων Σημείων  Κέντρο Επαναχρησιμοποίησης  Καμπάνιες συστηματικής ενημέρωσης  Νέο τρόπο χρέωσης  Διοικητική αναδιάρθρωση και εισαγωγή νέων εργαλείων

Χρονική διάρκεια του σχεδίου Η εμπειρία δείχνει ότι ένα σχέδιο μηδενικών αποβλήτων θέλει οπωσδήποτε 5-10 έτη συστηματικής προσπάθειας για να πετύχει. Ωστόσο τα χαρακτηριστικά του Μαραθώνα που προαναφέρθηκαν κάνουν εφικτή την ταχεία αύξηση των επιπέδων της ανακύκλωσης στο βαθμό που ξεκινήσουν άμεσα και με μεθοδικό τρόπο οι προσπάθειες. Το προτεινόμενο σχέδιο φιλοδοξεί να πετύχει τους στόχους του εντός της επόμενης πενταετίας, δηλαδή μέχρι το 2020. Στόχοι Σύμφωνα με τους στόχους της νομοθεσίας (Ν. 4042/2012) για το 2020 απαιτείται να γίνεται 50% κατά βάρος επαναχρησιμοποίηση και ανακύκλωση τουλάχιστον για χαρτί, μέταλλα, πλαστικό και γυαλί και κατ’ ελάχιστον χωριστή συλλογή του 10% του συνολικού βάρους των βιοαποβλήτων. Πέρα των προαναφερθέντων στόχων, ο νέος ΕΣΔΑ θέτει υψηλότερους στόχους σε εθνικό επίπεδο, οι οποίοι ανέρχονται για χαρτί, μέταλλα, πλαστικό και γυαλί στο 65% κατά βάρος και στο 40% του συνολικού βάρους των βιοαποβλήτων. Δεδομένου ότι, το όραμα του Δήμου είναι να γίνει σταδιακά Δήμος μηδενικών αποβλήτων θεωρείται ότι πρέπει να υιοθετηθούν πλήρως οι προτεινόμενοι στόχοι του νέου ΕΣΔΑ. Επιπλέον προτείνεται να υιοθετηθούν τριες ακόμη στόχοι: 



Η ανάκτηση τουλάχιστον του 90% των πράσινων αποβλήτων (κλαδέματα) με στόχο την αξιοποίηση τους Η μείωση των απορριμμάτων που δεν εντάσσονται στα ανακυκλώσιμα, τα οργανικά και τα πράσινα κατά 15% Το υπόλειμμα προς ταφή να είναι μικρότερο από το 40% κ.β. των απορριμμάτων

ΙΟΥΝΙΟΣ 2015

Οι στόχοι του σχεδίου για το 2020 συμπυκνώνονται στα ακόλουθα:  Το υπόλειμμα προς ταφή θα είναι το πολύ 40% των ΑΣΑ  Η ανακύκλωση υλικών με ΔσΠ θα αφορά το 60% των ΑΣΑ  Η μείωση των αποβλήτων θα έχει γίνει κοινωνική πρακτική

Παραγωγή Απορρίμματων ανά κάτοικο και έτος 2020 σύνολο 744 κιλά/έτος (με πράσινα) Άλλα Απόβλητα

Πράσινα Απόβλητα

224

Ανακυκλώσιμα Υλικά

235

Βιοαπόβλητα

225 0

100

200

300

Η ποσοτικοποίηση για το 2020 θα γίνει με: Παραγωγή ανά κάτοικο 744 κιλά/ έτος Συνολική παραγωγή 26.023 τόνους

Παραγόμενα ΑΣΑ (τόνοι) Παραγωγή Ανακυκλώσιμων (τόνοι) Παραγωγή βιοαποβλήτων (τόνοι) Παραγωγή πράσινων αποβλήτων (τόνοι) Παραγωγή Άλλων αποβλήτων (τόνοι) Πληθυσμός

Ποσοτικοποίηση στόχων Με δεδομένο ότι οι στόχοι αναφέρονται στο 2020, είναι απαραίτητο να υπολογιστεί η αναμενόμενη παραγωγή απορριμμάτων. Κάνοντας χρήση των στοιχείων της ΕΣΥΕ από το 2001 έως το 2011 υπολογίζεται η πληθυσμιακή εξέλιξη για το Δήμο Μαραθώνα καθώς επίσης και η εξέλιξης της ειδικής παραγωγής απορριμμάτων από το έτος 2014 για το και έως και το 2020. Ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής του πληθυσμού είναι της τάξης του 0,5% .Για λόγους ασφαλείας εκτιμήθηκε θετικός ρυθμός εξέλιξης και των κατά κεφαλή ποσοτήτων παραγωγής ΑΣΑ για τα επόμενα χρόνια της τάξης του 0,5%. Με τα δεδομένα αυτά, προσδιορίστηκε η παραγωγή απορριμμάτων του επόμενου πίνακα. Στο διπλανό διάγραμμα φαίνεται η αναμενόμενη παραγωγή ανά κάτοικο και έτος το 2020, στις βασικές κατηγορίες υλικών.

2014

2015

2016

2017

2018

2019

2020

24.512

24.757

25.006

25.256

25.509

25.765

26.023

7.746

7.823

7.902

7.981

8.061

8.142

8.223

7.403

7.477

7.552

7.627

7.704

7.781

7.859

7.403

7.477

7.552

7.627

7.704

7.781

7.859

1961

1981

2000

2020

2041

2061

2082

33.927

34.096

34.267

34.438

34.610

34.784

34.957

ΙΟΥΝΙΟΣ 2015

Οι στόχοι για το 2020 και η σύγκριση ανά κάτοικο με το 2014 Ποσότητες (τόνοι) 2020

Βιοαπόβλητα

7.859

Παραγωγή ανά κάτοικο (kg/κατ./έτος) 2020

225

Ανακυκλώσιμα Υλικά

8.223

235

Πράσινα Απόβλητα

7.859

224

Άλλα Απόβλητα

2.082

Προς ταφή Σύνολο

26.023

744

Στόχοι

Εκτροπή του 40% του συνολικού βάρους των βιοαποβλήτων (ΕΣΔΑ). Ανάκτηση 65% κατά βάρος των ΥΣ (χαρτί, πλαστικό, μέταλλο, γυαλί) (ΕΣΔΑ) Εκτροπή 90% του βάρους των πράσινων αποβλήτων πρόταση μελέτης 15% ανάκτηση υλικών από το κλάσμα «άλλα»4 πρόταση μελέτης Υπόλειμμα προς ταφή κάτω του 40%

Ποσοτικοποίηση Στόχων (τόνοι)

Στόχοι ανά κάτοικο (kg/κατ./έτος) επίτευξη στόχων ΕΣΔΑ

Ποσοστό στόχων % κ.β. στο σύνολο των ΑΣΑ

3.144

12%

5.361

153

21%

7.073

202

27%

312

1.2%

10.133

290

38.8%

26.023

744

100%

ΙΟΥΝΙΟΣ 2015

Α. ΥΠΟΔΟΜΕΣ ΚΑΙ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ

1. Πρόγραμμα Διαλογής στην Πηγή με πολλαπλά ρεύματα Η αύξηση του ποσοστού της ανακύκλωσης για χαρτί/χαρτόνι, μέταλλο, πλαστικό και γυαλί κατά 65% κ.β. των ανακυκλώσιμων υλικών, έως το 2020, με παράλληλη διατήρησης σε σχετικά χαμηλό επίπεδο του υπολείμματος απαιτεί ένα συνδυασμό δράσεων και συνοδευτικών ενεργειών. Έτσι απαιτείται:  Ξεχωριστή συλλογή των ανακυκλώσιμων υλικών, σε ειδικούς κάδους ή με συλλογή σάκων πόρτα- πόρτα, σταδιακά σε 3 χωριστά ρεύματα (χαρτί-χαρτόνι, πλαστικό-μέταλλα, γυαλί). Το δίκτυο συλλογής θα πρέπει να επανασχεδιαστεί από το Δήμο, ώστε να ενσωματωθούν τα προγράμματα χωριστής συλλογής των ειδικών ρευμάτων. Η ενσωμάτωση θα επηρεάσει την συχνότητα περισυλλογής των ΑΣΑ και τους παραγόμενους όγκους ανά κάδο. Η τοποθέτηση των κάδων θα πραγματοποιηθεί, βάση προτεραιότητας σε περιοχές που παρουσιάζουν υψηλό πληθυσμό και έντονη τουριστική δραστηριότητα.  Συστηματική ευαισθητοποίηση των πολιτών μέσω εκδηλώσεων και εκστρατιών ενημέρωσης με τη μορφή καμπάνιας σχετικά με την ανακύκλωση.  Δημιουργία Πράσινων Σημείων (ΠΣ). Πρέπει εδώ να σημειωθεί ότι πέρα από τον παραπάνω συνδυασμό δράσεων θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη έμφαση στις συνοδευτικές ενέργειες που προσδιορίζουν την επιτυχία της ανακύκλωσης και πιο συγκεκριμένα:  Στην αποτύπωση της εκτροπής ανά γειτονιά, με σκοπό να βρεθούν οι περιοχές που υστερούν και να εντοπιστούν οι λόγοι υστέρησης.  Σε επιμέρους στόχους για το κάθε ρεύμα, οι οποίοι θα πρέπει να ανασκοπούνται σε ετήσια βάση και να προβαίνει ο Δήμος στις αντίστοιχες διορθωτικές ενέργειες.  Προσαρμογή του προγράμματος ανακύκλωσης στα πραγματικά δεδομένα κάθε περιοχής του Δήμου ως προς: o τον τρόπο συλλογής (πόρτα-πόρτα, μόνιμα ή εποχιακά), o τα μέσα ή/και συχνότητες συλλογής, o τη στοχοθέτηση ανά διαμέρισμα, o την επιμέρους στοχοθεσία για μεγάλους παραγωγούς  Καθιέρωση κινήτρων για τη συμμετοχή στην ανακύκλωση (π.χ. μείωση τελών για ζώνες με μεγάλη ανακύκλωση κλπ) και αντικινήτρων για όσους δεν συμμετέχουν (π.χ. αυξημένα τέλη ανά ζώνη με βάση τα ποσοστά ανακύκλωσης. Σε κάθε περίπτωση απαιτείται η καθιέρωση ενός συστήματος μετρησιμότητας της ανακύκλωσης στην επιθυμητή χωρική ανάλυση, σε επίπεδο δήμο.  Κρίνεται σκόπιμο να εξεταστεί η καθιέρωση ενός συστήματος Πληρώνω Όπως Πετάω (pay as you throw) είτε στο σύνολο του Δήμου είτε επιλεκτικά για τα εστιατόρια, και ξενοδοχεία.  Εξέταση του ενδεχομένου για απευθείας έσοδα του Δήμου από την εμπορία συγκεκριμένων ανακυκλώσιμων, μέσω της δημιουργίας κατάλληλου αποθηκευτικού χώρου - Στα πλαίσια αυτά χρειάζεται να επανεξεταστούν οι όροι της σύμβασης με την ΕΕΑΑ. Τα ποσοτικά στοιχεία παρουσιάζονται στη συνέχεια

ΙΟΥΝΙΟΣ 2015

2. Πρόγραμμα Διαλογής στην Πηγή βιοαποβλήτων Σύμφωνα με το νέο ΕΣΔΑ, κατά την ανάπτυξη των δικτύων χωριστής συλλογής βιοαποβλήτων, η κατ’ ελάχιστον βασική προτεραιότητα θα πρέπει να είναι η διασφάλιση της επίτευξης των στόχων του άρθρου 41 του Ν. 4042/2012 σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο. Στη βάση αυτής της απαίτησης, οι στόχοι για τα βιοαπόβλητα είναι 5% για το 2015, στόχος που δεν έχει επιτευχθεί για το Δήμο και 40% για το 2020. Για την αύξηση του ποσοστού εκτροπής κατά 40% κ.β. των βιοαποβλήτων συνεπώς απαιτείται συλλογή των βιοαποβλήτων στην πηγή (ΔσΠ), μέσω κεντρικής συλλογής και προγράμματος συλλογής πόρτα-πόρτα, καθώς και μέσω προγραμμάτων οικιακής κομποστοποίησης. Για την επιτυχή πραγματοποίηση του στόχου, απαιτείται ένας συνδυασμός δράσεων και πιο συγκεκριμένα:  Τοποθέτηση κάδων βιοαποβλήτων σε οικίες, εμπορικές δραστηριότητες και υπηρεσίες, λαϊκές αγορές, πάρκα και χώρους πρασίνου  Ενημέρωση ιδιοκτητών χώρων αναψυχής (ταβερνών) ή και ξενοδοχείων σχετικά με τη ΔσΠ βιοαποβλήτων Επίσης, προτείνεται η ταυτόχρονη εφαρμογή από το Δήμο, συστήματος χρέωσης «Πληρώνω Όσο Πετάω» με ζύγιση. Οι συλλεγόμενες ποσότητες θα καταγράφονται και στη συνέχεια θα εφαρμόζονται εκπτώσεις είτε στα δημοτικά τέλη καθαριότητας (ως μία ανεξάρτητη κατηγορία) είτε σε άλλες υπηρεσίες που παρέχει ο Δήμος.  Κεντρική συλλογή από οικισμούς που παρουσιάζουν έντονη τουριστική δραστηριότητα  Εφαρμογή πιλοτικού προγράμματος οικιακής κομποστοποίησης με διανομή κάδων και δημιουργία μηχανισμού υποστήριξης και έλεγχο.  Δράσεις ευαισθητοποίησης και ενημέρωσης πολιτών ΔσΠ από Οικίες  Αφορά το διαχωρισμό των αποβλήτων τροφών και τροφίμων (δεν περιλαμβάνονται τα απόβλητα κήπου) που παράγονται σε κάθε σπίτι από τους ίδιους τους κατοίκους. Η συλλογή θα γίνεται σε ειδικά τοποθετημένους κάδους στο δρόμο (πεζοδρόμιο) τους οποίους θα προμηθευτεί ο Δήμος. ΔσΠ από εμπορικές δραστηριότητες  Το συγκεκριμένο πρόγραμμα ΔσΠ θα εστιάζει σε εμπορικές δραστηριότητες και υπηρεσίες όπως ξενοδοχεία, εστιατόρια, μεγάλα καταστήματα λιανικής, σχολεία κλπ. Απαιτείται επίσης καμπάνια ενημέρωσης σε όλους τους χώρους αναψυχής ή και ξενοδοχείων του Δήμου (ταβέρνες) έτσι ώστε να υπάρξει ενεργή συμμετοχή.

Πρόγραμμα οικιακής κομποστοποίησης  Στις περιοχές όπου είναι δυνατό από χωροταξικής άποψης, η οικιακή κομποστοποίηση στηρίζεται στην διανομή κάδων κομποστοποίησης στους ίδιους τους πολίτες και τοποθέτηση τους στον κήπο ή στο μπαλκόνι των κατοικιών.

Τα ποσοτικά στοιχεία παρουσιάζονται στη συνέχεια

ΙΟΥΝΙΟΣ 2015

3. Μονάδα Κομποστοποίησης προδιαλεγμένου οργανικού Η κομποστοποίηση παρέχει τη δυνατότητα διαχείρισης των βιοαποβλήτων με τον πλέον οικονομικό τρόπο, ενώ είναι τεχνικά απλή και λειτουργικά απόλυτα και εύκολα ελεγχόμενη. Παράγονται ετησίως 22 εκατομμύρια τόνοι κόμποστ (στην Ε.Ε.) και διατίθεται ολόκληρη η ποσότητα. Εξ’ αυτών, 6 εκατομμύρια τόνοι κόμποστ προερχόμενο από κλαδέματα, γκαζόν, κλπ (Green waste). Το κόμποστ αυτό χαρακτηρίζεται πρώτης ποιότητας, πιστοποιημένο και πωλείται σε τιμές από 50€/tn και άνω αναλόγως της ποιότητας, της συσκευασίας, της πιστοποίησης και της ικανότητας μάρκετινγκ του κάθε παραγωγού. Στη μονάδα κομποστοποίησης θα εισέρχονται: Τα κλαδέματα τεμαχισμένα (συλλέγονται χωριστά) Τα βιοαπόβλητα των καφέ κάδων. Τα εισερχόμενα φορτία που περιέχουν ξένες ύλες, όπως κοινά σκουπίδια ή πλαστικές συσκευασίες κλπ και αλλοιώνουν τη σύνθεση των προδιαλεγμένων οργανικών βιοαποβλήτων, θα οδηγούνται προς ταφή.

Προτείνεται η δημιουργία τοπικής μονάδας κομποστοποίησης προδιακεγμένου οργανικού και κλαδεμάτων – πράσινων αποβλήτων, δυναμικότητας 5.000 τόνων / έτος στην αρχή με δυνατότητα επέκτασης στις 10.000 τόνους, εφόσον το πρόγραμμα ΔσΠ οργανικού αποδειχθεί επιτυχημένο.

Από την διαδικασία κομποστοποίησης θα παράγονται 2.000 τόνοι κόμποστ υψηλής καθαρότητας ,το οποίο θα διατίθεται με συγκεκριμένους όρους σε καλλιεργητές της περιοχής προκειμένου να συνδεθεί με την προώθηση των προϊόντων ΠΟΠ του Μαραθώνα.

ΙΟΥΝΙΟΣ 2015

4. Δίκτυο Πράσινων Σημείων Τα Πράσινα Σημεία (ΠΣ) είναι κέντρα ανακύκλωσης, χωροθετημένα κατάλληλα σε ευκολοπρόσιτα σημεία, ώστε να μπορούν οι δημότες να παραδώσουν όλα τα υλικά τα οποία έχει σχεδιαστεί ο χώρος να δέχεται. Με αυτό τον τρόπο επιτυγχάνεται αύξηση της ανακύκλωσης ενώ υπάρχουν και παράπλευρα οφέλη, όπως:  η δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, αφού η λειτουργία Πράσινων Σημείων απαιτεί μόνιμο προσωπικό,  η υιοθέτηση ενός περιβαλλοντικά πιο φιλικού προφίλ για το δήμο,  η περιβαλλοντική ενεργοποίηση των πολιτών, μέσω της διαδικασίας προσωπικής απόθεσης των υλικών στο ΠΣ,  η δυνατότητα δημιουργίας δικτύου ανταλλαγής προϊόντων,  η δυνατότητα συγκέντρωσης επικίνδυνων αποβλήτων μικρής ποσότητας, τα οποία ειδάλλως καταλήγουν για απόθεση με το σύμμικτο ρεύμα αποβλήτων, παρακάμπτοντας την προεπεξεργασία που απαιτείται για την ασφαλή διάθεση τους,  η ανάπτυξη αγοράς επαναχρησιμοποιήσιμων υλικών. Λαμβάνοντας υπόψη τη διεθνή εμπειρία , τα υλικά και αντικείμενα που συλλέγονται στα Πράσινα Σημεία φτάνουν μεταξύ 20-30% σε βάθος δεκαετίας. Ήδη αυτός ο βαθμός εκτροπής από την ταφή αποτελεί σημαντική βελτίωση της περιβαλλοντικής επίδοσης των συστημάτων διαχείρισης στερεών αποβλήτων. Ωστόσο, η θετική συνεισφορά των ΠΣ δεν είναι μόνο ποσοτική, ακόμα πιο σημαντικό είναι το γεγονός ότι με τη λειτουργία των Πράσινων Σημείων δίνεται σημαντική ώθηση στα πλέον δύσκολα στην εφαρμογή τους επίπεδα της ιεραρχίας διαχείρισης στερεών αποβλήτων, τη μείωση και την επαναχρησιμοποίηση.

Πιθανές θέσεις για ΠΣ στο Δήμο Μαραθώνα είναι: 1. Βάση Ν.Α.Τ.Ο 2. Κωπηλατοδρόμιο 3. Πάρκο Προβλέπεται η δημιουργία δύο ή τριών ΠΣ στο Μαραθώνα

ΙΟΥΝΙΟΣ 2015

5. Κέντρο Επαναχρησιμοποίησης Σε ένα δημιουργικό κέντρο επαναχρησιμοποίησης συλλέγονται «ελαττωματικά υλικά», τα οποία ταξινομούνται, τροποποιούνται δημιουργικά, επισκευάζονται και στη συνέχεια καθίστανται ξανά διαθέσιμα στους πολίτες. Τυπικά υλικά που συλλέγονται σε κέντρα επαναχρησιμοποίησης είναι:  Οικιακά αντικείμενα  Υφάσματα, ρούχα, παπούτσια  Φωτογραφίες, βιβλία,  Πίνακες ζωγραφικής, έργα τέχνης  Ηλεκτρονικές συσκευές  Λευκές οικιακές συσκευές  Σχολικά αντικείμενα  Είδη ξυλείας (πχ. έπιπλα) & μετάλλου  Χαλιά και κεραμικά  Κουτιά και δοχεία  CDs & δίσκοι βινυλίου  Προμήθειες γραφείου Τα κέντρα επαναχρησιμοποίησης βρίσκονται στην κορυφή της ιεραρχίας διαχείρισης και αποτελούν πρώτης προτεραιότητας δράση στη νέα προγραμματική περίοδο. Η λειτουργία τους οδηγεί σε σημαντικά κοινωνικά οφέλη (όπως αύξηση της προσφοράς χαμηλού κόστους υλικών για τους πολίτες, προώθηση/ενίσχυση περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης, διοργάνωση εκπαιδευτικών προγραμμάτων) αλλά και περιβαλλοντικά (όπως μείωση δημιουργίας αποβλήτων, εκτροπή ρεύματος αποβλήτων από ταφή από 1-5%, εξοικονόμηση πόρων και ενέργειας, μείωση των εκπομπών του CO₂)

Προβλέπεται η δημιουργία ενός Κέντρου Επαναχρησιμοποίησης στο Μαραθώνα

ΙΟΥΝΙΟΣ 2015

6. Τοποθέτηση ξηραντών οργανικού σε περιοχές με ταβέρνες και εστιατόρια Οι σύγχρονοί ξηραντές μπορούν να πάρουν μέχρι και 200 κιλά απόβλητα τροφών και εντός 6-7 ωρών να βγάλουν ξηρό υπόλειμμα της τάξης των 30-40 κιλών, απαλλαγμένο από υγρασία και μυρωδιές. Η ξήρανση γίνεται με τη χρήση ηλεκτρικού ρεύματος, σε κλειστό θάλαμο ξήρανσης (βλέπε φωτογραφίες) ενώ η αποσπώμενη υγρασία οδηγείται σε ειδικά φίλτρα καθαρισμού και απόσμησης και στη συνέχεια στο αποχετευτικό δίκτυο. Η χρήση ξηραντών αποβλήτων τροφών στα εστιατόρια μπορεί να μειώσει δραστικά τόσο το κόστος της αποκομιδής των αποβλήτων όσο και να μεγαλώσει το χρόνο αποθήκευσης αυτών, χωρίς καμία περιβαλλοντική επίπτωση. Πρακτικά, με τη χρήση ξηραντών είναι εφικτή η αποκομιδή του οργανικού κλάσματος μια φορά την εβδομάδα, εφόσον οι ποσότητες μειώνονται κατά 80% και η αποθήκευση του ξηρού υπολείμματος είναι εύκολη. Η πρακτική συνίσταται ειδικά για τις περιπτώσεις όπου δεν έχουμε υψηλή καθαρότητα, οπότε δεν είναι εφικτή η αξιοποίηση του οργανικού κλάσματος για κόμποστ- σε αυτή την περίπτωση είναι σαφώς προτιμητέα η ξήρανση διότι μειώνει δραστικά το προς διάθεση υπόλειμμα. Προτείνεται η τοποθέτηση 4-5 ξηραντών δυναμικότητας 200 κιλών / ημέρα στις περιοχές που έχουν μαζεμένες ταβέρνες και εστιατόρια. Η τοποθέτηση των ξηραντών θα συνδεθεί με το πρόγραμμα Πληρώνω όσο Πετάω.

ΙΟΥΝΙΟΣ 2015

7. Κατασκευή και λειτουργία τοπικού ΚΔΑΥ Με βάση τους σχετικούς υπολογισμούς προβλέπεται η εκτροπή περίπου 6,000 τόνων ανακυκλώσιμων υλικών ανά έτος. Με γνώμονα την προώθηση της αυτονομίας του δήμου από τα εναλλακτικά συστήματα διαχείρισης και την απεξάρτησή του από τις κεντρικές εγκαταστάσεις, προτείνεται η δημιουργία τοπικού Κέντρου Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών (ΚΔΑΥ). Στο ΚΔΑΥ θα οδηγούνται τα ανακυκλώσιμα από τα προγράμματα ΔσΠ καθώς και τα υλικά που θα συλλέγονται από τα Πράσινα Σημεία, ενώ επιπλέον θα υπάρχει η δυνατότητα να γίνονται αποδεκτά καθαρά υλικά που μεταφέρουν πολίτες ή εταιρείες. Το ΚΔΑΥ θα έχει δυναμικότητα της τάξης των 20 τόνων/ ημέρα και στις εγκατάστασεις του θα διαχωρίζονται και εξευγενίζονται τα ανακυκλώσιμα με στόχο τη μεγιστοποίηση της εμπορικής τους αξίας. Θα είναι εξοπλισμένο κατ’ ελάχιστον με μαγνητικό διαχωριστή, μεταφορικές τανίες και δεματοποιητή και επιπλέον θα έχει στεγασμένους και ανοικτούς αποθηκευτικούς χώρους, για την παραμονή των υλικών ως την πώλησή τους, σε κατάλληλη τιμή. Εκτιμάται ότι θα απασχολεί 6-10 άτομα σε μόνιμη βάση, ενώ για την κατασκευή του θα απαιτηθούν 4-6 στρέμματα, μαζί με τις οδοποιίες και τους χώρους ελιγμών. Η λειτουργία του ΚΔΑΥ θα επιφέρει σημαντική βελτίωση στο τοπικό σύστημα διαχείρισης και θα οδηγήσει σε δραστική αύξηση της αξίας των ανακυκλώσιμων.

ΙΟΥΝΙΟΣ 2015

8. Βελτιστοποίηση αποκομιδής για μείωση του κόστους Η αλλαγή του τρόπου αποκομιδής, με τη χρήση πολλαπλών ρευμάτων ανακύκλωσης ενδέχεται να επιφέρει σημαντική αύξηση του κόστους αποκομιδής αν δεν συνοδευτεί με συνεχή και συστηματική βελτιστοποίηση δρομολογίων, χωροθέτησης κάδων και συχνότητων συλλογής. Για τη μείωση του κόστους συλλογής προβλέπεται:  αντικατάσταση ορισμένων παλαιών απορριμματοφόρων (δεκαπενταετίας) με καινούρια, για μείωση του κόστους συντήρησης.  επαναχωροθέτηση των κάδων και επανασχεδιασμός των δρομολογίων των απορριμματοφόρων με σύγχρονες τεχνολογίες τηλεματικής (Γεωγραφικών Συστημάτων Πληροφοριών (GIS)) και χρήση του μοντέλου Network Analyst, για μείωση του κόστους συλλογής-μεταφοράς.  Τοποθέτηση αισθητήρων σε κάδους που γεμίζουν τακτικά και βρίσκονται σε κεντρικά σημεία, με στόχο την διαμόρφωση on-demand services για επιλεγμένες περιοχές  Σύνδεση του συστήματος με την εφαρμογή κινητής τηλεφωνίας για άμεση ειδοποίηση και ενημέρωση των πολιτών αλλά και για on-demand services σε ογκώδη, έπιπλα, αδρανη κλπ Προβλέπεται η πύκνωση του υφιστάμενου δικτύου για τα ανακυκλώσιμα υλικά με προμήθεια νέων κάδων, ενώ για τα σύμμεικτα προτείνεται η αντικατάσταση όσων κάδων έχουν φθαρεί. Τέλος, προβλέπεται η τοποθέτηση υπόγειων κάδων σε επιλεγμένα σημεία.

Τα ποσοτικά στοιχεία παρουσιάζονται στη συνέχεια

ΙΟΥΝΙΟΣ 2015

Β. ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ – ΚΙΝΗΤΟΠΟΙΗΣΗ – ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΣ - ΠΙΛΟΤΙΚΑ 9. Καμπάνιες και επικοινωνία Για την αποτελεσματική και καλή λειτουργία ενός συστήματος διαχείρισης αποβλήτων, είναι σημαντικό το κοινό να αντιλαμβάνεται το σύστημα και να το υποστηρίζει. Κρίνεται απαραίτητο να υπάρχει συνεχής ενημέρωση των πολιτών σε θέματα ορθολογικής διαχείρισης των απορριμμάτων έτσι ώστε να επιτυγχάνεται η ενίσχυση της περιβαλλοντικής συνείδησης και η δημιουργία της απαιτούμενης κουλτούρας για την ανακύκλωση, την επαναχρησιμοποίηση και τη ΔσΠ. Ενδεικτικές Δράσεις του προγράμματος αποτελούν:  Σύνταξη ολοκληρωμένου σχεδίου δράσης για την προώθηση της ανακύκλωσης, το οποίο θα κοινοποιείται στο κοινό  Η σύνταξη Νέου Κανονισμού Καθαριότητας, ο οποίος θα διανεμηθεί στους πολίτες  Εκστρατεία ενημέρωσης για την πρόληψη/μείωση των απορριμμάτων, ιδιαίτερα των τροφίμων, παράδειγμα αποτελεί η εκστρατεία που διοργανώνεται στη Μεγάλη Βρετανία ‘love food hate waste’ με πολύ ενθαρρυντικά αποτελέσματα  Παραγωγή έντυπου ενημερωτικού και διαφημιστικού υλικού (π.χ. αφίσες) και ανάρτηση του σε κεντρικές και εύκολα διακριτές τοποθεσίες με πληροφορίες σχετικά με τα ανακυκλώσιμα τη χρήση των κάδων κλπ.  Διοργάνωση ημερίδων με στόχο την ενημέρωση για την προστασία του περιβάλλοντος μέσω της διαχείρισης των απορριμμάτων αλλά και την παροχή κινήτρων. Αυτή μπορεί να περιλαμβάνει παρουσιάσεις, διαγωνισμούς και βραβεύσεις  Διαφημιστικές καμπάνιες με στήριξη από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και καταχωρήσεις σε ΜΜΕ μέσω Δελτίων Τύπου.  Συμμετοχικές δράσεις και πρακτικές-εφαρμογές από την πρωτοβάθμια, δευτεροβάθμια και τριτοβάθμια εκπαίδευση.  Σύνταξη ειδικής έκδοσης και παρουσίαση αποτελεσμάτων της ανακύκλωσης και επαναχρησιμοποίησης.  Επιμόρφωση, με σεμινάρια σχετικά με τις πρακτικές διαχείρισης των απορριμμάτων  Δημιουργία πλατφόρμας για προώθηση της επαναχρησιμοποίησης μέσω ανταλλαγής, πώλησης ή δωρεάς σε φιλανθρωπικά ιδρύματα των ανεπιθύμητων αντικειμένων. Προτείνεται να δημιουργηθεί λίστα με τα υλικά τα οποία μπορούν να επαναχρησιμοποιηθούν καθώς και να παρέχονται συμβουλές επαναχρησιμοποίησης. Σημειώνεται ότι οι καμπάνιες θα πραγματοποιηθούν πόρτα-πόρτα, στα σχολεία, σε αγορές και καταστήματα.

Τα ποσοτικά στοιχεία παρουσιάζονται στη συνέχεια

ΙΟΥΝΙΟΣ 2015

10. Πιλοτικό Πληρώνω όσο Πετάω (ΠΟΠ) Το σημερινό κόστος διαχείρισης των αποβλήτων του Δήμου καλύπτεται από δημοτικά τέλη και υπολογίζεται βάση του εμβαδού των κατοικιών και ανεξάρτητα από την ποσότητα των αποβλήτων που παράγονται. Συγκεκριμένα, το τέλος καθαριότητας και φωτισμού συν-εισπράττεται από τη ΔΕΗ, μέσω των λογαριασμών κατανάλωσης ηλεκτρικού ρεύματος (αρ. 4, παρ. 1, Ν. 25/75). Στη συνέχεια τα εισπραττόμενα από τη Δ.Ε.Η. ποσά αποδίδονται στους Ο.Τ.Α., βάσει σχετικής εκκαθαριστικής κατάστασης. Συνεπώς, το ετήσιο ποσό που οφείλει κάθε υπόχρεος καθορίζεται ανά μετρητή παροχής ηλεκτρικού ρεύματος και αποτελεί το γινόμενο των τετραγωνικών μέτρων επί τον ανάλογο συντελεστή (αρ. 1, παρ. 1, Ν. 25/75). Η δε καταβολή του τέλους είναι υποχρεωτική για το σύνολο των δημοτών, ανεξαρτήτως χρήσης και εξυπηρέτησης ή λειτουργίας των παρεχόμενων υπηρεσιών, καθώς η επιβολή του δεν αφορά μόνο στην αποκομιδή των απορριμμάτων, αλλά και στην καθαριότητα των κοινόχρηστων χώρων. Το σημερινό καθεστώς, με τη μορφή ανταποδοτικών τελών δεν είναι ορθολογικό, διότι οι δημότες χρεώνονται με βάση την έκταση του ακινήτου και όχι σε αναλογία με την παραγόμενη ποσότητα των στερεών αποβλήτων. Επίσης, λόγω του ότι το ψηφιακό αρχείο των δημοτών, που διαθέτει η Δ.Ε.Η., δε διατίθεται στους Ο.Τ.Α., δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί έλεγχος και να επιβληθούν δικαιότερα τέλη σε κατηγορίες χρηστών. Συνεπώς, από τα παραπάνω γίνεται κατανοητό ότι δεν δίνεται κανένα οικονομικό κίνητρο στους δημότες για ορθολογική διαχείριση των απορριμμάτων τους. Αυτός ο τρόπος χρέωσης αδικεί τους πολίτες που παράγουν λιγότερα απορρίμματα είτε διότι εφαρμόζουν ξεχωριστή διαλογή είτε διότι δεν υπερκαταναλώνουν. Τα δημοτικά τέλη μπορούν να γίνουν ανταποδοτικά με την αποτελεσματική υλοποίηση των συστημάτων ΠΟΠ. Το σύστημα ΠΟΠ, εφαρμόζοντας την αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει», κοστολογεί τους πολίτες ανάλογα με την ποσότητα των αποβλήτων που παράγουν. Ένα σύστημα ΠΟΠ μπορεί να εισαχθεί εύκολα σε ένα Δήμο αν υπάρχουν ήδη ολοκληρωμένες και λειτουργικές υποδομές για την ανακύκλωση καθώς και υπηρεσίες του Δήμου με δυνατότητα είσπραξης τελών απευθείας από τους πολίτες. Επιπλέον, αν εφαρμόζεται συμπληρωματικά η κομποστοποίηση, οι πολίτες αποδέχονται ευκολότερα τα συστήματα ΠΟΠ. Για το Δήμο Μαραθώνα, προτείνεται η πιλοτική εφαρμογή προγράμματος ενός πιλοτικού προγράμματος εφαρμογής συστήματος ΠΟΠ σε 3-5.000 κατοίκους.

ΙΟΥΝΙΟΣ 2015

11. Πιλοτικό ανταποδοτικής – καταλογιστικής ανακύκλωσης Η ενεργός στράτευση των πολιτών στην υπόθεση της ανακύκλωσης προϋποθέτει και την εφαρμογή ανταποδοτικών συστημάτων, τα οποία θα συνοδεύουν το Πρόγραμμα Πληρώνω Όσο Πετάω. Προτείνεται λοιπόν η πιλοτική εφαρμογή ανταποδοτικής - καταλογιστικής ανακύκλωσης, με τον ακόλουθο τρόπο. Βήμα πρώτο: δημιουργείται ειδική κάρτα ανακυκλωτή, με συγκεκριμένο μοναδικό κωδικό, την οποία μπορεί να προμηθευτεί οποιοσδήποτε δημότης – η κάρτα αποδίδεται τόσο σε φυσικά όσο και σε νομικά πρόσωπα Βήμα δεύτερο: τοποθέτηση ειδικών κάδων που ανοίγουν μόνο με τη χρήση της εν λόγω κάρτας – οι κάδοι είναι εξοπλισμένοι με σκάνερ που αποθηκεύει τον αριθμό του χρήστη, ενώ παράλληλα διαθέτουν καταγραφικό ποσότητας ή βάρους των υλικών που προσκομίζει ο χρήστης, ανάλογα και με το είδος των ανακυκλώσιμων. Ακόμη οι κάδοι θα έχουν σένσορες που θα σχετίζονται με την πληρότητά τους. Βήμα τρίτο: δημιουργείται δίκτυο τοπικών επιχειρήσεων που υποστηρίζουν το πρόγραμμα και διαφημίζονται μέσα από αυτό – σε αντάλλαγμα το δίκτυο αυτό προσφέρει συγεκριμένες δωρεάν παροχές ή εκπτωτικά κουπόνια τα οποία συνδέονται με τις ποσότητες των ανακυκλώσιμων που φέρνει κάθε χρήστης Βήμα τέταρτο: Για κάθε καταγραφή ανακυκλώσιμου υλικού, ο χρήστης κερδίζει συγκεκριμένους πόντους, με βαση προκαθορισμένο και γνωστό σε όλους pointsystem – οι πόντοι αυτοί εξαργυρώνονται στις συνεργαζόμενες επιχειρήσεις κατά τη βούληση του χρήστη. Επιπλέον θα εξεταστεί η δυνατότητα σύνδεσης του ΠΣ με εκπτωτικές ενέργειες στα τέλη ύδρευσης, δημοτικά τέλη, κ.α ή/και με συγκεκριμένο οικονομικό αντίτιμο. Σημειώνεται ότι από τους κάδους θα πρέπει να λαμβάνεται συνεχής και επικαιροποιημένη λήψη στοιχείων προκειμένου να γίνεται προσαρμογή των δράσεων. Η πιλοτική εφαρμογή θα ξεκινήσει με την τοποθέτηση περίπου 400 ειδικών κάδων σε επιλεγμένα σημεία και θα αφορά αρχικά περίπου 2000 πολίτες. Η επέκτασή της στο σύνολο του δήμου θα γίνει σταδιακά.

ΙΟΥΝΙΟΣ 2015

12. Εφαρμογές εξυπηρέτησης πολίτων και δικτύωσης συντονισμού των εθελοντικών δράσεων Η βιώσιμη ανακύκλωση πρέπει να συνενώσει σε ένα ενιαίο και συντονισμένο δίκτυο τους συνειδητοποιημένους ανακυκλωτές, τις εθελοντικές ομάδες που συνεισφέρουν, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο στην ανακύκλωση και τις σχετικές προσπάθειες του Δήμου. Για την επίτευξη αυτού του σκοπού προτείνεται η δημιουργία εφαρμογή κινητής τηλεφωνίας η οποία: Α. Θα ενημερώνει τους πολίτες για το τι και πως ανακυκλώνεται Β. Θα καθοδηγεί προς τα πλησιέστερα σημεία ανκύκλωσης, ανάλογα με το προς ανακύκλωση υλικό, με τη χρήση location services Γ. Θα διευκολύνει τους πολίτες να υποβάλλουν αιτήματα, ερωτήσεις ή και παράπονα για το σύστημα ανακύκλωσης και διαχείρισης απορριμμάτων με τη χρήση βίντεο και φωτογραφιών και στην πορεία θα συνδεθεί και με το σύστημα αποκομιδής Δ. Θα επιτρέπει τη δικτύωση, το συντονισμό και τον συναγωνισμό χρηστών ή ομάδων χρηστών και θα συνδέεται με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης του Δήμου και των συνεργαζόμενων ομάδων και οργανώσεων Ε. Θα συνδέεται με το σύστημα της ανταποδοτικής – καταλογιστικής ανακύκλωσης καθώς και το πρόγραμμα Πληρώνω όσο Πετάω, όταν αυτό κριθεί αναγκαίο Για την καλύτερη εξυπηρέτηση των πολιτών σημειώνεται ότι χρειάζεται και η ανάπτυξη ενός 5ψήφιου αριθμού κλήσης για δωρεάν συλλογή κλαδευτικών υπολειμμάτων και πράσινων αποβλήτων καθώς και για τηλεφωνική υποστήριξη. Η εφαρμογή θα τεθεί σε λειτουργία μόλις ξεκινήσουν τα προγράμματα ανακύκλωσης

ΙΟΥΝΙΟΣ 2015

13. Συνδυασμός με την καταπολέμηση της φτώχειας και την κοινωνική οικονομία Η δημιουργία του ολοκληρωμένου συστήματος διαχείρισης στερεών αποβλήτων και του δικτύου ανακύκλωσης που περιγράφθηκε παραπάνω μπορεί εύκολα να συνδυαστεί με δράσεις καταπολέμησης της φτώχειας και της ανεργίας και αναμένεται να ανοίξει σημαντικές δυνατότητες ενεργοποίησης της κοινωνικής οικονομίας σε τοπικό επίπεδο. Στην καταπολέμηση της φτώχειας και της ανεργίας εντάσσονται οι ακόλουθες δράσεις:   

Δημιουργία Κοινωνικής Συνεταιριστικής Επιχείρησης (ΚΟΙΝΣΕΠ) για τη διαχείριση του ΚΔΑΥ και των Πράσινων Σημείων Επιδοτούμενα σεμινάρια εκπαίδευσης στην ανακύκλωση και την επαναχρησιμοποίηση στο Κέντρο Επαναχρησιμοποίησης Συνδυασμός της ανταποδοτικής – καταλογιστικής ανακύκλωσης με την ενίσχυση Κοινωνικού Παντοπωλείου ή άλλης κοινωνικού χαρακτήρα δραστηριότητας του Δήμου.

Στην ενεργοποίηση της κοινωνικής οικονομίας εντάσσονται οι ακόλουθες δράσεις:   

Λειτουργία ανταλλακτηρίου στο Κέντρο Επαναχρησιμοποίησης Επισκευαστικές δραστηριότητες στο Κέντρο Επαναχρησιμοποίησης Διαχείριση «Φέρε αντικείμενο – Πάρε αντικείμενο» στα Πράσινα Σημεία

ΙΟΥΝΙΟΣ 2015

14. Διαδραστικό Μουσείο Ανακύκλωσης Προτείνεται η κατασκευή του πρώτου στην Ευρώπη Ανακύκλωσης. Πρόκειται για μια εγκατάσταση που θα διαδραστικά παιχνίδια με εκπαίδευτικές δραστηριότητες διαφόρων ηλικιών, στα πρότυπα του παιδικού μουσείου Άμστερνταμ.

Μουσείου συνδυάζει για παιδιά ΝΕΜΟ του

Θα διαμορφωθούν:  εκθεσιακός χώρος για την ανακύκλωση, τη σημασία της και τα οφέλη της, με διαδραστικά παιχνίδια και μικρής κλίμακας εγκαταστάσεις στις οποίες τα παιδιά θα μαθαίνουν στην πράξη τις τεχνικές της ανακύκλωσης και θα εξοικειώνονται βιωματικά με τα οφέλη της  εργαστήριο επισκευών και καλλιτεχνικής δημιουργίας upcycling, με στόχο τη δημιουργία προϊόντων υψηλής προστιθέμενης αξίας από ανακυκλώσιμα υλικά  αίθουσα εκπαίδευσης και μικρών συνεδρίων και  κατάστημα πωλήσεων. Τα υλικά που χρειάζονται περιορίζονται σε αυτά που χρησιμοποιούνται για upcycling, ενώ υπάρχει τόσο μόνιμη όσο και εναλλασόμενη έκθεση για τα θέματα ανακύκλωσης που απευθύνεται σε σχολεία, μαθητές, κλπ. Τα πιθανά έσοδα προέρχονται από εισιτήρια, πωλήσεις καλλιτεχνικών αντικειμένων upcycling και από την ενοικίαση της αίθουσας εκπαίδευσης. Αναμένεται μεγάλη και διαρκής επισκεψιμότητα και ο χώρος θα γίνει σίγουρα σημείο αναφοράς της αυξανόμενης κοινότητας των καλλιτεχνών που ασχολούνται με το upcycling. Το concept είναι καινοτόμο και ενδέχεται να φέρει και αρκετά έσοδα δεδομένου ότι τα αντικείμενα upcycling πουλιούνται σε υψηλές τιμές – απαιτείται πολύ σοβαρή αρχιτεκτονική μελέτη και σωστή ανάδειξη του «Μουσείου» έτσι ώστε να αποτελέσει πόλο έλξης. Η λειτουργία του Μουσείου θα απαιτήσει εργαζόμενους και το σχετικό κόστος επένδυσης είναι της τάξης των 3-4 εκ. ευρώ για τις κτιριακές εγκαταστάσεις, τον εξοπλισμό με υπερσύγχρονο ηλεκτρονικό εξοπλισμό, τη διαμόρφωση των σχετικών παιχνιδιών μικρής κλίμακας κλπ.

ΙΟΥΝΙΟΣ 2015

ΟΦΕΛΗ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ Πραγματοποιήθηκε σύγκριση του υφιστάμενου συστήματος διαχείρισης («μηδενικό σενάριο») και του προτεινόμενου σχεδίου δράσης για το έτος 2020. Στο «μηδενικό σενάριο» εξετάζεται το ενδεχόμενο να παραμείνει ως έχει η υφιστάμενη διαχείριση των απορριμμάτων, ακολουθώντας τις υπάρχουσες πρακτικές για την συλλογή και επεξεργασία των απορριμμάτων. Το συνολικό κόστος του «μηδενικού σεναρίου» για τα ΑΣΑ προκύπτει από το άθροισμα του λειτουργικού κόστους1, του κόστους ανακύκλωσης και ταφής. Αξίζει να σημειωθεί ότι για τον υπολογισμό του κόστους διάθεσης και των δύο σεναρίων έχει συνυπολογιστεί η εφαρμογή του φόρου ταφής που είναι για το 2016 είναι 35 € τον τόνο επιπλέον και κάθε χρόνο αυξάνεται κατά 5 ευρώ. Στην Ελλάδα, το ειδικό τέλος ταφής έχει προβλεφθεί με το άρθρο 43 του Ν. 4042/2012 για ορισμένες κατηγορίες αστικών αποβλήτων και αποβλήτων εκσκαφών, κατασκευών και κατεδαφίσεων, για τα οποία δεν έχουν προηγηθεί ορισμένες εργασίες επεξεργασίας πριν την ταφή. Το κόστος ταφής, συμπεριλαμβανομένου του ειδικού τέλους για το 2020, θα ξεπερνά τα 110 €/τόνο. Στον παρακάτω πίνακα παρουσιάζονται τα συγκριτικά αποτελέσματα του συστήματος διαχείρισης των αποβλήτων του Δήμου Μαραθώνα για το έτος 2020, για τις εκτρεπόμενες, ανακτόμενες ποσότητες απορριμμάτων καθώς επίσης και η ποσότητα παραγωγής κόμποστ. Η οικονομική σύγκριση των δυο σεναρίων για το έτος 2020 παρουσιάζεται στον πίνακα 2.

Πίνακας 1: Σύσγκριση εκτρεπόμενων, ανακτόμενων και παραγόμενων ποσοτήτων αποβλήτων και κόμποστ για τα δυο σενάρια για το έτος 2020

Παραγόμενα ΑΣΑ (τόνοι/έτος)

ΑΣΑ προς ταφή (τόνοι/έτος)

Ανάκηση Ανακυκλώσιμων (τόνοι/έτος)

Παραγόμενη ποσότητα Κόμποστ (τόνοι/έτος)

26.023

25.503

211

26.023

10.133

5.361

2.000

Σενάριο Βάσης Προτεινόμενο Σενάριο

Πίνακας 2: Οικονομική σύγκριση δυο Σεναρίων για το έτος 2020

Σενάριο Βάσης Προτεινόμενο Σενάριο

Παραγόμενα ΑΣΑ (τόνοι/έτος)

ΑΣΑ προς ταφή (τόνοι/έτος)

Κόστος Ταφής (€)

Συνολικό κόστος Διαχείρισης (€)

Συνολικό κόστος ανά τόνο (€/τόνο)

Συνολικό κόστος ανά κάτοικο (€/κάτοικο)

26.023

25.503

2.876.369

6.309.459

242

180

26.023

10.133

1.120.029

4.096.484

157

117

Όπως φαίνεται και από τον πίνακα η συνολική εξοικονόμηση από την υλοποίηση του προτεινόμενου σεναρίου ανέρχεται στα 2,2 εκατομμύρια € που αντιστοιχούν σε εξοικονόμηση 85 €/τόνο ή 63 €/ κάτοικο.

ΙΟΥΝΙΟΣ 2015

Πέρα όμως από τα οικονομικά οφέλη υπάρχουν και περιβαλλοντικά οφέλη μέσα από την μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, καθώς συνολικά πάνω από 11.000 ισοδύναμοι τόνοι διοξειδίου του άνθρακα (CO2 eq)1 απoφευχθηκαν, αλλά και κοινωνικά οφέλη μέσα από τη δημιουργία θέσεων εργασίας οι οποίες φτάνουν τις 48. Οι δυο παρακάτω πίνακας παρουσιάζουν τα περιβαλλοντκά και κοινωνικά οφέλη πιο αναλυτικά. Πίνακας 3: Περιβαλλοντικά οφέλη από την εφαρμογή του προτεινόμενου σχεδίου.

Τόνοι CO2 eq

Χαρτι

Αλουμίνιο

Μέταλλα

Γυαλί

Πλαστικό

Οργανικό

Συνολικά

7.114

1.180

742

204

1.619

189

11.048

Πίνακας 4: Κοινωνικά οφέλη από την εφαρμογή του προτεινόμενου σεναρίου

Θέσεις Εργασίας Μονάδα Κομποστοποίησης

ΚΔΑΥ

6-10

Μονάδα Επαναχρησιμοποίησης Πράσινα Σημεία και Οικολογικό Κέντρο

10-15 9

Διαδραστικό Μουσείο

Συνολικές θέσεις εργασίας

39-48

Gary Crawford, Christian Fischer, Jens Aage Hansen, Antonis Mavropoulos,Waste and Climate Change, ISWA WHITE PAPER,2008-2009, Διαθέσιμο στη σελίδα http://www.iswa.org/fileadmin/user_upload/_temp_/Small_GHG_white_paper_01.pdf

ΙΟΥΝΙΟΣ 2015

ΔΙΑΣΤΑΣΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΚΟΣΤΟΛΟΓΗΣΗ ΔΡΑΣΕΩΝ 1. Πρόγραμμα Διαλογής στην Πηγή με πολλαπλά ρεύματα Βάσει του διαγράμματος σύστασης που δίνεται στη σελίδα 3, καθώς επίσης και των στόχων που έχουν τεθεί για το Δήμο Μαραθώνα, πραγαμτοποιήθηκε η διαστασιολόγηση των απαιτούμενων κάδων προκειμένου να εκτραπεί το 65% κ.β. της παραγόμενης ποσότητας των ανακυκλώσιμων σε 3 ρεύματα (χαρτί-χαρτόνι, μέταλλα-πλαστικό, γυαλί) για το έτος 2020. Το χαρτί που αποτελεί το μεγαλύτερο ποσοστό των ανακυκλώσιμων υλικών θα τοποθετείται σε κάδους των 660 λίτρων και η συλλογή του θα πραγματοποιείται κάθε 3 ημέρες. Το πλαστικό και τα μέταλλα που αποτελούν τα κλάσματα των ανακυκλώσιμων που ακολουθούν την ποσότητα του χαρτιού συλλέγονται κάθε 7 ημέρες (1 φορά την εβδομάδα). Επιλέχθηκε η συλλογή των δυο αυτών ρευμάτων μαζί καθώς ο διαχωρισμός τους είνα πολύ εύκολος (π.χ. χρήση μαγνητών) και επειδή τα μέταλλα δεν αποτελούν μεγάλο ποσοστό των ανακυκλώσιμων και η αγορά επιπλέον κάδων περισσότερο κοστοβόρα θα ήταν παρά θα βοηθούσε στην καλύτερη διαχείριση του ρεύματος αυτού.Για τη διαστασιολόγηση των κάδων χρησιμοποιήθηκαν οι πυκνότητες των ρευμάτων* αλλά και η θεώρηση ότι η συλλογή του κάδου γίνεται όταν έχει συμπληρωθεί το 90% του όγκου του. Τα αποτελέσματα της διαστασιολόγησης και του κόστους φαίνονται στο παρακάτω πίνακα.

Πίνακας 5: Είδος και αριθμός κάδων, συχνότητα συλλογής και κόστος εξοπλισμού ανά ρεύμα για την επίτευξη των στόχων του 2020

Χαρτίχαρτόνι

Πλαστικόμέταλλα

Γυαλί

Μέγεθος κάδου (λίτρα)

660

1.100

Αριθμός κάδων

840

1.323

288

Συχνότητα συλλογής (ημέρες)

Κόστος ανά κάδο

185

245

Συνολικό Κόστος

205.800

244.755

70.560

Όπως φαίνεται και από τον πίνακα συνολικά απαιτούνται 2.451 κάδοι οι οποίοι θα κοστίσουν περίπου 500.000 €. Επίσης, προτείνεται η αντικατάσταση-προμήθεια 3-4 απορριμματοφόρων για την καλύτερη υλοποίηση των προτεινόμενων προγραμμάτων, με κόστος που ανέρχεται στα 400.000-500.000 €. Το συνολικό κόστος επένδυσης του Προγράμματος Διαλογής στην Πηγή με πολλαπλά ρεύματα ανέρχεται στις 900.000- 1.000.000 €, ενώ το ετήσιο λειτουργικό κόστος που σχετίζεται με τη συλλογή και επεξεργασία των ανακυκλώσιμων υλικών ανέρχεται στα 600.000 €.

*οι πυκνότητες που χρησιμοποιήθηκαν ήταν : έντυπο χαρτί 89 kg/ m , χαρτί συσκευασίας 50 kg/ m , πλαστικό 65 kg/ m , αλουμινο 3 3 3 3 250 kg/ m , μέταλλα 90 kg/ m , γυαλι 196 kg/ m , οργανικό 270 kg/ m

ΙΟΥΝΙΟΣ 2015

2. Πρόγραμμα Διαλογής στην Πηγή βιοαποβλήτων Βάσει της σύσταση που παρουσιάζεται στο Διάγραμμα της σελίδας 3, προκύπτει ότι τα βιοαπόβλητα αποτελούν το 30,2% της παραγόμενης ποσότητας. Για την κατανομή των βιοαποβλήτων ανά τομέα προέλευσης, λήφθηκε υπόψη η κατανομή που παρουσιάζεται σε επίπεδο χώρας στον προαναφερθέντα «Οδηγό εφαρμογής προγραμμάτων Διαλογής στην Πηγή & συστημάτων διαχείρισης των βιοαποβλήτων» και έγινε προσαρμογή στον τουριστικό χαρακτήρα του Δήμου Μαραθώνα και στα δεδομένα σύστασης που δίνονται.

Πίνακας 6: Κατανομή και παραγόμενες ποσότητες βιοαποβλήτων ανά τομέα προέλευσης για το Δήμο Μαραθώβα (2016, 2020)

ΒΙΟΑΠΟΒΛΗΤΑ (τον./έτος) ΟΙΚΙΩΝ (ΣΥΝΟΛΟ) Απόβλητα τροφίμων & τροφών ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ & ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ (ΣΥΝΟΛΟ) Επιχειρήσεις λιανικής & χονδρικής Διάφορες εμπορικές επιχειρήσεις Εστίασης-Διασκέδασης-Φιλοξενίας Εκπαίδευση Γραφεία & υπηρεσίες Υγεία & Κοινωνική Μέριμνα

2016 7.552 6.419 6.419 1.133 261 227 295 91 91 170

2020 7.859 6.680 6.680 1.179 271 236 307 94 94 177

Παρακάτω γίνεται ανάλυση των προτεινόμενων προγραμμάτων ΔσΠ βιοαποβλήτων για το Δήμο Μαραθώνα.

Πρόγραμμα Συλλογής Βιοαποβλήτων Από Οικίες Το πρόγραμμα αφορά το διαχωρισμό των αποβλήτων τροφών και τροφίμων ξεχωριστά από τα απόβλητα κήπου που παράγονται σε κάθε σπίτι από τους ίδιους τους κατοίκους, οι οποίοι θα αποθηκεύουν τα απόβλητα τροφίμων σε κάδους που θα δίνονται ανά οικία. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις που έγιναν στο στάδιο της διαστασιολόγησης του συστήματος ΔσΠ βιοαποβλήτων από οικίες, για τη συλλογή 642 τόνων βιοαποβλήτων (10% της παραγόμενης των βιοαποβλήτων ) το χρόνο (2016) χρειάζονται 44 κάδοι για συλλογή μέρα παρά μέρα, που θα εξυπηρετούν 2.913 κατοίκους. Οι πλαστικοί κάδοι προσωρινής αποθήκευσης που δοθούν στις οικίες είναι 1.079. Το συνολικό κόστος προμήθειας κάδων και κάδων προσωρινής αποθήκευσης οργανικού ανέρχεται στα 20.000 €. Ομοίως για το 2020, για τη συλλογή 2.672 (40% της παραγόμενης ποσότητας των βιοαποβλήτων τροφών) τόνων βιοαποβλήτων το χρόνο (2020) χρειάζονται 183 κάδοι συλλογής βιοαποβλήτων χωρητικότητας 0,33 m³ για συλλογή μέρα παρά μέρα, που θα εξυπηρετούν 11.886 κατοίκους. Οι πλαστικοί κάδοι προσωρινής αποθήκευσης που εκτιμάται ότι πρέπει να δωθούν στις οικίες είναι 4.402. Το συνολικό κόστος προμήθειας κάδων και κάδων προσωρινής αποθήκευσης οργανικού ανέρχεται στα 85.000 €.

ΙΟΥΝΙΟΣ 2015

Πρόγραμμα Συλλογής Βιοαποβλήτων Από Εμπορικές Δραστηριότητες & Υπηρεσίες Το συγκεκριμένο πρόγραμμα θα εστιάζει στην συλλογή των βιοαποβλήτων από εμπορικές δραστηριότητες και υπηρεσίες του Δήμου Μαραθώνα σύμφωνα με την παρακάτω κατηγοριοποίηση: 1. Επιχειρήσεις λιανικής και χονδρικής (supermarkets κλπ) 2. Διάφορες Εμπορικές επιχειρήσεις 3. Εστίασης- Διασκέδασης 4. Εκπαίδευση 5. Γραφεία και Υπηρεσίες 6. Υγεία και κοινωνική μέριμνα Για τη συλλογή 113 τόνων βιοαποβλήτων (2016) από εμπορικές δραστηριότητες και υπηρεσίες υπολογίζεται ότι απαιτούνται 8 κάδοι ((χωρητικότητας 0,33 m³) για συλλογή μέρα παρά μέρα, με συνολικό κόστος προμήθειας για την πρώτη περίπτωση από 850 €. (πήρα μέσω κόστος 86 ευρώ ανά κάδο) Ο απαιτούμενος αριθμός κάδων για τη συλλογή 472 τόνων βιοαποβλήτων (2020) από εμπορικές δραστηριότητες και υπηρεσίες είναι 32 κάδοι (χωρητικότητας 0,66 m³) για συλλογή μέρα παρά μέρα, με συνολικό κόστος προμήθειας από 3.500 €. Συνολικά για τη συλλογή βιοαποβλήτων θα χρειαστούν 215 κάδοι μέχρι το έτος 2020 συνολικού κόστους περίπου 20.000 €.

Πρόγραμμα Οικιακής Κομποστοποίησης Το πρόγραμμα αφορά την οικιακή κομποστοποίηση και θα γίνει με τη διανομή κάδων κομποστοποίησης στους ίδιους τους πολίτες και τοποθέτηση τους στον κήπο ή στο μπαλκόνι των κατοικιών. Θα μοιραστούν 381 κάδοι οικιακής κομποστοποίησης σε αντίστοιχο αριθμό οικογενειών για την εκτροπή 227 τόνων οργανικών αποβλήτων (3% των παραγόμενων οργανικών) από το σύστημα συλλογής το 2016. Η μέση χωρητικότητα τους θα είναι 0,22m³ όπου ανάλογα με τις ανάγκες, θα κατανέμονται σε κάδους μπαλκονιού & κήπου. Το κόστος προμήθειας ανέρχεται στα 30.000 - 36.000 €. Το 2020 εκτρέποντας 7% των οικιακών βιοαποβλήτων θα μοιραστούν 906 κάδοι οικιακής κομποστοποίησης σε αντίστοιχο αριθμό οικογενειών για την εκτροπή 550 τόνων οργανικών αποβλήτων με κόστος προμήθειας 70.000-90.000 €. Το συνολικό κόστος επένδυσης του Προγράμματος Διαλογής στην Πηγή βιοαποβλήτων εκτιμάται σε 175.000195.000 €.

3. Μονάδα Κομποστοποίησης προδιαλεγμένου οργανικού Η κομποστοποίηση παρέχει τη δυνατότητα διαχείρισης των βιοαποβλήτων με τον πλέον οικονομικό τρόπο, ενώ είναι τεχνικά απλή και λειτουργικά απόλυτα και εύκολα ελεγχόμενη. Δεδομένου ότι ο Δήμος παρουσιάζει μεγάλες ποσότητες οργανικών και πράσινων αποβλήτων κρίνεται αναγκαίο να εφαρμοστούν άμεσα λύσεις ορθής διαχείρισης που θα μειώσουν το συνολικό κόστος . Προτείνεται μονάδα κομποστοποίησης που θα δέχεται προδιαλεγμένο οργανικό και προδιαλεγμένα πράσινα απόβλητα. Η δυναμικότητα της μονάδας προτείνεται να είναι περίπου 10.000 τόνοι και οποία χρειάζεται περίπου 15 στρέμματα έκταση για την κατασκευή της. Το κόστος εγκατάστασης χωρίς την αγορά γης υπολογίζεται στα 1,5 εκατομμύρια €, ενώ το λειτουργικό κόστος διαχείρισης οργανικών (συλλογή και επεξεργασία) υπολογίζεται στα 1,1 εκατομμύρια €.

ΙΟΥΝΙΟΣ 2015

4. Δίκτυο Πράσινων Σημείων Βάσει των χαρακτηριστικών του δήμου και των παραγόμενων ποσοτήτων προτείνεται η κατασκευή 2-3 ΠΣ με στόχο την επίτευξη του οράματος των μηδενικών αποβλήτων για το Δήμο Μαραθώνα. Το κόστος κατασκευής 3 ΠΣ υπολογίζεται στα 2-2,5 εκατομμύρια €, χωρίς να περιλαμβάνεται το κόστος απόκτησης της γης, ενώ το ετήσιο λειτουργικό κόστος τους εκτιμάται στις 180.000 €.

5. Κέντρο Επαναχρησιμοποίησης Στα πλαίσια πρόληψης και επαναχρησιμοποίησης των υλικών προτείνεται η κατασκευή ενός Κέντρου Επαναχρησιμοποίησης το οποίο θα αποτελέσει τον βασικό πυλώνα για την ανάπτυξη της επαναχρησιμοποίησης των υλικών στο Δήμο Μαραθώνα. Το κόστος κατασκευής του ανέρχεται περίπου στο 1.000.000 € και το λειτουργικό κόστος του εκτιμάται στις 60.000 €.

6. Τοποθέτηση ξηραντών οργανικού σε περιοχές με ταβέρνες και εστιατόρια Όπως έχει ήδη αναφερθεί η χρήση ξηραντών βοηθά στη μείωση του όγκου των οργανικών αποβλήτων και μπορεί να μειώσει δραστικά τόσο το κόστος της αποκομιδής τους όσο και να μεγαλώσει το χρόνο αποθήκευσης τους, χωρίς καμία περιβαλλοντική επίπτωση. Δεδομένου ότι ο Δήμος Μαραθώνα, παράγει μεγάλες ποσότητες οργανικών αποβλήτων προτείνεται η προμήθεια 4-5 ξηραντήρων δυναμικότητας 200 κιλών/ ημέρα συνολικού κόστους 350.000 €. Το ετήσιο λειτουργικό κόστος των ξηραντήρων υπολογίζεται στα 45.000 €.

ΙΟΥΝΙΟΣ 2015

8. Βελτιστοποίηση αποκομιδής για μείωση του κόστους Οι ενέργειες της συγκεκριμένης δράσης περιλαμβάνουν :  αντικατάσταση ορισμένων παλαιών απορριμματοφόρων (δεκαπενταετίας) με καινούρια, για μείωση του κόστους συντήρησης.  επαναχωροθέτηση των κάδων και επανασχεδιασμός των δρομολογίων των απορριμματοφόρων με σύγχρονες τεχνολογίες τηλεματικής (Γεωγραφικών Συστημάτων Πληροφοριών (GIS)) και χρήση του μοντέλου Network Analyst, για μείωση του κόστους συλλογής-μεταφοράς.  Τοποθέτηση αισθητήρων σε κάδους που γεμίζουν τακτικά και βρίσκονται σε κεντρικά σημεία, με στόχο την διαμόρφωση on-demand services για επιλεγμένες περιοχές  Σύνδεση του συστήματος με την εφαρμογή κινητής τηλεφωνίας για άμεση ειδοποίηση και ενημέρωση των πολιτών αλλά και για on-demand services σε ογκώδη, έπιπλα, αδρανη κλπ Το κόστος υλοποίησης τους ανέρχεται στα 80.000-100.000 € χωρίς να περιλαμβάνεται το κόστος αντικατάστασης παλαιών απορριμματοφόρων, καθώς το κόστος της συγκεκριμένης δράσης συμπεριλήφθηκε στο κόστος της Δράσης 1.

9. Καμπάνιες και επικοινωνία Για την αποτελεσματική και καλή λειτουργία ενός συστήματος διαχείρισης αποβλήτων, είναι σημαντικό το κοινό να αντιλαμβάνεται το σύστημα και να το υποστηρίζει. Για αυτό το λόγο θα πραγματοποιηθούν καμπάνιες ενημέρωσης με το ετήσιο κόστος υλοποίησης να ανέρχεται στα 70.000 € ( περίπου 2 € ανά κάτοικο)

10. Πιλοτικό Πληρώνω όσο Πετάω (ΠΟΠ) Στοχεύοντας στη μείωση του παραγόμενου όγκου απορριμμάτων και στην εξαγωγή χρήσιμων συμπερασμάτων για περαιτέρω εφαρμογή, ο Δήμος Μαραθώνα θα εφαρμόσει πιλοτικό πρόγραμμα Πληρώνω Όσο Πετάω. Τα πρόγραμμα θα καλύψει περίπου 3.000-5.000 κατοίκους και το εκτιμώμενο ετήσιο κόστος ανέρχεται στα 100.000€.

11. Πιλοτικό ανταποδοτικής – καταλογιστικής ανακύκλωσης Συνοδευτικά με το ΠΟΠ προτείνεται η πιλοτική εφαρμογή ανταποδοτικής καταλογιστικής ανακύκλωσης σε περίπου 2.000 πολίτες. Το κόστος υλοποίησης του συγκεκριμένου προγράμματος προκειμένου να εγκατασταθούν οι ειδικοί κάδοι, να δημιουργηθούν και να χορηγηθούν οι κάρτες, να αναπτυχθεί το point system αλλά και οι διαδικασίες παρακολούθησης και καταγραφής της διαδικασίας είναι της τάξης των 500.000 €. Το ετήσιο λειτουργικό κόστος του προγράμματος υπολογίζεται στα 60.000 €.

ΙΟΥΝΙΟΣ 2015

12. Εφαρμογές εξυπηρέτησης πολιτών και δικτύωσης συντονισμού των εθελοντικών δράσεων Με την έναρξη των προγραμμάτων ανακύκλωσης προτείνεται η ανάπτυξη και χρήση εφαρμογής για κινητά τηλέφωνα προκειμένου να επιτευχθεί ένα ενιαίο και συντονισμένο δίκτυο συνειδητοποιημένων ανακυκλωτών, εθελοντικών ομάδων που θα συνεισφέρουν, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο στην ανακύκλωση και τις σχετικές προσπάθειες του Δήμου. Το κόστος υλοποίησης της εφαρμογής αλλά και της καμπάνιας προώθησης της υπολογίζεται στα 70.000-100.000 €, ενώ υπολογίζεται ότι χρειάζονται περίπου 3.000 € κάθε χρόνο για τη συντήρηση και εξέλιξη της εφαρμογής.

13. Συνδυασμός με την καταπολέμηση της φτώχειας και την κοινωνική οικονομία Στην καταπολέμηση της φτώχειας και της ανεργίας εντάσσονται οι ακόλουθες δράσεις:   

Οι νομικές εργασίες ίδρυσης των απαιτούμενων επιχειρήσεων (ΚΟΙΝΣΕΠ) καθώς επίσης και οι εγκαταστάσεις στέγασης και εξοπλισμού αυτών αναμένεται να στοιχίσει περί τα 50.000-100.000 €, ενώ το κόστος για τα εκπαίδευσης εκτιμάται σε 20.000 € ετησίως.

14. Διαδρστικό Μουσείο Ανακύκλωσης Η κατασκευή του πρώτου στην Ευρώπη Μουσείου Ανακύκλωσης θα είναι μια εγκατάσταση που θα συνδυάζει διαδραστικά παιχνίδια με εκπαίδευτικές δραστηριότητες για παιδιά διαφόρων ηλικιών. Το κόσυος κατασκευής του μουσείου υπολογίζεται στα 3-4 εκατομμύρια €, ενώ το λειτουργικό κόστος θα εκτιμηθεί στην πορεία. Σε κάθε περίπτωση θα σχεδιαστεί με κερδοφορία για να είναι βιώσιμο.

Τα συνολικά κόστη επένδυσης και λειτουργικά κόστη των 14 δράσεων ανέρχονται στα 10,9-12,8 εκατομμύρια € και 2,2 εκατομμύρια € (δεν περιλαμβάνεται το λειτουργικό κόστος του μουσείου ανακύκλωσης) αντίστοιχα. Συνοπτικά τα κόστη ανά δράση παρουσιάζονται στον παρακάτω πίνακα μαζί με τους φορείς υλοποίησης, τα οφέλη των δράσεων και τις εν δυνάμει πηγές χρηματοδότησης.

ΙΟΥΝΙΟΣ 2015

Πίνακας 7: Κόστη ανά δράση, φορείς υλοποίησης, επενδυτικό και λειτουργικό κόστος, οφέλη δράσεις και ενδυνάμεις πηγές χρηματοδότησης .

Τίτλος δράσης

Φορέας υλοποίησης

Ενδεικτικό Κόστος Επένδυσης (€)

Ενδεικτικό Λειτουργικό Κόστος (€/έτος)

Οφέλη της δράσης

Εν δυνάμει πηγές χρηματοδότησης

Άξονας 1: Πρόγραμμα Διαλογής στην Πηγή με πολλαπλά ρεύματα Ανάπτυξη δικτύου χωριστής συλλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών

Δήμος

1.000.000

600.000

Ανάκτηση 65% κατά βάρος των ΥΣ (χαρτί, πλαστικό, μέταλλο, γυαλί)

Ίδιοι πόροι

Άξονας 2: Πρόγραμμα Διαλογής στην Πηγή βιοαποβλήτων

Ανάπτυξη δικτύου χωριστής συλλογής βιοαποβλήτων

Δήμος

105.000

Εκτροπή του 40% του συνολικού βάρους των βιοαποβλήτων (ΕΣΔΑ)

Ανάπτυξη προγραμμάτων οικιακής κομποστοποίησης

Δήμος

70.000-90.000

Εκτροπή 3% των παραγόμενων οργανικών ποσοτήτων

Ίδιοι πόροι, Ε.Π. ΥΜΕΠΕΡΑΑ, Π.Ε.Π., Πράσινο ταμείο, Ιδιωτική χρηματοδότηση (τραπεζικός δανεισμός, χρηματοδότηση από τρίτους, κλπ.) Ίδιοι πόροι, Πράσινο ταμείο, Ε.Π. ΥΜΕΠΕΡΑΑ, ΕΠΑνΕΚκίνηση, ΠΕΠ

Άξονας 3: Μονάδα Κομποστοποίησης προδιαλεγμένου οργανικού Μονάδα κομποστοποίησης

Δήμος

1.500.000

1.100.000

Εκτροπή του 40% του συνολικού βάρους των βιοαποβλήτων και του 90% του συνολικού βάρους των πράσινων αποβλήτων

Ίδιοι πόροι, Ε.Π. ΥΜΕΠΕΡΑΑ, ΕΠΑνΕΚ κίνηση, Π.Ε.Π.

Αύξηση των εκτρεπομένων ανακυκλώσιμων και

Ε.Π. ΥΜΕΠΕΡΑΑ, Π.Ε.Π. Πράσινο Ταμείο, ίδιοι πόροι, Επενδυτικός

Άξονας 4: Δίκτυο Πράσινων Σημείων Ανάπτυξη δικτύου Πράσινων Σημείων και 5 οικολογικού κέντρου

ΣΕΔ / Δήμος

2.000.000 - 2.500.000

180.000

Προμήθεια ή αντικατάσταση 3-4 Α/Φ συνολικό κόστος 400.000-500.000 €. Το κόστος των κάδων ανά ρεύμα ανέρχεται στις 500.000 €. Το κόστος περιλαμβάνει τη συλλογή και επεξεργασία των ανακυκλώσιμων υλικών 4 Το λειτουργικό κόστος περιλαμβάνει το κόστος συλλογής και επεξεργασίας των οργανικών και πράσινων αποβλήτων. Υπολογίζεται ένα κόστος περίπου 100 €/τόνο. 3

ΙΟΥΝΙΟΣ 2015

Τίτλος δράσης

Φορέας υλοποίησης

Ενδεικτικό Κόστος Επένδυσης (€)

Ενδεικτικό Λειτουργικό Κόστος (€/έτος)

Οφέλη της δράσης διαχωρισμός ογκωδών από πράσινα

Εν δυνάμει πηγές χρηματοδότησης Νόμος

Άξονας 5: Κέντρο Επαναχρησιμοποίησης Ανάπτυξη Κέντρου Επαναχρησιμοποίησης

Δήμος

1.000.000

Προώθηση Επαναχρησιμοποίησης, καινοτόμος επιχείρηση για το Δήμο

600.000

Ε.Π. ΥΜΕΠΕΡΑΑ, Πράσινο Ταμείο, ίδιοι πόροι, Επενδυτικός Νόμος, ΕΠΑΝΕΚίνηση

Άξονας 6: Τοποθέτηση ξηραντών οργανικού σε περιοχές με ταβέρνες και εστιατόρια Ξηραντές

Δήμος

350.000

Μείωση κόστους της αποκομιδής των οργανικών αποβλήτων και αύξηση του χρόνου αποθήκευσης αυτών

45.000

Ε.Π. ΥΜΕΠΕΡΑΑ, Πράσινο Ταμείο, ίδιοι πόροι , Επενδυτικός Νόμος, ΕΠΑΝΕΚίνηση

Άξονας 7: Κατασκευή και λειτουργία τοπικού ΚΔΑΥ

ΚΔΑΥ

Δήμος

1.200.000-1.500.000

120.000-150.000

Μείωση του κόστους διαχείρισης των ανακυκλώσιμων και ύπαρξη εσόδων από την πώληση ανακυκλώσιμων

Ε.Π. ΥΜΕΠΕΡΑΑ, Πράσινο Ταμείο, ίδιοι πόροι, Επενδυτικός Νόμος, ΕΠΑΝΕΚίνηση

Άξονας 8: Βελτιστοποίηση αποκομιδής για μείωση του κόστους Βελτιστοποίηση δικτύων συλλογής και μεταφοράς με χρήση GPS

Δήμος

80.000-100.000

Βελτιστοποίηση του συστήματος συλλογής, μείωση του κόστους

Ίδιοι Πόροι

Αύξηση ποσοστού εκτροπής, και μεγιστοποίηση της καθαρότητας των ανακυκλώσιμων υλικών

Κοινοτικές πρωτοβουλίες, Π.Ε.Π., Ίδιοι πόροι δήμου, Ε.Π. ΥΜΕΠΕΡΑΑ

Άξονας 9: Καμπάνιες και επικοινωνία Δράσεις ευαισθητοποίησης και εκστρατείες ενημέρωσης πολιτών

Δήμος/ ΣΕΔ

70.000

Άξονας 10: Πιλοτικό Πληρώνω όσο Πετάω (ΠΟΠ) Πιλοτικό Πρόγραμμα Πληρώνω Όσο Πετάω

Δήμος

100.000

Μείωση παραγόμενων απορριμμάτων

Άξονας11: Πιλοτικό ανταποδοτικής – καταλογιστικής ανακύκλωσης 5

Τα κόστη αναφέρονται στην κατασκευή και λειτουργία 3 ΠΣ. Τα κόστη αναφέρονται στην αγορά, τοποθέτηση και συντήρηση 5 ξηραντών. 7 Το κόστος έχει ληφθεί υπόψη στο λειτουργικό κόστος της δράσης 1. 6

Ίδιοι πόροι δήμου

ΙΟΥΝΙΟΣ 2015

Τίτλος δράσης Πρότυποι κάδοι, πλατφόρμα καταγραφής πόντων, εφαρμογή για την παρακολούθηση του 8 προγράμματος, κλπ

Φορέας υλοποίησης

Δήμος

Ενδεικτικό Κόστος Επένδυσης (€)

500.000

Ενδεικτικό Λειτουργικό Κόστος (€/έτος)

Οφέλη της δράσης

Εν δυνάμει πηγές χρηματοδότησης

60.000

Αύξηση ποσοστού εκτροπής, μεγιστοποίηση της καθαρότητας των ανακυκλώσιμων υλικών

Ίδιοι Πόροι

Άξονας12: . Εφαρμογές εξυπηρέτησης πολιτών και δικτύωσης συντονισμού των εθελοντικών δράσεων Web,mobile εφαρμογή, εξειδικευμένη καμπάνια για το πρόγραμμα

Δήμος

50.000-100.000

20.000

Αύξηση ποσοστού εκτροπής, μεγιστοποίηση της καθαρότητας των ανακυκλώσιμων υλικών

Ίδιοι Πόροι

Άξονας13: Συνδυασμός με την καταπολέμηση της φτώχειας και την κοινωνική οικονομία Κατασκευή γραφείων (αίθουσες εκπαίδευσης, εξοπλισμό κλπ) και νομικές ενέργειες για τη θέσπιση των εταιρειών

Δήμος

50.000-100.000

20.000

Ενίσχυση της κοινωνικής οικονομίας και καλλίεργεια περιβαλλοντικής συνείδησης

Ίδιοι Πόροι

Άξονας14: Διαδραστικό Μουσείο Ανακύκλωσης Μουσείο ανακύκλωσης (εγκαταστάσεις, εξοπλισμός, κτλ)

Δήμος

3.000.000-4.000.000

Ενίσχυση της περιβαλλοντικής συνείδησης

Ε.Π. ΥΜΕΠΕΡΑΑ, Πράσινο Ταμείο, ίδιοι πόροι, Επενδυτικός Νόμος, ΕΠΑΝΕΚίνηση

Σημειώνεται ότι για την υλοποίηση του προτεινόμενου σχεδίου απαιτούνται 12,8-10,9 εκατομμύρια € ως κόστος επενδυσης και περίπου 2,2 εκατομμύρια € λειτουργικό κόστος, χωρίς το λειτουργικό κόστος του μουσείου. Στο κόστος επένδυσης πρέπει να προστεθούν και τα κόστη των μελετών που πρέπει να εκπονηθούν προκειμένου να υλοποιηθούν οι δράσεις που προτάθηκαν. Μαζί με το κόστος μελετών το συνολικό κόστος επένδυσης ανέρχεται στα 13,1-11,2 εκατομμύρια €. Στον παρακάτω πίνακα παρουσιάζονται αναλυτικά οι μελέτες κόστους 280.000 €, οι οποίες οι οποίες πρέπει να εκπονηθούν για την υλοποίηση του προτεινόμενου σχεδίου.

Η πιλοτική εφαρμογή θα ξεκινήσει με την τοποθέτηση περίπου 400 ειδικών κάδων σε επιλεγμένα σημεία και θα αφορά αρχικά περίπου 2000 πολίτες. Η επέκτασή της στο σύνολο του δήμου θα γίνει σταδιακά. 9 Το λειτουργικό κόστος του μουσείου θα εκτιμηθεί στην πορεία.Σε κάθε περίπτωση θα σχεδιαστεί με κερδοφορία για να είναι βιώσιμο.

ΙΟΥΝΙΟΣ 2015

Πίνακας 8:Απαιτούμενες μελέτες υλοποίησης του προτεινόμενου σχεδίου.

1 2

3 4 5

Απαιτούμενη μελέτες * Μελέτες χωροθέτησης, περιβαλλοντικών επιπτώσεων και τεχνικού σχεδιασμού των Πράσινων Σημείων Μελέτες και υπηρεσίες για τη σκοπιμότητα δημιουργίας Κέντρου Επαναχρησιμοποίησης και Μουσείου Ανακύκλωσης (περιλαμβανομένων των αρχιτεκτονικών) Μελέτη χωροθέτησης, Περιβαλλοντικοί Όροι και τεχνικός σχεδιασμός μονάδας compost και διαχείρισης πρασίνων Μελέτες αδειοδότησης και σχεδιασμού ΚΔΑΥ Μελέτες οργάνωσης αποκομιδής και προγραμμάτων Διαλογής στην Πηγή, χωροθέτησης κάδων, τεχνικών προδιαγραφών και Τεύχη Δημοπράτησης για απορριμματοφόρα και κάδους για τα διάφορα ρεύματα Σύνολο

Κόστος € 80.000 € 60.000

€ 40.000 € 20.000 € 80.000

€ 280.000

* Σημειώνεται ότι κάποιες από τις μελέτες μπορούν να ομαδοποιηθούν και να δημοπρατηθούν μαζί.

ΙΟΥΝΙΟΣ 2015

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι: Εκτιμώμενο Διάγραμμα Ροής για το 2020. 7.073 τόνοι

7.859 τόνοι

Συλλογή

ΚΛΑΔΕΜΑΤΑ

3.144 τόνοι

7.859 τόνοι

2.000 τόνοι

Μονάδα Κομποστοποίησης

ΔσΠ

ΚΟΜΠΟΣΤ ΠΡΟΣ ΠΩΛΗΣΗ

ΟΡΓΑΝΙΚΑ 8.223 τόνοι

7.401 τόνοι

ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΙΜΑ

5.673 τόνοι

ΔσΠ

ΥΛΙΚΑ ΠΡΟΣ ΠΩΛΗΣΗ

ΚΔΑΥ

493 τόνοι

ΛΟΙΠΑ

312 τόνοι

2.082 τόνοι

Πράσινα Σημεία

ΥΛΙΚΑ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑ ΚΑΙ ΥΛΙΚΑ ΠΡΟΣ ΠΩΛΗΣΗ & ΔΙΑΘΕΣΗ ΣΕ ΠΟΛΙΤΕΣ

Κέντρο Επαναχρησιμοποίησης 1. 77 0 τό νο ι

Συ λλ ογ ή

ΥΠ ΟΛ ΕΙ Μ Μ Α

2. 04 0 τό νο ι

ΥΠ ΟΛ ΕΙ Μ Μ Α

10.133 τόνοι

ΠΡΟΣ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΚΑΙ ΔΙΑΘΕΣΗ

ΙΟΥΝΙΟΣ 2015

Παραρτημα ΙΙ: Εκτιμώμενο Σχέδιο Δράσης

Δράσεις Προετοιμασία/έγκριση υποδομών διαχείρισης απορριμμάτων (ΚΔΑΥ, μονάδα compost και ΠΣ) Προετοιμασία προγράμματος ΔσΠ - λεπτομερής σχεδιασμός Ένταξη σε χρηματοδοτικά μέσα Προμήθεια εξοπλισμού ΔσΠ Κατασκευή υποδομών Προετοιμασία υλοποίησης πιλοτικού προγράμματος ΠΟΠ Εφαρμογή πιλοτικού προγράμματος ΠΟΠ Υλοποίηση εφαρμογών εξυπηρέτησης πολιτών και δικτύωσης συντονισμού των εθελοντικών δράσεων Καμπάνιες ενημέρωσης Προετοιμασία πιλοτικού προγράμματος Ανταποδοτικής - Καταλογιστικής Ανακύκλωσης Εφαρμογή πιλοτικού προγράμματος Ανταποδοτικής - Καταλογιστικής Ανακύκλωσης Προετοιμασία εφαρμογής ξηραντών για τη διαχείριση οργανικού σε περιοχές εστίασης Τοποθέτηση ξηραντών για τη διαχείριση οργανικού σε περιοχές εστίασης Προετοιμασία/έγκριση Κέντρου Επαναχρησιμοποίησης και Μουσείου Ανακύκλωσης Ένταξη σε χρηματοδοτικά μέσα Κατασκευή Κέντρου Επαναχρησιμοποίησης και Μουσείου Ανακύκλωσης Προετοιμασία δράσεων για την καταπολέμηση της φτώχειας και την στήριξη της κοινωνικής οικονομίας Συνδυασμός με την καταπολέμηση της φτώχειας και την κοινωνική οικονομία

2ο εξάμηνο 2015 1ο εξάμηνο 2016 2ο εξάμηνο 2016 1ο εξάμηνο 2017 2ο εξάμηνο 2017