Jaargang 7 5 - 2016
Boom in Business
HET ANDERE VAKBLAD VOOR DE BOOMKWEKERIJ
SHOW IT!
Plantarium showt sector in al zijn facetten Inspiratieboom Bernd en Tobias Rötjes Acer monspessulanum ‘Mechanisering is onze hobby’ CO N N E C T I N G G R E E N P R O F E S S I O N AL S
Minder middelen Meer opbrengsten
PLANTARIUM 2016
Boom in Business Hereweg 344a 9651 AT Meeden T: 06-21804886 F: 0598-35 2232 www.boomkwekerijboneschansker.nl
Markweg 5 4856 AC Strijbeek T:06 51856572 F:076 5613813 E: info@topbuxus.com www.topbuxus.com
“Onze kwaliteit is onze toekomst” leverancier van Buxusstek Sempervirens, Faulkner & Prunus Novita
www.wilbertstek.nl Smidstraat 1 - 6691 ES - Gendt Tel. 0481 - 425543 | Mob. 06 - 54255446 Fax 0481 - 422963 | info@wilbertstek.nl
Kwekerij Bardoel Gespecialiseerd in laan- en parkbomen Groeningsestraat 4A 5826 AC Groeningen (NB) Nederland T: 0478 631628 M: 0628092551
Vaste plantenkwekerij Eldertstraat 8 Zundert T: 076-5973026 F: 076-5972888 info@marijnissenvasteplanten.nl
Van Aart Boomkwekerijen Voor al uw gewortelde stekken Gommelsestraat 2 5074 NG Biezenmortel T: +31 (0)135113396 F: +31 (0)135114183 M: +31 (0)651222823 www.hecostekcultures.nl info@hecostekcultures.nl
FAIRPLANT B.V. Gildenweg 15 8304 BD Emmeloord T: +31 (0)527 202 377 M: +31 (0)620 618 901 F: +31 (0)527 202 604
Handveredelingen van loofhout en coniferen Groene Woud 33B 4731 GT Oudenbosch Tel/Fax 0031(0)165310190 www.vanaartboomkwekerijen.nl info@vanaartboomkwekerijen.nl
Vollegronds plantgoed o.a. Prunus laur. cult. Magnolia cult. Ilex cult. Grote maten Prunus in C20. T: 076 5972920 www.boomkwekerijhuijbregts.nl
+ '( %$..(5 Rooted plant plugs tailor-made
Geusert 13 6093 NR Heythuysen (nl) T. +31 (0)475 49 86 00 E. info@bergs.nl I. www.bergs.nl
( ;3(57,6(%85($8
• schade aan plantopstanden • schaderegeling • onteigening • planschade • LRGD geregistreerd deskundige • NIVRÉ Register-Expert • Lid N.V.A.E. • Prijzenregister Boomkwekerij
www.bakkerexpertise.nl
Gespecialiseerd in stek, p9, verdelingen en spillen
VOOR ALLE SOORTEN VARENS!
www.vitroplus.nl Tel: 0111-468088
Engelandstraat 1b 6669 DX Dodewaard T: +31 (0)488 413 097 F: +31 (0)488 411 088 info@batouwe.com www.batouwe.com
Gespecialiseerd in spillen en lichte laanbomen voornamelijk eigen wortel Servennenstraat 5 5066 PS Moergestel T: 013-5131555 / 06-50874190 F: 013-5133819 www.jvanroesselboomkwekerij.nl info@jvanroesselboomkwekerij.nl
Gespecialiseerd in teelt van vaste planten in pot Antoniusstraat 32 6011 SE Ell (L) Telefoon: +31 (0)495 555000 Fax: +31 (0)495 555001 E-mail: info@linderskwekerijen.nl www.linderskwekerijen.nl
Gespecialiseerd in alle gangbare Rhododendrons, van 50 cm tot XL. Europaweg 269 7766 AJ Nieuw Schoonebeek T: 06-10393307 F: 0524-541239 info@kerperien.nl www.kerperien.nl
Laan- en vruchtbomen Langstraat 19 5863 BG Blitterswijck info@boomkwekerijendemaas.nl www.boomkwekerijendemaas.nl T: +31(0)478 531 545 F: +31(0)478 532 040
Akkerstraat 2a 5084 HL Biest-Houtakker T: 0135054084 M: 0622777615 info@vromanskwekerijen.nl www.vromanskwekerijen.nl
Kwekerij 't Plantloon 300 Ha met o.a. Coniferen, Buxus, Prunus, Taxus, Kerstbomen en Rhododendrons. Zowel volle grond als potgekweekt. Eperweg 52 8167 L J Oene T: +31(0)578-641422 F: +31(0)578-641404 info@debuurte.nl www.debuurte.nl
Heesters in volle grond
Ongeworteld stek EversGroen Gerrit Achterbergstraat 13 4043 GH Opheusden Tel/Fax: 0488-428095 Mob: 06-21886091 Prijslijst: www.eversgroen.nl
Biggelaarstraat 1 4881 JA Zundert T: 076-5975071 M: 06-51426755 F: 076-5976708 E: info@boomkwekerijkwillemsenbv.nl www.boomkwekerijwillemsenbv.nl
Kraaiheuvelstraat 1e 4885 KZ Achtmaal F: 076-5985337 M: 06-53925667 E: biancahereijgers@hotmail.com
Groot assortiment coniferen, buxus , taxus en prunus lauro in soorten Plantloonseweg 3 5171 RD Kaatsheuvel T: 0416 339996 F: 0416-348516
Boom in Business recycling boomband/bindbuis Hakvoort Boomband B.V. Tielsestraat 83a 4043 JR Opheusden T: 0488-482266 F: 0488-483699 info@vanijmeren.nl www.vanijmeren.nl
Oude Dijk 7 8146 PB Dalmsholte T: 0572-372284 M: 06-20278714 info@boomkwekerijkoggel.nl www.boomkwekerijkoggel.nl
Vollegrond- en potrozen Witveldweg 33 5971 NS Grubbenvorst T: +31 77 3662790 E-mail: info@frankcoenders.nl www.frankcoenders.nl
De Goorn T: 0229-220 221 E: info@boomband.nl
www.boomband.nl
Stekbedrijf G van der Loo BV Boomkwekerij de Jong van Laarhoven BV.
Boomkwekerij Verwoert Lakemondsestraat 15 4043 JC Opheusden T: 06 53 57 19 62 info@gebroedersverwoert.nl www.gebroedersverwoert.nl
Brede Heide 16 5281 RZ Boxtel T: 0031 (0)411-684476 www.jonglaar.nl
Agro “De Arend” BV Hooghoutseweg 27 5074 NA Biezenmortel T: 0031-(0)411-643094
Tielsestraat 95
tel: 0488 – 483275
4041 CS Kesteren
info@agrodearend.com
www.agrodearend.com
Uw partner met visie voor de kweker!
Groot assortiment hoog-/halfstammen, spillen, veren en struiken
Harderwijkerweg 267 Hulshorst T: 06-51793249 F: 0341-250453 E: info@kwekerijsilene.nl www.kwekerijsilene.nl
Meirseweg 26a 4881 DJ Zundert T: 00 31 (0)76-5972605 M: 00 31 (0)6-30042101 info@boomkwekerij-v-nijnatten.nl
Molenweg 1a Hooghoutseweg 27 5871 NA CH Broekhuizenvorst 5074 Biezenmortel M:+31 6-20441112 T: 0031-(0)411-643094 F: +31 77-463 4825 E: info@kwekerijsmits.nl
Schalk Linde10 Burg. Jhr. H. v.d. Boschstr. 37-37a 3958 CA Amerongen Tel. : 0343- 480 500 Mobiel: 06 - 51 10 77 70
BOOMKWEKERIJ PETER VERHOEVEN B.V.
Boomkwekerij Ebben B.V. Beerseweg 45 5431 LB Cuijck T: 0485-31 20 21 www.ebben.nl
www.telermaat.nl
Boomkwekerijen Gebr. Janssen B.V. Winnerstraat 2-B 6031 NL Nederweert T: +31 - (0)495 - 63 13 39 janssen@rootstocks.nl www.janssen-rootstocks.nl
Gespecialiseerd in grote maten sierheesters en coniferen. Bij ons bent u aan ’t juiste adres!
Zuidwijk 3, 2771 CB Boskoop T: 0172-217380 F: 0172-216910 info@wsvenema.nl www.wsvenema.nl
Gever 6 5076 NB Haaren T: (013) 511 29 02 F: (013) 521 08 20 M: 06 224 64 549 peer.verhoeven@planet.nl www.boomkwekerijpeterverhoeven.nl
Boomkwekerij De Spankert Tongeren 58 5282 JH Boxtel T: +31 (0) 411-610245 F: +31 (0) 411-610246 www.despankert.nl
www.boom-in-business.nl
3
Vraag onze brochure aan!
EEN KLANT VAN JOU VERDIENT DE BESTE BOMEN Een goed begin is het halve werk, zeker als het om bomen gaat. Daarom ben je bij Volentis aan het goede adres als kweker, hovenier of handelaar. Of je nu bomen in container of uit de volle grond bestelt, één tot vier keer verplant, je krijgt het beste van het beste. Een
90 hectare bomen en struiken van hoge kwaliteit Flexibele en klantgerichte dienstverlening
uitstekende basis om zelf mee verder te kweken of voor je groenproject. Je klanten verdienen het.
Wil je weten wat ons actuele assortiment is of wil je direct bestellen?
Altijd op zoek naar ’Growing improvement’
Ruim dertig jaar ervaring als kwekerij
We helpen je graag verder. Bel of mail gerust: info@volentis.com
Kesteren Hoofdstraat 74-76
|
T +31 488 745 170
|
www.volentis.com
Growing improvement
12
'Blijvende focus op snel, concurrerend, compleet en jaarrond'
In deze rubriek stellen we een ondernemer vragen over zijn bedrijf, afzet en vooral ook zijn beweegredenen bij de bedrijfsvoering en zijn toekomstplannen. Deze keer Linders Kwekerijen BV.
www.boom-in-business.nl
5
COLOFON Boom in Business wordt 8 keer per jaar in een gemiddelde oplage van 3250 exemplaren verspreid onder boomkwekers en toeleveranciers. Redactie & commercie NWST NeWSTories bv Fransestraat 41 6524 HT Nijmegen T 024-3602454 F 024-3602464 I www.boom-in-business.nl Hoofdredacteur: Hein van Iersel (hein@nwst.nl) Redactiemanager: Peter Jansen (peter@nwst.nl) Redacteurs: Santi Raats (santi@nwst.nl) Kelly Kuenen (kelly@nwst.nl) Vormgeving: StudioBont Nijmegen Advertenties: Alberto Palsgraaf (alberto@nwst.nl) Rik Groenewegen (rik@nwst.nl) Sales support: Lieke van der Weijde (lieke@nwst.nl) Abonnementen 73,- per jaar. De abonnementsperiode loopt tot en met 31 december van ieder jaar en uw abonnement zal jaarlijks automatisch worden verlengd, tenzij uw schriftelijke wederopzegging uiterlijk 31 oktober voorafgaand aan de nieuwe abonnementsperiode in ons bezit is. Voor opgave van een nieuw abonnement belt u met (024) 360 24 54. Op alle abonnementen zijn onze leveringsvoorwaarden van toepassing. Deze vindt u op www.boom-in-business.nl/abonnement ISSN: 2211-9884 Alle auteursrechten en databankrechten ten aanzien van (de inhoud van) deze uitgave worden uitdrukkelijk voorbehouden. Deze berusten bij Greenkeeper c.q. de betreffende auteur. Niets uit deze uitgave mag zonder schriftelijke toestemming van de uitgever worden verveelvoudigd en/ of openbaar gemaakt door middel van druk, scan, fotokopie, elektronisch of op welke wijze dan ook. Greenkeeper wordt tevens elektronisch opgeslagen en geëxploiteerd. Alle auteurs van tekstbijdragen in de vorm van artikelen of ingezonden brieven en/of makers van beeldmateriaal worden geacht daarvan op de hoogte te zijn en daarmee in te stemmen e.e.a. overeenkomstig de publicatie- en/of inkoopvoorwaarden. Deze zijn bij de redactie ter inzage of op te vragen.
6
30
42
Boomkwekerijen bv Plantarium 2016 showt sector in al zijn facetten
'Walk of the World'
Tijdens Plantarium 2016 komen alle belangrijke pijlers
Vader en zoon (Hugo, 17) Theunissen
onder het succes van een onderneming aan bod. Zo’n
oogsten in juli de eerste gladiolen van
250 internationale exposanten showen wat zij in huis
de nieuwe oranjerode gladiool
hebben, en een interessante programmering op de
‘The Walk of the World’, die speciaal voor
vakdagen maakt de beurs compleet
de honderdste Vierdaagse veredeld.
5 - 2016
INHOUD
Minder middelengebruik, meer opbrengsten Jarenlang hing er dat donkere wolkje van minder middelengebruik boven de sector. Van overheidswege dreigden milieueisen te worden opgelegd die als onwerkbaar werden ervaren. Volgens directeur Adriaan van de Ven van Agricult, marktleider in laagvolume-vloeistofverdeeltechnieken, is dat wolkje aan het verdwijnen. De sector is wakker en pakt de handschoen steeds beter op, meldt hij.
EN VERDER
23 8
Nieuws
16
Eerste bollen met milieukeur
18
Inspiratieboom: Acer monspessulanum
26
Boominnovatiedag
36
Plantarium: Show it!
44
Duurzaamheid - trend of toekomst?
50
Hoofdredactioneel
46 ‘Mechanisering is onze hobby’
VOLG ONS
Lang leve gps! De broers Bernd en Tobias Rötjes zijn er in ieder geval weg van. Op hun stekbedrijf in Lottum is het voor hen een sport om zo veel mogelijk te automatiseren. Met een zelfgemaakte triple-unit op
twitter.com/boom_inbusiness
een tractor zijn ze erin geslaagd een all-in-one knip-, schoffel-, plant- en bemestingsmachine te ontwikkelen.
facebook.com/boom-in-business
Rötjes Young Plants over drie jaar automatiseringsen mechaniseringsavonturen.
www.boom-in-business.nl
7
Innovatiedag vaste planten
Op 22 september vindt bij Vaste Plantenkwekerij Lucassen in Afferden de innovatiedag Vaste Planten plaats. Deze dag staat in het teken van innovaties die zorgen dat de boomkwekerij en de vasteplantenteelt klaar zijn voor de toekomst. Pieter en Marcel Lucassen zijn vooruitstrevende kwekers, die met regelmaat nieuwe technieken en producten in de kwekerij toepassen. Deze technieken en producten passen bij een duurzame vorm van boomkwekerij en zorgen bijvoorbeeld voor meer efficiëntie bij het rooien en planten. De innovatiedag wordt georganiseerd door Delphy, team boomteelt, en Hessel Marketing & Communicatie, in het kader van het innovatieproject 'Onkruidbestrijding met plantaardig schuim' en het Koepelproject Plantgezondheid. Beide projecten worden uitgevoerd in opdracht van de Raad voor de Boomkwekerij. De innovatiedag vindt plaats op het perceel Milling aan de rand van Afferden. Naast en achter het perceel liggen andere percelen met vaste planten, zodat de deelnemers een goed beeld krijgen van een groot sortiment bloeiende planten.
Logistieke hub in Boskoop-Oost moet doorgroeien
Begin maart is een nieuwe hub (een overlaadpunt) in Boskoop-Oost geopend. Diverse boomkwekers uit Boskoop-Oost leveren hier kleine bestellingen af voor een aantal handelsbedrijven uit BoskoopWest. Om de reacties van bedrijven te peilen, is onlangs een enquête uitgevoerd. De wens is dat de hub verder doorgroeit tot logistiek centrum. In totaal hebben 66 bedrijven uit Boskoop-Oost de digitale vragenlijst ingevuld, een respons van circa 30%. Vrijwel iedereen (94%) is op de hoogte van de nieuwe hub en 40% heeft er de afgelopen maanden gebruik van gemaakt, variërend van incidenteel tot enkele bedrijven die meer dan drie bestelling per week afleveren. Gebruikers noemen de hub een goed initiatief, dat tijd bespaart op het afleveren, omdat ze minder vaak de brug over hoeven. Ze zouden graag zien dat meer handelsbedrijven meedoen aan de hub, ook handelsbedrijven van buiten Boskoop. Boomkwekers die helemaal geen gebruik maken van de hub, noemen hiervoor verschillende redenen. Zo laten diverse bedrijven alle orders, inclusief kleine orders,
8
Ebben geportretteerd in ‘Allemaal Familie’
Boomkwekerij Ebben was donderdag 21 juli te zien in een uitzending van 'Allemaal Familie'. In dit WNL-programma worden verschillende ondernemersfamilies geportretteerd. Boomkwekerij Ebben kan met recht een familiebedrijf genoemd worden. Toon Ebben (52 jaar) is alweer de vierde generatie die de dagelijkse leiding heeft. Daarnaast zijn verschillende familieleden werkzaam binnen het bedrijf in Cuijk. De uitzending met Ebben van donderdag 21 juli is terug te kijken op www.npo.nl.
wegbrengen via collectief transport, en zijn er bedrijven die kleine orders door de handelaar laten ophalen. Ook zijn er bedrijven die het gewoon leuker vinden om zelf hun planten af te leveren. De hub en de busroute zijn gestart op initiatief van het project Green Flow Boskoop. Binnen dit project werken greenport, gemeente, kwekers, handel en vervoerders samen aan een efficiëntere agrologistiek. Het accent ligt op optimalisatie van de logistiek van kleinere bestellingen. Het 'just-in-time' leveren van planten en bomen en het snel inspelen op orders is de kracht van greenport-regio Boskoop, maar de logistieke kosten van deze bestellingen zijn hoog. Het kan en moet dus efficiënter. Het project Green Flow Boskoop wordt uitgevoerd door SmartID Services
in samenwerking met Delphy in opdracht van de gemeente Alphen aan den Rijn. De hub werd begin maart geopend door wethouder Kees van Velzen en gedeputeerde Floor Vermeulen (zie foto) en moet de komende periode doorgroeien.
Meststofspecialist komt met gecoate ijzermeststof
ICL-Specialty Fertilizers introduceert Osmocote Iron, een 100 procent gecoate ijzermeststof die door potgrond wordt gemengd. Door de gecontroleerde afgifte is het ijzer langere tijd
5 - 2016
nieuws meer de waterhyacint (Eichhornia crassipes), waterteunisbloem (Ludwigia grandiflora) en de Perzische en Sosnowsky's berenklauw (Heracleum persicum en Heracleum sosnowskyi). In de lijst is bij elke verboden soort een bestand met daarin achtergrondinformatie te raadplegen. Verwacht wordt dat de lijst de komende jaren uitgebreid zal worden. Niet alle schadelijke soorten zijn op dit moment opgenomen. Zo ontbreekt de Japanse duizendknoop (Fallopia japonica). Winkels die aan particulieren verkopen en exotische planten in voorraad hebben, mogen deze nog een jaar verkopen, zo meldt de Rijksoverheid. De lijst is te vinden via de NVWA.
Nieuwe commercieel directeur Melspring
Johannes Tuinhof is per 1 juli begonnen als de nieuwe commercieel directeur van Melspring. Het bedrijf geeft daarmee de ambitie af om bij de grote spelers te horen. Tot nu toe richtte Melspring zich vooral op de beperkte markt van meststoffen voor golf- en sportveldonderhoud. De komst van Tuinhof, die hiervoor werkzaam was bij Horticoop, betekent dat ook zal worden gekeken naar een bredere toepassing van Melspring-producten, buiten golf en sport. De markten die dan het eerst in beeld komen, zijn de boomkwekerij, de glastuinbouw en de containerteelt. De belangrijkste productrange is nog steeds Marathon, maar in hoog tempo worden er ook producten geïntroduceerd die uit de koker van de Franse moeder Olmix komen en gebaseerd zijn op algen. beschikbaar, zelfs bij hogere pH's. De coating zorgt ook dat het ijzer niet uitspoelt. De kleinere korrels zorgen voor een optimale verdeling. Eric Brachter van ICL: 'Osmocote Iron wordt niet afgebroken door uv-licht.' Hij vervolgt: 'Van de spoorelementen is de gewasbehoefte aan ijzer het grootst. Dit element zorgt voor een diepgroene gewaskleur en is van belang bij allerlei interne processen. Osmocote Iron (17,8 procent Fe) is een volledig gecoate ijzermeststof voor boomkwekerijgewassen, vaste planten, potplanten en perkgoed.'
Naktuinbouw start met controles op bacterievuur
Verbod bezit en handel exoten per 3 augustus
Per 3 augustus gaat een Europees verbod in op het handelen in, het bezit, kweken, transporteren en importeren van 37 exoten die een bedreiging vormen voor de biodiversiteit of ecologie. De Europese Commissie heeft een lijst opgesteld met 37 planten en dieren. Hierop staan onder
Tekenwerende kleding zorgt voor desoriëntatie teken
Het RIVM meldde onlangs dat het aantal meldingen van tekenbeten in het eerste half jaar hoger ligt dan de jaren ervoor. Onlangs werd in enkele teken het teken-encefalitisvirus aangetroffen. Rond deze periode wordt een piek in het aantal tekenbeten verwacht. Des te meer reden om extra alert te zijn op bescherming tegen deze beestjes. Heigo heeft daarom een folder gepubliceerd, specifiek gericht op beschermde kleding. Daarin wordt het assortiment teek-werende kleding van Rovince gepresenteerd. De kleding uit deze lijn is voorzien van een speciaal middel dat een desoriënterende werking op de teek heeft. In de folder wordt tevens informatie over teken en tekenbeten gegeven. De nieuwe folder is te vinden op de site van Heigo.
Begin juli startten de inspecteurs van Naktuinbouw met de controle op bacterievuur in bufferzones, met name buiten dorpen en steden. De controles zijn noodzakelijk voor het exportbelang van de boomkwekerijsector. Een bufferzone is een gebied dat, in dit geval door de overheid, is ingesteld en waarin strengere maatregelen gelden. De maatregelen zijn bedoeld om de export van bacterievuurgevoelige planten mogelijk te maken. Naktuinbouw voert de controles op bacterievuur uit in opdracht van de Raad voor de Boomkwekerij. De controles vinden vooral plaats in het openbaar groen, met name in de buitengebieden in de polder. Als een inspecteur op een erf controleert, meldt hij zich of laat hij een bericht achter. Op het erf controleert hij de waardplanten (planten waarop de bacterie kan zitten) op bacterievuur. De ziekte komt vooral voor in wilde meidoorn, maar ook in appel- en perenbomen kan de bacterie zich nestelen. De meeste dorpen en steden hoeven niet geïnspecteerd te worden. In een enkele straat die wel binnen het inspectiegebied valt, worden de planten vanaf de straat gecontroleerd. Wanneer een inspecteur ergens bacterievuur constateert, verzoekt hij om de boom of plant te vernietigen om verdere verspreiding van de ziekte te voorkomen.
www.boom-in-business.nl
9
EEN BEGRIP ALS HET OM KWALITEIT GAAT ! vruchtboomonderstammen | kleinfruitgewassen | aspergeplanten | rozenonderstammen | bos- & haagplantsoen
www.fairplant.nl p e m nz d o k o raa .co kij or Be vo jes ele ot r ctu
a w. w w
Gewortelde stek van Hebe - Rosa - Vinca sier-, en bodembedekkende heesters Horsterdijk 116, 5973 PR Lottum, T 077 366 4080, F 077 366 4081, E info@rotjes.com
BEDANKT! • De Telermaat Zomertour was een groot succes. Meer dan 450 boomkwekers hebben gratis hun licentie verlengd en genoten van de door ons verzorgde barbecue. • Klanten, bedankt! • Dank aan de gastbedrijven; Denissen in Zundert, Vromans in Biest Houtakker en M.C. Stolker in Boskoop • Ook bedanken wij BASF, Bayer ES, Certis, DCM, Dow, Haifa, Mivena, Soiltech, Syngenta en UPL voor hun medewerking.
nieuws Geen financiële tegemoetkoming getroffen boeren
De commissie Economische Zaken vergaderde 7 juli jl. over de water- en hagelschade als gevolg van het noodweer. Diverse organisaties, waaronder twee waterschappen en ZLTO en LLTB, riepen middels een petitie op tot de inwerkingtreding van de Wet tegemoet-koming schade bij rampen (Wts), maar dat verzoek wordt niet ingewilligd. Tijdens de vergadering stond de coalitie tegenover de overige partijen. Diverse partijen, waaronder PVV, SP en CDA, riepen in de Tweede Kamer op om gehoor te geven aan de oproep om de Wts te laten ingaan. ‘Het leek wel een oorlogsgebied’, zei Henk van Gerven (SP) naar aanleiding van een bezoek dat hij bracht aan Someren. Volgens hem had staatssecretaris Van Dam zijn mening al snel klaar. Volgens Dion Graus (PVV) gaat het er bij velen
maar moeilijk in dat Nederland op diverse vlakken financiële steun biedt, zoals steun aan Griekenland, terwijl boeren in eigen land niet worden geholpen. Ook klonk de kritiek vanuit de SP dat de regering te weinig oog heeft voor de situatie buiten de Randstad. De VVD en de PvdA gaven tijdens het debat aan niets te zien in het laten ingaan van de Wts. Volgens Helma Lodders (VVD) moeten de boeren op andere manieren geholpen worden, bijvoorbeeld middels regelingen bij het opruimen van beschadigde asbestdaken. Door de stellingname van de VVD en de PvdA werd er geen Kamermeerderheid voor financiële tegemoetkoming gehaald. Lodders wees er tijdens het debat op dat ook aandacht moet worden besteed aan psychosociale hulpverlening. Volgens haar mag niet onderschat worden welke emotionele invloed het heftige weer heeft gehad. Staatssecretaris Martijn van Dam gaf tijdens een werkbezoek aan getroffen bedrijven in Limburg, vorige week, al te kennen dat agrarische ondernemers niet hoeven te reke-
nen op een financiële tegemoetkoming. Léon Faassen, voorzitter van de LLTB, laat op Twitter weten 'zwaar teleurgesteld' te zijn.
Mogelijk verbod imidacloprid zonder zuivering
hebe thuj a
buxus erus junip mus euony aris aecyp cham ilis s nob lauru dula lavan psis thujo
prun us rosm arin us thym us taxu s ilex
Smidstraat 1, 6691 ES Gendt, Nederland www.wilbertstek.nl
In bedekte teelten komt mogelijk een verbod op vier gewasbeschermingsmiddelen met imidacloprid bij gebruik zonder gecertificeerde zuiveringsinstallatie. Het College voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen en biociden (Ctgb) heeft hiertoe een voorlopig besluit gepubliceerd. Het gaat om de middelen Admier, Gaucho tuinbouw, Kohinor 700 WG en Wopro Imidacloprid 70 WG. Als de gebruiker deze middelen wil toepassen, kopen of bewaren, moet hij dat melden bij de Stichting Certificatie Distributie Gewasbeschermingsmiddelen (CDG). Aanleiding voor het besluit is de hoeveelheid imidacloprid in het oppervlaktewater. Het gaat om een tijdelijke maatregel voor de duur van vijf jaar. Het besluit ligt zes weken ter inzage in de Staatscourant. Jean Arts, bestuurder bij LTO Glaskracht, stelt in een reactie dat het besluit invloed zal hebben op de uitvoering van het Hoofdlijnenakkoord. 'Bedrijven die over de werkzame stof willen beschikken, moeten eerder dan afgesproken hun watersysteem op orde hebben. [...] Dat vergroot de spanning tussen de korte- en langetermijndoelstellingen die in dit akkoord zijn geformuleerd.'
Heyboer en CAV Agrotheek samen verder
AV Agrotheek BV neemt de agrarische groothandel Heyboer BV over. Hiertoe wordt een Holding opgericht, waarin CAV Agrotheek BV uit Wieringerwerf en CZAV UA uit Wemeldinge aandeelhouders zijn. De voorgenomen transactie is inmiddels ter goedkeuring voorgelegd aan de Autoriteit Consument en Markt (ACM). Dat maakten de organisaties 12 juli bekend via een persbericht. Heyboer BV is een gecertificeerd groothandelsbedrijf in de agrarische sector op het gebied van gewasbeschermings-middelen, zaaizaden en bemesting.
www.boom-in-business.nl
11
'Blijvende focus op snel, concurrerend, compleet en jaarrond' In deze rubriek stellen we een ondernemer vragen over zijn bedrijf, afzet en vooral ook zijn beweegredenen bij de bedrijfsvoering en zijn toekomstplannen. Deze keer Linders Kwekerijen BV. Auteur: Dick van Doorn
12
5 - 2016
5 min. leestijd
Wanneer is het bedrijf opgericht en hoe groot is het nu? 'Mijn vader was net als ik commercieel en een plantenliefhebber, alleen handelde hij voor zijn werkgever in allerlei aluminium producten. Ik hielp mijn vader altijd al in de groentetuin. Op het moment dat hij hobbykweekkastjes ging verkopen voor zijn werkgever, kreeg ik de mogelijkheid om in een paar showmodellen plantjes op te kweken. Zodoende is mijn liefde voor planten en bloemen gegroeid. Ik heb dit bedrijf in 1983 zelf opgericht met behoud van een half jaar WW-uitkering, dus direct na mijn MTUSopleidingen. In eerste instantie huurde ik op deze locatie 3.000 vierkante meter plus een woonhuis. Inmiddels hebben we drie hectare in eigendom en hebben we een nieuwe loods van 700 vierkante meter gebouwd. Wij kweken 1,2 miljoen plantjes op jaarbasis.' Wat is je bedrijfsfilosofie? 'Onze algehele bedrijfsfilosofie is: snel, concurrerend, compleet en jaarrond. Als je naar de diverse segmenten kijkt, dan focussen we ons vrijwel volledig op vaste planten P9. De reden daarvoor is dat ik hier ook mee begonnen ben in 1983. Omdat we nu goed bekend zijn in de periferie met deze potmaat, is het ook wijzer om hierin gespecialiseerd te blijven, al zie je dat een deel van de markt in de potmaat P9 geen toekomst meer ziet. Verder willen we graag duurzaam produceren. Vandaar ook dat we het aantal chemische bestrijdingsmiddelen die we voorheen inzetten drastisch hebben verminderd. We gebruiken alleen nog chemische bestrijdingsmiddelen als het ĂŠcht nodig is. We hebben meegedaan aan de pilot van het oorspronkelijke kwaliteitssysteem Qualitree, dat opgezet is door de Nederlandse Bond van Boomkwekers (NBVB), maar dat is helaas ter ziele gegaan. Bij dit keurmerk gaat het vooral om papierwerk en niet om een werkelijke kwaliteits-
10 VRAGEN AAN Naam: Jeroen Linders Bedrijf: Linders Kwekerijen BV Plaats: Ell Leeftijd en opleiding: 55 jaar, eerst de mavo in Venlo, daarna de MTUS in Venlo, studierichting glastuinbouw, geswitcht naar hoveniersopleiding en vervolgens dienstplicht. controle. Voorheen zat er ook een sociaal element in onze bedrijfsfilosofie, maar dat ging na een aantal jaren helaas niet meer. We hebben een paar jaar met Risse Groep uit Weert samengewerkt. Het probleem is vooral dat het hier in het voorjaar erg hectisch kan zijn en er op die momenten te weinig aandacht en begeleiding was voor deze medewerkers. Ook hadden wij andere gedachten over de aanpak dan Risse Groep. Ik zeg niet dat ik het niet nog eens wil proberen, maar dan is collega-bedrijf Gebr. Van Oirschot daarbij een voorbeeld. Daarmee bedoel ik dat het wel werkbaar moet blijven, als je met mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt werkt. Ik zou alleen nog aan zoiets beginnen als ik de garantie krijg dat het re-integratiebureau voor een gedegen begeleiding zorgt.' Wat is het belangrijkste assortiment? 'Zoals gezegd vaste planten P9, waarbij de focus ligt op vier groepen: vaste planten, siergrassen, kruiden en varens. Dat is zo gegroeid sinds ik hier in 1983 begon en de afgelopen jaren is mijn klantenkring alleen maar meer om deze soorten gaan vragen. We hadden in die beginjaren overigens ook sierheesters en coniferen, maar in 1985 heb ik deze teelten afgestoten omdat ik wilde specialiseren. Van de vaste planten verkopen we veel Echinacea in diverse soorten en verder veel Fragaria. Bij de grassen verkopen we veel Pennisetum en Carex, bij de varens veel Blechnum en Matteuccia, en bij de kruiden soorten als Allium en Rosmarinus.'
www.boom-in-business.nl
13
Met Larvanem maximaal resultaat tegen taxuskever
• Al meer dan 25 jaren bewezen effectief (tot 100%) • Beste kwaliteit door unieke kweekmethode • Zoekt actief naar taxuskeverlarven
Tel. +31 (0)10 514 04 44 info@koppert.nl
www.koppert.nl
P
OS O O L UIS NING R E G KEN VER
DE GROENE JACHT WERKPAARDEN DE TOEKOMST IS ELEKTRISCH
Zoekt u regelmatig extreme omstandigheden op zoals het bos, de bergen of wilt u aanhangers of werktuigen gebruiken tot 2.000 kg? Dan is de Leffert FM-90 4x4 uw machine! Naast een 30 kW motor (40 PK) heeft de FM-90 een kruipversnelling voor extreem sterke tractie. Tevens beschikt de machine standaard over vele extra’s zoals stuurbekrachtiging, een sperfunctie en 400 kg laadvermogen in de laadbak. De motor werkt regeneratief. Dat betekent dat de accu tijdens afremmen wordt opgeladen. Dat geeft de machine een zeer comfortabel rijgedrag en extra actieradius.
Basis advertentie Leffert Jagers 185x130.indd 1
www.frisianmotors.nl
18-11-15 09:01
10 VRAGEN AAN Hoe heb je de inkoop geregeld? 'Van alle inkoop telen we zeventig procent zelf (1,2 miljoen plantjes op jaarbasis) en dertig procent koop ik in via collega-bedrijven. Op maandag collecteren we in het zuiden en op dinsdag gaan we naar Boskoop om te collecteren. We collecteren overwegend met eigen vervoer. Zo'n 75 procent van het transport regelen we zelf; de rest besteden we uit aan externe transporteurs, vooral als het gaat om ritten buiten onze vaste routes. De inkoop doe ik vrijwel helemaal zelf, alleen de administratieve verwerking laat ik door personeel verzorgen. Ik regel ook de inkooplijst, omdat ik een beter inzicht heb dan het personeel in wat er qua inkoop te combineren valt wat optimale transportbewegingen betreft, oftewel het optimaal combineren van de routes. Ik vind dat heel belangrijk, omdat het ook duurzaamheid en kostenbesparing oplevert.' Hoe heb je de verkoop geregeld? 'Ook het transport van de verkochte producten regelen we grotendeels zelf. We leveren onze producten op vaste dagen door middel van één vrachtwagen en één bestelbus. Ik maak zelf de offertes en mijn secretaresse boekt deze orders vervolgens in.' Wie zijn je klanten? 'Onze klantenkring beslaat voornamelijk ZuidNederland, de Belgische grensstreek en Boskoop. Van al onze klanten bestaat zo'n tachtig procent uit vaste klanten en zo'n twintig procent uit incidentele klanten. Van die tachtig procent koopt het merendeel uit een deel van ons assortiment, net wat ze nodig hebben. Wij zien de afgelopen jaren een verschuiving van onze klantenkring, van tuincentra naar groot groen. De grootste groep klanten betreft exporteurs en tuincentra, daarna cash & carry-bedrijven en hoveniers en groenvoorzieners. Vooral kleine tuincentra en hoveniers worden nu steeds meer via de cash & carry beleverd en niet meer rechtstreeks.'
Hoe zie je de toekomst van het bedrijf? 'Wat betreft de toekomst van mijn bedrijf ga ik niet zozeer focussen op een toename van het areaal in hectares, maar meer op verbeteringen in de bedrijfsvoering, zoals meer efficiëntie en duurzaamheid. Ik wil mijn kwekerij toekomstbestendig maken. Een van de zaken waar ik aandacht aan ga besteden, is het personeel er meer bewust van maken hoe ze efficiënter kunnen werken. Daar zullen we de komende tijd extra aandacht aan geven. Ik heb voorlopig nog geen automatiseringsplannen, alleen wat de orderverwerking betreft. Die wil ik wel onder de loep nemen, om te kijken hoe we die efficiënter kunnen maken. In 2011 hebben we al een transportband op het cash & carry-gedeelte geïnstalleerd, die zorgt voor een snellere orderverwerking.' Belangrijkste uitdaging voor de nabije toekomst? 'De belangrijkste uitdaging voor mij wordt het delegeren van taken naar het personeel, waardoor ik meer tijd krijg voor andere belangrijke zaken en iets meer vrije tijd. Nu werk ik soms wel heel veel uren in de week. En ik wil meer tijd overhouden voor de klantencontacten; die zijn zeer belangrijk.' Wat wordt de grootste uitdaging voor onze sector de komende jaren? 'Een van de grootste uitdagingen voor onze sector wordt het buiten de deur houden van Xylella fastidiosa, die oprukt vanuit Zuid- en MiddenEuropa. Als die ziekte hier komt, dan zou dat een enorme schade aan onze export kunnen betekenen; dat moeten we koste wat het kost zien te voorkomen. De huidige uitfasering van chemische bestrijdingsmiddelen, daar ben ik minder huiverig voor, omdat ik teelten heb die niet al te ziektegevoelig zijn. Van mij mogen ze de chemische middelen zelfs versneld uitfaseren, maar dan wel in Europees verband, zodat er geen scheefgroei in onze concurrentiepositie ontstaat. Ik ben ook voorstander van versneld uitfaseren omdat het voor mijn personeel gezonder is.
Ik plaats echter wel een kanttekening. Ik snap dat collega-bedrijven die aan veilingen leveren dit liever niet snel zien gebeuren, ook in verband met de hoge eisen die aan visueel aantrekkelijke producten worden gesteld. Bij onze productgroepen is het echter goed mogelijk om heel beperkt met chemische middelen te werken. Dat komt ook doordat wij jaren geleden al bewust gekozen hebben voor weerstandsverhogende, natuurlijke middelen zoals compostthee. Met compostthee kun je de weerstand van de planten verhogen en schimmels weren. Een ander belangrijk punt wat betreft onze sector is mijns inziens het "maatschappelijk geaccepteerd" blijven. Daarbij denk ik bijvoorbeeld aan de bijensterfte. Ik denk dat we versneld zullen moeten inzetten op vergroening c.q. verduurzaming van onze sector. Ik zie ook dat de acceptatiegrens per afzetkanaal wat dat betreft verschillend is. Toch zullen ook klanten van tuincentra, particulieren dus, op termijn moeten accepteren dat er soms een plekje op een plant zit. We zullen ook moeten gaan communiceren dat dit kan gebeuren als je volledig biologisch en duurzaam werkt als kweker.' Wat doe je als je niet aan het werk bent? 'Ik heb vier kinderen en een vrouw. Een van mijn favoriete bezigheden is salsa-dansen. De reden dat ik dit zo leuk vind, is dat ik de afgelopen jaren regelmatig naar het Caribisch gebied op vakantie geweest ben. Verder houd ik van kajakken; we hebben er zelf een aantal. Kajakken doen we voornamelijk in België, Frankrijk en Slovenië. Ook houd ik van koken. We hebben pas een splinternieuwe buitenkeuken gekocht. Nou alleen het weer nog...' Wat is een onderdeel van het ondernemerschap dat je soms lastig vindt? 'Lastig aan het ondernemerschap vind ik voornamelijk de hele papierwinkel die het met zich meebrengt. Buiten de verkoop om, dan; dát papierwerk vind ik wel leuk. Gelukkig heb ik goede secretaresses die mij het papierwerk steeds meer uit handen nemen. Overigens doet ook mijn vrouw een deel van de administratie. Ook het aansturen van personeel vind ik een kunst. Het vinden van de juiste modus tussen een prettige werksfeer en zorgen dat er gebeurt wat er gebeuren moet is niet altijd makkelijk, vooral als er een of twee minder bereidwillige werknemers tussen zitten, waardoor de rest van het personeel harder moet werken.'
Be social Scan of ga naar: http://www.Boom in Business.nl/artikel.asp?id=23-5967
www.boom-in-business.nl
15
Be social Scan of ga naar: http://www.Boom in Business.nl/artikel.asp?id=23-5978
16
5 - 2016
Eerste bollen met Milieukeur geoogst NOORDWIJKERHOUT, 28 juli 2016 – Ondanks dat het zomervakantie is voor veel Nederlanders, wordt er in de bollenstreek donderdag keihard gewerkt. Bij kwekerij Jac Uittenbogaard & Zonen uit Noordwijkerhout worden de eerste bollen met Milieukeur gerooid, gesorteerd, gedroogd en verkoopklaar gemaakt. Uittenbogaard is een van de drie Nederlandse bloembollentelers die onlangs een milieucertificaat van de Stichting Milieukeur ontving. De drie bedrijven zijn samen goed voor 230 hectare aan teelt van extra duurzame voorjaarsbloeiers als tulpen, krokussen, irissen en narcissen. Kweker Rudolph Uittenbogaard is tevreden: “Ondanks de extreme weersomstandigheden van de afgelopen maanden is de oogst van mooie kwaliteit en er zijn voldoende aantallen.” Milieukeur voor de bollenteelt stelt hoge eisen op het gebied van bemesting en bodemvruchtbaarheid, gewasbescherming, water, energie en biodiversiteit. De bollen met Milieukeur zijn dit najaar voor het eerst verkrijgbaar.
www.boom-in-business.nl
17
Het blad van de Acer monspessulanum
Acer monspessulanum: haal een stukje Montpellier de stad in Groenbeheerder René Priem (Leidschendam-Voorburg) over zijn inspiratieboom Hij komt oorspronkelijk uit het zuiden van Frankrijk, waar hij in de bergen groeide. Zijn benaming, Acer monspessulanum, refereert daaraan: Mons passulanus is de Latijnse naam voor de Franse stad Montpellier. Zo’n stukje Montpellier blijkt in de praktijk prima als stads- en laanboom te kunnen fungeren. Groenbeheerder René Priem over de ins en outs van een bescheiden groeier, die als geen ander tegen de droogte en de kou kan. Auteur: Peter Voskuil
18
5 - 2016
5 min. leestijd
INSPIRATIEBOOM
Acer monspessulanum in Leidschendam-Voorburg
Vijftien in een rij staan er in LeidschendamVoorburg en ze zijn deze zomer aan hun tweede groeiseizoen toe. ‘Geen uitval, ze staan goed in het blad, de kleur is goed’, somt René Priem op. ‘Een complete ervaring hebben we natuurlijk nog niet, maar tot nu toe voldoen ze uitstekend.’ Practicus Kom bij René Priem niet aan met allerlei verhalen over persoonlijke voorkeuren en smaak. Zo denkt de groenbeheerder van Leidschendam-Voorburg niet. Omdat met elke boom gemeenschapsgeld gemoeid is, kiest hij liever voor de zakelijke benadering. ‘Ik ben een practicus, ja’, geeft hij toe. ‘Ik werk ook graag met cijfers. Hoe oud is een boom, hoe dik, hoe snel groeit hij, noem maar op.’ Dat soort cijfers haalt Priem onder meer uit het gemeentelijk beheersysteem, waarmee alle 35.000 bomen in Leidschendam-Voorburg worden
gemonitord. In totaal gaat het om meer dan 750 soorten. Priem laat zijn keuzes liever door die gegevens beïnvloeden. Hij waakt onder meer over de sortimentsspreiding; vandaar dat hij deze rubriek in dit tijdschrift toejuicht. Zijn gemeente is de afgelopen jaren hard getroffen doordat iepen en kastanjes het als gevolg van ziektes aflegden. ‘We hebben veel bomen moeten wegzagen, de laatste tijd. En nu komt ook de essentaksterfte eraan, terwijl we in onze gemeente veel essen hebben staan. Dan kom je erachter hoe kwetsbaar je bent als gemeente, want dat heeft enorme financiële consequenties. Zo’n beheersysteem helpt dat in kaart te brengen. Ik kijk naar wat we al hebben staan in het bomenbestek. Ontwerpbureaus willen vaak met één soort beplanten, vaak ook door gebrek aan sortimentskennis, terwijl ik als beheerder juist graag sortiments- en dus ook risicospreiding wil.’
‘Geen uitval, ze staan goed in het blad, de kleur is goed’
Schroefje Daarnaast kijkt Priem naar het type en de vorm. ‘Een boom moet bij een straat passen. Mijn persoonlijke smaak schakel ik daarbij uit. Ik heb deze boom nu gekozen als inspiratieboom, maar ik had net zo makkelijk een andere soort kunnen nemen. In een park of op een begraafplaats kun je misschien nog gekke dingen proberen, maar verder moet een boom passen in het beeld.
www.boom-in-business.nl
19
Priem controleert bij de levering wel altijd op de juistheid van het geleverde sortiment
Groenbeheerder René Priem
20
Een bijzondere soort die het niet goed doet, daar heb je niet veel aan.’ Priem heeft wel het gevoel dat er goede stappen worden gezet om het sortiment in Nederland gevarieerder te maken. ‘Dat besef begint in de gemeentewereld door te dringen en je ziet het ook aan het aanbod van kwekers op de markt.’ Gemeentes die alleen voor de laagste prijs gaan, zullen daar op termijn spijt van krijgen, denkt hij. ‘Een boom is geen schroefje of steen die je koopt. Het is een levend product.’
de beschrijvingen is Acer monspessulanum daar gevoelig voor.
Speelgoedgids De Franse esdoorn, zoals we Acer monspessulanum in Nederland noemen, kwam Priem een jaar of twee geleden tegen in een catalogus van een kweker. ‘Je weet wel, van die bomengidsen die voor ons liefhebbers het karakter van een speelgoedgids hebben’, gniffelt hij. Deze was van de firma Boot, vestiging Boskoop. De specifieke kenmerken in de omschrijving brachten hem op een idee. De Franse esdoorn is een langzame groeier en is uitstekend geschikt als laan- en stadsboom, vooral in kleinere straatjes, concludeert Priem. ‘Je moet uitkijken, want hij is moeilijk op te kronen. Je moet hem niet langs een drukke weg zetten, maar voor voetgangersgebieden of kleine straten waar veel leidingen liggen, is hij heel geschikt.’ Een volwassen Acer monspessulanum krijgt een kroon met een breedte van een meter of zes. De stam is glad, donkergrijs en krijgt op gevorderde leeftijd lichte groeven.
De gemeente heeft besloten er vijftien te bestellen voor een project in een niet zo grote straat, op een locatie waar in de breedte veel leidingen liggen. ‘De aanbesteding gaat meestal met een grotere order mee. Dan kopen we in één keer 200 bomen voor allerlei projecten in, waarop door vijf verschillende kwekers wordt ingeschreven. Degene met de beste prijs-kwaliteitverhouding krijgt dan de order.’ Priem controleert bij de levering wel altijd op de juistheid van het geleverde sortiment. Zijn ervaring is dat dat loont. Soorten worden nog weleens door elkaar gehaald, ook door kwekers. ‘Dan bedoel ik niet dat dat te kwader trouw gaat, hoor, daar gaat het absoluut niet om. Maar kwekers fungeren soms alleen als tussenkweker, en in winter is alles kaal en vallen verschillen minder snel op. Dan gaan er soms toch dingen verkeerd. Ik probeer ook zo veel mogelijk ter plaatse te gaan kijken en een of twee keer per jaar een kwekerijbezoek af te leggen.’
Het immer drielobbige blad, dat groenig glanst, kleurt in de herfst opvallend geel. ‘Het is geen spectaculaire bloeier, maar hij ziet er gezond uit. Dat hij zo goed tegen droogte en kou kan, maakt hem uitermate geschikt voor het stadsklimaat. Qua uiterlijk zie je een duidelijk verschil met bijvoorbeeld de veldesdoorn, die een vijflobbig blad heeft.’ Let wel op met strooizout, want volgens
Dat laatste vraagt soms een beetje schuiven met tijd, want in de twintig jaar dat Priem dit werk doet, is zijn vak veranderd. ‘Het vak gaat steeds meer de regiekant op. In het begin deden we veel dingen zelf; nu doen we hetzelfde werk met veel minder mensen en huren we externen in. Het is nu opdrachten verstrekken en controleren. Daar groei je in.’
No risk Al met al een no risk-boom, wat ook bleek toen Priem erachter kwam dat ze er in de gemeente al tien jaar een hadden staan die nog niet in het beheersysteem stond. Priem stuitte bij toeval op deze vergeten groeier. ‘Die stond er goed bij, dus dan weet je genoeg.’
Naast zijn werk als gemeentebreed bomenspecialist heeft Priem er tegenwoordig een andere taak bij. Hij is aanspreekpunt voor de openbare ruimte in de wijken midden en oud in Voorburg, een ouder gedeelte van de gemeente met monumentale parken. Daar is hij voor meer verantwoordelijk dan de bomen alleen. Volgens Priem moeten gemeenten oppassen dat niet alle specifieke groen- en bomenkennis verdwijnt. Ook de groenopleidingen kunnen daaraan bijdragen. De kennis die van daaruit wordt meegegeven, neemt wat af, heeft hij gemerkt. ‘Gelukkig zie je nu een tegenbeweging op gang komen.’ Priems eigen interesse voor bomensoorten kreeg hij in Boskoop, waar hij tuin- en landschapsinrichting studeerde. ‘Je leerde daar soortnamen; er ging letterlijk een wereld voor mij open. Ik zag zelfs in mijn geboorteplaats Goes ineens bomensoorten staan die ik voor mijn gevoel nog nooit eerder had gezien.’ Wenen Dat is iets wat hij nog altijd heeft: een beroepsdeformatie als het gaat om bomen. Op vakantie geeft het hem een gerust gevoel als hij bomen op naam kan brengen. Deze zomer stuitte hij in Wenen op een boom waarover hij niet lang hoefde na te denken. Hij stond oog in oog met Acer monspessulanum, die hij tijdens een vorige vakantie in Spanje ook al eens in Andalusië in het wild had gezien. Priem: ‘Prachtig. In Wenen staan wat grotere exemplaren. In de parken daar zie je sowieso heel andere dingen staan dan bij ons. Daar let je onbewust toch altijd op.’
Be social Scan of ga naar: http://www.Boom in Business.nl/artikel.asp?id=23-5977
5 - 2016
INSPIRATIEBOOM
Acer monspessulanum Inleiding Binnen de systematische indeling van het Regnum Vegetabile – het Plantenrijk – behoort het geslacht Acer tot de orde van de Sapindales en daarbinnen tot de familie van de Aceraceae, de esdoornfamilie. Acer monspessulanum is nauw verwant aan Acer campestre, edoch heeft een aantal significante morfologische verschillen. De Nederlandse naam voor deze bijzondere species is Franse esdoorn; zijn natuurlijke verspreidingsgebied is eigenlijk het Middellandse Zee-gebied, Zuid-Europa, NoordAfrika en het Midden-Oosten. De boom groeit in de Kaukasus en in noordelijke richting tot in het Rijn-Moezelgebied in Duitsland, op de droge zuidelijke hellingen daar. De boom is sinds 1739 in cultuur en de soortnaam verwijst naar
Mons Passulanus, de Latijnse naam voor de ZuidFranse stad Montpellier. Van deze Franse esdoorn is er een groot aantal verbijzonderingen, zoals cv’s, vars, ssps en forma’s. Verschillende grote geesten in de dendrologie benoemen een aantal van deze afwijkende species van de soort. In het boekwerk ‘Maples of the World’ worden drie cv’s benoemd. Krüssmann benoemt een stuk of tien vars en forma’s en Bean alleen de soort. Aangezien de soort al als een bijzondere species benaamd mag worden, gaat uw schrijver verder niet in op de andere verschijningsvormen, die niet of nauwelijks in cultuur zijn. Kenmerken Acer monspessulanum is een kleine, vaak meerstammige boom of grote struik, 6 tot 10 meter hoog, met een breed eivormige tot ronde kroon. De boom vertoont sterke gelijkenis met zijn neefje campestre. De kroon bestaat uit heel veel takken en twijgen, waardoor een zeer dichte kroon ontstaan is. Toch zijn er grote verschillen met die neef Acer campestre. De boom groeit in tegenstelling tot laatstgenoemde erg langzaam, het blad is altijd
drielobbig, 3 tot 5 cm lang en ca. 7 cm breed, glanzend donkergroen aan de bovenzijde en blauwgroen aan de onderzijde en bevat géén melksap. De stamschors is glad, donkergrijs van kleur en op latere leeftijd ondiep en onregelmatig gegroefd. De bloeiwijze bestaat uit hangende bloemtuilen met geelgroene bloempjes, die begin mei ongeveer gelijktijdig met de bladontluiking bloeien. Het diepgaande wortelgestel is zeer dicht vertakt en veroorzaakt niet of nauwelijks schade aan verharding. De Franse esdoorn is een zeer gezonde boom, die uitstekend winterhard is, goed droogte verdraagt en heel goed snoeibaar is om als vormboom te fungeren. Het is een uitstekende boom in verhardingen, in winkelcentra, op stadspleintjes of in andere voetgangersgebieden. Maar hij is ook prima toepasbaar in het trottoir van smalle straatprofielen, op daken en eigenlijk overal waar een gezonde en goede kleine(re) boom gewenst is. Al met al een geweldige boom, die helaas veel te weinig in cultuur is. Onbekend is onbemind, maar… misschien heeft hij nu als Inspiratieboom toch een zonnige toekomst in het verschiet? De species is het meer dan waard!
DGA Mauritz Adviseurs & Taxateurs BV.
Be social Scan of ga naar: www.boom-in-business.nl/artikel.asp?id=23-5709
www.boom-in-business.nl
21
ADVERTORIAL GroenVision biedt boomkwekerijen vele voordelen. Zo kunt u automatisch een document omzetten naar pdf-formaat en zo per e-mail snel doorsturen. Ook kunt u automatisch het aanbod en beschikbare
GroenVision; meer tijd voor uw business Zit u nog in het seizoen of heeft u het al afgesloten? Uw administratieve organisatie en uw software evalueren is dan het goede moment. Als u wilt verbeteren of vernieuwen is deze oplossing van INFOGROEN zeker het overwegen waard. Niet alleen krijgt u met GroenVision ‘eenvoudig meer controle’ en ‘meer tijd voor uw business’, er zijn vele andere voordelen: • Snelle servicedesk: binnen 2 (werk)uur een reactie op uw vraag • Hardware onafhankelijk • Programma gemaakt voor én door de boomkwekerij • Continue ontwikkeling in de modernste ontwikkel omgeving • Gebruiksvriendelijk en compleet programma Enkele beschikbare handige functionaliteiten: Geïntegreerd werken Relatie(beheer), Orderverwerking en Boekhouding zijn geïntegreerd in 1 programma. Zo heeft u in één oogopslag inzicht vanaf de offerte tot betaling van de factuur. Daarbij kunt u uw seizoen al in een kwartier afsluiten en klaarmaken voor het nieuwe, voorraadlijsten e-mailen met foto’s, externe voorraad inlezen, digitaal factureren, uw e-mail versturen uit GroenVision en binnenkomende email automatisch inlezen en HR-gerelateerde zaken direct en efficiënt vastleggen binnen GroenVision. Met Dashboards kunt u verder gemakkelijk verschillende overzichten genereren. Mobiel werken Direct inzicht in uw bedrijf, waar u ook bent, middels een laptop of tablet met een internetverbinding. Voor het bekijken van digitale info, digitale invoer van voorraden, etc. Voorraad
22
opname kan mobiel worden ingevoerd of digitaal worden ingelezen via Excel. De klantenportal Deel gemakkelijk informatie over orders met uw klanten, bijvoorbeeld: de orderstatus, orderhistorie en offerte aanvragen. De fustportal Deel gemakkelijk mobiel uw fustinformatie met uw loods medewerkers en klanten. Zowel de geleverde- als retour hoeveelheid wordt mobiel ingegeven door uw medewerkers. Deze functie is standaard geschikt voor mobiel gebruik op tablets en smartphones.
voorraden van uw leveranciers inlezen.
offertes maak, kan ik die rechtstreeks vanuit het systeem naar de klant mailen. En de gegevens hergebruiken voor latere orders.’ - André Wijnstra, het Kloosterhuis & Zoon B.V. ‘Het is veel eenvoudiger om alles vanuit één programma te kunnen doen. Van mail tot orderbevestiging en afleverbonnen. Wij willen op onze klanten een professionele indruk maken. GroenVision helpt ons daarbij.’ ‘De e-learning was fijn om te doen. Het geeft een goede indruk van de basis van het programma.’ - Judith Langen, Kwekerij Timmers
De webshop De webshop verbindt u met uw (potentiele) klant. Via de webshop hebben klanten inzicht in uw beschikbare aanbod. Daarbij worden uw orders efficiënt verwerkt. Digitale inkoopfactuurverwerking Naast standaard digitaal factureren hebben wij ook een oplossing voor de digitale verwerking van uw inkoopfacturen. U ontvangt de inkoopfactuur digitaal of scant de factuur en deze wordt automatisch omgezet naar boekingen in uw Vision administratie. Ook het digitaal accorderen van de inkoopfacturen behoort tot de mogelijkheden. Dit bespaart u tijd en voorkomt onnodige invoerfouten.
Geïnteresseerd? Voor meer informatie kunt u contact met ons opnemen via info@infogroen.com of +31 (0)172-235444.
Ervaringen van GroenVision gebruikers ‘Met 250 soorten die in 30.000 maatvarianten uitgeleverd worden, is de planning van in- en verkoop, productie en verwerking complex. GroenVision reduceert die complexiteit door alle standaard informatie te automatiseren. Het werken met GroenVision levert ons tijdwinst op. Als ik nu
5 - 2016
Minder middelengebruik, meer opbrengsten Nieuwe technieken voor vloeistofverdeling slaan aan, zegt Agricult Jarenlang hing er dat donkere wolkje van minder middelengebruik boven de sector. Van overheidswege dreigden milieueisen te worden opgelegd die als onwerkbaar werden ervaren. Volgens directeur Adriaan van de Ven van Agricult, marktleider in laagvolume-vloeistofverdeeltechnieken, is dat wolkje aan het verdwijnen. De sector is wakker en pakt de handschoen steeds beter op, meldt hij. Auteur: Peter Voskuil www.boom-in-business.nl
23
De klimaatverandering zal alleen maar voor meer grillige zomers en voorjaren zorgen, is de verwachting
juist kleiner. ‘Onze strategie is om onze techniek in de optimale uren in te zetten. Steeds tanken en heen en weer rijden kost kostbare tijd, die je elders te kort komt.’
Toen hij in het vak stapte, was Adriaan van de Ven nog een missionaris. Klanten hadden hun vaste werkwijze. Legde hij uit welke besparingen en voordelen er met zijn technieken te behalen zijn, dan geloofde men hem niet. Agricult claimt dat het met geïntegreerde bestrijding 50 tot 90% kan besparen op middelengebruik en 90% op het sjouwen van water. Dat laatste geeft logistiek enorme voordelen en is door de afgelopen kleddernatte maanden
24
extra actueel. Van de Ven: ‘Het weer maakte sommige landerijen zo nat dat je er met de trekker met watertank niet op kon, soms zelfs helemaal niet met de trekker. Dan zijn onze handlansen natuurlijk een uitkomst om bepaalde hoeken toch te kunnen bijwerken en onder controle te houden. Dat merkten we meteen ook in de bestellingen.’ De klimaatverandering zal alleen maar voor meer grillige zomers en voorjaren zorgen, is de verwachting. In zijn algemeenheid worden bedrijven groter, maar het aantal werkbare uren
Tanken Agricult is een klein specialistisch bedrijf in Son en Breugel, met dealers in binnen- en buitenland (Frankrijk, België en tegenwoordig zelfs Duitsland). Een team van zes fulltimers werkt er continu aan nieuwe vindingen. Het is een complex vakgebied, waarbinnen de boomkwekerij ook nog eens zijn eigen specifieke wensen en eisen heeft. ‘Ik zeg altijd: wij spuiten niet, wij strooien vloeistof. Spuiten is iets persen door een klein gaatje; dat doen wij niet’, legt Van de Ven uit. ‘Bij spuiten waaiert de stof ook altijd uit, met alle risico’s van dien.’ Alles draait om toepassing. Een goed middel slecht toepassen kan averechts werken. ‘Als je te laat ingrijpt, schiet het grootste onkruid uit overlevingsdrang in het zaad.’ Agricult legt de focus op het behalen van meer opbrengsten met minder middel, emissie, arbeid en kosten. Woestijn De angst voor het onbekende, het omschakelen naar en wennen aan nieuwe vloeistofverdeeltechnieken speelde lange tijd een bepalende rol. Veel kwekers hebben bijvoorbeeld een goed gevoel als het kletsnat is. ‘Ik heb me lang een roepende in de woestijn gevoeld’, aldus Van de Ven. ‘Het heeft me jaren gekost om mijn zaak voor
5 - 2016
ACTUEEL
4 min. leestijd
Agricult met nieuwigheden naar Plantarium
Adriaan van de Ven
Wie niet anticipeert op komende regelgeving, zal volgens directeur Adriaan van de Ven van Agricult niet overleven
dit deel van de markt, de boomteelt, winstgevend te maken. Dat was meer passie dan dat er broodwinning in zat, moet ik je eerlijk zeggen. Als een klant een lans van ons kocht, dan zag de buurman dat wel, maar overstappen, ho maar. Wat jij belooft, kan niet, riepen ze dan. Ze zagen de noodzaak van beter en minder middelengebruik toen nog niet. Nu wel. Vooral de jongere generatie heeft de handschoen echt opgepakt als het om duurzaam produceren gaat.’
De pioniersfase is definitief voorbij, stelt hij. ‘De grote middenmoot begint nu in te zien wat er allemaal mogelijk is en dat er mooie kansen liggen. Je kunt voldoen aan de eisen en en passant ook nog eens duizenden euro’s besparen. Het gaat niet ten koste van, maar ten bate van de ondernemer. Het wordt ook steeds makkelijker om over te schakelen. We zitten voor mijn gevoel in een fase dat iedereen wakker is geworden. Ik durf wel te stellen dat telers over het algemeen bewust met middelen bezig zijn.’ De klassieke struisvogel (kop in het zand en je nergens iets van aantrekken) sterft uit. Wie niet anticipeert op de komende regelgeving, zal niet overleven, volgens directeur Adriaan van de Ven van Agricult. ‘Sommigen kunnen onkruid en ziektes nu al niet meer binnen de wettelijke doseringen bestrijden. Tot nu toe gebeurde het allemaal nog op vrijwillige basis, maar je ziet de beperkingen die van overheidswege worden opgelegd, steeds groter worden.’ Convenanten worden gesloten, keurmerken in het leven geroepen en harde regels ingesteld. Krom Niet dat die regels en richtlijnen altijd even goed en zorgvuldig zijn opgesteld. Met sommige robuuste etiketten spant Europa volgens hem het paard achter de wagen. Zo mag er van bepaalde onkruidbestrijdingsmiddelen wel één of twee keer vijf liter per hectare worden gespoten, maar niet
Agricult introduceert op Plantarium, eind augustus, een LvS Kar Pro-kruiwagen voor laagvolume-onkruidbestrijding. Deze machine was al langer op de markt, maar de nieuwe Pro-versie heeft geëvolueerde eigenschappen meegekregen. Zo is de wagen uitgerust met een digitale display, die de pompafgifte aangeeft en traploos instelbaar is vanaf nul. Het oude pompsysteem was alleen in enkele standen af te stellen. Ook is de maximale pompafgifte met 60% verhoogd en is de wagen geschikt gemaakt voor de rondstrooikop zonder kap op een bodemslede. Ook is er nu een combi-uitvoering met verwisselbare kap en bodemslede. Tevens presenteert Agricult op de beurs de nieuwste uitvoering van LvS Lans Pro. Die heeft niet alleen een strakker uiterlijk gekregen, maar is ook uitgerust met een nieuwe, comfortabelere accuheupgordel. Plantarium wordt van 24 tot 27 augustus gehouden in Boskoop.
drie keer een halve liter. Dat is krom, vindt Van de Ven. Voor het milieu en de praktische haalbaarheid van de milieudoelstellingen is het hard nodig om dat soort missers te repareren in Brussel. Want door vaker minder middel toe te dienen, kun je juist veel besparen, veel milieuwinst boeken en in veel gevallen resistentie voorkomen. De mogelijkheden om winst te boeken op middelengebruik zullen volgens Agricult de komende jaren toenemen. Als het om middelengebruik gaat, stelt Van de Ven, zitten we nog midden in een ontwikkeling die nog lang niet is afgerond. Zo zorgt de intrede van het digitale tijdperk ervoor dat de precisie steeds verder toeneemt met behulp van nieuwe gps-systemen. Hot is momenteel verder het combineren van werkgangen. Aparte trekkers en apart personeel kost tijd en geld en gaat ten koste van ander werk. Van de Ven: ‘Capaciteit wordt steeds belangrijker. Het gaat erom zo veel mogelijk in een zo kort mogelijke tijd te doen.’
Be social Scan of ga naar: http://www.Boom in Business.nl/artikel.asp?id=23-5968
www.boom-in-business.nl
25
Thijs Kruiver x Sycoparrotia semidecidua Het bastaardbroertje van Parrotia gaat op voor de titel ‘inspiratieboom’.
Johan Canoot Ulmus leavis fladderiep Een mooie natuurlijke boom en niet zo’n stijve hark, waar boomkwekerijen vol mee staan.
Henry Kuppen Populus x canadensis ‘Marilandica’
wat is volgens jou de inspiratieboom van 2016?
Een karakteristieke stokoude baas, leunend in de wind.
Stem mee!
boominnovatiedag.nl Wolfgang Holz Ostrya carpinifolia
boom innovatie
Bijna een dubbelganger van haagbeuk, maar dan spannender en transparanter.
dag
Martin Tijdgat Eucommia ulmoides Een klimaatboom die goed tegen zowel vocht als droogte kan!
René Priem Acer monspessulanum Haal een stukje Montpellier de stad in.
Boomzorg
Boom in Business
Boomkwekerij Udenhout Schoorstraat 23 5071 RA udenhout
Stad + Groen
ziekte & plagen
Schaduw
biodiversiteit
wateroverlast
urban heat
plant eens wat vaker een andere boom boom innovatie dag
DOnderdag 13 oktober Boomkwekerij Udenhout
boom innovatie dag
DOnderdag 13 oktober Boomkwekerij Udenhout Henry Kuppen Dagvoorzitter Donderdag 13 oktober organiseren de vakbladen Boomzorg, Stad + Groen en Boom in Business voor de zesde keer de Boom Innovatie Dag. Tijdens deze dag wordt een mengelmoes van onderwerpen behandeld: ontwikkelingen op het gebied van bomen, planten en heesters, techniek,
Programma
informatietechnologie en beheer en onderhoud. De dag wordt dit jaar gevuld met elf sprekers. Zes van hen zijn ambassadeurs voor de inspiratiebomen die de afgelopen periode in vakbladen Boomzorg en Boom in Business de revue passeerden.
09:30
ontvangst: thema Plant eens een andere boom
10:15
opening Boom innovatie Dag door Henry Kuppen Welkomstwoord Martien Mantje, directeur Boomkwekerij udenhout
10:20
Henry Kuppen Plant eens een andere boom
10:40
inspiratieboom x Sycoparrotia semidecidua Thijs Kruiver
10:45
inspiratieboom Ulmus leavis fladderiep Johan Canoot
10:50
Wolfgang Holz De Helmondse methode
11:10 - 12:00
Demonstraties en proeven en kleine lunch
12:00
Harro de Jong Over autistische steden
12:20
inspiratieboom Ostrya carpinifolia Wolfgang Holz
12:25
inspiratieboom Eucommia ulmoides Martin Tijdgat
12:30
Jaap Smit Diversiteit moet je doen
12:50
inspiratieboom Populus x canadensis ‘Marilandica’ Henry Kuppen
12:55
inspiratieboom Acer monspessulanum René Priem
13:00 - 14:00
Demonstraties en proeven en kleine lunch
14:00 - 14:20
Hans Kaljee Diversiteit binnen het iepensortiment
14:20 - 14:30
uitreiking/ bekendmaking van de winnende inspiratieboom
14:30 - 15:30
Demonstraties en proeven en afsluitende borrel
boominnovatiedag.nl
plant eens wat vaker een andere boom
lezingen Wolfgang Holz
Henry Kuppen
Landschapsarchitect
Terra Nostra
gemeente Helmond
DE HElMonDSE METHoDE
PlanT EEnS EEn anDERE BooM
De gemeente Helmond heeft een standaard voor straatbomen opgesteld. Als gevolg daarvan plant zij in principe alleen nog maar bomen in open grond. Dat betekent minder bomen in aantallen, maar wel kansrijker en duurzamer.
Dagvoorzitter Kuppen ondervraagt een aantal beheerders en architecten naar de succesfactor achter diversiteit van aanplant: • Thor Hendriks, Buro Bol • Henry van Blitterwijk, gemeente Houten
Harro de Jong
Jaap Smit
Landschapsarchitect
Senior adviseur Cobra
Buro Harro
ovER auTiSTiSCHE STEDEn
DivERSiTEiT MoET JE DoEn
Landschapsarchitect Harro de Jong ergert zich aan het zoveelste nietszeggende
Jaap Smit heeft voor een aantal beheerders zogenaamde inspiratielijsten
bosje dat rondom steden wordt aangeplant. Die gebieden zouden beter toegankelijk moeten worden gemaakt en daar zou geld in gestoken moeten
opgesteld. Doel hiervan is aannemers en beheerders concrete en voor de situatie onderbouwde suggesties te geven voor boomkeuze.
worden: ‘Steden moeten gebruikmaken van wat het landschap te bieden heeft.’
DivERSiTEiT BinnEn HET iEPEnSoRTiMEnT Hans Kaljee Hoofdstedelijk bomenconsulent Gemeente Amsterdam
Amsterdam heeft naam gemaakt met haar uitgebreide sortiment iepen. Hoofdstedelijk bomenconsulent Hans Kaljee beschrijft hoe hij diversiteit binnen dit sortiment nastreeft door het door elkaar planten van iepensoorten in het Havengebied, IJburg en de Plantage Middenlaan.
Plantarium 2016 showt sector in al zijn facetten Tijdens Plantarium 2016 komen alle belangrijke pijlers onder het succes van een onderneming aan bod. Zo’n 250 internationale exposanten showen wat zij in huis hebben, en een interessante programmering op de vakdagen maakt de beurs compleet Van 24 t/m 27 augustus vindt de 34e editie van Plantarium plaats. Het thema is dit jaar ‘Show it!’ Een treffend thema, want de beurs showt de boomkwekerijsector in al zijn facetten. Alle belangrijke pijlers onder het succes van een onderneming, zoals innovatie, sortiment, kennis en vakkundige, gedreven medewerkers, komen aan bod op Plantarium 2016. Auteur: Sandra van Tol
30
5 - 2016
8 min. leestijd
de planten nog beter tot hun recht. Op vrijdag 26 augustus is er een seminar, dat geheel in het teken staat van sortiment. In samenwerking met de KVBC zijn zes sprekers uit binnenen buitenland uitgenodigd, die op elk uur van de beursdag een korte presentatie geven in het kader van sortiment. Vier sprekers staan op het hoofdpodium op Plantarium; daarnaast worden er door twee sprekers presentaties gehouden op de Sortimentstuin Harry van de Laar, die is gelegen op de Proeftuin van Holland in Boskoop. De presentaties worden volgens een vast tijdschema gegeven. Voor het bijwonen van de presentaties kunnen bezoekers zich van tevoren aanmelden via de website www.plantarium.nl (klik op ‘beurs’ en daarna op ‘sortiment’).
PLANTARIUM Plantarium 3.0. Onder de naam Plantarium 3.0 wordt in de Greenparkhal een doorkijk gegeven naar de totaal nieuwe beursopzet die het bestuur vanaf 2017 voor ogen heeft. Inspiratie, beleving en innovatie zijn de te voeren begrippen. De Tuinzaken Retail Experience Shop on Tour en De Tuin en Landschap Experience maken deel uit van deze pilot, die mede ondersteund wordt door GROEN-Direkt Boskoop. Klimaatbestendige tuin Een achttal ontwerpers heeft, onder leiding van Michel Lafaille van Het ontwerpinstituut, een spraakmakende opzet gemaakt voor de hoofdas die door het hele beursgebied loopt, de Tuin en
Naast de 250 internationale exposanten, die een enorm assortiment boomkwekerijproducten voor de consumentenmarkt en de institutionele markt presenteren, biedt Plantarium meer. De toeleverende bedrijven tonen én showen de nieuwste ontwikkelingen. En de programmering op de vakdagen maakt Plantarium tot dé Boomkwekerijvakbeurs, eind augustus, die niet mag ontbreken in de agenda. Sortiment De nieuwighedenkeuring heet met ingang van dit jaar ‘noviteitenkeuring’. Deze naam past beter bij het internationale karakter van de beurs, aldus de KVBC. Elk jaar worden er ruim 100 nieuwigheden aangeboden voor de keuring. De inzendingen worden gepresenteerd in het Plantarium Experience Centre. Nieuw is dat een aantal ingezonden noviteiten wordt getoond in een door de inzender aangegeven toepassing. Hierdoor komen Beste nieuwigheid Plantarium 2015: Hydrangea macrophylla 'Ruby Tuesday' (MAGICAL RUBY TUESDAY). www.boom-in-business.nl
31
Plantarium biedt de mogelijkheid om in een korte tijd veel klanten te spreken.
Landschap Experience. De ontwerpers hebben zich laten inspireren door het kinderboek De koning van Katoren, waarin Jan Terlouw beschrijft hoe een mens in staat is moeilijkheden te overwinnen en koning te worden. In de hoofdhal bevindt zich de presentatie ‘Boskoop – NAP’ en in de Greenparkhal, als onderdeel van Plantarium 3.0, een belevingswereld bestaande uit zes variaties op het thema ‘klimaatbestendige tuin’. Op een ludieke en creatieve manier wordt duidelijk gemaakt welke mogelijkheden de groene sector heeft om actief in te spelen op het klimaat. De bezoekers worden door de verschillende ruimten geleid, waarbij elke ruimte een nieuwe laag vormt in het totale besef. Retail In de Tuinzaken Retail Experience Shop on Tour worden op een creatieve manier concepten getoond waarmee de retail op een eigenwijze én eigentijdse manier groen kan verkopen. De
32
Experience Shop is een afgeleide op kleine schaal van de Tuinzaken Retail Experience, een uniek jaarlijks event dat relevante vragen stelt, richting, ideeën en inspiratie geeft en laat zien en beleven hoe je met groen kunt presenteren en presteren. Ook worden er weer demonstraties verzorgd door Romeo Sommers. DeTuinzaken Experience Shop on Tour heeft vorig jaar de prijs voor de beste stand gewonnen. ‘Beste Idee Plantarium 2016’ Tijdens de beursperiode biedt Plantarium een podium om innovaties en ideeën te tonen aan een nationaal en internationaal publiek. In het kader van het thema ‘Show It’ heeft Plantarium bedrijfsleven en studenten (zowel mbo als hbo) uitgedaagd om mee te doen aan de prijsvraag ‘Beste Idee van Plantarium 2016’. ‘Het doel van deze prijsvraag is om met een vernieuwend idee het bedrijfsleven aan het denken te zetten’, aldus
Jos van Lint, beursmanager van Plantarium. ‘Omdenken, out of the box denken, dat zijn de sleutelwoorden waar het bij nieuwe ideeën om draait.’ De inzendingen zijn ingedeeld in vier categorieën: Indoor (retail / presentaties/ communicatie / shoppen), Outdoor (landscaping / hovenier), Techniek (automatisering / computerisering / logistiek) en Product (nieuwigheden / teelttechnieken / vermeerdering). Op een speciaal ingericht innovatieplein worden de inzendingenvia een pitch aan het publiek en de vakjury getoond. De ideeën worden op basis van diverse criteria beoordeeld door een vakjury. Publiek en vakjury bepalen samen welke inzending de titel ‘Beste Idee Plantarium 2016’ krijgt. Voor het ‘Beste Idee’ dat door studenten wordt ingezonden, is een geldprijs van € 1.000,-
5 - 2016
PLANTARIUM beschikbaar. Vakgenoten ontvangen een pr-pakket ter waarde van dit bedrag. Verkiezing ‘Beste Green Team Plantarium 2016’ Vakkundige, gedreven medewerkers zijn medebepalend voor het succes van een onderneming. Daarom organiseert de beurs dit jaar de verkiezing ‘Beste Green Team Plantarium 2016’. Boomkwekerijen, tuincentra, handelsbedrijven, hoveniers/groenvoorzieners en toeleverende bedrijven konden hun medewerkers nomineren. Er zijn vijf categorieën; elke categorie kent een onderverdeling in kleine teams (tot vijf medewerkers) en grotere teams (meer dan vijf medewerkers). Er nemen dus zowel grote als kleine bedrijven deel aan deze verkiezing. De genomineerde teams leggen op vrijdag 26 augustus een proeve van bekwaamheid af op Plantarium. De test bestaat uit een aantal opdrachten die op de beursvloer moeten worden uitgevoerd. Een deskundige jury beoordeelt de uitvoering van de opdrachten en de motivatie van de werknemer. De prijsuitreiking vindt plaats op vrijdagmiddag 26 augustus op Plantarium. Show it! De 250 standhouders benutten de beurs om zich te presenteren en te laten zien wat zij in huis hebben. Het thema van de beurs, Show it!, daagt de ondernemers uit om dit zo goed mogelijk te doen. Een van die deelnemers is Moerings Skimmia uit Boskoop. David Moerings wil de beurs benutten om zijn bedrijf en zijn nieuwe concept met snijgroen te presenteren. Hij zocht hiervoor samen-
werking met Holland Tuinbouwsystemen. Zij zijn gespecialiseerd in het ontwerpen en bouwen van speciale cabrioletkassen, foliekassen, schermingsinstallaties en tuincentra. ‘Ik wil graag in mijn stand een tuincentrum nabouwen en door deze samenwerking gaat dit lukken. We hopen in onze stand de sfeer en beleving van een tuincentrum te pakken, zodat het nieuwe concept nog beter tot zijn recht komt’, aldus David Moerings. Op het Europaplein wordt in het kader van Plantarium 3.0 geshowd hoe Plantarium 2017 eruit komt te zien. Jorinda van der Werf van Art decor Reeuwijk is een van de meedenkers in deze pilot. Al een aantal jaren is zij verantwoordelijk voor de styling en inrichting van de gezamenlijke stand van Waterplantenkwekerij Ronald Moerings, Gebr. Van der Salm en De Fruithof. In de nieuwe opzet van Plantarium 3.0 komt nog meer de nadruk te liggen op sfeer, styling en crossselling. Er wordt niet meer gewerkt met standwanden, maar met houten pallets die een mooie sfeer uitstralen. Met de ingrediënten magic, betoverend, sprankelend is een ontwerp uitgewerkt dat straks andere bedrijven moet inspireren voor hun presentatie van volgend jaar. ‘De constructie met de houten pallets deed mij denken aan de Ark van Noach en bracht mij op het idee om iets in de sfeer van het aards paradijs te maken’, vertelt Jorinda. ‘Rondom de elementen desert, water, zon en tropisch worden presentaties gemaakt waarin de producten van mijn opdrachtgevers worden verwerkt, met een knipoog naar andere kwekers van wie ook producten worden verwerkt.’
Een deelnemer die na tien jaar afwezigheid heeft besloten om dit jaar weer deel te nemen, is Koetsier Vaste Planten. Sinds kort is Rob Koetsier, de vierde generatie, actief in het bedrijf. ‘Plantarium biedt ons de mogelijkheid om in een korte tijd onze huidige klanten te spreken en zo mogelijk ons klantenbestand uit te breiden’, aldus Rob Koetsier. ‘In onze stand komt een piramide, waarop we een mooie presentatie maken met een mix van bekende en onbekende soorten vaste planten. Het wordt een echte eyecatcher, waarmee we willen laten zien dat we naast het gangbare sortiment ook bijzondere soorten kunnen leveren.’ P.W. Captein & Zn. is een trouwe deelnemer aan Plantarium. ‘Ik hoop dit jaar een bredere markt te vinden voor mijn producten’, zegt Tonco Captein. ‘In onze stand besteden we veel aandacht aan nieuwe soorten, om te laten zien dat we continu bezig zijn met vernieuwing van het sortiment.’ Sommige nieuwe soorten zijn ook aangemeld voor de nieuwighedenkeuring, of zijn afgelopen jaren al gekeurd, maar nog niet op grote schaal in de handel. Door deze nieuwe soorten te presenteren, hoopt hij bekendheid voor de soort en ook vraag naar de soort te creëren. Uiteraard worden in de stand niet alleen nieuwe soorten geshowd, maar ook zo veel mogelijk het traditionele sortiment. ‘Ik wil een zo compleet mogelijk beeld geven van wat we in huis hebben’, aldus Tonco Captein. Het thema Show it! is zeker van toepassing op de stand van DSW. DSW begeleidt mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Tot eind 2017 beschikt DSW over een kwekerij waar de medewerkers het productieproces van begin tot eind meemaken.
Met de verkiezing van het ‘Beste Idee Plantarium 2016’ worden bedrijfsleven en studenten uitgedaagd om out of the box te denken en nieuwe ideeën te presenteren aan het publiek
Romeo Sommers geeft in DeTuinzaken Experience Shop on Tour een demonstratie. www.boom-in-business.nl
33
OK O L U O Y FABULOUS!
t c u d o r p Uw ! l a a t i v r e g lan Gebruik gewasbeschermingsmiddelen veilig. Lees vóór gebruik eerst het etiket en de productinformatie.
Luna PRIVILEGE is een krachtig fungicide voor de boomkwekerij, met een uitstekende werking tegen onder andere meeldauw. Dit leidt tot een: ▶ vitaler gewas ▶ gezondere oogst
/BayerCropNL
PLANTARIUM
Het thema Show it! biedt standhouders de kans om zich te presenteren en te laten zien wat zij in huis hebben
De Groene Lijn vormt de fysieke verbinding tussen Plantarium en Groen-Direkt.
Nu de kwekerij verdwijnt, wil DSW de expertise die de medewerkers hebben op het gebied van stekknippen en andere eenvoudige werkzaamheden inzetten voor derden. ‘Samen met een aantal klanten die al jarenlang gebruikmaken van de diensten van onze medewerkers, laten we zien welke kwaliteit wij kunnen leveren’, zegt Dick Edelenbos. In de stand laten Royal Lemkes, Koos Buitenhuis Boomkwekerij en Riverdale zien hoe de samenwerking is ontwikkeld. ‘Wij denken dat hier behoefte aan is. In het kader van de Participatiewet, die op 1 januari 2015 zijn intrede deed, worden van reguliere (tuinbouw) bedrijven inspanningen verwacht ten aanzien van het werken met mensen die een beperking hebben. Onze stand op Plantarium biedt de mogelijkheid om onze handjes te laten zien; we kunnen in gesprek gaan over de mogelijkheden om in het kader van de Participatiewet werk te bieden aan mensen die een afstand hebben tot de arbeidsmarkt en de ondersteuning en het advies die DSW daarbij kan bieden’, aldus Edelenbos.
zorgen voor het inhoudelijke deel van de avond. Kortom: een avond die deelnemers én hun klanten niet mogen missen!
Klantencontactavond Op woensdagavond 24 augustus organiseren GROEN-Direkt en Plantarium exclusief voor deelnemers aan de beide beurzen én hun klanten een klantencontactavond. Alle deelnemers zijn in de gelegenheid gesteld om hun klanten voor deze interessante en plezierige avond uit te nodigen. De avond is voor de deelnemers de gelegenheid bij uitstek om hun klanten onder het genot van een walkingdinner op informele wijze te ontmoeten. Norbert Peeters, botanisch filosoof en Darwin-kenner, en Victor Mids, illusionist en arts,
Beursperiode 2016 De Internationale Vakbeurs voor de Boomkwekerij Plantarium wordt voor de 34e keer gehouden, van woensdag 24 tot en met zaterdag 27 augustus 2016 in Hazerswoude-Dorp/Boskoop, Nederland. De openingstijden zijn van 09:00 tot 18:00 uur (op zaterdag tot 16:00 uur).
Groene Lijn Sinds 2015 werken Plantarium en GROEN-Direkt samen onder de naam Ticket2Boskoop. Binnen deze samenwerking houden beide beurzen aan hun bestaande waarden vast. Plantarium doet dat als de relatie- en innovatiebeurs voor de internationale boomkwekerij. GROEN-Direkt focust zich nog sterker op zijn rol als handelsbeurs voor boomkwekerijartikelen, met een levende catalogus op 15.000 vierkante meter. Door deze samenwerking zetten de beurzen het grootste internationale tuinplantenevenement van het jaar neer, met een totaalpakket van boomkwekerijaanbod. Om het bezoekers nog makkelijker te maken om beide beurzen te bezoeken, is er door middel van de Groene Lijn een fysieke verbinding tussen de beurzen gemaakt. De Groene Lijn rijdt tussen de Greenporthal en GROEN-Direkt.
Locatie: Plantariumgebouw International Trade Centre Italiëlaan 4, 2391 PT Hazerswoude-Dorp/Boskoop.
Vanaf het NS-station Boskoop rijdt er, op basis van de aankomst- en vertrektijden van de trein, een gratis pendelbusje rechtstreeks naar Plantarium. Er worden zo’n 20.000 bezoekers verwacht. De entree is gratis met een relatiekaart en/of digitale voorregistratie via www.plantarium.nl; anders bedraagt deze € 10 per persoon. Op zaterdag is de beurs toegankelijk voor particulieren; entree € 5,- per persoon. Groei & Bloei-leden en kinderen tot en met 12 jaar hebben gratis toegang. Najaarsbeurs GROEN-Direkt: de najaarsbeurs vindt plaats van woensdag 24 tot en met vrijdag 26 augustus bij GROEN-Direkt Boskoop bv, Noorwegenlaan 37 in Hazerswoude/Boskoop. Deze beurs is op woensdag en donderdag geopend van 7.30 tot 17.00 uur en op vrijdag is de beurs officieel open van 7.30 tot 14.00 uur. De entree is gratis en alleen voor vakbezoekers.
Be social Scan of ga naar: http://www.Boom in Business.nl/artikel.asp?id=23-5970
www.boom-in-business.nl
35
Show it! Vier aanwezigen vertellen wat zij laten zien op Plantarium Eind augustus vindt alweer de 34e editie van Plantarium plaats. ‘Plantarium 2016 showt sector in al zijn facetten’, kopte de organisatie afgelopen april in een persbericht. Het thema van dit jaar: 'Show It'! Boom in Business vroeg een paar exposanten wat zij laten zien.
‘Boskoop is en blijft een belangrijke regio voor de boomkwekerij’ Dorien Geentjens, Haifa North West Europe ‘Boskoop is en blijft een belangrijke regio voor de boomkwekerij. Aanwezig zijn op de beurs is ondersteunend aan de naamsbekendheid van Haifa en goed om contacten te onderhouden, zowel met kwekers als toeleveranciers. Op Plantarium is Haifa aanwezig om voor bezoekers alle vragen rondom bemesting te beantwoorden. En, naar jaarlijkse traditie, staat de ijskar er voor een lekker verfrissend ijsje.’ Bijzondere aandacht gaat deze editie uit naar een nieuw product in het assortiment: Haifa Topdress 19-5-15+3+ME, voor een complete bijbemesting op de pot.
36
‘We tonen een demomodel van de cabrioletfoliekas’ Johan van Tuyl, Rovero Rovero, gespecialiseerd in tunnels en foliekassen, was al aanwezig als exposant toen Plantarium nog zo’n beetje in zijn kinderschoenen stond. Voor het bedrijf een mooie manier om in contact te komen met klanten uit binnen- en buitenland, vertelt Johan van Tuyl. ‘In het begin was de beurs puur op kwekers gericht. Sinds een jaar of vijf zien we wat betreft de bezoekers een verschuiving van kwekers uit met name de regio Boskoop naar meer exportgerelateerde bezoekers en veel tuincentra-eigenaren en -medewerkers. Ook het aanbod van standhouders verschuift in die richting, met veel visueel aantrekkelijke producten. Voor ons is Plantarium daardoor een mooie beurs om onze Roll-Air-cabrioletfoliekas te promoten, die zeer geschikt is voor de buitenafdeling van tuincentra. We tonen op de beurs een demomodel waarop het Roll-Air-dek rollend te zien is, met alle vernieuwingen die we de laatste jaren hebben doorgevoerd. En uiteraard komt ook ons assortiment aan onder meer foliekassen, tunnelkassen en schermhallen uitgebreid aan bod.’ 5 - 2016
5 min. leestijd
PLANTARIUM
‘Het bedrijf groeit en ontwikkelt zich. Voor ons reden om weer deel te nemen’ Ton Groenewegen, Vos Capelle
‘Extra aandacht gaat naar het koppelen van de software aan accountant of boekhouder’ Jan Kastelein, Infogroen
Na een aantal deelnames, gevolgd door een periode van afwezigheid, is Vos Capelle dit jaar weer aanwezig op Plantarium. Aanleiding zijn de snelle ontwikkelingen en de groei van het bedrijf en de daaruit voortvloeiende wens om weer het gezicht te laten zien in Boskoop, vertelt Ton Groenewegen, adviseur boomkwekerij. Vos Capelle levert producten en diensten aan de openbaar groen- en boomkwekerijsector. ‘Binnen de boomkwekerij is Vos Capelle actief bij diverse facetten van het kweekproces: bemesting en substraten, maar ook pompvoorzieningen en kasinrichting. Ook zijn we heel actief op exportgebied, met name voor zachtfruitkwekers. Partijen uit het buitenland komen via Nederlandse relaties bij ons terecht. Ook in landen als Portugal en Duitsland geven we daarom advies. Bezoekers van Plantarium kunnen op de beurs bij ons terecht voor informatie over deze producten en diensten. Van de organisatie van Plantarium heb ik begrepen dat zij zich nog meer op de categorie hoveniers/groenvoorzieners wil richten. Daarom presenteren we naast boomkwekerijproducten ook hoveniersproducten. Dit is een aparte tak binnen Vos Capelle, met eigen adviseurs.’
Net als voorgaande jaren is softwarebedrijf Infogroen uit Hazerswoude-Dorp weer vertegenwoordigd op Plantarium. Het bedrijf laat bezoekers kennismaken met Groenvision, een softwareprogramma voor de bedrijfsadministratie van boomkwekerijen. Het programma werd in 2010 door het bedrijf geïntroduceerd en sindsdien uitgebreid, waardoor inmiddels zo’n beetje alle aspecten rond de bedrijfsvoering nu digitaal verwerkt en aangestuurd worden, zoals de financiële administratie, logistieke processen, relatiemanagement, inkoop en voorraadbeheer. Het product bestaat uit een basispakket dat uitgebreid kan worden met diverse modules. Ook is het mogelijk om op afstand te werken, via tablet of laptop. Groenvision is een vaste aanwezige op onder meer Plantarium. ‘Op de beurs kunnen bezoekers de software al even uitproberen, zodat zij een eerste indruk krijgen’, vertelt adviseur Jan Kastelein, zelf ook aanwezig op de beurs. ‘De beurs biedt de mogelijkheid om een groot publiek te laten kennismaken met de producten. Tijdens de kennismakingssessies die we vrijwel maandelijks organiseren gaan we dieper in op de individuele mogelijkheden.’ Wat velen overigens niet weten, vertelt Kastelein, maar waar op de beurs wel extra aandacht aan wordt besteed, is dat met het softwarepakket ook de koppeling kan worden gemaakt naar accountantsen boekhouderskantoren. Zo kan bedrijfsinformatie direct doorgespeeld worden naar deze partijen. Voor de beurs werkt het bedrijf daarom samen met een accountantskantoor uit de regio.
www.boom-in-business.nl
37
INTRODUCTIE 2016/2017
royalty management
Physocarpus Little Joker (‘Hoogi021’PBR) kleinbladig, compact, bolvormig en zeer winterhard Hoogenraad Handelskwekerijen BV Rijksweg 30a | 6744 WB Ederveen | tel. 0318 571665 | fax 0318 573456 info@hoogenraadplant.nl
www.hoogenraadplant.nl
DEELNEMERS PLANTARIUM 2016 Hydrangea paniculata zijn mooie heesters Die veel kleur en plezier geven in de tuin van de consument. Deze heesters worden al twee generaties lang gekweekt als een mooie struik, maar ook op stam in de maat 80 tot en met 1,50 hoog. Rond het Planetarium bloeien deze op zijn allermooist, en met de nieuwe soorten van de laatste jaren geeft dit voor de afnemer meer mogelijkheden tot combineren van een mooie ingerichte tuin.
Rooted plant plugs tailor-made
Geusert 13 6093 NR Heythuysen (nl) T. +31 (0)475 49 86 00 F. +31 (0)475 49 86 09 E. info@bergs.nl I. www.bergs.nl
De Hydrangea paniculata op stam wordt opgekweekt tot een stevig product dat direct kan stralen bij de afnemer. De soorten als Limelicht, Pinky Winky,Phantom en Candlelicht latan hun pure schoonheid zien op een stevige stam. U bent welkom om deze en andere heesters op de kwekerij te komen bekijken, ik sta u graag te woord.
Stand: 137
Bergs showt stekken op Plantarium
Jaco Laban Boomkwekerij Jac Laban & Zn Hazerswoude-Dorp
Bergs H&T 10 16 NL.indd 1
20-06-16 14:20
Stekbedrijf Bergs gevestigd in Heythuysen (Midden-Limburg) vermeerdert een uitgebreid assortiment planten voor de Nederlandse en Europese Markt. Ons familiebedrijf is gespecialiseerd in de vermeerdering van Lavendel, maar daarnaast vermeerderen wij ook o.a. Sierheesters, Kruiden, Vaste planten en vele andere mooie planten. Elke partij stek is het resultaat van maatwerk. Iedere opdracht vindt plaats op contractbasis en komt tot stand in nauw overleg met de klant. Met betrekking tot planning, klantwensen en assortiment denken wij graag pro-actief met u mee. Wij kunnen veel soorten jaarrond leveren, en doen geen concessies aan uniformiteit en kwaliteit. We heten u alvast van harte welkom op Plantarium voor een bezoek aan onze stand met nummer 137 en laten u graag een van onze nieuwste showmodellen voor 2017 zien.
STAND 137 STAND 152
www.boom-in-business.nl
39
Aanwezig
op
62
BIJZONDERE TUINPLANTEN MAKKELIJK IN VERZORGING LANGZAAM GROEIEND EN WINTERHARD De Kings Garden Collection® bestaat uit zorgvuldig geselecteerde en gekweekte tuinplanten. De hele collectie bestaat uit hoogwaardige, winterharde sierplanten. Toepasbaar in zowel design als in klassieke omgeving, in pot of in de grond. De planten zijn makkelijk in verzorging, groeien langzaam, zijn goed te combine-
ren en geven jarenlang hoge sierwaarde in elk seizoen! De Kings Garden Collection® omvat tevens een zeer gevarieerd assortiment Pinus Nigra ‘BREPO’® Boomkwekerij Koningstuin B.V. | Grashoekseweg 6 | 5759 PV Helenaveen Telefoon +31 (0)493-53 93 83 | E-mail sales@koningstuin.nl
DEELNEMERS PLANTARIUM 2016 Vos Capelle geeft energie
De boomkwekerijspecialisten van Vos Capelle staan klaar om telers te adviseren over o.a. bemesting en chemische- / biologische gewasbescherming. Zij voorzien u graag van een teeltadvies op maat. Daarnaast regelt onze afdeling tuinbouwtechniek de complete inrichting van uw kas en ontzorgen zij 24/7 in het geval van een storing. Van teeltsysteem tot
STAND 101 beregening en van klimaatbeheersing tot vloeibare bemesting, compleet met onder andere Priva klimaat- / hydrocomputers, ontsmetters, branders en ventilatoren. Eigen stroom opwekken kan met de (mini)
WKK, afgestemd op uw energiebehoefte. Met deze (mini)WKK start u in een handomdraai met duurzaam ondernemen. Vos Capelle levert altijd maatwerkoplossingen voor haar klanten, omdat geen enkel bedrijf hetzelfde is. Kijk voor meer informatie op www.voscapelle.nl.
Haifa Topdress 19-5-15+3+ME voor een volledige bijbemesting op de pot Haifa Topdress is nieuw binnen het meststoffenassortiment van Haifa en zal in de kijker staan tijdens Plantarium op stand 297. Het product bestaat uit direct beschikbare nutriĂŤnten zodat het gewas na toepassing voeding kan opnemen. Daarnaast bevat Haifa Topdress ook langzaamwerkende en gecoate stikstof en gecoate kalium. De werkingsduur van Haifa Topdress is 4-5 maanden. Een gedeelte van de korrels lost op na toepassing van vocht en zorgt ervoor dat het product aan de potgrond blijft plakken. Dat voorkomt verspilling wanneer de potten omvallen. De evenwichtige NPKsamenstelling 19-5-15+3MgO+ME zorgt voor een rustige groei. Tevens zorgt het hoge aandeel kalium voor kleur en stevigheid. Het volledige pakket aan STAND sporenelementen in Haifa Topdress resulteert in een complete bijbemesting. Voor meer info en toelichting 297 over Haifa Topdress kunt u terecht op de Haifa stand nr. 297 tijdens Plantarium.
www.boom-in-business.nl
41
42
5 - 2016
Be social Scan of ga naar: http://www.Boom in Business.nl/artikel.asp?id=23-5971
‘The Walk of the World’ Vader en zoon (Hugo, 17) Theunissen oogsten in juli de eerste gladiolen van de nieuwe oranjerode gladiool ‘The Walk of the World’, die speciaal voor de honderdste Vierdaagse veredeld. Alleen al voor de Vierdaagse levert Theunissen 300.000 stengels van de bekende snijbloem waar tijdens de wandeltocht zelfs een straat naar genoemd is: Via Gladiola. Tijdens de Vierdaagse van Nijmegen worden in Nederland dan ook de meeste gladiolen verkocht. In totaal oogst de Heumense bloemenkweker dit jaar 3 miljoen gladiolenstengels.
www.boom-in-business.nl
43
Duurzaamheid - trend of toekomst? Als winnaar van de Tuinbouw Ondernemersprijs 2016 gaat Boomkwekerij Ebben dit jaar in gesprek met groenprofessionals over hun kijk op Future Proof ondernemen.
Steeds vaker lijkt het woord duurzaamheid aan betekenis in te boeten. Is het een modewoord geworden dat te pas en te onpas wordt gebezigd om het eigen imago op te poetsen? Of kunnen we werkelijk wat leren en creëren door beter met onze omgeving om te gaan? Hoe future proof is duurzaamheid? Een groen gesprek tussen Stefanie de Kool, projectleider agro/food Milieukeur plantaardig en Gerwin de Bruijn, buitendienst Boomkwekerij Ebben. Auteur: Theresia Bos, Boomkwekerij Ebben
Duurzaam met Milieukeureisen "We zien een duidelijke ontwikkeling naar meer duurzaamheid. Er wordt steeds vaker om producten gevraagd die bijdragen aan duurzaamheid en die op zo'n manier geteeld zijn dat de natuurlijke omgeving wordt gespaard. Maar we zien ook dat de aandacht soms met golfbewegingen gaat", vertelt De Kool. Het Milieukeur probeert daarom aan de ene kant de lijn uit te zetten voor de sector, maar tegelijkertijd ook de aandacht voor duurzaamheid levend te houden en op de politieke agenda te blijven zetten. "Met de Milieukeureisen helpen we ondernemers op weg om de teelt verder te verduurzamen en daar vooruitgang in te boeken. Wat kun je doen, maar ook hoe kun je dat naar buiten toe laten zien. Grote kracht is dat het Milieukeur niet inzoomt op één
breed scala aan aspecten van de teelt, zoals gewasbescherming, bemesting en biodiversiteit. Dat totaalplaatje geeft de integrale duurzaamheid van een bedrijf weer en de borging daarvan."
We kijken simpelweg steeds meer naar de natuur en geven
Natuurlijk sterker Boomkwekerij Ebben voert sinds 2009 de Milieukeur-certificering. Als het gaat om gewasbescherming en bemesting, heeft Ebben door de jaren heen forse slagen gemaakt. De Bruijn: "We hebben jaren geleden ingezien dat het heel belangrijk is om duurzamer te telen. Niet alleen voor het milieu en de natuur, maar ook voor onze bomen. Dat we onze bomen zo dicht mogelijk bij de natuur behandelen heeft
bijvoorbeeld nuttige insecten als natuurlijke bestrijders de ruimte
specifiek onderdeel, maar zich richt op een heel
44
5 - 2016
5 min. leestijd
De Tuinbouw Ondernermersprijs onderstreept doorzettingsvermogen, daadkracht, durf, duurzaamheid en innovatie. De jury kende de prijs in 2016 toe aan Boomkwekerij Ebben mede door de zorg voor de duurzaamheid van de leefomgeving en bodemverbetering. Ebben nodigt vakgenoten graag uit om van gedachten te wisselen over aspecten als bodem, milieu, duurzaamheid, diversiteit, openbare ruimte of noem maar op. Om deze gesprekken vervolgens te delen met een breed publiek. Ook meepraten als ambassadeur voor de boomkwekerijsector? Stuur dan een mail naar news@ebben.nl onder vermelding van 'Groen Gesprek'.
Het hele groene gesprek tussen Stefanie en Gerwin beluisteren? Bekijk het filmpje op www.ebben.nl
EEN GROEN GESPREK ook voordeel voor onze klanten. De overgang van kwekerij naar uiteindelijke standplaats bij de klant is daardoor minimaal." Een sterkere boom dus die zich beter in een natuurlijke omgeving kan handhaven. "En het mooie is, hoe meer je ermee bezig bent, hoe meer inzicht je krijgt in waar dingen te verbeteren zijn." "Steeds meer bedrijven in de sector hebben Milieukeur. Een duidelijk signaal dat duurzaamheid echt geambieerd wordt", vervolgt De Bruijn. "Inderdaad," haakt De Kool aan, "maar daarbij is ook de markt essentieel. Op het moment dat bedrijven zelf flinke stappen zetten, maar geen waardering van de afnemers krijgen - omdat er misschien op het laatste moment toch gekozen wordt voor een goedkopere leverancier die niet duurzaam teelt - dan is dat heel demotiverend. Het is essentieel dat de markt meebeweegt en het op de politieke agenda staat."
Wat je nog veel ziet is dat bedrijven de afweging maken dat het misschien milieuvriendelijker kan, maar het teveel geld kost. Die afweging zou er uit moeten. Daar moeten we met elkaar naartoe. De hele tuinbouwsector duurzaam "En dus is het belangrijk om continu te laten zien wat je dan anders doet, hoe dat kan en wat daar het voordeel van is. Steeds weer duidelijk maken 'Dit zijn hele goede producten, die bijdragen aan een gezondere leefomgeving.' Uiteindelijk leidt dat weer tot een vooruitgang in de hele sector. Kijkend naar de toekomst zou het heel mooi zijn als de complete boomkwekerijsector in Nederland, maar eigenlijk de hele tuinbouwsector,
Be social Scan of ga naar: http://www.Boom in Business.nl/artikel.asp?id=23-5972
zo duurzaam mogelijk teelt. En dat die duurzame producten ook vanuit de markt worden gevraagd en gewaardeerd." De Kool heeft een duidelijke ambitie voor de toekomst van de groene sector. "Duurzaam telen moet geen nichemarkt zijn, maar gewoon de standaard. Eigenlijk willen we onszelf op een gegeven moment overbodig maken en zorgen dat het gemeengoed wordt om op een zo duurzaam mogelijke manier te telen."
www.boom-in-business.nl
45
‘Mechanisering is onze hobby’ Rötjes Young Plants ontwikkelt zelf all-in-one knip-, plant-, schoffel - en strooitractor
Lang leve gps! De broers Bernd en Tobias Rötjes zijn er in ieder geval weg van. Op hun stekbedrijf in Lottum is het voor hen een sport om zo veel mogelijk te automatiseren. Met een zelfgemaakte triple-unit op een tractor zijn ze erin geslaagd een all-in-one knip-, schoffel-, plant- en bemestingsmachine te ontwikkelen. Rötjes Young Plants over drie jaar automatiserings- en mechaniseringsavonturen. Auteur: Peter Voskuil Een typenummer? Nee, dat heeft de machine die Lommers Tuinbouwmachines uit Bergeijk speciaal op maat voor hen gebouwd heeft niet. Met enige fantasie zou je het de Rötjes All In One kunnen noemen, de tractor die met drie simpel verwisselbare units geheel gps-gestuurd stek kan knippen, onkruid kan schoffelen en wegblazen, kunstmest kan strooien en met gps-coördinaten tot op de centimeter nauwkeurig, precies pas, gaten in de grond kan draaien.
46
‘We hebben hier al zo veel geld in gestoken, dat er geen weg terug meer is’, grinnikt Tobias Rötjes, samen met zijn broer eigenaar van Rötjes Young Plants. ‘Maar het moet wel rendement opleveren. Als we iets niet in vier jaar terug kunnen verdienen, beginnen we er niet aan.’ Hobby Zaken als het ontwikkelen van zo’n plantmachine zijn een hobby voor hen, geeft hij grif toe. Alles bij elkaar gaat er heel veel geld in zitten (tien-
duizenden euro’s tot tonnen), maar ze zorgen wel dat ze dat op termijn weer terugverdienen. Neem het planten van de stekjes: daar werkten ze met een man of veertig zomaar drie dagen aan. Met traytjes in de hand gingen ze dan het perceel op. Met de machine die alvast gaten in de grond draait, precies groot genoeg, doen ze dezelfde klus nu met tien man in een dag. ‘Voor ons is dit prachtig, een leuke bijkomstigheid; spannend ook’, vertelt Tobias.
5 - 2016
ACTUEEL
Champignons De ouders van Bernd en Tobias Rötjes waren champignonkwekers. Toen de twee broers opgroeiden, waren de gouden tijden in de champignons echter al voorbij. Broer Bernd begon in een hoekje met het planten van wat stekjes, omdat hij champignons niet zag zitten: rozen, vinca en hebe, onder meer. Zo ontstond twintig jaar geleden Rötjes Young Plants. Omdat Bernd het druk kreeg en er links en rechts locaties bij huurde, vroeg hij zijn broer Tobias erbij. ‘Ik heb bouwkunde gestudeerd en bij een architectenbureau gewerkt. Toen ik voor mezelf wilde beginnen in de bouwwereld, zei mijn broer heel slim: als je toch voor jezelf wilt beginnen, waarom dan niet in de boomkwekerij? Waarom ga je niet met mij verder? Dat heb ik toen gedaan.’
Het bedrijf groeide daarna snel, omdat uitgangsmateriaal voor potplantenkwekers een vraagmarkt is: wat je produceert, kun je normaal gesproken ook afzetten. ‘Maar dat hebben wij nooit gedaan, hoor’, zegt broer Tobias. ‘Wij hebben altijd eerst orders binnengehaald en op basis daarvan geproduceerd. We hebben vaste partners en relaties met wie we samenwerken. We begeven ons ook op zo veel mogelijk markten, om de risico’s te spreiden.’ Het stekbedrijf groeide hard. Anno 2016 bezit Rötjes Young Plants een indrukwekkende eigen productielocatie in Lottum, waar in 2008 een geheel nieuw bedrijf opgezet werd op twaalf hectare grond, waarvan vier hectare met kassen.
Eigen hand Tobias denkt dat kwaliteit en betrouwbaarheid de twee belangrijkste ingrediënten voor dat succes zijn. ‘Wij willen een zo goed mogelijk product afleveren, zonder storingen. Alles moet kloppen, van het maken van de offerte tot het leveren. Vergeleken met anderen in de markt zijn we relatief misschien wat duurder, maar de aanschaf van ons product verdient zich uiteindelijk ruim terug.’ Om zaken als ziekte, uitval en onkruid tegen te gaan, houdt Rötjes Young Plants alles zo veel mogelijk in eigen beheer. Alle moederplanten zijn soortecht en worden zelf gekweekt. Avonturen De mechaniseringsslag bij Rötjes werd ruim drie jaar geleden ingezet. ‘We hadden toen zo veel
www.boom-in-business.nl
47
ACTUEEL
4 min. leestijd
Tobias Rötjes
We hebben hier al zo veel geld in gestoken, dat er geen weg terug meer is werk, dat het niet goed zou komen als we alles netjes in orde wilden houden volgens onze standaarden. We kregen het veel te druk: hebben klanten met wie we contact willen onderhouden, draaien beurzen, noem maar op. We schoffelden al wel met de portaaltrekker, maar dan één rijtje tegelijk. We zijn toen begonnen met twee schoffels in plaats van eentje’, vertelt Tobias, die de automatiseringsavonturen wel wil delen met dit blad. ‘Het is geen bedrijfsgeheim. Als we nou duizend van deze machines konden verkopen, dan hadden we wel patent aangevraagd, maar er zijn maar tien tot vijftien van dit soort bedrijven in Nederland. Wij vinden juist dat je informatie moet delen om dingen van elkaar te leren. Als iemand anders iets wil namaken, is dat toch zo gebeurd. Daarvoor is de wereld veel te klein.’ Schoffelen Het schoffelen ging van één naar drie rijen en volautomatisch gestuurd op gps. Er zit nog wel iemand op de tractor om alles in de gaten houden, maar die heeft nauwelijks meer iets te doen. Het systeem tilt automatisch de schoffels op bij iedere grasbaan. Rötjes: ‘In het begin, bij het testen, ging dat nog weleens mis en werd het een grote bende. Dat vergeet je nooit.’ Door gebruikmaking van gps kan er nog dichter op de planten worden geschoffeld, waardoor er nagenoeg geen onkruid meer blijft staan. Dat is heel belangrijk voor de afnemers, omdat minder
onkruidzaden hen veel werk scheelt. De volgende stap betrof het onkruid tussen de planten, legt Tobias uit. ‘Daar hebben we een compressor voor op de tractor gemonteerd. Die blaast lucht tussen de planten door, waardoor het onkruid daar ook verwijderd wordt. We hebben nu nagenoeg geen onkruid meer; wat er eventueel blijft staan, is in no time handmatig verwijderd.’ Tekeningen Innovaties beginnen bij Rötjes steevast met tekeningen. Gedurende dat stadium wordt er nauw overleg gevoerd met ontwerper Rob van Lommers Tuinbouwmachines, het bedrijf dat alles voor hen bouwt. ‘Aan die tekeningen gingen we steeds van alles toevoegen’, legt Tobias uit. ‘Het werd van kwaad tot erger.’ Anderhalf jaar geleden kwam het idee om ’s winters planten geautomatiseerd terug te knippen. Een vervelend klusje, dat veel werk en rugpijn opleverde. Tobias: ‘We dachten: dat moet makkelijker kunnen. Dus zijn we een machientje gaan maken. Met gps konden we kaarsrecht snoeien met drie heggenscharen. Eentje erboven, eentje links, eentje rechts.’ De onderste takjes bleken voor problemen te zorgen. De scheidslijn tussen takjes en messen in de grond bleek nauw. ‘Op een gegeven moment hebben we een ontwikkelde knipmachine compleet in de container gegooid. We hadden zo veel aanpassingen, dat we wisten dat we beter opnieuw konden beginnen. Dat verlies hebben we genomen, in de wetenschap dat we toen in ieder geval wisten wat niet werkte.’ Om ook de onderste takjes mee te kunnen nemen, zijn inmiddels speciale ‘vingers’ op de machine gemonteerd die de takjes zodanig omhoog werken dat ze zonder problemen kunnen worden terug-
gesnoeid. Terwijl het snoeien vroeger met vier man een week of twee duurde, doet één man het nu in twee dagen. Inmiddels strooit de all-in-one-tractor in kwestie ook gps-gestuurd organische mest, en draait hij bij het planten alvast gaten in de grond waarin de medewerkers sneller dan ooit stek kunnen planten. Maar dat alles is nog maar het begin; de automatisering in Lottum gaat nog wel even verder, verwacht Tobias Rötjes. ‘We hebben nog zo veel plannen. We zijn nu bezig met een prototype voor het tellen van stek. Dat gebeurt al bij meer bedrijven. We willen straks met vijftig modules gaan werken die ieder plantje registreren. Dat koppelen we aan ons automatiseringsprogramma op de computer, zodat arbeid en orders beter op elkaar afgestemd kunnen worden. Niet alleen worden de uren geregistreerd, maar van de vijftig medewerkers onderling kan ook de productie worden vergeleken. ‘Dat geeft niet alleen inzicht aan het management, maar er komt ook een soort competitie. Het is moeilijk om mensen specifiek te motiveren als alles steeds bekeken wordt vanuit de groep.’
Be social Scan of ga naar: http://www.Boom in Business.nl/artikel.asp?id=23-5968
www.boom-in-business.nl
49
Anders kijken
Klanten zijn net mensen. Ze willen beter, sneller, mooier en goedkoper
Boomkwekers zullen moeten innoveren om weer geld te gaan verdienen. Een aardige vraag is dan: wat is innoveren? Het belangrijkste antwoord is waarschijnlijk: innoveren is op een andere manier naar je klanten kijken. Wat willen klanten? Klanten zijn net mensen. Ze willen beter, sneller, mooier en goedkoper. Net als u en ik dat willen op het moment dat wij iets kopen. Alleen naar je klant kijken en luisteren is natuurlijk niet genoeg. Dat zou te makkelijk zijn en doet uw buurman waarschijnlijk ook. De kunst is zo naar de klant te kijken dat je als kweker beter weet wat hij of zij wil. Anders kijken, dus. Alleen door anders naar de klant te kijken kom je tot innovaties die ertoe doen.
Om te innoveren, moet je soms even niet praktisch zijn en daar is in een klein bedrijf niet altijd tijd voor Het jammere is dat de overheid in onze markt grotendeels afwezig is als aanjager van innovatie. Het zou zo mooi zijn als de overheid slimme ondernemers beloont. Bijvoorbeeld bij innovaties in het sortiment. Ons klimaat verandert, wordt natter en tegelijk ook droger. Het lijkt logisch dat we daardoor in onze steden een ander sortiment nodig hebben. Overheden zouden daar best wat extra aandacht voor mogen hebben. Dat is immers ook in hun belang: zonder innoverende bedrijven geen innoverende overheden. Boomkwekers zijn overigens waarschijnlijk niet de beste innovators. Ze zijn vaak vooral praktisch ingesteld en om te innoveren moet je soms even niet praktisch zijn; daar is in een klein bedrijf niet altijd tijd voor. Als je 365 dagen per jaar full pull met je bedrijf bezig bent – en dat zal voor veel kwekers gelden
50
De ‘ellende’ begint daarna pas, als je het lef toont om dat hopelijk gouden idee in je bedrijf uit te voeren – ontbreekt wel eens de tijd en de ruimte in je hoofd om diep na te denken over het bedrijf. Ieder mens heeft twee denksystemen: het ene systeem is voor de snelle, soms bijna instinctieve beslissingen van iedere dag; het tweede is wat trager en kost veel meer energie en logisch denkvermogen. Om te innoveren, heb je vooral dit tweede denkraam nodig, maar in een druk bedrijf, waar het eigenlijk altijd hollen is zonder stilstaan, is daar niet altijd ruimte voor. Verder is innoveren vooral keihard werken en risico’s lopen. Innoveren is veel meer dan dat ene gouden idee. Feitelijk is dat zelfs helemaal niet zo interessant. De ‘ellende’ begint daarna pas, als je het lef toont om dat hopelijk gouden idee in je bedrijf uit te voeren. Met vriendelijk groet, Hein van Iersel (hein@nwst.nl) Hoofdredacteur
Be social Scan of ga naar: http://www.Boom in Business.nl/artikel.asp?id=23-5975
5 - 2016
De partners van
Boom in Business
TRIPLE A LIGHTING
Natuurlijk, een vitaal gewas NIEUW!
Volledig gecoat ijzer - Breed inzetbaar: Voor de ijzerbehoefte van pot- en perkplanten, vaste planten en containerboomkwekerijgewassen. - Betere kleur door ijzer: 4 maanden lang efficiÍnte ijzergift, zelfs bij hogere pH’s. - Gemakkelijk door uw potgrondleverancier te mengen. - Blijft stabiel, ook bij UV-licht: UVontsmetters kunnen effectiever werken.
Natuurlijk
Product van:
Bezoek ons ook op Plantarium, standnummer 280