Bijbel in gewone taal voor jou by Nederlands-Vlaams Bijbelgenootschap

Taal voor jou

Colofon De Bijbel in Gewone taal voor jou is een gezamenlijke uitgave van Kwintessens en het Nederlands Bijbelgenootschap. Bijbel in Gewone Taal voor jou 1e druk 2020 ISBN 978-90-8912-234-6 NUR 701

LEUK DAT JE DE BIJBEL GAAT LEZEN!

Bestelnummer Kwintessens 3406 Tekst kleurenpagina’s: Maaike van der Weij (namenkatern) en Erik Idema (achtergrondkatern en themakatern) Ontwerp omslag en lay-out kleurenpagina’s: Villa Grafica, Diemen Ontwerp en zetwerk bijbeltekst: 2K Denmark, Aarhus Drukken en binden: Royal Jongbloed Publishing Bijbeltekst: Bijbel in Gewone Taal ©2014 Nederlands Bijbelgenootschap, Haarlem Voor overige colofonvermeldingen zie p. 2 van deze uitgave.

De Bijbel in Gewone Taal voor jou is een speciale uitgave van de Bijbel, in woorden die we elke dag gebruiken. Op drie plekken in deze bijbel vind je extra informatie. We beginnen met informatie over de Bijbel. Middenin staan bladzijden met namen die in de Bijbel voorkomen. Misschien staat jouw naam er wel tussen! En achter in deze uitgave vind je informatie over veertien thema’s die in de Bijbel een rol spelen.

We wensen je veel leesplezier!

Voor informatie over het citeren of overnemen van teksten uit deze uitgave, zie bijbelgenootschap.nl/voorwaarden. www.kwintessens.nl www.bijbelgenootschap.nl www.bijbelingewonetaal.nl

Bijbel in Gewone Taal voor jou | 3

WAT VOOR BOEK IS DE BIJBEL? Stel je voor:

De Bijbel is eigenlijk geen boek, het is een hele verzameling. Het woord ‘Bijbel’ komt van biblia, dat betekent: boeken. De Bijbel is een bibliotheek van 66 boeken. Veel daarvan bestaan uit verschillende delen, uit kleine en grotere stukken tekst die soms in elkaar zijn geschoven als losse vellen in een boek.

Je bent in een grote ruimte. Overal waar je kijkt zie je kasten. Er liggen vellen papier, dikke boeken, boekrollen, notitiebriefjes en volgeschreven schriften. Ze zijn beschreven in alle talen van de wereld. In deze ruimte ligt meer wijsheid dan een mens kan onthouden. Op al die papieren staan meer vragen dan je ooit kunt beantwoorden en er wordt meer verteld dan wat in één leven kan gebeuren.

De Bijbel is ontstaan in de loop van honderden jaren. Veel verhalen werden mondeling doorverteld, opgeschreven, veranderd, nog eens overgeschreven en weer veranderd. Ze werden vertaald in alle talen van de wereld … En nu heb jij ze in handen.

Wie ze allemaal bij elkaar heeft gebracht? Dat is een verhaal op zich. Van sommige boeken en papieren is bekend wie ze geschreven heeft, van andere weet niemand dat. Het enige dat we zeker weten is dat ze allemaal in deze grote, bijzondere ruimte terecht zijn gekomen. Zo’n ruimte is de Bijbel, het boek dat jij nu in handen hebt.

6 | Bijbel in Gewone Taal voor jou

Om je een beetje op weg te helpen met deze teksten, lees je op deze eerste bladzijden wat meer over hoe de Bijbel is opgebouwd. Ook kom je dingen te weten die je helpen om de verhalen beter te begrijpen.

Bijbel in Gewone Taal voor jou | 7

DANIËL

LUCAS

Daan, Dan(n)y, Daniel, Daniëlle, Daniëlla, Dani

Lukas, Luuk, Luc, Luke, Luca, Luka, Lucy, Lucie

Betekenis God is mijn rechter

Betekenis licht

Daniël in de Bijbel Daniël leeft niet in zijn eigen land. Hij is met veel mensen uit zijn land Juda verbannen naar Babel in Babylonië. In het boek Daniël lezen we dat hij een opleiding bij de koning krijgt. Daniël krijgt een andere naam in Babel: Beltesassar. Dat betekent zoiets als: bescherm het leven van de koning. Daniël is een wijze man. Als hij de koning van Babel helpt bij het uitleggen van een droom, wordt hij zelfs de leider van alle wijze mannen in het land. Als er een nieuwe koning komt, blijft Daniël als adviseur werken. Maar zijn collega’s zijn jaloers op Daniël en willen hem uit de weg ruimen.

Daarom bedenken ze een nieuwe wet waarin staat dat niemand meer mag bidden. Daniël is niet alleen wijs, hij gelooft ook in de God van Israël. En hij blijft bidden. Dan wordt Daniël betrapt en voor straf wordt hij in een leeuwenkuil gegooid. Maar God zorgt ervoor dat de leeuwen Daniël niets doen. De koning straft de andere adviseurs en geeft het bevel dat iedereen ontzag moet hebben voor de God van Daniël.

Er staan geen verhalen over Lucas in de Bijbel. Er staan wel twee bijbelboeken op zijn naam: Het evangelie volgens Lucas en De handelingen van de apostelen. Eigenlijk horen die twee boeken bij elkaar. Het eerste boek gaat over het leven van Jezus. En het tweede boek gaat over de eerste christenen en het begin van de kerk. In de Bijbel zie je niet goed dat die boeken bij elkaar horen, omdat Het evangelie volgens Johannes ertussen staat.

èL ees verder over Daniël Daniël en zijn vrienden, Daniël 1:6-7; Daniël in de leeuwenkuil, Daniël 6.

Lucas begint zijn boeken met: Geachte Theofilus (dat betekent: vriend van God). Lucas wil Theofilus alles vertellen wat hij

Daniël voor jou Aan wie of wat blijf jij trouw, ook als anderen dat stom of raar vinden?

18 | Bijbel in Gewone Taal voor jou

Lucas in de Bijbel

weet over Jezus en zijn leerlingen. Lucas heeft Jezus zelf niet gekend, maar hij heeft wel de verhalen over Jezus gehoord. Hij wil het verhaal over Jezus vanaf het begin opschrijven. Daarom lezen we in Lucas ook het meest uitgebreide verhaal over de geboorte van Jezus (lees maar in Lucas 1:5-2:40). Omdat er geen verhalen over Lucas in de Bijbel staan, weten we niet zo veel over Lucas zelf. Wel lees je in Kolossenzen 4:14 over een Lucas die dokter is. Deze Lucas wordt ook genoemd in verschillende brieven van Paulus. Lucas reisde met Paulus mee om het goede nieuws aan andere mensen te vertellen (Filemon 1:24, 2 Timoteüs 4:11). èL ees verder over Lucas De schrijver Lucas, Lucas 1:1-4 en Handelingen 1:1-2; De dokter Lucas, Kolossenzen 4:14.

Lucas voor jou Waarover zou jij een boek willen schrijven?

Bijbel in Gewone Taal voor jou | 19

ANDERE NAMEN MET KORTE VERWIJZING

Simon Timoteüs

Sem

Noach

Betekenis: ‘naam’ of ‘aanzien’ èG enesis 7:13

(Noah, Noa) Betekenis: rust èG enesis 6-10

......................................................

Mozes

Johannes

(Moos, Moussa, Musa) Betekenis: uit het water trekken èE xodus 2:1-22

(Jan, Jens, Johanna, Joanne, Johan, John, Joan, Janna(h)) Betekenis: God is genadig èM arcus 1:1-20

......................................................

Ruben Betekenis: kijk, een zoon èG enesis 29:32 ......................................................

Isaï

......................................................

Matteüs (Mats, Matt) Betekenis: geschenk van God èM atteüs 9:9

(Jesse) Betekenis: God bestaat è1 Samuel 16:1-13

......................................................

(Dawid) Betekenis: geliefde è1 Samuel 16-31

Levi (Levy) Betekenis: aanhankelijk èG enesis 29:34

30 | Bijbel in Gewone Taal voor jou

David

(Timo, Tymo, Tim) Betekenis: eer aan God è1 Timoteüs 4:11-16 ......................................................

Mattias (Matthijs, Mathijs, Thijs, Ties) Betekenis: geschenk van God èH andelingen 1:15-26 ......................................................

Petrus

(Siem, Simone) Betekenis: luister èM atteüs 4:18-20 ......................................................

Noömi (Naomi) Betekenis: lieflijke èR uth 1-4 ......................................................

Susanna (Suzanne, Susan, Suus, Susi) Betekenis: lelie è L ucas 8:2-3 ......................................................

Ruth

(Peter, Pieter, Piet) Betekenis: rots èH andelingen 2:14-40

Betekenis: vriendin èR uth 1-4

......................................................

Adam

Lydia

Betekenis: ‘aarde’ of ‘aardbodem’ èG enesis 2:4-4:2

Betekenis: vrouw uit Lydië èH andelingen 16:11-40

......................................................

Benjamin

Tirsa

(Ben) Betekenis: zoon van geluk èG enesis 35:16-18

(Thirza, Tirza) Betekenis: ‘mooi’ èN umeri 27:1-11

Bijbel in Gewone Taal voor jou | 31

trouw

Als je trouw bent, weten anderen wat ze aan je hebben. Je kunt trouw zijn aan jezelf, vrienden, familie of geliefden. En ook aan God, zo vertelt de Bijbel. Bijbelverhalen vertellen over Gods trouw aan mensen en over de trouw van mensen aan God.

ANGST

Iedereen is weleens bang. In de Bijbel wordt angst vaak verbonden met vertrouwen. Door te vertrouwen op God kun je je angst overwinnen. Vragen voor jou

Vragen voor jou • Wie blijf jij trouw? • Welke dingen doe je voor een ander, omdat je hem of haar trouw bent? • Denk je dat je altijd trouw blijft aan deze persoon?

Stelling ‘JE KUNT BETER ARM ZIJN DAN ONBETROUWBAAR.’ (Spreuken 19:22) Ben je het hiermee eens? Waarom wel of niet?

Trouw tussen God en mensen Verschillende profeten vertellen dat God de mensen trouw blijft. Daarom moeten mensen ook trouw blijven aan God. èL ees bijvoorbeeld Jesaja 54:4-8, Jeremia 3:19-22.

Ruth en Noömi In het boek Ruth staat een mooi verhaal over trouw. Het gaat over Ruth, een jonge vrouw uit Moab. Zij trouwt met een man uit Betlehem, maar hij sterft. Ruth besluit om voor haar schoonmoeder Noömi te blijven zorgen. Ze gaat met haar mee om in Betlehem te gaan wonen. Ruth zegt tegen Noömi: ‘Waar u heen gaat, daar ga ik heen. Waar u woont, daar wil ik ook wonen. Uw volk is mijn volk, en uw God is mijn God.’ è Lees het verhaal in het

Theologische vraag ZOU GOD BANG KUNNEN ZIJN DENK JE? EN JEZUS?

Vierhonderd keer ‘wees niet bang’ In de Bijbel staat bijna vierhonderd keer de uitspraak: ‘Wees niet bang’. Soms worden andere woorden gebruikt, maar zo vaak wordt deze boodschap aan mensen gegeven. Weet je hoeveel dagen een jaar heeft? Het staat dus vaak genoeg in de Bijbel om elke dag een andere ‘Wees niet bang’ uit de Bijbel te lezen! èL ees bijvoorbeeld Genesis 15:1, Psalm 3:2-7, Jesaja 41:10, Hebreeën 13:6.

De storm op het meer Jezus en zijn leerlingen varen in een boot op het meer. Dan begint het hard te stormen. De leerlingen zijn bang, maar Jezus ligt te slapen. Ze maken hem wakker en Jezus zegt tegen de storm: ‘Houd op! Wees stil!’ Als de storm is gaan liggen, vraagt Jezus aan zijn leerlingen: ‘Waarom waren jullie zo bang? Hebben jullie nog steeds geen geloof in mij?’ è Lees het verhaal in Marcus

4:35-41.

boek Ruth.

★ OPDRACHT Bedenk eens wie er trouw zijn aan jou: dat zijn de mensen die je niet laten vallen, wat er ook gebeurt. Misschien zijn het er wel meer dan je denkt!

34 | Bijbel in Gewone Taal voor jou

• Waar ben jij bang voor? • Wat doe je als je bang bent? • Is angst ergens goed voor?

★ OPDRACHT Kijk hoe vaak je de woorden ‘Wees niet bang’ kwijt kunt op een vel papier. Reken daarna uit hoeveel papieren je nodig zou hebben om het vierhonderd keer op te schrijven. Zo vaak staat deze uitspraak in de Bijbel!

Bijbel in Gewone Taal voor jou | 35

BOUWEN

GEVEN

Hoe zou de wereld eruitzien als mensen nooit iets zouden bouwen? Bouwen hoort bijna net zo bij mensen als kleding en eten. Ook in de Bijbel wordt gebouwd. Veel bouwverhalen hebben een bijzondere betekenis.

In het bijbelboek Handelingen staat: ‘Je wordt gelukkiger van geven dan van ontvangen’ (Handelingen 20:35). Geven speelt in de Bijbel een belangrijke rol. Niet alleen rijke maar ook arme mensen kunnen veel geven.

Vragen voor jou

• Wat is het mooiste gebouw dat jij ooit gezien hebt? Waarom is dat gebouw bijzonder voor jou? •H oeveel mensen denk je dat er betrokken zijn geweest bij het bouwen? • En hoe lang zou het geduurd hebben?

Stelling JE KUNT BETER OP EEN ROTS BOUWEN DAN OP ZAND. Ben je het hiermee eens? Waarom wel of niet? Tip: Lees Matteüs 7:24-27.

De herbouw van Jeruzalem De stad Jeruzalem is verwoest door het leger van de Babyloniërs. Een tijd later besluit een man die Nehemia heet dat de muren opnieuw moeten worden opgebouwd. Hij vraagt alle families van de stad om te helpen.

• Wat is het mooiste dat je ooit gegeven hebt? • Wat zou je graag weg willen geven en aan wie?

è Lees hoe de herbouw begint in

Geven in de Bijbel

Nehemia 2:11-18.

Bouwen in de Bijbel Mensen bouwen niet zomaar wat in de Bijbel. In Genesis 11:1-9 lees je dat de mensen een stad willen bouwen met een toren die tot in de hemel komt. Het wordt niks, omdat de mensen elkaar niet meer verstaan. Een succesvoller bouwproject is de bouw van de tempel in Jeruzalem door koning Salomo (1 Koningen 6). Met dit prachtige gebouw laat Salomo zien hoeveel respect hij heeft voor de Heer.

42 | Bijbel in Gewone Taal voor jou

Alleen met wijsheid kun je een huis bouwen, alleen met inzicht maak je het stevig. Spreuken 24:3

★ OPDRACHT Ontwerp een bijzonder gebouw dat nog niet bestaat.

Stelling HOE MEER JE GEEFT, HOE BETER HET IS. Ben je het hiermee eens? Waarom wel of niet?

Op verschillende plekken in de Bijbel staat dat het goed is om iets te geven aan mensen die arm zijn. In Leviticus 25:35 staat bijvoorbeeld: ‘Jullie mogen arme mensen niet in de steek laten.’ Het is dus goed om iets te geven, maar hoe doe je dat? Sommige mensen zijn heel trots op wat ze aan anderen geven. Daarover heeft Jezus gezegd: ‘Als je arme mensen geld geeft, laat dat dan niet aan iedereen weten. Schijnheilige mensen doen dat wel […] Zij hebben hun beloning al gekregen’ (Matteüs 6:2).

De muntjes van de weduwe Jezus zit bij de geldkist in de tempel. Rijke mensen gooien veel geld in de kist. Een arme weduwe doet er twee muntjes in. Daarna zegt Jezus tegen zijn leerlingen: ‘Die arme vrouw heeft het meest gegeven van allemaal. Zij gaf geld dat ze niet kon missen.’ è Lees het verhaal in Marcus

12:41-44.

★ OPDRACHT Geef iemand een cadeau dat niets kost en toch heel waardevol is.

Bijbel in Gewone Taal voor jou | 43

Taal voor jou Deze bijbel is speciaal voor jou! De Bijbel Bijbelin inGewone Gewone Taal is een vertaling van De Taal voor jou is de complete Bijbel, en nog taal. veel meer. Lees de Bijbel in duidelizjke Deze vertaling bijvoorbeeld alles over hoe de Bijbel in maakt de Bijbel voor iedereen begrijpelijk. elkaar steekt. Ontdek of ook jouw naam Het gebruik van gewone taal brengt de tekst uit de Bijbel komt. En verdiep je eens in dichtbij. Zo kan iedereen ervaren wat de Bijbel zegt over thema’s diewat de Bijbel spelen in jouw leven. De Bijbel in Gewone Taal voor jou bevat de De Bijbel in Gewone Taal is gemaakt door Bijbel in Gewone Taal. Het is een bijbel in de het die Nederlands taal we allemaalBijbelgenootschap. kennen en gebruiken. Deze vertaling is speciaal voor iedereen die de Bijbel wil lezen in duidelijke taal.

Nederlands Bijbelgenootschap

9 789089 122346