บ บันททึกการเลล่าเรรอ รื่ ง กลลม ล่ ชลมชนคนววิจ บัย เรรอ รื่ ง ธรรมะเพรอ รื่ การววิจ บัย และจรรยาบรรณการววิจ บัย ว บันพลธททรื่ 1 มทนาคม 2560 เผยแพรล่ใน RMUTP CoP Web Blog ผผเผู้ ลล่า
รายละเอทยดของเรรอ รื่ ง ศ.ดร.จร บัญ จ บัน ทึ ษา จากททก รื่ ระผมไดผู้มโท อกาสศก ทล บักขณา ขผู้อมผลเอกสารเกทย รื่ วก บับหล บักการ ทรื่ วชาญดผู้าน ผผเผู้ ชย ดดาเนวินการววิจ บัยททถ รื่ ก ผ ตผู้องตามหล บักธร จรรยาบรรณ รมภวิบาล และหล บักธรรมะ จรรยา การววิจ บัย บรรณสดาหร บับการเปป็นน บักววิจ บัยททด รื่ ต ท อ ผู้ ง ทดาอยล่างไร สามารถสรลปประเดป็น สดาค บัญไดผู้ด บังนทน เหตตุผลสสสำคคัญประกสำรหนนงนึ่ ททบ นึ่ งบ่ ชวทช สำบ่ นคักววิจคัยจะต ต้องมทจรวิยธรรมอยบ่สำงยวิงนึ่ เนนอ นึ่ งจสำกกสำรววิจคัยเปป็ นกสำรแสวงหสำควสำมรร ต้ ใหมบ่ๆ หสำกนคักววิจคัยเปป็ นผร ต้บกพรบ่องทสำง ธรรมะ และจรวิยสำกป็อสำจจะกบ่อให ต้เกวิดกสำร ท หลงผวิดขนน ช ในสงคั คม และเกวิดควสำมเสย หสำยตบ่อสสำธสำรณประโยชนน์สวบ่ นรวมได ต้ รวมถนงกสำรทสสำงสำนววิจคัยเปป็ นกสำรทสสำงสำนททนึ่ เปป็ นอวิสระระหวบ่สำงนคั กววิจคัย กคับผร ต้ททม นึ่ ส ท วบ่ นได ต้ ท ในแตบ่ละงสำนววิจคัย สวบ่ นเสย นนึ่ สต คั ยน์ ดคังนคั น ช นคักววิจคัยจนงต ต้อมทควสำมซอ นนึ่ ตรง และควสำมสตุจรวิตทคังช ตบ่อตนเอง ซอ และผร ต้อนน นึ่ ทคังช ตบ่อหน ต้สำและลคับหลคัง นคั กววิจคัย ท ธรรมและถนอประโยชนน์ ต ต้องเปป็ นผร ต้มทศล โดยเครบ่งครคัด โดยเฉพสำะในเรนอ นึ่ งควสำม นนึ่ สต คั ยน์ และยนดมคันึ่นในควสำมจรวิง ซอ ธรรมะเพรอ รื่ การววิจ บัย เปรทยบเสมนอน ท สำวบรวิสท ดอกบคัวสข ตุ ธวิธิ์ แสดงให ต้เหป็นถนงคตุณ งสำมควสำมดท ในสวบ่ นของ รสำชบคัณฑวิต สถสำน (2542) ได ต้ให ต้ควสำมหมสำยของคสสำ วบ่สำ ธรรมะ หมสำยถนง คตุณควสำมดท ยบ่อม กลบ่สำวโดยสรตุปได ต้วบ่สำ เปป็ นผร ต้ททป นึ่ รสำศจสำก ธรรมะยบ่อมทสสำงสำนววิจคัยไมบ่สสสำเรป็จ (จรคัญ และกษวิดศ วิ , 2556)
สรลปความรผท ผู้ ไทรื่ ดผู้ หล บักการดดาเนวินการ ววิจ บัยททถ รื่ ก ผ ตผู้องตามหล บักธรรม ภวิบาล และหล บักธรรมะ จรรยาบรรณสดาหร บับการเปป็น น บักววิจ บัยททด รื่ ต ท อ ผู้ งทดาอยล่างไร สรลปไดผู้ด บังนทน เหตตุผลสสสำคคัญประกสำรหนนงนึ่ ททบ นึ่ งบ่ ชทวช สำบ่ นคั กววิจคัยจะต ต้องมท จรวิยธรรมอยบ่สำงยวิงนึ่ เนนอ นึ่ งจสำก กสำรววิจคัยเปป็ นกสำรแสวงหสำควสำมรร ต้ ใหมบ่ๆ หสำกนคักววิจคัยเปป็ นผร ต้ บกพรบ่องทสำงธรรมะ และจรวิยสำ กป็อสำจจะกบ่อให ต้เกวิดกสำรหลงผวิด ขนน ช ในสคังคม และเกวิดควสำมเสทย หสำยตบ่อสสำธสำรณประโยชนน์สวบ่ น รวมได ต้ รวมถนงกสำรทสสำงสำนววิจคัย เปป็ นกสำรทสสำงสำนททเนึ่ ปป็ นอวิสระ ระหวบ่สำงนคั กววิจคัย กคับผร ต้ททม นึ่ ส ท วบ่ นได ต้ สบ่วนเสทยในแตบ่ละงสำนววิจคัย ดคังนคั น ช นคักววิจคัยจนงต ต้อมทควสำม นึ่ สคัตยน์ ซนอ นึ่ ตรง และควสำม ซนอ สตุจรวิตทคังช ตบ่อตนเอง และผร ต้อนน นึ่ ทคังช ตบ่อหน ต้สำและลคับหลคัง นคักววิจคัย ท ธรรมและถนอ ต ต้องเปป็ นผร ต้มทศล ประโยชนน์โดยเครบ่งครคัด โดย นึ่ สคัตยน์ เฉพสำะในเรนอ นึ่ งควสำมซนอ และยนดมคันึ่นในควสำมจรวิง ธรรมะเพรอ รื่ การววิจ บัย เปรทยบเสมนอนดอกบคัวสทขสำว บรวิสท ตุ ธวิธิ์ แสดงให ต้เหป็นถนงคตุณ งสำมควสำมดท ในสบ่วนของ รสำช บคัณฑวิตสถสำน (2542) ได ต้ให ต้ ควสำมหมสำยของคสสำวบ่สำ ธรรมะ หมสำยถนง คตุณควสำมดท ยบ่อม กลบ่สำวโดยสรตุปได ต้วบ่สำ เปป็ นผร ต้ททนึ่ ปรสำศจสำกธรรมะยบ่อมทสสำงสำน ววิจคัยไมบ่สสสำเรป็จ ธรรมะนคัน ช มทมสำกมสำยหลสำย ตสสำรสำ เชบ่น ธรรมะในศสำสนสำ ครวิสตน์ ธรรมะในศสำสนสำอวิสลสำม ธรรมะในศสำสนสำฮวินดร หรนอ
บ่ ธรรมะนคัน ช มทมสำกมสำยหลสำยตสสำรสำ เชน ธรรมะในศสำสนสำครวิสตน์ ธรรมะในศสำสนสำ วิ ดร หรนอธรรมะ อวิสลสำม ธรรมะในศสำสนสำฮน ในศสำสนสำพตุทธ เปป็ นต ต้น ในประเทศไทย เมนอ นึ่ กลบ่สำวถนงธรรมะ เรสำจะนนกถนง พตุทธ น พตุทธ ธรรม ดคังรสำยละเอทยดในหนคั งสอ ธรรม (ฉบคับเดวิม) โดยพระธรรมปวิ ฏก (ป.อ.ปยตุตโต) พ.ศ. 2544 และหสำกเรสำ น เลบ่มนทแ ได ต้อบ่สำนหนคังสอ ช ล ต้ว สสำมสำรถลง ควสำมเหป็นวบ่สำ ธรรมะนคั น ช มทมสำกมสำยหลสำย ประกสำรจรวิงๆ คนสวบ่ นใหญบ่กป็คงได ต้ปฏวิบคัต วิ บ ต้สำงไมบ่ได ต้ปฏวิบคัตบ วิ ต้สำง ในฐสำนะนคักววิจคัย ถ ต้สำถสำมวบ่สำมทธรรมะ พนน ช ฐสำนข ต้อใดบ ต้สำงททจ นึ่ ะเปป็ นสวบ่ นสสสำคคัญ มสำกสสสำหรคับกสำรทสสำงสำนววิจคัย นคั น ช คนอ อวิทธวิบาทส ทรื่ ได ต้แกบ่ 1.ฉ บันทะ (ความชอบใจ) เปป็ นควสำม ชอบใจ ควสำมยวินดทในกสำรทสสำงสำน ววิจคัย พรดแบบภสำษสำชสำวบ ต้สำนกป็คอ น รคักททจ นึ่ ะววิจคัย เปป็ นผร ต้มทควสำมอยสำกรร ต้ อยสำกเหป็น ใฝบ่ รร ต้ใจชอบ อยสำก ทสสำงสำนววิจคัยโดยไมบ่ต ต้องเกทย นึ่ งเรนอ นึ่ ง วิ จ ต้สำงตบ่สำงๆ ททนึ่ รสำยได ต้ หรนออสำมวิสสน จะได ต้รคับ แม ต้วบ่สำสงวินึ่ ตอบแทนในทสำง วคัตถตุจะตสำมมสำในภสำยหลคัง แตบ่สงวินึ่ ททนึ่ เรวิม นึ่ ควิดทสสำงสำนววิจคัยกป็มไวิ ด ต้ยกเรนอ นึ่ งนทช วิ ใจ ขนน ช มสำเปป็ นเงนอ นึ่ นไขในกสำรตคัดสน แตบ่อยบ่สำงใด 1.1 มองเหป็ นปบัญหา โดยปคั จจคัยททนึ่ มทควสำมคล ต้สำยคลนงกคัน หรนอมทเปต้ สำ หมสำยเดทยวกคัน เพนอ นึ่ เข ต้สำมสำรบ่วม กคันแก ต้ไขปคั ญหสำ จนงเกวิดควสำม สนใจททจ นึ่ ะดสสำเนวินกสำรทสสำววิจคัย น ษสำววิชสำกสำร 1.2 เกล่งววิชา ผร ต้ททศ นึ่ ก มสำในระดคับสรงๆ มทโอกสำสมอง เหป็นลรท บ่ สำง และหคัวข ต้อกสำรววิจคัย
ธรรมะในศสำสนสำพตุทธ เปป็ นต ต้น ในประเทศไทยเมนอ นึ่ กลบ่สำวถนง ธรรมะ เรสำจะนนกถนง พตุทธธรรม ดคังรสำยละเอทยดในหนคังสนอ พตุทธ ธรรม (ฉบคับเดวิม) โดยพระธรรม ปวิ ฏก (ป.อ.ปยตุตโต) พ.ศ. 2544 และหสำกเรสำได ต้อบ่สำน หนคังสนอเลบ่มนทแ ช ล ต้ว สสำมสำรถลง ควสำมเหป็นวบ่สำ ธรรมะนคั น ช มท มสำกมสำยหลสำยประกสำรจรวิงๆ คนสบ่วนใหญบ่กป็คงได ต้ปฏวิบคัตบ วิ ต้สำง ไมบ่ได ต้ปฏวิบคัตบ วิ ต้สำง ในฐสำนะนคักววิจคัย ถ ต้สำถสำมวบ่สำ มทธรรมะพนน ช ฐสำนข ต้อใดบ ต้สำงททจ นึ่ ะ เปป็ นสบ่วนสสสำคคัญมสำกสสสำหรคับกสำร ทสสำงสำนววิจคัย นคัน ช คนอ อวิทธวิบาทส ทรื่ ได ต้แกบ่ 1.ฉ บันทะ (ความชอบใจ) เปป็ นควสำมชอบใจ ควสำม ยวินดทในกสำรทสสำงสำนววิจคัย พรดแบบภสำษสำชสำวบ ต้สำน กป็คอ น รคักททจ นึ่ ะววิจคัย เปป็ นผร ต้ มทควสำมอยสำกรร ต้อยสำก เหป็น ใฝบ่ รร ต้ใจชอบ อยสำก ทสสำงสำนววิจคัยโดยไมบ่ต ต้อง เกทย นึ่ งเรนอ นึ่ งรสำยได ต้ หรนอ อสำมวิสสวินจ ต้สำงตบ่สำงๆ ททจ นึ่ ะ ได ต้รคับ แม ต้วบ่สำสวิงนึ่ ตอบแทนในทสำงวคัตถตุจะ ตสำมมสำในภสำยหลคัง แตบ่ สวิงนึ่ ททเนึ่ รวิม นึ่ ควิดทสสำงสำนววิจคัย กป็มไวิ ด ต้ยกเรนอ นึ่ งนทข ช น นช มสำ เปป็ นเงนอ นึ่ นไขในกสำร ตคัดสวินใจแตบ่อยบ่สำงใด 1.1 มองเหป็น ปบัญหา โดยปคั จจคัย ททม นึ่ ค ท วสำมคล ต้สำยคลนง กคัน หรนอมทเปต้ สำหมสำย เดทยวกคัน เพนอ นึ่ เข ต้สำมสำ รบ่วมกคันแก ต้ไขปคั ญหสำ จนงเกวิดควสำมสนใจ ททจ นึ่ ะดสสำเนวินกสำรทสสำ ววิจคัย 1.2 เกล่งววิชา ผร ต้ททนึ่ ศนกษสำววิชสำกสำรมสำใน ระดคับสรงๆ มทโอกสำส มองเหป็นลรท บ่ สำง และ
ได ต้มสำก กป็เทบ่สำกคับมองเหป็น ปคั ญหสำ และหนทสำงกสำรแก ต้ไข ปคั ญหสำได ต้มสำกกวบ่สำ ซงนนึ่ จะมทสวบ่ น กระตตุ ต้นควสำมเร ต้สำใจให ต้เกวิดควสำม ชอบเกทย นึ่ วกคับกสำรดสสำเนวินววิจคัยได ต้ 1.3 บรรยากาศการววิจ บัย คสสำนทช เปป็ นคสสำททบ นึ่ อกถนงสภสำพรวม ถนง ปคั จจคัยแวดล ต้อมในกสำรววิจคัย รวม ถนงนโยบสำย และกสำรสนคั บสนตุน จสำกภสำครคัฐ กสำรมททน ตุ ววิจคัย สนคับสนตุนอยบ่สำงเพทยงพอมท สถสำบคัน หรนอศรนยน์วจ วิ คัย มทกลตุม บ่ นคั ก ววิจคัยในสสำขสำเดทยวกคันมสำกเพทยง พอ (critical mass) มทกสำรยก ยบ่อมให ต้เกทยรตวิแกบ่นคักววิจคัย ภสำวะ ท กสำรววิจคัยมคันึ่นคง มทรสำยได ต้ อสำชพ พอเพทยงแกบ่กสำรเลทย ช งตคัว และ ครอบครคัวได ต้โดยไมบ่ขด คั สน บ่ เสรทภสำพทสำงควสำมควิด เชน สสำมสำรถพรดและตทพม วิ พน์ควสำมควิด เชงวิ ววิชสำกสำรทคังช ททเนึ่ ปป็ นทสำงบวก และทสำงลบ หรนอควสำมควิดเหป็น ททข นึ่ ด คั แย ต้งกคับผร ต้อนน นึ่ ในทตุกๆ ระดคับ ได ต้อยบ่สำงเปวิ ดเผย เปป็ นต ต้น 2.ววิรย วิ ะ (ความเพทยรพยายาม) ได ต้แกบ่ ควสำมเพทยงพยสำยสำม คนอกคัด ไมบ่ปลบ่อย กป็จะสร ต้สำงผลงสำนให ต้เกวิด ขนน ช บนพนน ช ฐสำนในสวบ่ นแรก ล่ ก 3.จวิตตะ (ความเอาใจใสฝ บั ใฝล่) ได ต้แกบ่ควสำมมตุงบ่ มคันึ่น หรนอมทใจททจ นึ่ ดจบ่อ ตบ่องสำนนคั น ช กป็จะบคันดสำลให ต้เกวิดพลคัง ผลคักดคันจนงสำนววิจคัยสสสำเรป็จ 4.ววิม บังสา (การไตรล่ตรอง ววิเคราะหห) ธรรมะข ต้อสตุดท ต้สำยททม นึ่ งตุบ่
หคัวข ต้อกสำรววิจคัยได ต้ มสำก กป็เทบ่สำกคับมอง เหป็นปคั ญหสำ และ หนทสำงกสำรแก ต้ไข ปคั ญหสำได ต้มสำกกวบ่สำ ซนงนึ่ จะมทสวบ่ นกระตตุ ต้น ควสำมเร ต้สำใจให ต้เกวิด ควสำมชอบเกทย นึ่ วกคับ กสำรดสสำเนวินววิจคัยได ต้ 1.3 บรรยากาศ การววิจ บัย คสสำนทเช ปป็ น คสสำททบ นึ่ อกถนงสภสำพ รวม ถนงปคั จจคัย แวดล ต้อมในกสำรววิจคัย รวมถนงนโยบสำย และกสำรสนคับสนตุน จสำกภสำครคัฐ กสำรมท ทตุนววิจคัยสนคับสนตุน อยบ่สำงเพทยงพอมท สถสำบคัน หรนอ ศรนยน์วจวิ คัย มทกลตุม บ่ นคัก ววิจคัยในสสำขสำ เดทยวกคันมสำกเพทยง พอ (critical mass) มทกสำรยก ยบ่อมให ต้เกทยรตวิแกบ่ นคั กววิจคัย ภสำวะอสำชทพ กสำรววิจคัยมคันึ่นคง มท รสำยได ต้พอเพทยงแกบ่ กสำรเลทย ช งตคัว และ ครอบครคัวได ต้โดย ไมบ่ขคัดสน เชบ่น เสรทภสำพทสำงควสำม ควิด สสำมสำรถพรด และตทพม วิ พน์ควสำม ควิดเชวิงววิชสำกสำรทคังช ททเนึ่ ปป็ นทสำงบวก และ ทสำงลบ หรนอควสำม ควิดเหป็นททข นึ่ คัดแย ต้งกคับ ผร ต้อนน นึ่ ในทตุกๆ ระดคับ ได ต้อยบ่สำงเปวิ ดเผย เปป็ นต ต้น 2.ววิรย วิ ะ (ความเพทยร พยายาม) ได ต้แกบ่ ควสำมเพทยงพยสำยสำม
เน ต้นถนง ควสำมหมคันึ่นววิเครสำะหน์ ไตรบ่ตรอง จนกลสำยเปป็ นเครนอ นึ่ งมนอ กลคันึ่นกรองให ต้งสำนววิจคัยสสสำเรป็จอยบ่สำง ถรกต ต้อง และมทคณ ตุ ภสำพตสำม บ่ มทกสำร กระบวนกสำรววิจคัย เชน คั มนสำ กสำรระดมสมอง กสำร สม ววิเครสำะหน์ข ต้อมรลหลคักฐสำนอยบ่สำง ละเอทยดละออ เปป็ นต ต้น สวบ่ นอทก 3 ด ต้สำนททเนึ่ หลนอ คนอ ววิรย วิ ะ จวิตตะ และววิมคังสสำ จะเปป็ นปคั จจคัยเชงวิ รรป ธรรมททถ นึ่ ก ร ต ต้องสสำมสำรถดสสำเนวินกสำรได ต้ บ่ น ไมบ่ใชพ นช ฐสำนโดยธรรมชสำตวิของฉคั นทะใน กสำรววิจคัย แตบ่เปป็ นปคั จจคัยอคันเปป็ นพนน ช ฐสำน ประดวิษฐน์ทอ ทนึ่ สำจจะมทสวบ่ นกระตตุ ต้นให ต้เกวิด ฉคั นทะในงสำนววิจคัยได ต้ โดยททม นึ่ ส ท วบ่ นกบ่อให ต้ เกวิดภสำวะแวดล ต้อม และบรรยสำกสำศในกสำร บ่ องคน์กร ววิจคัย ปคั จจคัยเหลบ่สำนทม ช ต ท วคั อยบ่สำงเชน หรนอสถสำบคันททในึ่ ห ต้กสำรสนคั บสนตุนกสำรววิจคัย สงวินึ่ จรงใจในกสำรววิจคัย และททมงสำนในกสำร ววิจคัย เปป็ นต ต้น ธรรมะททก นึ่ ลบ่สำวมสำนทช ถ ต้สำเกวิดขนน ช และมท อยรใบ่ นจวิตใจของนคักววิจคัยทตุกคน ทคังช ททไนึ่ ด ต้ ปฏวิบคัต วิ หรนอไมบ่ได ต้ปฏวิบคัตเวิ ปป็ นนวิจ สสำมสำรถ รคับรองผลได ต้เลยวบ่สำ ผลงสำนกสำรววิจคัยของ นคักววิจคัยผร ต้นคั น ช จะต ต้องเกวิดผลทคังช ในเชงวิ ปรวิมสำณ และในเชงวิ คตุณภสำพอยบ่สำงแนบ่นอน งสำนววิจคัยในประเทศไทยยคังไมบ่เปป็ น ท เฉพสำะด ต้สำน ไมบ่เหมนอนกคับกสำร อสำชพ ทสสำงสำนธตุรกวิจ ทสสำงสำนธนสำคสำร หรนอกสำร เงวิน ทสสำงสำนโรงงสำนอตุตสสำหกรรม และ กสำรทสสำงสำนทสำงด ต้สำนอนน นึ่ ๆ ททม นึ่ รท สำยได ต้ ประจสสำ เงวินเดนอนสรงๆ ซงนนึ่ งสำนววิจคัยใน ประเทศไทยสวบ่ นใหญบ่ ทสสำโดยคณสำจสำรยน์ น ษสำ หรนอมหสำววิทยสำลคัย ในสถสำบคันกสำรศก โดยอสำจสำรยน์มห ท น ต้สำททโนึ่ ดยตรงอทกทสำง คนอ กสำรสอน สวบ่ นกสำรววิจคัยเปป็ นหน ต้สำททป นึ่ ระกอบ คนอ ทสสำกป็ได ต้ ไมบ่ได ต้กป็ได ต้
คนอกคัดไมบ่ปลบ่อย กป็จะ สร ต้สำงผลงสำนให ต้เกวิดขนน ช บนพนน ช ฐสำนในสบ่วนแรก 3.จวิตตะ (ความเอาใจใส ล่ ฝบักใฝล่) ได ต้แกบ่ควสำมมตุงบ่ มคันึ่น หรนอมทใจททจ นึ่ ดจบ่อตบ่อ งสำนนคัน ช กป็จะบคันดสำลให ต้ เกวิดพลคังผลคักดคันจนงสำน ววิจคัยสสสำเรป็จ 4.ววิม บังสา (การไตรล่ตรอง ววิเคราะหห) ธรรมะข ต้อ สตุดท ต้สำยททม นึ่ งตุบ่ เน ต้นถนง ควสำมหมคันึ่นววิเครสำะหน์ ไตรบ่ตรอง จนกลสำยเปป็ น เครนอ นึ่ งมนอกลคันึ่นกรองให ต้ งสำนววิจคัยสสสำเรป็จอยบ่สำงถรก ต ต้อง และมทคณ ตุ ภสำพ ตสำมกระบวนกสำรววิจคัย เชบ่น มทกสำรสคัมมนสำ กสำร ระดมสมอง กสำร ววิเครสำะหน์ข ต้อมรลหลคัก ฐสำนอยบ่สำงละเอทยดละ ออ เปป็ นต ต้น สบ่วนอทก 3 ด ต้สำนททเนึ่ หลนอ คนอ ววิรย วิ ะ จวิตตะ และววิมคังสสำ จะ เปป็ นปคั จจคัยเชวิงรรปธรรมททถ นึ่ ก ร ต ต้อง สสำมสำรถดสสำเนวินกสำรได ต้ ไมบ่ใชบ่ พนน ช ฐสำนโดยธรรมชสำตวิของ ฉคั นทะในกสำรววิจคัย แตบ่เปป็ นปคั จจคัย อคันเปป็ นพนน ช ฐสำนประดวิษฐน์ทอ ทนึ่ สำจ จะมทสวบ่ นกระตตุ ต้นให ต้เกวิดฉคั นทะใน งสำนววิจคัยได ต้ โดยททม นึ่ ส ท วบ่ นกบ่อให ต้ เกวิดภสำวะแวดล ต้อม และ บรรยสำกสำศในกสำรววิจคัย ปคั จจคัย เหลบ่สำนทม ช ต ท คัวอยบ่สำงเชบ่น องคน์กร หรนอสถสำบคันททในึ่ ห ต้กสำรสนคับสนตุน กสำรววิจคัย สวิงนึ่ จรงใจในกสำรววิจคัย และททมงสำนในกสำรววิจคัย เปป็ นต ต้น จรรยาบรรณของน บัก ววิจ บัย จรรยสำบรรณเปป็ นข ต้อ ประพฤตวิปฏวิบต คั วิ อคันเปป็ นเรนอ นึ่ ง แคบเข ต้สำมสำกกวบ่สำธรรมะในกสำร ววิจคัย ซนงนึ่ จรรยสำบรรณในกสำรววิจคัย หรนอจรรยสำบรรณของนคักววิจคัย โดยเฉพสำะในประเทศททพ นึ่ คัฒนสำ แล ต้ว มทกสำรพคัฒนสำเรนอ นึ่ งของ
โดยในประเทศไทยนคั น ช อสำจสำรยน์ บ่ ด สสำมสำรถก ต้สำวหน ต้สำไปสรส ตุ ยอดของ ตสสำแหนบ่งอสำจสำรยน์ได ต้โดยไมบ่จสสำเปป็ นต ต้อง ทสสำงสำนววิจคัย คนอ สอนอยบ่สำงเดทยว และ เขทยนตสสำรสำททม นึ่ คตุณภสำพดทเดบ่น กป็สสำมสำรถ เลนอ นึ่ นเปป็ นศสำสตรสำจสำรยน์ระดคับสรงสตุดได ต้ แล ต้ว ดคังนคั น ช อสำจสำรยน์ทท ทนึ่ สสำงสำนววิจคัยโดย ไมบ่มข ท ต้อบคังคคับ จนงจสสำเปป็ นต ต้องมทธรรมะ คนอ อวิทธวิบสำทส ทนึ่ จรรยาบรรณของน บักววิจ บัย จรรยสำ บรรณเปป็ นข ต้อประพฤตวิปฏวิบคัต วิ อคันเปป็ นเรนอ นึ่ ง แคบเข ต้สำมสำกกวบ่สำธรรมะในกสำรววิจคัย ซงนนึ่ จรรยสำบรรณในกสำรววิจคัย หรนอจรรยสำบรรณ ของนคักววิจคัย โดยเฉพสำะในประเทศททนึ่ พคัฒนสำแล ต้ว มทกสำรพคัฒนสำเรนอ นึ่ งของ เทคโนโลยท และนวคัตกรรมตบ่สำงๆ มสำกก มสำย ยสำวนสำนมสำหลสำยร ต้อยหลสำยพคันปท จรรยสำบรรณเปป็ นเรนอ นึ่ งททค นึ่ อ บ่ ยๆ เกวิดขนน ช และยอมรคับเพนอ นึ่ ถนอปฏวิบคัตก วิ น คั มสำจนเปป็ น คั ธรรมดสำสสำมคัญ หรนอ เรทยกได ต้วบ่สำเปป็ น ววิสย น ทอดกคันมสำ (จรคัญ ประเพณทปฏวิบคัตท วิ ส ทนึ่ บ และกษวิดศ วิ , 2556) สสสำหรคับประเทศไทยนคั น ช กสำรววิจคัยยคัง เปป็ นเรนอ นึ่ งใหมบ่ จนงยคังต ต้องกสสำหนดหลคัก เกณฑน์และข ต้อปฏวิบคัตอ วิ น คั เปป็ นกตวิกสำ คั เจน เปป็ นททรนึ่ คับรร ต้ มสำรยสำทในกสำรววิจคัยให ต้ชด และนส สำไปเปป็ นแนวทสำงปฏวิบคัตข วิ องนคั กววิจคัย บ่ ครม ตคัวอยบ่สำงเชน บ่ อ น แนวทสำงปฏวิบคัตจวิ รรยสำ บรรณนคั กววิจคัย ของสสสำนคั กงสำนคณะกรรม ววิจคัยแหบ่งชสำตวิ และ ครม บ่ อ น สรตุปประเดป็น สสสำคคัญสสสำหรคับจรรยสำบรรณนคั กววิจคัย ของ มหสำววิทยสำลคัยมหวิดล เปป็ นต ต้น ขอยกตคัวอยบ่สำง 3 ประกสำรททเนึ่ กวิดขนน ช ในวงกสำรววิจคัยไทย โดยเฉพสำะในสถสำบคัน น ษสำตบ่สำงๆ อคันอสำจมทผลกระทบตบ่อ กสำรศก คตุณภสำพของงสำนววิจคัยไทยในอนสำคต และ ควรได ต้มทกสำรวสำงหลคักเกณฑน์ด ต้สำนจรรยสำ
เทคโนโลยท และนวคัตกรรม ตบ่สำงๆ มสำกกมสำย ยสำวนสำนมสำ หลสำยร ต้อยหลสำยพคันปท จรรยสำ บรรณเปป็ นเรนอ นึ่ งททค นึ่ อ บ่ ยๆ เกวิดขนน ช และยอมรคับเพนอ นึ่ ถนอปฏวิบคัตก วิ คันมสำ คั ธรรมดสำสสำมคัญ หรนอ จนเปป็ นววิสย เรทยกได ต้วบ่สำเปป็ นประเพณทปฏวิบต คั วิ น ทอดกคันมสำ ททส นึ่ บ สสสำหรคับประเทศไทยนคัน ช กสำรววิจคัยยคังเปป็ นเรนอ นึ่ งใหมบ่ จนงยคัง ต ต้องกสสำหนดหลคักเกณฑน์และข ต้อ ปฏวิบคัตอ วิ น คั เปป็ นกตวิกสำมสำรยสำทใน กสำรววิจคัยให ต้ชคัดเจน เปป็ นททรนึ่ คับรร ต้ และนส สำไปเปป็ นแนวทสำงปฏวิบคัต วิ ของนคั กววิจคัย ตคัวอยบ่สำงเชบ่น ครม บ่ อ น แนวทสำงปฏวิบคัตจวิ รรยสำบรรณนคัก ววิจคัย ของสสสำนคั กงสำนคณะกรรม ววิจคัยแหบ่งชสำตวิ และ ครม บ่ อ น สรตุป ประเดป็นสสสำคคัญสสสำหรคับจรรยสำ บรรณนคั กววิจคัย ของ มหสำววิทยสำลคัยมหวิดล เปป็ นต ต้น
คั เจน เพนอ บรรณกสำรววิจคัยไว ต้ให ต้ชด นึ่ เปป็ น แนวทสำงยนดถนอปฏวิบคัต วิ 1.อาจารยหก บับผลงานววิทยานวิพนธห วิ ยห ในชวบ่ งเวลสำททผ ของลผกศษ นึ่ สำบ่ น มสำ ในชวบ่ งเวลสำททป นึ่ ระเทศไทยได ต้ นส สำระบบตสสำแหนบ่งทสำงววิชสำกสำรเข ต้สำ ต้ น ษสำ และ มสำใชในสถสำบคั นกสำรศก มหสำววิทยสำลคัย เหมนอนกคับประเทศ ในฝคันึ่ งตะวคันตกได ต้ทสสำกคันมสำ เปวิ ดโด อกสำสให ต้อสำจสำรยน์ก ต้สำวไปเปป็ น ผศ. คั กสำรเพวิม รศ. และ ศ. โดยอสำศย นึ่ พรน ผลงสำนทสำงววิชสำกสำร และผลงสำน ววิจคัยของอสำจสำรยน์แตบ่ละทบ่สำน โดย เฉพสำะอสำจสำรยน์ในระดคับ วิ ยน์ระดคับ มหสำววิทยสำลคัยททม นึ่ ล ท ก ร ศษ ปรวิญญสำโท และระดคับปรวิญญสำเอก น ษสำ) จะทสสำหน ต้สำททเนึ่ ปป็ น (บคัณฑวิตศก อสำจสำรยน์ทป ทนึ่ รนกษสำให ต้คสสำแนะนส สำใน กสำรทสสำววิทยสำนวิพนธน์ (งสำนววิจคัย) อคัน เปป็ นสวบ่ นหนนงนึ่ ของหลคักสรตรกสำร น ษสำระดคับบคัณฑวิตศก น ษสำ มท ศก ต้ อสำจสำรยน์จสสำนวนไมบ่น ต้อยททในึ่ ชผลงสำน วิ ยน์ ววิจคัยจสำกววิทยสำนวิพนธน์ของลรกศษ ประกอบกสำรขอตสสำแหนบ่งทสำง ววิชสำกสำรของตนเอง ทสสำให ต้เกวิดข ต้อ บ่ นทช คสสำถสำมเสมอๆ วบ่สำ กสำรกระทสสำเชน เปป็ นกสำรถรกต ต้องหรนอไมบ่ คสสำตอบใน เรนอ นึ่ งนทเช กทย นึ่ วข ต้องกคับจรรยสำบรรณใน กสำรววิจคัยหลสำยประกสำร และคสสำตอบ คั เจน ดคังททนึ่ ในบสำงประเดป็นกป็ไมบ่ชด ภสำษสำอคังกฤษเรทยกวบ่สำ Gray Area หรนออยรใบ่ นพนน ช ททส นึ่ เท ทสำ ไมบ่ คั เจน เรสำสสำมสำรถระบตุได ต้วบ่สำมคันถรก ชด หรนอมคันผวิดได ต้อยบ่สำงไร จสำกข ต้อ
คสสำถสำมเหลบ่สำนทช คนอ 1.1 งสำนววิจคัยเพนอ นึ่ ทสสำววิทยสำนวิพนธน์ นคั น ช เปป็ นสวบ่ นหนนงนึ่ ของโครงกสำร ววิจคัยททอ นึ่ สำจสำรยน์ได ต้วสำงแผนไว ต้ ลบ่วงหน ต้สำกบ่อน หรนอ เกป็บข ต้อมรล มสำกบ่อนแล ต้ว หรนอไมบ่ 1.2 งสำนววิจคัยเพนอ นึ่ ทสสำววิทยสำนวิพนธน์ นคั น ช อสำจสำรยน์ได ต้มทสวบ่ นรบ่วมควิด รบ่วมแนะนส สำตคังช แตบ่ต ต้นจนจบหรนอ ไมบ่ โดยถสำมกสำรตอบคสสำถสำมทคังช สอง ออกมสำเปป็ นบวก อสำจสำรยน์กป็จะได ต้รคับ เครดวิตจสำกกสำรทสสำผลงสำนววิจคัยนทช สวบ่ นหนนงนึ่ แตบ่ต ต้องเปป็ นสวบ่ นน ต้อย เพรสำะงสำนววิจคัยททเนึ่ ปป็ นววิทยสำนวิพนธน์ วิ ยน์ควรเปป็ นคน นคั น ช เปป็ นงสำนททล นึ่ ก ร ศษ ลงมนอทสสำเองเปป็ นสวบ่ นใหญบ่ คสสำถสำม ททย นึ่ งตุบ่ ยสำกตบ่อไปคนอ 1.3 อสำจสำรยน์ควรได ต้รคับเครดวิต นนึ่ เทบ่สำใด บสำงททอสำจจะมทชอ อสำจสำรยน์ในผลงสำนววิจคัยนคั น ช มสำกกวบ่สำหนนงนึ่ คน แตบ่ละคนควร ได ต้รคับเครดวิตเทบ่สำใด เรนอ นึ่ งนทก ช อ บ่ ให ต้เกวิดควสำมยตุงบ่ ยสำกมสำก ขนน ช และขนน ช อยรก บ่ บ คั แตบ่ละกรณทนคัน ช ๆ แตบ่เครดวิตของอสำจสำรยน์รวมกคันแล ต้ว วิ ยน์ ควรมทคสำบ่ ตสสำนึ่ กวบ่สำเครดวิตของลรกศษ เจ ต้สำของผลงสำน เปป็ นผร ต้ทสสำงสำนมสำก ททส นึ่ ด ตุ 2.การจผู้างผผอ ผู้ น รรื่ ทดางานววิจ บัยเพรอ รื่ ใช ผู้ เปป็นววิทยานวิพนธห หรรอ เพรอ รื่ ว บัตถล ประสงคหอน รรื่ ๆ ในนามตนเอง ใน ปคั จจตุบคันได ต้มทบรวิษคัทรคับจ ต้สำงทสสำววิจคัย ให ต้แกบ่บรวิษคัทกสำรค ต้สำตบ่สำงๆ เกวิดขนน ช
บ่ บรวิษคัททสสำววิจคัยด ต้สำน มสำกมสำย เชน กสำรตลสำด เพนอ นึ่ รคับจ ต้สำงววิจคัยเกทย นึ่ วกคับ วิ ค ต้สำ ผร ต้บรวิโภค และกสำรยอมรคับสน วิ ค ต้สำ บสำงอยบ่สำงของบรวิษคัทผร ต้ผลวิตสน หรนอบรวิษคัทททในึ่ ห ต้คสสำปรนกษสำกสำรทสสำ ววิจคัยด ต้สำนตบ่สำงๆ แตบ่อยบ่สำงไรกป็ดใท น เวลสำนทช กสำรจ ต้สำงทสสำงสำนววิจคัยได ต้ น ษสำ ขยสำยเข ต้สำมสำในวงกสำรกสำรศก และวงกสำรนคั กววิจคัยแล ต้ว จนงเกวิดปคั ย หสำกสำรรคับจ ต้สำงววิจคัยทสสำววิทยสำนวิพนธน์ และกสำรจ ต้สำงววิจคัยโดยนคั กววิจคัยททอ นึ่ สำจ จะรคับทตุนกสำรววิจคัยจสำกแหลบ่งทตุ นอนน นึ่ ๆ มสำ 3.จรรยาบรรณอยผท ล่ ค ทรื่ ณ ล ธรรม และจวิตใจของน บักววิจ บัย คงไมบ่ม ท ใครสสำมสำรถเยทยน หรนอระบตุจรรยสำ บรรณกสำรววิจคัยไว ต้ได ต้ครบถ ต้วน สมบรรณน์ เนนอ นึ่ งจสำกมทเหตตุผลหลสำย ประกสำรททไนึ่ มบ่สสำมสำรถระบตุได ต้วบ่สำผวิด คั เจน ขนน หรนอถรกได ต้อยบ่สำงชด ช อยรก บ่ บ คั เจตนสำ หรนอววิธก ท สำรอคันสตุจรวิต โปรบ่งใสของนคั กววิจคัยมทมสำกน ต้อย ขนสำดไหน ดคังนคั น ช นคักววิจคัยในปคั จจตุบคันททม นึ่ จ ท ต วิ ตใจ นนึ่ สต คั ยน์ มองเหป็นถนงผลกระทบททนึ่ ททม นึ่ งตุบ่ มคันึ่น ซอ ท รคับ อสำจจะเกวิดขนน ช กคับผร ต้มทสวบ่ นได ต้สวบ่ นเสย ผวิดชอบกคับกสำรดสสำเนวินกสำรววิจคัยททล นึ่ ดผลก ระทบททอ นึ่ สำจจะเกวิดขนน ช กคับสงคั คม และสงวินึ่ แวดล ต้อม อสำจจะไมบ่จสสำเปป็ นต ต้องใชครต้ ม บ่ อ น จรรยสำบรรณกสำรววิจคัยแตบ่ประกสำรใด ถนอ คั ช เลวิศ เตป็มเปทนึ่ ยมไป ได ต้วบ่สำเปป็ นนคักววิจคัยชน ด ต้วยคตุณธรรม ครม บ่ อ น จรรยสำบรรณของนคั ก ววิจคัยเปป็ นเพทยงเกณฑน์มสำตรฐสำนขคัน ช ตสสำนึ่ ททน นึ่ คั ก ววิจคัยหน ต้สำใหมบ่ ควรถนอปฏวิบคัตเวิ ปป็ นแนวทสำง ในกสำรดสสำเนวินกสำรววิจคัย และสงวินึ่ ททเนึ่ กวิดขนน ช ใน
อนสำคตกสำรววิจคัยของประเทศไทยเรสำคนอ กสำรสร ต้สำงสงคั คมททค นึ่ ตุ ต้นเคยกคับกสำรสร ต้สำง ประเพณทวฒ คั นธรรมทสำงด ต้สำนกสำรววิจคัยททด นึ่ ท คั ยภสำพของ ให ต้นสำนสำประเทศได ต้เหป็นถนงศก นคักววิจคัยไทย อผู้างอวิง จรคัญ จคันทลคักขณสำ และกษวิดศ วิ อนอ ช ทนึ่ วชสำญกวิจ. 2556. เชย ค บัมภทรก ห ารววิจ บัย และการเผยแพรล่ ล่ านาชาตวิ (ฉบ บับ สผน ปร บับปรลง). นนทบตุรท : นวิตธวิ รรมกสำร พวิมพน์.