Governance Code Veiligheid in de Bouw (GCVB)

WET- EN REGELGEVING <

Foto: NVDO

Governance Code Veiligheid in de Bouw (GCVB)

Het aantal dodelijke ongelukken in de bouw blijft stijgen en de bouwsector steekt met kop en schouders boven andere sectoren uit. Om deze trend te breken, heeft een aantal toonaangevende bouwondernemingen en opdrachtgevers de Governance Code Veiligheid in de Bouw (GCVB) opgericht.

In de Governance code Veiligheid in de Bouw hebben bouwondernemingen en opdrachtgevers (bouw, weg-, water-, spoorinfra en installatietechniek) gezamenlijke uitgangspunten en kernwaarden op het gebied van veiligheidscultuur en veiligheidsgedrag vastgelegd. Het doel van deze code is gezamenlijk met opdrachtgevers en –nemers veiligheid in de gehele keten te verbeteren. > Veiligheid in Aanbesteding (ViA). De ondertekenaars van

de Governance Code Veiligheid in de Bouw conformeren zich ook aan de gezamenlijke afspraak Veiligheid in Aanbestedingen (ViA). Deze afspraak houdt in dat vanaf 1 januari 2022 opdrachtgevers die de code hebben ondertekend veiligheidsbewustzijn als verplichting opnemen in aanbestedingen of contracten.

‘‘Veiligheidsbewustzijn van organisaties ’ meetbaar, inzichtelijk en vergelijkbaar maken’

Concreet betekent dit dat vanaf 2022 opdrachtgevers de Veiligheidsladder hanteren als eis bij aanbestedingen. Om veiligheidsbewustzijn een gezamenlijke verantwoordelijkheid te maken binnen de keten, wordt de Veiligheidsladder certificering niet alleen gevraagd van opdrachtnemers, maar ook van de opdrachtgevers. Vanaf 1 januari 2022 is de verplichting tot minimaal trede 2 van de Veiligheidsladder en vanaf 1 januari 2024 is dit trede 3.

> Aandacht voor veiligheid in aanbestedingen en con-

tracten. Veiligheidsbewustzijn wordt als verplichting opgenomen in veel aanbestedingen en contracten in de bouw, dat hebben de ondertekenaars van de Governance Code Veiligheid in de Bouw (GCVB) afgesproken. Vanaf 2021 hanteren zij de zogenoemde Veiligheidsladder om het veiligheidsbewustzijn van organisaties die opdrachten voor hen uitvoeren meetbaar, inzichtelijk en vergelijkbaar te maken. Om het veiligheidsbewustzijn als keten te verhogen wordt er niet alleen certificering gevraagd van opdrachtnemers, ook de opdrachtgevers laten zich certificeren. In de bouw gebeuren nog steeds ernstige ongevallen. Het gedrag van werknemers is daarbij ook een bepalende faalfactor. Gebrekkige communicatie en afstemming; gevoelde werk- en tijdsdruk; en niet adequaat reageren op onverwachte situaties zijn allemaal belangrijke oorzaken van ongelukken. Volgens onderzoek van de Inspectie SZW, hebben een hoger veiligheidsbewustzijn en een sterke veiligheidscultuur juist op deze elementen een positief effect. De ondertekenaars van de GCVB zijn ervan overtuigd dat veiligheidsbewustzijn in aanbestedingen en contracten leidt tot minder ongevallen op de bouwplaats.

> Bezwaar gemaakt. Twaalf branches die direct te maken hebben met de bouw willen dat alle losse veiligheids-initiatieven, zoals de veiligheidsladder en VCA, worden gecombineerd tot één systeem. De gezamenlijke branches vinden de veiligheidsladder, die een aantal aannemers wil invoeren een te forse administratieve en financiële last. De sectoren erkennen dat ook VCA-certificering voor verbetering vatbaar is, maar vinden dat het beter is om dit systeem dan aan te passen.

> Invoering uitstellen. Eerder hebben de gezamenlijke branches de Governance Code Veiligheid in de Bouw (GCVB) al om uitstel van de implementatie van de Veiligheidsladder gevraagd in verband met beperkte auditcapaciteit. Dit is door de organisatie van de GCVB afgewezen omdat zij de beperkte auditcapaciteit door gefaseerde invoering als een beheersbaar risico beoordelen en daarom houden ze vast aan implementatie per 1 januari 2022.

> Interpretatie grootste bezwaar. De branches (Techniek Ne-

derland, AFNL, Cumela, Bouwend Nederland, Metaalunie, MKB-Infra, NVAF, OnderhoudNL, TLN, VERAS, VHG & VVT) delen dit standpunt niet en voorzien (extra) kosten en conflicten bij naleving en handhaving in toekomstige aanbestedingen. Kenmerkend voor de gang van zaken vinden zij de manier waarop is omgegaan met de zogenaamde risicomatrix die bepaalt aan welke eisen je als bedrijf moet voldoen. Zij hadden gewezen op een verschil in interpretatie van de ‘risicomatrix’ (beslistabel) in de praktijk. Aanpassing hiervan werd door de GCVB gedaan zonder inhoudelijke afstemming met de branches. Ze constateren dat de doorgevoerde wijzigingen de beslismatrix weliswaar duidelijker maakt, maar dat deze nieuwe en soms zwaardere implicaties voor diverse betrokken sectoren en branches hebben. De organisaties vinden dat dit soort zaken voorkomen moet worden en vragen daarom aan de organisatie achter de GCVB om zaken formeel en structureel af te stemmen met de branches. <