Architektura widziana z różnych stron świata

Wykłady otwarte profesorów wizytujących na Wydziale Architektury PK

Architektura widziana z różnych stron świata

Swego rodzaju podsumowaniem minionego roku akademickiego na Wydziale Architektury stał się cykl otwartych wykładów, które wygłosili profesorowie wizytujący WA PK. Cykl zainaugurowało wystąpienie prof. Oleny Oliynik z Narodowej Akademii Sztuki i Architektury w Kijowie. 19 maja mówiła ona o perspektywach odbudowy Ukrainy ze zniszczeń spowodowanych rosyjską agresją. Wykład ten został przedstawiony szerzej w poprzednim wydaniu „Naszej Politechniki”.

Jako drugi wystąpił prof. Kazu Blumfeld Hanada, japoński architekt od lat pracujący w Europie. W trakcie wykładu „Threshold of Physicality: Traces of Werkstatt Blumfeld”, wygłoszonego 26 maja, mówca zachęcał do spojrzenia na architekturę z perspektywy tradycyjnego budownictwa japońskiego — budownictwa szalenie lekkiego, posługującego się ścianami z papieru, co powoduje zwrócenie szczególnej uwagi na detal architektoniczny. Jest to doświadczenie obce architekturze europejskiego kręgu kulturowego, w którym tradycyjnym materiałem budowlanym są cegła i beton, zauważył prelegent. Kazu Blumfeld Hanada wskazał na odniesienia japońskiej tradycji do niemieckiego modernizmu. Zestawienie tych tak różnych, a jednocześnie podobnych sposobów patrzenia na architekturę, posłużyło mówcy do zbudowania nowej wartości.

Postać wykładowcy przedstawił dr hab. inż. arch. Piotr Burak-Gajewski, prof. PK. Kazu Blumfeld Hanada mieszka w Berlinie, gdzie prowadzi biuro architektoniczne. Ukończył Tama Art University w Tokio, a także Architectural Association School of Architecture w Londynie, uczelnię uznawaną za najlepszą na świecie. Od 2008 r. jest profesorem Münster School of Architecture. Jego zainteresowania koncentrują się wokół fizycznych i efemerycznych granic architektury podczas transformacji społecznych.

Dwukrotnie gościem cyklu był czeski architekt, historyk architektury i wykładowca akademicki Vladimír Šlapeta. Pierwszy wykład, wygłoszony 31 maja, poświęcił czeskiemu funkcjonalizmowi. W drugim, przedstawionym 3 czerwca, mówił o swojej rodzinie. Jej członkowie bowiem również byli i są architektami, jak ojciec wykładowcy — Ludomír Šlapeta oraz wuj — Čestmir (brat bliźniak Vladimíra), a także przedstawiciele młodszego pokolenia. Znaczną część wystąpienia Vladimír Šlapeta poświęcił dorobkowi swego ojca, który poza licznymi projektami budynków, głównie mieszkalnych, zaprojektował też karoserię kilku samochodów. Mówca wspomniał o pobytach ojca i wuja we Wrocławiu (gdzie m.in. się kształcili) i w Wieliczce.

Sam Vladimír Šlapeta przez prawie dwadzieścia lat kierował działem architektury Narodowego Muzeum Techniki w Pradze. Był dziekanem Wydziału Architektury i prorektorem Czeskiego Uniwersytetu Technicznego w Pradze, a także dziekanem Wydziału Architektury Politechniki w Brnie. Zanim jako profesor wizytujący przybył na Politechnikę Krakowską, zapraszano go z wykładami na uczelnie techniczne Berlina, Wiednia i Lublany. Na PK przyznał, że w Krakowie czuje się nie jak za granicą, ale jak u siebie w domu, na Morawach.

Kolejnym gościem serii wykładów otwartych był architekt i urbanista Rafi Segal, profesor nadzwyczajny w Massachusetts Institute of Technology w USA. Zajmuje się zagadnieniami projektowania i prowadzenia badań naukowych w skali

budynku, sąsiedztwa, osiedla i regionu, skupiając się na pojęciach współdzielenia i zbiorowości, osadzonych w wartościach obywatelskich. Rafi Segal kieruje Future Urban Collectives — nowym laboratorium projektowo-badawczym w MIT, które bada relacje między platformami cyfrowymi a fizycznymi społecznościami, stawiając pytania, jak architektura i urbanistyka mogą wspierać wspólne zamieszkiwanie i współistnienie. Podczas wykładu wygłoszonego na PK 6 czerwca Rafi Segal przedstawił i komentował niektóre swoje projekty konkursowe, zarówno zrealizowane, jak i niezrealizowane. Pokazał m.in. projekt krakowskiego centrum literackiego „Planeta Lem”. Projekt nie wygrał konkursu, ale ilustruje ideę dialogu architektury Kazu Blumfeld Hanada z przestrzenią zewnętrzną — przyrodą, krajobrazem, klimatem — której hołduje Segal. Zaprojektowane przez niego budynki są często zdekomponowane, „porozbijane” na części. Przykładem jest jego willa w Izraelu, złożona z elementów, które nie przypominają tradycyjnego budynku. Na tej samej zasadzie oparty jest zwycięski projekt Biblioteki Narodowej Izraela w Jerozolimie. Ostatnim akcentem cyklu spotkań był wykład Davida Foxa, profesora nadzwyczajnego University of Tennessee w Knox- ville, w USA. Wydział Architektury PK łączy z nim długoletnia współpraca. 13 czerwca mówca pokazał, jak za pomocą prostych kresek tworzy się formę. — Linie to droga prowadząca do wyobraźni architektów — stwierdził

Vladimir Šlapeta

Rafi Segal David Fox