IN VIVO | The nature of nature by Noorderlicht Photography

TOEGANG | ADMISSION Volwassenen | adults Kinderen > 12 jaar Children > 12 years CJP Museumkaart | Museumcard

€ 11,00 [€ 9,00 + € 2,00 toeslag / surcharge] gratis free € 7,40 [€ 5,40 + € 2,00 toeslag / surcharge] € 2,00

CATALOGUS | CATALOGUE IN VIVO & IN VIVO | Extended

€ 12,50 [meer info blz. 63 / more info page 63]

LOCATIE | LOCATION Museum Belvédère Oranje Nassaulaan 12 8448 MT Heerenveen-Oranjewoud NL di - zo van 11 tot 17 uur / tue - sun from 11 - 17 hrs

BACKGROUND PHOTO: FRANCESCO MERLINI COVER PHOTO FRONT: CATHERINE NELSON | COVER PHOTO BACK: L.J.A.D. CREYGHTON

BEREIKBAARHEID Vanaf de A32 afrit 11 [Oranjewoud] nemen. De kleine ANWB-bordjes [staan onder aan de afritten] richting Museum Belvédère volgen. Aan het einde van de Oranje-Nassaulaan ligt het grote parkeerterrein. GPS-coördinaten: 52.95737N 5.95977E. Als u gehandicapt of slecht ter been bent, kunt u links bij de achterdeur van het museum parkeren. Invoergegevens navigatiesysteem: Woudsterweg en de GPS-coördinaten 52.95883N 5.96408E. Indien u een rolstoel nodig heeft, wordt u verzocht om aan de zijkant [links bij de achterdeur] van het museum aan te bellen. In het weekend wordt u verzocht om uw komst bij de balie aan te kondigen of te bellen met het algemene nummer: 0513-644 999.

HOW TO GET THERE From the A32 take exit 11 [Oranjewoud]. Follow the small ANWB-signs [at the end of the exit] in the direction of Museum Belvédère. At the end of Oranje-Nassaulaan lies the big car park. GPS-coordinates: 52.95737N 5.95977E. If you’re disabled or walking with difficulty, you can park your car on the left side near the museum’s back door. Enter in your navigation system: Woudsterweg and GPS-coordinates 52.95883N 5.96408E. If you need a wheelchair, please ring the bell at the side of the museum [on the left, near the back door]. At weekends please announce your visit at the counter or telephone the general number: +31 [0] 513 644 999.

Leeuwarden 25 minuten

Amsterdam 75 minuten

A7 Joure 10 minuten

Groningen 35 minuten Heerenveen

Heerenveen

A32

NS-Station

11 Oranjewoud

Museum Belvédère

Zwolle 35 minuten

MARVIN TANG

IN VIVO | DE NATUUR VAN NATUUR Noorderlicht | Huis van de Fotografie maakt verhalen zichtbaar die ons allemaal aangaan. Verhalen waar we misschien wel een gevoel bij hebben, maar die niet altijd scherp op ons netvlies staan. Wij brengen ze in de vorm van indrukwekkende beelden bij u terug. Het zijn verhalen die de moeite en de noodzaak van het aanschouwen waard zijn. Ze gaan over ons, over de wereld van gisteren, vandaag en morgen. IN VIVO, de 25e internationale fotomanifestatie van Noorderlicht | Huis van de Fotografie, gaat over onze aantrekking tot de natuur. Hoe zien wij die? Doen oer-paarden in het weiland ons van een afstandje de verrekijker pakken, of juist de voederbak? Kunnen we nog tot tranen geroerd worden door romantische vergezichten van ongerepte natuur? Borrelen existentiĂŤle vragen bij ons op bij het kijken naar stukken natuur die een lange, beladen geschiedenis met zich meedragen?

Is het wel de ware aard, de echte natuur van natuur, die wij zien? IN VIVO biedt u een inspirerende visualisering van dit complexe verhaal met ambachtelijk en artistiek hoogwaardige fotografie, met werk van dertig fotografen uit elf verschillende landen. We zijn benieuwd naar uw reacties op onze sociale media. Voor deze nieuwe editie van onze jaarlijkse internationale manifestatie kiezen we voor een experiment in vorm. Het prachtige Museum Belvédère, waar wij met IN VIVO te gast zijn, toont tegelijkertijd Oase Oranjewoud, dat in dialoog gaat met onze manifestatie. Twee tentoonstellingen vormen één, maar vertellen tegelijk hun eigen verhaal: een wijze van werken die we in toekomst verder willen uitbouwen. IN VIVO krijgt van 14 juli tot en met 2 september bovendien versterking in het Zaailand winkelcentrum te Leeuwarden. Onder de naam IN VIVO | extended presenteren we werk van elf Nederlandse fotografen en een aantal werken uit OASE ORANJEWOUD van Museum Belvédère. Maar er is nog iets. Noorderlicht organiseert door het jaar heen tevens diverse opvallende projecten, naast de fotomanifestatie. IN VIVO is de aftrap van een nieuw fenomeen: de NOORDERLICHT ZOMER, waarin we een hele reeks projecten in Groningen en Friesland samenbrengen, die u zeker niet mag missen. Zie noorderlicht.com voor alle actuele informatie. Mijn grote dank gaat uit naar het team van Museum Belvédère voor het in ons gestelde vertrouwen. Datzelfde geldt voor Het Mondriaan Fonds, dat ons ook in 2018 met een forse bijdrage ondersteunde, de Noordelijke overheden, het Prins Bernhard Cultuurfonds, het Pictoright fonds en ons bestuur. IN VIVO maakt deel uit van Leeuwarden-Fryslân Culturele Hoofstad 2018, waarvoor wij de gemeente Leeuwarden en de provincie Friesland erkentelijk zijn.

Kees van der Meiden Directeur Noorderlicht | Huis van de Fotografie

IN VIVO | THE NATURE OF NATURE Noorderlicht | House of Photography visualises stories that relate to us all. Stories that may evoke a feeling within us, but sometimes have faded from our memory. We bring them back to you in the shape of impressing images. These are stories that need be told and well worth beholding. They are about us, about a world that belongs to yesterday, today and tomorrow. â&#x20AC;&#x2DC;IN VIVO | the nature of natureâ&#x20AC;&#x2122;, the 25th Noorderlicht International Photofestival, is all about our attraction to nature. How do we see her? Do primal horses in a meadow make us grab our binoculars and watch from a distance, or do we reach out for the trough? Can we still be moved to tears by romantic panoramas of unspoiled nature? Do existential questions arise when we look at natural areas that carry a long, burdened history? LUUK HUISKES

Is it the true character, the real nature of nature, that we see? IN VIVO offers an inspiring visualisation of these troublesome thoughts, with hand-made and artistic photography and photographic art, showing work of thirty photographers from eleven different countries. We’re curious about your reactions on our social media. For this new edition of our yearly photofestival we choose to use an experimental format. The beautiful Museum Belvédère, in which we are guests with IN VIVO, simultaneously shows OASE ORANJEWOUD, which forms a dialogue with our festival. Two exhibitions form one, yet at the same time tell their own story: a working method we wish to further develop in the future. Furthermore, from July 14 up to September 2 IN VIVO gets reinforced in the Zaailand shopping centre in Leeuwarden. Under the title ‘IN VIVO | extended’ we present works by eleven Dutch photographers as well as a selection of artworks from OASE ORANJEWOUD from Museum Belvédère. But there is more. The whole year through Noorderlicht organises several striking projects, besides the photofestival. IN VIVO kicks off a new phenomenon: the NOORDERLICHT SUMMER, in which we bring together a series of projects in Groningen and Friesland that you should not miss. Check noorderlicht.com for up-to-date information. We owe many thanks to the people at Museum Belvédère for the trust invested in us. The same goes for the Mondriaan Fund, which – in 2018 again – supported us with a substantial contribution, the Northern administrations, the Prins Bernhard Cultuurfonds, the Pictoright fund and our own board. IN VIVO is part of LeeuwardenFriesland Capital of Culture 2018, for which we are grateful to the municipality of Leeuwarden and the province of Friesland. Kees van der Meiden Director Noorderlicht | House of Photography

OLIVIA LAVERGNE

IN VIVO | DE NATUUR VAN NATUUR IN VIVO, de 25e Noorderlicht Internationale Fotomanifestatie, gaat in op onze dubbelzinnige relatie met de natuur. IN VIVO is geĂŻnspireerd door een rijke traditie van natuurliefde en laat beelden zien van een confronterende schoonheid, die bij nadere bestudering blootgeven hoezeer onze natuurbeleving geregisseerd wordt door economische, sociale en culturele bewegingen.

De beleving van natuur is een essentieel onderdeel van onze identiteit. Onderzoek heeft aangetoond dat natuur onze gezondheid positief beïnvloedt, de stress verlaagt en creativiteit stimuleert. We leven in een tijd van prestatiedrang en continue externe stimuli. De natuur kan ons hieraan even doen ontsnappen en draagt zo in belangrijke mate bij aan ons welzijn. IN VIVO We ervaren natuur echter vooral indirect. Zij komt vaker tot ons via overlevering en beeldcultuur dan dat we haar in het echte leven ondergaan (Paans). We spreken dan over de illusie van verleiding in reclame en entertainment, over de herinnering aan een persoonlijk verleden (McCarty, Merlini), de collectieve geschiedenis die we met ons meedragen (Casey, Fabuel) of het ideaalbeeld waaraan bijvoorbeeld natuurfilms appelleren. En terwijl door toegenomen vrije tijd en mobiliteit de einder van de wereld voor iedereen onder handbereik ligt, worden die verre avonturen meestal strak geregisseerd door de toerisme-industrie (Stephenson, Belinchón). Eenmaal daadwerkelijk in de natuur aangeland, blijkt dat het ‘ongerepte’ meer een gevoel is dan realiteit. Hoe ver we ook gaan, op zoek naar de grens van de beschaving, we blijven overal sporen van de mens vinden (Lange, Lavergne). De natuur wordt verstoord door allerhande economische belangen en als stortplaats gebruikt (Balet, Simpson). De termen ‘klimaatverandering’ (Zhavoronkova, Partenheimer) en zelfs ‘Antropoceen’ (Bayol-Thémines) rollen met gemak over ieders lippen. En wat zal het gevolg zijn van de genetische revolutie die nu op stoom begint te komen (Nelson, Porter)? Als we het over ‘natuur’ hebben, spreken we dan over het sublieme beeld van een mythische natuur (Chaskielberg, Abusdal)? In feite bestaat dit romantisch idee van ‘natuur’ pas een paar eeuwen, het werd geboren na onze intrede in het industriële tijdperk. Daarvoor werd de natuur ervaren als een grillige, soms hardvochtige partner (Cazenave). Of spreken we in het volle besef dat de natuur en cultuur onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn, dat we leven in wat ook wel ‘post-natuur’ genoemd wordt? De door mensen teweeggebrachte verandering van de natuur is overal te zien, op de grootste schaal en in de kleinste details. IN VIVO herinnert ons daaraan (Laude, Scherer) en maakt het immense belang van natuur voor onze culturele en individuele identiteit – zelfs ons overleven – zichtbaar (Schulze, Fritz). Terwijl industrialisatie en verstedelijking doorzetten, wordt nog wel eens vergeten dat we ons hele bestaan aan de natuur te danken hebben. Als we willen dat dit zo blijft, dan moeten we doordrongen zijn van de noodzaak om er verantwoordelijk mee om te gaan (Sayler/Morris).

IN VIVO levert een prikkelende bijdrage aan deze discussie. De persoonlijke beleving van de natuur, in al haar dubbelzinnigheden, wordt door internationale kunstenaars verrassend verbeeld. Van onderzoekend tot bedwelmend (Selios, Laval), van lokaal tot globaal, van de ecosystemen in onze achtertuin (Tang, Weifenbach) tot die in het regenwoud. Dit geschiedt vanuit het volle besef dat onze natuurervaring oprecht en waardevol is, hoeveel constructielagen er ook achter verborgen liggen (Zika). KLASSIEKE NATUURALBUMS IN VIVO en het ermee vervlochten, door Museum Belvédère samengestelde OASE ORANJEWOUD, hebben zich laten inspireren door de albums met plakplaatjes van natuur, begeleid door teksten erover, die we door de jaren heen bij onze boodschappen ontvingen. In het begin van de vorige eeuw wakkerden de Verkadealbums de liefde voor de nabije natuur zo voor het eerst aan. Ze kunnen gezien worden als de start van het populariseren van natuurbeleving en -behoud. Tussen 1903 en 1940 zijn er 30 verschillende albums uitgegeven. IN VIVO | EXTENDED De satellietexpositie, die plaatsvindt op Zaailand in Leeuwarden, heeft een nog sterkere rijm met het fenomeen van de natuuralbums. In deze expositie wordt een groep Nederlandse fotografen gepresenteerd die met een onderzoekende, inventariserende blik naar de natuur kijken. We zien het gevoel van schoonheid en drama dat het Nederlandse landschap bij hen oproept (Verhoeff, Huiskes, Boelsums, Bol). Er zijn terugkerende patronen in rotsen en bomen die refereren aan tijdloosheid, aan een natuur die groter is dan onszelf (De Ridder, Gielen, Pallandt). Anderen gaan op jacht naar stukjes gevonden natuur die ze meenemen naar hun studio (Creyghton, De Jong), gebruiken het als basismateriaal om iets nieuws te maken (Bos) of nemen zelfs letterlijk de Verkadealbums als inspiratie (Reeder). EXPERIMENT IN VIVO verkleint een globale problematiek naar een persoonlijke schaal en draagt zo bij aan het bewustzijn dat onze cultivering van de natuur ieders leven raakt, dat de objecten van onze natuurbeleving ingrijpend door ons zijn beïnvloed of zelfs uit het niets gecreëerd. Zonder onze oprechte behoefte aan het ervaren van die natuur in twijfel te trekken, daagt IN VIVO de beschouwer uit op een andere, gelaagde manier te kijken naar het levende experiment dat wij natuur noemen. Wim Melis hoofdcurator Noorderlicht In deze tekst worden fotografen geïntroduceerd bij hun plek in het verhaal. Bij de individuele presentaties verderop worden ze nader toegelicht.

ALEJANDRO CHASKIELBERG

IN VIVO | THE NATURE OF NATURE IN VIVO, the 25th Noorderlicht Photography Festival examines our ambiguous relationship with nature. IN VIVO is inspired by a rich tradition of a love for nature and shows images of a confrontational beauty, which upon closer examination expose the extent to which our experience of nature is directed by economic, social and cultural shifts. The experience of nature is an essential part of our identity. Research has shown that nature has a positive influence on our health, lowers stress levels and stimulates creativity. We live in a time that is performance-driven and experience continuous external stimulation. Nature can allow us to escape for a while and in doing so contributes significantly to our well-being. IN VIVO However, we mainly experience nature indirectly. We encounter it more often by way of tradition and visual culture than we do in real life (Paans). Think of the illusion of temptation in advertising and entertainment, of the memory of a personal past (McCarty, Merlini), the collective history that we carry with us (Casey, Fabuel), 11

DANA FRITZ

or the idealised image which nature films, for example, appeal to. And although an increase in leisure time and mobility means that the earth’s horizon lies within everyone’s reach, those far-away adventures are usually tightly directed by the tourist industry (Stephenson, Belinchón). Upon actually landing in nature, it appears that ‘pristine’ is more of a feeling than a reality. No matter how far we go, in search of the boundaries of civilisation, we continue to find traces of humans everywhere (Lange, Lavergne). Nature is disturbed by all sorts of economic interests and is used as a dumping ground (Balet, Simpson). The terms ‘climate change’ (Zhavoronkova, Partenheimer) and even ‘Anthropocene’ (Bayol-Thémines) roll with ease from everyone’s lips. And what will the genetic revolution that is currently gathering steam result in (Nelson, Porter)? When we speak of ‘nature’, do we speak of the sublime image of a mythical nature (Chaskielberg, Abusdal)? This romantic idea of ‘nature’ in fact only exists a few centuries; it was born after we entered the industrial age. Before this time, nature was experienced as a capricious, hard-hearted partner (Cazenave). Or do we speak fully aware that nature and culture are inextricably linked, that we live in what is also called ‘post-nature’? The change that humans have brought about to nature is everywhere to be seen, on the largest scale and in the smallest details. IN VIVO reminds us of this (Laude, Scherer) and reveals the immense importance of nature for our cultural and individual identity - even our

survival (Schulze, Fritz). While industrialisation and urbanisation push on, it is sometimes forgotten that we owe our entire existence to nature. If we want it to stay this way, then we must be fully convinced that we have to deal with it responsibly (Sayler/Morris). IN VIVO delivers a stimulating contribution to this discussion. The personal experience of nature, with all its ambiguities, is portrayed by international artists in surprising ways. From investigative to intoxicating (Selios, Laval). From local to global. From the ecosystems in our back garden (Tang, Weifenbach) to those in the rainforest. This is done with the full awareness that our experience of nature is genuine and valuable, no matter how many layers of construction are hidden behind it (Zika). CLASSIC NATURE ALBUMS IN VIVO and the interwoven OASE ORANJEWOUD, compiled by Museum Belvédère, have taken their inspiration from scrapbook albums with stickers of nature and accompanying texts; that we have received with our grocery shopping over the years. The first Dutch Verkade albums from the beginning of the last century fuelled this love for nearby nature. They can be seen as the start of the popularisation of the experience and conservation of nature. Thirty different albums were published between 1903 and 1940. IN VIVO | EXTENDED The satellite exhibition IN VIVO | extended, taking place in Zaailand in Leeuwarden, resonates even more strongly with the phenomenon of nature albums. This exhibition presents a group of Dutch photographers who look upon nature with an investigative and surveying gaze. We see the sense of beauty and drama that the Dutch landscape evokes in them (Verhoeff, Huiskes, Boelsums, Bol). There are recurring patterns in rocks and trees that refer to timelessness, to a nature greater than ourselves (De Ridder, Gielen, Pallandt). Others go in search of pieces of found nature to subsequently take back to their studio (Creyghton, De Jong), using them as a basis material to make something new (Bos) or even literally taking the Verkade albums as inspiration (Reeder). EXPERIMENT IN VIVO brings a global problem to a personal scale and in this way, contributes to the awareness that our cultivation of nature touches everyone’s lives, that the objects of our experience of nature have been profoundly influenced by us or even created out of nothing. Without questioning our genuine need to experience that nature, IN VIVO challenges the viewer to look in a different, layered way at the living experiment we call nature. Wim Melis head curator Noorderlicht In this text photographers are introduced at their spot in the story. More detail can be found in the individual presentations further on.

MUSEUM BELVÉDÈRE

OASE ORANJEWOUD | NATUUR EN FOCUS Met zijn bossen, waterstromen, flora en fauna staat Oranjewoud model voor bijna alle in Nederland voorkomende, door mensenhanden gevormde, natuur. Veel van onze kennis over die Nederlandse landschappen met hun eigen flora en fauna ligt verankerd in de plaatjesalbums die de firma Verkade gedurende de eerste helft van de twintigste eeuw in enorme oplagen verspreidde. Die albums met teksten van onder anderen Jac. P. Thijsse en originele aquarellen van Jan Voerman jr., Willem Wenckebach en Cornelis Rol maken deel uit van ‘OASE ORANJEWOUD – natuur en focus’ in Museum Belvédère en leggen de verbinding tussen de eigentijdse kunst binnen en de werkelijke natuur buiten. 14

< BELVÉDÈRE | FOTO DIRK DE JONG, STUDIO D2

JORN VAN LEEUWEN

OLPHAERT DEN OTTER

MUSEUM BELVÉDÈRE

OASE ORANJEWOUD | NATURE AND FOCUS With its woodland, flowing water, flora and fauna, Oranjewoud is exemplary for almost all nature – created by man – in The Netherlands. Much of our knowledge of those Dutch landscapes and their typical flora and fauna is preserved in the picture books that the Verkade company distributed in enormous numbers during the first half of the twentieth century. Those albums with texts by among others Jac. P. Thijsse and original aquarelles by Jan Voerman jr., Willem Wenckebach and Cornelis Rol are part of the exposition ‘OASE ORANJEWOUD – nature and focus’ in Museum Belvédère and connect the contemporary art inside and real nature outside. THE PARTICIPATING ARTISTS ARE Jorn van Leeuwen | Anke Roder Jacobien de Rooij | Alice Brasser | Caroline Coolen | Coen Vunderink | Alida Everts Daniëlle van Broekhoven | Gosse Koopmans | Lolkje van der Kooi | Ronald Zuurmond Isabella Werkhoven | Peter Bastiaanssen | Linda Nieuwstad | Jet Nijkamp Jasper de Gelder | Hannie Kamstra | Ton Broekhuis | Olphaert den Otter | Marc Mulders Peter Keizer | Couzijn van Leeuwen | Sandra Kruisbrink | Lauren Hillebrandt Arjan van Arendonk | Margot de Jager | Ronald Zuurmond | Jeroen Allart | Arja Hop & Peter Svenson | Caroline Serton | Jet van Oosten en Dineke Oosting. 16

The showing of OASE ORANJEWOUD will be organically and thematically intertwined with IN VIVO | the nature of nature, the 25th Noorderlicht International Photofestival.

Within the context of OASE ORANJEWOUD, during the period June 23 – July 15, a special presentation of the Verkade albums is shown in the country house of Landgoed Oranjewoud.

JASPER DE GELDER

Han Steenbruggen Director Museum Belvédère The project OASE ORANJEWOUD was made possible by: Province of Fryslân Municipality of Heerenveen Julia Jan Wouters Stichting Stichting FB Oranjewoud P.W. Janssen’s Friesche Stichting Meindersma Sybenga Stichting Jan Roelof Geertsma Fonds

COEN VUNDERINK >

DE NATUUR VAN NATUUR THE NATURE OF NATURE TERJE ABUSDAL NORWAY CATHERINE BALET FRANCE LIONEL BAYOL-THÉMINES FRANCE SERGIO BELINCHÓN SPAIN ALETHEIA CASEY AUSTRALIA JON CAZENAVE SPAIN ALEJANDRO CHASKIELBERG ARGENTINA JUAN FABUEL SPAIN DANA FRITZ UNITED STATES EDDO HARTMANN THE NETHERLANDS MICHAEL LANGE GERMANY CLAIRE LAUDE FRANCE KARINE LAVAL FRANCE/UNITED STATES OLIVIA LAVERGNE FRANCE LISA MCCARTY UNITED STATES FRANCESCO MERLINI ITALY CATHERINE NELSON AUSTRALIA DAAN PAANS THE NETHERLANDS BENEDIKT PARTENHEIMER GERMANY LOUIS PORTER UNITED KINGDOM SAYLER | MORRIS UNITED STATES DIANA SCHERER GERMANY CLAUDIUS SCHULZE GERMANY TARA SELLIOS UNITED STATES CHRISTINE SIMPSON UNITED KINGDOM DAVID STEPHENSON AUSTRALIA/UNITED STATES

MUSEUM BELVÉDÈRE HEERENVEEN 23 JUN - 23 SEP 2018

BACKGROUND PHOTO TERRI WEIFENBACH

MARVIN TANG SINGAPORE TERRI WEIFENBACH UNITED STATES YELENA ZHAVORONKOVA UNITED STATES THOMAS ZIKA GERMANY

TERJE ABUSDAL

NORWAY SLASH & BURN 2014-2018 Abusdal verbeeldt de levenswijze van de Bosfinnen die zich nazaat voelen van de Finse immigranten die zich in de zeventiende eeuw vestigden in Finnskogen, een woud op de grens van Noorwegen en Zweden, wiens omgang met de natuur geworteld was in een oosters-sjamanistische traditie. Abusdal depicts the life style of the Forest Finns, who feel they are descendants of Finnish immigrants who settled in the seventeenth century in Finnskogen, a forest on the border of Norway and Sweden, whose relationship with nature was rooted in eastern shamanistic tradition.

CATHERINE BALET

FRANCE FROM EARTH WITH LOVE 2011-2012 Catherine Balet besefte tijdens een dag op het strand dat ze de oceaan niet langer als rustgevend zag, maar als vijandig – vol plastic, chemicaliën en andere vervuiling – terwijl de mensen om haar heen zich gedroegen alsof er niets was veranderd. Ze verbeeldt hier haar fundamenteel veranderde relatie met de natuur. During a day at the beach, Catherine Balet realized that she no longer saw the ocean as soothing but as hostile – full of plastic, chemicals and other types of pollution – while the people around her behaved as if nothing had changed. Here she portrays her fundamentally changed relationship with nature.

LIONEL BAYOL-THÉMINES FRANCE HIGH LAND 2015 Hoe zal de aarde eruitzien als de mensheid allang verdwenen is, maar het klimaat nog steeds de gevolgen ondervindt van onze activiteiten? In dit onderzoek creëert Bayol-Thémines met speciale software vervreemdende landschappen in drie dimensies, die de mutaties ervan door menselijke activiteiten aan het licht brengen. What will the earth look like after humanity has long disappeared, but the world’s climate is still being affected by our activities? In this research, Bayol-Thémines uses special software to create alienating three-dimensional landscapes that bring to light earth’s mutations through human activities.

SERGIO BELINCHÓN

SPAIN

VENUS GROTTO 2013-2018 In 1876 liet koning Lodewijk II van Beieren de Venusgrot bouwen, die in rood, groen en blauw kon worden verlicht en waarin hij luisterde naar Wagners opera’s. Het gevoel van kitsch dat deze grot bij Belinchón opriep, vond hij ook terug in de toeristisch uitgebate grotten die hij voor VENUS GROTTO fotografeerde. In 1876, King Ludwig II of Bavaria commissioned the Venus Grotto to be built, which could be illuminated in red, green and blue and where he listened to Wagner’s operas. The sense of kitsch that this cave evoked in Belinchón, was something he also encountered in the touristic caves that he photographed for VENUS GROTTO.

ALETHEIA CASEY AUSTRALIA NO BLOOD STAINED THE WATTLE 2016-2017 Aletheia Casey gebruikt de extreem gewelddadige conflicten tijdens de kolonisatie van Tasmanië om te onderzoeken hoe de aarde sporen van historische trauma’s met zich meedraagt. De titel is een cynische verwijzing naar de mythe van een bloedeloze immigratie – de wattle-bloem is een nationaal Australisch symbool. Aletheia Casey uses the violent conflicts and mass murders that took place during the colonisation of Tasmania to investigate how the earth bears traces of historical traumas. The title is a cynical reference to the myth of a bloodless immigration – the wattle flower is a national Australian symbol.

JON CAZENAVE

SPAIN

UR AITZ 2017-2018 In UR AITZ voorziet Jon Cazenave foto’s van een nieuwe betekenislaag, door ze te beschilderen met minerale pigmenten die hij uit dezelfde natuur haalt als waar hij de foto’s maakte. Hij liet zich daarbij inspireren door bezoeken aan diverse Europese Paleolitische grotten en de rotsschilderingen daarin. In UR AITZ, Jon Cazenave gives photographs a new layer of meaning, by painting them with mineral pigments that he extracts from the very same nature he has photographed. He took inspiration from his visits to Paleolithic caves throughout Europe and the rock paintings he found there.

ALEJANDRO CHASKIELBERG ARGENTINA LABERINTO 2017 Alejandro Chaskielberg ontdekte in Patagonië een door mensen in de natuur aangelegd doolhof, dat de bezoeker de wereld erbuiten deed vergeten en zo in contact bracht met zijn of haar ziel. Hij portretteert de magie en het mysterie van de landschappen en zijn inwoners. In Patagonia, Alejandro Chaskielberg discovered a labyrinth laid out in nature by humans, which made visitors forget the world outside and thus become acquainted with their own soul. He portrays the magic and the mystery of the landscapes and their inhabitants. [ PHOTO SEE PAGE 11 ]

JUAN FABUEL

SPAIN

14,24 2008-2016 Juan Fabuels mediterrane stranden, normaliter geassocieerd met ontspanning en vrije tijd, fungeren tevens als aankomstplaats voor mensen die op zoek zijn naar een nieuwe toekomst. Door â&#x20AC;&#x2DC;s nachts te fotograferen, in een onheilspellende schoonheid, maakt de Spanjaard ze tot anonieme plekken, wachtend op een invulling. Juan Fabuelâ&#x20AC;&#x2122;s Mediterranean beaches, usually associated with leisure and holidays, also function as an arrival place for people in search of a new future. By photographing the beaches at night, in a sinister beauty, the Spaniard styles them into anonymous places, awaiting interpretation.

DANA FRITZ

UNITED STATES TERRARIA GIGANTICA: THE WORLD UNDER GLASS 2007-2011 In Biosphere II, een van â&#x20AC;&#x2DC;s werelds grootste indoorlandschappen, groeien planten in zorgvuldig nagebootste ecosystemen. Het is zowel een toeristische en educatieve bestemming als een ondersteuning van wetenschappelijk onderzoek. Fritz nodigt uit om na te denken over onze verantwoordelijkheden en onze ecologische toekomst. In Biosphere II, one of the worldâ&#x20AC;&#x2122;s largest indoor landscapes, plants grow in carefully imitated ecosystems. It is both a touristic and educational destination, and a support for scientific research. Fritz invites us to think about our responsibilities and our ecological future.

MICHAEL LANGE

GERMANY BERG 2013-DOORLOPEND/ONGOING BERG is een meditatieve verkenning van onze relatie met het overweldigende, sublieme landschap. Michael Langeâ&#x20AC;&#x2122;s serie gaat over de rauwe, ontoegankelijke natuur, de kliffen en ravijnen, het spel van wind en wolken, sneeuw en regen in het onbeweeglijke decor van rotsen. BERG is a meditative exploration of our relationship with overwhelming, sublime landscape. Michael Langeâ&#x20AC;&#x2122;s series is about raw, inaccessible nature, the cliffs and ravines, the play of wind and clouds, snow and rain against the immovable background of rocks.

CLAIRE LAUDE

FRANCE WHEN WATER COMES TOGETHER WITH OTHER WATER 2011-2016 In haar serie, naar de titel van een gedicht van Raymond Carver, combineert Claire Laude landschapsfotografie met installaties van gevonden materialen. Ze haalt resten van planten en bomen uit hun normale context en gebruikt sporen van vroegere aanwezigheid, op plaatsen waar ooit iets of iemand heeft geleefd. In her series, named after a poem by Raymond Carver, Claire Laude combines landscape photography with installations of found materials. She takes the remains of plants and trees out of their usual context and uses traces of former presences in places where something or someone once lived.

KARINE LAVAL

FRANCE/UNITED STATES HETEROTOPIA 2014-DOORLOPEND/ONGOING De term heterotopia werd door de Franse filosoof Michel Foucault geïntroduceerd voor ‘tussenruimtes’, plekken waar meerdere, elkaar juist uitsluitende betekenissen overlappen. Zoals de tuinen die Karine Laval in de Verenigde Staten en Europa bedwelmend fotografeerde, tuinen die zowel natuurlijk als kunstmatig zijn. The term heterotopia was introduced by the French philosopher Michel Foucault for ‘spaces of otherness’, spaces where multiple, mutually exclusive meanings actually overlap each other. Like the gardens that Karine Laval intoxicatingly photographed in the United States and Europe, gardens that are both natural and artificial.

OLIVIA LAVERGNE

FRANCE

JUNGLES 2013 In JUNGLES wordt de kijker ondergedompeld in beelden van een weelderig, tropisch woud. De vreemde schoonheid van deze landschappen is echter bedrieglijk: door haar manier van fotograferen transformeert Olivia Lavergne ze tot een compleet fictieve ruimte waarin de illusie geloofwaardiger is dan de realiteit. In JUNGLES, the viewer is submerged in images of a lush, tropical forest. Yet the strange beauty of these landscapes is deceptive: through her way of photographing, Olivia Lavergne transforms them into a fictional space, in which illusion is more credible than reality. 30

LISA MCCARTY

UNITED STATES TRANSCENDENTAL CONCORD 2014-2016 Lisa McCarty legt de geest van het transcendentalisme vast, een filosofische en literaire stroming die onder meer wordt gekenmerkt door een diepgaande band met de natuur. Via het landschap dat de filosofie van het transcendentalisme inspireerde, brengt McCarty een eerbetoon aan de idealen van de beweging. Lisa McCarty captures the spirit of transcendentalism, a philosophical and literary movement that among other things is characterized by a profound connection with nature. Through the landscape that inspired the philosophy of transcendentalism, McCarty pays homage to the ideals of this movement.

FRANCESCO MERLINI

ITALY

VALPARAISO 2016-2018 Francesco Merlini groeide op in Milaan, maar heeft een sterke band met zijn geboortestreek Valparaiso, een vallei in de Italiaanse Alpen. De haatliefdeverhouding met dit gebied is de leidraad in dit fotografische essay over herinneringen, dromen, nachtmerries en visioenen. Francesco Merlini grew up in Milan, but has a strong bond with his native region of Valparaiso, a valley in the Italian Alps. His love-hate relationship with this area forms the guiding principle in his photographic essay about memories, dreams, nightmares and visions.

CATHERINE NELSON

AUSTRALIA

UNSTILL LIFE 2015 In UNSTILL LIFE toont Catherine Nelson een onderwaterwereld, die ze herschiep tot een supervorm van zichzelf. De stengels van de planten zijn zo gedraaid dat ze zich van hun beste kant laten zien en de tijd is gecomprimeerd: alle lelies staan in de knop, terwijl ze tegelijkertijd bloeien en sterven. In UNSTILL LIFE Catherine Nelson presents an underwater world, which she re-created into a super-form of itself. The stems of the plants are turned in such a way so as to show their best side, and time is compressed: all lilies are in bud, while they bloom and die at the same time.

DAAN PAANS

THE NETHERLANDS

RHINOCEROS 2016 Met afbeeldingen van een ongerept regenwoud gaat Daan Paans in op blinde vlekken in onze visuele geschiedschrijving. Hij modelleerde het woud naar een beroemde negentiende-eeuwse gravure, die de aarde vĂłĂłr het ontstaan van de mensheid verbeeldt en lange tijd onze perceptie van het paradijs kleurde. With images of a pristine rainforest, Daan Paans examines the blind spots in our visual historiography. He modeled the forest after a nineteenth-century engraving depicting the earth before the existence of humanity, that for a long time colored our perception of paradise.

BENEDIKT PARTENHEIMER

GERMANY

MEMORIES OF THE FUTURE 2017 Oliestaat Alaska is een van de slagvelden van de klimaatverandering, waar de voorheen permanent bevroren ondergrond langzaam ontdooit. Partenheimer laat zien hoe het opwarmen leidt tot scheefgroeiende ‘dronken bomen’ en toont het methaangas dat door de dooi vrijkomt, waardoor het broeikaseffect verder versnelt. Oil-state Alaska is one of the battlefields of climate change, where the formerly permanently frozen subsoil is slowly thawing. Partenheimer demonstrates how the warming-up leads to obliquely growing ‘drunken trees’ and shows the methane gas released by the thaw, further accelerating the greenhouse effect. 35

LOUIS PORTER UNITED KINGDOM A01H: CYANOTYPES OF NEW PLANTS OR PROCESSES FOR OBTAINING THEM 2018 Gebruikmakend van de cyanotypie, een pionierende techniek uit de vroege fotografie, toont Louis Porter genetisch gemodificeerde planten en de eigendomsclaims die grote bedrijven daarop leggen. Het werk is gemaakt met daadwerkelijke illustraties van gepatenteerde planten. Using cyanotype, a pioneering technique stemming from the early age of photography, Louis Porter shows genetically modified plants and the ownerclaims laid on them by big companies. The work is created with actual illustrations of patented plants.

SUSANNAH SAYLER & EDWARD MORRIS

UNITED STATES

THEIR WORLD IS NOT OUR WORLD 2012 Fotoserie en video-essay over de Oostvaardersplassen, waar dieren rondlopen die zijn gefokt als pre-agrarische versies van zichzelf, nu onderwerp van een heftig debat over wat het betekent om een natuurgebied te managen. Sayler en Morris verkennen de grenzen tussen wildheid, natuurbinding en controle. A photo series and video essay about the Oostvaardersplassen, where animals roam that are bred as pre-agricultural versions of themselves, now subject of a heated debate about what it means to manage a nature reserve. Sayler and Morris explore the boundaries between wilderness, the bond with nature, and control.

DIANA SCHERER GERMANY INTERWOVEN - EXERCISES IN ROOTSYSTEM DOMESTICATION 2015-DOORLOPEND/ONGOING Diana Scherer kijkt naar het wortelsysteem van planten alsof het wol is en ging met een aantal biologen op zoek naar een techniek om de groei van plantenwortels te controleren. Ze verkent daarmee de dubbelzinnige relatie tussen de mens en zijn natuurlijke milieu, dat hij koestert en tegelijkertijd op roekeloze wijze manipuleert. Diana Scherer looks at the root system of plants as if it were wool. Together with several biologists, she searched for a technique to control the growth of plant roots. In this way she explores the ambiguous relationship between man and his natural environment, which he cherishes and recklessly manipulates at the same time.

CLAUDIUS SCHULZE GERMANY STATE OF NATURE 2012-2017 Claudius Schulze reisde vijftigduizend kilometer door Europa en fotografeerde vanaf een hoogwerkplatform schijnbaar pittoreske landschappen. Maar elk landschap vertoont imperfecties; de mens heeft beschermingen tegen natuurrampen aangebracht die onlosmakelijk onderdeel van het landschap zijn geworden. Claudius Schulze travelled fifty thousand kilometres through Europe to photograph seemingly picturesque landscapes from an aerial work platform. However, each landscape shows imperfections; man has implemented protective measures against natural disasters that have become an inseparable part of the landscape.

TARA SELLIOS

UNITED STATES TESTIMONY 2015 - DOORLOPEND/ONGOING In dit schilderachtige werk gebruikt Tara Sellios gedroogde insecten, dierenskeletten en ander organisch materiaal om de ongepolijste schoonheid en kracht van de natuurlijke wereld vast te leggen. Ze wil met haar werk een emotionele reactie oproepen waarin verwondering en verleiding, angst en afkeer samengaan. In this painting-like work Tara Sellios uses dried insects, animal skeletons and other organic material to capture the unpolished beauty and power of the natural world. With her work, in which wonder and seduction as well as fear and aversion go hand in hand, she wants to evoke an emotional response.

CHRISTINE SIMPSON UNITED KINGDOM EVERYTHINGâ&#x20AC;&#x2122;S (DIS)CONNECTED 2012-2018 Christine Simpson zet de schoonheid van al dat leeft tegenover signalen van een uit elkaar vallende wereld. In haar collages plaatst ze natuurlijke en onnatuurlijke werelden naast elkaar, waarbij ze het oerelement water gebruikt om de desastreuze effecten van stijgende zeespiegels en vervuiling over te brengen. Christine Simpson juxtaposes the beauty of all that lives with signs of a disintegrating world. In her collages, she places natural and unnatural worlds next to each other, using the primordial element of water as a means to convey the disastrous effects of rising sea levels and pollution.

DAVID STEPHENSON

AUSTRALIA/UNITED STATES

NATURE LOVERS 2017-2018 NATURE LOVERS bestaat uit een reeks gemanipuleerde videoâ&#x20AC;&#x2122;s die het fotografische gedrag van bezoekers op plaatsen met een overweldigende natuur observeren. Stephenson stelt de vraag in welke mate narcisme en de handeling van het vastleggen van de natuur onze beleving van de natuurlijke wereld beperken. NATURE LOVERS consists of a series of manipulated videos that observe the photographic behaviour of visitors to places with an overwhelming nature. Stephenson questions to what extent narcissism and the act of capturing nature limit our perception of the natural world.

MARVIN TANG

SINGAPORE

STATELAND 2015 Met het vele officiĂŤle groen onderscheidt stadstaat Singapore zich van omringende landen. In de dichte stadsbossen zijn in de loop der tijd heimelijk allerlei sier- en moestuintjes ontstaan, als stil protest tegen het opgelegde karakter van de staatsnatuur. Marvin Tang legde deze geheimzinnige tuintjes vast. With its vast official plantation, city-state Singapore distinguishes itself from environing countries. In the course of time, all kinds of clandestine flower and vegetable gardens materialised, as a quiet protest against the mandatory character of the state nature. Marvin Tang recorded these small secretive gardens. 42

TERRI WEIFENBACH UNITED STATES CENTERS OF GRAVITY 2015-2017 Terri Weifenbach plantte vogelvriendelijke struiken en bloemen in haar achtertuin in Washington en voert de vogels in de winter en herfst bij. In deze aangelegde natuur zoomt ze in op de mus, de doodgewone vogel die op de meeste continenten voorkomt en volgens sommige mensen een koerier van zielen is. Terri Weifenbach planted bird-friendly bushes and flowers in her backyard in Washington and feeds the birds in winter and fall. In this laid-out nature she zooms in on the sparrow, the ordinary bird that exists in most continents and according to some people is a courier of souls.

YELENA ZHAVORONKOVA

UNITED STATES

BURN 2015-2017 In september 2015 brak in het noorden van Californië de Valley Fire uit, een van de ergste bosbranden ooit, die door de hitte van zijn vlammen een eigen klimaat creëerde. In BURN portretteert Zhavoronkova planten die zich letterlijk in de vuurlinie bevonden, maar de vlammen, zij het gehavend, overleefden. In September of 2015, the Valley Fire broke out in Northern California. It was one of the worst bushfires ever, which through the heat of its flames created a climate of its own. In BURN Zhavoronkova portrays plants that were literally in the firing range, but – although damaged – survived the flames.

THOMAS ZIKA

GERMANY SOMNAMBULE FLOWERS 2014-2015 Zika maakt patronen van gedroogde bloemen, planten en meer, tegen een achtergrond van behang of eigen landschapsfotoâ&#x20AC;&#x2122;s. Bij het fotograferen ervan gebruikt hij talloze methodes om het beeld fysiek te manipuleren. De overdaad van al deze elementen roept een slaapwandelende gemoedstoestand op. Zika makes patterns of dried flowers, plants and more, against a background of wallpaper or of his own landscape photographs. While photographing them, he uses countless methods of physically manipulating his images. The abundance of al these elements invokes a sleepwalkerâ&#x20AC;&#x2122;s state of mind.

EDDO HARTMANN THE NETHERLANDS THE COLLECTIVE LANDSCAPE 2018

In opdracht van de Rijksuniversiteit Groningen (RUG) en Noorderlicht | Huis van de Fotografie richtte Hartmann zijn lens op een aantal onderzoeksgroepen die het Nederlandse landschap bestuderen. Bevolkingsgroei en klimaatverandering benadrukken de noodzaak van meer groene energie middels wind- en zonneparken. De landbouw heeft verduurzaming nodig, nieuwe natuurgebieden moeten de terugloop van biodiversiteit tegengaan. Het kleine Nederland staat dan ook zwaar onder druk, in een spanningsveld tussen de waarden van het collectieve erfgoed en die van de toekomst. Dit is de tweede editie van de meerjarige samenwerking tussen de RUG en Noorderlicht, waarbij ieder jaar een ander onderzoeksveld fotografisch wordt verbeeld. IN VIVO toont een preview van het work in progress van Hartmann. Een uitgebreide expositie vindt later dit jaar in Leeuwarden plaats.

Commissioned by the University of Groningen (RUG) and Noorderlicht | House of Photography, Hartmann focused his lens on several research groups that examine the Dutch landscape. Population growth and climate change emphasise the need for more green energy through wind and solar parks. Agriculture needs to become more sustainable, new nature reserves need to counteract the decline of biodiversity. The small country of the Netherlands is therefore under severe pressure, in a field of tension between the values of collective heritage and those of the future. This is the second edition of a long-term collaboration between the RUG and Noorderlicht, in which a different research field is photographically portrayed each year. IN VIVO shows a preview of Hartmann’s work in progress. An extensive exhibition will take place later this year in Leeuwarden.

EXTENDED ELF NEDERLANDSE FOTOGRAFEN ELEVEN DUTCH PHOTOGRAPHERS

WINKELCENTRUM

ZAAILAND

SASKIA BOELSUMS

LEEUWARDEN 14 JULI - 2 SEPT 2018

HANS BOL THEO BOS L.J.A.D. CREYGHTON ANOUK GIELEN LUUK HUISKES ROB R. DE JONG ROOSMARIJN PALLANDT HAN REEDER MISHA DE RIDDER BERT VERHOEFF

L.J.A.D. CREYGHTON

SOUVENIR 2014-2018 Tijdens zijn werk aan het grote Hindenburgline Project, over de herinnering aan deze frontlinie in de Eerste Wereldoorlog, stuitte Creyghton regelmatig op bijzondere vondsten. Granaatscherven en andere stille getuigen lagen naast stenen en stukjes natuur. Alledaagse details, die de met geschiedenis beladen locaties kenmerken. While working on the extensive Hindenburgline Project, about the commemoration of this First World War frontline, Creyghton regularly came across unusual finds. Shrapnel and other silent witnesses lay next to stones and bits of nature. Everyday details that characterise these history-laden locations.

SASKIA BOELSUMS

NL DUTCH LANDSCAPES 2017-2018 In het werk van Boelsums is een sterke verwantschap met de Nederlandse landschapsschilders van eeuwen her voelbaar. Maar het is alsof het klassieke landschap geleidelijk aan vervangen wordt door dreigende landschappen en luchten, waarin de gevolgen van klimaatverandering zichtbaar zijn. In Boelsums’ work, a strong kinship can be felt with the Dutch landscape painters of centuries ago. But it’s as though the classical landscape is gradually being replaced by threatening landscapes and skies, in which the effects of climate change are visible.

HANS BOL

NL GOD’S ALLIES 1996-2018 Het ritme in de foto’s van raven en kraaien – vaak sterk vergrote, grofkorrelige uitsnedes – verbeeldt hoe deze vogels naar de aarde komen en weer opstijgen, terug naar de goden, wiens waarnemers ze volgens mythes ooit waren. Bol is al 20 jaar gefascineerd door deze speelse, intelligente en immer alerte dieren. The rhythm in the photographs of ravens and crows – often considerably enlarged, coarse-grained cropped details – depicts how these birds descend on earth and take off again; as myth has it, back to the gods whose observers they once were. These playful, intelligent and ever alert creatures have fascinated Bol for over twenty years. 48

THEO BOS

NL FLOWERS + VEGETABLES 2015 Theo Bos stelde deze narratieve assemblages samen voor een tentoonstelling in het Zuid-Hollandse Westland. Hij maakte ze van onverkochte bloemen en groentes op de veilingen van Westland, een gebied dat bekend staat om zijn wereldwijde export ervan. Theo Bos composed these narrative assemblages for an exhibition in Westland, South Holland. He made them with unsold flowers and vegetables from the auctions in Westland, an area renowned for its worldwide export of these goods.

ANOUK GIELEN

NL IT MUST HAVE BEEN THE DEVIL 2018 Het miljoenen jaren oude zandsteengebied ‘Petit Suisse’ in Luxemburg wordt verbeeld zoals men dit vroeger zou hebben ervaren: als een donker en dreigend bos, gaten in rotsen die je als ogen van een boze geest in de gaten houden, of door onverklaarbare spleten en stapelingen die het werk van de duivel moeten zijn. The sandstone area of ‘Petit Suisse’ in Luxembourg, millions of years old, is depicted as it would have been experienced in the past: as a dark and threatening forest, rocks with holes that look upon you with the eyes of an evil spirit, inexplicable crevices and cairns that must have been the work of the devil.

LUUK HUISKES

NL HET VERLANGEN NAAR EEN ANDERE NATUUR 2013-2017 Het romantische beeld van het ‘donkere bos’ oefent nog altijd een grote aantrekkingskracht op ons uit. Talloze sprookjes, boeken en films gaan over de magie ervan, een fascinatie die voortkomt uit een groot verlangen naar een bestaan buiten onze alledaagse, strak geordende levens. Huiskes toont het bos als mythische beleving. The romantic image of the ‘dark woods’ still holds great attraction for us. Countless fairy tales, books and films deal with the magic of it, a fascination that stems from an immense longing for an existence beyond our everyday, rigidly ordered lives. Huiskes shows the woods as a mythical experience. photo see page 6 50

MISHA DE RIDDER

FALAISE 2016 Voor het menselijke oog zijn de krijtrotsen in Normandië, die geleidelijk aan worden ingekapseld door de zee, puur wit. Maar het oog van de camera heeft het vermogen om details te openbaren. De rotsen komen in beweging, hun oppervlak wordt een schildercanvas waarvan de kleuren door De Ridder’s diafilm gevangen worden. To the human eye, the chalk cliffs in Normandy, which are gradually being encapsulated by the sea, are pure white. But the eye of the camera has the ability to reveal details. The cliffs begin to move; their surface becomes a painter’s canvas, the colours of which are captured by De Ridder’s slide film.

ROB R. DE JONG

KRÖDDE 2017-2018 Deze impressies van ogenschijnlijk gewone bermplanten (het dialectwoord krödde staat voor onkruid) refereren aan een lange traditie van onderzoek en verheffing. Voor het maken van de foto’s, in de overweldigende natuur rondom zijn kleine woonplaats in Groningen, zijn oude glasnegatieven gebruikt die bijna honderd jaar over datum waren. These impressions of seemingly ordinary roadside plants (krödde is dialect for weeds) refer to a long tradition of research and elevation. To take the photographs in the overwhelming nature surrounding his little village in Groningen, De Jong used old glass negatives that were almost a hundred years past their date. 51

ROOSMARIJN PALLANDT

TRACING THREADS 2017-2018 Pallandt vergelijkt de structuur van het landschap met die van textiel. Patronen van vervlochten herinneringen en mythes raken verwoven met die van dichte bossen. Haar fotoâ&#x20AC;&#x2122;s roepen een beeld op van een plek die is samengesteld uit de ontelbare draadjes die mensen aan elkaar knopen. Pallandt compares the structure of the landscape with that of textile. Patterns of interwoven memories and myths become intertwined with those of dense forests. Her photographs evoke an image of a place composed of the countless threads that tie people to one another. 52

BERT VERHOEFF

NL WONDERPOLDER 2015-2017 De polder is een menselijke schepping, een landschap dat onttrokken is aan het water. Gedurende een roadtrip in de duisternis, bij nacht en ontij, terwijl de autolichten over de weilanden zwiepen, openbaart zich het wonder. De grijze polder wordt een mysterieuze schoonheid die God, Mondriaan en de Ingenieur tevoorschijn tovert. The polder is a human creation, a landscape extracted from the water. During a road trip in the dark, at ungodly hours, while the car lights sweep across the meadows, the miracle reveals itself. The grey polder becomes a mysterious beauty, conjuring up God, Mondrian and the Engineer.

HAN REEDER

NL ODE TO JAC. P. THIJSSE 2018 Speciaal voor IN VIVO maakte Reeder werken die een verbinding leggen tussen de persoonlijke natuurbeleving en de culturele vormgeving daarvan, geĂŻnspireerd op het werk van Jac. P. Thijsse. Zijn Verkade-albums met plakplaatjes over de Nederlandse natuur maakten grote indruk op Reeder tijdens zijn kindertijd. Especially for IN VIVO, Reeder created works that establish a connection between the personal experience of nature and its cultural design, inspired by the work of Jac. P. Thijsse. His Verkade albums with pictures of Dutch nature made a big impression on Reeder in his childhood. 53

CATHERINE NELSON

De Noorderlicht-programmering is rijker dan ooit. Op deze pagina’s ziet u wat we deze zomer allemaal in petto hebben. Kijk voor gedetailleerde informatie en randprogrammering op onze website: noorderlicht.com

THE NOORDERLICHT SUMMER The Noorderlicht programming is richer than ever. On these pages you see what we’ve got lined up for you this summer. For more detailed information and additional programming, check our website: noorderlicht.com

RUBEN TERLOU NL DWARS DOOR CHINA EEN FOTOGRAFISCHE REIS STRAIGHT THROUGH CHINA A PHOTOGRAPHIC JOURNEY 21 jul - 16 sept | Noorderlicht House of Photography | Groningen i.s.m. Museum Hilversum in association with Museum Hilversum

SASKIA BOELSUMS [IN VIVO EXTENDED]

RUBEN TERLOU

EMMA POWELL

GASTEXPOSITIE | GUEST EXHIBITION

STICHTING PHOTO & TEXT PRESENTS | DE MARKT/THE MARKET FOTOPORTRET DOOR | A PHOTO PORTRAIT BY REIN SCHOLTE 26 jun - 8 jul | Noorderlicht | Huis van de Fotografie | House of Photography | Groningen 26 juni: opening tentoonstelling, 28 juni: forumgesprek ‘De markt in de 21e eeuw’ June 26: opening exhibition, June 28: panel discussion ‘The market in the 21st century’

EMMA POWELL US AN ELEGY FOR THE HONEYBEE Een treurlied over de bij, gebruikmakend van historische fotografische processen. A lament about the bee, using historical photographic methods. > 27 oct | De Kruidhof | Buitenpost Deze serie was eerder te zien in Natuurmuseum Fryslân, in de tentoonstellingenreeks GUARDIANS van Noorderlicht | Huis van de Fotografie. This set was shown earlier in Natuurmuseum Fryslân, in the series of exhibitions GUARDIANS by Noorderlicht | House of Photography.

OPERA SPANGA AIDA Internationale fotografen exposeren in het weidelandschap, als visuele proloog bij de operavoorstelling. International photographers exhibit their work in the pastureland, as a visual prologue to the opera. 24 jul - 13 aug | Spanga | Weststellingwerf

SOCIETY AND CHANGE IN NORTHERN GHANA Tentoonstelling en publicatie van het gelijknamige boek, in opdracht van Noorderlicht gemaakt door fotografen uit Ghana en elders. Exhibition and publication of the book of the same name, created by photographers from Ghana and elsewhere, commissioned by Noorderlicht. 15 sept | Tamale | Ghana Aanvullend programma ‘Stories from the North’ met discussies, beeldpresentaties, interviews en columns zal in het najaar plaatsvinden in Groningen. A complementary programme ‘Stories from the North’ will take place in Groningen during the fall, with discussions, visual presentations, interviews and columns. PATRICK WILLOCQ

SIMULACRUM II Simulacrum II presenteert werk van internationale kunstenaars die fragmenten uit de werkelijkheid gebruiken om een nieuwe ervaring te creëren. We zien een realiteit die nooit echt bestaan heeft, maar nauwelijks van echt te onderscheiden is. Simulacrum II presents work by international artists who use fragments of the real world to create a new experience. We see a reality that never really existed, but is hardly distinguishable from what is real. 8 sept - 4 nov | Fries Museum | Leeuwarden

EUROPEAN EYES ON JAPAN Ieder jaar nodigt de organisatie van EU-Japan Fest de culturele hoofdsteden van Europa uit om een fotograaf naar Japan af te vaardigen. Noorderlicht is dit jaar de organiserende partij van deze uitwisseling in Nederland, in samenwerking met Leeuwarden-Fryslân 2018, en nodigde Alice Wielinga uit om in de Japanse Aomoriprefectuur een serie te maken. Deze enorme collages zijn in het stationsgebied in Leeuwarden te zien. Tegelijkertijd wordt het werk van Alexandra Pace gepresenteerd, representant van Valletta op Malta, in 2018 de tweede culturele hoofdstad. Every year the organisation of EU-Japan Fest invites the cultural capitals of Europe to appoint a photographer to travel to Japan. This year Noorderlicht is the organising party for this exchange in The Netherlands, in cooperation with Leeuwarden-Fryslân 2018, inviting Alice Wielinga to make a series in the prefecture of Aomori. These huge collages can be seen in the area of the railway station in Leeuwarden. At the same time work by Alexandra Pace is shown, representative of Valletta on Malta, the other cultural capital in 2018. 20 aug - nov | Stationsgebied | Leeuwarden

ALICE WIELINGA

NOORDERLICHT EDUCATIE RONDLEIDINGEN EN WORKSHOPS Tijdens IN VIVO is het mogelijk om een rondleiding en/of workshop te volgen. We organiseren rondleidingen voor scholieren van het VO, MBO en HBO, maar ook voor volwassenen en bedrijven. En in het weekend organiseren we instaprondleidingen, waaraan bezoekers aan de manifestatie spontaan kunnen deelnemen. WORKSHOP SCHOLIEREN Speciaal voor scholieren hebben we de workshop ‘Fotografeer je eigen natuurcollage’ ontwikkeld. Deze workshop sluit aan bij wat er in de fotomanifestatie te zien is. Leerlingen maken twee- of driedimensionale collages met materialen uit de natuur, lichten ze uit en gaan ze fotograferen. Zo leren ze hoe je op een eenvoudige manier bijzondere foto’s kunt maken. WORKSHOP LANDSCHAPSFOTOGRAFIE VOOR VOLWASSENEN Tijdens deze workshop krijg je tips om een landschap zo op de foto te zetten als je het ook daadwerkelijk ervaart. We gaan op zoek naar juist die elementen die het landschap bijzonder maken en leren werken met de mogelijkheden die landschap en camera bieden. De workshop landschapsfotografie is bedoeld voor zowel beginnende als gevorderde fotografen. Meer weten: kijk voor actuele informatie, data en prijzen op de website van Noorderlicht of neem contact op met Corine Hörmann via educatie@noorderlicht.com

WORD VRIEND VAN NOORDERLICHT HUIS VAN DE FOTOGRAFIE NOORDERLICHT MAAKT GRAAG VRIENDEN

Vrienden die net zo eigenzinnig zijn als wij, die kwaliteit stellen boven kwantiteit en uiteraard heel erg houden van fotografie. Als huisvriend van Noorderlicht steun je de activiteiten van ons prachtige Huis van de Fotografie en kun je gebruik maken van vele voordelen. ONZE HUISVRIENDEN ONTVANGEN: Een speciale jaarkaart die gratis toegang biedt tot tentoonstellingen in het Huis van de Fotografie en de Internationale Fotomanifestatie Uitnodigingen voor openingen Nieuwsbrief Korting op eigen publicaties en foto’s Noorderlicht Box: speciaal voor vrienden laten we de Noorderlicht Box 2019 ontwerpen, die in de loop van het jaar gevuld wordt met een catalogus, (ansicht)kaarten en andere leuke extra’s die bij onze projecten verschijnen en die we je opsturen. Je wordt vriend voor minimaal 60 euro per jaar. De kaart is persoonsgebonden. Je lidmaatschap is geldig van 1 januari t/m 31 december 2019. Je kunt je aanmelden via vrienden@noorderlicht.com onder vermelding van ‘Huisvriend 2019’. Na je aanmelding nemen we contact met je op. De Stichting Fotografie Noorderlicht heeft de ANBI status. Dat houdt in dat we door de belastingdienst zijn aangewezen als “algemeen nut beogende instelling” (ANBI). Donateurs van onze stichting kunnen door deze status hun giften met extra belastingvoordeel aftrekken van hun inkomsten- of vennootschapsbelasting..

BECOME A FRIEND OF NOORDERLICHT HOUSE OF PHOTOGRAPY NOORDERLICHT LIKES TO MAKE FRIENDS

Friends who are just as headstrong as we are, who place quality above quantity and of course love photography very much. As a friend of Noorderlicht you support the activities of our beautiful House of Photography and you are entitled to many benefits. OUR FRIENDS RECEIVE: A special year-ticket that gives free entrance to exhibitions in the House of Photography and the International Photofestival Invitations to openings of exhibitions Our newsletter Reductions on the price of our publications and photos Noorderlicht Box: especially for our friends the Noorderlicht Box 2019 will be designed, which will be filled during the year with a catalogue, picture postcards and other nice extras, which will be released during our projects and that we send to you. You become a friend for at least 60 euros a year. The card is personal. Your membership runs from January 1 till December 31, 2019. You can apply through vrienden@noorderlicht.com citing ‘Huisvriend 2019’. We will then contact you.

COLOFON | COLOPHON PUBLISHER COORDINATION TEXTS & EDITING TRANSLATIONS IMAGE EDITING DESIGN PRINTING

NOORDERLICHT | HOUSE OF PHOTOGRAPHY REGINA BROERSMA MARC KNIP | WIM MELIS | BERT PLATZER JENNY WILSON TRANSLATIONS & JOSE CUTILEIRO NOORDERLICHT DIRK DE JONG | STUDIO D2 VORMGEVING, GRONINGEN DRUKKERIJ TIENKAMP, GRONINGEN

COURTESIES THE COPYRIGHT FOR ALL PHOTOS RESIDES WITH THE RESPECTIVE PHOTOGRAPHERS, WITH THE FOLLOWING COURTESIES: Michael Lange [Robert Morat Galerie, Berlin] | Olivia Lavergne [Gallery INSULA, Paris] | Daan Paans [LhGWR, ’s-Gravenhage] | Claudius Schulze [Robert Morat Galerie, Berlin] | Tara Sellios [Gallery Kayafas, Boston] | David Stephenson [ Julie Saul Gallery, New York & Susan Boutwell Gallery, Munich] | Terri Weifenbach [Blitz Gallery, Tokyo] Thomas Zika [Rademakers Gallery, Amsterdam & Kai Brückner, Einsvonelf Unique Editions, Düsseldorf, Germany] Catherine Balet [Galerie Thierry Bigaignon, Paris] | L.J.A.D. Creyghton [Jan van Hoof Galerie, ’s-Hertogenbosch & Galerie Nouvelles Images, ’s-Gravenhage] | Misha de Ridder [Juliètte Jongma Gallery, Amsterdam] © STICHTING FOTOGRAFIE NOORDERLICHT 2018

STICHTING FOTOGRAFIE NOORDERLICHT Akerkhof 12 | 9711 JB Groningen | The Netherlands T +31 50 318 22 27 | info@noorderlicht.com | www.noorderlicht.com

COLOPHON FESTIVAL IN VIVO | the nature of nature, 25th edition of the Noorderlicht International Photofestival, takes place from June 23 through September 23, 2018 in Heerenveen and Leeuwarden. Work from all participating photographers is included. Venues Heerenveen: Museum Belvédère | Leeuwarden: Shopping mall Zaailand TEAM NOORDERLICHT Kees van der Meiden director | Wim Melis head curator | Regina Broersma coordinator Margriet van Weenen exhibition design | Geert Kliphuis image processing | Marc Prüst curator Richard Hofman financial administration | Tineke Terluin financial administration | Marc Knip marketing & pr Victor van Loon gallery crew & office | Corine Hörmann education | Amarins Elzinga social media Heinz Aebi assistant production THE NOORDERLICHT TEAM IS COMPLETED THROUGHOUT THE YEAR BY Dirk de Jong, Studio D2 vormgeving graphic design | Hans Miedema, m;v ontwerper’s BNO graphic design | Hester Keijser associate curator Alex Supartono associate curator | Bert Platzer texts & editing | Jenny Wilson, Sarah Fopma, Franzis Wiese translations | Maarten de Kok, Hanne van der Velden, Antonia Rehnen, Bart Nijstad, Dunja Blaser, Henrik Kröner, Ike de Zeeuw, Kim Hunnersen, Lawand Zaza, Lotte Dijkstra, Michael Karr, Sander Vermeulen, Sven Sleur, Willemijn Overmars production crew | Sipke Veenstra DTP & website | Maaike Pomstra-van de Scheur, Jenny Wilson, Koos Kobès, Antonia Rehnen, Heinz Aebi gallery crew | Janco van Barneveld exhibition design | Jobbe Holtes, Maaike Meyering, Sven Sleur, Henrike Scholten, Paul Vos education ON THE BOARD ARE Arie Wink chairman | Wim van de Pol secretary | Saskia de Graaf treasurer | Ana Iličić FOR THEIR CLOSE COOPERATION AND EXCELLENT WORK WE LIKE TO THANK Drukkerij Tienkamp | Beikes & Van Vliet Lijstenmakers | Megavista | Wilcovak SPECIAL THANKS TO Ton Broekhuis [former director and founder of Noorderlicht]

CATALOGUS | CATALOGUE Noorderlicht | Huis van de Fotografie geeft een bijzondere losbladige catalogus uit met het werk van de ruim veertig fotografen die exposeren tijdens ‘IN VIVO | de natuur van natuur’ en ‘IN VIVO | extended’. Noorderlicht | House of Photography presents a remarkable, loose-leaf catalogue, that contains the work of all forty-plus photographers that exhibit during ‘IN VIVO | the nature of nature’ and ‘IN VIVO | extended’. HARDCOVER | FULL COLOR SIZE 12 X 17 CM | PRICE € 12,50