Mamo! Jeśli sen, to Gwiazdy, a jeśli Gwiazdy, to Księżyc i Niebo. Wiesz, że wspólnie gracie w jednej drużynie – a mecz wygrywa Twój Skarb! W nagrodę otrzymuje pogodny sen. Kołysanka o nocnych kompanach sennych wojaży jest jak zaklęcie na dobrą podróż. Spróbuj dopisać swoje strofy i zanuć Maluszkowi melodię, o jakiej ani Jemu, ani nikomu innemu, jeszcze się nie śniło… Twoją własną, specjalnie dla Niego…
Gwiazdy mają suknie nowe, Księżyc nuci bossa novę. Niebo daje kocyk w kotki I Kapitan sen ma słodki. Gwiazdy grają w zbijanego, Księżyc ziewa na całego, Niebo się przygląda dzisiaj, Jak Kapitan tuli misia.
Gwiazdy już zasnęły błogo, Księżyc kołysankę nową Niebu śpiewa dziś do ucha I Kapitan też jej słucha. Gwiazdy śmieją się po cichu, Księżyc nos dziś utarł lichu! Niebo z nocą pomysł mają: Z Kapitanem sny zliczają!
Gwiazda z gwiazdą mają plan: Księżyc dziś nie będzie sam! Niebu dają przewodnika: Kapitana podróżnika!
....................... ...................... ..................... ....................
Ach, śpij, Kochanie… str. 4
SPIS TREŚCI Z ramion zrobię Ci kołyskę… str. 6
Aaa, kotki dwa… str. 9
Otwórz buzię, zamknij oczka… Śpij, pięknie śnij…
str. 18
str. 14
Publikacja: na zlecenie Johnson and Johnson Poland Sp. z o.o.: ul. Iłżecka 24, 02-135 Warszawa , tel.: (48) 22 237 80 02, www.johnsonsbaby.com.pl; Redaktor naczelna: Agnieszka Machnio; Kreacja: Agencja Wydawnicza MUSQO: ul. Tuwima 31, 90-020 Łódź, tel.: (48) 42 209 39 36, www.musqo.pl; Redaktor prowadzący: Marcin Pacho; Współpraca i nadzór merytoryczny: dr n. hum. Justyna Korzeniewska – psycholog, Centrum Zdrowia Dziecka w Warszawie; Projekt graficzny: Przemysław Ludwiczak.
W górze tyle gwiazd…
a zatem, Droga Mamo, czeka Cię kolejna odprawa, bo Mały Kapitan zaraz wyruszy w jedną ze swoich najważniejszych podróży. Kraina sennych marzeń czeka i to również od Ciebie zależy, czy w rzeczywistości będzie równie piękna, jak na turystycznych folderach :) Nic nie stoi na przeszkodzie, aby tak właśnie było. Pięciogwiazdkowy standard jest na wyciągnięcie ręki, musisz tylko sprawdzić, czy jeśli chodzi o Twoje przygotowania do tego wydarzenia, możesz spokojnie powiedzieć: all inclusive? Czy masz pod ręką wszystko, czego potrzebujesz, i czy hala sennych odlotów jest przygotowana? Choć bowiem pozornie sen Maluszka to po prostu… nie jawa, a do tego zwykliśmy o nim mówić tylko w kilku kontrastowych zestawieniach, takich jak: śpiochy – nocne marki, sowy – skowronki, Maluchy zasypiające w każdym miejscu – i te wymagające specjalnego usypiania…, to prawdziwy obraz snu Małego Kapitana jest o wiele bardziej skomplikowany, różnorodny i… ciekawy. Troska o jego dobrą jakość daje nie jedną, a wiele korzyści, i to nie tylko Jemu, ale i Tobie. Cowieczorne czułe odprawy w rodzinnej atmosferze, miły kontakt z Maluchem przed snem budują więź tak silną, o której nawet Ci się nie śniło! To Wasz wspólny cel, ale i środek do niego, punkt startowy, ale i patent na miękkie lądowanie po przebudzeniu Malucha, który zawsze wtedy powinien witać Cię szerokim uśmiechem, gotów opowiedzieć – oczywiście po swojemu – gdzie był tym razem, co widział, a przede wszystkim, że…. bardzo zgłodniał! Sposób zasypiania i budzenia się mówi sporo o temperamencie i dojrzałości Twojego Malucha. Jeśli jak na wyśnionego pilota przystało, w czasie swoich sennych podróży łagodnie startuje od aktywności, poprzez urzekającą senność do snu, a potem równie spokojnie ląduje, a więc budzi się w pogodnym nastroju, to masz w ręku dowód, że Maluszek jest w doskonałej kondycji. Odpowiednia jakość snu, czyli jego właściwa długość i rytm to niezbędnik dla dobrego rozwoju pamięci i uwagi, tak potrzebnych w czasie… dziennych wycieczek! Tak, tak, Mały Kapitan podróżowanie ma we krwi. Ale spokojnie, bez problemu dotrzymasz Mu kroku! 3
Ach, śpij, Kochanie… SEN TO NASZA NATURALNA PRZERWA W AKTYWNOŚCI I NIEZBĘDNY ODPOCZYNEK. TO PRAWIE JAK WYPRAWA NA WAKACJE – CZAS NA LEŻENIE DO GÓRY BRZUSZKIEM! PATRZĄC NA ŚPIĄCEGO MALUCHA WIDZISZ NAJPIĘKNIEJSZY I NAJPEŁNIEJSZY OBRAZ SPOKOJU. JEGO RELAKS TO TAKŻE TWOJE WYCISZENIE.
4
Twój drogowskaz
J
ednak niech nie zmylą Cię pozory. W czasie snu w małej głowie zachodzą wielkie zmiany i intensywne procesy. Regeneracja sił i poczucie relaksu to efekt intensywnej pracy układu nerwowego. Podczas snu utrwalane są ślady pamięciowe, a Maluch nie próżnuje i… sam tworzy widokówki z poznanej w ciągu dnia rzeczywistości. Również właśnie wtedy wydzielane są hormony i produkowane białe ciałka krwi odpowiadające za odporność. Takie małe SPA wprost dla Małego Kapitana. Brak odpowiedniej ilości i niska jakość snu Maluszka powodują spadek Jego wydolności, trudności z koncentracją, problemy z zapamiętywaniem, a także gorszy nastrój i drażliwość. A przecież ani Maluch, ani Ty nie możecie sobie na to pozwolić – wszak każde poranne przebudzenie to początek kolejnej wyprawy z zabawą w poznawanie w roli głównej. Naładowane baterie na pewno mu się przydadzą! Maluszek pogodny, skory do powitania z otoczeniem, żywiołowo odpowiadający na uśmiech, szybko uczący się nowych zabaw, miejsc i zachowań jest z pewnością wyspany, a jego podróż do krainy sennych marzeń przebiegła prawidłowo, bez turbulencji i przyniosła Mu stuprocentową regenerację.
Pamiętaj, że w stanie snu spokojnego Maluch ma zamknięte oczy, rozluźnioną błogo buzię, równy, głęboki, regularny oddech, jest nieruchomy z wyjątkiem pojawiających się rzadko wzdrygnięć. Taki sen to podstawa zdrowego odpoczynku oraz gwarancja dobrego humoru w czasie czuwania i zabawy.
, a żeby sen MaluJakość to podstawa odpoczynek w pięjak sze zaw cha był , musi być zgodny elu hot m wy ciogwiazdko prowadzić prostą i z naturalnym cyklem przez senności do ci, noś yw akt od drogą . spokojnego, potem snu, najpierw tzw o czym mowa? Oto sz, aktywnego. Nie wie brykaniu i zasypianiu. miniprzewodnik po w ciągu doby przeha luc Aktywność Ma h faz: czuwanie nyc chodzi przez 6 róż ywne, płacz, senakt nie wa czu ne, spokoj sen aktywny. Czym ność, sen spokojny, się charakteryzują? – przejawia się Czuwanie aktywne niem się otoczeniu, uważnym przygląda za obiektami, żyiem rok wz m wodzenie źce np. dźwięki bod na i wymi reakcjam micznych ruryt oraz wykonywaniem i. kam nóż i mi chów rączka – polega na „reCzuwanie spokojne niu się otoczeniu ąda ygl prz fleksyjnym” źców. bod i ignorowaniu innych za i najbardziej koPłacz – to najsilniejs a Twojego Kapitana munikatywna reakcj wyrażać swoje poOn się czy zanim nau mi i gestami. wa sło trzeby prostymi ejściowy pomiędzy Senność – to stan prz egający na wycipol czuwaniem a snem, dy to Maluch już kie ci, noś yw akt szaniu awą, przymyka oczy nie interesuje się zab i słodko ziewa… taki czas, kiedy Ma Sen spokojny – to o jeg się, a usz por nie luszek śpi głęboko, , a buzia rozrne ula reg są ech tętno i odd ok! Z czym byś go luźniona. Co za wid porównała? luch, mimo że nadal Sen aktywny – Ma śnie, może poruszać we ony rąż jest pog robić miny i gryi, kam rączkami i nóż ie senne „wędrówki” masy twarzy. W tak y. To ruchy typowe ocz o jeg też ą wyruszaj myślisz, o czym Jak h. nyc dla marzeń sen rb? dziś śni Twój Mały Ska 5
Z ramion zrobię Ci kołyskę… ABY SENNE WYPRAWY MALUCHA PRZEBIEGAŁY SPRAWNIE I ZAWSZE KOŃCZYŁY SIĘ SUKCESEM, WAŻNE JEST NIE TYLKO TO, JAK PODRÓŻUJE, ALE I CZYM. W TYM PRZYPADKU MOWA OCZYWIŚCIE O MIEJSCU I WARUNKACH, W JAKICH KAPITAN ODDAJE SIĘ ZASŁUŻONEMU ODPOCZYNKOWI. CO TU WIELE MÓWIĆ – KAJUTA MUSI BYĆ JAK ZE SNU!
J
ak już wiesz, Twój Maluszek, bez względu na to, czy to chłopczyk czy dziewczynka, jest jak księżniczka na ziarnku grochu. No trudno, za te radości, których dostarcza Ci każdego dnia, baa…, za każdy swój słodki uśmiech oczekuje wyjątkowego traktowania W końcu to Twój Skarb! Choć Maluch jest ciekawski i wszystkiemu przygląda się z wyjątkową uwagą, jego zmysł wzroku dochodzi do perfekcji z czasem, co znaczy, że początkowo nie widzi zbyt dobrze i nie lubi zbyt jasno oświetlonych pomieszczeń. Co więcej, nagły błysk światła może go zwyczajnie przestraszyć. Zadbaj zatem, by w pokoju, w którym Maluch będzie rezydował, nie korzystać ze światła o dużej mocy. Dobrym rozwiązaniem będą odpowiednie rolety w oknach i nocna lampka. Na tym jednak nie koniec. To fakt, że Maluch jest melomanem, ale o wyjątkowo wyczulonym słuchu, więc choć warto pomyśleć, by zawsze mieć pod
6
ręką (czyli w pokoju Malucha) nawet najprostszy odtwarzacz muzyki, to jednak hałas jest z pewnością jednym z tych wrażeń, których Kapitan nie toleruje. A przecież codzienność ma różne brzmienia: dźwięki pralki, zmywarki, suszarki, odkurzacza, drukarki czy telefonu. Przysłuchaj się więc muzyce domu i wszystkim jego odgłosom i zastanów się, które miejsce będzie najlepsze na postawienie łóżeczka? Dbaj o odpowiednią wilgotność powietrza w pokoju Maluszka. Pomoże Ci regularne wietrzenie, ale i zakup nawilżaczy. Dobrze sprawdzą się także… rośliny w doniczkach, które jednak na noc powinnaś z pokoju wynosić. Dlaczego? Bo zbędne elementy mogą rozpraszać uwagę Malucha, utrudniając mu zasypianie, a dodatkowo, choć rośliny w dzień skutecznie jonizują powietrze, nocą chłoną tlen z otoczenia. A przecież nie tylko Maluch, ale i Ty musicie odetchnąć pełną piersią! Równie ważna jest temperatura otoczenia. To oczywiste, że głównym źródłem ciepła jest Wasza gorąca miłość, ale nie zapominaj o stopniach w pokoju. Maluch łatwo może się przegrzać lub wychłodzić. Przed snem upewnij się, że temperatura w Jego rezydencji waha się między 18 a 21 stopniami.
Prosto na pokład! Przygotowując pokój dla Małego Kapitana pamiętaj, że:
1.
Dobrze będzie, jeśli przynajmniej przez pierwsze 6 miesięcy Jego łóżeczko będzie stało blisko łóżka rodziców.
2.
Materacyk w łóżeczku powinien być płaski, sprężysty, ale twardy. Zapytaj jednak położną, być może doradzi, by pod materacyk (szczególnie, jeśli Dziecko zaczyna już 2 roczek życia), w miejscu gdzie Maluch ma główkę, układać zwinięty w rulon ręcznik.
3.
W łóżeczku nie powinno być zbędnych kocyków, kap, poduszek, które mogłyby w jakimkolwiek momencie snu przykryć główkę Malucha.
4.
Subtelna przyłóżeczkowa karuzela to dobre rozwiązanie, ale nie w momencie, kiedy usypiamy w nim Malucha – ruch zabawki może rozpraszać uwagę. Łóżeczko naszego Śpiocha powinno być miejscem wolnym od przedmiotów, które przeszkadzają w jego wyciszeniu przed snem.
5.
Przydatnym atrybutem usypiającego rodzica może okazać się fotel, ulokowany zarówno blisko łóżeczka Malucha, jak i łóżka, w którym Ty śpisz. To miejsce, z którego jak z najlepszego tarasu widokowego, możesz podziwiać swojego Śpiącego Królewicza lub Śpiąca Królewnę (a to wciąga!). Fotel będzie także pomocny podczas nocnego karmienia.
6.
Pokój, w którym stoi łóżeczko, musi być miejscem całkowicie wolnym od dymu tytoniowego.
Twój drogowskaz
loryfery, po gdy grzeją ka przesuszoże j, ta ię m Pa to koju jest częs zdrowietrze w po widziano dla ze pr ką ja y 40 dz ię m ne. Norma, się a szczeń, wah i. Oddychawych pomie śc no ot ilg w tami jeśli a 60 procen , szczególnie powietrzem dom cy ją nie suchym ku ienia z racz yn zi cz ad do ow y pr mam ym, m oddechow sie lub no w piero układe p. (n a śluzówek ha do wysuszeni zówka Maluc wysuszona ślu j. A ne ). le on hr rd oc ga w nkcji łnić swojej fu ru czy ta ka nie może pe do jść o może do Przez to łatw . Jednak bez przesady – rdła ej ga a ni le pa za ności powyż przy wilgot za, a to oc zt pamiętaj, że ro się rozwijają 60 procent genów. iejszych aler ln jsi na z n jede
7
Za 7 górami, za 7 rzekami, czyli… Baśń o 7 nocach z linią JOHNSON’S Baby Bedtime.
Jeśli, Mamo, jeszcze jej nie znasz, najwyższa pora to nadrobić. 3 kroki rytuału na dobranoc opracowane przez JOHNSON’S® Baby (kąpiel, masaż i wyciszenie przed snem) są pierwszą i jedyną całonocną metodą o potwierdzonej klinicznie skuteczności, która w tydzień poprawia jakość zawsze sennych, choć nie tylko lawendowych, wojaży Maluchów. Wejdź na www.johnsonsbaby.com.pl, wypróbuj przez tydzień rytuał na dobranoc i zobacz, jak wpłynie na Ciebie i Małego Kapitana. Na Twoją opowieść czekamy na naszym profilu facebook.com/johnsonsbabypolska
Jeśli Mały Kapitan skończył już 6 miesięcy, świetnym atrybutem w rękach usypiających go rodziców może okazać się… kilka kropel olejku lawendowego. Kwiatowy aromat unoszący się np. z chusteczki położonej obok łóżeczka działa często jak kojący balsam gwarantując, że start w podróż dookoła snu przebiegnie wyjątkowo łagodnie. Pamiętaj jednak, że zapach nigdy nie może być intensywny i że, choć odpręża, nie powinien być składnikiem płynu, w którym pierzesz śpiochy Malucha.
8
Nie ma to jak sen w łóżeczku, ale mitem jest przekonanie, że sen w czasie np. podróży samochodem czy w wózeczku podczas spaceru nie ma znaczenia dla Malucha i regeneracji Jego sił. Każda drzemka to ważny czas, kiedy Mały Kapitan odpoczywa, i nie wolno go od tego odwodzić, np. z obawy, że nocny sen będzie chciał zastąpić zabawą. Nie zapominaj, że każdy Mały Kapitan przed ukończeniem 1. roku życia przesypia nawet do 18 godzin i pamiętaj, że drzemki nie tylko mogą, ale powinny być wpisane w senny schemat Malucha.
Aaa, kotki dwa… LOKUM GODNE NIE TYLKO KRÓLEWICZA, ALE I KRÓLA, TO Z PEWNOŚCIĄ WAŻNA SPRAWA, ALE DO SPRAWNEGO USYPIANIA POTRZEBA CI CZEGOŚ WIĘCEJ. JAK KAŻDA PODRÓŻ, TAKŻE TA DO KRAINY SENNYCH MARZEŃ, WYMAGA WIĘKSZYCH STARAŃ. TYM BARDZIEJ, JEŚLI MAMY DO CZYNIENIA Z PODRÓŻNIKIEM TAK DOŚWIADCZONYM, A PRZEZ TO MAJĄCYM TAK BARDZO WYSUBLIMOWANY GUST, JAK TWÓJ MALUCH. PAMIĘTAJ WIĘC, ŻE PRZYGOTOWANIA DO SNU NALEŻY ROZPOCZĄĆ ZANIM MAŁY KAPITAN OKAŻE ZMĘCZENIE I SENNOŚĆ. KARMIENIE, KĄPIEL, PRZEBIERANIE DOSTARCZAJĄCE MU WIELU WRAŻEŃ, A WYKONYWANE, GDY JEST JUŻ SENNY, BĘDĄ DLA NIEGO MĘCZĄCE I ZABURZĄ PROCES WYCISZANIA I SENNEGO RELAKSU. CZY MALUCH POWINIEN ZASYPIAĆ NA RĘKACH, W ŁÓŻKU RODZICÓW CZY W SWOIM ŁÓŻECZKU? O CZYM JESZCZE POWINNAŚ PAMIĘTAĆ? 9
B
ardzo często metody usypiania Malucha tworzą niekończącą się historię. To przede wszystkim długa lista potrzeb… rodziców i ich oryginalnych pomysłów: czy usypiać na rękach, w swoim łóżku, z kołysaniem, przy lampce, ze śpiewem Mamy? Czy jednak choć w małym procencie są to potrzeby dziecka? A może ono tylko toleruje Twoje oczekiwania i przyzwyczaja się nawet do niezbyt lubianych warunków zasypiania? Maluch wiele komunikuje, ale sen, Droga Mamo, to materia niezwykle subtelna. Mały Kapitan nie może sam poprosić o usypianie na rękach ani ułożyć się do snu w Twoim łóżku. To, o czym Ty sama często mówisz: „on tak chce”, „ona inaczej nie zaśnie”, to z całą pewnością nawyk dziecka, ale ukształtowany przez samych rodziców. Miło jest wiedzieć, że jest się dla Malucha prawdziwym przewodnikiem, ale bycie wzorem wymaga świadomości, że wszystko, co robimy, Mały Kapitan chłonie w mgnieniu oka, nawet tego przysypiającego. Nawyki związane ze snem szybko się utrwalają, także jeśli są niekorzystne, bo są „kodowane” w układzie nerwowym. Dopiero po ukształtowaniu pewnego sposobu zasypiania Maluch faktycznie domaga się powtarzania tych okoliczności i trudno je szybko zmienić. Pamiętaj o tym, bo niestety nawet drobne błędy mają poważne konsekwencje i mogą zaburzać rytm snu.
Aby uprzedzić moment, w którym Maluch będzie już zbyt zmęczony na wieczorne rytuały, miej oko na pierwsze oznaki zmęczenia, takie jak: - pocieranie oczu rączkami, - chwytanie się za uszka, - nieruchome wpatrywanie się w dal, - częste ziewanie i prostowanie ciałka.
10
Twój drogowskaz Dobrze będzie, jeśli spiszesz sobie podstawowe zasady zdrowego usypiania, które z dużym prawdopodobieństwem zagwarantują zdrowy sen Malucha:
- zaplanuj na wieczór spokojne zabawy i „wycisz” mieszkanie (przycisz telewizor, wyłącz rytmiczną muzykę, przygaś górne światła, mów cichym głosem); - regularnie stosuj rytuał usypiania z kąpielą, masażem i wyciszeniem (nie zamartwiaj się jednak, gdy któregoś dnia nie uda Ci się go wykonać, np. gdy jesteś zbyt zmęczona lub gdy nie sprzyjają temu inne okoliczności); - staraj się uczyć Malucha samodzielnego zasypiania, poprzez odkładanie go do łóżeczka zanim zupełnie zaśnie;
- zawsze układaj Małego Kapitana w łóżeczku na pleckach (choć spanie na boku nie jest groźne, to jednak może spowodować, że Maluch przekręci się na brzuch, a w tej pozycji nie wolno mu spać!);
- upewnij się, że Mały Kapitan jest odpowiednio ubrany do snu, a w pomieszczeniu panuje właściwa temperatura; - podczas nocnych przebudzeń uspokajaj Maleństwo, mówiąc do niego, głaszcząc i trzymając za rączkę, ale bez wyjmowania z łóżeczka;
- nie czekaj, aż Maluch sam „dojrzeje” do odpowiedniego zasypiania i spania – ucz Go od najwcześniejszych miesięcy zdrowych nawyków związanych ze snem.
Podróż w 3 krokach Mamo pamiętaj, że w tym momencie kształtujesz nawyki Malucha na najbliższych kilka lat. Jeśli nie chcesz Go narażać na trudności z zasypianiem i przerywanie snu nocnymi płaczami, a siebie na stres, zmęczenie i niewyspanie, powinnaś dobrze się przygotować i konsekwentnie realizować plan 3 kroków: po pierwsze kąpiel, po drugie masaż, a po trzecie wyciszenie.
Kąpiel
w wodzie pachnącej przyjemnie i relaksująco odpręży, uspokoi i wyciszy Malucha, również tego, który jeszcze tuż przed myciem był „rozbrykany” lub zaniepokojony. Zwłaszcza jeśli nie będzie to po prostu zwykła czynność higieniczna, ale Wasz intymny moment delikatnych pieszczot. Łagodne, okrężne ruchy dłoni myjącej ciało Maluszka, delikatne masowanie rączek i stóp, głaskanie po główce podczas spłukiwania jej wodą, połączone z cichym przemawianiem lub nuceniem kołysanki, koją wcześniejsze lęki i wyciszają ekscytujące i kipiące w małej główce wrażenia z pracowitego dnia. Pamiętaj, że podczas takiej usypiającej kąpieli nie powinnaś rozpraszać Malucha kąpielowymi zabawkami – na takie przyjemności i wodne harce przyjdzie jeszcze czas. Po dokładnym opłukaniu i osuszeniu skóry Malucha pora na
masaż.
Należy go rozpocząć od rozgrzania własnych dłoni poprzez rozcieranie i wtarcie w nie kosmetyku zmiękczającego i przyjemnie pachnącego. Nakładanie na ciało Malucha odpowiedniego mleczka, kremu, balsamu lub oliwki, np. JOHNSON’S® Baby Bedtime kojącej oliwki na dobranoc, zawierającej aromatyczny kompleks NaturalCalm™, która
delikatnie odpręża i uspokaja, jest przyjemne dla Was obojga. Ważne są ruchy otwartą dłonią, uciskające i głaszczące całe partie ciałka. Szczególnie dobrze dzieci reagują na przeciąganie dłonią od czubka głowy do szyi, od barku do dłoni, od biodra do stópki, od barków do bioder przez całe plecki. Delikatne rozprostowywanie i przyginanie kończyn oraz krzyżowanie rączek na klatce piersiowej, jak i robienie „rowerka” nóżkami rozluźniają ciało Malucha. Zaciskanie Jego rączki lub stópki pomiędzy własnymi dłońmi to wyjątkowy moment masażu, dostarczający miłych wrażeń dotykowych i dający Małemu Kapitanowi sygnał, że jest bezpieczny i może spokojnie zasnąć. Masaż to poważna sprawa i jakże skuteczna metoda „ukołysania”, ale nie chodzi o to, byś bardzo rygorystycznie skupiała się na jego technice. Najważniejszy jest kontakt z Dzieckiem. Patrzenie Maluchowi w oczy, uśmiechanie się i przemawianie do niego, obserwowanie min i zachowań są tak samo ważne, jak sam dotyk. Maluch sam wskaże Ci, czy powinnaś ewentualnie zmienić technikę masażu na lepszą, jeśli dotychczasowa będzie dla niego mało komfortowa. Dobry kontakt z Małym Kapitanem pomaga również zaobserwować moment przymykania oczu i ziewania, które są sygnałem do ostatniej odprawy – założenia pieluszki i ubrania w piżamkę. Wykąpany, wymasowany i ubrany Maluch oczekuje
wyciszenia
przed snem. Słuchanie śpiewanych przez rodzica kołysanek lub czytanych książeczek, nawet gdy dziecko nie rozumie jeszcze ich treści, wspaniale uspokaja, bo „otula” głosem Mamy lub Taty, jak najlepszym „balsamem dla duszy”. Dodatkowo można stosować muzykę dla najmniejszych melomanów lub delikatne melodyjki dochodzące z przyłóżkowych karuzelek. Jeśli wyciszanie następuje w ramionach rodzica, pamiętaj o odłożeniu Dziecka do łóżeczka przed zupełnym zaśnięciem, tak by zasypiało i budziło się w tym samym miejscu i nie było przenoszone i odkładane w trakcie snu.
11
Twój drogowskaz tylko odcha to efekt nie Dobry sen Malu iania, ale yp us i ciszania powiedniego wy ieki przez op im właściwej przede wszystk zkładu zaro o eg ow idł aw cały dzień i pr go do faz by, dostosowane jęć w ciągu do Oznacza a. ego Kapitan aktywności Mał ać i reaż uw za się ć zy uc to, że musisz na uwania. cz go Je e stany przeagować na różn po e ojn uwanie spok Pamiętaj, że cz t dobrym jes i ści no sen się dza pojawienie gotowań rozpoczęcie przy momentem na masażu li, pie awy, czyli ką do nocnej odpr czuwazie fa w t ias m to rdziej i wyciszania. Na jba na t jes Maluch aknia aktywnego nt ko je ukę i oczeku podatny na na zianek, od sp nie i hu iec tu, zabawy, śm kołysanmyśleć wtedy o i ani mu się śni ania pouw gólne stany cz kach! :) Poszcze by, dlado gu cią w nie cz jawiają się cykli ywiście cz (o ne lar są regu tego tak ważne ższych bli w, pory posiłkó mniej więcej) i kąpieli. w ba za , ek cz cie i dalszych wy zami ak„zgrać” je z fa Wtedy łatwiej a. tywności Maluch
12
Wyciszająca toaleta przed snem to połowa sukcesu przy usypianiu. Warto zatem mieć podczas kąpieli pod ręką sprawdzone akcesoria. Dobrym wyborem będzie np. JOHNSON’S® Baby Bedtime kojący płyn do kąpieli na dobranoc, wzbogacony uspokajającym wyciągiem z lawendy. Kosmetyk taki pomoże Małemu Kapitanowi odprężyć się i wyciszyć podczas wieczornego rytuału.
To nieprawda, że korzystanie w czasie usypiania z lekkiego kocyka lub większej pieluchy, czyli tzw. powijaka to przeżytek. Ta faktycznie wiekowa metoda uspokajania Malucha nadal sprawdza się doskonale, szczególnie podczas pierwszych kilku tygodni życia. Otulenie takim powijakiem pozwala Maluchowi odczuwać przyjemne wrażenia z własnego ciała, a „okiełznanie” jego rozbrykanych rączek i nóżek sprawia, że nie rozpraszają Jego uwagi, co pomaga w wyciszeniu przed snem. Pamiętaj jednak, że zawinięcie ma dawać Małemu Kapitanowi wrażenie otulenia, a nie skrępowania. Rączki dobrze pozostawić blisko twarzy, bo dotykanie okolicy ust to metoda Maluszka na samouspokojenie w chwilach niepokoju.
Twój drogowskaz arba, tak nia Twojego Sk Sposób zasypia ie, róweb Ci z ze pr wany jak jest kształto ieniony. zm ć by ie może mogą nież przez Cieb nie wydaje się, że Wielu rodzicom uszą rem bo a, ch alu M wpływać na sen ak lepiej potrzeby. Jedn spektować Jego nad lepać ow ac pr po i przez 3-5 dn stanowi m, nawet jeśli szym zasypianie ać wiele sk zy by , Dziecka to wyzwanie dla jemności. Aby zy pr j ne sen miesięcy Jego powiedni przywrócić od zbudować lub winnaś po nie , ciągu doby schemat snu w cnych zaleno ie” ian yp ds pozwalać na „o . podczas ciwej porze, np głości o niewłaś ać i zadz bu wy y wtedy karmienia. Należ wać go wy a oraz przygoto bawiać Maluch nawet e, ini dz go j nie wied ności. do snu o odpo sen ze zc jes okazuje wówczas, gdy nie
Moda na sen Jeśli zastanawiasz się, w czym Twój Maluch powinien spać, z pewnością otrzymasz wiele podpowiedzi, np. od zaprzyjaźnionych młodych Mam. Nocna kreacja Małego Kapitana to zawsze kwestia indywidualna, ważne jest, by strój był bezpieczny (bez ozdób w postaci troczków, które mogłyby owinąć się wokół szyjki Malucha), adekwatny do temperatury i by nie powodował przegrzania czy wychłodzenia małego ciałka. Niektórym Maluchom wystarczą cienkie śpioszki i bawełniany owijak, inne lepiej będą się czuły w body i tzw. pajacyku, jeszcze inne w śpiworku, równie praktycznym jak owijak, ale jednak pozwalającym Dziecku na większą swobodę ruchów. Z pewnością nie raz słyszałaś, by zrezygnować z kołderek i kocyków – faktycznie mogą okazać się niebezpieczne, jeśli Maluch w trakcie sennych eskapad zarzuci je sobie na główkę. Dlatego, jeśli zdecydujesz się na kocyk, staraj się okrywać nim Malucha tylko do wysokości brzuszka i rób to wtedy, jeśli masz swojego Śpiocha pod ręką i na oku, np. podczas popołudniowej drzemki.
Uwaga: odjazd! Nigdy nie bagatelizuj, jeśli Maluch regularnie budzi się bardzo wcześnie rano. Niestety najczęściej nie jest to dowód, że oto Twój Skarb będzie tzw. rannym ptaszkiem, ale efekt zbyt późnego przygotowywania Malucha do wieczornego usypiania. Jeśli jest zbyt zmęczony, trudniej mu zasnąć wieczorem, jego sen jest niespokojny i trwa krócej. Dobrze będzie, jeśli Wasz wspólny wieczorny rytuał (przynajmniej do czasu gdy Maluch ukończy 1. rok życia) będziecie rozpoczynać około 18.30. Pamiętaj, że wbrew pozorom wczesne zasypianie wcale nie oznacza wczesnego wstawania. Istnieje bardzo ważna zależność: dzieci, które zasypiają nagle, są podczas usypiania rozdrażnione i zwyczajnie „padają ze zmęczenia”, często przebudzają się w nocy, a rano budzą się z płaczem i są niezadowolone, tak jakby niezdecydowane, czy jeszcze spać, czy już wstać. Potem w ciągu dnia ich nastrój tylko się pogarsza, bo poznawanie świata i ciekawe zabawy nie cieszą, ale męczą. Pamiętaj więc, że będąc strażnikiem zdrowego snu, będziesz też najlepszym przewodnikiem dziennych eskapad!
To być może trudne dla Mamy, która najchętniej całymi dniami wpatrywałaby się w głębię oczu swojego Malucha, ale podczas usypiania warto zastosować trik unikania ciekawskiego oczka. Podczas układania Kapitana do snu ostatnią rzeczą, jakiej chcesz, jest rozbudzanie jego uwagi, a przecież kontakt wzrokowy jest jedną z najbardziej stymulujących aktywności. Kiedy więc usypiasz Malucha lub kiedy starasz się, by ponownie zasnął po wybudzeniu, unikaj jego wzroku. Brak kontaktu wzrokowego rekompensuj dotykaniem ciepłą dłonią Jego brzuszka, rączek i głowy. 13
Śpij, pięknie śnij… MAMO, JAK JUŻ WIESZ, SEN MALUCHA NIEJEDNO MA IMIĘ. ZAPAMIĘTAJ ZATEM, ŻE KIEDY O NIM MOWA, WAŻNYM HASŁEM DLA CIEBIE I MAŁEGO KAPITANA BĘDĄ TAKŻE PROPORCJE! BO DBANIE O DOBRY SEN DZIECKA TO ZAPEWNIENIE JEGO ODPOWIEDNIEJ ILOŚCI I JAKOŚCI, CZYLI DŁUGOŚCI I RYTMU. PRZY CZYM ILOŚĆ SNU TO NIE TYLKO OKREŚLONA LICZBA GODZIN, JAKĄ MALUCH PRZESYPIA W CIĄGU DOBY, ALE RÓWNIEŻ ICH WŁAŚCIWY PODZIAŁ NA SEN NOCNY I SŁODKIE DRZEMKI W CIĄGU DNIA.
14
O
ptymalna ilość snu to także prawidłowa długość poszczególnych jego części. Tylko właściwe proporcje gwarantują, że Maluch dotrze w trakcie swojej nocnej wyprawy do krainy sennych marzeń. A czy tak się właśnie dzieje, możesz łatwo się przekonać, spoglądając na Jego maleńkie powieki. Jeśli obserwujesz pod nimi szybkie ruchy gałek ocznych to znak, że Maluch podróżuje pełną parą! To ważne, bo brak tej fazy snu, wynikający z częstych wybudzeń w ciągu nocy, powoduje rozdrażnienie, nerwowość i obniżenie wydolności. Po nieudanej nocy Mały Kapitan nie ma ochoty na dzienne eskapady – popłakuje, marudzi, tuli się, pokłada i nie chce się bawić. Na takie objawy musisz reagować od pierwszych dni i nocy Malucha, pamiętaj bowiem, że starszym dzieciom taki chaotyczny, przerywany sen przeszkadza nie tylko w nauce, ale i utrudnia kontakty z rówieśnikami.
Twój drogowskaz ącu Maluch prze- W pierwszym miesi ciągu doby, bez sypia 18 godzin w snu nocnego nia nie róż od o wyraźneg i dziennego. cu Maluszek poświę- W szóstym miesią 14 godzin, z czego ło oko ca na sen w nocy, a po11 przeznacza na sen ne drzemki: rów ie dw na 3 zostałe ą. iow dn poranną i popołu ęcy dr zemki w cią- W wieku 12 miesi skracają, ale sen się co gu dnia nie Maluchowi okoa nocny nadal zabier . zin god ło 11 zku Maluch zmie- Mając ok. 1,5 roc dzieląc ilość snu nia rytm dobowy, nocnego i jedną snu zin na 11 god wą, około dwunio dr zemkę popołud . ną godzin
Sygnały ostrzegawcze Sen Malucha miej zawsze na oku i nie ignoruj, jeśli zaobserwujesz, że: ● przejawia zbyt małe lub za duże zapotrzebowanie na sen; ● zasypia nagle, w trakcie zabawy, bez okazywania senności; ● ma częste nieuzasadnione przerwy we śnie, przebudza się i płacze w ciągu snu nocnego; ● budzi się z płaczem, krzykiem i niezadowoleniem; ● płacze, kwili i marudzi długi czas po wybudzeniu.
Kierunek: zdrowy sen Aby trafnie wyznaczać kierunek snu Malucha, warto znać najważniejsze przyczyny problemów utrudniających jego prawidłowy przebieg:
1.
Zmęczenie i wyczerpanie powodujące nagłe zapadanie w sen.
2.
Intensywne zabawy ruchowe przed zasypianiem utrudniające wyciszenie.
3.
Lęk, niepokój, rozdrażnienie, pobudliwość spowodowane np. przez bodźce z otoczenia, takie jak głośne dźwięki czy jaskrawe światło.
4.
Problemy z brzuszkiem (bóle, wzdęcia, ulewania) odbierające poczucie bezpieczeństwa i błogiego komfortu.
5.
Usypianie w niewygodnej pozycji z intensywnym bujaniem na rękach lub w wózku.
6.
Brak wcześniejszego przygotowywania do snu. 15
Spokojnie, to tylko turbulencje!
Warto dbać o sen Malucha!
Nocne niepokoje, płacze, wybudzenia to częsta cecha snu Małych Kapitanów. Jak już wiesz, w ciągu kilku godzin Dziecko wchodzi naprzemiennie w fazy snu aktywnego i spokojnego. To właśnie w tych przejściowych momentach najczęściej następuje przebudzenie. Wynika to z niedojrzałości układu nerwowego Malucha. Pomagając Mu ponownie zasnąć, nie należy rozbudzać go jeszcze bardziej. Wyjmowanie z łóżeczka, huśtanie, tulenie nie pomaga powrócić do krainy Morfeusza. Kwilenie, wiercenie się, grymasy na twarzy Dziecka to sygnały, że Jego sen przechodzi z jednej fazy w drugą. Wyjmowanie z łóżeczka w tym czasie wybudza Malucha i wcale nie pomaga w dalszym smacznym śnie. Natomiast pozostawienie go samemu sobie pozwala mu dotknąć rączką swej twarzy lub włożyć kciuk do buzi i spokojnie powrócić do spania. Jeśli tak się nie stanie, a Maluch nadal popłakuje, należy przemawiać do niego półgłosem, pogłaskać po głowie, uścisnąć rączkę, delikatnie pokołysać, ale bez wyjmowania z łóżeczka. Dopiero, gdy to nie pomoże, a Maluch coraz głośniej płacze, należy poszukać poważniejszej przyczyny wybudzenia – może to głód, zimno, gorąco albo ból?
Zdrowy sen to komfort nie tylko dla Maluszka, ale także dla Ciebie. Pamiętaj, że czas kiedy Dziecko śpi, powinnaś wykorzystywać także na swój odpoczynek. Dobry sen gwarantuje
Regularność snu to odpowiedni rozkład godzin snu nocnego i drzemek w ciągu dnia, adekwatnie do wieku, oraz konsekwentne stosowanie tego schematu. Większość rodziców uważa, że jeśli zdarzy się niespokojna noc lub trudny dzień i ilość snu w ciągu tej doby się zmniejszy, dziecko „nadrobi” to następnego dnia. Jednak częste powtarzanie się takich sytuacji, powodujące, że Maluch śpi inną liczbę godzin i w różnym rytmie każdej doby, nie jest korzystne. Źle wpływa na możliwości koncentracji uwagi, szybkiego poznawania świata i uczenia się. Dlatego pamiętaj, że dobry sen jest długi i regularny i nigdy nie zapominaj, że dotyczy to zarówno najmłodszych członków Twojej załogi, starszaków, jak i Ciebie!
Maluchowi:
● prawidłowy rozwój psychomotoryczny i dojrzewanie układu nerwowego; ● dobry stan zdrowia i wysoką odporność na infekcje (przecież białe ciałka krwi są produkowane przez organizm właśnie w czasie snu); ● pogodny nastrój, dobre samopoczucie i wysoką wydolność pozwalające na łatwe poznawanie świata i szybką naukę.
Tobie:
● dobry sen i lepszy wypoczynek; ● dobrą kondycję psychofizyczną i zdrowie, np. zdrowszy kręgosłup, nieobciążony kołysaniem Malucha na rękach; ● więcej czasu na własne zajęcia; ● czas na wspólną dobrą zabawę zamiast na długie kołysanie Maluszka przed snem i w ciągu nocy; ● przyjemność uczestniczenia w aktywnym poznawaniu świata przez wyspanego, a więc pogodnego i energicznego Małego Kapitana; ● satysfakcję z bycia dobrym i skutecznym rodzicem; ● a przede wszystkim – nieporównywalną z niczym radość patrzenia na spokojny sen Malucha!
Wdech i wydech Sposób, w jaki Maluch oddycha w czasie snu, może Cię zadziwić. Twój Skarb w czasie sennych wojaży może być zarówno głośny, jak i niezwykle cichy – i wszystko to w ciągu tej samej
16
Wieści dobre, jak ze snu! Mamo! Mamy dla Ciebie fakty tak dobre, o jakich Ci się nawet nie śniło! Czy wiesz, że dzięki rytuałowi na dobranoc z kosmetykami JOHNSON’S® Baby Bedtime, Skarby, takie jak Twój, przeciętnie zasypiały o 37% szybciej i w większości spały dłużej. Wyniki 3-tygodniowych testów próbnych, które sprawdzały wpływ rytuału na senne wojaże Małych Kapitanów, pokazały także, że o jedną trzecią zmniejszyły się Ich nocne przebudzenia, a długość okresu rozbudzenia zmniejszyła się prawie o połowę! Tym samym, Mamy małych „Pilotów testujących” doświadczyły również większego poczucia kontroli, a okres niemowlęctwa swoich Maluchów określiły jako „łatwiejszy”. Czy można marzyć o czymś więcej? Sprawdź sama i napisz do nas na profilu
nocy! Pamiętaj, że senny oddech Małego Kapitana dzieli się na cykle – od oddechu szybkiego i płytkiego, po wolny i głęboki. Mogą zdarzać się także swoiste pauzy w oddechu, po których staje się on znacznie głębszy. Nie denerwuj się wtedy, to normalne, a oddech ustabilizuje się z czasem, w miarę jak Maluch, a z nim jego nawyki i odruchy, staną się bardziej dojrzałe.
O wędrówce z łóżeczka do łóżka Mamy… Nie raz już to słyszałaś i czytałaś – wszędzie dobrze, ale w łóżeczku najlepiej i... najbezpieczniej. Tego się trzymajmy! Mimo to, nie sposób wykluczyć sytuacji, w której Maluch spędzi noc w łóżku rodziców. Czasami tak trudno się od niego oderwać, wydaje Ci się, że tak naprawdę wyśpi się jedynie u Twojego boku, a czasami po prostu zasypiacie razem tuż po nocnym karmieniu i… tak już zostaje,
facebook.com/johnsonsbabypolska
bo przecież tak słodko śpi i nie masz serca odłożyć go do łóżeczka. W żadnym wypadku nie powinno stać się to rutyną, tym bardziej jeśli to pierwsze tygodnie życia Waszego Skarba, gdy urodził się bardzo mały lub przedwcześnie. Co więcej, pamiętaj, że łóżko rodziców powinno być przede wszystkim dla nich i ich wzajemnej miłości. Maluszek na pewno się nie obrazi, a tylko skorzysta na sile Waszej relacji. Jeśli jednak zdarzy się, że spędzicie noc we trójkę, pamiętaj: ● Maluch nigdy nie powinien spać w łóżku rodziców, z których choć jedno jest palaczem; ● nie układaj go na poduszce, ale wprost na materacu powleczonym prześcieradłem; ● to niewygodne, ale czuwaj, aby nie spadł z łóżka, nie obracaj go jednak w swoją stronę i pozwól spać na pleckach; ● nigdy nie pozostawiaj Malucha w łóżku samego; ● zanim przyzwyczaisz Dziecko do spania w Twoim łóżku, co naraża Cię na niekomfortową pozycję w nocy, pomyśl o swoim kręgosłupie, który nie będzie mógł regenerować się w nocy, a z każdym dniem będzie musiał dźwigać coraz większy ciężar, bo przecież Maluszek rośnie „jak na drożdżach”! 17
Otwórz buzię, zamknij oczka… ZNASZ TO ZAPEWNE Z WŁASNEGO DOŚWIADCZENIA – SYTOŚĆ NIEROZERWALNIE I BŁOGO ŁĄCZY SIĘ Z… SENNOŚCIĄ. KTÓŻ NIE LUBI POOBIEDNIEJ DRZEMKI? TA ZALEŻNOŚĆ DOTYCZY TAKŻE, A RACZEJ PRZEDE WSZYSTKIM, MAŁEGO KAPITANA. NIE MA CO UKRYWAĆ, SEN I JEDZENIE TO JEGO DWIE WIELKIE NAMIĘTNOŚCI, KTÓRE W DUECIE POWINNY SMAKOWAĆ JESZCZE LEPIEJ.
O
dpowiednie zaplanowanie pory wieczornego karmienia i przygotowania do spania to dobry wstęp do spokojnej nocy i kolorowych, a co najważniejsze smacznych snów. Maluchy, które jedzą z wysiłkiem i męczą się podczas ssania, należy karmić przed przygotowaniem do snu, żeby odetchnęły trochę po tej ciężkiej pracy. Łakomczuszki natomiast mogą jeść na koniec przygotowań do snu. Niezależnie od czasu i tempa karmienia nie zapominaj, że koloro18
we sny Dziecka karmionego piersią zaczynają się na… Twoim talerzu. Obfita i ciężkostrawna kolacja Mamy to bardzo często wzdęty brzuszek Bobasa, a w konsekwencji nocne płacze i brak odpoczynku (dla Was obojga). Zwracaj również uwagę na to, co pijesz – kiepskim pomysłem są napoje dodające energii, które niestety pobudzają także Malucha i przeszkadzają mu w zaśnięciu. Dobrym wyborem będą natomiast herbatki ziołowe, które uspokoją Was i wyciszą.
Na mlecznej drodze W czasie pierwszych tygodni życia Malucha nocna przerwa w karmieniu nie powinna trwać dłużej niż 4 godziny. To oznacza, że musisz liczyć się z alarmami i karmieniami także nocą. Bez względu na to, czy będzie to pierś, czy butelka z mlekiem – Mały Kapitan, jak większość Małych Łakomczuchów, będzie z pewnością dopominał się nowej porcji energii – wszak nocne eskapady do gwiazd to nie lada wysiłek! Pamiętaj, nigdy nie wybudzaj Malucha bardziej niż jest to potrzebne. „Postój na karmienie” nie jest przecież przystankiem na full service, liczy się sprawna akcja, po której Maluch może spokojnie wrócić do swoich sennych wojaży. Staraj się zatem nie łączyć karmienia np. ze zmianą pieluchy (oczywiście jeśli nie jest to konieczne). Powinnaś wiedzieć, że o bardziej spokojnych nocach mogą myśleć szczególnie Mamy, które przed snem karmią Malucha mlekiem modyfikowanym. Jest ono bardziej kaloryczne, sycące i po prostu wystarcza Mu na dłużej. Dzięki temu może On śnić bez przeszkód i konieczności przymusowych przystanków. Jeśli karmisz Maleństwo tylko piersią, zwróć uwagę na swój podwieczorek lub wczesną kolację oraz odpowiednią ilość wypijanej wody, żeby Twój pokarm był kaloryczny i obfity, a Maluszek zasypiał syty.
Twój drogowskaz tych postoNauka przesypiania nocy bez częs dna, warto żmu a prac to jów na karmienie łożyć, także jednak mocno się do niej przy nocne mlez tego powodu, że karmienie dodatkiem z sto (czę ym wan kiem modyfiko mi (u starcukrów), soczkami lub herbatka je się już nie szych Maluchów, którym poda tzw. butelać odow pow e tylko mleko) moż metodą jest kową próchnicę zębów. Jedyną o higienę jamy oczywiście regularne dbanie o niej, a tym leć myś ak jedn ustnej. Trudno y Mały Kapibardziej stosować w nocy, kied nie naraża udze wyb e każd a y, senn tan jest karmienia anie Unik s. stre y go na dodatkow nie tylko dla w nocy niesie zatem korzyści snu Malucha, ale i jego zdrowia!
Karmienie przez sen nigdy nie powinno być inicjowane przez rodziców. Czasami zdarza się jednak, że Maluch jest szczególnym łakomczuchem i regularnie każdej nocy budzi się z pustym brzuszkiem. Powinnaś zatem zawsze dbać o to, żeby ostatni posiłek przed snem był dla Małego Kapitan naprawdę sycący i aby głód nie wybudzał go przedwcześnie. Jednocześnie pamiętaj, żeby karmić Malucha, gdy nie jest On jeszcze bardzo senny, a to po to, żeby energicznie ssał i najadł się do syta. Nie zapomnij jednak, że wieczorna porcja nie może być „bombą kaloryczną”. Może to przecież powodować wzdęcia, które mimo Twoich starań mogą wprawić Malucha w niemiłe wiraże na mlecznej drodze.
Czasami możesz spotkać się z opinią, że jedną z metod „wydłużania” snu Malucha jest wcześniejsze wprowadzanie do Jego menu, tzn. przed 5-6 miesiącem życia, pokarmów stałych. Nic bardziej mylnego i niebezpiecznego! Po pierwsze, Maluchy takie nie mają jeszcze odpowiednich zdolności przeżuwania, ani też trawienia tego typu pokarmów, a po drugie żadne badania nie potwierdzają, że wczesne wprowadzenie do diety Małego Kapitana takich produktów ma wpływ na poprawę jakości i długość Jego sennych wojaży. Wprost przeciwnie, takie działania mogą tylko narazić Maluszka na dolegliwości układu pokarmowego.
19
20