Geweier
DE PANEWIPPCHEN 4/2017
Geweier sinn ‘Äscht’ aus Schank, déi aus dem Schädel vu männlechen* Hirschen (op laténgesch Cervidae) wuessen.
Gewei
*just beim Ren hu suwuel männlech wéi weiblech Déieren e Gewei
Geweier All Gewei wiisst nei!
2. Gewei, 2 1/2 Joer
Knorpel Schank
1
Ufank Fréijoer verléieren d’Hirschen hir al Geweistaangen.
Während d’Gewei wiisst, ass eng Haut mat Hoer ronderëm, de Bast. Duerch déi Haut gëtt d’Gewei mat Blutt versuergt. D’Gewei ass dat Organ, dat am séierste wiisst, beim Wapitihirsch z. B. all Dag 2,8 cm!
All Joer kritt d’Gewei vum Hirsch méi Äscht oder Enner. Wat den Hirsch méi al ass, wat säi Gewei méi Enner huet. Awer d’Zuel vun den Enner entsprécht net dem Alter vum Hirsch.
2
Nei Geweistaange si mat enger feiner Haut, dem „Bast“ iwwerzunn, dee bleift, bis d’Gewei voll entwéckelt ass.
Ziel meng Enner!
4 D’Form vum Gewei hänkt vum Alter a vun der Aart of.
Géint Enn vum Summer ass d’Hirschgewei fäerdeg ausgebilt an zwar méi grouss a schwéier, wéi dat Joer virdrun.
Hirsche reiwen hiert Gewei laanscht Hecken a Bamstämm, fir de Bast ofzesträifen.
Réi
Routhirsch
DE PANEWIPPCHEN 4/2017 Text: Michelle Grosbusch
Dat gréissten a schwéierste Gewei huet den Elch mat engem Gewiicht bis zu 35 kg.
Material Gewei Scho viru 7.000 Joer hunn d’Mënschen Aaxt, Hummer, Spëtzte fir de Speer an Aangelkreep aus de Geweier gemaach. D’Vikinger hu Kämp aus Gewei benotzt. Haut gi Knäpp a Messergrëffer draus gemaach.
Rendéier
Damhirsch
Soubal d’Gewei seng voll Gréisst huet, dréchent d’Haut ronderëm a fänkt un, den Hirsch ze bäissen. Dofir reift hie säin neit Gewei un Hecken a Bamstämm, bis just nach déi méi däischter Schankestruktur iwwreg bleift, déi lo net méi mat Blutt versuergt gëtt an ofgestuerwen ass. Déi dréit den Hirsch elo e puer Méint laang um Kapp.
Kuck dëse fl otte Film: http://www.a rdmediathek .de/tv/Die-Se Maus/Wie-w% ndung-mit-d C3%A4chst-d eras-Hirschgew Erste/Video? eih/DasbcastId=145 8&documen tId=3251926 4
3 Elch
Hee beandrockt domat déi Dammen Hirschkéi an hee kämpft domat géint Rivalen.
D’Bilde vum Gewei ass fir den Hirsch ganz ustrengend, well et net nëmme Blutt brauch, fir ze wuessen, mee och Mineralien, an déi ginn aus dem Hirsch sengem Skelett erausgezunn.
4. Gewei, 15 1/2 Joer
3. Gewei, 4 1/2 joer
D’Gewei ass fir den Hirsch ganz wichteg!
Oderen
Schädel
All Joer am Fréijoer gëtt d’Gewei ofgeworf an da wiisst direkt en neit, méi grousst. Am «prachtvollsten» ass d’Gewei bei Hirschen, déi tëschent 6 an 10 Joer al sinn.
1. Gewei, 18 Méint
Bast
2,8 cm
Haut