Say覺: 54
Y覺l: 6
Kas覺m-Aral覺k 2011
www.susbitkileri.org.tr
54
BASKANDAN
Ellerinize saglık
Thank you all Ülkemiz süs bitkileri ihracatı 2011 yılında geçtiğimiz yıla kıyasla yüzde 36 oranında artarak 76 milyon dolara ulaştı. Böylelikle 2011 yılı için kendimize hedef koyduğumuz 75 milyon dolar seviyesini de aşmış olduk. Bu rekor yükseliş Türkiye süs bitkileri üreticilerinin ve ihracatçılarının zaferidir. Bu vesile ile süs bitkileri ihracatçılarımıza teşekkürlerimi sunuyorum. 2012 içinse yeni ihracat hedefimiz 100 milyon dolardır. Sektörümüzün bu hedefi de geçeceğine inanıyorum; çünkü diğer ihracatçı sektörler ile kendimizi kıyasladığımızda sektörümüzün son yılların en büyük artış ivmesini yakaladığını söyleyebiliriz. Yıllık bazda süs bitkileri, bitkisel ürünler içinde en çok ihracat artışı görülen sektör oldu. Bu da artık bize sektörümüzün ve ihracatçılarımızın gücünü ispatladığını ve bu olumlu ivmeyi sürdürebileceğini gösteriyor. Expo 2016 gücümüze güç katacak 2012 ve sonrası için süs bitkileri sektörümüzün başarısını tetikleyecek en önemli unsur ise Expo 2016 Antalya Botanik Sergisi olacak. Bu dev organizasyonun bayrağını geçtiğimiz kasım ayında Paris’te OECD binasında yapılan toplantılar neticesinde aldık. Şimdi sektörümüze düşen görev Expo 2016 için yaratıcı ve yenilikçi projeler üretmek. Bu fırsatı iyi değerlendiren firmalarımız güçlerine güç katacaklardır. Önümüzdeki yıllar Türkiye süs bitkileri sektörü açısından büyük umutlar barındırmaktadır. Süs Bitkileri ve Mamulleri İhracatçıları Birliği ve Tanıtım Grubu olarak sektörümüzün bu umutları ve fırsatları görmesi için çalışmalarımıza hız kesmeden devam edeceğimizi belirtir, 2011 yılı ihracat hedefimizi aşmamızı sağlayan tüm firmalarımıza yeniden teşekkürlerimi sunarım.
Our country’s ornamental plants export increased by 36 percent last year and reached 76 million dollars. This means that we exceeded 75 million dollars, our export target for the year 2011. This record-high increase is a victory of Turkish ornamental plants manufacturers and exporters. Hereby, I would like to thank our ornamental plants exporters. Our new target regarding exports in 2012 is 100 million dollars. I believe that our sector will exceed this target, too, because it is possible to say we have registered the highest increase rate of recent years when compared to other exporting sectors. Among all the plant products, ornamental plants have been the sector with the highest increase on a yearly basis. This indicates us that our sector and exporters have proved their strength and they can keep up this great momentum. Expo 2016 will add to our strength The most significant factor to act as a driving force for our ornamental plants sector in 2012 and the forthcoming years will be the Expo 2016 Antalya Horticultural Exhibition. We received the flag of this giant organization as a result of the meetings held at the OECD building in Paris last November. From now on, our sector’s new responsibility is to produce creative and innovative projects. Our companies which utilize this opportunity well are sure to add to their strength. The forthcoming years are full of great expectations for the Turkish ornamental plants sector. On behalf of the Ornamental Plants and Products Exporters Union and Promotion Group, I would like to state that we will continue working without slowing down to ensure that our sector fulfills these expectations and makes use of the opportunities, and once more thank all our companies that helped us exceed our export target for the year 2011.
Osman BAĞDATLIOĞLU Süs Bitkileri ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı / Tanıtım Grubu Başkanı President of the Ornamental Plants and Products Exporters Union / President of Promotion Group
1
ÇIÇEKIÇINDEKILER 14
22
3
14
Expo Haberleri
Dr. Yusuf Bahar: “İmzaladığınız sözleşmelere dikkat edin”
18
20
Metar Tarım
24
Arifiye Fidancılık
22
24
Interflora
Karanfil nasıl yetiştirilir?
26
30
30
Canlı bitkiler Azerbaycan’a canlılık katıyor
Rakamlar
32
Adresler
SÜS BİTKİLERİ TANITIM GRUBU ADINA, ORTA ANADOLU İHRACATÇI BİRLİKLERİ GENEL SEKRETERLİĞİ’NİN YAYIN ORGANIDIR. OAİB ADINA SAHİBİ Özkan AYDIN
YAYINA HAZIRLAYANLAR Origami Medya (info@origamimedya.com)
YAYIN TÜRÜ İki ayda bir yayınlanan sektörel dergidir.
YAYIN KURULU BAŞKANI İSMAİL YILMAZ
SORUMLU YAZI İŞLERİ MÜDÜRÜ Tugay SOYKAN (tugaysoykan@origamimedya.com)
YAYIN ADRESİ Katip Çelebi Mahallesi, Sıraselviler Caddesi, Güney İş Hanı, No: 30/504 Beyoğlu İSTANBUL T: +90 212 252 87 76 - 77 F: +90 212 252 87 77
YAYIN KURULU OSMAN BAĞDATLIOĞLU, İSMAİL YILMAZ, LÜTFİ GÖBÜŞ, FARUK KARACAN, HARUN YETER, ÖZKAN AYDIN, ESRA ARPINAR, SEVGİN UTLULIĞ, GÜLŞEN BAY, ANIL YILMAZ
2
YÖNETİM YERİ Mahatma Gandhi Cad. No:103 G.O.P 06700 Çankaya / Ankara Tel: 0312 447 27 40 Faks: 0312 446 96 05
EDİTÖR Simge SOYEL (simge@origamimedya.com) MUHABİR Hale G. KARAKAYA (hale@origamimedya.com) GÖRSEL YÖNETMEN Murat CERİT (murat@origamimedya.com) REKLAM REZERVASYON Origami Medya (info@origamimedya.com)
BASKI VE CİLT Matsis Matbaa Sistemleri Tevfikbey Mahallesi Dr. Ali Demir Caddesi No: 51 34290 Sefaköy / İSTANBUL Tel: 0212 624 21 11 Faks: 0212 624 21 17 www.matbaasistemleri.com
ÇİÇEK VİZYON dergisi, Origami Medya tarafından T.C. yasalarına uygun olarak yayınlanmaktadır. “ÇİÇEK VİZYON” ibaresi kullanılarak alıntı yapılması izne bağlıdır.
ÇIÇEKEXPO
AIPH 2012 Bahar Toplantısı Mart ayında gerçeklesecek Uluslararası Bahçe Bitkileri Üreticileri Birliği’nin (AIPH) 2012 Bahar Toplantısı 27-31 Mart tarihleri arasında Antalya’da yapılacak. Süs Bitkileri ve Mamulleri İhracatçıları Birliği’nin ev sahipliğinde düzenlenecek toplantıya dünyanın pek çok ülkesinden 100’ün üzerinde delegenin katılması ön görülüyor.
U
luslararası expo organizasyonlarının onay mercii ve süs bitkileri sektörü adına küresel ölçekte en önemli örgütlenme olan AIPH (Uluslararası Bahçe Bitkileri Üreticileri Birliği) 2012 Bahar Toplantısı Mart ayında gerçekleşecek. Toplantı, Antalya’da Süs Bitkileri ve Mamulleri İhracatçıları Birliği’nin ev sahipliğinde düzenlenecek. AIPH 2012 Bahar Toplantısı’na dünyanın pek çok ülkesinden 100’ün üzerinde delegenin katılması öngörülüyor. Kendi ülkelerinde sektör lideri konumunda olan delegelerin, Antalya’yı ve Türkiye piyasasını yakından tanımalarının önü açılacak. Bu sayede ülkemiz süs bitkileri sektörünün uluslararası tanınırlığına önemli katkı sağlanmış olacak.
Uluslararası Süs Bitkileri Sempozyumu Antalya’da Çiçek Soğanları ve Çok Yıllık Otsu Süs Bitkileri Grubu; 28 Mart-1 Nisan 2012 tarihleri arasında Antalya Rixos Downtown Oteli’nde sempozyum düzenleyecek. Expo 2016 Çocuk ve Çiçek organizasyon komitesi ile AIPH Uluslararası Bahçe Bitkileri Üreticileri Birliği’nin katılımıyla çok daha geniş yankı uyandırması beklenen sempozyumda çeşitli bilgi ve araştırma sonuçları paylaşılacak.
A
ntalya’da 28 Mart-1 Nisan 2012 tarihleri arasında Bahçe Bitkileri Bilimi Derneği’ne bağlı (International Society for Horticultural Science-ISHS) Çiçek Soğanları ve Çok Yıllık Otsu Süs Bitkileri Grubu sempozyum düzenleyecek. 11. Uluslararası Çiçek Soğanları ve Çok Yıllık Otsular Sempozyumu’na (11th Internatıonal Syposium On Flower Bulbs&Herbaceous Perannials) yaklaşık 150 bilim insanı katılacak. Batı Akdeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü’nün paydaş olarak yer alacağı sempozyum, Expo 2016 Çocuk ve Çiçek organizasyon komitesi AIPH Uluslararası Bahçe Bitkileri Üreticileri Birliği’nin katılımları ile çok daha geniş yankı uyandıracak. Geçtiğimiz yıllarda Japonya ve Hollanda’da düzenlenen sempozyumun bu sene 11’incisi Antalya’da düzenleni-
yor. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü Prof. Dr. İbrahim Baktır’ın başkanlığını yapacağı sempozyumda sekreterlik görevini Prof. Dr. Semra Mirici üstleniyor. “Kamuoyu oluşturabilecek bir sempozyum” diyerek 11. Uluslararası Çiçek Soğanları ve Çok Yıllık Otsular Sempozyumu’nu anlatan Baktır, konuyla ilgili şu açıklamada bulundu: “Kamuoyu oluşturabilecek bir kimlik kazanan bu sempozyum, öncekilerle kıyaslandığında daha şimdiden yerli ve yabancı katılımcı sayısını ikiye katlanmış durumda. Çin, Brezilya, Japonya, ABD, İsrail ve Polonya’dan bilim insanlarının ağırlıklı olarak katılacağı sempozyumun temel amacı son dört yıl içerisinde kendi alanında gerçekleştirilen ve bugüne kadar hiçbir platformda paylaşılmamış yeni bilgi ve araştırma sonuçlarının tartışılması ve paylaşılması.”
Süs bitkileri açısından Türkiye doğasının tanıtılması ve özelikle kesme çiçek yetiştiriciliği alanındaki başarılarına dikkat çeken Baktır; yerli ve yabancı bilim insanları ile paylaşılmasının önemine değindi. Baktır, sempozyumla ilgili gezi programı hakkında bilgi verdi: “Ülkemiz açısından son derece önemli olan sempozyum süresince yöremizdeki bazı çiçek üreticileri ziyaret edilecek. Aspendos Tiyatrosu ile Perge Antik Kenti gezilecek. Ayrıca katılımcıların eşleri ile katılmak isteyen bilim insanları için günübirlik Demre gezisi düzenlenecek. Sempozyumun son gününde doğal süs bitkilerimizin yoğun olduğu İbradı’nın Gembos Yaylası’na tur düzenlenecek ve İbradı’da verilecek öğle yemeğinden sonra dünyanın üçüncü uzun mağarası olan Altın Beşik Mağarası ziyaret edilecek.” 3
ÇIÇEKEXPO
Bakan Eker: “Expo 2016 hazırlıkları resmen basladı” Antalya’da, Expo 2016 için fuarın düzenleneceği alanda Aralık ayının ilk haftası Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı M. Mehdi Eker incelemelerde bulundu. Bakan Eker yaptığı açıklamada; “Expo 2016 için çalışmalara resmen başlandı” dedi.
4
Expo 2016 Antalya’nın yapılacağı alanın proje çizimleri Bakan Mehdi Eker tarafından incelendi.
E
xpo 2016 fuar alanında incelemeler yapmak için Antalya’ya giden Bakan Eker, BATEM’e ait bin 100 dönümlük araziyi inceledi. Antalya Valisi Dr. Ahmet Altıparmak; Antalya Milletvekili Sadık Badak; İl Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdür Vekili Bedrullah Erçin; ATSO Başkanı Çetin Osman Budak; Süs Bitkileri ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Osman Bağdatlıoğlu ve ATB Başkanı Ali Çandır ile birlikte Antalya-Alanya kara yolunda inceleme yaptı. Antalya ve Türkiye için önem teşkil eden Expo 2016’ya dair çalışmaların resmen başladığını vurgulayan Eker şunları söyledi: “Expo dediğimiz uluslararası sergi faaliyeti dünyada 160 senedir yapılıyor. 160 sene önce Avrupa ülkelerinde başlayan bir tanıtım faaliyeti. Türkiye’de ilk defa 2016 yılında Antalya’da düzenlenecek. Türkiye ilk defa bir expo’ya ev sahipliği yapacak. Bu expo hem Antalya, hem de Türkiye için bir ilk. Geçtiğimiz günlerde Paris’te düzenlenen toplantıda coşkulu bir şekilde expo bayrağını aldık. Expo alanı incelemelerine başlamak ve çalışmalar yapmak için Antalya’ya geldik.”
tanıyacak. Burada ülkeler gelip kendi kültürlerinin bir numunesini, en önemli gördükleri neyse onu getirerek bahçe kuracak ve burada bırakacak. Expo 2016 bittikten sonra da orası kalıcı bir sergi ve faaliyet alanı olarak değerlendirilecek. Hepimiz Antalya’nın bu coşku ve heyecanını paylaşıyoruz. Üzerimize düşen çabayı, gayreti göstereceğiz” dedi.
AÇILIŞTA ÇOCUKLAR ÇİFTE BAYRAM YAŞAYACAK Alan içinde oluşturulacak ülke bahçelerinde “Çiçek ve Çocuk” temasının kullanılacağını da belirten Bakan Eker; “Sadece burayı ziyaret edecek milyonlarca turistin
getireceği gelirin dışında, bu tür yatırımlar Antalya’nın gelişimine büyük katkı sağlayacak. Tema çok önemli. Çocuk masumiyetin ve geleceğin simgesi. Çiçek ise insanın estetik bir değeri olan varlıktır. Renktir, kokudur, güzelliktir, çevre düzenlemesidir ve aslında şehir kültünün bir parçasıdır. Bütün bu süre zarfında ortaya konacak tüm değerler Antalya için kalıcı bir zenginlik oluşturacak. 23 Nisan’da büyük bir etkinlikle o gün Antalya’dan Türkiye’nin ilk expo’sunun nasıl düzenleneceğini tüm dünyaya göstermiş olacağız. O zamana kadar beş yıllık süremiz var ve tüm hazırlıklarımızı o güne kadar tamamlayacağız” dedi. Expo Kanunu ile ilgili olarak da taslağın bitmek üzere olduğunu anlatan Bakan Eker, TBMM Genel Kurulu’na bugünlerde bütçe kanunun geleceğini ve bütçenin tamamlanmasının ardından ise ilk programda Expo Kanunu’nun yer alacağını söyledi. Yönetim ve karar mekanizmalarına ilişkin Ankara-Antalya müşterek şekilde çalışmaların yürütüleceğini açıklayan Eker, 75 milyon euro olarak öngörülen bütçeye ilişkin kanunun çıkma sürecinde olduğunu, bunların hepsinin netleşeceğini ve ihtiyaç neyse tamamının karşılanacağını kaydetti. Bu konuda endişe duyulmaması gerektiğini belirten Eker; “160 yıllık expo tarihinde ilk defa Türkiye’nin ev sahipliği yapacak olması çok önemli. Gereken neyse yapılacaktır” açıklamasında bulundu.
HER ÜLKENİN BİR BAHÇESİ OLACAK
Expo’nun Antalya için çok önemli kazanımlar getireceğini kaydeden Eker; “Çiçek ve Çocuk” temalı exponun, Antalya’ya yeni yatırımlar kazandıracağını belirtti. İstihdamın gelişeceğine ve kalkınmanın gerçekleşeceğine dikkat çeken Eker; “Expo 2016, Antalya’nın tanıtımına büyük katkı sağlayacak. Daha çok turist gelecek ve üretim artacak. Dünya, Antalya’yı daha iyi
Expo 2016 Botanik Sergisi’nin bayrağı 23 Kasım 2011 tarihinde alınmıştı. 5
ÇIÇEKEXPO
Birlik, Türk Günü ile Tayland Expo’sunda Tayland’da düzenlenecek olan 2011 Royal Flora Ratchaphruek Expo’su 14 Aralık tarihinde başlayacak. Türkiye’nin ulusal katılımı için Süs Bitkileri ve Mamulleri İhracatçıları Birliği, koordinatör kurum olarak belirlendi. 18-19 Ocak 2012 tarihinde düzenlenecek Türkiye günlerinde de Expo 2016 tanıtımının yapılması amaçlanıyor.
T
ayland’ın kuzeyinde yer alan Chiang Mai şehrinde 2011 Royal Flora Ratchaphruek Expo’su 12 Aralık 2011-12 Mart 2012 tarihleri arasında kapılarını açacak. Expo’ya üç aylık sürede yaklaşık 4 milyon ziyaretçinin katılım göstermesi bekleniyor. A2B1 seviyesindeki bu expoda; koordinatör kurum ise Süs Bitkileri ve Mamulleri İhracatçıları Birliği oldu. Söz konusu expo’ya Başbakanlık Tanıtma Fonu’nun da destekleri ile 2 bin metrekarelik ‘Türkiye Bahçesi’ kurulacak. 2011 Royal Flora Ratchaphruek Expo’suna Türkiye; çinileri, heykelleri, ağaçları ve Expo 2016 Antalya tanıtımı yaparak katılacak. 18-19 Ocak 2012 tarihleri arasında expo dahilinde Türk Günü düzenlenerek ülkemizin ve kültürümüzün tanıtımı yapılacak. Daha önce 2006 yılında aynı alanda Tayland kralının tahta çıkışının 60. ve doğumunun 80.
yılı anısına düzenlenen ve ana teması “İnsanlık için Sevgi” olan sergiye Tür-
kiye; 2 bin metrekare dış, 400 metrekare iç bahçe ile katıldı. Üç aylık sürede expo’yu yaklaşık 4 milyon kişi ziyaret etti.
TÜRK GÜNÜ İÇİN TEMASLAR KURULUYOR
Türk Günü’nde yapılacak etkinlikler doğrultusunda Süs Bitkileri ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Başkanı Osman Bağdatlıoğlu, Tayland Turizm ve Spor Bakanı Weerasak Kowsurat, Chiang Mai Valisi ve kraliyet ailesinin üyesi Panadda Diskul ve AIPH Başkanı Doeke Faber tarafından açılış yapılacak. Bu vesileyle Taylandlı yetkililer Ocak ayında yapılması planlanan Türk Günü’ne davet edildi. Ayrıca Expo 2016 Antalya’da Tayland’ın da ulusal bir bahçe ile yer alması konusunda ilk temaslar kurulacak. 6
Venlo’da, Türk bahçesi insası basladı Hollanda’da 5 Nisan-7 Ekim tarihleri arasında düzenlenecek olan Expo 2012 Floriade için Süs Bitkileri ve Mamulleri İhracatçıları Birliği; Dışişleri ve Ekonomi Bakanlığı tarafından koordinatör kurum olarak yetkilendirildi. Expo’da Türk Bahçesi projesine ilişkin inşaat çalışmaları başlarken Türk Günü’ne yönelik tarih belirleme süreci devam ediyor.
E
xpo 2012 Floriade” kapsamında Venlo şehrinde 5 Nisan-7 Ekim tarihleri arasında altı ay süreyle kapıları açılacak olan expo için Türkiye’de hazırlıklar başladı. Konuyla ilgili olarak Dışişleri ve Ekonomi Bakanlığı tarafından yetkilendirilen Süs Bitkileri ve Mamulleri İhracatçıları Birliği koordinatör kurum oldu. “Expo 2012 Floriade” içerisinde yer alacak Türk Bahçesi’ne ilişkin proje belirlendi ve inşaat aşamasına geçildi. Toplam bin metrekare üzerinde alana kurulacak olan Türkiye Bahçesi, expo alanının en merkezi noktasında etkinlik alanları ile expo göletinin kesişim noktasında yer alıyor. Bahçe geleneksel Türk mimarisinden izler taşıyacak ve Türkiye’yi tanıtıcı faaliyetlere ev sahipliği yapacak.
“
KAPSAMLI BİR TANITIM HAZIRLANDI
Expo 2012 Floriade, Hollanda ile Türkiye arasındaki diplomatik ilişkilerin başlangıcının 400. yılı olması vesilesiyle özel bir öneme sahip. Bu vesile ile iki
ülkenin yüz yıllara yayılan ilişkileri de bir anlamda kutlanmış olacak. Bu çerçevede, atlar tarafından çekilen orijinal bir Atlı Posta Arabası ile Türkiye’den Hollanda’ya bir yolculuk düzenlenecek. Söz konusu atlı araba lalelerle dolu olacak ve Antalya’dan Hollanda’nın Venlo şehrine iki aylık süreçte gidecek.Atlı Posta Arabası ile geçilecek tüm ülkelerde ülkemizi ve süs bitkileri sektörünü tanıtmanın yanı sıra ‘Lale’nin Türkiye orijinli
olduğunu da tüm dünyanın gözleri önüne serilecek. Expo 2012 Floriade dahilinde belirlenecek bir haftada Türk Günü düzenlenecek ve tüm dünyaya ulusal tanıtımımız yapılacak. Temel olarak Floriade Expo’su hem Expo 2016 Antalya’nın uluslararası tanıtımına büyük katkı sağlayacak, hem de Expo 2016 Antalya projesini yürütecek profesyonel kadroların yetişmesinde eşsiz bir eğitim olanağı sunacak.
7
ÇIÇEKEXPO
Expo 2016 basında genis yer buldu Fransa’da geçtiğimiz ay gerçekleşen Expo 2016 Antalya bayrağının teslimiyle ilgili olarak düzenlenen toplantı, ulusal ve yerel medyada yankı uyandırdı.
C
umhuriyet tarihinde küresel ölçekte kazanılan en büyük ve en önemli projede başrol süs bitkileri sektörünün oldu. Paris’te OECD binasında 23 Kasım 2011’de tarihinde BIE Genel Kurulu’nda düzenlenen ve teması “Çocuk ve Çiçek” olarak belirlenen Expo 2016 Antalya için Türkiye’nin ilk kez ev sahipliği yapacağı resmi olarak açıklandı. Toplantının ardından çeşitli medya kuruluşlarında geniş yankı uyandıran haberler ulusal basında yer aldı. Hürriyet, Milliyet, Cumhuriyet, Yeni Yüzyıl, Zaman ve Dünya gibi ulusal basının yanı sıra Antalya ve Ankara İl Gazetesi gibi yerel yazılı basında da geniş yer bulan onlarca haber ve köşe yazısı yayınlandı. Bunun yanı sıra televizyon kanallarının ana haber bültenlerinde de bayrağın teslim törenine yer verildi. Üç yılı aşkın süredir titizlikle yürütülen uluslararası lobi çalışmaları ve teknik hazırlıklar neticesinde expo rüyası gerçeğe dönüştü. 2008 yılından günümüze kadar Süs Bitkileri ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Başkanı Osman Bağdatlıoğlu’nun öncülük ettiği, Uluslararası Sergiler Bürosu (BIE) Başkan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanlığı Tanıtım Dairesi Eski Başkanı Necil Nedimoğlu ile Expo Danışmanı Serdar Akçay’ın teknik destek verdikleri ve pek çok aktörün katkı sağladığı bu zorlu süreç önemli bir başarı kaydetti. Türkiye, 160 yıldır katılımcı düzeyinde yer aldığı expo’lara ilk defa ev sahipliği yapacak.
8
Expo 2016 Antalya, yazılı ve görsel basında yankı uyandırdı. Gazete ve televizyon kanallarında geniş yer bulan haberler, yerel ve ulusal medya kuruluşlarında yayınlandı.
9
ÇIÇEKEXPO
Flower Show’da Süs Bitkileri Tanıtım Grubu ve Expo 2016 rüzgarı esti Süs Bitkileri Tanıtım Grubu 15-18 Aralık tarihleri arasında İstanbul’da düzenlenen Flower Show 2011 Fuarı’na katıldı. Türkiye’nin süs bitkileri konusunda en büyük fuarı olarak ilk kez düzenlenen organizasyonda Süs Bitkileri Tanıtım Grubu ve Expo 2016 stantlarında ziyaretçilere bilgi verildi. Ayrıca Süs Bitkileri ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Osman Bağdatlıoğlu, Expo 2016 bayrağını ülkemize getirmelerinin yaratacağı faydalara dair bir konuşma gerçekleştirdi.
T
ürkiye’nin en büyük süs bitkileri fuarı olan Flower Show Türkiye 2011, 15-18 Aralık tarihleri arasında Yeşilköy CNR Fuar Merkezi’nde kapılarını ziyaretçilere açtı. Süs bitkileri, peyzaj ve yan sanayilerini konu alan fuar, toplam 23 bin metrekarede gerçekleşti. Yaklaşık 300’e yakın katılımcıya ev sahipliği yapan fuarda, Süs Bitkileri Tanıtım Grubu info stantla ziyaretçilere sektör hakkında bilgi verdi. Ayrıca fuarın
üçüncü gününde düzenlenen Expo 2016 konferansında konuşma yapan Osman Bağdatlıoğlu; exponun sadece bir Antalya projesi değil, bir Türkiye projesi olduğuna vurgu yaptı. Exponun ülkemize sağlayacağı faydaları anlattı. Antalya, İzmir ve Sakarya gibi üretim bölgeleri başta olmak üzere toplam 22 şehirden süs bitkileri üreticileri ve peyzaj firmaları Flower Show Türkiye 2011’e katıldı. CYF Fuarcılık’ın düzenlediği organizasyonda aynı zamanda Almanya, Belçika, Çin, Ekvator, Finlandi-
ya, Fransa, Hollanda, İrlanda, İspanya, İtalya, Kenya, Rusya ve Yunanistan gibi 18 ülkeden katılımcı aynı çatı altında buluştu.
DEFİLE GÖZ DOLDURDU
Fuarın ilk gününde düzenlenen açılışın ardından modacıların fuar için özel olarak tasarladığı kıyafetler büyük ilgi gördü. Defilede yalnızca rengarenk çiçeklerden ve süs bitkilerinden oluşan kıyafetler fuara renk kattı. Defilenin ardından bitki yetiştirme ve peyzaj
Süs Bitkileri ve Mamulleri İhracatçıları Birliği ve Tanıtım Grubu üyeleri fuara kalabalık bir ekiple katıldı.
10
Expo 2016 Konferansı’nda konuşan Osman Bağdatlıoğlu, expo’nun sadece Antalya’nın değil, Türkiye’nin projesi olduğunu vurguladı. Süs bitkileri sektör temsilcilerinin bu etkinliği en iyi şekilde değerlendirerek projeler üretmeleri gerektiğinin altını çizdi. uygulamalarında karşılaşılan sorunlar, bitki hastalıkları, sektörün gelişimi ve yaşanan sorunlara yönelik bir seminer düzenlendi.
“ÜRETİM HACMİMİZ BİR MİLYAR DOLARA YAKLAŞTI”
Flower Show Türkiye’nin ikinci gününde fuarı Çevre ve Şehircilik Bakanı Erdoğan Bayraktar ziyaret etti. Bayraktar fuarın çok geniş bir katılımcıya hitap ettiğini ve Türkiye açısından önem teşkil ettiğini vurguladı. Flower Show Türkiye’nin en büyük bitki ve peyzaj fuarı olduğuna dikkat çeken Bayraktar; “Bitki ve peyzaj artık dünyanın gündeminde yer alıyor. Bundan yaklaşık 10 yıl önce, yıllık 400 milyon doların üzerinde bitki ithal ediyorduk. Şimdi kendi üretimimiz ile toplam üretim hacmimiz bir milyar dolara yaklaştı. Bu, ülkemizde
Fuarın üçüncü gününde Expo 2016 konulu konferans düzenlendi.
sektörümüzün büyük bir gelişim içinde olduğunu gösteriyor. Artık insanlarımız parklar, bahçeler ve çiçeklerle bezenmiş mekanlar görmek istiyor. Diğer taraftan süs bitkileri sektörü sayesinde istihdamı artırmayı hedefliyoruz. Bunu da sadece bitki, çiçek ve peyzaj olarak düşünmemek lazım. Sektörümüzde makineden, sulamaya; bağlama iplerinden, saksılara kadar birçok yan sanayi var. Biz de Çevre ve Şehircilik Bakanlığı olarak ülkemizde çok büyük bir seferberlik içerisine girmeye hazırlanıyoruz. Flower Show Türkiye Orta Doğu, Rusya ve Balkanlar’ın en büyük bitki ve peyzaj fuarı. Düzenleyen ve katılan firmalarımızı tebrik ediyorum” dedi.
SEKTÖR TEMSİLCİLERİNDEN FUARA TAM NOT Akdeniz Süs Bitkileri Üreticileri Der-
neği Başkanı Tarık Dede; “Tarihte ilk kez bu kadar büyük bir katılımla böyle bir fuar gerçekleşiyor. Bundan sonra da artarak devam edeceği kanaatindeyim” dedi. Saksılı Süs Bitkileri Derneği Başkanı Abdullah Okul; “CYF Fuarcılık ile birlikte Yalova’da iki fuar gerçekleştirdik ve artık Türkiye’de uluslararası bir fuar gerçekleşmesi gerektiğine karar verdik. Yurt dışında katıldığımız fuarlardan farklı bir şey görmüyorum. Fuarımızın ülkemiz ve sektörümüz için başarılı geçmesini diliyorum” dedi. İTO Çiçekçilik ve Bahçe Kültürleri Meslek Komitesi Meclis Üyesi Kadir Gümüş; “Bu fuar sektör açısından çok önemli bir fuar oldu; çünkü bu fuarın adını İtalya’da Almanya’da Hollanda’da yaptığımız iş gezilerinin hepsinde duydum. Bu fuara katılacaklarını belirttiler ve gerçektende yurt dışından birçok katılım gerçekleşti” dedi. İstanbul Büyükşehir Belediyesi Ağaç AŞ Genel Müdürü Eyüp Karahan ise “Bizim tahmin ettiğimizin üzerinde bir ortam ile karşılaştık. Sektörün en büyük alıcısı olarak gelinen noktanın umut verici olduğu kanaatindeyiz. Sektör açısından fuarın büyük bir gelişmeye neden olduğunu düşünüyorum” dedi.
Modacıların fuar için özel olarak tasarladığı kıyafetler büyük ilgi gördü. Defilede yalnızca rengarenk çiçeklerden oluşan kıyafetler sergilendi. 11
ÇIÇEKEXPO
“TİCARİ İLİŞKİLERİMİZ ARTACAK” “FUARIN BAŞARISI İLK GÜNDEN KENDİNİ GÖSTERDİ”
MEHMET SEVER Yönetim Kurulu Başkanı Bademler Köyü Tarımsal Kalkınma Kooperatifi
“Bu fuara katılma amacımız var olan üretimimizi duyurmak. Mümkün olduğunca bu sektörle ilgili her yerde böyle bir üretim içinde olduğumuzu göstermek istiyoruz. Yeni pazarlar bulmak gerekiyor. Bunun yanı sıra sektörle ilgili her türlü gelişmeyi takip edeceğiz. Bu organizasyonun başarısı daha ilk günden kendini gösterdi. Profesyoneller, katılımcı firmaları dolaşarak bilgi aldı. Bu da bizim hedeflerimizden en az bir tanesine ulaştığımızı gösteriyor.”
BARIŞ IŞIK Firma Kurucusu Işık Peyzaj
“Türkiye’de ilk defa mesleki fuarımız bu kadar güzel oldu. Fuar yetkilileri gerekli olan bütün düzenlemeleri yapmış. Yurt dışında gerçekleşen fuarlardan herhangi bir eksiği yoktu. Fuara çok fazla yurt dışından katılım gerçekleşti. Genel anlamda gerek katılımcı sayısı, gerekse ziyaretçi sayısının beklenenin üstünde gerçekleştiği bir fuar olduğunu düşünüyorum. Bu fuar sayesinde firma tanınırlığımız arttı. Standımızda sürekli firmamız hakkında bilgiler verdik. Yurt dışından gelen ziyaretçiler ile görüşmelerimiz oldu. Ziyaretçilerle olumlu diyologlar kurduk. Flower Show Türkiye ile beraber ticari ilişkilerimizin de artacağını düşünüyorum.”
HAKAN KÖRPİ Yönetim Kurulu Başkanı - KRP Fidancılık
“FUAR AMACINA ULAŞTI” “Fuarlar sektörde başarılı olmak, firmayı görünür kılmak için gerçekleştirilen bir show dünyasıdır. Biz de bu dünyanın içinde olduğumuzu göstermek amacıyla Flower Show Türkiye’ye katıldık. Bu fuara da yurt dışından da katılımcıların gelmesi firmalar açısından çok iyi oldu. Yurt dışında bu sektörün geçmişi çok eski. Türkiye, henüz çok genç bir sek-
tör. Bizim onlardan öğreneceğimiz çok şey var. Orta Doğu hem bizim, hem de onlar için çok iyi bir pazar. Bu fuara Orta Doğu’dan müşterilerin gelmesi fuarın amacına ulaştığını gösteriyor. Fuarda bütün sektörü bir arada görmek hepimiz için çok faydalı oldu.”
“KATILIMCILARIN TEMSİL KABİLİYETİ YÜKSEKTİ”
“MAKİNELERİMİZİ SEKTÖRE TANITTIK”
ERDAL EROKYAR Makine ve Ekipman Sorumlusu Gardensa Çiçekçilik
12
“Flower Show Türkiye’ye yeni firmalar ile tanışmak amacı ile katıldık. İş ilişkilerimizi geliştirmeyi amaçlıyoruz. Piyasada çıkmış yeni araç ve ekipmanlar üzerinden ilişkiler kurmayı istediğimiz için bu fuara katıldık. Distribütörü olduğumuz birkaç araç ile fuara geldik. Bu araçlar dünyada kullanılıyor; ancak ülkemizde yeni yeni tanınıyor. Makineler daha çok belediyelere hitap ediyor. Bu araçları fuarda tanıttık. Belediyelerin Park ve Bahçeler Genel Müdürlüğü’nden çok fazla ziyaretçi geldi. Ziyaretçilerimize makineler hakkında bilgi verdik. Bu makinelerin ticaretini gerçekleştirdiğimiz takdirde amacımıza ulaşmış olacağız.”
YAŞAR İŞBİLEN Yönetim Kurulu Üyesi Peyart
“Fuar , saksılı süs bitkileri sektöründen katılım sağlayanların motivasyonunu arttırdı. Yurt içi tanıtım konusunda Flower Show 2011 Fuarı’nın çok başarılı olduğunu düşünüyorum. Katılımcıların temsil kabiliyeti çok yüksekti. Sektörde yer alan firmaların bölgesel bazda dağılımı eşit şekilde gerçekleşti. Ancak ziyaretçilere dair daha detaylı bir çalışma yapılabilirdi. Çalışılabilirliği olan firmalar daha detaylı bir gruplandırmaya tabii olsaydı; aktif olan ziyaretçi kapasitesi güçlendirilmiş olurdu. Ziyaretçiler genel anlamda hizmet bekleyen değil, daha ziyade iş yapan firmalara yönelikti. Bunların yanı sıra organizasyonda herhangi bir aksaklık yaşandığını söyleyemem.”
“FAYDALI GÖRÜŞMELER YAPILDI”
“DIŞARIYA DAHA AZ BAĞIMLI OLMALIYIZ”
HÜSEYİN OKUL Şirket Sahibi Gaye Süs Bitkileri
“Fuara katılma ve İstanbul’a gelme amacımız bu sektörün var olduğunu, bu sektörde çok fazla insanın çalıştığını ve Türkiye’de bu işin yapılabildiğini hem Türkiye’ye, hem de dünyaya göstermek. Henüz tam bir sektör olamadık; ama biz ciddi bir sektörüz. Bu fuar ile birlikte daha profesyonel bir sektör olduğumuzu Türkiye’ye ve dünyaya gösterdik. Her geçen gün daha iyi ürünler yetiştirebileceğimizi herkese anlattık. Dışarıya daha az bağımlı olmayı istiyoruz. Kendimizi iyi tanıttığımız zaman bunların da beraberinde geleceği inancındayım.”
Salih DURMAZKAN Pazarlama Müdürü Fleurantalya AŞ
“Flower Show Türkiye Fuarı çok iyi bir fuar oldu. Özellikle daha önce Yalova’da yapılan fuara kıyasla çok daha iyi geçtiğini söyleyebilirim. Her şeyden önce profesyonellere hitap ediyordu ve tamamen sektöre yönelikti. Ziyaretçiler çok kapasiteliydi. Standlarımızı bir çok yerli ve yabancı firma ziyaret etti.Yeni bağlantılar kuruldu, siparişler alındı.Süs bitkileri sektörüne yönelik gerçekleşen verimli bir fuar oldu. İlk kez gerçekleştiriliyor olmasına rağmen ufak tefek birkaç aksaklık oldu; ancak bu aksaklıklar kayda değer önem teşkil etmez. Sonuç itibariyle ilk kez düzenlenen fuarlarda çok daha büyük problemler yaşanabiliyor. Önümüzdeki yıllarda Flower Show Fuarı’nın çok daha başarılı düzenleneceği kanaatindeyim.”
OSMAN YANIK Yönetim Kurulu Başkanı - Garden Koala
“SAKSILI SÜS BİTKİSİ SEKTÖRÜNDEKİ İLK CİDDİ FUAR” “Garden Koala olarak bu yıl 25’inci yılımızı kutluyoruz. Saksılı süs bitkisi üretiminde faaliyet gösteriyoruz. Türkiye’de ilk defa profesyonel anlamda orkide üretimini yapmaya başladık. Bu fuara marka tanınırlığımızı artırmak amacıyla katıldık. Türkiye’de saksılı süs bitkisi anlamında ilk ciddi fuar Flower Show Türkiye oldu. Bu fuarın gelecek yıllarda daha
da başarılı olacağına inanıyorum. Sektörün böyle bir fuara ihtiyacı vardı. Biz Garden Koala olarak marka tanıtımında bugüne kadar geride kalmıştık. Bu fuar sayesinde kalitemizi yurt dışındaki firmalara tanıttık. Bunun yanı sıra artık yurt içinde de tanınıyoruz.”
“KENDİMİZİ TANITTIK”
“FUAR, TÜM SEKTÖRÜ KAPSADI”
MUSTAFA ÇOBAN Yönetim Kurulu Başkanı Ödemiş Fiday Süs Bitkileri ve Fidancılık
“Ödemiş Fiday Süs Bitkileri ve Fidancılık ismindeki şirketimizi Kasım 2010 yılında; sektörün temel ihtayaçlarından biri olan sağlıklı pazarlamayı gerçekleştirmek amacıyla kurduk. Süs bitkileri sektöründe Ödemiş isimli yöremizde önemli bir ekolojik avantaja sahibiz. Bugüne kadar Türkiye’de fuarlar, parça parça yapılıyordu. Bu fuar tüm sektörü bir araya getirdi. Biz üreticiler olarak böyle bir fuarı özlemle bekliyorduk. Flower Show Türkiye sayesinde süs bitkileri sektörünün tanınırlığı ve kalitesinin bilinirliliği arttı. Fuara katılan firmalar ziyaretçilerin ilgisini çekti ve çok başarılı oldu. Gelen ziyaretçilerin de fuara ilgisi büyüktü.”
ADNAN ÖZÇELİK Firma Sahibi Patara Tarım Çiçekçilik
“Tarım ve Köyişleri Bakanlığı’na bağlı Batı Akdeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü’nde uzun yıllar çalıştıktan sonra emekli olan şirket sahipleri tarafından Patara Tarım Çiçekçilik Mayıs 2008 tarihinde kuruldu. Flower Show Türkiye 2011 Fuarı’na da orkide üreticisi olarak katıldık. Orkide dünyada da çok değerli ve birim fiyatı çok yüksek olan bir çiçek türüdür. Felenopsis orkidenin Türkiye’de kesme işlemini yapan tek firmayız. Biz üç yıllık çok genç bir firmayız; ancak uzun yılların verdiği bir deneyime sahibiz. Bu nedenle kendimizi tanıtmak ve sektörü daha yakından tanımak amacıyla fuara katıldık. Birçok firma ile tanıştık ve felenopsis orkideyi tanıttık. Bu çiçeğin bakımı ve vazodaki ömrünü uzatmak için ziyaretçilere bilgiler verdik.” 13
ÇIÇEKEXPO
SERKAN AYVAZ Fidanlık Müdürü Ada Plant
“FUAR SES GETİRDİ”
“FUAR, YURT DIŞINDAKİ ORGANİZASYONLAR SEVİYESİNDEYDİ”
“Bu fuara katılma amacımız ürettiğimiz bitkiler için satış aşamasında daha iyi bir pazar bulmak ve pazarımızı genişletmek. Fuar sayesinde yurt dışı müşterilerimizin sayısını da genişletmek istiyoruz. Bunun yanı sıra bitki türlerini tanımayan uygulamacılar var. Bu uygulamacılara ulaşmak ve bitki türlerini onlara tanıtmak istediğimiz için Flower Show Türkiye 2011 Fuarı’na katıldık. Fuarın katılımcıları da çok iyi, özellikle yurt dışından çok fazla katılımcı geldi. Ses getiren bir fuar oldu. Türkiye adına başarılı bir fuar gerçekleşti. Ülkemizin bu tür fuarlara çok ihtiyacı var. Gelecek dönemde de gerçekleşecek bu tür fuarlara katılmayı istiyoruz.”
“Flower Show 2011 Fuarı ülkemiz için çok başarılı geçen bir organizasyon oldu. Azerbaycan, Irak, Yunanistan, Ukrayna, Hollanda gibi ülkelerden çok sayıda katılımcı vardı. İlk kez yapılıyor olmasına karşın organizasyonda herhangi bir aksama yaşanmadı. Yalnızca bazı ülkelerden gelen katılımcılar zannediyorum ki gümrükte bir takım aksamalar yaşadıkları için fuarda yer alamadı. Bu problem genel itibariyle bütün fuarlarda yaşanabiliyor. Ancak fuarı düzenleyen kişiler buna biraz daha özen gösterirse rakip ülkelerin de ilerisine geçebiliriz. Ben firmam adına bu fuarın iyi geçtiği kanaatindeyim. İleriki yıllarda da daha güzel olacağını düşünüyorum.”
Mehmet OĞLAK Yönetim Kurulu Başkanı Oğlak Çiçekçilik
İSMAİL SARI Türkiye Satış Müdürü - Asya Lale
“BİZE YAKIN ÜLKELERLE TEMAS KURDUK” “Asya Lale olarak ürettiğimiz ürünler Türkiye için çok önemli. Lale, ana yurdu Anadolu olan bir bitki. Biz sadece lale üretmiyoruz; nergis ve sümbül başta olmak üzere soğanlı, yumrulu çok yıllık süs bitkilerini üretiyoruz. Amacımız bu bitkileri ana yurduna tekrar kazandırmak. Hollanda gibi büyük ülkelerden bağımlılığımızı kesmek istiyoruz. Şu
anda Türkiye’nin yüzde 70’ine hitap ediyoruz. Geriye kalan yüzde 30’dan da bir kısım kazanmak istiyoruz. Türki Cumhuriyetler gibi bize yakın olan ülkelere gönderim yapıyoruz. Flower Show Türkiye ile bu bitkilerin Türkiye’de üretildiğini gösterdik. Yakın zamanda da fuarda tanıştığımız firmalarla da temasa geçmeyi planlıyoruz. ”
“SEKTÖR BİRBİRİNİ TANIDI”
ERHAN TANRISEVER Firma Sahibi Fidan Çiçekçilik Fidancılık
14
“Bu fuara sektörü tanımak ve sektöre kendimizi anlatma amacıyla katıldık. Fuarın bizim için çok faydalı olduğuna inanıyorum. Burada Türkiye’deki çiçekçilik sektörü birbirini tanıdı. Bunun yanı sıra yurt dışındaki üreticiler de bizi tanıdı. Fuar bizler için çok faydalı oldu. Flower Show Türkiye’nin sonucunda ihracat oranımızı ve yurt içi satışlarımızı artırmayı hedefledik. Hedefimize de ulaşabileceğimizi düşünüyorum. Fuar süresince yeni ve potansiyel müşterilerle tanıştık. Özellikle yurt dışı pazarlarında faaliyet gösteren firmalardan büyük rağbet gördük. Flower Show Türkiye 2011 Fuarı’nın sektör oyuncularının birbirini tanıması ve ihracat hacmini artırması anlamında da faydalı olduğu kanaatindeyim.”
İLHAN DİNÇ Süs Bitkileri Departman Sorumlusu Göker Tarımsal Limitet Şirketi
“MÜŞTERİ PORTFÖYÜMÜZE YENİLERİNİ EKLEDİK” “Ağırlıklı olarak fide üreten bir işletmeyiz. Buraya yeni profesyonel müşteriler kazanmak amacıyla katıldık. Türki Cumhuriyetlere, Irak ve İran’a ihracat yapmayı hedefliyoruz. Bu fuar sayesinde var olan müşteri portföyümüze yenilerini ekleyeceğimizi düşünüyorum.”
“PAZAR PAYIMIZI GENİŞLETTİK”
AYDIN DİNÇASLAN Üretim Müdürü Kardelen Fidancılık
“Biz yaklaşık 15 yıldır Türkiye’de yöresel olarak yapılan fuarların tek bir bölgede, güzel bir fuar merkezinde yapılması için mücadeleler verdik. Bunun sonucunda böyle bir fuarın varlığından keyif aldık. Bu fuarda uluslararası katılımcıların ve ziyaretçileri olması bizi tatmin etti. Böyle bir çalışmanın çoktan yapılmış olması gerekiyordu. Biz ihracat yapmak için üretim yapıyoruz. Bu fuara yeni pazarlar bulmak amacıyla katıldık. Biz de bu fuar sayesinde hem yurt içi, hem de yurt dışı pazarımızı genişleteceğimize inanıyoruz. Fuar süresince birçok yeni firmayla tanıştık. Kendi firmamız hakkında da ziyaretçilere bilgiler verdik. Bu fuar sayesinde potansiyel müşteri kitlemiz artmaya devam ediyor.”
“PEYZAJ YOĞUN BİR FUAR OLDU”
Oktay SÜLEYMANOĞLU İhracat Müdürü İzmir Çiçek
“Fuarın başladığı ilk günlerde hol kısımlarında dağılım çok yoğundu. Hatta açılışın yapıldığını bile ilk başta hissedemedik. Daha sonra ana kapının kapanmasıyla her şey düzeldi. Hol dağılımları da ona göre düzenlendi ve firmalar daha iyi kendini tanıtabilme imkanı buldu. Bunun yanı sıra fuar çok güzeldi. Katılım ve ziyaretçi kitlesi yoğundu. Sektör hem dış pazar ile temaslar kurdu, hem de birbirini tanıdı. Ancak katılımcı anlamında daha ziyade peyzaj üzerine yoğunluğun gerçekleştiği bir fuar oldu. Biz kesme çiçek üretimi yapan bir firmayız. Dolayısıyla kekse çiçek sektöründen daha fazla firma katılsa çok daha iyi olabilirdi.”
ATİK AĞDAĞ Aktaş Plant - Satış ve Pazarlama Sorumlusu
“BEKLEDİĞİMİZ İLGİYİ GÖRDÜK” “Bu fuara katılma amacımız bizim özel olarak geliştirdiğimiz patent ve uygulaması bize ait olan duvar çalışmamızı tanıtmaktı. Bunun yanı sıra fidecilik çalışmalarımız var, onları da sergiledik. Fuarda beklediğimiz ilgiyi gördük. Özellikle belediyeler ve kamu kuruluşları duvar bahçe ile ilgilendi. Tabii ticaretin ana unsuru, üretilen malın dışarıya
KAZIM KURT Firma Sahibi Akgül Çiçekçilik
“AMACIMIZ İHRACATI YÜKSELTMEK” “Fuarcılık bizim Yalova’da öncülüğünü yaptığımız bir uğraş haline geldi. Öncelikle sektördeki bütün üretici arkadaşlarla bir araya geliyoruz. İhracat yapmak ve yeni müşteriler bulmak amacıyla bu fuara katıldık. Fuarın sonunda hedeflerimize ulaşacağımıza inanıyorum.”
pazarlanabilmesi. Pazarlanabilmesi için de bu fuarlar önemli. Flower Show Türkiye sayesinde de amaçlarımıza ulaşabileceğimizi söyleyebilirim. Fuar çok kalabalık. Bu nedenle fazlasıyla başarılı bir fuar süreci geçirdiğimizi düşünüyorum. Beklediğimiz ilgiyi gördük ve yeni firmalarla tanıştık. Fuarın yurt dışı ihracat potansiyelimizi artıracağı düşüncesindeyim.”
SERKAN DEMİR Peyzaj Mimarı Yeşil Vadi Fidancılık
“ÇALIŞMAMIZI ZİYARETÇİLERE SUNMA FIRSATI YAKALADIK” “Fuara katılma amacımız bu sektörde çok farklı olduğumuzu göstermek. Peyzaj sektöründe iddialı bir firmayız. Standımızın farklı oluşu büyük ilgi gördü. Biz dikey odaklı çalışıyoruz. Bu fuar sayesinde bu çalışmamızı ziyaretçilere sunma fırsatı yakaladık.” 15
ÇIÇEKRÖPORTAJ
“Imzaladıgınız sözlesmelere dikkat edin” Süs bitkileri ve mamulleri ihracatı ülkemizin önde gelen sektörleri arasında yer alıyor. Ancak ihracat yaparken firmaların bir takım hukuki konular hakkında bilgisi olması gerekiyor. Sözleşmelerde yer alan küçük bir madde firmaya inanılmaz zararlar verebilirken koruyucu ek bir madde ise birçok problemin önüne geçilmesini sağlayabilir.
I
nco Danışmanlık ve Hukuk Bürosu’nun kurucusu Dr. Yusuf Bahar ile süs bitkileri ve mamulleri sektöründe yaşanan hukuki sorunlar ve sözleşmelerin nasıl düzenlenmesi gerektiğine dair kapsamlı bir röportaj gerçekleştirdik. Antalya’da faaliyet gösteren Bahar, Expo 2016’nın firmalara büyük fırsatlar sağlayacağını ifade ederken yapılacak sözleşmelerde özellikle dikkat edilmesi gereken hususları belirtti. Süs bitkileri ihracatına yönelik davalar nasıl işler? Süs bitkisi veya mamulleri ihracatı konusunda açılan davalar, daha çok alım satıma yönelik yürütülen davaları kapsar. Genel itibariyle ilgili ürünler bir alım satım sözleşmesinin konusunu oluşturur. Bu gibi davalarla ilgilenen hukukçuların birinci görevi; tarafların isteklerini tespit etme yönünde olur. Sözleşmenin içinde yer alan tarafların isteklerine karşı oluşan aykırılık, davanın nedenini belirler. Gerek davayla ilgili kişiler, gerekse yargıç süs bitkileri gibi özel uzmanlık gerektiren konularda tarafsız uzman kişilerden görüş alarak bilgilenir. İhracata konu olan bu davalar da diğer dava süreçleri gibi işler. İhracat gerçekleşirken genellikle hangi konularda sorun yaşanıyor? Uluslararası davalarda çeşitli anlaşmazlıkların çözülmesi adına hem davacı, hem de davalı olarak mesleğimin gereğini yerine getirmeye çalışıyorum. Bugüne kadar sayısız dava ile ilgilen-
16
Dr. Yusuf Bahar
dim. Özellikle süs bitkileri ve mamulleri ihracatı konusunda sözleşmelerin yetersiz olmasından kaynaklı davaların çoğunlukta olduğunu söyleyebilirim. Bunun yanı sıra yine sözleşmelerde yer almayan konular nedeniyle ihlallerin yaşandığına tanık oldum. Bütün bu davaların konusu olan sorunlar, çoğu kez sözleşmelerin yetersiz veya eksik hükümler içermesinden meydana geliyor. Bu noktada sözleşmelerin hangi hükümlerinden dolayı uyuşmazlık doğduğunu tespit etmek kadar ülke bazında hangi ülkelere yapılan ihracatta sorun yaşandığını da araştırmak oldukça önemli. Firmalar ihracat
gerçekleştirirken hem sözleşmelerini eksiksiz hazırlamalı, hem de hangi ülkeye ihracat yapacaksa o ülkenin de olası sorunlarını tespit etmeli. İdeal bir sözleşme nasıl hazırlanmalı? Taraflar arasındaki sözleşme; alım satım konusu olan ürünün hazırlanıp alıcıya varıncaya kadarki safhalarda yapılması gerekenleri açık bir dille belirtmeli. Bu nedenle sözleşmeler tarafların isteklerini ortaya koymalı, herhangi bir tereddüde düşürebilecek bir husus içermemeli. Şayet varsa konu ile ilgili teknik şartnameler ve standart kontrol sertifikaları da sözleşmeye da-
ile de tahkim yürütülebilir veya Asliye Mahkemeleri’nden hakem tayini istenebilir. Bu örnekleri çoğaltmak mümkün. Önemli olan noktalar hangi kanunun uygulanacağı ve görüşmelerin nerede yapılacağı gibi hususların sözleşmede tespit edilmesidir. Hakem mahkemesinde devlet yargısında bulunan iş yükünün ve dava yoğunluğunun bulunmayacağı düşünülürse oldukça kısa bir zamanda sonuç alınabileceği muhakkak. Tahkim, 1 Ekim 2011 tarihinde yürürlüğe giren 6100 sayılı Yeni Hukuk Muhakemeleri Yasası’nda 407.-444. madde arasında geniş olarak düzenlenmiş ve Türk Hukuk Sistemi’nde desteklenmektedir. hil edilmeli. Sözleşmeler hazırlanırken bu noktalara önem verilirse problem yaşanma olasılığı azalır. Hatta sözleşmeye rapor, sertifika gibi belgelerin gereği de eklenirse tarafların sözleşmeye uyum sağlaması daha kolay olur. Sözleşmeler her iki tarafı da bağlayacak hükümler içermelidir. Sözleşmede ürünün gönderim şekli, hazırlama şartları belirtilmeli. Şayet ürünle alakalı olarak belirli bir standart varsa sözleşmeye bunlar da dahil edilmeli. Sözleşmedeki amaç; alıcının ve satıcının isteklerini açıkça ifade etmesidir. Alıcı ürün konusunda isteklerini satıcıya bildirmeli, satıcı da ürününü ne şekilde hazırlayarak alıcıya göndereceğini belirtmelidir. Sözleşme ihlallerinde yargı ne şekilde işlerse daha kısa sürede sonuç alınır? Ticari anlaşmazlıklarda ilk etapta taraflar karşılıklı dostane görüşmeleri denemeli. İlk adım olarak uygulanan bu yöntem işe yaramazsa hukuki süreç başlamalı. Sözleşmenin ihlal çeşidine göre davacı iki şekilde dava açabilir. Birincisi tahkim yargılamasıdır. Tahkim yargılamasında; anlaşmazlıklar hakem yöntemiyle çözülür. Bu yöntemde davalar çok daha hızlı bir şekilde sonuçlanır. Bir diğer yöntem ise devlet yargısıdır. Ancak her ne olursa olsun yargı taraflar için en son çare olmalıdır. Günümüzde yapılan uluslararası sözleşmelerde, anlaşmazlıkların çözümünde daima ilk olarak tarafların yapacakları dostane görüşmeler önem taşır. Eğer çözüm sağlanamazsa hakemlik yargı sistemi olan tahkime başvurulur. Devlet ve hakem yargısı arasında ne gibi bir fark var? Açılan davalar genellikle tarafların sözleşme hükümlerini yanlış yorumlamasından kaynaklanıyor. Bu nedenle
istekler olması gerekenin dışında gerçekleştiğinde uyuşmazlık ortaya çıkıyor. Tarafların istekleri net, anlaşılır, standart kural ve referanslarla desteklenmeli. Sözleşme ayrıca uyuşmazlık halinde hangi tür yargının (devlet yargısı, hakem yargısı) ve yasanın uygulanacağı da açıkça göstermeli. Ancak her halükarda, hakem yargısı (tahkim) birkaç istisna dışında firmaların da işleyişini bozmayacak şekilde daha seri ve ucuza açılan davalardır. Türkiye yasaları, hakem yargısı kararlarını kabul eder. Hakem yargısı, hakemlerin usulüne ve tahkim kurallarına uygunluğu ile en çok tavsiye edilen sistemdir. Tahkim mahkemeleriyle ilgili olarak belirli bir istatistiki veri var mı? Tahkim konusunda bir istatistik vermek mümkün değil; ancak Uluslararası Ticaret Odası’nın verdiği tahkim hizmetleri istisna olmak üzere genel olarak yurt dışı bir mahkemede görülecek olan bir davadan daha ucuz. ( Uluslararası Ticaret Odası Tahkimi oldukça pahalıdır.) Türk iş adamlarının uluslararası sözleşmelerde tahkim şartını kabul etmeye yeni başladı. Tahkimin, hakem yargısının normal bir mahkeme gibi düşünülmemesi gerekir. Konuya vakıf olan uzman kişilerin hakemliği oluşan problemi hakkaniyetli, profesyonelce ve süratle çözebilir. Sözleşmelerde belirli bir kurumun (Uluslararası Ticaret Odası Birleşmiş Milletler Teşkilatı’na bağlı UNCITRAL gibi) hakem tayini ve o kurumun tahkim esaslarına göre hareket edileceği ve karar altına alınabileceği gibi özel hakemlik müessesesi de tercih edilebilir. Her iki tarafın aynı sayıda seçeceği hakemlerin aralarında anlaşarak seçeceği bir başkan hakem
Sözleşmeleri taraflar mı hazırlamalı? Sözleşmeler tarafların kendi aralarında hazırlayabileceği gibi hukukçular tarafından da hazırlanabilir. Ancak sözleşmelerin de kendi içerisinde belirli yapısal kuralları olur. İmzalanan bir sözleşme profesyonel bir hukukçu tarafından kaleme alındığında, yoruma açık kalabilecek olan pek az hüküm içerir. Bu nedenle uyuşmazlık konusu çok istisnai hallerde ortaya çıkar. Bunun gibi sözleşmeleri imzalayacak olan tarafların sözleşmeyi profesyonel bir hukukçuya hazırlatması veya kendisine imzalanmak üzere gönderilen sözleşmeyi bir hukukçu kontrolünden geçirmesi uyuşmazlık doğma ihtimalini en aza indirger. Süs bitkileri ve mamulleri üreticilerinin bağlı oldukları birliklerin yürüttüğü hukuki mücadeleler var mı? Genellikle dernek ve birlikler üyelerini koruma amacını taşır. Bu nedenle bu tür yerlerde hukuki konularda avukatlardan yardım alınabilir. Ancak ülkemizde maalesef bu tür asli görevlerini yerine getiren az sayıda birlik var. Süs bitkileri ve mamulleri üreticilerinin bağlı olduğu birliklerin asli görevlerinden biri üyelerini en iyi şekilde bilgilendirmek olduğu kadar tüm kademelerde onların temsilen seslerini duyurmak ve yardımcı olmaktır. Olası herhangi bir problemde dernekler, üyelerine yardımcı olacak her türlü desteği sunmalıdır. Süs Bitkileri ve Mamulleri İhracatçıları Birliği de bu tür görevleri yerine getiren ender birlikler arasında yer alıyor. Bizzat kendim Süs Bitkileri ve Mamulleri İhracatçıları Birliği ile çalışmalar yapıyorum. Bu noktada birliklere üye olan firmalar da herhangi bir birlik veya derneğe üye olurken bu gibi desteklerin yerine getirildiğinden emin olmalıdır. 17
ÇIÇEKSEKTÖRDEN
“Hedefimiz, Rusya pazarı” Arifiye Fidancılık 22 yıldır süs bitkileri üretiyor. Firma 2003 yılından bu yana da aktif olarak ihracat yapıyor. İhracatını her geçen gün artıran Arifiye Fidancılık; Türki Cumhuriyetler başta olmak üzere Arap ülkelerine ürünlerini ihraç ediyor. Arifiye Fidancılık’ın şimdiki hedefi ise Rusya pazarı.
A
dapazarı’nın Arifiye ilçesinde 1989 yılında süs bitkileri üreticiliğine başlayan Arifiye Fidancılık, 300 metrekarelik bir alanda başladığı bu üretim yolculuğuna bin 200 dönüm ile devam ediyor. “Türkiye’nin en büyük üretim alanlarına sahip firmayız” diyen Arifiye Fidancılık Yönetim Kurulu Başkanı Erol Kaya, süs bitkileri sektörünün Türkiye’deki gelişim tablosunu anlattı. Bundan 15 yıl önce Türkiye’nin süs bitkilerini ithal ettiğini söyleyen Kaya; “Türkiye’de hiç olmayan bir sektör yaratıldı. Sektörümüz gün geçtikçe yükselmeye devam ediyor. Tabii ki ülkemizde üretim arttıkça buna paralel olarak ihracatlarımız da artıyor” dedi.
“BİTKİ YELPAZEMİZ ÇOK GENİŞ”
Tamamen dış mekan süs bitkileri üretimi yaptıklarını söyleyen Kaya; başta belediyeler olmak üzere toplu konut alanlarına, parklara ve bahçelere dış mekan süs bitkileri temin ettiklerini söyledi. Arifiye Fidancılık’ın bitki yelpazesi hakkında bilgi veren Kaya; “Bitki yelpazemiz çok geniş; ancak dünyada çok fazla bitki türü var. Bunların hepsini bir firmanın yetiştirmesi mümkün değil. Biz de piyasada en hareketli olan türleri üretmeye çabalıyoruz” dedi.
“YENİ PAZARLARDA SÖZ SAHİBİ OLMALIYIZ”
Arifiye Fidancılık olarak sekiz yıldır ihracat yaptıklarını ifade eden Kaya; “İhracatımızı her geçen gün artırıyoruz. Pazar yelpazemizi de genişletiyoruz. Bunun için Türki Cumhuriyetler başta olmak üzere, Arap ülkelerine ihracat gerçekleştiriyo18
ruz. Şimdi de Rusya ile görüşmelerimiz devam ediyor. Artık son safhasına gelindi. Rusya pazarını iki yıldır ciddi anlamda inceliyoruz. Oradaki fuarlara ve etkinliklere katılıyoruz. Yaptığımız incelemeler doğrultusunda bu pazarın çok büyük olduğunu ve Türkiye’nin bu pazarda söz sahibi olması gerektiğine inanıyoruz. Bunun için de bu pazara girmek için var gücümüzle çabalıyoruz” dedi.
“TÜRKİYE STRATEJİK BİR KONUMDA YER ALIYOR”
Devlet tarafından süs bitkileri sektörünün bir sektör olarak görülmesi gerektiğini belirten Kaya; tekstil, otomobil, turizm sektörleri gibi süs bitkilerinin de bir sektör olduğunun altını çizdi. Dünyada bunun örnekleri olduğunu ifade etti: “Süs bitkileri sektörü İtalya’nın yıllık 15 milyar
dolar, Hollanda’nın 25 milyar dolar, Almanya’nın 10 milyar dolar kazandığı bir sektör. Tabii ki Türkiye bunların çok gerisinde. Avrupa bu sektöre 100-150 yıl önce başladı. Oradaki firmalar çok eski ve köklü firmalar; ancak Türkiye’nin şansı teknolojiyi ve bitki çeşitliliğini çok kısa sürede yakalaması. Türkiye olarak yolun çok başındayız; ama umutluyuz.” Türkiye’nin stratejik bir öneme sahip olduğunu söyleyen Kaya, Türkiye’nin ihracat anlamında önemli konumda yer aldığını ifade etti. Ülkemize yakın olan bu pazarların hakiminin İtalya, Almanya ve Hollanda olduğuna değinen Kaya; “Biz bu ülkelerle bir yarış içerisindeyiz. Bu pazarlar gün geçtikçe Türkiye’ye dönüyor. Bunda fiyat ve kalitenin çok büyük etkisi var. Bu da bizim en büyük avantajlarımız arasında. Fırsatları iyi tespit ederek
gerekiyor. Üretici olarak bizim en büyük sıkıntımız arazidir” dedi.
“GELECEĞE YATIRIM YAPMALIYIZ”
Erol Kaya
Arifiye Fidancılık Yönetim Kurulu Başkanı
değerlendirmemiz lazım. Sadece Arifiye Fidancılık olarak değil, tüm Türkiye firmaları olarak ciddi anlamda bu sektöre eğilmek gerektiği düşüncesindeyim” dedi.
“SEKTÖR YETERİNCE TANINMIYOR”
İhracat anlamında çok büyük problemler yaşamadıklarına değinen Kaya; “Gümrüklerde ya da Tarım İl Müdürlükleri’nde sorun yaşamıyoruz. Yapılan çalışmalar neticesinde yaşanan sorunların büyük bir kısmı ortadan kaldırıldı. Sektör gün geçtikçe daha iyi oluyor. Yaşadığımız en büyük sıkıntı sektörün istenilen seviyede tanınmaması. Bu sektörün Türkiye’nin lokomotif sektörlerinden olacağına inanıyorum; çünkü konum itibariyle ve iklimi ile çok avantajlı bir ülke” dedi. Sakarya Ovası’nın çok verimli topraklara sahip olduğuna değinen Kaya, bunun bir avantaj olduğunu ve avantajlı durumları yetkililerin çok iyi değerlendirmesi gerektiğini vurguladı. İzmir’de çalı türlerinin, Yalova’da mevsim çiçeklerinin, Adana ve Antalya’da çok yıllık bitkilerin, Sakarya bölgesinde de yapraklı ve ibreli bitkilerin üretildiğine dikkat çeken Kaya; “Bunun sonucunda hem Türkiye, hem de dünya pazarında söz sahibi olmamız gerekiyor. Bu yönden herhangi bir eksiğimiz yok. Sektörün önünün biraz daha açılması
“Türkiye’nin Rusya pazarında söz sahibi olması gerektiğine inanıyoruz. Bunun için de bu pazara girmek için var gücümüzle çabalıyoruz.”
Üretim yapabilmek için çok geniş alanların gerektiğine dikkat çeken Kaya, dünya ile rekabet edebilmek için geniş arazilerin süs bitkileri üreticilerine tahsis edilmesi gerektiğini vurguladı. Süs bitkileri üreticiliğinin 5-10 dönümlük arazilerde gerçekleşemeyeceğini söyleyen Kaya; “Devlet elindeki mera statüsünü kaybetmiş araziler süs bitkileri üreticilerine uzun yıllığına kiraya vermeli. Hazinenin elinde birçok arazi var. Bunlar atıl şekilde duruyor. Tarımda buğdaydan, mısırdan kazandığımızın fidancılıkla en az 10 katını kazanmak mümkün. Süs bitkileri sektöründe istihdam da fazla oluyor. Dönüm başına iki kişi çalıştırıldığı düşünüldüğünde, binlerce dönümde kaç kişinin istihdam edilebileceği ortada” dedi. Türki Cumhuriyetler’den, Rusya’dan ve Arap ülkelerinden ciddi şekilde talep patlaması yaşadıklarını belirten Kaya, bu bölgelerin ürünlere çok ihtiyacının olduğunu ve bunun adımlarının da şimdiden atılması gerektiğini ifade etti. Sürecin önemine dikkat çeken Kaya; “Bir bitkiyi ektiğimizde en az altı yıl bazı bitkilerde 15 yıl beklememiz gerekiyor. Bu yüzden gerekli adımları şimdiden atarsak geleceğe yatırım yapmış oluruz. Bu adımları şimdi atamazsak var olan pazarlara giremeyiz” dedi.
“SÜS BİTKİLERİ ÜRETİCİLERİ DESTEKLENMELİ”
Süs bitkileri sektörüne gerekli önem verilirse Türkiye’nin başı çeken en önemli beş, altı sektöründen bir tanesi olacağını vurgulayan Kaya, dünyada bunun kanıtlarının olduğunu söyledi ve ekledi: “İtalya’da üç tane şehir bu işten geçiniyor. Bu şehirlerde insanlar 10-15 milyar dolar ihracat yapıyor. Türkiye’de yapılan üretim öz sermaye ile yapılıyor; çünkü Türkiye’nin iklimi ve toprak yapısı bu sektör için çok uygun. Türkiye’de hayvancılığa, yem bitkilerine ve tarıma destek var; ancak süs bitkileri sektörü desteklenmiyor. Biz kendi çabalarımızla üretim ve ihracat yapıyoruz. Biz tarım ürünü mü, sanayi ürünü olduğumuzu bilmiyoruz. Bize bir tanımlama getirilmedi. Süs bitkileri sektörü için devlet bir birim oluşturmalı ve araştırma yapılmalı.” Süs bitkileri üreticilerinin yüzde 18 KDV ödediğine de vurgu yapan Kaya, bu rakamın çok yüksek olduğunu söyledi. Kaya şu şekilde devam etti: “Sırf süs bitkisi olduğu için yüzde 18 KDV ödüyoruz; ama biz doğa için canlı yetiştiriyoruz. Ben KDV’nin tamamen ortadan kaldırılma-
sından yanayım. Firmaların bu sektöre teşvik edilmesi lazım.”
EN BÜYÜK HEDEF, İHRACATI ARTIRMAK
Arifiye Fidancılık’ın en büyük hedefinin ihracatı artırmak olduğunu belirten Kaya, ihracatın olmazsa olmazlardan bir tanesi olduğunu ifade etti. İhracatı artırmak için sürekli yurt dışı ile bağlantılar kurduklarını ve fuarlara katıldıklarına değinen Kaya; “Bizim hedefimiz yurt dışı pazarları. İhracat odaklı ilerlemeye gayret ediyoruz. İhracatımızı artırarak ilerleyeceğimize inanıyorum. Şirketimizi ileriye taşımak da hedefimiz arasında. Üretim alanlarımızı ve bitki çeşitliliğimizi artırmak konusunda çalışmalarımız devam ediyor” dedi.
19
ÇIÇEKSEKTÖRDEN
“Antalya’da karanfil yetistirmek zorlasıyor” Tarım ilaçlama firması olarak 1985 yılında faaliyet göstermeye başlayan Metar; zaman içerisinde süs bitkileri üretimi sektörüne adım attı. Rusya, İngiltere, Dubai gibi ülkelerle çalışan firma, sezonda 2 milyon dolar ihracat rakamına ulaşıyor. Metar Yönetim Kurulu Başkanı Merdan Birol; “Antalya örtü altı karanfil üretimi için zor bir ildir. Bu yüzden karanfil üretimi yapan firmalar her sene azalıyor” dedi.
A
ntalya’da 1985 yılında kurulan Metar’ın Yönetim Kurulu Başkanı Merdan Birol ilk yıllarda tarım ilaçları konusunda faaliyet gösterdiğini açıkladı: “Tarım ilaçları satarak sektöre ilk kez adım attık. Zaman içerisinde sebze tohumundan kimyevi gübre satıcılığına kadar ilerledik. Ancak 1991’li yıllarda dönemin güncel konusu olan kesme çiçek üretimine girmeyi zorunluluk olarak gördük. Kesme çiçek üreticiliğiyle başlayan serüvenimiz örtü
20
altı karanfil üretimini de bünyemize katarak devam etmemize neden oldu.” Metar Rusya başta olmak üzere Ukrayna, İngiltere, Hollanda, Kuveyt ve Dubai gibi ülkelere ihracat gerçekleştiriyor. Sezon zamanında ortalama 2 milyon dolar ihracat yaptıklarını da ifade eden Birol ihracatın artmasında fuarların etkili olduğunu ifade etti. Fuarların ihracatçılar için dünyaya açılan kapı olduğuna dikkat çeken Birol; “Her sektörde olduğu gibi firmalarımızın ihracat yapması için fuarlara katılması
mutlaka gereklidir. Fuarlar ihracatçıların dünyaya açılmasını sağlayan bir kapıdır” dedi.
“FABRİKA GİBİ ÜLKELER VAR”
Süs bitkileri üreticiliğinde kesme çiçek dalında üretim yapan Birol, bazı ülkelerin iklim avantajına sahip olduğuna değindi: “Kesme çiçek dalında birçok ülke üretim yapıyor. Bu konuda Kenya, Mısır, Etiyopya, Çin, Hindistan, Ekvador ve Kolombiya gibi ülkeler dünya devleri arasında yer alıyor. Saydığım ülkeler
“Expo 2016 gerek kentimiz, gerekse ülkemiz için çok olumlu bir proje oldu. Metar olarak bu organizasyonda emeği geçenleri kutluyoruz ve tebrik ediyoruz.” içerisinde bilhassa Kenya, Etiyopya, Ekvador ve Kolombiya enlem dairesi üzerinde veya yakınında olduğundan çok büyük bir avantaja sahip. Bu ülkelerde gece ve gündüz sıcaklık farkı yok denecek kadar az. Bu hava şartları da özellikle karanfil üretiminde büyük önem taşıyor. Üretimi hava şartları münasebetiyle neredeyse bütün yıl aralık vermeden devam ettiren adeta bir fabrika gibi her mevsim piyasaya ürün üretiyor.”
“FİRMALAR HER SENE AZALIYOR” Antalya’nın örtü altı karanfil üreticiliğinde yanlış seçilmiş bir il olduğunu vurgulayan Birol; bu sebeple karanfil üreten firmaların her sene azaldığının altını çizdi. Türkiye’de üretilen karanfilin yalnızca yılın sekiz ayında gerçekleşebildiğini sözlerine ekleyen Birol; “Enlem dairesine yakın olan ülkeler yılın her ayı piyasada yer alırken Türkiye’de biz ancak sekiz ay ihracat yapabiliyoruz. Ülkemiz enlem dairesine uzak olduğu için üretimimiz de olumsuz yönde etkileniyor. Bu yılki üretim sezonunda Kasım ayından bu yana gece sıcaklığın +2, gündüz sıcaklığın da +17-18 olması üretimimizde çok büyük sıkıntılara yol açtı. Yılbaşı için aldığımız siparişleri yerine getirememe zorluğunu yaşadık. Hatta bazı ürünlerin sipariş iptalleri yapıldı. Bu da bizim gibi ihracatçı firmaları çok etkiledi. Netice itibari ile ülkemizin ekvator kuşağından uzak olması rakiplerimize karşı bizi olumsuzluğa düşürüyor. Tüm bu sebeplerden dolayı Antalya örtü altı karanfil üretimi için yanlış seçilmiş bir ilimizdir. Bu yüzden karanfil üretimi yapan firmalar her sene azalıyor” dedi.
“Expo 2016 sektöre olumlu ivme kazandıracak” Antalya’da ilk kez düzenlenecek olan Expo 2016 Botanik Fuarı, süs bitkileri sektöründe hizmet veren firmalara hareket getirmeye başladı. Expo ile ilgili düşüncelerini sorduğumuz Birol; fuarın gerçekleşmesi için geri saymaya başladıklarını anlatırken emeği geçenlere teşekkürlerini sundu: “Expo 2016 gerek kentimiz, gerekse ülkemiz için çok olumlu bir proje oldu. Metar olarak bu organizasyonda bütün emeği geçenleri kutluyoruz ve tebrik ediyoruz. Expo 2016, ülkemizin dünyaya açılan en güzel organizasyonlarından ve en verimli kapılarından biri olacak. Bilhassa sektörümüzün ve meslektaşlarımızın bu fuarın Antalya’da yapılması için sarf ettikleri gayretlerden dolayı kendilerini ayrıca tebrik ederim.”
meyveye göre çok daha kısa sürüyor. Bütün bu sebeplerden dolayı dünyadaki satış fiyatı düşüyor. Yani firmalar bıçak sırtında duruyor. Emeği bol, karı düşük ve meşakkatli bir sektör olduğundan dolayı bu sektörde yatırım yapmak da kolay değil. Hatta birçok firma için hayal. Firmalar ayakta zor duruyor. Yılın altı ayı devamlı para harcıyoruz. Diğer yarısında da ancak para kazanmaya çalışıyoruz” dedi. Kesme çiçek üretiminde ürünlerin raf ömrünün kısa ve muhafazasının zor olduğunu dile getiren Birol şu şekilde devam etti: “Şirket olarak bu ekonomik şartlarda uzun vadede sektörden pek umutlu değiliz. Ancak gerek sektör oyuncuları, gerekse Süs Bitkileri ve Mamulleri İhracatçıları Birliği bu konuda birbirine kenetlenmiş durumdadır. Her ne kadar 2010-2011 sezonu vasat geçmiş ise de ilerdeki yıllarda kesme çi-
Merdan Birol
Metar Yönetim Kurulu Başkanı
çek üretiminin devamının tekrar gözden geçirilmesi gerekecek. Çünkü çiçek gibi narin ve raf ömrü kısa bir ürünün üretimi, muhafazası ve zamanında pazarlanması her geçen gün güçleşiyor.”
“BIÇAK SIRTINDAYIZ” Kesme çiçek üretiminin masraflı ve işçilik isteyen bir sektör olduğunu ifade eden Birol; “Bu sektörde otomasyon olmadığı için yoğun bir işçilik gerekiyor. Çiçeğin raf ömrü diğer sebze 21
ÇIÇEKRÖPORTAJ
“Türkiye’de çiçek algısı degisti”
U
lkemizde 35 yıldır çiçekçilik sektörünün gelişmesi adına faaliyetlerde bulunan Interflora Çiçekçilileri Derneği ile sektör hakkında görüşme yaptık. Derneğin Yönetim Kurulu Başkanı Recep Gedik, sektörde yaşanan sorunlara dikkat çekti. İç pazarın canlanması için alınması gereken önlemlerin altını çizen Gedik; birliğin sektör için yaptığı çalışmalara dair bilgi verdi. Interflora Çiçekçileri Derneği nasıl kuruldu? Ülkemizde Interflora 1976 yılında kurulup aynı yıl Fleurop-Interflora Avrupa Teşkilatı’na 16’ncı üye olarak iştirak etti. Bugün Interflora, tüm dünyada 160 ülkede örgütlenmiş 58 bin üyeye sahip. Türkiye, geçen yıllar süresince üye sayısını bin 300’e çıkarmayı başardı. Interflora Çiçekçileri Derneği’nin amaçları arasında neler yer alıyor? Bu organizasyonun temel amacı seçkin üyelerimizin müşterilerinin çiçek siparişlerini tüm dünyaya ve Türkiye’nin her yerine ve aynı zamanda da dünyanın her yerinden gelebilecek çiçek siparişlerini de yurdumuzun her noktasına ulaştırmak. Aslında Interflora Çiçekçileri Derneği’nin görevi, bu noktada başlıyor. Dernek merkezimiz; yurt dışına gelen ve giden siparişlerin koordinasyonunu sağlıyor ve ülke genelindeki bin 300 çiçekçi üyenin birbirlerine aktardıkları çiçek siparişlerinin aylık muhasebesini tutuyor. Derneğimiz, bir yandan bu alışveriş ile tüketiciye en kaliteli ve hızlı servisi sunarken bir yandan da bugün büyük eksikliğini hissettiğimiz doğa ve çiçek sevgisini aşılama gayesi taşıyor. Bütün üyelerimiz, kendilerini insan sevincinin,
22
Recep Gedik
bilimleri gibi eğitici seminerler veriyoruz. Seminerlerimizde üyelerimizin çiçekçilik dünyası hakkındaki donanımlarını güncelliyoruz. Bünyemize kattığımız ve alanlarında uzman eğitimci kadromuzla, üyelerimizin bulundukları bölgelerde mesleki çıtayı yükselten bireyler olması konusunda destek oluyoruz. Eğitim seminerlerinin yanı sıra Interflora Türkiye isimli bir yayın çıkarıyoruz. Türkiye’nin çeşitli yörelerinde gerçekleşen festival ve etkinliklerde aktif rol alarak, özellikle önemli günler öncesinde vatandaşlara çiçek dağıtımında bulunuyoruz ve üyelerimiz arasında çiçek dizayn yarışmaları düzenliyoruz. Yöneticiler ve bölge sorumlularımızın katılımıyla huzurevi, hastane, çocuk yuvası gibi mekanlara ziyaretlerde bulunarak halkımızı çiçeklerle buluşturuyoruz.
Interflora Yönetim Kurulu Başkanı
aşkının, hüznünün ve tüm insan duygularının haber elçisi olarak görüyorlar. Interflora Çiçekçileri Derneği olarak ne tür çalışmalara imza atıyorsunuz? Interflora olarak; ülkemizde çiçek sevgisinin, kültürünün ve tüketiminin yayılması için çeşitli çalışmalarda bulunuyoruz. Süs bitkileri konusunda faaliyet gösteren diğer temsilci kuruluşları ile birlikte sektörümüzün gelişmesi için gerekli adımları atmaya devam ediyoruz. Öncelikli olarak derneğimize bağlı bulunan çiçekçilerimizin dünya trendlerini yakalayabilmesi ve güncel kalmalarını sağlamak için belirli periyotlarda yurt genelinde eğitim seminerleri veriyoruz. Ne tür seminerler düzenliyorsunuz? Müşteri ilişkileri yönetimi, satış pazarlama, pazarlama teknikleri ve davranış
Sektörün, yaşadığı sıkıntılara karşı nasıl çözümler üretiyorsunuz? Sektörümüzü yakından ilgilendiren konularda, meslek örgütlerimizle birlikte hareket ederek, iş birlikleri sağlıyor ve sorunları çözmeye çalışıyoruz. Örneğin; geçtiğimiz yıllarda Süs Bitkileri Tanıtım Grubu olarak 20 kurum ile birlikte yürüttüğümüz çeşitli çalışmalar önemli izler bırakmıştı. Çiçeğin ülkemizde israf olduğu algısını çeşitli girişimlerimizle hep beraber kırdığımıza inanıyoruz. Medya ile olan yakın temasımız, gerçekleştirdiğimiz festival, etkinlikler ve kampanyalar sayesinde artık hiçbir gazetede, hiçbir yazarın köşesinde “Çiçek almayın, israftır” türü haber ve yorumlara rastlamıyoruz. Eski yıllarda özellikle önemli günlerin öncesinde karşımıza çıkan negatif haberlerin önüne geçtiğimiz için çok mutluyuz. Maalesef vakıfların çiçek sektörü aleyhine çalışmaları konusunda çok ciddi
ketlenme olduğunu gözlemliyoruz. Bundan 10 veya 20 yıl önceki satışlar veya kar marjlarından söz etmek mümkün görünmese de, piyasamızın toparlanma sürecine girdiğini görmek bizleri umutlandırıyor. Tüketimi teşvik etmek amacıyla iyi kalite ve ucuz fiyat politikasını tüm esnaf arkadaşlarımız benimsedi. Bu politikanın geri dönüşlerini uzun vadede alacağımıza inanıyorum. Bununla beraber, alternatif satış kanalı olan web üzerinden online çiçek satışının da bu hareketlenmede payı var.
bir ilerleme kaydedemedik. Bunun da başlıca nedeni, vakıfların Rekabet Kanunu’na tabi olmamasıdır. Bu nedenle haklarında yasal işlem başlatamamış olsak da, vakıflarla karşı karşıya gelmek yerine iş birliği adımları atarak bu sorunun aşılabileceğine inanıyorum. Bu yöndeki çalışmalarımız daha önceki yıllarda olmuştu ve gelecekte de devam edecektir. Dernek adına başka neler yapıyorsunuz? Üyelerimizin müşterilerine hizmet veriyoruz. Bunun dışında dernek olarak çağımızın gereği olan online satış sistemine geçerek e-ticaret alanında da aktif olmaya başladık. www.interflora. org.tr web adresimizde online çiçek satışı yapıyoruz.
Bitkileri Tanıtım Grubu’nun lokomotif kurumlarından biri olarak, bizlere bu çalışmalarda örnek gösterilebilecek katkı ve destekleri oldu. Ayrıca ülkemize Çiçek Festivali kazandırmanın gururunu da birlikte yaşadık. Bu festival umuyorum ki önümüzdeki yıllarda uluslararası bir boyut kazanacak. İç pazarın sizin açınızdan son durumu ne yöndedir? Bu yılın başından itibaren, iç piyasada geçen kriz yıllarına oranla bir hare-
İç pazarın daha da hareketlenmesi için ne tür çalışmalar yapılması taraftarısınız? Ülkemizdeki tüketimin herkesi mutlu edebileceği seviyelere çıkması için gençlere yatırım yapılması gerektiğini düşünüyorum. Yarının bilinçli tüketicisi olacak gençlerimizin zihninde çiçek olgusunu yeşertmek, çiçeği yaşamlarının vazgeçilmez bir unsuru haline getirmek gerekiyor. Bunun için de batılı ülkelerin yıllar öncesinden planlı bir şekilde ürettikleri ve uyguladıkları projelerin benzerlerini yaratmamız gerekiyor. Çiçek hediyeleşmesini sıklaştıracak özel günlerin sayısının artırılmasında, mevcut olan özel günlerde tüm sektör olarak çalışmalar yapılmasında büyük fayda var.
Süs Bitkileri ve Mamulleri İhracatçıları Birliği’nin sektör için yaptığı çalışmalar hakkında ne düşünüyorsunuz? İhracatçı birliğimizin, üretim ve ihracat alanında yaptığı çalışmaları takdirle karşılıyorum. Son yıllarda ülkemizde yetişen çiçek türlerindeki artış gerçekten dikkat çekici ve bu ürünlerin yurt dışı fuarlarında tanıtımı konusunda Başkan Osman Bağdatlıoğlu, yönetimi ve ekibi çok başarılı çalışmalara imza atıyor. Bununla beraber, dünya pazarında söz sahibi ülkelerle yapılan iş birlikleri ve Antalya’da düzenlenen seminerlerin özellikle üretici ve ihracatçı firmalara büyük yarar sağladığına inanıyorum. İhracatçı birliğimizle geçtiğimiz yıllarda, sektörümüz adına çok önemli çalışmalara birlikte imza attık. Süs 23
ÇIÇEKÜLKELERDEN
Canlı bitkiler Azerbaycan’a canlılık katıyor Azerbaycan pazarında peyzaj düzenlemelerinin artması Türkiye ekonomisine ve ihracatına katkı sağlıyor. Bununla birlikte müteahhitlik hizmetlerinin gelişimi de ihracatı artırıyor. Süs Bitkileri ve Mamulleri İhracatçılar Birliği’nin kayıtlarına göre; Azerbaycan’a toplam süs bitkileri ihracatı 2010 yılında 3 milyon 500 bin dolar iken 2011 yılının aynı döneminde 5 milyon 260 bin dolar oldu.
24
Süs Bitkileri ve Mamulleri İhracatçıları Birliği’nin verilerine göre; 2009 yılından bu yana Türkiye’den Azerbaycan’a düzenli olarak çiçek soğanları, canlı bitkiler, kesme çiçekler, yosun ve ağaç dalları ihracatı yapılıyor.
O
rta Asya, Orta Doğu ve Ön Asya’nın ortasında bulunan Azerbaycan; Kafkas Dağları’nın güneydoğu yamaçlarında yer alıyor. Ülkenin yüz ölçümü 86 bin 660 kilometrekare ve ülke sınırlarının toplam uzunluğu 3 bin 660 kilometre. Kuzeyde Dağıstan Özerk Cumhuriyeti, kuzeybatıda Gürcistan, güneyde İran, güneybatıda Ermenistan ve Türkiye, doğuda ise Hazar Denizi ile sınırları bulunuyor. Türkiye ile doğrudan sınırı ancak Nahçıvan Özerk Bölgesi ile olan 12 kilometrelik bölgedir. Azerbaycan, Nahçıvan Özerk Bölgesi ile Dağlık Karabağ Özerk Yönetim Birimi’ni de içine alıyor. Topraklarının yüzde 50’si dağlık alanlardan oluşan ve denizden 657 metre yükseklikte bulunan Azerbaycan’da dağlık alanlar Büyük Kafkasya, Küçük Kafkasya ve Talış Dağları’ndan meydana geliyor.
oldukça cazip bir pazar konumunda. Bağımsızlığını kazdıktan sonra yönünü batıya çeviren Azerbaycan’ın Rusya, Ukrayna, Gürcistan, Moldova ve Kazakistan ile serbest ticaret anlaşmaları bulunuyor. Bu anlaşma sayesinde söz konusu ülkeler arasında herhangi bir gümrük vergisi uygulanmıyor. Bu da Azerbaycan’a yatırım yapmak isteyen yatırımcılar için önemli bir fırsat sağlıyor. Ayrıca Azerbaycan, başta petrol ve doğal gaz olmak üzere yer altı ve yer üstü kaynakları açısından oldukça zengin. Orta Doğu ve Orta Asya’nın tam ortasında, tarihi ve ticari geçit yollarının üzerinde bir konumda olmasından ötürü Kafkasya bölgesinde oldukça önemli bir ülke olarak dikkat çekiyor. Azerbaycan ekonomisinde 1996 yılından itibaren gözle görülür bir büyüme söz konusu. Gayrisafi yurt içi hasıla (GSYİH) bu dönemde yüzde 34,5 artarak 20,3 milyar dolara yükseldi.
TÜRK BİNALARI YÜKSELİYOR
EN ÇOK CANLI BİTKİ İHRAÇ EDİYORUZ
Azerbaycan pazarında Türk müteahhitlik hizmetlerinin gelişimine paralel olarak ihracatımız istikrarlı bir şekilde artıyor. Canlı bitkiler ihracatında en önemli pazarlardan biri haline gelen Azerbaycan’a yönelik ihracatımızda, canlı bitkilere yönelik pazar payının artması bekleniyor.
YATIRIMCILAR İÇİN CAZİP BİR PAZAR
Kültürel yönden benzer özellikler taşımamız nedeniyle Azerbaycan dışa açılmak isteyen yatırımcılarımız için
Süs Bitkileri ve Mamulleri İhracatçıları Birliği’nin verilerine göre; 2009 yılından bu yana Türkiye’den Azerbaycan’a düzenli olarak çiçek soğanları, canlı bitkiler, kesme çiçekler, yosun ve ağaç dalları ihracatı yapılıyor. Orta Anadolu İhracatçılar Birliği’nin kayıtlarına göre; Azerbaycan’a yönelik gerçekleşen genel süs bitkileri ihracatında geçen senenin Ocak-Aralık dönemine göre artış yaşandı. Azerbaycan’a yönelik süs bitkileri genel ihracatımız 2010 yılında 3 milyon 495 bin dolar olarak gerçekleşti.
Bu durumu takiben 2011 yılı Ocak-Kasım döneminde 5 milyon 275 bin dolar seviyesine çıktı. Rakamsal olarak bakıldığında canlı bitkiler ön plana çıkıyor. 2010 yılı OcakAralık dönemi arasında 4 milyon 421 bin kilogram ürünün ihracı yapılmışken 2011 yılının Ocak-Kasım döneminde 5 milyon 178 bin kilogram canlı bitki ihracatı gerçekleşti. Canlı bitkilerin 2010 yılında gerçekleşen ihracat rakamı ise 3 milyon 331 bin dolarken 2011 yılı Ocak-Kasım döneminde 5 milyon 131 bin dolar seviyesine yükseldi. Kesme çiçeklere bakıldığında ise 2010 yılında 24 bin 775 kilogram ihracat yapılırken bu rakamın 2011 Ocak-Kasım dönemleri arasında 53 bin 326 kilograma yükseldiği dikkat çekiyor. Kesme çiçeklerin 2010 yılında gerçekleşen ihracat rakamı 73 bin dolardan 2011 yılı Ocak-Kasım döneminde 108 bin 376 dolara yükseldiği görülüyor. Süs bitkileri ihracatında ise ülkemizden Azerbaycan’a en fazla canlı bitkiler ihracatı gerçekleşiyor. 2011 yılı Ocak-Kasım ayları değerlendirmesine bakıldığında 5 milyon 131 bin dolar ihracatı gerçekleşen kalemden sonra ikinci sırada 108 bin dolar değerinde ihracatla kesme çiçekler geliyor. Sıralamanın üçüncü sırasında yer alan çiçek soğanları ihracatı ise 15 bin dolar seviyesinde. Yosun ve ağaç dalları da 3 bin dolarlık ihracat rakamıyla dördüncü sırada yer aldı.
NAKİT ÖDEME İHRACATIN EN BÜYÜK AVANTAJI Süs Bitkileri ve Mamulleri İhracatçıları Birliği’ne kayıtlı Azerbaycan’a yönelik ihracat gerçekleştiren firmaların çoğunluk olarak Azerbaycan ile 2009 yılından itibaren çalışmaya başladıkları görülüyor. Süs bitkileri ihracatında ilk sıralarda yer alan Azerbaycan’ı cazip kılan en önemli nokta işin karşılığının 25
ÇIÇEKÜLKELERDEN AZERBAYCAN’A SÜS BİTKİLERİ İHRACATI 2009 MİKTAR (Adet)
ÜRÜN GRUBU
MİKTAR (Adet)
01 OCAK-30 KASIM 2011 DEĞER (USD)
MİKTAR (Adet)
DEĞER (USD)
ÇİÇEK SOĞANLARI
2,774.00
3,614.00
113,015.00
51,131.09
39,500.00
15,750.00
ÇELİK VE FİDELER
2,485,301.33
2,810,071.96
4,421,705.23
3,331,755.47
5,178,370.89
5,131,287.10
30,771.00
117,571.10
24,775.80
73,081.17
53,326.00
108,376.44
392,085.00
139,921.74
140,750.00
39,260.39
3,848.00
3,738.48
4,700,246.03 3,495,228.12 5,275,044.89
5,259,152.02
AĞAÇLAR, ÇALILAR VE DALLARI ODA BİTKİLERİ TOPLAM
2,910,931.33 3,071,178.80
nakit ödenmesi ve karşılıklı güven. İhracat yapan firmaların ortak düşüncesi ise peyzaj ve çevre düzenlemesi konusunda uzman danışmana ve profesyonel desteğe ihtiyacı olan Azeri müteahhitlik firmaları ve Azerbaycan’da iş yapan Türk girişimcilerin ortak çalışma içerisinde olması gerekliliği. Bu iş birliğinin kuvvetlenmesi hem ortaya çıkan işlerin kalitesini gösterecek, hem de firmalarımıza Azerbaycan’da yeni iş alanları açacak.
ÜLKEDE 9 AYRI İKLİM ÇEŞİDİ VAR
Süs bitkileri ve mamulleri ihracatı yapan firmaların Azerbaycan ihracatını artırabilmeleri için hakim olmaları gereken en önemli konulardan bir tanesi ülkenin ikimi ve toprak yapısı. Azerbaycan’ın iklimini Büyük Kafkas Dağları’nın kuzeyden gelen soğuk hava kütleleri, Küçük Kafkas Dağları’nın güneyden gelen sıcak ve tropik hava akımları ile Hazar Denizi etkiliyor. Azerbaycan, dünyadaki 11 iklim çeşidinden dokuzuna sahip. Ülkeye, subtropikal iklim tipi hakim. İç kesimler; yazları sıcak ve kurak, kış aylarında
26
2010 DEĞER (USD)
ise ılıman ve soğuktur. Yıllık ortalama sıcaklık 12 derece civarında. Ülkede görülen iklim çeşitliliği, tarım ürünlerinde de çeşitliliğe olanak sağlıyor. Azerbaycan, yeraltı kaynakları bakımından da oldukça zengin bir ülke. Ülke arazisinin yüzde 70’i petrol ve doğal gaz rezervleri bakımından yüksek potansiyele sahip. Doğal gaz yatakları, petrol yataklarıyla ayrı ya da bir arada bulunuyor. Petrole göre daha derinlerde bulunan doğal gaz yatakları, petrol yataklarına göre daha az biliniyor. Üretime başlanıldığı yıllardan itibaren petrol rezervlerinin 2/5’inden biraz fazlası, doğal gaz rezervlerinin ise 1/5’i tüketildi. Yüzde 50’si karada, yüzde 50’si Hazar Denizi’nde bulunan 70’ten fazla işletilir durumda petrol ve doğal gaz yatağı, Azerbaycan için önemli bir gelir kaynağı olmakla birlikte ülkeyi büyük güçlerin nüfus mücadelesinin ortasında bırakıyor. Ülke, petrol ve doğal gazın yanı sıra demir, alüminyum, boksit, çinko, bakır, arsenik, molibden, kobalt, kurşun, barut, kireçtaşı, mermer gibi yeraltı kaynakları bakımından da zengin.
Süs bitkileri ve mamulleri ihracatı yapan firmaların Azerbaycan ihracatını artırabilmeleri için hakim olmaları gereken en önemli konulardan bir tanesi ülkenin ikimi ve toprak yapısı. Azerbaycan, dünyadaki 11 iklim çeşidinden dokuzuna sahip. YAŞANABİLECEK SORUNLARA ÖNCEDEN ÖNLEM ALINMALI
Süs bitkileri ve mamulleri sektörünün Azerbaycan pazarında dikkat etmesi gereken en önemli nokta ülkenin iklimi. Bu iklim bölgesinde güneş ışınları yılda iki kez dik açıyla düşer. Güneş ışınları dik geldiği yaz dönemi yağışlı, kışlar kurak geçer. Yağışlar genellikle konveksiyonel yağışlardır Sıcaklık farkı ekvatoral iklime göre fazladır. Azerbaycan’ı Küçük Kafkas Dağları’nın güneyden gelen sıcak ve tropik hava akımları ile Hazar Denizi etkiliyor. Azerbaycan iklimi, dünyadaki 11 iklim çeşidinden dokuzuna sahip olduğu için süs bitkileri ve mamulleri ihracatçıları bu durumu göz önünde bulundurmalı. İklime uygun seçilen bitki ve çiçek türlerinin bakımı konusunda müşterilere bilgi verilmesi ve karşılaşabilecekleri olası problemlere hızlı dönüşler yapılması ihracatın sürdürülebilirliği açısından önemli. Aksi takdirde Azerbaycan’a yapılan ihracatta aksamalar yaşanabilir. Firmalar açısından dezavantaj olarak kabul edilen bir diğer sorun ise gümrük malzeme gönderimi sırasında yaşanan aksamalar olduğu görülüyor. Firmalar, gümrüklerin çok yavaş işleyen prosedürlerden arındırılması daha şeffaf bir mevzuata kavuşturulması ile bu sektörün ihracatta daha başarılı olacağını düşünüyor.
“Azerbaycan, Avrupa’ya göre daha karlı”
“Azerbaycan’a ihracatımız 2010 yılında müşterimizin firmamızla irtibata geçmesi ile başladı. Bugüne kadar Azerbaycan’daki müşterilerimizle birkaç kez karşılıklı ziyaretlerimiz de oldu. Ülkemizden daha az gelişmiş ülkelere yapılan ihracatların en büyük avantajı Avrupa ihracatı ya da iç piyasa satışlarına kıyasla kar marjının daha yüksek olması. Aynı zamanda ödeme genelde ya nakit ya da ürün tesliminde yapılıyor. Bu da günümüz koşullarında iyi satış anlamına geliyor. Azerbaycan’a ihracattaki en büyük sorunumuz ulaşımın uzun sürmesi. Kara yolu ile belirli bir yere kadar gidilebiliyor. Oradan sonra gemi kullanılıp tekrar kara yolu ile Azerbaycan’a ulaşılıyor. Bu da canlı bitki sevkiyatında önemli sıkıntılara sebep oluyor. Bunun dışında bürokratik ya da kanuni bir sıkıntı yaşamıyoruz. Ulaşım sıkıntısına nasıl bir çözüm bulunur bilemiyorum; ancak bu sorun çözülebilirse iş hacminde çok ciddi artışlar sağlayabiliriz.”
İsa ÜSTÜN – İthalat İhracat Sorumlusu Garden Koala Peyzaj “Gardensa çatısı altında 2001 yılından bugüne Türki Cumhuriyetleri’nde çeşitli projeler uyguluyoruz. Gerek Türkmenistan, gerekse Kazakistan’da değişik ve zor iklimsel koşullarda, konusunda uzman mimar kadromuz, lojistikçilerimiz, mühendislerimiz ve saha elemanlarımız sayesinde çok başarılı sonuçlar elde ettik. Prestijli büyük projelere imza attık. Bu başarılı uygulamalar neticesinde peyzaj ve çevre düzenlemesi konusunda uzman danışmana ve profesyonel desteğe ihtiyacı olan dost Azeri müteahhitlik firmaları ve Azerbaycan’da iş yapan Türk girişimciler ile temaslarımız oldu. 2010 yılından itibaren ciddiyet kazanan Azerbaycan ticaretimiz halen artan bir süratle gelişiyor. Ticaretimizin tamamı ihracat yönünde gerçekleşiyor. Dost Azerbaycan ile ülkemiz arasında güvene dayalı gelişmiş bir ticaret bağı var. Bu sebepten ne ihracat esnasında, ne de teslim sonrasında bürokratik hiçbir sorunla karşılaşmıyoruz. Bu ticari ilişkinin gelişerek devamını diliyorum.”
“Dost Azerbaycan’a ihracatımız artıyor”
Ufuk GÖZGÖRDÜREN – Yönetim Kurulu Başkanı Gardensa Çiçekçilik
“Daha az prosedür, isin saglıklı yürümesi açısından önemli”
“Azerbaycan ihracatımızın en büyük avantajı firmamızın yurt dışında pazar payının genişlemesi. Azerbaycan ihracatı ile ekibimizin her geçen gün tecrübe kazandı. Buna paralel olarak uluslararası alanda çalışma alanımızın genişledi. İstihdam arttı. Azerbaycan vasıtasıyla diğer Türki Cumhuriyetleri’ne de bir kapı açılması bu ihracatın avantajları arasında yer alıyor. Dezavantaj olarak da özellikle Sakarya ili dışından yaptığımız ihracatlarda gümrük işlemleri nedeniyle sorunlar yaşıyoruz. Gümrüklerin çok yavaş işleyen prosedürlerden arındırılması daha şeffaf bir mevzuata kavuşturulması bu sektörün ihracatta başarılarını ve büyümesini pekiştirecek. İhracata yönelik, diğer sektörlere yapılan teşvikler maalesef bizim sektörümüzde yok. Yapılan çalışmalarda devletin ihracatımızın binde üç gibi önemli bir miktarını vergi olarak almak istemesi de bizler için ağır bir yük teşkil ediyor. Ülkemizde gümrük mevzuatı yeniden şekillendirilmeli. İşlerin daha organize daha az prosedür ile yürümesi, işin sağlığı açısından önemli. Bu sorunların en kısa sürede çözümü yurt dışı pazarlarındaki fırsatları lehimize döndüreceği kanaatindeyim.”
Hakan TANRIVERDİ – Genel Müdür Sakarya Botanik “Azerbaycan’a ihracatımız 2006 senesinde Azerbaycan Maliye Naziri Ali Haydar Kuliyevin kardeşi, Mir İsmail Kuliyev’in de katılmış olduğu bir fuarda tanışmamız ile başladı. Azerbaycan, sınır olarak komşumuz olmasa da mesafe olarak daha önce ihracat yaptığımız Nijerya, Ürdün gibi ülkelerden yakın olduğu için avantaj sağlıyor. Ayrıca dil olarak daha kolay anlaştığımız bir ülke. Azerbaycan’a ihracat yaparken fazla bir sıkıntı ile karşılaşmıyoruz. Sadece gümrük kontrol işlemlerinin uzun sürmesinden dolayı fidanlarda zayiat meydana gelebiliyor. Fidan gümrükleme işlemlerinin gümrükte kontrollerce değil, Tarım İl Müdürlüğü’nde çalışacak olan bir gümrük memuru tarafından yapılmalı. Mallar firmada paketlendikten sonra Tarım İl Müdürlüğü’nde veya firmadan çıkmadan gümrüklenirse fidanlarda zayiat olaylarının önüne geçilebilir.”
“Gümrükte zaiyatın önüne geçilmeli”
Işık KARAGÖZ – Satış Pazarlama Müdürü Sunfidan A.Ş. 27
ÇIÇEKTANITIM
Karanfil nasıl yetistirilir? Güzelliği ve saygıyı ifade eden karanfilin ana vatanı, Akdeniz’in sahil bölgeleridir. Bu nadide çiçek kırmızıdan pembeye, kırçıllıdan sarıya kadar mükemmel bir çeşitliliğe sahip. İhracatta da önemli bir kalem olan karanfilin nasıl yetiştirildiği hakkında Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü Yrd. Doç. Dr. Soner Kazaz ile görüştük.
K
aranfilin ana vatanının Akdeniz’in sahil bölgeleri olduğunu ifade eden Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü Yrd. Doç. Dr. Soner Kazaz; bu çiçeğin Yunanistan, İtalya, Sicilya ve Sardunya’da yayıldığını ifade etti. Yetişmesi için serin bir iklime ihtiyaç duyduğuna da değinen Kazaz, ticari üretim amacıyla üretilen karanfilin genellikle çelikle çoğaltıldığını vurguladı. “30 DERECEDEN FAZLA SICAKLIK KALİTEYİ BOZAR” Karanfil yetiştiriciliğinde uzun günlerin yaşandığı dönemlerde çiçeklenmenin daha kolay yapıldığını söyleyen Kazaz; “Karanfil, serin iklimleri daha çok sever. Gece 10-14 oC, gündüz 16-21 o C’ye ihtiyaç duyar. 30 oC’den fazla olan sıcaklıklarda bu bitkinin kalitesi oldukça düşer. Aynı zamanda -3 oC’ye kadar soğuklara da dayanabilir. Sera içi optimum nem seviyesinin yüzde 65-80 arasında olması lazımdır. Drenajı iyi olan orta tınlıdan hafif tınlıya kadar ve pH’sı 6-7 arasında olan topraklarda iyi gelişme gösterir. Karanfil zorunlu olmayan uzun gün bitkisidir. Bu nedenle uzun günler çiçeklenme başlangıcını teşvik ederken kısa günler çiçeklenmeyi geciktirir” dedi. “KARANFİL, ÇELİKLE ÇOĞALTILIR” Karanfilin genellikle çelikle çoğaltıldığını söyleyen Kazaz; bu bitkinin çoğal-
28
tılma işleminin nasıl gerçekleştiğini anlattı. İdeal bir karanfil çeliğinin yaklaşık 7-15 cm uzunluğunda ve 4-5 adet olgun yaprak çiftine (en az 3 adet yaprak çifti+1 adet göbek yaprağı) sahip olması gerektiğini ifade etti. Anaç bitkilerde en az 2-3 kez uç alma işlemi yapıldıktan sonra çelikle çoğaltma işleminin başlatılması gerektiğine dikkat çeken Kazaz şu şekilde devam etti: “Anaçlık dışındaki ticari üretim yapılan bitkilerin yan sürgünlerden virüs ve hastalık etmenlerinin kolaylıkla çeliklere taşınmasından dolayı çelik alınmamalıdır. Çelikler hemen köklendirilmeyecekse 0-1 oC’de birkaç hafta (1-4 hafta) depolanır. Çelikler aynı zamanda 0 oC’de 6 aya kadar depolanabilir. Çeliklerin yerleştirildiği
kasa ve kutuların ağızları mutlaka çeliklerin ortam ısısının düşürülmesinden sonra (kutu ve kasaların ağızları 10-15 saat açık bırakılır) kapatılıp depolanmalıdır. Çeliklerin Aralık-Mart ayları arasında köklendirilmesinde köklendirme ortamı olarak 1:1 oranında (hacimsel) torf-perlit karışımı, Nisan-Haziran ayları arasında köklendirilmesinde ise 1:2 oranında torf-perlit karışımı kullanılır. Köklendirme sırasında çelikler düzenli olarak hastalık ve zararlılara karşı ilaçlanmalıdır. Çelikler köklendirme serasının iklim koşullarına bağlı olarak genellikle 18-30 gün arasında köklenir. Karanfil hastalıklardan ari, hızlı ve kitlesel olarak doku kültürü yöntemiyle de çoğaltılır.”
“Karanfil yetiştiriciliğinde en çok solgunluk, kök ve gövde çürüğü, kurşuni küf ve yaprak lekesi hastalığı görülüyor. En önemli zararlılar ise kırmızı örümcek, thrips, yeşil kurt yaprak biti ve nematod’dur.” “4-5 VEYA 6 SIRALI DİKİLMELİ” Toprak kökenli hastalık, zararlı ve yabancı otların elemine edilmesi için sera topraklarının dikimden en az 3-5 hafta önce toprak fumigantları ile ilaçlanması gerektiğine değinen Kazaz, karanfillerin dikim aşaması hakkında bilgi verdi: “Dikim öncesi ilacın toksik etkisinin tamamen ortadan kaldırılması için toprağın mutlaka sulanması, işlenmesi ve havalandırılması gerekir. Türkiye’de sera topraklarının yüzde 95’inde organik madde seviyesi yüzde 5’in altında olduğundan dikim öncesi toprağa 6-8 ton organik madde ilavesi verim ve kalite bakımından oldukça faydalıdır. Anaç bitkiler genellikle 1 m genişlikteki yataklara 6 ve 8 sıralı olacak şekilde dekara 30-40 bin adet arasında fide dikilir. Ticari kesme çiçek üretim amaçlı ise üretim sezonu ve bölgelere göre değişmekle birlikte 4, 5 veya 6 sıralı olarak dikim yapılır. Dört sıralı dikimde dekara 18-22 bin adet arasında karanfil fidesi dikilirken 5 ve 6 sıralı dikimlerde 26-33 bin adet arasında karanfil dikilir. Karanfiller genellikle sıra arası 15-20 cm, sıra üzeri 11-13 cm aralıklarla dikilir. Dikim mümkün olduğu kadar yüzlek yapılmalı ve dikim sırasında en alttaki yaprak çiftinin mutlaka toprak üzerinde kalmasına dikkat edilmelidir. Ülkemizde karanfil dikimleri Antalya’da Haziran-Temmuz, İzmir’de Mayıs-Temmuz, Isparta’da Nisan-Mayıs, Yalova’da ise Şubat-Mart ayı başında yapılmalıdır.” Uç alma işleminin de üç ayrı yönetime
olduğuna dikkat çeken Kazaz; “Karanfilde bir (tek), bir buçuk ve iki olmak üzere üç ayrı uç alma yöntemi vardır. Bitkinin gelişme durumuna bağlı olarak dikimden yaklaşık 2-6 hafta sonra, ana gövdenin uç kısmının alttan itibaren 4-6 yaprak çifti üzerinden elle koparılmasına uç alma veya tek uç alma denir. Tek uç alma işleminden yaklaşık 3-6 hafta sonra alttan gelen sürgünlerin yarısında (dipten itibaren 2-3. boğum üzerinden) tekrar uç alma işlemine bir buçuk uç alma, alttan gelen sürgünlerin tamamında uç alma işlemine ise iki uç alma denir. Uç alma işlemi ana sap üzerinde küçük çiçek tomurcuğu görüldükten sonra yapıldığında (daha fazla karbonhidrat oluşur) daha faydalıdır” dedi. BİLİNÇLİ VE DENGELİ GÜBRELEME ŞART Karanfil üretiminde optimum düzeyde verim ve iyi kalitede ürün alabilmek için bilinçli ve dengeli bir gübreleme şart. Bu nedenle karanfil yetiştiriciliği yapılan sera topraklarının özellikleri mutlaka belirlenmeli ve bu özelliklere uygun sulama ve gübreleme programları yapılmalıdır. Gübrelemeye dikimden sonra hemen başlanması gerektiğini sözlerine ekleyen Kazaz; “Yeni kökler gelişip toprağa tutunmaya başladıktan sonra (en az bir hafta) gübrelemeye başlanmalıdır. Karanfilde yaprak analizleri için yaprak örnekleri çiçek sapının uç kısmından aşağıya doğru 4-5 yaprak çiftlerinden alınmalıdır. Bir besin elementinin başka bir besin elementinin alınabilirliği üzerine olumsuz etki yapması (antagonizm) nedeniyle gübreler mutlaka belirli oranlarda hesaplanıp uygulanmalıdır. Örneğin; toprakta potasyum, kalsiyum ve magnezyumdan birinin fazla olması diğer ikisinin alınmasını olumsuz etkiler. Yine topraktaki fosfor fazlalığı da demir, mangan, çinko ve bor alımını olumsuz etkiler. Besin elementleri ile kalite parametreleri arasında da önemli ilişkiler vardır. Kalsiyum noksanlığında yaprak uçlarında yanıklık görülürken azot, magnezyum ve demir noksanlığında yapraklarda sararma ve renk açılması görülür. Bor noksanlığında çiçek saplarında ve
Yrd. Doç. Dr. Soner KAZAZ
Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü
kalikste çatlama görülürken yine bor, potasyum ve kalsiyum noksanlığında çiçeklerin vazo ömründe azalma görülür. Karanfilin kök sisteminin dağılımı üzerinde özellikle azot ve fosforun önemli etkisi vardır. Fosfor eksikliğinde kök gelişimi ve çiçek verimi azalır. Potasyum hastalık ve zararlılara karşı direnç kazandırırken kaliteyi de artırır. Kalsiyum’un fusarium ve dalın direnci üzerine önemli etkisi vardır. Çinko noksanlığında boğum araları ve dolayısıyla çiçek sapı uzunluğu kısalır” şeklinde konuştu. Gübreleme ile ilgili yaptığı konuşmanın yanı sıra kaliks çatlamasına da değinen Kazaz; “Kaliks çatlamasının en önemli nedeni gece ile gündüz sıcaklıkları arasındaki farklılıktır. Kaliks çatlama oranı gece ile gündüz sıcaklığı arasındaki farkın 8 oC’yi geçtiği durumlarda artarken 8 oC’yi aşmadığı durumlarda azalır. Kaliks çatlamasının diğer nedenleri arasında genetik, bitkide büyümenin yavaşladığı dönemlerde aniden bol azotlu gübreleme veya fazla sulama yapılması veya bor eksikliği sayılabilir. Bunun yanında topraktaki fosfor oranının artması kaliks çatlamasını da artırır. Kaldı ki fosfor alınımı düşük kök bölgesi sıcaklıklarında azalır. Kış aylarında bitkide yeterli potasyum konsantrasyonu ile kalix çatlaması ve sap çatlamaları azaltılabiliyor” dedi.
29
ÇIÇEKRAKAMLAR
75 milyon asıldı hedef 100 milyon dolar Türkiye süs bitkileri ihracatı geçtiğimiz senenin Ocak-Aralık dönemine göre, 2011 yılında yüzde 36 oranında artış gösterdi. Orta Anadolu İhracatçıları Birliği kayıt rakamlarına göre; 2011 yılında süs bitkileri ve mamulleri sektörü ihracatı 76 milyon dolar seviyesine yükseldi. Böylelikle 2011 yılına dair hedeflenen 75 milyon dolar ihracat sınırı aşılmış oldu.
T
ürkiye geneli süs bitkileri ve mamulleri sektörü Orta Anadolu İhracatçıları Birliği kayıt rakamlarına göre; geçen yılın OcakAralık dönemi kıyaslandığında yüzde 36 oranında artış yaşadığı görülüyor. 2010 yılı Ocak-Aralık döneminde ülkemizden 56 milyon 189 bin dolar değerinde ürün ihraç edildi. 2011 yılında ise yeni bir rekora imza attı. Yüzde 36 oranında artışla, sektör son yılların en büyük artış ivmesini yakaladı ve 2011 yılı ihracat hedefi olan 75 milyon dolar sınırını aştı. Yıllık bazda tüm ihracat sektörleri içinde süs bitkileri, bitkisel ürünler içinde en çok ihracat artışı görülen sektör oldu. Aralık ayında ise süs bitkileri ihracatında geçen yıl aynı döneme göre yüzde 11 azalış görüldü. İhracatımız 5 milyon 44 bin dolar oldu. Aralık ayında canlı bitkiler ihracatımızda yüzde 45 artış yaşandı. Kesme çiçek ihracatında ise yüzde 39’luk bir azalma meydana geldi. Kesme çiçek ihracatında görülen bu düşüş, iklimsel nedenlerden kaynaklanıyor. Kurak geçen bu dönemde seralardan alınan verim düştü. Sektörel ihracatta Antalya en önemli merkez olurken Yalova, Sakarya ve İzmir sıralamayı takip etti.
EN FAZLA İHRACAT TÜRKMENİSTAN’A YAPILDI 2011 yılının tamamında ihracatımızda canlı bitkiler yüzde 85, çiçek soğanları yüzde 26, yosunlar ve ağaç dalları yüzde 8, kesme çiçekte ise yüzde 3 30
artış görüldü. 2011 yılında süs bitkileri sektöründe en önemli ihracat pazarlarımız sırasıyla Türkmenistan, Hollanda, Irak, İngiltere, Almanya ve Azerbaycan oldu. Türkmenistan, Irak, Azerbaycan ve Özbekistan gibi pazarlarda Türk müteahhitlik hizmetlerinin gelişimine paralel olarak canlı bitkiler ihracatımız büyük bir hızla artmaya devam etti. Canlı bitkiler ihracatında en önemli pazar haline gelen Türkmenistan’a yüzde 109, Irak’a yüzde 184, Azerbaycan’a yüzde 68 artış yaşandı. Önümüzdeki yıl canlı bitkiler ihracatımızın bu pazarlarda payını artırmaya devam etmesi bekleniyor. Diğer önemli ihraç pazarlarımızdan olan Hollanda’ya yüzde 32, Almanya’ya yüzde 21 ve Ukrayna’da yüzde 14 artış görüldü.
GÜRCİSTAN REKOR KIRDI Gürcistan 2011 yılının Ocak-Aralık döneminde kayıt değeri bazında yüzde 314 oranında rekor yükselişle en çok değer bazında ihracatın yapıldığı pazar oldu. 2011 yılında 1 milyon 759 bin dolar olan pazara ihracatımız 2010 yılında 425 bin dolardı. Gürcistan’dan sonra listenin ikinci sırasında yüzde 184 oranında değişimle Irak yer aldı. Irak’a 2010 yılının Ocak-Aralık döneminde 3 milyon 403 bin dolar ihracat yapılırken 2011 yılında bu değer yükseldi. Irak pazarına 2011 yılının aynı döneminde 9 milyon 677 bin dolar ürün ihracatı gerçekleşti. Listenin üçüncü sırasında ise Türkmenistan yer aldı. Türkmenistan’a yapılan ihracatlarda 2010-2011 yılları Ocak-Ara-
lık ayları kıyaslandığında yüzde 109 oranında artışın yaşandığı görülüyor. 2010 yılının Ocak-Aralık ayı içerisinde 5 milyon 968 bin dolarlık ihracat gerçekleşti. Bu rakam 2011 yılının aynı döneminde ise 12 milyon 491 bin dolar seviyesine yükseldi. Listenin dördüncü ve beşinci sırasında ise sırasıyla yüzde 68 oranıyla Azerbaycan ve yüzde 32 oranında yükselişle Hollanda’nın yer aldığı görülüyor. Azerbaycan’a 2010 yılında 3 milyon 485 bin dolar seviyesinde ihracat gerçekleşti. Söz konusu ülkeye 2011 yılının aynı döneminde 5 milyon 873 bin dolar ihracat oldu. Hollanda’ya ise yüzde 32 oranında ihracat artışı yaşandığı görülüyor. Hollanda’ya 2010 yılında 8 milyon 818 bin dolar düzeyinde ihracat gerçekleşirken 2011 yılının aynı döneminde 11 milyon 625 bin dolar değerinde ihracat yapıldı.
TÜRKİYE GENELİ SÜS BİTKİLERİ VE MAMULLERİ SEKTÖRÜ İHRACAT KAYITLARININ ÜLKELERE GÖRE DAĞILIMI (OCAK-ARALIK DÖNEMİ) 01 OCAK-31 ARALIK 2010 ÜLKE
MİKTAR (ADET)
01 OCAK-31 ARALIK 2011
DEĞER (USD)
MİKTAR (ADET)
DEĞER (USD)
(%) DEĞİŞİM MİKTAR
DEĞER
TÜRKMENİSTAN
11.509.333
5.968.777
4.618.879
12.491.407
HOLLANDA
55.835.241
8.818.342
82.727.337
11.625.572
48
32
634.526
3.403.068
3.117.389
9.677.889
391
184
İNGİLTERE
84.455.512
9.929.813
63.437.704
8.898.322
-25
-10
ALMANYA
36.069.470
7.197.289
38.412.597
8.693.248
6
21
IRAK
AZERBAYCAN UKRAYNA RUSYA ROMANYA
TOPLAM
109
3.165.227
3.495.228
12.543.712
5.873.587
296
68
52.379.570
3.225.937
39.672.938
3.678.420
-24
14
50.925.144
3.760.384
40.711.030
3.218.721
-20
-14
152.648.447
3.374.576
56.411.721
2.874.716
-63
-15
GÜRCİSTAN DİĞERLERİ
-60
851.417
425.528
5.165.900
1.759.806
507
314
55.499.188
6.590.432
52.262.073
7.530.760
-6
14
503.973.076
56.189.374
399.081.280
76.322.447
-21
36
2012 ÖNEMLİ SEKTÖREL ETKİNLİKLER TARİH
ETKİNLİK
YER
WEB
24-27 OCAK 2012
IPM ESSEN
ESSEN/ALMANYA
www.ipm-essen.de
3-5 ŞUBAT 2012
FLOREXPO
ROMA/ İTALYA
www.florexpo.it/
21-23 ŞUBAT 2012
SALON DU VÉGÉTAL
ANGERS/FRANSA
www.salonduvegetal.com
24-26 ŞUBAT 2012
GARDENIA BAHÇE FUARI
PONZAN/ POLONYA
www.gardenia.mtp.pl
29 ŞUBAT-1 MART 2012
AGRO MASHOV
TEL AVIV/İSRAİL
www.mashovgroup.net
14-16 MART 2012
WORLD FLORAL EXPO 2012
NEW YORK/ABD
www.hppexhibitions.com
20-22 MART 2012
FLOWERS & HORTECH POLAND
VARŞOVA/POLONYA
www.flowers-hortech.com
21-23 MART 2012
INTERNATIONAL FLORICULTURE TRADE EXPO
NAIROBI/ KENYA
www.hppexhibitions.com
(I.F.T.EX.) 2012
NAIROBI/ KENYA
www.hppexhibitions.com
www.flowers-hortech.com
3-5 NİSAN 2012
FLOWERS& HORTECH UKRAINE 2012
KIEV/UKRAYNA
www.flowers-hortech.com
11-14 NİSAN 2012
HORTIFLOR EXPO CHINA 2012
PEKİN /ÇİN
25-27 NİSAN 2012
ASTANA FLOR EXPO
ASTANA/ KAZAKİSTAN
www.flowers-expo.ru
29 AĞUSTOS-1 EYLÜL 2012
IPM FLOWERS – INTERNATIONAL PLANTS EXPO RUSSIA
MOSKOVA/ RUSYA
www.flowers-ipm.com/
26-29 EYLÜL 2012
FLORPLANT SÜS BİTKİLERİ VE PEYZAJ MİMARLIĞI FUARI
ANTALYA/ TÜRKİYE
www.florplant.org
10-13 EYLÜL 2012
FLOWERS 2012 EXPO
MOSKOVA/ RUSYA
www.flowers-expo.ru
5-7 EYLÜL 2012
EXPO FLORA RUSSIA 2012
MOSKOVA/RUSYA
www.hppexhibitions.com
3-6 EKİM 2012
FLORECUADOR - AGRIFLOR 2012
QUITO/ EKVATOR
www.hppexhibitions.com
10-12 EKİM 2012
IFEX 2012 9TH INTERNATIONAL FLOWER EXPO TOKYO
CHİBA/ JAPONYA
www.ifex.jp
EKİM 2012
IBERFLORA
VALENCIA/ İSPANYA
www.iberflora.feriavalencia.com
30 EKİM – 2 KASIM 2012
HORTIFAIR 2012
AMSTERDAM/ HOLLANDA
www.hortifair.com
19-21 KASIM 2012
IPM DUBAI
DUBAI/BAE
www.ipm-dubai.com
31 EKİM- 2 KASIM 2012
INTERNATIONAL FLORICULTURE TRADE FAIR (IFTF) 2012
VIJFHUIZEN/HOLLANDA
www.hppexhibitions.com
ARALIK 2012
IPM CHINA
ÇİN
www.ipm-china.com
ARALIK 2012
FLOWER SHOW TURKEY
İSTANBUL/ TÜRKİYE
www.flowershow.com.tr 31
ÇIÇEKADRESLER
SEKTÖREL KURUMLAR AKDENİZ SÜS BİTKİLERİ ÜRETİCİLERİ BİRLİĞİ Adres: Göksu Mah. Gazi Bulvarı No:493 ANTALYA Tel: 0242 339 55 99 Faks: 0242 338 37 77 eksperpeyzaj@hotmail.com
ANTALYA ÇİÇEKÇİLER ODASI Adres: Balbey mah. İsmetpaşa Cad. Balbey İşhanı kat:3 No:35 ANTALYA Tel: 0242 242 11 73 Faks: 0242 241 11 58
ANTALYA TİCARET BORSASI Adres: Cumhuriyet Cad. Borsa İşhanı Kat:2 ANTALYA Tel: 0242 244 26 70 Faks: 0242 241 11 58 info@antalyaborsa.org.tr www.antalyaborsa.org.tr
ANTALYA TİCARET ve SANAYİ ODASI Adres: Çevreyolu Üzeri Göksu Mahallesi Gazi Bulvarı No:531 07310 ANTALYA Tel: 0242 314 37 37 Faks: 0242 314 37 38 - 39 – 40 info@atso.org.tr www.atso.org.tr
DOĞAL ÇİÇEK SOĞANCILAR DERNEĞİ Adres: V.S.B. Tesisleri-İzmit Karayolu 19. km. Altınova/ YALOVA Tel: 0226 461 22 50-51 Faks: 0226 461 22 52 vsb@vsb.com.tr www.vsb.gov.tr
INTERFLORA ÇİÇEKÇİLER DERNEĞİ Adres: Emirgazi Cad. No:5 Köroğlu İş Merkezi PK: 34400 Okmeydanı / İstanbul - TÜRKİYE Tel: 0212 210 20 23 (3Hat) Faks: 0212 210 20 22 info@interflora.org.tr 32
SÜS BİTKİLERİ İHRACATÇILARI DERNEĞİ Adres: Aspendos Bulvarı No:221 ANTALYA Tel: 0242 311 80 00 Faks: 0242 311 79 00 info@antalya-tarim.com.tr KESME ÇİÇEK ÜRETİCİ BİRLİĞİ Adres: Altınova Düden Mah. PTT Caddesi No:60 Altınova / ANTALYA Tel: 0242 340 00 76 S.S. ÇİÇEK ÜRETİMİ VE PAZARLAMA KOOP. Adres: Çırçır Mahallesi Ataturk Caddesi No:174 Alibeyköy Eyüp / İSTANBUL Tel: 0212 625 79 79 - 0212 625 85 86 Faks: 0212 – 6251712 info@cicekuretim.com.tr www.cicekuretim.com.tr S.S. FLORA ÇİÇEK ÜRETİMİ VE PAZARLAMA KOOP. Adres: Kemerburgaz Yolu No: 59 Ayazağa / İSTANBUL Tel: 0212 289 50 99 Faks: 0212 289 63 17 info@ssflora.com www.ssflora.com SAKSILI SÜS BİTKİLERİ ÜRETİCİLERİ DERNEĞİ (SASBÜD) Adres: Gazipaşa Caddesi Aydın İş Merkezi No: 61 / YALOVA Tel: 0226 811 36 44 Faks: 0226 811 37 17 info@sasbud.org.tr www.sasbud.org.tr
ULUSLARARASI KURULUŞLAR AIPH - INTERNATIONAL ASSOCIATION of HORTICULTURAL PRODUCERS Adres: AIPH Oude Herenweg 10 2215 RZ Voorhout the NETHERLANDS Tel: 0031 252536950 Faks: 0031 – 252536951 sg@aiph.org www.aiph.org
UNION FLEURS Adres: Square Ambiorix 32/24 B-1000 BRUSSELS Tel: 0032 2 231 06 38 Faks: 0032 2 732 67 66 info@ unionfleurs.org www.unionfleurs.org RESMİ KURUMLAR EKONOMİ BAKANLIĞI Tel: 0312 204 75 00 www.ekonomi.gov.tr HAZİNE MÜSTEŞARLIĞI Tel: 0312 204 60 00 www.hazine.gov.tr GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI Tel: 0312 306 80 00 www.gumruk.gov.tr BİLİM, SANAYİ VE TEKNOLOJİ BAKANLIĞI Tel: 0312 201 50 00 www.sanayi.gov.tr DIŞ EKONOMİK İLİŞKİLER KURULU Tel: 0212 339 50 00 www.deik.org.tr KALKINMA BAKANLIĞI Tel: 0312 294 50 00 www.dpt.gov.tr MALİYE BAKANLIĞI Tel: 0312 415 29 00 www.maliye.gov.tr TÜRK İŞBİRLİĞİ VE KALKINMA İDARESİ BAŞKANLIĞI Tel: 0312 508 10 00 www.tika.gov.tr TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU Tel: 0312 410 04 10 www.tuik.gov.tr TÜBİTAK Tel: 0312 468 53 00 www.tubitak.gov.tr