Ο Μικρός Ήρως - Επιχείρηση Ασημένιος Ουρανός by ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΜΙΚΡΟΣ ΗΡΩΣ / MIKROS IROS PUBLICATIONS

Γιώργος Βλάχος Κώστας Φραγκιαδάκης

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

Η ΚΑΤΟΧΗ ΣΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ

μυθοπλασία της ιστορίας με τίτλο Επιχείρηση Ασημένιος Ουρανός στηρίζει την εξέλιξή της σε πραγματικά στοιχεία. Όπως, το ότι ο μηχανισμός κωδικοποίησης της περίφημης μηχανής κρυπτογράφησης απορρήτων εγγράφων των μυστικών γερμανικών υπηρεσιών —με την ονομασία «Ενίγκμα»—, είναι από την αρχή του Πολέμου χωρίς μυστικά για τη Βρετανική Αντικατασκοπεία. Από την άλλη μεριά, είναι οι Άγγλοι αυτοί που, φυλάσσοντας σαν επτασφράγιστο μυστικό το κατόρθωμά τους στο να αποκρυπτογραφούν τα απόρρητα γερμανικά έγγραφα, γνωρίζουν σε κάθε στιγμή τις γερμανικές κινήσεις, εν αγνοία των Γερμανών. Ο Γιώργος Θαλάσσης, το Παιδί-Φάντασμα, καλείται μαζί με τους φίλους του στο Λονδίνο να βοηθήσει τη Βρετανική Αντικατασκοπεία, τη γνωστή ΜΙ6, να δώσει απάντηση σε ένα μυστηριώδες μήνυμα, το οποίο οι μυστικές υπηρεσίες της Αγγλίας κατάφεραν να αποκρυπτογραφήσουν, έχοντας σπάσει τον μυστικό κώδικα των Γερμανών, μα δεν μπορούν να ερμηνεύσουν τη σημασία του. Η εμπλοκή και η αποκάλυψη ενός γερμανικού δικτύου κατασκόπων και πρακτόρων στο Λονδίνο, που φέρουν τη μυστικιστική ονομασία «Αετοί», συμβάλλει στη ματαίωση της «Επιχείρησης Ασημένιος Ουρανός» που δεν ήταν άλλη παρά η ονομασία τηλεκατευθυνόμενων —κατά κάποιο τρόπο— αόρατων, από τα ραντάρ, γερμανικών αεροτορπίλων από τη Γροιλανδία, με στόχο τις ΗΠΑ και την Αγγλία. Ήταν μια επιχείρηση που ιστορικά ταυτίζεται κάπως με την επίθεση στο Λονδίνο των ρουκετών V-1 και V-2. Το δεύτερο μέρος της ύλης αυτού του τεύχους αποτελείται από δυο σκέλη: Το πρώτο είναι ένα μίνι αφιέρωμα-επιλογή σε ελληνικά τραγούδια, αγαπημένα και χιλιοτραγουδισμένα τα περισσότερα, που αναφέρονται στην Κατοχή και στην Αντίσταση. Το άλλο σκέλος, στο ίδιο μίνι αφιέρωμα, είναι η ισότιμη αφιερωματική αναφορά σε ένα μέγιστο εικαστικό έργο με το ίδιο θέμα: την Κατοχή και την Αντίσταση του ελληνικού λαού. Πρόκειται για επιλογή επτά σκίτσων, από τα 78 συνολικά, του λευκώματος Σκιά Πάνω απ’ την Αθήνα του μεγάλου Έλληνα εικονογράφου και γελοιογράφου Φώκου (Φωκίωνος) Δημητριάδη (1894-1977). Αποτελεί ένα σκιτσογραφημένο ρεαλιστικό ντοκιμαντέρ από την καθημερινή ζωή των Ελεύθερων Σκλάβων της ναζιστικής Κατοχής. Το λεύκωμα Σκιά Πάνω απ’ την Αθήνα κυκλοφόρησε σε πρώτη έκδοση στα αγγλικά το 1946 με τίτλο Shadow Οver Athens από τον αμερικανικό εκδοτικό οίκο Rinehart & Co και το 1970 σε πρώτη ελληνική έκδοση από τον μικρό (αλλά με σπουδαίες εκδόσεις) οίκο Εκδόσεις Μαρή σε 180 σελίδες με κείμενα (λεζάντες) σε ελληνικά και αγγλικά, ενώ προλόγιζε ο ακαδημαϊκός Άγγελος Τερζάκης. Οι εκδόσεις Modern Times επανέκδωσαν το άλμπουμ το 2004 σε μικρότερη διάσταση και με τις μισές σελίδες.

Ο ΜΙΚΡΟΣ ΗΡΩΣ - ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΑΣΗΜΕΝΙΟΣ ΟΥΡΑΝΟΣ Σενάριο: Γιώργος Βλάχος • Σχέδιο: Κώστας Φραγκιαδάκης © 2021 Εκδόσεις Μικρός Ήρως • © Σενάριο: Γιώργος Βλάχος • © Σχέδιο: Κώστας Φραγκιαδάκης Υπεύθυνος έκδοσης: Λεωκράτης Ανεμοδουράς • Διόρθωση - Επιμέλεια: Λεωκράτης Ανεμοδουράς Εικονογράφηση αφιερώματος σελ. 31-38: Φωκίων Δημητριάδης • Graphic Design - Χρωματισμός εξωφύλλου: Τίνα Χελιώτη ISBN: 978-618-206-071-1 ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΜΙΚΡΟΣ ΗΡΩΣ Ε.Ε. - ΑΛΤΑΝΗ 4, 153 51 ΠΑΛΛΗΝΗ, ΤΗΛ.: 210-8983824 www.mikrosiros.gr

info@mikrosiros.gr

Εκδόσεις Μικρός Ήρως – Mikros Iros Publications

mikros_iros_publications

Χωρίς την γραπτή άδεια του εκδότη απαγορεύεται η αναπαραγωγή με οποιοδήποτε οπτικοακουστικό μέσο και η μετάφραση του έργου ή μέρους αυτού σε οποιαδήποτε γλώσσα. Κατ’ εξαίρεση επιτρέπεται η χωρίς άδεια χρήση ευλόγου τμήματος του υλικού (κειμένου και εικονογράφησης) σε έντυπα, ραδιοτηλεοπτικές εκπομπές και ψηφιακά μέσα μαζικής επικοινωνίας, για λόγους ενημέρωσης του κοινού ή προβολής του έργου και των συντελεστών του.

Μ Ι Κ Ρ Ο Σ

Η Ρ Ω Σ

Το Μυστηριώδες Μήνυμα

ΓΙΏΡΓΟΣ ΘΑΛΆΣΣΗΣ, το ηρωικό Ελληνόπουλο, παίρνει το φύλλο χαρτιού σε μέγεθος σελίδας που του προτείνει ο αξιωματικός του Αυτοκρατορικού Βρετανικού Ναυτικού και ρίχνει μια ματιά. Είναι καθισμένος απέναντί του σε ένα γραφείο στο θωρακισμένο κτίριο του Βρετανικού Ναυαρχείου στο Λονδίνο. Στην επιφάνειά του χαρτιού υπάρχει γραμμένη, με στοιχεία γραφομηχανής, μόνο μια φράση στα γερμανικά: «Der Adler ist gelandet»… Επιστρέφει το χαρτί στον Άγγλο αξιωματικό μουρμουρίζοντας απορημένος: «Ο Αετός Προσγειώθηκε»… Τι σημαίνει; Ο Άγγλος αξιωματικός, ένας πλωτάρχης, όχι μόνο δεν τον διαφωτίζει, μα η απάντησή του κάνει το νόημα της φράσης ακόμα πιο μυστηριώδες. Μέχρι στιγμής δε δείχνει να σημαίνει τίποτα… Η απορία αποτυπώνεται πιο έντονη στο πρόσωπο του Ελληνόπουλου. - Μέχρι στιγμής δε σημαίνει τίποτα… επαναλαμβάνει μηχανικά. Γιατί; Πρόκειται να σημαίνει κάτι συγκεκριμένο στο μέλλον; - Ποιος ξέρει, Παιδί-Φάντασμα!

Μ Ι Κ Ρ Ο Σ

Η Ρ Ω Σ

- Και πότε στάλθηκε αυτό το μήνυμα; κρυπτογράφηση. - Δεν είναι το πρώτο… Είναι εδώ και δεκαπέντε Οι δυο κύριες υποθέσεις των συμμαχικών στραπερίπου μέρες, σχεδόν καθημερινά, το ίδιο ακριβώς τηγείων για τη γνησιότητα και σημαντικότητα του μήνυμα σε κρυπτογραφημένο κώδικά «συλλαμβά- μηνύματος ήταν διαμετρικά αντίθετες, αν και οι νουμε» στην υπηρεσία αντικατασκοπείας, τη ΜΙ61. δυο εκκινούσαν από τη βεβαιότητα ότι οι Γερμανοί Έχουμε εντοπίσει ότι κάθε φορά στέλνεται και από αγνοούσαν το σπάσιμο των κλειδών κωδικοποίησής διαφορετικό σημείο των Ανατολικών Ηνωμένων τους. Η μία υπόθεση θεωρούσε το αποκρυπτογραΠολιτειών με αποδέκτη το Ομπερκομμάντο, δηλαδή φημένο —αλλά όχι αποκωδικοποιημένο— μήνυμα το Αρχηγείο της Βέρμαχτ στο Βύνσντορφ2. ως κάτι πολύ σοβαρό και επείγον. Η άλλη υπόθεση Το Παιδί-Φάντασμα απόμεινε συλλογισμένο θεωρούσε το μήνυμα παραπλανητικό τέχνασμα της παρατηρώντας, φαινομενικά αφηρημένο, τα στοι- Αμπβέρ, ώστε μέσω της πιθανής αποκρυπτογράβαγμένα τσουβάλια με άμμο που αποτελούσαν την φησής του να διαπιστώσει η γερμανική Αντικακύρια οχύρωση των αντιαεροπορικών πυροβόλων τασκοπεία, αν οι κλείδες του κώδικα παραμένουν έξω από το Ναυαρχείο του Βρετανικού Ναυτικού. ανέπαφες ή όχι. Σε κάθε περίπτωση, η ανάγκη της Στην πραγματικότητα, το μυαλό του παίρνει χιλιάδες συμμαχικής Αντικατασκοπείας να αποκωδικοποιήσει στροφές το δευτερόλεπτο προσπαθώντας να οργα- το μήνυμα ήταν επιτακτική! νώσει τα δεδομένα κάποιου λογικού νοήματος για Αντίθετα σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, στην Abwehr τον λόγο που «Προσγειώθηκε ο Αετός» του αποκρυπτογραφημέΤο Παιδί-Φάντασμα αναλάμβανε νου μηνύματος. πάντοτε πρόθυμα αποστολές εκτός ΕλλάΑναζητά την πιθανή άκρη ακόμα και στις λεπτομέρειες που δος, εφόσον με τη συμβολή του, θα έφερνε συνθέτουν τη δική του εμπλοκή πιο κοντά την άγια μέρα της Απελευθέρωσης στην υπόθεση. της Πατρίδας… Δεν ήταν η πρώτη φορά που το Συμμαχικό Στρατηγείο ζητούσε τη βοήθεια του Παιδιού-Φάντασμα και των φίλων του (Αμπβέρ), δηλαδή τη Στρατιωτική Υπηρεσία Πληγια να φέρουν σε πέρας μια αποστολή, όταν άλλοι ροφοριών και Αντικατασκοπείας της Βέρμαχτ, πράκτορες από το συμμαχικό στρατόπεδο είχαν πίστευαν ακράδαντα ότι η κρυπτογραφική μηχανή αποτύχει. Κι ο Γιώργος πάντοτε πρόθυμα αναλάμ- Ένιγκμα3, με την οποία κρυπτογραφούσαν τα υψηβανε την αποστολή εφόσον η επιτυχής έκβασή της λής διαβάθμισης απόρρητα έγγραφά τους, ήταν θα συντόμευε την απόσταση από την άγια μέρα της απρόσβλητη στις αλγοριθμικές επιθέσεις των αποΑπελευθέρωσης της Πατρίδας. κρυπτογράφων της συμμαχικής Αντικατασκοπείας. Η αποκρυπτογράφηση του σχεδόν καθημερινά επαναλαμβανόμενου κρυπτογραφημένου μηνύματος Το Παιδί-Φάντασμα Αναλαμβάνει Δράση Der Adler ist gelandet —Ο Αετός Προσγειώθηκε—, ΜΙ6 ζήτησε από τα βρετανικά στρατηγεία σε οδηγούσε σε καινούργιο γρίφο, που πιθανώς κι όλα τα μέτωπα του πολέμου να στείλουν στο αυτός να κρύβεται πίσω από κάποια σημασιολογική Λονδίνο τους πιο έμπειρους πράκτορές τους στην

’’

Military Intelligence Section 6, η περισσότερο γνωστή ονομασία της Secret Intelligence Service-SIS, δηλαδή της Μυστικής Υπηρεσίας Πληροφοριών της Μεγάλης Βρετανίας, που δραστηριοποιείται στη συγκέντρωση ξένων μυστικών πληροφοριών. 2

Προάστιο περίπου 40 χλμ νότια του Βερολίνου. Παραδοσιακά βάση στρατιωτικής εκπαίδευσης. Στη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου (19391945) το καταφύγιο Maybach II στην πόλη, υπήρξε η έδρα του συντονιστικού αρχηγείου της Βέρμαχτ. 3

Θρυλική μηχανή κωδικοποίησης μηνυμάτων της γερμανικής αντικατασκοπείας, η οποία αν και είχε ανακαλυφθεί από τα μέσα της δεκαετίας του ’20, αξιοποιήθηκε στρατιωτικά από τους Γερμανούς στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ο τρόπος που κωδικοποιούσε τα μηνύματα σε γκρουπ από ακατανόητες λέξεις τεσσάρων γραμμάτων κάθε μία, απαιτούσε θεωρητικά μερικές δεκάδες χρόνια για να σπάσει ο κώδικας και να αντιστοιχηθεί με το πραγματικό κείμενο, ενώ ο κώδικας άλλαζε κάθε μέρα. Ωστόσο, την αρχετυπική κλείδα οι Πολωνοί —αρχικά— και κατόπιν οι Άγγλοι την έσπασαν λίγο πριν ξεσπάσει ο πόλεμος και αποκωδικοποιούσαν ταχύτατα τις περισσότερες κινήσεις των Γερμανών, πριν καν αυτοί εκδηλώσουν την επιχείρησή τους. Οι επιτελείς του Γ’ Ράιχ αγνοούσαν ότι η κλείδα του κώδικά τους είχε σπάσει από τους Άγγλους, οι οποίοι κράτησαν το κατόρθωμά τους σαν επτασφράγιστο μυστικό από εχθρούς και φίλους.

Μ Ι Κ Ρ Ο Σ

επίλυση κρυπτογραφημένων γρίφων. Το Συμμαχικό Στρατηγείο Μέσης Ανατολής ζήτησε από το Παιδί-Φάντασμα, αν και τυπικά δεν ήταν πράκτορας του Στρατηγείου, να βοηθήσει με την εμπειρία του και τις ικανότητές του στην επίλυση του γρίφου «Ο Αετός Προσγειώθηκε» που καθημερινά «βομβάρδιζε» κρυπτογραφημένα τα συμμαχικά τηλέτυπα. Με ένα μικρό ευέλικτο μεταγωγικό μεταφοράς προσωπικού, τα τρία παιδιά ταξίδεψαν βράδυ από την Αλεξάνδρεια στο δεινά δοκιμαζόμενο Λονδίνο. Οι αεροπορικές επιδρομές και οι βομβαρδισμοί της Λουφτβάφφε εξουθένωναν το προσωπικό της αεράμυνας φτάνοντάς το στα όρια της αντοχής του. Μολονότι η κατάσταση έκτακτης ανάγκης που βρισκόταν το Λονδίνο δε θα μπορούσε να θεωρηθεί καλύτερη από αυτή που βρισκόταν η Αθήνα, για τον Σπίθα η επίσκεψη στη βρετανική πρωτεύουσα φάνταζε σαν ανέλπιστο θείο δώρο, επειδή αν και υπήρχε έλλειψη τροφίμων —τα βασικά είδη μοιράζονταν με το δελτίο— δεν ήταν τόσο απελπιστική, όσο η έλλειψή τους στην κατεχόμενη Αθήνα. Άλλωστε, σαν «προσκεκλημένος» του αγγλικού Στρατού, δε θα είχε πρόβλημα… επισιτιστικής τροφοδοσίας, ακόμα και στις ποσότητες που χρειαζόταν για την καθημερινή του επιβίωση! Απέραντη ευδαιμονία ζωγραφίζεται στο πρόσωπό του, καθώς επιθεωρεί τις αραδιασμένες κονσέρβες κρέατος και οσπρίων στην κουζίνα του μικρού σπιτιού στα περίχωρα του Λονδίνου, όπου κατέλυσαν τα τρία παιδιά φθάνοντας στο Λονδίνο. Η ευτυχία του, τού ξυπνάει τον καλλιτεχνικό του οίστρο και ανοίγοντας κιόλας μια κονσέρβα του κιλού, σιγανοτραγουδάει ένα δικό του αυτοσχέδιο τραγουδάκι. Ανυπόφορα φάλτσα!

Η Ρ Ω Σ

σε μια πολυθρόνα διαβάζει ξεφυλλίζοντάς το. Χαμογελάει ακούγοντας τον Σπίθα να στιχοπλοκεί… μελωδικά. Ο Γιώργος κάνει ένα τηλεφώνημα. Λέει κάποιες σύντομες κοφτές φράσεις στη συνθηματική γλώσσα των συμμαχικών πρακτόρων και ετοιμάζεται να φύγει. Με περιμένουν στο Ναυαρχείο, εξηγεί στην Κατερίνα. Δεν ανοίγετε σε κανέναν! Μόλις με ειδοποίησαν, σύμφωνα με πληροφορίες της Υπηρεσίας, ότι η άφιξή μας στο Λονδίνο είναι ήδη γνωστή στους εδώ πράκτορες του εχθρού! Φεύγω! Δεν πρέπει να αργήσω… - Να προσέχεις κι εσύ, Γιώργο! του λέει η Κατερίνα. - Αν δε με πετύχει καμιά αεροπορική επιδρομή, δεν έχω από τίποτα άλλο να κινδυνεύσω, της απαντάει ο Γιώργος χαμογελώντας. Το αυτοκίνητο του Ναυαρχείου τον περίμενε απ’ έξω με αναμμένη μηχανή. Του Αντμάιραλτι (στο Ναυαρχείο) λέει ο Γιώργος στον ναύτη που κάθεται στο τιμόνι. - Γιες, σερ! Το μαύρο Χίλμαν με τα διακριτικά του βρετανικού Ναυαρχείου και με τον φάρο στη σκεπή του να αναβοσβήνει, διασχίζει τους σχεδόν έρημους δρόμους στην πρωτεύουσα της κραταιάς αυτοκρατορίας, όπου ο ήλιος δε δύει ποτέ! Παντού ερείπια σπιτιών. Ερείπια που ακόμα καπνίζουν. Παντού σακιά με άμμο ή χαλίκι σαν πρόχειρα αναχώματα για τα θραύσματα από τις βόμβες. Ουρές ταλαιπωρημένων ανθρώπων έξω από καταστήματα τροφίμων με τα δελτία τους περιμένουν υπομονετικά τη σειρά τους. Το στρατιωτικό Χίλμαν φρενάρει απότομα μπροστά στην πύλη του θωρακισμένου Οχυρού του Ναυαρχείου4, του οποίου η πανίσχυρη θωράκιση το καθιστά απρόσβλητο από τις βόμβες και τις στοχευμένες εφορμήσεις των στούκας. Τα σακιά με το… αντιαεροπορικό υλικό σκεπάζουν ολόκληρη την είσοδο του κτιρίου. Δίπλα στο φυλάκιο του σκοπού πύλης στέκεται

«Όμορφο που ‘σαι, ρε Λονδίνο! Δε χορταίνω απ’ τα φαγιά σου, Όσο θέλω τρώω δω και πίνω! Να ΄χεις, Λονδίνο, την υγειά σου!» Η Κατερίνα έχει βρει ένα βιβλίο και καθισμένη 4

Η πιο ορατή από τις ακροπόλεις-οχυρά του Λονδίνου. Βρίσκεται πίσω από το κτιριακό συγκρότημα του Ναυαρχείου στο Whitehall. Κατασκευάστηκε και θωρακίστηκε στα πρώτα χρόνια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου (1940-41) ως κέντρο επιχειρήσεων του Ναυαρχείου. Έχει θεμέλια βάθους 9 μέτρων και τσιμεντένια στέγη πάχους 6 μέτρων. Έχει ελάχιστα παράθυρα, ενώ ο κοκκινωπός τοίχος του καλύπτεται σήμερα από κισσό. «Τεράστιο και τερατώδες» το περιέγραψε στα απομνημονεύματά του ο Ουίνστον Τσώρτσιλ πίσω από τους τοίχους του οποίου ο Βρετανός πρωθυπουργός —ο πατέρας της Νίκης—, πέρασε σχεδόν όλες τις μέρες του πολέμου.

Μ Ι Κ Ρ Ο Σ

ένας πλωτάρχης που μόλις βλέπει το αυτοκίνητο να φρενάρει, πλησιάζει χαμογελώντας να υποδεχθεί το θρυλικό Παιδί-Φάντασμα. Όποιος θα έβλεπε από μακριά τη σκηνή, όπου ένα νέος, σχεδόν παιδί, βγαίνει από το αυτοκίνητο του Ναυαρχείου και ένας πλωτάρχης μπροστά του στέκεται προσοχή, τον χαιρετάει στρατιωτικά και κατόπιν τού σφίγγει θερμά το χέρι, το λιγότερο που θα του συνέβαινε θα ήταν να παραξενευτεί μόνο και μόνο επειδή το φλεγματικό βρετανικό του πνεύμα δεν του επέτρεπε μεγαλύτερη εκδήλωση έκπληξης. - K-R03, της Υπηρεσίας Τηλεπικοινωνιών… Πλωτάρχης του Βασιλικού Ναυτικού της Αυτού Μεγαλειότητος… Είστε το περίφημο Παιδί-Φάντασμα, υποθέτω.. - Μάλλον, θα πρέπει να είστε απόλυτα σίγουρος για το ποιος είμαι! Απαντάει ο Γιώργος Θαλάσσης και συμπληρώνει χαμογελώντας: Θα γνωρίζετε, επίσης, ότι είμαι και αξιωματικός του Βρετανικού Πολεμικού Ναυτικού5! - Το γνωρίζω, σερ! απάντησε με σεβασμό ο πλωτάρχης με την κωδική ονομασία K-R03. Απολογούμαι που λόγοι πρωτοκόλλου υπηρεσιακής σκοπιμότητας δε μου επιτρέπουν να σας συστηθώ με το πραγματικό μου όνομα! - Κατανοώ! Ας ελπίσουμε πως θα συμβεί σε άλλες καλύτερες εποχές, σερ!... Εξάλλου και εσείς με τον κατά κάποιο τρόπο κωδικό μου όνομα με γνωρίζετε! Έτσι, δεν είναι; Λίγα λεπτά αργότερα, ο πλωτάρχης της Βρετανικής Αντικατασκοπείας ενημέρωνε τον Γιώργο στο γραφείο του, σχετικά με το μυστηριώδες σήμα που η ΜΙ6 είχε καταφέρει να αποκρυπτογραφήσει μεν, αλλά δεν είχε καταφέρει και να αποκωδικοποιήσει το νόημά του. - Καταρχάς θα πρέπει να σου εξηγήσω, Παιδί-Φάντασμα, γιατί δε σε υποδέχομαι στην έδρα του Κέντρου Κρυπτανάλυσης, όπου θα κατατοπιζόσουν πιο αναλυτικά από τους εξειδικευμένους αποκρυπτογράφους. Δυστυχώς δεν έχεις τον απαιτούμενο

Η Ρ Ω Σ

ούλτρα κρύπτο-χαρακτηρισμό για να σου επιτραπεί η είσοδος στις εγκαταστάσεις της Κυβερνητικής Σχολής Κωδικών και Κρυπτογραφίας6 που εδρεύει στο Μπλέτσλεϊ Παρκ. Τυπικό μεν, αλλά πρέπει να τηρηθεί! - Αρκούμαι στη δική σας ενημέρωση, κύριε πλωτάρχη! Μπορώ να δω κάποιον χάρτη των Ηνωμένων Πολιτειών που εντοπιστήκαν οι εκπομπές αυτών των μηνυμάτων; Ο πλωτάρχης βγάζει από τον χαρτοφύλακα δίπλα του έναν διπλωμένο χάρτη και τον απλώνει στο γραφείο. - Τα σημεία από όπου έχουν εκπεμφθεί τα σήματα είναι σημειωμένα…. Είναι δεκαπέντε μέχρι στιγμής. Ο Γιώργος παρατηρεί αρκετή ώρα τον χάρτη. Δε βλέπει κάποια λογική σχέση να συνδέει τα σημεία μεταξύ τους… - Σαν πρώτη εκτίμηση βλέπω πως άλλα σημεία είναι έξω από κατοικημένες περιοχές και άλλα μέσα σε πόλεις ή χωριά σε αρκετά απλωμένη έκταση σε όλο το μήκος της Ανατολικής Ακτής… Τι θα μπορούσε να υπάρχει εκεί που να έχει ενδιαφέρον να προσγειωθεί ένας αετός; - Είναι το πιο βασικό ερώτημα που ψάχνουν και οι Αμερικανοί με το FBI τους, αλλά δεν έχει σημειωθεί κάποιο γεγονός, κάποια κίνηση, που να κινήσει τις υποψίες της Ομοσπονδιακής Αστυνομίας. Ένα μήνυμα και μετά απόλυτη σιγή! - Πέρασε από το μυαλό του FBI ή των ανθρώπων της ΜΙ6 να ερευνήσουν αν υπάρχει σε αυτά τα σημεία κάποια εγκατάσταση στρατιωτικού ενδιαφέροντος; - Θα θέσω το ερώτημά σου, Παιδί-Φάντασμα και θα ξέρουμε αύριο το πρωί λεπτομέρειες. - Δεν εννοώ στρατόπεδο, ναύσταθμο ή αεροδρόμιο. Θα σημειωνόταν στον χάρτη! - Σαν τι, τότε, Παιδί-Φάντασμα; - Δεν ξέρω. Αποθήκες υλικού, εργοστάσια παρασκευής πολεμικού υλικού…

Ο ίδιος ο Τσώρτσιλ, εν ονόματι του βασιλιά, είχε απονείμει τιμητικά στον Γιώργο Θαλάσση τον βαθμό του αρχιπλοιάρχου, καθώς και τον τίτλο του σερ σε μία από τις πρώτες περιπέτειες του αναγνώσματος. Στο λήμμα «Παιδί-Φάντασμα», στο «Λεξικό του Μικρού Ήρωα», αναφέρονται όλες οι τιμητικές διακρίσεις και οι παρασημοφορήσεις του Γιώργου Θαλάσση από τους Συμμάχους. 6

Ειδική απόρρητη Υπηρεσία η οποία με την τεχνογνωσία και την οργάνωση από την Υπηρεσία Αντικατασκοπείας του Βρετανικού Ναυαρχείου, ανέλαβε να τρέξει, κάτω από την κωδική ονομασία «Επιχείρηση Ούλτρα», την αποκρυπτογράφηση των μηνυμάτων που οι Γερμανοί κρυπτογραφούσαν με τις μηχανές τους Ένιγκμα. Η απόλυτη μυστικότητα της επιχείρησης υπήρξε το «ούλτρα τοπ σίκρετ» όπλο των Βρετανών στον Πόλεμο, του οποίου τη σημαντικότητα δεν αγνοούσαν μόνον οι δυνάμεις του Άξονα, μα και οι Συμμαχικές δυνάμεις, εκτός από κάποιους λίγους μυημένους στα άδυτα της βίλας Bletchley Park 50, μίλια βορειοδυτικά του Λονδίνου, όπου βρισκόταν η καρδιά της Επιχείρησης. Σήμερα, η βίλα Μπλέτσλεϊ Παρκ είναι μουσείο.

Μ Ι Κ Ρ Ο Σ

Η Ρ Ω Σ

ΑΠΕΡΑΝΤΗ ΕΥΔΑΙΜΟΝΙΑ ΕΙΝΑΙ ΖΩΓΡΑΦΙΣΜΕΝΗ ΜΕ ΤΙΣ ΠΙΝΕΛΙΕΣ ΤΗΣ ΕΥΤΥΧΙΑΣ ΣΤΟ ΠΡΟΣΩΠΟ ΤΟΥ ΣΠΙΘΑ, ΚΑΘΩΣ ΤΟ ΒΛΕΜΜΑ ΤΟΥ ΑΓΚΑΛΙΑΖΕΙ ΤΙΣ ΑΡΑΔΙΑΣΜΕΝΕΣ ΜΠΡΟΣΤΑ ΤΟΥ ΚΟΝΣΕΡΒΕΣ. ΤΡΑΓΟΥΔΑΕΙ…

- Και γιατί δεν επιχείρησαν να τα καταστρέψουν; Τι περιμένουν; Ο Γιώργος σηκώνει αμήχανα τους ώμους του. - Δεν ξέρω. Ίσως, να περιμένουν κάτι άλλο. Ίσως να μην είναι ο στόχος τους να καταστρέψουν, αλλά απλώς να εντοπίσουν τους στόχους.

ώστε να χρησιμοποιηθεί ως καταφύγιο σε περίπτωση αεροπορικής επιδρομής. Μπορεί ο Γιώργος να δείχνει ότι δεν παρακολουθεί γύρω του, μα στην πραγματικότητα συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο. Η ματιά του ΟΜΟΡΦΟ ΠΟΥ ‘ΣΑΙ, σαρώνει το ΡΕ ΛΟΝΔΙΝΟΟΟΟ! σ κ η ν ι κ ό π ο υ τ ο αυτοκίνητο διασχίζει σ τ ο σκοτάδι με τους προβολείς του, που για λόγους ασφαλείας είναι σκεπασμένοι στέλνοντας μόνο από μια μικρή χαραματιά ελάχιστη φωτεινή δέσμη να φωτίζει τον δρόμο. Παραξενεύεται. Στον πηγαιμό του για το Ναυαρχείο στο κέντρο του Λονδίνου, δεν είχαν περάσει από τα μέρη που περνάνε τώρα. Κοιτάζει το φωτεινό καντράν του ρολογιού του και συμβουλεύεται την ενσωματωμένη πυξίδα. - Αυτός είναι ο δρόμος; ρωτάει τον ναύτη οδηγό. Ο οδηγός δείχνει να αιφνιδιάζεται. - Γιες, σερ! απαντάει με κάποια διστακτικότητα στη φωνή του. - Δε θα έπρεπε να πηγαίναμε βόρεια; Γιατί πάμε προς τα νοτιανατολικά; - Δεν καταλαβαίνω τι εννοείτε, κύριε; Η εντολή είναι να σας οδηγήσω στο Ντεσάιρ Φόρεστ! - Υπάρχει κάποιος ιδιαίτερος λόγος να πάμε στο Ντεσάιρ Φόρεστ; ρωτάει ο Γιώργος καχύποπτα. Ο οδηγός δεν προλαβαίνει να απαντήσει. Ένας παράξενος βόμβος σαν ρόχθος που βγαίνει κάπου από τη μηχανή υποχρεώνει τον οδηγό να τη σβήσει. Αφήνει μια βλαστήμια και ετοιμάζεται να βγει να την εξετάσει με το φως ενός ηλεκτρικού φακού που παίρνει από το ντουλαπάκι του αυτοκινήτου. Το έμπειρο μάτι του Γιώργου κατορθώνει να συλλάβει την κίνηση του ναύτη καθώς παίρνει και κάτι άλλο από το ντουλαπάκι με αστραπιαία ταχύτητα. Πετάγεται έξω από το αυτοκίνητο. Ισορροπεί καλά στα πόδια του σχεδόν αμέσως και τείνει το δεξί του χέρι προς τον Γιώργο, που βρίσκεται μέσα στο αυτοκίνητο. Κρατάει ένα πιστόλι και τον απειλεί. - Βγες γρήγορα έξω με τα χέρια σου ψηλά! του

Παγίδα

Μ Ι Κ Ρ Ο Σ

Η Ρ Ω Σ

Παγίδα

ΤΟΝ ΔΡΌΜΟ για την επιστροφή στο σπιτάκι που είχε παραχωρήσει η βρετανική Αντικατασκοπεία στα περίχωρα του Λονδίνου, ο Γιώργος δείχνει να είναι απορροφημένος στον γρίφο που αντιμετωπίζει. Το γεγονός ότι η βρετανική ΜΙ6, η πιο ικανή ίσως υπηρεσία αντικατασκοπείας στον κόσμο, βασιζόταν στη δική του αποτελεσματικότητα για την επίλυση Παντού ερείπια σπιτιών. Ερείπια που κρυπτογραφημένων γρίφων, τον κάνει να αισθάνεται πολύ πιεσμέ- ακόμα καπνίζουν. Παντού σακιά με άμμο νος. Τι κρύβεται πίσω από την ή χαλίκι σαν πρόχειρα αναχώματα για τα κωδική ονομασία «Αετός»; Τι το θραύσματα από τις βόμβες. σημαντικό ενδιαφέρον έχουν τα σημεία από τα οποία έχουν σταλεί τα μηνύματα; Πότε και πού θα εκδηλωθεί γερμανική - Αυτός είναι ο δρόμος; ρωτάει τον ναύτη οδηγό. ενέργεια και με ποιον τρόπο; Ο οδηγός δείχνει να αιφνιδιάζεται. Δεν προσέχει το εφιαλτικό σκηνικό των ερειπίων - Γιες, σερ! απαντάει με κάποια διστακτικότητα στους δρόμους της πόλης που οι σκιές τους διαγρά- στη φωνή του. φονται αμυδρά στο σκοτάδι σαν κουφάρια γιγάντων. - Δε θα έπρεπε να πηγαίναμε βόρεια; Γιατί πάμε Η νύχτα είναι σκοτεινή και η αναγκαστική προς τα νοτιανατολικά; συσκότιση την κάνει σκοτεινότερη. Αραιά και πότε, - Δεν καταλαβαίνω τι εννοείτε, κύριε; Η εντολή φωτεινές δέσμες πανίσχυρων προβολέων σαρώνουν είναι να σας οδηγήσω στο Ντεσάιρ Φόρεστ! σπαθίζοντας τον ουρανό. Ολόκληρη η αντιαερο- Υπάρχει κάποιος ιδιαίτερος λόγος να πάμε στο πορική άμυνα της μητροπολιτικής πρωτεύουσας Ντεσάιρ Φόρεστ; ρωτάει ο Γιώργος καχύποπτα. βρίσκεται σε συνεχή επιφυλακή. Ο οδηγός δεν προλαβαίνει να απαντήσει. Τα Spitfires της RAF στα υπόστεγά τους είναι Ένας παράξενος βόμβος σαν ρόχθος που βγαίνει σε ετοιμότητα με τις μηχανές αναμμένες για άμεση κάπου από τη μηχανή υποχρεώνει τον οδηγό να τη απογείωση μέσα στη νύχτα, μόλις ακουστούν οι σβήσει. Αφήνει μια βλαστήμια και ετοιμάζεται να μηχανές των γερμανικών βομβαρδιστικών κατάδυ- βγει να την εξετάσει με το φως ενός ηλεκτρικού σης Γιούνγκερ Ju 87. Τραυματιοφόρα οχήματα του φακού που παίρνει από το ντουλαπάκι του αυτοστρατού και ολόκληρος ο στόλος των πυροσβεστι- κινήτου. κών αντλιών σκορπισμένα σε διάφορα σημεία της Το έμπειρο μάτι του Γιώργου κατορθώνει να απέραντης μητροπολιτικής περιοχής του Λονδίνου, συλλάβει την κίνηση του ναύτη καθώς παίρνει και είναι έτοιμα να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους. Σε κάτι άλλο από το ντουλαπάκι με αστραπιαία ταχύαρκετές εισόδους του «Τιουμπ», του Μετρό δηλαδή, τητα. υπάρχει φρουρός ένας αστυφύλακας. Είναι σημάδι Πετάγεται έξω από το αυτοκίνητο. Ισορροπεί ότι η υπόγεια πλατφόρμα αυτού του σταθμού έχει το καλά στα πόδια του σχεδόν αμέσως και τείνει το δεξί απαιτούμενο βάθος από την επιφάνεια του δρόμου του χέρι προς τον Γιώργο, που βρίσκεται μέσα στο

’’

Μ Ι Κ Ρ Ο Σ

αυτοκίνητο. Κρατάει ένα πιστόλι και τον απειλεί. - Βγες γρήγορα έξω με τα χέρια σου ψηλά! του φωνάζει. Ο Γιώργος υπακούει. Δεν μπορεί να κάνει διαφορετικά. - Χάλασες το αυτοκίνητο για να αποφύγεις να μου απαντήσεις που πηγαίναμε; Ο ψευτοναύτης γελάει κοροϊδευτικά. Τού απαντάει γερμανικά, αλλά ο Γιώργος κάνει πως δεν καταλαβαίνει. Επαναλαμβάνει τη φράση του στα αγγλικά σημαδεύοντάς τον πάντα. - Δεν το χάλασα! Ένα φτηνό κόλπο με τη μίζα και το γκάζι μόνο! Γύρνα τώρα και κόλλησε τα χέρια σου στη σκεπή του αυτοκινήτου… Ήρεμα, μην κάνεις κάποια απότομη κίνηση, γιατί είμαι πρωταθλητής του Ράιχ στο ταχυβόλο πιστόλι από δέκα μέτρα. Πόσο μάλλον σε εξ επαφής σημάδι! Ο Γιώργος υπακούει, ενώ το μυαλό του δουλεύει πυρετικά. Η περιοχή είναι έρημη και φυσικά δεν περνάει ούτε αυτοκίνητο. Ασφαλώς, ο Γερμανός πράκτορας που υποδύεται τον Άγγλο ναύτη, θα θέλει να τον αφοπλίσει και να τον δέσει ώστε να τον οδηγήσει στο κρησφύγετο των Γερμανών πρακτόρων στο Λονδίνο. Θα ήταν μια ιδανική ευκαιρία για το Παιδί-Φάντασμα να μάθει πού βρίσκεται η φωλιά τους, αλλά δεν είναι σίγουρο ότι θα καταφέρει να τους ξεφύγει και να ειδοποιήσει την ΜΙ6. Πιο λογικό, καταλήγει, είναι να προσπαθήσει να εξουδετερώσει αυτόν τον πράκτορα, που δε φαίνεται να γνωρίζει ότι απέναντί του έχει το Παιδί-Φάντασμα και να τον παραδώσει στην Αντικατασκοπεία κι ας αναλάβουν εκείνοι την εξάρθρωση του δικτύου. Ακουμπάει τις παλάμες του στο αμάξωμα του αυτοκινήτου και στηρίζεται γερά από αυτό. Ο Γερμανός με το ένα χέρι, αυτό που κρατάει το πιστόλι, τον πιέζει με την κάννη του στα πλευρά, ενώ με το άλλο τον ψάχνει. Ψαύοντάς τον, ανακαλύπτει το πιστόλι του Γιώργου και χώνει το χέρι του στην τσέπη του παντελονιού του για να το πάρει. Είναι η στιγμή που το Παιδί-Φάντασμα περίμενε. Είναι η στιγμή για την οποία δίκαια έχει ονομαστεί από τους εχθρούς της πατρίδας του Παιδί-Φάντασμα. Η αντίδρασή του είναι αστραπιαία και θυελλώδης. Γέρνει και στρίβει ελαφρά παρασέρνοντας και τον Γερμανό, που κατά κάποιο τρόπο έχει αιχμαλωτιστεί, καθώς το αριστερό του χέρι έχει

Η Ρ Ω Σ

εγκλωβιστεί μέσα στην τσέπη του Γιώργου και δεν έχει προλάβει να το τραβήξει. Ταυτόχρονα, το δεξί χέρι του ατρόμητου Ελληνόπουλου, με δύναμη και ταχύτητα κεραυνού, χτυπά κι απομακρύνει από τα πλευρά του το οπλισμένο χέρι του Γερμανού που βγάζει μια κραυγή πόνου και έκπληξης. Το απομακρύνει τόσο όσο η πυρωμένη σφαίρα που ξεπηδάει από την κάννη του πιστολιού το επόμενο εκατοστό του δευτερολέπτου, να περάσει σφυρίζοντας απαίσια και να χαθεί στο σκοτάδι, ενώ η φλόγα της εκπυρσοκρότησης να του προκαλέσει ένα μικρό κάψιμο στο πουκάμισο! Η κεραυνοβόλα αντεπίθεση του Παιδιού-Φάντασμα συνεχίζεται. Έχοντας παρατηρήσει ότι ο Γερμανός στέκεται πίσω του με τα πόδια ελαφρώς ανοιχτά, κλωτσάει με δύναμη προς τα πίσω σημαδεύοντάς τον σε ένα από τα πιο ευαίσθητα σημεία της ανδρικής ανατομίας· στη βουβωνική χώρα. Το χέρι του, αφού απομάκρυνε τον οπλισμένο καρπό του Γερμανού, λυγίζει σε οξεία γωνία και χωρίς να βλέπει, χτυπάει με όλη του τη δύναμη τον αντίπαλό του στο ηλιακό πλέγμα κόβοντάς του την ανάσα. Βογκώντας και προσπαθώντας ο Γερμανός να πάρει λίγο αέρα, έχει αφήσει το πιστόλι να του πέσει και μοναδική του ενστικτώδης έννοια είναι να καλυφθεί και να αποφύγει το επόμενο χτύπημα! Δεν τα καταφέρνει, γιατί ο Γιώργος, κάνοντας μια γρήγορη περιστροφή στις φτέρνες του έρχεται φάτσα με φάτσα. Η γροθιά του παιδιού προσγειώνεται με δύναμη στο στομάχι του Γερμανού, αναγκάζοντάς τον να διπλωθεί από τον πόνο. Καθώς διπλώνεται, οι τεντωμένες παλάμες του Γιώργου τον χτυπάνε σαν σπαθιά με δύναμη πίσω από τα αυτιά και το ανασηκωμένο γόνατό του χτυπάει αμείλικτα τον Γερμανό στο πρόσωπο, στη μύτη. Ο «ναύτης» καταρρέει και σωριάζεται στο χώμα σαν σακί. Ολόκληρη η σκηνή δεν κράτησε περισσότερο από λίγα δευτερόλεπτα και το Ελληνόπουλο λαχανιασμένο ρουφάει άπληστα με μεγάλες ανάσες το πλούσιο οξυγόνο στο μικρό άλσος που είχε σταματήσει, για να επιθεωρήσει τάχα τη βλάβη ο ψευτοναύτης οδηγός. Δεν προλαβαίνει να πάρει περισσότερες από δυο-τρεις βαθιές ανάσες και το χλωμό φως δυο προβολέων κούρσας πέφτει απάνω του. Μια δεύτερη μαύρη Χίλμαν, παρόμοια με αυτήν που επέβαινε ο ίδιος έχει σταματήσει λίγα μέτρα πίσω από το πρώτο 9

Μ Ι Κ Ρ Ο Σ

αυτοκίνητο. Οι πόρτες της ανοίγουν και από κάθε μια από αυτές ξεπηδάνε άντρες με πολιτικά. Ο Γιώργος, αν και αιφνιδιάστηκε, δε χάνει ούτε στιγμή. Ταμπουρώνεται πίσω από το δικό του Χίλμαν κρατώντας στα χέρια το πιστόλι του, αλλά κι εκείνο του Γερμανού που πρόλαβε να σηκώσει από κάτω. - Παιδί-Φάντασμα!… Ες-Άι-Ες (Σίκρετ Ιντέλιτζενς Σέρβις, η επίσημη ονομασία της ΜΙ6), φωνάζει αυτός που βγήκε από τη θέση του οδηγού. Κανείς τους δεν κρατάει όπλο, αλλά αυτό δεν είναι ικανό επιχείρημα να εφησυχάσει το Ελληνόπουλο. - Ουλίσες (Οδυσσέας)! φωνάζει ο Άγγλος το πρώτο μέρος του συνθήματος που θα ίσχυε στις επαφές του απόρρητου προσωπικού της ΜΙ6 από τη δύση του ηλίου και μόλις λίγη ώρα πριν του είχε δώσει ο πλωτάρχης φεύγοντας από το γραφείο του. - Έιζαξ (Αίας) απάντησε ο Γιώργος λέγοντας ψεύτικο παρασύνθημα για να τεστάρει την ταυτότητα του πράκτορα. - Αν θες να πιστέψουμε πως πραγματικά είσαι το Παιδί-Φάντασμα, πες το αληθινό παρασύνθημα! ανταπάντησε γελώντας ο Άγγλος πράκτορας. - Τρόγιαν Χορς (Δούρειος Ίππος)! λέει ο Γιώργος και ανακουφισμένος ρίχνει το πιστόλι στην τσέπη του. Ο πράκτορας πλησιάζει τον Γιώργο, ενώ οι υπόλοιποι ασχολούνται να περάσουν χειροπέδες στον «ναύτη». - Ξέραμε ότι ήταν Γερμανός πράκτορας και επειδή δεν ήξερε ποιος ήσουνα θα εκτελούσε την εντολή να σε πάει στο κρησφύγετό τους. Στόχος μας ήταν παρακολουθώντας σας, να μάθουμε που κρύβονται και να σε προστατεύσουμε αν συνέβαινε καμιά στραβή. Αλλά τα πράγματα εξελίχθηκαν απρόσμενα διαφορετικά και πλησιάσαμε με σκοπό να επέμβουμε. Μα απ’ ότι βλέπω δε χρειάστηκε. Τι ακριβώς συνέβη και σταμάτησε εδώ ο Γερμανός; Ο Γιώργος με λίγα λόγια εξήγησε στον Άγγλο πράκτορα τι είχε συμβεί και του ζήτησε να τον πάει κάποιος στο σπίτι που έμενε με την Κατερίνα και τον Σπίθα. - Ναι, έτσι κι αλλιώς κάποιος θα πρέπει να σε πάει. Θα σε πάει ο Ίαν, και του δείχνει έναν από τους άλλους τρεις, αλλά σε προειδοποιώ, Παιδί-Φάντασμα, να μην παραξενευτείς αν δε γνωρίσεις πάλι τους δρόμους. Μεταφέραμε τους φίλους σου σε

Η Ρ Ω Σ

άλλο σπίτι. Έγινε απόπειρα να εισβάλλουν Γερμανοί πράκτορες, αλλά οι δικοί μας, που με εντολή του K-R03 πρόσεχαν το σπίτι που έμενες επειδή ξέραμε ότι οι Γερμανοί είχαν πληροφορηθεί για την άφιξη σου, επενέβησαν έγκαιρα και αποτελεσματικά. - Ευχαριστώ, κύριε… - Γουόρεντ όφφισερ Πήτερ Λόιντ, σερ! - Ευχαριστώ, υπασπιστά Πήτερ Λόιντ! απάντησε ο Γιώργος. Αυτόν εδώ θα τον πάτε για ανάκριση; Δείχνει τον Γερμανό πράκτορα που βρίσκεται ακόμα ακίνητος στο χώμα. - Όχι, θα τον πάμε κατευθείαν στο νεκροτομείο! Στο εύγλωττο βλέμμα έκπληξης του Γιώργου, ο ανθυπασπιστής του εξηγεί. - Πρόσεξε καλύτερα το πρόσωπό του, Παιδί-Φάντασμα! και ρίχνει τη δέσμη του φαναριού του στο πρόσωπο του νεκρού Γερμανού πράκτορα. Τα χαρακτηριστικά του έχουν συσπαστεί από μια φρικτή έκφραση αγωνίας και πόνου, που ο θάνατος την πάγωσε στην τελευταία πνοή του. - Υδροκυάνιο, Παιδί-Φάντασμα. Κάποιο δόντι τους είναι κούφιο και εκεί πέρα κρύβουν μια μικρή αμπούλα. Όταν συλληφθούν την σπάνε. Σε λιγότερο από πέντε δευτερόλεπτα έχει επέλθει ο θάνατος! Στο νεκροτομείο θα τον περιμένουν σε ισάριθμα τραπέζια ανατομίας και οι τέσσερις συνάδελφοί του που επιχείρησαν να εισβάλουν στο σπίτι που μένεις με τους φίλους σου. Για αυτό ρισκάραμε με σένα, Παιδί-Φάντασμα! Ελπίζοντας να μας οδηγήσει ο οδηγός σου στο κρησφύγετό τους. Η σκέψη του Γιώργου σταμάτησε στο «ρισκάραμε» και δεν μπόρεσε να μη σημειώσει στο μυαλό του τον κυνισμό με τον οποίο λειτουργούν και επιχειρούν οι πράκτορες των Μυστικών Υπηρεσιών, μη λογαριάζοντας τις ανθρώπινες ζωές. Στην προκείμενη περίπτωση τη δική του ζωή! Πάντως θα στοιχημάτιζε πως και αυτοί οι ίδιοι οι Βρετανοί πράκτορες, σε κάποιο κούφιο δόντι τους θα κρύβουν, για την περίπτωση αναπόδραστης αιχμαλωσίας τους, μια θανατηφόρα αμπούλα υδροκυανίου.

Η Κατερίνα λύνει τον γρίφο

ΤΗΝ ΚΑΙΝΟΎΡΓΙΑ μικρή προαστιακή μονοκατοικία που μετέφεραν οι πράκτορες της ΜΙ6 τα παιδιά μετά την απόπειρα εισβολής στο προηγούμενο σπίτι από ομάδα Γερμανών πρακτόρων, τα φώτα στο συμπαθητικό μεσοαστικό λον-

Μ Ι Κ Ρ Ο Σ

Η Ρ Ω Σ

ΠΑΝΤΟΥ ΕΡΕΙΠΙΑ. ΕΡΕΙΠΙΑ ΠΟΥ ΑΚΟΜΑ ΚΑΠΝΙΖΟΥΝ. ΟΥΡΕΣ ΤΑΛΑΙΠΩΡΗΜΕΝΩΝ ΑΝΘΡΩΠΩΝ ΕΞΩ ΑΠΟ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΑ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΜΕ ΤΑ ΔΕΛΤΙΑ ΤΟΥΣ ΠΕΡΙΜΕΝΟΥΝ ΥΠΟΜΟΝΕΤΙΚΑ ΤΗ ΣΕΙΡΑ ΤΟΥΣ.

δρέζικο λίβινγκ ρουμ είναι αναμμένα, σημάδι πως η Κατερίνα και ο Σπίθας είναι ξύπνιοι και περιμένουν τον Γιώργο. Η επιφυλακή της βρετανικής Αντικατασκοπείας για την προστασία τους υπήρξε αστραπιαία και αποτελεσματική. Αξιοποιώντας οι Βρετανοί τις πληροφορίες τους, ότι οι Γερμανοί γνώριζαν την παρουσία του Παιδιού-Φάντασμα, της Κατερίνας και του Σπίθα στην αγγλική πρωτεύουσα, επενέβησαν και οι πέντε Γερμανοί πράκτορες, που είχαν περικυκλώσει το σπίτι, εξοντώθηκαν. Η Κατερίνα διηγείται στον Γιώργο πώς κατάφερε να κρατήσει έξω από το σπίτι τους Γερμανούς ίσαμε να καταφθάσουν οι Άγγλοι, αλλά κυρίως, πώς έπεισε τον Σπίθα να βοηθήσει στην άμυνα. - Πώς; ρώτησε ο Γιώργος χαμογελώντας, ενώ υποπτευόταν το επιχείρημα της Κατερίνας. - Πως αυτοί εκεί έξω που προσπαθούν να σπάσουν τα παράθυρα και την πόρτα, έναν και μοναδικό σκοπό έχουν: Να του πάρουν τις κονσέρβες και να τον αφήσουν να πεθάνει από την πείνα! - Να είναι καλά η Κατερίνα μας, Γιώργο, που με ειδοποίησε έγκαιρα! Δεν είχα πάρει χαμπάρι

τους παλιοκλέφτες γιατί ήμουν απασχολημένος να εξηγήσω σε μια κονσέρβα βοδινού, τι καλά έχει να περάσει στο στομάχι μου, όπου έχει να συναντήσει τις φίλες της, τις άλλες κονσέρβες, που την περίμεναν! Πέρα που πήγε να μου κάτσει μια μπουκιά στο λαρύγγι, με έκανε έξαλλο και η απρέπεια τους! Έτσι μπαίνεις σε ένα σπίτι, κύριε, και θέλεις να μου πάρεις και τις κονσέρβες; Ο Γιώργος θα είχε ξεκαρδιστεί στα γέλια, αν δεν είχε συναισθανθεί τον τρομερό θανάσιμο κίνδυνο που πέρασε η αγαπημένη του. Ωστόσο δεν μπορούσε να συγκρατήσει ένα ελαφρό χαμόγελο που χάραξε τα χείλη του… Ίσως και να ήταν από την εκτόνωση ότι κάθε κίνδυνος είχε περάσει για την ώρα. - Δεν πρόλαβα να τον συγκρατήσω, πήρε πάλι τη σκυτάλη της διήγησης η Κατερίνα. Όρμησε και άνοιξε την πόρτα και μ’ ένα πήδημα βρέθηκε στο κατώφλι της, όπου δυο σωματώδεις Γερμανοί προσπαθούσαν με τους ώμους τους να ξεχαρβαλώσουν την πόρτα από τους μεντεσέδες της… Τους αιφνιδίασε και παρά τη σωματική υπεροχή τους σε δευτερόλεπτα τέθηκαν εκτός μάχης. Όρμησαν και οι άλλοι τρεις από τρεις διαφορετικές μεριές, 11

Μ Ι Κ Ρ Ο Σ

Η Ρ Ω Σ

προσπαθώντας να τον κλείσουν σε κλοιό και να τον Η Κατερίνα χαμογέλασε. εξουδετερώσουν. Αυτόν που πήγε να επιτεθεί στον - Γιώργο, ίσως σου φανεί παράξενο, μα πριν Σπίθα από πίσω, κρατώντας ένα γκλομπ για να τον την περιπέτειά μας με τους Γερμανούς πράκτορες, χτυπήσει στο κεφάλι, τον αντιμετώπισα εγώ! Αλλά την ώρα που έφευγες, θα θυμάσαι ότι διάβαζα ένα φαίνεται πως ο κτηνώδης αυτός άνθρωπος δεν κατα- βιβλίο Ιστορίας… Δεν ξέρω αν έχει κάποια σχέση, λάβαινε από λαβές ιαπωνικής πάλης! Με έπιασε με αλλά το κεφάλαιο που τυχαία άνοιξα να διαβάσω το ένα χέρι του! Με σήκωσε σαν πούπουλο και με αναφερόταν σε κάποιο ιπποτικό τάγμα Τευτόνων7, εκσφενδόνισε στον καναπέ, όπου έμεινα ζαλισμένη Γερμανικού φύλου δηλαδή, που ονομαζόταν Τάγμα για κάποιες στιγμές… Ήταν φανερό ότι η πρόθεσή των Αετών! τους ήταν να μας πιάσουν αιχμάλωτους και όχι Το ενδιαφέρον του Γιώργου ξύπνησε ξαφνικά. να μας σκοτώσουν. Βασίζονταν στην αριθμητική - Για λέγε! υπεροχή τους και ίσως στο ότι θα ήξεραν ότι εσύ - Ήταν ένα Τάγμα σιδερόφρακτων ιπποτών το δεν ήσουν σπίτι. Εκεί άκουσα τη σειρήνα του περι- Μεσαίωνα, διαλεγμένοι για τη γενναιότητά τους, πολικού. Οι Γερμανοί πετάχτηκαν έξω και ακροβο- τη σκληρότητά τους μα και τις ικανότητές τους στα λίστηκαν ολόγυρα αρχίζοντας να ανταλλάσσουν πυροβολισμούς με Ο Γιώργος παρατηρεί προσεκτικά τους Άγγλους πράκτορες. αρκετή ώρα τον χάρτη. Δε βλέπει κάποια Ένας ταμπουρώθηκε μέσα και με την απειλή του πιστολιού του λογική σχέση που να συνδέει τα επιλεγμένα κράτησε τον Σπίθα κι εμένα εκτός σημεία μεταξύ τους… μάχης, συνέχισε η Κατερίνα. Πιθανώς να μας ήθελε ως ομήρους για κάποια διαπραγμάτευση ή να μας σκότωνε σαν όπλα, άρχισε να διηγείται η Κατερίνα, ορκισμένοι εκδίκηση αν οι σύντροφοί του έξω σκοτώνονταν ή μέχρι θανάτου στον βασιλιά τους. Στις μάχες και αιχμαλωτίζονταν… Ξαφνικά, δεν ξέρω πώς έγινε, στις πολιορκίες ήταν αυτοί που πρώτοι επιτίθονταν, αλλά ένας πράκτορας της ΜΙ6 εμφανίστηκε από ανοίγοντας τον δρόμο στο υπόλοιπο στράτευμα. Η τα μέσα δωμάτια και πριν ο Γερμανός προλάβει να εμφάνισή τους ξεχώριζε από τους υπόλοιπους ιππόαντιδράσει τον πυροβόλησε με ακρίβεια στο κεφάλι! τες του στρατεύματος. Φορούσαν ολόσωμο χιτώνα Ούτε έξω η μάχη κράτησε πολύ. Σε λιγότερο από διαφόρων χρωμάτων πάνω από την πανοπλία τους, πέντε-δέκα λεπτά, καθώς και δεύτερο αυτοκίνητο ενώ στον χιτώνα και στην ασπίδα απεικονιζόταν ένας με Άγγλους πράκτορες εμφανίστηκε από την άλλη γραμμικός αετός που κοίταζε από τη μια μεριά. Είναι μεριά του δρόμου, η σύγκρουση πήρε τέλος. Τα ο αετός στις σημαίες και στα λάβαρα του γερμανικού υπόλοιπα, Γιώργο, τα ξέρεις… αυτοκρατορικού θρόνου που εμφανίστηκε αργότερα Το Παιδί-Φάντασμα, ανακουφισμένο για την στους θυρεούς της Πρωσίας και του Ράιχ! ευτυχή κατάληξη που είχε η περιπέτεια του Σπίθα - Ενδιαφέρων συμβολισμός, αν συμβαίνει κάτι και της αγαπημένης του, σωριάζεται εξουθενωμένος τέτοιο, μονολόγησε ο Γιώργος. σε μια βρετανική μπεζέρα και αρχίζει να διηγείται - Μα το πιο εντυπωσιακό ήταν η περικεφαλαία τη δική του περιπέτεια, όχι λιγότερο επικίνδυνη. τους: δυο μεγάλα πτερύγια στα πλάγια που θύμιζαν Αργότερα, δειπνώντας με την Κατερίνα από δυο φτερά τη στόλιζαν επιβλητικά, προκαλώντας τον μικρά μπολ ένα ελαφρό πόριτζ, κι ενώ ο Σπίθας, φόβο στους αντιπάλους τους και μόνον που τους αδειάζοντας μια ακόμα πεντάλιτρη στρατιωτική έβλεπαν να επιτίθενται καλπάζοντας με τα μεγακονσέρβα ροσμπίφ, τους έριχνε λοξές περιφρο- λόσωμα άλογά τους. νητικές ματιές για το λιτό δείπνο τους, ο Γιώργος - Με άλλα λόγια, αν οι Γερμανοί αναβίωσαν, διηγούταν τη συνάντησή του με το νούμερο τρία υποτίθεται, το μεσαιωνικό Τάγμα των Αετών τους, στην ιεραρχία της ΜΙ6 και τον γρίφο των «Αετών». μάλλον θα θέλουν προπαγανδιστικά να συμβολί-

’’

Η Γερμανία στα γερμανικά ονομάζεται Ντόιτσλαντ που σημαίνει «Χώρα/Γη των Τευτόνων».

Μ Ι Κ Ρ Ο Σ

σουν ότι κάποιοι ικανοί και αποφασισμένοι πράκτορές τους, σαν προφυλακή μιας γενικής επίθεσης στις ΗΠΑ, προετοιμάζουν το έδαφος! Ο Σπίθας παρακολουθεί την Κατερίνα που μιλάει με τον Γιώργο. Τα γουρλωμένα μάτια του δίνουν σε ολόκληρο το πρόσωπό του την έκφραση… βοδιού που ονειροπολεί! - Αχ και να τους είχα στα χέρια μου αυτούς του αετούς εγώ! Θα τους ξεπουπούλιαζα έναν-έναν και θα τους περνούσα στη σούβλα! Θα τους έκανα ψητούς! Ε, ρε τσιμπούσι, μανούλα μου! - Δεν τρώγονται οι αετοί, Σπίθα! του κάνει γελώντας ο Γιώργος. - Δεν τρώγονται; Κρίμα! Κι αυτοί οι χριστιανοί οι Γερμανοί χάθηκε να φτιάχναν ένα Τάγμα από μπεκάτσες ή από ορτύκια έστω; Καθόλου δε με σκέφτονται! Κάπου αρκετά μακριά από το προάστιο που είναι το σπιτάκι των παιδιών, ακούγονται σαν ουρλιάζουν απεγνωσμένα, οι σειρήνες της αντιαεροπορικής άμυνας. Μια ακόμα νυχτερινή γερμανική αεροπορική επιδρομή. Ένας ακόμα νυχτερινός ανηλεής βομβαρδισμός!

Η Ρ Ω Σ

μέσα του έβαλε υπενθύμιση στον εαυτό του, να μην έχει τυφλή εμπιστοσύνη στην κυνική αντίληψη της έννοιας «συμμαχία», όπως την αντιλαμβάνονται οι Άγγλοι. Αφού η ένταση αποκλιμακώθηκε, ο πλωτάρχης άναψε την πίπα του και άπλωσε πάνω στο γραφείο τον χάρτη των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής. Με μια βέργα έδειχνε στον Γιώργο ένα προς ένα τα σημεία από όπου είχαν εντοπισθεί οι κρυπτογραφημένες εκπομπές με το μυστηριώδες μήνυμα «Ο Αετός Προσγειώθηκε». - Η υπόθεσή σου, Παιδί-Φάντασμα ήταν σωστή! Στις δεκαπέντε αυτές περιοχές σε ολόκληρο το μήκος της ανατολικής ακτής των ΗΠΑ, βρίσκονται εγκατεστημένες μικρές και μεγάλες βιομηχανίες παραγωγής ανταλλακτικών εξαρτημάτων υψηλής τεχνολογίας για τα οπλικά συστήματα και των τριών όπλων του αμερικανικού στρατού. Προμηθεύουν και μας με ορισμένα σημαντικά εξαρτήματα για τα αεροπλάνα μας και για τα υποβρύχιά μας κυρίως, που λόγω των συνθηκών οι υποδομές μας βρίσκονται σε αδυναμία να τα κατασκευάσουν. Άρα έχουμε έναν ακόμα λόγο να υπερασπιστούμε τις αμερικανικές υποδομές… Και ας μη μας εμπιστεύονται! - Θαρρώ πως ούτε εσείς εμπιστεύεσθε τη συνεργασία σας με την Αντικατασκοπεία των Αμερικάνων, σχολίασε κάπως ειρωνικά ο Γιώργος. - Ας μην το αναλύσουμε τώρα, Παιδί-Φάντασμα. Θέματα υψηλής διπλωματίας! Ο πλωτάρχης, αφού σκάλισε λίγο την πίπα του που είχε μισοσβήσει συνέχισε: - Το άλλο μήνυμα που λάβαμε ήταν από τους Αμερικάνους. Το πήραμε λίγο πριν έρθεις. Παίρνει ένα χαρτί από το γραφείο, διαβάζει το σύντομο περιεχόμενό του και το επαναλαμβάνει στον Γιώργο: - Το FBI έλεγξε με μεγάλη σχολαστικότητα τους χώρους των εργοστασιακών εγκαταστάσεων που τους έχουμε ενημερώσει ότι θα αποτελέσουν στόχο των «Αετών» και μας διαβεβαίωσαν ότι δε βρήκαν πουθενά κάποιο ίχνος δολιοφθοράς ή τοποθέτησης εκρηκτικών! -Πώς στην ευχή θα κάνουν ζημιές στα εργοστάσια αυτοί οι Αετοί, και γιατί δεν τις έχουν κάνει ακόμα, αφού εδώ και τουλάχιστον δυο βδομάδες πρέπει να βρίσκονται στα σημεία της δράσης τους; - Είναι πιθανό να περιμένουν να ολοκληρωθεί

Ένας Καινούργιος Γρίφος Ζητά Λύση

ΤΑΝ ΚΟΝΤΆ μεσημέρι όταν ο Γιώργος Θαλάσσης βρέθηκε στη θωρακισμένη Ακρόπολη του βρετανικού Ναυαρχείου. Στην αρχή της συνάντησής του με τον K-R03 της Κρυπτογραφικής Υπηρεσίας Στρατιωτικών Τηλεπικοινωνιών, του εξέφρασε με έντονο τρόπο τη δυσαρέσκειά του στο ότι υπέστη τον θανάσιμο κίνδυνο από την απειλή του Γερμανού πράκτορα, μεταμφιεσμένο σε ναύτη-οδηγό του Ναυαρχείου, εν γνώσει της Βρετανικής Αντικατασκοπείας! - Στον λόγο της στρατιωτικής μου τιμής, Παιδί-Φάντασμα, μόλις τώρα το πληροφορούμαι… απάντησε ο πλωτάρχης με φωνή που έτρεμε από ειλικρινή θυμό… Πράγματι! Αυτή τη στιγμή πληροφορούμαι από σένα, ότι αν και φιλοξενούμενος της υπηρεσίας μας, χρησιμοποιήθηκες από τη Διεύθυνση Κρούσης της ΜΙ6 σαν δόλωμα για να εντοπίσουν το κρησφύγετο των Γερμανών πρακτόρων στο Λονδίνο!... Το θεωρώ ανεπίτρεπτο και οφείλω να ζητήσω συγγνώμη εκ μέρους της υπηρεσίας μου! - Ας θεωρήσουμε το ζήτημα ότι έληξε! απάντησε ήρεμα ο Γιώργος, αν και για μια ακόμα φορά 13

Μ Ι Κ Ρ Ο Σ

ολόκληρος ο κύκλος για να ενεργοποιήσουν την επιχείρησή τους ταυτόχρονα σε όλους τους στόχους! απαντά σκεπτικά ο Γιώργος… Και με την ευκαιρία, συμπληρώνει χαμογελώντας, το συνθηματικό όνομα «Αετοί» δε φαίνεται να κρύβει κάποιο θανάσιμο μυστικό. - Τότε; - Τους δόθηκε, μάλλον, αυτή η η κωδική ονομασία συμβολικά. Οι Αετοί ήταν ένα μικρό Τάγμα Τευτόνων ιπποτών τον Μεσαίωνα, φανατικών σκληρών μα και άφοβων πιστών ακολούθων του βασιλιά που αναλάμβαναν να φέρουν σε πέρας τις πιο παράτολμες αποστολές. Για κάτι ανάλογα παράτολμο, φαίνεται, τους προορίζουν οι σημερινοί Πρώσοι του Ράιχ! - Όπως και να έχει, το ζωτικά επείγον ζητούμενο είναι να εμποδιστεί η «Επιχείρηση Ασημένιος Ουρανός» κι ας πούνε αυτούς τους διαβόλους τους όπως θέλουν, Παιδί-Φάντασμα! Αλλά οι φίλοι μας οι Αμερικάνοι δε μας βοηθάνε καθόλου σε αυτό! γκρίνιαξε ο πλωτάρχης τινάζοντας τη στάχτη από τον καπνό της πίπας του σε ένα τασάκι. Χτύπημα στην πόρτα και πριν προλάβει να δώσει άδεια εισόδου, εισβάλλει ένας ναύτης, χαιρετάει σχεδόν εν κινήσει και δίνει στον πλωτάρχη έναν φάκελο. - Υπερεπείγον! Από το Μπλέτσλεϊ Παρκ για σας, κύριε πλωτάρχα! Μόλις το έφερε ο αγγελιοφόρος! Ο K-R03 παραξενεμένος ανοίγει τον υπηρεσιακό φάκελο, καθώς ο ναύτης χαιρετάει κανονικά αυτή τη φορά και βγαίνοντας κλείνει πίσω την πόρτα. Ο αξιωματικός βγάζει από μέσα μια σελίδα. Διαβάζει το ολιγόλογο σημείωμα. Καρφώνει το βλέμμα του στον Γιώργο που και αυτός με τη σειρά του τον κοιτάζει με ερωτηματικό βλέμμα. - Νέο μυστήριο μας βάζουνε οι Γερμανοί, ενώ δεν έχουμε καταφέρει να λύσουμε καλά-καλά το πρώτο! - Τι λέει; ρωτάει ο Γιώργος. Ο πλωτάρχης διαβάζει: Οπερατσιόν Ζίλμπερνερ Χίμμελ ζιίμπεν! Οπερέισον Σίλβερ Σκάι σέβεν, μεταφράζει μόνος του κι ο Γιώργος μουρμουρίζει: «Επιχείρηση Ασημένιος Ουρανός Επτά»! Τι είναι πάλι τούτο; - Ο Άγγλος αξιωματικός σηκώνει το μαγνητικό τηλέφωνο μονής γραμμής, λέει κάτι συνθηματικό

Η Ρ Ω Σ

και περιμένει κάποιες στιγμές ίσαμε να τον συνδέσουν. - Χρειάζομαι περισσότερες πληροφορίες για το αποκρυπτογραφημένο μήνυμα Κ-20Ρ-00Ζ. Σημειώνει σε ένα χαρτί ο,τι του υπαγορεύει η φωνή από την άλλη άκρη της απόρρητης γραμμής. Η συνδιάλεξη τελειώνει. Γυρίζει στον Γιώργο που τον κοιτάζει με έκφραση απορίας. - Δεν ξέρουμε μέχρι στιγμής τι άμεση σχέση μπορεί να έχει αυτή η «Επιχείρηση Ασημένιος Ουρανός Επτά» με τους Αετούς που προσγειώθηκαν, λέει με ύφος προβληματισμένο ο Άγγλος πλωτάρχης. - Τι στοιχεία έχουμε; - Είναι ένα κρυπτογραφημένο μήνυμα που αυτή τη φορά στάλθηκε από το κεντρικό στρατηγείο της Βέρμαχτ στο Βερολίνο. Οι Αετοί που προσγειώθηκαν συνδέονται με την «Επιχείρηση Ασημένιος Ουρανός Επτά» με το ότι είναι οι πρωτεύοντες αποδέκτες του μηνύματος, σύμφωνα με τις αναφορές των σταθμών μας στην Ανατολική Ακτή των ΗΠΑ! - Οι Αμερικάνοι τι στοιχεία έχουν; - Δε βοηθάνε! Βασικά δε θέλουν να μπλέκεται κανένας στα πόδια τους! Τους είχαμε προειδοποιήσει και για την αεροπορική επίθεση των Γιαπωνέζων στο Περλ Χάρμπορ! Μας αγνόησαν! Ο Γιώργος χαμογελάει ελαφρά κοιτάζοντας τον μεγάλο χάρτη στον τοίχο. - Την αεροπορική επιδρομή στο Περλ Χάρμπορ! ψιθυρίζει…. - Έχεις κάτι στον νου σου, Παιδί-Φάντασμα; - Δεν ξέρω ακόμα. Σκέφτομαι έναν παράξενο συσχετισμό. Οι Γιαπωνέζοι από τη μια ακτή, τη δυτική της Αμερικής και οι Γερμανοί τώρα στην ανατολική. Κάτι μου λέει ότι η «Επιχείρηση Ασημένιος Ουρανός» έχει να κάνει με αεροπορική επιδρομή! - Ναι, αλλά από πού θα σηκωθεί ένας ολόκληρος αεροπορικός στόλος και πώς θα περάσει πάνω από το νησί μας, τη Μεγάλη Βρετανία, χωρίς να γίνει αντιληπτός; Τα ραντάρ μας θα τον εντοπίσουν! Και από την άλλη μεριά: θα πρέπει να διασχίσουν ολόκληρο τον Ατλαντικό, να βομβαρδίσουν και να ξαναγυρίσουν στην Ευρώπη! Δε νομίζεις ότι ακούγεται κάπως απίθανο, Παιδί-Φάντασμα; Ο Γιώργος πλησιάζει στον μεγάλο κρεμασμένο χάρτη και με τη βέργα που κρατάει ακολουθεί πάνω του το περίγραμμα ενός μεγάλου νησιού κοντά στις ακτές του Καναδά, σχεδόν κοντά στον Αρκτικό 14

Μ Ι Κ Ρ Ο Σ

Η Ρ Ω Σ

ΤΟ ΠΑΙΔΙ-ΦΑΝΤΑΣΜΑ ΚΑΙ ΟΙ ΑΓΓΛΟΙ ΜΥΣΤΙΚΟΙ ΠΡΑΚΤΟΡΕΣ ΑΝΤΑΛΛΑΣΣΟΥΝ ΤΑ ΣΥΝΘΗΜΑΤΙΚΑ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗΣ.

ΟΔΥΣΣΕΑΣ!

ΔΟΥΡΕΙΟΣ ΙΠΠΟΣ!

Κύκλο. Είναι μεγάλο όσο σχεδόν ολόκληρη η δυτική Ευρώπη! - Τι θα έλεγες, πλωτάρχα μου, για μια κρυφή βάση κάπου στα νότια της Γροιλανδίας; - Έχεις δίκιο! Δεν είναι καθόλου παράλογο. Η Γροιλανδία είναι σχεδόν ακατοίκητη και απάτητη. Ανήκει στη Δανία και η Δανία είναι κατεχόμενο κράτος από το Ράιχ! Και φυσικά η κατοχική δανική κυβέρνηση δε θα είχε καμιά αντίρρηση να… διευκολύνει τους κατακτητές της! Άλλωστε, λίγο περισσότερο από μια ώρα αντιστάθηκε στην εισβολή των ναζί! - Ακριβώς! Ούτε καν κρυφά δε θα χρειαζόταν να στήσουν μια αεροπορική βάση εκεί οι Γερμανοί με εμβέλεια δράσης στην ανατολική ακτή της Αμερικής! συμπληρώνει ο Γιώργος Θαλάσσης. - Ένα σμήνος αναγνωριστικών θα πετάξει αμέσως τώρα πάνω από τη Γροιλανδία! - Θα έχουν λάβει τα μέτρα τους να μην εντοπιστούν. - Έχουμε εξελίξει ένα είδος φορητού ραντάρ με εξαιρετικά ευαίσθητους αισθητήρες και με το οποίο έχουμε εξοπλίσει μερικά αναγνωριστικά αεροπλάνα

με πιλότους αποκλειστικά της ΜΙ6 για να εντοπίζουν καλυμμένους στόχους. Ο Γιώργος τον κοιτάζει με έκπληξη ζωγραφισμένη στο πρόσωπό του. - Δεν το ήξερα! - Ούτε οι Αμερικάνοι το ξέρουν! Απλώς το υποπτεύονται! του απαντάει με αρκετά ειρωνικό τόνο στη φωνή του ο Άγγλος αξιωματικός. Για αυτό, Παιδί-Φάντασμα, θα πρέπει να ξεχάσεις αυτή τη στιγμή αυτό που άκουσες! Το χτύπημα στην πόρτα σημαίνει ότι κάποιος ζητάει την άδεια να μπει. Ο πλωτάρχης, αφού διαπιστώνει πως δεν υπάρχει τίποτα πάνω στο γραφείο απόρρητης διαβάθμισης, δίνει την άδεια. Είναι ο υπαξιωματικός της πύλης που κρατάει έναν κλειστό φάκελο. Χαιρετάει και δίνει τον φάκελο στον πλωτάρχη. - Μόλις τον έφερε μοτοσικλετιστής-αγγελιοφόρος! - Από το Κέντρο αποκρυπτογράφησης; - Δεν είπε. Αλλά, μάλλον.. - Καλώς! Πήγαινε!... Παραξενεμένος, γιατί δε βλέπει καμιά ένδειξη αποστολέα, ούτε είναι από 15

Μ Ι Κ Ρ Ο Σ

Η Ρ Ω Σ

τους φακέλους αλληλογραφίας του Κέντρου, ανοίγει πάνω από ένα αντρικό σώμα, ενώ λίγα μέτρα πιο βιαστικά τον φάκελο με τον χαρτοκόπτη. Διαβάζει κάτω βρίσκεται ντεραπαρισμένη μια στρατιωτική και συνοφρυώνεται. μοτοσικλέτα και πλάι της ένα καμιόνι. - Αφορά εσένα, Παιδί-Φάντασμα! αλλά δεν του Ο Γιώργος και ο πλωτάρχης Κ-R03 πετάγονται το δίνει. Του διαβάζει το περιεχόμενο ο ίδιος. έξω και τρέχουν κοντά στο σημείο του ατυχήματος. «Πληροφορείστε το Παιδί-Φάντασμα, που Ο ένας από τους δυο μοτοσικλετιστές δίνει αναφορά ξέρουμε πως αυτή τη στιγμή βρίσκεται εκεί, ότι οι του συμβάντος. φίλοι του εδώ και λίγη ώρα βρίσκονται στα χέρια - Δευτερόλεπτα πριν στρίψουμε ακούσαμε έναν μας. Ανταλλάσσουμε τη ζωή τους με τη δική του. Σε πολύ δυνατό θόρυβο από τρακάρισμα. Στρίβοντας μισή ώρα να είναι στο σπίτι του, χωρίς τη συντροφιά αντικρίσαμε τη μοτοσικλέτα που κυνηγούσαμε των πρακτόρων σας. Ολομόναχος. Έχουμε τον πεσμένη εκεί που τη βλέπετε και τον οδηγό αναίτρόπο να ξέρουμε αν θα είναι μόνος ή αν θα παρα- σθητο εδώ που τον βλέπετε. Ο οδηγός του καμιονιού κολουθείται διακριτικά… Έχει μόνο μισή ώρα». με το οποίο συγκρούστηκε η μοτοσικλέτα μας είπε Ο Γιώργος έχει χλομιάσει! Η Κατερίνα, η αγα- ότι βγαίνοντας η μοτοσικλέτα με ταχύτητα, ο οδηγός πημένη του, βρίσκεται στα χέρια πρακτόρων του εχθρού κι αυτός Ο Γιώργος δεν μπόρεσε να μην επισημάείναι ανήμπορος να κάνει κάτι, πέρα από το να υπακούσει και να νει με το μυαλό του τον κυνισμό με τον οποίο παραδοθεί! λειτουργούν και επιχειρούν οι πράκτορες των Στο μεταξύ, ο Άγγλος αξιωμαΜυστικών Υπηρεσιών, μη λογαριάζοντας τικός έχει καλέσει την πύλη. - Έφυγε ο μοτοσικλετιστής-αγ- ανθρώπινες ζωές… γελιοφόρος; Τώρα, μόλις; Οι δυο μοτοσικλετιστές της φρουράς να τον κυνηγήσουν αμέσως και να τον εμποδίσουν της δεν πρόσεξε αριστερά, αλλά δεξιά. Είναι φανερό να διαφύγει! ότι δεν ήταν εξοικειωμένος με τον δικό μας τρόπο Κλείνει το τηλέφωνο και παίρνοντας το περί- οδήγησης… στροφο από το συρτάρι του γραφείου του χύνεται Ο Γιώργος τον διακόπτει. στην πόρτα. Φωνάζει στον Γιώργο: Έλα μαζί μου! - Είπες ότι είναι αναίσθητος; Θα τον προλάβουμε! - Ναι! Φτηνά τη γλίτωσε χάρη στο κράνος του, Τρέχουν με όλη τη δύναμη των ποδιών τους γιατί προσέκρουσε με το κεφάλι στη μάντρα του στην πύλη. Η μηχανή στη στρατιωτική κούρσα είναι κτιρίου! ήδη αναμμένη και μαρσάρει έντονα. Πριν οι πόρΤο Παιδί-Φάντασμα δεν κάθισε να ακούσει τες κλείσουν πίσω από τους δυο άντρες που έχουν το σχόλιο του ναύτη. Με δυο πηδήματα βρέθηκε πηδήξει στο εσωτερικό της με έναν βρυχηθμό από πάνω από τον αναίσθητο άντρα. Σκύβει πάνω του, όλα τα άλογα της μηχανής της, τινάζεται μπροστά, του πιάνει το κεφάλι και του ανοίγει με δύναμη το σηκώνοντας πίσω της σύννεφο σκόνης ανάμεικτο στόμα. Κάτι ψαχουλεύει στη στοματική κοιλότητά με τον μαύρο καπνό ατελούς καύσης του καυσίμου. του και με μια απότομη κίνηση τραβάει το χέρι. Η αλέα μπροστά από το οχυρό του Ναυαρχείου Ανάμεσα στα δάχτυλά του κρατούσε ένα ψεύτικο είναι άδεια από κίνηση και το αυτοκίνητο βρίσκει κούφιο δόντι. Με στεναγμό ανακούφισης χτυπά το την ευκαιρία να αναπτύξει ταχύτητα στα όρια ανά- δόντι στο εσωτερικό της παλάμης του. Μια μικρή φλεξης του κινητήρα του. αμπούλα μένει μέσα στην παλάμη του. Μπαίνοντας με τις μπάντες σχεδόν στη ΧουΟ Γιώργος σηκώνεται. Πλησιάζει στον Άγγλο άιτχολ Λέιν, ο οδηγός, μάλλον από ανακλαστική αξιωματικό και του τη δίνει. κίνηση, παρά ηθελημένα, πατάει με δύναμη το - Ευτυχώς δεν πρόλαβε! Πρόσεξε μην τη σπάφρένο κάνοντας τα λάστιχα να στριγγλίσουν. Οι δυο σεις. Αν δεν είναι υδροκυάνιο το περιεχόμενό της, μοτοσικλετιστές του Ναυαρχείου είναι σκυμμένοι είναι υδράργυρος. Πολύ επικίνδυνος και στην αφή.

’’

Μ Ι Κ Ρ Ο Σ

Ο Κ-R03 παίρνει προσεκτικά τη θανατηφόρα αμπούλα από τον Γιώργο. Ο αξιωματικός της Βρετανικής Αντικατασκοπείας κοιτάζει μια τον αναίσθητο Γερμανό πράκτορα και μια την αμπούλα υδροκυανίου που κρατά στο χέρι του και μονολογεί: - Αυτό κάνει πιο εύκολο το έργο μας… Κατά κανόνα, όλοι αυτοί, αν δεν προλάβουν να αυτοκτονήσουν «κελαηδούν» δίχως μεγάλη πίεση μετά. Πάρτε τον για ανάκριση! - Προσέξτε μη σας ξεφύγει κατά την ανάκριση και πηδήξει από κάνα παράθυρο! επισημαίνει ο Γιώργος. - Εσύ, όμως, Παιδί-Φάντασμα, τι θα κάνεις με τους φίλους σου; Η ώρα περνάει! Κανονικά, αφού αυτός δε θα τους ενημερώσει ότι πληροφορήθηκα το μήνυμά τους, θα πρέπει πρώτα να μάθουν τι συνέβη με τον δικό τους απεσταλμένο και μετά να αρχίσει να μετράει ο χρόνος! - Σωστή σκέψη. Και ίσως στο μεταξύ να έχει μιλήσει αυτός εδώ! - Καλύτερα να ασχοληθείτε να μάθετε για το δίκτυό τους στο Λονδίνο, ή ό,τι άλλο σας ενδιαφέρει να μάθετε. Για τους φίλους μου, αφήστε το σε μένα! Μόνος μου δε ζητάνε να πάω; Ε, μόνος μου θα πάω. Θα είναι και πιο εύκολο να τους πλησιάσω! - Τι τρέλα σκέφτεσαι να κάνεις; - Καμιά μεγαλύτερη από αυτές που έχω κάνει εκατοντάδες φορές! Δώσε μου μόνο τη μια από τις δυο μοτοσικλέτες και… χρέωσέ μου την αν δεν στην επιστρέψω στην ίδια κατάσταση! του λέει ο Γιώργος χαμογελώντας. - Ωλ ράιτ! Μα πρέπει για υπηρεσιακούς λόγους να ξέρω πως θα χρησιμοποιήσεις το περιουσιακό στοιχείο του Βασιλικού Ναυτικού! του απαντάει στον ίδιο εύθυμο τόνο ο Άγγλος. Το Ελληνόπουλο, πλησιάζοντας πολύ κοντά στον Άγγλο του ψιθυρίζει: - Χωρίς να φανεί ότι κοιτάς προς το μέρος του, δες με τρόπο στο απέναντι πεζοδρόμιο. Ο τύπος με τη μοτοσικλέτα που τάχα χαζεύει το ατύχημα είναι δικός τους. Ο Άγγλος με τρόπο ρίχνει μια φευγαλέα ματιά. - Ναι τον είδα. Και σε μένα για ύποπτος μου κάνει! - Συνόδευε και θα κάλυπτε τον αγγελιοφόρο από μακριά για κάθε ενδεχόμενο. Αυτός θα ενημερώσει

Η Ρ Ω Σ

τους δικούς του για όλα. Και για το ότι έδωσε τον φάκελο και για το ατύχημα, αλλά και για την ανάκριση! Αυτόν θέλω να ακολουθήσω από μακριά. Κι όπου με πάει, κάτι μου λέει εκεί θα είναι και οι φίλοι μου! Η διαίσθησή μου συνήθως δε με γελάει!... - Μακάρι να έχεις δίκιο! - Στείλε τον ναύτη σου να τον διώξει, αλλιώς θα ξημερωθούμε. Δε θα φύγει αν δε φύγουμε! - Τι να του πει; Ότι δεν επιτρέπεται, τι; - Δε θα προλάβει να του πει τίποτα! Μόλις θα καταλάβει ότι ο ναύτης πλησιάζει για αυτόν, θα βάλει μπρος και θα φύγει. Λίγα δευτερόλεπτα μετά, θα τον ακολουθήσω από μακριά. Ο K-R03 δίνει την εντολή στον έναν από τους δυο ναύτες να «διώξει» τον περίεργο και με τον άλλο ναύτη και τον οδηγό βάζουν στο αυτοκίνητο τον μισοαναίσθητο Γερμανό πράκτορα, αφού προηγουμένως του περνάνε χειροπέδες. Πραγματικά, όπως ο Γιώργος είχε προβλέψει, μόλις ο Γερμανός είδε τον ναύτη να δείχνει την πρόθεσή να τον πλησιάσει, ανάβει τη μηχανή της μοτοσικλέτας του και απομακρύνεται γρήγορα. Ο Γιώργος, προσποιούμενος ότι ασχολείται με τον αιχμάλωτο καθώς τον βάζουν στο αυτοκίνητο, παρακολουθεί με την άκρη του ματιού του τη σκηνή της απομάκρυνσης του Γερμανού και χαμογελάει.

Στο Άντρο των Κατασκόπων!

ΛΆΧΙΣΤΕΣ στιγμές μετά την απομάκρυνση του υπόπτου με τη μοτοσικλέτα και πριν τον χάσει από τα μάτια του, το Παιδί-Φάντασμα βρίσκεται με ένα σάλτο στη σέλα της δικής του μοτοσικλέτας. Αρχίζει να τον παρακολουθεί από απόσταση ασφαλείας, ώστε να μην κινήσει τις υποψίες του Γερμανού πράκτορα. Το Ελληνόπουλο θεωρείται άσος στις παρακολουθήσεις, αλλά αυτή τη φορά δεν είναι τόσο εύκολο να μη γίνει αντιληπτός, καθώς η κίνηση των αυτοκινήτων είναι ελάχιστη, ώστε να μπορεί να κρυφτεί πίσω από κάποιο από αυτά. Έχει αρχίσει και σουρουπώνει πάνω από την αγγλική πρωτεύουσα. Μια ακόμα νύχτα αγωνίας περιμένει το Λονδίνο να έρθει. Με τον Γερμανό να πηγαίνει μπροστά —ευτυχώς όχι με μεγάλη ταχύτητα, που θα δυσκόλευε την παρακολούθηση— και τον Γιώργο από πίσω σε αρκετή απόσταση, διασχίζουν ένα μεγάλο μέρος

Μ Ι Κ Ρ Ο Σ

του Λονδίνου έχοντας απομακρυνθεί αρκετά από το κέντρο κι έχοντας περάσει στην άλλη όχθη του Τάμεση. Έχουν πάρει νοτιοανατολική κατεύθυνση και από προηγούμενη επίσκεψή του στο Λονδίνο, ο Γιώργος αναγνωρίζει ότι κατευθύνονται προς το Γκρίνουιτς. Η περιοχή είναι εξοχική και λιγότερο πυκνοκατοικημένη από όσο το κέντρο του Λονδίνου. Ο Γερμανός κόβει ταχύτητα και σταματάει μπροστά σε ένα εκκλησιαστικό κτίσμα! Στερεώνει τη μηχανή και κατευθύνεται στην είσοδο του ηγουμενείου. Ο Γιώργος σταματάει επίσης και κρύβεται πίσω από τον κορμό ενός δέντρου. Παρακολουθεί αθέατος τον Γερμανό που χτυπά τη βαριά δρύινη πόρτα συνθηματικά. Το παραθυράκι ανοίγει. Στο άνοιγμά του εμφανίζεται το σκοτεινό περίγραμμα του κεφαλιού ενός άντρα. Ανταλλάσσουν δυο-τρεις κουβέντες ψιθυριστά και η πόρτα ανοίγει για να περάσει μέσα ο Γερμανός. Ο άλλος, πριν κλείσει πάλι την πόρτα, προβάλλει ολόκληρος στο κατώφλι. Ρίχνει μια γοργή ματιά στον γύρω χώρο. Δε βλέπει κάτι το ύποπτο και ήσυχος ξαναμπαίνει μέσα. Ο Γιώργος, που έχει κρατήσει μυστικό από όλους την ικανότητά του να βλέπει καθαρά στο σκοτάδι ύστερα από μια εγχείρηση στα μάτια του, διαβάζει με ευκολία την καρφωμένη στο γρασίδι ταμπελίτσα λίγα μέτρα μπροστά του: Σεντ Έντριου Έιμπιι (Αβαείο του Αγίου Ανδρέα) και τον παραξενεύει, πώς ένα αγγλικανικό αβαείο και μάλιστα στα περίχωρα του Λονδίνου είναι κρησφύγετο Γερμανών πρακτόρων! Ομολογουμένως, μια τέλεια κάλυψη που δε θα προκαλούσε την παραμικρή υποψία! Δεν είχε κάποιο τρόπο να ειδοποιούσε τους Άγγλους, εκτός αν επέστρεφε ο ίδιος στην Ακρόπολη του Ναυαρχείου και να τους ειδοποιούσε! Η άλλη λύση του ήταν να προσπαθήσει μόνος του να ελευθερώσει τους φίλους του, που ακόμα κι αν πετύχει η απόπειρά του, θα χανόταν η ευκαιρία να εξαρθρώσουν οι Άγγλοι το γερμανικό δίκτυο στο Λονδίνο! Είναι από τις σπάνιες φορές που το Παιδί-Φάντασμα ζυγιάζει την κατάσταση συναισθηματικά και αποφασίζει να δοκιμάσει να σώσει μόνος του την αγαπημένη του και τον πιο καλό του φίλο και σύντροφο στον αγώνα για την ελευθερία της Ελλάδας. Παρ’ όλη την αγωνία του για την τύχη της Κατε-

Η Ρ Ω Σ

ρίνας και του Σπίθα, ωστόσο, δε βιάζεται να βρει τρόπο να μπει απαρατήρητος μέσα στο οίκημα. Απλώς αλλάζει κρυψώνα προσφέροντας στον εαυτό του καλύτερη και πιο ασφαλή κάλυψη· κρυμμένος στην πυκνή φυλλωσιά σε ψηλό κλαδί του ίδιου δέντρου! Ταυτόχρονα, το κλαδί αυτό του δέντρου, ακουμπάει στην επικλινή κεραμοσκεπή του οικήματος απέχοντας δυο-τρία μέτρα περίπου από το μικρό παράθυρο της σοφίτας, από όπου ο Γιώργος σκοπεύει να εισβάλει στο αβαείο χωρίς να γίνει αντιληπτός. Η σκέψη του να αλλάξει κρυψώνα αποδείχτηκε σωτήρια, γιατί στα επόμενα λεπτά κι ενώ είχε νυχτώσει για τα καλά πλέον, καταφθάνουν σιωπηλοί κι αθόρυβα σαν ίσκιοι, ακόμα μερικοί άντρες ένας-ένας ή δύο-δύο και μπαίνουν στο ηγουμενείο του αβαείου, σιλουέτες καλά τυλιγμένες από τα πέπλα της σκοτεινής νύχτας και τη λονδρέζικη ομίχλη. Ο τελευταίος, πιο προσεκτικός από τους προηγούμενους, προσέχει τη μοτοσικλέτα του Ναυτικού ακουμπισμένη πίσω από το δέντρο. Ανάβει το κλεφτοφάναρό του και την περιεργάζεται, ενώ ψάχνει ολόγυρα για ύποπτα ίχνη. Δεν ανακαλύπτει τίποτα και με γρήγορο βήμα πλησιάζει στην πόρτα. Ακολουθεί η τυπική διαδικασία της αναγνώρισης και ο καινουργιοφερμένος ενημερώνει τον φύλακα-θυρωρό για την ακουμπισμένη στον κορμό του δέντρου μοτοσικλέτα. Σε λιγότερο από ένα λεπτό, καμιά δεκαριά άντρες από το εσωτερικό του ηγουμενείου ψάχνουν με τα ηλεκτρικά τους φανάρια ολόγυρα, αλλά κανένας δε σκέφτεται να στρέψει τη δέσμη του φακού του στις φουντωμένες φυλλωσιές του δέντρου, χωρίς να σημαίνει ότι θα κατάφερναν να εντοπίσουν το καλά κρυμμένο Ελληνόπουλο ανάμεσα στα κλαδιά. Για τον Γιώργο, η ευκαιρία είναι μοναδική, έστω κι αν έχουν απομείνει ακόμα μερικοί μέσα στο αβαείο, να ψάξει για τους φίλους του με λιγότερο κίνδυνο να τον εντοπίσουν. Ο τρόπος που κινείται σχεδόν αθέατος κι αθόρυβα σαν ίσκιος περνώντας από το κλαδί του δέντρου στη γυρτή κεραμοσκεπή με ευκινησία αίλουρου, η ταχύτητα με την οποία περνάει το γυμνασμένο κορμί του μέσα από το στενό παράθυρο της σοφίτας που ανοίγει διάπλατα με το ελάχιστο σπρώξιμό του και φυσικά το θάρρος, η ψυχραιμία και η αδιαφορία του στον θάνατο, είναι 18

Μ Ι Κ Ρ Ο Σ

Η Ρ Ω Σ

TO ΠΑΙΔΙ-ΦΑΝΤΑΣΜΑ ΔΕΙΧΝΕΙ ΣΤΟΝ ΧΑΡΤΗ ΤΟ ΝΟΤΙΟ ΤΜΗΜΑ ΤΗΣ ΓΡΟΙΛΑΝΔΙΑΣ ΣΤΟΝ ΑΓΓΛΟ ΠΡΑΚΤΟΡΑ ΤΗΣ ΜΙ6.

ΚΑΤΙ ΜΟΥ ΛΕΕΙ ΟΤΙ Η «ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΑΣΗΜΕΝΙΟΣ ΟΥΡΑΝΟΣ» ΕΧΕΙ ΝΑ ΚΑΝΕΙ ΜΕ ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΗ ΕΠΙΔΡΟΜΗ!

ΑΚΟΥΓΕΤΑΙ ΛΟΓΙΚΟ, ΠΑΙΔΙ-ΦΑΝΤΑΣΜΑ!

όλα αυτά που του απέδωσαν τον χαρακτηρισμό: Παιδί-Φάντασμα! Ρίχνει μια γρήγορη ματιά στο ολοσκότεινο δωμάτιο, όπου βλέπει τα πάντα καθαρά, χάρη στην ικανότητά του να βλέπει και στο πιο βαθύ σκοτάδι σαν να είναι μέρα. Δε διαπιστώνει τίποτα το ύποπτο, ούτε ακούει απ’ έξω κάποιον θόρυβο που να προδίδει ανθρώπινη παρουσία. Κρατώντας στο χέρι το πιστόλι του και προσπαθώντας να κάνει όσο το δυνατό λιγότερο τρίξιμο μπορούσε, κατέβηκε προσεκτικά τη στενή ξύλινη σκάλα που οδηγούσε από τη σοφίτα στον πρώτο όροφο του ηγουμενείου, που συνήθως βρίσκονται ο κοιτώνας του ηγούμενου και δυο-τρία ακόμα μικρότερα δωμάτια ξενώνες. Διόλου απίθανο το δεσμωτήριο του Σπίθα και της Κατερίνας να είναι κάποιο από αυτά τα δωμάτια. Χωρίς να χάσει καιρό, ανοίγει προσεκτικά την πρώτη πόρτα μπροστά του. Το δωμάτιο είναι άδειο… Το ίδιο και τα υπόλοιπα. Αρχίζει να κατεβαίνει προς το ισόγειο. Το μικρό χολ ήταν σκοτεινό. Η πόρτα της εισόδου στο βάθος ήταν ανοιχτή, αφού δεν είχαν επιστρέψει ακόμα από

τον κήπο οι άντρες που έψαχναν για τον κάτοχο της μοτοσικλέτας. Από τη μισάνοιχτη πόρτα της μεγάλης αίθουσας έβγαινε αμυδρό φως. Απογοήτευση πλημμυρίζει την καρδιά του Γιώργου κι ανησυχία για το πού μπορεί να έχουν τους φίλους του! Να έπεσε τόσο πολύ έξω στη διαίσθησή του ότι η αγαπημένη του κι ο Σπίθας βρίσκονταν αιχμάλωτοι σε αυτό το οίκημα; Στα ελάχιστα δευτερόλεπτα που έχασε την αυτοσυγκέντρωσή του κατεβαίνοντας, η θέση του έγινε απελπιστική! Η πόρτα της αίθουσας ανοίγει ξαφνικά και στο κατώφλι της εμφανίζεται ένας μεγαλόσωμος άντρας με σκληρά τευτονικά χαρακτηριστικά, που αντικρίζοντας το Παιδί-Φάντασμα να κατεβαίνει τις σκάλες κρατώντας το πιστόλι του, με εξαιρετικά ανακλαστικά, κάνει ένα άλμα προς τα πίσω και ταμπουρώνεται πίσω από την πόρτα βγάζοντας ταυτόχρονα και το δικό του πιστόλι. Ο Γιώργος συνέρχεται, αλλά είναι αργά για αυτόν! Του το επιβεβαιώνει η φωνή πίσω του που φωνάζοντάς του στα αγγλικά, του ζητά να πετάξει το πιστόλι και να σηκώσει τα χέρια του ψηλά! 19

Ο ΣΠΙΘΑΣ ΓΙΝΕΤΑΙ ΑΝΙΚΗΤΟΣ ΟΤΑΝ… ΥΠΟΠΤΕΥΕΤΑΙ Μ Ι Κ Ρ Ο Σ Η Ρ ΘΕΛΟΥΝ Ω Σ ΝΑ ΤΟΥ ΚΛΕΨΟΥΝ ΟΤΙ ΟΙ ΓΕΡΜΑΝΟΙ ΤΙΣ ΚΟΝΣΕΡΒΕΣ ΤΟΥ!

Βλαστημώντας από μέσα του για τη στιγμιαία αφηρημάδα που του στοίχισε τόσο ακριβά, ο Γιώργος υπακούει αφήνοντας το πιστόλι να πέσει με θόρυβο στο πλατύσκαλο. Ο μεγαλόσωμος Γερμανός βγαίνει πίσω από την πόρτα που τον προφύλασσε φορώντας στο κεφάλι του μια μαύρη κουκούλα που άφηνε ακάλυπτα μόνο τα μάτια του. Γελώντας τρανταχτά, απειλεί το παιδί με το πιστόλι εκ του ασφαλούς πια. - Αχα! Σε καλωσορίζω στο άντρο μας, Παιδί-Φάντασμα! Σε ευχαριστώ για το ότι μας έβγαλες από το ρίσκο να σε κουβαλήσουμε εμείς από εκεί που σου είχαμε ζητήσει να μας περιμένεις... Ξέρεις… Οι Άγγλοι έχουν πάρει μυρουδιά πως έχουμε στήσει στρατηγείο κάτω από τη μύτη τους και καθημερινά στήνουν μπλόκα για χάρη μας! Εσύ, μας απάλλαξες από το ρίσκο με το που ήρθες κι έπεσες μόνος σου στα χέρια μας. Σε συγχαίρω για την οξυδέρκειά σου να καταλάβεις πως κάποιος δικός μας συνόδευε τον αγγελιοφόρο που σου έφερε το μήνυμα, αλλά και σε ευχαριστώ για τη βλακεία σου να έρθεις να πέσεις μόνος σου μέσα στο στόμα μας. Παρότι δεν μπορέσαμε να σε εξοντώσουμε στην Ελλάδα, το καταφέραμε στην Αγγλία γιατί ήρθες και μπλέχτηκες σε μια υπόθεση που λίγο σε αφορούσε πραγματικά! - Δε με εξοντώσατε, ακόμα, Χέλμουτ Στάιν! Ωωωω! έκανε με ανυπόκριτο θαυμασμό ο Γερμανός. Με αναγνώρισες, λοιπόν, καταραμένο παιδί; Ένας λόγος παραπάνω να τελειώνω πιο γρήγορα μαζί σου. - Πρόλαβα και σε είδα προηγουμένως χωρίς την κουκούλα. Φάτσες δολοφόνων σαν τη δική σου δεν ξεχνιούνται εύκολα! Φτηνά τη γλίτωσες στην Αθήνα στην προηγούμενη συνάντησή μας! Την επόμενη δε θα σου χαριστώ! Θα σε πυροβολήσω ακόμα και στην πλάτη, πράγμα που δε θεώρησα αντρίκειο να το κάνω την πρώτη φορά! Ο Χέλμουτ Στάιν γελάει τρανταχτά με ένα γέλιο κακό, βγάζοντας ταυτόχρονα την κουκούλα που σκέπαζε το πρόσωπό του. - Αφού γνωριζόμαστε τόσο καλά, λοιπόν, δε χρειάζεται να σου κρύβομαι! Και να σου πω και κάτι άλλο; Δε θα υπάρξει επόμενη φορά, Παιδί-Φάντασμα! Στο εγγυώμαι! - Μόνον από τον Θεό δέχομαι τέτοιες εγγυήσεις. Για όλους τους άλλους που μου εγγυήθηκαν το ίδιο με σένα, είχα απαντήσει: Ντουμ, σπίρο, σπέρο… 20

Μ Ι Κ Ρ Ο Σ

Η Ρ Ω Σ

Όσο ζω, ελπίζω. Και το δίκιο το είχα πάντα εγώ, Γερμανέ! - Δε θα ζήσεις για να διαπιστώσεις πως αυτή τη φορά θα χάσεις! - Πού είναι οι φίλοι μου; - Σε μια αποθήκη στο υπόγειο!... Εκεί θα περάσετε μαζί τις τελευταίες στιγμές σας! - Το περίμενα αυτό! Για αυτό ήρθα! Για να τους λευτερώσω κι όχι να ανταλλάξω με τον εαυτό μου τη ζωή τους! Αν και ξέρω πολύ καλά, δεν παύω να αναρωτιέμαι: ποιος από τη ράτσα σου έχει το κουράγιο, ναι το κουράγιο, να φερθεί σαν άντρας, Τεύτονα Στάιν; Ποιος; Γιατί να διαφέρεις, εσύ; Προσπαθώντας να κρατήσει την ψυχραιμία του στις προσβολές του Ελληνόπουλου, ο Γερμανός απαντάει με τόνο που δεν κρύβει τον σαρκασμό του. - Παιδί-Φάντασμα, έτσι κι αλλιώς είστε και οι τρεις επικηρυγμένοι για εγκλήματα κατά του Γ’ Ράιχ και ως Γερμανός είμαι υποχρεωμένος να εκτελέσω πιστά τις εντολές του Φύρερ μας! Χάιλ Χίτλερ!… Η εκτέλεσή σας θα γίνει αμέσως μετά τη συνάθροιση του αδελφάτου μας εδώ στο Λονδίνο! Στο μεταξύ έχουν επιστρέψει και οι υπόλοιποι και μπαίνουν στην αίθουσα στερεώνοντας στο αριστερό μανίκι των σακακιών τους μια πλατιά άσπρη κορδέλα. Ο Στάιν βγάζει από την τσέπη του κι αυτός μια ίδια κορδέλα και τη στερεώνει στο αριστερό του μπράτσο διατάζοντας ταυτόχρονα αυτόν που κρατούσε άοπλο με την απειλή του πιστολιού του το Παιδί-Φάντασμα. - Κλείσε τον μαζί με τους άλλους κάτω! Ο Γιώργος προλαβαίνει να δει την κορδέλα στο μπράτσο του Στάιν. Είναι ένας μαύρος τευτονικός αετός σαν και αυτούς που είχαν στην ασπίδα και στον χιτώνα τους οι άντρες του τευτονικού τάγματος των Αετών. - Και εσείς Αετοί είσαστε, Γερμανέ; Το βλέμμα του Γερμανού σκοτεινιάζει. - Από πού ξέρεις για τους Αετούς, Παιδί-Φάντασμα; ρωτάει άγρια τον Γιώργο Θαλάσση. - Ξέρω Ιστορία! του απαντάει ήρεμα το Ελληνόπουλο έχοντας σχηματίσει στα χείλη του ένα αινιγματικό ειρωνικό χαμόγελο. Ο Στάιν απευθύνεται στον συνάδελφό του. - Πρόσεχε τους! Θέλω να έχω την ευχαρίστηση να τους σκοτώσω εγώ μετά τη συνάθροιση των 21

Μ Ι Κ Ρ Ο Σ

Η Ρ Ω Σ

μελών μας! περίπου, πάνοπλοι άντρες με κατάμαυρες φόρμες - Πρόσεχε, Αετέ, μην προσγειωθείς εσύ… ανώ- και, επίσης, μαύρα σκουφιά στο κεφάλι. Κρατούν μαλα! καθένας τους από ένα υποπολυβόλο «Λάντσεστερ»8. Ο Γερμανός αρχιπράκτορας, ακούγοντας την Χωρίζονται σε δυο ουλαμούς και καλύπτουν την «απειλή» του Γιώργου γίνεται έξαλλος. Τρέμοντας απόσταση έως το αβαείο μακριά από τον δρόμο. από θυμό κάνει να τον πλησιάσει, αλλά… μετανιώ- Κυκλώνουν αθόρυβα το κτίσμα και η μία από τις νει και σταματά σε απόσταση βλέποντας ότι είναι δυο ομάδες πλησιάζει στην εξώπορτα. Ο επικεφαμεν άοπλος, μα όχι και δεμένος! Δε ρισκάρει, ξέρο- λής τους πλησιάζει στην κλειδαριά το πιστόλι στην ντας καλά τις ικανότητες του Παιδιού-Φάντασμα άκρη του οποίου είναι προσαρμοσμένος σιγαστήρας. σε κάτι τέτοιες περιπτώσεις. Σημαδεύει αλλά δεν πυροβολεί. Περιμένει. - Τι ξέρεις; μουγκρίζει με λύσσα. Θα σε σκοΠεριμένει να περάσει κάποιο αυτοκίνητο στον τώσω σαν λυσσασμένο κοπρόσκυλο! δρόμο και τότε πυροβολεί. Ο πνιχτός ήχος του πυρο- Δεν αλλάζει σε τίποτα! Έτσι κι αλλιώς θέλεις να με σκοτώσεις! του απαντάει σε εύθυμο τόνο το Κάπου αρκετά μακριά, ακούγονται σαν Παιδί-Φάντασμα, γεγονός που να ουρλιάζουν ανατριχιαστικά οι σειρήνες εξαγριώνει τον Γερμανό ακόμα της αντιαεροπορικής άμυνας. Μια ακόμα περισσότερο. -Πάρτον! ουρλιάζει στον νυχτερινή αεροπορική επιδρομή της Λουπράκτορα που τον προσέχει με φτβάφε θα αφήσει πίσω της θάνατο κι ερείτην απειλή του πιστολιού του… πια… Και μη διστάσεις να του ρίξεις στην παραμικρή ύποπτη κίνησή του. Μόνον πρόσεχε, μην τον σκοτώσεις! Τον θέλω βολισμού σκεπάζεται από τον θόρυβο της μηχανής για μένα!... Κλείδωσέ τον κι έλα, μετά, επάνω… του αυτοκινήτου. Οι ακροβολισμένοι άντρες της Ο Γερμανός κάνει νόημα στον Γιώργο να προ- ομάδας βγαίνουν αθόρυβα από τις κρυψώνες τους χωρήσει μπροστά προς τη σκάλα που οδηγεί στο ολόγυρα και με γοργές συντονισμένες κινήσεις υπόγειο, ενώ ο Στάιν μπαίνει στην αίθουσα, όπου εισβάλλουν στο μικρό χολ χωρίς να συναντήσουν από ώρα έχουν συγκεντρωθεί και όλοι οι άλλοι ψυχή. κλείνοντας πίσω του τη βαριά πόρτα. Η πόρτα της αίθουσας όπου βρίσκονται συγκεντρωμένοι οι ναζί πράκτορες είναι στο πλάι αριστερά Έφοδος στο Άντρο των Κατασκόπων τους μπαίνοντας. Πλησιάζουν αθόρυβα, δοκιμάζουν ΥΟ ΜΕΓΆΛΑ μαύρα βαν μεταφοράς προσω- την πόρτα. Ανοίγει. Δεν είναι ασφαλισμένη. Δοκιπικού, χωρίς διακριτικά, γλιστρούν αργά στη μάζουν τα όπλα τους και ξαπλώνουν μπρούμυτα νοτισμένη άσφαλτο του δρόμου. Πλησιάζουν στο ολόγυρα με μέτωπο την πόρτα. Ο επικεφαλής τους αβαείο του Αγίου Ανδρέα, άντρο των «Αετών»-πρα- —ο μοναδικός όρθιος— σπρώχνει την πόρτα απόκτόρων των ναζί, στην αγγλική πρωτεύουσα. τομα και πυροβολεί στον αέρα ουρλιάζοντας άγρια: Τον απειροελάχιστο θόρυβο των μηχανών τους - Ψηλά τα χέρια, όλοι σας εν ονόματι του βασιστο ρελαντί, τον πνίγει η πυκνή υγρή ομίχλη, που λέως Γεωργίου του Ηνωμένου Βασιλείου! Είστε σχεδόν αδιαπέραστα σκεπάζει την εξοχική περιοχή κυκλωμένοι! του Γκρίνουιτς. Σταματούν, εξάλλου, σε αρκετή Τα τελευταία λόγια τα φώναξε κρυμμένος πίσω απόσταση από το συγκρότημα του αβαείου. Από το από το κατώφλι της πόρτας, επειδή κάποιοι από τους εσωτερικό των δυο βαν ξεπηδούν καμιά τριανταριά, Ναζί δεν αιφνιδιάστηκαν και τραβώντας αστραπιαία

’’

(8) Υποπολυβόλο βρετανικής κατασκευής μεταξύ 1941-45. Η ονομασία του οφείλεται στο όνομα του σχεδιαστή του, Τζορτζ Λάντσεστερ. Χρησιμοποιήθηκε κυρίως από το Βρετανικό Βασιλικό Ναυτικό στη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου με αποτελεσματικό εύρος βολής 150 μ., ιδανικός οπλισμός σε καταδρομείς. Ο γεμιστήρας του έπαιρνε 50 φυσίγγια «παραμπέλουμ» των 9’’. Το Ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό υπήρξε ανάμεσα στους χρήστες του.

Μ Ι Κ Ρ Ο Σ

Η Ρ Ω Σ

Ο ΕΠΙΚΕΦΑΛΗΣ ΤΩΝ ΑΓΓΛΩΝ ΚΟΜΑΝΤΟΣ ΚΛΩΤΣΑΕΙ ΜΕ ΔΥΝΑΜΗ ΤΗΝ ΠΟΡΤΑ ΑΝΟΙΓΟΝΤΑΣ ΤΗ ΔΙΑΠΛΑΤΑ ΚΑΙ ΟΥΡΛΙΑΖΟΝΤΑΣ ΑΓΡΙΑ ΣΕ ΑΥΤΟΥΣ ΠΟΥ ΒΡΙΣΚΟΝΤΑΙ ΜΕΣΑ…

ΨΗΛΑ ΤΑ ΧΕΡΙΑ, ΟΛΟΙ ΣΑΣ ΕΝ ΟΝΟΜΑΤΙ ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΕΩΣ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΤΟΥ ΗΝΩΜΕΝΟΥ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ! ΕΙΣΤΕ ΚΥΚΛΩΜΕΝΟΙ!

τα πιστόλια τους πυροβόλησαν στο σημείο που ένα δευτερόλεπτο πριν στεκόταν ο Άγγλος αξιωματικός του Βασιλικού Ναυτικού. Μερικές ριπές, σαν απάντηση, από τους κομάντος, αφού έστειλαν δυο από αυτούς άναυλα στον άλλον κόσμο, φρονίμεψαν τους υπόλοιπους, εκτός από έναν, ο οποίος αδιαφορώντας για τη ζωή του τινάχτηκε μπροστά και με δυο-τρία άλματα επιχείρησε να πιάσει τον μικρό μοχλό, δίπλα στον άλλον, τον μεγαλύτερο, που τροφοδοτούσε ηλεκτρικά με αέρα τους αεροσωλήνες του μεγάλου αρμόνιου στον αντίκρυ τοίχο. Δεν πρόλαβε να αγγίξει τον μικρό μοχλό, τον οποίο, αν προλάβαινε να τον κατεβάσει, θα τίναζε το κτίριο στον αέρα μαζί με όλους όσοι βρίσκονταν μέσα. Η σφαίρα του αξιωματικού τον πέτυχε με ακρίβεια στο πίσω μέρος του κρανίου διαπερνώντας το πέρα για πέρα. Τον σκότωσε ακαριαία τινάζοντάς τον μακριά λίγο πριν κατορθώσει να αγγίξει τον μοχλό. Προσεκτικά και σε διάταξη αλληλοκάλυψης και επιφυλακής, μπήκαν μέσα στο κτίριο και οι υπόλοιποι κομάντος αναζητώντας και άλλους κατασκόπους, πιθανόν κρυμμένους σε κάποια δωμάτια.

Στο αμπαρωμένο μικρό κελάρι του υπογείου, ανακαλύπτουν τα τρία παιδιά. Αφού τους εξηγούν τι ακριβώς έχει συμβεί στο ισόγειο, ο Γιώργος, τρέχοντας ανεβαίνει να συναντήσει τον αρχηγό των Άγγλων κομάντος. Θέλει να προλάβει τους Γερμανούς πριν σπάσουν στο στόμα τους τις αμπούλες με το υδροκυάνιο. Έχουν απομείνει περίπου δέκα Γερμανοί πράκτορες συγκεντρωμένοι και αφοπλισμένοι στο μέσο της αίθουσας τελετών του αβαείου. Ανάμεσά τους, χάρη στο ύψος του και τον όγκο του ξεχωρίζει ο αρχιπράκτορας Χέλμουτ Στάιν. - Σε περίμενα, Παιδί-Φάντασμα! Πριν να πεθάνω ήθελα να σου πω ότι με νίκησες, άτιμο Ελληνόπουλο! Με νίκησες, μα δε θα πάρεις λέξη από μένα! Ούτε από τους συντρόφους μου! Ράιχ ύμπερ άλλες! Και κραυγάζοντας υστερικά «Χάιλ Χίτλερ!» πιέζει με δύναμη τα χείλη του. Η αμπούλα με το δραστικό δηλητήριο σπάει στο στόμα του με ένα ανεπαίσθητο τρίξιμο. Χαμογελάει με έναν απαίσιο μορφασμό κακίας στην έκφρασή του. - Όχι! Δε με νίκησες εσύ, Παιδί-Φάντασμα! Εγώ, σε νίκησα! Θα μάθεις, σύντομα, μόνος σου 23

Μ Ι Κ Ρ Ο Σ

Η Ρ Ω Σ

και μάλιστα πολύ οδυνηρά αυτό που θα ήθελες να ετοιμότητα και ταχύτατη αντίδραση «έφτυσε» το μάθεις από μένα! δηλητήριο πριν να το καταπιεί αμάσητο!... Αφού Το πρόσωπό του χλομιάζει. Μια γκριμάτσα απί- ξέρεις, Παιδί-Φάντασμα, όλοι εμείς που ασχολούστευτου πόνου αυλακώνει τα χαρακτηριστικά του. μαστε με κατασκοπεία και αντικατασκοπεία, κατά Τα μάτια του ανοίγουν διάπλατα, οι βολβοί τους βάθος είμαστε και λίγο… φοβιτσιάρηδες! Ο φόβος αναποδογυρίζουν και καταρρέει άψυχος. Σωριάζεται πως θα πρέπει να αντιμετωπίσουμε κάποια βασαστο πάτωμα και τα ορθάνοιχτα μάτια του γιομάτα νιστήρια που δε θα τα αντέξουμε, υπερισχύει και τρόμο κοιτάζουν χωρίς να βλέπουν στο κενό. προτιμάμε αυτή τη μικρή αμπούλα με λίγες σταγόνες Ο Γιώργος, σοκαρισμένος από αυτό που μόλις «κάουντ φάιβ εντ ντάι»9 που χρονικά η δράση του αντίκρισε, ξαφνιάζεται καθώς, λίγα δευτερόλεπτα εκδηλώνεται μέσα σε πέντε δευτερόλεπτα. …Κάτι παρόμοιο έγινε και με τον φίλο μας από μετά τον θάνατο του Στάιν, ακούει μουγκρητά πόνου από τους αιχμαλωτισμένους Ναζί. Κάποιοι προλα- τους Αετούς, εδώ στο Λονδίνο, συνέχισε ο Κ-R03. βαίνουν να βάλουν το χέρι τους στο μέρος της καρδιάς τους πριν Το Ελληνόπουλο θεωρείται άσος στις σωριαστούν σαν άδεια σακιά στο πάτωμα. Άλλοι, ούτε αυτό προλα- παρακολουθήσεις, αλλά αυτή τη φορά δεν βαίνουν να κάνουν! είναι τόσο εύκολο να μη γίνει αντιληπτός, Έχουν αυτοκτονήσει όλοι τους για να μην εξαναγκαστούν καθώς η κίνηση των αυτοκινήτων είναι ελάνα μιλήσουν ως αιχμάλωτοι της χιστη. αγγλικής Αντικατασκοπείας. Ο Γιώργος κοιτάζει περίλυπος τους νεκρούς Γερμανούς πράκτορες. Περίλυπος σαν Και μόνο με την ιδέα ότι θα τον υποβάλλαμε στα άνθρωπος με ευγενική ψυχή για τον λόγο και τρόπο μαρτύρια της Ιεράς Εξέτασης, μας αποκάλυψε που πέθαναν. Περίλυπος και για το ότι δεν πρόλα- αβίαστα πολλά ενδιαφέροντα και χρήσιμα με τη βαν οι πράκτορες της ΜΙ6 να τους αποσπάσουν τις συμφωνία, όμως, οι σύντροφοί του θα χάσουν για πάντα τα ίχνη του. πληροφορίες που χρειάζονταν. - Όλοι οι προδότες ζητούν πρωταρχικά την εξαΚι ενώ το Ελληνόπουλο είναι βυθισμένο στις σκέψεις του, καταφθάνει και ο Κ-Ρ03 ντυμένος σφάλισή τους… παρατήρησε δηκτικά ο Γιώργος πολιτικά και τυλιγμένος στην μπεζ καπαρντίνα του. Θαλάσσης. - Το πρώτο που ζητήσαμε να μάθουμε, συνέχισε Στο στόμα σβηστή, όπως τις περισσότερες φορές, ο Άγγλος πράκτορας, ήταν για το πού βρισκόταν το η πίπα του. - Ο Θεός σώζοι τον βασιλέα, μα και το Παιδί-Φά- κρησφύγετό τους. Μας αποκάλυψε πως άντρο τους ντασμα! Ευτυχώς προλάβαμε. Υποθέτω και οι φίλοι είναι το παλιό εγκαταλελειμμένο αβαείο στο Γκρίσου εντάξει. Α, να, βλέπω και την Κατερίνα εκεί! νουιτς. Εδώ και μερικούς μήνες, μερικοί καλόγεροι Και με ελαφρά κλίση του κεφαλιού του χαιρετάει το ανακαίνισαν και εγκαταστάθηκαν σε αυτό να το λειτουργήσουν! Οι καλόγεροι αυτοί, ωστόσο, ήταν το κορίτσι που στέκεται σε μια άκρη. οι Γερμανοί, Αετοί! - Κι ο νεαρός Σπίθας; Δεν τον βλέπω! - Δεν υποψιάστηκε τίποτα η Ιντέλιτζενς Σέρβις; - Αν το αβαείο έχει κουζίνα, μπορείς να στοιχηματίσεις ότι την έχει βρει κιόλας! του απαντάει απόρησε ο Γιώργος. - Απολύτως τίποτα! Υποδύονταν άψογα τους χαμογελώντας ο Γιώργος. Μα, εσείς; Πώς βρήκαν οι κομάντος σας το κρησφύγετο των Ναζί πρακτόρων μοναχούς. Ακόμα και την ελαφρά διαφορά στην προφορά τους τη δικαιολογούσαν ότι είναι από τα και μάλιστα τόσο έγκαιρα για τη ζωή μας; - Κελάηδησε το πουλάκι που χάρη στη δική σου νησιά του Καναλιού!

’’

Χαρακτηρισμός που είχαν δώσει οι αμερικανικές υπηρεσίες κατασκοπείας στο διάφανο άχρωμο υγρό υδροκυάνιο που έφεραν σε συσκευασία αμπούλας οι κατάσκοποι στην κοιλότητα κάποιου κούφιου δοντιού τους προκειμένου να αυτοκτονήσουν ακαριαία αν συλλαμβάνονταν. Λέγεται και πρωσικό οξύ.

Μ Ι Κ Ρ Ο Σ

- Και τι ετοίμαζαν; - Επρόκειτο αυτές τις μέρες να αρχίσουν να εκπέμπουν και από εδώ παρόμοια μηνύματα με αυτό που στέλνουν στην Αμερική. Τους είχαν σταλεί κάτι ηλεκτρονικές συσκευές που θα έπρεπε να τις τοποθετήσουν σε επιλεγμένα σημεία… Αυτές τις συσκευές θα πρέπει να βρούμε, κάπου εδώ μέσα θα φυλάσσονται, αλλά ο κρατούμενός μας δεν ήξερε, πού…

Ο Σπίθας Δίνει την Απάντηση

ΣΗΝ ΏΡΑ μερικοί από τους κομάντος μεταφέρουν τα πτώματα των Γερμανών πρακτόρων, μια δεύτερη ομάδα ψάχνει στα δωμάτια του ηγουμενείου για στοιχεία που θα βοηθήσουν να σχηματιστεί πληρέστερα η εικόνα δράσης των «Αετών» στο Λονδίνο. Ο K-R03, ο Γιώργος και η Κατερίνα βοηθούν τους άντρες οι οποίοι ασχολούνται με τυχόν ευρήματα στη μεγάλη αίθουσα τελετών του αβαείου. Ξαφνικά, εισβάλλει στην αίθουσα ο Σπίθας φουριόζος και θυμωμένος κραδαίνοντας ένα πακετάκι. Το δείχνει στον Γιώργο φωνάζοντας οργισμένα: - Τι κατάσταση είναι αυτή; Ολόκληρο μοναστήρι και να μην υπάρχει ούτε ένα πρόσφορο εδώ μέσα για τους πεινασμένους επισκέπτες του; Το βλέμμα του Γιώργου καρφώνεται στο πακετάκι που ο Σπίθας το κουνάει άγρια, δείχνοντάς του το, καθώς τον πλησιάζει. - Τι είναι αυτό, Σπίθα; - Σου μοιάζει για κονσέρβα; απαντάει το χοντρό παιδί και σε άγριο τόνο. - Όχι! - Αυτό λέω κι εγώ! Τότε, τι δουλειά είχε μέσα στο ψυγείο; Ε, για πες μου, κύριε Γιώργο, εσύ που τα ξέρεις όλα; - Σπίθα, δώσε μου το να το δω! - Πάρτο! Τι να το κάνω, εγώ; Σάμπως τρώγεται; Και με την ευκαιρία… Ο Σπίθας του το δίνει συμπληρώνοντας τη φράση του: για κόπιασε να μου αδειάσεις το ψυγείο. Είναι γεμάτο από δαύτα! Κάνει απότομα μεταβολή και φεύγει μουρμουρίζοντας: Θα πάω να ψάξω στη βιβλιοθήκη! Εκεί θα φυλάνε τα τρόφιμα! Ο Κ-R03 και η Κατερίνα πλησιάζουν παραξενεμένοι τον Γιώργο που περιεργάζεται το κουτάκι. Με τα δάχτυλά του τραβάει έξω μια μικρή τηλεσκοπική

Η Ρ Ω Σ

κεραία ενσωματωμένη στη μια πλευρά του κουτιού. Γεμάτος χαρά το δείχνει στον Άγγλο πράκτορα. - Νομίζω ότι έχουμε στα χέρια μας αυτές τις συσκευές που ψάχναμε! Με μια πρώτη, πρόχειρη ματιά, θα έλεγα ότι είναι ένας μικρός πομποδέκτης μίας και μοναδικής συχνότητας. Από τα εργαστήρια της υπηρεσίας σας θα μας πουν περισσότερα. Αν ξέραμε το φάσμα και το μήκος κύματος της συχνότητας θα μπορούσαμε με παρεμβολές να επηρεάσουμε τη λειτουργία του, όποια κι αν είναι αυτή.. - Νομίζω, Παιδί-Φάντασμα, ότι σήμερα το βράδυ θα το ξενυχτίσουμε στο γραφείο του Ναυαρχείου, σχολίασε σκεπτικός ο πλωτάρχης πράκτορας της ΜΙ6 και ο Γιώργος συμφώνησε κοιτώντας ερωτηματικά την Κατερίνα. Το κορίτσι συμφώνησε κι αυτό σιωπηρά. **************** Ύστερα από ένα γερό ξενύχτι στην «Ακρόπολη» του Βρετανικού Ναυαρχείου, το Παιδί-Φάντασμα και ο K-R03, έχοντας ανακρίνει εξαντλητικά τον κρατούμενο Γερμανό κατάσκοπο και με την τεχνική βοήθεια των μηχανουργικών εργαστηρίων της ΜΙ6, αξιολογούν τα στοιχεία που έχουν στα χέρια τους. - Υπάρχει κάτι νεότερο στις αναφορές για τον αναμεταδότη από τα τεχνικά εργαστήρια; ρωτάει το Παιδί-Φάντασμα τον Άγγλο. Αυτός, αφού ξαναρίχνει μια ματιά στις αναφορές που έχει μπροστά του, απαντάει στον Γιώργο με σύντομές κοφτές φράσεις. Είναι πομποδέκτης, όπως είχε πει βλέποντάς τον. Λαμβάνει κι εκπέμπει ραδιοκύματα στην μπάντα των υπερβραχέων. - Χμμ! Είναι συχνότητες που χρησιμοποιούνται στις αεροπορικές πτήσεις, λέει ο Γιώργος σκεπτικός. - Σωστά! συμπληρώνει ο πλωτάρχης. «…Στα υπερβραχέα οι παρεμβολές και τα παράσιτα ήχου έχουν σχεδόν μηδενικές τιμές». - Άρα ζητούν απόλυτα ακρίβεια στη λήψη και στην εκπομπή! - Για ποιο λόγο, άραγε; - Σε ένα μόνο πράγμα πάει το μυαλό μου! λέει ο Γιώργος. Στην τηλεκατεύθυνση ακριβείας! Σε κάποια προηγούμενη αποστολή μου στη Γερμανία, είχα εισχωρήσει σε υπόγειο μυστικό εργοστάσιο, όπου πειραματίζονταν στη βελτίωση του βεληνε25

Μ Ι Κ Ρ Ο Σ

Η Ρ Ω Σ

κούς σε πάνω από 1.000 χλμ τηλεκατευθυνόμενης αυτοκρατορική υπεροψία, αναγνωρίζει την ικανόαεροτορπίλης, με αποστολή να την καταστρέψω. τητα του Γιώργου να αξιολογεί με ακρίβεια την Φαίνεται, όμως, πως πάνω στο ίδιο αυτό όπλο, που ερμηνεία των κωδικών γρίφων. οι Ναζί το προπαγανδίζουν σαν ένα από τα μυστικά - Πως αν είναι σωστή η υπόθεση που κάνω σχετους υπερόπλα, πειραματίζονταν και σε άλλες μυστι- τικά με το όνομα της επιχείρησης, τότε δε θα τους κές εγκαταστάσεις. εντοπίσει κανένα ραντάρ, K-R03! του απαντάει με Και φαίνεται πως είναι έτοιμοι να το περάσουν ένα μυστηριώδες χαμόγελο ο Γιώργος. στην επιχειρησιακή του φάση. Αυτό που θεωρούταν - Συνεχίζω να μην καταλαβαίνω, Παιδί-Φάνταένα από τα μυστικά όπλα των Ναζί πέρασε στην σμα! Θέλεις να πεις, δηλαδή, ότι τα ραντάρ έχουν επιχειρησιακή του φάση10! χρωματικές προτιμήσεις; - Πύραυλοι Α-4, δηλαδή, από τη Νότια Γροιλαν- Όχι, φυσικά! Με την κωδική ονομασία που δία θα εκτοξευθούν προς τις ανατολικές ακτές των έδωσαν οι Γερμανοί στην Επιχείρηση, υποθέτω ότι ΗΠΑ!... τονίζει με έμφαση το Παιδί-Φάντασμα. θέλουν να συμβολίσουν πως οι αεροτορπίλες τους - Και δεν έχουμε παρά μόλις πέντε μέρες περιθώριο να τις Τον απειροελάχιστο θόρυβο των μηχααποτρέψουμε, σύμφωνα με νών τους στο ρελαντί, τον πνίγει η πυκνή υγρή το κάουντ-ντάουν (φθίνουσα μέτρηση) ημερών, αφού σήμερα ομίχλη, που σχεδόν αδιαπέραστα σκεπάζει στη θέση του χθεσινού «επτά» την εξοχική περιοχή του Γκρίνουιτς. λέει: «έξι»! προσθέτει στον ίδιο τόνο ο K-R03. - Θα πρέπει να ενημερωθούν άμεσα οι Αμερι- θα κρύψουν με το ασημί τους χρώμα το γαλάζιο κανοί… Το FBI… του ουρανού! - Έχει γίνει ήδη. Το πρόβλημα είναι να εντοπί- Και με τα ραντάρ που δε θα μπορέσουν να τις σουν τα ραδιομηχανάκια καθοδήγησης! εντοπίσουν, τι σχέση έχει; - Πιο εύκολο είναι να εκκενώσουν τα κτίρια - Τυπικά, καμιά. Ουσιαστικά, μεγάλη! Επισημαίστόχους και να μεταφέρουν τον τεχνολογικό εξο- νουν οι Γερμανοί, κατά κάποιο τρόπο, με αυτή την πλισμό πρόχειρα κάπου αλλού! προτείνει σαν λύση ονομασία, ότι η χημική τους τεχνολογία είναι πολύ το Παιδί-Φάντασμα. πιο μπροστά από αυτή των Συμμάχων! Τη δική μας! - Ίσως θα μπορούσαν να θέσουν σε επιφυλακή - Ίσως να έχεις δίκιο, αλλά έχει σχέση με τον δυο αεροπλανοφόρα τους στον Ατλαντικό και μόλις «Ασημένιο Ουρανό» αυτό; τα ραντάρ τους πιάσουν τους Α-4, σηκώνουν μερικά - Με λίγα λόγια έχουν πετύχει να φτιάξουν καταδιωκτικά και τους καταρρίπτουν! ασημόχρωμη μεταλλική βαφή με βάση το χρώμιο - Δε θα μπορέσουν να τους πιάσουν τα ραντάρ! και με αυτήν θα έχουν επιχρίσει τις ατράκτους του - Γιατί, ρωτάει; απορημένος ο Άγγλος αξιω- στόλου των αεροτορπιλών τους… Τις ιδιότητες του ματικός. στοιχείου τις έμαθα, όταν απαγάγαμε με την πατρι- Γιατί η «Επιχείρηση Ασημένιος Ουρανός», ωτική οργάνωσή μου και φυγαδεύσαμε στη Μέση κάτι συγκεκριμένο πρέπει να σημαίνει. Ανατολή τον αντιναζί καθηγητή Έρνεστ-Άλοιζ φον - Τι θες να πεις, Παιδί-Φάντασμα; ρωτάει απο- Κρούππεν, που πειραματιζόταν σε εργαστήριό του ρημένος ο Άγγλος, που παρόλη τη βρετανική του στην Αθήνα, πάνω σε αυτό, αλλά οι Σύμμαχοι τον

’’

Μεταξύ 1933-1945, η ναζιστική Γερμανία ανέπτυξε ένα μυστικό πυραυλικό οπλικό σύστημα για στόχους σε μεγάλη απόσταση από την επιχειρησιακή του βάση, τον πύραυλο [ballistic missile] A-4. Από το 1942 και κάτω από τη διεύθυνση του Βέρνερ φον Μπράουν [1912-1977] αναπτύχθηκε μια σειρά τέτοιων πυραύλων, γνωστοί στην Ιστορία ως V-2 [Vergeltungswaffe =Όπλο Αντιποίνων-2]. Η πρώτη επιτυχής εκτόξευση του V-2 πραγματοποιήθηκε στις 3 Οκτωβρίου 1942 και μπήκε σε επιχειρησιακή λειτουργία από τις 6 Σεπτεμβρίου 1944 με πρώτο στόχο το Παρίσι, που είχε απελευθερωθεί από τις 25 Αυγούστου. Δυο μέρες αργότερα, δοκιμάστηκε στο Λονδίνο και ακολούθησαν Αμβέρσα, Λιέγη κλπ, ως εκδίκηση [αντίποινα] για τους βομβαρδισμούς των γερμανικών πόλεων από τους Συμμάχους. Μέχρι το τέλος του πολέμου, τον Μάιο του 1945, είχαν εκτοξευθεί περισσότεροι από 3.000 πύραυλοι V-2, όπου εξαιτίας τους βρήκαν τον θάνατο 9.000 πολίτες και ένστολοι. Το διηπειρωτικό βεληνεκές του πυραύλου [πάνω από 5.500 χλμ] ισχύει στα πλαίσια της μυθοπλασίας, αφού εκείνη την εποχή δεν ήταν εφικτό.

Μ Ι Κ Ρ Ο Σ

Η Ρ Ω Σ

Ο ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΙΝΕΙΤΑΙ ΑΘΟΡΥΒΑ ΣΑΝ ΙΣΚΙΟΣ ΠΕΡΝΩΝΤΑΣ ΑΠΟ ΤΟ ΚΛΑΔΙ ΤΟΥ ΔΕΝΤΡΟΥ ΣΤΗ ΓΥΡΤΗ ΚΕΡΑΜΟΣΚΕΠΗ ΜΕ ΕΥΚΙΝΗΣΙΑ ΑΙΛΟΥΡΟΥ. ΚΑΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΙΚΑΝΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΑΥΤΗ, ΕΧΘΡΟΙ ΚΑΙ ΦΙΛΟΙ ΤΟΥ ΑΠΕΔΩΣΑΝ ΤΟΝ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΜΟ: ΠΑΙΔΙ-ΦΑΝΤΑΣΜΑ!

Μ Ι Κ Ρ Ο Σ

Η Ρ Ω Σ

χρειάζονταν για μια άλλη του έρευνα και μελέτη… κρυπτογράφησής τους είχαν σπάσει από τη συμΟ Γιώργος, που από μικρός ήθελε να σπουδάσει μαχική Αντικατασκοπεία! φυσικοχημικός, στις ελεύθερες του ώρες διαβάζει Η μόνη κίνηση που έκαναν οι Αμερικανοί ήταν ο,τι σχετικό βιβλίο πέφτει στα χέρια του ελπίζοντας η διαταγή άμεσης πλεύσης ενός στολίσκου ναρκαπως ο πόλεμος θα τελειώσει γρήγορα για να μπο- λιευτικών του πολεμικού Ναυτικού σε αποστολή ρέσει να σπουδάσει, με την προϋπόθεση πως δε θα Επιτήρησης, όπου θα αναπτυσσόταν από τα σύνορα έχει υποχρεωθεί από τον όρκο του να δώσει τη ζωή του Καναδά στα ανοικτά της Νέας Γης και της του στον αγώνα του για την ελευθερία της πατρίδας χερσονήσου του Λαμπραντόρ βόρεια, έως το γεωτου. Πάντως, σε κάθε ευκαιρία που του δίνεται, του γραφικό πλάτος στο ύψος της Νέας Υόρκης νότια. αρέσει να εξηγεί στους άλλους τα μυστικά του… Στην ώρα «Μηδέν» —λίγο μετά τα μεσάνυχτα— επαγγέλματος που θα ακολουθήσει μελλοντικά. οι ασύρματοι των περισσοτέρων από τα πλοία της Να εξηγεί, όπως τώρα στον Άγγλο πράκτορα που Επιτήρησης, έστειλαν στα Κέντρα Επιχειρήσεων τον παρακολουθεί βουβός από έκπληξη… Το πρόσωπό του χλομιάζει. Μια γκρι- Το χρώμιο στη φυσική του κατάσταση αντανακλά έως και μάτσα απίστευτου πόνου αυλακώνει τα 70% από το φως που πέφτει χαρακτηριστικά του. Τα μάτια του ανοίγουν στην επιφάνειά του, πράγμα που σημαίνει ότι αν αυξηθεί χημικά διάπλατα, οι βολβοί τους αναποδογυρίζουν η αντανακλαστική του ιδιότητα και καταρρέει άψυχος. και βαφτεί με αυτό, σκάφη, αεροσκάφη, άρματα μάχης κλπ, θα γίνουν αόρατα από τα ραντάρ! Φαίνεται το πέτυχαν! των Ναυστάθμων του το ίδιο σχεδόν μήνυμα: οπτική Προχθές δεν ήταν που στείλατε αναγνωριστικά στη επαφή με ιπτάμενα αντικείμενα κινουμένων αθόΓροιλανδία εξοπλισμένα με μικρά ραντάρ και δεν ρυβα με μεγάλη ταχύτητα τροχιοδεικτικής πορείας εντοπίσατε τίποτα!... Έτσι, δεν είναι; προς τις ανατολικές ακτές των ΗΠΑ. Από τα πιο - Ναι! Έτσι είναι! Ας αποφασίσουν οι ίδιοι οι απομακρυσμένα από τα καναδικά σύνορα, στο Αμερικανοί τον τρόπο της άμυνας τους! δήλωσε μήνυμα αναφερόταν η πτώση του αντικειμένου στη εξουθενωμένος ο K-R03. θάλασσα και ότι έσπευδαν προς περισυλλογή του. Από τις πρώτες απόρρητες πληροφορίες, η ΙντέΗ Επιχείρηση… Απέτυχε! λιτζενς Σέρβις πληροφορούταν και με τη σειρά της Ι ΕΠΌΜΕΝΕΣ πέντε μέρες πέρασαν με ενημέρωσε τις υπηρεσίες της ότι από τη βραδινή ένταση και αγωνία, καθώς η ultra top secret πυραυλική επίθεση στις Ανατολικές ακτές των ΗΠΑ συσκευή στο Κέντρο Αποκρυπτογράφησης του από τις αεροτορπίλες των Ναζί, ουδεμία απώλεια Βρετανικού Βασιλικού Ναυτικού «έκλεβε» και σε ανθρώπινες ζωές ή πολεμικό υλικό σημειώθηκε, αποκρυπτογραφούσε το επαναλαμβανόμενο κρυ- επειδή τα κτίρια που βλήθηκαν με «χειρουργική» πτογραφικό ανάποδο μέτρημα του «Ένιγκμα» για ακρίβεια ήταν ολότελα άδεια! Από τις αεροτορπίτην ώρα «Μηδέν» της «Επιχείρησης Ασημένιος λες που έπεσαν στη θάλασσα εκτιμάται ότι μηχαΟυρανός». Οι Αμερικανοί ουσιαστικά δεν έκαναν νικά δεν έχουν ακόμα τη δυνατότητα για πτήσεις κάτι ιδιαίτερο για να σώσουν τα εργαστήρια κι μεγαλύτερες των 1.000-1.500 χιλιομέτρων από τη εργοστάσια παραγωγής πολεμικού υλικού από τον βάση της εκτόξευσής τους. Οι περισυλλεγμένες θα επικείμενο βομβαρδισμό τους. Δε δόθηκε ούτε μελετηθούν μηχανικά. εντολή απομάκρυνσης του προσωπικού από τις - Αυτά σε γενικές γραμμές, Παιδί-Φάντασμα εγκαταστάσεις, μήτε των κατοίκων στις κοντινές ανέφερε το δελτίο ενημέρωσης με το οποίο οι Αμεκατοικημένες περιοχές! ρικανοί είχαν την… καλοσύνη να μας ενημερώσουν, Ο λόγος ήταν ότι δεν ήθελαν οι Γερμανοί πρά- έλεγε ο Βρετανός πράκτορας K-R03 στον Γιώργο, κτορες, οι Αετοί, να υποψιαστούν ότι οι κώδικες συνοδεύοντας αυτόν και τους φίλους του στη στρα-

’’

Μ Ι Κ Ρ Ο Σ

Η Ρ Ω Σ

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΑΥΤΑ, ΣΠΙΘΑ; ΣΟΥ ΜΟΙΑΖΟΥΝ ΓΙΑ ΚΟΝΣΕΡΒΕΣ ΑΥΤΑ, ΚΥΡΙΕ ΓΙΩΡΓΟ; ΓΙΑΤΙ ΣΕ ΜΕΝΑ ΔΕΝ ΜΟΥ ΜΟΙΑΖΟΥΝΕ!

τιωτική αεροπορική βάση, από όπου θα έφευγαν για το Στρατηγείο της Μέσης Ανατολής. - Ας ελπίσουμε πως δε θα προλάβουν οι Γερμανοί να βελτιώσουν την πτητική ικανότητα των αεροτορπιλών τους, σχολίασε ο Γιώργος… Ο Άγγλος συμφώνησε και βγάζοντας από την τσέπη τη μικρή συσκευή ραδιοπομπό που είχε βρει ο Σπίθας, τον δείχνει στον Γιώργο ρωτώντας τον, έχοντας καταλάβει την αγάπη και το ενδιαφέρον του Γιώργου για τη φυσικοχημεία και την ηλεκτροτεχνία: - Θες να μάθεις πώς λειτουργεί; Είναι ένα εξαιρετικά ιδιοφυές μηχάνημα που μόλις χθες το βράδυ κατάλαβαν οι επιστήμονες στα εργαστήρια μας τι ρόλο ακριβώς θα έπαιζε στην «Επιχείρηση Ασημένιος Ουρανός». Ο Γιώργος του ζητάει να το περιεργαστεί λίγο και ο Άγγλος του το δίνει. Το περιεργάζεται λίγο εξετάζοντάς το από κάθε μεριά, πριν του το επιστρέψει. - Πρέπει να το ψάξω πολύ! - Και να έχεις ένα πλήρως εξοπλισμένο εργαστήριο! Εκτός από τον Γιώργο που το ενδιαφέρον του

είναι έκδηλο, πλησιάζει και η Κατερίνα πιο κοντά να δει και να ακούσει. Αλλά, πράγμα περίεργο: κι ο Σπίθας ακόμα! Ο Άγγλος πράκτορας ξαναπαίρνει τη συσκευή στο χέρι του και δείχνοντας ένα-ένα τα εξαρτήματά του, εξηγεί: - Σαν πομπός στέλνει ένα και μοναδικό σήμα, απλώς και μόνο για να δηλώσει την παρουσία του. Περισσότερο ρόλο έχει σαν δέκτης. Από το τροχιοδεικτικό σήμα στο ιπτάμενο αντικείμενο εκπέμπεται μια θερμική δέσμη που αναζητά —ας το πούμε απλά— να «αιχμαλωτιστεί» από έναν δέκτη, ο οποίος δέχεται ένα και μοναδικό σήμα από συγκεκριμένη υπερβραχέα συχνότητα. Έτσι, ο τροχιοδείκτης οδηγεί την αεροτορπίλη με απόλυτη ακρίβεια στον στόχο πάνω στον οποίο η μικρή αυτή συσκευή έχει ενσωματωθεί. Κύριε αντικατάσκοπε, κάνει ο Σπίθας μπουκωμένος μασουλώντας μια τεράστια φραντζόλα-σάντουιτς παραγεμισμένη με χίλιες-δυο νοστιμιές, να ρωτήσω κάτι; - Ο,τι θέλεις, Σπίθα! - Ο Γιώργος κάνει να εμποδίσει τον φίλο να 29

Μ Ι Κ Ρ Ο Σ

πει κάτι για το οποίο είναι σίγουρος πως θα είναι ανοησία. Ο K-R03 γελώντας του κάνει νόημα να τον αφήσει να πει αυτό που θέλει. - Να, κύριε αντικατάσκοπέ μου… Θέλω να μάθω, αν αυτό το μηχανάκι που λες ότι χάρη σε μένα βρέθηκε, μήπως οι επιστήμονές σου μπορούν να φτιάξουν έτσι τη συχνότητά του, που να τραβάει και να μου φέρνει ψητά μπούτια, κοτόπουλα, ψαρού-

Η Ρ Ω Σ

κλες ξέρω γω και άλλα, γιατί τώρα που γυρίζουμε πίσω στην Ελλάδα έχει να πέσει πείνα που θα πάει σύννεφο! Μου έχει ξανασυμβεί! Ούτε ο Γιώργος μπόρεσε να κρατήσει τα γέλια που ανέβηκαν αυθόρμητα από το στήθος του.

ΤΕΛΟΣ

Α Φ Ι Ε Ρ Ω Μ Α

Η ΚΑΤΟΧΗ ΚΑΙ Η ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ ΣΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ

Κείμενο: Γιώργος Βλάχος Εικονογράφηση: Φ. Δημητριάδης (Σκιά Πάνω απ’ την Αθήνα, 1970)

Η θεματολογία η εμπνευσμένη από εικόνες και επεισόδια από τα χρόνια της τριπλής Κατοχής (19411944) είναι ιδιαίτερο κεφάλαιο στο συνολικό ρεπερτόριο του μεταπολεμικού ελληνικού Τραγουδιού. Ιστορικά, χωρίζονται σε αυτά που γράφτηκαν και τραγουδήθηκαν στη διάρκεια της Κατοχής και στα υπόλοιπα που έγραψαν σύγχρονοι στιχουργοί και συνθέτες, ενταγμένα σε κύκλους τραγουδιών αφιερωμένους σε αυτή την εποχή. Από αυτά της πρώτης περιόδου, μερικά ήταν εμπνευσμένα από το έπος του Αλβανικού Μετώπου. Επρόκειτο κυρίως για διασκευές προπολεμικών δημοφιλών μελωδιών με προσαρμοσμένους νέους επίκαιρους σατιρικούς στίχους για τις ανάγκες των πολεμικών θεατρικών επιθεωρήσεων. Σκοπός τους ήταν να ανυψώνουν το ηθικό φαντάρων και πολιτών. Κάποια από αυτά και ειδικά το πασίγνωστο Κορόιδο Μουσολίνι τραγουδήθηκαν, κρυφά βέβαια από τους Ιταλούς, και στη διάρκεια της Κατοχής. Κάποια άλλα της ίδιας εποχής είναι τα αντάρτικα τραγούδια, δηλαδή της Αντίστασης με νέους στίχους πάνω σε μελωδίες, κυρίως, γνωστών δημοτικών

ρωσικών τραγουδιών. Μια τρίτη κατηγορία τραγουδιών της Κατοχής και της Αντίστασης που γράφτηκαν την ίδια εκείνη εποχή είναι ορισμένα ρεμπέτικα. Από τις τρεις αυτές κατηγορίες θα επιλεχθούν μόνο κάποια από τα ρεμπέτικα και μαζί με τις μεταπολεμικές συνθέσεις θα αποτελέσουν το μικρό μας αφιέρωμα. Οι άλλες δυο κατηγορίες θα είναι ίσως το αντικείμενο επομένου αφιερώματος.

Μάνα μου Κρύψε το Σπαθί

του δίσκου, που από τη λογοκρισία θεωρήθηκε ως έργο αντιστασιακό! Ακούγεται εξωφρενικό! Υποτίθεται ότι ο δικτάτορας-πρόεδρος Γ. Παπαδόπουλος επιχειρούσε εκδημοκρατισμό του «πολιτεύματός» του με πρωθυπουργό τον πολιτικό Σ. Μαρκεζίνη και η στρατιωτική λογοκρισία είχε αντικατασταθεί από πολιτικούς υπαλλήλους του υπουργείου Προεδρίας! Εν πάση περιπτώσει, η κυκλοφορία του δίσκου επιτράπηκε μετά την πτώση του Ιωαννιδικού καθεστώτος. Για το αφιέρωμά μας, το παρακάτω τραγούδι από τον δίσκο επέχει τη θέση της εισαγωγής, δηλώνοντας ξεκάθαρα ότι ο πόλεμος από τα βουνά της Αλβανίας (και τα οχυρά του Ρούπελ), θα συνεχιστεί σε άλλα πεδία, επειδή «Λευτεριά και Ρωμιοσύνη» είναι αδέλφια δίδυμα.

Το 1973 οι Πυθαγόρας (στίχοι) και Γιώργος Κατσαρός (μουσική) δημιούργησαν το μουσικό άλμπουμ Αλβανία με ερμηνεύτρια τη Μαρινέλλα στην πρώτη ολοκληρωμένη δουλειά της. Και τα 12 τραγούδια του δίσκου ήταν αφιερωμένα στο αλβανικό έπος του ελληνικού στρατού. Με την ευκαιρία της 33ης επετείου του ελληνοϊταλικού πολέμου, η εκτέλεση του έργου στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά παρουσιάστηκε σε απευθείας μετάδοση από την Τηλεόραση της ΕΡΤ στις 27 Οκτωβρίου 1973. Ήταν η πρώτη συναυλία που μετέδιδε «ζωντανά» η ΕΡΤ και φυσικά θεωρήθηκε ιστορική. Ταυτόχρονα, υπήρξε και η τελευταία δημόσια ακρόασή του για τα δυο επόμενα χρόνια περίπου, επειδή απαγορεύθηκε η κυκλοφορία Μάνα μου κρύψε το σπαθί κρύψε μου το πιστόλι τι ο καιρός θα ξαναρθεί να σηκωθούμε όλοι.

Κράτα μάνα και θα γίνει το μεγάλο πήδημα. Λευτεριά και Ρωμιοσύνη ειν’ αδέλφια δίδυμα.

Α Φ Ι Ε Ρ Ω Μ Α

Το Ακορντεόν

Από τον δίσκο του Μάνου Λοΐζου Τα τραγούδια του Δρόμου (1974) το Ακορντεόν, σε στίχους του Γιάννη Νεγρεπόντη, μιλάει για ένα παλικάρι που φυλάγοντας τσίλιες, θα ειδοποιούσε τους συντρόφους του,

με ένα συγκεκριμένο σκοπό στο ακορντεόν του, μόλις θα φαινόταν κάποια περίπολος των Κατακτητών. Στην πρώτη εκτέλεση του τραγουδιού, ο ίδιος o συνθέτης. Ο Βασίλης Παπακωνσταντίνου και η Χάρις Αλεξίου σε άλλες εκτελέσεις του.

Μα ένα βράδυ σκοτεινό σαν όλα τ’ άλλα κράταγε τσίλιες παίζοντας ακορντεόν γερμανικά καμιόνια στάθηκαν στη μάντρα και μια ριπή σταμάτησε τ’ ακορντεόν.

Τ’ αρχινισμένο σύνθημα πάντα μου μένει όποτε ακούω από τότε ακορντεόν κι έχει σαν στάμπα τη ζωή μου σημαδέψει: δε θα περά-, δε θα περάσει ο φασισμός!

Ο Δρόμος

γείωσαν την καριέρα του έντονα πολιτικοποιημένου δημοφιλούς συνθέτη. Ο πρώτος στίχος του έχει γίνει σλόγκαν! Είναι αφιερωμένο στα ξεχασμένα ηρωικά κατορθώματα των μικρών γαβριάδων της Κατοχής, που με ένα πινέλο κι έναν κουβά με κόκκινη (συνήθως) μπογιά, για να συμβολίζει το χυμένο αίμα των πατριωτών, έγραφαν στους τοίχους —με κίνδυνο της ζωής τους— απελευθερωτικά συνθήματα κατά του κατακτητή.

Το πιο γνωστό και ίσως το πιο αγαπημένο τραγούδι της συλλογής Τα τραγούδια του Δρόμου. Είναι ποίημα της Κωστούλας Μητροπούλου (1964) που έγραψε το 1962-63 και το πρωτοτραγούδησε το 1965 σε μπουάτ η Σούλα Μπιρμπίλη στο νεοκυματικό στυλ, μουσικό είδος το οποίο βρισκόταν στο απόγειό του τότε. Δέκα χρόνια αργότερα, σε νέα εκτέλεση και ρυθμό εμβατηρίου, ερμηνεύτηκε από τον ίδιο τον Μάνο Λοΐζο και υπήρξε από τα τραγούδια που αποΟ δρόμος είχε τη δική του ιστορία κάποιος την έγραψε στον τοίχο με μπογιά ήταν μια λέξη μοναχά «Ελευθερία» κι ύστερα είπαν πως την έγραψαν παιδιά.

Ο τοίχος έγραφε μοναδική ευκαιρία εντός πωλούνται πάσης φύσεως υλικά! Τις Κυριακές από νωρίς στα καφενεία κι ύστερα γήπεδο, στοιχήματα, καυγάς ο δρόμος είχε τη δική του ιστορία είπανε όμως πως την έγραψαν παιδιά.

Κι ύστερα πέρασ’ ο καιρός κι η ιστορία πέρασ’ εύκολα από τη μνήμη στην καρδιά.

Α Φ Ι Ε Ρ Ω Μ Α

Ο Δραπέτης

Το τραγούδι Ο Δραπέτης θεματικά (και τυπικά) δεν ανήκει στον κύκλο «Μάουτχαουζεν», αλλά στον κύκλο από έξι τραγούδια με τίτλο «Μαρία Φαραντούρη» που είναι η πίσω όψη του ίδιου LP. Πλην όμως, οι στίχοι είναι επίσης του Καμπανέλλη, το θέμα του είναι κατοχικό και αντιστασιακό και η μελωδική του εισαγωγή θυμίζει μενουέτο γερμανικού μπαρόκ. Εκτός από τη Μαρία Φαραντούρη στην πρώτη εκτέλεση, ερμηνεύτηκε αργότερα δισκογραφικά και από τον Γιώργο Ζωγράφο.

Το 1943 ο συγγραφέας και ποιητής Ιάκωβος Καμπανέλλης συνελήφθη από τους Γερμανούς και στάλθηκε στο στρατόπεδο εξόντωσης Μάουτχαουζεν, από όπου ελευθερώθηκε στις 5 Μαΐου 1945 από τους Αμερικανούς. Ο κύκλος από τις τέσσερις μπαλάντες του Μάουτχαουζεν είναι το ποιητικό απόσταγμα του ομότιτλου αφηγήματός του από τα δυο χρόνια που κατόρθωσε να επιβιώσει στο κολαστήριο του θανάτου, που μελοποίησε ο Μίκης Θεοδωράκης το 1965. Φονιάς δεν είμαι Χριστιανοί θεριό για να σας φάω έφυγα από τη φυλακή στο σπίτι μου να πάω.

Α, τι θανάσιμη ερημιά στου Μπέρτολτ Μπρεχτ τη χώρα. Δίνουν τον Γιάννο στους Ες Ες, για σκότωμα τον πάνε τώρα.

Από τον Κύκλο «Ντοκουμέντα» του Γιώργου Ζαμπέτα

Φιλέρης (1929-2014), τότε 12χρονος σαλταδόρος του Βύρωνα στην Κατοχή, είναι πολύ πιθανό να αυτοβιογραφεί δικές του ή της παρέας του νεανικές στιγμές στην κατοχική Αθήνα (βλέπε και βιβλίο του Οι Σαλταδόροι του Βύρωνα, 1980). Όλα τα τραγούδια τα ερμηνεύει ο ίδιος ο Ζαμπέτας και είναι τα παρακάτω:

Από τα 14 τραγούδια του LP άλμπουμ του Γιώργου Ζαμπέτα Ντοκουμέντα (1975), όπου μελοποίησε στίχους διαφόρων στιχουργών, τα οκτώ ήταν του στιχουργού και σεναριογράφου Φώντα Φιλέρη, ενώ το θέμα των πέντε από αυτά ήταν εικόνες από την καθημερινή ζωή στην Κατοχή. Ο Ξενοφώντας

Άντε να σαλτάρω

Kάτι σαν ο ύμνος των μικρών σαλταδόρων, που είτε σάλταραν εν κινήσει στις καρότσες των φορτηγών

κι έκλεβαν τις κουραμάνες, είτε από τα σταματημένα καμιόνια έκλεβαν ολόκληρες τις ρόδες για τα λάστιχά τους.

Στα χρόνια τα κατοχικά άφησα στο Παγκράτι σ’ ένα θρανίο μάνα μου τα γράμματα αμανάτι και πήρα δρόμους ψάχνοντας ήλιο να βρω κοντά σου

Αθήνα μου κατοχική, σκιά μες στη σκιά σου. Άντε να σαλτάρω να σαλτάρω μαύρη κουραμάνα μάνα να σου πάρω

Η Κομμαντατούρα

στοά. Διαβόητα ήταν τα κρατητήρια στο υπόγειο, όπου βασανίστηκαν πολλοί πατριώτες. Σήμερα, στον ίδιο χώρο λειτουργεί Μουσείο Μνήμης.

Tο γερμανικό Φρουραρχείο, όπως το αποκαλούσαν οι Αθηναίοι, βρισκόταν στο υπάρχον ακόμα κτίριο της οδού Κοραή 6 (κτίριο ΔΕΗ) με είσοδο από τη Όποιος περνούσε τη στοά τον ήλιο χαιρετούσε στο φρουραρχείο έμπαινε, τον χάρο συναντούσε. Τη σκάλα του κατέβαινε είκοσι μέτρα βάθος σκαλί-σκαλί μαρμάρινο και ανοιγμένος τάφος.

Στη Μέρλιν και στην Κοραή χτυπάνε με ζωνάρια και πάνω στην Καισαριανή σκοτώνουν παλικάρια. Φέρτε έναν γέροντα παπά με μύρα κι αγιαστούρα να ξεπλυθεί η μυρουδιά από την κομμαντατούρα. Ρίχτε μια χούφτα βάλσαμο, δάκρυα για λουλούδια και στα μπουντρούμια των Ες Ες της λεβεντιάς τραγούδια.

Α Φ Ι Ε Ρ Ω Μ Α

Ο Φιφίκος

ιταλικού εθνικού ύμνου —«Φρατέλι Ιταλιάνοι»). Τόπος δράσης τους το Κομμάντο Πιάτσα, δηλαδή το ιταλικό φρουραρχείο στο μέγαρο του Μετοχικού Ταμείου Στρατού —Σταδίου και Αμερικής.

Ένα ακόμα καθημερινό στιγμιότυπο με τους Βυρωνιώτες σαλταδόρους και «θύμα» τους ένας φρατέλος («αδελφός» όπως κοροϊδευτικά λέγανε τους Ιταλούς φαντάρους οι Έλληνες από τον πρώτο στίχο του Σταδίου και Αμερικής άραζε το καμιόνι για βραδινό συσσίτιο κρέας και μακαρόνι. Κι ένας φρατέλος έβγαινε διανομή να κάνει στο διπλανό φυλάκιο σβέλτα και μάνι-μάνι.

Βρε Φιφίκο, βρε Αλέκο, βρε Μενέλαε κουνήσου κάνε ντου στον Ιταλιάνο κι ύστερα εξαφανίσου. Σταδίου και Αμερικής άραζε το καμιόνι για βραδινό συσσίτιο κρέας και μακαρόνι.

Το Πιτσιρίκι

Ένα από τα πιο τρυφερά τραγούδια που γράφτηκαν με θέμα την Κατοχή και την Αντίσταση. Και δεν είναι μόνο η περιγραφή του ανήλικου γαβριά που το κάνει τρυφερό. Είναι και η συμπεριφορά του νεαρού (προφανώς αντιφασίστα) Ιταλού φαντάρου, Αχ, αυτό το πιτσιρίκι έχει βάλει σε μπελάδες έχει βάλει σε σκοτούρα όλη την κομμαντατούρα. Μέρα-νύχτα το γυρεύουν να το πιάσουν, να μιλήσει Είκοσ’ πέντε με τα κράνη, μάτι δεν έχουν κλείσει.

συμπεριφορά που είχαν σχεδόν οι περισσότεροι Ιταλοί αναγνωρίζοντας ότι οι Έλληνες ήταν στην πραγματικότητα οι νικητές τους στον πόλεμο και σαν νικητές τους είχαν συμπεριφερθεί υπερήφανα και μεγαλόψυχα. Ξέρω ένα πιτσιρίκι με λαγού περπατησιά εξυπνάδα Μωραΐτη, Μακεδόνα λεβεντιά… Ξέρω ένα πιτσιρίκι, που ‘χει αντρική καρδιά πονηριά Κεφαλλονίτη, Κρητικού παλικαριά.

Μάνα Ήρθανε Ληστές Μαύρη μπότα πάτησε, μάνα την καρδιά σου το μικρό βλαστάρι σου και τα χώματά σου. Το παλικαράκι με χακί σακάκι, κατοχή και κρύο και κλειστό βιβλίο.

Πάνω στην Καισαριανή μακελειό κι αντάρα μάνα ήρθανε ληστές, κάνε μία κατάρα. Τόσα χρόνια στη σκλαβιά τον εχτρό μισούσε κι άλλα τόσα φωναχτά, λευτεριά ζητούσε.

Α Φ Ι Ε Ρ Ω Μ Α

Καταχνιά

Στο δίπτυχο Κατοχή-Αντίσταση είναι αφιερωμένο το εμβληματικό μουσικό έργο του Χρήστου Λεοντή Καταχνιά σε ποίηση —όχι απλώς σε στίχους— του Κώστα Βίρβου. Η επική αντίσταση του ελληνικού λαού υπήρξε η εμπνεύστρια δύναμη για τα δέκα τραγούδια, τα οποία ο ποιητής είχε αρχίσει να τα γράφει και να τα επεξεργάζεται ήδη από τα δύσκολα χρόνια της «καταχνιάς», αντλώντας το πρωτογενές υλικό του από τις προσωπικές εμπειρίες του, όντας ο ίδιος και ΕΠΟΝίτης και κατά καιρούς κρατούμενος και θύμα βασανιστηρίων από τους κατακτητές και τους Έλληνες συνεργάτες τους. Το 1964 που παρουσιάστηκε το έργο Καταχνιά, γνώρισε ευρύτατη αποδοχή και υπήρξε, για τον 24χρονο συνθέτη από την Κρήτη, τον Χρήστο Λεοντή, το εφαλτήριο της ανοδικής του πορείας στο μουσικό μας στερέωμα, ενώ συνεχίζει έως σήμερα να ακούγεται σε εκδηλώσεις σχετικές με την Εθνική Αντίσταση. Η αφήγηση του Δημήτρη Μυράτ (σε επιμέλεια κειμένων από τον Νικηφόρο Βρεττάκο)

και η ξυλογραφία στο εξώφυλλο του δίσκου από τον Σπύρο Βασιλείου, υπήρξαν οι καλλιτεχνικές αντιστίξεις στις επικές λαϊκές ερμηνείες του Στέλιου Καζαντζίδη και της ανερχόμενης Μαρινέλλας. Από τα δέκα τραγούδια: Καταχνιά, Αδελφέ Ισραηλίτη, Γιατί να Γίνω Μάνα, Δε Θέλω να μου Δέσετε τα Μάτια, ‘Ένας Ξύλινος Σταυρός, Ο Νεοζηλανδός, Ομηρία, Πείνα, Τι κι αν με Ρίξεις στο Κελί, Το Τραγούδι της Ειρήνης, ο περιορισμένος χώρος του αφιερώματος μας υποχρεώνει να επιλέξουμε.

Καταχνιά

εμπνευσμένος από το αντάρτικο Βαριά Στενάζουν τα Βουνά…, ενώ η συμμετοχή της χορωδίας Κορίνθου, που συνοδεύει τη φωνή του Καζαντζίδη στην αυθεντική εκτέλεση, δίνει στο άκουσμα τη χορική εμέλλεια της αρχαίας τραγωδίας.

Το τραγούδι που έδωσε τον εμβληματικό τίτλο σε ολόκληρο τον δίσκο! Η μελοποίηση του στιβαρού ποιητικού λόγου του αρχινά με έναν δεκαπεντασύλλαβο σαν δημοτικό τραγούδι που είναι Κλαίνε, θρηνούνε τα βουνά, κλαίνε θρηνούν οι κάμποι ήρθε σκλαβιά, πικρή σκλαβιά πλάκωσε μαύρη καταχνιά κι ο ήλιος πια δεν λάμπει

Η μπότα του κατακτητή παντού τη φρίκη απλώνει κι όπου πατεί, κι όπου πατεί χορτάρι δε φυτρώνει.

Γιατί να γίνω μάνα

περηφάνια και τον ηρωισμό της Ελληνίδας μάνας τον χαμό του μονάκριβου παλικαριού της.

Η δωρική φωνή της Μαρινέλλας μοιρολογεί με την Στο μπλόκο τον αρπάξανε σαν σκύλο τον πετάξανε μια νύχτα στο Χαϊδάρι. Η αγκαλιά μου άδειασε και η καρδιά μου βράδιασε γλυκό μου παλικάρι.

Το σπίτι μου βουβάθηκε κι ο κήπος μου μαράθηκε, μου κόψαν τον βλαστό μου. Πριν δω τέτοιο μαρτύριο ας ήταν δηλητήριο το γάλα στο μαστό μου.

Α Φ Ι Ε Ρ Ω Μ Α

Δε Θέλω να μου Δέσετε τα Μάτια

Ήταν Πρωτομαγιά του 1944. Ο Κώστας Βίρβος κρατούμενος στην Ειδική Ασφάλεια, εκεί στην οδό Ελπίδος της Πλατείας Κυριακού, πληροφορείται την εκτέλεση των 200 στην Καισαριανή. Συγκλο-

νισμένος για τον άδικο κι αδόκητο χαμό τόσων παλικαριών, γράφει μέσα στο κελί του υμνώντας την αταλάντευτη παλικαριά των Ηρώων να αντικρίσουν αδείλιαστα τον θάνατο στις μπούκες των γερμανικών πολυβόλων του εκτελεστικού αποσπάσματος.

Δε θέλω να μου δέσετε τα μάτια τον ήλιο να ανατέλλει να χαρώ κι αν κάνετε τα στήθια μου κομμάτια εσείς πεθαίνετε κι όχι εγώ.

Δε θέλω να μου δέσετε τα μάτια δε σκιάζομαι τα βόλια τα σκληρά, πηγαίνω στα ουράνια παλάτια να στείλω στους ανθρώπους τη χαρά.

Ένας Ξύλινος Σταυρός

τραγούδι, τον Καζαντζίδη τον σιγοντάρει η Μαρινέλλα στην πρώτη εκτέλεσή του.

Μαζί με το Δε Θέλω να μου Δέσετε τα Μάτια, ήταν τα δυο πρώτα του έπους της Καταχνιάς. Σε αυτό το Ένας ξύλινος σταυρός στα αγριολούλουδα στημένος είναι ο γιος του καθενός που δε στέργει σκλαβωμένος.

Κι όταν ο αγέρας κλαίει και στενάζει ο σταυρός μια φωνή ουράνια λέει «Προχωρείτε πάντα μπρος»!

με τη φωνή του λαϊκού βάρδου Γρηγόρη Μπιθικώτση. Αμέσως αγαπήθηκε, χωρίς να υποψιάζονται οι περισσότεροι ότι η αναφορά της Καισαριανής στον τίτλο, μπορεί να εννοεί τραγούδι αφιερωμένο στον Αγώνα της Εθνικής Αντίστασης και ότι γράφτηκε για το χυμένο αίμα των 200 παλικαριών στη μάντρα της Καισαριανής την Πρωτομαγιά του 1944… Για τούτο, βασικοί υπεύθυνοι ήταν ο… Ξαρχάκος και η λογοκρισία της εποχής! Στον μεν Ξαρχάκο χρεώνεται η αφαίρεση, μετά την ηχογράφηση, του ενός από τα τρία κουπλέ επειδή δε χώραγε, αλλά θα ταυτοποιούσε ως αντιστασιακό το τραγούδι, στη δε λογοκρισία χρεώνεται η διπλωματική ευαισθησία, όπου σε φάση διπλωματικών εκκρεμοτήτων με τη Δυτική Γερμανία (ήταν στη μέση και οι χρωστούμενες πολεμικές αποζημιώσεις), δε θα ήταν και πολύ politically correct να κραυγάζουν οι άδοντες τον στίχο «Κάτω οι Γερμανοί». Η στιχουργική πληρότητα αποκαταστάθηκε πολλά χρόνια αργότερα με τη δεύτερη εκτέλεση του τραγουδιού από τον Γιώργο Νταλάρα.

Σαββατόβραδο στην Καισαριανή

Στην εκρηκτικά δημιουργική μουσικά πενταετία 1960-1965, το τραγούδι από το ποίημα —γιατί περί ποιήματος πρόκειται, όπως το είχε χαρακτηρίσει ο Μάνος Ελευθερίου— Σαββατόβραδο στην Καισαριανή, κατέχει περίοπτη θέση δημοτικότητας. Στίχοι τρυφεροί γεμάτοι ζεστασιά κι ανθρώπινες εικόνες, γραμμένοι από τον Λευτέρη Παπαδόπουλο, μουσική που ξεκινά με το αργό τέμπο του χασάπικου και από μέτρο σε μέτρο μετεξελίσσεται σε κλασικό ζεϊμπέκικο από τον Σταύρο Ξαρχάκο. Πρωτοκυκλοφόρησε σε «σινγκλάκι» 45 στροφών το 1965 Γνώριζες τα βήματα ξέκρινα τους ήχους και φωτιές ανάβαμε με σβηστή φωνή τις βραδιές συνθήματα γράφαμε στους τοίχους πέφταμε φωνάζοντας κάτω οι Γερμανοί…

…Σου ‘δινα τα χρώματα, μου ‘δινες τους τόνους και φωτιές ανάβαμε με σβηστή φωνή κάθε απομεσήμερο τρέχαμε στους δρόμους τρέχαμε και γράφαμε «Έξω οι Γερμανοί».

Α Φ Ι Ε Ρ Ω Μ Α

Το Μπλόκο της Καισαριανής

γνωστό, επειδή, αν και ηχογραφήθηκε, δεν κυκλοφόρησε ποτέ ο δίσκος, εκτός από το τραγούδι της παράστασης Το Μπλόκο της Καισαριανής, σε στίχους του Νότη Περιγιάλη, που το συμπεριέλαβε η Χάρις Αλεξίου στον προσωπικό της δίσκο Τα Τραγούδια της Χαρούλας το 1977.

Η μουσική του Μίκη Θεοδωράκη για το θεατρικό έργο του Νότη Περιγιάλη Αυτό το δέντρο δεν το Έλεγαν Υπομονή που ανέβηκε το 1974 στο θέατρο «Κάβα» από τους Νίκο Χατζίσκο και Τιτίκα Νικηφοράκη δεν είναι ιδιαίτερα Ποιον να κλάψω πρώτονε ποιον να τραγουδήσω πρώτονε στο μπλόκο στην Καισαριανή που ‘γινε μια Κυριακή πρωί με τη δροσούλα

Γιώργη με τη γλυκιά φωνή με τις φαρδιές τις πλάτες πες μου την ύστερη στιγμή τι βρήκες και τραγούδησες και τάραξες τη γειτονιά ως πέρα στο Παγκράτι.

Τα Ρεμπέτικα της Κατοχής

κατοχικού… ρεμπετορεμπέτικου άρχισε να γίνεται γνωστό από το 1980 και μετά, αν και «ατάκες» του κυκλοφορούσαν από καιρό πριν, όχι μόνο στις λαϊκές συνοικίες, αλλά και στα σαλόνια του καλού κόσμου, όπως για παράδειγμα το «Θα σαλτάρω, θα σαλτάρω, τη σαμπρέλα θα σου πάρω» του πιο κάτω στιχουργήματος. Και τα τρία τραγούδια της επιλογής είναι σε στίχους και μουσική του Μιχάλη Γενίτσαρη, ενώ η ερμηνευτική αναστύλωσή τους οφείλεται στην ερμηνεία του Γιώργου Νταλάρα από ηχογράφηση σε δίσκο (Τα Ρεμπέτικα της Κατοχής) το 1980.

Το ρεπερτόριο της ρεμπέτικης θεματολογίας εμπλουτίστηκε στη διάρκεια της Κατοχής και με τραγούδια που έγραψαν γνωστοί και άγνωστοι ρεμπέτες στα κατώγεια του Μεταξουργείου και του Πειραιά με θέματα από την καθημερινή ζωή του σιναφιού τους. Δε χτυπήθηκαν σε δίσκους, αντίθετα ήταν απαγορευμένα, από την εποχή της μεταξικής δικτατορίας και συνέχισαν να είναι απαγορευμένα για 35 και περισσότερα χρόνια μετά την απελευθέρωση. Τη «λάθε βιώσασα» ύπαρξή τους τη θύμιζε στην καλή αστική κοινωνία το έντεχνο αριστοκρατικό αρχοντορεμπέτικο. Το ρεπερτόριο του αυθεντικού

Α Φ Ι Ε Ρ Ω Μ Α

Επιδρομή στον Πειραιά

λιμανιού από τους Άγγλους το 1942, για να καταστρέψουν τις λιμενικές εγκαταστάσεις εφοδιασμού του Άφρικα Κορπ.

Πιθανώς να αναφέρεται είτε στον γερμανικό βομβαρδισμό στα μέσα Απριλίου 1941 κατά τη γερμανική εισβολή, είτε στον βομβαρδισμό του Εμάθατε στον Πειραιά επιδρομή μεγάλη γκρεμίσαν τα σπίτια μας, πω πω ζημιά μεγάλη! Μέρα και νύχτα ρίχνανε μπόμπες τ’ αεροπλάνα κι έχανε η μάνα το παιδί και το παιδί τη μάνα.

Σκορπούσανε τον θάνατο και ρίχνανε αράδα και λιμάνι γκρέμισαν και την Αγιά Τριάδα. Μπόμπες πολλές ερίξανε μέσα στο Τελωνείο και τον Περαία κάνανε σωστό νεκροταφείο.

Ο σαλταδόρος Ζηλεύουνε δε θέλουνε ντυμένο να με δούνε μπατίρη θέλουν να με δουν για να φχαριστηθούν

Θα σαλτάρω, θα σαλτάρω τη ρεζέρβα να τους πάρω

Βενζίνες και πετρέλαια εμείς τα κυνηγάμε γιατί έχουν πολλά λεφτά και μόρτικα γλεντάμε

Μα εγώ πάντα βολεύομαι γιατί την εσαλτάρω σε κάνα αμάξι Γερμανού και πάντα τη ρεφάρω.

Μαυραγορίτες Μικροί μεγάλοι γίνανε μαυραγορίτες όλοι κι αφήσαν όλο τον ντουνιά με δίχως πορτοφόλι.

Ακόμα κι οι γυναίκες τους τη μαύρη κυνηγάνε τσάντες τσουβάλια κουβαλούν κανένα δεν ψηφάνε.

Το τραγούδι του Μικρού Ήρωα

Τιμητικά, το αφιέρωμα οφείλει να κλείσει με το εξ ορισμού τραγούδι-ύμνο των απανταχού πάλαι ποτέ Μικροηρωικών αναγνωστών, την «Μπαλάντα του Μικρού Ήρωα», το έπος, πλέον, του οποίου τους στίχους και τη μουσική έγραψε ο Λουκιανός Κηλαηδόνης για την επιθεώρηση του Ελεύθερου Θεάτρου Το Τραμ το Τελευταίο (1976). Ένας λάιτ χαρούμενος ρυθμός εμβατήριου, που σε κάποια μέτρα του περνάει και το μοτίβο από τον ύμνο του ΕΛΑΣ (κι ας ήταν Από τη μια οι Ιταλοί κι οι Γερμανοί για να σε βρουν αναστατώνουν την Αθήνα κι από την άλλη του πατέρα μου η φωνή Νομίζω πως τον κρύβει στην κουζίνα… …Τι να σου πω, τι να σου πω, τι να σου πω που να μην το χει πει κανένας για κανένα εγώ μονάχα ένα πράγμα θα σου πω: Μου φτάνει πως μεγάλωσα με σένα!

ο Γιώργος Θαλάσσης στα παιδικά μας μυαλά θελημένα απολιτίκ). Ένα τραγούδι-αφήγημα που τα λέει όλα, ανακαλώντας σε κάθε άκουσμά του αυθεντικές μνήμες παιδικών μικροηρωικών αναγνώσεων από τα χιλιοδιαβασμένα φυλλάδια.