Tuintips van Mathiska

De tuin van

Mathiska Lont is boswachter in De Wieden. In haar vrije tijd is ze vaak te vinden in haar natuurlijke tuin. Wat ze al die jaren heeft gezien en geleerd, deelt ze met ons.

De dagen zijn kort, de natuur is tot rust gekomen. Toch is er ook in de winter nog genoeg te beleven in de tuin. Daar moet je wel wat voor doen.

WAKKERE EGELS

Egels worden in de winter geregeld wakker. Bijvoorbeeld omdat ze het koud hebben. Heb je een egelhuisje geplaatst, dan kun je het beter isoleren door er nog meer bladeren overheen te leggen. Soms hebben de wakkere egels gewoon honger. In een natuurlijke tuin vinden ze meestal wel wat te eten. Je kunt ook wat kattenvoer klaarzetten. Let wel op: dit trekt ook andere, wellicht ongewenste, soorten aan, zoals ratten en steenmarters. Meer informatie vind je op egelwerkgroep.com

Plant een vuurdoorn...

Vogels die zomers in het Noorden wonen, overwinteren bij ons, zoals de kramsvogel en koperwieken. Zij eten dan voornamelijk bessen. De gemakkelijkste manier om vogels in de winter te verwennen, is zoveel mogelijk verschillende besdragende struiken in je tuin te planten. Heb je een stuk muur over? Plant daar dan een vuurdoorn. Zolang er andere smakelijke bessen zijn, laten de vogels de vuurdoornbessen hangen en houd je kleur in je tuin. Als de bessen tegen het einde van de winter overrijp zijn, gaan ze gisten. Als de vogels ze dan eten, worden ze een beetje dronken.

Laat blaadjes liggen

Al het blad van de bomen is nu wel z’n beetje gevallen. Hark het tussen de planten in je border en laat de natuur het zelf opruimen met een klein leger van insecten, bacteriën en schimmels. Op deze manier komen de voedingsstoffen uit het blad weer vrij. Planten die niet tegen nachtvorst kunnen, kun je afdekken met veel blad. In het voorjaar gooi je het restant van de bladeren op de composthoop. Je kunt de ongewenste grassen en planten weghalen en de bladeren terugleggen. Zo houd je de bodem langer bedekt en droogt hij minder snel uit.

… en maak een lekkere compote

Oogst 500 gram vuurdoorn bessen en snijd 4 mandarijnen in stukken. Doe dit in een pan en zet het net onder water. Kook alles in 15 minuten gaar en zeef het. Giet de overgebleven bessensaus terug in de pan en voeg er 75 gram suiker en 1 eetlepel honing aan toe. Laat alles zonder deksel zachtjes inkoken tot de compote de juiste dikte heeft. Eventueel kun je wat extra honing toevoegen. Pas op: rauw zijn de bessen licht giftig!

Gat in het ijs

In koude winters vriest je vijver dicht. Als ie diep genoeg is en de zuurstofhuishouding is in orde, kunnen vissen en al het andere leven er veilig overwinteren. Is dit niet het geval, gaat alles onder water dood. Dat voorkom je door een gat in het ijs te maken. Sla nooit het ijs kapot – de trillingen kunnen inwendig letsel bij vissen veroorzaken – maar smelt een gat in het ijs met de bodem van een warme pan. Het gat houd je open door er een badeend in te laten dobberen. Vogels en zoogdieren kunnen hier ook komen drinken.

VERSIER EEN BOOM

Versier tijdens de kerstdagen een boom in je tuin met pindaslingers en vetbollen. Pindaslingers maak je door doppinda’s aan een draad te rijgen. Gebruik een plankje met een spijker en druk daar de pinda’s op. Zo ontstaat er een gat in de pinda waardoor het rijgen gemakkelijker gaat. Je maakt je slinger nog mooier met gedroogd fruit. Dan de vetbollen: die maak je het liefst zelf! Smelt frituurvet op lage temperatuur, giet dit in cupcake vormpjes waarin je eerst een flinke schep zaad hebt gedaan. Goed roeren en laten afkoelen. Rijg er daarna met een dikke naald een touw doorheen. Knoop aan het onderste uiteinde een lucifer of paperclip, zodat alles blijft hangen.

Meer tuintips van Mathiska? Ga naar nm.nl/tuin

Hommelkoningin warmt zich op

De koningin van de hommel wordt vaak al in februari wakker. Ze gaat dan op zoek naar voedsel en naar een plek waar ze haar kolonie kan starten, bijvoorbeeld in een oud muizen- of vogelnest. Je kunt de hommelkoningin helpen door een nestplek te maken van een oude bloempot en een stuk tuinslang. Je kunt ook een ‘hommelhotel’ kopen. Zet die, gevuld met een oud vogelnestje, wat stro of houtschaaf, op een droge plek in de schaduw.

Kleurrijke kerstroos

Een van de weinige planten die in de winter uitbundig bloeien, is de helleborus, de kerstroos. Hij fleurt de tuin op én is een belangrijke voedselbron voor vroege insecten, zoals de hommel. Gooi ‘m na de bloei dus niet weg, maar plant de kerstroos in je tuin. Als de eerste nieuwe bladeren verschijnen, knip je de bloemen met stengel en al af.