Çiçek Vizyon Dergisi Kasım-Aralık 2012 59. Sayı

Say覺: 59

Y覺l: 6

Kas覺m-Aral覺k 2012

www.susbitkileri.org.tr

59

BASKANDAN

Hedefimiz 100 milyon dolar Our goal is 100 million dollars Ülkemiz süs bitkileri ve mamulleri ihracatı 2012 yılını 76 milyon 285 bin dolar ile kapattı. Dünya süs bitkileri ve mamulleri pazarında yüzde 30’luk daralma yaşanırken sadece yüzde 4 ihracat azalışı ile bu yılı kapatmış olmamız sektörümüz adına büyük bir başarıdır. 2013 yılındaki ihracat hedefimizi ise 100 milyon dolar olarak belirledik. Ülkemiz için büyük öneme sahip olan 2023 yılındaki 500 milyar dolarlık genel ihracat hedefine ise süs bitkileri sektörü olarak 500 milyon dolarlık katkı sunmak için tüm gücümüzle çalışmaya devam ediyoruz.

Süs Bitkileri ve Mamulleri İhracatçıları Birliği ile Süs Bitkileri Tanıtım Grubu sektörümüzün tanıtımı, firmaların gelişimi ve ihracatının artmasına yönelik çalışmalarını 2013 yılında da sürdürecek. Expo Floriade 2012 Botanik Sergisi gibi dünya çapındaki başarılı organizasyonlarda yer alarak sektörümüzün ulaştığı yetkinlik seviyesini yurt dışı pazarlarda göstermeye devam edeceğiz. Hedef pazarlara yönelik tanıtım kampanyaları ve ticaret heyeti programları düzenleyeceğiz. Kısacası 2013 yılı 2012 yılında olduğu gibi oldukça yoğun bir tempo ile sürecek.

Aynı zamanda süs bitkileri sektörü açısından dünyadaki en önemli organizasyonlardan biri olan “Dünya Botanik Expo”su hazırlıkları ana çalışma konumuz olacak. 2016 yılında gerçekleştireceğimiz bu expo etkinliği ülkemizin ve sektörümüzün tanıtımı açısından bir dönüm noktası olacaktır. Bu bilinç ve duyarlılık ile 2016 yılına doğru bu yılda emin adımlarla ilerlemeye devam edeceğiz. Önümüzde zor ve bir o kadar da güzel bir yıl var. Sektörümüz ve ihracatçı birliğimizin faaliyetlerinde emeği geçen tüm çalışanlarımıza ve diğer paydaşlarımıza iyi yıllar diler, ülkemiz ve haklımız için 2013 yılının başarılarla dolu, güzel bir yıl olmasını temenni ederim.

Our country’s ornamental plants and products export closed the year 2012 with an income of 76 million 285 thousand dollars. It is a great success for our sector to have closed this year with a decrease of only 4 percent in export while a 30-percent shrinkage was registered in worldwide ornamental plants and products market. We have set our export goal for the year 2023 as 100 million dollars. As the ornamental plants sector, we keep doing our best in order to contribute 500 million dollars to the 2023 goal for overall export, 500 billion dollars.

In 2013, Ornamental Plants and Products Exporters Union and Ornamental Plants Promotion Group will continue to make efforts for the promotion of the sector, development of companies and increasing their export. We will keep showing the competence level of our sector in foreign markets by attending worldwide successful organizations such as Floriade 2012 Horticultural Expo. We will organize promotion campaigns and trade delegation programs for target markets. In short, 2013 will proceed at an intensive pace like 2012.

Main focus of our efforts will be our preparatory work for the World Horticultural Expo, one of the most important organizations worldwide for the ornamental plants sector. This expo, which we will organize in 2016, will be a milestone for the promotion of our country and our sector. With this awareness and consciousness, we will, this year as well, keep taking firm steps towards 2016.

We have a difficult but beautiful year ahead of us. I wish a happy new year to all our employees who have contributed to the activities of our sector and exporter union, and other partners, and I hope 2013 will be a beautiful year full of success for our country and people.

Osman BAĞDATLIOĞLU Süs Bitkileri ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı / Tanıtım Grubu Başkanı President of the Ornamental Plants and Products Exporters Union / President of Promotion Group

1

ÇIÇEKIÇINDEKILER 6

12

3

4

Expo haberleri

Gündem haberleri

6

Flower Show Antalya kesme çiçek ihracatçılarının küresel rekabet gücünün değerlendirilmesi

12

16

18

22

“Doğu Avrupa ve Balkanlar’da söz sahibiyiz”

“Sektörün geleceğinden ümitliyiz”

20

“Karantina şartlarına uygun ihracat yapılmalı”

24 22

İmparatorların çiçeği: Kasımpatı

24

28

Fransa’nın kesme çiçeğe ihtiyacı var

Süs bitkileri sektörü 2013 ihracat hedefi: 100 milyon dolar

32

Adresler

SÜS BİTKİLERİ TANITIM GRUBU ADINA, ORTA ANADOLU İHRACATÇI BİRLİKLERİ GENEL SEKRETERLİĞİ’NİN YAYIN ORGANIDIR. OAİB ADINA SAHİBİ Özkan AYDIN

YAYINA HAZIRLAYANLAR Origami Medya (info@origamimedya.com)

YAYIN TÜRÜ İki ayda bir yayınlanan sektörel dergidir.

YAYIN KURULU BAŞKANI İSMAİL YILMAZ

SORUMLU YAZI İŞLERİ MÜDÜRÜ Tugay SOYKAN (tugaysoykan@origamimedya.com)

YAYIN ADRESİ Mecidiyeköy Mah. Atakan Sok. Savaş Apt. No:6 Kat:2 D:7 Mecidiyeköy / Şişli / İST T: +90 212 252 87 76 - 77 F: +90 212 211 40 70

YAYIN KURULU OSMAN BAĞDATLIOĞLU, İSMAİL YILMAZ, LÜTFİ GÖBÜŞ, HARUN YETER, ÖZKAN AYDIN, ESRA ARPINAR, SEVGİN UTLULIĞ, GÜLŞEN BAY

2

YÖNETİM YERİ Ceyhun Atuf Kansu Cad. No: 120 Balgat - Çankaya Tel: 0312 447 27 40 Faks: 0312 446 96 05

EDİTÖR Simge SOYEL (simge@origamimedya.com) MUHABİR Volkan ÜKÜNÇ (volkan@origamimedya.com) TASARIM Murat CERİT (murat@origamimedya.com) Merve ÖZSERBES (merve@origamimedya.com) REKLAM REZERVASYON Yıldız S. ŞAHİN (yildiz@origamimedya.com)

BASKI VE CİLT Matsis Matbaa Sistemleri Tevfikbey Mahallesi Dr. Ali Demir Caddesi No: 51 34290 Sefaköy / İSTANBUL Tel: 0212 624 21 11 Faks: 0212 624 21 17 www.matbaasistemleri.com

ÇİÇEK VİZYON dergisi, Origami Medya tarafından T.C. yasalarına uygun olarak yayınlanmaktadır. “ÇİÇEK VİZYON” ibaresi kullanılarak alıntı yapılması izne bağlıdır.

ÇIÇEKEXPO

Süs Bitkileri Tanıtım Grubu IFTF Fuarı’ndaydı Hollanda’nın Vijfhuizen şehrinde yapılan Uluslararası Çiçek Fuarı (IFTF Expo 2012) 30 Ekim-2 Kasım tarihleri arasında kapılarını ziyaretçilere açtı. Fuarla eşzamanlı düzenlenen Uluslararası Çiçek Ticareti Birliği Toplantısı’na (Union Fleurs) Süs Bitkileri Tanıtım Grubu da katıldı. katılan Uluslararası Çiçek Ticareti Birliği (Union Fleurs) gerçekleştirdiği toplantının yanı sıra fuarda sektörün tanıtımını yaptı. Çiçek sektöründeki diğer kurum ve kişilerle bağlantılar oluşturan Birlik, düzenlediği toplantıda dünya çiçek ticaretindeki gelişmeleri ele aldı.

HOLLANDA’DA HORTIWEEK RÜZGARI

P

rofesyonel düzeyde 18 bin ziyaretçinin katıldığı ve 48 bin metrekarelik alanda düzenlenen Uluslararası Çiçek Fuarı bu sene 30 Ekim-2 Kasım tarihleri arasında gerçekleşti. Yoğun katılımın yaşandığı fuarda renkli sahneler yaşanırken fuarla eş zamanlı olarak Uluslararası Çiçek Ticareti Birliği Toplantısı (Union Fleurs) düzenlendi. Her iki organizasyona da Süs Bitkileri Tanıtım Grubu Başkanı Osman Bağdatlıoğlu, Süs Bitkileri Tanıtım Grubu Başkan Yardımcısı Lütfi Göbüş ve Ar-Ge Uzmanı Gülşen Bay katıldı.

Fuarın açılışında konuşma yapan IFTF Expo Sözcüsü

IFTF Fuarı’nın yanı sıra aynı tarihlerde Hortifair (Amsterdam) ve Floraholland Trade Fair de (Aalsmeer) Hortiweek kapsamında düzenlendi.

Böylelikle dört gün boyun-

ca Hollanda’nın üç farklı şehrinde eş zamanlı olarak gerçekleştirilen üç büyük fuarda, süs bitkileri ve mamulleri sektörü ses getirdi.

Sektörle ilgili profesyonellerin buluşma noktası olan söz konusu fuarlarda bu sene ayrıca bir karar daha alındı. Önümüzdeki yıl düzenlenecek sektörün iki önemli fuarı Hortifair ile Floraholland Trade Fair’ın birleşerek Aalsmeer’de daha büyük bir fuar olarak düzenlenmesi planlanırken IFTF Fuarı yine Vijfhuizen’da; ama 6-8 Kasım tarihleri arasında gerçekleşeceği belirtildi.

Dick van Raamsdonk bu seneki fuarın öncekilere göre daha fazla katılımın gerçekleştiğini belirtti. Raamsdonk IFTF Fuarı ile ilgili olarak şunları söyledi: “Bu yıl üçüncüsü düzenlenen IFTF Fuarı, toplam 48 bin metrekarelik bir alanda gerçekleşiyor.

Vijfhuizen’da düzenlediğimiz fuarımız, katılımcılar ve ziyaretçiler açısından büyük avantajlara sahip. IFTF Fuarı ile ilgili olarak önümüzdeki sene düzenleyeceğimiz fuarımızın tarihleri de şimdiden belli oldu. Tüm katılımcı ve ziyaretçilerimizi 2013 yılında yine ise Vijfhuizen’da 6-8 Kasım tarihleri arasında bekliyor olacağız.”

IFTF Fuarı’na bir stantla 3

ÇIÇEKGÜNDEM

Avusturya-Macaristan temasları basarılı geçti Süs Bitkileri ve Mamulleri İhracatçıları Birliği tarafından yürütülen “Türkiye Süs Bitkileri Sektörünün Orta Avrupa Pazarına Girişi” projesi kapsamında, 21-26 Eylül 2012 tarihleri arasında Avusturya-Macaristan’a yönelik yurt dışı pazar araştırması programı düzenlendi. Program kapsamında Budapeşte’de Uluslararası Bahçecilik ve Tarım Fuarı (Hortus Hungaricus) ziyaret edildi.

M

acar bahçecilik sektörünün en prestijli fuarı olarak kabul edilen Uluslararası Bahçecilik ve Tarım Fuarı (Hortus Hungaricus) bu yıl 21-23 Eylül tarihleri arasında Budapeşte’de düzenlendi. Kesme çiçek, saksı süs bitkileri, fidanlık ürünleri, çoğaltım materyalleri, peyzaj ve yeşil tasarımı, bahçe tekniği, kurutulmuş çiçekler, bitkiler ve şifalı bitkiler, taze ve işlenmiş meyve ve sebze, gübreleme, bitki koruma ve ambalajlar Hortus Hungaricus’da sergilendi. Uluslararası ilgi nedeniyle önemli bir fuar olan organizasyona Romanya, Slovakya, Sırbistan, Hollanda, İtalya, Slovenya, Ukrayna ve Almanya’ya ek olarak Polonya, Avusturya, Bulgaristan, Fransa, Hırvatistan ve Çek Cumhuriyeti temsilcileri de katıldı.

Bu yıl 19’uncusu düzenlenen fuarda “Türkiye Süs Bitkileri Sektörünün Orta Avrupa Pazarına Girişi” projesi kapsamında, Türkiye Heyeti de yer aldı. Heyet katılımcıları fuarda Macaristan Çiçek Toptancıları Birliği tarafından ağırlandı.

Fuar süresi boyunca süs bitkileri yetiştiriciliğinde yeni çeşitler ve trendler gözlemlenerek, ithalatçı firmalarla görüşmeler gerçekleştirildi. Fuarın yanı sıra Avusturya-Macaristan’a yönelik yurt dışı pazar araştırması programı kapsamında ayrıca Budapeşte ve Viyana’da süs bitkileri sektörüyle ilgili önemli mezat, toptancı ve ithalatçılar ziyaret edildi.

Avusturya-Macaristan heyetine Ekonomi Bakanlığı ve Orta Anadolu İhracatçı Birlikleri temsilcilerinin yanında, projedeki 16 firmadan da 20 temsilci katıldı. Süs Bitkileri ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Başkanı Osman Bağdatlıoğlu; sektöre yeni pazarlar kazandırmak amacıyla başlatılan projenin, süs bitkilerine güç kazandıracağını ve Türkiye Cumhuriyeti’nin 100’üncü yılı olan 2023’te 1 milyar dolarlık ihracat hedefine yaklaştıracağını dile getirdi.

4

ÇIÇEKGÜNDEM

Süs bitkileri için ortak akılda bulusuldu

S

Ödemiş ve çevresindeki süs bitkisi üreticilerinin ortak sorunlarının masaya yatırıldığı Süs Bitkileri Ortak Akıl Toplantısı, 16 Kasım 2012 tarihinde gerçekleşti. Toplantıya Süs Bitkileri Tanıtım Grubu adına Süs Bitkileri ve Mamulleri Yönetim Kurulu Başkanı Osman Bağdatlıoğlu ve Süs Bitkileri ve Mamulleri Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Lütfi Göbüş katıldı.

üs Bitkileri Ortak Akıl Toplantısı, 16 Kasım 2012 tarihinde İzmir il ve Ödemiş ilçe Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü koordinasyonunda düzenlendi. Bitkisel Üretim Genel Müdürlüğü Genel Müdür Yardımcısı Vekili Dr. Talat Şentürk’ün katıldığı toplantıda Süs Bitkileri ve Mamulleri Yönetim Kurulu Başkanı Osman Bağdatlıoğlu, Süs Bitkileri ve Mamulleri Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Lütfi Göbüş, İzmir Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürü Ahmet Güldal, Tarım İl Müdür Yardımcısı Musa Bakın, Ödemiş Kaymakamı Abdullah Dölek, Ödemiş İlçe Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürü İbrahim Altıntaş, Süs Bitkileri Üreticileri Alt Birliği (Süs-Bir) Başkanı Abdullah Okul ile çok sayıda sektör temsilcisi yer aldı.

Yalova, İstanbul, İzmir, Mersin, Ankara ve Ödemiş’ten 17 sektör temsilcisinin yer aldığı toplantıda, sektörün yaşadığı sorunlar masaya yatırıldı. Üretimin kayıt altına alınması, binde üç sorunu, teşvikler ve girdi maliyetleri, destekler, KDV eşitsizliği, üretim standardı, üretici belgesi şartları, ihale kanunları, Ar-Ge çalışmaları, üretim alanlarının açılması, ara elemanlar, kamu alımlarımda Süs-Bir üyeliği gibi konuların görüşüldüğü toplantıda; süs bitkileri yönetmeliğinin oluşturulması ve Süs Bitkileri Daire Başkanlığı’nın kurulması yönünde görüşler dile getirildi.

Toplantının açılışında konuşan Ödemiş Kaymakamı Abdullah Dölek, bu buluşmayı ve toplantıyı çok önemli bulduğunu ifade ederken, süs bitkileri sektörünün Ödemiş’te buluşmasından mutluluk duyduğunu söyledi. Süs bitkileri sektörünün nabzının tutulduğunu söyleyen Ahmet Güldal ise sektörün bilgi alışverişi konusunda toplantının faydalı olacağını belirtti.

“TARIM ÜLKEMİZİN LOKOMOTİF SEKTÖRÜDÜR”

TÜGEM Genel Müdür Yardımcısı Dr.

Talat Şentürk, son yıllarda Türkiye’de sektörün ciddi bir gelişme hızına eriştiğini açıkladı. 2002 yılında 23,7 milyar dolar olan tarımsal üretim değerinin bugün 62 milyar dolara yükseldiğini ifade eden Şentürk; “Tarımsal dış ticaretimiz 7,9 milyar dolardan 32,8 milyar dolara yükseldi. Bu sadece tarım.

1980 yılında genel tarımsal ihracatı 3 milyar dolar. Bunun 5 katını bugün yapar hale geldik. Tarım artık ülkemizde lokomotif sektördür. Dünyanın dört bir yanına ihracat yapıyoruz.

Tarımdaki desteklemelerin ve önemli mevzuat düzenlemelerinin bu yükselişte büyük önemi var” diye konuştu. Şentürk, Bakanlığın hedeflerinden de bahsederken süs bitkileri sektörünün doğanın ve çevrenin en güzel göstergesi olduğunu söyledi. İzmir’in büyük üretici illerden olduğunu ifade eden Şentürk, Ödemiş’in üretimdeki başarısına değindi.

“İHRACATI NASIL ARTIRIRIZ?”

Bitkisel Üretim Genel Müdürlüğü’nden Genel Müdür Yardımcısı Vekili Dr. Talat Şentürk yaptı-

ğı konuşmada; “Bugün bu toplantıda ‘Sektörü nasıl geliştirelim?’ diye bir araya geldik. ‘İhracatı nasıl artırırız?’, ‘Ürünleri nasıl satarız?’ bu konuları görüşelim istedik. Yasa üzerinden konuları ele alırsak bir sonuca ulaşamayız. Yapıcı olalım, tenkitlerle bir yere varamayız. Eksikliklerimiz elbette vardır. Bu sektörün 2007 yılındaki toplantısında 22 sorun ele alındı.

Bunların yüzde 87’sini çözdük. Bugün de ele alınan 10 gündem maddesini ortaya koyarak bunları nasıl çözebileceğimizi konuşalım. Sizler sektör üreticileri saha adamlarısınız, bizler de bu sektörün bakanlık temsilcileriyiz. Biz hepimiz beraberiz. Hepimizin görevi süs bitkilerini daha fazla satmak, yenilikler üzerinde görüşmeler yapmak olmalı. Elinizin taşın altında olduğunu biliyorum” dedi.

Toplantı; sektör ve bakanlık temsilcileri, il ve ilçe tarım yetkililerinin ele aldıkları farklı gündem maddeleri etrafında geç saatlere kadar devam etti.

Toplantıda süs bitkileri ile ilgili sektörel sorunlar değerlendirildi ve çözüm önerileri tartışıldı.

5

ÇIÇEKGÜNDEM

Bitki ve peyzaj sektörünün dev bulusması: A huge meeting of plant and landscape sectors:

Bitki ve peyzaj sektörünün Avrasya’daki en büyük organizasyonu konumunda olan Flower Show Türkiye 2012 Süs Bitkileri Fuarı, 13-16 Aralık 2012 tarihleri arasında İstanbul Fuar Merkezi’nde düzenlendi. Süs Bitkileri Tanıtım Grubu’nun da yer aldığı fuarın açılışında konuşma yapan Süs Bitkileri ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Osman Bağdatlıoğlu; ulaşılması gereken hedeflere değinirken Antalya 2016 Expo’nun öneminden bahsetti.

Flower Show Turkey 2012 Ornamental Plants Fair, the biggest and leading organization of the plant and landscape sector in Eurasia, was held at the İstanbul Fair Center between 13-16 December 2012. Osman Bağdatlıoğlu, Chairman of the Board of Directors of Ornamental Plants and Products Exporters Union, who gave the inauguration speech at the fair attended by the Ornamental Plants Promotion Group as well, stated their aims and mentioned the importance of Antalya 2016 Expo.

stanbul’da 13-16 Aralık tarihleri arasında gerçekleşen Flower Show 2012 Fuarı’na 17 ülkeden 301 katılımcı yer aldı. Türkiye’nin birçok üretim bölgesinden fuara katılan yüzlerce firma; ürünlerini tanıtma ve ziyaretçilerle temas kurma imkanı buldu.

lower Show 2012 Fair, which took place in İstanbul between 13-16 December, hosted 301 attendants from 17 countries. Hundreds of companies from various manufacture regions in Turkey, who attended the fair, enjoyed the opportunity to promote their products and contact the visitors.

I

6

F

Ornamental Plants Promotion Group informed the attendants and the visitors at an info stand during the fair. Concurrently with the fair, after a press meeting where editors of foreign sector magazines were invited, some export companies in Yalova were visited on the second day of the fair and the representatives of Ornamental Plants Promotion Group attended the event as well.

Süs Bitkileri Tanıtım Grubu, fuar süresince bir info stantla katılımcıları ve ziyaretçileri bilgilendirdi. Süs Bitkileri Tanıtım Grubu fuarla eşzamanlı olarak, yabancı sektörel dergilerin editörlerinin davet edildiği bir basın toplantısı düzenlendi. Toplantının ardından fuarın ikinci gününde Süs Bitkileri Tanıtım Grubu temsilcilerinin katılımıyla Yalova’daki bazı ihracatçı firmalar da ziyaret edildi.

“YAPILAN HERŞEY SEKTÖR İÇİN”

Türkiye’deki süs bitkileri sektörünün gelişimi ve ihracatı hakkında bilgiler verilen toplantıda; Süs Bitkileri ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Başkanı Osman Bağdatlıoğlu, Süs Bitkileri Üreticileri Altbirliği Başkanı Abdullah Okul, Orta Anadolu İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliği Ar-Ge Uzmanı Gülşen Bay yabancı basın mensuplarına sektörle ilgili son gelişmeleri anlattı. Osman Bağdatlıoğlu toplantıda yaptığı konuşmada; “Türkiye’de çok fuar yapılıyor. 301 katılımcı ve bunun büyük bir kısmını da 17 ülkeden yabancı katılımcılarla çok büyük bir organizasyon gerçekleştiriliyor. Bugün 80 milyon ihracat yapıyoruz. 5 milyon civarında kesme çiçek üretimi var. İBB sayesinde bu sektör konuşuluyor. Bütün bu başarılar 2016 Expo’ya kadar daha da gelişecektir. Yapılan her şey sektör için” dedi.

AVRASYA’NIN ALANINDAKİ EN BÜYÜK İHTİSAS FUARI

Türkiye’de alanında düzenlenen en büyük ihtisas fuarı olan Flower Show 2012 Türkiye; bitki ve ilgili sektörlerin temsilcilerinin uluslararası iş bağlantıları kurup, yeni pazarlara ulaşabilme imkanı buldu. Türkiye’de peyzaj ve süs bitkileri sektörünün ulaştığı seviye ve sektörün geleceğe dönük yol haritasının izlenmesine olanak sağlayan fuarda; ulusal ve uluslararası inşaat ve peyzaj proje firmaları, oteller, mezatlar, toptancılar, yapı marketleri (bahçe merkezleri) ve site yönetimleri gibi potansiyel alıcılar ziyaret edildi.

Flower Show 2012 Türkiye’de tüm üretim bölgelerinden gelen ülkemizin en büyük fidanlıkları, iç ve dış mekan süs bitkileri ve peyzaj ürünleri ile katılımcı olarak yer alırken İtalya, İspanya, Almanya, Belçika, Hollanda, Yunanistan gibi ülkelerden de fidanlıklar Fransa, Hollanda, Yunanistan, Almanya gibi ülkelerden gül, ortanca, karanfil, kesme çiçek üreticileri de fuarda ürünlerini sergilendi. Sektördeki yenilik ve gelişmelerin takip edilebilmesinin yanında, ülkemiz üreticilerine ihracat potansiyellerini artırma fırsatı da yaratan Flower Show 2012 Türkiye; yurt dışındaki firmaların Türkiye pazarına girebilmesinde de önemli rol aldı. Sektör temsilcileriyle beraber Süs Bitkileri Tanıtım Grubu’nun da katıldığı fuar boyunca sergilenen çeşitli şov ve etkinliklerin yanı sıra sektörle ilgili konularda çeşitli seminerler ve sempozyumlar da düzenlendi.

“ALL THAT IS DONE IS FOR THE SECTOR” At the meeting, where the guests were informed about the development and the exports of the ornamental plant sector in Turkey, Osman Bağdatlıoğlu, President of the Ornamental Plants and Products Exporters Union, Abdullah Okul, Ornamental Plant Growers Association, Gülşen Bay, Research and Development Expert of the General Secreteriat of the Central Anatolian Exporters Union, told the foreign press members about the latest developments about the sector. In his speech at the meeting, Osman Bağdatlıoğlu said: “ “There are many fairs held in Turkey. This is a huge organization featuring 301 attendants and most of them are foreign attendants from 17 countries. Today, our export amounts to 80 million. About 5 million cut flowers are grown. This sector is widely mentioned thanks to İstanbul Metropolitan Municipality. These achievements will increase even more until 2016 Expo. All that is done is for the sector.”

BIGGEST FAIR OF EURASIA IN ITS FIELD At the Flower Show 2012 Turkey, the biggest special fair in its field in Turkey, representatives of plant and related sectors had the chance to make international business contacts and reach new markets. At the fair, which created an opportunity to see the level the landscape and and ornamental plants sector has reached, potential purchasers such as national and international construction and landscape companies, hotels, auctions, wholesalers, construction markets (garden centers) and building complex managements were visited.

While the largest nurseries from all plant-growing regions of country were among the fair attendants with their interior and exterior ornamental plants, nurseries from countries including Italy, Spain, Germany, Belgium, Netherlands, Greece and manufacturers of rose, hydrangea, carnation and cut flowers from France, Netherlands, Greece and Germany exhibited their products at the Flower Show 2012 Turkey. Besides providing a platform to follow the innovations and developments in the sector, Flower Show 2012 Turkey has given an opportunity to our domestic manufacturers to increase their export potential. The fair has also played a role in the foreign companies’ entrance to the Turkish market. Besides various shows and events during the fair, which was attended by the Ornamental Plants Promotion Group, seminars and symposiums about the sector were held as well.

7

ÇIÇEKGÜNDEM

BARIŞ IŞIK IŞIK PEYZAJ FİRMA SAHİBİ

“Canlı ve yüksek katılımlı bir fuar” “Oldukça canlı ve katılımın yüksek olduğu bir fuar ortamıyla karşılaştığımız için memnunuz.

Profesyonel bir anlayışla sorunsuz bir organizasyon gerçekleşiyor. İtalya, Almanya, Hollanda ve İspanya gibi ülkelerden de katılımcıları fuar boyunca burada görmek sektörümüz adına önemli bir başarı diye düşünüyorum.”

“Geçen yıla göre daha kalabalık” ŞÜKRÜ BABAL BÜYÜK ÇAMLICA PEYZAJ GENEL MÜDÜR YARDIMCISI

“Sektörde 45 yıldır faaliyet gösteren bir firmayız. Flower Show’a geçen yıl da katıldık. Bu yılki fuar geçen seneye nazaran daha aktif ve yoğun geçiyor. Hem ziyaretçi, hem de firma sayısı bakımından bir artış olduğunu söylemek mümkün. Fuarı takip etmek için yabancı firmaların yanında yine yabancı konukların da geldiğini görebiliyoruz. Yerli ziyaretçilerin de fuara ilgisinin fazla olduğunu söyleyebilirim.”

HÜSEYİN OKUL GAYE SÜS BİTKİLERİ FİRMA ORTAĞI

“Büyümek için fırsat yakalıyoruz” “Şirketimizin temelleri ilk olarak Yalova’da atıldı.

Firmamızla beraber üretim kapasitemiz de büyüyünce Yalova’daki tesislerimizin yetersiz kaldığını düşünerek İstanbul’da üretim alanları oluşturarak çalışmalarımıza devam ettik. İlk yılımızda firmamız beklediğimizden de başarılı bir noktaya geldi. Birkaç sene sonra şimdi sahip olduğumuz üretim alanlarına da sığamayacağımızı düşünüyorum. Sektördeki

ELİF DURMAZ ARİFİYE FİDANCILIK PEYZAJ MİMARI

8

başarılı gelişimimizi sürdürerek yakın bir gelecekte uluslararası piyasada aktif bir üretici olmayı arzuluyoruz. Fuarda ilk olarak yabancı katılımcı sayısının fazla olması dikkatimi çekti. Bu hem Türkiye, hem de sektörümüz açısından bence sevindirici bir gelişmedir. Fuar boyunca ziyaretçiler ve sektör temsilcileriyle bir araya gelme fırsatı yakaladık. Önümüzdeki yıllarda da fuarın başarıyla sürmesini dilerim.”

“Türkiye’nin kalitesi artıyor”

“Müşteri portföyümüz genişledi”

“Flower Show 2012 Türkiye’nin geçen yılki fuara göre daha büyük bir alanda daha fazla katılımcı sayısıyla gerçekleştiğini görüyorum. Yurt dışından, özellikle İtalya ağırlıklı olmak üzere İspanya, Belçika, Hollanda gibi ülkelerin stant sayısının fazla olması dikkatimi çekti. Katılımcı ve ziyaretçi sayısıyla beraber bu yıl fuarın kalitesinde de gözle görülür bir artış var. Yurt dışında düzenlenen sektörel fuarların kalitesine bu yıl daha da yaklaştığımızı söyleyebilirim.”

“Flower Show 2012 Fuarı’na katılımın bu yıl yüksek olduğunu görüyorum. İtalya, Polonya, Macaristan ve Bulgaristan’dan gelen çok sayıda ziyaretçi var.

Stantların yerleşimi esnasında kurulum ve malzemelerin aktarılması bakımından bazı teknik sorunlar yaşadık. Ancak bunlar kısa zamanda çözümlendi. Önümüzdeki dönemde bu gibi basit sorunların da halledileceği kanaatindeyim. Flower Show Fuarı sayesinde müşteri portföyümüzü genişlettik.”

KEMAL SAĞLAM ÖDEMİŞ FİDAY SÜS BİTKİLERİ YÖNETİM KURULU ÜYESİ

“Kesme çiçeğe ayrılan alan artırılmalı” MEHMET OĞLAK OĞLAK ÇİÇEKÇİLİK FİRMA SAHİBİ

“Bu sene Flower Show’da daha çok dış mekan ağırlıklı bitkilerin sergilendiğini görüyorum. Kesme çiçekler, fuar genelinde diğer ürünlere kıyasla en fazla yüzde 5 oranında yer buldu. Bu oranın artmasının çok daha faydalı olacağını düşünüyorum. Yerli ziyaretçiden daha fazla yabancı konuğun fuara ilgi göstermiş olması özellikle dikkatimi çekti. Ukrayna, Rusya, Kuveyt ve Kazakistan gibi ülkelerden gelen birçok ziyaretçi var.”

“Türk üreticiler şov yaptı” İBRAHİM EFE TÜRKMENOĞLU ÇİÇEKÇİLİK ÜRETİM SORUMLUSU

“Flower Show, ülkemizdeki üreticilerin yurt dışındaki potansiyel müşterilere şov yapabildiği bir atmosferde gerçekleşti. Her ne kadar katılımcıların iç piyasadan daha fazla olduğunu gözlemlesem de yurt dışından oldukça fazla ziyaretçi geldi. Önümüzdeki sene de Türkmenoğolu Çiçekçilik olarak bu fuarda yer almayı düşünüyoruz.

Bu tip fuarlar sektörümüzü tanıtabilmek ve ihracatımızı artırabilme konusunda önem teşkil ediyor.”

AHMET FATİH ÇİÇEK GARDEN & KOALA PEYZAJ GENEL MÜDÜR

“Flower Show Fuarı artık biliniyor” “Flower Show artık fuar anlamında sektörde tam olarak oturdu. Ziyaretçi katılımından memnunuz.

Fuarlar yeni müşteriler ve sektöre ilgi duyan insanlara tanışıp, iletişim kurmak için oldukça avantajlı ortamlardır. Bu çerçevede yurt içi ortaklarımızla görüşüp, konuşuyoruz ve aynı zamanda sektörün birer ferdi olarak var olan sorunları birbirimizle görüşüp, çözüm yolları bulmak için çaba sarf edi-

ZEKAİ ZEYNEP PEYART PEYZAJ FİRMA ORTAĞI

“Fuarda ziyaretçi sayısı oldukça fazlaydı” “Flower Show’da katılımcı tüm firmaların kendilerini iyi biçimde gösterdiği kanaatindeyim. Fuar alanında bulunan stantlar yeterli ve düzgün özellikteydi. Katılımcı firma sayısının yeterli; ziyaretçi sayısının ise oldukça yoğun olduğunu söyleyebilirim. Sektörümüz adına başarılı bir fuar oldu. Önümüzdeki sene tekrar yer almayı düşünüyoruz.”

yoruz. Yalnızca dikkatimi şöyle bir husus çekiyor; özellikle yurt dışından gelip stant açmadan ürünlerini satmaya çalışanlar var. Bence bu tür çabalar engellenmeli. Bunun yanı sıra fuara en fazla Libya, Özbekistan ve Kazakistan gibi ülkelerden ziyaretçilerin geldiğini söyleyebilirim.”

ESRA DİSPERATİ GARDENSA PEYZAJ YÜKSEK MİMARI

“İlgi oldukça yoğun” “Bu seneki fuar ortamı geçen seneye kıyasla oldukça hareketli ve kalabalık. Fuara yoğun bir ilgi olduğunu görmek her şeyden önce oldukça güzel. Hindistan, Kuveyt, Mısır, İtalya, Avusturya ve Hollanda’dan gelen ziyaretçilerin ağırlıkta olduğunu görüyoruz.

Bence artık fuarın sektöre dair bir çekim alanı yarattığını ve bu anlamda yerine oturduğunu söylemek mümkün.”

9

ÇIÇEKGÜNDEM

Yabancı basın mensupları Yalova daydı Dünyanın çeşitli ülkelerinde süs bitkileri sektöründe yayın yapan dergilerin temsilcileri Flower Show 2012 kapsamında İstanbul’a geldi. Basın mensupları 14 Aralık günü Süs Bitkileri Tanıtım Grubu organizasyonuyla Yalova bölgesindeki süs bitkileri sektörüne yönelik üretim yapan önemli firmaları ziyaret etti.

B

asın mensuplarının Yalova’da faaliyet gösteren süs bitkileri üreticisi firmalarının ziyaretine Süs Bitkileri Tanıtım Grubu Başkan Yardımcısı Lütfi Göbüş, Orta Anadolu İhracatçı Birlikleri Şube Müdürü Sevgin Utlulığ, Süs Bitkileri Üreticileri Alt Birliği Genel Sekreteri M. Adil Özbek ve Saksılı Süs Bitkileri Üreticileri Derneği Yöneticisi H. Zeki Kendigelen

10

eşlik etti. İlk olarak Büyük Çamlıca Fidanlığı ziyaret edilerek, firmanın çalışmaları hakkında bilgi alındı. Bünyesinde seralar ve fidanlıklar barındıran Büyük Çamlıca Fidanlığı ziyaretinin ardından yabancı basın mensuplarına Nisan Süs Bitkileri firmasının üretim alanı gezdirildi. Burada firma yetkililerinden firmanın üretim potansiyeli, yetiştirdiği ürünler ve Türkiye’deki süs

bitkileri piyasasının durumu hakkında bilgiler alan medya temsilcileri ziyaretin üçüncü durağı olan Akdoğa Çiçekçilik’in üretim alanına geçti. Saksılı süs bitkileri toptan satışına yönelik faaliyet gösteren ve Türkiye’deki büyük market zincirlerine ürün tedarik eden şirketin yetkilileri, çalışmaları hakkında konuklarına detaylı bir sunum gerçekleştirdi. Yabancı basın temsilcileri firma

ziyaretlerine Helin & Çınar Süs Bitkileri firması ile devam etti. İç mekan süs bitkileri üretim-ithalat ve satışı alanında faaliyet gösteren firmanın üretim alanları gezilerek, konuklara merak ettikleri konular hakkında çeşitli bilgiler verildi.

Firma ziyaretlerinin bir sonraki durağında, yabancı basın mensuplarına Güney Çiçekçilik’in üretim tesisleri tanıtıldı. Ürettiği iç ve dış mekan süs bitkileri ve mevsimlik çiçeklerin yanı sıra yurt dışından ithal ettiği ürünleri de tüketicilerinin beğenisine sundukları bilgisini veren şirket yetkilileri, yabancı dergi temsilcilerine tesisleri hakkında kapsamlı bir tanıtım turu düzenledi.

Bu ziyaretin ardından yine Yalova’da faaliyette bulunan Akgül Çiçekçilik’in üretim alanları ziyaret edildi. Yetkililer,

yabancı basın mensuplarına ürün çeşitleri, ihracat potansiyelleri ve sektörün

genel durumu hakkında açıklamalarda bulundu.

TÜRKİYE GEOFİT BAHÇESİ KOLEKSİYONU GEZİLDİ

Yabancı basın mensupları, Süs Bitkileri Tanıtım Grubu ve beraberindeki heyetle son olarak Atatürk Bahçe Kültürleri Merkez Araştırma Enstitüsü’nü ziyaret etti. Meyvecilik, bağcılık, sebzecilik, süs bitkileri, tıbbi ve aromatik bitkiler, bitki sağlığı ile toprak ve su kaynakları konularında ulusal seviyede çeşitli çalışmalar yürüten enstitünün, Türkiye geofit bahçesi koleksiyonu yabancı konukların ilgi odağı oldu. Enstitü yetkililerden bilgi alan yabancı konuklara; enstitünün çalışmaları ve Türkiye’nin geofit çeşitliliği hakkında da detaylı bir sunum gerçekleştirildi.

“Türkiye’nin geleceği parlak”

“Türklerin kalitesi almanlara yakın”

ELISABETTA SARI (İTALYA)

“Süs bitkileri sektöründe uzun zamandır makaleler hazırlıyorum. Bu nedenle süs bitkileri ve peyzaj sektöründe birçok ülkede gerçekleşen fuarlara katıldım. Sizin ülkenizin duruş ve sunum açısından yüksek kalitede hizmet verdiğini düşünüyorum. Fuar organizasyonlarınız Almanlar’ın anlayışına daha yakın.

Burada insanlar sıcak ve samimi.

Firmalar oldukça güven verici. Fuar kapsamında gezdiğimiz seralar ve bahçelerde firmaların üretimde yeterince titiz ve dikkatli olduğuna şahit oldum. Türk firmalarının gelişme ve büyüme konusunda önünde herhangi bir engel bulunmuyor.

Kısa zamanda dünya çapında isim yapabilecek önemli potansiyel firmalarınız mevcut.”

RON VAN DER PLOEG (HOLLANDA)

Türkiye’ye süs bitkileri sektörü için ikinci kez geliyorum. Flower Show Fuarı’nda katılımcı olan firmaların oldukça estetiğe dayalı, güzel stantları vardı. Türk süs bitkileri sektörü oldukça genç bir sektör. Önünde alması gereken bir yol var. Ancak firmaların kısa zamanda büyüyeceği aşikar. Kaldı ki Türkiye coğrafi konum itibariyle de önemli bir konuma sahip. Nakliye açısından avantajlı bir bölgede bulunuyor.

Her iki kıtaya da gönderim gerçekleştirebilir. Türkiye hükümetinin de ekonomi anlamında batıya yönelmesi, süs bitkileri sektörünün yüzünü batıya çeviriyor. Süs Bitkileri Tanıtım Grubu ile Yalova’daki üretim yerlerini gezdik. Yetkililer Türkiye süs bitkileri sektörü ile ilgili bir takım bilgiler verdi.

Türkiye’nin bu sektörde önemli bir geleceği olduğunu görüyorum.”

11

ÇIÇEKMAKALE

Antalya kesme çiçek ihracatçılarının küresel rekabet gücünün degerlendirilmesi

B

u yazıda Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü bünyesinde yürütülen, Antalya kesme çiçek sektörünün küresel rekabet gücünün değerlendirilmesine yönelik bir yüksek lisans tezinin araştırması kapsamında Antalya’da bu sektörü temsil eden 35 kesme çiçek ihracatçısı firmanın yöneticilerinden toplanan verilerle elde edilen araştırma sonuçları paylaşılmaktadır. Bu sonuçlar, Antalya’da son yıllarda hızla büyüyen ve dünya kesme çiçek ihracatında bir yer edinmeye başlayan kesme çiçek sektörünün rekabet gücünü sınırlandıran yapısal problemlerine ışık tutmakta, alınabilecek tedbirlerle ilgili fikir vermektedir.

12

Türkiye’de 1980 sonrası Antalya’daki başarılı deneme üretim ve ihracatı ile başlayan çiçek ticaretindeki hareket bugün küresel çiçek pazarında bir yer edinmiştir. Bugün itibariyle Antalya kesme çiçek ihracatçıları, Türk kesme çiçek ihracatının yüzde 95’ini gerçekleştirmekte ve Türkiye’nin süs bitkileri ihracatını yönetmektedir. Türkiye’nin coğrafi bakımdan yakın olduğu AB ve Rusya ihracat için önemli pazarlardır.

Bu ülkeler Türkiye’den alım yapmakla birlikte onların öncelikli pazarları Kenya, Kolombiya gibi kitle üretim yapan ülkelerdir. Hollanda ve İsrail ise dünya pazarlarını sürekli yenilik ve başarılı girişimcilik faaliyetleri ile yöneten ülkeler olarak küresel pazarda

ön sıralarda yer almaktadır. Bilimsel üretim yöntemleri, küresel çiçek pazarına satıştaki rekabet, taze ve hoş kokulu çiçek almak isteyen müşteriler, bir demet çiçeği eskisinden çok farklı bir duruma getirirken; güller, karanfiller, laleler, zambaklar ve diğer bütün çiçekler Amsterdam’daki trafikten Bogota’daki iklime kadar artan oranda herşeye bağımlı olmakta ve küresel tedarik zincirinde uzun bir yolculuktan sonra evinizdeki ya da işyerinizdeki masanıza ulaşabilmektedir. Böyle bir endüstri yapısında rekabetin küresel boyuttaki gücü önemlidir. Çünkü çiçek pazarı ticari gücünü uluslararası rekabet üstünlüğünden almaktadır. Ülkelerin sahip oldukları avantajları kullanma gücü ile elde ettikleri bu rekabet üstünlüğü, onların küresel zincirdeki yerlerini ve konumunu belirlemektedir.

Küresel pazarda tedarikçiler kolaylıkla yer değiştirmekte, stratejik yönetime odaklı girişimcilik gücü dünya pazarına egemen bir pozisyon sağlamaktadır. Çiçek ticaretinde rekabet koşullarının takip edilerek üretim, pazarlama ve satış aşamalarının yönetilmesi çok önemlidir. Bu endüstride üretim koşulları ile lojistik ve pazarlamaya yönelik altyapı koşullarının elverişliliği, yukarıda belirtilen Hollanda, İsrail, Kenya, Kolombiya gibi ülkeleri ön plana çıkartmış ve bu ülkelerin küresel rekabet gücü çeşitli yazı ve makalelere konu olmuştur.

Ulusların belli endüstrilerdeki rekabet üstünlüğünü açıklamaya yönelik Porter’ın Elmas Modeli, taze ürün zincirinde yer alan ve ticarette önemli bir yeri olan kesme çiçek endüstrisinin analizine uygun bütünsel bir çerçeve sunması nedeniyle bu tür çalışmalarda genellikle tercih edilen bir modeldir.

Porter’ın Elmas Modeli ulusal endüstrilerin küresel rekabet gücünü belli başlı dört unsurun etkileşimleri ile açıklar.

Bu dört unsurdan ilki üretim faktörlerinin, ikincisi talep koşullarının durumu ile ilgiliyken, üçüncü unsur ilgili ve destekleyici sektörlerin durumu, dördüncüsü ise sektör firmalarının yapısı ve stratejileri ile ilgilidir. Dolayısıyla modelde, ulusal rekabet üstünlüğü üretim faktörlerinde uzmanlaşma, bölgesel talebin hacmi, kalitesi ve yüksek standartları, bağlantılı ve destekleyici sektörlerde işbirliği ile sağlanan yenilik ve bilgi akışı ve ulusal firmalar arasındaki yoğun rekabet ve girişimcilik gücü ile ilgili görülmektedir. Sektördeki rekabetin yoğunluğu, yenilik yapma gücü, bilgi transferi ve bağlantılı sektörlerle işbirliği küresel rekabet gücünü temsil eden temel unsurlardır. Antalya kesme çiçek ihracatçılarının küresel rekabet gücü Porter modelinde belirtilen bu bileşenler temelinde 35 sektör temsilcisi ile yürütülen bir anket çalışması ile değerlendirilmiştir. Bu çalışma ile sektörün profili çıkarılmış ve yöneticilerin verdiği bilgilere dayanılarak küresel düzeyde rekabet gücüne yönelik önemli bulgular sağlanmıştır. Bu firmalar Kadriye’den Altınova’ya kadar olan güzergahta kesme çiçek ihracatçılarının kümelendiği bölgelerde yapılan istihbarat sonucunda belirlenmiştir ve firma yöneticilerinden sağlanan ihracat verilerinin toplamı 2011 yıl sonu kesme çiçek ihracatı toplamına yakın (yüzde 95) düzeyde çıkmıştır.

Bulguların elde edildiği ve sektörel ihracat hacminin yüzde 95’ini temsil eden bu 35 firmanın profil bilgilerinde 1980 tarihine kadar firma sayısında hiçbir hareket olmadığı firmaların ağırlıklı olarak 1991-2000 ve 2001-2010 yılları arasında kurulmuş olduğu görülmektedir. Bu tarih aralıklarında kurulan firmalar araştırma konusu firmaların yüzde 88,6’sını oluşturmaktadır. Özellikle 2001-2010 yılında kurulanlar toplamın yüzde 54,3’ünü oluşturmaktadır. Antalya’da kesme çiçek ihracatının 1980 sonrası başladığı hususu da dikkate alınarak firma sayılarının 1991’den itibaren artışa geçtiği, son 10 yıl içinde ise ikiye katlandığı görülmektedir. Bu yapı sektördeki firmaların yaş ortalamasını 14 olarak belirlemiştir. Antalya kesme çiçek ihracatçılarının yüzde 91,4’ü Türk yatırımcı olup, tercih edilen hukuki yapıda yüzde 71,4 ile Ltd şirket önde gelmektedir. Bunu yüzde 17,1 ile A.Ş. yapısı takip etmektedir. Firmaların tamamı (yüzde 100) kesme çiçek ihracatı yapmakla birlikte, sadece yüzde

40’ının aynı zamanda yurt içi satışı bulunmakta ve firmaların yüzde 88,6’sı kesme çiçek üretimini bizzat yapmaktadır. Araştırmaya katılan sadece dört firma diğer üreticilerden satın alarak ihracat yapmaktadır. Ege Bölgesi’nde çiçek üretimi daha fazla olmakla birlikte bu üretim iç piyasaya yöneliktir ve Antalya’daki üretim ihracata yöneliktir.

Yurt dışında belli bir pazar potansiyeli olan Antalya kesme çiçek ihracatçıları yurtdışı talebin sürekliliğini sağlamak için bölgesel hasatın olmadığı aylarda diğer bölgelerden satın aldıkları çiçekleri Antalya’ya getirerek buradan yurt dışına ihraç etmektedirler. Özellikle Ege Bölgesi kesme çiçeğinin Antalya’ya getirilerek ihracat için yüklemenin buradan yapılmasının temel nedeni Antalya’daki lojistik altyapının, hava ve kara taşımacılığında yurt dışı sevkiyatına daha uygun olmasıdır. Antalya lojistikteki bu ayrıcalığa turizm altyapısındaki yatırımlarla kavuşmuştur. Diğer yandan Antalya ve civarındaki yakın yörelerdeki iklim değişikliğinden istifade ederek yapılan üretimle 12 ay boyunca yurt dışı çiçek talebini bölgeden karşılama çabaları da devam etmektedir. Bu çabalar Antalya kesme çiçek ihracatçılarının kaynakların yapısal durumunu kullanarak onları ticari sonuçlara uygulamayı bilme kabiliyetini yani temel yeteneklerin varlığını yansıtmaktadır. Önde gelen üretim ve ihraç malı yüzde 82,9 ile karanfil olup, bunu gerbera ve ranunculus takip etmektedir. Diğer çeşitlerin üretim ve ihracatı ise yaygın değildir. Çiçek üretim alanlarının yüzde 70’i 100 dönümün altında olup, 200 dönüm ve üzeri toplam üretim alanı olan firma sayısı üçtür. Firmalar genelde mevsimlik işçi çalıştırmaktadırlar. Firma yöneticileri 45 yaş ortalamasında ve çoğunluğu üniversite mezunu olup, firmalarının yol haritasını belirleyecek düzeyde bilgi donanımı ve tecrübeye sahiptirler.

Antalya kesme çiçek sektöründeki faktör koşullarının analizinde firma yöneticilerinin değerlendirme görüşleri doğrultusunda haberleşme ve bilgi iletişim ağı, bankacılık ve kambiyo hizmetleri, gümrük kontrol işlemleri, lojistik hizmetler ve yurt dışı nakliyat nispeten gelişmiş faktör koşulları olup iş gücünün eğitim imkanları, üniversitelerle işbirliği ve sektör araştırma kurumları yetersiz faktör koşullarını teşkil etmektedir. İş gücü tedarik kaynakları, yurt içi nakliyat, yerel finans kurumları, fuar ve organizasyonların desteği gibi faktörler ise vasat düzeydedir. Temel üretim faktörlerinin ye-

Nurcan AKBAŞ

terli olması rekabet üstünlüğü için bir gerekliliktir. En belirgin bölgesel koşul toprak uygunluğu olup bölgede kesme çiçek yetiştiriciliğine uygun düzeyde nem mevcuttur. Antalya’da mukayeseli avantajların mevcut üstünlükleri olan ucuz iş gücü ve iklim koşulları bazı faktör koşullarında gelişmeyi ve böylece küresel mal zincirine ulaşma imkanını sağlamıştır. Faktör koşullarında kısmen uzmanlaşma söz konusudur.

Bu uzmanlaşma kümedeki bilgi akışını güçlendirmeye ve küresel mal zincirine yönelik faaliyetlere katkı sağlamaktadır. Ancak yetersiz faktör koşulları enformasyon oluşumu ve tedarikini önlemekte, vasat düzeydeki faktörler ise sektörel büyümenin hızını kesmektedir.

Sonuç olarak faktör koşulları Porter’ın öngördüğü uzmanlaşma ve gelişmişliğe kısmen sahip olup, bilgi-yoğun sektörel bir yapının oluşması gerekmektedir. Bu araştırmada Antalya kesme çiçek sektörü için tanımlanan faktör koşullarının yapısı, Porter’ın tanımladığı rekabet üstünlüğüne kısmen sahiptir. Sektör ucuz ve bol temel faktörlerden dolayı ortaya çıkmış, bazı faktör koşullarında yeterli gelişmeler kaydetmiş; ancak bazılarında yetersiz kalmıştır.

Talep koşullarında firma yöneticilerinin görüşleri ve beyanlarından elde edilen bulgu sonuçlarında Antalya kesme çiçek sektöründe talebin üçte birinin sektörün önde gelen beş firması tarafından karşılanmakta olduğu, diğerlerinin talepte daha düşük pay aralıklarına sahip oldukları görülmektedir. Firmaların önceki yıla kıyasla beyan ettikleri ciro artışlarının 2011 yıl sonu değer artışının (yüzde 2’nin) üzerinde olması iyi durumda olduğunun net göstergesi değildir. Çünkü sektörün genel ihracat miktarı bir önceki yıla göre yüzde 13

ÇIÇEKMAKALE

MIchael E. Porter’ın Elmas Modeli

Sektör Firmalarının Yapısı ve Stratejileri

Talep Koşullarının Durumu

Üretim Faktörleri

Destekleyici Sektörlerin Durumu

30 düşmüştür. Firmaların satış hacmi dış pazarlara yöneliktir. Bu pazarların önde gelenleri Avrupa’nın küresel mal pazarlarıdır. Ancak bu pazarlardaki sıralamalarda Türkiye’nin ihracatı lider ülkeler ihracatının gerisindedir. Firma yöneticileri yurt dışı satışını ön planda tutmakta olup kısmen de olsa küresel pazarlara girmektedirler; ancak yerel talebi dikkate almamaktadırlar. Bu husus iç pazar satışının yüzde 0-20 aralığında olduğu bulgusu ile netleşmiştir.

Yeni tür ve çeşitlere yönelik üretim çalışması orta düzeydedir. Yurt içi ve yurt dışı satışlarda dağıtım kanalı toptan satıcılar düzeyinde yoğunlaşmıştır.

Antalya kesme çiçek ihracatçıları müşterilere coğrafi yakınlık, yerel talebin büyüklüğü, yurt içi ve yurt dışı pazarın standartları yükseltme baskısı, yerel rakiplerin sayı ve ölçeği, firma yenilikçi ürünleri geliştirme performansı, yerel rakiplerin üstün kaynak ve yetenekleri gibi talebi etkileyen tüm rekabet faktörlerini önemli görmektedirler. Bu bulgu örneklemde rekabet bilincinin varlığını göstermektedir. Yerel rekabetin sağlayacağı üstün talep koşullarının oluşması rekabet bilincinin varlığına bağlıdır. Saha çalışmasında araştırmacı 14

tarafından firmaların yerel talebi yurt dışı talebe bir alternatif olarak gördükleri gözlemlenmiştir. Ancak satışlarda yurt içi satışın düşük düzeyde kalması bu alternatifin yeterince değerlendirilmediğinin net bir bulgusudur. Bölgesel koşullarda uluslararası mezat sisteminin olmayışı bölgesel talebi zorlamamakta, yapısını vasatlaştırarak dar bir üretim çeşitliliğinde bırakmakta, yeni tür ve çeşitlerin üretimini orta düzeyle sınırlandırmaktadır. Ürün çeşitlerindeki sınırlı yapı bölgesel düzeyde çağdaş ve talepkar alıcılar olmayışının sonucudur. Bu açıklamaların ışığında Antalya kesme çiçek ihracatçılarının coğrafi olarak Türkiye’ye yakın konumdaki ülkelerin pazar talepleri ile fırsat yaratmış olduğu, turizm potansiyeli ve altyapısı ile oluşan bölgesel talep koşullarının küresel rekabette üstünlük için yeterli olmadığı, mukayeseli üstünlüklere dayanan bir rekabet gücü yaratıldığı söylenebilir.

Antalya kesme çiçek ihracatçılarının ilgili ve destekleyici sektörler hususundaki değerlendirmelerinde tedarik kaynaklarında kısmen bölge dışına ve yurt dışına bağımlı oldukları ve kaynakların tümünü önemli ve yeterli düzeyde

gördükleri; ancak sektörde işbirliğini önemli ve vasat düzeyde gördükleri belirlenmiştir. Porter’ın Elması’nın üçüncü belirleyicisine bakıldığında Antalya kesme çiçek sektöründe kaynaklar bakımından yeterli; ancak işbirliği bakımından yetersiz durumda olduğu görülüyor. Antalya kesme çiçek ihracatçılarının kesme çiçek endüstrisi ile ilgili araştırma kuruluşları ve diğer firmalarla işbirliğine önem vermekte ancak işbirliği uygulamasını yetersiz bulmaktadırlar. Dolayısıyla Elmas’ın üçüncü belirleyicisi Antalya kesme çiçek sektöründe işbirlikçilik açısından rekabet üstünlüğüne katkı sağlayamamaktadır.

Yeni kurulan firma sayısında yıllar itibarıyla artışlar sektörün dışa açık bir gelişme içinde olduğunu göstermektedir. Firmaların stratejisine yönelik bulgularda Türkiye’deki zengin çiçek çeşidi potansiyelinin sektöre tam anlamıyla girmediği, yeni tür ve çeşitlere yönelik yaygın bir üretim çalışması yapılmadığı, pazarlama dağıtım kanallarının toptan satıcılar düzeyinde yoğunlaştığı, Ar-Ge harcamalarının firmalar genelinde yaygın olmadığı, yenileşim süreçlerinin daha çok mevcut değişiklik düzeyinde olduğu, tam yeniliklerin düşük düzeyde olduğu belirlenmiştir. Küresel düzeyde talepleri karşılamada zengin çiçek çeşitliliğinde üretim önemlidir. Küresel mal zincirindeki önemli dağıtım kanalları olan mezatlar ve süpermarketlerin kullanılması ise sektörel gelişme için gerekliliktir. Bu aynı zamanda talep yapısını güçlendirerek ülkede uluslararası mezat yapılanmasını da sağlayabilir; çünkü Türkiye coğrafi bakımdan Avrupa pazarına en yakın üretici ve satıcıdır.

Antalya kesme çiçek sektörünün önde gelen firmalarının yöneticileri yerel düzeyde sağlanan kurumsal ve devlet desteklerini önemli ve yetersiz düzeyde değerlendirmiştir. Firma yöneticileri girişimcilik yeteneklerini kullanabilecek yaş ortalaması ve eğitim standartlarına sahiptirler. Yöneticiler nezdinde sorgulanan firma kaynak temeli bulguları kaynak temelinin vasatın biraz üzerinde olduğunu göstermektedir. Dolayısıyla Antalya kesme çiçek sektörü yöneticileri girişimci yeteneklerini kullanabilecekleri tam bir kaynak temeline sahip değillerdir ve kaynak temelinin rekabet üstünlüğüne katkısı vasatın biraz üzerindedir; ama yeterli değildir. Antalya kesme çiçek ihracatçılarının sınırlı yapıdaki kaynak temeli ve bu kaynağı etkileyen dışsal faktörlerin sınırları içinde olumlu bir atılım yaptıkları söylenebilir.

Küresel düzeydeki rekabette gelişmiş

altyapı, işbirlikçi ve yenilikçi yaklaşım, talep koşullarında satış hacmi, karlılık ve yüksek cirolarla işletmelerin tatmin olduğu bir performans yapısı, kümede yaygın bilgi, teknoloji transferi ve yenileşim önemlidir. Sektörde çok güçlü olmasa da küresel üretici ve tedarikçi birkaç firmanın varlığına dayanan rekabet mevcuttur. Sektör profilinde firma yöneticilerinin genç ve eğitimli yapısıyla sahip oldukları girişimci özellikleri sektörün geleceği için umut vericidir.

Araştırmanın sonuç bulguları sektörün küresel rekabet gücünün istenen düzeye çıkması için bazı düzenlemelere ihtiyaç duyduğunu göstermektedir.

Sektörde daha iyisini yapmak ve başarmak için önce mevcut yapıdaki eksiklikler bilinmeli ve bunların nasıl giderileceği planlanmalı, gelecekteki fırsatları değerlendirmeye yönelik stratejik kararlar için uygun yol haritası oluşturulmalıdır. Teorilerin ışığında yapılan bu araştırma bu bakımdan katkı sağlayıcıdır. Bugüne kadar sektörel fırsatlar kendiliğinden oluşmuştur ve kısmen de olsa küresel düzeyde rekabet şansı yakalanmıştır. Bu rekabet üstünlüğünün daha üst düzeylerde gelişmesi, bundan sonraki süreçlerde uygulanacak güçlü bir stratejik planla sağlanabilecektir.

Makalenin sonuç kısmında araştırma bulgularından çıkarılan sonuçlar değerlendirilerek bazı sektörel önerilere yer verilmiştir: • Sektörel yapıyı güçlendirme hususunda çeşitli ülkelerdeki düzenlemeler örnek alınarak Türkiye’de uygulanabilir. Örneğin; Hollanda’da uygulanmakta olan ve tamamen sektörel gelişim için harcanan fon uygulamaları yasal düzenleme ile Türkiye’de yapılabilir. Hollandalı yetiştiriciler çiçek yetiştirdikleri bölge için yıllık bir ödeme yaparlar, bu ödemeler özel bir hesapta biriktirilir. Ayrıca mezat gelirlerinin yüzde 0,45’i bu hesaba yatar.

Birikim toptan çiçek ticaretinden yüzde 0,35 pay alır. Özel hesapta biriken bu paranın yüzde 63’ü Hollanda Çiçek Meclisi tarafından Hollanda çiçeklerinin içeride ve dışarıda satışının tutundurulmasında kullanılır. Kalan yüzde 37 her bir bölge biriminin verimliliğini geliştiren araştırma ve geliştirme programlarında kullanılır. Benzeri uygulama Türkiye orijinli soğan ve bitki kökleri soylarının ve yetiştiriciliğinin korumaya alınmasını ve dünya çiçek endüstrisinde standartlaşarak yasal hale dönüşmüş çiçek kod uygulamacılığını getirebilecektir.

•

Kolombiya’nın rekabet üstünlüğü başarısını nasıl sağladığı incelenerek bazı hususlar örnek alınabilir.

Kolombiya küresel zincirdeki başarısını Porter’ın başarılı rekabet projesi ile sağlamıştır. Ülke kurumsal ve yasal düzenlemelerde önemli aşamalar yapmıştır. Örneğin; Kesme Çiçek İhracatçılar Birliği (Asocolflores) navlun ücretlerinde üyeler adına pazarlık yapar, Miami’de soğutma-depolama hizmeti veren şirketi yönetir. Kolombiya çiçeklerinin ABD pazarlarında damping iddiaları, çalışan haklarının ihlal edilmesi ve çevreye zarar vericiliğini savunma ve yönetmede Ascolflores bugün oldukça aktiftir. Birlik ayrıca sermaye temini, eğitimde süreklilik, sosyal iyileştirme programları ve endüstriye bilgi aktarımı hususlarını düzenlemektedir. Kolombiya çiçek yetiştiricileri ve lider toptancılar satışları arttırmak için Amerikan pazarındaki perakendecilerin eğitilmesi hususuna önem vererek hasat sonrası bakım, muhafaza ve çiçek çeşitlerinin tanıtımına yönelik eğitim seminerleri düzenlerler. Genel teşvik uygulamasında çiçek ihraç endüstrisini geliştirme girişimlerine Kolombiya hükümeti düşük faizli ödünç vermeler, doğrudan vergi

•

•

•

•

iyileştirmeleri, üretim safhasında kullanılan ve ithal edilen girdilerin ithal vergilerinde belirgin indirimlerle destek vermektedir.

Devlet desteği yetersiz olsa da ArGe, eğitim ve dağıtım çalışmalarına öncülük eden devlet kurumları mevcuttur. Diğer yandan devletin Expo 2016 faaliyetlerine dolaylı desteği önemli bir çalışmadır ve sektörün küresel düzeyde daha güçlü olmasını sağlayacak itici güçtür. Bu faaliyet yabancı yatırımları ve yenileşimi hızlandıracak, sektöre giren yabancı firmaların varlığı bölgesel ve küresel talebi tetikleyerek rekabette güçlü olmaya katkı sağlayacaktır.

Mevcut üretim alanlarının imara açılarak değer kazanması nedeniyle üretim alanlarının başka yerlere kaydırılması tehdidi yasal düzenleme ile çözüme kavuşturularak çiçek yetiştirme bölgeleri oluşturulabilir. Sektör firmaları, sivil toplum örgütleri, kamu kurum ve kuruluşları işbirliğinde bu uygulama yapılabilir.

Kooperatiflerin ve sektördeki ihracatçı firmaların etkin olduğu uluslararası mezatların oluşması sektörel talebi, yenileşim ve Ar-Ge’yi güçlü kılacak önemli bir gelişme olacaktır ve devletin bu hususta yasal düzenlemeler yapması kaçınılmazdır.

Antalya’ya yakın yörelerdeki farklı iklim yapısı ile yıl boyunca üretim yapma imkanı Antalya’daki kesme çiçek ihracatçıları için önemli bir avantajdır. İklim koşullarına olan yüksek bağımlılık ve yetersiz teknoloji hususlarında gelişme kaydedilmesi gerekmektedir.

Ulusların faktör donanımında güçlü oldukları endüstrilerde odaklanmaları, yatırım yapmaları ve aşama sağlamaları onları küresel düzeyde güçlü kılmaktadır. Türkiye’de zengin iklim çeşitliliği ve buna bağlı zengin bitki tür ve çeşitlerinin varlığı; Kenya, Kolombiya gibi ülkelere kıyasla belirli küresel pazarlara coğrafi yakınlık, AB ülkelerine kıyasla genç ve ucuz iş gücünün varlığı değerlendirildiğinde çiçek endüstrisinde daha güçlü olmanın önü açılacaktır. Firma yöneticilerinin ve çalışanların eğitim kurumları işbirliğinde eğitilmeleri ve yönlendirilmeleri, güçlü ve büyük yatırımlar, yaygın yenilik faaliyetlerinin ulusal rekabet üstünlüğünü başarmanın temel koşulları olduğu bu araştırma tezi ile netlik kazanmıştır.

15

ÇIÇEKSEKTÖRDEN

“Dogu Avrupa ve Balkanlar’da söz sahibiyiz” Üç ortaklı bir aile şirketi olarak 1994 yılında Narlıdere’de kurulan İzmir Çiçek; kurulduğu yıllarda iç piyasanın taleplerine yanıt vermeyi öncelikli hedef olarak belirlese de, kısa zamanda büyüyerek dış pazarlarda da söz sahibi olmaya yolunda ilerliyor.

I

zmir Narlıdere’de faaliyet gösteren ve yoğunluklu olarak yurt dışına karanfil ihraç eden İzmir Çiçek’in; Romanya, Bulgaristan ve Yunanistan’da dağıtım ofisleri bulunuyor. Merkez Narlıdere’den tırlarla dağıtım ofislerine gönderilen karanfillerin, buradan daha küçük araçlarla müşterilerin arzu ettiği noktalara ulaştırıldığını belirten İzmir Çiçek Yönetim Kurulu Başkanı Osman Süleymanoğlu; “Üretimimizi, İzmir Menderes’te üretim ve üretim materyallerinin ithaliyle ilgilenen kendi bünyemizdeki firmamız Güz Çiçekçilik aracılığıyla gerçekleştiriyoruz. Kendi üretimimizin yanı sıra Türkiye genelinde üretim yapan işletmelerle de çalışıyoruz. Böylece kalite, fiyat ve çeşit açısından müşterilerimize üstün bir hizmet sunduğumuza inanıyoruz” dedi.

“UZMANLIK ALANIMIZ KARANFİL”

İzmir Çiçek’in faaliyet alanının genel olarak kesme çiçek üretimi ve ihracatı olduğunu vurgulayan Yönetim Kurulu Başkanı Osman Süleymanoğlu, firmanın uzmanlık alanının ise karanfil olduğunu belirtti. Süleymanoğlu sözlerini şöyle sürdürdü; “Satışımızın yüzde 95 gibi bir bölümünü özellikle Doğu Avrupa’da çok tercih edilen ve anneler günü, kadınlar günü, sevgililer günü gibi özel günlerin vazgeçilmezleri olan standart ve sprey karanfiller oluşturuyor. Bu sebeple özellikle karanfil konusunda, en iyi kaliteyi ve kaliteye en uygun fiyatı sunma garantisi veriyoruz. Bununla birlikte sezon ve iklim şartlarına göre gerbera, lilyum, biçme, gül, frezya gibi ülkemizde yetiştirilebilen her türlü kesme çiçeğin ihracatı 16

da faaliyet alanımız içinde yer alıyor.

Ayrıca iç piyasaya yönelik lilyum, lale ve kasımpatıda üretim portföyümüz içinde yer alıyor” dedi.

da genişleterek tüm Avrupa’ya Türk karanfilini tanıtmak” dedi.

“DAĞITIM AĞIMIZ OLDUKÇA GENİŞ”

Sektörde müşteri şikayetlerinin daha çok ürün kalitesinin istenilen standartlarda olmamasından kaynaklandığını söyleyen Süleymanoğlu; üreticilerin geleneksel üretim yöntemlerini bir tarafa bırakarak, ürün kalitesi ve paketlemesini dış pazarın beklentilerine göre gerçekleştirmeye özen göstermeleri halinde bu sorunun çözüleceğinin altını çizdi. “Türk karanfili” imajının bir dönem Avrupa pazarında zedelendiğine değinen İzmir Çiçek Yönetim Kurulu Başkanı Osman Süleymanoğlu; “Bugün Türk üretimi, Avrupa’da bilinenin aksine oldukça iyi kalitede. Öte yandan unutulmamalıdır ki Türkiye’deki iklim

İzmir Çiçek’in ailesi olarak dağıtım alanlarının oldukça geniş olduğunun bilgisini veren Süleymanoğlu; ürünlerini Avrupa’nın hemen hemen her yerine göndermelerine rağmen, özellikle Doğu Avrupa ve Balkan ülkelerine yoğunlaştıklarını söyledi. Romanya ve Bulgaristan’ın firmanın ihracat hacminin nispeten daha geniş bir bölümünü temsil ettiğine dikkat çeken Süleymanoğlu; “Sırbistan ve Yunanistan gibi diğer Balkan ülkelerine de satışlarımız devam ediyor. Bununla birlikte Avrupa genelindeki pazar ağımız giderek genişliyor. Hedefimiz, pazarımızı daha

“DIŞ PAZARIN BEKLETİSİ ÇOK ÖNEMLİ”

“Sektörde teşviklerin artırılmasıyla beraber, dış pazarlarda Türk karanfilinin imajını yükseltmeyi hedefliyoruz.” şartları uluslararası standartlarda üretim yapmaya son derece uygun. Bu sebeple burada kilit nokta üreticilerin gösterdiği emek. Onların göstereceği emek, Türk malını uluslararası pazarlarda ön plana çıkartmak için yeterli olacaktır. İhracat konusunda karşılaştığımız bir diğer sıkıntı ise farklı ülkelerde bulunan farklı bürokratik prosedürlerdir. Fakat 1994 yılından beri edindiğimiz tecrübeye dayanarak, bu tür bürokratik problemleri hızlı bir şekilde aşmak ve müşterilerimize istediği anda siparişini ulaştırmak için maksimum özen gösteriyoruz” dedi.

“TÜRKİYE İHRACATTAN DAHA FAZLA PAY ALMALI”

Süs bitkilerinin kesme çiçekler, iç ve dış mekan bitkileri ve çiçek soğanları olarak dört ana dala ayrıldığını belirten Süleymanoğlu; “Hollanda, genetik araştırmalar bakımından gelişmişliği sayesinde, süs bitkileri yetiştiriciliği ve satışının merkezidir. Türkiye ise bu alanda oldukça yeni. İlk olarak Marmara bölgesinde başlayan süs bitkileri üretimi, daha sonra diğer bölgelere, özellikle Ege ve Akdeniz bölgelerine yayıldı. Fakat özellikle dış mekan ihtiyacının büyük bir bölümü ithalattan karşılanıyor. Türkiye’de Avrupa’ya nazaran iş gücünün ucuzluğu, ısıtma yatırımlarına gereksinim, döviz kurlarının uygunluğu

ve pazara yakınlık gibi avantajlara sahip bir ülke. Fakat dünya süs bitkilerinden aldığı pay bu avantajı maalesef yansıtamıyor. Müşterilerimizden aldığımız geri bildirimler, bunun sebebinin Türkiye’de üretimin uluslararası standartlara yüzde 100 uygun olmamasını işaret ediyor. Bu nedenle sektörün gelişmesinin, üretimin iyileştirilmesi ile doğru orantılı olduğunu düşünüyorum. Bununla birlikte, Türkiye’nin süs bitkileri yetiştiriciliği konusunda öne çıktığı ana dal kesme çiçektir. Kesme çiçek ülkemizin temel ihracat kalemini oluşturuyor. Türkiye’de en çok üretimi yapılan kesme çiçek karanfil olmakla birlikte, gül ve gerbera da önemli kalemlerdir.

Ayrıca ihracat yapılan ülkelerde de önemli artışlar gözlemliyoruz. Öyle ki bugün artık Avrupa’nın hemen her yerinde Türk çiçeğini görmek mümkün” şeklinde konuştu.

“SEKTÖRDE TEŞVİKLER ARTIRILMALI”

Son 20 yılda ihracatta gözlenen düzenli artışa bakıldığında, Türkiye’de sektörün geleceğinin olumlu olduğunu belirten Süleymanoğlu; “Ciddi bir potansiyele sahip olan sektörün gelişmesi, modern üretim tekniklerinin kullanılarak uluslararası standartlarda üretim yapılmasına bağlı. Bu nedenle sektörün büyümesi de ihracata yönelik üretimin teşvik edilmesine ve üretim materyallerinin ithaline kolaylıklar getirilmesine bağlı. Sektörde yatırım için finansman sağlamaya yönelik teşviklerin artırılması; ihtisaslaşmayı ve büyük çapta üretimi teşvik ederek, dış pazarlara uygun üretimi kolaylaştıracaktır. Bunların dışında, Türk karanfili Avrupa’da fiyat bakımından daha tercih edilebilir durumdayken, zaman içerisinde artan ilaç gübre ve isçilik maliyetleri nedeniyle fiyatlarda zorunlu

Osman Süleymanoğlu

İzmir Çiçek Yönetim Kurulu Başkanı

bir artışa gidileceği ve fiyat önceliğimizin de bu sebeple kaybedebileceği düşüncesindeyim” dedi.

“AĞUSTOS’TAN İTİBAREN ÇİÇEK ÜRETİMİ ARTTI”

2012-2013 sezonunun kendileri için hem iyi, hem kötü başladığını vurgulayan Süleymanoğlu, sözlerini söyle sürdürdü: “Bu sezon, hava sıcaklığının genel ortalamanın üstünde seyretmesi ile birlikte, sezona adet olarak bakıldığında çiçek miktarında ciddi bir artışla başlandı. Bu durum olumlu bir gelişmeydi; fakat bir anda artan çiçek miktarı rekabete, rekabet de üreticinin emeğini zorlukla karşılayan düşük fiyatlara neden olduğu için de iyi olmadı.

Diğer yandan tüm bunlar bizim yeni pazarlara açılmak için daha kolay risk almamızı kolaylaştıran birer faktördü.”

“YENİ PAZARLARA AÇILMAK İSTİYORUZ”

Sektörün en temel problemi olarak uzmanlaşma eksikliğini gördüklerini belirten Süleymanoğlu; süs bitkileri üretiminin tabi olduğu net bir yasal çerçeve olmadığı için de tarımsal desteklerden yeterince yararlanılamadığını ve bu durumun da bir finansman sorunu ortaya çıkardığını sözlerine ekledi. İzmir Çiçek olarak müşteri memnuniyetine ve buna bağlı olarak da kaliteye maksimum özen gösterdiklerini vurguladı: “İç ve dış pazarlarda güvenilir ve itibarlı bir firma olarak yeni pazarlara açılmak ve uzun yıllar ayakta kalmak istiyoruz. Bunu yaparken de, yüksek kalite anlayışımızla Türk karanfilinin kötü imajını bu pazarlarda değiştirmeyi hedefliyoruz. Bunun için üreticilerimizi de uluslararası standartlara uygun üretim yapmaya davet ediyoruz.”

17

ÇIÇEKSEKTÖRDEN

“Sektörün geleceginden ümitliyiz” Yalova’da 1995 yılında bir aile şirketi olarak kurulan Sedir Fidancılık, 2003 yılında İzmir’e bağlı Ödemiş’te üretim tesisini, 2008 yılında da Urla’da satış fidanlığını açarak başta Orta Asya ülkeleri olmak üzere yurt dışına süs bitkileri ihraç ediyor. Firmanın sahibi Edip Güler; İzmir Çiçek’in bugün itibariyle yılda 1,5 milyona yakın bitki ürettiğini söylerken 2013 yılının hareketli geçeceğini ifade etti.

S

edir Fidancılık 1995 yılından bu yana dış mekan süs bitkileri üretimi, ithalatı, ihracatı, satışı, peyzaj tasarım, projelendirme, uygulama, danışmanlık ve bakım alanında hizmet veriyor. Merkez ve şubelerin profesyonelleştiği alan dışında, şubeler arasındaki koordinasyonla bütün bölgelere aksamadan hizmet verilebildiklerini belirten Sedir Fidancılık’ın Sahibi Edip Güler; “Peyzajda yoğun olarak ihtiyaç duyulan çalı türlerinde yüksek stoklarla çalışan firmamız, peyzaj uygulama kuruluşlarının ihtiyaçlarına göre tam zamanlamayla

18

standartlara uygun anlaşmalı üretim yapabiliyor” dedi.

“YILDA 1,5 MİLYONA YAKIN BİTKİ ÜRETİYORUZ”

Bitki üretimlerini ağırlıklı olarak İzmir’e bağlı Ödemiş’teki tesislerinde gerçekleştirdiklerini vurgulayan Güler; bitkilerin bu tesislerde üretilip saksılanarak yurt içi ve yurt dışı piyasalarında satışa hazır hale getirildiğini söyledi.

Sedir Fidancılık’ın üretim çeşitleri hakkında da bilgi veren Güler; “Çalı, ağaç, ağaçcık, yayılıcı ve tırmanıcılar, sazlar ve çok yıllık bitki türleriyle 300’e yakın

türde dış mekan süs bitkileri üretimi yapıyoruz. Piyasanın talepleri doğrultusunda da çeşitli bitkiler üretiyoruz.

Yaklaşık 17 yıllık üretim birikiminin son sekiz yılında özellikle çalı türleri üzerinde yoğunlaştık. Firmamız bugün itibariyle yılda 1,5 milyona yakın bitki üretiyor” dedi.

“ÜRETİMDE STANDARTLARI GÖZETİYORUZ”

Yeşil alanların ve çevrenin insan hayatındaki öneminin daha çok arttığı günümüzde, yaptıkları işin insana ve doğaya olan katkısının bilincinde ol-

duklarını belirten Güler; “İş hayatındaki temel ilkemiz; sürdürülebilir bir çevre için çalışmak, dürüst ticareti korumak ve kaliteyi sürekli geliştirmektir. Süs bitkilerinin evrensel bilgiye ve standartlara göre üretilmesi gerektiğine inanıyoruz. Bizim bu bilgiye göre de ürettiğimiz bütün ürünler uluslararası standartlara uygundur. Ayrıca ürünlerimiz torf, pomza, salınımlı gübre gibi uluslararası standartlara uygun bitki besleme ortamlarında büyütülür ve satışa sunulur” dedi.

maları bakımından Avrupa ülkeleri düzeyine erişmek için daha kat edilmesi gereken uzun bir yol olduğuna işaret eden Güler, sözlerini şöyle sürdürdü: “Orta Doğu ve Orta Asya ülkelerine göre çok ileride olduğumuz yadsınamaz bir gerçek. Kendi içimizde ise çok hızlı bir gelişim ve dönüşüm geçirdiğimiz kesin olmakla beraber, bu ivmenin her geçen yıl daha da katlanarak artması sektörde faaliyet gösteren herkesin ve firmanın ortak düşüncesi olmalı.”

“İHRACATTA SIKINTIMIZ YOK”

“GELECEK İÇİN ÜMİTLİYİZ”

Sedir Fidancılık olarak uzun süredir ihracat yaptıklarını ifade eden Güler; “Ürünlerimizi genellikle Orta Asya Türk Cumhuriyetleri’ne ihraç etmekle beraber Gürcistan, Irak gibi ülkelere de gönderiyoruz. İhracat konusunda çok fazla sıkıntı yaşamamakla beraber, bitki pasaportu sisteminin tam anlamıyla oturmaması dönem dönem ufak tefek pürüzlere yol açabiliyor. Zaman içerisinde bu sistemin biraz daha düzeltilmesiyle bu konuda çok fazla sıkıntı yaşanmayacağını düşünüyorum” şeklinde konuştu.

“ORTA DOĞU VE ORTA ASYA ÜLKELERİNDEN İLERİDEYİZ”

Süs bitkisi üreticiliği ve peyzaj çalış-

2012 yılı genel anlamda Sedir Fidancılık açısından oldukça olumlu geçtiğinin bilgisini veren Güler; “Yıl içerisinde karşılaştığımız talep bizleri önümüzdeki dönem için umutlandırıyor. Yalnız bunun yanında sektörde belli bazı sıkıntılar yaşadığımızı da söylemek isterim.

Sektör olarak en önemli problemimizin üretimde sürekliliğin sağlanamaması olduğunu düşünüyorum. Yani bir yıl piyasada bol miktarda bulunabilen bir bitkinin, diğer yıl piyasada bulunamaması veya bulunan ürünler karşılığında çok yüksek rakamların talep edilmesi, Türk tarımının olduğu kadar bizim sektörümüzün de en önemli sıkıntısı diye düşünüyorum. Ancak 2013 yılı bizim için önemli bir yıl olacak” dedi.

“Ürünlerimizi genellikle Orta Asya Türk Cumhuriyetleri’ne ihraç etmekle beraber Gürcistan, Irak gibi ülkelere de satış yapıyoruz. Firmamız bugün itibariyle yılda 1,5 milyona yakın bitki üretiyor.” “İHRACATIMIZI ARTIRACAĞIZ”

Önümüzdeki yıllarda altyapı çalışmalarını hızlandırarak ihracat rakamlarını daha da yükseklere çekmeyi hedeflediklerini belirten Güler, sektörün ve sektördeki çalışma koşullarının buna oldukça elverişli olduğunun altını çizdi. Sektör ile ilgili olarak son yıllarda yapılan çalışmalar ve bunların sektöre yansıması göz önüne alındığında, gelecek hakkındaki öngörülerinin çok olumlu olduğunu söyleyen Güler; “Son yıllardaki gelişmeler gerek firma, gerekse ülke bazlı ihracat artışı düşüncesini pekiştiriyor. Gerek iç piyasadaki hareketlilik, gerekse de dış piyasadan gelen talepler bu sektörün gelecekte bugünden daha da canlı olacağını gösteriyor” dedi.

19

ÇIÇEKRÖPORTAJ

“Karantina sartlarına uygun ihracat yapılmalı” İhracat, ithalat, transit geçiş, re-export ve fumigasyon işlemleri ile laboratuvar hizmetleri konusunda çalışmalar yapan Antalya Zirai Karantina Müdürlüğü, 2000 yılından bu yana çalışmalarını sürdürüyor. Ülkeye giren çıkan bütün bitkisel ürünleri incelediklerini vurgulayan Antalya Zirai Karantina Müdürü Mehmet Uğur Aka; ihracat yapan firmaları, ülkelerin karantina şartlarını bilmeleri konusunda uyarıyor.

I

thali yasaklanan bitkiler ile belirli bir alanda bulunan çiçeklere yönelik hastalıklarla zararlılar, dış ülkelerden Türkiye’ye girerek yayılıyor. Bu durumu önlemek amacıyla ihraç edilecek bitki ve bitkisel ürünlere muayene ve kontroller yapan Antalya Zirai Karantina Müdürü Mehmet Uğur Aka; “Süs bitkisi ve mamulleri ihracatı yapacak firmalar, ürünlerini gönderecekleri ülkelerin karantina şartlarını bilerek o şartlara uygun ihracat yapmalı” diye konuştu. Ülkemizde toplam 12 tane Zirai Karantina Müdürlüğü’nün olduğunu sözlerine ekleyen Aka, yapılan laboratuvar çalışmaları hakkında bilgi verdi.

Türkiye’de kaç tane Zirai Karantina Müdürlüğü var? Antalya Zirai Karantina Müdürlüğü ne zaman kuruldu?

Türkiye’de faal olarak hizmet veren yedi ve kuruluş aşamasında beş olmak üzere toplamda 12 tane Zirai Karantina Müdürlüğü bulunuyor. Antalya Zirai Karantina Müdürlüğü ise 2000 yılında kurularak, o günden bu yana çalışmalarını sürdürüyor. Antalya Zirai Karantina Müdürlüğü olarak; ihracat, ithalat, transit geçiş, re-export ve fumigasyon işlemleri ile laboratuvar hizmetleri konusunda hizmet veriyoruz.

Bu hizmetleri; ülkede bulunmayan veya belirli bir alanda bulunan bitki hastalık ve zararlıları ile ithali yasak bitki ve bitki aksamının dış ülkelerden yurda giriş ve yayılışını önlemek, ihraç edilecek bitki ve bitkisel ürünlerin muayene ve kontrollerini yapma biçiminde yürütüyoruz.

20

Müdürlüğünüz laboratuvarlarında yapılan testler hakkında bilgi verir misiniz?

Laboratuvarımızda iç ve dış karantina analizleri beş farklı birimde (viroloji, bakteriyoloji, mikoloji, entomoloji ve nematoloji) yapılıyor. Virüslerin tespitinde bütün dünyada yaygın olarak kullanılan serolojik yöntemleri kullanıyoruz. Bakteriyel hastalık etmenlerinin tespitinde patojenisite testleri, tütünde aşırı duyarlılık reaksiyonu, biyokimyasal testler (KOH testi, oksidaz testi, aseton testi, indol üretim testi gibi) ve serolojik tanı yöntemlerine (IF ve ELISA) başvuruyoruz. Mikoloji birimin-

de ise fungusların tespitinde farklı besi ortamları (PDA, SA, MA, CA) ve blotter yöntemi kullanıyoruz. Bitkisel materyallerin ekildiği besi ortamlarında fungal bir gelişme görüldüğünde makroskobik (koloni rengi, gelişme şekli gibi) ve mikroskobik incelemeler yürütüyoruz. Teşhiste tanılama kriterleri ile ilgili referanslar kullanıyoruz. Entomoloji laboratuvarında, gelen ürünler karantina yönetmeliğimizde bulunan etmenler açısından inceleniyor. Ürünler önce makroskobik olarak kontrol ediliyor ve daha sonra stereomikroskop altında inceleniyor. Büyük olan türlerde (Coleoptera, Lepidoptera erginleri gibi) stereomikros-

iki şekilde yapılıyor. Bunlardan ilki ithalat aşamasında yapılan karantina uygulamalarıdır. İthalat aşamasındaki karantina uygulamaları, yürürlükte olan kanun ve yönetmelik çerçevesinde yapılır. Avrupa Birliği uyum çalışmaları çerçevesinde mevzuatımız AB mevzuatına uyumlu hale getirilmiştir. İkinci karantina uygulaması ise ihracat aşamasında yapılandır. İhracat aşamasında yapılan karantina uygulamaları, ürünü göndereceğimiz ülkenin karantina mevzuatı çerçevesinde yapılır.

Mehmet Uğur Aka

Antalya Zirai Karantina Müdürü

kop altında teşhis kitapları kullanılarak karantina yönetmeliğimizde yer alan zararlı türlerinden birini barındırıp barındırmadığına bakılıyor. Küçük olan türler (akarlar, yaprakbitleri, tripsler, kabuklubitler, koşniller, unlubitler, beyaz sinekler) ise uygun olan yöntemlerle preparatları yapıldıktan sonra ışık mikroskobu altında teşhis kitapları kullanılarak teşhis ediliyor. Yapılan incelemeler sonucunda ürün temiz ise ülkeye girişine izin veriliyor. Eğer ürün bulaşık ise ürünün imhası veya gelen ülkeye iadesi yolları izleniyor.

Nematoloji laboratuvarında ise ülkemize giriş yapan her türlü bitkisel materyal ile yetiştirme ortamlarının (torf, toprak gibi) kültür bitkilerinde karantinaya tabi nematodlar açısından analizleri yapılıyor. Ülkemize çiçek ve bitkilerde zirai karantina uygulamalarının süreci nasıl işliyor? Ülkemizde karantina uygulamaları

Özellikle çiçek ve bitkilerin karantinaya alınıp alınmaması konusunda ne gibi testler yapılıyor? Ürünler öncelikle inspektör tarafından makroskobik olarak kontrol edilir. Ürünün özelliğine göre gerekli durumlarda laboratuvar şartlarında mikroskobik olarak mevzuat çerçevesinde kontrolü yoluna gidilir.

“Firmalarımız kurumsallaştığı için karantina konusunda önemli bir sıkıntı yaşanmıyor; ancak ihracat yapanların, ülkelerdeki karantina şartlarını bilmesi gerekir.”

Süs bitkileri ve mamulleri ihracaatında ne gibi sıkıntılar yaşanıyor?

Firmalarımız kurumsallaştığı için karantina yönünde önemli bir sıkıntı yaşanmıyor. Sektörde daha çok ticari sorunlar mevcut.

Ülkemizde inspektörler ürünlerin kalite kontrollerini nasıl yapıyor?

Mevzuatımız gereği kalite kontrolleri firmaların sorumluluğundadır. İnspektörler bu konuda tavsiye mahiyetinde uyarılarda bulunur. İnspektörler yalnızca karantina etmeni yönünden kontrol yapmakla görevlidir.

Süs bitkilerinde karantinaya alınma nedeni olarak en yaygın görülen hastalıklar nelerdir? İhracat noktasında, süs bitkilerinde görülen karantina nedenleri ülkelere göre değişmekle beraber; thrips (frankliniella occidentalis), yeşilkurt (helicoverpa armigera), beyaz sinek (bemisia tabaci) en fazla görülen karantina etmenidir.

Bu etmenlerle muhakkak teknik talimatlar çerçevesinde mücadele etmek gerekir.

Antalya’nın daha çok hangi bölgelerinden süs bitkisi ihracatı yapılıyor?

Antalya’daki süs bitkisi ihracatı daha çok merkeze bağlı Altınova ve Kundu bölgelerindeki seralarda yetiştirilen ürünlerle yapılmakla beraber yaz aylarında Isparta ilinde yetiştirilen ürünlerden de bu ihtiyaç karşılanıyor.

Süs bitkisi ve mamulleri ihracatı yapacak firmalar karantina uygulamaları kapsamında nelere dikkat etmeli?

Süs bitkisi ve mamulleri ihracatı yapacak firmalar, ürünlerini gönderecekleri ülkelerin karantina şartlarını bilerek o şartlara uygun ihracat yapmalıdır.

21

ÇIÇEKTANITIM

Imparatorların çiçegi: Kasımpatı Dünyada ve Türkiye’de ticareti en fazla yapılan çiçeklerden olan kasımpatı, kesme çiçek yetiştiriciliğinde önemli bir yere sahip. Latince adı Chrysanthemum (Krizantem) olan bu çok yıllık bitkinin anavatanı Japonya’dır. Türkiye’de ise yoğunluklu olarak Ege, Akdeniz ve Marmara Bölgesi’nde yetişir.

Y

aklaşık 30 tür barındıran, papatyagiller (Asteraceae) familyasına bağlı olan kasımpatı yaklaşık 50-150 cm yüksekliğe sahiptir. Yabani türleri beyaz, sarı veya pembe renklerde açar.

M.Ö. 15. yüzyıl kadar erken bir tarihte dahi Çin’de kasımpatı çiçekli bir bitki olarak ekilmekteydi. Antik bir Çin kenti, “Kasımpatı Kenti” anlamına gelen “Chu-Hsien” adıyla anılıyordu. Çiçek Japonya’ya tahminlere göre M.S. 8. yüzyıl dolaylarında getirildi. Dönemin Japon imparatoru bu tarihlerde çiçeği, resmi mührü olarak kabul ederek kullanmaya başladı. Batıya 17. yüzyılda getirilen kasımpatı “Carolus Linnaeus” olarak adlandırılmıştır. İsmin kökeni, Yunanca chrys (altın) eki ve anthemon (çiçek) sözcüğüdür. Modern kasımpatılar yabani akrabalarından çok daha göz alıcıdır ve çiçekler birçok farklı form ve renkte olabilir.

Ayrıca kasımpatılar birçok hibrit ve binlerce çeşit barındırır. Geleneksel sarı rengin yanı sıra beyaz, mor ve kırmızı renklerini de görmek mümkündür. Sonbahar ve kış aylarında çiçek açan kasımpatı büyüme özelliğine göre; her sapta tek çiçek bulunan standart ve her sapta birden fazla çiçek bulunduran sprey olarak iki çeşide ayrılır. Kasımpatı bitkisinden bir yılda aynı yerden üç kez ürün alınabilir. Bu verimin alınması için toprağın yumuşak ve geçirgen olması ve iyi hazırlanması gerekir. Kasımpatı anaç bitkisi bol ışıklı yerlerde yetiştirilmelidir. Kasımpatı sonbahar-kış aylarında çiçeklendiği için Ağustos-Nisan aylarına kadar olan zamanda yetiştirilen anaç bitkilerin erken tomurcuklanmasını önlemek için yapay

22

ışıklandırma yapılır. Anaç bitkiler altı aydan daha fazla bekletilmemeli ve beş defadan fazla çelik alınmamalıdır.

KASIMPATI NASIL YETİŞTİRİLİYOR?

Kasımpatı üretiminden iyi verim alabilmek için toprağın iyi hazırlanması gerekir. Toprak, yumuşak ve geçirgen olmalıdır. Toprak yapısının uygun hale gelmesi için çiftlik gübresi gibi organik gübreler kullanılmalıdır. Gübrelemeden sonra sterilizasyon yapılmalıdır.

Buharla veya kimyasal maddelerle sterilizasyon yapılabilir. Üretimde toprak analizi yapmak da önemlidir.

Analiz sonuçlarına göre gübreleme yapılabilir. Kasımpatı tuzluluğa karşı duyarladır. Toprakta tuzluluk sorunu varsa bol su ile yıkamak uygun olur.

Kasımpatı toprağı metrekareye 50-70 gr triple fosfat verilerek gübrelenir. Ka-

sımpatı yetiştiriciliğinde tava genişliği 1-1.20 metre, uzunluğu ise 15-20 metre olabilir. Tavalar arasında 45-50 cm yol bırakılmalıdır. Sulamanın iyi olması için tavalar ve yolların farklı seviyede olması gerekir. Seralarda kasımpatı yetiştirmek için dikim mesafesi 15x15 cm olmalıdır. Dikim mümkün olduğunca derin yapılmamalıdır. Derin dikimin çeşitli hastalıkları ortaya çıkardığı bilinmektedir. Dikimden sonra fideler bolca sulanmalıdır. Yapraklara sık sık sisleme şeklinde sulama yapılmalıdır.

YILIN HER DÖNEMİNDE ÇİÇEKLENEBİLİR

Kasımpatı serin iklim bitkisidir. Doğal şartlarda sonbaharda çiçeklenir. Özel ortamlarda ise yılın her döneminde kasımpatı yetiştirilebilir. Kasımpatının çiçeklenmesi sırasında gece sıcaklığı

15.5 °C olmalıdır. Tomurcuklar gözle görülmeye başlandığında sıcaklık 12-13 °C’ye düşürülmelidir. Gündüz sıcaklığı ise 18-21 °C olmalıdır. Kısa gün bitkisi olan kasımpatı, gün uzunluğu 12 saat veya daha kısa olan günlerde vegetatif büyüme evresini tamamlayarak generatif büyüme evresine geçer ve çiçek tomurcuğu meydana getirir. Gün uzunluğunun 12 saatten fazla olduğu günlerde ise çiçek tomurcuğu oluşturamaz. Bu durumlarda kasımpatının çiçeklenmesi için karartma uygulanmalıdır.

SUYA EN FAZLA İHTİYAÇ DUYAN BİTKİ

Kasımpatı bitkisi dikildikten sonra neme ihtiyaç duyar. Bitki gelişme dönemini tamamladığında nem isteği azalır. Seralarda havanın tamamen kuru olması istenir. Bitkinin bulunduğu seralar iyi havalandırılmalıdır. Bu şekilde mantar hastalıkları önlenebilir.

Kasımpatı serada yetiştirilen çiçekler arasında en fazla suya ihtiyaç gösteren çiçektir. Kasımpatı dikiminde ve gelişme süresinde özenle sulama yapmak gerekir. Karartma uygulanmaya başladığında tomurcuklanmayı teşvik için iki hafta su miktarı azaltılır. Sonra tekrar normal sulamaya geçilir. Hasattan öncede sulamaya dikkat edilmelidir. Çiçek saplarının sertleşmemesi için yeterli sulama yapılmalıdır. Bütün bitkilerde olduğu gibi kasımpatı bitkisinden de iyi verim almak için gübreleme yapmak gerekir. Kasımpatı yetiştirilecek toprak hazırlanırken metrekareye 50-60 gr süper fosfat gübresi katılır. Dikim yapıldıktan sonrada periyodik aralıklarla gübreleme yapmaya devam edilir. Çiçeğin rengi belirdikten sonra gübreleme yapılmaz. Kısa gün devresinde ise gübre miktarı azaltılır. Yetiştiriciler sıvı gübreleri, hazırlığı kolay olması nedeniyle tercih etmektedir. Kasımpatı bitkisinde bakteri, mantar ve virüslerin neden olduğu hastalıklar görülmektedir. Bu hastalıklardan korunmak için çelik alınacak anacın temiz olması gerekir. Kasımpatında görülen en önemli hastalık virüslerin neden olduğu cüceleşme hastalığıdır. Bu hastalıkta çiçeklerin tamamı veya bir kısmı rengini kaybederek sarı-yeşil renk alır ve çiçekler küçülür.

EN FAZLA İHRAÇ ETTİĞİMİZ ÜRÜNLER ARASINDA YER ALIYOR

Kasımpatı dikildikten sonra tepe sürgünleri uzamaya başlar. Sürgün ucu dipten 3-4 yaprak bırakılarak elle koparılır. Buna uç alma denir. Uç alma

yeni sürgünlerin çıkmasına yol açar.

Bitkinin dallanması ve güçlenmesini sağlar. Uç alma dikimden 2-4 hafta sonra yapılır. Uç alma ile bitkinin çiçeklenme zamanının ayarlanması da sağlanır. Kasımpatı çiçeklerinin büyük olması istenirse tomurcuk alma işlemi yapılır. Tomurcuk alma bitki çeşidine göre değişir.

Kasımpatı kısa gün bitkisi olduğu için uzun günlerde büyür ve gelişir, kısa günlerde ise çiçeklenmeye başlar. Kasımpatı bitkisinin çiçeği büyük olması isteniyorsa bir sapta tek çiçek bulunan cinslerde yan tomurcuklar koparılır.

Ana dala bağlı yan dallar temizlenir.

Bir dalda çok çiçek açan çeşit ise tepe tomurcuğu bezelye büyüklüğüne geldiğinde koparılır. Ana dala bağlı yan dallar koparılmaz. Tomurcuk alınırken zaman ve teknik iyi kullanılmalıdır. Erken tomurcuk alma olursa bitkide yara meydana gelir. Geç tomurcuk almada ise çiçeklerin büyüklüğü yeterince iyi olmaz. Hasat zamanı çiçeğin vazo ömrünü etkilediği için önemlidir. Hasat zamanı kasımpatı çeşidine göre değişir.

Standart çeşitlerde hasat, merkezdeki

taç yapraklar yeşil rengini kaybetmeden, dıştaki yapraklar ise tamamen açıldığında yapılır. Sprey çeşitlerde ise merkez çiçek tam açıldığında, etraftaki çiçekler tam gelişme gösterdiklerinde yapılmalıdır. Hasat yapılmasında çiçek saplarının yumuşaklığı önemlidir. Bu nedenle sulamaya özen gösterilmelidir.

Kesim sonrası çiçek dibindeki yapraklar üçte bir oranında koparılmalıdır. Çiçeklerin sapları su dolu kovaya batırılmalıdır. Yılda üç kez ürün alınabilen kasımpatı Türkiye süs bitkileri ihracatı kaleminde de oldukça önemli bir paya sahiptir.

“Türkiye’de ticareti en fazla yapılan çiçekler arasında yer alan kasımpatı, M.S. 8. yüzyıl dolaylarında dönemin Japon imparatorunun resmi mührünü dahi simgelemiştir.”

23

ÇIÇEKÜLKELERDEN

Fransa’nın kesme çiçege ihtiyacı var

24

Fransa’nın 2010 yılında toplam çiçek ithalatı 352 milyon euro olarak gerçekleşti. Saksı bitkileri ithalatında 470 milyon euro değerine ulaşan Fransa’nın kesme çiçek ithalatında gelişmekte olan ülkeler önemli bir yer tutuyor.

F

ransa, anakara toprakları Batı Avrupa’da bulunan ve dünyanın pek çok bölgesinde deniz aşırı topraklara sahip olan bir devlettir. Fransa Cumhuriyeti Belçika, Lüksemburg, Almanya, İsviçre, İtalya, Monako, Andorra ve İspanya ile komşu olup Batı Avrupa’da yer alıyor. Avrupa Birliği’nin kurucu üyesi olan ülkenin halkı kendilerini, topraklarının biçiminden ötürü “Altıgen” olarak adlandırır.

Avrupa kıtasının, toprakları en geniş ülkelerinden biri olan Fransa’nın yüz ölçümü 551.255 kilometrekare, nüfusu 44 milyon 970 bindir.

TOPRAK BAKIMINDAN ZENGİN

Fransa bir tarım ülkesidir. Topraklarının yüzde 80’i tarıma elverişli olup halkın 2/3’ü bu sektörde çalışmaktadır.

Kereste ve ormancılıkla uğraşanlar bu orana dahildir. Champagne bölgesinde Fransız tarım ürünlerinin 3/4’ü, geri kalan kısmının büyük bölümü de Normandiya ve Bretanya bölgesinden

elde edilir. Rhone Havzası’nın kuzey kesimlerinde mısır üretimi yapılır. Meyve ve şeker hammaddeleri tarımı, büyük şehirlere yakın bölgelerde yapılır.

Orta Akdeniz bölgesinde üretim çeşidi bakımından en zengin olan bölgedir.

Fransa’da en çok buğday, arpa, mısır, darı, patates, şekerpancarı gibi ürünlerin yanında her türlü meyve ve sebze yetişir.

AKDENİZ İKLİMİ HAKİM

Fransa’da iklim bölgelere göre önemli farklılık göstermez. Ülkede Akdeniz ve Okyanus iklimleri hakimdir. Vadilerin iç kısımlara kadar uzaması, bu iklimlerin ülke geneline hakim olmasını sağlar.

Okyanus iklimi Bretagne (Bretanya) ve Normandie’nin (Normandiya) karekteristik iklimi olmakla beraber, ufak değişikliklerle bütün batı ve kuzey Fransa’da bu iklim hüküm sürer. Bu iklimde yazlar serin, kışlar ılık, yağışlar her mevsime dağılmıştır. İç bölgelere yaklaştıkça bu iklim kışlar biraz sert ve

Fransa’nın 2010 yılında toplam çiçek ithalatı 352 milyon euro olarak gerçekleşti. kar yağışlı, yazlar ise yine ılık ve yağışlı bir hal alır. Buralarda da yağış yine her mevsim devam eder.

Fransa’da sıcaklık yılın en soğuk aylarında bile 0°C’nin üstündedir. Ülkenin hiçbir yerinde yıllık yağış tutarı 500 milimetrenin altına düşmediği gibi, birçok yerde bu rakam bir metrenin çok üstündedir. Fakat ülkedeki bol yağış kuzey ve batının devamlı sisli ve kapalı olmasına sebep olur.

Bol yağış ormanların ve ağaçlık bölgelerin kolayca gelişimini sağlamıştır.

Doğudaki ağaçlık bölgelerde gürgen ve meşe cinsi ağaçlar hakim, dağların etekleri ve yamaçlarında köknar ve benzeri ağaçlar vardır. Bağlar ve meyve

25

ÇIÇEKÜLKELERDEN DÜNYA SÜS BİTKİLERİ İTHALATI (Değer: Milyon Euro) KESME ÇİÇEKLER ÜRÜN GRUBU

2010

2010

2009

ALMANYA

777

777

881

856

HOLLANDA

535

560

358

366

BİRLEŞİK KRALLIK

695

593

243

214

FRANSA

352

364

470

457

RUSYA

423

359

70

60

İSVİÇRE

132

120

198

178

İTALYA AVRUPA TOPLAM

173

149

358

160

3.950

3800

3400

3250

ağaçları ancak eteklerde ve ovalardadır.

Ormanlar en çok Coulon ve Sete şehirleri arasında kuzeye doğru büyük bir üçgen yapacak şekilde Rhone havzası boyunca devam eder. Ağaçların cinsi de iklime uygun olarak meşegiller ve reçineli ağaçlardır. Akdeniz’in tipik bitki örtüsü makiler daha çok batı kıyılarında olup, diğer bitkiler bölgeyi paylaşır.

Languedol bölgesinde önemli bağlar bulunur.

AB İÇERİSİNDE EN BÜYÜK ÜÇÜNCÜ PAZAR

Fransa Avrupa Birliği içerisinde kesme çiçekler ve yeşillikler için en büyük üçüncü pazar olup, yaklaşık 2 milyon

26

SAKSI BİTKİLERİ

2009

euro’luk pazar büyüklüğüne sahiptir.

Fransa’da yerel çiçek üretimi ise azalış göstermektedir. Fransa Avrupa Birliği’ndeki en büyük 4. kesme çiçek ve yeşillik ithalatçısıdır. 2010 yılında toplam çiçek ithalatı 352 milyon euro, saksı bitkileri ithalatı ise 470 milyon euro’dur.

Gelişmekte olan ülkeler Fransa’nın kesme çiçek ithalatında önemli bir yer tutmaktadır. Fransa özellikle en büyük gül ithalatçılarındandır. Kesme çiçeklerin dağıtımı genellikle üretici veya perakende satış kanalları aracılığıyla

yapılır. En önemli çiçek mezatlarından olan The Hyères Flower market, yıllık ortalama 50 milyon euro hasılaya sahiptir. Burada ağırlıklı (yüzde 95) kesme çiçek satılır. Söz konusu mezatta işlem gören en önemli ticari ürün 87 milyon dal adedi ile güldür.

Anemone ve lale de önemli ürünler arasındadır. The Hyères mezatı iki ticari sisteme sahiptir. Biri saat üzerinden mezat satışları diğeri ise sözleşmeli satışlardır. Ürünlerin yüzde 80’i yerel üreticilerden gelir. Toplam 600 üretici ürün tedarik eder. Fransa’da toplam 24 bin noktada çiçek satışı yapılmakta olup bunun yarısı çiçekçi dükkanlarıdır. Süpermarketlerde önemli perakende satış noktalarıdır. 2010 yılı verilerine göre, Fransa’da kişi başına düşen çiçek tüketimi 51 euro’dur. Flower System/Paris, Flora Partner/Bordeaux, SCA Flore Distri/Rouen, Thomas Fleur/ Sorgues, Vincent Flor/ Nantes Fransa’daki önemli büyük toptancılardır. Fransa’da faaliyet gösteren önemli ticari kuruluşlar ise La Fédération Nationale des Producteurs de l’Horticulture et des Pépinières (Fransız Bitkisel Ürün Üreticileri Birliği, Oniflhor ve Fédération des grossistes en fleurs et plantes’dir. (FGFP-Fransız Toptancılar Federasyonu) Salon du Végétal ve Salon International de l’Agriculture (Fransa’da sektöre yönelik düzenlenen en önemli fuarlar arasındadır.

“Fransa pazarında herhangi bir sorun yasamıyoruz” “Aktaşlar Dekor olarak İstanbul Silivri’de faaliyet gösteren imalat ve ihracat ağırlıklı bir kuruluşuz. Çiçekçilik alanında iç ve dış piyasaya dekorasyon malzemesi sağlayan önemli bir firmayız. Üretimden başlayıp sevkiyata kadar titizlikle yapılan tüm işlemleri müşterilerimize en uygun fiyatla sunuyoruz. Öncü ürünlerle insanlara sağlıklı ortamda, sağlıklı ürünler sunmaya çalışıyoruz. Ürettiğimiz ve üreteceğimiz ürünlerle bir dünya şirketi olmayı hedefliyoruz. Bu hedefimize yönelik ilk adımımız da Dış Ticaret Müsteşarlığı tarafından bizlere 2005 Yılı İhracatta Türkiye Üçüncülük Ödülü’nün verilmesidir. Süs bitkileri ve mamulleri sektöründe her zaman daha hızlı, kaliteli ve hesaplı olmaya çalışıyoruz. Firmamız 15 senedir sektörde faaliyet gösteriyor. Fransa’nın yanında tüm Avrupa ülkelerine ve ABD’ye ihracat gerçekleştiriyoruz. İhraç ettiğimiz ürünler daha çok ev içi ve dış mekan dekor ürünlerini kapsıyor. Bunun yanında yeni yıl süsleri ve mezarlık ürünleri de ihracat kalemlerimizi oluşturuyor. Müşterilerimizin talepleri doğrultusunda her şeyi eksiksiz ve kusursuz bir şekilde yerine getirdiğimiz için ihracat aşamasında herhangi bir önemli sorunla bugüne kadar karşılaşmadık. Ürünlerimizi kara yoluyla transit olarak gönderiyoruz. Bu aşamada da gümrüklerde bir sorun yaşadığımızı söyleyemeyiz. Fransa pazarında bilinen ve tanınan bir markayız. 2013 yılı içerisinde hem Fransa, hem de Avrupa pazarına daha fazla ürün ihraç etmeyi hedefliyoruz.”

Mehtap Çalışır – Müşteri Temsilcisi Aktaşlar Dekor

27

ÇIÇEKRAKAMLAR

Süs bitkileri sektörü 2013 ihracat hedefi: 100 milyon dolar Türkiye süs bitkileri ve mamulleri ihracatı 2012 yılını 76 milyon 285 bin dolar ile kapattı. Dünya süs bitkileri ve mamulleri pazarında yüzde 30’luk daralma yaşanırken sadece yüzde 4 ihracat azalışı ile bu yılı başarılı bir şekilde geçiren sektörün, 2013 yılındaki ihracat hedefi ise 100 milyon dolar.

T

ürkiye süs bitkileri ihracatı 2012 yılında toplam 73 milyon 176 bin dolar olarak gerçekleşti. 2011 yılında 76 milyon 285 bin dolar olan ihracatımız, 2012 yılında yüzde 4 azalış göstererek 73 milyon 176 bin dolar oldu. İhracattaki bu düşüşün nedeninin Türkmenistan, Azerbaycan gibi pazarlardaki müteahhitlik hizmetlerinin azalmasından kaynaklandığı açıklandı. Ancak adet bazında artışın yaşandığı ülkemizde 2011 yılında toplam 398 milyon 972 bin adet süs bitkisi ve mamulü ihraç edilirken,

bu yıl 431 milyon 918 bin adet gönderimi gerçekleşti.

EN FAZLA İNGİLTERE’YE İHRACAT GERÇEKLEŞTİRİYORUZ 2012 yılında Türkiye’den toplam 55 ülkeye süs bitkileri ihraç edildi. En fazla ihracatın gerçekleştiği ilk 10 ülke tablosunda ise ilk sırada İngiltere yer aldı.

Söz konusu ülkeye ihracatımız yüzde 35,89 artış yaşadı. 1 Ocak-31 Aralık 2011 tarihleri arasında adet bazında 63 milyon süs bitkisi ve mamulünün gönderildiği ülkeye 8 milyon 898 bin dolar

değerinde ihracat gerçekleşti. 2012 yılının kayıtlarında da İngiltere’ye adet ve değer kalemlerinde artış gözlemlendi.

1 Ocak-31 Aralık 2012 tarihleri arasında İngiltere’ye 85 milyon 613 bin adet ürün gönderilirken ihracat değeri 12 milyon 91 milyon dolar seviyesine ulaştı.

Listenin ikinci sırasında bulunan Hollanda’da ise yüzde 2,52 oranında artış yaşandı. Geçtiğimiz sene 1 Ocak-31 Aralık dönemi arasında 82 milyon 727 bin adet ürünün gönderildiği Hollanda’ya 2012 yılında toplam 98 milyon 656 bin süs bitkisi ve mamulü gönderimi gerçekleşti.

Değer bazında 2011 yılında toplam 11 milyon 625 bin dolar değerinde ihracat gerçekleştirilen ülkeye, 2012 yılında Türk firmaları toplam 11 milyon 918 bin dolar değerinde ürün ulaştırdı.

2012 yılında en fazla ihracat gerçekleştirdiğimiz üçüncü ülke Almanya oldu. Almanya’ya 1 Ocak-31 Aralık tarihleri arasında 2011 yılında 6 milyon 693 bin dolar değerinde ihracat yapıldı.

2012 yılında ise yüzde 6,45 artış yaşandı. Böylelikle Almanya’ya ihracatta 1 Ocak-31 Aralık 2012 tarihleri arasında

2012 yılında toplam 73 milyon 176 bin dolar değerinde ihracat seviyesine ulaşan Türk firmaları, Avrupa’ya ihracatını artırdı.

28

TÜRKİYE GENELİ SÜS BİTKİLERİ VE MAMULLERİ SEKTÖRÜ İHRACAT KAYITLARININ ÜLKELERE GÖRE DAĞILIMI 01 OCAK-31 ARALIK 2011 ÜLKE

MİKTAR (ADET)

DEĞER (USD)

1 OCAK-31 ARALIK 2012 MİKTAR (ADET)

DEĞER (USD)

DEĞİŞİM (%)

İNGİLTERE

63.437.704

8.898.322

85.613.618

12.091.971

35,89

HOLLANDA

82.727.337

11.625.572

98.656.207

11.918.934

2,52

ALMANYA

38.412.597

8.693.248

40.453.458

9.253.915

6,45

IRAK

3.116.849

9.656.767

4.685.060

9.113.471

-5,63

TÜRKMENİSTAN

4.618.879

12.491.407

1.653.316

7.201.162

-42,35

AZERBAYCAN

12.543.587

5.861.337

15.116.049

6.647.006

13,40

UKRAYNA

39.672.938

3.678.420

37.332.989

3.589.369

-2,42

ROMANYA

56.411.721

2.874.716

62.691.800

3.090.825

7,52

RUSYA

40.711.030

3.218.721

31.311.994

2.609.495

-18,93

5.165.900

1.759.806

2.741.944

1.204.702

-31,54

GÜRCİSTAN DİĞERLERİ GENEL TOPLAM

52.153.823

7.526.867

51.662.472

6.455.804

-14,23

398.972.365

76.285.183

431.918.907

73.176.654

-4,07

Kaynak: İhracatçı Birlikleri Kayıtları

9 milyon 253 bin dolar değeri yakalandı.

Miktar bazında ise 2011 yılında 38 milyon 412 bin adet ürün gönderildi. 2012 yılı toplamında bu rakam 40 milyon 453 bin adede yükseldi.

Irak ve Türkmenistan ihracat listesinde sırasıyla dördüncü ve beşinci ülke olarak yer aldı. Irak’a 1 Ocak-31 Aralık 2012

tarihleri arasında 9 milyon 113 bin dolar seviyesinde süs bitkisi ve mamulü ihraç edildi. Miktar bazında ise 4 milyon 685 bin adede ulaşıldığı kaydedildi. Beşinci sırada yer alan Türkmenistan’da da durum farklı değil. Türkmenistan’a 1 Ocak-31 Aralık 2012 tarihleri arasında 1 milyon 653 bin adet süs bitkisi ve mamulü ihraç

edilirken değer bazında ise 7 milyon 201 bin dolar seviyesi yakalandı.

Süs bitkisi ve mamulleri sektöründe 1 Ocak-31 Aralık 2012 tarihleri arasında ilk 10 ülke ihracatı sırasıyla şu şekilde gerçekleşti: İngiltere (12 milyon 91 bin dolar), Hollanda (11 milyon 918 bin dolar), Almanya (9 milyon 253 bin

29

ÇIÇEKRAKAMLAR

Dünya genelinde yüzde 30’luk daralmanın yaşandığı süs bitkileri ve mamulleri sektöründe, ülkemizden en fazla İngiltere, Hollanda ve Almanya’ya ürün gönderildi. dolar), Irak (9 milyon 113 bin dolar), Türkmenistan (7 milyon 201 bin dolar), Azerbaycan (6 milyon 647 bin dolar), Ukrayna (3 milyon 589 bin dolar), Romanya (3 milyon 90 bin dolar), Rusya (2 milyon 609 bin dolar) ve Gürcistan (1 milyon 204 bin dolar).

MİKTAR BAZINDA İHRACATIMIZDA HOLLANDA BİRİNCİ 1 Ocak-31 Aralık tarihleri 2011 ve 2012 yılları arasında kıyaslandığında miktar bazında en fazla ihracat gerçekleştirilen ülkelerin aynı olduğu görülüyor.

2011 yılında da en fazla süs bitkisi ve mamulünün ihraç edildiği ülke Hollanda olduğu tespit edildi. 2012 yılında da bu durum değişmedi. Hollanda’ya ihraç edilen süs bitkisi ve mamulünün adedi 2012 yılında toplam 98 milyon 656 bin oldu. Bu rakam 1 Ocak-31 Aralık 2011 döneminde ise 82 milyon 727 olarak gerçekleşti. İkinci sırada yer alan İngiltere’ye ise adetsel bazda 2011 yılında 63 milyon 437 bin ürün gönderildi. 2012 yılında ise bu rakam 85 milyon 613 bine ulaştı. İhracatımızın 2012 yılında yüzde 7,52 oranında arttığı Romanya’ya ise 2011 yılında 56 milyon 411 bin adet ürün ihraç edilirken 2012 yılında 62 milyon 691 bin adede gelindiği görülüyor.

Süs bitkisi ve mamulleri sektöründe 1 Ocak-31 Aralık 2012 tarihleri arasında miktar bazında ilk 10 ülke sırasıyla şu şekilde gerçekleşti: Hollanda (98 milyon 656 bin adet), İngiltere (85 milyon 613 bin adet), Romanya (62 milyon 6691 bin adet), Almanya (40 milyon 453 bin adet), Ukrayna (37 milyon 332 bin dolar), Rusya (31 milyon 311 bin adet), Azerbaycan (15 milyon 116 bin adet), Irak (4 milyon 685 bin adet), Gürcistan (2 milyon 741 bin adet) ve Türkmenistan (1 milyon 653 bin adet).

TÜRKİYE DARALMADAN ETKİLENMEDİ Dünyada toplam süs bitkileri üretim 30

alanları 2009 yılı itibariyle 1.512.221 hektardır. Üretim yapılan önemli bölgeler alan büyüklüklerine göre Asya, Kuzey ve Güney Amerika, Avrupa, Afrika ve Orta Doğu’dur. ABD, Japonya, İtalya, Hollanda, Almanya, İspanya gibi geleneksel üretim pazarlarının yanı sıra özellikle Latin Amerika ve Afrika’da üretim çok hızlı bir şekilde artıyor. Geçtiğimiz yıllarda ise uygun iklim koşulları, ucuz iş gücü, stratejik konum gibi avantajları ile Ekvador, Kolombiya, Etiyopya ve Kenya dünyanın sayılı üretim ve ihracat merkezleri haline geldi. Ancak 2012 yılında süs bitkileri ve mamulleri sektörü dünya genelinde yüzde 30’luk daralma yaşadı. Özellikle olumsuz hava koşullarından

etkilenen dünya genelindeki üreticilerin ürünlerinde ve ihracatında azalma tespit edildi. Dünya üzerinde 50’den fazla ülkede süs bitkileri üretimi yapıldığı biliniyor.

Türkiye ise daralmayı teğet geçti. 2011 yılına göre yalnızca yüzde 4 oranında gerileme yaşandı. Bunun da büyük nedeninin Türkmenistan, Azerbaycan gibi pazarlardaki müteahhitlik hizmetlerinin azalmasından kaynaklandığı açıklandı.

Buna rağmen 2012 yılında ihracatını artırmayı hedefleyen Türk firmalarının yüzünü Avrupa’ya döndüğü görülüyor. İngiltere ve Hollanda gibi ülkelere olan ihracatını artıran firmalar, 2012 yılında toplam 400 milyon dal kesme çiçek ve 20 milyon adet dış mekan bitkisi ihraç etti.

2013 ÖNEMLİ SEKTÖREL ETKİNLİKLER TARİH

ETKİNLİK

YER

WEB

22-25 OCAK 2013

IPM ESSEN

ESSEN/ALMANYA

www.ipm-essen.de

19-21 ŞUBAT 2013

SALON DU VÉGÉTAL

ANGERS/FRANSA

http://www.salonduvegetal.com

22-24 ŞUBAT 2013

GARDENIA BAHÇE FUARI

PONZAN/ POLONYA

http://gardenia.mtp.pl

13-15 MART 2013

WORLD FLORAL EXPO 2013

NEW YORK/ABD

www.hppexhibitions.com

20-22 MART 2013

HORTIFLORA ETHIOPIA 2013

ADDIS ABABA/ETİYOPYA

www.hppexhibitions.com

9-11 NİSAN 2013

FLOWERS& HORTECH UKRAINE 2012

KIEV/ UKRAYNA

www.flowers-hortech.com

17-20 NİSAN 2013

HORTIFLOREXPO IPM SHANGHAI

ŞANGAY /ÇİN

www.hortiflorexpo-ipm.com

24-26 NİSAN 2013

ASTANA FLORA EXPO

ASTANA/ KAZAKİSTAN

http://www.flowers-expo.ru

5-7 HAZİRAN 2013

INTERNATIONAL FLORICULTURE TRADE EXPO (I.F.T.EX.) 2013

NAIROBI/ KENYA

www.hppexhibitions.com

28-31 AĞUSTOS 2013

FLOWERS IPM – INTERNATIONAL PLANTS EXPO RUSSIA

MOSKOVA/ RUSYA

http://www.flowers-ipm.com/

9-11 EYLÜL 2013

FLOWERS EXPO

MOSKOVA/ RUSYA

www.flowers-expo.ru

EYLÜL 2013

FLORPLANT

ANTALYA/ TÜRKİYE

www.florplant.org

10-12 EYLÜL 2013

EXPO FLORA RUSSIA 2013

MOSKOVA/ RUSYA

www.hppexhibitions.com

2-4 EKİM 2013

PROFLORA

BOGOTA/ KOLOMBİYA

www.hppexhibitions.com

EKİM 2013

IFEX INTERNATIONAL FLOWER EXPO TOKYO

CHIBA/ JAPONYA

www.ifex.jp

EKİM 2013

IBERFLORA

VALENCIA/ İSPANYA

http://iberflora.feriavalencia.com

6-8 KASIM 2013

INTERNATIONAL FLORICULTURE TRADE FAIR (IFTF)

VIJFHUIZEN/ HOLLANDA

www.iftf.nl

19-21 KASIM 2013

IPM DUBAI

DUBAI/BAE

www.ipm-dubai.com

ARALIK 2013

FLOWERSHOW

İSTANBUL/ TÜRKİYE

www.flowershow.com.tr

31

ÇIÇEKADRESLER

SEKTÖREL KURUMLAR AKDENİZ SÜS BİTKİLERİ ÜRETİCİLERİ BİRLİĞİ Adres: Göksu Mah. Gazi Bulvarı No:493 ANTALYA Tel: 0242 339 55 99 Faks: 0242 338 37 77 eksperpeyzaj@hotmail.com ANTALYA ÇİÇEKÇİLER ODASI Adres: Balbey mah. İsmetpaşa Cad. Balbey İşhanı kat:3 No:35 ANTALYA Tel: 0242 242 11 73 Faks: 0242 241 11 58 ANTALYA TİCARET BORSASI Adres: Cumhuriyet Cad. Borsa İşhanı Kat:2 ANTALYA Tel: 0242 244 26 70 Faks: 0242 241 11 58 info@antalyaborsa.org.tr www.antalyaborsa.org.tr ANTALYA TİCARET ve SANAYİ ODASI Adres: Çevreyolu Üzeri Göksu Mahallesi Gazi Bulvarı No:531 07310 ANTALYA Tel: 0242 314 37 37 Faks: 0242 314 37 38 - 39 – 40 info@atso.org.tr www.atso.org.tr DOĞAL ÇİÇEK SOĞANCILAR DERNEĞİ Adres: V.S.B. Tesisleri-İzmit Karayolu 19. km. Altınova/ YALOVA Tel: 0226 461 22 50-51 Faks: 0226 461 22 52 vsb@vsb.com.tr www.vsb.gov.tr INTERFLORA ÇİÇEKÇİLER DERNEĞİ Adres: Emirgazi Cad. No:5 Köroğlu İş Merkezi PK: 34400 Okmeydanı / İstanbul - TÜRKİYE Tel: 0212 210 20 23 (3Hat) Faks: 0212 210 20 22 info@interflora.org.tr SÜS BİTKİLERİ İHRACATÇILARI DERNEĞİ Adres: Aspendos Bulvarı No:221 ANTALYA Tel: 0242 311 80 00 Faks: 0242 311 79 00 info@antalya-tarim.com.tr

32

KESME ÇİÇEK ÜRETİCİ BİRLİĞİ Adres: Altınova Düden Mah. PTT Caddesi No:60 Altınova / ANTALYA Tel: 0242 340 00 76 S.S. ÇİÇEK ÜRETİMİ VE PAZARLAMA KOOP. Adres: Çırçır Mahallesi Ataturk Caddesi No:174 Alibeyköy Eyüp / İSTANBUL Tel: 0212 625 79 79 - 0212 625 85 86 Faks: 0212 – 6251712 info@cicekuretim.com.tr www.cicekuretim.com.tr S.S. FLORA ÇİÇEK ÜRETİMİ VE PAZARLAMA KOOP. Adres: Kemerburgaz Yolu No: 59 Ayazağa / İSTANBUL Tel: 0212 289 50 99 Faks: 0212 289 63 17 info@ssflora.com www.ssflora.com SAKSILI SÜS BİTKİLERİ ÜRETİCİLERİ DERNEĞİ (SASBÜD) Adres: Gazipaşa Caddesi Aydın İş Merkezi No: 61 / YALOVA Tel: 0226 811 36 44 Faks: 0226 811 37 17 info@sasbud.org.tr www.sasbud.org.tr SÜSBİR (SÜS BİTKİLERİ ÜRETİCİLERİ ALT BİRLİĞİ) Adres: Bağdat Caddesi Haldun Taner Sokak Ümit Apt. No:1 Kat:2 Daire:7 Caddebostan Kadıköy 34728 Istanbul Tel: 0216 422 34 70 Faks: 0216 422 34 73 susbir@susbir.org.tr www.susbir.org.tr ULUSLARARASI KURULUŞLAR AIPH - INTERNATIONAL ASSOCIATION of HORTICULTURAL PRODUCERS Adres: AIPH Oude Herenweg 10 2215 RZ Voorhout the NETHERLANDS Tel: 0031 252536950 Faks: 0031 – 252536951 sg@aiph.org www.aiph.org

UNION FLEURS Adres: Square Ambiorix 32/24 B-1000 BRUSSELS Tel: 0032 2 231 06 38 Faks: 0032 2 732 67 66 info@ unionfleurs.org www.unionfleurs.org RESMİ KURUMLAR EKONOMİ BAKANLIĞI Tel: 0312 204 75 00 www.ekonomi.gov.tr HAZİNE MÜSTEŞARLIĞI Tel: 0312 204 60 00 www.hazine.gov.tr GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI Tel: 0312 306 80 00 www.gumruk.gov.tr BİLİM, SANAYİ VE TEKNOLOJİ BAKANLIĞI Tel: 0312 201 50 00 www.sanayi.gov.tr DIŞ EKONOMİK İLİŞKİLER KURULU Tel: 0212 339 50 00 www.deik.org.tr KALKINMA BAKANLIĞI Tel: 0312 294 50 00 www.dpt.gov.tr MALİYE BAKANLIĞI Tel: 0312 415 29 00 www.maliye.gov.tr TÜRK İŞBİRLİĞİ VE KALKINMA İDARESİ BAŞKANLIĞI Tel: 0312 508 10 00 www.tika.gov.tr TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU Tel: 0312 410 04 10 www.tuik.gov.tr TÜBİTAK Tel: 0312 468 53 00 www.tubitak.gov.tr