Boom in business3 2014 by NWST NeWSTories

Jaargang 5 nr. 3, 2014

Het andere vakblad voor de boomkwekerij

Reusachtige rhododendron voor Floraliën

Kwaliteitsbodem als basis • Boomlabels-app voor selectieen track & trace-proces • Wet Werk en Zekerheid • Kasteeltuin arcen: platform voor de boomkwekerij? • Ieder jaar met tien procent groeien • Onderzoek WURPPO verandert • Er zijn teveel beurzen • Oppassen met de esdoorn • Varenrouwmug • Kraanwagen voor bomen

Vandaag besteld, morgen in huis!

Bel of mail nu! Telermaat Zundert De Ambachten 27 076-5972532 zundert@telermaat.nl

Telermaat Kesteren Spoorstraat 6 026-8800030 kesteren@telermaat.nl

Telermaat Boskoop Zijde 135 0172-217040 boskoop@telermaat.nl

Frank de Wijs (LTO): ‘Mkb-werkgevers zullen zich nog meer wenden tot zzp’ers en payrollbedrijven om de risico’s van het in dienst nemen af te kopen’

Het wetsvoorstel Werk en Zekerheid is door de Tweede Kamer en in 2015 hoogstwaarschijnlijk een feit. Met mitsen en maren, een aantal prangende vragen en een ‘zachte overgangsperiode’ voor kleine ondernemers. De nieuwe wet is bedoeld om ontslag makkelijker te maken, de ww-duur te verkorten en werknemers sneller aan een vaste baan te helpen. Maar zal de wet deze dingen inderdaad voor elkaar krijgen of zal hij zijn doel volledig voorbijschieten? De meningen zijn vooralsnog verdeeld.

Colofon Boom in Business wordt 10 keer per jaar in een gemiddelde oplage van 3250 exemplaren verspreid onder boomkwekers en toeleveranciers.

Peter van Rijssen (Plantipp) kijkt vooruit: eenderde minder noviteiten op de markt worden gezet Beurzen

Redactie & commercie NWST NeWSTories bv Postbus 569 Fransestraat 41 6500 AN Nijmegen 6524 HT Nijmegen T 024-3602454 F 024-3602464

Er gaat geen jaar voorbij zonder groene en kleurrijke nieuwigheden. 2014 vormt daarop geen uitzondering. Peter van Rijssen, eigenaar van Plantipp, licht zijn

Hoofdredacteur: Hein van Iersel (hein@nwst.nl) Vakredactie: Santi Raats (santi@nwst.nl) Broer de Boer (broer@nwst.nl) Vormgeving: Marie Cecile Oosterhout Advertenties: Peter Jansen (peter@nwst.nl) Alberto Palsgraaf (alberto@nwst.nl) Abonnementen 68,- per jaar. De abonnementsperiode loopt tot en met 31 december van ieder jaar en uw abonnement zal jaarlijks automatisch worden verlengd, tenzij uw schriftelijke wederopzegging uiterlijk 31 oktober voorafgaand aan de nieuwe abonnementsperiode in ons bezit is. Voor opgave van een nieuw abonnement belt u met (024) 360 24 54. Op alle abonnementen zijn onze leveringsvoorwaarden van toepassing. Deze vindt u op www.boom-in-business.nl/abonnement ISSN: 2211-9884 Alle auteursrechten en databankrechten ten aanzien van (de inhoud van) deze uitgave worden uitdrukkelijk voorbehouden. Deze berusten bij Boom in Business c.q. de betreffende auteur. Niets uit deze uitgave mag zonder schriftelijke toestemming van de uitgever worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, scan, fotokopie, elektronisch of op welke wijze dan ook. Boom in Business wordt tevens elektronisch opgeslagen en geëxploiteerd. Alle auteurs van tekstbijdragen in de vorm van artikelen of ingezonden brieven en/of makers van beeldmateriaal worden geacht daarvan op de hoogte te zijn en daarmee in te stemmen e.e.a. overeenkomstig de publicatie- en/of inkoopvoorwaarden. Deze zijn bij de redactie ter inzage of op te vragen.

favoriete noviteitentop-10 ‘uit eigen stal’ toe.

Kasteeltuinen Arcen: platform voor de boomkwekerij?

en verder

Achtergrond

Actueel 7 Nieuws

Kent u de Kasteeltuinen in Arcen? Bent

Slimme app bewaakt het proces van

u er recentelijk nog geweest? Op het

selecteren en transporteren van bomen

eeuwenoude, 32 hectare grote landgoed met zijn monumentale Kasteel

Achtergrond

Arcen als middelpunt kunt u urenlang

Oppassen met de esdoorn

door de talrijke tuinen wandelen en

Varenrouwmug lastig probleem

genieten. Niet alleen een bezoekje

in jong plantmateriaal

waard, maar misschien ook wel de locatie voor het platform voor de

Column

boomkwekerij.

Ziek van duurzaamheid

Waar wachten we nog op om de plant

gezonder te maken?

46 Hoofdredactioneel

inhoud 25

Ieder jaar met tien procent groeien Achtergrond

In een tijd dat het voor veel boomkwekers lastig is om de eindjes aan elkaar te knopen, is het mooi om te zien dat het met sommige bedrijven gelukkig ook gewoon goed gaat. Het bedrijf Fairplant van Jacob Strockmeijer en Gerard Blok is zo’n bedrijf. Het bedrijf is zo’n tien jaar geleden ontstaan en heeft een bijna constante groei doorgemaakt van tien procent per jaar.

Onderzoek WUR-PPO verandert Actueel Het onderzoeksteam Bomen van WUR-PPO onderzoekt een gevarieerd pakket aan onderwerpen op het gebied van boomkwekerij en stedelijk groen. De financiering van het boomkwekerijonderzoek door PT is beëindigd en bij praktisch alle andere financieringsstromen, zoals praktijknetwerken, vouchers, het ministerie van EZ of de EU is medefinanciering door het bedrijfsleven een vereiste. Dat heeft onder meer tot gevolg dat we minder werken aan algemene onderwerpen en meer aan kleinere specifiekere vragen. De directe betrokkenheid van (clusters van) bedrijven bij het onderzoek wordt hierdoor wel veel groter.

Is een kraanwagen voor bomen ook een vrachtauto? Achtergrond Een boomkweker in het zuiden des lands is eigenaar van een vrachtauto. De vrachtauto is uitgerust met een kraan. De kraan wordt gebruikt voor het planten van bomen. Met de vrachtauto worden de bomen naar de plantlocatie gebracht. Met de kraan worden de laanbomen, tussen de 100 en 500 kilo per stuk, in het plantgat gezet en op hun plaats gehouden. Dan wordt het gat gedicht en worden boompalen geplaatst.

Boomkwekerij

H. KNOL B.V. Jodendijk 51, 7211 EM Eefde NL. E-mail: b.knol@planet.nl

Hereweg 344a 9651 AT Meeden T: 06-21804886 F: 0598-35 2232 www.boomkwekerijboneschansker.nl

DEN MULDER Boomteelt 5971NL Grubbenvorst T: 077 3662289 F: 077 3662784 www.denmulderboomteelt.com

“Onze kwaliteit is onze toekomst”

Telefoon: +31-575-540279

Telefax: +31-575-540232 Internet: www.knolplant.nl

Vaste plantenkwekerij Eldertstraat 8 Zundert T: 076-5973026 F: 076-5972888 info@marijnissenvasteplanten.nl

leverancier van Buxusstek Sempervirens, Faulkner & Prunus Novita

www.wilbertstek.nl Smidstraat 1 - 6691 ES - Gendt Tel. 0481 - 425543 | Mob. 06 - 54255446 Fax 0481 - 422963 | info@wilbertstek.nl

Boomkwekerij Boomkwekerij

H. KNOL H. B.V. KNOL B.V. Gespecialiseerd in beworteld stek en plantgoed van Azalea japonica. Leucothoe in soorten, ook gepantenteerd Pieris japonica in soorten. Vaccineum vitis Idaea gepatenteerd.

Voor al uw gewortelde stekken Gommelsestraat 2 5074 NG Biezenmortel T: +31 (0)135113396 F: +31 (0)135114183 M: +31 (0)651222823 www.hecostekcultures.nl info@hecostekcultures.nl

Grotebaan 6, 5428 NH Venhorst M: 06-53141408 mbloemenvof@hetnet.nl

• 1.5 miljoen plantgoed/uitgangsmateriaal.

Kwekerij Meuter Geusert 7a 6093 NR Heythuysen Tel. 0031-0653750573 www.kwekerijmeuter.nl info@kwekerijmeuter.nl Gespecialiseerd in bijzondere coniferen.

Hoofdstraat 74-76 4041 AE Kesteren T: 0488-482450 F: 0488-482858 E: info@bpboomkwekerijen.nl www.bpboomkwekerijen.nl

300 Ha met o.a. Coniferen, Buxus, Prunus, Taxus, Kerstbomen en Rhododendrons. Zowel volle grond als potgekweekt. Eperweg 52 8167 L J Oene T: +31(0)578-641422 F: +31(0)578-641404 info@debuurte.nl www.debuurte.nl

Vollegronds plantgoed en container, o.a. Prunus laur. cult., Taxus, coniferen, Buxus en div. Ilex var.

BTW nr. NL 8110 04 521 B Inschrijvingsnr. K.v.K. 08073225 Groene Woud 33B Maalbergenstraat 12 Postbank: 94 06 45 Handelsvoorwaarden HBN/ANTHOS ING Bank Deventer: EG kwaliteit 4731 GT Oudenbosch 4884 MT Wernhout rek.nr. 65 79 54 640 EG Plantenpaspoort, NL Swiftcode: ING BNL 2A Naktuinbouwkwaliteitscontrole Tel/Fax 0031(0)165310190 T: 076 5972920 800024 IBAN NL 36 INGB 0657 95 Naktuinbouwnummer 21852 www.vanaartboomkwekerijen.nl F: 076 597zijn 0720 Op al onze offertes en overeenkomsten zijn de HBN voor Nederland van toepassing. Deze voorwaarden gedeponeerd op 10 juni 1994 ter Griffie www.knolplant.nl Arrondissementsrechtbank te ’s Gravenhage onder nummer 95/1994. Voor het buitenland gelden de ANTHOS voorwaarden. Op verzoek worden deze toegez info@vanaartboomkwekerijen.nl M: 06 221 171 25 Betalingen binnen 45 dagen netto. info@knolplant.nl 361

Slikke rentmeesters

Hoornaar/Ellemeet T 0111 671735 www.vdslikke.nl onteigening  bemiddeling bij aan- en verkoop  schade-expertise aan gewassen  Prijzenregister Boomkwekerij 

Gespecialiseerd in stek, p9,

Laan-, Sier- en Parkbomen Solitair en meerstammigen 100 ha. Volle grond en 4 ha. container

Handveredelingen van loofhout en coniferen

• 1.5 miljoen heesters en rozen als leverbaar product.

zwart

vander

Van Aart Boomkwekerijen

• 10 ha pot- en containerteelt, 6.5 ha recirculatie.

verdelingen en spillen

Engelandstraat 1b 6669 DX Dodewaard T: +31 (0)488 413 097 F: +31 (0)488 411 088 info@batouwe.com www.batouwe.com

Gespecialiseerd in Cornus – Salix – bijzondere heesters De Hege Bouwen 1a 8566 JB Nijemirdum T: 0514-571809/ 06-22144806 F: 0514-593272 Info@eurodogwoods.com www.eurodogwoods.com

Gespecialiseerd in spillen en lichte laanbomen voornamelijk eigen wortel Servennenstraat 5 5066 PS Moergestel T: 013-5131555 / 06-50874190 F: 013-5133819 www.jvanroesselboomkwekerij.nl

Gespecialiseerd in alle gangbare Rhododendrons, van 50 cm tot XL. Europaweg 269 7766 AJ Nieuw Schoonebeek T: 06-10393307 F: 0524-541239 info@kerperien.nl www.kerperien.nl

Gespecialiseerd in teelt van vaste planten in pot Antoniusstraat 32 6011 SE Ell (L) Telefoon: +31 (0)495 555000 Fax: +31 (0)495 555001 E-mail: info@linderskwekerijen.nl www.linderskwekerijen.nl

Zeer uitgebreid assortiment Koepelstraat 3 4884 MV Wernhout T: 076-5974349 M: 06-51519763 F: 076-5976152 domenweijgers@hetnet.nl

Heesters in volle grond Biggelaarstraat 1 4881 JA Zundert T: 076-5975071 M: 06-51426755 F: 076-5976708 E: info@boomkwekerijkwillemsenbv.nl www.boomkwekerijwillemsenbv.nl

makes your world green Handelskwekerij G. Hoogenraad B.V. Rijksweg 30a 6744 WB Ederveen tel. 0318 571665 info@hoogenraadplant.nl www.hoogenraadplant.nl

Akkerstraat 2a 5084 HL Biest-Houtakker T: 0135054084 M: 0622777615 info@vromanskwekerijen.nl www.vromanskwekerijen.nl

Kwekerij 't Plantloon Groot assortiment coniferen, buxus , taxus en prunus lauro in soorten Plantloonseweg 3 5171 RD Kaatsheuvel T: 0416 339996 F: 0416-348516

Nieuws

BOOMBAND/BINDBUIS Hakvoort Westzaan Telefoon 075-616 59 41 Email info@boomband.nl

www.boomband.nl

Grote brand bij

Nederlandse

kwekerij Quick

Platanen

Plug in Poeldijk

weer welkom

Er heeft een grote brand vier bedrijven in Poeldijk in de as gelegd, waaronder kwekerij Quick Plug.

in Verenigd

Er is in Poeldijk een grote brand uitgebroken bij kwekerij Quick Plug. Brandweer Haaglanden meldt op Twitter dat rond 1:40 uur 's nachts het sein brand meester is gegeven. De vlammen slaan uit het dak en de rookontwikkeling is tot in de verre omtrek te zien. Het hele pand lijkt verloren te gaan.

20 juni 2014: eerste Groene Woud houtmarkt

"Uw partner voor de beste start"

Geusert 13 6093 NR Heythuysen (NL) T. +31 (0)475 49 86 00 F. +31 (0)475 49 86 09 E. info@bergs.nl I. www.bergs.nl

VOOR ALLE SOORTEN VARENS!

www.vitroplus.nl Tel: 0111-468088

Horstedijk 116 5973 PR Lottum T: 077-366 4080 F: 077-366 4081 E: info@rotjes.com I: www.rotjes.com

Gespecialiseerd in vaste planten in p9. Tevens kruiden, grassen en varens.

info@plantenkwekerij-veroude.nl

Op 20 juni zal de eerste Groene Woud houtmarkt worden georganiseerd in Schijndel. Idee achter deze markt is dat de toekomst van de populier in sterke mate afhangt van de afzetmogelijkheden van deze boom en dat kan alleen als beheerders meer grip hebben op de hele keten. Van het opkweken, aanplanten, beheren, oogsten, verkopen, verwerken tot en met het uiteindelijke gebruik. Aanmelden voor de bijeenkomst, die wordt gehouden in de (met populierenhout gebouwde) Hopest, op het terrein van de Schaapskooi in Schijndel, kan via het mailadres van een van de organisatoren Paul van Limpt.

Koninkrijk De Department for Environment, Food and Rural Affairs (DEFRA) erkent de door Nederland gehanteerde systematiek voor de Pest Free Area met betrekking tot Platanen. Dat meldt Anthos op haar website. De export is mogelijk op basis van een ZP code (Zone Protecta) voor Ceratocystis platani met het Verenigd Koninkrijk als bestemming. De ZP code die gebruikt dient te worden is ZPc01. Bedrijven die platanen naar het Verenigd Koninkrijk willen exporteren worden verzocht contact op te nemen met de Naktuinbouw keurmeester.

Anne Frank-boom in Washington Minister Frans Timmermans van Buitenlandse Zaken was op 30 april aanwezig op Capitol Hill in Washington bij de inwijdingsceremonie van een loot van de Anne Frank boom. De plechtigheid werd georganiseerd door John Boehner, voorzitter van het Huis van Afgevaardigden. De jonge boom komt voort uit de paardenkastanje die in Amsterdam voor het raam van Anne Frank stond. ‘Deze boom houdt de nalatenschap van Anne Frank levend’, aldus Timmermans. In totaal krijgen elf loten van de paardenkastanje een plek in de VS. Er staan onder meer al bomen in New York, Indiana en Michigan. bron: Rijksoverheid

Ongeworteld stek EversGroen Gerrit Achterbergstraat 13 4043 GH Opheusden Tel/Fax: 0488-428095 Mob: 06-21886091 Prijslijst: www.eversgroen.nl

Anne Frank boom in Washington (Rijksoverheid.nl).

Nieuws

Sicco de Boer:

planten van DeckerJacobs vrij van schadelijke pesticiden Naar aanleiding van de uitzending van Tros Radar over het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen op planten met als gevolg bijensterfte, heeft Kwekerijen Decker-Jacobs B.V. onderzoek laten uitvoeren naar pesticiden op verschillende bijenlokkende- en vlinderplanten die zij verkoopt aan tuincentra. Het onderzoek van Tros Radar toont aan dat tuinplanten pesticiden kunnen bevatten die schadelijk zijn voor bijen. Om zeker te zijn heeft Kwekerijen Decker-Jacobs B.V. door een onafhankelijke instantie (Blgg AgroXpertus) onderzoek laten uitvoeren naar de pesticiden op verschillende bijenlokkende- en vlinderplanten zoals geitenbaard (Aruncus), zonnehoed (Echinacea en Rudbeckia), ijzerhard (Verbena) en vingerhoedskruid (Digitalis). Uit dit onderzoek blijkt dat op deze planten geen pesticiden zijn gevonden die giftig zijn voor bijen. Doordat Kwekerijen Decker-Jacobs B.V. voor het hele assortiment dezelfde gewasbeschermingsmiddelen gebruikt kan geconcludeerd worden dat zij geen gebruik maakt van pesticiden die schadelijk zijn voor bijen.

Koningslinde blijkt een es te zijn In 2013 werd in Berghem in de gemeente Oss geen Koningslinde gepland, maar een es. Dat is te lezen op de website van het Brabants Dagblad. In april 2013 werd in elke Nederlandse gemeente een Koningslinde geplant ter ere van de troonswisseling op 30 april 2013. Zo ook in Berghem in de gemeenste Oss. Tenminste, dat was de bedoeling. Heemkundevereniging Berchs-Heem van Berghem ontdekte dat de geplante Koningslinde aan de Wilhelminasingel in Berghem geen lindeboom is, maar een es. De gemeente Oss die wij om een reactie vroegen bestrijdt dat er sprake zou zijn van een vergissing. Volgens de woordvoerder zou de keuze voor een es een bewuste keuze zijn geweest.

CO2-uitstoot. Daarnaast heeft het ingenieursbureau kwantitatieve doelstellingen vastgelegd om de uitstoot te reduceren en werkt zij met haar partners mee om te komen tot een reductie voor de totale keten.

Reusachtige rhododendron voor Floraliën

Boot certificeert zich voor niveau 3 van de CO2 Prestatieladder

Organiserend ingenieursburo BOOT uit Veenendaal heeft zich recent gecertificeerd voor niveau 3 van de CO2-prestatieladder. In de markt geldt de CO2-prestatieladder als het enige model dat objectief de prestaties van bedrijven op het gebied van CO2-reductie meet. Dit certificaat toont aan dat BOOT inzicht heeft in de eigen

Medewerkers van Van den Berk Boomkwekerijen uit Sint-Oedenrode hebben woensdag 23 april jl. een enorme boomrhododendron voor de Floraliën Nederland getransporteerd. Het gevaarte met de naam Rhododendron ‘Cunningham’s White’ is 45 jaar oud en weegt zo'n 2.000 kilo. De bijzondere boomrhododendron is een van de trekkers op de Floraliën in Den Bosch, de grootste expo van bloemen en planten ter wereld, die van 9 tot 18 mei in de Brabanthallen en voor het eerst in Nederland wordt gehouden. Ruim 250 kwekers en veredelaars uit binnen- en buitenland tonen daar hun

Nieuwe toelatingen en uitbreidingen van gewasbeschermingsmiddelen Het Ctgb heeft per 23 april besloten tot de toelating van een aantal nieuwe gewasbeschermingsmiddelen en uitbreiding van middelen. Relevant voor de boomkwekerij zijn de volgende middelen. • Clinic Ace Clinic Ace is een onkruidbestrijdingsmiddel op basis van de werkzame stof glyfosaat dat wordt toegelaten in diverse teelten en op diverse terreinen, als doodspuitmiddel voor gras en als middel voor de behandeling van uitlopers van bomen en struiken en van stobben van afgezaagde bomen en struiken.

mooiste bloemen, planten, bomen en heesters. Ook zijn er doorlopend smaakexperiences en worden kookdemonstraties gegeven met biologische groenten uit eigen tuin.

Ook ontdekten ze hoe de negatieve bijwerking van BABA, namelijk remming van groei en ontwikkeling, kan worden losgekoppeld van het positieve effect op het immuunsysteem.

Overdag is de expositie geopend voor het publiek. ’s Avonds zijn er speciale avonden voor professionals.

bron: Universiteit Utrecht

• BotaniGard WP BotaniGard WP is een insecticide op basis van de werkzame stof Beauveria bassiana stam GHA. De uitbreiding betreft de toepassing als insectenbestrijdingsmiddel in de teelt van kleinfruit, bloemisterijgewassen, rozen (bedekte teelt), vaste plantenteelt (onbedekte teelt) en de veredelingsteelt en basiszaadproductie van akkerbouw-, groente- en fruitgewassen, kruiden en sierteeltgewassen.

Kijk voor meer informatie op www.floralien.nl.

Mechanisme ontdekt dat natuurlijke afweer van planten versterkt Wetenschappers van de Universiteit Utrecht en de Britse University of Sheffield hebben een nieuw mechanisme ontdekt dat planten in een verhoogde staat van paraatheid brengt. Hierdoor kunnen planten zich beter verdedigen tegen ziekteverwekkende bacteriën en schimmels. De onderzoeksresultaten verschenen deze week in Nature Chemical Biology. De onderzoekers ontdekten bij de zandraket de receptor voor de plantenversterker BABA. Deze stof zorgt ervoor dat de immuunreactie van de plant sneller op gang komt, wanneer een plant wordt aangevallen door een ziekteverwekkende bacterie of schimmel.

Nieuws

Tuincentra

Geen juridische

reageren op

basis verbod op

Greenpeace/

neo's

Radar uitzending Tuincentra reageren op de uitzending van Radar afgelopen tweede Paasdag waar resultaten van een Greenpeace onderzoek bekend werden gemaakt. Tuincentra willen een aantal initiatieven nemen die bijdragen aan een grotere biodiversiteit in particuliere tuinen en aan het versterken van de bijenstand. Ze zullen klanten adviseren over hoe zij met hun tuininrichting en –onderhoud bijen kunnen helpen. Variatie in de tuininrichting draagt bij aan meer biodiversiteit in de directe woon- en leefomgeving van klanten en zorgt voor meer natuurlijke leefomgeving voor bijen, stelt Tuinbranche Nederland. Daarnaast willen tuincentra de consument beter informeren over alternatieven voor gewasbeschermingsmiddelen, zoals borstels, schoffels en andere gereedschappen. Een derde stap is met de complete keten werken aan milieukeurmerken, zodat middelengebruik omlaag kan en planten meer bijvriendelijk wordt. Over de discussie over verkoop van neo's nemen de tuincentra bij monde van Brenda Horstra adjunct-directeur van Tuinbranche Nederland een afwijkende mening in. Volgens de tuincentra mogen deze middelen verkocht worden wanneer zij door het CTBG als veilig voor mens en dier zijn bestempeld. Tuinbtanche Nederland meldt verder nog dat de herkomst van de planten die in de Radar uitzending worden genoemd zal worden onderzocht. Bij niet toegelaten gebruik zullen de tuincentra gepaste maatregelen nemen.

Een brief van het Ministerie van Economische Zaken lijkt er op te wijzen dat er geen juridische basis zou zijn voor een verbod op neonicotinoïden en triazolen. Staatssecretaris Dijksma heeft in een brief naar de tweede kamer gereageerd op een aantal moties van Partij van de Dieren Kamerlid Esther Ouwehand. Volgens Dijksma is een verbod voorlopig niet aan de orde. Belangrijkste reden daarachter is dat eerst onderzocht moet worden of de risico's van deze middelen niet op een andere manier verminderd kunnen worden. De Staatssecretaris ziet daarnaast geen kansen om de toelating via het CTBG in te trekken.

Wave Weed Control overgenomen door Packinvest AG Op 17 april 2014 heeft PackInvest AG een belang verworven in de aandelen van Wave Weed Control BV te Veenendaal. Hiermee heeft de participatie, die al eerder werd aangekondigd, definitief zijn beslag gekregen. Een deel van de aandelen blijft bij de Van de Haar Groep.

Wave Weed Control is uitvinder en marktleider op het gebied van heetwatertechnologie bij onkruidbeheer. Wave Weed Control BV in Veenendaal was hiervoor onderdeel van de Van de Haar Groep in Wekerom, een dienstverlener op het gebied van onderhoud van de openbare ruimte. Het managementteam van Wave Weed Control bestaat uit: Huub Hiddema, commercieel directeur en Henk van de Haar, technisch directeur. Erik Bretveld, managing partner van PackInvest AG, zal de functie van ceo/ algemeen directeur binnen Wave Weed Control BV vervullen. Erik Bretveld van PackInvest over de overname: 'Wij zijn altijd op zoek naar bedrijven met een goed businessmodel en een aantal usp's. Wave voldoet uitstekend aan die eisen. Wij verwachten dat wij met Wave binnen afzienbare tijd een aantal belangrijke slagen kunnen maken. Wij zijn op dit moment bezig met de ontwikkeling van een aantal nieuwe modellen om het handhelden werktuigdrager-gerelateerde portfolio uit te breiden. Daarmee hebben we veruit het breedste portfolio van onkruidbestrijdingsmachines van alle aanbieders in de markt.' Bretveld verwacht dat de groei in Nederland verder ook in belangrijke mate zal worden aangejaagd door de steeds strenger wordende regels van de overheid op het gebied van onkruidbeheer. Staatssecretaris Mansveld heeft dit voorjaar aangekondigd dat per 1 november 2015 alle chemie in de openbare ruimte verboden is. Erik Bretveld: ‘Laat maar komen dat verbod. Wij als Wave zijn er klaar voor.’ De plannen van PackInvest met Wave gaan verder dan alleen Nederland en België. Wave beschikt over een uitgebreid dealernetwerk in onder andere Duitsland en de Scandinavische landen. In 2018 dient geheel Europa afgedekt te zijn.

MOOI BEWORTELD STEK Aangeboden in mooie kwaliteit o.a.: Berberis th. Goldalita Buxus semp. Suffruticosa Choisya ternata+ternata Brica Escallonia Golden Carpet PBR Exochorda the Bride Hedera coch. Fall Favorite

Ilex aq. Handsworth Silver Kolkwitzia am. Pink Cloud Osmanthus burkwoodii Photinia fr. Little Red Robin Osmanthus het. Purpureus Magnolia liliiflora Nigra

Potentilla f. Hopleys Orange Rhododendron (AK) Anneke Viburnum farr. December Dwarf Complete voorraadlijst met ± 350 soorten op aanvraag verkrijgbaar

KORTMANN MINIPLANT B.V. Biezen 80 2771 CN Boskoop T: 0172-600400 F: 0172-600401 E: info@miniplant.nl I: www.miniplant.nl

Een kwaliteitsbodem is basisvoorwaarde voor een goede kwaliteit planten. Zeker in een tijd met een beperktere beschikbaarheid van gewasbeschermingsmiddelen is een weerbare en gezonde bodem van groot belang! Vanuit de boomkwekerijsector en aanverwante toeleveranciers is er veel interesse voor bodemverbetering en behoud van een optimale bodem. Auteur: Esther Hessel

Kwaliteitsbodem als basis Praktijknetwerk ‘Rol van steenmeel voor de boomkwekerij’ Vlak voor de kerst waren ruim 25 geïnteresseerden aanwezig tijdens de informatiebijeenkomst van het praktijknetwerk ‘Rol van steenmeel in de boomkwekerij’. In dit praktijknetwerk gaan boomkwekers, toeleveranciers en experts actief aan de slag om de mogelijkheden van steenmeel bij de optimalisering en verbetering van de bodem te onderzoeken. De projectleiding van het nieuwe project ligt in handen van Hessel Marketing & Communicatie en DLV Plant Team boomteelt. Meerdere experts brengen in het praktijknetwerk kennis in. Mineralen Tijdens de informatiebijeenkomst gaf Gino Smeulders, oprichter van de Biogeoloog, een eerste beeld van steenmeel en het belang daarvan: ‘Belangenorganisaties en andere partijen maken zich grote zorgen over de bodem. Er wordt zelfs gesproken over het veroorzaken van een ramp in de bodem door agrariërs. Bijna 72% van de bodem is verarmd doordat voor de plant belangrijke sporenelementen de laatste decennia zijn uitgespoeld. Het is dus noodzakelijk om deze belangrijke mineralen aan te vullen. Steenmeel bevat, afhankelijk van de herkomst, grote hoeveelheden belangrijke mineralen. Door steenmeel toe te passen, wordt het kleihumuscomplex gestabiliseerd en wordt stabiele humus opgebouwd. Dit heeft weer een stimulerend effect op het zo belangrijke bodemleven. Door verwering van steenmeel komen enerzijds mineralen in de bodem terug en anderzijds worden voedingselementen beter gebonden.’

Hans Smeets van DLV Plant Team boomteelt en Frank Nijsten van Sibelco, leverancier van diverse soorten landbouwkalk en bodemverbeteraars, waaronder steenmeel, gingen in op de ervaringen met steenmeel in de boomkwekerij en agrarische sector. Mondjesmaat wordt steenmeel, soms proefsgewijs, in de agrarische sector toegepast als bodemverbeteraar. In de boomkwekerijsector zijn er bij enkele boomkwekerijen praktijkproeven uitgevoerd en de eerste ervaringen zien er veelbelovend uit. Project steenmeel Boomkwekerij De Limieten en Harry Menkehorst BV zijn de aanvragers bij het praktijknetwerk om de rol en mogelijkheden van steenmeel voor de boomkwekerij verder te onderzoeken. Volgens beide bedrijven is een goede mineralenvoorziening de basis voor een gezond en goed groeiend gewas. Tijdens het steenmeelpraktijknetwerk dat gedurende anderhalf jaar loopt, gaan deelnemende boomkwekers, experts en begeleiders in op de volgende aspecten: • Kennismaking van deelnemers met diverse soorten steenmeel en de mogelijkheden hiervan. • Effectiviteit van steenmeel als bodemverbeteraar onderzoeken: • Kan steenmeel een rol spelen bij de verbetering van de bodemvruchtbaarheid? • Welk steenmeel is interessant, in welke gradaties en kwaliteit en hoe maak je de keuze? • Steenmeel bevat silicium, een element dat

planten weerbaarder maakt tegen ziekten en plagen. Hoe neemt de plant silicium op en wat is de werking van het element in de plant? • Is steenmeel bedrijfseconomisch interessant? • Op kleine schaal op drie locaties praktijkervaring opdoen met de toepassing van steenmeel. • Onderzoek naar de praktische toepasbaarheid van steenmeel. Hoe kan ik steenmeel het beste verdelen in de bodem, wanneer moet ik het toepassen en hoe lang heb ik daar profijt van? Onder begeleiding van de volgende experts en begeleiders gaan de deelnemers aan de slag: DLV Plant Team boomteelt, Hessel Marketing & Communicatie, WUR, HAS Hogeschool, Innovation Concepts, Servaplant, Carpay-advies en Huig Bergsma. Aan het praktijknetwerk kan worden deelgenomen door vijftien boomkwekers en bijvoorbeeld verantwoordelijken voor bodemverbetering en groenvoorziening.

De auteur Esther Hessel e.hessel@hesselmarketing.nl is verbonden aan het praktijknetwerk.

Stuur of twitter dit artikel door! Scan of ga naar: www.boom-in-business.nl/artikel.asp?id=23-4558

Partner in

Sierteeltmanagement

“Onze kwaliteit is onze toekomst” leverancier van Buxusstek Sempervirens, Faulkner & Prunus Novita

www.wilbertstek.nl Smidstraat 1 - 6691 ES - Gendt Tel. 0481 - 425543 | Mob. 06 - 54255446 Fax 0481 - 422963 | info@wilbertstek.nl

Maatwerk in de groene branche Managementbegeleiding en Resultaatgerichte communicatietrajecten

Kan uw bedrijfsrendement nog groeien? • Exploitatie- en liquiditeitsprognose afgestemd op variabele seizoenspatronen • Continue inzicht in uw toekomstige liquiditeitspositie • Maandelijkse bondige resultatenrapportage als sturingsmiddel voor uw bedrijfsvoering • Klankborden, sparren, brainstormen voor de ondernemer • Effectievere bedrijfsvoering en rendementsverbetering

CITO

GLOBAL PRO

UID BE ST RIJ DE N MI LIE UV RIE ND EL IJK ON KR ssenbestrijdingsmiddel Niet-selectief onkruid- en mo verhardingen en halfop ruik voor professioneel geb en gravel. d verhardingen zoals grin ondheid van

erking op gez • Geen schadelijke uitw ieu de mens en het mil

en biologisch • Volledig natuurlijk residuen

afbreekbaar,

geen schadelijke • Geen DOB-verplichting

• Verantwoorde voorraadgroei, voorraadwaardering en voorraadfinanciering • Resultaatgerichte communicatieverbetertrajecten voor werkgever en werknemers • Maatwerk managementtrainingen • Werknemers-competentie-trainingen op de werkvloer Exclusief distributeur

Post Sierteeltmanagement: Specialist in bedrijfsondersteuning in de groene branche. Voor meer informatie: Post Sierteeltmanagement • Keukelenberg 20 • 7421 EA Deventer T 0570-511480 • info@sierteeltmanagement.nl • www.sierteeltmanagement.nl

Hoofdstraat 35 5161 PD Sprang-Capelle

T 0416 - 311 326 F 0416 - 311 495

E info@voscapelle.nl I www.voscapelle.nl

Ziek van duurzaamheid

Als er één woord is waarvan ik bijna chronische hoofdpijn krijg is het: 'Duurzaam' De duurzaamheid van het woord duurzaam duurt mij te lang. Als er één woord is waarvan ik bijna chronische hoofdpijn krijg, is het: 'Duurzaam'. Duurzame pleinen, duurzame beplanting, duurzame auto’s, duurzame panden, duurzaam inkopen, duurzame congressen, duurzame gewasbescherming, duurzame heggenscharen, duurzame energie, duurzame relaties. Alles, maar dan ook alles willen en moeten we duurzaam doen. Google biedt ons ruim 6 miljoen resultaten en het Engelse equivalent sustainability geeft er nog eens 76 miljoen treffers bij. Als u het niet duurzaam doet, dan hoort u er niet meer bij. Duurzaam schijnt ook iets groens in zich te hebben. Als u het woord duurzaam laat vallen, vat men het namelijk ook zeer groen op. Dat biedt veel voordelen in marketing en communicatie. Duurzaam is het namelijk al snel. Zolang het maar niet kortdurend, hyperig of te vluchtig is, kan het duurzaam heten in de letterlijke zin van het woord. Feitelijke milieuvriendelijkheid maakt dan helemaal niet meer uit. U hoeft in het geheel niet de fiets te pakken om duurzaam te reizen, geen windmolen in de tuin te zetten om duurzame energie af te nemen en geen houtsnippers in de speeltuin te leggen om een duurzame speelplaats te krijgen. Kunstgras (van chemisch plastic!) schijnt duurzamer te zijn dan natuurgras, alle geur en groei ten spijt… Heeft u ook al kennisgemaakt met de duurzaamheidsspecialist van uw gemeente? Rotterdam heeft een ‘productontwikkelaar duurzaamheid’. Wat deze man of vrouw de hele dag moet doen? Dat laat zich raden. Door het label duurzaam te plakken op alles wat maar los en vast zit en dit verder te specialiseren en te subspecialiseren, dwalen we steeds verder af en zijn we de essentie kwijt van het hoe en waarom van ons samenleven en samenwerken. Wij leven hier onder andere samen om onze medeaardbewoners én de toekomstige generaties een welzijnsniveau te garanderen waarbij zij in veiligheid en vrede een stil en gerust leven kunnen leiden op dit benedenrond. Het is niet – zoals gezegd wordt – de behoeften van het heden veiligstellen

voor de toekomst. Als we ons dat nu eens wat meer gingen realiseren, dan zouden we meer op welzijn dan op welvaart gericht zijn. We zouden kracht en kennis kunnen halen uit het tijdperk vóór de industriële revolutie, om zo eenvoudige vernieuwingen aan te brengen in de samenleving, openbare ruimte en groensector. Een voorbeeld? Alle hightech speeltoestellen en kunstgras ten spijt, de nieuwe ‘natuurspeeltuin’ bij ons om de hoek ziet er hetzelfde uit als het perceeltje braakland in 1980 aan de rand van ons dorp. Met het verschil dat we dit in 1980 zelf met behulp van onze vaders hebben aangelegd en het na anderhalf jaar door ambtenaren werd omgeploegd in verband met de komst van een (toen al) duurzame Vinex-locatie… In de Cobouw van oktober 2011 werd het begrip duurzaamheid al doodverklaard en beloofde men een overgang naar de fase waarin de daden gingen tellen in plaats van de woorden. Wanneer die fase een aanvang zou nemen zeiden ze er niet bij, maar in oktober 2013 is het begrip duurzaamheid nog even springlevend als voor 2011, alle doodsverwensingen ten spijt! Nu veronderstelt een doodverklaring niet per definitie de feitelijke dood, noch van een boom, noch van het begrip als duurzaamheid. Dat blijkt maar weer. De vraag is nog steeds wie het woord duurzaam nu eens echt gaat vermoorden en dan ook gelijk duurzaam laat verdwijnen naar het rijk der fabelen. Dat scheelt mij dan weer duurzame hoofdpijn, duurzame ergernis en duurzame inkoopverplichtingen. Wilco Boender - Commercieel manager Verheij - wilco@verheijbv.nl Integrale groenzorg

Stuur of twitter dit artikel door! Scan of ga naar: www.stadengroen.nl/artikel.asp?id=41-4122

Slimme app bewaakt het proces van selecteren en transporteren van bomen Boomlabels-app lijkt goed instrument voor selectieen track & trace-proces Cobra heeft een slimme app ontwikkeld die het complete proces van selecteren, transporteren en definitief uitplanten van bomen bewaakt en vastlegt. Het verhangen van labels is daarmee voorgoed uit de wereld. Auteur: Hein van Iersel In principe is de app in mijn ogen zo simpel als een plus een twee is. Nadat je een boom op de kwekerij hebt uitgeselecteerd, hang je een label in de boom dat uniek is en niet te verwijderen zonder te beschadigen. Je scant de QR-code op het label en werkt een vragenlijstje in de app af, waarin je de naam en verdere kenmerken van de boom vastlegt. Eventueel maak je nog een paar foto’s van de boom in kwestie en klaar is Kees. Het systeem legt volautomatisch de gps-coördinaten van de boom vast. Het belangrijkste is natuurlijk dat de boom een volstrekt unieke code heeft en dat de kweker nooit meer – per ongeluk of expres – twee bomen door elkaar kan halen. Als volstrekt digibeet kan ik het niet zien, maar volgens directeur Joost Verhagen is de techniek achter de boomlabels state of the art. Verhagen: ‘Andere partijen die vaak al tien, twintig jaar op de markt zijn, bouwen hun systemen natuurlijk steeds verder uit, met als gevolg dat in de basis van het systeem soms nog verouderde techniek zit. Wij hebben daar geen last van. Wij zijn from

scratch gestart en daardoor helemaal up-to-date en intuïtief in het gebruik.’ Volgens collega Jaap Smit van Cobra is het systeem naast een selectietool ook heel goed bruikbaar voor track & trace-doeleinden. In de loods van de kweker kan de boom nogmaals gescand en desgewenst gefotografeerd worden, om zo de hele logistiek vast te leggen. Een andere belangrijke toepassing is dat ook de plantlocatie in de app kan worden vastgelegd. De chauffeur van de kweker, die de boom doorgaans naar de eindlocatie zal brengen, scant de QR-code en weet tot op de centimeter precies waar hij de boom in het gat moet hijsen. De nieuwe app van Cobra staat niet op zichzelf, maar is onderdeel van een groter Cobrasysteem met de naam Cobra 360+ Kaartviewer. Kaartviewer is een systeem dat Cobra met partner Geonation in eigen huis heeft ontwikkeld en waarmee je gegevens in kaarten en kaartlagen kunt vastleggen, kunt publiceren op andere

websites en combiberen met andere webservices. Het systeem is zo opgezet dat het optimaal werkt voor mobiele telefoons en tablets, maar het is ook mogelijk om de gegevens te integreren in andere websites. Kosten Het systeem is nog nagelneu. Het beste bewijs daarvoor is wel het proefje dat ik met Verhagen en Smit uitvoer. Het label dat wij aan een Koelreuteria paniculata hangen, heeft nummer 00000120. Verhagen weet zelfs nog niet exact wat de kosten voor het nieuwe systeem zijn. Per label zullen de kosten ongeveer € 2,50 bedragen. Daarnaast zijn er nog abonnementskosten voor het online platform. De kosten hiervan zijn sterk afhankelijk van de gewenste inrichting en aantallen en loopt uiteen van € 15,- tot € 120,per maand.

GREEN INNOVATION

2014 award

Scannen van label en invoeren gegevens.

Scannen van label en opzoeken op een kaart.

Stuur of twitter dit artikel door! Scan of ga naar: www.boomzorg.nl/artikel.asp?id=19-4549

Wet Werk en Zekerheid: een extra molensteen om de nek van ondernemers? Frank de Wijs (LTO): ‘Mkb-werkgevers zullen zich nog meer dan nu gaan wenden tot zzp’ers en payrollbedrijven om de risico’s van het in dienst nemen van mensen zo veel mogelijk af te kopen’ Het wetsvoorstel Werk en Zekerheid is door de Tweede Kamer en in 2015 hoogstwaarschijnlijk een feit. Met mitsen en maren, een aantal prangende vragen en een ‘zachte overgangsperiode’ voor kleine ondernemers. De nieuwe wet is bedoeld om ontslag makkelijker te maken, de ww-duur te verkorten en werknemers sneller aan een vaste baan te helpen. Maar zal de wet deze dingen inderdaad voor elkaar krijgen of zal hij zijn doel volledig voorbijschieten? De meningen zijn vooralsnog verdeeld. Auteur: Pascale Attema Hans Biesheuvel van ONL voor Ondernemers noemt het wetsvoorstel alvast een molensteen om de nek van ondernemers, die nu – volgens hem – nog minder geneigd zullen zijn mensen in vaste dienst te nemen. ‘De gratis UWVontslagroute wordt afgesneden, en juist kleine werkgevers moeten vaak mensen laten gaan wegens bedrijfseconomische redenen’, stelt hij. Michaël van Straalen van MKB Nederland denkt

juist dat ondernemers gemiddeld genomen goedkoper uit zullen zijn. Dit omdat de ontslagvergoeding plaatsmaakt voor de lagere transitievergoeding en omdat de ontslagprocedure via het UWV standaard vier weken wordt (nu vaak acht weken), zodat werkgevers minder lang loon door hoeven te betalen in toch al moeilijke financiële omstandigheden.

Geen gratis ontslag meer Hier zet Frank de Wijs van LTO Nederland een fikse kanttekening bij: ‘Het klopt dat ontslag dat eerst via de kantonrechter ging goedkoper wordt, maar het merendeel van de ontslagen in het mkb zijn vanwege bedrijfseconomische redenen en die gaan wel degelijk meer kosten door de transitievergoeding. Is dat op te brengen? De hele ontslagprocedure duurt mis-

veel te weinig rekening gehouden met kleine ondernemers en worden die te gemakkelijk over één kam geschoren met grote ondernemingen. Ontslag wordt helemaal niet flexibeler, zoals wij wilden, maar zelfs ingewikkelder. De preventieve toets blijft, vaste medewerkers blijven een risico. Een situatie die niet wenselijk is voor werkgevers die hun goede krachten ook graag aan zich willen binden. Werknemers met tijdelijke contracten zijn nu eenmaal minder loyaal.’ Jos van Esch van J. van Esch BV kan zich hierin vinden, maar ziet op dat gebied voor zichzelf geen veranderingen ten gevolge van de wet Werk en Zekerheid: ‘Je beloont goede krachten sowieso niet door ze keer op keer een tijdelijk contract te geven. Bij ons krijgen ze na een jaar een vaste aanstelling. Daar zal de nieuwe wet geen invloed op hebben. Ik snap de invoering op zich wel: op deze manier roept de overheid een halt toe aan het ongebreideld verstrekken van tijdelijke contracten en komen er (als het goed is) meer vaste banen. Dat zijn mooie dingen, maar volgens mij is het nog te vroeg om dit zo hard in een wet vast te leggen. Bovendien zijn de nieuwe regels niet aantrekkelijk genoeg voor ons als mkb-bedrijven.’

schien enkele weken korter, maar nu ben je er als werkgever ook helemaal vanaf zodra het UWV – vaak zonder problemen – zijn akkoord geeft. Straks weet je niet hoelang de werknemer tegen zijn ontslag in beroep gaat.’ Een mening die Biesheuvel deelt: ‘Ontslagen werknemers kunnen straks tot aan de Hoge Raad procederen tegen hun ontslag, met alle mogelijke financiële gevolgen van dien. In de ogen van ONL is er

Overgangsregels voor kleine ondernemers Gelukkig zijn er wél overgangsregels bedongen voor ondernemingen met maximaal 25 medewerkers. Van Straalen is hier erg blij mee: ‘Mochten er ontslagen moeten vallen vanwege de slechte financiële situatie waarin de werkgever verkeert, dan hoeft een klein bedrijf veel minder transitievergoeding uit te keren. Dienstjaren die al opgebouwd zijn tot 1 mei 2013 tellen namelijk niet mee voor deze groep. Dat betekent dat iemand die in 2018 wordt ontslagen om bedrijfseconomische redenen, maar vijf jaar de vergoeding krijgt, ook al heeft hij twintig jaar voor de werkgever gewerkt. Op deze manier kunnen ondernemers tijdig beginnen met het opbouwen van reserves. De regeling geldt voorlopig tot 2020.’ Een goede zaak, maar De Wijs blijft zijn hart vasthouden, helemaal na gesprekken die hij inmiddels voert met zijn achterban over de nieuwe wet: ‘Ik denk dat het mkb het nog moeilijk gaat krijgen. We krijgen ook nogal wat veranderingen op ons dak: de Participatiewet, de Modernisering Ziektewet en nu de Wet Werk en Zekerheid met al zijn subcategorieën. Raak er maar eens wijs uit. Ik verwacht eigenlijk dat mkb-werkgevers zich nog meer dan nu gaan wenden tot zzp’ers en ook payrollbedrijven, om de risico’s van het in dienst nemen van mensen zo veel mogelijk af te kopen. En hoe het zit met de vele gelegenheidswerkers

in het groen is ook nog lang niet duidelijk. Het blijft lastig.’ De belangrijkste wijzigingen Transitievergoeding Helemaal nieuw is de ‘transitievergoeding’ die in juli 2015 in werking treedt. Deze vergoeding bent u verschuldigd bij ontslag van een werknemer die ten minste 24 maanden voor u gewerkt heeft. De hoogte van de vergoeding bedraagt een derde maandsalaris per dienstjaar over de eerste tien jaar van de arbeidsovereenkomst en een half maandsalaris per dienstjaar na het tiende dienstjaar. Werknemers die bij ontslag 50 jaar of ouder zijn en ten minste tien jaar in dienst zijn geweest, krijgen tot 1 januari 2020 een maandsalaris per dienstjaar (maar alleen als u meer dan 25 mensen in dienst heeft; voor kleinere bedrijven geldt een mildere overgangsregeling).

‘Mochten er ontslagen moeten vallen vanwege de slechte financiële situatie waarin de werkgever verkeert, dan hoeft een klein bedrijf veel minder transitievergoeding uit te keren De transitievergoeding bedraagt maximaal € 75.000,- en maximaal een jaarsalaris voor werknemers die meer dan die € 75.000,- per jaar verdienen. De vergoeding mag (hoeft niet) door de werknemer aangewend worden voor scholing en/of het zoeken naar een andere baan. De werkgever mag hem in termijnen betalen. De transitievergoeding kan positief uitpakken voor werkgevers. Deze vergoeding is immers lager dan de gemiddelde kantonrechtersvergoeding (al snel een maandsalaris per gewerkt jaar). Hiermee wordt het goedkoper om mensen te ontslaan. Er zijn enkele gevallen waarin een werknemer geen recht heeft op een transitievergoeding: • Als de werknemer jonger is dan 18 jaar op het moment dat zijn arbeidsovereenkomst eindigt en hij gemiddeld maximaal twaalf uur per week voor u heeft gewerkt;

• als de arbeidsovereenkomst eindigt in verband met het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd of daarna; • als het niet voortzetten van de arbeidsovereenkomst het gevolg is van ernstig verwijtbaar handelen of nalaten van de werknemer. Let op: werkgever en werknemer mogen bij het aangaan van de arbeidsovereenkomst een hogere transitievergoeding overeenkomen, maar geen lagere. Let op 2: bij beëindiging op grond van wederzijdse instemming bestaat geen wettelijk recht op een transitievergoeding. Dan bepalen partijen immers zelf onder welke voorwaarden de arbeidsovereenkomst eindigt.

De transitievergoeding kan positief uitpakken voor werkgevers Ketenbepaling Nog een belangrijke wijziging zit in de ketenbepaling, die regelt dat elkaar opvolgende tijdelijke contracten op een bepaald moment van rechtswege worden omgezet in een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd. Momenteel is dat het geval bij het vierde contract of als de totale dienstperiode langer duurt dan 36 maanden. De tijd tussen de contracten mag nu nog drie maanden bedragen. In de nieuwe regeling is de onderbrekingsperiode zes maanden en mag u maximaal drie tijdelijke contracten uitreiken in twee jaar. Hierna moet u de werknemer laten gaan of hem/haar in vaste dienst nemen. Deze regeling gaat in op 1 juli 2015 en geldt voor tijdelijke contracten die vanaf die datum afgesloten worden. Voor lopende contracten gelden de oude regels. Uitzondering: de ketenregeling geldt niet voor werknemers jonger dan 18 jaar die maximaal twaalf uur per week voor u werken. Informatieplicht Vanaf volgend jaar bent u verplicht uw werknemers met een tijdelijk contract uiterlijk één maand voor afloop daarvan schriftelijk te informeren over het al dan niet voortzetten van de arbeidsrelatie, en zo ja, onder welke voorwaarden. Doet u dit niet op tijd, maar wel voor het einde van het dienstverband, dan betaalt u één maand loon vanaf het moment van opzegging.

Jos van Esch

Laat u de werknemer helemaal niets weten, dan wordt de arbeidsovereenkomst geacht onder dezelfde voorwaarden (maximaal één jaar) te worden voortgezet. Einde arbeidsovereenkomst Wilt u een arbeidsovereenkomst beëindigen, dan moet de opzegging voldoen aan de volgende twee voorwaarden: • er moet sprake zijn van een redelijke grond. • er moet aannemelijk worden gemaakt dat herplaatsing in een andere passende functie binnen een redelijke termijn (al dan niet met scholing) niet mogelijk of redelijk is. Ontslag loopt via het UWV of de kantonrechter. Welke weg u volgt, is afhankelijk van de reden voor het ontslag. Ontslagen wegens bedrijfseconomische redenen en arbeidsongeschiktheid gaan via het UWV; ontslagen wegens persoonlijke redenen via de kantonrechter. U mag niet meer kiezen welke weg u volgt! Ook nieuw is dat de werknemer voortaan tot aan de Hoge Raad bezwaar kan maken tegen zijn ontslag. Sceptici denken dat ze dit veelvuldig zullen doen, aangezien ze immers niets te verliezen hebben. Dit zou vervelende financiële consequenties kunnen hebben voor werkgevers.

Frank de Wijs

Redelijke gronden Redelijke gronden voor het opzeggen van een arbeidsovereenkomst waarmee u aanklopt bij het UWV zijn: • bedrijfseconomische omstandigheden. Let op: een voorwaarde voor beëindiging van arbeidsovereenkomsten om deze reden is dat u eerst alle relaties met flexibele arbeidskrachten beëindigt. • langdurige arbeidsongeschiktheid. Redelijke gronden voor ontslag waarmee u bij de kantonrechter terecht kunt, zijn de volgende: • frequent ziekteverzuim;

Bezwaar maken In de nieuwe regeling kan een werknemer zijn instemming met het beëindigen van de arbeidsovereenkomst schriftelijk, zonder opgave van redenen, binnen 14 dagen herroepen. Deze optie kan niet contractueel worden uitgesloten of beperkt. Er zijn veel meer wijzigingen, op het gebied van het concurrentiebeding, de proeftijd, opzegtermijn en loondoorbetalingsplicht onder andere, en het wetsvoorstel moet nog officieel worden goedgekeurd door de Eerste Kamer (april 2014).

• ernstig verwijtbaar handelen of nalaten van de werknemer; • gewetensbezwaren van de werknemer ten aanzien van de werkzaamheden; • verstoorde arbeidsverhouding; • andere omstandigheden die zodanig zijn dat niet kan worden gesteld dat de arbeidsovereenkomst voortduurt (denk aan: gevangenisstraf van de werknemer of het ontbreken van een werkvergunning). Ook kunt u zich tot de kantonrechter wenden als het UWV niet akkoord gaat met het ontslag.

Stuur of twitter dit artikel door! Scan of ga naar: www.boom-in-business.nl/artikel.asp?id=23-4564

Kasteeltuinen Arcen: platform voor de boomkwekerij? Onderzoek Fontys Hogescholen in Venlo Kent u de Kasteeltuinen in Arcen? Bent u er recentelijk nog geweest? Op het eeuwenoude, 32 hectare grote landgoed met zijn monumentale Kasteel Arcen als middelpunt kunt u urenlang door de talrijke tuinen wandelen en genieten. Niet alleen een bezoekje waard, maar misschien ook wel de locatie voor het platform voor de boomkwekerij. Auteur: Dirand van Wijk (Cultus) De afgelopen maanden heeft een onderzoek plaatsgevonden naar de mogelijkheden om de Kasteeltuinen in Arcen te gebruiken als locatie voor een platform voor de boomkwekerij. Hierbij is gekeken naar de locatie, de kwekers en de bedrijven in de regio. Dit onderzoek is uitgevoerd door een studente van de opleiding International fresh business management (voorheen Food & flower management) aan de Fontys Hogescholen in Venlo in opdracht van Cultus Agro Advies. Op

dit moment bestaat er nog geen centrale gezamenlijke plek in de regio Noord-Limburg waar de boomkwekerijsector zich met zijn producten en noviteiten kan presenteren. In Limburg worden alle culturen geteeld die bij de Nederlandse boomkwekerijsector horen. Alle planten kunnen dus op het platform worden gepresenteerd. Sneller kunnen reageren op trends Uit het onderzoek blijkt dat boomkwekerijpro-

ducten erg populair zijn bij de eindconsument voor de inrichting van zijn eigen tuin. Momenteel blijken tuincentra de belangrijkste plaats te zijn waar de eindconsument meerjarige planten koopt. Met tuincentra als afzetkanaal hebben boomkwekers direct contact met de eindconsument. Zij kunnen dan sneller op trends reageren, wat nu nog niet mogelijk is. Voor het onderzoek is een enquĂŞte uitgevoerd onder boomkwekers uit de regio Noord- en Midden-Limburg. Hierbij

werd onder andere onderzocht waar zij in Limburg mogelijkheden zien voor een platform voor de boomkwekerij, of zij hier behoefte aan hebben en of zij hier zelf een bijdrage aan willen leveren. Het resultaat van de enquĂŞte laat zien dat 46% van de boomkwekers de Kasteeltuinen in Arcen ziet als een goede locatie om een platform voor de sector te ontwikkelen. In de Kasteeltuinen in Arcen vinden momenteel twee succesvolle evenementen plaats, namelijk Holland

www.adriaaninterntransport.nl

06 54904031 - 0174 270008 3 wiel elektrotrekkers â&#x20AC;˘ 4 wiel elektrowagens â&#x20AC;˘ Prins heftrucks

Koi Show en Elf Fantasy Fair Festival. Bovendien bieden de Kasteeltuinen een rustige een ontspannende sfeer om bijvoorbeeld te wandelen of nieuwe plantenculturen te ontdekken. Invulling platform door kwekers Voor een platform op de Kasteeltuinen willen de kwekers plantenmateriaal aanleveren om zo hun producten te presenteren. Aanvullend willen zij uitleg geven over hun producten aan de bezoekers, om zo inspiratie bij de eindconsument te creĂŤren. De Kasteeltuinen krijgen een goed wifinetwerk, zodat met QR-codes gewerkt kan worden. Dit biedt mogelijkheden om de bezoekers inspiratie te bieden wat betreft planten en tuininrichting. Bovendien kan een link worden gelegd met de handel, bijvoorbeeld een tuincentrum. Zo kunnen de bezoekers te weten komen waar zij de planten op de Kasteeltuinen zelf in een tuincentrum kunnen kopen. Uit de enquĂŞte blijkt dat rozendorp Lottum en de Kasteeltuinen in Arcen een mooie en goede combinatie is. Kwekers benadrukken dan ook dat ook in Arcen rozen een prominente plaats moeten blijven houden. Mogelijkheden ook over de grens De Kasteeltuinen bieden veel mogelijkheden voor cursussen en vergaderingen, bijvoorbeeld Meet & Green. Doordat de Kasteeltuinen vlak bij de grens liggen, kunnen ook verbindingen met

bedrijven uit Duitsland ontstaan en dus nieuwe business-contacten. Greenport Venlo en de Duitse Niederrhein vormen samen het grootse tuinbouwgebied van Europa. De Kasteeltuinen in Arcen bieden een goede mogelijkheid om deze regio verder te promoten en de aandacht op regionale producten vestigen. Naast productpresentatie bestaat ook de mogelijkheid om onderzoek in de sector te laten zien. De tuinen bieden voldoende mogelijkheden om hier invulling aan te geven. Op deze manier worden consument en producent bij elkaar gebracht. De in de regio aanwezige Fontys Hogescholen Venlo en HAS Hogeschool Den Bosch, die beide een op de fresh-sector gerichte opleiding aanbieden, kunnen studenten opdrachten laten uitvoeren met de Kasteeltuinen en de bedrijven. Conclusie Geconcludeerd kan worden dat er na een eerste inventarisatie voldoende draagvlak blijkt te zijn voor een vervolgstap. Maar liefst 70 kwekers hebben aangegeven hieraan mee te willen werken. Cultus Agro Advies en Agrocultuur zullen hier samen aan meewerken om het platform tot een succes voor de regio te maken. Begin april openen de deuren van de Kasteeltuinen weer voor het nieuwe seizoen. Een bezoek hieraan is voor ons allen zeker de moeite waard.

Dirand van Wijk

Stuur of twitter dit artikel door! Scan of ga naar: www.boom-in-business.nl/artikel.asp?id=23-4557

Ieder jaar met tien procent groeien In een tijd dat het voor veel boomkwekers lastig is om de eindjes aan elkaar te knopen, is het mooi om te zien dat het met sommige bedrijven gelukkig ook gewoon goed gaat. Het bedrijf Fairplant van Jacob Strockmeijer en Gerard Blok is zo’n bedrijf. Het bedrijf is zo’n tien jaar geleden ontstaan en heeft een bijna constante groei doorgemaakt van tien procent per jaar. Auteur: Hein van Iersel

Fairplant is in 2005 opgericht, primair als handelsbedrijf in uitgangsmateriaal voor de fruitteelt. Gerard Blok van Boomkwekerij Blok uit Luttelgeest produceert al meer dan 25 jaar, Malus, Pyrus en Prunus vruchtboomonderstammen via afleggers op moerbedden. De verkoop van deze onderstammen loopt via Fairplant. Blok heeft daarbij de garantie dat alles wat zijn bedrijf produceert wordt afgenomen. Inmiddels maken de onderstammen van aandeelhouder Blok bijna de helft uit van de afzet van Fairplant en worden jaarlijks ruim tien miljoen onderstammen verhandeld. Grootfruitonderstammen van appel en peer vormen hierbij de hoofdmoot, gevolgd door steenfruitonderstammen van kers en pruim. Daarnaast vindt er op kleinere schaal ook nog handel plaats in onderstammen voor laanbomen, kleinfruit en rozen. Fairplant is daarbij super gespecialiseerd: het bedrijf doet de afzet en logistiek en daarnaast op verzoek ook consultancy bij de klant. De locatie van het bedrijf op een industrieterrein in Emmeloord is daarbij veelzeggend. Samenwerken Fairplant maakt deel uit van een samenwerkings-

'Kwalitatief goede onderstammen, aandacht voor de klant en vooral doen wat je belooft' verband van bedrijven die zich allemaal richten op onderstammen. Het bedrijf is zoals gezegd opgericht als met als eerste opdracht het verhandelen van de onderstammen van het bedrijf van Blok en een aantal naburige onderstamkwekers uit de Flevopolder. Daarnaast is Blok is ook betrokken bij een sorteerbedrijf in Polen, waar het overgrote deel van Fairplant onderstammen op de juiste maten worden uitgesorteerd. Dat gebeurt al lang niet meer met de hand, maar met hightech machines die de planten via camera’s volautomatisch opmeten en sorteren. Deze machines worden ontwikkeld door weer een ander bedrijf van Blok: Gejo Grading bv. Partner van Gerard Blok in dit bedrijf is Jos Broeders, de whizzkid achter de grading-machines.

Jacob Strockmeijer.

Zonder geluk Mijn bezoek bij Fairplant vindt plaats een paar dagen nadat de laatste lading planten is uitgeleverd. Strockmeijer begint te vertellen dat hij ook dit jaar weer compleet uitverkocht was. Maar als hij de details vertelt, blijkt dat ook voor hem geldt dat zonder geluk niemand wel vaart. Strockmeijer: ‘Een paar weken geleden kregen we nog een annulering van een paar honderdduizend onderstammen uit Rusland. De klant was er aanvankelijk van uitgegaan dat er, ondanks de crisis op de Krim én de handelsboycot door Rusland, toch wel een manier zou zijn om planten daarheen te exporteren. Maar uiteindelijk bleek dat toch te ingewikkeld en te kostbaar.’ Gelukkig is alles toch voor elkaar gekomen. De tamtam in de sector deed zijn werk en Strockmeijer kon het seizoen afsluiten met een lege schuur. Helemaal leeg overigens niet. In een aantal landen willen klanten liever tweejarige onderstammen. Ruim twee miljoen, in hoofdzaak licht bewortelde onderstammen, staan klaar om bij Blok weer doorgekweekt te worden tot tweejarig verplante onderstammen Doen wat je zegt Het geheim achter Fairplant is volgens Strockmeijer niet zo moeilijk: ‘Kwalitatief goede

onderstammen, aandacht voor de klant en vooral doen wat je belooft.’ Een van de dingen die Strockmeijer en in zijn navolging ook zijn zoon Stefan ieder jaar doen, is alle klanten bezoeken die planten van hem hebben afgenomen. Ook al gaat het maar om een order van € 1000. Strockmeijer: ‘Wij zetten de meeste planten af naar Midden- , Zuid- en Oost-Europa. En in mijn visie zijn veel kwekers in met name Oost-Europa in het verleden niet altijd met het beste materiaal bediend.’

planten in Roemenië. Dat is de beste klantenbinding die er is.’

'Als je één of twee keer op

Strockmeijer vervolgt: ‘Natuurlijk kom ik ook wel eens ‘boefjes’ tegen, maar de beste manier om die eruit te halen is hun bedrijven bezoeken. Als je één of twee keer op zo’n bedrijf bent geweest, weet je meestal precies wat voor vlees je in de kuip hebt.’ Daarbij blijft het natuurlijk zo dat ook Fairplant af en toe een zeperd haalt en met een oninbare vordering blijft zitten. Strockmeijer: ‘Als dat gaat om een klein bedrijf in Roemenië, aan wie ik met uitgestelde betaling planten heb verkocht maar dat het uiteindelijk toch niet redt, kan ik daar niet zo mee zitten. Maar aan iemand die met onterechte smoesjes van zijn betalingsverplichtingen af wil komen, heb ik een broertje dood. Dan rij ik bij wijze van spreken voor een factuur van een paar honderd Euro een paar honderd kilometer om.’

zo’n bedrijf bent geweest, weet je meestal precies wat voor vlees je in de kuip hebt' ‘Er werd daarbij als volgt geredeneerd: “Deze afnemers hebben weinig geld, dus laten we maar tweede kwaliteit geven”. Fout, in mijn visie. Natuurlijk hebben ze misschien wat minder geld, maar ook voor deze klanten geldt dat kwaliteit zichzelf terugbetaalt. Wat daarbij opvalt, is dat deze klanten het geweldig vinden als ik helemaal uit Nederland kom kijken naar een paar duizend

'In mijn visie geldt ook voor kwekers die misschien minder te besteden hebben, dat kwaliteit zichzelf terugbetaalt'

Stuur of twitter dit artikel door! Scan of ga naar: www.boom-in-business.nl/artikel.asp?id=23-4560

Onderzoek WUR-PPO verandert Overzicht onderzoeksprojecten De proef werd opgeplant met hulp van leerlingen van het Wellantcollege in Gouda.

Het onderzoeksteam Bomen van WUR-PPO onderzoekt een gevarieerd pakket aan onderwerpen op het gebied van boomkwekerij en stedelijk groen. De financiering van het boomkwekerijonderzoek door PT is beëindigd en bij praktisch alle andere financieringsstromen, zoals praktijknetwerken, vouchers, het ministerie van EZ of de EU is medefinanciering door het bedrijfsleven een vereiste. Dat heeft onder meer tot gevolg dat we minder werken aan algemene onderwerpen en meer aan kleinere specifiekere vragen. De directe betrokkenheid van (clusters van) bedrijven bij het onderzoek wordt hierdoor wel veel groter. Kennisoverdracht via praktijknetwerken en begeleiding van regionale ontwikkelingen in de greenports op het gebied van kennis en innovatie worden opgepakt in samenwerking met andere partijen zoals DLV en Cultus. In dit artikel een overzicht van de belangrijkste projecten van 2013/2014. Auteur Nico G.M. Dolmans Op naar een aaltjesvrije vasteplantenteelt met CATT Zeven vasteplantenkwekers, WUR en Van Acht Koel- en vriesopslag werken samen in een praktijknetwerk om aaltjes te bestrijden met CATT (controlled atmosphere temperature treatment). Bij deze methode wordt plantmateriaal enkele dagen bij 35 a 40 °C gebracht met een verhoogd CO2- en een verlaagd O2-gehalte. CATT wordt inmiddels in de praktijk toegepast bij aardbei tegen aardbeimijt en wortelknobbelaaltjes. Uit eerder onderzoek bleek er ook perspectief voor vaste planten, maar gewassen kunnen wel verschillend reageren op de behandeling. Het is een kwestie van zoeken naar die omstandigheden waarbij de aaltjes goed bestreden worden en de planten niet of nauwelijks schade oplopen. Een aantal partijen is behandeld met een reeks verschillende CATT-behandelingen. De aaltjes worden geteld en het plantmateriaal wordt opgeplant om de schade aan het gewas te bepalen. Het praktijknetwerk wordt financieel ondersteund door het ministerie van Economische Zaken en het Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling. Iepenmonitoring Het moderne iepensortiment omvat een groot aantal cultivars met een zo hoge mate van resistentie dat de iepziekte geen belemmering meer hoeft te zijn voor het weer aanplanten van iepen. Omdat veel beheerders niet weten wat ze van die rassen kunnen verwachten, worden veel van de nieuwe cultivars nog maar beperkt gebruikt. In vervolg op het project Toekomst voor de Iep brengt WUR-PPO de gebruikswaarde van deze cultivars in beeld. Daartoe zijn iepenbeplantingen geselecteerd in de gemeenten Amsterdam, Westland, Deventer, Boxtel, Den Haag, Rotterdam en Apeldoorn. In deze beplantingen wordt met steun van de betreffende gemeenten de ontwikkeling van de verschillende cultivars gevolgd en geëvalueerd, om zo beheerders informatie te geven voor een verantwoorde keuze van iepencultivars bij nieuw aan te leggen beplantingen. Informatie: Jelle Hiemstra, jelle.hiemstra@wur.nl

Grasstroken in laanbomen De voordelen van grasstroken in laanbomen zijn vele: minder herbiciden, minder uitspoeling, betere berijdbaarheid, bevordering van het bodemleven, goede presentatie van het bedrijf etc. Ze zijn dus met name belangrijk voor biodiversiteit en duurzame teelt. Maar een belangrijke barrière die veel boomkwekers ervan weerhoudt om grasstroken aan te leggen, is de kans op groeiremming bij de laanbomen. Dit is in onderzoek in het verleden meerdere malen aangetoond. Met name in de teelt van jonge opzetters is hierover veel discussie en terughoudendheid in de sector. In de periode mei 2010 - december 2013 is in opdracht van het PT onderzoek gedaan naar de toepassing van grasstroken bij jonge opzetters. De nadruk lag op de maatregelen die genomen kunnen worden om concurrentie van gras te verminderen. Belangrijkste conclusies zijn dat de groeiremming vooral veroorzaakt wordt door concurrentie om vocht en voeding. De effecten van meer maaien en langzaam groeiende grasmengsels leken beperkt. Groeiremming heeft al gauw grote bedrijfseconomische gevolgen. Op zandgrond bleek dat ook bij (zeer lage) vochtconcurrentie toch enige groeiremming optreedt. Maar ook bleek dat compensatie door middel van een goede mestvoorziening (N) zeker mogelijk is. Op kleigrond bleek vooral vochtconcurrentie al snel de beperkende factor, terwijl er bij voldoende vocht en voeding (regenachtige zomer) geen groeiremming was. Wil een kweker dus gebruikmaken van de positieve effecten van grasstroken, dan dient hij vooral veel aandacht te geven aan de water- en mestvoorziening. Informatie: Bart van der Sluis, bart.vandersluis@wur.nl

Onderzoek naar nieuwe herbiciden Onkruidbestrijding is een groot knelpunt in de tuinbouw. Een beperkt middelenpakket én de komst van nieuwe etiketten zorgt voor hoofdpijn bij menig boomkweker. De introductie van nieuwe onkruidbestrijdingsmiddelen voor de boomkwekerij is maar zeer beperkt. Fabrikanten zijn vaak huiverig voor onvoorziene gewasschade. Door de grote variatie aan gewassen in de boomkwekerijsector kan een nieuw middel onmogelijk bij alle boomkwekerijgewassen vooraf getest worden. Bij alle herbiciden die in andere sectoren beschikbaar zijn, is gekeken naar hun geschiktheid voor de boomkwekerij. In 44 proeven, uitgevoerd in de periode 2009-2010, kwamen tien middelen naar voren die interessant zijn voor de boomkwekerij. In 24 daaropvolgende proeven met zowel bodem- als contactherbiciden zijn in alle gewasgroepen ervaringen opgedaan met betrekking tot de gewasveiligheid. Twee nieuwe veelbelovende bodemherbiciden en drie nieuwe contactherbiciden kwamen positief naar voren. De verzamelde gegevens kunnen worden gebruikt voor de toelating. Het is aan de CEMP (coördinator effectief middelenpakket) van de sector en aan de fabrikanten om de volgende stap naar toelating te zetten. Twee nieuwe middelen worden verwacht in 2014/2015. De andere middelen zullen na 2015 op de markt komen. Informatie: Fons van Kuik, fons.vankuik@wur.nl

Praktijknetwerk ‘Precies wat boomkwekers willen’ Precisielandbouwtechnieken worden in de akkerbouw regelmatig toegepast. Rechtrijden met RTK-GPS is redelijk ingevoerd in de akkerbouw en ook al deels in de boomkwekerij. Daarnaast worden er in de akkerbouw echter ook veel andere technieken toegepast, zoals gewas- en/of bodemsensing, specifiek gewasgericht spuiten, taakkaarten maken etc. Een aantal boomkwekers wil samen met WUR-PPO en Cultus ook die andere technieken toepasbaar en geschikt maken voor de boomkwekerij en profiteren van de voordelen ervan. In het praktijknetwerk ‘Precies wat boomkwekers willen’ wordt die kennis ontwikkeld en gedeeld.

Kopstekers in linde Het verschijnsel kopstekers in linde kan verschillende oorzaken hebben. De belangrijkste is de lindenbladplooigalmug. De larven van deze galmug zuigen aan de jongste bladeren, waardoor deze op typerende wijze samenvouwen. De afgelopen jaren is er veel kennis opgedaan over dit insect. Bestrijding is mogelijk met een gerichte inzet van insecticiden. Naast de typische galmugschade vertonen verschillende cultivars ook symptomen die zeker niet door galmuggen worden veroorzaakt. Het gaat meestal om vergelende bladranden, komvormige blaadjes en ‘genepen blad’. Waarnemingen in het laboratorium lieten zien dat galmijten hierbij geen rol speelden. Ook de toepassing van herbiciden wordt al lang geopperd als mogelijke oorzaak. Daarom werd in 2013 een grote proef uitgevoerd waarbij gangbare herbiciden (linuron, metazachloor en ammoniumglufosinaat) in hoge doseringen werden vergeleken met onbehandelde velden. In deze proef is geen enkel verband met de toegepaste herbiciden gevonden. Onbehandelde velden hadden net zo vaak symptomen als behandelde. Opmerkelijk was dat deze symptomen eerder en heftiger optraden bij Tilia europaea ‘Pallida’ (juni) dan bij T. cordata ‘Greenspire’ (juli). Daarmee is de puzzel rond kopstekers nog niet opgelost. Voor de kweker is het belangrijk de verschillende symptomen te onderscheiden: alleen bij galmugaantasting is er een werking van insecticiden te verwachten. Informatie: Herman Helsen, herman.helsen@wur.nl

Planten voor natte locaties De hoeveelheid vocht in de bodem is een van de belangrijkste groeivoorwaarden voor planten. De meeste soorten geven de voorkeur aan een normale vochthoudende bodem. Maar er zijn ook soorten die een veel drogere of juist nattere situatie prefereren of tolereren. Nederland kent vooral veel natte locaties. In het stedelijke gebied geldt dit voor bijvoorbeeld oevers, laaggelegen delen en wadi’s. Vooral wadi’s zijn de laatste jaren erg populair geworden en bieden ook veel perspectief voor vergroening. Een goede soortkeuze voor zowel permanent natte als periodiek natte locaties is van essentieel belang. PPO heeft met behulp van financiering door PT onderzoek gedaan naar de toepassing van planten op natte locaties. Het onderzoek richt zich op landplanten voor natte of zeer natte locaties (geen waterplanten dus) en op de vraag welke soorten sterk wisselende waterstanden verdragen. Een uitgebreid artikel is inmiddels gepubliceerd in Dendroflora 49. Informatie: Marco Hoffman, marco.hoffman@wur.nl

Verticillium dahliae in de boomkwekerij In een door PT gefinancierde veldproef op zandgrond kwam biologische grondontsmetting als perspectiefvolle methode tegen Verticillium dahliae naar voren. Dit biedt mogelijkheden voor grootschalige toepassing bij boomkwekers. Bij biologische grondontsmetting wordt vers organisch materiaal (gras) ingewerkt en luchtdicht afgedekt. Door het verteringsproces wordt zuurstof aan de bodem onttrokken, waardoor bodemschimmels en andere organismen kunnen afsterven. Dit werkt ook tegen veel soorten onkruid. In het Praktijknetwerk ‘Biologisch redmiddel tegen verwelkingsziekte in de boomkwekerij’ gaat een aantal praktijkbedrijven in de regio Brabant/Limburg met deze methode aan de slag. De boomkwekers stellen een perceel beschikbaar voor grondbehandeling. WUR-PPO, Cultus Agro Advies en loonwerker Seelen voeren het onderzoek uit. Hierbij worden grondmonsters voor en na de behandeling beoordeeld en worden de effecten op het gewas in beeld gebracht. Praktijknetwerken worden gesubsidieerd door RVO, met een eigen bijdrage (20%) van de deelnemende bedrijven. Informatie: Bart van der Sluis, bart.vandersluis@wur.nl

Functies van stedelijk groen en beplantingskeuze Ons stedelijk groen is de laatste jaren flink aan het veranderen, deels door bezuinigingen en deels doordat dit groen multifunctioneler moet zijn. Het zorgen voor aankleding en sierwaarde (de basisfunctie) is niet meer genoeg. Nieuwe aspecten zoals biodiversiteit, milieukwaliteit, klimaatbestendigheid en gezondheid en welzijn zijn sterk in opkomst. Deze kunnen worden doorvertaald naar het groen. Kijkend naar de functies van het openbaar groen speelt beplantingskeuze een belangrijke rol. Door middel van onderzoek door WUR-PPO is hierover veel kennis ontwikkeld. Via het onderwijsproject ‘Functies van stedelijk groen en beplantingskeuze’ wordt deze kennis toegankelijk gemaakt voor het agrarisch onderwijs (mbo, hbo). In het project werken onderwijsinstellingen (Hogeschool Van Hall Larenstein, Helicon opleidingen, CAH Vilentum en AOC Oost) samen met onderzoekers van PPO en Alterra om lesmodules te ontwikkelen. Voor komend jaar wordt onder andere geprobeerd om de kennis niet alleen naar het onderwijs te brengen, maar ook naar het bedrijfsleven (via cursussen). De VHG is daarbij een belangrijke partner. Informatie: Marco Hoffman, marco.hoffman@wur.nl Initiatief Landelijk Kennisnetwerk Straatbomen Bomen in de stad krijgen het steeds moeilijker door de intensivering van het ruimtegebruik, het optreden van nieuwe ziekten en aantastingen en het veranderende klimaat. Een goede keuze van nieuw te planten bomen bij aanleg en renovatie van wijken en een goed beheer van de bestaande kostbare bomenstructuur voorkomen problemen en kosten in de toekomst. Om een efficiënt en toekomstgericht beheer van straatbomen mogelijk te maken, is het plan voor het programma Landelijk Kennisnetwerk Straatbomen (LKS) opgesteld. Dit programma biedt stedelijkgroenbeheerders de mogelijkheid om een toekomstgericht functioneel, vitaal en veilig bomenbestand te creëren. Het programma bestaat uit vijf onderdelen: • Kennisnetwerk: uitwisseling van kennis over en ervaring met straatbomen. • Functie en gebruik: benutting van ecosysteemdiensten van bomen, o.a. verbetering leefklimaat, waterhuishouding. • De basis: verzamelen, evalueren en presenteren van de belangrijkste gegevens betreffende het huidige straatbomenbestand in Nederland. • De toekomst: informeren over de gebruikseigenschappen van (nieuwe) straatbomen die geschikt zijn onder de veranderende omstandigheden. • Boomgezondheid: factoren die een gezond bomenbestand bepalen, inventarisatie van de belangrijkste ziekten en plagen en hoe hiermee om te gaan. In het LKS-programma zullen kennis en ervaring van beheerders, onderzoekers, groenvoorzieners en leveranciers worden gebundeld en gedeeld. Communicatie en de daarvoor benodigde infrastructuur zijn daarom essentiële onderdelen. WUR-PPO is gevraagd om het LKS-programma op te stellen. Dit kan dit jaar van start gaan. Meer informatie over LKS is gepland in de vakbladen en via andere communicatiekanalen. Informatie: Fons van Kuik, Fons.vankuik@wur.nl

Nieuwe en snelle detectiemethode voor Verticillium WUR-PPO werkt samen met Engelse en Spaanse onderzoekers in een door de EU gefinancierd project aan de ontwikkeling van een snelle en betrouwbare methode voor de detectie van Verticillium in zowel grond- als plantmonsters. Het project richt zich in eerste instantie op Verticillium in olijf, wat een groot probleem is in het gebied rond de Middellandse Zee, maar de resultaten zijn ook goed te vertalen naar de voor Nederland belangrijke gewassen. Inmiddels is er door ons een betrouwbare en snelle laboratoriumtoets ontwikkeld waarmee plantenmonsters op besmetting met Verticillium kunnen worden getoetst. Samen met de buitenlandse collega’s werken wij nu aan het ontwikkelen van een toetsmethode die eenvoudig nabij het veld kan worden uitgevoerd. Naar verwachting komt het prototype hiervan in 2015 beschikbaar. Informatie: Jelle Hiemstra, jelle.hiemstra@wur.nl

Teelt de grond uit boomkwekerij In 2013 is het nieuwe Activiteitenbesluit van kracht geworden. Bij gebruik van vloeibare meststoffen in een teelt op stellingen, zoals het U- of gotensysteem, is recirculatie van drainwater verplicht. Afgelopen jaar is onderzocht of Verticillium bij recirculatie kan worden overgebracht. Daartoe zijn Acers ziek gemaakt en het drainwater is regelmatig bemonsterd. In een aantal monsters is inderdaad Verticillium aangetoond. Het is nog niet duidelijk of planten bij hergebruik van het drainwater ook echt ziek kunnen worden. Op dit moment worden in het Uof gotensysteem de gewassen in het voorjaar geplant en in het najaar geoogst. Levert een meerjarige teelt voordelen op? In ieder geval moeten maatregelen worden genomen om de kans op vorstschade te beperken. In de winter van 20122013 is in één helft van een goot een verwarmingsdraad aangebracht en in de andere helft niet. In beide delen is de temperatuur gemonitord. De verwarming werd aangezet als er vorst werd voorspeld. In het voorjaar bleek dat de temperatuur niet laag genoeg was geweest om in het onverwarmde deel schade te veroorzaken. Uit de monitoring bleek wel dat bij een buitentemperatuur van -10 0C de temperatuur in het verwarmde deel van de goot boven 0 0C bleef, terwijl deze in het onverwarmde deel korte tijd -5 0C bereikte. Informatie: Henk van Reuler, henk.vanreuler@wur.nl

Vijanden tegen wolluis In tunnelkassen met gestekte rozen kan wolluis voorkomen. De gebruikte insecticiden werken vaak niet effectief genoeg door de slechte bereikbaarheid van de wolluis, en bovendien zijn ze bij geïntegreerde teeltsystemen schadelijk voor natuurlijke vijanden. Er is wel een biologische bestrijder beschikbaar: het lieveheersbeestje Cryptolaemus montrouzieri. Deze bestrijder bleek echter niet voldoende te werken tijdens perioden met relatief lage temperaturen (ongeveer 17 °C). WUR-PPO en WUR-Glas gingen op zoek naar een oplossing. Nieuwe natuurlijke vijanden die bij lagere temperaturen wel goed werken, werden niet gevonden. Het is wel mogelijk de effectiviteit van C. montrouzieri te verbeteren door ze bij te voeren met insecteneieren. Deze zijn in de handel verkrijgbaar. In 2014 zal dit getest worden in de praktijk. Informatie: Ivonne.elberse@wur.nl Onderwijsproject Nieuwe teeltsystemen De afgelopen jaren zijn er diverse nieuwe, duurzame teeltsystemen en technieken ontwikkeld. Ondernemers en medewerkers in de vollegronds tuinbouw moeten kunnen werken met deze nieuwe systemen en (vaak digitale) technieken. Kennis over de nieuwe systemen moet een plaats krijgen in het onderwijs. De afgelopen jaren heeft WUR veel onderzoek gedaan naar nieuwe systemen en technieken, zoals in de geïntegreerde en biologische teelt. Daar is veel kennis uit voortgekomen die nog in het onderwijs ingepast moet worden. Het doel van dit project is onderwijsmateriaal voor ‘Duurzame teeltsystemen voor de vollegronds tuinbouw’ te ontwikkelen voor docenten in het mbo en hbo. Het onderwijsmateriaal is afgestemd op de huidige student in de huidige leeromgeving, maar is voor een groot deel ook bruikbaar voor cursussen in het kader van ‘een leven lang leren’. Informatie: Ton Baltissen, ton.baltissen@wur.nl

Regionale initiatieven kennis en innovatie WUR-PPO Bomen is nauw betrokken bij de greenports Boskoop, Betuwse Bloem en de Duin- en Bollenstreek. In de diverse boomkwekerijcentra bestaat een sterke behoefte aan kennis voor verdere regionale ontwikkeling, bijvoorbeeld over oplossingen op het gebied van arbeid, opleiding, logistiek of de bodemen waterproblematiek. WUR-PPO levert met diverse kennispartners wetenschappelijke en praktische kennis om dat te laten slagen. De projecten worden grotendeels door de EU en provincies betaald. In de greenport Boskoop werken de Stichting Greenport Regio Boskoop, DLV Plant B.V., PPO, het georganiseerd bedrijfsleven, het Hoogheemraadschap Rijnland, het Wellantcollege, de Kamer van Koophandel en de greenportgemeenten samen om het greenportcluster boomkwekerij een extra impuls te geven. Doelen zijn het delen en toepassen van (nieuwe) kennis, duurzaam ondernemerschap en het zorgen voor voldoende en gekwalificeerd groen personeel voor de toekomst. Een zeer succesvolle activiteit is een serie masterclasses, waaraan tot nu toe meer dan 200 ondernemers, bedrijfsmedewerkers en studenten deelnamen. Ook worden bedrijven begeleid bij het doorvoeren van innovaties op hun bedrijf, bijvoorbeeld op het gebied van led-verlichting, onkruidbestrijding of energie. Uit interviews met partijen in de regio kwam naar voren dat de impact van het project groot is: meer saamhorigheid, meer samenwerking, beter onderwijs, betere toegang tot kennis en werken aan innovatieve vraagstukken. Dit zijn goede aanknopingspunten om te streven naar een vervolg in 2015. Informatie: Nico Dolmans, nico.dolmans@wur.nl In de Betuwse Bloem voert WUR-PPO Bomen een aantal projecten uit samen met de ondernemers en andere bedrijven. Deze worden geĂŻnitieerd door het Laanboompact. Beheersing van ziekten en plagen is een belangrijk aspect bij de teelt van laanbomen. Nieuwe systemen (gotenteelt, container, hangende potten) in de laanboomteelt lossen problemen op, maar kunnen ook nieuwe veroorzaken. Verbetering van de weerbaarheid tegen ziekten en plagen is belangrijk. Hier gaat het erom het teeltsysteem weerbaarder te maken tegen ziekten en plagen door aanpassingen van het ontwerp. Ook precisielandbouw biedt veel technieken en toepassingen die kunnen bijdragen aan verduurzaming van de teelt. Voor de laanboomteelt is een exacte plantlocatie de basis voor verdere precisielandbouwtoepassingen. Op basis van satellietbeelden kunnen afwijkingen op een perceel worden vastgesteld en eventueel beslissingen worden genomen. Voor de boomkwekerij is het echter nodig om dichter bij het gewas te meten. Die technieken zijn beschikbaar (UAV), maar het gebruik in de boomkwekerij en vooral de vertaling van beelden naar teeltacties staan nog in de kinderschoenen. De afgelopen jaren is door de werkgroep Innovatie Laanboomteelt Kring Opheusden ondersteuning verleend aan de ontwikkeling van een duurzamere teelt en een aantal innovaties, zoals een wortelsnoeimachine, snoeirobot, hoogwerker en een diktemeter. Deze projecten en activiteiten worden ontwikkeld en uitgevoerd op basis van suggesties van kwekers. Informatie: Ton Baltissen, ton.baltissen@wur.nl Onlangs is het Innovatie- en Demonstratiecentrum (IDC) Lisse van start gegaan. Het IDC helpt ondernemers in de bollen- en vasteplantensector om innovaties te realiseren. Negen organisaties bundelen hun krachten om de ondernemers te ondersteunen bij hun kennis- en innovatievragen. Samen met onderzoek, onderwijs en organisaties uit de regio Greenport Duin- & Bollenstreek biedt het IDC een dynamische omgeving waarin ondernemers en andere belanghebbenden kennis kunnen nemen van nieuwe technologieĂŤn en innovatieve methoden. Dit zal zowel vraag- als aanbodgestuurd plaatsvinden. De belangrijkste thema's zijn: fytosanitaire aspecten, biobased productie, precisielandbouw en logistieke technologie. In het centrum worden kennisarena's georganiseerd en masterclasses voor ondernemers en studenten. Voor het delen van de kennis vanuit het IDC wordt gebruikgemaakt van Bloembollenweb. nl. Verder is een belangrijke functie van het IDC het demonstreren van nieuwe technieken en innovaties voor de bollenteelt, maar zeker ook voor de teelt van vaste planten. Dit vindt plaats bij WUR-PPO of bij ondernemers in de regio. Informatie: Barry Looman, barry.looman@wur.nl

Nico Dolmans

Stuur of twitter dit artikel door! Scan of ga naar: www.boom-in-business.nl/artikel.asp?id=23-4561

Er gaat geen jaar voorbij zonder groene en kleurrijke nieuwigheden. 2014 vormt daarop geen uitzondering. Peter van Rijssen, eigenaar van Plantipp, licht zijn favoriete noviteitentop-10 ‘uit eigen stal’ toe. Auteur: Ruud Jacobs

Sedum x SUNSPARKLER ‘Blue PearlPBR’

Peter van Rijssen (Plantipp) kijkt vooruit: eenderde minder noviteiten op de markt Allereerst even terugkijken: hoe is de introductie van de nieuwigheden in 2013 verlopen? Wat was jullie absolute topper en waar hadden jullie meer van verwacht? Peter van Rijssen: ‘Het was een jaar waarin harder gewerkt moest worden om hetzelfde voor elkaar te krijgen. Het is belangrijk dat je als bedrijf actief met je klant blijft communiceren, samen bespreekt hoe je resultaten kan bereiken. Daarnaast je te onderscheiden door middel van goede nieuwe soorten. Wat tegenviel, is dat behoorlijk wat planten te laat waren met bloeien, onder andere wat dahlia’s; die moesten we helaas terugtrekken op Plantarium. De Hydrangea m. Love was daarentegen echt een topper en werd niet voor niets met zilver bekroond op Plantarium. Tijdens de IPM in Essen werden we ook onderscheiden voor de beste nieuwe vaste plant, een winterharde primula met donker blad en gele bloemen. Ook behaalden we een prijs voor de beste tuinplant met de Magnolia Cleopatra, die stond te schitteren tijdens de IPM.’ Het aantal noviteiten – 19 om precies te zijn – dat jullie dit jaar op de markt brengen, is zo’n 30% gedaald ten opzichte van 2013. Wat is de reden? Van Rijssen: ‘We willen de huidige soorten ook aandacht blijven geven, kritischer zijn in het sortiment, de soorten langer op de kwekerij en in

de tuin beoordelen, waardoor we zeker weten dat we de beste soorten kunnen selecteren en introduceren.’ In hoeverre heeft ‘de consument’ bij Plantipp een vinger in de pap bij de keuze van nieuwigheden? Van Rijssen: ‘De consument heeft bij ons geen vinger in de pap. Uiteraard is de consument wel de eindklant, maar als je alleen uitgaat van de kleine groep Nederlandse consumenten, dan laat je je te veel beïnvloeden. Er komt veel meer bij kijken dan alleen de consument. In Europa wonen 740 miljoen mensen in 51 landen met veel verschillende talen en culturen. Als je dan alleen kijkt naar de consument, dan is dat niet goed. Je moet de juiste kwekers zoeken voor de juiste markt.’

Een ruime meerderheid (bijna 75%) van het Boom in Business- Kwekerspanel in dit nummer is het eens met de stelling: ‘Iedere regio heeft inmiddels zijn eigen boomkwekerijbeurs. De (buitenlandse) afzet is niet gebaat bij deze versnippering. Tijd dus voor meer samenwerking!’ Hoe kijken jullie als Plantipp hiertegenaan? Van Rijssen: ‘Ik ben het er mee eens; er zijn te veel verschillende beurzen, wat het onoverzichtelijk maakt. Stiekem wil je ze toch bezoeken om te kijken wat je mist; maar aan de andere kant: als je niet gaat, weet je ook niet wat je mist. Wij introduceren zelf nieuwigheden op vier beurzen: IPM in januari, National Plant Show in juni, Plantarium in augustus en Four Oaks in september. Dat is mooi verspreid over het jaar en op die beurzen komt ook het meeste bezoek af.’

Hoe zijn de verwachtingen en vooruitzichten voor 2014? Van Rijssen: ‘Nieuwigheden testen we langer uit voordat we ze introduceren. We krijgen nog steeds nieuwe soorten aangeboden, alleen zijn we selectiever. Het is heel erg belangrijk of het dit jaar een goed voorjaar wordt, zodat iedere kweker lekker kan verkopen. Risicospreiding, verschillende markten opzoeken en blijven communiceren met je klant lijken me de beste methoden om mee door te gaan in 2014.’

Peter van Rijssen

Noviteiten 2014 Acer palmatum Tsukasa ('Silhouette'PBR) Veredelaar: Yutaka Tanaka (JP) Winterhardheid: -20 graden Celsius Standplaats: volle zon – half schaduw Blad: voorjaar frisgroen blad - najaar oranjerood blad Hoogte: opgaande groei - na 5 jaar H 3 m x B 0,7 m Producent: Kwekerij Son & Koot (Kaatsheuvel) Introductie: GrootGroenPlus 2014 Waarom speciaal: smal opgaande groei; dit is nieuw in het Acer palmatum- sortiment

Carex oshimensis EverColorTM 'Eversheen'PBR Serie: EverColor Carex Collection Veredelaar: Pat Fitzgerald – Ierland (IE) Winterhardheid: -25 graden Celsius Standplaats: volle zon – schaduw Blad: bontbladig (geelgroen blad met donkergroene rand) Hoogte: h 25 cm x w 15 cm Producent: Fitzgerald Nurseries (Ierland) Introductie: Plantarium 2014 Waarom speciaal: Eversheen heeft een opvallende kleur, chartreuse-blad met een groene rand, is gezond groeiend en groenblijvend

Berberis thunbergii 'Lutin Rouge'PBR Veredelaar: Pépinière Jean-Pierre Hennebelle Winterhardheid: -30 graden Celsius Standplaats en blad: volle zon (intens rood) schaduw (frisgroen) Hoogte: h 40 cm x w 15 cm Producent: About Plants (Zundert) & Vromans Kwekerijen Introductie: Plantarium 2014 Waarom speciaal: compacte habitus, heeft in de volle zon en halfschaduw een opvallend rode kleur en in volledige schaduw is het blad frisgroen

Hydrangea paniculata Confetti ('Vlasveld002'PBR) Veredelaar: Peter Vlasveld (Boskoop) Winterhardheid: -30 graden Celsius Standplaats: volle zon – halfschaduw Bloemen: rijkbloeiend, licht geurende bloemen Bloeiperiode: vroege zomer - najaar Hoogte: h 100 cm x b 75 cm Producent: Peter Vlasveld (Boskoop) Introductie: Plantarium 2014 Waarom speciaal: zeer compacte stevige opbouw, zelf vertakkend met licht geurende bloemen, wat vlinders aantrekt

Caryopteris x clandonensis Empire Blue ('Elst01') Veredelaar: Boomkwekerij Elst (Wernhout) Winterhardheid: -20 graden Celsius Standplaats: volle zon Bloemen: rijkbloeiend, donkerblauwe bloemen, extreem grote bloemen Bloeiperiode: zomer - najaar Hoogte: h 60 cm x w 25 cm Producent: Boomkwekerij Elst (Wernhout) Introductie: GrootGroenPlus 2014 Waarom speciaal: opvallende grote bloemen, onderhoudsvriendelijk en ziektetolerant

Hydrangea macrophylla MISS SAORI (‘H20-2’) Veredelaar: Irie San, Japan Winterhardheid: -22 graden Celsius Standplaats: volle zon – halfschaduw Bloemen: roodpaarse bloemen met witte rand, doorbloeiend Bloeiperiode: laat voorjaar – begin winter Blad: groen dat doorkleurt naar donkerpaars Hoogte: h 100 cm x w 100 cm Producent: Van Klaveren Plant Introductie: Plantarium 2014 Waarom speciaal: dubbelbloemig en bicolor bloemen, wit met een rozerode rand. Begint met kleine bloemen die doorgroeien tot grote bloemen. Bloeit op eerstejaars hout en heeft een goed wortelsysteem en goede vertakking

Leucothoe keiskei Burning Love ('Opstal50'PBR) Veredelaar: Boomkwekerij Ron van Opstal Winterhardheid: -25 graden Celsius Standplaats: volle zon – halfschaduw Bloemen: wit Bloeiperiode: voorjaar Blad: donkerpaars blad Hoogte: h 50 cm x w 50 cm Producent: About Plants (Zundert) Introductie: IPM 2014 Waarom speciaal: bost zeer makkelijk en heeft opvallend donkerpaars blad, goed vertakkend, groenblijvend, zuurminnende grond

Delosperma nubigenum Wheels of Wonder Fire Wonder ('WOWDAY2'PBR) Serie: WOW-series Veredelaar: Koichiro Nishikawa (FlorSaika) Winterhardheid: -18 graden Celsius Standplaats: volle zon Bloemen: rode bloemen met geel hart Bloeiperiode: vroege zomer - begin winter Blad: groen Hoogte: h 15 cm x w 50 cm Producent: Gebr. Alkemade (Lisse) & Nature Art (Hazerswoude-Dorp) Introductie: Plantarium 2014 Waarom speciaal: Extreem grote bloemen, intense bloemkleur, bloeit extreem rijk, open en gesloten bloem zeer kleurrijk. Snelgroeiend, onderhoudsvrij en droogtetolerant. De consument kan lekker op vakantie; bij thuiskomst nog in bloei!

Sedum x SUNSPARKLER ‘Blue PearlPBR’ Serie: SunSparkler Veredelaar: Chris Hansen, Garden Solutions Winterhardheid: -35 graden Celsius Standplaats: volle zon Bloemen: donkerroze bloemen Bloeiperiode: zomer - najaar Blad: blauw blad Hoogte: h 50 cm x w 25 cm Producent: Gebr. Alkemade (Lisse), Gootjes AllPlant (Schagen) en Kebra Vaste Planten (Noordwijkerhout) Introductie: Plantarium 2014 Waarom speciaal: zeer stevige opbouw met rozerode bloemen, blad is intens grijsblauw, sterkte habitus, rijkbloeiend en valt niet op.

Rhodohypoxis x Fairytale ('Hil200802'PBR) Veredelaar: Philip van Hilst – Kaatsheuvel (NL) Winterhardheid: -5 graden Celsius Standplaats: volle zon Bloemen: rozerode bloemen met geel hart Bloeiperiode: doorbloeiend (mei tot oktober) Hoogte: h 25 cm x w 25 cm Producent: gewortelde stek: Gebr. Alkemade (Lisse), eindproduct: Nature Art Kwekerij (Hazerswoude-Dorp) & Philip van Hilst (Kaatsheuvel) Introductie: IPM 2014 & Plantarium 2014 Waarom speciaal: ziektetolerant, maakt veel grondscheuten, ideaal voor balkon of patio Stuur of twitter dit artikel door! Scan of ga naar: www.boom-in-business.nl/artikel.asp?id=23-4554

Waar wachten we nog op om de plant gezonder te maken? Er moet meer onderzoek komen naar wat planten gezond maakt in plaats van wat ze ziek maakt. Want wie weet Ăźberhaupt hoe plantengezondheid moet worden omschreven? Wanneer kun je zien of meten hoe gezond een plant is? Met plantsapmetingen? Kan het via brix-metingen? Brix-metingen of refractometerwaarden in vruchten tonen aan dat een vrucht met een Brixwaarde boven 12 niet wordt aangetast. Is deze vrucht dan gezonder? Is de plant waar de vrucht aan groeit gezonder? En hoeveel gezonder dan? De term gezondheid is niet wetenschappelijk gedefinieerd. Plantengezondheid is nooit een onderwerp voor diepgravende studie geweest, zoals wel wordt gezocht naar dĂŠ oorzaak van plantenziekten. Onderzoekers over de hele wereld zoeken al vele jaren naar het ei van Columbus.

Plantengezondheid is nooit een onderwerp voor diepgravende studie geweest, zoals wel wordt gezocht naar dĂŠ oorzaak van plantenziekten Onderzoekers zijn tot de conclusie gekomen dat de onderlinge interactie tussen mineralen en voedingsstoffen op vele zeer ingewikkelde manieren samenwerken. Het is zaak dat er wordt gezocht naar iets dat we balans noemen. Aan de andere kant is balans in de natuur een onbekend fenomeen. Wat is een plant in balans? Als het de ene dag nat en koud is en de volgende dag droog en heet kan nauwelijks van balans worden gesproken. Maar de plant die het vermogen heeft om zich aan te passen en zijn eigen gezondheid te managen, kan een dergelijke onbalans beter verwerken en sneller herstellen dan een plant die dit niet kan. Het is niet langer zinvol voor onderzoekers om zich bezig te houden met plantenziekten. Daarover is al voldoende bekend.

De hele agrarische sector zit al vele jaren te wachten op richtlijnen voor plantversterkende middelen en bodemverbeterende middelen Het is van het allergrootste belang dat het onderzoek zich gaat richten op plantgezondheid. LTO, NFO, PT, WUR, PPO, DLV en alle andere organisaties die zich richten op planten, gooi het roer om! Ga zoeken naar manieren om plantengezondheid in kaart te brengen. Ga op zoek naar teeltmethoden waarin het gebruik van bestrijdingsmiddelen uitzondering is in plaats van regel. Ga op zoek naar wat planten gezond houdt in plaats van wat ze ziek maakt. 95 procent van de kosten in de teeltsector wordt besteed aan het bestrijden van plantenziekten.

De hele agrarische sector zit al vele jaren te wachten op richtlijnen voor plantversterkende middelen en bodemverbeterende middelen. Simpelweg omdat er geen teler, kweker of akkerbouwer is die voor zijn plezier gewassen bespuit met chemische middelen. Zij zien dagelijks met eigen ogen wat de nadelen voor het gewas zijn. Verandering van gedrag is niet mogelijk zolang de overheid (de EU) blijft aarzelen om regels te maken voor plantversterkende middelen. Een mens zou bijna gaan denken dat er multinationals zijn met een zware lobby in Den Haag en Brussel die willen voorkomen dat de agrarische sector minder chemische middelen en minder kunstmest gaat inzetten... Aan plantenziekten wordt alleen door een beperkte groep bedrijven verdiend. Aan plantengezondheid kan iedereen verdienen. De maatschappij, burgers, leveranciers en telers of kwekers. Waar wachten we nog op? Pius Floris is oprichter en directeur van Plant Health Care BV

Stuur of twitter dit artikel door! Scan of ga naar: http://www.boomzorg.nl/artikel.asp?id=19-4329

Oppassen met de esdoorn Sterke relatie tussen Acer en dodelijke spierziekte bij paarden Atypische myopathie is een ziekte die bij paarden veel slachtoffers maakt. De afgelopen vijftien jaar komt deze spierziekte steeds vaker voor bij paarden die het hele jaar op de wei staan. De oorzaak van deze dodelijke aandoening is grotendeels opgehelderd, en er lijkt een verband te bestaan met bepaalde esdoornsoorten. De ziekte wordt veroorzaakt door een toxine in de zaden en mogelijk ook in het blad en de spillen. Auteur: Martijn Siemes

Maatregelen Moeten we nu alle esdoorns omhakken? ‘Ik kan me voorstellen dat een paardeneigenaar er zo over denkt’, zegt Cornélie Westermann. ‘Maar dat is nog een stap te ver, omdat er zo veel esdoorns zijn en het grootste deel geen toxinen bevat.’ Volgens Cornélie Westermann moeten paardeneigenaren en bomenbeheerders wel denken aan het volgende: • Voed de paarden voldoende bij met goed ruwvoer. Zorg ervoor dat het dier weerstand opbouwt, geef het een droge plek voor het voeren en een schuilplaats tegen de regen. Houd de weide schoon, investeer in een bladblazer en zorg dat er geen esdoornblad of -zaad blijft liggen. • Is de wei te modderig en is het niet mogelijk de esdoornresten te verwijderen, overweeg dan om de wei te verkleinen om de afstand tussen bomen en paarden te vergroten. De paarden binnen of ergens anders plaatsen is ook een optie zolang er blad in de wei ligt. • Plant rondom een nieuwe wei geen esdoorns. Westermann waarschuwt ook voor het internet. Er is veel te vinden over atypische myopathie, maar niet alles is adequaat onderzocht.

Actuele casus: paardeneigenaar stelt bomenbeheerder aansprakelijk Hoe bomenbeheerders om moeten gaan met de mogelijke relatie tussen weidemyopathie en esdoorns, is actueel geworden door een casus waarbij een paardenhouder een bomenbeheerder aansprakelijk heeft gesteld voor de dood van een aantal paarden. Deze paarden zijn waarschijnlijk door de spierziekte overleden en stonden in een wei met esdoorns in de buurt. Henry Kuppen van adviesbureau Terra Nostra kan niet zeggen om welke partijen het gaat, maar is als specialist op het gebied van plagen en ziekten van bomen betrokken bij de casus. Hij wil eerst meer duidelijkheid over de oorzaak: ‘Wij zijn nu bezig met het opstellen van een onderzoek over de vraag of het blad toxisch (giftig) is of de schimmel. Dat maakt een groot verschil wat betreft de vraag waar de verantwoordelijkheid ligt en hoe je ermee om moet gaan. Ligt het aan de schimmel, dan kun je als boombeheerder mogelijk maatregelen nemen, of je zorgt ervoor dat de zieke bomen geregistreerd staan en je laat de eigenaar van de paarden er rekening mee houden. Als blijkt dat het blad de oorzaak is van de ziekte, dan moeten we met de esdoorn net zo omgaan als met de taxus, waarvan iedereen al weet dat deze giftig is. Dan zet je daar ook geen paarden onder.’ Kuppen is ook geen voorstander van rigoureuze maatregelen: ‘Het is nog te vroeg om te zeggen hoe boombeheerders, boomverzorgers of boomkwekers hiermee om moeten gaan. We moeten eerst de resultaten van de onderzoeken afwachten en dat duurt doorgaans minimaal een jaar. Vooralsnog lijkt het verstandig om geen paarden onder esdoorns te laten staan in het voor- en najaar.’

Cornélie Westermann, specialist inwendige ziekten van het paard aan de Universiteit van Utrecht en gepromoveerd op spieraandoeningen, ontdekte met haar team tussen 2005 en 2007 bij twee paarden een relatie tussen de spierziekte atypische myopathie (ook wel weidemyopathie genoemd) en de esdoorn en vond de biochemische oorzaak. In 2008 bleek uit verder onderzoek dat de spierziekte rond de zestig paarden in Nederland heeft getroffen. In de 25 gevallen die nader onderzocht werden, kwam een directe relatie met de esdoorn naar voren.

'Investeer in een bladblazer en houd de wei schoon' Atypische myopathie is een defect in de vetstofwisseling. Het paard heeft minder energie, omdat die deels uit de vetstofwisseling komt. Het heeft spierpijn en schade, omdat afvalstoffen van de kapotte spiercellen zich ophopen in het lichaam. Rond de zeventig procent van de paarden sterft binnen enkele dagen of wordt geëuthanaseerd om een lijdensweg te voorkomen. Westermann: ‘Tijdens ons onderzoek merkten we dat de spierziekte alleen maar voorkwam bij paarden die het hele jaar op de wei stonden met weinig bijvoeding. Daarnaast viel het op dat in alle weiden waar deze paarden de ziekte kregen, esdoornbladeren aangetroffen werden. Volgens onze gegevens zijn er in het afgelopen najaar ongeveer 60 paarden overleden aan de spier-

Blad esdoorn.

ziekte. Van 25 daarvan hebben we gegevens. Bij bijna al deze paarden was esdoorn een factor.’ Hoewel er steeds meer bekend wordt over de ziekte en paardenhouders voorzorgsmaatregelen treffen door bijvoorbeeld (jonge) paarden op stal te houden in het voor- en najaar, zijn boombeheerders er nog te weinig mee bezig. ‘Wij vonden in eerste instantie een schimmel op de bladeren: Rhytisma punctatum, ook wel ‘teerplekken’ of ‘tar spots’ genoemd’, stelt Westermann vast. ‘Amerikaanse onderzoekers troffen daarnaast vooral in de zaden van de esdoorn een andere gifstof aan. We weten nu dat het toxine in sommige bladeren zit, maar zeker niet in alle. We weten ook dat het in de zaden kan zitten of in de jonge scheuten die soms opkomen in de wei. Maar er zijn ook verhalen van paarden met de spierziekte die niet onder esdoorns hebben gestaan, en zeker niet alle esdoorns zijn giftig. We zitten nog in onderzoek naar alle onderdelen. De aanwezigheid van toxine in de zaden is bewezen, bladeren en spillen zijn zwaar verdacht.’ Volgens de onderzoekers gaat het in eerste instantie onder andere om de Acer pseudoplatanus, de gewone esdoorn in Nederland en de Acer negundo, de vederesdoorn die vooral in NoordAmerika voorkomt. Andere esdoorns zouden het gif ook in zich kunnen hebben, maar daarover is nog niks bekend. Paarden zijn veelal kieskeurige dieren en eten niet zomaar alles wat op de grond ligt. Het nadeel van esdoornbladeren is echter dat paarden ze lekker vinden. Ze smaken zoet; er wordt niet voor niets maple syrup van gemaakt. De ziekte ontwikkelt zich bij paarden zeer snel. 70% van de besmette dieren wordt geëuthanaseerd of sterft binnen enkele dagen. Een tegengif is nog niet ontwikkeld, specifieke therapie en symptoombestrijding wel. Het direct inschakelen van een dierenarts geeft een grotere kans op overleving. De afgelopen jaren is er wel enig succes geboekt: overleed in 2011 nog 90% van de getroffen paarden, nu is dat 20% minder.

Stuur of twitter dit artikel door! Scan of ga naar: www.boom-in-business.nl/artikel.asp?id=23-4555

Varenrouwmug lastig probleem in jong plantmateriaal Jos Verlaan: ‘Biologische middelen vind ik gewoon beter’ Varenrouwmuggen (Sciaridae) zijn vooral in jong plantmateriaal een lastige plaag. Jos Verlaan van Verla Plant in Boskoop bestrijdt deze plaag op geheel biologische wijze met het inzetten van bodemroofmijten. ‘Ze zijn heel gemakkelijk in te zetten; je hoeft ze alleen maar uit te strooien over de planten en klaar is Kees.’ Auteur: Sylvia de Witt Lange tijd kweekte Jos Verlaan, sinds 1998 eigenaar van Verla Plant, alleen maar varens. Sinds een jaar of vijf is daar ook gewortelde stek van tuinplanten bijgekomen. Hoofdzakelijk betreft dit gewortelde stek van klimplanten zoals Clematis, Falopia, Lonicera, Actinidia, Hedera, Hydrangea, maar ook vele soorten heesters. ‘Ik stek wat er op aanvraag binnenkomt’, legt hij uit. ‘Alleen de varens kweek ik op tot eindproduct. Die zaai ik en kweek ik op van een kleine pot tot een tweeliterpot of vijfliterpot. Vervolgens gaan de gewortelde stekken naar andere eindproducenten, tussenhandelaren of hoveniers.’ Slijmspoor op het grondoppervlak Zoals iedere verstandige kweker neemt ook Verlaan voorzorgsmaatregelen tegen de gevreesde varenrouwmug, waarvan de larven net onder het grondoppervlak zich niet alleen voeden met algen en schimmels, maar ook met wortels van planten. De ideale omstandigheden voor de varenrouwmug zijn warme, vochtige kassen, zoals die van Verla Plant. Er is een manier om te zien of ze aanwezig zijn. De larven laten namelijk net als slakken een slijmspoor na op

het grondoppervlak, weliswaar in mindere mate dan slakken, maar toch wel duidelijk zichtbaar. Eenmaal volwassen zijn het heel kleine mugjes die veel lijken op fruitvliegjes. Na de paring leg-

gen de vrouwtjes ca. 100-150 eieren onder het grondoppervlak, die binnen twee à drie dagen uitkomen. Een volwassen varenrouwmug leeft maar één week.

Jos Verlaan

rouwmug op biologische wijze te bestrijden. ‘Natuurlijk kun je die varenrouwmug ook chemisch bestrijden, maar de biologische variant werkt gewoon veel beter’, vindt Verlaan. ‘Als je chemische producten gebruikt bij een soort met een korte cyclus, moet je blijven spuiten, terwijl biologische bestrijdingsmiddelen gewoon 24 uur per dag doorwerken. Maar je moet dan wel weer meer schouwen hoe het verloopt, want biologische middelen werken doorgaans niet zo snel.’

‘Het inzetten van aaltjes vind ik wel veel bewerkelijker dan het strooien van roofmijten' Horiver vangplaten Ik heb inmiddels mijn koffie op en Jos Verlaan nodigt me uit om een rondje door de kassen te lopen. Op verscheidene plekken zie ik dat er gele platen zijn aangebracht. Dit zijn de Horiver vangplaten, waarmee het al in een vroeg stadium mogelijk is om plagen waar te nemen, waardoor onnodige bespuitingen kunnen uitblijven. Verlaan: ‘Ik gebruik ze echt als signaleringsplaten om te zien wat er in de kas zit. Dat moet je gewoon goed bijhouden. De varenrouwmug houdt trouwens ook van planten die het minder naar de zin hebben, om welke reden dan ook. Daar komen ze meer op af dan op goed groeiende planten. Gestreste planten groeien minder, nemen ook minder vocht uit de grond op, waardoor de grond ook natter blijft en er meer alg- of mosvorming ontstaat, een ideaal klimaat voor de varenrouwmug.’

Met chemische producten moet je blijven spuiten Voordat Verlaan zijn bedrijf Verla Plant begon, werkte hij bij varenvermeerderaar Lemkes in Alphen aan den Rijn en daarna bij varenvermeerderaarsbedrijf Braamt in De Kwakel. Beide bedrijven gebruikten destijds al preventief Entonem en Entomite-M van Koppert, de voorloper van Macro-Mite tegen de varenrouwmug. ‘In de boomkwekerij was deze mug echter, in tegenstelling tot de varenkwekerij, nog helemaal niet zo bekend’, vertelt Verlaan. ‘Maar later stak de varenrouwmug ook in de boomkwekerij steeds meer de kop op.’

Omdat hij vooral voorkomt in de opkweek, wil Verlaan de schade die deze mug kan aanrichten aan zaailingen, verspeende plantjes en de stekken van vele plantensoorten zo veel mogelijk voor zijn. Daarom zet hij preventief op grote schaal een lage concentratie Macro-Mite roofmijt in. Dit is een relatief grote bodemroofmijt die veelzijdig is, veel eet en zeer effectief is in de bestrijding van met name varenrouwmuglarven en tripspoppen. Verlaan: ‘Gebeurt er verder niets bijzonders, dan laat ik het hierbij.’ Het inzetten van roofmijten vindt hij een zeer effectieve manier om de varen-

Hij pakt een gele vangplaat en laat die mij zien. ‘Zie je? Momenteel zit er alweer een aantal varenrouwmugvliegen op. Ik tel ze iedere week, zodat ik in de gaten kan houden of er steeds meer, of dat er weer minder komen. Als de druk hoog is, zal ik de vangplaten snel weer vervangen, want ik moet de beestjes wel kunnen blijven tellen. Als het echter meevalt met de druk, dan kunnen ze wel anderhalve maand blijven hangen.’ Dan zie ik dit als mijn eigen fout Voor andere plagen dan de varenrouwmug worden soms wel chemische middelen gebruikt bij Verla Plant, maar het liefst zo min mogelijk. ‘Biologische middelen werken voor ons gewoon beter’, legt Verlaan uit. ‘Vooral de roofmijten zijn heel gemakkelijk in te zetten. Ze worden aange-

leverd in kartonnen kokers, gevuld met granulaat waar die mijten op zitten; je strooit ze uit over de planten en klaar is Kees. De mijten worden vervolgens actief en zoeken de larven van de varenrouwmug op. Als de varenrouwmug dan toch nog een echte plaag wordt, dan zie ik dit als mijn eigen fout, want dan heb ik er zelf toch niet goed genoeg bovenop gezeten.’

'Hoe schoner de boel, hoe beter. ‘We ontsmetten de zaaicellen en die houden we dicht, ook in verband met schimmels' Schakelt hij bij een echte plaag dan niet even over op een chemisch product? ‘Nee, zeker niet, want dan sloop ik mijn opgebouwde biologische bestrijding weer. Dan ben ik al het geld dat ik er eerder in heb gestopt, weer kwijt. Alleen met de zaaibakken wil ik dat een enkele keer nog wel eens doen, maar blij ben ik er niet echt mee, want je maakt alles weer kapot wat je hebt opgebouwd.’ Aaltjes wel bewerkelijker om in te zetten Als Verlaan een plek ziet waarvan hij weet dat het de foute kant opgaat, wordt het middel Entonem – insectparasitaire nematoden ofwel aaltjes – ingezet. Deze aaltjes parasiteren op de larven van de varenrouwmug. Na toediening zoeken ze actief de prooi en dringen deze binnen. De aaltjes voeden zich met de inhoud van het prooidier, waarbij specifieke bacteriën vrijkomen

uit het darmkanaal van de aaltjes. Deze bacteriën zetten gastheerweefsel om in producten die makkelijk zijn op te nemen door de aaltjes. De larve wordt als het ware omgezet in voedsel voor de aaltjes. ‘Het inzetten van aaltjes vind ik wel veel bewerkelijker dan het strooien van roofmijten. Je moet ze namelijk eerst oplossen in een emmer water en daarna overbrengen in een spuit. Daarbij zijn ze ook nog eens duurder per m2. Maar de larven van de varenrouwmug sterven er wel binnen enkele dagen door. Dan zie je de druk gelijk minder worden.’

Biologische gewasbeschermingsmiddelen Koppert:

Hygiënisch werken Een heel belangrijk feit wat niet moet worden overgeslagen, is vooral hygiënisch werken. Hoe schoner de boel, hoe beter. ‘We ontsmetten de zaaicellen en die houden we dicht, ook in verband met schimmels. Hoe schoner je bent, des te minder je last krijgt van die varenrouwmug.’

ENTONEM Steinernema feltiae (insectparasitair aaltje) Normale verpakking: zakje in doosje Inhoud: 50 miljoen larven of 2 x 250 miljoen larven (3e stadium) in inert dragermateriaal ENTOMITE-A Gaeolaelaps aculeifer (roofmijt, voorheen bekend als Hypoaspis aculeifer) Verpakking: kartonnen koker Inhoud: 50.000 roofmijten (alle stadia) in vermiculiet

Stuur of twitter dit artikel door! Scan of ga naar: www.boom-in-business.nl/artikel.asp?id=23-4556

MACRO-MITE Macrocheles robustulus (roofmijt) Verpakking: kartonnen koker Inhoud: 50.000 roofmijten (alle stadia) in vermiculiet

ENTOMITE-M Stratiolaelaps scimitus (roofmijt, voorheen bekend als Hypoaspis miles) Verpakking: kartonnen koker Inhoud: 10.000 of 50.000 roofmijten (alle stadia) in vermiculiet met potgrond De middelen die Verla Plant inzet tegen de varenrouwmug worden geleverd door Agrocultuur Boskoop

Is een kraanwagen voor bomen ook een vrachtauto? Een boomkweker in het zuiden des lands is eigenaar van een vrachtauto. De vrachtauto is uitgerust met een kraan. De kraan wordt gebruikt voor het planten van bomen. Met de vrachtauto worden de bomen naar de plantlocatie gebracht. Met de kraan worden de laanbomen, tussen de 100 en 500 kilo per stuk, in het plantgat gezet en op hun plaats gehouden. Dan wordt het gat gedicht en worden boompalen geplaatst. Auteur: Jilles van Zinderen

tweemaal mee over de snelweg gereden. De Belastingdienst komt achter het gebruik van het voertuig op de snelweg en legt twee naheffingsaanslagen BZM op van e 8,- per aanslag en twee verzuimboetes van e 246,-. De kweker is het daar niet mee eens en stapt naar de rechter. Het voertuig is immers niet uitsluitend bestemd voor goederenvervoer over de weg en de boete is veel te hoog ten opzichte van de aanslag, aldus de kweker. De belastingrechter van de rechtbank Zeeland-West-Brabant geeft in haar vonnis1 aan dat het Hof van Justitie van de EU in Luxemburg2 en de Hoge Raad3 al eens het begrip â&#x20AC;&#x2DC;uitsluitend bestemd voor goederenvervoerâ&#x20AC;&#x2122; hebben uitgelegd. Het moet gaan om voertuigen die, gelet op hun kenmerkende eigenschappen, bestemd zijn om regelmatig en duurzaam, en niet slechts af en toe, aan de mededinging op het gebied van vervoer deel te nemen. Het gaat er dus niet om hoe het voertuig feitelijk wordt gebruikt. Dat het voertuig een kraan heeft en dus ook anders gebruikt kan worden dan uitsluitend voor vervoer, is niet relevant. Waar het wel om draait, is hoe het voertuig is gebouwd en ingericht en dat het voor goederenvervoer kan worden gebruikt. En deze vrachtauto is gemaakt en ingericht voor vervoer over de openbare weg, aldus de rechter. Dan valt het voertuig gewoon onder de Wbzm. En dat de boete zoveel hoger is dan de aanslag, vindt de rechter ook geen bezwaar. De kweker had gewoon ongelijk en de boete is maar 5% van wat opgelegd had kunnen worden. Naheffing en boete moesten dus beide gewoon worden betaald.

De boomkweker vindt dat zijn voertuig geen vrachtauto is in de zin van de Wet belasting zware motorrijtuigen (Wbzm). In de Wbzm staat namelijk dat het moet gaan om motorrijtuigen uitsluitend bestemd voor goederenvervoer over de weg. De onderhavige vrachtauto heeft een kraanfunctie. Volgens de kweker is de vrachtauto

dienstbaar aan het planten van bomen. Het vervoer vindt uitsluitend plaats voor het plantproces en dus is het geen motorrijtuig dat uitsluitend bestemd is voor goederenvervoer, aldus de kweker. Daarom heeft hij geen aangifte gedaan voor het gebruik van het voertuig op de snelweg en heeft hij geen BZM betaald. Hij is er in ieder geval

De auteur Jilles van Zinderen (jilles.vanzinderen@manzlegal.n) is advocaat bij Manz www.manzlegal.nl en www.bomenrecht.nl

Stuur of twitter dit artikel door! Scan of ga naar: www.boom-in-business.nl/artikel.asp?id=23-4559

Bron 1 Uitspraken.rechtspraak.nl: 26 november 2013; ECLI:NL:RBZWB:2013:8717 Bron 2 Uitspraken.rechtspraak.nl: 28 oktober 1999; C-193/98 Bron 3 Uitspraken.rechtspraak.nl: 16 oktober 2009; ECLI:NL:HR:2009:BK0249

Go green please

Klaarblijkelijk is ons systeem van zelfregulering en controle niet effectief en zullen kwekers beter moeten gaan uitleggen wat ze doen en waarom ze dat doen Heeft u ook met gekromde tenen naar de laatste uitzending van Radar gekeken? De geëtaleerde vestigingen van Groenrijk en Intratuin leken wel opslagplaatsen van chemisch afval en de planten een soort biobommen. Iedere bij of ander beestje dat de komende jaren alleen maar in de buurt van de gekochte sneeuwbal zal komen, zal een zekere dood sterven. Nu is het voor mij heel makkelijk om uit te leggen dat het allemaal wel erg kort door de bocht was. Een middel dat neo’s bevat was in deze uitzending per definitie een bijenkiller. Ook al zal het in een groot deel van de gevallen om gewone legale middelen gaan. Middelen waarvan onze eigen Tweede Kamer vorige week nog heeft besloten dat er geen juridische basis is voor een verbod. En waarschijnlijk zal het grootste deel van de lezers van dit stukje het ook met mij eens zijn. ‘Vinden wij ook’, zult u zeggen. Alleen, wat brengt dat? ‘Als je iets vindt, moet je het naar de politie brengen’, zegt mijn buurman altijd. Dat geldt voor dit standpunt ook. Als wij via zelfregulering niet roomser dan de paus worden, zal deze sector hetzelfde overkomen als de vleessector. Het initiatief lijkt daar vaak niet meer bij de sector en dus bij de ondernemers te liggen, maar bij belangengroeperingen als Wakker Dier. En geloof mij, als dit soort clubs bloed ruiken, dan heb je een probleem. Het is een beetje een flauw grapje in dit verband: bloed ruiken en Wakker Dier, maar het is precies wat er gebeurt bij dit soort processen. Iedere nuance die je als sector kunt aangeven, landt niet bij het grote publiek als je de eigen zaakjes niet perfect op orde hebt. Er is trouwens een essentieel verschil tussen de ophef over varkens- of kippenvlees en boomkwekerijproducten. Wat denkt u dat de gemiddelde burger makkelijker laat staan: zijn goedkope gehaktbal of vaak even goedkope sneeuwbal? Ik ben toch bang dat die viburnum makkelijker uit het winkelwagentje wordt gebannen dan goedkoop vlees. Vlees wordt gezien als eerste levensbehoefte, tuinplanten zijn een feelgoodproduct. We hebben als sector natuurlijk net de ophef over Basamid gehad. Hoewel

Basamid bij het grote publiek niet speelt, heeft de stellige afwijzing van staatssecretaris Dijksma volgens diverse insiders een directe relatie met actie van bijvoorbeeld de stichting Bollenboos, door wie in Drente wordt geprotesteerd tegen gewasbescherming in de lelieteelt. Wat wil ik nu zeggen met het bovenstaande? Klaarblijkelijk is ons systeem van zelfregulering en controle niet effectief en zullen kwekers beter moeten gaan uitleggen wat ze doen en waarom ze dat doen. En als ze daarbij gewasbescherming gebruiken, moeten heel simpel alleen toegelaten middelen worden toegepast. Het nare is natuurlijk dat onze klanten ons daarvoor geen jaren de tijd zullen geven. Bedrijven als Intratuin en Groenrijk zullen hun toeleveranciers voortaan als een risicofactor gaan zien, omdat ze niet nog een keer op deze manier in de krant willen. Ik keek heel toevallig naar de uitzending van Radar met twee tuinminnende buurvrouwen die maar amper beseffen wat ik voor mijn werk doe, en kon daarom uit de eerste hand observeren hoe de boodschap van Radar bij het grote publiek aankomt. Geloof me: er worden geen vragen gesteld over de precieze onderzoeksmethodes en over de boude stelling dat alle bijen in mijn tuin door dat ene plantje zullen uitsterven. Al die dingen worden gewoon voor zoete koek geslikt. En het nare is: als kweker zit u in het beklaagdenbankje en u kunt niks doen. Mijn vader zei het al: ‘Als je geschoren wordt, moet je stil zitten.’ Hein van Iersel hein@nwst.nl Hoofdredacteur

Stuur of twitter dit artikel door! Scan of ga naar: www.boom-in-business.nl/artikel.asp?id=23-4562

Inkoper gezocht Wat doe jij met je know-how to grow? Ben jij een goede onderhandelaar en wil je bij één van de grootste boomkwekerijen van Europa aan de slag? Boomkwekerij Ebben in Cuijk is op zoek naar een inkoper bomen en heesters. Beschik jij over goede sortimentskennis en over brede kennis van de groene markt in de ruimste zin? Ben je communicatief sterk en beheers je het Engels, Duits en eventueel Frans? Ben je daarnaast vlot in de omgang met relaties, strategisch en oplossingsgericht en vind je het leuk om te werken in teamverband? Heb je bovendien géén negen-tot-vijf mentaliteit en kun je goed omgaan met de pieken van het seizoen? Dan bieden we jou een uitdagende baan met doorgroeimogelijkheden en alle ruimte om jezelf te ontwikkelen in een prettig team én een inspirerende werkomgeving. De verloning is in overleg volgens ervaring.

DE FUNCTIE • Je bent medeverantwoordelijk voor het inkoopbeleid van onze bomen en heesters. • Je onderhandelt met onze bestaande en nieuwe leveranciers. • Je geeft gevraagd en ongevraagd feedback aan de verkoopafdeling. • Je bent medeverantwoordelijk voor het beheer van ISO- en Milieukeur-registratie. Kom ons team versterken! Stuur je sollicitatie met C.V. naar p.vankessel@ebben.nl.

Ebben is sinds 1862 actief als producent van milieuvriendelijke en duurzaam geteelde beplanting voor de realisatie van alle denkbare groenprojecten. Op onze 450 hectare grote kwekerijen, gelegen in het mooie Land van Cuijk, kweken we een breed en bijzonder sortiment voor de nationale- en internationale markt.

Boomkwekerij Ebben B.V. | Beerseweg 45 | 5431 LB Cuijk NL T +31 (0)485 31 20 21 | www.ebben.nl

EBBEN Boomzorg 28apr2014.indd 1

28-04-14 11:48:55

Pioneering the Future

Haifa meststoffen

Voor boomkwekerij en sierteelt

Multicote

Polyfeed

Gecontroleerd vrijkomende meststof • Gecontroleerde vrijgave • Compleet gamma NPK formules • Financieel voordelig • RHP-gecertificeerd

Wateroplosbare NPK meststof • Hoog geconcentreerde formules • Laag in ballastzouten, lage EC • Breed assortiment NPK-formules • Gebruiksvriendelijk

www.haifa-group.com

MOV-ADV-FRU-280312

Lees vóór gebruik eerst het etiket.

STOP het verstoppertje spelen!

Door de unieke systemische werking beschermt Movento de plant volledig tegen zuigende insecten, ook daar waar de insecten zich verschuilen.

Movento in ‘t kort:

• Dubbel systemische werking, van blad naar blad en van blad naar wortel • Een zeer breed werkingsspectrum o.a. bladluizen, appelbloedluis, perenbladvlo, koolwittevlieg, slawortelluis en beukenbladluis • Toegelaten in de fruitteelt en de onbedekte teelt van vollegrondsgroenten, boomkwekerijgewassen en vaste planten • Langdurige werking • Past uitstekend in geïntegreerde teelten

Meer informatie: ga naar movento.bayer.nl

Tegen moeilijk te raken insecten