Historisch Nu #37

historisch nu nummer 37 - 13de jaargang juni 2013 - historisch nu is een uitgave van museum rotterdam

3

IN BEWEGING

COLLECTIE

Sinds de sluiting van het Schielandshuis en de Dubbelde Palmboom is er verwarring ontstaan over de toekomst van het museum.

Dat is begrijpelijk. Voor onze trouwe bezoekers was het vooral een teleurstelling dat het Schielandshuis dicht ging. Deze beslissing was echter noodzakelijk om de korting van 30% op de gemeentelijke subsidie op te kunnen vangen. De financiële toestand is niet de enige reden. Museum Rotterdam had het Schielandshuis - zij het met veel moeite - open kunnen houden, maar dan uitsluitend als collectiehuis.

Mooie voorwerpen in stijlvolle kamers gepresenteerd die slechts een deel van het verhaal vertellen. Museum Rotterdam wil meer, en al veel langer.

Hoewel de deuren tijdelijk voor het publiek zijn gesloten, gaat de zorg voor meer dan 110.000 voorwerpen onverminderd door.

4/5 ECHTE ROTTERDAMMERS

Las Palmas 2 aan de voet van New Orleans, de hoogste woontoren van Nederland. (foto Theo van Pinxteren)

Veel mensen voelen zich eerst Rotterdammer en dan pas Hollander, Surinamer of Marokkaan. Wat maakt iemand tot echte Rotterdammer?

6

DIGITAAL Onsite is Museum Rotterdam even afwezig, online is het een heel ander verhaal.

7 POP-UP MUSEUM

Museum Rotterdam heeft inmiddels een rijke ervaring met werken op locatie. In het Oude Westen wordt een nieuwe werkwijze geïntroduceerd: het pop-up museum.

kom over de brug Met een stevige handdruk bezegelden Paul van de Laar, directeur Museum Rotterdam en Gérard Steenbergen, directeur van Las Palmas 2, onlangs hun overeenkomst over de huur van ruim 1250 m² expositieruimte. Museum Rotterdam wordt de nieuwe buur van het Fotomuseum en wil in de periode 2013-2015 grote exposities organiseren op spraakmakende locaties. Met het vinden van een geschikte tentoonstellingsruimte kwam er een antwoord op de vraag: waar gaat Museum Rotterdam exposeren nu het Schielandshuis voor het publiek gesloten is?

Voor Museum Rotterdam was 2012 een dramatisch jaar.

De opgelegde bezuinigingen dwongen het museum een nieuwe strategie voor de toekomst te ontwikkelen. Het museum kon enkel overleven door de interne organisatie om te gooien en diep te snijden in de kosten. Om de huisvestingskosten die zwaar op de begroting drukken binnen de perken te houden, besloot de directie de huur van zowel het Schielandshuis als de Dubbelde Palmboom op te zeggen. Daarnaast kregen meer dan twintig personeelsleden te horen dat er op termijn in de nieuwe, afgeslankte organisatie geen plek voor hen is. Nadat de Dubbelde Palmboom in januari 2013 leeg werd opgeleverd, en een begin werd gemaakt met het uitruimen van het Schielandshuis, ontstond de nodige onrust in het culturele veld.

In de discussies die volgden, werd vaak over het hoofd gezien dat een historisch pand en de organisatie die er in is gehuisvest, twee verschillende grootheden zijn. Het Schielandshuis heeft inmiddels zijn museale functie verloren. Het pand is gehuurd als kantoorruimte en biedt nog steeds onderdak aan de Atlas Van Stolk en restaurant De Pappegay. Ook is tijdelijk een etage verhuurd aan het Erasmus University College. Ondanks de recente ontwikkelingen is Museum Rotterdam een springlevende organisatie die op verschillende plekken in de stad opduikt, participeert en exposeert. In oktober kan het publiek op de Kop van Zuid kennismaken met Museum Rotterdam nieuwe stijl.

HK

Museum Rotterdam - ook toen het Historisch nog in de naam stond - koestert al langer de wens om te verhuizen naar een locatie waar het gebouw het Verhaal van Rotterdam niet in de weg staat. Museum Rotterdam nieuwe stijl een stadsmuseum voor alle Rotterdammers - kan in het Schielandshuis niet worden gerealiseerd. Het stadspaleis, hoe bijzonder ook, leent zich niet voor een grootse, opwindende en meeslepende vertelling waar in Rotterdam grote behoefte aan bestaat.

In 2016 verhuist het museum naar een nieuwe locatie, waar we kunnen laten zien welk boeiend verhaal over Rotterdam verteld kan worden. De nieuwe locatie is wel al in beeld, maar is nog niet definitief bekend. Wel bekend is onze nieuwe grote expositie in LP2 over Echte Rotterdammers, een tentoonstelling die alle Rotterdammers zal raken. Museum Rotterdam wil van betekenis zijn en blijven voor de stad en zijn bewoners.

Dat is de grootste ambitie van Museum Rotterdam in beweging.

Paul van de Laar directeur

2

historisch nu juni 2013 nr 37

FORUM

TIMMERHUIS

Museum Rotterdam heeft van meet af aan belangstelling getoond voor de door Rem Koolhaas ontworpen kubus aan de Coolsingel.

Het futuristisch ogend gebouw geeft de stadsboulevard weer een grootstedelijke allure.

Qua uitstraling, ligging en voorzieningen sluit de transparante constructie aan bij de ambities van het museum.

Onderhandelingen over de huisvesting in het pand zijn nog gaande. Het wordt naar verwachting in 2016 opgeleverd.

TATE R

Velen komen erlangs, weinigen komen erin. De energiecentrale schuin achter café Dudok heeft een stoere, industriële uitstraling. De ruimte lijkt ideaal voor een expositie over de Energie van Rotterdam of Rotterdam Werkt, waar het museum zijn bedrijvencollectie kan etaleren. In navolging van het Londense Tate Modern, dat in een voormalige krachtcentrale is ondergebracht, werd het alvast speels omgedoopt in Tate R(otterdam).

Het postkantoor van rijksbouwmeester G.C Bremer werd tussen 1915 en 1923 gebouwd.

De monumentale hal van het statige pand is echter niet beschikbaar.

een plek voor museum rotterdam Sinds 1 januari van dit jaar heeft Museum Rotterdam geen vaste locatie meer om het verhaal van de stad te presenteren. Dat betekent dat de hele stad voor ons open staat.

Waar kan Museum Rotterdam het best opduiken om de stadshistorie te vertellen? De afgelopen Museumnacht presenteerde het museum naast het Forum nog negen andere, bestaande locaties om met een cultuurminnend publiek te discussiëren over de toekomstige huisvesting van het museum.

Bij een marktkraampje konden bezoekers aan de hand van foto’s kiezen uit negen overige locaties. Men kon ook een eigen voorstel indienen. Het leverde levendige discussies op. Iedereen was ervan overtuigd dat het Verhaal van Rotterdam in het centrum te zien moet zijn. Het werd duidelijk dat bezoekers betrokken zijn bij het wel en wee van de binnenstad. Leegstaande panden moeten volgens hen niet worden gesloopt, maar dienen een nieuwe bestemming te krijgen en sommige zijn geschikt voor Museum Rotterdam.

logische plaats voor het verhaal van de stad en een gebouw dat verleden, heden en toekomst mooi met elkaar kan verbinden.

Andere locaties werden slechts een enkele keer genoemd, zoals het gebouw aan de Botersloot waar het Berlage Instituut tot vorig jaar in zat. ‘Een te mooi gebouw om niet voor de stad te gebruiken’. Een pand aan de Witte de Withstraat wordt aangeraden, vanwege alle andere voorzieningen daar. Maar sommigen vinden die straat juist te hip voor Museum Rotterdam.

Aan het eind van de nacht tekende zich een Top-3 af met een duidelijke winnaar: het postkantoor aan de Coolsingel. Een gebouw met allure aan een boulevard die eindelijk eens zijn belofte moet inlossen. Maar, vonden de bezoekers unaniem… dan moet de centrale hal wel beschikbaar zijn en dan zou de rest van het gebouw een broedplaats moeten worden voor stadskunstenaars.

Op nummer twee kwam een gebouw dat middenin het centrum staat, aan het Grote Kerkplein, maar dat de meeste bezoekers nauwelijks kennen. Dat is niet gunstig voor de zichtbaarheid van het museum, maar iedereen vindt het een gebouw met grote potentie.

Het gaat om de kleine energiecentrale van E-ON aan de noordwestzijde van het plein, schuin tegenover de Laurenskerk. Het gebouw lijkt niet meer in bedrijf, maar er wordt wel degelijk nog gewerkt.

Uiteraard vindt een grote groep het jammer dat het Schielandshuis leeg is komen te staan. Een veel gestelde vraag is dan ook wat er met het pand gaat gebeuren. Er is begrip voor ons uitgangspunt dat het Schielandshuis niet geschikt is voor de dynamische en actuele exposities over Rotterdam die Museum Rotterdam gaat presenteren. Een aanwezig gemeenteraadslid zou het geen gek idee vinden als Museum Rotterdam door de stad blijft zwerven en met verhalen over Rotterdam de hele stad verovert. Dan zou Museum Rotterdam een uniek stadsmuseum in de wereld zijn.

Hij twittert het alvast de wereld rond. Die ambitie hebben we zeker, maar een permanent bestaan als nomade zal te kostbaar zijn voor het Museum. We willen op een andere manier een uniek stadsmuseum worden. De grote betrokkenheid tijdens de Museumnacht is in ieder geval een flinke steun in de rug.

De derde optie van dit winnende trio was het nieuwe Timmerhuis.

En dan het monumentale gedeelte dat ligt aan de Meent, een

Jacques Börger

In 1953 werd het Stadstimmerhuis in gebruik genomen door Gemeentewerken. Het gebouw oogt traditioneel, maar gold in de naoorlogse jaren als vooruitstrevend dankzij de combinatie van traditionele elementen en technische noviteiten. De in 1976 voltooide nieuwe vleugel aan het Rodezand is inmiddels weer gesloopt.

LELIJK

Veel bezoekers van de Museumnacht hoopten dat het museum een aantrekkelijke invulling zal geven aan een mooi gebouw in de binnenstad dat nu leeg staat of leeg komt.

Slaak werd geopperd en ook de Hoftoren ‘vanwege zijn Rotterdamse lelijkheid en natuurlijk het uitzicht’.

3

historisch nu juni 2013 nr 37

INSPECTIE

RECENTE AANWINST

In 2006 ging het legendarische poppodium Nighttown aan de West-Kruiskade failliet.

De Rotterdamse kunstenaar Gyz La Rivière kocht de karakteristieke neonletters op Marktplaats. Hij was bereid de letters door te verkopen aan het museum. Janssen & Adriaans fotografeerden de letters in TENT in 2012.

OUDSTE AANWINST

Zes zilveren 18de-eeuwse begrafenisschilden van het zakkendragersgilde zijn de allereerste objecten die Museum Rotterdam, voorheen Museum van Oudheden, ooit verwierf.

Behoudsmedewerker Peter Hollestelle inspecteert met een loep de conditie van een glas-inloodraam.

BRUIKLEEN

Collectiebeheerder Michiel de Visser plaatst een eikenhouten beeld terug in het rek. Het beeld is een personificatie van Godsdienst en Waarheid en komt uit de H. Barbarakerk. (foto Theo van Pinxteren)

zorg voor collectie Medio december 2012 belt een bezorgde taxateur in schilderijen naar het museum.

Hij handelt namens een familie die jaren geleden een aantal portretschilderijen aan het museum heeft geschonken. De familie heeft onlangs in de krant gelezen dat het Schielandshuis zijn deuren sluit en maakt zich zorgen om de geschonken kunstwerken.

De taxateur onderzoekt de mogelijkheid om ‘hun’ schilderijen terug te kopen.

Nadat de taxateur uitleg heeft gekregen over de ontwikkelingen rond het museum, hangt hij gerustgesteld op. De boodschap die hij meekrijgt luidt: het Schielandshuis is als locatie gesloten, maar Museum Rotterdam blijft bestaan en laat ook in de toekomst de collectie zien.

Het is niet de eerste keer dat het museum een telefoontje krijgt van verontruste bruikleengevers of schenkers die willen weten wat er met de collectie gebeurt. Museum Rotterdam kan zich bij die zorgen zeker iets voorstellen; het is ook verwarrend als je als museum je thuisbasis verlaat maar nog geen vaste stek in de stad hebt gevonden. Wat de toekomstige locatie van Museum Rotterdam ook moge zijn, de collectie werd en wordt centraal beheerd in het museumdepot waar ruim 110.000 objecten zijn opgeslagen: van sleutelhanger tot schilderij en van doopjurk tot tegeltableau.

Het depot bevindt zich aan de rand van de stad. Het gebouw heeft alleen ramen aan de noordzijde en daar, waar de zon dus nooit binnenkomt, bevinden zich de kantoren en ateliers. Ook de bibliotheek en alle documentatie zijn in dit gebouw ondergebracht. In de depotruimtes waar de collectie wordt bewaard, schommelt de relatieve luchtvochtigheid rond de 50% en de temperatuur is circa 18 graden: een stabiel en veilig klimaat.

Op een gemiddelde werkdag zijn medewerkers uit verschillende disciplines actief. Elk van hen heeft jarenlange ervaring op zijn of haar vakgebied. In een van de ateliers verwijdert een restaurator de vergeelde vernislaag van een 17de-eeuws portret.

Elders maakt een behoudsmedewerker een maquette stofvrij.

Conservatoren onderzoeken objecten in de koele ruimte en maken een voorselectie voor een tentoonstelling. Op een andere verdieping plaatst een collectiebeheerder objecten terug die van een bruikleen terugkomen. Ondertussen stelt een fotograaf scherp op een nieuwe aanwinst: de neonletters van Nighttown.

En in de kantoren werken de registrator, de conservatoren, de informatiespecialist en, niet te vergeten, diverse vrijwilligers aan de databank van de collectie waarvan nieuwe gegevens continu naar de website doorstromen. Kortom, overal bedrijvigheid.

LZ

Het depot is niet alleen de plek waar de collectie wordt bewaard en bestudeerd, het is ook het centrum van waaruit bruiklenen worden geregeld. Zo is onlangs nog de beroemde wambuis van Hugo de Groot uitgeleend aan het Amsterdam Museum.

Museum Rotterdam Echte Rotterdammers is de eerste grote tentoonstelling van Museum Rotterdam nadat het begin 2013 de deuren van het Schielandshuis sloot. In LP2, middenin het havengebied op Zuid waar Rotterdam groot is geworden, belicht het museum de Rotterdamse identiteit. De komende jaren organiseert het museum jaarlijks een grote expositie op Rotterdamse locaties.

4& Echte Rotte historisch nu

wie denken we wel...

12 oktober 2013 t/m 16 maart 2014 Museum Rotterdam in LP2 Wilhelminapier, Kop van Zuid De eerste grote tentoonstelling na het verlaten van het Schielandshuis pakt Museum Rotterdam vanzelfsprekend groots aan.

Het museum strijkt neer bij LP2, in het voormalig werkplaatsengebouw Las Palmas van de Holland Amerika Lijn. Een oer-Rotterdamse ruimte, waar het museum over onze stad wil laten zien wat typisch Rotterdams is. Op dit moment wordt druk gewerkt aan de uiteindelijke invulling van wat een dynamische, typisch Rotterdamse tentoonstelling belooft te worden. Maar we kunnen hier alvast een tipje van de sluier oplichten.

Wie rondkijkt op internet, door de stad loopt en kranten en tijdschriften leest, kan er niet omheen: het Rotterdamgevoel zit in de lift. Op straat zie je overal kleding met Rotterdamse leuzen, de stad schittert in films en videoclips en als ze zelfs in Amsterdam al avonden over Rotterdam organiseren is er duidelijk wat aan de hand. Niet alleen de huidige stad is populair; op facebook en flickr wemelt het van de pagina´s met nostalgische beelden van Rotterdam.

Rotterdammers zijn duidelijk trots op hun stad en onderstrepen graag dat ze ´echte Rotterdammers´ zijn. Museum Rotterdam doet er een schepje bovenop door te vragen wie die Rotterdammers wel niet denken dat ze zijn. In de dynamische tentoonstelling op de Wilhelminapier wordt Rotterdammers een spiegel voorgehouden en kunnen bezoekers ervaren wat Rotterdam en de Rotterdammers nu zo ontzettend Rotterdams maakt.

Want wanneer ben je zo´n echte Rotterdammer? Als je hier woont, als je hier geboren bent, als je voor Feyenoord bent, of juist voor Sparta? Of simpelweg als je je Rotterdammer voelt?

De havenstad aan de Maas trekt al ruim 400 jaar mensen aan die

illustratie door ikRotterdam (Evalien

&5 erdammers

Stills uit Animatie R - Echte Rotterdammers Kleuren De Stad. Art direction en productie door Studio Analoog ism Museum Rotterdam en Rotterdammers.

juni 2013 nr 37

...dat we zijn Rotterdammer worden. Vlaamse vluchtelingen, Franse Hugenoten, Engelse filosofen, Duitse dienstmeiden, Brabantse arbeiders, Chinese zeelui, Molukkers, Turken, Surinamers, Kaapverdianen, Marokkanen, Polen, Bulgaren en ga zo maar door. Het recept voor een echte Rotterdammer is sinds jaar en dag het mixen van deze ingrediĂŤnten, soms door zachtjes roeren, vaker door stevig stampen.

In de tentoonstelling Echte Rotterdammers wordt gezocht naar de oorsprong van typisch Rotterdams gedrag, uiterlijk, werk, taal, eten, geloof en vermaak en vertellen Rotterdammers van alle tijden hun verhaal. Het veranderlijke straatbeeld van Rotterdam wordt zichtbaar in een stroom Rotterdamse kleding uit de collectie van het museum. Van een grauw schortje uit de 19de eeuw tot aan een kleurrijk pak van de normaal van top tot teen in het zwart gehulde Jules Deelder, laat deze parade zien hoe Rotterdammers altijd de straten van de veranderende stad kleuren. Dat gebeurt voor deze tentoonstelling ook letterlijk: duizenden Rotterdamse leerlingen hebben ieder een beeld in een Rotterdam animatie ingekleurd.

Stellige uitspraken geven aanknopingspunten voor de Rotterdamse identiteit, zoals: Echte Rotterdammers komen van ver, wonen in een bouwput, zijn jong, werken hard, houden van nieuw en laten hun woorden te water. Maar Museum Rotterdam weet: zeg Rotterdammers niet zomaar wie ze zijn en wat ze moeten vinden.

Gedurende de tentoonstelling kunnen bezoekers haarfijn uitleggen wat ze van zichzelf en hun stadsgenoten denken in theatrale evenementen en interactieve onderdelen. Zo kunnen ze bijvoorbeeld plaatsnemen op de praatstoel van diverse Rotterdamse kappers, Rotterdams (leren) koken, theater- en muziekvoorstellingen bijwonen, gedichten en raps maken over hun stad en hun Rotterdamse stijl showen en ontwikkelen.

RN

MEEDOEN Met je klas meekleuren aan de animatie? Mail reserveringen@museumrotterdam.nl Nu al bijdragen aan de tentoonstelling?

Mail wat volgens jou een Echte Rotterdammer is naar n.vandijk@museumrotterdam.nl

Lang, Ferry van Steijn en Marc Kolle)

6

historisch nu juni 2013 nr 37

twitter.com/ museumrotterdam

museumrotterdam.nl

collectie.museumrotterdam.nl bouwhistorierotterdam.nl

flickr.com/people/ museumrotterdam

facebook.com/ museum.rotterdam

digitaal In een eerder artikel in deze krant werden de digitale activiteiten van het museum vergeleken met het buiten de muren gaan van Museum Rotterdam. Nu Museum Rotterdam tijdelijk geen vast onderkomen heeft, wordt de online poot van het museum nog steviger. De afgelopen jaren is deze al flink verbreed met onder andere een sterke aanwezigheid in de social media. Uitgangspunt blijft de rijkdom en breedte van onze collectie, terwijl we het contact met de Rotterdammers intensiveren om het Verhaal van Rotterdam samen te vertellen. Volg Museum Rotterdam online en laat ons weten wat bijvoorbeeld Echt Rotterdams is, wat sterk is aan onze activiteiten en collectie, en wat we niet mogen missen.

De museumsite is de basis van alle online activiteiten, de as waar alles om draait. Hier is algemene informatie over het museum, grote tentoonstellingen onsite zoals binnenkort Echte Rotterdammers en onze activiteiten met bewoners op locatie te vinden. Bovendien kun je films bekijken, zoals de reeks Rotterdammers van Formaat, online publicaties lezen en komen alle digitale platformen van het museum hier samen.

De collectiepagina op de website is letterlijk en figuurlijk de schatkamer. Steeds meer objecten zijn met foto, beschrijving en links naar andere collectiestukken online te vinden. Op het moment van schrijven meer dan 33.000. Delen van de collectie worden uitgelicht op speciale sites zoals bouwhistorie en bedrijfshistorie.

Op de Flickr pagina´s van Museum Rotterdam kan iedereen direct met eigen kennis of vragen reageren op bepaalde collectiestukken. Als eerste zijn hier afgelopen mei voorwerpen uit de meidagen van 1940 online gezet. Met notities kunnen ook details van de objecten van commentaar worden voorzien.

Naast Flickr heeft Museum Rotterdam ook andere social media kanalen. Het belangrijkste is Facebook. Regelmatige updates

laten zien wat collectiestukken vertellen over het Rotterdam van nu. Daarnaast is het ook de plek om op de hoogte te blijven van het laatste nieuws over het museum en waar we mee bezig zijn. Tenslotte kan natuurlijk iedereen hier ook zelf reageren en meedenken.

Directe reacties of vragen aan het museum kunnen ook via onze Twitter. Hier vond ook het ‘live’ verslag van het bombardement op Rotterdam plaats waarmee het museum de Museumprijs Zuid Holland 2012 heeft gewonnen.

Museum Rotterdam heeft het Schielandshuis verlaten, maar het is nog mogelijk om online over de entree etage te ´lopen´.

In de virtuele tentoonstelling over de flamboyante Rotterdamse modeontwerper Cargelli zijn zo zijn creaties en tekeningen, maar ook de stijlkamers nog te ervaren.

Naast de eigen online platforms werkt het museum ook samen met andere Rotterdamse sites en organisaties. Net als in de stad zelf geldt ook online: Museum Rotterdam kom je overal tegen.

RN

bedrijfshistorierotterdam.nl

museumrotterdam.nl/cargelli

7

historisch nu juni 2013 nr 37

Stad als muze In voorgaande jaren zocht Museum Rotterdam het eigentijds erfgoed van de stad in het experimentele erfgoed-programma Stad als Muze.

2010 VROUWEN VAN DE VELDEN

POP-UP

Het pop-up museum is er van het een op het andere moment en kan ook zo weer verdwenen zijn. Dit past in de Rotterdamse dynamiek; van de ene op de andere dag verrijzen er nieuwe gebouwen en initiatieven, terwijl andere gesloopt worden en verdwijnen. (foto Joop Reijngoud)

Het pop-up museum blijft in het Oude Westen tot de opening van de tentoonstelling Echte Rotterdammers in LP2 op de Kop van Zuid, in oktober 2013.

pop-up museum Irene van Renselaar onderweg naar haar volgende afspraak.

De komende maanden is Museum Rotterdam in het Oude Westen aanwezig als pop-up museum. Bijvoorbeeld bij kappers, in winkels en eethuisjes op de West-Kruiskade en de Nieuwe Binnenweg, scholen, bewonersorganisaties, de Leeszaal Rotterdam West en andere plekken in de buurt.

Museum Rotterdam vertelt het verhaal van onze oude stad met een jong hart en de Rotterdammers die hier leven. Niet alleen in tentoonstellingsgebouwen, maar ook op locatie in de buurt en op straat. In de afgelopen jaren heeft het museum veel ervaring opgedaan in het verzamelen en presenteren van eigentijds erfgoed samen met Rotterdammers van nu. Dat erfgoed wordt altijd verbonden aan de geschiedenis van de stad en de rijke collectie van het museum.

Terwijl Museum Rotterdam toewerkt naar een nieuwe locatie, zal het nog steeds actief aanwezig zijn in de stad. Snelle, tijdelijke interventies tonen de kracht van het museum: snel reageren op actuele urbane gemeenschappen en het duiden van stedelijke processen. En die verbinden aan de geschiedenis van de stad en de collectie van het museum door tentoonstellingen en presentaties, waarin ook de hedendaagse verhalen worden vastgelegd.

Museum Rotterdam is tijdelijk neergestreken in het Oude Westen. In een samenwerkingsproject met studenten van Livable, Woonstad, de Leeszaal Rotterdam West en natuurlijk bewoners en ondernemers van het Oude Westen wordt de

Rotterdamse identiteit van deze buurt onderzocht. Het museum krijgt inzicht in de levensverhalen uit het Oude Westen door ontmoetingen met de mensen in de wijk. Samen maken zij de geschiedenis, het heden en de identiteit van de wijk.

Het museum creëert een aantal extreem tijdelijke, instant werkplekken voor museummedewerkers op onverwachte plekken.

Plekken waar mensen samenkomen, bijvoorbeeld in een kluswinkel, restaurant, uitgiftepunt van de Voedselbank of kapsalon.

Hier gaan de medewerkers gesprekken aan met passanten, wier verhalen worden verbonden aan de collectie van het museum.

Wat vinden zij nou eigenlijk typisch Rotterdams? Sporen van deze ontmoetingen blijven zichtbaar in het Oude Westen.

Daarna opent een tentoonstellingsroute waarbij leegstaande panden van Woonstad als tentoonstellingsvitrines, of ´kijkdozen´ worden ingezet. Ingevuld op basis van de verhalen uit de buurt en de collectie van het museum.

Irene van Renselaar curator

De glossy Every Woman vertelt het verhaal van een groep vrouwen die in RotterdamZuid het hoofd bieden aan de ingrijpende herstructurering van hun buurt. Zij representeren de vele informele netwerken die het sociale weefsel van Rotterdam vormen.

2011 MANTELZORG

Vele Rotterdammers zorgen voor een dierbare. Museum Rotterdam nodigde mantelzorgers uit als onderzoekers van hun eigen dagelijkse zorgpraktijk. Zij droegen vele voorwerpen aan die onmisbaar zijn bij de verzorging. Hieronder bevonden zich opvallend veel eigen uitvindingen, zoals deze steunkousaantrekker. (foto Theo van Pinxteren)

2012 ARBEIDSMIGRATIE

Het verhaal van de nieuwste arbeidsmigranten uit Middenen Oost-Europa krijgt een plek in de tentoonstelling Echte Rotterdammers, naast die van eerdere arbeidsmigranten.

8

historisch nu juni 2013 nr 37

ROTTERDAM RESET Het OVMR heeft een nieuw concept ontwikkeld: Rotterdam Reset Experience.

Met de nieuwe aanpak wil het museum met name de jonge Rotterdammer bereiken.

De presentatie sluit goed aan bij de belevingswereld van jongeren. Het is een moderne en optimistische manier van kijken naar een uniek en pijnlijk verleden. Rotterdam Reset laat zien waar de vitaliteit van deze stad vandaan komt.

Hoe verschillende generaties met elkaar zijn verbonden. Bij het ter perse gaan van deze krant was de financiering voor een deel rond.

Het OVMR is ervan overtuigd dat binnenkort kan worden gestart met de voorbereiding van de spraakmakende educatieve opstelling.

COLOFON Historisch

nu

is een uitgave van Museum Rotterdam Korte Hoogstraat 31 3011 GK Rotterdam telefoon 010 217 67 67 fax 010 433 44 99 www.museumrotterdam.nl redactie@museumrotterdam.nl

HERINNEREN EN GEDENKEN

Het OVMR met het beeld De Schaduw van Onno Poiesz uit 2009. (foto Theo van Pinxteren)

integratie op komst Het OorlogsVerzetsMuseum Rotterdam (OVMR) aan de Coolhaven houdt al vele jaren de herinnering aan een van de meest dramatische periodes uit de Rotterdamse geschiedenis levend: de Tweede Wereldoorlog. Het is ontstaan vanuit de particuliere verzameling van Rotterdammer Arie Mast die in de jaren ‘70 het advies kreeg om als therapie voor zijn oorlogssyndroom voorwerpen uit de Tweede Wereldoorlog te gaan verzamelen.

Oorlog en vernietiging zijn van alle tijden. Herinneren en herdenken zijn niet vanzelfsprekend.

Rotterdam houdt met meer dan 400 speciaal ontworpen lampen de 12 kilometer lange Brandgrens in gedachte.

Tien jaar later was zijn verzameling zo gegroeid, dat de gemeente een pandje aan de Rechthuislaan op Katendrecht ter beschikking stelde om de verzamelde objecten tentoon te stellen.

De nog steeds groeiende collectie van Mast werd in 1995 overgebracht naar een ruimer pand aan de Veerlaan. In 1997 werd het museum omgedoopt tot OorlogsVerzetsMuseum Rotterdam.

Sinds 2001 werken het OorlogsVerzetsMuseum Rotterdam en Museum Rotterdam nauw samen.

wankelen. Voor Museum Rotterdam en de zusterorganisatie OVMR hebben die plannen verstrekkende gevolgen. De gemeente heeft de instellingen opdracht gegeven te integreren tot één museale organisatie. De integratie moet aan het eind van 2016 rond zijn. Gesprekken over hoe een en ander wordt gerealiseerd, zijn al in volle gang. Voor het OVMR is het van belang dat zijn specifieke presentatie van het oorlogsverleden van de stad en de lering die hieruit getrokken kan worden, behouden blijven.

Na de opening van het nieuwe onderkomen aan de Coolhaven in 2008, nam de populariteit van het museum snel toe. Het bezoekersaantal verdubbelde en de vraag naar lesprogramma’s was niet bij te benen. Het museum dreigde aan zijn eigen succes ten onder te gaan. Dankzij aanvullende subsidie kon het OVMR verder professionaliseren, een gevarieerd programma realiseren en voldoen aan de toegenomen vraag naar educatie. In de afgelopen vijf jaar floreerde het OVMR.

Educatie heeft bij het OVMR de hoogste prioriteit. Indien het OVMR over een paar jaar mogelijk zijn autonomie verliest en opgaat in een groter geheel, wil het ervoor waken dat zijn kerntaak - het vertellen van het leven in een stad in oorlog onverminderd wordt uitgedragen. Conflicten en oorlogen horen tragisch genoeg bij het leven en maken herinnerings- en vredeseducatie helaas noodzakelijk. Het maatschappelijke belang van instellingen die aandacht schenken aan verhalen die we nooit mogen vergeten, kan niet genoeg worden benadrukt.

Inmiddels is de politieke realiteit veranderd. De plannen die de Gemeente Rotterdam vorig jaar voor de cultuurperiode 20132016 presenteerde, brachten menig culturele instelling aan het

HK

Redactie Henk van der Kroon Rob Noordhoek Liesbeth van der Zeeuw Vormgeving 75B Productiebegeleiding Ron Breugelmans Druk Veenman+ Voor alle foto’s geldt: bron Museum Rotterdam, tenzij anders vermeld.

Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke andere wijze dan ook, zonder voorafgaande toestemming van de redactie.