Seizoensoverzicht 2022-2023 Achtergrond Van Gogh in Me Interview Laura de By Achtergrond Vijf jaar NKK NXT Interview Huang Ruo
Nummer 16 2022
- advertentie -
SPECIALE AANBIEDING
8X VOOR € 58,– I.P.V. 73,50
Luister is hét toonaangevende klassieke muziektijdschrift en verschijnt acht keer per jaar. Nu nog méér pagina’s vol interviews, recensies, beschouwingen en portretten van componisten en uitvoerenden!
GA NAAR www.luister.nl/nederlandskamerkoor E-MAIL NAAR ABONNEMENT@BCM.NL OF BEL 085-7600237 (dinsdag en vrijdag van 8.30-12.30 uur, lokaal tarief)
VOLG ONS OP
EN SCHRIJF JE IN VOOR DE NIEUWSBRIEF OP WWW.LUISTER.NL
welkom Gemis De eerlijke vermoeidheid die ik in mijn voeten en knieën voel als ik avond na avond een concert lang stilsta om te zingen op het podium en de eerlijke pijn die ik in mijn rug voel als ik na afloop mag buigen voor het publiek; ik had nooit gedacht dat ik dat ooit zou missen. Nu we weer zijn begonnen met het geven van concerten, merk ik dat het gemis zit in dat soort details. De muziek heb ik natuurlijk ook gemist. Maar ‘zanger zijn’ is meer dan alleen de muziek. Het is de voorbereiding, van voor het eerst de nieuwe partituur krakend openen tot het instuderen van de noten, het vertalen van de woorden, onderzoek doen naar de achtergrond van de muziek en van de componist. De zenuwen voor de eerste repetitie. En uiteindelijk de angst voor de bühne en de reis terug naar huis na het concert. Een dag ziet er anders uit als je ‘s avonds een concert hebt. Het hangt er een beetje vanaf wat je bijdrage aan het concert is, maar vaststaat dat je ‘s avonds een prestatie moet leveren, dus je hebt dat de hele dag in gedachten. Het is soms minder romantisch dan het lijkt. We doen gewoon onze dingen – boodschappen, de was – maar een wandeling van 20 kilometer maakt niemand als je ‘s avonds nog de Matthäus-Passion moet zingen. Omdat ik meestal al rond half vier moet vertrekken om op tijd te zijn, probeer ik goed te lunchen en voldoende proviand mee te nemen. Persoonlijk vind ik het heel prettig om met de trein te reizen. Ik zorg altijd dat ik ruim op tijd vertrek, zodat ik me niet hoef te haasten. Die dagelijkse routine van de voorbereidingen, het reizen en de nachtelijke fietstocht van het station terug naar huis heb ik misschien wel het meest gemist, naast natuurlijk het live zingen voor publiek en het contact met de luisteraars in de zaal. Misschien in de laatste plaats het applaus. Maar vooral miste ik de eerlijke vermoeidheid die ik voel in mijn voeten, knieën en rug!
foto: Kasimir Szekeres
Jasper Schweppe artistiek coördinator en bas bij het Nederlands Kamerkoor
inhoudsopgave
Nieuws en aankondigingen P2 Van Gogh in Me P4 Seizoensoverzicht 2022/2023 P9 Interview: 5 jaar NKK NXT P20 Interview: Laura de By P24 De verzegelde engel P27 Educatie en talentontwikkeling P31 Interview: Huang Ruo P32 Leading Voices in korenstad Utrecht P36 Concertagenda 2022-2023 P38
1
nieuws interview & aankondigingen
Nieuwe cd
Van Gogh in Me
SATIE
GYMNOPÉDIE N°1
NETHERLANDS CHAMBER CHOIR PETER DIJKSTRA
In november gaat het Nederlands Kamerkoor op tournee met de spectaculaire productie Van Gogh in Me, waarin kunstwerken van Vincent van Gogh en Gustav Klimt tot leven komen op muziek van grote, romantische componisten als Saint-Saëns, Debussy en Mahler. Voorafgaand aan de tournee brengt het Nederlands Kamerkoor bij Alpha Classics zijn nieuwste cd uit, met repertoire uit deze voorstelling: van Saint-Saëns klassieke Les fleurs et les arbres tot de grootse koorklanken van Gottwalds arrangementen van werk van Mahler en Strauss. Bekijk vanaf 3 juni de nieuwste single van het Nederlands Kamerkoor met een van de tracks van het volledige album: Erik Saties befaamde Gymnopédie no. 1 in arrangement van William Knight. Ga naar nkk.nl/vangoghinme voor meer informatie!
Bijgeboekt: Kein Licht op Holland Festival Het Holland Festival viert in 2022 zijn 75-jarig jubileum: daar mag het Nederlands Kamerkoor niet ontbreken. Van 24 tot 26 juni is een vocaal kwartet van het Nederlands Kamerkoor te horen in de voorstelling Kein Licht, een voorstelling van regisseur Nicolas Stemann en componist Philippe Manoury op tekst van Nobelprijswinnaar Elfriede Jelinek. Kein Licht is een ‘Thinkspiel’ over de mens die zijn grip op de wereld kwijtraakt, over een spookwereld na een kernramp. Het wordt een ‘woedend pessimistische en tegelijkertijd geestig neurotische opera’, waarin de grenzen tussen tekst, muziek, theater en technologie vervagen. nkk.nl/keinlicht
2
Nieuwe kernleden Met veel trots kondigen we aan dat het Nederlands Kamerkoor twee nieuwe kernleden heeft: Bobbie Blommesteijn en Bethany Shepherd, allebei sopraan, maken per februari vast onderdeel uit van de bezetting van het Nederlands Kamerkoor. Bobbie begon haar muzikale carrière op de Haarlemse Koorschool, studeerde aan het Koninklijk Conservatorium Den Haag en het Conservatorium van Amsterdam en houdt zich naast haar concertpraktijk bij verschillende koren en ensembles onder andere bezig met songwriting. Bethany, afkomstig uit Australië, studeerde aan het Queensland Conservatorium of Music en aan het Koninklijk Conservatorium in Den Haag, en voelt zich thuis in een breed repertoire, van Franse barok tot 21e-eeuwse muziek. Lees meer over de nieuwe zangers op onze website: nkk.nl/over
nieuws & aankondigingen
JINC Sinds een paar maanden heeft het Nederlands Kamerkoor een nieuwe samenwerkingspartner: JINC. JINC helpt jongeren van 8 tot en met 16 jaar, die opgroeien in een omgeving met veel werkloosheid en kansenongelijkheid, op weg naar een goede start op de arbeidsmarkt. Via het JINC-programma maken ze kennis met allerlei beroepen, ontdekken ze welk werk bij hun talenten past en leren ze solliciteren. Het Nederlands Kamerkoor gaat samenwerken met JINC en biedt bliksemstages aan voor deze kinderen. De kinderen leren zo niet alleen meer over het professionele werkveld, maar maken ook kennis met de wereld van koormuziek. We kijken uit naar de eerste stages! www.jinc.nl
Downtown Uptown – Utrecht 900 In het kader van de viering van 900 jaar stadsrechten voor onze thuisstad Utrecht én het grootschalige Europese koorevenement Leading Voices publiceert het Nederlands Kamerkoor de videoregistratie Downtown Uptown, opgenomen in de Utrechtse Werkspoorkathedraal. Hierin brengt het koor een ode aan de wervelende en bruisende stad, maar ook een herinnering aan het desolate straatbeeld tijdens de pandemie, met onder andere Di Lasso’s meesterlijke klaagzangen van de profeet Jeremia, gebaseerd op de verwoesting van de stad Jeruzalem. In de videoregistratie wordt muziek afgewisseld met voordrachten van dichter Radna Fabias, winnaar van de Grote Poëzieprijs 2019. Voor haar debuut Habitus liet ze zich inspireren door de stad en het stadse leven.
foto: Juri Hiensch
Vanaf juni te bekijken via nkk.nl/downtownuptown
3
achtergrond interview
Schilderijen horen, muziek zien
We merken we hoe koorzang mensen kan raken.
4 4
achtergrond
Van Gogh in Me Algoritmes, fin-de-siècle, schilderkunst en muziek. Het Nederlands Kamerkoor laat alles samenvloeien in het audiovisuele spektakel Van Gogh in Me. De zintuigen worden door elkaar geschud in een verhaal rond persoonlijk en maatschappelijk lijden, maar ook over inspiratie in de kunst. tekst GUIDO VAN OORSCHOT beeld MELLE MEIVOGEL / FUSE*
“Er zijn veel manieren waarop Vincent van Gogh in een mens kan resoneren”, zegt Tido Visser. De artistiek directeur van het Nederlands Kamerkoor somt voor de vuist weg wat voorbeelden op. “De een associeert zijn schilderijen wellicht met een vakantie in de Provence. De ander herkent in het felle kleurgebruik misschien de maalstroom van een depressie. En de persoon Van Gogh zelf intrigeert natuurlijk. Hoe is het om een alles verterende passie te hebben? Wat maakt een leven succesvol of niet-succesvol?” Van Gogh in Me heet de voorstelling waarmee het Kamerkoor vanaf
13 november 2022 door het land toert. Er klinkt koormuziek uit het fin-de-siècle, maar op een filmscherm boven de zangershoofden valt vooral ook veel te bekijken. “We gaan de grenzen tussen muziek, beeld, zanger en publiek laten vervagen”, zegt Visser. “Bereid je voor op een synesthetische ervaring waarin je schilderijen hoort en muziek ziet.”
Woelige periode Het idee ontstond tijdens een overleg met het Van Gogh Museum in Amsterdam. Interessant, dacht Visser, toen hij hoorde over een naderende tentoonstelling rond het
5
achtergrond
Bekijk op de website van het Nederlands Kamerkoor een korte video over het werkproces van fuse*, de repetities van het Nederlands Kamerkoor en hoe de kunstwerken van Van Gogh en Klimt tot leven komen. Ga naar nkk.nl/vangoghinme.
werk van Van Gogh (1853-1890) als inspiratiebron voor zijn Weense tijdgenoot Gustav Klimt (18621918). “Ik dacht: welk verhaal kunnen we met deze twee kunstenaars vertellen? Er bleek een artistieke relatie tussen hen te bestaan. Klimt bewonderde Van Gogh enorm, hij maakte bijvoorbeeld een kopie van zijn Zonnebloemen. En in 1908 hing hun werk naast elkaar op een tentoonstelling in Düsseldorf, maar toen was Van Gogh natuurlijk allang overleden. Al met al vond ik het onvoldoende voor een voorstelling. Toen keek ik nog eens goed naar de data. Ze schilderden ruwweg tussen 1870 en 1920. Dat was een woelige periode, met veel geweld. Er daagde een verhaal rond Van Goghs persoonlijke lijden en het maatschappelijke lijden in de Eerste Wereldoorlog.” Naar koormuziek hoefde Visser niet lang te zoeken. Door het Parijs van Van Gogh liepen immers componisten als Camille Saint-Saëns en Claude Debussy. En keek je naar
6
het Wenen van Klimt, dan kwam je niet om Gustav Mahler en Arnold Schönberg heen, zegt Visser. “Maar ik wilde per se ook iets met de schilderijen dóen. En dat moest verder gaan dan ze alleen maar tonen.”
Onaantastbaar Op een dag in New York schoof Visser aan bij een pitch. Een multimediale studio uit Modena, Noord-Italië onthulde hoe men werkte op het snijvlak van audiovisuele kunst en technologie. Er waaiden genres voorbij als live media performance en generative data installation. Fascinerend, vond Visser. “Ik stapte op ze af en vroeg of ze me wilden helpen om muziek en beeld synesthetisch te laten versmelten.” “Dat wilden we best”, zegt Matteo William Salsi. Hij vertegenwoordigt studio fuse*, een naam die de Italianen zelf consequent schrijven met een kleine letter en een asterisk. De voorstellingen en installaties die fuse* maakt, duiken wereldwijd op,
achtergrond van een theaterfestival in Georgië tot een cultuurlab op Taiwan. “Aan klassiek koorgeluid moesten we wel even wennen”, zegt Salsi. “Doorgaans werken we met de beats en klanklandschappen van elektronische muziek. En met de schilderijen stonden we ook voor een nieuwe uitdaging. Hoe moesten we omgaan met onaantastbaar geachte meesterwerken als De sterrennacht van Van Gogh of de Beethovenfries uit 1901 van Klimt, een hoogtepunt van Jugendstil? Eén op één reproduceren was niet de bedoeling, maar wat dan wel?”
Algoritmes Salsi en de zijnen besloten de schilderijen in kaart te brengen met de creatieve middelen die zij beheersen. Ze maakten digitale datasets van aspecten als kleur, vorm en contrast. Die voerden ze aan algoritmes, een reeks vooraf bepaalde instructies. Die konden draaien rond zaken als de aanwezigheid van vrouwen op een
schilderij of de representatie van de natuur. Salsi: “We boften met de hoge-resolutiebeelden die het Van Gogh Museum ter beschikking heeft gesteld. Uiteindelijk maken we met vier miljoen beelddeeltjes vloeiende animaties binnen een schilderij of tussen verschillende schilderijen.” Dit was nog maar stap één, zegt Salsi. “Want ook tijdens de voorstelling verzamelen we data. Om te beginnen analyseren we het geluid. Verder volgen we met sensoren op het lichaam en camera’s de bewegingen en emoties van de koorzangers en van dirigent Peter Dijkstra. Al die gegevens beïnvloeden het beeld, zodat elke voorstelling net weer wat anders verloopt. Bovendien registreren we met infraroodcamera’s de reacties van het publiek. Na de voorstelling tonen we een ‘databoom’, met vertakkingen die inzicht geven in de verzamelde emoties.”
“Al die digitale tovenarij mondt uit in bijvoorbeeld hallucinant vervloeiende kleuren als goudgeel, zilvergrijs en pregnant blauw, losgeweekt uit Van Goghs vermaarde Sterrennacht”
7
context
Lome golfslag
SATIE
GYMNOPÉDIE N°1
NETHERLANDS CHAMBER CHOIR PETER DIJKSTRA
Bekijk vanaf 3 juni de nieuwe single van het Nederlands Kamerkoor en krijg een voorproefje van de muziek uit Van Gogh in Me en de videokunst van fuse* Ga naar nkk.nl/vangoghinme om het nieuwe koorarrangement van Erik Saties Gymnopédie no. 1 te bekijken!
8
Waar al die digitale tovenarij in uitmondt? Bijvoorbeeld in hallucinant vervloeiende kleuren als goudgeel, zilvergrijs en pregnant blauw, losgeweekt uit Van Goghs vermaarde Sterrennacht. Of een wervelende gouden verbeelding van de Zonnebloemen. De muziek die daar als een lome golfslag onder ligt, zal iedereen herkennen: Gymnopédie nr. 1 van Erik Satie. “Hij schreef het stuk in 1888 in Montmartre. Ook Van Gogh heeft daar rondgelopen, het kan bijna niet anders of ze hebben elkaar getroffen. Satie componeerde zijn Gymnopédie voor piano, maar speciaal voor Van Gogh in Me heeft componist William Knight een vocale bewerking gemaakt. Hij heeft daarbij tekst gebruikt van Contamine de Latour, een vriend van Satie. Het heeft me altijd verbaasd dat diens gedicht met als laatste woord ‘gymnopédie’ nooit is getoonzet. Dat wordt dus een wereldpremière.”
Ook de choreograaf Nanine Linning staat op de artiestenlijst. “Ik wil niet te veel verklappen”, zegt Visser, “maar er komt een moment dat het mooie koorgeluid plaatsmaakt voor onheilspellender tonen. Dat ga je terugzien in de houding van de zangers. En er is nóg een element. Voor de visuele kant gebruiken we niet alleen schilderijen, maar ook historisch fotomateriaal dat door fuse* driedimensionaal is bewerkt. Op een gegeven moment waan je je werkelijk in een Weense straat aan het begin van de 20ste eeuw. Hoe het koor toewerkt naar Arnold Schönbergs vredeswens Friede auf Erden wordt aangrijpend.”
Van Gogh in Me is van 11 november t/m 3 december 2022 te zien en te horen in Nederland. Ga naar nkk.nl/vangoghinme voor meer informatie, speeldata en tickets.
Seizoensoverzicht 2022-2023
foto: Melle Meivogel
seizoensoverzicht
NKK Online: DoReMiFaSol Muziek van o.a. Orlando di Lasso, Giovanni Pierluigi da Palestrina, Antoine Brumel, Josquin Desprez, Costanzo Festa, Stefano Felis, Robert de Fevin en Francesco Soriano Nederlands Kamerkoor Paul Van Nevel dirigent
Acis & Galatea
Het Nederlands Kamerkoor opent het nieuwe concertseizoen met de vijfdelige video- en podcastserie DoReMiFaSol. In deze serie, opgenomen in de tijd van de lockdown, verkent Paul Van Nevel bijzonder repertoire dat volledig is gestoeld op de voorloper van de moderne westerse toonladder: het hexachord ut-re-mi-fa-sol-la. Musicus en presentator Calmer Roos gaat in deze serie met de maestro in gesprek over het historisch en modern belang van deze notenreeks, over de soms kleurrijke verledens van een keur aan componisten én over het luisteren naar oude muziek.
met het Concertgebouworkest
George Frideric Händel Acis and Galatea (arr. Wolfgang Amadeus Mozart) Nederlands Kamerkoor Koninklijk Concertgebouworkest Leonardo García Alarcón dirigent Mark Milhofer tenor (Acis) Keri Fuge sopraan (Galatea) Scott Conner bas (Polyphemus) Valerio Contaldo tenor (Damon) Guy Cutting tenor (Coridon)
De gesprekken worden afgewisseld met opnames van werken die alleen maar bestaan uit noten van het hexachord. Met de imposante Missa ut re mi fa sol la van Antoine Brumel als basis, stelde Van Nevel een programma samen waarin het Nederlands Kamerkoor zich buigt over grootse middeleeuwse solfège-oefeningen waar zelfs Boulez nog over zou struikelen. Eén ding is zeker: met duizelingwekkende ritmische motieven, hexachordmutaties en stemwisselingen is er afwisseling genoeg met deze zes noten.
Pierre Audi mise-en-espace Het Nederlands Kamerkoor werkt samen met het Concertgebouworkest aan een uitvoering van Händels Acis and Galatea, geroemd als 'een van de beste pastorale opera’s ooit'. De klassieke mythe van Ovidius over een beeldschone nimf, een verliefde herder en een stikjaloerse cycloop werd door Händel op muziek gezet in een pastorale opera die zou uitgroeien tot zijn meest populaire theatrale werk. Onder leiding van de weergaloze Argentijnse barokspecialist Leonardo García Alarcón klinkt deze opera nu in een zelden uitgevoerde orkestbewerking van Wolfgang Amadeus Mozart. Regisseur Pierre Audi staat garant voor een bijzondere enscenering van dit klassieke liefdesverhaal.
Vanaf 2 september elke vrijdag een nieuwe aflevering, te bekijken via nkk.nl en te beluisteren via de gebruikelijke podcast-apps # online
# a capella
# traditioneel # oude muziek
nkk.nl/doremifasol
vr. 30 september 2022 Het Koninklijk Concertgebouw, Amsterdam zo. 2 oktober 2022 Het Koninklijk Concertgebouw, Amsterdam # orkest # barok foto: Melle Meivogel
nkk.nl/acisgalatea
10
# traditioneel
seizoensoverzicht
Bach & Pärt Nederlands Kamerkoor Peter Dijkstra chef-dirigent Johann Sebastian Bach Komm, Jesu, komm Arvo Pärt Nunc dimittis Arvo Pärt The Deer’s Cry Ton de Leeuw Car nos vignes sont en fleurs Arvo Pärt Which Was the Son of ... Johann Sebastian Bach Singet dem Herrn ein neues Lied Het Nederlands Kamerkoor voert in dit programma werken uit van Bach, De Leeuw en Pärt – componisten die elk op hun eigen manier naar een muzikale verbinding met een hogere macht streven. Onder leiding van chef-dirigent Peter Dijkstra verkent het koor deze ogenschijnlijke uitersten in de koormuziek en worden drie zeer eigen muzikale stijlen met elkaar verbonden door een gezamenlijke drijfveer: om het mystieke te verklanken in muziek.
Bosch Requiem
De motetten van Bach worden gezien als het summum van de westerse vocale muziek en zijn met hun muzikale zeggingskracht en technische complexiteit een prachtige tegenhanger voor de verstilde Baltische klanken van Pärt. Het hart van het programma wordt gevormd door Ton de Leeuws Car nos vignes sont en fleurs, een twaalfstemmig werk van een van de meest toonaangevende Nederlandse componisten uit de 20e eeuw, dat zeker tot de hoogtepunten van de Nederlandse koormuziek gerekend mag worden.
met Amsterdam Sinfonietta
Joey Roukens Bosch Requiem (wereldpremière) Nederlands Kamerkoor Amsterdam Sinfonietta Sofi Jeannin dirigent Het Nederlands Kamerkoor en Amsterdam Sinfonietta presenteren in het kader van het festival November Music een gloednieuw Requiem van een van Nederlands grootste compositietalenten, Joey Roukens. Roukens schreef een intiem en sereen werk, waarbij hij zich liet inspireren door grootheden als Mozart, Fauré en Britten. Behalve van teksten uit de traditionele liturgie, maakt hij ook gebruik van moderne seculiere poëzie over dood en afscheid.
vr. 21 oktober 2022 De Vereeniging, Nijmegen* za. 22 oktober 2022 Waalse Kerk, Amsterdam zo. 23 oktober 2022 Pieterskerk, Utrecht *let op: aangepast programma # online
# a capella
# traditioneel # hedendaags
nkk.nl/bachpart
Het Bosch Requiem is een gezamenlijke compositieopdracht van het Muziekgebouw en November Music, gesteund door Ammodo die het muziekleven jaarlijks verrijkt met een substantieel nieuw werk. Eerdere opdrachten gingen naar Anthony Fiumara, Kate Moore, Calliope Tsoupaki, Seung Won Oh en Hawar Tawfiq. do. 3 november 2022 Muziekgebouw aan ’t IJ, Amsterdam vr. 4 november 2022 Jheronimus Bosch Art Center, Den Bosch (November Music) za. 5 november 2022 Muziekcentrum, Enschede # hedendaags # orkest
foto: Juri Hiensch
nkk.nl/boschrequiem
11
seizoensoverzicht
Van Gogh in Me Painting the future on the canvas of the past
Muziek van Saint-Saëns, Debussy, Satie, Alma en Gustav Mahler, Richard Strauss en Schönberg
Mozarts Requiem
Nederlands Kamerkoor Peter Dijkstra chef-dirigent fuse* audiovisuals
met het Concertgebouworkest
Jean Sibelius Symfonie nr. 4 Wolfgang Amadeus Mozart Requiem Nederlands Kamerkoor Koninklijk Concertgebouworkest Klaus Mäkelä dirigent Sabine Devieilhe sopraan Sasha Cooke alt Julian Prégardien tenor Benjamin Appl bas Het Koninklijk Concertgebouworkest en het Nederlands Kamerkoor: een ‘match made in heaven’ als het gaat om repertoire zoals Mozarts fameuze Requiem. De dodenmis, het laatste (onvoltooide) werk van een van de grootste componisten ooit, behoort tot de meest geliefde en meest uitgevoerde werken van Mozart. De combinatie van de fluwelen strijkers en schitterende koperblazers van het Concertgebouworkest, een solistencast van topniveau en de stemmen van het Nederlands Kamerkoor garanderen een indrukwekkende uitvoering. Het geheel staat onder leiding van de Finse dirigent Klaus Mäkelä, die in 2018 op 23-jarige leeftijd zijn eerste chef-dirigentschap in de wacht sleepte bij het Filharmonisch Orkest van Oslo en inmiddels een veelgevraagd dirigent bij gerenommeerde orkesten wereldwijd is. Voor de pauze voert het Concertgebouworkest de Vierde symfonie van Sibelius uit: een werk vol dreiging en duisternis maar ook doorspekt met momenten van hoop en licht, een prachtige tegenhanger voor Mozarts zwanenzang.
Tido Visser concept Nanine Linning artistiek adviseur i.s.m. Van Gogh Museum en Central European University Budapest Wat doet Van Gogh met jou? Het Nederlands Kamerkoor presenteert een overrompelend audiovisueel spektakel waarin kunstwerken van Vincent van Gogh en Gustav Klimt tot leven komen op meeslepende muziek van Debussy, Mahler, Schönberg en anderen. Speciaal ontwikkelde algoritmes leerden van de schildermethodiek van Van Gogh en Klimt en laten de kunstwerken live reageren op de grootse koorklanken van het Nederlands Kamerkoor en op de emotionele beleving van zangers en publiek. Het resultaat is een adembenemende voorstelling waarin de grenzen tussen muziek, beeld, artiest en publiek vervagen.
wo. 23 november 2022 Het Koninklijk Concertgebouw, Amsterdam do. 24 november 2022 Het Koninklijk Concertgebouw, Amsterdam vr. 25 november 2022 Het Koninklijk Concertgebouw, Amsterdam # groots
# orkest # traditioneel
12
beeld: Melle Meivogel / fuse*
nkk.nl/mozart
beeld: Melle Meivogel
seizoensoverzicht
WeihnachtsOratorium met Les Talens Lyriques
Johann Sebastian Bach Weihnachts-Oratorium (cantates 1-6) In Van Gogh in Me staat Vincent Van Gogh als inspiratiebron centraal. Voor deze innovatieve voorstelling in het kader van de tentoonstelling in het Van Gogh Museum over de inspiratiebronnen van Gustav Klimt (vanaf oktober 2022), werkte het Nederlands Kamerkoor de afgelopen drie jaar samen met de audiovisuele studio fuse* uit Italië. Zij analyseerden de schildermethodiek en het kleurgebruik van Van Gogh en Klimt en ontwikkelden algoritmes die de penseelstreken tot leven laten komen. De koormuziek en de emoties van publiek en zangers worden tijdens de voorstelling opgehaald uit biometrische data en direct omgezet in beeld. Zo wordt beeld hoorbaar en muziek zichtbaar in een bijna synesthetische ervaring. In Van Gogh in Me neemt het Nederlands Kamerkoor zijn publiek mee naar het Europa van het fin de siècle aan het eind van de 19e eeuw. De tijd van Satie, Debussy en Mahler én die van Van Gogh en Klimt: een roerige tijd van nieuwe ontdekkingen, globale onrust en razendsnelle veranderingen. Het publiek krijgt niet alleen een indruk van de tijdsgeest van het Europa van toen maar voelt ook de sterke overeenkomsten met het Europa van nu. Van Gogh in Me is een stap in het verleden en tegelijkertijd een blik op de toekomst. vr. 11 november 2022 Schouwburg, Hengelo (try-out) za. 12 november 2022 De Lievekamp, Oss (try-out) zo. 13 november 2022 Koninklijk Theater Carré, Amsterdam (première) di. 15 november 2022 Theater de Vest, Alkmaar do. 17 november 2022 Philharmonie, Haarlem vr. 18 november 2022 Musis, Arnhem zo. 20 november 2022 Parkstad Limburg Theaters, Kerkrade ma. 28 november 2022 SPOT, Groningen wo. 30 november 2022 Amare, Den Haag do. 1 december 2022 Concertzaal, Tilburg za. 3 december 2022 TivoliVredenburg, Utrecht
Nederlands Kamerkoor Les Talens Lyriques Christophe Rousset dirigent Zachary Wilder Evangelist, tenor Johanna Winkel sopraan Sophie Harmsen alt Krešimir Stražanac bas Jauchzet, frohlocket! Het Nederlands Kamerkoor luidt de kerstperiode feestelijk in met de jaarlijkse traditie: de uitvoeringen van Bachs Weihnachts-Oratorium. Elk jaar werkt het Nederlands Kamerkoor met een ander Europees topensemble om het oratorium van Bach ten gehore te brengen. Dat leidde de afgelopen jaren tot schitterende uitvoeringen met bijvoorbeeld Freiburger Barockorchester, Concerto Köln, B'Rock, Concerto Copenhagen en Akademie für Alte Musik Berlin. Dit jaar werkt het koor voor het eerst samen met een Frans ensemble, het vermaarde Les Talens Lyriques. Dit gezelschap kreeg faam in Nederland als het orkest dat de legendarische ensceneringen van Monteverdi's opera's door Pierre Audi begeleidde. Oprichter Christophe Rousset leidt het ensemble én koor door Bachs meesterwerk. Het Weihnachts-Oratorium, dat mág je niet missen! ma. 12 december 2022 TivoliVredenburg, Utrecht di. 13 december 2022 De Doelen, Rotterdam wo. 14 december 2022 Muziekgebouw, Eindhoven za. 17 december 2022 Pieterskerk, Leiden ma. 19 december 2022 Het Koninklijk Concertgebouw, Amsterdam di. 20 december 2022 Grote of Sint-Gudulakerk, Lochem wo. 21 december 2022 Musis, Arnhem do. 22 december 2022 Amare, Den Haag # orkest # traditioneel # barok
# innovatief
# cross-over
# romantiek
nkk.nl/weihnachts
nkk.nl/vangoghinme
13
seizoensoverzicht
De verzegelde engel Sergej Rachmaninov delen uit Liturgie van de heilige Johannes Chrysostomus Rodion Sjtsjedrin De verzegelde engel Nederlands Kamerkoor Peter Dijkstra chef-dirigent Ana de la Vega dwarsfluit De verzegelde engel is een monumentaal koorwerk van de Russische componist Rodion Sjtsjedrin in de stijl van de traditionele koorzang van de Russischorthodoxe kerk. De componist liet zich inspireren door de novelle De verzegelde engel van de Russische schrijver Nikolaj Leskov, over dorpsbewoners die een verzegeld icoon beschermen tegen de grijpgrage handen van de machthebbers. In de muzikale versie van Sjtsjedrin worden imposante koorklanken begeleid en afgewisseld door een even virtuoze als ontroerende dwarsfluitpartij. Het koor werkt hiervoor samen met ster-dwarsfluitist Ana de la Vega, die in 2018 met haar debuutalbum wereldwijd de klassieke hitlijsten domineerde. De verzegelde engel is het jongste project in een reeks koorwerken uit de Russisch-orthodoxe traditie waarmee chef-dirigent Peter Dijkstra en het Nederlands Kamerkoor de concertzalen aandoen. Zo voerde het koor eerder Rachmaninovs Vespers en Schnittkes Concert voor koor uit – grootse koorwerken die net als het werk van Sjtsjedrin een onmiskenbare sfeer oproepen van lange pijen en bewierookte gewelven. vr. 27 januari 2023 Grote of Jacobijnerkerk, Leeuwarden za. 28 januari 2023 Muziekgebouw aan ’t IJ, Amsterdam di. 31 januari 2023 Musis, Arnhem wo. 1 februari 2023 TivoliVredenburg, Utrecht do. 2 februari 2023 Academiehuis Grote Kerk, Zwolle vr. 3 februari 2023 Nieuwe Kerk, Den Haag za. 4 februari 2023 Philharmonie, Haarlem zo. 5 februari 2023 Muziekcentrum, Enschede # a capella
Orpheus Ørjan Matre Orphic Songs werken van Monteverdi Hans Werner Henze Orpheus Behind the Wire Nederlands Kamerkoor Grete Pedersen dirigent De solistische topklasse van het Nederlands Kamerkoor is in goede handen bij Grete Pedersen, dirigent van het wereldberoemde Noors Solistenkoor, in een muzikale hervertelling van de klassieke Orpheus-mythe. Henzes Orpheus Behind the Wire, geschreven voor een twaalfstemmig a-capellakoor, geeft een hedendaagse twist aan het verhaal van Orpheus en Eurydice. Het werk wordt gerekend tot de meer toegankelijke composities van Henze en bestaat uit een samenspel van klanken en lijnen die soms transparant en soms overweldigend zijn, en perfect aansluiten bij de invoelende slag van Grete Pedersen. De Orphic Songs van Ørjan Matre, gecomponeerd in opdracht van het Noors Solistenkoor, gaan in op het orfisme, een religieuze beweging die ontstond in de oud-Griekse cultuur en was gericht op de Orpheus-mythe. Matre baseerde zich voor dit werk op de oud-Griekse poëzie en verschillende orfische hymnes. Deze twee composities worden afgewisseld met werken van Monteverdi waardoor een traditionele én moderne muzikale blik ontstaat op de mythe van Orpheus. vr. 24 februari 2023 TivoliVredenburg, Utrecht za. 25 februari 2023 Grote of Jacobijnerkerk, Leeuwarden do. 2 maart 2023 Grote Sint Laurenskerk, Alkmaar vr. 3 maart 2023 Nieuwe Kerk, Den Haag za. 4 maart 2023 Muziekgebouw aan ’t IJ, Amsterdam # hedendaags # a capella
# traditioneel
nkk.nl/orpheus
# traditioneel # groots
14
foto: Tommy Slack
nkk.nl/verzegeldeengel
seizoensoverzicht
Spiegel im Spiegel met Amsterdam Sinfonietta
foto: Mats Bäcker
Arvo Pärt Spiegel im Spiegel Thomas Tallis Tunes Ralph Vaughan Williams Fantasy on a theme by Thomas Tallis Veljo Tormis Curse upon Iron Peteris Vasks Plainscapes Lepo Sumera Concerto per voci e strumenti Nederlands Kamerkoor Amsterdam Sinfonietta Candida Thompson leiding & viool Martina Batic dirigent (Sumera, Tormis)
MatthäusPassion met het Residentie Orkest
Johann Sebastian Bach Matthäus-Passion Nederlands Kamerkoor Residentie Orkest Haags Matrozenkoor Matthew Halls dirigent Joshua Ellicott Evangelist Manuel Walser Christus Louise Kemény sopraan Olivia Vermeulen alt Ilker Arcayürek tenor Stephan Loges bas De Nederlandse passietraditie heeft bijna iconische proporties bereikt en geniet ongekende populariteit. Nergens wordt de Matthäus-Passion zoveel uitgevoerd als in Nederland. Het Nederlands Kamerkoor werkt voor de uitvoeringen van Bachs tijdloze en meeslepende passieverhaal samen met het Residentie Orkest en de monumentale Pieterskerk in Leiden. De Britse dirigent Matthew Halls leidt musici, zangers en een schitterende solistencast in een bijzondere uitvoering van dit eeuwenoude passieverhaal.
In dit programma verkennen het Nederlands Kamerkoor en Amsterdam Sinfonietta letterlijk de grenzen van muziek, tekst, bezetting en zaal. Van Arvo Pärts hemelse Spiegel im Spiegel tot Veljo Tormis woeste Curse upon Iron zweven de twee topensembles langs kleine, solistische werken en weidse toonzettingen voor koor en strijkorkest. Vanuit alle uithoeken klinken echo’s en bewegen de klanken zich door de ruimte. De composities stijgen op vanuit alle tijden, of het nu de zoete Tunes van Thomas Tallis uit de zestiende eeuw betreft of het vurige Concerto van Lepo Sumera uit 2006. za. 6 mei 2023 TivoliVredenburg, Utrecht zo. 7 mei 2023 SPOT, Groningen di. 9 mei 2023 Concertzaal, Tilburg do. 11 mei 2023 Muziekcentrum, Enschede vr. 12 mei 2023 Muziekgebouw aan ’t IJ, Amsterdam za. 13 mei 2023 Theater de Spiegel, Zwolle zo. 14 mei 2023 Amare, Den Haag wo. 17 mei 2023 Musis, Arnhem do. 18 mei 2023 Muziekgebouw aan ‘t IJ, Amsterdam za. 20 mei 2023 Grote Kerk, Veere (Sinfonietta String Festival Zeeland) # orkest # traditioneel # baltisch
nkk.nl/spiegel
do. 6 april 2023 Pieterskerk, Leiden vr. 7 april 2023 Pieterskerk, Leiden za. 8 april 2023 Amare, Den Haag # orkest # traditioneel # barok
nkk.nl/matthaus
15
seizoensoverzicht
Between Two Lights Huang Ruo Between Two Lights (wereldpremière) Nederlands Kamerkoor Muziektheater Transparent HERMESensemble slagwerk Peter Dijkstra chef-dirigent Karmina Šilec regie Tido Visser concept coproductie van het Nederlands Kamerkoor, Muziektheater Transparant. Met het muziek-theatrale Between Two Lights brengen het Nederlands Kamerkoor en Muziektheater Transparant een wereldpremière van een van de belangwekkendste Chinese componisten van dit moment, Huang Ruo. Between Two Lights gaat over de overgang van het ene naar het andere leven. Een moment van stilte, van niet bestaan. Eindigt het hier of gloort er nieuw perspectief? Dat is niet alleen een vraag voor onszelf, maar ook voor de mensheid als geheel. We leven in crises: de coronacrisis, de klimaatcrisis. Zijn we in staat de juiste keuzes te maken?
Huang Ruo bouwt in zijn werk voort op een nieuwe muziekstijl die een brug slaat tussen twee op het eerste gezicht totaal verschillende muzikale werelden, die van het westen en die van Azië. Het Nederlands Kamerkoor presenteert met Between Two Lights een spraakmakende voorstelling, in coproductie met O. en Muziektheater Transparant uit Antwerpen. De regie ligt in handen van de internationaal vermaarde Karmina Šilec, die met haar koor Carmina Slovenica een aantal adembenemende voorstellingen heeft gemaakt. za. 22 april 2023 Concertgebouw, Brugge (BE) vr. 28 april 2023 De Singel, Antwerpen (BE) za. 29 april 2023 De Singel, Antwerpen (BE) vr. 19 mei 2023 Theater Rotterdam (onderdeel van O.) zo. 21 mei 2023 Stadsschouwburg, Utrecht wo. 24 mei 2023 Jheronimus Bosch Art Center, Den Bosch (concertante versie) do. 25 mei 2023 Muziekgebouw aan ’t IJ, Amsterdam do. 1 juni 2023 Amare, Den Haag di. 6 juni 2023 Cankarjev Dom, Ljubljana (SI) # hedendaags
# muziektheater
nkk.nl/betweentwolights
16
# innovatief
Educatie Zing met het Nederlands Kamerkoor Het Nederlands Kamerkoor presenteert in seizoen 2022-2023 een nieuw programma voor amateurzangers en -koren door heel Nederland: Zingdagen met het Nederlands Kamerkoor! In samenwerking met concertzalen in het hele land organiseert het Nederlands Kamerkoor in het komende concertseizoen vier Zingdagen, waarin koren en individuele zangers vanuit de hele regio samenkomen voor een dag gevuld met koorzang. Deelnemende zangers krijgen workshops van zangers van het Nederlands Kamerkoor over onder andere samenzang, stemgebruik en samenklank; ze werken samen aan een gevarieerd programma en presenteren aan het eind van de dag hun werk voor familie, vrienden en bekenden. Voor alle Zingdagen werkt het Nederlands Kamerkoor samen met lokale partners. De precieze invulling van de dag verschilt daarom per locatie, dus kijk op onze website voor meer informatie!
NKK NXT 20/21: WILDERNIS met Wende (Trouw) Vanwege de pandemie al eerder deels verplaatst en uitgesteld, maar in het najaar gaat het vervolg op de tour van Wende dan echt plaatsvinden! De jonge zangers van NKK NXT 20/21, het talentontwikkelingstraject van het Nederlands Kamerkoor, gaan op tour met rasartiest Wende. Na de bejubelde voorstelling MENS ontwikkelde Wende een volledig nieuwe show, WILDERNIS, samen met Toneelgroep Oostpool en de jonge zangtalenten van NKK NXT. In WILDERNIS verkent Wende de wildernis in onszelf en in de wereld daarbuiten. WILDERNIS is een fantastische performance geworden, bomvol energie, verwondering en aanstekelijk enthousiasme. tournee van 15 oktober t/m 25 november 2022 # talentontwikkeling
uitgebreide speellijst en locaties: www.wende.nu Naast de Zingdagen organiseren we in samenwerking met ZIMIHC theaters in Utrecht een aantal kortere workshops rondom onze concerten in Utrecht. Deelnemers aan de workshops krijgen niet alleen extra achtergrondinformatie over de concerten, maar werken ook met zangers van het Nederlands Kamerkoor aan een aantal muziekstukken die verband houden met de concerten van het NKK. Zingdagen za. 19 november 2022 Kerkrade, Parkstad Limburg Theaters za. 4 februari 2023 Philharmonie, Haarlem za. 22 april 2023 SPOT, Groningen ntb Zwolse Theaters, Zwolle Utrecht Zingt met het Nederlands Kamerkoor i.s.m. ZIMIHC theaters Utrecht di. 6 december 2022 workshop Weihnachts-Oratorium di. 24 januari 2023 workshop De verzegelde engel di. 25 april 2023 workshop Spiegel im Spiegel # educatie
nkk.nl/zingdag en nkk.nl/utrechtzingt
NKK NXT 22/23: Minamitori met Rosa Ensemble Het Nederlands Kamerkoor werkt samen met het Utrechtse Rosa Ensemble voor de nieuwe jaargang van NKK NXT! De jonge zangtalenten maken als onderdeel van hun traineeship een bijzondere voorstelling, als coproductie tussen het Nederlands Kamerkoor en het Rosa Ensemble. Minamitori, vernoemd naar het afgelegen Japanse koraaleiland Minami-Tori-shima waar onlangs meer dan 16 miljoen ton zeldzame metalen werden gevonden, gaat over de zoektocht van de moderne mens naar een nieuwe heilige graal: de metalen die nodig zijn voor telefoons, computers en elk ander ‘slim’ apparaat met computerchips. De trainees van NKK NXT krijgen niet alleen een uitvoerende rol, maar worden ook actief betrokken bij de ontwikkeling en het maakproces van deze voorstelling. Het resultaat wordt in het voorjaar gepresenteerd – meer informatie wordt in de loop van het seizoen gepubliceerd op nederlandskamerkoor.nl! data en speellocaties volgen – meer informatie via nkk.nl/minamitori
17
seizoensoverzicht
Concertseries en kortingen In verschillende steden biedt het Nederlands Kamerkoor concertseries aan! Bestel de concertseries van het Nederlands Kamerkoor om zeker te weten dat u nooit een concert hoeft te missen én geniet van flinke kortingen op de kaartprijzen. Bekijk onze website voor meer informatie – kaartverkoop loopt via de concertzalen en theaters. Amsterdam – Muziekgebouw aan ’t IJ 20% vroegboekkorting bij bestelling van minimaal 3 concerten nkk.nl/muziekgebouw
Haarlem – Philharmonie 15% korting op de serie Prachtstemmen (let op: in deze serie zijn ook andere ensembles en orkesten opgenomen)
Utrecht – TivoliVredenburg, Pieterskerk & Stadsschouwburg 20% korting op de hele concertserie in Utrecht (let op, concerten op verschillende locaties – serieverkoop loopt alleen via TivoliVredenburg)
nkk.nl/haarlem nkk.nl/utrecht Arnhem – Musis 10% korting bij een keuzeserie van 3 of meer concerten nkk.nl/arnhem
Leeuwarden 10% korting bij bestelling van de twee concerten van het Nederlands Kamerkoor nkk.nl/leeuwarden
18
nkk.nl/series
- advertentie -
GA NAAR EMTV.ONLINE
BELEEF DE MOOISTE KOORMUZIEK THUIS MET EARLY MUSIC TELEVISION
Tekst MARGRIET PRINSSEN
Hoe zien jullie de toekomst van koormuziek? Met die prikkelende vraag op de achtergrond gaat elk jaar een nieuwe lichting van NNK NXT aan de slag. Inmiddels vieren we het eerste jubileum: vijf jaar talentontwikkelingstraject NKK NXT heeft – ondanks de zware coronajaren – veel moois opgeleverd. Met artistiek leider Imre Ploeg en met twee van de deelnemers, Hans Vermunt (2017-2018) en Marthe Koning (2021-2022), blikken we terug en vooruit. 20
foto: Melle Meivogel
nkk nxt
Hans Vermunt, performer en componist, heeft zich in het begin enigszins een buitenbeentje gevoeld bij zijn groep, de allereerste lichting van NKK NXT: “Ik had geen conservatoriumdiploma klassieke zang; ik heb aan de HKU de opleiding Musician 3.0 gevolgd, waarin je wordt opgeleid tot maker, uitvoerder en communicator. De hoofdvraag die er gesteld wordt is altijd: wat wil je maken en waarom. Er is veel aandacht voor improvisatie en je persoonlijke traject. Ik ben geselecteerd voor de eerste lichting van NKK NXT vanwege mijn ervaring met improviseren met koren, niet per se vanwege mijn ervaring als zanger.” Anthony Heidweiler, destijds artistiek adviseur, had hem gestimuleerd om te auditeren: “Ze hebben jou nodig.” Dus ik ging daarheen met het idee: “Ze hebben me nodig.” In het begin was het wennen voor Vermunt: “Het groepsproces vond ik pittig, ik ben vaak gebotst met de anderen, waarschijnlijk omdat ik zo gewend ben aan een totaal andere manier van werken: niet hiërarchisch, grenzen opzoeken, improviseren.” Een cruciaal moment was in zijn beleving de keuze voor het thema burn-out: “Dat was een schot in de roos omdat het voor iedereen in de groep zo herkenbaar was. Elke jongere worstelt met de prestatiemaatschappij, de drang tot perfectionisme en het voorbij je eigen grenzen gaan; het is een soort stille pandemie. Een aantal van de deelnemers had ook zelf of van nabij ervaring met ‘burn-out’. Zeker toen in de
laatste fase voor de première regisseur Lizzy Timmers erbij kwam, gingen we vliegen. Zij gaf spelopdrachten waardoor iedereen wat losser werd en waardoor ons optreden veel sterker en theatraler werd. Iedereen kreeg meer zelfvertrouwen en dat resulteerde in een geweldige voorstelling. Tune Out Burn In werd een verpletterend a-capella koorconcert met theater, dans en visuals. Eind goed, al goed.”
Hans Vermunt: “Eind goed al goed” Hans heeft zich terdege voorbereid op het gesprek en zelfs de wekelijkse verslagen die hij destijds maakte nog eens doorgelezen. “Het is een heel waardevolle ervaring geweest, al was er ook veel frustratie. Ik kijk er nog steeds met plezier op terug.” Hij heeft zelfs de mappen met partituren meegenomen en dat zorgt voor een moment van herkenning: “Dat zingen wij ook!”, roept Marthe uit.
21
nkk nxt
Marthe Koning herkent wel meer in zijn verhaal. “Ik kom ook uit een andere discipline: ik heb eerst beeldende kunst gestudeerd en daarna nog vier jaar performance aan de Toneelacademie in Maastricht: je leert daar buiten de gebaande paden te werken en via improvisaties om te gaan met nieuwe theatervormen. Je traint vooral de expressiviteit van je lichaam en je stem. Het is een heel autonome opleiding, gericht op het zelf maken. Ze heeft auditie gedaan bij NKK NXT om meer te leren samenwerken in groepsverband. “Ik heb nu zoveel jaar aan mijn eigen ontwikkeling kunnen werken. Het werd tijd om mijn oogkleppen af te zetten.”
De groep NKK NXT 2020/2021, die in het voorjaar van 2020 hun eigen voorstelling presenteerde, is vanaf 8 april tot eind december op tournee met Wende in haar nieuwe voorstelling WILDERNIS.
Ze is blij met het thema dat de groep heeft gekozen voor hun voorstelling, dat van het omgaan met de dood: “In onze maatschappij wordt bijna gedaan alsof de dood niet bestaat. We willen in Re:quiem een meer menselijk ritueel bedenken, op een mooie manier stilstaan bij het afscheid. We hebben gekozen voor de vorm van een dodenmis, zeven delen met telkens een chant ertussen.” Ze verheugt zich op de komst van regisseur Dionne Verwey die de laatste week met de groep gaat werken aan een theatrale setting: “Nu ben ik binnen onze groep degene die steeds aandringt om te
Marthe Koning: “Ik zou niet zonder zingen kunnen” Makkelijk is het haar niet gevallen: “Ik heb geen zangopleiding en zelfs kon ik geen noten lezen, toen ik hier begon; inmiddels heb ik dat wel geleerd trouwens. Maar ik kom uit een muzikale familie, houd heel erg van zingen, ik zou niet zonder kunnen. En ook op de Toneelacademie heb ik zangles gehad. Het werken vanuit repertoire, daar heb ik aan moeten wennen. Voor mij is het normaal om met een half A-viertje te beginnen en om ruimte te hebben om mijn impulsen te volgen.”
22
improviseren – waarschijnlijk stellen ze dat helemaal niet altijd op prijs. Maar ik denk dat het nodig is om verder te komen. Opwarmen bijvoorbeeld is voor mij heel vanzelfsprekend en dat leer je niet op de conservatoria. Terwijl een goede fysieke opwarming superbelangrijk is, om goed te zingen en vooral voor de groepsconcentratie.” Dat beaamt Imre Ploeg die in 2019 Lizet Spijker opvolgde als artistiek leider/coördinator van NKK NXT: “In de professionele zangwereld is dat fysiek opwarmen niet vanzelfsprekend, maar het
23
foto: William van der Voort
nkk nxt
nkk nxt
is absoluut ondersteunend voor het groepsproces, het leren een op elkaar ingespeeld ensemble te worden.” Het curriculum is in de loop van die vijf jaar steeds verder ontwikkeld en verfijnd: “In het begin was het nog vrij open. De groep had min of meer carte blanche. Natuurlijk, er was een muzikaal leider (eerst Hans Leenders, later Boudewijn Jansen), een aantal workshops en zangrepetities stond vast, maar ook was er veel ruimte om elkaar te leren kennen en om samen te ontdekken waar behoefte aan was. Intussen hebben we het programma wat meer contouren gegeven. In het eerste deel van het traject zijn er meer kaders en coaches; gaandeweg worden die kaders dan steeds meer gecreëerd door de groep zelf en kiezen ze hun eigen leermeesters en samenwerkingspartners. Er zijn verschillende doelstellingen: deels hopen we dat NKK NXT een kweekvijver is waar nieuw talent uit voorkomt voor het Nederlands Kamerkoor.
en theatrale ontwikkeling en kunstenaarschap in de 21e-eeuw maar ook over meer zakelijke aspecten: hoe schrijf ik een subsidieaanvraag, hoe maak ik een begroting enzovoorts. Zo leiden we jong talent op voor een breed kunstenaarschap.” Een antwoord op de beginvraag ‘Hoe zien jullie de toekomst van koormuziek?’ is niet te geven, wel een voorzichtige evaluatie van wat het traject voor hen persoonlijk heeft betekend. Hun oren zijn steeds meer opengegaan, al ligt noch voor Hans noch voor Marthe daar het hoofddoel van hun persoonlijke zoektocht. Voor beiden is zingen van levensbelang, benadrukken ze, maar binnen de traditionele wereld van de koorzang zouden ze graag wat meer vrijheid willen om te improviseren, om nieuwe vormen uit te zoeken. Om uiteindelijk te komen tot nog meer creativiteit, tot meer diepgang, tot een sterkere groepsbinding en tot (nog) meer plezier.
Imre Ploeg: “Hoe combineer je al die uiteenlopende wensen en verlangens?” Daarnaast is het belangrijk dat er nieuwe vormen worden bedacht en ontwikkeld, die niet alleen voor het Nederlands Kamerkoor, maar ook voor de sector als geheel inspirerend werken.” Bij het samenstellen van de groep wordt gekeken naar diversiteit in alle opzichten: “We zoeken juist ook naar mensen met een andere dan de klassieke zangachtergrond. Dat maakt het boeiend maar ook uitdagend: hoe combineer je al die uiteenlopende wensen en verlangens? Hoe combineer je het ambacht van (koor) zanger met de zoektocht naar nieuwe vormen? Elk jaar is anders, al wordt de vraag naar persoonlijke expressie steeds belangrijker.” Hij is verantwoordelijk voor het hele talentontwikkelingstraject van NKK: “We kijken ook naar toekomstperspectieven. Veel studenten aan de conservatoria willen solistisch zanger worden, waardoor de focus sterk op zangtechniek en repertoirekennis komt te liggen. In het curriculum van NKK NXT gaat het juist ook over podiumpresentatie, artistieke
24
NKK NXT is het talentontwikkelingsprogramma van het Nederlands Kamerkoor. Geselecteerde jonge zangtalenten gaan als trainee van het koor twee dagen per week aan het werk om zichzelf te ontwikkelen als ensemblezanger, maar ook als kunstenaar en maker. Daarbij worden ze ondersteund door zangers van het Nederlands Kamerkoor, maar ook door coaches op het gebied van bijvoorbeeld choreografie, improvisatie en podiumpresentatie. De groep bestaat doorgaans uit acht zangers die bij voorkeur een diverse achtergrond hebben. Net-afgestudeerde zangers kunnen nog tot 19 juni 2022 solliciteren voor een plek in de nieuwe jaargang van NKK NXT: lees alle informatie op www.nkknxt.nl.
Interview met Laura de By “Ik vind de stem het allermooiste instrument”
Tekst MARGRIET PRINSSEN Beeld PAULINE NIKS
“Muziek is zoiets magisch”, zegt Laura de By, de nieuwe zakelijk directeur van het Nederlands Kamerkoor. Ze voelt zich als een vis in het water, gepokt en gemazeld als zij is in muziek en theater: “Ik vind het een enorm spannende uitdaging om de ontwikkeling van het NKK als topkoor naar topkunstinstituut mede vorm te kunnen geven.” Sinds 1 januari zit ze op haar nieuwe post; hoog tijd om kennis te maken met het nieuwe gezicht van het Nederlands Kamerkoor. Laura de By (1991) heeft haar sporen verdiend bij Nationale Opera & Ballet waar zij onder andere pers-
chef was en sinds 2020 werkte als Hoofd Public Affairs van De Nationale Opera. Ze haalde maar liefst twee Masters aan de Universiteit van Amsterdam, in Literary Studies en Kunst & Cultuur in het Publieke Domein, en begon haar carrière in Rome bij het museum Il Chiostro del Bramante. Ze is letterlijk grootgebracht met opera en klassieke muziek. “Toen ik drie weken oud was, hebben mijn ouders me al meegenomen naar de opera waar ze om en om met mij in de zogenaamde laatkomerscabine hebben gezeten. De andere helft van de tijd zaten ze dan in de zaal.” Haar moeder is actrice, haar vader
25
interview
staat bekend als ‘de operatandarts’; in zijn praktijk in Amsterdam-Oost wordt vooral operamuziek gedraaid. Toen ze acht was, zag ze al de hele beroemde Ring des Nibelungen in de enscenering van Pierre Audi: zestien uur Wagner, verdeeld over vier voorstellingen. “In de pauze gingen mijn zusje en ik dan rondjes rennen op het plein.”
en bijvoorbeeld ook het implementeren van de cao die sinds kort geldt voor de muziekensembles. Daarnaast ben ik eindverantwoordelijk voor zaken als sponsorwerving, het bereiken en binden van ons publiek, de Vrienden, Nobelkringleden en partners om op die manier het artistieke verhaal en financiële kader optimaal tot z’n recht te laten komen."
Haar eerste ervaring met het Nederlands Kamerkoor? Ze moet even denken: “Ongetwijfeld bij een van de operavoorstellingen: Peter Sellars Only The Sound Remains (2016) staat me bij, Gesualdo, het project met De Warme Winkel in het Holland Festival (2018), aus LICHT (2019) natuurlijk, maar ook meer recent Vergeten (2021) met Arjan Ederveen. Een bijzonder project over dementie waarin het Nederlands Kamerkoor liet zien dat je ook heel persoonlijke verhalen kunt vertellen die tegelijk maatschappelijk heel relevant zijn.”
Hoe belangrijk is het om nieuw publiek te bereiken? “Het Nederlands Kamerkoor heeft een trouwe achterban; dat is enorm waardevol. Het publiek is gewend aan zowel kernrepertoire van Bach tot Poulenc als avontuurlijk repertoire en uitstapjes over de grenzen van de ‘traditionele’ koormuziek. Natuurlijk, het uitgangspunt is dat kernrepertoire, dat blijft een essentieel onderdeel waarin we ook samenwerken met de absolute top, zoals in het komende seizoen met het Weihnachts-Oratorium met Les Talens Lyriques en in Mozarts Requiem, met het Concertgebouworkest. Van daaruit zoeken we naar samenwerkingen met andere kunstinstellingen, zoals het Van Gogh Museum, naar andere concertvormen zoals muziektheater en crossovers, en laten we ons publiek kennismaken met andere culturen en stijlen, zoals in het komende seizoen met de Chinese componist Huang Ruo in Between Two Lights, een coproductie met Muziektheater Transparant. Sowieso spelen we behalve in concertzalen ook vaker in theaterzalen en op andere locaties. We blijven inzetten op enerzijds verrassend en kwalitatief hoogstaande projecten voor ons ‘vaste’ publiek en anderzijds naar maatschappelijk relevante projecten waardoor we ook nieuwe publieksgroepen bereiken, die daarmee op een andere manier daarmee in aanraking met koormuziek komen zonder op kwaliteit in te boeten. Je moet het publiek vooral ook niet onderschatten. Ook met onze educatie- en participatieprojecten komen we op heel veel nieuwe plekken. NKK NXT is ten slotte in vijf jaar uitgegroeid tot een trotse broedplaats voor jong talent, waar al veel bijzondere projecten zijn gerealiseerd.”
Het Nederlands Kamerkoor hoort inmiddels al 85 jaar tot de wereldtop van de koormuziek. Wat houdt de ontwikkeling naar topkunstinstituut eigenlijk in? Moeten we ons zorgen maken? Ze lacht: “Nee, integendeel. Eigenlijk is het niet zozeer een transformatie, maar een bestendiging van de koers die artistiek directeur Tido Visser met het Nederlands Kamerkoor al lang heeft ingezet: het koor staat bekend om de grensverleggende concerten en series, om de onverwachte en altijd spannende samenwerkingen, om de maatschappelijk relevante thema’s en om de geweldige educatie- en participatieprojecten. Terwijl tegelijkertijd de artistieke kwaliteit zo hoog is en blijft. Zoals de Volkskrant schreef in 2016: ‘Het Nederlands Kamerkoor blijkt voor de koormuziek wat het Concertgebouworkest is voor de orkestmuziek: een toonaangevend topensemble.’ Dat is een mooi compliment.” Wat maakt het Nederlands Kamerkoor zo bijzonder? “Allereerst dat de kernbezetting (inclusief de vaste zangers eromheen), eigenlijk stuk voor stuk bestaat uit solisten, het zijn allemaal zulke goede zangers. Natuurlijk is Peter Dijkstra, onze chef-dirigent, van groot belang. Hij weet echt de klankkleur van het ensemble optimaal te vormen. Belangrijk is ook dat iedereen zich medeverantwoordelijk voor het eindresultaat voelt, elk lid is als het ware mede-eigenaar van het artistieke product.” Hoe zie je jouw rol als zakelijk directeur? “In het kort: het scheppen van de meest ideale voorwaarden om de missie van het NKK– het ‘waartoe zijn wij op aarde’ – zo goed mogelijk te kunnen bewerkstelligen. Daar komen uiteraard alle zakelijke aspecten bij kijken, zoals het werken met de fair practice code
26
Heeft twee jaar corona een grote impact gehad? “Natuurlijk is het voor iedereen een moeilijke periode geweest; gelukkig heeft het Nederlands Kamerkoor de salarissen van de koorleden grotendeels kunnen doorbetalen, maar het niet of op afstand zingen is heel zwaar geweest. We hebben veel ervaring opgedaan met nieuwe media en online presentatievormen, maar we hebben ons des te meer gerealiseerd hoe belangrijk samen muziek maken is. Een concert bijwonen brengt je in een andere wereld, dat is zo overweldigend, het raakt aan alle zintuigen. En ik vind de stem het allermooiste instrument, zo puur, maar tegelijkertijd kan je er alles mee vertellen, de diepste emoties, de mooiste verhalen.”
interview
In het kort: het scheppen van de meest ideale voorwaarden om de missie van het NKK – het ‘waartoe zijn wij op aarde’ – zo goed mogelijk te kunnen bewerkstelligen.
27
educatie
28
educatie
Educatie in Utrecht met een Feest vol verhalen Op 6 juni 2022 klinken door het hele gebouw van TivoliVredenburg verhalen van kinderen, hun ouders en grootouders op Bazaar Fantasia, een initiatief van het Rosa Ensemble, de Muziekroute, TivoliVredenburg en het Nederlands Kamerkoor. Zo’n 1000 kinderen uit de Utrechtse wijk Overvecht laten de verhalen van hun ouders en grootouders horen met muziek uit alle windstreken. Ze treden samen op met professionele musici van de ensembles, waaronder de jonge zangtalenten van het Nederlands Kamerkoor: NKK NXT. Met Bazaar Fantasia start het Nederlands Kamerkoor een meerjarig educatietraject in Utrecht, waarbij kinderen uit de wijk Overvecht, die niet vanzelfsprekend in aanraking komen met klassieke muziek, worden samengebracht met zangers van het Nederlands Kamerkoor en NKK NXT. Samen zingen verbindt. Zingen maakt deel uit van de ademhaling, de cultuur van een gemeenschap. We zijn verheugd dat we, naast het opleiden van jong talent en het leggen van een verbinding met amateurkoren, nu ook een bijdrage kunnen leveren aan het enthousiasmeren van kinderen om samen te zingen en om te ontdekken hoe betoverend dat kan zijn!
nees van NKK NXT gaan de klas in om verhalen met de kinderen uit te wisselen en samen te zingen. Al die verhalen worden samengebracht op 6 juni op een kleurrijke artistieke marktplaats in TivoliVredenburg. Kinderen, ouders, grootouders en zangers vieren in het kader van 900 jaar Utrecht feest, met muzikale verhalen afkomstig uit alle windstreken. De kinderen mogen spelen met licht op de vloeren en muren, zoeken verhalen aan de hand van een geluidenspeurtocht en maken eigen muziek, gericht op de toekomst. Er is lekkers uit alle windstreken. En overal klinkt muziek: van de scholieren uit Overvecht, van het Rosa Ensemble en van NKK NXT 21/22.
In de komende jaren werkt het Nederlands Kamerkoor met het Rosa Ensemble samen aan het project MuziekRoute, waarbij basisschoolleerlingen in Overvecht op creatieve manier kennismaken met muziek. In de eerste editie, Bazaar Fantasia, staan de verhalen van verschillende generaties centraal. Onze trai-
Rosa Ensemble, TivoliVredenburg, De MuziekRoute en NKK NXT presenteren: BAZAAR FANTASIA: een feest vol verhalen, voor mensen van 6 tot 106 Kaartjes kunnen gratis gereserveerd worden via www.nkk.nl/fantasia
29
interview
30
interview
Interview met Huang Ruo
“Ik streef ernaar de worsteling en de schoonheid van onze wereld te laten zien” Tekst FREDERIKE BERNTSEN
De Chinese componist Huang Ruo (1976) wil de worsteling en de schoonheid van de wereld laten horen. Between Two Lights, een compositie voor de nieuwe muziektheatervoorstelling van het Nederlands Kamerkoor en Muziektheater Transparant, houdt de luisteraar een spiegel voor en biedt de mogelijkheid tot reflectie. “Aan Nederland koester ik dierbare herinneringen”, vertelt Huang Ruo. “Ik heb er ook een tijd gewoond toen ik ‘Composer in Residence’ was in Het Concertgebouw. Mijn eerste stuk ooit uitgevoerd in Europa, klonk in Paradiso. Ik vind het erg fijn om een stuk te mogen schrijven voor het Nederlands Kamerkoor. De zangers heb ik in Nederland gehoord maar ook in mijn woonplaats New York, jaren geleden, in een voor mij vertrouwde omgeving. Het koor is goed in traditioneel repertoire én in hedendaagse muziek, dat is een zegen
voor een componist. Uitdagingen zijn deze musici niet vreemd en dat geeft mij vrijheid en vertrouwen tijdens het componeren.”
Tussengebied “Tijdens de pandemie heb ik veel geleerd”, vervolgt Ruo. “Ik creëerde een soort vrede voor mezelf door te componeren in die hopeloze en donkere tijd. Als ik schrijf, kan ik mijn geheimen kwijt en communiceren via de noten. Ik had het gevoel dat ik er energie uit kon putten.”
31
interview Onderweg Ook nu is Ruo aan het werk, hij heeft ideeën voor zijn nieuwe stuk, heel specifieke zelfs. Tijdens dit interview staat hij aan het begin van het componeren van de vocale theaterproductie die het Nederlands Kamerkoor samen met het Vlaamse Muziektheater Transparant en O. (voorheen de Rotterdamse Operadagen) tot stand brengt. “Wat mij heeft beziggehouden is The Tibetan Book of the Dead. Lang is dit boek met teksten over sterven een mysterie voor me geweest, totdat in 2021 mijn moeder overleed, tijdens de pandemie. Om haar bij te kunnen staan, vloog ik naar mijn geboortegrond. Ik moest eerst weken in quarantaine voordat ik bij haar kon zijn. In die tijd heb ik
“Mijn nieuwe werk gaat in feite over de grote vragen die wij ons allemaal stellen: waar komen we vandaan en waar gaan we naartoe? Net als iedereen stel ik mij die vragen en ik heb er geen antwoord op. Between Two Lights geeft geen oplossingen of antwoorden, geen richting. Het stuk gaat over de tijd en afstand tussen het een en het ander.”
Uniek “Ik zit nog in het maakproces maar voor het begin zie ik een beeld van geïsoleerde geesten, op zichzelf staande geluiden. De klanken resoneren, maar zijn niet per se met elkaar verbonden. Symbool voor het ‘in between’ staat het onderweg zijn, je bent nog nergens
“Between Two Lights geeft geen oplossingen of antwoorden, geen richting. Het stuk gaat over de tijd en afstand tussen het een en het ander.” het Book of the Dead gelezen en is het me zeer dierbaar geworden. Ik was in een bepaalde gemoedstoestand en het boek bracht me troost. Voor mij was het lezen van deze teksten als mediteren; ze gaven me kracht in die sombere periode. Mijn inspiratie voor het stuk voor het Nederlands Kamerkoor, Between Two Lights, ligt in dit boek, in het gevoel dat ik erdoor kreeg, de rust die het me gaf. Maar ik richt me in de compositie vooral op het gebied tussen geboren worden en sterven, het tussengebied, niet zozeer op het einde zelf. Ik gebruik boeddhistische teksten voor deze voorstelling, geen materiaal dat direct uit The Tibetan Book of the Dead afkomstig is.”
32
Ons leven is vol kleur, vreugde, zorgen, verdriet; er zijn zoveel gemoedstoestanden die ons dagelijkse bestaan bepalen. Mijn nieuwe werk laat hopelijk ruimte voor mensen om te reflecteren op hun leven. Dit vocale theaterstuk biedt vele scenario’s, het houdt je een spiegel voor en misschien herken je wel een stukje van je eigen leven.”
aangekomen en maakt van alles mee. Persoonlijk, alleen. Percussiespelers lopen door de zaal, vlakbij het publiek: diepe, lage geluiden, misschien geesten die door de ruimte gaan. Deze klanken houden lang aan.”
Spiegel “Between Two Lights gaat over vormen van leven en over de natuur zoals wij die ervaren. Zodra je de voorstelling binnenkomt, kun je alles van je af laten glijden zodat je de theatrale wereld kunt omarmen. Ik streef ernaar de worsteling en de schoonheid van onze wereld te laten zien, dat is onze omgeving, we kunnen niet terug naar waar we vandaan komen.
“Voor mij kan Between Two Lights alleen maar een vocaal werk zijn. Mijn vroegste muzikale ervaring was de dorpsopera op Hainan, een eiland in China, waar ik ben geboren. Heel primitief, een open plek, geen echt podium, muziek was voor mij zingen. Pas toen ik een jaar of veertien was, hoorde ik voor het eerst instrumentale muziek, symfonisch werk. Daardoor is de stem voor mij een belangrijk onderdeel van mijn muzikale geheugen. De stem gaat over individualiteit, iedereen heeft zijn eigen unieke stemgeluid, of je nu spreekt of zingt. Dat geluid is als een vingerafdruk. Ik vind het fijn om voor de stem te schrijven, vanwege die individualiteit. Zelfs in een groep hoor je de individuen. Mijn werk voor het Nederlands Kamerkoor gaat over onze menselijke natuur, die geopenbaard kan worden door ieders unieke stemgeluid.”
Het Nederlands Kamerkoor en Muziektheater Transparant toeren vanaf 22 april door België en Nederland met Between Two Lights. Ga voor meer informatie, speeldata en tickets naar nkk.nl/betweentwolights.
interview
33
Utrecht zingt weer uit volle borst met Leading Voices Tekst ELEONORA MAAS Tekst SHANICE REDAN
34
Samen zingen kan eindelijk weer. Na een lange periode van stilte is het sinds een paar weer maanden mogelijk voor koren om samen te komen. De stad Utrecht bloeit helemaal op!
korenwereld
De komende zomer wordt er een vol prachtige koorklanken. Een nieuw internationaal evenement voor koormuziek strijkt neer in het centrum van Utrecht. Leading Voices biedt van 27 tot en met 31 juli aan liefhebbers van koormuziek een platform om samen te komen, te leren en bovenal te genieten. Dit unieke evenement is ontstaan vanuit een samenwerking tussen de Europese Koorfederatie (ECA) en de Utrechtse organisatie voor de amateurkunsten ZIMIHC. Als lid van de ECA levert het Nederlands Kamerkoor een belangrijke bijdrage, zowel aan de voorbereiding van het evenement als op de dagen zelf. Tijdens dit meerdaagse evenement
viert Utrecht de vele positieve effecten van koormuziek. De baten van het samen zingen zijn uitvoerig onderzocht. Keer op keer blijkt dat het participeren in koren positieve effecten heeft op een groot aantal terreinen: van fysiek tot psychologisch welbevinden en op het gebied van educatie en samenwerking. En misschien wel het belangrijkste: meedoen in een koor is een bewezen uitlaatklep voor emoties.
altijd weer vol energie naar huis ga’, vertelde een lid van het Utrechts Operakoor. ‘Ook al was ik in de put, het zingen trok mij weer omhoog.’ Dit antwoord appelleert aan het sociale aspect dat lid zijn van een koor betekent. Voor veel amateurzangers is het koor een soort tweede familie, waarin lief en leed gedeeld worden en zorgen direct kunnen worden verwerkt, door ze uit volle borst weg te zingen.
Die uitlaatklep werd tijdens de coronacrisis node gemist, blijkt uit een onderzoek van ZIMIHC. De antwoorden zijn veelzeggend. ‘Zingen is voor mij helend, het komt regelrecht mijn ziel binnen zodat ik
Zangstad Utrecht Utrecht weet als geen ander wat de voordelen van samen zingen zijn. De Domstad kent een rijke koortraditie. Sowieso blijkt uit onderzoek dat maar liefst tien procent van de
35
korenwereld Nederlanders in een koor zingt. Dat gebeurt in talloze genres: van pop tot soul en van klassiek tot smartlappen. In Utrecht zijn al deze smaken te vinden. Als organisator van (inter)nationale evenementen voor koren is Utrecht een voorloper. Al in 2008 werd een Kerkkoren- en cantorijendag georganiseerd. Ook was er toen een Kids Day voor kinderkoren uit de provincie Utrecht. In 2009 werd School Voices georganiseerd: een programma gericht op schoolkinderen uit groep 6 en 7. Hieraan deden zeker dertig scholen uit stad en provincie mee. Datzelfde jaar werd Utrecht de eerste Nederlandse stad die het Europa Cantat Festival organiseerde. Op deze zangmanifestatie van internationaal niveau voor amateurs en professionals kwamen 30.000 bezoekers af. Het Domplein functioneerde als festivalhart. Op de Open Podia stonden dagelijks deelnemende koren, Utrechtse bandjes en singer-songwriters. In 2017 volgde een nieuw hoogtepunt voor zangstad Utrecht dankzij EuroChoir. Vanuit dit internationale projectkoor voor jonge, talentvolle zangers werden pop-up concerten gegeven in het stadscentrum en optredens verzorgd bij festival A Lazy Sunday Afternoon. Daarnaast klonken de stemmen van dit Europese koor in de Utrechtse Geertekerk. De liefde voor collectieve zang zit dus diep in de ziel van Utrecht verankerd. Het is dan ook geen toeval dat daar komende zomer opnieuw een internationaal evenement voor koormuziek gepresenteerd wordt, waarbij ZIMIHC en het Nederlands Kamerkoor weer nauw samenwerken om een onvergetelijke ervaring te creëren. Naast het Nederlands Kamerkoor geven bijvoorbeeld ook het Engelse ensemble I Fagiolini en _ het Letse jongerenkoor Kamer acte de présence.
Leading Voices Leading Voices, European Days for Vocal and Choral Leaders, stelt met een meerdaags evenement het belang van samen zingen centraal. Het evenement presenteert volop mogelijkheden voor zangers om zelf mee te doen, met name in het nevenprogramma. De ‘choir-tochoir’-concerten zijn optredens waar twee koren om beurten een optreden verzorgen. Ook vinden op verschillende plekken in de stad Open Singings plaats. De focus van het nevenprogramma ligt op het plezier van samen zingen en daarom zijn veel activiteiten laagdrempelig. Voor een aantal activiteiten zoals workshops en ateliers zijn kaarten te koop, andere activiteiten zijn gratis toegankelijk voor deelnemers en/of publiek. Het nevenprogramma biedt drie meerdaagse ateliers. Hier gaan deelnemers onder begeleiding van een specialist aan de slag met een specifiek genre uit de koormuziek. Daarnaast staan er maar liefst twaalf workshops op het programma, variërend van Indiase zangimprovisatie tot spreekkoren. Enkele sprekers zijn Santi Serratosa, specialist bodypercussie, en Anna-Maria Hefele, een Duitse zangeres die bekend staat om haar zeldzaam goede uitvoering en kennis van boventoonzingen. Het Nederlands Kamerkoor is op allerlei manieren betrokken bij deze eerste editie van Leading Voices. Zo speelt het een essentiële rol in het openingsconcert dat een waar spektakel belooft te worden. Daarnaast is het koor betrokken bij de masterclass dirigeren. Ook op de slotdag vormt het Nederlands Kamerkoor een onmisbare schakel in het programma. De participanten van de masterclass laten dan in een presentatie zien wat ze geleerd hebben en verzorgen samen met het Nederlands Kamerkoor een concert. Kijk voor het volledige programma op www.leadingvoices.nl
36
Word Vriend
Voor onze zangers Word Vriend van het Nederlands Kamerkoor! Dankzij de financiële bijdrage van onze Vrienden kunnen wij op topniveau presteren, grensverleggende programmering bieden, samenwerken en kennisdelen met amateurkoren en bieden we plaats aan de ensemblezangers van morgen in ons talentontwikkelingstraject NKK NXT. Geïnteresseerd? Ga naar www.nkk.nl/wordvriend
- advertentie -
MUZIKAAL TOPTALENT OP BIJZONDERE LOCATIES 29 JULI – 14 AUGUSTUS
WWW.MUZIEKZOMER.NL
agenda
Concertagenda en bestelinformatie Let op: alle informatie is onder voorbehoud. Controleer altijd voor uw bezoek bij de concertlocatie of de speellocatie, tijd en/of datum nog actueel is. Het kan zijn dat sommige concerten of voorstellingen nog niet in de verkoop zijn – meer informatie hierover vindt u bij uw concertlocatie. Alkmaar Grote Sint Laurenskerk en TAQA Theater de Vest di. 15 november 2022 Van Gogh in Me do. 2 maart 2023 Orpheus
theaterdevest.nl 072 - 548 99 99
Den Bosch Jheronimus Bosch Art Center vr. 4 november 2022 Bosch Requiem wo. 24 mei 2023 Between Two Lights (concertant)
novembermusic.net (Bosch Requiem) theateraandeparade.nl (Between Two Lights)
Amsterdam Het Koninklijk Concertgebouw
Den Haag Amare en Nieuwe Kerk
vr. 30 september 2022 Acis & Galatea zo. 2 oktober 2022 Acis & Galatea wo. 23 november 2022 Mozarts Requiem do. 24 november 2022 Mozarts Requiem vr. 25 november 2022 Mozarts Requiem ma. 19 december 2022 Weihnachts-Oratorium concertgebouworkest.nl / concertgebouw.nl 020 - 671 83 45 Koninklijk Theater Carré
wo. 30 november 2022 Van Gogh in Me do. 22 december 2022 Weihnachts-Oratorium vr. 3 februari 2023 De verzegelde engel vr. 3 maart 2023 Orpheus za. 8 april 2023 Matthäus-Passion zo. 14 mei 2023 Spiegel im Spiegel do. 1 juni 2023 Between Two Lights amare.nl residentieorkest.nl (Matthäus-Passion) 070 – 880 03 00
zo. 13 november 2022 Van Gogh in Me carre.nl 020 - 524 94 53
Eindhoven Muziekgebouw
Muziekgebouw aan ’t IJ do. 3 november 2022 Bosch Requiem za. 28 januari 2023 De verzegelde engel za. 4 maart 2023 Orpheus vr. 12 mei 2023 Spiegel im Spiegel do. 18 mei 2023 Spiegel im Spiegel
do. 25 mei 2023 Between Two Lights Bestel de hele serie met 20% korting vóór 1 oktober! Ga naar nkk.nl/muziekgebouw Waalse Kerk
za. 22 oktober 2022 Bach & Pärt nkk.nl/bachpart 030 - 230 30 20
wo. 14 december 2022 Weihnachts-Oratorium muziekgebouweindhoven.nl 040 - 244 20 20 Enschede Wilminktheater en Muziekcentrum za. 5 november 2022 Bosch Requiem
zo. 5 februari 2023 De verzegelde engel do. 11 mei 2023 Spiegel im Spiegel wilminktheater.nl 053 - 458 85 00 Groningen SPOT
ma. 28 november 2022 Van Gogh in Me za. 22 april 2023 Zingdag: Groningen zingt met Nederlands Kamerkoor
Arnhem Musis en Stadstheater
vr. 18 november 2022 Van Gogh in Me wo. 21 december 2022 Weihnachts-Oratorium di. 31 januari 2023 De verzegelde engel wo. 17 mei 2023 Spiegel im Spiegel musisenstadstheater.nl 026 - 443 73 43
38
zo. 7 mei 2023 Spiegel im Spiegel spotgroningen.nl 050 - 368 03 68
agenda Haarlem Philharmonie
Rotterdam De Doelen
do. 17 november 2022 Van Gogh in Me za. 4 februari 2023 Zingdag: Haarlem zingt met het
di. 13 december 2022 Weihnachts-Oratorium dedoelen.nl 010 - 217 17 17
Nederlands Kamerkoor
za. 4 februari 2023 De verzegelde engel Bestel kaarten voor Van Gogh in Me en De verzegelde engel met korting als onderdeel van de concertserie Prachtstemmen! Ga naar nkk.nl/philharmonie
Theater Rotterdam vr. 19 mei 2023 Between Two Lights (onderdeel van O.)
o-festival.nl 010 - 436 60 70
Hengelo Schouwburg
Tilburg Concertzaal
vr. 11 november 2022 Van Gogh in Me (try-out) schouwburghengelo.nl 074 – 255 67 89
do. 1 december 2022 Van Gogh in Me di. 9 mei 2023 Spiegel im Spiegel schouwburgconcertzaaltilburg.nl 013 - 549 03 90
Kerkrade Parkstad Limburg Theaters
za. 19 november 2022 Zingdag: Parkstad Limburg zingt met het Nederlands Kamerkoor
zo. 20 november 2022 Van Gogh in Me plt.nl 045 - 571 66 07 Leeuwarden Grote of Jacobijnerkerk vr. 27 januari 2023 De verzegelde engel
za. 25 februari 2023 Orpheus Bestel beide concerten met 10% korting! Ga naar nkk.nl/leeuwarden Leiden Pieterskerk
za. 17 december 2022 Weihnachts-Oratorium do. 6 april 2023 Matthäus-Passion vr. 7 april 2023 Matthäus-Passion pieterskerk.com 071 - 513 77 64 Lochem Grote of Sint-Gudulakerk di. 20 december 2022 Weihnachts-Oratorium
schouwburglochem.nl 0573 - 25 00 51 Nijmegen Concertgebouw De Vereeniging vr. 21 oktober 2022 Bach & Pärt
sedv.nl 024 - 322 83 44
Utrecht TivoliVredenburg, Stadsschouwburg en Pieterskerk
zo. 23 oktober 2022 Bach & Pärt (Pieterskerk) za. 3 december 2022 Van Gogh in Me ma. 12 december 2022 Weihnachts-Oratorium wo. 1 februari 2023 De verzegelde engel vr. 24 februari 2023 Orpheus za. 6 mei 2023 Spiegel im Spiegel zo. 21 mei 2023 Between Two Lights (SSBU) Bestel de hele concertserie via TivoliVredenburg met 20% korting! Ga naar nkk.nl/tivolivredenburg Veere Grote Kerk
za. 20 mei 2023 Spiegel im Spiegel (onderdeel van Sinfonietta String Festival Zeeland) sinfonietta.nl Zwolle Academiehuis Grote Kerk en Zwolse Theaters do. 2 februari 2023 De verzegelde engel
za. 13 mei 2023 Spiegel im Spiegel n.t.b. Zingdag: Zwolle zingt met het Nederlands Kamerkoor zwolsetheaters.nl BUITENLAND Antwerpen (BE) De Singel
vr. 28 april 2023 Between Two Lights za. 29 april 2023 Between Two Lights Brugge (BE) Concertgebouw
Oss De Lievekamp
za. 22 april 2023 Between Two Lights
za. 12 november 2022 Van Gogh in Me (try-out) lievekamp.nl 0412 - 66 76 76
Ljubljana (SI) Cancarjev Dom
di. 6 juni 2023 Between Two Lights
39
- advertentie -
interview
concertagenda Colofon
ACTIEF G EN IN BINNE IETEN VAN MUZIE N- EN BU ITENLAN K D Sing Along Events voor meezingconcerten op niveau!
Zangweekend Gounod in Etten-Leur, concert in de Basiliek van Oudenbosch.
IC Productions verzorgt unieke koorprojecten in het buitenland. Volledig verzorgde reizen inclusief excursies en uitvoeringen.
1 OKTOBER 2022
19 – 23 OKTOBER 2022
27 – 28 AUGUSTUS 2022
Carmina Burana in het Muziekgebouw Eindhoven. 19 NOVEMBER 2022
Mozart Requiem in de Dominicuskerk Amsterdam. 28 JANUARI 2023
Pop Sing Along ‘Thank you for the music’ in Theater De Nieuwe Regentes in Den Haag. www.singalongevents.nl 071 - 361 94 86
Requiem Brahms in Hamburg. 3 – 8 MEI 2023
Koorproject met gevarieerd repertoire Neurenberg, Regensburg en Straubing. 24 – 28 OKTOBER 2023
Messiah Händel in Barcelona.
www.koorprojecten.org 013 - 536 39 21
CURSUSSEN VOOR ZANGERS BIJ HUISMUZIEK SEIZOEN 2022-2023
Diverse kerken, Utrecht Renaissancemuziek uit Engeland, 8 okt Scandinavische kerstliederen, 8 dec De wereld van renaissancepolyfonie, Nieuw 21 jan O Haupt voll Blut und Wunden, Nieuw 25 mrt Akoesticum, Ede Een middeleeuws getijdenboek, 13 nov Spaanse muziek voor vrouwenkoor, Nieuw 26 nov Geluidsversterking, 4 feb Requiem van Brudieu, 11-12 feb Monteverdi vocaal/instrumentaal, 15-16 apr Petite messe solennelle Rossini, 22-23 apr Buitengoed Fredeshiem, Steenwijk Franse chansons, Nieuw 19-20 nov Sefardische en Arabische zang, Nieuw 19-20 nov Romaliederen, 18-19 mrt Servische liederen, Nieuw 18-19 mrt Keltische zang, 18-19 mrt Eigentijdserf, Westelbeers Muziekweek van A tot Z, 16-21 jul Videolessen Het Zangerskompas, Engels ondertiteld Kijk voor meer cursussen en inschrijving op www.huismuziek.nl
40
SAMEN MUZIEK MAKEN IS NU EENMAAL LEUKER
Magazine Nederlands Kamerkoor: Redactie Joost Verheggen, Margriet Prinssen Ontwerp Roman Jans, romanontwerp.nl Concept en huisstijl Total Design Koorfoto Kasimir Szekeres Druk BCM Nederlands Kamerkoor Doelenstraat 46 3512 XJ Utrecht 030 - 230 30 20 info@nederlandskamerkoor.nl www.nederlandskamerkoor.nl /nederlandskamerkoor @ned_kamerkoor Peter Dijkstra chef-dirigent Kantoor Tido Visser artistiek directeur Laura de By zakelijk directeur Minke van der Stelt zakelijk assistent Annelot Rijkaart hoofd productie Joost Verheggen marketingmanager Imre Ploeg artistiek leider NKK NXT & manager educatie Nelleke Raudenbusch relatiemanager Eline Langejan producent Haru Kitamika bibliothecaris Liz Seuren online marketeer Jasper Schweppe artistiek coördinator Margriet Stok relatiebeheer Niels de Groot office assistent Laura Jonker freelance producent Jitske Weijand freelance producent Renée Vos productiestagiair Anne Hegeman marketingstagiair Raad van Toezicht Trudy Vos voorzitter Luc Defaix vice-voorzitter Merlijn de Gruijter Saskia Laseur Oscar Ibsen NXT Generation trainees Raad van Toezicht Catharine de Planque NKK Fonds Arnold Schilder voorzitter Olivier Sueur secretaris Anna Kesler penningmeester Het Nederlands Kamerkoor wordt ondersteund door:
Wilt u adverteren in dit magazine? Neem contact op met Medialijn, Caroline Sanders: c.sanders@medialijn.nl of 0314 – 763735 Kijk voor de laatste informatie op: www.nederlandskamerkoor.nl Adreswijzigingen en aan- en afmeldingen kunt u doorgeven via info@nederlandskamerkoor.nl.
40
Kernleden Nederlands Kamerkoor Sopranen
Alten
Tenoren
Bassen
Bobbie Blommesteijn Mónica Monteiro Bethany Shepherd
Elsbeth Gerritsen Marleene Goldstein Dorien Lievers Eline Welle
Stefan Berghammer William Knight
Kees Jan de Koning Gilad Nezer Jasper Schweppe