Gat in de markt

1

GAT IN DE MARKT een fictieve denkoefening rond hedendaags bouwen in brugge

Hedendaagse architectuur in een erfgoedstad; dat moet kunnen. Hedendaagse architectuur op een van de beeldbepalende pleinen van die stad; dat is niet vanzelfsprekend. Architectuurstudenten van Sint-Lucas Gent nemen de uitdaging aan. In de voetsporen van Louis Delacenserie maken ze een ontwerp voor een nieuw Provinciaal Hof in Brugge. Vanaf 2 april tot en met 14 april stellen het Bruggemuseum en Erfgoedcel Brugge de resultaten voor in het Provinciaal Hof. Door Aleid Hemeryck

de stempel van delacenserie Met de tentoonstelling ‘De uitvinding van Brugge. De stad van Delacenserie’ wil het Bruggemuseum, 100 jaar na zijn overlijden, het werk en de figuur van Louis Delacenserie in het licht stellen. Maar de doelstellingen van dit project gaan veel verder. Als stadsmuseum willen we de bezoekers en de Bruggelingen aanzetten tot nadenken over het beeld dat zij van Brugge hebben. Het Bruggemuseum wil ook de discussie over hedendaagse architectuur niet uit de weg gaan. In 1878 brandde het classicistische gebouwencomplex op de Markt af. Ook het Provinciaal Hof ging in de vlammen op. Voor de nieuwe invul

ling van de oostzijde van de markt koos men voor de ‘neo-Brugse’ stijl. Centraal kwam het neogotisch Provinciaal Hof naar een ontwerp van Louis Delacenserie en René Buyck (1887- 1890). Het Provinciaal Hof wordt ook wel een sleutelmonument in de Brugse architectuurgeschiedenis van de 19de eeuw genoemd. Weinig andere gebouwen vormden het onderwerp van zo’n uitgebreid publiek debat, werden in de 19de eeuw op zo’n met geschiedenis beladen plek opgericht en kwamen zo moeizaam tot stand. Maar uiteindelijk lag het wel voor de hand dat de architecten zouden kiezen voor de neogotische vormentaal bij de realisatie van hun bouwwerk. Ook in de 20ste eeuw bleef het gebouw de pennen in beroering brengen. In de jaren 1960 werd zelfs een schets gemaakt voor een volledig nieuw complex tussen Markt en Burg. Stel, in Brugge komt er opnieuw ‘een gat in de Markt’. Hoe zou vandaag het Provinciaal Hof worden herbedacht? Hoe zou deze symbolische plaats vandaag opnieuw vorm kunnen krijgen? Met deze prikkelende vraag stapten het Bruggemuseum en Erfgoedcel Brugge naar de architectuuropleiding Sint-Lucas Gent en Brussel. De Dienst Monumentenzorg en Stadsvernieuwing van de Stad Brugge verleende ook zijn medewerking.

jonge architecten aan de slag Ongeveer veertig architecten van de toekomst geven in deze fictieve denkoefening een nieuwe inhoudelijke invulling aan deze plek en vertalen deze ook architecturaal. Het resultaat is een brede waaier aan projecten, met een divers inhoudelijk programma, uiteenlopende vormen en materialen én een uitgesproken creativiteit. Bij de uitwerking van hun project hebben sommige studenten expliciet rekening gehouden met de geldende bouwvoorschriften van de Brugse binnenstad of met de (historische) context van de site. Andere studenten hebben op een veel vrijere manier hun originaliteit en vakkennis laten spreken. Wat betreft de inhoudelijke invulling bedachten de studenten meestal een multifunctioneel gebouw, met tentoonstellings- en ontmoetingsruimtes. Anderen koppelden dit aan een plaats voor de jeugd in de stad of ruimtes voor kunst en creatie. Opvallend is de betekenis die wordt gegeven aan groen in de stad, met het accent op de achterliggende tuin van de gouverneur. Enkele studenten zien de Markt als een verlengde van het gebouw en integreren het plein in hun concept. En hier en daar is zelfs terug ruimte voor het water dat als historisch gegeven betekenis geeft aan deze plaats. Voor de studenten was deze denkoefening alvast geen gemakkelijke opdracht: het integreren van volumes in een bestaande context, de confrontatie tussen openheid en façadisme, het evenwichtig gebruik van ruimtes en circulatie binnen het gebouw, de aandacht voor toegankelijkheid, de keuze van materiaal bij de vormgeving van het gebouw, het zoeken naar een monumentaliteit in het concept. Het Bruggemuseum en Erfgoedcel Brugge willen de resultaten van dit denkproces eveneens een publieke vertaling geven. De digitale presentaties, schetsen, tekeningen en maquettes worden gepresenteerd in het Provinciaal Hof. De kennismaking met de jonge, soms wat eigenzinnige visie van de architecten van de toekomst wil de bezoekers prikkelen om met open ogen te kijken naar het hedendaags bouwen in Brugge. Een actieve beleving van de stad, dat is sowieso de missie van een stadsmuseum.

Aleid Hemeryck Adjunct-conservator Bruggemuseum

1 Maquette van Anne-Sophie Van Eupen

2 Ontwerp van Nathalie Van Bastelaere