Ο Μικρός Ήρως - Η Ακρόπολη Κινδυνεύει by ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΜΙΚΡΟΣ ΗΡΩΣ / MIKROS IROS PUBLICATIONS

Μόνο το μυαλό ενός διεστραμμένου, ενός απάνθρωπα στυγνού εγκληματία πολέμου, θα μπορούσε να συλλάβει ένα τόσο ασύνορα παρανοϊκό έγκλημα! Πάγωσε το αίμα των Αθηναίων από δέος και φρίκη, μόλις πληροφορήθηκαν το τελεσίγραφο - απειλή, του οποίου οι γερμανικές Αρχές Κατοχής δημοσίευσαν την ανακοίνωση στον Τύπο, πιστεύοντας ότι ήταν ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για να κάμψουν την ασίγαστη ελευθεροφροσύνη του ελληνικού λαού. Κατέληγε: “… Όθεν, από τούδε και εις το εξής, πάσα εγκληματικήν ενέργειαν στρεφομένη κατά των γερμανικών στρατευμάτων κατοχής, το επώδυνον αντίποινον θα το υποστεί ολόκληρος ο ελληνικός λαός... Η διαταγή δια την ανατίναξιν του βράχου της Ακροπόλεως είναι αμετάκλητος! ”. Το πρώτο μούδιασμα του ελληνικού λαού διαδέχτηκε η αγανάκτηση… Όχι! Ο ελληνικός λαός αρνιόταν πεισματικά να υποκύψει στις αξιώσεις του κατακτητή! Εκφραστής του αδάμαστου κι αδούλωτου φρονήματος του ελληνικού λαού, το Παιδί Φάντασμα, ο Μικρός Ήρως της Αντίστασης, με παράτολμη επιχείρηση θα αποτρέψει το ανόσιο τούτο έγκλημα με θύμα το Ιερό Σύμβολο της Ανθρωπότητας. Στα μακρινά εκείνα ’50 και ’60, που ορίζονται και σαν “τα χρόνια της αθωότητας” από εκείνους που τα έζησαν ως παιδιά ή έφηβοι, υπήρχε ένα παιδικό περιοδικό - ανάγνωσμα, καταλυτικός κυρίαρχος στον χώρο του για δεκαπέντε και κάτι χρόνια. Παραμένει έως σήμερα εμβληματικό σημείο αναφοράς από τους πρώτους αναγνώστες του στις “μυθικές” εκείνες δεκαετίες των ’50 και των ’60… Το έλεγαν “Ο ΜΙΚΡΟΣ ΗΡΩΣ”! Αφηγούταν τους αγώνες για τη Λευτεριά ενός ολόκληρου λαού στην Κατοχή και την Αντίσταση, μέσα από τις ηρωικές περιπέτειες μιας ομάδας παιδιών. Αφιέρωμα στον “ΜΙΚΡΟ ΗΡΩΑ” των 798 τευχών και τον συγγραφέα του, τον Στέλιο Ανεμοδουρά (1917 – 2000), που φέτος γιορτάζονται τα 100 χρόνια από τη γέννησή του, ας θεωρηθεί το σπονδυλωτό αυτό ανάγνωσμα. Αποτελείται από πέντε καινούργιες αυτοτελείς ιστορίες του Μικρού Ήρωα από τα χρόνια της Κατοχής και της Αντίστασης, με τους ίδιους πρωταγωνιστές˙ το Παιδί - Φάντασμα, την Κατερίνα και τον Σπίθα.

ISBN 978-618-82244-4-5

9 786188 224445

Γιώργος Βλάχος • Εικονογράφηση: Κώστας Φραγκιαδάκης

5 ΝΕΕΣ ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ - ΦΑΝΤΑΣΜΑ

Η ΑΚΡΟΠΟΛΗ ΚΙΝΔΥΝΕΥΕΙ!

Γιώργος Βλάχος Εικονογράφηση: Κώστας Φραγκιαδάκης

Η ΑΚΡΟΠΟΛΗ ΚΙΝΔΥΝΕΥΕΙ!

9786185531423

Γιώργος Βλάχος Εικονογράφηση: Κώστας Φραγκιαδάκης

Η ΑΚΡΟΠΟΛΗ ΚΙΝΔΥΝΕΥΕΙ! ΚΑΙ ΆΛΛΕΣ ΤΈΣΣΕΡΙΣ ΙΣΤΟΡΊΕΣ ΜΕ ΚΑΙΝΟΎΡΓΙΕΣ ΠΕΡΙΠΈΤΕΙΕΣ ΣΤΗΝ ΚΑΤΟΧΉ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΎ - ΦΆΝΤΑΣΜΑ, ΤΗΣ ΚΑΤΕΡΊΝΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΠΊΘΑ

ΤΟ ΜΥΣΤΙΚΟ ΤΟΥ ΚΟΝΔΟΡΑ ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΘΑΛΗΣ; O ΗΡΩΣ ΤΟΥ ΝΕΡΕΤΒΑ ΟΙ ΤΡΕΙΣ ΛΟΓΧΕΣ

Στον Θάνο, στον Byron, στον Λουκιανό

Η νέα εποχή του Μικρού Ήρωα!

εν γνωρίζω τι άραγε να αισθανόταν ο Στέλιος Ανεμοδουράς (22 Μαΐου 1917 – 6 Μαΐου 2000) όταν έγραφε το τελευταίο τεύχος του Μικρού Ήρωα, που κυκλοφόρησε στις 18 Ιουνίου 1968. Το τεύχος 798 είχε τίτλο “Ένας Μικρός, Μικρός, Μικρός Ήρως” και έκλεινε απότομα τον κύκλο του θρυλικού αναγνώσματος που συντρόφεψε τους νέους τις δεκαετίες του ’50 και ’60. Ήδη εξάλλου είχε ξεκινήσει, την αμέσως επόμενη εβδομάδα, την έκδοση του εικονογραφημένου Μικρού Ήρωα, που όμως είχε σύντομη διάρκεια ζωής, μόλις 66 τεύχη. Ίσως πάλι να ήξερε ότι κάποτε θα ερχόταν η στιγμή να στρογγυλέψει τον αριθμό των τευχών στα 800, όπως και έγινε το 1995 με την έκδοση των #799 και #800, που φιλοξενήθηκαν ως ένθετα στο περιοδικό “ΑΝΤΙ”. Και κάπου εκεί, ήμασταν βέβαιοι ότι κάθε επιθυμία του εκπληρώθηκε... και ακόμα πιο βέβαιοι ότι ο Γιώργος, η Κατερίνα και ο Σπίθας είχαν επιτύχει κάθε τους αποστολή... 16 συναπτά έτη έκδοσης και 800 τεύχη δεν είναι δα και λίγα... Τον Δεκέμβριο του 2015, με την έκδοση του βιβλίου “ΗΡΩΕΣ ΤΟΥ ΣΤΕΛΙΟΥ ΑΝΕΜΟΔΟΥΡΑ” εκφράσαμε για πρώτη φορά την επιθυμία μας να συνεχίσουμε το θρυλικό ανάγνωσμα. Η ιστορία “Η Κατερίνα κινδυνεύει”, σε σενάριο Γιώργου Βλάχου και σκίτσο Κώστα Φραγκιαδάκη, προμήνυε ένα νέο ξεκίνημα. Με αφορμή τα 100 χρόνια από τη γέννηση του Στέλιου Ανεμοδουρά, πήραμε λοιπόν την απόφαση της παρούσας έκδοσης, η οποία ισορροπεί ανάμεσα στο “παλιό” και το “νέο”. Ο Γιώργος Βλάχος έγραψε 5 “μικροηρωικές” ιστορίες, διατηρώντας τα βασικά στοιχεία της αφήγησης του Στέλιου Ανεμοδουρά, αφήνοντας ωστόσο και το δικό του προσωπικό στίγμα σε κάθε μια από αυτές. Ο Κώστας Φραγκιαδάκης, από την πλευρά του, προχώρησε ένα βήμα πέρα από τον Βύρωνα Απτόσογλου και με τα δυναμικά του σκίτσα πλαισίωσε ιδανικά την αφήγηση του συγγραφέα! Είμαστε βέβαιοι ότι οι 5 αυτές ιστορίες είναι για όλους, νέους και μεγαλύτερους, λάτρεις και μη του αναγνώσματος, κυρίως γιατί η εποχή μας έχει ανάγκη από τα ιδανικά που πρεσβεύει... έχει ανάγκη από ήρωες... μικρούς... αλλά στην πραγματικότητα, μεγάλους! Στην τελευταία σελίδα του τεύχους #800 με τίτλο “Ένα φάντασμα από το παρελθόν” υπάρχει η εξής ανακοίνωση: “Αυτό το τεύχος είναι, κατά πάσα πιθανότητα, το τελευταίο του ΜΙΚΡΟΥ ΗΡΩΟΣ. Ο Στέλιος Ανεμοδουράς έκλεισε έναν αφηγηματικό κύκλο του περιοδικού που ψυχαγώγησε και εν πολλοίς διαμόρφωσε δυο τουλάχιστον γενεές. Όμως, κατά κάποιον τρόπο, τίποτα δεν τελείωσε. Ήρωες σαν τον Γιώργο Θαλάσση, την Κατερίνα και τον Σπίθα δεν πεθαίνουν ποτέ – μονάχα που κάποτε αναπαύονται! Κι αν όχι πια στο χαρτί, στις καρδιές μας οι ιστορίες συνεχίζονται...”. Θάνο Αστρίτη... θα μας επιτρέψεις εμείς να τις συνεχίσουμε και στο χαρτί!!!

Λεωκράτης Ανεμοδουράς 7

Ήταν ένα παλιό - παλιό απωθημένο...

ριν από έντεκα χρόνια (Φεβρουάριος του 2006), παρουσιάζοντας σε Συνέντευξη Τύπου το λεξικό μου “Μικρός Ήρως - Το Λεξικό”, ρωτήθηκα από έναν δημοσιογράφο τι ήταν εκείνο που με έκανε να ασχοληθώ με την λεξικογραφημένη ιστορία του περιοδικού που είχε σημαδέψει τα παιδικά μου - και όχι μόνο τα δικά μου - χρόνια ως ανάγνωσμα. Η απάντηση που είχα δώσει εξέφραζε το ειλικρινές παλιό μου απωθημένο: “Ονειρευόμουν από τότε που διάβαζα μικρός το περιοδικό, να είχα γράψει κι εγώ δημοσιεύσιμες περιπέτειες του Μικρού Ήρωα! Δεν υπήρχε προοπτική να τις γράψω ποτέ. Για αυτό έγραψα ένα λεξικό για τον Μικρό Ήρωα. Κάτι σαν υποκατάστατο του απωθημένου μου!”. Διαβάζοντας ξανά όλα τα παλιά τεύχη του περιοδικού και γράφοντας τα λήμματα του λεξικού, ομολογώ ότι πέρασα πολύ όμορφα ζώντας ξανά αγαπημένες περιπέτειες. Το… πρόβλημα ήταν ότι αναζωπύρωσε το, ευρισκόμενο σε λανθάνουσα κατάσταση, απωθημένο μου! Μερίδιο ευθύνης στην αναζωπύρωση είχε και η ανακάλυψη, σε κάποια θαμμένα και ξεχασμένα ντοσιέ, μερικών χειρογράφων και χειροποίητων τευχών με ιστορίες που πρωταγωνιστούσε ο Γιώργος Θαλάσσης (ή για την ακρίβεια, μια κόπια του), τα οποία έγραφα στα πολύ παιδικά μου χρόνια, παραμελώντας μεν τα σχολικά μου μαθησιακά καθήκοντα, ικανοποιώντας δε, έστω και μερικώς, το από τότε ασίγαστο απωθημένο μου! Εντάξει, δεν ήταν δημοσιεύσιμα, αλλά ήταν μια κάποια διέξοδος εκτόνωσης του. Και πάλι πίσω στην τωρινή εποχή… Τι κι αν αναζωπυρώθηκε; Οι προοπτικές ήταν απογοητευτικές και οι συνθήκες απαγορευτικές για δημοσίευση δικών μου ιστοριών, θα έλεγα. Θα έμενα μόνο με την παρηγοριά ότι τουλάχιστον έγραψα ένα βιβλίο αναφοράς για τον Μικρό Ήρωα, αφού δεν μπόρεσα να γράψω περιπέτεια με τον Μικρό Ήρωα! Τα πράγματα άλλαξαν όταν ο Λεωκράτης Ανεμοδουράς, εγγονός του Στέλιου Ανεμοδουρά (1917 – 2000) και συνεχιστής της εκδοτικής του δραστηριότητας, ζήτησε από τους τρεις συγγραφείς του βιβλίου “ΗΡΩΕΣ ΤΟΥ ΣΤΕΛΙΟΥ ΑΝΕΜΟΔΟΥΡΑ” (2015) να γράψουν και από μια δική τους ιστορία με όποιον ήθελαν από τους εμβληματικούς ήρωες του παλιού εκδοτικού οίκου. Κάτι σαν παιχνίδι και ταυτόχρονα απότιση φόρου τιμής στον Στέλιο Ανεμοδουρά. Φυσικά και εγώ διάλεξα να γράψω μια δική μου ιστορία με τον Μικρό Ήρωα! Είχε τίτλο “Η Κατερίνα κινδυνεύει”. Ήταν μια προσπάθεια να μιμηθώ το ύφος των παλιών περιπετειών. Πιστεύω ότι δεν είχα ξεφύγει από το πνεύμα και το ήθος των ιστοριών. Για την ιστορία, να πω εδώ πως και οι τρεις πρωτότυπες ιστορίες είχαν επιτυχή συνέχεια. Των μεν φίλων, σε σενάρια Νίκου Δημ. Νικολαΐδη και Γιώργου Πολ. Παπαδάκη και εικονογράφηση Κώστα Φραγκιαδάκη, με ήρωα τον Μπλεκ, εγκρίθηκαν από τους Ιταλούς εκδότες του Μπλεκ και δημοσιεύτηκαν και στο ιταλικό περιοδικό! Επίτευγμα άξιο πολλών συγχαρητηρίων. Ο Γιώργος Θαλάσσης, το ηρωικό Παιδί - Φάντασμα κλ.π., μην έχοντας εκλεκτικές συγγένειες με κάποιον μεγάλο ξένο εκδοτικό οίκο, μπορεί να μην χρίστηκε… διεθνής, αλλά έκανε το θαύμα του εγχωρίως! Ο Λεωκράτης μου πρότεινε να γράψω ένα ας πούμε μυθιστόρημα, με περιπέτεια του Μικρού Ήρωα, στο πλαίσιο αφιερώματος για τα εκατό χρόνια φέτος από τη γέννηση του Στέλιου Ανεμοδουρά! Χωρίς να το ξέρει (ή το ήξερε, άραγε;) έκανε πραγματικότητα το παλιό μου όνειρο, για το οποίο είχα πιστέψει ότι θα παρέμενε παντοτινά απραγματοποίητο απωθημένο: το να γράψω περιπέτειες με τον Μικρό Ήρωα, που να δημοσιευτούν! Και στις ιστορίες που ακολουθούν, έβγαλα κυριολεκτικά τα… απωθημένα μου!

Σε ευχαριστώ πολύ, Λεωκράτη! 8

… και λίγα λόγια για την εκπλήρωση του!

αρχική ιδέα ήταν να γραφτεί ένα μυθιστόρημα. Τελικά, τεχνικοί λόγοι ήταν αυτοί που καθόρισαν τη μορφή του σπονδυλωτού αναγνώσματος από πέντε ιστορίες αυτοτελείς μεταξύ τους. Ο λόγος ήταν ότι αυτή η μορφή βρίσκεται πιο κοντά στο ύφος και το περιεχόμενο των παλιών κλασικών περιπετειών του περιοδικού “Ο Μικρός Ήρως”. Ο ορισμός της σπονδυλωτής δομής ανιχνεύεται στην αυτοτέλεια των ιστοριών, οι οποίες έχουν, ωστόσο, έναν φανερό συνδετικό κρίκο μεταξύ τους˙ τη συνεχή παρουσία της πρωταγωνιστικής τριάδας των ηρώων του κλασικού αναγνώσματος, με τα ίδια χαρακτηριστικά και συμπεριφορές όπως αυτές δομήθηκαν από τον δημιουργό του αναγνώσματος, τον Στέλιο Ανεμοδουρά (1917 - 2000). Τους εσωτερικούς “σπονδύλους”, που συνέχουν χαλαρά τις ιστορίες μεταξύ τους, αφήνω στους αναγνώστες να τους εντοπίσουν. Είναι άλλωστε, περισσότερο υποκειμενικοί συνεκτικοί κρίκοι. Δεν έγινε καμιά συνειδητή προσπάθεια, πάντως, ούτε να μιμηθώ το ύφος γραφής του Ανεμοδουρά, μα ούτε και να διαφοροποιηθώ από αυτό… Αφέθηκα, απλώς, να με οδηγήσουν τα αναγνωσματικά βιώματά μου, δίχως καμιά πρόθεση να οικειοποιηθώ τον μύθο και τα πρόσωπά του, εξελίσσοντας κατά το δοκούν αμφότερα τα δομικά αυτά στοιχεία του αναγνώσματος. Αν και οι εποχές έχουν αλλάξει ως προς τις αναφορές - ταμπού σε σχέση με τις δεκαετίες των ’50 και των ’60, απέφυγα στα κείμενα ονομαστικές αναφορές των αντάρτικων και των αντιστασιακών ομάδων οι οποίες είχαν δράσει στην Κατοχή, ακολουθώντας ένα ανύπαρκτο στην πραγματικότητα ενωτικό πνεύμα Αντίστασης, που με απαρέγκλιτη προσήλωση είχε ακολουθήσει ο Ανεμοδουράς στις ιστορίες του Μικρού Ήρωα… Για εκείνον, ήταν όλοι “πατριώτες”. Κι εξακολουθούν να ονομάζονται έτσι και στις ιστορίες αυτού του βιβλίου. Απλώς, η αφήγηση ενισχύθηκε με πολλά περισσότερα ιστορικά στοιχεία και με αρκετές παραπομπές σε αληθινά πρόσωπα, χώρους και γεγονότα. Δυο από τις ιστορίες είναι εκτός ελλαδικού χώρου, σε μια προσπάθεια διατήρησης της αναλογίας δράσης σε Ελλάδα και εξωτερικό, που υπήρχε και στο αυθεντικό ανάγνωσμα. Το τελικό αποτέλεσμα, αν υπήρξε επιτυχής ή όχι ο συγκερασμός των διαφόρων παραμέτρων του αναγνώσματος, επαφίεται στην κρίση αυτών που θα το διαβάσουν… Τέλος, ευχαριστώ τον φίλο και συνεργάτη σε αυτή τη δουλειά Κώστα Φραγκιαδάκη, που η δική του δυναμική εικονογράφηση των περιπετειών ήταν αυτή που οπτικοποίησε σκηνές από τα κείμενα. Με τη συμβολή του… απογαλάκτισε τον “δικό μου” Μικρό Ήρωα από την καταλυτική σύνδεση της εικονογράφησης του αναγνώσματος από τον “θρυλικό” Byron [Βύρωνας Απτόσογλου (1921 – 1990)].

Γιώργος Βλάχος Αθήνα, Απρίλιος 2017

Λίγα λόγια από τον εικονογράφο...

ς παιδί που γαλουχήθηκε στις δεκαετίες του ’70 και του ’80 υπό την επιρροή των αμερικάνικων – και όχι μόνο - κόμικς, είμαι περισσότερο φαν του συγκεκριμένου στυλ αφήγησης, παρά του εικονογραφημένου αφηγήματος που έκανε διάσημο τον Γιώργο Θαλάσση και τις περιπέτειές του. Παρότι απόλαυσα πολλές από τις ιστορίες του αείμνηστου Στέλιου Ανεμοδουρά (1917 - 2000), εξαιρετικά εικονογραφημένες από τον Βύρωνα Απτόσογλου (1921 - 1990), περισσότερο με “τραβούσαν” εκείνες οι λίγες που μετατράπηκαν σε μορφή κόμικς και ταίριαζαν απόλυτα στην αισθητική που είχα συνηθίσει από τα υπόλοιπα ξενόφερτα περιοδικά. Όμως τα τελευταία χρόνια, που είχα την τύχη και την τιμή να εικονογραφήσω αρκετές ιστορίες του ΜΙΚΡΟΥ ΗΡΩΑ, τόσο παλαιότερες του Στέλιου Ανεμοδουρά, όσο και ολοκαίνουργιες του συγκλονιστικού Γιώργου Βλάχου, όπως σε αυτό εδώ το βιβλίο, άλλαξα γνώμη. Η εικονογράφηση κάποιων μόνο σκηνών από μία ιστορία μπορεί να θεωρείται πλέον “ξεπερασμένη” και να στερείται της πολυτέλειας να θυμίζει κινηματογραφική ταινία με εξαιρετικά σπέσιαλ εφέ, ωστόσο έχει άλλα πλεονεκτήματα τόσο για τους δημιουργούς όσο και για τους αναγνώστες. Από τη μία, ο δημιουργός μπορεί να επιλέξει σε ποια εξέλιξη της ιστορίας του θα δώσει το “πλεονέκτημα” της εικόνας, ενώ από την άλλη ο αναγνώστης είναι “ελεύθερος” να αφήσει τη φαντασία του να δημιουργήσει τις περισσότερες εικόνες στο μυαλό του όπως εκείνος επιθυμεί. Η εμπειρία συνεργασίας για να ολοκληρωθεί αυτό το βιβλίο, με τους εξαίρετους - και καλούς μου φίλους πλέον - Γιώργο Βλάχο και Λεωκράτη Ανεμοδουρά, ήταν για μια ακόμη φορά ένα συναρπαστικό ταξίδι, και περιμένω με αγωνία το επόμενο. Τέλος, θα ήθελα να αφιερώσω το βιβλίο αυτό στον πατέρα μου, που είμαι βέβαιος ότι αν ζούσε θα το διάβαζε τουλάχιστον δυο - τρεις φορές για να το χορτάσει, καθώς και στη γυναίκα μου Ιωάννα και τον γιο μου Γιώργο, που αποτελούν για μένα μόνιμη πηγή έμπνευσης, δύναμης και υπομονής.

Κώστας Φραγκιαδάκης Αθήνα, Απρίλιος 2017

Η ΑΚΡΟΠΟΛΗ ΚΙΝΔΥΝΕΥΕΙ! Ο Πρώσος και ο διπλωμάτης

ΑΡΒΟΥΝΑΚΙΑ κακίας σιγοκαίνε στο βάθος των γαλάζιων ματιών του βλοσυρού εύσωμου Γερμανού στρατηγού με το ξυρισμένο κεφάλι στους κροτάφους, το μονόκλ στο δεξί μάτι και την ουλή από σπαθιά στο μάγουλο, σύμφωνα με το έθιμο των παλιών Πρώσων δοκίμων στην στρατιωτική Ακαδημία του Βερολίνου. Ο Σιδηρούς Σταυρός, καρφιτσωμένος στο αριστερό πέτο της στολής του μαζί με μερικά ακόμα παράσημα πολεμικής ανδραγαθίας, πρόσθετε κάτι το επιβλητικό στο παρουσιαστικό του. Απέναντί του στο πολυτελές γραφείο του στην γερμανική πρεσβεία της Αθήνας, κάθεται ένας άντρας με πολιτικά. Τα έξυπνα, σπινθηροβόλα μάτια του παρατηρούν με διεισδυτικό βλέμμα τον βλοσυρό αξιωματικό απέναντί του.

- Στρατηγέ φον Λίχμπερτς, είμαι ο πολιτικός πληρεξούσιος του Ράιχ στην Ελλάδα! Οφείλετε να με ενημερώνετε, λοιπόν! τόνισε αυστηρά ο Νόιμπάχερ.

Μ Ι

- Καλώς ήρθατε στην Αθήνα, γκενεράλ Όττο φον Λίχμπερτς[1]. - Φίλεν ντανκ, Έτσελεντς[2], απάντησε ο αξιωματικός, ενώ ούτε μια ζάρα χαμόγελου τσαλάκωσε το βλοσυρό, ανέκφραστο πρόσωπό του. Ο άντρας με τα πολιτικά ήταν ο Χέρμαν Νόιμπάχερ[3], ένας διπλωμάτης καριέρας, πολιτικός επίτροπος του Ράιχ στην κατεχόμενη Ελλάδα με απεριόριστες εξουσίες. - Χερ γκενεράλ, λέει ο Νόιμπάχερ στον φον Λίχμπερτς, με ενημέρωσαν από το Βερολίνο, με απόρρητο έγγραφο, ότι η δικαιοδοσία σας στην εκτέλεση της αποστολής σας είναι περίπου όση και η δική μου, “εν λευκώ” εξουσιοδότηση από τον ίδιο τον Φύρερ! - Σωστά! Με τη μόνη διαφορά ότι η δική μου αποστολή είναι στρατιωτικό μυστικό και απορώ πώς δόθηκε προς δημοσίευση ανακοίνωση στις ελληνικές εφημερίδες ο λόγος της άφιξής μου εδώ. - Δεν αναφέρθηκε το όνομά σας. - Αναφέρθηκε, όμως, η αποστολή μου! Δεν θεωρείτε ότι θα είμαι ένας προκλητικός στόχος μόλις οι αντάρτες πληροφορηθούν και το όνομά μου; - Θέλω να πιστεύω ότι από το φρουραρχείο θα ληφθούν όλα τα απαραίτητα μέτρα για την ασφάλεια σας… Θα μείνετε, εξάλλου, σε ένα σωστό φρούριο· σε διπλή σουίτα στο ξενοδοχείο “Σεσίλ” της Κηφισιάς, που έχει επιταχθεί ολόκληρο από την ανώτατη γερμανική διοίκηση και όλο το προσωπικό του είναι Γερμανοί…

[1]

Όττο φον Λίχμπερτς: fiction χαρακτήρας, που δημιουργήθηκε για τις ανάγκες πλοκής του αφηγήματος.

Ο χαρακτήρας με τον οποίον σκιαγραφείται βασίζεται στις ακραίες περί πολέμου απόψεις και τις υπέρμετρα απάνθρωπες συμπεριφορές προς τα κατακτημένα από τους Γερμανούς έθνη του (υποτιθέμενου στο αφήγημα) προϊσταμένου του, Αλεξάντερ Λερ (βλ. παραπομπή 11). [2]

Ευχαριστώ πολύ, Εξοχότατε.

[3]

Herman Neubacher (1893 - 1960): Αυστριακός διπλωμάτης, ειδικός πληρεξούσιος του Χίτλερ από τα τέλη

του 1942 στα Νότια Βαλκάνια και ειδικότερα στην Ελλάδα. Ήταν εφοδιασμένος με εν λευκώ εξουσιοδοτήσεις και ήταν υπόλογος μόνον απέναντι στον ίδιο τον Χίτλερ. Ουσιαστικά, ήταν ένας απεσταλμένος δικτάτορας, υπεράνω στρατιωτικών διοικήσεων, κατοχικών υπηρεσιών και υπεράνω φυσικά και της κατοχικής ελληνικής κυβέρνησης. Αρχικά, είχε σταλεί να αντιμετωπίσει, ως ειδικός εμπειρογνώμονας, το οικονομικό πρόβλημα της κατοχικής Ελλάδας· τον εξωφρενικά καλπάζοντα πληθωρισμό και το επισιτιστικό του ελληνικού λαού. Ανταποκρίθηκε στο μέγιστο δυνατόν στην αποστολή του, μηχανευόμενος διάφορους περίπλοκους τρόπους με φαντασία, τόλμη και αναμφίβολα ευφυΐα, με συνέπεια οι αρμοδιότητες του να διευρυνθούν σε επίπεδο λήψης και πολιτικών αποφάσεων. Η δική του υπογραφή φιγουράρει κάτω από τη συμφωνία να κηρυχτεί η Αθήνα ανοχύρωτη πόλη κατά την αποχώρηση των γερμανικών στρατευμάτων Κατοχής. Ήταν, επίσης, ο ίδιος που είχε συμβάλει αποφασιστικά και με σθένος στη σωτηρία της Θράκης από τις βουλγαρικές βλέψεις προσάρτησης, καθώς και για τη ματαίωση της αναγκαστικής επιστράτευσης Ελλήνων εργατών στα εργοστάσια της Γερμανίας… Ωστόσο, ας θεωρηθεί περισσότερο επιτυχημένος τεχνοκράτης που φρόντιζε για την καλή φήμη του Ράιχ και λιγότερο φιλέλληνας.

... Έχει και ειδικό λόχο φρούρησης, που στρατωνίζεται μέσα στο ξενοδοχείο, ενώ το ξενοδοχείο βρίσκεται και πολύ κοντά στο Αρχηγείο της Ανωτάτης Στρατιωτικής Διοίκησης Ελλάδος, πράγμα που σημαίνει ότι ολόκληρη η περιοχή φρουρείται ασφυκτικά… - Χμμ! Καλώς! Αλλά με όλα τούτα τα μέτρα ασφαλείας, πιστεύετε ότι η παρουσία μου θα περάσει απαρατήρητη; - Τα μέτρα δεν έχουν παρθεί ειδικά για σας. Η φρούρηση είναι μόνιμη, επειδή το ξενοδοχείο αυτό χρησιμοποιείται ως κατάλυμα από ανώτατους αξιωματικούς της Βέρμαχτ, που έρχονται συνεχώς στην Αθήνα με αποστολή λίγων ημερών. Τα δωμάτια και οι σουίτες του έχουν σχεδόν πάντα ενοίκους. - Έστω… Σε ποιους άλλους είναι γνωστή η παρουσία μου στην Αθήνα; - Στον ανώτατο στρατιωτικό διοικητή της στρατιάς Νότιας Ευρώπης που εδρεύει στη Θεσσαλονίκη, εξοχότατο Αλεξάντερ Λερ, και στον διοικητή της Βέρμαχτ Νότιας Ελλάδας, στρατηγό Χέλμουτ Φέλμυ, ο οποίος εκτελεί ταυτόχρονα και τα χρέη φρουράρχου της Αθήνας[4]. - Και οι δύο γνωστοί μου από το παρελθόν, επειδή, καθώς θα ξέρετε, το όπλο μου είναι η αεροπορία, όπως και εκείνων. Εξάλλου, ο Λερ ήταν εκείνος ο οποίος με υπέδειξε στον Φύρερ να αναλάβω αυτήν την αποστολή, μετά την προδοτική συνθηκολόγηση των Ιταλών τον περασμένο μήνα, με συνέπεια να έχουν εξοπλιστεί με ιταλικό οπλισμό οι αντάρτικες ομάδες… - Οι κατά περιοχή φρούραρχοι και οι κατά περιοχές διοικήσεις των συμμάχων μας Βουλγάρων θα ενημερώνονται όταν θα ζητάτε να διεξαχθούν επιχειρήσεις στα εδάφη της δικής τους δικαιοδοσίας. - Χμμμ... Δεν ξέρω αν θα χρειαστεί να διεξαχθούν επιχειρήσεις εκτός Αθηνών! σχολίασε με ένα κακό χαμόγελο να χαράζει τα σφιχτά του χείλη. - Όχι εκτός Αθηνών; ρωτάει απορημένος ο ειδικός επίτροπος. Ξέρετε ότι το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι στην ύπαιθρο; Το αντάρτικο παρουσιάζει ανεξέλεγκτη έξαρση, εξαιτίας της απροθυμίας των Ιταλών, όσο είχαν τον κατοχικό έλεγχο, να το καταστείλουν. Υπάρχουν περιοχές όπου οι αντάρτες έχουν τον πλήρη έλεγχο! - Είμαι ενήμερος. Την έχω μελετήσει την κατάσταση, του απάντησε ξερά ο φον Λίχμπερτς… Δεν θα ελέγχουν για πολύ ακόμα την κατάσταση! Χρειάζονται, απλώς, πιο σκληρά αντίποινα στις εχθρικές ενέργειες των συμμοριτών κατά του Ράιχ… Ίσως θα πρέπει, θυσιάζοντας και μερικούς στρατιώτες, να δημιουργούμε μόνοι μας τις συνθήκες προς επιβολή σκληρών αντιποίνων! - Πιο σκληρά αντίποινα; Μα ήδη, θεωρώ προσωπικά, ότι τα αντίποινα που επιβάλλουμε είναι υπέρμετρα σκληρά! - Δεν είναι, εξοχότατε κύριε Επίτροπε! Δεν είναι καθόλου σκληρά και μαζικά. Προσανατολίζομαι σε κάποιο καίριο χτύπημα στο ηθικό τους, ανάλογο με την ‘’Τελική Λύση’’ που δώσαμε στο θέμα των Εβραίων! [4]

Σχετικά με τους Λερ και Φέλμυ, βλ. παραπομπές πιο κάτω.

Μ Ι

Ο Νόιμπάχερ επιστράτευσε όλη τη διπλωματική του πείρα για να μη δείξει την αποστροφή του στον κυνισμό της σκέψης του στρατηγού. - Στρατηγέ, οι αρμοδιότητές μου είναι πολιτικής φύσης και συνεπώς, ξένες προς τους επιτελικούς σχεδιασμούς στρατιωτικής δράσης… Ωστόσο, αυτό δεν μου αναιρεί το δικαίωμα να ενημερώνομαι σχετικά, έχοντας την ιδιότητα του πολιτικού επιτρόπου του Ράιχ στην κατεχόμενη Ελλάδα… Πώς, λοιπόν, σκέφτεστε να ενεργήσετε; - Δεν έχω αποφασίσει οριστικά ακόμα... Πάντως, το γενικό πλαίσιο του σχεδίου μου είναι να γίνουν πράγματα που θα καταρρακώσουν ανεπανόρθωτα το ηθικό αυτού του ατίθασου και απειθάρχητου λαού… Θα είναι ένα πολύ γερό χτύπημα! Θα σας ενημερώσω λεπτομερώς πολύ σύντομα…

Τι σημαίνει “φιλότιμο” στα ελληνικά; Δεν υπάρχει αυτή η λέξη στη γλώσσα μας. Πείτε το κάτι σαν υπερήφανη αντίδραση αν επιχειρήσει κάποιος να τους ταπεινώσει… Καλύτερα ας μην δοκιμάσετε να τους ταπεινώσετε! - Μια συμβουλή επιτρέψτε μου μόνο… Είμαι περισσότερο από έναν χρόνο εδώ και τους έχω μάθει τους Έλληνες… Μπορεί το σχέδιό σας να φέρει αντίθετα αποτελέσματα, με απρόβλεπτα καταστροφικές συνέπειες, αν αποβλέποντας στην εκμηδένιση του ηθικού τους για ό,τι έχει να κάνει με πράξεις αντίστασης, προσβληθεί αυτό που λένε “φιλότιμο”, μια λέξη που δεν μεταφράζεται στη γλώσσα μας ακριβώς. Πείτε το κάτι σαν υπερήφανη αντίδραση αν επιχειρήσει κάποιος να τους ταπεινώσει… - Δεν καταλαβαίνω τι μου λέτε, Έτσελεντς! τον διακόπτει απότομα και θυμωμένα ο φον Λίχμπερτς… Πιστεύω ότι θα ξεχάσουν τι σημαίνει αυτή η λέξη τους… Δεν θα έχουν κουράγιο ούτε να τη θυμηθούν! Επιτρέψτε μου, τώρα, να αποσυρθώ... Σηκώνεται, χτυπάει με δύναμη το τακούνι του στο πάτωμα και σε στάση προσοχής, χαιρετάει ναζιστικά: - Χάιλ Χίτλερ! Ο Νόιμπάχερ σηκώνεται κι αυτός κι ανταποδίδει: - Ζιγκ χάιλ! Ήταν φανερό ότι η συνάντηση των δύο πληρεξουσίων του Γ’ Ράιχ στην Ελλάδα, με απόλυτη ελευθερία δράσης ο καθένας στον τομέα του, είχε ξεκινήσει συγκρουσιακά! Ο Νόιμπάχερ, φεύγοντας ο στρατηγός φον Λίχμπερτς από το γραφείο του, που διατηρεί στην πρεσβεία για τις επίσημες συναντήσεις του, κάθεται στην πολυθρόνα του σκεφτικός. Τον ενοχλεί αυτό το στυφό, αγέρωχο, αλαζονικό ύφος του στρατοκράτη, μα περισσότερο τον ενοχλεί και τον φοβίζει ο αδίστακτος κυνισμός του… Είχε κοπιάσει πολύ και είχε καταφέρει αρκετά ώστε να ανακοπεί η ολική καταβαράθρωση της Ελλάδας οικονομικά και κοινωνικά. Και τώρα έρχεται αυτός ο Πρώσος φον Λίχμπερτς με τις ίδιες με αυτόν απεριόριστες

εξουσίες, που θα γκρέμιζε, το δίχως άλλο, ό,τι είχε κατορθώσει! Δεν μπορεί να φανταστεί τι ακριβώς έχει στο νου του να εφαρμόσει, μα τον φοβίζει! Μακάρι να μην είχε καμιά περισσότερη συνεργασία μαζί του! Λίγα λεπτά αργότερα, η μαύρη αστραφτερή Μερτσέντες λιμουζίνα με τα διακριτικά της Γερμανικής Στρατιωτικής Διοίκησης Αθηνών και τις δυο μικρές σημαίες με τους αγκυλωτούς στα μπροστινά φτερά της κούρσας, έφευγε από το μεγαλόπρεπο κλασικό κτίριο της γερμανικής πρεσβείας στη Βασιλίσσης Σοφίας με κατεύθυνση το Κεφαλάρι. Ένα στρατιωτικό Φολκς Βάγκεν και δυο μοτοσικλέτες με καρότσα ακολουθούσαν.

Ο Σπίθας, η κουραμάνα και το… απόρρητο!

ΗΝ ΙΔΙΑ ώρα περίπου, ένα χοντρό παιδί μα αιώνια πεινασμένο, ο Σπίθας - ποιος άλλος; - σε κάποιο άλλο σημείο της Αθήνας, δίνει τον δικό του αγώνα επιβίωσης με την πείνα. Δεν αφήνει σκουπιδοτενεκέ για σκουπιδοτενεκέ που να μην τον ψάξει σχολαστικά, μήπως και βρει καμιά στυμμένη λεμονόκουπα… Ωστόσο, δεν στέκεται τυχερός. Έχουν περάσει άλλοι πριν από αυτόν και το στομάχι του διαμαρτύρεται απεγνωσμένα. Κι όταν ο Σπίθας πεινάει, δηλαδή σχεδόν πάντα, είναι ικανός να κάνει και την πιο εξωφρενική τρέλα, φτάνει να βάλει κάτι στο στόμα του! Στα γυμνασμένα σαν λαγωνικού ρουθούνια του φτάνει έντονα η μυρωδιά φρεσκοψημένου ψωμιού! Γυρίζει το βλέμμα του δεξιά - αριστερά και βλέπει στο απέναντι πεζοδρόμιο έναν Γερμανό λοχία να περνάει κρατώντας προκλητικά κάτω από τη μασχάλη του μια κουραμάνα! Ο λοχίας είναι ένας γιγαντόσωμος, κακομούτσουνος άντρας, που το ύφος περιφρόνησης στο πρόσωπό του βλέποντας πεινασμένους να ψάχνουν στους κουβάδες για αποφάγια, κάνει τα χαρακτηριστικά του ακόμα πιο κτηνώδη. Αυτοί που διασταυρώνονται μαζί του κάνουν φοβισμένοι στην άκρη να περάσει, ρίχνοντας ταυτόχρονα τις γεμάτες λαχτάρα ματιές τους στην κουραμάνα. Κι όσο ο κτηνάνθρωπος αισθάνεται τα πεινασμένα μα και φοβισμένα βλέμματά τους, τόσο περισσότερο πιο επιδεικτικά κρατά την κουραμάνα του. Που και που τσιμπάει ένα μικρό κομμάτι από το καρβέλι και βάζοντάς το στο στόμα του, το μασάει με επιδεικτική ευχαρίστηση! Μόνον ένα σχεδόν σκελετωμένο παιδάκι, με κουρέλια για ρούχα, τον πλησιάζει διστακτικά και απλώνοντας ικετευτικά το χεράκι του, ζητάει λίγο ψωμί… - Μπροτ! Μπροτ, καμαράντ! εκλιπαρεί με σβησμένη φωνούλα. Ο λοχίας σταματάει μπροστά του. Παρατηρεί από το ύψος του το παιδάκι που θαρρετά τολμάει και του κόβει τον δρόμο. Και… χαμογελάει! Κόβει ένα μικρό κομμάτι από την κουραμάνα, του το δείχνει. - Μπροτ, ε;

Μ Ι

Το πετάει στο πεζοδρόμιο και το παιδί σκύβει να το σηκώσει με λαχτάρα. Τότε, ο λοχίας κάνει κάτι απρόσμενα απάνθρωπο. Σηκώνει το πόδι του και κατεβάζει με δύναμη τη βαριά του μπότα πάνω στο μικρό κοκαλιάρικο χεράκι που είχε φουχτώσει κιόλας το κομμάτι του ψωμιού! Αστοχεί, όμως, και η μπότα χτυπάει με δύναμη στο πλακόστρωτο του πεζοδρομίου, παίρνοντας ξώφαλτσα και λίγο από το χέρι του παιδιού, αρκετά όμως για να το κάνει να τιναχτεί από τον πόνο. Κάνει και να το κλωτσήσει, ξεσπώντας σε κτηνώδες γέλιο, αλλά ο μικρός είχε προλάβει να απομακρυνθεί και να κουλουριαστεί στο κατώφλι μιας πόρτας κλαίγοντας βουβά, αλλά κρατώντας ακόμα σφιχτά στην πονεμένη παλάμη του την μπουκιά του ψωμιού. Ο Γερμανός φτύνει στον δρόμο και βλαστημώντας περιφρονητικά, συνέχισε τον δρόμο του χωρίς να ασχοληθεί περισσότερο με το παιδάκι. Ο Σπίθας από το απέναντι πεζοδρόμιο, βλέποντας τη σκηνή νιώθει το αίμα του να ανεβαίνει στο κεφάλι του από την αγανάκτηση. Κάνει να κινηθεί προς το μέρος του λοχία, αλλά βλέποντάς τον να συνεχίζει τον δρόμο του, κυριαρχεί και πάλι η λογική της… πείνας του και αποφασίζει να τον πάρει από πίσω. Ήταν σίγουρος ότι θα τον οδηγούσε κάπου όπου θα έβρισκε περισσότερο φαΐ. Θα του έπαιρνε και την κουραμάνα και θα τον τιμωρούσε για την απανθρωπιά του! Μπροστά ο Γερμανός λοχίας που δεν μπορεί να διανοηθεί ότι κάποιος τον παρακολουθεί για μια κουραμάνα και πίσω ο Σπίθας, φτάνουν μπροστά σε ένα παλιό αλλά καλοσυντηρημένο διώροφο κτίριο. Απ’ έξω στην είσοδο υπάρχει σκοπιά. Ο στρατιώτης σκοπός χαιρετάει τον λοχία, που μπαίνει στο κτίριο, ενώ ο Σπίθας στην απέναντι γωνία ξύνει το κεφάλι του αμήχανα, πώς θα βρει τρόπο να μπει στο κτίριο που στεγάζεται κάποια γερμανική υπηρεσία, αλλά και που το δίχως άλλο, δεν μπορεί, θα έχει και φαγώσιμα! Το κεφάλι του κατεβάζει διάφορες ιδέες. Ανεφάρμοστες ακόμα και για τον Σπίθα, που φυσικά τις απορρίπτει. Τελικά, καταλήγει στην πιο… σπίθεια ιδέα: να προκαλέσει καβγά με τον σκοπό, ώστε να τον συλλάβουν και να τον βάλουν μέσα οι ίδιοι οι Γερμανοί! Από εκεί και πέρα, θα δει πώς θα δράσει!

ΛΗΣΙΑΖΕΙ τον φρουρό περπατώντας με μικρά ασταθή βήματα, κάπως σαν μεθυσμένος, κοιτάζοντας δεξιά και αριστερά χωρίς να βλέπει κάτι συγκεκριμένο. Φτάνοντας μπροστά του, αρχίζει να κόβει βόλτες γύρω του. Στην αρχή ο φρουρός τον παρακολουθεί παραξενεμένος. Βλέποντάς τον να επιμένει στο πήγαιν’ έλα γύρω του, αρχίζει να θυμώνει. Ξεκρεμάει το όπλο του και το κρατά μπροστά του, έτοιμος να πυροβολήσει στην πρώτη ύποπτη κίνηση αυτού του χοντρού παιδιού που μουρμουρίζει ταυτόχρονα και κάτι ακαταλαβίστικα ελληνικά. Κουνάει απειλητικά το ντουφέκι μπροστά στον Σπίθα, απομακρύνοντάς τον! - Βας βόλεν ντου χιρ, Χάλουνκε;[5] [5]

Was wollen du hier, Halunke? Τι θες εδώ, αχρείε (αλήτη);

Ο Σπίθας επιμένει απτόητος. Βάζει τα δάχτυλά του ενωμένα μπροστά στο στόμα του και τα κουνάει… - Φαΐ! Φαΐ! Γκέγκε[6], κακέ Γερμαναρά; Ο Γερμανός φρουρός γυρίζει το ντουφέκι του ανάποδα και με τον υποκόπανο, κάνει να τον σπρώξει! - Βικχ, βαγκαπόντ! Μπουμ! Μπουμ! φωνάζει άγρια, απειλώντας τον ότι θα τον πυροβολήσει. - Μπαγαπόντης είσαι και φαίνεσαι! του απαντάει στον ίδιο τόνο ο Σπίθας. - Γκε βικχ! Βικχ![7] φωνάζει ο φρουρός και δοκιμάζει να τον απωθήσει, πιέζοντας τον υποκόπανο στο πιο πολύτιμο μέρος του σώματος του Σπίθα! Στο στομάχι του! Δεν θα μπορούσε να είχε διαλέξει χειρότερο σημείο! Ο Σπίθας εξαγριώνεται. - Δολοφόνε! Θέλεις να με κάνεις να χωνέψω τον εαυτό μου; Και μετά, για ποιον θα πεινάει το ορφανό στομάχι μου; Ε; Για ποιον; και του αρπάζει ξαφνικά το όπλο από τον υποκόπανο, επιχειρώντας να του το αποσπάσει. Ο καβγάς τους στα... ελληνογερμανικά θα συνεχιζόταν, αν με τη φασαρία δεν έβγαινε από το κτίριο ένας αξιωματικός και δυο - τρεις στρατιώτες. Αρχίζουν να χτυπούν με τα κοντάκια των όπλων τους τον Σπίθα και να τον κλωτσούν, προσπαθώντας να τον διώξουν. Ο Σπίθας, αντίθετα, προσπαθεί να μπει στο κτίριο χωρίς να επιχειρεί να προστατεύσει τον εαυτό του από τα χτυπήματα. Ο αξιωματικός διατάζει τους στρατιώτες να σταματήσουν. - Φτάνει! Πάρτε τον μέσα! Αφού επιμένει να φάει κι άλλο, θα τον περιποιηθεί ο Κρούγκερ! Πηγαίνετε τον στο γραφείο του κυρίου ταγματάρχη, που λείπει για λίγο. Ο Σπίθας, αν και φυσικά ξέρει γερμανικά, το μόνο που συγκρατεί είναι το ‘’να φάει…’’, συνεπώς το κόλπο του έπιασε, σκέφτεται ικανοποιημένος. - Ναι… Ναι! Φαΐ! Φαΐ! Κι άλλο φαΐ! Ευχαριστώ! μουρμουρίζει και αφήνεται να τον οδηγήσουν μέσα.

Ι ΔΥΟ στρατιώτες μπάζουν τον Σπίθα σε ένα γραφείο με φοριαμούς και δεκάδες ντοσιέ στοιβαγμένα ακόμα και πάνω σε καρέκλες. Κάποια ακόμα έγγραφα βρίσκονται σκόρπια πάνω στο γραφείο, σημάδι πως αυτός ο οποίος το χρησιμοποιεί έφυγε τόσο βιαστικά που δεν πρόλαβε ούτε να τα τακτοποιήσει. Τον καθίζουν σε μια άδεια καρέκλα και τον δένουν σφιχτά με το σκοινί που κουβαλούσε μαζί του ο ένας από αυτούς. Η απορία του Σπίθα ήταν φυσιολογική και δικαιολογημένη. Το ίδιο και η διαμαρτυρία του. - Σιγά! Γιατί με δένετε; Πώς θα μπορέσω να φάω με τα χέρια δεμένα; Θα διαμαρτυρηθώ στον λοχαγό σας! Είπε να με περιποιηθείτε! Όχι να με δέσετε! Και επειδή δεν καταλαβαίνουν, αλλά και επειδή δεν ενδιαφέρονται να καταλάβουν τι τους [6]

Γκέγκε; Το’ πιασες; (αργκό)

[7]

Geh weg! Weg! Απομακρύνσου! Μακριά!

Μ Ι

λέει, οι δυο Γερμανοί, χωρίς να του δώσουν απόκριση, ολοκληρώνουν το… πακετάρισμα του Σπίθα επάνω στην καρέκλα και αμίλητοι φεύγουν, αφήνοντάς τον στην πεινασμένη μοναξιά του. - Χμμμ! Δεν βλέπω πουθενά εδώ μέσα φαγητό! Μάλλον θα πρέπει να μου το φέρει αυτός που θα με περιποιηθεί! Η πόρτα ανοίγει και στο κατώφλι της εμφανίζεται ένας παλιός γνώριμος του Σπίθα! Ο λοχίας που νωρίτερα είχε αγανακτήσει με τη συμπεριφορά του το χοντρό παιδί και είχε υποσχεθεί στον εαυτό του να τον τιμωρήσει δέρνοντάς τον και παίρνοντάς του την κουραμάνα! Βλέπει και κάτι άλλο που τον χαροποιεί ιδιαίτερα. Ο λοχίας Κρούγκερ κουβαλάει μαζί του και την κουραμάνα του! ‘’Ω, μα τι ευγενικός άνθρωπος!” σκέφτεται ο Σπίθας. “Δεν ήθελε να με βάλει σε κόπο! Ήρθε μόνος του να τιμωρηθεί και να μου προσφέρει και την κουραμάνα του!’’ Αυτή η προοπτική κάνει το χαζό παιδί να χαμογελάσει ευχαριστημένο. Ο γιγαντόσωμος κτηνάνθρωπος του ανταποδίδει τη χαμογελαστή φιλοφρόνηση με το δικό του χαμόγελο. Μια απαίσια γκριμάτσα κακίας, κάνοντας το πρόσωπό του να θυμίζει ελάχιστα τα ανθρώπινα χαρακτηριστικά και περισσότερο ξινισμένη φάτσα ουρακοτάγκου! Αφήνει το καρβέλι πάνω στο γραφείο και πλησιάζει τον Σπίθα ξεκουμπώνοντας και βγάζοντας το χιτώνιο του. Ο γυμνός μπούστος του είναι ζωώδης, τριχωτός και κάπως πλαδαρός στο στομάχι, αλλά τα μπράτσα του είναι χοντρά και κάτω από το παχύ στρώμα λίπους, ξεχωρίζουν οι δυνατοί μυς του. - Ω, ομορφιές! κάνει ο Σπίθας με ψεύτικο θαυμασμό. Ο κτηνάνθρωπος με βαθμό λοχία στέκεται μπροστά στο παιδί και διασταυρώνουν τα βλέμματα τους. - Αλ-ζό;[8] κάνει σαρκαστικά χτυπώντας τη δεξιά γροθιά του στην άλλη παλάμη του! - Κι εγώ ζω, αλλά δεν με βλέπω για πολύ, αν δεν φάω κάτι! του απαντά ο Σπίθας με το βλέμμα καρφωμένο στην κουραμάνα. Ο Γερμανός παρακολουθεί πού εστιάζει το βλέμμα του Σπίθα. Καταλαβαίνει και ξαναχαμογελά… φριχτά! - Ααα! Ζέερ γκουτ![9] Πηγαίνει στο γραφείο, κόβει ένα κομμάτι από το… κολατσιό του και επιστρέφει στον Σπίθα. Του το αγγίζει στα χείλη. - Εσύ τρώει, εσύ! του λέει σε σπασμένα ελληνικά, αλλά με απρόσμενη… γλύκα! Ο Σπίθας δεν θέλει περισσότερη πίεση για να πειστεί! Ανοίγει το στόμα του και κάνει το… γατοκέφαλο μια χαψιά! Τότε, αστραπιαία, πριν ο Σπίθας προλάβει να καταπιεί, ο Κρούγκερ τινάζει τη σφιγμένη γροθιά του και την προσγειώνει με δύναμη στη χοντρή σαν πατάτα μύτη του αγοριού! Ο Σπίθας μουγκρίζει από τον πόνο κι ένα μπουκωμένο ‘’Μανούλα μου!’’ βγαίνει από τα [8]

Also? Λοιπόν;

[9]

Seher gut! Πολύ καλά!

Ο γιγαντόσωμος Γερμανός δήμιος δεν προλαβαίνει να αντιδράσει στο αεροπλανικό του Σπίθα. Το κεφάλι του χτυπά στο βαρύ γραφείο, μισοχάνοντας τις αισθήσεις του.

Μ Ι

χείλια του, ενώ από τα ρουθούνια τρέχει αίμα. Η δεύτερη γροθιά του γίγαντα, καπάκι στην πρώτη, τινάζεται σαν έμβολο με στόχο το στομάχι του παιδιού. Το αποτέλεσμα ήταν αναπάντεχο. Η καρέκλα, μαζί με τον επιβάτη της, ανασηκώνεται και πέφτοντας χωρίς ισορροπία, εξαιτίας και του βάρους επάνω της, αναποδογυρίζει στο πάτωμα σπάζοντας! Τα σκοινιά λασκάρουν και με μια κίνηση, ο Σπίθας απαλλάσσεται από αυτά. Καθώς κάνει να σηκωθεί, το πόδι του Κρούγκερ τινάζεται μπροστά, σημαδεύοντάς τον στο κεφάλι. Δεν μπορούσε να φανταστεί, όμως, πόσο ταχύ είναι στις αντιδράσεις του το χοντρό αγόρι. Ο Σπίθας αρπάζει το πόδι από το πέλμα ενώ σχεδόν άγγιζε το κεφάλι του και με μια απότομη κίνηση, του το γυρίζει ανάποδα σπρώχνοντάς το προς τα πίσω. Ο γίγαντας χάνει την επαφή του με το έδαφος και προσγειώνεται με το κεφάλι στο γραφείο. Τα λίγα δευτερόλεπτα μέχρι να του περάσει η ζαλάδα, είναι αρκετά στον Σπίθα για να αρπάξει το σπασμένο καρεκλοπόδαρο μπροστά του και να το αποσπάσει στο ξυρισμένο κρανίο του Κρούγκερ! Αυτός, με ένα βογκητό πόνου, καταρρέει και μένει ακίνητος στο πάτωμα. Το πρώτο που κάνει ο Σπίθας είναι να κλείσει τους λογαριασμούς του με την κουραμάνα. Κλειδώνει μετά την πόρτα και με γοργές κινήσεις βγάζει και το παντελόνι του Κρούγκερ, αφήνοντάς τον μόνο με τη μακριά σκελέα του. Το φοράει και μετά φοράει και το χιτώνιο. Ζώνεται τη ζώνη με το πιστόλι και τρέχει στο παράθυρο. Το περβάζι δεν απέχει περισσότερο από τέσσερα μέτρα από τον δρόμο. Παιχνίδι για τον γυμνασμένο σε τέτοιες αποδράσεις Σπίθα. Πριν το διασκελίσει, επιστρέφει στο γραφείο. Είχε προσέξει από προηγουμένως ένα έγγραφο που από άκρη σε άκρη του διαγώνια είχε μια κόκκινη σφραγίδα ‘’Χοχ Γκεχάιμνις’’, που ήξερε πολύ καλά ότι σημαίνει: ‘’Άκρως Απόρρητο’’. ‘’Θα το πάρω για τον Γιώργο! Να τον καλοπιάσω!’’ μουρμουρίζει και το χώνει μέσα στο χιτώνιο. Πηδάει από το παράθυρο στον δρόμο και προσγειώνεται δίπλα στον σκοπό της εισόδου, ο οποίος αιφνιδιάζεται. Αλλά πριν προλάβει να συνέλθει, ο Σπίθας το έχει βάλει στα πόδια. Ο φρουρός ξεκρεμάει το όπλο του. Σκοπεύει και πυροβολεί. Ο Σπίθας, όμως, έχει στρίψει στην πρώτη γωνία και η σφαίρα τινάζει σοφάδες του τοίχου εκεί που το χοντρό αλλά σβέλτο αγόρι βρισκόταν μισό δευτερόλεπτο πριν. Ο φρουρός αρχίζει να τρέχει ξοπίσω του κυνηγώντας τον και ταυτόχρονα φωνάζοντάς του να σταματήσει. Στο μυαλό του Σπίθα γεννιέται μια ιδέα, πράγμα παράξενο, γιατί εκτός από ιδέα είναι και έξυπνη! Βγάζει το πιστόλι του και αρχίζει να τρέχει κι αυτός φωνάζοντας: - Αλτ! Πιάστε τον! Δυο - τρεις διαβάτες στον δρόμο, το τελευταίο πράγμα που θα έκαναν ήταν να πιάσουν κάποιον που κυνηγούσε ένας Γερμανός λοχίας. Αντίθετα, το πρώτο που θα έκαναν ήταν να καλυφθούν σε μία κόγχη εισόδου να μην τους βρει καμιά σφαίρα… Σε κανέναν δεν πέρασε

από τον νου ότι ο Γερμανός φώναζε στα ελληνικά! Όταν από τη γωνία φάνηκε και ο δεύτερος Γερμανός, ο πραγματικός, φωνάζοντας κι αυτός, ο πρώτος είχε στρίψει στην επόμενη γωνία και είχε χαθεί…

Ο Σπίθας βρίσκει… θησαυρό!

ΤΟ ΚΑΘΙΣΤΙΚΟ του σπιτιού της παρέας του Παιδιού - Φάντασμα, η Κατερίνα καθισμένη σε μια πολυθρόνα διαβάζει ένα βιβλίο. Ακούγοντας το δυνατό ανοιγοκλείσιμο της εξώπορτας, σηκώνει το βλέμμα της ξαφνιασμένη και βλέπει να έχει εισβάλει ένας σωματώδης Γερμανός λοχίας! Πετάγεται επάνω τρομαγμένη και μια κραυγή φόβου βγαίνει από τα χείλια της. - Παναγιά μου! Αναγνωρίζει, όμως, αμέσως τον Σπίθα, αλλά αυτό δεν την ησυχάζει… Γιατί φοράει στολή Γερμανού; Γιατί μπήκε έτσι αναπάντεχα και δείχνει αναστατωμένος; - Σπίθα! Εσύ είσαι; Με τρόμαξες! Ο Σπίθας ξεσπάει σε γέλια. - Ε, αφού είσαι φοβιτσιάρα, κορίτσι μου, τι φταίω; Εγώ είμαι και πεινάω! - Γιατί φοράς γερμανική στολή; Τι συμβαίνει; - Είναι ολόκληρη ιστορία, Κατερίνα… Το όμορφο πρόσωπο της κοπέλας σκιάζει σύννεφο ανησυχίας. - Σε κυνηγάνε; Σε παρακολούθησαν; Πες μου! - Τίποτα, τίποτα από όλα αυτά… Πού είναι ο Γιώργος; - Μέσα και τηλεφωνάει… Γιατί, τότε, μπήκες έτσι ξαφνικά και βιαστικά; - Α, σκας γάιδαρο εσύ! Αφού σου είπα: Πεινάω! Πει-νά-ω! - Κι έχει κάποια σχέση με το πώς μπήκες; - Εσύ τι λες, να μην έχει; Θυμήθηκα ότι μέσα στην κουζίνα υπάρχει μια κονσέρβα της μιας οκάς με κρέας... Και από τη στιγμή που το θυμήθηκα, δεν βαστιόμουν! Εκείνη τη στιγμή, στο κατώφλι της πόρτας από το χολ που οδηγεί στα μέσα δωμάτια, εμφανίζεται ο Γιώργος. Είχε ακούσει την κραυγή τρόμου της Κατερίνας κι έτρεξε να δει τι συμβαίνει. Βλέπει κι αυτός τον Σπίθα με τη γερμανική στολή και φυσικά παραξενεύεται. - Τι γίνεται εδώ; Πού τη βρήκες αυτή τη στολή, Σπίθα; - Τη δανείστηκα από έναν Γερμανό λοχία. Μου χάρισε μάλιστα και μια κουραμάνα! Καλό παιδί! - Σπίθα, λέγε γρήγορα πού πήγες κι έμπλεξες! Με τρώει το χέρι μου! - Καλά, ντε! Θα σου πω… Και δεν θέλω παλικαριές μαζί μου! Έτσι; Γιατί και μένα με τρώει το χέρι μου! Τρώει, είπα; Εγώ πότε θα φάω; - Μετά! Λέγε! Και ο Σπίθας, βλέποντας τον Γιώργο αγριεμένο και μην μπορώντας να κάνει διαφορετικά, αρχίζει να διηγείται ολόκληρη την ιστορία. Από το σημείο που έψαχνε στους σκουπιδοτενε-

Μ Ι

κέδες, ίσαμε τη στιγμή που παριστάνοντας τον λοχία, κυνηγούσε στους δρόμους της Αθήνας κάποιον ανύπαρκτο φυγάδα. Ταυτόχρονα, πέταγε από πάνω του τη γερμανική στολή και έμενε με τα δικά του ρούχα από μέσα. Καθώς ίσιωνε το πουκάμισό του, πέφτει μέσα από αυτό το άκρως απόρρητο έγγραφο που είχε πάρει φεύγοντας από το γραφείο εκείνης της γερμανικής υπηρεσίας. Ο Γιώργος το βλέπει. - Τι είναι αυτό, Σπίθα; ρωτάει τον φίλο του. Ο Σπίθας σκύβει και το μαζεύει. Το μαζεύει απορημένος. - Ναι, τι είναι αυτό; αναρωτιέται ξύνοντας το κεφάλι του… Το πρόσωπό του φωτίζεται… - Α, ναι! Θυμήθηκα! Δώρο για σένα, Γιώργο μου! - Δώρο για μένα; ρωτάει παραξενεμένος. Γιατί; - Για να μη με… μαλώσεις που η πείνα μου με έκανε να πάω να τα βάλω με τους Γερμαναράδες… Το είχα ξεχάσει! Ο Γιώργος του ρίχνει ένα επιτιμητικό βλέμμα και σκύβει να το διαβάσει. -… Πρόσεξα που έγραφε ‘’Άκρως απόρρητο’’ και σκέφτηκα ότι μπορεί να σε ενδιαφέρει... Σε ξέρω εσένα! Σου αρέσει να διαβάζεις τέτοια απόρρητα… κουτσομπολιά! Ο Γιώργος διαβάζει ολόκληρο το έγγραφο όλο και με περισσότερο ενδιαφέρον. Το πρόσωπό του λάμπει από χαρά. Τελειώνοντας το διάβασμα, αγκαλιάζει τον Σπίθα. Του σκάει δυο ηχηρά φιλιά στα μάγουλα! - Σπίθα μου! Ξέρεις τι θησαυρός είναι αυτό το έγγραφο; - Ξέρω! κάνει κορδωμένος ο Σπίθας… Τι τρώμε; - Ένα ολόκληρο ψητό γουρουνόπουλο… - Μανούλα μου! Πούν‘ το; - Στο υπόσχομαι, μόλις το εξασφαλίσω! - Α, μάλιστα! κάνει απογοητευμένος ο Σπίθας κι η Κατερίνα ξεσπάει σε γέλια. - Δηλαδή, Γιώργο, τι έγγραφο είναι αυτό; ρωτάει το κορίτσι με ενδιαφέρον τον αγαπημένο της. Ο Γιώργος πλησιάζει στο τραπέζι, όπου βρίσκεται μια εφημερίδα της προηγούμενης μέρας. Την ξεδιπλώνει και διαβάζει δυνατά ένα μονόστηλο σε πλαίσιο στην πρώτη σελίδα, από αυτά που οι εφημερίδες έβαζαν υποχρεωτικά τις ανακοινώσεις της γερμανικής κατοχικής διοίκησης ή της Κυβέρνησης της Ελληνικής Πολιτείας. ‘’Δια την εκμηδένισιν και οριστικήν καταστολή της εγκληματικής δράσεως των ληστρικών ομάδων, αι οποίαι εις τας πόλεις και εις την ελληνικήν ύπαιθρον, στρέφονται ενόπλως, αλλά και δι’ άλλων εγκληματικών πράξεων κατά του ενδόξου στρατού Κατοχής του Τρίτου Ράιχ, ηφίχθη, ίνα αναλάβει τον συντονισμόν των σχετικών επιχειρήσεων, ειδικός απεσταλμένος του κ. Αδόλφου Χίτλερ, εξοχοτάτου καγκελαρίου και Φύρερ της Γερμανίας. Εκ της Κυβερνήσεως της Ελληνικής Πολιτείας’’ - Και έχει κάποια σχέση αυτή η είδηση με το απόρρητο έγγραφο; ρωτάει παραξενεμένη η Κατερίνα. - Άκρως απόρρητο, κυρία μου! Όχι απλώς απόρρητο! παρεμβαίνει ο Σπίθας, θιγμένος με

την υποβάθμιση της διαβάθμισης του εγγράφου που είχε βρει αυτός. Ο Γιώργος, αγνοώντας τον Σπίθα, εξηγεί στην Κατερίνα: - Στην είδηση θα πρόσεξες ότι δεν αναφέρει το όνομα του ειδικού αποσταλμένου ούτε το πλαίσιο των ενεργειών του, επειδή φαίνεται πως και τα δύο είναι πολύ σημαντικά και για αυτό δεν κοινοποιούνται. Σε αυτό το απόρρητο έγγραφο, όμως, αναφέρεται το όνομα του απεσταλμένου και η πλήρης ελευθερία κινήσεων υπεράνω της στρατιωτικής διοίκησης, με εξουσιοδότηση από τον ίδιο τον Χίτλερ... Πώς ακριβώς σκέπτεται να δράσει, αυτό δεν το αναφέρει. Λάβε υπόψη σου, Κατερίνα, ότι από χθες που δημοσιεύτηκε η είδηση, ολόκληρη η πατριωτική μας οργάνωση βρίσκεται επί ποδός να μάθουμε ποιος είναι αυτός ο ειδικός απεσταλμένος. Τώρα τον ξέρουμε και θα φροντίσουμε να τον βρούμε και να μας πει ο ίδιος τι σκοπεύει να κάνει! Τρέχει στο άλλο δωμάτιο, όπου βρίσκεται το τηλέφωνο. Σχηματίζει στο καντράν ένα νούμερο τηλεφώνου. - Νικήτα... Όττο φον Λίχμπερτς… Στρατηγός… Πληροφορίες… Ναι, αυτός είναι ο άνθρωπος μας! Ο Γιώργος κλείνει το τηλέφωνο και γυρίζει στο καθιστικό. - Σπίθα, από ποια γερμανική υπηρεσία ψάρεψες αυτό το έγγραφο; - Το άκρως απόρρητο έγγραφο! τον διορθώνει ο Σπίθας... Δεν ξέρω! Ήταν ένα σπίτι που νόμιζα ότι θα έβρισκα να φάω, αλλά το μόνο που είχε ήταν μια κουραμάνα! Τζάμπα κόπος, δηλαδή! - Θυμάσαι να με πας να μου δείξεις; Έχει μεγάλη σημασία ποια υπηρεσία είναι σε γνώση της άφιξης του φίλου μας. - Πάλι βόλτες; Θα πεινάσουμε! του απαντάει ο Σπίθας μπουκωμένος με τα τελευταία κομμάτια της κονσέρβας της μιας οκάς, που είχε στο μεταξύ καταβροχθίσει όσο ο Γιώργος τηλεφωνούσε!

Ο σκοπός στην είσοδο δεν έδωσε ιδιαίτερη σημασία σε δυο αγόρια φτωχικά ντυμένα, που περνούσαν κουβεντιάζοντας και κρατώντας κάτω από τις μασχάλες από έναν μπόγο που μάλλον θα περιείχε τα λιγοστά υπάρχοντά τους. Μια μυστηριώδης υπηρεσία

ΤΑΝ ΈΝΑ μικρό στενό δρομάκι κάθετο ανάμεσα στην οδό Στουρνάρα και την οδό Αβέρωφ, κοντά στο Πολυτεχνείο. Τα δυο παιδιά πέρασαν από μπροστά με ύφος αδιάφορο. Ο σκοπός στην είσοδο δεν έδωσε ιδιαίτερη σημασία σε δυο αγόρια φτωχικά ντυμένα, που περνούσαν κουβεντιάζοντας και κρατώντας κάτω από τις μασχάλες από έναν μπόγο που

Μ Ι

μάλλον θα περιείχε τα λιγοστά υπάρχοντά τους. Πάνω από την είσοδο κυμάτιζε η σημαία με τον αγκυλωτό σταυρό, σημάδι ότι στο διώροφο παλιό κτίριο στεγαζόταν γερμανική υπηρεσία, αλλά καμιά πινακίδα δεν ανέφερε ποια ακριβώς. Τα δυο αγόρια, ο Γιώργος και ο Σπίθας, μεταμφιεσμένα σε χαμίνια, έστριψαν στην πρώτη γωνία, από εκεί όπου είχε διαφύγει ο Σπίθας το πρωί, και συνέχισαν τον δρόμο τους σαν να μην τους απασχολούσε τίποτα άλλο εκτός από το να βρουν κάτι άχρηστο και να πάνε μετά να το ανταλλάξουν σε κάποιον παλιατζή με ένα κομμάτι μπαγιάτικο ξεροκόμματο. Είχε νυχτώσει, λίγο πριν από την απαγόρευση της κυκλοφορίας, όταν έφτασαν στο σπίτι τους. Η Κατερίνα, που είχε μείνει πίσω για το τηλέφωνο μην τυχόν είχαν βρεθεί πληροφορίες για τον στρατηγό, τους περίμενε με ανυπομονησία. - Γιώργο, είμαστε τυχεροί! Τηλεφώνησε ο Νικήτας! Εντοπίστηκαν τα ίχνη του φον Λίχμπερτς! Μένει στο ξενοδοχείο ‘’Σεσίλ’’ στην Κηφισιά! Με κάθε μυστικότητα. Ούτε το πραγματικό όνομά του γνωρίζει το προσωπικό. - Χμμ! Στο ‘’Σεσίλ’’! Οι Γερμανοί το έχουν μετατρέψει σε κάστρο. Φιλοξενούνται σε αυτό ανώτατοι αξιωματικοί της Βέρμαχτ, που έρχονται στην Αθήνα με αποστολή κάποιων ημερών. Δεν μπαίνεις εκεί μέσα ούτε πετώντας! - Δεν θα χρειαστεί, Γιώργο, ούτε περπατώντας! έκανε χαμογελαστή η Κατερίνα. Ο Νικήτας είχε ακόμα μια πολύτιμη πληροφορία… Ο στρατηγός ζήτησε να του αλλάξουν κατάλυμα! Βρίσκει πολύ ενοχλητικό για τη δουλειά του να πηγαινοέρχονται διάφοροι από το προσωπικό για τις ανάγκες εξυπηρέτησης της σουίτας του. Ούτε μπορεί να δεχτεί επισκέψεις κάποιων που η παρουσία τους εκεί θα κινούσε υποψίες για το τι κάνει! Αύριο, ο Νικήτας θα ξέρει πού θα πάει να μείνει! - Μακάρι να διαλέξει κάπου που να μπορεί να μας… δεχτεί πιο ήσυχα! - Ποια υπηρεσία ήταν τελικά αυτή; - Δεν ξέρω! Αλλά σε λίγο θα μάθουμε! Λίγα λεπτά αργότερα, μιλάει στο τηλέφωνο με τον επικεφαλής στην πατριωτική του οργάνωση των μελών που δουλεύουν σε διάφορες γερμανικές υπηρεσίες. - Σταύρο, τον ρωτάει, μπορείς να μάθεις ποια είναι αυτή η γερμανική υπηρεσία που στεγάζεται σε ένα παλιό διώροφο στην οδό Καπνοκοπτηρίου, ένα μικρό δρομάκι ανάμεσα στις οδούς Στουρνάρα και Αβέρωφ κοντά στην πλατεία Βάθη; Έχει σκοπιά στην είσοδο, αλλά καμιά πινακίδα που να γράφει ποια είναι. Ο Σταύρος, από την άλλη άκρη της γραμμής, μένει λίγο σιωπηλός. - Πού πήγες και την ξετρύπωσες, Παιδί - Φάντασμα; ρωτάει τον Γιώργο, όταν η φωνή του διατρέχει και πάλι την τηλεφωνική γραμμή. Είναι μια σχεδόν άγνωστη γερμανική υπηρεσία με την περίεργη κωδική ονομασία ‘’Άινς Τσε ΑΟ’’[10]. Εξωτερικά δείχνει σαν μια τυπική γραφειοκρατική υπηρεσία που συντάσσει αναφορές [10]

1C AO (Άινς Τσε ΑΟ): Ειδική υπηρεσία του γερμανικού στρατού Κατοχής, με αρμοδιότητες παρακολούθησης και

αντιμετώπισης του ελληνικού ενόπλου αγώνα (ανταρτοπόλεμου). Οργανώθηκε στις αρχές του 1943 από τον γενικό

σχετικά με την κατάσταση σε περιοχές όπου υπάρχει δράση ανταρτών ή τάση ανάπτυξης αντάρτικης δράσης. Στην πραγματικότητα, όμως, είναι η πιο στεγανή και πιο επικίνδυνη γερμανική υπηρεσία αντικατασκοπείας στην Ελλάδα… Συνεργάζεται ελάχιστα με τις άλλες μυστικές γερμανικές υπηρεσίες και διευθύνεται αφ’ υψηλού απευθείας από τον ίδιο τον στρατάρχη πτέραρχο Αλεξάντερ Λερ[11], τον Ανώτατο Γερμανό Διοικητή Νοτιοανατολικής Ευρώπης, δηλαδή της Στρατιάς ‘’Έψιλον’’. Ο πατριώτης ολοκλήρωσε την αναφορά του για αυτή τη μυστηριώδη γερμανική υπηρεσία, με μια ακόμα πληροφορία: - Έχουμε μιαν ακόμα αναφορά σχετική με την Άινς Τσε ΑΟ… Αυτές τις μέρες παρατηρείται ασυνήθιστη κινητικότητα των στελεχών της, που καλύπτεται από αδιαπέραστο πέπλο μυστηρίου για το τι ετοιμάζει… Ο Γιώργος ψιθυρίζει σκεπτικός. - Τώρα εξηγείται… - Μόλις πριν από λίγο μάθαμε, από ανθρώπους μας σε άλλες μυστικές γερμανικές υπηρεσίες, ότι το πρωί κλάπηκε από γραφείο της υπηρεσίας απόρρητο έγγραφο υψίστης σπουδαιότητας, άγνωστο πώς. Το έγγραφο αυτό έχει σχέση με την επιχείρηση την οποία ετοιμάζει... Νομίζω, στρατιωτικό διοικητή ΝΑ Ευρώπης, Στρατάρχη Αλεξάντερ Λερ, με εντολή από το ανώτατο αρχηγείο των γερμανικών ενόπλων δυνάμεων, προκειμένου να συντάσσει αναφορές σχετικά με την κατάσταση σε περιοχές όπου υπήρχε δράση ανταρτών. Σε συνδυασμό, όμως, με άλλες γερμανικές υπηρεσίες αντικατασκοπείας, η Άινς Τσε ΑΟ αναπτύχθηκε ως κύριος κορμός του μηχανισμού προπαγάνδας και προβοκάτσιας, κατασκευάζοντας πλαστά έγγραφα με σκοπό τη διασπορά ‘‘πληροφοριών’’ που θα προκαλούσαν σύγχυση, διάσπαση και αλληλοεξόντωση των αντιστασιακών δυνάμεων. Στον τομέα των εκθέσεων που έστελνε προς την κεντρική στρατιωτική διοίκηση, οι πληροφορίες της ήταν συνήθως ανακριβείς, αλλά στον τομέα της προβοκάτσιας (βασικό όπλο του ψυχολογικού πολέμου) σημείωσε ορισμένες εντυπωσιακές επιτυχίες. [11]

Alexander Löhr (1885 - 1947): Αυστριακής καταγωγής ανώτατος αξιωματικός της Λουφτβάφφε, ένας από τους

12 αξιωματικούς που έφτασε στον βαθμό του πτεράρχου στη Ναζιστική Γερμανία. Διακρίθηκε τόσο ως μάχιμος όσο και ως διοικητικός στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο και στο διάστημα του Μεσοπολέμου, όντας και ο κυριότερος οργανωτής της αυστριακής Αεροπορίας. Μετά την προσάρτηση (ανσλούς) της Αυστρίας στη Γερμανία, υπηρέτησε στη Λουφτβάφφε και το 1941 διηύθυνε την αεροπορική επίθεση των Γερμανών στην Κρήτη και κατόπιν πήρε μέρος, όπου και διακρίθηκε, στην ‘’Επιχείρηση Μπαρμπαρόσα’’ στο ρωσικό Μέτωπο. Από τον Αύγουστο του 1943, προήχθη σε Ανώτατο Διοικητή της Νοτιοανατολής (Νότια Βαλκάνια) ως επικεφαλής της ομάδας στρατιών ‘’Ε’’ με έδρα τη Θεσσαλονίκη, εκτελώντας χρέη στρατάρχη, χωρίς, ωστόσο, να του είχε απονεμηθεί επίσημα ο τίτλος... Η σφαγή της ιταλικής μεραρχίας Άκουι στην Κεφαλονιά και ο εκτοπισμός και η μεταφορά στα στρατόπεδα εξόντωσης των Εβραίων της Θεσσαλονίκης, το ολοκαύτωμα των Καλαβρύτων και ανάλογες εγκληματικές του ενέργειες στη Γιουγκοσλαβία και την Πολωνία, υπήρξαν οι λόγοι για τους οποίους χαρακτηρίστηκε εγκληματίας πολέμου. Είχε παραδοθεί αυτοβούλως στους Γιουγκοσλάβους παρτιζάνους, φυλακίστηκε και σε δίκη που έγινε στο Βελιγράδι, τη γνωστή ως ‘’Δίκη των Ομήρων’’, βρέθηκε ένοχος και εκτελέστηκε το 1947.

Μ Ι

πάντως, ότι πρόκειται για φήμες που η ίδια αυτή η υπηρεσία, για κάποιο δικό της λόγο, διέδωσε... - Δεν είναι φήμες, Σταύρο… Έτσι έγινε... Κλάπηκε, πράγματι, ένα απόρρητο έγγραφο. Κι αυτό ήταν η αιτία να ζητήσω να μάθω για αυτήν τη μυστική υπηρεσία… Προβλέπω σύντομα εξελίξεις… Δράστης της κλοπής ήταν ο Σπίθας! - Πώς; - Κατά λάθος! Και εξηγεί στον έκπληκτο πατριώτη, με λίγα λόγια, το πρωινό περιστατικό με πρωταγωνιστή τον Σπίθα. Ο Γιώργος, αφού εξήγησε στην Κατερίνα και στον Σπίθα για την μυστηριώδη υπηρεσία, κατέληξε: - Κατά τα φαινόμενα, η Άινς Τσε ΑΟ θα είναι η υπηρεσία που θα υποστηρίξει αυτό που ετοιμάζει με κάθε μυστικότητα ο στρατηγός Όττο φον Λίχμπερτς. Είναι ζωτικής σημασίας να τον βρούμε, να μάθουμε τι ετοιμάζει και να το αποτρέψουμε…

Το απίστευτο τελεσίγραφο!

ΑΓΩΣΕ το αίμα των υπόδουλων Αθηναίων που διάβασαν την υποχρεωτικά δημοσιευμένη ανακοίνωση στις εφημερίδες, στο συνηθισμένο πρωτοσέλιδο μαύρο πλαίσιο των ανακοινώσεων του κατακτητή, που ποτέ δεν προμήνυε κάτι καλό. Σχεδόν καθημερινά, οι εφημερίδες δημοσίευαν ανακοινώσεις του γερμανικού φρουραρχείου για τα κτηνώδη αντίποινα που αδίστακτα είχε επιβάλει ή επρόκειτο να επιβάλει, εκδικούμενος με εκατόμβες θυμάτων τον θάνατο Γερμανών στρατιωτών σε συγκρούσεις με τους αντάρτες, ή και ακόμα και εκτελέσεις ή επιτάξεις χωρίς λόγο. Αυτή, όμως, που διάβαζαν εκείνο το πρωινό του τρίτου συνεχόμενου Οκτώβρη στη σκλαβιά, ξεπερνούσε κάθε προηγούμενο! Στην κυριολεξία ήταν ένα τελεσίγραφο - απειλή ασύνορου παρανοϊκού εγκλήματος, που απευθυνόταν σε ολόκληρο τον ελληνικό λαό, εάν δεν ανέστελε πάραυτα την οποιαδήποτε αντιστασιακή πράξη ενάντια στον κατακτητή! ‘’Προς όλον τον ελληνικόν λαόν: Έλληνες! Η χώρα σας τελεί υπό γερμανικήν Κατοχήν. Βάσει του καθεστώτος αυτού, πάσα ένοπλος ενέργεια στρεφομένη κατά των στρατευμάτων Κατοχής και των υλικών υποδομής αυτών, έως τώρα δεν ετιμωρείτο δεόντως δια αντιστοίχων σκληρών αντιποίνων. Από τούδε και στο εξής, με την πρώτη εγκληματική ενέργεια εις βάρος των στρατευμάτων κατοχής, είτε αυτή προέλθει από τας συμμορίας της υπαίθρου είτε από μεμονωμένα άτομα, η σιδηρά πυγμή του Γ’ Ράιχ θα επιβάλλει ακαριαίως το πλέον δυνατώς επώδυνον αντίποινον εις τον μη συμμορφούμενον με την Νέαν Τάξιν Πραγμάτων, ελληνικόν λαόν. Η απείθεια εις την μη καθολικήν συμμόρφωσιν θα έχει ως συνέπεια εις την πρώτην εγκληματικήν ενέργειαν στρεφομένη κατά των γερμανικών στρατευμάτων κατοχής, επώδυνον

αντίποινον δι’ ολόκληρον τον ελληνικόν λαόν. Τα επίχειρα θα τα υποστεί η Ακρόπολις των Αθηνών! Ο βράχος είναι ήδη υπονομευμένος δι’ ικανών ποσοτήτων εκρηκτικών ώστε να τον ανατινάξουν εκ θεμελίων! Εξίσου εχθρική ενέργεια, η οποία θα επιφέρει το αυτόν αντίποινον, θεωρείται και η συγκρότησις συλλαλητηρίου, το οποίον, επιπροσθέτως, θα διαλυθεί βιαίως και αιματηρώς δια των όπλων. Ζήτω το χιλιόχρονο Γ’ Ράιχ!’’ Έτσι απλά! Το πρώτο μούδιασμα από την απίστευτη ιταμότητα της ανακοίνωσης το διαδέχτηκε η αγανάκτηση αλλά και η ανημποριά από τον φόβο για τον Ιερό Βράχο, σύμβολο του προαιώνιου Ελληνικού Πολιτισμού. Ο συναγερμός και η άμεση κινητοποίηση σημαντικών προσωπικοτήτων, ώστε να αποτραπεί το επαπειλούμενο ειδεχθές έγκλημα, δεν φέρνει κανένα θετικό αποτέλεσμα. Ακόμα και ο ίδιος ο Γερμανός φρούραρχος που δέχτηκε τις διάφορες επιτροπές, εξέφρασε τον αποτροπιασμό του, αλλά απαντούσε στερεότυπα ότι για αυτή την ενέργεια η Φελντκομαντατούρ όχι μόνο δεν είχε καμιά σχέση, αλλά ούτε την γνώριζε και πολύ περισσότερο δεν την έλεγχε! Προερχόταν από ανεξάρτητη υπηρεσία που λάμβανε οδηγίες απευθείας από το Βερολίνο να δράσει εν λευκώ. - Θα προσπαθήσω να κάνω το δυνατόν, κύριοι, είπε ο φρούραρχος στην επιτροπή των προσωπικοτήτων… Ο Γερμανός έκλεισε τη συνάντηση ρίχνοντας το “μπαλάκι” της ευθύνης στους Έλληνες να σώσουν την… Ακρόπολή τους! -… Αλλά χρειάζεται να ασκήσετε εσείς την επιρροή σας εκεί που πρέπει, πρόσθεσε με σημασία, γνωρίζοντας τις επαφές των περισσοτέρων από τις προσωπικότητες με τους αντάρτες και τις πατριωτικές οργανώσεις… Ήταν φανερό ότι στη Βέρμαχτ, της οποίας οι περισσότεροι ανώτεροι αξιωματικοί ήταν αρχαιο - ελληνολάτρεις, μπορεί να θεωρούσαν την απειλή της Ακρόπολης ανόσιο και αποτρόπαιο έγκλημα, αλλά σε τελική ανάλυση τους βόλευε να λουφάξει οριστικά το αντιστασιακό φρόνημα του ελληνικού λαού, προκειμένου να διαφυλάξουν το πολυτιμότερο κληροδότημα του αρχαίου τους πολιτισμού!

ΠΟ ΤΗ ΣΤΙΓΜΗ που ο στρατηγός Όττο φον Λίχμπερτς έφυγε από το ξενοδοχείο, επειδή τον… ενοχλούσε η κίνηση, οι πατριώτες της οργάνωσης του Παιδιού - Φάντασμα που δουλεύουν σε διάφορες γερμανικές υπηρεσίες, έχουν αποδυθεί σε ξέφρενο αγώνα δρόμου να εντοπίσουν το καινούργιο του κρησφύγετο. Η πληροφορία ότι επιτέλους εντοπίστηκε ο Λίχμπερτς, ήρθε λίγο μετά τη διάδοση της γερμανικής ανακοίνωσης και την επιβεβαίωση ότι έστω και αν ακόμα η απειλή της ανατίναξης της Ακρόπολης ήταν μια καλοστημένη μπλόφα από κάποια γερμανική υπηρεσία προπαγάνδας, οι πρόποδες του βράχου γύρω από τα Αναφιώτικα φρουρούνταν άγρυπνα από οπλισμένους σαν αστακούς Γερμανούς στρατιώτες. Επίσης, οι κάτοικοι της περιοχής είχαν διαβεβαι-

Μ Ι

ώσει ότι τα τρία - τέσσερα προηγούμενα βράδια είχαν παρατηρήσει καμιόνια του γερμανικού στρατού να ξεφορτώνουν κιβώτια και να τα πηγαίνουν προς τις σπηλιές του βράχου. - Γιώργο, ο στρατηγός μένει σε μια βίλα στο Ψυχικό! του λέει στο τηλέφωνο ο Νικήτας. Πάνω στη λεωφόρο Κηφισίας. Για την ακρίβεια, στον παράλληλο παράδρομό της, την οδό Μαραθωνοδρόμου. Απ’ έξω δείχνει απεριποίητη και εγκαταλελειμμένη. Σκοπιά δεν έχει απ’ έξω, αλλά μέσα στον κήπο τριγυρίζουν εκπαιδευμένα λυκόσκυλα. Φρουρά δεν εντοπίσαμε να υπάρχει και φαίνεται ότι ο στρατηγός μένει ολομόναχος... Η βίλα επιτάχθηκε από τους Γερμανούς πριν λίγες μέρες… Ο Νικήτας απάντησε σε μερικές ακόμα ερωτήσεις του Γιώργου σχετικά με τη βίλα κι όσο έπαιρνε τις απαντήσεις, έχτιζε στο μυαλό του ένα παράτολμο σχέδιο δράσης. - Νικήτα, θα χρειαστώ την ομάδα κρούσης… Είπες ότι κοντά υπάρχει ένα αλσύλλιο. Οι άντρες της ομάδας να είναι το βράδυ εκεί και να με περιμένουν. Στο μεταξύ να υπάρχει ένας δικός μας συνεχώς να παρακολουθεί την κίνηση. -…Παιδιά, ας αρχίσουμε να ετοιμαζόμαστε... Έχουμε να κάνουμε μια επίσκεψη το βράδυ… λέει ο Γιώργος στον Σπίθα και την Κατερίνα, μόλις κλείνει το τηλέφωνο.

Ένας διάλογος πολύ αποκαλυπτικός

ΧΩΜΑΤΕΝΙΟΣ παράδρομος της λεωφόρου Κηφισίας, στο ύψος περίπου της διασταύρωσης με την οδό Αγίας Βαρβάρας που οδηγεί στο Χαλάνδρι, είναι έρημος και σκοτεινός. Άλλωστε, λίγες βίλες με μεγάλους κήπους υπάρχουν στον δρόμο, τα υπόλοιπα οικόπεδα είναι άχτιστα. Αλλά και στην Κηφισίας η κίνηση είναι ελάχιστη, μολονότι η απαγόρευση της κυκλοφορίας δεν έχει αρχίσει ακόμα. Πού και πού κάποιο γερμανικό αυτοκίνητο ή κάποια κούρσα πλούσιου Αθηναίου με κατεύθυνση προς Κηφισιά ρίχνουν τους προβολείς τους στον σκοτεινό παράδρομο. Το Παιδί - Φάντασμα, κρυμμένο πίσω από τον χοντρό κορμό ενός ψηλού κυπαρισσιού, κοιτάζει προς τη βίλα. Θα πρέπει να κοιτάξει κάποιος πολύ προσεκτικά για να διακρίνει αμυδρό φως πίσω από τα σφαλιστά πατζούρια σε ένα από τα δωμάτια στο ισόγειο της φαινομενικά ακατοίκητης βίλας. Είχε αφήσει την Κατερίνα και τον Σπίθα να συντονίσουν τους άντρες της ομάδας, αν θα χρειαζόταν να επέμβουν. Θα επιχειρούσε μόνος του να μπει στη βίλα. Ξαφνικά, από το βάθος του παράδρομου δέσμη προβολέα σαρώνει τον δρόμο και μια Μερτσέντες πλησιάζει σηκώνοντας σύννεφο σκόνης. Ο Γιώργος ξαπλώνει γοργά πίσω από τον κορμό και γίνεται ένα με το έδαφος. Η κούρσα σταματάει μπροστά στην εξώπορτα του κήπου. Σβήνουν οι προβολείς και η μηχανή. Ο Γιώργος, χάρη στα φώτα μια κούρσας που εκείνη τη στιγμή περνούσε στη λεωφόρο, κατορθώνει να αναγνωρίσει τον… φρούραρχο της Αθήνας να βγαίνει από τη θέση του οδηγού! Έχει έρθει μόνος του, χωρίς οδηγό και συνοδεία!

Φτάνει στην πόρτα του κήπου και την σπρώχνει. Αυτή ανοίγει τρίζοντας. Μοιάζει ξεχαρβαλωμένη, έτοιμη να πέσει. Ανεβαίνει γοργά τα μαρμάρινα σκαλοπάτια της εξωτερικής σκάλας. Στο μεταξύ, ανοίγει η μεγάλη δίφυλλη εξώπορτα και στο κατώφλι της σχηματίζεται η σιλουέτα ενός ψηλού και εύσωμου Γερμανού αξιωματικού που ο Γιώργος δεν μπορεί να διακρίνει τα χαρακτηριστικά του, γιατί φωτίζεται από τον λαμπτήρα πίσω του.

Τα άγρια γιγαντόσωμα σκυλιά πλησιάζουν τον Γιώργο, αλλά οι διαθέσεις τους είναι πια ολότελα φιλικές. Κουνάνε τις ουρές τους και τρίβονται πάνω του. Το Παιδί - Φάντασμα τα χαϊδεύει στα μουσούδια τους... Οι δυο αξιωματικοί ανταλλάσσουν τον ναζιστικό χαιρετισμό τους και μπαίνουν στο εσωτερικό του σπιτιού, κλείνοντας την πόρτα πίσω τους. Τα τρία λυκόσκυλα, που είχαν τρέξει γρυλλίζοντας μοχθηρά στο ανατριχιαστικό τρίξιμο της αυλόπορτας, αποχωρούν ήσυχα. Ο Γιώργος δεν διστάζει. Ξέρει πώς θα τα αντιμετωπίσει. Μπαίνει στο άχτιστο διπλανό οικόπεδο και με ένα ακροβατικό άλμα, βρίσκεται στην κορυφή της μάντρας. Πριν πηδήξει στο εσωτερικό, πετάει μέσα στον κήπο μια πέτρα που είχε πάρει από το οικόπεδο. Ακούγοντας τον πνιχτό γδούπο της στο παχύ χορτάρι, τα τρία λυκόσκυλα εμφανίζονται τρέχοντας, αφήνοντας απειλητικούς γρυλλισμούς. Δεν βλέπουν τίποτα το ύποπτο, αλλά οσμίζονται την ανθρώπινη παρουσία. Σηκώνοντας τα κεφάλια τους, βλέπουν τη σκιά του παιδιού κουρνιασμένη ψηλά στη μάντρα. Δοκιμάζουν μια - δυο φορές να πηδήξουν μουγκρίζοντας, αλλά ο Γιώργος βρίσκεται αρκετά ψηλότερα από όσο φτάνουν τα άλματά τους. Από τα χείλη του Γιώργου βγαίνει ένα απαλό σφύριγμα[12], μια κυματιστή μελωδία που τα σκυλιά στην αρχή την ακούν παραξενεμένα. Μετά αρχίζουν να γαληνεύουν και στο τέλος κουνάνε την ουρά τους φιλικά. Ο Γιώργος πηδάει άφοβα κάτω και τα σκυλιά τον πλησιάζουν με φιλικές διαθέσεις. Τα χαϊδεύει στα μουσούδια τους για να πάρουν τη μυρωδιά του και αυτά τον ακολουθούν κουνώντας τις ουρές τους και γρυλλίζοντας παιχνιδιάρικα, καθώς ο Γιώργος αναζητά κάποιον τρόπο για να μπει απαρατήρητος στη βίλα. Τον βρίσκει στο πίσω μέρος, από εκεί που είναι κρυμμένοι έξω από τον κήπο οι φίλοι του. Είναι ένα παράθυρο κάπως ψηλά, αλλά ένα πεταμένο κιβώτιο εκεί δίπλα τον βοηθάει να [12]

Πρόκειται για ένα θαυματουργό σφύριγμα που το είχε μάθει στον Γιώργο κάποιος βοσκός, και το οποίο

κάνει και τα πιο άγρια σκυλιά άκακα σαν αρνάκια. Είναι ένα ακόμα μυστικό όπλο του Παιδιού - Φάντασμα, που το έχει χρησιμοποιήσει αρκετές φορές στο παρελθόν. Τη χρήση του τη γνώρισαν οι αναγνώστες του αναγνώσματος του Μικρού Ήρωα από το πρώτο κιόλας τεύχος ‘’Ελεύθερος Σκλάβος’’.

Μ Ι

φτάσει στο περβάζι του παραθύρου και τελικά να σκαρφαλώσει. Χάρη στην εκπληκτική ικανότητα να βλέπει στο απόλυτο σκοτάδι[13], παραξενιά της φύσης ύστερα από μια εγχείριση στα μάτια, μπορεί και βλέπει καθαρά σαν να είναι μέρα και στο απόλυτο σκοτάδι, διαπιστώνει ότι ο χώρος είναι ένα βοηθητικό δωμάτιο που είχαν τα παλιά αρχοντικά δίπλα στις κουζίνες, ίσως τροφαποθήκη. Τώρα, τα σαπισμένα ράφια του είναι τελείως άδεια. Πηδάει ανάλαφρα στο εσωτερικό του δωματίου και χωρίς να κάνει τον παραμικρό θόρυβο, αλλά με το δάχτυλό του έτοιμο να πατήσει τη σκανδάλη του πιστολιού του, προχωράει στο απόλυτο σκοτάδι προς το δωμάτιο που απέξω είχε διακρίνει φως. Μόλις στρίβει στον διάδρομο, δεν υπάρχει λόγος να ψάχνει να το βρει. Το βλέπει απέναντί του με την πόρτα σχεδόν ορθάνοιχτη. Πλησιάζει με χίλιες προφυλάξεις και κολλάει στον τοίχο δίπλα στην πόρτα, αφού πρώτα ρίχνει μια φευγαλέα ματιά και βλέπει τους δυο αξιωματικούς να συνομιλούν χωρίς να υποψιάζονται πως κάποιος δυο - τρία μέτρα πιο πέρα τους ακούει αθέατος… Ο ένας είναι ο φρούραρχος. Ο άλλος είναι σίγουρα ο στρατηγός Όττο φον Λίχμπερτς. - Είναι ακριβώς έτσι όπως σας λέω, στρατηγέ μου… ο Γιώργος ακούει τον Λίχμπερτς να λέει... Δεν μπορείτε να διατάξετε τους άντρες της φρουράς στον βράχο να αποσυρθούν! Δεν ανήκουν στη δύναμη της Βέρμαχτ! Είναι το στρατιωτικό κλιμάκιο της Άιντς Τσε ΑΟ, που λειτουργεί αυτόνομα. Παίρνει, ως γνωστόν, διαταγές απευθείας από τον στρατάρχη Λερ, ο οποίος, όπως γνωρίζετε, είναι γνώστης και σύμφωνος της επιχείρησης[14]… Πρέπει επιτέλους να καθυποταχτούν αυτοί οι ατίθασοι Έλληνες! Βρισκόμαστε αντιμέτωποι με έναν ύπουλο και παμπόνηρο αντίπαλο που δεν τον τρομάζει κανένα μέσο! Και τι είναι; Είναι μια φούχτα ξυπόλυτοι και πεινασμένοι συμμορίτες που με τα εγκλήματά τους, μας δημιουργούν δυσανάλογα μεγάλα προβλήματα… Ο στόχος μας είναι σαφής: Ο τόπος πρέπει να ησυχάσει, έστω και αν αυτή είναι η ησυχία ενός νεκροταφείου! Δεν συμφωνείτε, χερ φελντκομαντάντ; - Θεωρώ πως άλλο είναι τα αντίποινα επί προσώπων, αν και επ’ αυτού η έκτασή τους είναι συζη[13]

Με τη χειρουργική επέμβαση στα μάτια, που είχε υποβληθεί το Παιδί - Φάντασμα στο Κάιρο για την αποκα-

τάσταση της όρασής του, ύστερα από το βασανιστήριο της τύφλωσης, στο οποίο τον είχε υποβάλει Βούλγαρος δήμιος, η Φύση του έκανε ένα σπάνιο δώρο: να μπορεί να βλέπει στο σκοτάδι πεντακάθαρα, όπως τα νυχτοπούλια! Αυτή την ιδιότητά του την κράτησε κρυφή και την εκμεταλλεύτηκε σαν ένα ακόμα όπλο στον αγώνα του εναντίον των κατακτητών. Το σχετικό επεισόδιο περιγράφεται στο τεύχος 406 του Μικρού Ήρωα ‘’Έγκλημα και Τιμωρία’’. [14]

Ορισμένες φράσεις του Λίχμπερτς σε αυτόν τον διάλογο είναι ατόφιες φράσεις από αναφορές, ημερήσιες

διαταγές ή προσωπικούς διαλόγους του πτέραρχου - στρατάρχη Αλεξάντερ Λερ (παραπομπή 11), καθώς και από την Οδηγία προς τις γερμανικές μονάδες τον Μάρτιο του 1942 ‘’Για την καταπολέμηση των επαναστατών στην Ελλάδα’’. Τα περισσότερα αποσπάσματα καταγράφονται από τον Γερμανό συγγραφέα Φρανκ Χέρμαν Μάγερ στα βιβλία ‘’Η Αναζήτηση’’, ‘’Αιματοβαμμένο Εντελβάις’’ και ‘’Από τη Βιέννη στα Καλάβρυτα’’, που έχουν κυκλοφορήσει και στα ελληνικά από τους εκδοτικούς οίκους Καλέντης και Εστία.

Μπαίνει στο άχτιστο διπλανό οικόπεδο και με ένα ακροβατικό άλμα, βρίσκεται στην κορυφή της μάντρας.

Μ Ι

τήσιμη, και άλλο ο στόχος αντιποίνων να είναι η καταστροφή πολιτιστικών μνημείων, χερ γκενεράλ! - Ο Γερμανός στρατιώτης οφείλει να χρησιμοποιεί όλα τα μέσα που θα οδηγήσουν στην επίτευξη του σκοπού του και ταυτόχρονα να υποστεί τις δυνατόν μικρότερες απώλειες! Είναι προτιμότερο να εκτελεστούν καμιά πενηνταριά ύποπτοι - ακόμα και, γιατί όχι, άλλοι τόσοι αθώοι - παρά να χυθεί το πολύτιμο αίμα ενός Γερμανού στρατιώτη! Ο φρούραρχος της Αθήνας αντιλαμβάνεται ότι έχει απέναντί του έναν παρανοϊκά φανατικό και αρχίζει να αλλάζει στάση. Να πηγαίνει με τα νερά του. - Σε αυτό με βρίσκετε απολύτως σύμφωνο! Πρέπει να διαφυλαχτεί το αίμα του Γερμανού στρατιώτη. Το χρειάζεται να το δώσει για τα μεγάλα έργα που θα στεριώσουν τη δόξα του χιλιόχρονου Ράιχ! Αλλά, επιτρέψτε μου: δεν υπάρχει άλλος τρόπος; Πρέπει να καταστραφεί η Ακρόπολη; - Σε αυτόν τον αγώνα παίζονται όλα για όλα! Δεν υπάρχουν μέσες λύσεις. Αντιλήψεις όπως ‘’ο ηρωισμός ενός λαού που αγαπά την ελευθερία του’’ κ.λπ. είναι άτοπες! Δεν χωράνε συναισθηματισμοί του τύπου ‘’αρχαιοελληνικός πολιτισμός’’, ‘’Έλληνες, οι φωτοδότες του δυτικού πολιτισμού’’ και άλλα τέτοια…Υπάρχει η εν λευκώ εντολή του ίδιου του Χίτλερ, να ενεργήσω όπως νομίζω! - Μου γνωστοποιήθηκε ότι θα λάβετε με αγγελιοφόρο αύριο το πρωί εντολή από τον ανώτατο διοικητή στρατάρχη Λερ για τη ματαίωση της ‘’Επιχείρησης Ακρόπολις’’! Ο Λίχμπερτς παρατήρησε για λίγο τον φρούραρχο και γελώντας κατόπιν σαρκαστικά, απάντησε: - Δεν πρόκειται να στείλει ποτέ τέτοια διαταγή ο Λερ! - Μα πρόκειται για επείγουσα διαταγή του ιδίου του Φύρερ[15]! Έγινε έξαλλος μόλις το πληροφορήθηκε! Δεν το επιτρέπει κατ’ ουδένα λόγο! Το σαρκαστικό γέλιο του φον Λίχμπερτς αντήχησε στο δωμάτιο δυνατό και τρανταχτό. - Ο Φύρερ! Χαχααχα! Ένα ανθρωπάκι είναι! Ο αποτυχημένος μπογιατζής που απορρίφθηκε από τη Σχολή Καλών Τεχνών κι έγινε λοχίας! Που έκανε τον κόσμο να πιστέψει ότι θα αναστύλωνε το γόητρο της Γερμανίας μετά την ντροπή της Βαϊμάρης και θα την οδηγούσε στη δόξα του χιλιόχρονου Γ’ Ράιχ! Ο φρούραρχος είχε χλομιάσει! - Πώς; ήταν το μόνο που κατάφερε να ψελλίσει. - Ναι! Πώς; συνέχισε ο Λίχμπερτς…. Πώς; Με τα ημίμετρα που παίρνει στους κατακτημένους λαούς; Που δεν εκμηδενίζει και δεν ισοπεδώνει κάθε αντίσταση; Που θυσιάζει άσκοπα το αίμα χιλιάδων Γερμανών στρατιωτών; Ο γερμανικός λαός πρέπει να δείξει ποιος είναι! Πρέπει να δείξει ποια είναι η κυρίαρχη άρια φυλή! Να επιβάλει με απόλυτη σκληρότητα τον νόμο του ‘’Ζωτικού Χώρου’’ της! Να επιβάλει τη θέλησή της και να κυριαρχήσει σε όλο τον κόσμο! Και με τον Χίτλερ ως Φύρερ δεν θα γίνει ποτέ αυτό! Ίσως και να γονατίσει! - Συμφωνώ! Συμφωνώ! Οι λαοί της Γης είναι προορισμένοι να υπηρετήσουν το μεγαλείο [15]

Führer: ο Οδηγητής, ο Καθοδηγητής, ο Ηγέτης. Τίτλος που είχε απονείμει ο ίδιος στον εαυτό του ο καγκε-

λάριος της Ναζιστικής Γερμανίας Α. Χίτλερ.

της Γερμανίας! Ντόιτσλαντ ύμπερ άλλες… Ύμπερ άλλες ιν ντερ Βελτ[16], υπερθεμάτισε ενθουσιασμένος ο φρούραρχος. Ο φον Λίχμπερτς χαμογέλασε ευχαριστημένος και συνέχισε το παραλήρημά του: -… Και δεν θα είναι ακόμα για πολύ ο Φύρερ μας! Η έκπληξη αποτυπώνεται έντονα στο πρόσωπο του φρούραρχου. Μένει σιωπηλός. -… Η ανατίναξη της Ακρόπολης είναι το σύνθημα! Ένας πυρήνας Γερμανών ανωτάτων αξιωματικών και αποφασισμένων πατριωτών θα συλλάβει τον Χίτλερ στο υπόγειο στρατηγείο - καταφύγιό του και από εκείνη τη στιγμή, θα αρχίσει η πραγματική αναγέννηση του Ράιχ! Την όλη επιχείρηση θα την διευθύνει ο ίδιος ο στρατάρχης Λερ, που φιλοδοξεί να είναι ο επόμενος Φύρερ! - Και αν οι Έλληνες δεν δώσουν αφορμή για να προχωρήσετε στην ανατίναξη της Ακρόπολης; - Δεν χρειαζόμαστε την αφορμή τους! Θα την δημιουργήσουμε μόνοι μας! Σε δύο μέρες από σήμερα, που όλα θα είναι έτοιμα, η Άιντς Τσε ΑΟ θα κάνει μια δολιοφθορά με άντρες μεταμφιεσμένους σε Έλληνες αντιστασιακούς. Θα φροντίσουν να υπάρξουν και μάρτυρες που θα τους δουν! Και τότε εγώ, από εδώ, θα πυροδοτήσω τα εκρηκτικά! Στρατηγέ Χέλμουτ Φέλμυ[17], διοικητή της Βέρμαχτ στην Ελλάδα, φρούραρχε της Αθήνας, φίλε συνάδελφε από την Λουφτβάφφε, θα είσαι μαζί μας; - Μα φυσικά! Θέλει και ρώτημα; Νιώθω υπερήφανος που θα συνεργαστούμε στην αναγέννηση του Ράιχ! - Η πιο σωστή επιλογή σου! Αν αρνιόσουν, δεν θα έβγαινες ζωντανός από εδώ μέσα! Ήδη σου είπα πολλά! Αλλά τώρα, σου λέω κάτι ακόμα: ότι μετά τη νίκη μας θα είσαι το δεξί μου χέρι, όταν θα γίνω εγώ ο Φύρερ! Ο στρατάρχης Λερ δεν θα προλάβει! Δικοί μου άνθρωποι θα τον συλλάβουν μόλις κινηθεί! - Έξοχα! Χάιλ Ντόιτσλαντ! Χάιλ ντας Ντόιτσες Ράιχ! (Ζήτω το γερμανικό Ράιχ!) - Ζιγκ Χάιλ! Έλα να δεις τώρα το μυστικό μας όπλο! Ο φον Λίχμπερτς ξεσκεπάζει ένα αντικείμενο σε μια γωνιά του γραφείου του. - Ένας ασύρματος! κάνει απορημένος ο Φέλμυ. - Ακριβώς! Ένας ασύρματος! Με μια μικρή μετατροπή στον μεταλλάκτη του, για μπλοκάρισμα σε μια συγκεκριμένη συχνότητα χωρίς τη δυνατότητα παρεμβολής και αλλαγή στη λυχνία του. Από εδώ, ανοίγοντας την επαφή, θα σταλθεί μια συχνότητα βραχέων κυμάτων στον μοναδικό του δέκτη, που είναι μόνιμα ανοικτός σε μια σπηλιά κάτω από τον βράχο της Ακρόπολης. Το ηλεκτρομαγνητικό σήμα θα πυροδοτήσει τα εκρηκτικά και… Μπουμ! Επειδή, [16]

Deutschland über Alles… Über Alles in der Welt: Η Γερμανία πάνω από όλα... Πάνω από όλα στον Κόσμο...

Στίχοι με την φιλόπατρι έννοια, που δεν έχει την ιμπεριαλιστική έννοια που τους αποδίδεται και υπονοεί - φυσικά - η φράση στο εδώ κείμενο. Είναι η πρώτη στροφή του παλιού εθνικού ύμνου της Γερμανίας, στον οποίο οι ναζί προσέθεσαν και άλλους στίχους. [17]

Hellmuth Felmy (1885 - 1965): Πτέραρχος και Σωματάρχης των νοτίων γερμανικών στρατευμάτων στην

Ελλάδα (68ο Σώμα Στρατού), ανέλαβε και φρούραρχος της Αθήνας. Υπό αυτήν την ιδιότητα, επέδειξε γενικά μετριοπαθή χαρακτήρα, ενώ επέδειξε και ανθρωπιστικά αισθήματα.

Μ Ι

όμως, η εμβέλεια του σήματος δεν είναι μεγάλη, ήταν ο λόγος που ζήτησα να μεταφερθώ πιο κοντά στο κέντρο της Αθήνας και όχι φυσικά η ενόχλησή μου από τη φασαρία του ξενοδοχείου… Λίγο πριν από την πυροδότηση, θα ειδοποιηθεί η φρουρά να απομακρυνθεί, αφήνοντας τον χώρο αφρούρητο. Δεν θα χρειάζεται άλλωστε! - Είναι πράγματι εκπληκτικό, μουρμούρισε ο φρούραρχος. Ο Γιώργος δεν είχε κανένα λόγο να ακούσει περισσότερα και από τον φόβο μην τον ανακαλύψουν φεύγοντας ο φρούραρχος, αποφασίζει να φύγει από τον δρόμο που είχε έρθει. Λίγα λεπτά αργότερα, βρίσκεται κοντά στους συντρόφους του στο αλσύλλιο. - Ας πηγαίνουμε... Δεν έχουμε τίποτ’ άλλο να κάνουμε εδώ… Νικήτα, φρόντισε αύριο να προμηθευτούμε είκοσι στολές γερμανικές… Και γυρίζοντας στους άντρες της ομάδας κρούσης, συμπληρώνει γελώντας: - Παιδιά, αύριο το βράδυ θα το παίξουμε Γερμανοί!

“Γερμανοί” σώζουν την Ακρόπολη!

ΝΑ ΓΕΡΜΑΝΙΚΌ καμιόνι ανηφορίζει αργά και ελίσσεται με δυσκολία στα στριφογυριστά στενά του συνοικισμού ‘’Αναφιώτικα’’. Παίρνει την οδό Στράτωνος στη βορειοανατολική πλευρά του βράχου της Ακρόπολης. Φτάνει στο πλάτωμα στο τέλος του δρόμου, στο εκκλησάκι του Άη Γιώργη του Βράχου, και σταματάει. Από το καμιόνι πηδούν καμιά εικοσαριά οπλισμένοι στρατιώτες, με έναν λοχαγό επικεφαλής τους. Αυτός δίνει μερικές κοφτές διαταγές στα… ελληνικά! Οι στρατιώτες παρατάσσονται σε δυο στίχους και συνεχίζουν τον υπόλοιπο δρόμο στο μονοπάτι βαδίζοντας με συγχρονισμένο στρατιωτικό βηματισμό. Οι βαριές μπότες που χτυπούν με δύναμη στον χωματόδρομο και η… φάλτσα μελωδία του εμβατηρίου ‘’ Έρικα’’[18], που οι ίδιοι τραγουδούν για να τους δίνει ρυθμό στον βηματισμό τους, αναστατώνουν τη συνοικία, όπως άλλωστε εδώ και μερικές μέρες αυτό συμβαίνει σε κάθε αλλαγή βάρδιας της σπηλιάς στον βράχο της Ακρόπολης… Και είναι μεσάνυχτα! Λίγη ώρα νωρίτερα, καθώς το γερμανικό καμιόνι έστριβε από την πλατεία στο Μοναστηράκι για να πάρει τον δρόμο προς τα Αναφιώτικα, συναντάει μπροστά της μια περίπολο που το σταματάει για έλεγχο! Το σημείο είναι τελείως ερημικό λόγω της απαγόρευσης κυκλοφορίας μετά τις δέκα το βράδυ. Όσο ο επικεφαλής αξιωματικός δείχνει τα χαρτιά στην περίπολο, δυο σκιές γλιστρούν αθόρυβα η μια σε κάθε πλευρά του καμιονιού, ανασηκώνουν ελάχιστα το καραβόπανο της καρότσας και ρίχνουν κάτι μέσα. Ο οδηγός βλέπει τη μια σκιά που τον πλησίαζε και βάζει τις φωνές: ‘’Παρτιζάνεν’’! (Αντάρτες!). Ο αξιωματικός δοκιμάζει να αντιδράσει, αλλά η κάννη ενός πιστολιού που κρατάει ο [18]

Erika: Το πιο γνωστό και πιο δημοφιλές εμβατήριο παρελάσεων της ναζιστικής Βέρμαχτ.

επικεφαλής της περιπόλου, τον κάνει να μετανιώσει. Σηκώνει τα χέρια του. Το ίδιο κάνει και ο οδηγός. Από την καρότσα δεν σημειώνεται η παραμικρή αντίδραση! Από το πλαϊνό στενό ακούγεται το μούγκρισμα μηχανής φορτηγού κι ένα δεύτερο γερμανικό καμιόνι εμφανίζεται και σταματάει πλάι στο πρώτο. Από την καρότσα του ξεπηδούν ακόμα δυο - τρεις πατριώτες, σαλτάρουν σε αυτό με τους Γερμανούς και μεταφέρουν γοργά τους αναίσθητους από το αναισθητικό αέριο που εισέπνευσαν, στο δεύτερο καμιόνι. Στο τιμόνι του είναι η Κατερίνα. - Κατερίνα, της λέει ο επικεφαλής της περιπόλου. Θα τους πάτε και θα τους κρατήσετε στην εγκαταλελειμμένη αποθήκη ξυλείας του Χατζηγιάννη στην Ερμού, μέχρι να επιστρέψουμε. Κρύψτε και το καμιόνι εκεί. - Εντάξει, Γιώργο! Να προσέχετε! - Πρέπει να προσέχουμε, γιατί πρέπει να πετύχουμε οπωσδήποτε! Την φιλάει στοργικά στο μέτωπο και πηδάει στη θέση του συνοδηγού. Στο βολάν είναι ένας χοντρός Γερμανός… ο Σπίθας! Στην καρότσα έχουν επιβιβαστεί οι άντρες της ομάδας κρούσης, φορώντας γερμανικές στολές και πλήρη εξάρτυση. Οι πατριώτες που έχουν μείνει πίσω δένουν και φιμώνουν τον αξιωματικό και τον οδηγό. Φορτώνουν κι αυτούς στην καρότσα και παίρνουν κατεύθυνση για την οδό Ερμού.

Ενεργοποιώντας από εδώ την επαφή, θα σταλθεί σήμα στον ασύρματο που είναι μόνιμα ανοικτός σε μια σπηλιά κάτω από τον βράχο της Ακρόπολης. Τότε, θα πυροδοτηθούν τα εκρηκτικά και… Μπουμ!

Ο ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ φτάνει στο σημείο αλλαγής βάρδιας, όπου το άλλο απόσπασμα παρατεταγμένο περιμένει να αποχωρήσει. Οι δυο επικεφαλής αξιωματικοί ανταλλάσσουν τα τυπικά. Το Παιδί - Φάντασμα, σαν Γερμανός αξιωματικός, δίνει στον… ομόλογο συνάδελφό του τα χαρτιά πορείας, τα οποία ο άλλος τα ελέγχει προσεκτικά. Χαιρετάει, εύχεται καλή βάρδια και αποχωρεί με τους άντρες τους με βηματισμό, τραγουδώντας κι αυτοί το εμβατήριο ‘’ Έρικα’’. Στο πλάτωμα τους περίμενε το καμιόνι με οδηγό τον Σπίθα, που θα τους μετέφερε στο στρατόπεδό τους. Οι μεταμφιεσμένοι πατριώτες σε Γερμανούς στρατιώτες παίρνουν τις θέσεις στις σκοπιές τους, έτοιμοι να πουλήσουν ακριβά το τομάρι τους, αν στραβώσει κάτι και γίνει αντιληπτή η αποκοτιά τους. Ο Γιώργος μπαίνει στη σπηλιά. Μαζί του είναι και ένας ράδιο-ηλεκτρολόγος τεχνίτης και ένας πυροτεχνουργός ειδικός στις ανατινάξεις. Ψάχνουν πυρετικά να βρουν τον δέκτη του ασυρμάτου.

Μ Ι

Ο ελαφρός βόμβος της λειτουργίας του γίνεται αντιληπτός από το εξασκημένο αυτί του Παιδιού - Φάντασμα και τον εντοπίζει ανάμεσα σε μια δεσμίδα από δυναμίτες! Ξηλώνουν την κεραία του και ο ραδιοτεχνίτης αποσυντονίζει τη συχνότητα και για καλό - κακό καταστρέφει και την ειδική λυχνία. Ο πυροτεχνουργός, αφού παρατηρεί για λίγο με δέος τις ποσότητες δυναμίτη που έχουν στοιβαχτεί, αποσυνδέει τα φυτίλια που τις συνδέουν μεταξύ τους και με έναν αναστεναγμό ανακούφισης, ανακοινώνει στον Γιώργο… - Ουφ! Εντάξει... Αν πρόκειται ποτέ να ανατιναχτεί η Ακρόπολη, δεν θα είναι σίγουρα από αυτούς εδώ τους δυναμίτες! Αυτοί που τους τοποθέτησαν είχαν κάνει, πάντως, φοβερή δουλειά. Ήξεραν άριστα τι έκαναν! Ο βράχος δεν θα ανατιναζόταν! Θα καταποντιζόταν! Θα άφηνε στη θέση του έναν πολύ μεγάλο κρατήρα, χωρίς να πεταχτεί πέρα από αυτόν ούτε ένα μάρμαρο... Ούτε ένα χαλίκι! Σαφώς και γνώριζαν ότι ο βράχος ισορροπεί πάνω από ένα τεράστιο βάραθρο! Θα φύγουμε τώρα; - Όχι, Παντελή. Θα πρέπει να περιμένουμε να μας αντικαταστήσουν. Διαφορετικά, θα καταλάβουν ότι κάτι τρέχει και τότε δεν θα έχουμε κάνει τίποτα! Πραγματικά, στις τέσσερις τα χαράματα ακούγεται ο βαρύς βηματισμός του αποσπάσματος που ερχόταν για την αλλαγή βάρδιας. Ακολουθούν τα τυπικά παράδοσης, όπου το Παιδί - Φάντασμα αναφέρει στον αντικαταστάτη του ότι τίποτα το αξιόλογο δεν συνέβη στη διάρκεια της βάρδιας και ο επικεφαλής του νέου αποσπάσματος δίνει στον Γιώργο να ελέγξει το υπηρεσιακό έγγραφο πορείας και ανάληψης υπηρεσίας. Ανταλλάσσουν τον ναζιστικό χαιρετισμό και το απόσπασμα των μεταμφιεσμένων πατριωτών αποχωρεί συντεταγμένα. Ο κίνδυνος στα σπλάγχνα του Βράχου έχει εξουδετερωθεί! Φτάνοντας στην αποθήκη ξυλείας, οι άντρες που είχαν αναλάβει τη φρούρηση των αιχμαλώτων τους είχαν δέσει και φιμώσει όλους. Κρύβουν και το δεύτερο φορτηγό στον τεράστιο χώρο της αποθήκης. - Θα τους κρατήσουμε εδώ το πολύ έως το απόγευμα. Ελπίζω έως τότε να έχουν τελειώσει όλα και ο φον Λίχμπερτς να έχει εξουδετερωθεί. Η ανωτάτη διοίκηση της Βέρμαχτ και ο ίδιος ο φρούραρχος Χέλμουτ Φέλμυ όχι μόνο δεν θα ψάξουν για ενόχους, αλλά και θα ανακουφιστούν! λέει ο Γιώργος στους πατριώτες της ομάδας του… Προσέχετέ τους μέχρι τότε… Μετά φύγετε κι αυτοί θα βρουν τρόπο να λυθούν. Θα τους πάρει κάνα μισάωρο!

Πατώντας το κουμπί του ολέθρου

ΜΥΣΤΗΡΙΩΔΗΣ εξαφάνιση ενός ολόκληρου γερμανικού αποσπάσματος, καθώς επέστρεφε από τη βάρδια του στη σπηλιά στα ριζά του βράχου της Ακρόπολης τέσσερις η ώρα τα χαράματα, δεν ανησύχησε τον στρατηγό Όττο φον Λίχμπερτς μόλις το πληροφορήθηκε. Αντίθετα, τον χαροποίησε!

‘’Η Άιντς Τσε ΑΟ έκανε πολύ καλή δουλειά!’’ μονολόγησε. ‘’Απήγαγε ολόκληρο απόσπασμα αντρών της δύναμής της και προκάλεσε την αφορμή που χρειαζόμουν! Και δεν το αποσιώπησαν! Έκαναν και αναφορά στη Φελντκομαντατούρ για την μυστηριώδη εξαφάνιση αποσπάσματος από τη στρατιωτική της δύναμη! Σίγουρα ο Φέλμυ δεν τους πίστεψε! Του είχα αποκαλύψει τον ρόλο που θα έπαιζε η υπηρεσία αυτή στην επιχείρηση! Και τώρα, ήρθε η μεγάλη στιγμή! Να ενεργοποιήσω τη συχνότητα!’’ Δεν θα είχε τόσο ευχάριστη διάθεση, αν είχε αντιληφθεί τη σιλουέτα που είχε εμφανιστεί αθόρυβα στο κατώφλι της πόρτας και στεκόταν εκεί σιωπηλή. Αλλά μόλις ο Γερμανός έκανε να γυρίσει, η σιλουέτα κρύφτηκε ταχύτατα, κολλώντας στον τοίχο. Ο Λίχμπερτς πλησιάζει στο παράθυρο και το ανοίγει διάπλατα. Μια γλυκιά μυρωδιά από το άρωμα του γιασεμιού που σκαρφάλωνε δίπλα στον τοίχο πληρώνεται στον χώρο. Ρουφάει δυο - τρεις βαθιές ανάσες. Ο λαμπερός φθινοπωρινός ήλιος λούζει με το φως των ακτινών του το δωμάτιο… Στο βάθος του ορίζοντα διακρίνεται καθαρά το περίγραμμα του γυμνού Υμηττού. Κατευθύνεται στο βαλιτσάκι - γραμμόφωνο, διαλέγει έναν δίσκο, τον βάζει στο πλατό και κουρδίζει το μηχάνημα, γυρίζοντας μερικές φορές τη μικρή μανιβέλα. Από το χωνί ξεχύνεται η επική εισαγωγή μιας όπερας του Βάγκνερ, του αγαπημένου συνθέτη των Ναζί, επειδή η μουσική του υμνούσε το τευτονικό τους πνεύμα! Απολαμβάνει για λίγο συνεπαρμένος με κλειστά τα μάτια του τον θηριώδη ‘’Καλπασμό των Βαλκυριών’’ και κατόπιν πλησιάζει προς τον πομπό του ασυρμάτου. Είχε έρθει η ώρα για το μεγάλο χτύπημα, με το οποίο θα γονάτιζε και θα ταπείνωνε το ηθικό των Ελλήνων και που ταυτόχρονα θα ήταν το σύνθημα εξέγερσης των φανατικών Ναζί. Λίγες μέρες τον χωρίζουν από το να ανακηρυχθεί αυτός ως νέος Φύρερ του Γ’ Ράιχ! Γελάει δυνατά, θριαμβευτικά, καθώς ξεσκεπάζει τον ασύρματο. Το Παιδί - Φάντασμα διασκελίζει το περβάζι του παραθύρου και πηδάει στον κήπο!

Μ Ι

Αγγίζει με τα δάχτυλά του το κουμπί. Το χαϊδεύει… - Γύρνα το κουμπί, Λίχμπερτς, τον προτρέπει μια φωνή πίσω του! Ο Λίχμπερτς ξαφνιάζεται. Για μια στιγμή το χέρι του μένει μετέωρο. Γυρίζει αργά και βλέπει απέναντί του ένα σχεδόν παιδί, ψηλό και γεροδεμένο, να τον απειλεί με το πιστόλι στο χέρι. Το πρόσωπό του δείχνει σοβαρό. Το βλέμμα του αποφασιστικό και διαπεραστικό. Δείχνει να ξέρει να χειρίζεται το πιστόλι που κρατάει σταθερά, στοχεύοντας στο στήθος του. - Ποιος είσαι, σατανά; Και από πού ξεφύτρωσες; Ο Λίχμπερτς τρέμει από οργή. Τα μάτια του αστράφτουν από δολοφονική κακία. - Μπαίνω όπου θέλω! Αυτό ίσως να σου δίνει απάντηση στο από πού ξεφύτρωσα... Όσο για το ποιος είμαι, ίσως να έχεις ακούσει για μένα. Οι δικοί σου με αποκαλούν Παιδί - Φάντασμα!

Ξέρει τι σημαίνει αυτό. Καθαίρεση με όλο το ατιμωτικό νόημα του ξηλώματος των γαλονιών του και θα επακολουθήσει το εκτελεστικό απόσπασμα ή ο ντροπιαστικός δημόσιος απαγχονισμός… - Παιδί - Φάντασμα! τραυλίζει με δέος ο Γερμανός. Αλλά αμέσως ανακτά την ψυχραιμία του και την αυτοκυριαρχία του... Είσαι ένα παλιόπαιδο και τίποτα περισσότερο, που οι δικοί μου σου έχουν δώσει περισσότερη αξία και σημασία από όση σου πρέπει! Θα έπρεπε να σε είχαν στήσει στον τοίχο εδώ και πολύ καιρό! - Το προσπάθησαν αρκετές φορές… Μην τους κατηγορείς! - Μα τώρα, βρωμόπαιδο, μάθε πως έχεις απέναντί σου τον στρατηγό Όττο φον Λίχμπερτς τον… -… επόμενο Φύρερ του Γ’ Ράιχ! συμπληρώνει ειρωνικά ο Γιώργος. Τα μάτια του Γερμανού γουρλώνουν από έκπληξη! - Ποιος... Ποιος στο... είπε; Πού... πού το ξέρεις; - Άσε τις ανόητες ερωτήσεις και γύρνα, λοιπόν, το κουμπί, Λίχμπερτς! Τι περιμένεις; Τα μάτια του Γερμανού γίνονται δυο ολοκόκκινες φλόγες από λύσσα. Με ένα απαίσιο γέλιο, γυρίζει απότομα και με δύναμη το κουμπί στον πομπό. Ο ελαφρός βόμβος που βγαίνει από το μηχάνημα δείχνει ότι ο πομπός ενεργοποιήθηκε και στέλνει στα ερτζιανά το μήνυμα της καταστροφής! - Ακροπόλ καπούτ! φωνάζει κι η φωνή του τρεμουλιάζει από την τρέλα που τον έχει κυριεύσει. Από μακριά ακούγονται μηχανές αυτοκινήτων και μοτοσικλετών που πλησιάζουν. Σταματούν στην αυλόπορτα της βίλας. - Λίχμπερτς καπούτ! απαντάει ο Γιώργος, χαμογελώντας ατάραχος. Φωνές γερμανικές και ποδοβολητά στα μαρμάρινα σκαλοπάτια.

Ο Λίχμπερτς κοιτάζει έντρομος δεξιά - αριστερά, σαν παγιδευμένο αγρίμι. Ακούγεται πυροβολισμός και η κλειδαριά της εξώπορτας θρυμματίζεται. Η εξώπορτα τρίζει από το βάρος των κορμιών που πέφτουν πάνω της και την γκρεμίζουν με πάταγο. Ο Γιώργος φτάνει στο παράθυρο. Διασκελίζει το περβάζι του ανοιχτού παράθυρου που βλέπει στο πλαϊνό μέρος του κήπου, που δεν φαίνεται από την πρόσοψη. Πριν πηδήσει κάτω, γυρίζει στον Λίχμπερτς που τρέχει μανιασμένος στο γραφείο του. - Βάλε να ακούσεις το ‘’Ρέκβιεμ’’ του Μότσαρτ, Γερμανέ! Σου ταιριάζει καλύτερα κάτι πένθιμο, όσο θα λογαριάζεσαι με τους δικούς σου! Και καλή διασκέδαση! του λέει ο Γιώργος δείχνοντάς του το γραμμόφωνο. Χωρίς να περιμένει απόκριση ή την αντίδραση του Λίχμπερτς, πηδάει κάτω στον κήπο. Προσγειώνεται στο χώμα σαν αίλουρος και τρέχει σκυφτός ανάμεσα στα ψηλά χόρτα προς το πίσω μέρος της βίλας. Σε λίγο έχει χαθεί στους δρόμους του προαστίου… Ο Λίχμπερτς έχει ανοίξει το συρτάρι του γραφείου του και έχει βγάλει το πιστόλι του, την ίδια στιγμή που εισβάλλουν μέσα στο δωμάτιο τρεις στρατιώτες με τα αυτόματά τους προτεταμένα, έτοιμα να τον γαζώσουν στην παραμικρή του κίνηση. Πίσω τους ξεπροβάλλει ο ίδιος ο στρατιωτικός διοικητής της Βέρμαχτ Νοτίου Ελλάδος και φρούραρχος της Αθήνας, ο πτέραρχος Χέλμουτ Φέλμυ. - Εν ονόματι του Φύρερ Άντολφ Χίτλερ, Όττο φον Λίχμπερτς, ακολούθησε μας! Ο φον Λίχμπερτς κοιτάζει αποσβολωμένος τον Φέλμυ. - Προδότη! Πρόδωσες την Ιδέα μας! - Ποτέ δεν την ασπάστηκα! Η Γερμανία έχει Φύρερ! - Είμαι χαμένος! ψελλίζει πελιδνός, τρέμοντας από φόβο. - Το πιστόλι σου! Δώσε μου το πιστόλι σου, στρατιώτη… φον Λίχμπερτς! τον προστάζει με αποφασιστική φωνή ο φρούραρχος και τείνει το χέρι του να το πάρει. Ο Λίχμπερτς, παρ’ όλη την ταραχή του, ακούει και καταλαβαίνει την με συνοπτικές διαδικασίες καθαίρεσή του από τον βαθμό του στρατηγού στην τάξη του απλού στρατιώτη. Ξέρει τι σημαίνει αυτό. Πως θα επακολουθήσει και η τυπική καθαίρεση με όλο το προσβλητικό νόημα του ξηλώματος των γαλονιών του και των χρυσών κουμπιών της στολής του, για να επακολουθήσει το εκτελεστικό απόσπασμα ή ο ντροπιαστικός δημόσιος απαγχονισμός. - Όχιιι! ουρλιάζει. Δεν θα το επιτρέψω! Στρέφει, απρόσμενα, το πιστόλι στο πρόσωπό του και πριν προλάβει κάποιος να τον εμποδίσει, ανοίγει το στόμα του και εξ επαφής αυτοπυροβολείται! Πέφτει κεραυνοβολημένος, έχοντας ένα μεγάλο θλαστικό θανατηφόρο τραύμα στο κρανίο του. Ο Φέλμυ δεν προσπάθησε καν να τον εμποδίσει. Κατά βάθος, επεδίωξε να τον ωθήσει στην αξιοπρεπή αυτοκτονία, καθήκον ενός ανωτάτου αξιωματικού της Βέρμαχτ, εν ονόματι της παλιάς φιλίας τους, όταν υπηρετούσαν στην ίδια μοίρα νεαροί πιλότοι στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, παρά την βαθιά αντιπάθεια που του γεννήθηκε αργότερα εξαιτίας της αλαζονείας του, της αδίστακτης σκληρότητάς του και του ανελέητου πνεύματός του στην επιβολή αντιποίνων.

Μ Ι

Ο Φέλμυ γυρίζει στο μέρος που ήξερε ότι βρισκόταν ο ασύρματος, ελπίζοντας ότι δεν έχει προλάβει να τον χρησιμοποιήσει ακόμα. Βλέποντάς τον, όμως, ξεσκέπαστο και ακούγοντας τον ανεπαίσθητο βόμβο λειτουργίας του, πλησιάζει για να βεβαιωθεί ότι κάνει λάθος και ότι δεν έχει ενεργοποιηθεί… Κι όμως, έχει ενεργοποιηθεί, διαπιστώνει με τρόμο και η καρδιά του πάει να σπάσει! Με χέρι που τρέμει, σχηματίζει στο καντράν του τηλεφώνου το νούμερο της Κομαντατούρ περιμένοντας να ακούσει το φοβερό νέο, ότι η Ακρόπολη δεν υπάρχει πια! Ο αξιωματικός υπηρεσίας που του απαντάει στο τηλέφωνο δείχνει ήσυχος. - Γιαβόλ, χερ κομαντάντ! Τίποτα το ασυνήθιστο δεν συμβαίνει. - Η Ακρόπολη; Η Ακρόπολη είναι εντάξει; ρωτάει με αγωνία. - Η Ακρόπολη; Γιατί θα έπρεπε να μην είναι εντάξει; Βλέπω, μάλιστα, από το παράθυρό μου τη σημαία μας να κυματίζει στον βράχο! Δεν σας καταλαβαίνω, χερ κομαντάντ! Ο φρούραρχος κλείνει το τηλέφωνο σιωπηλός, χωρίς να αποκριθεί στον υφιστάμενο συνομιλητή του. Στην άλλη άκρη της γραμμής, ο λοχαγός παρατηρεί απορημένος το ακουστικό που στέλνει σήμα διακοπής της συνδιάλεξης. Αφήνει το ακουστικό στη θέση του κάνοντας ένα μορφασμό ενώ μονολογεί ψιθυριστά: - Χάιλ Χίτλερ! κι απαντάει μόνος του, Ζιγκ Χάιλ! Μονολογεί, όμως, ψιθυριστά και ο φρούραρχος κοιτώντας αφηρημένα έξω από το παράθυρο στη λεωφόρο Κηφισίας, που αυτή την ώρα έχει λίγο περισσότερο κίνηση. - Τότε, ποιος ήξερε και το ματαίωσε; Και κατάφερε να το ματαιώσει, για την ακρίβεια; Το μυαλό μου σε ένα πρόσωπο μόνο πάει... στο Παιδί - Φάντασμα! Αλλά πώς το έμαθε; Μήπως κι εκείνη η κλοπή του απόρρητου εγγράφου από τα γραφεία της Άιντς Τσε ΑΟ ήταν δική του δουλειά; Μήπως και η απαγωγή του αποσπάσματος και η αντικατάστασή του με δικούς του είναι κι αυτό δική του δουλειά; Έχει μάτια κι ανθρώπους παντού! Πώς, λοιπόν, θα μπορέσουμε να το νικήσουμε;

ΤΕΛΟΣ

ΤΟ ΜΥΣΤΙΚΟ ΤΟΥ ΚΟΝΔΟΡΑ Ο αλλόκοτος αντίπαλος

ΝΑ ΜΕΤΑΓΩΓΙΚΌ αεροπλάνο του αμερικανικού στρατού πετά στον σκοτεινό ουρανό με κατεύθυνση από μια στρατιωτική βάση των Ηνωμένων Πολιτειών προς τη Νότια Αμερική. Μοναδικοί επιβάτες του τρία παιδιά. Τρία παιδιά που μάχονται σε όλα τα πλάτη της Γης για την απελευθέρωση της πατρίδας τους, της Ελλάδας, από τον γερμανικό, ιταλικό και βουλγαρικό ζυγό κατοχής και που με τα κατορθώματά τους έχουν γίνει ο φόβος κι ο τρόμος των δυνάμεων του Άξονα. Είναι ο Γιώργος Θαλάσσης, το ηρωικό Παιδί - Φάντασμα, η αγαπημένη του Κατερίνα και ο αχώριστος φίλος τους, ο Σπίθας. Αφού τα τρία ηρωικά Ελληνόπουλα έφεραν σε πέρας στη Νέα Υόρκη μια ακόμα επιτυχημένη αποστολή, που το Γενικό Συμμαχικό Στρατηγείο είχε αναθέσει στο Παιδί - Φάντασμα στην αμερικανική μεγαλούπολη, ετοιμάζονται να επιβιβαστούν στο στρατιωτικό

Ένα μεταγωγικό αεροπλάνο του αμερικανικού στρατού πετά στον σκοτεινό ουρανό με κατεύθυνση από μια στρατιωτική βάση των Ηνωμένων Πολιτειών προς τη Νότια Αμερική.

Μ Ι

αεροπλάνο που θα τους μετέφερε στην Αγγλία και από εκεί στη Μέση Ανατολή, από όπου με υποβρύχιο θα επέστρεφαν στην σκλαβωμένη πατρίδα τους. Το αεροπλάνο τους, όμως, που είχε απογειωθεί λίγες ώρες πριν από τη ναυτική βάση της Φλόριντα, δεν είχε προορισμό την Αγγλία, αλλά το… Περού, όπου τους περιμένει μια νέα αποστολή! Η πιο αλλόκοτη, ίσως, από όσες έχουν αναλάβει. Θα πρέπει να λύσουν το αίνιγμα ενός μυστηριώδους πράκτορα, που πότε δρα σαν συμμαχικός και πότε, απρόβλεπτα, σαν αντίπαλος! ‘’… Καταλαβαίνω ότι θα ήθελες να ξεκουραστείτε λίγο εσύ κι οι φίλοι σου μετά την τελευταία περιπέτειά σας, αλλά, παιδί μου, είσαι ο μόνος ίσως από τους πράκτορες του συμμαχικού στρατοπέδου, που θα μπορέσει να βρει τη λύση του αινίγματος, αν φυσικά υπάρχει λύση!’’ είχε πει ο αρχηγός της αμερικανικής αντικατασκοπείας στο Παιδί - Φάντασμα, αναθέτοντάς του την αποστολή στο Περού. Ο σαματάς από τενεκέδες που κατρακυλάνε και συγκρούονται μεταξύ τους λες και διαλύεται το αεροσκάφος στο παραμικρό τράνταγμα από τα κενά αέρος, όπως αυτή τη στιγμή, έχουν πάψει από πολλή ώρα να ανησυχούν τον Γιώργο. Απλώς τον αποσπούν από τις σκέψεις του, που προσπαθούν να βάλουν σε μια τάξη τα γνωστά στοιχεία της αποστολής τους. Ο θόρυβος προέρχεται από τις κονσέρβες της μιάμισης οκάς, που σωριάζει μπροστά του ο Σπίθας αφού έχει καταβροχθίσει προηγουμένως το περιεχόμενό τους με ρυθμό μια κάθε πέντε λεπτά! Ήδη ετοιμάζεται να ανοίξει ακόμα μία! Ο Γιώργος, που κάθεται στην άλλη άκρη του πάγκου, του φωνάζει νευριασμένος και δυνατά, για να καλύψει τον θόρυβο από τη μηχανή και τις έλικες. - Μάζεψε, Σπίθα, επιτέλους τα κονσερβοκούτια σου! Δεν καταλαβαίνεις ότι ο θόρυβος που κάνουν, κατρακυλώντας από εδώ κι από εκεί, μου διακόπτει τις σκέψεις μου; Ο Σπίθας, που έχει γεμίσει το στόμα του με το μισό περίπου περιεχόμενο της κονσέρβας, γυρίζει και του ρίχνει ένα άγριο βλέμμα απαντώντας του μπουκωμένος! - Να μαζέψεις εσύ, κύριε Γιώργο, τις σκέψεις σου! Αν ενοχλούνται, να μην τις αφήνεις να πετάνε ολόγυρα εδώ μέσα, γιατί να ξέρεις με ενοχλούν και δεν με αφήνουν να χωνέψω! - Σπίθα, δεν τρώγεσαι με τίποτα! του ανταπαντάει νευριασμένος ο Γιώργος. - Φυσικά και δεν τρώγομαι! Ούτε οι ιπτάμενες σκέψεις σου τρώγονται, γιατί είναι αέρας κοπανιστός! Για αυτό, παράτα με ήσυχο! Και αδιαφορώντας για τον Γιώργο, αποτελειώνει την κονσέρβα του πιάνοντας μια άλλη από το κιβώτιο, που κοντεύει να αδειάσει, ενώ ταυτόχρονα μουρμουρίζει: ‘’Άκου τι λέει ο άνθρωπος! Μα αν τρωγόμουνα, θα με είχα φάει κιόλας με την πείνα που έχω! Μανούλα μου, χάνω μπουκιές με το να απαντάω στις ανοησίες του!’’. Η Κατερίνα στον απέναντι πάγκο χαμογελάει ακούγοντας τους δυο αγαπημένους φίλους να τσακώνονται και ξανακλείνοντας τα μάτια της, δοκιμάζει να κοιμηθεί λίγο. Ο Γιώργος βράζοντας από θυμό, προσπαθεί να ηρεμήσει με το να κοιτάζει έξω από το φινιστρίνι. Στο φως των άστρων διαγράφεται μπροστά του ο σκοτεινός όγκος των Άνδεων, σημάδι ότι πλησιάζουν στον προορισμό τους.

Μισοκλείνει τα μάτια και φέρνει στο νου του τα λόγια του αρχηγού των μυστικών αμερικανικών υπηρεσιών, προσπαθώντας να βρει ένα στοιχείο που θα του έδινε μια λογική άκρη.

ΠΩΣ θα ξέρεις, Παιδί - Φάντασμα, οι χώρες της Νότιας Αμερικής είναι τυπικά ουδέτερες σε αυτόν τον μεγάλο πόλεμο των ελευθέρων κρατών ενάντια στις δυνάμεις της βίας, του σκότους και της σκλαβιάς. Ουσιαστικά, όμως, διάκεινται φιλικά στον αγώνα μας και ίσως κάποιες σύντομα βγουν και επίσημα στον πόλεμο με το μέρος μας. Υπάρχουν, ωστόσο, κάποιοι στις χώρες αυτές, που επιθυμούν να βγουν οι χώρες τους στον πόλεμο στο πλευρό του Άξονα. Αυτό συμβαίνει ιδιαίτερα στο Περού. Εκεί υπάρχει μια αναπτυγμένη γιαπωνέζικη παροικία, πολύ πριν από τον πόλεμο. Με προκάλυψη την παροικία, Ιάπωνες πράκτορες έχουν παρεισδύσει όπου προπαγανδίζουν και οργανώνουν τους ιαπωνικής καταγωγής Περουβιανούς, ώστε την κατάλληλη στιγμή να πάρουν με βίαιο τρόπο την εξουσία και να εντάξουν τη χώρα στον Άξονα! Είναι σημαντικό για μας, ούτε μια χώρα της Λατινικής Αμερικής να μην περάσει στο στρατόπεδο του Άξονα. Ιδιαίτερα από αυτές, όπως το Περού, που έχουν λιμάνια είτε στον Ατλαντικό είτε στον Ειρηνικό. Η χρήση εχθρικών ναυτικών βάσεων σε αυτές θα ήταν ένας σοβαρός κίνδυνος στην πλάτη των δικών μας στόλων. Θα μας άνοιγε ένα νέο μικρό μέτωπο. Σημαντικό, ωστόσο, για να απασχολήσει ικανό αριθμό δυνάμεών μας που είναι απαραίτητες στα άλλα μέτωπα. - Δεν καταλαβαίνω, αρχηγέ, τον διακόπτει το Παιδί - Φάντασμα, αφού στην υπόθεση έχουν εμπλακεί μερικοί από τους πιο ικανούς πράκτορες των αμερικανικών υπηρεσιών, τι παραπάνω θα μπορούσα να προσφέρω εγώ και οι φίλοι μου; - Είναι αλήθεια, παιδί μου, συνέχισε ο αρχηγός της αμερικανικής αντικατασκοπείας, ότι μέχρι εδώ τα πράγματα είναι σχετικά απλά, ώστε να μη χρειάζεται να ζητήσουμε τη βοήθειά σου. Υπάρχει, όμως, ένα μυστήριο που η εμπειρία σου και η μεθοδικότητά σου σε τέτοιου είδους γρίφους κάνει την παρουσία σου απαραίτητη! - Δηλαδή; - Στο Περού δρα αυτόνομα, δηλαδή με δικές του πρωτοβουλίες, ένας πράκτορας που υποτίθεται ότι δρα για λογαριασμό μας! Ο Γιώργος σμίγει τα φρύδια του παραξενεμένος... Τι πάει να πει: ‘’υποτίθεται’’; Ή είναι συμμαχικός πράκτορας ή δεν είναι! Παρόλα αυτά, δεν το σχολιάζει, περιμένοντας να ακούσει τη συνέχεια. Κι ο αρχηγός συνεχίζει: - Έχει δώσει στον εαυτό του την κωδική ονομασία ‘’Πράκτωρ - Κόνδωρ’’[1]. Μέχρι τώρα, θεωρούταν ο ικανότερος πράκτοράς μας στην περιοχή. Έχει εξαρθρώσει μόνος του πολλές φορές ιαπωνικά και γερμανικά δίκτυα κατασκόπων, γιατί τώρα τελευταία έχουν αρχίσει να πληθαίνουν και οι Γερμανοί πράκτορες στην περιοχή. Χρησιμοποιούν το Περού ως [1]

Ο κόνδορας είναι ένα αρπακτικό και σαρκοφάγο πουλί στην ίδια οικογένεια με τους γύπες, αλλά πολύ πιο

μεγαλόσωμο. Τα φτερά του έχουν άνοιγμα έως τρία μέτρα. Θεωρείται ως το χαρακτηριστικότερο πτηνό των Άνδεων και μπορεί να πετάξει έως και 6.000 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας.

Μ Ι

ορμητήριό τους για την Αργεντινή και την Ουρουγουάη… Τέλος πάντων, η αλήθεια για τον πράκτορα Κόνδορα είναι πως δεν ξέραμε και συνεχίζουμε να μην ξέρουμε τίποτα για το παρελθόν του και την προσωπική του ζωή. Τον τελευταίο καιρό, η συμπεριφορά του έχει γίνει αλλόκοτη. Καταστρεπτικά αλλόκοτη για μας! Διέκοψε κάθε επαφή μαζί μας, ενώ συνεχίζει τη δράση του και μετά από κάθε ενέργειά του εξαφανίζεται από προσώπου γης! Ταυτόχρονα, κι αυτό είναι το χειρότερο και πιο παράξενο, δρα αναπάντεχα και για λογαριασμό του εχθρού! Είναι φορές που επεμβαίνει και ματαιώνει ακόμα και τα δικά του σαμποτάζ! Και να πεις ότι το κάνει κρατώντας κρυφή την ταυτότητά του σαν κάποιος τυπικός διπλός πράκτορας; Όχι! Δρα εναντίον μας φανερά, όπως δρα φανερά και για λογαριασμό μας! - Γιατί δεν τον απομονώνετε; Γιατί δεν τον συλλαμβάνετε; ρώτησε απορημένος ο Γιώργος.

Οι Ίνκας πίστευαν ότι είναι παιδιά του Ήλιου, της υπέρτατης θεότητας του πανθέου τους. Ο ναός του θεού στην αρχαία πρωτεύουσα της αυτοκρατορίας τους, το Κούσκο, ήταν το κέντρο της λατρευτικής εξουσίας του… - Πώς να τον απομονώσουμε; Αφού αποφεύγει κάθε επαφή μαζί μας. Φαίνεται πως έχει δικό του δίκτυο πληροφοριοδοτών, καλύτερα ενημερωμένο από τα δικά μας. Μας ειδοποιεί απλώς να πάμε να παραλάβουμε από κάπου ένα πακέτο από αιχμαλωτισμένους εχθρικούς πράκτορες ενός ακόμα εξαρθρωμένου από αυτόν κατασκοπικού δικτύου. Μας ειδοποιεί πού θα βρούμε αχρηστευμένα εκρηκτικά από κάποιο εχθρικό σαμποτάζ που ματαίωσε. Μας αφήνει σε σάκους σκουπιδιών κλεμμένα έγγραφα και κώδικες του εχθρού. Και το πιο εξωφρενικό: μας ειδοποιεί και για κάθε εναντίον μας εχθρική του ενέργεια που έχει ήδη πραγματοποιήσει. Όσο για να τον συλλάβουμε; Είναι ένας λόγος εύκολος μόνο στο να τον σκεφτείς. Το μόνο που μπορούμε να ισχυριστούμε με σιγουριά είναι το ότι το κρησφύγετό του βρίσκεται κάπου στις απόκρημνες χαράδρες των Άνδεων. - Οι Γερμανοί και οι Γιαπωνέζοι τι λένε για τη δράση αυτού του διπλού πράκτορα; - Για αυτούς δεν υπάρχει διπλός πράκτορας. Ξέρουν μόνον τον Πράκτωρ - Κόνδορα, που δρα για λογαριασμό μας. Είναι αλήθεια ότι και αυτοί έχουν εξαπολύσει ένα πρωτοφανές ανθρωποκυνηγητό για να τον εντοπίσουν και να τον εξουδετερώσουν. Για λόγους που δεν καταλαβαίνουμε, αγνοούν ή θέλουν να αγνοούν τη δράση του ως δικού τους πράκτορα! - Ακόμα και σε επιτυχημένες για αυτούς ενέργειές του; απόρησε το Παιδί - Φάντασμα. - Απλώς τις αποδίδουν σε άλλους πράκτορές τους! - Υποθέτω ότι από μένα και τους φίλους μου ζητάτε να βρω κάποιον τρόπο για να έρθω σε επαφή μαζί του, να τον αιχμαλωτίσω ή στη χειρότερη περίπτωση να τον εξοντώσω! - Ακριβώς αυτό, Παιδί - Φάντασμα! Σε αυτόν τον φάκελο θα βρεις τα συνθήματα και παρα-

συνθήματα με τα οποία θα έρθεις σε επαφή με τον σταθμό μας στο Περού. Αποστήθισε τα και κατάστρεψέ τον! Καλή επιτυχία! Η φωνή του πιλότου από το μεγάφωνο, που τους ειδοποιούσε για την προσγείωση, διέκοψε τις σκέψεις του Παιδιού - Φάντασμα.

Ε ΕΝΑ ισχυρό τράνταγμα το αεροπλάνο ακούμπησε τους τροχούς του στον διάδρομο προσγείωσης. Τροχοδρόμησε μερικές δεκάδες μέτρα πριν ακινητοποιηθεί κοντά στο παράπηγμα του μικρού επαρχιακού αεροδρομίου. Τελευταίος πήδηξε στο έδαφος ο Σπίθας κρατώντας στην αγκαλιά του τις τρεις - τέσσερις κονσέρβες που είχαν απομείνει στο κιβώτιο και μουρμουρίζοντας γκρινιάρικα: - Τι να μου κάνουν αυτές οι λίγες κονσέρβες, τώρα που με τα τραντάγματα χώνεψα τους μεζέδες που έφαγα στο αεροπλάνο; - Μα ήταν κοντά τριάντα κονσέρβες, Σπίθα! παρατήρησε χαμογελώντας η Κατερίνα, που τον άκουσε. - Ε, κι εγώ τι είπα; Μεζέδες, δεν είπα; Το ίδιο είναι! Ο Γιώργος δεν δίνει σημασία στον διάλογο των φίλων του. Τον έχει πλησιάσει ένας συμμαχικός πράκτορας κι ανταλλάσσουν σύνθημα και παρασύνθημα αναγνώρισης. - Ελάτε, παιδιά! Θα πάμε σε ένα κατάλυμα να περάσουμε τη νύχτα μας και αύριο το πρωί θα φύγουμε για την πρωτεύουσα του Περού, τη Λίμα, με αυτοκίνητο! Θα φτάσουμε εκεί μεθαύριο. - Πού είμαστε, Γιώργο, δεν είμαστε στη Λίμα; ρωτάει η Κατερίνα. - Όχι, Κατερίνα. Είμαστε αρκετά μακριά από τη Λίμα. Το σχέδιο πτήσης μας προέβλεπε προσγείωση σε ένα μικρό τοπικό αεροδρόμιο αρκετά μακριά από τη Λίμα, όπου τα αεροδρόμιά της τα παρακολουθούν στενά πράκτορες του εχθρού και δεν τους είμαστε και άγνωστοι. - Δηλαδή, πού είμαστε; - Στο Κούσκο, την αρχαία πρωτεύουσα της αυτοκρατορίας των Ίνκας, Κατερίνα! Σε υψόμετρο 3.500 μέτρα στην καρδιά των Άνδεων! Ας μη μιλάμε πολύ. Είμαστε ασυνήθιστοι σε τέτοιο υψόμετρο και το λιγοστό οξυγόνο θα μας κάνει να λαχανιάσουμε γρήγορα! λέει ο Γιώργος. - 3.500 μέτρα πάνω από τη θάλασσα! κάνει με θαυμασμό ο Σπίθας. Μανούλα μου! Κάτι τέτοιες συγκινήσεις μου ανοίγουν την όρεξη, παιδιά! - Εσένα όλα σου ανοίγουν την όρεξη, Σπίθα! του κάνει γελώντας ο Γιώργος. - Κοίτα, να σου πω… Δεν σε έχω βάλει κουμανταδόρο στην όρεξή μου, κύριε Γιώργο! Και λίγα τα λόγια σου, γιατί θα λαχανιάσεις! Ουφ, λαχάνιασα και… -…και σου άνοιξε η όρεξη! παρατηρεί η Κατερίνα χαμογελώντας. Τα παιδιά μπαίνουν σε ένα μαύρο, σχεδόν σαραβαλιασμένο, σεντάν που το οδηγεί ο συμμαχικός πράκτορας και σε λίγο έχουν αφήσει πίσω τους το μικρό αεροδρόμιο στα περίχωρα του Κούσκο, ακολουθώντας έναν στενό στριφογυριστό δρόμο στις πλευρές των Άνδεων...

Μ Ι

Η πρώτη επαφή

ΕΝ ΉΤΑΝ, όμως, γραφτό να φύγουν το επόμενο πρωινό από το Κούσκο, την παλιά πρωτεύουσα της Αυτοκρατορίας των Ίνκας, για τη Λίμα, όπως είχε προγραμματιστεί. - Πρέπει να περάσουμε από το μαγαζί κάποιου σενιόρ Ραμόν, που είναι σύνδεσμος των πρακτόρων μας, για να μας δώσει τις επαφές μας στη Λίμα... λέει ο Γιώργος στους φίλους του καθώς ετοιμάζονται για την αναχώρησή τους, μετά το πρωινό που πήραν στη σάλα του ξενοδοχείου τους... - Γιατί δεν μας τις έδωσε χτες το βράδυ ο πράκτορας που μας παρέλαβε από το αεροδρόμιο; ρωτάει η Κατερίνα. - Για λόγους ασφαλείας, υπάρχουν στεγανά ανάμεσα στις διάφορες επαφές. Θα πρέπει να προχωράμε βήμα - βήμα. Ο πράκτορας χτες το βράδυ ήξερε μόνον για την άφιξή μας. Ούτε ποιοι είμαστε ούτε ποια ακριβώς είναι η αποστολή μας. Ούτε ο σενιόρ Ραμόν ξέρει. Μόνον μια διεύθυνση στη Λίμα θα μας δώσει. - Μήπως αυτός ο κύριος σενιόρ Ραμόν έχει μαγαζί, εστιατόριο, ζαχαροπλαστείο ή κάτι τέτοιο, Γιώργο; - Δεν νομίζω, αλλά πώς σου ήρθε αυτή η ιδέα, Σπίθα; ρωτάει χαμογελώντας ο Γιώργος, ξέροντας από πριν την απάντηση του φίλου του. - Να, για να επωφεληθούμε από την επίσκεψη… Πρωινό το λες αυτό που φάγαμε; Όχι, πες μου! - Μα, με αυτά που έφαγες εσύ, Σπίθα μου, για πρωινό… του λέει η Κατερίνα… θα πρέπει να πεινάσει ολόκληρος ο πληθυσμός της πόλης για τις επόμενες δέκα μέρες, τουλάχιστον! - Εξυπνάδες! Δεν ξέρεις ότι η έλλειψη οξυγόνου ανοίγει την όρεξη; - Όχι, πρώτη φορά το ακούω… Ήξερα για το αντίθετο. Ότι το πολύ οξυγόνο ανοίγει την όρεξη! Ο Γιώργος διακόπτει τον διάλογο των φίλων του. - Πάμε, παιδιά! Έχουμε αργήσει! Ο Σπίθας παραχώνει βιαστικά στις τσέπες του ό,τι είχε απομείνει από το πρωινό του Γιώργου και της Κατερίνας και τους ακολουθεί τρέχοντας. Την περιπλάνησή τους στους γραφικούς δρόμους της παλιάς πόλης, με άλλες συνθήκες θα την έβρισκαν πολύ ενδιαφέρουσα… Το ιστορικό κέντρο της πόλης κοσμείται με κτίρια ισπανικής αποικιακής αρχιτεκτονικής, ανάμεικτα με τα απομεινάρια των κτιρίων της προισπανικής εισβολής. Ο Γιώργος, που είχε διαβάσει για την πόλη πριν την επισκεφτούν, εξηγεί στην Κατερίνα και τον Σπίθα διάφορες λεπτομέρειες για την απέραντη αυτοκρατορία των Ίνκας, που εδώ, σε αυτή την πόλη, βρισκόταν το κέντρο της εξουσίας της… Εδώ υπήρχε και ο ναός του θεού Ήλιου, της υπέρτατης λατρευτικής θεότητάς τους, του οποίου οι ευγενείς Ίνκας θεωρούσαν εαυτούς παιδιά του. Αυτό άλλωστε θα πει και η ονομασία της κάστας των Ίνκας ‘’Παιδιά του θεού Ίντι (Ήλιου)’’.

- Θα συναντήσουμε κάποιον Ραμόν, που θα μας δώσει τις επαφές μας στη Λίμα… εξηγεί ο Γιώργος στους φίλους του καθώς παίρνουν το πρωινό τους.

Μ Ι

Ο ΜΑΓΑΖΙ του σενιόρ Ραμόν βρισκόταν στο πιο κεντρικό σημείο της πόλης. Στην Πλάζα ντε Άρμας, την Πλατεία των Όπλων. Άπειρα μαγαζάκια τουριστικών ειδών περιέβαλλαν την κεντρικότερη πλατεία της πόλης με τις δυο εκκλησίες. Το βρήκαν εύκολα. Μια τεράστια πινακίδα πάνω από την ορθάνοιχτη είσοδο πληροφορεί τους τουρίστες ότι πρόκειται για το ‘’Μάτσου Πίτσου[2] - Τουριστικά είδη - Αρμάντο Ρουίς Ραμόν’’. Αλλά και να μην το έγραφε, δεν επρόκειτο να μπερδευτεί κανένας ότι πρόκειται για μαγαζί με άλλο αντικείμενο. Τα είδη της λαϊκής περουβιανής τέχνης για τουριστική κατανάλωση είναι αραδιασμένα σε αφθονία ολόγυρα στην είσοδο. - Αυτό είναι το μαγαζί, παιδιά! Κατερίνα, έλα μαζί μου. Εσύ, Σπίθα, πρόσεχε την είσοδο για κάθε ενδεχόμενο. Τα δυο παιδιά μπαίνουν στο μισοσκότεινο μαγαζί. Δεν βλέπουν κανέναν. - Σενιόρ Ραμόν! φωνάζει κάπως δυνατά ο Γιώργος. Η απάντηση έρχεται πίσω από τον πάγκο. Είναι ένα βογκητό πόνου. Ο Γιώργος με ταχύτατες κινήσεις βγάζει το πιστόλι του από την τσέπη του και τρέχει εκεί που ακούστηκε το βογκητό, ενώ η Κατερίνα αστραπιαία ταμπουρώνεται πίσω από ένα βαρύ έπιπλο και με το δικό της πιστόλι, είναι έτοιμη να καλύψει τον αγαπημένο της. Πίσω από τον πάγκο ο Γιώργος βλέπει έναν μεσόκοπο άντρα με έντονα τα χαρακτηριστικά της φυλής Κέτσουα, όπως είναι οι περισσότεροι γηγενείς κάτοικοι του Περού. Στο άσπρο πουκάμισό του και στο ύψος της καρδιάς έχει απλωθεί ένας κατακόκκινος λεκές από αίμα. Σκύβει πάνω από τον τραυματισμένο άντρα που βογκάει. Δίπλα του βρίσκεται μια πεσμένη συσκευή τηλεφώνου και το ακουστικό της το κρατάει ακόμα στο χέρι του ο θανάσιμα τραυματισμένος άντρας. - Σενιόρ Ραμόν; Ο άντρας με κόπο προσπαθεί να του μιλήσει. Οι λέξεις βγαίνουν δύσκολα από τα χείλη του. - Με πυροβόλησαν πριν λίγα λεπτά… Ήταν δυο ξανθοί άντρες… Ο Γιώργος κάνει να ανοίξει το πουκάμισο του ετοιμοθάνατου άντρα για να δει τη σοβαρότητα του τραύματος. Αυτός τον εμποδίζει βογκώντας. - Μη, πονάω πολύ… Και είναι ανώφελο, σενιόρ! - Να ειδοποιήσουμε ένα ασθενοφόρο και την αστυνομία! Ο Ραμόν του δείχνει με τη ματιά του το ακουστικό. - Κατάφερα να τηλεφωνήσω… Όπου να’ ναι καταφθάνουν! Δεν πρέπει να σε βρουν εδώ! Πες μου μια λέξη! - Κόνδορας! λέει γρήγορα ο Γιώργος. [2]

Μάτσου Πίτσου: η εγκαταλελειμμένη πόλη σήμα - κατατεθέν του αρχαίου πολιτισμού του Περού, της Αυ-

τοκρατορίας των Ίνκας. Στη γλώσσα κέτσουα σημαίνει ‘’Αρχαίο Βουνό’’ και χτίστηκε το 1460 ως αστρονομικό παρατηρητήριο, αρχείο χρονολόγησης, λατρευτικό κέντρο και θερινά ανάκτορα. Εγκαταλείφθηκε κάπου 100 χρόνια αργότερα, για να ανακαλυφθούν τα ερείπια της από αρχαιολόγους το 1911. Βρίσκεται 80 χλμ. νότια του Κούσκο. Ο θρύλος για τους αμύθητους θησαυρούς που φυλάσσονταν στα ανάκτορά της έκαναν το Μάτσου Πίτσου το πλέον πολιτισμικό αξιοθέατο του Περού στον 20ο αιώνα.

- Άνδεις, απαντάει με λαχανιασμένη από την προσπάθεια φωνή ο άντρας. Ο Γιώργος πιάνει τον σφυγμό του τραυματία. Πρέπει να δει πόση ζωή του μένει ακόμα. - Λίμα… Νυχτερινό κέντρο “Μάτσου Πίτσου”… Μονόφθαλμος… Φύγε τώρα! προφέρει με κόπο ο Ραμόν. Κλείνει τα μάτια του ανασαίνοντας με δυσκολία. Ο Γιώργος σηκώνεται βιαστικά. Βγαίνει πίσω από τον πάγκο και φωνάζει αρκετά δυνατά στην Κατερίνα. - Πάμε να φύγουμε γρήγορα, Κατερίνα! Δεν έχουμε να κάνουμε τίποτα άλλο. Εξάλλου, δεν πρέπει να μας βρει η αστυνομία εδώ μέσα! Λίγα δευτερόλεπτα αργότερα τα δυο παιδιά βρίσκονται στον δρόμο, που ακόμα δεν έχει πολλή κίνηση. Ο Γιώργος πλησιάζει γοργά τον Σπίθα που, ακουμπισμένος σε μια κολόνα, μασουλάει τα τελευταία απομεινάρια του πρωινού του γεύματος. - Σπίθα, του λέει ο Γιώργος βιαστικά, παρακολούθησε όποιον δεις να βγαίνει από αυτό το μαγαζί. Θα μας παρακολουθήσει να δει πού πάμε. Μετά, ακολούθησέ τον όπου πάει και έλα στο ξενοδοχείο να μου πεις. Εντάξει; - Α, δεν είσαι φίλος, Γιώργο! Με βάζεις να παρακολουθώ κάποιον, γύρευε για πόσες ώρες, και αυτό, όπως ξέρεις, μου ανοίγει την όρεξη! - Εντάξει, Σπίθα… Θα σου ομολογήσω ότι ο άνθρωπος αυτός, αφού διαπιστώσει πού θα πάμε, έχει ραντεβού για φαγητό στο καλύτερο εστιατόριο της πόλης! Και φοβάμαι πως αν καταλάβει ότι τον παρακολουθείς, θα τα φάει όλα τα φαγητά και δεν θα σου αφήσει τίποτα! Για αυτό, φρόντισε να μη σε καταλάβει! - Γιώργο μου, είσαι ο καλύτερος φίλος του κόσμου! Έγνοια σου και δεν θα καταλάβει ότι υπάρχει άνθρωπος πίσω του! Μανούλα μου, οι συγκινήσεις μου ανοίγουν την όρεξη! Ο Γιώργος και η Κατερίνα απομακρύνονται βιαστικά από τον Σπίθα, που κρύβεται πίσω από κάτι χαρτοκιβώτια κοντά στην είσοδο του μαγαζιού. Ο Σπίθας είναι από τους μεγαλύτερους άσους στον κόσμο στις παρακολουθήσεις. Ιδιαίτερα όταν υπάρχει το κίνητρο ότι στο τέλος της παρακολούθησης υπάρχει φαγητό, δεν υπάρχει περίπτωση αυτός που τον παρακολουθεί να καταλάβει το παραμικρό! Με αργό βάδισμα, σαν να πρόκειται για δυο αμέριμνους κι αργόσχολους τουρίστες, ο Γιώργος με την Κατερίνα παίρνουν τον δρόμο που περνάει μπροστά από το κατάστημα. Ήταν καιρός. Από την είσοδο του καταστήματος ξεπροβάλλει ο… σενιόρ Ραμόν υγιέστατος, φορώντας ένα πολύχρωμο τοπικό πόντσο πάνω από το πουκάμισό του. Κλειδώνει την πόρτα του μαγαζιού του και με προφυλάξεις, να μην τον αντιληφθούν τα δυο παιδιά, αρχίζει να τα παρακολουθεί αγνοώντας πως και αυτόν τον παρακολουθεί ένας από τους πιο ικανούς στις παρακολουθήσεις στον κόσμο· ο Σπίθας! - Δεν καταλαβαίνω, Γιώργο! Τι συμβαίνει; Δεν θα έπρεπε να περιμένουμε να φτάσει η αστυνομία; ρωτάει η Κατερίνα, παραξενεμένη από την αλλόκοτη συμπεριφορά του αγαπημένου της, αλλά που ωστόσο δεν έχει δει τον Ραμόν να τους παρακολουθεί. - Δεν θα έρθει καμιά αστυνομία, Κατερίνα! Κοίταξε με τρόπο πίσω μας και πες μου τι βλέπεις...

Μ Ι

ΤΟ αντικαθρέφτισμα στην τζαμαρία μιας βιτρίνας, που περνούσαν από μπροστά της εκείνη τη στιγμή, η Κατερίνα προλαβαίνει να δει κάποιον να τους παρακολουθεί με προφυλάξεις. - Ποιος είναι αυτός; - Ο ετοιμοθάνατος σενιόρ Ραμόν! - Τι; Δεν καταλαβαίνω! - Όλα ήταν κάτι σαν παγίδα! Το υποψιάστηκα όταν δεν με άφησε να δω το ψεύτικο τραύμα του και το κατάλαβα όταν έπιασα τον σφυγμό του. Ήταν σφυγμός υγιούς και όχι ετοιμοθάνατου. Θέλουν να μας παρακολουθήσουν και να δράσουν εξουδετερώνοντάς μας την κατάλληλη στιγμή. Ο ερχομός μας, παρόλα τα μέτρα προφύλαξης, ήταν γνωστός. Δεν ξέρω ποιοι είναι, αλλά υποψιάζομαι... - Ποιους υποψιάζεσαι; - Τον Πράκτορα - Κόνδορα και τους ανθρώπους του! Αν πρόσεξες, σου φώναξα δυνατά να φύγουμε, τάχα ότι τα πράγματα ήταν όπως μας τα παρουσίαζαν. Πρόλαβα να προσέξω ότι το τηλέφωνο ήταν ανοικτό και πιθανώς στην άλλη άκρη της γραμμής κάποιος ή κάποιοι άκουγαν και ήθελαν να βεβαιωθούν! - Τώρα, τι κάνουμε; - Πάμε κατευθείαν στο ξενοδοχείο… Όχι φυσικά στο δικό μας, αλλά στο πρώτο που θα βρούμε μπροστά μας… Θα περιμένουμε λίγο και μετά θα πάμε στο δικό μας να περιμένουμε τον Σπίθα… Περπάτα σαν να μη συμβαίνει τίποτα. Κάτι μου λέει ότι δεν θα φύγουμε σύντομα από το Κούσκο! Πρέπει να έρθω σε επαφή με τον πράκτορα που μας έφερε εχτές το βράδυ. Να ζητήσει να μάθει στη Λίμα τι είναι αυτό το νυχτερινό κέντρο ‘’Μάτσου Πίτσου’’ και ποιος είναι αυτός ο Μονόφθαλμος, αν και πιστεύω ότι δεν υπάρχει τίποτα να βρεθεί στη Λίμα... Εδώ πρέπει να ψάξουμε για τον Κόνδορα!

Ιπτάμενες… πίτσες

ΠΡΟΣΤΑ ο Γιώργος με την Κατερίνα περπατούν αμέριμνοι σαν να μη συμβαίνει τίποτα. Πίσω τους, τους ακολουθεί ο σενιόρ Ραμόν και τελευταίος κλείνει την παράξενη παρακολούθηση ο Σπίθας. Πραγματικά αθέατο, το χοντρό και αιώνια πεινασμένο παιδί ακολουθεί σαν ίσκιος τον Ρούις Ραμόν, όχι τόσο από καθήκον στη διαταγή του Γιώργου, αλλά από περιέργεια! Περιέργεια, πώς ένας τόσο λιπόσαρκος και μικροκαμωμένος άντρας είναι δυνατό να του… φάει όλο το φαγητό στο εστιατόριο που πρόκειται να πάει μετά την παρακολούθηση! Ο Γιώργος με την Κατερίνα μπαίνουν στο πρώτο ξενοδοχείο που βρίσκουν μπροστά τους. Ο Σπίθας βλέποντας τους φίλους του να μπαίνουν σε άλλο ξενοδοχείο και όχι στο δικό τους, απορεί. ‘’Καλά, ο Γιώργος είναι συνήθως αφηρημένος, αλλά η Κατερίνα; Πώς μπήκαν σε αυτό το ξενοδοχείο, που δεν είναι το δικό μας; Μήπως θα πρέπει να πάω να τους πω ότι έχουν κάνει

Ο “νεκρός” σενιόρ Ραμόν δεν έχει αντιληφθεί τον Σπίθα που τον παρακολουθεί, μα ούτε και ο Σπίθας αντιλαμβάνεται τον Γιώργο, που παρακολουθεί και τους δυο!

Μ Ι

λάθος; Αν πάω, όμως, θα χάσω από τα μάτια μου αυτόν τον τύπο, που τώρα ασφαλώς θα πάει στο εστιατόριο!’’ Δεν θέλει πολύ για να αποφασίσει. Η σκέψη και μόνο ότι χάνοντας τον άνθρωπο που παρακολουθεί θα χάσει και την ευκαιρία να δοκιμάσει εκλεκτούς μεζέδες, βαραίνει καθοριστικά στην απόφασή του. - Θα τον ακολουθήσω! Άλλωστε, όταν ο Γιώργος και η Κατερίνα δεν δουν τα πράγματά μας, θα καταλάβουν το λάθος τους και θα πάνε στο ξενοδοχείο μας! Και ευχαριστημένος για τον μεγαλοφυή συλλογισμό του, περιμένει πότε ο σενιόρ Ραμόν θα αποφασίσει να συνεχίσει τον δρόμο του. Πράγματι, ύστερα από λίγα λεπτά, αφού πρώτα βεβαιώνεται ότι το Παιδί - Φάντασμα και οι φίλοι του μένουν σε αυτό το ξενοδοχείο, συνεχίζει τον δρόμο του στρίβοντας στην πρώτη γωνία. Δεν αντιλήφθηκε, ωστόσο, τον Γιώργο που, πίσω από την τζαμαρία στην είσοδο του ξενοδοχείου, τον παρακολουθούσε άγρυπνα. Ο Ραμόν, όμως, δεν κατευθύνεται σε κάποιο εστιατόριο ή έστω, κάπου που να θυμίζει εστιατόριο. Έχει πάρει έναν ανηφορικό δρομάκο που οδηγεί στη συνοικία Μπάρριο ντε Σαν Μπίας στην πλαγιά ενός λόφου στην περιφέρεια της πόλης. Όμορφα και περιποιημένα σπίτια με μπαλκόνια γεμάτα λουλούδια στολίζουν τις δυο πλευρές του ήσυχου δρόμου. Ο Περουβιανός, αν και έχει προσέξει ότι εδώ και λίγη ώρα κάποιο άγνωστό του χοντρό αγόρι τον έχει πάρει από πίσω, δεν δίνει περισσότερη σημασία. Επειδή το χοντρό παιδί μην φροντίζοντας να παίρνει κάποια ιδιαίτερη προφύλαξη, ο σενιόρ Ραμόν θεωρεί το γεγονός τυχαίο. Φτάνει έξω από ένα αρχοντικό με ισπανικό αποικιακό ρυθμό. Είναι το μοναδικό μεγαλόπρεπο και εντυπωσιακό κτίριο στην περιοχή ολόγυρα. Χτυπά συνθηματικά το ρόπτρο της δίφυλλης εξώπορτας. Κάποιος από μέσα ανοίγει το μικρό παραθυράκι της πόρτας. Στο άνοιγμα ξεπροβάλλει ένα κεφάλι. Ο Ραμόν προφέρει μια φράση που ο Σπίθας, παρά την απόσταση που βρίσκεται, την ακούει αρκετά καθαρά, επειδή ο δρόμος είναι μικρός και ήσυχος. - Μάτσου - Πίτσου! λέει ο Ραμόν. - Ίνκας! του απαντάει ο άλλος με το παρασύνθημα και του ανοίγει την πόρτα. Ο Ραμόν μπαίνει μέσα και η βαριά πόρτα κλείνει πίσω του. - Επιτέλους! μουρμουρίζει ο Σπίθας. Αφού με έκανε να στέκω μόλις στα πόδια μου από τη λιγούρα, αποφάσισε να πάει να φάει κι αυτός! Αμ δε! Δεν θα τον αφήσω να προλάβει να μου τα φάει όλα! Δεν χρειάστηκε να κάνει δεύτερη σκέψη. Πλησιάζει κι αυτός με τη σειρά του αποφασιστικά τη μεγάλη πόρτα. Ένα ζευγάρι μάτια, που παρακολουθούσαν τον Σπίθα από καμιά πενηνταριά μέτρα απόσταση, άστραψαν από οργή. Ήταν ο Γιώργος, που κάποια ξαφνική διαίσθηση τον είχε κάνει να αποφασίσει να παρακολουθήσει κι αυτός τον Ραμόν καλύπτοντας με κάποιο τρόπο τον Σπίθα, αν χρειαζόταν.

- Του το τόνισα του βλάκα! μουρμουρίζει ο Γιώργος μέσα από τα δόντια του. Να ακολουθήσει τον σενιόρ Ραμόν μέχρι εκεί που θα πήγαινε και να γυρίσει να με ενημερώσει… Τι θέλει να κάνει; Γιατί θέλει να μπει μέσα; Θα τα καταστρέψει όλα και ο ίδιος, φοβάμαι, θα κινδυνεύσει άμεσα! Ο Σπίθας έχει φτάσει μπροστά στην πόρτα. Πιάνει το ρόπτρο και χτυπάει συνθηματικά, όπως είχε δει τον άλλον να κάνει και περιμένει. Το παραθυράκι ξανανοίγει και ο άντρας από μέσα παρατηρεί ερωτηματικά το χοντρό παιδί, επειδή προφανώς δεν το είχε ξαναδεί ποτέ πρωτύτερα... Ο Σπίθας του μιλάει με σπασμένα ισπανικά. - Ρεστοράντε! Εγκώ πελάτης! Πεινάω! Άνοιξε! Ο άλλος αντί να του ανοίξει, του κλείνει κατάμουτρα το παραθυράκι μουρμουρίζοντας μια βρισιά, νομίζοντάς τον για τουρίστα! Ο Σπίθας επιμένει, νευριασμένος με τη συμπεριφορά του πορτιέρη! Το παραθυράκι ξανανοίγει. - Μάτσα - Πίτσα! Άλλη πίτσα έχει; Ο άντρας ακούει αποσβολωμένος το σύνθημα, έστω και παραφθαρμένο, και ανοίγοντάς του την πόρτα, μουρμουρίζει το παρασύνθημα: - Ίνκας! - Δεν την έχω ακουστά, αλλά θα την δοκιμάσω κι αυτή! απαντάει καθώς μπαίνει. Τα εξασκημένα ρουθούνια του προσπαθούν να εντοπίσουν οσμές φαγητών, αλλά δεν εντοπίζει τίποτα που να του θυμίζει μυρωδιά φαγητού. - Μα, τι στο καλό! Άοσμες είναι οι πίτσες εδώ; Μπα, δε βαριέσαι, για να τις φάω ήρθα και όχι να τις βάλω για κολόνια!

Τα εξασκημένα ρουθούνια του Σπίθα προσπαθούν να εντοπίσουν οσμές φαγητών, αλλά τα οσφραντικά… ραντάρ του δεν συλλαμβάνουν τίποτα που να του θυμίζει μυρωδιά φαγώσιμου…

ΚΟΛΟΥΘΕΙ τον διάδρομο, σκοπεύοντας να ανοίξει την πρώτη πόρτα. Δεν προλαβαίνει να πραγματοποιήσει την απόφασή του και η πόρτα… ανοίγει από μόνη της. Από το άνοιγμα πετάγονται δυο χειροδύναμοι και μεγαλόσωμοι Περουβιανοί από την αυτόχθονη ινδιάνικη ράτσα, τους Κέτσουα. Πέφτουν επάνω του, αλλά ο Σπίθας δεν είναι εύκολος αντίπαλος. Αντίθετα, είναι αυτός που τους αιφνιδιάζει! Μην ξέροντας τι μπορεί να τους περιμένει, τον πλησιάζουν με απειλητικές διαθέσεις. Ο Σπίθας περνάει πρώτος στην επίθεση, γιατί βιάζεται και θέλει να ξεμπερδεύει με τους ενοχλητικούς! Πιάνει, ξαφνικά, τον πιο κοντινό του από τους καρπούς και πριν εκείνος

Μ Ι

προλάβει να καταλάβει τι συμβαίνει, ταξιδεύει στον αέρα για να σκάσει με την πλάτη στον τοίχο λίγα μέτρα πιο πέρα! Την ίδια στιγμή, η σφιγμένη γροθιά του δεξιού χεριού του δεύτερου μπράβου ταξιδεύει σαν έμβολο μηχανής να συναντήσει το πρόσωπο του Ελληνόπουλου. Συναντάει, όμως, την ανοιχτή παλάμη από το χέρι του Σπίθα, που κλείνει τη γροθιά του Ινδιάνου στη χούφτα της και με ένα απότομο σπάσιμο του καρπού, η γροθιά συνεχίζει το ταξίδι της μακριά από τον αρχικό της στόχο, συμπαρασύροντας και το κορμί του κατόχου της. Το γόνατο του Σπίθα σηκώνεται απότομα, καθώς το κορμί του αντιπάλου του χωρίς ισορροπία περνά από μπροστά του και τον χτυπά με δύναμη στο ηλιακό πλέγμα, κόβοντάς του την ανάσα! Άριστα εκπαιδευμένο το χοντρό παιδί στην ιαπωνική πάλη, θα τους εξουδετέρωνε εύκολα, αν στο μεταξύ στη συμπλοκή δεν έμπαιναν ακόμα δύο! Παρόλα αυτά, ο Σπίθας δεν δείχνει να δειλιάζει. Αντίθετα, το αντιλαμβάνεται διαφορετικά. - Για δες, φίλε μου, έχουν και ειδικό προσωπικό για να σου ανοίγει την όρεξη! Μπράβο τους! Θα… Δεν προλαβαίνει να ολοκληρώσει τη φράση του. Κάτι σκληρό τον χτυπάει στη βάση του κρανίου του και τον κάνει να δει δεκάδες… πίτσες να πετάνε στριφογυρίζοντας γύρω του. - Μανούλα μου! Και φοβερή εξυπηρέτηση! Μετά το άνοιγμα της όρεξης, σου φέρνουν και όλες τις πίτσες μαζί! Κουνάει τα χέρια του στον αέρα για να πιάσει μια ιπτάμενη πίτσα. Πιάνει μόνο αέρα, αλλά δεν προλαβαίνει να θυμώσει με τις… ανυπότακτες πίτσες και καταρρέει μέσα σε απόλυτο σκοτάδι του μυαλού του, καθώς χάνει τις αισθήσεις του. Προλαβαίνει, ωστόσο, να ψιθυρίσει με παράπονο: - Οι πίτσες μου! Πού πήγαν οι πίτσες μου;

Θυσία στον θεό Ήλιο!

ΣΠΙΘΑΣ αρχίζει να συνέρχεται αργά. Ο δυνατός πόνος που νιώθει στη βάση του κρανίου του, ωστόσο, δεν τον απασχολεί σχεδόν καθόλου, επειδή τον απασχολεί μόνον το τελευταίο πράγμα που θυμάται˙ κάτι ιπτάμενες πίτσες που στροβιλίζονταν μπροστά του, αλλά που δεν μπόρεσε να πιάσει ούτε μια από αυτές! Με τι είδους ανατροφή είχαν μεγαλώσει αυτές οι πίτσες, ώστε να του κάνουν τέτοια ανεπίτρεπτα καπρίτσια; Ανοίγει τα μάτια του, αλλά ένα γκρίζο διάφανο πέπλο θολώνει το βλέμμα του. Δοκιμάζει να ανασηκωθεί. Όμως, κάτι τον κρατάει ακίνητο. Νιώθει να σφίγγει το σώμα του ένα λεπτό σκοινί. Το γκρίζο πέπλο σιγά - σιγά υποχωρεί και τα μάτια αρχίζουν να διακρίνουν λεπτομέρειες. Βρίσκεται στο κέντρο μιας ψηλοτάβανης αίθουσας με σκουρόχρωμους πέτρινους τοίχους, που το μοναδικό και αδύναμο φως από κεριά σχηματίζει στην επιφάνειά τους αλλόκοτες σκιές. Ο ίδιος είναι δεμένος χεροπόδαρα επάνω σε ένα μεγάλο κυκλικό πέτρινο τραπέζι με περίεργα σχέδια, σαν ιερογλυφικά, χαραγμένα στη λεία και γυαλιστερή επιφάνειά του...

Ολόγυρά του διακρίνει ανθρώπινες φιγούρες, ντυμένες με μακριά και φαρδιά κόκκινα ή μπλε ράσα. Τα πρόσωπά τους κρύβονται πίσω από τερατόμορφες μάσκες, ενώ τα κεφάλια τους είναι στολισμένα με πλουμιστά μεγάλα φτερά. Ένα βαθύ μουρμουρητό, σαν απόκοσμη ψαλμωδία, πολλαπλασιάζεται εφιαλτικά από την αντήχησή του στους γυμνούς πέτρινους τοίχους της αίθουσας. Ξαφνικά, η ψαλμωδία σταματάει απότομα. Σε απόλυτη σιγή, οι φιγούρες χωρίζονται δεξιά και αριστερά, ανοίγοντας έναν πλατύ διάδρομο που αρχίζει από το βάθος της αίθουσας και φτάνει έως τον πέτρινο κυκλικό βωμό με τον Σπίθα. Μέσα στο μισοσκόταδο από το βάθος του διαδρόμου που σχηματίστηκε, ξεχωρίζει μια γιγαντόσωμη φιγούρα καθώς πλησιάζει με αργό τελετουργικό βήμα. Φοράει κι αυτή ράσο όπως οι άλλες, αλλά είναι περισσότερο φανταχτερό. Το ίδιο περισσότερο φανταχτερά και μεγαλύτερα είναι και τα φτερά που στολίζουν το κεφάλι της. Το πρόσωπό της το κρύβει μια χρυσή στρογγυλή μάσκα που θυμίζει ήλιο με δώδεκα ακτίνες. Η μάσκα παριστάνει τον ήλιο - σύμβολο, υπέρτατο θεό των Ίνκας και των Μάγιας. Πλησιάζει και στέκεται μπροστά στον δεμένο Σπίθα, που τον κοιτάζει απορημένος. - Με τόσα φτερά, θα είναι ο διευθυντής του εστιατορίου! συμπεραίνει από μέσα του ο Σπίθας, κρίνοντας από την πλουμιστή εμφάνισή του. - Κύριε φασιανέ μου, κάτι πίτσες που ήμουν προ ολίγου έτοιμος να φάω, τι έγιναν; Η φιγούρα απλώνει τα χέρια της σε έκταση, κάνοΟ γιγαντόσωμος ημίγυμνος άντρας ντας το ράσο - μανδύα να ανοίξει. Αποκαλύπτεται ένας με την τερατόμορφη μάσκα άντρας, γυμνός από τη μέση και πάνω, μυώδης, με τις σηκώνει το πέτρινο τελετουργικό γραμμώσεις των κοιλιακών του να διαγράφονται εντυ- μαχαίρι, έτοιμος να θυσιάσει τον πωσιακά από τις ανταύγειες της αδύναμης λάμψης των Σπίθα στον πρωτόγονο θεό του.

Μ Ι

κεριών. Ένα μικρό περίζωμα είναι τυλιγμένο γύρω από τους γοφούς του. Διάφορα χρυσά μενταγιόν, στολισμένα με πολύτιμες πέτρες, κρέμονται με λεπτές χρυσές αλυσίδες στο στήθος του. Στο δεξί του χέρι κρατάει ένα πέτρινο μαχαίρι. Υψώνει αργά τα χέρια του ψηλά σαν ικεσία μουρμουρίζοντας κάτι ακατάληπτο. - Δεν κατάλαβα! Μπορείς να μου επαναλάβεις, σε παρακαλώ, τι είπες; κάνει ο Σπίθας, ατάραχος με όσα συμβαίνουν γύρω του. Ο άντρας, φανερό πως είναι ο αρχιερέας της παράξενης τελετής, με δυνατή φωνή απαγγέλλει κάτι που μοιάζει με προσευχή - επίκληση σε μια άγνωστη και ακατάληπτη γλώσσα, αλλά στην οποία ξεχωρίζουν οι λέξεις ‘’Μάτσου Πίτσου’’.

Ξαφνικά, η μελωδία σταματάει απότομα. Σε απόλυτη σιγή, οι φιγούρες των τελεστών χωρίζονται σε δυο στίχους, ανοίγοντας διάδρομο που αρχίζει από το βάθος της αίθουσας και φτάνει έως τον πέτρινο κυκλικό βωμό της θυσίας με τον Σπίθα… - Δικαιολογίες! αποκρίνεται ο Σπίθας, φανερά θυμωμένος. Πρώτα - πρώτα λύσε με και θα μάθω μόνος μου τι έγιναν αυτές οι μάτσες πίτσες! Δεν μου αρέσει καθόλου ο τρόπος που φέρεστε στους πελάτες σας! Λύσε με, λοιπόν! Ο αρχιερέας, χωρίς να δώσει σημασία στις διαμαρτυρίες του Σπίθα, ζυγιάζει το πέτρινο μαχαίρι του πάνω από το στήθος του παιδιού στο μέρος της καρδιάς. Ετοιμάζεται να το κατεβάσει με δύναμη κρατώντας το και με τα δυο του χέρια. Ο Σπίθας και πάλι παρανοεί την κίνηση του αρχιερέα και νομίζει πως ετοιμάζεται να του κόψει το σκοινί με το μαχαίρι. - Έι! Πώς πας να το κόψεις έτσι, χριστιανέ μου; Πρόσεχε, μπορεί να μου τρυπήσεις το στομάχι και μετά να μη μπορώ να φάω! του φωνάζει έντρομος, αλλά ο άλλος, φυσικά, δεν του δίνει σημασία. Ζυγιάζει το πέτρινο μαχαίρι μισό μέτρο πάνω από το στήθος του Σπίθα! Στο επόμενο δευτερόλεπτο, το χοντρό, αιώνια πεινασμένο και καθυστερημένο μα ηρωικό παιδί δεν θα ζει!

Το Παιδί - Φάντασμα επεμβαίνει

ΑΦΝΙΚΑ, η πόρτα στο βάθος της αίθουσας ανοίγει με πάταγο και ένας πυροβολισμός, που ακούγεται σαν κανονιά στην πέτρινη αίθουσα, πανικοβάλλει τους παράξενα ντυμένους άντρες. Ταυτόχρονα, ένα ουρλιαχτό πόνου ανάκατο με οργή βγαίνει από τα στήθη του αρχιερέα. Η σφαίρα από το πιστόλι έχει βρει το μαχαίρι στη λαβή του και το σπάει τραυματίζοντας

τον ίδιο στα χέρια, μια μόλις στιγμή πριν το καρφώσει στο στήθος του ανήμπορου να αντιδράσει Σπίθα. Στο κατώφλι της πόρτας εμφανίζεται το Παιδί - Φάντασμα, κρατώντας στο χέρι ένα πιστόλι με την κάννη του να καπνίζει ακόμα. Ο Γιώργος παραμερίζει και στην αίθουσα εισβάλλουν Αμερικανοί πράκτορες με αντιασφυξιογόνες μάσκες. Εκσφενδονίζουν με συγχρονισμό κινήσεων χειροβομβίδες καπνού και υπνωτικού αερίου. Μέσα στον καπνό και τον πανικό ο Γιώργος διακρίνει τον αρχιερέα να τρέχει προς μια μικρή πόρτα στην άλλη άκρη της αίθουσας. Ορμάει ξοπίσω του, αφήνοντας στους πράκτορες τη διάσωση του Σπίθα και τα υπόλοιπα. Η διαίσθηση του θανάσιμου κινδύνου, που στο Παιδί - Φάντασμα, το ατρόμητο και ηρωικό Ελληνόπουλο, έχει οξυνθεί χάρη στον καθημερινό αγώνα του εναντίον των κατακτητών της πατρίδας του, υπήρξε για μια ακόμα φορά σωτήρια. Το ξαφνικό εκείνο σφίξιμο, που νιώθει κάθε φορά που κάποιος απροσδιόριστος κίνδυνος απειλεί αυτόν ή τους φίλους του, το ένιωσε έντονα τη στιγμή κατά την οποία, αθέατος πίσω από την κουρτίνα της τζαμαρίας, είδε τον Σπίθα να ακολουθεί και να παρακολουθεί με προφυλάξεις τον σενιόρ Ραμόν. Υπακούοντας στην αλάθητη διαίσθησή του, ότι ο αγαπημένος του φίλος κινδύνευε άμεσα από κάποιον απροσδιόριστο, για την ώρα, κίνδυνο, αποφασίζει να τον ακολουθήσει από μακριά χωρίς να γίνει αντιληπτός. - Κατερίνα… είπε βιαστικά στην αγαπημένη του... κάτι μου λέει ότι πρέπει να πάρω κι εγώ μέρος στην παρακολούθηση! Εσύ τηλεφώνησε τώρα αμέσως στη βάση του κλιμακίου των Αμερικανών πρακτόρων και ζήτησε να βρίσκονται σε κατάσταση ετοιμότητας μερικοί πράκτορες για άμεση επέμβαση, μόλις τους ειδοποιήσω! και βγήκε έξω τρέχοντας, επειδή ο σενιόρ Ραμόν, με τον Σπίθα ξοπίσω του, είχαν αρχίσει να ξεμακραίνουν... Η Κατερίνα μόλις που πρόλαβε να ψελλίσει: - Πρόσεχε, Γιώργο! Κι έτρεξε στην τηλεφωνική καμπίνα στο χολ υποδοχής του ξενοδοχείου.

ΣΥΝΩΜΟΤΙΚΟΣ τρόπος με τον οποίο ο Περουβιανός μπήκε στο κτίριο και η ευκολία με την οποία πέρασε και ο Σπίθας, έβαλαν το Παιδί - Φάντασμα σε υποψίες και αποφασίζει να δράσει αμέσως. Πλησιάζει και αυτός στην μεγάλη είσοδο. Χτυπά το ρόπτρο με τον συνθηματικό τρόπο που είχε δει να το κάνει πρώτα ο Ραμόν και μετά ο Σπίθας και αμέσως κολλάει το σώμα του στον τοίχο πλάι στην πόρτα. Ο φρουρός ανοίγοντας το παραθυράκι και μη βλέποντας κανέναν, βγαίνει έξω να δει. Δεν προλαβαίνει να κάνει δεύτερο βήμα κι έρχεται φάτσα με φάτσα με τον Γιώργο. Ανοίγει το στόμα του να φωνάξει, αλλά από το λαρύγγι του βγαίνει ένας ρόγχος πόνου, καθώς η τεντωμένη σαν σπαθί παλάμη του Παιδιού - Φάντασμα, που κινείται με αστραπιαία ταχύτητα αιφνιδιάζοντάς τον, τον χτυπά στο καρύδι του λαιμού του. Ταυτόχρονα, η γροθιά του άλλου του χεριού τον χτυπά με δύναμη εμβόλου στο στέρνο και καθώς ο φρουρός διπλώνεται γέρ-

Μ Ι

νοντας μπροστά, δυο ακόμα κοφτά ταχύτατα χτυπήματα στον αυχένα από το Ελληνόπουλο τον στέλνουν άναυλα στον κόσμο των ονείρων, για τα επόμενα λεπτά τουλάχιστον. Ο Γιώργος τον πιάνει από τις μασχάλες και με γοργές κινήσεις τον τραβάει μέσα και κλείνει πίσω του τη μεγάλη δίφυλλη πόρτα. Ευτυχώς, ο δρόμος είναι έρημος και δεν είδε κανένας τη σκηνή. Με γοργές κινήσεις, πριν αρχίσει να συνέρχεται, τον δένει, τον φιμώνει και τον κρύβει κάτω από τη μεγάλη σκάλα που οδηγεί στον επάνω όροφο του κτιρίου. Εκεί υπάρχουν σωριασμένα μερικά χαρτοκιβώτια, με τα οποία το Παιδί - Φάντασμα σκεπάζει το σώμα του αναίσθητου φρουρού. Δεν έχει επονομασθεί άδικα Παιδί - Φάντασμα ο Γιώργος Θαλάσσης από τους εχθρούς της πατρίδας του, για τον τρόπο που ξεγλιστράει από τα χέρια τους μετατρέποντας μια κατάσταση σε βάρος του σε υπέρ του χάρη στις ταχύτατες αποφάσεις του. Έτσι και τώρα, διαισθανόμενος ότι βρίσκεται σε κάποια σφηκοφωλιά, πράγμα που σημαίνει ότι δεν θα έχει πολλές πιθανότητες να λύσει τον γρίφο μόνος του, ψάχνει με πυρετώδεις κινήσεις για κάποιο τηλέφωνο. Πρέπει να καλέσει τους Αμερικανούς πράκτορες που περιμένουν το σήμα του, να τρέξουν για ενισχύσεις το δυνατόν γρηγορότερα… Κάθε δευτερόλεπτο που περνάει είναι ιδιαίτερα κρίσιμο! Εντοπίζει μια συσκευή στο φυλάκιο του φρουρού και σχηματίζει στον δίσκο της συσκευής τον αριθμό του αμερικανικού κλιμακίου στο Κούσκο. Με κοφτές φράσεις, δίνει τις οδηγίες για το στίγμα της περιοχής που βρίσκεται το κτίριο, καθώς και τι ακριβώς θέλει… Οι εντολές του κλιμακίου από το αρχηγείο είναι να υπακούσουν σε ό,τι ζητήσει να έχει το Παιδί - Φάντασμα. Κατόπιν, χώνεται και αυτός πίσω από τη σκάλα και καμουφλάρεται κάτω από τα χαρτόκουτα. Στο μεταξύ, ο φρουρός έχει ξυπνήσει και κοιτάζει έντρομος τον Γιώργο, που βγάζει το πιστόλι του και τού το κολλάει στον κρόταφο! - Δεν έχεις να φοβηθείς τίποτα, αν συνεργαστείς μαζί μου, του λέει ισπανικά το Παιδί - Φάντασμα… Και αν δεν φωνάξεις για βοήθεια, επίσης! Ο αιχμάλωτος κουνάει καταφατικά το κεφάλι του σε ένδειξη ότι έτσι θα κάνει και ο Γιώργος του βγάζει από το στόμα το μαντήλι με το οποίο τον είχε φιμώσει. - Τι είναι εδώ μέσα; ρωτάει ο Γιώργος. Στα δέκα επόμενα λεπτά που ακολουθούν μέχρι να ακουστεί από έξω στον δρόμο το συνθηματικό κορνάρισμα ότι οι ενισχύσεις κατέφθασαν, το Παιδί - Φάντασμα έχει πληροφορηθεί από τον αιχμαλωτισμένο φρουρό ότι πρόκειται για έναν κρυφό υπόγειο ναό των Ίνκας, αφιερωμένο στη λατρεία του θεού Ήλιου! Έχει κατατοπιστεί για το πού βρίσκεται ο Σπίθας και για την τύχη που τον περιμένει από στιγμή σε στιγμή. Οι πράκτορες κατέφθασαν την πιο κατάλληλη στιγμή! Με μια αστραπιαία κίνηση και πριν ο αιχμάλωτος συνειδητοποιήσει τι συμβαίνει, ο Γιώργος τον χτυπά με την κάννη του πιστολιού του στον κρόταφο στέλνοντάς τον και πάλι στον κόσμο των ονείρων, ενώ ο ίδιος πετάγεται όρθιος και τρέχει να ανοίξει διάπλατα τη μεγάλη εξωτερική πόρτα, γύρω από την οποία έχουν ήδη ακροβολιστεί οι Αμερικανοί πράκτορες…. Μαζί τους έχει πεταχτεί έξω από τα αυτοκίνητα και η Κατερίνα, κι αυτή με ένα ημιαυτόματο

πιστόλι στο χέρι, τρέχει κοντά στον Γιώργο με αγωνία και λαχτάρα. - Γιώργο, είσαι εντάξει; Πού είναι ο Σπίθας; Την απάντηση για τον Σπίθα της την δίνει ο Γιώργος σαν διαταγή στην ομάδα κρούσης, μην έχοντας χρόνο για περισσότερες εξηγήσεις. - Γρήγορα! Ακολουθήστε με! φωνάζει ο Γιώργος με τη φωνή του έντονα χρωματισμένη από την αγωνία. Είναι θέμα δευτερολέπτων να προλάβουν τον Σπίθα ζωντανό! Η εισβολή του Παιδιού - Φάντασμα με τους Αμερικανούς πράκτορες ξοπίσω του, πραγματικά αποσόβησε σε χρόνο μηδέν την τελετουργική δολοφονία του Σπίθα από τον αρχιερέα του ναού του Ήλιου και ο οποίος, μόλις βλέπει ότι αυτός και οι οπαδοί του χάνουν το παιχνίδι, καθώς ο έλεγχος της κατάστασης έχει μετατοπιστεί στο στρατόπεδο των Αμερικανών πρακτόρων, πλησιάζει σε μια μικρή πλάγια πόρτα στο βάθος της αίθουσας. Ο Γιώργος διακρίνει μέσα στους καπνούς και τον αχό τον μεγαλόσωμο αρχιερέα του Ήλιου, ο οποίος έχει απαλλαγεί από το βαρύ του ράσο και τα διακοσμητικά φτερά, να προσπαθεί να διαφύγει απαρατήρητος φορώντας μόνο τη χρυσαφένια μάσκα με τον δωδεκάκτινο ήλιο. Λέει στην Κατερίνα που στέκεται δίπλα του, ενώ με το βλέμμα του παρακολουθεί άγρυπνα τον αρχιερέα, που εκείνη τη στιγμή κατορθώνει να ανοίξει την μικρή πόρτα: - Κατερίνα, λύσε τον Σπίθα και μαζί με τους Αμερικανούς πράκτορες συλλάβετε και συγκεντρώστε στο μέσο της αίθουσας όλους αυτούς εδώ! Εγώ πρέπει να καταδιώξω και να συλλάβω τον αρχιερέα τους! Κάτι μου λέει ότι αυτή η ιστορία έχει άμεση σχέση με την υπόθεσή μας! - Γιώργο, πρόσεχε! τον ικετεύει η Κατερίνα… - Μην ανησυχείς για μένα, καλή μου! Και χύνεται, καταπίνοντας κυριολεκτικά την απόσταση με τρεις - τέσσερις διασκελισμούς, προς το σκοτεινό άνοιγμα της μικρής πόρτας στην απέναντι πλευρά της αίθουσας, που ο αρχιερέας, στη βιασύνη του να διαφύγει, δεν είχε φροντίσει να κλείσει και να ασφαλίσει πίσω του.

Στην παγίδα του Κόνδορα

ΔΙΑΔΡΟΜΟΣ που άρχιζε πίσω από την μικρή πόρτα στο βάθος της αίθουσας, όπου έτρεξε να διαφύγει ο αρχιτελεστής της αποτρόπαιης, παραλίγο, ανθρωποθυσίας, ήταν τελείως σκοτεινός. Τόσο σκοτεινός, που εύκολα θα έφτανε κάποιος στο συμπέρασμα πως ο άντρας ο οποίος προσπάθησε να το σκάσει από εδώ, δεν του διέφυγε στη βιασύνη του να κλείσει και να ασφαλίσει την πόρτα πίσω του, αλλά επίτηδες την άφησε ανοιχτή, ώστε να προκαλέσει και να παρασύρει σε παγίδα τον οποιοδήποτε διώκτη του μέσα στα σκοτάδια. Αυτό, ωστόσο, δεν ήταν εμπόδιο για το ατρόμητο Ελληνόπουλο. Μια εγχείρηση, που είχε υποβληθεί στα μάτια ύστερα από μια προσωρινή τύφλωση, του είχε προσθέσει στις ικανότητες και μια παράξενη αλλά πολύτιμη ιδιότητα. Να βλέπει στο σκοτάδι σαν νυχτοπούλι.

Μ Ι

Τα μάτια προσαρμόστηκαν γρήγορα, αλλά στον σκοτεινό διάδρομο ο άνθρωπος που κυνηγούσε δεν φαινόταν πουθενά. Κάπου μακριά τον άκουγε να τρέχει. Ύστερα και τα βήματά του έπαψαν να ακούγονται. Το Παιδί - Φάντασμα άρχισε να προχωράει στον διάδρομο έχοντας όλες τις αισθήσεις του σε επιφυλακή. Στο τέλος του διαδρόμου άρχιζε μια σκάλα που οδηγούσε πάνω. Την ανέβηκε και δοκίμασε να ανοίξει την πόρτα στο κεφαλόσκαλο. Η πόρτα υποχώρησε στο σπρώξιμό του και άνοιξε. Στο άνοιγμά της είδε ένα σκοτεινό δωμάτιο, διακρίνοντας τη λιγοστή επίπλωσή του. Μπήκε στο δωμάτιο με προφυλάξεις και έκανε δύο - τρία βήματα, αφού πρώτα διαπίστωσε την μη ύπαρξη ανθρώπινης παρουσίας σε αυτό. Ξαφνικά, άπλετο φως από μια λάμπα στο ταβάνι πλημμύρισε το δωμάτιο. Ο Γιώργος ξαφνιασμένος γύρισε πίσω του και θύμωσε με τον εαυτό του που δεν είχε δει και πίσω από την πόρτα, όπου κρυβόταν αυτός που κυνηγούσε, ο οποίος είχε βγάλει και τη μάσκα. Ήταν έναν άνδρας με σταρένιο χρώμα επιδερμίδας και με όμορφα, ευγενικά χαρακτηριστικά, αλλά το βλέμμα του αποφασιστικό, ήταν σκοτεινό και παγωμένο σαν να’ ταν καμωμένο από κομμάτι ατσάλι. - Καλώς ήρθες, Παιδί - Φάντασμα, του έκανε σαρκαστικά, σημαδεύοντάς τον με ένα πιστόλι στο χέρι του, το οποίο ήταν δεμένο με έναν αιματοβαμμένο επίδεσμο. Δεν ξέρω πώς τα κατάφερες κι έφτασες ίσαμε εδώ μέσα στα σκοτάδια χωρίς φακό, αλλά ίσως για αυτό και να σε λένε Παιδί - Φάντασμα! Όπως και να’ χει, είσαι στα χέρια μου! Πέτα κάτω το πιστόλι σου! Ο Γιώργος υπακούει, μην έχοντας άλλη λογική επιλογή. - Ο Πράκτωρ - Κόνδωρ, υποθέτω! απάντησε στον ίδιο σαρκαστικό τόνο το Ελληνόπουλο, αναγνωρίζοντας στα αδρά νοτιοαμερικάνικα χαρακτηριστικά του τον πράκτορα που είχε δει σε φωτογραφία στο αρχείο του αμερικανικού αρχηγείου αντικατασκοπείας. Από το τραυματισμένο χέρι του, συμπέρανε ότι ο Πράκτωρ - Κόνδωρ και ο αρχιερέας ήταν το ίδιο πρόσωπο. - Γνωριζόμαστε, λοιπόν, Παιδί - Φάντασμα. Αυτό θα κάνει την κουβέντα μας πιο εύκολη! - Φτάνει να ξέρεις ότι η συμμορία σου εξαρθρώθηκε και βρίσκονται όλοι στα χέρια των Αμερικανών πρακτόρων! απάντησε επιθετικά ο Γιώργος. Τα λόγια του παιδιού εξοργίζουν τον Κόνδορα. - Δεν είναι συμμορία! Είναι το ιερατείο του θεού Ήλιου! Απόγονοι και θεματοφύλακες της θρησκείας των αρχαίων Ίνκας! Και δεν θα είναι για πολύ αιχμάλωτοι! Το ελεύθερο χέρι του πλησιάζει έναν διακόπτη στον τοίχο. - Πιέζοντας αυτόν τον διακόπτη, ο κρυφός ναός του Ήλιου θα ανατιναχτεί σε ένα δευτερόλεπτο και κάτω από τα ερείπια του θα θάψει όλους όσοι βρίσκονται αυτή τη στιγμή μέσα σε αυτόν! Έχουμε ορκιστεί όλοι μας ότι δεν θα αφήσουμε να μας πιάσουν αιχμαλώτους οι εχθροί μας! Αυτό έγινε για τελευταία φορά πριν από τετρακόσια χρόνια από τους Ισπανούς κατακτητές της αυτοκρατορίας μας! Της μεγάλης αυτοκρατορίας των Ίνκας! Ο Γιώργος τον ακούει έκπληκτος να μιλάει για Ίνκας, αρχαίες αυτοκρατορίες, Ισπανούς κονκισταδόρες, λες και πρόκειται για γεγονότα τωρινά! Ο άνθρωπος δεν πρέπει να στέκει στα συγκαλά του, συλλογίζεται ο Γιώργος… Κι όλα αυτά που αντίκρισε στην αίθουσα τον κάνουν να υποθέσει για ομαδική παράκρουση.

Ο Κόνδορας αντιλαμβάνεται τις σκέψεις του Γιώργου. - Όχι, Παιδί - Φάντασμα! Δεν είμαι τρελός, ούτε κανένας άλλος από εκείνους εκεί μέσα! Να σου τελειώσω κι ίσως καταλάβεις ποιοι είμαστε και γιατί έχω αυτήν την φαινομενικά αλλόκοτη συμπεριφορά απέναντι στους Συμμάχους… Όσους έπιασαν τότε οι Ισπανοί ή τους έσφαξαν ανελέητα, όπως τον αυτοκράτορά μας τον Τούπακ Αμάρου, που χωρίς καμιά υποψία τους εμπιστεύτηκε την τύχη του, ή τους ταπείνωσαν πουλώντας τους σκλάβους. Όσοι σώθηκαν κρύφτηκαν και χάθηκαν στις απόκρημνες πλαγιές και στις κρυφές χαράδρες των Άνδεων, διατηρώντας άσβεστη την ελπίδα πως ο πολιτισμός και η αυτοκρατορία των Ίνκας, των Παιδιών του Ήλιου, μια μέρα θα αναστηθεί! Έτσι άκμασε το Μάτσου Πίτσου κι άλλες τέτοιες πόλεις, κρυμμένες στις ζούγκλες μακριά από τα μάτια των… εκπολιτιστών Ισπανών! Ο Γιώργος τον ακούει αποσβολωμένος, αλλά με την άκρη του ματιού του παρακολουθεί το χέρι του Πράκτορα - Κόνδορα να πλησιάζει στον διακόπτη. Αποφασίζει να δράσει αστραπιαία. Κάνει ένα απότομο πλάγιο βήμα για να βγει από την ακτίνα του πιστολιού που τον σημάδευε και προσποιείται ότι εκσφενδονίζει κάτι κατά πάνω στον Κόνδορα. Κάτι που υποτίθεται ότι κρατάει στην κλειστή χούφτα του. Ο Περουβιανός αιφνιδιάζεται για μια στιγμή, που ωστόσο ήταν αρκετή για το Παιδί - Φάντασμα. Με ένα άλμα σαν αίλουρος, πέφτει πάνω του κάνοντάς τον να χάσει την ισορροπία του. Παρά το τραύμα του στο χέρι, ο Κόνδορας δεν είναι εύκολος αντίπαλος. Αντίθετα, το Παιδί - Φάντασμα είναι αυτό που δοκιμάζει έκπληξη από την απίστευτη δύναμη του αντιπάλου του και την εξαιρετική γνώση του στις λαβές, τα χτυπήματα και τις αποκρούσεις της ιαπωνικής πάλης. Επιπρόσθετα, χρησιμοποιεί και την τεχνική μιας πάλης με κινήσεις τελετουργικές, ολότελα άγνωστης στο Ελληνόπουλο. Κάτι είχε ακούσει για αυτήν, ότι την χρησιμοποιούσαν σε αγώνες επίδειξης, αλλά και στις μάχες σώμα με σώμα οι αρχαίοι λαοί της Νότιας και Κεντρικής Αμερικής. Ένα διπλό χτύπημα στο ηλιακό πλέγμα και στην κορυφή της μύτης ταυτόχρονα κάνει το Παιδί - Φάντασμα να χάσει τις αισθήσεις του ακαριαία.

Όμηρος στα νύχια του Κόνδορα

Ο ΠΡΩΤΟ πράγμα που αντιλαμβάνεται το Παιδί - Φάντασμα μόλις συνέρχεται, είναι ότι βρίσκεται δεμένος σε μια καρέκλα. Η επόμενη σκέψη του τον κάνει να στραφεί έντρομος στον διακόπτη που θα πυροδοτούσε τα εκρηκτικά στην αίθουσα του μυστικού ναού. Ο Πράκτωρ - Κόνδωρ, που στέκεται όρθιος απέναντί του, ακολουθεί το βλέμμα του παιδιού. - Δεν την ανατίναξα, Παιδί - Φάντασμα! Έτσι όπως εξελίχτηκαν τα πράγματα και είσαι τώρα αιχμάλωτός μου, σκέφτηκα ότι θα μπορέσω να σε ανταλλάξω με τους συντρόφους μου. Υποθέτω ότι θα είσαι στους δικούς σου τόσο πολύτιμος όσο πολύτιμοι είναι σε μένα οι σύντροφοί μου. Θα σε πάρω στο μυστικό μου κρησφύγετο και από εκεί θα διαπραγματευτώ την ανταλλαγή.

Μ Ι

Το πρώτο πράγμα που αντιλαμβάνεται το Παιδί - Φάντασμα μόλις συνέρχεται, είναι ότι βρίσκεται δεμένος σε μια καρέκλα.

- Πάντως, μην περιμένεις από μένα να σου δώσω πληροφορίες! Ο Πράκτωρ - Κόνδωρ τον κοίταξε για λίγες στιγμές εξεταστικά. Ύστερα, τραβώντας μια καρέκλα, κάθισε καβαλητά πάνω της απέναντί του. Η έκφραση στο πρόσωπό του είναι πολύ σοβαρή, αλλά δεν δείχνει την παραμικρή εχθρότητα. - Δεν σου ζήτησα τέτοιο πράγμα, ούτε πρόκειται να σου ζητήσω. Για το ό,τι χρειάζομαι έχω πληροφορίες πολλές περισσότερες από όσες θα μπορούσες να μου δώσεις εσύ. Από σένα μόνο ένα πράγμα περιμένω να κάνεις! - Τι; ρώτησε με επιφύλαξη το Παιδί - Φάντασμα. - Μόλις σε ελευθερώσω, να πάρεις τους φίλους σου και να φύγετε αμέσως από το Περού, χωρίς να εξηγήσεις τους λόγους της αναχώρησής σου! - Γιατί; Αυτό δεν μπορώ να το κάνω. Έχω αναλάβει μιαν αποστολή πολεμώντας για την απελευθέρωση της πατρίδας μου! Ο Πράκτωρ - Κόνδωρ χαμογέλασε με ένα χαμόγελο όλο πίκρα. - Για την απελευθέρωση της πατρίδας σου! είπε αργά. Έμεινε λίγα δευτερόλεπτα σιωπηλός, βυθίζοντας το βλέμμα του βαθιά μέσα στα μάτια του Γιώργου. -…Είσαι σίγουρος ότι το κάνεις με τον πιο σωστό τρόπο;

ΓΙΩΡΓΟΣ τον κοίταζε αμίλητος. Δεν μπορούσε να καταλάβει πού το πήγαινε ο Κόνδορας. Τι αλλόκοτο παιχνίδι γάτας και ποντικού του έπαιζε ο παράξενος αυτός Ίνκα; - Θέλω να πω, με το να βοηθάς αυτούς που δεν θα επιτρέψουν ποτέ την απελευθέρωση της δικής μου πατρίδας και του δικού μου λαού; - Δεν σε καταλαβαίνω, Κόνδορα! - Άκουσε, Παιδί - Φάντασμα… Γνωρίζω τον αγώνα σου για να απελευθερωθεί η πατρίδα σου από τη σκλαβιά που την έχουν ρίξει οι Γερμανοί, οι Ιταλοί και οι Βούλγαροι και θαυμάζω τη δράση σου. Αλλά εσύ, ίσως δεν ξέρεις ότι αυτή η χώρα ανήκει στους Ίνκας και όχι στους απογόνους μιας χούφτας Ισπανών τυχοδιωκτών που κάποτε την κατέκτησαν με σπαθί, αίμα και προδοσία, για να της κλέψουν το χρυσάφι και το ασήμι που κρύβει η γη μας στα σπλάγχνα της. Για μια εθνική λύτρωση, μιαν απελευθέρωση λοιπόν, όπως κι εσείς πολεμήσατε και κατακτήσατε πριν από εκατόν είκοσι χρόνια, πολεμάμε και εμείς τώρα! Να λευτερωθούμε από μια σκλαβιά που κρατάει κοντά τετρακόσια χρόνια… Τόσα δεν είχε κρατήσει και η δικιά σας σκλαβιά από τους Τούρκους; Και το πετύχατε! Γιατί ποτέ δεν είχατε πάψει να αισθάνεστε Έλληνες και όχι Τούρκοι ή ραγιάδες! - Ξέρεις την ιστορία μας, Κόνδορα; ρώτησε ξαφνιασμένος ο Γιώργος. - Όλοι οι λαοί, οι ινδιάνικοι λαοί της Νότιας Αμερικής την ξέρουν και διδάσκονται από αυτήν! Οι Λιμπρεταδόρες μας από αυτήν άντλησαν τα παραδείγματα που ενέπνευσαν τους ξεσηκωμούς του περασμένου αιώνα στις πατρίδες που κάποτε κυριαρχούσαν και άκμαζαν λαοί κάτω από τη σοφή καθοδήγηση των Ίνκας! Δεν μπορείς να φανταστείς, Ελληνόπουλο, πόσο μοιάζει η ιστορία σας με την δική μας!

Μ Ι

... Οι πόλεμοί σας στην αρχαιότητα για το ιδανικό της ελευθερίας έχουν τους δικούς μας αντίστοιχους πολέμους. Η πανίσχυρη Βυζαντινή Αυτοκρατορία είχε ακριβώς την ίδια δύναμη, έκταση και πλούτο με την Αυτοκρατορία των Ίνκας! Αλλά δυστυχώς έχουμε και τα ίδια ελαττώματα! Η αυτοκρατορία μας είχε αποδυναμωθεί λίγο πριν από την κατάκτησή της από εμφύλιο σπαραγμό, κάτι που αρκετά συχνά συναντάται και στη δική σας ιστορία… - Ομολογώ ότι με αφήνεις κατάπληκτο, Κόνδορα! - Το περίμενα να ακούσω ότι κατάλαβες για τι πράγμα ακριβώς πολεμάμε, Παιδί - Φάντασμα! - Έχεις δίκιο, Κόνδορα… Οι φίλοι μου κι εγώ θα κάνουμε αυτό που πρέπει… Δυστυχώς, δεν μπορώ να κάνω και κάτι παραπάνω… Είμαστε ταγμένοι σε ένα σκοπό και θα καταφέρουμε να τον επιτύχουμε μόνο με τη βοήθεια των Συμμάχων, αυτών που εσύ θεωρείς εχθρούς σου όσο και τις δυνάμεις του Άξονα… - Δεν σου ζήτησα να κάνεις τίποτα περισσότερο από το να φύγετε... Η απελευθέρωση της χώρας μας είναι δική μας υπόθεση… Δεν θέλω να σας κάνω κακό… Είστε πολύτιμοι στον δικό σας αγώνα για την ελευθερία της πατρίδας σας. - Και αφού δεν θέλεις το κακό το δικό μου και των φίλων μου, γιατί τότε θέλησες να σκοτώσεις τον φίλο μου; - Δεν θα τον σκότωνα με την έννοια που εσύ θεωρείς φόνο! Είναι τελείως διαφορετική η αντίληψή μας. Και ίσως η δικιά μου είναι πιο κοντά στα αρχαιοελληνικά έθιμα από ότι η δική σου! Η θυσία δεν είναι φόνος! Είναι προσφορά! Και η ανθρώπινη θυσία, η υπέρτατη προσφορά εξιλασμού. Παραβίασε και μόλυνε με την παρουσία του το ιερό τέμενος του θεού - πατέρα Ήλιου. Έτσι έπρεπε να γίνει, σύμφωνα με τους πανάρχαιους νόμους μας! Και όσο για τους Συμμάχους, να τους έχεις εμπιστοσύνη όσο πολεμάτε πλάι - πλάι… Δεν θα είναι οι ίδιοι μετά τον πόλεμο... Είναι κάτι που κιόλας συμβαίνει εδώ σε μας… - Τι θέλεις να πεις, Κόνδορα; ρώτησε παραξενεμένο το Ελληνόπουλο. - Πήγαμε αρχικά με το μέρος των Συμμάχων, όταν διαπιστώσαμε ότι ένας πόλεμος που δεν μας αφορούσε ερχόταν στο σπίτι μας εξαιτίας του ότι οι Γερμανοί και οι Γιαπωνέζοι σχεδίαζαν να φτιάξουν βάσεις τους στην πατρίδα μας. Ύστερα διαπιστώσαμε πως και οι Αμερικάνοι σχεδίαζαν το ίδιο ακριβώς. Δεν στραφήκαμε ακριβώς εναντίον τους. Απλώς καταστρέφουμε ό,τι πάει να γίνει σε βάρος της χώρας μας. Στα υπόλοιπα τους βοηθάμε. Για αυτό ίσως η συμπεριφορά μας τους φαντάζει αλλόκοτη. Επειδή δεν ξέρουν και δεν καταλαβαίνουν! - Γιατί χρησιμοποιείς πληθυντικό, Κόνδορα; - Επειδή ο Πράκτωρ - Κόνδωρ δεν είναι ένας. Είναι πολλοί! Για αυτό δεν μπορούν να εξηγήσουν πώς είναι δυνατό ένας άνθρωπος να δρα ταυτόχρονα σε πολλά μέρη. - Εσύ ποιος Κόνδωρ είσαι; ρωτάει ο Γιώργος.

Η επίθεση

ΠΡΑΚΤΩΡ - ΚΟΝΔΩΡ κοιτάζει τον Γιώργο για λίγα δευτερόλεπτα, αναποφάσιστος αν θα πρέπει να του αποκαλύψει την ταυτότητά του ή όχι. Ύστερα σηκώνεται από την καρέκλα, σταυρώνει τα χέρια του μπροστά στο γυμνό του στέρνο και με αργή, επίσημη φωνή του λέει κάτι στην ακατάληπτη γλώσσα που είχε χρησιμοποιήσει προηγουμένως ως αρχιερέας. Βλέποντας την απορία ζωγραφισμένη στο πρόσωπο του Ελληνόπουλου, του εξηγεί χαμογελώντας: Αυτό που είπα, πάει να πει στα Κέτσουα, την αρχαία γλώσσα μου: “Είμαι ο Άνκο Καπάκ, ο τελευταίος απόγονος του αυτοκράτορα και αρχιερέα των Ίνκας, του Τούπακ Αμάρου, που δολοφόνησαν άνανδρα οι Ισπανοί του Πισάρο το 1572 της δικής σας χρονολογίας!”. Η έκφραση του δέους που είχε χαραχτεί στο πρόσωπο του Γιώργου ήταν πέρα για πέρα ειλικρινής. Ο άνθρωπος που στέκεται απέναντί του και τον απειλεί είναι ένας αγνός πατριώτης, ένας ήρωας που μάχεται για την απελευθέρωση του έθνους του, που τα τετρακόσια τόσα χρόνια κατοχής της χώρας του έχουν παγιώσει σ’ ολόκληρο τον κόσμο την αντίληψη ότι ο λαός των Ίνκας αφομοιώθηκε ή χάθηκε χωρίς πια να διεκδικεί την ιστορία του. Με δυσκολία το Παιδί - Φάντασμα προσπαθεί να κρύψει τον θαυμασμό του για τον άνθρωπο αυτόν, που ο αγώνας του θυμίζει τον δικό του εναντίον των Γερμανών, των Ιταλών και των Βουλγάρων, για τον άνθρωπο αυτόν που εκεί στην άλλη άκρη της γης ξέρει την ελληνική ιστορία και εμπνέεται από τα παραδείγματά της για τα ιδανικά της Ελευθερίας και της Δικαιοσύνης. - Κόνδορα, όσο περνάει από το χέρι μου, θέλω να ξέρεις ότι θα έχεις έναν φίλο και υπέρμαχο του δίκιου σου και του λαού σου στη μακρινή μου πατρίδα… Ο Πράκτωρ - Κόνδωρ, χαμογελώντας, τον πλησιάζει κρατώντας ένα κοφτερό μαχαίρι. - Σε ευχαριστώ, αλλά δεν χρειάζεται να κάνεις τίποτα, Γιώργο Θαλάσση… Αυτό δεν είναι το όνομα σου, αν δεν κάνω λάθος; Δεν πρέπει να σπαταλάς ούτε ικμάδα των δυνάμεών σου για άλλη υπόθεση πέρα από την απελευθέρωση της δικής σου πατρίδας… Θα σου κόψω τα σκοινιά... Δεν μου πάει να σε κρατάω δεμένο… Αλλά φοβάμαι ότι θα πρέπει να σε ελευθερώσω μόνο όταν αφεθούν ελεύθεροι και οι δικοί μου άνθρωποι… Λυπάμαι που θα πρέπει να σε χρησιμοποιήσω για αντάλλαγμα. Το χέρι του Κόνδορα με το μαχαίρι μένει μετέωρο πάνω από τον Γιώργο, καθώς αρκετά κοντά έξω από το μυστικό δωμάτιο ακούγονται ποδοβολητά και φωνές. Είναι οι Αμερικανοί πράκτορες, που τον ψάχνουν. - Θα πρέπει να μείνεις για λίγο ακόμα δεμένος! του λέει και τρέχει στο μικρό γραφείο που υπάρχει στο βάθος του δωματίου. Σε μια μικρή κονσόλα με κουμπιά πατάει πυρετωδώς δυο - τρία από αυτά και σηκώνει ένα μικρόφωνο που βρίσκεται ακουμπισμένο στην άκρη του τραπεζιού. Το πλησιάζει στο στόμα του και με δυνατή, επιβλητική φωνή αρχίζει να μιλάει:

Μ Ι

- Προσοχή! Προσοχή! Αμερικάνοι πράκτορες! Σας μιλάει ο Άνκο Καπάκ, ο αρχιερέας του ναού του Ήλιου… Κρατάω στα χέρια μου το Παιδί - Φάντασμα κι ένα πιστόλι είναι στραμμένο πάνω του... Ασφαλώς, δεν θα θέλετε να πεθάνει… Γυρίστε στην μεγάλη αίθουσα και κάποιος να πατήσει το κουμπί στη συσκευή με την οθόνη. Θέλω να σας δείξω πως δεν λέω ψέματα και δεν αστειεύομαι! Η φωνή του αντηχεί βροντερή στους διαδρόμους του σπιτιού και φτάνει ίσαμε μέσα στο δωμάτιο με τον Γιώργο και τον Κόνδορα. Απ’ έξω ακούγεται δυνατό σούσουρο που σβήνει καθώς οι πράκτορες απομακρύνονται και κατευθύνονται στην μεγάλη αίθουσα, υπακούοντας στην διαταγή περισσότερο από περιέργεια, παρά στην απειλή ότι το Ελληνόπουλο κινδυνεύει. Ο Κόνδορας φοράει τη μεγάλη ιερατική χρυσαφένια μάσκα του που αναπαριστάνει τον ήλιο και στοχεύει με μια κάμερα τηλεόρασης τον Γιώργο, αφού πρώτα κάνει κάποιες ρυθμίσεις στα κουμπιά της. Ταυτόχρονα, εξηγεί στον Γιώργο.

Με δυσκολία το Παιδί - Φάντασμα προσπαθεί να κρύψει τον θαυμασμό του για τον άνθρωπο αυτόν, που ο αγώνας του θυμίζει τον δικό του εναντίον των Γερμανών, των Ιταλών και των Βουλγάρων… Είναι ένας αγνός πατριώτης! - Εδώ είναι το άβατο ιερό του ναού και καμιά φορά, χρησιμοποιώντας την κάμερα, απευθύνομαι από εδώ στους ανθρώπους μου που βρίσκονται στην αίθουσα. Πράγματι, λίγες στιγμές αφότου όλοι οι πράκτορες έχουν συγκεντρωθεί στην αίθουσα, η οθόνη στην πρωτόγονη τηλεόραση φωτίζεται και στο κάδρο εμφανίζεται ο Γιώργος δεμένος στην καρέκλα. Δίπλα του όρθιος στέκεται ο αρχιερέας των Ίνκας, απειλώντας τον με το πιστόλι. Από το μεγάφωνο ακούγεται η φωνή του. - Όπως βλέπετε, δεν σας λέω ψέματα. Το Παιδί - Φάντασμα είναι αιχμάλωτό μου και θα λυπηθώ πολύ, αν με αναγκάσετε να τον σκοτώσω. Ζητάω να αφήσετε αμέσως ελεύθερους όλους τους ανθρώπους μου που έχετε συλλάβει και μόλις βεβαιωθώ πως έχουν όλοι τους απελευθερωθεί, θα αφήσω κι εγώ ελεύθερο το Παιδί - Φάντασμα… Μην ψάξετε να μας εντοπίσετε… Έχω πολλούς τρόπους διαφυγής παίρνοντάς το μαζί μου ή, αν χρειαστεί, θα προλάβω να το σκοτώσω πριν εσείς σκοτώσετε εμένα… Θα περιμένω δέκα λεπτά να αποφασίσετε ή να ρωτήσετε τους ανωτέρους σας. Όταν είστε έτοιμοι να απαντήσετε, μπορεί κάποιος να γυρίσει τον διακόπτη στο μικρόφωνο κάτω από την οθόνη και να δώσει την απάντησή σας… Η εικόνα στην οθόνη σβήνει και οι πράκτορες αρχίζουν να σχολιάζουν μεταξύ τους. Στο δωμάτιο, ο Κόνδορας βγάζει τη μάσκα και πλησιάζει τον Γιώργο χαμογελώντας. - Τέλος η παράσταση! και με μια απότομη κίνηση του κόβει τα σκοινιά. Ο Γιώργος ανασηκώνεται τρίβοντας τους καρπούς των χεριών του. - Κι αν αρνηθούν, Κόνδορα;

- Τόσο το χειρότερο για σένα! Όχι γιατί θα σε υποχρεώσω να με ακολουθήσεις στο μυστικό μου κρησφύγετο στα χαλάσματα της χαμένης πολιτείας του Μάτσου Πίτσου, αλλά γιατί θα πάρεις μια δυσάρεστη γεύση για το ποιοι είναι οι Σύμμαχοι σου… Σε αυτή την περίπτωση, πάει να πει ότι θα σε λογαριάζουν σαν λιγότερο χρήσιμο σε αυτούς, ακόμα και από καμιά πενηνταριά κρατούμενους τους, όλοι πιστοί μιας θρησκείας και τίποτα περισσότερο. Αφού το μόνο που ξέρουν για αυτούς είναι ότι τους θεωρούν φανατικούς οπαδούς της θρησκείας του Ήλιου, χωρίς άλλες δραστηριότητες και μάλιστα επικίνδυνες για την ασφάλειά τους… Ο Γιώργος τον παρατηρεί σκεφτικός. Αναλογίζεται με τρόμο το ενδεχόμενο να αποδειχτεί στην πράξη ότι ο Πράκτωρ - Κόνδωρ έχει δίκιο όσον αφορά την συμπεριφορά των Αμερικανών πρακτόρων και να απορρίψουν την ανταλλαγή προτιμώντας να κρατήσουν αυτούς που συνέλαβαν ως λάφυρο, έστω και άχρηστο. Αλλά που θα έχουν να το επιδεικνύουν σαν απόδειξη της επιτυχίας της αποστολής τους. Τα λεπτά που απομένουν για να δώσει την απάντηση ο επικεφαλής των πρακτόρων κυλούν βασανιστικά αργά για τον Γιώργο.

ΤΟ ΜΕΤΑΞΥ στην αίθουσα, η Κατερίνα, που αγωνιά για τον αγαπημένο της, πάει πίσω από την οθόνη και σηκώνει το ηλεκτροφόρο καλώδιο που καταλήγει στο κουτί της τηλεόρασης. Προχωράει λίγο κρατώντας το και διαπιστώνει πως δεν συνδέεται σε κάποια πρίζα, αλλά αφού ανεβαίνει στον τοίχο, προχωράει κατά μήκος της γωνίας που σχηματίζει ο τοίχος με το ταβάνι και οδηγεί έξω από την αίθουσα. Σιωπηλά, κάνει νόημα στον επικεφαλής των πρακτόρων και του δείχνει το καλώδιο. Αυτός πλησιάζει την Κατερίνα, που του εξηγεί για την ανακάλυψή της. Ο αρχιπράκτορας επιστρέφει κοντά στους δικούς του και διαλέγει τρεις από αυτούς. Με νόημα που τους κάνει, τους ζητά να τον ακολουθήσουν. Η Κατερίνα προχωράει μπροστά από την μικρή ομάδα και με τη φωτεινή δέσμη του ηλεκτρικού της φακού σημαδεύει και ακολουθεί τη διαδρομή του καλωδίου. Η μικρή ομάδα με την Κατερίνα μπροστά, που με τον ηλεκτρικό της φακό σημαδεύει το καλώδιο ακολουθώντας τους, προχωράει αθόρυβα στους διαδρόμους του παλιού σπανιόλικου μεγάρου. Η διαδρομή του καλωδίου τους οδηγεί και πάλι στο επάνω πάτωμα, εκεί που έψαχναν προηγουμένως να βρουν το Παιδί - Φάντασμα και τον Αρχιερέα του Ήλιου. Το καλώδιο σταματάει πάνω από μια χαμηλή πόρτα και χάνεται μέσα στον τοίχο. Οι πράκτορες δοκιμάζουν με προφυλάξεις να ανοίξουν τις δυο πόρτες δεξιά και αριστερά αυτής που οδηγεί στο δωμάτιο, όπου πιθανώς ο Κόνδορας κρατάει αιχμάλωτο το Παιδί - Φάντασμα. Είναι κλειδωμένες. Θέλουν να βεβαιωθούν ότι το δωμάτιο στο οποίο καταλήγει το καλώδιο επικοινωνεί εσωτερικά με τα δυο διπλανά του δωμάτια, ώστε να χρησιμοποιηθεί κάποιο από αυτά είτε ως διέξοδος διαφυγής είτε ως δεύτερη γραμμή άμυνας από τον Πράκτορα - Κόνδορα, έχοντάς του αποκλείσει με την εισβολή τους την κύρια είσοδο. Μην μπορώντας να παραβιάσουν τις κλειδωμένες πόρτες χωρίς να κάνουν θόρυβο, αποφασίζουν να ρίξουν ολόκληρο το βάρος της επίθεσής τους στο δωμάτιο στο οποίο πιστεύουν ότι

Μ Ι

κρύβεται ο Πράκτωρ - Κόνδωρ κρατώντας ταυτόχρονα αιχμάλωτο και το Παιδί - Φάντασμα. Η φωτισμένη χαραμάδα επιβεβαιώνει με κάποια σιγουριά πως κάποιος ή κάποιοι βρίσκονται εκεί μέσα, μολονότι δεν ακούγονται ομιλίες ή θόρυβοι. Συνεννοούνται ψιθυριστά και με νοήματα να δράσουν κεραυνοβόλα, εισβάλλοντας αστραπιαία στο δωμάτιο, προκαλώντας ταυτόχρονα και εκκωφαντικό θόρυβο, προκειμένου να προκαλέσουν και ψυχολογικό αιφνιδιασμό. Ο αρχιπράκτορας σημαδεύει με το πιστόλι του την κλειδαριά και αρχίζει να πιέζει τη σκανδάλη… Μέσα στο δωμάτιο, ο Γιώργος και ο Κόνδορας όρθιοι σε λίγα μέτρα απόσταση απέναντι ο ένας από τον άλλον, περιμένουν σιωπηλοί να ακούσουν από το μεγάφωνο την απάντηση των πρακτόρων, όταν ένας εκκωφαντικός θόρυβος από πυροβολισμό ταρακουνάει την πόρτα και πριν προλάβουν να αντιδράσουν, αυτή ανοίγει διάπλατα ξεχαρβαλωμένη από τις δυνατές πλάτες του γιγαντόσωμου Αμερικανού πράκτορα, ο οποίος πέφτοντας επάνω της την ξηλώνει από τους μεντεσέδες της, ενώ ο ίδιος αφήνει το κορμί του να κατρακυλήσει στο πάτωμα για να μην δώσει στόχο σε κάποιο ίσως όπλο που θα είχε στραφεί στο μέρος του. Πίσω του, με το πιστόλι της προτεταμένο, εισβάλλει η Κατερίνα, αψηφώντας κάθε κίνδυνο προκειμένου να σώσει τη ζωή του αγαπημένου της. - Γιώργο! φωνάζει με ανακούφιση βλέποντας τον αγαπημένο της ζωντανό και στρέφει την κάννη του πιστολιού της σημαδεύοντας τον Κόνδορα στο γυμνό στήθος του, εντοπίζοντας σε αυτόν την άμεση πηγή κινδύνου για τον αγαπημένο της, μην προσέχοντας ότι ο Περουβιανός δεν κρατάει κανένα όπλο, πολύ δε περισσότερο δεν απειλεί ούτε με άλλον τρόπο τον αγαπημένο της! Το δάχτυλό της κουλουριάζεται γύρω από τη σκανδάλη και σφίγγεται πάνω της σπασμωδικά. Ο Γιώργος βλέπει την αποφασιστική της κίνηση. - Κατερίνα, μη! της φωνάζει απεγνωσμένα και κινείται αστραπιαία να προστατέψει τον Κόνδορα με το σώμα του. Μα είναι αργά! Η Κατερίνα, χωρίς να μπορέσει να σταματήσει την ανακλαστική της κίνηση, έχει πιέσει ήδη τη σκανδάλη και η μικρή βολίδα ξεκινάει το ταξίδι της από τη θαλάμη του γεμιστήρα στην κάννη κουβαλώντας τον θάνατο με στόχο το στήθος του… Γιώργου, που έχει πεταχτεί και καλύπτει με το σώμα του το σώμα του Πράκτορα - Κόνδορα!

Ήταν ένας πατριώτης!

ΚΑΤΕΡΙΝΑ απελευθερώνει τον Σπίθα από τα δεσμά του στον βωμό - θυσιαστήριο, ενώ οι πράκτορες συγκεντρώνουν με την απειλή των όπλων τους οπαδούς του θεού Ήλιου στη μια γωνιά της τεράστιας υπόγειας αίθουσας κι ο Γιώργος καταδιώκει τον μυστηριώδη αρχηγό τους, που χάνεται σε ένα σκοτεινό άνοιγμα πίσω από μια πόρτα στην απέναντι πλευρά της αίθουσας.

Στην αίθουσα δεν έχουν κατακάτσει ακόμα οι καπνοί από τις καπνογόνες χειροβομβίδες που έριξαν οι πράκτορες κι ο Σπίθας, αμέτοχος σε ό,τι συμβαίνει γύρω του και απαρατήρητος από τους άλλους μέσα στη γενική φασαρία, διασχίζει την αίθουσα και ανοίγοντας την κεντρική πόρτα της βγαίνει στον διάδρομο. Ούτε η Κατερίνα αντιλήφθηκε την απουσία του, απασχολημένη να συνεννοηθεί με τον αρχηγό των πρακτόρων να στείλει μερικούς από τους άντρες του αναζητώντας τον Γιώργο στους υπόγειους δαιδαλώδεις διαδρόμους του παλιού κτιρίου και να τον βοηθήσουν στη σύλληψη του αρχιερέα του Ήλιου, αν και ακόμα αγνοούν ότι πρόκειται για το ίδιο πρόσωπο με τον Πράκτορα - Κόνδορα τον οποίον έτσι κι αλλιώς καταζητούν! Ο Σπίθας ανενόχλητος βγαίνει στον διάδρομο, όπου η ατμόσφαιρα είναι πολύ καθαρότερη από αυτήν της αίθουσας. Είναι αποφασισμένος να ανακαλύψει τις πίτσες που, για κάποιον ανεξήγητο λόγο, επιμένουν κάποιοι εκεί μέσα να του τις στερούν! - Μανούλα μου! μουρμουρίζει μέσα από τα δόντια του, ενώ τα ρουθούνια του ανοιγοκλείνουν ακατάπαυστα προσπαθώντας να συλλάβουν κάποιες μυρωδιές που θα τον κατευθύνουν προς την σωστή κατεύθυνση. Δεν είναι καθόλου, μα καθόλου, φιλόξενοι αυτοί εδώ μέσα! Αφού πρώτα σου υπόσχονται κάποιες μάσες με πίτσες, μόλις κάνεις να απλώσεις χέρι να τις πάρεις, σου τις παίρνουν και μετά σε δένουν πάνω σε ένα τραπέζι, όπου κάποιος με μια γελοία μάσκα στη μούρη και μια μαχαίρα στο χέρι προσπαθεί ντε και καλά να σε πείσει ότι η πίτσα είσαι εσύ! Και δεν ξέρεις πού να πας να διαμαρτυρηθείς! Συνεχίζει να μονολογεί θυμωμένα τις εξωφρενικές σκέψεις του, ώσπου φτάνει σε κάποιο σημείο που ο διάδρομος έχει δυο κατευθύνσεις. Η πρώτη, με μια σκάλα οδηγεί σε επάνω όροφο και η άλλη συνεχίζει τον διάδρομο με κλειστές πόρτες δεξιά και αριστερά... Ο Σπίθας στέκει για λίγο αναποφάσιστος μπροστά στο δίλημμα της επιλογής! Όταν, όμως, πρόκειται για φαγητό, το μυαλό του καθυστερημένου παιδιού λειτουργεί με εκπληκτικά ορθολογική σκέψη! - Πού φυλάγονται τα φαγητά; Στα ψυγεία και στα κελάρια! Πού βρίσκονται τα ψυγεία και τα κελάρια; Κοντά στις κουζίνες! Πού υπάρχουν οι κουζίνες; Στα ισόγεια ή στα υπόγεια! Ποτέ στα επάνω πατώματα! Αυτή η σκάλα ανεβαίνει, άρα πάει σε πάνω πάτωμα! Δεν μας χρειάζεται! Άρα η κουζίνα βρίσκεται σε κάποια από τις πόρτες μπροστά! Επίθεση!!! Και είχε δίκιο! Μια από τις κλειστές πόρτες οδηγούσε σε μικρή πρόχειρη κουζίνα - τραπεζαρία. Μόνο κατ’ όνομα κι… επίπλωση! Από φαγώσιμο ούτε ψίχουλο! Ένα μισογεμάτο μπουκάλι κρασί επάνω στο σαραβαλιασμένο τραπέζι και δυο - τρία ποτήρια ολόγυρά του έδειχναν ότι ο χώρος χρησιμοποιούταν για κάποιο πρόχειρο κολατσιό των αντρών οι οποίοι εκτελούσαν χρέη φρουράς του κτιρίου. Με ένα μουγκρητό λύσσας να ξεφεύγει από τα χείλη του, ο Σπίθας παρατάει κάθε άλλη προσπάθεια να βρει φαγώσιμα στο κτίριο, αποφασισμένος να βρει κάποιον από τους ενοίκους του και να τον κάνει να μετανιώσει πικρά που τον κορόιδεψαν, αφού τις πίτσες που του είχαν υποσχεθεί τις έφαγαν μόνοι τους, αφήνοντάς τον αυτόν να πεθάνει από την πείνα!

Μ Ι

Ο Γιώργος, με τη θλίψη να σκιάζει το πρόσωπό του, προσπαθεί να συγκρατήσει σε γονατιστή θέση τον θανάσιμα τραυματισμένο Κόνδορα.

Με την εκδίκηση να κυριαρχεί στο λειψό μυαλό του, φτάνει τρέχοντας στη σκάλα, της οποίας τα σκαλοπάτια τα ανεβαίνει δυο - δυο, σίγουρος ότι θα βρει εκεί τους ενοίκους ή έστω κάποιον από αυτούς, όπου θα ξεσπάσει τον θυμό του!

ΤΟ ΚΕΦΑΛΟΣΚΑΛΟ στέκεται μια στιγμή να προσανατολιστεί και να διαλέξει κατεύθυνση… Αφουγκράζεται. Κάπου στο βάθος ακούει φασαρία. Κατευθύνεται προς τα εκεί. Στρίβει στη γωνία του διαδρόμου καθώς ακούγεται ένας πυροβολισμός και βλέπει τέσσερις άντρες γύρω από μια πόρτα, τη στιγμή που ένας από αυτούς, ο πιο γιγαντόσωμος, πέφτει επάνω της και την ξεχαρβαλώνει! - Να κι άλλοι πελάτες που διαμαρτύρονται! σκέφτεται και αρχίζει να τρέχει προς τα εκεί που βλέπει τους συγκεντρωμένους ανθρώπους. Ακούει δυο γνώριμες κι αγαπημένες φωνές στη γλώσσα του! ‘’Γιώργο!’’ Είναι η γεμάτη ανακούφιση φωνή της Κατερίνας που τον κάνει να τρέξει γρηγορότερα και σχεδόν αμέσως η γεμάτη αγωνία κραυγή του Γιώργου: ‘’Κατερίνα, μη!’’. Σχεδόν με τη φωνή του Γιώργου, ο Σπίθας μην μπορώντας να συγκρατήσει τη φόρα του ογκώδους κορμιού του, πέφτει πάνω στην Κατερίνα ακριβώς τη στιγμή που το πιστόλι της εκπυρσοκροτεί αλλάζοντας ελαφρά τη σκόπευσή του και το πύρινο βλήμα αντί να καρφωθεί στο σώμα του Γιώργου, όπου άθελά της η Κατερίνα είχε στοχεύσει, καρφώνεται θανατηφόρα στον λαιμό του Κόνδορα! Με μια κραυγή πόνου κι έκπληξης ο Άνκο Καπάκ, ο τελευταίος απόγονος του αυτοκράτορα και αρχιερέα των Ίνκας, του Τούπακ Αμάρου που είχαν δολοφονήσει άνανδρα οι Ισπανοί κονκισταδόρες του Πισάρο το 1572, φέρνει τα χέρια του στον λαιμό του, στέκει για μια στιγμή ακίνητος και μετά καταρρέει. Πέφτει στα γόνατα. Μα ούτε τα γόνατά του τον κρατούν. Ταλαντεύεται να πέσει! Ο Γιώργος, που στο μεταξύ έχει σηκωθεί, καταλαβαίνει την προσπάθεια που καταβάλλει ο Ίνκα να παραμείνει γονατιστός για όση ζωή του απομένει. Τον πιάνει κάτω από τις μασχάλες και τον βοηθάει να παραμείνει στα γόνατά του. Επιστρατεύοντας όλες του τις τελευταίες δυνάμεις, ο Άνκο Καπάκ ανασηκώνει τα γυμνά του μπράτσα σε στάση ικεσίας και προσευχής και ρίχνοντας ένα βλέμμα ευγνωμοσύνης στον Γιώργο, μουρμουρίζει στην ακατάληπτη γλώσσα του, αν όχι τα ίδια, κάποια παρόμοια λατρευτικά λόγια στον υπέρτατο θεό του τον Ίντι - Ήλιο, με εκείνα που είχε απαγγείλει νωρίτερα ως τελεστής ανθρωποθυσίας στον βωμό του θεού του. Με κάθε δύσκολη ανάσα του, πίδακες αίματος ξεπηδούν από το στόμα του, ενώ δεν έχει σταματήσει να τρέχει αίμα και από το τραύμα του λαιμού του. Ο Γιώργος νιώθει το σώμα του Ίνκα να βαραίνει στα χέρια του, που το υποστηρίζουν κρατώντας κάτω από τις μασχάλες... Τα ανασηκωμένα σε στάση ικετευτικής προσευχής μπράτσα του χαλαρώνουν και σχεδόν κρέμονται άτονα στα πλευρά του, η φωνή του με μεγάλες παύσεις, μόλις που ακούγεται σαν μακρινός ψίθυρος. Τα μάτια του βασιλεύουν. Γύρω του έχει σχηματιστεί μια μικρή λίμνη από αίμα!

Μ Ι

Έχει εγκαταλείψει κάθε προσπάθεια να γαντζωθεί στη ζωή, που τον αποχωρίζεται με γοργούς διασκελισμούς. Άφωνοι οι Αμερικανοί πράκτορες, η Κατερίνα και ο Σπίθας παρακολουθούν τον Γιώργο που με σεβασμό ακουμπά απαλά το σώμα του αρχιερέα των Ίνκας στις πλάκες του δωματίου, ενώ δεν κάνει καμιά προσπάθεια να κρύψει το βούρκωμα των ματιών του. Μια συγκλονιστική πάλη γίνεται στην ψυχή του. Ο αγώνας που διεξάγει για την απελευθέρωση της πατρίδας του συγκρούεται μέσα του με τα λόγια του Κόνδορα, που κι αυτός αγωνιζόταν για την απελευθέρωση του δικού του λαού, ενώ προσπαθούσε, παράλληλα, η απελευθέρωση του λαού του να μην έχει ως συνέπεια το να πέσει στην υποδούλωση από καινούργιους αφεντάδες, που σήμερα παριστάνουν τους φίλους και συμμάχους. Αναλογίζεται το δίκιο των λόγων του και υπόσχεται ενδόμυχα στον εαυτό του να κάνει τον Κόνδορα πρότυπό του και παράδειγμά του! Ο Ίνκα αφήνει έναν σφυριχτό παρατεταμένο αναστεναγμό, το κεφάλι του γέρνει στο πλάι και τα μάτια του γυάλινα πετρώνουν κοιτώντας το ανύπαρκτο κενό! Ο Γιώργος ανασηκώνεται. Ρουφάει με δύναμη όσο περισσότερο οξυγόνο μπορεί, σκουπίζει το βούρκωμα από τα μάτια του και στρέφεται στον Αμερικανό αρχιπράκτορα, που θηκαρώνει το πιστόλι του στην εσωτερική θήκη κάτω από τη μασχάλη του... Διορθώνει λίγο και το μπορ της ρεπούμπλικάς του και κοιτάζει ερωτηματικά τον Γιώργο. - Λοιπόν, Παιδί - Φάντασμα; Ποιος τελικά είναι αυτός εδώ; και δείχνει τον νεκρό ιερέα των Ίνκας μπροστά του. - Ο Άνκο Καπάκ! απαντάει άκεφα το Παιδί - Φάντασμα, γιατί ξέρει ότι ο Αμερικανός δεν θα καταλάβει, ό,τι και αν του εξηγήσει. Ίσως και να μην θέλει να καταλάβει! - Άνκο Καπάκ; ρωτάει απορημένος ο πράκτορας. Και γιατί τόση φασαρία για αυτόν τον λεβέντη; - Ήταν ο τελευταίος αρχιερέας από την αυτοκρατορική γενιά των Ίνκας. Θα παρακαλούσα να φροντίσεις προσωπικά ώστε να δοθεί στους δικούς του για τις τιμές που του πρέπουν! Και να αφεθούν ελεύθεροι όσοι συνελήφθησαν μέσα στην αίθουσα και φυσικά δεν βαρύνονται με κάποια αξιόποινη πράξη! Ο πράκτορας νεύει καταφατικά, γιατί οι εντολές που έχει πάρει είναι σαφείς: να εκτελέσει την όποια διαταγή του δώσει το Παιδί - Φάντασμα! - Επίσης, μπορείς να στείλεις την αναφορά σου στην Κεντρική Υπηρεσία σου, ότι και ο φάκελος με την υπόθεση ‘’Πράκτωρ - Κόνδωρ’’ έκλεισε! Ο αρχιπράκτορας τον κοίταξε άναυδος. - Έκλεισε; Πώς έκλεισε; - Είναι λίγο μπερδεμένη ιστορία! Θα μας πάρει καιρό να στην διηγηθώ! του απάντησε χαμογελώντας, αλλά με μια δόση πίκρας και ειρωνίας, ο Γιώργος.

ΤΕΛΟΣ 72

ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΘΑΛΗΣ; Επίθεση στη νύχτα

ΙΑ ΑΚΟΜΑ σκοτεινή νύχτα έχει απλώσει τα μαύρα πέπλα της επάνω από την σκλαβωμένη Αθήνα. Κανένας δεν κυκλοφορεί στους δρόμους. Ποινή εκτέλεσης επιτόπου απειλεί όποιον συλληφθεί να παραβιάζει την αυστηρή διαταγή του κατακτητή… Κανένα φως δεν ξεφεύγει από τα σφαλιστά παραθυρόφυλλα των σπιτιών. Η συσκότιση είναι και αυτή γενικά υποχρεωτική. Την εφιαλτικά απόλυτη σιγαλιά τη σπάει πού και πού το βαρύ περπάτημα από τις μπότες κάποιας περιπόλου. Αραιότερα, οι άγριες φωνές - διαταγές ή οι πυροβολισμοί των αντρών των περιπόλων, αν είδαν ή νόμισαν ότι είδαν κάποια φευγαλέα σκιά να γλιστρά στο σκοτάδι και να προσπαθεί να τους ξεφύγει. Στα χαμηλά φτωχόσπιτα του Βύθουλα, της συνοικίας του Κολωνού, όσοι ακόμα ξαγρυπνούν ή ξύπνησαν ανήσυχοι, κάτι σαν σιδερένιο χέρι σφίγγει την καρδιά τους. Δεν είναι καλό σημάδι που τα βατράχια και τα τριζόνια, οι καλοκαιριάτικοι κάτοικοι στα ρέματα στις γύρω άχτιστες απλωσιές και τα λιμνάζοντα απόνερα του ποταμιού, ξαφνικά σταμάτησαν να τραγουδούν. Σημάδι πως κάποια αθόρυβη παρουσία τα τρόμαξε, ίσως από πολλούς ανθρώπους...

Πολλές σκιές με γερμανικές στολές κυκλώνουν αθόρυβα τον συνοικισμό. Πνιχτές διαταγές δίνονται κοφτά από τους επικεφαλής τους.

Μ Ι

Όσοι έχουν παράνομα ασφράγιστα ραδιόφωνα ψάχνουν βιαστικά και μες στο σκοτάδι κρυψώνες να τα παραχώσουν… Μια κόγχη στο πηγάδι τους, στον πάτο μιας γλάστρας, στις φυλλωσιές κάποιου πυκνού φυτού στην αυλή τους… Ξέρουν τι τους περιμένει, αν συμβεί αυτό που φοβούνται και τα βρουν… Δεν έχουν πολλή ώρα ίσαμε το χάραμα. Και δεν έχουν άδικο! Συμβαίνει αυτό που φοβούνται! Μπλόκο! Πολλές σκιές με γερμανικές στολές κυκλώνουν αθόρυβα τον συνοικισμό. Πνιχτές διαταγές δίνονται κοφτά από τους επικεφαλής τους. Οι άντρες ακροβολίζονται σε κάθε πέρασμα, στήνοντας τα μυδράλια τους καταμεσής των δρόμων. Περιμένουν το πρώτο φως της αυγής, με τους τηλεβόες τους έτοιμους να πλημμυρίσουν τη γειτονιά με το εφιαλτικό τους “Άχτουνχ… Άχτουνχ!”… Και μετά, μια φωνή στα ελληνικά θα καλέσει όλους τους άντρες να συγκεντρωθούν σε κάποιον ανοιχτό χώρο… Εκεί θα περιμένουν και οι Εφιάλτες με την κουκούλα, οι εξώνητοι στον κατακτητή, να δείξουν με το δάχτυλο κάποιους, θυσία στους βωμούς της Λευτεριάς… Η ώρα πλησιάζει! Μα δεν θα έρθει! Αναπάντεχα, ένα χωνί βρυχάται στα ελληνικά, μετά και δεύτερο και τρίτο ολόγυρα πίσω από το γερμανικό απόσπασμα, που δεν είχε αντιληφθεί την περικύκλωσή του. - Αέραααα! Θάρρος, πατριώτες! Κι αμέσως η διαταγή: - Φωτιά! Θάνατος στους τυράννους!

Οι στρατιώτες του Χίτλερ αιφνιδιάζονται από την επίθεση στα νώτα τους, καθώς περισσότερα από τριάντα αυτόματα τερετίζουν ταυτόχρονα με στόχο τα κορμιά τους, και ομοβροντία από χειροβομβίδες σκάζουν στα ταμπούρια τους… Οι στρατιώτες του Χίτλερ αιφνιδιάζονται από την επίθεση στα νώτα τους, καθώς περισσότερα από τριάντα αυτόματα τερετίζουν ταυτόχρονα θανατερό τραγούδι, και ομοβροντία από χειροβομβίδες πέφτουν στα ταμπούρια τους, που σκάζουν με εκκωφαντικό θόρυβο. Διαμελισμένα κορμιά τινάζονται σε κάθε κατεύθυνση! Όλεθρος και θάνατος αποδεκατίζουν τους στρατιώτες του κατακτητή. Το μακελειό συνεχίζεται ίσαμε κανένας τους να μη μείνει όρθιος. Κάποιοι λίγοι μόνον αργοσαλεύουν βογκώντας, πεσμένοι στους δρόμους γύρω από τη συνοικία. Δεν έχει χαράξει ακόμα, όταν από το χωνί δίνεται το παράγγελμα της παύσης πυρός. - Αποχώρηση! Ζήτω η Ελευθερία! Ζήτω η ελεύθερη Ελλάδα! Μερικοί από τους επιδρομείς πλησιάζουν στους πεσμένους Γερμανούς και μαζεύουν τα όπλα τους. Ύστερα, τρέχοντας, χάνονται στους δρόμους και στα σοκάκια της συνοικίας προς τη μεριά του Κολωνού.

Μερικοί κάτοικοι της συνοικίας, οι πιο τολμηροί, ξεμυτίζουν από τα σπίτια τους, όχι για να πανηγυρίσουν, μα περίεργοι τι γράφουν τα χαρτάκια που πέταξαν φεύγοντας οι σωτήρες τους. Διαβάζουν απορημένοι και δεν καταλαβαίνουν. Τέσσερις λέξεις όλες κι όλες: ‘’Ο Θαλής είναι εδώ!’’. Έχει ξημερώσει για τα καλά. Οι πιο συνετοί μπαίνουν ξανά στα σπίτια τους, μαζεύουν όσα απολύτως απαραίτητα χρειάζονται και με τις οικογένειές τους σκορπίζουν βιαστικά για άλλες συνοικίες. Ξέρουν τι τους περιμένει, όταν σε λίγο - και δεν θ’ αργήσουν - εμφανιστούν στη συνοικία τους τα καμιόνια με τα ανελέητα θηρία - φονιάδες των Ες-Ες! Η εκδίκησή τους θα είναι τρομερή. Η ναζιστική θηριωδία χρησιμοποιεί, ανάμεσα στα άλλα μέσα επιβολής της στρατιωτικής Κατοχής της, πολλαπλάσια και βάρβαρα αντίποινα επί δικαίων και αδίκων. Με τέτοια ανήκουστα και βάρβαρα αντίποινα ισοπέδωσε ολόκληρα χωριά, ολόκληρες πόλεις, όπου σε πράξεις αντίστασης των κατακτημένων απάντησαν με ομαδικές σφαγές αδιάκριτα αθώων, ακόμα και μωρών παιδιών[1].

Σαμποτάζ

ΕΣΑΝΥΧΤΑ. Αεροπορική βάση στο Τατόι. Η φρουρά του αεροδρομίου έχει ενισχυθεί εκτάκτως και βρίσκεται σε ύψιστο βαθμό επιφυλακής. Προβολείς από τα υπερυψωμένα φυλάκια σαρώνουν συνεχώς την πίστα και τα υπόστεγα. Άλλοι προβολείς σαρώνουν τη χέρσα ζώνη έξω από τα συρματοπλέγματα, ίσαμε το δάσος της Βαρυμπόμπης. Τα αυξημένα μέτρα και η ενίσχυση της φρουράς, αν και στο πλαίσιο της τυπικής ρουτίνας, υπογράμμιζαν, ωστόσο, τη σπουδαιότητα της άκρως απόρρητης επιχείρησης που θα πραγματοποιούταν, με την κωδική ονομασία “Φόιερβερκ”[2]. Το σενάριο της εκπονήθηκε από την Υπηρεσία Επιχειρησιακού Σχεδιασμού της Λουφτβάφφε[3] στο Στρατηγείο της στο Βερολίνο και η εκτέλεσή του ανατέθηκε στο Αρχηγείο της στην Ελλάδα. [1]

Η συλλογική ενοχή υπήρξε μία από τις πιο ακραίες πράξεις αντιποίνων στην ιστορία των πολέμων, η οποία

κορυφώθηκε σαν δόγμα στο Δίκαιο του Πολέμου, αλλά και σαν πράξη από τα ναζιστικά στρατεύματα στις χώρες που κατέκτησαν, με τον όρο Kollektivschuld. Δεν ήταν, ωστόσο, λίγες οι φορές που με χαλκευμένα στοιχεία εφάρμοσαν το δόγμα της συλλογικής ενοχής, προκειμένου να δικαιολογήσουν ιστορικά τις αποτρόπαιες σφαγές τους ως “νόμιμες” ενέργειες αντιποίνων. Το χωριό Κάνδανος στην Κρήτη ήταν το πρώτο που γνώρισε τα θηριώδη αντίποινα της αντίστασης των κατοίκων του στη Μάχη της Κρήτης... Τα ολοκαυτώματα στο Δίστομο, στα Καλάβρυτα και αλλού αποτέλεσαν τις ίδιες τραγικές συνέπειες. [2]

Feuerwerk: Πυροτέχνημα.

[3]

Luftwaffe: Το αεροπορικό σκέλος της ναζιστικής πολεμικής μηχανής.

Μ Ι

Μια μοίρα βομβαρδιστικών κάθετης εφόρμησης “Γιούνκερς 88” πρόκειται να απογειωθεί το πρωί με πρώτο σταθμό το αεροδρόμιο του Μάλεμε στην Κρήτη. Αφού τα αεροπλάνα ανεφοδιαστούν σε καύσιμα, θα κατευθυνθούν για τη Βόρεια Αφρική. Προορισμός τους το Σουέζ και στόχος τους ο βομβαρδισμός και η βύθιση νηοπομπής μικρών πετρελαιοφόρων, τα οποία, με τις δεξαμενές τους γεμάτες καύσιμα για τον εφοδιασμό των συμμαχικών δυνάμεων στο Μέτωπο της Βόρειας Αφρικής, είχαν ξεκινήσει από το Πορτ Σουδάν στην Ερυθρά Θάλασσα με προορισμό τον συμμαχικό πολεμικό ναύσταθμο της Αλεξάνδρειας. Λίγο μετά τα μεσάνυχτα, δεκάδες ρουκέτες μικρού βεληνεκούς διαγράφουν τη σύντομη τροχιά τους από τη μεριά του δάσους, πέφτοντας μέσα στο αεροδρόμιο με στόχο τα αεροπλάνα. Σειρήνες συναγερμού ηχούν και δυο θωρακισμένα οχήματα μεταφοράς προσωπικού μεταφέρουν ταχύτατα στρατιώτες με βαρύ οπλισμό στα συρματοπλέγματα της βόρειας πύλης προς τη Βαρυμπόμπη.

ΤΗΝ αίθουσα επιχειρήσεων του αρχηγείου της Λουφτβάφφε στην Αθήνα κουδουνίζει δυνατά το μαγνητικό τηλέφωνο που συνδέει απευθείας με την αεροπορική βάση. Ο αξιωματικός που το σηκώνει ακούει την αναφορά της επίθεσης και κατεβάζει το ακουστικό χαμογελώντας. - Εκδηλώθηκε επίθεση με ρουκέτες από το δάσος! είπε. Οι μυστικές πληροφορίες που διοχετεύσαμε έκαναν τη δουλειά τους! Μα δεν προκάλεσαν την παραμικρή ζημιά. Έριξαν μια ομοβροντία ρουκετών και προφανώς κατάλαβαν ότι θα ήταν μάταιο να επιτεθούν κι αποχώρησαν! Πού να ήξεραν! Οι υπόλοιποι αξιωματικοί ξεσπούν σε γέλια… Μισή ώρα αργότερα, το γέλιο θα παγώσει στα χείλη τους από ένα δεύτερο τηλεφώνημα…

ΣΚΙΟΙ ντυμένοι με μαύρες στολές βατραχανθρώπων γλιστρούν φευγαλέα στα σχεδόν αφύλακτα υπόστεγα αεροπλάνων στο σκοτεινό Χασάνι[4]. Κρατούν στα χέρια τους μεγάλα και βαριά πακέτα και μεγάλα πολεμικά μαχαίρια ανάμεσα στα δόντια τους. Οι ελάχιστοι σκοποί που περιπολούν ράθυμα έξω από τα υπόστεγα εξοντώνονται γρήγορα κι αθόρυβα από τα μαχαίρια των κομάντος, των οποίων την παρουσία οι στρατιώτες του Χίτλερ δεν πρόλαβαν να αντιληφθούν. Οι επιδρομείς χωρίζονται σε τρεις ομάδες. Όσες και τα υπόστεγα. Περίπου είκοσι “Γιούνκερς 88” βρίσκονται σταθμευμένα, μοιρασμένα στα τρία υπόστεγα! Με γοργές κινήσεις, που δείχνουν έμπειρους σαμποτέρ, βεντουζώνουν στις κοιλιές των αεροπλάνων από μια εκρηκτική “χελώνα” στο καθένα. Ρυθμίζουν κατόπιν τον χρόνο έκρηξής τους… [4]

Χασάνι, η παλαιότερη ονομασία (έως αρχές περίπου των ’50) του αεροδρομίου του Ελληνικού. Στη διάρκεια

της Κατοχής, οι Γερμανοί ολοκλήρωσαν τις υποδομές των εγκαταστάσεών του, αλλά τις κατάστρεψαν αποχωρώντας.

Το ίδιο αθόρυβα όπως είχαν εμφανιστεί από το πουθενά, χάνονται μέσα στη σκοτεινή νύχτα. Κατευθύνονται σκορπισμένοι σε απόσταση ο ένας από τον άλλον για να μην δώσουν στόχο και διασχίζοντας τον δρόμο, περνάνε απέναντι στην παραλία. Συγκεντρώνονται και πάλι σε ένα σημείο˙ στους βράχους του μικρού ακρωτηρίου κάτω από το παρεκκλήσι του Αγίου Κοσμά. Εκεί όπου έχουν κρύψει τις μάσκες τους, τους αναπνευστήρες τους και τα βατραχοπέδιλά τους. Τα φορούν, βουτούν στο νερό και καταδύονται. Εμφανίζονται στη μικρή βραχονησίδα κάπου πεντακόσια μέτρα από την ακτή, όπου καμουφλαρισμένο τους περιμένει ένα μεγάλο φουσκωτό ταχύπλοο. Ξεκινάει αμέσως, αναπτύσσοντας ταχύτητα με κατεύθυνση την ερημική παραλία της Βούλας. Από τη μεριά του αεροδρομίου στο Χασάνι, τεράστιες φλόγες υψώνονται στον ουρανό, ενώ ο εκκωφαντικός θόρυβος από τις αλλεπάλληλες εκρήξεις δεν αργεί να φτάσει στα αυτιά τους.

ΤΟ αρχηγείο της Λουφτβάφφε, ο αξιωματικός κατεβάζει σκυθρωπός το τηλέφωνο. - Μάιν Γκενεράλ Μαγιόρ[5], ήταν από τη φρουρά στο αεροδρόμιο του Χασανίου… Ολόκληρη η μοίρα των ‘’Γιούνκερς’’ της επιχείρησης ‘’Φόιερβερκ’’, που στάθμευε στα υπόστεγα συντήρησης του αεροδρομίου, καταστράφηκε ολοκληρωτικά! Και όχι μόνο… Οι βόμβες, που ήδη είχαν φορτωθεί σε αυτά, εξερράγησαν προκαλώντας πολύ μεγάλες ζημιές στις εγκαταστάσεις και τον διάδρομο του αεροδρομίου… Πρόκειται για σαμποτάζ του εχθρού! Και συγκεκριμένα, από αυτήν την οργάνωση - φάντασμα ‘’Θαλής’’. Βρέθηκαν πολλά από εκείνα τα χαρτάκια που γράφουν ‘’Ο Θαλής είναι εδώ!’’ και σκορπίζουν μετά από κάθε τους εμφάνιση. - Πώς μάθανε πού ήταν τα σμήνη; κατόρθωσε να ψελλίσει εξουθενωμένος ο αρχηγός του επιτελείου. Είχαμε φροντίσει να διαδοθεί, τάχα ως απόρρητο επτασφράγιστο μυστικό, ότι τα αεροπλάνα θα σηκώνονταν από το Τατόι! - Είναι φανερό ότι δεν έπεσαν αυτοί στην παγίδα μας, αλλά εμείς στη δικιά τους! Η επίθεσή τους στο Τατόι ήταν για να μας αποκοιμίσει. Αλλά ήξεραν από ποια βάση θα σηκώνονταν τα αεροπλάνα! σχολίασε ένας άλλος αξιωματικός… Από εκεί που αποδυναμώσαμε επίτηδες τη φρουρά για να μην προκληθούν υποψίες! - Αναφέρατε το γεγονός στο Βερολίνο και ζητήστε οδηγίες, διατάζει ο υποπτέραρχος επικεφαλής του Αρχηγείου. Σε λίγα λεπτά, ο αξιωματικός δίνει ένα τηλεγράφημα στον αρχηγό, που το διαβάζει σκυθρωπός. - Κύριοι, η επιχείρηση ματαιώνεται!

[5]

Υποπτέραρχος.

Μ Ι

- Ποιος είναι αυτός ο Θαλής, Παιδί - Φάντασμα; ρωτάει τον Γιώργο ο συμμαχικός αρχιπράκτορας.

Το Παιδί - Φάντασμα αναλαμβάνει δράση

ΓΙΩΡΓΟΣ Θαλάσσης, το ηρωικό Ελληνόπουλο που οι κατακτητές έχουν επονομάσει Παιδί - Φάντασμα, έχει απέναντί του τον αρχηγό των συμμαχικών πρακτόρων στην Αθήνα. Κρατάει ένα μικρό τετράγωνο χαρτάκι. Μια φράση είναι εκτυπωμένη με σφραγίδα και από τις δυο όψεις: ‘’Ο Θαλής είναι εδώ!’’. - Ποιος είναι αυτός ο Θαλής, Παιδί - Φάντασμα; ρωτάει τον Γιώργο ο συμμαχικός αρχιπράκτορας. Ο Γιώργος εξετάζει αφηρημένος το τετράγωνο χαρτάκι… Το μυαλό του ανακαλεί στη μνήμη του κάποια γεγονότα των τελευταίων ημερών…

Με σχεδόν αγωνία και κρυφή ελπίδα πρόσμεναν οι Αθηναίοι ότι θα ξυπνήσουν κάποιο πρωί και θα αντικρίσουν το γνωστό σύνθημα της μυστηριώδους οργάνωσης, γραμμένο με την γαλάζια μπογιά και τεράστια γράμματα στον Ιερό Βράχο της Ακρόπολης! Ένα πρωινό οι Αθηναίοι, βγαίνοντας στους δρόμους για τον σκληρό αγώνα της καθημερινής τους επιβίωσης, αντικρίζουν έκπληκτοι σε τοίχους σπιτιών, σε μάντρες οικοπέδων σε πολλά σημεία της πόλης, ακόμα και στο κέντρο της, φρεσκοβαμμένες επιγραφές με γαλάζια μπογιά, στο χρώμα της ελληνικής σημαίας, ένα αλλόκοτο σύνθημα: ‘’Ο Θαλής είναι εδώ!’’. Πιο σαφές στο νόημά του είναι το άλλο σύνθημα - με μαύρη μπογιά - που το συνοδεύει: ‘’Θάνατος στους τυράννους!’’. Παρά τη σαφήνειά του, δεν βοηθάει καθόλου, ωστόσο, στην κατανόηση του πρώτου. Καθώς κάθε πρωί, σε όλο και περισσότερους τοίχους, οι Αθηναίοι αντικρίζουν φρεσκοβαμμένη την επιγραφή, ο “Θαλής” γίνεται το πρώτο θέμα στις συζητήσεις τους, διατυπώνοντας διάφορες εικασίες για την ταυτότητά του και τις προθέσεις του. Ταχύτατα έκανε τον γύρο της Αθήνας η είδηση πως η παράτολμη αποκοτιά των… επιγραφοποιών - φάντασμα έκανε ένα ακόμα βήμα αναπτέρωσης του ηθικού των σκλαβωμένων. Σήκωσαν ένα τεράστιο πανό με το πασίγνωστο πια σύνθημά τους, ακριβώς κάτω από το πυροβολείο του… Λυκαβηττού! Και πολλοί ήταν εκείνοι που έτρεξαν να το δουν από σημεία της πόλης με θέα τον λόφο. Οι Γερμανοί, όμως, το είχαν κιόλας κατεβάσει! Με αγωνία περίμεναν και έλπιζαν οι Αθηναίοι, να ξυπνήσουν κάποιο πρωί και να αντικρίσουν το ‘’Ο Θαλής είναι εδώ!’’ γραμμένο με τεράστια γράμματα και στα τείχη του Ιερού Βράχου της Ακρόπολης! Είχαν τόσο ηρωοποιήσει τους ‘’Θαλήδες’’, ώστε κι αυτό θα μπορούσαν να κάνουν, κι ας είχε έστω ένας τόσο μεγάλος εξευτελισμός των τυράννων, σοβαρές συνέπειες στον λαό της Αθήνας! Είναι γιατί δείγματα της τόλμης τους είχαν επιδείξει ήδη και πριν τον Λυκαβηττό, όταν

Μ Ι

το σύνθημά τους δεν δίστασαν να το γράψουν και στον πλαϊνό τοίχο του Κομμάντο ντι Πιάτσα, του ιταλικού φρουραρχείου στην οδό Σταδίου, καθώς και στα σκαριά βοηθητικών γερμανικών ή ιταλικών πλοίων που ναυλοχούσαν στα λιμάνια του Πειραιά! Παρόλη όμως την επίδειξη της αντιστασιακής τους τόλμης, με το να εκθέτουν συνεχώς τη ζωή τους σε “κορώνα - γράμματα” θανάσιμου κινδύνου, γράφοντας στις μάντρες και τους τοίχους, δεν είχε εκδηλώσει ο ‘’Θαλής’’ έως τώρα, καμιά επιθετική ενέργεια που να αποδεικνύει και έμπρακτα το ότι είναι εδώ! Ωστόσο, η απουσία δυναμικής παρουσίας του δεν εφησύχαζε τους Γερμανούς. Αντίθετα, οι πολυποίκιλες γερμανικές μυστικές υπηρεσίες[6] είχαν κινητοποιήσει το σύνολο των πρακτόρων τους, προσπαθώντας να συλλέξουν πληροφορίες για την άγνωστη αυτή οργάνωση. Η συνωμοτική της διάρθρωση είχε δημιουργήσει απαραβίαστα στεγανά σε κάθε προσπάθεια διείσδυσης στον πυρήνα της. Τον ίδιο τοίχο συναντούσαν μπροστά τους και οι συμμαχικοί πράκτορες, όσες φορές προσπάθησαν να έρθουν σε επαφή με τους ‘’Θαλήδες’’. - Δεν ξέρω, Τζων… απάντησε ο Γιώργος Θαλάσσης, όταν ολοκλήρωσε στη θύμησή του όσα είχε υπόψη του για την μυστηριώδη οργάνωση - φάντασμα. Ούτε με την πατριωτική μου οργάνωση δοκίμασαν να έρθουν σε επαφή. Και από όσο ξέρω, το αποφεύγουν και με οποιαδήποτε άλλη… Θα προσπαθήσω να μάθω, αν και το σκοτάδι που την περιβάλλει βλέπω πως είναι απόλυτο. - Να σου θέσω υπόψη σου και κάτι άλλο, Παιδί - Φάντασμα. Σε δυο δικές μας επιχειρήσεις, μέλη του ‘’Θαλή’’ μπήκαν στη μέση απρόσμενα και τις ακύρωσαν! - Τι εννοείς, Τζων; ρώτησε ξαφνιασμένος ο Γιώργος. - Δεν αφήσαμε να γίνουν γνωστά τα περιστατικά. Το πρώτο είχε να κάνει με την απελευθέρωση ενός πράκτορά μας από τα χέρια της Γκεστάπο. Είχαμε στήσει το καρτέρι μας σε ένα απόμερο σημείο της Λεωφόρου Κηφισίας κοντά στο χωριό Μαρούσι, από όπου θα περνούσε το αυτοκίνητο που τον μετέφερε από το γερμανικό στρατηγείο στην Κηφισιά στο στρατόπεδο και κρατητήρια μεταγωγής της Γκεστάπο[7]… Τότε, ένα γερμανικό θωρακισμένο αυτοκίνητο φάνηκε από την κατεύθυνση της Αθήνας και δυο άτομα με αυτόματα έβαλαν κατά ριπάς στο αυτοκίνητο της Γκεστάπο… Οι Γκεσταπίτες έκαναν μεταβολή και πήραν τον δρόμο για Κηφισιά. Οι άλλοι δεν τους κυνήγησαν, αλλά κάνοντας κι αυτοί μεταβολή, πήραν τον δρόμο για την Αθήνα, σκορπώντας τις γνωστές προκηρύξεις τους περνώντας από μπροστά μας! - Και η δεύτερη; ρώτησε το Παιδί – Φάντασμα, σμίγοντας τα φρύδια του με οργή και απορία για την αλλόκοτη ενέργεια. [6]

SD (Sicherheitsdienst) Υπηρεσία Πληροφοριών των Ες - Ες, Γκεστάπο (GEheime STaats POlizei) Μυ-

στική Κρατική Αστυνομία, Γκεφεπό (GEheime Feld POlizei) Μυστική Στρατιωτική Αστυνομία της Βέρμαχτ, Feldgendarmerie Ένστολη Αστυνομία της Βέρμαχτ και Αμπβέρ (Abwehr= Άμυνα) Γερμανική Στρατιωτική Υπηρεσία Πληροφοριών, την μόνη ίσως καθ’ ύλην αρμόδια υπηρεσία. [7]

Βρισκόταν στο Παλιό Ψυχικό, στο σημερινό εκτός λειτουργίας διατηρητέο συγκρότημα της Παλιάς Αγοράς.

- Στην δεύτερη δεν άφησαν τις προκηρύξεις τους, αλλά μόλις τώρα γίνεται φανερό ποιοι ήταν οι δράστες… Πράκτορας κατόρθωσε να μπει στη διοίκηση επιχειρήσεων της Λουφτβάφφε και να φωτογραφίσει κρυφά ένα έγγραφο άκρως απόρρητης επιχείρησης και το εγχειρίδιο αποκωδικοποίησης των μηνυμάτων του Γερμανικού Αρχηγείου Αεροπορίας… Είχαμε την πληροφορία από το Συμμαχικό Στρατηγείο Μέσης Ανατολής για επικείμενη αεροπορική επιδρομή στο Σουέζ! Έστησαν ενέδρα στον πράκτορά μας, τον εξουδετέρωσαν και του πήραν το μικροφίλμ! Όπως κατάλαβες, πρόκειται για το σαμποτάζ που ο ‘’Θαλής’’ έκανε χτες στο Χασάνι, μαζί και με την παραπλανητική επίθεσή του στο Τατόι! Δεν σου κρύβω ότι εμείς, οι συμμαχικοί πράκτορες, θεωρούμε και τις δυο ενέργειες αυτές αντισυμμαχικές, για να μην πω προδοτικές! - Έχεις δίκιο, Τζων! απάντησε συνοφρυωμένο το Παιδί - Φάντασμα… Κάτι πρέπει να κάνουμε, να αποκαλύψουμε το παιχνίδι που παίζει ο άγνωστός μας Θαλής και η παρέα του! Θα κινητοποιήσω όλα τα διαθέσιμα μέλη της οργάνωσής μου!

Αντιμέτωπος με τον ‘’Θαλή’’

ΟΥΓΚΡΗΤΟ στρατιωτικών φορτηγών ακούγεται από το βάθος του λίγο ανηφορικού δρόμου ο οποίος, διασχίζοντας την προσφυγική συνοικία της Καισαριανής, οδηγεί στην πύλη του Σκοπευτηρίου... Ακόμα δεν είχε χαράξει. Η Ανώτατη Στρατιωτική Διοίκηση Κατοχής, στην προσπάθεια της να κάμψει το αγωνιστικό ηθικό των σκλαβωμένων Ελλήνων, δεν διστάζει να δημοσιεύει στις ελληνικές εφημερίδες με υποχρεωτικές ανακοινώσεις καταλόγους με τα ονόματα των πολιτών που πρόκειται να εκτελεστούν την επόμενη μέρα, συνήθως με τη “δικαιολογία” των αντιποίνων ή την κατηγορία για συμμετοχή σε αντιστασιακές πράξεις κατά των δυνάμεων Κατοχής. Μια παρόμοια ανακοίνωση, την προηγούμενη μέρα, ήταν που έκανε όλους όσοι έμεναν κατά μήκος του δρόμου να πεταχτούν έξω και να παραταχτούν στο πεζοδρόμιο για το κατευόδιο, τον ύστατο χαιρετισμό στα παλικάρια. Τα τρία ανοικτά στρατιωτικά “Στάγιερ” - με τους μελλοθάνατους στο μεσαίο - και το ανοιχτό Φολκς Βάγκεν με τον αξιωματικό που προηγούταν, περνώντας από το σημείο που βρισκόταν ο κύριος όγκος του συγκεντρωμένου πλήθους αύξησαν την ταχύτητά τους. Ο κόσμος, όμως, πρόλαβε να πετάξει τα λουλούδια του στο καμιόνι, σαν να έραναν ήρωες που γύριζαν νικητές, και να φωνάξουν όλοι: ‘’Στο καλό, παλικάρια μας! Στο καλό! Κουράγιο! Ζήτω η Ελλάδα!’’. Κάποιοι, και άντρες και γυναίκες, δεν βάσταξαν να συγκρατήσουν τα δάκρυα τους. Οι μελλοθάνατοι, κρεμασμένοι σχεδόν από τις κουπαστές της καρότσας, τους χαιρετούσαν χαμογελαστοί, λες κι ήταν γιορτή για αυτούς. Άντρες και γυναίκες έτρεχαν να μαζέψουν τα σημειωματάκια που έριχναν κάποιοι από τους μελλοθάνατους για τους δικούς τους.

Μ Ι

Και ξαφνικά, ένας νεαρός από αυτούς, σχεδόν παιδί, αδράχνει δυνατά την κουπαστή της καρότσας και σαλτάρει στον δρόμο. Κουτρουβαλάει λίγα βήματα, βρίσκει την ισορροπία του κι αρχίζει να τρέχει. Κοντά είναι μια γωνιά του δρόμου. Εκεί προσπαθεί κι ελπίζει να φτάσει. Δεν προλαβαίνει! Ριπές από το στεριωμένο πολυβόλο στο κουβούκλιο της καμπίνας του τρίτου φορτηγού τον γαζώνουν στην πλάτη. Τρεκλίζει. Σηκώνει τα χέρια του ψηλά, προσπαθώντας να γαντζωθεί από τον αέρα. Προλαβαίνει μόνο να φωνάξει: - Μάνααα μου! και πέφτει μένοντας ακίνητος. Η ριπή γαζώνει και δυο - τρεις που βρίσκονταν στο ίδιο σημείο κοντά του. Πέφτουν κι αυτοί, ενώ το υπόλοιπο πλήθος σκορπίζει τρομαγμένο και προσπαθεί να κρυφτεί, περιμένοντας το πολυβόλο να κελαηδήσει ξανά το θανατερό του τραγούδι. Μα τα φορτηγά συνεχίζουν τον δρόμο τους σαν να μην είχε συμβεί τίποτα!

Ο ΠΑΙΔΙ - ΦΑΝΤΑΣΜΑ και μια ομάδα από επίλεκτους άντρες της ομάδας του έχουν κρυφτεί αποβραδίς σε σημεία που να μπορούν να ελέγχουν το πεδίο εκτελέσεων του θυσιαστηρίου του απελευθερωτικού Αγώνα. Περιμένουν υπομονετικά την αυγή. Ανάμεσα στους μελλοθάνατους είναι και τρία σημαντικά επιτελικά στελέχη της οργάνωσης. Για αυτούς αποφάσισε να τα παίξει όλα για όλα. Οι τρεις πατριώτες, παρόλα τα βασανιστήρια που τους υπέβαλαν τα ανθρωπόμορφα κτήνη οι δήμιοι βασανιστές τους, δεν πρόδωσαν το παραμικρό μυστικό της οργάνωσης και τώρα, υπερήφανοι για τον αγώνα τους, είναι έτοιμοι για την υπέρτατη προσφορά τους στην πατρίδα. Όταν το απόσπασμα στρατιωτών και μελλοθανάτων μπαίνει στον χώρο των εκτελέσεων, ο Γιώργος για μια στιγμή τα χάνει. Οι Γερμανοί είναι περισσότεροι από όσους συνήθως συνοδεύουν το εκτελεστικό απόσπασμα! Αμφιταλαντεύεται αν είναι λογικό να δώσει το σύνθημα της επίθεσης. Η επίθεσή τους δεν θα έχει άλλο αποτέλεσμα από το να χαθούν και οι μελλοθάνατοι και η ομάδα των διασωστών… Μα όχι! Ο δισταγμός του ισοδυναμεί με ήττα και πριν καν δοθεί η μάχη! Και ενώ είναι όλα έτοιμα και η πρώτη δεκάδα μελλοθανάτων έχει στηθεί απέναντι από τα πολυβόλα και ο Γιώργος με τη σφυρίχτρα του σφυρίζει δυνατά, κάποιος άλλος πατριώτης φωνάζει πιο δυνατά: “Πέστε κάτω, πατριώτες!”. Σαν ένας άνθρωπος, οι δέκα άντρες στον τοίχο πέφτουν μπρούμυτα στο χώμα. Ταυτόχρονα, μερικά αυτόματα περιμετρικά στον χώρο πίσω από θάμνους αρχίζουν να στέλνουν καυτό μολύβι στους αιφνιδιασμένους Γερμανούς. Όσοι είχαν απομείνει στα φορτηγά αντιδρούν ακαριαία. Παρατάνε τη φρούρηση των άοπλων μελλοθανάτων και σκορπίζουν όπου μπορούν να καλυφθούν. Ένας, ο πιο τολμηρός από όλους, τρέχει προς το πολυβόλο για τις ομαδικές εκτελέσεις, που έτοιμο περιμένει τον δήμιο χειριστή του. Ο Γερμανός δεν έχει γίνει αντιληπτός, επειδή η προσοχή όλων είναι στραμμένη σε αυτούς τους Γερμανούς που, ταμπουρωμένοι, τους πυροβολούν! Αν κατορθώσει να φτάσει, οι ηρωικοί πατριώτες είναι καταδικασμένοι! Δεν θα φτάσει όμως! Παρατεταμένη ριπή αυτόματου, ψηλά από τον μαντρότοιχο, τον

σταματάει. Ο Γερμανός σταματάει κεραυνοβολημένος και τινάζεται προς τα πίσω λες και έπεσε με φόρα σε αόρατο τοίχο. Σωριάζεται σαν άδειο σακί. Πλάι στο πρώτο αυτόματο ξεπροβάλλουν κι άλλα. Όλα, σχεδόν, στα ακάλυπτα νώτα των Γερμανών και τους θερίζουν ανελέητα! Τρεις ανεμόσκαλες πέφτουν από έξω, στο πεδίο εκτελέσεων και μια φωνή ψηλά από την κορυφή στη μάντρα, φωνάζει: “Από εδώ, παιδιά! Γρήγορα!”. Ξεχωρίζουν δυο άντρες από την ομάδα που περίμενε τη σειρά της και ένας από εκείνους που είχαν στήσει στον τοίχο. Σηκώνεται και τρέχει προς την ανεμόσκαλα, ενώ οι σύντροφοί του τον καλύπτουν με πυκνά πυρά κατά των Γερμανών. Λίγα μόνο δευτερόλεπτα κράτησε η σαστιμάρα του Παιδιού - Φάντασμα και των συντρόφων από την ανέλπιστη βοήθεια. Με νέο κουράγιο να φουντώνει μέσα τους, καλύπτουν κι αυτοί από τις δικές τους θέσεις τη διάσωση, έχοντας βάλει τους Γερμανούς ανάμεσα σε διασταυρούμενα πυρά και τους αποδεκατίζουν. Οι τρεις σκαρφαλώνουν στην κορυφή της μάντρας και πηδούν από την άλλη μεριά του μαντρότοιχου. Οι δικοί τους διασώστες, όμως, δεν εγκαταλείπουν τις θέσεις τους, παρά μόνον όταν κι ο τελευταίος Γερμανός μένει ασάλευτος στο έδαφος. Πριν κι ο τελευταίος από τους μαχητές χαθεί πίσω από τη μάντρα, πετάει μια χούφτα τετράγωνα χαρτάκια. Το ελαφρό πρωινό αεράκι τα παίρνει και τα σκορπίζει στον αυλόγυρο του Σκοπευτηρίου. Ο Γιώργος βγαίνει από την κρυψώνα του. Δεν πρόκειται να επιχειρήσει να έρθει σε επαφή με την άλλη ομάδα. Είναι σίγουρος πως θα έχουν κιόλας σκορπίσει στο δάσος της Καισαριανής. Ούτε σκύβει να πάρει κάποιο από αυτά τα χαρτάκια. Δεν θα είχε νόημα. Ξέρει τι γράφουν. Απλώς γνώρισε από πρώτο χέρι την μεθοδική ακρίβεια της μυστηριώδους ομάδας ‘’Θαλής’’. Είδε τον συντονισμό στον τρόπο της κεραυνοβόλας δράσης της. Πρόσεξε και κάτι άλλο: το πόσο καλά γυμνασμένα είναι τα μέλη της. Ξοπίσω του βγαίνουν από τα ταμπούρια και οι υπόλοιποι. Ανάμεσά τους και οι δυο φίλοι του. Το χοντρό και αιώνια πεινασμένο παιδί, ο Σπίθας, και η αγαπημένη του Κατερίνα, που τρέχει αμέσως κοντά του. - Γιώργο, ας βιαστούμε να φύγουμε… του λέει. Γύρω του έχουν μαζευτεί και οι πρώην μελλοθάνατοι. Τον ευχαριστούν με ευγνωμοσύνη. Οι περισσότεροι του ζητούν να ενταχθούν στην πατριωτική του οργάνωση. - Παιδιά, μαζέψτε όσα όπλα και πυρομαχικά μπορείτε και φύγαμε! φωνάζει ο Γιώργος. Πρέπει να βιαστούμε! Ο ίδιος στρέφει το αυτόματό του στα τρία φορτηγά. Σημαδεύει τα ντεπόζιτα με τα καύσιμα και πατάει τη σκανδάλη τρεις φορές. Σε δευτερόλεπτα, τα τρία φορτηγά τυλίγονται στις φλόγες… - Πού πάμε, Γιώργο; ρωτάει η Κατερίνα. - Θα φύγουμε και θα σκορπίσουμε στον Υμηττό, όπου θα κρυφτούμε μέχρι το βράδυ.

Μ Ι

... Στην Αθήνα θα μπούμε αφού θα έχει σκοτεινιάσει! Ο καθένας χωριστά… - Και γιατί δεν πάμε πρώτα μέχρι την πλατεία να πάρουμε πρωινό, Γιώργο; Έχω ακούσει ότι εδώ στην Καισαριανή φτιάχνουν κάτι σμυρνέικα μεζεδάκια, που να γλείφεις τα δάχτυλά σου! Μανούλα μου! Τι ήθελα και είπα “να γλείφεις τα δάχτυλά σου”! Θυμήθηκα τα σμυρνέικα μπουρεκάκια της μακαρίτσσας της κυρά - Πηνελόπης, της μανούλας μου! Τι λιγούρα είναι αυτή που μ’ έπιασε ξαφνικά; - Καλά, Σπίθα... Σου υπόσχομαι να σε φέρω για μεζεδάκια, μόλις λευτερωθούμε! του λέει γελώντας ο Γιώργος. Πάμε τώρα! - Κι εγώ, μέχρι τότε θα έχω χωνέψει και τον εαυτό μου και δεν θα πεινάω πια ο… μακαρίτης! - Θα τη βολέψεις με άφθονα κούμαρα στον Υμηττό, για την ώρα! Όλα δικά σου! Η Κατερίνα τους πιάνει και τους δυο βιαστικά από τα χέρια και τους τραβάει… Τους μαλώνει, τάχα θυμωμένα. - Πάμε! Δεν υποφέρεστε εσείς οι δυο! - Κατερίνα, άσε μας ήσυχους! Εδώ μιλάμε σοβαρά με τον Γιώργο… Κάνουμε διαπραγματεύσεις! Και εσύ, έτσι όπως φέρεσαι, ξέρεις τι είσαι; - Τι, Σπίθα; - Ασόβαρη, Κατερίνα! Αυτό είσαι! Ασόβαρη! Η Κατερίνα ανοίγει το στόμα της τρεις σπιθαμές από έκπληξη για το σχόλιο του Σπίθα και ο Γιώργος σκάει στα γέλια.

Το νήμα ξετυλίγεται

ΤΟ ΔΙΆΣΤΗΜΑ των δύο εβδομάδων που έχουν περάσει από το επεισόδιο της Καισαριανής, η οργάνωση του ‘’Θαλή’’ έχει εντείνει τη δραστηριότητά της, αφήνοντας την υπογραφή της σε μερικές ακόμα εντυπωσιακές ενέργειες, χωρίς ωστόσο να έχει αφήσει κάποιο άλλο ίχνος που θα οδηγούσε στην αποκάλυψή της. Τρεις γνωστοί Έλληνες συνεργάτες των Γερμανών, παρά τα μέτρα προστασίας από τους κατακτητές και τα δικά τους μέτρα προφυλάξεων από τους ίδιους, βρέθηκαν την ίδια μέρα και οι τρεις σκοτωμένοι σε ερημικούς δρόμους, κρατώντας τα πιστόλια τους σαν να είχαν… αυτοκτονήσει! Ήταν φανερό ότι η “αυτοκτονία” τους δεν είχε γίνει με δική τους θέληση κι απόφαση, μα και ούτε κι ότι “αυτοκτόνησαν” εκεί που τους βρήκαν. Ένας τέταρτος, κουκουλοφόρος καταδότης των μπλόκων αυτός, βρέθηκε από την αστυνομία κρεμασμένος στο σπίτι του, φορώντας την κουκούλα του και με το στόμα του γεμάτο φεϊγβολάν της οργάνωσης! Στο στήθος του κρεμόταν πινακίδα, όπως συνήθιζαν να κάνουν τα στρατεύματα Κατοχής στους πατριώτες που απαγχόνιζαν δημόσια για παραδειγματισμό. ‘’Ήμουν καταδότης! Τιμωρήθηκα!’’

Ο Γιώργος σημαδεύει τα ντεπόζιτα καυσίμων και πυροβολεί τρεις φορές απανωτά. Ακολουθούν τρεις ισάριθμες εκκωφαντικές εκρήξεις και τα καμιόνια τυλίγονται στις φλόγες.

Μ Ι

Τα διαπιστευτήρια της οργάνωσης, τα φεϊγβολάν δηλαδή, ήταν αυτά που “πρόδωσαν” τον εμπρησμό και την ολοκληρωτική καταστροφή των γραφείων της ελληνικής φιλοναζιστικής οργάνωσης ‘’Ένωση Φίλων Γ’ Ράιχ’’, αποτρέποντας τη στρατολόγηση Ελλήνων Εθελοντικής Εργασίας στη Γερμανία για την οποία πρωτοστατούσε, καθώς και αυτών της φιλοφασιστικής ‘’Βίβα Βιττόρια Φασίστικα’’, που προπαγάνδιζε την προσάρτηση των Ιονίων Νησιών στην Ιταλία![8] Οι καθημερινές ανακοινώσεις της Κομαντατούρ με ποσά επικηρύξεών της, που συνεχώς αυξάνονται, καθώς και οι ανακοινώσεις της για τα σκληρά αντίποινα των δολιοφθορών της, δείχνει ότι τις γερμανικές υπηρεσίες τις απασχολεί σοβαρά η δράση της μυστηριώδους οργάνωσης - φάντασμα.

ΓΙΩΡΓΟΣ έχει αποδυθεί σε έναν αγώνα δρόμου, προσπαθώντας να προλάβει τις γερμανικές υπηρεσίες αντικατασκοπείας στον εντοπισμό του ‘’Θαλή’’. Πρέπει να λύσει τον γρίφο πριν οι Γερμανοί και οι Ιταλοί φτάσουν αυτοί πρώτοι σε κάποια άκρη, καθώς θα ήταν σε βάρος της Αντίστασης. Από το σπίτι των παιδιών στο Θησείο, δεν σταματά να έχει τηλεφωνικές επαφές με στελέχη της οργάνωσής του που δουλεύουν σε υπηρεσίες του κατακτητή, μήπως και έφταναν σε αυτές κάποιες κρίσιμες πληροφορίες. - Γιώργο, του λέει ένας από αυτούς, που δουλεύει θυρωρός στα κεντρικά της Κομαντατούρ στην οδό Κοραή… Δεν ξέρω αν σου είναι χρήσιμη πληροφορία, αλλά έχω σταμπάρει μια γυναίκα, θα έλεγα μια όμορφη γυναίκα, πάντα κομψά ντυμένη, που έρχεται συχνά εδώ. Δεν ξέρω πώς τη λένε, ούτε ρωτάω φυσικά, αφού αυτή μιλάει με τον σκοπό και αυτός την αφήνει να περάσει. Παρακολούθησα το ασανσέρ. Βγαίνει πάντα στον τρίτο όροφο, όπου είναι το γραφείο αντικατασκοπείας. Έχω προσέξει ότι δυο - τρεις μέρες μετά από κάθε επίσκεψή της, πραγματοποιείται κάποια θεαματική εμφάνιση του ‘’Θαλή’’! Απορώ πώς δεν το έχουν προσέξει και τα σαΐνια της Αμπβέρ! Να, πριν από λίγο έφυγε! - Πολύ χρήσιμη η πληροφορία σου, Δημήτρη, έστω κι αν τελικά αποδειχτεί πως η γυναίκα αυτή δεν είναι ο άνθρωπος που θα μας οδηγήσει στον ‘’Θαλή’’. Από αύριο ένας λουστράκος, στο απέναντι πεζοδρόμιο από την είσοδο της Κομαντατούρ, θα περιμένει να του κάνεις νόημα να πάρει από πίσω τη γυναίκα αυτή, μόλις εμφανιστεί… Περιέγραψέ την μου λίγο… Με το που κλείνει το τηλέφωνο, μπαίνει στο σπίτι βιαστικός ο Σπίθας. - Και τώρα, θα την κάνουμε ταράτσα! φωνάζει χαρούμενα. Ο Γιώργος γυρίζει και τον βλέπει να βγάζει μια τεράστια φρατζόλα ψωμιού, που την έκρυβε κάτω από το πουκάμισό του. - Πού τη βρήκες αυτή, Σπίθα; [8]

Στα Επτάνησα και μέχρι τη συνθηκολόγηση της Ιταλίας, τυπικά υπήρχε καθεστώς προσάρτησης, καθώς οι

Έλληνες δημόσιοι λειτουργοί είχαν αντικατασταθεί από Ιταλούς.

- Να σου πω πως την κέρδισα στο λαχείο, δεν θα με πιστέψεις! Έτσι; - Όχι, δεν θα σε πιστέψω! - Ε, για αυτό μη με απασχολείς και μου κόβεις μπουκιές! Πεινάω, σου λέω! Ο Γιώργος τον κοιτάζει καχύποπτα. Δεν έμοιαζε με κουραμάνα του γερμανικού στρατού, ώστε να υποθέσει ότι ο Σπίθας, παρά το βάρος του, είχε δοκιμάσει να κάνει τον σαλταδόρο. Τέτοια καρβέλια τα απολάμβαναν μόνον οι αξιωματικοί! - Λέγε, πού την βρήκες; έκανε άγρια ο Γιώργος. Έκανες ‘’ντου’’ στην κουζίνα κανενός “Σολντάτενχάιμ”[9]; - Τς! Με έπρηξες! Εκεί που έψαχνα για καμιά λεμονόκουπα σε κάτι κάδους, με πλησιάζει ένας γεράκος. Δηλαδή, τι γεράκος; Λεβεντόγερος ίσαμε κει πάνω! Με σκουντάει για να τον προσέξω και με ρωτάει. - Πεινάς, καλό μου παιδί; - Τι σε κάνει να πιστεύεις κάτι τέτοιο; του λέω. - Να, επειδή σε βλέπω να ψάχνεις στα σκουπίδια! μου λέει. - Όχι! Δεν πεινάω... χαζεύω τα αξιοθέατα της πόλης! του ματαξαναλέω και ξαναγυρίζω στον κάδο. Με σκουντάει ξανά. Γυρίζω. Τότε ανοίγει έναν χαρτοφύλακα που κρατούσε και βγάζει αυτή τη φρατζόλα. ‘’Ονειρεύομαι!’’ σκέφτηκα. - Πάρτη! Είναι δικιά σου, μου λέει. ‘’Συνεχίζω να ονειρεύομαι!’’ ξανασκέφτηκα. - Παππούλη, με δουλεύεις! Άσε με στον πόνο μου! Κι αυτός μου τη χώνει με το ζόρι κάτω από τη μασχάλη… Ε, δεν άντεξα! Την αρπάζω και κάνω να τη δαγκώσω! Με σταματάει! - Μα τι κάνεις; - Να τα μας! Καλά το σκέφτηκα ότι με δουλεύεις! Ποιος χαρίζει στον Σπίθα μια φρατζόλα ζεστή - ζεστή, που μοσχοβολάει φρεσκάδα, για να την πάρει και να την έχει να τη χαζεύει; - Μα θες να τη φας εδώ; Μπροστά σε όλο τον κόσμο, που οι πιο πολλοί πεινάνε; Θα πέσουν επάνω σου να σου την πάρουν! Πήγαινε σπίτι σου, να τη φας και να την ευχαριστηθείς, παιδί μου! Το βρήκα λογικό κι έτρεξα γρήγορα εδώ να την απολαύσω… - Και τώρα, άσε με να την απολαύσω! - Σπίθα, πρόσεξες αν σε παρακολούθησε κανείς μετά από αυτό; - Δεν πας καλά! Δεν έχει γεννηθεί αυτός που θα μπορέσει να παρακολουθήσει τον Σπίθα! Άσε με τώρα, χάνω μπουκιές! Θες να πεθάνω από την πείνα εξαιτίας σου; Ξαφνικά, εκεί που μασουλάει ευτυχισμένος, κάνει μια γκριμάτσα στραβομουτσουνιάζοντας. Βγάζει από το στόμα του ένα διπλωμένο χαρτάκι. - Τι είναι πάλι τούτο; Νοθεύουν το ψωμί με χαρτάκια για να μας κλέβουν στο ζύγι; Και θυμωμένος, το πετάει μακριά. Ο Γιώργος, παραξενεμένος, σκύβει και το μαζεύει. Το ξεδιπλώνει και διαβάζει: ‘’Παιδί - Φάντασμα, θέλεις να γνωρίσεις τον Θαλή; [9]

Soldatenheim: Λέσχη και εστιατόριο αποκλειστικά για Γερμανούς αξιωματικούς.

Μ Ι

Αν θέλεις ακόμα, αύριο στις 11.00 στο δεύτερο παγκάκι στον Εθνικό Κήπο, μπαίνοντας δεξιά από την πύλη της Βασιλίσσης Σοφίας... Ο Θαλής θα είναι… εκεί!’’. Μόλις ο Γιώργος διάβασε το σημείωμα, γυρίζει και ρωτάει ειρωνικά τον Σπίθα: - Είσαι βέβαιος ότι δεν σε παρακολούθησε κανένας, Σπίθα; - Ε, άμα σου λέω; Μοιάζω για χαζός; Ο Γιώργος πλησιάζει στο παράθυρο, κοιτάζει κρυφά πίσω από την κουρτίνα και κατόπιν το ανοίγει επιδεικτικά και κοιτάζει στον δρόμο. Μια νέα, όμορφη, καστανομάλλα γυναίκα, ντυμένη με ταγέρ και μπερεδάκι, καμώνεται ότι διορθώνει το κραγιόν στα χείλη της κοιτώντας σε ένα μικρό καθρεφτάκι. Ταιριάζει απόλυτα με την περιγραφή του Δημήτρη. - Κι αυτή η γυναίκα εκεί, Σπίθα, τι ακριβώς κάνει; και του δείχνει τη νεαρή γυναίκα που εκείνη τη στιγμή, χωρίς να ρίξει άλλη ματιά προς τον Γιώργο, γυρίζει και απομακρύνεται αργά παίρνοντας την ανηφόρα για την εκκλησιά της Αγίας Μαρίνας. - Α, αυτή; Την είδα και πιο πριν… Αυτή δεν μετράει! - Γιατί δεν μετράει; - Γιατί με πήρε από πίσω επειδή είναι... θαυμάστριά μου! Πάλι με κάνεις και χάνω μπουκιές με τις ανοησίες σου!

Ο ‘’Θαλής’’ αποκαλύπτει το μυστικό του

ΝΑ ΤΈΤΑΡΤΟ νωρίτερα από το καθορισμένο ραντεβού, ένας γεράκος, που με βία σέρνει τα πόδια του και το καταφέρνει κυρίως χάρη στο μπαστούνι που κρατάει, έρχεται και κάθεται στο δεύτερο παγκάκι στο δεξί μονοπάτι μπαίνοντας στον Εθνικό Κήπο από τη μεριά της Βασιλίσσης Σοφίας. Κάθεται και πιάνει τη μέση του, που δείχνει να υποφέρει. Είναι Κυριακή και κόσμος πολύς κάνει τις βόλτες του στα δροσερά μονοπάτια του κήπου. Μερικοί, καθισμένοι στα παγκάκια, απολαμβάνουν καλοκαιριάτικη σκιά και λιακάδα διαβάζοντας εφημερίδες. Μια σκυφτή γεροζητιάνα πλησιάζει τον γέρο και τείνοντας του το χέρι της με ανοιχτή την παλάμη, ικετεύει για λίγη ελεημοσύνη. Αυτός βγάζει ένα πληθωριστικό χαρτονόμισμα με πολλά μηδενικά και ελάχιστη αξία. Της το βάζει στην παλάμη κι αυτή τον ευχαριστεί. Ύστερα, σέρνεται με κουρασμένα βήματα και πάει να σταθεί στην άκρη της πύλης για το μεροκάματο της ζητιανιάς. Ακριβώς έντεκα το πρωί, στην πύλη εμφανίζεται ένας εντυπωσιακός ηλικιωμένος άντρας. Πολύ καλοστεκούμενος, με ψάθινο καπέλο και μπαστούνι, μάλλον σαν αξεσουάρ της ενδυμασίας του, παρά σαν υποβοηθητικό μέσο στο περπάτημα του. Το κουστούμι του δείχνει ακριβό, αν και σαν μόδα πηγαίνει τουλάχιστο είκοσι χρόνια πίσω! Εντοπίζει το παγκάκι του ραντεβού. Βλέπει και τον γέρο που κάθεται και χαζεύει αφηρημένα τον κόσμο που περνά μπροστά του. Χαμογελάει και με σταθερό βήμα, πλησιάζει και

κάθεται δίπλα του. Ακουμπά τα χέρια του στη διακοσμημένη λαβή του μπαστουνιού του και χωρίς να γυρίσει προς τον άλλο, μουρμουρίζει… - Έξυπνη η ιδέα σου, Παιδί – Φάντασμα, να μεταμφιεστείς σε γέρο… Θα έδειχνε παράξενο ένας γέρος στην ηλικία μου να μιλάει με ένα νεαρό που δεν δείχνει να είναι ο εγγονός του! Το Παιδί - Φάντασμα χωρίς να γυρίσει, ακουμπισμένος κι αυτός στο μπαστούνι του, απαντάει: - Ώστε έχω απέναντί μου τον περίφημο Θαλή; - Όσο έχω εγώ απέναντί μου το θαυμαστό Παιδί - Φάντασμα... - Έχεις απέναντί σου τον Γιώργο Θαλάσση! - Κι εσύ τον Ισίδωρο Βεργή, καθηγητή αρχαίας ελληνικής Ιστορίας και Φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο της πολιτείας της Νέας Υόρκης! Συνταξιούχος πια! Ο Γιώργος ξαφνιάζεται. Δεν περίμενε ότι θα είχε απέναντί του έναν πανεπιστημιακό δάσκαλο, ο οποίος στη δύση της ζωής του ηγείται ενεργά μιας αντιστασιακής ομάδας με εντυπωσιακή δράση. Αυτό και μόνο το γεγονός φτάνει για να τον κάνει να αντιμετωπίζει τον ηλικιωμένο συνομιλητή του με σεβασμό. - Με εκπλήσσει η πανεπιστημιακή σας ιδιότητα σε συνδυασμό με τη δράση σας, καθώς και η ονομασία της οργάνωσής σας. - Χμ - μμ! Το ‘’Θαλής’’ είναι μια ολόκληρη ιστορία! Όσο για τα υπόλοιπα… Είναι πολλά ακόμα που θα σε εκπλήξουν, Παιδί - Φάντασμα, μα δεν είναι ώρα να τα πούμε… Μια ιταλική αστυνομική περίπολος κάνει έλεγχο ταυτοτήτων… Ας ελπίσουμε ότι εμάς δεν θα μας ενοχλήσουν λόγω… προχωρημένης ηλικίας! λέει γελώντας. Πραγματικά, οι Ιταλοί τους βλέπουν μάλλον αδιάφορα και τους προσπερνούν. Αυτοί παρακολουθούν με το βλέμμα τους για λίγο τους καραμπινιέρους, οι οποίοι εξετάζουν τις ταυτότητες άλλων περιπατητών στον Κήπο, κι ύστερα, αφού οι καραμπινιέροι έχουν απομακρυνθεί μέσα στις αλέες του Κήπου, ο Ισίδωρος Βεργής γυρίζει στον Γιώργο και τον ρωτάει: - Ξέρεις κάτι, Παιδί - Φάντασμα; - Πείτε μου… - Μπορεί για τους Γερμανούς και τους Ιταλούς να είσαι αυτός που είσαι, αλλά σε μένα δείχνεις λίγο… ρομαντικός! Ο Γιώργος παραξενεύεται κι ενοχλείται από τον απροσδόκητο χαρακτηρισμό που του προσάπτει, αλλά τον αφήνει να συνεχίσει. - Πιστεύω ότι προσεγγίζεις λάθος την υπόθεση της απελευθέρωσης της πατρίδας μας. - Δεν σας καταλαβαίνω… - Η απελευθέρωση της πατρίδας μας είναι αποκλειστικά δικιά μας υπόθεση. Των Ελλήνων! Εσύ συνεργάζεσαι με τους… μελλοντικούς εχθρούς μας, πιστεύοντας ότι θα έχουμε την ανταμοιβή μας στο τέλος του πολέμου! Έχεις την εντύπωση ότι ενδιαφέρει αυτούς που αποκαλούμε συμμάχους μας μια πραγματικά ελεύθερη Ελλάδα; Για την ώρα, η αντίσταση του λαού μας εξυπηρετεί τον δικό τους πόλεμο με τον Άξονα! Τι ανταλλάγματα περιμένεις μετά τον πόλεμο; Την Κύπρο; Τα Δωδεκάνησα; Τη Βόρεια Ήπειρο; Την Ανατολική Θράκη; Τι; Ο Γιώργος παρακολουθεί με έντονο ενδιαφέρον τις καινοφανείς προβλέψεις του καθηγη-

Μ Ι

- Έξυπνη η ιδέα σου, Παιδί – Φάντασμα, να μεταμφιεστείς σε γέρο… Θα έδειχνε παράξενο ένας γέρος στην ηλικία μου να μιλάει με ένα νεαρό που δεν δείχνει να είναι ο εγγονός του!

τή για το τι πιστεύει σχετικά με τη μελλοντική συμπεριφορά των Συμμάχων απέναντι στην Ελλάδα… Αλλά ταυτόχρονα κάτι τον ενοχλεί, που για την ώρα δεν μπορεί να το προσδιορίσει. Τον αφήνει να συνεχίσει χωρίς να τον διακόψει. -…Αντίθετα! Οι ουδέτεροι, λέει, Τούρκοι ζητάνε αντάλλαγμα από τον Τσώρτσιλ τα νησιά μας Σάμο, Χίο και Λέσβο για να μπούνε φανερά στον πόλεμο με τα λεγόμενα Ενωμένα Έθνη[10] κι αυτός το συζητάει, για να μην πω ότι έχει την πρόθεση να τους τα υποσχεθεί! Οι Αμερικάνοι, η ανερχόμενη παγκόσμια δύναμη, θα ζητήσουν ανταλλάγματα της συμβολής τους στη νίκη, βάσεις στον ελληνικό ζωτικό χώρο για να ελέγχουν τη λεκάνη της Μεσογείου, ο Στάλιν από την άλλη μεριά, για να έχει και αυτός πρόσβαση στη Μεσόγειο, ήδη υπόσχεται στους Βούλγαρους αντιστασιακούς που πολεμούν με το μέρος των Σοβιετικών τμήμα της Μακεδονίας μας! Τα αναφαίρετα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδος θα είναι διαπραγματεύσιμη ύλη διεθνών συνθηκών ερήμην της Ελλάδος! Ο Ισίδωρος Βεργής μιλούσε συνεπαρμένος, σαν να δίδασκε από την έδρα του Πανεπιστημίου σε κάποιο μάθημα μελλοντολογίας σχετικά με την παγκόσμια γεωπολιτική στρατηγική. Και ήταν σίγουρος πώς κάπως έτσι, αν όχι ακριβώς έτσι, θα εξελιχθεί η ιστορία και ο παγκόσμιος χάρτης μετά την ήττα της ναζιστικής Νέας Τάξης Πραγμάτων του πρόωρα και άδοξα τελειωμένου χιλιόχρονου Ράιχ! -…Κι εσύ, Παιδί - Φάντασμα, προσφέρεις τις υπηρεσίες σου σε αυτούς, αναλαμβάνοντας αποστολές στις τέσσερις άκρες του Κόσμου για λογαριασμό τους! Αν δεν είναι ρομαντισμός αυτό, τότε τι είναι; Ο Γιώργος προσπαθεί να τον διακόψει. Ο άλλος δεν τον αφήνει. Συνεχίζει χειμαρρώδης, ανεβάζοντας και τον τόνο του, αδιαφορώντας αν θα τον ακούσει κάποιος περαστικός. -…Μόνοι μας πρέπει, Παιδί - Φάντασμα, να τα βγάλουμε πέρα και θα τα καταφέρουμε! Δες τι καταφέραμε μόνοι μας στον Μαραθώνα, τη Σαλαμίνα, πού έφτασε ο Αλέξανδρος ο Μακεδόνας ενάντια στην πιο μεγάλη αυτοκρατορία της εποχής του. Θυμήσου τη δόξα και την ακμή του Βυζαντίου με τον Μεγάλο Βασίλειο, όταν η αυτοκρατορία ήταν αποκλειστικά ελληνική! Και στον Μεγάλο Ξεσηκωμό του ’21, όσο πολεμούσαμε μόνοι μας είχαμε τρομάξει ολόκληρη οθωμανική αυτοκρατορία! Ολόκληρη την Ευρώπη των απολυταρχικών καθεστώτων, που δεν είχαν δει με καλό μάτι το ελληνικό Σύνταγμα της Τροιζήνας με τις πανανθρώπινες αξίες… Και τι είμαστε; Μια χούφτα Έλληνες, μα Έλληνες που δεν τους έκαμψαν τα τετρακόσια χρόνια σκλαβιάς! Όταν, όμως, ήρθαν να μας “βοηθήσουν” οι σύμμαχοι στον Αγώνα μας, άρχισαν κι οι διχόνοιες! Μαχαίρι δίκοπο μας έμπηξαν στην καρδιά! Διχόνοια! Η κατάρα του Έθνους μας! “Μοναχή τον δρόμο επήρες και ξανάρθες μοναχή…”, λέει για τους μοναχικούς αγώνες της Ελλάδας μας ο εθνικός μας ποιητής… Κατάλαβες, [10]

Τα έθνη που συναποτελούσαν τις συμμαχικές ενάντια στον Άξονα δυνάμεις ονομάζονταν συνολικά και

συνοπτικά Συνασπισμός Ενωμένων Εθνών, από τον οποίο μετά τον πόλεμο συγκροτήθηκε ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών. Από τον ΟΗΕ (αρχικά) είχαν αποκλειστεί η Γερμανία, η Ιαπωνία, καθώς και οι συμμαχικές τους χώρες. Η Ιταλία είχε γίνει δεκτή, γιατί είχε συνθηκολογήσει από το 1943.

Μ Ι

Παιδί - Φάντασμα; Κατάλαβες, Γιώργο Θαλάσση; Ο Γιώργος παρακολουθεί βουβός το χειμαρρώδες παραλήρημα του γέρο - καθηγητή. Αλλά σε πόσα έχει δίκιο, μα και σε πόσα άλλα, αν και θα ήθελε να συμφωνήσει, βρίσκει ανεδαφικές τις συγκρίσεις με τα ιστορικά και γεωπολιτικά δεδομένα της τωρινής εποχής; - Για αυτό, κύριε καθηγητά, προσπαθείτε να ματαιώνετε επιχειρήσεις των συμμαχικών πρακτόρων! Ήταν το μόνο που μπόρεσε να αρθρώσει ο Γιώργος μπροστά σε αυτόν τον χείμαρρο! Τα μάτια του καθηγητή έλαμπαν σαν δυο φλογισμένα κομμάτια κάρβουνο. - Ακριβώς! Δεν πρέπει να τους επιτρέψουμε να έχουν μερίδιο στην απελευθέρωσή μας! Είναι δικιά μας υπόθεση αυτό! “Θέλει αρετήν και τόλμην η Ελευθερία”, λέει ο Κάλβος, Παιδί - Φάντασμα! - Μα, αν δεν κάνω λάθος, η πρώτη εντυπωσιακή εμφάνιση του ‘’Θαλή’’ ήταν η καταστροφή του γερμανικού σμήνους που θα βομβάρδιζε συμμαχική νηοπομπή. Πώς; - Ακριβώς! Το μέρος, όμως, του σαμποτάζ που είχε να κάνει με τους συμμάχους ήταν τρίτο σε σειρά στοιχείο. Το πρώτο ήταν ότι έγινε από Έλληνες πατριώτες και με δικά τους μέσα και χωρίς καμιά συμμαχική βοήθεια, αλήθεια αυτό δεν το μετράς; Το δεύτερο, επίσης σημαντικό, είναι ότι στη νηοπομπή ήταν όλα ελληνικά πετρελαιοφόρα με πληρώματα Έλληνες, που πολεμούν κι αυτοί για την ελευθερία! Τώρα θα μου επιτρέψεις, νεαρέ μου φίλε, να σε αφήσω... Και γυρίζοντας το κεφάλι του, του δείχνει με το βλέμμα δυο άντρες που, καθισμένοι σε παγκάκια, φαίνονται να διαβάζουν αμέριμνοι εφημερίδα. - Μάζεψε, σε παρακαλώ, τους άντρες σου… Δεν θέλω να με παρακολουθήσουν, πού μένω… Ο Γιώργος χαμογελάει κάτω από το ψεύτικο γέρικο μουστάκι του… - Το εκτιμώ που δεν διέφυγε από την αντίληψή σας. Πραγματικά είναι άνθρωποι μου, αλλά βρίσκονται εδώ για λόγους ασφαλείας. Δεν ήξερα τι θα είχα να αντιμετωπίσω. Εσείς, όμως, βάλατε άνθρωπό σας, μια γυναίκα που θα κινούσε λιγότερες υποψίες, να παρακολουθήσει τον Σπίθα μετά αφού του δώσατε το καρβέλι! Ο Βεργής κουνάει αρνητικά το κεφάλι του. - Δεν το έκανα για να μάθω το κρησφύγετό σου. Και για μένα λόγος ασφαλείας ήταν. Ήθελα να είμαι σίγουρος ότι το μήνυμά μου θα έφτανε στα χέρια σου! - Πώς θα σας ξαναβρώ; - Χρειάζεται; - Πρέπει να σας πείσω να ενώσουμε τις δυνάμεις μας, κύριε καθηγητά! - Αμφίβολο το βρίσκω! Το ιδεολόγημά μου δεν ταιριάζει με το δικό σου! - Πάντως, θα το προσπαθήσω! - Σε χαιρετώ! Σηκώνει ελαφρά το ψάθινο καπέλο του, σε ένδειξη χαιρετισμού, και απομακρύνεται. Ο Γιώργος τον παρακολουθεί. Τον βλέπει να σταματά μπροστά στη ζητιάνα που κάθεται ακόμα στην πύλη του Κήπου. Ανοίγει το πορτοφόλι του.

Κάνει να βγάλει ένα χαρτονόμισμα. Μετανιώνει. Το ξαναβάζει στη θέση του. Βγάζει από την τσέπη του σακακιού του ένα… αβγό και της το προσφέρει. Αυτή το παίρνει. Ένα αβγό είναι για πολλούς βασιλικό γεύμα τέτοιες εποχές. Ο Γιώργος χαμογελάει πονηρά. Κάνει ένα νόημα στους δυο άντρες να φύγουν και παίρνει κι ο ίδιος το μονοπάτι που οδηγεί στην έξοδο της λεωφόρου Αμαλίας, περπατώντας αργά και σκυφτά, σαν ένας άνθρωπος της ηλικίας που δείχνει το παρουσιαστικό του.

Πράκτορας των Γερμανών!

ΟΛΙΣ ο Ισίδωρος Βεργής πέρασε απέναντι διασχίζοντας την σχεδόν άδεια από αυτοκίνητα λεωφόρο Βασιλίσσης Σοφίας, η γριά ζητιάνα σηκώθηκε από τη θέση της και καμπουριασμένη από τις κακουχίες της ζωής της, με το αργό γέρικο βήμα της τον ακολούθησε από απόσταση. Ο καθηγητής είχε μπει και βάδιζε με κάπως αργό βήμα στην οδό Μέρλιν, έναν ήσυχο δρόμο με δενδροστοιχίες στα πεζοδρόμια του από κατάφορτες με χρυσαφένιους καρπούς νερατζιές. Στην είσοδο του μικρού κήπου στο τριώροφο μεγαλόπρεπο μέγαρο, στο νούμερο έξι, σταμάτησε. Στο φυλάκιο έξω από την κλειστή καγκελόπορτα, ο Γερμανός σκοπός με κρεμασμένη στο στήθος την πινακίδα της Φελνζενταρμερί, της Στρατιωτικής Αστυνομίας, τον χαιρετά με σεβασμό και του ανοίγει την πόρτα… Ο Βεργής προχώρησε και μπήκε στο κτίριο. Η γριά ζητιάνα κοντοστέκεται αρκετά μέτρα πίσω. Βρίσκει μια κόγχη σε μια είσοδο και κουρνιάζει. Απλώνει πάλι το χέρι της σε στάση ελεημοσύνης. Παγωμένο ρίγος διατρέχει τη ραχοκοκαλιά της. Ο καλοστεκούμενος ηλικιωμένος άντρας που παρακολουθεί είναι συνεργάτης των Γερμανών! Στο κτίριο που μπήκε στεγάζονται οι υπηρεσίες της φοβερής Γκεστάπο! Και στα υπόγεια του κτιρίου έχουν βασανιστεί απάνθρωπα εκατοντάδες Έλληνες πατριώτες. Λένε πως είναι αρκετοί από αυτούς που δεν πρόλαβαν να αντικρίσουν το εκτελεστικό απόσπασμα. Εκτελέστηκαν ή πέθαναν από τα βασανιστήρια στο Κολαστήριο της οδού Μέρλιν 6! Και στο κτίριο αυτό μπήκε, με τη θέλησή του, κάποιος που παριστάνει τον πατριώτη! Και ο Γερμανός τον αναγνώρισε και τον χαιρέτησε, μάλιστα, με σεβασμό!

ΗΝ ΙΔΙΑ ώρα, στην οδό Αθηνάς. Παρόλο που είναι Κυριακή, για τους Αθηναίους δεν είναι μέρα σχόλης. Έχουν ξεχυθεί στους δρόμους, αναζητώντας τα απαραίτητα της επιβίωσής τους. Και τις Κυριακές, όλο και κάτι θα βρουν στα στέκια που μαζεύονται αγρότες από τα γύρω χωριά να πουλήσουν τα λιγοστά γεννήματα στα μποστάνια τους. Στον μικρό περίβολο της Αγιά - Κυριακής, κοντά στην Κεντρική Αγορά, κόσμος πολύς είναι μαζεμένος. Δυο - τρεις μαυραγορίτες πουλάνε σε αστρονομικές τιμές λίγο λάδι.

Μ Ι

Από τα πιθάρια τους και τους γκαζοτενεκέδες τους, με μια κουτάλα ρίχνουν σε μικρά τενεκεδένια κονσερβοκούτια λίγο λάδι σε όσους έχουν να το ανταλλάξουν με χρυσαφικά ή άλλα οικογενειακά πανάκριβα κειμήλια. Στις γωνιές, μερικοί εύσωμοι άντρες, άνθρωποι των μαυραγοριτών, βρίσκονται εκεί για να τους προστατέψουν από τους πεινασμένους ανθρώπους, που με μάτια γουρλωμένα κοιτάζουν τον ατίμητο θησαυρό στους γκαζοτενεκέδες. Είναι και αρκετοί που βρίζουν ή αναθεματίζουν τους αισχροκερδείς μαυραγορίτες κι αυτοί απλώς τους κοιτάζουν περιφρονητικά. Ξαφνικά, εισβάλλουν στον περίβολο δέκα περίπου γεροδεμένοι νεαροί άντρες. Ορμάνε απροειδοποίητα πάνω στους μαυραγορίτες και τους μπράβους τους. Σε ελάχιστα λεπτά, με αριστοτεχνικές λαβές και χτυπήματα της ιαπωνικής πάλης, τους έχουν θέσει όλους εκτός μάχης.

Μια γνώριμη καθημερινή εικόνα εκτυλίσσεται στην οδό Αθηνάς. Μερικοί μαυραγορίτες πουλάνε λάδι με αντάλλαγμα πολύτιμα τιμαλφή, που οι Αθηναίοι δίνουν για να εξασφαλίσουν λίγες στάλες από το χρυσαφένιο υγρό… Ο κόσμος τους επευφημεί, αλλά οι άντρες αυτοί δεν κάθονται να δεχτούν τις ευχαριστίες τους. Πετάνε μερικές προκηρύξεις με το σύνθημα ‘’Ο Θαλής είναι εδώ!’’ και σκορπίζονται στην γεμάτη κόσμο εμπορική οδό. Πίσω τους, από το συγκεντρωμένο πλήθος, άλλοι παίρνουν ξανά πίσω τα πολύτιμα τιμαλφή τους κι άλλοι γεμίζουν τα τσίγκινα κονσερβοκούτια τους με χρυσαφένιο λάδι. Σε λίγο καταφθάνουν τρέχοντας μερικοί αστυφύλακες, σφυρίζοντας με τις σφυρίχτρες τους στον περίβολο της μικρής εκκλησίας, αλλά βρίσκουν μόνο τους αναίσθητους μαυραγορίτες και τους αδειανούς από περιεχόμενο γκαζοτενεκέδες τους. - Η καλύτερη τιμωρία που τους άξιζε! μουρμουρίζει ένας από τους αστυφύλακες. Οι υπόλοιποι συμφωνούν και ρίχνοντάς τους ματιές περιφρόνησης και αηδίας, τους εγκαταλείπουν στην κακή κατάσταση που βρίσκονται και φεύγουν.

ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ Βεργής εμφανίζεται στην έξοδο του κτιρίου μισή ώρα αργότερα από όταν είχε μπει. Τον συνόδευε ένας αξιωματικός. Φοράει τη μαύρη στολή των Ες-Ες. Η ζητιάνα τους βλέπει να μιλάνε εγκάρδια. Στην καγκελόπορτα του μικρού κήπου, ο φρουρός, σε στάση προσοχής, χαιρετά υψώνοντας το δεξί του χέρι και χτυπώντας δυνατά το τακούνι της μπότας στο πλακόστρωτο. Ο αξιωματικός ανταποδίδει ναζιστικά τον χαιρετισμό του και η ζητιάνα ακούει καθαρά τον Βεργή να απαντάει φωναχτά και σε άψογα γερμανικά φεύγοντας, σε κάτι που θα του είχε πει ο αξιωματικός: - Θα σου τηλεφωνήσω αύριο, Κουρτ, να περάσεις από το σπίτι να το κουβεντιάσουμε! Αουφ βιντερζέεν! Η γριά ζητιάνα αφήνει τον Βεργή να ξεμακρύνει λίγο και ύστερα σηκώνεται και τον ακο-

- Τι περισσότερο χρειάζεται να μάθεις, Γιώργο; Τον είδα να βγαίνει από την Γκεστάπο, παρέα με έναν Γερμανό αξιωματικό! λέει η Κατερίνα.

Μ Ι

λουθεί από απόσταση. Αυτός φτάνει στην οδό Κανάρη και στρίβει δεξιά. Όταν φτάνει και αυτή στη γωνία, τον βλέπει να στρίβει και να μπαίνει στη μικρή οδό Μηλιώνη αριστερά. Ταχύνει το βήμα της και βλέπει τον Βεργή να ξεκλειδώνει την πόρτα ενός παλιού αλλά πολύ καλοδιατηρημένου διώροφου αρχοντικού. Επάνω από το ρόπτρο διαβάζει τη μικρή μεταλλική πινακίδα: ‘’Ισίδωρος Βεργής - Καθηγητής Πανεπιστημίου’’. Στον πρώτο όροφο, πίσω από κάποιο απειροελάχιστο άνοιγμα που αφήνουν οι βαριές σκούρες κουρτίνες, ξεχωρίζει η σιλουέτα ενός άντρα ο οποίος παρακολουθεί τον δρόμο. Βλέπει τη γριά ζητιάνα να απομακρύνεται αργά και μουρμουρίζει μονολογώντας χαμογελαστά: - Κατερίνα! Καλό μου κορίτσι… Πώς σού πέρασε η ιδέα εσένα και εκείνου του νεαρού σου φίλου, ότι θα μπορούσες να με παρακολουθήσεις χωρίς να σε καταλάβω; Από τη στιγμή που μπήκα στον Κήπο και σε είδα να στέκεσαι σαν γριά ζητιάνα στην πύλη, κατάλαβα για ποιο λόγο καθόσουν εκεί! Βεβαιώθηκα όταν φεύγοντας, στάθηκα και σου μίλησα δίνοντάς σου το αβγό. Και εσύ η αφελής, το πήρες κάνοντας ένα τεράστιο λάθος, μικρή μου Κατερίνα! Για να το πάρεις, σήκωσες το χέρι σου… Ένα νεανικό χέρι που είχες παραλείψει να το καλύψεις! Ένα νεανικό, κοριτσίστικο χέρι σε σώμα και πρόσωπο μεταμφιεσμένα σε γεροντικά! Καμιά μεταμφίεση δεν είναι ικανή να κρύψει τη λυγεράδα και τη λάμψη των νιάτων σου… Και γυρίζοντας προς το εσωτερικό του δωματίου, λέει σε μια όμορφη καστανομάλλα νεαρή γυναίκα, γύρω στα τριάντα της, που στεκόταν πίσω του: - Άννα! Θα πρέπει να περιμένουμε, το αργότερο έως το βράδυ, την επίσκεψη του Παιδιού - Φάντασμα! Υποθέτω ότι θα περιμένουν κάποιες εκπλήξεις τον νεαρό μας φίλο! Η νεαρή γυναίκα, χωρίς να αποκριθεί, αρκέστηκε να χαμογελάσει αχνά. -… Μπορείς, αν θέλεις, να μου σερβίρεις το μεσημεριανό μου. Ήταν αυτή η ίδια που είχε παρακολουθήσει την προηγούμενη μέρα τον Σπίθα. Η ίδια που την είχε περιγράψει στον Γιώργο Θαλάσση ο πατριώτης, ο οποίος την είχε δει να μπαίνει στην Κομαντατούρ!

Νυχτερινή επίσκεψη

ΙΩΡΓΟ, ο άνθρωπος αυτός, τον οποίο με έβαλες να παρακολουθήσω, είναι άνθρωπος των Γερμανών! Μπήκε σαν κύριος και μάλιστα γνωστός και σεβαστός, στο σφαγείο της Γκεστάπο! Βγήκε μισή ώρα μετά και τον συνόδευε αξιωματικός των Ες-Ες, που τον λένε Κουρτ. Κουβέντιαζαν εγκάρδια κι ο άνθρωπός μας μιλούσε τέλεια γερμανικά! Δεν μπόρεσα να ακούσω τι έλεγαν, εκτός από τα τελευταία του λόγια που τα είπε φωναχτά: πως θα του τηλεφωνήσει αύριο να έρθει στο σπίτι του! Ο Βεργής, έτσι τον λένε… - Το ξέρω, την διέκοψε ο Γιώργος... Ισίδωρος Βεργής, καθηγητής Πανεπιστημίου… Συνέ-

χισε, Κατερίνα… -…Μένει εκεί κοντά. Σε ένα αρχοντικό στην οδό Μηλιώνη… - Κατάλαβε ότι τον παρακολουθούσες; - Δεν νομίζω. Κρατούσα αρκετή απόσταση ασφαλείας από αυτόν… Και δεν γύρισε ούτε μια φορά πίσω του. - Μην έχεις πολλή εμπιστοσύνη στη βεβαιότητά σου. Έχει διαολεμένη αντίληψη. Θα μπορούσε να σε δει σε καμιά τζαμαρία, ας πούμε. - Πάντως, δεν έκανε τίποτα να δοκιμάσει να με μπερδέψει ή κάτι άλλο… - Τι να πω; Με έχει μπερδέψει… Όσο μιλούσαμε, έδειχνε έναν πατριωτισμό φανατικό… Δεν θέλω να πω: με αρρωστημένες ακραίες ιδεοληψίες. Για ποιο λόγο ήθελε να μου παρουσιάσει ένα τέτοιο πρόσωπο; - Για να σε παγιδέψει; Να εισχωρήσει στην οργάνωσή μας και να μας διαλύσει; - Αντίθετα! Είναι ολότελα αρνητικός σε κάθε συνεργασία. Κάπως μου έδωσε να καταλάβω ότι δεν υπάρχει ιδιαίτερος λόγος να ξανασυναντηθούμε! Μου εξέθεσε τα πιστεύω του και απέρριψε τα δικά μου! Πρέπει να μάθουμε τι συμβαίνει… - Τι παραπάνω χρειάζεται να μάθεις, Γιώργο; Τον είδα να βγαίνει από την Γκεστάπο! Δεν ξέρω κανέναν άλλον Έλληνα και μάλιστα πατριώτη, που να βγαίνει όρθιος, ατσαλάκωτος και χαμογελαστός από την Γκεστάπο... Τον είδα να μιλάει γερμανικά με αξιωματικό των ΕςΕς... Είδα το σπίτι του. Είναι ένα αρχοντικό καλοδιατηρημένο, που σε τέτοια περίπτωση θα έπρεπε να του το είχαν ήδη επιτάξει οι Γερμανοί για κάποιον ανώτατο αξιωματικό τους... Τι άλλες αποδείξεις θέλεις; τον ρωτάει κάπως οργισμένη η Κατερίνα. Πολύ θα ήθελα να ήταν χειροβομβίδα το αβγό που μου έδωσε, να του την πέταγα στο κεφάλι! - Αβγό; Ποιο αβγό; Πού είναι το αβγό, Κατερίνα; φωνάζει ο Σπίθας, που ίσαμε αυτή τη στιγμή παρακολουθούσε αδιάφορα τον διάλογο των φίλων του. - Θα έτρωγες ένα αβγό από πράκτορα του εχθρού; Από έναν προδότη, Σπίθα; τον ρωτάει η Κατερίνα. - Και τον ίδιο τον προδότη και μάλιστα με χαρά θα έτρωγα, αν τον είχα μπροστά μου! Φέρε το αβγό! - Κατερίνα, θυμάσαι αν υπάρχει κάποιος τρόπος να μπει κανένας στο σπίτι χωρίς να χτυπήσει το κουδούνι; ρωτάει ο Γιώργος. - Τι σκέφτεσαι, Γιώργο; - Να του κάνω μια απροειδοποίητη επίσκεψη το βράδυ! Η Κατερίνα ξέρει πολύ καλά ότι δεν μπορεί να τον κάνει να αλλάξει γνώμη. - Θαρρώ πως η μία από τις δυο μεσοτοιχίες του σπιτιού του πρέπει να είναι εγκαταλελειμμένη… Σίγουρα είναι ακατοίκητο. Έχουν το ίδιο ύψος, αλλά δεν ξέρω αν επικοινωνούν οι ταράτσες τους. - Αυτό άστο σε μένα! της απαντάει ο Γιώργος… - Κατερίνα! Το αβγό! φωνάζει ο Σπίθας! - Πάρτο, αλλά να ξέρεις: είναι κλούβιο σαν το κεφάλι σου!

Μ Ι

Και του το πετάει με θυμό. Ο Σπίθας το αρπάζει στον αέρα με εκπληκτικά ανακλαστικά!

Ε ΕΚΕΙΝΟ το θαυμαστό αντικλείδι, δώρο του Συμμαχικού Στρατηγείου στους καλύτερους πράκτορές του, που ανοίγει κάθε κλειδαριά, ο Γιώργος ξεκλειδώνει αθόρυβα το λουκέτο της αλυσίδας που κρατάει κλειστή την πόρτα στο εγκαταλελειμμένο σπίτι πλάι στο διώροφο κτίριο του Βεργή. Ο δρόμος είναι έρημος και σκοτεινός. Η απαγόρευση κυκλοφορίας έχει αρχίσει εδώ και δυο ώρες. Μέχρι στιγμής, όλα του πάνε μια χαρά. Δεν χρειάζεται ηλεκτρικό φανάρι για να βρει τη σκάλα που οδηγεί στην ταράτσα. Τα μάτια του, μετά από μια εγχείρηση, απέκτησαν τυχαία την ιδιότητα να βλέπει στο σκοτάδι σαν νυχτερίδα. Βγαίνοντας στην ταράτσα, διαπιστώνει με χαρά ότι το κτίριο που βρίσκεται είναι λίγο ψηλότερο. Δεν θα χρειαστεί ούτε το σκοινί που έχει πάντα μαζί του. Με ένα ελαφρό πήδημα, βρίσκεται στην διπλανή ταράτσα. Δοκιμάζει τη χαμηλή πόρτα του χτιστού κουβούκλιου και διαπιστώνει ότι είναι ανοιχτή. Αρχίζει να κατεβαίνει προσεκτικά και αθόρυβα μέσα στο σκοτάδι. Όταν είχε φτάσει στον δρόμο, ρίχνοντας μια ματιά στο σπίτι του Βεργή, είχε εντοπίσει ότι από τις βαριές κουρτίνες σε ένα από τα παράθυρα του πρώτου ορόφου ξέφευγε μια λεπτή δέσμη από φως. Φτάνει στον πρώτο όροφο και προσανατολίζεται εύκολα για το πού βρίσκεται το δωμάτιο που θέλει. Η λεπτή δέσμη φωτός που ξεφεύγει από τη χαραμάδα της πόρτας του το επιβεβαιώνει. Πιάνει το πόμολο και το κατεβάζει αργά. Η πόρτα ανοίγει αθόρυβα κι ο Γιώργος, από την ελάχιστη χαραμάδα, ρίχνει μια ματιά στο δωμάτιο. Είναι ένα δωμάτιο – γραφείο, με μια εντυπωσιακά πλούσια βιβλιοθήκη. Σε μια μπερζέρα με ψηλή ράχη, αντικριστά στην πόρτα, είναι βυθισμένος ο Βεργής φορώντας μεταξένια ρόμπα και διαβάζει απορροφημένος ένα ογκώδες παλιό βιβλίο. Χωρίς ιδιαίτερες εισαγωγές, ο Γιώργος κρατώντας το πιστόλι του και σημαδεύοντάς τον, ρωτάει με αυστηρή φωνή: - Ποιος είσαι, Ισίδωρε Βεργή;

Βγαίνοντας στην ταράτσα, διαπιστώνει με χαρά ότι το κτίριο που βρίσκεται είναι λίγο ψηλότερο. Δεν θα χρειαστεί ούτε το σκοινί που έχει πάντα μαζί του… Ο άλλος, χωρίς να δείχνει ότι ξαφνιάστηκε, σηκώνει το κεφάλι του και του απαντάει ήρεμα: - Ο Ισίδωρος Βεργής και κανένας άλλος… Σε περίμενα, Παιδί - Φάντασμα! Μου το είπε το μεσημέρι η… Κατερίνα! Ω, ναι! Μην εκπλήσσεσαι! Εκείνη η ψευτοζητιάνα μου έδωσε να καταλάβω ότι θα με επισκεφθείς σύντομα… Κάθισε... Και βάλε το πιστόλι σου στην τσέπη

σου. Δεν χρειάζεται να το κρατάς. Εξάλλου, είναι επικίνδυνο! και με το βλέμμα του δείχνει σε μια σκιερή γωνιά του δωματίου μια νεαρή γυναίκα να τον σημαδεύει με ένα περίστροφο. Ο Γιώργος συμμορφώνεται. Σκέφτεται ότι ίσως έπεσε σε παγίδα, αλλά για την ώρα δεν μπορεί να κάνει τίποτα... Κάθεται στην πολυθρόνα απέναντι στον Βεργή. Αυτός τον ρωτάει φιλικά: - Να σου προσφέρουμε τσάι ή κάτι άλλο; Ο Γιώργος αρνείται και ο Βεργής κάνει νόημα στη γυναίκα: - Ευχαριστώ, καλή μου... Δεν θα σε χρειαστώ άλλο. Θα συνοδέψω εγώ τον φίλο μας όταν θα φύγει... Η γυναίκα βγαίνει από το γραφείο κλείνοντας πίσω της την πόρτα.

ΟΙΠΟΝ, Παιδί - Φάντασμα, είμαι στη διάθεσή σου… λέει ο Βεργής αφήνοντας το βιβλίο δίπλα του, στο γραφείο. - Βεργή, είσαι συνεργάτης των Γερμανών! Ο Γιώργος τονίζει μια - μια τις λέξεις του. - Είμαι περισσότερο πατριώτης από σένα, νεαρέ! του απαντάει οργισμένα. Αν κι η αξιοπρέπεια μου δεν μου επιτρέπει να απολογηθώ, σου δηλώνω πως η παρουσία μου στην Γκεστάπο, αν αυτό σε κάνει να πιστεύεις ό,τι πιστεύεις, είναι μια επώδυνη παραχώρηση στη συνείδησή μου. Όταν, όμως, υπάρχουν Έλληνες πατριώτες κρατούμενοι στα δεσμωτήρια τους, που χάρη στις “φιλίες” μου με στελέχη της υπηρεσίας μπορώ να κάνω κάτι για αυτούς, τότε ακόμα και φίλος με τους σατανάδες υποκρίνομαι ότι είμαι! Όσο για τον αξιωματικό που με είδε μαζί του η συνεργάτιδα σου, είναι πραγματική η φιλία και η εκτίμηση. Ο Κουρτ Κέρτελ, συμφοιτητής μου και φίλος μου από το Πανεπιστήμιο της Λειψίας, όπου ειδικεύτηκα στις στερεότυπες εκδόσεις των αρχαίων Ελλήνων συγγραφέων και στοχαστών, είναι αποσπασμένος στο αρχηγείο της Γκεστάπο, κάπως σαν να εκτίει ποινή! Η όποια απόπειρά του να ζητήσει μετάθεση ισοδυναμεί, για αυτούς που τον παρακολουθούν, σαν ομολογία και απόδειξη ότι είναι κρυφός αντιναζί! Ο ίδιος φοβάται πως κάποια στιγμή θα σπάσει και θα το ομολογήσει με το ψυχολογικό μαρτύριο στο οποίο τον υποβάλλουν. Είναι αρχαιολόγος και σαν μέλος της Γερμανικής Αρχαιολογικής Εταιρίας στην Ελλάδα, πρωτοστάτησε μαζί με Έλληνες αρχαιολόγους να παραχώσουμε και να κρύψουμε σε σπηλιές και κάτω από τη γη τους αρχαιολογικούς θησαυρούς του Αρχαιολογικού Μουσείου, λίγες μέρες πριν επιτεθεί ο Χίτλερ και οι ορδές τους στην Ελλάδα! Αυτό το ξέρουν οι εχθροί του, αλλά δεν μπορούν να αποδείξουν τη συμμετοχή του. Είχαν γίνει όλα με τόση μυστικότητα! Ο Γιώργος έδειξε να είναι ικανοποιημένος από την εξήγηση. - Ποιος είναι ο Θαλής, τελικά; - Αν πραγματικά δεν ξέρεις, οφείλεις να διαβάσεις! Ο πρώτος Έλληνας φιλόσοφος! Οι σύγχρονοι του τον ονόμασαν σαν τον πρώτο χρονολογικά, αλλά και τον κορυφαίο από τους επτά σοφούς της εποχής του... Με άλλα λόγια, ίσως είναι αυτός που συνέβαλε περισσότερο στη δημιουργία αυτού που λέμε: Ελληνικός Πολιτισμός. Οι μαθητές του διέδωσαν τις διδασκαλίες του και τον στέριωσαν σαν πνευματικό οικοδόμημα… Πιο κατάλληλο όνομα

Μ Ι

δεν θα μπορούσα να βρω να παραπέμπει σε αυτά που πιστεύω! Μετά, ήταν και το όνομα ενός νέου που μεγάλωσε με το όραμα μιας Ελλάδας προορισμένης να μεγαλουργεί συνεχώς στις επιστήμες και τον πολιτισμό, βασισμένη στις δικές της δυνάμεις. Δεν πρόλαβε όμως. Μια σφαίρα στο Αλβανικό Μέτωπο του έκοψε πρόωρα το νήμα της ζωής. Αυτός ο νεαρός ήταν ο Θαλής μου! Ο γιος μου! Και στη δική του μνήμη, προσπαθώ να κάνω πράξη το όραμά του! Παρά τις κάποιες διαφορές στον τρόπο που πραγματώνει τα οράματά του, ο Γιώργος δεν μπορεί παρά να νιώσει συγκίνηση και σεβασμό για τον χαροκαμένο πατέρα… - Δυσκολεύομαι να πιστέψω, όμως, ότι η οργάνωσή σου διαθέτει από μόνη της τόσα μέσα και τέτοια πληροφόρηση, ώστε τα χτυπήματα στον κατακτητή να είναι τόσο αποτελεσματικά. - Δεν είμαστε μόνοι μας… Έχουμε σημαντική βοήθεια. Αλλά τα πάντα γίνονται από Έλληνες και με Έλληνες που έχουν βαθιά ριζωμένη μέσα τους ελληνική ψυχή… Στα τόσα χρόνια μου στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης και λόγω της φύσεως του πανεπιστημιακού μου αντικειμένου, δηλαδή την αρχαία ελληνική ιστορία, απέκτησα ισχυρούς δεσμούς με την ομογένεια. Ελληνικής καταγωγής οικονομικοί παράγοντες στην Αμερική είναι αυτοί που μας βοηθάνε υλικά, οικονομικά και με προηγμένη τεχνολογία. Αυτό, από τη μια μεριά. Από την άλλη, Ελληνόπουλα της ομογένειας έρχονται κρυφά στην Ελλάδα και πυκνώνουν τις τάξεις μας. Γυμνασμένα τα ίδια στον τρόπο εκπαίδευσης των Αμερικανών πεζοναυτών, προσφέρουν τις γνώσεις τόσο επιχειρησιακά όσο και στην εκπαίδευση άλλων. Για την πληροφόρησή μας, τώρα… Έχουμε μηχανήματα της πιο πρόσφατης αμερικανικής τεχνολογίας, ενώ το δίκτυο συλλογής πληροφοριών μας είναι αρκετά απλωμένο στις υπηρεσίες του εχθρού, των συμμαχικών πρακτόρων, αλλά και στις ελληνικές πατριωτικές οργανώσεις και τους αντάρτες του βουνού! Μην εκπλήσσεσαι, αλλά έχουμε ανθρώπους ακόμα και μέσα στη δική σου οργάνωση, Παιδί - Φάντασμα! - Τώρα που το λες, εκτιμώ πως η επίθεσή σας στο Σκοπευτήριο λίγο μετά την εκδήλωση της δικιάς μας, πρέπει να ήταν σχεδιασμένη να γίνει έτσι… - Περίπου! έκανε γελώντας ο Βεργής… Πράγματι, ξέραμε για τη δική σας επιχείρηση. Περιμέναμε να εκδηλωθεί πρώτα η δική σας και μετά εμείς, ώστε να αιφνιδιάσουμε τους Γερμανούς βάζοντάς τους ανάμεσα σε δυο πυρά. Αλλά θα την πραγματοποιούσαμε ανεξάρτητα από την δικιά σας. Οφείλαμε να διασώσουμε τρία μέλη μας. Το ίδιο που κάνατε κι εσείς για τα δικά σας στελέχη… Όπως και να έχει, η συνδυασμένη επίθεση μας χρησίμεψε για να σας δείξουμε ότι τις επιχειρήσεις ελληνικών πατριωτικών ομάδων δεν τις εμποδίζουμε, αλλά τις ενισχύουμε! - Θα σε ρωτήσω ακόμα μια φορά, λοιπόν, Ισίδωρε Βεργή: Γιατί αποφεύγεις να ενώσουμε τις δυνάμεις μας; - Περίμενα πότε θα εκδηλωνόταν η επιμονή σου. Μου το είχες… υποσχεθεί, άλλωστε… - Λοιπόν; - Γιατί στο πιο βασικό σημείο της διαφοράς μας δεν θα υπάρξει ποτέ σύγκλιση. Δεν το καταλαβαίνεις, Παιδί - Φάντασμα; Ο δικός μου πατριωτισμός είναι ορθολογικός. Ξεκάθαρα

100

Το Παιδί - Φάντασμα πληροφορείται έκπληκτο ότι ο ηγέτης της παράτολμης μυστηριώδους οργάνωσης, που έχει στο ενεργητικό της αρκετές θεαματικές ενέργειες, σχεδιάζει την ανακατάληψη της… Κρήτης από τους Γερμανούς!

δεν θέλω να αφήσω το παραμικρό μερίδιο της απελευθέρωσής μας στους συμμάχους. Θα ζητήσουν μεγαλύτερο μερίδιο ανταπόδοσης από όσο τους αναλογεί. Το προβλέπω. Ο δικός σου πατριωτισμός είναι συναισθηματικά παρορμητικός… Πιστεύεις, άδολα, ότι θα μας ανταποδώσουν αυτά που οφείλουν στην προσφορά μας. Δεν το προβλέπεις. Το εύχεσαι και για αυτό, δίνεσαι με όλο σου τον εαυτό στην υπόθεση της νίκης τους! Αυτή είναι η διαφορά μας... - Ισίδωρε Βεργή, Θαλή αν θέλεις, δεν θα με βρεις απέναντί σου εχθρό στον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζεις τον κοινό μας σκοπό, μα δεν θα με βρεις και σύμμαχό σου! - Το αυτό ισχύει και για μένα, Γιώργο Θαλάσση, Παιδί – Φάντασμα αν θέλεις!

Ο δικηγόρος

ΝΕΑΡΟΣ διοπτροφόρος άντρας με το καλοραμμένο κουστούμι, ρεπούμπλικα και έναν δερμάτινο χαρτοφύλακα στο χέρι, κατηφορίζει από την πλατεία Συντάγματος στην Πανεπιστημίου. Λίγο πριν τη διασταύρωση με τη Βουκουρεστίου, μπαίνει στην παλιά πολυκατοικία γραφείων και με το ασανσέρ ανεβαίνει στον δεύτερο όροφο. Ψάχνει λίγο τις πινακίδες με τα ονόματα των ενοίκων και σταματάει μπροστά σε αυτή που γράφει ‘’Σταμάτης Χατζηπέτρου - Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω’’. Χτυπάει την πόρτα, αλλά αν και δεν παίρνει καμιά απόκριση, ανοίγει και μπαίνει. Τυπικός προθάλαμος δικηγορικού γραφείου. Βιβλιοθήκη με νομικά βιβλία και περιοδικά, δυο - τρεις φοριαμοί στη μια γωνιά, το γραφείο γραμματέως στην άλλη. Πάνω του, μια παλιά βαριά “Ρέμιγκτον”, μια στοίβα ντοσιέ και μια συσκευή τηλεφώνου σκεπάζουν σχεδόν ολόκληρη την επιφάνειά του. Ο βαρύς καναπές αναμονής, οι δυο πολυθρόνες του ίδιου ρυθμού και ένα τραπεζάκι με περιοδικά συμπληρώνουν τον διάκοσμο. Μια δίφυλλη συρόμενη πόρτα με αδιαφανές τζάμι απέναντι από την είσοδο επισημαίνει στον επισκέπτη ότι πίσω από αυτήν βρίσκεται το γραφείο του “παρ’ Αρείω Πάγω” δικηγόρου.

101

Μ Ι

Ο επισκέπτης πλησιάζει την συρόμενη. Χτυπά ελαφρά στο τζάμι και μόλις ακούει από μέσα το κλασικό “περάστε!”, ανοίγει και μπαίνει. Βγάζει το καπέλο του και το κρατά στο χέρι καθώς ο μεσόκοπος άντρας πίσω από το βαρύ δρύινο γραφείο βγάζει τα γυαλιά που φοράει και σηκώνει το βλέμμα του. Τον κοιτάζει ερωτηματικά. - Ο κύριος Πυρσός; ρωτάει ο επισκέπτης. Ωραίος καιρός σήμερα! Δεν είναι; - Ο κύριος Ερμής, υποθέτω! απαντάει ο άλλος και σηκώνεται χαμογελαστός. Πράγματι, ωραίος καιρός! Συμφωνώ, θα έλεγα! και τείνει το χέρι του σε μια θερμή χειραψία. - Κάθισε, Παιδί - Φάντασμα. Στην αρχή σε νόμισα για κάποιον άγνωστό μου νεαρό συνάδελφο. Για το απόγευμα σε περίμενα, όπως είχαμε συμφωνήσει. - Σκέφτηκα ότι θα ήταν καλύτερα να προλάβουμε καταστάσεις, αν τύχει και έχει διαρρεύσει η συνάντησή μας… - Σωστά σκέφτηκες. Ο Βεργής έχει τον τρόπο να πληροφορείται και τα πιο απίθανα που τον ενδιαφέρουν… Σκέψου να ήταν εδώ, μιας και συχνά με επισκέπτεται τα μεσημέρια να πάμε για κανένα τσίπουρο απέναντι στου Ορφανίδη! - Ελπίζω να μην με γνώριζε έτσι μεταμφιεσμένο, ας πούμε, σε συνάδελφό σας που σας επισκέφθηκε απρόοπτα για κάποια επαγγελματική υπόθεση, απάντησε γελώντας ο Γιώργος καθώς καθόταν προσέχοντας επιτηδευμένα την τσάκιση του παντελονιού του. - Επί του θέματος, λοιπόν, κύριε… συνάδελφε! πρόσθεσε ο Χατζηπέτρου… Όπως θα ξέρεις από τον σύνδεσμο που σου μετέφερε την επιθυμία μου να σε δω, είμαι από τα μη μάχιμα στελέχη του ‘’Θαλή’’, δηλαδή, θέλω να πω, δεν παίρνω μέρος στις επιχειρήσεις. Ασχολούμαι με τις νομικές υποθέσεις της οργάνωσης, ενώ είμαι και ένας από τους κρίκους πληροφόρησης της οργάνωσης μέσα από τις γερμανικές υπηρεσίες της Κομαντατούρ, με την οποία αναγκαστικά συνεργάζομαι... - Μάλιστα. Σε τι θα μπορούσα να φανώ χρήσιμος; Θα γνωρίζετε ότι στη μια και μοναδική μου συνάντηση με τον Βεργή, αρνήθηκε κατηγορηματικά κάθε συνεργασία με την οργάνωσή μου. - Το ξέρω, παιδί μου. Ο Ισίδωρος έχει κάποιες ιδεοληπτικές εμμονές. Δεν συμφωνούμε όλα τα ανώτερα στελέχη της οργάνωσης με την τακτική του… Πιστεύει ότι ζει στην Ελλάδα της εποχής του Μεγάλου Αλεξάνδρου, για να μην πω ότι μπορεί να θεωρεί τον εαυτό του ότι είναι η μετενσάρκωσή του! Δεν λέω. Η αλήθεια είναι πως αυτή την οργάνωση αυτός την έστησε και εμείς ενταχτήκαμε σε αυτήν με τη θέλησή μας, αν και γνωρίζαμε το ανεδαφικό ιδεολόγημά του. Αλλά τώρα τελευταία, αρχίζει να ξεπερνάει ακόμα και τα δικά του όρια, διακινδυνεύοντας να τα τινάξει όλα! - Μα νομίζω ότι κοντά ένα μήνα από τη μέρα που συναντηθήκαμε, ο ‘’Θαλής’’ δεν έχει πραγματοποιήσει κάποια θεαματική ενέργεια. - Σωστά! Γιατί σχεδιάζει και οργανώνει την ανακατάληψη της… Κρήτης! Ο Γιώργος ανασκιρτάει ξαφνιασμένος, αλλά σχεδόν αμέσως ανακτά την αυτοκυριαρχία του. - Ασφαλώς θα έχει και τις απαιτούμενες στρατιωτικές, αεροπορικές και ναυτικές δυνάμεις για να το πραγματοποιήσει! σχολιάζει χαριτολογώντας.

102

- Όχι, φυσικά. Άλλο σχεδιάζει! Να επιτεθεί με όλους τους ουλαμούς καταστροφών της οργάνωσης στον Ναύσταθμο Σαλαμίνας - Περάματος και να ανατινάξει βυθίζοντας τα επιταγμένα καΐκια και μικρά εμπορικά που, κατάφορτα με πολεμοφόδια, αποπλέουν μεθαύριο για τον εφοδιασμό των γερμανικών δυνάμεων του νησιού! Ξέρεις, με τις τελευταίες αεροπορικές επιδρομές των Συμμάχων στην Κρήτη, τα πολεμοφόδια της γερμανικής δύναμης έχουν σχεδόν εξαντληθεί. Θα μπορέσει τότε το κρητικό αντάρτικο, που είναι αρκετά ισχυρό, να επιτεθεί στις φρουρές και να τις εξοντώσει! - Ακούγεται εξωφρενικό! ψιθυρίζει ο Γιώργος. - Κι όμως, το σχεδιάζει! - Τι μπορώ να κάνω; Να τον εμποδίσω; Του το έχω υποσχεθεί. Όσο μάχεται για την απελευθέρωση της πατρίδας μας, ακόμα και με τον τρόπο που μάχεται, δεν θα σταθώ απέναντί του! - Δεν σου προτείνω να σταθείς απέναντί του. Να σταθείς πλάι του, πλάι μας, σου ζητάω! Το να γίνει μια τόσο παράτολμη επιχείρηση, που η επιτυχία της θα έχει σαν αποτέλεσμα την καταστροφή πολεμοφοδίων απαραίτητων στον εχθρό, δεν είναι κακή σαν ιδέα... Θα ανυψώσει και το φρόνημα της λαϊκής Αντίστασης! Όλα τα άλλα είναι ουτοπία! Με την ενίσχυση και των δικών σου εμπειροπόλεμων αντρών στο αντάρτικο των πόλεων, έχει περισσότερες πιθανότητες επιτυχίας! Θα υπάρξει η βοήθειά σου; Ο Γιώργος συλλογίζεται για λίγο σιωπηλός. - Είναι καθαρή τρέλα! Προσπαθήστε να τον αποτρέψετε! Είναι ένας καλοντυμένος νεαρός άντρας με χαρτοφύλακα στο χέρι, που τραβάει τα βλέμματα των περαστικών με την εμφάνισή του.

103

Μ Ι

Η τελευταία μάχη

ΠΟ ΤΟ ΠΡΩΊ της προηγούμενης μέρας που θα σάλπαραν τα επιταγμένα καΐκια και τα μικρά εμπορικά της νηοπομπής με τα πολεμοφόδια και τα καύσιμα για τη γερμανική φρουρά της Κρήτης, παρατηρείται ασυνήθιστα έντονη κίνηση στο λιμάνι και αυξημένα μέτρα φρούρησης. Τα σκάφη που θα αναχωρήσουν βρίσκονται δεμένα και αγκυροβολημένα στις προβλήτες στην πλευρά της πειραϊκής ακτής, ενώ οι ‘’βενζίνες’’, τα ‘’μέσα’’ που λένε, πηγαινοέρχονται στο πέρασμα που τις συνδέει με τις προβλήτες και τις αποθήκες της αντίπερα ακτής στη Σαλαμίνα. Πηγαίνουν κατάφορτες με εφόδια και γυρίζουν άδειες για να ξαναφορτώσουν. Λίγο αφού νύχτωσε και από τα μεγάφωνα του Ναυστάθμου διατάχτηκε γενική συσκότιση, όλες οι απαραίτητες ετοιμασίες είχαν ολοκληρωθεί… Τοποθετήθηκαν και οι φρουρές μπροστά σε κάθε πλεούμενο, με ρητή διαταγή να μην επιτραπεί η επιβίβαση οποιουδήποτε σε αυτά. Κόντευαν μεσάνυχτα, όταν μια μαυροντυμένη με φόρμα σκιά εμφανίζεται στην άκρη του λιμανιού από την πλευρά της Σαλαμίνας. Γλιστράει αθόρυβα ανάμεσα στα πιο σκοτεινά σημεία, ώσπου φτάνει σε ένα καμαράκι από τα άλλα κτίσματα της προκυμαίας. Ανοίγει την μεταλλική του πόρτα, μπαίνει και την κλείνει πίσω του. Ανάβει ένα ηλεκτρικό φανάρι και η δέσμη του φωτίζει τον μικρό χώρο. Είναι γεμάτο με ηλεκτρικούς πίνακες. Το κέντρο ελέγχου των συναγερμών του στρατοπέδου! Βρίσκει τον πίνακα που θέλει και με γοργές, σίγουρες κινήσεις ξεβιδώνει την ασφάλεια, αλλά δεν την βγάζει. Την αφήνει στη θέση της σαν να είναι σε λειτουργία. Βγαίνει έξω προσεκτικά και απομακρύνεται. Λίγο πιο κάτω, κρυμμένος, βγάζει τη μαύρη φόρμα του. Από μέσα φορούσε φόρμα τεχνικού του Ναυστάθμου, καθαρίζει το φούμο από το πρόσωπό του και με ήσυχο βήμα, κατευθύνεται σε ένα από τα κτίρια τεχνικών υπηρεσιών να συνεχίσει τη βάρδια του!

ΝΑ κοπάδι… καρχαρίες εμφανίζεται στο στόμιο του λιμανιού! Δεν θα μπορούσε να διακρίνει κανένας, ούτε από λίγα μέτρα απόσταση, τις μαύρες αυτές φιγούρες, πολύ περισσότερο ότι είναι βατραχάνθρωποι με ψαροντούφεκα ως όπλα, σε περίπτωση που θα συναντιόνταν με κάποια υποβρύχια περίπολο. Σέρνουν πίσω τους ο καθένας από έναν σάκο με τα εκρηκτικά. Πλησιάζουν στην μια άκρη του στομίου, από όπου είναι στεριωμένο το χοντρό μεταλλικό δίχτυ - φράγμα στο λιμάνι. Ξεμοντάρουν τους βραχίονες που το συγκρατούν και τους ξαναβάζουν στη θέση τους, μόλις περνάει και ο τελευταίος από το άνοιγμα. Καμιά σειρήνα συναγερμού δεν ηχεί να ειδοποιήσει για την παραβίαση. Πλησιάζουν γοργά τα κύτη, όταν ξαφνικά ένας πανίσχυρος υποβρύχιος προβολέας ανάβει και φωτίζει, κάνοντας τον σκοτεινό βυθό να φέγγει σαν να ήταν μέρα! Ανάβει και δεύτερος από την απέναντι μεριά! Οι δέκα βατραχάνθρωποι κομάντος βρίσκονται περικυκλω-

104

μένοι από πολλαπλάσιους Γερμανούς βατραχανθρώπους! Ένας από τους σαμποτέρ, πριν δεχτεί στην κοιλιά το καμάκι από ψαροντούφεκο που τον τραυματίζει θανάσιμα, προλαβαίνει και αναδύεται και με το πιστόλι φωτοβολίδων εκτοξεύει μια κόκκινη φωτοβολίδα. Ήταν το σήμα πως η αποστολή απέτυχε! Σχεδόν αμέσως, οι σειρήνες του Ναυστάθμου ουρλιάζουν συναγερμό. Από τα χαμηλά υψώματα του Σχιστού, μερικές δεκάδες κόκκινες φωτοβολίδες βάφουν τον σκοτεινό ουρανό στο χρώμα του αίματος. Πολεμικές ιαχές από άντρες που ξεπηδούν πίσω από βράχους και θάμνους στις χέρσες πλαγιές του λόφου. Κρατούν αυτόματα των οποίων οι ριπές σαρώνουν την προκυμαία και όσους Γερμανούς ναύτες και στρατιώτες είχαν βγει από τα καταλύματά τους, ξαφνιασμένοι από την απροσδόκητη νυχτερινή επίθεση. Ένας ψηλόσωμος άντρας, όρθιος πάνω σε ένα βράχο, ουρλιάζει με το στόμα του κολλημένο στον τηλεβόα: Επίθεση, Έλληνες! Επίθεση! Ας μαθευτεί παντού, πατριώτες, πως: ‘’Έρρει τα κάλα!’’[11]! Ο Θαλής είναι εδώ! Ζήτω η Ελ… Μια ριπή αυτομάτου τον βρίσκει κατάστηθα και ο άντρας καταρρέει πριν προλάβει να ολοκληρώσει τη φράση του. Έπεσε με τη λέξη ‘’Ελευθερία’’ ή ‘’Ελλάδα’’ - ποιος ξέρει; - μισοτελειωμένη στα χείλη του! Στο μεταξύ, και πριν από τη διαταγή, οι επιτιθέμενοι είχαν ήδη εκτοξεύσει προς τα πλοία μερικές εμπρηστικές χειροβομβίδες με τα μικρά φορητά τους χειροβομβιδοβόλα. Η άμεση ανύψωση, όμως, ελικοπτέρου με τον προβολέα του να σαρώνει την πλαγιά του λόφου και τον χειριστή του να βρίσκει εύκολο στόχο στους ακάλυπτους άντρες, ανάγκασε τον μικρό στρατό των ‘’Θαλήδων’’ να σκορπίσει αποδεκατισμένος…

ΤΟ ΓΡΑΦΕΙΟ του δικηγόρου Σταμάτη Χατζηπέτρου, ο Γιώργος πληροφορείται με φανερή λύπη για τον θάνατο του Βεργή, που έπεσε μαχόμενος στην πιο θεαματική και πιο ανεδαφικά φιλόδοξη επιχείρηση της οργάνωσής του. - Κι αν δεν πρόλαβε να δει το όραμά του να πραγματώνεται, τελειώνει ο Χατζηπέτρου, το έζησε με όλο του το “είναι” και πέθανε έχοντας αρχίσει να προφέρει την πιο αγαπημένη του λέξη: Ελλάδα! - Και ο ‘’Θαλής’’, κύριε Χατζηπέτρου; - Ουσιαστικά και τυπικά, η οργάνωση ‘’Θαλής’’ δεν υπάρχει πια! Και ορφάνεψε από τον “πατέρα” της και αποδεκατίστηκε σε αυτή την επιχείρηση απονενοημένης τρέλας του ηγέτη της... [11]

’’Ο στόλος καταστράφηκε!’’: Περίφημη λακωνική φράση, που ειπώθηκε σε μήνυμα του υπασπιστή του Σπαρ-

τιάτη ναυάρχου Μίνανδρου, του Ιπποκράτη, που έστειλε στη Σπάρτη μετά την ολοκληρωτική καταστροφή του στόλου των Λακεδαιμονίων από τους Αθηναίους στην Κύζικο της Προποντίδας το 411 π.κ.χ. Καθιερώθηκε να λέγεται ως λακωνική περιγραφή ολοκληρωτικής καταστροφής.

105

Μ Ι

- Αναρωτιέμαι γιατί δεν αναλαμβάνετε εσείς αρχηγός της, κύριε Χατζηπέτρου; Ο αγώνας μας έχει ανάγκη από στελέχη του κύρους σας. Ο Χατζηπέτρου χαμογελάει αχνά. - Εγώ; Όχι! Δεν έχω τις εμπνευσμένες ηγετικές ικανότητες του Βεργή… Ίσως η Άννα! - Η Άννα; Ποια είναι η Άννα; - Η Άννα Βεργή! Η κόρη του!

ΤΕΛΟΣ

106

Ο ΗΡΩΣ ΤΟΥ ΝΕΡΕΤΒΑ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΠΕΡΙΠΕΤΕΙΑΣ

ανώτατη στρατιωτική διοίκηση του Γ΄ Ράιχ στο Βερολίνο είχε πληροφορίες από τα τέλη του 1942 για επικείμενη απόβαση των Συμμάχων στις Δαλματικές Ακτές. Η συμμαχική επιχείρηση θα εξελισσόταν με τη συνεργασία των παρτιζάνων του Τίτο, οι οποίοι με ενέργειες αντιπερισπασμού θα παρενοχλούσαν και θα απασχολούσαν τις γερμανικές δυνάμεις, ενώ ταυτόχρονα θα τις εμπόδιζαν να στέλνουν προμήθειες στο Μέτωπο της Αφρικής, όπου ο Ρόμελ κατέρρεε ραγδαία.

κκαθαριστικές επιχειρήσεις εναντίον των παρτιζάνων σχεδίασαν, όμως, και οι Γερμανοί, με στρατηγικό στόχο των εγκλωβισμό των πατριωτών και την εξόντωσή τους. Συγκέντρωσαν σχεδόν ολόκληρη τη διαθέσιμη στρατιωτική δύναμή τους κατά μήκος των Δαλματικών Άλπεων, αφενός για να αντιμετωπίσουν την επικείμενη συμμαχική απόβαση και αφετέρου για να συντρίψουν το γιουγκοσλαβικό αντάρτικο των παρτιζάνων. Η από 90.000 άντρες γερμανική στρατιά ενισχύθηκε και από άλλες 60.000 άντρες συνολικά (ιταλικός στρατός Κατοχής, φασίστες Ουστάτσι της ανεξάρτητης Κροατικής Δημοκρατίας και Τσέτνικ, δηλαδή φανατικοί φιλοβασιλικοί και αντικομμουνιστές Σέρβοι εθνικιστές).

από τη μεριά των Γερμανών επιχείρηση, της οποίας η πρώτη φάση (20 Ιανουαρίου - 23 Φεβρουαρίου 1943) διεξήχθη στο έδαφος της Βοσνίας, πήρε την κωδική ονομασία “Λευκή Υπόθεση” (Fall Weiss).

φάση αυτή είναι καταγεγραμμένη στην ιστορία ως η “Μάχη των Τραυματιών”, επειδή οι παρτιζάνοι κατάφεραν να περάσουν στην απέναντι όχθη του ποταμού Νερέτβα μεταφέροντας με ασφάλεια τις 4.500 τραυματίες και ασθενείς του αντάρτικου νοσοκομείου τους. Αν και δεν υπήρξε τυπική νίκη από κάποιο από τα δύο στρατόπεδα, αφού οι γερμανικές εκκαθαριστικές επιχειρήσεις συνεχίστηκαν, ηθικά ήταν οι παρτιζάνοι εκείνοι που λογίζονται ως νικητές.

107

Μ Ι

Επιχείρηση “Καταιγίδα”

ΑΝΕΠΑΙΣΘΗΤΟΣ βόμβος του ασυρμάτου, που καλεί, γίνεται αντιληπτός από τον Γιώργο Θαλάσση, που τρέχει στο διπλανό δωμάτιο να συνδεθεί. - Κατερίνα, Σπίθα! φωνάζει ο Γιώργος καθώς βγάζει από την μυστική κρύπτη τον ασύρματο… Καλεί ο ασύρματος! Το νου σας! Στα παράθυρα! Κι ενώ η Κατερίνα κι ο Σπίθας πιάνουν θέσεις στα παράθυρα προσέχοντας τον δρόμο πίσω από τα κλειστά παντζούρια, για να τον ειδοποιήσουν αν εμφανιστεί απρόοπτα γερμανική περίπολος με ραδιογωνιόμετρο, ο Γιώργος φοράει τα ακουστικά, ανοίγει το μικρόφωνο και συντονίζει το μήκος κύματος στη συχνότητα του Αρχηγείου του Συμμαχικού Στρατηγείου στο Κάιρο. - Εδώ, Πράκτωρ - Ελλάς - 1… Εδώ, Πράκτωρ - Ελλάς - 1[1]! επαναλαμβάνει δυο - τρεις φορές μπροστά στο μικρόφωνο, μέχρι να συντονιστεί η λήψη.

[1]

Η επίσημη κωδική ονομασία του Παιδιού - Φάντασμα στα αρχεία του Συμμαχικού Στρατηγείου είναι Πράκτωρ

- Ελλάς - 1 (βλ. #4 “Θα τουφεκιστείς την Αυγή”). Σε ολόκληρη την ιστορία του περιοδικού, ωστόσο, μια φορά μόνον ακόμα γίνεται αναφορά σε αυτή την κωδική ονομασία: στο #370 (“Ο Πράκτωρ Ελλάς υποκύπτει”).

Και ενώ ο Γιώργος συντονίζει τον ασύρματο, ο Σπίθας και η Κατερίνα παρακολουθούν τον δρόμο πίσω από τα κλειστά παντζούρια, μην και εμφανιστούν Γερμανοί με ραδιογωνιόμετρα.

108

Τα παράσιτα ξεκαθαρίζουν και μια αντρική φωνή στην άλλη άκρη της σύνδεσης επιβεβαιώνει την ευκρίνεια της επαφής. - ΟΚ… Πέντε στα πέντε! Πράκτωρ - Ελλάς σου υπαγορεύω στον κώδικα κρύπτο του γκρουπ Α-RQ/2… Σημείωνε και επαναλάμβανε! Ο Γιώργος ανοίγει ένα τετράδιο δίπλα του και αρχίζει να γράφει πυρετωδώς, επαναλαμβάνοντας φωναχτά αυτά που γράφει. “Delta Zulu Charlie Charlie – κενό - Sierra Zulu Tango Sierra – κενό - Oscar Papa Romeo Victor – κενό -...” Δέκα λεπτά αργότερα, η υπαγόρευση ολοκληρώνεται. Ο Γιώργος έχει γεμίσει σχεδόν ολόκληρη τη σελίδα με τετραγράμματες ασυνάρτητες λέξεις του κωδικοποιημένου κρυπτογραφήματος, με ενδιάμεσα παράξενα συνθηματικά σχέδια που ορίζουν τη φορά ανάγνωσης της κάθε “λέξης”. - ΟΚ, Χ - 1,[2] Roger... Over and Out, λέει στο μικρόφωνο ο Γιώργος και κατεβάζει τον διακόπτη. Αποσυντονίζει τη συχνότητα και ξαναβάζει προσεκτικά τον πομποδέκτη του στην μικρή κρύπτη του. Κατόπιν, πιέζει ένα παράξενο καρφί στον τοίχο, που με κάποιον κρυφό μηχανισμό μετακινεί ένα κομμάτι τοίχου ώστε να κρύβει ολότελα την κρυφή κόγχη στον τοίχο. Πάνω στο καρφί κρεμάει ένα κάδρο που κρύβει τελείως κάθε υποψία ότι κάτι υπάρχει από πίσω... Κάθεται στο τραπέζι και με το σημειωματάριο και μ’ έναν μικρό τυφλοσούρτη, αρχίζει να αποκρυπτογραφεί τις ακατανόητες λέξεις του μηνύματος. Όταν, λίγη ώρα αργότερα, τελειώνει με την αποκρυπτογράφηση, διαβάζει το μήνυμα. Κοιτάζει την Κατερίνα και τον Σπίθα σκεφτικός. - Τι είναι, Γιώργο; Τι γράφει; ρωτάει η Κατερίνα, φανερά ανήσυχη. - Το Συμμαχικό Στρατηγείο μου αναθέτει μια αποστολή στη Γιουγκοσλαβία! Με μια μικρή ομάδα από την πατριωτική μας οργάνωση, να ενωθούμε με τους Γιουγκοσλάβους πατριώτες σε κοινή επιχείρηση… - Τι επιχείρηση; ρωτάει η Κατερίνα. Δεν καταλαβαίνω. - Πρόκειται για την επιχείρηση “Καταιγίδα στα Βαλκάνια”, Κατερίνα… Η έκφραση στο πρόσωπο της Κατερίνας συνεχίζει να είναι μια μάσκα απορίας. Ο Γιώργος το προσέχει και συνεχίζει χαμογελώντας: - Η ήττα του γερμανικού “Άφρικα Κορπς” και των Ιταλών στο Μέτωπο της Βόρειας Αφρικής είναι θέμα λίγων μηνών. Καταρρέουν και υποχωρούν. Οι Άγγλοι και οι Αμερικάνοι, οι Σύμμαχοι δηλαδή, σχεδιάζουν να μεταφέρουν το Μέτωπο πιο βόρεια. - Δηλαδή, στα Βαλκάνια! Αυτό θες να πεις; συμπληρώνει η Κατερίνα... - Ακριβώς! Προετοιμάζεται συμμαχική απόβαση κάπου στο Μαυροβούνιο. Θα είναι το πρώ[2]

Στο ανάγνωσμα του Μικρού Ήρωα, ως Χ - 1 αναφέρεται ο αρχηγός του Συμμαχικού Στρατηγείου στη Μέση

Ανατολή (ΣΜΑ), αλλά και οι υπηρεσίες του στρατηγείου που συνδέονται άμεσα με τον αρχιστράτηγο του Μετώπου στη Μέση Ανατολή. Υπήρξε ο κυριότερος εντολέας ανάθεσης αποστολών στο Παιδί - Φάντασμα.

109

Μ Ι

το σκέλος συμμαχικής προέλασης τόσο προς νότια, δηλαδή προς την Ελλάδα, όσο και προς τα ανατολικά, που κυρίως τους ενδιαφέρει. Οι σύμμαχοι των Γερμανών στον Άξονα, ο βουλγαρικός κι ο ρουμανικός στρατός θα βρεθούν σε κλοιό, καθώς οι Ρώσοι ετοιμάζουν μεγάλη αντεπίθεση στο Aνατολικό Μέτωπο, συγκλίνοντας προς τα Βαλκάνια… Δε νομίζω ότι το Συμμαχικό Στρατηγείο θα είναι πολύ χαρούμενο από την προοπτική της ρώσικης προέλασης στα Βαλκάνια... Είναι και τα πετρέλαια της Μαύρης Θάλασσας, βλέπεις… - Κι εμείς τι ρόλο έχουμε να παίξουμε, Γιώργο, σε αυτά τα παιχνίδια των μεγάλων; Πόσοι θα είμαστε, ώστε να προσφέρουμε κάτι ουσιαστικό; - Συμμετέχουμε με όποιον τρόπο μπορούμε στον αγώνα για την απελευθέρωση της πατρίδας μας. Και η παραμικρή μας βοήθεια είναι σημαντική και ουσιαστική… Εννοώ και μακροπρόθεσμα. Παρόλο που το ίδιο ζητήθηκε και από άλλες ελληνικές αντάρτικες ομάδες, από αυτές που δρουν κυρίως στη Δυτική Μακεδονία και την Ήπειρο, σίγουρα αριθμητικά θα είμαστε και πάλι λίγοι. Αλλά ο ρόλος της παρουσίας μας θα είναι καθαρά συμβολικός! - Τι σημαίνει αυτό; ρωτάει ο Σπίθας χαζά, μασουλώντας ένα αυτοσχέδιο… σάντουιτς από γαλέτα παραγεμισμένη με… χαρουποκέρατα! - Ότι οι πατριωτικές οργανώσεις των Βαλκανίων αγωνίζονται ενωμένες κατά του κατακτητή τους, Σπίθα! Κατάλαβες; - Όχι! Εκείνο που ξέρω είναι ότι κανένας λόγος δεν είναι συμβολικός, αν δεν είναι και φαγώσιμος! Τέλος! - Πότε θα ξεκινήσουμε, Γιώργο; ρωτάει η Κατερίνα, ενώ ένα παράξενο προαίσθημα σφίγγει την καρδιά της. Ο Γιώργος την κοιτάζει σκεφτικός. Ζυγιάζει μέσα του τα λόγια που θέλει να της πει. - Κατερίνα… Θα… θα πάρω μαζί μου τον πρώτο ουλαμό κρούσης της οργάνωσής μας και τον Σπίθα! - Κι εγώ; Τι θες να πεις; Η φωνή της τρέμει. Ο Γιώργος την χαϊδεύει στοργικά στα μαλλιά της. - Αγαπημένη μου, για πολλούς λόγους, θα πρέπει να μείνεις πίσω. Η πορεία μας θα είναι επικίνδυνη, σε κακοτράχαλα μονοπάτια μέσα από ζώνες που ελέγχουν οι κατακτητές… Η Κατερίνα κάνει να διαμαρτυρηθεί. - Μα... Ο Γιώργος δεν την αφήνει να συνεχίσει. - Εξάλλου, ο αγώνας μας συνεχίζεται εδώ… Μην το ξεχνάς! Ξέρεις τους συνδέσμους της οργάνωσής μας όσο κι εγώ. Κάποιος θα πρέπει να τους συντονίζει... Η Κατερίνα ξέρει πως είναι μάταιο να επιμείνει. Ο αγαπημένος της και αρχηγός της έχει πάρει την απόφασή του και δεν πρόκειται να την αλλάξει… Σωριάζεται εξουθενωμένη σε μια καρέκλα, ενώ ο Γιώργος αρχίζει να καλεί στο τηλέφωνο τους άντρες που θα πάρει μαζί του. Θα είναι καμιά εικοσαριά από τους πλέον σκληροτράχηλους και εκπαιδευμένους άντρες της οργάνωσής του. Με τους Γιουγκοσλάβους αντάρτες ορίστηκε να συναντηθούν δέκα μέρες ύστερα από την

110

αναχώρησή τους από την Αθήνα, στο μοναστήρι στις όχθες της λίμνης Οχρίδας, εκεί που ενώνονται τα σύνορα της Ελλάδας με τη Γιουγκοσλαβία και την Αλβανία.

Η συνάντηση

ΟΝΤΕΥΕ χάραμα. Γκριζωπές γάζες ουρανού από τη μεριά της ανατολής έδειχναν πως οι πρώτες ακτίνες της μέρας πάσχιζαν να δείξουν ότι ο ήλιος τελικά θα φωτίσει τη μέρα. Ολόκληρος ο υπόλοιπος ουράνιος θόλος ήταν κατάμαυρος. Βαριά μολυβένια σύννεφα έκρυβαν την αδύναμη λάμψη των αστεριών. Συνεχείς, όμως, αστραπές έσχιζαν τα σκοτάδια, μετατρέποντας για κλάσματα του δευτερολέπτου τη νύχτα σε μέρα, με εκείνη τη λευκή λάμψη της μαρμαρυγής στο χρώμα του πάγου να φωτίζει αιχμαλωτίζοντας στιγμιαία στη λάμψη της σκιές χωρίς αποχρώσεις. Οι σχεδόν ταυτόχρονες εκκωφαντικές βροντές ήταν σημάδι ότι η φύση είχε στήσει το πανηγύρι της κάπου εκεί κοντά. Δεν έβρεχε, αλλά ο υγρός νοτιάς έφερνε τη μυρωδιά της βροχής. Η καταιγίδα θα ξεσπούσε από στιγμή σε στιγμή. Κάθε φορά που μια αστραπή φώτιζε για λίγο, στο απόκοσμο κάδρο διαγράφονταν καμιά εικοσαριά σκιές, ντυμένες με χοντρούς επενδύτες, να βαδίζουν με δυσκολία σε φάλαγγα κατ’ άνδρα στο ανηφορικό ξέφωτο. Στον σκοτεινό όγκο που ορθωνόταν μπροστά τους διαγράφεται στο λυκαυγές ο τρούλος παλιάς βυζαντινής εκκλησιάς και το καμπαναριό της, που δεσπόζουν στον βράχο πάνω από τη λίμνη. Η ομάδα των ανθρώπων είναι φανερό ότι κατευθυνόταν στην εκκλησία. Αυτός που πήγαινε μπροστά πλησιάζει στην πύλη του αυλόγυρου, ο οποίος περιβάλλει την εκκλησία και τα άλλα κτίσματα του μικρού μοναστηριακού συγκροτήματος. Είναι ο Γιώργος Θαλάσσης, το ηρωικό Ελληνόπουλο, το οποίο οι εχθροί της πατρίδας του το έχουν επονομάσει Παιδί - Φάντασμα, για τον τρόπο που τους ξεφεύγει και δρα εναντίον τους. Λίγο πίσω του βαδίζει ο Σπίθας, μόνιμα μασουλώντας κάτι. Ο Γιώργος σηκώνει ένα κοντόχοντρο ραβδί πλάι από τον μαντρότοιχο και με αυτό χτυπάει δυο - τρεις φορές δυνατά το σήμαντρο που κρέμεται έξω από την πύλη. Γοργά βήματα που σέρνονται ακούγονται από την αυλή. Κάποιος ξεμανταλώνει την πόρτα από μέσα και την ανοίγει αργά. Στο κατώφλι της προβάλλει το πρόσωπο ενός ηλικιωμένου καλόγερου, που το τρεμάμενο φως της λάμπας θυέλλης το φωτίζει αλλόκοτα. Ο Γιώργος πλησιάζει και κάτι του λέει. Ο καλόγερος ρίχνει τη χλομή δέσμη της λάμπας του στο πρόσωπο του Παιδιού - Φάντασμα, αλλά είναι το δικό του πρόσωπο που φωτίζεται από ένα πλατύ χαμόγελο. - Δεν σε ξέρω, Παιδί - Φάντασμα, αλλά έχουμε ακούσει εδώ τόσα για σένα, που δεν μπορεί να είναι άλλος παρά μόνον εσύ! Αυτό που φεγγοβολάς είναι ελληνική ψυχή… Περάστε μέσα, παιδιά μου… Είμαι ο αδελφός Αγάθιος… Σας περιμέναμε από χτες νωρίς το βράδυ και είχαμε

111

Μ Ι

Κάθε φορά που μια αστραπή φώτιζε για λίγο, στο απόκοσμο κάδρο διαγράφονταν καμιά εικοσαριά σκιές, ντυμένες με χοντρούς επενδύτες, να βαδίζουν με δυσκολία σε φάλαγγα κατ’ άνδρα στο ανηφορικό ξέφωτο.

112

αρχίσει να ανησυχούμε... Οι παρακλήσεις μας στον Κύριο εισακούστηκαν! Περάστε… περάστε! Να σας οδηγήσω στο αρχονταρίκι... Να σας ετοιμάσουμε κέρασμα, κάτι ζεστό… - Οι παρτιζάνοι έχουν έρθει, γέροντα; ρώτησε ο Γιώργος βαδίζοντας πλάι του. - Ναι, από χτες το απόγευμα… Κοιμούνται στον ξενώνα… Θα τους ειδοποιήσουμε μόλις τελειώσει ο όρθρος. Ξεκουραστείτε εσείς στο μεταξύ... Μήπως σας πήρανε τίποτα μάτια καθώς ερχόσασταν προς τα εδώ; Κυκλοφορούν τα βράδια αυτοί οι δαίμονες οι Βούλγαροι κομιτατζήδες και δεν το έχουν σε τίποτα να μας επιτεθούν... Παίρνουν τις προμήθειές μας και φεύγουν. Μα αν σας βρουν εδώ, θα γίνει μακελειό! - Τι προμήθειες λες, παππούλη; Πού είναι αυτές; ρωτάει με αγωνία ο Σπίθας, ο οποίος θυμάται πως έχει κάποιες ώρες να βάλει στο στόμα του πραγματικό φαγώσιμο… Μη φοβάσαι, παππούλη, όσο είμαι εγώ εδώ, κανένας δεν πρόκειται να αγγίξει τις προμήθειες σου! Ο καλόγερος κοιτάζει σαν χαμένος, γιατί δεν καταλαβαίνει τι ακριβώς εννοεί ο Σπίθας. - Γέροντα, αυτός είναι ο Σπίθας, του λέει ο Γιώργος γελώντας… Και θέλει να πει πως όσο είναι αυτός εδώ, κανένας άλλος, είτε εχθρός είναι είτε φίλος, δεν θα προλάβει να αγγίξει τις προμήθειές σας! Οι άντρες της ομάδας ξεσπούν σε χαχανητά, σαν να ειπώθηκε κάποιο αστείο που ο ίδιος δεν κατάλαβε. Γελάει κι αυτός αμήχανα. Το Παιδί - Φάντασμα και η ομάδα του μπαίνουν στον ζεστό χώρο υποδοχής των ξένων και το πρώτο που κάνουν είναι να απαλλαγούν από τους χοντρούς επενδύτες τους και τους μάλλινους μανδύες τους. Από μέσα είναι ζωσμένοι σταυρωτά με φυσεκλίκια και μικρά αυτόματα περασμένα μπροστά στο στήθος τους. - Σαν να βλέπω τους Μακεδονομάχους μας, πάνε σαράντα χρόνια τώρα! παρατηρεί καμαρώνοντάς τους ο γέρο - καλόγερος… Ξαποστάστε τώρα, παιδιά μου... Θα σας υποδεχτεί μετά τον όρθρο και ο ηγούμενος της μονής… Ο άγιος πατέρας μας, ο αρχιμανδρίτης Ευφρόνιος… Χτυπά τις παλάμες του και εμφανίζονται στο κατώφλι της πόρτας δυο νεαροί δόκιμοι καλόγεροι... - Φασκόμηλο, μέλι, παξιμάδια και ελιές για τα παλικάρια μας! τους προστάζει. Και γυρίζοντας στον Γιώργο, του λέει: Πηγαίνω να ειδοποιήσω τους παρτιζάνους ότι ήρθατε...

ΡΩΤΑ κατέφθασαν τα κεράσματα, στα οποία οι πεινασμένοι από την πορεία Έλληνες πατριώτες κατέπεσαν με βουλιμία και σε δευτερόλεπτα, ο Σπίθας ζητούσε από τους νεαρούς δόκιμους καλόγερους… επανάληψη πριν τα τινάξει από την πείνα! Αμέσως μετά ακούστηκαν βαριά βήματα από μπότες πολλών αντρών στον πλακόστρωτο διάδρομο. Στο άνοιγμα της πόρτας εμφανίστηκε ο καλόγερος, ο γέρο - Αγάθιος, που μόλις μπήκε στην αίθουσα, παραμέρισε για να περάσουν μερικοί ψηλόσωμοι γενειοφόροι άντρες, ζωσμένοι σταυρωτά με φυσεκλίκια. Κι αυτοί, με τη σειρά τους, έκαναν χώρο για να προχωρήσει μπροστά μια ψηλόκορμη γεροδεμένη κοπέλα, περίπου είκοσι πέντε χρονών το πολύ, με μαύρα σγουρά μαλλιά μαζεμένα

113

Μ Ι

με κορδέλα στον σβέρκο της. Στην κορυφή του κεφαλιού της, λίγο πλαγιαστά με γυναικεία χάρη, ήταν στερεωμένο δίκοχο με το διακριτικό κόκκινο αστέρι. Φορούσε σκούρα χακί στρατιωτική στολή η οποία, ωστόσο, δεν έκρυβε τις κάπως γεμάτες γυναικείες γραμμές της. Στον γιακά του αμπέχονου της ήταν ραμμένα δυο κόκκινα αστέρια, σημάδι ότι ήταν βαθμοφόρος, ενώ δυο - τρία παράσημα ήταν καρφιτσωμένα στο αριστερό της πέτο. Ήταν ζωσμένη κι αυτή σταυρωτά στο στήθος, με φυσεκλίκια γεμάτα σφαίρες μικρότερου διαμετρήματος για το περίστροφο στη δερμάτινη θήκη της ζώνης της… Ήταν φανερό ότι επρόκειτο για την αρχηγό της ομάδας των παρτιζάνων. Στάθηκε αγέρωχα στη μέση της αίθουσας με τα χέρια της αγκιστρωμένα στη ζώνη της και κοίταξε προσεκτικά την ομάδα των Ελλήνων πατριωτών, αναζητώντας με το βλέμμα της να μαντέψει ποιος ήταν ο αρχηγός τους.

Η ομάδα των παρτιζάνων ανοίγει και προχωράει μπροστά μια ψηλόκορμη γεροδεμένη κοπέλα γύρω στα 25 το πολύ. Τα μαύρα σγουρά μαλλιά της, δεμένα με κορδέλα, αγγίζουν τους ώμους της. Δυο κόκκινα αστέρια ραμμένα στον γιακά του αμπέχονου της δείχνουν ότι είναι αξιωματικός… Ο Γιώργος Θαλάσσης έκανε ένα βήμα μπροστά και ξεχώρισε. Στάθηκε απέναντί της και την κοίταξε το ίδιο σταθερά. - Ελευθερία! είπε δυνατά, απευθύνοντας σε αυτήν το συμφωνημένο σύνθημα. Η γυναίκα τον κοίταξε με μια στιγμιαία έκπληξη. Δεν μπορούσε να φανταστεί ότι οι Έλληνες πατριώτες που έρχονταν σαν ενίσχυση στην ομάδα της είχαν για αρχηγό τους ένα σχεδόν παιδί! Ωστόσο, χαμογέλασε πλατιά και ανταπέδωσε το σύνθημα, την ίδια λέξη στη γλώσσα της. - Σλόμποντα! Κι ολότελα αναπάντεχα για τον Γιώργο, έκανε ένα ακόμα βήμα μπροστά, αυτό που τους χώριζε, τον έκλεισε στην αγκαλιά της και τον φίλησε τρεις φορές σταυρωτά στα μάγουλα, σύμφωνα με τη συνήθεια του σλάβικου τριπλού φιλιού του καλωσορίσματος. - Ντόμπρο ντόσλι, ντρούγκι Γκρκι! φώναξε γελαστά, κρατώντας τον ακόμα από τους ώμους. - Καλώς ήρθατε, σύντροφοι Έλληνες, του μετέφρασε ο αδελφός Αγάθιος. Η κοπέλα στράφηκε στους άντρες της ομάδας της και φώναξε κάποιον από αυτούς. - Καπετάν Λαόνικος! Από την ομάδα ξεχώρισε ένας μικροκαμωμένος άντρας με γυαλιά και πλησίασε. - Είμαι ο καπετάνιος Λαόνικος, συστήθηκε στον Γιώργο. Είμαι Έλληνας δάσκαλος και θα είμαι ο μεταφραστής σας με τους παρτιζάνους.

114

Η κοπέλα κάτι λέει στον καπετάν Λαόνικο κι αυτός εξηγεί στον Γιώργο: - Η κομαντάντ Ράντμιλα ζητάει να αποσυρθείτε κάπου μόνοι και με τη βοήθειά μου, να σας ενημερώσει για τον ρόλο σας πριν αναχωρήσουμε για το στρατόπεδό μας.

ΡΑΝΤΜΙΛΑ, η παρτιζάνα κομαντάντ και ο Γιώργος μίλησαν αρκετή ώρα, πρώτα μαθαίνοντας ο ένας για τον άλλον, όπου ο θαυμασμός είχε υπάρξει αμοιβαίος, και κατόπιν του περιέγραψε ποια θα ήταν η βοήθεια που οι παρτιζάνοι ζητούσαν από την ομάδα του Παιδιού - Φάντασμα. - Δεν μπορούσα να φανταστώ… είπε η κοπέλα στον Γιώργο, κλείνοντας την κουβέντα τους κοιτάζοντάς τον με έκδηλο θαυμασμό… ότι στην πιο έμπειρη στις δολιοφθορές ομάδα Ελλήνων πατριωτών, αρχηγός είναι ένα αγόρι, σχεδόν παιδί! Κι ότι αυτό το παιδί είναι ο πιο επικίνδυνος αντίπαλος των ναζί και των φασιστών! Νιώθω πολύ χαρούμενη που θα συνεργαστούμε, Παιδί - Φάντασμα! Σκέπασε με την παλάμη της τη δικιά του σφίγγοντάς την με θέρμη. Το χέρι της ήταν ζεστό κι ο Γιώργος ένιωσε ένα απροσδιόριστο συναίσθημα. Το ελαφρύ ρίγος που διέτρεξε τη ραχοκοκαλιά του το είχε νιώσει μονάχα σαν άγγιζε ο ίδιος ή τον άγγιζε η Κατερίνα! Λίγο πριν από το μεσημέρι, οι δυο ομάδες, οι Έλληνες πατριώτες και οι Γιουγκοσλάβοι παρτιζάνοι, ετοιμάστηκαν για την αναχώρησή τους, αφού πρώτα η καταιγίδα που είχε ξεσπάσει το πρωί κόπασε κι ένας λαμπερός ήλιος έλουζε με τις ζεστές ακτίνες του τη νοτισμένη και παγωμένη πεδιάδα. Νωρίτερα, ο ηλικιωμένος ηγούμενος της μονής, ο αρχιμανδρίτης Ευφρόνιος, είχε δεχτεί στο ηγουμενείο τον Γιώργο και την ομάδα του. Του αποκάλυψε κάτι προσωπικό, που άφησε έκπληκτο τον Γιώργο Θαλάσση. - Ξέρεις, παιδί μου… Έτσι όπως σε βλέπω, θυμάμαι τον εαυτό μου σαν ήμουν στα ίδια με εσέ νιάτα... Από πολύ μικρός είχα ενταχθεί σε μια ομάδα Ελλήνων πατριωτών, που αντιστεκόταν με τα όπλα στους κομιτατζήδες! Αργότερα, εκεί κάπου στην ηλικία σου, συγκρότησα τη δική μου ομάδα ενόπλων, που προστάτευε τα γύρω χωριά από τις επιδρομές από τους Βούλγαρους και τους Τούρκους… Με είχαν επικηρύξει για ένα τσουβάλι παράδες, μα με ειδοποιούσαν οι χωριάτες όταν έρχονταν τα αποσπάσματα και τα ασκέρια αναζητώντας με! Γνώρισα από κοντά και πολέμησα μαζί τους, με τον Καπετάν Μίκη Ζέζα και με τον Τέλλο Άγρα! Και θα άντεχα να ξαναπιάσω το ντουφέκι και τώρα, μα το χέρι τρέμει από τα γηρατειά και τα βόλια θα πήγαιναν στράφι! Πάντως, με όλες τις δυνάμεις μου, βοηθάω όπως μπορώ! Ο Γιώργος, δακρυσμένος, έσκυψε και του φίλησε το χέρι με σεβασμό… - Μα θέλω να σου ζητήσω μια χάρη… Έχω ένα παλικάρι εδώ στη μονή… Είναι δόκιμος μοναχός, μα στην πραγματικότητα είναι πατριώτης με γενναία και άφοβη ψυχή που κρύβεται κάτω από το ράσο του μοναχού… Με παρακάλεσε να σου ζητήσω να ενταχθεί στην ομάδα σου. Ξέρει κι από όπλα! Επιπλέον, θα σε βοηθήσει, αν χρειαστεί, και να συνεννοηθείς με τους παρτιζάνους. Ξέρει αρκετά καλά τη γλώσσα τους και αν τον δεχτείς στην ομάδα σου, θα είναι

115

Μ Ι

σαν να έχεις δεχτεί εμένα, που είμαι πια ένα ανήμπορο γέρικο σαρκίο που προσεύχεται για τη σωτηρία της ψυχής του! - Μετά χαράς, άγιε ηγούμενε! - Να! Αυτός είναι! και του δείχνει τον έναν από τους δυο δόκιμους καλόγερους που είχε γνωρίσει το πρωί. Ο ηγούμενος κάνει νεύμα στον νεαρό να πλησιάσει. Αυτός πλησιάζει και στέκει χαμογελαστός μπροστά στον Γιώργο. - Παιδί - Φάντασμα, ο Αρτέμιος! Αυτό το όνομα έχει διαλέξει ο ίδιος για τη μοναστική ζωή του. Ο Γιώργος ξαφνιάζεται… Στο μυαλό του έρχεται η θύμηση ενός ηρωικού καλόγερου που αρκετό καιρό πριν αποσχηματίστηκε, εντάχθηκε στην ομάδα του και πήρε το όπλο ενάντια στον τύραννο και σε κάποια αποστολή, έπεσε ηρωικά για την πατρίδα. Τον έλεγαν… Αρτέμιο[3]! - Καλώς ήρθες στην ομάδα μας, Αρτέμιε! τον καλωσόρισε πρόσχαρα ο Γιώργος.

Τα στούκας εφορμούν!

ΤΟ ΣΤΡΑΤΗΓΕΙΟ των παρτιζάνων της Βοσνίας, κάπου στις δασωμένες χαράδρες των Δαλματικών Άλπεων, ο Μίλος Ράτσα, ο Κροάτης αρχικαπετάνιος του Τίτο στην περιοχή, δεν καλοδέχτηκε το Παιδί - Φάντασμα και την ομάδα των Ελλήνων πατριωτών με την ίδια αυθόρμητη ζεστασιά που τους είχε καλοδεχτεί η Σερβίδα υπαρχηγός του, η Ράντμιλα, δυο μέρες πριν στο μοναστήρι της Οχρίδας. - Άκουσε, Παιδί - Φάντασμα… Δεν σας καλέσαμε με τη θέλησή μας να μας βοηθήσετε! Ήταν σχέδιο των Αγγλοαμερικάνων, που ο ηγέτης μας ο Τίτο αποδέχτηκε για στρατηγικούς λόγους. Να δείξει στην ηγεσία του ρώσικου Κόκκινου Στρατού ότι όσο κι αν ταιριάζουμε ιδεολογικά, οι Γιουγκοσλάβοι παρτιζάνοι δεν είναι πειθήνια όργανα της πολιτικής της Μόσχας! Ο Γιώργος άκουγε έκπληκτος μα ήρεμος τον παρτιζάνο, καθώς του μετέφραζε τα λόγια του ο καπετάν Λαόνικος… Ήξερε για την κόντρα που προσπαθούσε να αναδείξει ο Τίτο απέναντι στην κηδεμονία την οποία ήθελε να του επιβάλλει η Μόσχα. Αλλά από το να αρνείται, ουσιαστικά, τη συμβολική προσφορά των Ελλήνων πατριωτών, που στο κάτω - κάτω ήταν και εθελοντική στο όνομα του κοινού απελευθερωτικού αγώνα από τη ναζιστική μπότα, απείχε πολύ! - Τότε τι προτείνεις; ρώτησε. Να αποχωρήσουμε; - Όχι! Δεν λέω αυτό, μαλάκωσε λίγο το ύφος του ο παρτιζάνος. Σέβομαι απεριόριστα και τον δικό σας αγώνα ενάντια στον κοινό μας κατακτητή και ο ηγέτης μας ο Τίτο επιθυμεί την παρουσία σας εδώ, όπως και των άλλων ομάδων των Ελλήνων πατριωτών, που ενισχύουν [3]

Μέλος της παρέας του Παιδιού - Φάντασμα στο ανάγνωσμα του Μικρού Ήρωα, αποσχηματίστηκε και έδρα-

σε σαν κοσμικός από το #231 (“Αρτέμιος, ο ρασοφόρος πατριώτης”) έως και το #247 (“Ένας Ήρως πεθαίνει”).

116

τον αγώνα μας στους άλλους πυρήνες της αντίστασής μας… - Δεν απάντησες σε αυτό που σε ρώτησα, Μίλος Ράτσα, επέμεινε ο Γιώργος. Ο παρτιζάνος τον κοίταξε για λίγο, σκεφτικός. - Θα σας φιλοξενήσουμε ωσότου ολοκληρωθεί η συμμαχική “Καταιγίδα στα Βαλκάνια”, χωρίς να χρειαστεί να πάρετε μέρος σε κανένα στάδιο της επιχείρησης! - Ξέρεις, δεν ήρθαμε εκδρομή για διακοπές! τον διέκοψε απότομα ο Γιώργος. Η ομάδα μου κι εγώ θα είμαστε κάτω από τις διαταγές σου, σαν κανονικά μέλη του στρατού σου! Ο γιγαντόσωμος Κροάτης παρτιζάνος, ξαφνικά, αλλάζει διάθεση. Γελάει βροντερά και χτυπά στην πλάτη τον Γιώργο, με έντονα φιλική διάθεση. - Χα χα χα χα! Πολύ φοβάμαι ότι με… κέρδισες, Παιδί - Φάντασμα! Ο Γιώργος χαμογελάει αμήχανα με την ξαφνική αλλαγή διάθεσης του παρτιζάνου. - Μπρατ! Μόιε Μπρατ! και του σφίγγει δυνατά το χέρι και με τα δυο τεράστια δικά του χέρια.

Τα γερμανκά στούκας ανυψώθηκαν σχεδόν κάθετα, έκαναν έναν μεγάλο γύρο έως το βάθος του ορίζοντα και επέστρεψαν με τις σειρήνες τους να ουρλιάζουν εφιαλτικά, εφορμώντας σε δεύτερη επίθεση πάνω από το φλεγόμενο στρατόπεδο… Ο Γιώργος κοιτά ερωτηματικά τον Λαόνικο, που του εξηγεί: - Αδελφέ μου… Σε αποκάλεσε αδελφό του! Ο Γιώργος δεν προλαβαίνει να απαντήσει. Δυνατός βόμβος, από σμήνος πολλών αεροπλάνων που πλησίαζαν, προκάλεσε συναγερμό στο στρατόπεδο. - Γιούνκερς! ουρλιάζει ο Ράτσα. Καλυφθείτε! Σε δευτερόλεπτα, το σμήνος βρισκόταν πάνω από το καμουφλαρισμένο στρατόπεδο. Άδειασαν πρώτα τη μοναδική βόμβα που κουβαλούσε το καθένα, καλύπτοντας περιμετρικά την έκταση του στρατοπέδου, δημιουργώντας συνθήκες κόλασης από τις εκρήξεις, τη φωτιά, τους καπνούς και τον θάνατο που σκόρπισαν στις λίγες στιγμές που βάστηξε η συντονισμένη επίθεσή τους. Μετά ανυψώθηκαν, έκαναν έναν μεγάλο κύκλο, ανασυντάχθηκαν και με επίθεση σε πλάτος μετώπου, εφόρμησαν κάθετα πάνω από το φλεγόμενο στρατόπεδο. Οι σειρήνες στα ρύγχη των ατράκτων ούρλιαζαν εφιαλτικά, σπάζοντας το ηθικό και του πιο ψύχραιμου αμυνόμενου, ενώ τα δίδυμα εμπρόσθια πυροβόλα, από το δυνατόν χαμηλότερο ύψος πτήσης των αεροσκαφών, έστελναν εκατοντάδες πυρωμένες σφαίρες σε αθέατους στόχους. Η επιδρομή δεν κράτησε περισσότερο από λίγα λεπτά. Αρκετά, όμως, για να προκαλέσει μεγάλες ζημιές στο στρατόπεδο των παρτιζάνων και πολλά θύματα, κυρίως τραυματίες. Η πρώτη σκέψη του Γιώργου μόλις έληξε ο συναγερμός, ήταν να ψάξει για τη Ράντμιλα.

117

Μ Ι

Έπιασε τον εαυτό του να αγωνιά για την τύχη της. Το πρώτο που θα έπρεπε να κάνει δεν θα ήταν να τρέξει στον αρχηγό της; Ωστόσο, δεν την έβλεπε πουθενά! Είδε όμως τον Σπίθα. Σαν να μην είχε συμβεί τίποτα, έτρωγε με βουλιμία το μισοτελειωμένο φαγητό που είχαν παρατήσει οι άντρες μιας σκοπιάς, για να καλυφθούν όταν επιτέθηκαν τα στούκας. - Σπίθα, είδες πουθενά τη Ράντμιλα; ρώτησε με αγωνία. Ο Σπίθας τον κοίταξε παραξενεμένος. - Θύμισε μου! Και δεν του έδωσε περισσότερη σημασία… Την βρήκε πίσω από μια συστάδα θάμνων, να περιποιείται έναν βαριά τραυματισμένο σύντροφό της. - Ράντμιλα! φώναξε ανακουφισμένος. Η κοπέλα γύρισε ξαφνιασμένη και τα μάτια της έλαμψαν από χαρά μόλις τον είδε. - Παιδί - Φάντασμα! φώναξε… Κάτι συμπλήρωσε στη γλώσσα της, που ο Γιώργος δεν χρειάστηκε διερμηνέα για να το καταλάβει. Το ίδιο ήθελε να τη ρωτήσει και ο ίδιος! Η κοπέλα έβγαλε μια σφυρίχτρα από την τσέπη του αμπέχονου της και σφύριξε δυνατά και παρατεταμένα. Πίσω από τους θάμνους εμφανίστηκαν δυο άντρες κρατώντας ένα φορείο. Τοποθέτησαν τον τραυματία σε αυτό και απομακρύνθηκαν προς το πρόχειρο νοσοκομείο του καταυλισμού. Σηκώθηκε κι έκανε νόημα στον Γιώργο να την ακολουθήσει. Κούτσαινε ελαφρά. Φαίνεται πως κάποιο θραύσμα την είχε πετύχει στο πόδι. Το Ελληνόπουλο την πλησίασε, πήρε τον βραχίονά της και το πέρασε πάνω από τον ώμο του, για να τη βοηθήσει να περπατήσει υποβαστάζοντάς την. Γύρισε και του χαμογέλασε. Ο Γιώργος προσπάθησε να αποφύγει το βλέμμα της. - Χβάλα![4]

Τα σχέδια αλλάζουν

ΕΣΑ στη μικρή προφυλαγμένη σπηλιά, στο πρόχειρο στρατηγείο του Μίλος Ράτσα, ο Γιώργος αποθέτει προσεκτικά τη Ράντμιλα πάνω στο τραπέζι. Τη βάζει να γείρει ξαπλωμένη πάνω στην τάβλα και με ένα μαχαίρι, κόβει προσεκτικά το παντελόνι στο σημείο όπου ήταν μουσκεμένο από αίμα. Με το βλέμμα του αναζητά αν υπάρχει κανένα δοχείο με νερό στη σπηλιά και ένα καθαρό πανί να της ξεπλύνει το τραύμα. Ευτυχώς, δεν ήταν κάτι το σοβαρό. Εκείνη τη στιγμή, μπαίνει στη σπηλιά ο Ράτσα. Βλέπει την ξαπλωμένη στο τραπέζι κοπέλα [4]

Ευχαριστώ!

118

Τα γερμανικά στούκας με κάθετες εφορμήσεις σπέρνουν πανικό και θάνατο στο στρατόπεδο των παρτιζάνων, ενώ οι σειρήνες τους ουρλιάζουν ανατριχιαστικά.

119

Μ Ι

και το βλέμμα του γεμίζει ανησυχία. Το ήρεμο χαμόγελό της τον καθησυχάζει. Βλέπει και τον Γιώργο έτοιμο να την περιποιηθεί. Του λέει κάτι στα σερβοκροάτικα, στα οποία φυσικά δεν παίρνει απόκριση. Βγαίνει στο άνοιγμα και κάνοντας τις παλάμες του χωνί, φωνάζει δυνατά. - Λαόνικοοος! Ο μικρόσωμος αντάρτης καταφθάνει τρέχοντας σχεδόν αμέσως κι ο Ράτσα επαναλαμβάνει τα λόγια του, τα οποία ο Έλληνας παρτιζάνος μεταφράζει στον Γιώργο. - Λέει ότι θα την αναλάβει αυτός… Έχουν, λέει, τραυματιστεί και δυο δικοί σου. Φρόντισε να πάνε στο χειρουργείο… Ο Γιώργος, με την αγωνία ζωγραφισμένη στο πρόσωπό του, βγαίνει τρέχοντας και πάει προς το μέρος όπου έχουν συγκεντρώσει τους τραυματίες για τη μεταφορά των πιο σοβαρά στο ορεινό χειρουργείο. Ευτυχώς κι αυτών τα τραύματα είναι επιδερμικά κι αφού βεβαιώνεται ότι η ομάδα του δεν έχει άλλον τραυματία, στρέφεται στον Σπίθα, που κι αυτός μην έχοντας κάτι άλλο να φάει, είχε πάει στους τραυματίες να προσφέρει τη βοήθειά του. - Σπίθα, φρόντισε τα παιδιά κι αν χρειαστεί κάτι, έλα να με ειδοποιήσεις στη σπηλιά όπου είναι το αρχηγείο. - Θα χρειαστεί κάτι... στο λέω από τώρα! - Καλά, Σπίθα! Εκτός από το να βάλεις κάτι στο στόμα σου για να μην πεθάνεις από την πείνα! τον προλαβαίνει ο Γιώργος. - Και δεν μου λες, κύριε Γιώργο, αυτό δεν είναι πρόβλημα; Θες να πεθάνω από την πείνα; - Δεν θα πεθάνεις! Φρόντισε τα παιδιά, σου είπα! - Ορίστε, φίλος να σου πετύχει! Ξέρει αυτός και δεν ξέρω εγώ το στομάχι μου! μουρμούρισε ο Σπίθας, αλλά ο Γιώργος δεν τον άκουσε, επειδή είχε κιόλας απομακρυνθεί. Επέστρεψε γρήγορα στη σπηλιά, όπου ο Ράτσα είχε περιποιηθεί το τραύμα της Ράντμιλα κι αυτή, με το πόδι μπανταρισμένο προσεκτικά στο σημείο του τραύματος, βρισκόταν καθισμένη πάνω στο τραπέζι. Υποδέχτηκε την εμφάνισή του με ένα γλυκό χαμόγελο, που φώτισε το πρόσωπό της. Η φευγαλέα, όμως, αστραπή θυμού στο βλέμμα του Ράτσα, η οποία δεν ξέφυγε από την προσοχή του Γιώργου, του χάλασε κάθε διάθεση να το ανταποδώσει. - Παιδί - Φάντασμα, αυτή η επίθεση των Γερμανών δεν ήταν τυχαία! Κάποιος πρόδωσε την ακριβή μας θέση! Δεν είναι ούτε βδομάδα που μετακινηθήκαμε εδώ με κάθε μυστικότητα! Ο Γιώργος κοίταξε έκπληκτος μια τον Ράτσα, στη φωνή του οποίου υπήρχε έντονη η οργή, και μια τον Λαόνικο, με την απορία μήπως και δεν του μετέφρασε σωστά. Μήπως ο Κροάτης παρτιζάνος έστρεφε τις υποψίες του για προδοσία σε αυτόν και την ομάδα των Ελλήνων σαμποτέρ; Και μόνο σαν απλή υπόνοια, έκανε την οργή να φουντώσει μέσα του. Ήταν έτοιμος να εκραγεί! Προσπάθησε να την συγκρατήσει, αλλά το ύφος του ήταν έντονα επιθετικό. - Δεν καταλαβαίνω τι θέλεις να πεις, Μίλος Ράτσα! - Δεν θέλω να πω τίποτα περισσότερο, Παιδί - Φάντασμα, από αυτό που είπα! Δεν ήταν

120

τυχαίο… Είναι προδοσία! Η Ράντμιλα, η υπαρχηγός των παρτιζάνων, μπήκε στη μέση: - Η διαταγή είναι να υπερασπιστούμε τη γέφυρα του Νερέτβα με κάθε θυσία! Είναι στρατηγικής σημασίας να την κρατήσουμε για την προέλαση της συμμαχικής απόβασης... Κάποιος, λοιπόν, πρόδωσε τη θέση μας, για να μας εξουδετερώσουν και να πάρουν οι Γερμανοί τον έλεγχο της γέφυρας! Και μην πάει το μυαλό σου σε αυτό που καταλαβαίνω ότι σκέφτηκες! Η ήρεμη φωνή της κοπέλας και το χαμογελαστό πρόσωπό της καταλάγιασε το φούντωμα της οργής του Γιώργου. Τότε μόνο κατάλαβε ο Ράτσα πού οφειλόταν το επιθετικό ύφος του Γιώργου. Έσπευσε να συμφωνήσει με την υπαρχηγό του. Το ύφος του ήταν σχεδόν απολογητικό. - Λυπάμαι, Παιδί - Φάντασμα, αν παρεξήγησες τα λόγια μου. Σε αποκάλεσα αδελφό μου, το εννοούσα και δεν το παίρνω πίσω! Ίσα - ίσα, που θα θεωρώ την παρουσία σας εδώ πολύτιμη, για άλλο λόγο… Ο Γιώργος τον κοίταξε απορημένος. Για ποιον άλλο λόγο; Ο Ράτσα συνέχισε… -… Δεν πρόκειται να υπερασπιστούμε τη γέφυρα! Το ακούς τώρα, όπως και η Ράντμιλα. Αντίθετα, θα την καταστρέψουμε! - Δεν καταλαβαίνω! Και η προέλαση των Συμμάχων πώς θα πραγματοποιηθεί; - Πρέπει να έρθεις σε επαφή με το Συμμαχικό Στρατηγείο, να σου πουν από εκεί. Εγώ πήρα μήνυμα από το Γενικό Στρατηγείο του Τίτο λίγα λεπτά πριν από την γερμανική αεροπορική επιδρομή… Ο καπετάν Λαόνικος θα σε οδηγήσει στην άλλη σπηλιά, που κρύβουμε τον ασύρματό μας... Ο Γιώργος και ο μικρόσωμος αντάρτης φεύγουν για το σημείο που βρίσκεται ο ασύρματος, ενώ ο Ράτσα βάλθηκε να ενημερώσει τη Ράντμιλα για τις εξελίξεις.

ΤΗΝ ΑΛΛΗ σπηλιά, που είναι ακόμα πιο προφυλαγμένη γιατί ο πολύτιμος ασύρματος θα πρέπει να έχει την μεγαλύτερη δυνατή προστασία, ο Γιώργος κάθεται μπροστά στον πομποδέκτη. Με την άκρη του ματιού του βλέπει τον Λαόνικο να προσπαθεί να παρακολουθήσει τον συντονισμό των συχνοτήτων του μυστικού μήκους κύματος με το Συμμαχικό Στρατηγείο. Δεν του αρέσει αυτή η περιέργεια. Τοποθετεί έτσι το σώμα του ώστε να κρύβει τα κουμπιά από το περίεργο βλέμμα του ελληνόφωνου παρτιζάνου και με πυρετικές κινήσεις, συντονίζει τη μυστική συχνότητα. - Εδώ Πράκτωρ - Ελλάς… Εδώ Πράκτωρ - Ελλάς… Ζητώ σύνδεση με Χ - 1… Με Χ - 1... - Εδώ Χ - 1... Σε ακούω, Παιδί - Φάντασμα… - Υπάρχει αλλαγή στην επιχείρηση “Καταιγίδα στα Βαλκάνια”; Ζητώ οδηγίες! - Ναι! Συνεχίζω με κλειστό κώδικα… Το πρόσωπο του Παιδιού - Φάντασμα συννεφιάζει όλο και περισσότερο όσο προχωράει η ενημέρωση… Μετά από δέκα λεπτά περίπου, η συνομιλία του Παιδιού - Φάντασμα με το Συμμαχικό Στρατηγείο περνάει από τη συνθηματική γλώσσα και πάλι στα αγγλικά.

121

Μ Ι

- Θα παρακαλούσα τον Χ - 1 να μη διατάξει την ανάκλησή μας από την αποστολή. - Δεν υπάρχει πλέον αντικείμενο αποστολής, Παιδί - Φάντασμα… Η απόβαση συμμαχικών δυνάμεων στη Βοσνία για την επιχείρηση “Καταιγίδα στα Βαλκάνια” ματαιώθηκε… Από εδώ και πέρα, η γερμανική επιχείρηση “Λευκή Υπόθεση”[5], που ήδη βρίσκεται σε εξέλιξη, αφορά αποκλειστικά στην γιουγκοσλαβική αντίσταση… - Πολύ καλά, λοιπόν! Αποχωρούμε και επιστρέφουμε! Και με μια θυμωμένη κίνηση, που παραλίγο να σπάσει τους διακόπτες, αποσυντόνισε τη συχνότητα διακόπτοντας την επαφή.

Το ξεσκέπασμα του προδότη

ΓΙΩΡΓΟΣ σηκώνεται από την καρέκλα και γυρίζοντας προς το εσωτερικό της σπηλιάς, το πρώτο πράγμα που αντικρίζει, λίγα εκατοστά από το πρόσωπό του, είναι η σκοτεινή μπούκα της κάννης ενός λούγκερ! Το κρατούσε ο… καπετάν Λαόνικος! - Λαόνικε! Τι σημαίνει αυτό; ρώτησε ο Γιώργος, ξεπερνώντας σχεδόν αμέσως την έκπληξή του. - Δεν υπάρχει κανένας Λαόνικος! Πολύ περισσότερο, δεν υπάρχει κανένας καπετάν Λαόνικος! Είμαι ο ταγματάρχης της βουλγαρικής αντικατασκοπείας Βασίλι Βασίλιεφ! Εισχώρησα στις γραμμές των παρτιζάνων από τα νότια, από τα εδάφη μας που καταπατάτε εσείς οι Έλληνες και σε λίγο θα είναι κι εκεί η Μεγάλη Βουλγαρία μας! Ο Γιώργος κάνει να κινηθεί προς το μέρος του οργισμένος, αλλά ο Βούλγαρος είναι πιο γρήγορος και υποχωρεί ένα βήμα σημαδεύοντάς τον πάντα σταθερά στο στήθος. - Βιάζεσαι να πεθάνεις, Παιδί - Φάντασμα; Θα γίνει κι αυτό! Ξέρω για την επικήρυξή σου από τους Γερμανούς και θα με κάνεις… πλούσιο! Μα πρώτα, θα μου πεις τι ξέρει το Συμμαχικό Στρατηγείο για την γερμανική επιχείρηση! - Βούλγαρε, δεν θα μπορέσεις να βγεις ζωντανός από το στρατόπεδο! - Θα με συνοδεύεις εσύ και θα πάμε παρέα στο γερμανικό στρατηγείο! - Τι σε κάνει να πιστεύεις ότι οι παρτιζάνοι θα λυπηθούν τη δική μου ζωή και δεν θα σου ρίξουν; Για αυτούς δεν έχω καμιά αξία, ενώ η προδοσία σου έχει τεράστια σημασία για αυτούς για να σε σκοτώσουν αλύπητα! Ο Βούλγαρος κατάσκοπος αρχίζει να συνειδητοποιεί ότι το Παιδί - Φάντασμα έχει δίκιο και [5]

Η “Λευκή Υπόθεση” (Fall Weiss) ήταν μια επιχείρηση μεγάλης κλίμακας του γερμανικού αρχηγείου των

δυνάμεων Κατοχής στη Γιουγκοσλαβία, με στόχο την εκκαθάριση της Δυτικής Βοσνίας και του Μαυροβουνίου από τις ομάδες παρτιζάνων του Τίτο, που έλεγχαν μέχρι στιγμής αποτελεσματικά την περιοχή αυτή. Η πρώτη φάση της επιχείρησης εξελίχθηκε από τα τέλη Ιανουαρίου 1942 έως και τις αρχές Μαρτίου της ίδιας χρονιάς, με κορύφωσή της τη μάχη στον ποταμό Νερέτβα. Με την ίδια κωδική ονομασία είχε ξεκινήσει τυπικά ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος, όταν οι Ναζί εισέβαλαν τον Σεπτέμβριο του 1939 στην Πολωνία.

122

Ο Γιώργος σηκώνεται από την καρέκλα και γυρίζοντας προς το εσωτερικό της σπηλιάς, το πρώτο πράγμα που αντικρίζει, λίγα εκατοστά από το πρόσωπό του, είναι η σκοτεινή μπούκα της κάννης ενός λούγκερ!

123

Μ Ι

ότι πράγματι είναι παγιδευμένος! - Τότε, καλή αντάμωση στην Κόλαση, Παιδί - Φάντασμα! και αρχίζει να σφίγγει τη σκανδάλη του λούγκερ που κρατάει. Μα το Παιδί - Φάντασμα έχει βρεθεί άπειρες φορές στο παρελθόν σε παρόμοια θανάσιμη θέση. Η ταχύτητα της αντίδρασής του και η ψυχραιμία του είναι που το έχουν σώσει πάντα μια στιγμή πριν την τελευταία! Την ίδια στιγμή που ο επικρουστήρας χτυπά στη βολίδα, ο Γιώργος έχει γείρει το κορμί του ελαφρά δεξιά και ταυτόχρονα το αριστερό του χέρι, με την παλάμη σαν κοφτερό σπαθί, χτυπά τον Βασίλιεφ στον καρπό με ασύλληπτη ταχύτητα, που το μάτι δεν προλαβαίνει να δει, και με δύναμη εμβόλου, απομακρύνει λίγα εκατοστά την κάννη από τον στόχο της, αρκετά όμως για να περάσει σφυρίζοντας θυμωμένα πλάι από το σώμα του παιδιού και να πάει να καρφωθεί στο τοίχωμα στο βάθος της σπηλιάς.

Ο Γιώργος επιχειρεί να κινηθεί προς το μέρος του, αλλά ο Βούλγαρος είναι πιο γρήγορος. Υποχωρεί ένα βήμα πίσω σημαδεύοντας με το πιστόλι του το Παιδί - Φάντασμα. -Βιάζεσαι να πεθάνεις, Παιδί - Φάντασμα; γρυλλίζει... Θα γίνει κι αυτό! Ο πράκτορας των Βουλγάρων δεν προλαβαίνει να διορθώσει τη σκόπευση και να τραβήξει δεύτερη φορά τη σκανδάλη. Ο Γιώργος, ταυτόχρονα με την κίνηση του αριστερού του χεριού, έχει τινάξει και το δεξί του χέρι σφιγμένο σε ατσάλινη γροθιά, με στόχο το στήθος του αντιπάλου του. Ο αντίπαλός του αιφνιδιάζεται και με κομμένη την ανάσα από το φοβερό σε δύναμη χτύπημα στο στήθος, παραπατάει ενώ το λούγκερ φεύγει από τα χέρια του και κυλάει στο χωματένιο δάπεδο της σπηλιάς. Ο Γιώργος πέφτει επάνω του προσπαθώντας να τον ακινητοποιήσει, αλλά παρόλο που ο Βούλγαρος είναι πιο μικροκαμωμένος από τον Γιώργο, αποδεικνύεται εξαιρετικά δύσκολος αντίπαλος, ξεγλιστρώντας από κάθε λαβή του, αλλά μην έχοντας και τις ίδιες γνώσεις στην ιαπωνική πάλη με το Παιδί - Φάντασμα, τις λαβές και τα καταιγιστικά χτυπήματα που δέχεται δεν μπορεί να ανταποδώσει ή να αποκρούσει και αυτό τον εξουθενώνει γρήγορα. Ο πυροβολισμός, προηγουμένως, στον κλειστό χώρο της σπηλιάς, αντήχησε σαν κανονιά και ακούστηκε σε όλο σχεδόν τον καταυλισμό. Οι πρώτοι που έτρεξαν να δουν τι συμβαίνει ήταν ο Ράτσα και η Ράντμιλα. Ακολούθησαν και μερικοί ακόμα παρτιζάνοι που βρίσκονταν ολόγυρα, οι οποίοι προσπαθούσαν να αποκαταστήσουν τις ζημιές από τη γερμανική επιδρομή. Πρώτος εισβάλλει στη σπηλιά ο Ράτσα, με το πιστόλι στο χέρι του. Βλέπει τον Γιώργο γο-

124

νατιστό καβαλητά πάνω στον σχεδόν λιπόθυμο καπετάν Λαόνικο και να τον γρονθοκοπεί ανελέητα. - Τι συμβαίνει εδώ μέσα; φωνάζει ο Κροάτης αντάρτης άγρια και πυροβολεί στον αέρα για να επισημάνει την παρουσία του. Ο Γιώργος σταματάει. Σηκώνεται λαχανιασμένος. Του δείχνει τον πεσμένο στο έδαφος παρτιζάνο - πράκτορα. - Αυτός είναι ο προδότης που έψαχνες, Ράτσα! Το είπε ελληνικά και φυσικά ο Μίλος Ράτσα δεν κατάλαβε τίποτα! Γύρισε στον παρτιζάνο. - Σκότωσε τον αμέσως, μην ξεφύγει, σύντροφε κομαντάντ! Είναι ο προδότης! Τον έπιασα να στέλνει κρυπτογραφημένο μήνυμα με τον ασύρματο στους Γερμανούς! Προσπάθησε να με σκοτώσει, αλλά αστόχησε! Σκότωσέ τον, τώρα! Ο Βούλγαρος πράκτορας προσπαθεί να κάνει τον Ράτσα να σκοτώσει το Παιδί – Φάντασμα, εκμεταλλευόμενος την εν θερμώ ψυχολογία του παρτιζάνου. Ο Ράτσα τον άκουγε έκπληκτος. Τον τελευταίο που θα μπορούσε να πιστέψει για προδότη ήταν το Παιδί - Φάντασμα! Αλλά η περισσότερη έκπληξή του ήταν για άλλο λόγο. Κοίταξε με περιέργεια αλλά και βλοσυρά τον πεσμένο στο έδαφος ακόμα Βασίλιεφ, αλλά δεν είπε τίποτα. Ο Ράτσα στράφηκε στους συγκεντρωμένους γύρω του παρτιζάνους. - Πάρτε τους και τους δυο! Θα τους ανακρίνουμε. Κάτι σοβαρό τρέχει. Να βρούμε κάποιον να συνεννοηθούμε με τον Έλληνα! Ο Γιώργος βλέπει τους δυο παρτιζάνους που έρχονταν να τον συλλάβουν, κατάλαβε ότι κάτι τρέχει και μην φέροντας καμιά αντίσταση, έδειξε ότι θα τους ακολουθήσει μόνος του. Μόνο μόλις περνούσε μπροστά από τη Ράντμιλα, γύρισε και της είπε: - Ράντμιλα… Σπίθα… Σπίθας! Η κοπέλα κατάλαβε. Κούνησε καταφατικά το κεφάλι της. - Ντα! Γυρίζει σε έναν παρτιζάνο. Κάτι του ψιθυρίζει και αυτός, τρέχοντας, κατευθύνεται για το μέρος που στρατοπέδευε η ομάδα των Ελλήνων σαμποτέρ. Τον Βούλγαρο τον οδήγησαν έξω υποβασταζόμενο. Έδειχνε να μην μπορεί να πάρει τα πόδια του. Τον Ράτσα τον πλησίασε ένας ηλικιωμένος παρτιζάνος και τον κράτησε παράμερα. - Τι είναι, σύντροφε Ίβο; - Σύντροφε κομαντάντ… Θυμάμαι κάτι πολύ λίγα ελληνικά από τότε που βρέθηκα με τον στρατό μας στο “Νησί της Σωτηρίας”[6]… Το Παιδί - Φάντασμα είπε για τον Λαόνικο ‘’Αυτός είναι ο προδότης!’’. - Το ξέρω, σύντροφε! ψιθύρισε ήρεμα ο Ράτσα στον γέρο συμπολεμιστή του. Ο Λαόνικος στη ζάλη του μπερδεύτηκε και μου αποκρίθηκε στα βουλγάρικα! Θα τα ξεσκεπάσουμε σε λίγο όλα! [6]

Έτσι αποκαλούσαν την Κέρκυρα οι Σέρβοι πρόσφυγες στο νησί, όταν διωκόμενοι από τους Βουλγάρους, ο

γιουγκοσλαβικός στρατός και άμαχος πληθυσμός βρήκαν καταφύγιο και φιλοξενία στην Κέρκυρα στο διάστημα 1916 - 1918.

125

Μ Ι

Παγιδευμένοι σε κλοιό θανάτου

ΜΙΚΡΗ ομάδα προχωρούσε αργά σε ένα σημείο της διαδρομής ίσαμε το πλάτωμα, όπου θα συγκεντρωθούν όλοι οι παρτιζάνοι για τη δίκη. Το σημείο αυτό είναι ένα στενό μονοπάτι που από τη μια μεριά είναι η απότομη και δασωμένη πλαγιά του βουνού. Από την άλλη πλευρά του μονοπατιού συνεχίζει μεν η απότομη πλαγιά, αλλά ο βράχος είναι για μερικά μέτρα γυμνός. Πιο κάτω σκεπάζουν την πλαγιά πυκνές λόχμες και αραιά δέντρα. Σε αυτό το σημείο, ο Βούλγαρος κατάσκοπος αποφασίζει να δράσει. Είναι η τελευταία του ευκαιρία. Ή τώρα ή ποτέ! Στο τέλος του μονοπατιού σίγουρα τον περιμένει ο θάνατος με συνοπτικές διαδικασίες, μόλις αποκαλυφθεί ο ρόλος του! Καθώς δεν είναι δεμένος, απλώς τον υποβαστάζουν δυο αντάρτες, κάνει μια απότομη κίνηση έχοντας συνέλθει τελείως, σπρώχνει δυνατά και μακριά του τους δυο συνοδούς του, οι οποίοι χάνοντας την ισορροπία τους, παραπατούν και πέφτουν ενώ ο ίδιος σχεδόν βουτάει στην απότομη κατηφοριά της πλαγιάς. Κατρακυλάει σαν βαρελάκι με στόχο να φτάσει όσο πιο γρήγορα μπορεί στις λόχμες, όπου δύσκολα θα μπορούσαν να τον πετύχουν οι σφαίρες στα πυκνά φυλλώματα των θάμνων… Έχει κάποιες ελπίδες να τον χάσουν και να καταφέρει να φτάσει ίσαμε τις εμπροσθοφυλακές των γερμανικών θέσεων! Δεν στάθηκε, ωστόσο, τόσο τυχερός όσο ήλπιζε! Η Ράντμιλα, με αστραπιαία κίνηση, αρπάζει την καραμπίνα του παρτιζάνου δίπλα της, τη στηρίζει στον ώμο της και σχεδόν χωρίς να σημαδέψει, πυροβολεί δυο φορές. Ίσως η δεύτερη και να μην χρειαζόταν! Η πρώτη πέτυχε τον Βούλγαρο κατάσκοπο ανάμεσα στις ωμοπλάτες του. Αυτός ανασηκώνεται βγάζοντας δυνατή κραυγή πόνου. Σηκώνει ψηλά τα χέρια του σαν να θέλει να πιαστεί από κάπου, αλλά ούτε αυτό προλαβαίνει να κάνει. Η δεύτερη σφαίρα τον βρίσκει στη βάση του λαιμού και τον σπρώχνει βίαια μπροστά. Πέφτει μπρούμυτα, σέρνεται λίγα μέτρα και μένει ακίνητος. Η Ράντμιλα πετάει την καραμπίνα που ακόμα καπνίζει στον παρτιζάνο από τα χέρια του οποίου την είχε αποσπάσει και σχεδόν κατρακυλώντας, κρατώντας το μεγάλο πολεμικό μαχαίρι της, φτάνει στο ακίνητο σώμα του νεκρού κιόλας προδότη. Πιάνει το κεφάλι του από τα μαλλιά, το σηκώνει και κάνει κάτι που γεμίζει με φρίκη τον Γιώργο, αντικρίζοντας μια τέτοια αγριότητα… Μπήγει με ανείπωτο μίσος τη λάμα στο λαρύγγι του σκοτωμένου εχθρού της βγάζοντας ταυτόχρονα και μια άγρια κραυγή που δεν είχε τίποτα το ανθρώπινο! Σκουπίζει τη ματωμένη λάμα στα μαλλιά του σκοτωμένου και σχεδόν μπουσουλώντας, ανεβαίνει με δυσκολία την απότομη πλαγιά. Πάει και στέκεται πλάι στον Γιώργο, που έχει απομείνει άναυδος με την πρωτόγονη πράξη της. Τον κοιτάζει σοβαρά με σταθερό βλέμμα και μαντεύοντας την ερώτηση που θα ήθελε να της κάνει, του “δικαιολογείται”:

126

- Ήθελε να σε σκοτώσει! Θα μου είχε κοστίσει πολύ ακριβά, αν πάθαινες κάτι! Ο Γιώργος κράτησε στο νου του να τη ρωτήσει, σε άλλη ευκαιρία, τι ακριβώς του είπε, γιατί από το ύφος της κατάλαβε πως θα ήταν κάτι πολύ σημαντικό για αυτήν… Αλλά δεν έδειξε, όμως, ότι επικροτούσε την αγριότητά της, όσο κι αν θαύμασε τη σκοπευτική της δεινότητα με την πολεμική καραμπίνα…

ΟΜΑΔΑ των Ελλήνων πατριωτών, με επικεφαλής τον Σπίθα και τον Αρτέμιο, έφτασαν στο πλάτωμα τρέχοντας σχεδόν κοντά και με την ομάδα των παρτιζάνων. Βλέποντας τον αρχηγό τους περιστοιχισμένο από τους οπλισμένους παρτιζάνους κι έχοντας πληροφορηθεί ότι κάποιο πρόβλημα έτρεχε με τον Γιώργο, ετοιμάστηκαν να τον υπερασπιστούν με τα όπλα τους. Η φωνή του Γιώργου τους καθησύχασε και τους σταμάτησε: - Ήσυχα, παιδιά. Δεν συμβαίνει τίποτα! Βλέποντας και τον Αρτέμιο, θυμήθηκε ότι γνωρίζει να συνεννοηθεί και φώναξε: - Αρτέμιε, πες στον Ράτσα ότι ο Λαόνικος δεν ήταν Έλληνας! Ήταν Βούλγαρος κατάσκοπος και τον έλεγαν Βασίλι Βασίλιεφ! - Ο Βασίλι Βασίλιεφ, μουρμούρισε ο Ράτσα, ξεχωρίζοντας το όνομα του Βούλγαρου στα λόγια του Γιώργου… Ο κατάσκοπος - φάντασμα της βουλγάρικης αντικατασκοπείας! Είχαμε αυτό το φίδι στον κόρφο μας τόσο καιρό και δεν το είχαμε αντιληφθεί! Με τη μεταφραστική βοήθεια του νεαρού Έλληνα καλόγερου και με τη σιγουριά πως από εδώ και στο εξής δεν υπήρχε ο φόβος να διαρρεύσουν πληροφορίες ζωτικής σημασίας στο γερμανικό στρατόπεδο, το Παιδί - Φάντασμα πληροφορεί ότι το Συμμαχικό Στρατηγείο ματαίωσε τη συμμαχική εισβολή και το διέταξε να επιστρέψει στην Ελλάδα, επειδή η γερμανική επιχείρηση “Λευκή Υπόθεση” αφορά καθαρά την γιουγκοσλάβικη αντίσταση. - Ναι, την ίδια πληροφόρηση είχαμε και εμείς από το γενικό στρατηγείο μας, απάντησε ο Ράτσα… Υπάρχει ένα πρόβλημα, όμως, Παιδί - Φάντασμα… Και εγώ θα ήθελα να φύγετε και να μην εμπλακείτε σε μια δική μας υπόθεση… Αλλά δεν γίνεται! Θα πρέπει να μείνετε! Οι δυνάμεις των εχθρών μας δεν είναι μόνο οι Γερμανοί αλλά και οι σύμμαχοι τους, έχουν αρχίσει ήδη να αναπτύσσονται και μας έχουν κυκλώσει από παντού! Είστε και εσείς εγκλωβισμένοι εδώ, όπως και εμείς! Η μόνη μας διέξοδος είναι από αυτήν τη γέφυρα στον Νερέτβα, την οποία έως τώρα υπερασπιζόμασταν, μα τώρα πρέπει να την καταστρέψουμε για να μην περάσουν οι γερμανικές δυνάμεις από εδώ και κυκλώσουν τον κύριο όγκο της παρτιζάνικης αντίστασης στην ανατολική Βοσνία, την Ερζεγοβίνη και το Μαυροβούνιο! Θα την ανατινάξουμε και θα υπερασπιστούμε τις θέσεις μας μέχρι ενός, έως ότου προλάβουν οι από την άλλη όχθη να ανασυγκροτηθούν και να αναδιπλωθούν σε νέες θέσεις... - Πόσοι είμαστε εδώ, Ράτσα; - Συνολικά, δεν είμαστε περισσότεροι από δύο χιλιάδες με όπλα, αλλά στις διαταγές μου είναι αυτοί οι διακόσιοι που βλέπεις και έχουμε οριστεί να φυλάμε τη γέφυρα… Υπάρχουν και κάπου τέσσερις με πέντε χιλιάδες τραυματίες ή άρρωστοι στο ορεινό νοσοκομείο μας.

127

Μ Ι

... Παρτιζάνοι και άμαχος πληθυσμός... - Και θα τους αφήσουμε να σφαγιαστούν απροστάτευτοι; - Θα τους υπερασπιστούμε όσο μπορούμε... Τι παραπάνω να κάνουμε; - Να τους περάσουμε απέναντι πριν από την επίθεση των Γερμανών και φυσικά πριν ανατινάξουμε τη γέφυρα! - Δεν γίνεται αυτό… Μια τέτοια επιχείρηση είναι ακατόρθωτη! - Δεν είναι ακατόρθωτη! Οι αρχαίοι Ρωμαίοι έλεγαν: Ντουμ σπίρο, σπέρο… Όσο ζω, ελπίζω! Με έχει κάνει να ξεπεράσω πολλές καταστάσεις που έδειχναν ακατόρθωτες! - Ξέρεις πόσες είναι οι δυνάμεις που θα μπορέσουν να ρίξουν στη μάχη οι Γερμανοί; Θα πρέπει να πολεμήσουμε ένας με σαράντα τουλάχιστον! - Δεν ρώτησα πόσοι, γιατί δεν με ενδιαφέρει! Εσύ ξέρεις πόσες φορές στην ιστορία του ο λαός μου πολέμησε όχι εναντίον σε σαράντα φορές περισσότερους, αλλά εκατό φορές και παραπάνω; Από τον Μαραθώνα και τις Θερμοπύλες, ίσαμε αυτό που αντιλαλούν τα αλβανικά βουνά από τη μια μεριά και τα οχυρά του Ρούπελ από την άλλη! - Πρέπει να πάω στον ασύρματο... Να συνεννοηθώ και να πάρω τελικές οδηγίες από το γενικό στρατηγείο… Αφού έφυγε ο Ράτσα, ο Γιώργος, με τη βοήθεια του Αρτέμιου, πλησίασε τη Ράντμιλα. Ήθελε πολύ να μάθει τι του είχε πει νωρίτερα, μάλλον “απολογούμενη” για την πράξη της, όταν κατάλαβε ότι ο Γιώργος έδειξε ότι τη θεωρούσε αποτρόπαιη. Η Ράντμιλα έμοιαζε να το έχει ξεχάσει κιόλας. Τον κοίταξε με βλέμμα διεισδυτικό, σαν να ήθελε να διαβάσει μέσα του αν πράγματι δεν είχε καταλάβει τι του είχε πει. Τελικά, αποφάσισε να μην του το επαναλάβει. Του διηγήθηκε τον πραγματικό λόγο. Αυτόν που την είχε σημαδέψει κι όχι αυτόν που αυθόρμητα της είχε έρθει στο μυαλό εκείνη τη στιγμή. - Όταν μπροστά στα μάτια σου, Παιδί - Φάντασμα, βλέπεις τους Ούννους να ξεκοιλιάζουν με τις ξιφολόγχες τους, αναίτια και για… διασκέδαση, τη μάνα σου, τον πατέρα σου, τα μικρότερα αδέλφια σου και άλλες έξι χιλιάδες ακόμα ανήμπορους και ανυπεράσπιστους, τα περισσότερα παιδιά[7], τότε η καρδιά σου πετρώνει μεμιάς και για πάντα! Το πέτρωμά της ήταν ο αδάκρυτος λυγμός, το ουρλιαχτό για τον αβάσταχτο πόνο που έπνιξα μέσα μου. Αποζητάς, τότε, την εκδίκηση με τον ίδιο τρόπο ή όχι; Ο Γιώργος, αυθόρμητα, της σκούπισε τις δυο σταγόνες δάκρυα που λαμπύριζαν στα ελαφρώς εξογκωμέ[7]

Η αφήγηση της κοπέλας αναφέρεται στη σφαγή στο Κρα-

γκούγκιεβατς τον Οκτώβριο του ’41.

128

να μήλα των σλάβικων χαρακτηριστικών του προσώπου της. - Κι εγώ έχασα τους γονείς μου από τη μια στιγμή στην άλλη, στον βομβαρδισμό του Πειραιά από τους Γερμανούς την πρώτη μέρα της εισβολής τους στην Ελλάδα[8]. Η Ράντμιλα κούρνιασε αμίλητη στο στέρνο του Γιώργου. Ο Αρτέμιος έκανε να αποχωρήσει διακριτικά. Τον σταμάτησε ο Γιώργος. - Μη φεύγεις, Αρτέμιε... Θα χρειαστείς… Όπου να είναι επιστρέφει και ο Ράτσα… Στράφηκε στη Ράντμιλα, θέλοντας να αλλάξει την κουβέντα. Αισθανόταν αρκετά άβολα. - Και πώς βρέθηκες στο βουνό με τους παρτιζάνους, Ράντμιλα; τη ρώτησε. - Γνωριζόμουνα με τον Μίλος από παλιά... Από το Πανεπιστήμιο… Ξέρεις, ήμασταν… αντίπαλοι! έκανε η κοπέλα κι ανασηκώθηκε χαμογελώντας. Είχε ξαναβρεί την καλή της διάθεση. - Αντίπαλοι; ρώτησε απορημένος ο Γιώργος. - Ω, ναι! Αντίπαλοι στους φοιτητικούς Αγώνες Σκοποβολής! Αυτός με την ομάδα του Πανεπιστημίου του Ζάγκρεμπ κι εγώ με την ομάδα του Πανεπιστημίου του Βελιγραδίου! Ε, γνωριστήκαμε… Αυτός ήρθε και με βρήκε σχεδόν την άλλη μέρα μετά τη… η κοπέλα κομπιάζει, δεν μπορεί να ολοκληρώσει. Ο Γιώργος καταλαβαίνει... - Σε βρήκε, λοιπόν… Και μετά; -…και μου πρότεινε να ενταχτώ στην παρτιζάνικη ομάδα που είναι κομαντάντ. Όπως μου είπε, η αντίσταση είχε ανάγκη από σκοπευτές σαν και μένα. Ήμουν πια μόνη μου και αποζητούσα εκδίκηση… Με τον Μίλος, μόλις τελειώσει ο πόλεμος και αν επιβιώσουμε, έχουμε υποσχεθεί ο ένας στον άλλον να παντρευτούμε! Θα έχουμε τόσες κοινές αναμνήσεις να διηγούμαστε στα παιδιά μας! Δεν θα είναι όμορφο, Παιδί - Φάντασμα; Ο Γιώργος της χαμογέλασε… Ήταν που του ήρθε στο μυαλό η φιγούρα της αγαπημένης του με την οποία έχουν το ίδιο όνειρο, αν έχουν επιζήσει σαν θα τελειώσει ο πόλεμος. - Κατερίνα! μουρμούρισε. - Στα;[9] απόρησε η Ράντμιλα… “Κατερίνα”;… Α, κατάλαβα! Έτσι λες την “Ομορφιά” στη γλώσσα σου, Παιδί - Φάντασμα! συνέχισε με πονηρό χαμόγελο η κοπέλα. - Ακριβώς! και της ανταπέδωσε το χαμόγελο. Τον κοίταξε με βλέμμα διεισδυτικό, σαν να ήθελε να διαβάσει μέσα του αν πράγματι δεν είχε καταλάβει τι του είχε πει.

[8]

Το πώς έχασε τους γονείς του ο Γιώργος Θαλάσσης περιγράφεται στο

πρώτο τεύχος του αφηγήματος του Μικρού Ήρωα ‘’Ελεύθερος Σκλάβος’’. [9]

Τι; (σερβικά)

129

Μ Ι

Απίστευτο σαμποτάζ

ΜΙΛΟΣ Ράτσα επέστρεψε από τον ασύρματο, όπου είχε πάρει οδηγίες από το γενικό στρατηγείο των παρτιζάνων, αφού προηγουμένως τους είχε εκθέσει την κατάσταση. - Η διαταγή είναι να εκκενώσουμε αμέσως την περιοχή! Να υπονομεύσουμε τη γέφυρα του Νερέτβα και να την ανατινάξουμε μέχρι το βράδυ! - Μα δεν προλαβαίνουμε να περάσουμε στην άλλη όχθη τους τραυματίες και εδώ, στην ομάδα σου, δεν βρίσκονται περισσότεροι από διακόσιοι παρτιζάνοι μόνο... Τι θα γίνουν οι υπόλοιποι; - Θα σκορπίσουν στα γύρω δάση. Θα παρενοχλούν τους Γερμανούς με κλεφτοπόλεμο και θα περνούν στην απέναντι όχθη λίγοι - λίγοι από άλλα σημεία… - Και τους τραυματίες; Θα τους αφήσουμε στο έλεος των Γερμανών; - Ξέρεις πολύ καλά, Παιδί - Φάντασμα, ότι ο κάθε πόλεμος για την ελευθερία έχει εκατόμβες θυμάτων και στον άμαχο πληθυσμό. Θα είναι οι ήρωες του Αγώνα μας! - Έτσι είναι! Αλλά με όσες δυνάμεις έχω, δεν θα το επιτρέψω αμαχητί! Ο Ράτσα ανασήκωσε τους ώμους του. - Θα τιμήσουμε τη μνήμη σου σαν ήρωα του αγώνα μας μετά τον πόλεμο. Τίποτα περισσότερο δεν μπορώ! - Θα τα καταφέρουμε, Μίλος! Άφησε, μονάχα, την υπονόμευση της γέφυρας με εκρηκτικά στην ομάδα μου! - Δεν έχω καμιά διαταγή για το αντίθετο... Σου έχω εμπιστοσύνη, Παιδί - Φάντασμα, ότι θα τα καταφέρετε να την ανατινάξετε όταν πρέπει! Θα φροντίσω να περάσουν απέναντι οι πιο ελαφρά τραυματισμένοι, αυτοί που θα μπορούν να ξανακρατήσουν όπλα σύντομα. - Ποια είναι τα πιο βαριά όπλα που διαθέτεις; - Μερικά ορεινά πυροβόλα και κάποιοι όλμοι. - Να ακροβολιστούν στις πλαγιές του περάσματος… - Αυτό είχα σκοπό, αν και οι Γερμανοί διαθέτουν κι ελαφριά άρματα ειδικών συνθηκών με φλογοβόλα! - Πού βρίσκονται σταθμευμένα; - Τι σκέφτεσαι; Είσαι τρελός! - Το ξέρω! Πού βρίσκονται; - Έχουν μεταφερθεί σε ένα μεγάλο πλάτωμα, κάπου δυο χιλιόμετρα από εδώ. - Ξέρεις πόσα τέτοια άρματα είναι; - Καμιά εικοσαριά, ίσως κάτι παραπάνω! - Χρειάζομαι έναν δικό σου, που θα με οδηγήσει εκεί! Ο Ράτσα τον κοιτάζει για λίγο, σκεφτικός. Η ματιά του πιάνει μια κίνηση πλάι του και λίγο πίσω του. Γυρίζει απότομα στην κοπέλα, που ετοιμαζόταν να πει κάτι. - Όχι εσύ, Ράντμιλα! Δεν θα πας εσύ!

130

- Έχω κάθε δικαίωμα, όπως κάθε άλλος εδώ πέρα! Ο Αρτέμιος μεταφράζει ψιθυριστά στον Γιώργο τον διάλογό τους. - Το ξέρεις πολύ καλά ότι σε χρειάζομαι εδώ, κοντά μου! - Προέχει για την ώρα ο αγώνας μας! Άθελα, στο μυαλό του Γιώργου ξανάρχεται η μορφή της Κατερίνας. Πόσες φορές δεν είχαν και μεταξύ τους παρόμοιο διάλογο; Ο Ράτσα αρχίζει να κάμπτεται. Γυρίζει στον Γιώργο, ελπίζοντας στη βοήθειά του. - Θέλεις τη Ράντμιλα για οδηγό σου; ρωτάει με κρυφή αγωνία. - Όχι! Ο Γιώργος δεν διαψεύδει την προσδοκία του… Είναι πολύ παρορμητική! και στρέφεται στη μεριά της κοπέλας… -… Συγχώρα με, Ράντμιλα… Ο Μίλος σε χρειάζεται εδώ! Είσαι η υπαρχηγός του! Η νεαρή αντάρτισσα δεν κρύβει την απογοήτευσή της. - Αν στο είχε ζητήσει η Κατερίνα σου, το ίδιο θα της έλεγες; έκανε με παράπονο. - Ναι! Πολλές φορές μου το έχει ζητήσει και της το αρνήθηκα άλλες τόσες! Ακόμα μια φορά πριν λίγες μέρες… Μίλος, ας μη χάνουμε χρόνο... Θέλω μερικές δεσμίδες δυναμίτη, μερικά μέτρα φυτίλι και τον οδηγό!

ΣΚΟΤΕΙΝΗ νύχτα ευνοούσε τους τρεις καταδρομείς, τον Γιώργο, τον Σπίθα και τον παρτιζάνο οδηγό τους. Έχουν πλησιάσει σε μερικές δεκάδες μέτρα μακριά από τον όρχο των μικρών γερμανικών θωρακισμένων οχημάτων. Τα εξασκημένα, ύστερα από κάποια επέμβαση, μάτια του Παιδιού - Φάντασμα βλέπουν στο πιο βαθύ σκοτάδι σαν να είναι μέρα, διακρίνουν ολοκάθαρα ότι ολόγυρα στα συγκεντρωμένα αυτοκίνητα μερικοί φρουροί πηγαινοέρχονται αργά περιπολώντας. Κάνει νόημα στους δυο συντρόφους του να σταματήσουν και να γίνουν ένα με τη γη. Ο Σπίθας ξεκρεμάει από τον ώμο του τον σάκο με τα μπαστούνια του δυναμίτη που κουβαλούσε. Αρχίζει να φτιάχνει δεσμίδες με τρία μπαστούνια στην κάθε μια... Τις δένει σφιχτά, χρησιμοποιώντας σαν σπάγκο το φυτίλι. Ο Γιώργος παίρνει μερικές δεσμίδες, τις βάζει σε ένα μικρότερο σακούλι, που το περνάει από τον ώμο, και αρχίζει να έρπει αθόρυβα προς τα οχήματα. Ο Σπίθας συνεχίζει να δένει δεσμίδες, ενώ ο παρτιζάνος παρακολουθεί με γουρλωμένα μάτια από θαυμασμό τα δυο άφοβα παιδιά. Ο Γιώργος κάνει έναν μεγάλο κύκλο για να μην συμπέσει με τα περάσματα των σκοπών και μπαίνει στο εσωτερικό του όρχου, όπου σκοποί δεν περιπολούν ανάμεσα στα οχήματα. Αρχίζει να τοποθετεί τις δεσμίδες ανάμεσα στις ερπύστριές τους. Του φτάνει να καταστρέψει αυτές, για να μην μπορούν να κινηθούν. Όταν τελειώνει, επιστρέφει να πάρει κι άλλες δεσμίδες για τα υπόλοιπα οχήματα. Με τη δεύτερη βόλτα του, όλα τα ερπυστριοφόρα έχουν υπονομευθεί, χωρίς οι φρουροί τους να έχουν αντιληφθεί τίποτα... Αρχίζει να ανάβει τα άκαπνα φυτίλια τους. Πρώτα αυτά με το μεγαλύτερο μήκος και μετά αυτά με το μικρότερο. Δεν έχει στη διάθεσή του παρά μόλις μερικά δευτερόλεπτα πριν να αρχίσουν οι εκρήξεις...

131

Μ Ι

Δεν θα προλάβει να απομακρυνθεί χωρίς να γίνει αντιληπτός. Αυτό που σκέφτεται να κάνει είναι που δικαιολογεί απόλυτα την προσωνυμία του “Παιδί - Φάντασμα”! Πλησιάζει κοντά σε αυτό που υπολογίζει να εκραγούν πρώτοι οι δυναμίτες. Για κάθε ενδεχόμενο, καλύπτεται πίσω από ένα άλλο. Πραγματικά, σε λίγα δευτερόλεπτα μια έκρηξη, που προκαλεί περισσότερο θόρυβο παρά καταστροφικό αποτέλεσμα, ανασηκώνει το άρμα λίγα εκατοστά από το έδαφος και όταν ξαναπέφτει, η μία ερπύστρια του είναι διαλυμένη! Τρέχει γρήγορα, ανοίγει την πόρτα του και χώνεται μέσα! Επακολουθεί συναγερμός και πανικός στη φρουρά, που οι άντρες της τρέχουν από τα καταλύματά τους πυροβολώντας στην τύχη και ουρλιάζοντας βρισιές. Επακολουθούν οι εκρήξεις και στα άλλα οχήματα, καταστρέφοντας τις ερπύστριές τους. Ο Γιώργος κάθεται στο χειριστήριο και κατατοπίζεται με μια ματιά για το τι κάνει κάθε μοχλός και κάθε διακόπτης. Έτυχε να είναι ένας τύπος τεθωρακισμένου φλογοβόλου που είχε ξαναχρησιμοποιήσει και άλλη φορά στο παρελθόν. Στρέφει την κάννη του πάνω στους Γερμανούς που έρχονται τρέχοντας και πατάει τη σκανδάλη. Η πύρινη γλώσσα που εξακοντίζεται με ορμή πάνω στους Γερμανούς τους αιφνιδιάζει. Κάποιοι τυλίγονται στις φλόγες της ουρλιάζοντας. Οι υπόλοιποι υποχωρούν. Ξαφνικά, από δυο διαφορετικά σημεία, αυτοσχέδιες βόμβες από δεσμίδες δυναμιτών και χειροβομβίδες που εκσφενδονίζουν ο Σπίθας και ο παρτιζάνος, μεγαλώνουν τον πανικό στη φρουρά, ενώ από μακριά ακούγεται σειρήνα συναγερμού στο γερμανικό στρατόπεδο. Αλλά είναι μακριά μέχρι να φτάσουν. Ο Γιώργος στρέφει την κάννη πάνω στα άλλα οχήματα και τα λούζει με πύρινα κύματα. Δεν περιμένει σημαντικές ζημιές στη θωράκισή τους, αλλά όσο πιο κατεστραμμένα τόσο το καλύτερο! Πηδάει έξω και τρέχοντας σκυφτός φτάνει σε αρκετή απόσταση από τον φλεγόμενο όρχο και τους Γερμανούς, που συνεχίζουν να πυροβολούν στα τυφλά μέσα στο σκοτάδι. Βγάζει μια σφυρίχτρα από την τσέπη του και σφυρίζοντας συνθηματικά, καλεί τους δυο συντρόφους του να υποχωρήσουν στο ορισμένο από πριν σημείο συνάντησής τους. Σε λιγότερο από μισή ώρα, είχαν επιστρέψει στο κρησφύγετο των παρτιζάνων που τους υποδέχτηκαν με ενθουσιασμό, γιατί ακούγοντας έως εκεί τις εκρήξεις, είχαν μαντέψει την επιτυχία της καταδρομής. - Από τα φλογοβόλα άρματα δεν έχουμε να φοβηθούμε πια τίποτα, Μίλος! είπε το Παιδί Φάντασμα στον καπετάνιο των παρτιζάνων, που τον αγκαλιάζει και τον ασπάζεται σταυρωτά τρεις φορές στα μάγουλα… - Μόιε μπράτ![10] φωνάζει δυνατά ο Μίλος Ράτσα κρατώντας τον αγκαλιά. Πάνω από τις ζητωκραυγές των παρτιζάνων ξεχωρίζει βροντερά μια δυνατή γυναικεία φωνή: - Ζίβεο Σλόμποντα![11] [10] [11]

Αδελφέ μου!

Ζήτω η Ελευθερία!

132

Η Ράντμιλα! Ανεβασμένη σε έναν βράχο, που την έκανε να ξεχωρίζει από τους υπόλοιπους, κρατούσε ψηλά και με τα δυο της χέρια το ντουφέκι της κουνώντας το θριαμβευτικά. Έμοιαζε σαν θεά του πολέμου στα μάτια του Γιώργου. - Εσένα, Γιώργο, δεν σου άνοιξε την όρεξη όλη αυτή η ιστορία; άκουσε τη φωνή του Σπίθα δίπλα του... Ή μόνο σε μένα συμβαίνει όταν συγκινούμαι; - Είσαι πολύ ευσυγκίνητος φαίνεται, Σπίθα μου, γιατί σου συμβαίνει σχεδόν πάντα αυτό! του απάντησε γελώντας ο Γιώργος. Φωνάζει τον Αρτέμιο να έρθει κοντά του και γυρίζει στον Μίλος Ράτσα: - Πού βρίσκονται οι τραυματίες και οι άρρωστοι; Ο παρτιζάνος του δείχνει αόριστα προς την πλαγιά του βουνού. - Εκεί! Σε δυο - τρεις μεγάλες σπηλιές κοντά - κοντά. - Να αρχίσει η μεταφορά τους στην απέναντι όχθη τώρα αμέσως! Μέχρι πριν να ξημερώσει, θα πρέπει να έχουν μεταφερθεί οι πιο ανήμποροι! Έχουν πού να καλυφθούν εκεί;

Μια σειρά από αναμμένους δαυλούς δείχνει από μακριά ότι έχει αρχίσει η μεταφορά των βαρύτερα τραυματισμένων. Η πομπή προχωράει αργά στα απότομα κι απόκρημνα μονοπάτια τα οποία οδηγούν στη γέφυρα της σωτηρίας τους. - Προς το παρόν, μέσα στο δάσος. Είναι πολύ πυκνό… - Διάλεξε καμιά τριανταριά. Τους πιο αξιόμαχους από τους άντρες σου. Μαζί με τους δικούς μου, θα καλυφθούμε σε επίκαιρα σημεία γύρω από τη γέφυρα για να καλύψουμε τη μεταφορά των τραυματιών, που θα την φροντίσουν οι υπόλοιποι… Είναι σίγουρο ότι οι Γερμανοί θα επιτεθούν το πρωί… Και θα στείλουν πρώτα τα στούκας τους να σαρώσουν τις θέσεις μας στο έδαφος! Δεν πρέπει να πετύχουν ούτε έναν ανθρώπινο στόχο! Ο αρχηγός των παρτιζάνων συμφωνεί και με ένα χωνί αρχίζει να δίνει κοφτές διαταγές... Μισή ώρα αργότερα, μέσα στο σκοτάδι, ακόμα μια μεγάλη σειρά από αναμμένους δαυλούς κατηφορίζει αργά από τα μονοπάτια του βουνού προς τη γέφυρα, ενώ κάποιοι κατάσκοποι που έστειλε ο Ράτσα να παρακολουθήσουν τις κινήσεις των Γερμανών επέστρεψαν λέγοντας πως είναι έτοιμοι και ήδη ξεκινούν οι εμπροσθοφυλακές τους σε ανάπτυξη κατά πλάτος, όσο επιτρέπει το ανώμαλο δασώδες έδαφος… Πρέπει να ξεπερνούν σε σύνολο τους πέντε χιλιάδες άντρες! Η μεταφορά και η διεκπεραίωση στην απέναντι όχθη των βαρύτερα τραυματισμένων προχωράει γοργά και καθώς αρχίζει να χαράζει η μέρα, το μεγαλύτερο μέρος αυτών βρίσκεται κιόλας σε ασφαλή σημεία της αντίπερα όχθης του Νερέτβα. - Μακάρι να κρατήσουμε, Μίλος, καμιά - δυο ώρες, λέει ο Γιώργος στον παρτιζάνο που βρί-

133

Μ Ι

σκεται ταμπουρωμένος κι αυτός δίπλα του στο άνοιγμα μιας από τις σπηλιές. Τα αεροπλάνα δεν μπορούν να σηκωθούν πριν περάσει καμιά ώρα ακόμα. Αυτός είναι κι ο χρόνος που έχουμε για να υπονομεύσουμε τη γέφυρα… Πού είναι τα πυρομαχικά; Θα τα βάλω εγώ, με δυο - τρεις δικούς μου… Εσύ θα πρέπει να διευθύνεις την άμυνα και να μας καλύψεις όσο χρειάζεται... - Μην ανησυχείς για αυτό, Παιδί - Φάντασμα! Οι Γερμανοί και οι ναζήδες σύμμαχοι τους, οι συμπατριώτες μου οι Ουστάτσι[12], θα καλοπεράσουν! - Πού έχετε τα πυρομαχικά; ρωτάει ξανά ο Γιώργος. - Τα έχουμε μεταφέρει κιόλας κοντά στη γέφυρα. Πάρε μαζί σου τον Ίβο, τον γέρο - παρτιζάνο, να σου δείξει την κρυψώνα... Μιλάει και λίγα ελληνικά, θα σε βοηθήσει! Ο Γιώργος βγαίνει από το οχυρωμένο άνοιγμα της σπηλιάς φωνάζοντας στον Σπίθα, τον Αρτέμιο και σε δυο - τρεις ακόμα Έλληνες πατριώτες να τον ακολουθήσουν, ενώ ο Ράτσα φωνάζει στον γέρο - Ίβο να ακολουθήσει κι αυτός τον Γιώργο, για να του δείξει την κρυψώνα των πυρομαχικών.

Η μάχη

ΓΚΡΙΖΑΔΑ του λυκαυγούς παραχωρεί σιγά - σιγά τη θέση σε μια μουντή μέρα με βαριά μολυβένια σύννεφα βροχής. Οι πατριώτες, από τα πιο έμπειρα στελέχη στις δολιοφθορές και καταστροφές της πατριωτικής οργάνωσης του Παιδιού Φάντασμα, σκαρφαλωμένοι στους πυλώνες της σιδερένιας γέφυρας, με γοργές κινήσεις παραχώνουν και στεριώνουν μεγάλες δεσμίδες δυναμίτη στους αρμούς της. Στην όχθη, σε ένα από τα πόδια της γέφυρας, ο Γιώργος χωμένος έως τη μέση στο παγωμένο νερό του ποταμού, που κυλάει ορμητικά, μαζεύει τα ηλεκτρικά καλώδια που κρέμονται και βγαίνοντας στην όχθη, με ένα κατσαβίδι και μια πένσα τα συνδέει προσεκτικά με την μπαταρία του πυροκροτητή… Δίπλα του, ο Ίβο μουρμουρίζει μια πανέμορφη νοσταλγική μελωδία. Ο Γιώργος για μια στιγμή ξεχνιέται ακούγοντας τον γέρο να την ψιθυρίζει. - Δεν την ξέρεις, ε; τον ρωτάει ο Ίβο... “Τάμο Νταλέκο” λέγεται και πάει να πει “Εκεί Μακριά”… Αγαπημένο νοσταλγικό τραγούδι των Σέρβων. Δεν ξέρουμε ποιος το έγραψε. Πάντως γράφτηκε στην Κέρκυρα, όταν ήταν εκεί ο στρατός μας, κι εγώ ανάμεσά τους. Ευχαριστούσε το φιλόξενο “Νησί της Σωτηρίας” μας, μα η πατρίδα μας μάς έλειπε… Ήταν “εκεί μακριά”… Για σένα το σφυρίζω, μικρέ Έλληνα, που είσαι εδώ για μας! Μακριά από την πατρίδα σου! Τα μάτια του Γιώργου βούρκωσαν… - Ίβο, θέλω μια μέρα να μου το πεις ολόκληρο το τραγούδι αυτό! - Ναι, Παιδί - Φάντασμα! Θα στο μάθω! [12]

Ουστάτσι: παραστρατιωτική κροατική οργάνωση, σύμμαχοι των Γερμανών κατακτητών.

134

Το Παιδί - Φάντασμα, με μεγάλη προσπάθεια κόντρα στο ρεύμα του ποταμού, ενώνει με το καλώδιο τα εκρηκτικά κάτω από τη γέφυρα με τη συσκευή ανατίναξης στην όχθη.

135

Μ Ι

Από κάπου μακριά ακούγεται βόμβος από μηχανές πολλών αεροπλάνων που πλησιάζουν γοργά. - Τα στούκας! φωνάζει ο Γιώργος... Καλυφθείτε! Κοιτάζει προς τα επάνω στη γέφυρα. Υπάρχουν ακόμα μερικοί που, ακούγοντας κι αυτοί να πλησιάζουν τα γερμανικά καταδιωκτικά κάθετης εφόρμησης, σπεύδουν τρέχοντας να κρυφτούν όπου μπορούν και από τη μια και από την άλλη όχθη. Στο πρωινό σύθαμπο, οι μαύρες κουκίδες στο βάθος του ορίζοντα, που ξεπρόβαλαν μέσα από τα βαριά σύννεφα της βροχής, πήραν γοργά το σχήμα των διθέσιων Γιούνκερ που πετούσαν σε σχηματισμό. Με τις σειρήνες τους να ουρλιάζουν εφιαλτικά, πραγματοποιούν την πρώτη τους εφόρμηση αγγίζοντας σχεδόν τις κορυφές των πιο ψηλών δέντρων, ενώ τα δίδυμα πυροβόλα αρχίζουν να τερετίζουν κι εκατοντάδες σφαίρες σκάβουν το έδαφος. Οι παρτιζάνοι, καλά ταμπουρωμένοι στις σπηλιές της πλαγιάς, δεν ανταποδίδουν για να μην προδώσουν τις θέσεις τους κι έτσι οι μόνες απώλειές τους είναι από κάποιους λίγους που δεν είχαν προλάβει να καλυφθούν και τα πολυβόλα τους γαζώνουν ανελέητα! Τα “Στουρτσ - καμπφ - φλουγκ - τσόιγκ”, τα στούκας δηλαδή, κάνουν έναν μεγάλο κύκλο και επιστρέφουν στον ίδιο στόχο τους. Αυτή τη φορά, πετώντας λίγο ψηλότερα αφήνουν και τα φορτία τους, από μια βόμβα των 500 κιλών το καθένα, να πέσουν στις θέσεις των παρτιζάνων, που, παρά την κόλαση των εκρήξεων, δεν προκαλούν ούτε τώρα καμιά ζημιά στους καλά ταμπουρωμένους παρτιζάνους. Το ευτύχημα είναι ότι δεν είχαν αντιληφθεί ότι μέσα στο δάσος στην απέναντι όχθη βρίσκονταν κρυμμένοι μερικές χιλιάδες τραυματίες, που διαφορετικά θα ήταν εύκολος στόχος και θα είχαν προκαλέσει βαρύτατες απώλειες. Δεν κράτησε περισσότερο από πέντε λεπτά η επιδρομή, με μοναδικό αποτέλεσμα τη μεγάλη πυρκαγιά που ξέσπασε από τις εμπρηστικές βόμβες και η οποία άρχισε να εξαπλώνεται ταχύτατα, εμποδίζοντας μάλλον την ταχεία προέλαση του γερμανικού πεζικού που ακολουθούσε. Οι παρτιζάνοι βγήκαν από τις σπηλιές - ταμπούρια τους και με ομαδικό μέτωπο πυρός, άρχισαν να υποχωρούν προς τη γέφυρα. Την ίδια στιγμή ανοίγουν και οι ουρανοί σε καταρρακτώδη βροχή. Αστροπελέκια, αστραπές και δυνατές βροντές συντονίζονται σε άναρχες συγχορδίες με τις ριπές των όπλων και τις οβίδες των ολμοβόλων, σαν μια εκκωφαντική συμφωνία τρόμου… Παρόλο που η βροχή έσβησε τη φωτιά στο δάσος σχεδόν αμέσως, διευκολύνοντας τους Γερμανούς να προελάσουν, αυτοί κοντοστάθηκαν και δοκίμασαν να υποχωρήσουν λίγο, καθώς με την προέλασή τους βρέθηκαν στον καταιγισμό διασταυρούμενων πυρών από την πρώτη ομάδα των παρτιζάνων, οι οποίοι πισωπατώντας συντεταγμένα περνούσαν τη γέφυρα και από τους υπόλοιπους, που περιμένοντας τη σειρά τους να υποχωρήσουν κι αυτοί, πλευροκοπούσαν τους ακάλυπτους Γερμανούς θερίζοντάς τους από τα ψηλά του λόφου. Από ένα τέτοιο σημείο του λόφου και πάνω σε έναν βράχο, ο Μίλος Ράτσα, όρθιος με το αυ-

136

τόματο στα χέρια, έστελνε στο ψαχνό βολές κατά ριπάς, βγάζοντας άγριες πολεμικές κραυγές, ενθαρρύνοντας τους συμπολεμιστές του και αδιαφορώντας για τις γερμανικές σφαίρες που σφύριζαν δίπλα του, αναζητώντας κάποια από αυτές να τον δαγκώσει θανατηφόρα! Ήταν ο τελευταίος που αποχώρησε από τη θέση του, αφού προηγουμένως είχε βεβαιωθεί ότι είχαν απομακρυνθεί όλοι οι δικοί του. Τότε μόνον, πηδώντας από βράχο σε βράχο σαν αγριοκάτσικο, έφτασε στη γέφυρα και την πέρασε παραπατώντας και κρατώντας με το χέρι του το ένα πλευρό του, όπου έτρεχε αίμα. Κάποια σφαίρα τον είχε πετύχει και τον είχε τραυματίσει! Πρώτη τον είδε η Ράντμιλα που, βγάζοντας μια κραυγή αγωνίας, πετάχτηκε πάνω κι έτρεξε να τον βοηθήσει να περάσει. Πετάχτηκαν ακόμα δυο - τρεις παρτιζάνοι για να την καλύψουν και να τη βοηθήσουν να τον τραβήξει μακριά από τη γέφυρα. Σε απόσταση ασφαλείας από τη γέφυρα, μέσα στις λόχμες, ο Γιώργος, βλέποντας ότι είχαν περάσει όλοι από την άλλη όχθη και οι Γερμανοί πλησίαζαν να περάσουν κι αυτοί, κατεβάζει τον μοχλό του επικρουστήρα. Τίποτα! Έντρομος ψάχνει να δει τι συμβαίνει! Διακρίνει το καλώδιο να έχει αποσυνδεθεί από το ορμητικό ρεύμα λίγα μέτρα πιο πέρα. Τρελός από αγωνία, πέφτει πάλι στο νερό. Με πολλή προσπάθεια ενάντια στο ρεύμα, φτάνει το σημείο που είχε γίνει η αποσύνδεση. Καταφέρνει να το συνδέσει και με την ψυχή στο στόμα, επιστρέφει. Στην όχθη, οι δικοί του, πιο πολύ απορημένοι παρά φοβισμένοι, βλέπουν τους πρώτους Γερμανούς να ορμάνε πάνω στη γέφυρα αλαλάζοντας κι αναρωτιούνται γιατί το Παιδί - Φάντασμα δεν έχει ακόμα πυροδοτήσει τα εκρηκτικά! Ο Γιώργος φτάνει στην όχθη και τα πόδια του τρέμουν από την υπερπροσπάθεια κόντρα στο ρεύμα και τότε, διαδοχικές εκρήξεις σηκώνουν ψηλά την πλατφόρμα της γέφυρας κι όταν αυτή ξαναπέφτει στη θέση της, δεν υπάρχουν οι πυλώνες να τη στηρίξουν. Έχουν κι αυτοί γκρεμιστεί και η γέφυρα καταρρέει παρασέρνοντας στον πνιγμό και τον θάνατο όσους Γερμανούς είχαν προφτάσει να βρεθούν επάνω της. Με την έκπληξη ζωγραφισμένη στο πρόσωπό του, παραμερίζει τα φυλλώματα που έκρυβαν τον εκρηκτικό μηχανισμό και βλέπει τον γέρο - Ίβο πεσμένο ακίνητο πάνω στον μοχλό πυροδότησης. Τον είχε πιέσει με το σώμα του ο γέρο - παρτιζάνος καθώς έπεφτε από μια τυφλή ριπή που τον είχε γαζώσει κατάστηθα! Ο Ίβο, ο γέρο - παρτιζάνος, δεν θα σιγανοψιθυρίσει ξανά το αγαπημένο του νοσταλγικό “Τάμο Νταλέκο”. Άλλωστε δεν ήταν πια “εκεί μακριά”… Ήταν στο χώμα της πατρίδας του. Κι ενώ οι Γερμανοί, ανήμποροι να ολοκληρώσουν την επιχείρησή τους, επέστρεφαν στη βάση τους, ο Γιώργος σηκώνει στα χέρια του το ελαφρύ κορμί του γέρου και με δυσκολία σκαρφαλώνει στην όχθη, όπου τον περιμένουν οι δικοί του. Παραδίδει το άψυχο σώμα στους παρτιζάνους και αναζητά τον Σπίθα. Θα πρέπει να ετοιμάζονται για το ταξίδι της επιστροφής. Βρίσκει τον Μίλος Ράτσα να του περιποιείται η Ράντμιλα με στοργή το τραύμα, το οποίο ευτυχώς δεν εμπνέει καμιά ανησυχία. Μιλάνε λίγο και συνεννοούνται για τις λεπτομέρειες της επιστροφής στην Ελλάδα, όπου ο

137

Μ Ι

παρτιζάνος τον πληροφορεί ότι, με εντολή του ίδιου του Τίτο, θα συνοδέψει την ομάδα του Παιδιού - Φάντασμα έως την ελληνική πλευρά της Οχρίδας, με πολυάριθμη ομάδα παρτιζάνων για προστασία. - Πες του να έχουν φροντίσει και για προμήθειες, να μην πεθάνουμε κι από την πείνα! τον σκουντάει επίμονα ο Σπίθας.

ΡΕΙΣ μέρες αργότερα, η ομάδα των Ελλήνων πατριωτών, με τη συνοδεία των Γιουγκοσλάβων παρτιζάνων, είναι και πάλι στο μοναστήρι της Οχρίδας, από όπου είχαν ξεκινήσει την αποστολή τους λίγες μέρες πριν. Επικεφαλής των παρτιζάνων ήταν και πάλι η Ράντμιλα. Ο Ράτσα δεν είχε φέρει αντίρρηση να συνοδέψει τους Έλληνες πατριώτες. Ο Αρτέμιος θα επέστρεφε και πάλι στο μοναστικό σχήμα, με τη θέληση του ακόμα πιο ισχυρή να συνεχίσει παράλληλα και την αντιστασιακή του δράση στα μέρη της ιδιαίτερης πατρίδας του. Βρίσκεται στο πλάι του Γιώργου για να τον βοηθήσει μεταφραστικά για τελευταία φορά, στον αποχαιρετισμό του με τη Ράντμιλα. - Μακάρι, Παιδί - Φάντασμα, να ξανανταμώσουμε και να είναι ειρήνη τότε. Μα κι αν αυτό δεν γίνει, θα είσαι για πάντα στο μυαλό μου σαν ένας μεγάλος μπόγιαν! Ο Γιώργος κοίταξε ερωτηματικά τον Αρτέμιο, γιατί την τελευταία λέξη δεν του την μετέφρασε. Ο Αρτέμιος σκέφτηκε λίγο. - Βασικά, μπόγιαν είναι όνομα… Πάει να πει “πολέμαρχος”! Ο Γιώργος χαμογέλασε αμήχανα με την υπερβολή της νεαρής Σερβίδας. Αυτή τον αγκαλιάζει, τον φιλά πρώτα σταυρωτά τρεις φορές και ύστερα, αγγίζοντας τα χείλη της στα δικά του τον φιλάει, όπως αισθανόταν να τον αποχαιρετήσει. - Για βόλιμ τε! του λέει ψιθυριστά. Ο Αρτέμιος κοκκίνισε. Τι να του πει; - Άφησε, Αρτέμιος... Αυτό θα του το πω εγώ! Έτσι πρέπει! Βυθίζει το βλέμμα των τεράστιων μαύρων ματιών της σε αυτό του Γιώργου και του λέει… ελληνικά: -… Γιώργο, σε αγαπώ! - Κι εγώ, Ράντμιλα! Μακάρι να ξαναβρεθούμε στην ειρήνη!

ΤΕΛΟΣ

138

ΟΙ ΤΡΕΙΣ ΛΟΓΧΕΣ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΠΕΤΕΙΑ

τίτλος της περιπέτειας ‘’ΟΙ ΤΡΕΙΣ ΛΟΓΧΕΣ’’ παραπέμπει στις λόγχες των τριών πάνοπλων στρατιών Κατοχής, που ταυτόχρονα υποδούλωσαν την Ελλάδα και τον λαό

της˙ η σιδερόφρακτη γερμανική, η ηττημένη στο Μέτωπο ιταλική, ελέω Γερμανίας, και η προσκολλήσεως βουλγαρική, συμμάχου του Άξονα.

ε ολοκαυτώματα, ομαδικές εκτελέσεις, βάρβαρα αντίποινα, ομηρίες, βασανιστήρια, στρατόπεδα συγκέντρωσης, πληθυσμιακές αλλοιώσεις, αρπαγές, λιμό, καταστρο-

φή υποδομών επεδίωκαν, η καθεμιά τους για δικό της λογαριασμό, τον αφανισμό του ελληνικού στοιχείου και της μαρτυρικής χώρας.

οντά στις φασιστικές - ναζιστικές λόγχες Κατοχής, ας προστεθούν και “φίλιες λόγχες” που, φανερά ή κρυφά, πλήγωναν βαθύτερα το ματωμένο κορμί… Ήταν το

αδούλωτο πνεύμα της ελευθεροφροσύνης στη λαϊκή ψυχή, που πύργωσε το ατσαλένιο ανάστημά του και “… σήκωσε τον ήλιο πάνω από την Ελλάδα”. Αυτόν ακριβώς τον πολυμέτωπο αγώνα αφηγείται η περιπέτεια ‘’ΟΙ ΤΡΕΙΣ ΛΟΓΧΕΣ’’.

ΣΗΜ. Τα επεισόδια της περιπέτειας ‘’ΟΙ ΤΡΕΙΣ ΛΟΓΧΕΣ’’ βασίζονται σε ιστορικά γεγονότα τα οποία συνέβησαν στην Κατοχή και τα οποία επισημαίνονται σε αναλυτικές παραπομπές. Η σύνδεσή τους οφείλεται σε συγγραφική αδεία, στην οποία οφείλεται, επίσης, και η εμπλοκή του “Μικρού Ήρωα” σε αυτά.

139

Μ Ι

Ήταν ένα “κάρβουνο” που το έλεγαν… Διαμάντη!

Ι ΞΕΡΕΙΣ, Παιδί - Φάντασμα, για κάποιον Αλκιβιάδη Διαμάντη; ρώτησε ο αρχηγός των συμμαχικών πρακτόρων στην Αθήνα τον Γιώργο Θαλάσση. Ο συμμαχικός αρχιπράκτορας είχε ζητήσει από το Παιδί - Φάντασμα να συναντηθούν, για να του μεταφέρει μια επείγουσα, ζωτικής σημασίας πληροφορία. Είχε να κάνει με μια επιχείρηση η οποία εξελισσόταν κρυφά στην Ήπειρο και τη Θεσσαλία, ερήμην ακόμα και των Γερμανών, που θα έφερνε την ελληνική αντίσταση, μα και τη δωσιλογική κυβέρνηση της Αθήνας επίσης, μπροστά σε τετελεσμένες καταστάσεις που θα ήταν πολύ δύσκολο να ανατραπούν με τις παρούσες συνθήκες, αν η επιχείρηση ευοδωθεί! Οι δυο άντρες, γιατί κι ο Γιώργος είχε μεταμφιεστεί σε μεσόκοπο άντρα, όπως έκανε συνήθως όταν κυκλοφορούσε στο κέντρο της Αθήνας, συζητούσαν έχοντας μπροστά τους από ένα αναψυκτικό στο ‘’Φλοράλ’’, το γνωστό καφενείο στο ισόγειο της λεγόμενης ‘’Μπλε πολυκατοικίας’’ στην πλατεία Εξαρχείων˙ στέκι των συμμαχικών πρακτόρων όταν είχαν να ανταλλάξουν πληροφορίες μεταξύ τους. Μιλούσαν χαμηλόφωνα. Ίσως να γεννούσε υποψίες αν τους άκουγε κανένας περαστικός να μιλάνε… αγγλικά! - Τι ξέρεις, Παιδί - Φάντασμα, για κάποιον Αλκιβιάδη Διαμάντη; επανέλαβε την ερώτησή του ο συμμαχικός πράκτορας. Νόμιζε πως ο Γιώργος δεν είχε ακούσει την ερώτησή του, αλλά αυτός ανακαλούσε στοιχεία από τη μνήμη του. - Παλιά ιστορία, Τζων, αν θυμάμαι από αυτά που έχω διαβάσει στην Ιστορία… Θα πρέπει να ήταν εκεί κοντά στο τέλος του Μεγάλου Πολέμου… Γύρω στα 1917… Νομίζω ότι αυτός ο Διαμάντης[1] αυτοαποκαλούταν ‘’Πρίγκιπας της Πίνδου’’ ή κάπως έτσι… Πράκτορας υποκινούμενος από τους Ιταλούς και τους Ρουμάνους, για να στήσει ένα βλαχόφωνο κρατίδιο ελεγχόμενο από τις κυβερνήσεις αυτών των δυο χωρών… ‘’Πριγκιπάτο της Πίνδου’’, θαρρώ το είχε ονομάσει… Ένας τυχοδιώκτης και τίποτ’ άλλο… Τι σχέση έχει; - Ξαναφάνηκε! - Τι σημαίνει αυτό;

[1]

Αλκιβιάδης Διαμάντης (Σαμαρίνα 1893 - Βουκουρέστι 1948): Πράκτορας της Ρουμανίας, η οποία από το

1860 προσπαθούσε σε διπλωματικό επίπεδο να εμφανίσει τους Κουτσόβλαχους σε Δυτική Μακεδονία, Ήπειρο και Θεσσαλία ως ρουμανικής καταγωγής εθνική μειονότητα στην Ελλάδα, έχοντας ως βασικό επιχείρημα τις κοινές ρίζες στη βλάχικη και ρουμανική γλώσσα. Με τη βοήθεια ιταλικών στρατευμάτων που βρίσκονταν στην Ήπειρο το 1917 ως… σύμμαχοι με την Ελλάδα, επιχειρήθηκε η ίδρυση αυτόνομου κρατιδίου ή καντονίου στο ελληνικό έδαφος, που ονομάστηκε ‘’Πριγκιπάτο της Πίνδου’’. Ο σπουδαγμένος στη Ρουμανία Αλκιβιάδης Διαμάντης, βλαχικής καταγωγής, για λόγους προσωπικής φιλοδοξίας διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στην υπόθεση και αυτοανακηρύχτηκε σε πρίγκιπα της Πίνδου. Το εγχείρημα υπήρξε βραχύβιο και ο Διαμάντης, αφού αρχικά διέφυγε, επέστρεψε στο διάστημα του μεσοπολέμου σαν εμπορικός αντιπρόσωπος.

140

Μιλούσαν χαμηλόφωνα. Ίσως να γεννούσε υποψίες αν τους άκουγε κανένας περαστικός να μιλάνε… αγγλικά. - Μπελάδες σημαίνει! Έβαλε πάλι μπροστά τη μηχανή σύστασης του “πριγκιπάτου”[2] του! Με τους ίδιους πάλι συμμάχους του! Τους Ιταλούς και τους Ρουμάνους! Οι Γερμανοί, που υποτίθεται ότι δεν ελέγχουν με στρατό κατοχής την Ήπειρο και τη Θεσσαλία, αλλά έχουν αφήσει τη διοίκηση στους Ιταλούς, δεν το βλέπουν με καλό μάτι! Αν και πολύ θα τους βόλευε ένα φτιαχτό κρατίδιο, ελεγχόμενο από τους συμμάχους τους, στην καρδιά του ελληνικού αντάρτικου στα βουνά της Πίνδου και της Θεσσαλίας! Ο πράκτορας έβγαλε από την τσέπη του μια επαρχιακή εφημερίδα. Ήταν ο ‘’Ταχυδρόμος’’. Την ξεδίπλωσε και έδειξε στον Γιώργο να διαβάσει το πλαίσιο στο πρωτοσέλιδο της βολιώτικης εφημερίδας. -… Δημοσίευσε μάλιστα και το ιδρυτικό μανιφέστο της ‘’Λεγεώνας’’[3]… Έτσι ονόμασε την οργάνωσή του και την υπογράφουν, μάλιστα, και επιφανείς κουτσόβλαχοι! [2]

Στα ιστορικά γεγονότα της Κατοχής, η ονομασία ‘’Πριγκιπάτο της Πίνδου’’, όπως είχε ονομαστεί το 1917, δεν

αναφέρεται από αυτούς που ανακίνησαν το ζήτημα. Χρησιμοποιείται στην πλοκή, ωστόσο, για την ευκολότερη κατανόηση της δράσης. [3]

Ορισμένοι ιστορικοί την αναφέρουν ως ‘’Ρωμαϊκή Λεγεώνα’’, επειδή ο Διαμάντης τη συνέδεε συμβολικά με την

αρχαία ρωμαϊκή 5η λεγεώνα, αποτελούμενη από Μακεδόνες, η οποία σύμφωνα με τον θρύλο, ουδέποτε διαλύθηκε.

141

Μ Ι

Ο Γιώργος παίρνει την εφημερίδα, που έχει ημερομηνία του Φεβρουαρίου 1942, και διαβάζει το μανιφέστο της ίδρυσης της ‘’Λεγεώνος’’ στο πλαίσιο. Τα μάτια του πετάνε αστραπές οργής… - … Οι περισσότεροι από αυτούς, ωστόσο, αρνούνται ότι έχουν πράγματι υπογράψει! Και βγάζοντας από την τσέπη ένα άλλο διπλωμένο χαρτί, το δίνει στον Γιώργο. - Κι αυτή είναι η προκήρυξη που μοίρασε - κρυφά, φυσικά - η Ένωση Ελλήνων Κουτσοβλάχων, προκήρυξη με την οποία όχι μόνον αποκηρύσσουν κάθε σχέση τους με τη Λεγεώνα, αλλά και κατηγορούν τα μέλη της ότι… - “… είναι πολιτικάντηδες, αποτυχημένοι διανοούμενοι, κοινοί κατσικοκλέφτες, διαβόητοι απατεώνες και τυχοδιώκτες διεθνούς φήμης…” διαβάζει ο Γιώργος.

Αυτοαποκαλούταν ‘’Πρίγκιπας της Πίνδου’’, αλλά ήταν πράκτορας υποκινούμενος από τους Ιταλούς και τους Ρουμάνους, για να στήσει στην Ήπειρο ένα βλαχόφωνο κρατίδιο που θα ελεγχόταν από την Ιταλία και τη Ρουμανία… “Πριγκιπάτο της Πίνδου”, θαρρώ το είχε ονομάσει… - Η Ένωση Κουτσοβλάχων έχει υποβάλει και υπομνήματα διαμαρτυρίας στην κυβέρνηση της Ελληνικής Πολιτείας, τονίζοντας ότι ‘’… Λεηλατούν τα σπίτια μας, ληστεύουν τις σοδειές φτωχών αγροτών και μικροκτηνοτρόφων, πραγματοποιούν υποχρεωτικές συγκεντρώσεις προϊόντων ζωικής προέλευσης - γάλα, μαλλί, σφάγια - και τα διαθέτουν σε εξευτελιστικές τιμές, κρατώντας επί πλέον και τα μισά από τις παράνομες αγοραπωλησίες για τις ανάγκες της Λεγεώνας’’. Και δεν είναι μόνον αυτά, Παιδί - Φάντασμα… Είναι και αυτά που φυσικά δεν μπορούν να τα αναφέρουν στο υπόμνημα τους. Ότι, δηλαδή, οι λεγεωνάριοι εξορίζουν και βασανίζουν αντιφρονούντες των σκοπών τους, προδίδουν κατόχους όπλων και στρατιωτικών ειδών στις ιταλικές αρχές κατοχής, παραδίδοντας, έτσι, στην κτηνώδη διάθεση των κατακτητών όμαιμους συμπατριώτες τους, που είτε πεθαίνουν από τα βασανιστήρια είτε στέλνονται σε στρατόπεδα καταναγκαστικής εργασίας στην Ιταλία και στη σύμμαχο των κατακτητών Ρουμανία… - Πρέπει κάπως να αντιμετωπίσουμε την κατάσταση και μάλιστα επιθετικά! - Θα σε φέρω σε επαφή με έναν σύνδεσμό μας στη Λάρισα… Συνεργάζεται μαζί μας, αλλά δεν ανήκει στη δύναμή μας… Έχει φτιάξει μια μικρή πατριωτική οργάνωση από Έλληνες βλάχους στην καταγωγή και τους πολεμάει με όλες του τις δυνάμεις! Οι Ιταλοί τον έχουν επικηρύξει. Είναι ο ταγματάρχης Τζακ Πρίστον[4]. [4]

Jack Preston: Tαγματάρχης του βρετανικού στρατού, που “ξέμεινε” στην Ελλάδα μετά την αποχώρηση

του βρετανικού εκστρατευτικού σώματος λίγο πριν από τη συνθηκολόγηση, οργανώθηκε στην Αντίσταση, συγκρότησε και ηγήθηκε της πρώτης αντιστασιακής οργάνωσης στην Κεντρική Ελλάδα. H πρώτη επιχείρηση της

142

Στη σφηκοφωλιά του “πρίγκιπα”

ΙΑ ΟΜΑΔΑ από καμιά δεκαριά καβαλάρηδες, ουρλιάζοντας και πυροβολώντας στον αέρα, εισβάλλουν σε ένα αγρόκτημα στον Κάμπο. Αφού κάνουν μερικούς γύρους καλπάζοντας ανάμεσα στα υποστατικά, συγκεντρώνονται μπροστά στο κονάκι του αγροκτήματος. Πρόσωπα άγρια, μοιάζουν ληστοφυγόδικοι ή να είναι κάθε καρυδιάς καρύδι βγαλμένοι από φυλακές. - Ποιος διαφεντεύει εδώ; φωνάζει στη βλάχικη γλώσσα αυτός που δείχνει για αρχηγός. Στην πόρτα εμφανίζεται ένας ηλικιωμένος άντρας. Δείχνει φοβισμένος. - Ιό χιού![5] απαντά στην ίδια γλώσσα. - Γέρο, δεν έστειλες αυτά που έπρεπε στη Λεγεώνα! Ήρθαμε να πάρουμε, τώρα, τα διπλάσια για τιμωρία! Ο γέρος κατεβαίνει γρήγορα, όσο του επιτρέπει η ηλικία του, τα σκαλοπάτια. Έχει τα χέρια του τεντωμένα σαν σε ικεσία. - Τα έστειλα, αφέντη μου! Τα έστειλα! Ο συμμορίτης καγχάζει άγρια. - Δεν έστειλες όσο έπρεπε, αούσιου[6]! Μας έκλεψες! Και ο πρίγκιπας δεν συγχωρεί! Και καθώς ο γέρος τον έχει πλησιάσει εκλιπαρώντας οίκτο, ο συμμορίτης σηκώνει το μαστίγιο του και το κατεβάζει με δύναμη στο πρόσωπο του γέρου. Αυτός σωριάζεται κάτω βογκώντας. Ο καβαλάρης σηκώνει το μαστίγιο ψηλά, έτοιμος να μαστιγώσει για δεύτερη φορά τον πεσμένο γέροντα. - Θα προστάξεις να τα μαζέψουν εδώ ή να συνεχίσω το χάιδεμα; Δυο - τρεις από τους ανθρώπους του αγροκτήματος τρέχουν και βοηθάνε το αφεντικό τους να σηκωθεί. Ο γέρος κάτι λέει στον έναν από αυτούς, ο οποίος τρέχει να εκτελέσει την εντολή του αφεντικού του. Λίγο μετά, ένα κάρο, φορτωμένο με λογής - λογής αγαθά από τις αποθήκες του κτήματος, απομακρύνεται περιστοιχισμένο από τους καβαλάρηδες, που γελάνε τραγουδώντας ένα τραγούδι. Αν άκουγε το τραγούδι αυτό κάποιος Έλληνας, θα του ανέβαινε το αίμα στο κεοργάνωσής του ήταν η σύλληψη του Διαμάντη, αλλά η οργάνωση προδόθηκε και η επιχείρηση απέτυχε. Οι ιταλικές αρχές προέβησαν σε εκτεταμένες έρευνες και ανακρίσεις για να εντοπίσουν τα μέλη της οργάνωσης και ποιοι είχαν συνεργαστεί μαζί της. Για όσους οι Ιταλοί είχαν υποψίες συμμετοχής βασανίστηκαν απάνθρωπα και αρκετοί υπέκυψαν στα βασανιστήρια. Ο Πρίστον κατάφερε να διαφύγει στην Αθήνα, αλλά η Καραμπινιερία τον εντόπισε και ο Πρίστον σκοτώθηκε σε συμπλοκή με τους καραμπινιέρους τον Οκτώβριο του 1941. [5]

Εγώ είμαι!

[6]

Γέρο!

143

Μ Ι

φάλι από αγανάκτηση… Ένα τραγούδι μίσους για την πατρίδα που είχε γεννήσει τέτοιους αρνητές του γένους τους!

ΛΕΓΕΩΝΑ αποτελείται από τα αποβράσματα της Θεσσαλίας και της Δυτικής Μακεδονίας, Παιδί - Φάντασμα… λέει ο Πρίστον στον Γιώργο, που βρίσκεται απέναντί του στο κρησφύγετο του πρώτου κάπου μέσα στη Λάρισα, στο στόμα του λύκου δηλαδή… Λωποδύτες, καταδότες, κατσικοκλέφτες, ληστοτρόφοι… Τους δελέασε η προοπτική του πλιάτσικου και το άσυλο των ιταλικών αρχών… Κοντά σε αυτούς και μια στρατιά αποβράσματα που τους απελευθέρωσαν από τις αλβανικές και βουλγαρικές φυλακές για αυτόν ακριβώς τον σκοπό: να στρατολογηθούν στη Λεγεώνα! - Ταγματάρχη Πρίστον… Οφείλω, καταρχάς, να εκφράσω τον σεβασμό μου στην προσπάθειά σας… Εσείς, ένας ξένος, προτιμήσατε να μείνετε πίσω και να πάρετε μέρος στον άνισο πόλεμο μιας χώρας που, εντούτοις, δεν είναι η πατρίδα σας… - Παιδί - Φάντασμα, τον διακόπτει ο Πρίστον χαμογελώντας ενώ τινάζει τη στάχτη από το τσιμπούκι του στο τασάκι μπροστά του… Ας πούμε καλύτερα τα πράγματα με το όνομά τους… Δεν έμεινα με τη θέλησή μου... Ξέμεινα! Είχα τραυματιστεί αρκετά σοβαρά ώστε να μπορέσω να ακολουθήσω τη μονάδα μου στην υποχώρησή της. Θεωρήθηκε πιο ασφαλές και για μένα να μείνω εδώ και μόλις θα ανάρρωνα, θα βρισκόταν κάποιος τρόπος να διαφύγω στη Μέση Ανατολή. Φιλοξενήθηκα εδώ, όπου με έκρυψε και με φρόντισε μια εξαιρετική οικογένεια. Ζει σε ένα χωριό έξω από τα Φάρσαλα, Πολυνέρι το λένε… Δέθηκα με αυτή την οικογένεια... Με έκανε να αγαπήσω την Ελλάδα και τους Έλληνες… Ε, ναι! Μετά έμεινα με τη θέλησή μου. Χάρη σε αυτή την οικογένεια, αποφάσισα να μείνω και να πολεμήσω! Της το χρωστάω! - Υπάρχει κάποιος τρόπος να πολεμήσουμε και να εξαφανίσουμε αυτήν την απειλή; - Πρόσεξε, Παιδί - Φάντασμα… Ουσιαστικά, η Λεγεώνα αυτή τη στιγμή δεν είναι κάποια φοβερή δύναμη… Το μεγαλύτερο μέρος των ομοφύλων τους δεν την αποδέχεται… τη μισούν! Κάποιοι λίγοι έχουν εξαναγκαστεί από τις απειλές και τον φόβο και τη βοηθάνε. Στην πραγματικότητα, δεν είναι περισσότεροι από 2.000 άντρες, στίφος ανερμάτιστο με μοναδικό τους μέλημα, θα έλεγα, το πλιάτσικο. Βέβαια, έχουν την υποστήριξη των Ιταλών, που τους εξοπλίζουν με σύγχρονα όπλα και παίρνουν το μέρος τους στις ανομίες τους. - Γιατί; Τι έχει να κερδίσει η Ιταλία; - Οι Ιταλοί, βλέπεις, θέλουν με κάθε τρόπο να ιδρυθεί το προτεκτοράτο τους! Αν, όμως, καταφέρουμε να απαγάγουμε την ηγεσία της, δηλαδή τον Διαμάντη, την έχουμε αποκεφαλίσει τη Λεγεώνα! Κι αυτή θα καταρρεύσει σαν χάρτινος πύργος στο πρώτο φύσημα του αέρα. Δεν υπάρχει ούτε ένας ικανός να αναλάβει αρχηγός της πίσω από αυτόν! Αν και πολλοί τους ονειρεύονται μελλοντικές τιμές και αξιώματα… Ο ‘’πρίγκιπας’’ τους τα έχει μοιράσει κιόλας με απλόχερες υποσχέσεις. - Δηλαδή προτείνεις επιχείρηση απαγωγής του Διαμάντη ή κάτι τέτοιο; Σε ακούω! - Ο άνθρωπός μας έχει στήσει το στρατηγείο του, όπου και εκεί μένει, στο ξενοδοχείο

144

‘’Ολύμπιον’’ στην Πλατεία Θέμιδος, δηλαδή στην κεντρική πλατεία της Λάρισας… Περιστοιχίζεται, βέβαια, από τα πρωτοπαλίκαρά του και με αυτούς συνοδεία, κυκλοφορεί στην πόλη. Περισσότερο για λόγους επίδειξης του ανύπαρκτου μεγαλείου του, παρά για λόγους ασφαλείας. - Σαν πρίγκιπας που είναι! τον διακόπτει, σχολιάζοντας ειρωνικά, ο Γιώργος. - Όταν δεν καταστρώνει κάποια από τις ληστρικές επιδρομές των ανθρώπων του στα κουτσοβλαχοχώρια… συνεχίζει ο ταγματάρχης… μπαινοβγαίνει στη Διοίκηση της ιταλικής μεραρχίας. Η έδρα της είναι στο στρατόπεδο όπου έδρευε μέχρι τη συνθηκολόγηση το Β’ Σώμα του Ελληνικού Στρατού... Ο άνθρωπός μας πηγαίνει εκεί με ιταλικό στρατιωτικό αυτοκίνητο, ασυνόδευτος… - Καλό αυτό! - Ναι! Γιατί επιδρομή στο ξενοδοχείο, έστω και νυχτερινή, είναι μάλλον παρακινδυνευμένη. Απομένει, μονάχα, να στήσουμε ενέδρα σε κάποιο σημείο της διαδρομής που θα έχουμε τη δυνατότητα διαφυγής. - Ας εξετάσουμε, λοιπόν, τη διαδρομή πρώτα, λέει το Παιδί - Φάντασμα.

Η απαγωγή

Ο ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΟ ΦΙΑΤ με τα διακριτικά της ιταλικής Καραμπινιερίας στο καπό και τις πόρτες του στρίβει με ταχύτητα και μπαίνει σε έναν στενό δρόμο με πολλά παλιά γκρεμισμένα σπίτια από τους γερμανο - ιταλικούς βομβαρδισμούς τον Μάρτιο του ’41. Μακριά στο βάθος, στην πρωινή αχλή ξεχωρίζει ο τρούλος του Μπουγιούκ Χαμάμ, των Οθωμανικών Λουτρών. Από τα χαλάσματα ξεπετάγονται τέσσερις άντρες με αυτόματα. Δυο μπροστά από το αυτοκίνητο ντυμένοι με στολή καραμπινιέρων και οι άλλοι δυο πίσω με πολιτικά. Ο καραμπινιέρος οδηγός κοκαλώνει έντρομος το φρένο και το αυτοκίνητο ακινητοποιείται. Οι τέσσερις άντρες φοράνε σκούφους κατεβασμένους ως το πηγούνι, με τρύπες στο σημείο των ματιών. Ο ένας από τους μασκοφόρους πλησιάζει στη μεριά του οδηγού. Τον διατάζει ιταλικά κάνοντας και χαρακτηριστική κίνηση: - Φουόρι! Φα πρέστο![7] Ο καραμπινιέρος βγαίνει τρέμοντας από τον φόβο του. Σηκώνει τα χέρια του ψηλά σε στάση παράδοσης και κλαψουρίζει: - Μάμα μία! Μαντόνα μία! Σπόρκα φορτούνα μία![8] - Βία! Βία! τον σπρώχνει ο άλλος να απομακρυνθεί από το αυτοκίνητο. Τον έχουν πλησι[7]

Έξω! Κάνε γρήγορα!

[8]

Παλιοτύχη μου!

145

Μ Ι

Από τα χαλάσματα ξεπετάγονται τέσσερις άντρες με αυτόματα. Δυο μπροστά από το αυτοκίνητο ντυμένοι με στολή καραμπινιέρων και οι άλλοι δυο πίσω με πολιτικά. 146

άσει οι άλλοι δυο ένοπλοι μασκοφόροι και τον κρατάνε από τις μασχάλες, έχοντας ταυτόχρονα στρέψει τα αυτόματά τους απειλητικά στο στήθος του. Αυτός που είχε μιλήσει ιταλικά μπαίνει στο αυτοκίνητο στη θέση του οδηγού και απευθύνεται ελληνικά στους δυο που κρατάνε τον αιχμάλωτο. - Παιδιά, κρατήστε τον κάπου εδώ στα χαλάσματα κάνα δίωρο και μετά αφήστε τον να φύγει… Προσέξτε, μη σας ξεφύγει νωρίτερα! Στο μεταξύ, ο δεύτερος μασκοφορεμένος “καραμπινιέρος” έχει πλησιάσει στην πίσω πόρτα, την έχει ανοίξει και με την απειλή του όπλου του, διατάζει με άγρια νοήματα τον άντρα που βρισκόταν στο πίσω κάθισμα να βγει και αυτός έξω. Ο άντρας στο πίσω κάθισμα, ντυμένος με ακριβό μεταξωτό κουστούμι και ρεπούμπλικα, έχει ζαρώσει στην άλλη γωνιά του πίσω καθίσματος και πελιδνός από ανείπωτο τρόμο στα γουρλωμένα μάτια του, έχει καρφώσει το βλέμμα του στη σκοτεινή μπούκα του αυτόματου που τον σημάδευε. Τελικά, βγαίνει τρέμοντας. - Ποιοι είστε; Τι θέλετε από μένα; ρωτάει πρώτα στα κουτσοβλάχικα, στα ελληνικά μετά, και τέλος στα ιταλικά, όταν άκουσε τον άλλον μασκοφόρο να μιλάει ιταλικά. Αυτός που τον απειλεί δεν του απαντάει σε καμιά γλώσσα και η σιωπή του τον γεμίζει με περισσότερο τρόμο. Εξουθενωμένος, καταρρέει ψυχολογικά και αφήνεται πειθήνια να του περάσει ένα ζευγάρι χειροπέδες με τα χέρια στην πλάτη. Έχει παραδοθεί στη μοίρα που φοβάται ότι τον περιμένει. Του φοράει και μια… περούκα για να μην αναγνωρίζεται, τον φιμώνει και σπρώχνοντάς τον, τον αναγκάζει να ξαναμπεί στο αυτοκίνητο. Ο ίδιος πάει και κάθεται μπροστά, δίπλα στον οδηγό, που μαρσάρει τη μηχανή και το αυτοκίνητο τινάζεται απότομα μπροστά. Αφήνοντας πίσω του πυκνό σύννεφο σκόνης, στρίβει στην επόμενη διασταύρωση. Οι δυο άντρες έχουν βγάλει τους σκούφους τους, αλλά τα πρόσωπα που βλέπει ο Διαμάντης - γιατί αυτός είναι ο αιχμάλωτος τους - δεν τα αναγνωρίζει. Και γιατί δεν τα ξέρει, αλλά και γιατί τα χαρακτηριστικά του Παιδιού - Φάντασμα και του Πρίστον, δηλαδή των δυο αντρών που πραγματοποίησαν την απαγωγή, είναι ελαφρώς μεταμφιεσμένα. Προσπαθεί να μάθει πού τον πάνε και τι θα τον κάνουν. Οι δυο άντρες δεν του δίνουν καμιά απόκριση. Άλλωστε και μεταξύ τους παραμένουν σιωπηλοί. Η καρδιά του Ελληνορουμάνου κατάσκοπου και επίδοξου… πρίγκιπα πεταρίζει ανήσυχα όταν διαπιστώνει ότι το αυτοκίνητο κατευθύνεται στους δαιδάλους των χαλασμάτων στον λόφο του Φρουρίου, της αρχαίας Ακρόπολης της Λάρισας. Είχαν φτάσει σε λίγα λεπτά μετά την απαγωγή, χωρίς κάποιο πρόβλημα. Ποια περίπολος, άλλωστε, θα σκεφτόταν να σταματήσει να ελέγξει αστυνομικό αυτοκίνητο με κρατούμενο μέσα σε αυτό;

147

Μ Ι

Το περιπολικό σταματάει σε ένα καλά κρυμμένο πλάτωμα, αρκετά μακριά από τα βατά μονοπάτια του φρουρίου. Το κρύβουν προσεκτικά ανάμεσα στα χαλάσματα και συνεχίζουν με τα πόδια… - Θα με εκτελέσουν εδώ! σκέφτεται με τρόμο ο Διαμάντης και δεν έχει και πολύ άδικο. Το μέρος είναι τόσο απομακρυσμένο που για να βρεθεί το πτώμα του θα πρέπει να περάσουν μέρες… Για ποιον άλλον λόγο να τον έφερναν, άλλωστε, εδώ; Στην πραγματικότητα, ο σκοπός που τον έφεραν είναι να τον κρατήσουν μερικές μέρες, όσο θα χρειαστεί ο ταγματάρχης Πρίστον να έρθει σε επαφή με προσωπικότητες των κουτσόβλαχων, οι οποίοι θα αποφασίσουν οι ίδιοι για την τύχη του. Στο μεταξύ, θα σταθμιστούν και οι αντιδράσεις της Λεγεώνας στην εξαφάνιση του αρχηγού της.

Ο άντρας στο πίσω κάθισμα του αυτοκινήτου έχει ζαρώσει στην άλλη γωνιά και πελιδνός από ανείπωτο τρόμο στα γουρλωμένα μάτια του, έχει καρφώσει το βλέμμα του στη σκοτεινή μπούκα του αυτόματου που τον σημαδεύει.

ΤΗΝ ΕΔΡΑ της Μεραρχίας ‘’Φορλί’’, ο αρχηγός της τοπικής Καραμπινιερίας αναφέρει στον κομαντάντε της μεραρχίας, τον στρατηγό Ρουτζέρο, ό,τι είχε αναφέρει και σε αυτόν ο καραμπινιέρος οδηγός σχετικά με την απαγωγή του Αλκιβιάδη Διαμάντη από τέσσερις μασκοφόρους ενόπλους. Το μόνο που είχε να προσθέσει ήταν πως ο ένας από τους απαγωγείς του είχε μιλήσει ιταλικά. Κανένας από τους υπόλοιπους τρεις είχε προφέρει μια λέξη, ούτε και στο δίωρο της δικής του αιχμαλωσίας! Από εκείνη τη στιγμή, ολόκληρος ο μηχανισμός της Μεραρχίας τέθηκε σε κατάσταση συναγερμού. Πάνοπλες περίπολοι στρατιωτών και αστυνομικών όργωσαν κάθε δρόμο και κάθε καλντερίμι της πόλης, αναζητώντας τον πράκτορα - όργανο των σχεδίων τους, καθώς και το αυτοκίνητο της καραμπινιερίας... Έστησαν πολλά μπλόκα ταυτόχρονα σε διάφορες γειτονιές της πόλης. Μπήκαν σε σπίτια, καταστήματα, αποθήκες, εγκαταλελειμμένα ερείπια. Ο στρατηγός Ρουτζέρο γάβγιζε διαταγές και εκστόμιζε βρισιές σε κάθε αναφορά αποτυχημένης έρευνας… Τελικά, υποχρεώθηκε να κάνει το τελευταίο που θα έβαζε στο νου του να κάνει. Κάτι πολύ ταπεινωτικό για το κύρος του! Να ζητήσει από τη μικρή γερμανική δύναμη του στρατιωτικού αεροδρομίου να πάρουν μέρος στην έρευνα, με τα γυμνασμένα αστυνομικά τους λυκόσκυλα! Οι δυο αντάρτες της πατριωτικής οργάνωσης του Πρίστον, που με χίλιες προφυλάξεις ανέβηκαν στον λόφο για να αντικαταστήσουν στη φρούρηση του αιχμαλώτου τους τον Γιώργο και τον Άγγλο ταγματάρχη, τους πληροφόρησαν και για την εμπλοκή των γυμνασμένων γερμανικών σκυλιών.

148

Ο Πρίστον τους πήρε παράμερα, για να μην ακούει ο Διαμάντης, να συζητήσουν τη διαφυγή τους… Κάποια στιγμή τα σκυλιά, μολονότι δεν είχαν κάποια συγκεκριμένη οσμή αυτών που κατεδίωκαν, θα έβρισκαν τα ίχνη τους, αν κάποιος σκεφτόταν να αναζητήσουν τους φυγάδες στις κρυψώνες του φρουρίου… Και είναι παράξενο πώς δεν το είχαν σκεφτεί νωρίτερα! - Τα σκυλιά θα οδηγηθούν από την ανθρώπινη οσμή στην κρυψώνα μας, ανεξάρτητα από ποιον άνθρωπο προέρχεται η οσμή, τους εξήγησε. Πρέπει να κάνουμε τα σκυλιά να χάσουνε τα ίχνη μας… Έχει σκοτεινιάσει αρκετά, ώστε να μπορέσουμε χωρίς μεγάλο κίνδυνο να φύγουμε και να φτάσουμε ίσαμε τον Πηνειό, που δεν είναι μακριά. Υπάρχει μια μικρή προβλήτα, όπου δένουν βάρκες. Θα πάρουμε μια και θα περάσουμε στην απέναντι όχθη… Τα σκυλιά θα χάσουν τα ίχνη μας… Ακόμα κι αν αυτοί που τα συνοδεύουν καταλάβουν ότι περάσαμε απέναντι, δεν θα ξέρουν σε ποιο σημείο αποβιβαστήκαμε… Όσο θα είναι νύχτα, θα καταφέρουμε να φτάσουμε αρκετά μακριά και να βρούμε ένα ασφαλές καταφύγιο… Οι υπόλοιποι συμφωνούν με το σχέδιο, γιατί η αμέσως επόμενη εναλλακτική απόφαση θα ήταν να μείνουν εκεί και να αντιμετωπίσουν με τα αυτόματα τους διώκτες τους… Όχι κι ό,τι καλύτερο!

ΩΡΙΣ να συναντήσουν κάποιο εμπόδιο, οι τέσσερις άντρες με τον αιχμάλωτό τους φτάνουν, με σύμμαχό τους το σκοτάδι, στην προβλήτα με τις βάρκες. Διαλέγουν την πιο μεγάλη και λύνουν τον κάβο της. Δεν προλαβαίνουν όμως να πηδήξουν μέσα, καθώς μια άγρια και δυνατή φωνή τους προστάζει στα ιταλικά: - Αλτ! Στον τόπο! Μείνετε ακίνητοι και ψηλά τα χέρια! Είναι φανερό πως οι Ιταλοί έστειλαν αποσπάσματα να επιτηρούν όλα τα δυνατά περάσματα διαφυγής από την πόλη, ελέγχοντας όλους όσοι θα επιχειρούσαν να περάσουν στην αντίπερα όχθη του ποταμιού… Και μια προβλήτα με βάρκες είναι ένα πολύ πιθανό πέρασμα. Η ομάδα των πατριωτών για μια στιγμή αιφνιδιάζεται. Μια στιγμή που, ωστόσο, έφτανε στον Διαμάντη να ξεφύγει από την επιτήρησή τους και να δοκιμάσει να τρέξει προς την ιταλική περίπολο. - Αϊούτο![9] φωνάζει απεγνωσμένα στα ιταλικά. Οι στρατιώτες δεν μπορούν μέσα στο σκοτάδι να διακρίνουν τις προθέσεις μιας σιλουέτας ενός άντρα που τρέχει προς το μέρος τους, ούτε ότι τα χέρια του είναι δεμένα με χειροπέδες στην πλάτη του. Και πριν προλάβουν να ακούσουν την απεγνωσμένη φωνή έκκλησης σε βοήθεια από τον Διαμάντη, κάποιοι είχαν πυροβολήσει κιόλας! Καμιά, όμως, από τις σφαίρες δεν τον πέτυχε. Ωστόσο, ο άντρας πέφτει και κυλιέται στο χορτάρι, προσπαθώντας να αποφύγει μια δεύτερη ομοβροντία με στόχο αυτόν. Το ίδιο ταχύτατα λειτουργούν και τα ανακλαστικά των πατριωτών. [9]

Βοήθεια!

149

Μ Ι

- Στη βάρκα! φωνάζει ο Γιώργος κι οι άντρες βουτάνε κυριολεκτικά με το κεφάλι στο κύτος του πλεούμενου, ενώ το Παιδί - Φάντασμα στέλνει δυο - τρεις ριπές με το αυτόματό του στην περίπολο, καλύπτοντας τους συντρόφους του. Ένα αυτόματο τερετίζει από τη βάρκα καλύπτοντας τον Γιώργο, που πηδά κι αυτός μέσα αφήνοντας το σκοινί με το οποίο την συγκρατούσε, για να μην την παρασύρει το ρεύμα. Με το απότομο πήδημά του στην πρύμνη της βάρκας, ανασηκώνεται ελαφρά η πλώρη της και χάρη στο ρεύμα, το πλεούμενο πετάγεται μπροστά με ώθηση. Σφαίρες από τα τουφέκια των στρατιωτών πέφτουν σφυρίζοντας στο νερό γύρω από το σκαρί. Κάνα - δυο καρφώνονται στο χοντρό ξύλο του. Ο καταιγισμός τους από την όχθη είναι συνεχής αλλά αναποτελεσματικός, χάρη στο σκοτάδι και στο ότι χάρη στον κλυδωνισμό της βάρκας από τις δίνες του ρεύματος, αλλάζει συνεχώς θέση στα σκόπευτρα των ντουφεκιών καθώς απομακρύνεται. Οι τέσσερις άντρες, ταμπουρωμένοι στο κοίλο της βάρκας, στέλνουν αραιές ριπές στο απόσπασμα, εμποδίζοντας τους Ιταλούς να τρέξουν παράλληλα στην όχθη και να τους κυνηγήσουν. Και στην πρώτη καμπή του ποταμιού, οι διώκτες τους τούς χάνουν οριστικά από τα μάτια τους.

Με πλαστή ταυτότητα

Ι ΤΕΣΣΕΡΙΣ άντρες αφήνουν κάπου μακριά από το σημείο της συμπλοκής τη βάρκα και επιστρέφουν περπατώντας στην πόλη… Είναι ακόμα βαθύ σκοτάδι όταν μπαίνουν στα πρώτα σπίτια της Λάρισας. Προχωρούν σιωπηλοί στα στενά και σκοτεινά δρομάκια, προσέχοντας σε κάθε γωνιά μην ανταμώσουν στον δρόμο τους κάποια από τις περιπόλους που κυκλοφορούν πιο πυκνά από συνήθως και ενισχυμένες, αφότου η διοίκηση πληροφορήθηκε ότι οι τέσσερις πατριώτες είχαν διαφύγει από την ενέδρα των καραμπινιέρων. Τη σιγαλιά της νύχτας τη διακόπτουν φωνές στα ιταλικά και κάποιοι σποραδικοί πυροβολισμοί από τις περιπόλους που διέκριναν, ή νόμισαν ότι διέκριναν, κάποιον ίσκιο να κινείται στις σκοτεινές γωνιές. Τα δυο μέλη της πατριωτικής οργάνωσης των κουτσόβλαχων σε κάποιο τρίστρατο αποχαιρετούν το Παιδί - Φάντασμα και τον ταγματάρχη, συνεχίζοντας τον δρόμο τους στην άλλη κατεύθυνση. Ο Πρίστον και ο Γιώργος παίρνουν τον δρόμο που θα τους οδηγήσει στο κέντρο της πόλης. Ο Πρίστον έχει διαλέξει για κρησφύγετό του μια παλιά μονοκατοικία, σε μια ζώνη της πόλης όπου οι Ιταλοί θα το θεωρούσαν αδιανόητο να ψάξουν. Σε μια γειτονιά όπου τα περισσότερα σπίτια είχαν επιταχθεί για τους ανώτερους αξιωματικούς της Μεραρχίας και η φρούρησή της ήταν διακριτική μεν, αλλά πολύ αυστηρή. - Τι πιστεύεις να συνέβη με τον Διαμάντη, Παιδί - Φάντασμα; Να σκοτώθηκε;

150

Να τραυματίστηκε μόνο; - Ποιος ξέρει; Έχουν φτάσει στο σπίτι - κρησφύγετο του Πρίστον. Βάζει το κλειδί, ξεκλειδώνει, μπαίνουν και, πριν ακόμα κλείσει πίσω την εξώπορτα, ανάβει το φως και… κοκαλώνουν! Ολόγυρα μέσα στο μικρό σαλόνι τους περιμένει ένα ολόκληρο απόσπασμα καραμπινιέρων με τα όπλα προτεταμένα και τα δάχτυλα στις σκανδάλες τους! Μπροστά τους με το πιστόλι του, κι αυτό προτεταμένο απειλητικά, ο επικεφαλής λοχαγός του αποσπάσματος. - Μπενβενούτι, σινιόρε ματζόρε![10] τον καλωσορίζει ειρωνικά ο λοχαγός. Συγγνώμη που μπήκαμε απρόσκλητοι στο σπίτι σου να σε περιμένουμε! Η ιταλική στρατιωτική διοίκηση, ξέρεις, είχε πληροφορηθεί κάπου τρεις - τέσσερις μέρες τώρα, ότι το κρησφύγετό σου βρίσκεται εδώ, κάτω από τη μύτη μας. Σε αφήναμε, όμως, να κυκλοφορείς ανενόχλητος, γιατί μας ήσουν περισσότερο χρήσιμος με το να παρακολουθούμε τις κινήσεις σου και τις επαφές σου, παρά να σε συλλάβουμε… Μα άρχισες να γίνεσαι πολύ ενοχλητικός και αποφασίστηκε να δώσουμε ένα τέλος στη δράση σου. Αυτό, για να ξέρεις τον σκοπό της επίσκεψής μας… Και τώρα ψηλά τα χέρια, για να μην μπεις στον πειρασμό να ψαχουλεύεις στην τσέπη σου για το πιστόλι σου! Ο Πρίστον και πίσω του ο Γιώργος υπακούουν σηκώνοντας ψηλά τα χέρια τους. - Ω, μα τι βλέπω! Έχεις και εκλεκτή παρέα! Πόσο θα χαρεί ο κομαντάντε που θα του πάμε πακέτο και το διαβόητο Παιδί - Φάντασμα! Ω, και πόσο θα λυσσάξουν οι σύμμαχοι μας οι Γερμανοί, στην Αθήνα, όταν θα πληροφορηθούν πως το Παιδί - Φάντασμα έπεσε στα δικά μας χέρια και όχι στα δικά τους! Κι ενώ το Παιδί - Φάντασμα σκέπτεται πυρετωδώς κάποιον τρόπο να αντιδράσει, το μυαλό του ταγματάρχη έχει “σκαλώσει” στη φράση του λοχαγού, ότι η ιταλική στρατιωτική διοίκηση ‘’… είχε πληροφορηθεί εδώ και τρεις - τέσσερις μέρες…’’. Ποιος πρόδωσε το κρησφύγετό του; Δυο - τρεις μόνον το γνώριζαν από την οργάνωσή του. Και όλοι τους απολύτως έμπιστοί του! - Ποιος; ψέλλισε… - Ποιος; επανέλαβε ο λοχαγός. Δεν έχει πια καμιά σημασία για σας το ποιος, κύριε ταγματάρχα. Πάντως, θα σας δώσω μια συμβουλή, αν και πρακτικά σας είναι άχρηστη πια! Μην έχετε απόλυτη εμπιστοσύνη στους… εμπίστους σας! Κρίμα! Αλλά, αν θέλετε, μπορείτε να με λέτε και… Μενούση! - Ο Μενούσης; Δεν είναι δυνατό! Μενούση, εσύ; ψιθύρισε έκπληκτος ο Πρίστον… Δεν είναι δυνατό! - Κι όμως είναι, κύριε ταγματάρχα! Αυτοπροσώπως, ο έμπιστός σας Μενούσης… Ένα ψεύτικο μουστάκι, δυο ψεύτικα χαλασμένα δόντια στη μόστρα, μια περούκα με απεριποίητα μαλλιά, μια τραγιάσκα και αρκετά καλά ελληνικά - ειδικά για τις δικές σας φτωχές γνώσεις ελληνικών - και ο Μενούσης κέρδισε την εμπιστοσύνη σας! [10]

Καλώς ήρθες, κύριε ταγματάρχα!

151

Μ Ι

Οι αποκαλύψεις του Ιταλού για την πλαστή ταυτότητά του αστράφτουν στο μυαλό του Γιώργου ένα όνομα! Το όνομα ενός ικανότατου κατάσκοπου των Ιταλών, που είχε στείλει στο εκτελεστικό απόσπασμα πολλούς πατριώτες, αφού προηγουμένως τους είχε βασανίσει ο ίδιος σαδιστικά. Σαν άτομο δεν τον είχε συναντήσει ποτέ του! Μόνο μια φωτογραφία του είχε δει παλιά! Ναι, αυτός είναι! - Μάουρο - Έττορε Μπελλίνι! Από τους ικανότερους πράκτορες της Τσε - Έσσε[11]! Ο Ιταλός, ακούγοντας το Παιδί - Φάντασμα να προφέρει το όνομα, γυρίζει στο μέρος του με έκφραση ευχάριστης έκπληξης στο πρόσωπό του. - Ω, Παιδί - Φάντασμα, με γνωρίζεις λοιπόν; Θα πρέπει, λοιπόν, να καυχιέμαι που έχει ασχοληθεί με το άτομό μου το Παιδί - Φάντασμα! - Ξέρω κι άλλα καθάρματα σαν κι εσένα, Μπελλίνι, αλλά δεν το καυχήθηκαν! Τα μάτια του Ιταλού άστραψαν από θυμό, αλλά η υπόλοιπη έκφρασή του δεν άλλαξε. - Σε μένα, επίτρεψε μου να το καυχηθώ! Οι άλλοι δεν πρόλαβαν! Εγώ θα απαλλάξω τον Άξονα από τη δράση σου! - Ιταλέ, πιστεύω να ξέρεις τι έλεγαν οι πρόγονοί σου στην αρχαία γλώσσα σου, τα λατινικά... Ντουμ σπίρο, σπέρο… Όσο ζω, ελπίζω… Μου έχει γίνει τρόπος ζωής, γιατί χάρη στην πίστη μου σε αυτό, ζω ακόμα! Ο Μπελλίνι γελά σαρκαστικά. - Φιλοσοφίες των απελπισμένων! Και τώρα, αγαπητοί μου, θα πρέπει να μας ακολουθήσετε στο Κομάντο Πιάτσα! Ο Γιώργος υποκρίνεται ότι έχει υποταχθεί στη μοίρα του. Κάνει αργά μεταβολή για να βγει και αστραπιαία γυρίζει τον διακόπτη του ηλεκτρικού. Το δωμάτιο βυθίζεται στο σκοτάδι. Με ταχύτητα αστραπής, βουτάει μπροστά και κυλιέται στον διάδρομο της μικρής αυλής μπροστά στην εξώπορτα. Εύχεται μέσα στη σύγχυση των Ιταλών, να έχει προλάβει να κάνει το ίδιο και ο Πρίστον! Ανάμεσα στις κραυγές λύσσας των Ιταλών και τους πυροβολισμούς, ακούει και τη φωνή πόνου του Πρίστον. Σφαίρα ή σφαίρες τον έχουν πετύχει! Η πτώση του Άγγλου στο κατώφλι της εξώπορτας εμποδίζει για λίγα δευτερόλεπτα τους Ιταλούς να βγουν. Όταν βγαίνουν, αναγκάζονται να υποχωρήσουν αμέσως και να καλυφθούν πίσω από το φύλλο της πόρτας. Για τον Γιώργο, η μικρή αυτή καθυστέρηση ήταν αρκετή ώστε να κυλήσει γοργά στο πλάι και να ταμπουρωθεί πίσω από μια μεγάλη γλάστρα στον κήπο. Είχε βγάλει και το πιστόλι του, για να υποδεχτεί κατάλληλα τους Ιταλούς. Κοιτάζει με ευγνωμοσύνη το ακίνητο σώμα του Άγγλου. Ευγνωμοσύνη γιατί τους καθυστέρησε ώστε να βρει τον χρόνο να αμυνθεί και περισσότερη ευγνωμοσύνη γιατί διάλεξε [11]

CS: Contro Spionaggio - τα αρχικά της ιταλικής αντικατασκοπείας του φασιστικού καθεστώτος.

152

να πολεμήσει και να πεθάνει ακόμα, αν χρειαζόταν, για μια χώρα που την αγάπησε χάρη στη φροντίδα μιας οικογένειας. Μιας ελληνικής οικογένειας, η οποία λίγο καιρό πριν τον είχε περιθάλψει με στοργή, κρύβοντάς τον και με κίνδυνο της ζωής των μελών της, ώσπου να αναρρώσει από το τραύμα του[12]… Ο Γιώργος ξέρει πως δεν μπορεί να κάνει τίποτα για τον Πρίστον, έστω και αν δεν έχει σκοτωθεί και ας είναι μονάχα τραυματισμένος. Μπορεί, όμως, να κάνει για να τον εκδικηθεί, τουλάχιστον! Κι αυτό θα κάνει! Μέσα στο σκοτάδι που επικρατεί στο δωμάτιο, βλέπει πεντακάθαρα[13] από την ανοιχτή πόρτα τον λοχαγό της Τσε - Έσσε να απασφαλίζει μια χειροβομβίδα και να είναι έτοιμος να την εκσφενδονίσει στο σημείο του κήπου που κρυβόταν! Σημαδεύει με προσοχή και πιέζει τη σκανδάλη. Σχεδόν ταυτόχρονα, η καυτή βολίδα πετυχαίνει στο στήθος, στο μέρος της καρδιάς, τον Ιταλό κατάσκοπο. Αυτός τινάζεται σαν να τον πέρασε ηλεκτρικό ρεύμα. Βγάζει μια δυνατή κραυγή πόνου, αλλά δεν προλαβαίνει να πέσει. Η χειροβομβίδα, που στο μεταξύ είχε φύγει από το χέρι του και είχε κυλήσει κάτω, εκρήγνυται. Το ωστικό κύμα τον τινάζει στον αέρα, σχεδόν διαμελίζοντάς τον. Την ίδια τύχη είχε και ολόκληρο το απόσπασμα των καραμπινιέρων στον περιορισμένο χώρο του δωματίου! Η εκτόξευση του πορτόφυλλου σε πολλά μέτρα μακριά μέσα στον κήπο εκτόνωσε τα αέρια της έκρηξης, χωρίς να αγγίξει κανένα θραύσμα της το καλά καλυμμένο Ελληνόπουλο. Ο Γιώργος μένει για λίγες μόνο στιγμές, για να βεβαιωθεί για το αποτέλεσμα από την έκρηξη της χειροβομβίδας. Απόλυτη σιγή στο δωμάτιο και καμιά κίνηση που να μαρτυρά ζωή! Απομακρύνεται γοργά, φροντίζοντας να πηγαίνει από σκοτεινή γωνία σε σκοτεινή γωνία, για να μη δώσει στόχο στις περιπόλους που πλησιάζουν τρέχοντας, σφυρίζοντας δυνατά με τις σφυρίχτρες τους.

ΧΟΥΝ περάσει μερικές μέρες κι ο Γιώργος έχει επιστρέψει στην Αθήνα με τη βοήθεια μελών της πατριωτικής οργάνωσης του Πρίστον, η οποία θα συνέχιζε τον αγώνα της.

[12]

Ο ταγματάρχης Τζακ Πρίστον, απολύτως υπαρκτό πρόσωπο, στην πραγματικότητα μετά την αποτυχία να

απαγάγει τον Διαμάντη, καταζητούμενος και κυνηγημένος από την Καραμπινιερία, κατέβηκε στην Αθήνα, αναζητώντας τρόπο διαφυγής στη Μέση Ανατολή (βλ. αναλυτικά παραπομπή 4). [13]

Χάρη σε μια χειρουργική επέμβαση που υποβλήθηκε στο Κάιρο για την αποκατάσταση της όρασής του,

ύστερα από το βασανιστήριο της τύφλωσης στο οποίο τον είχε υποβάλει Βούλγαρος δήμιος, χάρη στο μόσχευμα του νεκρού δότη, απέκτησε μια σπάνια ιδιότητα από παραξενιά της Φύσης. Να βλέπει στο σκοτάδι σαν να είναι μέρα! Αυτή την ιδιότητά του την κράτησε κρυφή και την εκμεταλλεύτηκε σαν ένα ακόμα όπλο στον αγώνα του εναντίον των κατακτητών. Το σχετικό επεισόδιο περιγράφεται στο τεύχος 406 του Μικρού Ήρωα “Έγκλημα και Τιμωρία’’.

153

Μ Ι

Δεν θα επέτρεπαν στο ψευδοκράτος του “Πρίγκιπα της Πίνδου” να αποκτήσει υπόσταση και επεκτατική επιρροή μέσω αυτού η Ρουμανία[14]... Θα πολεμούσαν με όλες τις δυνάμεις και μέχρι την τελευταία σταγόνα του αίματός τους, να μη διαμελιστούν η Θεσσαλία και η Ήπειρος... Όσο θα περνούσε από το χέρι τους, δεν θα συμπεριελάμβανε τα χώματά τους το υπερφίαλο ιδεολόγημα ‘’Μάρε Νόστρουμ’’ του Ντούτσε! ΕΝ έμελλε, όμως, στο Παιδί - Φάντασμα και στους αγαπημένους του φίλους, την Κατερίνα και τον Σπίθα, να ξανασάνουν. Οι τρεις λόγχες, οι τρεις στρατοκρατορίες που τη στραγγαλίζουν, αποτελούνται κάθε μια τους από χιλιάδες άλλες μικρότερες λόγχες! Βυθίζονται στο κορμί της βασανισμένης πατρίδας τους καθημερινά ξανά και ξανά, αποζητώντας να της στραγγίξουν κάθε ικμάδα από το αίμα της, να τη διαμελίσουν ανάλογα με τις δικές τους ορέξεις. Να τη σβήσουν από τον χάρτη. Καινούργια απειλή… απειλεί την ακεραιότητα της Ελλάδας… Κι όλο και καινούργιες λόγχες ξεφυτρώνουν… σαν τα κεφάλια της Λερναίας Ύδρας!

Η Αθήνα ξεσηκώνεται!

ΙΝΑΙ ΧΆΡΑΜΑ… Μια ακόμα ζεστή καλοκαιριάτικη μέρα ξημερώνει στην σκλαβωμένη Αθήνα, που εδώ και μερικές μέρες είναι καζάνι που σιγοβράζει υπόκωφα κάτω από την μπότα του τυράννου… Οι Γερμανοί δείχνουν εκνευρισμένοι… Οι Ιταλοί ανήσυχοι… Κάτι αλλόκοτο συμβαίνει μεταξύ τους… Ποτέ δεν τα πήγαν καλά όπου συνηπήρξαν ως δυνάμεις Κατοχής, αλλά τώρα η αντιπαλότητά τους ήταν ολοφάνερη. Οι Αθηναίοι από τις ραδιοφωνικές εκπομπές του ‘’Εδώ Λονδίνο’’, που άκουγαν κρυφά και παράνομα, είχαν πληροφορηθεί πως η Ιταλία κατέρρεε! Από τον παράνομο Τύπο, που προμηθεύονταν κρυφά χέρι με χέρι, είχαν πληροφορηθεί τις τελευταίες μέρες πως κάτι φοβερό είχε αρχίσει να εκτυλίσσεται στη Μακεδονία! Κάτι που έβαζε σε θανάσιμο κίνδυνο την εδαφική ακεραιότητα της Ελλάδας! Οι πληροφορίες για μεγάλα συλλαλητήρια και παλλαϊκές απεργίες στη Θεσσαλονίκη, το Κιλκίς, την Έδεσσα, τα Γιαννιτσά έφταναν στην Αθήνα με ρυθμό χιονοστιβάδας! Η χιτλερική διοίκηση Κατοχής, έχοντας να αντιμετωπίσει κρίσιμα προβλήματα, αποφάσισε να παραχωρήσει ολόκληρη τη Μακεδονία και τη Θράκη στη Βουλγαρία! [14]

Δεν πέρασε πολύς καιρός και η απειλή της δημιουργίας του προσωπικού φέουδου του Αλκιβιάδη Διαμά-

ντη, του μικρού Μουσολίνι, είχε αρχίσει να ξεθωριάζει. Τον ίδιο τον κάλεσε η φασιστική ρουμανική κυβέρνηση να επιστρέψει στη Ρουμανία, από την οποία δεν επέστρεψε ξανά στην Ελλάδα. Μετά, δε, τον πόλεμο, το νέο πολιτικό καθεστώς τον συνέλαβε και τον φυλάκισε. Πέθανε στη φυλακή το 1948. Όσο για τους ‘’ιππότες’’ της Λεγεώνας του, αυτοί εξοντώθηκαν μέχρι ενός, μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα, από άλλες αντάρτικες ομάδες, που άρχισαν να δραστηριοποιούνται στην Πίνδο και τη Θεσσαλία.

154

Την ίδια τύχη είχε και ολόκληρο το απόσπασμα των καραμπινιέρων στον περιορισμένο χώρο του δωματίου! 155

Μ Ι

Δεκάδες στην αρχή, εκατοντάδες μετά, χιλιάδες στο τέλος σιωπηλοί ίσκιοι ξεκίνησαν από τις γειτονιές τους, από τις συνοικίες της Αθήνας και του Πειραιά, και στο αυγινό σύθαμπο άρχισαν να συγκεντρώνονται ολόγυρα στην πλατεία της Ομόνοιας από τη μια μεριά και στην πλατεία Συντάγματος από την άλλη…

Συλλαλητήριο![15]

ΚΙΝΗΤΟΠΟΙΗΣΗ της πιο μεγάλης πατριωτικής οργάνωσης στην Αθήνα, για άμεση δυναμική απάντηση, αποφασίστηκε το προηγούμενο μεσημέρι. Στο υπόγειο τυπογραφείο της οδού Γερανίου, κοντά στην Ομόνοια, όπου τυπωνόταν η παράνομη εφημερίδα της πατριωτικής οργάνωσης του Παιδιού - Φάντασμα, είχαν συγκεντρωθεί τα στελέχη της και οι τομεάρχες των συνοικιών για αυτόν τον λόγο. Ο Γιώργος Θαλάσσης, το θρυλικό Παιδί - Φάντασμα και αρχηγός της οργάνωσης, είχε ζητήσει από τους υπαρχηγούς του να αποφασίσουν μαζί τον τρόπο με τον οποίο θα έπρεπε να απαντήσουν στο καταδικαστικό για τη Μακεδονία σχέδιο της γερμανικής διοίκησης. - Δεν πρέπει να περάσει το γερμανικό σχέδιο! Πρέπει να το ματαιώσουμε! λέει ο Γιώργος στους συγκεντρωμένους γύρω του. - Θα πρέπει να το ματαιώσουμε! επαναλαμβάνει ένας πατριώτης και προσθέτει: Αν οι Γερμανοί αποδεσμεύσουν τις δυνάμεις από τη Μακεδονία, θα ενισχύσουν με αυτές άλλες θέσεις τους στα μέτωπα που τους έχουν ανοίξει οι αντάρτες στην ύπαιθρο… Τα απελευθερωμένα εδάφη της Ελεύθερης Ελλάδας κινδυνεύουν να γίνουν ξανά ζώνες γερμανικής κατοχής! - Δεν είναι μόνον αυτό, Σωκράτη! του απαντάει ο Γιώργος… Όσο παράδοξο κι αν ακούγεται, η απάνθρωπη γερμανική κατοχή είναι… προτιμότερη από τη βουλγαρική! - Η γερμανική κατοχή προτιμότερη; Αν το άκουγα από άλλον, Γιώργο, θα το θεωρούσα προδοτικό! απάντησε ο πατριώτης που τον έλεγαν Σωκράτη. - Μα, για αυτό είπα ότι ακούγεται παράδοξο! Για τους Γερμανούς, τα κατακτημένα εδάφη θεωρούνται και από τους ίδιους ακόμα, σαν προσωρινά. Όσο κρατάει ο πόλεμος! Για τους Βούλγαρους, είναι διαφορετικά. Θέλουν να προσαρτήσουν τη Μακεδονία μας στη Βουλγαρία! Στη Μεγάλη Βουλγαρία των ονείρων τους… Κοίταξε σιωπηλός τους συντρόφους του. Σε αυτό που τους είπε δεν έφεραν αντίρρηση. Οι σφαγές, οι βιασμοί, ο βίαιος εκβουλγαρισμός πολλών χωριών της Μακεδονίας, δεν τους ήταν άγνωστα… Είχαν πληροφορηθεί για τα ολοκαυτώματα της Δράμας, του Δοξάτου και άλλων γύρω χωριών, που είχαν ξεπεράσει σε αγριότητα εκείνα των χιτλερικών και εκατόμβες των Καλαβρύτων, του Διστόμου και της Κάντανου. [15]

Ήταν το πιο μαζικό συλλαλητήριο από αυτά που πραγματοποιήθηκαν στην Αθήνα στη διάρκεια της Κατο-

χής. Εκδηλώθηκε στις 22 Ιουλίου 1943 και όταν οι διαδηλωτές διαλύθηκαν, στους δρόμους είχαν πέσει 22 διαδηλωτές, ενώ από τα πολυβόλα και την επέλαση του ιταλικού ιππικού τραυματίστηκαν περισσότεροι από 200.

156

-… Τις γνώρισα από πρώτο χέρι, συνέχισε. Το ξέρετε, βέβαια, ότι βρέθηκα πριν από λίγο καιρό στη Μακεδονία[16]... Η πρόθεση των Γερμανών να εκχωρήσουν στα βουλγαρικά στρατεύματα Κατοχής ολόκληρη τη Βόρεια Ελλάδα, εκτός της Θεσσαλονίκης, είχε γίνει γνωστή στη βουλγαρική ηγεσία και αυτή, με τη σειρά της, άρχισε να προετοιμάζεται για τη διαδοχή. Έστειλε δασκάλους και κρατικούς υπαλλήλους στις πόλεις, διώκοντας και δολοφονώντας τους Έλληνες που είχαν αυτές τις θέσεις! Με το ίδιο αίσθημα αγανάκτησης να τους πλημμυρίζει, οι Έλληνες πατριώτες έφεραν ασυναίσθητα τα χέρια τους πάνω από τις τσέπες που έκρυβαν τα πιστόλια τους. Έσφιξαν δυνατά τις λαβές τους. Ήταν σαν να ήθελαν να είχαν απέναντί τους αυτούς τους μισητούς εχθρούς τους! Το Παιδί - Φάντασμα συνέχισε… -… Πρόσφατα, πληροφορήθηκα και το χειρότερο! Με πληροφόρησαν εμπιστευτικά από την ομάδα των συμμαχικών πρακτόρων, κάποιοι από τους οποίους δεν βλέπουν την εδώ παρουσία τους μόνον σαν διατεταγμένη αποστολή, αλλά ζουν την ελληνική αντίσταση και σαν δικιά τους... Η προοπτική να αναλάβουν οι Βούλγαροι και να πραγματοποιήσουν τα σχέδια τους για προσάρτηση της Μακεδονίας στη Βουλγαρία έχει θορυβήσει τον Τσώρτσιλ! Για να ανακόψει τα επεκτατικά τους σχέδια στο Αιγαίο και από εκεί στη Μεσόγειο, υποσχέθηκε στους Τούρκους τα νησιά μας Λέσβο, Χίο και Σάμο, καθώς και τα Δωδεκάνησα ως δώρο μετά τον πόλεμο, φτάνει να μπει σε αυτόν η Τουρκία με το μέρος των Συμμάχων! Και αυτό, φίλοι μου, ο Τσώρτσιλ δεν θέλει επ’ ουδενί να μαθευτεί στην Ελλάδα! Τα τελευταία λόγια του Γιώργου τα κάλυψαν φωνές θυμού και αγανάκτησης από τους πατριώτες. - Κάτι πρέπει να κάνουμε και γρήγορα! φώναξε κάποιος. - Το πρώτο που έχουμε να κάνουμε, απάντησε ο Γιώργος, είναι να υποχρεώσουμε τους Γερμανούς να ανακαλέσουν το σχέδιό τους! Θα οργανώσουμε συλλαλητήριο στο κέντρο της Αθήνας! Το πιο μεγάλο, το πιο μαζικό και το πιο μαχητικό! Αύριο κιόλας! Είναι ζήτημα ζωής ή θανάτου η ταχύτητα με την οποία πρέπει να δράσουμε! Η απόφαση από το Βερολίνο έχει υπογραφεί και έχει ήδη σταλεί στο εδώ γερμανικό αρχηγείο, να επεξεργαστεί άμεσα το σχέδιο και να προχωρήσει στις απαραίτητες ενέργειες παράδοσης στους Βουλγάρους! Η πρεσβεία του Ράιχ στην Αθήνα ανέλαβε να ενημερώσει την ελληνική κυβέρνησή τους… Απλώς να το ξέρουν! Με κοφτές φράσεις, εξήγησε το σχέδιό του, αναθέτοντας στον κάθε υπαρχηγό του και συγκεκριμένο τομέα οργάνωσης και δράσης. - Ειδοποιήστε τους συνδέσμους σε κάθε γειτονιά, να ξεσηκώσουν τον κόσμο τρέχοντας από πόρτα σε πόρτα απόψε το βράδυ. Μια συγκέντρωση θα ξεκινήσει πορεία από την Ομόνοια. Η άλλη θα βρίσκεται στο Σύνταγμα. Η κεφαλή της συγκέντρωσης θα βρίσκεται μπροστά στο [16]

Οι ωμότητες του βουλγαρικού στρατού, προκειμένου να εκβουλγαρίσουν τον ελληνικό πληθυσμό της Ελ-

λάδος, περιγράφονται κυρίως στην περιπέτεια #5 του Μικρού Ήρωα ‘’Όλα για την Ελλάδα’’, αλλά σποραδικά η θεματογραφία του περιοδικού επανέρχεται στο μοτίβο αυτό, όπως π.χ. και στα #93 (‘’Ο Βούλγαρος’’), #94 (‘’Το Μαρτύριο της Φωτιάς’’) και #95 (‘’Στα νύχια των Βουλγάρων’’).

157

Μ Ι

μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτη… Στις κάθετες οδούς της Πανεπιστημίου να βρίσκονται σε επιφυλακή ομάδες προστασίας των διαδηλωτών και να τους καλύψουν σε περίπτωση επίθεσης των Γερμανών και των Ιταλών, αν προσπαθήσουν να διαλύσουν την πορεία με τα όπλα! τέλειωσε ο Γιώργος αυτά που είχε να πει… Κράτησε για τον εαυτό του κάποιες λεπτομέρειες δράσης, των οποίων την εκτέλεση θα την αναλάμβανε ο ίδιος…

Αντιμέτωποι με τον κατακτητή!

ΑΙ ΞΑΦΝΙΚΑ, ενώ η πορεία είχε αρχίσει να ανηφορίζει την Πανεπιστημίου, στο ύψος που διασταυρώνεται με την οδό Μπενάκη βρέθηκε απέναντι σε έναν λόχο Γερμανών! Το γερμανικό φρουραρχείο είχε πληροφορηθεί για τον κόσμο που συνέρρεε στην πλατεία Ομονοίας. Οι στρατιώτες της Βέρμαχτ όπλισαν και σήκωσαν τα τουφέκια τους στη θέση ‘’επί σκοπόν’’. Ο Γερμανός αξιωματικός διατάζει: - Φόιερ! Πυρ! Η ομοβροντία αντιλάλησε ίσαμε μακριά στην πρωινή ησυχία. Αλλά οι στρατιώτες είχαν διαταχτεί από πριν να σηκώσουν τις κάννες των όπλων τους λίγο ψηλότερα όταν θα πυροβολούσαν. Ήταν μια προειδοποιητική ομοβροντία. Οι επικεφαλής της πορείας ούτε καν κοντοστάθηκαν! Συνέχισαν να προχωρούν θαρρετά κατά πάνω τους. Με το χωνί φώναξαν μια διαταγή. Με μιας, δεκάδες ελληνικές σημαίες ξεδιπλώθηκαν και κυμάτισαν περήφανα. Ταυτόχρονα, άρχισαν όλοι να ψάλλουν τον Εθνικό Ύμνο. Πανό και πλακάτ με συνθήματα κατά της απόφασης της γερμανικής διοίκησης επίσης ορθώθηκαν μπροστά τους. Οι Γερμανοί υποχώρησαν με τάξη και στριμώχτηκαν στον χώρο της εισόδου στον μικρό ουρανοξύστη της Αθήνας ‘’ΡΕΞ’’… Δεν είχαν διαταγή να πυροβολήσουν στο ψαχνό. Η διαταγή ήταν να αφήσουν το πλήθος να περάσει και να το κλείσουν σε δόκανο ανάμεσα σε αυτούς και τα άλλα αποσπάσματα, που θα περίμεναν πιο πάνω! Η διαταγή ήταν να ρίξουν στο ψαχνό μόλις η διαδήλωση θα ξέφευγε από τον έλεγχό τους! Οι ομάδες περιφρούρησης της συγκέντρωσης - διαδήλωσης είχαν την προσοχή τους έντονα στραμμένη στην εξέλιξη της πορείας… Γνώριζαν, από τις προηγούμενες πρόσφατες μεγάλες διαδηλώσεις,[17] ότι οι Γερμανοί είτε οι ίδιοι είτε με βαλτούς προβοκάτορες [17]

Συλλαλητήριο της μεγάλης απεργίας των δημοσίων υπαλλήλων στις 24 Φεβρουαρίου 1943, που συνελή-

φθησαν και εκτελέστηκαν πολλά ηγετικά στελέχη των απεργών· συλλαλητήριο κατά της επιστράτευσης στις 3 Μαρτίου 1943, το μεγαλύτερο σε όγκο που διοργανώθηκε στην κατεχόμενη Ευρώπη, με δεκάδες νεκρούς στους δρόμους· και ο εορτασμός - συλλαλητήριο της 25ης Μαρτίου 1943, όταν το ιππικό των Ιταλών επιτέθηκε κατά των διαδηλωτών στην πλατεία Συντάγματος.

158

μέσα στο πλήθος, θα επεδίωκαν να προκληθούν εκείνα τα επεισόδια που οι κατακτητές θα θεωρούσαν εκτός ελέγχου, ώστε να τους δοθεί το “νόμιμο” άλλοθι να ρίξουν στο ψαχνό! Και ήταν αποφασισμένοι να χτυπήσουν! Η απουσία ιταλικών δυνάμεων, εκτός από μια ίλη ιππικού στη πλατεία Συντάγματος, δεν πέρασε απαρατήρητη από το συγκεντρωμένο πλήθος. Το τυπικά μεγαλύτερο βάρος της κατοχικής διοίκησης στην Αθήνα είχε περάσει στους Ιταλούς από τον Μάιο του 1941, κρατώντας οι Γερμανοί μόνον ορισμένα νευραλγικά πόστα ελέγχου. Και τώρα ο ιταλικός στρατός σχεδόν απουσίαζε! Μα η Ιταλία του μουσολινικού καθεστώτος, μετά από την απόβαση[18] των Συμμάχων στη Σικελία, κατέρρεε ραγδαία… Το επερχόμενο τέλος της ιταλικής Κατοχής ήταν πλέον κοινό μυστικό στους Αθηναίους[19]… Για αυτό και ο εκνευρισμός των Γερμανών και για αυτό δεν τους ήθελαν στα πόδια τους… Για τους σκλαβωμένους Αθηναίους, ήταν απλώς ένας εχθρός λιγότερος![20]

ΙΓΟ πριν η κεφαλή της διαδήλωσης φτάσει στο ύψος της Εθνικής Βιβλιοθήκης στην Πανεπιστημίου, μια γερμανική μοτοσικλέτα με καρότσα σταματάει έξω από το κτίριο της διοίκησης της Φελντκομαντατούρ, της Κομαντατούρας, όπως αποκαλούσαν οι Αθηναίοι το Γερμανικό Φρουραρχείο στην οδό Κοραή. Ένας λοχαγός με τη στολή της Βέρμαχτ πηδάει από την καρότσα, πλησιάζει τρέχοντας τον φρουρό. Του δείχνει κάτι χαρτιά, κάτι του λέει και ο φρουρός τον αφήνει να περάσει. Ανεβαίνει στον τρίτο όροφο, που βρίσκεται το γραφείο του φρούραρχου. Δείχνει βιαστικά τα ίδια χαρτιά σε φρουρούς και γραμματείς και μπαίνει στο γραφείο. Χαιρετάει ναζιστικά. - Χερ γκενεράλ, επείγουσα διαταγή από την Ανωτάτη Διοίκηση! και δίνει στον φρούραρχο τον φάκελο που κρατάει... Νεότερες διαταγές για τον έλεγχο του συλλαλητηρίου! Ο φρούραρχος παίρνει τον φάκελο παραξενεμένος. Τον ανοίγει βιαστικά και με έκδηλο εκνευρισμό, που δεν τον ενημέρωσαν προηγουμένως τηλεφωνικά. Ξεδιπλώνει το έγγραφο και διαβάζει. [18]

Η απόβαση πραγματοποιήθηκε στις 10 Ιουλίου 1943, αλλά η κατάρρευση είχε αρχίσει νωρίτερα.

[19]

Πράγματι, δυο μέρες μετά το συλλαλητήριο, στις 24 Ιουλίου, ο Μουσολίνι καθαιρείται από ‘’Ντούτσε’’ και

αναλαμβάνει ο στρατηγός Μπαντόλιο, ο οποίος έρχεται σε μυστικές συνεννοήσεις με τους Συμμάχους για συνθηκολόγηση που υπογράφεται στις 3 Σεπτεμβρίου 1943, όπου η Ιταλία περνάει στο συμμαχικό στρατόπεδο. Ο Μουσολίνι, με τη βοήθεια του συμμάχου του Χίτλερ, φυγαδεύεται. [20]

Να επισημανθεί η συνέπεια στην ιστορική συνέχεια του αναγνώσματος του Μικρού Ήρωα στα πρώτα τεύχη

του. Χρονικά, το ξεκίνημα της δράσης του Παιδιού - Φάντασμα, με αναφορές από τον ίδιο του τον συγγραφέα, τοποθετείται στην Άνοιξη του 1943. Στα πρώτα αυτά τεύχη, η εμφάνιση των Ιταλών είναι αρκετά συχνή σε διάφορα επεισόδια. Σταδιακά - υποτίθεται μετά την πτώση του Μουσολίνι - η παρουσία τους αραιώνει... Όσο για την εμφάνιση Ιταλών πρακτόρων και κατασκόπων έως και τα τελευταία τεύχη του αναγνώσματος, οφείλεται στο γεγονός ότι, συγγραφική αδεία, αγνοήθηκε από ένα σημείο και μετά η χρονολογική σειρά προς χάριν της δράσης.

159

Μ Ι

Σηκώνει το κεφάλι του με έκφραση απορίας στο πρόσωπό του. - Μα είναι γραμμένο… ελληνικά! Τι σημαί… Το βλέμμα του παγώνει. Αντικρίζει τον λοχαγό να τον σημαδεύει με το λούγκερ του! - Άουπτμαν (λοχαγέ), τι σημαίνει αυτό; Ποιος είσαι; - Εσείς οι Γερμανοί, με λέτε Παιδί - Φάντασμα, για να σου λύσω την απορία σου! - Και τι ζητάς; - Να υπακούσεις σε αυτό που γράφει το χαρτί! - Είσαι τρελός, Παιδί - Φάντασμα, αν πιστεύεις ότι θα υπακούσω σε ό,τι γράφει το κουρελόχαρτό σου! Εξάλλου, είναι γραμμένο στη βρωμόγλωσσα σου! Ο Γιώργος Θαλάσσης κάνει πως δεν άκουσε το σχόλιο του Γερμανού για την ελληνική γλώσσα. - Γράφει πως αν πυροβοληθεί έστω κι ένας Έλληνας στο συλλαλητήριο, θα χυθεί σήμερα πολύ αίμα! Γερμανικό αίμα! Έξω, όχι πολύ μακριά από το φρουραρχείο, μέσα στην οχλοβοή του συλλαλητηρίου ακούγονται τερετίσματα γερμανικών πολυβόλων! Ο Γερμανός γελάει με κακία. - Άκουσες, Παιδί - Φάντασμα; Οι διαταγές μου ήταν σαφείς: ρίχτε τους στο ψαχνό! Πρέπει να καταλάβουν καλά το μάθημά τους! Χύστε τους το βρωμιάρικο αίμα στους δρόμους! Αυτό διέταξα και δεν το παίρνω πίσω! Χαχαχα! Ο Γιώργος απαντάει με οργή που δείχνει ότι δεν θέλει να την συγκρατήσει! - Το δικό σου αίμα, Ούνε, θα είναι το πρώτο που θα χυθεί! - Κούφιες απειλές ενός απελπισμένου υπόδουλου! Κάνει μια γρήγορη κίνηση να χτυπήσει το κουδούνι πάνω στο γραφείο δίπλα του. -… Είσαι κιόλας νεκρός, Παιδί - Φάντασμα! συνεχίζει ο Γερμανός φρούραρχος… Μόνος σου ήρθες κι έπεσες στο στόμα του λύκου! Ο Γιώργος, με αστραπιαία ανακλαστικά, εκσφενδονίζει το πιστόλι που κρατά στο χέρι του Γερμανού, καθώς αυτό αγγίζει το κουδούνι. Το χτύπημά του πετυχαίνει το χέρι του φρούραρχου, μαζί και το κουδούνι. Κουδούνι και πιστόλι πέφτουν στο πάτωμα. Το παχύ χαλί απορροφά τον θόρυβο και δεν ακούγεται τίποτα έξω από το γραφείο. Ο Γερμανός αιφνιδιάζεται. Για μια μόνο στιγμή. Είναι αρκετή αυτή, όμως, για το ηρωικό Ελληνόπουλο. Με ένα πήδημα, φτάνει στο έπιπλο του γραφείου μπροστά από τον Γερμανό στρατηγό και η μικρή αλλά σιδερένια γροθιά του από το δεξί του χέρι, υπολογισμένη πού θα προσγειωθεί, τον βρίσκει στη μύτη. Ο αξιωματικός του Χίτλερ βγάζει ένα μουγκρητό πόνου και μια βρισιά ταυτόχρονα, αλλά δεν είναι σε θέση να προφυλαχτεί από το αριστερό χέρι του Γιώργου, που με ακρίβεια και δύναμη τον χτυπά με την κόψη της παλάμης στην καρωτίδα. Με το δεξί του, πάλι, χέρι, χτυπά τον Γερμανό στην καρωτίδα και στην άλλη πλευρά του λαιμού του. Αυτός σωριάζεται αναίσθητος πάνω στο γραφείο του. Με γοργές κινήσεις, ο Γιώργος τον δένει σφιχτά με το κορδόνι της κουρτίνας, τον φιμώνει

160

και τρέχει να κλειδώσει την πόρτα. Τρέχει μετά στο παράθυρο, το ανοίγει. Ήξερε από πριν ότι για λόγους ασφαλείας, ο φρούραρχος χρησιμοποιούσε ένα δωμάτιο του οποίου το παράθυρο έβλεπε στον ακάλυπτο με τοίχους κτιρίων που δεν είχαν παράθυρα σε αυτή τη μεριά. Σηκώνει το σακάκι της στολής του και ξεδιπλώνει από τη μέση του το τυλιγμένο μακρύ λεπτό σκοινί που πάντα έχει μαζί του. Δένει τη μια άκρη του στο πόμολο του παραθύρου, αλλά πριν διασκελίσει το περβάζι για να διαφύγει, κάνει κάτι παράξενο. Βγάζει από την τσέπη του μια μικρή ωρολογιακή βόμβα μεγάλης ισχύος. Τη ρυθμίζει να εκραγεί σε πέντε λεπτά και την κρύβει κάτω από την πολυθρόνα του στρατηγού… Είναι από τις λίγες φορές που το Παιδί - Φάντασμα επιχειρεί κάτι τέτοιο, αλλά αυτή τη φορά δεν λυπάται καθόλου. Ο φρούραρχος[21] ήταν από τα πιο μισητά πρόσωπα στην σκλαβωμένη Αθήνα!

Άκουσες, Παιδί - Φάντασμα; Οι διαταγές μου ήταν σαφείς: ρίχτε τους στο ψαχνό! Πρέπει να καταλάβουν καλά το μάθημά τους! Χύστε τους το αίμα στους δρόμους! Αυτό διέταξα και δεν το παίρνω πίσω! Χαχαχα! Αδράχνει και με τα δυο του χέρια το σκοινί, διασκελίζει το περβάζι και γλιστρά γοργά στον ακάλυπτο. Ελπίζει να μην τον πήρε κανένα μάτι. Τρέχει και κρύβεται σε μια γωνιά. Με γοργές κινήσεις, βγάζει τη γερμανική στολή που φοράει. Από μέσα είναι ντυμένος με τα δικά του ρούχα. Περιμένει λίγο κοιτάζοντας το ρολόι του. Μια εκκωφαντική έκρηξη συγκλονίζει το κτίριο. Από το ανοιχτό παράθυρο στο γραφείο του φρουράρχου, εκσφενδονίζονται κομμάτια από έπιπλα, τζάμια, σοβάδες και πυκνός μαύρος καπνός φωτιάς... Με την καρδιά σφιγμένη από την αγωνία, για το τι συμβαίνει λίγο πιο πέρα, βγαίνει τρέχοντας στην Πανεπιστημίου από την πίσω αυλή του διπλανού κτιρίου. Κρότοι πυροβολισμών και οι κραυγές των διαδηλωτών ακούγονται όλο και πιο έντονες. Κραυγές ανάμεικτες οργής, πόνου, τρόμου και συνθήματα. Από την ταράτσα στο κτίριο της Κομαντατούρ, αρχίζουν να στριγγλίζουν ανατριχιαστικά οι σειρήνες του συναγερμού. Πανδαιμόνιο! Στρατιώτες της Φελντ - τζενταρμερί, της ένστολης γερμανικής στρατιωτικής αστυνομίας και πράκτορες με πολιτικά της μυστικής στρατιωτικής αστυνομίας, ξεχύνονται στην Κοραή και στη στοά του κτιρίου κρατώντας τα όπλα τους προτεταμένα, ουρλιάζοντας βρισιές και σφυρίζοντας δυνατά με τις σφυρίχτρες τους. [21]

Ο αναφερόμενος fiction φρούραρχος (εμπνευσμένος χαρακτήρας από τον διαβόητο ‘’δήμιο’’ των Ες-Ες,

στρατηγό Βάλτερ Σιμάνα, ο οποίος άσκησε και καθήκοντα φρουράρχου), είναι χρονικά ο αμέσως προηγούμενος του υπαρκτού Χέλμουτ Φέλμυ, ο οποίος εμφανίζεται στην πρώτη ιστορία ‘’Η Ακρόπολη κινδυνεύει’’.

161

Μ Ι

Στην Πανεπιστημίου πέφτει πάνω σε ένα κύμα αλλόφρονης ταραχής. Άντρες και γυναίκες, προσπαθώντας να απομακρυνθούν από το σημείο της σύγκρουσης πιο πάνω, τον παρασέρνουν στην κατεύθυνση προς την Ομόνοια. Ο Γιώργος, με μεγάλη προσπάθεια, καταφέρνει να συγκρατήσει κάποιον από αυτούς που, με τον τρόμο στην ψυχή και τον φόβο στα μάτια, σπρώχνονταν να απομακρυνθούν όσο το δυνατό γρηγορότερα και μακρύτερα. Το Παιδί - Φάντασμα αγωνιά να μάθει τι έχει συμβεί! - Οι Γερμανοί άνοιξαν πυρ! ουρλιάζει ο άλλος σχεδόν μπρος στο πρόσωπό του. Σκότωσαν ένα κορίτσι! Ένα κορίτσι, γιατί στάθηκε άφοβα μπρος στο τανκ τους! Με μιας, ατσάλινο χέρι νιώθει ο Γιώργος να τον σφίγγει και να του κόβει την ανάσα. Στη διασταύρωση με την Ομήρου, δηλαδή ούτε διακόσια μέτρα πιο πέρα προς το Σύνταγμα, επικεφαλής στην ομάδα υποστήριξης των διαδηλωτών είναι η Κατερίνα! Ένα σχεδόν άναρθρο βογκητό βγαίνει από τα σωθικά του Γιώργου. - Κατερίνα! φωνάζει με απόγνωση. Σπρώχνοντας βίαια δεξιά κι αριστερά, προσπαθεί να ανοίξει δρόμο. Είναι τεράστια η προσπάθεια που καταβάλλει. Τα διακόσια αυτά μέτρα του φαίνονται σαν να’ ναι απόσταση χιλιομέτρων!

Ματοβαμμένη νίκη

ΤΟ ΜΕΤΑΞΥ, στο πάνω μέρος της διασταύρωσης Πανεπιστημίου και Ομήρου, λίγο νωρίτερα η Κατερίνα μαζί με μερικούς πατριώτες της οργάνωσης βρίσκονται σε επιφυλακή σε κάποια πρόχειρα ταμπούρια στις κόγχες εισόδων και στον περίβολο της Καθολικής Εκκλησίας. Παρακολουθούσαν την πορεία που πλησιάζει ανεβαίνοντας την Πανεπιστημίου. Μέσα από τα πουκάμισά τους κρύβουν ελαφρά αυτόματα. Στον δρόμο, ακριβώς πάνω στη γωνία, ένα πάνοπλο απόσπασμα Γερμανών φράζει την προσπέλαση προς το Σύνταγμα. Έχουν ακροβολιστεί γύρω από ένα “πάντσερ”, με τη μηχανή του αναμμένη. Στον πυργίσκο του, ο επικεφαλής αξιωματικός του αποσπάσματος παρατηρεί με άγριο, αιμοβόρο βλέμμα γεμάτο κακία τους διαδηλωτές που πλησιάζουν. Κρατούν ελληνικές σημαίες που ανεμίζουν στα κοντάρια τους, κρατούν πανό και πλακάτ με συνθήματα κατά της απόφασης των Ναζί να παραχωρήσουν τη διοίκηση της Βόρειας Ελλάδας στους Βούλγαρους. Στα είκοσι περίπου μέτρα από το γερμανικό απόσπασμα, ακριβώς μπροστά στο κτίριο της Τράπεζας της Ελλάδος, οι επικεφαλής της πορείας σταματάνε. Σταματάει και το πλήθος που τους ακολουθεί… Ίσως να κατάλαβαν την ολοφάνερη αποφασιστικότητα των Γερμανών να ανοίξουν πυρ, αν θα προχωρούσαν ακόμα ένα βήμα. Μέσα από το πλήθος, υψώνεται στεντόρεια αντρική φωνή… - Απ’ τα κόκαλα βγαλμένη των Ελλήνων τα ιερά… Σαν να ήταν το σύνθημα, εκατοντάδες φωνές με μιας άρχισαν να ψέλνουν τον Εθνικό Ύμνο

162

με ολόκληρη τη δύναμη της ψυχής τους! - Σε γνωρίζω από την κόψη… Αρκετοί γονάτισαν! Οι στρατιώτες του Χίτλερ τα χάνουν για μια στιγμή και χαμηλώνουν τα προτεταμένα τους ντουφέκια. Ένα κορίτσι ξεχωρίζει από το πλήθος… Ένα όμορφο κορίτσι με μακριά, ξανθά, κυματιστά μαλλιά. Στα χέρια της κρατάει ανοικτή μιαν ελληνική σημαία, που είχε πάρει από τα χέρια ενός άλλου διαδηλωτή. Θαρρετά, κάνει δυο - τρία βήματα μπροστά με απλωμένη τη σημαία, μπροστά στα έκπληκτα μάτια των Γερμανών στρατιωτών. Κάνει να την εναποθέσει πάνω στο τανκ. Τότε, εκείνη τη στιγμή ακούγεται η εκκωφαντική έκρηξη από το κτίριο της Κομαντατούρ. Ο αξιωματικός πάνω στο άρμα ξαφνιάζεται. Λες και συνέρχεται από λήθαργο. - Ντερ Τσβέκ! Φόιερ![22] ουρλιάζει και ταυτόχρονα πιέζει με μίσος τη σκανδάλη του πιστολιού του μια, δυο, τρεις απανωτές φορές, σημαδεύοντας την κοπέλα στο στήθος. Η ηρωική Ελληνοπούλα[23], με έκφραση ανείπωτου πόνου στο πρόσωπό της, φέρνει το χέρι της στο λαβωμένο στήθος της και μόλις που προλαβαίνει να βγάλει τη στερνή της ανάσα κραυγή: - Ζήτω η Ελλάς! και σωριάζεται στην άσφαλτο. Οι πρώτοι νεκροί από την ομοβροντία των όπλων του κατακτητή δεν τρομάζουν τους υπολοίπους… Ένα πελώριο βουητό αγανάκτησης υψώνεται... Σαν βροντή που προαναγγέλλει το ξέσπασμα της καταιγίδας! Κάποιοι ορμούν να τραβήξουν το σώμα της κοπέλας και τη σημαία από τις ερπύστριες του τανκ, που είχε αρχίσει να κινείται αργά με εντολή του επικεφαλής να περάσει ανάμεσα από τους διαδηλωτές διαλύοντας τη συγκέντρωσή τους. Οι οπλισμένοι πατριώτες στα ταμπούρια τους αρχίζουν να βάλλουν κατά των Γερμανών, ενώ άντρες και γυναίκες τρέχουν πανικόβλητοι σε κάθε κατεύθυνση να σωθούν, ανάμεσα στα διασταυρούμενα πυρά. Η Κατερίνα, όρθια με κάλυψη τον κορμό ενός δέντρου, κατευθύνει και εμψυχώνει τους πατριώτες της ομάδας της. Ταυτόχρονα, σημαδεύει και πυροβολεί αλάνθαστα. Το γερμανικό απόσπασμα βρίσκει πρόχειρη κάλυψη πίσω από τον όγκο του τανκ.

[22]

Επί σκοπόν! Πυρ!

[23]

Ήταν η 17χρονη Παναγιώτα Σταθοπούλου. Ο τάφος της βρίσκεται πλάι στη σκάλα για την είσοδο των γρα-

φείων του νεκροταφείου Ζωγράφου, ενώ μια μαρμάρινη πλάκα θυμίζει την ηρωική της θυσία στο άλσος της οδού Βαλντινών της συνοικίας Γκύζη, απέναντι από το σπίτι που έμενε... Τέλος, στην Τράπεζα της Ελλάδος, εντοιχισμένη πλάκα στη γωνία Πανεπιστημίου και Ομήρου αναφέρει το όνομά της μαζί με τα ονόματα των υπολοίπων Ελλήνων που έπεσαν σε εκείνη τη μεγαλειώδη διαδήλωση.

163

Μ Ι

ΓΙΩΡΓΟΣ κατάφερε, επιτέλους, να φτάσει στο σταυροδρόμι της συμπλοκής και ψάχνοντας με το βλέμμα του γεμάτο αγωνία, αντικρίζει σε λίγα μόλις μέτρα μπροστά του τη σιλουέτα της αγαπημένης του. Αφήνει να του ξεφύγει ένας στεναγμός απέραντης ανακούφισης και με λίγες δρασκελιές, φτάνει δίπλα της. Στην έξαψη της μάχης, η Κατερίνα δεν τον αντιλαμβάνεται αμέσως. Ο Γιώργος την τραβά από το χέρι και την παρασέρνει σε ένα προφυλαγμένο σημείο. Τότε μόνον η Κατερίνα αντιλαμβάνεται ποιος την είχε τραβήξει. - Γιώργο! Πέφτει στην αγκαλιά του και ξεσπάει. Αναφιλητά τραντάζουν το κορμί της. -… Τη σκοτώσανε, Γιώργο! Τη σκοτώσανε βάρβαρα, αναίτια και ύπουλα τα κτήνη! - Ποιαν σκοτώσαν, Κατερίνα; Είχα ανησυχήσει πολύ για σένα! - Την κοπέλα! Μια ηρωίδα που αψήφησε το τανκ! Που αψήφησε τη βάρβαρη ψυχή τους! Που ξεψύχησε φωνάζοντας ‘’Ζήτω η Ελλάδα!’’. Την πυροβόλησε εν ψυχρώ ένα ανθρωπόμορφο κτήνος κι ύστερα οδήγησε το τανκ πάνω από το άψυχο κορμί της! Το είδα με τα μάτια μου! Δεν θα την ξεχάσω ποτέ μου αυτή την εικόνα! Ο Γιώργος ρίχνει μια ματιά γύρω του. Ο κόσμος έχει σκορπίσει στα στενά. Στον δρόμο απομένουν μόνον τα άψυχα κορμιά των διαδηλωτών που έπεσαν από τις σφαίρες του τυράννου, καθώς και μερικά άλλα κορμιά με γερμανική στολή. Το τανκ, με τους πεζούς Γερμανούς πίσω του, κυλάει αργά προς την Ομόνοια περνώντας μπροστά από το φρουραρχείο της Κοραή. Εκεί, ο αναβρασμός των Γερμανών έχει κάπως κοπάσει. Ένα απόσπασμα της Φελντ - τζενταρμερί έχει απομείνει να φρουρεί καμιά εβδομηνταριά πολίτες, οι οποίοι έχουν συλληφθεί όμηροι για το σαμποτάζ, περιμένοντας το καμιόνι που θα τους μεταφέρει στο στρατόπεδο - δεξαμενή μελλοθανάτων του Χαϊδαρίου... Ο θάνατος του Γερμανού φρουράρχου από τη βόμβα θα ξεπληρωθεί με αντίποινο την εκτέλεση αυτών των εβδομήΟ αξιωματικός του ντα ακριβώς πολιτών, που συνελήφθησαν για αυτό τον λόγο αποσπάσματος των στην περιοχή της δολοφονίας του! Ναζί πυροβολεί εν ψυχρώ... ΣΠΙΘΑΣ είχε αναλάβει να ηγηθεί σε μια άλλη ένοπλη ομάδα προστασίας διαδηλωτών, που θα συγκεντρωνόταν στην πλατεία Συντάγματος. Ήταν και ο μόνος από τους πυρήνες του συλλαλητηρίου που θα ελεγχόταν από τους Ιταλούς, επειδή πολύ κοντά εκεί βρισκόταν και η ιταλική πρεσβεία. Για ορμητήριό του, ο Σπίθας είχε διαλέξει ένα σημείο που μπορεί να μην είχε απευθείας οπτική επαφή με την πλατεία Συντάγματος, αλλά είχε εξαιρετική οπτική επαφή με τα… εδέσματα του φούρνου μέσα στον οποίο είχε εγκατασταθεί, στην οδό Βουλής. Βέβαια, αυτά τα χρόνια το μοναδικό διαθέσιμο γλύκισμα του φούρνου ήταν οι χαρουπόπιτες, γεγονός που δεν

164

ενοχλούσε, ωστόσο, καθόλου το χοντρό μα και αιώνια πεινασμένο παιδί. Είχε ήδη καταβροχθίσει τρεις πίτες και κάπου μισή οκά σταφίδες, όταν καταφθάνει τρέχοντας ένας άντρας της ομάδας του. - Σπίθα, εμφανίστηκαν Ιταλοί καβαλαραίοι και ζώσανε την πλατεία! - Βαλτός είσαι, άνθρωπέ μου; - Εσύ μας είπες να σε ειδοποιήσουμε μόλις φανούν! - Εύγε σου, λοιπόν! Έρχομαι! και παίρνοντας από το τραπέζι την χαρουπόπιτα που τον… περίμενε και από δίπλα του το αυτόματό του, ακολουθεί τρέχοντας τον πατριώτη, με εκπληκτική ευκινησία αντιστρόφως ανάλογη του όγκου του, μουρμουρίζοντας: “Μα επιτέλους, δεν μπορεί κανένας εδώ πέρα να απολαύσει ούτε ένα πρωινό της προκοπής! Νισάφι πια!”. Πριν να αντικρίσουν την πλατεία, έφτασαν στα αυτιά τους ποδοβολητά από οπλές πολλών αλόγων στην άσφαλτο και το πλακόστρωτο της πλατείας. Διαταγές στα ιταλικά, χρεμετίσματα αλόγων και πυροβολισμοί. Φωνές τρόμου και κραυγές πόνου. Ο Σπίθας τρέχει και καλύπτεται στην κόγχη της εισόδου του βιβλιοπωλείου του Ελευθερουδάκη, στη γωνία με τη Σταδίου. Εποπτεύει γοργά τον χώρο και διακρίνει τα περισσότερα από τα μέλη της ομάδος του καλυμμένα ολόγυρα στις γωνιές των δρόμων που ξεκινούν από την πλατεία. Στην πλατεία, καμιά πεντακοσαριά διαδηλωτές, που περίμεναν το σύνθημα να ξεκινήσουν την πορεία διαμαρτυρίας προς τη γερμανική πρεσβεία στις αρχές της Βασιλίσσης Σοφίας μετά τον Κήπο, έτρεχαν κυνηγημένοι εδώ κι εκεί από τους “κοκορόφτερους” μελανοχίτωνες ιππείς, που τους πρόφταιναν και τους μαστίγωναν αλύπητα πεσμένους κάτω κι ανήμπορους να αμυνθούν, ενώ υποχρέωναν και τα άλογά τους, οδηγώντας τα, να τους ποδοπατούν! Οι πρώτοι πυροβολισμοί με στόχο τα κορμιά των διαδηλωτών ξεχείλισαν το ποτήρι της οργής στους πα... η σφαίρα του βρίσκει κατάστηθα τριώτες της ομάδας του Σπίθα και με το σύνθημα από την κοπέλα! Αυτή κλονίζεται, τα τη σφυρίχτρα του χοντρού παιδιού, όλοι βγάζουν δυγόνατά της λυγίζουν και αρχίζει νατή κραυγή σαν ένας άνθρωπος, σύνθημα πολεμικό να καταρρέει! που ακούγεται από άκρη σ’ άκρη στη μεγάλη πλατεία:

165

Μ Ι

- Αέεεραααα! και αρχίζουν να βάλλουν με ‘’πυρ κατά βούληση’’, μετακινούμενοι συνεχώς στις κρυψώνες τους. Ο Σπίθας κρατά το αυτόματό του με το ένα χέρι πολυβολώντας, γιατί με το άλλο κρατάει τη χαρουπόπιτα, την οποία μασουλάει με βουλιμία. - Άτιμοι! Που βαράτε ανυπεράσπιστους και γυναίκες! Παλιομακαρονάδες! Μανούλα μου! Τι ήθελα και είπα ‘’Παλιομακαρονάδες’’ και θυμήθηκα τις μακαρονάδες που μου’ φτιαχνες! Θα πληρώσετε και για αυτό! Για τις μακαρονάδες που έχω χάσει εξαιτίας σας και κοντεύω τώρα να με χωνέψω από την πείνα! Οι Ιταλοί καβαλάρηδες παρατάνε τους διαδηλωτές και στρέφουν την προσοχή τους στους πατριώτες, που τους έχουν περικυκλώσει στην πλατεία και τους σφυροκοπούν αλύπητα… Δεν μισούσε όλους τους Ιταλούς ο αθηναϊκός λαός. Ίσα - ίσα που με πολλούς είχαν δημιουργηθεί και φιλίες! Το μίσος των Αθηναίων το συγκέντρωνε ένα μικρό μέρος Ιταλών ενστόλων. Αυτοί που ξεχώριζαν εύκολα από τα μαύρα πουκάμισά τους˙ οι ‘’καμίτσιε νέρε’’. Η έφιππη ίλη που χτύπησε στο Σύνταγμα ήταν από αυτούς: τους μισητούς πολιτοφύλακες του φασιστικού καθεστώτος. Η ομάδα των πατριωτών έτρεψε γρήγορα σε φυγή τους Ιταλούς, αλλά το συγκεντρωμένο πλήθος είχε διαλυθεί. Ο περισσότερος κόσμος έτρεξε να ενωθεί με τους άλλους πυρήνες του συλλαλητηρίου. Στην πλατεία είχαν μείνει μόνον όσοι έπεσαν από τους μελανοχίτωνες, καθώς και μερικοί μελανοχίτωνες από τα πυρά των πατριωτών. Υπήρχαν και κάποιοι λίγοι από το πλήθος, που περιποιούνταν τραυματισμένους. Ο Σπίθας δίνει εντολή στην ομάδα του να κατηφορίσει την Πανεπιστημίου, για να ενισχύσει την ομάδα πατριωτών της Κατερίνας, αν θα χρειαζόταν, ενώ ο ίδιος θεώρησε καλό να τελειώσει πρώτα την προσωπική του αποστολή στον φούρνο της οδού Βουλής, καθώς την είχε αφήσει στη μέση.

Μια χούφτα γενναίοι που λιμοκτονούν, αλλά χορτάτοι από δάφνες δόξας, μάχονται με νύχια και με δόντια για κάθε σπιθαμή της γης τους, όπως τους έχει τάξει η ιστορική τους μοίρα… “Ελλήνων προμαχούντες… τοις κείνων ρήμασι πειθόμενοι… Ίτε παίδες Ελλήνων!” αντιλαλούν αρχαίες φωνές σε δρόμους πόλεων και σε φαράγγια απάτητων βουνών!

ΗΝ ΑΛΛΗ μέρα, οι ελεγχόμενες από τη γερμανική λογοκρισία εφημερίδες μπορεί να μην έγραψαν τίποτα για το μεγαλειώδες συλλαλητήριο και για το αίμα που χύθηκε σ’ αυτό, αλλά οι υποχρεωτικές ανακοινώσεις για την εκτέλεση των εβδομήντα πατριωτών σε αντίποινα και για την επικήρυξη των πρωτεργατών της γενικής απεργίας και του συλλαλητηρίου,

166

έφταναν ως ειδήσεις για να διατηρήσουν τον λαό της Αθήνας σε κατάσταση καζανιού σε συνεχή αναβρασμό. Από την παράνομη πληροφόρηση, μάθανε ότι υπήρξε μια σημαντική εξέλιξη στην υπόθεση της Μακεδονίας μετά από τα γεγονότα της προηγούμενης μέρας... Μια εξέλιξη που, το δίχως άλλο, δεν ήταν παρά περήφανη νίκη του ελληνικού λαού… Ματοβαμμένη νίκη, όπως όλες οι περήφανες νίκες! Η ανώτατη γερμανική διοίκηση αποφάσισε να ακυρώσει το σχέδιο παραχώρησης κατοχικής διοίκησης της Μακεδονίας στους Βούλγαρους! Για λόγους καθαρά στρατιωτικούς και όχι πολιτικούς, αποφασίστηκε η παραχώρηση μικρού μόνο τμήματος εδαφών πέραν αυτού που ήδη ήλεγχε η Βουλγαρία σε Μακεδονία και Θράκη, αλλά με έναν όρο: όλα τα κατεχόμενα εδάφη της μακεδονικής και της θρακιώτικης γης από τους Βούλγαρους θα πρέπει να βρεθούν σε καθεστώς πολεμικής κατοχής για όσο διάστημα το Γ’ Ράιχ της Γερμανίας θα βρίσκεται σε εμπόλεμη κατάσταση με την Ελλάδα. Κατ’ ουδένα λόγο, η Γερμανία θα επέτρεπε την προσάρτησή τους στη Βουλγαρία ή τη συνέχιση της κατοχής μετά τη λήξη της εμπόλεμης κατάστασης! Τα παλλαϊκά δυναμικά συλλαλητήρια στις μεγάλες πόλεις της Μακεδονίας και ιδιαίτερα το μεγαλειώδες της Αθήνας, έδειξαν στους κατακτητές πως ο ελληνικός λαός, ακόμα και υποδουλωμένος κάτω από τις μπότες και τις λόγχες των τριών σιδερόφρακτων κατακτητών του, δεν θα ήταν διατεθειμένος να σκύψει το κεφάλι με οποιοδήποτε κόστος θυσιών του σε αίμα!

Επίλογος χωρίς τέλος

ΕΝ ΕΊΝΑΙ μόνο η μια χούφτα γενναίοι λιμοκτονούντες, αλλά χορτάτοι από δάφνες δόξας, που μάχονται με νύχια και με δόντια για κάθε σπιθαμή της γης τους, κατά πώς τους έχουν τάξει τα άπειρα ‘’Μολών λαβέ’’ της ιστορικής τους μοίρας… Μπροστά τους στέκουν τεράστιοι, δισθεόρατοι και μάχονται μαζί τους με πύρινες ρομφαίες οι ‘’Γιγάντων Ίσκιοι ηρωικοί… Ελλήνων προμαχούντες… τοις κείνων ρήμασι πειθόμενοι… Ίτε παίδες Ελλήνων!’’, γιατί: ‘’Αυτό το χώμα είναι δικό τους και παντοτινά δικό μας! Κανείς δεν θα μας το πάρει…’’. Γιατί για κάθε σπαρακτική κραυγή: ‘’Εάλω η Πόλις’’, αντιστοιχεί μετά η κραυγή η θριαμβική: ‘’Νενικήκαμεν!’’. Στις δέλτους της Ιστορίας, έχουν πολλές ακόμα σελίδες ηρωισμού και αυτοθυσίας να γραφούν…

167

Γιώργος Βλάχος: Μικροηρωική πορεία

πήρξε “ευτυχής”, όπως ο ίδιος – τουλάχιστον - διατείνεται, αναγνώστης της πρώτης έκδοσης του ‘’Μικρού Ήρωα’’ στη δεκαετία του ’50 και όσα από εκείνα τα περιοδικά διασώθηκαν, διαφυλάχτηκαν ως ιερά κειμήλια δίκην… χαμένου θησαυρού, επειδή αγνοείται πλέον - εδώ και αρκετές δεκαετίες - η κρυψώνα τους! Η ενασχόλησή του με το περιοδικό, που δεν περιορίστηκε απλώς στην απόλαυση της ανάγνωσης του, αλλά λειτούργησε κατά κάποιον τρόπο διαδραστικά, τον σημάδεψε, επηρεάζοντάς τον και στην επιλογή του… επαγγελματικού του προσανατολισμού! Πρώτα, καταστρώνοντας “σενάρια” για εκείνα τα ομαδικά αυτοσχέδια παιχνίδια της αλάνας, όπου κρατούσε για τον εαυτό του τον ρόλο του Γιώργου Θαλάσση, λόγω… συνωνυμίας με τον ήρωα (επιχείρημα κι αυτό!) και κατόπιν, γράφοντας στο χαρτί δικές του αυθεντικές(!) περιπέτειες κατοχικό - αντιστασιακού περιεχομένου! Αυτό ήταν το ερασιτεχνικό πεδίο και η προπαίδευση σε ό,τι θα ακολουθούσε στη συνέχεια στο επαγγελματικό πεδίο συγγραφής. Στα γραπτά του που έχουν σχέση με τον “Μικρό Ήρωα”, έγραψε κι έχουν δημοσιευτεί: το ‘’Ημερολόγιο - Χρονολόγιο του Μικρού Ήρωα’’ (2003) για την επέτειο των 50 χρόνων του περιοδικού, την εφημεριδούλα ‘’Τα Μικροηρωικά’’, έκδοση για τη Λέσχη Φίλων του Μικρού Ήρωα - μόλις ένα τεύχος (2005), το δίτομο ‘’Λεξικό του Μικρού Ήρωα’’, μια λεξικογραφημένη αναφορά στην ιστορία του περιοδικού (2006). Και οι τρεις αυτές εκδόσεις έχουν τη σφραγίδα του εκδοτικού οίκου Περιοδικός Τύπος, δηλαδή του οίκου που είχε ιδρύσει ο ίδιος ο Στέλιος Ανεμοδουράς (1917 – 2000). Για τον εκδοτικό οίκο C&C Publications, που μετονομάστηκε σε Εκδόσεις Μικρός Ήρως, είχε συμμετοχή: α) στη συγγραφή του βιβλίου - λεύκωμα ‘’Ήρωες του Στέλιου Ανεμοδουρά’’ (2015), στο οποίο είχε συγγράψει το μέρος του βιβλίου για την πρώτη συγγραφική και εκδοτική περίοδο του Στέλιου Ανεμοδουρά, καθώς και μια περιπέτεια του “Μικρού Ήρωα”, β) στην ανθολόγηση κειμένων, στο κατά κάποιον τρόπο συνέχεια του ‘’Ήρωες’’, βιβλίο ‘’Ήρωες του Στέλιου Ανεμοδουρά - Ανθολογία Ιστοριών’’ (2016), γ) στην επιμέλεια και τα εισαγωγικά σημειώματα σε πέντε τομίδια με ανθολόγηση τευχών του “Μικρού Ήρωα”, κάτω από τον γενικό τίτλο “Ειδικές Εκδόσεις” (2016) και δ) στη συγγραφή πέντε καινούργιων ιστοριών του “Μικρού Ήρωα” στο παρόν βιβλίο (2017). Επίσης, ένα σενάριο με περιπέτεια του Μικρού Ήρωα για κινηματογραφική παραγωγή κινουμένων σχεδίων και ένα θεατρικό έργο, επίσης με θέμα περιπέτειας του Μικρού Ήρωα, δεν έχουν προς το παρόν προχωρήσει. Στο συρτάρι με μελλοντικά projects υπάρχουν και καμιά εκατοστή προσενάρια (σύνοψη) με περιπέτειες στο κλασικό στιλ των περιπετειών του Μικρού Ήρωα, που μάλλον δεν θα πραγματοποιηθούν, αλλά δεν τον… στενοχωρεί, επειδή με τον παρόντα τόμο, το παιδικό του όνειρο να γράψει και ιστορίες με τον Μικρό Ήρωα, πραγματοποιήθηκε! Διατηρεί ομάδα στο Facebook με ονομασία ‘’Τα Μικροηρωικά’’, ενώ την ίδια ονομασία φέρει και το blog που έχει στο διαδίκτυο, αλλά προς το παρόν δεν τροφοδοτείται με καινούργιες αναρτήσεις θεμάτων. Τέλος, επεξεργάζεται το “σενάριο” για ψηφιακή διαδραστική μορφή του Λεξικού του Μικρού Ήρωα, το οποίο στην έντυπη μορφή του είναι πλέον εξαντλημένο. Ο… Μικροηρωικός, δέκα χρονών περίπου, όταν πρωτογνώριζε τον ‘’Μικρό Ήρωα’’ και ξεκινούσε την περιπετειώδη σχέση μαζί του.

168

Κώστας Φραγκιαδάκης (ΜΥΘΟΣ)

βετεράνος σχεδιαστής γεννήθηκε το 1969 στη Θεσσαλονίκη και σπούδασε Νοσηλευτική στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Εδώ και 25 χρόνια, έχει εικονογραφήσει μια μεγάλη ποικιλία ιστοριών (επικής φαντασίας, μυθολογίας, κοινωνικά, παραμύθια, sci - fi, γουέστερν, κ.ά.), που έχουν εκδοθεί από πολλούς ελληνικούς εκδοτικούς οίκους. Επίσης, έχει εικονογραφήσει ιατρικά βιβλία, παιδικά περιοδικά, ενώ έχει συμμετάσχει σε διάφορα comic projects ως μεταφραστής, letterer και editor, καθώς και σε πολλές εκθέσεις και συνέδρια κόμικς. Μεταξύ άλλων, έχει σχεδιάσει ιστορίες του θρυλικού ήρωα Μπλεκ (που μεταφράστηκαν και εκδόθηκαν και στην Ιταλία), καθώς και του Μικρού Ήρωα, του Μικρού Σερίφη και άλλων γνωστών ηρώων. Το 2016 σχεδίασε το graphic novel για την Ελλάδα της οικονομικής κρίσης ‘’Ο Τετρακοσάρης’’, από τις Εκδόσεις Μικρός Ήρως, και από το 2015, εικονογραφεί μια σειρά παραμυθιών του συγγραφέα Άρη Δάγλα, με τίτλο ‘’Τα Μεγανησιώτικα Παραμύθια’’, που κυκλοφορούν από τις Εκδόσεις Λιβάνη, ενώ ετοιμάζουν μαζί και μια σειρά με τους ήρωες της ελληνικής μυθολογίας. Στις τελευταίες του δουλειές περιλαμβάνονται οι εικονογραφήσεις στα 2 βιβλία - αφιερώματα στον αείμνηστο συγγραφέα και εκδότη Στέλιο Ανεμοδουρά (1917 - 2000), ‘’Ήρωες του Στέλιου Ανεμοδουρά’’ και ‘’Ήρωες του Στέλιου Ανεμοδουρά – Ανθολογία Ιστοριών’’, που κυκλοφορούν από τις Εκδόσεις Μικρός Ήρως, καθώς και το παρόν βιβλίο με τις νέες ιστορίες του Μικρού Ήρωα. Ζει στην Αθήνα, με τη γυναίκα του Ιωάννα και τον γιο του Γιώργο. To επαγγελματικό του site στο διαδίκτυο: www.mythoscomics.gr Facebook page: The Art of Mythos

169