NVBT Magazine 27-2 Zomer 2023

POETSLES

In Nepal zijn wel tandartsen maar de meeste mensen hebben geen geld voor een tandartsbezoek

MO HYGÏENE

Hoe gemotiveerd ben jij als iemand anders je zegt dat je naar de mondhygïenist

ORTHODONTIE

Gebitselementen kunnen niet in harmonie zijn na een orthodontische behandeling

Tinnitus

Jaargang 27-2 Zomer-2023

is een uitgave van de Nederlandse

Vereniging ter bevordering van de Bio-energetische Tandheelkunde

ISSN: 2543-0858

Hoofdredactie

P. J. de Vries

020 4233119 peter@blauwbrug.nl

De inhoud van NVBT Magazine komt tot stand met bijdragen van de Nederlandse Artsen Acupunctuur Vereniging

Redactie

A.J.M. Heintzberger

0251-311044 / bertheintzberger@ziggo.nl

A.J. Starrenburg

017-4631413 / arjan@starrenburgbv.nl

M. Geuzebroek

06-57393096 / info@mhhaarlem.nl

P. Dros

06-54901690 / peter@mondzorgmaasdriel.nl

Corrector

A. F. Leenders en H. Scholte

Cover illustratie: Pejo

Adverteren + aanleveren kopij

Buro BlauwBrug

Geldersekade 94, 1012 BM Amsterdam nvbt@blauwbrug.nl

Inzenddatum kopij

Uiterlijk 29 september 2023

Volgend nummer: najaar/winter 2023

Abonneren

Abonnee op NVBT Magazine:

€ 37,50 per kalenderjaar

Lidmaatschap van de NVBT (incl. Abonnement op NVBT Magazine)

€ 160,- per kalenderjaar

Studentleden € 80,- per kalenderjaar

Website www.nvbt.nl

Bestuur NVBT

Voorzitter

A.J. Starrenburg - Tandarts

Tel. praktijk: 017 4631413

Tel. privé: 017 4630383

Fax: 017 4641518

Secretaris/Secretariaat

F. Goossens - Tandarts

Molenstraat 15, 8171 CE Vaassen

0578-764800 goossens.frank@gmail.com

Penningmeester/Vice-voorzitter

N.J.W. Kamphorst - Tandarts

Parklaan 32, 3972 JZ Driebergen 06 55327653 nvbt@kamphorst.nl

Bankrelatie

Triodosbank

t.n.v. Penningmeester NVBT

Productie

Ontwerp/opmaak/drukwerk

TTontwerp, Haarlem

Gedrukt op Multicard 250 gr/m2 (omslag)

Focus Book 90 gr/m2 (binnenwerk)

Copyright

Driebergen

IBAN: NL29 TRIO 0390 2279 94

BIC: TRIONL2U info@nvbt.nl

Het copyright van de teksten berust bij de auteur, tenzij nadrukkelijk anders vermeld, geldt dat ook voor het beeld. De redactie heeft haar best gedaan om belanghebbenden te achterhalen. Belanghebbenden die menen rechten te kunnen laten gelden met betrekking tot tekst of beeld, kunnen zich wenden tot de redactie. Zonder schriftelijke toestemming van de redactie mag niets uit dit tijdschrift worden overgenomen.

Disclaimer

De inhoud van dit tijdschrift is uitsluitend informatief. De redactie is niet verantwoordelijk voor eventuele schade als gevolg van vermeende algemene adviezen, onjuistheden en/of onvolledigheden.

NVBT Magazine

De kennis en opvattingen binnen de tandheelkunde zijn continu in beweging en er verandert erg veel, toch blijven sommige tandartsen heel star en bewegen niet mee. [pag 12]

Acupunctuur door Artsen

Het lijkt wel alsof het nergens anders meer over gaat. Aan de ene kant zijn we blij dat kunstmatige intelligentie alles van ons gaat overnemen en wij mensen, lekker in onze hangmat kunnen gaan liggen. En tegelijkertijd zijn we bang dat ze 'het' van ons overnemen.

Tinnitus is in die zin ook een soort van AI, ook al lijkt het vergezocht. Onze hersenen nemen het over en creëren geluiden in onze oren op basis van herinneringen, emoties, stress, trauma's enzovoorts. We kunnen er maar weinig aan doen en we snappen niet eens goed wat er gebeurt. We verliezen controle. Maar het is ook hulpvaardig. Tinnitus is vaak een signaal dat er iets niet goed gegaan is, of gaat. Soms kunnen we nog ingrijpen met de juiste specialist aan onze zijde.

Met alles wat er in het NVBT Magazine is gepubliceerd de afgelopen jaren kan ChatGPT waarschijnlijk het hele volgende najaar/winter nummer wel volschrijven. Ik denk dat niemand het zal merken. AI-kunstgenerator DALL-E maakt daar de mooiste beelden bij.

Of ik bang ben dat AI mijn werk overneemt, vroeg iemand mij laatst. Daar ben ik niet bang voor. Lang geleden kreeg ik namelijk al de wijze les: “Als iemand anders iets beter, sneller en goedkoper kan dan jij, neem die persoon dan in dienst en ga het zeker niet meer zelf doen.” Als u mij zoekt, ik lig in mijn hangmat.

Patiënten schuiven

toe, terwijl ze toch echt zelf daarvoor verantwoordelijk zijn. [pag 4]

In de mond openbaren zich misstanden in het lichaam. Meestal via pijn [pag 32]

Fluoride is a very toxic substance, wich is why it is the ingredient in a number of pesticides [pag 59]

In het kort

Casus

Voor de zoveelste keer

Muziek in de mondzorgpraktijk

De onkende patiënt

Liefde

Lezingverslag

Respect voor de mond

NVBT panel

Vrijwilligerswerk Nepal

Waarom

de verantwoordelijkheid voor hun gezondheid naar de behandelaar

Hippieshit

Op 23 juni ben ik aanwezig geweest op het congres ‘Payt Forward’, geïnitieerd en mogelijk gemaakt door het financieel bedrijf Payt en georganiseerd door Karma dentistry. Erik-Jan Muts sprak samen met Maarten de Beer over het toepassen van digitale technieken om tot betere resultaten te komen. Maar de grote publiekstrekker was Miguel Stanley. Dit is één van de grootste tandarts influencers in de wereld betreffende biologische tandheelkunde. Met 251 deelnemers was het een zeer geslaagd congres. Wat mij het meeste opviel was het gegeven dat integrated dentistry, holistic dentistry, bio-health dentistry, bioenergetische tandheelkunde of gewoon biologische tandheelkunde aan de ene kant en super consequente, zeer goede tandheelkunde gericht op genezen van de patiënt aan de andere kant, perfect met elkaar aan het versmelten zijn.

Ook de reguliere tandheelkunde gaat nu beginnen met kijken naar materialen die we in de tandheelkunde gebruiken. Deze tandartsen gaan ook kijken naar chronische ontstekingen in het kaakbot en betwijfelen of iedere endo wel goed is voor de gezondheid. Ook het belang van goede occlusie en articulatie en het belang hiervan voor de algemene gezondheid kwamen aan de orde. Miguel Stanley, als grote voorbeeld van deze vorm van steeds populairder wordende tandheelkunde, maakt voor diagnostiek gebruik van de meest moderne apparatuur. Meten is weten en daarvoor werden CBCTapparatuur, Vitamine D testen, T-Scan, zuurstof based tandpasta en spoelmiddelen zoals BlueM, oral scans voor precisiewerk ingezet. Ook de proprioceptieve myofaciale connecties tussen gebit en algehele lichaam kwamen die dag aan bod. Naast Miguel Stanley was ook Nurcan Yilmaz als spreker aanwezig en zij vertelde over de relatie van een goed gebit en de invloed hiervan op topsportprestaties. Ze vertelde ook het enorm grote belang van goed ademhalen op de ontwikkeling van het kindergebit naar een volwassen gebit. OMFT-therapie als preorthodontie is een uitermate positieve toevoeging, waar je als tandarts kan bijdragen aan een betere ontwikkeling en groei van de kinderschedel om zo tot beter ontwikkelde tandenbogen te komen. Ook het metaalvrij werken in de mond werd gepromoot. Wat is de toekomst van titanium in vergelijking met het keramische implantaat? Kortom het was een congres waar eigenlijk ieder NVBT lid aanwezig had moeten zijn om te zien wat ‘state of art’ is in de hedendaagse innoverende tandheelkunde. Helaas heb ik maar heel weinig NVBT leden gezien. Een gemiste kans, zou ik hier willen bepleiten. Miguel Stanley verwoordde het heel eenvoudig: “Als zeer bekend spreker wereldwijd kan ik het mij niet veroorloven om mij openbaar bezig te houden met ‘hippieshit’, doelend op de alternatieve kant van de biologische tandheelkunde.” Er direct aan toevoegend, dat hij dit zeker wel onderschrijft als heel belangrijk voor het geheel, omdat je naar alle facetten moet kijken als je een mens wil ‘healen’. Wil je echter een groter bereik krijgen als ‘holistisch’ werkend tandarts, dan ben je genoodzaakt om je toehoorders kennis te laten maken met de ‘meten-is-weten’ tandheelkunde en de meer alternatieve filosofieën wel te benoemen, maar meer als extra toevoeging. Anders gaan de toehoorders het zien als te zweverig, want voor hen is die stap naar alternatief nog te groot.

In dit blad in deze rubriek heb ik het vaak over de naderende samensmelting van de goede reguliere tandheelkunde met de bio-energetische tandheelkunde. Dit congres was daarvan een enorm grote stap in de juiste richting. Helaas moet ik constateren, dat de biologische tandartsen in Nederland deze keer een steek hebben laten vallen door met veel te weinigen aanwezig te zijn. Ook bio-energetische tandartsen dienen niet alleen te blijven hangen in hun denkwijzen. Acupunctuur, homeopathie, neuraaltherapie, chiropractie zijn allen zeer nuttige aanvullingen en zeker geen onzin. Sterker nog, het zijn allemaal hele goede denkwijzen om mensen te genezen. Alleen is het

Een congres waar eigenlijk ieder NVBT lid aanwezig had moeten zijn

Zeg dan eens vaker nee tegen de patiënt

beter om niet alleen op deze therapieën te blijven steken, maar ook de goede reguliere tandheelkunde te omarmen. Als holistisch denkend tandarts was u deze dag (net als ik heb ervaren) geïnspireerd geraakt om een nog betere tandarts te worden door metaalvrij te gaan werken, meer nog naar occlusie te gaan kijken, de leefstijl van patiënten er meer bij te betrekken, de zoektocht naar NICO’s te vergroten, je minder als helper in nood op te stellen ten opzichte van de patiënt, maar juist nog meer als genezer. Zeg dan eens vaker nee tegen de patiënt, want ze schuiven de verantwoordelijkheid van hun gezondheid naar de behandelaar toe, terwijl ze toch echt zelf daarvoor verantwoordelijk zijn.

Bio-Basics

In de basiscursus Bio-Basics, die op dit moment op poten wordt gezet, komen deze punten allemaal aan de orde en is het zeker geen eenzijdige benadering van biologische tandheelkunde. Wij hopen deze cursus zo snel mogelijk van de grond te krijgen met internationale sprekers. Heeft u belangstelling voor deze cursus dan kunt u dit aangeven bij het secretariaat van de NVBT. Wanneer deze basiscursus gaat starten is nog niet geheel bekend, maar wij sturen aan op einde 2023 met een uitloop naar begin 2024. Ik hoop u daar te zien, dus geef het secretariaat even een e-mail waarin je melding maakt van je belangstelling om deel te nemen aan deze basiscursus.

Hopelijk tot dan en een goede zomer toegewenst

Arjan Starrenburg

Oproep tot het bijwonen van de NVBT Algemene leden vergadering

Donderdag 21 september 2023

LOCATIE

Parklaankerk, Parklaan 7, Driebergen

AANMELDEN

info@nvbt.nl

met vermelding van eventuele dieetwensen uiterlijk 7 september.

PROGRAMMA

Inloop: vanaf 19.00 uur

Aanvang: vanaf 19.45 uur

- opening

- afmeldingen, post etc.

- status van de vereniging (toe/afname ledental)

- kascontrole / financiën

- Om 20.00 uur aanvang maaltijd met voortgang vergadering over de onderwerpen die ingebracht zijn

- Om 20.30 uur Henk Karssen met de Pijnvrij Methode.

Sluiting: om ongeveer. 22.00 uur

Tinnitus aurium door amalgaam

‘Rinkelende oren’ als je het letterlijk vertaald uit het Latijn. Waar je een decennia geleden nog nauwelijks mensen hoorde over tinnitus of oorsuizen, lijkt het wel of steeds meer mensen hier momenteel onder gebukt gaan. Iedereen kent wel het geluid van suizen in je oren als je uit een zeer luidruchtige omgeving stapt. Maar dat gaat na een paar uren weer over. Als oorsuizen niet overgaat is er iets anders aan de hand. Vergiftiging van het lichaam kan een oorzaak zijn. Medicijngebruik, zelfs paraceta-

mol, aspirine en ibuprofen kunnen gehoorverlies veroorzaken en daarbij kan tinnitus juist opkomen.

Ook voedsel heeft invloed op het gehoor. Bij tinnitus kun je ook denken aan een zink-tekort, om maar iets te noemen. De natuurdiëtisten schrijven verder op hun website (natuurdietisten.nl) dat amalgaam in de mond en de daaruit voortkomende kwikbelasting voor het lichaam kan resulteren in een vorm van tinnitus.

Op amalgaam.be is te lezen dat verschillende mensen melden dat hun tinnitus aanzienlijk verminderde na het verwijderen van het amalgaam uit hun gebit.

TINNITUS IS EEN SYMPTOOM

In Voedingsgeneeskunde nr3/2023, pagina 42 e.v. besteedt orthomoleculair therapeut en vitaliteitscoach Ilse van Bladel aandacht aan voedingsstoffen bij tinnitus. Bij tinnitus, zo schrijft Van Bladel, kan sprake zijn van verstoringen in het somatosensorische systeem, afwijkingen aan gebit, kaak of halswervels. Tinnitus is regulier vaak een einddiagnose maar complementair vaak een startpunt van grondig onderzoek naar verschillende mogelijke onderliggende oorzaken. Ze geeft daarna de resultaten van verschillende onderzoeken.

Het panel buigt zich deze keer over de vraag wie tinnitus moet behandelen. Vanuit de voedingsgeneeskunde zijn er dus ook zinvolle stoffen te benoemen die kunnen bijdragen aan een verbetering van de klachten. Van Bladel schrijft dat onderzoekers hebben aangetoond dat een tekort aan Vitamine B12, Magnesium, Zink, en Vitamine D een associatie heeft met tinnitus. Melatonine blijkt helpend in het verbeteren van tinnitus, zeker in gevallen waarbij slaapstoornissen zijn betrokken. Omdat oxidatieve stress een rol kan spelen bij het ontstaan van tinnitus is ook voor antioxidanten een rol weggelegd. Ook sociale, emotionele en cognitieve factoren kunnen een rol spelen. De studies die gaande zijn bieden perspectief maar op dit moment lijkt de combinatie van verschillende interventies de grootste kans op slagen te bieden bij de vermindering van de symptomen bij tinnitus. Reductie van stress is in alle gevallen essentieel.

Onuitstaanbaar Onverklaarde Klachten is de naam die een groep, meestal gepensioneerde huisartsen, geven aan wat eigenlijk ALK heet en vroeger SOLK. Aanhoudende lichamelijke klachten waar geen oorzaak, diagnose of behandeling voor gevonden kan worden. Daar komen De Witte Raven in actie. Radeloze patiënten met ernstige lichamelijke klachten kunnen via de huisarts in het uiterste geval een beroep doen op De Witte Raven. Deze groep artsen, met detective aspiraties, lossen een derde van de gevallen die ze voorgelegd krijgt daadwerkelijk op. En geheel onbezoldigd. Waarschijnlijk is het percentage succes hoger. Niet altijd krijgen ze feedback op hun eindrapportage en soms ziet de medisch specialist geen heil in het voorgestelde onderzoek. (Medisch Contact 23, 8 juni 2023, pagina 14).

Retentiespalkjes en kinesiologie

De draadspalkjes die je krijgt na het dragen van een beugel moeten zo lang mogelijk blijven zitten, zeggen alle orthodontisten die ze plaatsen. Een complete orthodontische behandeling kost tussen de 2.500 en 3.000 euro. In de westerse wereld wordt dit als de normaalste

zaak van de wereld gezien. Voor tieners is het bijna een vast onderdeel van opgroeien geworden. Op een gegeven moment krijg je, rond je twaalfde levensjaar, een beugel. Vaak gaan er ook nog wat tanden uit, “om ruimte te maken, zodat je tanden mooi recht komen te staan”. Deze vorm van kindermishandeling wordt zo algemeen geaccepteerd dat je bijna zou vergeten dat je al je tanden nodig hebt! Het is een compleet systeem. Daar kan je niets van missen. Er zijn niet te veel tanden, de kaak is te klein! Niet de tanden moeten eruit maar de kaak moet groter. Bio-energetische tandartsen willen een metaalvrije mond bij hun patiënten. Het verwijderen van spalkjes is daar een logisch gevolg van. Bio-energetisch tandarts Caroline Huijmans wil daarnaast ook graag, door middel van kinesiologie, verduidelijken waarom het zo belangrijk is om metaal uit de mond te houden. Na het verwijderen van twee spalkjes bij een 25-jarige patiënt wordt er getest. Hoe belastend het metaal van de spalkjes was voor de jongeman wordt hem heel duidelijk doormiddel van vier buisjes. Op twee daarvan reageert hij opmerkelijk zwak. In het ene buisje zitten zijn oude draadjes, in de ander een stukje amalgaam.

Majoraan bij de ziekte van Parkinson

Bij een groot opgezet onderzoek naar de gunstige werking van thee van Majoraan (Origanum majorana) bij Parkinson patiënten zijn hoopgevende resultaten geboekt. Het onderzoek heeft als voorzichtige uitkomst dat de thee (in combinatie met de medicatie) helpt bij de vermindering van niet-motorische en motorische klachten. Het is de bedoeling dat, naar aanleiding van deze resultaten, veel meer en nog grootschaliger onderzoek zal worden gedaan. (Bron: Het Nederlands Tijdschrift voor Fytotherapie, 36-2, zomer 2023, pagina 13)

Tandarts Huijmans test haar patiënt, bij wie ze net twee spalkjes heeft verwijderd.

sche behandeling en stoppen miljoenen mensen puur vergif in hun mond op advies

In het nagesprek met Dr. John Flutter, na zijn tweede lezing voor SportsInjuryLab Academy (zie ook pagina 38 ), verzuchtte ik dat het zo lastig is om de (mooie) boodschap van bio-energetische mondzorg aan de man te brengen. “It is like teaching, you repeat and repeat and repeat and hopefully one day it will stick,” was daarop zijn antwoord. Het boekje ‘Holistic Dental Care’ (successful selfdentistry) door Nadine Artemis is uitgekomen in 2013. Mijn eigen boekhandel kon het niet eens meer bestellen, maar gelukkig had Bol.com hem nog gewoon op de plank liggen. In hoofdstuk 4 beschrijft Artemis ‘A visit to the dentist in the year 2022’. Een toekomstvoorspelling die helaas niet is uitgekomen. Want het gedachtengoed van de bio-energetische mondzorg is nog steeds geen gemeengoed. Wellicht deelt de schrijfster inmiddels mijn frustratie. Waarom gaat het zo langzaam? Waarom gaat het roer niet om en blijven de meeste tandartsen als robots hun vak uitoefenen?! Dit boekje is een prachtige en bondige samenvatting van alles wat er de afgelopen jaren in het NVBT Magazine voorbij is gekomen. Ook alle zaken die aan bod zijn gekomen in de lezing van Flutter staan hierin beschreven. Over de noodzaak van borstvoeding, kaakvorming, gezichtsuitdrukking, verkeerde behandelingen enzovoorts. En terwijl ik dit schrijf krijgen nog steeds duizenden mensen een verkeerde orthodontische behandeling en stoppen miljoenen mensen puur vergif in hun mond op advies van mondzorgspecialisten. Ook in het NVBT Magazine hebben we wel eens naar de toekomst gekeken en een bezoek aan de tandarts in betere tijden geschetst. Maar zonder er een jaartal aan te koppelen. Zullen we nu toch, voor de grap, zeggen 2035?!

Mondzorg bij Ouderen

Cursus neuraaltherapie door Udo Franke

In dit 8e weekend in Driebergen op 6 en 7 oktober 2023 ( zie ook pagina 44), ligt de nadruk op deel 2 van behandelconcept en neuraaltherapie bij long Covid. Vorig jaar was gewijd aan het respiratoire deel. Moeilijke injectietechnieken kunnen geoefend worden. Bijzonder is deze keer de introductie van het met behulp van kinesiologie technieken opsporen van stoorvelden. Udo is hier zeer ervaren in.

Via de mailbox kregen we te horen dat de organisatie Omnios, Mondzorg voor ouderen uit Driebergen in juni 2023 officieel gecertificeerd is voor de HKZ-norm Mondzorg. Omnios krijgt dit certificaat als eerste professionele ambulante mondzorgorganisatie voor zorgafhankelijke mensen in Nederland. Het onderwerp 'Mondzorg bij ouderen' verdient meer aandacht in ons Magazine. Hierbij een oproep voor redactionele bijdragen over dit onderwerp.

POWER VOOR JE DARM

Zoals in de prachtige artikelen van Robert van Esch al te lezen viel (NVBT Magazine 26-2/3, zomer/najaar 2022, pagina 66-72/pagina 66-71) is ons MICROBIOOM het centrum van onze gezondheid. Daar mogen we best wat extra aandacht aan schenken. In onze moderne, geïndustrialiseerde, geautomatiseerde wereld is dat een hele uitdaging. Onze voeding heeft vaak niet meer de stoffen die er in horen te zitten. Het is in dit Magazine al heel vaak voorbijgekomen. De vitamines, mineralen, bouwstoffen enzovoorts die van nature in ons voedsel zitten ontbreken vaak of zijn nog maar

in kleine en onvoldoende, mate aanwezig. Met probiotica kan je daar wel wat aan doen. Zo heeft 7M* een gefermenteerd probioticaen kruidenconcentraat op de markt gebracht. 100% biologisch en onovertroffen rijk aan goedaardige bacteriën. Met een paar milliliter 7M maak je een dagelijks glas vol levende natuur. Daar kan je nog wat voeding voor die bacteriën bij doen met hoogwaardig natuurlijk vezelcomplex met oplosbare vezels. 100% biologisch en rijk aan 10 natuurlijke en vezelrijke ingrediënten.

Ook tandarts Hans Beekmans maakt zich zorgen over de tekorten die tegenwoordig ontstaan en ook gevolgen hebben voor de staat van het gebit. Via de door hem ontwikkelde supplementen van Basal Basics kun je die tekorten aanvullen. Hij heeft drie video's online gezet met meer uitleg hierover. Scan de bijgaande QR-codes. * Je darm is ongeveer 7 meter. (7mbio.com)

Wat zijn de componenten van complete Vitamine C?

Welke

Genetische aanleg voor een slecht gebit

Dr. Flutter is er erg stellig over (zie ook pagina 38): “Scheve tanden, een rommelig gebit, is NIET genetisch bepaald”. Je kan je (voor)ouders daarvan niet de schuld geven. Wat er na de geboorte allemaal gebeurt is een ander verhaal. Behalve dat je gebit zich niet gaat ontwikkelen in mooie, grote en 'rechte' bogen, kan een slechte mondhygiëne ook zorgen voor ellende als cariës, parodontitis enzovoorts. Zit in de gevoeligheid voor tandbederf wel een genetische component wellicht? Vorm, grootte en de hardheid van het glazuur hebben inderdaad een sterke genetische component al hoeft dat nooit tot problemen te leiden als er met de juiste zorg en aandacht met het gebit wordt omgegaan. Volgens professor dr. C. Carels van de Universiteit van Leuven (NtvT106, 1999-298-301) worden tandartsen en orthodontisten vrijwel dagelijks geconfronteerd met erfelijke aspecten in en rond de mond.

Patiënten stellen regelmatig vragen in verband met de overerfbaarheid van tand-, kaak- en/of andere dentofaciale kenmerken en afwijkingen. Niet alle kinderen kennen echter hun voorouders of weten niet dat hun vader geen biologische band met hen heeft. In zijn boek 'Verborgen verbonden' (2023) laat Derk Eimers anonieme spermadonoren aan het woord. In de beginjaren

Camu Camu & Acerola en de functies van Vitamine C

bevolkingsgroepen hebben extra vitamine C nodig?

van donorconceptie was anonimiteit en geheimhouding in de ogen van artsen, ouders en bij sommige donoren absolute voorwaarde voor het gebruik van donorzaad. Inmiddels kijken we daar behoorlijk anders tegenaan. Bijna alle donoren in het boek van Eimers zijn inmiddels doordrongen van het feit dat anonimiteit niet per se in het belang van het kind is/was. Via DNA is het anno nu vrij eenvoudig om te matchen. Voor wie dat wil. Sommige kinderen willen het niet en sommigen, zoals gezegd, weten het gewoon niet omdat hun ouders het niet willen of niet meer kunnen vertellen. Of een donorkind misschien zou willen weten of zijn afwijkende gebit een genetisch kenmerk is van de biologische vader, is een van de vele aspecten waar in de pionierstijd (vanaf 1948) van de donorconceptie absoluut niet bij is stilgestaan.

MOSTERD NA DE MAALTIJD

Het artikel “Led-radiogtafie gebruikt om aerosolen te onthullen

“ in Dental Tribune van 31 mei 2023[1] komt als mosterd na de maaltijd. Conclusie en aanbeveling in dit artikel: “Analyses in verschillende klinische situaties zullen waarschijnlijk de dynamiek van druppeltjes en aerosolen die tijdens de tandheelkundige behandelingen vrijkomen, ophelderen en leiden tot het opstellen van nieuwe tandheelkundige behandelingsprotocollen, de ontwikkeling van luchtzuiveringsapparatuur en de ontwikkeling van een schonere en veiligere tandheelkundige zorgomgeving “

Begin 2020 in de corona tijd had Bert Heintzberger de redactie van Dental Tribune reeds een ingezonden brief gestuurd en gewezen op het gevaar van de aerosolen in de tandartsenpraktijk. Eerder had hij daarover al artikelen ingestuurd. Heintzberger heeft zich daar jaren lang hard voor proberen te maken om de aerosolen te bestrijden. En met de corona was het echt raak.

Heintzberger stelt verder dat gewerkt zou kunnen worden met 3 behandelkamers. De 1e waar gewerkt wordt. De 2e voor schoonmaak en de 3e voor ventilatie. Verder, vindt hij, wordt in het algemeen het gevaar van aerosolen bij de bestrijding van corona gewoon verzwegen. Mondkapjes en plastic schermen zouden voldoende zijn. Lachwekkend.

Heintzberger vraagt zich af waarom de tandheelkundige professie zich indertijd niet hard heeft gemaakt voor het bestrijden van het corona virus door goede ventilatie te promoten? Ze hadden hierin het voortouw kunnen nemen. De hygiëne maatregelen in de behandelkamer zijn zo lek als een mandje en dat is al minstens 50 jaar bekend.

Reinier van de Vrie, hoofdredacteur Dental Tribune edition Netherlands dankt Bert Heintzberger voor zijn ingezonden reactie. “We gaan uw mail en eerder ingezonden reactie echter niet publiceren als ingezonden brief. We vinden dat de inhoud te weinig aansluit bij de actualiteit en de inhoud van het in DT gepubliceerde bericht”.

[1] https://nl.dental-tribune.com/news/led-radiografie-gebruikt-om-aerosolen-te-onthullen/

Green Tea Mints

Matcha groene thee in handige tabletvorm met antioxidatieve eigenschappen1

Goede combinatie van antioxidanten uit Matcha groene thee (Camellia sinensis) en chlorella (Chlorella pyrenoidosa);

Groene thee en chlorella helpen de natuurlijke weerstand te versterken en dragen bij tot de normale werking van het immuunsysteem;

Chlorella draagt net als groene thee bij tot een goede vasculaire gezondheid en ondersteunt daarnaast ook de normale leverfunctie;

Draagt door het gebruik van xylitol als natuurlijke zoetstof bij tot de instandhouding van de mineralisatie van de tanden

Ik noem het 'overkoepelende tandheelkunde'

Op bezoek bij

Erik-Jan Muts

TEKST ARJAN STARRENBURG | BEELD: DIEDERICK INGEL

Door Annemie Grobbing werd ik gewezen op Erik-Jan Muts, van MP3 tandartsenpraktijk in Apeldoorn, als kandidaat voor de volgende aflevering in deze rubriek. Na enige vertraging door meerdere wegomleggingen kwam ik midden in het centrum van Apeldoorn, aan bij de prachtige praktijk van Erik-Jan. Ongeveer 20 medewerkers zijn actief in dit statige herenhuis en MP3 tandartsen straalt daarmee de rust en professionaliteit uit van de moderne holistisch denkende tandarts. Erik-Jan is inmiddels een bekende spreker in binnen- en buitenland en hij timmert ook met zijn innoverende technieken aan de weg in de tandheelkundige wereld. Leuk om hem dan ook eens de 10 vragen voor te leggen.

Hoe ben je terechtgekomen daar waar je nu zit in deze tandartspraktijk?

De tandheelkunde is in ons gezin met de paplepel ingegeven. Mijn vader en moeder zijn beiden, nu gepensioneerd, tandarts en zijn de praktijk in Apeldoorn gestart met een enorme passie voor biologische tandheelkunde. Het zal dus wel geen toeval zijn dat zowel mijn zus Martine als ik tandheelkunde gestudeerd hebben. Nu mijn ouders niet meer actief zijn als tandarts heb ik het stokje hier overgenomen en bouw ik deze praktijk nu verder uit naar de nieuwste tandheelkundige inzichten. Ik heb na negen jaar te hebben samengewerkt met mijn ouders het biologische omarmt, maar ben overgegaan naar een praktijk waar goede diagnostiek onze leidraad is. Een uitgebreide intake met alle mogelijke hedendaagse diagnostiek om tot een verantwoord behandelplan te komen. In het begin was zo’n uitgebreide intake een behoorlijke omschakeling voor onze patiënten, maar nu worden patiënten juist voor deze benadering doorverwezen naar de praktijk. Nog mooier is het om te constateren dat patiënten op eigen initiatief contact zoeken met onze praktijk vanwege onze manier van werken.

Welke opleidingen heb je gevolgd om aan je kennis te komen?

Na mijn gymnasiumdiploma ben ik eerst gaan studeren in Gent en pas later overgestapt naar

Groningen en daar ben ik - nu 10 jaar geledenafgestudeerd in 2013. Dit jaar verwacht ik gediplomeerd restauratief tandarts te worden. Ik heb direct na mijn studie de postacademische opleiding gevolgd van Sjoerd Smeekens: Kliniek & Academie - Opleiding Reconstructieve Tandheelkunde, waar ik ontzettend veel van heb geleerd. Door je als een pietje precies te gedragen kom je erachter, dat tandheelkunde nog zoveel meer is dan wat je in je universitaire opleiding hebt geleerd. Net als het gewone leven is de kennis en opvattingen binnen de tandheelkunde continu in beweging en verandert er elke 10 jaar weer veel. Opvattingen van 30 jaar geleden blijken nu achterhaald, dus je moet iedere dag up to date blijven, want alles blijft veranderen. Starheid in wetenschap

is dan ook eigenlijk achteruitgang. Gezond verstand en eigen ervaringen in de praktijk zorgen voor vooruitgang. Soms denk ik wel eens dat de tandheelkunde lijkt op een religie, heel star. Terwijl dit vak nog aan zoveel veranderingen onderhevig is, dus je moet je nooit star opstellen. De vraag “Is dit wetenschappelijk bewezen?” is dus eigenlijk een rem op de ontwikkelingen binnen ons vakgebied. Na mijn opleiding bij Sjoerd Smeekens heb ik nog veel andere cursussen gevolgd, waarvan mijn opleiding bij de Dawson Academy (https://thedawsonacademy.com) de leukste was. Op de Dawson Academy wordt de echte biologische tandheelkunde onderwezen en benoemd als integrated dentistry. En hier werd uitgebreid de samenhang tussen systemische ziektes en het gebit beschreven.

Vind je de ontwikkelingen binnen de tandheelkunde de goede kant op gaan?

Er zijn ontwikkelingen die mij zorgen baren en dat is met name de opleidingskant.

Uiteraard ook alle financiële beperkingen die de tandartsen kunnen ervaren en die mogelijk afbreuk kunnen doen aan de kwaliteit van hun werk. Dit laatste geldt eigenlijk met name in Nederland waar vele tandartsen vinden dat ze met handen en voeten gebonden zijn aan de regels van de overheid en zorgverzekeraars. De creativiteit van de tandarts komt hierdoor mogelijk in het gedrang. Misschien een beetje off topic, maar ik ben overtuigd dat de ZZPregeling om in meerdere praktijken te moeten werken slecht is voor de tandheelkunde, maar ook voor de ontwikkeling van de ZZP’er. Twee dagen hier en dan twee dagen elders geeft minder binding met een praktijk dan wanneer je aan één praktijk verbonden bent, die de tandheelkunde uitoefent waar jij je als ZZP’er volledig in kan vinden. Zo wordt tandheelkunde een baan, waar je geld mee kan verdienen en waar je geen echte eigen filosofie over jouw manier van tandheelkunde bedrijven ontwikkelt.

Toch kijk ik liever naar alle positieve ontwikkelingen. Met name de diagnostische mogelijkheden zijn ontzettend veel groter geworden

AI (Artificial intelligence) kan ook binnen de tandheelkunde een grote vooruitgang geven

met de moderne apparatuur die tegenwoordig voorhanden is. Meten is weten is voor een patiënt veel overtuigender dan bijvoorbeeld een kinesiologische test. Daarbij wil ik niets negatiefs zeggen over de waarde van dit soort energetische testen, maar voor patiënten, verzekeraars en ook de overheid is het objectief kunnen vastleggen van diagnostische waardes toch overtuigender. AI (Artificial intelligence) kan ook binnen de tandheelkunde een grote vooruitgang geven. Nu al zie je dat goede diagnostiek mogelijk is door AI bij röntgenfoto’s. Ook zou ChatGPT mogelijk de verslaglegging van intake kunnen versnellen. Zo wordt tandheelkunde een mooi modern en aanlokkelijk vakgebied om te werken. We kunnen de tandheelkunde weghalen uit het 'pijn' imago of het 'geld graai' imago. We moeten het overhevelen naar een lifestyle gebeuren. Een gebit moet iets worden waar je trots op kan en moet zijn.

Werk je ook samen met andere beroepsgroepen?

Ik werk samen met de orofaciale fysiotherapeut als er sprake is van TMD-klachtenpatroon. Ook werk ik samen met chiropractors. Bij sporters kan de samenwerking van tandarts en chiropractor erg nuttig zijn wat betreft blessurepreventie, maar ook kan de lichaamshouding een negatieve of positieve invloed hebben op mijn gebitsrehabilitatie. Ook omgekeerd natuurlijk, dus zo’n samenwerking is eigenlijk altijd een plus voor je totale behandeling. Ik werk ook met adem-fysiologen samen, omdat de manier van ademen invloed heeft op enorm veel lichaamsprocessen en het gebit behoort daar zeker toe. Wij raden het bezoek aan een Lifestyle coach aan, omdat lifestyle ook een grote rol speelt in het holistische denken. OMFT-therapeuten is een beroepsgroep waarmee we heel veel samenwerken, omdat dit bij jonge kinderen de ontwikkeling van de schedel en de kaken enorm positief beïnvloedt en het werk voor de orthodontist vergemakkelijkt of overbodig maakt. Wij zijn hier zelfs heel alert op het slikgedrag bij baby’s. Mijn vrouw Margot werkt samen met verloskundigen om moeders te stimuleren om borstvoeding te

geven, omdat dit de eerste belangrijke reflex ontwikkelt bij een baby om goed te slikken. Alles komt dan ten goede aan de ontwikkeling van een mooi en regelmatig gebit. Natuurlijk werk ik ook samen met onze eigen tandheelkundige deelspecialisten.

Is functionele tandheelkunde ook te vergelijken met biologische tandheelkunde?

Zoals ik er tegenaan kijk hebben beide termen enorme overlap. De term biologisch staat voor mij voor het gehele organisme en het organisme kan alleen goed overleven als alles goed functioneert. Functioneel is dus meer de praktische term om een biologisch organisme goed te laten gedijen in het grote 'scheme of things' der natuur. Binnen de tandheelkunde zie ik weinig verschil tussen deze termen. Mogelijk hangt er uit het verleden een wat negatief imago rond de term ‘biologisch’, maar daar zie je tegenwoordig ook wel weer een kentering in komen, dat juist alles weer biologisch moet zijn. Bij Karma (zie kader) juichen wij deze ontwikkeling toe, omdat het de trend volgt van alle andere topics in de maatschappij. Homeopathie of acupunctuur hebben niet het alleenrecht om te claimen dat het biologisch is. Wanneer 'regulier' geen oplossing biedt, is er niets op tegen om een alternatieve keuze voor te stellen aan de patiënt. Ik zie dan ook biologische tandheelkunde als een allesomvattende vorm van genezing (proberen) te verkrijgen door middel van reguliere maatregelen en/of door additieve therapieën.

Wat vind je dan van therapieën als acupunctuur, neuraaltherapie of homeopathie?

Het zijn alle drie therapieën, die erg handig kunnen zijn als je dat als tandarts in je toolbox hebt zitten. Je kan echt wel biologisch werken zonder die kennis, maar het geeft wel een plus voor je behandelkeuzes als je ook hier kennis van hebt. Ik geef als voorbeeld het homeopathische middel Traumeel. Dat werkt fantastisch bij wondgenezing. Of een acupunctuurnaaldje plaatsen midden in de kinplooi tegen het kokhals reflex. Zo zijn er nog veel meer mooie voorbeelden van nuttige toepassingen vanuit deze therapieën. Je maakt je er, mijns inziens, te gemakkelijk vanaf als je verkondigt dat je er niet in gelooft. Lekker makkelijk wel, want dan hoef je het ook niet te onderzoeken of je erin te bekwamen.

Noem je jezelf biologische tandarts?

Pff, dat is een lastige! Ik ben zelf meer gecharmeerd van Biohealth dentistry of integrated dentistry. In Duitsland noemen ze het ganzheitliche ZahnMedizin. Veel onduidelijkheid dus. Holistische tandheelkunde kan ook nog, maar met al die termen bij elkaar krijgen we wel een idee waar we mee bezig zijn en dat is overkoepelende tandheelkunde. Maar ja, dat is ook weer vaag, dus ik houd het dus maar bij biohealth tandarts. Ik probeer naar mijn patiënten toe altijd een hele eerlijke en open uitleg te geven over wat er allemaal mogelijk is en dan beperk ik mij natuurlijk niet door alleen de geëigende wetenschappelijke mogelijkheden te benoemen. Ik informeer de patiënten zo volledig mogelijk en daar horen ook, in een aantal gevallen, de mogelijkheden van deze drie 'niet'

De patiënt is verantwoordelijk voor zijn eigen gezondheid

wetenschappelijke therapieën bij (zie kader). Ik laat dan na uitgebreide informatie de beslissing over aan de patiënt, want die is verantwoordelijk voor zijn eigen gezondheid.

Heb je nog suggesties wat er substantieel zou moeten veranderen binnen de tandheelkundige zorg in Nederland?

Wat mij binnen mijn vak het meest frustreert is de manier waarop de tandheelkundige gedragsregels voor de tandarts zijn opgesteld. Ik vergelijk het met voetballen. Voetbal is een leuk spel en 22 spelers en toeschouwers kunnen daar heel veel plezier aan beleven. Het zijn ook bij voetbal de externe bemoeiallen die niet om de sport erbij betrokken zijn, maar om het geld. Het grote geld heeft de sport kapot gemaakt! Zo ook bij de tandheelkunde. Het zijn de externe factoren van buiten de tandheelkunde (verzekeraars én overheid) die ons mooie vak kapot aan het maken zijn. De gemiddelde tandarts zit nu één uur per dag achter de computer om verslag te doen en een dossier te maken. Allemaal nodig vanwege een houding van wantrouwen naar de tandarts toe. Terug naar vertrouwen en minder controle maakt het vak leuker en creatiever en mijns inziens voor de externe krachten buiten het veld niet duurder. Met Karma dentistry proberen wij de tandheelkunde weer leuk te maken door het vertrouwen onderling te stimuleren en het creatieve deel te promoten. In een vorm van vertrouwen is het leuker werken en produceer je meer. Ook tandartsen zijn voor 99% te vertrouwen en controle om die ene procent te tackelen kost meer dan die paar fraudeurs, die uiteindelijk toch tegen de lamp zullen lopen. Om positief te eindigen: Ik zou pleiten voor een andere opzet van de universitaire opleiding. Laat een student aspirant-tandarts worden, daar waar de patiënten voorradig zijn, dat is in de algemene praktijk. Daar kunnen ze onder toezicht van een ervaren tandarts de beginselen van ons vak aanleren. Gewoon interactief stagelopen of zoals het vroeger werd

genoemd: de tandarts in opleiding als gezel bij het tandartsgilde. Zo krijg je de beste vaklui!

Ken jij tandartsen met een bepaalde filosofie, die ook leuk zijn om eens te interviewen?

Als ik nadenk over iemand die weer net iets anders is, maar toch een bepaalde interessante insteek heeft binnen de tandheelkunde, dan denk ik aan Michiel Lieshout. Biologisch is recyclen en andersom.

OVER KARMA DENTISTRY

Karma werd tijdens de coronapandemie opgericht door vijf tandartsen. (Maarten de Beer, Freek Gols Linthorst, Mart Ramaekers, Erik-Jan Muts en Jesper Tholen) Karma staat voor tandheelkunde naar eer en geweten. Tandheelkunde volgens de eed van Hippocrates. In ons werk is steeds meer mogelijk, steeds meer bekend en steeds meer keuze. Daardoor wordt het maken van beslissingen vaak alleen maar lastiger. De uiteindelijke gevolgen kunnen namelijk een grote impact hebben op zowel de patiënt als de behandelaar. (www.karma-dentistry.com/)

DE WETENSCHAPPELIJKHEID

VAN ACUPUNCTUUR

Acupunctuur is een behandelvorm die al eeuwen wordt toegepast door het steken van oppervlakkige naalden in de huid. Vele natuurvolkeren kennen wel een of andere vorm van acupunctuur zoals brandende houtstokjes of kruiden op specifieke plaatsen op de huid. Ondanks verscheidene theoretische pogingen om uit te leggen hoe acupunctuur precies werkt is er gezien vanuit het reductionistisch wetenschapsdenken tot op heden (nog) geen plausibele verklaring gevonden. Onweerlegbaar feit is wel dat acupunctuur als een maatschappelijk gegeven dagelijks wereldwijd wordt toegepast en als empirisch wetenschappelijk fenomeen een eigen plek heeft veroverd met duidelijk statistisch significant bewezen effectiviteit voor de daarvoor geschikte aandoeningen getuige de meer dan 41.000 Pubmed hits. Samenvattend: acupunctuur werkt, maar we weten nog niet hoe.

Jason Wong, arts voor algemene geneeskunde en medische acupunctuur

De vraag of het lidmaatschap van de NVBT wordt overwogen, is vervallen omdat Erik-Jan al lid is.

Vloeibare paddenstoel extracten van MRL

Coriolus

Cordyceps

Biologisch gecertificeerd

volgens EU en UK normen

De nieuwe lijn vloeibare extracten van MRL bestaat uit vier verschillende producten:

Coriolus, Cordyceps, Hericium en Reishi

De paddenstoel-extracten zijn verkregen uit jonge vruchtlichamen en verse mycelia, gekweekt onder ISO 22000 normen in Europa.

Dit gepatenteerde proces zorgt voor behoud van de bestanddelen en activiteit van de paddenstoel.

U kunt het gehele assortiment van MRL bestellen via de webshop (voor behandelaars) van de NatuurApotheek:

www.euroherbs.nl

Hericium

Reishi

EEN GOED PROTOCOL

Een goed protocol moet op alle vragen een antwoord kunnen geven.

Anders kan het op de schroothoop, volgens prof. Kees de Lange.

Dat is wetenschap.

KWIK

Denk even terug aan het protocol dat Vimy en Lorscheider[1] indertijd opgezet hadden om aan te tonen, dat al het kwik in ons lichaam afkomstig was van het amalgaam. Vele onderzoeken gingen uit van kwikmetingen in de mondholte en in de uitgeademde lucht. Maar is dat een goed protocol?

Wat hield het protocol van het onderzoek van Vimy in? Hij bracht amalgaamvullingen aan in drachtige schapen. Echter 10% van dat kwik had hij gelabeld. Tijdens de draagtijd van de schapen werden er intra uterine slangetjes aangebracht, zodat tijdens de draagtijd het kwikgehalte van de foetussen gemeten kon

worden. Na de draagtijd werden de foetussen verwijderd en gedood. Onderzoek leverde een grote concentratie van kwik in allerlei organen op. 10% van dat kwik was afkomstig van het gelabelde kwik. Conclusie: al het kwik in die lammetjes was afkomstig van het moederschaap. Er bestond geen andere bron. En dat gehalte was schrikbarend hoog. Een belangrijke aanwijzing om het kwikgehalte te meten in de organen en niet alleen in de urine en de uitgeademde lucht. Kwik bleek dus helemaal niet zo veilig te zijn. Ook het onderzoek van de Duitse patholoog Drasch [3] kwam tot dezelfde conclusie: bij geaborteerde foetussen bleek het kwikgehalte in de foetus recht evenredig te zijn met de hoeveelheid vullingen bij de moeder.

Dit was een overtuigend protocol. Indertijd werd deze waarheid afgewezen. In het boek ‘Amalgaam: de feiten’ van A.H.B. Schuurs en C.L. Davidson werd dit onderzoek in twee regels afgedaan: “Dit onderzoek wijkt dermate af van andere onderzoeken dat het buiten beschouwing gelaten moet worden”. Wat waren die andere onderzoeken? Allemaal metingen van percentages kwik in de uitgeademde lucht en urine. Alsof dat representatief is voor de opname van het kwik in het lichaam. Dat is een aanname, een model.

TEKST EN BEELD: BERT HEINTZBERGER, BIO-ENERGETISCH TANDARTS

Op een congres waar Vimy en Schuurs beiden de sprekers waren vroeg Vimy aan Schuurs nadat hij klaar was met zijn lezing: “Show me your facts”. En dat is precies waar het omdraait. Zelf had hij geen onderzoek gedaan. Elkaar napraten kan iedereen.

DE HISTORIE HERHAALT ZICH

Hoe weet je nu zeker dat de stikstof in de kwetsbare natuurgebieden afkomstig is van de boeren? Hoe weet je nu zeker dat al dat stikstof voor het grootste gedeelte van die boerderijen komt? Zijn er geen andere bronnen?

Prof. Kees de Lange stelt: “Alles staat of valt met een goed protocol”. Nu wordt alle stikstof op een hoop gegooid. Meten is weten. Er is een groot verschil tussen een goed protocol en een model. Een model is te sturen. Een goed protocol geeft een uitkomst.

OVERWAAIEN

Kees de Lange haalt een bijzonder voorbeeld aan: “Op Vlieland is er een verhoogd stikstofgehalte. Echter, er is daar geen verkeer en ook geen boer.” Die stikstof moet wel van heel ver zijn komen overwaaien. Zijn de militaire oefeningen hier debet aan? In ieder geval geeft dat een duidelijk manco aan in het model. Men moet onderscheid maken tussen organisch- en anorganisch stikstof. Hoe kun je nu een protocol maken dat zeker aangeeft dat het grootste gedeelte van de stikstof afkomstig is van de nabijgelegen boerderijen? Dan zou je eenzelfde protocol kunnen maken

ORGANISCH- EN ANORGANISCH STIKSTOF

Er bestaat organisch- en anorganisch stikstof. Hier moet onderscheid tussen worden gemaakt. Dat is niet zo makkelijk. Maar het is wel heel belangrijk. Organisch stikstof is de stikstof waarvan de planten groeien. Anorganische stikstof is voor planten toxisch. Dit alles wordt ondersteund door de theorie van prof. Kervran (2).

NATUUR OF CULTUUR?

In Nederland hebben we geen natuur, we hebben cultuur. Een door mensen gemaakt landschap. Dat landschap verandert mee met onder andere de groei van het aantal mensen en dieren. Daar is niets aan te doen. Die mensen en dieren beschadigen niet de natuur, zij scheiden gewoon organisch stikstof uit. We krijgen daardoor een ander landschap. Maar de natuur gaat niet dood.

door de stikstof te labelen dat afkomstig is van een nabijgelegen boerderij. Dan weet je meer. Anders blijft het bij een veronderstelling. Het is de moeite waard om het betoog van Kees de Lange te lezen op internet: https://www.wanttoknow.nl/wetenschap/ klimaat/onze-bijdrage-aan-de-klimaatweek-3/ Kijk vooral de derde videofilm: The Trueman Show.

Het zou dan wel eens kunnen blijken dat er geen stikstof is te meten dat gelabeld is. Dat is namelijk opgenomen door de planten. Daarin zou je het terug kunnen vinden. De stikstof die je wel meet, moet wel afkomstig zijn van industrie etc., de anorganische stikstof.

UITSTOOT HOOGOVENS

De uitstoot van onder andere anorganische stikstof door de hoogovens. De foto links is door mij gemaakt op een volkomen windstille en zonnige dag in de ochtend met een helderblauwe lucht. Geregeld kwamen er nieuwe witte wolken bij, die weer oplosten in de al bestaande grote witte wolk. Wat erger was: daaronder een enorme uitgestrekte kilometers brede zwarte band. De locatie is Uitgeest met op de voorgrond het natuurgebied van de eendenkooi en op de achtergrond de duinen. En dan een vissersboot de schuld geven? Ik zou het stikstofgehalte daar in de duinen en in de eendenkooi wel eens willen meten.

[1] https://www.ntvt.nl/sites/ntvt/uploads/ historisch_archief_artikelen/1986/12/ Gecomprimeerd_NTvT_93_1986_482-484.pdf

[2] Kervran: De grondlegger van de theorie van de biologische transformatie in levende materie. Kernfusie bij kamertemperatuur in het lichaam. Het lichaam is in staat om materie te scheppen met behulp van organisch materiaal. Het organische atoom heeft met veel cijfers achter de komma net een ander atoomgewicht als het anorganische element. Dat verschil ontstaat door de opname van licht in het organische element. Daardoor wordt dit element super reactief.

HTTPS://archive.org/details/B-001-015-432

‘Amalgaam: de feiten’ van A.H.B. Schuurs en C.L. Davidson

[3] https://epub.ub.uni-muenchen.de/41371/1/Jahresbibliographie_der_Universitaet_Muenchen_11_1979.pdf

Casus

Sjorren en trekken

Een van mijn patiënten, waarbij ik naast gebitsreiniging ook kinesiologie had toegepast, belde mij op om te vragen of ik iets voor haar buurvrouw kon betekenen. Zelf had ze veel baat gehad bij mijn behandeling.

TEKST: MARIANNE GEUZENBROEK, MONDHYGIËNIST | BEELD: VECTORSTOCK

TRAUMA'S

Nadat er drie jaar geleden bij deze buurvrouw een kies was getrokken brengt zij huilend haar dag door. Ik heb haar drie keer behandeld met kinesiologie. Er waren een aantal trauma’s die aangewakkerd getriggerd zijn door de behandeling bij een tandarts. De 26 moest worden geëxtraheerd en wilde maar niet loskomen. De tandarts had daar, volgens haar zeggen, 90 minuten aan zitten sjorren en trekken. Haar hoofd ging van links naar rechts, en het was in haar beleving een heel gevecht geweest. Door mijn behandeling waren de Harry Lamers-punten op de wondermeridianen al stabiel en ook het

'I Am-filter' (Ik ben één met mijn hogere zelf) kwam niet meer op. En toch bleef het verdriet stromen. Ik besloot haar mee te nemen naar Bert Heintzberger.

DE LIEFDE

Wij hebben haar opnieuw getest met alle filters. Daarbij kwam op dat er nog een hek zat op ‘de portier’. De portier tussen buitenwereld en binnenwereld. Dat is het punt waar het horlogeklokje zit. Het kuiltje tussen de twee spieren in de onderarm. Nadat we hebben gespecificeerd waar het probleem over ging, namelijk de liefde niet in jezelf voelen, maar altijd afhankelijk zijn

van de mening en het oordeel van de ander, hebben we dit punt met een getal en procaïnegel gemasseerd. Zij vertelde ons dat zij vroeger zo mooi was en botox had gedaan, dat ze zo’n leuk leven had en dat iedereen zo blij met haar was. En dat ze altijd een lief kind was geweest die nooit problemen veroorzaakte. En dat nu haar hele familie lijdt onder haar probleem.

Het gebied van het eerste chakra, omgeving baarmoeder, was zwak. Het eerste chakra heeft als affirmatie “Ik ben het waard dat er iemand van mij houdt.’’ Bert zei: “Liefde komt van binnenuit, als je van jezelf houdt, kan je al blij worden van een bloemetje in de tuin en heb je de goedkeuring van anderen niet nodig.”

Nadat we dit probleem met het herhalen van een gekozen getal hadden geneutraliseerdhet werkt als een soort EMDR - zijn we naar het onderliggende probleem gaan kijken. Meestal worden dit soort heftige reacties opgeroepen, doordat er in eerdere generaties grote trauma’s zijn geweest. We ontdekten dat er waarschijnlijk seksueel misbruik in de voorouderlijn zat. We hebben hier de kaarten van Chuck Spezzani voor gebruikt. Toen we dit onderwerp bespraken, zei ze:” Mag ik voordoen hoe die kies werd getrokken?”

Ze pakte het hoofd van Bert vast, boog erover heen en begon het hard heen een weer te schudden. “Nou… dit voelt wel een beetje als intimiderend,” zei Bert. Hij attendeerde haar erop hoe de mond een trigger kan zijn voor iemand waarbij seksueel misbruik is geweest. Je komt namelijk in iemands binnenkant en als die grenzen ooit met dwang zijn overtreden, kan het bij een simpele tandartsbehandeling al fout gaan.

DAAROVER WERD VROEGER NIET GESPROKEN

We hebben daarna een punt op de voet gemasseerd met procaïnegel, om het onderlig-

gende trauma aan de oppervlakte te krijgen. Daarna hebben we de seksuele kaarten getrokken, zodat er in beeld kwam wat er ongeveer gebeurd zou kunnen zijn. Waarschijnlijk heeft het iets met incest te maken gehad, in de voorouderlijn. De kaarten maakten haar zwak, dat betekent dat het lichaam het probleem liever niet aankijkt. Het is te erg. Het getal maakte haar weer sterk. Mevrouw kreeg de opdracht om thuis de punten iedere dag met procaïnegel te masseren, waarbij zij het helende getal moest herhalen. Later kwam ze nog in mijn praktijk langs. Zij was erg onder de indruk van de behandeling bij Bert. Het ging ook al een stuk beter. Zij had haar ouders gevraagd naar het trauma. Zij wisten daar niets over, maar zeiden ook dat daar vroeger niet over werd gesproken.

Het mooie van ons lichaam is, dat het altijd wil overleven en blij wil zijn. Daarom ‘vergeet’ het gebeurtenissen die te heftig zijn om mee te leven. Maar het zit nog wel ergens in ons DNA. Zolang we het negeren zien we het niet. Maar als er een gebeurtenis is die het trauma aanraakt, komt het in al zijn heftigheid weer aan de oppervlakte en zorgt dat het op die manier gezien wordt en kan worden opgelost.

Het mooie van ons lichaam is, dat het altijd wil overleven en blij wil zijn

VOOR DE ZOVEELSTE

KEER

De enorme hitte in mijn handen en vingers is er weer, met de nodige blaren. Een enorme allergische reactie op weer een nieuw coronavirus?

TEKST: BERT HEINTZBERGER, BIO-ENERGETISCH TANDARTS

BEELD: 'MODEL EN PROFILE' (DETAIL) 1886 DOOR GEORGE SEURAT

INVERMECTINE

Hitte in mijn vingers gepaard gaande met enorme jeuk hielden me uit mijn slaap. Ik had al de nodige middelen tegen corona ingenomen en ik verzuchtte: “Toch niet weer, voor de zoveelste keer.” Om 4.00 uur nam ik twee tabletten ivermectine en haast op hetzelfde moment verdween de hitte uit mijn handen. Ongelooflijk. Ik kon weer slapen, zelfs met mijn handen onder de dekens. Tot dan sliep ik met koude natte washandjes op mijn handen.

Hoe is dat mogelijk? Hoe kan je zo gevoelig zijn voor dit virus? Kennelijk is het meer dan een gewoon virus. Zitten er elementen in het vaccin, die verslavend werken?

Misschien ligt de oorzaak voor de gevoeligheid in het dagelijks ermee bezig zijn, als een soort obsessie. Maar ik ben niet ingeënt.

Waarom reageer ik dan toch zo fel op elke informatie? Ik heb mezelf toch voor elke virusvariant behandeld.

Nu zijn er mensen die stellen dat iedereen met het vaccin besmet is geraakt, ingeënt of niet. Het zogenaamde shedding. Immers iedereen die is ingeënt is per definitie besmet. Waarom hoeven deze mensen niet in isolatie? Ze ademen toch de besmette lucht uit.

WAT HIERAAN TE DOEN?

Het lijkt of het bewustzijn van mensen is vernauwd; dat zou verklaren dat men niet ziet wat er gebeurde rond het coronavirus. Alle medicijnen die zouden kunnen helpen werden verboden, terwijl het nog een jaar zou duren voor er een vaccin op de markt kwam. De medicijnen zouden te veel bijwerkingen geven. Maar alle medicijnen,

Vertrouw op de natuurlijke krachten

denk bijvoorbeeld aan chemokuren, hebben bijwerkingen maar mogen toch worden voorgeschreven. Ook de PCR-test werd onterecht en verkeerd gebruikt. Alleen bij zieke mensen heeft de test zin en dan nog moeten er aanvullende bloedtesten plaatsvinden. De kans is zeer groot dat het bij gezonde mensen een positieve uitslag geeft terwijl het gaat om dode virusresten. Het aantal cycli mag niet meer dan 25 bedragen. Met een hoger aantal is het mogelijk dat iedereen positief test. Bij een factor van 35 is de vergrotingsfactor 8911 miljard. Dat wil zeggen één virusrest, dat wordt dan 8911 miljard. Uiteraard test je dan positief. Ook het begrip aerosol werd ontkend. Ventilatie werd niet gepromoot, maar wel werd iedereen verplicht mondkapjes te dragen, plastic schermen te gebruiken en anderhalve meter afstand tot elkaar te houden. Aerosol trekt zich van dergelijke maatregelen niets aan. Angst werkt verlammend, zelfs hoog intelligente mensen leken gehypnotiseerd door het vaccin. In mijn opleiding als tandarts was er vijftig jaar geleden een professor die stelde: “Als speeksel OostIndische inkt was dan zag elke tandheelkundige praktijk er pikzwart uit.”

Deze mensen aanbidden in hun angst de wetenschap en menselijke intelligentie. Kunstmatige intelligentie is favoriet. Hiermee denkt men alles te kunnen oplossen. Het enige antwoord hierop is: wees niet hoogmoedig. Weet het niet beter dan moeder natuur die er 3 miljard jaar over gedaan heeft om alles zo perfect te evolueren.

NATUURLIJKE KRACHTEN

Vertrouw op de natuurlijke krachten. En dat is de liefde. Zoals Roel van Wijk zo goed weergeeft. Een organisme kan alleen maar goed functioneren als alle cellen in liefde met elkaar communiceren. Door een onbaatzuchtig inzet van alle cellen kan een organisme ‘leven’. Dat toont hij aan door te laten zien hoe alle mitochondriën onbaatzuchtig met elkaar communiceren en elkaar helpen. Is het DNA de hoogste instantie die alles bepaalt en in gang zet? De blauwdruk van ons leven? Maar wie geeft het DNA dan opdrachten? Hoe is het DNA in staat om een zo gecompliceerd wezen als een mens uit een eicel te laten groeien met alles op de juiste plaats? Denk er alleen maar eens aan hoe ingewikkeld een oog in elkaar zit. Moet al deze

codering op het DNA staan? Dat is haast onmogelijk. En daar komt het licht om de hoek kijken. De biofotonen. Maar die moeten dan wel informatie bevatten: het bewustzijn. We moeten dus duidelijk veel verder denken dan materie. Hier ligt de oplossing. We moeten ons bewustzijn vergroten en wel in de vorm van onbaatzuchtige liefde. Ook voor de mensen die ingeslapen zijn.

MATERIE

Liefde heelt alles. Dat is de enige uitweg. Het is het tegenovergestelde van oorlog. Maar liefde zint de egoïstische wereld niet. Hebzucht en oorlog voeren de boventoon. Dat was 2000 jaar geleden al een feit. De intelligentie van de natuur ligt in het bewustzijn. Het is het uitstijgen boven de

materie. Materie is slechts een kortstondig bestaan van het bewustzijn. Indien we de materie ontstijgen keren we terug naar het tijdloze bewustzijn. Dat kunnen we goed zien zoals Roel van Wijk aangeeft: bij de dood verlaat het licht het lichaam. Deze situatie kunnen we ook bereiken door te mediteren op de liefde in het tijdloze bewustzijn.

De qi gong oefening van de small universe op basis van de Ohm klank is hier een voorbeeld van. De Ohm klank als de basisklank en frequentie, van het universum. Bovendien maakt de oefening gebruik van twee wondermeridianen: de conceptie en de gouverneur meridiaan (1). Dat is het meest basale. Aan de Ohm klank kun je naar believen ook andere thema’s koppelen.

Op deze manier is een reset van je beschadigde DNA mogelijk. Zo is er een reset mogelijk van de mensheid om uit te stijgen boven het persoonlijk gewin, naar het collectieve geluk.

(1) NVBT-magazine 27-1, voorjaar 2023, pagina 40.

Muziek in de mondzorgpraktijk

Muziek hoort in de mondzorgpraktijk, het geeft je een huiselijk gevoel en afleiding.

In alle praktijken waar ik als mondhygiënist werk of gewerkt heb staat muziek op. Een interessante en wellicht belangrijke vraag is wat voor invloed muziek op je patiënten heeft.

De invloed van muziek op de hersenen

De laatste jaren vindt er volgens neuropsycholoog Erik Scherder een stroomversnelling in neurowetenschappelijke ontdekkingen plaats naar de gunstige effecten van muziek. De hoogleraar werkte zich de laatste jaren door enorm veel wetenschappelijk onderzoek naar de heilzame effecten van muziek op het brein heen. Muziek activeert verscheidene breingebieden die in een netwerk van zenuw-

banen met elkaar in verbinding staan. Muzikale geluiden en alle andere geluiden, ofwel klanken, komen de hersenstam binnen, kruisen naar de andere kant en stijgen dan op om via de lemniscus lateralis, de colliculus inferior en de thalamus in de auditieve schors te eindigen. De auditieve cortex is belangrijk voor het verwerken van geluiden. Neuronen in deze auditieve cortex reageren op een specifieke frequentie.

Het effect van muziektherapie op stress

Stress wordt gedefinieerd als een homeostatische stoornis die door allostatische systemen (bijvoorbeeld de bloeddruk) zo snel mogelijk weer hersteld wordt. Stress kan

leiden tot verhoging van de belastbaarheid, zoals bij sporten. Het staat echter voornamelijk bekend als iets negatiefs. We spreken van negatieve stress, ofwel disstress als we voorbij onze grenzen aan het leven zijn. Deze vorm van stress verhoogt de kans op fysieke en emotionele problemen. Stress heeft bijvoorbeeld een relatie met hart- en vaatziekten, kanker, angststoornissen, depressie, burn-out en parodontitis.

Miljoenen mensen slikken kalmerende middelen om de stress te verminderen of tegen te gaan. Echter medicatie heeft vaak ook vervelende bijwerkingen en ze kunnen zelfs verslavend zijn. Muziektherapie kan dan een goed alternatief zijn. Uit onderzoek blijkt dat muziek invloed kan hebben op zowel emoties als lichamelijke reacties. Zowel je cortisolwaarden als je hartslag verlagen door naar muziek te luisteren. Beiden zijn belangrijk voor het verminderen van stress.

Wetenschappers hebben in 2020 een systematische analyse gemaakt van 47 onderzoeken naar de effecten van muziektherapie op de fysiologische veranderingen die ontstaan door stress. Denk hierbij aan verhoging van de bloeddruk, de hartslag en hormoonspiegels. Ook werd er gekeken naar het effect op ervaringen van stress, zoals angst, nervositeit en rusteloosheid. De controlegroep bestond uit 2747 deelnemers. Aan het eind van dit onderzoek kon de conclusie getrokken worden dat muziektherapie een middelgroot tot groot effect heeft op stressgerelateerde uitkomsten.

Wat betekent dit voor angstige patiënten

Ook bij hersenoperaties, zoals wakkere craniotomie, wordt er muziek gebruikt. Patiënten die wakkere craniotomie ondergaan, kunnen veel stress ervaren. Het minimaliseren van angst komt ten goede aan zowel de patiënten als ook de chirurgen. Muziek heeft veel therapeutische effecten bij het veranderen van de menselijke stemming en emotie. De tonaliteit van muziek, zoals overgebracht door compositie in majeur of mineur, kan van invloed zijn op de emoties en gedachten van de patiënt.

Aan een onderzoek uit 2015 nam een groep van 29 patiënten deel, die een wakkere cranio-

tomie ondergingen. De ene groep proefpersonen luisterde naar majeur sleutel muziek en de andere groep naar mineur composities. Alle proefpersonen hadden baat bij het luisteren naar de muziek. Ze merkten op dat ze zich door de muziek meer op hun gemak en minder angstig voelden zowel voor, tijdens als na hun operatie.

Wat kunnen we met deze informatie in de mondzorgpraktijk? Ook wij hebben te maken met angstige patiënten. Ook binnen de mondzorg zijn onderzoeken gedaan naar het effect van muziek op angstige gevoelens. Het extraheren van een derde molaar is bijvoorbeeld geassocieerd met preoperatieve angst. Deze angst heeft invloed op de perceptie van pijn gedurende de ingreep. Daarnaast wordt angst voor de operatie beschouwd als een risicofactor bij het ontstaan van complicaties na de behandeling. Wat kan zorgen voor een groter chirurgisch trauma, meer pijn en postoperatief oedeem.

De onderzoeksgroep van Monteiro heeft systemisch literatuuronderzoek uitgevoerd om te ontdekken of het luisteren naar muziek de angst voor de operatie en pijn tijdens en na de ingreep kan verminderen. In vier onderzoeken werd voor en tijdens het trekken van de derde molaren muziek gespeeld. Over het algemeen bleek luisteren naar muziek inderdaad een positief effect te hebben op de angstgevoelens van patiënten. Dit is toe te schrijven aan de positieve neuropsychologische reacties, waardoor het angst en andere stemmingsstoornissen kan verminderen. Een gegeven wat interessant is in de tandheelkundige praktijk. Een andere studie onder 90 patiënten onderzocht het effect van zogenaamde binaural beats en muziek van 432 Hz voor het verminderen van preoperatieve tandartsangst bij geïmpacteerde derde molaaroperaties. De patiënten werden willekeurig verdeeld in de binaural beats-groep, muziekgroep en controlegroep. Patiënten in de muziekgroep luisterden gedurende 10 minuten naar op 432 Hz afgestemde muziek met een oortelefoon. Patiënten in de binaurale beats-groep luisterden gedurende 10 minuten naar binaural beats met behulp van oortelefoons (220 Hz voor het rechteroor, en voor het linkeroor 210 Hz).

Er werd geen speciale behandeling toegepast op de patiënten in de controlegroep. Zowel bij de binaural beats-groep als in de muziekgroep was er een significante afname in angst waarneembaar.

Het effect van muziek op pijn

Erg interessant is ook of muziek invloed heeft op pijnbeleving. Wanneer je naar muziek luistert komen er endorfines vrij. Deze endorfines zijn morfine-achtige stoffen die zich binden aan opioïde receptoren die verspreid door het lichaam zitten. Het endorfineniveau in het centraal zenuwstelsel bepaalt de pijntolerantie. Dus hoe hoger het endorfineniveau, des te hoger de pijntolerantie.

Vanaf de startdatum tot januari 2019 voerden Nederlandse onderzoekers van het Erasmus MC een meta-analyse uit naar het effect van muziek op medicatiebehoefte, de duur van het verblijf en kosten bij chirurgie. Uit de studies werd duidelijk dat het luisteren naar muziek voor, tijdens en/of na de operatie zorgde voor

BRONNEN

een significant verminderde behoefte aan morfine-achtige medicatie bij patiënten. Wat als positief effect heeft dat er minder bijwerkingen zullen zijn en het verkleint de kans op chronisch misbruik van de medicatie en gaat hoge kosten tegen. Behandelangst of angst voor pijn leidt vaak tot vermijden of uitstellen van tandheelkundige behandelingen. Muziek kan mogelijk hierbij ook in de tandheelkunde een belangrijke rol spelen.

Muziek in de tandheelkunde

We kunnen wel concluderen dat muziek negatieve emoties kan verminderen, zoals zorgen, angst, rusteloosheid en nervositeit. Daarbij komt dat muziek kan bijdragen aan positieve emoties, zoals gevoelens van geluk. Dit lijken me genoeg redenen om deze positieve eigenschappen van muziek in te zetten in de aanpak van stress en van deze kennis gebruik te maken in de tandheelkundige setting.

• Fu, Victor X. MD , †; Oomens, Pim MD ,†; Klimek, Markus MD, PhD‡; Verhofstad, Michiel H. J. MD, PhD; Jeekel, Johannes MD, PhD†. The Effect of Perioperative Music on Medication Requirement and Hospital Length of Stay: A Meta-analysis. Annals of Surgery 272(6): p 961-972, December 2020.

• Jadavji-Mithani R, Venkatraghavan L, Bernstein M. Music is Beneficial for Awake Craniotomy Patients: A Qualitative Study. Can J Neurol Sci. 2015 Jan;42(1):7-16.

• Kakar E, Billar RJ, van Rosmalen J, et al. Music intervention to relieve anxiety and pain in adults undergoing cardiac surgery: a systematic review and meta-analysis Open Heart 2021;8:e001474.

• Kühlmann A Y R, A de Rooij, L F Kroese, M van Dijk, M G M Hunink, J Jeekel, Meta-analysis evaluating music interventions for anxiety and pain in surgery, British Journal of Surgery, Volume 105, Issue 7, J une 2018, Pages 773–783,

• Menziletoglu D, Guler AY, Cayır T, Isik BK. Binaural beats or 432 Hz music? which method is more effective for reducing preoperative dental anxiety? Med Oral Patol Oral Cir Bucal. 2021 Jan 1;26(1):e97-e101.

Monteiro JLGC, da Silva Barbirato D, Moraes SLD, Pellizzer EP, do Egito Vasconcelos BC. Does listening to music reduce anxiety and pain in third molar surgery?-a systematic review. Clin Oral Investig 2022; 26: 6079–6086.

• Pitzurra L, Loos BG. Stress en parodontitis [Stress and periodontitis]. Ned Tijdschr Tandheelkd. 2020 Jun;127(6):358-364.

• Scherder E, Singing the brain

• Witte, de M et al. Music therapy for stress reduction: a systemic review and meta-analysis. Health Psychology Review: volume 16, 2022-Issue 1

TEKST: MARGRIET SPARK | BEELD: VECTOR STOCK

De onbekende patiënt

Rugpijn kost de maatschappij ieder jaar méér dan de totale kosten voor de aanleg van de Amsterdamse

Noord-Zuid metrolijn of de reparatie van de Groningse aardbevingsschade.[1]

In de mond openbaren zich misstanden in het lichaam, meestal via pijnsignalen.

(Lage)rugpijn

De helft van de Nederlanders loopt met rugpijn rond. [1] Daar wordt nu eindelijk breder naar gekeken, want 3,5 miljard euro aan jaarlijkse kosten is inderdaad veel geld. Een klein deel daarvan zijn medische kosten. Wat wil zeggen dat er medisch maar heel weinig aan gedaan wordt of gedaan kan worden. Rugpijn is daarmee het meest onverklaarde gezondheidsprobleem. In vrijwel geen enkel geval wordt er een lichamelijke, anatomische oorzaak vastgesteld. De maatschappelijke impact is groot omdat het grootste deel van de jaarlijkse kosten veroorzaakt wordt doordat mensen niet optimaal kunnen functioneren met alle gevolgen van dien.

Waarom begin ik over rugpijn?

De (lage)rugpijnklachten verdwijnen vaak binnen enkele dagen of weken. Dan zijn de kosten uiteraard al wel gemaakt, tenzij de patiënt in kwestie geen medische hulp inschakelt en geen verzuim pleegt van zijn werk en ook op geen enkele ander manier toegeeft aan de rugpijn. Dat kan natuurlijk niet. De fysieke belemmering, bijvoorbeeld, is er en die kun je niet wegdenken.

Ondanks de imposante hoeveelheid onderzoek die gedaan is naar het fenomeen rugpijn is eigenlijk alleen nog maar duidelijk geworden dat aspecifieke rugpijn een complexe en multifactoriële aandoening is.

Het lichaam kent twee stressregio’s: de lage rug regio met de bekkenbodemstress en de TMD-klachten. (Temporo Mandibulaire Dysfunctie = kaakgewricht).

Dit is mijn bruggetje naar de mondzorg. Wanneer een patiënt zich in de kamer bij de

tandarts begeeft hoort hij als eerste: “Gaat u maar zitten”. De enige stoel die daarvoor in aanmerking lijkt te komen is de behandelstoel. Ooit meegemaakt bij de huisarts of medisch specialist? Dat u zich gelijk bij binnenkomst moet uitkleden en op de behandeltafel moet gaan liggen? In de meeste gevallen zal er eerst gepraat worden en pas daarna zal de dokter even willen kijken of onderzoeken. Maar de tandarts gaat gelijk onderzoeken. “Wat scheelt eraan? ... Nou doe de mond maar eens ver open, dan zullen we eens even kijken.” Als je er over nadenkt is dat best vreemd. Te snel wordt er tandheelkundig ingegrepen op de plaats waar de pijn door de patiënt ervaren wordt. Er is daarmee ook een grote kans op een verkeerde behandeling.

De onbekende patiënt

De gemiddelde zorgverlener weet bar weinig over zijn patiënt. De huisarts die alles van zijn patiënten weet is al lang verleden tijd. Met hier en daar een uitzondering. Menig tandarts weet je naam en BSN-nummer, want die staan voor zijn neus op het scherm. Inclusief wat deze en eventuele vorige tandartsen inmiddels aan het gebit geklust hebben. Bij klachten in de mond kunnen biologische, psychologische en sociale factoren een rol spelen bij het ontstaan en het beloop van de klachten. Vervolgens gaat er vanuit één discipline naar gekeken worden zonder dat er voldoende informatie beschikbaar is gemaakt. Pijn in het mondgebied is een complex en multifactorieel probleem. Het is al vaker in dit tijdschrift aan de orde gekomen. Het gebit is de stoppenkast van het lichaam. Het gebit geeft de signalen

voor misstanden elders in het lichaam. Dit rechtvaardigt grootschalig multidisciplinair onderzoek naar het ontstaan en het beloop van de mondproblemen (de kiespijn). Daarbij moeten alle bio psychosociale factoren worden onderzocht.

De eerste afspraak in de tandartspraktijk is een gesprek met de patiënt om erachter te komen welke onderliggende mechanismen en oorzaken er kunnen zijn voor het ontstaan van de kiespijn. Zijn er omstandigheden of een combinatie van omstandigheden in het leven van de patiënt die mogelijk verband houden met de klachten? Dan kan besloten worden wat het beste is om te doen: nog een paar dagen aanzien, doorverwijzen of een nieuwe afspraak maken voor een onderzoek. Dat een patiënt met kiespijn naar een tandarts gaat is alleen omdat de huisarts hem daar waarschijnlijk toch naartoe zou sturen, terwijl eigenlijk de huisarts het gesprek zou moeten aangaan om erachter te komen welke medische behandelaar hier het beste naar zou kunnen kijken. En dat is bij kiespijn dus niet automatisch de tandarts als men de patiënt beter zou kennen.

Cars

Een mens is geen auto die je naar de garage brengt als er iets hapert. Een mens is een zeer complex en uiterst individueel fenomeen. Het repareren van iets dat kapot is, is overzichtelijk. Zo kan de medische wetenschap inmiddels veel ‘kapotte’ dingen bij mensen fantastisch herstellen. Maar wanneer je tegen de garage zegt: “Ik hoor een raar geluidje bij het optrekken, of als ik naar rechts stuur lijkt het net of

Wat voor auto rijdt u? Een rode...

de auto naar links wil” is voor de garage ingewikkelder dan: “Mijn linker koplamp doet het niet of het lampje van de olie brandt.”

Het medisch dossier dat de behandelaar heeft van een patiënt is in de huidige situatie te beperkt, het behoort alle relevante informatie te bevatten die kan bijdragen om de behandelingen en zelfhulpmogelijkheden te verbeteren, in het belang van een minder invasieve en kosten effectievere benadering

Toekomst

Welke rol de mondzorgspecialisten precies moeten of kunnen gaan spelen in een multidisciplinaire benadering van hun patiënten zal moeten blijken. Ook het inzetten van zelfhulpcoaches, leefstijlgeneeskunde alsmede meer gepersonaliseerde behandelingen zijn alleen mogelijk als er veel meer interesse is in de mens achter de patiënt. Leer functioneel denken om een betere differentiële diagnose te stellen.

De behandeling heeft te vaak een puur biomedische benadering op zoek naar een anatomische verklaring en een medische ingreep.

[1] Consortium Rugpijn Nederland in MC jaargang 78, nummer 12, 23 maart 2023, pagina 19.

Liefde de bron van het leven

Een verdere ontwikkeling in de therapie van de wondermeridianen in de acupunctuur in combinatie met procaïne.

Sprekers

MAARTJE WIJNHOVEN

Mitochondriën en de rol van procaïne, licht en andere factoren

23 september 2023

Parklaankerk, Parklaan 7, 3972 JX Driebergen. De Parklaan is een eenrichtingsstraat. U kunt er vrij parkeren (niet voor uitritten).

Wanneer het vol is twee keer rechtsaf en dan parkeren op de Hogesteeg. Graag voorkomen we overlast voor buurtgenoten.

NS-Station Driebergen-Zeist, Bus 50 (KeolisSyntus) richting Arnhem/Wageningen (halfuurs-dienst)> Halte Hogesteeg

€ 80,- per persoon (incl. vegetarische en biologische lunch).

info@sonn-bt.nl

onderwerp “symposium 23 september”

Vermeld alle namen van de personen die u opgeeft. Geef tegelijkertijd dieetwensen op als koolhydraatarm, glutenvrij, lactosevrij etc.

NL69 TRIO 0338 6014 49 (BIC: TRIONL2U)

t.n.v. penningmeester SONN-BT

Onder vermelding van Symposium en uw naam en woonplaats.

Houdt er rekening mee dat praktijknamen vaak onvolledig worden weergegeven en de betaling daardoor niet herkend wordt. Opgave en betaling graag voor 1 september. De uiterste datum is 15 september.

De SONN-BT is CRKBO geregistreerd. Accreditatie bij de NAAV en AVIG is in aanvraag.

Programma

vanaf 9.30 uur

10.30 uur

rond 13.00 uur

16.30 uur

Maartje Wijnhoven

In de mitochondriën wordt via de citroenzuurcyclus en de ademhalingsketen energie in de vorm van ATP geproduceerd. Indien er voldoende ATP geproduceerd wordt is een lichaam in staat zichzelf te genezen. Met name de elektronenoverdracht in en over het binnenmembraan van de mitochondriën is hier essentieel. We gaan ervanuit dat ziekten ontstaan door het niet optimaal functioneren van mitochondriën. In deze lezing wordt uitgelegd wat de rol is van procaïne (de koningin van de redoxregulatie) in de ademhalingsketen en welke orthomoleculaire stoffen we kunnen inzetten om de elektronenoverdracht zo optimaal mogelijk te laten verlopen. Denk hierbij aan NADH, co-enzym Q10, vitamine B12 etc.

ROEL VAN WIJK

Leven en licht in de nieuwe mens

In het eerste deel worden de nieuwste ontwikkelingen van het wetenschappelijke ‘Lichtende Mensbeeld’ besproken, die van belang zijn voor ontwikkelingen op gebieden als: duurzaam leven, gezondheid en spiritualiteit.In het tweede deel wordt vervolgens een zaalgesprek gevoerd waarin drie vaak ter sprake komende thema’s aan de orde komen:

• het herkennen van menselijk licht

• het menselijk licht bij sterven

• het licht in een zich samenpersende mensheid

HARRY LAMERS, NESTOR IN DE NEURAALTHERAPIE

De toepassing van neuraaltherapie met procaïne in combinatie met biofotonen (licht) en wondermeridianen wordt in de historische ontwikkeling nationaal en internationaal verder vastgelegd en uitgelegd. Het is met name de interactie van neuraaltherapie en stoorvelden, en disregulatie vanwege verborgen “ontstekingshaarden” binnen BBRS en intracellulair (genetisch en epigenetisch), welke onze symposiumwerkgroep in theorie en praktijk met elkaar bespreekt.

De verschillende dagdelen worden met elkaar verbonden door de zang van Emmy van Diessen (sopraan) en Hendrik Vonk (bariton)

Geen splintertje wetenschappelijk bewijs

50 jaar praktijkervaring valt in het niet bij een volgens

de regeltjes uitgevoerde dubbelblind studie onder een aanzienlijke groep. Hoe onbruikbaar de uitkomsten daarvan ook mogen zijn.

Acteren als topsport

Een van de grote frustraties van de spreker van deze avond is dat zijn kennis uit jarenlange praktijkervaring minder op waarde wordt geschat dan wetenschappelijk onderzoek, omdat hij geen cijfers kan produceren die zijn stellingen ondersteunen. Daarmee begint Dr. Flutter vanavond aan zijn tweede avondlezing in korte tijd bij SportsInjuryLab Academy.

Op 3 december 2012, tijdens de repetities voor een voorstelling in het kader van het 125-jarig bestaan van Koninklijk Theater Carré, zakt de 50-jarige acteur en zanger Jeroen Willems opeens in elkaar. Zijn hart stopte er gewoon mee. In de vorig jaar gepubliceerde biografie over Willems [1] valt te lezen dat hij erg veel gebitsproblemen had. Veel en vaak ontstekingen en zelfs veel implantaten [2]. Als je dat leest denk je automatisch aan de vele studies die SportsInjuryLab deed naar hartfalen bij (top) sporters. Na het lezen van Willems’ biografie weet je één ding zeker: zijn manier van werken

TEKST: HENNY SOLLEVELD, PETER DE VRIES BEELD: PIXABAY EN SPORTINJURYLAB E.A.

was topsport. In combinatie met veel roken, veel alcohol, onzekerheid, perfectionisme en depressiviteit maakt dit een gevaarlijke cocktail.

Ook vanavond blijkt weer hoe ingewikkeld het is om iets aan te tonen zonder de koele cijfers, maar dat er verbanden zijn van oorzaak en gevolg wordt helder uiteen gezet. (PdV)

Leidt orthodontie tot toename van blessuregevoeligheid?

Om die vraag te kunnen beantwoorden besprak Dr. Flutter eerst de elementaire craniale anatomie en neurologie, met expliciete aandacht voor de ontwikkeling en de groei, juiste vorm en grootte van de bovenkaak en de tandboog. Geaccentueerd werd door hem aangegeven welke rol de functie van de tong hierin speelt. Volgens Flutter vormt de vroege tongpositie het natuurlijke sjabloon voor een evenwichtige gebitsontwikkeling. In dat verband verklaarde hij al eerder dat ‘sports performance starts in the cradle’.

Duidelijk werd dat de tong zich idealiter bovenin de mondholte bevindt waardoor de bovenkaak zich op natuurlijke wijze in de juiste voorwaartse positie zal ontwikkelen, hetgeen uiteindelijk zal resulteren in goed uitgebalanceerde kaakstructuren en een tandboog met rechte tanden, maar - nog belangrijkerhet zal tevens resulteren in goed doorgankelijke neus- en faryngeale ruimte. De uitkomst van dit complexe samenspel van de craniële en gebitsontwikkeling kan op latere leeftijd de sportprestaties, het uithoudingsvermogen en de mate van blessuregevoeligheid beïnvloeden.

Lichaamsbalans

Verder werd het belang aangehaald van de neurologische proprioceptieve responsen vanuit de dentoalveolaire vezels en de kaakgewrichtstructuren, die helpen om de lichaamsbalans te behouden en te optimaliseren. Het proprioceptieve systeem speelt verder een belangrijke rol in het adaptieve mechanisme van het lichaam voor houding en (voort)beweging. Door de (onbewuste) neurologische controle via het autonome zenuwstelsel is het mogelijk

AANMELDEN AVONDLEZING

SportsInjuryLab Academy organiseert geaccrediteerde avondlezingen. Speciaal voor mondzorgspecialisten. Kijk op de website naar de agenda en meld u aan. https://academy.sportsinjurylab.com/ lezingen/

om direct adequaat te kunnen reageren op een veranderend krachtenveld in alveolaire structuren dat altijd zijn weerslag kent in het gehele houding- en bewegingsapparaat.

Nu de tegenwoordige jeugd en (ook sommige profvoetballers) rechte tanden willen en de orthodontist deze droom kan waarmaken, stelde Flutter in deze voordracht dat gebitselementen eigenlijk niet in harmonie kunnen zijn na afloop van de orthodontische behandeling. Dit omdat de tanden levenslang retentiedraadjes nodig hebben om ze (geforceerd) op hun plaats te houden. Hierin zou volgens hem een belangrijke aanwijzing te vinden zijn voor een toename van blessuregevoeligheid.

Laat sluitstuk van deze avondbijeenkomst waren de vele ingebrachte casussen van zowel volwassenen alsook jongeren die in een voorbeeldconsultsituatie plenair door Flutter werden gediagnosticeerd en geadviseerd.

Tandarts, docent en expert Dentofaciale Orthopedie Dr. John Flutter, werd geboren en groeide op in Engeland. Daar heeft hij ook zijn tandartsopleiding gedaan. Na vijf jaar in een algemene praktijk gewerkt te hebben opende hij zijn eigen praktijk in Australië. Hij woont en werkt momenteel in en vanuit Brisbane. De afgelopen jaren heeft hij talloze lezingen gegeven in meer dan 70 landen. Hij is gespecialiseerd in de groei van schedel, gelaat en gebit.

Dr. John Flutter

SNURKEN EN SLAAPAPNEU

In NVBT Magazine 27-1, voorjaar 2023 pagina 36, stond 'Snurken en slaapapneu' als titel boven het SportsInjuryLabAcademy lezingverslag.

Een opmerkzame lezer wees mij erop dat het daar in het artikel zelf verder helemaal niet over gaat. Althans... de woorden kwamen niet terug. Er stond alleen dat er op latere leeftijd problemen zouden kunnen optreden zonder specifiek te verwijzen naar snurken en slaapapneu.

Terugzoekend zie ik dat ik eerst een andere titel boven het artikel had gezet. Namelijk: “Craniële ontwikkeling in relatie tot prestatie bij jeugdige sporters. (Definition affects sporting performance)” Even onbegrijpelijk als jammer is het dat ik wel de titel aangepast heb maar er niet uitgebreider op ingegaan ben, want het is opzienbarend en belangrijk wat

Hij noemt het ademhalingsproblemen en geen SLAAPproblemen. Snurken en slaapapneu kunnen veroorzaakt worden doordat de kaak en het neus-ademhalingsorgaan onvoldoende of verkeerd zijn ontwikkeld. Niet door genetische aanleg of slaaphouding maar door de tong. De tong heeft niet en/of heeft nooit de juiste positie gehad. Een slecht ontwikkelde kaak en verkeerde ademhaling (door de mond in plaats van door de neus) kunnen aan de basis van dit probleem liggen. De oplossing ligt daar mogelijk ook. Leer beter ademhalen en zorg voor de juiste tongpositie. Een myobrace (voor volwassenen) kan hier mogelijk uitkomst bieden. Een bezoek aan de tandarts door mensen die gebukt gaan onder snurken en/of slaapapneu is ineens voor de hand liggend. (PdV)

[1] 'Je lied wordt gehoord, Jeroen Willems, acteur en zanger' Biografie door Mieke Koenen, Uitgeverij: Nijgh & Van Ditmar, ISBN: 9789038812441, Publicatiedatum: 02-12-2022

[2] 'Je lied wordt gehoord...' O.a. Pagina 168 en verder

Reactie op een artikel in ‘De Tandartsassistent’ van april 2023: ‘Een angstige patiënt in de stoel: Wat nu?' Professor

Ad de Jongh verbonden aan de ACTA geeft verklaringen en adviezen.

Angst

“Vier van de vijf patiënten hebben in meer of mindere mate angst voor de tandarts. De combinatie van machteloosheid en pijn is de oorzaak voor het ontstaan van angst. De machteloosheid is in de tandartsenpraktijk aan de orde van de dag. Als patiënt geef je je over aan het tandartsenteam met hun apparatuur en lig je letterlijk machteloos achterover in de stoel.”

TEKST: BERT HEINTZBERGER, TANDARTS, ACUPUNCTURIST | BEELD: PIXABAY

Bij de ACTA hebben ze daar bepaalde oplossingen voor. Daar is niets mis mee. Dit alles is absoluut waar, maar is er niet meer?

Vier van de vijf mensen bang, dat is nogal wat. Zouden die mensen ook zo bang zijn als er bijvoorbeeld een wrat weggehaald moet worden? Of andere kleine ingrepen? Is een spiegeltje in je mond met een sonde zo erg? Dat niet, maar het kan herinneringen oproepen aan eerdere pijnlijke situaties.

Relatie met pijn

De acupunctuur geeft toch een wat ruimere kijk op dit fenomeen. De mond is letterlijk een onderdeel van het gehele lichaam. En daar kan een verklaring liggen voor de angst. In de acupunctuur is het gebied rond de mond het eindpunt van de dikke darm-meridiaan. Ze is de scheiding van buiten naar binnen. Wat laat ik door en wat laat ik niet door. Vandaar dat in de dikke darm het gevoel gelegen is. Embryonaal heeft de mond een nauwe relatie met de anus. In het morula stadium ontstaat er een instulping die zich naar voren toe gaat uitbreiden. Het latere verteringstraject. Uiteindelijk breekt deze holte door aan de voorkant en dat vormt dan de mond. Dus het feit dat de dikke darm-meridiaan eindigt rond de mond is niet zo vreemd. Je zou kunnen stellen dat de mond een zeer nauwe relatie heeft met de anus, waaruit hij uiteindelijk is ontstaan.

Waaraan doet de relatie met pijn en het liggen in de stoel en instrumenten die in de mond naar binnen gaan denken? De relatie met een seksuele verkrachting ligt toch duidelijk voor de hand. Het lichaam ziet wat dat betreft geen verschil of het nu aan de bovenkant of onderkant gebeurt. De beleving zit voor beiden in de dikke darm. Freud was niet gek (1).

Maar hebben hele jonge kinderen die ervaring al? Hoogst waarschijnlijk niet. Maar kunnen ze die ervaring van hun ouders of voorouders overgenomen hebben? Dit zou heel goed mogelijk kunnen zijn. Denk alleen maar eens aan de vaak onderdanige rol van de vrouw ten opzichte van de man en het gedrag van de man op seksueel gebied gedurende duizenden

jaren. Zal dat dikwijls niet geleken hebben op een verkrachting?

Is dit een veronderstelling of kunnen we dit waarmaken? Met testtechnieken in de acupunctuur kunnen we kijken of jonge kinderen gevoelig zijn voor seksueel misbruik. Dit blijkt heel veel voor te komen. Wat kunnen we in die situatie doen? We maken dan gebruik van de wondermeridianen, want die vervoeren de energie en blauwdruk van onze voorouders. Alleen via deze weg is er relatief gemakkelijk bij heel diepe trauma’s te komen. En in feite is deze behandeling heel simpel. Ik heb daar al veel over geschreven (2). Het komt erop neer dat net zoals bij een computer je het negatieve mapje wist en er een positief mapje voor in de plaats zet. Kortom: Je moet voor de mond het grootst mogelijke respect hebben.

Spiegeltje

In de praktijk blijkt dat na deze behandeling heel veel van de angst verdwenen is. Natuurlijk moet je bij de tandheelkundige ingreep heel goed je best doen dat het niet lijkt op een verkrachting. Wat ik zelf altijd deed, was dat kinderen mee konden kijken in een spiegeltje en ze mochten mijn hand vasthouden. Dan nog een simpele truc om de kokhalsreflex te voorkomen. Dat is heel simpel: er is een speciaal acupunctuurpunt dat gelegen is net iets lager dan het horizontale spleetje op je kin. Precies in de mediaanlijn. Zet hier even flink je nagel op. Eenvoudiger is het om hier een laserlichtje op te zetten. Preventief behandelde ik dat punt altijd voor het nemen van een afdruk. Op het moment dat je het punt activeert zie je de buikademhaling ontstaan. Bij langdurige behandelingen zoals endo’s kun je er een heel klein naaldje in steken.

Kinderen konden met een spiegeltje in de hand meekijken en ze mochten mijn hand vasthouden

HOMEOPATHISCHE MIDDELEN

TEGEN DE KOKHALSREFLEX:

Nux vomica D6, de braaknoot; Cocculus D4. Flauwvallen met klam zweet: Veratrum

Album D6. Weer de nagel stevig drukken nu net onder de neus op 1/3 van de afstand neus - bovenlip.

Verder kunnen homeopathische middelen ook wonderen verrichten bij angsten. Bekende middelen (er zijn er veel meer) zijn: Aconitum D6 doodsangsten; Argentum nitricum: hevige pijnen, als diep zittende splinters, gevoelige tanden; Chamomilla (kamille): overgevoelig voor pijn; Moschus D6 bij hysterie; Stramonium D6 dwangvoorstellingen. Het middel bij hevige angsten; Ignatia D6 hysterie, verkrampt en bevend. Overgevoelig en nerveus; Calcium phosforicum D6 nerveus en slapeloos; Passiflora D6 rustgevend. Om maar en paar voorbeelden te geven. Bij een acute situatie de middelen in een D6 geven. Als het echt een constitutiebeeld is dan een D30 geven.

Verder kunnen ook Bach-bloemetjes heel goed helpen, zoals Rescue en specifiek bij angst voor de tandarts Mimilus (voor angst met een bekende oorzaak).

Conclusie

Dit alles spaart veel tijd en het zet zoden aan de dijk. Het kan een perfecte aanvulling zijn bij de technieken die al op de ACTA worden ingezet. De oorzaak van veel ellende, ook in het latere leven wordt weggenomen. Zo kijk je verder dan alleen naar de mond.

Ook dit (ingezonden) artikel is door de redactie van ‘De Tandartsassistent’ niet geplaatst in hun blad of op de website.

REFERENTIES

(1) NL.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Freud

(2) TIG (tijdschrift integrale geneeskunde) 2021-2 een herwaardering van de wondermeridianen; NVBT uitgaven. Vanaf 2017-1 praktisch in elk volgend blad. Op de website van de NVBT na te lezen.

A - Cursus Neuraaltherapie 2023

VOOR ARTSEN EN TANDARTSEN

Udo Franke

Udo Franke is sinds 1989 chirurg en werkzaam in het Duitse Rostock. Zijn aandachtsgebieden zijn neuraaltherapie, acupunctuur, poliklinische chirurgie, regulatiediagnostiek en psycho- kinesiologie, apitherapie, biologische tumor- therapie, micro-immunotherapie en mental- fieldtherapie volgens Klinghardt. Hij is geaccrediteerd als docent neuraaltherapie bij de Deutsche Gesellschaft für Akupunktur und Neuraltherapie DGfAN.

Parklaankerk, Parklaan 7, Driebergen.

€ 750,-

(Inclusief Groenland diner op vrijdag en afsluitende maaltijd op de cursus locatie van Indrapura)

Via het contactformulier op www.sonn-bt.nl of via info@sonn-bt.nl.

De Stichting Opleidingen Neuraaltherapie en Bio-energetische Tandheelkunde Nederland SONN-BT is een onafhankelijke stichting met als doel onderwijs en nascholing te organiseren voor artsen en tandartsen.

Take FIVE

to match them all!

Admira Fusion 5 –Eenvoudig sneller. Eenvoudig esthetisch.

Met slechts 5 clusterkleuren bedekt u alle 16 VITA® klassieke kleuren.

• Universeel: Voor de hoogste eisen in het anterieure en posterieure gebied.

• Snel: 10 seconden lichtpolymerisatie voor alle kleuren

• Uitstekende biocompatibiliteit: Geen klassieke monomeren

• First-class: Verreweg de laagste krimp (1,25 vol.%)

Voor vragen/aanbiedingen, neem contact op met uw VOCO Vertegenwoordiger voor de actuele aanbiedingen of mail naar: b.dohle@voco.com (Bastiaan Dohle, Tel. 06-13559033)

PANEL-LEDEN

ROBIN ARDOIN

tandarts

PETER KLEIN arts-acupuncturist

JAN WILLEM ARENDSE

kno-arts

MEINDERT VAN RUMPT orofaciale fysiotherapeut

Wie moet Tinnitus behandelen?

Robin Ardoin

Van klemmen en knarsen kun je echt oorsuizen ontwikkelen. Mijn patiënten zien dat verband niet en ik was er eerlijk gezegd ook niet heel alert op. Met tinnitusklachten ga je meestal niet naar een tandarts, terwijl dat geen gekke gedachte is. Dat hangt overigens wel af van de aard van de klachten. Als je andere oorzaken kunt uitsluiten, zoals bijvoorbeeld te harde muziek bij een popconcert of op je koptelefoon, dan kun je denken aan de tandarts. Gehoorbeschadiging en/of tinnitus kan ook veroorzaakt worden doordat bacteriën in je bloedbaan komen als gevolg van ontstekingen in je mond of tandbederf. Ze kunnen zo je gehoorzenuwen aantasten. Behandelen van tinnitus is vervelend, want men loopt er vaak al te lang mee rond en vooral tandgerelateerde oorzaken zijn te voorkomen als je knarsen en klemmen, ontstekingen en tandbederf niet laat gebeuren.

Peter Klein

Er is niet veel wetenschappelijk onderzoek gedaan naar het behandelen van tinnitus met acupunctuur, maar een aantal studies en eigen ervaringen laten wel zien dat er verbetering optreedt na een aantal behandelingen. Tinnitus, het besef dat je iets hoort zonder dat er een externe geluidsbron aan te wijzen is, kent heel veel vormen. Een derde van de mensen heeft er in meer of mindere mate last van of last van gehad. De meeste mensen krijgen het als hun gehoor het laat afweten. Zo had ik een zeer slechthorende patiënt, vrouw van begin 80, die luide kerkmuziek en gezangen hoorde. Ze was ervan overtuigd dat de buren de tv of de radio keihard aan hadden staan. Ze was vooral verbaasd dat anderen dat niet waarnamen. De behandeling is vergelijkbaar met pijnbehandeling waarbij het ook voor kan komen dat er valse signalen worden afgegeven door de hersenen die pijn, of in dit geval geluid, veroorzaken zonder dat er een noodzaak of aanleiding voor is. Na een zestal behandelingen verdwenen de geluiden in de heftige vorm. De meeste patiënten reageren goed op de behandelingen die ook op andere sys-

temen in het lichaam werken en als onderdeel van een verbetering van de balans ook de tinnitus doen verminderen of stoppen. Afleiding en ontspanning kunnen ook heel goed werken bij tinnitus. Stress, onzekerheid en eenzaamheid versterken de klachten. De hierboven genoemde patiënt hoorde de gezangen voornamelijk als ze lang en alleen in (een doodstil) huis zat. Zodra ze naar bed ging nam het koor ook rust.

Jan Willem Arendse

Sinds onze eigen tandarts mij erop attent maakte dat de oorpijn van mijn vrouw wel eens met het kaakgewricht te maken kon hebben, heb ik een grotere interesse in craniomandibulaire dysfunctie dan de meeste kno-artsen. Daar is ook de basis gelegd voor mijn verhoogde interesse in het kaakgewricht. Tinnitus is een veel voorkomende klacht. Een patiënt met deze klacht verwijs ik vaak weer door naar een audiologisch centrum. Deze klacht is enorm lastig, maar ik stel vaak de mensen gerust door ze weliswaar te vertellen dat ze een heel lastige klacht hebben, maar dat er geen anatomische of invasieve ernstige oorzaak aan ten grondslag ligt. Het is een heel vervelend ongemak waar ook de neuroloog geen oplossing voor heeft. Ik kijk altijd naar het kaakgewricht bij deze klachten, want een ontspanning van het

kaakgewricht kan een enorme verlichting geven bij tinnitus. Deze ontspanning kan patiënten helpen om beter om te gaan met hun tinnitusklacht. Hier kan ook de orofaciale fysiotherapeut een hele belangrijke rol spelen. Oorpijn is vaak een verborgen TMJ disorder(temporomandibular joint disorder) oftewel een slecht functionerend kaakgewricht. (Lees het hele interview in NVBT Magazine 23-1 (20219) pagina 7 e.v.)

Meindert van Rumpt

Bij de meeste tandartsen is de (anatomische) kennis buiten de gebitselementen te gering. Ze zijn wel heel erg begaan met de klachten van hun patiënten, ze willen werken naar een oplossing maar leggen, net als hun patiënten, geen link tussen de klachten in het hoofdhalsgebied en het verkeerd functioneren van de spieren en zenuwen daar.

De meeste mensen met klachten is het hoofdhalsgebied zullen bij de huisarts aankloppen. Door gebrek aan kennis worden ze niet goed doorverwezen, terwijl voor problemen in dit gebied de orofaciale fysiotherapeut één van de belangrijkste behandelaars kan zijn. Onvoorstelbaar hoe diverse lichamelijkeen psychische problematiek vanuit het kaak(gewricht)gebied voortkomen. (Lees het hele interview in NVBT Magazine 22-2 (2018), pagina 16 e.v.)

Een derde van de mensen heeft er in meer of mindere mate last van of last van gehad

Handen wassen, tanden poetsen en ontworming

TEKST EN BEELD: MARIANNE GEUZENBROEK, MONDHYGIËNIST

ILLUSTRATIE: PIXABAY

Afgelopen maart vertrokken we met drie tandartsen (Geertje van der Aardweg, Hans Schendstok en Joep Rieter), twee mondhygiënisten (Dianne Heimeriks en ik) en twee assistenten (Jolien Janse en Djoeke Schendstok, naar Nepal met Stichting Handen voor Tanden.

POETSLES

Foto linksonder: Cariës, mogelijk veroorzaakt door de masala-thee met veel suiker

Overleg met Healthworkers van het ziekenhuis in Maidi.

Het doel was eerste hulp tandheelkunde leren aan health workers in de bergen van Nepal. In Nepal zijn er wel tandartsen, maar de meeste mensen hebben hier geen geld voor en de tandartsen die er zijn gaan meestal in het buitenland werken, omdat daar veel meer geld te verdienen is.

Daarom is het van groot belang dat EHBO-ers leren hoe ze een kies kunnen trekken en tand-

Dit meisje kreeg geld voor de tandarts, ze was dólgelukkig!

steen verwijderen en dat docenten op school poetsles kunnen geven aan hun leerlingen. Na onze aankomst in Kathmandu, een stad met een grote wolk smog erboven, waar de motoren en auto’s kriskras door elkaar rijden en op elke hoek van de straat een tempeltje staat met bloemen die geofferd worden aan de goden, vertrokken we op zaterdag naar onze eerste bestemming in de bergen: Maidi. Een dorpje bestaande uit een lange stoffige straat van geel zand, ongeveer honderd huizen, een school en een Health-post. Na een lange hobbelige taxirit stapten we uit midden op het schoolplein van de school, waar onze praktijk zou worden opgebouwd. We werden door een grote groep schoolkinderen juichend ontvangen, alsof we beroemdheden waren. Zo blij, die mensen. Ongelofelijk. We stelden elkaar precies dezelfde vragen: Hoe doen jullie dit, hoe doen jullie dat?

We kregen twee lokalen toegewezen waar we de praktijk konden opzetten, en die werd meteen ingericht. Diezelfde middag kwamen er burgemeesters en allerlei hooggeplaatste ambtenaren naar de school, samen met een Nepalese tandarts, Sambhav Acharya, en een groep health workers die wij les zouden gaan geven en ons Nepalese begeleidingsteam van koks en tolken. We kregen een welkomstceremonie, waarbij iedereen een tikka, zo’n rode stip, op zijn voorhoofd kreeg.

KEUZES MAKEN

De volgende dag begonnen de trainingen. Simpel en duidelijk. Na een bloeddrukmeting en medische anamnese werden de patiënten ingedeeld in categorieën. Er was een rij voor extracties en een rij voor gebitsreiniging en poets-instructie.

Voor de mondhygiënisten was het vooral belangrijk dat we keuzes maakten. Welke kiezen moeten worden behouden voor een goede kauwfunctie, die maakten we schoon.

Af en toe konden we een volledige gebitsreiniging doen, maar meestal was het prioriteiten stellen en vooral de health workers het werk laten doen. Iedere patiënt voorlichting geven over het ontstaan van parodontitis en cariës, poetsinstructie geven en voorlichting over beperking van suikermomenten.

Op scholen onderwezen we het ‘Fit-forschool’-program. Handen wassen, tanden poetsen en ontworming.

Voor de tandartsen gold ook dat ze keuzes moesten maken. Wanneer trek je een kies, wanneer niet, wat zijn de risico’s. En natuurlijk de praktijk: het gebruik van de hevels en tangen. Het sterilisatie-team leerde de health workers het hygiëne-protocol. Aan de ene kant het vieze gedeelte, aan de andere kant het schone. En ze werkten keihard om de behandelingen in goede banen te leiden. Klaarleggen van de gesteriliseerde instrumenten en alles

wat nodig, zodat de praktijk liep als een goed geoliede machine. Wat mij opviel was de mentaliteit. De health workers zijn super gemotiveerd om te leren. Dat is leuk. Nadat het een keer is voorgedaan pakken ze meteen een instrument en gaan aan de slag. Ook de patiënten zijn heel meewerkend. Ze komen binnen, gaan liggen en vertrouwen erop dat het goed gebeurt. En dankbaar gaan ze weer naar huis, soms uren lopen van onze praktijk.

VIERENTWINTIG UUR ENERGIE

De locatie in de tweede week was een ziekenhuis boven op een berg in het dorpje Semjong, bij de Tamang-people. Van tevoren kregen we te horen dat deze mensen een dialect spraken en geen Nepalees zouden verstaan. Uiteindelijk viel dat gelukkig mee. Veel van de dokters en health workers spraken ook gewoon Engels. Opvallend was dat de mensen hier meer de kat uit de boom keken. In het vorige dorp kwamen iedereen enthousiast op ons af en hier hielden ze iets meer afstand. Eenmaal in de behandelstoel kwamen deze mensen ook wat meer los en kregen we wel leuk en goed contact. Het uitzicht hier was fenomenaal. Iedere ochtend begonnen we met yoga onder leiding van Joep, waarbij we over de met wolken be-

dekte bergen uitkeken. Een team van Nepalese tolken en koks begeleidde ons. We kregen iedere dag Dal Bhat te eten, de Nepalese maaltijd die je vierentwintig uur energie geeft. ‘Dal Baht power, twenty four hour!’ (Maar daar waren de meningen over verdeeld.) De behandeling die mij het meest is bijgebleven was een gebitsreiniging bij een meisje van dertien. Zij had een centimeter tandsteen op de tanden en kiezen van haar hele rechterbovenkaak. Dianne heeft de gebitsreiniging gedaan, twee keer twee uur lang. Het meisje vertrok geen spier. Het bleek dat ze zo’n kiespijn had dat ze niet meer durfde te poetsen aan de rechterkant. Het tandsteen was er als beschermlaag overheen gegroeid. Aan het eind van de week hebben we haar geld van donaties gegeven om de caviteiten bij de tandarts te kunnen laten repareren. De overdracht van het geld ging onder toezicht van een docent en een arts, zodat zeker werd gesteld dat het ook echt voor de tandarts zou worden gebruikt.

AVONTUUR

Wat een mooi avontuur en wat een mooie cultuur. Nepalezen zijn zo vriendelijk. Op de terugweg naar Kathmandu hadden we een taxichauffeur met een nogal actieve rijstijl. We haalden iedere auto in die iets te traag ging voor zijn gevoel. Tot we bij het inhalen een motorrijder klemreden. Beiden stopten. De motorrijder keek op en gaf ons een grote glimlach. En we reden weer verder. Zo kan het dus ook, dacht ik.

Wat mij opviel was de mentaliteit. De health workers zijn super gemotiveerd om te leren.

De wachtkamer

NIEUW: NOOIT MEER TE HARD POETSEN!

De eerste écht effectieve tandenborstel tegen te hard poetsen!

De unieke vorm van de steel lijkt op een bladveer die werkt als een drukbreker. Samen met de extra soft haartjes van de borstelkop worden poetstrauma’s daarmee voorkomen. Deze vernieuwende oplossing voor een veelvoorkomend tandheelkundig probleem is uitgevonden door de Zwitserse tandarts Dr. Stieger. De tandenborstel is nu ook verkrijgbaar op de Nederlandse markt, zowel voor professionals als voor consumenten.

Bestel de borstel vandaag nog en overtuig jezelf van de werking ervan. Patienten zullen er heel erg blij mee zijn.

Je verwacht een intrinsieke motivatie van je patiënten. Het advies wat je geeft is immers belangrijk voor zijn of haar gezondheid. Waarom neemt de patiënt dan niet de moeite om te doen wat je zegt?

TEKST EN BEELD: TIMO HANS, PSYSIS ACADEMY

Waarom je patiënten niet doen wat je zegt

Aan de hand van deze drie tips maak ik inzichtelijk hoe motivatie voor de meeste patiënten werkt en leer ik je hoe je daar invloed op hebt.

1 Komt de patiënt wel voor zichzelf?

2 De patiënt wil niet hetzelfde als jij!

3 Raak je het juiste haakje?

Tip 1:

Komt de patiënt wel voor zichzelf?

Tijdens een lesdag stelde een mondhygiënist een belangrijke vraag, enigszins vanuit frustratie: ‘Waarom doen mijn patiënten niet wat ik zeg!?’

Waarop ik vroeg: ‘Waarom komen ze bij je?’ Waarop zij antwoordde: ‘Omdat ze moeten van de tandarts’.

Toen bleef het even stil... Hoe gemotiveerd ben jij als iemand anders je zegt dat je naar de mondhygiënist moet? Zonder uitleg die duidelijk maakt waarom het echt belangrijk is dat je moet gaan? (Zie tip 3)

Ook in een setting waar een patiënt niet ‘moet’ van de tandarts is deze tip belangrijk. Zelf ging ik al jaren naar de tandarts en soms naar de mondhygiënist zonder te weten waarom dit belangrijk is. Daarnaast leid ik jaarlijks 100 gezondheidsspecialisten op die niet eens weten waarom ze naar de tandarts of mondhygiënist gaan. Dus weet je zeker dat

jouw patiënten het belang inzien van jouw bezoek? Vraag je het weleens?

En als ze het belang niet inzien? Ligt het probleem dan bij henzelf of bij de uitleg die jij ze geeft? Dan komen we meteen bij Tip 2! De patiënt wil niet hetzelfde als jij!

Tip 2:

De patiënt wil niet hetzelfde als jij! Jij bent gepassioneerd over mondgezondheid. Je ziet het belang van goed poetsen, flossen en stokeren. Ook snap je waarschijnlijk niet waarom mensen hun mondgezondheid niet hoger op de prioriteitenlijst zetten. Ze zouden veel gezonder zijn en enorm veel problemen voorkomen.

Zo ben ik gepassioneerd over voeding, slaap, ademhaling en stress. En snap ik niet waarom mensen geen prioriteit maken van hun slaapprobleem, overgewicht en stress-mindset. Ze zouden veel gezonder zijn en enorm veel problemen voorkomen. Toch is het simpel. De patiënt wil niet hetzelfde als jij! De prioriteiten van je patiënt liggen totaal anders. En snappen waar zijn of haar prioriteiten van liggen maakt een groot verschil.

Dus waar liggen ze? Ze liggen meestal bij:

1 Een laag energieniveau.

2 Pijnklachten.

3 Mentale ongemakken als onzekerheid.

Samengevat:

De pijn in het NU is de prioriteit. Niet de eventuele gezondheidsrisico’s op lange termijn. Want die worden niet gevoeld, en in onze ‘ratrace maatschappij’ verdwijnen die zaken snel op de achtergrond. Wil je de patient beter motiveren? Zorg dat jouw interventies een antwoord zijn op de pijn in het NU.

Koppel de mondgezondheid aan het lage energieniveau van de patiënt. Leg de relaties uit tussen de mond en het in stand houden van pijnklachten. Speel in op het esthetische aspect van mondgezondheid om zo te komen tot meer zelfvertrouwen. Hier zie je meteen de grote uitdaging voor therapietrouwheid als het aankomt op mondgezondheid. Hoe belangrijk de mondgezondheid ook is op de lange termijn, het is praktisch waardeloos voor het oplossen van korte termijn pijn. De kans dat een goede mondgezondheid het energieniveau van de klant binnen vier weken meetbaar verhoogt is zeer klein. En twee keer per dag flossen zal geen hoofdpijn laten doen verdwijnen.

Daarom wil ik je graag twee belangrijke tips meegeven:

1 Focus je op het esthetische. Voor wat ik zie wordt dit al veel gebruikt. “Je wilt toch een mooie glimlach” is iets wat ik vaak hoor. Een prachtige manier om toch een pijn in het NU te raken om zo te komen tot therapietrouwheid.

2. Trek je aanpak breder. Dit is een van de redenen waarom steeds meer mondhygiënisten de 6 domeinen cursus volgen. Er zijn namelijk vele relaties tussen domeinen als slaap, ademhaling, voeding en de mondgezondheid. (Zie de artikelen in de vorige edities) En deze domeinen hebben ineens alles te doen met de pijn van NU. Slaap, ademhaling en voeding staan bovenaan in het oplossen van een laag energieniveau en die vervelende pijnklachten van de klant. Om deze vervolgens

te koppelen aan de mondgezondheid en het belang van therapietrouwheid is een makkie. Ik deel deze tip omdat de mondhygiënisten die dit zijn gaan toepassen ongekende resultaten behalen. Zowel op de therapietrouwheid en mondgezondheid als op de pijn van NU.

Tip 3: Raak je het juiste haakje?

Dus als een patiënt niet vanuit zichzelf komt (en niet zelf betaald) is er weinig therapietrouwheid. Lost het voor de patiënt in onze ‘ratrace maatschappij’ niets op in het NU? Dan zie je hetzelfde gedrag. Een prachtige aanvulling op de eerste twee tips is ‘Raak je het juiste haakje’. Een ‘haakje’ is datgene wat de klant echt raakt. En waarmee je de patiënt dus echt ‘aan de haak slaat’ als het aankomt op motivatie.

Voorbeelden van hulpvragen:

1 Ik wil van mijn gevoelige tanden af.

2 Ik wil geen pijn aan mijn kaken.

3 Ik wil graag meer energie overdag.

Wat meteen opvalt is dat het vrij oppervlakkige wensen zijn. Qua intrinsieke motivatie en pijn mogen de ‘duimschroeven’ nog best wat strakker aangedraaid worden. Laten we vooropstellen dat dit aandraaien gebeurt vanuit verbinding en liefde om de klant echt verder te helpen.

Wat helpt om tot de echte ‘haakjes’ te komen is om in je hoofd steeds door te vragen. Voor het gemak gebruik ik nu ‘Nou en?’ als doorvraag. (Stel het zelf iets vriendelijker).

Slaap, ademhaling en voeding staan bovenaan in het oplossen van een laag energieniveau en die vervelende pijnklachten van de klant

Voorbeeld:

Patiënt: “Ik wil van mijn gevoelige tanden af.”

Mondhygiënist: “Nou en?”

Patiënt: “Het doet pijn tijdens het eten”

Mondhygiënist:: “Nou en?”

Patiënt: “Daardoor kan ik niet genieten van mijn eten’

Mondhygiënist: “Nou en?”

Patiënt: “Ik heb het idee dat ik daardoor niet genoeg voeding binnenkrijg waardoor ik laag in mijn energie zit.”

Mondhygiënist:“Nou en?”

Patiënt: “Daardoor ben ik op mijn werk minder gefocust en thuis chagrijnig tegen mijn partner en kinderen”

Mondhygiënist: “Nou en?”

Patiënt: “Op mijn werk voel ik me daardoor onzeker en thuis voel ik me een minder goede moeder als ik tijdens het eten zo chagrijnig ben”

YES! Het haakje: Door de gevoelige tanden ben ik op mijn werk onzeker en voel ik me een minder goede moeder omdat ik eerder chagrijnig ben.

De verbinding die dit geeft tussen jou en de patiënt is vele malen hoger. De patiënt voelt zich beter begrepen en is 100% zeker meer gemotiveerd. En weet je wat het mooie is?

Iedereen heeft haakjes!

Vraag bij de komende drie nieuwe patiënten eens door naar de haakjes. Ik weet zeker dat het de standaard wordt tijdens je intake.

Samenvatting:

Een patiënt is simpelweg niet gemotiveerd als hij/zij van iemand anders naar de mondhygiënist moet, omdat het de pijn in het NU niet oplost en er geen diepgang zit in de hulpvraag. De oplossing vind je in het helder krijgen van de PIJN en door dieper te graven naar de beweegreden van de patiënt.

Ben je hier meteen goed in? Wedervraag: Ben je ooit wel ergens meteen goed in? Communicatie is een kunstvorm. Ben je er eenmaal goed in dan leidt het tot ongekend betere resultaten en meer werkplezier!

Timo Hans is 35 jaar en heeft een duidelijke missie. Nederland klachtenvrij in drie generaties. Dit doet hij door drie bedrijven te runnen in 3,5 dag. Hij is oprichter en docent bij Physis Academy. Een opleiding die zorgprofessionals leert om met het 6 domeinen model de meest mooie resultaten te behalen. Daarnaast is hij professioneel spreker om dezelfde visie binnen bedrijven te laten landen. En als derde is daar de stichting Physis Educatie. Een stichting die zich inzet om kinderen van hun klachten af te helpen. De primaire focus ligt hier op stress, slaapproblemen, pijnklachten en darmproblemen.

Factchecker

Goedkope tandpasta is beter dan dure

Uitzending Kassa BNNVARA over de risico’s van poetsen met tandpasta zonder fluoride.

TEKST: JEROEN OVERBOS | BEELD: BNN VARA

KINDERMISHANDELING

Op internet doen allerlei horrorverhalen de ronde over fluoride. Maar fluoride is ongevaarlijk en onmisbaar voor de bescherming van je gebit tegen gaatjes. Dat vat de uitzending van het consumentenprogramma Kassa van BNNVARA op 11 maart 2023 samen.

Aan het woord komt een vader die zijn dochtertje heel dure fluoride-vrije tandpasta gaf om mee te poetsen. Tot zijn ontzetting bleek zijn dochtertje opeens bij de halfjaarlijkse controle maar liefst acht gaatjes te hebben en daar bovenop moest er ook nog een kies

getrokken worden. Dat was volledig de schuld van die dure fluoride-vrije tandpasta, volgens de tandarts. De vader was onthutst dat de heel goedkope huismerk tandpasta’s met fluoride dit hadden kunnen voorkomen. Hij wilde het beste voor zijn dochtertje en liet haar met de beste bedoelingen poetsen met een erg dure tandpasta maar dat draaide uit op een ramp voor haar gebit.

In het programma is te zien hoe de vader een elektrische tandenborstel bij zijn dochter in de mond heen en weer beweegt alsof het een handborstel betreft. Hij staat niet achter haar voor de spiegel maar recht voor haar. Hoe je op die manier goed kan poetsen, dan wel het kind leert goed te poetsen, is mij een raadsel. Laten we hopen dat dit een ideetje van de regisseur was en dat het dochtertje normaal gesproken wel goed poetst. Of de ouders zelf ook het dure fluoride-vrije merk gebruikten en of die ook opeens heel veel cariës hadden blijft onbesproken.

DE ALLERHOOGSTE MONDHYGIËNIST

Prof. dr. Dagmar Else Slot, hoogleraar Preventie bij ACTA is de eerste mondhygiënist in Nederland die hoogleraar is. Dat geeft haar natuurlijk een zekere autoriteit en dat wordt breed onderschreven. (Erelid van de Nederlandse Vereniging van Mondhygiënisten, Opleidingsdirecteur van de master Docent Hoger Gezondheidsonderwijs op de Vrije Universiteit Amsterdam, editor van het International Journal of Dental Hygiene, enzovoorts)

In de uitzending van Kassa komt professor Slot ook uitgebreid aan het woord om min of meer de bewering van de vader, dat het niet poetsen met fluoride, het lek was te bevestigen. “Fluoride is een stofje dat je glazuur mooi sterk houdt”, aldus Slot.

Ik vind het lastig om zo’n zwaargewicht in de preventie van mondproblemen tegen te spreken maar ik doe het toch. Op basis van wat ik al vaker in deze rubriek heb verkondigd

en ik vul dat hieronder nog verder aan. Voor de gemiddelde Kassa-kijker lijkt het mij een stuk lastiger het dringende advies van Slot, om toch vooral met fluoride tandpasta te poetsen, niet aan- en over te nemen. Omdat Slot zo nadrukkelijk fluoride aanbeveelt stelde ik de vraag aan verschillende artsen of ze misschien een verborgen agenda heeft. Wordt ze betaald door de (aluminium)industrie die van afvalfluor grondstoffluor wil blijven maken of praat ze gewoon de lesstof van de ACTA na? Dat laatste, volgens die artsen.

Fluoride is a very toxic substance, which is why it is the active ingredient in a number of pesticides. Just over 2 grams of fluoride (roughly a teaspoon) is enough to kill a 160 pound adult, while just 300 mg is enough to kill a 20 pound child. In the US, people have died, and many have become sick, when faltering fluoridation equipment has pumped excess fluoride into the water. (iatp.org)

DE RISICO’S

Volgens Kassa zijn de risico’s van poetsen zonder fluoride dat je gaatjes krijgt en andere vervelende mondproblematiek. Als je een afweging moet maken tussen het overdadig in je mond stoppen van een giftige stof die ook daarna het milieu erg belast en een grotere kans op mondproblemen dan is dat een heel moeilijke keuze.

Wat in deze rubriek steeds terugkomt is de hoeveelheid fluoride die een mens veilig binnen mag krijgen. Eigenlijk is iedereen het

erover eens dat het giftig is maar in kleine doses geen gevaar oplevert voor de gezondheid. En dan zijn alle gunstige effecten die het heeft op je gebit mooi meegenomen nietwaar? Iedereen moet doen wat hij het beste acht voor zijn gezondheid, maar dan moet je wel alle feiten op een rijtje proberen te krijgen. Een klein beetje fluoride binnenkrijgen is kennelijk niet heel erg, maar denk nou eens na: twee keer per dag 50-60-70 jaar lang? Boven op de enorme hoeveelheden die je met groene thee binnenkrijgt en met schelpdieren, wijn, bier en zelfs via ongefluorideerd kraanwater! Dat is wel (te) veel. Uit wetenschappelijk bewijs [1] komt naar voren dat met de inzet van fluoride wereldwijd het tandbederf enorm werd teruggedrongen. Het paardenmiddel heeft kennelijk gewerkt. Inmiddels zijn we verder en zijn we bewuster en geavanceerder omgegaan met onze (mond) hygiëne. Dat is vrijwel parallel verlopen. Het is daarom onzin om fluoride daarvoor alle krediet te geven [3]. Dat is zo kort door de bocht dat het lachwekkend is.

Volgens Kassa poetst één op de tien Nederlanders niet met fluoride. Aan de 2.000 geënquêteerden werd niet gevraagd of ze mondproblemen hadden en dus weten we nog steeds niet of het echt verschil maakt. Een vader die, na ruggespraak met zijn tandarts, op tv beweert dat het ontbreken van fluoride in de tandpasta van zijn 5-jarige dochter het lek is, neem ik niet serieus. Het wordt opgevoerd als het enige bewijs dat fluoride onmisbaar is voor een cariësvrij gebit. Volgens die vader zijn ze begonnen met fluoride-vrij poetsen toen zijn dochter drie was en twee jaar later resulteert dat in acht gaatjes en een rotte kies.

ARCHIEF

Op 15 juni 2022 heeft Kassa de net gepromoveerde tandarts en epidemioloog Cees Valkenburg in haar programma. Het verhaal is identiek aan dat in ‘de Tandartsassistent’ wat in het vorige NVBT Magazine al voldoende is bekritiseerd door Bert Heintzberger [2].

Nu we toch in het archief van Kassa zitten te neuzen... In de uitzending van 3 december 2008 wordt gemeld dat de Raad van State de milieuvergunning voor de bouw van een elektriciteitscentrale in de Eemsmond heeft ingetrokken omdat de uitstoot van o.a. fluor door deze centrale gevaarlijk hoog zou zijn. Greenpeace en omwonenden hadden een zaak aangespannen. Omwonenden waren echter bang voor geluids- en lichtoverlast.

BRONNEN

• BNNVARA

• Chemie Media Centrum

[1] Dit bewijs bestaat niet maar iedereen verwijst er wel steeds naar.

[2] NVBT Magazine 27-1, voorjaar 2023, pagina 23.

[3] The largest dental survey ever conducted in the US found virtually no difference in dental decay between children living in fluoridated vs. unfluoridated areas. The study, which was conducted by the National Institute of Dental Research (NIDR), found that the average difference in tooth decay (0.6 tooth surfaces) between children living in fluoridated vs unfluoridated areas amounted to LESS than 0.5% of the 128 total tooth surfaces in a child's mouth. 5 peer reviewed studies published in the last 2 years have found that dental decay DOES NOT increase when communities stop fluoridation. (IATP.org)

Gezondheid gaat verder dan de mond

• Mondverzorging: blue®m

•Suppletie: basal basic & blue®m

•Metaalvrije retainer: Crosspom

•TEGDMA / HEMA vrij composiet: Saremco

•Vitamine D tester: VHC reader

Prof. dr. Dagmar Else Schot in de uitzending van KASSA.