::: บทคัดย่อ ::: ศึกษาการย้อมผ้าไหมด้วยสีธรรมชาติจากใบชมพู่มะเหมี่ยว

1. ชชชื่อเรชชื่ อง ศศึกษาการยย้ อมผย้ าไหมดย้ วยสสีธรรมชาตติจากใบชมพพพู่มะเหมสีชื่ยว 2. ชชชื่อผพย้วติจยจั และหนพู่วยงานทสีชื่สงจั กจัด

นางสาวอจัชชา หจัทยานานนทท นางสาวประพาฬภรณท ธสีรมงคล คณะเทคโนโลยสีคหกรรมศาสตรท มทร.พระนคร 3. บทคจัดยพู่อ

ศ ษาการย ย้อมผ ย้าไหมด ย้วยส ธ น รรมชาตวิจ ากใบ งานววิจจั ย นนนี้ เ ปป็ นการศ ก ศ ษาผลของการย ย้อมส แ น ละการใช ย้ ชมพพ่มะเหมนย มี่ มนวจั ตถถุประสงคค เพพมี่อ ศก น ากใบชมพพ่ ม ะเหมนมี่ย ว และ เพพมี่อ สารช่ว ยตวิด ในการย ย้อมผ ย้าไหมด ย้วยส จ ทดสอบความคงทนต่อ การซ จัก และทนต่อ แสงแดดของผ ย้าไหมทนมี่ย ย้อม ด ย้วยสใน บชมพพ่มะเหมนย มี่ ว ผลการย ย้อมผ ย้าไหมด ย้วยสธน รรมชาตวิจากใบชมพพ่ ย้ ย้ มะเหมนย มี่ ว โดยใชสารช ว่ ยตวิดจจานวน 5 ชนวิด โดยใชความเข ย้มข ย้น 20 เปอรคเซป็นตค และเพพอ มี่ ทดสอบความคงทนต่อการซ จักและทนต่อแสงแดด ด ย้วยมาตรฐาน AATCC สรถุปผลได ย้ดจังนนนี้ ศ ษา พบว่าจากการสกจัดสจ น ากใบชมพพ่มะเหมนย ผลการศก มี่ วสด แล ย้วก น นมี่ส กจั ด ได ย้จากใบชมพพ่ ม ะเหมนมี่ย วมนส เน ขนย วเข ย้ม รองด ย้วยผ ย้าขาวบาง นจนี้ า ส ท และเมพอ มี่ ทวิงนี้ ไว ย้ 2 คพน จะได ย้นจนี้ าสเน ปป็ นสเน หลพองทอง และในววิจจัยครจังนี้ นนนี้ใชววิย้ ธ น น รรมชาตวิจากใบชมพพ ่มะเหมนมี่ย ว การย ย้อมร ย้อนผลการย ย้อมผ ย้าไหมด ย้วยส ธ ย้ ่วยตวิดพบว่า ให ย้ส เน หลพองอ่อน แต่หลจังการซจักความเข ย้ม โดยไม่ใช สารช น นผพนผ ย้าซด น จางลง จนไม่สามารถเหป็นสไน ด ย้ ของสบ น รรมชาตวิจากใบชมพพ ่มะเหมนย ผลการย ย้อมผ ย้าไหมด ย้วยส ธ มี่ ว โดยใช ย้ ป็ ตค คพอ นจนี้ าสมย้ สารชว่ ยตวิดจจานวน 5 ชนวิด ทนค มี่ วามเข ย้มข ย้น 20 เปอรคเซน สายชพ นจนี้ ามะขามเปน ยก นจนี้ าขนเนี้ ถ ย้า นจนี้ าปพนใส และนจนี้ าเกลพอ พบว่าผลการ ย้ ใชนจย้ นี้ าสมสายชพ เปป็ นสารชว่ ยตวิดให ย้สเน หลพองอ่อน ผลการใชนจย้ นี้ ามะขามเปน ยก ย้ เปป็ นสารชว่ ยตวิดให ย้สเน หลพองอมสมหม่ น ผลการใชนจย้ นี้ าขนเนี้ ถ ย้าเปป็ นสารชว่ ยตวิด น จนี้ า ตาลโกโก ย้ ผลการใช นจย้ นี้ า ปพน เปป็ นสารช ่ว ยตวิด ให ย้ส เน หลพอ งทองอม ให ย้ส น เขนยว และผลการใชนจย้ นี้ าเกลพอเปป็ นสารชว่ ยตวิดให ย้สเน หลพองนจนี้ าตาลอ่อนจาก ย้ จั ความเข ย้มของสบ น นผพน การใชสารช ว่ ยตวิดทจังนี้ 5 ชนวิด ผลทนไมี่ ด ย้หลจังการซก น จางลงเลป็ กน ย้อย เมพอ ย้ ผ ย้าซด มี่ เปรนย บเทนย บผลการย ย้อมผ ย้าไหมโดยใช สาร ชว่ ยตวิด 5 ชนวิด ความเข ย้มข ย้น 20 เปอรคเซป็นตค พบว่า นจนี้ าขนเนี้ ถ ย้า และ น จนี้ าตาลโกโก ย้ และสเน หลพองทองอมเขนยว ตาม นจนี้ าปพนใส ให ย้สไน ด ย้ดนทส นมี่ ด ถุ คพอสน ย้ ย้ ลจาดจับ รองลงมาคพอ นจนี้ ามะขามเปน ยก ให ย้สเน หลพองอมสมหม่ น นจนี้ าสมสายชพ

น นผพนผ ย้าจะมน ให ย้สเน หลพองอ่อน และเกลพอให ย้ส เน หลพองนจนี้ าตาลอ่อน และสบ น จางเลป็กน ย้อยหลจังการซก จั ซงศมี่ ไม่แตกต่างกจันทางสถวิต วิ การซด ผลการทดสอบความคงทนต่อ การซจั ก และทนต่ อ แสงแดดด ย้วย มาตรฐาน AATCC พบว่ า ผ ย้าไหมมนค วามคงทนของส นต่อ การซจั ก และ น อ ความคงทนของสต ่ แสงในระดจับดน เมพอ มี่ ใชนจย้ นี้ าขนเนี้ ถ ย้าเปป็ นสารชว่ ยตวิด และส น เปลนย มี่ นจากเดวิมเลป็กน ย้อย

คคคำสคคำค คัญ : ผ ย้าไหม สธน รรมชาตวิ ใบชมพพม ่ ะเหมนย มี่ ว 4. ความเปป็ นมาและวจัตถถุประสงคคของการววิจจัย

4.1 ความเปป็ นมา มนถุษยครพ ย้จจักการย ย้อมผ ย้ามาแต่โบราณ สว่ น ย้ ย้ายแล ย้วนจ ามาทอเปป็ นผพนผ ย้าเพพอ ใหญ่จะนวิยมย ย้อมเสนด มี่ ให ย้เกวิด ลวดลายต่าง ๆ ต่อมาจศงมนการพจัฒนาการย ย้อมผพนผ ย้าขศน นี้ โดยนจ าผพน น น จั ในอดนตสท น ในมี่ ช ย้ ผ ย้าทนผ มี่ า่ นกระบวนการทอแล ย้วไปย ย้อม เพพอ มี่ ให ย้เกวิดสส น ไนมี่ ด ย้จากธรรมชาตวิบาง ย ย้อมมจักได ย้จากธรรมชาตวิ ซงศมี่ สว่ นใหญ่นจัน นี้ สท น น จั ไม่สดใส ไม่ทนหรพอให ย้สท น ไนมี่ ม่คงทนมี่ ชนวิดเมพอ มี่ ใชยย้ ย้อมผ ย้าแล ย้วให ย้สส เท่าทนค มี่ วร มจักมองว่าความทศม ความทศบ เปป็ นความล ย้าสมจัยในดจัง น งจั เคราะหคจากสารเคมนจงศ เข ย้ามามนบทบาทในการนจ ามาทจาสย น ย้อม นจั น นี้ สส พนี้ ได ย้ง่าย และให ย้สไน ด ย้ตามความต ย้องการ ผ ย้ามากยวิงมี่ ขศน นี้ เพราะว่าหาซอ น กระทบต่อตจัวผพ ย้ใช ย้ และสงวิมี่ แวดล ย้อม เพพอ แต่เกวิดผลเสย มี่ ชว่ ยให ย้เรา ย้ หลนกเลนย มี่ งการใชสารเคมน ทก นมี่ อ ่ ให ย้เกวิดมลภาวะเปป็ นพวิษและปจั ญหา น ไนมี่ ด ย้จากธรรมชาตวิได ย้รจับความนวิยม สภาวะโลกร ย้อน แต่ในปจั จจถุบจันสท มาก ทจังนี้ ยจังเปป็ นการรจักษาสงวิมี่ แวดล ย้อมด ย้วย ดจังนจั น นี้ เราจศงหจันมาใชวจัย้ สดถุ ทนม มี่ อ น ยพใ่ นธรรมชาตวิทม นมี่ อ น ยพใ่ ห ย้เกวิดคถุณค่า ทจังนี้ ยจังสามารถเพวิม มี่ มพลค่าให ย้ กจับผลวิตภจัณฑคขน ศนี้ ได ย้ เราสามารถนจ าสว่ นต่างๆ ของพพชทนต มี่ ย้องการมา ย้ ย้ ซงศมี่ แต่ละสว่ นจะให ย้สท น แ ใชได นมี่ ตกต่างกจัน เนพอ มี่ งจากสธน รรมชาตวิม น น เวิ ศษอยพใ่ นตจัวคพอ มนโทนสอ น อ ลจักษณะสพ ่ นและสเน ข ย้ม ดพแล ย้วสบายตา ปลอดภจัย ไม่เปป็ นอจันตรายต่อผพ ย้สวมใส ่ เพราะวจัตถถุดบ วิ ต่าง ๆ ทนน มี่ จ ามา น ม ่ แก่นกาแล แก่น เปป็ นสารให ย้สท นมี่ อ น ยพใ่ นท ย้องถวิน มี่ และหาได ย้ง่าย เชน น ดง ต ย้นครามทนมี่ ขนถุน และขมวิน นี้ ทนใมี่ ห ย้สเน หลพอง ครจัมี่ง ฝาง รากยอทนใมี่ ห ย้สแ น จนี้ าเงวิน ผลมะเกลพอทนใมี่ ห ย้สด น จา และใบหพกวาง เปลพอกผลทจับทวิม ให ย้สน

น ละกระบวนการ และใบกระถวินทนใมี่ ห ย้สเน ขนยว ทจังนี้ นนห นี้ ากมนกรรมววิธส น กจัดสแ น น จั ทนไมี่ ด ย้มนความสวยงามและหลากหลาย ย ย้อมทนแ มี่ ตกต่างกจัน ทจาให ย้สส จั ดวิ,ด 2534; นวพร, 2540; อนจั นตคเสวก, 2543) เปป็ นต ย้น (เทนยนศก พมี่ เรนยกอพน ต ย้นชมพพม ่ ะเหมนย มี่ ว มนชอ มี่ ว่า ชมพพส ่ าแหรก ม่าเหมนย มี่ ว พมี่ ววิทยาศาสตรค Eugenia ชมพพแ ่ ดง ชมพพม ่ า่ เหมนย มี่ ว ชอ พมี่ สามจัญ malaccensis Linn. อยพว่ งศใค นพจันธถุค MYRTACEAE ชอ Pomerac, Malay Apple ล คักษณะทวไป ทั่ คั ไม ย้ต ย้นขนาดกลาง สพง ประมาณ 6-15 เมตร ไม่ผลจัดใบ เรพอนยอกทรงกลมหนาทศบ ลจาต ย้น น จ าตาลอ่อนผวิวเรนยบเปป็ นไม ย้ผล ใบ เปป็ นใบเดนย มนเปลพอกสน มี่ ว เรนยง น มพพใบแก่ขนาดใหญ่รป สลจับกจันเปป็ นคพ่ ใบอ่อนสช พ ร่างมน ใบ รพปรน ปลายใบแหลมฐานใบมนขอบใบเรนยบ ขนาดกว ย้าง 8 – 12 เซนตวิเมตร ยาว 15 – 25 เซนตวิเมตร เนพอ นี้ ใบหนาผวิวใบเปป็ นมจันใบ ย้ แก่สเน ขนยวเข ย้ม ท ย้องใบจะเหป็นเสนกลางใบ 20-26 คพ่ ปลายเสนย้ ่ กระจถุก แขนงใบจะจดกจันก่อนถศงขอบใบ ดอก ออกดอกเปป็ นชอ น มพพเข ย้มหรพอสแ น ดงออกดอกชว่ ง แน่นปลายกวิงมี่ ดอกมนขนาดใหญ่สช น ดง ฤดพหนาว ผล มนลจักษณะเปป็ นทรงกลม หรพอ รนยาว เมพอ มี่ แก่เปป็ นสแ หรพอ ขาวลายแดงและขาว เมลป็ดขนาดใหญ่ 1 เมลป็ด จากแนวความควิดดจังกล่าว เพพอ มี่ เปป็ นการอนถุรจักษค ต ย้นชมพพม ่ ะ เหมนย มี่ วทนม มี่ อ น ยพท ่ จัมี่วประเทศ และเลป็งเหป็นถศงความสจาคจัญของการใช ย้ ศ ษาถศงกระบวนการย ย้อมผ ย้าด ย้วย ประโยชนคจากพพชพจันธถุค ผพ ย้ววิจจัยจศงศก ววิธท น างธรรมชาตวิ ด ย้วยการนจ าวจัตถถุดบ วิ จากธรรมชาตวิทม นมี่ อ น ยพใ่ นท ย้องถวิน มี่ มาทจาให ย้เกวิดประโยชนค

4.2 วจัตถถุประสงคคของการววิจจัย ศ ษาผลของการย ย้อมสแ น ละการใชสารช ย้ 1.2.1 ศก ว่ ยตวิด น ากใบชมพพม ในการย ย้อมผ ย้าไหมด ย้วยสจ ่ ะเหมนย มี่ ว จั และทนต่อ 1.2.2 เพพอ มี่ ทดสอบความคงทนต่อการซก แสงแดดของผ ย้าไหมทนย มี่ ย้อมด ย้วยสใน บชมพพม ่ ะเหมนย มี่ ว 5. อถุปกรณคและววิธก น ารววิจจัย

5.1 อถุปกรณค สารชว่ ยตวิด (mordant) จจานวน 5 ชนวิด คพอ นจนี้ าสมย้ สายชพ, นจนี้ ามะขามเปน ยก, นจนี้ าขนเนี้ ถ ย้า, นจนี้ าปพนใส, เกลพอ 5.2 ววิธก น ารววิจจัย สกจัดนน นาสสีจากใบชมพพพู่มะเหมสีชื่ยว

ทดสอบความคงทน น อ จั ล ย้าง ของสต ่ การซก และทนต่อแสงแดด

นจ าผ ย้าไหมมาย ย้อมสารชว่ ยตวิดก่อน กระบวนการย ย้อม คพอนจนี้ าถจัมี่วเหลพอง ่ ย้านาน 4 ชวจัมี่ โมงตากให ย้แห ย้ง โดยแชผ ย้ ทดลองย ย้อมโดยใชสารช ว่ ยตวิด (mordant) จจานวน 5 ชนวิดคพอ โดยใช ย้ ววิธก น ารย ย้อมแบบการย ย้อมร ย้อน ย้ 1. นจนี้ าสมสายชพ 2. นจนี้ ามะขามเปน ยก 3. นจนี้ าขนเมี่ ถ ย้า 4. นจนี้ าปพนใส

6. สรรุปผลการวติจยจั ศ ษาโครงการววิจจัย เรพอ ศ ษาการย ย้อมผ ย้าไหมด ย้วยส น จากการศก มี่ ง ศก ธรรมชาตวิจากใบชมพพมะเหมนย มี่ ว ได ย้ผลการววิจจัยแบ่งเปป็ น 2 หจัวข ย้อ ดจังนนนี้ ศ ษาผลของการย ย้อมสแ น ละการใชสารช ย้ 4.1 ศก ว่ ยตวิดในการย ย้อม น ากใบชมพพม ผ ย้าไหมด ย้วยสจ ่ ะเหมนย มี่ ว

น ากใบชมพพม จากการสกจัดสจ ่ ะเหมนย มี่ วด ย้วยนจนี้ า โดยการนจ าใบชมพพม ่ ะเหมนย มี่ ว สด จจานวน 5 กวิโลกรจัม หจัมี่นให ย้ละเอนยด จากนจั น นี้ ทจาการปจัมี่ น คจัน มี่ กจับนจนี้ าทนมี่ ปรวิมาตร 4,000 มวิลลวิลต วิ ร แล ย้วกรองด ย้วยผ ย้าขาวบางอนกครจังนี้ นจ านจนี้ าทนค มี่ น จัมี่ ่ าชนะ ทวิงนี้ ไว ย้ให ย้ตกตะกอน เปป็ นเวลา 1 คพน นจนี้ าสท น ส และกรองใสภ นมี่ กจัดได ย้ จากใบชมพพม ่ ะเหมนย มี่ วมนสเน ขนยวเข ย้ม และเมพอ มี่ ทวิงนี้ ไว ย้ 2 คพน จะได ย้นจนี้ าสเน ปป็ นส น เหลพองทอง

น ไนมี่ ด ย้จากใบชมพพม นจนี้ าสท ่ ะเหมนย มี่ ว ทวิงนี้ ไว ย้ 2 คพน

จั และทนต่อแสงแดด 4.2 เพพอ มี่ ทดสอบความคงทนต่อการซก ของผ ย้าไหมทนย มี่ ย้อมด ย้วยสใน บชมพพม ่ ะเหมนย มี่ ว ย้ ในการววิจจัยครจังนี้ นนผ นี้ พ ย้ววิจจัยได ย้ทดลองการใชสารช ว่ ยตวิดก่อน ่ จนี้ าถจัมี่ว กระบวนการย ย้อม โดยนจ าผ ย้าไหมทนท มี่ จาความสะอาดเรนยบร ย้อยแล ย้ว แชน น ด ่ าน 4 ชวจัมี่ โมง จนครบ เหลพองเพพอ มี่ ชว่ ยให ย้สามารถย ย้อมสต วิ ได ย้ดนขน ศนี้ แชน เวลา นจ าขศน นี้ จากภาชนะ ล ย้างนจนี้ าให ย้สะอาด จากนจั น นี้ ทจาการย ย้อมผ ย้าไหมด ย้วย น กจัดจากใบชมพพม ย้ ย้ นจนี้ าสส ่ ะเหมนย มี่ ว โดยไม่ใชสารช ว่ ยตวิดและใชสารช ว่ ยตวิด ความเข ย้มข ย้น 40 เปอรคเซป็นตค เปป็ นเวลา 60 นาทน ทนอ มี่ ณ ถุ หภพม วิ 100 °C ศ ษาพบว่า ผ ย้าไหมทนผ ย้ จจานวน 5 ชนวิด จากการศก มี่ า่ นการย ย้อมโดยไม่ใชสาร น น จั ตวิดสเน หลพองจางๆ และ ชว่ ยตวิดสผ พ ผ ย้าทนไมี่ ด ย้จากการย ย้อมและหลจังการซก จั แล ย้วพบว่าสไน ม่ตด ย้ เมพอ มี่ ซก วิ ผ ย้า และกรณนทย นมี่ ย้อมโดยใชสารช ว่ ยตวิด พบว่า น องผพนผ ย้าทนใมี่ ชสารช ย้ จั สข ว่ ยตวิดทถุกชนวิดให ย้ผลหลจังการย ย้อมและหลจังการซก ได ย้ผลแสดงดจังตาราง

ช ย สคำรชว ตติด

ส องผผืนผผ้คำทสไทั่ ดผ้จคำกกคำรยผ้อม สข

ย้ ไม่ใชสาร ชว่ ยตวิด

สเน หลพอง จางๆ

1

ส ไสทั่ ดผ้หล คัง สท คั จคำกกคำรซก

ไม่ตด วิ ส น

สเน หลพอง ย้ นจนี้ าสมสายชพ อ่อน 2

น ด น จางเลป็ก สซ น ย้อย

น สเน หลพอง านี้จมะขาม อม เปน ยก ย้ น 3 สมหม่

น ด น จางเลป็ก สซ น ย้อย

น านี้จนจนี้ าขนเนี้ ถ ย้า

4 นจนี้ าปพนใส

น จนี้ าตาล สน โกโก ย้

สเน หลพอง

5 ทองอม เขนยว

น ด น จางเลป็ก สซ น ย้อย

น ด น จางเลป็ก สซ น ย้อย

านี้จเกลพอ

สเน หลพอง น อม นจนี้ าตาล อ่อน

น ด น จางเลป็ก สซ น ย้อย

คั ส อ 4.2.1 ผลกคำรทดสอบควคำมคงทนของสต ช กคำรซกและ ควคำมคงทนตชอแสง โดยมคำตรฐคำนของ AATCC test ย้ method จากทนไมี่ ด ย้แสดงผลการทดลองย ย้อมโดยการใชสารช ว่ ยตวิด ทจังนี้ ก่อนกระบวนการย ย้อมและในขณะกระบวนการย ย้อม จจานวน 5 ชนวิด ดจัง น อ จั ความคงทน ทนป มี่ รากฎข ย้างต ย้น ผพ ย้ววิจจัยได ย้ทดสอบความคงทนของสต ่ การซก พมี่ ต่อแสง โดยมาตรฐานของ AATCC test method เพพอ มี่ ให ย้เกวิดความเชอ มจัมี่นของกระบวนการย ย้อมด ย้วยสธน รรมชาตวิจากใบชมพพม ่ ะเหมนย มี่ ว ย้ 4.2.1.1 ผลการทดลองย ย้อมโดยการใชสารช ว่ ยตวิดทจังนี้ ก่อน กระบวนการย ย้อมและในขณะ น อ กระบวนการย ย้อม จจานวน 5 ชนวิด ในการทดสอบความคงทนของสต ่ การ จั กจับผ ย้าหลาย เสนใย ย้ ซก ย้ นจนี้ าสมสายชพ

มะขามเปน ยก

ช ยตติด สคำรชว นจนี้ าขนเนี้ ถ ย้า

นจนี้ าปพนใส

เกลผือ

ย้ 4.2.1.2 ผลการทดลองย ย้อมโดยการใชสารช ว่ ยตวิดทจังนี้ ก่อน กระบวนการย ย้อมและในขณะกระบวนการย ย้อม จจานวน 5 ชนวิด ในการ น อ ทดสอบความคงทนของสต ่ แสงกจับผ ย้า BLUE Wool reference

น อ ภคำพแสดง การทดสอบความคงทนของสต ่ แสงของสารชว่ ยตวิด ทจังนี้ 5 ชนวิด กจับผ ย้า BLUE Wool reference

คั ส อ 4.2.2 ทดสอบควคำมคงทนของสต ช กคำรซก น อ จั ของผ ย้า 4.2.2.1 ผลการทดสอบความคงทนของสต ่ การซก น ากใบชมพพม ไหมด ย้วยนจนี้ าสจ ่ ะเหมนย มี่ ว ตามววิธก น าร และมาตรฐานของ AATCC test method 61-2007 Test No.1 ดจังตารางต่อไปนนนี้ น ลจังการทดสอบความคงทนของสต น อ จั 1)ผลการเปลนย มี่ นแปลงของสห ่ การซก น ากใบชมพพม ผ ย้าไหมด ย้วยนจนี้ าสจ ่ ะเหมนย มี่ ว คั ส อ ควคำมคงทนของสต ช กคำรซก ช ยตติด ทสค สคำรชว ทั่ วคำมเขผ้ม ระด คับสเส ปลสย ทั่ น จคำกเดติม ขผ้น 20% 2.5 ย้ นจนี้ าสมสายชพ 4.0 นจนี้ าขนเนี้ ถ ย้า 1.5 นจนี้ าปพน 1.5 นจนี้ ามะขามเปน ยก 1.5 นจนี้ าเกลพอ

น อ จั ผ ย้าไหมด ย้วยนจนี้ าสจ น ากใบ 2) ผลทดสอบความคงทนของสต ่ การซก ชมพพม ่ ะเหมนย มี่ ว บนผ ย้า ACETATE คั บนผผ้คำ ส อ ควคำมคงทนของสต ช กคำรซก ACETATE ช ยตติด ทสค ส กตติด สคำรชว ทั่ วคำมเขผ้ม ระด คับสต ผผ้คำขคำว ขผ้น 20% 4.5 ย้ นจนี้ าสมสายชพ 4.5 นจนี้ าขนเนี้ ถ ย้า 4.5 นจนี้ าปพน 4.5 นจนี้ ามะขามเปน ยก 4.5 นจนี้ าเกลพอ

น อ จั ผ ย้าไหมด ย้วยนจนี้ าสจ น ากใบชมพพ่ 3)ผลทดสอบความคงทนของสต ่ การซก มะเหมนย มี่ ว บนผ ย้า COTTON คั บนผผ้คำ ส อ ควคำมคงทนของสต ช กคำรซก COTTON ช ยตติด ทสค ส กตติด สคำรชว ทั่ วคำมเขผ้ม ระด คับสต ผผ้คำขคำว ขผ้น 20% 4.5 ย้ นจนี้ าสมสายชพ 4.5 นจนี้ าขนเนี้ ถ ย้า 4.5 นจนี้ าปพน 4.5 นจนี้ ามะขามเปน ยก 4.5 นจนี้ าเกลพอ

น อ จั ผ ย้าไหมด ย้วยนจนี้ าสจ น ากใบชมพพ่ 4)ผลทดสอบความคงทนของสต ่ การซก มะเหมนย มี่ ว บนผ ย้า NYLON คั บนผผ้คำ ส อ ควคำมคงทนของสต ช กคำรซก NYLON ช ยตติด ทสค ส กตติด สคำรชว ทั่ วคำมเขผ้ม ระด คับสต ผผ้คำขคำว ขผ้น 20% 4.5 ย้ นจนี้ าสมสายชพ 4.5 นจนี้ าขนเนี้ ถ ย้า 4.5 นจนี้ าปพน 4.5 นจนี้ ามะขามเปน ยก 4.5 นจนี้ าเกลพอ

น อ จั ผ ย้าไหมด ย้วยนจนี้ าสจ น ากใบชมพพ่ 5)ผลทดสอบความคงทนของสต ่ การซก มะเหมนย มี่ ว บนผ ย้า POLYESTER คั บนผผ้คำ ส อ ควคำมคงทนของสต ช กคำรซก POLYESTER ช ยตติด ทสค ส กตติด สคำรชว ทั่ วคำมเขผ้ม ระด คับสต ผผ้คำขคำว ขผ้น 20% 4.5 ย้ นจนี้ าสมสายชพ 4.5 นจนี้ าขนเนี้ ถ ย้า 4.5 นจนี้ าปพน 4.5 นจนี้ ามะขามเปน ยก 4.5 นจนี้ าเกลพอ

น อ จั ผ ย้าไหมด ย้วยนจนี้ าสจ น ากใบชมพพ่ 6)ผลทดสอบความคงทนของสต ่ การซก มะเหมนย มี่ ว บนผ ย้า ACRYLIC คั บนผผ้คำ ส อ ควคำมคงทนของสต ช กคำรซก ACRYLIC ช ยตติด ทสค ส กตติด สคำรชว ทั่ วคำมเขผ้ม ระด คับสต

ขผ้น 20% ย้ นจนี้ าสมสายชพ นจนี้ าขนเนี้ ถ ย้า นจนี้ าปพน นจนี้ ามะขามเปน ยก นจนี้ าเกลพอ

ผผ้คำขคำว 4.5 4.5 4.5 4.5 4.5

น อ จั ผ ย้าไหมทนย น าก 7)ผลทดสอบความคงทนของสต ่ การซก มี่ ย้อมด ย้วยนจนี้ าสจ ใบชมพพม ่ ะเหมนย มี่ ว บนผ ย้า WOOL คั บนผผ้คำ ส อ ควคำมคงทนของสต ช กคำรซก WOOL ช ยตติด ทสค ส กตติด สคำรชว ทั่ วคำมเขผ้ม ระด คับสต ผผ้คำขคำว ขผ้น 20% 4.5 ย้ นจนี้ าสมสายชพ 4.5 นจนี้ าขนเนี้ ถ ย้า 4.5 นจนี้ าปพน 4.5 นจนี้ ามะขามเปน ยก 4.5 นจนี้ าเกลพอ น อ 4.3 ทดสอบความคงทนของสต ่ แสง น อ ผลการทดสอบความคงทนของสต ่ แสง ของผ ย้าไหมทนย มี่ ย้อมด ย้วยนจนี้ า น ากใบชมพพม สจ ่ ะเหมนย มี่ ว ตามววิธก น าร และมาตรฐานของ AATCC test method 16-2003 OPTION 3 (20 AATCC FADING UNIT) ดจัง ตารางต่อไปนนนี้ ตคำรคำงทสทั่ 4.3.1 ความคงทนของสนตอ ่ แสงของผ ย้าไหมทนย มี่ ย้อมด ย้วยนจนี้ าสนจากใบชมพพ่มะเหมนย มี่ ว

ส อ ควคำมคงทนของสต ช แสง ช ยตติด ทสค สคำรชว ทั่ วคำมเขผ้ม ระด คับสเส ปลสย ทั่ น จคำกเดติม ขผ้น 20% 2.0 ย้ นจนี้ าสมสายชพ 3.0 นจนี้ าขนเนี้ ถ ย้า 1.0 นจนี้ าปพน

นจนี้ ามะขามเปน ยก นจนี้ าเกลพอ

1.0 1.0

7. สรรุปผลการวติจยจั ส คำกใบชมพพม 7.1 ผลกคำรสก คัดนคคำน สจ ช ะเหมสย ทั่ ว โดยไม่ใช ย้ ย้ สารชว่ ยตวิด และใชสารช ว่ ยตวิด ชนวิดต่าง ๆ ความเข ย้มข ย้นทนมี่ 20 เปอรคเซป็นตค โดยการต ย้ม เปป็ นเวลา 60 น ส นาทน ทนอ มี่ ณ ถุ หภพม วิ 100 °C พบว่า นจนี้ าสท นมี่ กจัดได ย้จากมนใบชมพพม ่ ะเหมนย มี่ ว ส น ย้ เขนยวเข ย้ม เมพอ มี่ นจ าไปย ย้อมกจับผ ย้าไหมด ย้วยววิธก น ารย ย้อมร ย้อน ทจังนี้ ไม่ใชสารช ว่ ย ย้ ย้ ตวิด ใชสารช ว่ ยตวิดก่อนกระบวนการย ย้อมโดยนจนี้ าถจัมี่วเหลพองและใชสารช ว่ ย ย้ ตวิดเปป็ นนจนี้ าสมสายชพ นจนี้ าขนเนี้ ถ ย้า นจนี้ าปพน นจนี้ ามะขามเปน ยก และนจนี้ าเกลพอ ทนค มี่ วาม เข ย้มข ย้น 20 เปอรคเซป็นตค ส รรมชคำตติจคำกใบชมพพม 7.2 ผลกคำรยผ้อมผผ้คำไหมดผ้วยสธ ช ะ เหมสย ทั่ ว สรถุปผลได ย้ดจังนนนี้ น ส 7.2.1 การย ย้อมผ ย้าไหมด ย้วยนจนี้ าสท นมี่ กจัดจากใบชมพพม ่ ะ เหมนย มี่ ว ด ย้วยววิธก น ารย ย้อมร ย้อน ย้ โดยใชนจย้ นี้ าถจัมี่วเหลพองเปป็ นสารชว่ ยตวิดก่อนกระบวนการย ย้อม และไม่ใชสาร จั ส น ชว่ ยตวิด พบว่า ผพนผ ย้าไหมมนสเน หลพองอ่อน และเมพอ มี่ นจ าผพนผ ย้าไหมไปซก น จางลง และสไน ม่ตด บนผพนผ ย้าซด วิ ผ ย้า น ส 7.2.2 การย ย้อมผ ย้าไหมด ย้วยนจนี้ าสท นมี่ กจัดจากใบชมพพม ่ ะ เหมนย มี่ ว ด ย้วยววิธก น ารย ย้อมร ย้อน โดยใชนจย้ นี้ าถจัมี่วเหลพองเปป็ นสารชว่ ยตวิดก่อนกระบวนการย ย้อม และใชนจย้ นี้ าสมย้ สายชพในกระบวนการย ย้อม พบว่า ผพนผ ย้าไหมมนสเน หลพองอ่อน และเมพอ มี่ นจ า จั สบ น นผพนผ ย้าซด น จางลงเลป็กน ย้อย ผพนผ ย้าไหมไปซก น ส 7.2.3 การย ย้อมผ ย้าไหมด ย้วยนจนี้ าสท นมี่ กจัดจากใบชมพพม ่ ะ เหมนย มี่ ว ด ย้วยววิธก น ารย ย้อมร ย้อน โดยใชนจย้ นี้ าถจัมี่วเหลพองเปป็ นสารชว่ ยตวิดก่อนกระบวนการย ย้อม และใชนจย้ นี้ า ย้ มะขามเปน ยกในกระบวนการย ย้อม พบว่า ผพนผ ย้าไหมมนสเน หลพองอมสมหม่ น จั สบ น นผพนผ ย้าซด น จางลงเลป็กน ย้อย และเมพอ มี่ นจ าผพนผ ย้าไหมไปซก

น ส 7.2.4 การย ย้อมผ ย้าไหมด ย้วยนจนี้ าสท นมี่ กจัดจากใบชมพพม ่ ะ เหมนย มี่ ว ด ย้วยววิธก น ารย ย้อมร ย้อน โดยใชนจย้ นี้ าถจัมี่วเหลพองเปป็ นสารชว่ ยตวิดก่อนกระบวนการย ย้อม และใชนจย้ นี้ าขนเนี้ ถ ย้า น จนี้ าตาลโกโก ย้ และเมพอ ในกระบวนการย ย้อม พบว่า ผพนผ ย้าไหมมนสน มี่ นจ าผพนผ ย้า จั สบ น นผพนผ ย้าซด น จางลงเลป็กน ย้อย ไหมไปซก น ส 7.2.5 การย ย้อมผ ย้าไหมด ย้วยนจนี้ าสท นมี่ กจัดจากใบชมพพม ่ ะ เหมนย มี่ ว ด ย้วยววิธก น ารย ย้อมร ย้อน โดยใชนจย้ นี้ าถจัมี่วเหลพองเปป็ นสารชว่ ยตวิดก่อนกระบวนการย ย้อม และใชนย้ ย้าปพนใส ในกระบวนการย ย้อม พบว่า ผพนผ ย้าไหมมนสเน หลพองทองอมเขนยว และเมพอ มี่ นจ า จั สบ น นผพนผ ย้าซด น จางลงเลป็กน ย้อย ผพนผ ย้าไหมไปซก น ส 7.2.6 การย ย้อมผ ย้าไหมด ย้วยนจนี้ าสท นมี่ กจัดจากใบชมพพม ่ ะ เหมนย มี่ ว ด ย้วยววิธก น ารย ย้อมร ย้อน โดยใชนจย้ นี้ าถจัมี่วเหลพองเปป็ นสารชว่ ยตวิดก่อนกระบวนการย ย้อม และใชนจย้ นี้ าเกลพอ ในกระบวนการย ย้อม พบว่า ผพนผ ย้าไหมมนสเน หลพองอมนจนี้ าตาลอ่อน และเมพอ มี่ จั สบ น นผพนผ ย้าซด น จางลงเลป็กน ย้อย นจ าผพนผ ย้าไหมไปซก

คั ส อ ผลกคำรทดสอบควคำมคงทนของสต ช กคำรซก โดยมาตรฐานของ AATCC test method สรถุปผลได ย้ดจังนนนี้ 7.3.1 การทดสอบความคงทนต่อการ จั โดยใชผย้ ย้าหลายเสนใยเปป็ ย้ ซก น ตจัวทดสอบ ความแตกต่างความเข ย้มของสรน ะหว่างผ ย้าไหมกจับเกรยคสเกล ผลการย ย้อม ผ ย้าไหมโดยใชนจย้ นี้ าขนเนี้ ถ ย้า ทนค มี่ วามเข ย้มข ย้น 20 % เปป็ นสารชว่ ยตวิด พบว่าส น จั อยพร่ ะดจับทนมี่ 4 มนสเน ปลนย เปลนย มี่ นจากเดวิมหลจังการซก มี่ นจากเดวิมเลป็กน ย้อย และ จั ดน มนความคงทนต่อการซก 7.3

การทดสอบความคงทนต่อการ จั โดยใชผย้ ย้าหลายเสนใยเปป็ ย้ ซก น ตจัวทดสอบ ความแตกต่างความเข ย้มของสรน ะหว่างผ ย้าไหมกจับเกรยคสเกล ผลการย ย้อม ย้ ผ ย้าไหมโดยใชสารช ว่ ยตวิด ทจังนี้ 5 ชนวิด ทนค มี่ วามเข ย้มข ย้น 20 % พบว่าหลจัง จั สต น กตวิดบนผ ย้าทถุกชนวิด อยพร่ ะดจับทนมี่ 4.5 มนสส น ต น กตวิดผ ย้าขาวเลป็กน ย้อย ซก จั ดน และมนความคงทนต่อการซก 7.3.2

ส อ ผลกคำรทดสอบควคำมคงทนของสต ช แสง โดย มาตรฐานของ AATCC test method สรถุปผลได ย้ดจังนนนี้ 7.4.1 การทดสอบความคงทนของส น ต่อแสงของผ ย้าไหมทนย มี่ ย้อมด ย้วย นจนี้ าส น จากใบชมพพม ่ ะเหมนย มี่ ว ความเข ย้มของสรน ะหว่างผ ย้าไหมกจับเกรยคสเกลแสดง ว่า ผลการย ย้อมผ ย้าไหมโดยใชนจย้ นี้ าขนเนี้ ถ ย้า ทนค มี่ วามเข ย้มข ย้น 20 % เปป็ นสารชว่ ยตวิด พบว่าสเน ปลนย มี่ นจากเดวิมอยพร่ ะดจับทนมี่ 3.0 พบว่ามนสเน ปลนย มี่ น น อ จากเดวิมพอสงจั เกตได ย้ และมนความคงทนของสต ่ แสงปานกลาง 7.4

8 เอกสารอย้ างอติง ส รรมชคำตติก คับกคำร จั ดวิด เมฆพรรณโอภาส. 2547. เคมสสธ เทนยนศก ยผ้อม. วารสารมหาววิทยาลจัยศรน นครวินทรควโวิ รฒ, กรถุงเทพฯ. ช ยตติดทสม นจันทนจัช พวิเชษฐควท วิ ยค. 2533. ผลของสคำรชว ทั่ ผ ส ลตชอ กคำรยผ้อมไหมดผ้วยใบตะขบฝรงทั่ คั . ววิทยานวิพนธคปรวิญญาโท. มหาววิทยาลจัยเกษตรศาสตรค, กรถุงเทพฯ. ศ ษคำผลของสคำรชว ช ยตติดทสม ฐวิตม วิ า พถุทธบพชา. 2545. ศก ทั่ ก ส คำร ยผ้อมผผ้คำไหมดผ้วยใบกคำบหอย. แผนงานพวิเศษปรวิญญาตรน สาขาววิชาผ ย้าและเครพอ มี่ งแต่งกาย สถาบจันเทคโนโลยนราชมงคล.

ศ ษคำกคำรเพติม ่ งจั นี้ และคณะ. 2553. กคำรศก ปววินทครจัตนค แซต ทั่ มพลคชคำ ส รรมชคำตติ ผลติตภ คัณฑฑ์ผคำผ้ ทอยผ้อมสธ ผ้ คำร ส รรมชคำตติ โดยกคำรใชส ผชคำนกระบวนกคำร ยผ้อมสธ ผ้ น ช ยยผ้อมจคำกนคคำน พพุรอ ชว ผ้ นแจผ้ซอ สถาบจันววิจจัยววิทยาศาตรคและเทคโลยน. ม.ป.ป. กคำรยผ้อมส ส น งใหม่. ธรรมชคำตติ. มหาววิทยาลจัยเชย

9 กติตตติกรรมประกาศ ศ ษาผลของการย ย้อมสแ น ละการใช ย้ รายงานการววิจจัยเล่มนนเนี้ กวิดขศน นี้ เพพอ มี่ ศก น ากใบชมพพม สารชว่ ยตวิดในการย ย้อมผ ย้าไหมด ย้วยสจ ่ ะเหมนย มี่ ว และ เพพอ มี่ จั และทนต่อแสงแดดของผ ย้าไหมทนย ทดสอบความคงทนต่อการซก มี่ ย้อมด ย้วย น ย้อมธรรมชาตวิ สใน บชมพพม ่ ะเหมนย มี่ ว เกวิดอนถุกรมเฉดส น (pantone) ของสย ใหม่เพวิม มี่ ขศน นี้ และ เพพอ มี่ เปป็ นแนวทางในการปรจับปรถุงและพจัฒนาการย ย้อมผ ย้า น ากใบชมพพม ไหมด ย้วยสจ ่ ะเหมนย มี่ ว คณะผพวผ้ จ ติ คัยขอขอบคพุณมหคำวติทยคำล คัย เทคโนโลยสรคำชมงคลพระนคร ทสใทั่ หผ้โอกคำสในกคำรวติจ คัยและเผยแพรช จัมี่ ผ ย้าและเครพอ องคฑ์ควคำมรพ ผ้ อนกทจังนี้ คณาจารยคสาขาววิชาออกแบบแฟชน มี่ งแต่ง กายอย่างสพง ทนค มี่ อยให ย้คจาปรศกษา และชว่ ยเหลพอมาตลอด รวมทจังนี้ ผพ ย้ทนม มี่ ไวิ ด ย้ กล่าวมา ณ ทนน มี่ ด นนี้ ย้วย ท ย้ายสถุดคถุณค่าและประโยชนคอน จั พศงมนจากงานววิจจัยเล่มนนนี้ ผพ ย้ววิจจัยขอม น ากวจัสดถุธรรมชาตวิทม อบให ย้เปป็ นแนวทางเกนย มี่ วกจับการพจัฒนาสจ นมี่ อ น ยพท ่ จัมี่วไป ย้ พยากรทนม เพพอ มี่ เปป็ นทางเลพอกในการใชทรจั มี่ อ น ยพอ ่ ย่างคถุ ย้มค่าและเกวิดประโยชนค สพงสถุด ทจังนี้ ยจังเปป็ นมวิตรต่อสงวิมี่ แวดล ย้อม

นางสาวอจัชชา หจัทยานานนทค นางสาวประพาฬภรณค ธนรมงคล