De Hovenier 1 2019

Jaargang 2 1 - 2019

De Hovenier

HÉT VAKBLAD VOOR ALLE HOVENIERS

omscholen tot hovenier Geen spijt van gehad 'Ga toch fietsen...'

De fietsende onkruid­ kokende hovenier

De vijf mooiste bomen en heesters voor in de tuin

Particuliere EPR-bestrijding Geen wachttijden meer

Terras & Trends iratie Tuininsp

Terras & Trends iratie Tuininsp

GENIETEN

VAN JE EIGEN TUIN! Buiter Beton is al bijna 40 jaar een grote leverancier van tuinmaterialen zoals sierbestrating, tuintegels, tuinhout, buitenverlichting en nog veel meer. Ondanks vestigingen in Balkbrug, Naarden en Hengelo, hebben

De voordelen van Buiter Beton:  Een eigen inspiratiemerk met private label lijn  Een sierbestratingspark van ruim 5000m²

wij nog altijd de mentaliteit van de kruidenier op de

 Meerdere vestigingen door Nederland

hoek: korte lijnen en een persoonlijke aanpak! Ons

 Korte lijnen en een persoonlijke aanpak

merk Terras & Trends staat voor tuininspiratie. Door ons concept te omarmen, plukt u als hovenier hier ook

 Uw eigen gepersonaliseerde catalogus

de vruchten van. Bovendien zijn wij vanaf dit jaar ook exclusief partner van De Tuinen van Appeltern.

Wilt u meer weten over het Terras & Trends concept of wilt u in contact komen met Buiter Beton? Wij komen graag langs of verwelkomen u in ons 5000m² grote sierbestratingspark in Balkbrug.

Tuintegels

Sierbestrating

Hoogeveenseweg 27 7707 CG Balkbrug Tel: 0523 - 657 000 info@terrasentrends.nl www.terrasentrends.nl

Siersteen & Siergrind

Tuinhout

Buitenverlichting

Bekijk de Terras & Trends ite! catalogus op onze webs Met ruim 500 pagina’s aan tuinmaterialen www.terrasentrends.nl

Uw leverancier in Sierbestrating en Tuininrichting!

Bloembakken & Potterie

Muur & stapelelementen

EEN NIEUWE REVOLUTIE Vergeet lekke banden en ongelijke bandenspanning. Met de nieuwe MICHELIN X TURF TWEEL radiaalbanden zonder lucht rijdt u soepel over obstakels en scherpe voorwerpen. De banden gaan tot wel 3 keer langer mee dan normale banden met lucht, dit bespaart u kosten en tijd aan reparaties of het wisselen van banden. Nu beschikbaar op de Z997R en de Z994R Zero Turn maaiers. Neem vandaag nog contact op met uw dealer voor een offerte op maat.

*Beschikbaar op de Z994R en Z997R-maaiers uitgerust met een 54”, 60” of 72” maaidek. Niet aanbevolen voor gebruik in combinatie met een materiaalopvangsysteem.

4

1/2019

www.vakbladdehovenier.nl

5

olivia.eggen

OLIVIA EGGEN, boomzorg professional, Zweden

“SNELLER EN KRACHTIGER” #husqvarna550xpmarkII

ZAAGCAPACITEIT DIE HET VERSCHIL MAAKT Met de kracht en snelheid van de Nieuwe Generatie Husqvarna kettingzagen komt je klus sneller voor elkaar dan ooit. Want in vergelijking met de naaste concurrent, biedt de 550 XP® Mark II meer* zaagcapaciteit.

Zodat je meer gedaan krijgt, in minder tijd.

Volg het hele verhaal op Instagram #newchainsawgeneration *Tests uitgevoerd door Husqvarna in 2018, in een gecontroleerde omgeving, met een out-of-box Husqvarna 550 XP® Mark II, in vergelijking met een out-of-box Stihl MS 261 C-M. Voor meer informatie: kijk op husqvarna.com/NL

HUSQVARNA 550 XP® Mark II

030

Verbindende factor tussen onderwijs, bedrijfsleven en leerlingen Een gelijkzijdige driehoek van scholen, bedrijven en mensen. Dit is TRI Groei in Groen.

Hoe dit precies in zijn werk gaat, vertelt de bevlogen regiocoรถrdinator Jeroen van Woerden van TRI Groei in Groen Zuid in onderstaand verhaal.

www.vakbladdehovenier.nl

7

INHOUDELIJK

vakbladhovenier vakbladdehovenier

022 Omscholen tot hovenier: ‘Geen moment spijt van gehad’ Opeens weet je het: ik word hovenier! Deze – gedeeltelijk van de NS geleende – slogan is, misschien onbewust, op heel wat groenlief­ hebbers van toepassing. Niet zelden gaat het om verstokte kantoor­ medewerkers die, vastgeklonken aan hun bureau, tientallen jaren met tegenzin hun werkdagen tussen vier muren slijten.

016

052

014

‘Nu kunnen ze niet meer om ons heen’

Is jouw rotonde de mooiste van Nederland?

Stoneflex, Natupad én een nieuwe (bijna) gepatenteerde waterdoor­ latende steen – de Brabantse voegenspecialist Jack Weijers van Normeco zit niet stil en lanceert in 2019 maar liefst drie nieuwe producten.

Driekwart van de rotondes in Nederland wordt gesponsord door een hovenier. Dat is niet gek, want een rotonde die mooi onderhouden wordt, kan een perfect uithangbord zijn voor een hovenier.

036 042 Bijzondere tuinen De Projectenparade is een overzicht van de leukste, mooiste en meest bijzondere renovaties, nieuwbouw­ projecten of verbeteringen aan nieuwe en bestaande tuinen.

8

1/2019

Vragen of opmerkingen?

Linde Kruese Vakredacteur E: linde@nwst.nl T: 024-360 2454 M: 06-45700441

Alberto Palsgraaf Uitgever E: alberto@nwst.nl T: 024-360 2454 M: 06-20436728

De vijf mooiste kleine bomen en heesters voor in de tuin Mensen hebben bomen nodig. Ze zijn goed voor de gezondheid, zuiveren de lucht en bieden schaduw tijdens warme zomerdagen. Een boom is dan ook een mooie aanwinst voor in de tuin. Maar welke bomen zijn geschikt?

Welke bomen worden niet te groot en hebben niet teveel onderhoud nodig? En het belangrijkst: wan welke bomen word je blij als je uit het keukenraam kijkt? Wij vroegen de lezers van De Hovenier middels een enquête naar hun favoriete bomen en heesters in de tuin. Daaruit is een mooie top vijf gerold van mooiste bomen en heesters die geschikt zijn om in de tuin te planten.

‘Dankzij Ontwerpacademie heb ik anders naar een tuin leren kijken’ Hovenier zijn is voor veel natuurliefhebbers de baan van hun leven: je kunt buiten zijn, werken in kalmerend groen en klanten blij maken door hun tuin te verfraaien.

Toch is dit voor sommige hoveniers niet voldoende. Zij willen hun creativiteit de vrije loop laten of niet enkel fysiek met tuinen aan de slag zijn. Voor deze groep is er de Ontwerpacademie, een ontwerpopleiding die hou­ vast biedt bij het uittekenen van een tuin. ‘Dankzij de Ontwerpacademie kan ik een verhaal creëren dat bij die plek en die bewoners hoort.’

VERDER 010

Kort nieuws

021

Van stenensjouwer naar groenexpert

026

Cortenstalen trap als stralend middelpunt van veelzijdige familietuin

028

'Ga toch fietsen...'

050

‘Wij zijn gegroeid, maar we willen ons DNA van ‘menselijk contact’ behouden’

058

Hoofdredactioneel

Ivo de Groot, Wolterinck

‘Geen wachttijden meer bij particuliere EPR-bestrijding’ 2018 was een topjaar voor de eikenprocessierups. De rups kroop volop vrolijk rond, met veel overlast tot gevolg. Ivo de Groot van Wolterinck zegt dan ook over 2018: ‘Het was een dramajaar wat betreft klant-ontzorging.’

Dramajaar De Groot: ‘Vorig jaar zijn wij een Google Adwords-campagne gestart om particuliere klanten aan te trekken voor de bestrijding van de eikenprocessierups (hierna: EPR). Binnen één dag hadden wij 250 reacties van mensen die van hun EPR-nesten af wilden. Als je dan bedenkt dat wij gemiddeld zo’n tien à vijftien particuliere klanten per dag kunnen helpen, gaan de wachttijden oplopen. De Googleadvertentie hebben we dus ook direct stopgezet.’ De Groot vervolgt: ‘We zijn diezelfde week nog gaan brainstormen: wat kunnen we nu doen om klanten te blijven ontzorgen?’

Het antwoord op deze vraag werd begin 2019 onthuld op de Groene Sector Vakbeurs: een machine die op ieder terrein kan worden ingezet, met een bescheiden omvang, zodat particuliere tuinen bereikbaar blijven.

Lees verder op pagina 34

COLOFON Vakblad De Hovenier -een uitgave van NWST NeWSTories bv- wordt acht keer per jaar in een gemiddelde oplage van 4500 exemplaren verspreid onder hoveniers, toeleverings­ bedrijven voor de groene sector en individuele abonnees. Redactie & commercie NWST NeWSTories bv, Fransestraat 41, 6524 HT Nijmegen, T 024-3602454, F 0243602464, www.vakbladdehovenier.nl Hoofdredacteur Hein van Iersel (hein@nwst. nl) Operationeelmanager Peter Jansen (peter@nwst.nl) Redacteurs Guus van Rijswijk (guus@nwst.nl) Linde Kruese (linde@nwst.nl) Willemijn van Iersel (willemijn@nwst.nl) Vormgeving StudioBont Nijmegen Advertenties Alberto Palsgraaf (alberto@nwst.nl) Rik Groenewegen (rik@nwst.nl) Jeroen Koebrugge (jeroen@nwst.nl) Sales support Lieke van der Weijde (lieke@nwst.nl) Abonnementen € 104,- per jaar. De abonnementsperiode loopt tot en met 31 december van ieder jaar en uw abonnement zal jaarlijks automatisch worden verlengd, tenzij uw schriftelijke wederopzegging uiterlijk 31 oktober voorafgaand aan de nieuwe abonnementsperiode in ons bezit is. Voor opgave van een nieuw abonnement belt u met (024) 360 24 54. Op alle abonnementen zijn onze leveringsvoorwaarden van toepassing. Deze vindt u op www.vakbladdehovenier.nl/pages/9/abonneren ISSN: 2589-935X Alle auteursrechten en databankrechten ten aanzien van (de inhoud van) deze uitgave worden uitdrukkelijk voorbehouden. Deze berusten bij Boom in Business c.q. de betreffende auteur. Niets uit deze uitgave mag zonder schriftelijke toestemming van de uitgever worden verveel­voudigd en/of open­ baar gemaakt door middel van druk, scan, foto-kopie, elektronisch of op welke wijze dan ook.

Boom in Business wordt tevens elektronisch opgeslagen en geëxploiteerd. Alle auteurs van tekst­ bijdragen in de vorm van artikelen of ingezonden brieven en/of makers van beeld­materiaal worden geacht daarvan op de hoogte te zijn en daarmee in te stemmen e.e.a. overeenkomstig de publicatieen/of inkoopvoorwaarden. Deze zijn bij de redactie ter inzage of op te vragen.

www.vakbladdehovenier.nl

9

Oudste hoveniersbedrijf kiest voor heet water Op de Groene Sector Vakbeurs liet leverancier Dibo het nieuwste model onkruidmachine zien, de Heatweed Mid 3.0. De redactie ging langs bij de stand om de machine te bewonderen en sprak daar met Dionysios Sofronas, de eerste koper van deze onkruidmachine en directeur van Aardoom Hoveniers, en met Jan van der Zanden, accountmanager bij Dibo.

Aardoom Hoveniers heeft duurzaamheid hoog op de agenda staan en werd al twee­ maal genomineerd voor de verkiezing van de duurzaamste hovenier van Nederland. Daarom kocht het hoveniersbedrijf uit Ridderkerk al in 2012 zijn eerste heetwateronkruidmachine, een Heatweed Mid 1.0. Sofronas: 'Dit was nog ruim voor het spuitverbod. Toen al geloofden wij in de kracht van heet water om onkruid succesvol en duurzaam aan te pakken. We zagen het echt als een investering in de toekomst. Ik volgde in 2012 al een tijdje diverse rapporten en artikelen omtrent de alternatieve methodes van onkruid­ bestrijding en koos toen op basis hiervan én op basis van mijn intuïtie voor heet water en de Heatweed Mid 1.0.'

Sofronas vervolgt: 'In het begin hebben wij uiteraard wat aanloopproblemen gehad. Het spuitverbod gold nog niet en je moet het wiel toch even opnieuw uitvinden. Maar wij heb­ ben de machine al zo'n zes jaar in gebruik en zijn zeker tevreden. Tijdens de ontwikkeling van de nieuwe Mid 3.0 hadden wij als gebrui­ ker ook inspraak. Deze inspraak is voor mij belangrijk en heeft gezorgd voor een betere machine. Daarom hebben wij nu weer voor een Heatweed-machine gekozen.'

10

1/2019

Geslaagde hoveniersdag bij Vos Capelle Op woensdag 30 januari namen 85 hoveniers deel aan de hoveniersdag bij Vos Capelle.

De insteek van de hoveniersdag was dit jaar anders dan bij eerdere edities.

Het programma, waarin leveranciers de mogelijkheid kregen om zich te presenteren en innovaties te laten zien, werd goed ontvangen door de deelnemers.

Het treinreisje in de Vos Motief was leuk en de stemming zat er direct goed in. Bij aankomst werd het nieuwe logistieke centrum van Vos Capelle bezocht, waarna er op diverse plaatsen op het terrein en in de winkel demonstraties en presentaties werden verzorgd door leveranciers en door mede­ werkers van Vos Capelle.

De dag begon bij Zidewinde met een korte presentatie over het bedrijf en een primeur: de bedrijfsfilm van Vos Capelle. Hierna werd de groep in tweeën gesplitst. De helft van de deelnemers bleef bij Zidewinde voor presentaties van leveranciers en een demonstratie in de buitenlucht.

De andere helft vertrok in stijl naar Vos Capelle.

Vos Capelle kijkt terug op een fantastische dag en is blij met alle positieve reacties van deel­ nemers en leveranciers. De hoveniersdag werd mede mogelijk gemaakt door Felco Benelux, Husqvarna, Snickers Workwear Netherlands, ICL Specialty Fertilizers, Kooijmans, Koppert Biological Systems, Barenbrug, Prontec, van Krieken Koffieservice, Empas, Ecolan en OASE Living Water.

Sofronas: 'Hoveniers zijn van nature traditio­ neel, we houden niet zo van nieuwe dingen.'

Maar Sofronas ziet juist kansen in onkruid.

'Onkruid is geen probleem, het is een kans.

Daarbij schept verandering ook weer meer kansen.' De enthousiaste directeur geeft daarbij als voorbeeld: 'Even alles platspuiten gaat niet langer. Hoe ga je het dan wel organiseren?

Je kan bijvoorbeeld onkruidbestrijding combineren met reiniging. Zo voeg je iets

extra’s toe aan je dienstverlening. Dat is een mooie kans', besluit hij tevreden.

Van der Zanden wil hier ter afsluiting nog aan toevoegen: 'Wij zien sowieso dat de reini­ gingswereld en de onkruidwereld steeds meer gaan overlappen. Dat is ook het mooie aan de Heatweed 3.0: je kunt ermee onkruid bestrijden én je tuinset reinigen, en dat alles zonder chemicaliën.'

NIEUWS Aanvullend biedt i-Tree instrumenten die die­ per ingaan op één bepaald thema. Zo geeft i-Tree Canopy snel inzicht in de volledige groen­­bedekking van een gebied, op basis van gegevens uit Google Maps. i-Tree Hydro geeft inzicht in de relatie tussen ondergrond, bodem­ bedekking, hydrologie en de bijdrage van bomen aan hemelwaterregulering. De publica­ tie geeft inzicht in de resultaten van de pilots en de toepassingen van i-Tree in Nederland.

I-Tree Nederland is een initiatief van Branchevereniging VHG en Vereniging Stadswerk in nauwe samenwerking met veer­ tien betrokken gemeenten, BTL Bomendienst, Bomenwacht Nederland, Cobra adviseurs, Terra Nostra, Wageningen University and Research en Hogeschool Van Hall Larenstein. Tijdens de lancering gaf projectleider Henry Kuppen inzicht in de belangrijkste resultaten van drie jaar pilots in Nederland.

i-Tree nu ook toepasbaar in Nederland Op 14 februari vond in Utrecht de lance­ ring plaats van i-Tree Nederland, een soft­ wareprogramma om de baten van bomen te waarderen. Jan van Zanen, voorzitter van de VNG en burgemeester van Utrecht, nam bij deze gelegenheid het eerste exemplaar in ontvangst van de publicatie ‘De baten van bomen, resultaten van i-Tree Eco in Nederland’.

Met i-Tree is het mogelijk om een waarde in euro's te verbinden aan de groene diensten die bomen leveren. Denk aan het wegvangen van luchtverontreini­ gende stoffen, het vastleggen van CO2, verkoeling en de afvang van water. Met de informatie die het programma levert, kunnen opdrachtgevers en professionals het beleid en beheer van bomen op een objectieve en wetenschappelijke manier onderbouwen, zowel voor de politiek als voor burgers. i-Tree is van oorsprong een Amerikaans programma. Het is nu zo ver gereed dat het kan worden ingezet in Nederland.

Daar zijn twee pilotfases aan voor­ afgegaan, waarin het model is getest in veertien gemeenten. Bovendien is het geoptimaliseerd voor de Nederlandse situatie, waarbij verdiepend onderzoek is gedaan om het model verder te verfijnen en uit te breiden. Het resultaat is een uitgebreid programma op basis van i-Tree Eco dat veel verschillende baten kan berekenen voor zowel grote als kleine bomenbestanden.

Studenten en hoveniersbedrijven verbouwen schooltuin Studenten van Helicon MBO Nijmegen en verschillende hoveniersbedrijven uit de regio hebben de handen ineengeslagen voor het opknappen van de schooltuin. In drie dagen tijd hebben 50 studenten, onder begeleiding van verschillende hoveniersbedrijven uit de regio, de hele schooltuin aangepakt.

De opgeschoonde schooltuin is het begin van een vernieuwde educatieve tuin.

Maandag 4 februari was de start van het project. 'In drie dagen tijd is een groot deel van het terrein onder handen genomen. Een hectare schooltuin is opgeschoond; daar waren meer dan 50 containers voor nodig.

Het was een mooi initiatief, waarbij hoveniers en studenten samenwerkten om een aantal leerzame dagen te organiseren', aldus Martijn de Groot van De Groot Hoveniers.

De grond wordt ingezaaid met gras. Daarna gaan de hoveniersstudenten de tuin met behulp van docenten en bedrijven weer opbouwen. 'Het project is gerealiseerd met gesloten beurs. Daar zijn we alle betrokken bedrijven enorm dankbaar voor', zegt Peter Sonnenberg, directeur van Helicon MBO Nijmegen.

Niet alleen de tuin van Helicon MBO Nijmegen is aangepakt; ook het school­ gebouw wordt in de zomer van 2019 ver­ bouwd. 'We gaan onder andere de ingang aanpassen. De aula wordt vergroot met een nieuwe loungeplek voor studenten en er komt een collegezaal', geeft Sonnenberg aan. 'De school krijgt ook een nieuwe kleur.

Dankzij de vernieuwde schooltuin valt dat nieuwe kleurtje straks extra goed op.'

www.vakbladdehovenier.nl

11

HARRY ESSELINK HOVENIERS ZOEKT ONTWERPER Voor ons hoveniersbedrijf met ruim 45 jaar ervaring in ontwerp, aanleg en onderhoud van tuinen zoeken wij ter uitbreiding van ons team een:

TUINARCHITECT - / ONTWERPER (M/V) Wij leveren tuinmaterialen die handiger, beter of goedkoper zijn.

Kijk op onze site en ontdek wat wij voor U kunnen betekenen, MEER VOOR MINDER! EEN VaN ONzE tOppERs De EXCELLENt GRINDpLaat speciaal ontworpen voor oprit Door toenemende zwaardere belasting van de oprit, met name van suv’s en pakket bezorg busjes is deze grindplaat ontwikkeld.

Deze plaat kan bijna 30 keer zwaarder belast worden, geen 400 ton/m2 maar 11881 ton/m2 en heeft dikker en betere kwaliteit antiworteldoek van geen 50 gram maar 90 gram en dikkere celwanden geen 1,5 mm maar 4 mm.

Wij willen iedereen kennis laten maken met deze EXCELLENt grindplaten

Nu gratis BOREttI BBQ tWV €289,euro bij aankoop van minimaal 250 m2 platen in geheel 2019, vraag naar de voorwaarde. per m2 te bestellen extra korting bij aankoop grind of split.

DE FUNCTIE > Het ontwerpen en presenteren van creatieve plannen > Het ondersteunen van de collega ontwerpers / werkvoorbereider bij het ontwerpproces en verdere uitwerking > Het verzorgen van intakegesprekken en zorg dragen voor inmetingen en ondergronden > Het verder optimaliseren en digitaliseren van het ontwerpproces > Het maken van beplantingsplannen

WIJ VRAGEN > Afgeronde HBO opleiding Tuin- & Landschapsinrichting o.g. > Ervaring Vectorworks en/of Autocad en office > Een goede plantenkennis > Een gedegen kennis van toe te passen (tuin -)materialen en eigenschappen > Beheerst de Nederlandse taal > In bezit van rijbewijs B > Pre’s zijn: 3D / Visual ervaring, ervaring in het ontwerpen en het realisatieproces van tuinen, affiniteit met het maken van beplantingsplannen

WIJ BIEDEN > Een baan bij één van de officieel erkende ‘Tophoveniers’ van Nederland. > Een professioneel team van 18 mensen dat groen denkt en doet.

> Een werkgebied met veelal ambitieuze en uitdagende projecten. > Een fulltime baan, parttime is bespreekbaar > Veel mogelijkheden om je verder te ontwikkelen

Ben jij de creatieveling die wij zoeken? We komen graag met je in contact! Stuur dan je cv en motivatie, voor deze leuke en afwisselende baan voor 18 februari naar ard@esselinkhoveniers.nl.

Voor meer informatie over ons bedrijf WWW.ESSELINKHOVENIERS.NL

Onkruidbestrijding zonder chemie WeedMaster productlijn van Waterkracht

Weed Under Con

trol

Eigen productontwikkeling | Familiebedrijf | Complete productlijn

www.waterkracht.nl

NIEUWS

#trending

Meest gelezen op vakbladdehovenier.nl

Brandende hagen verleden tijd door Limburgse uitvinding Opleiding voor toekomstige hoveniers uitgebreid

De makkelijkste uitvindingen zijn vaak de beste.

Zoals een paperclip of plakband. Uitvindingen waarvan je denkt: waarom is dit nu pas bedacht?

Lees hier verder: Opleider Helicon in Boxtel start volgend jaar met de opleiding tuin- en landschapsinrichting op niveau 4. Daarmee vindt er een uitbreiding plaats van de hoveniersbranche binnen de mbo-opleiding.

De hoveniersbranche en de groenvoorziening kampen met een personeelstekort. Het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) berekende aan de hand van een enquĂŞte dat 39 procent van de ondervraagde ondernemers niet vooruit kan door een gebrek aan personeel. Bovendien zou de vraag in de branche zijn toegenomen.

Ondernemers in de sector zagen hun omzet stijgen met ruim 11 procent.

Helicon Boxtel wil hierop inspringen. De oplei­ ding heeft voor hoveniers al een dagopleiding (bol); ook zijn er twee bbl-opleidingen voor aankomende hoveniers, waarbij zij werken en leren. De nieuwe variant leidt mbo-studenten op tot opzichter en/of uitvoerder in de groene ruimte en duurt twee jaar, afhankelijk van de vooropleiding.

www.vakbladdehovenier.nl/article/28425/ brandende-hagen-verleden-tijd-doorlimburgse-uitvinding

Start NDV-cursusjaar 2019 In maart van dit jaar start de NDV met drie verschillende plantenkenniscursussen, verspreid over vier locaties.

Lees hier verder: www.vakbladdehovenier.nl/article/28396/ start-ndv-cursusjaar-2019

NWST verwelkomt nieuwe accountmanager Jeroen Koebrugge NWST groeit! En om die groei ook in 2019 voort te zetten, mogen we een nieuwe accountmanager aan het team toevoegen: Jeroen Koebrugge.

Lees hier verder: www.vakbladdehovenier.nl/article/28211/ nwst-verwelkomt-nieuwe-accountmanagerjeroen-koebrugge

www.vakbladdehovenier.nl

13

Is jouw rotonde de mooiste van Nederland?

Geef je op en win een (video)reportage in De Hovenier!

Driekwart van de rotondes in Nederland wordt gesponsord door een hovenier. Dat is niet gek, want een rotonde die mooi onderhouden wordt, kan een perfect uithangbord zijn voor een hovenier. Dat ondervond ook Hoveniersbedrijf Harry Esselink, dat vorig jaar als eerste de prijs voor de mooiste rotonde in de wacht sleepte. Harry Esselink won met de Stenen Duker, een rotonde die volgens de jury meer op een tuin leek dan op een rotonde.

14

1/2019

Winnaar Ard Esselink krijgt de prijs uitgereikt van hoofd­ redacteur Hein van Iersel

9 min. leestijd

MOOISTE

MOOISTE

van NL - 2018

van NL - 2018

ROTONDE

ROTONDE

De winnaar van vorig jaar: de Stenen Duker van Hoveniersbedrijf Harry Esselink

In 2019 gaat vakblad De Hovenier voor de tweede keer op zoek naar de mooiste rotonde van Nederland: een verkeersmaatregel die tegelijkertijd een etalage vormt voor een groen bedrijf.

Dus sponsor jij een rotonde met je bedrijf of lever je bloemen of planten voor een rotonde?

Doe dan mee! Uiteraard is het ook mogelijk een rotonde van een collega te nomineren.

Wat valt er te winnen?

Een vakjury van vooraanstaande personen uit de branche zal de mooiste rotonde selecteren. De gelukkige winnaar van de prijs voor de mooiste rotonde van Nederland ontvangt natuurlijk de prestigieuze titel, maar krijgt daarnaast een uitgebreide reportage in vakblad De Hovenier, een bedrijfsvideo over de winnende rotonde en een rondje van de zaak!

Wat moet je doen?

Meedoen kan door foto’s van jouw rotonde te sturen naar linde@nwst.nl. Vermeld in de e-mail om welke rotonde het gaat en waarom deze zo speciaal is: welke materialen en planten zijn ervoor gebruikt?

Aanmelden is mogelijk tot 1 augustus 2019.

Alle rotondes die bij ons aangemeld zijn,

De prijs van de mooiste rotonden van Nederland wordt bepaald door een jury bestaande uit:

Ben van Ooijen (directeur Tuinen van Appeltern)

Danny Lubbers (directeur ingenieurs­ bureau Smitsrinsma)

Arie van der Hout (landschapsarchitect)

Marion van Beuningen (consument en weggebruiker)

Ard Esselink (hovenier en winnaar award in 2018)

Hein van Iersel (hoofdredacteur vakblad De Hovenier)

passeren sowieso de revue op de website van De Hovenier en in het vakblad.

De winnaar wordt bekendgemaakt op de Dag van de Openbare Ruimte in september.

Be social Scan of ga naar: www.vakbladdehovenier.nl/article/28557/ is-jouw-rotonde-de-mooiste-van-nederland

www.vakbladdehovenier.nl

15

De vijf mooiste kleine bomen en heesters voor in de tuin Dit zijn de favorieten van de lezers van De Hovenier Mensen hebben bomen nodig. Ze zijn goed voor de gezondheid, zuiveren de lucht en bieden schaduw tijdens warme zomerdagen.

Een boom is dan ook een mooie aanwinst voor in de tuin. Maar welke bomen zijn geschikt?

Welke bomen worden niet te groot en hebben niet teveel onderhoud nodig? En het belangrijkst: wan welke bomen word je blij als je uit het keukenraam kijkt? Wij vroegen de lezers van De Hovenier middels een enquĂŞte naar hun favoriete bomen en heesters in de tuin. Daaruit is een mooie top vijf gerold van mooiste bomen en heesters die geschikt zijn om in de tuin te planten.

Auteur: Linde Kruese

16

1/2019

1

Koelreuteria paniculata

Volgens de lezers van De Hovenier is Koelreuteria paniculata (Chinese vernisboom) de perfecte kleine boom voor in de tuin. De boom heeft een gegroefde stam en is afkomstig uit Noord-China en Korea. In Nederland staat de boom ook wel bekend als blaasjesboom of lampionboom vanwege de lampionachtige vruchten die de boom vormt na de bloei. In de vruchten zit zwart zaad. In de herfst kleuren de bladeren fel oranje, wat een mooi plaatje geeft in de tuin. In de zomermaanden juli en augus­ tus krijgt de boom gele bloemen, die veel bijen en hommels aantrekken. De boom kan een hoogte van 6-8 m bereiken, met uitschieters naar 17 m. De brede, open en losse kroon geeft de Chinese vernisboom een exotisch uiterlijk.

Dat komt mede door de geveerde bladeren die bestaan uit zeven tot vijftien deelbladeren.

Ze zijn 7-10 cm lang en de lobben hebben een gezaagde bladrand. De Chinese vernisboom heeft niet veel onderhoud nodig; de boom mag niet gesnoeid worden. Hij is bestand tegen hete droge zomers en doet het het beste op

een beschutte plek, gericht op het zuiden of het westen. In arme tuingrond groeit de boom prima.

4 min. leestijd

ACHTERGROND

2

Cercis siliquastrum

Nummer twee in de top vijf is de NoordAmerikaanse Cercis siliquastrum (judasboom).

Voor één van de stemmers die de enquête invulde, behoort de boom tot de favorieten. ‘De boom wordt weinig gebruikt, maar is erg mooi en apart’, was het oordeel. Dat aparte uiterlijk heeft de naaktbloeier te danken aan de opval­ lende roze vlinderbloemen die in de zomer groepsgewijs op de takken en de stam groeien.

Ook deze bloemen trekken verschillende insec­ tensoorten aan. Na de bloei loopt het hartvor­ mige blad uit en worden de lange roodbruine peulen met zaden gevormd. Cercis siliquastrum wordt 8-10 m hoog en maximaal 6 m breed en is vaak beschikbaar als sierheester. De judas­ boom is winterhard tot 15 graden onder nul, maar jonge bomen moeten wel tegen vorst worden beschermd. Fun fact: er zijn meerdere theorieën die zouden verklaren waar de naam van de boom vandaan komt. Ze hebben alle­ maal te maken met de Bijbelse figuur Judas.

Volgens één theorie gebruikte Judas deze boom toen hij een einde aan zijn leven maakte.

Volgens een andere theorie staat de verkleu­ ring van de bloemen symbool voor het berouw dat Judas toonde nadat hij Jezus verraden had.

De judasboom kan goed gecombineerd wor­ den met bodembedekkers als schaduwkruid, elfenbloem en maagdenpalm.

3

Amelancier lamarckii

Amelancier lamarckii (krentenboompje) is een sierheester die uit Noord-Amerika afkomstig is en 4-6 m hoog wordt. In Drente, Overijssel, Noord-Brabant en Zuid-Limburg groeit hij in het wild. In de winter is de heester kaal, maar in de vroege lente vormt hij blaadjes, die bij het ontluiken en na het ontvouwen nog koper­ rood zijn. In april en mei bloeit de boom met massa’s witte bloemtrosjes. Vanaf juli beginnen de roodpaarse bessen te groeien. Deze zijn

eetbaar, wat veel vogels aantrekt. Ook men­ sen smullen van de zoete, bosbesachtige en sappige bessen. Vroeger werden ze weleens gebruikt als vervanger van krenten, vandaar de naam krentenboompje. In het najaar heeft het krentenboompje een mooie oranjerode herfstkleur. Amelancier lamarckii staat het liefste in de zon, maar het is ook mogelijk om hem in halfschaduw te zetten. De bodem mag niet te nat zijn, maar verder past de heester zich gemakkelijk aan de omstandigheden aan. Snoeien kan het beste gedaan worden wanneer de heester onderaan kaal begint te worden.

www.vakbladdehovenier.nl

17

De kracht van de combinatie

Beste combinatie voor de aanleg van een gazon of plantvak

zonder DCM

¡ Bodemverbetering en voeding ¡ Rijk aan organische stof ¡ Met lavameel, van nature rijk aan sporenelementen ¡ Bevat nuttige bacteriën DCM Nederland BV • Valkenburgseweg 62a • 2223 KE Katwijk • Nederland • Tel: +31 (0)71 401 88 44 • info@dcm-info.nl

met DCM

WWW.DCM-INFO.NL

ACHTERGROND bloemen hebben een doorsnede van 1,5 cm.

In het voorjaar komen de bloemen veelvuldig tot bloei, zeker als de heester volledig in de zon staat. Tegelijk met de bloemen groeien in de lente nieuwe ovale en lichtgroene bladeren.

Hierdoor zijn de bloemen niet altijd even goed zichtbaar, maar van dichtbij zijn de ‘sneeuw­ klokjes’ een plaatje om te zien. Uit de bloemen ontstaan gedurende de zomer vruchten met vier vleugeltjes. In de herfst kleuren de vruch­ ten geel, net als het groene blad. Na tien jaar is de boom zo’n 3 m hoog. De takken groeien breed uit en kunnen even breed als hoog wor­ den. Het is niet nodig om de heester te snoeien, maar door de breedte heeft de sneeuwklokjes­ boom wel veel ruimte nodig. De takken en de stam zijn grijs van kleur en van de oude stam­ men schilferen grote stukken af. Deze soort is erg sterk. De wortels gaan diep en zijn zeer hard. Halesia carolina heeft een voedselrijke en vochtige grond nodig om te kunnen groeien.

4

Halesia carolina

5

Cornus kousa

De sneeuwklokjesboom (Halesia carolina) is een heester die vernoemd is naar zijn hangende, klokvormige bloemen die lijken op sneeuw­

Op nummer vijf is beland Cornus kousa (Japanse grootbloemige kornoelje). Het bij­ zondere aan deze heester is dat hij twaalf maanden per jaar mooi is. Dat vond ook een van de respondenten: ‘Deze heester heeft een mooie groeivorm en is zeer lang boeiend. Hij heeft een mooie aardbeiachtige bes en een schitterende rode herfstkleur’, was het oordeel.

In mei en juni bloeit de kornoelje. Eerst bedek­ ken de schutbladeren de bloem nog: een groen bolletje in het midden. Als de witte bloemen eenmaal in bloei zijn, komen ze in groten getale tevoorschijn. Het blad onder de bloemen valt dan minder op. Na de bloei worden er veel vruchten gevormd, mits de zon veel schijnt in deze periode. De framboosachtige vruch­ ten zijn rozerood van kleur en blijven tot het najaar aan de plant zitten. In de herfst krijgen de bladeren een mooie dieprode kleur. Cornus kousa vormt een gelaagd takkenstelsel. In de jonge jaren staan de takken schuin omhoog,

klokjes. Een van de respondenten van de enquête vindt de sneeuwklokjesboom bijzon­ der. ‘In het begin kun je de heester door hem te snoeien tot kleine boom laten uitgroeien. Maar het bijzondere zit hem vooral in de speciale bloeitijd en het neutrale beeld in het groei­ seizoen.’ De okselstandige bundels met witte

maar naarmate hij groeit, nemen de takken een meer horizontale houding aan. Het is daarom verstandig om de heester niet te dicht bij een

Be social Scan of ga naar: www.vakbladdehovenier.nl/article/28639/ de-vijf-mooiste-kleine-bomen-en-heestersvoor-in-de-tuin

looppad te plaatsen. Voor de groeivorm is het het beste om de takken niet te snoeien.

www.vakbladdehovenier.nl

19

DE Boomwortelgeleiding Voorkom wortelopdruk

Hoek

¡ ¡ ¡ ¡ ¡ ¡

Bewezen werking sinds 1976 Voorkomt verlies van stabiliteit van de boom De meest hoogwaardige panelen op de markt Wortelankers voorkomen opdrukken van panelen Panelen zijn in elke vorm te buigen (hoek) Hoogtes: 30, 45, 60, 90, 105 en 120 cm hoog

Wortelankers Koppeling

GreenMax | Tel: 0031 413 29 44 47 | www.greenmax.eu

COLUMN

'Het begrip ‘schoffelaar’ spreekt eigenlijk voor zich'

Megchelen

NL Greenlabel

Van stenensjouwer naar groenexpert Iedereen weet dat het tekort aan vakmensen in de groensector nijpend is.

De vraag is: hoe komt dat en wat gaan we eraan doen?

Het probleem is dat de groensector in Nederland een belabberd imago heeft. Het begrip ‘schoffelaar’ spreekt eigenlijk voor zich. Dat betekent in goed Nederlands: werkverschaffing voor mensen met een zekere ‘afstand tot de arbeidsmarkt’. Dit cliché straalt ook af op de hovenier. Vergelijk dat met bijvoorbeeld het prestige van een programmeur en het is duidelijk waar mensen aan het einde van de middelbare school voor kiezen.

Het beeld van de hovenier moet en kan veranderen. Van schoffelaar naar expert voor de buitenruimte. Van uitvoerder naar ontwerper. De hovenier zou overigens ook nog ecoloog, plantenkundige en expert voor klimaatadaptatie moeten zijn. Dat klinkt al een stuk aantrekkelijker.

Terwijl hovenier vroeger een zeer gerespecteerd beroep was, heeft het te lijden onder de bestratingswoede die Nederland al jaren teistert.

Plantenkennis is daarvoor niet zo nodig. Een flinke biceps en een aardig assortiment stenen wel.

De mbo-opleidingen sluiten ondertussen aan op deze trend. In plaats van een kas vol planten kom je geregeld stenen tuintjes tegen op het terrein van een groenopleiding. Dat is geen optimale situatie, want bestraten is het makkelijkste en saaiste onderdeel van het takenpakket van de hovenier.

Het beeld van de hovenier moet en kan veranderen.

Van schoffelaar naar expert voor de buitenruimte

Laat studenten liever kennismaken met het wonderlijke samenspel van bodem, water, planten en insecten. Zo leren ze over de voordelen en de waarde van groen en over de seizoenen, kleuren, geuren en het spel van schaduw en licht. Dan verdienen ze veel meer respect, waardering en centen bij hun toekomstige klanten en wordt het beroep zowaar nog ‘sexy’!

Nico Wissing

Plantenkennis is daarvoor niet zo nodig. Een flinke biceps en een aardig assortiment stenen wel

Be social Scan of ga naar: www.vakbladdehovenier.nl/article/28640/van-stenensjouwernaar-groenexpert

www.vakbladdehovenier.nl

21

Erik Roel Rober

Opeens weet je het: ik word hovenier! Deze – gedeeltelijk van de NS geleende – slogan is, misschien onbewust, op heel wat groenliefhebbers van toepassing. Niet zelden gaat het om verstokte kantoormedewerkers die, vastgeklonken aan hun bureau, tientallen jaren met tegenzin hun werkdagen tussen vier muren slijten. De Hovenier sprak een voormalig grafisch ontwerper, een ex-verzekeringsagent en een oud-belastingdienstmedewerker die allen via een omweg besloten hun hart te volgen. Exverzekeringsconsulent Erik Roel Rober: ‘Ik moet er niet meer aan denken om ooit nog op een suf kantoor te werken.’

Auteur: Guus van Rijswijck

Omscholen tot hovenier: ‘Geen moment spijt van gehad’ Werken in het groen blijkt een verademing voor drie ex-kantoormedewerkers Een carrièreswitch is voor velen een life event, waarbij de aanleiding voor iedereen kan verschillen, zoals bij iedere ingrijpende gebeurtenis. De één wordt geconfronteerd met het overlijden van een geliefde, de ander staat na dertig jaar trouwe dienst vanwege een reorganisatie ineens op straat. Wilfred van Wieren, Erik Roel Rober en Michael Nendels kwamen in de loop van hun carrière terecht bij een oude liefde, die ze door omstandigheden uit het oog waren verloren. De verhalen van de kersverse hoveniers vertonen opvallende paralellen: ‘Het zat er altijd al in.’

Burn-out Voor Wilfred van Wieren was het na het afronden van de middelbare detailhandelsschool duidelijk: hij wilde werk doen waarin hij zich

22

1/2019

creatief kon uitdrukken. ‘Ik heb toen gekozen voor het marketing- en reclamevak. Hoewel buiten werken me toen al leuk leek, leek de LOI-opleiding tot hovenier me destijds iets te theoretisch van opzet. Dus toen ik uit militaire dienst kwam, ben ik als dtp’er aan de slag gegaan bij een reclamebureau.’ Die baan leverde hem veel stress op. Nadat Van Wieren drie jaar geleden een burn-out kreeg, zat hij anderhalf jaar thuis. ‘Op een gegeven moment pakte ik mijn werk weer op, in de hoop dat het deze keer anders zou gaan. Dat bleek niet het geval: toen ik opnieuw met burn-outverschijnselen thuis kwam te zitten, ben ik definitief gestopt met dat vak.’

Emotioneel Vlak voor zijn tweede burn-out had Wilfred in

Frankrijk in de tuin van een kennis werkzaamheden verricht in een boomgaard. ‘De gedachte dat ik de volgende ochtend weer op kantoor moest verschijnen, benauwde me. Ik kwam er niet uit wat ik moest doen. Ik kon toch moeilijk zomaar ontslag nemen.’ In die tijd ontmoette hij de hovenier van zijn werkgever, die hem vertelde dat er veel vraag was naar personeel in de sector en dat hij er zo aan de slag kon. ‘Toen begon het weer te kriebelen bij me. Een week later zat ik met een vriend in Berlijn in het zonnetje. Bij de gedachte dat ik maandag weer in die twee vierkante meter op kantoor zou moeten zitten, werd ik erg emotioneel. De tranen liepen me over de wangen. Ik appte mijn baas en had vervolgens na terugkomst een gesprek met hem. Hij had begrip voor mijn situatie en we besloten met een vaststellingsovereen-

9 min. leestijd

ACHTERGROND komst uit elkaar te gaan. Dat bood mij een mooie mogelijkheid om van baan te switchen.’

Geen voldoening Erik Roel Rober werd op Curaçao geboren en kwam in zijn jeugd naar Nederland. Na de meao ging zijn interesse voornamelijk uit naar geld verdienen en zo belandde hij in het verzekeringsvak. Dat bleek, net als Wilfred van Wieren in de reclamesector ondervond, niet zijn wereld. ‘Het was verschrikkelijk saai, maar ik moest toch wat om de hypotheek te betalen.

Op een gegeven moment telde ik het aantal kerstpakketten af dat ik tot mijn pensioen nog in ontvangst zou nemen en vroeg ik me af: wil ik dit nog wel?’ In die periode ging het niet goed met zijn zoontje, dat werd gepest op school. ‘In overleg met mijn vrouw ben ik toen gestopt met werken om voor het huishouden te zorgen. Toen het na vier jaar thuis met mijn zoontje weer goed ging, wilde ik weer aan de slag. Van het werken in de verzekeringsbranche werd ik duidelijk niet gelukkig. Ik haalde er geen voldoening uit en was mezelf niet.’

Enorme power Een oom van Erik Roel had in die periode een groot stuk grond gekocht met een woonhuis met veel achterstallig onderhoud. ‘Hij vroeg of ik een dag per week wilde komen werken. Het was een huis met een enorme tuin. Hij schafte allerlei gereedschap aan: een grasmaaier, een kettingzaag en een bosmaaier voor groot onderhoud. Daar ging ik aan de slag. We maakten veel fouten in het begin, maar ik vond het allemaal hartstikke leuk om te doen. Hoewel ik nog nooit een kettingzaag had vastgehouden of op een zitmaaier had gezeten, kreeg ik er enorme power van.’

Toen Erik Roel een advertentie voor een informatieavond van een hoveniersopleiding onder ogen kreeg, was zijn interesse gewekt. ‘Ik heb me snel ingeschreven, maar het viel me in eerste instantie niet mee. De opleiding was heel zwaar. We kregen een paar takjes op ons bureau en moesten in foutloos Latijn de naam van het plantje noteren. Het was de bedoeling dat ik aan de hand van één takje zo’n vijfhonderd struikjes en boompjes leerde herkennen.

En in de winter, als die takjes geen blaadjes hebben, was het nog moeilijker ze te onderscheiden.’

Toch was het enthousiasme van de leraren voldoende om Erik Roel te blijven motiveren.

‘Ik wilde praktijkervaring opdoen om het vak te leren. Al gauw wist ik bijvoorbeeld hoe je

moest snoeien; dat vond ik super leuk. Op school leerde ik, naast de ins en outs van het hoveniersvak, praktische zaken, bijvoorbeeld over het onderhandelen over een uurloon. De leraren waren geduldig en gemotiveerd om me te helpen.’ Nadat hij een hovenier sprak die bij een familielid werkte, ging het balletje rollen.

‘Hij zei: “Doe het nou gewoon. Met jouw inzet en motivatie komt het wel goed. Ik zet je wel in.” Binnen een half jaar had ik me ingeschreven bij de Kamer van Koophandel om voor mezelf te beginnen.’

Dwalen door het tuincentrum Ook Michael Nendels koos pas op latere leeftijd voor het hoveniersvak. Evenals Erik Roel groeide hij op in een exotisch land: Zimbabwe. ‘De eerste zeven jaar van mijn leven leefde ik buiten in een groene oase met veel planten, gras en groen om me heen. Het laatste jaar daar ben ik nog op safari geweest. Misschien is de liefde voor de natuur er daar bij me ingeprent.’ De liefde voor alles wat groeit en bloeit bleef ook na de verhuizing naar Nederland een rol spelen, vertelt hij. ‘Als kind was ik gefascineerd door het moestuintje dat we op school hadden. En als puber dwaalde ik vaak in mijn eentje door het tuincentrum op de hoek. Daar struinde ik rond, plantjes kijken. Soms kocht ik een plantje voor in het ouderlijk huis.’

Na de havo zat een vervolgstudie er niet in, vertelt hij. ‘Na de middelbare school had ik geen idee wat ik verder moest. Een beroepsoriëntatietest wees uit dat ik “iets met groen” wilde gaan doen, maar ik wilde niet de hele dag tussen vier muren zitten. Omdat ik nog geen werkervaring had, adviseerde het arbeidsbu-

reau me om dat eerst maar eens op te doen. Zo kwam ik in het “groen” van de douane terecht, waar ik 30 jaar heb gewerkt. Toen die functie verviel, stroomde ik door naar het “blauw” van de Belastingdienst.’

Geen minuut spijt Toen hij bij de Belastingdienst gebruik kon maken van een uitstroomregeling, zag Nendels zijn kans schoon om een nieuwe weg in te slaan. ‘Ik kon gebruikmaken van een vertrekregeling en ging een traject in met een loopbaancoach. Ik wilde voor geen goud meer in een kantoor zitten en aftellen tot mijn pensioen.

Op zoek naar een passende baan werd het mij opnieuw duidelijk dat ik “iets met groen” wilde doen, maar deze keer niet het groen van de douane.’

Michael besloot zijn hart te volgen. ‘Op de vraag waar ik energie van krijg, wat mijn passie is en wanneer ik plezier heb, was het antwoord simpel: buiten in de natuur, buiten in mijn tuin én als ik mensen blij kan maken. Dan word ik ook blij.’ Dat bleek eens te meer toen Nendels twee jaar geleden zijn derde huis kocht. ‘Daar moest weer een tuin bij. Toen ben ik dus opnieuw boeken gaan lezen over tuinen om me te oriënteren. Het werd me al gauw duidelijk: waarom maak ik hier niet mijn vak van?

Ik heb er tot op heden geen minuut spijt van gehad.’

Combinatie met tuin ontwerpen Michael besloot zich in eerste instantie in het ontwerperschap te storten. ‘Dus besloot ik naar de ontwerpacademie te gaan om tuinontwerper te worden. Als tuinontwerper kun je je creativiteit kwijt. In theorie kun je wel allerlei prach-

‘Genieten van een roodborstje dat op de steel van je schep zit’ Het buiten zijn is voor alle drie de tuinders een belangrijk aspect van het hovenierschap.

Wilfred van Wieren: ‘Buiten zijn past bij me. Ik was altijd buiten bezig met wandelen, fietsen.

Vier jaar geleden heb ik met veel plezier de wandeltocht naar Santiago de Compostella gelopen. Als je buiten bent, kun je je hoofd leegmaken. Het hoveniersvak sluit er mooi bij aan en ik kan er mijn creativiteit in kwijt.’ Michael Nendels: ‘De natuur is groen; dat kalmeert en geeft rust. Ik doe aan hardlopen, ik golf en ik fotografeer graag, allemaal buiten in de natuur.

Daarnaast werk ik graag in mijn tuin. In mijn tuin creëer ik een stukje natuur. We hebben allemaal behoefte aan een beschutte plek, een tijdelijk toevluchtsoord voor het dagelijks leven.

Daaraan wil ik een bijdrage leveren. Iemand gelukkig maken met een tuin van zijn dromen. En als dat lukt, ben ik blij en tevreden.’ Erik Roel Rober: ‘Wat ik nooit eerder heb ervaren, is dat het buiten zo mooi is. Dat ik zo kan genieten van een roodborstje op de steel van mijn schep dat vlakbij naar mij zit te kijken. Waar krijg je het warmer van? Als je op kantoor werkt, word je ook moe. Dat geldt ook voor buiten, maar toch houd ik nu veel meer energie over, terwijl je buiten veel meer energie verbrandt dan binnen. Ik kan enorm ontstressen als ik aan het snoeien of opruimen ben. En het ziet er ook nog eens veel netter uit als ik de tuin weer verlaat.’

www.vakbladdehovenier.nl

23

S A GR A D Z AOR DE

VO VENIER HO

SPEELGAZON

Inzaai-/doorzaaimengsel met een stikstofcoating zodat u snel een dichte grasmat heeft.

GRASZADEN VOOR PROFESSIONEEL GEBRUIK

Verkrijgbaar bij:

24

1/2019

ACHTERGROND Michael Nendels

Wilfred van Wieren

tigs bedenken, maar het moet ook uitgevoerd kunnen worden. Daarom ben ik ook gestart met de hoveniersopleiding. Omdat dat best zwaar werk is, is vijf à zes dagen wat te veel. Ik ben nu dus beide: tuinontwerper én hovenier.

Dat bevalt prima, want door ook in de praktijk aan de slag te gaan, krijg ik meer ervaring wat betreft de specifieke eisen en mogelijkheden van het ontwerpersvak.’

Ook Wilfred van Wieren is van plan binnen twee jaar het hoveniersvak te combineren met dat van tuinontwerper. ‘Momenteel volg ik een opleiding plantenleer. Daarna wil ik nog de opleidingen tot tuinontwerper, aankomend hovenier en vakbekwaam hovenier volgen. Ik zit nu met mijn handen in de grond en wil leren hoe het vak in elkaar zit. Als ik weet hoe een hovenier denkt en werkt, komt dat straks goed van pas bij het ontwerpen van tuinen. Uiteraard in combinatie met de wensen van de klant.’

Wereld van verschil Na een lange, soms omslachtige zoektocht zijn Wilfred van Wieren, Erik Roel Rober en Michael Nendels uiteindelijk toch bij hun passie beland: het hovenierschap. Michael Nendels: ‘Ik doe nu het tweede jaar van de hoveniersopleiding in Barendrecht. Ik heb de ontwerpopleiding afgerond en werk sinds 1 juni vorig jaar als zzp’er drie dagen per week bij een hoveniersbedrijf.

Het is een leer- en werktraject, waarbij ik veel kennis vergaar over projecten, tuinontwerp en aanleg en onderhoud.’ Van Wieren: ‘Of het nu gaat om plantjes, in de weer zijn met stenen of

bladblazen: ik voel me er gelukkig bij.’

Erik Roel: ‘Bij mijn baan als verzekeringsagent was het “goedemorgen” en “tot morgen”.

Niemand zei iets in de trant van “wat fijn dat je er bent”. Dat is echt een wereld van verschil.

Het enthousiasme van de mensen om me heen geeft me de meeste voldoening. Ik werk nu zes dagen per week. Anderhalf jaar nadat ik als hovenier ben begonnen, heb ik zelfs een wachtlijst voor klanten. En ik heb nog nooit een wanbetaler gehad.’ Michael Nendels is ook bezig een klantenbestand op te bouwen, vertelt hij. ‘Dat doe ik nu in alle rust. Dus geen paniek, stress of haast. Wat dat betreft ben ik mijn werkgever Marcel van Oirschot dankbaar dat hij mij als oudere werknemer in dienst neemt. Ik heb weliswaar niet veel ervaring, maar ben wel bereid om veel te leren.’

Het feit dat ze door het werken in het groen financieel een stapje terug hebben moeten doen, nemen de drie kersverse hoveniers graag voor lief. Erik Roel: ‘Het financiële plaatje maakt me niet zoveel uit. Als ik nu bij een klant vertrek, hoor ik: “Bedankt, goed gedaan, ik hoop dat je snel weer terugkomt.” Daar hecht ik meer waarde aan.’ Van Wieren: ‘Het komende jaar is voor mij een leertraject met als enige dekking een WW-uitkering. Ik ga er financieel flink wat op achteruit. Dat heb ik er graag voor over om dit werk te kunnen doen en het prettige sociale contact te ervaren dat erbij hoort. Plezier in mijn werk is ook rijkdom.’ Nendels: ‘Mijn inkomen is nu inderdaad lager, maar dat kunnen we thuis opvangen door andere keuzes te maken.

‘Ik haalde geen voldoening uit mijn werk en was mezelf niet’

De hoveniersmarkt is nu booming; ik kan overal beginnen.’

Nooit meer werken op een suf kantoor Toch was de radicale carrièreswitch voor familie en vrienden soms even wennen. Van Wieren: ‘Bij sommigen stuitte ik op onbegrip. Ze zeiden: je bent zo creatief, gooi dat nou niet overboord.

Maar af en toe een visitekaartje maken kan ik ’s avonds ook wel.’ Zijn vrouw en zijn moeder begrepen het daarentegen wel meteen. ‘Mijn moeder zei: ik heb het altijd al gezegd. Buiten, biologie, natuur … Het was voor haar zo klaar als een klontje.’

Erik Roel: ‘Iedereen reageert enthousiast op mijn carrièreswitch. Mijn familie is ook blij voor me. Ik kreeg als reactie: eindelijk heb je iets gevonden wat je leuk vindt.’ Naar de verzekeringsbranche ziet hij zichzelf niet gauw meer terugkeren. ‘Dat gaat nooit meer gebeuren. Ik moet er niet meer aan denken om ooit nog op zo’n suf kantoor te zitten. Of het nu regent, koud is of snikheet: dat maakt me niet uit. Ik vind dit veel fijner. De klanten zijn blij met me; het is een groot feest.’

Michael Nendels: ‘Toen ik mijn omgeving vertelde dat ik voor het hovenierschap ging, kreeg ik als reactie: dat je dat durft, wat een lef heb jij! Het is te gek dat ik als hovenier betaald krijg voor iets wat ik graag doe. Wat dat betreft denk ik weleens: had ik 37 jaar geleden maar naar mijn gevoel geluisterd.’

Be social Scan of ga naar: www.vakbladdehovenier.nl/ article/28629/omscholen-tot-hovenier-geenmoment-spijt-van-gehad

www.vakbladdehovenier.nl

25

Cortenstalen trap als stralend middelpunt van veelzijdige familietuin ‘De aanleg heeft drie maanden geduurd, omdat er zoveel maatwerk aan te pas kwam’ Aan een doorgaande weg in Velp nabij Arnhem staat een monumentale villa, waarin een ondernemend gezin met drie dochters woont. Nadat de familie de villa had verbouwd, was de tuin toe aan een opknapbeurt. Daarvoor werd Hendriks Hoveniers uit Didam ingeschakeld. Het moest een gezellige leeftuin worden, met als middelpunt een cortenstalen trap die verschillende terrassen verbindt.

Auteur: Linde Kruese

Diderik Corts, eigenaar van Hendriks Hoveniers, kan alles vertellen over de aanleg van deze tuin.

‘De tuin moest een bosrijk karakter krijgen en geschikt zijn voor het hele gezin. De tuin heeft meerdere terrassen op verschillende hoogten en mooie, groenrijke, kleurige plantenborders. Er is een overkapping geplaatst, om ook op koudere dagen te kunnen genieten van het buitenleven. De roodbladige beuk in de voortuin moest blijven staan. Deze boom was twintig jaar geleden door de vorige bewoners geplant.’ Hendriks Hoveniers voerde de werkzaamheden in eigen beheer uit, in samenwerking met een vaste smid. De hovenier beschikt over eigen hoveniers, timmermannen en een elektricien.

Veel maatwerk In het voorjaar van 2017 begon de hovenier met de aanleg van de tuin. Corts: ‘De compleet

26

1/2019

overwoekerde oude tuin werd geheel uitgedund en opgeschoond. De aanleg heeft in totaal ongeveer drie maanden geduurd, omdat er veel maatwerk aan te pas kwam. Naast de bouwkundige elementen, het beregeningssysteem en de tuinverlichting werd een plan voor de beplanting opgesteld tijdens de aanlegwerkzaamheden. Zo konden we samen met de bewoners de beplantingstypes afstemmen op de zichtlijnen en inkijk van de buren. Er is een hoekje gemaakt met klein fruit en kruiden, er zijn bloemrijke borders aangelegd en er zijn zelfs bloembollen in het beplantingsplan verwerkt.’ Wie de villa bekijkt, ziet aan de voorzijde een statige tuin met rododendronhagen en taxuswolken die de voortuin een ambiance geven die precies bij het pand past. Naast de roodbladige beuk staat een oude #LParrotia persica$L met karakteristieke stammen en takkenstructuur. Het bosgedeelte van de achter-

2 min. leestijd

ACHTERGROND

tuin is ingericht met een vuurplaats, schommel en trampoline voor de kinderen. In het voorste deel van de achtertuin is het gazon enkele centimeters lager aangelegd, om nog meer diepte en een architectonisch effect aan de tuin te geven. De overkapping met tuinhaard en buitenkeuken maken de tuin tot een echte leeftuin voor de bewoners.

Bijzondere trap Een echte eyecatcher in de tuin is de cortenstalen trap die de verschillende terrassen verbindt. Deze lange maatwerkloper koppelt het culturele gedeelte van de tuin aan de bostuin.

De stalen trap zweeft als het ware over de massieve betonnen traptreden, die geleverd zijn door Schellevis Beton. De treden zijn 100 x 40 x 20 cm, in de kleur taupe. Daarnaast heeft Schellevis Beton bijpassende tegels geleverd van 100 x 100 x 5 cm in dezelfde kleur. Door de combinatie van een milieuvriendelijk productieproces en speciale kleurstoffen hebben

de Schellevis-tegels een natuurlijk uiterlijk en zijn ze tegelijkertijd robuust en duurzaam. Het eindresultaat van deze tuin kwam tot stand met een goed plan en een duidelijke opdracht en visie. Corts: ‘De enthousiaste eigenaren hebben enorm meegedacht; ze raakten gaandeweg gepassioneerd en geïnspireerd. Misschien is de samenwerking van de opdrachtgever en het uitvoerende personeel wel het meest bijzondere aspect van dit project.’

Be social Scan of ga naar: www.vakbladdehovenier.nl/article/28644/ cortenstalen-trap-als-stralend-middelpuntvan-veelzijdige-familietuin

www.vakbladdehovenier.nl

27

'Ga toch fietsen...'

Sander Stam de fietsende onkruidkokende hovenier uit Veenendaal Op de Groene Sector Vakbeurs stond een flinke e-bakfiets met ingebouwde onkruidkookmachine, een bijzonder idee van Sander Stam, die naar eigen zeggen tuinontwerper en een beetje hovenier is. De reacties van collega-hoveniers op de beurs waren wisselend, van ‘Wat een tof idee’ tot ‘Ga toch fietsen …’ Onze nieuwsgierigheid was geprikkeld en wij vroegen Stam het fietshemd van het lijf.

Auteur: Willemijn van Iersel

Onkruidlot Met zijn eigen bedrijf Stam Tuinomgeving werkt de ondernemer uit Veenendaal aan het ontwerpen, beplanten en ook onderhouden van tuinen. Stam liep tijdens onderhoudswerkzaamheden steeds vaker aan tegen het onkruidprobleem. Hij wilde particulieren verlossen van de onkruiddruk, maar vanwege het spuitverbod ('hoe positief ook') kon hij ze niet goed helpen. Stam: 'Ik heb mijn klanten ongeveer een jaar aan hun onkruidlot overgelaten, totdat ik dacht: als hovenier moet ik toch een oplossing kunnen aanbieden.' Na wat gepeins en het bekijken van verschillende alternatieve onkruidbestrijdingsoplossingen koos de ondernemer voor een Empas MCE-machine: onkruid bestrijden met kokend water.

Stam: 'Het resultaat van kokend water is fantastisch, maar het werk eromheen is een beetje omslachtig. De machine is best groot om in mijn eentje te verplaatsen. Het slokte behoorlijk wat tijd op om de machine naar de

28

1/2019

tuin en weer terug naar de bus slepen. Mijn klanten hebben al te maken met hogere kosten door het gifverbod. Nu merkte ik dat de helft van deze kosten zat in het transport van de onkruidmachine.'

Lokale focus Stam peinsde weer verder over een oplossing.

Hoe kon hij zijn onkruidmachine gemakkelijker transporteren? Het antwoord kwam in de vorm van een bakfiets, een stevige cargo-ebike die een flink gewicht kan houden, zodat de onkruidmachine gemakkelijk in een tuin gefietst kan worden. Stam: 'Een fiets is een eenvoudig en fijn vervoersmiddel om overal te komen. Je bedient je klanten met menskracht en een beetje elektriciteit.' De Veenendaalse hovenier beseft dat een fiets beperkingen heeft qua bereik, maar omdat hij sterk focust op de lokale markt is dit volgens Stam alleen maar een plus.

2 min. leestijd

ACHTERGROND

'Het resultaat is fantastisch, de werkzaam­ heden eromheen niet zo ...'

‘Ik wil als een soort glazenwasser een hele wijk bedienen om de kosten voor onkruidbestrijding te drukken’ Doel Het uiteindelijke doel van de ondernemer is als een soort glazenwasser hele wijken in één keer van het onkruid af te helpen. Hiervoor heeft Stam naast de aanschaf van de fiets ook een nieuw bedrijfje opgericht: Kookuwonkruid.nl.

Stam: 'Ik wil een soort kruising worden van een

Picnic-wagentje en een glazenwasser. Op deze manier blijven de kosten zo laag mogelijk en kunnen we hopelijk zo veel mogelijk mensen helpen.'

Oproep De aanschaf van een onkruidmachine is een

hele investering. Stam ziet het daarom wel zitten om het gedeelte onkruidbestrijding over te nemen van collega-hoveniers. Stam: ‘De investering is voor veel hoveniers een flinke hobbel.

Dit bleek wel tijdens de vele gesprekken die ik had op de Groene Sector Vakbeurs. Juist daarom heb ik een apart bedrijfje opgericht.

Zo is het voor de klant duidelijk dat de hovenier het hovenierswerk doet en Kookuwonkruid de onkruidbestrijding, en ontstaat er geen verwarring.' Stam zou het dan ook leuk vinden om ergens in 2019 een bijeenkomst te organiseren om hierover te brainstormen met verschillende hoveniers. De Veenendaalse hovenier grapt afsluitend: 'In 2019 raak ik een paar kilootjes kwijt, want ik ga heel Veenendaal rond op mijn bakfiets!'

Be social Scan of ga naar: www.vakbladdehovenier.nl/article/28638/ ga-toch-fietsen-...

www.vakbladdehovenier.nl

29

INTERVIEW

6 min. leestijd

Verbindende factor tussen onderwijs, bedrijfsleven en leerlingen Klaarstomen van vakbekwame personen van wie de hele sector veel plezier gaat krijgen Een gelijkzijdige driehoek van scholen, bedrijven en mensen. Dit is TRI Groei in Groen.

Hoe dit precies in zijn werk gaat, vertelt de bevlogen regiocoördinator Jeroen van Woerden van TRI Groei in Groen Zuid in onderstaand verhaal.

Auteur: Sylvia de Witt

Een goede organisatie wordt meestal nog beter in haar kracht gezet door met andere partijen samen te werken. Dit geldt ook voor groenbedrijven. In 1987 ontstond het samenwerkingsverband GOA (Gemeenschappelijke opleidingsactiviteiten) van hoveniersbedrijven die het belangrijk vonden om een steentje bij te dragen aan het opleiden van nieuwe vakmensen. Deze landelijke stichting faciliteert waar mogelijk het leren, werken en ontwikkelen van nieuwe aanwas. Zes jaar geleden werd de naam GOA gewijzigd in TRI Groei in Groen. ‘Tri’ is het Griekse woord voor driehoek en bovendien klinkt dit woord ongeveer hetzelfde als het Engelse #Ltree$L. TRI staat voor de driehoeksverhouding tussen onderwijs, bedrijfsleven en leerlingen en is dus een verbindende factor. Inmiddels zijn er al meer dan tweehonderd gerenommeerde hoveniers- en groenbedrijven bij TRI Groei in Groen aangesloten.

‘TRI regelt alle randzaken voor de opleiding’, vertelt Jeroen van Woerden, die zich sinds tweeënhalf jaar inzet voor TRI Groei in Groen en daarmee de groensector. ‘Dat zijn schoolgelden, persoonlijke beschermingsmiddelen en zelfs aanvullende cursussen in de winterperiode, de TRI Wintercampus.

30

1/2019

De mensen hoeven zelf maar een paar dingen te doen. Dat is: hun best doen, op tijd komen en het hele leertraject doorlopen. Ons doel is bereikt als de studenten na de opleiding bij één van de groenbedrijven in dienst gaan.’

Een hovenier moet eigenlijk alles kunnen TRI Groei in Groen ontleent zijn bestaansrecht aan het ondersteunen van student en leerbedrijf bij een werken-lerentraject. Zoveel mogelijk mensen enthousiast maken en opleiden voor de groensector, dát is de missie van TRI Groei in Groen. Voor veel kandidaten met uiteenlopende interesses is er altijd wel een geschikte werkplek binnen het netwerk van TRI Groei in Groen.

Het groen staat echter voor grote uitdagingen.

Eén daarvan is het werven van nieuwe vakbekwame collega’s en deze vervolgens weten te behouden. De vraag naar nieuw personeel blijft toenemen, terwijl de nieuwe instroom lang niet genoeg is voor de actuele vacatures. Een gevolg hiervan is dat bedrijven niet altijd aan alle klantaanvragen kunnen voldoen en zelfs genoodzaakt zijn om werk af te zeggen. Toch biedt het kansen voor een bedrijf om zich te onderscheiden in de markt en zich te specialiseren in bepaalde onderdelen van het brede scala aan werkzaamheden waarmee hoveniers en groenvoorzieners te maken krijgen.

Van Woerden: ‘Sinds ik meer betrokken ben bij de groensector, ben ik erg onder de indruk van wat het groen allemaal te bieden heeft. Ik ben ervan overtuigd dat dit voor veel meer mensen in Nederland geldt. Naar mijn mening hebben te weinig mensen weet van de maatschappelijke waarde die het groen voor alle Nederlanders heeft en van de dagelijkse bezigheden van een hovenier. Wat de burger wel ziet, zijn groenvoorzieners die schoffelen en snoeien in de buitenruimte. De gewone burger ziet niet wat voor

mooie projecten er in de achtertuinen worden gemaakt en welke vakkennis dat vereist van het personeel.’

Regelmatig bezoekt Van Woerden zijn TRIstudenten op uiteenlopende projecten, variërend van kleine achtertuinen of daktuinen in het stadscentrum tot landgoederen. ‘Natuurlijk komt het schoffelen ook voorbij, maar als de mensen eens wisten wat er allemaal door onze studenthoveniers wordt gemaakt, zouden ze ongetwijfeld enthousiast raken voor het vak. Vijvers, zwembaden, pergola’s, carports, bestratingen, en dan heb ik het nog niet eens over de plantenkennis en de machines die hoveniers gebruiken

‘Als sector hebben we nieuwe mensen nodig, daar moeten we met z’n allen voor gaan’ bij het realiseren en onderhouden van de tuinen. Een hovenier moet in de praktijk van alles kunnen om dit mooie werk te kunnen doen.

Naar mijn mening zou elk hoveniersbedrijf een stuk vaktrots moeten laten zien aan zijn eigen regionale netwerk. Een stukje #Lstorytelling$L, bijvoorbeeld via sociale media, over waarmee je als bedrijf dagelijks bezig bent en welke vakkennis daarbij komt kijken. Als we kunnen zorgen dat hiermee het imago van het groen verbetert, ben ik ervan overtuigd dat meer mensen zich scholen en omscholen in het groen.’

Jeroen van Woerden ‘Ik zie TRI als een pluspakket boven op de huidige AOC- en ROC-opleidingen’

www.vakbladdehovenier.nl

31

Vast maandbedrag!

Voor de fijnhovenier

49,50 Een Hedera haag

Een border

rooi je toch ook niet met een bulldozer?

wieden met een pincet?

Simpel en doeltreffend EasyVision biedt je precies wat jij nodig hebt: groene software waarmee je eenvoudig kunt calculeren, offreren en factureren.

Niet meer en niet minder. Overal en altijd.

Handig,

altijd online

Meer informatie: T +31 (0)172 23 54 44 www.easy-vision.nl info@easy-vision.nl

INTERVIEW TRI Groei in Groen wil ervoor zorgen dat het imago van het groene vakgebied een opkikker krijgt, zodat er ook in de toekomst voldoende vakmensen zijn. ‘Voor dit vakgebied is een degelijke opleiding nodig. Een hovenier moet eigenlijk alles kunnen. Dat is ook vaak het probleem van de hoveniersopleiding; die leerlingen moeten heel breed worden opgeleid. Ze moeten met machines kunnen werken, tuinen kunnen aanleggen, die ook kunnen onderhouden en de plantenkennis moet op orde zijn. Dat is gigantisch veel kennis om op te doen bij een bbl-opleiding. Het vak van boomverzorger is specifieker, maar ook hiervoor moet je een breed scala aan kennis in huis hebben. Het is een prachtig vak en de meeste jongens die de opleiding tot boomverzorger volgen, zijn helemaal gepassioneerd van bomen. En hoe verder ze met hun opleiding zijn, hoe meer vakidioot ze worden.’

Geen concurrent van scholen TRI Groei in Groen timmert landelijk aan de weg en wordt door steeds meer bedrijven en scholen gewaardeerd. Het werkt volgens Van Woerden twee kanten op: TRI kan bedrijven benaderen, maar bedrijven kunnen ook zelf toenadering zoeken. ‘Als wij dezelfde visie hebben wat betreft het opleiden van nieuwe vakmensen, kan er een mooie samenwerking ontstaan. En TRI is geen concurrent van de lokale scholen. Integendeel zelfs! Ik zie TRI meer als een pluspakket boven op de huidige AOC- en ROC-opleidingen.

Scholen leiden op met een lesdag per week, maar TRI gaat net een stapje verder. Wij helpen de jongens ook op zoek te gaan naar het juiste leerbedrijf in de regio. Wij zorgen ervoor dat ze extra aandacht krijgen, dat ze begeleid worden en dat de arbeidsvoorwaarden goed zijn geregeld conform de cao hoveniers. Ze krijgen een jaarcontract aangeboden. En als een jongen bij een bedrijf zit waar hij het niet naar de zin heeft, of een bedrijf kan hem niet de werkzaamheden bieden die hij nodig heeft voor zijn opleiding, dan bekijken we of we kunnen wisselen van bedrijf binnen het netwerk. Een jongen werkt bijvoorbeeld bij een grootgroenvoorziener met weinig aanlegwerkzaamheden, maar hij moet voor zijn examen het aanleggen van bestrating, pergola’s en waterpartijen oefenen. Dan gaan wij proberen of de student voor een korte periode bij een particulier bedrijf terecht kan. In de winterperiode organiseren wij trouwens ook cursusdagen voor het behalen van extra certificaten en het verbreden van de praktijkervaring. In de

‘Voor mensen die enthousiast zijn en bereid om hun vakdiploma’s te halen, gaan er deuren open’ Stellendam

TRI groei in groen

regio Zuid-Nederland is zo de TRI Wintercampus ontstaan, waarin het afgelopen jaar zeventig studenten een volle week bijscholing hebben gekregen van gepassioneerde mensen uit het bedrijfsleven.’

Toegevoegde waarde Het aantal jongeren dat instroomt op de groenscholen neemt af ten opzichte van een aantal jaren geleden. In de regio zuid waren een paar jaar geleden nog 150 leerlingen; inmiddels is dat aantal gehalveerd. ‘Dat zijn wel zorgwekkende ontwikkelingen’, vindt Van Woerden. ‘Voor jongens die enthousiast zijn voor dit vak en bereid zijn om hun vakdiploma’s te behalen, gaan er dus echt deuren open. Bedrijven willen jongens echt de kans bieden om het vak te leren. Ze hebben ze nu en ook in de toekomst hard nodig. De jongens hebben een contract bij TRI en werken via de stichting bij aangesloten bedrijven in de regio. Hiermee hebben zij de garantie dat ze altijd een leerbedrijf hebben.’

Maar wat is er dan zo bijzonder aan TRI Groei in Groen? Want er zijn toch ook uitzendbureaus die jongens detacheren en de opleiding betalen?

‘Dat klopt, maar ik durf er mijn hand voor in het vuur te steken dat die niet dezelfde betrokkenheid en visie hebben als wij. Ik denk dat wij ons onderscheiden met onze persoonlijke aandacht en begeleiding. Hiermee bieden wij ook echt toegevoegde waarde, zowel voor de bedrijven als voor de leerlingen en de scholen. Er is altijd iemand die meekijkt in het traject, iemand die zich hard maakt voor de ontwikkeling van de leerling en die ervoor zorgt dat de afspraken die van tevoren worden gemaakt ook worden nagekomen. Met als resultaat dat er vakbekwaam personeel wordt klaargestoomd van wie de hele

sector plezier gaat krijgen. Een uitzendbureau helpt de student misschien wel aan werk, maar het gaat vaak niet verder dan een commercieel belang. Bij de stichting TRI zijn de jongens, zodra ze hun opleiding hebben afgerond, ik noem het maar even “transfervrij”. Dan mogen ze een keuze maken uit de TRI-bedrijven waar ze hebben gewerkt en daar krijgen ze dan vaak direct een dienstverband.’

Bedrijf op school Samenwerking is het toverwoord. Vanuit de VHG en vanuit de scholen zelf zijn er wel degelijk initiatieven om samen te werken met groenbedrijven. Toch zou Van Woerden graag zien dat nog veel meer lokale bedrijven zelf ook de samenwerking zoeken. ‘Als sector hebben we nu eenmaal nieuwe mensen nodig en daar moeten we dus ook met z’n allen voor gaan. Toch kom ik nog geregeld bedrijven tegen die zeggen dat ze daar geen tijd voor hebben. Maar als bedrijf lever je een bijdrage aan de kwaliteit van het lokale onderwijs, je laat de praktijk zien. Een bedrijf dat op een enthousiaste manier vakkennis komt brengen op school, op een open dag of tijdens een gastcollege, krijgt er ook wat voor terug. Voor je het weet, trekken de studenten aan de bel met de vraag of ze bij jou stage mogen komen lopen.’

Be social Scan of ga naar: www.vakbladdehovenier.nl/article/28645/ verbindende-factor-tussen-onderwijs-bedrijfsleven-en-leerlingen

www.vakbladdehovenier.nl

33

‘Geen wachttijden meer bij particuliere EPR-bestrijding’

34

1/2019

2 min. leestijd

TECHNIEK 2018 was een topjaar voor de eikenprocessierups. De rups kroop volop vrolijk rond, met veel overlast tot gevolg. Ivo de Groot van Wolterinck zegt dan ook over 2018: ‘Het was een dramajaar wat betreft klant-ontzorging.’

Auteur: Willemijn van Iersel

Ivo de Groot

Dramajaar De Groot: ‘Vorig jaar zijn wij een Google Adwords-campagne gestart om particuliere klanten aan te trekken voor de bestrijding van de eikenprocessierups (hierna: EPR). Binnen één dag hadden wij 250 reacties van mensen die van hun EPR-nesten af wilden. Als je dan bedenkt dat wij gemiddeld zo’n tien à vijftien particuliere klanten per dag kunnen helpen, gaan de wachttijden oplopen.

De Google- advertentie hebben we dus ook direct stopgezet.’ De Groot vervolgt: ‘We zijn diezelfde week nog gaan brainstormen: wat kunnen we nu doen om klanten te blijven ontzorgen?’

Het antwoord op deze vraag werd begin 2019 onthuld op de Groene Sector Vakbeurs: een machine die op ieder terrein kan worden ingezet, met een bescheiden omvang, zodat particuliere tuinen bereikbaar blijven. Het onderstel van de machine loopt op een accu om zo schoon en duurzaam mogelijk te werk te gaan. Daarnaast loopt de machine op witte tracks, zodat ieder terrein tot een helling van 35 graden bereikbaar is. De tracks zijn wit; lelijke bandensporen op bestrating zijn dus verleden tijd. En, zo vervolgt de Groot: ‘Mocht er sprake zijn van een écht kleine achtertuin die onbereikbaar lijkt, dan kan de machine altijd nog door middel van een kraan worden opgetakeld om ter plaatse te komen.’

Toepassing De machine beschikt over een spuitnevelkanon dat tot wel 25 meter hoog kan spuiten.

De machine kan maximaal 275 liter van het insecticide Xentari of levende nematoden bevatten. De vloeistof wordt elektrisch geladen (+); de bomen zijn dat niet (-). Hierdoor trekt de boom als het ware de vernevelde vloeistof aan; zo is er aanzienlijk minder drift. Het tweede positieve effect is volgens De Groot dat je hierdoor minder vloeistof nodig hebt.

Xentari Xentari is een EPR-bestrijdingsmiddel van Bayer, dat bestaat uit een bacteriepreparaat.

Deze bacterie (Bacillus thuringiensis) wordt op de eikenbladeren gespoten die de EPR opeet.

Met het eten van de bladeren krijgt de rups het middel binnen, waardoor hij na twee tot vijf dagen sterft. De Groot: ‘Kan het ook anders?

Jazeker, met behulp van de inzet van nematoden.’

Nematoden Nematoden zijn microscopisch kleine aaltjes, die in een mengsel met water levend op de bomen worden gespoten, waarna ze de rupsen binnendringen. De toepassing met levende nematoden moet ’s nachts worden gebruikt.

De kleine aaltjes worden op de bomen gespoten en blijven ongeveer één nacht in leven.

De nematodentechniek is preventief, wat wil zeggen dat de beestjes aangebracht worden in de eerste ontwikkelingsfase van rupsen, op het moment dat deze nog geen brandharen hebben. De rupsen zijn daarna geen gevaar meer voor omwonenden en hoeven daarom na behandeling niet alsnog verwijderd te worden.

Andere toepassingen De Groot ziet naast de particuliere markt ook andere toepassingen voor de gloednieuwe machine, namelijk moeilijk bereikbare terreinen van gemeentes, zoals schoolpleinen, begraafplaatsen en speelplekken. ‘Allemaal plaatsen waar je absoluut geen overlast van EPR wilt hebben.’

De reacties op de machine zijn zeer positief, volgens De Groot. ‘Het ziet er zelfs naar uit dat we al een tweede machine gaan bestellen voordat we deze eerste überhaupt hebben gebruikt!’

Be social Scan of ga naar: www.vakbladdehovenier.nl/article/28635/ geen-wachttijden-meer-bij-particuliereepr-bestrijding

www.vakbladdehovenier.nl

35

Dankzij Ontwerpacademie anders naar een tuin leren kijken Ontwerpacademie biedt student ideeën, tips en maatwerk bij ontwerpen tuinen Hovenier zijn is voor veel natuurliefhebbers de baan van hun leven: je kunt buiten zijn, werken in kalmerend groen en klanten blij maken door hun tuin te verfraaien. Toch is dit voor sommige hoveniers niet voldoende. Zij willen hun creativiteit de vrije loop laten of niet enkel fysiek met tuinen aan de slag zijn. Voor deze groep is er de Ontwerpacademie, een ontwerpopleiding

Dolf Houtman is tuin- en landschapsontwerper en oprichter van de Ontwerpacademie. Hij heeft een passie voor ontwerpen, vertelt hij.

Ontwerpen en groenbeheer lopen als een rode draad door zijn leven; zo was hij van 1979 tot 1992 directeur-eigenaar van een hoveniersbedrijf. Toen vijf jaar geleden de crisis op zijn hoogtepunt was, had dit ook gevolgen voor de ontwerpwereld, vertelt hij. ‘We zijn toen de Ontwerpacademie begonnen als #Lcatch-up$L, met als belangrijkste vakopleiding tuinarchitectuur. Dat bleek een goede zet.’

die houvast biedt bij het uittekenen van een tuin. ‘Dankzij de Ontwerpacademie kan ik een verhaal creëren dat bij die plek en die bewoners hoort.’

Auteur: Guus van Rijswijck

36

1/2019

De ‘geest’ van een plek Veel hoveniers zeggen dat ze ontwerpen maken, maar dit heeft niet per se iets van doen met het echte ontwerpen, zegt Houtman. ‘Een tuintekening, een groepering van elementen in een tuin die iets met elkaar te maken hebben, dat kan iedereen maken. Daarbij denk je vanuit functies, zoals een pad, terras, vijver of een pergolaatje.’ Een echt tuinontwerp maken

is iets anders, vertelt Houtman. ‘Je probeert dan de “geest” van de plek te duiden. Met een ontwerp probeer je de authenticiteit van die plek, de bewoners en de context te interpreteren. Je geeft een betekenislaag of uitdrukking aan een bepaalde plek.’

De student bepaalt De Ontwerpacademie bleek een schot in de roos. Hoveniers die zich in het ontwerpen willen bekwamen, krijgen wekelijks in groepjes van acht à tien personen de beginselen bijgebracht. Houtman: ‘We zijn een niche-aanbieder, een specialist. De tuin is het kleinste schaaloppervlak waarop we ons met ontwerpen begeven. Studenten krijgen bij deze opleiding inzicht in onder andere plantenkennis, toegepaste beplantingsleer, ontwerpanalyse, tuinarchitectuur en 3D-tekenen. Daarbij werken we met stageprojecten, wat uniek is. Studenten bezoeken klanten en doen metingen, maken tekeningen, houden verkoopgesprekken. Met

6 min. leestijd

ACHTERGROND die praktijkvaardigheden kunnen studenten hun kennisleemte opvullen, waarbij ze zelf de regie voeren vanuit de gedachte dat niet wij bepalen, maar de student vraagt.’

Vrouwen voeren de boventoon De studenten aan de Ontwerpacademie, waarvan de dagopleiding in Utrecht gevestigd is en de avondopleiding in Capelle aan den IJssel (per 1 april in Boskoop), zijn gemiddeld 40-45 jaar oud. Het merendeel van de studenten is hoogopgeleid, meestal met een universitaire achtergrond, vertelt Houtman, die ook nog voor ontwerpbureau HollandsZwartBont werkt.

Tachtig procent komt van buiten de groensector; de overige twintig procent bestaat uit hoveniers, zegt hij. Vaak gaat het om carrièreswitchers die al een werkzaam leven achter de rug hebben. Het merendeel, zo’n tachtig procent, is vrouw. Houtman: ‘Ze voeren als motivatie aan dat ze in het groen willen werken en leren meestal makkelijker dan het gros van de hoveniers. Dat ligt aan twee dingen. Enerzijds zijn ze hoger opgeleid, anderzijds zijn ze meer getraind in abstract denken. Ze pikken dingen snel op en worstelen zich in no time door een leerboek.’

‘Een ontwerp geeft een betekenislaag of uitdrukking aan een bepaalde plek’ Heleen Vos

Van opleiding naar eigen bedrijf Eén van die studenten is Gerbrand van der Rhee. Gedurende tien jaar was hij als voorman bij een hoveniersbedrijf verantwoordelijk voor de aanleg en uitvoering van tuinen. Het ontwerpen van tuinen deed hij hobbymatig, vertelt hij. ‘Dat deed ik in eerste instantie voor mezelf. Nadat ik driekwart van de opleiding had afgerond, vond ik het zo leuk dat ik er verder mee wilde. Toen ben ik twee jaar geleden begonnen met mijn eigen bedrijf, Van der Rhee Outdoor Design.’

Geen opdrachtgever hetzelfde De Ontwerpacademie was Van der Rhee op het lijf geschreven. ‘Ik merkte dat het me lag. Dolf was positief en gaf goede feedback. Ik wilde meer doen met ontwerpen, maar hiervoor was geen plaats bij mijn huidige werkgever. Nadat ik voor mezelf was begonnen, kreeg ik geleidelijk meer ontwerpaanvragen. Het ontwerpen combineerde ik met hovenierswerk op huurbasis. Daarvóór deed ik het ontwerpen hobbymatig, maar toen had ik nog geen ontwerpfilosofie. Ik was op zoek naar de achterliggende gedachte van het ontwerpen en die kreeg ik bij de Ontwerpacademie. De opleiding reikte me een kader aan. De opdrachtgever, de woning,

www.vakbladdehovenier.nl

37

Gebruiksvriendelijke krachtpatser Vraag een demo aan en laat u overtuigen!

Dé expert in houtversnipperaars en alleshakselaars.

Met voor elk werk de juiste machine, aftakas of motor aangedreven, met 2 verkleiningssystemen, een unieke invoerband en een CO2 reductie systeem.

Pols Groep

Stationsweg 36

Zuidland

T 0181 - 45 88 45

www.pols.nl

www.ts-industrie.nl

Recreatief groen NIEUW ons Green Life™ Programma

Wij helpen in 6 relevante leefomgevingen met de beste en duurzame boom- en plantkeuzes

Uw toegang tot 12.000 soorten soorten groen groen

Wij leefwereld en en passen passen ons ons eeuwenoude eeuwenoudeen en Wij luisteren luisteren en kijken naar mensen in hun leefwereld nuchtere toe om om die die leefwereld leefwereldte teverbeteren. verbeteren. nuchtere verstand verstand van bomen, struiken en planten toe Kerkeind +31(0)411 -- 62 62 19 19 64 64 •• info@mvandenoever.nl info@mvandenoever.nl Kerkeind 12 12 •• 5076 5076 AC Haaren • The Netherlands • +31(0)411

ACHTERGROND

‘Je komt ’s avonds thuis en denkt: waarom heb ík dat niet bedacht?’

de omgeving en de tuin zijn belangrijke aanknopingspunten om een start te maken met het ontwerpen. Het feit dat elke ruimte anders is, spreekt me erg aan. Zo kom je elke keer tot een ander concept; elke opdracht is anders.

Geweldig toch?’

Fysiek aspect hovenierswerk Ook hovenier Heleen Vos volgde de Ontwerpacademie. Ze heeft al twintig jaar haar eigen hoveniersbedrijf, Heleen Vos Hovenier.

‘Ik ben altijd ontzettend gefascineerd geweest

door alles wat groeit en bloeit. Naast het fysieke gedeelte van het hovenierschap wilde ik wat meer doen met ontwerpen. Ik wilde beide aspecten combineren. Ik vond het zonde dat veel hoveniers geen ontwerpachtergrond hebben. Heb je geen opleiding in het ontwerpen, dan is het handig als je wat richting krijgt aangereikt. Een van mijn beweegredenen om deze opleiding te volgen, is dat mensen tegenwoordig tot hun 67e moeten doorwerken. Het hovenierswerk is voor mij nu weliswaar fysiek nog goed vol te houden, maar met het oog op langer doorwerken moet ik me afvragen of ik dat straks nog wel wil en kan. Op een gegeven moment moet ik mijn leven misschien anders invullen.’

Op een andere manier leren kijken Volgens Houtman leert een student tijdens de opleiding op een ander niveau naar een vraagstuk te kijken. Tuinarchitectuur vormt de basis, waarna studenten hun kennis en vaardigheden met een vervolgopleiding, cursus of atelier kunnen verrijken. De vakopleiding tuinarchitectuur is opgebouwd uit logische, opeenvolgende modules. Elke module heeft een thema, zoals

www.vakbladdehovenier.nl

39

ONKRUIDWERING RootBarrier® BioCovers® Biologisch afbreekbaar onkruiddoek.

• Ecologische onkruidbestrijding • 100% samengesteld uit plantaardig materiaal, 100% biologisch afbreekbaar • Snel en eenvoudig te plaatsen, rafelt niet • Hoeft niet afgedekt te worden • Levensduur van minstens 3 tot 5 jaar • Laat lucht, water en voedingsstoffen door • Geen onderhoud, geen herbiciden • UV-stabiel, afdekken is niet noodzakelijk Wilt u meer informatie? Neem dan contact met ons op!

KING RootBarrier

•

T +31 (0) 320 215 805

•

sales@rootbarrier.nl

•

kingrootbarrier.com

Omdat onkruid overal groeit Een NIMOS Mug is compact en krachtig

NIMOS onkruidborstelmachines zijn verkrijgbaar bij: Stierman De Leeuw Woudhuizermark 79 Apeldoorn 31 (0)575 59 99 99 info@stiermandeleeuw.nl www.stiermandeleeuw.nl

ACHTERGROND

‘Het was echt de moeite waard’ ecologie, tekenen, materialenkennis of beplantingsstructuren. Deze zijn ook als zelfstandige cursussen te volgen. De opleiding bood Heleen Vos echt meerwaarde, vertelt ze. ‘Je bent er ontzettend druk mee. Je leert op een andere manier te kijken naar tuinen en de inrichting ervan. Alles komt aan bod, van de geschiedenis van tuinen via de verhouding tussen tuinen tot moderne tuinvarianten.’

Gerbrand van der Rhee

Verschillende oplossingen voor een vraagstuk Heleen Vos, die de Ontwerpacademie vorig jaar maart met goed gevolg afrondde, vond ook het werken in groepsverband erg prettig. ‘Wat ik heel leuk vond, is dat je met acht verschillende mensen op acht verschillende ontwerpideeën komt. Je wilt een duidelijke koers, maar er is niet één juiste manier. Je komt ’s avonds thuis en denkt: waarom heb ík dat niet bedacht? Je steekt dus veel van elkaar op en leert vooral dat er veel verschillende oplossingen zijn voor één vraagstuk. Dat is echt de meerwaarde van de opleiding. En je kunt je op alle terreinen ontwikkelen.’

Individuele benadering Ook voor Gerbrand van der Rhee voldeed de opleiding aan zijn verwachting. ‘Dat het onderwijs individueel wordt gegeven in relatief kleine groepen van acht à tien mensen, sprak me erg aan. Je krijgt veel aandacht. Ik had van tevoren ingeschat dat de opleiding eenzijdiger en oppervlakkiger zou zijn. Ik had niet kunnen bedenken dat je met een ontwerp allerlei creatieve mogelijkheden helder voor ogen kunt krijgen. Ik kan nu bij elke tuin een verhaal creëren dat bij die plek en die bewoners hoort.’

Dolf Houtman

Motivatie harde eis Hoewel de Ontwerpacademie een drempelloze instroom kent, is de opleiding niet voor iedereen weggelegd. Houtman: ‘Je moet wat betreft werk- en denkniveau mbo 4 hebben, minstens mbo 3. Anders red je het niet.’ Volgens hem is vooral motivatie belangrijk: ‘Als studenten me vragen of ze talent nodig hebben, dan

krijgen ze een ontkennend antwoord. Maar ze moeten wel gemotiveerd zijn. Een ontwerper moet een onderzoekende leer- en denkhouding ontwikkelen. Je bent er zomaar tien uur per week aan kwijt. Dus als je twijfelt of je je bij de Ontwerpacademie wilt inschrijven, moet je het niet doen. Dan is het zonde van het geld.’

Eigen weg volgen Gerbrand van der Rhee en Heleen Vos raden de Ontwerpacademie aan voor iedereen die ambities heeft op het gebied van tuinen ontwerpen.

Van der Rhee: ‘De opleiding geeft je de mogelijkheid om te shoppen in het aanbod en om je eigen weg te volgen wat betreft onderwerpen en leerstof. De opleiding biedt maatwerk. Als je ergens wat meer tijd voor nodig hebt, kun je dat aangeven. Dan krijg je een extra opdracht mee. Sommige praktische dingen die ik door mijn jarenlange ervaring al wist, hoefde ik niet te volgen. Ik kon me daarom focussen op de dingen die ik nog niet wist en waar mijn interesses lagen.’

Aan het denken gezet Vos vond het mooiste aan de opleiding dat ze in het ontwerpproces leerde om te durven nadenken over wat ze wilde uitdrukken. ‘Je leert allerlei onderdelen samenbrengen. Je doorloopt allerlei stappen tijdens het proces, waardoor je uiteindelijk tot een mooi geheel komt. Je krijgt ontzettend veel informatie over alle denkbare aspecten van een tuin en wordt aan het denken gezet.’ Ze had van tevoren niet gedacht zoveel te leren. ‘Ik heb het vreselijk druk gehad en heel veel kunnen doen, maar daar moest ik me wel hard voor inspannen. Het was echt de moeite waard. Toen ik na de opleiding in mijn la keek, was ik verbaasd hoeveel ik in één jaar voor elkaar heb gekregen.’

Wil je weten hoe het nu met Heleen Vos en Gerbrand van der Rhee gaat? Kijk dan eens op hun website: https://heleenvoshovenier.nl/ www.vdrhee-outdoordesign.nl

Be social Scan of ga naar: www.vakbladdehovenier.nl/article/28642/ dankzij-de-Ontwerpacademie-heb-ik-andersnaar-een-tuin-leren-kijken

www.vakbladdehovenier.nl

41

Bijzondere tuinen De mooiste groenprojecten op een rij De Projectenparade is een overzicht van de leukste, mooiste en meest bijzondere renovaties, nieuwbouwprojecten of verbeteringen aan nieuwe en bestaande tuinen.

Uw project ook op deze pagina’s in De Hovenier? Stuur een e-mail naar Lieke van der Weijde (lieke@nwst.nl) en u krijgt alle juiste formulieren toegestuurd.

42

1/2019

Aanleg tuin met poolhouse en een zwembad in Epe Deze klant in Epe wilde graag een gedeelte van de tuin aanvullen met een rietgedekt poolhouse en zwembad. Vos Tuinvisie heeft hiervoor een plan gemaakt en ook uitgevoerd.

Het gaat om een grote woonboerderij met zo’n 16ha grond in een landelijk gebied. Er is een vrij groot zwembad met alle gemakken van dien aangelegd, een luxe poolhouse geheel van Eikenhout vervaardigd met een groot leefgedeelte met bar/gashaard, televisie, douche, toilet en slaapgelegenheid. Het gaat om een gezin met opgroeiende kinderen dus het luxe poolhouse is een ideale louncheplek en wordt veel gebruikt. Een flink terras met een ruime eettafel biedt de mogelijkheid om lekker buiten te eten bij mooi weer, daarnaast hebben we vol-

Opdrachtgever: particulier Aannemer: Vos Tuinvisie doende zongelegenheid gecreëerd voor ligbedden. Het geheel is aangekleed met bloeiende beplanting, de meerstammige witte Berken zijn ’s avonds ook erg mooi als de spots het licht erop schijnen. Qua bestrating hebben we gewerkt met Oud Hollands tegels van 80x80cm.

Ditzelfde materiaal is als zwembadrand gebruikt om een mooie eenheid te creëren.

PROJECTEN Recent heeft Reijrink Groenprojecten in NoordBrabant de tuin bij opgeleverd, naar ontwerp van MTD Landschapsarchitecten. Het project noemt hij ‘Villa X’.

Ruud Reijrink vertelt: ‘Deze luxe villa is opvallend door de grote glasoppervlakken gecombineerd met handgepolijste antracietgekleurde betonwanden. Door de ligging in het groen steekt het bouwvolume nog meer af waar deze massief oogt maar tegelijk ook transparant is en de groene omgeving reflecteert.’

Aanleg tuin bij bijzondere villa Architect: MTD Landschapsarchitecten Aannemer: Reijrink Groenprojecten

‘Bijzondere elementen bij dit mooie project zijn de architectonisch ontwerp van de villa en de monumentale rode beuk aan de voorzijde van het perceel. Door de juiste keuze van beplanting (grove dennen, eiken en rododendrons) kan er voor de klant de juiste privacy gerealiseerd worden maar past het project daarnaast ook uitstekend in de bosrijke omgeving. Voor de verharding is er gekozen voor gebroken natuursteen die gelegd zijn zonder voeg. Dit sluit perfect aan bij de stijl van de woning en geeft een rustige maar moderne uitstraling aan het geheel.’

Ontwerp en aanleg tuin rondom Hotel van der Valk in Leeuwarden Tuinstyling Hamersma kreeg de opdracht om voor het nieuw te bouwen Hotel van der Valk Leeuwarden de omringende tuin te ontwerpen en aan te leggen.

Het gehele project is gelegen in het door de stad Leeuwarden nagenoeg opgeslokte dorp Goutum. Tot in de Middeleeuwen bevond zich in dit gebied de Middelzee. Dat betekent dat de zoutconcentratie in de bodem op sommige plaatsen erg hoog is. Reinder Hamersma ontwerper en eigenaar Tuinstyling Hamersma, was zelf ook bekend met dit gebied en nam al in een vroeg stadium van het project contact op met DCM. In overleg met Geert van Kerkvoorde bodemkundig adviseur van DCM, werd besloten om de bodem voor aanvang van het project grondig te analyseren. Van Kerkvoorde had namelijk al ervaring opgedaan met de specifieke (zout) problemen van de bodem in Goutum.

Vooraf werd besloten om de bodem te bemonsteren, naar aanleiding van de uitslag van het bodemonderzoek ter plaatse en de analyse is een plan van aanpak gemaakt. Hierbij was ook de leverancier van de beplanting Greensales betrokken. Een mooie samenwerking volgens Hamersma. Wij hebben het bemestingsadvies volgens plan uitgevoerd. En ondanks het

extreem droge- en warme weer, was er nagenoeg geen uitval. En dat straalt de kwaliteit uit die wij als hoveniersbedrijf graag willen laten zien. Wij zijn dan ook samen met de opdrachtgever Hotel van der Valk Leeuwarden super trots op dit mooie eind resultaat.

Opdrachtgever: Hotel van der Valk Leeuwarden Architect: Tuinstyling Hamersma Aannemer: DCM Contactpersoon: Geert van Kerkvoorde

www.vakbladdehovenier.nl

43

Uitnodiging

BioSeminar 2019

1

maart 2019 Voor wie: Waar: Tijd: Deelname:

Hoveniers, groenvoorzieners en gemeenten Burgers Zoo, Arnhem van 9.30 uur tot 17.00 uur 25 euro incl. koffie, thee en lunch, hapje en drankje

Kom naar deze interactieve dag en laat u inspireren!

Deze keer op een unieke locatie: Burgers Zoo te Arnhem! Deze dag zullen we de focus leggen op duurzaam bodembeheer en natuurlijk plagen bestrijden. Zeer actuele en interessante onderwerpen voor professionals in de groensector. Daarnaast is er natuurlijk ruimte om te discussiĂŤren en van elkaar te leren. Een lezing van de beheerder en een rondleiding door de Bush maken de dag compleet!

Het programma 9.30 u 10.00 u 12.00 u 13.00 u 14.00 u 15.00 u 17.00 u

Ontvangst Workshop Duurzaam bodembeheer Lunch Lezing door hoofdbeheerder Planten, Bush & Park Workshop Natuurlijk plagen bestrijden Rondleiding door de Bush van Burgers Zoo

1/2019

Aanmelden kan tot uiterlijk 26 februari 2019 via www.ecostyle.nl/groensector, telefonisch via 0516 - 760 780 of info@ecostyle-professional.nl

Heeft u een praktijkvoorbeeld of vraag?

Mail uw eigen praktijkvoorbeeld of vraag naar info@ecostyle-professional.nl.

(optioneel)

Afsluiting

Er zijn nog maar een beperkt aantal plaatsen beschikbaar. Meld u dus snel aan. Want vol = vol.

44

Aanmelden

WO R D JIJ ONZ E NIEUWE C O L L EG A? KIJK SN EL OP CO ST Y L E.N L/G R O E NS E C TO R /VAC AT URE

W W W.E

www.ecostyle.nl/groensector

PROJECTEN Olympia Kantorenpark Hilversum Hendrik Hoveniers, de Enk Groen & Golf en architect Donders van der Heijden verzorgden de buitenruimte voor kantorenpark Olympia Hilversum. Een combinatie in moderne materialen zoals Cortenstaal en de La Linia bestrating, omzoomd met taxus-hagen en grotere vlakken met diverse siergras soorten maakt dat de buitenruimte een zachte touch geeft aan deze rationele omgevingsarchitectuur. Niet alleen was het belangrijk om het kantorenpark interessanter te maken voor nieuwe huurders maar ook om de werknemers een prettige werkomgeving te bieden die uitnodigt tot een gebruik van de buitenruimte tijdens de lunch en dergelijke.

Deze benadering maakt dat een bedrijf zoals Nike Europe haar zetel op dit kantorenpark heeft gevonden. Gekozen is voor een buitenvloer materialisering die de komende decennia de Tand des Tijds kunnen weerstaan. De La Linia steen van het merk Metten is geselecteerd op de kleur in combinatie met de in de productie ontstane Cleantop-bescherming. Deze productie technologie maakt dat het steenoppervlak vuil en vocht vertraagd opneemt en dit niet echt diep in de toplaag indringt. Het is daardoor in een voorkomend geval eenvoudig reinigbaar en het aanhechtende vermogen van algen en mos is gereduceerd. De beplanting is verwerkt in een lava-substraatlaag.Dit in verband met het lage eigen gewicht, er is een grote parkeergarage tussen

de verschillende gebouwen, het grote absorbtievermogen van water en de lage groei van onkruiden.

Opdrachtgever: Syntrus Achmea Architect: Donders van der Heijden, Apeldoorn Aannemer: Hendrik Hoveniers, De Enk

Inrichting Castillo Vorden Het project van 7 patiowoningen bevindt zich aan de rand van het dorp vlakbij het trein- en busstation en heeft een gezamenlijke binnentuin met een grootte van ca. 465 m2. Annelies Wolsink was verantwoordelijk voor de inrichting en beplantingsplan van deze binnentuin en heeft de uitvoering samen gedaan met Hoveniersbedrijf de Heesterhof/Peter Lubbers.

Om voor de nieuwe bewoners (50+) een onderhoudsvriendelijke, veilige en sfeervolle inrichting te maken, is uitgegaan van een ruime, vlakke en bloemrijke indeling. Ruim en vlak voor de mobiliteit en grote plekken met veel bloemen voor de biodiversiteit, bijen en vlinders. Een binnentuin die zowel geschikt is voor het eigen gezin/familie als ook voor gezamenlijk gebruik.

Architect: Annelies Wolsink tuinadvies en ontwerp Aannemer: Hoveniersbedrijf de Heesterhof/Peter Lubbers

www.vakbladdehovenier.nl

45

NIEUW

Colour Splash veldbloemen voor een héél seizoen lang bloei in de borders ideaal voor tuinen, plantsoenen en groenstroken keuze uit 6 vrolijke mengsels met héél veel kleur en variatie goed voor een aaneengesloten bloei van méér dan 20 weken (!) opeenvolgende bloemexplosies brengen omgeving telkens in andere sfeer dragen bij aan de biodiversiteit en bijen- en vlinderstand makkelijke vegetatie, zeer hoge slagingskans, weinig onderhoud FESTIVAL

5 soorten

80 – 100 cm

AURORA

5 soorten

60 – 80 cm

NEW WAVE

6 soorten

80 – 100 cm

HONEY BEE

11 soorten

80 – 100 cm

SUMMER FLOWER

18 soorten

30 – 60 cm

FLOWER POWER

21 soorten

20 – 40 cm

geschikt voor alle gronden | voorjaarszaai | eenjarige vegetatie

Kijk voor meer info en impressies op www.advantaseeds.nl/veldbloemen

®

@Advanta is a registered trademark of Advanta Netherlands Holdings BV

• • • • • •

PROJECTEN Voor een klant in Apeldoorn met een jaren 30 woning is een mooi tuinontwerp gemaakt en gerealiseerd. De klant houdt van vrij strak en modern, het interieur is hele strak, dit is naar buiten doorgezet in de tuin. Een Leuk element in de tuin is een hardhouten zitbank met een rvs waterval, deze komt uit in een ondiepe watergoot. De watergoot is zeer ondiep, water kabbelt rustig over een bodem van zeekeitjes.

Erg leuk en veilig voor kleine kinderen en toch is er water in de tuin. De klant wilde graag iets met water in een bepaalde zichtlijn vanuit de woning, dit element is zelf bedacht. ’s Avonds is de waterval leuk verlicht door middel van een onderwaterspot die het geheel vanuit het water aan licht.

Verlichting in de tuin is erg belangrijk een geeft dan ook veel sfeer, tijdens de donkere wintermaanden geeft het een stuk veiligheid en ’s zomers is de tuin veel gezelliger met wat leuke spots onder bijvoorbeeld bomen.

Tuinleg in Apeldoorn

Opdrachtgever: Dhr Leeflang Architect: D. Vos Aannemer: Vos Tuinvisie BV Epe, www.vostuinvisie.nl

Veranda in Barneveld

De veranda is een opkomende trend in hedendaagse tuinen en wordt dus ook steeds vaker toegepast, zowel in grote als kleinere tuinen. Om aan ieders wens tegemoet te komen, maakt Van den Top Tuinhout uit Barneveld ook veranda’s op maat. Het resultaat is te zien in deze tuin in Barneveld: een prachtige, sfeervolle veranda van bruin geïmpregneerd douglas hout. De bruine kleur geeft het geheel een warme uitstraling. Het hout aan de buitenzijde is fijnbezaagd en lichtruw wat weer mooi past bij de landelijke uitstraling van de tuin.

Het ontwerp is speels door de combinatie van een dichte wand, afgewisseld met delen van lamellen. Je zit altijd droog en uit de wind, maar door de lamellen valt ook aan de zijkant mooi licht binnen, zo voorkom je een donkere hoek. Het doorgetrokken dak maakt de veranda letterlijk een verlengstuk van het woonhuis. Het formaat van de veranda is niet al te groot wat dan ook mooi in deze tuin past. Wat de inrichting betreft is de ruimte zoals gewenst, omdat er nu ruimte is voor zowel een eethoek als een zithoek.

Aanneemsom: € 15.000 Uitvoerder: R&R Timmer en Montage Aannemer: Van den Top Tuinhout Contactpersoon: Eric van de Kamp, eric@vandentop.nl

www.vakbladdehovenier.nl

47

DE REGELS HERSCHREVEN. OPNIEUW.

ONTWORPEN VOOR RUW TERREIN EN EXTREME HELLINGEN In 1995 introduceerden wij de eerste robotmaaier ter wereld, waarmee het gangbare denken over maaien significant werd veranderd. En nu herschrijven we de regels opnieuw. Met de Automower® 535 AWD, de eerste vierwielaangedreven robotmaaier.

Een extra solide robotmaaier die zelfs op stevige oneffenheden en hellingen tot 70% een prachtig maairesultaat bereikt. Kijk op WWW.HUSQVARNA.COM/NL/PRODUCTEN/ROBOTMAAIERS/

AUTOMOWER® 535 AWD (leverbaar medio 2019)

PROJECTEN

Toepassing Bio Based RootBlock op daktuin De meeste platte daken hebben een bitumen dakbedekking. Voor een groendak wordt normaal gesproken eerst een wortelwerende folie van HDPE of EPDM gelegd. Earth Kweek maakt samen met Groenpand gebruik van een biobased oplossing van GreenMax; een plastic gemaakt van restafval van suikerriet. Earth Kweek is een kwekerij van groendakplanten voor platte en hellende daken, terrassen en balkons, men richt zich op natuurlijke, biologische teelt en circulaire bedrijfsvoering.

Dit onder andere door het plastic gebruik te minimaliseren, chemische middelen uit te sluiten en afvalproducten een tweede kans te geven.

Bio Based Plastic wordt geproduceerd op basis van het restafval van suikerriet en wordt ook wel groene polyethyleen genoemd. Door het gebruik van het restafval van suikerriet ontstaat er een nieuw en duurzaam alternatief voor het standaard polyethyleen.

Opdrachtgever: Earth Kweek - Groenpand Leverancier: GreenMax

Be social Scan of ga naar: www.vakbladdehovenier.nl/article/28646/ bijzondere-tuinen

FT26 (26,5 PK) - FT30 (28,5 PK)

ER IS AL EEN FARMTRAC VANAF

â‚Ź 8.636,36

EX BTW

OFFICIĂ‹LE IMPORTEUR: HERCO MACHINERY TEL. +32 (0)3/320.98.00 - info@herco-machinery.com

www.vakbladdehovenier.nl

49

Varistone-voegmortel kan ook worden aangebracht als het regent.

Op 14 en 15 februari organiseerde handelsbedrijf Buiter Beton workshopdagen voor hoveniers en bedrijven die werken met de materialen van het eigen merk Terras & Trends.

Het bleek een goed moment te zijn voor de in totaal 170 bezoekers om van elkaar te leren, maar ook om de gemiddelde verdiensten van hun branche eens onder de loep te nemen.

Auteur: Santi Raats

‘Wij zijn gegroeid, maar we willen ons DNA van ‘menselijk contact’ behouden’ Hoveniers delen praktijkervaring uit op workshopdagen bij handelsbedrijf Buiter Beton Directeur Pieter Dragt: ‘We willen hoveniers optimaal van dienst zijn met deze workshopdagen door ze verwerkingsadviezen te geven. Al onze klanten zijn natuurlijk professionals, maar bij sommige producten is extra aandacht nodig bij de verwerking. Met een dure keramische tegel moet je natuurlijk anders omgaan dan met een betonklinker. Ook zijn we heel benieuwd naar de werkverhalen van de hoveniers. We willen de bezoekers zoveel mogelijk praktijkkennis met elkaar laten uitwisselen.’

Composiet versus hardhout Op de zonovergoten eerste workshopdag bij Buiter Beton zijn tachtig hoveniers aanwezig. De dag erna schuiven er zelfs negentig aan bij de workshops, die gegeven worden door leveranciers. Felix Clercx, die composietschuttingen en composietterrasvlonders levert aan Buiter Beton, legt het verschil tussen hardhout en composiet uit. De leverancier, die zijn producten in beide materiaalsoorten verkoopt, demonstreert de verwerking van hardhouten planken. De aanwezige hoveniers zitten er in een kring omheen en luisteren en kijken geboeid, maar ook is te merken dat er al veel kennis aanwezig is. Een oplettende

hovenier voegt aan het verhaal van de leverancier toe: ‘Hardhouten planken moet je altijd even voorboren voordat je schroeven zet, anders gaan ze scheuren.’ De leverancier knikt en vertelt verder: ‘Composiet vergrijst niet. Hardhout wel.

Je kunt hardhouten planken wel oliën, maar dat moet dan wel ieder jaar gebeuren. Helaas krijg je nooit meer de originele kleur terug.

Composietplanken kunnen met de hogedrukreiniger worden schoongemaakt, hardhouten planken niet. Daarop vormt zich mettertijd groene aanslag, die je in de lente, als het uitgedroogd is, niet ziet. Pas in de herfst, als het nat wordt, zie je dat er weer een laagje groen bij is gekomen. Als hovenier kun je het beste de klant een jaarlijkse onderhoudsbeurt aanbieden, waarbij de schutting met een sopje van groene zeep gepoetst wordt.’

en droogte zorgen voor een hoop overlast; goede afwatering in tuinen is dan belangrijk.

Hoewel wij eigenlijk een stenenboer zijn, zijn wij voorstander van een juiste oftewel gezonde verhouding tussen verharding en groen, borders en boomspiegels, om een goede afwatering te bereiken. Bij de aanleg van keramische tegels, die geen water doorlaten, adviseren we vaak een waterinfiltratiesysteem met gootjes en kratten.’

‘Deze muur staat er over driehonderd jaar nog’ Evrard Frederickx van Scheys Beton toont een droog stapelsysteem genaamd Stackton, waar-

Krattensystemen Het handelsbedrijf is zich ervan bewust dat afwateringssystemen in verband met klimaatbeheersing steeds belangrijker worden. Even verderop houdt ACO Afwateringssystemen een presentatie. Directeur Pieter Dragt: ‘Piekbuien Composiet vergrijst niet en kan gereinigd worden met de hogedrukspuit, in tegenstelling tot hardhout.

50

1/2019

7 min. leestijd

REPORTAGE mee muren van 3 tot 4 m hoog gebouwd kunnen worden. Bij een muur van 3 m hoog hoeft er geen wapening aan te pas te komen; het stapelen gebeurt zoals bij Lego-blokjes, zonder cement of lijm. De muur wordt rechtop gehouden door zogeheten counterblokken, die door hun gewicht de muur op zijn plaats houden.

Omdat er niet met beton wordt gewerkt, heb je ook geen betonpijler nodig en kamp je dus ook nooit met betonrot. De stenen, die open zijn van binnen, worden gevuld met stukken gerecycled beton voor een goede afwatering. Frederickx: ‘De Romeinen in de oudheid stapelden al. Een Stackton-muur staat er over driehonderd jaar nog. Het soortelijk gewicht van de muur is niet zo hoog, zodat hij bijna niet op de grond drukt.

Maar de grond moet wel goed verdicht zijn. Voor de ondergrond heb je genoeg aan 30 cm diepte.

Bij beton moet de grond altijd vorstvrij zijn en daarvoor heb je minstens 60 cm diepte in de grond nodig. Voor de breedte heb je bij droogstapelen zo’n 10 cm meer nodig dan de muur breed moet worden.’

Scheys Beton levert de Stackton-muren onder meer voor parkeerplaatsen van de Aldi.

Frederickx: ‘De muur heeft in een test bewezen dat hij niet omvalt als een bevoorradende

‘Ook al zijn we een stenenboer, we weten hoe belangrijk afwatering is’

vrachtwagen er per ongeluk tegenaan rolt, waardoor auto’s op de achterliggende parkeerplaats beschadigd zouden kunnen worden. In Japan zijn de muren door de test voor seismologische problemen gekomen.’

Van elkaars praktijkervaring leren In het magazijn adviseert hoogwerkerspecialist Schreur uit Meppel over arbotechnische veiligheidsmaatregelen, zoals klimbeveiliging.

Bouwmachinespecialist Nemaco heeft enkele trilplaten en grondverdichters meegenomen.

Drie medewerkers van De Boer Bestrating en Grondwerk uit Almere staan te kijken. Zij kennen deze machines wel. Eigenaar Bas de Boer: ‘Mijn twee jongens en ik kennen deze machines al.

Het meeste wat hier wordt verteld, is voor ons herhaling. Toch is het interessant om hier te zijn, want je hoort verschillende verhalen van andere hoveniers. Iedereen werkt op zijn eigen manier.

Soms leer je wat van elkaar.’ De Boer moet wel een beetje lachen als hij wijst naar de leverancier die een tegeltiller demonstreert bij een tegel van zo’n 180 kilo: ‘Zo’n tegel droeg je vroeger gewoon zelf. Tegenwoordig moet je daar arbotechnisch gezien absoluut een klem voor gebruiken. Op zich terecht natuurlijk, maar het vak is wel veranderd. We kunnen als hovenier langer mee door deze ontwikkelingen.’ Een van zijn medewerker is kritisch: ‘Vergis je niet: zo’n zuignap is zwaarder dan de tegel zelf.’

3 cm dikke keramische tegel De drie hoveniers waren die dag het meeste geboeid door de workshop van tegelboer Michel Oprey & Beisterveld. Sinds dit jaar brengen zij een 3 cm dikke keramische tegel op de markt, in plaats van de traditionele tegel van 2 cm.

Bij de aanleg van de 3 cm dikke tegel kan de

hovenier of bestrater toe met een stevige zandondergrond; een goed aangetrilde onderlaag van gebroken puin of grove steenslag, het liefste met daaronder ook nog geotextiel, is niet nodig.

Vertegenwoordiger Edwin van Ammers: ‘Wij denken dat deze tegel van 3 cm een trend wordt. We zijn al flinke voorraden aan het opbouwen.’

Gebruiksvriendelijke voegmortel Een vertegenwoordiger van voegmortelleverancier Varistone staat met mixer met roerpaddel in een emmer voegmortelpoeder met water te mengen. Volgens hem is de basis van een geslaagde voegklus een goede fundatie. ‘Zonder goede fundatie klappen de voegen.’ Even later veegt hij het mengsel over de proefopstelling van keramische tegels. De kunsthars-gebonden voegmortels van Varistone zijn met name ontwikkeld voor situaties met verkeersbelasting, zoals voet-, fiets- en bromfietspaden en wegen.

Ze zijn waterdoorlatend.

Hovenier René de Roos uit Lelystad staat te kijken. Hij groeide op in een bos, werkte in het bos en kwam via een aannemer in de gemeentelijke groendienst terecht. Hij begon in 2005 gedeeltelijk voor zichzelf te werken en sinds 2011 is hij helemaal zelfstandig. De Roos heeft nog wat reserves over het voegmiddel waarnaar hij staat te kijken. ‘Ik gebruik zelf altijd Simsonvoegmortel. Dat is al kant-en-klaar. Je hoeft het alleen in te vegen en er verder niks meer aan te doen. Deze Varistone-voegmortel heeft een extra bewerking nodig; hij moet handmatig gemengd worden.’ De Roos merkt nog iets op: ‘Dit middel kan vast gebruikt worden bij keramische tegels, want die zijn waterdicht. Maar op beton blijft er een grijs filmlaagje achter op de tegel door de absorberende werking Buiter Beton werd veertig jaar geleden opgericht door Jan Buiter. Het handelsbedrijf telt 35 man personeel en heeft naast de hoofdvestiging in Balkbrug nog twee eigen vestigingen: Steen- en Tegelhandel De Vries in Hengelo (Overijssel) en Koster Tuinmaterialen in Naarden. Dochter Lydia Buiter en haar man Pieter Dragt vormen inmiddels de directie. Oprichter Jan Buiter is nog volop actief in het bedrijf. Buiter Beton levert voor 93 procent aan hoveniers en voor de rest aan consumenten.

In 2013 bracht Buiter Beton zijn eigen productprogramma op de markt onder de naam Terras & Trends.

Een droog gestapelde muur wordt opgebouwd zoals Lego. www.vakbladdehovenier.nl

51

MAKITA ACCU BEWEZEN TECHNIEK DE

Sinds 2006 zijn er in Nederland ruim 1 miljoen 18V LXT accu’s aangeschaft. De bouw vertrouwt op Makita accugereedschap vanwege de bewezen kwaliteit en uitwisselbaarheid van de accu. Inmiddels heeft Makita ook een krachtige lijn 2x18V accugereedschap voor de groensector ontwikkeld. Met precies dezelfde accu die op je boormachine of cirkelzaag past. Vertrouw ook in tuin en park op de voordelen van de Makita accu.

Kijk op tuin.makita.nl en vraag een demonstratie aan of kom naar onze stand in hal 6, nummer 6.18.

De Makita accu. Daar krijg je energie van.

Makita Nederland B.V., Park Forum 1101, 5657 HK Eindhoven, Tel. 040 - 206 40 40, info@makita.nl

Makita, wereldwijd leider in accugereedschap met 200 machines op de 18 V LXT accu

REPORTAGE

Michel Oprey & Beisterveld bracht dit jaar een 3 cm dikke

Hovenier René de Roos uit Lelystad

Hovenier Henk Bouwmeester van Groenvoorziening.NL

een uitdaging om heel dunne voegen goed te vullen. Soms heb je dan een rolletje nodig om dieper te kunnen voegen.’

hoveniers hun pensioen niet goed op orde hebben. Het gemiddelde uurloon van de hovenier bedraagt zo’n 35 euro. Daarmee snijdt de hovenier zichzelf feitelijk in de vingers. Bijeenkomsten zoals deze zijn goed om eens scherp na te denken over ons vakgebied en onze bedrijfsvoering.’

keramische tegel op de markt.

van beton.’ De leverancier hoort wat De Roos zegt en beaamt het. Maar een voordeel van de Varistone-voegmortel is volgens de leverancier dat je het ook kunt toepassen als het regent. Wel moet je na verwerking de tegels even met een dweil schoonvegen. De Roos knikt bemoedigend: ‘Klinkt goed. Hopelijk kun je met dit middel makkelijk de boel schoon achterlaten. Met voegmortel zit je vaak met het probleem dat het snel aan de tegel hecht, ook al is het keramiek.

Voegzand zoals van het merk Gator moet je 100 procent droog verwerken. Ik heb een keer Gator toegepast toen het onverwacht ging miezeren.

Er ontstond een grijze sluier over de tegels die ik er bijna niet meer vanaf kreeg. Het is ook

Pieter Dragt: ‘Onze handel is stevig gegroeid in productdiversificatie dankzij tuinprogramma’s op televisie. Deze programma’s hebben onder meer de trend aangezwengeld van de tuin als verlengstuk van de woning. Er wordt meer geld uitgegeven aan tegels. Betonklinkers zijn

Discussie over gemiddeld uurloon en pensioenen Aan het einde van de workshopdag spreekt het vakblad met hovenier Henk Bouwmeester, werkzaam voor zichzelf met Groenvoorziening.

NL en in loondienst bij hoveniersbedrijf Sander Meekhof. Bouwmeester vond de workshopdag geslaagd. ‘Wat mij het meeste is bijgebleven, is de plenaire discussie van vanmorgen over pensioenvoorzieningen en arbeidsongeschiktheidsverzekeringen. De conclusie was dat de meeste in populariteit afgenomen. Gebakken steen en keramiek zijn hip. Prints op – vaak hybride – tegels hebben de toekomst. Wij zijn niet meer de kleine kruidenier om de hoek, maar we willen wel ons DNA van “menselijk contact” behouden. Alle binnendienstmedewerkers, onze drie vertegenwoordigers, mijn schoonvader Jan Buiter en ik gaan met kerst altijd een rondje langs alle klanten. Dat kost dan wel twee weken, soms met overnachtingen, maar de klanten vinden dat fantastisch. Het is altijd zo geweest; wij zijn een platte organisatie. Ook hebben we een uitgebreide binnendienst die alle tijd neemt voor klantcontact, óók voor koetjes en kalfjes. We hebben nog steeds klanten van het allereerste uur; met sommige zijn we samen groter geworden. Zo zaten we in 2005 bij een jongen van zestien jaar aan de keukentafel van zijn ouders. Hij zat nog op school. Inmiddels heeft hij een mooi bedrijf opgebouwd, een ander bedrijf overgenomen en 24 man personeel. Er is niets mooiers dan de klant te zien groeien en professioneler te

Be social Scan of ga naar: www.vakbladdehovenier.nl/article/28657/ pieter-dragt-wij-zijn-gegroeid-maar-we-willenons-dna-van-menselijk-contact-behouden

zien worden. We willen daar ook aan bijdragen met productcatalogussen die zijn gepersonaliseerd door een kaft met de bedrijfsnaam van de klant en met in het voorwoord de activiteiten van het bedrijf. Hoveniers en stratenmakers komen professioneel over als zij deze catalogus meenemen naar hun klanten. Het maakt hun werkvoorbereiding aan de voorkant makkelijker. We luisteren niet alleen naar de klant, ook naar onze mensen op de werkvloer. Zo konden we besparen op rijbewegingen op het terrein, door op advies van onze medewerkers de activiteiten te centraliseren. We denken altijd na over logistieke verbetering. De logistieke service van Buiter Beton kan voor hoveniers functioneel voordeel opleveren. Hoveniers hoeven niet naar de bouwmarkt voor kit, naar de houtboer voor hout en naar de tegelboer voor tegels. Wij hebben alles en bezorgen alles in één keer. Voor sommige hoveniers is gemak belangrijker dan de prijs.’

www.vakbladdehovenier.nl

53

‘Nu kunnen ze niet meer om ons heen’ ‘Een product importeren dat voor bijna 90 procent uit zand bestaat, dat voelde niet meer goed’ Stoneflex, Natupad én een nieuwe (bijna) gepatenteerde waterdoorlatende steen – de Brabantse voegenspecialist Jack Weijers van Normeco zit niet stil en lanceert in 2019 maar liefst drie nieuwe producten. ‘In de voegenmarkt moet je een beetje onderscheidend te werk gaan. Hierna kunnen ze niet meer om ons heen’, lacht de vrolijke Brabander.

Auteur: Willemijn van Iersel

Het product waar Weijers al het langste mee bezig is, is Stoneflex. Het is een zeer elastisch voegsel op basis van polymeer, dat hij heeft ontwikkeld samen met onderzoeksinstituut TNO Delft. Met zijn vorige bedrijf importeerde hij een polymeervoeg uit Canada. Het voegsel bestaat voor bijna voor 90 procent uit zand en vanuit het oogpunt van duurzaamheid scoort dat niet goed. Normeco is een bedrijf dat duurzaamheid hoog in het vaandel heeft staan. De opslagruimte is niet verwarmd, heeft lichtplaten op het dak en staat slechts 300 meter van het kantoor. Dit alles om transportkosten en voetprint zo klein mogelijk te houden. Weijers: ‘Hier in Nederland hebben we zand genoeg; daarvoor hoef ik niet helemaal naar Canada.’ En, zo dacht de ondernemer: ‘Ik kan zelf een nóg betere voeg ontwikkelen.’

Zo gezegd, zo gedaan. Vooral bij de start werd het bedrijf goed geholpen door TNO Delft.

Daarna was het een kwestie van trial-and-error,

54

1/2019

'We willen een product dat geen ellende geeft op het oppervlak' maar nu, na vier jaar productontwikkeling, lijkt het product klaar voor lancering. Volgens Weijers worden de laatste grootschalige testen nu afgerond, waarbij werd gekeken hoe de voeg zich houdt over een langere tijd. ‘Echt de eindtestfase.’ Het bedrijf heeft in totaal meer dan 15.000 testen gedaan en heeft inmiddels alles klaarstaan voor de lancering. ‘De machine om te mengen, de machine om te verpakken en de verpakkingen liggen klaar.’

5 min. leestijd

ACHTERGROND Polymere problemen ‘Het probleem met de meeste polymere producten is dat ze er niet goed tegen kunnen als er een stabilisatie in de ondergrond zit. Dan kunnen ze niet goed uitharden. We hebben er nu vertrouwen in dat ons product minder gevoelig is dan het oorspronkelijke product uit Canada.’ Weijers vervolgt: ‘We waren op zoek naar een voeg met extra veel flexibiliteit. Een polymeervoeg geeft altijd al veel flexibiliteit, maar wij wilden meer. Deze voeg hecht zich extra stevig aan de tegel.’ Verder was de voegleverancier op zoek naar een voegproduct dat – in eigen bewoordingen – geen ellende geeft op het oppervlak. Met die ellende doelt Weijers op de bekende grauwsluier. ‘We hebben nu een polymere voeg die goed schoon te maken

is op het oppervlak. Je hoeft dus niet bang te zijn voor een grauwsluier. Dit is echt een groot voordeel.’

All-in-one voeg Geen grauwsluier, hoog-elastisch en minder gevoelig. Duidelijk is dat er hoge verwachtingen zijn van dit Nederlandse voegsel. Maar Weijers is nog niet klaar met het opsommen van de voordelen: ‘Het is met recht een all-inone voeg te noemen. Geschikt voor waaltjes, betonbestrating, maar ook zeer geschikt voor keramische tegels. Het voegsel gaat als zand in de voeg, waarna het door toevoeging van water verandert in een voeg, die zich gaat gedragen als een soort kit. Met hoge elasticiteit hecht hij zich aan de stenen.’ Weijers vervolgt:

‘Ook een voordeel is dat je het voegsel niet steendiep hoeft aan te brengen. Een centimeter of drie is voldoende. Bij bestaande bestrating hoef je de voegen slechts schoon te spuiten tot 3 centimeter diep. Hierdoor is het aanleggen van nieuwe voegen veel voordeliger en minder arbeidsintensief. Dat brengt dus een prijsvoordeel met zich mee.’

Volgens de Brabantse ondernemer is het prijsvoordeel niet alleen een gevolg van het feit dat je minder product nodig hebt. Doordat het een product van Nederlandse bodem is, zijn er geen hoge transport- en invoerkosten zoals bij de Canadese voeg. Dit prijsvoordeel wordt door Normeco niet weggegeven aan de consument, maar blijft voorbehouden aan de hovenier. ‘Wij geven de hovenier een hoger rendement op deze voeg. Omdat je bovendien minder nodig hebt doordat hij niet steendiep hoeft, is het echt een voordelige keus.’

De polymere voeg is er in drie kleuren: zandkleur, steengrijs en basalt. Volgens Weijers heb je als hovenier eigenlijk geen andere voeg meer nodig. Deze alleskunner klaart alle klussen. Daarbij laat de voeg ook water door, zodat water altijd teruggaat naar de ondergrond.

‘Wel bestrating in je tuin, maar met oog voor waterberging en waterhergebruik’

Nieuwigheidje twee Maar zoals gezegd wordt 2019 voor Weijers het jaar van de nieuwigheidjes. Hij zag meer mogelijkheden, en wel in de hoek van de halfverhardingsmaterialen. Hij is aan het testen met Natupad. Met Natupad worden tuinpaden aangelegd zonder onkruid, maar met een grind‘Verschillende stappen tijdens het aanbrengen van de polymere voeg Stoneflex op een testlocatie in Kerkdriel’ www.vakbladdehovenier.nl

55

TIE ORMdAe winkel F N I MEERdeelnemesnia.nl

In de www.ete 29 of op 69 49 ia.com 0497 s

1.023 >0

te ar tie na mcarlier@e : forma : België r nadere in p via e-mail o Bel vo contact o 16 m 21 86 .com uden of nee 06 50 ens@etesia orbeho r a a n bod vo l tj n tie : o a o d n z ers. Aan n rm m la fo : r ium Off p www.etesia. em Pr Nede r nadere in p via e-mail js o kels of o actiepri e netto lnemende win Bel vo contact o voor d m de dee 124DX of nee eden in aaier H

30.909 1

derh n zitm . Bijzon van ee aarden nkoop * Bij aa e voorw ld aa ep b onder

RT ERNHA / M. B RENT / D.PA ouden.

IA ES ET eh credit: voorb 9 - Foto Drukfouten 1/201 .

145 - 0 en afwijken Ref 08 n n L N ku Ln BN beeldingen Editio ’s en af De foto

king enwer

In sam

ar Bespameer dan

-E !

4.300,

met:

TAKVERANKERING

International Tree Service B.V. Rijksstraatweg 41A 1396 JD Baambrugge info@itsfortrees.nl Tel. +31 (0)6 5349 1303 Tel. +31 (0)294 291090 www.itsfortrees.nl

COBRA 2 TON COBRA 4 TON

COBRA 8 TON Kunststofdynamische kabels

*

ACHTERGROND

‘Ze kunnen nog steeds om mij heen, maar dan missen ze wel wat in hun assortiment’ padlook. Volgens Weijers gedraagt het product zich een beetje als cement en laat het totaal geen water en onkruid door. Een Natupad moet bol of onder afschot worden aangelegd, zodat het mooi afwatert. Weijers: ‘Het materiaal is normaal een beetje antraciet, grijskleurig, maar als je een andere split door de toplaag heen walst, kun je eigenlijk alle kleuren van de regenboog krijgen. Zolang die kleur als split beschikbaar is, uiteraard’, legt Weijers uit.

Met Natupad realiseer je volgens Normeco tuinpaden die jarenlang geen onkruiddruk hebben.

Weijers: ‘Er wordt weleens gezegd dat onkruid van bovenaf komt; een zaadje daalt neer op je pad en dankzij wat vocht en voedingstoffen krijgt het onkruidplantje een kans. Dit is bij Natupad niet het geval. Het pad heeft een hydraulische werking en laat dus totaal geen vocht door, waardoor de groeimogelijkheid voor onkruid ontbreekt.’

Maar Weijers ziet zelf ook een nieuwe toepassing voor de halfverharding. ‘Onder hekwerk groeit vaak onkruid, juist omdat het een lastig te bereiken plek is.’ Onkruid wegspuiten mag veelal niet meer en de bewuste consument wil

‘Mijn oplossing: leg gewoon een strookje Natupad onder hekwerken aan. Dat scheelt veel onderhoudswerk.’ dit ook steeds minder, maar met een bosmaaier kun je er ook niet goed bij of beschadig je wellicht het hekwerk. Weijers: ‘Mijn oplossing: leg gewoon een strookje Natupad onder hekwerken aan. Dat scheelt veel onderhoudswerk.’ En, zo vervolgt Weijers enthousiast: ‘Het werkt ook nog eens heel simpel. Op de plaats waar je het product wilt toepassen, graaf je een cunet uit, zo’n 10 centimeter diep. Daarna schep je het Natupad in de cunet, je rolt of stampt het aan en voilà.’

Tweeënhalf jaar geleden is de ondernemer gestart met het testen van dit product. Weijers: ‘De proeven met Natupad laten een veelbelovend product zien. Op de eerste testlocaties staat nog steeds geen sprietje onkruid. Dus dat gaat goed!’

Steengoed De derde innovatie uit de hoed van de Brabander is een waterdoorlatende steen.

Omdat de steen op dit moment gepatenteerd wordt, wil Weijers niet teveel weggeven, maar ook hiervan heeft hij hoge verwachtingen.

Wellicht niet in de eerste plaats voor hoveniers, maar vooral voor gemeentes. De waterdoorlatende steen kan water tijdens zware regenval snel afvoeren. Er gaat dan geen water richting het riool; het gaat gewoon terug in de grond.

Ook dit past in het duurzame straatje van Normeco. Schoon regenwater hoort immers niet in het riool te verdwijnen. Het innovatieve aan de steen van Normeco is dat deze niet dichtslibt en de belasting van zwaar verkeer aankan. Veel waterpasserende stenen hebben specifiek onderhoud nodig; anders slibben ze dicht en dat vermindert hun waterdoorlatende vermogen sterk. Zo niet de steen van Weijers; gewoon lichtjes vegen zal voldoende zijn qua onderhoud. Daarbij laten de meeste water­­ passerende stenen zo’n 2000 tot 3000 liter water per hectare/seconde door. ‘Onze steen kan wel 10.000 liter water per hectare/seconde doorlaten’ , zegt Weijers trots. Hij vervolgt: ‘Dit product kan in de toekomst ook van belang worden in tuinen. Consumenten willen toch graag een stukje bestrating in de tuin en men wordt zich steeds bewuster van het belang van waterberging en waterhergebruik. Mijn steen zorgt voor beide.’

Het is wel duidelijk dat 2019 een belangrijk jaar voor Normeco wordt: het jaar waarin de relatief kleine Brabantse voegenspecialist niet meer genegeerd kan worden. Of, in de woorden van Weijers: ‘Ze kunnen nog altijd om mij heen, maar dan missen ze wel wat in hun assortiment.’

Be social Scan of ga naar: www.vakbladdehovenier.nl/article/28634/nukunnen-ze-niet-meer-om-ons-heen

www.vakbladdehovenier.nl

57

HOOFDREDACTIONEEL

Klimaatadaptieve tuinen zijn goed voor de planeet, maar eisen ook meer vakmanschap van de hovenier en leveren dus een hogere factuur op

Drie bier voor de hovenier Ik schrijf dit stukje als het buiten koud en berijpt is. Het is seizoensmatig echt nog winter. Tegelijk hoor ik op het journaal dat het morgen meer dan 15 wordt en waren vanmiddag tijdens mijn korte wandelingetje door de stad de terrassen al overvol. Het is eind februari en dus nog winter, maar overal om ons heen zien we de klimaatverandering toeslaan.

Als je met klanten in discussie gaat over de vraag hoe het beter, anders en mooier kan, wordt je vak veel leuker

komen. Iedereen wil dan een groene en klimaatvriendelijke tuin, maar tegelijk ook liever niet te veel onderhoud. Iedereen weet hoe belangrijk het is om regenwater niet door het riool naar de waterzuivering te jagen, behalve natuurlijk in de eigen tuin! Als hovenier ben je een belangrijke gesprekspartner over dat soort onderwerpen. Het is ook belangrijk om een autoriteit te zijn hierin, zodat je in staat bent jouw klanten te inspireren om te kiezen voor duurzame oplossingen. Dat is belangrijk voor moedertje aarde, en het is geen schande om hierbij ook een beetje aan de eigen portemonnee te denken. Klimaatadaptieve tuinen zijn niet alleen goed voor de planeet, maar eisen ook meer vakmanschap van de hovenier en leveren dus een hogere factuur op.

Drie bier voor de hovenier, hoorde ik een hovenier pas geleden zeggen.

Drie-nul bedoelde hij eigenlijk. Ten eerste winst voor het klimaat, ten tweede winst voor de hovenier en als laatste, misschien wel belangrijkste punt: in klimaatadaptieve tuinen kan de hovenier zijn vakmanschap kwijt.

Niets is zo saai als altijd dezelfde stenen in dezelfde tuintjes proppen. Als je met je klanten in discussie gaat over de vraag hoe het beter, anders en mooier kan, wordt je vak veel leuker.

Met vriendelijk groet, Hein van Iersel (hein@nwst.nl) Hoofdredacteur

Voor hoveniers is het veranderende klimaat misschien weleens lastig, maar voor de wereld als geheel meer dan alleen maar lastig. Het wordt de uitdaging van de komende decennia om hier slim en vooral verstandig mee om te gaan. De hele wereld – misschien op president Trump na – weet al dat ons klimaat met rasse schreden aan het veranderen is. Dat weten is één ding, maar er in je eigen omgeving iets aan veranderen is een heel ander kopje thee. Hoveniers weten dat als geen ander, omdat ze dicht bij mensen staan en letterlijk in hun persoonlijke leefomgeving

58

1/2019

Be social Scan of ga naar: www.vakbladdehovenier.nl/article/28707/ drie-bier-voor-de-hovenier

De partners van

De Hovenier

connecting green and infrastructure

AHA de Man uw golfbaan op zijn best

TRIPLE A LIGHTING

DUURZAMER. BETROUWBAARDER.

PROLINE H800

Verzamel-maaier met liftsysteem De ProLine H800 is een cirkelmaaier met lift- en opvangsysteem en is ontworpen voor maximale levensduur en minimale uitvaltijd. Het slimme ontwerp maakt de ProLine H800 perfect voor het trimmen van gras rond landschapselementen in stedelijk gebied en parken. Het hoog presterende maaisysteem levert goede kwaliteit en een mooi maaibeeld - cruciaal voor sportvelden en bedrijfsterreinen.

www.jeanheybroek.com