วัณโรค (Tuberculosis) วัณโรค ซึ่งเปนแบคทีเรียชื่อ ไมโครแบคทีเรียมทูเบอรคูโลซิส บางครั้งเรียกวา เชื้อเอเอฟบี เปนโรคติดตอที่เรื้อรัง และเปนได กับอวัยวะทุกสวนของรางกาย เชน ที่ตอมน้ําเหลือง กระดูก เยื่อหุมสมอง ปอด แตวัณโรคที่เปนกันมากและเปนปญหาทาง สาธารณสุขอยูในขณะนี้ก็คือ วัณโรคปอด มักพบในคนแกคนที่รางกายออนแอจากการเปนโรคอื่น ๆ มากอน เชน หวัด หัด ไอกรน พวกติดยาและโรคเอดสและในคนที่ตรากตรําทํางานหนัก พักผอนไมพอ ขาดอาหาร ดื่มเหลาจัด หรือในคนที่มีประวัติ ใกลชิดกับคนที่เปนโรค เชน นอนหองเดียวกัน หรืออยูบานเดียวกัน
ผูปวยวัณโรค จะมีเชื้อโรคอยูในปอด เมื่อผูปวย ไอจาม เชื่อจะออกมากับละออง เสมหะหรือน้ําลายนั้น เสมหะที่ตกสูพื้นดิน ถาถูกแสงแดดสองนาน ๆ เขา เชื้อจะตายไปเอง สวนละอองเล็ก ๆ จะลอยอยูในอากาศไดเปนเวลานาน ๆ หากผูใกลชิดสูด หายใจเขาไป เชื้อวัณโรคจะเขาสูรางกาย ทําใหมีโอกาสปวยเปนวัณโรคได แตผูที่ไดรับเชื้อแลว บางคนก็ยังไมปวยเปนวัณ โรคเลยทีเดียว แตจะเปนพาหะนําโรคแพรเชื้อโรคไปสูผูอื่นได
อาการของวัณโรค ผูติดเชื้อวัณโรคปอดมักจะคอย ๆ ปวยดวยอาการของวัณโรคปอดดังตอไปนี้
มีอาการออนเพลีย
บางครั้งอาจะมีมีอาการเบื่ออาหาร และมีน้ําหนักลด
อาจมีอาการครั่นเนื้อครั่นตัว หรือเปนไขต่ํา ๆ ตอนบาย
มีเหงื่อออกตอนกลางคืน
มีอาการไอ โดยระยะแรก ๆ ไอแหง ๆ ตอมาจึงมีเสมหะ และไอมากเวลาเขานอน หรือตื่นนอนตอนเชา หรือหลัง อาหาร ทั่งนี้ อาการไอจะเรื้อรังเปนแรมเดือน แตบางคนอาจไมมีอาการไดเลยก็ได
ผูปวยอาจรูสึกแนนหรือเจ็บหนาอกโดยที่ไมมีอาการไอ
ในรายที่เปนมาก อาจจะมีอาการหอบหรือไอเปนเลือดกอนแดง ๆ หรือดํา ๆ แตนอยรายที่จะมีเลือดออกมาก ถึงกับช็อค
ในรายที่เปนนอย ๆ อาจไมมีอาการอะไรเลย และมักตรวจพบโดยบังเอิญจากการเห็นจุดในปอดบนภาพถาย เอกซเรย
ผูปวยบางรายอาจมีอาการเปนไขนานเปนแรมเดือน โดยไมรูสาเหตุ
ในกรณีที่เกิดในเด็ก อาการมักจะรุนแรงกวาผูใหญ เพราะเด็กมีภูมิคุมกันต่ํา
สุดอันตราย..!! วัณโรคพันธุใหม วัณโรคสายพันธุเอ็กซดีอารทีบีแทรกซอนจํานวน 53 ราย ในจํานวนนี้เสียชีวิต 52 ราย ภายในเวลา 16 วัน สวนคนปกติที่ ปวยดวยวัณโรคสายพันธุใหมจะเสียชีวิตรอยละ 50 สวนที่มีชีวิตอยูจะพิการ เพราะเชื้อโรคเขาไปทําลายปอดจนบางครั้งทําให เสียปอดไปหนึ่งขาง และจะทรมานจากการหายใจ การรักษา ผูปวยวัณโรคที่ไมไดรักษาจะมีอัตราการตาย รอยละ 40-60 ปจจุบันมีวิธีการรักษาวัณโรคระยะสั้น โดยการใหยารักษา ควบคูกันไปหลายขนาน หากรักษาครบกําหนดจะมีอัตราหายรอยละ 90 การรักษาจะใชรวมกันหลายชนิดโดยให INH,Rifampicine 6 เดือน และให Ethambutal,pyracinamide 2 เดือนแรก ผูปวยที่มีรายไดนอยก็สามารถไปรักษาโดยไม
ตองเสียคาใชจาย ที่โรงพยาบาลหรือสถานีอนามัยของรัฐเมื่อรักษาไป 2-3 สัปดาหผูปวยจะมีอาการดีขึ้นอยาตัดสินใจหยุดยา เองเปนอันขาด การกินยาไมสม่ําเสมอ หรือหยุดยากอนกําหนดจะทําใหเชื้อโรคดื้อยา การรักษาวัณโรคที่ดื้อยา ผูปวยจะแพร เชื้อดื้อยาไปสูผูอื่น จะตองใชยา 18-24 เดือนโดยใชยาที่เชื้อไมดื้อยาอยางนอย3 ชนิด วัณโรคเปนโรคที่รักษาใหหายไดแนนอน ใชระยะเวลาเพียง 6 – 8 เดือนเทานั้น แตผูปวยตองปฏิบัติตัวอยางเครงครัด ดังนี้
1. กินยาตามชนิดและขนาดที่แพทยสั่งอยางสม่ําเสมอจนครบกําหนด (ไมลดหรือเพิ่มขนาดของยาเอง) 2. ไปพบแพทยตามนัดทุกครั้ง 3. อยาหยุดกินยาเองเปนอันขาด เพราะอาจทําใหเชื้อวัณโรคดื้อยาได 4. สามารถกินยารักษาวัณโรครวมกับยารักษาโรคอื่นได 5. กินอาหารไดตามปกติ 6. ควรงดเหลา บุหรี่ และยาเสพติด * วัณโรครักษาดวยยาได แตการใหกําลังใจไมทอดทิ้ง สําคัญยิ่งกวาสิ่งใด * * ใสใจตนเองสักนิด ไอเกิน 3 อาทิตย มีสิทธิ์เปนวัณโรคปอด
ผูที่ปวยดวยวัณโรคปอดจะไดรับยาตานวัณโรค ซึ่งมักจะประกอบดวยตัวยาดังนี้ ไรแฟมพิซิน ,ไอโซไนอะซิด, อีแธมบูธอล, ไพราซินาไมด นอกจากนั้นอาจไดรับไพริดอกซิน หรือวิตามิน บี 6 หรือวิตามิน บี 1 – 6 –12 รวมกับยาดังกลาว เพราะผูที่ปวยดวยเชื้อ วัณโรคจะขาดวิตามินดังกลาว ซึ่งตองใชรวมกันกับยารักษาวัณโรค ตามที่ไดรับคําแนะนํา วัณโรคปอด หรือ ทีบี เปนโรคที่เกิดจากเชื้อแบคทีเรียที่ตองไดรับการรักษาที่ตอเนื่อง ยารักษาวัณโรคจะออกฤทธิ์ฆา เชื้อ หรือปองกันการแบงตัวของเชื้อแบคทีเรีย เนื่องจากเชื้อแบคทีเรียที่ทําใหเกิดวัณโรคมีการแบงตัวชา และระยะฟกตัวของ เชื้อในรางกายกินเวลานาน ผูที่ปวยดวยโรคนี้จะไดรับยาเปนระยะเวลา ตั้งแต 6 เดือน ถึง 24 เดือน แลวแตสูตรยา ผลของยารักษาวัณโรคปอดตอรางกาย ผูปวยสวนมากจะสามารถใชยาตานวัณโรคไดโดยไมมีปญหา บางรายอาจไมรูสึกสบายในทอง จากผลขางเคียงของยาบาง ชนิด อาการขางเคียงที่มักจะพบไดบอยในยาตานวัณโรค คือ ไรแฟมพิซิน ( Rifampicin ) ปสสาวะ น้ําตา เหงื่อ และ อุจจาระอาจเปนสีสม – แดง โดยไมมีอันตรายใด ๆ ไอโซไนอะซิด ( Isoniazid , INH ) ผื่นไข หรืออาการแพอื่น ๆ อาจทําใหระดับวิตามิน บี 6 ลดลง ถาเกิดขึ้นจะทําใหรูสึก ชา ปวดแสบปวดรอน รูสึกเหมือนผิวไหมที่บริเวณมือเทา( * ควรแจงใหแพทยผูรักษาทราบ ) เกิดสิวอักเสบ อีแธมบูธอล ( Ethambutol ) หากรับประทานขนาดสูงเปนเวลานานจะเกิดอาการคลื่นไส อาเจียน มึน มองภาพเห็นซอน ผื่น ปวดตา ( * ควรแจงใหแพทยผูรักษาทราบ ) ไพราซินาไมด ( Pyrazinamide ) เปนไข เบื่ออาหาร คลื่นไส อาเจียน สเตร็บโตมัยซิน ( Streptomycin ) ผื่น
การรักษาวัณโรคในปจจุบัน • การรักษาวัณโรคปจจุบันประกอบดวยยา 4 ชนิด คือ ไรแฟมพิซิน (rifampicin ;R) ไอโซไนอะซิด(isoniazid ;H) ไพราซินาไมด (pyrazinamide ;Z) และ อีแทมบูทอล (ethambutol ;E) หรือ สะเต็บโตไมซิน(streptomycin ;S) รวมกันในชวง 2 เดือนแรก ตามดวยยา 2 หรือ 3 ตัวในระยะ 4 เดือนถัดมา แตสําหรับผูที่มีแผลในโพรงปอด และเพาะเชื้อจากเสมหะยังพบเชื้อวัณโรค หลังจากไดรับการรักษาไปแลว 2 เดือน จะตองยืด ระยะเวลาในการรักษาเพิ่มเปน 9 เดือน
จําเปนตองเสริมสรางรางกายใหแข็งแรง เพื่อใหระบบภูมิตานทานหรือภูมิคุมกันทํางานไดดีอยูเสมอ ผลิตภัณฑแนะนํา ทรานสเฟอร แฟกเตอร พลัส ไตร-แฟกเตอร ฟอรมูลา (Transfer Factor Plus Tri-Factor Formula)
เพิ่มภูมิคุมกัน 437%