Jaarverslag Wormerland 2019 | MOOI Noord-Holland

1

ADVIESCOMMISSIE WELSTAND EN MONUMENTEN WORMERLAND JAARVERSLAG 2019

2 ADVIESCOMMISSIE WELSTAND EN MONUMENTEN WORMERLAND JAARVERSLAG 2019

Stolpistendroom – Spijkerboor’; uit de collectie MOOI in Noord-Holland; ingediend door ‘E.’ uit Oost-Graftdijk

“We zijn gestart met vroegtijdig integrale afweging van ruimtelijke initiatieven waarbij wij ons, samen met initiatiefnemer en afgevaardigde van de commissie, richten op de vraag hoe een ontwikkeling positief kan bijdragen aan de kwaliteit van de leefomgeving. Daarbij ligt de focus niet op het gebouw maar op de kernkwaliteiten van Wormerland.”

Lieneke Schipper, stedenbouwkundige en programmamanager Omgevingswet

3

Voorwoord Het is vreemd om in deze corona-tijd een voorwoord voor een jaarverslag over vorig jaar te schrijven. De wereld staat op zijn kop, in de reeks van vitale beroepen staan wij zeker niet bovenaan. En toch gaat de stroom bouwaanvragen door.

Direct de eerste week na de lockdown zijn wij over gestapt op een digitale vorm van vergaderen. Eerst nog zonder bezoek, nu met bezoek. Over openbaarheid denken wij nog na. Dit digitale vergaderen blijkt ook voordelen te hebben; met een ontwerpend beroep zijn wij gewend digitaal te werken en hebben meestal alle faciliteiten om dit te doen thuis. De digitale ontwerptekeningen zijn nu in plaats van op een groot scherm in de vergaderzaal nu van zeer dichtbij te bekijken. Alle plannen, met onderliggende stukken zijn vooraf digitaal te bestuderen. Goed voorbereid lijkt het ook of er beter naar elkaar geluisterd wordt. Belangrijkste nadeel is het gebrek aan openbaarheid en natuurlijk het menselijk contact met de indieners, bewoners voor wie er veel van afhangt of de commissie positief adviseert over hun plannen.

Het werkgebied van de commissie Zaanstreek omvat niet alleen Wormerland, maar ook Oostzaan en Zaanstad. Dat dit handig is, is gebleken bij de aanvraag voor de kerk de vermaning aan de dorpsstraat 371. Hier wilde de initiatiefnemer het interieur van de kerk verplaatsen naar de Zaanse Schans. Aangezien de commissie ook over de Zaanse Schans ontwikkelingen adviseert, kon hier in korte slagen de adviezen op elkaar afgestemd worden. Voorop stond daarbij het behoud van de kerk als bijzonder gebouw in het lint. Zo valt in dit jaarverslag te lezen.

Cultuurhistorische waarden zijn in het dorp alom aanwezig. Met de 27 gemeentelijke, vijf provinciale en 33 rijksmonumenten zijn de monumentale gebouwen goed vertegenwoordigd. Naast objectgericht wordt gelukkig steeds meer ook de omgeving betrokken bij de advisering. Zo ook bij de aanvraag

van Oosteinde 50 waar met een stolpenconsulentschap de plannen zijn begeleid. Het feit dat naast (rijks)monumenten alle andere, door de raad aangewezen, omgevingsplanactiviteiten kunnen worden opgenomen, is voor Wormerland interessant.

Niet alleen objecten, bijvoorbeeld monumenten, maar ook gebieden, bijvoorbeeld beschermde dorpsgezichten, stadskernen of historische linten kunnen worden aangewezen, maar ook bijvoorbeeld bijzondere landschappen. Wij zouden graag als integrale commissie met kennis op het gebied van cultuurhistorie, architectuur, stedenbouw ĂŠn landschap de bijzondere kwaliteiten van het dorp bewaken.

Vooruitlopend op de invoering van de omgevingswet heeft OVER-gemeenten in ieder geval al een multidisciplinaire intaketafel ingesteld. Ruimtelijke initiatieven worden hier besproken en voorafgaand aan een formele procedure getoetst op haalbaarheid. Op dit moment worden hier nu de meer complexe plannen besproken. Plannen die niet binnen de reguliere bestemmingsplannen passen. De eerste resultaten zijn zeer positief. Initiatiefnemers krijgen direct inzicht in de mitsen en maren en of het idee enige kans van slagen heeft. Het denken in kansen geeft het gesprek al direct een positievere grondtoon. Snel, relevant, transparant en consistent maar ook eenvoudig en persoonlijk. Enkele doelen uit de omgevingswet. Ze lijken bij de intaketafel ingelost te worden.

Marlies van Diest, voorzitter Adviescommissie Welstand en Monumenten Wormerland

4 ADVIESCOMMISSIE WELSTAND EN MONUMENTEN WORMERLAND JAARVERSLAG 2019

Doelen en ambities

Eén integraal gebied, ook over de gemeentegrens

Complementaire projecten in plaats van concurrerend

Doelen en ambities uit ontwikkelingsvisie Zaanoevers

Zaanoever als verbinder van de vele parels

5

Inhoud 1.

Omgevinsgswet zet de toon

7

BIJZONDER/GROOT PLAN Stolp aan het Oosteinde, Wormer

8

2.

Commissie, beoordelingskaders en werkwijze

10

HERBESTEMMING Vermaning, Dorpsstraat, Wormer

14

3.

Uw adviezen in 2019

16

KLEIN PLAN Dorpsstraat, Oostknollendam

22

4.

Evaluatie en aanbevelingen

24

HOE IS HET MET? Veerdijk 62, Wormer

26

Colofon

28

6 ADVIESCOMMISSIE WELSTAND EN MONUMENTEN WORMERLAND JAARVERSLAG 2019

Hoofdstuk 1 Omgevingswet zet de toon Terugkijkend op het afgelopen jaar zien we dat de Noord-Hollandse gemeenten zich intensief aan het voorbereiden zijn op de Omgevingswet. Het is een immense opgave om op tijd klaar te zijn met de nieuwe vergunningprocessen en het digitale stelsel.

De omgevingsvisie en het omgevingsplan moeten gestalte krijgen. En dan komt ook het vraagstuk van de kwaliteitsadvisering om de hoek kijken. Dat is urgent, want voor het inwerkingtreden van de Omgevingswet moeten alle gemeenteraden in Noord-Holland hun gemeentelijke adviescommissie ingesteld hebben. Zelfs als u niets wilt veranderen aan de advisering, moet de adviescommissie opnieuw worden ingesteld omdat de wettelijke grondslag van de oude commissie vervalt. Wel is het daarbij mogelijk om de oude commissie(s) over te laten gaan naar de nieuwe commissie.

Handreiking om uw kwaliteitsadvisering ‘Omgevingswet-proof’ te maken Het afgelopen jaar heeft MOOI Noord-Holland actief meegewerkt aan de totstandkoming van een handreiking voor het adviesstelsel onder de Omgevingswet. Deze handreiking werd gemaakt in opdracht van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG), de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) en de Federatie Ruimtelijke Kwaliteit (FRK). Op 17 februari 2020 werd het eerste deel van de handreiking gepubliceerd. Deel twee, met voorbeeldregels voor het instellingsbesluit van de nieuwe gemeentelijke adviescommissie, volgt spoedig of is inmiddels verschenen. De handreiking is een handig hulpmiddel om in de komende periode de advisering over goede omgevingskwaliteit ‘Omgevingswet-proof’ te maken.

Dilemma’s Het afgelopen jaar bent u al geïnformeerd over de veranderingen ten aanzien van de advisering, zoals die in de Omgevingswet zijn opgenomen. In het voorgaande jaarverslag hebben we stilgestaan bij een aantal dilemma’s die daarmee samenhangen.

Zoals de vraag hoe maatschappelijke participatie en advisering door deskundigen elkaar kunnen versterken. En de vraag of de advisering wordt ingezet tijdens het hele plan- of ontwerpproces, of alleen als een check aan het eind. Ook het dilemma van de proportionaliteit kwam aan de orde: hoe zorg je dat de advisering in goede verhouding staat tot de betekenis/invloed van een plan op de publieke ruimte, en hoe organiseer je het zo dat iedere initiatiefnemer de route vindt die het beste past bij de vraag? En last but not least: is kwaliteit een kwestie van regelgeving of van anders kijken? Het doel van de ruimtelijke kwaliteitsadvisering is niet het toetsen aan regels. Het gaat om een zorgvuldige en begrijpelijke afweging: draagt een initiatief bij aan de prettige leefomgeving die de gemeente en de gemeenschap voor ogen heeft.

Hoe zit het precies?

Na het inwerkingtreden van de Omgevingswet blijft veel beleid en regelgeving gewoon van kracht. Hier zorgt de ‘bruidsschat’ voor die het Rijk aan de gemeenten meegeeft. Uw bestemmingsplannen, maar ook uw welstandsnota en lokaal cultureel erfgoedbeleid gaan automatisch over naar de nieuwe situatie en maken straks direct of indirect onderdeel uit van het omgevingsplan. Uw huidige commissie, de Adviescommissie Welstand en Monumenten Wormerland, is echter niet in die ‘bruidsschat’ opgenomen.

In artikel 17.9 van de Omgevingswet wordt namelijk een nieuwe commissie geïntroduceerd: de gemeentelijke adviescommissie. Gemeenten hebben de taak om zelf invulling te geven aan deze commissie. Art 16.15a van de wet stelt dat gemeenten in ieder geval advies vragen aan de gemeentelijke adviescommissie bij een ingreep aan een rijksmonument en bij alle andere door de gemeenteraad en/of het college van B&W aangewezen gevallen. Dit kan zowel over omgevingsvergunningen als over beleid gaan. Op den duur kan in het omgevingsplan precies worden aangeven bij welke activiteiten advies gevraagd moet worden aan de commissie.

7

Keuzes Met uitzondering van de genoemde advisering over rijksmonumenten, bepaalt u dus zelf hoe de advisering over omgevingskwaliteit wordt ingevuld en welke adviseurs daarbij worden ingeschakeld. De huidige adviescommissie kan vrij eenvoudig overgaan in de nieuwe gemeentelijke adviescommissie. Maar de gemeente kan ook kiezen voor verdere doorgroei naar bredere en vroegtijdige advisering, waarvoor de Tweede Kamer in een vrijwel unaniem aangenomen motie zijn voorkeur heeft uitgesproken. Ook de VNG, opdrachtgever van de handreiking, benadrukt dit streven: brede en vroege kwaliteitsadvisering is nodig bij uitnodigend en meer op ondersteuning van de initiatiefnemer gericht omgevingsbeleid. Dat gebeurt bij voorkeur in een helder en samenhangend adviesstelsel, zodat iedereen weet wie wanneer over wat adviseert. En waarbij de onafhankelijke advisering de ambtelijke processen aanvult en ondersteunt.

Verder met advisering over goede omgevingskwaliteit Uw gemeente bereidt zich al voor op het nieuwe adviesstelsel. Het afgelopen jaar hebben wij hier met vertegenwoordigers van uw gemeente over gesproken. Wij hebben begrepen dat de voorlopige inzet van de gemeente is om de onafhankelijke advisering door de gemeentelijke adviescommissie beleidsneutraal in te vullen op basis van de huidige advisering voor cultureel erfgoed en welstand/ruimtelijke kwaliteit (landschap). De gemeente Wormerland beschikt over een veel (gebouwd) erfgoed en een bijzondere cultuurhistorische en landschappelijke ontwikkelingsgeschiedenis, tot op de dag van vandaag bepalend voor de identiteit van Wormerland.

Daarnaast heeft de gemeente belangstelling om de onafhankelijke advisering door de gemeentelijke adviescommissie verder te ontwikkelen tot brede advisering vroeg in de planvormingsprocessen door deelname aan de intaketafel en omgevingstafel door een gedelegeerde van de commissie.

Wij willen graag in de aankomende ronde van regulier overleg met de portefeuillehouders (zomer 2020) met behulp van de VNG-handreiking verder praten over uw nieuwe adviesstelsel. Ons streven is om ervoor te zorgen dat we – in samenspraak met onze ambtelijke contactpersonen – in de tweede helft van 2020 een concreet ‘pakket’ kunnen aanbieden met een concept instellingsbesluit, benoemingsvoorstel, commissie-reglement en eventueel een aangepaste dienstverleningsovereenkomst.

De inhoud van het kwaliteitsbeleid Uiteraard zijn dit vooral procedurele zaken. Eigenlijk gaan we veel liever met uw gemeente in gesprek over de inhoud van het kwaliteitsbeleid onder de Omgevingswet. Wat zijn uw ambities? Wat is uw opvatting van omgevingskwaliteit? In welke mate neemt de gemeente regie en wat wordt aan de mensen zelf overgelaten? Wat betekent dat voor de verschillende gebieden in de gemeente? En hoe weerspiegelt dat in de omgevingsvisie, het omgevingsplan en ander beleid? De nieuwe vormgeving van het kwaliteitsbeleid onder de Omgevingswet is een zaak van onderzoeken en uitproberen. We doen dat graag samen met u.

8 PROJECT BIJZONDER/GROOT PLAN

WORMER

Stolp met bijgebouw aan het Oosteinde Met de omgevingswet verandert de huidige toelatingsplanologie in uitnodigingsplanologie (van ‘nee, tenzij’ naar ‘ja, mits’). Om het initiatief voor de restauratie van de stolp met plaatsing van een bijgebouw aan het Oosteinde haalbaar te maken zijn er flink wat planologische hobbels te nemen. De stolpboerderij heeft weliswaar geen beschermde status als monument maar is cultuurhistorisch van waarde op deze plek in het lint en het landschap. De opdrachtgevers schakelen de hulp in van de stolpenconsulent van MOOI Noord-Holland, die gemeenten en initiatiefnemers bij concrete plannen voor stolpboerderijen in Noord-Holland begeleidt. Dit kan gaan om functieverandering oostgevel 1:150 of uitbreiding van functies op het traditionele erf of in het gebouw. De stolpenconsulent is een onafhankelijke adviseur die publieke en individuele belangen samenbrengt tijdens een keukentafelgesprek met eigenaren, ontwerpers, gemeenten en andere betrokkenen. Dit traject mondt uit in een schetsontwerp dat aan de commissie wordt voorgelegd. De commissie is enthousiast en zou graag hebben dat cultuurhistorisch karakteristieke gebouwen altijd zo zorgvuldig zouden worden aangepakt. In dit geval verdient vooral de gemeente een compliment, omdat er is meebewogen om het initiatief, van belang voor de identiteit van Wormerland haalbaar te maken.

zuidgevel 1:150 Schetsontwerp restauratie stolp met eigentijds vormgegeven bijgebouw

10 ADVIESCOMMISSIE WELSTAND EN MONUMENTEN WORMERLAND JAARVERSLAG 2019

Hoofdstuk 2 Commissie, werkwijze en beoordelingskaders 2.1 Even voorstellen De adviescommissie welstand en monumenten Wormerland is benoemd door de gemeenteraad en samengesteld uit ervaren en vakbekwame adviseurs met kennis die nodig is binnen de gemeente Wormerland.

Het goed beoordelen van alle ruimtelijke aspecten van een initiatief of plan vraagt kennis, ervaring en

Marlies van Diest landschapsontwerper en voorzitter

Bart Duvekot architect

Rob de Vries architect en bouwhistoricus

vakmanschap. De adviseurs zijn specialisten op het terrein van landschap, stedenbouw, cultuurhistorie en architectuur en zij zijn onafhankelijk ten opzichte van de gemeentelijke organisatie en het gemeentebestuur.

In 2019 bestond de commissie uit de volgende adviseurs:

11

Marijke Beek architectuurhistoricus

Johan Jacobs architectuurhistoricus

De commissie werd ondersteund door: Ingrid Langenhoff beleidscoรถrdinator MOOI Noord-Holland

Sjaak Schavemaker Plantoelichter gemeente Wormerland

12 ADVIESCOMMISSIE WELSTAND EN MONUMENTEN WORMERLAND JAARVERSLAG 2019

2.2 Werkwijze De gemeente legt de plannen aan de commissie voor in een openbaar toegankelijke vergadering. Initiatiefnemers en eventueel hun adviseur en/of ontwerper worden in de gelegenheid gesteld om het initiatief toe te lichten. Belanghebbenden en geïnteresseerden zijn van harte welkom om de behandeling van de plannen te volgen. Er wordt gezorgd voor een prettige en respectvolle gespreksomgeving. De vergaderdata voor uw gemeente vindt u via deze link.

Bij de grotere plannen is de stedenbouwkundige van de gemeente aanwezig om de commissie te informeren. Dat gebeurt bij voorkeur in een zo vroeg mogelijk stadium.

De adviezen Van elke planbehandeling, of dit nu gaat om een vergunningaanvraag of om een vooroverleg, stelt de commissie een advies op. We streven ernaar dat het advies begrijpelijk is voor iedereen; dus helder geschreven en zonder gebruik van onnodig jargon.

Bovendien moet het advies juridisch houdbaar zijn.

De gemeentelijke plantoelichter zorgt voor het openbaar maken en versturen van de adviezen naar het college, de aanvrager en eventuele andere belanghebbenden.

Planregistratiesysteem Nu worden de adviezen nog vastgelegd in een door MOOI Noord-Holland ontwikkeld planregistratiesysteem, genaamd CorSys. De commissiecoördinator, de plantoelichter en de commissieleden hebben toegang tot dit systeem en kunnen te allen tijde de geschiedenis van de planbehandeling raadplegen. In 2021 wordt een nieuw verbeterd systeem ingevoerd, dat het digitaal werken nog verder verbetert. Dit nieuwe systeem krijgt de naam (MOOI) DARS (Digitaal Advies Registratie Systeem). Alle gemeenten kunnen hier gebruik van maken, ook voor de plannen die ambtelijk beoordeeld worden. MOOI Noord-Holland zal de gebruikers begeleiden bij de toepassing ervan. De gemeenten Wormerland en Oostzaan, ambtelijk samenwerkend in OVER-gemeenten, hebben zich bereid getoond om als een van de eerste gemeenten in Noord-Holland medewerking te

verlenen aan de introductie van dit systeem in OVER-gemeenten.

Preadviezen Veel plannen worden pas in het stadium van de vergunningverlening aan de commissie voorgelegd.

Als het plan niet groot is, vaker voorkomt en de uitkomst van de behandeling geen verstrekkende gevolgen heeft, is dit meestal geen probleem. Bij omvangrijke of complexe initiatieven wordt de commissie bij voorkeur in een eerder stadium betrokken. Het zogenaamde vooroverleg vindt steeds vaker plaats in de vorm van ‘de intaketafel en/of de omgevingstafel’ en wordt door alle betrokkenen – de commissie, initiatiefnemer en gemeentelijke diensten – vaak erg gewaardeerd. Het meedenken aan de ‘intaketafel’ door een commissielid zorgt voor aandacht voor omgevingskwaliteit op een vroeg moment in het planproces, geheel in de geest van de omgevingswet. Deze inbreng kan nog relatief eenvoudig worden meegenomen door de initiatiefnemer of ontwerper. Bovendien kan dit meedenken van nut zijn bij de afweging van de gemeente van een specifiek verzoek van een initiatiefnemer.

Gemandateerde commissie Niet alle plannen worden door de voltallige commissie behandeld. Onder verantwoordelijkheid van de commissie worden de kleine bouwplannen of de plannen met geringe invloed op het publieke domein door Bart Duvekot als vaste gemandateerde (ook wel gemachtigde) van de commissie, samen met de plantoelichter, beoordeeld. Deze digitale werkwijze is snel en efficiënt en levert de gemeente tijdwinst. Vorig jaar is gestart met een spreekuur voor initiatiefnemers van kleine plannen. Mensen kunnen ook rechtstreeks in gesprek gaan met Bart Duvekot en Sjaak Schavemaker, en op een laagdrempelige manier de kwaliteit van hun plan bespreken en zo verbeteren. De ervaringen zijn positief, zowel bij de indieners en ambtenaren als bij de commissie.

13

2.3 Beoordelingskaders Er zijn meerdere gemeentelijke beoordelingskaders waar de commissie rekening mee houdt. De welstandsnota, vastgesteld in 2004 door de gemeenteraad, is het belangrijkste. Via deze link kunt u de welstandsnota voor uw gemeente inzien. Ook bestaat er erfgoedbeleid. Via deze link kunt u lezen welk erfgoedbeleid uw gemeente voert. Naast de welstandsnota zijn er ook welstandscriteria opgenomen in beeldkwaliteitsplannen, meestal opgesteld ten behoeve van de ontwikkeling van een specifiek gebied. In veel gevallen is ook het bestemmingsplan en ander ruimtelijke ordeningsbeleid voor de commissie relevant. Deze beleidsstukken kunt u via deze link vinden.

De beoordelingskaders zijn naar onze mening over het algemeen goed toepasbaar en dragen bij aan de constructieve dialoog die we voeren met initiatiefnemers. De kaders maken duidelijk wat de gemeente wil bereiken met het kwaliteitsbeleid en bieden houvast bij de begeleiding en de beoordeling van plannen.

In de loop der jaren is de welstandsnota gedateerd, vanwege tussentijdse veranderingen in wetgeving die niet in deze nota zijn verwerkt en vanwege inmiddels gerealiseerde projecten en gebieden waarvoor het beleid niet in deze nota is opgenomen. Ook in het vorige jaarverslag hebben wij de gemeente geadviseerd om vast stappen te zetten met integratie van beleidskaders, door bijvoorbeeld te starten met actualisatie van het welstandsbeleid.

Met de Omgevingswet (per 1 januari 2022) is een nieuwe term geĂŻntroduceerd; ‘omgevingskwaliteit’.

Net als een veilige en gezonde leefomgeving is ook het bereiken en in stand houden van een goede omgevingskwaliteit een maatschappelijke doelstelling van de Omgevingswet. Het is een plicht van ons allemaal om zorg te dragen voor een goede omgevingskwaliteit. Omgevingskwaliteit gaat over het belang van aspecten als cultureel erfgoed, architectonische kwaliteit van bouwwerken, stedenbouwkundige kwaliteit en kwaliteit van natuur en landschap.

Omgevingskwaliteit gaat over de identiteit en gebiedskwaliteiten van een plek en hoe wij dit ervaren, waarbij ook culturele en sociale factoren van

invloed kunnen zijn. Deze nota omgevingskwaliteit richt zich op het publieke belang van de ruimtelijk visuele aspecten van cultureel erfgoed, landschap, stedenbouw en het uiterlijk van bouwwerken.

MOOI Noord-Holland heeft inmiddels ervaring opgebouwd met de ontwikkeling van integraal beleid als in een nota omgevingskwaliteit. Graag willen wij ook de gemeente Wormerland ondersteunen bij een dergelijke ontwikkeling.

Het bijzondere, waardevolle interieur van de Vermaning

15 PROJECT MONUMENT OF HERBESTEMMING

WORMER

De doopsgezinde kerk De doopsgezinde kerk of vermaning aan de Dorpsstraat in Wormer is een gemeentelijk monument, vanwege het algemene belang van cultuurhistorische en architectuurhistorische waarde als een zowel in- als uitwendig grotendeels gaaf bewaard gebleven doopsgezinde kerk (vermaning) uit het midden van de 19de eeuw. Omdat het onderhoud niet langer door de kerkgemeenschap gedragen kan worden wordt het idee geopperd om het waardevolle interieur van deze kerk te verplaatsen naar een te bouwen Vermaning op de Zaanse Schans, die daar ter plekke zal worden omkleed met een authentieke houten buitenschil. De vraag aan de commissie luidt of het mogelijk is om de status van gemeentelijk monument van het resterende casco van de kerk aan de Dorpsstraat (de buitenschil) af te halen. Dan is onderhoud niet langer nodig en kan een nieuw gebouw op deze locatie verrijzen.

Dat lijkt de commissie geen goed idee, al heeft de commissie begrip voor de problematiek en zoektocht naar een oplossing. Er is op zichzelf geen bezwaar tegen de verplaatsing van het interieur naar de Zaanse Schans. Aan een authentiek interieur van een vermaning bestaat grote behoefte. Maar de commissie vindt juist de stedenbouwkundige, landschappelijke of situeringswaarde van het kerkgebouw belangrijk voor het lint van Wormer en voor de Wormer- en Jisper gemeenschap. Gevraagd wordt om te onderzoeken hoe het casco behouden zou kunnen blijven, waarbij een andere functie (wonen?) zeker mogelijk is. Gebruik geeft het monument een toekomst, zodat de vermaning het verhaal van het lint van Wormer blijft vertellen.

Vooraanzicht van het gebouw, waarbij de bomen niet het behouden waard zijn

16 ADVIESCOMMISSIE WELSTAND EN MONUMENTEN WORMERLAND JAARVERSLAG 2019

Hoofdstuk 3 Uw adviezen in 2019 Aantal planbehandelingen In 2019 heeft de Adviescommissie Welstand en Monumenten Wormerland 91 vergunningaanvragen behandeld, waarvan 13 betrekking hadden op aanvragen van voorgaande jaren. In verband met plannen die meerdere 3.1 Cijfers behandelingen hadden, wasWelstand het totaalen aantal planbehandelingen 139.91 vergunningaanvragen behandeld, In 2019 heeft denodig Adviescommissie Monumenten De Adviescommissie Welstand en Monumenten één Wormerland keer een positief advies gegeven worden. Bij Het aantal plannen is met 5 % gedaald opzichte jaren. van 2018.

Het aantal daalde met waarvan 13nieuwe betrekking hadden op ca aanvragen van ten voorgaande In planbehandelingen verband metbehandelingen plannen diede meerdere Wormerland (AWMZ) heeft in 2019 advies uitge24% van de was initiatiefneca 3 % ten opzichte van het vorige jaar. behandelingen nodig91 hadden, was het aantal planbehandelingen 139.aanwezig. Het aantal preadviezen bracht totaal aanvragen, 87totaal aanvragen mer Wormerland of ontwerper In 2019over heeftinde Adviescommissie Welstand en Monumenten 91 vergunningaanvragen behandeld, Het aantal nieuwe plannen is metenca45overige % gedaald ten opzichte van 2018.25Het aantal behandelingen daalde voor een omgevingsvergunning was in 2019 gevallen tendie opzichte vanmet 48 waarvan 13 betrekking hadden op aanvragen van voorgaande jaren.

In verband met(18%) plannen meerdere Tabel ca 3 %1ten opzichte van het vorige jaar. er 94 uitgevergaderonderwerpen.

In 2018 waren gevallen (34%) in 2018. behandelingen nodig hadden, was het totaal aantal planbehandelingen 139.

SOORT AANVRAAG AANTAL AANVRAGEN BEHANDELINGEN brachte adviezen.

50% van deca aanvragen kon in opzichte van 2018. HetAANTAL Het aantal nieuwe Bij plannen is met 5 % gedaald ten aantal behandelingen daalde met Tabel 1 118 caOmgevingsvergunning 3 % ten opzichte van het vorige jaar.73 SOORT AANVRAAG AANTAL AANVRAGEN AANTAL BEHANDELINGEN waarvan een monument 4 5 Aantal planbehandelingen Tabel 1 Omgevingsvergunning 73 118 waarvan nieuwbouw 18 35 SOORT AANVRAAG AANTAL AANVRAGEN AANTAL BEHANDELINGEN waarvan een monument 4 5 waarvan verbouwing 51 78 Omgevingsvergunning 73 118 waarvan nieuwbouw 18 35 Preadvies* 12 15 waarvan een monument 4 5 waarvan verbouwing 51 78 Reclameaanvraag 2 2 waarvan nieuwbouw 18 35 Preadvies* 12 15 Overige vergaderonderwerpen 4 4 waarvan verbouwing 51 78 Reclameaanvraag 2 2 Totaal 91 139 Preadvies* 12 15 4 * Overige Dit zijn devergaderonderwerpen preadviezen waarvoor nog geen omgevingsvergunningaanvraag is ontvangen.4Het totaal aantal preadviesaanvragen was 17.

Reclameaanvraag 2 2 Totaal 91 139 4 * Overige Dit zijn de vergaderonderwerpen preadviezen waarvoor nog geen omgevingsvergunningaanvraag is ontvangen.4Het totaal aantal preadviesaanvragen was Aantal planbehandelingen ten opzichte voorgaande jaren: 17.

Totaal 91 139 2 *Tabel Dit zijn de preadviezen waarvoor nog geen omgevingsvergunningaanvraag is ontvangen. Het totaal aantal preadviesaanvragen was Aantal planbehandelingen ten opzichte voorgaande jaren:

Aantal planbehandelingen Aantal planbehandelingen

17.

SOORT AANVRAAG 2019 Tabel 2 aanvragen Nieuwe 78 voorgaande jaren: Aantal planbehandelingen ten opzichte SOORT AANVRAAG 2019 Aanvragen van voorgaande jaren 13 Tabel 2 aanvragen Nieuwe 78 Herhalingen 48 SOORT AANVRAAG 2019 Aanvragen van voorgaande jaren 13 Totaal behandelingen 139 Nieuwe aanvragen 78 Herhalingen 48 Aanvragen van voorgaande jaren 13 Totaal behandelingen 139 Herhalingen 48

Vorm van behandelingen

2018

2017

82 2018 12 82 49 2018 12 143 82 49 12 143 49

80 2017 7 80 41 2017 7 128 80 41 7 128 41

Totaal Vorm vanbehandelingen behandelingen Tabel 3

139

143

128

VERDELING AANVRAGEN Tabel 3 behandelingen Totaal

2019

2018

2017

2019

143 2018

128 2017

Vorm van behandelingen Vorm van behandelingen 139 VERDELING AANVRAGEN Gemandateerd behandeld Tabel 3 behandelingen Totaal In de welstandscommissie VERDELING AANVRAGEN Gemandateerd behandeld behandeld Totaal behandelingen In de welstandscommissie geïntegreerde commissie behandeld Gemandateerd behandeld met monumentenleden behandeld In de welstandscommissie geïntegreerde commissie met monumentenleden behandeld behandeld In de geïntegreerde commissie met monumentenleden behandeld

139 2019 139

62 % 33 % 62 % 33 % 62 % 5%

143 2018 143

58 % 35 % 58 % 35 % 58 % 7%

128 2017 128

61 % 34 % 61 % 34 % 61 % 5%

33 % 5%

35 % 7%

34 % 5%

5%

7%

5%

17

Hoe vaak behandeld?

Hoe vaak behandeld?

Tabelvaak 4 behandeld?

Hoe Tabel 4 ADVIEZEN AAN B&W 2019 2018 ADVIEZEN AAN B&W 2019 2018 Totaal nieuwe aanvragen* 78 81 Totaal nieuwe aanvragen* 78 81 Bij eerste behandeling akkoord 42 % 46 % Bij eerste behandeling akkoord 42 % 46 % Bij eerste behandeling niet Bij eerstetenzij behandeling niet akkoord (kleine aanpassing 5% 2% akkoord tenzij (kleine aanpassing 5 % 2% nodig) nodig) Bij tweede behandeling akkoord 15 % 14 % Bij tweede behandeling (of niet akkoord tenzij) akkoord 15 % 14 % (of niet akkoord tenzij) Bij derde of verdere behandeling 15 % 11 % Bij derde(of of verdere behandeling akkoord niet akkoord tenzij) 15 % 11 % akkoord (of niet akkoord tenzij) Nog in behandeling of definitief Nogakkoord in behandeling of definitief niet of aanvraag 15 % 22 % niet akkoord of aanvraag 15 % 22 % ingetrokken ingetrokken Plan wel akkoord op hoofdlijnen Plan wel op hoofdlijnen maar nogakkoord geen aanvraag voor 6% 5% maar nog geen aanvraag voor 6% 5% vergunning * vergunning Dit zijn alle nieuwe aanvragen exclusief beleidsadviesaanvragen en handhaving aanvragen.

2017 2017 80 80

54 % 54 % 1% 1% 15 % 15 % 9% 9% 19 % 19 % 3% 3%

* Dit zijn alle nieuwe aanvragen exclusief beleidsadviesaanvragen en handhaving aanvragen.

Erfgoedaanvragen Erfgoedaanvragen

Erfgoedaanvragen Tabel 5 Tabel 5 ERFGOEDAANVRAGEN

ERFGOEDAANVRAGEN Totaal aantal Totaal aantal rijksmonumenten rijksmonumenten gemeentelijke monumenten gemeentelijke monumenten provinciale monumenten provinciale monumenten

2019 2019 5 5

3 3 1 1 1 1

2018 2018 5 5

0 0 5 5 0 0

Op de gemeentepagina van Wormerland op onze website zijn meer cijfers te vinden.

2017 2017 5 5

3 3 2 2 0 0

18 ADVIESCOMMISSIE WELSTAND EN MONUMENTEN WORMERLAND JAARVERSLAG 2019

“Het belang van deze aanvragen is schijnbaar niet zo groot; een dakkapel of een aanbouw, een erker of een gevelwijziging lijken geen schokkende gebeurtenissen maar de impact op de directe omgeving blijkt vaak groot. Bij het ontwerp is meestal geen ontwerper betrokken en de aanvrager blijkt niet verder te kijken dan naar zijn eigen belang. Met kleine aanpassingen voldoen deze plannen veelal wel aan de eenvoudige uitgangspunten van ‘samenhang met, passend bij en ondergeschikt aan’ die dan vervolgens worden omarmd als “dit is eigenlijk wel beter.”

Bart Duvekot; gemandateerd lid van de commissie

19

3. UITGANGSPUNTEN

3 .5 R E L AT I E Z A A N WA N D Speciale aandacht moet uitgaan naar de rechterkant van de zuidgevel, aangezien deze een directe relatie aangaat met de Zaanwand. Uitgangspunt hier is dat de Zaanwand op de voorgrond komt te liggen. De zichtbaarheid van de zijgevel van Java, die het gebouw als monoliete massa benadrukt, is eveneens een belangrijk aandachtspunt. Dit aandachtpunt hangt samen met de zichtlijnen vanuit het gebouw Java, zie uitgangspunt 3.6.

Er zou bijvoorbeeld gedacht kunnen worden aan het terugleggen van de zuidgevel aan de rechterkant. Er ontstaat dan een zeer welkome buitenruimte aan de Veerdijk, die bovendien in de zon ligt. Daarnaast komt de Zaanwand visueel meer op de voorgrond te liggen, worden zichtlijnen vanuit Java beter in stand gehouden én markeert de buitenruimte de route zoals voorgesteld in hoofdstuk 3.3.

N

© BING MAPS 2019

D E Z A A NWA N D MO E T V ISU E E L O P D E VO O R G R O N D KO M E N TE L I G G E N TE N O PZ I CH TE VA N D E BE BO UWI N G O P D E V E E R D IJK 4 4.

Uit het Kavelpaspoort Veerdijk 44 (concept); uitgangspunt 5

3.2 Effect van de adviezen De adviezen zijn openbaar en worden uitgebracht aan het college van B&W. In het jaar 2019 zijn alle adviezen van de commissie overgenomen door het college van B&W. Kleinere, vaker voorkomende aanvragen voor verbouwing of uitbreiding worden veelal behandeld door het gemandateerde lid van de commissie. Het ging dit jaar om maar liefst 62% van het totaal aantal behandelingen (139). Vaak moeten deze plannen twee keer of soms zelfs meer keren worden besproken.

3.3 Ruimtelijke plannen, kwaliteitsgesprekken, procesbegeleiding, beleidsontwikkeling In 2019 is een aantal ruimtelijke plannen aan de orde geweest, zoals de ontwikkeling van het Kavelpaspoort voor de ontwikkellocatie aan de Veerdijk 44 en de ontwikkelingsvisie Zaanoever.

Kavelpaspoort In het vorige jaarverslag oordeelde de commissie hard over de eerste volumestudie voor een ontwikkeling op deze locatie, die vooral vragen opriep en

alleen gezien kon worden als ‘een rekenmodel’. Ook miste de commissie niet alleen een stedenbouwkundige analyse van de locatie en een ontwerpvisie, maar ook een duidelijke ambitie vanuit de gemeente. De gemeente heeft dit advies ter harte genomen en een kavelpaspoort ontwikkeld. Dit kavelpaspoort verschaft inzicht in de ruimtelijke, historische en sociale context van deze locatie en legt de ambitie van de gemeente vast.

De commissie heeft waardering voor de zorgvuldige analyse, opzet en uitwerking van het kavelpaspoort.

Ze kan zich goed vinden in het concept voor een hybride gebouw op deze locatie en vindt de voorbeelden genoemd in het kavelpaspoort passend.

Inhoudelijk en procesmatig heeft de commissie nog een aantal aanbevelingen, maar de private én publieke opgave is met dit document verduidelijkt.

Eén van de uitgangspunten is bijvoorbeeld: De Zaanwand moet visueel op de voorgrond komen te liggen ten opzichte van de bebouwing op de Veerdijk 44’.

20 ADVIESCOMMISSIE WELSTAND EN MONUMENTEN WORMERLAND JAARVERSLAG 2019

Recreatieve Rust

Uit de Ontwikkelingsvisie Zaanoever, deelgebied ‘Recreatieve Rust’

21

Ontwikkelingsvisie Zaanoever Ook over de ontwikkelingsvisie Zaanoever wordt de commissie geïnformeerd en met de vakspecialistische ambtenaren van gedachten gewisseld. Deze visie waardeert de commissie als zorgvuldig en coherent.

Uiteraard leidt deze bespreking tot een prikkelende aanbeveling: “Het bijna toevallige karakter van de zaanoever is deel van de charme en kwaliteiten van het gebied. De commissie vraagt deze kwaliteiten ook op te nemen in deze visie, waarbij een aandachtspunt is deze kwaliteiten ongekunsteld te laten.”

De commissie wil bovendien graag kennismaken met de supervisor en biedt ook aan om bij deelontwikkelingen in dit gebied al vroeg in het proces van planontwikkeling te adviseren in plaats van een toetsende rol (te) laat in het proces.

Procesbegeleiding De adviseurs van MOOI Noord-Holland doen meer dan hun werk in de gemeentelijke adviescommissies.

Wij ondersteunen vrijwel alle gemeenten in Noord-Holland bij het behoud en de ontwikkeling van omgevingskwaliteit. Voor Wormerland hebben wij dit jaar als ondersteunende activiteit procesbegeleiding uitgevoerd, in de vorm van een advies van de stolpenconsulent voor de restauratie van de stolp aan het Oosteinde (zie elders in dit jaarverslag).

3.4 Steunpunt Monumenten & Archeologie Noord-Holland Medewerkers en bestuurders van Noord-Hollandse gemeenten kunnen bij het Steunpunt Monumenten & Archeologie Noord-Holland terecht met vragen over alles wat met erfgoed en cultuurlandschap te maken heeft. Het Steunpunt is een samenwerking tussen MOOI Noord-Holland en Stichting NMF en wordt mogelijk gemaakt door de provincie Noord-Holland en de RCE. Het Steunpunt organiseert diverse netwerk- en kennisbijeenkomsten door het jaar heen en levert informatie over erfgoed in de Omgevingswet en het landschaps- en erfgoedbeleid van diverse overheden. Ook kunnen gemeenten concrete zaken voordragen voor een expertmeeting, een onderzoek of als interessant voorbeeldproject op het gebied van duurzaamheid en herbestemming of het inpassen van

zonnevelden in een kwetsbaar cultuurlandschap.

Kijk voor inspiratie en voorbeelden eens op www.steunpunterfgoednh.nl. En de Steunpunt-kaartviewer biedt een rijke bron aan informatie over allerlei erfgoedzaken, ook in uw gemeente.

De gemeente Wormerland heeft ook gebruik gemaakt van (de kennis van) het Steunpunt Monumenten & Archeologie Noord-Holland. Een drietal ambtenaren heeft deelgenomen aan de cursus erfgoed in Omgevingswet; David van Weeghel, junior projectleider gebiedsontwikkeling, evenals Sjaak Schavemaker, bouwplanbehandelaar monumenten en Stacy Kartopawiro, adviseur ruimtelijke ordening.

Het Duurzaam Erfgoed Congres op 6 juni 2019 kon zich niet alleen verheugen op ambtelijke belangstelling vanuit OVER-gemeenten maar ook van leden van de vereniging Zaans Erfgoed. Speciale door het steunpunt georganiseerde bijeenkomsten voor historische verenigingen en het symposium ‘Toekomst Religieus Erfgoed’ werden druk bezocht door bestuursleden van de Vereniging Zaans Erfgoed en ook door de erfgoedambtenaren uit de Zaanstreek.

22 PROJECT KLEIN PLAN

OOSTKNOLLENDAM

Dorpsstraat De aanbouw aan de achterzijde van een woning geeft aanleiding tot een aantal gesprekken met de commissie. De woning ligt aan de Knollendammervaart en polder Starnmeer, op een zichtbare en mooie plek. ‘Achterkant’ is in dit geval in feite ook ‘voorkant’. De aanbouw voldoet in omvang niet aan de planologische bepalingen in het bestemmingsplan, maar de gemeente wil ruimte bieden en besluit het advies van de commissie te betrekken bij het besluit tot afwijken. De commissie oordeelt over het eerste ontwerp dat de aanbouw toch te weinig ondergeschikt is, waardoor de hoofdvorm van het eigenlijke huis niet meer te herkennen is. Na aanpassing voldoet de aanbouw zowel aan de planologische bepalingen als aan de uitgangspunten in de welstandsnota; ‘samenhang met, passend bij en ondergeschikt aan’.

De eerst voorgestelde vorm van de aanbouw

23

De aangepaste vorm van de aanbouw

24 ADVIESCOMMISSIE WELSTAND EN MONUMENTEN WORMERLAND JAARVERSLAG 2019

Hoofdstuk 4 Evaluatie en aanbevelingen 4.1 Evaluatiegesprek portefeuillehouder Als onafhankelijk adviseur dragen wij bij aan een goede omgevingskwaliteit in uw gemeente. Die zorg delen we samen met de initiatiefnemers en met u als gemeente. Elk jaar bespreken we tijdens een evaluatiegesprek met de portefeuillehouder de belangrijkste ontwikkelingen binnen uw gemeente en formuleren we aandachtspunten voor de toekomst. Op 2 juni vond dit jaarlijkse evaluatiegesprek plaats met Judith Michel – De Jong, burgemeester en portefeuillehouder monumentenzorg, erfgoed en archeologie en Rob Berkhout, portefeuillehouder ruimtelijke ordening/ontwikkeling. Het evaluatiegesprek heeft het karakter van een kennismakingsgesprek, omdat Judith Michel-De Jong net als burgemeester in functie is.

Vanuit haar vorige functie als wethouder in de gemeente Hoorn is zij bekend met het werk van de commissie en met MOOI Noord-Holland.

De belangrijkste uitkomsten van dat gesprek zijn hieronder samengevat: Het is leuk om voor de gemeente Wormerland te werken gelet op het diverse karakter van de gemeente, waar de brede samenstelling van de commissie met deskundigheid op het gebied van architectuur, cultuurhistorie en erfgoed, landschap, openbare ruimte en stedenbouw uitstekend van pas komt.

Naar aanleiding van het jaarverslag is van gedachten gewisseld over de volgende onderwerpen: • Het werken met een intaketafel en/of omgevingstafel, met aan tafel een architect-lid van de commissie, past in de filosofie van de Omgevingswet. De werkwijze is snel en leidt tot enthousiasme, bij alle betrokkenen en zeker ook bij initiatiefnemers, al is het nog wennen voor projectontwikkelaars. Er is met deze werkwijze invulling gegeven aan de aanbeveling uit het vorige jaarverslag om ‘omgevingskwaliteit’ in een vroeg stadium van plantontwikkeling in te brengen. Toch leidt deze werkwijze ook tot de aanbeveling om bij ‘intake’ al na te gaan welke deskundigheid bij het formuleren van de opgave aan tafel nodig is. Een optimale werkwijze wordt dit jaar verder ontwikkeld, met ruimte voor maatwerk en inbreng van de juiste expertise.

Overwogen kan worden om de integrale commissie voorafgaand aan de intaketafel (digitaal) te raadplegen zodat de ‘persoon aan tafel’ goed is toegerust om verschillende aspecten van omgevingskwaliteit in te brengen.

De commissie is op de hoogte van het beleid en de omgeving en bovendien in staat om snel te schakelen, zoals het voorbeeld van de Vermaning aan de dorpsstraat in Wormer laat zien; • Er wordt gewerkt aan een verbeterde versie van de concept erfgoednota, waar de commissie kritisch over was en die nu meer ‘Omgevingswet-proof’ wordt opgesteld; • Ook de aanbeveling uit het vorige jaarverslag om de ambitie van de gemeente voor de ontwikkelingslocatie aan de Veerdijk te bepalen is inmiddels opgevolgd, door middel van het kavelpaspoort; • De Zaanoevervisie wordt, in samenwerking met de supervisor MAAK Noord van Zaanstad, uitgewerkt in een beeldkwaliteitsplan. Ook de ontwikkeling van de Zaandriehoek wordt weer opgepakt, en door de complexiteit vooralsnog met de supervisor van MAAK Noord. Afgesproken wordt om op korte termijn de verbinding en samenwerking te organiseren tussen de supervisor Zaanoevervisie en de commissie; • Judith Michel – De Jong vraagt aandacht voor het belang van een structurele samenwerking tussen ruimtelijke ontwikkeling en erfgoed. Er zou in haar beleving een goede balans moeten bestaan tussen ‘beschermen en benutten/ beleven’ van erfgoed, waarbij de nadruk kan opschuiven naar benutten en beleven; • Deze structurele samenwerking zou, behalve in deze proactieve werkwijze, ook al vorm kunnen krijgen door nu al de verschillende beleidskaders samen te brengen in bijvoorbeeld een nota omgevingskwaliteit. Allereerst wordt de erfgoedverordening aangepast en daarna wordt een nota omgevingskwaliteit . Een casus aan de

25

Veerdijk geeft al blijk van een samenwerking tussen ‘erfgoed’ en ruimtelijke ordening. Drie opgaven; wijziging van het gebruik van een monumentaal gebouw, een verduurzamingsslag en een restauratie worden in één vergunning gecombineerd.

4.2 Overige aanbevelingen door de commissie Vanuit haar ervaringen en inzichten doet de Adviescommissie Welstand en Monumenten Wormerland nog de volgende aanbevelingen: • Blijf in uw gemeente steeds het debat voeren over de vraag hoe ruimtelijke kwaliteit, inclusief het cultureel erfgoed, kan worden ingezet als pijler voor de omgevingsvisie en het omgevingsplan; • Zet, in lijn met de meer integrale werkwijze met een intaketafel of omgevingstafel, ook vast stappen in de richting van integratie van beleidskaders. Hoewel bestaande beleidskaders, zoals de welstandsnota, na inwerkingtreding van de Omgevingswet automatisch onderdeel worden van het omgevingsplan (de zogenaamde ‘bruidsschat’), kan actualisatie van de huidige beleidskaders – gericht op een meer integrale, uitnodigende én meer inspirerende regelgeving – zeer nuttig zijn; • Start daarom met actualisatie van de welstandsnota, door deze te verbreden naar een nota ruimtelijke kwaliteit of omgevingskwaliteit.

Omgevingskwaliteit is een dynamisch begrip en gaat over aspecten als cultuurhistorie en erfgoed, architectonische kwaliteit, kwaliteit van landschap, natuur en stedenbouwkundige kwaliteit; • De commissie stelt voor om een regelmatig overleg tussen de supervisor van de ontwikkelingsvisie Zaanoever te organiseren en biedt aan om bij deelontwikkelingen in dit gebied al vroeg in het proces van planontwikkeling te adviseren in plaats van een toetsende rol laat in het proces;

• In 2021 zal de gemeenteraad moeten besluiten over de toekomst van de kwaliteitsadvisering, die begint na de invoering van de Omgevingswet.

De kaders in de omgevingsvisie en het omgevingsplan zullen zeker aanleiding geven om de gemeentelijke adviescommissie constructiever en nog effectiever in te zetten. Begin van dit jaar hebben wij samen met de VNG een handreiking uitgebracht over hoe dat zou kunnen. Het ambtelijke gesprek hierover is in uw gemeente al begonnen. Wij bevelen u aan dit najaar met de VNG-handreiking in de hand het debat met ons te voeren; • Maak gebruik van de kennis en ervaring die aanwezig is bij medewerkers en adviseurs van het Steunpunt Monumenten & Archeologie Noord-Holland. Het Steunpunt is door provincie Noord-Holland en de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed ingesteld om gemeenten te ondersteunen bij alle vragen die spelen rond (het verduurzamen van) monumenten, cultuurlandschap, herbestemming en andere erfgoed-gerelateerde zaken. Het Steunpunt verwelkomt u graag tijdens activiteiten en bijeenkomsten.

4.3 Tot slot Met dit jaarverslag geven we inzicht in de manier waarop de adviescommissie voor welstand en monumenten Wormerland, aan de hand van de geldende beleidskaders, adviseert over goede omgevingskwaliteit binnen uw gemeente. Dit is een doel waar wij ons graag voor inzetten en aan bijdragen. We doen dat zoveel mogelijk in het openbaar en in dialoog met betrokkenen.

De plannen in dit jaarverslag zijn slechts een greep uit de vele en uiteenlopende plannen waarover de commissie dit jaar heeft mogen adviseren. Wij nodigen u van harte uit om bij ons binnen te lopen of ons digitaal te bezoeken en zelf te ervaren hoe boeiend en genuanceerd de advisering over omgevingskwaliteit is.

26 PROJECT HOE IS HET MET?

WORMER

Veerdijk 62 De herbestemming en recente restauratie van ‘pakhuis Riga’ aan de Veerdijk, een gemeentelijk monument, is dit jaar afgerond. De restauratie is gepaard gegaan met verduurzaming; de ramen zijn geïsoleerd en het dak is aan de buitenzijde voorzien van isolatie. Het resultaat laat zien dat herbestemming, verduurzaming en het behoud van het monumentale karakter van het pakhuis mooi samen kunnen gaan. Dat leidt ook tot enthousiasme bij de behandelend ambtenaar:

“Een toprestauratie!”

Sjaak Schavemaker, afdeling Leefomgeving Fysiek, OVER-gemeenten

Interieur pakhuis Riga na restauratie en herbestemming

27

Pakhuis Riga in volle glorie aan de Zaan

28

Colofon Auteur Ingrid Langenhoff, coördinator Adviescommissie Welstand en Monumenten Wormerland Met bijdragen van Marlies van Diest, voorzitter Adviescommissie voor Welstand en Monumenten Wormerland Bart Duvekot, architect en lid Adviescommissie voor Welstand en Monumenten Wormerland José van Campen, Woord en Plaats Jef Mühren, directeur MOOI Noord-Holland Dorine van Hoogstraten, adjunct-directeur MOOI Noord-Holland Primo Reh, communicatieadviseur MOOI Noord-Holland Basisontwerp Funcke Creatieve Partners Uitwerking IAAY | Merijn Groenhart MOOI Noord-Holland adviseurs omgevingskwaliteit Alkmaar, augustus 2020

MOOI NOORD-HOLLAND ADVISEURS OMGEVINGSKWALITEIT Emmastraat 111 1814 DP Alkmaar T 072 520 44 59 info@mooinoord-holland.nl www.mooinoord-holland.nl @overmooinh