Uitstapjes en cultureel erfgoed

Uitstapjes en cultureel erfgoed…

Alsace

COMMUNAUTE DE COMMUNES DE LA REGION DE MOLSHEIM-MUTZIG

Altorf ALTORF ligt op de Romeinse heirweg tussen Straatsburg en de Donon en is vooral bekend om zijn abdijkerk.

De ringmuur diende ter bescherming van de in 974 door graaf Hugo III van EguisheimDabo gestichte Benedictijnenabdij. Wanneer u deze ringmuur volgt, komt u op de Place Saint-Cyriaque. De kerk heeft een uit het eind van de 12e eeuw daterend Romaans middenschip en een dwarsschip en een koor in barokstijl, die beide rond 1725 gebouwd zijn. Deze stijltegenstellingen maken het gebouw zo bijzonder.

In de kerk zult u het volgende aantreffen: een relikwiebuste van Sint Cyriacus (12e eeuw), een grafsteen uit de 14e eeuw, een doopvont uit de 15e eeuw, de preekstoel (17e eeuw), het hoofdaltaar (18e eeuw) en een van 1723 daterend Silbermann-orgel.

De achter de abdij opnieuw aangelegde tuinen maken de ligging van het vroegere klooster zichtbaar. De put staat er op zijn oorspronkelijke plaats.

Aan de noordzijde van de kerk staat het grote huis van de abt en gastenverblijf, met gevel in Renaissancestijl. Meer aan de westzijde bevindt zich, een beetje verscholen, de in 1712 gebouwde graanschuur van de abdij (waar de geheven tienden opgeslagen werden). Tegenwoordig is er een bibliotheek in gevestigd.

Wanneer u terugloopt richting de Rue Principale, ziet u op Nr. 3 ter hoogte van de Place St.-Cyriaque het oudste huis van het dorp (17e eeuw), dat herkenbaar is aan het decoratieve vakwerk en aan de balkonkamer aan de kant van de binnenplaats.

Daarna volgt u de straat weer tot het gemeentehuis. Vlak voor dit gebouw staat een grenssteentje met een wapenschild uit het jaar 1764.

Even verder in dezelfde straat zal uw aandacht getrokken worden door het vroegere Wachthuis van de Wacht die rond 1870 werd ingesteld. U loopt vervolgens onder de arcaden door om uit te komen op de Rue des Meuniers, die u volgt totdat u even verderop rechtsaf de Rue de la Chapelle ingaat. In dit straatje bevindt zich een kapelletje uit 1846, waar eertijds een mis gelezen werd op de dag van het feest van Onze-Lieve-Vrouw van de Zeven Smarten.

Terug in de Rue Principale zult u midden in het dorp enkele grote boerderijen opmerken. Boven de deuren van deze boerderijen bevinden zich veelal nissen met beeldjes of bas-reliĂŤfs, relicten van de religieuze volkskunst.

Avolsheim Avolsheim ligt aan de voet van de heuvel en de wijngaarden van de Finkenberg. De departementale weg RD 422 voert er langs en de RD 127 loopt er dwars doorheen, zoals ook het riviertje de Bruche.

Midden in het dorp, wanneer u na het bruggetje over de rivier ook het speelparkje Audeoud achter u gelaten hebt, vindt u naast de kerk St.Materne (1911) de kapel St.-Ulrich, ook wel de doopkapel genoemd, met Romaanse muurschilderingen in de Rijnse stijl die uit de 12e eeuw dateren.

Deze interessante fresco’s tonen hoog in het koepelgewelf Christus met een stralenkrans maar zonder baard, in de onderbouw van het koepelgewelf de vier evangelisten, door engelen omgeven, en tussen de Romaanse venstergaten vier bijbelse scènes.

Ga als u uit de kapel komt de richting van de rivier op en volg deze via de Quai de la Bruche. Zo komt u na enige tijd bij een bruggetje met kleine en grote schutten. Deze zijn in 1682

gebouwd om het in opdracht van Vauban aangelegde Canal de la Bruche van water te voorzien door het water van het riviertje la Bruche om te leiden.

Als u daarna weer via de dorpsstraatjes terugwandelt, komt u weer langs de kerk en vervolgens langs het gemeentehuis, het monument voor de gevallen soldaten en een vroegere wachtpost die de “Wacht” genoemd wordt. Let in het voorbijgaan op de huizen van de binnenschippers, die te herkennen zijn aan de ankers die boven de poorten uitgebeiteld zijn. Volg de aangegeven route langs de Chemin du Dompeter.

Links in de bocht bevindt zich de bron Sainte Pétronille en meteen daarna staat u voor een van de oudste kerken uit de Elzas, die zich van alles afgezonderd midden in het veld bevindt. De funderingen voor deze kerk zijn in de 8e eeuw gelegd. Even voor de ingang staat een duizend jaar oude lindeboom.

Neem de tijd om de rust die dit unieke oord uitstraalt op u te laten inwerken.

Dachstein Het oude stadje Dachstein, dat ten noordoosten van Molsheim aan de RD 30 ligt, is sinds het einde van de prehistorie ononderbroken bewoond geweest.

Begin voor een bezoek aan deze vroegere bisschoppelijke stad bij de oude toren, een 14eeeuwse poort met spitsboog.

De hoeken van de Porte de la Bruche (Breuschtor) bestaan ter versteviging uit ruw uitgehouwen hardsteen. In 1574 is deze poort de helft lager gemaakt, zoals u op het opschrift aan de buitenkant van de façade kunt lezen.

Links van u ziet u het Château de Turckheim, dat eertijds de geliefde verblijfplaats van de bisschoppen van Straatsburg was. Het is Jean de Manderscheid die in 1572 dit kasteel als buitenverblijf binnen de muren van deze middeleeuwse vesting heeft laten bouwen. Dit gebouw met de zo karakteristieke bouwvormen van de Elzasser Renaissance is in particulier bezit.

Tussen het kasteel en het water ziet u nog overblijfselen van vestingwerken, waaronder een flankeertoren met zeven schietgaten. Deze toren is in de jaren 1570-1580 gebouwd op instigatie van de krijgsarchitect Daniel Specklin.

Als u onder de poort door de Rue Principale volgt, komt u bij de kerk Saint Martin die al in 1240 vermeld wordt. Deze kerk heeft een gotisch koor en een lang, uit de 18e eeuw daterend middenschip. Binnen zal uw aandacht getrokken worden door het indrukwekkende hoofdaltaar in barokstijl, dat aan beide zijden doorgangen naar achteren heeft en rijkelijk versierd is, in het bijzonder met engelenkopjes.

Let tijdens uw wandeling door de straten op de oude boerderijen met vakwerk, waarvan er enkele opgesierd zijn met een houten voorgalerij. Enkele uit breuksteen opgetrokken gebouwen uit de 16e tot de 18e eeuw, waaronder het uit 1583 daterende gemeentehuis, zijn eveneens het vermelden waard.

Midden in het dorp staat achter een muur het kasteel Hervé verscholen. Dit in 1750 opgetrokken particuliere landhuis, dat de Magnanerie genoemd wordt, herbergde indertijd een koninklijke school voor het kweken van zijderupsen (Magnanerie is het Franse woord voor zijderupsenkwekerij). In de jaren negentig is deze idyllische omgeving gebruikt bij filmopnames voor de in de Elzas spelende familiekroniek “Les Deux Mathilde”.

Dinsheim-sur-Bruche De naam van het plaatsje Dinsheim voert waarschijnlijk terug op een Middeleeuws dominiaal hof (Dinghof).

Wij raden u een wandeling naar de Schiebenberg aan, een ten noorden van het dorp gelegen heuvel. We vertrekken vanuit het centrum waar u kunt parkeren op een pleintje dat is aangelegd op een terrein waar eerst een molen stond en dat later fabrieksterrein werd.

We besteden niet al te veel tijd aan de in 1828 in zeer sobere stijl opgetrokken neoklassieke kerk. De ingang aan de westkant wordt enigszins opgesierd door een op twee pilaren steunend fronton. De Duitse inscriptie komt uit Genesis: “Dit is het huis van God en de poort van de Hemel�. Terug richting parkeerplaats, vlak na de bocht, komt u langs het gemeentehuis, een gebouw in neobarokstijl uit 1869 met een opvallend open klokkentorentje.

We blijven de hoofdstraat volgen tot we bij een uit de 18e eeuw daterend kapelletje komen, dat aan OnzeLieve-Vrouw gewijd is. We gaan rechts de Rue de la Chapelle in en beginnen aan de klim tot de top van de heuvel (302 meter). Deze wandeling is voor iedereen goed te doen en naarmate we hoger komen, strekt zich een prachtig uitzicht voor onze ogen uit en komen de bekende bergen de Mont Sainte Odile en de Donon in zicht.

Zo komen wij bij het einddoel van onze wandeling aan: het van verguld gietijzer vervaardigde beeld van de Heilige Maagd met kind, dat zich aftekent tegen een sparrenbosje. Dit beeld werd hier geplaatst ter aandenken aan het Heilige Jaar 1875. De inschrijving op het stenen voetstuk is een smeekbede aan de Maagd om bescherming.

Er staan enkele banken omheen, waarop wij even kunnen uitrusten en nog een keer van het prachtige landschap kunnen genieten, alvorens terug naar het dorp af te dalen.

Dorlisheim Waar de weg van Sélestat naar Saverne en die van Strasbourg naar Saint-Dié elkaar kruisen, ligt Dorlisheim, een stadje met een geschiedenis waar het met recht trots op is.

Midden op de rotonde staat een grote zuil uit de 18e eeuw, vervaardigd van zandsteen uit de Vogezen, waarop een vierkante zonnewijzer geplaatst is. Volg de weg tot het kerkhof dat naast de spoorlijn ligt. U kunt daar een ogenblik stil blijven staan voor de grafkelder van de familie Bugatti, laatste rustplaats van de beroemde autoconstructeur.

Wandel verder door de Grand’rue tot u voor het gemeentehuis bij een prachtige put uit 1605 komt.

Het feit dat in die tijd iets dergelijks gebouwd werd, getuigt van de economische ontwikkeling van het plaatsje en zijn door de wijnbouw verkregen rijkdom.

Ga aan de overkant de Rue Henri Schirmer in en neem de richting van de in neoromaanse stijl gebouwde katholieke kerk Saint Laurent (rechts aanhouden). Wanneer u de Rue de l’Église volgt, komt u bij de protestantse kerk (12e eeuw), die in verschillende etappes gebouwd is waardoor er een uitermate ingewikkelde structuur ontstaan is. Van het rond 1150 opgetrokken Romaanse bouwwerk bestaat alleen nog het schip, terwijl het huidige koor in de eeuw daarop gebouwd is, in gotische stijl. Het booggewelf van het portaal is rijkelijk versierd met een kabelmotief.

Wanneer u verder de hoofdstraat Faubourg des Vosges doorloopt en aan het eind de Rue de l’Altenberg ingaat, kunt u een langere wandeling langs het weggetje omhoog door de wijngaarden maken. U komt zo in de kleine, pittoreske vallei van de Thal, waar het landschap van traditionele dalletjes beneden langs de wijngaarden behouden is gebleven: boomgaarden, kleine stukjes akkerland en weilandjes. Volg het pad door de wijngaarden waar de namen van de verschillende wijnstokvariëteiten aangegeven staan en u de wijnbouwers vaak geduldig aan het werk kunt zien. Hier kunt u van een prachtig uitzicht genieten.

Bij het begin van de klim naar de Rangenberg, een beschermd natuurgebied, kunt u in de lente in het gedeelte van de droge weide verschillende, met zorg beschermde orchideeënsoorten vinden en de Pulsatilla Montana. Hier staat ook een bank met deksteen die nog uit de napoleontische tijd dateert.

Duppigheim Als u vanuit Straatsburg de richting opgaat van de Vallée de la Bruche, is de eerste gemeente die deel uitmaakt van de Communauté de Communes de la Région de Molsheim-Mutzig het plaatsje Duppigheim.

Neem de Rue du Général de Gaulle en begin uw wandeling bij het gemeentehuis (1862).

Aanvankelijk werd de begane grond van dit administratiegebouw voor de markthallen gebruikt.

In deze straat komt u allereerst langs een oude Elzasser boerderij uit de 18e eeuw, de Schaefferhoff.

Aan het eind van de straat staat een oude synagoge uit 1876.

In die tijd leefde er in het dorp een grote joodse gemeenschap.

Tegenwoordig is het gebedshuis niet meer als zodanig in gebruik; het is omgebouwd tot brandweerkazerne.

U kunt bij de kruising, vanaf de synagoge via de Rue de la Chapelle (richtingbord Straatsburg) naar het oratorium wandelen, dat uit de 18e eeuw dateert en aan de Maagd Maria gewijd is. Voor dit heel kleine kapelletje staat een kruisbeeld uit 1811.

U kunt ook links de Rue du Maréchal Leclerc inslaan en terug richting het gemeentehuis lopen; hier zult u op uw weg veel gerestaureerde boerenhuizen tegenkomen.

Vervolgens komt de kerk Saint Arbogast in zicht (1765-1846). Dit bouwwerk is opgetrokken rond een “clocher-porche” (klokkentoren boven voorportaal) die vermoedelijk uit de Romaanse tijd dateert. Al het meubilair van de kerk dateert uit de 19e eeuw, met uitzondering van de kansel (1770). Het Stiehr-Mockers orgel (1818-1819) heeft zijn kast in empirestijl behouden.

Duppigheim is nog altijd een dorp dat op de landbouw gericht is, maar heeft tevens profijt kunnen trekken van de in de jaren zeventig op gang gekomen economische ontwikkeling en heeft zich aldus kunnen moderniseren.

Vlakbij het benzinestation langs de departementale weg 392 staat een gedenksteen ter nagedachtenis aan Jean Bugatti, die in 1939 op deze plaats verongelukt is tijdens een proefrit met de Le Mans auto.

Duttlenheim Rond het jaar 1000 wordt voor het eerst melding gemaakt van Duttlenheim, een dorp dat ten zuidoosten van Molsheim langs de departementale weg RD 392 gelegen is.

De in 1777 gebouwde kerk SaintLouis, in het centrum, is een typisch voorbeeld van de neoklassieke stijl uit de 18e eeuw. De façade is opgesierd met een mooie zonnewijzer uit 1705 die pal op het zuiden gericht is; het koor heeft een hoofdaltaar met een afbeelding van Lodewijk (Louis) IX, koning van Frankrijk en beschermheilige van de Kerk.

Tegenover deze kerk staat een ander gebouw van klassieke stijl, uit 1864, waarin vroeger de school en nu het gemeentehuis gevestigd is. Dit gebouw heeft verscheidene verbouwingen ondergaan; de belangrijkste gevel heeft een bizar fronton.

Sla aan het eind van de Rue de l’École de Rue de la Poste in; daar stond vroeger een oude synagoge, waaraan u door een mooi opschrift in het Hebreeuws herinnerd wordt. Uw wandeling gaat verder via de Rue de la Chapelle, waarna u bij een klein, particulier oratorium uit 1808 komt, gebouwd naar aanleiding van een gelofte.

Neem de Route du Général-de-Gaulle terug in de richting van het kruispunt, waar u een prachtig kruisbeeld in barokstijl uit 1718 aantreft. Dit beeld werd op instigatie van twee vrouwen gemaakt en vervolgens in de loop van de 19e eeuw gerestaureerd; het toont Christus aan het kruis met naast hem Maria en Johannes.

Overal in het dorp komt u oude waterputten tegen; op de hoek van de Rue De-Lattre-de-Tassigny treft u de meest opvallende, vanwege de in 1585 opgetrokken massieve kuip, die nu als bloembak dient. De houten haspel waar de ketting doorheen loopt, wordt afgeschermd door een zadeldakje met antieke dakpannen.

Zo komt u via de Rue De-Lattre-de-Tassigny en de Rue du Centre terug op de plek waar u uw wandeling begonnen bent. In deze laatste straat treft u enkele traditionele boerderijen met vakwerk aan, waaronder het oudste huis van het dorp, dat uit 1578 dateert. De pastorie uit 1764 is ook de moeite waard: de architectuur is zeer typerend voor de in de 18e eeuw in de Elzas gebouwde pastorieën.

Ergersheim Waar de departementale weg RD 30 tussen Molsheim en Furdenheim het fietspad langs het Canal de la Bruche kruist, ligt een plaatsje dat altijd al in het teken van de wijn- en landbouw gestaan heeft: Ergersheim.

Sla vanaf de Place de l’Église de Rue de l’École in; deze straat loopt langs het klooster van de cisterciënzer slotzusters.

Via het weggetje door de wijngaard (lange wandeling) komt u bij de kapel St-Michel uit de 12e eeuw, het enige overblijfsel dat nog herinnert aan het vroegere dorpje Rimlen, dat vanaf 884 vermeld werd. Dat dit dorpje niet meer bestaat, heeft alles te maken met een langdurig proces dat meer dan drie eeuwen heeft geduurd. De allerbelangrijkste oorzaak is de onvruchtbaarheid van de grond. De velden zijn gelegen in een klein dal waar de rivier de Bruche doorheen stroomt, die regelmatig buiten haar oevers treedt en de vruchtbare aarde en de verbouwde gewassen wegvoert.

Overigens is het vermeldenswaardig dat de plek waar de kapel staat een sterk, positief trillingsveld heeft.

Het weggetje leidt door de wijngaarden van de Kefferberg en brengt u via een hoger gelegen gedeelte via de weg terug bij het dorp; hier heeft u een prachtig uitzicht over de hele omgeving.

Wanneer u, eenmaal terug in het dorp, de weg in noordelijke richting volgt, langs het kerkhof, kunt u naar de plek rijden waar ooit het dorpje Altbronn lag, niet ver van Dahlenheim. Tussen 1348 en 1350 verspreidde zich in Europa de zwarte pest en deze plaag werd nog verergerd door plunderaars die hun sporen nalieten, waaraan dit dorpje ten onder is gegaan. Tegenwoordig staat er alleen nog een bedevaartskapel “Maria Altbronn” en een boerderij.

Van hieruit kunt u ofwel doorrijden tot de Horn (Wolxheim), ofwel dezelfde weg terug nemen.

Eind juni wordt hier over deze routes een ‘marche gourmande’ (wijnproefwandeling) gehouden, waarbij u dan niet alleen kunt genieten van de mooie omgeving, maar ook kunt proeven van de plaatselijke wijnsoorten.

Ernolsheim-sur-Bruche Wanneer u de moeite neemt een bezoekje aan Ernolsheimsur-Bruche te brengen, een dorpje van rond de 1700 inwoners, zult u zeker gecharmeerd raken van de oude kern, alsook van de oevers van het Canal de la Bruche. Tijdens de volgende wandeling, die iets langer dan een uur duurt, kunt u dit alles bezichtigen.

Vanaf het gemeentehuis, als u de Rue Principale afloopt, ziet u al direct het pittoreske renaissancekasteel Château d’Urendorf, dat in 1554 gebouwd werd en achtereenvolgens eigendom is geweest van verschillende adellijke families. Tegenwoordig is het een particulier bezit, dat als landbouwbedrijf in gebruik is.

Volg de Rue Principale tot aan de brug over de rivier de Bruche. Links van u ziet u de oude wasplaats aan het kanaal. Na de brug kunt u even stil blijven staan bij de aparte Bildstock uit 1865.

Loop een stukje terug om het fietspad langs het Canal de la Bruche in de richting van Ergersheim op te gaan. Dit fietspad loopt van Wolxheim tot Straatsburg over een dijk langs het in 1682 door Vauban aangelegde kanaal en biedt u een wandeling in een idyllische omgeving.

Steek even voor sluis nr. 3 via het voetgangersbruggetje het kanaal over en wandel via de Rue du Château terug naar het dorp.

Steek de Rue Principale over en ga via de Rue du Milieu, de Rue du Soleil en tenslotte de Rue Haute terug naar het gemeentehuis. In deze straten rond de kerk kunt u enkele mooie Elzasser huizen bewonderen.

Gresswiller Waar de Vallée de la Bruche voor het eerst versmalt, ligt Gresswiller, een dorp dat na een bocht in de weg om een rotsachtige heuvel heen in zicht komt. Het dorpje ligt in een lager gedeelte van de vallei, op de rechteroever van de rivier.

Het is een oud dorp, dat al in 849 genoemd wordt. Wij stellen u de volgende wandeling voor, die begint bij de kerk, zonder enige twijfel het meest interessante bouwwerk. Het schip werd in 1766 gebouwd, maar de klokkentoren is van laatgotische stijl; deze is vooral interessant vanwege de latei, waarop een afbeelding in hoog reliëf staat van Sint Martinus die zijn mantel met een arme deelt (1523). Het meubilair in de kerk dateert uit de 18e eeuw. De lambrisering van het koor is bedekt met bruine verf, waardoor een rocailledecor aan het zicht onttrokken wordt. De schildering op het hoofdaltaar stelt Sint Martinus voor. Op het linker zijaltaar in het schip staat een verguld beeld van de Maagd; het rechter zijaltaar is echter gewijd aan de Heilige Catharina. Het orgel is gebouwd door Michel Stiehr in de jaren 1812 en 1813.

Rondom de kerk zijn enkele grafstenen uit de 18e en de 19e eeuw te zien, maar u moet vooral letten op het miniatuurreliëf van het Heilige Graf uit omstreeks 1500, dat in de muur van het vroegere kerkhof is ingemetseld.

In het schoolgebouw kan op elke tweede zondag van de maand het planetarium bezichtigd worden. Dat is een prachtig raderwerk dat de bewegingen van de aarde, de maan en de verschillende planeten nabootst en tevens de dagen en de maanden van het jaar aangeeft. Dit fantastische toestel is het werk van een plaatselijke ingenieur.

Als u de Rue de l’Église weer uitloopt, neemt u links de richting van de Place de la Liberté, waarna u de hoofdstraat Rue du Général de Gaulle volgt, waar een bronzen plaat het geboortehuis van Auguste Dubois aangeeft (1892-1973). Deze schilder is vooral beroemd om zijn lithografieën; hij schilderde scènes uit het dagelijks leven van de eerste helft van de 20e eeuw en eenvoudige mensen waar hij mee omging.

Ga even terug de Rue du Moulin in; aan het eind van deze straat staan de gebouwen van de vroegere gereedschappenfabriek Coulaux. U kunt zich laten wiegen op het geluid van het watervalletje dat eertijds de valhamers van de fabriek aandreef.

Soultz-les-Bains Soultz-les-Bains, prachtig gelegen tussen het riviertje de Mossig en de Jesselberg, wacht op uw bezoekje om u zijn erfgoed te kunnen tonen. Wij nodigen u uit voor een ontdekkingswandeling door het dorp, van iets meer dan een uur.

Als u vanaf het gemeentehuis de Rue de Strasbourg afloopt, doemt voor u de toren op van de vroegere kalkoven uit 1920, een overblijfsel van verschillende kalkovens die indertijd aan de voet van de steengroeve (Carrières Royales) gebouwd waren.

Steek de Mossig over en loop het fietspad richting Molsheim op; volg dit tot de AllĂŠe des Bains en geniet van de rust die van deze omgeving uitgaat. De prachtig gerestaureerde kapel St-Amand, die zich binnen de parkmuren van het kuuroord Sulzbad bevindt, is het bezichtigen zeker waard.

Loop terug naar het gemeentehuis. Steek de weg over en ga via de Rue Saint Maurice naar het Oratoire de la Pieta. Dit kapelletje is in de 18e eeuw gebouwd en is met name interessant vanwege zijn houten polychroom beeld van de Heilige Maagd.

Sla de Rue de la Chapelle in en neem vervolgens het landweggetje tot de Holzbrunnen. Deze zandstenen bronbakken uit de 19e eeuw staan op de plaats van een vroegere houten drinkbak voor het vee.

Daal de heuvel af en ga opnieuw naar het dorp. Voordat u terug bent bij het gemeentehuis, komt u bij de kerk St. Maurice. U moet met name aandacht besteden aan de klokkentoren, het timpaan en het orgel.

Maar om een volmaakt beeld te krijgen van de omgeving, kunt u de wandelroute doen over het weggetje van de vestingwerken, de Sentier des Casemates. Tijdens deze didactische route die u langs een gordel van vestingwerken voor de Eerste Wereldoorlog leidt, heeft u op verschillende plaatsen een prachtig uitzicht over de streek; u heeft er tevens zicht op de boerderij de Biblenhof (1750).

Wij raden u deze extra wandeling ten sterkste aan.

Wolxheim Wolxheim is een pittoresk wijnbouwersdorp, dat tussen het lommerrijke Canal de la Bruche en de in deze streek beroemde wijngaarden gelegen is. Wij nodigen u uit voor een flinke wandeling vanaf het gemeentehuis.

Ga via de Chemin du Horn of de Chemin du Rott door de wijngaarden heen de colline du Horn op, een heuvel die een schitterende hoogte vormt met een weids uitzicht over de hele streek. Het statue du Sacré-Coeur is een in 1912 vervaardigd beeld, dat de door de bevolking zo verlangde vrede symboliseert.

Daal nu via een van de weggetjes door de wijngaarden af naar de Chapelle Saint Denis uit de XVIe eeuw, die u beneden u, omgeven door de wijngaarden, kunt zien liggen. In het rond deze kapel gelegen kerkhof kunt u verschillende grafmonumenten zien van de hand van Philippe Grass, de van hier afkomstige beeldhouwer die ook het beeld van generaal Kléber in Straatsburg gemaakt heeft.

Loop de woonwijk door en neem rechts de richting van Wolxheim-Canal, een gedeelte van het dorp dat vanaf 1682 gebouwd is, in de tijd dat het Canal de la Bruche tussen Wolxheim en Straatsburg gegraven werd.

Als u tijd heeft om een beetje te slenteren, maak dan een wandelingetje door dit gedeelte, te beginnen vanaf het Maison Saint Léon. Vanaf de straat ziet u de ten tijde van Vauban geëxploiteerde Carrières Royales (steengroeven), het kuuroord Sulzbad met zijn vroegere ijskelder, alsmede enkele mooie burgerhuizen van weleer.

Loop terug naar het Maison Saint Léon en steek het tegenoverliggende bruggetje over, alwaar u zicht hebt op de kleine en grote schutten van Avolsheim. Loop weer terug en neem het fietspad langs het Canal de la Bruche richting Straatsburg. Deze aangelegde dijk is tegenwoordig een buitengewoon aangename wandelroute in een bijzonder idyllische omgeving.

Ga bij de volgende brug de dijk af om opnieuw de richting van het dorp te nemen. Na de oude wasplaats en via de Rue du Moulin en de Rue des Vignerons (en misschien nog via andere straten) komt u weer terug bij het gemeentehuis.

Molsheim

▼

De vroegere bisschops- en universiteitsstad Molsheim, bakermat van de Bugatti auto’s, kan terugblikken op een rijk verleden.

Als u voor het Office de Tourisme (VVV) staat, ziet u voor u de Metzig of “Grandes Boucheries”, het opvallendste gebouw van het plein met zijn renaissancepuntgevels, zijn tweezijdige trap en zijn klok met jaquemarts (klokfiguren).

Sla de Rue Jenner in; op de hoek van deze straat staat een mooi vakwerkhuis (de apotheek). Voordat u bij de Cour des Chartreux aankomt, moet u de tijd nemen om het Maison du Chapître uit 1626 te bewonderen.

Even verder komt u bij een ander patrimoniaal pronkstuk: het vroegere kartuizerklooster (1598-1792) met zijn grote kloostergang, de kamertjes van de monniken en de vroegere priorij, waar tegenwoordig het Musée de la Chartreuse en de Fondation Bugatti gehuisvest zijn (geopend tussen 2 mei en 15 oktober).

Bruxelles Luxembour g Paris

Rhin Francfort

Strasbourg CCMOLSHEIM MUTZIG

Offenbourg

A35 A5 Colmar Fribourg

Lyon Bâle

▼

Zürich Milan Genève

Wanneer u de Rue de la Chartreuse uitloopt, komt u bij een plein, Place du Marché, met de vroegere graanschuur (waar de geheven tienden opgeslagen werden) uit de 18e eeuw (nu belastingkantoor) en een piëta, tevens uit de 18e eeuw.

Ga naar de Rue de Saverne en loop deze uit; u ziet er enkele mooie voorgevels. Loop in dezelfde richting en enigszins links aanhoudend door; zo komt u bij het Hôtel de la Monnaie, waar de bisschop van Straatsburg indertijd munten liet slaan.

Vervolg uw wandeling tot de oude Jezuïetenkerk (1615-1617), die getuigt van de tijd van de Contrareformatie, toen het stadje tijdelijk, als tegengewicht tegen het protestante Straatsburg, de kerkelijke hoofdstad van de Elzas werd.

Neem even verderop de Rue Notre Dame; aan het eind daarvan vindt u de Porte des Forgerons (14e eeuw).

Deze toren is een overblijfsel van de middeleeuwse vestingmuur rond de stad.

Vervolgens kunt u rustig naar de Metzig terugwandelen, waarbij u kunt genieten van de interessante gevels en mooie invalshoeken.

Mutzig

▼

ILLUSTRATION DAMIEN SCHITTER

Het stadje Mutzig heeft een strategische ligging bij de ingang van de Vallée de la Bruche, aanleunend tegen de eerste uitlopers van de Vogezen.

Onze wandeling begint aan de oostzijde van het stadje, bij de poort uit de 14e eeuw, ook wel “Untertor” genoemd. Deze poort is het belangrijkste overblijfsel van de middeleeuwse vestingwerken. Uit ronde schietgaten en een erker blijkt dat de poort in de 16e eeuw opgehoogd werd.

▼ We nemen links het pittoreske steegje Passage des Lavoirs, waar kleine huizen achter tegen de vestingmuur leunen. We komen zo bij het Château des Rohan. Dit gebouw van het “Wasserburg”-type beleefde vooral zijn glorietijd in de 18e eeuw, toen het voor de vier kardinalen van Rohan als bisschoppelijke verblijfplaats dienst deed.

Tegenover het kasteel ziet u de gebouwen van de vroegere vuurwapenmanufactuur. Hier werd het beroemde Franse geweer “Chassepot” gemaakt, vernoemd naar zijn uitvinder die in Mutzig geboren werd.

We volgen de Rue du Château om weer bij de Rue du 18 novembre 1918 aan te komen, die we links volgen tot het Maison des Landsberg, een prachtig huis uit de Renaissance.

We lopen onder het portiek door, steken de binnenplaats over en komen zo bij de oudste synagoge van de Elzas (1787).

Vroeger was in Mutzig een rabbinaat gevestigd en bestond er een zeer grote Joodse gemeenschap. Via een poortje in de muur die het gebedsgebouw aan het gezicht onttrekt, komen we in de Rue Haute, die we rechts volgen tot aan de kerk, een indrukwekkend gebouw in neogotische stijl uit 1879 met een klokkentoren van 72 meter, de hoogste van de Vallée de la Bruche. Als we ons omdraaien, wordt onze aandacht getrokken door een merkwaardige, bolvormige toren die op het gemeentehuis gebouwd is, een in klassieke stijl opgetrokken gebouw uit 1742. Uit een van de openingen van dit klokkentorentje hangt een kop die zijn tong uitsteekt en zijn oren beweegt als de klok het halve en het hele uur slaat. Wij bereiken het pleintje Place de la Fontaine. De bak van de fontein dateert van 1911 en een overblijfsel uit 1667 is recentelijk door de huidige zuil vervangen. Dit is een mooie plek met op de achtergrond de middeleeuwse poort waar onze wandeling begonnen is.

Mocht u interesse hebben voor de Duitse militaire architectuur, dan moet u zeker een bezoek brengen aan het fort “Kaiser Wilhelm II” (1893-1916) - (geopend van mei tot september).

Andere bezienswaardigheden: de vijf kapellen: St-Wendelin (1566), St-Jacques (1626), Notre-Dame de Lorette (1666), Trinité (1740), Heilighiesel (1742).

Uitstapjes en cultureel erfgoed…

Met deze brochure bieden wij u wandelingen die u een goede indruk zullen geven van ons rijk cultureel erfgoed…

De

Communauté de Communes van de regio MOLSHEIM-MUTZIG bestaat uit 14 gemeenten, die op ongeveer twintig kilometer afstand van STRASBOURG in het hart van de Elzas liggen. Hier ondergaat u de charme van unieke locaties van een overrompelende schoonheid.

Het is niet zomaar een les in geschiedenis en architectuur, het is een aansporing tot kennismaking met nog steeds voortgezette tradities, daar waar noodzaak in de loop der eeuwen uitgegroeid is tot levenskunst. De aarde, het gesteente, het water, … ze vertellen het u allemaal.

Laat de grote wegen achter u en laat u naar bekoorlijke dorpjes leiden; u kunt rekenen op een warm onthaal en een aantrekkelijke omgeving met een rijk cultureel erfgoed. Volg deze etappes naar eigen believen en laat de geschiedenis of de legendes van de locaties op u inwerken.

Office de Tourisme** Région de Molsheim-Mutzig 19 Place de l’Hôtel de Ville F-67120 MOLSHEIM Tél : +33 (0)3 88 38 11 61 Fax: +33 (0)3 88 49 80 40 infos@ot-molsheim-mutzig.com www.ot-molsheim-mutzig.com

REALISATION STUDIO PAT 67120 DORLISHEIM - RC SAVERNE 302557038

De VVV (Office de Tourisme intercommunal) van de regio MOLSHEIM-MUTZIG biedt u eveneens de mogelijkheid al deze cultuur- en natuurschatten te ontdekken tijdens georganiseerde rondleidingen en themadagen, die u zeker beurtelings zullen verwonderen, bekoren, dan wel verrassen.