Çiçek Vizyon Dergisi Kasım-Aralık 2014 65. Sayı

Say覺: 65 Y覺l: 7 Kas覺m-Aral覺k 2013 www.susbitkileri.org.tr

65

BASKANDAN

Sektörümüz dünyada adından söz ettiriyor Our sector made a name for itself in the world Avrasya Bölgesi’nde, süs bitkileri sektörüne yönelik olarak düzenlenen en büyük ihtisas fuarı Flower Show Türkiye 2013’ü başarıyla tamamladık. 20’den fazla ülkeden 300’ün üzerinde katılımcının yer aldığı fuar çerçevesinde, firmalarımız hem ürünlerini tanıtma, hem de ziyaretçilerle temas kurma imkanı buldu.

Fuar süresince Süs Bitkileri Tanıtım Grubumuz, info standında katılımcıları ve ziyaretçileri sektöre yönelik çalışmalarımız konusunda bilgilendirdi. 10 yıl öncesine kadar süs bitkileri sektörünün dünyada tanınırlığı oldukça azdı. Geride bıraktığımız bu süre zarfında ihracatın da yarattığı etkiyle Türk süs bitkileri sektörü dünyada adından söz ettirir hale geldi. Dünyanın ilgisini çeken bir sektörüz. Farklı ülkelerde süs bitkileri sektörüyle ilgili önemli haberlere imza atan basın mensuplarını Flower Show 2013 Fuarında ağırladık. Sektörümüzün gelişimini hayranlıkla izlediklerini gözlemledik. Fuar süresince Türk üreticiler ile bir araya gelen yabancı basın mensupları, Süs Bitkileri Tanıtım Grubu organizasyonuyla İstanbul’da üretim yapan önemli firmaları da ziyaret ederek üreticilerimizle ilgili detaylı bilgiler aldı.

Süs bitkileri ve mamulleri ihracatımız geçen yıla göre yüzde 5,38 oranında artış gösterdi. 2013 yılı sonunda 77 milyon 92 bin dolarlık ürün ihracatı gerçekleştirdik. İhraç edilen ürünlerin adedi ise 431 milyon 620 binden, 494 milyon 115 bin adede yükseldi.

En fazla süs bitkisi ve mamulü ihraç ettiğimiz ülke yine Hollanda oldu. Bunun yanında kesme çiçek ve dış mekan süs bitkilerinde ithalatımızda yükseldi. Sektörün ihracatı kadar ithalat gerçekleştirdiğini söyleyebiliriz. Bizler süs bitkileri tüketimini bir kültür olarak değerlendiriyoruz. Son yıllarda artış gösteren tüketim oranı da Türk insanının süs bitkilerine duyduğu ilginin arttığını gösteriyor. Çeşitli kurumsal ziyaretlerle sektör temsilcilerinin yabancı ülkelerle temasının artması ve yabancı basın mensuplarının sektörümüzün imajını güçlendiren yazıları sayesinde birçok uluslararası projeye ülkemiz dahil oldu. Bu çalışmaları başarıyla sonuçlandırarak önümüzdeki yıllar içinde gelişimimizi aynı hızla sürdürmeye devam edeceğimize inanıyorum.

We have successfully completed the Flower Show Turkey 2013, the biggest specialized fair for the ornamental plants sector in Eurasia.

Within the scope of the fair, which attracted over 300 attendants from more than 20 countries, companies had an opportunity both to promote their own products and make contacts with the visitors. Throughout the fair, our Ornamental Plants Promotion Group informed the attendants and the visitors about our efforts for the sector at its info stand. Until ten years ago, the ornamental plants sector had a very weak reputation around the world. During the period we left behind, the sector made a name for itself thanks to the impact of exports. We represent a sector that attracts worldwide interest. At the Flower Show 2013 Fair, we hosted press members who made important news about the ornamental plants sector in various countries. We observed that they follow the development of our sector admiringly. Under the organization of the Ornamental Plants Promotion Group, foreign press members who came together with Turkish producers during the fair visited major companies producing in Istanbul and obtained detailed information about our producers. Our exports of ornamental plants and products registered an increase of 5.38 percent compared to the previous year. As of the end of 2013, we made 77 million 92 thousand dollars’ worth of product exports. The number of exported products increased from 431 million 620 thousand to 494 million 115 thousand. The country to which we exported the highest amount of ornamental plants and products was Netherlands again. On the other hand, the import rate in cut flowers and outdoor ornamental plants increased as well. We can say that the sector makes imports as much as its exports. We consider the ornamental plants consumption as a culture. The increasing consumption amount in recent years also indicates that Turkish people are more interested in ornamental plants. Thanks to the relationship of the sector representatives with foreign countries intensifying through various organizational contacts, and the articles of foreign press members that strengthen the image of our sector, our country has been involved in many projects. I believe that we will finalize these efforts successfully and maintain our development at the same rate in the forthcoming years.

Osman BAĞDATLIOĞLU Süs Bitkileri ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı / Tanıtım Grubu Başkanı President of the Ornamental Plants and Products Exporters Union / President of Promotion Group

1

ÇIÇEKIÇINDEKILER

3

3

4

Almanya’da yılın ülkesi Türkiye seçildi

Sektörün nabzı Flower Show’da attı

10

4

Yabancı basın mensupları İstanbullu üreticilerle buluştu İstanbul’un tarihi köşesi: Yıldız Parkı (Mabeyn Bahçesi)

12

14

Türk kültüründe çiçek ve bahçe 12

16

“Tarihsel doku çevreyle bütünleşiyor”

20

22

Bahçedeki bahar: Sümbül

Gardaş pazar “Azerbaycan”

28

Rakamlar

22

SÜS BİTKİLERİ TANITIM GRUBU ADINA, ORTA ANADOLU İHRACATÇI BİRLİKLERİ GENEL SEKRETERLİĞİ’NİN YAYIN ORGANIDIR. OAİB ADINA SAHİBİ Özkan AYDIN

YAYINA HAZIRLAYANLAR Origami Medya (info@origamimedya.com)

YAYIN TÜRÜ İki ayda bir yayınlanan sektörel dergidir.

YAYIN KURULU BAŞKANI İSMAİL YILMAZ

SORUMLU YAZI İŞLERİ MÜDÜRÜ Tugay SOYKAN (tugaysoykan@origamimedya.com)

YAYIN ADRESİ Mecidiyeköy Mah. Atakan Sok. Savaş Apt. No:6 Kat:2 D:7 Mecidiyeköy / Şişli / İST T: +90 212 252 87 76 - 77 F: +90 212 211 40 70

YAYIN KURULU OSMAN BAĞDATLIOĞLU, İSMAİL YILMAZ, LÜTFİ GÖBÜŞ, HARUN YETER, ÖZKAN AYDIN, ESRA ARPINAR, SEVGİN UTLULIĞ, GÜLŞEN BAY

2

YÖNETİM YERİ Ceyhun Atuf Kansu Cad. No: 120 Balgat - Çankaya Tel: 0312 447 27 40 Faks: 0312 446 96 05

EDİTÖR Uğur DÜNDAR (ugur@origamimedya.com) MUHABİR Volkan ÜKÜNÇ (volkan@origamimedya.com) GÖRSEL YÖNETMEN Murat CERİT (murat@origamimedya.com) Merve ÖZSERBES (merve@origamimedya.com) REKLAM REZERVASYON info@origamimedya.com

BASKI VE CİLT APA Uniprint Uniprint Basım Sanayi ve Ticaret A.Ş. Ömerli Köyü, Hadımköy - İstanbul Caddesi, No: 159 34555 - İstanbul - Türkiye Telefon: 0 212 798 28 40 pbx www.apa.com.tr

ÇİÇEK VİZYON dergisi, Origami Medya tarafından T.C. yasalarına uygun olarak yayınlanmaktadır. “ÇİÇEK VİZYON” ibaresi kullanılarak alıntı yapılması izne bağlıdır.

65

ÇIÇEKGÜNDEM

Almanya’da yılın ülkesi Türkiye seçildi

IPM ESSEN Süs Bitkileri Fuarında Türkiye “Yılın Ülkesi” seçildi. Süs Bitkileri Tanıtım Grubu ise ilk kez milli katılımla fuarda yerini alacak.

S

üs Bitkileri Tanıtım Grubunun milli katılım organizasyonuyla yerini alacağı IPM ESSEN Süs Bitkileri Fuarı 28-31 Ocak tarihlerinde Almanya’da düzenlenecek. Dünyanın ve Avrupa’nın en büyük süs bitkileri fuarı olan ve bütün sektör profesyonellerini buluşturan IPM Essen Fuarına Süs Bitkileri ve Mamulleri İhracatçıları Birliği, Süs Bitkileri Tanıtım Grubu standıyla katılım sağlayarak, sektörel tanıtım çalışmaları gerçekleştirecek. Türkiye’nin bu yıl IPM’e katılımı büyük ilgi uyandırdı ve Türkiye IPM Essen Fuarında “Yılın Ülkesi” seçildi. Fuar kapsamında 30 Ocak’ta Alman Tarımsal Ürünler Birliği (INDEGA) tarafından düzenlenecek Uluslararası Tarım Forumu’nda Türk süs bitkileri sektörü ele alınacak. Forumda Süs Bitkileri İhracatçıları Birliğini temsilen Yönetim Kurulu Başkanı Osman Bağdatlıoğlu, Süs Bitkileri Üreticileri Altbirliğini (Süs-Bir) temsilen de Yönetim Kurulu Başkanı Abdullah Okul konuşmacı olarak yer alacak. Fuar süresince karşılıklı

yapılan bağlantılarla iki ülke arasında sektör dayanışması kurularak, iş ilişkilerin geliştirilmesi amaçlanıyor.

İHRACATI ARTIRMAK VE YENi iŞBiRLiKLERi KURMAK AMAÇLANIYOR IPM ESSEN Süs Bitkileri Fuarında Türkiye’nin “Yılın Ülkesi” seçilmesiyle ilgili görüşlerini paylaşan Süs Bitkileri İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Osman Bağdatlıoğlu, ”Dünyanın en prestijli süs bitkileri fuarında Türkiye’nin ”Yılın Ülkesi” seçilmesi bizleri çok onurlandırdı. Dünyanın en büyük süs bitkileri ithalatçısı olarak yılda 4 milyar dolarlık ithalat gerçekleştiren Almanya’ya ihracatımızı arttırmak ve yeni işbirlikleri yapmak için IPM Essen Fuarının önemli bir fırsat olacağını düşünüyorum. IPM Essen 2014 Süs Bitkileri Fuarında yer alan Süs Bitkileri Tanıtım Grubu standına ve 30 Ocak’ta düzenlenecek Türkiye Süs Bitkileri Forumu’na bütün üyelerimiz davetlidir.”

3

ÇIÇEKGÜNDEM

Sektörün nabzı Flower Show’da attı

Bitki ve peyzaj sektörünün tek ve en büyük ihtisas fuarı olma özelliğine sahip Flower Show Türkiye Süs Bitkileri Fuarı, 28 Kasım-1 Aralık tarihleri arasında İstanbul Fuar Merkezi’nde düzenlendi. Fuarın açılış töreninde konuşma yapan Süs Bitkileri ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Osman Bağdatlıoğlu, süs bitkileri sektörünün bugünkü durumu ve hedefleri hakkında bilgi verdi.

The sector’s pulse was beating vigorously at the Flower Show

The Flower Show Turkey 2013, which is hosted by Turkey and is the only and the biggest specialized fair of the plant and landscape sector, was held at the Istanbul Fair Center between November 28 and December 1. Osman Bağdatlıoğlu, Chairman of the Board of Directors of the Ornamental Plants and Products Exporters Union, who made a speech at the inauguration ceremony of the fair, gave information on the current situation and goals of the ornamental plants sector.

4

I

stanbul’da 28 Kasım-1 Aralık tarihleri arasında gerçekleştirilen Flower Show 2013 Türkiye Süs Bitkileri Fuarı’nın açılış töreninde, Süs Bitkileri ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Osman Bağdatlıoğlu’nun yanı sıra, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş, Süs Bitkileri Üreticileri Altbirliği (SÜSBİR) Başkanı Abdullah Okul da birer konuşma yaparak açılış kurdelesini birlikte kesti. 20’den fazla ülkeden 300’ün üzerinde katılımcının yer aldığı fuar çerçevesinde, firmalar hem ürünlerini tanıtma, hem de ziyaretçilerle temas kurma imkanı buldu. Süs Bitkileri Tanıtım Grubu, fuar alanının girişinde yer alan bir info stantla, fuar süresince katılımcıları ve ziyaretçileri bilgilendirdi. Ayrıca, Süs Bitkileri Tanıtım Grubu tarafından fuarla eşzamanlı olarak düzenlenen basın toplantısına; dünya çapında yayımlanan önemli yabancı sektörel dergilerin editörleri katıldı. Hollanda, Rusya, Almanya, İtalya, Dubai, İspanya, Rusya ve Polonya’dan toplam 8 dergi editörünün yer aldığı toplantıda Türkiye’deki süs bitkileri sektörünün gelişimi ve ihracatı hakkında bilgiler verildi. Fuarın ikinci gününde ise Süs Bitkileri Tanıtım Grubu’nun temsilcileri ve yabancı basın mensuplarının da katılımıyla İstanbul ve çevresindeki bazı üretici ve ihracatçı firmalar ziyaret edildi.

“SÜS BİTKİLERİ ADINDAN SÖZ ETTİREN BİR SEKTÖR OLDU” Yabancı basın mensuplarına Türkiye’de süs bitkileri sektörünün gelişimi ve ihracat hakkında bilgiler verilen toplantıda; Süs Bitkileri ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Osman Bağdatlıoğlu, Orta Anadolu İhracatçı

A

t the inaguration ceremony of the Flower Show 2013 Turkey Ornamental Plants Fair, which was held in Istanbul between November 28 and December 1, Kadir Topbaş, Mayor of Istanbul Metropolitan Municipality, and Abdullah Okul, Chairman of the Ornamental Plants Growers Association (SÜSBİR), also made speeches and cut a ribbon to inaugurate the fair together with Osman Bağdatlıoğlu, Chairman of the Board of Directors of the Ornamental Plants and Products Exporters Union. Within the scope of the fair, which attracted over 300 attendants from more than 20 countries, companies had an opportunity both to promote their own products and make contacts with the visitors. The Ornamental Plants Promotion Group informed the attendants and the visitors at an info stand at the entrance to the fair hall throughout the fair. In addition, editors of important foreign sector magazines published worldwide attended the press meeting held by the Ornamental Plants Promotion Group simultaneously with the fair. At this meeting, where a total of eight magazine editors from the Netherlands, Russia, Germany, Italy, Dubai, Spain, Russia and Poland were present, information was shared about the development and exports of the Turkish ornamental plants sector. On the second day of the fair, some production and export companies in and around Istanbul were visited by the representatives of the Ornamental Plants Promotion Group accompanied by foreign press members.

“ORNAMENTAL PLANTS SECTOR MADE A NAME FOR ITSELF” Osman Bağdatlıoğlu, Chairman of the Board of Directors of the Ornamental Plants and Products Exporters Union, Özkan Aydın, General Secretary of the Central Anatolian Exporters 5

ÇIÇEKGÜNDEM Birlikleri Genel Sekreteri Özkan Aydın, Süs Bitkileri Üreticileri Altbirliği Başkanı Abdullah Okul ve Orta Anadolu İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliği Ar-Ge Uzmanı Gülşen Bay gazetecilerin sorularını da yanıtladı. Osman Bağdatlıoğlu toplantıda yaptığı konuşmada, “Süs Bitkileri ve Mamulleri İhracatçıları Birliği ve SÜSBİR sektörde faaliyet gösteren yaklaşık 500 adet üye firmaya sahip. Bu firmalardan 100 tanesi de her iki birliğe de üye, dolayısıyla birbiriyle yakın temas içinde olan iki kurum olarak sektörün gelişimi için çaba gösteriyoruz. Bundan 10 yıl öncesine kadar süs bitkileri sektörünün tanınırlığı oldukça azdı. Geride bıraktığımız bu süre zarfında ihracatın da yarattığı aktiviteyle süs bitkileri adından söz ettiren bir sektör haline geldi. Sektörümüzün gösterdiği ivmeden memnunuz. Öyle ki, dış mekan ve iç mekan olarak çiçek tüketimi geçtiğimiz yıl kişi başına 1 doları geçmezken bugün sadece İstanbul’da bu rakam 20 dolara ulaştı. Bunun yanında kesme çiçek ve dış mekan süs bitkilerinde ithalat oranı da yükseldi. Sektörün ihracatı kadar ithalat gerçekleştirdiğini de söyleyebiliriz. Bizler süs bitkileri tüketimini bir kültür olarak değerlendiriyoruz. Son yıllarda artış gösteren tüketim oranı da Türk insanının süs bitkilerine duyduğu ilginin arttığını gösteriyor. Çeşitli kurumsal temaslarla sektör temsilcilerinin yabancı ülkelerle temasının çoğalması ve siz değerli basın mensuplarının ülkemizin ve sektörümüzün imajını güçlendiren yazıları sayesinde birçok projeye dahil olduk. Bu noktaya gelmemizde Expo 2016 Antalya organizasyonunun da büyük bir önemi var.

Bugüne kadar expo’nun Çin, Hollanda, Fransa gibi ülkelerde gerçekleştiriliyor olmasına alışılmıştı. Bu çapta ve önemde bir organizasyonun Türkiye’de olmasını kimse beklemiyordu.

Fakat bugün, 8 milyon ziyaretçiyi ağırlaması beklenen Expo 2016 Antalya organizasyonu herkesin dikkatini çekiyor. Biz Süs Bitkileri ve Mamulleri İhracatçıları Birliği olarak expo çerçevesinde de üzerimize düşen sorumluluğu fazlasıyla yerine getireceğiz bu noktada sizlerin de desteğini bekliyoruz” dedi.

Toplantıda söz alan SÜSBİR Başkanı Abdullah Okul’da şunları söyledi: “Sessiz sedasız büyüyen ve Türkiye’nin yüz akı olacak bir sektörün temsilcisiyiz. Türkiye bundan 20 yıl önce sektörü sadece kesme çiçek olarak bilirken, gelişen ekonomi ve bilinçlenmeyle birlikte artan talep iç ve dış mekan süs bitkileri üretimini de artırdı. Bizler de çeşitli işbirliği projeleriyle üretimi artırmak için çalışmaya devam ediyoruz. Bu çerçevede Yalova’da 150 hektarlık bir arazi üzerinde, 45 üretici firmanın katılımıyla bir üretim bölgesi kurduk. Yalova örneğinde olduğu Hakan YÜKSEL

CYF Fuarcılık A.ş.

Yönetim Kurlu Başkanı

6

Abdullah OKUL

Süs Bitkileri Üreticileri Alt Birliği Başkanı

Osman BAĞDATLIOĞLU

Süs Bitkileri İhracatçıları Birliği Başkanı

Union, Abdullah Okul, Chairman of the Ornamental Plants Growers Union, and Gülşen Bay, Research & Development Expert of the General Secretariat of the Central Anatolian Exporters Union, answered the questions of the journalists at the meeting, where information was given to foreign press members about the development and exports of the Turkish ornamental plants sector. In his speech at the meeting, Osman Bağdatlıoğlu said: “The Ornamental Plants and Products Exporters Union and SÜSBİR have about 500 member companies active in the sector. 100 of these companies are members of both unions, that is, we are making efforts for the development of the sector as two organizations in close contact. Until ten years ago, the ornamental plants sector had a very weak reputation. During the period we left behind, the sector made a name for itself thanks to the activity generated by exports. We are satisfied with the acceleration of our sector. It reached such an extent that, while the outdoor and indoor flower consumption per capita was below 1 dollar, today this amount is 20 dollars in Istanbul in itself.

On the other hand, the import rate in cut flowers and outdoor ornamental plants increased as well. We can say that the sector makes imports as much as its exports. We consider the ornamental plants consumption as a culture. The increasing consumption amount in recent years also indicates that Turkish people are more interested in ornamental plants. Thanks to the relationship of the sector representatives with foreign countries intensifying through various organizational contacts, and the articles of dear press members that strengthen the image of our sector, we have been involved in many projects. The organization Expo 2016 Antalya also has a great role in the level we have reached. Until today, it was usual to expect the expo to be organized in countries such as China, Netherlands and France. Nobody expected an organization of such magnitude and importance to be held in Turkey.

Today, however, the organization Expo 2016 Antalya, which is expected to host 8 million visitors, attracts everbody’s interest.

As the Ornamental Plants and Products Exporters Union, we will fulfill our responsibility within the scope of the expo in the best way, and we would like to receive your support to reach this goal.” Abdullah Okul, Chairman of SÜSBİR, who also made a speech at the meeting, said: “We are the representatives of a sector that grows silently and will become Turkey’s honor. While Turkey used to know the sector only from cut flowers 20 years ago, the demand growing with the developing economy and the awareness resulted in an increase in the production of indoor and outdoor ornamental plants. We keep making efforts to increase the production through various cooperation projects. Within this scope, we

Barış IŞIK

Peyzaj Mimarları Odası İstanbul Şubesi Başkanı

Yıldıray GENCER

Türkiye Tohumcular Birliği Başkanı

Kadir TOPBAŞ

İstanbul Belediyesi Başkanı

ALANININ EN BÜYÜK İHTİSAS FUARI

founded a production zone on a land of 150 hectares in Yalova with 45 production companies involved. I think we can further increase our production and exports with standard and quality products after we found such production zones in various regions of Turkey as in the example of Yalova.”

Avrasya Bölgesi’nde, süs bitkileri sektörüne yönelik olarak düzenlenen en büyük ihtisas fuarı Flower Show Türkiye 2013, aynı zamanda; bitki ve ilgili sektörlerin temsilcilerinin uluslararası iş bağlantıları kurabilme, mevcut bağlantıları güçlendirebilme, yeni pazarlara ulaşabilme imkanı bulabilecekleri gerçek bir ticaret platform olma özelliği taşıyor. Flower Show kapsamında Türkiye ve dünyanın çeşitli yerlerinden gelen binlerce ziyaretçi; her iklim koşulu ve toprak yapısına uygun yüzlerce çeşit bitki ve bitki üretiminde kullanılan ürünlerin yanı sıra, peyzaj uygulamaları, uygulama esnasında ve sonrasında kullanılan tüm materyalleri yakından görme imkanı buldu. 20’den fazla ülkeden 300’ün üzerinde katılımcının yer aldığı fuar, sektördeki yenilik ve gelişmelerin yakından takip edilebilmesine imkan sağlarken yerli üreticilerin ihracat imkanlarını artırmalarına yönelik önemli bir rol üstlendi. Sektör temsilcileriyle birlikte Süs Bitkileri Tanıtım Grubu’nun da aktif katılımıyla, fuar boyunca sektörle ilgili çeşitli konular kapsamında seminer ve sempozyumlar da düzenlendi.

THE BIGGEST SPECIALIZED FAIR IN ITS FIELD The Flower Show Turkey 2013, the biggest specialized fair organized in the ornamental plants sector in Eurasia, is also a real trade platform where the representatives of the plant sector and related sectors have an opportunity to build international business relations, strengthen the existing connections, and reach new markets. At the Flower Show, thousands of visitors from Turkey and various regions of the world had the opportunity to have a closer look at hundreds of types of plants suitable for all climate conditions and soil structures, products used in plant production, and moreover, landscape practices, and all materials used during and after such practices. The fair, where over 300 attendants from more than 20 countries were represented, not only enabled it to closely monitor the innovations and developments in the sector but also played an important role in increasing the domestic producer’s possibilities of making exports.

Throughout the fair, seminars and symposiums on various sectorrelated subjects were held as well in the active presence of the sector representatives besides the Ornamental Plants Promotion Group.

gibi, üretim bölgelerini Türkiye’nin çeşitli bölgelerinde hayata geçirdikten sonra standart ve kaliteli ürünlerle üretim ve ihracatımızı daha da artırabileceğimizi düşünüyorum.”

7

ÇIÇEKGÜNDEM

“YABANCI ZİYARETÇİLERİN YOĞUN İLGİSİ VARDI”

TEOMAN AKÇALI ECO GARDEN PEYZAJ FİRMA YETKİLİSİ

“Flower Show firmamızı ve markamızı tanıtmak için uygun bir ortam sunuyor. Bunun yanında sektörde faaliyet gösteren firmaların bir araya gelip görüş alışverişinde bulunabilmesi açısından da önemli bir rol üstleniyor. Fuara yabancı ülkelerden gelen ziyaretçi sayısı bu yıl oranla daha fazlaydı. Yerli ziyaretçilerin yanında yabancı ülkelerden gelen konukların yoğun katılımı da bizleri memnun etti. Özellikle Irak, İran ve Dubai’den gelen çok sayıda ziyaretçiyi ağırladık.

Uluslararası fuarlara da katılan biri olarak, Flower Show’un emsallerine göre çok daha şık ve güzel bir organizasyon olduğunu söyleyebilirim.

Bu yıldan itibaren artık fuar alanında firmalara daha fazla yer ayrılması gerektiğini düşünüyorum.”

“FİRMALARA ÖNEMLİ İMKANLAR SAĞLIYOR” HÜSEYİN GÖNCÜ İZYEŞİL BOTANİK FİRMA SAHİBİ

“Geçen yılki fuara oranla bu yıl hem ziyaretçi, hem de katılımcı sayısında bir artış olduğunu gözlemledim. Süs bitkileri sektöründe yerli piyasaya üretim yapan bir firma olarak sektörün ulaştığı nokta hepimizi sevindiriyor. Flower Show gibi organizasyonlar firmalara önemli imkanlar sunuyor. Bu yıl standımızı pek çok yabancı davetli ziyaret etti. Önümüzdeki sene de burada olmayı arzu ediyoruz.”

TURGAY GEMİCİ IŞIK PEYZAJ PEYZAJ MİMARI

“ÇALIŞMALARIMIZI PAYLAŞMA FIRSATIMIZ OLDU” “Fuarın bu yıl daha canlı ve yüksek katılımla gerçekleşiyor olması memnuniyet verici. Uygulamaya yönelik çalışan ve sektörde peyzaj mimarlığının doğru anlaşılmasını amaçlayan bir firma olarak, kendimizi daha iyi noktalara taşıma açısından yabancı katılımcıların

varlığını önemsiyoruz. Fuarın bu yıl belli bir kalite seviyesinin üzerine çıktığını da gördüm. Standımızı ziyaret eden konuklara firmamızı ve çalışmalarımızı anlatma fırsatı yakaladık.”

“FUAR, SEKTÖRÜN BAŞARISI”

BİLGESU ÇANDIR FLASH TARIM FİRMA TEMSİLCİSİ

8

“Yüksek katılımlı, iyi organize edilmiş, canlı bir fuar ortamıyla karşılaştık. Dünyanın çeşitli ülkelerinden ziyaretçilerin ve katılımcıların Flower Show’u tercih etmesi, süs bitkileri sektöründe faaliyet gösteren tüm firmaların ve kurumların ortak başarısıdır diye düşünüyorum. Katılımcı ve ziyaretçi sayısıyla beraber bu yıl fuarın kalitesinde de fark edilir bir artış var.”

“FUARIN BİLİNİRLİĞİ ARTIYOR” HİLAL BAŞAR ARİFİYE FİDANCILIK ÜRETİM SORUMLUSU

Fuarın bilinirliğini her geçen yıl daha da artırıyor olması, sektörde faaliyet gösteren tüm firmalar açısından oldukça önemli. Fuar süresi boyunca her gün, erken saatlerden başlayarak gün içinde de yoğunluğu azalmayan bir ziyaretçi ilgisiyle karşılaştık.

Flower Show’un beklentilerimizi karşıladığını söyleyebilirim.”

“BÜNYESİNDE ÖNEMLİ FIRSATLAR BARINDIRIYOR”

ESMA GÖZE SAKARYA BOTANİK ZİRAAT MÜHENDİSİ

“Firma olarak öncelikli amacımız, sektörde ithalatın önüne geçip başta Arap ülkeleri olmak üzere tüm komşu ülkelere ürünlerimizi ihraç etmek. Yeni iş bağlantılarına zemin hazırlanması, var olan müşterilerle tekrar bir araya gelme imkanı sunması ve potansiyel müşterilerle tanışmak için çeşitli fırsatlar içermesi dolayısıyla Flower Show 2013’ün gayet önemli bir organizasyon olduğunu düşünüyorum. Önümüzdeki yıllarda da bu fuarda olmaya devam edeceğiz”

“ÜLKEMİZ VE SEKTÖRÜMÜZ İÇİN ÖNEMLİ” MUSA ÇELİK ADA PLANT PAZARLAMA VE SATIŞ MÜDÜRÜ

Satışlarımızı artırmak ve firmamızı daha görünür kılmak için fuara katıldık. Geçen yıla oranla hem yerli, hem de yabancı katılımcı ve ziyaretçiler bazında daha kalabalık bir organizasyondu. Firmaları potansiyel müşterileriyle bir araya getirmesi açısından Flower Show’un ülkemiz ve sektörümüz için oldukça önemli ve faydalı bir organizasyon olduğunu düşünüyorum.”

YAŞAR İŞBİLEN PEY-ART YÖNETİM KURULU BAŞKANI

“SİNERJİ MEYDANA GETİRDİ” “Flower Show gücü, enerjisi ve coşkusuyla güzel bir sinerji meydana getirdi. Bu yıl aynı zamanda hem ziyaretçi sayısının fazlalığı, hem de yabancı firmaların geçtiğimiz yıla oranla daha katılımcı olması sektör adına sevindirici bir durum. Resmi anlamda

fuarın artık kabul görüyor olması da sektör firmalarına güven veriyor. Katılımcıların niteliğinin yükseldiğini görmek bizleri memnun etti. Duyuruları iyi yapılmış, iyi organize edilmiş bir fuar oldu.”

“ORGANİZASYONDA AVRUPA ÜLKELERİNİ GEÇTİK” “DAHA FAZLA PROJE VE UYGULAMA FİRMASI OLMALI” MELTEM AKCAN NATURAL PEYZAJ SATINALMA VE FİDANLIK KOORDİNATÖRÜ

“Fuara gösterilen ilginin yoğunluğundan oldukça memnunuz. Ancak bizim gibi proje ve uygulama firmalarının sayısının daha fazla olmasını isterdik. Üreticilerin yanında sektörde faaliyet gösteren her ara grubun da burada bulunması fuarı daha da cazip hale getirirdi. Firmamız açısından verimli görüşmeler gerçekleştirdiğimiz iyi bir organizasyon oldu.”

ONUR AKBAŞ AKGÜL ÇİÇEKÇİLİK PAZARLAMA SORUMLUSU

“Ürünlerimizin tanıtımını ve satışını gerçekleştirmek için buradayız. Son iki yıldır fuarı yakaladığı başarı yabancıların da dikkatini çekmiş olmalı ki, bu yıl çok sayıda yabancı firmayı da burada gördük. Bu durum sektörümüzün tanıtım-fuar-organizasyon işlerinde yetkinleştiğinin de göstergesidir.

Hatta kazandığımız tecrübeyle fuar organizasyonu konusunda Avrupa ülkelerini geride bıraktık.

Türk Cumhuriyetleri’nden ve komşu ülkelerden gelen çok sayıda ziyaretçiyle görüşme fırsatımız oldu. Avrupa ile Asya arasında köprü görevi gören bir ülke olarak, sahip olduğumuz bu avantajı her iş kolunda fırsata dönüştürmek için daha çok çalışmalıyız.”

9

ÇIÇEKGÜNDEM

Yabancı basın mensupları Istanbullu üreticilerle bulustu

Dünyanın çeşitli ülkelerinde süs bitkileri sektörüyle ilgili haberlere imza atan basın mensupları Flower Show 2013 Fuarını takip etmek için İstanbul’a geldi. Fuar süresince Türk üreticiler ile bir araya gelen yabancı basın mensupları, Süs Bitkileri Tanıtım Grubu organizasyonuyla İstanbul’da üretim yapan önemli firmaları da ziyaret etti.

H

ollanda, İtalya, İspanya, Birleşik Arap Emirlikleri, Almanya, Polonya ve Rusya’dan gelen basın mensupları, Süs Bitkileri Tanıtım Grubunun organizasyonuyla firmaların üretim alanlarını ziyaret etme şansı buldu.

Bernardus van der Ploeg, Alicja Cecot, Christoffel Vos, Werner Oschek, Aldo Colombo, Khitrova Liubov ve Elisabetta Sarı’dan oluşan basın heyetine; Süs Bitkileri Tanıtım Grubu Başkan Yardımcısı Lütfi Göbüş, Süs Bitkileri Tanıtım Grubu Üyesi Ömer

10

Gündeşlioğlu, Orta Anadolu İhracatçı Birlikleri Dış Ticaret Uzmanı Gülşen Bay ve SÜSBİR Yetkilisi Elif Akman eşlik etti.

İSTANBUL’DA ÜRETİM YAPAN DÖRT FİRMA ZİYARET EDİLDİ İlk olarak Karaoğlu Peyzaj’ı ziyaret eden yabancı basın mensuplarını firmanın Genel Müdürü Nesrin Otuzoğlu karşıladı. Üretim alanını gezdirerek çalışmalarıyla ilgili bilgi veren

Otuzoğlu, peyzaj uygulamalarının yanı sıra hydroseeding yöntemiyle çimlendirme, bitkilendirme, erozyon kontrolü ve doğa onarım sistemleri, periyodik bahçe bakımı, teras bahçeleri, dikey bahçeler, teknik danışmanlık, bitkisel materyalin üretimi ve temini konularında verdikleri hizmetleri aktardı. Karaoğlu Peyzaj’ın ardından Büyük Çamlıca Fidanlığı’nın Alemdağ üretim alanını ziyaret eden heyet, Şube Müdürü Köksal Gümüş’ten firmanın üretim potansiyeli, yetiştirdiği ürünler ve Türkiye’deki süs bitkileri pazarının yapısı hakkında bilgi aldı. Ziyaretin üçüncü durağında İstanbul Büyük Şehir Belediyesi’nin iştiraki olan İstanbul Ağaç ve Peyzaj şirketine misafir olan basın mensupları, Genel Müdür Yardımcısı Murat Ermeydan ve Halkla İlişkiler Müdürü Zinet Kütük ile bir araya geldi. Konuklara, kent dokusu içinde park, bahçe, çevre düzenlemesi, havza ağaçlandırması ve bunlara yönelik olarak bitki yetiştirmek, toprak karışım malzemesi üretmek, projeler hazırlamak ve uygulamak amacıyla kurulan İstanbul Ağaç ve Peyzaj hakkında detaylı bir sunum gerçekleştirildi.

“TÜRK FİRMALARIN POTANSİYELİ YÜKSEK”

WERNER OSCHEK (ALMANYA)

“Süs bitkileri sektörüyle ilgili uzun zamandır çeşitli makaleler hazırlıyorum. Süs bitkileri ve peyzaj sektörü açısından önemli görülen dünyanın farklı ülkelerinde düzenlenen fuar organizasyonlarını yakından takip ediyorum.

Türkiye’deki etkinliği yapı ve sunum açısından oldukça başarılı buldum. Organizasyonların niteliğini ve katılımcı profilini beğendim. İnsanlar sıcak ve samimiydi.

Firmalar oldukça güven verici.

Fuar kapsamında Süs Bitkileri Tanıtım Grubu organizasyonuyla ziyaret etme fırsatı bulduğumuz seralar ve bahçelerde firmaların üretimde yeterince titiz ve dikkatli davrandığına şahit oldum. Türk firmalarının gelişme ve büyüme konusunda önünde herhangi bir engel bulunduğunu düşünmüyorum. Türk firmaları kısa sürede dünya çapında isim yapabilecek potansiyele sahip.”

Heyet, Karaoğlu Peyzaj’ın üretim alanını ziyaret etti

Sunum sonrası firmanın düzenlediği öğle yemeğine katılan basın mensuplarının özellikle dünyanın sayılı metropolleri arasında yer alan İstanbul’da uygulanan çevre düzenlemeleriyle ilgili soruları ilgililer tarafından yanıtlandı. Organizasyon kapsamında son olarak Tunalı Çiçekçilik’i ziyaret eden heyeti, firma temsilcisi Soner Karataş ağırladı. Peyzaj, proje uygulama, toptan bitki satışı ve çeşitli dış mekan süs bitkileri üretimi gerçekleştiren firmanın yapısıyla ilgili bilgi veren Karataş, sektörde 14 yıllık bilgi birikimine sahip olan firmanın müşterilerine, 30 bin metrekarelik fidanlığında bilinçli, profesyonel ve uzman kadro ile hizmet verdiğini söyledi.

Basın mensupları İstanbul Ağaç ve Peyzaj A.Ş. yetkililerinden bilgi aldı

RON VAN DER PLOEG (HOLLANDA)

“TÜRK SÜS BİTKİLERİ SEKTÖRÜYLE İLGİLİ BİLGİLERİMİ TAZELEDİM” “Süs bitkileri sektörüne yönelik etkinlikleri takip etmek için Türkiye’ye üçüncü kez geliyorum. Flower Show Fuarına katılan firmaların tanıtım organizasyonlarını çok beğendim. Estetiğe dayalı, güzel tasarlanmış stantlarda ziyaretçileri bilgilendirdiler.

Fuar gerek katılımcıların, gerekse de ziyaretçilerin beklentilerini karşıladı. Ülkeniz açısından genç bir sektör olmasına karşın süs bitkileri sektöründe faaliyet gösteren firmalar hedefleri doğrultusunda hızla yol alıyor. Türk firmalarının kısa sürede dünyada adından söz ettireceğini düşünüyorum.

Türkiye coğrafi konum itibariyle de önemli ayrıca-

lıklara sahip. Özellikle nakliye açısından avantajlı bir bölgede bulunuyor. Türkiye’nin ekonomik anlamda yüzünü batıya dönmesi, süs bitkileri sektörünün gelişim rotası açısından belirleyici oluyor. Süs Bitkileri Tanıtım Grubu ile Flower Show Fuarını ve İstanbul’daki çeşitli firmaların üretim alanlarını gezdik. Gerek firma temsilcileri, gerekse de Süs Bitkileri ve Mamulleri İhracatçıları Birliği yetkilileri Türkiye’deki süs bitkileri sektörüyle ilgili sorularımızı içtenlikle yanıtlayarak çeşitli bilgiler verdi. Türkiye, gelişime açık yapısıyla süs bitkileri sektöründe önemli yol alacaktır.”

11

ÇIÇEKBAHÇE VE MEKAN

Istanbul’un tarihi kösesi: Yıldız Parkı (Mabeyn Bahçesi)

Yıldız Parkı mitolojik öykülerde bile yer alan bir alanın adıdır. Yunan Mitolojisi’nde kırın, satirlerin ve çobanların tanrısı olan Pan, flütünü bu park içindeki korulukta çalmıştır. Kanuni devrinin pek çok eserinde koruluğun ismi geçer. Bir dönem Yıldız Sarayı’nın bahçesi muamelesi gören bu parkın hanedan mensupları tarafından da Mabeyn Bahçesi olarak kullanıldığı biliniyor. Mabeyn Bahçesi kavramı sadece padişah yakınları ve padişahın kullanımına ait olan bahçeyi ifade eder.

12

Y

ıldız Parkı yüzlerce yıldan beri var olan ağaçlarıyla, 45 hektardan fazla büyüklüğüyle içerisindeki tarihi mekanlarla

İstanbul’un en önemli turizm merkezlerinden biridir. Beşiktaş ve Ortaköy arasındaki bu park bu günkü kullanılan ismini 1940 yılında aldı. Yıldız Korusu

yüzlerce yıldan beri varlığı bilinen bir yerdir. Pek çok ziyaretçi çeken bu mekan bugün bildiğimiz formuna uzun zaman sonra kavuştu. Bu forma kavuşana

kadar da pek çok padişah tarafından farklı amaçlarla içerisine yapılar inşa edildi, parka farklı işlevler yüklendi.

Yıldız Parkı; Malta Köşkü, Kır Kahvesi, Şale Köşkü gibi mekanlarla dünyanın hemen her coğrafyasından getirilmiş ağaç ve çiçekleri kapsar. Bu ağaçların bazılarının bin yıla yakın bir zamandır yaşadığından söz ediliyor. Ayrıca burada ünlü Lale Devri eğlencelerinin de düzenlendiği biliniyor.

SULTANIN KIZINA ARMAĞANI Yıldız Parkı’nın kamuya ait macerasının başlangıcı IV. Murat dönemine rastlar. Park bu tarihte özel mülkten saltanat mülküne geçirildi. IV. Murat burayı kızına hediye etmek üzere satın aldı. Park Has Arazi sıfatını almadan önce Kazancıoğlu Bahçesi adını almaktaydı. Aradan geçen yıllar boyunca Osmanlı Hanedanı üyeleri arazi içerisinde çeşitli değişiklikler yaptı. Bunlar arasında Abdulhamid’in ayrı bir yeri vardır. Abdulhamid kişisel hatıralarını yazarken park için “her metrekaresine altın döküldü” ifadelerini kullanmıştır. Yıldız Parkı içine yapılan bir başka önemli değişiklik de Abdulmecid dönemine rastlar. Çırağan Sarayı ve park arasına bir geçiş yolu yaptıran padişah bu koruluğa hayran kaldığını ifade etmiştir.

II. Abdulhamid döneminde inşa edilen Malta, Şale ve Çadır Köşkleri gibi mekanların da park içindeki diğer yerlerle birlikte bu tarihlerde bakıma tabi olduğu bilinmektedir.

TARİHLE DOĞAYI BULUŞTURAN MEKAN Yıldız Parkı içerisinde bulunan Şale Köşkü bu gün TBMM’nin kullanımındadır. Çadır ve Malta Köşkleri özel kullanıma açıktır. Bu köşkler restaurant olarak hizmet veriyor.

Muhteşem manzarasıyla doğal ve tarihi güzellikler arasında yenilen bir yemek çoğumuzun isteyeceği bir şeydir. Malta Köşkü yalnızca hafta sonları açıktır. Çadır Köşkü ise hafta içi ve hafta sonları özellikle kahvaltı servisiyle dikkat çekiyor. Yıldız Parkı Beşiktaş istikametine giden pek çok aracın geçiş güzergahı içindedir. Eminönü ve Taksim istikametinden direkt araçlar ile buraya ulaşılabilir. Ayrıca Taksim’den yürüyerek gidilebilecek bir mesafededir. Parka giriş ücretsiz olmakla birlikte içerisindeki imkanlardan yararlanmak ücrete tabidir.

13

ÇIÇEKARASTIRMA

Türk kültüründe çiçek ve bahçe Bahçe, tarih boyunca, insanlar tarafından paylaşılan ve gelecek kuşaklara aktarılan semboller sistemi olarak tanımlanan kültürün mekana yansımasının bir sonucu olarak biçimlendi. Tarih ve kültür birikiminin günümüze ulaşmasına aracılık eden ve özgün değerlere sahip olan Türk bahçelerinin korunması ve günümüzde bu niteliklere sahip bahçelerin oluşturulması, millet bilincinin gelecek kuşaklara aktarılmasını sağlıyor.

T

arihsel süreç içinde tüm güzel sanatlar ve mimari eserlerin oluşumunu etkileyen kültür, Türk bahçe sanatının da önemli bir belirleyicisi olmuştur.

Toplumsal olaylardan felsefi ve dini yaklaşımlara kadar çeşitli akımlardan etkilenen bahçe olgusu ve bitki kullanımı, somut bir kültürel bileşendir. Türk bahçesi, binlerce yıl içinde çeşitli kültürlerin ve coğrafyanın etkilemesi sonucu oluşmuş bir yapıdır. “Gezginliğinin sonucu olarak, Türklerin doğa kavramı bahçe sınırları içinde kalmamış; ovalar, ırmaklar ve dağlar ölçeğinde düşünülmüştür.

Orta Asya’daki Türk kültürünün önemli izlerinden biri olarak, Semerkand’ı saran park ve bahçelerin varlığı bilinmektedir.

Genellikle Orta Asya’nın ortak bir bahçecilik kavramı geliştirdiği düşünülürse; en eski Türk bahçelerinin özelliklerini İran, Çin ve Hint bahçelerinde aramak olasıdır.

Ayrıca Hindistan’da Türk İmparatorlarınca yaptırılmış ve hala genel özelliklerini kaybetmemiş bahçeler vardır.

TÜRKLERİN ÇİÇEĞE VE BAHÇEYE VERDİĞİ DEĞER 10. yüzyılda Türklerin bir kolunun İslam dinini kabul etmesiyle doğa ve bahçe anlayışı yeni bir boyut kazanmıştır. Örneğin; doğu felsefesinde yer alan ve daha sonra dinsel inanç düzeyine yükselen “Cennet Bahçesi” düşüncesi bu ilişkiler içinde belki de en anlamlı ve somut olanıdır.

Nitekim İslam dini “Cennet Bahçeleri”ni tanımlamakta ve bu konuda özendirici uyarılarda bulunmaktadır. Kuşkusuz bu mesajların dünyada cenneti andıran bahçeler oluşturulmasına katkısı büyüktür.

Orta Asya’daki eski Türk topluluklarının inanç sistemlerini oluşturan “Tabiat Kültü” ve “Gök Tanrı Kültü” etkisini günümüze kadar sürdüren inanç ve pratikler arasında sayılabilir. Bu inanç ve pratikler, 14

Türk bahçelerinin ve bahçede kullanılan elemanların biçimlenmesinde de rol oynamıştır. Batı kültürünün etkisinden önce Türk bahçesi, düzenin yalınlığı, yaşam mekanı olması ve işlevselliği ile tanımlanır. Bu dönemde, yapı ile bahçe arasında simetriyi yaratan belirgin bir aks yoktur. Bahçede; dış mekanda oturma ve yemek yeme alanları ana yapılar ile bütünlüğü sağlar, eğimli alanlarda arazi formu ile bahçe arasındaki ilişki teras bahçeleri ile yaratılır ve terasların her biri farklı işlevlerde değerlendirilirdi.

Bu nedenle; Türk bahçesinin en önemli karakteristiklerinden biri, bahçede yer alan plan elemanlarının simetriye dayalı tasarımı ortaya koymasıdır. Doğaya olan saygı, doğal form ve düzenden hoşlanma duygusunu bahçe tasarımında izlemek mümkündür. Öte yandan; Anadolu’nun kendine özgü iklimi, coğrafi özellikleri, toprak verimliliği ve farklı birçok bitkinin yetişmesine olanak tanıması Türk bahçesi karakteristiğinin oluşumuna önemli katkılar sağlamıştır. İslam dininin Orta Asya’da yayılışından hemen sonra büyük düşünür ve Türk bilgini Ahmet Yesevi’nin

Türkistan’daki ocağında yetişenlerin ve onların yetiştirdiği erenlerin, temeli hoşgörüye dayalı felsefi yayılışları, Anadolu kültürü ile buluşmuş ve günümüze kadar örnekleri ulaşan mimari ve dış mekan kültür örneklerini ortaya çıkarmıştır. Bu kültürün en önemli örneklerinden biri de Hacı Bektaşi Veli Külliyesi ve bahçesidir.

Sadelik, formal yapı, dörtlü sistem, bitki ve hayvan figürleri, geometrik formların ve kesişmelerinin ortaya çıkardığı süsleme ve bezeme öğeleri ile külliye, o dönemin dini yapı bahçesinin özgün bir örneğidir. Başta İtalya olmak üzere çoğu Avrupa ülkesinde görülen Rönesans bahçelerinin kökeni ise sanıldığı gibi klasik Yunan ve Roma değil, İspanya ve Asya’nın İslam bahçeleridir. Kültürlerarası etkileşimin ve kültürel birikimin sonucu olan Rönesans bahçeleri; orta çağdan gelişmiş, ortaçağ ise, bizzat doğu ve özellikle Türk- İslam bahçesi örneklerinden ilham almıştır. Avluları, su çanakları, havuzları, fıskiyeleri, tüm mimari elemanları, bezeme unsurları, bitkileri ve formal tasarımı ile tanınan tarihi Rönesans bahçelerinin bu özellikleri Orta Asya’da doğmuş ve

İslamiyet’in etkisiyle yeşermiş olan Türk bahçe sanatının uzantılarıdır. Selçuklu ve Osmanlı döneminde Türk bahçesinin ana nitelikleri en yalınından en varlıklısına kadar her bahçede görülmüştür. Selçukluların Anadolu’da bir güç olmasından sonra ise Selçuklu sultanları geniş bahçe ve avlulara sahip saraylar yaptırmışlardır. Bu bahçe ve avlular; suyu bol bir yerde kurulmuş, meyve ağaçlarının ve çiçeklerin yoğun olduğu, çeşmelerin bulunduğu cennete benzetilerek tasarlanmışlardır. 14.yy sonunda Anadolu’da bir imparatorluk haline gelen Osmanlılar, büyük ölçekli bahçeler, mesire yerleri, çayır alanları, halka açık doğal parklar ve daha içe dönük konak ve konut bahçeleri oluşturmuşlardır. Osmanlı İmparatorluğu’nda özellikle Kanuni Sultan Süleyman dönemi bahçe ve çiçek kültürü açısından çok parlak bir dönem olmuştur. Bu kültür, Avrupa’yı da etkisi altına almış ve Türklerin bahçeye ve çiçeğe çok değer verdiği, ayrıca Türkler arasında bir çiçek dilinin bulunduğunu ve her çiçeğin bir anlam ifade ettiği birçok Avrupalı gözlemci ve sanatçı tarafından sıklıkla dile getirilmiştir. Bu bahçeler tarihsel, dönemsel ve kültürel birikimin bir sonucu olarak benzerlik ve ortak özellikler göstermektedirler. Cumhuriyet Türkiye’sinde ise; yapılan tüm köklü reformlara paralel olarak kentlerin imarına önem verilmiş ve kentlerde yeni sosyal yapı çerçevesinde parklar, bahçeler ve kent meydanları gibi mekanlar oluşturulmuştur. Ancak; Cumhuriyetin ilk yıllarında kültürel mirasın korunmasına, sürekliliğine ve bunun yansıması olan mekansal kullanımlara gösterilen özen zamanla yerini kültür erozyonuna bırakmış ve kentlerin yaşadığı hızlı sosyolojik değişimler, kültürel birikimleri hiçe sayan kimlik-

TÜRK BAHÇELERİNİN GENEL ÖZELLİKLERİ • Türk bahçe düzenlemesinde çiçekler özel bir yere sahiptir. Kokulu ve göze hoş görünen çiçeklerde renk ve tür karmaşıklığı görülmez.

• Doğa ile uyumlu bahçeler, doğaya saygı ve en az müdahale bahçeyi biçimlendiren temel anlayıştır. Tasarımda sadelik ön plandadır.

• Türk kültüründe maneviyat ve ögeye anlam yükleme, Türk bahçesinin ayırıcı bir özelliğidir.

• Göçebe yaşantısının bir kalıntısı olarak dış mekanda yaşamaya büyük önem verilmiştir. Bu nedenle en küçük konuttan saraylara kadar yapılan yer seçiminde öncelikle arazinin genel konumuna, eğimine ve manzarasına dikkat edilmiştir.

• Aksa dayalı planlara genellikle iç bahçelerde rastlanır. Diğer bahçelerde kesin bir aks yoktur ve doğaya yakın düzenleme esastır.

• Setler ve sofalar arazi düzenleme zorunluluğundan doğmuş biçimlerdir. Bu zorunluluğun olmadığı alanlarda arazi doğal biçimi ile korunmuştur. İç bahçelerin ev ile yakınlıkları en fazla dikkat çeken özelliklerindendir. Bu özellik ev ile bahçenin bir bütün olarak kabul edildiği ve bahçenin sanki açık havada zaman geçirmeye ayrılmış bir ev bölümü sayıldığını göstermektedir.

• Türk bahçelerinde yer alan ve taşlık diye adlandırılan yarı açık mekân ile bahçe ve bina arasındaki ideal bağlantının sağlanması amaçlanmıştır.

• Türk bahçelerinde bahçe zemini ya doğal kaplamasıyla ya da toprak olarak bırakılmıştır.

Konuta yakın bölüm ile havuz, çeşme başı gibi belirgin alanlar taş, mozaik ve benzeri malzeme ile kaplanmıştır.

• Bitkilere müdahale edilmemiş ve doğal formları korunmuştur. Budama sanatı ancak 18. yy sonlarına doğru ve yalnız şimşir ve mazı gibi bitkilerde uygulanmıştır.

• Türk kültüründe ağaç, tek başına bile kutsallık ve kişilik sahibidir. Türklerde ağacın kutsal ve doğanın simgesi olduğu inancı ile ağaç, bahçenin önemli bir unsuru olmuştur.

• Türk bahçelerinde işlevsellik önemlidir. Bahçede kullanılan ağaçlar; gölge, koku, renk özelliklerine göre seçilmiş, bahçe sınırında daha yoğun ağaç kullanılırken, iç kesimlerde gölge ve görsel amaçlı bitki kullanımına özen gösterilmiştir.

• Çınar, dişbudak, ıhlamur, karaağaç, çitlembik, meşe, defne, erguvan ve ahlat en fazla kullanılan ağaç türleridir.

• Su, bahçenin hiçbir zaman eksik olmayan bir elemanıdır. Deniz, dere, havuz ve hatta en basit şekli ile çeşme olarak su, bahçe içinde mutlaka yer almıştır. Akar ya da hareketli su durgun suya tercih edilmiştir.

siz mekanların ve bahçelerin ortaya çıkmasına neden olmuştur. Türk bahçeleri; Türk kültürünün binlerce yıllık birikimi, kültürel, coğrafi, felsefi, dini etkileşimlerin ve inançların bir ürünüdür. Türk bahçesinin genel karakteristiğinin, farklı kültürel etkileşimlerin bir sentezi olduğu ve ayrıca, yapıldığı dönemin ayırıcı kültürel özelliklerini de yansıttığı göz ardı edilmemelidir.

GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE KÜLTÜR KÖPRÜSÜ OLAN BAHÇELER Kültürel birikim ve birlikteliğin en önemli göstergelerinden biri olan bahçelerin, tarihsel süreç içindeki kimliği ve genel

karakteristiğinin korunarak yaşatılması, gelecek nesillere aktarılması; toplumsal birliktelik ve siyasi açıdan da büyük önem taşımaktadır. Somut tarih ve kültürel birikim eseri olan Türk bahçelerinin restorasyonu ve kullanıma açılmasının yanı sıra günümüz kentsel gelişim sürecinde özellikle kamuya açık bahçelerin tasarlanması ve uygulanmasında; Türk bahçelerinin genel karakterlerinin dikkate alındığı ve Türk bahçesi olarak adlandırılabilecek mekanların oluşturulması da gereklidir. Ayrıca; özellikle gelecek kuşaklara bu somut örneklerin korunarak aktarılması tarih ve kültür birlikteliği bilincinin oluşturulmasında önemli yararlar sağlayacaktır. Türk bahçesi anlayışının günümüz gençliği tarafından benimsenmesi ve eğitim süreçlerine yansıtılması kültürel mirasın korunmasına destek sağlayacağı gibi, siyasi, sosyal ve kültürel açıdan da birliğin devamlılığına katkıda bulunacaktır.

Kaynaklar: • Eski Türk Bahçeleri ve Özellikle Eski İstanbul Bahçeleri / ODTÜ Yayınları • Hasbahçe - Osmanlı Kültüründe Bahçe ve Çiçek / İstanbul Koç Kültür Sanat Tanıtım • Türk Bahçesi Üzerinde Araştırmalar / Selim ÖZTÜRK • Türk Kültüründe Bahçe / İlkden Tazebay, Nevin Akpınar - AÜ Peyzaj Mimarlığı Bölümü 15

ÇIÇEKRÖPORTAJ

“Tarihsel doku çevreyle bütünlesiyor” İstanbul Büyükşehir Belediyesi Park Bahçe ve Yeşil Alanlar Daire Başkanı Mehmet İhsan Şimşek, “İstanbul’un tarihi ve kültürel dokusuna uygun peyzaj öğe ve elemanlarını batının çağdaş normlarındaki kent peyzajı anlayışıyla harmanlayarak İstanbul’a özgü projeleri uygulamaya geçiriyoruz” diyor.

I

stanbul Büyükşehir Belediyesi bünyesinde çalışmalarını sürdüren Park Bahçe ve Yeşil Alanlar Daire Başkanlığı, kent sınırları içindeki mevcut park, bahçe ve 50 milyon 871 bin

16

450 metrekarelik yeşil alanların bakımı ile korunması görevlerini üstleniyor. İstanbul’a karşı tarihi sorumluluğumuzun gereğini yerine getirerek, şehrin yaşam kalitesini artırma, özgün kimliği-

ni pekiştirme ve saygın bir dünya kenti olmasına katkı sağlamaya çalıştıklarını belirten Park Bahçe ve Yeşil Alanlar Daire Başkanı Mehmet İhsan Şimşek sorularımızı yanıtladı.

İstanbul Büyükşehir Belediyesi bünyesinde çalışmalarını sürdüren Park Bahçe ve Yeşil Alanlar Daire Başkanlığı biriminin görev ve sorunlulukları nelerdir? Biriminizin yapısından bahseder misiniz?

Park, Bahçe ve Yeşil Alanlar Daire Başkanlığı İstanbul Büyükşehir Belediyesi sınırları içerisinde bünyesinde bulunan üç adet müdürlük (Avrupa Yakası Park ve Bahçeler Müdürlüğü, Anadolu Yakası Park ve Bahçeler Müdürlüğü ile Yeşil Alan ve Tesisler Yapım Müdürlüğü) aracılığıyla mevcut park, bahçe ve yeşil alanların bakımı ile korunması işlerini yapmaktadır.

Ayrıca imar planlarında yeşil alan, park alanı olarak ayrılmış alanları (varsa kamulaştırma çalışmalarının tamamlanmasını müteakip) yeni park ve yeşil alan olarak düzenlenmektedir. Park ve yeşil alanlar içerisinde yapmış olduğu spor sahaları, yürüyüş yolları, fitness alanlarıyla da İstanbulluların spor yapmalarını teşvik etmektedir. İstanbul ili sınırları içerisinde E5 ve TEM otoyolu güzergahı başta olmak üzere İSKİ havzalarında ağaçlandırma çalışmaları yapmaktadır. Ayrıca İstanbul Büyükşehir Belediyesi sınırları içerisindeki tarihi binalar ve ören yerlerinin, park, bahçe ve yeşil alanların tarihi meydanların, köprülü kavşaklar, tüneller ile İBB’ye ait bina ve tesislerin aydınlatmasını sağlamakta; İstanbul’la ilgili olarak enerji verimliliği ve yenilenebilir enerji kaynakları konusunda çalışmalar gerçekleştirmektedir.

Hayata geçirdiğiniz projeler hangileridir? Başkanlığınız döneminde hangi önemli çalışmalara imza atıldı?

2004 yılında İstanbul Büyükşehir Belediyesinde Park ve Bahçeler müdürü olarak göreve başladığımda İstanbul’da Büyükşehir Belediyesinin sorumluluğunda bulunan yeşil alan miktarı 30 milyon 109 bin 933 metrekare iken 2013 yılı sonu itibariyle bu alan yüzde 69 oranında artırılarak 50 milyon 871 bin 450 metrekareye çıkarılmıştır. İstanbul’da kişi başına düşen aktif yeşil alan miktarı bu artışlarla birlikte 6,23 metrekareye yükseldi. İstanbul’da 9 yıllık görev süremiz içerisinde yapmış olduğumuz değişiklikler yeşil alan miktarındaki bu artışla da sınırlı değildir. Bu dönemde İstanbul’da park, bahçe ve yeşil alanlar ile otoyol kenarlarına, kavşaklara toplam 1 milyon 370 bin 759 adet yetişkin ağaç dikilmiştir.

Mehmet İhsan ŞİMŞEK

İstanbul Büyükşehir Belediyesi Park Bahçe ve Yeşil Alanlar Daire Başkanı

Ayrıca kent peyzajında olmayan birçok yeni uygulamayı da bu dönemde yaptığımızı söyleyebilirim. Bunları kısaca özetlemek gerekirse; İstanbul’un tarihinde önemli yeri olan lale tekrar kent peyzajında yerini almaya başlamıştır. Günümüzde İstanbul’da her yıl yaklaşık olarak 25 milyon adet mevsimlik çiçek ile 10 milyon adet lale dikilmektedir. Bu çalışmamızla kentimizin yolları, meydanları, park ve bahçeleri yılın 12 ayında adeta renk renk çiçek açmaktadır. İstanbul’da park ve yeşil alanlara dikilen mevsimlik çiçek ve lale soğanları Silivri, Çatalca ve Şile’nin köylerinde üretiliyor. Alım garantili mevsimlik çiçek ve lale soğanı üretimi projesiyle köylülerimize ek gelir ve istihdam olanağı yaratılmıştır. İstanbul’un kent sakinleri temalı parklarla da ilk defa bu

dönemde tanışmıştır. Bunlara birkaç örnek vermek gerekirse; Yedikule Soğanlı Bitkiler Parkı, Zeytinburnu’nda Lokman Hekim Tıbbi Bitkiler Parkı, Türk Bahçesi, Japon Bahçesi, Göztepe ve Gülhane’de Gül Bahçeleri, Haliç’te Çatı Bahçesini saymak mümkündür.

Yine görevde bulunduğum bu dönemde 515 kilometre uzunluğunda olan İstanbul sahillerinin 220 kilometresi rekreasyon alanı olarak düzenlendi ve halka açıldı. Şehrin içerisinde kalmış ancak rantabl olarak kullanılmayan orman alanları kent ormanları olarak düzenlenerek, halkımızın kullanımına açıldı. Piknik ve mesire alanı olarak İstanbulluların hafta içi ve hafta sonları buralardan yararlanmaları sağlandı. Halen İstanbul’da Küçükçekmece Şamlar Kent Ormanı, Ümraniye Hekimbaşı Kent Ormanı ve Şile Balıbey 17

ÇIÇEKRÖPORTAJ Düzenlemelerinizde süs bitkilerine duyulan ihtiyacı gidermek için kurduğunuz fidanlık ya da seralar var mı? Süs bitkilerini genel olarak nasıl temin ediyorsunuz? İstanbul Büyükşehir Belediyesi olarak yapmış olduğumuz düzenlemeleri ve yeni park yapım çalışmalarını Kamu İhale Mevzuatı hükümleri uyarınca ihale etmekte ve bu ihalelerin sonucunda işi alan yüklenici firmalara yaptırmaktayız. Dolayısıyla bu düzenleme ve yapım çalışmalarında kullanılacak süs bitkileri yüklenici firmalar tarafından serbest piyasadaki üretici firmalardan alınmaktadır. Park Bahçe ve Yeşil Alanlar Daire Başkanlığı’na bağlı bir fidanlık ve sera bulunmamaktadır. Ancak Belediyemiz İştiraklerinden Ağaç A.Ş.’nin kendi fidanlık ve seraları mevcuttur.

Kent Ormanı düzenlenerek, halkımızın kullanımına açılmıştır. İstanbul’un tarihi ve kültürel dokusuna uygun olarak anıt ağaçlarda koruma altına alındı.

10 yılda toplam 4 bin 639 anıt ağacın bakımı ve rehabilitasyon çalışmaları yapıldı. İstanbul’da ilk defa park ve yeşil alanlarda güvenlik hizmeti başlatıldı. Halen İstanbul genelindeki İBB’nin sorumluluğunda olan park, yeşil alan, koru ve kent ormanlarında toplam 720 güvenlik görevlisi görev yapmaktadır.

Yoğun olarak kullanılan park ve yeşil alanlardan başlamak üzere (Caddebostan Dalyan Parkı, Bakırköy Aytekin Kotil Parkı, Emirgan Korusu, Göztepe 60. Yıl Parkı ve Fatih Anıt Park) kamera takip sistemi kuruldu.

18

İstanbul gibi dünyanın sayılı metropolleri arasında yer alan bir şehrin sizce peyzaj anlamında temel öncelikleri nelerdir? İstanbul’un peyzaj anlamındaki temel önceliği kent sakinlerinde bir peyzaj kültürü oluşturmaktır. Kent sakinlerinde bu bilinç oluştuğu zaman yapmış olduğumuz çalışmalar daha kalıcı olacaktır. Kentte yaşayanların kente karşı olan sorumlulukları şeklinde de özetleyebileceğimiz bu bilincin oluşmasında çalışmalarımız yanında yazılı ve görsel medyanın peyzaj ve çevre konularındaki yayınlarının etkisi çok büyük olmuştur. Bu özverili yayınlar dolayısıyla derginiz aracılığıyla bu işte emeği geçen herkese çok teşekkür ediyorum.

Türkiye’de süs bitkileri sektörünün yapısı ve gelişen süs bitkisi üretimiyle ilgili düşüncelerinizi paylaşır mısınız?

Türkiye’de 2004 yılına kadar çok gelişmiş bir süs bitkileri sektöründen söz etmek pek de mümkün değildi. Çünkü ülkemizde kentlerde bir iki önemli meydan ve birkaç büyük park dışında yapılmış peyzaj düzenlemelerine rastlanmıyordu. 2004 yılından itibaren başta İstanbul olmak üzere ülkemizin diğer büyükşehirlerinde de kent peyzajı anlamında önemli çalışmalar başlatılmıştır. Bu çalışmaların başlatılmasında Avrupa Birliği adaylık sürecinin etkili olduğunu düşünüyorum.

2004 yılında başlatılan bu kent peyzajı çalışmaları sonucunda ihtiyaç duyulan süs bitkileri ve peyzaj elemanları üretimi sektöründe de büyük bir gelişme gösterdi. Bu gün gelinen noktada batı dünyasındaki gelişmiş üretim tekniklerini bizim ülkemizde de görmek mümkündür. Artık gelişen süs bitkileri üretimiyle Türkiye, önemli ülkelere ihracat yapar duruma gelmiştir. Çalışmalarınızda karşılaştığınız temel sorunlar nelerdir? Çözüm noktasında kimlere, ne tür görevler düşmektedir?

Kent peyzajında ve yeşil alan düzenlemelerinde karşılaştığımız en temel sorunu; kent içerisinde yeşil alan, park ve rekreasyon alanı olarak düzenlenecek yeni yerlerin bulunamaması şeklinde ifade edebilirim. İstanbul’da kentin merkezinde gerek tarihi dokusundan gerekse de yapılaşmanın tamamlanmış olmasından dolayı park alanı olarak düzenlene-

cek boş alanlar bulunmamaktadır. Şehrin kenar kısımlarında ise gelişmeye bağlı olarak arsa maliyetlerinin yüksek olması dolayısıyla kamulaştırmalar yapılamadığından park ve yeşil alanlarımızı artıramıyoruz. Bu sorunu mülkiyeti kamuya ait olan uygun alanların belediyemize devrini sağlayarak çözmeye çalışıyoruz. Çevre düzenlemelerinde model aldığınız dünyada her hangi bir şehir var mı? Yeni dönemde İstanbullular için nasıl bir çevre tasarlamayı düşünüyorsunuz?

Peyzaj tasarımlarıyla ilgili olarak birebir örnek aldığımız bir Avrupa şehri yok. İstanbul Osmanlı İmparatorluğuna yıllarca başkentlik yapmış bir şehirdir. Dolayısıyla İstanbul’da bize miras kalan bir bahçe kültürü zaten vardır. Gülhane Korusu, Emirgan Korusu, Yıldız Parkı gibi büyük ölçekli örneklerden de bunları görmekteyiz.

Ayrıca İstanbul 16. yüzyılda tarihçilerimiz tarafından Lale Devri olarak isimlendirilmiş dönemde de bilim, kültür, sanat ve peyzaj anlamında birçok yeniliği birlikte yaşamış bir şehirdir. Bu dönemden itibaren lale yıllarca İstanbul kent peyzajının

vazgeçilmez öğesi olmuştur. Bunlardan yola çıkarak İstanbul’un tarihi ve kültürel dokusuna uygun peyzaj öğe ve elemanlarını batının çağdaş normlarındaki kent peyzajı anlayışıyla harmanlayarak İstanbul’a özgü bir kent peyzajı ve yeşil alan planlaması yaptığımızı söyleyebilirim. Bu bağlamda tarih ve kültürel kökleri kuvvetli birçok batı şehrindeki örneklerden de yararlanmaktayız.

Kısa, orta ve uzun vadeli planlarınızdan bahseder misiniz? Önümüzdeki dönemde, İstanbul Büyükşehir Belediyesi olarak temel amacımız İstanbul’u daha yeşil, daha yaşanılır, havası suyu temiz, çevresiyle uyumlu bir şehir haline getirmek.

Bu amaçla İstanbul’da kişi başına düşen aktif yeşil alan miktarı önümüzdeki on yılda 10 metrekareye çıkarılmaya çalışılacak; ayrıca İstanbul’un bütün ormanlık alanlarının tamamını bölge ve nazım imar planlarına işleyerek İstanbul’un akciğerleri olan bu alanları koruma altına alınacaktır. İstanbul’da Büyükşehir Belediyesi olarak kent peyzajına yönelik yapacağımız bütün yatırımlarda vizyonumuzu; “Medeniyetlerin buluşma noktası

İstanbul’a karşı tarihi sorumluluğumuzun gereğini yerine getirerek şehrin yaşam kalitesini artırma, özgün kimliğini pekiştirme ve saygın bir dünya kenti olmasına katkı sağlamak” şeklinde özetleyebiliriz. Önümüzdeki dönemde İstanbul Zeytinburnu sınırları içerisinde bulunan ve halen yapımı devam eden Çırpıcı Kent Parkının (spor parkı) yapımını tamamlayacağız.

Ayrıca projelendirme faaliyetlerini yürüttüğümüz farklı yatırımlarımız olacak. Avrupa ve Anadolu Yakasında birer adet kent ormanı yapılması yönündeki proje, tahsis ve planlama çalışmaları da sürdürülmektedir. Önümüzdeki dönemde parklarda kullanılacak kent mobilyalarında, çocuk oyun gruplarında, spor aletlerinde artık (klasik olarak) sürekli gördüklerimizin dışında daha fazla doğal malzeme kullanılarak yapılmış olanlarını ve özellikle de özürlülerin kullanımlarını kolaylaştıran ve bu amaca uygun dizayn edilmiş olan ürünleri tercih edeceğiz. Bu anlamda artık parklardan ve yeşil alanlardan özürlülerin azami derecede yararlanmalarına yönelik proje ve uygulamaları hayata geçireceğiz. Örneğin parklarda görme özürlülerin de kullanabileceği “Bilgilendirme Panoları” olacak.

19

ÇIÇEKTANITIM

Bahçedeki bahar: Sümbül Anayurdu Doğu Akdeniz Bölgesi olan sümbül; Türk kültürü ve tarihinde de eski zamanlardan bu yana varlığını sürdüren, Hyacinthaceae familyasına ait soğanlı bir bitkidir.

S

oğanlı çiçeklerin en güzellerinden biri olan sümbül daha çok; bahçe, park, ev ve salon süslemede kullanılır. Sümbül; koku, renk ve gösteriş bakımından da oldukça güzel çiçektir. Türkiye’de yetişen yerli sümbüller çok kokulu, fakat çiçekleri ufak ve katmersizdir.

Eskiden bu yana var olan yerli çeşitlerimizden “Kavak, Topkapı, Mor Şeyh ve Ambarcı” sümbülleri İstanbul’da hala yetiştirilen türler arasındadır. Avrupa ve Hollanda sümbülleri ise, az kokulu, iri, gösterişli ve çok katmerlidir. Bugün itibariyle dünyada en çok sümbül soğanı yetiştiren ülke Hollanda’dır. Genellikle süs için yetiştirilen sümbüller 15-20 cm boyundadır. Parlak yeşil yapraklı ince ve uzun salkım çiçekli hoş kokulu çok yıllık soğanlı bitkilerdendir. Hoş kokulu çiçekleriyle en sevilen süs bitkilerinden biridir. Akdeniz kıyılarında ve Afrika’nın

20

tropik kesimlerinde yabani olarak yetişen 30 kadar türü daha bulunur. Bahçe sümbüllerinin çoğu mor çiçekli sümbül türünden elde edilir. Sümbül çiçekleri ince ve düzgün yaprak demetinin tam ortasında çıkan bir çiçek sapının ucunda açar. Dik salkımlar oluşturan hoş kokulu ve çansı çiçeklerin renkleri mavi, mor, sarı, kırmızı, pembe ya da beyazdır. Çiçekler yalınkat ya da katmerlidir. Mor sümbül; mavinin eşsiz tonları ile bahçelerde yarattığı zengin görüntüsü kadar, kokusu ile de arazi ve vazolarda egzotik bir hava yaratır. Tatlı ve baharatlı eşsiz kokusu ile bulunduğu ortamda romantik

bir hava katan pembe sümbülden sonra en çok tercih edilen beyaz sümbül ise; kokusunun yanında saf beyazlığıyla da vazolarda baharın tazeliğini yaşatır.

SÜMBÜL ÜRETİM YÖNTEMLERİ

Kesme sümbül yetiştiriciliği açık arazide ve uygun şartları sağlayan seralarda yapılır. Süzek, hafif, tuzluluk derecesi düşük ve su tutma kapasitesi yüksek olan topraklar en elverişli ortamı oluşturur. Toprak pH değeri 6-7, sera içerisine dikilecek soğan boyutu da 12 cm ve üzeri olmalıdır. Dikim sonrası soğanların üzeri 1 cm toprak ya da ince kum ile örtülür.

Dikim sonrası toprak sıcaklığı 16-19 °C olmalıdır. Sıcaklığın yükselmesi bitki gelişmesi yönünden olumsuz etki yapar.

Gerekli toprak analizleri yapıldıktan sonra bitkinin gereksinim duyduğu besin madde miktarları saptanır. Bundan sonra gübreleme yapılması önerilir. Genelde

dikimden 2-3 hafta önce 40 kg kompoze gübre hesabıyla amonyum sülfat ile gübreleme yapılır. Seralarda yapılan sümbül yetiştiriciliğinde toprak sıcaklığının 13 °C olması gerekir. İlerleyen dönemlerde sera içi sıcaklığın 7 °C olması istenir.

Sümbül soğanları dikime hazır halde ise eylül ayının ortalarına doğru dikim yapılmalıdır. Dikime hazır olmayan sümbül soğanları için ekim tarihi çiçeklenme ve olgunlaşma süresine bağlıdır. Bu süre ekim ortaları ve ocak başına kadar devam eder. Eğer kökler dışarıda ise dikim aralık başına kadar devam eder. Açık alanda eylül-aralık aylarında, sıra usulü dikim uygulanır. Homojen havalanmayı sağlamak için sıraların hakim rüzgarların estiği yönde olması gerekir. Keseksiz toprak yapısı ve su birikintileri hastalıklara kaynak oluşturacağından tesviyesi düzgün bir araziye dikim yapılmalıdır.

Dikim, sümbül soğanlarının büyüklüklerine göre değişmekle birlikte soğanlar ortalama 10-13 cm derinlikte dikilir.

Ağır topraklarda soğanın 6-7 cm derine dikilmesi yeterlidir. Profesyonel bir yetiştiricilik için soğanların fungusitlere karşı mutlaka ilaçlanması gerekir. Dikim derinliği, dikim makinesi ile ayarlanabilir. Dikim tavaları arasında sıra arası mesafe 75 cm olarak ayarlanır. Dikim yapılırken büyüklükleri ve renkleri aynı olan soğanların aynı anda dikilmelerine dikkat edilmelidir. Bir metrekare alana ortalama 150-250 adet soğan dikilecek şekilde ayarlama yapılmalıdır. Tekrar üretilmesi soğanların bölünmesi ile yapılır. Yavru soğanlar her ilkbaharda soğanın alt kısmına yapışık halde oluşur.

Birkaç yıl soğandan ayrılmadıkları durumlarda yaşama alanı ve besin maddesi rekabeti sonucunda bitkinin ve çiçeklerin veriminde düşüş olur. Dikim tarihi çiçeklerin oluşum periyoduna ve toprak sıcaklığına bağlıdır. Dikimden sonraki ortalama sıcaklık 9 °C olmalıdır. Sıcaklıkların 13 °C’yi aşması çiçek oluşumunu geciktirir ve rünlerin çürümesine neden olur. Bu durum başarısızlık riskini artırır.

Erken çiçeklenme için dikim sıcaklığının 7 °C’den yüksek olmaması gerekir. Bununla birlikte geç çiçeklenme için düşük sıcaklık değerlerine ihtiyaç vardır. İlk 2-3 hafta dikim sıcaklığının 13 °C olması zarar vermez. Bu periyottan sonra sıcaklık 9 °C’ye düşürülmelidir.

IŞIK, NEM VE SULAMANIN ÖNEMİ

Açık alanda yapılan sümbül yetiştiriciliğinde yaz mevsiminde ortalama güneş ışığı süresi 10-12 saatin üzerindedir. Kış döneminde ise ışıklanma süresi daha azalır. Ancak nötr bitki olduğundan bu durumdan fazla etkilenmez. Sera yetişti-

riciliğinde sümbülleri erken çiçek açtırmak için ek ışık yapmak gerekir. Ülkemizde açık alanda sümbül yetiştiriciliğinin yapıldığı yerlerde (özellikle Ege Bölgesi’nde) kış mevsiminde yağış miktarı fazla olduğundan bu dönemde yağışlı gün sayısı da fazladır. Ayda ortalama on gün yağışlı geçmektedir. Bitkiler nem ihtiyacını bu şekilde karşıladığı gibi kurak mevsimler için de su depolar Yaz mevsiminde ise soğanların su ihtiyacı sulama suyu ile karşılanmalıdır. Ancak fazla nemden kaçınılmalıdır. Aksi takdirde soğanlarda çürüme görülebilir. Seralarda sümbül yetiştiriciliğinde ise yine fazla nemden kaçınılmalıdır. Bunun için de sulamaya dikkat edilmelidir. Sümbül yetiştiriciliği ülkemizde özellikle Ege bölgesinde açık arazide yoğun olarak yapılır. Yetiştiricilik yapılan bölgeler her mevsim rüzgar alan yerlerdir. Bitkilerin esen rüzgarlara karşı dayanıklılığı vardır. Ancak kapalı alanlarda kısıtlı yapılan yetiştiriciliklerde fazla nemden sümbül soğanlarının zarar görmemesi için mutlaka havalandırma yapılmalıdır. Açık araziye dikim eylülaralık aylarında yapıldığından toprakta yeteri kadar su bulunur. Bunun dışında sulama daha çok damlama sulama yöntemi ile yapılır. Ancak soğanların çürümesine neden olmamak için fazla sulamadan kaçınılmalıdır. Yapılacak sulama toprak, hava ve yağmur durumları dikkate alınarak gün aşırı yapılmalıdır.

Dikim öncesinde iyi bir taban gübrelemesi yapıldığından ayrıca bir gübrelemeye gerek duyulmaz.

HASAT VE SAKLAMA KOŞULLARI

Sümbül hasadı çiçek sapı üzerinde bulunan kandillerin açmaya başladığı zaman yapılır. Çiçek sapı üzerinde birden fazla kandil bulunduğundan alt kısımdaki kandiller açmaya başladığında hasat yapılır. Hasat, çiçek sapı hemen soğan üzerinden kırılarak yapılır. Hasadın sabah erken saatlerde yapılması hasadı kolaylaştırılır. Hasat edilen sümbüller su çekme işlemine tabi tutulur. Daha sonra boylarına göre sınıflandırılır. Sınıflandırma işleminden sonra 5’li demetler halinde bağlanır. Sümbül çiçekleri kısa süreli saklanacaksa sümbüllerin serin bir yerde bekletilmeleri yeterli olur. Ancak uzun süre bekletileceklerse 0-2 °C’de bir hafta veya 10 gün saklanabilir. Sümbül

soğanları zamanı geldiğinde sökülmelidir. Söküm işlemi elle ya da makinelerle yapılabilir. Soğanlar hemen depolara götürülmelidir. Depolarda altı telli kasalarda kurutulup temizlenmelidir.

Temizleme esnasında soğanların zarar görmemesine özellikle dikkat edilmelidir. Temizleme işlemi yapıldıktan sonra soğanlar büyüklüklerine göre ayrılır.

Söküm sonrası soğanlar temizlenmeden bir hafta süreyle 34 °C sıcak ortamda bekletilir. Bu esnada yüzde 80-100 nem gerekir. Ayrıca sürekle olarak havalandırmada yapılmalıdır. Kurutma işlemi Ege ve Akdeniz bölgesinde bir veya iki gün diğer bölgelerde ise 2–3 haftada gerçekleşir. Kurutulmuş soğanların, beyaz, aktif pullarına ulaşmamak şartıyla kabukları kısmen soyulur.

Soğanın eski kuru kökleri koparılarak temizlenir. Hastalık ve zararlılarla bulaşık soğanlar uzaklaştırılır. Sümbül çiçeği üretiminde en önemli etken soğanların depolanması ve depo sıcaklığıdır. Sökülen soğanların içyapısındaki değişmeler ve gelişmeler devam ettiği için depo sıcaklıkları, soğanın iç yapısındaki fizyolojik gelişmelerini, çiçek taslaklarının oluşumu ve olgunlaşmasını dolayısıyla çiçek açma zamanlarını önemli ölçüde etkiler.

Soğanların sökülmesinden sonra soğan içindeki çiçeğin olgunlaşıp organlarını tamamlaması, iklimin gidişine, soğanın iriliğine ve çeşidine bağlı olmakla beraber genellikle ağustos ayında tamamlanır. Sümbül bitkisinin istenen zamanda çiçek açmasını sağlamak için soğuklatma işlemi yapılmalıdır.

Bu uygulama sayesinde üretici, kesme çiçeğin az olduğu dönemde de sümbül çiçeğini pazara sunabilir.

21

ÇIÇEKÜLKELERDEN

GARDAS PAZAR “AZERBAYCAN”

Türkiye’nin Azerbaycan’a yönelik süs bitkileri ve mamulleri ihracatı 2013 yılında 5 milyon 581 bin dolara ulaştı. Azerbaycan’a en fazla “Canlı Bitkiler, Ağaçlar, Çalılar ve Dalları” ürün grubunda ihracat gerçekleştirildi.

22

A

zerbaycan, 9 milyonu aşan nüfusuyla Kafkasların geçiş noktası üzerinde, Büyük Kafkaslar ile Küçük Kafkaslar arasında yer alıyor. Tarihi geçit ve ticaret yolları üzerinde bulunan kardeş ülke, bağımsızlığına 1991 yılında kavuştu. Arazi yapısının yüzde 50’si dağlık olan ülkenin, deniz seviyesinden yüksekliği ortalama 657 metredir.

Dağlık arazi Büyük Kafkas, Küçük Kafkas ve Talış Dağları’ndan oluşur.

Kür-Aras ovası Azerbaycan’daki en büyük düzlüktür. En düşük rakım -28 metre ile Hazar Denizi iken, en yüksek nokta 4 bin 466 metre ile Bazardüzü Dağı’dır.

9 AYRI İKLİM ÇEŞİDİ HAKİM Dünyadaki 11 iklim çeşidinin dokuzuna sahip olan Azerbaycan’ın iklimini; Büyük Kafkas Dağları’nın kuzeyinden gelen soğuk hava kütleleri ile Küçük Kafkas Dağları’nın güneyinde gelen sıcak tropik hava akımları ve Hazar Denizi etkiler. Azerbaycan dünyada, değişik iklim tiplerinin bir arada yaşandığı ender ülkelerden biridir. Ülkenin doğu ve orta kısımları alçak ve düzlük olduğu için, kışları ılık, yazları çok sıcak geçer. Güney doğu kısmı ise nemli subtropikal iklime sahiptir. Diğer bölgeler ise, kurak ve yarı kurak görünüme sahiptir. Tarımsal faaliyetlerin çoğu Kür ve Aras nehirleri civarında yapılmaktadır. Tarım, Azerbaycan ekonomisinin petrolden sonra ikinci önemli sektörüdür. Toplam işgücünün yüzde 40’ı tarım sektöründe istihdam edilir. Azerbaycan, iklim ve toprak yapısı bakımından tarıma elverişli bir ülkedir. Güney bölgelerinde bir sezonda iki ürün almak mümkündür. Azerbaycan’ın başlıca tarım ürünleri pamuk, tütün, çay, zeytin, sebze ve meyvedir. Ham ipek üretimi ve buna bağlı olarak dut ağacı tarımı da oldukça yaygındır. İyi kalitede zeytin üretilmesine rağmen zeytinyağı ve sabun üretimi daha çok komşusu Ermenistan’da gerçekleştirilir. Tarımda, Sovyetler Birliği döneminden kalma kollektif mülkiyete dayalı kolhoz ve sovhoz işletmeleri tarafından üretim yapılmakta iken çeşitli özelleştirme programları çerçevesinde özel mülkiyete dayalı üretim yapısına geçilmiştir. Petrolden sonra ihracatta en önemli ikinci sektör olmasına rağmen tarım sektörünün ihracat gelirlerindeki payı Devlet İstatistik Komitesi

verilerine göre 2012 yılında yüzde 5,5 olarak kaydedildi. Söz konusu istatistiklerin ülkenin en büyük konsorsiyumunun petrol ihracatına ilişkin verileri kapsamaması nedeniyle tarımın ihracat gelirleri içindeki payı gerçekte çok daha düşüktür. 1990’lar boyunca önemli üretim kaybı yaşayan sektör, 1998’den itibaren pozitif büyümeye geçerek ve 2003-2007 dönemi boyunca ortalama yüzde 4,5 civarında yıllık büyüme gösterdi. 2010 yılında sektörde yaşanan yüzde 2,2’lik küçülmeden sonra 2011 yılındaki büyüme oranı yüzde 5,8 oldu. Sektör ülkenin gıda ihtiyacını karşılayamaz ve hala büyük ölçüde devlet sübvansiyonları ile ayakta durur. Sektörün toplam üretime katkısının düşük değerlerde seyretmesinin başlıca nedeni, yapısal verimsizlik ve aynı zamanda petrol

sektöründeki hızlı gelişmedir. Ülkede toprak reformu kapsamlı bir şekilde uygulamaya koyuldu. Hükümet, kolektif çiftlikler ve devlet çiftliklerini büyük ölçüde tasfiye ettiği için, sektörde küçük holdingler hakim hale geldi. Özel çiftliklerin ortalama büyüklükleri 8 hektarın biraz üzerindedir. Bununla birlikte özel çiftliklerin sayısı sektördeki birleşmeler sayesinde azalmaya başladı. Özel çiftlikler, iç pazarın ihtiyaçlarına göre üretim yapar. Finansman sorunları nedeniyle modern ekipman, gübre ve diğer gerekli girdilere ulaşımda sorunlar bulunur. Bu durum da sektörün büyümesine engel olur. Kırsal altyapının yetersiz olması da büyümenin önündeki diğer bir engeldir. Altyapı eksiklikleri nedeniyle çiftçiler perakende pazarını geliştiremez.

23

ÇIÇEKÜLKELERDEN müştür. Hazar Denizi’nin seviyesinin inip çıkması da, önemli bir ekolojik sorundur. Hazar Denizi, 1977-1995 yılları arasında yıllık ortalama 13 santimetre yükseldi. Önemli bir balıkçılık alanı olan Hazar Denizi’nden, kirlenme ve kaçak avlanma nedeni ile yeteri kadar yararlanılamaz.

AZERBAYCAN EKONOMİSİ

DOĞAL KAYNAKLAR VE ÇEVRE Azerbaycan diğer Kafkas ülkelerine göre geniş topraklara sahiptir. Ülke topraklarının yaklaşık yüzde 55’i tarımsal arazilerden, yüzde 2,5’i ise kentsel alanlardan oluşur. Toprakların yüzde 12’si ise ormanlık arazidir.

Azerbaycan, ekolojik olarak çok çeşitli bir coğrafi yapı sergiler. Ülke, deniz seviyesi altında düzlükler, Kafkas bölgesinde 4 bin metre yüksekliğinde dağlar, çöller ve subtropik alanlarla kaplıdır. Ülke topraklarının yarıdan fazlası alçak arazilerden oluşur.

Tamamı Kafkas havzasında akan nehirler, gemi taşımacılığına elverişli değildir. Sulama sistemleri su depoları ile düzenlenir. En büyük su deposu ülkenin batısındaki Kuna nehri üzerinde yer alan Mingechaur deposudur. Trans-Kafkas ülkeleri içinde çevre kirliliğinin en fazla olduğu ülke Azerbaycan’dır. Yağış miktarı düşük olmakla birlikte Azerbaycan yeterli taze su rezervine sahiptir. Ancak yüzey suyu kirlidir. Nüfusun dörtte biri güvenli suya ulaşmakta sorun yaşar. 1990’larda sınai üretimde düşüş olmasına rağmen hava kirliliği halen 24

yüksek düzeydedir. Çevre standartları üreticiler tarafında yeterince dikkate alınmaz. Tarımsal arazi verimliliği de uzun yıllar boyunca yetersiz drenaj ve sulama nedeni ile topraktaki tuz oranının artmasına bağlı olarak düş-

Azerbaycan ekonomisinde 1996 yılından itibaren başlayan büyüme 2012 yılında da devam etti. Sadece 2009 yılında görülen belli orandaki bir düşüş sonrasında 2010 yılında yeniden büyüme süreci başladı. 2012 yılına gelindiğinde ise yüzde 2,2’lik büyüme oranıyla milli gelir 67,3 milyar dolar seviyesine ulaştı.

Yeniliklere hızla adapte olan Azerbaycan; SSCB’nin dağılması ile uzmanlaşma ve işbölümüne dayalı ekonomik yapılanmanın sona ermesine, Ermenistan savaşı ve Çeçenistan sorunu nedeniyle, ülke sanayisi için gereken ara mallarının ithalat yollarının kapanmasına rağmen bütün bu darboğazları aşmayı başardı. Azerbaycan’ın bütün bu darboğazları aşmasında petrol rezervleri önemli bir rol oynadı. Uzun yıllar boyunca petrole yatırım yapan Azerbaycan, 2005 yılından itibaren milli gelire yansıyacak petrol gelirleri ile yeni bir döneme girdi. Önümüzdeki 15 yıl için 50 milyar dolar petrol geliri bekleyen ülke; somut ve uygulanabilir projelerle bu geliri halkın yaşam standardının yükselmesine harcayacak hedefler için çalışıyor.

AZERBAYCAN SÜS BİTKİLERİ VE MAMULLERİ İHRACATI 2012 MİKTAR (KG)

ÜRÜN GRUBU SÜS BİTKİLERİ ÇİÇEK SOĞANLARI YUMRU HALİNDE DOĞAL ÇİÇEK SOĞANLARI

2013 (Ocak-Kasım Dönemi)

MİKTAR (ADET)

DEĞER (USD)

MİKTAR (KG)

MİKTAR (ADET)

DEĞER (USD)

20.151

750.580

131.024

450

7.000

2.150

0

0

0

151.550

14.000

32.905

SÜS BİTKİLERİ CANLI BİTKİLER ÇELİK VE FİDELER

1.270.716

9.654.780

1.577.454

789.342

14.698.461

1.158.144

SÜS BİTKİLERİ CANLI BİTKİLER AĞAÇLAR, ÇALILAR VE DALLARI

4.673.748

4.207.131

4.785.677

4.915.551

7.777.370

4.125.530

SÜS BİTKİLERİ CANLI BİTKİLER ODA BİTKİLERİ

62.588

224.407

119.280

194.035

131.833

252.027

SÜS BİTKİLERİ KESME ÇİÇEKLER TAZE KESME ÇİÇEKLER

8.291

279.100

33.380

1.832

52.000

10.305

50

50

81

0

0

0

SÜS BİTKİLERİ YOSUN VE AĞAÇ DALLARI, YOSUNLAR VE LİKENLER

0

0

0

3

2

196

SÜS BİTKİLERİ YOSUN VE AĞAÇ DALLARI ORMAN AĞAÇ DALLARI, KOZALAKLAR VB.

0

0

0

40

90

374

SÜS BİTKİLERİ YOSUN VE AĞAÇ DALLARI, ÇELENK VE BUKET YAPMAYA ELVERİŞLİ MALZEMELER

1

1

110

65

100

329

6.035.545

15.116.049

6.647.006

6.052.868

22.680.856

5.581.960

SÜS BİTKİLERİ ÇİÇEK SOĞANLARI SÜRGÜN VERMİŞ VEYA ÇİÇEKLENMİŞ DOĞAL ÇİÇEK SOĞANLARI

SÜS BİTKİLERİ KESME ÇİÇEKLER TAZE OLMAYAN KURUTULMUŞ, BOYANMIŞ, İŞLEM GÖRMÜŞ DİĞER ÇİÇEKLER

TOPLAM

TÜRKİYE İLE TİCARET Türkiye’nin Azerbaycan’a ihracatı; ihraç ürünlerinin bu ülkede tanınmaya başlaması, Azerbaycan’ın en önemli ticaret partnerlerinden biri olan İran’ın ihraç ürünlerinin, Türk ihraç ürünlerine kıyasla düşük kalitede olması, AzerbaycanRusya Federasyonu arasındaki Kuzey Kafkas Demiryolu’nun kapalı olması, Türk şirketlerinin Azerbaycan piyasasında şube açmak suretiyle Türkiye’den ithalat yapması ve bu malları iç piyasada pazarlaması gibi nedenlerle 1993 yılından bu yana yükselme eğilimi gösterir.

Ancak, yüksek gümrük vergisi oranları nedeni ile iki ülke dış ticareti, potansiyelinin gerisinde kalır. Gümrüksüz mal ihracatı sebebiyle Rusya, Azerbaycan’ın ithalatında önemli bir avantaja sahiptir.

Kazakistan da buğday ve doğal gaz ithalatı nedeni ile Azerbaycan’ın ithalatından önemli pay alan ülkelerden biridir. İngiltere ve ABD de, petrol yatırımları nedeniyle Azerbaycan’ın ithalatında öne çıkan ülkelerdendir. Ancak Türkiye ürün çeşitliliği anlamında önemini korur. Bavul ticareti ve sınır ticareti nedeniyle istatistiklere tam olarak yansımasa da, iki ülke arasındaki ticaret önümüzdeki yıllarda önemli oranda artış potansiyeline sahiptir. AzerbaycanTürkiye ticaret hacmi 2012 yılı itibarı ile yaklaşık 4,2 milyar dolar oldu.

2012 yılında Azerbaycan’a ihracatı-

mızda bir önceki yıla göre yüzde 25 oranında artış gerçekleşti. Türkiye’nin Azerbaycan’a ihracatı 2012 yılında 2,584 milyar dolar seviyesine ulaşırken ithalatı ise 1,7 milyar dolar oldu.

İHRACATIN İLK SIRASINDA CANLI BİTKİLER YER ALIYOR Süs Bitkileri ve Mamulleri İhracatçıları Birliği verilerine göre, Türkiye’nin Azerbaycan’a yönelik süs bitkileri ve

25

ÇIÇEKÜLKELERDEN

“2013 yılı 1 Ocak30 Kasım döneminde Azerbaycan’a yönelik süs bitkileri ve mamulleri ihracatımız 5 milyon 581 bin dolar oldu.” mamulleri ihracatında 2013 yılı 1 Ocak30 Kasım döneminde en fazla “Süs Bitkileri Canlı Bitkiler Ağaçlar, Çalılar ve Dalları” kaleminde ürün gönderildi. 7 milyon 777 bin adetlik ihracatın değeri ise 4 milyon 125 bin dolar olarak kayda geçti. 2012 yılında “Süs Bitkileri Canlı Bitkiler Ağaçlar, Çalılar ve Dalları” ürün grubunda Azerbaycan’a 4 milyon 207 bin adet ürün ihraç edilirken söz konusu ürünlerin değeri 4 milyon 785 bin dolar seviyesindeydi. Azerbaycan’a yönelik süs bitkileri ve mamulleri ihracatımızda ikinci sırada “Süs Bitkileri Canlı Bitkiler Çelik Ve Fideler” ürün grubu bulunuyor. Söz konusu kalemde 2012 yılında 9 milyon 654 bin adet ile 1 milyon 577 değerinde ihracat gerçekleştirilirken bu rakam 2013 yılı 1 Ocak-30 Kasım döneminde, 14 milyon 698 bin adet ile 1 milyon 158 bin dolar olarak kaydedildi.

26

Listenin üçüncü sırasında yer alan “Süs Bitkileri Canlı Bitkiler Oda Bitkileri” kalemi en fazla ihraç edilen üçüncü ürün grubu oldu. Söz konusu kalemde 2013 yılı 1 Ocak-30 Kasım döneminde, 131 bin 833 adet ile 252 bin dolarlık ürün ihraç edildi. 2012 yılında “Süs Bitkileri Canlı Bitkiler Oda Bitkileri” kaleminde 224 bin 407 adet ile 119 bin 280 dolarlık ihracat gerçekleştirilmişti. En fazla

ihracat gerçekleştirilen dördüncü ürün grubu ise “Süs Bitkileri Çiçek Soğanları Sürgün Vermiş veya Çiçeklenmiş Doğal Çiçek Soğanları” oldu. Söz konusu kalemde 2012 yılında Azerbaycan’a ihracat gerçekleştirilmezken 2013 yılı 1 Ocak-30 Kasım döneminde 14 bin adet ile 32 bin 905 dolarlık ihracat gerçekleştirildi. Listenin beşinci sırasında “Süs Bitkileri Kesme Çiçekler Taze Kesme Çiçekler” kalemi yer alıyor. 2012 yılında söz konusu kalemde 279 bin 100 adet ile 33 bin 380 dolarlık ihracat gerçekleştirilirken bu rakam, 2013 yılı 1 Ocak-30 Kasım döneminde 52 bin adet ile 10 bin 305 dolar olarak kayda geçti. Azerbaycan’a yönelik süs bitkileri ve mamulleri ihracatındaki diğer ürün grupları ise şöyle sıralanıyor: “Süs Bitkileri Çiçek Soğanları Yumru Halinde Doğal Çiçek Soğanları”, “Süs Bitkileri Yosun Ve Ağaç Dalları Orman Ağaç Dalları, Kozalaklar vb.”, “Süs Bitkileri Yosun ve Ağaç Dalları Çelenk ve Buket Yapmaya Elverişli Malzemeler”, “Süs Bitkileri Yosun ve Ağaç Dalları Yosunlar ve Likenler”, “Süs Bitkileri Kesme Çiçekler Taze Olmayan Kurutulmuş, Boyanmış, İşlem Görmüş Diğer Çiçekler”. 2013 yılı 1 Ocak-30 Kasım döneminde Azerbaycan’a yönelik süs bitkileri ve mamulleri ihracatımız toplamda 22 milyon 680 bin adet ile 5 milyon 581 bin dolar oldu. 2012 yılında söz konusu ülkeye yönelik ihracatımız, 15 milyon 116 bin adet ile 6 milyon 647 bin dolardı.

“Avantajlı bir pazar”

“Azerbaycan’a yönelik ihracatımızın en büyük avantajı firmamızın yurt dışında pazar payını artırması. Azerbaycan’a gerçekleştirdiğimiz ihracatla ekibimizin uluslararası çapta çalışma alanımızın bir adım daha genişledi. Azerbaycan aracılığıyla bölgedeki diğer Türk Cumhuriyetleri’ne de bir kapı açılması, başka bir avantaj. Gümrüklerin çok yavaş işleyen prosedürlerden arındırılması daha şeffaf bir mevzuata kavuşturulması sektörümüzün ihracatını büyümesini artıracak. İhracata yönelik, diğer sektörlere yönelik hayata geçirilen teşvikler maalesef bizim sektörümüzde yok. Bu gibi sorunların çözülmesiyle sadece Azerbaycan değil, bütün yurt dışı pazarlarda fırsatları lehimize döndüreceğimizi düşünüyorum.”

Hakan TANRIVERDİ - Genel Müdür Sakarya Botanik

“Firmamız 2001 yılından bugüne Türk Cumhuriyetleri’nde çeşitli projeler gerçekleştiriyor. Türkmenistan ve Kazakistan’da oldukça zor iklim koşullarında, alanında uzman personelimizin çabalarıyla oldukça başarılı sonuçlar aldık. Azerbaycan pazarına da Türk Cumhuriyetleri’nde referanslarımız sonucunda adım attık. 2010 yılından bu güne ticaretimiz artarak devam ediyor. Azerbaycan ile ülkemizin tarihsel dostluğu, ticarette de bir güven ortamının oluşmasına neden oluyor. Bu çerçevede ihracatın hiçbir aşamasında sorun yaşamadığımızı ifade edebilirim.”

“Ticarette güven ortamı hakim”

Ufuk GÖZGÖRDÜREN – Firma Yöneticisi Gardensa

27

ÇIÇEKRAKAMLAR

Yılın son ayında ihracat yüzde 5 arttı Süs bitkileri ve mamulleri ihracatı 2013 yılının 1 Ocak-31 Aralık döneminde, 2012 yılının aynı dönemine göre yüzde 5,38 oranında artış gösterdi. Süs Bitkileri ve Mamulleri İhracatçı Birliği kayıtlarına göre 2013 yılında 77 milyon 92 bin dolar değerinde ürün ihracatı gerçekleştirildi.

S

üs Bitkileri ve Mamulleri İhracatçılar Birliği verilerine göre, 2012 yılının 1 Ocak-31 Aralık döneminde 73,1 milyon dolar değerinde süs bitkisi ve mamulü ihraç edilirken bu rakam, 2013 yılının aynı döneminde 77 milyon dolar seviyesine yükseldi. 2013 yılının söz konusu döneminde süs bitkileri ve mamulleri ihracatındaki artış oranı yüzde 5,38 olarak kayda geçti. 2012 yılının 1 Ocak-31 Aralık döneminde ihraç edilen ürünlerin adedi 431 milyon 620 binden, 2013 yılının aynı döneminde 494 milyon 115 bin adede yükseldi.

İHRACATIN İLK SIRASINDA HOLLANDA VAR 2013 yılı 1 Ocak-31 Aralık döneminde en fazla süs bitkisi ve mamulü ihraç ettiğimiz ülke Hollanda oldu.

Hollanda’ya 2012 yılının 1 Ocak-31 Aralık döneminde 98 milyon 656 bin adet süs bitkisi ve mamulü ihraç edilirken bu ürünlerin değeri 11 milyon 918 bin dolar olarak kaydedildi. 2013 yılının aynı döneminde Hollanda’ya yönelik ihracatımız hem miktar hem de adet bazında artış gösterdi. 2013 yılının 1 Ocak-31 Aralık döneminde, 2012 yılının aynı dönemine göre ihracatımız yüzde 8,29 oranında artarken 114 milyon 444 bin adet süs bitkisi ve mamulü ihraç edildi.

Hollanda’ya gönderilen ürünlerin 28

TÜRKİYE GENELİ SÜS BİTKİLERİ VE MAMULLERİ SEKTÖRÜ İHRACAT KAYITLARININ ÜLKELERE GÖRE DAĞILIMI 1 Ocak-31 Aralık 2013

1 Ocak-31 Aralık 2012 ÜLKE

MİKTAR (ADET)

MİKTAR (KG)

DEĞER (USD)

MİKTAR (ADET)

MİKTAR (KG)

DEĞER (USD)

DEĞER (USD)

HOLLANDA

3.514.761

98.656.207

11.918.934

3.311.681

114.444.704

12.907.575

8,29

İNGİLTERE

2.956.694

85.613.618

12.091.971

2.675.582

105.523.619

11.578.088

-4,25

TÜRKMENİSTAN

7.661.692

1.653.316

7.201.162

9.290.217

2.480.402

9.915.663

37,70

ALMANYA

1.900.086

40.218.654

9.239.096

1.808.711

57.827.088

9.402.148

1,76

IRAK

9.790.942

4.685.060

9.113.471

9.095.620

4.166.258

8.377.234

-8,08

AZERBAYCAN

6.035.545

15.116.049

6.647.006

6.644.465

23.247.826

6.203.565

-6,67

UKRAYNA

1.360.552

37.332.989

3.589.369

1.250.279

36.978.469

3.325.944

-7,34

RUSYA

1.214.513

31.248.874

2.604.796

1.301.357

44.416.287

2.894.118

11,11

44.820

340.840

527.652

300.854

1.826.345

2.455.925

365,44

2.285.717

62.691.800

3.090.825

1.401.854

40.525.278

2.410.429

-22,01

42.134.715

431.620.008

73.154.431

41.694.641

494.115.850

77.092.464

5,38

ÖZBEKİSTAN ROMANYA TOPLAM

Kaynak: İhracatçı Birlikleri Kayıtları

ihracat değeri de 12 milyon 907 bin dolar seviyesine ulaştı. Listenin ikinci sırasında yer alan İngiltere’ye 2013 yılının 1 Ocak-31 Aralık döneminde 105 milyon 523 bin adet süs bitkisi ve mamulü ihraç edilirken söz konusu ürünlerin ihracat değeri de 12 milyon 907 bin dolar olarak belirlendi. 2012 yılının aynı döneminde İngiltere’ye ihraç edilen ürünlerin değeri 12 milyon 91 bin dolarken söz konusu dönemde 85 milyon 613 bin adet ürün ihraç edilmişti. 2013 yılının 1 Ocak31 Aralık döneminde İngiltere’ye yönelik ihracat yüzde 4,25 oranında azaldı. 2013 yılının 1 Ocak-31 Aralık döneminde en fazla ihracat gerçekleştirilen üçüncü ülke ise Türkmenistan oldu. 2013 yılında, 2012 yılına göre Türkmenistan’a yönelik süs bitkileri ve mamulleri ihracatımızdaki artış oranı yüzde 37,70 oldu.

Türkmenistan’a 2012 yılının 1Ocak-31 Aralık döneminde 7 milyon 201 bin dolar değerinde, 1 milyon 653 bin adet ürün ihraç edilirken bu rakam 2013 yılının aynı döneminde 9 milyon 915 bin dolar olarak gerçekleşti.

Türkmenistan’a söz konusu dönemde ihraç edilen ürünler de 2 milyon 480 bin adede yükseldi. 2013 yılının 1 Ocak-31 Aralık döneminde en fazla ihracat gerçekleştirdiğimiz ilk 10 ülke listesinin dördüncü ve beşinci sırasında ise Almanya ve Irak bulunuyor. Listenin dördüncü sırasındaki Almanya’ya 2013 yılının 1Ocak-31 Aralık döneminde, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 1,76 artışla

9 milyon 402 bin dolar değerinde süs bitkisi ve mamulü gönderildi. Adet bazında ise ihraç edilen ürünler 57 mil-

yon 827 bin olarak kayda geçti. 2012 yılının aynı döneminde Almanya’ya 40 milyon 218 bin adet ürün ihraç 29

ÇIÇEKRAKAMLAR bitkisi ve mamulü ihracatı gerçekleştirdiğimiz Özbekistan’a, 2013 yılının söz konusu döneminde 2 milyon 455 bin dolar değerinde 1 milyon 826 bin adet ürün ihraç edildi.

HOLLANDA MİKTAR BAZINDA İLK SIRADA

edilirken bu ürünlerin değeri 9 milyon 239 bin dolar olarak kaydedilmişti.

2013 yılı 1 Ocak-31 Aralık döneminde en fazla süs bitkisi ve mamulü ihraç ettiğimiz ilk 10 ülke listesinin beşinci sırasında bulunan Irak’a, 2012 yılının 1 Ocak-31 Aralık döneminde 4 milyon 685 bin adet ile 9 milyon 113 bin dolarlık süs bitkisi ve mamulü ihraç edilirken 2013 yılı ihracatımızda, hem adet hem de değeri bazında yüzde 8,08 oranında azalma kaydedildi. Söz konusu dönemde Irak’a 4 milyon 166 bin adet rakamıyla 8 milyon 377 bin dolarlık ihracat gerçekleştirildi.

Süs bitkileri ve mamulleri sektöründe 2013 yılı 1 Ocak-31 Aralık döneminde, en fazla ihracat gerçekleştirdiğimiz ilk 10 ülke ise şu şekilde sıralandı: Azerbaycan (23 milyon 247 bin adet,6 milyon 203 bin dolar), Ukrayna (36 milyon 978 bin adet, 3 milyon 325 bin dolar), Rusya ( 44 milyon 416 bin adet, 2 milyon 894 bin dolar), Özbekistan ( 1 milyon 826 bin adet, 2 milyon 455 bin dolar), Romanya (40 milyon 525 bin adet, 2 milyon 410 bin dolar).

İHRACAT ARTIŞINDA 2013 YILI LİDERİ ÖZBEKİSTAN 2013 yılı 1 Ocak-31 Aralık döneminde süs bitkileri ve mamulleri ihracatında 30

değer bazında en fazla artış yüzde 365,44 oranıyla Özbekistan’da yaşandı.

Bir önceki yılın aynı döneminde 340 bin 840 adet ile 527 bin 652 dolarlık süs

Süs bitkileri ve mamulleri sektöründe, 2013 yılının 1 Ocak-31 Aralık döneminde adet bazında en fazla ihracat artışının yaşandığı ülke Hollanda oldu.

2012 yılının 1 Ocak-31 Aralık döneminde 98 milyon 656 bin adet ürün gönderilen Hollanda’ya, 2013 yılının aynı döneminde ihraç edilen ürünlerin adedi 114 milyon 444 bin rakamına yükseldi. Hollanda’nın ardından adet bazında en fazla süs bitkisi ve mamulü ihraç ettiğimiz ülke 2013 yılının 1 Ocak31 Aralık dönemi itibariyle İngiltere oldu. İngiltere’ye söz konusu dönemde 105 milyon 523 bin adet ürün ihraç edilirken 2012 yılının aynı döneminde gönderilen ürünlerin adedi 85 milyon 613 olarak kaydedilmişti. Adet bazında en fazla süs bitkisi ve mamulü ihraç ettiğimiz üçüncü ülke ise Türkmenistan oldu. 2012 yılının 1 Ocak-31 Aralık döneminde Türkmenistan’a 1 milyon 653 bin adet süs bitki ve mamulü ihraç edilirken bu rakam 2013 yılının aynı döneminde 2 milyon 480 bin adede ulaştı.

2013 VE 2014 ÖNEMLİ SEKTÖREL ETKİNLİKLER TARİH

ETKİNLİK

YER

WEB

6-8 KASIM 2013

INTERNATIONAL FLORICULTURE TRADE FAIR (IFTF)

VIJFHUIZEN / HOLLANDA

www.iftf.nl

19-21 KASIM 2013

IPM DUBAI

DUBAI / BAE

www.ipm-dubai.com

ARALIK 2013

FLOWERSHOW

İSTANBUL / TÜRKİYE

www.flowershow.com.tr

28-31 OCAK 2014

IPM ESSEN

ESSEN/ALMANYA

www.ipm-essen.de

18-20 ŞUBAT 2014

SALON DU VEGETAL

ANGERS/FRANSA

www.salonduvegetal.com

28 ŞUBAT-2 MART 2014

GARDENIA BAHÇE FUARI

PONZAN/POLONYA

http://gardenia.mtp.pl

24-28 MART 2014

WORLD FLORAL EXPO 2014

NEW YORK/ABD

www.hppexhibitions.com

23-26 NİSAN 2014

HORTIFLOREXPO IPM SHANGHAI

ŞANGAY /ÇİN

www.hortiflorexpo-ipm.com

23-25 NİSAN 2014

ASTANA FLORA EXPO

ASTANA/ KAZAKİSTAN

http://www.flowers-expo.ru

4-6 HAZİRAN 2014

INTERNATIONAL FLORICULTURE TRADE EXPO (I.F.T.EX.) 2014

NAIROBI/ KENYA

www.hppexhibitions.com

AĞUSTOS 2014

FLOWERS IPM – INTERNATIONAL PLANTS EXPO RUSSIA

MOSKOVA/ RUSYA

http://www.flowers-ipm.com/

17-19 EYLÜL 2014

FLOWERS EXPO

MOSKOVA/ RUSYA

www.flowers-expo.ru

20-23 ŞUBAT 2014

FLORPLANT

ANTALYA/ TÜRKİYE

www.florplant.org

EYLÜL 2014

EXPO FLORA RUSSIA 2014

MOSKOVA/ RUSYA

www.hppexhibitions.com

20-22 MAYIS 2014

PROFLORA

BOGOTA/ KOLOMBİYA

www.hppexhibitions.com

15-17 EKİM 2014

IFEX INTERNATIONAL FLOWER EXPO TOKYO

CHIBA/ JAPONYA

www.ifex.jp

EKİM 2014

IBERFLORA

VALENCIA/ İSPANYA

http://iberflora.feriavalencia.com

31

ÇIÇEKADRESLER SEKTÖREL KURUMLAR AKDENİZ SÜS BİTKİLERİ ÜRETİCİLERİ BİRLİĞİ Adres: Göksu Mah. Gazi Bulvarı No:493 ANTALYA Tel: 0242 339 55 99 Faks: 0242 338 37 77 eksperpeyzaj@hotmail.com ANTALYA ÇİÇEKÇİLER ODASI Adres: Balbey mah. İsmetpaşa Cad. Balbey İşhanı kat:3 No:35 ANTALYA Tel: 0242 242 11 73 Faks: 0242 241 11 58

S.S. ÇİÇEK ÜRETİMİ VE PAZARLAMA KOOP. Adres: Çırçır Mahallesi Ataturk Caddesi No:174 Alibeyköy Eyüp / İSTANBUL Tel: 0212 625 79 79 - 0212 625 85 86 Faks: 0212 – 6251712 info@cicekuretim.com.tr www.cicekuretim.com.tr

ANTALYA TİCARET BORSASI Adres: Cumhuriyet Cad. Borsa İşhanı Kat:2 ANTALYA Tel: 0242 244 26 70 Faks: 0242 241 11 58 info@antalyaborsa.org.tr www.antalyaborsa.org.tr

S.S. FLORA ÇİÇEK ÜRETİMİ VE PAZARLAMA KOOP. Adres: Kemerburgaz Yolu No: 59 Ayazağa / İSTANBUL Tel: 0212 289 50 99 Faks: 0212 289 63 17 info@ssflora.com www.ssflora.com

ANTALYA TİCARET ve SANAYİ ODASI Adres: Çevreyolu Üzeri Göksu Mahallesi Gazi Bulvarı No:531 07310 ANTALYA Tel: 0242 314 37 37 Faks: 0242 314 37 38 - 39 – 40 info@atso.org.tr www.atso.org.tr

SAKSILI SÜS BİTKİLERİ ÜRETİCİLERİ DERNEĞİ (SASBÜD) Adres: Gazipaşa Caddesi Aydın İş Merkezi No: 61 / YALOVA Tel: 0226 811 36 44 Faks: 0226 811 37 17 info@sasbud.org.tr www.sasbud.org.tr

DOĞAL ÇİÇEK SOĞANCILAR DERNEĞİ Adres: V.S.B. Tesisleri-İzmit Karayolu 19. km. Altınova/ YALOVA Tel: 0226 461 22 50-51 Faks: 0226 461 22 52 vsb@vsb.com.tr www.vsb.gov.tr

SÜS BİTKİLERİ ÜRETİCİLERİ ALT BİRLİĞİ (SÜSBİR) Adres: Bağdat Caddesi Haldun Taner Sokak No: 1 Kat: 2 Daire: 7 Caddebostan Kadıköy / İstanbul Telefon: 0216 422 34 70 -71-72 Faks: 0216 422 3473 susbir@susbir.org.tr www.susbir.org.tr

INTERFLORA ÇİÇEKÇİLER DERNEĞİ Adres: Emirgazi Cad. No:5 Köroğlu İş Merkezi PK: 34400 Okmeydanı / İstanbul - TÜRKİYE Tel: 0212 210 20 23 (3Hat) Faks: 0212 210 20 22 info@interflora.org.tr SÜS BİTKİLERİ İHRACATÇILARI DERNEĞİ Adres: Aspendos Bulvarı No:221 ANTALYA Tel: 0242 311 80 00 Faks: 0242 311 79 00 info@antalya-tarim.com.tr 32

KESME ÇİÇEK ÜRETİCİ BİRLİĞİ Adres: Altınova Düden Mah. PTT Caddesi No:60 Altınova / ANTALYA Tel: 0242 340 00 76

UNION FLEURS Adres: Square Ambiorix 32/24 B-1000 BRUSSELS Tel: 0032 2 231 06 38 Faks: 0032 2 732 67 66 info@ unionfleurs.org www.unionfleurs.org RESMİ KURUMLAR EKONOMİ BAKANLIĞI Tel: 0312 204 75 00 www.ekonomi.gov.tr HAZİNE MÜSTEŞARLIĞI Tel: 0312 204 60 00 www.hazine.gov.tr GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI Tel: 0312 306 80 00 www.gumruk.gov.tr BİLİM, SANAYİ VE TEKNOLOJİ BAKANLIĞI Tel: 0312 201 50 00 www.sanayi.gov.tr

DIŞ EKONOMİK İLİŞKİLER KURULU Tel: 0212 339 50 00 www.deik.org.tr

KALKINMA BAKANLIĞI Tel: 0312 294 50 00 www.dpt.gov.tr

MALİYE BAKANLIĞI Tel: 0312 415 29 00 www.maliye.gov.tr

TÜRK İŞBİRLİĞİ VE KALKINMA İDARESİ BAŞKANLIĞI Tel: 0312 508 10 00 www.tika.gov.tr ULUSLARARASI KURULUŞLAR AIPH - INTERNATIONAL ASSOCIATION of HORTICULTURAL PRODUCERS Adres: AIPH Oude Herenweg 10 2215 RZ Voorhout the NETHERLANDS Tel: 0031 252536950 Faks: 0031 – 252536951 sg@aiph.org www.aiph.org

TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU Tel: 0312 410 04 10 www.tuik.gov.tr

TÜBİTAK Tel: 0312 468 53 00 www.tubitak.gov.tr