woensdag 29 april 2015
www.lc.nl
S P E C I AL E
Heerenveen op zoek naar meer toeristen p.5
Duizenden zakjes zaden uit Luinjeberd p.33 UITGAVE
Het Feensters leeft nog
drugs
Out door GHB p.8 belvédère
Kijkdoos voor eenzame schilders p.13 Richard Hoekstra (links) en Ids Overdiep behoren tot het selecte groepje dat het Feensters nog dagelijks spreekt. STEF ALTENA HEERENVEEN Ooit was het Feensters de lingua franca van Heerenveen. Nu leidt het taaltje een kwijnend bestaan. Een harde kern houdt het dialect levend.
Als er ergens informatie is over het Feensters, dan bij de plaatselijke bibliotheek, dacht Willem Winters (67) toen hij tien jaar geleden onderzoek deed naar de taal van zijn jeugd. ,,‘Het Feensters? Heerenveens?’, vroeg die dame van de bieb”, zegt Winters, inmiddels al dertig jaar wonend in Leeuwarden. ,,‘Nee, zoiets bestaat helemaal niet’, zei ze.” Het antwoord van de bibliotheekmedewerker zegt volgens Winters een hoop over de status van het dialect van het Friese Haagje. ,,Veel Heerenveners van nu weten niet eens van het bestaan af”, zegt de socioloog. Hoe anders was het toen hij halverwege de vorige eeuw opgroeide aan de Badweg. ,,Fries of Nederlands sprak je niet op straat. Iedereen sprak Feensters, ook de kinderen.” Maar hoe klinkt het Feensters? Niet veel anders dan de dialecten van Leeuwarden, Sneek, Bolsward, Franeker en Harlingen. Net als deze Stadsfriese dialecten en het Amelanders, het Midslands en het Bildts is
het Heerenveens een mengtaal: vooral ontstaan door Fryskpraters die Nederlands probeerden te spreken. In de Friese steden ontstond het Stadsfries al in de zestiende eeuw. Het Feensters is veel jonger: waarschijnlijk stamt het uit de negentiende eeuw. Het is best bijzonder hoeveel het Feensters op zijn oude broers uit de steden lijkt, zegt taalwetenschapper Siebren Dyk van de Fryske Akademy, als je het verschil in leeftijd in ogenschouw neemt. Eerder kon het Feensters in Heerenveen geen wortel schieten, omdat de plaats daarvoor niet groot genoeg was. ,,In mingtaal ûntstiet op it momint dat der sosjale ferskillen binne”, zegt Dyk. In de negentiende eeuw vormde zich in Heerenveen langzaam maar zeker een Nederlands sprekende bovenlaag. Dyk: ,,Sa as altyd wolle de minsken út de ûnderlaach meidwaan mei boppe. De Frysk pratende Feansters besochten it Nederlâns nei te dwaan.” In het taaltje dat ontstond bleven behoorlijk wat Friese elementen achter. ,,De wurden nimme hja oer”, zegt Dyk. ,,De wurdskat fan it Stêdsfrysk is dus Nederlânstalich, mar de útspraak en sinsopbou, dêr’t minsken har minder bewust fan binne, binne oernaam út it Frysk.” Als voorbeelden noemt Dyk de (Engelse)
FOTO SIMON BLEEKER
Ga maar eens op zaterdag langs het voetbalveld staan uitspraak van de ‘g’ (,,Ik gaan fut”) en het gebruik van ‘sk’ in plaats van ‘sch’: niet ‘schaap’, maar ‘skaap’. De vraag of het Stadsfries nu een kindje is van het Nederlands of van het Fries, is voor taalkundigen nog altijd voer voor discussie. Dyk gelooft dat het Feensters in Heerenveen nooit zo’n brede basis heeft gehad als bijvoorbeeld het Liwwadders, het Snekers en het Harlingers. ,,Bern waarden der net faak yn opbrocht. En dat wie yn de stêden wol oars.” Toch was het Feensters enorm groot toen Dyk in de jaren zestig opgroeide in het Friestalige Nieuweschoot en naar de lagere school ging in Heerenveen. ,,It is foar my de taal fan it skoalleplein. ‘Jonges, we mutte poate’, as wy begûnen te fuotbaljen. It wie de taal dêr’t de Nederlânstaligen en de Frysktaligen mekoar yn fûnen. De lingua franca
fan It Hearrenfean.” In de Friese steden wordt nog altijd behoorlijk veel Stadsfries gesproken. Er verschenen woordenboeken en er stonden ambassadeurs van de streektalen op, zoals nu Henk van der Veer in Sneek en Pieter de Groot in Leeuwarden. Met het Feensters is dat nooit gebeurd. Volgens Dyk omdat de basis van dialectsprekers hier nooit breed genoeg is geweest. De gesprekken op straat en winkels gaan in het Nederlands en Fries. En inderdaad, zegt Richard Hoekstra (72), sommige Heerenveners hebben geen idee meer wat het Feensters is. Maar dat het uitgestorven is, is pertinent niet waar, zegt hij in het Feensters. ,,Der is echt noch un aardich groat klupke dat ut spreekt. Welk persentage? Der hef ik geen idee fan.” Ga maar eens op zaterdag langs het veld staan bij Heerenveense Boys, zegt Hoekstra. ,,Dan hoarst geen Nederlands. Ut is Fries of Feensters. En dat binne echt nyt alleen ouwe knarren.” Hoekstra spreekt het dialect tegen zijn kinderen en sinds kort ook tegen zijn kleinkinderen, van wie er twee in Heerenveen wonen. ,,Ik froeg laatst an de oudste, die is nou 15, ‘hoe ist met dyn moeke?’. Dat begreep ‘ie wel, dus der is noch hoop.”
trouwen
Trouwen in de Overtuin p.20 sport
De wereld van het CIOS p.36
woensdag 29 april 2015
2
vandaag
krant van heerenveen voorwoord
I
t koe minder. Een gemeente met misschien wel het meest bijzondere museum van Nederland, met dé schaatstempel van Europa en met faam als bakermat van Olympische- en Wereldkampioenen. Om van de plaatselijke eredivisionist nog maar niet te spreken. En dat niet alleen: de economische ontwikkeling aan de noordkant van de gemeente en de bloei van het onderwijs zorgen er voor dat het Friesche Haagje volop in beweging is. Al hoor je die bijnaam eigenlijk nauwelijks meer. Het is nog niet eens zo heel lang geleden dat de gemeente Heerenveen op het eerste gezicht vooral werd begrensd door het motel, door Oranjewoud en -ook toen al- door Thialf. In het motel behoorden de zogenoemde Scandinavische buffetten (wie kent ze nog?) destijds tot de hoogtepunten voor uitgaande echtparen uit Heerenveen en wijde omgeving. Voor wie het niet meer weet: zo’n buffet was de zeer beschaafde voorloper van het hedendaagse ‘all you can eat’ concept. Een ‘diner-dansant’ dus inclusief een bescheiden dansje, niet te vergeten. Het waren de jaren zeventig en tachtig, een periode waarin de plaats in bouwkundig opzicht het ‘Wettertoertrauma’ opdeed, aldus de voorzitter van de Stichting Werkgroep Oud-Heerenveen. Historische gebouwen sneuvelden onder de al te enthousiaste vernieuwingsdrang. Hoe anders is de sfeer in 2015.
Daardoor legt deze ‘Krant van Heerenveen’ een mooie verbinding tussen toen en nu. De krant laat zien wat er niet meer is, maar meer nog wat er altijd zal blijven en wat er is ontstaan. Het landgoed Oranjewoud als onverwoestbaar decor voor trouwfoto’s: wie kent er niet iemand die heeft geposeerd op het boomstammenbruggetje. Het verhaal over de vermaarde vasthoudendheid van Thom Mercuur om ‘zijn’ museum Belvédère te realiseren. En een
Verbinding tussen toen en nu minder plezierig fenomeen van deze tijd: de aanpak van de gemeente om de niet geringe GHB-overlast te bestrijden. Maar bovenal is er in Heerenveen een bijzondere infrastructuur ontstaan om (aankomende) sporters en hun trainers te ondersteunen. Want hoe imposant de gebouwen aan de sportboulevard en straks het nieuwe Thialf ook ogen, het zijn de mensen op de achtergrond die hierin een belangrijke rol vervullen. Ook hun verhalen staan in deze speciale uitgave van de Leeuwarder Courant. Ik wens u veel leesgenoegen. HANS SNIJDER Hoofdredacteur Leeuwarder Courant
Mis niets met het alles-in-1 abonnement
De meest bruisende zuivellocatie Als er een plaats heeft geprofiteerd van het verdwijnen van de melkquotering en de internationalisering van de zuivelmarkt, dan wel Heerenveen.
AAN DIRK VAN DER MEULEN
O
m Heerenveen nu de Friese zuivelstad te noemen gaat uiteraard te ver. Dat is nog altijd Leeuwarden, vooral dankzij de fabriek voor gecondenseerde melkproducten, eigendom van zuivelconcern FrieslandCampina. Het is de werkplek voor ongeveer achthonderd mensen die direct of indirect verantwoordelijk zijn voor de verwerking van ruim 1 miljard liter melk. Aan die kengetallen kan Heerenveen nog niet tippen. Maar het lijdt geen twijfel dat het Friese Haagje sinds 2013 wel de meest bruisende zuivellocatie is van Nederland. Er is geen plaats met zo’n divers aanbod van zuivelbedrijven. Op het Internationale Bedrijvenpark Friesland langs de A7 is een oer-Hollands particulier bedrijf neergestreken, een coöperatieve zuivelreus uit NieuwZeeland en een Chinese onderneming. En Heerenveen had al een biologische kaasmakerij: Henri Willig. Het begon allemaal met de komst van A-ware, in 2010 voortgekomen uit een fusie tussen de kaashandelsbedrijven Anker Cheese en Bouter Cheese. A-ware verhandelde veel kaas van veel Nederlandse zuivelcooperaties, maar doordat die de verkoop meer en meer zelf ter hand willen nemen, zag A-ware zich genoodzaakt om ook zelf kaas te produceren. Aan melk geen gebrek, nu op 1 april de Europese melkquotering van de baan is en de Nederlandse boeren de melkproductie naar verwachting met zo’n 20 procent zullen opkrikken.
En het feestje is mogelijk nog niet voorbij De eerste liters melk gingen eind vorig jaar in de kaasbak. Voor de wei die vrijkomt bij de kaasproductie vond A-ware een aantrekkelijke partner: Fonterra uit Nieuw-Zeeland, de grootste zuivelcoöperatie ter wereld. Door de deal hebben de Nieuw-Zeelanders voet aan de grond gekregen op de Europese markt. Fonterra weet uit wei hoogwaardige ingrediënten te winnen voor sport- en dieetvoeding. De weiverwerkende fabriek is in het verlengde gebouwd van de kaasfabriek. Idealer kan niet. Niet ver van het imposante, 500 meter lange fabriekscomplex van Aware en Fonterra, wordt druk gewerkt aan een zuivelbedrijf dat voor 51 procent in handen is van Chinese investeerders. Het gaat om de kindervoedingfabriek van Ausnutria Hyproca, die medio volgend jaar in gebruik genomen wordt. De kindervoeding wordt er niet alleen van koemelk gemaakt maar ook van geitenmelk, een zeer gewild product omdat in China veel mensen kampen met koemelkallergie en lactoseintolerantie. Voor Heerenveen en omgeving betekent de zuivelhausse een impuls
Met het alles-in-1 abonnement bent en blijft u overal verbonden met het laatste regionale, landelijke en internationale nieuws. En u krijgt veel inspirerende informatie. Met elke zaterdag onze extra dikke weekenduitgave, de hele week toegang tot onze webeditie, de app LC Krant en onze interactieve smartphone app. U krijgt toegang tot interessante themadossiers en geniet van veel extra’s en voordeel. Inderdaad. Uw abonnement op de Leeuwarder Courant wordt elke dag beter. Mis niets met het alles-in-1 abonnement van de Leeuwarder Courant: Elke dag de krant in de bus Iedere zaterdag de extra dikke weekenduitgave thuis in de bus De app LC Krant voor op uw tablet. Ideaal voor onderweg en tijdens uw vakantie De interactieve smartphone app. Altijd en overal het laatste nieuws Onbeperkt toegang tot onze PLUS artikelen op de website Toegang tot de digitale ‘krantenkiosk’ Blendle Gratis extra informatie, service en exclusieve aanbiedingen
GA NAAR ABONNEREN.LC.NL/PROEF
De bouw van de zuivelfabriek van Ausnutria Hyproca in Heerenveen is in volle gang.
FOTO’S RENS HOOYENGA
woensdag 29 april 2015
krant van heerenveen
van jewelste. De gemeente kon ruim 40 hectare grond verkopen en vooral noordelijke bedrijven profiteren van de investeringen die zo’n 300 miljoen euro bedragen. Als de fabrieken op volle toeren draaien, bieden
ze werk aan zo’n 375 mensen. Indirect komt daar nog een veelvoud aan banen bij, bij onder meer schoonmaakbedrijven, installateurs, logistieke bedrijven, garages en wasstraten.
Waar heeft Heerenveen dit alles aan te danken? Wat partijen vooral noemen is de centrale ligging bij een knooppunt van snelwegen en in een gebied waar de melkveehouderij nog groeimogelijkheden heeft. Van
Noord-Overijssel tot de Waddenzee is nog ruimte om meer koeien te melken. En het feestje is mogelijk nog niet voorbij. De Chinese investeerder Xiaoping Zhou uit de miljoenenstad
3
Hefei broedt al zo’n 1,5 jaar op het plan om in Heerenveen een melkpoederfabriek op te zetten. Volgens de gemeente Heerenveen is nog altijd sprake van serieuze belangstelling.
4
woensdag 29 april 2015
I T B E R N E T R E I N T S J E kinderdagverblijf
Thuishuis It Bernetreintsje, kleinschalige kinderopvang in Heerenveen Wat is er leuker dan in een kleine overzichtelijke groep kennis maken met kinderen van verschillende leeftijden, samen spelen, op ontdekkingstocht gaan en je ontwikkelen.
Rug- en schouderklachten kunnen je nachtrust behoorlijk bederven. Pijnstillers geven verlichting, maar bieden geen duurzame oplossing. Matrair wel! Een instelbaar matrair matras biedt optimaal slaapcomfort en verzacht rug- en schouderklachten.
Dat kan bij Thuishuis It Bernetreintsje! We zijn een kleinschalige professionele kinderopvang, voor kinderen van 0 tot 4 jaar. De kinderopvang wordt geleid door Jitske en Tiny Dijkstra. We hebben tweetalig beleid: Wij werken volgens richtlijnen die de tweetalige ontwikkeling van kinderen stimuleert. De opvangruimte is gezellig en huiselijk ingericht. Door de kleine groep van maximaal 10 kinderen is aandacht voor kinderen en ouders vanzelfsprekend. Thuishuis It Bernetreintsje onderneemt veel activiteiten met de kinderen zoals: voorlezen, knutselen, zingen, dansen, koekjes bakken, buiten spelen, een uitje naar de kinderboerderij en zelfs een uitje met de trein. Kinderopvang duur? Niet bij Thuishuis It Bernetreintsje, u betaalt alleen de uren die u nodig heeft. Bij Thuishuis It Bernetreintsje worden er contracten gemaakt op uurbasis, dus geen verplichte afname van hele dagdelen. Uurtarieven in combinatie met het recht op kinderopvangtoeslag, scheelt aanzienlijk in de kosten en maakt Thuishuis It Bernetreintsje heel betaalbaar.
Zelf proberen?
maak een afspraak matrair via www.matrair.nl/agenda
Nieuwsgierig naar deze leuke kinderopvang? Neem gerust contact op en kom een keer langs [0513] 640919 of thuishuis@itbernetreintsje.nl Meer informatie is te vinden op: www.itbernetreintsje.nl
Matrair slapen - Houtdraaier 5, Heerenveen tel: 0513-412121 - www.MatRaiR.nl
Chronische pijn of stressklachten? Wij lossen het samen op! Stress reducerend en oplossend coachen met Brainmanagement, Neuro Stress Release en Palo Alto Limbic Coaching.
www.wijnandbruin.nl
Theorie- en praktijkopleiding voor alle rijbewijzen: • Brommobiel (AM) • Bromfiets (AM) • Motor (A) • Personenauto (B) • Aanhanger achter auto (BE) • Vrachtwagen (C/CE) • Bus (D) • Taxi-opleiding
Beïnvloeden van het zenuwstelsel om chronische pijn en aanhoudende klachten op te lossen door middel van zenuwreflexpunten op de voet en massagetechnieken op het lichaam.
www.coelestisbodyenfeet.nl
Een administratiekantoor met oog en oor voor ondernemers Wij bieden:
• belastingadvies op maat • bedrijfsadvisering • administratie en belastingaangiften • online boekhouden (kosten besparen!) met pakket www.7x24.nl • gratis online belastingtips via www.nettax.nl
Online boekhouden?
“In the cloud” doen wij al 10 jaar voor onze klanten met het online pakket 7x24.nl
Saturnus 5 • 8448 CC Heerenveen Tel. (0513) 62 42 04 info@hielkema-verkeersschool.nl www.hielkema-verkeersschool.nl
• Zelf gemakkelijk invoeren, dus minder accountantskosten. • Automatische back-up. • Gelijk uw resultaten zichtbaar. • Wij kijken en helpen mee. Vanaf € 299 ex btw per jaar
Kerkeveen 10 8426 JJ APPELSCHA
Nieuwstraat 30 8441 GD HEERENVEEN
www.net-account.nl (Of : 0513-681632 - 06-21516407)
woensdag 29 april 2015
krant van heerenveen
Recreanten aan de Lindelaan in Oranjewoud.
5
FOTO SIMON BLEEKER
Heerenveen overbekend, maar nog niet bij toerist De naamsbekendheid van Heerenveen in Nederland is groot. Tot veel toeristen leidt dit nog niet. Een pakket aan plannen moet hen gaan lokken.
STEF ALTENA
B
os en water genoeg. En toch laten de meeste toeristen die naar Friesland komen, Heerenveen links liggen. In haar toerismenota komt de gemeente er maar rond voor uit: ‘Heerenveen en Zuidoost-Friesland zijn niet direct bestemmingen die bezoekers trekken’. Of, in de woorden van Jildau Wiersma, beleidsmedewerker toerisme bij de gemeente: ,,We zijn nog geen destinatie.” Aan de naamsbekendheid in Nederland ligt het niet. Voor een plaats met nog geen 30.000 inwoners is die enorm. De vermaardheid is natuurlijk vooral te danken aan SC Heerenveen en Thialf. En in mindere mate aan Sportstad. Om bezoekers te trekken moet met die faam en het sportieve imago meer worden gedaan, is een van de conclusies van de jongste toerismenotitie. ‘Sporttoerisme’ en ‘gezonde levensstijl’ kunnen volgens het rapport grote trekkers worden. Er moeten ambassadeurs worden aangewezen en de ‘sporticonen’ SC Heerenveen en Thialf ‘toegankelijker’ worden gemaakt. Zeker sinds de inlijving van de zuidelijke dorpen van het opgeheven Boarnsterhim is de gemeente een stuk rijker aan water geworden. De
‘We zijn nog geen destinatie’
gemeente wil zich de komende jaren dan ook profileren als poort tussen het merengebied en het ZuidoostFriese deel van de wouden. De vaartoerist kan door middel van toeristische overstappunten, aanlegplekken en leenfietsen verleid worden ook tijd door brengen in de bossen, meent de gemeente. ,,Ik geloof echt dat deze gemeente het beste van twee werelden in zich heeft”, zegt toerismewethouder Coby van der Laan. ,,Hier liggen kansen om recreatie op het water en op het land met elkaar te verbinden. Er zijn genoeg mensen die niks met varen hebben, maar die het wel mooi vinden om naar boten te kijken. Tegelijk moeten we waterrecreanten in bijvoorbeeld Sneek verleiden om bij ons te komen wandelen en fietsen in het bosrijke gebied. Daar kan veel meer uitgehaald worden.”
De gemeente herbergt parels die door het grote publiek nog niet zijn ontdekt, is de overtuiging van Van der Laan. Ze noemt het Oranjetoerisme in Oranjewoud, de wandelnetwerken door de bossen en de ,,verborgen schatten” van de Friese Waterlinie en het beekdallandschap Koningsdiep. Om al die parels zichtbaar te maken, moet er volgens Van der Laan één centrale website komen, waar lokale recreatie-ondernemers hun product kunnen aanbieden. Er ligt volgens haar een taak voor ondernemers om arrangementen
aan te bieden waar ook andere recreatie-aanbieders van profiteren. ,,Hotel Tjaarda is een voorbeeld van waar dat al heel goed gebeurt”, zegt Van der Laan. Een speciale pluim is er ook voor museum Belvédère dat jaarlijks bijna 50.000 bezoekers trekt. Als Heerenveen zich echt als toeristische trekpleister wil profileren, zullen volgens haar ook inwoners daar aan mee moeten helpen. ,,Toeristen moeten gastvrij ontvangen worden. Ga maar bij jezelf na: als je je niet als gast behandeld voelt, kom je daarna nooit meer terug.”
Heerenveen: meer dan 100.000 slapers per jaar In de gemeente Heerenveen waren 103.500 overnachtingen waarvoor toeristenbelasting werd betaald. Overnachtingen in jachthavens niet meegeteld. In de gemeente staan zes hotels, met een totale capaciteit van meer dan 400 bedden. Er zijn drie groepsaccommodaties, ruim twintig bed and breakfasts, drie recreatieparken (waarvan één in aanbouw), veertien (mini)campings met 250 standplaatsen. In de tien jachthavens is ruimte voor meer dan 1200 boten. De belangrijkste dagrecreatietrekker is het schaatsen in
Thialf. De grootste dagevenementen zijn het Flaeijelfeest in Oudehorne en Nieuwehorne en de Skoattermerke in Oudeschoot. In de gemeente werkten in 2013 (dus nog voor het opnemen van het zuidelijke grondgebied van Boarnsterhim) zo’n 1300 mensen in de toerismesector, verdeeld over 290 bedrijven. Van de Zuidoost-Friese beroepsbevolking is nu 5,3 procent werkzaam in de sector. In 2020 moet dit 6,5 procent zijn, is de ambitie van de regio. Dit is het gemiddelde percentage in Friesland.
6
woensdag 29 april 2015
OEDKOOPSTE VERFLEVERANC
Noord-Nederland vindt u in Jubbega en nergens anders!!
Koopmans Perkoleum 750 ml geen € 21,15 maar € 15,00
Sikkens Rubbol AZ Duurzame Hoogglanslak 1 liter geen € 54,00 maar € 32,50
Sigma S2U Gloss Topkwaliteit voor buiten 1 liter geen € 62,55 maar € 45,00 )+ !*4&4( ,*#," 0##6 1##9 773 C#B 29A83B#3$73#9 >73 /A#<#3C@AD :?%3E#!D2C73D* '00/3! **4 -#&14,*4204*#. =%#1# E#&%31C#A1D&%!E #3 ##3 E%#1# 1A#3DB>#!9#3A3E AD >%%! A#1# A#1#!##3 4#973E!A?<* ,%%! >73 @ B# C%!#3 C%# @ C#B &A#<#3C@AD #!>77!B<@33#3 1# 9#1#3 >73 1# 29A83B#3!771 &A2C ##3 4#B#! 4##91 >%!6#3 >73 ;7B %31#! 1# 29A83B#3 9##"B* $3* +*/%, **4 -#&14,*4204*#. ,# 29A83B#3!771 9#EB ##3 773B79 <#!#3 $#! ?77! >A7 1# #+67A9 773 C#B 29A83B#3$73#9 ##3 <%!B# >!77E %" DB#99A3E >%%!- &%17B >%%! 1# 29A83B#3!771 1@A1#9A?<#! ;%!1B ;7B ' 177! 3@ >73 >A31B*
H. de Vosweg 6, 8411 KJ Jubbega tel: 0516-462090
Email: info@verfboer.nl • website: www.verfboer.nl Join us @Twitter and Facebook
NIEUW bij Halfords Heerenveen!!! De VOGUE elektrische fietsen. De BASIC is voorzien van 3 versnellingen en de actieradius is rond de 70km. De INFINITY is voorzien van 8 versnellingen nexus en een actieradius tot 90 km. Beide zijn voorzien van een dichte kettingkast en een super mooi display. Basic van € 1299,nu voor € 999,-
Infinity van € 1499,nu voor € 1299,-
.31# .31#!;#!$#3 <@33#3 4A?>%%!4##91 &A?3) ;72CB9A?DB#3$7!<##!>%%!&A#3A3E#3- $7BA83B>#A9AEC#A1- "72A9AB#AB#3 A3 C#B &A#<#3C@AD #3 %>#!AE# &7<#3 6#B 4#B!#<<A3E B%B 1# &%!E A3 1# :?%3E#!D2C73D* 5%%! 6##! A3"%!67BA# #3 776#91#3) ;;;*B?%3E#!D2C73D*39(29A#3B#3!771
Profile Chris Jacobs Geerts Willigenplein 3 | Heerenveen | 0513 62 20 39 www. profilejacobs.nl
Kom gauw langs voor een proefrit en laat u overtuigen!!
woensdag 29 april 2015
7
“Voorkomen is beter dan genezen”
VEILIG OP VAKANTIE??? Maak dan nu een afspraak, tel: 0513 - 636909
Wij komen op de koffie …
Na uw bezoek aan onze showroom om alvast plannen te maken , komen wij bij u langs om te meten en u ter plekke verder te adviseren Met onze jarenlange ervaring zijn wij uw aangewezen partner om uw keuken renovatie te realiseren. U bent van harte welkom in onze showroom Oud
Nieuw Onze openingstijden zijn: Dinsdag t/m Vrijdag : 9.00-12.00 & 13.00-17.00 Zaterdag , Zondag en Maandag zijn wij gesloten
8451 CD Oudeschoot - Heerenveen - Marktweg 13 - Telefoon 0513-63 69 09 Fax 0513-63 65 77 - K.v.K. Leeuwarden: 01039842
OOK voor uw APK keuring NAM/Adres: Marktweg 13, 8451 CD Oudeschoot Tel: 0513-63 69 09, Fax 0513-63 65 77
8
woensdag 29 april 2015
krant van heerenveen
Out door GHB
In het parkje achter de Albert Heijn werd veel gebruikt.
Gedestilleerd water, velgenreiniger en gootsteenontstopper. De vloeibare drug GHB was lange tijd een plaag in Heerenveen. Door de toenemende overlast besloot de gemeente een gezamenlijke aanpak om de drug uit te bannen.
FOTO NIELS WESTRA
Chemische cocktail
RENSKE DE HAAN
D
e afgelopen jaren kwam Heerenveen veel in het nieuws vanwege het GHBgebruik. Jongeren die midden op straat out lagen, criminelen die de politie niet kon insluiten vanwege hun zware verslaving en wekelijks comateuze patiënten op de spoedeisende hulp. De gemeente had zelfs bijnamen als GHB City en Gezellig Heerenveens Borrelen. In 2011 besloot de gemeente in actie te komen. Samen met instanties als Verslavingszorg Noord Nederland, de GGZ, politie en ziekenhuis Tjongerschans, begon zij een offensief. ,,En dat was nodig”, vertelt Richard Akkerman, jongerenwerker van VNN. ,,Het GHB-gebruik was hier net een plaag.” Dat gebruik speelde zich vooral af in het centrum, rondom het ABCcomplex aan de Sieverstraat. ,,We kregen destijds signalen van de politie over toenemende drugsoverlast.”, vertelt wethouder Jeugd en Gezondheid Hans Broekhuizen. ,, We hebben het nooit willen wegmoffelen. We beseften dat het hier een probleem was en dat er ernstige gezondheidsrisico’s aan verbonden zijn.” En die zijn groot volgens jongerenwerker Akkerman. ,,Je kunt bij deze drugs niet iemand cold turkey laten afkicken. Dan ga je dood.” Het out gaan van GHB-verslaaf-
Medicinale GHB.
FOTO VNN
den heeft hij van dichtbij meegemaakt. ,,Tijdens een huisbezoek trof ik iemand bewusteloos. Terwijl hij wist dat ik kwam. Dan schrik je wel hoor. Ik zag de buisjes op de tafel liggen dus ik wist hoe laat het was, maar het blijft eng om te zien.’’ Akkerman heeft regelmatig jongeren weggebracht naar een afkickkliniek. ,,Sommigen waren na een uurtje alweer verdwenen. Die waren niet gemotiveerd genoeg.” Volgens Akkerman en Broekhuizen is nauwe samenwerking de kracht van het terugdringen van de
De afkorting GHB staat voor gammahydroxyboterzuur. Bestanddelen van het roesmiddel zijn gedemineraliseerd water, het schoonmaakmiddel GBL, ook wel velgenreiniger, en gootsteenontstopper. Sinds 9 mei 2012 staat het op de harddruglijst. Gebruikers ervaren een roes, soms hallucinaties en kunnen al na een aantal weken verslaafd raken. Zwaar verslaafden moeten om de twee uur een nieuwe dosis innemen. Het afkicken is moeilijk, 70 procent van de gevallen vervalt na een opname in een kliniek weer terug, blijkt uit cijfers van het Trimbosinstituut. Effecten van de drug
zijn vermoeidheid, vergeetachtigheid, misselijkheid, overgeven en stuiptrekkingen. Gebruikers kunnen bij een overdosis in een comateuze toestand terecht komen. Dit wordt ook wel out gaan genoemd. Aantal GHB verslaafden uit Heerenveen in behandeling bij VNN. 2009: 8 2010: 16 2011: 20 2012: 18 2013: 22 2014: 22 2015 tot nu toe: 12
problemen. ,,Het begon bij de politie. Die heeft veel dealers gepakt. Er was een tijd zelfs schaarste aan het roesmiddel”, vertelt Akkerman. Het offensief bestond voornamelijk uit veel overleg en preventiemaatregelen. ,,Zo hebben we een samenscholingsverbod opgesteld rondom het ABC-complex. Ook hebben we het aantal gebruikers in kaart gebracht,” vult Broekhuizen aan. Die gebruikers werden vervolgens bezocht door Akkerman. Hij is een belangrijke pion in het offensief tegen de drugsoverlast. Hij werd door
de gemeente ingekocht als jongerenwerker en heeft veel jeugd weten te bereiken. GHB-gebruikers zijn vrijwel niet te categoriseren. ,,Het is jong en oud, laag en hoogopgeleid. Destijds was het vooral populair onder de jeugd. De jongste waren zelfs veertien of vijftien.” De groep verslaafden is nog altijd groter dan het aantal hulpzoekenden. ,,Hoeveel dat aantal is, is moeilijk in te schatten.” Volgens de VNN’er wil niet iedereen hulp. ,,Er zijn er genoeg die thuis op eigen houtje proberen af te kicken.’’
woensdag 29 april 2015
krant van heerenveen
9
Wesley lag een week op het randje Hij maakte elke maand voor 1000 euro aan GHB en gebruikte meer dan dat ‘ie verkocht. Dat ging drie jaar zo door. Tot jongerenwerker Richard Akkerman hem op het spoor kwam. Drie jaar lang was de 21-jarige Wesley verslaafd. Vlak voordat hij in de detoxkliniek in Leeuwarden werd opgenomen, tikte hij nog snel een buisje weg. ,,Ik ging van acht buisjes per dag naar nul.” Tijdens zijn tweede week in de kliniek kreeg hij een lichamelijke reactie. ,,Ik belandde in het ziekenhuis met allemaal rare zwellingen. Ik zag eruit als een monster met al die bulten.” Wesley loog over zijn gebruik tijdens de intake bij de detoxkliniek. ,,Ik zei dat ik nog één buisje gebruikte in plaats van acht.’’ Wesley kickte dus cold turkey af met gevaarlijke gevolgen. ,,Ik heb een week in het ziekenhuis gelegen. Die zwellingen zaten overal. Zelfs mijn tong zwol op. Toen heb ik wel op het randje gelegen.” Het begon op zijn zeventiende in de zomer. ,,Het was echt een rage. Ik kende niemand die het niet deed.” Zijn vasthoudendheid – hij kreeg meerdere keren GHB aangeboden – sloeg om in nieuwsgierigheid. ,,Ik heb heel vaak nee gezegd. Maar omdat iedereen het deed, leek het normaal.” De zomer was een leuke tijd, vervolgt Wesley. ,,Maar al snel had ik steeds meer nodig
Richard Akkerman (VNN Jongerenwerker) en Hans Broekhuizen (wethouder Jeugd en gezondheid).
FOTO SIMON BLEEKER
Medicinale GHB Verslaafden die willen afkicken kunnen terecht bij de detoxkliniek in Leeuwarden. Zij moeten hun eigen GHB meenemen zodat artsen kunnen bepalen wat de juiste dosering medicinale GHB is. De medicinale variant staat ook wel bekend onder de naam Xyrem en wordt ook gebruikt bij ziektes als Narcolepsie. Het wordt geproduceerd in een lab. Het medicijn zorgt ervoor dat verslaafden hun GHB-gebruik veilig kunnen afbouwen. Dit kan in een week tot tien dagen tijd. Daarna volgt een nabehandeling en die is essentieel volgens VNN-
verslavingsarts Pieter Wind van de detoxkliniek. ,,Dat gebeurt in drie fases. Eerst de detox, daarna wordt er een diagnose gesteld en vervolgens wordt er een passende behandeling aangeboden. Verslaafden die alleen detox gebruiken hebben een grotere kans terug te vallen’’, legt Wind uit. De medicinale GHB is net als de ‘echte’ een vloeistof die wordt gedronken. Verslaafd ben je volgens Wind als je afhankelijk bent van de drugs. ,,Je bent zwaar verslaafd als je om de twee, drie uur een nieuwe dosis nodig hebt.’’ Op eigen houtje afkicken kan
Akkerman denkt dat de GHB-hype zijn ergste tijd heeft gehad. ,,Het was hier een periode heel populair. Je ziet het nu nog steeds, maar je ziet het overal. Het is hier nu niet meer als in een andere gemeente. De laatste jaren is er een verschuiving geweest van straatgebruik naar thuisgebruik.” Ook het aantal GHB-gebruikers dat terechtkomt op de spoedeisende hulp van Tjongerschans is fors gedaald. Kwamen er in de piektijd nog twee tot drie gevallen per week, nu zijn dat nog twee tot drie per maand.
gevaarlijk zijn, volgens de arts. ,,GHB is een downer. Dat betekent dat je lichamelijke functies naar beneden gaan. Je hart klopt langzamer, je brein werkt langzamer. Als je gaat detoxen, krijg je het omgekeerde effect. Je hartslag gaat omhoog, je kunt hallucinaties of zelfs een delirium, een psycho-organische stoornis, krijgen.’’ Niet iedereen wil afkicken in een kliniek. ,,Sommigen houden het na een dag al voor gezien. Die zijn niet gemotiveerd genoeg. Je kunt ze niet tegenhouden, want het is een vrijwillig programma.’’
,,En dat zijn de echte diehards”, vertelt Saskia Toor van het ziekenhuis. Het straatbeeld is ook veranderd, weet zegsman Wouter de Vries van de politie. ,,Toen het net opkwam, stuitten we op hele rare taferelen. We hebben weleens iemand met GHB op uit het water gevist en vonden regelmatig mensen die midden op straat out lagen. Dat zagen we veel op het parkeerterrein bij De Heide, maar ook op de Gedempte Molenwijk. Nu zie je dat veel minder. De klopjacht op de dealers destijds heeft de problemen hier een stuk vermin-
derd.” Volgens August de Loor van het landelijke Adviesburo Drugs maken jongeren die weinig geld en weinig vertier in hun buurt hebben in zijn algemeenheid meer kans op overmatig gebruik van GHB. ,,Die hebben weinig te verliezen. Je ziet overmatig GHB-gebruik vooral in kleine dorpen en gemeenten omdat daar gewoon minder te doen is. Als het ook nog heel makkelijk te maken blijkt en goedkoop, worden ze nieuwsgierig. GHB gebruiken is goedkoper dan een hele avond bier drinken.”
om hetzelfde gevoel te krijgen.” Om zijn verslaving te kunnen bekostigen, besloot hij zelf GHB te maken. ,,Ik dronk uiteindelijk meer dan ik verkocht.” Ook kwam Wesley steeds vaker in aanraking met de politie. ,,Ik heb heel wat op mijn kerfstok. Daar ben ik niet trots op. Als je gebruikt, kom je al gauw in dat wereldje terecht.” Het duurde ook niet lang voordat hij in de schulden kwam. ,,Van dealen word je ook niet rijk.” Het gebruik vond meestal plaats bij het parkje achter de Albert Heijn. ,,Daar stonden we vaak met dertig tot veertig man. Als ik had gebruikt, voelde ik me echt ‘the man’. Ik gooide alles eruit wat ik dacht.’’ Maar stress en schulden begonnen langzaam zijn tol te eisen. ,,Ik dacht altijd al: ik wil zo niet verder gaan. Het moet anders.” Toch heeft het een jaar geduurd voordat hij gemotiveerd genoeg was om zich te laten opnemen. Via Richard kwam hij terecht bij VNN. Wesley is sinds een jaar clean. De 21-jarige Heerenvener is blij er vanaf te zijn. ,,Ik zie dit als een wijze les. Ik ben er absoluut niet trots op. Ik wilde het goedmaken. Ook tegenover mijn familie. Ik heb nu weer contact met mijn vader. Ik had hem al twee jaar lang niet gezien.” Momenteel richt hij zich op de toekomst. ,,Ik wil graag een BBL-opleiding doen in de logistiek.”
Edwin dronk zestien buisjes per dag Zes jaar lang verslaafd zijn aan GHB. Dat hield niet op met één buisje. Edwin (26) dronk zestien buisjes op een dag. Het begon met een jointje. Daarna speed, XTC en uiteindelijk GHB. En dat bleef niet bij een keer. De Heerenvener is zes jaar lang zwaar verslaafd geweest aan het roesmiddel. ,,Met GHB op was ik alles wat ik wilde zijn. Zelfverzekerd en sociaal. Ik had eindelijk het gevoel ergens bij te horen.” Die verslaving sloop er snel in. ,,Eerst alleen in de weekeinden, maar al snel hoorde de donderdag daar ook bij. En als ik maandags nog wat over had, maakte ik dat ook maar op.” Dat mondde uit in het gebruik van zestien buisjes per dag. ,,Dat gebeurde vooral bij vrienden thuis, bij de Jumbo, op de Heide en veel in het parkje achter de Albert Heijn. Het was een chaos want iedereen was grenzeloos. Het ging er echt om wie er het gekst was.” De Heerenvener was elke dag onder invloed. ,,Ik was soms vier of vijf dagen wakker.” Edwin besefte al wel snel dat het de verkeerde kant opging. ,,Ik wist dat ik mezelf voor de gek hield. Ik deed mijn familie er ook verdriet mee.” De redding kwam
uiteindelijk uit onverwachte hoek: zijn neefje die destijds werd geboren. ,, Ook al was ‘ie nog geen jaar oud, hij deed me inzien dat het anders moest. Ik wilde geen slecht voorbeeld zijn.” En zo kwam Edwin terecht bij Richard Akkerman. Hij verwees hem door naar de detoxkliniek in Leeuwarden. ,,Om mijn ouders gerust te stellen, vertelde ik daar dat ik nog maar twee buisjes nam. Terwijl dat zestien was.” Door te liegen over zijn gebruik, bracht hij zichzelf in gevaar. ,,Ik ben er heel ziek van geweest.” Na de detoxkliniek kwam een langdurig verblijf in een vervolgkliniek. Na 7,5 maand leek het goed te gaan. Tot hij een terugval kreeg. En ook dat bleef niet bij een keer. Edwin ging kliniek in, kliniek uit. ,,Ik heb meerdere periodes gehad waarin ik teruggreep naar de GHB. Ik heb vaak genoeg op het randje van de dood gebalanceerd. Ze troffen me regelmatig out op straat.” Edwin is sinds twee jaar clean en woont samen met zijn vriendin. Hij wil zich laten omscholen tot ervaringsdeskundige. Drie bekenden van hem zijn overleden aan een overdosis. ,,Als mijn ouders me niet elke keer hadden gesteund, had ik hier nu ook niet meer gezeten.”
10
woensdag 29 april 2015
TE STEAK IN FRIESLAND S E N BE S INDS E T S 199 ER E E 4 D
TORO PINTO
RO PINTO TO
G
RILL
• ONBEPERKT SPARERIBS • T-BONE 500 GRAM • STEAKS V.A. 100 GRAM TOT 1000 GRAM • ONBEPERKT SALADEBUFFET (20 SOORTEN)
TEGEN INLEVERING VAN DEZE ADVERTENTIE (niet geldig op zaterdag)
www.toropinto.nl • 0513-610519
15% KORTING IN DE MAAND MEI
www.herenkapperhijlkema.nl
Herenkapsalon Harm Hijlkema de échte Herenkapper Modellen van modern tot klassiek, voor jong tot oud. Behandeling volgens afspraak! U bent van harte welkom in onze gezellige kapsalon + een heerlijk kopje Italiaanse koffie! Koningin Julianaweg 27 8443 DP Heerenveen tel. 0513 - 632000
woensdag 29 april 2015
11
s Haal on
EN EET BUIT L P M O C azine, mag
agina’s n 225 p a d r e e m iratie
tuininsp
Dracht 88 Heerenveen
AKTIE: AIRCO SERVICE - COMPLEET VOOR € 65,- incl. BTW
BLESDIJKE Markeweg 155 0561-451252
APK voor € 25,- incl. BTW Benzine of diesel
SCHARSTERBRUG Hollandiastraat 62 0513-653238
De Kuinder 23 / 8444 DC Heerenveen Telefoon 0513 - 624948 / Fax. 084 - 7204042 Website: www.adrieschouten.nl / www.LPG.nl E-mail: info@adrieschouten.nl
KURKHUIS / LEO VAN DER VEEN WIJ HALEN DE NATUUR IN HUIS Onze nieuwe generatie kurkvloeren verkrijgbaar in het kurkhuis Meer stilte tot 53% minder loopgeluid Meer loopcomfort Meer warmte Meer schokbestendigheid Meer bewegingsvrijheid Meer toekomst voor de natuur. Nu kurkvloeren met inovatief kliksysteem Geen extra ondervloer nodig ( geen egalisatie dus) Dubbel Kurk kant en klaar gelakt ( Klik en klaar ) Dubbel Kurk met extra zware pvc toplaag ( Klik en klaar) Dubbel kurk met houtdesssin en HPS lak 25 jaar garantie ( Klik en klaar) Dubbel kurk ook voor vloerverwarming. Dubbel kurk een verhuisbare vloer dus Hygro kurk renovatie vloer 6mm dik( waterbestendig ) Meer stilte- meer warmte -meer wooncomfort Introductie aanbieding Dubbelkurk met pvc toplaag nu 39,95 gelegd per m² Tot ziens bij het KURKHUIS /LEOVANDER VEEN ( COLORS AT HOME.NL)
Beleef de UITdaging van INdoor karting!
LEO VAN DER VEEN interieurspecialist
Schans 3 | 8441 AB Heerenveen | Telefoon (0513) 62 06 08 Fax (0513) 64 52 37 | E-mail leovanderveen@colorsathome.nl www.colorsathome-heerenveen.nl
De Vries Indoor Karting Kart- & Party Centre
Achterzijde Thialf Noordzijde Griend 3, Heerenveen Tel. (0513) 68 16 62
WWW.INDOORKARTINGHEERENVEEN.NL
EMMELOORD Marknesserweg 1c 0527-624258
12
woensdag 29 april 2015
krant van heerenveen
Belvédère: een kijkdoos Een kijkdoos, een zwevend museum. Museum Belvedere in Oranjewoud oogst al tien jaar bewondering
GITTE BRUGMAN
D
rie mannen hadden in de jaren vijftig een droom. Ze filosofeerden over een museum waarin prachtige schilderijen, die tot dan toe lagen opgeslagen in stoffige depots, tot hun recht zouden komen. De Friese kunstenaars Boele Bregman en Sjoerd de Vries spraken met hun vriend Thom Mercuur af dat de laatste museumdirecteur zou worden, en dat hij het werk van de twee, en van andere Friese kunstenaars, zou tonen in dit gedroomde museum. Als directeur van Het Coopmanshûs in Franeker probeert Mercuur in de jaren zeventig met een eigenzinnige programmering Friese kunstenaars een podium te bieden. Hij trekt hiermee veel – en ook een nieuw – publiek. Tussen 1978 en 1981 is hij freelance conservator moderne kunst in het Fries Museum en ook daarna verzorgt hij daar nog een paar exposities. Maar de provincie wil geen extra geld geven voor een vaste aanstelling, en hij past niet in de cultuur van de instelling, dus in 1987 gooit hij het roer om. Met Jaap Wolters start hij in Dronrijp het Paling- en Vischrestaurant Op Hatsum. Datzelfde jaar komt gedeputeerde Johanneke Liemburg met een Skets foar in nij provinsiaal museumbelied waarin ze de contouren schetst van een nieuw museum voor hedendaagse kunst onder de paraplu van het Fries Museum. De provincie stelt een commissie in die met aanbevelingen moet komen. Mercuur neemt er zitting in, en komt in 1988 met een minderheidsstandpunt. Hij pleit voor een buitenmuseum aan het Tjeukemeer onder de hoede van het Fries Museum. Een stichting gaat zich inzetten om dit plan te realiseren. De Stichting Tjeukemeer produceert een promotiefilm, maar de steun van de provincie blijft uit en de stichting heft zichzelf op. Maar de droom is nog niet (geheel) in rook opgegaan. Als in 1992 de Belvédère van de ondergang wordt gered door de Rotaryclub Oranjewoud-Heerenveen en de speciaal daarvoor opgerichte stich-
FOTO’S LC
ting, komt Mercuur met het idee om zijn gedroomde museum naast deze toren te bouwen in Tjaarda’s Bos. Voorzien van een financiële onderbouwing omarmt de stichting dit plan. De Drachtster architect Eerde Schippers krijgt opdracht een lowbudgetmuseum te ontwerpen, als een soort kijkdoos. De gemeente Heerenveen is enthousiast, maar er
zijn nog wel een paar hordes te nemen. Schippers past zijn ontwerp aan om het lichter te maken, want het gebouw mist transparantie. Voor Europese subsidie moet het plan voor 1 januari 2000 rond zijn, maar het ministerie van Landbouw en Natuurbeheer is kritisch. De Stichting Belvédère besluit daarom de bouwaanvraag in te trekken, om de procedure zo zorgvuldig
mogelijk te doorlopen. Staatssecretaris Geke Faber keurt het plan om in kwetsbaar natuurgebied te bouwen af. Mercuur is kapot als hij dit hoort. ,,Ze konden me opdweilen.’’ Maar stichtingsvoorzitter Hans Wezenaar ziet nog ruimte. Hij komt een paar dagen later met een alternatieve locatie, net buiten de ecologische hoofdstructuur. Aan de verbindingsweg tussen Het Meer en
Oranjewoud past het museum wonderwel. Een adviseur van de Rijksdienst voor Monumentenzorg komt met het lumineuze idee om het museum te plaatsen als brug over de Prinsenwijk. Door het middenstuk in glas uit te voeren, blijven zichtlijnen gehandhaafd. Schippers past zijn ontwerp voor de laatste keer aan. De ‘kijkdoos’ wordt 100 meter lang, 12 meter
woensdag 29 april 2015
krant van heerenveen
13
voor eenzame schilders Kunst kan nooit ontstaan als een geisoleerd verschijnsel
breed en 5 meter hoog. De buitenwand krijgt een bekleding van poreuze basaltplaten, in wisselende dikte en grootte. In de kieren is ruimte voor de natuur en vleermuizen kunnen onder het museumcafé doorvliegen. Een glazen plint geeft de illusie van een zwevend museum, en biedt licht in de zalen. In september 2003 gaan alle lichten op groen, een maand later gaat
de eerste paal de grond in. Omdat het museum zonder overheidssubsidie zal moeten draaien, wordt tijdig met het werven van vrijwilligers gestart. Grafisch vormgever Gert Jan Slagter verzorgt de huisstijl, het collectieboek en de toekomstige tentoonstellingscatalogi. En dan is het zover. In september 2004 wordt Thom Mercuur officieel door het bestuur benoemd tot direc-
teur-conservator. Op de ochtend van de officiële opening wordt hij Hotel Tjaarda benoemd tot Ridder in de Orde van Oranje-Nassau. Koningin Beatrix verricht op 24 november de opening door met een Knypster Bok van het landgoed over het Grand Canal te varen naar het museum, waar ze een zelfportret van Jan Mankes op een ezel plaatst. Na bijna vijftig jaar dromen, lopen
op 27 november de allereerste gasten het museum binnen. Aan het eind van 2005 staat de teller al op 80.000 bezoekers. Mercuur is dan 65 jaar. Tot mei 2008 blijft hij als directeurconservator aan ‘zijn’ museum verbonden, dan draagt hij het stokje over aan Han Steenbruggen. Museum Belvédère wil een laagdrempelige ontmoetingsplaats zijn waar schilderkunst, cultuur en na-
tuur samenkomen. Mercuur wilde een beeld geven van hier en de raakvlakken met elders, stijlgenoten in binnen- en buitenland. Steenbruggen trekt die lijn door. Het museum is een verzamelplaats voor kunstenaars die, onafhankelijk van actuele richtingen en ontwikkelingen, zich laten leiden door een diep gevoelde noodzaak zich beeldend te uiten. Tot deze ‘eenzamen’ behoren Boele Bregman, Willem van Althuis, Sjoerd de Vries, Thijs Rinsema en Jan Mankes, schilders die de vaste kern van de collectie vormen. Behalve Mercuurs eigen collectie behoren ook bruiklenen van andere (particuliere) verzamelaars tot de basis. Steenbruggen koestert dit gegeven, en biedt op gezette tijden ruimte aan andere verzamelaars. Hans Boer schrijft in 2010 de catalogus bij de tentoonstelling Conservatoren buiten dienst en presenteert daarin de resultaten van zijn onderzoek naar de samenhang tussen particuliere verzamlingen moderne kunst en het museale beleid in Noord-Nederland. Er blijkt onder meer uit dat met name grote musea zich vooral richten op internationalisering en dat zij eigentijdse regionale kunst (te) vaak onderwaarderen als zijnde provinciaals en naar binnen gericht. Steenbruggen had al in zijn tijd als conservator bij het Groninger Museum aangetoond dat de regionale kunst van De Ploeg heel goed en verhelderend in een internationale context van Vlaams, Duits en Zwitsers expressionisme te plaatsen valt. Kunst kan immers nooit ontstaan als een geïsoleerd verschijnsel, zo blijkt. Daarom verlegt ook Steenbruggen grenzen. Naar Bram en Geer van Velde bijvoorbeeld, en naar Paula Modersohn-Becker. Hun werk heeft inhoudelijke relaties met dat van een aantal Friese kunstenaars met een vaste plek in Museum Belvédère. Records in bezoekersaantallen bewijzen het gelijk van deze aanpak. Dankzij een aantal aanzienlijke giften kan het museum in 2013 en 2014 cruciale en zeer noodzakelijke aanpassingen doen aan het depot, de museumwinkel, de expositiezalen en beveiliging. Het museum kan nu zelf een collectie opbouwen, door aankopen, legaten of schenkingen. En in dit jubileumjaar komen daar een aantal werken bij. Steenbruggen blijft inzetten op kwaliteit, op de plek van het museum in de omgeving. Hij zal die in de komende jaren meer en meer bij elkaar betrekken. Käthe Kollwitz staat op het programma, evenals Jan Mankes en Sjoerd de Vries. Bij het tienjarig jubileum zegt hij: ,,Ik geloof werkelijk dat kunst, cultuur en plekken waar deze gevierd worden ons verder kunnen brengen als samenleving en als mens.’’
14
woensdag 29 april 2015
FOTOGRAFIE OPLEIDINGEN EN CURSUSSEN o.a. in: Heerenveen, Jubbega, Joure, Noordwolde, Wolvega
Verder binnenkort: • Diverse workshops fotografie • Dagtrips natuurfotografie
tel. 0516-461938 • www.FRBfotografie.nl
bruggen auto’s Peugeot Partner
170C 2.0 HDI Diesel
Bj. 2001, 108.143 km
Mercedes-Benz C-klasse
200 CDI Classic Diesel Bj. 2001, 314.218 km
€ 3.150,00 Citroen C3
Opel Corsa
1.4i Exclusive Bj. 2003, 97.402 km
9D
&%
> = + 4 #-
€ 4.950,00 1.3 CDTI Silverline automaat Diesel Bj. 2006, 107.963 km
€ 6.500,00
€ 3.800,00
:= ?
Voor meer informatie zie onze website www.bruggenautos.nl
Bruggen Auto’s • Schoterlandseweg 118 • 8411 ZJ Jubbega Telefoon: 0516 461377 • info@bruggenautos.nl • www.bruggenautos.nl
BBB8C,6*EE535F(*/78/(
ItWolwezen $"!#%""& ?*,5(**37F1 @65,CE3* - )G'" A 2$ ." )) BBB80*,5(**37F1!65,CE3*8/(
Begeleid wonen Ambulante zorg Dagbesteding Time-out onderwijs AKA opleiding
lerenwerkenwonen De Knipe tel: 06-384 770 29 wolkom@wolwezen.nl www.wolwezen.nl
woensdag 29 april 2015
krant van heerenveen
15
Japke en Andries Heemstra zorgen al achttien jaar voor jeugdvoetballers van SC Heerenveen.
Een thuis voor profvoetballers SANDER DE VRIES
H
et was een mooie lentedag in april, en tussen ruim 26.000 toeschouwers in het Abe Lenstrastadion glommen twee mensen van trots, tijdens het duel van Heerenveen met PSV. ,,Bij die wedstrijd stonden vijf jongens in de basis die ooit bij ons woonden. Vijf!”, zegt Japke. Schuin tegenover Japke zit haar man Andries. Bij hem begon het werk voor SC Heerenveen allemaal. ,,Ik werd in 1994 volledig afgekeurd”, vertelt hij. ,,Dan wil je toch iets te doen hebben, anders zit je de hele dag thuis.” Hij klopte bij Heerenveen aan. Andries pikte elke dag diverse jeugdspelers op uit hun woonplaats en bracht ze na de training met een busje weer thuis. Bij sommige routes, zoals die in de Flevopolder, reed hij 550 kilometer per dag. ,,Nadat ik dat vier jaar had gedaan, vroeg Heerenveen of wij een gastgezin wilden worden. We hadden toen al één jongen uit Curaçao in huis”, zegt Andries. Na enige bedenktijd gaven de Heemstra’s hun ja-woord. Wat zijn de jaren voorbijgevlogen, beaamt het echtpaar, want de huisvestingsvraag van Heerenveen is nu al bijna twee decennia geleden. Elk seizoen zorgden ze gemiddeld voor vier jeugdspelers. Een snelle rekensom leert dat er ongeveer zeventig voetballers woonden in het rijtjeshuis aan de Kattebos. Denen, Surinamers, Marokkanen, maar ook Nederlanders en jongens uit de Balkan. Velen van hen braken nooit door. Tientallen spelen momenteel anoniem hun wedstrijdjes op verlaten amateurvelden of kozen met wisselend succes voor een maatschappelijke carrière. Toch maakten ook genoeg voetballers die de Heemstra’s verzorgden wél de stap naar het betaalde voetbal. Andries: ,,Bij een debuut van zo’n jongen, of als hij zijn eerste doelpunt maakt… Joh, dan zit ik met kippenvel
op mijn armen en tranen in de ogen op de tribune.” ,,We leven heel erg met ze mee”, knikt Japke. ,,Ik kook voor die jongens, zorg dat de kamers schoon zijn en doe de boodschappen. Elke avond ga ik even bij ze langs op de slaapkamer. Dan zitten we gezellig met z’n vijven te kletsen, maar soms praat ik ook alleen met een speler, bijvoorbeeld als ik vermoed dat hij niet lekker in zijn vel zit.” Een ouder tussen aanhalingstekens, zo omschrijft Japke haar rol. En ja, het zijn inderdaad een beetje ‘hun’ jongens. De Heemstra’s vieren hoogtepunten met ze, maar delen ook teleurstellingen. Deze zaterdag is dat niet anders, als een jeugdspeler van de A1 weet dat hij dit weekend op de bank zit. Japke zorgt ondertussen voor koffie en cake. In de knusse woonkamer volgen de anekdotes elkaar op. Lachsalvo’s worden afgewisseld met momenten van herkenning. Over Bo Storm bijvoorbeeld, het Deense talent dat de kip van Japke zo lekker vond dat hij steevast de hele pan meenam naar zijn kamer. Of de Chinese proefspeler die het pompeblêdenshirt van het eerste elftal nooit zou dragen en met wie ze alleen via Google Translate konden communiceren. Dan het verhaal over Jeroen Drost. De verdediger was opgetogen toen hij voor de eerste keer bij de wedstrijdselectie zat. Hij had alleen buiten de complicaties gerekend die een driedelig pak nu eenmaal met zich meebrengen. Japke: ,,Jeroen had letterlijk een knoop in zijn stropdas gelegd. Dat zag er niet uit. ‘Hoe moet ik dat nou weten?’, zei hij verontwaardigd. ‘Mijn vader draagt zoiets ook nooit.’” Dan staan Japke en Andries op. Het echtpaar gaat voor naar het huis van de profvoetballers, dat grenst aan hun eigen woning. Daar verblijven nu vier jongens uit Amsterdam. Een pan macaroni staat nog op het aanrecht, net als een enorme bus proteïnepoeder. Andries: ,,Ik bemoei me nauwelijks
Bij Japke en Andries is iedereen gelijk. FOTO HENK-JAN DIJKS
Het topelftal van de Heemstra’s Diverse voetballers die bij de familie Heemstra woonden, braken later door als profvoetballer. Andries en Japke stelden een eredivisie-elftal samen. Tussen haakjes staat hun huidige club.
Luciano Slagveer (SC Heerenveen)
Maceo Rigters (ZSGOWMS, ama.)
Bilal Başaçıkoğlu Joey van den Berg (SC Heerenveen) (Feyenoord)
Jeroen Drost (DOS Kampen, ama.)
Luciano Narsingh (PSV)
Oguzhan Türk (Gaziantepspor)
Kenny Otigba (SC Heerenveen)
Diederik Bangma (WKE, ama.)
Janio Bikel (SC Heerenveen)
Henrico Drost (NAC Breda)
met wat hier gebeurt. Dat laat ik aan mijn vrouw over. Ik kom meestal in actie als ze te veel lawaai maken. De jongens vergeten weleens dat we buren hebben. Vooral als ze achter de Playstation zitten. Dan gaat het er heftig aan toe.” ,,Maar over het algemeen gaat het super”, vult Japke aan. ,,Niet alleen met de jongens, maar ook met de ouders. Dat contact vinden wij belangrijk. Zij zetten toch elk weekend hun kind weer bij ons af. Hoewel ze uit verschillende culturen en sociale milieus komen, zijn de jongens erg beleefd. ” Maar hoe zit dat dan met het stereotype van verwende jochies met sterallures en veel te grote bankrekeningen? ,,Ik herken me daar niet in”, zegt Japke. ,,Bij ons is iedereen gelijk. Een profcontract of niet. Misschien komt dat ook omdat wij ze vooral meemaken als jeugdspelers, hoor.” Bovendien, meent Japke, de lijn tussen arrogantie en een gezonde dosis zelfverzekerdheid is dun. ,,Neem Bilal Basaçikoglu, een lieve jongen”, zegt ze. ,,Vanaf het eerste jaar dat hij bij ons woonde riep hij al: ik ben goed genoeg voor het eerste elftal. Toen was hij nog maar een eerstejaars B-junior, haha. Hij heeft het echter wel waargemaakt, maar is misschien te vroeg vertrokken naar Feyenoord.” Haar ogen beginnen te glinsteren als het over Luciano Narsingh gaat, die nu bij PSV en het Nederlands Elftal voetbalt. ,,Luciano is echt een prachtkerel”, zegt Japke. Ze vertelt over vorig seizoen, toen Narsingh voor het Abe Lenstrastadion naar de spelersbus van PSV liep. Dranghekken hielden de tientallen supporters op afstand. ,,Ik was onderweg naar het supportershome en toevallig zagen Luciano en ik elkaar”, zegt Japke. ,,Hij kwam meteen naar me toe voor drie túten en een omhelzing. Liet me trots allemaal foto’s van zijn kleine kindje zien. En al die mensen maar kijken, met een blik van: ‘Wat moet hij toch met zo’n oude vrouw?’ Ach, dat is toch hartstikke leuk?
16
woensdag 29 april 2015
krant van heerenveen
Het Gemeenteplein in Heerenveen met Oenemastate, roomskatholieke kerk, watertoren, bewaarschool en postkantoor (van links naar rechts). ,,Sjoch, dit hienen wy sjen moatten.’’
FOTO STICHTING OUD HEERENVEEN
Het Wettertoertrauma In nog geen twintig jaar tijd heeft Heerenveen zijn historisch erfgoed verkwanseld. Een wandeling langs verdwenen gebouwen.
WIETSKE KOEN
S
joch, dit hienen wy sjen moatten’’, zegt Jo Geveke. De voorzitter van de Stichting Werkgroep Oud Heerenveen staat op het Gemeenteplein in Heerenveen en slaat een map met oude foto’s open van diezelfde plek in vervlogen tijden. In zwart-wit is de roomskatholieke kerk te zien. En de bewaarschool, de watertoren, het postkantoor niet te vergeten. ,,Mei dat tuorke’’, wijst hij. Als hij deze prent tijdens rondwandelingen aan zijn toehoorders toont, reageren die zonder uitzondering altijd ontzet. ,,Oh, wat skande dat dit fuort is’’, klinkt het dan. En dat kan oud-ondernemer Geve-
ke, geboren en getogen aan winkelstraat De Dracht, dan alleen maar beamen. De panden moesten in de jaren zeventig en tachtig wijken voor winkels en woningen. De gedachte aan het slooplustige gemeentebestuur van toen maakt menig Heerenvener van boven de veertig nog altijd woest. ,,It is ‘een open wond’. Neam it ús Wettertoertrauma.’’ Maar het had nóg beroerder gekund, benadrukt Geveke. ,,Se woenen doe de Lindegracht ek dempe. Mar dêr krigen se ien stim tekoart foar yn de ried.’’ Het was de tijdgeest, weet hij. De oude gebouwen waren onhandig ingericht, kampten met achterstallig onderhoud. Renoveren kostte geld, slopen was gemakkelijker en
goedkoper. Drachten ,,goaide de feart ticht’’, haalt Geveke aan, Amsterdam overwoog de grachten te dempen, net als Zwolle. Een deel van de Knypster Feart ging dicht, een stuk van het water, waaraan Heerenveen nota bene zijn bestaan dankt. De drie heren Foeyts, Van Cuyck en Van Dekema speelden met het verwerven van veen in op het brandstoftekort in het westen van het land en groeven vanaf het huidige Heerenveen 25 kilometer oostwaarts. Rond de kolk ontstond bedrijvigheid. Gelukkig bleef het uit 1640 stammende Oenemastate, nu restaurant Het Gerecht aan het Gemeenteplein, wel bewaard verzucht Geveke, terwijl hij het bruggetje over de
woensdag 29 april 2015
krant van heerenveen
van Heerenveen Gelukkig bleef Oenemastate wel bewaard Lindegracht neemt. Via de Vermaningssteeg - met zijn opgeknapte tabaksfabriek en net gerenoveerde doopsgezinde kerk – komt hij uit in de Kerkstraat. Ooit een levendige buurt met drie scholen en twee kerken. Niets in het huidige straatbeeld herinnert aan die tijd.
De gids van Oud Heerenveen steekt het Geerts Willigenplein over en komt uit bij Crackstate, dat grietman Johannes Sytzes Crack van Aengwirden in 1648 liet bouwen om zijn collega Amelius van Oenema van Schoterland naar de kroon te steken. De frustratie was enorm toen zijn gebouw uiteindelijk lager bleek te zijn. Oud Heerenveen beschouwt de beide panden als de laatste echt markante in het Friesche Haagje, meldt Geveke. Achter Crackstate werd in 1890 een gevangenis gebouwd, een beruchte plek in de Tweede Wereldoorlog. Daar werden mensen gemarteld en gefusilleerd. Ook dat pand bestaat niet meer, evenmin als de Kruiskerk, de volgende halte van de
tocht langs de verdwenen gebouwen. Geveke loopt de Oude Koemarkt over en komt uit bij Achter de Kerk. Grafzerken markeren de plek waar tot begin jaren zeventig het godshuis stond. Daar toont hij een foto van de overkant: de huidige Gedempte Molenwijk. ,,Dy waard ‘de blauwe Donau’ neamd’’, merkt Geveke op. ,,Om’t it dêr in dikke bende wie.’’ Via de Vleesmarkt belandt hij op de Hoofdbrug. Tja, het is ook alweer drie decennia geleden dat Hotel Vernimmen uit het dorpsbeeld verdween. En zo leidt de route via het Gemeenteplein weer naar het Willem van Harenplein. Zelfs het tegenover liggende kerk-
hof moest eind jaren tachtig wijken voor dorpsvernieuwing. Een deel van de rijtjeshuizen aan de Van Dekemalaan, de eerste sociale woningen van Heerenveen, zijn mede dankzij de stichting behouden gebleven. ,,Oars hienen wy no in twadde ‘Wettertoer’ hân’’, weet Geveke. Ach, natuurlijk is de toer niet compleet. Hij had de Koornbeurs kunnen noemen, de Schouwburg, het stationsgebouw en nog ruim twintig andere panden die er natuurlijk allemaal nog hadden moeten staan. De gids zou zo wel uren kunnen doorwandelen. Wie die gebouwen wil ‘zien’, is veroordeeld tot de archieven van de Stichting Werkgroep Oud Heerenveen. Want die heeft gelukkig de foto’s nog.
17
EEN MOOI INTERIEUR BEGINT BIJ BLAAUW WOONIDEE Een kast op maat in de stijl van uw interieur? Kom langs en we tonen u de vele mogelijkheden van combineren en stijl. Van vloer tot plafond of van wand tot wand, rekening houdend met uw wensen en budget. Kwaliteit, service en vakkundige plaatsing staan bij ons hoog in het vaandel. Dus kom eens langs en laat u adviseren onder het genot van een kopje koffie.
Hülsta Scopia boekenkast
Leolux Scylla
Auping Criade 125 jaar ervaring, vormgeving en techniek samengebracht in de Auping onder de boxsprings. Creëer uw eigen Criade. Stel ‘m zelf samen zoals u dat wilt.
Bert Plantagie Oval De aparte, ovale vorm van het tafelblad zorgt voor extra veel ruimte rond de tafel. Ervaar het zelf in onze winkel.
Auping Criade Bert Plantagie Oval
Leolux Mayon
J. VAN DAM W EG 19 | JUBBEGA TEL . 0 516 - 4 61228 | W W W.BL A AU W-WO ONI DEE.NL
20
woensdag 29 april 2015
krant van heerenveen
Poseren op het bruggetje van de Overtuin
I
n Heerenveen trouw je op Crackstate en worden de trouwfoto’s genomen in de Overtuin, de parktuin van landgoed Oranjewoud. Meer dan honderd foto’s werden ingestuurd door lezers en lezeressen van de Leeuwarder Courant. Wat opviel? De vele foto’s op
het boomstammenbruggetje achterin de tuin, foto’s in het tempeltje, bij de dikke beuk, in en rond de moestuin en bij de trouwauto die dan voor het hek van het landhuis werd gepositioneerd. Op de deze pagina’s een selectie. Alle foto’s zijn terug te vinden op www.lc.nl
Floris en Savita Sloot-Kanis parkeerden hun Plymouth trouwauto op 16 september 2011 voor het landgoed.
Otto van der Heide en Margreet van der Heide, droegen al voor ze op 10 oktober 1972 trouwden dezelfde achternaam. Ze ontmoetten elkaar toevallig in Heerenveen. Het poortje in de Overtuin was een mooie plek voor zwart-wit foto’s.
Op 16 juli 2012 trouwde Magda van der Meulen met haar grote liefde Rogier den Dekker. Uit de oude waterpomp bij de bloementuin putten ze hun geluk.
Fetze en Lucie Ykema parkeerden hun Alfa op 23 juni 1983 voor landgoed Oranjewoud.
Siem en Jannie Schregardus trouwden op 17 augustus 1978.
Twee broers trouwden op 29 mei 1992 met twee z Landman uit Langezwaag staan links, Thomas Flap kwerum staan rechts.. De Flappers komen oorspron 1962 verhuist naar Luinjeberd. De gezusters Landm opgegroeid.
woensdag 29 april 2015
krant van heerenveen
21
Onder paraplu en parasol; Lutsen en Danic Brouwer-Kuiken, 11 mei 2012.
Budi Wiersma en Ingrid Dijkstra trouwden op 30 mei 2014 en probeerden met hun kinderen Noah en Louella de minidraaimolen uit.
Tussen de sneeuwbuien door lieten Jan Boersma en Tineke Kooima zich fotograferen op 21 december 1967. Het paar woont nu in Kollum.
Marvin en Anke van Gog uit Heerenveen trouwden op 30 augustus 2013 en reden in een bijzondere bruidswagen: de eerste tankspuit van de Heerenveense brandweer, een AA-Ford uit 1931.
met twee zussen. Fokke Flapper en Ellie homas Flapper en Afke Landman uit Molen oorspronkelijk van Heeg, maar zijn in ters Landman zijn in Wolsum geboren en
Herman en Maartje Brinkman uit Heerenveen waren op 12 oktober 2014 60 jaar getrouwd. De kinderen en kleinkinderen zorgden er voor dat het een onvergetelijke dag werd met een heuse trouwauto en fotoreportage in de Overtuin.
Jacek Pawlowski uit Polen en Jannie Bosma uit Oldeberkoop trouwden op 1 mei 2009. De dikke beuk was een van de decorstukken. Ze wonen nu in Heerenveen.
Hans en Anna Oosterwerff op de foto in het tempeltje in 1985.
22
woensdag 29 april 2015
Nu ook in Heerenveen! (0516) 46 15 58 Taxi Koopmans uit Jubbega is o.a. gespecialiseerd in het patiëntenvervoer voor nagenoeg alle ziektekostenverzekeraars en naar alle ziekenhuizen en instanties.
Met ons moderne wagenpark staan wij garant voor ouderwetse kwaliteit!
Taxi Koopmans (0516) 46 15 58
HOLLANDSE DAGEN!
DONDERDAG 30 APRIL T/M ZATERDAG 16 MEI!
%
20
ING KORT
Het Nederlandse meubel staat wereldwijd bekend om de prima kwaliteit. Echter hier hangt veelal een stevig prijskaartje aan. Om het Nederlandse product extra te promoten ontvangt u bij Woonvoordeel de Wrede in de actieperiode 20% KORTING op alle meubelen van Nederlands fabricaat.
DIVERSE ZITCOMBINATIES • Binnenvering • Verstelbare zit • Div. kleuren stof of leer
DRAAI- / RELAXFAUTEUILS
20 %
(Eventueel met opstahulp)
KORTI
NG
%
20
COMPLETE WOONPROGRAMMAS
ING KORT
(Dressoirs, kasten, eettafels, salontafels)
TOPKWALITEIT POCKETVEERMATRAS • Keuze uit 4 hardheden • Thermisch geharde veren 6 of 8 slags • Afgedekt met optifoam koudschuim
• Reinigbaar • Div. maten • Exclusive label, actieprijs € 370,-20% extra korting
Voor alle kopers tijdens de actieperiode:
MAND MET HOLLANDSE LEKKERNIJEN KADO!
20 %
EXTRA KORTIN G
€ 296,-
BEVRIJDINGSDAG EN HEMELVAARTSDAG GEOPEND! VAN 11.00 - 17.00 UUR
TRANSPORTWEI 17 • JOURE • TEL.: 0513 416 675 WWW.WOONVOORDEELDEWREDE.NL
KNOOPPUNT JOURE
woensdag 29 april 2015
krant van heerenveen
23
Jubelen Anno 8
H
et is ’s woensdags alles of niets, laat onze gastvrouw in Anno 88 in Heerenveen weten als we ons wat verbouwereerd aan tafel schikken. Deze avond is het niets. Tenminste. Dat geldt het aantal gasten in deze – ja, let goed op, we vallen heftig met de deur in huis - zwaar aan te bevelen eetgelegenheid aan het Breedpad. Dat zijn er welgeteld twee. Inderdaad, het Hete Soepstel. ’Een tweetje’, vat mijn mee-eter J. gevat samen. Ik zou me, deze tent bestierend, zelf heel de avond opvreten als zich welhaast geen kip aan een tafeltje zette, biecht ik J. op. Die relativeert uit eigen horeca-ervaring. Volgens hem wen je eraan. Die kunst verstaat Karen Jelsma, onze gastvrouw, ook in Anno 88, waarvan de naam is ontleend aan het geboortejaar waarin zowel Karen als Patrick Jelsma ter wereld kwam. Gisteravond was het volgens Karen tjokvol tijdens een kookworkshop en ook voor het weekeinde is het gastenboek al redelijk ingetekend. Welhaast opgelucht wagen we ons aan de menukaart. Terwijl we die nog bestuderen, verschijnt Jelsma met drie fijne amuses. De bitterbal met een vulling van zuurkool met een toefje daslook mayo raakt ons in het culinaire hart. Maar het is oppassen geblazen met de lolly van geitenkaas. Lekker likkend, doceert J. dat een scherpe kaassmaak in een amuse je heel de avond bij kan blijven. Anno 88 maakt het je makkelijk. Je kunt kiezen van een twee(27,50 euro) tot zesgangen- (49,50 euro) menu. Mijn witte Siciliaanse wijn (4 euro) is wat vlak en heeft een tamelijk korte afdronk. J.’s Franse
sauvignon-blanc (4 euro) is frisser, fruitiger en proef je langer. J. houdt het heel de avond bij de wijn uit de Languedoc. J. gaat voor drie tussengerechtjes. Zijn salade van ossentong en Noordzeekrab, biet, chutney van groenten en zuurdesem is knapperig met bijzonder groen. ,,Lekker hoor, hoewel ik de ossetong een beetje vlak van smaak vind", oordeelt hij. Hij vervolgt met open ravioli met kip van boer Bart en gebakken langoustine, crème van pastinaak, linzen en een saus van kreeft, een plaatje van een gerecht. Open ravioli? Iedereen kent de ’dichte’ vaak gevulde kussentjes. Open houdt in dat het een flinke flap pasta is waarop – in dit geval - kip ligt. Wederom is J. getroffen door de begeleidende groenten, broccoli, uit de naburige natuurtuin ’t Hummelhûs in Oudehorne. Zijn hondsdraf is gewoon geplukt in de buurt en is afkomstig van ‘Wilde oogst’, een specialist in het zoeken naar eetbaar onkruid uit de omgeving en aan de kust. ,,De groente is heel mooi om te zien en super smakelijk", smikkelt J. De kip van boer Bart had iets sappiger gemogen wat hem betreft. ,,Al met al een mooi en verrassend gerecht." Dat vindt hij ook van zijn derde tussengerecht: Gebakken winterkabeljauw met polenta, bospaddenstoelen en een saus van tuinkruiden. Ik begin met Sint Jakobsschelp met ongehutste snert, truffel en oester. Het gerecht ziet er niet alleen prachtig uit, het is ook superlekker. De coquilles zijn kort zoals het hoort in roomboter gebakken en qua gaarheid precies goed. De oester is a la kibbeling gefrituurd en ook bijzonder smaakvol.
In de tweede gang laat ik me verrassen door gerookte - ja heus! - kogelbiefstuk in jus van augurken. Bij het kloeke stuk vlees doet de rode huiswijn dat wat ’ie moet doen. Aanvankelijk ruikt de rode als een rubberband, maar de wijn doet het verrassend goed bij het rokerige aroma van de biefstuk. Het wordt eentonig, maar de groenten die het vlees vergezellen zijn paradijselijk lekker: gegrilde worteltjes – in diverse verschijningen - bietjes en spruitjes. Leve moeder natuur. Nog even over de biefstuk. Het rokerige voegt wel iets toe aan het lekker malse stuk, maar eigenlijk vind ik het een beetje zonde van zulk mooi vlees. Moderne fratsen die zienderogen toenemen omdat elke keuken tegenwoordig zo’n ambachtelijk rookmachientje heeft staan, meent J., die zelf in plaats van cappuccino na, fijn buiten lurkt aan een eigen gerold shaggie. Even daarvoor geniet ik van mijn dessert. Een wafel van kamille, bolletjes walnotenijs met toefjes van pompoen. ’n Waardige afsluiter. Een spannende, verrassende en vaak wisselende menukaart met vlees, vis en groenten uit de streek en het seizoen en een ontspannen gastvrouw die haar vak verstaat. Conclusie? Heerenveen is een topzaak rijker, jubelen we onafgesproken bijna in canon als we meer dan tevreden Anno 88 verlaten. Deze zaak mag nog wel een hele eeuw bestaan. JAN WESTERA
Anno 88 Breedpad 11a 8442 AA Heerenveen 0513 610 010
24
woensdag 29 april 2015
Klokkenmakerij Martin den Heijer voor vakkundige reparatie van al uw klokken Heideburen 57, Heerenveen Telefoon 0513-623985 of 06-23171904 of 0513-610911 DE BESTE ZORG VOOR UW HUISDIER
De betaalbare specialist!
* laparoscopische - pijnloze - sterilisatie hond * kruisband operatie hond * botfracturen Dierenkliniek Bornego is een moderne eerstelijnskliniek. Wij staan u met raad en daad deskundig en klantgericht terzijde bij al uw vragen over de optimale verzorging en het gezond houden van uw huisdier.
Dierenartsten: Drs. O.Vellinga Drs. A.D. de Vries Drs. A.L.L. Kalis-Steenbergen
Om u optimaal van dienst te kunnen zijn behandelen wij bij voorkeur op afspraak: dagelijks van 8.30 -19.00 uur.
www.dierenkliniekbornego.nl Beurtschip 3 • 8447 CL Heerenveen • tel.: 0513 623 350
Bye, Bye...
Lindegracht 27 | Heerenveen | (0513) 62 66 60
www.empeloptiek.nl
*Informeer in de winkel naar de mogelijkheden. Empel Optiek verzorgt uw declaratie bij alle bekende zorgverzekeraars. Deze aanbieding is geldig t/m 31-08-2015.
www.wolthuizen-stilma.nl
wordt
Wolthuizen Stilma Top Movers
Een bekend beeldmerk wordt vervangen!
Welkom...
Wolthuizen Stilm a Top Movers
Verhuisbedrijf Wolthuizen Stilma Verhuizingen B.V. uit Heerenveen sluit zich aan bij Top Movers, een landelijk samenwerkingsverband van zelfstandige, professionele en kwalitatief hoogstaande Erkende verhuisbedrijven. Toen het bedrijf zich in de jaren tachtig is gaan specialiseren in het uitvoeren van particuliere en zakelijke verhuizingen, heeft het tot het uitbreken van de financiële crisis een voortdurende, gestage groei gekend in deze tak van transport. In de crisistijd, die nu al sinds eind 2008 de rem op deze markt houdt, is het aantal uitgevoerde verhuizingen sterk gedaald ten opzichte van de voorgaande jaren. Vergelijking met branchegenoten liet zien dat die minder terugval hadden, doordat die veel meer zakelijke verhuizingen uitvoerden, dan Wolthuizen Stilma Verhuizingen, die zijn verhuisomzet voor het grootste deel uit de markt van particuliere verhuizingen haalt. Sinds 1 januari 2015 zijn wij de trotse eigenaar van Bandsma Bultje Verhuizingen B.V. in Leeuwarden, een pur sang verhuisbedrijf dat al kort na de oprichting van het Top Movers-samenwerkingsverband (1989) lid is geworden van die groep. Voorwaarde bij deze overname was, dat Wolthuizen Stilma Verhuizingen B.V. ook lid werd van de Top Movers-groep. Lid worden van deze groep betekent aanpassing van onze huisstijl aan die van de Top Movers-groep. Lid worden betekent ook voldoen aan de hoge eisen die deze groep aan zijn leden stelt. Dit houdt in, dat ons bedrijf vanaf eind mei 2015 zowel ISO 9001 als ISO 14001 gecertificeerd zal zijn en daarnaast zal voldoen aan de eisen van de PPV (Professionele Project Verhuizers) en alle verhuismedewerkers het VCA-diploma hebben behaald. Belangrijke eisen, omdat de zakelijke verhuismarkt voor een substantieel deel bestaat uit bedrijven en instellingen, die eisen dat hun leveranciers over deze kwaliteiten beschikken. Wij zien deze wijziging als een noodzakelijke stap en tegelijk een mooie kans om ons weer meer op de zakelijke markt te gaan bewegen en hopen zo weer terug te groeien naar de prettige omvang die wij voor de financiële crisis hadden. Ons bedrijf verandert hiermee alleen van uitstraling aan de buitenkant. Wij blijven verder hetzelfde bedrijf met dezelfde zeer betrokken medewerkers, die kwaliteit, betrouwbaarheid en professionaliteit hoog in het vaandel hebben en dagelijks naar de hoogst haalbare klanttevredenheid streven.
woensdag 29 april 2015
krant van heerenveen
25
Fotoquiz Heerenveen Hoe goed kent u Heerenveen? Die kennis wordt behoorlijk op de proef gesteld in deze Heerenveense nieuws en geschiedenis fotoquiz. Het is de bedoeling dat u de foto’s aan onderstaande jaartallenlijst koppelt. Jaartal en foto leveren twee letters op, die van het jaartal komt eerst. Zo ontstaat een slagzin van 21 letters. De eerste letter van die zin krijgt u cadeau en dat is de H.
N Feest SC Heerenveen na het bereiken van de Champions League, duizenden supporters juichen hun spelers toe op het plein.
K De Koninklijke Juliana wandeltocht in Heerenveen.
Bij de gebeurtenissen en de foto’s horen deze jaartallen: 1963: E 1983: R 1950: N 2009: E 2000: N 1990: G 1998: U 1974: E 2007: P 1957: A De slagzin kunt u tot en met zaterdag 11 mei opsturen per mail aan: tips@lc.nl of per brief aan: Leeuwarder Courant Postbus 394 8901 BD Leeuwarden
E Verwoestende brand in ’t Houtsje aan de Oude Koemarkt.
E Boze gemeenteambtenaren blokkeren rotonde.
In beide gevallen onder vermelding ‘Fotoquiz Krant van Heerenveen’ met de zin, uw naam en telefoonnummer. Onder de inzenders worden vier waardebonnen van 25 euro verloot. De winnaars krijgen bericht. Veel plezier bij het oplossen!
V Abe Lenstra na de miraculeuze winst van Heerenveen thuis op Ajax: 6-5.
O Popster Prince geeft een concert in Thialf.
L Onthulling standbeeld van oud-Heerenvener Wim Duisenberg in aanwezigheid van weduwe Gretta Duisenberg.
D Ontknoping ontvoering op de rotonde bij Heerenveen. De verdachten zitten in de verschillende politieauto’s en worden afgevoerd.
N Sloop van het torentje van het oude postkantoor, met Watertoren op achtergrond.
E Oudejaarsviering. Relletjes en brand in hartje Heerenveen.
MAGAZIJN OPRUIMING BIJ RINZE HOFMAN HEERENVEEN
Heos bij Denon Miele stofzuiger
Panasonic 40 inch Ultra Hd 1200 Hz
Nu vanaf
€ 749,-
Nu vanaf
€ 249,-
32 inch tv
Miele wasmachine 1400 toeren inhoud 7 Kg Nu vanaf
Home cinema blu-ray systeem
€ 229,-
wasmachine 1400 toeren 7KG A++
Nu vanaf
€ 549,Inbouw inductie kookplaat
299,399,599,349,499,149,-
€ 799,-
Nu vanaf
Koel Vriezer
Inbouw combimagnetron
Demonstratie klaar
Heos 3 Heos 5 Heos 7 Link Amp Extend
Nu vanaf
€ 149,-
HEOS is een geweldig veelzijdig multi-room systeem
Inbouw vaatwasser Nu vanaf
€ 349,-
Nu vanaf
€ 249,-
Nu vanaf
€ 299,-
Warmte pomp droger Nu vanaf
Koeler tafelmodel
€ 479,-
Nu vanaf
€ 399,-
PERSO O OPLOS NLIJKE SINGE N
Nu vanaf
€ 149,-
DESKU NDIG ADVIE S
OP UW TIJD B EZ EN GE ÏNSTAL ORGD LEERD
PROBL EME VERHO N SNEL LPEN
MAKK EL OMRU IJK ILEN
5
De punten van verschil!
Electro World Rinze Hofman Heerenveen Lindegracht 47 | 8441 GK Heerenveen | 0513-625214 ELECTRO WORLD. DE WERELDZAAK DIE JE KENT
Eigen reparatiedienst voor witgoed inbouwapparatuur en bruingoed Electro World is onderdeel van
ELECTROWORLD.NL
woensdag 29 april 2015
27
Omdat geen mens gelijk is, verzekeren wij op maat
ALS SORRY NIET GENOEG IS
Postbus 116 Tel. (0513) 61 44 44 8440 AC Heerenveen Fax (0513) 62 37 42
www.kuiperverzekeringen.nl
Wat is der al en hoe komme wy der tegearre út?
Wat kinne jo sels?
It moat Oars en it kin Oars
Heerenveen Breedpad 15 T (0513) 745 099 F (0513) 745 091 info@wolthersjagersma.nl
www.wolthersjagersma.nl
Wat kin jo omjouwing foar jo betsjutte?
Wanneer we samen slim nadenken over zaken als wonen, welzijn en zorg, dan kunnen we een antwoord vinden op elke vraag.
Zuidwolde (dr) Spiekampenweg 4 T (0528) 242 669 F (0528) 390 586 info@wolthersjagersma.nl
Lezen en lenen in de bieb! De drie bibliotheken in de gemeente Heerenveen bieden een ruime collectie boeken, tijdschriften en dvd’s Duizenden e-books te leen!
Belje Oars efkes: (0566) 63 20 75
Akkrum | Aldeboarn | Nes | Nieuwebrug | Haskerdijken Jirnsum | Grou | Reduzum | Friens | Idaerd | Eagum | Wergea Warten | Warstiens | Wirdum | Swichum | Raerd | Dearsum Poppenwier | Tersoal | Sibrandabuorren | Terherne
Heerenveen: Burgemeester Kuperusplein 48 8442 CL • T (0513) 626 675 Kijk voor tijden en meer info op www.bibliotheekheerenveen.nl
Akkrum • Heerenveen • Jubbega
Burgemeester Falkenaweg 32, Heerenveen | Tel. 0513 - 624048 | www.wenhus.nl
28
woensdag 29 april 2015
T H C O Z E G N E G N I WON ing ev g m o n e n e e v n e r e e H
• vrijstaand, royaal, € 500.000,- tot € 750.000,-, privé ligging, Heerenveen en omgeving • vrijstaand, 4 slpk, garage/werkplaats minimaal 70 m2, tot € 350.000,Heerenveen en directe omgeving • vrijstaand, slaapkamer of praktijkruimte begane grond, ligging plan De Heide • woningen/appartementen voor verhuur (snelle afhandeling mogelijk) • sfeervolle woning, tot € 160.000,Heerenveen
heerenveen@hettema-adema.nl T (0513) 63 15 00
Businesspark Friesland West 21 | 8447 SL Heerenveen | 0513-624430 | (bestellen@kruizinga-agf.nl)
Maak voordelig kennis met Huis & Hypotheek
in Heerenveen Waardebon Eén uur hypotheekadvies Deze bon is inwisselbaar in april en mei 2014 Deze bon is niet inwisselbaar voor contan. ten of een gedeelte van het totaalbedrag. Alleen inwisselbaar bij de Huis & Hypotheek-vestiging die in deze advertentie staat. Maximaal 1 bon per klant.
*Bij het afsluiten van een hypotheek bij Huis & Hypotheek Heerenveen
Huis & Hypotheek heeft een nieuwe vestiging in Heerenveen. Deze vestiging maakt deel uit van een landelijk netwerk van ruim 50 kantoren en is gevestigd aan de Herenwal 40. In hetzelfde pand is ook Hettema Adema NVM Woningmakelaars gevestigd. Een logische combinatie. Samen bieden zij een compleet pakket aan dienstverlening van hoge kwaliteit. Reden voor een kennismakingsactie! Wanneer je de bon inlevert, neemt Huis & Hypotheek Heerenveen, naast de gratis kennismaking, ook het eerste uur hypotheekadvies ter waarde van € 135,voor zijn rekening. Ook ontvang je nog eens eengratis taxatie ter waarde van € 495,-* van Hettema Adema NVM Woningmakelaars. “Kortom: een mooi begin van de zoektocht naar jouw nieuwe thuis met betaalbare maandlasten.” Deze actie geldt in april en mei 2015.
Erwin Schaafsma Erkend Hypotheekadviseur
T. 0513 - 760 040
Herenwal 40 | 8441BA Heerenveen | www.huis-hypotheek.nl/heerenveen
T. 0513 631 500
woensdag 29 april 2015
krant van heerenveen
29
De wilde plannen van De Glasblazers
Night of the Koemarkt in 2013.
FOTO LC/ARCHIEF
Night of the Koemarkt, Dyn Dei, een theaterprogramma en zelfs de oprichting. Bij dweilorkest De Glasblazers begint iedere nieuwe stap met het maken van wilde plannen.
WILBERT ELTING
A
ls de muzikanten van dweilorkest De Glasblazers een plan hebben, dan loopt het zomaar uit de klauwen. Dat is al zo sinds de oprichting in 1986. Om geld in te zamelen voor brassband Pro Rege richtte enkele leden samen een boerenkapel op. Blaasmuziek op feesten en partijen zou ongetwijfeld meer opbrengen dan de verkoop van koek, zo was het idee. ,,En dit was natuurlijk veel leuker”, zegt trompettist Jan Peter Borger grijnzend. Al snel zat de groep op vijftig optredens per jaar, variërend van bruiloften tot bedrijfsfeesten en het aanjagen van de sfeer in Thialf en het Abe Lenstrastadion. ,,We zijn overal geweest”, zegt Borger. ,,Op een gegeven moment stonden we tien avonden achter elkaar op het podium bij Vrienden van Amstel Live. Dan moest je iedere avond snel eten, de bus in en die kant op.” De toeteraars trokken door het hele land en traden ook regelmatig op in het buitenland. De bus van het gezelschap, met vaste chauffeur Ruud, rijdt bijvoorbeeld ieder jaar naar het ijsstadion in Inzell om te spelen bij de internationale schaatswedstrijden en deed mee aan festivals in Frankrijk. Borger, die verantwoorde-
lijk is voor de boekingen, krijgt de raarste telefoontjes. ,,Een tijd geleden belde een Duitser. Die organiseerde een speciale roeiwedstrijd in Berlijn. Of wij daar wilden komen spelen. Dus ja, dan gaan we daar heen.” Het publiek wil De Glasblazers horen omdat die hen even alles doen vergeten. Borger: ,,Mensen zoeken naar het even gek doen. Even los van de sleur. Ze willen een feestje bouwen met ons. We bieden een stukje gezelligheid. Zelfs een hele groep stramme directeuren hebben wij aan het einde van de avond op de grond.” Zoveel optredens als vroeger, dat gebeurt niet meer. De leden worden ouder. ,,Bij de oprichting waren we twintigers, dan is het prachtig om onderweg te zijn.” De Glasblazers treden tegenwoordig rond de twintig keer per jaar op. ,,We zijn selectiever geworden. We gaan niet meer overal heen. Iedereen moet ook kunnen. Ze vragen wel eens of dan niet de helft van de band kan komen spelen. Dat werkt natuurlijk niet.” Bovendien willen ze zich niet gaan vervelen. Daarom spelen ze geen dweilfestivals meer. ,,Dat vinden we niet leuk. Het ligt ons gewoon minder.” Met optreden in het Abe Lenstrastadion zullen ze niet zo
‘Er zit ontzettend veel creativiteit in deze groep’ snel stoppen. ,,Even voor 25.000 man het Fries volkslied spelen. Dat is toch mooi?” Om de verveling tegen te gaan, blijven ze telkens nieuwe plannen bedenken. Zo ontstond Night of the Koemarkt in 1996 bij het tienjarig jubileum. De blazers wilden een feestje geven, waar iedereen wat aan had en besloten op een platte kar in het uitgaanscentrum van Heerenveen te gaan spelen. Uiteindelijk liep het zo’n vaart dat er tegenwoordig een groot podium voor Crackstate staat en het verjaardagsfeestje van het orkest het feest van Heerenveen is geworden. Dit jaar staan De Glasblazers met onder anderen Pater Moeskroen op het podium. ,,Er zit ontzettend veel creativiteit in deze groep”, zo verklaart Borger hun drang om telkens te vernieuwen. ,,En we zijn heel erg verschil-
lend. Er zittten leraren bij, ondernemers, een handelaar in tweedehands vrachtwagens. Als één iemand een idee heeft, dan blijft de rest het maar aanvullen. Bovendien zweep je elkaar ook op. We gaan er helemaal voor, of we doen het niet.” Naast Night of the Koemarkt dook het orkest de theaters in met A night with De Glasblazers. In november dit jaar is daarvan de tweede editie. Het thema zal zijn ‘Around the world’. ,,We spelen muziek van over de hele wereld”, licht Borger toe. ,,Maar hoe en wat precies, dat houden we nog even voor onszelf.” Dit theaterconcert zal weer anders zijn dan het vorige want zes talenten uit de eigen talentenshow van De Glasblazers, Dyn Dei, treden op als pauze-act. Borger: ,,We kijken steeds meer naar wat we voor de samenleving kunnen doen. Met Dyn Dei hielden we een talentenjacht voor mensen met een beperking. Zij krijgen eigenlijk nooit de kans om eens op het podium te staan. En er zit echt groot talent tussen!” ,,We zijn er maar wat druk mee", zegt Borger grinnikend. Ze zijn druk met projecten en het opzetten van evenementen. Maar het belangrijkste blijft de muziek. Dat is altijd zo geweest. ,,We willen meer zijn dan een dweilorkest dat wat hoempapamuziek speelt.”
30
woensdag 29 april 2015
Uw aangifte IB kunnen wij bij u thuis invullen!
Wij helpen u graag met alle administratieve zaken
20 TWEE-ONDER-EEN-KAPWONINGEN OP EEN ROYALE KAVEL
MOOIE ZONNIGE VOORUITZICHTEN Vanaf € 207.000,- vrij op naam
De Kuinder 4a • 8444 DC Heerenveen • 0513-650666 www.boekhoudernodig.nl
Wij steken onze nek voor u uit!
R.Boonstra a d m i n i s t r a t i e s
Voor particulier en ondernemer
nij skoatter
Deze week was de officiële bouwstart van de eerste serie van 12 twee-onder-een-kapwoningen in Nij Skoatterwâld. De kopers kunnen nog deze zomer genieten van hun compleet uitgevoerde woning op een royale kavel. Zo biedt de tuin voldoende ruimte om gezellig met vrienden of buren te barbecueën. Een heerlijk, zonnig vooruitzicht!
WÂLD in nij begjin
Droomt u hier ook van? Uit de laatste bouwfase van 8 twee-onder-een-kapwoningen is nog een beperkt aantal beschikbaar. Wees er snel bij.
4
: 0>: "'2 ">G' 99G 0996 " + K4 6! D . ->>64+"99G1!+IC!'GI';>
!K ->>6<'D @ 3@ 3E F A 5 @ 5 H 4 6!K<'D!K
M E E R W E T E N ? W W W . N I J S K O AT T E R WA L D . N L Een project van:
=%,( #* (J JL
/!'$'6 0>: )'6 B>>:426>>2 &&
)!+I?"!'GI';>78G>:'2?:G
L&&* E3 C''6':0'':
DDD?6!K4+"99G)!+I"!'GI';>?:G
Informatie: Van Wijnen Noord B.V. T 0513 - 46 76 54 E vwpn.gorredijk@vanwijnen.nl
Burg. Kuperusplein 49, Heerenveen T 0513-62 83 00 www.makelaardijhoekstra.nl
ELKE DAG EEN ANDERE KORTING! COMBI-MONDAY 2 combinatiegerechten voor de prijs van 1* EARLY-TUESDAY Tussen 17.00u en 19.00u alle taco- en enchiladas-gerechten € 9,00 p.p. MARINADO-WEDNESDAY Onbeperkt spareribs voor maar € 17,00 p.p. SHOPPING EVENING-THURSDAY Tussen 17.00u en 19.00u: Plato del dia + een drankje naar keuze: wijn, bier of fris + koffie of thee € 9,50 p.p. MENU-FRIDAY 3-gangenmenu voor € 21,50 p.p. SHAKING-SATURDAY Cocktail naar keuze voor maar € 4,00 NINO-SUNDAY Kindermenu gratis ** * Goedkoopste combinatiegerecht gratis ** Maximaal twee kinderen per gezin
WWW.ELPACHO.NL | ACHTER DE KERK 12, HEERENVEEN | 0513 - 646 662
woensdag 29 april 2015
31
Van inspiratie tot genieten bij Baderie Heerenveen een Kom langsnveoeonr ta s vol e s ie v d a d e o g piratie! informatie en ins
Museum Belvédère HEERENVEEN
|
ORANJEWOUD
Vaste collectie met werken van Jan Mankes, Theo van Doesburg, Boele Bregman,
Baderie Heerenveen Heideburen 51, Heerenveen
Sjoerd de Vries, Robert Zandvliet, H.N. Werkman, Willem van Althuis en vele anderen. Daarnaast meerdere wisselende tentoonstellingen per jaar. Vanaf 29 mei: ‘Improvisaties op Wind, Water, Wad’ en ‘Improvisaties op Locatie’, twee grote exposities in én buiten het museum! Plus lezingen, concerten en rondleidingen.
open: dinsdag t/m zondag 11.00-17.00 uur T 0513 - 644 999 I www.museumbelvedere.nl
op van Bij aanko schoenen, Gabor een paar jke een heerli au! cade fles rose
H E E R E N V E E N
Lindegracht 9, Heerenveen | 0513 – 61 00 61 | kamsmaschoenen.nl/heerenveen
32
woensdag 29 april 2015
krant van heerenveen madeinheerenveen RENSKE DE HAAN
De fietsen van Batavus Wie Heerenveen kent, kent Batavus. De fietsenfabrikant streek hier neer in 1904, vlakbij het station. Het bedrijf is opgericht door Andries Gaastra en richtte zich in de beginjaren op naaimachines en uurwerken. Niet lang daarna kwam hij met de eerste fiets: de houten fiets. Na de oorlog begon het bedrijf ook met de productie van brommers. Voor de kenners: onder andere de Whippet Supersport. In 1952 verhuisde het bedrijf naar de huidige plek aan de Industrieweg. Nu maakt de fietsengigant vijftig tot zestig verschillende modellen fietsen. De oudste is de nog altijd populaire ‘Omafiets’. ,,Alleen die al is er in meerdere varianten. Bijvoorbeeld met een traprem, versnellingen of een rekje voorop”, vertelt commercieel directeur Menno Visser. ,,Alle onderdelen voor een fiets worden verzameld vanuit Europa en het verre Oosten. Die worden in de grote assemblagehal klaarge-
maakt voor productie van een fiets.” De wielen worden nog altijd zelf geproduceerd in de wielenmakerij. ,,Zo zijn er bijvoorbeeld 150 soorten verschillende spaaklengtes”, legt Visser uit. De rest van de onderdelen wordt gelakt en gemonteerd. In het hoogseizoen ligt de productie van fietsen gemiddeld op 1300 tot 1500 fietsen per dag. ,,Het fietsseizoen begint straks weer en dat merken wij wel.” Vooral de E-bikes zijn populair. Het bedrijf richt zich naar eigen zeggen op comfort en innovatie. Het bedrijf telt zo’n 450 werknemers. Er zijn vier onderdelen in de grote fabriekshal. De eigen wielenmakerij, de lakkerij, montagehal en het testcentrum. ,,Hier worden de fietsen getest.” De fietsen worden gecontroleerd op kwaliteit door spanningstesten uit te voeren. Naast de fabriek heeft de fietsengigant ook nog een showroom en museum.
Kaas met of zonder kruiden Anders dan reguliere kaasfabrieken, maakt Henri Willig in Heerenveen specialiteitkazen. De Polderkaas is het meest bekend en is te vinden in diverse supermarkten. Het familiebedrijf bestaat sinds 1974, opgericht door Henri Willig en zijn vrouw Riet. Zij bestierden een melkveehouderij in Katwoude en besloten een kaasmakerij te beginnen. Wat begon op kleine schaal, is uitgegroeid tot een bedrijf met zeventig werknemers. Bij Henri Willig worden veertig tot vijftig verschillende kazen gemaakt. ,,Onze kaas wordt onderverdeeld in twee categorieën. Reguliere en biologische kaas”, vertelt commercieel directeur Rene Rovers van de kaasmakerij in Heerenveen. Daarnaast zijn er nog tal van kruiden die zij verwerken in hun kazen zoals feneriek, koriander en knoflook. ,,Wij maken kleinere kazen van ongeveer 4,5 kilo. Daarbij gebruiken we zes soorten melk; biologisch of regulier, geiten-, schapenen koemelk. Die halen wij zelf op bij onze eigen boeren. De chauffeur neemt een test af bij het afhalen zodat we kunnen kijken of de melk goed is. Ofwel: of het vrij is van verkeerde bacteriën.” Die boeren zitten in Friesland, Groningen en Drenthe. De melk wordt
Het kuipje margarine
gelost in tanks met een capaciteit van 100.000 liter melk. Allereerst wordt de melk verhit om de bacteriën te doden. Dit heet pasteuriseren.Daarna wordt er stremsel toegevoegd. Zo ontstaat er wrongel en die wordt samengeperst tot kaas. De kaas gaat vervolgens in een pekelbad zodat er een kaaskorst ontstaat. De kazen rijpen gemiddeld vier weken. De kaasmakerij produceert 3700 kazen per dag. ,,Dat gaat 24/7 door,” vertelt Rovers. ,,De kaas wordt wereldwijd verscheept.Van Scandinavië en Amerika tot aan Dubai.We leveren veel aande retail, maar ook veel aan de kaasgroothandel.Zo’n zestig procent van de kaas gaat naar het buitenland.”De kazen worden verkochtonder de merken Polderkaas, Polderkaas biologisch en Hooidammer.
Smilde Foods in Heerenveen staat bekend om het maken van margarine. Het bedrijf streek in 1863 neer op de Herenwal en werd opgericht door Arend Smilde. Daar begon Smilde een slachterij en vetsmelterij. Hier werd het bedrijf ook bekend mee. In 1973 werd er begonnen met de productie van margarines. ,,Nu maken we zoveel meer. Verschillende margarines, halvarines en frituurolieproducten”, vertelt Dirma Wansink, producten development-manager. De afzetmarkt is heel internationaal. Producten worden voornamelijk verkocht in Azië, Europa en Afrika. De meeste grootverpakkingen gaan naar instellingen als ziekenhuizen, verzorgingshuizen, maar ook veel naar de bakkerijindustrie. Het maken van de margarine gebeurt machinaal. ,,Dit is vergelijkbaar met het maken van ijs. We brengen de ingrediënten voor margarine samen en mengen dit. Dit zijn plantaardige oliën, water en vitamines. Hierna wordt het gekoeld waardoor het gaat uitkristalliseren en een margarine vormt.” De margarine bestaat voor 80 procent
uit plantaardige oliën. Het overige deel is water en vitamines. Bij halvarine is dat 40 procent olie en het overige deel water en vitamines. De plantaardige oliën komen van natuurlijke zaden als lijnzaad, koolzaad en zonnebloemen. Als de margarine klaar is, wordt het verpakt in kuipjes, pakjes, porties, blokken of zelfs emmers. ,,De margarines zijn heel klantspecifiek”, vervolgt Wansink. ,,We kijken altijd naar de gezondheid. Als iemand bijvoorbeeld ondervoed is, wil die een rijke boter om goede vetten binnen te krijgen. En iemand die juist wil afvallen, heeft weer een andere margarinesoort nodig.” De margarines zijn te vinden in groothandels onder het merk Bebo en Romi. De biologische halvarine is te vinden onder het merk BIO+ bij onder meer de Albert Heijn en natuurvoedingwinkels. Het frituurvet, margarines en bak en braad liggen in de schappen van diverse supermarkten. Smilde Foods is nu gevestigd op de Industrieweg in Heerenveen en telt 160 werknemers.
woensdag 29 april 2015
krant van heerenveen
33
Klassieke klanken uit Heerenveen
De Dwarsligger van Jongbloed Van Heerenveen tot aan Los Angeles en Japan. De Dwarsligger van uitgeverij en drukkerij Royal Jongbloed kom je wereldwijd tegen. De dwarsligger is een boekje op handformaat, gemaakt van licht en dun papier. ,,Het is Bijbelpapier”, vertelt Jacco Klok, salesmanager bij Royal Jongbloed in Heerenveen. Het bedrijf is opgericht in 1862 en richt zich voornamelijk op het uitgeven en drukken van Bijbels. ,,Die vind je wereldwijd, net als de Dwarsligger.” Het is een initiatief van Jongbloed en Uitgeverij VBK. Samen bedachten zij het nieuwe concept. ,,Want waar lezen de mensen? Op vakantie, in bed en op reis. En dan wil je een gemakkelijk formaat”, legt Klok uit. Is een Ebook niet een grote concurrent? Volgens Klok is alle elektronica een concurrent. ,,Maar wat wij voornamelijk terug krijgen is dat mensen toch graag iets in de handen willen hebben. Het gevoel van papier.” In Nederland zijn er al twee miljoen Dwarsliggers gemaakt. ,,Wereldwijd zijn dat zes miljoen.” De productie vindt plaats
in de uitgeverij van Jongbloed. ,,Hier worden ze gedrukt, genaaid en gebonden.” Het klein formaat boek is gewoon handig in gebruik, vertelt Klok. ,,Je hebt natuurlijk de pocketboekjes, maar die klappen altijd dicht vanwege de gelijmde kaft. Bij een Dwarsligger heb je dat niet.” Klok noemt de Bijbels en Dwarsliggers de ‘Rolls Royces’ in het boekensegment. ,,Wij leveren luxe producten. Onze boeken zijn van hogere kwaliteit. ,,Zo hebben we een Bijbel van leer die handgemaakt wordt.” De Dwarsligger is sinds 2009 op de markt en wordt wereldwijd verscheept. Ook steeds meer naar Zuid-Amerika en Japan.” Jongbloed telt 110 werknemers. In 2013 werd het bedrijf Koninklijk, zodat de naam werd gewijzigd in Royal Jongbloed.
Vrijwel iedereen die een instrument bespeelt, doet dat aan de hand van muziekboeken. Maar waar worden die gemaakt? In Heerenveen bij Hal Leonard MGB. Dit bedrijf is onderdeel van de Hal Leonard Corporation, ’s werelds grootse uitgeverij van bladmuziek. De Heerenveense vestiging is ook wel bekend als De Haske Publications. De uitgeverij werd in 1983 opgericht door componist Jan de Haan uit Warns. In 2008 besloot hij zijn bedrijf te verkopen zodat hij zich weer kon richten op het componeren en dirigeren. De muziekuitgeverij in Heerenveen heeft meer dan 10.000 titels. Ook klassieke uitgaven van Italiaanse en Franse labels en we geven educatieve uitgaven uit voor blaasen strijkinstrumenten, vertelt Garm van Veen van Hal Leonard. ,,Daarnaast geven we muziek uit voor harmonie, fanfare en brassbands.” Naast de Heerenveense vestiging zijn er dochterondernemingen in Duitsland, Engeland, Frankrijk, Italië en België. Het assortiment van Hal Leonard MGB, het Amerikaanse concern dat Heerenveen overnam, bestaat uit meer dan 350.000 titels. ,,Daarmee is het bedrijf een van de marktleiders in Europa. Het geeft werken uit van klassieke grootheden onder wie Vincenzo Bellini, George Bizet, Giacomo Rossini en Giuseppe Verdi. De uitgeverij werkt samen met een vast team van auteurs en compo-
nisten. In de uitgeverij komen de manuscripten binnen, die met de computer worden omgezet tot een printklare PDF. ,,Die wordt dan naar de drukkerij gestuurd. Daar worden de boeken gedrukt en gebonden.” Het bedrijf heeft speciale printers en snij-, lijm-, sealen andere machines voor de productie van een muziekboek. De bladmuziek is online te kopen via webshops maar ook in de muziekvakhandel. De boeken worden in meer dan tachtig verschillende landen verkocht. ,,Dit is met name in Europa, het Verre Oosten, Noord-Amerika, Australië en Nieuw-Zeeland.” Er werken vijftig mensen bij de Heerenveense uitgeverij.
Een zakje tuinzaad Luinjeberd Alle groente, kruiden en tuinzaden die je maar kunt bedenken komen via Luinjeberd, bij Pieterpikzonen. Maar liefst vijfhonderd verschillende zaden van het bedrijf worden over de hele wereld vermeerderd. Pieterpikzonen is een familiebedrijf en bestaat sinds 1904. Het zaadbedrijf telt zo’n zeventig werknemers. Pieterpikzonen produceert verschillende zaden, onder andere voor eigen merken Buzzy, Horti Tops en Oranjebandzaden. De zakjes liggen bij tuincentra en bouwmarkten maar worden ook ingezet als promotiemateriaal. ,,Bijvoorbeeld politieke partijen die een zakje zaden geven ter promotie ”, vertelt Peter Laan van het managementteam van Pieterpikzonen. Dit staat ook wel bekend als giveaways. En die worden steeds populairder, meent Laan. ,,Niet alleen bij politieke partijen, maar ook bij goede doelen. Of bedrijven geven het mee bij hun product of dienst”, legt Laan uit. De zaden worden in kleinverpakking verkocht, maar ook in grotere getallen voor de bulkhandel. ,,Dat gaat voornamelijk naar het buitenland. Vooral veel naar werelddelen als Afrika, Oost-Europa en Rusland.” De bedrijfsoppervlakte is tussen de 2 en 3 hectare groot. In Luinjeberd zijn proeftuinen en kassen waar de zaden worden geproduceerd. Daarnaast is er een laboratorium waar de zaden onder meer op
kiemkracht en zuiverheid worden getest. In de machines wordt het ‘kaf van het koren’ gescheiden. Dit heet ook wel zaadschoning. De zuivere zaden worden eruit gepikt en vervolgens verpakt. Daarvoor heeft het bedrijf vijftien verpakkingsmachines. Daarnaast heeft de zadenproducent veel contractteelt in het buitenland. Hier worden de zaden vermeerderd. De duur van de teelt verschilt per gewas. ,,Dat kan een paar maanden zijn tot een of twee jaar.” Per jaar worden er duizenden kilo’s zaden geproduceerd en verhandeld. Volgens Laan neemt de vraag naar biologische zaden enorm toe. Het bedrijf is daarom ook Skal gecertificeerd.
34
woensdag 29 april 2015
Van der Zwaag uitvaartzorg maakt een waardig afscheid mogelijk Al meer dan 75 jaar.
24 UUR PER DAG BEREIKBAAR
Bel: (0513) 622339 Cissy van Marxveldtlaan 11 | 8453 WB Oranjewoud www.vdzwaag.nl | info@vdzwaag.nl
woensdag 29 april 2015
WELKOM
35
Zomer 2015
Stormbaan
VERHUUR PARTYSERVICE | ATTRACTIEVERHUUR
“DE BATTLE”
DRACHTEN HEERENVEEN WWW.SITON.NL
DE GROOTSTE FIETSENZAAK VAN HEERENVEEN! 675 M² FIETSPLEZIER!!!!!!!!
Zeskamp spelen
Je eigen Jacuzzi voor een weekend
J & H Brouwer VOF Het Meer 245, 8448 GH Heerenveen, tel: 0513-688236 | www.jhbrouwervof.nl Gratis parkeren!!
Stormbaan 27 meter lang
Het abonnement dat elke dag beter wordt
Een heerlijk rustpunt Brasserie De Stal is een heerlijk rustpunt tijdens een wandeling of fietstocht door de omgeving van Heerenveen. Recreatiepark het Heidemeer bevindt zich op slechts 5 minuten loopafstand.
“Mijn grote droom was om ober te worden. Dat ben ik nu.” Mis niets met het alles-in-1 abonnement van de Leeuwarder Courant: Elke dag de krant in de bus Iedere zaterdag de extra dikke weekenduitgave thuis in de bus De app LC Krant voor op uw tablet. Ideaal voor onderweg en tijdens uw vakantie De interactieve smartphone app. Altijd en overal het laatste nieuws Onbeperkt toegang tot onze PLUS artikelen op de website Toegang tot de digitale ‘krantenkiosk’ Blendle Gratis extra informatie, service en exclusieve aanbiedingen
GA NAAR WWW.LC.NL/ABONNEREN
Brasserie De Stal Rotstergaastweg 42 8452 LB Nieuweschoot
Ma: 12.00 - 15.30 uur Di t/m vrij: 17.00 uur weekends gesloten
Op de kaart staan koffie, thee en huisgemaakte cake, maar ook vers belegde broodjes, snacks en heerlijke soep.
T 0513 - 63 02 12 I www.brasseriedestal.nl
Talant helpt mensen met een verstandelijke beperking om hun eigen leven te leiden, op hun plek in de samenleving.
maakt deel uit van Talant
36
woensdag 29 april 2015
krant van heerenveen
De wereld van sport is
FOTO’S NIELS WESTRA
Sportopleiding CIOS in Heerenveen telt 850 studenten. Beroepen veranderen, het CIOS verandert mee.
MAARTEN PENNEWAARD
F
oto’s van sporthelden als Sven Kramer, Foppe de Haan en Jorien ter Mors. Ze hangen naast een lange trap die op elke tree laat zien hoeveel calorieën je verbrandt, als je naar boven loopt. Welkom bij het CIOS. Achteloos gooit Bregje Ernst er een spagaat uit. Michael van den Bosch en Michel Bakker doen een salto en laten een basketbal op hun vingertoppen draaien. Aan de kant zit Endy Semeleer met zijn arm in het gips: ongelukje bij het kickboksen. Dit is de wereld van het CIOS, de opleiding voor sport en bewegen in Heerenveen. Mooi gesitueerd aan de Abe Lenstraboulevard, naast het stadion van SC Heerenveen, met de turnhal Epke Zonderland een enkele
hink-stap-sprong verderop. Voor veel mensen is CIOS een begrip, en illustere namen als Leen Pfrommer en Foppe de Haan worden vaak in een adem genoemd met de opleiding, die onder de vlag van het Friesland College inmiddels ook een vestiging heeft in Leeuwarden. ,,Mensen zien vaak het trainingspakje, maar dat is alleen maar de buitenkant’’, zegt Geert Teitsma, projectmanager bij het CIOS. Met 850 leerlingen heeft de opleiding een behoorlijke omvang. En daarmee is ook meteen duidelijk dat het geen opleiding is voor alleen maar topsporters, toptrainers of topmanagers in de sportwereld. ,,Al kunnen ze dat natuurlijk best worden’’, lacht Cor Greben, als manager praktijkroute verbonden aan de opleiding. Bregje Ernst (16) uit Oldeberkoop:
‘Ik wil later de sportschool van mijn ouders overnemen. Dit is mijn eerste jaar op het CIOS en het is heel leuk. Niet heel georganiseerd, maar wel heel leuk. De opleiding die ik volg is Sport- en bewegingscoördinator Fitness en duurt drie jaar.’ Natuurlijk is een sportopleiding als het CIOS trots op de grote namen die het heeft voortgebracht. De ‘wall of fame’ langs die hele hoge, calorievretende trap, telt een flink aantal gevestigde namen. Zoals volleyballer Jan Posthuma die Olympisch goud haalde, trainer Foppe de Haan die SC Heerenveen en zichzelf wereldberoemd maakte, schaatsster Jorien ter Mors en natuurlijk medailleveelvraat Sven Kramer – ze hangen er ter inspiratie voor de nieuwe lichtingen sportieve studenten.
woensdag 29 april 2015
krant van heerenveen
37
veel breder geworden
,,Er zijn er veel meer hoor’’, zegt Greben. ,,Surfer Dorian van Rijsselberghe, om maar een mooie te noemen. Maar waar het om gaat is dat de wereld van het sporten veel breder is geworden. Sport is een middel geworden om heel andere dingen mogelijk te maken. In de gezondheidszorg bijvoorbeeld. Denk aan obesitas – als personal coach kun je daar wat aan gaan doen.’’ Teitsma is heel stellig: ,,Wij leiden hier geen topsporters op. Wij leiden de coaches op om die jongens en meisjes te begeleiden.’’ Wat niet wegneemt dat alle studenten sportief bijzonder actief zijn en soms tot de top behoren. Maar daar gaat het niet primair om. Sporten in het licht van gezondheidszorg, maar ook in het kader van vrije tijd en maatschappelijk terrein, dat zijn de velden waar het CIOS op mikt.
‘CIOS leidt nu personal trainers op, bewegingsagogen, maar ook nog altijd coaches’
Endy Semeleer (19) uit Emmeloord zit met een polsblessure in de sportzaal aan de kant. Gips van
pols tot elleboog. ‘Ongelukje bij het kickboksen. Het bindsel was van mijn hand af en ik speelde dus zonder bescherming. Ik wil zelf ook kickbokslessen gaan geven en ben daarom hier deze opleiding gaan doen.’ Maar de beroepen veranderen en dus verandert het CIOS mee. ,,Als opleiding moet je dichter naar je klanten toegaan, en dat doet het CIOS dus ook’’, aldus Greben. De CIOS’ers gaan mee in de richting die het Friesland College heeft ingeslagen: veel meer praktijk. In de zogeheten praktijkroute leren studenten bij instellingen en bedrijven wat er in het dagelijkse leven verwacht wordt van een jonge professional, en die manier van leren slaat aan. ,,Het is veel meer ’learning by doing’. Het betekent dat studenten, maar ook docenten, op andere tijden aan de slag
moeten. ’s Avonds en in de weekeinden, want zo gaat dat in de echte wereld.’’ Stijn Jager (18) uit Heerenveen: ‘Ik judo, op topsportniveau. Ik ben twee keer derde van Nederland geworden. De opleiding die ik volg is SCUB: sportcoördinator geüniformeerde beroepen. Nu volg ik het lifeguard-profiel, maar ik denk dat ik aan de slag wil als sportinstructeur bij de politie. Na het CIOS ga ik waarschijnlijk naar de politieacademie.’ Van de studenten gaat meer dan de helft door naar het hbo, vertellen Greben en Teitsma. ,,En, ook niet belangrijk, we hebben net onderzocht wat de kansen op de arbeidsmarkt zijn van onze studenten. Nou, 90 tot 100 procent vindt een baan. En dat is dan misschien niet allemaal in de
sport, maar we leren ze hier heel veel sociale vaardigheden waarmee ze ook in andere beroepen goed aan de slag kunnen.’’ ,,Wat je hier in Sportstad Heerenveen hebt: er lopen topsporters rond en dat geeft toch wel een kick. We zoeken elkaar allemaal op. Sven, die hier rondloopt, Epke die zelf traint of een turntraining geeft – dat draagt bij aan het mooie sportklimaat dat hier hangt.’’ Michael van den Bosch (18) uit Sneek en Michel Bakker (19) uit Oldeberkoop: ‘Ik wil sportleraar worden, turnleraar eigenlijk. Ik geef zelf al les’, zegt Michael. ‘Het sporten op het CIOS vind ik leuk, maar de theorie…’. Michel lacht instemmend.. ‘Ik doe nu CIOS, niveau 3. Ik wil fitnessinstructeur worden, personal trainer.’
38
woensdag 29 april 2015
53-,!,++, )22. 216&!'!3#0 ,./!3!3# &3 -*"26!3# (,+'!&*&3,.+4 )22. )/-,#2&'0 %23&3 &3 #.2&3 148'#)#6%/#6/.#.--.
"&)(-*!$'$
/.1$!&!0# $0 *,-!0!0# '//,
$/-,#2&'$%"!#
!
73!'8332/
!
.3$3.'-2/
!
2'6.7''/.'2/
!
+3/.%5'))'/!-6)#%'6
.,/&)(*#,/$.$0
(5-2#6%,320')2#"& /,#-0!+-*!$ '-0
*.-)#'%/),+
+/.*#)1&)!0
!
0/.*#)2 )7 0-$66:3)#")7
!
)&-.30#)0
!
/6.3#7'-43,)3$..3
!
861#):) -.30.0:6-4/#)
97/)37)/16)!$47*):
-#&FGEG&@?G4#GE"GE?<
-2&55& 5&*&/!2$ *02
*&/"++/ *02
!
0/.*#)16)!)7
!
@E5?&?&DC5$$#''#"5@?G
!
740:4'()3!)7
!
$>EC>C%57G&
!
#*))%716)!)7
!
;GED5"GE5EE5&DG'G&@G&
!
)*.-4/#),) 8)*#4
!
(#E:CA#!F5$?7?@G?@G&
9G?"540,"&
=#@C@GED55C@(GD 33
8#G@C$G&@E>' 9GGEG&;GG&
,110 B. 9GGEG&;GG&
%5&#!.&5& &#03!2&/!2$ !2
' )063 /3/ )+)
!
2F@
!
'5:G755E"?<
!
4#G:A#>"G&
!
$EG5@?G;G ;5::G&
(((*#@C*&7
8#G@C(&2,/+3
Ziekenhuis Tjongerschans: sterk in verbinding De zorg verandert. Ook ziekenhuis Tjongerschans verandert mee. Wij bieden zorg voor het hele gezin, van het begin van het leven, tot aan het einde daarvan. De Tjongerschans is de partner bij uw zorgvraag: samen kijken we welke zorg u nodig heeft, en welke partners u hiermee kunnen helpen. Het centrum voor Vrouw, Moeder en Kind is gespecialiseerd in fertiliteitsbehandelingen, zorg voor zwangere moeders, bevallingen, moeder en kind-zorg, de zorg voor vrouwen met een gynaecologische zorgvraag en de kinder- en jeugdzorg op de kinderafdeling. Vanuit het ‘familiy care’ concept (We vergeten de vaders niet!) blijven de ouders en kinderen zo veel mogelijk samen, ook in het ziekenhuis. De visie is dat alle patiënten zo spoedig mogelijk weer naar huis gaan. Samenwerking met
verloskundigen van buiten het ziekenhuis is al jaren een feit. Het expertisecentrum Geriatrie, de kennis van de zorg voor ouderen, is in het hele ziekenhuis verweven. Op alle (verpleeg)afdelingen is aandacht voor de oudere patiënt, en de problemen die iemand op leeftijd tegen kan komen. Zorg op maat, waarbij de mantelzorger en familie worden betrokken. In 2013 heeft ziekenhuis Tjongerschans het keurmerk Seniorvriendelijk ziekenhuis ontvangen. Dit keurmerk wil ziekenhuizen stimuleren de organisatie van de zorg en inrichting af te stemmen op de specifieke zorgvragen en behoeften van ouderen. Zorg voor sporters en allen die beweging belangrijk vinden, borstkankerzorg, oogheelkunde, maag-, darm en leverziekten en een slaapcentrum zijn voorbeelden van verdere deskundigheidsgebieden.
Wat ervaart u verder in de Tjongerschans? Mensgerichtheid, bevlogenheid, en professionele verantwoordelijkheid.
digitale poli’s zoals de bekkenbodem poli en de fertiliteitspoli zijn een voorbeeld van deze informatievoorziening.
Vrouw, Moeder en Kind-zorg Zelfs vóór het begin van het leven kunt u in de Tjongerschans terecht. Optimale begeleiding voor en tijdens de zwangerschap is van groot belang. U houdt daarbij zelf de regie. De uiteindelijke bevalling en eventuele zorg daarna, vinden plaats in onze moderne verloskamers. Daarna is er ruimte in een kraamsuite, couveusesuite of andere kamer waarin het gezin als geheel samen kan zijn. Uiteraard begeleiden we u bij het geven van borstvoeding. Ook als uw oudere kind wordt opgenomen is er altijd de mogelijkheid dat een ouder bij het kind verblijft. Vrouwen in een andere levensfase krijgen bij de Tjongerschans de beste begeleiding bij gynaecologische behandelingen. Pijnbestrijding tijdens en na de ingreep, net als bij de bevallingen, heeft veel aandacht. De behandelingen zijn steeds korter, dus minder ingrijpend voor u als patiënt. U kunt snel weer naar huis. Goede informatie over het te verwachten herstel, en het inschakelen van andere partijen voor de nazorg, horen hier wat ons betreft bij. De
Expertisecentrum Geriatrie In Ziekenhuis Tjongerschans is de ouderenzorg een speerpunt. Op alle afdelingen is specifieke aandacht voor oudere mensen. Hierdoor worden valrisico en delier (verwardheid) zo veel mogelijk voorkomen. Het ziekenhuis heeft het keurmerk voor senior vriendelijk ziekenhuis gekregen in 2013. Dit jaar vindt een nieuwe beoordeling plaats. De ouderenzorg in de Tjongerschans vindt met name plaats in een goed uitgeruste polikliniek geriatrie, een verpleegafdeling en door uitgebreide samenwerkingsverbanden met medespecialisten, verpleeginstellingen en huisartsen. Door de groei van de vraag naar geriatrische zorg is het team geriaters kort geleden uitgebreid naar 5. De geriaters worden daarbij ondersteund door verpleegkundigen, fysiotherapeuten, diëtisten, en anderen.
www.tjongerschans.nl twitter: @tjongerschans
woensdag 29 april 2015
39
Nieuwe vestiging in Heerenveen! klantbeoordelingen
Waarom zou u kiezen voor
Makelaardij Friesland? Dat kunt u het beste aan onze klanten vragen. Kijk voor individuele klantbeoordelingen op www.makelaardijfriesland.nl en klik op klanten vertellen.
powered by Klantenvertellen.nl
Ja, ik wil graag meer weten over de verkoopstrategie van
Leeuwarden. Heliconweg 6, Tel (058) 244 91 00
Makelaardij Friesland en wil graag een verkoopadvies. Bel rechtstreeks voor een afspraak of stuur de antwoordcoupon in.
Naam: Adres:
Drachten. Stationsweg 23, Tel (0512) 36 80 36 Heerenveen. Nieuwstraat 2, Tel (0513) 23 21 80
m/v
Postcode en woonplaats: Telefoonnummer: Emailadres: U kunt deze antwoordcoupon, in een envelop zonder postzegel, opsturen naar: Makelaardij Friesland, Antwoordnummer 7031, 8900 WC LEEUWARDEN (langs brengen mag natuurlijk ook!)
Kijk voor meer informatie op: www.makelaardijfriesland.nl
40
woensdag 29 april 2015
Extra voordelig bij: Uw
GezondheidsWinkel:
BIOLOGISCHE KOKOSOLIE
LIHN JAM PUUR FRUIT
Gebruik je veel boter in de keuken? Dan is kokosolie een gezond alternatief! Ook als je niet van de exotische kokosgeur houdt, want Gezond & Wel Bio Kokosolie is smaak- en geurvrij. Het wordt gemaakt van het geperste en gedroogde witte vruchtvlees van de kokosnoot en is enorm gezond! Het bestaat voor 86% uit verzadigde vetzuren! Kokosolie zo uit de verpakking is vaak hard maar zodra je het verhit boven de 25 graden Celsius wordt het vloeibaar. Bij darmproblemen of een niet zo goede spijsvertering kan kokosolie een goede ondersteuning bieden, mede omdat het licht verteerbaar is. Bijkomend voordeel is dat kokosolie zeer hittestabiel is en veel minder snel gaat walmen. Bovendien behoudt kokosolie zijn gezonde eigenschappen bij verhitting. Daardoor is het heel geschikt om in te roerbakken, bakken, braden en zelfs frituren.
Heerlijke fruit jam. Keuze uit: aardbei, perzik-abrikoos- Geen passie, kersen, suiker bosbessen of toegezwarte bessen.
voegd!
Pot 330 gr.
2 potten
4.95
GEZOND & WEL PEREN APPELSTROOP
Echte Peren-appelstroop uit Zuid-Limburg. Puur fruit, zonder toegevoegde suikers en bereid volgens een eeuwenoud recept.
Pot 350 gr. 2 potten 3.78
1.89
2.99
1 Nu 5.95 500 gr. 4.95 Nu 3.49
200 gr. 2.49
Supermand actie!
Cranberries
1 kilo 8.95 Nu 5.95 500 gr. 4.95 Nu 3.49
Cranberries topkaart_draadmand_GZW.indd
tot 3,-
korting 200 gr. 2.49
1.99
1 03-02-15 12:52
1.
Q10 creme beschermt de huid tegen veroudering en verbetert het vochtvasthoudend vermogen van de huid.
4.
95
7.95
ANNIQUE ROOIBOSTHEE 80 sakkies
4.99
10.00
8.
95
PROVAMEL SOJAMELK
Geschikt voor de droge en rijpere huid. Rimpels en lijnen vervagen, de huid wordt soepel, glad en voelt jong en fris aan.
50 ml. 8.95
✓ ✓ ✓ ✓
4.
95
100% plantaardig 0% cholesterol 0% lactose 12 pakken Laag in à 1 liter verzadigde normaal 21,00 vetten. .80
Nu 16
20% korting per doos van
7.
GEZOND & WEL Anti-rimpelcrème
Naturel 1 liter 1.75
12 pakken!*
8.95
+ gratis Chiazaad 250 gr. t.w.v 2.95
exclusief bij uw
1.
57
12 pakken à 1 liter
normaal 35,88
Nu 28.71
Amandel
2.69
1 liter 2.99
*Deze actie is geldig op Provamel Sojamelk naturel of amandel.
GEZOND & WEL Calendula ooggel
Calendula ooggel gaat effectief de strijd aan met donkere kringen rond de ogen en kraaienpootjes. Ontspant en herstelt de gevoelige huid rondom de ogen.
50 ml. 8.95
3.95
Lijnzaadolie of kortweg lijnolie is afkomstig uit de zaden van olievlas. Het is een plantaardige en uitgebalanceerde bron van meervoudig onverzadigde vetzuren (omega-3 en omega-6 vetzuren) zoals het belangrijke alpha-linoleenzuur. Linolzuur draagt bij tot de instandhouding van normale cholesterolgehalten in het bloed.*
96 3. 250 ml.
De hulp bij het verminderen van littekens, huidstriemen en pigmentvlekken. 200 ml. 28.49 18.49
10,-
tot KORTING 60 ml. 12.15
LIJNZAADOLIE OMEGA-3 Een bron van omega vetzuren!
500 ml. 4.95
WILDE ABRIKOZEN BIO-OIL Lekker als gezond snoepje tussendoor. Heerlijk vol en zoetzuur van smaak!
14.95
2 liter 19.95
95
19.95
Kilo
3 voor
cosmetic
De razend populaire Green Coffee bevat o.a. groene thee, chroom, caffeïne en ginseng. Chroom draagt bij tot een normaal metabolisme van macronutriënten en de instandhouding van normale bloedsuikergehalten. Door de toevoeging van groene thee extract wordt het natuurlijke metabolisme verhoogd en uw lichaam in model gebracht. 18 zakjes à 10 gram.
99
GEZOND & WEL Q10 crème
50 ml.
1 liter 11.95
4.95
GREEN COFFEE 1000+ Met Lingzhi (krachtige paddenstoel!)
CRANBERRIES
SUPERMAND T95IE! AkC ilo 8.
500 ml. 6.45
Extra groteg! CC cuisine & verpakkin
2.69
Nu 20% korting!
2.15
BEKEND VAN TV
7.
95
Lijnzaadolie sinaasappel 250 ml. 3.79
vegetarisch
GezondheidsWinkels:
‘t Winckeltje, Molenplein 9, Heerenveen
3.03
* Dit gunstige effect wordt pas bereikt bij een dagelijkse hoeveelheid van 10 gram linolzuur per dag.