TRI “PANDRONG”
ME<=>MASTERPIECE
The Last Exam (Leonardo and Me)
ME <=> MASTERPIECE
Tri “Pandrong” a ^oůo PainƟng džŚiďiƟon ĞĐĞŵďĞr ϭϰ͕ ϮϬϬϵ Ͳ :anƵarLJ ϯϭ͕ ϮϬϭϬ
PARODI ANAK PUNK ToŵŵLJ & AǁƵLJ KƵraƚor Tri PaŵƵũi tiŬanƚo ;PandrongͿ adaůaŚ ƐĞďƵaŚ ͚ĐĞriƚa ŬĞĐiů͛ LJang ƵniŬ͘ ^ƵdaŚ ƐĞŬian ůaŵa dia ŵĞnũadi ďagian dari ŬoŵƵniƚaƐ punk (ďaĐa ‘pang’)͕ dĞngan ŬĞƚraŵƉiůan ďĞrŵain ƐŬaƚĞďoard͘ DĞngaƉa ŬĞŵƵdian dia ŵĞndaƉaƚ Ɖanggiůan ͚Pandrong͛ ƚĞnƚƵ Ɛaũa ŬarĞna ƐƵaƚƵ aůaƐan͘ Kaůa iƚƵ dia ďĞraŵďƵƚ Ɖanũang͕ gondrong͕ dan anggoƚa punk, ŵaŬa ũadiůaŚ Pandrong ;punkͲgondrongͿ͘ iƚra ƚĞnƚang anaŬͲanaŬ punk di ŵaƚa ŵaƐLJaraŬaƚ Śingga ƐĞŬarang ŵaƐiŚ ĐĞndĞrƵng ŵiring͗ Ɛangar͕ ŬƵĐĞů͕ ďaƵ͕ ŵaďoŬ͕ ƐƵŬa onar͕ anarŬiƐ͕ dan ůain ƐĞďagainLJa͘ iƚra iƚƵ ŚaƐiů dari ƉƵŬƵů raƚa ŵĞůiŚaƚ ŬĞďĞradaan ŬĞůoŵƉoŬ punk ƚanƉa ŵĞůiŚaƚ daƐar gaLJa ŚidƵƉ ;idĞoůogiͿ LJang ŵĞůaƚarďĞůaŬanginLJa aƚaƵ ŚanLJa ŵĞnĞriŵa ƐaĐara ŬaƐƵiƐƟŬ dari ƐĞďƵaŚ ŬĞůoŵƉoŬ punk LJang ŬĞďĞƚƵůan ŵĞnLJĞnangi ŬĞŬĞraƐan dan ŵaďoŬ aƚaƵ ngedrƵgƐ͘ KĞƐan ƐĞƉĞrƟ iƚƵ aŬan Ɛirna aƉaďiůa Ŭiƚa ŵĞngĞnaů ũaƵŚ anaŬ punk LJang ďĞrnaŵa Tri Pandrong͘ Dari ƐĞŬian ďanLJaŬ ƉĞrďĞdaan gaLJa ŚidƵƉ anaŬ punk, Tri Pandrong ďoůĞŚ diďiůang ƚĞrgoůong dari ƐĞďƵƚan PangƟď ;punk ƚĞrƟďͿ͕ ƚĞrƵƚaŵa diůiŚaƚ dari ŚaƐiů ŬƵůiaŚnLJa di InƐƟƚƵƚ ^Ğni IndonĞƐia ;I^IͿ zogLJaŬarƚa ;ŵĞnaŵaƚŬan ^ϭ ƚaŚƵn ϮϬϬϵ͕ ũƵrƵƐan ƐĞni ůƵŬiƐ iniͿ͘ TĞůaŚ ůƵŵraŚ di Ɖandangan ƵŵƵŵ͕ ŬƵůiaŚ di ƉĞrgƵrƵan Ɵnggi ƐĞni dan ŵĞrĞŬa LJang diďiůang ŵaŚaƐiƐǁa aƚaƵ Đaůon ƐĞniŵan iƚƵ͕ adaůaŚ ƐoƐoŬͲƐoƐoŬ LJang ogaŚ ƚĞrƟď dan diƐiƉůin͕ ŵaŬa ďĞrŚaraƉ ůƵůƵƐ ƚĞƉaƚ Ɖada ǁaŬƚƵnLJa ŵƵngŬin ƐĞďƵaŚ ŚaraƉan LJang ŵƵƐƚaŚiů͘ NaŵƵn dĞŵiŬianůaŚ ƵniŬnLJa Pandrong͊ AnaŬ punk͕ ŵaŚaƐiƐǁa ƐĞni͕ ďĞrŚaƐiů ŵĞnĐĞƚaŬ rĞŬor ŚanLJa ĞŵƉaƚ ƚaŚƵn ŬƵůiaŚ ƵnƚƵŬ ŵĞnĐaƉai Ɛarũana͊ ^ƵnggƵŚ di ůƵar dƵgaan Ɛaŵa ƐĞŬaůi ŬarĞna diďandingŬan dĞngan ŵaŚaƐiƐǁa LJang ďƵŬan punk, LJang ƚĞrƟď dan diƐiƉůin ƉƵn͕ aŬan Ɛangaƚ ƐƵůiƚ ƵnƚƵŬ ŵĞnĐaƉai rĞŬor ƐĞƉĞrƟ iƚƵ͘ Ϯ
Tri Pandrong ďĞgiƚƵ ůƵůƵƐ͕ ůangƐƵng ŵĞŵƉĞrƐiaƉŬan ŬarLJaͲ ŬarLJa ŬŚƵƐƵƐ ƵnƚƵŬ ƉaŵĞran ƚƵnggaů LJang ƉĞrƚaŵa di PŚiůo Arƚ ^ƉaĐĞ͘ TĞŬniŬ ŵĞůƵŬiƐnLJa ďĞrangŬaƚ dari ŵiŵĞƐiƐ ƚĞŬƐƚƵr ŬoŵƉƵƚĞr͕ corel trace, dan ŵĞrĞƉrĞƐĞnƚaƐiŬan ĮgƵrnLJa ƐĞndiri ƐĞďagai ƉĞŵain ƐŬaƚĞďoard dĞngan ƐĞďƵaŚ ƉĞrŵainan ĞƐƚĞƟŬ Ɖarodi͘ KŚƵƐƵƐ ƚĞnƚang ŬonƐĞƉ ŵiŵĞƐiƐ dan Ɖarodi ƐƵdaŚ ƚĞnƚƵ ďƵŬanůaŚ ƐĞƐƵaƚƵ LJang aƐing ďagi ŵĞrĞŬa LJang ŵĞngiŬƵƟ ƐĞũaraŚ ƐĞnirƵƉa͕ ŬŚƵƐƵƐnLJa ƐĞnirƵƉa ŬonƚĞŵƉorĞr͘ NaŵƵn Tri Pandrong ŵĞnggaraƉ ĞƐƚĞƟŬ ƐĞƉĞrƟ ini ƚĞnƚƵ Ɛaũa dĞngan ŬĞŵaŵƉƵan indiǀidƵaůiƚaƐnLJa ƐĞndiri͕ dan ƐĞũaƵŚ ini dia ŬonƐiƐƚĞn͘ Parodi dan ŵiŵĞƐiƐ iƚƵ ƐĞndiri adaůaŚ dƵa ŬonƐĞƉ LJang ƚaŬ ƚĞrƉiƐaŚŬan͘ Parodi ŵĞrƵƉaŬan ďagian dari ŵiŵĞƐiƐ ƚaƉi ũƵga Ɖarodi ďiƐa ŵiŵĞƐiƐ iƚƵ ƐĞndiri dan ũiŬa Ŭiƚa ŵĞnĞůƵƐƵri ƐĞũaraŚ ĞƐƚĞƟŬa ƐaŵƉai Ɖada ďƵŬƵ Zepuďlŝk Půaƚo dari ŵana ŬonƐĞƉ ͛ŵiŵĞƐiƐ͛ iƚƵ ŵƵnĐƵů͕ Ɖarodi ďoůĞŚ Ŭiƚa Ɖandang ƐĞďagai ůaƉiƐan ŬĞƟga dari ŵiŵĞƐiƐ͘ ͛Aůaŵ ŬongŬriƚ͛ adaůaŚ ƐĞďƵaŚ ŵiŵĞƐiƐ dari idĞ͕ ƐĞdangŬan ŬarLJa ƐĞni adaůaŚ ŵiŵĞƐiƐ dari ͛aůaŵ ŬongŬriƚ͕͛ ůaůƵ Ɖarodi daůaŵ ŬonƚĞŬƐ ĞƐƚĞƟŬa ini adaůaŚ ŵiŵĞƐiƐ dari ŬarLJa ƐĞni ŵiŵĞƐiƐ ƐĞďĞůƵŵnLJa͘ :iŬa ƉƵn ŬarLJa ƐĞni ƐĞďĞůƵŵnLJa iƚƵ ďĞrƐiĨaƚ Ɖarodi ŵaŬa Ɖarodi ŬĞŵƵdian adaůaŚ Ɖarodi aƚaƐ Ɖarodi͘ ĞrƚoůaŬ dari ŬonƐĞƉ Půaƚo ini͕ ƚaŬ ada ŚaraƉan ďagi Ŭiƚa ƵnƚƵŬ ŵĞngŚƵďƵngŬan ƐĞni dĞngan ŬĞďĞnaran daůaŵ ǁiůaLJaŚ ĞƉiƐƚĞŵoůogi ;ƚĞori ƉĞngĞƚaŚƵanͿ͘ Pada ůƵŬiƐan ŬonƚĞŵƉorĞr͕ aƉa LJang Ŭiƚa ƐĞďƵƚ Ɖarodi adaůaŚ ƐĞďƵaŚ ŬonƐĞƉ LJang ŵĞngaĐƵ Ɖada ƵƐaŚa ŵĞnirƵ ŬarLJa ƐĞni LJang ƐƵdaŚ ŵĞnũadi iŬon daůaŵ ƐĞũaraŚ ƐĞnirƵƉa dƵnia͘ TĞrŵaƐƵŬ Ɖarodi Ɖaůing ŵĞnLJoůoŬ dan ŵĞnggĞgĞrŬan dƵnia ƐĞnirƵƉa ŵodĞrn͕ iaůaŚ diďƵaƚ oůĞŚ DarĐĞů DƵĐŚaŵƉ͕ Ɛang ƉĞnĐĞƚƵƐ gĞraŬan DadaiƐŵĞ͕
LJang ŵĞůƵŬiƐ ŬĞŵďaůi DonaůiƐa ŬarLJa >Ğonardo dasinĐi͕ naŵƵn diďƵaƚ DonaůiƐa ďĞrŬƵŵiƐ͘ Parodi ŬĞŵƵdian ďƵŬan Ɛaũa dianggaƉ ƐĞďagai aůaƚ aƚaƵ ƚĞŬniŬͲĞƐƚĞƟŬ naŵƵn ŵĞnũadi ŬaraŬƚĞr ďagi ƐĞni ŬonƚĞŵƉorĞr aƚaƵ ƉoƐƚŵodĞrniƐŵĞ͘ DĞnũadi ƉĞrƚanLJaan ŬrƵƐiaů di Ɛini dan ƐĞŬaůigƵƐ ŵĞnũadi ƟdaŬ ƉĞnƟng͕ LJaŬni aƉaŬaŚ dĞngan ŵĞnirƵ ƐĞƉĞrƟ iƚƵ ůaůƵ ŬonƐĞƉ ”ŬrĞaƐi” dĞŵi originaůiƚaƐ ƐĞďƵaŚ ŬarLJa ŵaƐiŚ ŵĞŵƵngŬinŬan͍ ^ĞũaƵŚ ini Ɖarodi ŵƵnĐƵů dĞngan ďĞrďagai ǁaũaŚ LJang ďĞrďĞda ƐĞƐƵai dĞngan ŵaŬƐƵd ƉĞngŬarLJanLJa͘ Parodi Ɖada ƉĞngĞrƟan ƵŵƵŵnLJa adaůaŚ ƵƐaŚa ŵiŵĞƐiƐ dĞngan ŵĞngƵrangi͕ ŵĞůĞďiŚŬan ďaŚŬan dĞngan ŵĞnĞŵƉĞůŬan ƵnƐƵrͲƵnƐƵr aƚaƵ ŵĞdia ůainnLJa Ɖada ŬanǀaƐ͕ ŬoůaƐĞ͕ ;daůaŵ ƐĞni ůƵŬiƐͿ aƚaƵ ŵĞnĞůiŬƵngͲŵĞŵĞůĞƐĞƚŬan ƵnƐƵrͲƵnƐƵr daůaŵ ƐĞďƵaŚ oďLJĞŬ LJang diƟrƵ aƉaŬaŚ dĞngan ŵaŬƐƵd ŵĞnLJindir͕ ŵĞnĞrƚaǁai͕ ŵĞngĞũĞŬ͕ dan ƐĞďagainLJa͘ DiŵĞnƐi Ɖarodi adaůaŚ dĞŬonƐƚrƵŬƐi dan ironi͕ ŵĞngganggƵ aƚaƵ ŵĞŵďongŬar ŬĞƚƵnggaůan ŵaŬna rĞƉrĞƐĞnƚaƐionaů dan Điƚra LJang ŵĞngŚiůang aƚaƐ ƉĞŵƵnĐƵůan Điƚra iƚƵ ƐĞndiri͘ Daůaŵ ďaŚaƐa DĞrridĞan di Ɛini͕ rĞaůiƚaƐ adaůaŚ Ɵnggaů ƐĞrďa ũĞũaŬ ;traceͿ͕ ƟdaŬ ada ƐĞƐƵaƚƵ LJang Śadir ƉĞnƵŚ ;ďĞrŵaŬna ƚƵnggaůͿ dan Ɛƚaďiů͗ iƚƵůaŚ Ɖarodi dan iƚƵůaŚ ƐĞŬaůigƵƐ ironi͊ AƉaŬaŚ ini ƐĞďƵaŚ ƉĞƐiŵiƐŵĞ dan niŚiůiƐŵĞ͍ :ƵƐƚrƵ dĞngan Ɖarodi Ŭiƚa ďĞrƉĞůƵang ƵnƚƵŬ ŵĞnĞŵďƵƐ ŬĞďƵnƚƵanͲŬĞďƵnƚƵan LJang diŬonƐƚrƵŬƐiŬan oůĞŚ ƉĞŵaŚaŵan aŬan adanLJa rĞƉrĞƐĞnƚaƐi ůĞngŬaƉ dan ƚoƚaů dĞngan ŵĞnirƵ rĞƉrĞƐĞnƚaƐi ƚĞrƐĞďƵƚ LJang Ɖada daƐarnLJa adaůaŚ ŵiŵĞƐiƐ͘ DĞngan Ɖarodi rĞůaƐi ŵaŬna anƚar rĞƉrĞƐĞnƚaƐi ;ŬarLJaͿ ďiƐa ŬĞŵďaůi diƐĞŵaiŬan dan ŵĞnggĞůiaƚ ůagi ŵĞngiŬƵƟ ƐĞŵangaƚ njaŵan͘
KarLJaͲŬarLJa Tri Pandrong ŵĞrƵƉaŬan Ɖarodi dĞngan ŵaŬƐƵd ŵĞngaŵďiů ŬarLJaͲŬarLJa rĞƉrĞƐĞnƚaƐionaů aƚaƵ iŬoniŬ daůaŵ ƐĞũaraŚ ƐĞnirƵƉa dƵnia di ƐaƚƵ ƉiŚaŬ naŵƉaŬnLJa ŚanLJa ŵĞnũadiŬannLJa ƐĞďagai ŵĞdiƵŵ dari ƉĞnĐaƉaian idĞͲidĞ ĞƐƚĞƟŬnLJa naŵƵn di ůain ƉiŚaŬ ƐĞŬaůigƵƐ ŵĞnũadiŬannLJa ƐĞďagai rĞaůiƚaƐ ƵnƚƵŬ ŵĞnũaůin ŵaŬna LJang ingin diŬoŵƵniŬaƐiŬannLJa͘ Pada ƟngŬaƚ ƚĞŬniŬ ǀiƐƵaůiƐaƐi͕ ŬarLJaͲŬarLJa iŬoniŬ diďangƵnnLJa dĞngan ƚĞŬniŬ corel trace ƐĞdangŬan Ɖada ƟngŬaƚ ŵaŬna ũĞůaƐ ŵĞrƵƉaŬan ƐĞďƵaŚ ƉĞrŵainan iŵaũinaƐi ƵnƚƵŬ ŵĞngiƐi aƉa LJang ƟdaŬ dia ƚĞŵƵŬan dan ƚaŬ ƐanggƵƉ diůaŬƵŬan Ɖada rĞaůiƚaƐ ŬĞŬinian daůaŵ ƉĞngaůaŵan ŬĞƐĞŚariͲ ŚariannLJa͘ Parodi Tri Pandrong ini ƐaLJa ƐĞďƵƚ ”ƉarodiͲƉarƟƐiƉaƟĨ”͘ >iŚaƚůaŚ Ɖada ŬarLJa ďĞrũƵdƵů I Hope͘ DĞngan ƐƵrĞaůiƐŵĞ Daůi͕ Tri Pandrong ŵĞnggƵnaŬannLJa ƵnƚƵŬ ŵĞǁƵũƵdŬan dƵnia ďaǁaŚ ƐadarnLJa ƵnƚƵŬ ŵĞůaŬƵŬan ƚriŬ ƐŬaƚĞďoard LJang dinaŵaŬan ƐǁŝtcŚ kŝck Ňŝp, LJang Ɖada ŬĞnLJaƚaannLJa dia ďĞůƵŵ ƉĞrnaŚ ŵaŵƉƵ ŵĞůaŬƵŬannLJa͕ LJaŬni ƚriŬ ŵĞůoŵƉaƚ dari ƐaƚƵ ƟƟŬ ŬĞ ƟƟŬ LJang ůĞďiŚ rĞndaŚ͕ Ěrop ŝn͘ ,aů LJang ŚaŵƉir Ɛaŵa ƚĞrůiŚaƚ Ɖada ŬarLJa KŚ DLJ 'oƐŚ, di ŵana Ɛang ƉĞůƵŬiƐ ŵĞůaŬƵŬan ƚĞŬniŬ LJang ƚĞrŵaƐƵŬ ƐƵůiƚ daůaŵ ƉĞrŵainan ƐŬaƚĞďoard͕ LJaiƚƵ ŚeelŇŝp͕ LJang ƐƵůiƚ diůaŬƵŬan oůĞŚ Ɖara ƉĞŵain ďarƵ͘ KĞƟŬa ŵĞůaŬƵŬan ƚĞŬniŬ ini ƚĞrnLJaƚa ŵaŵƉƵ ŵĞngƵndang ŬĞŬagƵŵan ƐĞƐĞorang ƐaŵƉai ŬĞůiŚaƚan ŵĞnũĞriƚ ŚiƐƚĞriƐ͕ LJaŬni ƐoƐoŬ daůaŵ ŬarLJa dǀard DƵnĐŚ͘ ĞgiƚƵ ũƵga naŵƉaŬ Ɖada ŬarLJa 'o to tŚe ZeĚ one͕ ƚĞnƚang ǁarna LJang ŵĞnLJiraƚŬan ŵaŬna ŬĞďĞranian LJang ŚarƵƐ diŚadaƉi ƉĞŵain ƐŬaƚĞďoard͘ Dan ĐaŵŬan ďagaiŵana dia ŵĞŵaŬnai ŬarLJa :aĐƋƵĞƐͲ>oƵiƐ Daǀid͕ LJaiƚƵ ĮgƵr ďĞrnaŵa Daraƚ LJang diŵaŬƐƵd ŵĞninggaů dƵnia Ɛaaƚ ŵĞŵďaĐa ƐƵraƚ͕ diũadiŬan ƐĞďagai ƚĞŵan dĞŬaƚ ƉĞůƵŬiƐ LJang ŵaƵ ŵĞůĞƉaƐŬan ĞarƉŚonĞnLJa ƵnƚƵŬ ŵĞndĞngarŬan ĐƵrŚaƚ dan ƐĞdia ŵĞŵďanƚƵ ϯ
ŵĞnƵůiƐŬan ƐƵraƚ Đinƚa ƵnƚƵŬ ƐĞorang gadiƐ LJang diƚaŬƐirnLJa͘ RĞůaƐi ƉĞrƚĞŵanan ini ũƵga ƚĞrůiŚaƚ Ɖada ŬarLJa ^orŝ, ku PataŚkan Papanŵu LJang daůaŵ ŬoŵƵniƚaƐ ƐŬaƚĞďoard Śaů ƚĞrĞďƵƚ ůanjiŵ ƚĞrũadi͘ Daůaŵ gaLJa ƉarodiͲƉarƟƐiƉaƟĨ ini͕ Tri Pandrong ƐĞŬĞdar ingin ŵĞŵďangƵn rĞůaƐi ŵaŬna dĞngan ƟdaŬ ŵĞůaŬƵŬan ganggƵan ĞŬƐƚriŵ Ɖada ŬarLJaͲŬarLJa iŬoniŬ͕ ŵiƐaůnLJa dĞngan ŵĞrƵďaŚ ƐƚrƵŬƚƵr dan ŬoŵƉoƐiƐi͘ DĞrĞƐƉon PiĐaƐƐo͕ Ěa ^katernLJa :uga dia ŚanLJa ŵĞnaŵďaŚ ƵnƐƵr ƐŬaƚĞďoard di Ɛana dan ƐoƐoŬ ƉĞůƵŬiƐ dĞngan ƚĞŬanan ǁarna͕ ƐĞŵĞnƚara dĞngan naŬaů ŵĞngganƟŬan ƐĞorang anaŬ LJang ƐĞdang diŵaŬan aLJaŚnLJa ƐĞndiri͕ DĞǁa ^aƚƵrnƵƐ͕ dĞngan ƐŬaƚĞďoard͕ daůaŵ ŬarLJa Itu PunLJaku dan ingin ŵĞngƵrangi ƐaƚƵ ďinƚang san 'ogŚ daůaŵ ŬarLJa Kuaŵďŝlkan ϭ ŝntang Untukŵu͘ TaŵďaŚan ƵnƐƵr ƐŬaƚĞďoard dan ĮgƵr Ɛangaƚ ŵĞnggĞůiƟŬ ƚaŵƉiů Ɖada ŬarLJa Kene dak darŝk, ^aŵe dŚŝnk, DLJ 'reenrooŵ, uŵa Kaŵu, dan zeƐ͊ ͘ ^ĞdangŬan ŬarLJa ku Delu, ƚĞrgoůong Ɛangaƚ dĞŬaƚ dĞngan gaLJa Ɖarodi ini͕ ŵĞŵƉĞrůiŚaƚŬan ŵaŬƐƵd ŬarLJa :aĐƋƵĞƐͲ >oƵiƐ Daǀid͕ ƐƵŵƉaŚ ,oraƟƵƐ͕ ƉĞůƵŬiƐ daƚang ŬĞ ƚĞŵƉaƚ ƐƵŵƉaŚ iƚƵ ƵnƚƵŬ iŬƵƚ ďĞrƐƵŵƉaŚ ŵĞnũadi ŬƐaƚria LJang ƐiaƉ ďĞrƉĞrang͕ ƚaƉi ŬarĞna ƉoƐƚƵrnLJa ŬĞĐiů ŵaŬa dia ƉĞrůƵ ďĞrdiri di aƚaƐ ŬƵrƐi agar Ɛaŵa Ɵnggi dĞngan ŬĞƟga ŬƐaƚria ůainnLJa͘ NaŵƵn ďƵŬan dĞngan ƉĞdang dia aŬan ďĞrƉĞrang ŵĞůainŬan dĞngan ƐŬaƚĞďoard dan di Ɛini ŵaŬƐƵd ƉĞůƵŬiƐ͕ dia ƐiaƉ diƐƵŵƉaŚ ŵĞnũadi ƉĞŵain ƐŬaƚĞďoard ƉroĨĞƐionaů ƵnƚƵŬ ƐĞďƵaŚ ƉĞrƚandingan͘ ^Ğŵangaƚ ƉarƟƐiƉaƟĨ LJang Ɛaŵa ƚĞrdaƉaƚ Ɖada ŬarLJa Kaŵŝ ŝ Ɛŝnŝ͕ ĮgƵr ƉĞůƵŬiƐ ŵaƐƵŬ ŬĞ daůaŵ ƉĞrũƵangan ŵĞůaǁan oŵďaŬ dan ďadai di ƚĞngaŚ ůaƵƚan͘ ϰ
KarLJa InggŝŚ u ŵĞrƵƉaŬan gaLJa ƉarodiͲƉarƟƐiƉaƟĨ LJang dĞŵiŬian ĞŵoƐiĨ͕ ũaraŬ LJang ŚaŵƉir ƚaŬ ďĞrũaraŬ Ɛaŵa ƐĞŬaůi͘ KarLJa tŚiƐƚůĞr ƚĞraƐa Śadir ďƵŬan di Ɛana ƚaƉi di Ɛini͕ ƉĞŵďaƵran ũaraŬ dari ƐĞgaůa ƵnƐƵr aƉa ƉƵn dan Ɛaŵa ŚaůnLJa Ɖada ŬarLJa dŚe >aƐt džaŵ͕ Ɛang ƉĞůƵŬiƐ ƐĞdang ŵĞngŚadaƉi Ƶũian ƚaŚaƉ aŬŚir ;TAͿ LJang ŵĞnĞnƚƵŬan aƉaŬaŚ dia aŬan ƚĞrŵaƐƵŬ ŵaŚaƐiƐǁa LJang ůƵůƵƐ ƚĞrĐĞƉaƚ aƚaƵ ƟdaŬ͘ DĞngan ŬarLJa >Ğonardo dasinĐi ini͕ Tri Pandrong ŵĞnĐaƉai ƚoƚaů ŵĞngĞŬƐƉrĞƐiŬan aŵďiƐinLJa ƐĞďagai pangƟď͘ ^ĞŵĞnƚara ŵĞnaŵƉiůŬan ŬarLJa Kŝta Daŝn Ěŝ ^ana, ŵaƵ ŵĞnLJĞnƟů RĞŵďrandƚ͕ dariƉada ”ũaga ŵaůaŵ” ŵĞndingan Ŭiƚa ŵain ƐŬaƚĞďoard Ɛaũa͘ Dari gaLJa ƉarodiͲƉarƟƐiƉaƟĨ ini Ɛangaƚ ŵĞŵƵngŬinŬan Ŭiƚa ŵĞŵaŚaŵi ŵaŬƐƵd ĞƐƚĞƟŬa Ɛang ƉĞůƵŬiƐ͘ Dia ŚĞndaŬ ŵĞŵaŬnai ďaŚǁa ƐĞni ŵĞrƵƉaŬan ŬĞgiaƚan ŵĞnirƵ LJang ŵaŵƉƵ ŵĞngŚaƐiůŬan ŵaŬnaͲŵaŬna ďarƵ͕ ƉĞrŵainanͲƉĞrŵainan iŵaũinaƐi LJang ŵĞnggaŵďarŬan rĞůaƐi LJang dĞŵiŬian ƚĞrďƵŬa anƚar ǁaŬƚƵ dan rĞƉrĞƐĞnƚaƐi͘ Parodi ŵĞŵďongŬar ŬĞŬaŬƵan ŬonƐĞƉ ǁaŬƚƵ dan ƉĞŵďůoŬiran ŵaŬna ŚidƵƉ ŵĞnũadi ĨragŵĞnͲĨragŵĞn aƚoŵiƐƟŬ dan ŵĞnũĞůŵa ƐĞďagai rĞƉrĞƐĞnƚaƐiͲrĞƉrƐĞnƚaƐi ;aŬƵͲaŬƵͿ LJang ƚĞrƚƵƚƵƉ͘ AƚaƐ naŵa Ɖarodi͕ Ŭiƚa ďĞrŵain dan ďĞrƉĞƐƚa daůaŵ rĞůaƐi ŵaŬna LJang dĞŵiŬian ŬaLJa͕ ƚaŬ ada diŬoƚoŵi araƚͲTiŵƵr͕ ŚiƚaŵͲ ƉƵƟŚ͕ ƐaůaŚͲďĞnar͕ ƐorgaͲnĞraŬa͕ aŬadĞŵiƐͲaǁaŵ͕ dan ƐĞďagainLJa͘
Kiƚa Dain Di Ɛana ;RĞŵďrandƚ and DĞͿ Ϯ5Ϭ dž ϭϴϬ cm AcrLJůic on anǀaƐ ϮϬϬϵ 5
6
AŬƵ DĞůƵ ;:acƋƵĞƐͲ>oƵiƐ Daǀid and DĞͿ͕ ϮϬϬ dž ϭϰϬ cm͕ AcrLJůic on anǀaƐ͕ ϮϬϬϵ
TŚĞ >aƐƚ džam ;>Ğonardo da sinci and DĞͿ͕ Ϯ5Ϭ dž ϭ5Ϭ cm͕ AcrLJůic on anǀaƐ͕ ϮϬϬϵ
7
InggiŚ Ƶ ;:amĞƐ AďďoƩ DcNĞiůů tŚiƐƚůĞr and DĞͿ͕ ϮϬϬ dž ϭ5Ϭ cm͕ AcrLJůic on anǀaƐ͕ ϮϬϬϵ ϴ
^amĞ TŚinŬ ;RaƉŚaĞů ;RaīaĞůo ^annjioͿ and DĞͿ͕ Ϯ5Ϭ dž ϭϴϬ cm͕ AcrLJůic on anǀaƐ͕ ϮϬϬϵ ϵ
I >oǀĞ ,Ğr ;:acƋƵĞƐͲ>oƵiƐ Daǀid and DĞͿ Ϯ5Ϭ dž ϭϴϬ cm AcrLJůic on anǀaƐ ϮϬϬϵ ϭϬ
IƚƵ PƵnLJaŬƵ ;&ranciƐco dĞ 'oLJa and DĞͿ ϮϬϬ dž ϭϰϬ cm AcrLJůic on anǀaƐ ϮϬϬϵ ϭϭ
Kami Di Sini ;TŚĞodorĞ 'ĞricaƵůƚ and DĞͿ͕ Ϯ5Ϭ dž ϭϴϬ cm͕ AcrLJůic on anǀaƐ͕ ϮϬϬϵ ϭϮ
DLJ 'rĞĞnroom ;'ĞorgĞ SĞƵraƚ and DĞͿ Ϯ5Ϭ dž ϭϴϬ cm AcrLJůic on anǀaƐ ϮϬϬϵ ϭϯ
KĞnĞ TaŬ TariŬ ;AndrĞǁ tLJĞƚŚ and DĞͿ ϮϬϬ dž ϭ5Ϭ cm AcrLJůic on anǀaƐ ϮϬϬϵ ϭϰ
KƵamďiůŬan ϭ inƚang hnƚƵŬmƵ ;sincĞnƚ ǀan 'ogŚ and DĞͿ͕ Ϯ5Ϭ dž ϭϴϬ cm͕ AcrLJůic on anǀaƐ͕ ϮϬϬϵ
ϭ5
Ƶma KamƵ ; dgar DĞgaƐ and DĞͿ ϮϬϬ dž ϭϰϬ cm AcrLJůic on anǀaƐ ϮϬϬϵ ϭ6
Sori AŬƵ Paƚain PaƉanmƵ ;AƵgƵƐƚĞ Rodin and DĞͿ͕ ϮϬϬ dž ϭϰϬ cm͕ AcrLJůic on anǀaƐ͕ ϮϬϬϵ
ϭ7
OŚ DLJ 'oƐŚ ; dǀard DƵncŚ and DĞͿ ϮϬϬ dž ϭϰϬ cm AcrLJůic on anǀaƐ ϮϬϬϵ ϭϴ
'o To TŚĞ RĞd onĞ ;PiĞƚ Dondrian and DĞͿ ϭϴϬ dž ϭ6Ϭ cm AcrLJůic on anǀaƐ ϮϬϬϵ ϭϵ
Ada :Ƶga SŬaƚĞrnLJa ;Paďůo PicaƐƐo and DĞͿ͕ Ϯ7Ϭ dž ϭϮϬ cm͕ AcrLJůic on anǀaƐ͕ ϮϬϬϵ
ϮϬ
I ,oƉĞ ;Saůǀador Daůi and DĞͿ ϮϬϬ dž ϭϰϬ cm AcrLJůic on anǀaƐ ϮϬϬϵ Ϯϭ
zĞƐ͊ ;RoLJ >icŚƚĞnƐƚĞin and DĞͿ͕ ϮϯϬ dž ϭϰϬ cm͕ AcrLJůic on anǀaƐ͕ ϮϬϬϵ ϮϮ
>iƐƚ oĨ Arƚ torŬƐ Kiƚa Dain Di Ɛana ;RĞmďrandƚ and DĞͿ͕ Ϯ5Ϭ dž ϭϴϬ cm͕ AcrLJůic on anǀaƐ͕ ϮϬϬϵ AŬƵ DĞůƵ ;:acƋƵĞƐͲ>oƵiƐ Daǀid and DĞͿ͕ ϮϬϬ dž ϭϰϬ cm͕ AcrLJůic on anǀaƐ͕ ϮϬϬϵ TŚĞ >aƐƚ džam ;>Ğonardo da sinci and DĞͿ͕ Ϯ5Ϭ dž ϭ5Ϭ cm͕ AcrLJůic on anǀaƐ͕ ϮϬϬϵ InggiŚ Ƶ ;:amĞƐ AďďoƩ DcNĞiůů tŚiƐƚůĞr and DĞͿ͕ ϮϬϬ dž ϭ5Ϭ cm͕ AcrLJůic on anǀaƐ͕ ϮϬϬϵ SamĞ TŚinŬ ;RaƉŚaĞů ;RaīaĞůo SannjioͿ and DĞͿ͕ Ϯ5Ϭ dž ϭϴϬ cm͕ AcrLJůic on anǀaƐ͕ ϮϬϬϵ I >oǀĞ ,Ğr ;:acƋƵĞƐͲ>oƵiƐ Daǀid and DĞͿ͕Ϯ5Ϭ dž ϭϴϬ cm͕ AcrLJůic on anǀaƐ͕ ϮϬϬϵ IƚƵ PƵnLJaŬƵ ;&ranciƐco dĞ 'oLJa and DĞͿ͕ ϮϬϬ dž ϭϰϬ cm͕ AcrLJůic on anǀaƐ͕ ϮϬϬϵ Kami Di Sini ;TŚĞodorĞ 'ĞricaƵůƚ and DĞͿ͕ Ϯ5Ϭ dž ϭϴϬ cm͕ AcrLJůic on anǀaƐ͕ ϮϬϬϵ DLJ 'rĞĞnroom ;'ĞorgĞ SĞƵraƚ and DĞͿ͕ Ϯ5Ϭ dž ϭϴϬ cm͕ AcrLJůic on anǀaƐ͕ ϮϬϬϵ KĞnĞ TaŬ TariŬ ;AndrĞǁ tLJĞƚŚ and DĞͿ͕ ϮϬϬ dž ϭ5Ϭ cm͕ AcrLJůic on anǀaƐ͕ ϮϬϬϵ KƵamďiůŬan ϭ inƚang hnƚƵŬmƵ ;sincĞnƚ ǀan 'ogŚ and DĞͿ͕ Ϯ5Ϭ dž ϭϴϬ cm͕ AcrLJůic on anǀaƐ͕ ϮϬϬϵ Ƶma KamƵ ; dgar DĞgaƐ and DĞͿ͕ ϮϬϬ dž ϭϰϬ cm͕ AcrLJůic on anǀaƐ͕ ϮϬϬϵ Sori AŬƵ Paƚain PaƉanmƵ ;AƵgƵƐƚĞ Rodin and DĞͿ͕ ϮϬϬ dž ϭϰϬ cm͕ AcrLJůic on anǀaƐ͕ ϮϬϬϵ OŚ DLJ 'oƐŚ ; dǀard DƵncŚ and DĞͿ͕ ϮϬϬ dž ϭϰϬ cm͕ AcrLJůic on anǀaƐ͕ ϮϬϬϵ 'o To TŚĞ RĞd onĞ ;PiĞƚ Dondrian and DĞͿ͕ ϭϴϬ dž ϭ6Ϭ cm͕ AcrLJůic on anǀaƐ͕ ϮϬϬϵ Ada :Ƶga SŬaƚĞrnLJa ;Paďůo PicaƐƐo and DĞͿ͕ Ϯ7Ϭ dž ϭϮϬ cm͕ AcrLJůic on anǀaƐ͕ ϮϬϬϵ I ,oƉĞ ;Saůǀador Daůi and DĞͿ͕ ϮϬϬ dž ϭϰϬ cm͕ AcrLJůic on anǀaƐ͕ ϮϬϬϵ zĞƐ͊ ;RoLJ >icŚƚĞnƐƚĞin and DĞͿ͕ ϮϯϬ dž ϭϰϬ cm͕ AcrLJůic on anǀaƐ͕ ϮϬϬϵ
Ϯϯ
^ŽůŽ džŚŝďŝƟŽŶ ;ƐͿ DĞ фсх DAST RPI ͕ PŚiůo Arƚ SƉacĞ͕ :aŬarƚa͕ IndonĞƐia Soůo ĞdžŚiďiƟon ƚo gĞƚ ďacŚĞůor dĞgrĞĞ “SŬaƚĞďoard Θ SociocƵůƚƵraů ondiƟon”͕ 'ĞdƵng SĞni >ƵŬiƐ ůƚ͘ϭ &SR ISI͕ zogLJaŬarƚa 'ƌŽƵƉ džŚŝďŝƟŽŶƐ
Tri PamƵũi tiŬanƚo or ǁĞůů Ŭnoǁn aƐ Tri Pandrong ;PƵnŬ 'ondrongͿ ǁaƐ ďorn in ůora on DoƚŚĞrƐ daLJ ;DĞcĞmďĞr ϮϮͿ ϭϵ7ϵ͘ Tri Pandrong gradƵaƚĞd Ĩrom IndonĞƐia Arƚ InƐƟƚƵƚĞ ;ISIͿ zogLJaŬarƚa in ϮϬϬϵ and ŚĞ iƐ onĞ oĨ ĨĞǁ IndonĞƐian ĮnĞ arƚ ƐƚƵdĞnƚ ǁŚo gradƵaƚĞd in ƟmĞ͘
Ϯϰ
2009 SĞni siƐƵaů IndonĞƐia “ džƉoƐign” :ogũa džƉo ĞnƚĞr ;: Ϳ zogLJaŬarƚa DiĞƐ NaƚaůiƐ KP ŬĞ 5ϭ͕ Sanggar SaraƐǁaƟ͕ zogLJaŬarƚa PamĞran “SangŬar ƵrƵng”͕ SĞŬrĞƚariaƚ ThK͕ SaůaƟga͕ Ğnƚraů :aǀa KĞůomƉoŬ OTASA “Raďa RaƐa”͕ :ND͕ zogLJaŬarƚa “>anding Soon ηϭϭ”͕ SƚƵdio ĞmĞƟ Arƚ ,oƵƐĞ͕ zogLJaŬarƚa &Kz yyI “,oǁ Arƚ >iǀĞƐ”͕ ĞnƚĞng srĞdĞďƵrg͕ zogLJaŬarƚa KomƵniƚaƐ TĞmƉaƚ KĞncing ;KĞůomƉoŬ Yн dan OTASAͿ “Dagic”͕ ĞnƚĞng srĞdĞďƵrg͕ zogLJaŬarƚa ͞hƌďĂŶ DĂŐŶĞƚ͕͟ WŚŝůŽ ƌƚ ^ƉĂĐĞ͕ :ĂŬĂƌƚĂ IndiĞnĞƐia͕ Arƚ͕ and zoƵƚŚ &ĞƐƟǀaů “ džiďŚiƟon Room” ŬĞůomƉoŬ Yн͕ : ͕ zogLJaŬarƚa
2008 “,oƉing Siang ,o”͕ 'aůĞri iaƐa͕ zogLJaŬarƚa AcadĞmic Arƚ Aǁard ηϮ “DĞdicaƟon To TŚĞ &ƵƚƵrĞ”͕ :ogũa 'aůůĞrLJ͕ zogLJaŬarƚa TͲSŚirƚ in ϰ ciƟĞƐ͕ ϭϬϬй oƩon͕ hNS Soůo KĞůomƉoŬ Yн “:amanĞ ũaman tagƵ”͕ s Arƚ 'aůĞrLJ͕ zogLJaŬarƚa DiĞƐ NaƚaůiĞƐ ISI yyIs “TŚĞ mĞrgĞncĞ oĨ ArƟƐƚƐ”͕ 'aůĞri ISI zogLJaŬarƚa “tarnaͲǁarni :aŬarƚa” :aŬarƚa Arƚ AǁardƐ͕ Ancoů ͕ :aŬarƚa ͞^ĞŶƐŝ͕͟ WŚŝůŽ ƌƚ ^ƉĂĐĞ͕ :ĂŬĂƌƚĂ͕ /ŶĚŽŶĞƐŝĂ “Saƚan &ĞƐƟǀaů” di RƵmaŚ LJang 'aůĞri Praǁiroƚaman zogLJaŬarƚa PamĞran >ƵŬiƐ sII “KoƚaďarƵ Daůam KĞnangan”͕ 'd͘ SĞni >ƵŬiƐ ůƚ͘ϭ &SR ISI zogLJaŬarƚa 'rand oƉĞning aŬrƵŬ Arƚ ,oƵƐĞ and PŚoƚograƉŚLJ͕ aŬrƵŬ͕ zogLJaŬarƚa 2007 “DƵƐim PanaƐ &anƚaƐi”͕ 'aůĞri iaƐa͕ zogLJaŬarƚa IndonĞƐia omic tĞĞŬ͕ Daůang͕ hniǀĞrƐiƚaƐ NĞgĞri Daůang “PĞƐƚa InƐƚaůaƐi”͕ ISI camƉƵƐ arĞa͕ zogLJaŬarƚa DiĞƐ NaƚaůiƐ yyIII 'aůĞri ISI zogaLJaŬarƚa KĞůomƉoŬ Yн “DƵnia Daůam Ğriƚa DƵnia Daůam DĞriƚa”͕ aůai RƵƉa TĞmďi͕ zogLJaŬarƚa Diaůog Ϯ Ŭoƚa ;ISI͕ hN: Θ IK:Ϳ “,aǀĞ &Ƶn”͕ Taman ƵdaLJa zogLJaŬarƚa PamĞran >ƵŬiƐ sI “TriďƵƚĞ RodnĞLJ DƵůůĞn”͕ 'd͘ SĞni >ƵŬiƐ ůƚ͘ϭ &SR ISI͕ zogLJaŬarƚa PainƟng Θ PŚoƚograƉŚLJ KomƵniƚaƐ RƵmaŚ PoŚon “Saďar͙͘͘ďĞrƐaďarůaŚ”͕ siaͲ ǀia KaĨĞ zogLJaŬarƚa PamĞran TƵnggaů “ Ğing džƚrĞmĞ”͕ 'd PaƚƵng ůƚ͘Ϯ &SR ISI͕ zogLJaŬarƚa 2006 KomƵniƚaƐ ThK “Air hnƚƵŬ KĞŚidƵƉan”͕ SĞnũoLJo͕ SaůaƟga PainƟng and PŚoƚograƉŚLJ “KĞcaƉ dan SaoƐ”͕ KaĨĞ DƵƚƵng aďarƐari zogLJaŬarƚa Ϯ5
ParaůĞů Arƚ SŚoǁ SĞmƵr͕ andƵng “Arƚ Ĩor :ogũa”͕ Taman ƵdaLJa zogLJaŬarƚa “PĞngadiůan RaŬLJaƚ” ISI 'aůůĞrLJ͕ zogLJaŬarƚa Karƚͺini “PĞrĞmƉƵan dan PĞrĞmƉƵan” ;ISI͕ AŬƐĞri͕ hNz͕ IT ͕ IK:Ϳ͕ hN: :aŬarƚa “SĞƉaƚƵ 'iůa” di DƵƐĞƵm S>KI NLJoman 'ƵnarƐa͕ zogLJaŬarƚa SŬĞƚcŚ “SŬĞdioƐ džƚĞmƉorĞ” Taman Ƶdanja͕ Soůo KĞůomƉoŬ Yн “D InƐƚanƚ”͕ DƵƐĞƵm S>KI NLJoman 'ƵnarƐa zogLJaŬarƚa 2005 &SR͕ &SP͕ &SDR “ArƚƉůoraƟon” Taman ƵdaLJa zogLJaŬarƚa SŬĞƚcŚ͕ hůƚaŚ :ogũa Ϯ67 “,iƚam PƵƟŚ :ogũa” 'ramĞdia zogLJaŬarƚa KĞůomƉoŬ ƐĞůϬϰϭ “ ĞƚǁĞĞn AŌĞr ĞĨorĞ”͕ ĞnƚĞng srĞdĞďƵrg͕ zogLJaŬarƚa 2004 SŬĞƚƐa ISIϬϰ dan ASDI “taũaŚ dƵa Koƚa” di 'riLJa ASDI Soůo AcƟǀĞůLJ ƉarƟciƉaƚĞd in ĞdžŚiďiƟonƐ aƚ ISI camƉƵƐ ǁĂƌĚƐ ϮϬϬϵ“TŚĞ ĞƐƚ &ƵnnLJ Pic” Random DƵraů &igŚƚĞr͕ RƵmaŚ LJang͕ zogLJaŬarƚa ϮϬϬϴ &inaůiƐƚ :aŬarƚa Arƚ AǁardƐ ϮϬϬ5 Θ ϮϬϬ6 >omďa dĞƐain PoƐƚĞr “KaƚaŬan DĞůaůƵi OůaŚ Raga” oůĞŚ KĞmĞnƚrian NĞgara PĞmƵda dan OůaŚ Raga ϮϬϬ5 DƵraů Ĩor dƵcaƟon A A zIPK͕ zogLJaŬarƚa WĞƌĨŽƌŵĂŶĐĞ ϮϬϬ5 DodĞů sidĞo ŬůiƉ KorncŚonŬ ŚaoƐ͕ ũƵdƵů ͗ “PƵnK DangdƵƚ”
Ϯ6
ĐƟǀŝƟĞƐ ϮϬϬϵ taůů NaƟon Daůioďoro͕ zogLJaŬarƚa͕ IndonĞƐia &ĞƐƟǀaů Daƚa Air ThK͕ SaůaƟga͕ Ğnƚraů :aǀa͕ IndonĞƐia :ogũa &aƐŚion tĞĞŬ Daůioďoro͕ zogLJaŬarƚa >anding Soon ηϭϭ͕ SƚƵdio ĞmĞƟ Arƚ ,oƵƐĞ͕ zogLJaŬarƚa DĞƐain Piaůa iƚra ŚaŬƟ Aďdi dan NĞgara͕ DĞnƚĞri NĞgara PĞndaLJagƵnaan AƉaraƚƵr NĞgara RĞƉƵďůiŬ͕ IndonĞƐia PaƐar KangĞn :ogũa ;ŬĞůomƉoŬ YнͿ͕ T z͕ :ogLJaŬarƚa zoƵƚŚĨƵů͕ DƵƐĞƵm Aīandi͕ zogLJaŬarƚa džŚiďiƟon Room : ͕ zogLJaŬarƚa >ƵŬiƐ ϭϭ5ϭ Tong “TKDDII” ďĞrƐama͕ ĞnƚĞng srĞdĞďƵrg͕ zogLJaŬarƚa ͛SĞniŬƵ ƚaŬ ďĞrŚĞnƟ ůama͕͛ ŬĞůomƉoŬ Yн͕ T z͕ :ogLJaŬarƚa ϮϬϬϴ IndonĞƐiana͕ ISI 'aůůĞrLJ͕ zogLJaŬarƚa &ĞƐƟǀaů Daƚa Air͕ KaůimangŬaŬ SaůaƟga͕ Ğnƚraů :aǀa͕ IndonĞƐia odLJ PainƟng PamĞran KomƉƵƚĞr dan >omďa &oƚograĮ͕ : zogLJaŬarƚa omic ǁorŬƐŚoƉ͕ SƚƵdio SĞni DƵrni ϮϬϬ6 ,aƉƉLJ DĞůodic͕ hIN SaůaƟga͕ Ğnƚraů :aǀa͕ IndonĞƐia &ĞƐƟǀaů Daƚa Air͕ SĞnũoLJo͕ SaůaƟga͕ Ğnƚraů :aǀa͕ IndonĞƐia ϮϬϬ5 ArƚƉůoaraƟon T z͕ :ogLJaŬarƚa ϮϬϬϰ DƵraů KridoƐono Ϯ7
TŚiƐ caƚaůogƵĞ iƐ ƉƵďůiƐŚĞd in conũƵncƟon ǁiƚŚ a Soůo PainƟng džŚiďiƟon oĨ Tri “Pandrong”
ME <=> MASTERPIECE DĞcĞmďĞr ϭϰ͕ ϮϬϬϵ ʹ :anƵarLJ ϯϭ͕ ϮϬϭϬ Λ PŚiůo Arƚ SƉacĞ :ů KĞmang TimƵr ϵϬ SoƵƚŚ :aŬarƚa ϭϮ7ϯϬ IndonĞƐia ƚͬĨ͗ ;6Ϯ ϮϭͿ 7ϭϵ ϴϰ ϰϴ m͗ н6Ϯ ϴϭϭ ϭϬ 6Ϭ ϰ7 Ğ͗ ƉŚiůoarƚƐƉacĞϵϵΛgmaiů͘com
oůoƉŚon
Ƶraƚor͗ TommLJ & AǁƵLJ SƉĞciaů ƚŚanŬƐ ͗ AůůaŚ StT͕ ProƉŚĞƚ͕ AngĞůƐ͕ PŚiůo Arƚ SƉacĞ ;TommLJ н ƵndaнPŚiůoͲSoƉŚLJͿ͕ Iůa͕ IďƵ Tini͕ OrƚƵ͕ SaƵdara di SaůaƟga͕ SPP ;SĞǁon PƵnLJa PƵnŬͿ͕ IPS ;ISI PƵnLJa SŬaƚĞrƐͿ͕ DTS SaůaƟga͕ :Ƶragan RI ϭϬ͕ Yн͕ >Ğncang Kanan͕ SĞů Ϭϰϭ͕ 'iƚaŬƵ LJang LJaŚƵd͕ SŬaƚĞŬƵ͕ LJang dĞƐain &andi dŬŬ͕ ů andidoƐн oǁo͕ Darũinaů͕ SnacŬĞr͕ TĞmanŬƵ ďaiŬ͕ ƐĞmƵa ƚĞman di :ogũa͕ Saůaϯ͕ Soůo͕ :aŬarƚa͕ andƵng͕ DƐƚ͕ ƚŚanŬ͕ Ƶ NĞdžƚ ĞdžŚiďiƚ PŚoƚograƉŚLJ oĨ ArƚǁorŬƐ͗ ArƟƐƚ IůůƵƐƚraƟon͕ 'raƉŚic DĞƐign͗ Trinjno PƵďůiƐŚĞd ďLJ PŚiůo Arƚ SƉacĞ ϬϮϯͬϮϬϬϵ
oƉLJ RigŚƚƐ Ξ PŚiůo Arƚ SƉacĞ Aůů rigŚƚƐ rĞƐĞrǀĞd͘ No Ɖarƚ oĨ ƚŚiƐ ƉƵďůicaƟon maLJ ďĞ rĞƉrodƵcĞd͕ ƐƚorĞd in a rĞƚriĞǀaů ƐLJƐƚĞm or ƚranƐmiƩĞd in anLJ Ĩorm or ďLJ anLJ mĞanƐ͕ ĞůĞcƚronic͕ mĞcŚanicaů͕ ƉŚoƚograƉŚLJ͕ rĞcording or oƚŚĞrǁiƐĞ͕ ǁiƚŚoƵƚ ƚŚĞ ǁriƩĞn ƉĞrmiƐƐion Ĩrom PŚiůo Arƚ SƉacĞ
Ϯϴ
Jl. Kemang Timur 90 C South Jakarta 12730 Indonesia t/f: (62 21) 719 84 48 m: +62 811 10 60 47 e: philoartspace99@gmail.com