[Η ΠΑΓΚΟΜΙΑ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΥΝΘΗΚΗ – ΔΙΑΛΟΓΟΙ] Το μυητικό πλαίσιο
Night Sea Art Print by Kim von Essen
-Οι παλαιοί διδάσκαλοι γιόρταζαν τη στιγμή. Αυτό είναι αλήθεια. Όμως όχι με την έννοια που γνωρίζουμε σήμερα. Όχι, καθόλου με αυτή την έννοια. Για την ακρίβεια, γιόρταζαν την ιερότητα της στιγμής. Αυτό είναι πολύ διαφορετικό. Το να έχεις επίγνωση, βαθιά και απόλυτα, της ιερότητας… για τούτο γιόρταζαν, όχι γιατί προπαγανδίζεται το ‘τώρα’ έναντι του ‘τότε’… ο σημερινός άνθρωπος, ο άνθρωπος που εξόρισε την ιερότητα από τη ζωή του, δεν είναι ο άνθρωπος του ‘τώρα’ όπως ίσως νομίζουμε. Είναι απλά ένας αγχωμένος άνθρωπος. Ένας συμπιεσμένος, καταθλιπτικός οργανισμός. Μια μηχανή που λειτουργεί πυρετικά για να προλάβει να ζήσει… να ζήσει τι άραγε; Να ζήσει πώς; Αυτό που βιώνεται, είναι η απάντηση. Αυτό που εμπειρώνεται μέσα από τον τύραννο της κατάθλιψης. Που σημαίνει απλά, αυτό που απέμεινε. Όταν εξορίσεις το ιερό από τη ζωή σου, δεν μπορείς έπειτα να διαμαρτύρεσαι ότι έχεις μια άδεια ζωή. Αυτή σου απέμεινε, αυτή θα ζήσεις. Με διαφυγές, με σκεδάσεις, με ‘γλέντια’, με ‘τραγούδια και χορούς’. Όμως εκτός ιερότητας, μακριά από την ανάσα του είναι. -Και όταν εξοριστεί η ιερότητα, τι παίρνει τη θέση της; -Σο παράδοξο είναι πως όταν εκλείψει το ιερό, δεν παίρνει τη θέση του το ανίερο… μένει ένα μεγαλειώδες και πομπώδες… κενό. Αυτό δοξολογείται, αυτό υμνείται και αυτό αιωνίζεται… όταν εκλείψει το ιερό δεν έχουμε μια άμεση μετάπτωση στο βλάσφημο. Ο άνθρωπος φιλοξενεί όλες τις αμυντικές διεργασίες, όλους τους ευφυείς μηχανισμούς να βαφτίζει, να ονοματοδοτεί και να σημασιοδοτεί… αενάως… θα του πάρει καιρό να αντιληφθεί πως όλο αυτό που ζει είναι κάτι έξω από το ιερό, μακριά από το είναι. Μπορεί να ξυπνήσει ένα πρωί και να αναζητά τον εαυτό του. Θα τον καταλάβει
πανικός. Θα αισθανθεί ανοίκειος με όλα. Ξένος προς όλα. Σότε θα λουστεί από το φως της επίγνωσης. -Και τότε; -Σότε πιάνουν δουλειά οι ψυχολόγοι, οι ψυχίατροι, τα φάρμακα ίσως. -Και είναι αργά; -Δεν είναι εύκολο να ορίσεις τέτοιες πολύπλοκες δυναμικές. Ίσως για μερικούς να είναι αργά, ίσως για άλλους να είναι ακόμα νωρίς… -Αυτό δεν συνέβαινε τότε, διδάσκαλε; -Όλα συνέβαιναν πάντοτε. Γιατί όλα είναι μέσα στη Ροή και στο Ρυθμό. Και τότε και τώρα. Όμως το πλαίσιο έχει αλλάξει και διαρκώς αλλάζει. Κι αυτός που έχει αρχίσει να τυραννιέται από τη Δίψα κι αυτός που νομίζει πως είναι ‘ξεδιψασμένος’ και ‘ασφαλής’. Όταν ανταμώνεις τον εαυτό σου, είναι η εμπειρία με το ύστατο ρίγος. Αν βλέπεις, αν ακούς, αν μπορείς να νιώσεις ακόμα, δεν είναι αργά… έχεις την ευκαιρία σου να ψηλαφήσεις τα ιερά σύμβολα, να αρυσθείς δύναμη, να αντλήσεις θέρμη. Από το αιώνιο, το άχρονο, το άρρητο. Να βάλεις το χέρι σου στα διάπυρα σύμβολα πρέπει. Αυτό που αρνήθηκες κάποτε. Αυτό πρέπει. -Αν όμως φοβάσαι; -Έχεις τη Δίψα, δεν φοβάσαι. Αυτός που φοβάται είναι ο κουρνιασμένος ανθρωπάκος μέσα σου. Αυτός φοβάται. Όταν όμως αγριέψει η ψυχή σου απ’τη Δίψα, δεν φοβάσαι. Ρίχνεσαι εμπρός. Μπορεί να είσαι ακόμη τυφλός, ανίδεος και ανείδεος όμως δεν έχεις πλέον άλλα περιθώρια. Η αλήθεια είναι πως σε αυτή την περίπτωση, όταν έχει επαναστατήσει όλο σου το είναι και σε ωθεί προς το οτιδήποτε, υπάρχουν άλλοι κίνδυνοι. Όμως δεν μπορούμε σε μια συζήτηση να τα εξαντλήσουμε όλα. -Γιατί διδάσκαλε; Γιατί να περνούμε σχεδόν όλη μας τη ζωή μέσα στην τυφλότητα; Γιατί να σπαταλούνται τόσο άδικα όλες αυτές οι ζωές; Μια ανθρωπότητα αφυπνισμένων ανθρώπων δεν θα ήταν μια διαφορετική ανθρωπότητα; Δεν θα ήταν μια ευτυχισμένη ανθρωπότητα; -ε αυτή την περίπτωση θα είχαμε εισέλθει στην Μεγάλη ιγή. -Οι αφυπνισμένοι δεν μιλούν; -Όχι μεταξύ τους. Δεν γνωρίζω πως θα ήταν μια τέτοια συνθήκη. Αυτό που γνωρίζω είναι ο Ρυθμός που οικονομεί και οργανώνει τα πάντα δεν το επιτρέπει. -Μα γιατί; -Εάν μπορούσα να δώσω μια επαρκή απάντηση σε αυτό, θα σήμαινε πως κατέχω την Ύπατη Εποπτεία, πως είμαι στην κορυφή του υψηλότερου όρους και τα θεωρώ όλα… ή θα σήμαινε απλά πως ψεύδομαι… και άρα η απάντηση μπορεί να φαινόταν ‘επαρκής’ αλλά θα ήταν μια κατασκευή. Εκείνο όμως που μπορώ να σου πω είναι πως ο Ρυθμός δεν οργανώνει κάτι αν αυτό αρνείται να οργανωθεί… που σημαίνει πως δεν ‘αφομοιώνει’ ή δεν ‘εντάσσει’ κάτι στο Όλο αν αυτό εξακολουθεί να διεκδικεί μια 2
‘παράνομη’ αυτονομία. Είναι ένα δύσκολο θέμα. Ως και οι μεγάλες αδελφότητες του παρελθόντος το άγγιξαν αλλά δεν προχώρησαν σε βάθος. -Τπάρχουν δηλαδή όντα ή δράσεις που αρνούνται να ενταχθούν στο Όλο; -Βεβαίως... εκεί αρχίζει να αναπτύσσεται η περιοχή του λεγόμενου ‘Κακού’. Όμως όπως κάθε ναρκοπέδιο, για να ζυγώσεις σε μια τέτοια ζώνη θα πρέπει να είσαι εν γνώσει των συνεπειών και των κινδύνων. Και οι περισσότερες νάρκες στην περίπτωσή μας έχουν να κάνουν με τον ηθικισμό, τον ευσεβισμό, την ηθικολογία. -Άρα το Κακό διδάσκαλε υφίσταται… -Είναι ένα εξαιρετικά λεπτό και δύσκολο ζήτημα, επαναλαμβάνω και θα το αδικήσουμε ακροπατώντας στις έννοιες και στις λέξεις. Και στην περιοχή του Κακού οι λέξεις μοιάζουν με κάρβουνα αναμμένα. Δεν μπορείς να τις πιάσεις χωρίς να καείς. -Όμως τούτο το ζήτημα ενδιαφέρει πολύ. Και τον αναζητητή τον απασχολεί. -Οπωσδήποτε. Όμως πριν σε νοιάξει τι καιρό κάνει στο Ακρωτήριο της Καλή Ελπίδος καλό θα ήταν να ρίξεις μια ματιά για τον καιρό στο αρωνικό. -Ναι… καταλαβαίνω. Είπες κάτι πριν διδάσκαλε που το σημείωσα. Είπες πως Ο άνθρωπος… μπορεί να ξυπνήσει ένα πρωί και να αναζητά τον εαυτό του. Θα τον καταλάβει πανικός. Θα αισθανθεί ανοίκειος με όλα. Ξένος προς όλα. Τότε θα λουστεί από το φως της επίγνωσης. Πρέπει λοιπόν να φτάσει κανείς στην άκρη του γκρεμού; -Όχι, άλλωστε οι γκρεμοί και οι άκρες και οι κορυφές και οι πεδιάδες είναι ‘σχήματα’ και εικόνες για να βοηθούμε την εμπέδωση εννοιών που έτσι κι αλλιώς αποτυγχάνουν να μεταδώσουν το ρίγος και το δέος του βιώματος… τούτο το ρίγος είναι που ο άνθρωπος εμπειρώνεται ως τα έγκατά του όταν επιτέλους κάποια στιγμή ‘υποχρεωθεί’ εκ των πραγμάτων να συνομιλήσει με τον εαυτό του. Και όντας ανοίκειος και ξένος πλέον προς όλα, ο εαυτός του είναι ο μόνος που μπορεί να τον δεξιωθεί, να τον εναγκαλιστεί, να τον προσλάβει. Κι εκεί αρχίζει η μεταμόρφωση. Κι εκεί αρχίζει το Έργο. Κι εκεί θαυμαστά πράγματα γίνονται.
***
3