จดหมายข่าวโครงการหลวง ประจำเดือน สิงหาคม 2558

ปที่ 24 ฉบับที่ 8 ประจําเดือน สิงหาคม 2558

แถลงขาวการจัดงาน โครงการหลวง 46 กําหนดจัดขึ้นในระหวาง

วันที่ 7-16 สิงหาคม 2558 ณ ศูนยการคาเซ็นทรัลเวิลด เขตปทุมวัน กรุงเทพฯ

ขาวทั่วไป

ÁÙŹԸÔâ¤Ã§¡ÒÃËÅǧ¨Ñ´µ¡áµ‹§àÇ·Õ ¡Ô¨¡ÃÃÁ¶ÇÒ¾Ãоà ·Õ่ NBT

NEWS UPDATE

วันที่ 19 กรกฎาคม 2558 คณะทํางานไมดอก มูลนิธิโครงการหลวง นําโดย นางวันดี สุริยะวงศ ไดเขาจัดตกแตงฉากและสถานที่ในการบันทึกเทป โทรทัศนกิจกรรมถวายพระพร 12 สิงหามหาราชินี ณ หองออกอากาศสถานีวทิ ยุโทรทัศนแหงประเทศไทย จังหวัดเชียงใหม ซึ่งหนวยงานภาครัฐ เอกชน สถาบัน การศึกษา และประชาชนในพื้นที่ 8 จังหวัดภาคเหนือ ตอนบน จะเขารวมบันทึกเทปเพือ่ แสดงความจงรักภักดี ที่มีตอสมเด็จพระนางเจาสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ ในระหวางวันที่ 20-24 กรกฎาคม 2558 โดยผลผลิต ที่ นํ า มาใช จั ด ตกแต ง สถานที่ ใ นป นี้ ป ระกอบด ว ย เบญจมาศจากศู น ย พั ฒ นา ฯ ห ว ยลึ ก , ขุ น วาง, ดอกลิเอทรีส (สีมวง) จากศูนยพัฒนา ฯ หวยนํ้าริน และ ปกษาสวรรค จากศูนยพัฒนา ฯ ขุนแปะ

§Ò¹â¤Ã§¡ÒÃËÅǧ 46

มูลนิธิโครงการหลวงรวมกับ ศูนยการคาเซ็นทรัลเวิลด กําหนด จัดงานโครงการหลวง 46 ขึ้น ในระหวางวันที่ 7 -16 สิงหาคม 2558 เปนเวลา 10 วัน ณ ศูนยการคาเซ็นทรัลเวิลด ถนนราชดําริเขตปทุมวัน กรุงเทพฯ ภายใตแนวความคิด “ลิเซียนทัส ดอกไมของแม” เพื่อเฉลิม พระเกียรติสมเด็จพระนางเจาสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ เนื่องในวัน เฉลิมพระชนมพรรษา และเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เนื่องในโอกาสทรงเจริญพระชนมายุครบ 5 รอบ 2 เมษายน 2558 พรอมทั้งเผยแพรกิจกรรมของมูลนิธิโครงการหลวง ที่ ดําเนินการมา 46 ป เผยแพรและสงเสริมการจําหนายผลผลิตและ ผลิตภัณฑของมูลนิธิโครงการหลวง โครงการในสวนพระองค และ จากหน ว ยงานราชการที่ ส นั บ สนุ น โดยมี เ สาวรสพั น ธุ  เ หลื อ งหวาน มะระรูปหัวใจ และ ดอกลิเซียนทัสเปนสินคาแนะนําในปนี้

2

¤ÃÑ้§·Õ่ 346/64

¼Å¡ÒÃÍÍ¡»¯ÔºÑµÔ§Ò¹

ÁËÒÇÔ·ÂÒÅÑÂàªÕ§ãËÁ‹-»ÃЪÒÍÒÊÒ ¾Ñ²¹Òâ¤Ã§¡ÒÃËÅǧ วันที่ 19 กรกฎาคม 2558 มหาวิทยาลัยเชียงใหม - ประชาอาสา พัฒนาโครงการหลวง นําโดย รองศาสตราจารย ทันตแพทย ดร.สิทธิชัย วนจันทรรักษ คณบดี คณะทันตแพทยศาสตร มหาวิทยาลัยเชียงใหม และมูลนิธิโรงพยาบาล สวนดอก พรอมดวย คณะแพทย ทันตแพทย พยาบาล เภสัชกร และขาราชการหนวยงานตาง ๆ ไดออกปฏิบัติ งานบริการหนวยแพทยเคลื่อนที่ ใหแกราษฎรชนเผา กะเหรี่ยง ณ โรงเรียนบานปางอุง สาขาแมสะตอบ ตําบลแมศึก อําเภอแมแจม จังหวัดเชียงใหม โดยการประสานงานของงานพัฒนาการศึกษาและสาธารณสุข ไดใหบริการตรวจรักษา จายยาและใหคําปรึกษาในการดูแลสุขภาพอนามัย 112 ราย ฝงเข็มรักษาตามอาการโรค 45 ราย ตรวจมะเร็ง ปากมดลูกและมะเร็งเตานม 33 ราย ทันตกรรม 61 ราย ตัดผม 73 ราย แจกแวนสายตายาวสําหรับผูส งู อายุ 70 ราย แจกเครื่องอุปโภค บริโภค 150 ราย จัดยาให โรงเรียน วัด และศูนย ฯ จํานวน 7 ชุด แจกของเลนและกระเปา จํานวน 400 ชิ้น

มหาวิทยาลัยเชียงให

กําหนดจะออกปฏิบัต

ม - ประชาอาสา พัฒ

ิงานครั้งตอไปใน วันท

ณ ศูนยพัฒนาโครงก

ตําบลแมเจดียใหม อ

นาโครงการหลวง

ี่ 15 สิงหาคม 2558

ารหลวงหวยโปง

ําเภอเวียงปาเปา จัง หวัดเชียงราย

3

¤³ÐàÂÕ่ÂÁªÁ/´Ù§Ò¹â¤Ã§¡Òáͧ·Ø¹»Ø‰ÂÍÔ¹·ÃÕ áÅÐäÎâ´Ãâ¾¹Ô¤Ê ÁÙŹԸÔâ¤Ã§¡ÒÃËÅǧ

1 วันที่ 14 กรกฎาคม 2558 เทศบาลตําบลทากวาง อําเภอสารภี จังหวัดเชียงใหม โดยการนํา นายชัชวาล โพธิยอด นายกเทศมนตรี ตําบลทากวาง ซึ่งมีนโยบายในการกําจัดขยะภายในตําบล และสราง กระบวนการมีสวนรวมจากภาคประชาชน โดยรณรงคการคัดแยกขยะ กอนนํามาทิ้ง และสรางเครือขายทุกภาคสวนในการรักษาสิ่งแวดลอม ไดทาํ โครงการอบรมเชิงปฏิบตั กิ ารเลีย้ งไสเดือนดินจากเศษอาหารทีเ่ หลือใช จากครัวเรือน ไดเชิญ รศ.ดร.อานัฐ ตันโช หัวหนากองทุนปุย อินทรีย และ ไฮโดรโพนิคส มูลนิธโิ ครงการหลวง รวมเปนวิทยากรบรรยายในการอบรม ณ หองประชุมเทศบาลตําบลทากวาง อําเภอสารภี จังหวัดเชียงใหม

2

วันที่ 17 กรกฎาคม 2558 เทศบาลตําบลบานดู อําเภอเมือง เชียงราย จังหวัดเชียงราย นําโดย นายพัฒนพงษ โพธิ์เกศ นายกเทศมนตรีตาํ บลบานดู ไดนาํ คณะจากกลุม องคกรชุมชน กลุม อสม. และประชาชนในตําบล จํานวน 300 คน เขามาศึกษาดูงาน ณ ฐาน เรียนรูไสเดือนดินกําจัดขยะอินทรีย มหาวิทยาลัยแมโจ เพื่อใหประชาชนชาว ตําบลบานดูไดตระหนักถึงการคัดแยกขยะและประโยชนที่ไดจากขยะ และ เพื่อลดปริมาณการผลิตขยะมูลฝอยจากแหลงกําเนิดใหมีประสิทธิภาพ

4

อา งขาง

ขาวจากดอย NEWS UPDATE

µÃǨÃѺÃͧÁҵðҹ GAP วันที่ 8 กรกฎาคม 2558 คณะเจาหนาที่จากกรมวิชาการเกษตร เข า ตรวจแป ลงของเก ษตรกรใ นหมู  บ  า นนอแล (ผู  ป ลู ก ชา) และ หมูบานปางมา (ผูปลูกกาแฟ) เพื่อประกอบการรับรองมาตรฐาน GAP (Good Agriculture Practice) การผลิตภายใตมาตรฐานที่ดีและ เหมาะสม โดยมีการตรวจเอกสารการจดบันทึก GAP และสัมภาษณ เกษตรกร ผู  ป ลู ก พร อ มทั้ ง เข า ตรวจแป ลง เพื่ อ ดู ก ารจั ด การแปล ง ประกอบการพิจารณาขอรับรองมาตรฐาน GAP ตอไป

ÇÔ·ÂÒÅÑÂÍÒªÕÇÈÖ¡ÉÒàªÕ§ÃÒ วันที่ 12 กรกฎาคม 2558 คณะนักศึกษาระดับปริญญาตรี สาขาวิชาเทคโนโลยีอาหารและโภชนาการ ชั้นปที่ 1 วิทยาลัย อาชีวศึกษาเชียงราย จํานวน 20 คน เขาศึกษาดูงาน ณ สถานี เกษตรหลวงอางขาง อ.ฝาง จ.เชียงใหม โดยไดเยี่ยมชมอาคาร ผลิตผลของสถานีฯ อางขาง และแปลงผลิตผัก รวมกิจกรรมเกษตร ลอง DO กิจกรรมปลูกผักไฮโดรโพนิกส รวมทั้งไดศึกษาขอมูล ประวัติของสถานีเกษตรหลวงอางขาง เพื่อนําความรูที่ไดรับจาก การศึกษาดูงานครัง้ นีไ้ ปปรับใชในการเรียนดานความปลอดภัยและ สุขาภิบาลอาหารและดานที่เกี่ยวของตอไป

5

¤‹ÒÂàÂÒǪ¹àÃÕ¹ÃÙŒ§Ò¹ â¤Ã§¡ÒÃËÅǧ

ครั้งที่ 7

ร ว มกั บ สถ านี เ กษ ตรห ลวง อ า งขา ง อ.ฝ าง จ.เชี ย งให ม ไดจัดกิจกรรม สถาบันวิจัยและพัฒนาพื้นที่สูง (องคการมหาชน) ง วันที่ 17-20 คายเยาวชนเรียนรูงานโครงการหลวงขึ้นระหวา ื้นที่ศูนยพัฒนา กรกฎาคม 2558 เพื่อใหนักเรียน และครูในเขตพ ี และปฏิบัติ โครงการหลวง กลุมที่ 1 ไดเรียนรูทั้งภาพทฤษฎ างขาง ไดแก ในกิจกรรมดานการเกษตรตางๆ ของสถานีฯ อ ยพันธุไมโตเร็ว, การผลิตเห็ดพอตโตเบลโล, การเลี้ยงสัตว, การขยา การผลิตพืช การเรียนรูการตรวจสอบสารพิษตกคางในผลผลิต และ ึกษาสามารถ ในระบบ GAP เปนตน เพื่อจะใหนักเรียนและ สถานศ ขยายตอไปยัง นําความรูที่ไดรับไปตอยอดในโรงเรียน และสามารถ าก อําเภอฝาง ชุมชนในพื้นที่ไดอยางเหมาะสม โดยมีสถานศึกษาจ ารวมกิจกรรม แมอายและ เชียงดาว จํานวน 8 แหง มีนักเรียนเข ทั้งสิ้น จํานวน 50 คน

6

ักศึกษาจาก วันที่ 18 – 19 กรกฎาคม 2558 คณาจารยและน จํานวน 16 คน National Chung Hsing University, Taiwan ิบัติในแปลงเกษตร เขาเยี่ยมชมและศึกษาดูงาน พรอมทั้งลงมือฝกปฏ ผลิตปุยนํ้าหมัก ของสถานีฯ เชน การปลูกไมดอก (ลาเวนเดอร) , การ เพื่อเพิ่มพูนความรู ชีวภาพ, การเพาะเมล็ด และ การปลูกผักอินทรีย ภายใตการดูเล และประสบการณใหมๆ ในวิถีทางการเกษตรแบบไทย ของมูลนิธิโครงการหลวงใหแกนักศึกษาตอไป

ʶҹ·ÙµàÂÍÃÁѹ ¹ํÒ¤³ÐàÂÕ่ÂÁªÁ ʶҹÕÏ Í‹Ò§¢Ò§

¤³Ð¹Ñ¡ÈÖ¡ÉÒ¨Ò¡ 䵌ËÇѹ´Ù§Ò¹

วั น ที่ 19 – 20 กร กฎ าค ม 25 58 สถ าน เอก อั ค รรา ชทู ต ณ กรุงเบอรลิน ไดนําสมาชิกสภาผูแทนราษ ฎรเยอรมนี พรอมดวย กงสุลกิตติมศักดิ์และเยาวชนไทยที่เติบโตในเย อรมนี จํานวน 17 คน เขาเยี่ยมชมงาน ณ สถานีเกษตรหลวงอางขา ง เพื่อศึกษาโครงการ ในพระบาทสมเด็จพระเจาอยูหัว ในการสร างความเขาใจเกี่ยวกับ งา นพั ฒ นา ปร ะเท ศไ ทย แล ะท รา บถึ ง พร ะร าช กร ณี ย กิ จ ขอ ง พระบาทสมเด็จพระเจาอยูหัว

7

อนิ ทนนท

1

วันที่ 16 กรกฏคม 2558 สํานักฟารม มหาวิ ท ยาลั ย แม โจ นํ า คณะนั ก ศึ ก ษา จํานวน 47 คน เขาเยี่ยมชมและเรียนรู งานของสถานี ฯ อินทนนท อ.จอมทอง จ.เชียงใหม โดยเข า เรี ย นรู  ง านด า นเทคนิ ค การขยายพั น ธุ  พื ช โรงเพาะกลาและโรงปลูกผักดวยระบบไฮโดรโปนิกส พร อ มทั้ ง ศึ ก ษาเกี่ ย วกั บ พั น ธุ  พื ช และเยี่ ย มชม การจัดสวนในบริเวณสวนเกษตรหลวงอินทนนท

2

วันที่ 15 กรกฏาคม 2558 กรมวิชาการ เกษตรนําคณะเจาหนาที่และเกษตรกร จาก Department of Agriculture (DOA) of Lao PDR จํานวน 40 คน เขาศึกษาดูงาน แปลงพืชผักอินทรีย ณ บานเมืองอาง และโรงคัดบรรจุ ผลผลิตของสถานีเกษตรหลวงอินทนนท อ.จอมทอง จ.เชียงใหม

หนองหอย วันที่ 24 กรกฎาคม 2558 นายหยู เจิ้งเซิง (H.E. Mr.Yu Zhengsheng) ประธานที่ปรึกษาทางการเมืองแหงชาติ สาธารณรัฐประชาชนจีน โดยฐานะแขกของ สํานักงานเลขาธิการวุฒิสภา ปฏิบัติหนาที่สํานักงานเลขาธิการ สภานิติบัญญัติแหงชาติ และคณะ จํานวน 50 คน ไดเขาเยี่ยมชมการดําเนินงานของมูลนิธิโครงการหลวง ณ ศูนยพัฒนาโครงการหลวงหนองหอย อ.แมริม จ.เชียงใหม โดย รศ.ดร.ทรงวุฒิ เพ็ชรประดับ ผูอํานวยการศูนย และนายภูเบศวร เมืองมูล หัวหนาศูนยพัฒนา ฯ หนองหอย ใหการตอนรับและนําชมการดําเนินงานของศูนย

8

ปางดะ วันที่ 19-28 กรกฎาคม 2558 คณะวนศาสตรและศูนยความเปนเลิศ ทางวิชาการดานไผ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร โดยการสนับสนุนงบประมาณ จาก TICA ไดจัดฝกอบรม เรื่อง “Bamboo Training : Propagation, Cultivation and Plantation Management และ Bamboo Study Visit : Cultivation and Plantation Mangement ใหแกผูนําชุมชนและ ขาราชการจากกรมปาไม ประเทศเมียนมาร จํานวน 19 คน ณ สถานีเกษตร หลวงปางดะ อ.สะเมิง จ.เชียงใหม โดยมีคณะบุคลากรโครงการปาชาวบาน มูลนิโครงการหลวง ประกอบดวย นายบุญวงศ ไทยอุตสาห นายสมาน ณ ลําปาง นายกิตติศักดิ์ จินดาวงศ และนายนคร อดุลยวิศิษฎ รวมเปนวิทยากร

ขุนวาง วันที่ 11 กรกฎาคม 2558 ศูนยพัฒนาโครงการหลวงขุนวาง รวมกับ สถาบันวิจัยและ พัฒนาพื้นที่สูง (องคการมหาชน) และศูนยพัฒนาชาวเขา จังหวัดเชียงใหม ไดจัดกิจกรรม ปลูกหญาแฝก เนื่องในวโรกาสวันเฉลิมพระชนมพรรษาของสมเด็จพระนางเจาสิริกิติ์ ฯ บริเวณเสนทางลําเลียงผลผลิตและในแปลงเกษตรกร เพือ่ อนุรกั ษดนิ และนํา้ ในจุดทีม่ ปี ญ  หา เรื่องการสไลดของดินจํานวน 80,000 กลา มีผูเขารวมกิจกรรมดังกลาว จํานวน 50 คน

9

Èٹ ÍÒÃÑ¡¢Ò¾×ª

คลินิกพืช CLINIC PLANT

¼Å¢Í§¤Ø³ÀÒ¾ ¹ํ้Ò ·Õ่㪌¼ÊÁ ÊÒÃà¤ÁÕ

µ‹Í»ÃÐÊÔ·¸ÔÀҾ㹡Òû‡Í§¡Ñ¹¡ํҨѴ ÈѵÃپת คุณภาพนํ้าที่นํามาผสมกับสารเคมีปองกันกําจัดศัตรูพืช เปนปจจัยหนึ่งที่มีความสําคัญยิ่งตอประสิทธิภาพของสารเคมี ทีน่ าํ มาใช คุณภาพนํา้ โดยทัว่ ไปจะวัดจากความกระดางของนํา้ (Water hardness) สภาพความเปน กรด-ดาง (Water pH) และความขุนของนํ้า (Turbidity) ความกระดางของนํ้า โดยทั่วไปนํ้าในธรรมชาติจะมี ปริมาณแรธาตุ แคลเซี่ยม (Ca) แมกนีเซี่ยม (Mg) และเหล็ก (Fe) ผสมอยู  ความกระด า งของนํ้ า จึ ง วั ด จากปริ ม าณ ของแรธาตุเหลานี้ถามีปริมาณมาก (>100-200 พีพีเอ็ม) จะเรี ย กว า นํ้ า กระด า ง ปริ ม าณแร ธ าตุ ใ นนํ้ า กระด า งที่ มี ประจุ ไ ฟฟ า บวก จะไปจั บ ตั ว กั บ สารกํ า จั ด วั ช พื ช บางชนิ ด เชน สารไกลโฟเสท ซึ่งมีประจุไฟฟาลบ ทําใหสารไกลโฟเสท กลายรูปเปนสารไมละลายนํ้า ทําใหสารออกฤทธิ์ไมสามารถ ทํ า หน า ที่ กํ า จั ด วั ช พื ช ได ส มบู ร ณ ประสิ ท ธิ ภ าพในการฆ า วัชพืชของสารไกลโฟเสทจึงลดลง

10

ความเปนกรด-ดางของนํ้า จะทราบไดโดยการ วัดคา pH (การวัดปริมาณของไฮโดรเจนไอออนในนํ้า) คา pH เทากับ7 ถือวานํ้ามีสภาพเปนกลาง ถา pH เทากับ 6 หรือตํ่ากวา มีสภาพเปนกรด และถา pH เทากับ 8 หรือมากกวา มีสภาพเปนดาง ผลกระทบของ ความเปนกรด-ดางของนํ้าตอสารเคมี เชน สารกําจัด วัชพืชในกลุมซัลโฟนิลยูเรีย (Sulfonylureas) จะสลาย ตั ว ในนํ้ า ที่ เ ป น กรด ทํ า ให ป ระสิ ท ธิ ภ าพการกํ า จั ด วัชพืชลดลง ในทางตรงกันขามสารกําจัดเชื้อรา เชน คลอโรทาโลนิล และสารแคปแทน ถาใชนํ้าที่เปนดาง มาผสม ประสิ ท ธิ ภ าพของสารเคมี จ ะลดลง นํ้ า ที่ เหมาะสมสําหรับผสมสารเคมีปองกันกําจัดศัตรูพืช ทั่ว ๆไป คือ มีความเปนกรดออน ๆ จนถึงสภาพเปน กลาง (pH 5-7)

ความขุน -ใสของนํา้ ความขุน เกิดจากการแขวน ลอยของอนุภาคดินละเอียด อินทรียว ตั ถุทมี่ อี ยูใ นนํา้ ซึ่งสารแขวนลอยเหลานี้สามารถทําใหประสิทธิภาพ ของสารเคมีปอ งกันกําจัดศัตรูพชื ลดลง เพราะอนุภาค สารแขวนลอยเหลานั้นจะดูดซับสารเคมีไว ทําให สารเคมีไมสามารถไปสูเ ปาหมายทีเ่ ปนศัตรูพชื ไดเต็มที่ ดังนั้นนํ้าที่ใชผสมสารเคมีจึงควรสะอาด ใส สารเคมี หลายชนิดจะมีอัตราการดูดซับกับอนุภาคของดินสูง เชน สารไกลโฟเสทและสารพาราควอท ดังนัน้ การใช นํา้ ขุน ผสมจะมีผลกระทบตอประสิทธิภาพในการกําจัด วัชพืชของไกลโฟเสทมาก

เอกสารอางอิง ศูนยอารักขาพืช มูลนิธิโครงการหลวง. 2557. คูมือการใชสารกําจัดศัตรูพืชอยางมีประสิทธิภาพ และปลอดภัย. 41 หนา. http://ladda.com/jurnal/A-water.php

11

ปที่ 24 ฉบับที่ 8 ประจําเดือน สิงหาคม 2558