Ναυτεμπορική 20/03/2023 by naftemporikiGR

12 9 772529

χρόνια

029114

Δευτέρα 20 Μαρτίου 2023 Τιμή: 1,30€

Έτος 99ο•Β' περίοδος Αρ. φύλλου 28.059

naftemporiki.gr Δρ ΒΑΣΊΛΗΣ ΓΡΗΓΟΡΊΟΥ ΣΤΗ «Ν»

BIMCO

«Κλειδί» οι κυψέλες καυσίμου με μεθανόλη 18-19

Αύξηση θα παρουσιάσουν τα πλοία που θα διαθέτουν scrubbers 17

THE SOCIET y Ο Ηλίας Μπανούτσος, διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας συμβούλων Εργονομία Α.Ε., γράφει για το ανθρώπινο λάθος: Αιτία ή αποτέλεσμα; 10

Η διάσωση της Credit Suisse απενεργοποιεί τους φόβους Ιστορική συμφωνία - Η UBS αγοράζει την τράπεζα περίπου στο 1/3 της αξίας της H ΔΙΆΣΩΣΗ στο παρά πέντε της Credit Suisse προσφέρει ανάσα ανακούφισης για το τραπεζικό σύστημα, αλλά τα χρηματιστήρια κλονίσθηκαν τις τελευταίες εβδομάδες. Η μεγαλύτερη τράπεζα της Ελβετίας, η UBS, προχωρά τελικά στην εξαγορά της

Credit Suisse προσφέροντας περισσότερα από τρία δισ. δολάρια, απενεργοποιώντας το ενδεχόμενο ενός νέου χρηματιστηριακού πανικού. Το ποσό αυτό είναι κλάσμα της χρηματιστηριακής αξίας, 7,4 δισ. ελβετικών φράγκων (8 δισ. δολάρια), που

είχε την προηγούμενη Παρασκευή η Credit Suisse. Η Εθνική (κεντρική) Τράπεζα της Ελβετίας συμφώνησε να προσφέρει γραμμή ρευστότητας 100 δισ. δολαρίων προς την UBS, στο πλαίσιο της συμφωνίας, σύμφωνα με τους «Financial Times», που μετέδω-

σαν πρώτοι την είδηση. Οι ελβετικές αρχές είναι έτοιμες να αλλάξουν τη νομοθεσία της χώρας προκειμένου να παρακάμψουν την έγκριση των μετόχων, ανέφερε η εφημερίδα, επικαλούμενη ανθρώπους που έχουν γνώση του θέματος. 12, 25

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ

Σιδηρόδρομοι. Ενίσχυση των ελληνικών σιδηροδρόμων με ευρωπαϊκά κονδύλια ύψους 2 δισ. ευρώ και ασφαλής επανεκκίνηση του μέσου από μεθαύριο, Τετάρτη. 8

Κατώτατος μισθός. Οι τριετίες παραμένουν παγωμένες. Ποιες είναι οι απώλειες για τους εργαζόμενους. 7

Μελισσοκομία. Συρρίκνωση της ελληνικής μελισσοκομίας. Αποχωρούν παραγωγοί από τη Βόρεια Ελλάδα μέχρι την Κρήτη. 11

«Γιαβόλ». Παρουσίαση του βιβλίου του Γ. Χαρβαλιά για τις γερμανικές αποζημιώσεις. 10

ΜΕ

ΑnΟΙΧΤΑ ΠΑΝΙΑ Του Γ. Λιάνη

Αυτοδυναμία ή αυτο-αδυναμία 9

Η εξαγορά της ηλικίας 166 ετών τράπεζας σηματοδοτεί ένα σημαντικό ιστορικό γεγονός για τη χρηματοπιστωτική ιστορία της Ελβετίας.

ΟΙΚΟΝΟΜΊΑ

ΟΔΔΗΧ

Στενότερα περιθώρια παροχών λόγω δημοσιονομικών - επιτοκίων

Οδηγός τα θετικά στοιχεία για το δημόσιο χρέος 4

H ΣΗΜΕΡΙΝΉ κυβέρνηση, αλλά και αυτή που θα αναδειχθεί από τις προσεχείς βουλευτικές εκλογές, θα έχει πολύ στενότερα περιθώρια να κινηθεί σε μια ενδεχόμενη ανάγκη να καλυφθεί

μέρος της ζημιάς που προκαλεί η αύξηση των επιτοκίων, από αυτά που είχε στις προηγούμενες κρίσεις. Κι αυτό επειδή η Ευρώπη δίνει έμφαση στο δημοσιονομικό «συμμάζεμα». 3

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ

Ο δρόμος για την επενδυτική βαθμίδα μετά τη Moody's

ΕΠΙΧΕΙΡΕΊΝ

ΕΠΕΝΔΎΣΕΙΣ

Δράση 300 εκατ. ευρώ για διασύνδεση με την έρευνα 6 |

ΗΛΊΑΣ ΓΕΩΡΓΙΆΔΗΣ ΣΤΗ «Ν»

Ξένα funds σκανάρουν την αγορά τροφίμων 28

26-27

Στόχος 1 δισ. σε ακίνητα, επενδύσεις σε νερό, κρασί |

ΓΔ ΧΑ 1.020,19 (-1,14%) t DOW JONES 31.861,98 (-1,19%) t FTSE 100 7.335,40 (-1,01%) t DAX 30 14.768,20 (-1,33%) t CAC 40 6.925,40 (-1,43%) t ΧΡΥΣΟΣ 2.001,20 s ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ 66,75 t ΕΥΡΩ/ΔΟΛΑΡΙΟ 1,07 s BITCOIN 26.810$ s

2 /2

ΔΕΥΤΕΡΑ 20 ΜΑΡΤΙΟΥ 2023

ΛΟΝΔΙΝΟ

• ΑΠΟΨΗ •

Το βασίλειο της Δανιμαρκίας psilosm@naftemporiki.gr «ΜΕΤΆΔΟΣΗ»: Μια λέξη-φάντασμα που στοιχειώ-

νει τις χρηματοπιστωτικές αγορές. Μετά τις εκρήξεις στην SVB και την Credit Suisse, το φάσμα της μετάδοσης πλανάται πάνω από τις αγορές και τις κυβερνήσεις. ΆΛΛΩΣΤΕ, αυτό που συνέβη το 2008 εξακολουθεί να τρομάζει. «ΤΙ ΣΥΜΒΑΊΝΕΙ με τις τράπεζες;» διερωτάται στο εξώφυλλό του ο Economist: Πολλά πράγματα και διαφορετικά, αλλά ο κοινός παρονομαστής είναι η άνοδος των επιτοκίων για την αντιμετώπιση του πληθωρισμού. ΑΛΛΆ αυτό καθιστά αναγκαία και την αναγνώριση των κινδύνων. Κάτι που δεν ήθελαν να δουν τόσο η Fed όσο και η ΕΚΤ. Ο ΚΛΑΣΙΚΌΣ τρόπος αντιμετώπισης του πληθωρισμού είναι να αυξήσουμε τα επιτόκια και να προκαλέσουμε ύφεση. Η ΕΚΤ αποφάσισε την Πέμπτη νέα αύξηση μισής ποσοστιαίας μονάδας. ΘΑ ΔΟΎΜΕ αύριο εάν η Federal Reserve θα ακολουθήσει ή θα περιμένει. Για να κατανοήσει καλύτερα πώς θα αποτρέψει μια τραπεζική κρίση και πόσο θα κοστίσουν τα προγράμματα διάσωσης. Τα «γεράκια» που πετούν πάνω από τους ουρανούς της Ευρώπης θα κάνουν χώρο στα «περιστέρια» στην Αμερική; ΜΉΠΩΣ η θεραπεία μπορεί να αποδειχθεί χειρότερη από την ασθένεια; Για πολιτικούς λόγους, όχι μόνο για οικονομικούς. Γιατί έχει χτιστεί ένας κόσμος χρηματοδότησης αποκομμένος από την πραγματική οικονομία. Η ψευδαίσθηση του άπειρου πλούτου έχει γίνει μια αδιαμφισβήτητη αλήθεια. ΤΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΠΟΛΙΤΙΚΌ σύστημα του δυτικού κόσμου για να πετύχει το μέγιστο κέρδος μετέφερε όλη τη βιομηχανική παραγωγή στην Ανατολή. Και τώρα η Δύση κρέμεται από τα σκαμπανεβάσματα του χρηματοπιστωτικού τομέα και ψάχνεται για πρώτες ύλες. Ενώ η Ανατολή στηρίζεται στην πραγματική οικονομία, σε πρώτες ύλες και ανθρώπινο δυναμικό. ΛΟΙΠΌΝ, «υπάρχει κάτι σάπιο στο βασίλειο της Δανιμαρκίας» απαντά ο Μάρκελλος στο σχόλιο του Άμλετ ότι ο κόσμος είναι «ένας ακαλλιέργητος κήπος, γεμάτος κακά φυτά»! ΚΑΙ ΤΏΡΑ, ο Βλαντιμίρ Πούτιν και ο Σι Τζινπίνγκ, βλέποντας την κρίση στη Δύση, θα ανοίγουν σαμπάνιες στη Μόσχα. [SID: 16167604]

Γιώργος Μελισανίδης ΙΔΡΥΤΕΣ

Πάνος Aθανασιάδης (1924–1981) Γεώργιος Αθανασιάδης (1945–1983)

O KOΣΜΟΣ ΣΗΜΕΡΑ

Η γερμανική αμυντική βιομηχανία Rheinmetall σχεδιάζει τη μαζική παραγωγή του νέου της άρματος, Panther, μέσα στους επόμενους 15 μήνες, ενώ δεν αποκλείει να παράγεται επίσης στην Ουκρανία, δήλωσε ο διευθύνων σύμβουλός της Άρμιν Πάπεργκερ. Η απόφαση θα ληφθεί μέσα στους επόμενους δύο μήνες.

NEA YOΡΚH

Του Μιχάλη Ψύλου

ΈΤΟΣ ΊΔΡΥΣΗΣ 1924 ΕΚΔΟΤΗΣ - ΜΕΤΟΧΟΣ

ΒΕΡΟΛΙΝΟ

Η Διαστημική Υπηρεσία του Ηνωμένου Βασιλείου ανακοίνωσε ότι θα χρηματοδοτήσει το project της Rolls-Royce με 2,9 εκατ. στερλίνες για τον πρώτο βρετανικό σεληνιακό πυρηνικό αντιδραστήρα. Η εταιρεία εκτιμά ότι θα έχει τον αντιδραστήρα έτοιμο μέχρι το 2029.

Δέκα εκατομμύρια παιδιά που ζουν στην Μπουρκίνα Φάσο, στο Μάλι και στον Νίγηρα έχουν άμεση ανάγκη από ανθρωπιστική βοήθεια, λόγω της αύξησης των συγκρούσεων, ανακοίνωσε η Unicef. Περισσότερα από 8.300 σχολεία έκλεισαν στις τρεις χώρες. Το 2022 η Unicef έλαβε μόλις το ένα τρίτο των 391 εκατ. δολ. που είχε ζητήσει για τις δραστηριότητές της στην περιοχή.

ΧΟΝΓΚ ΚΟΝΓΚ H κεντρική τράπεζα της Κίνας (PBC) θα εκδώσει αύριο Τρίτη εξάμηνα ομόλογα περίπου 723 εκατ. δολ. στο Χονγκ Κονγκ, για να βελτιώσει την καμπύλη της επενδυτικής απόδοσης του γιουάν στην ευρύτερη περιοχή. Από τον Νοέμβριο του 2018, η PBC έχει οργανώσει έναν μηχανισμό για την έκδοση των ομολόγων της στο Χονγκ Κονγκ.

ΒΑΓΔΑΤΗ Αναποδογυρισμένο σε ένα ποτάμι του νότιου Ιράκ, το σκουριασμένο, λεηλατημένο κουφάρι από το γιοτ του Σαντάμ Χουσέιν, το 121 μέτρων «al-Mansur», αποτελεί σήμερα αξιοθέατο, αλλά και τόπο ξεκούρασης για ψαράδες. Ένα άλλο γιοτ του Σαντάμ μετατράπηκε σε ξενοδοχείο στη Βασόρα.

Μια σχέση της άνοιξης ανανεώνεται Ο ΜΆΡΤΙΟΣ είναι ο μήνας που οι φορολογούμενοι

ΟΙ ΚΩΔΙΚΟΊ για το βασικό

ανανεώνουν τις σχέσεις τους με την εφορία. Αρχίζοντας με την υποβολή των δηλώσεων και καταλήγοντας με την πληρωμή -για τους υπόχρεους- των φόρων. Ας δούμε πώς θα γίνει φέτος αυτή η διαδικασία.

έντυπο της εφορίας σχεδόν στο σύνολό τους παραμένουν αμετάβλητοι και έτσι και φέτος οι 8.500.000 φορολογούμενοι ΘΕΜΑ δεν θα αντιμετωπίσουν ιδιαίτερα προβλήματα κατά τη συμπλήρωσή τους. Επίσης, το ίδιο θα συμβεί και με τη φορολόγηση των εισοδημάτων καθώς οι φορολογικές κλίμακες παραμένουν ίδιες για τα εισοδήματα που αποκτήθηκαν πέρυσι και θα δηλωθούν φέτος.

ΛΊΓΕΣ ΗΜΈΡΕΣ απέμειναν για την έναρξη της υποβολής των φορολογικών δηλώσεων για τα εισοδήματα που απέκτησαν οι φορολογούμενοι το 2022. Σύμφωνα με πληροφορίες, λίγες λεπτομέρειες έχουν απομείνει και λίγο πριν ή λίγο μετά τις 25 Μαρτίου -και σε κάθε περίπτωση πριν από το τέλος του μήνα- θα ανοίξει η ηλεκτρονική πλατφόρμα στο myAADE. ΣΎΜΦΩΝΑ με τη νομοθεσία, ως καταληκτική

ημερομηνία για την υποβολή των φορολογικών δηλώσεων του 2023 είναι η 30ή Ιουνίου 2023. Η πρώτη δόση του επιπλέον φόρου που ενδεχομένως θα προκύψει θα πρέπει να πληρωθεί έως την 31η Ιουλίου. Η ΕΞΌΦΛΗΣΗ του φόρου εισοδήματος θα γίνει σε οκτώ (8) ισόποσες μηνιαίες δόσεις, με την τελευταία να είναι προγραμματισμένη να πληρωθεί τον Φεβρουάριο του 2024. Στην περίπτωση που κάποιος φορολογούμενος θελήσει να πληρώσει εφάπαξ τον φόρο, τότε θα λάβει έκπτωση επί του συνολικού ποσού ύψους 3%.

ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ - ΕΚΔΟΣΗ: Η ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ

KENTPIKA ΓPAΦEIA

ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ: Σπύρος Κτενάς

Aκτή Κονδύλη 10, Τ.Κ. 185 45, Πειραιάς Tηλ.: 210 51 98 000 Fax: 210 51 39 905

ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ: Πλάτων Τσούλος ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΕΣ:

Θανάσης Αδαμόπουλος, Παναγιώτης Κακούρης

ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ:

Δημήτρης Νίκας

ΤΟ ΝΈΟ στοιχείο της φετινής φορολογικής δήλωσης είναι ότι το έντυπο Ε3 θα είναι προσυμπληρωμένο με τα έσοδα και τα έξοδα που έχουν δηλώσει επιχειρήσεις και επαγγελματίες στα ηλεκτρονικά βιβλία, τα myData. ΟΙ ΠΡΟΣΥΜΠΛΗΡΩΜΈΝΟΙ κωδικοί δεν θα είναι κλειδωμένοι αλλά ανοιχτοί, ώστε οι φορολογούμενοι να έχουν τη δυνατότητα διορθώσεων στα ποσά που έχουν προσυμπληρωθεί. ΣΗΜΕΙΏΝΕΤΑΙ ότι τα εισοδήματα με βάση τις

βεβαιώσεις αποδοχών από μισθούς και συντάξεις καθώς και οι φόροι που αναλογούν και παρακρατήθηκαν είναι προσυμπληρωμένα και δυνατότητα διόρθωσης δεν υπάρχει. [SID:16167627]

ΣYNΔPOMEΣ στην Eλλάδα

Tρίμηνη..............90,00 ευρώ Eξάμηνη........... 180,00 ευρώ Eτήσια.............. 360,00 ευρώ

e-mail

Oργανισμών-Tραπεζών

info@naftemporiki.gr

Ετήσια.............. 390,00 ευρώ

www.naftemporiki.gr/ subscriptions Εξυπηρέτηση συνδρομητών

801 11 11300 (από σταθερό)

ΕΙΠΕ

Αλεξάνταρ Βούτσιτς ΠΡΌΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΣΕΡΒΊΑΣ

«Η Σερβία είναι νομικά ένα διεθνώς αναγνωρισμένο κράτος, το Κόσοβο για μένα δεν έχει υπόσταση ανεξάρτητου κράτους και δεν θέλω να συνάψω διεθνείς συμφωνίες με τη “Δημοκρατία του Κοσόβου”». (Σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε χθες στο Βελιγράδι.)

AΠAΓOPEYETAI η αναδημοσίευση, η αναπαραγωγή, ολική, μερική ή περιληπτική ή κατά παράφραση ή διασκευή απόδοση του περιεχομένου της εφημερίδας με οποιονδήποτε τρόπο, μηχανικό, ηλεκτρονικό, φωτοτυπικό, ηχογράφησης ή άλλο, χωρίς προηγούμενη γραπτή άδεια του εκδότη. Nόμος 2121/1993 και κανόνες Διεθνούς Δικαίου που ισχύουν στην Eλλάδα.

ΔΕΥΤΕΡΑ 20 ΜΑΡΤΙΟΥ 2023

27%

ακριβότερες είναι οι δόσεις των στεγαστικών δανείων σε σχέση με πέρυσι

ΚΟΣΤΟΣ ΧΡΗΜΑΤΟΣ

3/ 3

Ι OIKONOMIΑ

Σε «κλοιό» δημοσιονομικών και επιτοκίων Πιέσεις σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις, την ώρα που στενεύουν τα περιθώρια κυβερνητικής στήριξης H σημερινή κυβέρνηση, αλλά και αυτή που θα αναδειχθεί από τις προσεχείς βουλευτικές εκλογές, θα έχει πολύ στενότερα περιθώρια να συμβάλει ώστε να καλυφθεί μέρος της ζημιάς που προκαλεί σε εκατοντάδες χιλιάδες νοικοκυριά η αύξηση των επιτοκίων, από αυτά που είχε για να αντιμετωπίσει προηγούμενες κρίσεις.

το ελληνικό σχέδιο που θα κατατεθεί στο τέλος Απριλίου στη Βουλή θα θέτει ως στόχο την παραγωγή πρωτογενούς πλεονάσματος λίγο πάνω από το 2%. Θα είναι επομένως ένα ποσό τουλάχιστον 3 δισ. ευρώ μεγαλύτερο συγκριτικά με τον στόχο του 2023 και ακόμη μεγαλύτερο συγκριτικά με το 2022, που φαίνεται να κλείνει τελικώς με έλλειμμα περίπου 2 δισ. ευρώ, δηλαδή στην περιοχή του 1%.

Το νέο Σύμφωνο Σταθερότητας που θέλει να προωθήσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενσωματώνει έναν καινούργιο «κόφτη» που αφορά τις «καθαρές δημόσιες δαπάνες». Πρακτικά, αυτός θα περιορίζει τα περιθώρια για χρηματοδότηση μέτρων στήριξης στο σκέλος των δαπανών (δηλαδή επιδοτήσεις), ακόμη και αν τα έσοδα πηγαίνουν καλύτερα του αναμενομένου. Επίσης, ο ευρωπαϊκός κανόνας προβλέπει ότι σε περίπτωση υπέρβασης του ορίου που θα προκύπτει με βάση τον κόφτη των καθαρών δαπανών, θα πρέπει να λαμβάνονται μέτρα στο σκέλος των εσόδων (δηλ. φόροι).

Του Θάνου Τσίρου

thtsiros@naftemporiki.gr ΠΑΡΆ την καλύτερη του προβλε-

πόμενου πορεία του ΑΕΠ και των δημοσιονομικών αποτελεσμάτων, η έμφαση κατά την «επόμενη μέρα» των διαδοχικών κρίσεων -πανδημία, ενεργειακή, πληθωριστική- θα πέσει από την Ευρώπη στο «συμμάζεμα» του δημοσίου χρέους, στον αυστηρό έλεγχο των δημοσίων δαπανών, αλλά και στην παραγωγή πρωτογενών πλεονασμάτων. Και αυτό προκειμένου να «θωρακιστεί» η διαδικασία εξυπηρέτησης του δημόσιου χρέους -όχι μόνο για την Ελλάδα, αλλά για όλες τις ευρωπαϊκές χώρες- και να μην μπουν στο στόχαστρο των αγορών χώρες της Ευρωζώνης σχετικά με την ικανότητά τους να

Και η Ευρωπαϊκή

Κεντρική Τράπεζα τάσσεται πλέον ανοικτά υπέρ του περιορισμού των μέτρων στήριξης, ειδικά των οριζόντιων.

>2% πρωτογενές πλεόνασμα θα απαιτεί το νέο Σύμφωνο Σταθερότητας που θέλει να προωθήσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

εξυπηρετούν τις δανειακές τους υποχρεώσεις. Για την παροχή στήριξης προς τους δανειολήπτες υπάρχει ακόμη μια δυσκολία, η οποία μάλιστα μεγαλώνει λόγω της αβεβαιότητας που επικρατεί τις τελευταίες εβδομάδες για τις αντοχές του τραπεζικού συστήματος. Πηγάζει από το γεγονός ότι η χορήγηση μαζικών ρυθμίσεων τόσο για στεγαστικά όσο και για επιχειρηματικά δάνεια μπορεί να επιβαρύνει τους ισολογισμούς των τραπεζών και να δημιουργήσει την ανάγκη να ληφθούν πρόσθετες προβλέψεις από τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα.

Ένα νέο Σύμφωνο Σταθερότητας θέλει να προωθήσει η Κομισιόν, με πολλούς περιορισμούς στις κινήσεις της κυβέρνησης σε επίπεδο οριζόντιων μέτρων στήριξης της κοινωνίας.

Η εξυπηρέτηση των δανείων ΤΑ ΠΡΟΒΛΉΜΑΤΑ από την εξυπηρέτηση των δανείων σε περιβάλλον ολοένα και υψηλότερου κόστους χρήματος θα είναι -σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις- το νέο μεγάλο μέτωπο για εκατοντάδες χιλιάδες νοικοκυριά και επιχειρήσεις μετά τα διαδοχικά προβλήματα που προκάλεσαν αρχικά η πανδημία και στη συνέχεια η εκτόξευση των τιμών ενέργειας, των τροφίμων και πλέον του συνόλου των υπηρεσιών και των προϊόντων,

Το κόκκινα δάνεια To ενδεχόμενο να αυξηθούν τα κόκκινα δάνεια στην Ελλάδα είναι ανοικτό και ήδη έχουν αρχίσει να γίνονται οι πρώτες εκτιμήσεις για τα ποσά των οφειλών που θα σταματήσουν να εξυπηρετούνται, κάτι που βεβαίως θα εξαρτηθεί σε πολύ μεγάλο βαθμό και από τη συνολική πορεία της ελληνικής

κάτι που αποτυπώνεται και με την «επιμονή» στην άνοδο του δομικού πληθωρισμού (του καλαθιού που περιλαμβάνει τα πάντα, εκτός από προϊόντα ενέργειας και τρόφιμα). Οι δόσεις των στεγαστικών δανείων έχουν γίνει έως και 27% ακριβότερες σε σχέση με πριν από έναν χρόνο, ενώ για ένα στεγαστικό δάνειο με υπόλοιπο 100.000 ευρώ (και 15ετή υπόλοιπη περίοδο αποπληρωμής) η επιβάρυνση μπορεί να φτάνει πλέον και στα 2.100 ευρώ σε ετήσια βάση.

Αν ληφθεί υπόψη ότι ο μέσος μισθός στον ιδιωτικό τομέα ανέρχεται αυτή τη στιγμή στα 1.170 ευρώ, τότε η απώλεια καθαρού ετήσιου εισοδήματος, αν στον παρονομαστή μπει ο ετήσιος μέσος μισθός, ξεπερνά πλέον το 12%-13% μόνο από την αύξηση της δόσης του δανείου. Και, βέβαια, το πρόβλημα δεν περιορίζεται μόνο στις εκατοντάδες χιλιάδες επιχειρήσεις που εξυπηρετούν δάνειο, αλλά και στις χιλιάδες επιχειρήσεις που επιβαρύνονται με μεγάλα δάνεια.

οικονομίας. Το βέβαιο είναι ότι για μια σειρά από λόγους δεν θα υπάρχουν τα περιθώρια της κρατικής στήριξης όπως συνέβη με τις τιμές των τροφίμων (market pass, έκτακτες εισοδηματικές ενισχύσεις), τις τιμές της ενέργειας (επιδότηση πετρελαίου θέρμανσης, fuel pass 1 και 2, επίδομα θέρμανσης, επιδότηση τιμής

φυσικού αερίου και επιδότηση ηλεκτρικού ρεύματος) κ.λπ. Ποια είναι τα εμπόδια;

Με την αναθεώρηση του Συμφώνου Σταθερότητας είναι δεδομένο ότι θα μπουν αυστηρότεροι δημοσιονομικοί στόχοι. Μπορεί οι συζητήσεις να μην έχουν καταλήξει μέχρι τώρα, όμως ακόμη και

Ο εποπτικός φορέας των τραπεζών (SSM) δεν αφήνει πολλά περιθώρια στις κυβερνήσεις να στηρίξουν τους δανειολήπτες, θεωρώντας τέτοιου είδους πολιτικές ως «κρατική παρέμβαση». Ούτως ή άλλως και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα τάσσεται πλέον ανοικτά υπέρ του περιορισμού των μέτρων στήριξης (ειδικά των οριζόντιων), υποστηρίζοντας ότι «θολώνουν» το μήνυμα που θέλει να περάσει η ΕΚΤ στην αγορά με το σφίξιμο της νομισματικής πολιτικής. Το μεγάλο ζητούμενο για να μετριαστούν τα εμπόδια που προαναφέρθηκαν είναι να παραμείνει σε υψηλά επίπεδα ο ρυθμός ανάπτυξης καθώς αυτό επηρεάζει και το όριο των δαπανών και φυσικά τον όγκο των δανείων που ενδεχομένως να αντιμετωπίσουν πρόβλημα. Από την άλλη, το επόμενο χρονικό διάστημα αναμένεται να πυκνώσουν οι επαφές των δανειοληπτών με τις τράπεζες ώστε μέσω εξατομικευμένων ρυθμίσεων να προσαρμοστεί η δόση σε πιο διαχειρίσιμα επίπεδα, πριν φτάσει το δάνειο να κοκκινίσει. Αντίστοιχες πρακτικές αναμένονται και από τους servicers οι οποίοι και διαχειρίζονται αυτή τη στιγμή δάνεια περίπου 70 δισ. ευρώ. [SID: 16167594]

4 /4

ΔΕΥΤΕΡΑ 20 ΜΑΡΤΙΟΥ 2023

OIKONOMIA Ι

4,15%

ΣΤΟ ΚΥΝΗΓΙ ΤΗΣ ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗΣ

έχει υποχωρήσει η απόδοση του ελληνικού 10ετούς ομολόγου

Πώς θα διατηρηθεί σε βιώσιμη πορεία το δημόσιο χρέος «Μαξιλαράκι» από τα 36 δισ. ευρώ των ταμειακών διαθεσίμων Ο Οργανισμός Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους έχει ήδη αποπληρώσει πάνω από το 60% των ετήσιων δαπανών για την εξυπηρέτηση του δημοσίου χρέους, καθώς από τα περίπου 11 δισ. ευρώ υπολείπεται να καταβληθεί ένα ποσό περίπου 5 δισ. ευρώ. Του Θάνου Τσίρου

thtsiros@naftemporiki.gr ΔΕΔΟΜΈΝΟΥ ότι τα ταμειακά δια-

15% του ΑΕΠ της η ρευστότητα που διαθέτει η Ελλάδα.

θέσιμα της χώρας παραμένουν κοντά στα 36 δισ. ευρώ -παρά το γεγονός ότι ακόμη δεν έχουν καν εκταμιευτεί τα περίπου 650 εκατ. ευρώ από τα ANFAs και τα SMPs-, η Ελλάδα έχει την… πολυτέλεια να μην ανησυχεί για τη χρηματοδότηση του ελληνικού χρέους. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν θα επιδιωχθεί να υπάρξει νέα έξοδος στις αγορές. Άλλωστε, παρά την αναστάτωση στην παγκόσμια αγορά, η απόδοση του ελληνικού 10ετούς ομολόγου έχει υποχωρήσει τις τελευταίες εβδομάδες, γεγονός που υποδηλώνει ότι υπάρχει «στροφή» αγοραστών στους κρατικούς τίτλους. Από το 4,5%, η απόδοση του ελληνικού 10ετούς ομολόγου έχει ήδη υποχωρήσει στο 4,15%, ενώ αντίστοιχες τάσεις παρατηρούνται σε όλους τους ευρωπαϊκούς κρα-

τικούς τίτλους. Χαρακτηριστικότερο παράδειγμα το γερμανικό 10ετές, η απόδοση του οποίου βρέθηκε προ ημερών στο 2,7%, για να υποχωρήσει χθες στο 2,1%. Ακόμη και το ιταλικό 10ετές, ο τίτλος της χώρας που βρίσκεται αυτή τη στιγμή στο επίκεντρο της προσοχής λόγω του υψηλού χρέους, έχει καταγράψει σημαντική πτώση, με την απόδοση να υποχωρεί στο 4% από 4,6% προ ημερών. Η Ελλάδα θέλει να κρατήσει «στην πρώτη γραμμή» τα θετικά στοιχεία για την πορεία του χρέους προκειμένου να εξασφαλίσει την πολυπόθητη αναβάθμιση που θα οδηγήσει στην ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας. Ο στόχος δεν αναμένεται να επιτευχθεί σε αυτό τον κύκλο των αξιολογήσεων -μετά την πρόσφατη αξιολόγηση της Moody’s η σκυτάλη θα περάσει στη Standard & Poors στις 21/04, για να ολοκληρωθεί η διαδικασία στις 9 Ιουνίου με τον Fitch-, αλλά εκτιμάται ότι είναι εφικτό να επιτευχθεί στον φθινοπωρινό κύκλο. (Η DBRS είναι προγραμματισμένο να βγάλει την επόμενη έκθεσή της στις 8 Σεπτεμβρίου, η Moody's στις 15/09, η S&P στις 20 Οκτωβρίου και ο οίκος Fitch την 1η Δεκεμβρίου). Μέχρι τότε λοιπόν πρέπει να παραμείνουν

EUROKINISSI/ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΝΤΑΡΙΝΗΣ

Στόχος του ΥΠΟΙΚ για τα επόμενα χρόνια είναι το χρέος να μην παράγει χρέος.

«ζωντανά» τα επιχειρήματα υπέρ της βιωσιμότητας του χρέους, τα κυριότερα εκ των οποίων είναι τα εξής: 1. Η αναλογία του χρέους ως προς το ΑΕΠ μειώνεται και θα συνεχίσει να μειώνεται τα επόμενα χρόνια, κάτι που θα αποτυπωθεί και στο επικαιροποιημένο σύμφωνο σταθερότητας που θα κατατεθεί στο τέλος Απριλίου στη Βουλή. Από το 170% που ήταν η αναλογία του χρέους της γενικής κυβέρνησης ως προς το ΑΕΠ στο τέλος του 2022, προβλέπεται τώρα ότι θα έχουμε υποχώρηση κάτω από το 150% πριν από το 2025. 2. Οι τόκοι εξυπηρέτησης του χρέους μπορούν να παραμείνουν «κλειδωμένοι» στα 4,5-5 δισ.

ευρώ ετησίως, ανεξάρτητα από την πορεία των αποδόσεων των ομολόγων. Και αυτό διότι ο ΟΔΔΗΧ ήδη καταγράφει σημαντικά κέρδη από τα swaps που έχει συνάψει για τμήμα του χρέους ύψους άνω των 50 δισ. ευρώ. Με τα συγκεκριμένα συμβόλαια, το επιτόκιο έχει «κλειδώσει» σε πολύ χαμηλότερα επίπεδα από τις τρέχουσες αποδόσεις των ομολόγων, με αποτέλεσμα να παράγονται σημαντικά κέρδη. 3. Η Ελλάδα θα παρουσιάσει για τα επόμενα χρόνια προϋπολογισμούς με πρωτογενή πλεονάσματα ικανά να καλύπτουν τους τόκους εξυπηρέτησης του χρέους (απαιτείται για τον σκοπό αυτό ετήσιο πρωτογενές πλεόνασμα στην πε-

ριοχή του 2%). Αυτό σημαίνει ότι το χρέος δεν θα παράγει χρέος και θα μπορεί να παραμείνει -σε απόλυτο αριθμό- κοντά στα σημερινά επίπεδα (355-360 δισ. ευρώ σε επίπεδο γενικής κυβέρνησης ή 400 δισ. ευρώ σε επίπεδο κεντρικής διοίκησης που περιλαμβάνει και το «εσωτερικό χρέος»). 4. Η Ελλάδα είναι από τις ελάχιστες χώρες στον κόσμο που διαθέτει τόσο μεγάλη ρευστότητα αναλογικά με το ΑΕΠ της. Τα 36 δισ. ευρώ αντιστοιχούν σε πάνω από το 15% του ΑΕΠ, ενώ το ποσό είναι αρκετό για να καλύψει το σύνολο των χρηματοδοτικών αναγκών της χώρας (χρεολύσια και τόκοι) για τα επόμενα 3-4 χρόνια. [SID: 16143590]

Με το βλέμμα στραμμένο στις εκλογές και στις τράπεζες οι οίκοι Η πιο δύσκολη δοκιμασία που έχει να αντιμετωπίσει η ελληνική δημοκρατία ίσως να είναι αυτή των εκλογών, αναφέρουν τα funds στους τραπεζίτες σχολιάζοντας την ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας, που δεν φαίνεται εύκολη πριν από τις εκλογές. ΜΕΤΆ τη Moody’s, η οποία ούτως ή

άλλως έχει την Ελλάδα τρεις βαθμίδες πίσω από την επενδυτική και απλώς αναβάθμισε προοπτι-

κές, η επόμενη αντίστοιχη κρίση προσδιορίζεται για τις 21 Απριλίου από την S&P, η οποία έχει την ελληνική δημοκρατία μία βαθμίδα κάτω από την επενδυτική. Όπως όμως σημείωναν έγκυροι κύκλοι στους τραπεζίτες στο συνέδριο της Morgan Stanley στο Λονδίνο την περασμένη εβδομάδα, μετά τις πρόσφατες εξελίξεις δεν υπάρχει καμία απολύτως πιθανότητα οι διεθνείς οίκοι να περάσουν τη χώρα μας σε επενδυτική βαθμίδα πριν από τις εκλογές, οι οποίες πρέπει να καθορίσουν μια σταθερή διακυβέρνηση για

n Ημερολόγιο αξιολόγησης της Ελλάδας το 2023 21 Aπρ.

S&P Ratings

9 Ιουν.

Fitch Ratings

4 Aυγ.

Scope Ratings

15 Σεπτ.

Moody’s Ratings

20 Oκτ.

S&P Ratings

1 Δεκ.

Fitch Ratings

τη χώρα. Οι διεθνείς οίκοι στην παρούσα φάση στρέφουν διεθνώς την προσοχή τους στις τράπεζες

και ιδιαίτερα στις μικρότερες εξ αυτών καθώς θεωρούν πως μπορούν εν γένει να αποτελέσουν συστημική απειλή. Έτσι η εκτίμηση είναι πως το αξιόχρεο αυτών των τραπεζών τόσο στις ΗΠΑ όσο και στην Ευρώπη πλην συγκλονιστικού απροόπτου λόγω συγκυρίας θα μειωθεί. Και είναι βέβαιο πως όταν οι οίκοι αξιολόγησης προβαίνουν σε υποβαθμίσεις, ένα ντόμινο εξελίξεων προμηνύεται. Υπό αυτήν την έννοια οι εποπτικές αρχές, ιδιαίτερα της Ευρώπης, ρίχνουν το βάρος τους στις

μικρότερες τράπεζες μιας και δυνητικά και αυτές μπορεί να δημιουργήσουν προβλήματα στις κατά τόπους οικονομίες. Σε ό,τι αφορά τη χώρα μας, να σημειωθεί πως οι τράπεζες, πέραν των συστημικών, δεν μπορούν να θεωρηθούν απειλή καθώς κατέχουν εξαιρετικά μικρό μερίδιο αγοράς και αναπτύσσονται ως επί το πλείστον σε ειδικές αγορές. Όμως, έστω και έτσι η κεφαλαιακή τους επάρκεια παραμένει αυστηρό ζητούμενο από τις εποπτικές αρχές. [SID:16167590]

6 /6

ΔΕΥΤΕΡΑ 20 ΜΑΡΤΙΟΥ 2023

OIKONOMIA Ι

800 χιλ.

ΕΡΕΥΝΩ-ΚΑΙΝΟΤΟΜΩ 2021 - 2027

ο προϋπολογισμός της δράσης για Έρευνα και Ανάπτυξη από Επιχειρήσεις

Δράση 300 εκατ. για διασύνδεση της έρευνας με το επιχειρείν Σύντομα η προκήρυξη δύο εκ των τεσσάρων παρεμβάσεων Έως το τέλος του μήνα, σύμφωνα με τον προγραμματισμό τη Γενικής Γραμματείας Έρευνας και Καινοτομίας, θα προκηρυχθούν οι δύο από τις τέσσερις παρεμβάσεις του χρηματοδοτικού προγράμματος «Ερευνώ - Καινοτομώ 2021 - 2027». Του Σταμάτη Ζησίμου

szisimou@naftemporiki.gr Ο ΣΥΝΟΛΙΚΌΣ προϋπολογισμός του

προγράμματος ανέρχεται στα 300 εκατ. ευρώ (δημόσια δαπάνη) και θα πρέπει να σημειωθεί ότι αυτό (το πρόγραμμα) έρχεται ως συνέχεια της επιτυχημένης δράσης που υλοποιήθηκε στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ 2014 - 2020. Στο τρέχον πρόγραμμα, οι πρώτες παρεμβάσεις που θα προκηρυχθούν είναι οι «Έρευνα και Ανάπτυξη από τις Επιχειρήσεις» και «Αξιοποίηση Ερευνητικών Αποτελεσμάτων». Οι άλλες δύο και συγκεκριμένα οι «Συμπράξεις Επιχειρήσεων με Ερευνητικούς Οργανισμούς» και «Σφραγίδα Αριστείας (Seal of Excellence) για επιχειρήσεις» αναμένονται το αργότερο έως το τέλος Ιουνίου 2023. Βασικός στόχος της δράσης είναι η σύνδεση της έρευνας και της καινοτομίας με την επιχειρηματικότητα και η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας, της παραγωγικότητας και της εξωστρέφειας των επιχειρήσεων προς διεθνείς αγορές, με σκοπό τη μετάβαση στην ποιοτική καινοτόμο επιχειρηματικότητα και την αύξηση της εγχώριας προστιθέμενης αξίας. Σημειώνεται ότι η δράση απευθύνεται σε επιχειρήσεις, με έμφαση στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις (ΜμΕ) και ερευνητικούς οργανισμούς. Πιο αναλυτικά, δυνητικοί δικαιούχοι της δράσης είναι: α) Επιχειρήσεις και «Λοιποί φορείς που αντιμετωπίζονται ως επιχειρήσεις» και β) Ερευνητικοί

οργανισμοί και «Λοιποί φορείς που αντιμετωπίζονται ως ερευνητικοί οργανισμοί». Οι αιτήσεις χρηματοδότησης θα πρέπει να αφορούν έργα έρευνας και καινοτομίας και να εντάσσονται σε μια από τις τέσσερις παρεμβάσεις που προαναφέρθηκαν. Για την υλοποίηση των σχεδίων τους, οι δυνητικοί δικαιούχοι μπορούν να σχεδιάσουν το ερευνητικό τους έργο αξιοποιώντας ένα ευρύ φάσμα ενισχυόμενων δαπανών από τις κλασικές δραστηριότητες έρευνας και ανάπτυξης: βιομηχανική έρευνα, πειραματική ανάπτυξη, μελέτες σκοπιμότητας. Οι μελέτες σκοπιμότητας δεν χρηματοδοτούνται αυτοτελώς στο πλαίσιο της δράσης αλλά ως μέρος του ερευνητικού έργου. Προϋπολογισμός ανά δράση Ο μέγιστος συνολικός ενισχυόμενος προϋπολογισμός της αίτησης χρηματοδότησης ανά παρέμβαση ορίζεται ως εξής: I. Έρευνα και Ανάπτυξη από Επιχειρήσεις, 800.000 ευρώ. II. Συμπράξεις Επιχειρήσεων με Ερευνητικούς Οργανισμούς, 2.000.000 ευρώ. III. Αξιοποίηση Ερευνητικών Αποτελεσμάτων 2.000.000 ευρώ. IV. Σφραγίδα Αριστείας (Seal of Excellence) για επιχειρήσεις, στο όριο του εγκεκριμένου προϋπολογισμού από το Horizon Europe. Η χρονική διάρκεια υλοποίησης των υποβαλλόμενων προτάσεων έργων δεν πρέπει να υπερβαίνει τους 36 μήνες, με δυνατότητα παράτασης κατά χρονικό διάστημα ίσο με το ένα τρίτο της αρχικής διάρκειας. Οι προτάσεις της παρέμβασης IV θα έχουν χρονική διάρκεια ίση με την εγκεκριμένη από το πρόγραμμα «Horizon Europe». Το ύψος της επιδότησης καθορίζεται από το ύψος των επιλέξιμων δαπανών, ωστόσο το μέγιστο ποσοστό μπορεί να ανέλθει έως και το 80% στην περίπτωση μικρών επιχειρήσεων.

Κατά τη διαδικασία υποβολής των αιτήσεων χρηματοδότησης υποβάλλονται μαζί με την πρόταση και όλα τα δικαιολογητικά ένταξης.

2 εκατ. ο προϋπολογισμός ανά αίτηση χρηματοδότησης για τις Συμπράξεις Επιχειρήσεων με Ερευνητικούς Οργανισμούς.

SHUTTERSTOCK

Οι κατηγορίες παρεμβάσεων ΟΙ ΑΙΤΉΣΕΙΣ χρηματοδότησης μπο-

ρούν να υποβάλλονται είτε από μεμονωμένες μικρομεσαίες επιχειρήσεις, είτε από ομάδες έξι επιχειρήσεων, είτε από συμπράξεις επιχειρήσεων με ερευνητικούς οργανισμούς και θα πρέπει να εντάσσονται σε μια από τις τέσσερις κατηγορίες παρεμβάσεων. I. Έρευνα και Ανάπτυξη από Επιχειρήσεις: Η παρέμβαση Ι απευθύνεται σε υφιστάμενες επιχειρήσεις ανεξαρτήτως ημερομηνίας ίδρυσης. Δυνητικοί δικαιούχοι είναι είτε μια μικρομεσαία επιχείρηση (μεμονωμένη ΜμΕ) είτε ομάδες επιχειρήσεων στις οποίες απαραίτητα τουλάχιστον μία είναι ΜμΕ. Επιπλέον, στην ομάδα επιχειρήσεων δύναται να συμμετέχει μία (ή περισσότερες) οντότητα/ ες που ανήκει/ουν στους λοιπούς φορείς που αντιμετωπίζονται ως επιχειρήσεις. II. Συμπράξεις Επιχειρήσεων με Ερευνητικούς Οργανισμούς: Η παρέμβαση ΙΙ αφορά συμπράξεις υφισταμένων επιχειρήσεων, ανεξαρτήτως ημερομηνίας ίδρυσης, με ερευνητικούς οργανισμούς, με κύριους αποδέκτες τις επιχειρήσεις. Στο πλαίσιο της παρέμβασης η σύμπραξη περιλαμβάνει τουλάχιστον μία μικρομεσαία επιχείρηση και τουλάχιστον έναν ερευνητικό οργανισμό. Επιπλέον, στη σύμπραξη δύναται να συμμετέχει μία (ή περισσότερες) οντότητες που ανήκει στους λοιπούς φορείς που αντιμετωπίζονται ως ερευνητικοί οργανισμοί ή στους λοιπούς φορείς που αντιμετωπί-

ζονται ως επιχειρήσεις. Ειδικότερα, στο πλαίσιο της συγκεκριμένης παρέμβασης, σε συμπράξεις δύο ή τριών ή τεσσάρων εταίρων φορέων, ο ένας θα πρέπει απαραίτητα να είναι ΜμΕ. Σε συμπράξεις άνω των τεσσάρων εταίρων - φορέων οι δύο θα πρέπει απαραίτητα να είναι επιχειρήσεις και τουλάχιστον μία θα πρέπει να είναι ΜμΕ. III. Αξιοποίηση Ερευνητικών Αποτελεσμάτων: Δυνητικοί δικαιούχοι στην παρέμβαση ΙΙΙ είναι υφιστάμενες μεμονωμένες μικρομεσαίες επιχειρήσεις (ΜμΕ). IV. Σφραγίδα Αριστείας (Seal of Excellence) για επιχειρήσεις:

Μέθοδος αξιολόγησης Η ΑΞΙΟΛΌΓΗΣΗ θα είναι άμεση στην παρέμβαση ΙΙΙ «Αξιοποίηση Ερευνητικών Αποτελεσμάτων» και με βάση τη σειρά υποβολής των προτάσεων και έως την εξάντληση του διαθέσιμου προϋπολογισμού. Το ίδιο ισχύει και στις προτάσεις έργων με Σφραγίδα Αριστείας (παρέμβαση ΙV). Αντίθετα, η αξιολόγηση θα είναι συγκριτική στην Παρέμβαση I «Έρευνα και Ανάπτυξη από Επιχειρήσεις» και στην παρέμβαση ΙI «Συμπράξεις Επιχειρήσεων με Ερευνητικούς Οργανισμούς».

Δυνητικοί δικαιούχοι είναι μικρομεσαίες ελληνικές επιχειρήσεις που έλαβαν τη Σφραγίδα Αριστείας (Seal of Excellence) για έργα έρευνας και ανάπτυξης στο πλαίσιο του Προγράμματος «Ορίζοντας Ευρώπη» (Horizon Europe) της Ευρωπαϊκής Ένωσης αλλά δεν έλαβαν χρηματοδότηση λόγω εξάντλησης του διαθέσιμου προϋπολογισμού. Οι αιτήσεις χρηματοδότησης ερευνητικών έργων που θα υποβληθούν θα αφορούν τους οκτώ (8) τομείς της Εθνικής Στρατηγικής Έξυπνης Εξειδίκευσης και συγκεκριμένα: 1. Υλικά, Κατασκευές και Βιομηχανία, 2. Τουρισμός, Πολιτισμός και Δημιουργικές Βιομηχανίες, 3. Αγροδιατροφική Αλυσίδα, 4. Περιβάλλον και Κυκλική Οικονομία, 5. Βιοεπιστήμες, Υγεία, Φάρμακα, 6. Μεταφορές και Εφοδιαστική Αλυσίδα, 7. Αειφόρος Ενέργεια, 8. Ψηφιακές Τεχνολογίες. Η υποβολή των προτάσεων θα γίνει ηλεκτρονικά στην ελληνική γλώσσα μέσω του Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος Κρατικών Ενισχύσεων (ΟΠΣΚΕ). Η δυνατότητα εγγραφής χρηστών στο ΟΠΣΚΕ (app.opske.gr/) είναι ήδη ενεργοποιημένη και γίνεται μέσω της ΑΑΔΕ με χρήση κωδικών TAXISnet. Κατά τη διαδικασία υποβολής των Αιτήσεων Χρηματοδότησης υποβάλλονται μαζί με την πρόταση και όλα τα δικαιολογητικά ένταξης, συμπεριλαμβανομένου του συμφωνητικού συνεργασίας για τα συνεργατικά έργα. [SID: 16167593]

F01 2Θ ΔΕΥΤΕΡΑ 20 ΜΑΡΤΙΟΥ 2023

780€

7/ 7

Ι OIKONOMIΑ 1.345€

οι χαμηλότερες μικτές αποδοχές από την 1η Απρίλιου

της ζήτησης η κατανάλωσης εγχώριες βιομηχανίες

ΑΥΞΗΣΗ ΚΑΤΩΤΑΤΟΥ ΜΙΣΘΟΥ

O απώλειες των εργαζομένων από τη μη εφαρμογή τριετιών Συνάρτηση του ποσοστού ανεργίας η επανεξέταση του μέτρου Στο η αγροδιατροφή Σε επίκεντρο τι θα επικεντρωθεί και η πρωτογενής παραγωγή

το H.R. το 2023;

«Παγωμένες» θα μείνουν οι τριετίες για άλλο ένα έτος και έτσι, παρά την αύξηση του κατώτατου μισθού στα 780 ευρώ, δεν θα μπορέσουν να καρπωθούν το επιπλέον ποσό που δικαιούνται δεκάδες χιλιάδες χαμηλόμισθοι εργαζόμενοι. Του Βασίλη Αγγελόπουλου

v.aggelopoulos@naftemporiki.gr ΠΡΌΚΕΙΤΑΙ για όλους εκείνους

που τον Φεβρουάριο του 2012, όταν θεσπίστηκε το συγκεκριμένο μνημονιακό «πάγωμα», ή δεν είχαν ενταχθεί στην αγορά εργασίας, ή είχαν ξεκινήσει να εργάζονται, αλλά δεν είχαν προλάβει να συμπληρώσουν εννέα χρόνια προϋπηρεσίας, δηλαδή τρεις τριετίες. Όλοι αυτοί οι εργαζόμενοι έχουν εγκλωβιστεί στη συγκεκριμένη διάταξη και, όσο δεν αλλάζει, αναγκάζονται να καρπώνονται τις όποιες αυξήσεις, χωρίς το πρόσθετο ποσοστό, που είναι 10% για κάθε τριετία. Αυτό σημαίνει ότι στο ανώτατο πεδίο η αύξηση θα έπρεπε να είναι 30% επί του βασικού μισθού, για όσους έχουν συμπληρώσει ή θα συμπληρώσουν τρεις τριετίες. Με δεδομένο ότι από την 1η Απριλίου ο νέος κατώτατος μισθός θα είναι 780 ευρώ μικτές αποδοχές, αυτό σημαίνει ότι οι απώλειες για όσους έχουν μία τριετία είναι 78 ευρώ τον μήνα, ανέρχονται στα 156 ευρώ για όσους έχουν δύο τριετίες και φτάνουν στα 234 ευρώ, σε μηνιαία βάση, για όσους έχουν συμπληρώσει τρεις τριετίες. Σύμφωνα με τις κυβερνητικές εξαγγελίες, όπως έγιναν από τον αρμόδιο υπουργό Εργασίας, δεν διαφαίνεται η πρόθεση να αλλάξει το συγκεκριμένο στάτους, όπως έχει διαμορφωθεί εδώ και 11 χρόνια. Αντίθετα, η όποια επανεξέταση του μέτρου θα πραγματοποιηθεί τον Ιανουάριο του 2024, σε συνάρτηση με το ετήσιο ποσοστό της ανεργίας. Όπως τονίζεται αρμοδίως, η διάταξη αυτή θα καταργηθεί όταν γίνει μονοψήφιο το ετήσιο ποσοστό της ανεργίας στη χώρα.

SHUTTERSTOCK

nΤ ι κερδίζουν-χάνουν (ποσά σε ευρώ) Προϋπηρεσία

Με 14 μισθούς

Απώλεια

Μία τριετία

858

Δύο τριετίες

936

156

Τρεις τριετίες

1.014

234

Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, τον Ιανουάριο υποχώρησε στο 10,8% η ανεργία, έστω και αν η μείωση αυτή δεν αφορά τις όποιες τελικές προσαρμογές γίνουν και οι οποίες ενδεχομένως να καταλήξουν σε ένα πιο υψηλό ποσοστό για τον συγκεκριμένο μήνα.

Στο 10,6% η ανεργία Όπως προκύπτει από τον προϋπολογισμό για το τρέχον έτος, η εκτίμηση που υπάρχει είναι ότι το ετήσιο ποσοστό της ανεργίας θα υποχωρήσει στο 10,6%, ελάχιστα σε σχέση με το 10,7% που ήταν η πρόβλεψη για το 2022. Άρα, αυτό σημαίνει ότι οι τριετίες δεν θα μπορέσουν να «ξεπαγώσουν» ούτε κατά το 2024. Ο επόμενος επανέλεγχος θα γίνει τον Ιανουάριο του 2025,

Η εκτίμηση που

υπάρχει είναι ότι οι τριετίες δεν θα μπορέσουν να «ξεπαγώσουν» ούτε κατά το 2024.

με την ελπίδα ότι τότε θα έχει επιτευχθεί ο στόχος του μονοψήφιου ποσοστού στην ανεργία της χώρας. Σε κάθε περίπτωση, πάντως, όσοι εργαζόμενοι είχαν προλάβει τον Φεβρουάριο του 2012 να συμπληρώσουν κάποια ή κάποιες από τις τριετίες στην προϋπηρεσία τους, θα λάβουν τις αυξήσεις στον κατώτατο μισθό με την ανάλογη προσαύξηση. Σε αυτή την περίπτωση, το ετήσιο όφελος σε 12μηνη αναπροσαρμογή θα είναι από 2.002 ευρώ για μία τριετία, ανέρχεται στα 2.184 ευρώ για δύο τριετίες και φτάνει στα 2.366 ευρώ για τρεις τριετίες. Υπενθυμίζεται ότι ειδικά ως προς το σκέλος των τριετιών υπήρξε παρέμβαση με εγκύκλιο που εκδόθηκε από την προηγούμενη κυβέρνηση, από την τότε υπουργό Εργασίας, Έφη Αχτσιόγλου, η οποία όμως δεν κατέστη εφικτό να ξεμπλοκάρει τη διαδικασία. Υπήρξε καταγγελία επί αυτής της πρωτοβουλίας από τον ΣΕΒ, που κατήγγειλε την εν λόγω εγκύκλιο στο Συμβούλιο της Επικρατείας. Το ΣτΕ απέρριψε την προσφυγή του Συνδέσμου, θεωρώντας ότι η επίμαχη ερμηνευτική εγκύκλιος στερείται εκτελεστού χαρακτήρα. Τονίστηκε επίσης ότι δεν είναι η ερμηνευτική εγκύκλιος, αλλά ο νόμος που παράγει νομική δέσμευση για την καταβολή των τριετιών, ακόμα και αν διατηρούνται «παγωμένες». [SID: 16167595]

Η αύξηση θα έπρεπε να είναι 30% επί του βασικού μισθού, για όσους έχουν συμπληρώσει ή θα συμπληρώσουν τρεις τριετίες.

2.366 ευρώ

το ετήσιο όφελος για εργαζόμενο που έχει τρεις τριετίες.

Στο επίκεντρο του νέου αναπτυξιακού βρίσκονται, μεταξύ άλλων, Πιστεύω ότι τοστην 2023 είναι το παράθυρο ευκαιρίας του H.R., ώστε οι επενδύσεις αγροδιατροφή και στην πρωτογενή παραγωγή. νασκοπός επανατοποθετήσει τηνκαθεστώτος πρόταση αξίας μεταπανδημική O του παρόντος είναιστη η ενίσχυση επιχειρημαπραγματικότητα. Ο κύκλος εργασιών, η διατήρηση, η δέσμευση, τικών δραστηριοτήτων: η παραγωγικότητα καιγεωργικής η ικανότητα μιας εταιρείας να στηρίζει τη ➣ της πρωτογενούς παραγωγής, διαφορετικότητα, ➣ της μεταποίησης γεωργικών προϊόντων, την ισότητα και την ένταξη είναι οι κορυφαίες μετρήσεις ➣ της αλιείας και Άγγελος Ζαφειρίου ανθρώπινου δυναμικού για το 2023, που ➣ της υδατοκαλλιέργειας. θα βελτιώσουν τις εμπειρίες Τα με τα εξής κίνητρα:των εργαζοH.R.επενδυτικά Director σχέδια ενισχύονται • Φορολογική απαλλαγή. μένων και τον εργασιακό χώρο συνολικά. κορυφαίες τάσεις για το 2023, θα αναδειχθούν •ΟιΕπιχορήγηση, μόνο H.R. για πολύ μικρές καιπου μικρές επιχειρήσεις.ως τους ηγέτες του H.R., είναι: •κορυφαίες Επιδότησηπροτεραιότητες χρηματοδοτικήςγια μίσθωσης (leasing). The employee experience •Επιδότηση του κόστους της δημιουργούμενης απασχόλησης.  A human approach to employee-manager relationships Ποσοστά Ενισχύσεων  Talent shortage Τα ποσοστά ενισχύσεων χορηγούνται με βάση τα ανώτατα όρια  Contingent εντάσεων τουworkers Χάρτη Περιφερειακών Ενισχύσεων:  Perfecting hybrid work • Μεγάλες επιχειρήσεις από  Employee visibility 15% έως 50% του κόστους  Employee development επένδυσης.  Upskilling leaders and managers • Μεσαίες επιχειρήσεις από  Driving employee engagement 25% έως 60% του κόστους Θα αναφερθώ εν συντομία σε κάποιες από αυτές τις τάσεις, που η επένδυσης. BSS | Building Solid Success έχει θέσει ως προτεραιότητες. • Μικρές επιχειρήσεις από  A human approach to employee-manager relationships | Μια 35% έως 70% του κόστους προσέγγιση με επίκεντρο τους εργαζομένους επένδυσης.  Perfecting hybrid work | Τελειοποίηση του υβριδικού μοντέλου Αυξημένα ποσοστά ενισχύσεων εργασίας στα επενδυτικά σχέδια που: χορηγούνται  Employee Development | Αναβάθμιση δεξιοτήτων α) Υλοποιούνται σε Upskilling leaders and managers | Αναβάθμιση δεξιοτήτων •Ορεινές περιοχές. ηγετών σε & διευθυντών • Περιοχές απόσταση έως τριάντα (30) χιλιομέτρων από τα  Grappling σύνορα. with the talent shortage | Αντιμετωπίζοντας την έλλειψη ταλέντων μικρότερο των τριών χιλιάδων εκατό (3.100) • Νησιά με πληθυσμό Τέλος, εκτιμώ πως το 2023 θα είναι ένα έτος τεράστιων ευκαιριών κατοίκων. το H.R. Ωστόσο, υπάρχουν πολλές προκλήσεις που πρέπει να •για Βιομηχανικές και Επιχειρηματικές Περιοχές (ΒΕΠΕ), Επιχειρημαξεπεραστούν, όπως:εξαιρουμένων των Επιχειρηματικών Πάρκων τικά Πάρκα (ΕΠ)  Οι οργανισμοί πρέπειΟργάνωσης να υιοθετήσουν μια ευρύτερη προοπτική Ενδιάμεσου Βαθμού (ΕΠΕΒΟ), Τεχνολογικά Πάρκα καιΘύλακες να κατανοήσουν ότιΚαινοτόμων οι τάσεις ανθρώπινου δυναμικού δεν και και Υποδοχής Δραστηριοτήτων (ΘΥΚΤ) αφορούν μόνο έναΥποδοχείς τμήμα, μιαΜεταποιητικών διεύθυνση, αλλά την σε Οργανωμένους καιολόκληρη Επιχειρηματιεπιχείρηση. Πρέπει να(ΟΥΜΕΔ), εξετάσουν πώς τοδεν ανθρώπινο κών Δραστηριοτήτων εφόσον αφορούνδυναμικό εκσυγμπορεί ναή διαδραματίσει βασικό ρόλο στη διαχείριση της χρονισμό επέκταση υφιστάμενων δομών της ενισχυόμενης οργανωτικής αλλαγής. επιχείρησης. 'Exουμε μπει μια πληγεί χρονιά από με προκλήσεις, αλλά το focus είναι •Περιοχές που σε έχουν φυσικές καταστροφές, σύμφωνα στο να γίνουν ταΚυβερνητικής πράγματα πιοΕπιτροπής ανθρωποκεντρικά οι τάσεις με απόφαση της Κρατικήςκαι Αρωγής. του ανθρώπινου δυναμικούβιομηχανικών αντικατοπτρίζουν ακριβώς β) Αφορούν επαναλειτουργία μονάδων, που αυτό. έχουν  Η εστίαση θα πρέπει να είναι στην ευημερία των εργαζομένων, παύσει τη λειτουργία τους. στην παροχή ασφάλειας και στην ως αξιοποίηση της τεχνολογίας γ) Aφορούν κτήρια χαρακτηρισμένα διατηρητέα. για τητων διασφάλιση της που καλύτερης δυνατής εμπειρίας αυτών. Το ποσό ενισχύσεων χορηγείται σε κάθε επένδυση του παρόντος καθεστώτος δεν υπερβαίνει το όριο των 10 εκατ. ευρώ. Ελάχιστο ύψος επενδύσεων με βάση το μέγεθος της επιχείρησης: ➣ Για μεσαίες επιχειρήσεις το ποσό των 500.000 ευρώ. ➣ Για μικρές επιχειρήσεις το ποσό των 250.000 ευρώ. ➣ Για πολύ μικρές επιχειρήσεις το ποσό των 100.000 ευρώ. ➣ Για τις Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις, τους Αγροτικούς Συνεταιρισμούς, τους Αστικούς Συνεταιρισμούς, τις Ομάδες Παραγωγών, τις Οργανώσεις Παραγωγών και τις Αγροτικές Εταιρικές Συμπράξεις, στο ποσό των 50.000 ευρώ.

Η Ελληνική Εταιρεία Συμβούλων Επιχειρήσεων BSS έχει παρουσία σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Ξάνθη, Λάρισα και σύντομα στο Ηράκλειο Κρήτης και στη Λευκωσία - Κύπρος.

8 /8

ΔΕΥΤΕΡΑ 20 ΜΑΡΤΙΟΥ 2023

ΘΕΜΑ Ι

Η ΕΠΑΥΡΙΟΝ ΤΩΝ ΤΕΜΠΩΝ

άμεσα μέτρα για την ασφάλεια των σηράγγων αποφάσισε το Συντονιστικό Κέντρο Ασφάλειας Σιδηροδρόμων

Κονδύλια 2 δισ. ευρώ και πρόσθετα μέτρα για τον σιδηρόδρομο Αγώνας δρόμου για εκσυγχρονισμό του δικτύου και ασφαλή επανεκκίνηση των δρομολογίων Στην ενίσχυση των σιδηροδρόμων με ευρωπαϊκά κονδύλια 2 δισ. και στην ασφαλή επανεκκίνηση του μέσου από μεθαύριο με επιπλέον μέτρα προστασίας για την ανάκτηση της εμπιστοσύνης του επιβατικού κοινού ρίχνουν το βάρος κυβέρνηση, Hellenic Train και ΟΣΕ. Του Φάνη Ζώη

f.zois@naftemporiki.gr EΝ ΜΈΣΩ έντονης πολιτικής αντιπα-

Συγκεκριμένες προθεσμίες και προϋποθέσεις θα έχει η ευρωπαϊκή χρηματοδότηση που θα λάβει η χώρα μας για τον σιδηρόδρομο.

ράθεσης, που θα συνεχιστεί και σήμερα στην Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής, στη σκιά της εθνικής τραγωδίας των Τεμπών, συνεδρίασε το Συντονιστικό Κέντρο Ασφάλειας Σιδηροδρόμων προκειμένου να υπάρξει συντονισμός όλων των δράσεων που αφορούν την ασφαλή επανεκκίνηση των σιδηροδρόμων. Στη συνεδρίαση που πραγματοποιήθηκε το περασμένο Σάββατο, υπό την προεδρία του υπουργού Επικρατείας, αρμόδιου για θέματα Υποδομών και Μεταφορών, Γιώργου Γεραπετρίτη, ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στα θέματα ασφάλειας, όπως είναι κατ’ εξοχήν τα ζητήματα της πυρασφάλειας και της πυρανίχνευσης, καθώς και η πιστή τήρηση του κανονισμού κυκλοφορίας. Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στο ζήτημα της ασφάλειας των σηράγγων, όπου πέρα από την αναγκαία αναβάθμιση, αποφασίστηκε:  Η αναβάθμιση της επιτήρησής τους με ηλεκτρονικές κάμερες.  Η διέλευση μίας μόνο αμαξοστοιχίας εντός των σηράγγων για το διάστημα έως ότου εγκατασταθεί πλήρως η τηλεδιοίκηση, έτσι ώστε να διασφαλίζεται απολύτως η κίνηση στις σήραγγες.

Αποστολή στις Βρυξέλλες Ο υπουργός Επικρατείας, όπως ανακοίνωσε μετά τη συνεδρίαση του Συντονιστικού, θα επισκεφθεί άμεσα την Κομισιόν για να εξασφαλίσει πρόσθετους πόρους σχετικά με την αναβάθμιση των σιδηροδρόμων, αλλά και για τις λεπτομέρειες της τεχνικής βοήθειας που θα λάβει η κυβέρνη-

ση σε ό,τι αφορά τον κανονισμό λειτουργίας των σιδηροδρόμων, το οργανωτικό τους σχήμα και το κομμάτι της στελέχωσής τους. Τεχνική βοήθεια θα ζητηθεί από την Κομισιόν και για την εκπαίδευση και επιμόρφωση του προσωπικού. Σύμφωνα με πληροφορίες, η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι έτοιμη να παρέχει στην Ελλάδα για έργα εκσυγχρονισμού και βελτίωσης του σιδηροδρομικού δικτύου και της λειτουργίας του, υπό όρους, κονδύλια συνολικού ύψους έως και 2 δισ. ευρώ. Ήδη η Ρυθμιστική Αρχή Σιδηροδρόμων (ΡΑΣ) έχει ζητήσει βοήθεια από την ERA (Ευρωπαϊκή Αρχή Σιδηροδρόμων) για τον έλεγχο της εφαρμογής του συστήματος διαχείρισης ασφάλειας του ΟΣΕ και της Hellenic Train. Υπενθυμίζεται ότι την περασμένη εβδομάδα ταξίδεψαν στην Αθήνα εμπειρογνώμονες της Κομισιόν και της ERA για να διαπιστώσουν τις ανάγκες και τους καλύτερους τρόπους παροχής γρήγορης και αποτελεσματικής βοήθειας. Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, η χρηματοδότηση που θα λάβει η χώρα μας για τον σιδηρόδρομο θα έχει συγκεκριμένες προθεσμίες και προϋποθέσεις. Συγκεκριμένα, σε ό,τι αφορά τη χρηματοδότηση μέσω της Πολιτικής Συνοχής, την προγραμματική περίοδο 2014-2020, περίπου 318 εκατ. ευρώ (ευρωπαϊκοί και εθνικοί πόροι) έχουν δεσμευθεί για το σιδηροδρομικό δίκτυο, συμπεριλαμβανομένων των συστημάτων σηματοδότησης και επικοινωνίας. Αυτοί οι πόροι πρέπει να έχουν αξιοποιηθεί μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2023. Για την προγραμματική περίοδο 2021-2027, περίπου 423 εκατ. ευρώ (ευρωπαϊκοί και εθνικοί πόροι) έχουν δεσμευθεί για επενδύσεις στον σιδηρόδρομο, μέσα στο πρόγραμμα «Μεταφορές», ενώ στα αιτήματα για χρηματοδότηση για το 2022 (καταληκτική προθεσμία υποβολής προτάσεων: 18 Ιανουάριου 2023) από το CEF (Μηχανισμός «Συνδέοντας την Ευρώπη» / «Connecting Europe

EUROKINISSI/ΤΑΤΙΑΝΑ ΜΠΟΛΑΡΗ

Την ανά πενθήμερο προσθήκη γραμμών προβλέπει το πλαίσιο σταδιακής επαναλειτουργίας των τρένων.

Στο «μικροσκόπιο» η εκπαίδευση σταθμαρχών Ο ΥΠΟΥΡΓΌΣ Επικρατείας, αρμόδιος για θέματα Υποδομών και Μεταφορών, Γιώργος Γεραπετρίτης, ανέφερε σχετικά με το θέμα της εκπαίδευσης των σταθμαρχών -μετά τον πόλεμο ανακοινώσεων που ξέσπασε μεταξύ της

Στα δρομολόγια των

InterCity Αθήνα - Θεσσαλονίκη οι συνοδοί αυξάνονται σε τρεις από δύο που ήταν έως τώρα.

Facility»), η Ελλάδα υπέβαλε αίτημα χρηματοδότησης σχεδόν 1 δισ. ευρώ για έργα αναβάθμισης και κατασκευής στο σιδηροδρομικό δίκτυο. Ο λόγος που θα βρεθεί ο κ. Γεραπετρίτης στις Βρυξέλλες είναι προκειμένου να παράσχει περισσότερες πληροφορίες, καθώς τα αιτήματα αξιολογούνται και το αποτέλεσμα θα ανακοινωθεί τον Ιούνιο του 2023. Αξίζει να αναφερθεί, όπως επισημαίνουν στελέχη του υπουργείου Μεταφορών, ότι υπάρχει ένα ικανό πακέτο πόρων για να χρηματοδοτήσει τον εκσυγχρονισμό και την αναβάθμιση του βασικού σιδηροδρομικού δικτύου στην Ελλάδα. Αν, μάλιστα, προσθέσουμε στα χρήματα αυτά τα περίπου 130 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας της Ε.Ε. και τους όποιους

ΡΑΣ και του ΟΣΕ, με την πρώτη να κάνει λόγο για ελλιπή και ανεπαρκή εκπαίδευση- πως τα οποιαδήποτε κενά στα ζητήματα προσωπικού θα εξεταστούν και πρόσθεσε χαρακτηριστικά: «Ήμουν πάρα πολύ σαφής στο

ότι θα υπάρχει άμεση ενίσχυση προσωπικού. Η απαίτηση για αναβάθμιση του επίπεδου της εκπαίδευσης και της επιμόρφωσης των κρίσιμων υπαλλήλων του ΟΣΕ είναι στο πλαίσιο της δικής μας λειτουργικότητας».

επιπλέον πόρους εξασφαλίσει το προσεχές διάστημα η κυβέρνηση, το συνολικό ευρωπαϊκό κονδύλι φτάνει περίπου τα 2 δισ. ευρώ. Παράλληλα, ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει ήδη ζητήσει από την Ευρωπαϊκή Αρχή Σιδηροδρόμων να εκπονήσει άμεσα πόρισμα για την ασφάλεια των ελληνικών σιδηροδρόμων.

Δεκέμβριο του 2020 στους σιδηροδρόμους, το οποίο έχει προκύψει μετά από διαβούλευση με τους φορείς και με τη Ρυθμιστική Αρχή Σιδηροδρόμων, κι αυτό θα πρέπει να τηρηθεί με απόλυτο σεβασμό. Εξάλλου, κάθε σταθμός στελεχώνεται με δύο σταθμάρχες και όλοι οι προαστιακοί συρμοί με δύο μηχανοδηγούς και έναν συνοδό. Στα δρομολόγια των InterCity Αθήνα - Θεσσαλονίκη οι συνοδοί αυξάνονται σε τρεις από δύο που ήταν έως τώρα. Επιπλέον μειώνεται η ταχύτητα σε τμήματα που δεν καλύπτονται από σηματοδότηση. Θα υπάρξει σταδιακή εγκατάσταση από τη Hellenic Train καταγραφικού στις αμαξοστοιχίες με δυνατότητα καταγραφής επικοινωνιών καμπίνας μεταξύ των μηχανοδηγών και του προσωπικού κυκλοφορίας του ΟΣΕ. Αναβαθμίζονται οι υποδομές με ολοκλήρωση των έργων σηματοδότησης και τηλεδιοίκησης του κύριου άξονα έως τον Σεπτέμβριο, ενώ άμεσα πρόκειται να προκηρυχθεί διαγωνισμός για την ανάταξη και συντήρηση των σηράγγων.

Το πλαίσιο λειτουργίας Στο μεταξύ, σε έναν αγώνα δρόμου έχουν επιδοθεί οι υπεύθυνοι του ΟΣΕ και της Hellenic Train, με νέα συνεδρίαση του Συντονιστικού Κέντρου να έχει οριστεί για σήμερα το απόγευμα, ώστε τα τρένα να ξεκινήσουν την Τετάρτη να λειτουργούν με ασφάλεια μετά την τραγωδία στα Τέμπη. Το νέο σταδιακό πλαίσιο για τη λειτουργία των τρένων προβλέπει την ανά πενθήμερο προσθήκη γραμμών, έτσι ώστε να υπάρξει πλήρης ανάπτυξη σε περίπου 25 μέρες, πριν από το Πάσχα. Όπως τόνισε ο υπουργός Επικρατείας, Γιώργος Γεραπετρίτης, υπάρχει ήδη ένα εγκεκριμένο σχέδιο για τη διαχείριση κρίσεων από τον

[SID:16167589]

ΔΕΥΤΕΡΑ 20 ΜΑΡΤΙΟΥ 2023

9/ 9

Αυτοδυναμία ή αυτο-αδυναμία ΔΙΑΒΟΛΟΒΔΟΜΆΔΑ. Τα κομματικά τερ-

ΜΕ ΑnΟΙΧΤΑ ΠΑΝΙΑ Γράφει ο

Γιώργος Λιάνης

λογική. Να καθορίζεται από το εφικτό. Και να είναι σφόδρα αντίθετο στον εκμεταλλευτικό χαρακτήρα της κοινωνίας μας. Το βλέπετε πουθενά; Αντίθετα η πραγματικότητα κοχλάζει και η Ελλάδα βράζει.

τίπια στροβιλίζονται και συνεχίζουν ακαταπαύστως. Η σκιά όμως των Τεμπών πέφτει βαριά στη χώρα. Μια μεγάλη συγκέντρωση του λαού στο Σύνταγμα μετατράπηκε σε ελάχιστα δευτερόλεπτα σε σκηνικό απίστευτης βίας και βανδαλισμών.

ΡΩΤΆΩ τους φίλους μου να μου

συμπληρώσουν κάποια ονόματα μήπως εγώ είμαι τσιγγούνης και μου απαντάνε «δεν μου έρχεται κάποιος άλλος τώρα στο μυαλό». Η αλήθεια είναι ότι δεν υπάρχουν. Γι' αυτό δεν τους έρχονται στο μυαλό.

ΈΝΑΣ ΆΝΔΡΑΣ των ΜΑΤ χτυπάει με

την ασπίδα του μια γυναίκα στο πρόσωπο. Ένας άλλος αναίτια σπάει ένα αυτοκίνητο. Ένας γερανός της αστυνομίας τρέχει με ασυλλόγιστη ταχύτητα στην καρδιά της Αθήνας, στο Σύνταγμα, σμπαραλιάζει έναν κάδο σκουπιδιών και ευτυχώς βλέπουμε εκτάδην στην άσφαλτο μια δεκάδα ανθρώπους!...

ΘΕΩΡΏ λοιπόν πολυτέλεια να θέλουν

σήμερα όλοι το χρυσόμαλλο δέρας. Την πολυθρύλητη αυτοδυναμία. Εγώ θα έλεγα να αλλάξουμε τη

Μετά από μια τραγωδία

ΈΦΥΓΕ και ο Μίμης Παπαϊωάννου.

ΜΗΝ ψάχνετε ψύλλους

στα άχυρα. Μην ψάχνετε σωτήρες. Μην ψάχνετε αυτοδυναμίες. Ψάξτε τι μπορεί να σώσει την τάλαινα Ελλάδα. Ψάξτε πώς μπορείτε «να τα βρείτε» μεταξύ σας βάσει προγραμμάτων και με αμοιβαίες υποχωρήσεις. Αυτό θα είναι η μεγαλύτερη υπηρεσία που θα μπορούσατε να προσφέρετε σήμερα στη χώρα. Πρέπει να συλλογιστούμε την απόκριση του Μακρυγιάννη όταν ο ίδιος ετοιμαζόταν για την Επανάσταση που έκανε «Πρέπει να βρεθούμε στο εμείς και όχι στο εγώ».

Ένας αστροναύτης χωρίς επιστροφή. Και χθες Θεέ μου θα έπρεπε να θρηνεί όλο το ελληνικό ποδόσφαιρο και να φορούν πένθος όλοι οι ποδοσφαιριστές σε όλα τα πρωταθλήματα σε όλη τη χώρα. Να κυματίζουν οι σημαίες των συλλόγων μεσίστιες γιατί ο Παπαϊωάννου δεν ήταν μόνο της ΑΕΚ, αλλά όλων των Ελλήνων.

πρέπει να επέλθει αμέσως η κάθαρση. Για να μπει τέρμα στο δρόμο της αστοχασιάς, της ανευθυνότητας και της α-δικίας.

λέξη και να την κάνουμε αυτοαδυναμία. Μιλάω κάπως απόλυτα, γιατί έχω απεκδυθεί τον κομματικό μου χιτώνα και αισίως καβατζάρισα τα 80. Ξέρω λοιπόν καλά και τα πρόσωπα ως πολιτικός και τα πράγματα ως δημοσιογράφος. Μην ψάχνετε ψύλλους στα άχυρα. Μην ψάχνετε σωτήρες. Μην ψάχνετε αυτοδυναμίες. Ψάξτε τι μπορεί να σώσει την τάλαινα Ελλάδα. Ψάξτε πώς μπορείτε «να τα βρείτε» μεταξύ σας βάσει προγραμμάτων και με αμοιβαίες υποχωρήσεις. Αυτό θα είναι η μεγαλύτερη υπηρεσία που θα μπορούσατε να προσφέρετε σήμερα στη χώρα.

ΣΥΛΛΟΓΊΖΟΜΑΙ κάποια πράγματα που καιρό τώρα θέλω να τα εκφράσω. Στην κεντρική πολιτική σκηνή υπάρχει μια λειψανδρία. Όταν μιλώ για λειψανδρία, μιλώ κυρίως για λειψανδρία μεγάλων προσωπικοτήτων. Γιατί είναι αυτές που διαμορφώνουν το κύρος μιας κυβέρνησης και χαράζουν την εποχή τους. Ας πούμε σε αντιστοιχία με τη σημερινή εποχή τι γινόταν στα χρόνια τα δικά μου. Πρόλαβα το δίπολο Κωνσταντίνος Καραμανλής - Ανδρέας Παπανδρέου. Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής … όταν ξεκίνησε είχε στο πλευρό του προσωπικότητες όπως τον Παναγιώτη Κανελλόπουλο, τον Αβέρωφ, τον Ράλλη, τον Παπαληγούρα και κυρίως τον Κωστή Στεφανόπουλο. Ο Ανδρέας όταν ξεκίνησε τη δεκαετία του '80 είχε κοντά του τον Κώστα Σημίτη, τον Γιώργο Γεννηματά, τον Κώστα Λαλιώτη, τον Αντώνη Τρίτση, τη Μελίνα Μερκούρη, τον Αναστάσιο Πεπονή, τον Θεόδωρο Πάγκαλο και κυρίως τον Αντώνη Λιβάνη. Μπορεί να γίνει σύγκριση με τη σημερινή εποχή; Πόσες προσωπικότητες μπορούμε να συναντήσουμε στη Νέα Δημοκρατία, στον ΣΥΡΙΖΑ, στο ΠΑΣΟΚ, στο ΚΚΕ; Ελάχιστες. Μα, θα μου πείτε, οι προσωπικότητες καθορίζουν την αξία μιας κυβέρνησης; Θα έλεγα πως ναι. Την καθορίζουν εάν υπάρχει και ένα στιβαρό πρόγραμμα, που θα το υπηρετήσουν.

ΠΡΈΠΕΙ να συλλογιστούμε την

απόκριση του Μακρυγιάννη όταν ο ίδιος ετοιμαζόταν για την Επανάσταση που έκανε «Πρέπει να βρεθούμε στο εμείς και όχι στο εγώ». Ε, βρεθείτε μια φορά όλοι εσείς στο εμείς για να δει και η Ελλάδα μια άσπρη μέρα. Διαφορετικά θα ψάχνουμε ασφάλεια στους σιδηροδρόμους, λιγότερα χημικά στο Σύνταγμα και λιγότερα σκάνδαλα. ΟΙ ΑΛΛΗΛΟΛΙΘΟΒΟΛΙΣΜΟΊ και τα

ΔΕΝ ΕΊΜΑΙ πασεϊστής. Είμαι ένας άν-

θρωπος που αναζητά το πρόσωπο του μέλλοντος σε αυτήν την τόσο ταλαιπωρημένη χώρα να καθορίζεται από την απλή και ελεύθερη

EUROKINISSI/ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΝΤΑΡΙΝΗΣ

Στην κεντρική πολιτική σκηνή υπάρχει μια λειψανδρία. Όταν μιλώ για λειψανδρία, μιλώ κυρίως για λειψανδρία μεγάλων προσωπικοτήτων.

κατόπιν εορτής «συγγνώμη» δεν οδηγούν πουθενά. Είναι φανερή, έλεγε ο μέγας Μάριος Πλωρίτης, η αναισθησία όλων των πολιτικάντηδων για την τύχη του πρόβατου που λέγεται Ελλάδα. Και έλεγε και κάτι ακόμα, καθώς ήταν μύστης του θεάτρου όσο κανένας άλλος. Μετά από μια τραγωδία πρέπει να επέλθει αμέσως η κάθαρση. Για να μπει τέρμα στο δρόμο της αστοχασιάς, της ανευθυνότητας και της α-δικίας. ΧΩΡΊΣ Νέμεση, χωρίς κάθαρση, θα το πληρώσουμε ακριβά. [SID:16167632]

10 /10

ΔΕΥΤΕΡΑ 20 ΜΑΡΤΙΟΥ 2023

THE

SOCIET y

Ανθρώπινο λάθος: αιτία ή αποτέλεσμα;

Τoυ

Ηλία Μπανούτσου Εργονόμος μηχανικός, διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας συμβούλων Εργονομία Α.Ε. και τ. πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Εργονομίας

«ΤΟ ΑΝΘΡΏΠΙΝΟ λάθος δεν είναι η αιτία αλλά το αποτέλεσμα. Όποιο και εάν είναι το θέμα (μειωμένη αντίληψη μιας κατάστασης, ανεπάρκεια πόρων, εφησυχασμός), το ανθρώπινο λάθος ποτέ δεν μπορεί να αποτελεί το συμπέρασμα μιας διερεύνησης. Είναι μόνο η αφετηρία». Αυτό τονίζει με έμφαση ο καθηγητής Sidney Dekker στο πολυδιαβασμένο βιβλίο του «Οδηγός πεδίου για την κατανόηση του ανθρώπινου λάθους». Στον πρόλογο του ίδιου βιβλίου αναφέρονται δύο διαφορετικές προσεγγίσεις για το ανθρώπινο σφάλμα, α) η παρωχημένη: «Το ανθρώπινο λάθος είναι αιτία ατυχημάτων» και β) η σύγχρονη: «Tο ανθρώπινο λάθος είναι σύμπτωμα προβλημάτων που βρίσκονται βαθύτερα σε ένα σύστημα». TO ΠΡΌΣΦΑΤΟ πολύνεκρο σιδηροδρο-

μικό δυστύχημα στα Τέμπη έφερε στην επικαιρότητα τον όρο «ανθρώπινο λάθος». Ακόμη και από τα πλέον επίσημα χείλη ειπώθηκε, ελπίζουμε λόγω βιασύνης, ότι το ατύχημα οφείλεται σε ανθρώπινο λάθος. Στην πραγματικότητα, οι μαρτυρίες για παραλείψεις και λάθος ενέργειες υπαλλήλων τεκμηριώνουν την ανάγκη για διερεύνηση των βαθύτερων αιτιών και αναζήτηση των συνθηκών οι οποίες δημιούργησαν τις προϋποθέσεις για εκδήλωση του ανθρώπινου λάθους. Διερεύνηση η οποία πρέπει να γίνει σε βάθος και σε όλα τα επίπεδα: διοικητικό, τεχνολογικό, οργανωτικό και λειτουργικό. ΣΤΗΝ ΑΓΓΛΊΑ, στις 5 Οκτωβρίου 1999,

γοποιηθούν κάποια στιγμή στο μέλλον». Όπως σημειώνεται στην ίδια έκδοση, «για να μειωθεί το ανθρώπινο λάθος απαιτούνται μέτρα πολύ ανώτερα από τα πειθαρχικά κατά ατόμων. Υπάρχει ένα εύρος πολύ αποτελεσματικότερων μέτρων ελέγχου, περιλαμβανομένων του σχεδιασμού της εργασίας, του εξοπλισμού, των διαδικασιών και της εκπαίδευσης».

EUROKINISSI/ALEXANDROS AVRAMIDIS

Οι αρμόδιες αρχές οφείλουν να διερευνήσουν το δυστύχημα στα Τέμπη θεωρώντας ότι το ανθρώπινο λάθος είναι μόνο το σύμπτωμα βαθύτερων προβλημάτων και όχι η αιτία.

Το ελάχιστο χρέος μας

για τις ζωές που χάθηκαν στα Τέμπη επιβάλλει να γυρίσουμε ως χώρα σελίδα για να σταματήσουν να συμβαίνουν σοβαρά ατυχήματα.

σκοτώθηκαν 31 επιβάτες και τραυματίστηκαν 258 στο σιδηροδρομικό δυστύχημα του Ladbroke Grove Junction. Ύστερα από τη διερεύνηση του ατυχήματος όλες οι πλευρές συμφώνησαν ότι έπρεπε να ξεπεραστεί η κυρίαρχη μέχρι τότε αντίληψη στους βρετανικούς σιδηροδρόμους, ότι τα ατυχήματα οφείλονται σε λάθος του ατόμου που ήταν ο τελευταίος κρίκος στην αλυσίδα των αιτιών των γε-

γονότων. Η Επιθεώρηση Εργασίας (Health & Safety Executive), στην έκδοσή της με τίτλο «Μειώνοντας τα λάθη και επηρεάζοντας τη συμπεριφορά», αναφέρει: «Ο καθένας μπορεί να κάνει λάθη, όσο καλά εκπαιδευμένος να είναι και όσο ενδιαφέρον να έχει για την εργασία του. Μερικές φορές το ίδιο το σύστημα εργασίας μας οδηγεί σε λάθη. Η πρόκληση είναι να αναπτυχθούν συστήματα τα οποία να ανέχονται λάθη (error tolerant) και επίσης να τα εμποδίζουν να συμβούν. Τα λάθη που συνδέονται με άλλα άτομα τα οποία δεν εμπλέκονται άμεσα στη λειτουργία και στη συντήρηση είναι επίσης σοβαρά. Για παράδειγμα τα λάθη της διοίκησης και των μελετητών, τα οποία μπορούν να παραμένουν κρυμμένα μέχρι να ενερ-

ΣΧΟΛΙΆΖΟΝΤΑΣ κριτικά το πρώτο πόρισμα για το ίδιο ατύχημα, ο επικεφαλής επιθεωρητής των βρετανικών σιδηροδρόμων ανέφερε σε ομιλία του: «Υπάρχουν πολλοί άλλοι παράγοντες. Πρωταρχικά, πρόκειται για αποτυχία του συστήματος. Όταν παραβιάζεται ένα σήμα κινδύνου πρώτα κινδυνεύουν οι ίδιοι οι μηχανοδηγοί. Δεν πιστεύω ότι οι μηχανοδηγοί είναι διατεθειμένοι σκόπιμα ή από απροσεξία να κάνουν λάθη». ΤΟ ΕΛΆΧΙΣΤΟ χρέος μας για τις ζωές

που χάθηκαν στα Τέμπη επιβάλλει να γυρίσουμε ως χώρα σελίδα για να σταματήσουν να συμβαίνουν σοβαρά ατυχήματα όχι μόνο στους σιδηροδρόμους αλλά και στις θαλάσσιες και οδικές μεταφορές, στη βιομηχανία και αλλού. Για να γίνει αυτό, η διερεύνηση του ατυχήματος οφείλει να αναζητήσει τα συστημικά αίτιά του, εφαρμόζοντας τη σύγχρονη επιστημονική μεθοδολογία της αναζήτησης των ριζικών αιτιών (root cause analysis) και θεωρώντας ότι το ανθρώπινο λάθος είναι μόνο το σύμπτωμα βαθύτερων προβλημάτων και όχι η αιτία. [SID: 16136691]

Ηχηρό μήνυμα ενάντια στην παραχάραξη της Ιστορίας Παρουσία του τέως Προέδρου της Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλου και του πρώην πρωθυπουργού Κώστα Καραμανλή θα πραγματοποιηθεί σήμερα η παρουσίαση του βιβλίου «Γιαβόλ» του Γιώργου Χαρβαλιά για τις γερμανικές αποζημιώσεις. Η ΤΑΥΤΌΧΡΟΝΗ παρουσία των κ.κ.

Η παρουσίαση του βιβλίου «Γιαβόλ» θα γίνει σήμερα στο Πολεμικό Μουσείο.

Παυλόπουλου και Καραμανλή από κοινού με καθηγητές εγνωσμένου κύρους, ξένους διπλωμάτες και άλλους παράγοντες της δημόσιας ζωής στην επίσημη παρουσίαση ενός βιβλίου, το οποίο ταράζει τα λιμνάζοντα ύδατα επαναφέροντας το ζήτημα της γερμανικής οφειλής, αποτελεί ηχηρή προειδοποί-

ηση ότι το ζήτημα των πολεμικών επανορθώσεων και του Κατοχικού Δανείου παραμένει «ζωντανό» για ένα μεγάλο τμήμα του ελληνικού πολιτικού φάσματος, αλλά και ότι δεν θα γίνουν ανεκτές προσπάθειες παραχάραξης της Ιστορίας στην κατεύθυνση «αναθεώρησης μνήμης» και «συμψηφισμών εγκλημάτων». Οι δύο παλαιοί γνώριμοι της πολιτικής ζωής θα παρίστανται -ο κ. Καραμανλής ως προλογίσας την έκδοση και ο κ. Παυλόπουλος ως κεντρικός ομιλητής- σήμερα το βράδυ (20 Μαρτίου), στο αμφιθέατρο του Πολεμικού Μουσείου, στη μεγάλη εκδήλωση για την παρουσίαση του βιβλίου «Γιαβόλ! Αίμα, Λήθη και Υποτέλεια» που έγραψε ο γνωστός δημοσιογράφος Γιώργος Χαρβαλιάς και κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις

εκδόσεις Πεδίο. Η πολιτική αυτή «συνύπαρξη» αποκτά πρόσθετη σημασία, καθώς πριν από λίγες μέρες έγινε γνωστή η προσφυγή του Γερμανού ιστορικού Χάιντς Ρίχτερ κατά της Ελληνικής Δημοκρατίας στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, με την οποία αξιώνει την επιστροφή του τίτλου του «επίτιμου διδάκτορα» που του είχε απονεμηθεί και στη συνέχεια αφαιρεθεί από το Πανεπιστήμιο Κρήτης. Στην πρώτη παρουσίαση του «Γιαβόλ» θα παρευρεθούν πολλοί εκπρόσωποι του πολιτικού, επιστημονικού και επιχειρηματικού κόσμου, οι πρέσβεις της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας, της Σερβίας και της Πολωνίας, καθώς και ο εκπρόσωπος του Εθνικού Συμβουλίου Διεκδίκησης Γερμανικών Οφειλών, δίνοντας το έναυσμα σε

μία σειρά εκδηλώσεων που ξεκινούν με αφετηρία την Αθήνα. Στόχος είναι να κρατηθεί «ζωντανό», ακόμη και στην προεκλογική περίοδο, το ζήτημα των «νόμιμων και απαραγράπτων» -όπως συνηθίζει να λέει ο κ. Παυλόπουλος- αξιώσεων προς τη Γερμανία για την περίοδο της Κατοχής. Το βιβλίο, που κυκλοφόρησε μόλις πριν από έναν μήνα από τις εκδόσεις Πεδίο και ήδη καταγράφεται στα best sellers της χρονιάς, φέρνει στο φως την άγνωστη ελληνογερμανική ιστορία προτάσσοντας το ζήτημα της εκκρεμούς γερμανικής οφειλής. Για τον λόγο αυτό, ο κ. Καραμανλής από την πλευρά του έχει χαρακτηρίσει στον πρόλογό του «ανεκτίμητη» τη συνεισφορά του βιβλίου στην «περιγραφή, λεπτομερή εξιστόρηση και θεμελίωση των ελληνικών

απαιτήσεων έναντι της Γερμανίας που απορρέουν από τη δράση της κατοχικής διοίκησης και των δυνάμεων κατοχής στα μαύρα χρόνια 1941-44». Με ιδιαίτερο ενδιαφέρον, πάντως, αναμένεται και η τοποθέτηση του κ. Παυλόπουλου σχετικά με το Κατοχικό Δάνειο και τις Επανορθώσεις, δεδομένου μάλιστα ότι ουδέποτε έπαψε να ανακινεί το ζήτημα και όπως υποστηρίζει στο βιβλίο του ο Γιώργος Χαρβαλιάς, πιθανότατα, αυτή του η συνήθεια του στέρησε την υποψηφιότητα για μια δεύτερη προεδρική θητεία εκ μέρους της Νέας Δημοκρατίας του Κυριάκου Μητσοτάκη. Την εκδήλωση θα συντονίσει ο δημοσιογράφος και διευθυντής της εφημερίδας «Εστίας», Μανώλης Κοττάκης. [SID: 16167603]

ΔΕΥΤΕΡΑ 20 ΜΑΡΤΙΟΥ 2023

~25%

λιγότεροι οι μελισσοκόμοι σε σχέση με τα προ διετίας επίπεδα

ΤΡΟΦΙΚΗ ΑΛΥΣΙΔΑ

11/ 11

Ι OIKONOMIΑ

Συρρίκνωση της ελληνικής μελισσοκομίας Ανεπαρκής η ενίσχυση των 8 ευρώ ανά κυψέλη επισημαίνουν οι επαγγελματίες του κλάδου Μείωση των πληθυσμών

Ανεπαρκή χαρακτηρίζουν οι μελισσοκόμοι την ενίσχυση ύψους 8 ευρώ ανά κυψέλη για όσους έχουν από 110 κυψέλες και πάνω, που ανακοίνωσε προ μερικών ημερών ο υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, Σίμος Κεδίκογλου. Της Βάσως Βεγίρη

vvegiri@naftemporiki.gr Ο ΚΛΆΔΟΣ -όπως τονίζουν μιλώ-

ντας στη «Ν» οι διοικήσεις των Μελισσοκομικών Συνεταιρισμών από τη Χαλκιδική και τη Θάσο μέχρι και την Κρήτη- καταγράφει έντονες τάσεις εξόδου και συρρίκνωσης, ανάλογες αυτών στην κτηνοτροφία, και οι μελισσοκόμοι δεν βλέπουν φως στο τούνελ εάν δεν αντιμετωπιστεί το χρόνιο θέμα των ελληνοποιήσεων μελιών, που όπως τονίζουν όχι μόνο δεν είναι ελληνικά αλλά περιέχουν ζάχαρη ή και άλλες γλυκαντικές ουσίες. SHUTTERSTOCK

Το κόστος παραγωγής

30% του ελληνικού πευκόμελου παραγόταν στην Εύβοια.

Πολύ λίγη χαρακτηρίζει καταρχάς την εν λόγω ενίσχυση (8 ευρώ) ο πρόεδρος του Μελισσοκομικού Συνεταιρισμού Ηρακλείου (Κρήτη), Στέλιος Μανωλίτσης, όταν η τιμή της ζάχαρης (χρησιμοποιείται στις μελισσοτροφές τους χειμερινούς μήνες) έχει εκτοξευθεί μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία στα 1.300-1.350 ευρώ ο τόνος και τα καύσιμα έχουν σχεδόν διπλάσιο κόστος (η μελισσοκομία είναι νομαδική). Η εκτόξευση του κόστους παραγωγής σε συνδυασμό με το χρόνιο πρόβλημα των ελληνοποιήσεων μελιών και την κλιματική αλλαγή έχουν οδηγήσει στο να γεμίσει -όπως σημειώνει ο κ. Μανωλίτσης- ο πίνακας αγγελιών του Συνεταιρισμού με αγγελίες πώλησης κυψελών. Με βάση, μάλιστα, τα στοιχεία του Συνεταιρισμού και του Μελισσοκομικού Κέντρου Κρήτης, εκτιμάται ότι έχουν αποχωρήσει από τον κλάδο από το δεύτερο εξάμηνο του 2022 μέχρι σήμερα ένα ποσοστό της τάξης του 10% των μελισσοκόμων. Το ποσοστό αυτό ανέρχεται την τελευταία διετία στο 20%-25%. Μια βασική πρόταση των μελισσοκόμων της Κρήτης προς το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, που έχει κατατεθεί και επισήμως,

Βασική πρόταση των μελισσοκόμων της Κρήτης προς το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, που έχει κατατεθεί και επισήμως, είναι η παροχή ενίσχυσης για την επικονίαση.

Πρέπει να παταχθούν η αμφιβόλου ποιότητας ελληνοποιήσεις, τονίζουν οι μελισσοκόμοι.

είναι η παροχή ενίσχυσης για την επικονίαση, όπως γίνεται σε άλλες χώρες δεδομένης και της κλιματικής αλλαγής, λόγω του μείζονος ρόλου που διαδραματίζουν οι μέλισσες στην επικονίαση όλων των οπωροκηπευτικών και ανθέων.

Αδιάθετες ποσότητες Η αύξηση του κόστους είναι πολύ μεγαλύτερη από την ενίσχυση που ανακοίνωσε το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, τονίζει από την πλευρά του και ο πρόεδρος του Μελισσοκομικού Συνεταιρισμού Θάσου, Κωνσταντίνος Παναγιωτόπουλος. Κατά τον ίδιο, εξάλλου, το μείζον πρόβλημα του κλάδου είναι οι ελληνοποιήσεις μελιών χαμηλότερης και αμφιβόλου ποιότητας που πωλούνται όμως φτηνά και έχουν οδηγήσει λόγω της δι-

αφοράς στις τιμές πώλησης στο να υπάρχουν ακόμη αδιάθετες ποσότητες γνήσιου ελληνικού μελιού στις αποθήκες του συνεταιρισμού από πέρυσι. Την τελευταία τετραετία, σύμφωνα με τον πρόεδρο του Συνεταιρισμού των μελισσοκόμων της Θάσου, σε ετήσια βάση αποχωρεί από τον κλάδο ένα ποσοστό 10%, με την τάση αυτή να εντείνεται φέτος.

«Τα παρατάνε» Η μελισσοκομία στη Χαλκιδική έχει περάσει κι άλλες δύσκολες περιόδους, πλέον όμως κλυδωνίζεται, τονίζει στο ίδιο μήκος κύματος ο πρόεδρος του Αγροτικού Μελισσοκομικού Συνεταιρισμού Νικήτης Χαλκιδικής «Σίθων», Αχιλλέας Παπαστεργίου, του οποίου ηγείται -σημειωτέοναπό το 1977. Τα προηγούμενα χρόνια, όπως προσθέτει, είχαν μπει στο επάγγελμα αρκετοί νέοι (μέσω προγραμμάτων) αλλά φέτος φεύγουν λόγω της κατακόρυφης αύξησης του κόστους παραγωγής, ενώ τα παρατάνε ακόμα και παλιοί παραγωγοί. Στο πλαίσιο αυτό, η ενίσχυση

που ανακοίνωσε ο υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Σίμος Κεδίκογλου, είναι, σύμφωνα με τον πρόεδρο των μελισσοκόμων της Χαλκιδικής, ένα θετικό μέτρο, δεδομένου ότι δίνεται για πρώτη φορά ενίσχυση σε ποσοστό 50% σε σχέση με τους επαγγελματίες, στους μη κατά κύριο επάγγελμα μελισσοκόμους. Όμως, όπως προσθέτει, η πολιτεία πρέπει να ασχοληθεί σοβαρά με το θέμα των ελληνοποιήσεων, που πλήττει τα μέγιστα την ελληνική μελισσοκομία, καθώς επίσης να υπάρξει καλύτερη αντιμετώπιση των μικρών και μεσαίων παραγωγών από τις τράπεζες. Οι πυρκαγιές που κατέκαψαν την Εύβοια το καλοκαίρι του 2021, επίσης, όπως τονίζει ο κ. Παπαστεργίου, επέφεραν μεγάλο πλήγμα στην ελληνική μελισσοκομία-παραγωγή μελιού, καθώς στην Εύβοια παραγόταν πάνω από το 30% του ελληνικού πευκόμελου, που με τη σειρά του αποτελεί το 70% της συνολικής ελληνικής παραγωγής μελιού. [SID: 16167602]

ΚΏΔΩΝΑ κινδύνου για την επιβίωση της ελληνικής μελισσοκομίας έχει κρούσει επίσης από τον Νοέμβριο και ο αντιπεριφερειάρχης Πέλλας, Ιορδάνης Τζαμτζής, με επιστολή του προς το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης. Ιδιαίτερη αναφορά κάνει ο αντιπεριφερειάρχης Πέλλας στην αύξηση του κόστους παραγωγής, εξαιτίας της ραγδαίας ανόδου των τιμών στις μελισσοτροφές και του υπερδιπλασιασμού του κόστους μετακινήσεων των κυψελών. Από την άλλη, επισημαίνονται οι χαμηλές τιμές χονδρικής πώλησης μελιού από τους παραγωγούς (μόλις 3,5 ευρώ το κιλό) και η ραγδαία μείωση των πληθυσμών μέλισσας, εξαιτίας αντίξοων καιρικών συνθηκών, αλλά και ασθενειών, που μεταδίδονται εξαιτίας της μεγάλης συγκέντρωσης κοπαδιών στη Χαλκιδική, αφού άλλα δάση, όπως της Εύβοιας, έχουν καεί. Πέρα όμως από τη διασφάλιση της παραγωγής του πολύτιμου μελιού, όπως τονίζεται, θα πρέπει να συνυπολογιστεί ότι η εξάλειψη των μελισσών θα επιφέρει σοβαρό πλήγμα στην παραγωγή φρούτων και λαχανικών, καθώς οι μέλισσες είναι από τους πιο σημαντικούς επικονιαστές του οικοσυστήματος.

Η Eurostat Στο μεταξύ, σε επίπεδο Ε.Ε., σύμφωνα με τη Eurostat, η μελισσοκομία παρουσιάζει αυξητική πορεία, όσον αφορά τον αριθμό τόσο των μελισσοκόμων και επαγγελματιών μελισσοκόμων όσο και των κυψελών, καθώς θεωρείται κερδοφόρος. Η ελληνική παραγωγή μελιού αποτελεί το 1% της παγκόσμιας και το 7,4% της ευρωπαϊκής (4η θέση). Σύμφωνα, δε, με στοιχεία του Οκτωβρίου 2022 από την Κομισιόν, οι κύριοι εξαγωγείς μελιού παγκοσμίως στην περίοδο Ιανουαρίου-Ιουλίου της ίδιας χρονιάς ήταν η Κίνα, η Ινδία, η Αργεντινή, η Ουκρανία, η Βραζιλία, το Μεξικό, το Βιετνάμ, η Τουρκία και η Ουρουγουάη.

12 /12

ΔΕΥΤΕΡΑ 20 ΜΑΡΤΙΟΥ 2023

ΘΕΜA Ι

ΤΡΑΠΕΖΙΚΗ ΚΡΙΣΗ

Στο παρά πέντε σώθηκε η Credit Suisse από την UBS Μετά από αγωνιώδεις διαπραγματεύσεις και παρέμβαση των ελβετικών αρχών Σώθηκε στο παρά πέντε η Credit Suisse, με τη μεγαλύτερη τράπεζα της Ελβετίας, την UBS, να προχωρά τελικά στην εξαγορά της προσφέροντας περισσότερα από τρία δισ. δολάρια, απενεργοποιώντας το ενδεχόμενο ενός νέου χρηματιστηριακού πανικού. Του Μωυσή Λίτση

m.litsis@naftemporiki.gr ΝΩΡΊΤΕΡΑ η Credit Suisse φερόταν

να έχει απορρίψει την αρχική πρόταση της UBS για εξαγορά της, με την προσφορά έως και ενός δισ. δολαρίων, ανεβάζοντας την αγωνία στο κόκκινο, καθώς επικρατούσε φόβος για νέα διεθνή χρηματιστηριακή αναταραχή. Η UBS συμφώνησε να εξαγοράσει την Credit Suisse, καταβάλλοντας περισσότερα από δύο δισ. δολάρια, μετέδωσαν αργά χθες το βράδυ το Bloomberg και οι Financial Times. Το ποσό είναι το 1/3 της χρηματιστηριακής αξίας 7,4 δισ. ελβετικών φράγκων (8 δισ. δολάρια) που είχε την προηγούμενη Παρασκευή η Credit Suisse. Η Εθνική (κεντρική) Τράπεζα

της Ελβετίας συμφώνησαν να προσφέρει γραμμή ρευστότητας 100 δισ. δολαρίων προς την UBS, στο πλαίσιο της συμφωνίας, σύμφωνα με τους Financial Times, που μετέδωσαν πρώτοι την είδηση. Οι ελβετικές αρχές είναι έτοιμες να αλλάξουν τη νομοθεσία της χώρας, προκειμένου να παρακάμψουν την έγκριση των μετόχων, ανέφερε η εφημερίδα, επικαλούμενη ανθρώπους που έχουν γνώση του θέματος. Η συμφωνία κατέστη εφικτή μετά από αγωνιώδεις διαπραγματεύσεις με παρέμβαση των ελβετικών αρχών. Η ενίσχυση της ρευστότητας της Credit Suisse με 50 δισ. ελβετικά φράγκα από την Εθνική (κεντρική) Τράπεζα της Ελβετίας την προηγούμενη εβδομάδα δεν κατάφερε να καθησυχάσει για πολύ τον πανικό στις διεθνείς αγορές, με αποτέλεσμα η μεγάλη πτώση στις μετοχές των τραπεζών να εντείνει τις ανησυχίες για διάχυση της κρίσης. Το ελβετικό κράτος θα παράσχει εγγυήσεις 9 δισ. έναντι πιθανών ζημιών στην UBS. Με βάση τη συμφωνία εξαγοράς, κουρεύονται οι τίτλοι AT1. της Credit Suisse. H διάσωση εκτόνωσε τους φόβους για τη σταθερότητα του τραπεζικού

Το ποσό εξαγοράς

της Credit Suisse είναι το 1/3 της χρηματιστηριακής αξίας 8 δισ. δολ. που είχε την προηγούμενη Παρασκευή η τράπεζα.

συστήματος στην Ευρώπη, ωστόσο τα ερωτηματικά παραμένουν για το πώς θα αντιδράσουν οι αγορές σήμερα. Παράγοντες της αγοράς τόνισαν πως θα χρειαστούν περισσότερες λεπτομέρειες για τη συμφωνία, ώστε να πεισθούν οι επενδυτές για το βιώσιμο της λύσης στην Ελβετία, ενώ ο Μοχάμεντ

Ελ Εριάν εκτιμά πως χρειάζονται χρόνος και διευκρινίσεις. Οι αμερικανικές αρχές εργάστηκαν από κοινού με τις ελβετικές, καθώς και οι δύο ελβετικές τράπεζες έχουν δραστηριότητα στις ΗΠΑ και ενείχαν συστηματικό κίνδυνο για την Ελβετία αλλά και ευρύτερα την Ευρώπη. Οι αρχές επεδίωκαν να υπάρξει συμφωνία διάσωσης πριν ανοίξουν οι αγορές στην Ασία, φοβούμενες πως σε αντίθετη περίπτωση θα προκαλούνταν ένας νέος γύρος πανικού στα διεθνή χρηματιστήρια.

166 ετών Η εξαγορά της ηλικίας 166 ετών

τράπεζας σηματοδοτεί ένα σημαντικό ιστορικό γεγονός για τη χρηματοπιστωτική ιστορία της χώρας. Η πρώην Schweizerische Kreditanstalt ιδρύθηκε από τον βιομήχανο Alfred Escher, προκειμένου να χρηματοδοτηθεί η δημιουργία του ορεινού σιδηροδρομικού δικτύου της χώρας. Εξελίχθηκε σε διεθνή υπερδύναμη, σύμβολο της Ελβετίας ως παγκόσμιου χρηματοοικονομικού κέντρου, πριν πασχίσει να προσαρμοστεί στο μεταβαλλόμενο τραπεζικό τοπίο μετά τη χρηματοπιστωτική κρίση του 2008. Οι ρίζες της UBS βρίσκονται σε κάπου 370 χωριστούς οργα-

Τον Γουόρεν Μπάφετ επιστρατεύει η αμερικανική κυβέρνηση σε ρό ΤΟΝ ΓΝΩΣΤΌ μεγαλοεπενδυτή Γουό-

δισ. $ κέρδος από τη «στήριξη» της Bank of America το 2011 είχε ο Μπάφετ.

ρεν Μπάφετ φαίνεται να επιστρατεύει η αμερικανική κυβέρνηση προκειμένου να αποτρέψει διάχυση της κατάρρευσης της Silicon Valley Bank σε άλλες αμερικανικές περιφερειακές τράπεζες. Σύμφωνα με σχετικό ρεπορτάζ του πρακτορείου Bloomberg, η εταιρεία συμμετοχών Berkshire Hathaway του Μπάφετ βρίσκεται σε επαφή με κορυφαίους αξιωματούχους της κυβέρνησης Μπάι-

ντεν τις τελευταίες ημέρες, εξετάζοντας το ενδεχόμενο ο γνωστός μεγαλοεπενδυτής να επενδύσει μα κάποιο τρόπο σε αμερικανικές περιφερειακές τράπεζες.

Προϊστορία Ο Μπάφετ έχει μία μακρά ιστορία διάσωσης τραπεζών που βρίσκονται σε κρίση. Το 2011 ο Μπάφετ έριξε κεφάλαια στην Bank of America, καθώς η μετοχή της είχε καταρρεύσει λόγω

Παρά τις εγγυήσεις των αμερικανικών αρχών για τις καταθέσεις της SVB, οι μετοχές των περιφερειακών τραπεζών συνέχισαν να πέφτουν.

ζημιών που συνδέονταν με στεγαστικά δάνεια υψηλού ρίσκου (subprime). Επίσης, ενίσχυσε

με 5 δισ. δολάρια την Goldman Sachs το 2008, μετά την κατάρρευση της Lehman Brothers. Ο Μπάφετ έβγαλε 12 δισ. δολάρια κέρδος από την επένδυση στην Bank of America. Παρά το γεγονός ότι οι αμερικανικές αρχές έσπευσαν να εγγυηθούν τις καταθέσεις της Silicon Valley Bank, οι μετοχές των περιφερειακών τραπεζών συνέχισαν να πέφτουν την προηγούμενη εβδομάδα, λόγω των ανησυχιών

για διάχυση της κρίσης. Η κυβέρνηση Μπάιντεν, φοβούμενη το πολιτικό κόστος, ενορχηστρώνει την ενίσχυση των περιφερειακών τραπεζών, χωρίς να χρειάζεται η άμεση παρέμβαση με δημόσιο χρήμα. Μεγάλες αμερικανικές τράπεζες κατέθεσαν οικειοθελώς 30 δισ. δολάρια για τη σταθεροποίηση της First Republic Bank την προηγούμενη εβδομάδα. Παράλληλα, οι αμερικανικές

ΔΕΥΤΕΡΑ 20 ΜΑΡΤΙΟΥ 2023

ΑΓΟΡΕΣ

ΓΕΝΙΚΟΣ ΔΕΙΚΤΗΣ (μονάδες)

ΟΓΚΟΣ ΣΥΝΑΛΛΑΓΩΝ (σε εκατ. τεμάχια)

ΕΝΔΟΣΥΝΕΔΡΙΑΚΗ ΠΟΡΕΙΑ Γ.Δ.

1130

160

1055

1084

128

1047

1038

1039

992

1031

946

1023

900 06/01/2023

26/01/2023

17/03/2023

01/02/2022

09/05/2022

26/08/2022

1015

17/03/2023

Προηγ.

10:30

11:30

12:30

«Τραυματισμένη» η Αθήνα

ΠΑΡΑΓΩΓΑ

Αλλαγή σκυτάλης στα ΣΜΕ

Του Ανέστη Ντόκα

νη Παρασκευή τα Συμβόλαια Μελλοντικής Εκπλήρωσης του 25άρη για τη σειρά Μαρτίου στην αγορά παραγώγων. Οι επενδυτές προχώρησαν σε ρευστοποιήσεις συμβολαίων, ενώ στα ΣΜΕ επί μετοχών αυξήθηκαν τα συμβόλαια της νέας τριμηνιαίας σειράς με λήξη τον Ιούνιο. Ο δείκτης FTSE 25 για τα συμβόλαια της σειράς Απριλίου θα εκκινήσει σήμερα τη νέα εβδομάδα από τις 2.472 μονάδες. Στην τελευταία συνεδρίαση της περασμένης εβδομάδας η αξία των συναλλαγών περιορίστηκε στα 11,67 εκατ. ευρώ, έναντι 24,53 εκατ. ευρώ μία μέρα νωρίτερα, ενώ πραγματοποιήθηκαν συμβόλαια δανεισμού για έξι μετοχές και συγκεκριμένα 6.500 για Jumbo, 5.376 για Τιτάν, 3.000 για ΟΠΑΠ, 2.077 για Αεροπορία Αιγαίου, 1.500 για Quest Συμμετοχών και 871 για ΟΤΕ.

antokas@naftemporiki.gr ΞΕΚΙΝΆ σήμερα η προτελευταία

9,66% υποχωρεί ο Γενικός Δείκτης από τις αρχές Μαρτίου έως σήμερα.

Τα ΣΜΕ επί μετοχών Οι μεγαλύτερες θέσεις στα ΣΜΕ επί μετοχών για τον Μάρτιο και τον Ιούνιο του 2023 ήταν οι εξής: Alpha Yπηρεσιών και Συμμετοχών (Μάρτιος) 14.160 συμβόλαια, Alpha Υπηρεσιών και Συμμετοχών (Ιούνιος) 36.470, Πειραιώς Financial Holdings (Ιούνιος) 15.600, Εθνική Τράπεζα (Ιούνιος) 4.950 και Eurobank (Ιούνιος) 8.768 συμβόλαια. Παράλληλα, οι μεγαλύτερες ανοικτές θέσεις στα ΣΜΕ επί μετοχών ήταν οι εξής: Alpha Υπηρεσιών και Συμμετοχών (Μάρτιος) 63.310 συμβόλαια, Alpha Υπηρεσιών και Συμμετοχών (Ιούνιος) 91.870, Πειραιώς Financial Holdings (Iούνιος) 51.310, ΔΕΗ (Ιούνιος) 21.500 και Eurobank (Iούνιος) 15.550 συμβόλαια. [SID: 16167608]

χρηματιστηριακή εβδομάδα του Μαρτίου, με την ελληνική αγορά να έχει «τραυματιστεί» από τις εισαγόμενες ρευστοποιήσεις, καθώς οι αναταράξεις επέστρεψαν στα ευρωπαϊκά και αμερικανικά χρηματιστήρια. Είναι ξεκάθαρο ότι οι επενδυτές δεν πείστηκαν από τις συντονισμένες ενέργειες των ρυθμιστικών αρχών σε ΗΠΑ και Ευρώπη για τη στήριξη των προβληματικών τραπεζών. Την περασμένη Παρασκευή, σε μία συνεδρίαση με έντονη μεταβλητότητα, ο Γενικός Δείκτης σημείωσε απώλειες της τάξεως του 1,14% και υποχώρησε στις 1.020,19 μονάδες, παρότι ενδοσυνεδριακά έφθασε να ενισχύεται έως και 1,34%. Σε επίπεδο εβδομάδας, ο Γ.Δ. έκλεισε με απώλειες 3,41%, ο FTSE 25 κατέγραψε πτώση 3,37% και ο τραπεζικός δείκτης σημείωσε «βουτιά» κατά 7,22%. Από τις αρχές Μαρτίου ο Γ.Δ. υποχωρεί

σε ποσοστό 9,66%, ενώ από τις αρχές του 2023 σημειώνει κέρδη της τάξεως του 9,72%. Η κεφαλαιοποίηση σε εβδομαδιαία βάση υποχώρησε 2,4 δισ. και έκλεισε στα 70,75 δισ. ευρώ. Αύριο ανακοινώνουν αποτελέσματα χρήσης οι Φουρλής και ΟΛΠ, ενώ την Τετάρτη είναι προγραμματισμένη η τηλεδιάσκεψη των Φουρλής και Autohellas με την επενδυτική κοινότητα. Την Πέμπτη ανακοινώνει

ΟΙ ΔΕΚΑ ΜΕΤΟΧΕΣ ΜΕ ΤΗ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗ ΑΝΟΔΟ

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

ΤΙΜΗ ΠΟΣΟΣΤΙΑΙΑ ΜΕΤΟΧΕΣ 17/03/2023 13/03/2023 ΜΕΤΑΒΟΛΗ ΒΙΟΚΑΡΠΕΤ (ΚΟ) 1,910 1,760 8,52% QUALITY & RELIABILITY (ΚΟ) 0,530 0,500 6,00% ΕΛΙΝΟΙΛ (ΚΟ) 2,190 2,090 4,78% ΓΕΝΙΚΗ ΕΜΠΟΡΙΟΥ (ΚΟ) 1,270 1,220 4,10% ΣΑΡΑΝΤΗΣ ΓΡ. (ΚΟ) 6,970 6,710 3,87% ΑLPHA TRUST ΑΝΔΡΟΜΕΔΑ ΑΕΕΧ (ΚΟ) 6,300 6,100 3,28% ΚΤΗΜΑ ΛΑΖΑΡΙΔΗ (ΚΟ) 1,700 1,650 3,03% MERMEREN (ΕΛΠ) 49,200 48,000 2,50% ΝΑΚΑΣ ΜΟΥΣΙΚΗ (ΚΟ) 2,540 2,480 2,42% ΕΛΤΟΝ (KΟ) 2,270 2,230 1,79%

ΕΛΑΧΙΣΤΗ ΜΕΓΙΣΤΗ 52 ΕΒΔΟΜΑΔΩΝ 1,330 2,000 0,370 0,580 1,550 2,480 1,090 1,365 5,760 7,980 5,150 7,193 1,420 1,840 41,000 59,000 1,930 2,640 1,640 2,400

ΟΙ ΔΕΚΑ ΜΕΤΟΧΕΣ ΜΕ ΤΗ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗ ΠΤΩΣΗ

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

ΤΙΜΗ ΠΟΣΟΣΤΙΑΙΑ ΜΕΤΟΧΕΣ 17/03/2023 13/03/2023 ΜΕΤΑΒΟΛΗ ATTICA BANK (ΚΟ) 11,400 18,620 -38,78% ALPHA ΥΠ. ΚΑΙ ΣΥΜ. (ΚΟ) 1,065 1,200 -11,29% CENERGY HOLDINGS (ΚΑ) 3,495 3,890 -10,15% ΑΔΜΗΕ ΣΥΜ/ΧΩΝ (ΚΟ) 1,662 1,832 -9,28% ΜΟΤΟΡ ΟΪΛ (ΚΟ) 21,500 23,680 -9,21% ΠΕΙΡΑΙΩΣ FIN.L HOLD. (ΚΟ) 1,806 1,984 -8,97% ΜΟΥΖΑΚΗΣ (ΚΟ) 0,680 0,744 -8,60% ΕΛΒΑΛΧΑΛΚΟΡ (ΚΟ) 1,580 1,720 -8,14% HELLENIQ ENERGY HOLD. (ΚΟ) 7,200 7,800 -7,69% FLEXOPACK (ΚΟ) 8,000 8,650 -7,51%

17/03/2023

ΓΕΝΙΚΟΣ ΔΕΙΚΤΗΣ ΤΙΜΩΝ ΧΑ 1.020,19 FTSE/Χ.Α. LARGE CAP 2.477,76 ΔΕΙΚΤΗΣ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗΣ ΑΓΟΡΑΣ Χ.Α. 6.014,87 FTSE/Χ.Α.ΥΨΗΛΗΣ ΜΕΡΙΣΜΑΤΙΚΗΣ ΑΠΟΔΟΣΗΣ 3.267,17 ATHEX SELECT PLUS 3.359,86 ATHEX SELECT 5.330,09 ΔΕΙΚΤΗΣ ATHEX ESG 1.160,65 FTSE/XA MID & SMALL CAP ΘΕΜΕΛΙΩΔΩΝ ΜΕΓΕΘΩΝ 4.607,22 FTSE/Χ.Α. MID CAP 1.465,64 FTSE/ΧΑ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΠΟΙΗΣΗΣ PLUS 2.947,45 FTSE/Χ.Α. ΔΕΙΚΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ 592,16 ΔΕΙΚΤΗΣ ΣΥΝΟΛΙΚΗΣ ΑΠΟΔΟΣΗΣ ΓΕΝΙΚΟΥ ΔΕΙΚΤΗ Χ.Α. 1.802,51 FTSE/Χ.Α. ΤΡΑΠΕΖΕΣ 736,07 FTSE/X.A. ΑΚΙΝΗΤΗΣ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ 3.909,92 FTSE/Χ.Α. ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ 1.193,84

ΕΛΑΧΙΣΤΗ ΜΕΓΙΣΤΗ 52 ΕΒΔΟΜΑΔΩΝ 9,475 47,974 0,731 1,480 2,350 4,095 1,586 2,360 13,090 25,700 0,730 2,401 0,502 0,790 1,270 1,870 5,890 8,600 5,700 8,800

-3,41% -3,37% -2,57% -2,51% -2,77% -2,40% -3,54% -2,14% -5,33% -2,16% -3,18% -3,41% -7,22% -4,00% -1,23%

αποτελέσματα χρήσης η ΔΕΗ, μετά το τέλος της συνεδρίασης, με την τηλεδιάσκεψη να ακολουθεί αμέσως μετά. Την Τετάρτη, τέλος, θα αρχίσει η διαπραγμάτευση των μετοχών της Austrian Cards (πρώην Inform Lycos), ενώ εντός της εβδομάδας θα πρέπει οι ομολογιούχοι της Frigoglass να επιλέξουν τον τρόπο αντικατάστασης των υφιστάμενων ομολόγων της εταιρείας. [SID: 16167607]

ΔΕΙΚΤΕΣ

17/03/2023

FTSE/Χ.Α. ΑΣΦΑΛΕΙΕΣ FTSE/Χ.Α. ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ & ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ FTSE/Χ.Α. ΕΜΠΟΡΙΟ FTSE/Χ.Α. ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΙΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ & ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ FTSE/Χ.Α. ΤΡΟΦΙΜΑ & ΠΟΤΑ FTSE/Χ.Α. ΠΡΩΤΕΣ YΛΕΣ FTSE/Χ.Α. ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ & ΥΛΙΚΑ FTSE/Χ.Α. ΕΝΕΡΓΕΙΑ FTSE/Χ.Α. ΠΡΟΣΩΠΙΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ FTSE/Χ.Α. ΤΑΞΙΔΙΑ & ΑΝΑΨΥΧΗ FTSE/Χ.Α. ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ FTSE/Χ.Α. ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΕΣ FTSE/Χ.Α. ΥΓΕΙΑ FTSE/Χ.Α. ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΚΟΙΝΗΣ ΩΦΕΛΕΙΑΣ

2.797,48 5.433,44 948,28 11.989,58 9.134,99 6.759,35 3.427,93 4.906,43 6.969,88 2.520,26 2.063,95 3.578,24 417,76 4.900,18

-0,54% -1,30% -4,22% 1,43% 1,19% -4,87% -3,40% -8,77% 3,24% 0,49% -4,63% -4,96% -2,64% -2,12%

ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗ ΑΞΙΑ ΣΥΝΑΛΛΑΓΩΝ ΣΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ ΜΕΤΟΧΕΣ 1 EUROBANK HOLDINGS (ΚΟ) 2 ALPHA ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΚΑΙ ΣΥΜΜΕΤΟΧΩΝ (ΚΟ) 3 ΠΕΙΡΑΙΩΣ FINANCIAL HOLDINGS (ΚΟ) 4 ΟΤΕ (ΚΟ) 5 ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ (KO) 6 TITAN CEMENT INTERNATIONAL (ΚΑ) 7 ΟΠΑΠ (ΚΟ) 8 JUMBO (ΚΟ) 9 ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ (ΚΟ) 10 ΔΕΗ (ΚΟ) 11 ΜΟΤΟΡ ΟΪΛ (ΚΟ) 12 ΤΕΡΝΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ (ΚΟ) 13 COCA-COLA HBC AG (ΚΟ) 14 ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ (ΚΟ) 15 LAMDA DEVELOPMENT(ΚΟ) 16 HELLENIQ ENERGY HOLDINGS (ΚΟ) 17 CENERGY HOLDINGS (ΚΑ) 18 ΑΔΜΗΕ ΣΥΜΜΕΤΟΧΩΝ (ΚΟ) 19 VIOHALCO SA/NV (ΚΑ) 20 ΕΥΔΑΠ (ΚΟ)

15:30

16:30

Κλείσιµο

Κυριαρχία πωλητών και εκροές

ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΑ ΕΞΕΛΙΞΗ ΔΕΙΚΤΩΝ ΔΕΙΚΤΕΣ

14:30

AMOIBAIA KEΦΑΛΑΙΑ

Οι διεθνείς πιέσεις έπληξαν και το Χ.Α. την περασμένη εβδομάδα

ΟΛΟΚΛΗΡΏΘΗΚΑΝ την περασμέ-

13:30

1/ 13

ΜΈΣΗ ΜΕΣΗ ΑΞΙΑ ΕΤΗΣΙΑ ΣΥΝΑΛΤΙΜΗ ΠΟΣΟΑΞΙΑ ΛΑΓΩΝ ΑΝΑ ΚΛΕΙΣΙΣΤΙΑΙΑ ΣΥΝ/ΓΩΝ ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΗ ΜΑΤΟΣ ΜΕΤΑΒ. /ΣΥΝΕΔΡ. 14.127,685 1,214 -6,65% 1,280 19.578,652 1,065 -11,29% 1,250 22.148,771 1,806 -8,97% 1,944 13.572,601 12,810 -4,97% 14,526 19.320,997 4,430 -2,91% 4,541 4.180,485 14,320 0,42% 14,391 10.128,859 14,820 0,61% 14,174 7.745,968 21,360 1,71% 18,085 9.237,077 24,000 -0,74% 23,331 10.108,082 7,800 -2,99% 7,601 5.780,309 21,500 -9,21% 23,343 2.792,956 18,500 0,05% 19,609 1.641,029 24,410 1,29% 22,959 1.375,710 10,780 -5,44% 11,628 1.010,462 5,770 -3,59% 6,088 1.177,423 7,200 -7,69% 7,769 1.142,427 3,495 -10,15% 3,657 900,840 1,662 -9,28% 1,864 761,995 4,240 -3,42% 4,443 356,083 6,860 1,78% 6,947

OΙ ΡΕΥΣΤΟΠΟΙΉΣΕΙΣ ήταν το κυρί-

αρχο χαρακτηριστικό των τεσσάρων πρώτων συνεδριάσεων της περασμένης εβδομάδας στην εγχώρια αγορά αμοιβαίων κεφαλαίων, καθώς αρκετές υποκατηγορίες επηρεάστηκαν από τις αναταράξεις που σημειώθηκαν στις αγορές μετοχών. Την προηγούμενη Πέμπτη (16/3), για την οποία υπάρχουν διαθέσιμα τα τελευταία στατιστικά στοιχεία, το σύνολο των υπό διαχείριση κεφαλαίων έκλεισε στα 12,171 δισ. ευρώ, έναντι 12,305 δισ. μία εβδομάδα νωρίτερα (9/3). Ειδικότερα, τα Funds of Funds Μετοχικά διαμορφώθηκαν στα 690.129.233 ευρώ (+0,52%), τα Funds of Funds Mικτά στο 1.659.802.408 ευρώ (-0,01%), τα Funds of Funds Ομολογιακά στα 77.565.916 ευρώ (-5,30%), τα ΑΚΧΑ Κυμαινόμενης ΚΑΕ στα 462.132.010 ευρώ (+0,20%), τα Μετοχικά Αμερικής στα 27.460.205 ευρώ (+1,24%), τα Μετοχικά Αναπτυγμένων Αγορών στα 177.781.009 ευρώ (+0,91%), τα Μετοχικά Αναπτυσσομένων Αγορών στα 3.283.391 ευρώ (-0,92%), τα Μετοχικά Δείκτη στα 22.822.681 ευρώ (+0,63%), τα Μετοχικά Διεθνή στα 27.097.000 ευρώ (+1,08%), τα Μετοχικά Ελλάδας στο 1.389.923.966 ευρώ (+0,37%), τα Μετοχικά Ευρωζώνης στα 55.883.811 ευρώ (+0,40%) και τα Μικτά Α/Κ στα 2.825.012.384 ευρώ (+0,23%). Τα Ομολογιακά Διεθνή έκλεισαν στο 1.205.690.535 ευρώ (-0,35%), τα Ομολογιακά Ελλάδας στα 2.539.658.696 (-0,15%), τα Ομολογιακά Κρατικά Ανεπτυγμένων Χωρών στα 424.512.021 (-0,33%), τα Ομολογιακά Μη Κρατικά Επενδυτικής Διαβάθμισης στα 74.534.380 (-0,24%), τα Σύνθετα Absolute Return στα 245.870.264 (-0,67%) και τα Σύνθετα Ειδικού Τύπου στα 262.782.259 (+0,58%). [SID: 16167609]

14 /2

ΔΕΥΤΕΡΑ 20 ΜΑΡΤΙΟΥ 2023

ΑΝΑΛΥΣΗ Ι

9,72%

ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ

Η δυνατή διόρθωση έφερε ανατροπή στις ισορροπίες Εβδομαδιαίες απώλειες 3,41% για τον Γενικό Δείκτη

η απόδοση έτους για τον Γενικό Δείκτη του Χρηματιστηρίου Αθηνών

n Η πορεία δεικτών και μετοχών

Κλείσιμο 17 Μαρτίου

Απόδοση εβδομ.

Απόδοση Ιανουαρίου

Απόδοση Φεβρουαρίου

Απόδοση Μαρτίου

Απόδοση 2023

Γ.Δ.

1.020,19

-3,41%

FTSE

2.477,76

-3,37%

10,01%

10,41%

-9,66%

9,72%

9,96%

11,11%

-9,92%

10,05%

FTSEM

1.465,64

-5,33%

10,29%

4,27%

-9,70%

3,84%

ΔΤΡ

736,07

-7,22%

20,72%

20,25%

-20,85%

14,91%

ΔΕΙΚΤΕΣ

FTSE/LARGE CAP Του Κώστα Ιωαννίδη

kioannidis@naftemporiki.gr ΣΑΝ ΔΙΚΑΙΟΛΟΓΊΑ της υπερβολής των πι-

155,8 εκατ. ευρώ ο μέσος ημερήσιος τζίρος στο Χρηματιστήριο Αθηνών την τρίτη εβδομάδα του Μαρτίου.

έσεων στην τρίτη εβδομάδα του Μαρτίου αναφέρουμε ότι: Δεν ήταν μια απλή εκπνοή σειρών αυτό που έγινε στο τέλος της περασμένης εβδομάδας, ήταν η μέρα που εξέπνευσαν για πρώτη φορά στο 2023 όλων των ειδών τα παράγωγα προϊόντα. Ήταν επίσης η πρώτη μέρα με πλήρως αφομοιωμένη την απόφαση της ΕΚΤ σχετικά με τα μέτρα κατά των πληθωριστικών πιέσεων, ενώ ξεκινούσε και η αντίστροφη μέτρηση για την ανακοίνωση της αξιολόγησης του αξιόχρεου της χώρας μας από τη Moody's. Τη Δευτέρα ο τζίρος διαμορφώθηκε στα 152,637 εκατ. ευρώ, με αξία πακέτων 9,585 εκατ. και ο Γ.Δ. οδηγήθηκε στις 1.049,55 μονάδες με μεταβολή -2,80% ή 29,36 μονάδες χαμηλότερα από το κλείσιμο της 10ης/3/2023 (στις 1.056,26 μονάδες). Ο ΔΤΡ έκλεισε στις 801,03 μονάδες, με μεταβολή +0,97%. Ο FTSE25 έκλεισε με απώλειες 2,76%, στις 2.548,19 μονάδες, ήτοι 73,43 μονάδες χαμηλότερα από το κλείσιμο της 10ης/3/2023, ενώ ο FTSEΜ είχε μεταβολή -0,69%. Την Τρίτη ο τζίρος διαμορφώθηκε στα 139,9 εκατ. ευρώ, με αξία πακέτων 23,5 εκατ. ευρώ. Ο Γ.Δ. οδηγήθηκε στις 1.074,07 μονάδες, με μεταβολή +2,34% ή 24,52 μονάδες ψηλότερα από το κλείσιμο της 13ης/3/2023. Ο ΔΤΡ έκλεισε στις 833,94 μονάδες, με μεταβολή +4,11%. Ο FTSE25 έκλεισε με αύξηση 2,66%, στις 2.615,89 μονάδες, ήτοι 67,70 μονάδες υψηλότερα από το κλείσιμο της 13ης/3/2023, ενώ ο FTSEΜ είχε μεταβολή +1,65%. Την Τετάρτη, ο τζίρος διαμορφώθηκε στα 177,800 εκατ., από τα οποία τα 19,100 εκατ. αφορούσαν πακέτα. Με μεγάλη πτώση ολοκλήρωσε ο ΔΤΡ τις συναλλαγές, στις 763,59 μονάδες, με μεταβολή -8,44%. Ο Γ.Δ. έκλεισε στις 1.025,22 μονάδες, με μεταβολή -4,55%, και ο FTSE25 στις 2.490,08, μειωμένος κατά 4,81%, με τον FTSEM όμως στο -4,27%. Την Πέμπτη οι ισχυροί θεσμικοί οδήγησαν τον Γ.Δ. πάνω από τις 1.131 μονάδες, αφού πρώτα οι πιέσεις που ήταν γενικευμένες για μεγάλο διάστημα στο πρώτο μέρος έφεραν την αγορά στις 1.016,04. Ο συνολικός τζίρος διαμορφώθηκε στα 130,776 εκατ., από τα οποία τα 3,053 εκατ. αφορούσαν προ-

συμφωνημένες συναλλαγές. Ο ΔΤΡ με άνοδο 0,83% συνέβαλε στο +0,63% του FTSE25, που κατέληξε στις 2.505,87 μονάδες. Ενώ ο FTSEM είχε μείωση κατά 0,44%. Στην τελευταία συνεδρίαση της εβδομάδας είχαμε αύξηση του τζίρου και της διάθεσης για ρευστοποίηση θέσεων. Ο συνολικός τζίρος διαμορφώθηκε στα 177,686 εκατ. ευρώ, με αξία πακέτων 4,621 εκατ. και ο Γενικός Δείκτης οδηγήθηκε στις 1.020,19 μονάδες, με μεταβολή -1,14%, με αποτέλεσμα να διατηρηθεί για δεύτερη βδομάδα στη σειρά η ανατροπή στο σερί των ανοδικών εβδομαδιαίων κερδών. Οι πιέσεις την Πέμπτη ενδοσυνεδριακά έδωσαν στον μέσο όρο τιμές οριακά πάνω από τις 1.016 μονάδες. Ο ΔΤΡ με μεγάλη πτώση 4,40% συνέβαλε στο -1,12% του FTSE25, που έκλεισε στις 2.477,76 μονάδες, με τον FTSEM στο -1,61%. Η συνολική κεφαλαιοποίηση κατέληξε στα 70,811 δισ. από 73,085 δισ. ευρώ στις 10/3/2023. Ο μέσος ημερήσιος τζίρος έπιασε τα 155,8 εκατ. την τρίτη εβδομάδα του Μαρτίου από 128,35 εκατ. ευρώ τη δεύτερη εβδομάδα του μήνα. Η τρίτη εβδομάδα του Μαρτίου προκάλεσε στον Γ.Δ. εβδομαδιαίες απώλειες 3,41% και επίδοση Μαρτίου -9,66%, ενώ η απόδοση έτους έγινε +9,72%. Ο FTSE25 στη βδομάδα βούλιαξε 3,37% και στον τρίτο μήνα του έτους χάνει 9,92%, ενώ στο 2023 κερδίζει 10,05%.

Τα blue chips Μετά την καταιγίδα των εισαγόμενων πιέσεων, οι ισορροπίες που ορίζουν τα γνωστότερα εργαλεία της στατιστικής άλλαξαν ειδικά στις μετοχές του FTSE25 που θα ακολουθήσουν. Σε εβδομαδιαία βάση απώλειες από 5% έως 11,3% εμφάνισαν οι: ΑΛΦΑ -11,29%, με πτώση 28% τον Μάρτιο και +6,45% στο έτος. ΜΟΗ -9,21%, με πτώση 14,3% τον Μάρτιο και +1,5% στο έτος. ΠΕΙΡ -8,97%, με πτώση 24,8% τον Μάρτιο και +25,6% στο έτος. ΕΛΧΑ -8,14%, με πτώση 10,8% τον Μάρτιο και -2,5% στο έτος. ΕΛΠΕ -7,7%, με πτώση 13,9% τον Μάρτιο και -5,1% στο έτος. ΕΛΛΑΚΤΩΡ -7,51%, με πτώση 18,6% τον Μάρτιο και +4,2% στο έτος. ΕΥΡΩΒ -6,65%, με πτώση 16,40% τον Μάρτιο και +15% στο έτος. ΓΕΚΤΕΡΝΑ -5,44%, με πτώση 9,4% τον Μάρτιο και -1,1% στο έτος. ΚΟΥΕΣ -5,20%, με πτώση 9,20% τον Μάρτιο και +0,6% στο έτος. ΟΤΕ -4,97%, με πτώση 11,8% τον Μάρτιο και -12,20% στο έτος. [SID:16167644]

ΑΛΦΑ

1,065

-11,29%

24,35%

19,02%

-28,07%

6,45%

ΑΡΑΙΓ

7,130

-0,70%

22,87%

16,92%

-6,18%

34,78%

BIO

4,240

-3,42%

16,60%

-1,50%

-7,83%

5,87%

ΓΕΚΤΕΡΝΑ

10,780

-5,44%

14,31%

-4,49%

-9,41%

-1,10%

ΔΕΗ

7,800

-2,99%

11,37%

13,70%

-6,02%

18,99%

ΕΕΕ

24,410

1,29%

-1,59%

8,59%

1,08%

8,01%

ΕΛΛΑΚΤΩΡ

1,824

-7,51%

20,00%

6,67%

-18,57%

4,23%

ΕΛΠΕ

7,200

-7,69%

1,98%

8,01%

-13,88%

-5,14%

ΕΛΧΑ

1,580

-8,14%

6,91%

2,31%

-10,84%

-2,47%

ΕΤΕ

4,430

-2,91%

15,99%

21,95%

-16,42%

18,23%

ΕΥΔΑΠ

6,860

1,78%

2,94%

1,29%

-3,24%

0,88%

ΕΥΡΩΒ

1,214

-6,65%

17,54%

17,10%

-16,43%

15,02%

ΚΟΥΕΣ

4,740

-5,20%

11,68%

-0,76%

-9,20%

0,64%

ΛΑΜΔΑ

5,770

-3,59%

7,18%

3,99%

-11,50%

-1,37%

ΜΟΗ

21,500

-9,21%

2,66%

11,96%

-14,27%

-1,47%

ΜΠΕΛΑ

21,360

1,71%

3,13%

14,44%

13,26%

33,67%

ΜΥΤΙΛ

24,000

-0,74%

16,75%

7,68%

-5,96%

18,23%

ΟΛΠ

18,200

-0,98%

9,49%

7,17%

-1,83%

15,19%

ΟΠΑΠ

14,820

0,61%

4,16%

6,53%

0,95%

12,02%

ΟΤΕ

12,810

-4,97%

0,75%

-1,22%

-11,78%

-12,20%

OTOEΛ

11,600

-0,34%

-0,58%

20,58%

-6,60%

11,97%

ΠΕΙΡ

1,806

-8,97%

31,36%

27,10%

-24,78%

25,59%

ΣΑΡ

6,970

3,87%

18,64%

-4,94%

-4,78%

7,40%

ΤΕΝΕΡΓ

18,500

0,05%

-1,86%

-1,50%

-6,09%

-9,22%

ΤΙΤC

14,320

0,42%

21,23%

9,44%

-10,50%

18,74%

FTSE/MID CAP ΑΒΑΞ

0,767

-7,03%

0,92%

-2,03%

-16,54%

ΑΔΜHΕ

1,662

DIMAND

12,000

ΕΝΤΕΡ ΕΠΣΙΛ

0,92%

-9,28%

-2,24%

-3,93%

-12,89%

-2,24%

-6,25%

-19,46%

-1,48%

-9,77%

-19,46%

3,750

-2,60%

-1,57%

-3,61%

-6,25%

-1,57%

7,080

-5,60%

9,94%

8,33%

-2,75%

9,94%

ΕΥΑΠΣ

3,360

-1,18%

1,82%

-0,56%

-5,88%

1,82%

ΕΧΑΕ

4,000

-1,96%

29,03%

15,24%

-8,78%

29,03%

ΙΚΤΙΝ

0,574

-3,37%

17,86%

8,01%

-7,42%

17,86%

ΙNΚΑΤ

1,550

-3,13%

6,16%

10,90%

-10,40%

6,16%

INTEK

3,590

-4,27%

0,00%

5,71%

-7,71%

0,00%

ΙNΤΚΑ

1,700

-4,28%

-6,08%

-14,14%

9,40%

-6,08%

ΚΡΙ

6,100

-7,29%

-1,61%

2,27%

-3,48%

-1,61%

ΜΠΡΙΚ

1,965

-1,26%

1,03%

5,13%

-4,15%

1,03%

ΟΛΥΜΠ

1,995

-4,09%

11,76%

6,70%

-10,54%

11,76%

ΠΑΠ

2,350

-1,26%

0,00%

-0,81%

-4,47%

0,00%

ΠΛΑΘ

3,880

-6,28%

-2,02%

-2,05%

-9,56%

-2,02%

ΠΡΕΜΙΑ

1,100

-7,17%

1,38%

14,29%

-14,06%

1,38%

ΠΡΟΦ

2,625

-4,55%

-8,06%

-5,48%

-10,41%

-8,06%

ΣΕΝΕΡ

3,495

-10,15%

15,73%

3,70%

-10,96%

15,73%

ΦΡΛΚ

3,310

-3,92%

1,85%

7,58%

-15,24%

1,85%

ΔΕΥΤΕΡΑ 20 ΜΑΡΤΙΟΥ 2023

Η First Republic πλήρωσε υψηλό τίμημα από τη δυσπιστία των αγορών στον τραπεζικό κλάδο

ΔΙΕΘΝΗ ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΑ

3/ 15

Ι ΑΝΑΛΥΣΗ

Ευπρόσδεκτα τα δραστικά μέτρα στις αγορές Η παγκόσμια αναταραχή με επίκεντρο τα προβλήματα στον τραπεζικό κλάδο και τα εργαλεία διάσωσης από τις αρχές την ανακοίνωση του νέου τραπεζικού προγράμματος χρηματοδότησης στις 12 Μαρτίου. Στόχος του είναι «να βοηθήσει τις τράπεζες να έχουν τη δυνατότητα να ανταποκριθούν στις ανάγκες όλων των καταθετών τους».

Του Κώστα Ιωαννίδη

kioannidis@naftemporiki.gr ΣΗΜΕΊΑ των καιρών: Η ομάδα των

ισχυρών παραγόντων που θα καθορίσει το μέλλον της Credit Suisse αποτελείται από πολιτικούς, οικονομολόγους και μαθηματικούς, ενώ στην παρέα προστέθηκε ο Philipp Hildebrand, αντιπρόεδρος της BlackRock. Η Deutsche Bank αναζητεί τις πιθανότητες για την απόκτηση ορισμένων επιχειρήσεων της Credit Suisse και έως χθες δεν υπήρξαν συγκεκριμένες προτάσεις. Η ανομοιομορφία των μεταβολών επιμέρους δεικτών της Νέας Υόρκης, οι διαφορές στην απόδοση των βασικών δεικτών των αγορών μετοχών του ευρώ και μεταξύ των αποδόσεων κρατικού χρέους, αλλά και η ψύχραιμη στάση της Fed απέναντι στα λάθη της, διατηρούν ψηλά τις επενδυτικές επιφυλάξεις. Τίποτε δεν επιτρέπει την εξαγωγή ασφαλών συμπερασμάτων, με τις αγορές να κινούνται σκεπασμένες από γεωπολιτικά σύννεφα. Θα υπάρξουν κάτοχοι ενδεχόμενων μετατρέψιμων ομολόγων της Credit Suisse. Αυτοί θα είναι από τους πρώτους που θα αισθανθούν πόνο εάν τα πράγματα δεν εξελιχθούν ομαλά. Έτσι, λοιπόν, εκτιμούμε πως θα γίνουν αρκετά για να γνωρίσουν και οι Ελβετοί τις ιδιότητες των CoCos. Οι Έλληνες πολίτες, καταναλωτές και ψηφοφόροι, με δεκαετή θητεία σε μνημόνια, έχουν έρθει σε επαφή με πολλών ειδών εργαλεία διάσωσης, ήτοι κατασκευάσματα των αρμοδίων στα οικονομικά επιτελεία και στις κεντρικές τράπεζες. Γενικότερα θα λέγαμε

Χώρος για αισιοδοξία

REUTERS/BRENDAN MCDERMID

Η ανομοιομορφία των μεταβολών επιμέρους δεικτών της Ν. Υόρκης διατηρεί ψηλά τις επενδυτικές επιφυλάξεις.

πως δεν υπολογίζεται και μάλλον δεν υπάρχει πλέον κίνδυνος για την παγκόσμια ανάπτυξη που θα προκύψει από την καθυστερημένη αντίδραση ορισμένων ιθυνόντων σε θέσεις-κλειδιά. Ίσως σήμερα να είμεθα βέβαιοι ότι η First Republic θα τροφοδοτηθεί με 30 δισ. δολάρια, η Ουκρανία θα πάρει MIG-29 και ο πρόεδρος της Γαλλίας θα βρεθεί αντιμέτωπος με τη μεγαλύτερη πολιτική του πρόκληση.

Το μέγεθος της ταραχής Η First Republic (-66%), η 14η μεγαλύτερη αμερικανική τράπεζα, πλήρωσε υψηλό τίμημα από τη δυσπιστία των αγορών στον κλάδο. Όσο για την Credit

Τίποτε δεν επιτρέπει

την εξαγωγή ασφαλών συμπερασμάτων, με τις αγορές να κινούνται σκεπασμένες από γεωπολιτικά σύννεφα.

Suisse (-26%), τη δεύτερη σε μέγεθος ελβετική τράπεζα, η SNB (κεντρική τράπεζα της Ελβετίας) τη βοήθησε επειδή της επέτρεψε να ανακάμψει κατά 19% την περασμένη Πέμπτη. Η ανάπαυλα, όμως, ήταν βραχύβια, γιατί η αγορά δεν έχει πλέον εμπιστοσύνη στον θεσμό. Πίσω, επίσης, από τη First Republic υπάρχουν κι άλλες τράπεζες των ΗΠΑ που αντιμετωπίζουν προβλήματα. Η

Keycorp είναι μία από αυτές, με βουτιά 27% στην αρχή της εβδομάδας, που μετριάστηκε από τις αυξήσεις στις επόμενες συνεδρίες. Περιττό να πούμε ότι η πρόσφατη αναταραχή στον τραπεζικό τομέα αναζωογονεί τους φόβους για ύφεση και επανεκκίνηση του περσινού bear market. Η κυλιόμενη ύφεση θα μπορούσε να μετατραπεί σε πλήρη ύφεση εάν η αναταραχή ανακατατάξει σημαντικά το τραπεζικό σύστημα. Οι τραπεζίτες θα μπορούσαν να γίνουν πιο προσεκτικοί δανειστές, ειδικά μεταξύ των μικρότερων περιφερειακών τραπεζών. Από την άλλη, η Fed σταθεροποίησε μάλλον την κατάσταση, με

Η τελευταία παρτίδα οικονομικών δεικτών συνεχίζει να υποστηρίζει την άποψη ότι η οικονομία βρίσκεται σε… κυλιόμενη ύφεση από τις αρχές του περασμένου έτους, όταν η Fed άρχισε τη σύσφιγξη της νομισματικής της πολιτικής. Ο πρόδρομος δείκτης επί όλων των κορυφαίων οικονομικών δεικτών υποχώρησε 0,3% τον Φεβρουάριο, στην 11η κατά σειρά πτώση, συνεχίζοντας να σηματοδοτεί μια επερχόμενη ύφεση. Η οικιστική δραστηριότητα για μονοκατοικίες παραμένει σε ύφεση, αλλά ο τομέας της ανέγερσης πολυκατοικιών παραμένει ισχυρός. Η πτώση των επιτοκίων των στεγαστικών δανείων αναμένεται να δώσει σύντομα ώθηση στον τομέα της μονοκατοικίας. Η βιομηχανική παραγωγή παρέμεινε αμετάβλητη τον Φεβρουάριο και η μεταποιητική παραγωγή αυξήθηκε κατά 0,1%. Οι συγκεντρώσεις μηχανοκίνητων οχημάτων μειώθηκαν, ενώ η παραγωγή υπολογιστών και περιφερειακού εξοπλισμού αυξήθηκε σε ακόμη ένα ρεκόρ υψηλών τον περασμένο μήνα. Οι έρευνες για το φρόνημα των στελεχών των επιχειρήσεων που διεξήγαγαν οι Fed της Νέας Υόρκης και της Φιλαδέλφειας υποδηλώνουν συνολικά ότι ο MPMI αυτού του μήνα παρέμεινε κάτω από το 50.

Η ανεξαρτησία της ομοσπονδιακής τράπεζας των ΗΠΑ Ο ΚΑΒΓΆΣ για την ανεξαρτησία της

Η πρόσφατη αναταραχή στον τραπεζικό τομέα αναζωογονεί τους φόβους για επανεκκίνηση του περσινού bear market.

Fed έχει πάει και θα ξαναπάει στη Γερουσία. Και πιθανά θα γίνει ακόμη πιο βάναυσος. Τελικά, οι τροποποιήσεις του 1970 στον νόμο περί τραπεζών με μορφή εταιρειών συμμετοχών εξουσιοδοτούσαν την ομοσπονδιακή τράπεζα να απαγορεύει στις τράπεζες να συνδυάζονται εμπορικά μέσω εταιρειών χαρτοφυλακίου. Στα επόμενα δύο χρόνια τότε, η Fed διέλυσε 89 ομίλους ετερογενών δραστηριοτήτων και εμπόδισε τις μεγάλες τράπεζες από το να κυριαρχήσουν στις δραστηριότη-

τες για ασφάλιση, ανάπτυξη γης, επεξεργασία δεδομένων και συμβουλευτικές υπηρεσίες διαχείρισης. Η συζήτηση για την κατάρρευση της Silicon Valley Bank με πρόλογο την περιγραφή ενός διαφορετικού ρυθμιστικού καθεστώτος προσφέρει την αίσθηση και το είδος της σκέψης που υπήρχε στη Federal Reserve πριν κυριαρχήσουν οι νεοφιλελεύθεροι. Η Fed ήταν πάντα η πιο φιλική ρυθμιστική αρχή προς τις τράπεζες. Η Federal Reserve, με 12 αποθεματικά τραπεζικά υποκαταστήματα, ρυθμίζει τις τρά-

πεζες στις περιφέρειές τους. Σε αντίθεση με οποιαδήποτε άλλη ρυθμιστική αρχή, αυτά τα υποκαταστήματα τα λειτουργούν στην πραγματικότητα τραπεζίτες που ορίζουν τα διοικητικά τους συμβούλια. Από το 2006 έως το 2021 η Fed έλαβε πάνω από 3.500 αιτήσεις συγχώνευσης από τράπεζες και δεν αρνήθηκε ούτε μία. Αυτό το ρεκόρ περιλαμβάνει τη Silicon Valley Bank το 2021, που αγόρασε την Boston Private Bank and Trust, την οποία το Δ.Σ. της Fed δικαιολόγησε ομόφωνα σημειώνοντας ότι η SVB «δεν θα απο-

τελούσε σημαντικό κίνδυνο για το χρηματοπιστωτικό σύστημα σε περίπτωση οικονομικής δυσπραγίας». Χωρίς να κατανοούν τη χρηματοδότηση ως υποστηρικτική δραστηριότητα για το εμπόριο, οι ρυθμιστικές αρχές της Fed βλέπουν τις τράπεζες και τα χρηματοοικονομικά ως τον θεμέλιο λίθο για την κοινωνία. Και έχοντας όλα αυτά κατά νου, αυτό που είναι πολύ σαφές -και αυτό που έχουν καταλάβει οι περισσότεροι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής- είναι ότι για την κατάρρευση της Silicon Valley Bank είναι 100%

υπεύθυνη η Federal Reserve. Η SVB ρυθμιζόταν από τη Federal Reserve Bank του Σαν Φρανσίσκο και οι εξεταστές της SF Fed δεν είδαν σοβαρά προβλήματα, έως ότου η πτώση της τράπεζας ήταν επικείμενη. Αυτό συμβαίνει παρά τις δημόσιες αναφορές στη «Wall Street Journal» σχετικά με την τρύπα στον ισολογισμό της τράπεζας μήνες νωρίτερα. Η ανικανότητα των εξεταστών της Fed είναι συνυφασμένη με την υπέρτατη αυταρέσκεια που χαρακτηρίζει τις ίδιες ρυθμιστικές αρχές. [SID: 16167613]

16 /4

ΔΕΥΤΕΡΑ 20 ΜΑΡΤΙΟΥ 2023

ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ Ι ΟΝΟΜΑ

ΑΠΟ 10/3/23 ΕΥΡΩ

ΚΛΕΙΣΙΜΟ ΗΜΕΡΑΣ ΔΙΑΦΟΡΑ % ΟΓΚΟΣ ΕΥΡΩ ΕΒΔΟΜ. ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ

ΔΕΥΤΕΡΑ 13 ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 17 ΜΑΡΤΙΟΥ 2023

ΕΜΠΟΡΕΥΣ ΕΒΔΟΜ. ΕΥΡΩ

ΕΜΠΟΡΕΥΣ. 20ΗΜΕΡΟ ΕΥΡΩ

ΕΜΠΟΡΕΥΣ. 6ΜΗΝΟ ΑΡΙΘΜΟΣ ΕΥΡΩ ΤΙΤΛΩΝ

ΧΡΗΜ/ΚΗ ΑΞΙΑ ΕΚΑΤ. ΕΥΡΩ

ΟΝΟΜΑΣΤΙΚΗ ΜΕΡΙΣΜΑΤΑ ΑΞΙΑ 2021 ΣΕ ΕΥΡΩ ΕΥΡΩ

ΜΕΡΙΣΜΑΤΑ 2022 ΜΕΡΙΣΜΑ ΕΥΡΩ ΑΠΟΔΟΣΗ Ρ/Ε

ΚΑΤΩΤΕΡΑ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ ΕΥΡΩ

ΑΝΩΤΕΡΑ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ ΕΥΡΩ

ΤΙΜΕΣ 20ΗΜΕΡΟ ΕΥΡΩ

ΜΕΤΑΒΟΛΗ ΑΠΟ 31/1/2022

ΚΑΤΩΤΕΡΑ 52 ΕΒΔΟΜ. ΕΥΡΩ

ΑΝΩΤΕΡΑ 52 ΕΒΔΟΜ. ΕΥΡΩ

ΚΥΡΙΑ ΑΓΟΡΑ ΑΒΑΞ (ΚΟ) **

0,825

0,767

-0,058

-7,03%

621.281

99.953,46

97.006,79

89.608,72

144.321.516

110,69

0,30

0,00

0,767

0,844

0,866

0,92%

0,672

0,964

ΑΒΕ Α.Ε. (ΚΟ) **

0,520

0,524

0,004

0,77%

93.599

9.707,56

12.705,86

8.431,99

151.654.947

79,47

0,04

0,00

0,524

0,538

0,539

-3,32%

0,378

0,602

ΑΔΜΗΕ ΣΥΜΜΕΤΟΧΩΝ (ΚΟ) **

1,832

1,662

-0,170

-9,28%

2.553.207

900.839,76

924.357,82

699.997,99

232.000.000

385,58

2,12

0,07

4,10

5,56

1,662

1,820

1,854

-2,24%

1,586

2,360

ΑΕΡΟΠΟΡΙΑ ΑΙΓΑΙΟΥ (ΚΟ) **

7,180

7,130

-0,050

-0,70%

401.714

576.375,50

586.237,74

359.686,21

90.167.100

642,89

0,50

0,00

7,090

7,300

7,331

34,78%

4,420

7,600

ΑΛΟΥΜΥΛ (ΚΟ) **

2,190

2,090

-0,100

-4,57%

72.884

30.743,84

35.280,93

29.541,93

32.413.681

67,74

0,37

0,00

4,28

2,085

2,210

2,231

6,09%

1,590

2,495

ΑΤΤΙΚΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ (ΚΟ) **

0,388

0,000

0,00%

3,10

0,82

166,90

15.300.000

5,94

0,30

0,00

2,06

0,388

6,01%

0,276

0,428

ΑLPHA TRUST ΑΝΔΡΟΜΕΔΑ ΑΕΕΧ (ΚΟ) **

6,100

6,300

0,200

3,28%

2.890

3.578,67

7.089,65

7.344,03

3.534.269

22,27

3,44

0,30

4,70

7,16

6,050

6,300

6,450

3,28%

5,150

7,193

ΑLPHA TRUST (ΚΟ) **

5,150

5,200

0,050

0,97%

6.410

6.542,34

8.712,56

6.531,46

3.114.144

16,19

0,36

0,34

6,59

5,18

5,050

5,200

5,168

19,27%

4,240

5,500

ΒΑΡΒΕΡΗΣ Ν. - MODA BAGNO (ΚΟ) **

0,704

0,716

0,012

1,70%

16.314

2.337,98

7.880,82

2.811,21

18.810.000

13,47

0,40

0,00

6,91

0,716

0,748

0,737

9,82%

0,582

0,798

ΒΙΟΚΑΡΠΕΤ (ΚΟ) **

1,760

1,910

0,150

8,52%

15.502

5.424,19

5.202,75

5.476,13

23.986.500

45,81

1,05

0,00

11,21

1,710

1,910

1,831

21,66%

1,330

2,000

ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ (ΚΟ) **

11,400

10,780

-0,620

-5,44%

630.868

1.375.710,19 1.594.217,24

1.482.686,41

103.423.291

1.114,90

0,57

0,00

22,32

10,780

11,200

11,460

-1,10%

8,490

12,520

ΓΕΝΙΚΗ ΕΜΠΟΡΙΟΥ (ΚΟ) **

1,220

1,270

0,050

4,10%

30.755

7.524,68

5.027,90

4.627,32

24.060.000

30,56

0,30

0,06

4,33

10,45

1,200

1,270

1,257

5,39%

1,090

1,365

ΔΑΙΟΣ ΠΛΑΣΤΙΚΑ (ΚΟ) **

3,140

3,120

-0,020

-0,64%

2.857

1.722,72

541,97

464,69

15.000.000

46,80

0,30

0,00

8,20

3,120

3,135

4,00%

2,940

3,320

10.108.082,00 8.043.296,96

4.575.521,04

382.000.000

2.979,60

2,48

0,00

7,790

8,240

8,022

18,99%

4,852

8,590

11.259,44

15.878.748

11,88

0,48

0,00

10,18

0,748

0,790

-7,65%

0,520

0,930

ΔΕΗ (ΚΟ) **

8,040

7,800

-0,240

-2,99%

6.362.048

ΔΟΜΙΚΗ ΚΡΗΤΗΣ (ΚΟ) **

0,794

0,748

-0,046

-5,79%

54.200

8.328,50

5.239,55

ΔΡΟΜΕΑΣ (ΚΟ) **

0,332

0,311

-0,021

-6,33%

49.402

3.136,52

4.949,75

2.766,90

34.720.000

10,80

0,31

0,00

10,34

0,311

0,328

0,348

-0,64%

0,279

0,387

ΕΒΡΟΦΑΡΜΑ (ΚΟ) **

0,754

0,744

-0,010

-1,33%

5.681

856,40

876,81

1.072,61

13.673.200

10,17

0,88

0,00

0,744

0,786

4,49%

0,656

0,976

ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ (KO) **

4,563

4,430

-0,133

-2,91%

20.830.865

19.320.997,29 17.322.364,05

7.747.711,82

914.715.153

4.052,19

1,00

0,00

4,67

4,430

4,847

4,982

18,23%

2,727

5,416

ΕΚΤΕΡ (ΚΟ) **

1,390

1,395

0,005

0,36%

119.522

36.433,33

11.250.000

15,69

0,52

0,04

2,91

16,97

1,345

1,400

1,477

-9,42%

0,912

1,685

32.908,17

31.087,42

ΕΛΑΣΤΡΟΝ (ΚΟ) **

2,640

2,560

-0,080

-3,03%

33.757

17.300,43

22.502,86

20.447,79

18.410.839

47,13

1,00

0,26

10,23

3,08

2,550

2,670

2,649

13,78%

1,990

2,750

ΕΛΒΑΛΧΑΛΚΟΡ (ΚΟ) **

1,720

1,580

-0,140

-8,14%

1.249.075

408.054,42

305.940,39

196.894,42

375.241.586

592,88

0,39

0,03

1,90

5,31

1,580

1,710

1,736

-2,47%

1,270

1,870

ΕΛΒΕ (ΚΟ) **

4,820

4,880

0,060

1,24%

1.328

1.264,27

890,38

956,65

3.307.500

16,14

0,21

0,00

8,81

4,740

4,880

4,894

2,52%

4,076

5,377

ΕΛΓΕΚΑ (ΚΟ) **

0,424

0,398

-0,026

-6,13%

18.840

1.535,19

1.264,88

2.009,06

60.295.607

24,00

0,24

0,00

0,398

0,414

0,423

-4,78%

0,377

0,502

ΕΛΙΝΟΙΛ (ΚΟ) **

2,090

2,190

0,100

4,78%

24.204

10.061,60

11.674,26

8.210,22

23.828.130

52,18

0,50

0,07

3,37

13,18

2,060

2,190

2,225

19,02%

1,550

2,480

ΕΛΛΑΔΟΣ ΤΡΑΠΕΖΑ (ΚΟ) **

17,350

16,450

-0,900

-5,19%

35.769

119.673,14

142.458,74

65.922,14

19.864.886

326,78

5,60

0,67

4,09

0,10

16,450

17,050

17,250

-1,79%

14,900

18,000

ΕΛΛΑΚΤΩΡ (ΚΟ) **

1,972

1,824

-0,148

-7,51%

775.630

299.233,50

439.451,53

281.799,47

348.192.005

635,10

0,04

0,00

1,824

2,035

2,066

4,23%

1,177

2,300

ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΑ-Χ.Α. (ΚΟ) **

4,080

4,000

-0,080

-1,96%

1.006.984

826.783,70

930.711,93

569.424,27

60.348.000

241,39

0,42

3,79

29,41

3,980

4,270

4,173

29,03%

2,980

4,480

0,15

ΕΛΤΟΝ (KΟ) **

2,230

2,270

0,040

1,79%

101.715

45.844,48

54.049,21

38.444,04

26.730.187

60,68

0,52

0,10

4,41

7,21

2,230

2,300

2,313

0,44%

1,640

2,400

ΕΝΤΕΡΣΟΦΤ (ΚΟ) **

3,850

3,750

-0,100

-2,60%

36.761

27.990,02

54.924,74

66.891,60

30.000.000

112,50

0,05

0,09

2,40

19,67

3,740

3,850

3,958

-1,57%

3,300

5,620

ΕΥΑΘ (ΚΟ) **

3,400

3,360

-0,040

-1,18%

44.922

30.382,67

22.992,83

28.338,35

36.300.000

121,97

1,12

0,22

6,51

10,76

3,360

3,420

3,492

1,82%

3,300

4,500

ΕΥΔΑΠ (ΚΟ) **

6,740

6,860

0,120

1,78%

264.383

356.082,83

327.162,09

593.487,27

106.500.000

730,59

0,60

0,28

4,08

23,84

6,660

6,870

6,941

0,88%

6,560

8,050

ΕΥΡΩΣΥΜΒΟΥΛΟΙ (ΚΟ) **

0,604

0,000

0,00%

169.915

20.374,33

18.259,37

23.530,18

14.833.480

8,96

0,60

0,00

11,91

0,592

0,622

0,620

-6,21%

0,500

0,690

ΙΑΤΡΙΚΟ ΑΘΗΝΩΝ (ΚΟ) **

1,640

1,555

-0,085

-5,18%

48.415

15.023,63

13.371,90

12.466,29

86.735.980

134,87

0,31

0,00

8,96

1,545

1,595

1,643

9,51%

1,285

1,760

ΙΚΤΙΝΟΣ ΕΛΛΑΣ (ΚΟ) **

0,594

0,574

-0,020

-3,37%

305.045

34.770,54

40.734,45

40.187,72

114.320.400

65,62

0,10

0,00

27,07

0,570

0,597

0,608

17,86%

0,456

0,673

ΙΛΥΔΑ (ΚΟ) **

1,160

1,080

-0,080

-6,90%

33.920

7.554,94

7.461,51

7.401,20

8.226.132

8,88

0,45

0,00

20,66

1,080

1,150

1,196

-10,74%

0,880

1,500

ΙΝΤΕΡΓΟΥΝΤ - ΞΥΛΕΜΠΟΡΙΑ (ΚO) **

0,269

0,251

-0,018

-6,69%

224.610

11.810,69

14.872,11

10.698,25

34.986.430

8,78

0,44

0,00

3,31

0,251

0,269

0,261

24,26%

0,187

0,270

ΙΝΤΕΡΓΟΥΝΤ - ΞΥΛΕΜΠΟΡΙΑ (ΠO) **

0,274

0,258

-0,016

-5,84%

3.198

165,79

54,09

117,96

2.566.836

0,66

0,44

0,02

6,20

3,41

0,258

0,274

0,275

32,31%

0,194

0,312

ΙΝΤΕΡΛΑΪΦ Α.Α.Ε.Γ.Α. (ΚΟ) **

3,680

3,660

-0,020

-0,54%

31.596

23.356,44

9.251,97

13.577,27

18.567.912

67,96

0,59

0,12

3,28

4,70

3,660

3,700

3,752

-4,69%

3,380

4,680

ΙΝΤΕΡΤΕΚ (ΚΟ) **

1,025

0,970

-0,055

-5,37%

30.011

6.009,90

6.624,70

10.854,63

8.424.900

8,17

0,50

0,00

0,970

1,055

1,073

-7,62%

0,750

1,180

ΚΑΡΕΛΙΑ (ΚΟ) **

312,000

310,000

-2,000

-0,64%

234

14.569,60

11.233,89

30.627,32

2.760.000

855,60

11,83

11,00

3,55

9,76

310,000

316,000

311,158

6,90%

250,000

316,000

ΚΕΚΡΟΨ (ΚΟ) **

1,104

1,022

-0,082

-7,43%

34.230

7.400,45

9.315,87

10.540,24

19.804.134

20,24

0,15

0,00

1,022

1,168

1,227

7,58%

0,826

2,500

ΚΕΠΕΝΟΥ ΜΥΛΟΙ (ΚΟ) **

2,200

2,140

-0,060

-2,73%

120

51,52

428,30

473,50

6.700.000

14,34

0,80

0,05

2,20

21,61

2,140

2,200

2,242

-15,75%

2,140

3,020

ΚΛΟΥΚΙΝΑΣ - ΛΑΠΠΑΣ (ΚΟ) **

0,944

0,936

-0,008

-0,85%

297.901

55.937,88

51.643,66

115.226,82

40.219.218

37,65

0,26

0,02

2,56

21,35

0,936

0,946

0,944

82,81%

0,460

0,954

ΚΛΩΣ/ΓΙΑ ΝΑΥΠΑΚΤΟΥ (ΚΟ) **

1,000

1,005

0,005

0,50%

5.464

1.083,27

2.398,00

1.259,83

11.510.102

11,57

0,89

0,00

14,98

1,000

1,005

1,067

-5,63%

0,930

1,370

ΚΟΡΔΕΛΛΟΥ Χ. ΑΦΟΙ (ΚΟ) **

0,558

0,524

-0,034

-6,09%

104.175

11.176,86

16.066,83

13.647,03

21.224.340

11,12

0,42

3,82

2,56

0,524

0,572

0,584

6,94%

0,430

0,676

0,02

ΚΡΙ - ΚΡΙ (ΚΟ) **

6,580

6,100

-0,480

-7,29%

49.214

61.692,38

59.375,67

69.647,33

33.065.136

201,70

0,38

0,20

3,28

15,27

6,100

6,340

6,315

-1,61%

4,950

7,540

ΚΤΗΜΑ ΛΑΖΑΡΙΔΗ (ΚΟ) **

1,650

1,700

0,050

3,03%

9.796

3.213,71

4.485,80

4.136,71

18.017.472

30,63

0,36

0,03

1,76

12,21

1,570

1,700

1,689

6,25%

1,420

1,840

ΚΥΡΙΑΚΟΥΛΗΣ (ΚΟ) **

1,125

1,100

-0,025

-2,22%

5.952

1.280,88

2.497,36

2.341,12

7.595.160

8,35

0,60

0,00

1,100

1,105

1,144

9,45%

0,998

1,420

ΛΑΜΨΑ (ΚΟ) **

22,800

22,400

-0,400

-1,75%

535

2.426,20

4.647,21

2.229,95

21.364.000

478,55

1,12

0,00

22,400

22,800

27,127

-23,41%

22,400

30,842

ΛΑΝΑΚΑΜ (ΚΟ) **

0,958

0,922

-0,036

-3,76%

2.280

404,78

241,34

830,99

5.939.268

5,48

0,62

0,00

16,30

0,888

0,922

0,992

32,09%

0,686

1,110

ΛΕΒΕΝΤΕΡΗΣ Ν. (ΚΟ) **

0,340

0,000

0,00%

0,61

37,87

126,33

8.321.682

2,83

0,67

0,00

0,340

0,338

54,55%

0,206

0,380 0,316

ΛΕΒΕΝΤΕΡΗΣ Ν. (ΠΟ) **

0,312

0,000

0,00%

0,00

13,46

30,20

2.160.524

0,67

0,00

0,312

16,42%

0,242

ΜΑΘΙΟΣ ΠΥΡΙΜΑΧΑ (ΚΟ) **

0,770

0,735

-0,035

-4,55%

15.399

2.201,70

3.156,11

1.861,31

9.819.370

7,22

0,50

0,00

0,700

0,735

0,773

16,67%

0,530

0,885

ΜΟΤΟΔΥΝΑΜΙΚΗ (ΚΟ) **

2,740

2,580

-0,160

-5,84%

142.587

76.206,94

61.783,18

61.793,80

29.250.000

75,47

0,36

1,56

17,93

2,580

2,820

2,805

23,44%

1,790

3,040

5.780.309,24 14.783.830,96

25,700

0,04

ΜΟΤΟΡ ΟΪΛ (ΚΟ) **

23,680

21,500

-2,180

-9,21%

1.293.451

5.285.496,93

110.782.980

2.381,83

0,75

0,00

11,80

21,500

23,320

23,988

-1,47%

13,090

ΜΟΥΖΑΚΗΣ (ΚΟ) **

0,744

0,680

-0,064

-8,60%

3.879

533,71

2.293,09

4.989,38

32.188.050

21,89

1,04

0,00

31,91

0,680

0,744

0,740

-3,68%

0,502

0,790

ΜΠΛΕ ΚΕΔΡΟΣ ΑΕΕΑΠ (ΚΟ) **

2,250

0,000

0,00%

79.915

35.913,78

111.958,86

114.469,37

43.200.000

97,20

1,00

3,66

4,72

2,230

2,250

2,244

-0,88%

2,050

2,280

9.237.077,12 7.724.167,93

25,520

0,08

ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ (ΚΟ) **

24,180

24,000

-0,180

-0,74%

1.944.556

6.325.695,89

142.891.161

3.429,39

0,97

0,43

1,81

21,15

23,460

24,720

24,578

18,23%

12,800

ΝΑΚΑΣ ΜΟΥΣΙΚΗ (ΚΟ) *

2,480

2,540

0,060

2,42%

819

413,28

525,38

1.262,63

6.340.000

16,10

0,60

0,17

0,10

3,94

20,66

2,480

2,540

2,514

10,43%

1,930

2,640

ΟΛΘ (ΚΟ) **

24,400

24,000

-0,400

-1,64%

4.509

21.768,12

23.410,13

29.449,76

10.080.000

241,92

3,00

1,50

6,25

12,23

24,000

24,200

24,953

5,73%

22,700

28,300

ΟΛΠ (ΚΟ) **

18,380

18,200

-0,180

-0,98%

101.204

367.903,44

336.393,02

299.829,46

25.000.000

455,00

2,00

0,63

3,45

12,38

17,900

18,360

18,355

15,19%

13,880

18,540

ΟΠΑΠ (ΚΟ) **

14,730

14,820

0,090

0,61%

3.417.034

10.128.859,22 7.830.837,28

6.122.868,61

363.341.859

5.384,73

0,30

0,78

5,28

20,76

14,420

15,090

14,775

12,02%

11,624

15,180

13.572.601,15 11.126.791,30

18,400

ΟΤΕ (ΚΟ) **

13,480

12,810

-0,670

-4,97%

5.208.777

8.445.897,39

433.664.596

5.555,24

2,83

0,86

6,68

9,96

12,700

13,220

14,046

-12,20%

12,700

ΠΑΠΟΥΤΣΑΝΗΣ (ΚΟ) **

2,380

2,350

-0,030

-1,26%

23.941

11.360,79

11.843,37

23.734,82

27.098.594

63,68

0,54

0,07

2,97

12,93

2,350

2,400

2,421

0,00%

2,200

2,970

ΠΑΪΡΗΣ ΠΛΑΣΤΙΚΩΝ (ΚΟ) **

0,972

0,930

-0,042

-4,32%

12.814

2.407,00

6.026,77

3.993,97

4.971.466

4,62

1,46

0,00

38,85

0,916

0,970

1,018

8,14%

0,680

1,140

22.148.770,82 17.008.572,19

6.830.060,68

1.250.367.223

2.258,16

56.074,99

7.070.400

45,96

ΠΕΙΡΑΙΩΣ FINANCIAL HOLDINGS (ΚΟ) **

1,984

1,806

-0,178

-8,97%

56.987.247

ΠΕΤΡΟΠΟΥΛΟΣ (ΚΟ) **

6,480

6,500

0,020

0,31%

75.596

97.291,66

112.071,44

0,93

0,00

1,806

2,090

2,154

25,59%

0,730

2,401

0,93

4,99

6,79

6,320

6,540

6,369

8,33%

4,800

8,340

0,32

ΠΛΑΙΣΙΟ COMPUTERS (ΚΟ) **

4,580

0,000

0,00%

14.833

13.587,04

14.081,14

141.321,04

22.075.665

101,11

0,33

0,10

2,18

11,95

4,580

0,00%

2,860

4,590

ΠΛΑΣΤΙΚΑ ΘΡΑΚΗΣ (ΚΟ) **

4,140

3,880

-0,260

-6,28%

219.019

176.941,11

146.576,53

113.928,71

43.741.452

169,72

0,66

0,23

5,90

2,36

3,880

4,210

4,243

-2,02%

3,400

5,900

ΠΛΑΣΤΙΚΑ ΚΡΗΤΗΣ (ΚΟ) **

16,000

15,900

-0,100

-0,63%

7.568

24.065,24

14.397,55

24.577,12

27.379.200

435,33

0,98

0,00

8,23

15,900

16,279

-1,24%

14,226

17,539

ΡΕΒΟΪΛ (ΚΟ) **

1,295

0,000

0,00%

40.431

10.398,00

12.873,67

19.423,56

21.912.599

28,38

0,30

0,00

6,04

1,290

1,340

1,360

1,17%

1,060

1,490

ΣΑΡΑΝΤΗΣ ΓΡ. (ΚΟ) **

6,710

6,970

0,260

3,87%

257.583

352.800,14

327.283,59

258.346,90

69.877.484

487,05

0,78

2,14

12,09

6,650

7,080

7,049

7,40%

5,760

7,980

0,15

ΣΑΡΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ ΚΥΛ/ΜΥΛΟΙ (ΚΟ) **

1,250

0,000

0,00%

0,00

63,65

69,41

4.181.450

5,23

0,50

0,00

1,250

1,284

0,00%

1,070

1,410

ΣΙΔΜΑ ΜΕΤΑΛΛΟΥΡΓΙΚΗ ΑΕ (ΚΟ) **

2,370

2,200

-0,170

-7,17%

26.022

11.708,54

14.500,94

12.882,01

13.582.223

29,88

1,35

0,00

2,200

2,400

2,514

18,60%

1,790

2,810

2.792.956,10 4.236.546,25

20,940

ΤΕΡΝΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ (ΚΟ) **

18,490

18,500

0,010

0,05%

755.219

4.468.797,64

115.855.090

2.143,32

0,34

1,84

18,320

18,640

18,972

-9,22%

15,020

ΤΕΧΝΙΚΗ ΟΛΥΜΠΙΑΚΗ (ΚΟ) **

2,080

1,995

-0,085

-4,09%

78.875

31.942,77

32.928,68

36.585,38

40.693.350

81,18

5,00

0,30

0,00

1,995

2,080

2,153

11,76%

1,526

2,360

ΤΖΙΡΑΚΙΑΝ ΠΡOΦΙΛ (ΚΟ) **

1,900

1,845

-0,055

-2,89%

17.932

6.651,95

6.562,52

9.637,78

3.048.000

5,62

0,30

0,00

2,59

1,840

1,945

1,981

-2,38%

1,755

2,840

ΦΙΕΡΑΤΕΞ (ΚΟ) **

0,428

0,424

-0,004

-0,93%

6.256

535,23

1.367,93

1.679,23

10.203.575

4,33

0,73

0,00

1,19

0,416

0,480

0,454

0,47%

0,401

0,616

ΧΑΪΔΕΜΕΝΟΣ (ΚΟ) **

0,510

0,000

0,00%

3.681

375,13

1.213,19

1.750,86

8.340.750

4,25

1,16

0,00

18,91

0,500

0,520

0,540

-6,42%

0,402

0,695

A.S. COMPANY (ΚΟ) **

2,220

2,130

-0,090

-4,05%

6.404

2.763,54

4.420,60

7.318,54

13.126.020

27,96

0,66

0,12

5,46

8,78

2,130

2,220

2,247

0,00%

1,920

2,380

ALPHA ΑΣΤΙΚΑ ΑΚΙΝΗΤΑ (ΚΟ) **

8,280

8,240

-0,040

-0,48%

3.082

5.077,02

11.161,15

13.513,65

14.000.000

115,36

4,15

3,42

41,50

8,200

8,300

8,492

24,85%

6,220

11,700

19.578.652,33 16.782.295,91

ALPHA ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΚΑΙ ΣΥΜΜΕΤΟΧΩΝ (ΚΟ) **

1,200

1,065

-0,136

-11,29%

84.906.429

7.914.202,26

2.348.908.567

2.500,41

0,29

0,00

1,065

1,261

1,329

6,45%

0,731

1,480

ATTICA ΣΥΜΜΕΤΟΧΩΝ (KΟ) **

2,390

0,000

0,00%

114.517

54.609,58

132.131,70

136.627,28

215.805.843

515,78

0,30

0,00

2,380

2,400

2,392

3,02%

0,783

2,500

ATTICA BANK (ΚΟ) **

18,620

11,400

-7,220

-38,78%

29.346

70.031,15

125.585,72

130.611,45

9.971.190

113,67

0,05

0,00

11,400

16,760

20,166

10,85%

9,475

47,974

AUSTRIACARD HOLDINGS AG (ΚΑ) **

13,420

0,000

0,00%

0,00

16.862.067

226,29

1,00

0,00

24,52

13,420

13,420 12,420

AUTOHELLAS (ΚΟ) **

11,640

11,600

-0,040

-0,34%

263.119

621.293,77

440.496,96

334.818,59

48.624.764

564,05

0,08

0,46

3,97

11,51

11,600

12,160

11,973

11,97%

7,511

BRIQ PROPERTIES Α.Ε.Ε.Α.Π. (ΚΟ) **

1,990

1,965

-0,025

-1,26%

141.393

55.721,77

83.341,43

51.818,27

35.764.593

70,28

2,10

0,08

3,82

9,01

1,940

2,000

2,012

1,03%

1,850

2,150

CENERGY HOLDINGS (ΚΑ) **

3,890

3,495

-0,395

-10,15%

1.545.777

1.142.427,03 1.024.551,15

532.639,12

190.162.681

664,62

0,00

30,10

3,495

3,810

3,879

15,73%

2,350

4,095

CENTRIC ΣΥΜΜΕΤΟΧΩΝ (ΚΟ) **

0,281

0,270

-0,011

-3,91%

302.257

16.561,62

18.056,51

17.995,37

101.123.806

27,30

0,36

0,00

8,74

0,269

0,284

0,293

-6,57%

0,239

0,324

CNL CAPITAL (ΚΟ) **

7,400

7,050

-0,350

-4,73%

1.338

1.908,62

3.397,04

2.107,28

784.500

5,53

10,00

2,13

16,22

7,050

7,200

7,366

-6,00%

6,850

8,850

0,15

•ΠΟΝΤΟΠΟΡΟΣ •ΑΚΤΟΠΛΟΪΑ •ΛΙΜΑΝΙΑ •ΘΑΛΑΣΣΙΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ

Δευτέρα 20 Μαρτίου 2023 Έτος 99ο•Β' περίοδος Αρ. φύλλου 28.059

Τ Ο

Κ Α Θ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Ο

Σ Τ Ι Γ Μ Α

Τ Η Σ

Α Γ Ο Ρ Α Σ

ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΗΝ BIMCO

Θα αυξηθούν τα νέα πλοία με σύστημα scrubbers Σημαντική συμβολή στη μείωση οξειδίων του θείου SHUTTERSTOCK

Το 17% των πλοίων στα βιβλία παραγγελιών των ναυπηγείων αναμένεται να έχουν εγκατεστημένα scrubbers.

Του Πάρη Τσιριγώτη

ptsirigotis@naftemporiki.gr

32% των δεξαμενόπλοιων έχουν εγκαταστήσει συστήματα καθαρισμού καυσαερίων.

ΑΎΞΗΣΗ αναμένεται να παρουσιάσουν το επόμενο διάστημα τα πλοία που θα διαθέτουν συστήματα καθαρισμού καυσαερίων (scrubbers), καθώς όλο και περισσότερα νεότευκτα θα είναι εξοπλισμένα με αυτά. Σύμφωνα με τη διεθνή ναυτιλιακή ένωση, BIMCO, το 17% των πλοίων στα βιβλία παραγγελιών των ναυπηγείων αναμένεται να έχουν εγκατεστημένα scrubbers, συμβάλλοντας στη μείωση των εκπομπών οξειδίων του θείου (SOx). Η BIMCO υπολογίζει ότι το 13% των πλοίων μεταφοράς χύδην φορτίου, των δεξαμενόπλοιων και των πλοίων μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων λειτουργούν σήμερα με αυτά τα συστήματα.

Μείωση το 2022 Το 2022 πραγματοποιήθηκαν εγκαταστάσεις scrubbers σε συνολικά 399 πλοία, αριθμός μειωμένος κατά 24% σε ετήσια βάση. Όπως εξηγεί ο ναυτιλιακός

αναλυτής της BIMCO, Niels Rasmussen, η πτώση αυτή στην τοποθέτηση των scrubbers οφείλεται εν μέρει στη χαμηλή τιμή του καυσίμου με μειωμένο ποσοστό θείου στην αγορά, που έχει πιθανόν αποθαρρύνει τους πλοιοκτήτες από την εγκατάσταση πλυντηρίδων, ιδίως σε μικρότερα πλοία που καταναλώνουν λιγότερο. Σημειώνεται ότι από την 1η Ιανουαρίου 2020 τα πλοία πρέπει να χρησιμοποιούν καύσιμα εξαιρετικά ή χαμηλής περιεκτικότητας σε θείο για να συμμορφώνονται με τα όρια για τις εκπομπές θείου, ωστόσο μπορούν να συνεχίσουν να χρησιμοποιούν το λιγότερο ακριβό βαρύ μαζούτ (HFO) εάν εγκαταστήσουν καθαριστή (scrubbers). Το premium, όμως, τελικά για το καύσιμο VLSFO αποδείχθηκε μικρότερο απ’ ό,τι είχε αρχικά εκτιμηθεί. Στις 31 Δεκεμβρίου 2019, την ημέρα πριν από την εφαρμογή του νέου κανονισμού του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού, το καύσιμο VLSFO κόστιζε 149

Η BIMCO υπολογί-

ζει ότι το 13% των πλοίων μεταφοράς χύδην φορτίου, των δεξαμενόπλοιων και των πλοίων μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων λειτουργούν σήμερα με scrubbers.

δολάρια ανά τόνο περισσότερο από το HSFO σε έξι από τα μεγαλύτερα λιμάνια δεξαμενισμού στον κόσμο. Να σημειωθεί ότι από τον Ιανουάριο του 2020, αυτή η διαφορά στην τιμή ήταν χαμηλή έως 50 δολάρια ανά τόνο για μια παρατεταμένη περίοδο κατά τη διάρκεια του 2020 και υψηλή έως 400 δολάρια ανά τόνο τον περασμένο Ιούνιο και Ιούλιο. «Όσο υψηλότερη είναι η πριμοδότηση της τιμής του VLSFO, τόσο πιο ελκυστική είναι η επένδυση σε scrubbers, επειδή η περίοδος απόσβεσης είναι μικρότερη», δήλωσε ο ίδιος. Ο αναλυτής της BIMCO τονίζει

ότι στην πραγματικότητα το μέσο πλοίο μεταφοράς ξηρού χύδην φορτίου, εμπορευματοκιβωτίων και πετρελαίου με scrubbers έχει χωρητικότητα νεκρού βάρους 140.845 τόνων, ενώ εκείνα που δεν διαθέτουν έχουν κατά μέσο όρο 51.743 τόνους νεκρού βάρους. Επομένως, το 13% των bulk carriers, containerships και tankers με scrubbers αντιπροσωπεύει το 29% της χωρητικότητας νεκρού βάρους.

Υψηλότερο ποσοστό Ο στόλος των δεξαμενόπλοιων αργού πετρελαίου έχει το υψηλότερο ποσοστό εγκατάστασης, με το 32% των πλοίων και το 38% της νεκρής χωρητικότητας να έχουν εγκαταστήσει scrubbers. Ο κ. Rasmussen εκτιμά ότι μακροπρόθεσμα η χρήση των scrubbers για τη μείωση των εκπομπών θείου μπορεί να μειωθεί, καθώς οι προσπάθειες απαλλαγής από τον άνθρακα θα αυξήσουν τη χρήση εναλλακτικών καυσίμων που είναι συμβατά με το θείο. [SID: 16167588]

Δέσμευση άνθρακα Ο ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΌΣ όμιλος Wartsila έλαβε την πρώτη του παραγγελία για συστήματα καθαρισμού που είναι έτοιμα για δέσμευση και αποθήκευση άνθρακα (CCS). H παράδοση αναμένεται να πραγματοποιηθεί το 2023. Τέσσερα πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων, χωρητικότητας 8.200 TEUs έκαστο, τα οποία ναυπηγούνται σε άγνωστο ναυπηγείο με έδρα την Ασία, θα εξοπλιστούν με τον CCS-Ready 35MW καθαριστή της Wartsila σε διαμόρφωση ανοικτού βρόχου. Οι καθαριστές ονομάζονται CCS-Ready επειδή, στο πλαίσιο της εγκατάστασής τους, η Wartsila θα εκτελέσει πρόσθετες εργασίες σχεδιασμού και μηχανικής για να διασφαλίσει ότι οι μελλοντικές μετατροπές για ένα πλήρες σύστημα CCS στα πλοία θα έχουν ήδη ληφθεί υπόψη κατά το στάδιο της κατασκευής των νέων πλοίων.

18 /2

ΔΕΥΤΕΡΑ 20 ΜΑΡΤΙΟΥ 2023

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ Ι

ΔΡ ΒΑΣΙΛΗΣ Πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ της Advent Technologies

Στον Γιώργο Γεωργίου

ggeorgiou@naftemporiki.gr

ιστεύουμε ακράδαντα ότι η μεθανόλη θα αποτελέσει το καύσιμο του μέλλοντος για την παγκόσμια ναυτιλιακή βιομηχανία, αλλά και ένα ιδανικό μέσο αποθήκευσης ενέργειας». Αυτό λέει σε συνέντευξή του στη «Ν» ο δρ Βασίλης Γρηγορίου, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Advent Technologies, η οποία ξεκίνησε στην Πάτρα πριν από 17 χρόνια ως νεοφυής επιχείρηση προηγμένης τεχνολογίας και σήμερα είναι εισηγμένη στο αμερικανικό χρηματιστήριο, «τρέχοντας» μακρόπνοα επενδυτικά πλάνα στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ. Η εταιρεία εστιάζει σε μεγάλο βαθμό στον χώρο της ναυτιλίας, αναπτύσσοντας τις κυψέλες καυσίμου «SereneU». Αυτές λειτουργούν με μεθανόλη, χρησιμοποιώντας έναν ενσωματωμένο αναμορφωτή, ο οποίος μετατρέπει εντός του πλοίου (on-board) τη μεθανόλη σε υδρογόνο και μετά τη χημική αντίδραση, σε ηλεκτρική ενέργεια. «Ως φορέας υδρογόνου, η με-

Ως φορέας υδρογόνου, η μεθανόλη επιτρέπει την απλούστερη αποθήκευση και συμβάλλει στη μείωση του κόστους της εφοδιαστικής αλυσίδας. θανόλη επιτρέπει την απλούστερη αποθήκευση και συμβάλλει στη μείωση του κόστους της εφοδιαστικής αλυσίδας, σε σύγκριση με το καθαρό υδρογόνο, ενώ ενισχύει σημαντικά την ασφάλεια των σχετικών διεργασιών και χειρισμών» επισημαίνει ο δρ Γρηγορίου. Μάλιστα, οι κυψέλες καυσίμου έχουν εφαρμογή, πέραν της ποντοπόρου ναυτιλίας, σε μεγάλα σκάφη αναψυχής, αλλά και σε ιστιοπλοϊκά και επιβατηγά πλοία της ακτοπλοΐας. Σημειώνεται πως μολονότι τα μεγέθη της Advent υπερβαίνουν τα σύνορα της Ελλάδας, η χώρα

μας εξακολουθεί να αποτελεί εφαλτήριο επιχειρηματικών πρωτοβουλιών. «Σκοπός της Advent είναι να αντιστρέψει το brain drain από το οποίο υποφέρει η Ελλάδα τα τελευταία χρόνια και να το μετατρέψει σε brain gain» υπογραμμίζει ο δρ Γρηγορίου. Αναλυτικά η συνέντευξή του στη «Ν»: Ποιες λύσεις αναπτύσσει η Advent για τη ναυτιλιακή βιομηχανία;

«Η κύρια δραστηριότητα της Advent αυτήν τη στιγμή είναι οι κυψέλες καυσίμου. Οι κυψέλες καυσίμου θεωρούνται η πιο βιώσιμη εναλλακτική στους κινητήρες εσωτερικής καύσης, στις ντιζελογεννήτριες και στις μηχανές πλοίων και αεροσκαφών. Η εδραίωση των κυψελών καυσίμου ως αξιόπιστη πηγή ηλεκτρικής ενέργειας αποτελεί μονόδρομο για την επίτευξη καθαρών μηδενικών εκπομπών ρύπων σε τομείς που δεν μπορούν να στηριχθούν στην αποκλειστική χρήση μπαταριών, συμπεριλαμβανομένου και αυτού της ναυτιλίας. Η προηγμένη τεχνολογία μας επιτρέπει στις κυψέλες καυσίμου να λειτουργούν σε υψηλές θερμοκρασίες, μεταξύ 80°C και 240°C, χρησιμοποιώντας καύσιμα-φορείς υδρογόνου με χαμηλές (μεθανόλη, βιομεθανόλη) ή μηδενικές (πράσινη μεθανόλη) εκπομπές. Για να αποφύγουμε τη σύγχυση εδώ να τονίσουμε ότι η πράσινη μεθανόλη δεν είναι παρά ένα παράγωγο προϊόν του πράσινου υδρογόνου και θεωρείται ο βέλτιστος τρόπος να χρησιμοποιηθεί το πράσινο υδρογόνο στα πλοία». Διαβάσαμε στη διάρκεια του 2022 ότι η εταιρεία υπέγραψε μνημόνια συνεργασίας με μεγάλα ονόματα της ελληνικής ναυτιλίας για τη διενέργεια δοκιμαστικών projects επί προϊόντων που παράγει. Υπάρχουν στα σκαριά κι άλλες παρόμοιες συμφωνίες με Έλληνες ή ξένους πλοιοκτήτες;

«Τον Ιούνιο του 2022 ανακοινώσαμε την έναρξη πιλοτικών προγραμμάτων με ελλη-

Δρ Βασίλης Γρηγορίου: «Το όραμά μας είναι η δημιουργία ενός κόσμου με καθαρή, ασφαλή, βιώσιμη και προσιτή ενέργεια που προέρχεται από το υδρογόνο».

Οι κυψέλες SereneU «κλειδί» για την «πράσινη» ναυτιλία Μετατρέπουν τη μεθανόλη σε υδρογόνο και μετά τη χημική αντίδραση σε ηλεκτρική ενέργεια

νικές εφοπλιστικές εταιρείες αναγνωρισμένου κύρους. Τα προγράμματα αυτά αφορούν την εγκατάσταση των κυψελών καυσίμου SereneU της Advent που λειτουργούν με μεθανόλη σε επιλεγμένα πλοία των συνεργατών μας, με στόχο την αξιολόγησή τους ως πηγή ηλεκτρικής ενέργειας. Τον Ιανου-

άριο του 2023 ανακοινώσαμε μια νέα και πολλά υποσχόμενη συνεργασία με την Alfa Laval, έναν παγκόσμιο ηγέτη στον χώρο της τεχνολογίας πλοίων. Η συνεργασία στοχεύει στο να αξιολογήσει τις κυψέλες καυσίμου SereneU της Advent που λειτουργούν με μεθανόλη -και αργότερα με πράσινη μεθανό-

λη με μηδενικές εκπομπές- στη ναυτιλιακή βιομηχανία με σκοπό την αντικατάσταση των γεννητριών παροχής ηλεκτρικής ισχύος. Το έργο αυτό χρηματοδοτείται από το Πρόγραμμα Ανάπτυξης και Επίδειξης Ενεργειακής Τεχνολογίας (Energy Technology Development and Demonstration Program) της

ΔΕΥΤΕΡΑ 20 ΜΑΡΤΙΟΥ 2023

158,3 εκατ. $ Δανίας, ενώ για την υλοποίησή του θα συνεργαστούν η Advent, η Alfa Laval και ομάδα Δανών πλοιοκτητών. Τόσο εντός όσο και εκτός Ελλάδας, διακρίνουμε ένα ολοένα και αυξανόμενο ενδιαφέρον για τη χρήση κυψελών καυσίμου που τροφοδοτούνται με μεθανόλη από εταιρείες-ηγέτες στον χώρο της ναυτιλίας». Πώς λειτουργούν οι κυψέλες καυσίμου SereneU επί του πλοίου και τι πλεονεκτήματα προσφέρουν; Πιστεύετε ότι η μεθανόλη είναι η απάντηση στη δύσκολη «εξίσωση» των εναλλακτικών καυσίμων στη ναυτιλία;

«Οι κυψέλες καυσίμου SereneU λειτουργούν με μεθανόλη, χρησιμοποιώντας έναν ενσωματωμένο αναμορφωτή, ο οποίος μετατρέπει εντός του πλοίου (on-board) τη μεθανόλη σε υδρογόνο και μετά τη χημική αντίδραση, σε ηλεκτρική ενέργεια. Στόχος μας είναι η ένταξη των SereneU σε ενιαία υβριδικά συστήματα, τα οποία χρησιμοποιούν έναν συνδυασμό διαφορετικών πηγών ενέργειας (μπαταρίες, γεννήτριες και κυψέλες καυσίμου). Παρέχοντας αξιόπιστη ενέργεια, οι κυψέλες καυσίμου SereneU είναι άκρως φιλικές προς το περιβάλλον, μειώνοντας αξιοσημείωτα τις εκπομπές CO2 και λειτουργώντας αθόρυβα. Στην Advent πιστεύουμε ακράδαντα ότι η μεθανόλη θα αποτελέσει το καύσιμο του μέλλοντος για την παγκόσμια ναυτιλιακή βιομηχανία, αλλά και ένα ιδανικό μέσο αποθήκευσης ενέργειας, συνεισφέροντας αισθητά στην επίτευξη των φιλόδοξων στόχων του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού (IMO). Ως φορέας υδρογόνου, η μεθανόλη επιτρέπει την απλούστερη αποθήκευση και συμβάλλει στη μείωση του κόστους της εφοδιαστικής αλυσίδας, σε σύγκριση με το καθαρό υδρογόνο, ενώ ενισχύει σημαντικά την ασφάλεια των σχετικών διεργασιών και χειρισμών. Η μεθανόλη φαίνεται ότι θα αποτελέσει την πιθανότερη πηγή ενέργειας ώστε να τροφοδοτηθούν τα πλοία με πράσινο υδρογόνο (καθώς η πράσινη μεθανόλη παράγεται από πράσινο υδρογόνο)». Πρόσφατα η εταιρεία ανακοίνωσε συνεργασία για την ανάπτυξη λύσεων σε superyachts. Πώς θα λειτουργούν τα συγκεκριμένα συστήματα και τι αποτέλεσμα θα έχουν;

«Η Advent θα συνεργαστεί με τη Siemens Εnergy για την ανάπτυξη μιας μεταβλητής

3/ 19

άντλησε η Advent κατά την εισαγωγή της στο NASDAQ της Νέας Υόρκης το 2021

Η ίδρυση και η ανάπτυξη της Advent και τα μελλοντικά επενδυτικά σχέδια

κλίμακας καινοτόμου λύσης παροχής ενέργειας, που θα κυμαίνεται από 50kW έως 500kW και θα έχει εφαρμογές σε μια ευρεία γκάμα βιομηχανιών, όπως αυτή των yachts. Η συγκεκριμένη λύση θα βασίζεται στις κυψέλες καυσίμου SereneU και αρχικά αναμένεται να χρησιμοποιηθεί ως υβριδική πηγή ενέργειας, αντικαθιστώντας τους συμβατικούς κινητήρες ντίζελ σε διαδικασίες όπως η αγκυροβολία και η πραγματοποίηση ελιγμών. Παράλληλα, οι κυψέλες καυσίμου SereneU αναμένεται να καλύψουν τις ενεργειακές ανάγκες βασικών λειτουργιών του "ξενοδοχειακού" φορτίου των yachts. Πρόσφατα υποδεχτήκαμε στις εγκαταστάσεις μας στο Aalborg της Δανίας στελέχη της Siemens Energy και της Sanlorenzo για να συζητήσουμε τα επόμενα βήματα ενός έργου που θα στοχεύει στην ανάπτυξη κυψελών καυσίμου υψηλής θερμοκρασίας, που λειτουργούν με πράσινη μεθανόλη, για τη Sanlorenzo».

Πείτε μας λίγα εισαγωγικά σχόλια για την εταιρεία. Πώς ξεκίνησε και πώς αναπτύχθηκε στα μεγέθη που γνωρίζουμε σήμερα;

Είναι εφικτή η χρήση των τεχνολογικών λύσεων που αναπτύσσει η εταιρεία σε κλάδους όπως η ακτοπλοΐα;

«Οι κυψέλες καυσίμου της Advent μπορούν να ενταχθούν σε συστήματα πρόωσης πλοίων μικρού μεγέθους (σκάφη αναψυχής, ιστιοπλοϊκά και επιβατηγά πλοία), ενώ, ανεξαρτήτως μεγέθους του πλοίου, μπορούν επίσης να εγκατασταθούν σε υβριδικά συστήματα παροχής ενέργειας, αντικαθιστώντας τις υπάρχουσες γεννήτριες ντίζελ. Επιπρόσθετα, μπορούν να χρησιμεύσουν ως βοηθητικές μονάδες ισχύoς σε μεγαλύτερα πλοία αλλά και στην ηλεκτροδότηση ελλιμενισμένων πλοίων από την ξηρά (cold ironing), συμβάλλοντας έτσι σε μια πιο οικολογική λειτουργία των λιμένων. Παράλληλα, η καταλληλόλητα των κυψελών καυσίμου SereneU για χρήση σε επιβατηγά πλοία έχει επιβεβαιωθεί από το 2017, οπότε και ολοκληρώσαμε επιτυχώς άλλο ένα έργο στα πλοία MV Mariella και MS Innogy. Στην περίπτωση αυτή, το υβριδικό σύστημα παροχής ενέργειας αποτελούνταν από τις κυψέλες καυσίμου της Advent και μπαταρίες. Οι κυψέλες καυσίμου SereneU χρησιμοποιήθηκαν ως range extenders, επιτρέποντας στο επιβατηγό πλοίο να ηλεκτροδοτείται για μια ολόκληρη ημέρα, εκπέμποντας σημαντικά λιγότερους ρύπους».

38 έργα Έρευνας και Ανάπτυξης που έχουν χρηματοδοτηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση, τις ΗΠΑ, αλλά και σε εθνικό επίπεδο έχουν ολοκληρωθεί από την Advent.

«Η Advent ξεκίνησε στην Πάτρα το 2006 ως μια startup προηγμένης τεχνολογίας που έβλεπε πολλά χρόνια μπροστά. Το όραμά μας είναι η δημιουργία ενός κόσμου με καθαρή, ασφαλή, βιώσιμη και προσιτή ενέργεια που προέρχεται από το υδρογόνο. Το υδρογόνο μπορεί να αντικαταστήσει τα ορυκτά καύσιμα ειδικά στους τομείς:  της βιομηχανίας (παραγωγή χάλυβα, αμμωνίας, τσιμέντου, λιπασμάτων, διυλιστήρια κ.λπ.) και  στα μεγάλου όγκου οχήματα (φορτηγά, πλοία και πιθανόν αεροπλάνα). Οι δύο αυτοί τομείς συμβάλλουν πολύ περισσότερο από τα επιβατικά αυτοκίνητα στην κλιματική κρίση (παράγουν πάνω από 30% των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα) και τη μόλυνση του περιβάλλοντος. Σε αυτούς τους τομείς είναι αδύνατον να αντικαταστήσουμε την ενέργεια που χρειάζονται με μπαταρίες και είναι απαραίτητο να βρούμε ένα εναλλακτικό καύσιμο. Αυτό είναι το πράσινο υδρογόνο. Στην Advent αναπτύσσουμε δύο προϊόντα:  Εlectrolysers, δηλαδή μηχανές παραγωγής πράσινου υδρογόνου από νερό και ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Οι μηχανές αυτές θα είναι οι καθαρές "πετρελαιοπηγές" του μέλλοντος και θα μπορούν να εγκατασταθούν σε κάθε χώρα.  Fuel Cells (Κυψέλες Καυσίμου), δηλαδή μηχανές που παράγουν ηλεκτρική ενέργεια και θερμότητα. Οι μηχανές αυτές θα αντικαταστήσουν σταδιακά τις μηχανές εσωτερικής καύσης και τις γεννήτριες ντίζελ παγκοσμίως. Με περισσότερες από 150 πατέντες στην τεχνολογία κυψελών καυσίμου, έχουμε ολοκληρώσει 38 έργα Έρευνας και Ανάπτυξης που έχουν χρηματοδοτηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση, τις ΗΠΑ, αλλά και σε εθνικό επίπεδο από τις χώρες που δραστηριοποιούμαστε. Τον Φεβρουάριο του 2021, η Advent εισήχθη στο Χρηματιστήριο NASDAQ της Νέας Υόρκης επιτυγχάνοντας να

αντλήσει 158,3 εκατ. δολάρια ΗΠΑ για την υλοποίηση του επιχειρηματικού μας σχεδίου και ξεκίνησε το επενδυτικό της πρόγραμμα σε ΗΠΑ, Ευρώπη και Ασία. Το 2022 αποτέλεσε μία χρονιά ορόσημο για την ανάπτυξη της εταιρείας μας. Τον Ιούλιο του 2022, το Green HiPo της Advent, ένα Σημαντικό Έργο Κοινού Ευρωπαϊκού Ενδιαφέροντος της αλυσίδας αξίας "Τεχνολογίες και Συστήματα Υδρογόνου" (IPCEI Hydrogen), έλαβε επικύρωση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, κατόπιν κοινοποίησης από το ελληνικό κράτος. Το έργο θα υλοποιηθεί στη Δυτική Μακεδονία και θα συμβάλει σημαντικά στην οικονομική

Η καταλληλόλητα των κυψελών καυσίμου SereneU για χρήση σε επιβατηγά πλοία έχει επιβεβαιωθεί από το 2017, οπότε εγκαταστάθηκαν στα πλοία MV Mariella και MS Innogy. ανάπτυξη της περιοχής, μέσα από την κατασκευή και λειτουργία μιας υπερσύγχρονης βιομηχανικής μονάδας, καθώς και εγκαταστάσεων έρευνας και ανάπτυξης παραγωγής καινοτόμων συστημάτων κυψελών καυσίμου και μονάδων ηλεκτρόλυσης. Το συνολικό ύψος της χρηματοδότησης δύναται να ξεπεράσει τα 700 εκατομμύρια ευρώ και θα ολοκληρωθεί σε έξι χρόνια. Επιπλέον, αυτήν τη στιγμή αναπτύσσουμε τη νέα μεμβράνη ανταλλαγής πρωτονίων υψηλής θερμοκρασίας επόμενης γενιάς της Advent, σε συνεργασία με το Εθνικό Ερευνητικό Κέντρο Los Alamos του υπουργείου Ενέργειας των ΗΠΑ, το Εθνικό Εργαστήριο Brookhaven και το Εθνικό Εργαστήριο Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας. Η νέα μεμβράνη ανοίγει νέες προοπτικές στην παγκόσμια βιομηχανία κυψελών καυσίμου και οι δυνατότητές της ήδη εξετάζονται από μεγάλες εταιρείες στον τομέα της αυτοκινητοβιομηχα-

νίας, όπως η Hyundai Motor Company». Ποιο είναι το επενδυτικό πλάνο της εταιρείας για τα επόμενα χρόνια; Πού σκοπεύει να επενδύσει; Ποια θέση έχει η χώρα μας στους σχεδιασμούς;

«Το επενδυτικό μας πλάνο περιλαμβάνει επενδύσεις τόσο στην Ευρώπη όσο και στις ΗΠΑ. Πρόσφατα ολοκληρώσαμε την κατασκευή μιας νέας υπερσύγχρονης μονάδας παραγωγής στο Hood Park campus που βρίσκεται στο Charlestown της Μασαχουσέτης, λίγα μίλια από τα διάσημα πανεπιστήμια Harvard και ΜΙΤ. Η μονάδα έχει ήδη τεθεί σε λειτουργία και επικεντρώνεται στην ανάπτυξη και παραγωγή της επόμενης γενιάς εξαρτημάτων κυψελών. Η νέα μονάδα παραγωγής θα μας επιτρέψει να αυξήσουμε σημαντικά τις παραγωγικές μας δυνατότητες και να ανταποκριθούμε στην αυξανόμενη παγκόσμια ζήτηση καινοτόμων προϊόντων στον τομέα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Παράλληλα, από το 2006 διατηρούμε ερευνητική και παραγωγική δραστηριότητα στην Πάτρα. Οπότε, δεν χωρά αμφιβολία ότι η Ελλάδα αποτέλεσε και θα συνεχίσει να αποτελεί το εφαλτήριο των επιχειρηματικών μας πρωτοβουλιών και προσπαθειών. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο της συνεχούς μας ανάδρασης με το ελληνικό γίγνεσθαι θα πρέπει να τοποθετήσουμε και το "Green HIPo". Στοχεύοντας στη δημιουργία περίπου 650 άμεσων και πολλαπλάσιων έμμεσων θέσεων εργασίας τα επόμενα χρόνια, ευελπιστούμε ότι το "Green HiPo" θα αποτελέσει πόλο έλξης για άρτια καταρτισμένο επιστημονικό και τεχνικό προσωπικό που έχει φοιτήσει στα παγκοσμίου φήμης πανεπιστήμια που διαθέτει η χώρα. Σκοπός της Advent είναι να αντιστρέψει το brain drain από το οποίο υποφέρει η Ελλάδα τα τελευταία χρόνια και να το μετατρέψει σε brain gain, φέρνοντας πίσω στη χώρα γνώση και δυνατότητες που έχασε τα προηγούμενα χρόνια». [SID: 16167587]

20 /4

ΔΕΥΤΕΡΑ 20 ΜΑΡΤΙΟΥ 2023

EN ΠΛΩ Να αναγνωριστεί ο ρόλος της ναυτιλίας

Η ναυτιλιακή τεχνολογία να μπει στο βιομηχανικό «Green Deal»

Η ελληνική ναυτιλία χαιρετίζει, μαζί με τον ευρωπαϊκό εφοπλισμό, την πρόταση της Ε.Ε. για τον Κανονισμό Net-Zero Industry Act με στόχο την ενεργειακή μετάβαση της ευρωπαϊκής οικονομίας. Όπως αναφέρει η Ένωση Ελλήνων Εφοπλιστών, πρόεδρος της οποίας είναι η Μελίνα Τραυλού, θα πρέπει να αναγνωριστεί ο καθοριστικός ρόλος της ναυτιλίας στην επιτυχία της δράσης αυτής, καθώς είναι ο κλάδος που εξασφαλίζει τη ροή των πρώτων υλών και της ενέργειας για την παραγωγή νέων, «πράσινων» προϊόντων σε όλο τον κόσμο. «Σε κάθε περίπτωση, είναι επίκαιρη η ανάδειξη της στρατηγικής σημασίας της ναυτιλίας για την ευρωπαϊκή οικονομία και η ανάγκη διασφάλισης της ανταγωνιστικότητας του ευρωπαϊκού στόλου» επισημαίνεται. Η νομοθεσία Net-Zero Industry Act έχει ως στόχο την ενίσχυση της ανθεκτικότητας και της ανταγωνιστικότητας της παραγωγής τεχνολογιών με μηδενικό αποτύπωμα άνθρακα στην Ε.Ε.

Με τη νομοθεσία για τη βιομηχανία Net Zero Industry Act, η Ε.Ε. έχει μια μοναδική ευκαιρία όχι μόνο να διατηρήσει τη θέση της ως παγκόσμιος ηγέτης στη σύνθετη ναυπηγική βιομηχανία -όπως οι κατασκευές κρουαζιερόπλοιων και προηγμένου ναυτιλιακού εξοπλισμού- αλλά και να ανακτήσει τμήματα της αγοράς που είναι στρατηγικά για την αυτονομία της Ευρώπης, σχολίασε η Marie-Caroline Laurent, γενική διευθύντρια της Διεθνούς Ένωσης Εταιρειών Κρουαζιέρας (CLIA) για την Ευρώπη. «Η νομοθεσία Net-Zero Industry Act είναι ένα σημαντικό βήμα για την πράσινη μετάβαση, αλλά η Ε.Ε. δεν έχει αναγνωρίσει ακόμη τον στρατηγικό ρόλο του ναυτιλιακού τεχνολογικού κλάδου στη βιομηχανική παραγωγή της Ευρώπης» συμπλήρωσε. «Η Ε.Ε. πρέπει να διασφαλίσει ότι το σωστό ρυθμιστικό πλαίσιο είναι σε ισχύ για να διατηρήσει την ισχύ της στη σύνθετη ναυπήγηση και στις θαλάσσιες τεχνολογίες» επεσήμανε.

ΑΞΙΕΣ

Ιατρικός οδηγός για τους ναυτικούς

Ο Ναυτικός Όμιλος Ελλάδος, η HELMEPA (στη φωτ. η πρόεδρος Σεμίραμις Παληού) και το Propeller Club ένωσαν τις δυνάμεις τους, με σκοπό να εμπνεύσουν, να καθοδηγήσουν τους νέους ανθρώπους ώστε να διερευνήσουν την προοπτική επαγγελματικής σταδιοδρομίας στα επαγγέλματα της θάλασσας. Ο νέος θεσμός, με τίτλο Γαλάζιοι Ορίζοντες, φιλοξενεί νέους άνω των 15 ετών, σε ένα τριήμερο εργαστήριο γνωριμίας, γνώσης και διασύνδεσης με τη ναυτιλιακή κοινότητα. Ειδικότερα, το διάστημα 17-19 Μαρτίου διοργανώθηκαν στον Ναυτικό Όμιλο παρουσιάσεις, εργαστήρια, mentoring, δικτύωση και επιτόπιες συναντήσεις για ερωταπαντήσεις με ανθρώπους της ναυτιλίας που μετέφεραν γνώση και βοήθησαν τη νέα γενιά να αξιοποιήσει τους επαγγελματικούς ορίζοντες που ανοίγει η θάλασσα. Μόνο ο ελληνόκτητος στόλος έχει ανάγκη από 3.500 ανθρώπους ετησίως, για τα επόμενα 30 χρόνια.

Στην έκδοση ιατρικού οδηγού για την παροχή ιατρικής βοήθειας στους ναυτικούς και τους αλιείς στην περίπτωση που αρρωστήσουν ή τραυματιστούν στη θάλασσα προχώρησε το Διεθνές Ναυτιλιακό Επιμελητήριο (ICS, στη φωτ. ο πρόεδρος Emanuele Grimaldi). Στον οδηγό περιλαμβάνεται ένα επικαιροποιημένο φαρμακείο πλοίου, μεταφερόμενες κάρτες δράσης που περιγράφουν λεπτομερώς τι πρέπει να γίνει στην περίπτωση άμεσης ιατρικής ανάγκης, αλλά και έντυπα και πίνακες αξιολόγησης για να βοηθήσουν το πλήρωμα να ακολουθήσει σωστά τις διαδικασίες. Ο σύγχρονος οδηγός από το ICS γράφτηκε και αναθεωρήθηκε από μια διεθνή ομάδα ναυτικών ιατρών και εμπειρογνωμόνων, με πολυετή εμπειρία στη συνεργασία και την εκπαίδευση ναυτικών και αλιέων. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε όλα τα πλοία και τα αλιευτικά σκάφη, καθώς και στα χερσαία τμήματα ασφαλείας, που υποστηρίζουν ναυτικούς και αλιείς. [SID: 16167591]

ΕΙΣΗΓΜΕΝΕΣ Κέρδη για τον BDI

n Ναυτιλιακά Παράγωγα Dry Bulk (τιμή σε δολ.) Περίοδος

Οι νέοι γνώρισαν τα επαγγέλματα της θάλασσας

Capesize

Kamsarmaxes Ημερήσια Μεταβολή

17/3/2023

Ημερήσια Μεταβολή

Mάρτιος

14.875

-0,17%

13.750

Απρίλιος

18.275

0,83%

16.050

-1,98%

Β’ Τρίμ. 2023

19.908

1,57%

16.366

-1,11%

Γ’ Τρίμ. 2023

22.450

0,90%

16.600

0,15%

2024

16.200

-0,31%

13.275

0,19%

SHUTTERSTOCK

17/3/2023

n Ναυτιλιακά καύσιμα (τιμή σε δολ./mt) 17/3/2023 Λιμάνι

IFO380

MGO

VLSFO

Πειραιάς

439,50

827,50

657,75

Σιγκαπούρη

406,00

751,25

560,50

Χιούστον

Φουτζέιρα

419,00

1.052,50

553,50

Ρότερνταμ

376,00

755,50

612,25

n Εξέλιξη μετοχών ελληνικών ναυτιλιακών στη Wall Street (τιμή σε δολ.) Σύμβολο

Εταιρεία

Τιμή κλεισ. Παρασκευής

Εβδομαδιαία Μεταβολή

CMRE

Costamare

9,08

-7,82%

8,55

17,45

CPLP

Capital Product Partners

12,01

-10,04%

11,93

19,65

CTRM

Castor Maritime

0,71

-19,60%

0,65

2,45

DAC

Danaos Corporation

51,9

-6,49%

51,10

107,30

DLNG

Dynagas LNG Partners

2,76

-6,12%

2,08

4,49

DSX

Diana Shipping

3,71

-9,07%

3,36

6,89

EDRY

EuroDry

16,75

-6,42%

12,71

44,99

ESEA

EuroSeas

17,03

-8,24%

16,88

34,50

GASS

StealthGas

2,59

-9,44%

2,15

4,18

GLBS

Globus Maritime Limited

1,09

-0,91%

1,03

2,66

GLOP

GasLog Partners

8,15

-3,32%

4,30

9,27

GSL

Global Ship Lease

18,34

-4,73%

14,62

30,02

IMPP

Imperial Petroleum

0,16

-5,88%

0,15

2,29

LPG

Dorian LPG

19,52

-8,10%

12,91

23,51

Navios Maritime Holdings

1,79

-18,64%

1,53

4,78

NMM

Navios Maritime Partners

23,03

-6,65%

19,71

36,35

OceanPal

0,37

-19,54%

0,35

8,75

PSHG

Performance Shipping

0,73

-13,10%

0,68

49,50

PXS

Pyxis Tankers

4,87

-14,56%

1,88

6,26

Safe Bulkers

3,33

-6,98%

2,35

5,12

SBLK

Star Bulk Carriers

20,46

-5,63%

16,85

33,99

SHIP

Seanergy Maritime Holdings

5,47

-13,31%

4,40

12,30

TNP

Tsakos Energy Navigation

17,85

-22,76%

8,01

24,78

TOPS

Top Ships

0,85

-10,53%

0,75

22,60

USEA

United Maritime Corporation

2,9

-3,33%

0,59

6,61

ΣΕ ΑΝΟΔΙΚΉ τροχιά κινή-

θηκε σε εβδομαδιαία βάση η ναυλαγορά των πλοίων μεταφοράς χύδην ξηρού φορτίου. Ειδικότερα, ο βασικός δείκτης Baltic Dry Index (BDI) σημείωσε εβδομαδιαία κέρδη 7,8%. Εβδομαδιαία άνοδο σχεδόν 10% (9,7%) κατέγραψε ο δείκτης των μεγάλων bulk carriers, τύπου capesize. Τα μέσα ημερήσια έσοδα των πλοίων στη spot αγορά υποχώρησαν, ωστόσο, την Παρασκευή στα 15.867 δολάρια. Εβδομαδιαίο «άλμα» 4,2% έκανε ο δείκτης των μεσαίου μεγέθους panamaxes. Τα εν λόγω bulkers αποκομίζουν κατά μέσο όρο στη spot αγορά 15.509 δολάρια. Τέλος, ο δείκτης των μικρότερων πλοίων, τύπου supramax, έκλεισε την εβδομάδα με κέρδη 9%, ενώ αυτός των handysize ανέβηκε κατά 10% σε εβδομαδιαία βάση. Τα supramaxes αποκομίζουν κατά μέσο όρο 12.500 δολάρια ημερησίως στη spot και τα handies 11.361 δολάρια την ημέρα. [SID: 16167592]

Χαμηλό έτους

Υψηλό έτους

ΔΕΥΤΕΡΑ 20 ΜΑΡΤΙΟΥ 2023

5/ 21

* Αφορά χρήση 2022 ** Ρ/Ε: Καθαρά κέρδη προς διάθεση ανά μετοχή

ΟΝΟΜΑ

ΑΠΟ 10/3/23 ΕΥΡΩ

ΚΛΕΙΣΙΜΟ ΗΜΕΡΑΣ ΔΙΑΦΟΡΑ % ΟΓΚΟΣ ΕΥΡΩ ΕΒΔΟΜ. ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ

ΕΜΠΟΡΕΥΣ ΕΒΔΟΜ. ΕΥΡΩ

COCA-COLA HBC AG (ΚΟ) **

24,100

24,410

0,310

1,29%

340.619

1.641.029,13 1.664.297,54

919.680,11

372.086.095

0,71

2,91

CPI (ΚΟ) *

0,588

0,586

-0,002

-0,34%

80.939

9.209,93

12.563,21

11.427,20

10.246.800

6,00

0,30

0,00

DIMAND Α.Ε. (ΚΟ) **

12,800

12,000

-0,800

-6,25%

44.818

110.309,31

88.847,72

206.677,66

18.680.300

224,16

0,05

0,00

209.790,03

304.510,29

169.459,99

54.200.000

383,74

0,75

0,04

0,49

35,60

7,080

7,560

7,369

9,94%

4,620

7,800

14.127.685,27 11.114.172,33

6.091.101,68

3.710.677.508

4.502,91

0,22

0,00

13,71

1,214

1,355

1,374

15,02%

0,720

1,468

EPSILON NET (ΚΟ) **

7,500

7,080

-0,420

-5,60%

142.702

EUROBANK HOLDINGS (ΚΟ) **

1,300

1,214

-0,087

-6,65%

55.791.303

ΕΜΠΟΡΕΥΣ. 20ΗΜΕΡΟ ΕΥΡΩ

ΕΜΠΟΡΕΥΣ. 6ΜΗΝΟ ΑΡΙΘΜΟΣ ΕΥΡΩ ΤΙΤΛΩΝ

ΧΡΗΜ/ΚΗ ΑΞΙΑ ΕΚΑΤ. ΕΥΡΩ

ΟΝΟΜΑΣΤΙΚΗ ΜΕΡΙΣΜΑΤΑ ΑΞΙΑ 2021 ΣΕ ΕΥΡΩ ΕΥΡΩ

9.082,62

ΜΕΡΙΣΜΑΤΑ 2022 ΜΕΡΙΣΜΑ ΕΥΡΩ ΑΠΟΔΟΣΗ Ρ/Ε

ΚΑΤΩΤΕΡΑ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ ΕΥΡΩ

ΑΝΩΤΕΡΑ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ ΕΥΡΩ

ΤΙΜΕΣ 20ΗΜΕΡΟ ΕΥΡΩ

ΜΕΤΑΒΟΛΗ ΑΠΟ 31/1/2022

ΚΑΤΩΤΕΡΑ 52 ΕΒΔΟΜ. ΕΥΡΩ

ΑΝΩΤΕΡΑ 52 ΕΒΔΟΜ. ΕΥΡΩ

16,60

23,740

24,410

31,09

0,554

0,588

24,143

8,01%

17,995

24,800

0,622

-1,01%

0,552

12,000

12,600

0,800

12,921

-19,46%

12,000

15,048

FLEXOPACK (ΚΟ) **

8,650

8,000

-0,650

-7,51%

429

709,82

5.005,19

5.999,27

11.795.024

94,36

0,54

0,14

1,70

9,07

8,000

8,300

8,511

1,27%

5,700

8,800

FOURLIS ΣΥΜΜΕΤΟΧΩΝ (KΟ) **

3,445

3,310

-0,135

-3,92%

263.758

179.485,26

207.693,98

221.078,48

52.131.944

172,56

1,00

0,11

3,33

14,97

3,310

3,570

3,659

1,85%

2,470

3,920

HELLENIQ ENERGY HOLDINGS (ΚΟ) **

7,800

7,200

-0,600

-7,69%

784.530

1.177.422,58 1.124.809,32

839.619,31

305.635.185

2.200,57

2,18

1,05

14,58

6,52

7,200

7,810

7,992

-5,14%

5,890

8,600

IDEAL HOLDINGS (ΚΟ) **

3,750

3,590

-0,160

-4,27%

155.842

116.060,29

172.435,99

40.134.921

144,08

0,40

0,00

20,14

3,590

3,790

3,847

0,00%

3,073

4,000

250.087,69

INTERCONTINENTAL INTERN. Α.Ε.Ε.Α.Π. (ΚΟ) **

6,500

0,000

0,00%

1.715

2.226,75

7.537,76

3.622,29

10.500.000

68,25

4,00

0,29

4,46

18,34

6,500

6,700

6,608

-2,99%

6,300

7,250

INTRACOM HOLDINGS (ΚΟ) **

1,776

1,700

-0,076

-4,28%

919.005

321.013,65

285.182,07

254.984,41

83.600.000

142,12

0,88

0,00

1,700

1,828

1,843

-6,08%

1,204

2,080

INTRAKAT (KO) **

1,600

1,550

-0,050

-3,13%

1.823.877

572.494,79

571.525,09

354.615,69

160.523.985

248,81

0,30

0,00

1,530

1,616

1,661

6,16%

1,146

2,156

JUMBO (ΚΟ) **

21,000

21,360

0,360

1,71%

1.832.859

7.745.968,04 7.355.979,89

3.965.821,50

136.059.759

2.906,24

0,88

3,60

13,42

20,660

21,360

20,071

33,67%

13,260

21,600

1.010.461,77 1.193.590,00

822.068,82

176.736.715

1.019,77

0,30

0,00

5,33

5,700

6,110

6,174

-1,37%

5,155

6,850

71.428,32

167.868.482

65,13

0,30

0,00

37,80

0,385

0,392

0,408

1,04%

0,342

1,667

0,77

LAMDA DEVELOPMENT(ΚΟ) **

5,985

5,770

-0,215

-3,59%

860.648

LAVIPHARM (ΚΟ) **

0,384

0,388

0,004

1,04%

557.333

LOGISMOS (ΚΟ) **

1,035

0,988

-0,047

-4,54%

1.846

372,45

482,30

1.159,04

4.740.000

4,68

0,86

0,00

0,988

1,035

1,027

-0,80%

0,916

1,115

LOULIS FOOD INGREDIENTS (KO) **

2,510

2,400

-0,110

-4,38%

15.254

7.470,27

9.814,19

13.707,68

17.120.280

41,09

0,94

2,50

34,41

2,400

2,520

2,570

-6,61%

2,000

2,700

42.570,94

63.454,27

0,06

MARFIN INVESTMENT GROUP (ΚΟ) **

0,217

0,000

0,00%

18.343.178

796.160,56

726.880,12

579.239,54

939.510.748

203,87

0,10

0,00

0,217

0,218

310,21%

0,022

0,235

MEDICON ΕΛΛΑΣ (ΚΟ) **

3,790

3,690

-0,100

-2,64%

2.365

1.684,04

6.322,73

8.094,77

4.419.616

16,31

1,58

0,11

3,07

5,36

3,570

3,780

3,824

-0,27%

2,760

4,380

MERMEREN KOMBINAT A.D.PRILEP(ΕΛΠ) **

48,000

49,200

1,200

2,50%

173

1.691,92

2.579,54

4.616,23

468.700

23,06

3,42

6,95

1,56

48,800

49,800

47,758

6,49%

41,000

59,000

MEVACO (ΚΟ) **

3,040

3,000

-0,040

-1,32%

10.698

6.301,01

4.914,24

6.777,59

10.500.000

31,50

0,95

0,00

16,25

2,940

3,040

3,067

14,50%

1,950

3,200

MINERVA (ΚΟ) **

0,474

0,470

-0,004

-0,84%

13.640

1.287,28

691,33

395,71

6.200.000

2,91

0,50

0,00

4,92

0,450

0,486

0,504

-4,08%

0,420

0,630

PREMIA PROPERTIES (ΚΟ) **

1,185

1,100

-0,085

-7,17%

430.125

97.298,05

104.290,51

98.423,62

87.127.162

95,84

0,50

0,00

6,57

1,100

1,170

1,218

1,38%

1,025

1,465

PRODEA INVESTMENTS (ΚΟ) **

8,600

0,000

0,00%

498

790,42

1.170,41

708,68

255.494.534

2.197,25

2,71

0,28

3,24

12,35

8,600

-1,15%

7,950

9,000

PROFILE (ΚΟ) **

2,750

2,625

-0,125

-4,55%

69.489

37.203,56

39.941,19

45.726,14

24.377.795

63,99

0,23

0,03

1,22

29,03

2,625

2,770

2,858

-8,06%

2,600

3,685

QUALITY & RELIABILITY (ΚΟ) **

0,500

0,530

0,030

6,00%

235.182

23.610,60

17.276,70

14.178,45

27.345.120

14,49

0,28

0,00

0,490

0,530

0,533

3,92%

0,370

0,580

QUEST HOLDINGS (ΚΟ) **

5,000

4,740

-0,260

-5,20%

252.470

245.451,49

199.815,30

189.848,03

107.322.688

508,71

0,44

3,16

11,92

4,740

5,050

5,061

0,64%

3,960

6,200 2,900

0,15

REDS (ΚΟ) **

2,600

2,500

-0,100

-3,85%

4.340

2.162,66

3.060,16

20.770,12

57.434.884

143,59

1,31

0,00

2,480

2,760

2,667

0,40%

1,840

SPACE HELLAS (ΚΟ) **

6,000

5,820

-0,180

-3,00%

14.145

16.633,92

9.959,03

20.608,08

6.456.530

37,58

1,08

0,12

2,06

8,13

5,780

6,000

6,192

7,78%

5,000

9,920

TITAN CEMENT INTERNATIONAL (ΚΑ) **

14,260

14,320

0,060

0,42%

1.458.130

4.180.485,44 2.112.219,61

850.618,00

78.325.475

1.121,62

0,00

12,52

14,080

14,600

15,001

18,74%

10,700

16,000

TRASTOR ΑΕΕΑΠ (ΚΟ) **

1,070

0,000

0,00%

10.018

2.129,13

1.872,00

1.067,63

151.532.467

162,14

0,50

0,00

7,04

1,030

1,070

1,092

9,18%

0,980

1,300

UNIBIOS (ΚΟ) **

0,622

0,596

-0,026

-4,18%

139.482

16.609,19

17.169,57

22.014,59

15.627.315

9,31

0,29

0,00

27,89

0,581

0,619

0,648

-12,61%

0,483

0,708

VIOHALCO SA/NV (ΚΑ) **

4,390

4,240

-0,150

-3,42%

895.987

761.994,77

608.965,14

519.119,16

259.189.761

0,09

2,12

5,64

4,150

4,340

4,469

5,87%

3,240

4,785

VOGIATZOGLOU (ΚΟ) **

2,120

2,140

0,020

0,94%

4.870

2.051,26

1.581,99

1.249,56

6.325.000

13,54

0,19

8,88

6,44

2,060

2,200

2,157

3,88%

1,850

2,300

-3,64%

13.131

65.715,59

43.370,97

29.345,30

906.928

22,55

0,00

24,860

26,340

26,604

10,49%

18,670

27,790

1.098,96 0,60

ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΔΙΑΠΡΑΓΜΑΤΕΥΣΙΜΩΝ ΑΜΟΙΒΑΙΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ ALPHA ETF FTSE ATHEX LARGE CAP **

25,800

24,860

-0,940

ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΕΠΙΤΗΡΗΣΗΣ ΑΚΡΙΤΑΣ (ΚΟ) **

0,555

0,510

-0,045

-8,11%

4.980

505,16

295,85

199,42

13.000.000

6,63

1,00

0,00

0,470

0,555

0,530

-13,56%

0,370

0,670

ΑΝΕΚ (ΚΟ) **

0,220

0,216

-0,004

-1,82%

465.537

19.943,91

39.483,55

50.476,62

221.519.681

47,85

0,30

0,00

0,210

0,220

0,227

2,86%

0,058

0,246

ΑΝΕΚ (ΠΟ `90) **

0,072

0,000

0,00%

0,00

0,98

0,79

312.163

0,02

0,30

0,00

0,072

0,00%

0,072

ΑΝΕΚ (ΠΟ `96) **

0,380

0,000

0,00%

452

34,35

50,73

91,89

2.969.713

1,13

0,30

0,00

0,380

0,344

75,93%

0,100

0,380

ΒΑΡΒΑΡΕΣΟΣ (ΚΟ) **

0,240

0,000

0,00%

0,00

2,05

47,98

6.330.002

1,52

0,30

0,00

0,240

8,11%

0,180

0,360

ΒΙΟΤΕΡ (ΚΟ) **

0,280

0,270

-0,010

-3,57%

37.088

2.041,31

1.938,46

1.316,40

17.579.754

4,75

4,16

0,00

0,270

0,330

0,329

-8,78%

0,200

0,474

ΒΙΣ (ΚΟ) **

0,165

0,160

-0,005

-3,03%

57.429

1.901,22

3.739,26

3.554,43

54.654.600

8,74

0,05

0,00

0,160

0,168

0,179

-57,67%

0,081

0,378

ΔΟΥΡΟΣ (ΚΟ) **

0,260

0,000

0,00%

619

31,80

126,54

78,96

3.961.300

1,03

1,28

0,00

0,260

0,254

2,36%

0,208

0,338

ΕΠΙΛΕΚΤΟΣ (ΚΟ) *

0,150

0,134

-0,016

-10,67%

22.190

610,77

1.091,70

994,55

51.754.364

6,94

0,30

0,00

0,134

0,146

0,160

7,20%

0,091

0,242

ΕΡΙΟΥΡΓΙΑ ΤΡΙΑ ΑΛΦΑ (ΚΟ) **

10,900

11,500

0,600

5,50%

341

678,02

1.707,46

726,08

766.000

8,81

1,00

0,00

9,600

11,900

11,558

36,90%

7,900

15,500

ΕΡΙΟΥΡΓΙΑ ΤΡΙΑ ΑΛΦΑ (ΠΟ) **

10,000

9,250

-0,750

-7,50%

1.989

3.186,71

3.520,40

890,72

245.000

2,27

1,00

0,00

7,200

9,250

9,968

143,42%

2,500

12,100

ΙΝΤΡΑΛΟΤ (ΚΟ) **

0,680

0,630

-0,050

-7,35%

861.842

112.205,64

128.372,41

128.064,34

371.337.000

233,94

0,30

0,00

8,81

0,630

0,690

0,674

10,53%

0,440

0,760

ΚΡΕΚΑ (ΚΟ) **

0,306

0,260

-0,046

-15,03%

24.881

1.488,72

1.263,74

1.252,04

7.125.216

1,85

0,65

0,00

0,260

0,340

0,364

19,27%

0,112

0,430 0,745

ΜΠΗΤΡΟΣ ΣΥΜΜΕΤΟΧΙΚΗ (KO) **

0,590

0,540

-0,050

-8,47%

24.735

2.745,51

1.578,81

973,54

15.842.391

8,55

1,51

0,00

0,530

0,645

0,628

5,88%

0,430

ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΗ (ΚΟ) **

0,500

0,490

-0,010

-2,00%

18.640

1.837,17

1.001,03

4.467,30

24.319.250

11,92

0,30

0,00

0,490

0,498

0,504

-10,91%

0,260

0,650

ΣΠΥΡΟΥ ΑΓΡ. ΟΙΚ. (ΚΟ) **

0,220

0,000

0,00%

611

23,03

48,71

175,00

28.438.268

6,26

0,07

0,00

0,220

0,225

46,67%

0,140

0,230

FRIGOGLASS (KO) **

0,057

0,067

0,010

17,54%

5.914.178

76.544,09

90.289,24

46.537,90

356.314.416

23,87

0,60

0,00

0,058

0,070

0,093

-21,64%

0,057

0,146

SATO AE (ΚΟ) **

0,040

0,035

-0,005

-12,50%

64.776

488,20

425,86

718,19

65.326.268

2,29

0,53

0,00

10,03

0,035

0,040

0,042

45,83%

0,014

0,063

YALCO - ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ (ΚΟ) **

0,248

0,220

-0,028

-11,29%

2.671

114,87

330,09

233,18

13.191.620

2,90

0,62

0,00

0,220

0,248

0,238

-15,38%

0,147

0,320

ΥΠΟ ΑΝΑΣΤΟΛΗ ΑΕΓΕΚ (ΚΟ) *****

0,035

0,000

0,00%

0,00

33.301.715

1,17

0,32

0,00

0,035

0,00%

0,035

ΒΑΡΑΓΚΗΣ (ΚΟ) ***

0,110

0,000

0,00%

0,00

4.737.503

0,52

0,32

0,00

0,110

0,00%

0,110

ΕΛΒΙΕΜΕΚ (ΚΟ) *****

2,600

0,000

0,00%

0,00

7.085.888

18,42

1,59

0,00

35,50

2,600

0,00%

2,600

ΛΙΒΑΝΗΣ (ΚΟ) **

0,120

0,125

0,005

4,17%

8.353

212,67

118,96

36,34

7.734.375

0,97

1,00

0,00

0,120

0,125

0,131

-16,67%

0,120

0,185

ΠΑΛΑΙΟΙ ΟΙΝΟΙ ΝΑΟΥΣΗΣ HOLDING (ΚΟ) **

0,026

0,000

0,00%

0,00

25.179.640

0,65

0,60

0,00

0,026

0,00%

0,026

ΠΑΛΑΙΟΙ ΟΙΝΟΙ ΝΑΟΥΣΗΣ HOLDING (ΠΟ) **

0,057

0,000

0,00%

0,00

1.540.000

0,09

0,60

0,00

0,057

0,00%

0,057

DIONIC (ΚΟ) **

0,110

0,000

0,00%

0,00

5.867.311

0,65

0,30

0,00

0,110

0,00%

0,110

FOLLI - FOLLIE GROUP (ΚΟ) ****

4,800

0,000

0,00%

0,00

66.948.210

321,35

0,30

0,00

4,800

0,00%

4,800

MLS ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ (ΚΟ) ****

0,570

0,000

0,00%

0,00

12.417.000

7,08

0,31

0,00

0,570

0,00%

0,570

ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΑΓΟΡΑ ΝΤΟΠΛΕΡ (ΚΟ) **

0,745

0,000

0,00%

0,00

1.076,61

1.175,65

10.600.010

7,90

0,04

0,00

0,745

0,741

25,21%

0,424

0,795

ΦΟΥΝΤΛΙΝΚ (ΚΟ) **

0,526

0,544

0,018

3,42%

2.000

216,43

1.825,41

1.396,29

23.346.786

12,70

0,10

0,00

0,526

0,544

0,562

24,20%

0,426

0,700

CAIRO MEZZ PLC (ΚΟ) **

0,108

0,105

-0,003

-2,97%

1.515.226

31.411,45

38.094,89

23.566,41

309.096.827

32,33

0,10

0,00

0,102

0,106

0,112

17,79%

0,085

0,157

EUROXX ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΑΚΗ (ΚΟ) **

2,440

0,000

0,00%

0,00

677,77

14.791.000

36,09

0,36

0,00

30,29

2,440

7,02%

0,700

2,960

GALAXY COSMOS MEZZ PLC (ΚΟ)

0,324

0,339

0,015

4,57%

2.654.424

181.552,13

134.940,51

220.656,20

86.941.164

29,44

0,27

0,00

0,330

0,353

0,308

37,47%

0,110

0,353

MEDITERRA (ΚΟ) **

1,300

1,380

0,080

6,15%

2,20

1.155,36

371,01

7.300.000

10,07

0,50

0,00

44,53

1,360

1,380

1,409

-8,00%

1,300

1,900

OPTRONICS TECHNOLOGIES (ΚΟ) **

2,580

0,000

0,00%

0,00

0,14

58,90

3.333.500

8,60

0,30

0,00

2,580

2,567

37,23%

1,600

2,580

PERFORMANCE TECHNOLOGIES (ΚΟ) **

3,400

3,310

-0,090

-2,65%

75.749

51.008,53

75.338,67

55.910,62

13.902.683

46,02

0,10

1,09

13,26

3,310

3,440

3,605

-4,61%

3,200

5,500

0,04

PHOENIX VEGA MEZZ PLC (ΚΟ) **

0,044

0,040

-0,005

-10,63%

29.333.638

247.323,55

141.743,74

145.331,90

1.250.367.229

49,39

0,04

0,00

9,78

0,040

0,043

0,045

1,28%

0,037

0,052

REAL CONSULTING (ΚΟ) **

1,965

1,905

-0,060

-3,05%

21.418

8.240,55

15.764,17

21.889,21

21.500.000

40,96

0,40

1,57

22,21

1,905

1,970

2,037

-6,62%

1,820

2,660

0,03

SUNRISEMEZZ PLC (ΚΟ)

0,128

0,124

-0,004

-3,35%

4.274.494

108.687,72

79.853,12

161.769,89

178.623.895

22,13

0,14

0,00

0,124

0,131

0,127

9,36%

0,069

0,140

VIDAVO (ΚΟ) **

3,200

0,000

0,00%

0,00

202,26

131,99

857.210

2,74

1,05

0,00

45,72

3,200

3,339

5,26%

2,780

4,580

* Αφορά τη χρήση 2022 ** Αφορά τη χρήση 2021 *** Αφορά τη χρήση 2020 **** Αφορά τη χρήση 2019 ***** Αφορά τη χρήση 2018

Για τον υπολογισμό του P/E, έχουν χρησιμοποιηθεί τα Ενοποιημένα Κέρδη μετά Φόρων και Δικαιωμάτων Μειοψηφίας ανά μετοχή.

22 /6

ΔΕΥΤΕΡΑ 20 ΜΑΡΤΙΟΥ 2023

ΑΓΟΡΕΣ ΧΡΗΜΑΤΟΣ ΕΠΙΤΟΚΙΑ ΚΑΤΑΘΕΣΕΩΝ ΕΥΡΩΝΟΜΙΣΜΑΤΩΝ

ΣΥΝΑΛΛΑΓΜΑ ΤΗΣ 20ής ΜΑΡΤΙΟΥ 2023 Τιμές/1 ευρώ ΔOΛAPIO HΠA (USD) KOPONA ΔANIAΣ (DKK) ΛIPA AΓΓΛIAΣ (GBP) KOPONA ΣOYHΔIAΣ (SEK) ΓIEN IAΠΩNIAΣ (JPY) EΛBET. ΦPAΓKO (CHF) KOPONA NOPBHΓIAΣ (NOK) ΛIPA TOYPKIAΣ (TRY) ΔOΛ. KANAΔA (CAD) ΔΟΛΑΡΙΟ ΑΥΣΤΡΑΛΙΑΣ (AUD)

Αγορά ΕΘΝΙΚΗ 1,0996 0,9057 11,545 145,1778 1,0209 11,7738 21,0610 1,5123 1,6456

Πώληση

ΠΕΙΡΑΙΩΣ 1,0860 7,6400 0,8990 11,4600 143,20 1,0090 11,7400 21,1180 1,4940 1,6320

ALPHA 1,0942 7,6684 0,9011 11,5355 144,79 1,0154 11,7645 1,5022 1,5398

EUROBANK 1,0881 7,6487 0,9019 11,4799 143,96 1,0085 11,7578 20,6626 1,4958 1,6362

ΕΘΝΙΚΗ 1,0358 0,8531 10,8744 136,7454 0,9616 11,0899 19,7447 1,4244 1,55

ΠΕΙΡΑΙΩΣ 1,0210 7,1800 0,8450 10,7800 134,80 0,9490 11,0400 19,1060 1,4060 1,5350

ALPHA 1,0304 7,2217 0,8486 10,8635 136,35 0,9562 11,0792 1,4147 1,5874

EUROBANK 1,0245 7,2018 0,8492 10,8092 135,55 0,9496 11,0709 19,4555 1,4084 1,5406

ΤΙΜΕΣ ΑΓΟΡΑΣ ΣΥΝΑΛΛΑΓΜΑΤΟΣ ΣΕ ΕΓΧΩΡΙΑ ΝΟΜΙΣΜΑΤΑ

ΑΥΣΤΡΑΛΙΑ ΚΑΝΑΔΑΣ ΕΥΡΩΖΩΝΗ ΝOΡΒΗΓΙΑ ΣOΥΗΔΙΑ ΕΛΒΕΤΙΑ ΙΑΠΩΝΙΑ Μ. ΒΡΕΤΑΝΙΑ ΗΠΑ

ΔΟΛΑΡΙΟ ΑΥΣΤΡΑΛΙΑΣ 1 1,0858 1,5908 7,1758 7,0331 0,6218 88,35 1,8169 0,6705

ΔΟΛΑΡΙΟ ΚΑΝΑΔΑ 0,9206 1 1,4647 7,7925 7,6375 0,6753 95,94 1,673 1,373

ΕΥΡΩ ΝΟΡΒΗΓΙΑΣ 0,6283 1,4647 1 11,4171 0,0893 1,0103 140,57 1,1418 1,0668

ΚΟΡΟΝΑ ΚΟΡΟΝΑ ΦΡΑΓΚΟ ΓΙΕΝ ΣΤΕΡΛΙΝΑ ΔΟΛΑΡΙΟ ΣΟΥΗΔΙΑΣ ΕΛΒΕΤΙΑΣ ΗΠΑ 7,1758 7,0331 0,6218 88,35 0,5501 0,6705 7,7925 7,6375 0,6753 95,94 1,673 1,373 11,4171 11,1901 0,9894 140,57 0,8754 1,0668 10 1,0189 11,5318 8,1167 13,0327 10,7022 0,9793 10 11,3059 7,9577 12,7774 10,4894 11,5388 11,3093 1 142,07 1,13 0,9274 12,3074 12,5571 142,07 100 160,55 131,77 13,0406 12,7803 1,13 160,55 1 1,2185 10,7022 10,4894 0,9274 131,77 1,2185 1

ΔΕΙΚΤΗΣ ΔΟΛΑΡΙΟΥ

ΝΟΜΙΣΜΑΤΑ USD EUR JPY GBP CHF AUD CAD SEK NOK DKK HKD SGD SAR KWD ZAR

1 ΜΗΝΟΣ 4.88/ 4.94 2.85/ 3.05 0.45/-0.10 4.25/ 4.44 1.08/ 1.28 3.28/ 3.58 4.27/ 4.57 2.40/ 2.78 3.02/ 3.32 1.93/ 2.57 2.95/ 3.01 3.80/ 5.00 5.05/ 5.50 3.62/ 3.87 7.65/ 8.20

2 ΜΗΝΩΝ 4.98/ 5.06 2.95/ 3.14 0.35/-0.10 4.25/ 4.44 0.84/ 1.04 3.55/ 3.73 4.36/ 4.42 3.16/ 3.51 3.32/ 3.72 2.13/ 2.77 3.36/ 3.42 3.75/ 5.00 5.20/ 5.44 3.75/ 4.00 7.95/ 8.40

3 ΜΗΝΩΝ 5.10/ 5.30 2.92/ 3.04 0.30/-0.10 4.29/ 4.44 1.02/ 1.22 3.61/ 3.79 4.33/ 4.63 3.07/ 3.45 3.43/ 3.83 2.28/ 2.87 3.67/ 3.73 4.09/ 4.60 5.44/ 5.81 3.81/ 4.06 8.05/ 8.45

ΕΥΡΩ ΜΕ ΜΙΚΡΑ ΝΟΜΙΣΜΑΤΑ

6 ΜΗΝΩΝ 5.02/ 5.21 3.15/ 3.23 0.22/-0.02 4.48/ 4.59 1.25/ 1.45 3.76/ 3.94 4.32/ 4.62 3.61/ 3.96 3.43/ 3.73 2.76/ 2.96 3.82/ 3.88 4.12/ 5.25 5.93/ 6.28 3.93/ 4.18 6.90/ 7.90

12 ΜΗΝΩΝ 4.93/ 5.13 3.30/ 3.50 0.30/ 0.05 4.60/ 4.79 1.51/ 1.71 3.73/ 4.18 4.37/ 4.67 3.89/ 4.09 3.60/ 3.90 3.03/ 3.23 4.10/ 4.30 4.12/ 4.25 6.24/ 6.59 4.43/ 4.68 7.50/ 8.50

ΒΑΣΙΚΑ ΕΠΙΤΟΚΙΑ ΔΑΝΕΙΣΜΟΥ

20ής Μαρτίου ΚΟΡΟΝΑ ΤΣΕΧΙΑΣ ΦΟΡΙΝΤ ΟΥΓΓΑΡΙΑΣ ΚΟΡΟΝΑ ΝΟΡΒΗΓΙΑΣ ΡΟΥΒΛΙ ΡΩΣΙΑΣ ΛΙΡΑ ΤΟΥΡΚΙΑΣ ΡΕΑΛ ΒΡΑΖΙΛΙΑΣ ΓΙΟΥΑΝ (ΡΕΝΜΙΝΜΠΙ) ΚΙΝΑΣ ΔΟΛ. ΧΟΝΓΚ ΚΟΝΓΚ ΣΕΚΕΛ ΙΣΡΑΗΛ ΙΝΔΙΚΗ ΡΟΥΠΙΑ ΓΟΥΟΝ ΝΟΤΙΟΥ ΚΟΡΕΑΣ ΠΕΣΟ ΜΕΞΙΚΟΥ ΔΟΛ. Ν. ΖΗΛΑΝΔΙΑΣ ΠΕΣΟ ΦΙΛΙΠΠΙΝΩΝ ΔΟΛ. ΣΙΓΚΑΠΟΥΡΗΣ ΜΠΑΧΤ ΤΑΪΛΑΝΔΗΣ ΡΑΝΤ Ν. ΑΦΡΙΚΗΣ

23,948 395,93 11,4218 20,1859 5,5872 7,3117 8,3387 3,9057 87,7870 1.389,84 19,9829 1,7014 58,118 1,4262 36,246 19,4988

ΤΡΕΧΟΝ

ΠΡΟΗΓ/ΝΟ

HΠA (ΒΡΑΧΥΧΡΌΝΙΟ)

0,75%-1%

(0,5%-0,75%)

IAΠΩNIA (ΠΡΟΕΞ/ΚΌ)

0%-0,1%

(0,1%)

EYPΩZΩNH (ΒΡΑΧ/ΝΙΟ)

(0,05%)

M. BPETANIA (ΡΈΠΟ)

0,25%

(0,5%)

ΕΛBETIA (LIBOR)

-0,75%

(-0,5%)

ΣOYHΔIA (ΡΈΠΟ)

-0,5%

(-0,3%)

ΔANIA (ΒΡΑΧ/ΝΙΟ)

-0,65%

(-0,5%)

ΕΠΙΤΟΚΙΑ ΤτΕ ΟΡΙΑΚΉΣ ΧΡΗΜ/ΣΗΣ ΔΙΚΑΙΟΠΡΑΚΤΙΚΌ ΕΠ. ΥΠΕΡ/ΡΊΑΣ

0,30% 5,30% 7,30%

ΙΣΟΤΙΜΙΑ ΕΥΡΩ/ΔΟΛΑΡΙΟΥ

105,0

1,0740

104,7

1,0706

104,4

1,0666

104,1

1,0638

103,8

1,0604

103,708

Μάρτιος 2023

1,0672

103,5

Μάρτιος 2023

1,0570

ΟΙ ΙΣΟΤΙΜΙΕΣ ΣΕ ΕΓΧΩΡΙΑ ΝΟΜΙΣΜΑΤΑ £STG, US$, EYΡΩ ΚΑΙ ΓΙΕΝ ΧΩΡΑ (commency)

Στον πίνακα αναφέρονται οι τελευταίες συναλλαγματικές ισοτιμίες έναντι τεσσάρων βασικών νομισμάτων της 16.3.2023. Σε ορισμένες περιπτώσεις η ισοτιμία είναι ονομαστική. Οι τιμές αποτελούν τον μέσο όρο αγοράς - πώλησης, εκτός εάν υπάρχει διαφορετική σημείωση. Σε ορισμένες περιπτώσεις οι αγοραίες τιμές έχουν υπολογιστεί με βάση εκείνες των ξένων νομισμάτων προς τα οποία είναι συνδεδεμένες.

Μid

Dollar Change

Μid

Euro Change

Pound Μid Change

ΧΩΡΑ (commency)

Μid

Dollar Change

Μid

Euro Change

Pound Μid Change

ΧΩΡΑ (commency)

Μid

Dollar Change

Μid

Euro Change

Pound Μid Change

ARGENTINA (PESO)

202.9400

0.4151

215.5313

2.1810

245.7915

2.1347

ONE MONTH

132.9894

0.1737

141.2409

1.3263

161.0705

1.2809

SWEDEN (KRONA)

10.5075

-0.1271

11.1594

-0.0436

12.7262

AUSTRALIA (AUS $)

1.5034

-0.0093

1.5967

0.0031

1.8209

0.0009

THREE MONTH

132.9882

0.1713

141.2402

1.3248

161.0693

1.2784

SWITZERLAND (FR)

0.9298

0.0056

0.9875

0.0138

1.1261

0.0141

BAHRAIN (DINAR)

0.3773

0.0003

0.4007

0.0035

0.4569

0.0033

ONE YEAR

132.9833

0.1618

141.2366

1.3177

161.0705

1.2742

TAIWAN ($)

30.6295

0.0405

32.5299

0.3058

37.0970

0.2955

BOLIVIA (BOLIVIANO)

6.9100

7.3387

0.0594

8.3691

0.0557

KENYA (KENYA SHILLING)

129.8000

137.8534

1.1153

157.2076

1.0459

THAILAND (BAHT)

34.4100

-0.2000

36.5450

0.0850

41.0850

0.0367

BRAZIL (REAL)

5.2815

-0.0262

5.6092

0.0177

6.3967

0.0110

KUWAIT (KUWAITI DINAR)

0.3071

0.0001

0.3261

0.0027

0.3719

0.0026

TUNISIA (DINAR)

3.1303

-0.0063

3.3245

0.0203

3.7913

0.0177

CANADA (CANADIAN $)

1.3761

-0.0041

1.4614

0.0076

1.6666

0.0062

CHILE (CHILEAN PESO) CHINA (YUAN)

825.5000

2.8000

878.7179

10.0427

999.8062

10.0204

6.9015

0.0015

7.3297

0.0608

8.3588

0.0574

COLOMBIA (COL PESΟ)

4879.1000

44.1900

5181.8224

88.4740

5909.3343

92.4791

COSTA RICA (COLON)

546.2000

-0.2100

580.0888

4.4720

661.5314

4.1486

CZECH REP. (KORUNA)

22.6195

-0.1742

24.0229

0.0108

27.3957

-0.0273

DENMARK (DANISH KRONE)

7.0126

-0.0548

7.4476

0.0025

8.4933

-0.0095

EGYPT (EGYPTIAN £)

30.7976

-0.0772

32.7084

0.1833

37.3006

0.1553

HONG KONG (HK $)

7.8499

0.0004

8.3369

0.30679

9.5074

0.0638

HUNGARY (FORINT)

374.7517

-5.0243

398.0030

-2.0728

453.8814

-3.0250

0.1425

87.8749

0.8611

100.2123

0.8382

INDIA (INDIAN RUPEE)

82.7413

INDONESIA (RUPIAH)

15380.0000

15.0000 16334.2644 147.9535 18627.5240 141.9714

-0.0682

MALAYSIA (RINGGIT)

4.5040

0.0205

4.7834

0.0603

5.4550

0.0610

TURKEY (TURKISH LIRA)

18.9908

0.0047

20.1690

0.1682

23.0007

0.1587

MEXICO (MEXICAN PESO)

18.9140

-0.0465

20.0875

0.1135

22.9077

0.0965

UNITED ARAB EMIRATES (DIRAM) 3.6727

0.0000

3.9006

0.0316

4.4483

0.0297

NEW ZEALAND (NZ $)

1.6204

0.0026

1.7209

0.0167

1.9625

0.0162

UNITED KINGDOM (STERLING)

0.8257

-0.0055

0.8769

0.0013

NIGERIA (NAIRA)

460.000

488.5405

3.9525

557.1301

3.7066

ONE MONTH

0.8257

-0.0055

0.8768

0.0013

NORWAY (NOR. KRONE)

10.7961

-0.0200

11.4659

0.0716

13.0757

0.0629

THREE MONTH

0.8259

-0.0055

0.8766

0.0013

PAKISTAN (PAK. RUPEE)

283.3750

1.7250

300.9569

4.2521

343.2103

4.3588

ONE YEAR

0.8262

-0.0054

0.8757

0.0012

PERU (NEW SOL)

3.7914

-0.0130

4.0266

0.0189

4.5920

0.0149

UNITED STATES (US $)

1.0612

0.0086

1.2112

0.0081

PHILIPPINES (PESO)

54.8850

-0.0900

58.2891

0.3766

66.4499

0.3338

ONE MONTH

1.0618

-0.1410

1.2112

0.0081

POLAND (ZLOTY)

4.4250

-0.0352

4.6995

0.0009

5.3593

-0.0067

THREE MONTH

1.0614

-0.1410

1.2114

0.0080

ROMANIA (LEU)

4.6321

-0.0358

4.9195

0.0020

5.6102

-0.0058

ONE YEAR

1.0601

-0.1412

1.2117

0.0082

RUSSIA (ROUBLE)

76.8500

0.7500

81.6181

1.4504

93.0771

1.5216

VIETNAM (DONG)

23575.0000

-2.5000 25037.7444 199.9353 28552.9915 187.0137

SAUDI ARABIA (RIYAL)

3.7561

0.0003

3.9891

0.0326

4.5492

0.0307

EUROPEAN UNION (EURO)

0.9416

-0.0077

1.1404

-0.0017

SINGAPORE ($)

1.3468

-0.0052

1.4303

0.0061

1.6311

0.0047

ONE MONTH

0.9414

-0.0077

1.1403

-0.0016

ISRAEL (SHEKEL)

3.6656

0.0395

3.8930

0.0731

4.4395

0.0770

SOUTH AFRICA (RAND)

18.3550

-0.0675

19.4938

0.0866

22.2307

0.0667

THREE MONTH

0.9410

-0.0076

1.1401

-0.0016

JAPAN (YEN)

132.9900

0.1750

141.2413

1.3271

161.0711

1.2822

SOUTH KOREA (WON)

1313.0500

9.4000

1394.5179

21.1849

1590.3037

21.8896

ONE YEAR

0.9397

-0.0079

1.1392

-0.0017

ΔΕΥΤΕΡΑ 20 ΜΑΡΤΙΟΥ 2023

χιλ. στρέμματα φράουλες φυτεύτηκαν πέρυσι στην πολιτεία της Καλιφόρνια

ΚΑΛΙΦΟΡΝΙΑ

Οι μεγάλες πλημμύρες πνίγουν τη φετινή παραγωγή φράουλας TΑ ΧΩΡΆΦΙΑ με τις φράουλες

της Καλιφόρνια βυθίζονται σε πρωτοφανείς πλημμύρες και απειλούνται με νέο κατακλυσμό την επόμενη εβδομάδα φαινόμενο που θέτει σε κίνδυνο μια ολόκληρη βιομηχανία 3 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Η παραγωγή φράουλας της Καλιφόρνια, του μεγαλύτερου κόμβου παραγωγής τροφίμων των ΗΠΑ, απειλείται με βαρύ πλήγμα φέτος μετά τις αλλεπάλληλες πλημμύρες που έπληξαν τις καλλιέργειες.

Αναβολή συγκομιδής «Υποτίθεται ότι σε δύο ή τρεις εβδομάδες θα ξεκινούσαμε τη συγκομιδή», είπε στο Bloomberg ο Σόρεν Μπιορν, πρόεδρος της Discroll's, της κορυφαίας εταιρείας διανομής φράουλας των ΗΠΑ. «Αυτό πια δεν πρόκειται να συμβεί». Το νέο κύμα πλημμυρών, μετά τον καταιγισμό βροχοπτώσεων των προηγούμενων μηνών, αναμένεται την επόμενη εβδομάδα με τις μετεωρολογικές προβλέψεις να δείχνουν ακραίες καταιγίδες. Το κύμα των καταιγίδων έρχεται στην Καλιφόρνια μετά από μία τριετία βαθιάς ξηρασίας. Το νερό είναι απολύτως αναγκαίο για την πολιτεία, όμως το τίμημα από τις πλημμύρες είναι πολύ βαρύ, τόσο σε ανθρώπινες ζωές όσο και σε οικονομικούς όρους. Περισσότεροι από 20 άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους λόγω των ισχυρών βροχοπτώσεων και των πλημμυρών και οι εκτεταμένες απώλειες καλλιεργειών στην πολιτεία

ΟΡΥΚΤΑ ΚΑΙ ΦΡΟΥΤΑ

Στον αέρα η αξιοπιστία της μεγαλύτερης ευρωπαϊκής αγοράς μετάλλων Της Νικόλ Λειβαδάρη

nleivadari@naftemporiki.gr ΜΕΡΙΚΟΊ σάκοι με πέτρες αξίας... 1,3 εκατ. δολαρίων θέτουν ξανά υπό αίρεση την αξιοπιστία και την ασφάλεια του LME, του μεγαλύτερου χρηματιστηρίου μετάλλων της Ευρώπης. Το νέο σκάνδαλο ξέσπασε μετά την ανακάλυψη, σε αποθήκη του LME στο Ρότερνταμ, σάκων που περιείχαν πέτρες αντί για νικέλιο - αντί, δηλαδή, για τα αποθέματα μετάλλου που αποτελούν το εχέγγυο των προθεσμιακών συμβολαίων που διαπραγματεύονται στο χρηματιστήριο του Λονδίνου. Η ποσότητα του μετάλλου που έλειπε αντιπροσωπεύει μόλις το 0,14% των αποθεμάτων νικελίου του LME, με αξία περίπου 1,3 εκατ. δολαρίων σε τρέχουσες τιμές. Άρα η απευθείας επίπτωση στην αγορά του μετάλλου είναι περιορισμένη. Όμως η αποκάλυψη των σάκων με τις πέτρες έχει πολύ ευρύτερες επιπτώσεις: σε έναν κλάδο γεμάτο σκάνδαλα, τα συμβόλαια του LME θεωρούνται, ή θεωρούνταν τουλάχιστον, αναμφισβήτητα ασφαλή. Η είδηση ότι έστω και λίγοι σάκοι έχουν παραβιαστεί και τα αποθέματα είναι ελλιπή εγείρει νέο κύμα αμφισβήτησης για την αξιοπιστία του LME, στον απόηχο και της τελευταίας μεγάλης κρίσης του νικελίου.

Χρυσός κανόνας

[SID: 16167601]

~1,3 Αν και ακόμη δεν μπορεί να υπολογιστεί η τελική ζημιά στη φετινή παραγωγή της Καλιφόρνια, οι τιμές της φράουλας θεωρείται δεδομένο ότι θα αυξηθούν.

Ι ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΑ

Σκληρό ροκ για την εξαφάνιση αποθεμάτων νικελίου του LME

με τη μεγαλύτερη παραγωγή τροφίμων στις ΗΠΑ δημιουργεί φόβους για σημαντικές ελλείψεις σε οπωροκηπευτικά. Η αγροτική κοινότητα του Παζάρο έχει ήδη εκκενωθεί και η Driscoll's εκτιμά ότι είναι ήδη χαμένο μεγάλο τμήμα των καλλιεργειών στην περιοχή - μια περιοχή όπου η καλλιέργεια ενός μόνο στρέμματος φράουλας έχει ετήσιο κόστος 30.000 δολαρίων. Στο Μοντερέι Μπέι, νότια του Σαν Φρανσίσκο, περίπου το 20% των χωραφιών με φράουλες έχουν χτυπηθεί από τις πλημμύρες, σύμφωνα με την Επιτροπή Φράουλας της Καλιφόρνια η οποία εκπροσωπεί όλους τους καλλιεργητές της πολιτείας. Πέρυσι, περίπου 40.000 στρέμματα φράουλες φυτεύτηκαν στην πολιτεία και αντιπροσωπεύουν περίπου το 90% της συνολικής παραγωγής των ΗΠΑ. Αν και ακόμη δεν μπορεί να υπολογιστεί η τελική ζημιά στη φετινή παραγωγή, οι τιμές της φράουλας θεωρείται δεδομένο ότι θα αυξηθούν. Ο δείκτης τιμών παραγωγού για τα μούρα αυξήθηκε 8,7% πέρυσι, μετά από άλμα 41% το προηγούμενο έτος, σύμφωνα με τα επίσημα στατιστικά στοιχεία. Ένα πακέτο φράουλες 12 ουγκιών κόστιζε 3,17 δολάρια τον περασμένο μήνα. Πλέον εκτιμάται ότι οι τιμές στη λιανική θα είναι διπλάσιες ή και τριπλάσιες, ανάλογα με την περιοχή παραγωγής, τη ζήτηση και τη διαθεσιμότητα.

SHUTTERSTOCK

7/ 23

εκατ. δολ. η αξία των εξαφανισμένων αποθεμάτων νικελίου από αποθήκη του LME.

«Τα εντάλματα αποθήκης LME αποτελούσαν τον χρυσό κανόνα των ενταλμάτων αποθήκης σε όλο τον κόσμο, τα οποία αντιμετωπίζονται ως σχεδόν ισοδύναμα με μετρητά», έγραψε στο LinkedIn ο Τζον ΜακΝαμάρα, διευθύνων σύμβουλος της Carshalton Commodities, προσθέτοντας: «Κάτι πήγε τρομερά στραβά στο LMΕ». Το σκάνδαλο ξεσπά επίσης σε μια δύσκολη συγκυρία για την ευρύτερη αγορά των μετάλλων, καθώς μόλις τον περασμένο μήνα ο εμπορικός κολοσσός Trafigura αποκάλυψε ότι είχε πέσει θύμα τεράστιας απάτης, που αφορούσε εξαφανισμένα φορτία νικελίου. Η υπόθεση έφερε την Trafigura αντιμέτωπη με ζημιές 577 εκατ. δολαρίων, γεγονός που σήμανε

REUTERS/SIMON DAWSON

Στιγμιότυπο από παλαιότερη συνεδρίαση στο Χρηματιστήριο Μετάλλων του Λονδίνου LME.

Το σκάνδαλο στο LME

ξεσπά λίγο καιρό μόνο μετά την υπόθεση με τα εξαφανισμένα φορτία νικελίου της Trafigura.

συναγερμό και σε άλλες εταιρείες του κλάδου, που έσπευσαν να ξεκινήσουν ελέγχους και στα δικά τους φορτία μετάλλων. Ωστόσο, το μοναδικό μέρος στο οποίο τα αποθέματα μετάλλων θεωρούντο πάντοτε απολύτως ασφαλή ήταν τα εγγεγραμμένα στο LMΕ - εκεί, όπου όλα τα φορτία εγγράφονται με εντάλματα. Το LME ανακάλυψε το πρόβλημα αφού έλαβε αναφορές ότι ποσότητα νικελίου που παραδόθηκε από μια αποθήκη στο Ρότερνταμ περιείχε σακούλες με πέτρες αντί για μπρικέτες νικελίου. Η αποθήκη λειτουργεί από την Access World, μια εταιρεία που στο παρελθόν ανήκε στην Glencore και τον Ιανουάριο εξαγοράστηκε από την Global Capital Merchants. Η Access World, η οποία είναι μια από τις κορυφαίες εταιρείες διαχείρισης εγκαταστάσεων εγγεγραμμένων στο δίκτυο LME,

διαπίστωσε μετά από έρευνα ότι σάκοι με αποθέματα που αποτελούσαν εχέγγυο για εννέα συμβόλαια και αντιπροσώπευαν 54 τόνους μετάλλου δεν περιείχαν τελικά νικέλιο. Όπως ανακοίνωσε το LME, τα εννέα εντάλματα έχουν ακυρωθεί και ο ιδιοκτήτης του εντάλματος έχει ειδοποιηθεί.

Μυστήριο Δεν είναι ακόμη σαφές εάν οι σακούλες περιείχαν ποτέ νικέλιο και αν το πρόβλημα ήταν προϊόν λάθους, κλοπής ή απάτης. Το σύστημα LME θεωρείται παγίως το πιο ασφαλές, επειδή το χρηματιστήριο δημιουργεί τα δικά του εντάλματα αποθήκης και μεταβιβάζει την ιδιοκτησία τους ψηφιακά. Το νέο σκάνδαλο θέτει υπό αμφισβήτηση αυτή την ασφάλεια και, επιπλέον, προκαλεί ένα ακόμη πλήγμα στην αγορά μετά την πρόσφατη μεγάλη κρίση του νικελίου - την ακύρωση συναλλαγών δισεκατομμυρίων δολαρίων μετά την εκτίναξη των τιμών πέρυσι. Έκτοτε η αγορά νικελίου δεν έχει επιστρέψει σε πλήρη κανονικότητα και εξακολουθεί να λειτουργεί με μειωμένο ωράριο. [SID:16167600]

24 /8

ΔΕΥΤΕΡΑ 20 ΜΑΡΤΙΟΥ 2023

ΣΟΦΟΚΛΕΟΥΣ Ι ΣΟΦΟΝ ΤΟ... ΑΣΑΦΕΣ

Η παγκόσμια ανάπτυξη δεν φαίνεται να απειλείται από τα τραπεζικά προβλήματα

ΜΙΑ ΣΕ ΒΑΘΟΣ ΜΑΤΙΑ ΣΤΑ ΑΔΥΤΑ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ

Χρειάζεται ισορροπημένη προσέγγιση Η MOODY'S δεν προχώρησε σε αναβάθμιση του αξιόχρεου («Ba3»). Αλλά αναβάθμισε τις προοπτικές για την Ελλάδα και προβλέπει ανάπτυξη 1,8% το 2023 και το 2024. Επισημαίνεται ότι ο οίκος διατηρεί την Ελλάδα τρεις βαθμίδες κάτω από την επενδυτική βαθμίδα, σε αντίθεση με Fitch και S&P που έχουν αναβαθμίσει τη χώρα σε επίπεδα «ΒΒ+», μία βαθμίδα κάτω από την επενδυτική. Όπως αναφέρει ο οίκος, οι βασικοί λόγοι για την αναβάθμιση του outlook σε θετικό είναι η προοπτική μιας περιόδου υψηλότερης αύξησης του ονομαστικού ΑΕΠ σε σχέση με την περασμένη δεκαετία. Εν μέρει ως αποτέλεσμα βελτίωσης στη διακυβέρνηση και αποτελεσματικών μεταρρυθμίσεων στους τομείς της οικονομίας και των τραπεζών, που αποδίδουν εμφανώς καρπούς.

Προεκλογική ρητορική...

ΕΎΣΗΜΑ από τα όργανα του καπιταλισμού θα πούνε αρκετοί, αλλά σε καπιταλιστικό περιβάλλον ζούμε. Το οποίο αξίζει να αναγνωρίσουμε πως δεν είναι και το πιο φιλόξενο για την οικονομική ανάπτυξη αυτή την εποχή. Ο πόλεμος μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας, συνδυασμένος με τη δημιουργική φαντασία των επιτελείων της Δύσης και τις απειλές των Ρώσων, έχει μεταμορφωθεί σε αυτοκόλλητο έμπλαστρο κάθε επενδυτή σε κάθε γωνιά του

INTIME SPORTS

Οι πιθανότητες να περάσει ο Γενικός Δείκτης ακόμα και χαμηλότερα των 1.000 μονάδων έχουν αυξηθεί.

πλανήτη. Οι εκλογές στο στερέωμα της απλής αναλογικής, οι απειλές για την ενεργειακή επάρκεια και η λαβωμένη Τουρκία δεν είναι μια ξεπερασμένη δέσμη κινδύνων στο επενδυτικό πεδίο. Γι’ αυτό χρειάζεται μια ισορροπημένη προσέγγιση από την πλευρά των ιδιωτών επενδυτών και των επαγγελματιών ακόμα περισσότερο.

Η ΆΠΟΨΗ της στήλης

μετά τα χαμηλά ημέρας στο τέλος της περασμένης εβδομάδας, με απαραίτητη την επίμονη παρουσία πιέσεων μέχρι το πέρας της ελεύθερης διαπραγμάτευσης, είναι πως οι πιθανότητες να περάσει ο Γ.Δ.

ακόμα και χαμηλότερα των 1.000 μονάδων έχουν αυξηθεί. Θεωρούμε, επίσης, πως η παγκόσμια ανάπτυξη δεν απειλείται από τα τραπεζικά προβλήματα, καθώς και στις ΗΠΑ και στην Ευρώπη δηλώνεται και φαίνεται πως υπάρχουν εργαλεία για τη διάσωση κάθε προβληματικής τράπεζας. Ακόμα και από την ήρεμη συνήθως λίμνη της Γενεύης ξεπρόβαλαν κάτι τύποι με μπαζούκας και μοίρασαν 50 δισ. ευρώ δολάρια ή ό,τι χρειαζόταν για να ηρεμήσουν οι καταθέτες.

ΠΛΈΟΝ, όλα τα ανθρώπι-

να λάθη και οι σύνθετες δημιουργικά

ψηφιακές ή παλιομοδίτικες κομπίνες αντιμετωπίζονται με βάση την τεχνογνωσία που αποκτήθηκε από την κατάρρευση της Lehman και μετά. Απειλή, πλέον, με ανυπολόγιστο κόστος και άγνωστα μέσα αντιμετώπισης θεωρούμε μόνο τα φυσικά φαινόμενα και τους αλαζόνες πολιτικούς ηγέτες. Δεν αφήνουμε έξω τους απρόβλεπτους κινδύνους από την πεισματική άρνηση να ανακαλέσουν οι ηγεσίες των κεντρικών τραπεζών εκτιμήσεις που εξέφρασαν και τις οποίες διαψεύδει η ζωή. Είναι κάτι ανάμεσα σε ανθρώπινο λάθος και μια εξωγήινη αλαζονεία. [SID: 16167614]

ΜΙΑ ΕΥΚΑΙΡΊΑ ακόμα για να καταλάβουμε πόσο μακριά από την πραγματικότητα τραβά την κοινή γνώμη η λογική που επιβάλλει η προεκλογική ρητορική. Λαμπρό παράδειγμα για τη χρήση των ευκόλως εννοούμενων ώστε να αποδοθεί η πίεση στην καθημερινή οικονομική (βλέπε καταναλωτική) δραστηριότητα με την επανάληψη της φράσης «ο πληθωρισμός του Μητσοτάκη, η ακρίβεια της Ν.Δ.». Αυτά κυκλοφόρησαν την εβδομάδα που η αυστηρή Moody’s αναβάθμισε τις προοπτικές για την Ελλάδα και κλυδωνίζεται από τα μέτρα κατά του επικίνδυνα επίμονου πληθωρισμού σε ΗΠΑ και Ευρωζώνη. Είμαστε στο 2023 και συζητάμε για την εγκατάσταση συστήματος που αγοράστηκε στην αρχή του αιώνα και πάνε να φορέσουν το ίδιο ποσοστό ευθυνών σε όλους όσοι κυβέρνησαν. Παράλληλα η ρυθμιστική αρχή ζητεί να αναιρεθεί το δικαίωμα του να ασκούν το επάγγελμα του σιδηροδρομικού άτομα που εκπαιδεύτηκαν με διδακτέα ύλη από πρόγραμμα που ενέκρινε και θεωρητικά έπρεπε να ελέγχει. Το χάος στο κρανίο του μέσου Έλληνα είναι δεδομένο. Καλείται να αποφασίσει παρέα με αυτό.

Κατά κόσμον Κώστας Ιωαννίδης

Τοποθετήσεις εντός των διεθνώς ισχυόντων πλαισίων Η ΦΩΝΗ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ Του Κώστα Ιωαννίδη kioannidis@ naftemporiki.gr

Ο ΟΟΣΑ αναθεώρησε ανοδικά την πρόβλεψή του για την παγκόσμια ανάπτυξη από το 2,2% που είχε αναγράψει στις οικονομικές προβλέψεις του περασμένου Νοεμβρίου, με δικαιολογία τη μείωση στις τιμές ενέργειας και τροφίμων και τη χαλάρωση των περιορισμών για την πανδημία στην Κίνα. «Ύστερα από ανάπτυξη 3,2% πέρυσι, η παγκόσμια οικονομία οδεύει προς ανάπτυξη 2,6%, καθώς επιδρά η πολιτική σύσφιγξης των κεντρικών τραπεζών», ανέφερε ο Οργανισμός. Ο πληθωρισμός στις χώρες της Ευρωζώνης υποχώρησε στο 8,5% τον Φεβρουάριο, από

το 8,6% του Ιανουαρίου. Ο δομικός πληθωρισμός, ωστόσο, που δεν περιλαμβάνει τις τιμές τροφίμων και καυσίμων, αλλά μετράει ιδιαίτερα κάθε κεντρική τράπεζα, εκτινάχθηκε στο 5,6%, από 5,3%. Η Goldman Sachs εκτιμά ότι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα αυξήσει τα επιτόκια κατά 25 μονάδες βάσης τον Μάιο, σε σύγκριση με τις 50 μονάδες βάσης που προέβλεπε προηγουμένως. Από τη Morgan Stanley τα μηνύματα είναι απαισιόδοξα: «Κάθε κύκλος αύξησης επιτοκίων τα 70 τελευταία χρόνια έχει τελειώσει με ύφεση (περίπου στο 80% των περιπτώσεων) ή/και

με οικονομική κρίση (1984 και 1994)». Η DBRS Morningstar θεωρεί ότι «οι έως τώρα ήπιες μεταβολές των τραπεζών της Ε.Ε. στα χαρτοφυλάκια ομολόγων τους υπογραμμίζουν πως ο πλήρης αντίκτυπος της τρέχουσας χρηματοπιστωτικής αστάθειας δεν έχει φανεί ακόμη». ΣΤΟ ΠΑΡΑΠΆΝΩ κλίμα προσαρ-

μόζεται η τοποθέτηση του υπεύθυνου του Τμήματος Ανάλυσης της Beta Sec. Μάνου Χατζηδάκη: «Στους επόμενους δύο μήνες οι κεντρικές τράπεζες θα πρέπει να βρουν τη χρυσή τομή, σε μια εύθραυστη σχέση κόστους χρήματος και

παροχής ρευστότητας, ώστε να μην τραυματίσουν το τραπεζικό σύστημα και παράλληλα να περιορίσουν την αύξηση των τιμών σε αγαθά και υπηρεσίες. Ως εκ τούτου, η ανακοίνωση της Fed για τα επιτόκια και τη μεσοπρόθεσμη νομισματική της πολιτική την ερχόμενη Τετάρτη (22/3) επισκιάζει κάθε άλλη οικονομική ή εταιρική εξέλιξη. Υπό αυτό το πρίσμα, η ελληνική αγορά θα παραμείνει εντός της σφαίρας επιρροής της διεθνούς τάσης και την ερχόμενη εβδομάδα, τουλάχιστον μέχρι και την Πέμπτη. Η διαγραμματική εικόνα έχει αλλάξει άρδην, αφού πλέον οι

μεσοπρόθεσμοι κινητοί μέσοι έχουν διασπαστεί πτωτικά. Για τους αγοραστές, το τελευταίο "οχυρό" πριν από τη "λευκή πετσέτα" ήταν η πλαγιοανοδική γραμμή τάσης (Οκτ. - Δεκ. 2022) και η οποία βρισκόταν στις 1.030 μονάδες». ΣΑΦΈΣ και απλό το μήνυμα από τη Leon Depolas Sec.: «Εκτιμούμε ότι η αισιοδοξία που επικρατούσε για τον χρηματοπιστωτικό τομέα διεθνώς (λόγω υψηλότερων επιτοκίων) έχει πληγεί σημαντικά και οι ανοδικές κινήσεις θα είναι μάλλον περιορισμένες, σε σχέση με το πρόσφατο παρελθόν». [SID: 16167615]

ΔΕΥΤΕΡΑ 20 ΜΑΡΤΙΟΥ 2023

>3 δισ. $

13/ 25

είναι το ποσό εξαγοράς της Credit Suisse από την UBS

Συναντήσεις των θεσμών με τις συστημικές τράπεζες Της Ειρήνης Σακελλάρη

esakellari@naftemporiki.gr ΣΥΝΑΝΤΉΣΕΙΣ με τις τράπεζες και

EPA/MICHAEL BUHOLZER

νισμούς σε διάρκεια πάνω από 160 χρόνια, με αποκορύφωμα τη συγχώνευση της Union Bank of Switzerland και της Swiss Bank Corporation το 1998. Έχοντας βγει από κρατική διάσωση κατά τη διάρκεια της χρηματοπιστωτικής κρίσης του 2008, η UBS απέκτησε φήμη ως ένας από τους μεγαλύτερους διαχειριστές κεφαλαίων διεθνώς. Παρότι η Credit Suisse απέφυγε την κρατική διάσωση στην κρίση του 2008, βρέθηκε αντιμέτωπη με σκάνδαλα, αλλαγές ηγεσίας και νομικά ζητήματα τα τελευταία χρόνια. Οι πελάτες της απέσυραν περισσότερα από 100 δισ. δολάρια

σε καταθέσεις το τελευταίο τρίμηνο του 2022, καθώς εντείνονταν οι ανησυχίες για τη χρηματοοικονομική της κατάσταση και οι εκροές συνεχίστηκαν ακόμη και όταν οι μέτοχοι προχώρησαν σε αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου κατά 4 δισ. ελβετικά φράγκα.

Στις 30 συστημικές Η Credit Suisse είναι μία από τις 30 σημαντικότερες συστημικές τράπεζες στον κόσμο. Ένα από τα προβλήματα που θα κληθεί να επιλύσει η συγχώνευση των δύο τραπεζών είναι η πιθανότητα περικοπής έως και 10.000 θέσεων εργασίας. [SID: 16167647, 16167653]

όλο διασώστη αρχές εξετάζουν το ενδεχόμενο διάσπασης της Silicon Valley Bank μετά την αποτυχία εξεύρεσης κατάλληλου αγοραστή για το σύνολο της επιχείρησης, σύμφωνα μα ανθρώπους που έχουν γνώση του θέματος, ανέφερε το Bloomberg. Το Ομοσπονδιακό Ταμείο Εγγύησης των Καταθέσεων (FDIC) εξετάζει τώρα το ενδεχόμενο πώλησης της τράπεζας σε δύο μέρη, ανέφεραν οι ίδιες πηγές που ζήτησαν να μην κα-

τονομαστούν. Οι προσφορές λήγουν την Παρασκευή για τη λεγόμενη «τράπεζα γέφυρα» που έχει συστήσει το FDIC προκειμένου να αποκτήσει το ενεργητικό και παθητικό της SVB. Παράλληλα, οι ρυθμιστικές αρχές θα λάβουν έως τη Δευτέρα προσφορές για την SVB Private Bank ή τα απομεινάρια της Boston Private, την προσανατολισμένη σε υψηλά εισοδήματα τράπεζα που εξαγόρασε το 2021 η SVB. [SID: 16167648]

Τα κεντρικά γραφεία της Credit Suisse και της UBS στην Paradeplatz στη Ζυρίχη.

με μια ατζέντα που έλκει τη θεματολογία της και από την πρόσφατη διεθνή τραπεζική κρίση θα έχουν αυτήν την εβδομάδα οι θεσμοί με τα συστημικά πιστωτικά ιδρύματα της χώρας. Την ίδια στιγμή οι ελληνικές τράπεζες επεξεργάζονται τα στοιχεία που θα παραδώσουν στην Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών στις 28 του μηνός στο πλαίσιο των stress tests -πρόκειται για τη δεύτερη σειρά στοιχείων- και εκείνων που θα παραδοθούν στις 31 Μαρτίου, στο πλαίσιο της άσκησης ICAAP που αφορά την ποιότητα των κεφαλαίων τους. Υπό το βάρος των νέων δεδομένων και της διεθνούς τραπεζικής κρίσης που δείχνει να μεταφέρεται από τις ΗΠΑ στην Ευρώπη, τόσο τα stress tests όσο και η άσκηση ICAAP δείχνουν πια ξεπερασμένες, αναφέρουν στη «Ν» έγκυροι τραπεζικοί κύκλοι.

Τι σημαίνει η κρίση για τις ελληνικές τράπεζες Σε ό,τι δε αφορά τη θωράκιση των ελληνικών τραπεζών, αυτή μπορεί να είναι γεγονός, ωστόσο αν η κρίση διεθνώς βαθύνει κι άλλο ασφαλώς θα επηρεάσει και την εγχώρια τραπεζική δραστηριότητα. Η επίδραση δεν εξαντλείται και δεν αγγίζει τις καταθέσεις, όμως μπορεί να αγγίξει τη χρηματοδότηση της εθνικής οικονομίας και την ανάπτυξη. Όπως αναφέρουν οι ίδιες πηγές, οι ελληνικές καταθέσεις δεν κινδυνεύουν και βάσει νόμου, αφού το 70% αυτών βρίσκεται κάτω από την ομπρέλα του ΤΕΚΕ. Το γιατί είναι φανερό. Οι περισσότερες καταθέσεις είναι μικρές και όπως προβλέπει το ενωσιακό δίκαιο όλες οι καταθέσεις μέχρι τα 100.000 ευρώ ανά καταθέτη ανά πιστωτικό ίδρυμα είναι πλήρως εγγυημένες. Επομένως οι ελληνικές τράπεζες δεν κινδυνεύουν από κάποιο bank run και έτσι καταλήγει το σύνολο των καταθέσεων να είναι απολύτως εγγυημένο. Όμως αυτός δεν είναι δυστυχώς ο μόνος κίνδυνος για το οποιοδήποτε πιστωτικό σύστημα. Μια διεθνής κρίση χρειάζεται πλήθος εργαλείων στη διαχείρισή της και αφορά κυρίως

Δανειακό χαρτοφυλάκιο και επισφάλειες TΑ ΚΌΚΚΙΝΑ δάνεια θα εξεταστούν εκ νέου και ποιοτικά και ποσοτικά, αναφέρει η ατζέντα με την οποία προσέρχονται στη συζήτηση οι θεσμοί με τις ελληνικές τράπεζες την ερχόμενη εβδομάδα. Οι θεσμοί θα ζητήσουν να ενημερωθούν για νέα δάνεια που εισέρχονται στην τρίμηνη καθυστέρηση, αλλά θα ζητήσουν από τις τράπεζες και επανακαθορισμό για τα δάνεια που περνούν στο στάδιο 2 και κυρίως για όσα έχουν ρυθμισθεί και επανεισέρχονται σε φάση καθυστέρησης. Κοινώς θα περάσουν από «κόσκινο» όλα τα παραπάνω δάνεια, και όσα έτυχαν να εισέλθουν σε μορατόριουμ -η συμπεριφορά τους στη συνέχεια- και όσα δάνεια επίσης έτυχαν ευεργετικών διατάξεων και εντάχθηκαν στα σχέδια «Γέφυρα», αλλά και για τα προγράμματα επιδότησης των ευάλωτων νοικοκυριών που στηρίζουν οι ίδιες οι τράπεζες. Οι αρχές θα προχωρήσουν ένα βήμα παραπάνω εξετάζοντας και τη συγκέντρωση ανά κλάδο των μη εξυπηρετούμενων δανείων, βγάζοντας συμπεράσματα και για την πορεία της εγχώριας οικονομίας. Ασφαλώς μέσα σε όλα αυτά θα συμπεριληφθούν και οι αποδόσεις του εξωδικαστικού συμβιβασμού, η πορεία των πλειστηριασμών και των μέτρων που σχετίζονται με διμερείς διαπραγματεύσεις τραπεζών και οφειλετών. Θα επικαιροποιηθούν όλες οι στρατηγικές μείωσης των κόκκινων δανείων, η πορεία και οι δυνατότητες τιτλοποιήσεων, όπως επίσης και η προοπτική να επανέλθουν στα χαρτοφυλάκια των τραπεζών δάνεια από τους servicers τα οποία έχουν πλήρως εξυγιανθεί.

Οι ελληνικές καταθέ-

σεις δεν κινδυνεύουν σε περίπτωση επέκτασης της διεθνούς τραπεζικής κρίσης και στη χώρα μας και βάσει νόμου, αφού το 70% αυτών βρίσκεται κάτω από την ομπρέλα του ΤΕΚΕ.

την αποτελεσματική διαχείριση του κινδύνου των πιστωτικών ιδρυμάτων. Η πρόσφατη αύξηση των επιτοκίων έχει παγώσει την πιστωτική επέκταση στις ελληνικές τράπεζες, η οποία λόγω των μεγάλων αποπληρωμών στην οποία προβαίνουν οι ελληνικές επιχειρήσεις βαίνει αρνητική από τις αρχές του έτους. Κάτι τέτοιο επηρεάζει αρνητικά τα αποτελέσματα των τραπεζών, αλλά κυρίως την ανάπτυξη της οικονομίας. Σε αυτούς τους παράγοντες ρίχνει το βάρος της και η ατζέντα των θεσμών.

Επάρκεια και ποιότητα κεφαλαίων Οι θεσμοί θα μιλήσουν με τις ελληνικές τράπεζες για τους κε-

φαλαιακούς σχεδιασμούς τους, συμπεριλαμβανομένης και της διαχείρισης των TLTRO III. Οι ελληνικές τράπεζες προχωρούν σε ευρείες επιστροφές των τίτλων αυτών. Έμφαση θα δοθεί σε ό,τι αφορά τις αποδόσεις των κρατικών ομολόγων στα χαρτοφυλάκια των τραπεζών, αλλά και στην κερδοφορία των πιστωτικών ιδρυμάτων και τις πηγές της κερδοφορίας αυτής.

Χρηματοπιστωτική επέκταση Οι τάσεις στη χρηματοδότηση της δανειοδοτικής δραστηριότητας μετά τον Covid, καθώς και η χρηματοδότηση μικρομεσαίων επιχειρήσεων και ο δανεισμός που σχετίζεται με RRF αποτελούν βασικά θέματα συζήτησης. Σύμφωνα με τα τωρινά δεδομένα, οι τράπεζες έχουν πάρει προβλέψεις για 1,5 δισ. ευρώ νέα δάνεια το 2023, χωρίς ωστόσο να έχουν μέχρι στιγμής καινούργια κόκκινα δάνεια. Αυτό οφείλεται στη σφιχτή χρηματοδότηση των προηγούμενων ετών αλλά και στη ρευστότητα των επιχειρήσεων που μπορούν μέχρι στιγμής να χρηματοδοτούν τις δραστηριότητές τους. [SID: 16167586]

26 /14

ΔΕΥΤΕΡΑ 20 ΜΑΡΤΙΟΥ 2023

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ Ι

ΗΛΙΑΣ Μεγαλύτερος μέτοχος και εκτελεστικός ΓΕΩΡΓΙΑΔΗΣ πρόεδρος της Premia Properties ΑΕΕΑΠ

Στην Τέτη Ηγουμενίδη

tigoumenidi@naftemporiki.gr

ιλόδοξα πλάνα για την περαιτέρω ανάπτυξη της Premia Properties ΑΕΕΑΠ, αλλά και για τον τομέα της οινοποιίας έχει ο Ηλίας Γεωργιάδης, επιχειρηματίας μεγαλωμένος στη Σουηδία. Έκανε την πρώτη είσοδό του στο επιχειρείν της Ελλάδας το 2019 στον τομέα των ακινήτων, αλλά δεν έμεινε μόνον εκεί. Εξαγόρασε την Μπουτάρης και πρόσφατα την επιχείρηση εμφιαλωμένου νερού Ιόλη, ενώ μια από τις σημαντικότερες κινήσεις της Premia είναι η συμμετοχή της στο project Skyline. Στην Premia (πρώην Pasal) εξαρχής ο κ. Γεωργιάδης έθεσε υψηλό στόχο: τη δημιουργία χαρτοφυλακίου ακινήτων συνολικής αξίας 1 δισ. ευρώ. Στην ίδια λογική κινείται και στη Σουηδία, όπου επίσης ο όμιλος που έχει δημιουργήσει, υπό την ονομασία Sterner Stenhus, δραστηριοποιείται στο real estate. Στην ΑΕΕΑΠ διατηρεί τη θέση του εκτελεστικού προέδρου με το μερίδιο της Sterner Stenhus Greece να είναι σήμερα 41,62%. Στην αποκλειστική του συνέντευξη στη «Ν» ο κ. Γεωργιάδης σημειώνει πως είναι μέσα στο πλάνο του να προχωρήσει στην εξαγορά και άλλων οινοποιείων, με στόχο να κάνει ορατό το αποτύπωμα του ελληνικού κρασιού στις ξένες αγορές. Αναφορικά με τη συνεργασία της Premia με τις Alpha Bank και Dimand στο Skyline κάνει λόγο για μια «επικίνδυνη ομάδα» στον τομέα των ακινήτων, εκτιμώντας ότι από την αξιοποίηση - διαχείριση του χαρτοφυλακίου των περίπου 700 ακινήτων θα προκύψουν τεράστιες υπεραξίες. Ολόκληρη η συνέντευξη με τον κ. Γεωργιάδη έχει ως εξής:

Στο πλάνο η εξαγορά και άλλων οινοποιείων με στόχο να κάνει ορατό το αποτύπωμα του ελληνικού κρασιού στις ξένες αγορές.

Δώστε μας μια συνοπτική εικόνα της δραστηριότητάς σας στη Σουηδία.

«Η μεγαλύτερη εταιρεία του ομίλου μας, Sterner Stenhus (holding εταιρεία), στη Σουηδία είναι η Stenhus Fastigheter (Stonehouse Properties), εισηγμένη στο Χρηματιστήριο της Στοκχόλμης και στην οποία διατηρούμε το 24,6% με εμένα στη θέση του διευθύνοντος συμβούλου. Δεν είναι ΑΕΕΑΠ, αλλά προσομοιάζει ως προς τη δραστηριότητά της με την Premia. Ξεκίνησε με ακίνητα που ήταν στην ιδιοκτησία μας (εμένα και του αδερφού μου Θωμά) αξίας 140 εκατ. ευρώ. Μπήκε στο Χρηματιστήριο 24 Νοεμβρίου 2020. Το 2021 έκανε περίπου 55 αγορές ακινήτων και μια εξαγορά εταιρείας με ακίνητα και έκλεισε τη χρονιά αυτή με ακίνητη περιουσία αξίας 700 εκατ. ευρώ. Το 2022 επίσης είχαμε αρκετές συναλλαγές και εξαγορά άλλης εταιρείας, με αποτέλεσμα να έχει σήμερα ακίνητα αξίας 1,5 δισ. και υπό διαχείριση συνολικά 1 εκατ. τ.μ. Όπως και η Premia, δραστηριοποιείται σε logistics, βιομηχανικά και κοινωνικού χαρακτήρα κτίρια, σχολεία και γηροκομεία, super market και big boxes. Στη Σουηδία συμμετέχουμε και σε άλλες εταιρείες ακινήτων, ενώ στην κατοχή μας βρίσκεται εμπορικό κέντρο 25 χιλ. τ.μ.». Πόσο εύκολο ήταν για ένα παιδί μεταναστών να εισέλθει στο επιχειρείν της Σουηδίας;

«Τελείωσα το λύκειο, ήρθα στην Ελλάδα για το στρατιωτικό μου, επέστρεψα στη Σουηδία και αμέσως ξεκίνησα τη δική μου εταιρεία στον τομέα των εργολαβιών και των ανακαινίσεων. Η αλήθεια είναι ότι τα πράγματα δεν ήταν εύκολα στην αρχή. Για να σας δώσω ένα παράδειγμα, οι τράπεζες στην αρχή δεν μου άνοιγαν λογαριασμό για να προχωρήσω την επιχείρησή μου, ίσως το ξένο όνομα, η διεύθυνση κατοικίας της οικογένειάς μου σε περιοχή με εργατικές κατοικίες…». Στην Ελλάδα ξεκινήσατε με την είσοδό σας στην Pasal, σήμερα Premia Properties ΑΕΕΑΠ, στη

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: ΕΥΓΕΝΙΑ ΧΑΦΟΥΣΙΔΟΥ

Η μεγαλύτερη εταιρεία του ομίλου μας, Sterner Stenhus, στη Σουηδία είναι η Stenhus Fastigheter, εισηγμένη στο Χρηματιστήριο της Στοκχόλμης, η οποία προσομοιάζει ως προς τη δραστηριότητά της με την Premia, αναφέρει ο εκτελεστικός πρόεδρος της Premia Properties ΑΕΕΑΠ Ηλίας Γεωργιάδης.

Χαρτοφυλάκιο 1 δισ. στα ακίνητα και δυναμικότερο πλάνο για κρασί και νερό Τα σχέδια του Ηλία Γεωργιάδη για την Premia Properties, την Μπουτάρης και την Ιόλη

συνέχεια εξαγοράσατε την Μπουτάρης και πρόσφατα την επιχείρηση με το εμφιαλωμένο νερό Ιόλη. Πώς συνδέονται οι επιλογές σας;

«Ένας πολύ βασικός λόγος για την εξαγορά της Μπουτάρης είναι τα ακίνητα που δια-

θέτει και τα οποία σήμερα είναι ιδιοκτησία της Premia. Επίσης, θέλαμε να δραστηριοποιηθούμε στην Ελλάδα σε χώρους που μας αρέσουν. Εκτιμώ ότι αν δεν μπαίναμε εμείς στην Μπουτάρης μπορεί και να μην υπήρχε σήμερα αυτή η ιστορική εταιρεία.

Πιστεύω δε ότι το κρασί έχει πολύ ενδιαφέρον παγκοσμίως». Θα δώσετε έμφαση στις εξαγωγές;

«Είναι στους στόχους μας. Θέλουμε να δείξουμε ότι η Ελλάδα παράγει ποιοτικά προϊό-

ΔΕΥΤΕΡΑ 20 ΜΑΡΤΙΟΥ 2023

350 εκατ.

περίπου η αξία του χαρτοφυλακίου της Premia σήμερα

ντα. Επιθυμία μας είναι να αποκτήσει η χώρα μας τη θέση που της ανήκει στον τομέα του κρασιού. Φιλοδοξία μου επίσης είναι, εμείς και άλλα οινοποιεία, να κατακτήσουμε τις ξένες αγορές. Χρειάζονται κινήσεις από πολλούς μαζί. Ενωμένοι θα καταφέρουμε πολλά περισσότερα».

ΒΟΡΕΙΑ ΕΛΛΑΔΑ

Παγωμένη η ζήτηση για ταξίδια το Πάσχα στο εξωτερικό

Συζητάτε την εξαγορά και άλλου οινοποιείου;

«Μας ενδιαφέρει η ενοποίηση της αγοράς και θα μεγαλώσουμε στον κλάδο της οινοποιίας, ενδεχομένως και με άλλες εξαγορές στο μέλλον. Έχουμε κάποιες συζητήσεις, αλλά δεν είναι τίποτα ώριμο ακόμη». Μετά ήρθε το νερό Ιόλη. Αυτό πώς προέκυψε;

«Πάλι υπάρχει ακίνητο στην

Σύντομα θα προσθέσουμε στο χαρτοφυλάκιό μας και γραφεία με τη μετατροπή του Athens Heart σε συγκρότημα γραφειακών χώρων.

εταιρεία του εμφιαλωμένου νερού που αγοράσαμε και το οποίο θα περιέλθει στην κατοχή της Premia. Πρόκειται για μια γνωστή, premium μάρκα νερού, άσχετα με το χαμηλό μερίδιό της. Είναι πολλά χρόνια στην αγορά και ίσως η προηγούμενη ιδιοκτησία να μην της έδινε τη σημασία που της ταιριάζει. Υπάρχουν πολλές συνέργειες με την Μπουτάρης. Άλλωστε, στο εστιατόριο κρασί και νερό σερβίρονται μαζί. Τα κανάλια διανομής είναι κοινά και οι εταιρείες μπορούν να λειτουργήσουν παράλληλα με τα ίδια στελέχη». Σας ενδιαφέρουν και άλλοι τομείς; Π.χ. των αναψυκτικών ή των τροφίμων;

«Αν και ποτέ δεν ξέρεις τι σου επιφυλάσσει το μέλλον, όχι, δεν μας ενδιαφέρουν οι τομείς που αναφέρατε». Το 2021 είχατε πει ότι ο στόχος για την Premia είναι να «χτίσει» χαρτοφυλάκιο αξίας 1 δισ. σε πέντε χρόνια. Παραμένει ο ίδιος;

«Έχουμε ήδη φθάσει σε ένα καλό σημείο. Η αξία του χαρτοφυλακίου της Premia είναι σήμερα περίπου 350 εκατ. και ναι, ο στόχος μας για το 1 δισ. παραμένει. Βεβαίως, θα πρέπει να υπογραμμίσω ότι η κατάστα-

15/ 27

Από την αξιοποίηση - διαχείριση του χαρτοφυλακίου των περίπου 700 ακινήτων θα προκύψουν τεράστιες υπεραξίες, επισημαίνει ο Ηλίας Γεωργιάδης στη συντάκτρια της «Ν» Τέτη Ηγουμενίδη.

Της Βάσως Βεγίρη

vvegiri@naftemporiki.gr ΞΕΚΆΘΑΡΑ υποτονική είναι η

ση έχει δυσκολέψει λόγω της αύξησης των επιτοκίων δανεισμού. Οι ξένοι επενδυτές είναι λιγότεροι και αυτό συμβαίνει σε πολλές χώρες. Το βλέπουμε και στη Σουηδία που είναι μια μεγάλη αγορά. Αυτή τη στιγμή οι περισσότερες εταιρείες πουλάνε ακίνητα για να καλύψουν τις δανειακές ανάγκες τους. Συμβαίνει παντού, ακόμα και σε Γερμανία και ΗΠΑ. Η προσπάθεια των εταιρειών real estate είναι να χαμηλώσουν την έκθεσή τους στον τραπεζικό δανεισμό». Η δική σας εταιρεία στη Σουηδία πώς αντιμετωπίζει την κατάσταση που μας περιγράφετε;

«Έχουμε κάνει και εμείς κάποιες κινήσεις, τους τελευταίους μήνες πουλήσαμε ακίνητα αξίας 130 εκατ., αλλά είμαστε πολύ καλύτερα από άλλες εταιρείες από άποψης δανειακών υποχρεώσεων και εκτιμώ ότι από το καλοκαίρι θα ξεκινήσουμε και πάλι να αυξάνουμε το χαρτοφυλάκιο ακινήτων μας». Πιστεύετε ότι θα επηρεαστεί και στην Ελλάδα η αγορά των επαγγελματικών ακινήτων;

«Η Ελλάδα είναι μικρή αγορά και έχει διαφορετικά χαρακτηριστικά. Εκτιμώ ότι δεν θα επηρεαστεί σημαντικά. Το 2018 - 2019 η αγορά των ακινήτων στην Ελλάδα "έτρεχε", με την πανδημία σταμάτησε και ξεκίνησε πάλι τέλος 2021 αρχές 2022. Μετά τον πόλεμο έχει "φρενάρει" λίγο. Παγκοσμίως η οικονομία είναι σε κρίσιμη κατάσταση. Η Ελλάδα επηρεάζεται το λιγότερο. Εκτιμώ ότι σε 1 με 2 χρόνια η Ελλάδα θα "τρέχει" και πάλι. Η χώρα μας έχει πολύ μεγάλες δυνατότητες και όχι μόνον στον τομέα των ακινήτων, αλλά και στον τουρισμό και αλλού. Τα τελευταία 3 με 4 χρόνια έχουν γίνει πολλά βήματα στις υποδομές και αυτά θα πρέπει να συνεχιστούν». Σκοπεύετε να δραστηριοποιηθείτε

και σε άλλες κατηγορίες ακινήτων;

«Έχουμε πλέον στο χαρτοφυλάκιό μας φοιτητικές εστίες και service apartment (εξυπηρετούμενα διαμερίσματα). Σύντομα θα προσθέσουμε και γραφεία με τη μετατροπή του Athens Heart από εμπορικό κέντρο σε συγκρότημα γραφειακών χώρων. Το σημαντικό όμως, πέρα από τις κατηγορίες των ακινήτων, είναι να ενισχύουμε διαρκώς τη σιγουριά προς τους μετόχους και τους μισθωτές μας ότι είμαστε μια εταιρεία με σοβαρά εισοδήματα από διάφορες πηγές. Η οικονομία κάνει κύκλους. Μπορεί κάποια στιγμή να έχουν πρόβλημα τα logistics, δεν θα έχουν τα super markets ή τα big boxes. Σε κάθε περίπτωση, από την αρχή είχαμε θέσει ως προϋπόθεση για την αγορά ακινήτων απόδοση τουλάχιστον 7% και αυτό μας προσφέρει σιγουριά και δύναμη να πετύχουμε τους στόχους μας. Είμαι και θα παραμείνω για πολλά χρόνια ο μεγαλύτερος μέτοχος της Premia και φυσικά θέλω να πάει καλά και να μεγαλώσει». Η Premia εισήλθε και σε ένα νέο project, το Skyline, πρωτόγνωρο για την Ελλάδα. Ποια είναι η επιδίωξή της;

«Μας αρέσουν τα διαφορετικά projects, αυτά που δεν έχουν κάνει άλλοι. Κατ’ αρχάς μπήκαμε στο Skyline γιατί έχουμε δύο πολύ καλούς συνεργάτες. Μια από τις μεγαλύτερες τράπεζες, την Alpha Bank, και την Dimand, την καλύτερη εταιρεία ανάπτυξης ακινήτων στην Ελλάδα. Η Premia είναι επενδυτική εταιρεία. Θα σας έλεγα χαριτολογώντας ότι όλοι μαζί είμαστε μια "επικίνδυνη ομάδα" στον τομέα των ακινήτων. Μιλάμε για περίπου 700 ακίνητα, από τα οποία εκτιμούμε ότι θα προκύψουν τεράστιες υπεραξίες με την αξιοποίησή τους. Θα είμαστε ενεργοί στη διαχείριση του project και βλέπουμε πολύ μέλλον σε αυτό». [SID: 16102134]

Οι σεισμοί στα βάθη της Τουρκίας σε συνδυασμό με προβλέψεις Τούρκων σεισμολόγων λειτούργησαν αποτρεπτικά στην εκδήλωση ζήτησης για ταξίδι στην Πόλη.

ζήτηση από Θεσσαλονίκη και ευρύτερα από Βόρεια Ελλάδα για ταξίδια στο εξωτερικό για το Πάσχα. Επαγγελματίες του τουριστικού κλάδου, μιλώντας στη «Ν», αποδίδουν την εξέλιξη αυτή αφενός στη σιδηροδρομική τραγωδία των Τεμπών που έχει προκαλέσει σοκ στον μέσο πολίτη, αφετέρου στη ρευστότητα που επικρατεί γύρω από τον χρόνο διεξαγωγής των εθνικών εκλογών στη χώρα μας, οι οποίες έχουν μετατεθεί λόγω του δυστυχήματος των Τεμπών, χωρίς όμως ακόμη να έχει διασαφηνιστεί ο ακριβής χρόνος διεξαγωγής τους, αλλά και στα μεγαλύτερα -στη Βόρεια Ελλάδα- έξοδα των νοικοκυριών για θέρμανση. Για εντός συνόρων πασχαλιάτικες αποδράσεις, στον αντίποδα, υπάρχει μεγαλύτερη ζήτηση. Πριν από το πρωτοφανές και πολύνεκρο σιδηροδρομικό δυστύχημα στα Τέμπη, όπως αναφέρει στη «Ν» ο ταμίας της Ένωσης Τουριστικών Γραφείων Μακεδονίας και Θράκης, Κωνσταντίνος Κουράκος, υπήρχε «κάποια ζωντάνια» όσον αφορά τόσο τα οργανωμένα ταξίδια στο εξωτερικό για το Πάσχα, όσο και τους μεμονωμένους πασχαλινούς ταξιδιώτες. Μετά το δυστύχημα, ωστόσο, όπως τονίζει ο κ. Κουράκος, «επικρατεί μια παγωμάρα». Η μικρή -μέχρι στιγμής- ζήτηση αφορά κατά κύριο λόγο το Παρίσι, με τον κόσμο μάλλον να θέλει να προλάβει να επισκεφθεί τη γαλλική πρωτεύουσα πριν ανέβουν κι άλλο οι τιμές των ξενοδοχείων εν όψει των Ολυμπιακών Αγώνων του 2024. Μικρή ζήτηση υπάρχει ακόμη, σύμφωνα με πληροφορίες από τουριστικά πρακτορεία, για τη Μάλτα, όπως και για το Ντουμπρόβνικ (Κροατία, Δαλματικές ακτές), ενώ οι σεισμοί στα βάθη της Τουρκίας σε συνδυασμό με προβλέψεις Τούρκων σεισμολόγων για μεγάλο χτύπημα του Εγκέλαδου στην Κωνσταντινού-

Η μικρή -μέχρις στιγμής- ζήτηση αφορά κατά κύριο λόγο το Παρίσι.

πολη λειτούργησαν αποτρεπτικά για την εκδήλωση φέτος ζήτησης για Πάσχα στην Πόλη, που αποτελεί παραδοσιακά δημοφιλή πασχαλιάτικο προορισμό για τους Βορειοελλαδίτες.

Εγχώρια αγορά Για εντός συνόρων πασχαλιάτικες αποδράσεις, η ζήτηση που καταγράφεται στα τουριστικά πρακτορεία της Βόρειας Ελλάδας είναι μεγαλύτερη από ό,τι για το εξωτερικό και αφορά επί το πλείστον την Κέρκυρα και ορεινούς προορισμούς, όπως το Πήλιο, τα Γιάννενα και τη Φλώρινα. Παράλληλα, την περίοδο του Πάσχα αναμένεται στη Βόρεια Ελλάδα, σύμφωνα με τις κατά τόπους Ενώσεις Ξενοδόχων, τουριστική κίνηση από τη Ρουμανία, τόσο προς τη Θάσο, όσο και προς την Πιερία, όπου θα λειτουργήσει περί το ένα τρίτο των ξενοδοχειακών μονάδων, αλλά και προς τη Χαλκιδική, όπου θα βρίσκονται σε λειτουργία για το Πάσχα περί τις δέκα ξενοδοχειακές μονάδες. Σημειωτέον ότι φέτος η σεζόν ξεκινά νωρίτερα στη Χαλκιδική, δηλαδή στα τέλη Απριλίου - αρχές Μαΐου, ενώ τα τελευταία χρόνια ξεκινούσε στα τέλη Μαΐου και για πρώτη φορά οι πτήσεις από τη Μεγάλη Βρετανία για το αεροδρόμιο «Μακεδονία» θα ξεκινήσουν φέτος από την 1η Απριλίου. [SID: 16101559]

28 /16

ΔΕΥΤΕΡΑ 20 ΜΑΡΤΙΟΥ 2023

ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ Ι

Η ατζέντα των funds και των στρατηγικών επενδυτών έχει σημαντικές διαφοροποιήσεις μακροπρόθεσμα

ΤΡΟΦΙΜΑ ΚΑΙ ΠΟΤΑ

Στο «ραντάρ» των ξένων funds η αγορά τροφίμων Η προοπτική ανάκτησης της επενδυτικής βαθμίδας ανοίγει την... όρεξη για συμφωνίες εξαγορών Η προοπτική απόκτησης επενδυτικής βαθμίδας τοποθετεί την Ελλάδα στα «ραντάρ» των ξένων κεφαλαίων, με τον κλάδο τροφίμων να συγκεντρώνει υψηλό ενδιαφέρον. Της Δανάης Αλεξάκη

dalexaki@naftemporiki.gr ΜΟΛΟΝΌΤΙ την τελευταία δεκαετία

Η ενεργειακή κρίση και το υψηλό κόστος δανεισμού αποτελούν επιταχυντές εξελίξεων στον κλάδο τροφίμων και ποτών.

συντελέστηκαν πολυάριθμα deals στον κλάδο τροφίμων και ποτών, το ξέσπασμα της πανδημίας ενίσχυσε περαιτέρω την ελκυστικότητα της αγοράς. Και αυτό γιατί, όπως υποστηρίζουν διεθνείς αναλυτές, «οι αποδόσεις προβλέπεται να είναι πιο προσοδοφόρες επειδή ο τομέας των τροφίμων βρίσκεται στα πρόθυρα μιας μετάβασης». Η πανδημία έδειξε την ευθραυστότητα των παγκόσμιων συστημάτων τροφίμων, συνεπώς ένα περιουσιακό στοιχείο που παράγει τρόφιμα σε οποιαδήποτε γεωγραφική περιοχή, σε οποιαδήποτε εποχή του έτους, σε συνδυασμό με την ανάπτυξη ενός ευέλικτου μηχανισμού logistics εξελίσσεται σε πολύτιμο asset. Ταυτόχρονα, οι στρατηγικές για την επισιτιστική ασφάλεια και την προστασία του εφοδιασμού τροφίμων από τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής αναμένεται να αυξήσουν περαιτέρω την υπεραξία του κλάδου. Όπως υποστηρίζουν αναλυτές της εγχώριας αγοράς και σύμβουλοι επιχειρήσεων «το μεγάλο "παζάρι" στον κλάδο τροφίμων έχει ξεκινήσει και μεγάλοι επενδυτές αναζητούν ευκαιρίες σκανάροντας συνεχώς την εγχώρια αγορά». Στην πρώτη γραμμή του επενδυτικού ενδιαφέροντος βρίσκονται οι κατηγορίες τροφίμων που αφορούν σνακ, φυτικά προϊόντα, αμιγώς αγροτικά προϊόντα, αλλά και start up καινοτόμα εγχειρήματα. Ταυτόχρονα, η ενεργειακή κρίση και το υψηλό κόστος δανεισμού αποτελούν επιταχυντές εξελίξεων θέτοντας στο στόχαστρο των επενδυτών και τις περιπτώσεις των επιχειρήσεων που δυσκολεύονται να διατηρήσουν βιώσιμη τη δραστηριότητά τους.

Την ίδια ώρα, όμως, ένας βασικός ανασταλτικός παράγοντας εισόδου ξένων κεφαλαίων αφορά τον «οικογενειακό» χαρακτήρα που διατηρούν οι επιχειρήσεις. Το γεγονός αυτό αυτόματα μεταφράζεται για τους ενδιαφερόμενους επενδυτές σε χρονοβόρα διαδικασία διαπραγματεύσεων, όπως επίσης και σε δυσκολία στην ευθυγράμμιση των συμφερόντων όλων των μετόχων μιας εταιρείας. Εξίσου σημαντική παράμετρος για την προώθηση συμφωνιών είναι η διατήρηση ενός σταθερού πολιτικού περιβάλλοντος. Δεδομένου ότι η χώρα διανύει μια χρονιά εκλογικών αναμετρήσεων, ενδεχομένως να βάζει άνω τελεία στα επεκτατικά σχέδια των ξένων επενδυτών.

Στρατηγικοί επενδυτές Μια ιδιαίτερα σημαντική παράμετρος που εστιάζουν οι αναλυτές του κλάδου αλλά και οι εγχώριοι παίκτες αφορά το προφίλ των ξένων κεφαλαίων που επιθυμούν να εισέλθουν ή να διευρύνουν την επενδυτική τους παρουσία στην αγορά, καθώς αυτό θα ορίσει κατά μεγάλο βαθμό τη μετεξέλιξη της εικόνας που θα έχει την επόμενη δεκαετία η εγχώρια βιομηχανία τροφίμων. Η ατζέντα των επενδυτικών funds και των στρατηγικών επενδυτών σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα έχει σημαντικές διαφοροποιήσεις. Το ιδανικό για τον εγχώριο κλάδο είναι η «επέλαση» των ξένων κεφαλαίων να είναι συνυφασμένη με όραμα ανάπτυξης σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα και να μην εστιάζει στην επίτευξη αποδόσεων υπέρτερων από τον μέσο όρο της αγοράς και των δεικτών αναφοράς με σκοπό το μελλοντικό trading των αποκτηθέντων δραστηριοτήτων. Η εγχώρια αγορά τροφίμων μπορεί να μετεξελιχθεί σε πρωταγωνίστρια διεθνώς μέσα από στοχευμένη τοποθέτηση κεφαλαίων, καθώς, όπως επισημαίνουν αναλυτές, «ο εγχώριος κλάδος τροφίμων έχει το πλεονέκτημα της ποιότητας της μεσογειακής διατροφής πάνω στην

SHUTTERSTOCK

Στην πρώτη γραμμή του επενδυτικού ενδιαφέροντος των funds βρίσκονται οι κατηγορίες τροφίμων που αφορούν σνακ, φυτικά προϊόντα, αμιγώς αγροτικά προϊόντα, αλλά και start up καινοτόμα εγχειρήματα.

«Κλειδί» η στάση των εγχώριων παικτών Η ΣΤΆΣΗ που θα κρατήσουν οι εθνικοί παίκτες είναι καθοριστική για τις ισορροπίες που θα διαμορφωθούν στον εγχώριο κλάδο. Οι ισχυρές κεφαλαιακά εγχώριες βιομηχανίες καλούνται να ισορροπήσουν τόσο τη διατήρηση των αναπτυξιακών τους προοπτικών όσο και να

Σημαντική παράμε-

τρος για την προώθηση συμφωνιών στον κλάδο τροφίμων είναι η διατήρηση σταθερού πολιτικού περιβάλλοντος.

οποία το πεδίο καινοτομίας είναι τεράστιο, ενώ ακουμπά απόλυτα στη νέα παγκόσμια στροφή των καταναλωτών σε πιο υγιεινές επιλογές. Ο κλάδος της ιχθυοκαλλιέργειας, στον οποίο έχουν εισέλθει ισπανικά κεφάλαια, είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα ξένων κεφαλαίων που επέλεξαν να επενδύσουν στρατηγικά σε ελληνικές επιχειρήσεις που έχουν σημαντικές αναπτυξιακές προοπτικές». Το επενδυτικό ενδιαφέρον των funds θεωρείται δεδομένο για τον κλάδο τροφίμων, με τις πληροφορίες να αναφέρουν ότι οι ζυμώσεις είναι διαρκείς. H CVC Partners έχει βγει για «ψώνια» εστιάζοντας σε όλες τις ευκαιρίες που «κουμπώνουν» στο χαρτοφυλάκιο των δραστηριοτήτων της Vivartia. Επιδίωξη είναι η ενδυνάμωση όλων των

θωρακίσουν το ελληνικό «DNA» της αγοράς. Η απόφαση για μετεξέλιξη επιχειρήσεων σε ομίλους τροφίμων, όπως π.χ. τα Ελληνικά Γαλακτοκομεία, η Υφαντής, η Ε.Ι Παπαδόπουλος, η Γιώτης, η Μέλισσα Κίκιζας, η Κύκνος κ.ά., ισχυροποιεί την παρουσία των αμιγώς

ελληνικών σημάτων, ενώ το μοντέλο στρατηγικής του Σπ. Θεοδωρόπουλου, που αναπτύσσει μέσα από την Bespoke Holding ένα διευρυμένο χαρτοφυλάκιο δραστηριοτήτων, αποτελεί μια ακόμα εγχώρια «απάντηση» στην επέλαση ξένων κεφαλαίων.

κατηγοριών που έχουν παρουσία τα brands του ομίλου, από τις ζύμες και τα κατεψυγμένα λαχανικά μέχρι τα γαλακτοκομικά που άνοιξαν επί της ουσίας τον «χορό» των εξαγορών. Αντίστοιχα, με τα ραντάρ της ανοιχτά παραμένει η Switz Group, η οποία μέχρι στιγμής εστιάζει στο ευρύτερο πεδίο των αρτοσκευασμάτων, ωστόσο δεν αποκλείεται να εξετάζει και την «επέκτασή» της και σε άλλες προϊοντικές κατηγορίες. Ο «λευκός ιππότης» της Μπουτάρη, το fund Sterner Stenhus, που αποτελεί τον βασικό μέτοχο της Premia Properties, μέσα από την πρόσφατη απόφαση εξαγοράς του σήματος και των εγκαταστάσεων της «Ιόλη» από την Αθηναϊκή Ζυθοποιία δείχνει ότι επί της αρχής διατηρεί ισχυρό επενδυτικό ενδιαφέρον για τον ευρύτερο κλάδο των ποτών. Ομοίως και τα funds με ελληνικό «άρωμα» επιδιώκουν να αυξήσουν το επενδυτικό τους αποτύπωμα στην εγχώρια αγορά. Το Diorama Investment, με όχημα τη Μινέρβα Ελαιουργική, εκτιμάται ότι διατηρεί απρόσκο-

πτο το ενδιαφέρον του για το πεδίο των τροφίμων, ενεργώντας είτε αυτόνομα είτε μέσω συνεργειών, ενώ την ίδια φιλοσοφία φαίνεται ότι διατηρεί και το EOS Hellenic Renaissance Fund (EOS Capital Partners) που έχει προχωρήσει σε 4 επενδύσεις σε διάστημα περίπου τριών ετών στον κλάδο των τροφίμων. Για το Elikonos 2 S.C.A. SICAR, το μπαράζ επενδύσεων στην Ελλάδα υποδεικνύει την ξεκάθαρη στόχευση ανάπτυξης ενός ισχυρού χαρτοφυλακίου συμμετοχών από εγχώριες παραγωγικές επιχειρήσεις, ενώ σε ό,τι αφορά το επενδυτικό ταμείο SMERemediumCap (SMERC) η στρατηγική μετοχική συμμετοχή του στην ανερχόμενη εταιρεία στον χώρο των οσπρίων «Άροσις» αποτελεί ένα πρώτο δείγμα γραφής για τις στοχεύσεις στο πεδίο των τροφίμων. Αντίστοιχα έντονη κινητικότητα καταγράφει το τελευταίο διάστημα και το fund της οικογένειας Κάτσου, VNK Capital, το οποίο διατηρεί στρατηγική συμμετοχή στις εταιρείες Παλίρροια και Cafetex. [SID:16136808]

ΔΕΥΤΕΡΑ 20 ΜΑΡΤΙΟΥ 2023

>250.000

διαδηλωτές συμμετείχαν στις προχθεσινές κινητοποιήσεις στο Ισραήλ

ΓΑΛΛΙΑ

Σήμερα οι ψηφοφορίες για τις προτάσεις μομφής κατά Μακρόν ΗΜΈΡΑ κρίσεως σήμερα για τον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν, που βρίσκεται αντιμέτωπος με ψηφοφορίες στην Εθνοσυνέλευση επί των δύο προτάσεων μομφής που έχουν καταθέσει τα κόμματα της αντιπολίτευσης, μετά την απόφαση της κυβέρνησής του να περάσει με προεδρικό διάταγμα τη μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού. Το κεντρώο κόμμα Liot έχει καταθέσει μια πολυκομματική πρόταση μομφής, την οποία υπογράφει και το κόμμα της ριζοσπαστικής αριστεράς Nupes. Πρόταση μομφής κατέθεσε και το ακροδεξιό κόμμα της Μαρίν Λεπέν. Η απόφαση του Μακρόν έχει πυροδοτήσει κοινωνική έκρηξη, με βίαιες διαδηλώσεις

Το Πεκίνο θέλει να πρωταγωνιστήσει στο παγκόσμιο γίγνεσθαι Με προίκα την πρόσφατη διπλωματική επιτυχία της αποκατάστασης σχέσεων ανάμεσα στο Ιράν και τη Σαουδική Αραβία, ο Κινέζος πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ επισκέπτεται σήμερα τη Μόσχα, με το Πεκίνο να μιλά για «επίσκεψη ειρήνης».

στο Παρίσι και άλλες πόλεις, διαδηλώσεις που θυμίζουν την αντίστοιχη κοινωνική έκρηξη και τις διαδηλώσεις των Κίτρινων Γιλέκων που ξέσπασαν στα τέλη του 2018 εξαιτίας της αύξησης στην τιμή των καυσίμων. Παρόλο που το κόμμα του Μακρόν απώλεσε την απόλυτη πλειοψηφία μετά τις εκλογές πέρυσι, δεν υπάρχουν μεγάλες πιθανότητες οι προτάσεις μομφής να περάσουν, εκτός αν υπάρξει μια αναπάντεχη συμμαχία από βουλευτές όλων των κομμάτων, από την άκρα αριστερά έως την άκρα δεξιά. Οι ηγέτες του Ρεπουμπλικανικού κόμματος της παραδοσιακής δεξιάς έχουν αποκλείσει ένα τέτοιο ενδεχόμενο. [SID: 16167620]

Του Μωυσή Λίτση

m.litsis@naftemporiki.gr Ο ΣΙ αναμένεται να συναντήσει

διά ζώσης τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν, συνομιλώντας παράλληλα μέσω τηλεδιάσκεψης και με τον Ουκρανό ομόλογό του Βολοντιμίρ Ζελένσκι. Το Πεκίνο χαρακτηρίζει το τριήμερο ταξίδι του Σι στη Ρωσία «επίσκεψη για την ειρήνη», με στόχο τη «βελτίωση της παγκόσμιας διακυβέρνησης» και τη συνεισφορά στην «ανάπτυξη και την πρόοδο του κόσμου». Το Κρεμλίνο, από την πλευρά του, δηλώνει πως οι δύο ηγέτες θα μιλήσουν για την περαιτέρω ανάπτυξη της εταιρικής τους σχέσης και θα υπογράψουν σημαντικά διμερή ντοκουμέντα. Ορισμένοι παρατηρητές επισημαίνουν πως η Κίνα επιχειρεί να κεφαλαιοποιήσει την πρόσφατη διπλωματική της επιτυχία, της αποκατάστασης σχέσεων ανάμεσα στο Ιράν και τη Σαουδική Αραβία. Η Κίνα φιλοδοξεί να καταφέρει να ξεκινήσει τουλάχιστον η διαδικασία διαπραγματεύσεων ανάμεσα στη Ρωσία και την Ουκρανία, παρουσιαζόμενη ως ουδέτερη στη σύγκρουση χώρα, αλλά και ως σημαντικό πόλο του πολυμερούς κόσμου τον οποίο ευαγγελίζεται.

Μαζικές διαδηλώσεις κατά της κυβέρνησης Νετανιάχου κατά της κυβέρνησης Νετανιάχου και της μεταρρύθμισης του δικαστικού συστήματος έστειλαν εκατοντάδες χιλιάδες διαδηλωτές, που βγήκαν προχθές στους δρόμους ισραηλινών πόλων. Σύμφωνα με ισραηλινά μέσα ενημέρωσης, περισσότεροι από 250.000 διαδηλωτές συμμετείχαν στις προχθεσινές κινητοποιήσεις, ο οποίες συνεχίστηκαν για 11η συνεχή εβδομάδα. Στο Τελ Αβίβ οι διαδηλωτές ανέμιζαν ισραηλινές σημαίες και κρατούσαν πλακάτ με συνθήματα όπως «Όχι στη

δικτατορία» και «Το Ισραήλ δεν είναι ακόμη Ιράν». Μεγάλη ήταν επίσης η συμμετοχή στις κινητοποιήσεις που έγιναν και σε άλλες πόλεις. Εδώ και περισσότερο από δύο μήνες, χιλιάδες πολίτες διαδηλώνουν κατά των μεταρρυθμίσεων του πρωθυπουργού Μπέντζαμιν Νετανιάχου. Στο πλαίσιο των μεταρρυθμίσεων αυτών, το Κοινοβούλιο θα μπορεί να ανατρέπει αποφάσεις του Ανώτατου Δικαστηρίου με απλή πλειοψηφία και οι πολιτικοί θα αποκτήσουν μεγαλύτερη επιρροή στον διορισμό δικαστών. [SID: 16167623]

Επιβεβαίωση ΗΠΑ

Φημολογούμενη σύλληψη Τραμπ ΝΈΑ πολιτική θύελλα αναμένε-

ται να προκαλέσει στις ΗΠΑ η φημολογούμενη -για αύριοσύλληψη του τέως Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος κατηγορείται πως πλήρωσε κρυφά την πορνοστάρ Στόρμι Ντάνιελς, πριν από τις εκλογές του 2016, προκειμένου να αποσιωπήσει ότι είχαν

σχέσεις. Ο τέως πρόεδρος ανακοίνωσε το Σάββατο πως πρόκειται να συλληφθεί την Τρίτη, καλώντας σε διαδηλώσεις τους οπαδούς του. Κορυφαίοι εκπρόσωποι του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος χαρακτηρίζουν τη δίωξη κατά του Τραμπ πολιτικά υποκινούμενη. [SID: 16167622]

Ι ΔΙΕΘΝΗ

Σε ρόλο ειρηνοποιού ο Σι επισκέπτεται τη Μόσχα

ΙΣΡΑΗΛ

ΗΧΗΡΌ μήνυμα αποδοκιμασίας

ΠΟΛΕΜΟΣ ΚΑΙ ΔΙΑΜΑΡΤΥΡΙΕΣ

17/ 29

60 ημέρες είναι τελικά το διάστημα ανανέωσης της συμφωνίας για τα ουκρανικά σιτηρά.

Η Ρωσία από την πλευρά της θα επιχειρήσει να παρουσιάσει την επίσκεψη ως επιβεβαίωση των ισχυρών δεσμών Μόσχας-Πεκίνου, με σκοπό την ενίσχυση του αντιδυτικού άξονα. Η επίσκεψη Σι μάλιστα έρχεται μόλις λίγες ημέρες μετά την απόφαση του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου να εκδώσει ένταλμα σύλληψης κατά του Ρώσου προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν για εγκλήματα πολέμου, επιχειρώντας με τον τρόπο αυτό να πετύχει την περαιτέρω διεθνή πολιτική

KREMLIN.RU/HANDOUT VIA REUTERS

Στιγμιότυπο από την επίσκεψη του Πούτιν στη Μαριούπολη, όπου συζητά με κατοίκους της πόλης.

Η συμφωνία για τα σιτηρά ΓΙΑ 60 ημέρες ανανεώθηκε τελικά το Σάββατο η συμφωνία που επιτρέπει την εξαγωγή ουκρανικών σιτηρών από τα λιμάνια της Μαύρης Θάλασσας, αντί για 120 που προέβλεπε αρχικά. Η Ρωσία διαμήνυσε πως η όποια παράτασή της πέρα από τα μέσα Μαΐου θα εξαρτηθεί από την άρση κάποιων δυτικών κυρώσεων. Η συμφωνία ανάμεσα στη Ρωσία και την Ουκρανία επιτεύχθηκε τον Ιούλιο με μεσολάβηση των Ηνωμένων Εθνών και της Τουρκίας και ανανεώθηκε για άλλες 120 ημέρες τον Νοέμβριο.

του απομόνωση. Ο Πούτιν, αδιαφορώντας πάντως για το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο, επισκέφτηκε αιφνιδιαστικά το Σάββατο, μία μέρα μετά την έκδοση του διεθνούς εντάλματος σύλληψης, τη Μαριούπολη στην κατεχόμενη Ουκρανία. Η Μαριούπολη είναι μία από τις πόλεις-σύμβολα του πολέμου στην Ουκρανία, καθώς δέχθηκε ανελέητο ρωσικό σφυροκόπημα, πριν πέσει στα χέρια της Ρωσίας τον περασμένο Μάιο. Η κατάληψή της ήταν η πρώτη σημαντική στρατιωτική νίκη των Ρώσων μετά την αποτυχία τους να καταλάβουν το Κίεβο. Η ρωσική κρατική τηλεόραση μετέδωσε εκτεταμένες εικόνες, με τον Πούτιν να περιοδεύει στην πόλη το Σάββατο το βράδυ και να συζητά με κατοίκους που έχουν επαναστεγαστεί και

να ενημερώνεται για τις προσπάθειες ανοικοδόμησης από τον αναπληρωτή πρωθυπουργό Μαράτ Κουσνούλιν. Οι ουκρανικές αρχές της Μαριούπολης κατήγγειλαν την επίσκεψη Πούτιν, τον οποίο χαρακτήρισαν «διεθνή εγκληματία». «Ο διεθνής εγκληματίας Πούτιν επισκέφτηκε την κατεχόμενη πόλη της Μαριούπολης τη νύχτα μάλλον για να μη δει στο φως της ημέρας την πόλη που σκοτώθηκε από την απελευθέρωσή του», έγραψε το Δημοτικό Συμβούλιο στον λογαριασμό του στο Telegram. Από την πλευρά του, το ουκρανικό υπουργείο Άμυνας ανακοίνωσε ότι ο Πούτιν επισκέφθηκε την κατεστραμμένη Μαριούπολη τη νύχτα «σαν κλέφτης». [SID: 16167621]

30 /18

ΔΕΥΤΕΡΑ 20 ΜΑΡΤΙΟΥ 2023

ΠΟΛΙΤΙΚΗ Ι

Η επικοινωνιακή διαχείριση της τραγωδίας προκαλεί και εσωκομματικό ζήτημα στην κυβέρνηση

ΤΡΑΓΩΔΙΑ ΚΑΙ ΕΣΩΚΟΜΜΑΤΙΚΑ

Στην Επιτροπή Θεσμών η τραγωδία των Τεμπών Έχουν κληθεί να τοποθετηθούν ο νυν και πρώην υπουργοί Μεταφορών Στην Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής και στην πολυαναμενόμενη δημόσια τοποθέτηση του πρώην υπουργού Μεταφορών, Κώστα Αχ. Καραμανλή, στρέφεται σήμερα το ενδιαφέρον για τη διερεύνηση της τραγωδίας των Τεμπών.

της αντιπολίτευσης για τον ισχυρισμό που πρόβαλε το Σάββατο σε ομιλία του στο Μαρούσι ότι ο θάνατος των παιδιών στα Τέμπη αποτελεί «θυσία». Κριτική από την αντιπολίτευση δέχθηκε χθες και ο υπουργός Ανάπτυξης, Άδωνις Γεωργιάδης, για την αναφορά του ότι το πολύνεκρο δυστύχημα αποτελεί «ευκαιρία» για την κυβέρνηση ώστε «να χαράξει με μεγαλύτερη σαφήνεια διαχωριστικές γραμμές στην ελληνική κοινωνία».

Tου Μιχάλη Χατζηκωνσταντίνου

mchatzikonstantinou@naftemporiki.gr

Οι «εξαφανισμένοι»

ΤΗΝ ΊΔΙΑ ώρα συνεχίζονται οι εσω-

Στο επίκεντρο της τοποθέτησης του Κ. Καραμανλή θα βρεθεί η πορεία της πολύκροτης σύμβασης 717 για τη σηματοδότηση και την τηλεδιοίκηση των σιδηροδρόμων.

τερικές αντιπαραθέσεις στη Ν.Δ. σχετικά τον επικοινωνιακό χειρισμό της υπόθεσης. Ο κ. Καραμανλής, ο οποίος παραιτήθηκε την επομένη του πολύνεκρου δυστυχήματος αναλαμβάνοντας την πολιτική ευθύνη, καλείται σήμερα να τοποθετηθεί στην κοινοβουλευτική επιτροπή για πρώτη φορά μετά την τραγωδία. Στο επίκεντρο της τοποθέτησής του θα βρεθεί η πορεία της πολύκροτης σύμβασης 717 για τη σηματοδότηση και την τηλεδιοίκηση, η οποία αν λειτουργούσε, θεωρείται βέβαιο ότι θα είχε αποτρέψει το δυστύχημα. Οι αναφορές του κ. Καραμανλή αναμένονται με ιδιαίτερο πολιτικό ενδιαφέρον καθώς ο ΣΥΡΙΖΑ διατείνεται ότι είχε υλοποιήσει σε ποσοστό 68% τη σύμβαση από το 2018, ενώ η Ν.Δ. ισχυρίζεται ότι την έφτασε στο 70% το 2023. Ταυτόχρονα τη συζήτηση θα απασχολήσουν και οι καταγγελίες για την παράνομη πρόσληψη και τοποθέτηση του σταθμάρχη Λάρισας ο οποίος συνελήφθη. Επίσης πρόκειται να τεθεί επί τάπητος το

Με ιδιαίτερο ενδιαφέρον αναμένεται η τοποθέτηση του Κώστα Αχ. Καραμανλή στην Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής.

πρόσφατο πόρισμα της Ρυθμιστικής Αρχής Σιδηροδρόμων (ΡΑΣ) σχετικά με τα ελλείμματα ασφαλείας του σιδηρόδρομου, αλλά και τα πεπραγμένα της ίδιας της ΡΑΣ τα τελευταία χρόνια, εν μέσω καταγγελιών της Ν.Δ. για υπολειτουργία. Εκτός του κ. Καραμανλή, στη συζήτηση έχει κληθεί ο νυν υπουργός Μεταφορών και Υποδομών Γιώργος Γεραπετρίτης καθώς και οι πρώην υπουργοί Χρήστος Σπίρτζης (ΣΥΡΙΖΑ) και Μιχάλης Χρυσοχοΐδης (Ν.Δ.-ΠΑΣΟΚ). Πάντως, η πολιτική αντιπαράθεση συνεχίζεται και εκτός Βουλής. Χθες ο πρωθυπουργός διαβεβαίωσε με ανάρτησή του στο facebook πως «με το χέρι στην καρδιά» δεν θα ξεχάσει ποτέ «τι συνέβη στα Τέμπη και γιατί συνέβη». Η ανάρτηση έγινε την επαύριον της έντονης κριτικής που δέχθηκε από σύσσωμα τα κόμματα

Η επικοινωνιακή διαχείριση της τραγωδίας προκαλεί πάντως και εσωκομματικό ζήτημα στην κυβέρνηση, καθώς σειρά βουλευτών (Θ. Ρουσόπουλος, Γ. Κουμουτσάκος, Φ. Πιπιλή και Μπ. Παπαδημητρίου) έχουν καλέσει εμμέσως πλην σαφώς τον κ. Καραμανλή να μην κατέλθει υποψήφιος στις εκλογές. Εσωτερικές αντιπαραθέσεις προξενεί επίσης και η απροθυμία κυβερνητικών στελεχών να υιοθετήσουν δημόσια το κυβερνητικό αφήγημα περί «ευθυνών του ΣΥΡΙΖΑ και του ΠΑΣΟΚ που οδήγησαν στην τραγωδία». Η πρώην υπουργός Ντόρα Μπακογιάννη κατήγγειλε, μάλιστα, την ύπαρξη «εξαφανισμένων» στελεχών που «σκέφτονται μόνο τον εαυτό τους». Στο μεταξύ, χθες, σε παρέμβασή του ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ/ ΚΙΝΑΛ Νίκος Ανδρουλάκης κατέθεσε προτάσεις για τους ελληνικούς σιδηρόδρομους. Μεταξύ άλλων πρότεινε την προσωρινή επαναφορά της ΤΡΑΙΝΟΣΕ σε κρατικό έλεγχο και την εξεύρεση σύντομα νέου στρατηγικού επενδυτή. [SID: 16167638]

ΚΟΜΜΑΤΑ

Καυστικά σχόλια για την επιστροφή Πολάκη στα ψηφοδέλτια ΒΟΛΈΣ στον ΣΥΡΙΖΑ για την από-

φασή του να επανεντάξει τον Παύλο Πολάκη στα ψηφοδέλτια, μετά την επιστολή-αναγνώριση των «λαθών» και των «αστοχιών» του, εξαπέλυσε χθες ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Γιάννης Οικονόμου. Στον απόηχο της ομόφωνης απόφασης της Πολιτικής Γραμματείας του ΣΥΡΙΖΑ για επάνοδο του κ. Πολάκη στις εκλογικές λίστες μετά την επιστολή συγγνώμης που απέστειλε στον Αλέξη Τσίπρα, ο κ. Οικονόμου έκανε λόγο για επιλογή «ακρότητας». «Είναι ο δρόμος της ακρότητας και του διχασμού, η έμπρακτη ρήξη με την κοινωνία, η οποία αναζητά σεβασμό στη Δημοκρατία και τους θεσμούς, σταθερότητα και ομαλότητα» δήλωσε σε συνέντευξή του ο κ. Οικονόμου. Μάλιστα, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος διατύπωσε και τον ισχυρισμό ότι «μέσα στο σώμα του κ. Πολάκη βρίσκεται το πνεύμα του κ. Τσίπρα. Η επιλογή επανένταξης του κ. Πολάκη -όχι ότι ποτέ υπήρχε και κάτι διαφορετικό, αν θέλουμε να μιλάμε με ειλικρίνεια- δείχνει ολοφάνερα την κατεύθυνση και τον δρόμο που ακολουθεί ο ΣΥΡΙΖΑ και ο κ. Τσίπρας» ανέφερε και συμπλήρωσε ότι «η χώρα μας και η Δημοκρατία μας έχουν πληρώσει πολύ ακριβά την τοξικότητα και τις ακρότητες».

Το ΠΑΣΟΚ/ΚΙΝΑΛ Σε αντίστοιχο πνεύμα τοποθετήθηκε και ο εκπρόσωπος Τύπου του ΠΑΣΟΚ/Κινήματος

Αλλαγής, Δημήτρης Μάντζος, σημειώνοντας ότι με την απόφαση της Κουμουνδούρου «ακυρώνεται και επισήμως η όποια απόπειρα μετριοπαθούς στροφής του κ. Τσίπρα και του ΣΥΡΙΖΑ. Αριστερά, όμως, δεν μπορεί να σημαίνει προγραφές, απειλές, λόγος του μίσους και επιθέσεις σε δημοσιογράφους και δικαστές» συμπλήρωσε. Από την πλευρά του ο κ. Πολάκης, μετά την απόφαση της Πολιτικής Γραμματείας του ΣΥΡΙΖΑ, ανάρτησε στο Facebook φωτογραφία όπου απεικονίζεται ο ίδιος πίσω από τον Αλέξη Τσίπρα. «Μαζί για τη μεγάλη νίκη. Πιο ενωμένοι και πιο αποφασισμένοι από ποτέ. Για να ανασάνει η χώρα. Για δικαιοσύνη παντού» ανέφερε επίσης. O κ. Πολάκης ενεπλάκη εν τω μεταξύ και σε διαδικτυακή αντιπαράθεση με τον εκδότη και δημοσιογράφο Νίκο Χατζηνικολάου. Ο κ. Χατζηνικολάου προειδοποίησε ότι κατά του βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ «έρχονται μηνύσεις και αγωγές για την άθλια στοχοποίηση δημοσιογράφων και δικαστών», ενώ ο κ. Πολάκης απάντησε: «Περιμένω, εδώ είμαι. Ζητήστε συγγνώμη από τον λαό για αυτά που κάνετε 13 χρόνια ως "δημοσιογράφοι" και μετά τα ξαναλέμε». Επίσης είχε διαξιφισμούς και με τον υπουργό Ανάπτυξης, Άδωνι Γεωργιάδη, για το θέμα της επαναφοράς του στα ψηφοδέλτια.

[SID: 16167626]

Νέες κόντρες προκαλεί η αντικατάσταση του αρχηγού της ΕΛΑΣ ΑΚΡΌΑΣΗ στη Βουλή του τέως αρ-

χηγού της ΕΛΑΣ Κωνσταντίνου Σκούμα και απαντήσεις για τις καταγγελίες του περί επηρεασμού της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη από «κέντρα εξουσίας» ζητά η αντιπολίτευση. Σε ανακοίνωσή του ο ΣΥΡΙΖΑΠ.Σ. τόνισε ότι ο τέως αρχηγός της ΕΛΑΣ αντικαταστάθηκε προ-

χθές ξαφνικά αν και η θητεία του είχε ανανεωθεί μόλις πριν από έναν μήνα, «αφήνοντας βαριές σκιές για τις τελευταίες κρίσεις της ΕΛΑΣ και μιλώντας για αντισυνταγματικές και αδιαφανείς ενέργειες και για κέντρα εξουσίας που παρεμβαίνουν στην Ελληνική Αστυνομία». Υπενθύμισε δε ότι η αντικατάσταση έγινε «ενώ έχουν προηγηθεί οι αποκαλύψεις για

συναλλαγή και τοποθετήσεις σε κρίσιμες θέσεις της ΕΛΑΣ από την Greek Mafia». Σε αυτό το πλαίσιο η Κουμουνδούρου ζήτησε ο τέως αρχηγός «να κληθεί άμεσα στην Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής για να εξηγήσει τι εννοεί όταν λέει: “δεν θα γίνω εξιλαστήριο θύμα επειδή σεβόμουν το Σύνταγμα”». Αντίστοιχα, το ΠΑΣΟΚ/Κίνημα Αλλαγής κάλεσε την

κυβέρνηση και το αρμόδιο υπουργείο να απαντήσει «ποιες είναι οι αποφάσεις που επικαλείται ο τέως Αρχηγός της ΕΛ.ΑΣ στην ανακοίνωσή του, οι οποίες παρότι φέρεται να υπηρετούσαν το Σύνταγμα, δεν έτυχαν αποδοχής από την πολιτική ηγεσία του Υπουργείου και γιατί» αλλά και «ποια είναι τα επί λέξει "κέντρα εξουσίας" στο Υπουργείο που ζητούσαν τη λήψη

άλλων αποφάσεων, ενάντια στην "απόλυτη διαφάνεια και αξιοκρατία"». Από την πλευρά του πάντως ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη Τάκης Θεοδωρικάκος δεν συναίνεσε στο αίτημα για ακρόαση του τέως αρχηγού στην αρμόδια κοινοβουλευτική επιτροπή. Αντίθετα καταλόγισε στον ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. ότι «τον ενοχλεί η μάχη κατά της διαφθοράς». [SID: 16167625]

ΔΕΥΤΕΡΑ 20 ΜΑΡΤΙΟΥ 2023

ΑΓΓΙΓΜΑ ΨΥΧΗΣ

Ι ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Εργάζομαι για το μουσικό μου σχέδιο Ο Μιχάλης Τερζής μιλάει για τον δίσκο «Στρατηγού Μακρυγιάννη λόγος Ιστορικός» Στον Γιώργο Σ. Κουλουβάρη

gkoul@naftemporiki.gr ΜΕ ΤΗΝ ΚΥΚΛΟΦΟΡΊΑ του ιστορι-

κού δίσκου «Στρατηγού Μακρυγιάννη λόγος Ιστορικός» τίμησε η FM Records τα 200 χρόνια μνήμης που συμπληρώθηκαν από την Επανάσταση των Ελλήνων για την απελευθέρωσή τους από τους Τούρκους. Τη μουσική σύνθεση του άλμπουμ υπογράφει ο σημαντικός μας μουσικός Μιχάλης Τερζής. Μιλήσαμε μαζί του.

Η ψηφιακή τεχνολογία είναι ένα καλό τεχνολογικό μέσο, ποτέ όμως δεν θα υποκαταστήσει τον άνθρωπο, τις ιδέες και τα αισθήματά του.

Υπάρχουν μουσικά όνειρα που έχετε ανεκπλήρωτα ή νιώθετε μουσικά πλήρης;

«Υπάρχουν συγκεκριμένα μουσικά θέματα -όχι απροσδιόριστα όνειρα- που ολοκληρώθηκαν και άλλα που καλούμαι να ολοκληρώσω. Αντίπαλός μου εδώ είναι ο χρόνος και η αντοχή μου σε αυτόν. Εργάζομαι εντατικά καθημερινά για να ολοκληρώσω το μουσικό μου σχέδιο».

ΘΕΑΤΡΟ. Το θεατρικό δρώμενο «Ο Γεώργιος Λαμπάκης ταξιδεύει…», ΤΑΣΕΙΣ σε σκηνοθεσία Όλγας Ποζέλη, παρουσιάζεται, έως τις 9 Απριλίου, στο Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο, στο πλαίσιο της έκθεσης «Η Σμύρνη στις αρχές του 20ού αιώνα μέσα από τα μάτια του βυζαντινολόγου Γεωργίου Λαμπάκη». Κάθε Τετάρτη στις 12 το μεσημέρι και στη 1 μ.μ., Πέμπτη στις 2 μ.μ., Παρασκευή στις 2 μ.μ., Σάββατο στις 12:30 το μεσημέρι και στη 1:15 μ.μ.[Βασ. Σοφίας 22, Αθήνα].

ΠΡΟ

ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ. Μια πρωτό-

Σήμερα, που όλα είναι ψηφιακά, είναι πιο εύκολα ή πιο δύσκολα τα πράγματα για την ελληνική μουσική;

«Η ψηφιακή τεχνολογία σήμερα διευκολύνει πολύ έναν μουσικό στην καταγραφή και επεξεργασία του μουσικού του έργου και αυτό γίνεται στην Ελλάδα και παγκοσμίως. Η χειρόγραφη παρτιτούρα, όμως, σου δίνει τον χρόνο και τη διάθεση να συνδυάζεις καλύτερα την κίνηση των μουσικών φθόγγων, το ηχητικό φορτίο δηλαδή, με την ένταση των αισθημάτων σου, που μεταμορφώνονται σιγά σιγά σε νότες μέσα στη διαδικασία της δημιουργίας. Αυτό είναι μια μέθεξη με τον κόσμο των διανοημάτων σου, που τον ανακαλύπτεις εκείνη τη στιγμή. Βαδίζεις στο άγνωστο με τους μουσικούς ήχους, ανιχνεύοντας τις εικόνες αυτού του κόσμου. Αυτό το άγγιγμα της ψυχής δεν θα αλλάξει ποτέ. Όπως και τα φυσικά μουσικά όργανα και ο γνήσιος ήχος τους. Πιστεύω, δηλαδή, ότι η ψηφιακή τεχνολογία είναι ένα καλό τεχνολογικό μέσο, ποτέ όμως δεν θα υποκαταστήσει τον άνθρωπο, τις ιδέες και τα αισθήματά του. Καμία τεχνολογία δεν θα αλλάξει τη φυσική τάξη των ήχων στη μουσική».

19/ 31

Μιχάλης Τερζής: Δεν υπάρχει μεγαλύτερη δύναμη από το «θέλω» του ανθρώπου.

Τι περιλαμβάνει ο νέος σας δίσκος «Στρατηγού Μακρυγιάννη Λόγος Ιστορικός»; Μιλήστε μας για το τι θα ακούσουμε και τους καλλιτέχνες που συμμετέχουν.

«Περιλαμβάνει ποιητικά κείμενα μνημειώδους σημασίας που συνέθεσαν οι: Γιάννης Μακρυγιάννης, Διονύσιος Σολωμός, Κωστής Παλαμάς, Άγγελος Σικελιανός, Γιώργος Σεφέρης, τα οποία γράφτηκαν για την κορυφαία ιστορική στιγμή του ελληνικού έθνους, την Επανάσταση του 1821, που έβγαλε

Όταν ο Έλληνας θα αρχίσει να σκέπτεται χωρίς δεσμεύσεις στον νου του, θα κάνει θαύματα.

την πατρίδα μας από το σκοτάδι της σκλαβιάς αιώνων. Οι έννοιες της Ελευθερίας και της Δικαιοσύνης φωτίζουν με τον έναν ή τον άλλο τρόπο το σύνολο του έργου σε μια αλληλουχία μουσικών επεισοδίων, που συνδέονται μ’ έναν υπόγειο αλλά εμφανή δεσμό. Μέσα σε αυτό το αντιφέγγισμα από τον γαλαξία των καθάριων σοφών λέξεων των ποιητών μας ανα-

βλύζει πάντοτε ένα πλήθος μελωδιών. Από τον μαγικό κόσμο αυτών των ποιητικών κειμένων γεννήθηκαν όλες αυτές οι μουσικές, αλλά και από την αυθεντική, στιβαρή, ορεσίβια φωνή του Γιάννη Μακρυγιάννη. Το έργο περιλαμβάνει μουσική, αφηγήσεις, χορωδιακά μέρη, χορικά άσματα και τραγούδια. Θα έλεγα ότι είναι μια λαϊκή κοσμική λειτουργία. Είχα τη χαρά να συνεργαστώ με πολύ σημαντικούς καλλιτέχνες για την ολοκλήρωση του έργου αυτού και τους ευχαριστώ από καρδιάς. Τον Κώστα Μακεδόνα, τον Κωστή Κωνσταντάρα, βαρύτονο, τον ηθοποιό Λεωνίδα Κακούρη, ως αφηγητή, τη χορωδία “Ρυθμός” Βόλου του Νίκου Χιώτογλου, την Ελεάνα Βαρελά και όλα τα μέλη της χορωδίας. Η φιλολογική επιμέλεια είναι του Ηλία Αναγνώστου. Ευχαριστίες και στην FM Records που εξέδωσε το έργο». Η νέα γενιά θα βρει πιστεύετε έμπνευση στους στίχους του Μακρυγιάννη, του Σεφέρη, του Σολωμού, του Σικελιανού και του Παλαμά;

«Είναι δυνατόν η νέα γενιά να μείνει έξω από τη μεγάλη κοσμογονία της μεγάλης ποίησης, γενικά, ελληνικής και παγκόσμιας; Στα δικά μου νεα-

νικά χρόνια, η ποίηση δονούσε τις ψυχές μας και μας έκανε να ονειρευόμαστε. Οι ποιητές μας είναι σοφοί. Τη σοφία τους τη χρειαζόμαστε όλοι, αφού είναι το φως μέσα στο σκοτάδι της άγνοιας. Η πνευματική ελευθερία του ανθρώπου εκπηγάζει και κατακτάται από τη γνώση, η οποία δημιουργεί ανθρώπους υπεύθυνους και χρήσιμους για την κοινωνία. Τα αποτελέσματα της ανευθυνότητας, της φαυλότητας και της αποχαύνωσης τα ζήσαμε σαν κοινωνία με το τρομακτικό δυστύχημα των Τεμπών όπου χάσαμε ένα μέρος από τον ανθό της ελληνικής κοινωνίας και βυθίστηκε στο πένθος ολόκληρη η πατρίδα μας. Στην εποχή της ψηφιακής, μαθηματικής τεχνολογίας η λέξη “λάθος” δεν υπάρχει. Απαγορεύεται να συμβαίνει το λάθος. Θεωρώ ότι είναι η εποχή όπου ο άνθρωπος θα συνομιλήσει πάλι με τον εαυτό του. Θα δηλώσει στο πρόσωπό του, μπροστά στον καθρέφτη του, τα θέλω του. Δεν υπάρχει μεγαλύτερη δύναμη στον κόσμο από το “θέλω” του ανθρώπου. Ο άνθρωπος σήμερα έχει κατακτηθεί και καταληφθεί από την παρουσία της οθόνης. Όταν ο Έλληνας θα αρχίσει να σκέπτεται χωρίς δεσμεύσεις στον νου του, θα κάνει θαύματα!» [SID: 16167617]

γνωρη όσο και ανατρεπτική συνύπαρξη της εικαστικής τέχνης με το θέατρο πραγματοποιείται από την καταξιωμένη ζωγράφο και χαράκτρια, ομότιμη καθηγήτρια της Ανώτατης Σχολής Καλών Τεχνών, Βίκυ Τσαλαμάτα, στην παράσταση «Η γυναίκα της Γκουέρνικα» της Πολίνας Γκιωνάκη, παρουσιάζεται κάθε Τετάρτη στις 9 το βράδυ, στο θέατρο Αλκμήνη, σε σκηνοθεσία Μανώλη Ιωνά [Αλκμήνης 8-12, Κάτω Πετράλωνα].

ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ. Το Ίδρυμα Θεοχαράκη παρουσιάζει, έως τις 26 Μαΐου, τη νέα έκθεση του THF Raw, με τίτλο «Το Ικρίωμα», από τον εικαστικό καλλιτέχνη και κινηματογραφιστή Γκιόργκι Σαλαμέ [Βασ. Σοφίας 9 & Μέρλιν 1, Αθήνα].

ΕΚΘΕΣΗ. Ατομική έκθεση του Αχιλλέα Ραζή, με τίτλο «Εθνική Οδός», θα εγκαινιαστεί αύριο, Τρίτη 21 Μαρτίου, στις 7.30 το απόγευμα, στην γκαλερί Σκουφά. Σε 19 εικαστικές συνθέσεις, ο καλλιτέχνης αποτυπώνει ισάριθμες όψεις του νεοελληνικού τοπίου σαν να αφηγείται, ταυτόχρονα, το κοινό νεοελληνικό μας βίωμα [Σκουφά 4, Κολωνάκι, Αθήνα]. [SID:16167616]

32 /20

ΔΕΥΤΕΡΑ 20 ΜΑΡΤΙΟΥ 2023

ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ Ι

ΔΡΑΣΗ ΕΝΤΟΣ ΚΑΙ ΕΚΤΟΣ ΣΥΝΟΡΩΝ

Έκλεισε η ψαλίδα στην κορυφή Σούπερ Λίγκα: Ισοπαλία ΑΕΚ - ΠΑΟ, κερδισμένοι Ολυμπιακός και ΠΑΟΚ Του Παναγιώτη Κουμάνταρου

pkoumantaros@naftemporiki.gr

ΧΩΡΊΣ νικητή έληξε το αθηναϊκό

REUTERS

Οι Σέρχιο Πέρες και Μαξ Φερστάπεν έκαναν και στη Σαουδική Αραβία το «1-2» για τη Red Bull.

ΦΟΡΜΟΥΛΑ 1

Ασυναγώνιστη πάλι η Red Bull Ο Σέρχιο Πέρες δεν άφησε ανεκμετάλλευτη την pole position και θριάμβευσε στο δεύτερο γκραν πρι της Φόρμουλα 1, το οποίο διεξήχθη χθες στη Σαουδική Αραβία, με τη Red Bull να πανηγυρίζει το «1-2», καθώς πίσω από τον Μεξικανό βρέθηκε ο άλλος πιλότος της ομάδας, ο παγκόσμιος πρωταθλητής Μαξ Φερστάπεν, κι ας είχε ξεκινήσει 15ος. Τρίτος τερμάτισε ο Φερνάντο Αλόνσο (Aston Martin), αλλά στο πόντιουμ ανέβηκε ο Τζορτζ Ράσελ (Mercedes), καθώς ο Ισπανός τιμωρήθηκε με ποινή 10 δευτερολέπτων και υποχώρησε στην τέταρτη θέση.

ΠΡΕΜΙΕΡ ΛΙΓΚ

Επιταχύνει για τίτλο η Άρσεναλ Στους οκτώ βαθμούς ανέβασε η Άρσεναλ τη διαφορά από τη Μάντσεστερ Σίτι στην κούρσα για τον τίτλο της Πρέμιερ Λιγκ, μετά τη νίκη με 4-1 (28’ Μαρτινέλι, 43’, 74’ Σάκα, 55’ Τζάκα - 63’ Σλουπ) επί της Κρίσταλ Πάλας στο «Εμιρέιτς» για την 28η αγωνιστική του αγγλικού πρωταθλήματος. Το συγκρότημα του Μίκελ Αρτέτα έχει 69 βαθμούς σε 28 παιχνίδια, με την περσινή πρωταθλήτρια Σίτι να μετρά 61 με ένα ματς λιγότερο.

ΠΙΝΓΚ ΠΟΝΓΚ - EUROPE TROPHY

Κυπελλούχος ο Ολυμπιακός Ο Ολυμπιακός αναδείχτηκε νικητής του Europe Trophy πινγκ πονγκ ανδρών 2022-23, επιβεβαιώνοντας τον χαρακτηρισμό του φαβορί στην ομοσπονδιακή αίθουσα του ΣΕΦ και κατακτώντας τον πρώτο ευρωπαϊκό τίτλο του. Στον τελικό νίκησε την πολωνική Όρλιτς Σούτσεντιοφ με 3-0 και ολοκλήρωσε αήττητος τη διοργάνωση. Από την αρχή παρουσιάστηκε πολύ δυνατός στο τρίτο τη τάξει ευρωπαϊκό κύπελλο συλλόγων, είχε την... εγγύηση των Κροατών παγκόσμιας κλάσης Γκάτσινα - Πουκάρ, αλλά σημαντικά συνέβαλε και ο Έλληνας πρωταθλητής Τάσος Ρηνιώτης μετά το απρόοπτο πρόβλημα με τον Άγγλο Πίτσφορντ.

Τα 14 γκολ έφτασε χθες ο Σεντρίκ Μπακαμπού, ο οποίος οδηγεί την κούρσα των σκόρερ στο φετινό πρωτάθλημα.

Η Αναγέννηση Καρδίτσας νίκησε τον Απόλλωνα Πόντου και ανέβηκε στη δεύτερη θέση του 1ου ομίλου στη Super League 2. Τα αποτελέσματα της 15ης αγωνιστικής: 1ος όμιλος: Αναγέννηση Καρδίτσας - Απόλλων Πόντου 2-0, Θεσπρωτός - Ηρακλής 1-4, Διαγόρας - ΑΕΛ 1-0, ΠΑΟΚ Β’ Μακεδονικός 3-3, Νίκη Βόλου - Παναθηναϊκός Β’ 0-0, Ηρακλής Λάρισας - Βέροια 2-1, Απόλλων Λάρισας - Πανσερραϊκός 0-3 (ά.α.). 2ος όμιλος: Καλλιθέα - ΠΑΟ Ρουφ 3-1, Ηρόδοτος - Επισκοπή 0-1, ΟΦ Ιεράπετρας Ηλιούπολη 1-1, Προοδευτική - Αιγάλεω 0-2, Ολυμπιακός Β’ - Χανιά 2-0, ΑΕΚ Β’ - Καλαμάτα 0-0. [SID: 16167651]

INTIME SPORTS/ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΠΙΡΝΤΑΧΑΣ

«Μονομαχία» του Ορμπελίν Πινέδα της ΑΕΚ (δεξιά) με τον Σεμπαστιάν Παλάσιος του Παναθηναϊκού από το χθεσινό ντέρμπι στη Νέα Φιλαδέλφεια.

του Σβαμπ στο 68’ και ολοκλήρωσαν την ανατροπή στο 74’ με τον Ζίβκοβιτς. Η αναμέτρηση ολοκληρώθηκε στο… 106’ λόγω έντασης ανάμεσα στους δύο πάγκους, που ξεκίνησε όταν ο Λουτσέσκου επέστρεψε αντικείμενο στην εξέδρα και αποβλήθηκε. Η βαθμολογία: Παναθηναϊκός 62, ΑΕΚ 60, Ολυμπιακός 59, ΠΑΟΚ 57, Άρης 40, Βόλος 39. Για την πρώτη αγωνιστική των πλέι άουτ, τη νίκη της ημέρας σημείωσε η Λαμία, που επιβλήθηκε με 2-0 (12’, 45’+1 Βέργος) του ΠΑΣ Γιάννινα. Ο Λεβαδεια-

κός πήρε βαθμό στο Ηράκλειο, όπου αναδείχθηκε ισόπαλος 1-1 (73’ Μπάκιτς - 48’ Νίκας) με τον ΟΦΗ. Στα άλλα δύο παιχνίδια μίλησαν οι έδρες, με τον Αστέρα να επικρατεί του Παναιτωλικού 2-1 (34’ Μπαράλες, 90’ Άλβαρες - 50’ Κολοβός) στην Τρίπολη και τον Ατρόμητο να επιβάλλεται με 2-0 (19’ Καμαρά, 90’ Έρλινγκμαρκ) του Ιωνικού στο Περιστέρι. Η βαθμολογία: Ατρόμητος 32, Παναιτωλικός 29, Αστέρας Τρίπολης 28, ΟΦΗ 27, ΠΑΣ Γιάννινα 23, Λαμία 20, Λεβαδειακός 18, Ιωνικός 18. [SID: 16167650]

ΒΑSKET LEAGUE

«Ερυθρόλευκο» το ντέρμπι Η ΔΩΔΈΚΑΤΗ συνεχής νίκη του Ολυ-

SUPER LEAGUE 2

Δεύτερη ανέβηκε η Καρδίτσα

ντέρμπι των δύο πρωτοπόρων της βαθμολογίας. ΑΕΚ και ΠΑΟ έμειναν στο 0-0 σε ένα ματς νευρικό και με πολλά φάουλ. Η ΑΕΚ είχε τον έλεγχο και τις ευκαιρίες χωρίς όμως να πετύχει γκολ. Με το αποτέλεσμα αυτό μειώθηκε η διαφορά του Ολυμπιακού και του ΠΑΟΚ στη βαθμολογία των πλέι οφ κάνοντας ακόμη πιο ανοιχτή τη μάχη για την κατάκτηση του πρωταθλήματος. Με εκτός έδρας νίκη ξεκίνησε στα πλέι οφ ο Ολυμπιακός, που επικράτησε στον Βόλο της ομώνυμης ομάδας με 3-0. Ο Ολυμπιακός άνοιξε το σκορ στο 7’ με τον Κασάμι, με τον Μπακαμπού να σημειώνει στο 36’ με κεφαλιά το 14ο γκολ του στο πρωτάθλημα. Η πειραϊκή ομάδα έφτασε στο τελικό 3-0 στο 81’ με ένα γκολ εντυπωσιακό σε έμπνευση κι εκτέλεση από τον Φορτούνη, με απευθείας εκτέλεση φάουλ από πολύ πλάγια. Με εκτός έδρας νίκη ξεκίνησε και ο ΠΑΟΚ, που επιβλήθηκε στο «Κλ. Βικελίδης» του Άρη με 2-1 στο ντέρμπι της Θεσσαλονίκης. Ο Άρης άνοιξε το σκορ στο 12’ με τον Πάλμα. Στο 38’ κεφαλιά του Ιτούρμπε βρήκε στο δοκάρι, ένα λεπτό αργότερα ο Φαμπιάνο «σημάδεψε» επίσης τη δοκό του ΠΑΟΚ και στο 41’ ακυρώθηκε γκολ του Γκαρθία για οφσάιντ. Οι φιλοξενούμενοι ισοφάρισαν με πέναλτι

12 σερί νίκες μετρά πλέον ο Ολυμπιακός εναντίον του Παναθηναϊκού σε όλες τις διοργανώσεις.

μπιακού επί του Παναθηναϊκού σε όλες τις διοργανώσεις και η σπουδαία επιτυχία του Λαυρίου επί του Άρη, που μπορεί να σημάνει την παραμονή στην κατηγορία, χαρακτήρισαν τη 19η αγωνιστική στην Basket League. Ο Ολυμπιακός «κλείδωσε» την πρώτη θέση στην κανονική περίοδο του πρωταθλήματος μετά το «διπλό» με 76-74 στο κλειστό του ΟΑΚΑ, συνεχίζοντας το αήττητο σερί του στην Ελλάδα. Οι «ερυθρόλευκοι» έχουν ρεκόρ 18-0, ενώ οι «πράσινοι» μετρούν 14-4, με τις δύο ομάδες να έχουν παιχνίδι λιγότερο. Για την ομάδα

του Πειραιά πρώτος σκόρερ ήταν ο Λαρεντζάκης με 13 πόντους, ενώ από 12 σημείωσαν οι Κάναν (3/4 τρίποντα) και ΜακΚίσικ. Για το «τριφύλλι», ο Μπέικον (που τραυματίστηκε στο πρώτο δεκάλεπτο και στη συνέχεια αγωνίστηκε με δεμένο πόδι) πέτυχε 17 πόντους, ο Λι 14 και ο Γκριγκόνις 13. Τα υπόλοιπα αποτελέσματα: Λαύριο - Άρης 81-70, Ιωνικός Περιστέρι 75-102, Παναθηναϊκός - Ολυμπιακός 74-76, Κολοσσός Ρόδου - Απόλλων Πατρών 88-68, ΠΑΟΚ - Καρδίτσα 87-79, Προμηθέας Πάτρας - ΑΕΚ (αναβολή). [SID: 16167652]

Χωρίς νικητή πάλι στην 1η κατηγορία ΤΡΙΤΟ σερί τζακ ποτ σημειώθηκε χθες στην 1η κατηγορία του Τζόκερ, με το ποσό εν όψει της αυριανής κλήρωσης να ανεβαίνει στο 1,1 εκατ. ευρώ.

Οι αριθμοί που βγήκαν: 1

Τζόκερ το 13 ΠΗΓΗ

ΔΕΥΤΕΡΑ 20 ΜΑΡΤΙΟΥ 2023

21/ 33

AΓΓΕΛΙΕΣ Survitec is a global leader in survival and safety solutions to the marine, defense, aviation and offshore markets. Survitec has over 3,000 employees worldwide covering 8 manufacturing facilities, 15 offshore support centers and over 70 owned service stations. It is further supported by a network of over 500 3rd party service stations and distributors. Across its 160-year history, Survitec Group has remained at the forefront of innovation, design and application engineering and is the trusted name when it comes to critical safety and survival solutions. We have a vacancy for a Customer Service Representative. The position will be based in Piraeus, Greece. Skills and Experience  Formal education in engineering/technical studies or relevant work experience.  Fluent English, Greek - in writing and speaking & Computer literate.  Ability to systematically work independently and in a team  Able to meet deadlines through good time management and allocation of priorities  Good communication skills with the ability to communicate on all levels. Key Responsibilities  To coordinate all service related jobs, receive and register enquiries/orders in the system and ensuring all the information is correct.  Support and assist Sales in conceptualizing and pricing of fleet agreements as well as technical enquiries together with Customer Service Manager Technical Services Greece.  To use customer specific due date information related to safety in order to pro-actively promote our products and services to any customer and to meet our contractual obligations for signed customers  To report and take corrective action contribute to sales budgets are achieved and contractual obligations are fulfilled.

UW Group, a well-established Shipping Service Provider company is seeking to recruit for its subsidiary company, WSR Services - Ship Repair Broker, a senior dedicated & professional expertise, with at least 3 years’ relevant experience in same field. The candidate needs to be expert on sales, covering all aspects of shipping and the respective needs, including new buildings, dry dock repairs, modifications and proper communication with partners abroad. Main Tasks: Contribute to the implementation of Department Policies and Procedures and achieve personal and department targets. Coordinate with the team, maintain & grow existing customer portfolio. Identify new sales opportunities to grow portfolio Identify and contact new Suppliers’ opportunities Efficiently respond to Customer’s requests and needs and monitor clients’ performance and volume. Requirements Strictly minimum 3 years of relevant experience in the maritime service industry. Excellent command of the English language. Studies related to the maritime industry are to be considered as an advantage. WSR has the reputation and a sustainable market share within the industry, able to serve the customers with a wide range of products and services for marine applications including New-Build, Dry Dock, Shipyard Representation, Underwater Repairs, Riding Squads, Repair Stations, Linear Wear Measures (LDM). For applications please email CareersGR@umarwsr.com

Please send your CV to: Penny.Boskouidou@survitecgroup.com Shipping Management Company based in Piraeus is looking for Supply Department, assistant for the following duties and responsibilities.

Position: SQE Assistant Location: Piraeus, Greece Full time Blue Planet Shipping is seeking to recruit an SQE assistant: Duties & Responsibilities:  Assist to the daily operation of the SQE department.  Collect and file Quality and Environmental SMS forms.  Reviews department’s purchase invoices and performs accounting entries in company’s ERP.  Provide support and assistance to SQE superintendents and DPA. Requirements:  BA/Bsc in Shipping or Mechanical Engineering.  Excellent attention to detail.  Excellent organization and communication skills  Excellent command of English language (both written and verbal).  Advanced PC literacy. 1-2 years prior related office work experience will be considered as an asset. Please sent your CV along with a cover letter to hr@blueplanetshipping.gr

Responsibilities:  Schedule and follow-up vessels Purchase Requests, Purchase Orders and Deliveries on Board.  Invoices checking basis delivery receipts and offers. Requirements:  BSc in Marine sector, Business Administration, or relevant field.  Min 5 years work experience as a Procurement/ Purchasing Assistant in shipping company.  Good understanding of supply chain procedures.  Advanced knowledge of MS Office, Danaos module, Telix.  Excellent knowledge of English, both written and verbal. Please send your CV incl photo to the following email address: human_resources55@yahoo.com Please note that only successful candidates will be contacted, while the rest of the CVs will be keep it in our database for future roles in our firm only.

HSEQ Superintendent/Alternate CSO Dorian LPG Management Corp., a liquefied petroleum gas shipping company and a leading operator of modern very large gas carriers, is seeking to employ an HSEQ Superintendent/Alternate CSO.

Shipping company based in Piraeus operating a fleet of tankers, seeks to employ a Senior and a Junior Operator. Applicants should have the following pre - requisites:  Minimum three (3) years of experience in similar position (voyage orders, pre & post fixture, DA’s, agent appointment and handling, freight collection, demurrage calculations, stowage plan checking…etc)  Fluency in the English Language (written and oral)  Literacy in computers  Hard working and self-motivated The applicants should declare as ref for this vacancy the foll:  OPS_JO (for Junior Operator)  OPS_SO (for Senior Operator) Please reply with CV to sesminc@gmail.com with reference “OPS_JO (for Junior Operator)-OPS_SO (for Senior Operator)”

The ideal candidate would have sailed as an officer onboard Tankers (preferably LPG / LNG) or have completed postgraduate studies in a maritime studies discipline, and be well experienced in modern integrated management systems (ISM/ISPS/ISO). Additionally, the candidate should have at least 1-3 years overall experience working in a similar role of a Shipping Company or 1-3 year as ship officer. Key functions, among other standard HSEQ dept duties, will be the performance of internal management audits and delivering SMS and HSE training, ideally under sailing conditions and working. Aptitude and familiarity with social media will be considered a bonus. Initiative to identify improvement areas, collect feedback from the fleet, an eye for detail, good report writing and presentation skills, an internal drive to develop and maintain close links with the shipboard personnel, a genuine interest in training himself and seafarers, and a clear understanding of the proactive HSSE concept are essential prerequisites for this position. Excellent English skills are required for this position as it requires extensive report writing as well as preparing and delivering training presentations and similar material. Please submit your CV to hr@dorianlpg.com with a brief cover letter quoting HSEQ Superintendent in your email. Interviews will be only with short-listed candidates.

34 /22

ΔΕΥΤΕΡΑ 20 ΜΑΡΤΙΟΥ 2023

AΓΓΕΛΙΕΣ ΜΑΘΗΜΑΤΑ - 14/3

Shipowning company based in Alimos are looking to DPA Assistant to join the Ism Department. Requirements:  Captain diploma, or at least marine deck officer degree.  DPA/CSO certificate of competency.  Wide knowledge in ISM/ISPS including internal auditing, ship inspection, deficiency analysis and solution finding.  Ability and experience in ISM implementation, update, follow up with latest applicable rules and regulations.  Wide knowledge in MLC implementation and points of interest of PSC/ITF authorities.  Experience in updating SMS/ISPS/MLC systems up to latest applications and follow up/organize implementation on board ships (bulk carriers).  Fluent in English (speaking and writing) at least.  Advanced computer skills including Microsoft® applications.  Ability to take tasks/instructions to execute.  Reporting to DPA/CSO with details and/or brief.

Shipping company is seeking to hire a Financial Controller. The Financial Controller will manage financial performance, provide financial analysis and reports and promote financial compliance. Main responsibilities  Coordinate and direct the preparation of the budget and financial forecasts & reports  Prepare publish and present timely financial statements  Create monthly and annual reports to identify results, trends, and financial forecasts  Support month-end and year-end close process  Coordinate and monitor audit processes, oversee and prepare income statements.  Managing financial transactions  Streamlining accounting functions and operations.

Offer:  A competitive remuneration package.  An insurance package.  Friendly working environment.  A work place with a strong focus on values and work-life balance.

Requirements  Master's Degree in Finance/Accounting or relevant field  Proven experience of about five years as a Financial Controller  Thorough knowledge of accounting and cost accounting principles and procedures  Experience in creating financial statements  Excellent working knowledge and use of the English language  Strong leadership qualities  Great attention to detail and excellent organization abilities

Please resume your CV to the following email address: ism@bluefleetgroup.com

Excellent knowledge and use of BENEFIT software will be an asset. Please send your cv to: cvshipacc@gmail.com

MAΘΗΜΑΤΑ ΠΡΟΣΦΟΡΑ

ΓΕΡΜΑΝΙΚΑ μέσω Internet (για ενήλικες) από την καθηγήτρια Δήμητρα Δανιά. Σπουδές: Γερμανική Φιλολογία στο Πανεπιστήμιο του Αμβούργου και 10χρονη παραμονή στη Γερμανία. Μεγάλη πείρα. Τηλ. 2108663360 ή 6973238240. Περισσότερες πληροφορίες: www.dania.gr. ΑΠ/465

ΟΙΚΟΠΕΔΑ ΠΩΛΗΣΗ ΠΩΛΕΙΤΑΙ στα Μελίσσια οικοδομήσιμο οικόπεδο εντός σχεδίου 1.577 τ.μ., με σ.δ. 0,6 και σ.κ. 0,5. Τιμή 850.000 ευρώ. Τηλ. 6909711344. ΑΠ/452

ΥΠΑΛΛΗΛΟΙ ΖΗΤΗΣΗ ARISTON Navigation Corp. (Xylas Group) is seeking a qualified Superintendent Marine Engineer for the Technical Dept. having at least 5 years office experience in the same position. Experience with the Danaos PMS platform and excellent knowledge of English will be preferred. Pls send your CV to mgt@aristonav.gr. ΤΠ/3008 DELTA Tankers invites professionals to apply for the position of Secretary with the following qualifications: University Degree (AEI)  2 years working experience in similar position  Written and spoken fluency in English and Computer Literacy. All applications will be treated in full confidentiality. CVs to be sent to hr@deltatankers.gr. ΤΠ/3074 DELTA Tankers Ltd invites professionals to apply for the position of Operator. Successful candidates should have:  Master's license (class A or B)  5 years working experience

HSQE Manager / DPA

IT Application Support Specialist - Shipping

Well established shipping company based in the Northern suburbs is looking for an HSQE Manager / DPA.

About Costamare Shipping: Costamare Shipping (www.costamare.com) is one of the world’s leading owners and providers of containerships and dry bulk carriers for charter. Costamare is seeking for an IT Application Support Specialist with positive attitude and strong organizational skills to join the company’s information technology team.

Position: As an HSQE Manager / DPA you will:  Develop & update HSQE policies and procedures, monitor any updates required by current legislation while ensure their implementation within the company and onboard the vessels, in order to establish full regulatory compliance with national and international standards and avoid the occurrence of incidents.  Monitor the safe and efficient operation of each vessel, which includes their appropriate manning, maintenance and equipment, while prevents any incidents of pollution, thereby ensuring compliance with company SMS as well as statutory requirements.  Offer guidance to the Vessel Technical Superintendents and Vessel Operators  Lead internal ISM audits and report findings  P erform incident investigations and address possible non-conformities  Identify training needs on HSQE issues  Plan and coordinate onboard audits and inspections  Conduct the Company’s Management Review Meeting (as per ISM requirement). Requirements  10+ years of experience in HSQE departments within the shipping industry, of which 3 years should be in a supervisory capacity  Sea-going experience will be considered a plus  B.Sc. Degree in Maritime or Technical Sciences and/or related professional qualifications  Relevant Certifications (e.g. ΙSM & Designated Person Ashore, Internal Auditor ISM-ISPS-MLC; Risk Management & Incident Investigation) will be considered a plus If you are interested send us your cv at hsqedpa2023@gmail.com

Main Responsibilities:  Configure, Administer and Support IT systems, including Voyage Management and ERP systems  Gather business requirements and translate it into technical specifications  Train and assist users  Analyze business data and produce reports  Communicate with IT system vendors  Compile technical documentation (user manuals, specification documents) What you need for the job:  Shipping background, being able to understand business requirements related to shipping  IT background, being able to understand IT systems functionality  Good knowledge of MS Office particularly MS Excel  Experience with Softmar voyage management system is a big plus  Excellent command of Greek and English language, both written and spoken  Military obligations fulfilled for male candidates What we offer:  Competitive compensation based on experience and qualifications  Access to training material and courses on demand  Coverage under the company's collective health insurance plan  Opportunity to work alongside experienced people in information technology & shipping business and develop a career within a leading shipping company

in Tankers’ Operations Department  Written and spoken fluency in English and Computer Literacy. All applications will be treated in full confidentiality. CV's to be sent to hr@deltatankers.gr. ΤΠ/3097 DELTA TANKERS is looking for a Spare Parts Operator for Spare Parts Department. Successfull candidates must hold university degree in Shipping, at least 2-3 years of experience in spares & forwarding, fluency in English and PC usage. All applications will be treated with full confidentiality. CV's to be sent to hr@deltatankers.gr. ΤΠ/3097 FGM Chartering seeking to employ a qualified Administrative Secretary with Excellent command of English, relative experience of minimum 1 years and knowledge to use office software are prerequisites for this position. The ideal candidate should be autonomous, flexible and should be able to demonstrate strong organisational, teamwork and performing a variety of secretarial duties and skilled tasks. Email: job@fgm-chartering.com. ΤΠ/3075 ΖΗΤΕΙΤΑΙ διοικητικό στέλεχος με εμπειρία τουλάχιστον 5 ετών σε εμπορική εταιρεία, από ναυτιλιακή εταιρεία εξοπλισμού πλοίων. Παρακαλώ όπως αποστείλετε βιογραφικό στο email: adstation1968@gmail.com. ΤΠ/3091 ΖΗΤΕΙΤΑΙ εργάτης για μόνιμη εργασία σε χώρο ναυπηγείου με γενικές αρμοδιότητες για τα σκάφη όπως καθαρισμό, τροχίσματα, βαψίματα, οργάνωση χώρου. Αντίστοιχη εμπειρία θα εκτιμηθεί. Η αποστολή βιογραφικών θα γίνεται στο info@goldenyachts-shipyard.com. ΖΗΤΕΙΤΑΙ κυρία από διεθνή εταιρεία με μακρά παράδοση στον χώρο της, για εργασία ως υπάλληλος γραφείου. Η άριστη γνώση Αγγλικών ως και η χρήση των προγραμμάτων

Fleet Operator Well established Shipping Company, with offices in Athens and Cyprus, is recruiting for a Fleet Operator for its office in Athens with exceptional communication and collaborative skills, hard-working and result oriented. The position requirements include:  Master’s license with dry bulk experience  Minimum 3 -5 years office working experience in a similar position  Fluent English  Good Computer skills Please send your resume (hr.marine@aol.com) to be contacted by a recruiter to discuss this opportunity! By applying to our company you consent to process your personal data according to our GDPR policy for the recruitment period after which they will be erased.

Shipping Company seeks to employ a Shipping Accountant with minimum 7 years’ experience in a Shipping Company and specifically possess skills & previous experience in:  Vessel accounts  Handling of MGAs, DAs analysis & reconciliations  Treasury  Credit Control  Monitoring accounts receivable / payables, posting journal entries  Liaising with banks/proper checking.

All applications will be considered under the terms and conditions of confidentiality in accordance with the regulations of personal data protection.

Candidates should have at least 7 years of experience in same position in ship management companies, university Degree in Accounting, Finance, or relevant field, excellent knowledge of MS Excel, excellent business writing and verbal communication skills both in Greek and English. Excellent knowledge and use of BENEFIT software will be an asset.

Please send your CVs at careers@costamare.com

Please send your cv to: cvshipacc@gmail.com

ΔΕΥΤΕΡΑ 20 ΜΑΡΤΙΟΥ 2023

23/ 35

AΓΓΕΛΙΕΣ Ι ΔΙΑΚΗΡΥΞΕΙΣ Microsoft (MS-Office) είναι απαραίτητα. Οι γνώσεις λογιστικής, διαχείρισης αποθεμάτων και μεταφορών θα θεωρηθούν προσόν. Διαθέτουμε άριστο περιβάλλον εργασίας και προοπτικές για μακρόχρονη συνεργασία, με προϋπόθεση την υψηλή αποδοτικότητα. Η έδρα της εταιρείας μας είναι στον Πειραιά. Προσφέρουμε πενθήμερη εργασία με συνεχές ωράριο 9 π.μ. - 5 μ.μ. με δυνατότητα υπερωριακής απασχόλησης. Επικοινωνία: thad@cmpeurope.eu. ΤΠ/3087

ΑΕΙ. 2. Γνώση λογισμικού ΔΑΝΑΟΣ 3. Γνώση ERP Λογιστικής (Soft1, PBS, EPSILON) θα εκτιμηθεί 4. Συμφωνίες Προμηθευτών Τραπεζών - Λογαριασμών 5. Καλή διαχείριση χρηματικών ροών, γνώση web-banking 6. Καλή γνώση Αγγλικών 7. Ευχάριστη προσωπικότητα, ευελιξία. Παρακαλώ αποστείλετε τα βιογραφικά σας στο hr@goldenport.gr.

ΖΗΤΕΙΤΑΙ operator αεροπορικών εισιτηρίων με άριστη γνώση amadeus για την KEFI S.A. στην Κηφισιά. Βιογραφικά στο info@kefitours.gr. ΤΠ/2956

ΖΗΤΟΥΝΤΑΙ Καπετάνιοι Ρυμουλκού (δίπλωμα Καπετάνιου Β ως ελάχιστο) και Μηχανικοί Α για εργασία σε ρυμουλκά σκάφη για Κύπρο και Ελλάδα. Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να αποστείλουν βιογραφικό σημείωμα στο Limassol.HR@pomaritime.com έως τις 31/03/2023. ΤΠ/3036

ΖΗΤΕΙΤΑΙ λογιστής για εταιρεία σκαφών αναψυχής, με τα ακόλουθα προσόντα: 1. Τουλάχιστον 3 χρόνια προϋπηρεσία σε οργανωμένο λογιστήριο εταιρείας ή λογιστικό γραφείο. Απόφοιτος τεχνικής σχολής ή/και

Η GLOBAL Transport Logistics Systems LTD ζητά για άμεση πρόσληψη νέο/-α για το τμήμα των πωλήσεων και ένα δεύτερο άτομο για το τμήμα customer service με προϋπηρεσία τουλάχιστον 5 έτη. Απα-

SUPERINTENDENT ENGINEER Safety Management Overseas S.A., a shipping management company based in Athens, Greece, is recruiting for a qualified and well organized Superintendent Engineer, with exceptional technical knowledge, collaborative skills, hard-working and self-motivation, aiming to develop professionally in the Maritime Shipping sector. Position Requirements:  Bachelor's degree in Marine Engineering - Naval Architect  up to 3-5 years working experience in a similar position  Good knowledge of English  Computer literate (knowledge of Danaos will be considered an asset) Please send your resume techsmo@outlook.com and be contacted by a recruiter to discuss this opportunity! By applying to our company you consent to process your personal data according to our GDPR policy for the recruitment period after which they will be erased.

ραίτητη η άριστη γνώση Αγγλικών και MS OFFICE. Αποστολή βιογραφικών: info@glomar.gr. TΠ/3093 MEADWAY Bulkers seeks to recruit a Port Captain/Marine Operator with about 10 years office experience in a similar position. Previous seagoing experience onboard bulk carriers will be considered an asset. NAT is not provided. Cvs at: human@meadwaybulkers.com. ΤΠ/3098 ΝΑΥΤΙΛΙΑΚΗ εταιρεία με έδρα Πειραιά αναζητεί υπάλληλο πλήρους απασχόλησης (με βάρδιες), για τη στελέχωση του Operation Department. Προσόντα: Απόφοιτος λυκείου με εκπληρωμένες στρατιωτικές υποχρεώσεις. Πολύ καλή γνώση Αγγλικών (Lower). Πολύ καλή γνώση Η/Υ και εφαρμογών MS Office. Αποστολή Βιογραφικού στην δ/νση: tugsgreece@gmail.com. ΤΠ/3083 PIRAEUS Management Company operating 26 dry cargo ships, handies and panamaxes, request young assistant for marine dept. Fluent English and effective computer skills are required. Sea going experience or merchant navy's degree will be considered as an asset. CV's to be sent to: operationsdpt_hr@yahoo.com. ΤΠ/3084 SHIPPING Company managing container vessels is looking for an assistant in the Technical Department. Candidate must have minimum two years shore experience in the field. Kindly send your c.v to: hrcnblk@gmail.com. ΤΠ/3067 ΤΕΧΝΙΤΗΣ με σχετική εμπειρία ζητείται

για επιθεωρήσεις σωστικών μέσων (λέμβων-καπόνιων πλοίων), απαραίτητη γνώση Αγγλικής γλώσσας, πιστοποιήσεις από κατασκευαστές και ελάχιστη προϋπηρεσία 5 έτη σε αντίστοιχη θέση. CV: info@internaftiki.com. ΤΠ/3082 TRADITIONAL Shipping company in Glyfada, operating 7 Bulk Carriers, seeks to employ Technical Superintendent. Candidates should have Engineering Degree and min 5 years office experience in similar position. Sea Going experience will be considered an asset. Please forward your CV to: cv.drybulk@gmail.com. ΤΠ/3058 WELL established Shipping Company based in Piraeus is seeking to employ a qualified Superintendent Engineer, with 3-4 years experience in similar position. The candidate should have the following qualifications: Academic certification on Mechanical Engineering or Marine Engineering (AEI/ TEI/AEN) Sea-going experience as Chief Engineer would be considered an asset.  Fluent in English language  Flexibility for travelling  Experience in Container Carriers. Interested candidates should send their CVs to hrcnblk@gmail.com. ΤΠ/3067

ΓΙΑ ΑΜΕΣΗ ΕΞΥΠΗΡΕΤΗΣΗ ∆ΩΣΤΕ ΤΗΝ ΑΓΓΕΛΙΑ ΣΑΣ τηλεφωνικά: 210 7221241 µέσω fax: 210 7238359 ή e-mail: info@twelvedesign.gr

ΜΕΤΑΘΕΣΗ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑΣ ΔΙΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ Ο e-ΕΦΚΑ ανακοινώνει ότι ο ανοικτός μειοδοτικός διαγωνισμός, για την μίσθωση κτιρίου στην Κοινότητα Πάρου, του Δήμου Πάρου, για τη στέγαση του Αποκεντρωμένου Τμήματος Κοινωνικής Ασφάλισης Πάρου του e-ΕΦΚΑ, συνολικής επιφάνειας χώρων 200,00 τ.μ. πλέον ή έλαττον (±10%), εκ των οποίων: τα 150,00 τ.μ. πλέον ή έλαττον (±10%) προορίζονται για χώρους κύριας χρήσης, τα 50,00 τ.μ. πλέον ή έλαττον (±10%) για χρήση αρχείων και αποθηκών (μπορούν να βρίσκονται και σε υπόγειο), με ανώτατο όριο αιτούμενου μηνιαίου μισθώματος για τους χώρους κυρίας χρήσης ορίζεται το ποσό των 13,00 ευρώ/τ.μ. και για τους χώρους του αρχείου το ποσό των 5,00 ευρώ/τ.μ., που είχε οριστεί ως ημερομηνία διενέργειας η 16η/03/2023 ΜΕΤΑΤΙΘΕΤΑΙ ΝΕΑ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ διενέργειας του ανωτέρω διαγωνισμού ορίζεται η 25η/04/2023, ημέρα Τρίτη και ώρα 11:00 π.μ. στα γραφεία του Αποκεντρωμένου Τμήματος Κοινωνικής Ασφάλισης Πάρου του e-ΕΦΚΑ, Περιφερειακή Οδός Παροικιάς - ΤΚ 84400. Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να απευθύνεστε στα γραφεία της Δ/νσης Στέγασης του e-ΕΦΚΑ, Τμήμα Στέγασης, Ιπποκράτους 19, τηλ. επικοινωνίας: 2103662485 (κα Αγγελοπούλου). Επίσης στο link: http:// www.efka.gov.gr/ banner διαγωνισμοί, όπου υπάρχει η πλήρης διακήρυξη, με αρ. πρωτ. 77418/15-02-2023 (ΑΔΑ: ΨΖΖΤ46ΜΑΠΣΗΩ0), μαζί με τα τεύχη τεχνικών προδιαγραφών των κτιρίων του e-ΕΦΚΑ. Από τη Διοίκηση του e- ΕΦΚΑ

XΡΗΣΙΜΑ ΤΗΛΕΦΩΝΑ Άµεση ∆ράση ΕΚΑΒ Πυροσβεστική Υπηρεσία Λιµενική Αστυνοµία ∆ίωξη Ναρκωτικών

100 166 199 108 109

Αθήνα ∆υνάµεις Επέµβασης ∆ήµος Αθηναίων Τουριστική Αστυνοµία Τροχαία Αθηνών Τροχαία Πειραιά

1595 210 9200724 210 5284000 210 4113832

Υγεία Εφηµερεύοντα Νοσοκοµεία ∆ιανυκτερεύοντα Φαρµακεία Εφηµερεύοντες Ιατροί Κέντρο Αιµοδοσίας ΕΕΣ Κέντρο ∆ηλητηριάσεων Συµβουλ. Σταθµός AIDS SOS Ιατροί Γιατροί κατ' οίκον

14944 14944 14944 210 6414637 210 7793777 210 7222222 1016 1151

Μεταφορές ∆ιεθνής Αερολ. Αθηνών «Ελ. Βενιζέλος» Ολυµπιακές Αερογραµµές Aegean Airlines ∆ροµολόγια ΟΣΕ ∆ροµολόγια ΚΤΕΛ ∆ροµολόγια Πλοίων ∆ροµολόγια Αεροπορικά

210 3530000 210 3550500 210 6261000 14511 14944 14944 14944

Πληροφορίες Γενικές Πληροφορίες ΟΤΕ Βλάβες ΟΤΕ Κατάλογος Ελλάδος Κατάλογος ΟΤΕ Κατάλογος Cosmote Βλάβες ∆ΕΗ Αθήνα Βλάβες ∆ΕΗ Πειραιά Βλάβες ΕΥ∆ΑΠ Αθήνα ∆ελτίο Καιρού Ώρα Ελλάδος Πάµε Στοίχηµα

13888 13888 11880 13888 11831 10503 10504 1022 14714 14844 14744

Οδική Βοήθεια EXPRESS SERVICE HELLAS SERVICE INTERAMERICAN ΕΛΠΑ (ΟΒΕΛΠΑ) ΙΝΤΕΡΣΑΛΟΝΙΚΑ

1154 1057 1158 10400 210 9304000

ΡΑ∆ΙΟ ΤΑΞΙ

SUPERINTENDENT ENGINEER Safe Bulkers Management Ltd., due to fleet expansion, is recruiting for a qualified and well organized Superintendent Engineer to join our offices in Cyprus. Requirements The position requirements include:  minimum 7 years of experience as Superintendent Engineer or  Chief Engineer's license with minimum 3 years of sea-going experiences as Chief Engineer  travel mobility  fluent in English and computer literate Key responsibilities: 1. To monitor and control Fleet's vessels techno-economical performance (vessel's commercial performance, condition, speed, consumption, expenditures based on company's budget). 2. To execute technical insitu activities (preventive and corrective maintenance, Class and Statutory surveys Major Retrofits, Major repairs etc.). 3. To be a member of N/Building vessels Project team, in various shipyards in the Far East.

ΑΘΗΝΑ-1 ΑΛΦΑ - ΠΡΟΟ∆ΟΣ ΑΠΟΛΛΩΝ ΑΣΤΕΡΑΣ ΓΛΥΦΑ∆Α ΕΛΛΑΣ ΕΝΟΤΗΤΑ ΕΞΠΡΕΣ ΕΡΜΗΣ ΕΥΡΩΠΗ ΙΚΑΡΟΣ ΚΟΣΜΟΣ ΠΑΡΘΕΝΩΝ ΠΕΙΡΑΙΑΣ-1 ΠΡΩΤΟΠΟΡΙΑ

Θεσσαλονίκη ∆ήµος Θεσσαλονίκης 2313 317777 ∆ΕΘ HELEXPO 2310 291111 Πρώτες Βοήθειες (Ερ. Σταυρός) 2310 531536 Τουριστική Αστυνοµία 2310 554871 Κέντρο Ελέγχου Πρόληψης Νοσηµάτων 2310 229139

SUDOKU

Please send your CV at supengsb@gmail.com and be contacted by a recruiter to discuss this opportunity! All applications will be treated confidentially.

Please email your CV to drybulkcv.graham@gmail.com

η λύση

Shipping company in Voula with a fleet of 6 dry bulk carriers is hiring a qualified accountant for its finance department. Required background:  Bachelors' degree in Finance/Accounting  5-10 years working experience, preferably for audit/accounting firm or ship manager  Excellent command of English language and strong computer skills The role involves monitoring the accounting function (including maintenance of book entries, monitoring of MGA, running costs and office expenses, preparation of monthly budget and monitoring of payables, etc), preparation of financial statements for the ships and cooperating with company's banks and auditors.

210 9243052 210 3451200 210 3636701 210 6144000 210 9605600-5 18180 18388 210 9943000 210 4115200 210 5029764 210 5152800 18300 210 5323300 210 4182333 210 2130400

ΔΕΥΤΕΡΑ 20 ΜΑΡΤΙΟΥ 2023 Εβδομάδα: 12η Ανατολή ηλίου: 06:29 Δύση: 18:36 † Των εν Αγ. Σάββα αναιρ. Αββάδων, Μύρωνος Κρητός ΑΤΤΙΚΉ

ΘΕΣΣΑΛΟΝΊΚΗ

ΔΑΚΤΥΛΙΟΣ

Γενικά αίθριος καιρός με αραιές νεφώσεις. Οι άνεμοι θα πνέουν βόρειοι 3-5 και από το μεσημέρι μεταβλητοί έως 4 Μποφόρ. Θερμοκρασία, 7-20 βαθμοί Κελσίου.

Ηλιοφάνεια με αραιές νεφώσεις. Οι άνεμοι θα πνέουν από μεταβλητές διευθύνσεις έως 3 Μποφόρ, ενώ η θερμοκρασία θα κυμανθεί μεταξύ 5 και 18 βαθμών Κελσίου.

Σήμερα κυκλοφορούν τα ζυγά. Αύριο τα μονά.

ΑΙΓΥΠΤΟΣ

Συνομιλίες Ισραηλινών και Παλαιστινίων

• ΑΠΟΨΗ •

Η Αίγυπτος φιλοξένησε χθες Ισραηλινούς και Παλαιστίνιους αξιωματούχους στο θέρετρο του Σαρμ ελ-Σέιχ, στο πλαίσιο μιας προσπάθειας, η οποία υποστηρίζεται από τις ΗΠΑ και την Ιορδανία, να περιοριστεί το κύμα βίας στη Δυτική Όχθη.

Της Νικόλ Λειβαδάρη nleivadari@naftemporiki.gr

Ο θεός των τραπεζών O ΘΕΌΣ των τραπεζών είναι μεγάλος, είτε είναι... καπιταλιστής κεφαλαιοκράτης είτε είναι κρατιστής.

5 ΤΟΥΛΆΧΙΣΤΟΝ

Ο ΜΆΡΤΙΝ ΒΟΛΦ το περιγράφει μάλλον απλά (και κυνικά) στους Financial Times: «Οι τράπεζες», λέει, «δεν έχουν σχεδιαστεί για να είναι ασφαλείς. Όμως, κρίση με την κρίση, έχουμε δημιουργήσει έναν τραπεζικό κλάδο που θεωρητικά είναι ιδιωτικός αλλά, πρακτικά, αποτελεί τμήμα του κράτους». ΈΓΙΝΕ (επιλεκτικά έστω) στη μεγάλη κρίση του 2008, έγινε στην κρίση χρέους της Ευρωζώνης και ξαναγίνεται τώρα, υπό την απειλή της νέας χρηματοπιστωτικής κρίσης και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού. Η CREDIT SUISSE διασώθηκε (σε πρώτο

χρόνο τουλάχιστον) με απευθείας γραμμή ρευστότητας 50 δισ. ευρώ από την κεντρική τράπεζα της Ελβετίας και η αμερικανική First Republic διασώζεται με τα 30 δισ. δολάρια που ρίχνουν οι 12 μεγαλύτερες τράπεζες της Wall Street (στηριζόμενες στην ευνοϊκή χρηματοδότηση της ομοσπονδιακής Fed). ΔΕΝ ΣΥΜΦΩΝΟΎΝ όλοι - ο Μπιλ Άκμαν,

ο δισεκατομμυριούχος γκουρού των hedge fund εξεμάνη με τη διάσωση της First Republic, διακήρυξε ότι δημιουργεί «ψευδές αίσθημα εμπιστοσύνης» και αποτελεί «κακή πολιτική», και εν κατακλείδι προειδοποίησε ότι «εξαπλώνει τον κίνδυνο χρεοκοπίας και στις μεγαλύτερες αμερικανικές τράπεζες». ΤΟ ΜΟΝΤΈΛΟ όμως δείχνει πια περίπου

νομοτελειακό: την κρίσιμη στιγμή, όταν δηλαδή κινδυνεύσουν οι καταθέσεις, ο θεός των τραπεζών θα εμφανιστεί και θα σώσει τις τράπεζες, είτε ως κράτος είτε ως ιδιώτης (με κρατικά εχέγγυα). ΑΛΛΙΏΣ, η ζημιά θα κοινωνικοποιηθεί

και το κόστος θα πολιτικοποιηθεί. Και, άλλωστε, όπως επίσης λέει ο Βολφ, «ελάχιστοι είναι εκείνοι που παραμένουν καπιταλιστές όταν κινδυνεύουν τα δικά τους λεφτά»... [SID: 16167599]

άνθρωποι σκοτώθηκαν όταν το πλοιάριο στο οποίο επέβαιναν ανετράπη, το Σάββατο, εν μέσω καταιγίδας στη λίμνη Βόλτα, ανακοίνωσαν οι αρχές της Γκάνας.

REUTERS/HENRY ROMERO

85 χρόνια από την απαλλοτρίωση ξένων πετρελαϊκών

ΓΊΝΕΤΕ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΉΣ ΚΑΛΈΣΤΕ ΣΤΟ

ΠΛΉΘΟΣ κόσμου συγκεντρώθηκε χθες στην πλατεία Zocalo στην πόλη του Μεξικό, προκειμένου να ακούσουν την ομιλία του Μεξικανού προέδρου, Andres Manuel Lopez Obrador, για την επέτειο των 85 ετών από την απαλλοτρίωση των ξένων πετρελαϊκών επιχειρήσεων στη χώρα. [SID: 16167641]

8011111300 (από σταθερό)

editors@naftemporiki.gr

Αναταράξεις μπροστά μας Η συνέχεια σε σχέση με τις κρίσεις στο χρηματοπιστωτικό σύστημα είναι λίγο πολύ γνωστή και ανατροφοδοτούμενη. Οι τράπεζες έχουν ήδη συγκεντρώσει ρευστότητα -η Fed αποκάλυψε την Παρασκευή ότι είχε δανείσει 153 δισ. δολάρια σε τράπεζες- αλλά η πιθανή προοπτική οι οργανισμοί αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας να υποβαθμίσουν το χρέος των περιφερειακών πιστωτικών ιδρυμάτων θα δημιουργήσει μεγαλύτερη πίεση για εξεύρεση πρόσθετου κεφαλαίου.

Κρατική αδιαφορία για τη φέτα Κρατική «αδιαφορία» για τη φέτα καταγγέλλει η αρμόδια Εθνική Διεπαγγελματική Οργάνωση Φέτας (ΕΔΟΦ). Σε μια σκληρή ανακοίνωση η ΕΔΟΦ -υπό την προεδρία του Ιωάννη Βιτάλη (φωτογραφία)αναφέρει ότι μετά την ολοκλήρωση της δημόσιας διαβούλευσης για το Ενιαίο Ρυθμιστικό Πλαίσιο

Δυνατές επιδόσεις Ο αερομεταφορέας της Aegean τα πήγε πολύ καλά τη χρονιά που πέρασε. Τα αποτελέσματα και η παρουσίαση στους ξένους θεσμικούς επενδυτές το κατέγραψαν. Όπως, ωστόσο, σημείωσε η διοίκηση της εταιρείας, υπό τον Ευτύχιο Βασιλάκη (φωτογραφία), ο εσωτερικός ανταγωνισμός είναι ισχυρός και αυτό περιορίζει την επιβατική κίνηση. Από την άλλη πλευρά, στους αιθέρες του εξωτερικού η Aegean κατέγραψε πολύ σημαντικές επιτυχίες.

οργάνωσης και λειτουργίας του ΕΛΓΟ Δήμητρα, το υπό κατάθεση νομοσχέδιο αναμένεται να μεταφερθεί στις νομοπαρασκευαστικές επιτροπές της Βουλής δίχως να συμπεριλάβει καμία από τις προτάσεις της Οργάνωσης.

Όπως επισημαίνεται, το υπουργείο κατέθεσε νομοθετική πρόταση ώστε να παραδίδει τα αποτελέσματα των ελέγχων «σε ένα δαιδαλώδες σύστημα που χρονοτριβεί την απάντηση-πόρισμα», ενώ «επιβάλλονται ποινές σε παραβάτες, που παραμένουν "σκελετοί" δεκαετιών στα συρτάρια του υπουργείου».

Τι σημαίνει ο χρησμός της Μοοdy's Το γεγονός πως η Moody's εν μέσω αυτού του κλίματος προχώρησε σε αναβάθμιση των προοπτικών της ελληνικής οικονομίας δεν το λες και κακό... Δεν είναι όμως αρκετό, όπως σημειώνουν οι περισσότεροι αναλυτές, μιας και ο οίκος έχει τη χώρα σε σημαντική απόσταση από την επενδυτική βαθμίδα. Και αφού μιλάμε για επενδυτική βαθμίδα, οι πάντες ξεκαθαρίζουν πως δεν πρόκειται σε καμία των περιπτώσεων τα πράγματα να διαφοροποιηθούν πριν από τις εκλογές, που από αυτήν την άποψη γίνονται αρκετά σημαντικές για την αναβάθμιση της εθνικής οικονομίας. [SID: 16167624]