OAIB MOMENT EXPO DERGISI SAYI 25

Orta Anadolu Makine ve Aksamlar› ‹hracatç›lar› Birli¤i Ayl›k Makine ‹hracat› ve Ticareti Dergisi

Haziran 2010 >> SAYI: 25

Haziran 2010 >> SAYI:

25

Orta Anadolu Makine ve Aksamlar› ‹hracatç›lar› Birli¤i Ayl›k Makine ‹hracat› ve Ticareti Dergisi

GAZ‹ANTEP’TEN TEK SES: YERL‹ MAK‹NE KULLAN! ÇEL‹K DÖKÜMÜNDE DEVLER L‹G‹NDEY‹Z YILDIZLI PROJELER’10 ANA SPONSORU MTG

H‹DROL‹K VE PNÖMAT‹K SEKTÖRÜ

KÜNYE ORTA ANADOLU MAK‹NE VE AKSAMLARI ‹HRACATÇILARI B‹RL‹⁄‹ ADINA SAH‹B‹ Özkan AYDIN

Kocaeli’nde makine sektörü

YAYIN KURULU BAfiKANI Adnan DALGAKIRAN YAYIN KURULU Adnan DALGAKIRAN, Merih ESK‹N, Kutlu KARAVEL‹O⁄LU Sevda Kayhan YILMAZ, Serol ACARKAN, Hasan BÜYÜKDEDE, Hüseyin DURMAZ, Ali EREN, Tamer GÜVEN, Ferdi Murat GÜL Ali R›za OKTAY, Özkan AYDIN, Dr. ‹smet YALÇIN S. Tansel KÜNB‹, Esra ARPINAR, Sevgin UTLUG‹L

2009 y›l› verilerine göre Orta Anadolu Makine ve Aksamlar› ‹hracatç›lar› Birli¤i ifltigal alan› itibariyle Kocaeli makine ihracat›nda 6. önemli il konumunda olup, bu sektörde Kocaeli’nden ihracat yapan firma say›s› 345’tir. ‹lin ihracat›nda 5. önemli sektör konumundaki makine ve aksamlar› sektörü; 220 milyon dolara yak›n bir de¤ere sahip olmas›yla dikkat çekiyor.

YAYINA HAZIRLAYANLAR Free Birds Yay›n Çözümleri YAYIN D‹REKTÖRÜ

SORUMLU YAZI ‹fiLER‹ MÜDÜRÜ Tugay SOYKAN (tugay@freebirdsyayin.com)

MUHAB‹R Handan KAZANCI (handan@freebirdsyayin.com) Emel ALTAY (emel@freebirdsyayin.com)

KATKIDA BULUNANLAR Selçuk OKTAY Yasemin DAfiAR SANAT YÖNETMEN‹ Ersin KARATA⁄ (ersin@freebirdsyayin.com) FOTO⁄RAF Candan YAfiARTAfi YAYIN ADRES‹ Sanayi Mahallesi Turan Caddesi No: 14 Kat.1 Daire.1 4.Levent / ‹STANBUL Tel: 0212 269 25 23 – 24 Faks: 0212 269 25 27 YAYIN TÜRÜ Süreli Yerel Dergi REKLAM VE PAZARLAMA OA‹B Genel Sekreterli¤i ADRES Sanayi Mahallesi Turan Caddesi No: 14 Kat.1 Daire.1 4.Levent / ‹STANBUL Tel: 0212 269 25 23 – 24 Faks: 0212 269 25 27 BASKI VE C‹LT D‹ASAN Tel: 0212 858 21 41 (pbx) www.diasan.com.tr OA‹B GENEL SEKRETERL‹⁄‹ Mahatma Gandhi Cad. No:103 G.O.P 06700 Çankaya Ankara Tel: 0312 447 27 40 Faks: 0312 446 96 05 OA‹B MOMENT EXPO Dergisi, Freebirds Yay›n Çözümleri taraf›ndan T.C. yasalar›na uygun olarak yay›nlanmaktad›r. “Moment Expo Dergisi” ibaresi kullan›larak al›nt› yap›lmas› izne ba¤l›d›r.

OA‹B Moment Expo Dergisi Orta Anadolu Makine ve Aksamlar› ‹hracatç›lar› Birli¤i’nin 7.500 adet bas›lan ücretsiz süreli yay›n›d›r.

Tugay SOYKAN

Can ERÇAKICA

Kocaeli; 1,5 milyon kiflilik nüfus yo¤unlu¤u ile 11. s›rada yer al›yor. ‹l; ülke nüfusunun yaklafl›k yüzde 2’sini bar›nd›r›yor. Kocaeli, güçlü sanayisine ba¤l› olarak yaratm›fl oldu¤u katma de¤er ve istihdam aç›s›ndan ülke ekonomisi için tart›fl›lamayacak bir öneme sahiptir. Bu yönüyle; yarat›lan katma de¤er dikkate al›nd›¤›nda Kocaeli’nin, ‹stanbul, Ankara ve ‹zmir’den sonra dördüncü s›rada yer almas› sürpriz de¤ildir. Kocaeli’nin GSY‹H’ya olan katk›s› TÜ‹K taraf›ndan en son 2001 y›l›nda aç›klanan verilere göre yüzde 5,1’dir. ‹hracatç› Birlikleri kay›t rakamlar›na göre Kocaeli’nin ihracat›, 2008 y›l›nda 2007 y›l›na göre yüzde 41,1 büyüyerek 8,2 milyar dolara ulaflt›. 2009 y›l›nda ise küresel kriz nedeniyle genel ihracattaki düflüfle paralel olarak yüzde 19 geriledi ve 6,6 milyar dolar oldu. 2009 y›l›nda Türkiye ihracat›n›n yüzde 6,8’ini gerçeklefltiren Kocaeli ili ülkemiz sanayi ve ihracat› aç›s›ndan geliflen illerimiz aras›nda yer al›yor. ‹lin ihracat›nda AB ülkeleri önemli olup, 2009 y›l›nda ‹talya yüzde 8,3 pay ile ilk s›rada yer ald›. Birleflik Arap Emirlikleri, Singapur, Rusya Federasyonu, Güney Afrika Cumhuriyeti, Almanya ise ihracatta önde gelen ülkelerdendir.

Kocaeli’nin sektörel ihracat rakamlar›na bak›ld›¤›nda, 2009 y›l›nda “Sanayi” ihracat›n›n 6,4 milyar dolar ve yüzde 96’l›k oran ile en büyük paya sahip oldu¤u görülüyor. “Sanayi Mamulleri” ihracat›ndan ald›¤› yüzde 64 pay ile “Tafl›t Araçlar› ve Yan Sanayi” en önemli kalemi olufltururken, “Elektrik-Elektronik, Makine ve Biliflim” ile “Demir Çelik Ürünleri” onu takip ediyor. ‹lin ihracat›nda 5. önemli sektör konumundaki makine ve aksamlar› sektörü 220 milyon dolara yak›n bir de¤ere sahip olmas›yla dikkat çekiyor.

TÜ‹K verilerine göre 84. fas›l olarak tan›mlanan makine ve aksamlar› sektöründe Kocaeli’nin ihracat› 2008 y›l›nda bir önceki y›la göre yüzde 40,4 art›fl gösterirken, 2009 y›l›nda genel ihracattaki yüzde 30 gerilemeye karfl›n, yüzde 19,7 oran›nda art›fl kaydedildi. Bununla birlikte, Orta Anadolu Makine ve Aksamlar› ‹hracatç›lar› Birli¤i ifltigal alan›nda yer alan GT‹P’ler baz›nda ilin 2009 y›l› makine ihracat› incelendi¤inde ihracat de¤erinin 2009 y›l›nda yüzde 20 oran›nda geriledi¤i görülüyor. Alt mal gruplar› baz›nda incelendi¤inde tüm mal gruplar›nda gerileme olmufl, özellikle “Vanalar” ile “Endüstriyel Is›t›c›lar ve F›r›nlar” ihracat›nda büyük düflüfller meydana geldi. 2009 y›l› verilerine göre Orta Anadolu Makine ve Aksamlar› ‹hracatç›lar› Birli¤i ifltigal alan› itibariyle Kocaeli makine ihracat›nda 6. önemli il konumunda olup, bu sektörde Kocaeli’nden ihracat yapan firma say›s› 345’tir.

“ TÜ‹K verilerine göre 84. fas›l

olarak tan›mlanan makine ve aksamlar› sektöründe Kocaeli’nin ihracat› 2008 y›l›nda bir önceki y›la göre yüzde 40,4 art›fl gösterirken, 2009 y›l›nda genel ihracattaki yüzde 30 gerilemeye karfl›n, yüzde 19,7 oran›nda art›fl kaydedildi.”

‹Ç‹NDEK‹LER

34 Baflkandan

8

K›sa k›sa Gaziantep’teki dev buluflmada tek bir ses: Yerli makine kullan!

20

Y›ld›zl› Projeler’10 ana sponsoru MTG

22

Mehmet Büyükekfli yeniden T‹M Baflkanl›¤›na seçildi

24

Otomobil devlerine kal›p üretiyor

28

Hal› makinesi üretiminde öncü firma: Örnek Makine

2

32

Ünlü Tar›m Aletleri

34

Kapak: Hidrolik ve Pnömatik sektörü

42

Çelik dökümünde devler ligindeyiz

46

Makine ihracat›m›z›n en büyük 3. pazar›, Fransa

52

‹hracatç› Birliklerine üyelik ifllemleri

54

Çorum ilinde makine sanayi

56

Rotas›n› baflar›ya çevirenler, Aile fiirketleri

60

Kocaeli’nde makine sektörü

68

Sadece mühendis de¤il giriflimci yetifltiren, Dumlup›nar Üniversitesi

expo

10

moment

4

“ Hidrolik ve Pnömatik sektörü”

60

“ Kocaeli’nde makine sektörü” Göstergeler

73

‹hracat Rakamlar›

84

Ürünler

88

S›k kullan›lanlar

89

Bilgi hatt›

90

Yaflam› de¤ifltiren icatlar 1

92

Fuarlar

94

‹letiflim

96

73

expo

“ Makine ihracat›m›z›n en büyük 3. pazar›, Fransa”

3 moment

46

BAfiKANDAN

>>ADNAN DALGAKIRAN Orta Anadolu Makine ve Aksamlar› ‹hracatç›lar› Birli¤i Yönetim Kurulu Baflkan›

expo

Katur kutur makineleri t›k›r t›k›r al›n demiyoruz moment

4

B‹Z KATUR KUTUR MAK‹NELER YAPALIM, S‹Z DE B‹ZDEN TIKIR TIKIR ALIN DEM‹YORUZ. B‹Z ULUSLARARASI STANDARTLARDA MAK‹NELER ÜRET‹YORUZ; ÜRETT‹⁄‹M‹Z MAK‹NELER‹N YÜZDE 60’INI DA GEL‹fiM‹fi ÜLKELERE ‹HRAÇ ED‹YORUZ. TÜRK‹YE’N‹N 2023’TE 500 M‹LYAR DOLAR ‹HRACAT VE K‹fi‹ BAfiINA 30 B‹N DOLAR GEL‹RE ULAfiMA HEDEF‹NE ER‹fiEB‹LMES‹ ‹Ç‹N BUNUN ALTININ MAK‹NE SEKTÖRÜNÜN GEL‹fi‹M‹ ‹LE DOLDURMASI GEREKT‹⁄‹ HERKESE ANLATMAYA ÇALIfiIYORUZ.

29 May›s 2010 tarihinde Gaziantep’te Türk Makine Sanayi ve Kamu Al›c›lar› Buluflmas› düzenledik. Sanayi ve Ticaret Bakanl›¤›’n›n himayesinde ve Orta Anadolu Makine ve Aksamlar› ‹hracatç›lar› Birli¤i’nin katk›s› ile gerçeklefltirilen etkinli¤imize büyük bir ilgi vard›. Bu etkinlikte önce kendi evimizde güçlü olmam›z gerekti¤ini kamunun ve özel sektörün üst düzey yöneticileri ile di¤er ilgililerine aktarmaya çal›flt›k. Kamunun ve özel sektörün al›mlar›nda Türk makinelerini tercih etmesini talep ettik. Çünkü bu konuda baz› psikolojik engellerin y›k›lmas› gerekti¤ine inan›yoruz. Öncelikle Türk makine sanayisinin dünya standartlar›nda makineler üretti¤inin fark edilmesi gerekiyor. Çünkü sanayimiz, üretti¤i makinelerin yüzde 60’n› dünyan›n geliflmifl ülkelerine ihraç ediyor. Türkiye’nin küresel bir güç olma, 2023’te 500 milyar dolar ihracat ve kifli bafl›na 30 bin dolar gelire ulaflma hedefine eriflebilmesi için bunun alt›n›n doldurulmas› gerekiyor. Bunun alt›n›

doldurmada birincil önemdeki sektörde makine sektörüdür.

Ayr›ca Türkiye’nin 25 milyar dolarl›k makine ithalat›n›n yüzde 70’i Türkiye’de üretildi¤i halde ithal ediliyor. Bu da 17 milyar dolarl›k bir d›fl ticaret a盤› yarat›yor. Türkiye’nin d›fl ticaret a盤›n›n ikinci en büyük kalemi makine ithalat›ndan kaynaklan›yor. Bu nedenle özel sektörden evvel kamu sektörünün al›mlar›n› yerli makine üzerinden yapmas› gerekir.

Kamunun Türk makinelerini tercih etmesinin Türkiye için stratejik öneme sahip oldu¤u anlafl›lmal›. Örne¤in Çin’in 1992’de makine ihracat›n›n 3 milyar dolarken 2008’de 270 milyar dolara ç›kt› ve dünyada birinci s›raya yükseldi. Çünkü teknoloji üretmenin önemini biliyorlard› ve ülkede seferberlik ilan ettiler. Türkiye’de Çin’de oldu¤u gibi makine sektörünü stratejik olarak görmeli ve buna göre planlar oluflturmal›. Kamu kurumlar› da al›mlar›nda t›k›r t›k›r çal›flan Türk makinelerini tercih etmeli.

KISA KISA

Durmazlar’›n vagonlar› Baflbakan’dan onay ald›

expo

YÜKSEK TEKNOLOJ‹ ÜRÜNÜ TRAMVAY VAGONLARINI ÜRETMEYE HAZIRLANAN DURMAZLAR HOLD‹NG, 6 HAZ‹RAN PAZAR GÜNÜ BAfiBAKAN RECEP TAYY‹P ERDO⁄AN’I A⁄IRLADI.

moment

8

Baflbakan Erdo¤an’›n ziyareti s›ras›nda bir konuflma yapan Durmazlar Holding Yönetim Kurulu Baflkan› Hüseyin Durmaz, dünya genelinde toplu tafl›ma çözümlerine yönelen ve her geçen gün artan talebin Türkiye için bir f›rsat olarak görülmesi gerekti¤ini söyledi. Türkiye’nin ve özellikle de Bursa’n›n bu üretim ihtiyac›n› karfl›layabilecek teknik yeterlili¤e sahip oldu¤unu dile getiren Hüseyin Durmaz, Durmazlar Makine olarak uzun y›llar içinde kazand›klar› deneyim ve yüksek teknoloji vizyonunun bu proje için seferber edildi¤ini sözlerine ekledi.

ÜRET‹M‹N MERKEZ‹ BURSA Durmazlar Holding Yönetim Kurulu Baflkan› Hüseyin Durmaz konuflmas›nda ayr›ca Bursa’n›n günden güne geliflen bir metro hatt›na sahip oldu¤unu, Bursa Büyükflehir Belediyesi’nin, Bursa’y› tramvay üretim merkezi yapma hedefinin bir dünya projesi olarak kabul gördü¤ünü, bu projede her biri kendi alan›nda önemli bir yere sahip olan proje ortaklar›yla birlikte çal›flt›klar›n› da vurgulad›. Durmazlar Makine’nin kurucusu Ali Durmaz’›n bir otomobil fabrikas› kurma hayaline dikkat çeken Hüseyin Durmaz konuflmas›n› “Bugün, kurucumuz ve babam›z Ali Durmaz’›n çok uzun y›llar önce edindi¤i, engelleri ve imkâns›zl›klar› yok sayan

vizyonuna bir defa daha hayranl›k duyuyorum. Vagon üretimiyle onun hayaline bir ad›m daha yaklaflt›k” sözleriyle tamamlad›.

TEK SEFERDE 92 KONTEYNER DOLUSU ‹HRACAT Baflbakan Recep Tayyip Erdo¤an’›n Durmazlar Makine’nin bitmifl ürün park›ndaki çok say›daki konteyner ile ilgili sorusu üzerine konu hakk›nda bilgi veren Durmazlar Makine Yönetim Kurulu Baflkan Yard›mc›s› Fatma Durmaz Y›lbirlik; Durmazlar Makine’nin tüm dünyaya ihracat yapt›¤›n›, konteynerlarda Meksika’ya gönderilen makinelerin bulundu¤unu vurgularken Türkiye’de ilk kez bu boyutta bir ihracat gerçeklefltirildi¤ini, yaklafl›k 1.500 ton a¤›rl›¤a sahip olan ve 92 konteyneri dolduran teknoloji ürününün Türkiye’de ilk kez tek seferde ihraç edilece¤ini, bunun bir rekor oldu¤unu da söyledi.

Durmazlar Makine Yönetim Kurulu Baflkan Yard›mc›s› Fatma Durmaz Y›lbirlik konuflmas›nda ayr›ca Durmazlar›n Türk makine sektöründe Ar-Ge Merkezi’ne sahip ilk ve tek firma oldu¤unu belirtirken bu birimdeki araflt›rma ve gelifltirme çal›flmalar› sonucunda art›k makine üreten firma konumundan her sektöre fabrika kurulmas› konusunda çözüm sistemleri üreten bir dünya kuruluflu haline geldi¤ini de dile getirdi.

ODTÜ Makine Günleri

‹fl makineleri Ankomak’ta gücünü gösterdi

Bu y›l kuruluflu ile birlikte, birçok farkl› üniversiteden kat›l›m sa¤lanan ‘Üniversite Sanayi ‹flbirli¤i Ö¤renci Kurultay›’n› düzenlemifl olan ODTÜ Makina ve ‹novasyon Toplulu¤u, etkinliklerine bir yenisini daha ekleyerek ‘ODTÜ Makina Günleri’ni düzenledi.

ODTÜ ‹novasyon Toplu¤u Görevlisi Kadir Çelik, 26-27-28 May›s 2010 tarihlerinde yap›lmas› beklenen etkinli¤in, gerek ö¤rencilerin s›nav dönemlerinin yaklaflmas› gerekse son zamanlarda ‘Savunma Sanayi’ konusunda artan hassasiyet nedeniyle gelecek e¤itim ö¤retim y›l›na ertelendi¤ini söylüyor. “Yine de etkinli¤in üçüncü gün etkinlikleri ertelenmemifl ve yo¤un kat›l›m ile gerçeklefltirilmifltir.”

Etkinlik kapsam›nda en çok sesi ‘fiükrü Er ile Devrim Arabalar›’ söyleflisinin getirdi¤ini belirten Çelik flöyle devam ediyor: “Ülkemizin önemli projelerinden biri olan Devrim Arabalar›n›n neden devam ettirilmedi¤ini, ülkemizde yaflanan buna benzer olaylar› ve bu olaylardan ç›kar›lmas› gereken dersleri, ODTÜ ö¤rencilerine anlatan etkinlik ile, ö¤rencilerde milli üretim bilinci uyand›rmak, sanayileflmede özkaynaklar›m›z ve yeteneklerimiz ile yapabileceklerimizi göstermek amac›yla gerçeklefltirilen söylefli beklenen etkiyi uyand›rm›fl, topluluk kapsam›nda gerçeklefltirilecek teknik projelere önemli kat›l›m sa¤lanm›flt›r.”

2. ODTÜ Makina Günleri, Nisan 2011'de gerçeklefltirilecek.

Etkinlik kapsam›nda ifl ve staj baflvurular› yap›labilecek, ö¤rencilerin mezuniyet projeleri anlat›lacak, böylece ODTÜ ö¤rencileri ile sektör aras›nda bir köprü kurulmufl olacak.

9 moment

26-28 MAYIS TAR‹HLER‹ ARASINDA YAPILMASI PLANLANAN ODTÜ MAK‹NE GÜNLER‹, BU YIL TEK GÜNDE GERÇEKLEfiT‹R‹LD‹. 2011 YILINDA ‹K‹NC‹S‹ DÜZENLENECEK OLAN ETK‹NL‹⁄‹N TEMASI ‘OTOMOB‹L VE KARA ARAÇLARI’ OLACAK.

Avrasya’n›n en büyük Avrupa’n›n dördüncü büyük ifl makineleri fuar› olan Ankomak, kapal› ve aç›k alan olmak üzere toplam 70.000 metrekarelik bir alanda, 5 gün boyunca sektörün önde gelen firmalar›n› profesyonel ziyaretçilerle buluflturdu. Uluslararas› Fuarlar Birli¤i (UFI) taraf›ndan onayl› ANKOMAK, Türkiye ‹fl Makinalar› Distribütörleri ve ‹malatç›lar› Birli¤i (‹MDER)’in de deste¤iyle her geçen y›l daha da büyüyerek sektörün en önemli fuar› haline geldi.

Fuar›n aç›l›fl›n› Sanayi ve Ticaret Bakan› Nihat Ergün gerçeklefltirdi. Aç›l›fl törenine ‹MDER Yönetim Kurulu Baflkan› Cüneyt Divrifl de bir konuflma yapt›.

Bakan Ergün öncelikle, fuar›n önemine de¤indi¤i konuflmas›nda flunlar› söyledi: “Kendi alan›nda Avrupa’n›n dördüncü büyük fuar› olan Ankomak 2010’da 250 firma ve 500 uluslar aras› marka ile bir araya gelmifl bulunuyoruz. Krizin etkilerini en aza indirmek için mevcut pazardaki konumumuzu güçlendirmek, krizden karl› ç›kabilmek için yeni pazarlara girme çal›flmalar›n› yürütmek hayati bir ihtiyaç haline gelmifltir. Bu ihtiyac› karfl›lamak için öncelikle fuarlar potansiyel ortak ve rakiplerle yüz yüze buluflmalar›n› sa¤lar. ‹stanbul’un do¤u ve bat› aras›nda bir kesiflme noktas› olmas›n›n bu fuar›n ekonomik gücünü art›rd›¤› gibi sosyal ve kültürel önemini de art›rd›¤› görülmektedir.”

Aç›l›flta konuflma yapan isimlerden biri de ‹mder (Türkiye ‹fl Makineleri Distribütörleri ve ‹malatç›lar› Birli¤i) Yönetim Kurulu Baflkan› Cüneyt Divrifl oldu. Divrifl, Türkiye ifl makineleri sektörünün Avrupa’n›n en büyük beflinci pazar›, dünyada en h›zl› büyüyen üçüncü pazar›, Avrupa’n›n en büyük 10. imalatç› ülkesi ve beko-loder pazar›nda ise dünyan›n en büyük 12’inci pazar› konumunda oldu¤unu söyledi. Sektörel aç›dan en büyük sorunun e¤itim konusu oldu¤una de¤inen Divrifl, Türkiye’nin h›zl› büyüyen bir ülke oldu¤unu ve kurduklar› e¤itim komisyonuyla e¤itimi destekleyen çal›flmalar yapt›klar›n› aç›klad›. Ayr›ca sektörün kalk›nmas› amac›yla etik rekabeti gelifltirme çal›flmalar› yapt›klar›n› da belirtti.

Divrifl, kriz sonras› iyiye do¤ru giden büyüme hacimleri konusunda Bakan Ergün’e teflekkürlerini sundu.

expo

ANKOMAK, 18. ULUSLARARASI ‹fi MAK‹NALARI, YAPI ELEMANLARI VE ‹NfiAAT TEKNOLOJ‹LER‹ FUARI, 09 – 13 HAZ‹RAN 2010 TAR‹HLER‹ ARASINDA ‹STANBUL FUAR MERKEZ‹NDE GERÇEKLEfiT‹R‹LD‹.

expo

GÜNDEM

moment

10

Gaziantep’teki dev buluflmada tek bir ses:

Yerli makine kullan!

SANAY‹ VE T‹CARET BAKANLI⁄I H‹MAYES‹NDE, ORTA ANADOLU MAK‹NE VE AKSAMLARI ‹HRACATÇILARI B‹RL‹⁄‹, MAK‹NE TANITIM GRUBU VE MAK‹NE SANAY‹ SEKTÖR PLATFORMU ‹fiB‹RL‹⁄‹YLE DÜZENLENEN ''TÜRK MAK‹NE SANAY‹ VE KAMU ALICILARI BULUfiMASI'' TOPLANTISINDA BAfiTA SANAY‹ VE T‹CARET BAKANI N‹HAT ERGÜN OLMAK ÜZERE, MÜSTEfiARLAR, GAZ‹ANTEP VAL‹S‹ VE BELED‹YE BAfiKANI ‹LE ADNAN DALGAKIRAN VE MAK‹NE SEKTÖRÜNÜN TEMS‹LC‹LER‹ TEK B‹R SES OLUP, “YERL‹ MAK‹NE KULLAN VE TÜM DÜNYAYA TÜRK MAK‹NES‹N‹ ‹HRAÇ ET” DED‹LER.

bunu 17 milyar dolar oldu¤una dikkati çekti.

Türkiye’nin d›fl ticaret a盤›n›n ikinci kaleminin makine ithalat›ndan kaynakland›¤›na iflaret eden Dalgak›ran, “Özel sektörden evvel kamu sektörünün al›mlar›n› yerli makine üzerinden yapmas› gerekir. Biz meydan okuyoruz, ne üretti¤imizi çok iyi biliyoruz” dedi. Çin’in 1992’de makine ihracat›n›n 3 milyar dolarken 2008’de 270 milyar dolara ç›kt›¤›n› ve dünyada birinci s›rada oldu¤unu bildiren Dalgak›ran, “Çünkü teknoloji üretmenin önemini biliyorlard› ve

expo

T

ve siyasi dönüflümünün lokomotifli¤ini yapaca¤›n› söyledi.

Dalgak›ran konuflmas›na flöyle devam etti: “T›k›r T›k›r Kampanyas›n› da yaparken flu flekilde yola ç›kmad›k; biz katur kutur makineler yapal›m, siz de bizden t›k›r t›k›r al›n demiyoruz. Diyoruz ki, biz uluslararas› standartlarda makineler üretiyoruz, üretti¤imiz makinelerin yüzde 60’›n› geliflmifl ülkelere ihraç ediyoruz, hatta onlardan bir k›sm›n› tekrar yabanc› bir marka ad› alt›nda sizler sat›n al›yorsunuz.”

Türkiye`nin küresel bir güç olma, 2023’te

11 moment

ürk Makine Sanayi ve Kamu Al›c›lar› Buluflmas› Sanayi ve Ticaret Bakanl›¤›’n›n himayesinde ve Orta Anadolu Makine ve Aksamlar› ‹hracatç›lar› Birli¤i’nin katk›s› ile 29 May›s 2010 tarihinde Gaziantep’te gerçeklefltirildi. Büyük ilginin oldu¤u toplant›da Sanayi ve Ticaret Bakan› Nihat Ergün baflta olmak üzere Sanayi ve Ticaret Bakanl›¤› Müsteflar› Ali Bo¤a, Orta Anadolu Makine ve Aksamlar› ‹hracatç›lar› Birli¤i Yönetim Kurulu Baflkan› Adnan Dalgak›ran, Gaziantep Büyükflehir Belediyesi Baflkan› As›m Güzelbeyaz, Gaziantep Valisi Süleyman Kamç› birer konuflma gerçeklefltirdiler.

Toplant›n›n ikinci bölümünde düzenlenen panelde ise Müsteflar Ali Bo¤a, Kamu ‹hale Kurumu Baflkan› Dr. Hasan Gül, Savunma Sanayi Müsteflar› Murad Bayar, Devlet Malzeme Ofisi Genel Müdür Yard›mc›s› Gazi Kapan, ‹ller Bankas› Genel Müdür Yard›mc›s› Bahaettin Kaptan, Orta Anadolu Makine ve Aksamlar› ‹hracatç›lar› Birli¤i Yönetim Kurulu Üyesi Ali Eren ve Mahalli ‹dareler Genel Müdür Yard›mc›s› Yavuz Selim Köflker kamunun yerli makine kullan›m›n›n yayg›nlaflt›r›lmas› ve günümüzdeki durum üzerine bilgiler verdiler.

Panelin ard›ndan Sanko Holding Yönetim Kurulu Baflkan› Abdülkadir Konuko¤lu ev sahipli¤inde Sanko Makine tesislerine gezi düzenlendi. Sanko Makine tesislerinde çeflitli makine üreticileri standlar kurarak ürünlerini sergilediler.

“KAMUNUN TÜRK MAK‹NELER‹ TERC‹H ETMES‹ STRATEJ‹K ÖNEME SAH‹PT‹R” Toplant› da konuflma yapan Orta Anadolu Makine ve Aksamlar› ‹hracatç›lar› Birli¤i (OA‹B) Yönetim Kurulu Baflkan› Adnan Dalgak›ran, Türkiye`de kamunun ve özel sektörün al›mlar›nda Türk makinelerini tercih etmesini isteyerek, “Biz katur kutur makineler yapal›m, siz de bizden t›k›r t›k›r al›n demiyoruz. Biz uluslararas› standartlarda makineler üretiyoruz, biz meydan okuyoruz” dedi.

Dalgak›ran, Türkiye’nin teknoloji üretmesinin ve kendi teknolojisine sahip ç›kmas›n›n, ülkenin ekonomik, sosyal

500 milyar dolar ihracat ve kifli bafl›na 30 bin dolar gelire ulaflma hedefine eriflebilmesi için bunun alt›n›n doldurulmas› gerekti¤ini ifade eden Dalgak›ran, bunun alt›n› doldurmada birincil önemdeki sektörün makine sektörü oldu¤unu söyledi.

Türkiye’de çok yüksek bütçelerle ithal makineler al›nd›¤›na iflaret eden Dalgak›ran, Türkiye’nin 24-25 milyar dolarl›k makine ithalat›n›n yüzde 70’inin Türkiye’de üretildi¤i halde ithal edildi¤ine,

ülkede seferberlik ilan ettiler ”diye konufltu.

Dalgak›ran, kamunun Türk makinelerini tercih etmesinin Türkiye için stratejik öneme sahip oldu¤unu kaydetti.

“YERL‹ MALI YURDUN MALI BÜTÜN DÜNYA BUNU KULLANMALI” Türk Makine Sanayi ve Kamu Al›c›lar› Buluflmas›’ndaki konuflmas›na Yerli Mal› Haftas›na gönderme yaparak bafllayan

GÜNDEM

Nihat Ergün: “ Bizim birço¤unu geliflmifl ekonomilere ihraç etti¤imiz makinelerimiz, son derece kaliteli ürünlerdir. Bu ülkenin makine sektörünün üretim kalitesine flahit oldu¤umuz için makine al›mlar›nda yerli mal› kullan›ls›n istiyorum.

Dünyan›n her yerine satt›¤›m›z bu makineleri özellikle kamu al›mlar›nda ön plana ç›karmal›y›z.”

expo

Sanayi ve Ticaret Bakan› Nihat Ergün, eskiden kalma al›flkanl›klarla, d›flar›ya kapal› yaklafl›mlarla ve kendi kabu¤umuza çekilerek güçlü bir sanayi kurmam›z›n mümkün olmad›¤›n› ifade etti.

Eskiden yerli mal› haftalar› yap›l›rd›.

moment

12

“Yerli mal› yurdun mal›, herkes bunu kullanmal›” diye okula portakal, elma, muz ne varsa götürürdük. Art›k böyle bakm›yoruz, “yerli mal› yurdun mal›, ama bütün dünya bunu kullanmal›” diyen Bakan Ergün, art›k sadece narenci-

ye ihraç eden, kuru incir ihraç eden bir ülke de¤iliz. ‹hracat›m›z›n yüzde 90`n› sanayi ürünleri oluflturuyor. Türkiye sanayisi çok önemli bir yere geldi, dedi.

Bu toplant›n›n amac›n›n, sektörü korumak de¤il sektörü güçlendirmek oldu¤unu vurgulayan Bakan Ergün, flunlar› kaydetti: “Bu sektörün güçlenmesi için yap›lmas› laz›m gelenleri yapmak mecburiyetindeyiz. Elimizde hukukun verdi¤i imkânlar var, kendi fiyat›m›z›n, kalitemizin verdi¤i imkânlar var. Bu imkânlar› kullanarak sektörümüzü güçlendirmeliyiz. Burada yapt›¤›m›z ifl romantik, modas› geçmifl bir milliyetçilik de¤ildir. Burada yapt›¤›m›z ekonomik ve gerçekçi bir davran›flt›r.”

Türkiye’nin 2023 y›l›nda 500 milyar dolarl›k ihracat yaparak dünyan›n en büyük 10 ekonomisinden birisi hedefine ulaflmak için sanayimizin rekabet gücü-

expo nü ve verimlili¤ini art›rmak, istihdam sorununu çözmek, yüksek katma de¤erli ve ileri teknoloji ürünlere geçifli sa¤lamak gerekti¤ini ifade eden Ergün, “Türkiye sanayi stratejisinin uzun dönemli vizyonu, orta ve yüksek teknolojiye dayal› ürünlerde Avrasya’n›n üretim, hizmet ve bilgi üssü olmakt›r. Bu vizyonu hayata geçirmek için flu anda güçlü oldu¤umuz veya potansiyelimizin yüksek oldu¤u sektörlere ciddiyetle e¤ilmek durumunday›z” fleklinde konufltu.

Sanayi ve Ticaret Bakan› Nihat Ergün, Türkiye’nin makine ve aksamlar› ihracat›n›n küresel krizin yafland›¤› 2009 y›l›nda bile 8 milyar dolar› aflt›¤›n› vurgulayarak, “Ancak bu kadar baflar›l› oldu¤umuz ve dünya kalitesinde üretim yapt›¤›m›z bir sektörde, 10 milyar dolara yak›n d›fl ticaret a盤›n› izah etmek mümkün de¤il” dedi.

Ergün, “dünyan›n her yerine satt›¤›m›z Türk makinelerini özellikle kamu al›mlar›nda ön plana ç›karmam›z” gerekti¤ini belirtti. Bakan Ergün, “Türk Makine Sanayi ve Kamu Al›c›lar› Buluflmas›” toplant›s›nda, makine imalat sanayinin bütün dünyada oldu¤u gibi ülkemizin sa-

moment

13

expo

GÜNDEM

moment

14

nayileflmesinin de itici gücü ve gelifliminin temel tafl› olaca¤›n› söyledi.

''TÜRK MAK‹NELER‹ TIKIR TIKIR ‹fiL‹YOR'' Kalite kayg›s›yla yap›lan ithalat› makul karfl›lamad›klar›n› ifade eden Bakan Ergün, flöyle devam etti: ''Zira Türk Maki-

neleri t›k›r t›k›r ifllemektedir. Türk sanayisi, ürünlerinin yaklafl›k 60’›n› AB ve ABD'ye satarak kalitesini kan›tlam›flt›r.

136 ülkeye sanayi ürünü ihraç ediyoruz ama her ne hikmetse, kendi ürettiklerimizi kendimiz kullanm›yoruz. Bu sektörde ithal edilen ürünlerin büyük bir ço¤unlu¤unun Türkiye'de de üretilen veya

rahatl›kla üretilebilecek olan ürünler oldu¤unu görüyoruz. Bu nedenle, makine al›mlar›n›n yurt d›fl› yerine yurt içinden yap›lmas›n› sa¤layacak baz› ad›mlar atmal›y›z. Bu ad›mlar›n bafl›nda, toplum genelinde yerli ürün kullan›m›yla ilgili bir bilinç oluflturmak geliyor.

Bizim birço¤unu geliflmifl ekonomilere

expo

''MAK‹NE ‹THAL EDEREK, HALKIMIZIN ‹fiS‹Z KALMASINA YOL AÇIYORUZ'' Türkiye'nin ihtiyac› olan sanayi ürünlerinin yerli üretimle karfl›lanmas›n›n, ülkemizin d›fla ba¤›ml›l›¤›n› azaltmaya yönelik öncelikli hedeflerinden birisi oldu¤unu söyleyen Nihat Ergün, 4734 say›l› Kamu ‹hale Kanunu'nun ''kamu al›mlar›nda bütün yerli istekliler lehine yüzde 15 oran›na kadar fiyat avantaj› sa¤lanmas›na'' imkan verdi¤ini vurgulad›.

ihraç etti¤imiz makinelerimiz, son derece kaliteli ürünlerdir. Bu ülkenin makine sektörünün üretim kalitesine flahit oldu¤umuz için makine al›mlar›nda yerli mal› kullan›ls›n istiyorum. Dünyan›n her yerine satt›¤›m›z bu makineleri özellikle kamu al›mlar›nda ön plana ç›karmal›y›z.''

Bu konuda, kamu al›m› yapan tüm kurum ve kurulufllara büyük sorumluluk düfltü¤ünü belirten Ergün, baz› belediyelerin kendi flehirlerinde üretilen otobüsler almak yerine ithal otobüsleri, hastanelerin ithal asansörleri tercih etti¤i örneklerini verdi.

Sanayi ve Ticaret Bakan› Ergün, flunlar› kaydetti: “Türkiye dünyan›n en önemli makine üreticilerinden oldu¤u halde d›flar›da üretilmifl makineler tercih ederek, sanayicimizin zor durumda kalmas›na

Ali Bo¤a: “ Amac›m›z, makine sektörünü bir fanus içine al›p korumak de¤il, sektörü yenilemek, gelifltirmek ve daha fazla üretim yapabilecek bir hale getirebilmektir. Türkiye’nin makine sektörünü mutlaka güçlendirmek gerekir. Amac›m›z, makine sektörünü Avrupa Birli¤i (AB) ülkeleri aras›nda 3., dünyada ise 5. s›rada yerini almas›n› sa¤layabilmektir.”

moment

15

expo

GÜNDEM

moment

16

Adnan Dalgak›ran: “ Türkiye küresel bir güç olma, 2023’te 500 milyar dolar ihracat ve kifli bafl›na 30 bin dolar gelire ulaflma hedefine eriflebilmesi için bunun alt›n›n doldurulmas› gerekiyor. Bunun alt›n› doldurmada birincil önemdeki sektör ise makine sektörüdür.” ve halk›m›z›n iflsiz kalmas›na yol aç›yoruz. Ülkemizin Avrasya'n›n üretim ve hizmet üssü olmas›, ihracat gelirlerimizin yükselmesi, ekonomik ve sosyal gücümüzün artmas› için yerli makineleri kullanmay› art›rmal›y›z.”

''SANAY‹ STRATEJ‹ BELGES‹ HAZIRLIKLARI TAMAMLANDI''

Türkiye'yi Avrupa ve Avrasya'n›n üretim ve teknoloji merkezi haline getirmek amac›yla Sanayi Strateji Belgesinin haz›rl›klar›n› tamamlad›klar›n› da belirten Ergün, sözlerini flöyle tamamlad›: “ArGe Kanunu, San-Tez Program›, teknopark teflvikleri gibi uygulamalarla ülkemizin üretim kalitesini ve rekabet gücünü art›rmay› hedefliyoruz. Reel sektörü-

müz bu dönüflümü tam anlam›yla baflard›¤›nda, dünya standartlar›nda üretim yapt›¤›nda, halk›m›z da yerli ürünleri daha fazla tercih edecektir. Makine sektöründe bu baflar›y› yakalad›¤›m›z için bugün rahatl›kla 'gelin, yerli makine kullanal›m” diyoruz.

“AMACIMIZ TÜRK MAK‹NE SEKTÖRÜNÜN ÜRET‹M‹N‹ ARTTIRMAK” “Türk Makine Sanayi ve Kamu Al›mlar›” konulu panelin aç›l›fl›nda konuflan Sanayi ve Ticaret Bakanl›¤› Müsteflar› Ali Bo¤a, “Türk beyin gücünü öne ç›kartmak, katma de¤eri yüksek ürünleri üretmek zorunday›z” dedi. Bo¤a makineleflmenin hayati önem tafl›d›¤›na dikkat çekerek, flöyle konufltu: “fiahinbey’in memleketi Gaziantep’te, makine sektörünün temsilcilerini bir araya getirmek, bir mekânda buluflturmak çok önemli bir olayd›r. Ma-

Kamu ‹hale Kurumu Baflkan› Dr. Hasan Gül, panelde yapt›¤› konuflmada, kamu al›mlar›nda temel ilkelerin saydaml›k, rekabet ve eflit muamelede bulunmak oldu¤una iflaret etti.

Gül, kamu al›mlar›n›n hacmi ve önemi, Türkiye’de kamu al›m sistemleri, kamu al›mlar›nda temel ilkeler, kamu al›mlar›nda yerli istekli lehine uygulamalar ve kamu al›nlar›nda rekabetin sa¤lanmas› konular›nda detayl› bilgiler verdi.

Kamu al›m sürecinin, ihtiyaç tespiti ile gerekli kayna¤›n sa¤lanmas› dahil al›m›n planlanmas› ile bafllad›¤›na vurgu yapan Gül, sözlerine flöyle devam etti: “Bunu ihtiyac›n tan›mlanmas› ve ihtiyac›n temininde uygulanacak usulün seçilmesi izler. Daha sonraki aflama ise al›m›n gerçeklefltirilmesi sürecini içerir.

Son aflama ise sözleflme yönetimini kapsar. Günümüzde kamu al›mlar› ülkemiz Gayri Safi Milli Has›las›`n›n (GSMH) yüzde 10`undan fazlas›n› oluflturmaktad›r. Kamu al›mlar› ekonomik ve sosyal politikalar›n en önemli araçlar›ndan birisidir. Kamu al›mlar› alan›nda sa¤lanacak etkinlik ve verimlilikle ülkenin geliflme h›z› aras›nda yak›n bir iliflki vard›r. Etkin bir kamu al›m sistemi, kurumsal kapasite ve eyi bir mevzuata sahip olma yan›n-

17 moment

“KAMU ALIMLARIMDA YERL‹ MAK‹NE LEH‹NE YÜZDE 15 AVANTAJ VAR”

expo

kine sektörü, Türk ekonomisi için çok önemli. Bu sektörde, Türk beyin gücünü öne ç›kartmak, katma de¤eri yüksek üretim yapmak zorunday›z. Türkiye’nin d›fl ticaret a盤›n›n kapat›lmas›nda da makine sektörü son derece önemli bir yere sahip. Makine sektörünü gelifltirerek, d›fl ticaret a盤›m›z› da kapatabiliriz.

Amac›m›z, makine sektörünü bir fanus içine al›p korumak de¤il, sektörü yenilemek, gelifltirmek ve daha fazla üretim yapabilecek bir hale getirebilmektir.

Türkiye’nin makine sektörünü mutlaka güçlendirmek gerekir. Amac›m›z, makine sektörünü Avrupa Birli¤i (AB) ülkeleri aras›nda 3., dünyada ise 5. s›rada yerini almas›n› sa¤layabilmektir. Makine sektöründe yerli sektörlere öncelik vermeliyiz. ‹halelerde yerli mal› üretimi öne ç›kartmal›y›z. Bu arada, kamu sektörünün yan› s›ra özel sektör de yerli üretimi tercih etmelidir.”

expo

GÜNDEM

moment

18

da, piyasalar›n yap›s›na ve geliflmiflli¤ine ba¤l›d›r. Kamu al›mlar›nda belediyeler birinci s›rada yer al›yor. Belediyeleri s›ras›yla Kamu ‹ktisadi Teflekkülleri (K‹T), Sa¤l›k Bakanl›¤› ve Milli E¤itim Bakanl›¤› takip ediyor.”

Kamu al›mlar›nda yerli istekliler lehine yüzde 15 fiyat avantaj› sa¤land›¤›n› anlatan Dr. Gül, flunlar› kaydetti: “Örnek bir uygulama olan `Buy American Act` ile tüm yerli isteklilere yüzde 6 fiyat avantaj›, küçük iflletmeler ile iflsizli¤in yo¤un oldu¤u bölgelerdeki iflletmelere yüzde 12 fiyat avantaj›, askeri ekipman al›nlar›nda yüzde 50 fiyat avantaj› uygulanabilmektedir. Hizmet al›mlar› ve yap›m ifl-

lerinde bütün yerli istekliler lehine, mal al›mlar›nda ise yerli mal› olarak belirlenen mallar› teklif eden yerli istekliler lehine, yüzde 15 oran›na kadar fiyat avantaj› sa¤lanmas› hükümleri konulabilir.”

Dr. Gül, kamu al›mlar›nda yerli istekli lehine yap›lacak uygulamalara iliflkin olarak da flu önerilerde bulundu: Fiyat avantaj› uygulamas› konusunda ülkenin makro ekonomik politikalar›yla ba¤lant›l› oldu¤undan, yüzde 15`e kadar fiyat avantaj›n›n idarelerce nas›l uygulanaca¤›na iliflkin düzenleme yap›labilir. Fiyat avantaj› uygulamas›nda sektörel ayr›ma gidilebilir (genç en-

düstriler tezi), Oligopolist piyasa yap›s›na sahip endüstrilerin korunmas› kaynak da¤›l›m›n› daha da bozar. Eflik de¤erin alt›nda, ihalenin yabanc› isteklilere kapat›lmas› yerine yerli mal›na yönelik fiyat avantaj› uygulamas› yolu tercih edilebilir. Yüzde 15`e kadar fiyat avantaj› uygulan›r demek yerine sabit oranlar tespit edilebilir. Yerli ürün kullan›m› konusunda kamu yöneticileri ve vatandafllar›m›z nezdinde, zihniyet ve alg›lamada olumlu bir de¤iflim için etkin kampanyalar yürütülmeli.”

PANELDEN NOTLAR Savunma Sanayi Müsteflar› Murad Ba-

Panel’in bitiminin ard›ndan Abdülkadir Konuko¤lu ev sahipli¤inde Sanko Makine tesislerine gezi düzenlendi. Tesiste Gaziantep’in önde gelen makine firmalar›n›n da ürünleri sergilendi. Sanayi ve Ticaret Bakan› Nihat Ergün firma standlar›n› gezerek ürünler hakk›nda bilgi ald›. Gaziantep’te tüm Türkiye’nin makine sektörü tek bir ses olarak yerli makine kullanman›n önemini vurgulad›.

expo

mik alanda geliflmesinin, özel ve kamu sektörünün birlikte çal›flmas›na ba¤l› oldu¤unu kaydetti.

Panel sonras›nda ise panelistler, kat›l›mc›lar›n sorular›n› cevaplad›.

Panel sonunda bir konuflma yapan Sanko Holding Yönetim Kurulu Baflkan› Abdulkadir Konuko¤lu, Türk makine sanayinin gelifltirilmesi daha fazla desteklenmesinin gerekli oldu¤una iflaret etti.

19 moment

yar ise savunma sanayi gelifltirme politikalar›na iliflkin bilgiler verdi. Bayar, Türk Silahl› Kuvvetleri (TSK) için gerekli olan ekipmanlar› almak ve ayn› zamanda da Türk Savunma Savunma Sanayini gelifltirmek için çal›flmalar yapt›klar›n› dile getirdi. Bayar, Türk Silahl› Kuvvetleri için tank, gemi, uçak yap›m› konusunda çok önemli projeleri bulundu¤unu anlatt›. Bayar, silah sanayinde, sadece yapman›n de¤il, tasar›m›nda çok önemli olu¤unu, bunun içinde uzun süreli çal›flma ve teknoloji gelifltirme gerektirdi¤ini ifade etti.

Devlet Malzeme Ofisi (DMO) Genel Müdür Vekili Gazi Kapan, 1926 y›l›nda kurulan DMO`nun, günümüze kadar olan tarihsel süreçte, faaliyetleri, teflkilat yap›s› ve görevleri hakk›nda bilgi verdi.

Kapan, flöyle konufltu: “DMO olarak, stok amaçl› al›mlar yap›yoruz. Katalog sözleflmesi ile tedarik yap›yoruz. Protokol sözleflmesi ile tedarik yap›yoruz.

Müteferrik al›mlar yap›yoruz. 2009 y›l›nda 719 milyon liral›k al›m yapt›k, sat›fl›m›z›n tutar› ise 823 milyon lira. Kamu al›mlar›nda, yüzde 3,5 oran›nda bir paya sahibiz.” ‹çiflleri Bakanl›¤› Mahalli ‹dareler Genel Müdür Vekili Yavuz Selim Köflker ise Türkiye`de bulunan 2954 belediyenin kamu al›nlar›nda en büyük paya sahip oldu¤una vurgu yapt›. ‹ller Bankas› Genel Müdür Yard›mc›s› Gazi Kapan da yerel yönetimlerin kentsel ihtiyaçlar›n› karfl›lamak için finansman deste¤i verdiklerini dile getirdi.

Kaptan, yerel yönetimler için projeler gelifltirdiklerini, projelerin finansman›n› temin ettiklerini, dan›flmanl›k ve teknik hizmet verdiklerini ve yerel yönetimlere kaynak sa¤lad›klar›n› kaydetti.

Kaptan, 2005 y›l›ndan günümüze kadar olan süreçte, ifl makinesi ve hizmet arac› al›m› için yerel yönetimlere (belediyeler) 560 milyon lira finansman sa¤lad›klar›n› anlatt›. Kaptan, Türkiye`de bulunan 2954 belediyenin 1635`ine kredi deste¤i verdiklerini, 81 il özel idaresinden ise 29`una kredi sa¤lad›klar›n› sözlerine ekledi.

Orta Anadolu Makine ve Aksamlar› ‹hracatç›lar Birli¤i Yönetim Kurulu Üyesi Ali Eren de Türkiye’nin ekono-

expo

GÜNDEM

moment

20

Y›ld›zl› Projeler’10 ana sponsoru MTG MAK‹NE TANITIM GRUBU’NUN (MTG) ANA SPONSORLU⁄UNU YAPTI⁄I VE YILDIZ TEKN‹K ÜN‹VERS‹TES‹’N‹N DÜZENLED‹⁄‹ YILDIZLI PROJELER YARIfiMASI’10’UN EN ÖNEML‹ KISMI OLAN PROJE SERG‹S‹N‹N DE YER ALDI⁄I ÖDÜL TÖREN‹ 25 HAZ‹RAN’DA.

diyor. YTÜ IEEE Kulübü, vizyon sahibi üniversite ö¤rencilerini teflvik etmek, çal›flmalar›na destek vermek amac›yla 2009 y›l›nda ‘Göster Enerjini’ slogan› ile gerçeklefltirdi¤i ‘Y›ld›zl› Projeler’ proje yar›flmas›n›n bu y›l ikincisini düzenliyor

›ld›z Teknik Üniversitesi IEEE Ö¤renci Kulübü taraf›ndan organize edilen Y›ld›zl› Projeler Yar›flmas›, ö¤renciler, akademisyenler ve sanayiciler taraf›ndan sürekli dile getirilen üniversitesanayi iflbirli¤ine somut bir ad›m atmak amac›yla ilk defa 2009 y›l›nda gerçeklefltirildi. Ald›klar› olumlu dönüfller sonucunda yar›flmay› Türkiye geneline yaymay› hedeflediklerini söyleyen Y›ld›zl› Projeler Yar›flmas›'10 koordinatörü Bilge Tan, “Yar›flmam›z›n henüz ikincisini düzenlememize ra¤men, proje baflvurular›n›n ço¤unlu¤unu ‹stanbul d›fl›ndaki üniversitelerden alarak bu amaç için büyük bir ad›m atm›fl bulunmaktay›z. ‹flte bu durum da bizi, yar›flmam›z› uluslararas› platforma tafl›mak için cesaretlendirmifl ve bu yönde çal›flmalar›m›z h›zlanm›flt›r”

Y

ANA TANITIM SPONSORU MTG Yar›flma de¤erlendirmeleri yüzde 50 sanayi kurulu ve yüzde 50 bilim kurulundan olmak üzere yap›l›yor. Sanayi jürisinde flu ana kadar netleflen isimler ise; Merih Eskin, Hasan Büyükdede, Uran Tiryakio¤lu, Dr. Hayrettin Karc›, Ahmet Birlefltirici, Deniz Akaya, Serhat Özdemir ve Ömer Ayd›n.

Yar›flma; Yenilenebilir Enerji Kaynaklar›, Enerji Verimlili¤i ve Kalitesi, Mekatronik, Robotik ve Otomasyon Uygulamalar›, Elektronik, Haberleflme ve Yaz›l›m Uygulamalar› ve Mekanik, Malzeme ve ‹malat Uygulamalar› fleklinde 4 kategori ve bunlar›n alt bafll›klar›ndan olufluyor. Projeler, Bilim Kurulu ve Sanayi Kurulu taraf›ndan bilimsel ve teknik yeterlili¤i, yenilikçi özellikleri ve uygulanabilirli¤i, benzer çal›flmalardan üstünlü¤ü, ergonomik yönleri, tasar›m› vb. kriterler ile de¤erlendiriliyor.

Birinci olan proje 3 bin TL, ikinci olan proje 2 bin TL ve üçüncü olan proje 1000 TL ile ödüllendirilecek. Ayr›ca dereceye giren üç projeye dizüstü bilgisayar hediye edilecek.

Ana Tan›t›m sponsorunun Makine Tan›t›m Grubu oldu¤unun söyleyen Tan, “Ayr›ca Alt›n sponsorumuz Gersan Elektrik, Gümüfl Sponsorumuz Amper Elektrik. Sponsorluk için görüflmelerimizin devam etti¤i bir kaç firma daha var. Organizasyonumuz için bizden önerilerini ve desteklerini esirgemeyen Türk Patent Enstitüsü, YASED, TTGV ve Kent Patent’e de teflekkürlerimizi sunuyoruz” diyor. Yar›flman›n en önemli k›sm› Proje Sergisi oldu¤u için 25 Haziran’daki Ödül Töreni’ne büyük bir sanayici kat›l›m› beklediklerini söyleyen Tan, “Bunu sa¤lamak için çal›flmalar›m›z devam ediyor.

Yar›flmam›zdan haberdar olan ve Ödül Töreni’ne gelebilecek olan sanayicilerimizin kat›l›m›n› beklemekteyiz” diye konufluyor.

21 moment

Mühendislik ö¤rencilerinin, mezun olabilmek için bitirme projesi yapmak zorunda olduklar›na de¤inen Tan, “Bu projeler bizlere sektörün ihtiyac› olan konularda verildi¤i takdirde bizler daha ö¤rencilik y›llar›m›zda istedi¤imiz sektörün ihtiyaçlar›na yönelik çal›flmalar yaparak, kendimizi pratik e¤itimde gelifltirmifl oluruz” diye konufluyor. ‘Peki sektörün bu durumdan kazanc› nedir?’ sorusunu ise flöyle cevapl›yor Tan, “Öncelikle teorik e¤itimin yan›nda pratik e¤itimle de donanm›fl bir mühendis aday›n› ifle alacaklar. ‹kinci olarak ise ö¤rencilerle ifl birli¤i yapt›klar› zaman genç beyinlerin projelerinden ve fikirlerinden faydalanmak ve flirketlerinde bu projelerin gelifltirilmesi için f›rsat do¤acak. Hem zamandan hem de paradan tasarruf edecekler.” Tan ayr›ca “Daha nitelikli mezunlar vermenin yan›nda okullar da fazladan aç›lan ofisler yerine daha çok teknolojiyle donanm›fl laboratuvarlara sahip olacaklar” diyor.

Uzun vadede ise hem üniversitenin hem de sanayinin ihtiyaçlar›n› karfl›layacak projelerin ortaya konmas› ve bu projelerin hayata geçirilmesinin sa¤lanmas›n› planlad›klar›n› söyleyen Tan, “‹nan›yoruz ki, sanayinin ihtiyaç duydu¤u Ar-Ge çal›flmalar›n›n büyük bir k›sm› da bu yolla üniversiteler taraf›ndan karfl›lanacakt›r. Bir di¤er plan›m›z ise yar›flmay› uluslararas› platforma tafl›y›p fikir al›flveriflinin uluslar aras› boyutta olmas›n› sa¤lamakt›r” diyor.

expo

“TEOR‹N‹N YANINDA PRAT‹K DE GEREKL‹”

GÜNDEM

Mehmet Büyükekfli yeniden T‹M Baflkanl›¤›na seçildi

expo

S‹YASET VE ‹fi DÜNYASINI B‹R ARAYA GET‹REN T‹M 17. OLA⁄AN GENEL KURULU SONUNDA, ‹HRACATÇILAR DÖRT YIL DAHA MEHMET BÜYÜKEKfi‹ ‹LE DEVAM ETME KARARI VERD‹.

moment

22

Haziran Perflembe günü Ankara Rixos Otel’de gerçekleflen T‹M Genel Kurulunda 40 bini aflk›n ihracatç› firman›n örgütlendi¤i 13 genel sekreterlik ve 61 ihracatç› birli¤inden seçilen delegelerin oylar›yla, T‹M’in dört y›ll›¤›na görev bafl›nda olacak Baflkan› ve Sektörler Konseyi belirlendi. Geçen y›l 3 Temmuz’da TBMM’den geçen T‹M ve ‹hracatç› Birlikleri Yasas›’n›n ç›kmas›n›n ard›ndan yap›lan bu ilk Genel Kurul’da

3

374 T‹M delegesi oy kulland›. Mehmet Büyükekfli’nin yeniden T‹M Baflkanl›¤›na seçildi¤i Genel Kurul çerçevesinde ayr›ca, her sektör kendi içinden birer kifliyi 24 kiflilik T‹M Sektörler Konseyi’ne seçti.

CAR‹ AÇI⁄I KAPATMANIN YÖNTEMLER‹ 17. Ola¤an Genel Kurul’un aç›l›fl konuflmas›n› yapan T‹M Baflkan› Büyükekfli, 2008 öncesine bakarak, yeni dönemde

Türk Liras›n›n de¤erlenmesine ra¤men, ihracatta kuvvetli art›fllar beklemenin mümkün olmad›¤›na de¤indi. Yüksek cari a盤› sürdürülebilir k›lan finansal bolluk döneminin geride kald›¤›n› vurgulayan Büyükekfli rekabetçi kur isterken, kurun tek bafl›na uzun vadede ihracatç›lar› rekabetçi k›lamayaca¤›n›n da fark›nda olduklar›n› vurgulad›. Kuru oluflturan faktörlerin bafl›nda küresel sermeye hareketlerinin geldi¤ine de¤inen Büyükekfli, bu noktada Türkiye’nin

KR‹ZE RA⁄MEN 1,5 M‹LYON ‹ST‹HDAM Bakan Ça¤layan ise hükümetin ekonomi politikalar›ndan bahsetti. Türkiye’nin kronik bir iflsizlik sorunu oldu¤unu söyleyen Ça¤layan, Türkiye’nin her sene nüfusunun yüzde 1,5 artt›¤›n› ve her sene 700 bin insan›n›n iflgücü piyasas›na girdi¤ini belirtti. Ça¤layan dünyadaki sanayi yap›s›n›n ve sanayi teknolojisinin istihdam odakl› olmaktan ç›kt›¤›n› dile getirerek, yaflanan küresel krizi ra¤men 1 milyon 530 bin kifliye istihdam sa¤land›¤›n› kaydetti. Sosyal Güvenlik sisteminin yozlaflmas›n›n istihdam yüklerinin iflgücü maliyetlerinin bu kadar yüksek olmas›n›n tek sebebi oldu¤unu söyleyen Ça¤layan, “Bu Türkiye’yi 38 yafl›nda genç emekli cennetine çevirenlerin ortaya ç›karm›fl oldu¤u sorundur.” dedi. Ça¤layan, Türkiye özel sektörünün verilen desteklerle büyük bir ilerleme kaydetti¤ini ve özel sektör odakl› ihracat gerçeklefltirdi¤inin net bir flekilde ortaya konuldu¤unu ifade etti. Ça¤layan göreve geldi¤i günden beri kendisinin 51 ülkeye gitti¤ini ve 330 bin kilometrelik yol yapt›¤›n› belirterek bu yolculuklar›n so-

do¤ru yapal›m aray›fl› içine girdik.” dedi.

Bugün Türkiye’yi ithalat cennetine çeviren, Türkiye’de üretimi aksatan, üretimi düflüren istihdam› azaltan tek sorumlunun Merkez Bankas› oldu¤unu vurgulayan Ça¤layan, faiz politikas›n›n döviz kuru üzerinde bask› yaratt›¤›n› bunun Türkiye’yi ithalat hedefine çevirdi¤ini kaydetti: “Yeni de¤erlendirme kurulunda Merkez Bankas›n›n bizzat oyunun içine sokarak ilgili kurulufllar ilgili bakanl›klar sivil topluk kurulufllar› en baflta T‹M olmak üzere beraber bir araya gelerek inflallah bundan sonras›nda yönetim ihracat odakl› stratejisiyle yeni bir strateji gerçeklefltirece¤iz”

expo

nuçlar›n› ihracatç›larla birlikte ald›klar›n› ifade etti. Zafer Ça¤layan, yeni bir sanayi stratejisi oluflturduklar›n› ve bununla ilgi olarak da de¤erlendirme kurullar› kurduklar›n› kaydetti. Ça¤layan, ihracatç›larla birlikte Türkiye’de aramal› ithalat› yapmak yerine Türkiye’nin kendi iç üretimiyle kendi kaynaklar›yla üretim yapabilecek bir sistemi tart›flmaya bafllad›klar›n› belirtti. Kurduklar› de¤erlendirme kurulunun içinde Sanayi ve Ticaret Bakanl›¤›’nda oldu¤unu söyleyen Ça¤layan, “Bugün Türkiye’nin bu kadar ithalat›n›n artmas›n›n ana arteri olan Merkez Bankas›’n› da bu iflin içine koyarak hiç olmazsa politikalara bundan sonra

23 moment

kendisine yönelik sermaye ak›fl›nda regülasyon mekanizmalar›n› devreye sokmas› gerekti¤inin alt›n› çizdi. Büyükekfli, s›cak paray› ihracat›n art›fl›na ve do¤rudan yabanc› sermaye yat›r›mlar›n› oluflturacak ortam›n finansman›na katk› koyan bir hale getirmeyi önerdiklerini kaydetti. Bu amaçla bir kur istikrar fonu kurulmas›n› önerdiklerini dile getiren Büyükekfli, bu fonun kayna¤›n›n k›sa vadeli yabanc› sermaye girifli kazançlar›ndan yüzde 1 oran›nda kesilecek stopaj geliri olabilece¤ini ifade etti.

Son sekiz y›lda dünya ticareti içinde Türkiye’nin pay›n› binde 5’ten binde 9’a getirdiklerini söyleyen Büyükekfli, flimdi de dünya ekonomisindeki genel büyümeden daha yüksek bir büyümeyi hedeflediklerini dile getirdi. Türkiye’nin tasarruf a盤›n› kapatarak, GSMH’sinin dörtte birini yat›r›ma dönüfltürmesi ve toplam üretiminin de en az beflte birini d›flar› satmas› gerekti¤ini söyleyen Büyükekfli, “Ancak böylesi bir denklemde cari a盤› kapatabilece¤iz. Gelir art›fl›n› sa¤layaca¤›z ve refah düzeyimizi art›raca¤›z.” diye konufltu.

expo

SEKTÖRDEN

moment

24

Otomobil devlerine

kal›p üretiyor eleman ve finansmana kolay ulaflabilmek de teknolojiye adaptasyon ad›na firmalar› motive edici olacakt›r. Giriflim heyecan› oldukça önemli.”

“‹MAL ETT‹⁄‹M‹Z KALIPLARI JAGUAR VE PORSHE G‹B‹ DEV MARKALARA SATIYORUZ”

Mustafa Sar›gözo¤lu Sar›gözo¤lu A.fi. Genel Müdürü “Ülkemizin kendi otomobilini üretmesi gerek. Yabanc› ortakla ya da yüzde yüz yerli sermaye ile sektörde yeni bir 盤›r aç›labilir. Çünkü art›k bu sinerjiyi oluflturma noktas›na geldik.”.”

de gelen markalar›yla çal›flmaya bafllad›k. ‹hracat›m›z› art›rmak ve ileride daha büyük hedeflere ulaflmak, kal›c› olabilmek, geliflen teknolojiden yararlanmak için sürekli bir yat›r›m hamlesi ve Ar-Ge çal›flmas› içindeyiz. Nitelikli ara

Sar›gözo¤lu Genel Müdürü Mustafa Sar›gözo¤lu, flirketlerinin yeni yat›r›mlar› hakk›nda da bilgi verdi. Sar›gözo¤lu: “Ford, Volkswagen, BMW, Fiat, Mercedes-Daimler, Audi, Peugeot ve Renault gibi ana müflterilerine kal›p ve parça üretimine devam eden gurubumuzla 2010 y›l›nda yeni yat›r›m›m›z ile Bursa’da da üretime bafll›yoruz. ‹mal etti¤imiz kal›plar› Jaguar ve Porsche dahil 10 markan›n kullan›yor olmas› bizlere güç kat›yor. Bu güçle birlikte Bursa üretimimizde, G-1 Pres hatt› gerek boyutlar›, gerek teknolojik özellikleri bak›m›ndan otomotiv yan sanayi taraf›ndan sahip olunan ilk ve tek pres hatt› olacakt›r.

Aksaray fabrikam›zda da devreye alm›fl oldu¤umuz Türkiye’nin en büyük 5 bin tonluk tandem flasi presiyle Mercedes kamyon flasileri d›fl›nda, M.A.N otobüs flasilerinin üretimini, flasi ile kabin parça imalat›n› da gerçeklefltiriyoruz.”

Mustafa Sar›gözo¤lu; flirketlerinin hedeflerini anlatmaya flu sözlerle devam ediyor: “Otomotiv Sanayi’nde yaflanan

25 moment

O

tomotiv ve beyaz eflya sektörü için kal›p ve sac parça üretimi yapan Sar›gözo¤lu Hidrolik Makina ve Kal›p Sanayi Afi. 1957 y›l›nda ‹smail Sar›gözo¤lu taraf›ndan ‹zmir’de kuruldu. ‹zmir, Bursa ve Aksaray’›n yan› s›ra Manisa’da 2 fabrikas› bulunan firman›n bugün üretti¤i kal›plar ve sac parçalar, aralar›nda Jaguar, Porsche gibi markalar›n da bulundu¤u 10 markan›n Avrupa’daki fabrikalar›nda kullan›l›yor.

Türkiye'nin geldi¤i noktada art›k kendi otomobilini tasarlamak ve üretmek için u¤raflmas› gerekti¤inin alt›n› çizen Sar›gözo¤lu sözlerine flöyle devam ediyor: “Ülkemizin kendi otomobilini üretmesi gerek. Yabanc› ortakla ya da yüzde yüz yerli sermaye ile sektörde yeni bir 盤›r aç›labilir. Çünkü bu sinerjiyi oluflturma noktas›na art›k geldik. Örne¤in bizler 1957 y›l›nda ‹zmir'de üretime bafllam›fl bir aile olarak kal›p konusunda önemli bir deneyime sahibiz. Türk otomotiv ve beyaz eflya sanayisinin geliflimine paralel, kendimizi gelifltirdik. Grup olarak 10 y›l öncesine kadar, kal›p üretimini, sac parça üretimini desteklemek üzere kulland›k. Bu alanda özellikle otomotiv sanayindeki talebi iyi de¤erlendirerek yüksek teknoloji ve tasar›ma dayal› geliflim sergiledik. Türkiye'nin nitelikli iflgücünü iyi de¤erlendirerek dünyan›n ön-

expo

OTOMOT‹V VE BEYAZ EfiYA SEKTÖRÜ ‹Ç‹N KALIP VE SAC PARÇA ÜRET‹M‹ YAPAN SARIGÖZO⁄LU H‹DROL‹K MAK‹NA VE KALIP SANAY‹ A.fi.; ARALARINDA JAGUAR, PORSCHE G‹B‹ MARKALARIN DA BULUNDU⁄U 10 MARKANIN AVRUPA'DAK‹ FABR‹KALARINA ‹HRACAT YAPIYOR.

SEKTÖRDEN

“ Sar›gözo¤lu A.fi.; Ford, Volkswagen, BMW, Fiat,

Mercedes-Daimler, Audi, Peugeot ve Renault gibi ana müflterilerine kal›p ve parça üretimine devam ediyor.

Firma; imal ettikleri kal›plar› Jaguar ve Porsche dahil Avrupa’n›n en önemli 10 markas›na pazarl›yor.”

expo

umut verici geliflmeler ›fl›¤›nda, Sar›gözo¤lu A.fi. olarak Bursa yat›r›m›m›z›n tamamlanmas›yla birlikte yurt içi ve yurt d›fl›ndaki müflterilerimize üst düzeyde hizmet verecek lojistik avantaja ve geliflmifl teknolojik düzeye ulaflm›fl olaca¤›z. Temennimiz 2010’da da üretimin artmas› ve hurda indirimi ile de bu hareketlenmenin desteklenmesi.”

moment

26

“‹RAN, ROMANYA VE RUSYA G‹B‹ ÜLKELERDE ÜRET‹M ALANLARI KURMA HEDEF‹NDEY‹Z” Türkiye’nin otomotivde sadece ucuz emek cenneti oldu¤u için tercih edilmedi¤ini söyleyen Mustafa Sar›gözo¤lu, Türkler’in milletçe sahip oldu¤u yetene¤i, genç, dinamik, e¤itimli ve nitelikli ifl gücü sayesinde baflar›l› oldu¤unu söylüyor. “Avrupa’da yaz tatili döneminde

bir ay boyunca telefonlara sadece yönetici asistanlar› cevap verir. Bazen o bile yoktur. Bizde dur durak bilmeden çal›flan, saat mefhumunu unutmufl arkadafllar›m›z var. Kendini adam›fll›k, baflar›ya duyulan açl›k ve istek çok fazla.”

Yat›r›m karar› ald›klar› 2008 y›l›nda da kriz riskinin bulundu¤unu belirten Mustafa Sar›gözo¤lu, devam ediyor: "Bu riski göze alarak krizi f›rsata çevirmek için yat›r›ma karar verdik. Global kriz nedeniyle müflteri taleplerinin azald›¤› bir dönem yafland›, hala da eskisi kadar olmamakla birlikte yaflan›yor. Ancak uzun vadede otomotiv ülkesi olan Türkiye'de bunun geri dönüflünü alaca¤›z. Otomotiv sektörünün y›ll›k 2 milyon adetlik araç üretim hedefinin birkaç y›ll›k gecikmeyle birlikte gerçekleflece¤ine inan›yoruz. Sar›gözo¤lu A.fi. olarak Türkiye d›fl›nda, Türkiye’nin komflusu M›-

s›r, ‹ran, Romanya ya da Rusya gibi ülkelerde üretim alanlar› kurmak yak›n gündemimiz içindedir.”

“HÜKÜMET HURDA TEfiV‹⁄‹ KONUSUNDA ILIMLI OLMALI” Kuzey ‹rlanda, Belçika, ABD, Almanya, Fransa, ‹ngiltere ve ‹talya'ya ihracat gerçeklefltirdiklerini belirten Sar›gözo¤lu, ihracat› art›rmak için sürekli bir yat›r›m hamlesi ve Ar-Ge çal›flmas› içinde olduklar›n› vurgulad›. ‹hracat›n artt›r›lmas› için yap›lmas› gerekenlerin bafl›nda hükümetin hurda teflvi¤i konusunda ›l›ml› olmas›n›n geldi¤ini söyleyen Mustafa Sar›gözo¤lu, uygulanacak hurda teflvi¤i ile ilave bir talep yarat›lmas› gerekti¤ine dikkat çekti. "Türkiye yafll› bir bir araç park›yla karfl› karfl›ya. 10 milyondan fazla arac›n ne güvenli¤i ve teknolojisi ne de çevreye duyarl›l›¤› bugün üretilen araçlarla bir. Tabi burada, hurda indirimi nedeniyle ötv indiriminin de korunmas› elzem bir nokta. ‹hracat›m›z› art›rmak ve ileride daha büyük hedeflere ulaflmak, kal›c› olabilmek, geliflen teknolojiden yararlanmak için sürekli bir yat›r›m hamlesi ve Ar-Ge çal›flmas› içindeyiz.”

Genel Müdür Sar›gözo¤lu; firmalar›n›n üretim ve ihracat de¤erlerini artt›rmak için izleyecekleri yolu flu sözlerle ifade etti: “‹hracat›m›z› art›rmak ve ileride da-

expo ha büyük hedeflere ulaflmak, kal›c› olabilmek, geliflen teknolojiden yararlanmak için sürekli bir yat›r›m hamlesi ve Ar-Ge çal›flmas› içindeyiz. Nitelikli ara eleman ve uzun vadeli düflük faizli finansmana kolay ulaflabilmek de teknolojiye adaptasyon ad›na firmalar› motive edici olacakt›r.

Firmam›z Ford, Volkswagen, BMW, Fiat, Mercedes-Daimler, Audi, Peugeot ve Renault gibi ana müflterilerine kal›p ve parça üretimine devam edecektir.”

Sar›gözo¤lu Manisa’da yer alan 2 fabrikan›n üretim ve ihracatlar›yla ilgili bilgi verdi: “Manisa Pres Metal Fabrikas›’ndaki üretimimizle Ford Otosan, Fiat-Tofafl, Mercedes Benz Türk, Ege Fren A.fi., gibi kurulufllar›n yan› s›ra Bosch markas› ile Manisa, Almanya ve Fransa’ya dek uzan›yoruz. Ayn› flekilde 120 çal›flan› olan Manisa Kal›p Fabrika’s›nda da üretti¤imiz ürünleri de Schüller, August Lapple ve Algaiger markalar›yla Almanya’ya, Matrici ile ‹spanya’ya ihraç ediyoruz.

“ANA SANAY‹; ALTERNAT‹F ÜLKE ARAYIfiLARINA G‹RD‹” Genel Müdür Sar›gözo¤lu; ana sanayinin art›k alternatif ülke aray›fl› içine girdi¤ini söylüyor. Sar›gözo¤lu: “Ana sanayi klasik bat› pazar›na ek olarak h›zla alternatif ülkelere yöneldi. Buna paralel olarak biz de öncelikle ‹ran pazar›n› ele ald›k. Son y›llarda ciddi olarak izlemeye ald›¤›m›z ‹ran otomotiv pazar›ndan ilk olarak Mercedes kamyon flasileri konusunda sonuç alma aflamas›nday›z. Kal›plar, Sar›gözo¤lu A.fi. taraf›ndan tasarlan›p üretildikten hemen sonra flasi ana kollar› ‹ran ‘a bu y›l›n son aylar›nda ihraç edilmeye bafllanacak. Çamurluk ve sa¤-sol kayar kap› mekanizmalar›n›n kal›p, fixtür ve aparatlar›n tasarlan›p ürettikten sonra yeni Bursa fabrikam›zda iflletmeye ald›k. Robotlu tandem G-1 hatt›nda üretilen bu parçalar yine robotlar marifetiyle ön montaj ifllemlerinden sonra müflterimize sevk edilmektedir.” Büyük bir h›zla geliflen teknolojiyle birlikte otomobil sektöründe de yeniliklere ayak uydurman›n önemine de¤inen

moment

27

Sar›gözo¤lu; fiirketlerinin elektrikli otomobil üretimine kat›larak bu sürece dahil oldu¤unu söyledi: “Elektrikli otomobil üretimi Türkiye için kartlar›n yeniden da¤›t›ld›¤› yeni ve f›rsat dolu bir sürecin bafllang›c›. Tasar›mdan üretime, vergisel avantajlardan akü flarj de¤iflim örgütüne var›ncaya kadar bu alanda ciddi bir ifl potansiyeli mevcut. Sar›gözo¤lu bu sürece katk› olarak yeni nesil hafif malzemelerden üretilmifl araçlara kal›p tasar›m› ve kal›p üretimi ile bafllam›fl oldu. En k›sa süre içinde iç ve d›fl taleplerin yayg›nlafl›p olgunlaflmas›na paralel olarak seri parça üretimini de planl›yoruz. Bu konuda özel hammaddeler gelifltiren global partnerimiz ile stratejik iflbirli¤i anlaflmam›z çerçevesinde ortak projelere imza atmaya bafllad›k.” Kriz döneminde yat›r›mlar› frenlemeden ve hiç personel ç›karmadan yollar›na devam ettiklerini dile getiren Sar›gözo¤lu; profesyonel yönetimi flirketlerine yerlefltirerek dünyaya hitap edebilen bir kurulufl olmak için çal›flmalara devam ettiklerini söyledi.

expo

SEKTÖRDEN

moment

28

Hal› makinesi üretiminde öncü firma:

Örnek Makine MD-50 48 FR‹EZE HEAT-SET MAK‹NES‹ ÜRET‹C‹S‹ OLAN ÖRNEK MAK‹NE; GÜÇLÜ AR-GE BÖLÜMÜNDE ÜRETT‹KLER‹ “FR‹EZE” VE “SHAGGY” HALI ÜRET‹M‹NDE KULLANILAN MAK‹NELER‹YLE, HALI SEKTÖRÜNDE DÜNYANIN SAYILI F‹RMALARI ARASINDA YER ALIYOR.

Mehmet Daban›yast›; Örnek Makine’nin faaliyetlerinde Ar-Ge mant›¤›n› benimsemesinin firmaya katt›¤› art›lara de¤iniyor. Daban›yast›: “Faaliyetlerinde Ar-Ge mant›¤›n› benimseyen Örnek Makine, 2003 y›l›nda ilk olarak MD 2548 halatl› düz Heat-Set makinesini Tubitak Ar-Ge destek kapsam›nda yapm›fl ve bu projesiyle hem yurt içinde hem de yurt d›fl›nda yapt›¤› sat›fllarla cirosunda çok büyük bir ilerleme kaydetmifltir, akabinde bu proje ile “VI.Türkiye Teknoloji ve Baflar›” ödülüne lay›k görülmüfltür. Yine 2007 y›l›nda Tubitak Ar-Ge destek kapsam›nda yap›lan MD 50-48 Frieze Heat-Set makinesiyle ‘’VIII. Teknoloji ve Baflar› Ödülü’’ ne kat›larak finale kalm›flt›r.” Örnek Makine Yönetim Kurulu Baflkan› Mehmet Daban›yast›; ürettikleri yerli makinelerde kulland›klar› yenilikler hakk›nda bilgi veriyor: “Örnek Makine; Ar-Ge bölümünde müflteri taleplerini an›nda de¤erlendirerek, mekanik tasar›m ve otomasyon konusunda sürekli makinelerini gelifltiriyor. Yap›lan Ar-

Örnek Makine Yönetim Kurulu Baflkan› “Avrupa’da makine imalatç›lar›na devlet taraf›ndan sa¤lanan ticari politikan›n ülkemizde de oluflturulmas› ihracat rakamlar›n›n artmas›n› sa¤lar.

Unutulmamal›d›r ki metal sanayinin geliflmifl oldu¤u ülkelerde, ekonomi de geliflmifltir.”

Ge çal›flmalar› ve iyilefltirmelerle günlük üretim kapasitesi Avrupa yap›m› makinelerin üzerinde olan makinemiz, teknik ve teknolojik olarak büyük bir h›zla ilerlemektedir. Otomasyon konusunda yap›lan yeniliklerle kablolu ve kablosuz olarak fabrikalar›n a¤lar›na dahil edilip makineye gerek iflletme içerisinden, gerekse internet üzerinden uzaktan eriflim sa¤lanabilmekte bu da iflletmecinin takibini büyük anlamda kolaylaflt›rmaktad›r.”

“FR‹EZE ‹PL‹K HEAT-SET MAK‹NEM‹Z TÜM DÜNYADAN ‹LG‹ GÖRÜYOR” Daban›yast›; dünya hal› sektöründe büyük ilgi gören “Frieze” ve “Shaggy” hal› üretimlerinin ülkemizde de ayn› taleple karfl›laflt›¤›n› söylüyor. Mehmet Daban›yast›: “fiu an dünyada çok yo¤un talep gören, “Frieze” hal› ve “Shaggy” hal› üretiminde kullan›lan ve literatürde Frieze iplik olarak geçen k›v›rc›k form kazand›r›lm›fl iplik üretimi ülkemizde de ayn› ilgiyi görmektedir. ‹plikte büküm sabitlemenin yan› s›ra k›v›rc›k bir form da kazand›ran Frieze iplik Heat-Set makinesi, Tubitak Ar-Ge deste¤i kapsam›n-

da yap›l›p ürün gam›m›za kazand›r›lan projemizdir. Hal› ipli¤inde önemli olan büküm sabitleme, ipli¤e kazand›r›lan tufle ve Frieze iflleminin kal›c›l›¤› yönünden rakiplerine göre çok avantajl› hale getirilen makinemiz yurt içinde ve yurt d›fl›nda birçok firma taraf›ndan kabul görmüfltür. 2008 itibar›yla üretimine bafllanan makinemizle hedeflerimizin çok üzerinde bir sat›fl rakam›na ulaflt›k.

Dünya hal› piyasas›n›n kalbi niteli¤inde olan Gaziantep’ te ve yurtd›fl›nda sat›fllar› gerçekleflen Frieze Heat-Set makinemizin imalat›n› sürdürüyoruz. Hal› ipli¤i ve el örgü ipli¤inde hedefledi¤i baflar›y› sa¤layan firmam›z, tekstil sektöründe triko ipli¤i olarak kullan›lan ince iplikleri Fikse yapan makineleri de imal ederek yine ülkemizde bir ilki gerçeklefltirmifltir.”

“YILLIK C‹ROMUZUN YÜZDE 5 ‘L‹K KISMINI AR-GE HARCAMALARINA AYIRIYORUZ” Örnek Makine; otomasyon ve kontrol sistemleri ile ilgili yaz›l›mlar›n› kendi Ar-Ge sisteminde yürütüyor. Yönetim Kurulu Baflkan› Daban›yast› Ar-Ge faaliyetleri hakk›nda flunlar› söylüyor: “Örnek Makine 2003’ te Fikse makineleri imalat›na bafllad›¤›nda ilk makinemiz olan MD 25-48 Heat-Set makinemizi Tübitak deste¤i kapsam›nda ve ÜniversiteSanayi iflbirli¤i içerisinde gerçeklefltirdik. Ar-Ge birimimizde o dönemde hayata geçirilerek yap›lan firma içi reformlarla tasar›m ve teknolojinin makinelerimize yans›mas›nda çok önemli bir

29 moment

AR-GE ‹LE GELEN BAfiARI

Mehmet Daban›yast›

expo

1

963 y›l›nda kurulan Örnek Makine, kuruldu¤u günden bu yana tekstil makineleri imalat› konusunda çal›flmalar›n› sürdürüyor. Örnek Makine, 2003’ ten bu yana hal› ipli¤i üretiminde son süreç olan büküm sabitleme ve hacimlendirme ifllemini gerçeklefltiren, ‹plik Fikse makineleri imalat›n› yap›yor. Örnek Makine Yönetim Kurulu Baflkan› Mehmet Daban›yast›; firman›n üretimini yapt›¤› makineler hakk›nda flunlar› söylüyor: “Örnek Makine, 2003’ ten bu yana hal› ipli¤i üretiminde son süreç olan büküm sabitleme ve hacimlendirme ifllemini gerçeklefltiren, ‹plik Fikse makineleri imalat›n› yapmaktad›r. BCF ve Akrilik ipliklerin Fikse ifllemini gerçeklefltiren makinelerimiz hal› iplik üretimi yapan fabrikalara hitap etmektedir. Ayr›ca el örgü ve triko ipliklerin fiksesinde de kullan›lan makinelerimiz son y›llarda hayata geçirilmifltir. El örgü kek sar›m makineleri, laboratuar tipi iplik fikse makineleri imalat› da yap›larak, Ülkemizde iplik fikse makinesi konusunda özgün tasar›mlar›n› müflteriye sunmaya devam etmektedir.”

SEKTÖRDEN ma gibi fiziksel özellikler kazand›rmaktad›r. Kurdu¤umuz makine hatt›nda ifl kazalar›na karfl› tedbirler azami derecede düflünülmüfl, çal›flan insan hatalar›na karfl› güvenli hale getirilmifltir.”

expo

“GAZ‹ANTEP’TE BULUNMAMIZ HALI SEKTÖRÜNDE D‹⁄ER F‹RMALARA GÖRE BÜYÜK AVANTAJLAR SA⁄LIYOR”

moment

30

yol ald›k. Solidworks kat› model tasar›m programlar›n› kullanan firmam›z, son projemiz olan MD-50 48 Frieze Heat-Set makinemizle birlikte Ar-Ge birimimize al›nan analiz programlar›yla mekanik ve ak›flkan analizleri yap›lmaya baflland›.

Otomasyon ve kontrol sistemleri ile ilgili yaz›l›mlar›n› da kendi Ar-Ge’ sinde gerçeklefltiren Örnek Makine bu konuda gerekli yaz›l›m ve ekipmanlar› tedarik ederek her y›l Ar-Ge birimine yeni yaz›l›mlar katmaktad›r. Bilimsel geliflmeler sürekli takip edilmekte ve Ar-Ge birimimiz e¤itimlerle sürekli dinamik tutulmaktad›r. Y›ll›k ciromuzun yüzde 5 ‘lik k›sm›n› Ar-Ge harcamalar›na ay›rmaktay›z.”

“FUARLAR PAZAR PAYINI ARTTIRMADA EN ÖNEML‹ FAKTÖRLERDEN B‹R‹” Örnek Makine; MD 25-48 halatl› düz fikse makineleri ihraç ediyor. ‹hracatlar›n› a¤›rl›kl› olarak Suriye, ‹ran, Özbekistan gibi ülkelere gerçeklefltiriyor.

Daban›yast›: “Son projemiz olan Frieze Heat-Set makinemizle d›fl dünya pazar›na biraz daha aç›larak bu ülkelerin yan› s›ra Brezilya ve Çin gibi ülkelere de sat›fl gerçeklefltirilmifltir. Amerika ve çeflitli Avrupa ülkeleri ile sat›fl görüflmeleri halen sürmektedir.” Örnek Makine’nin tan›t›m ve fuarlara kat›lmay› oldukça önemsedi¤ini söyleyen Daban›yast›; özellikle fuarlar›n, pazar pay›n› artt›rmada büyük rol oynad›-

¤›n›n alt›n› çiziyor. Daban›yast›: “Örnek Makine; yurt içi fuarlar›n yan› s›ra Almanya, Çin, M›s›r, Özbekistan, Dubai, ‹ran gibi ülkelerde kat›ld›¤› fuarlarda beklenen ilgiyi görerek dünya pazar›nda tan›t›m gerçeklefltirdi. 2011’de gerçeklefltirilecek olan günümüz pazar›n›n en büyük fuar organizasyonu olarak nitelendirilen “ITMA Barcelona Tekstil Makineleri” fuar›na da kat›l›m gerçeklefltirilip dünya pazar›ndaki pay› art›rma çal›flmalar› devam etmektedir.” Örnek Makine’nin çevre duyarl›l›¤›na sahip bir firma oldu¤unun alt›n› çizen Daban›yast› üretimini yapt›klar› makinelerde azami oranda çevre ve insan sa¤l›¤›na önem verdiklerini söylüyor. Daban›yast›: “Üretimini yapt›¤›m›z makine, hammaddeden üretim yapan bir sistem de¤ildir, üretilmifl olan ipli¤e hacimlendirme, büküm sabitleme, k›v›rc›kland›r-

Daban›yast›; üretimini yapm›fl olduklar› teknolojik yat›r›mlarla, ülke içi ve d›fl piyasayla rekabet edecek ve önemli bir konumda bulunacak seviyede olduklar›n› söylüyor. Daban›yast›: “Üretmifl oldu¤umuz Heat-Set makineleri, biri Almanya di¤eri Fransa olmak üzere dünyada iki firma taraf›ndan daha üretilmektedir.

Yurt içinde bu konuda ciddi manada üretim yapan tek firma olarak, hal› dokuma ve hal› ipli¤i üretiminde dünyada önemli bir yeri olan Gaziantep’te bulunmam›z nedeniyle bu konuda di¤er firmalara göre teknik geliflim yönünden büyük avantajlar sa¤lamaktay›z. Kuruldu¤u günden bu yana yurtd›fl›na makine ihracat› yapan Örnek Makine, bu konuda gerekli tecrübeye sahiptir. Kurulan Ar-Ge altyap›s› ve kurumsal bir yap› ile yurtd›fl›ndaki müflterilerine gerek yedek parça gerekse servis yönünden yeterli deste¤i verebilecek bir yap› firmam›zda mevcuttur. Makine imalat parkurumuz geliflen ve de¤iflen dünya teknolojisine ayak uyduracak düzeydedir.” Daban›yast›; yurtd›fl› firmalar›yla olan iliflkileri hakk›nda flunlar› söylüyor: “Ürünlerimizi satt›¤›m›z yurtd›fl› firmalar›, bulunduklar› ülkelerde hal› ve hal› ipli¤i üretimi yapan tesislerdir. Son projemizle birlikte biraz daha aç›ld›¤›m›z dünya pazar›nda kat›ld›¤›m›z

Örnek Makine; Dünya hal› piyasas›n›n kalbi say›lan Gaziantep’ te ve yurtd›fl›nda sat›fllar› gerçekleflen Frieze Heat-Set makinelerinin imalat›n› sürdürüyor.

Hal› ipli¤i ve el örgü ipli¤inde hedefledi¤i baflar›y› sa¤layan firma, tekstil sektöründe triko ipli¤i olarak kullan›lan ince iplikleri Fikse yapan makineleri de imal ederek ülkemizde bir ilki gerçeklefltirdi.

expo moment

31

fuarlarda çeflitli firmalardan birlikte çal›flma konusunda teklifler ald›k. ‹ran ve Çin’ de temsilcilikler kurduk. Amerika’ da Heat-Set yedek parçalar› üretimi yapan bir firmayla ortak üretim gerçeklefltirmek için görüflmelerimiz anlaflma aflamas›ndad›r. Örnek Makine olarak hedefimiz, yurtiçinde gösterdi¤imiz baflar›y› yurtd›fl›nda da göstererek dünya çap›nda geldi¤imiz pozisyonu daha ileri bir noktaya tafl›makt›r.”

Daban›yast›; ihracat yapt›klar› yabanc› firmalar›n, Örnek Makine’nin ürün kalitesinden her zaman memnun kald›klar›n› ifade ediyor: “Makine ihraç etti¤imiz yabanc› ülkelerle sürekli diyalog halinde bulunmaktay›z. Sat›fl yapt›¤›m›z ülkelerde gerek direkt olarak gerekse temsilcilerimiz arac›l›¤›yla gelen müflteri talepleri de¤erlendirilmektedir. Yap›lan ziyaretler ve fuarlarda gerçeklefltirdi¤imiz görüflmelerde çok olumlu bir tablo meydana ç›kmaktad›r.

“AVRUPA’DA MAK‹NE ‹MALATÇILARI ‹Ç‹N YÜRÜTÜLEN T‹CAR‹ POL‹T‹KA ÜLKEM‹ZDE DE OLMALI” Makine sektöründeki ihracat rakamlar›na da de¤inen Daban›yast›; rakamlar› yeterli bulmad›klar›n› söylüyor. Örnek Makine Yönetim Kurulu Baflkan› Daban›yast›: “Avrupa’da makine imalatç›lar›na devlet taraf›ndan sa¤lanan ticari politikan›n ülkemizde de oluflturulmas› bu rakam›n artmas›na olumlu etkiler yaratacakt›r. Metal sanayinin geliflmifl oldu¤u ülkelerde, ekonominin ilerde oldu¤u göz önündedir. Ülkemizde de bu konuda düzenlemeler yap›lmal›; do¤ru ve uygun krediler, Ar-Ge destekleri, ihracat› destekleyici politikalarla metal sanayi desteklenmelidir. Ar-Ge desteklerinin yo¤unlaflt›r›lmas› ve Kobi’lerin bu konuda bilinçlendirilmesiyle ilgili at›lacak ad›mlar, yap›lmas› önem arz eden çal›flmalard›r.

Makine imalat sektörü, kendiyle birlikte birçok alt yan sanayi kuruluflunu da çal›flt›ran ve istihdama önemli ölçüde katk›lar› olan bir sektördür.

Bu konuda çal›flan personelin iyi yetiflmifl olmas› makine sektörü için önümüzdeki y›llarda büyük bir kazanç olacakt›r. Kalifiye eleman ve ara eleman yetiflmesinin zorlu¤u, üniversitelerle sanayi aras›ndaki kopukluktan dolay› bilimin üretime aktar›lamamas› çok ciddi eksikliklerdir.

Bilimle sanayinin desteklenmesi için devletin bu konuda kurmufl oldu¤u kurulufllar›n faaliyetlerini art›rmalar› ve geliflmekte olan firmalara Ar-Ge çal›flmalar›nda destek olmalar› gerekir. Di¤er yandan piyasadaki vadeli sat›fllar›n artmas›yla öz sermayesi yetersiz kalan firmalar›n kendi maddi güçleriyle bu potansiyeli karfl›layamaz hale gelmeleri de büyümelerinin önünde büyük bir engeldir.”

expo

SEKTÖRDEN

moment

32

Ünlü Tar›m Aletleri

ÜRET‹M‹NE MAN‹SA’DA DEVAM EDEN ÜNLÜ Z‹RAAT ALETLER‹, YILLIK TOPLAM ÜRET‹M‹N‹N YÜZDE 35’L‹K ORANINI, YUNAN‹STAN, ROMANYA, IRAK, ÖZBEK‹STAN, SUDAN VE FRANSA G‹B‹ ÜLKELERE ‹HRAÇ ED‹YOR.

Ünlü Ziraat Aletleri A.fi. Genel Müdürü Çiftçiye devlet deste¤inin artt›r›lmas› gerekmektedir.

lanmakta ve gezici servisimiz 7 / 24 hizmet vermektedir. Y›ll›k toplam üretimimizin yüzde 35’lik oran›, Bulgaristan, Yunanistan, Romanya, Slovenya, ‹ran, Irak, Suriye, Özbekistan, Sudan, Cezayir, K.K.T.C. ve Fransa gibi ülkelere ihraç edilmektedir.”

“ISIL ‹fiLEM TEKNOLOJ‹S‹ KULLANIYORUZ” Tar›m aletleri üzerine çal›flmalar yürüten Ünlü Ziraat Aletleri A.fi. Genel Müdürü Halit Ünlü, eksantrik pulluk, profil pulluk, döner kulakl› pulluk, kültivatör, çizel, çekili profil ve çekili döner kulakl› pulluklar ürettiklerini söylüyor. Ünlü, ürünlerinde sunduklar› teknolojik yenilikleri ise flöyle anlat›yor: “Üretmifl oldu¤umuz ürünlerimizde geliflmifl teknoloji kullanarak ürünümüzün tüm parçalar›n› ›s›l ifllem teknolojisine tabi tutup k›r›lganl›¤›n› önleyip dayan›kl›l›¤›n› artt›rarak ürünümüzün uzun y›llar kullan›lmas›n› amaçlamaktay›z.” Firman›n Genel Müdürü Ünlü, son dönemde piyasa sürdükleri ürün-

“Ç‹FTÇ‹YE DESTEK VER‹LMEL‹” Türkiye tar›m makineleri sektörünün yaflad›¤› s›k›nt›lara da de¤inen Ünlü, flöyle konufluyor: “Çiftçiye devlet deste¤inin artt›r›lmas› gerekmektedir. Ürün ayr›m› yap›lmadan her ürüne devlet teflvi¤i ç›kar›lmal›d›r.” Bir endüstri geliflemiyorsa ve de¤erini art›ram›yorsa modern dünyada elveriflsiz olarak görünece¤ini söyleyen Ünlü, “Üretimin tüm geliflme tarihi genel olarak yeni ürün ve yeni teknoloji ile meydana gelmesine ba¤l›d›r. Ünlü firmas› pulluk üretiminde yerel pazar alan›nda lider firmalardan biridir; 37 y›ldan fazla zaman diliminde oldu¤u gibi. Bu zaman diliminde firmam›z Ünlü, teknik alanda mükemmel ve anlaml› baflar›lar elde etmifltir.

expo

Halit Ünlü

leri hakk›nda ise flöyle konufluyor: “En son yapm›fl oldu¤umuz ürün 350 hp traktörler için üretilmifl olan 13’lü hidrolik ayarl› çekili tam otomatik pulluk ve 8’li hidrolik ayarl› tam otomatik pulluk olmufltur.”

Ar-Ge çal›flmalar›ndan söz eden Ünlü, o y›l içinde üretilecek olan yeni ürünün akibetine göre yeteri kadar kaynak ay›rmaya çal›flt›klar›n› söylüyor. Firma ihracat›n› a¤›rl›kl› olarak Bulgaristan, Yunanistan, ‹ran, Irak, Romanya, Sudan, Özbekistan, Kazakistan ve Rusya gibi ülkelere yap›yor.

Kulland›klar› teknolojinin d›fl pazarlarda rekabet edebilecek güçte oldu¤una da vurgu yapan Ünlü, ürünlerini daha çok distribütörler arac›l›¤›yla satt›klar›n› aktar›yor. Yurt d›fl›ndaki bütün distribütörlerinin ve ürün kullan›c›lar›n›n ürünlerinden memnun olduklar›n› da belirten Ünlü, “Son kullan›c›lardan her zaman olumlu sözler duyuyoruz. Bu sayede her y›l ihracat›m›z› art›rmaktay›z” diye konufluyor. Üretmifl olduklar› ürünlerde kanunlara, yasalara ve yönetmeliklere uygun olarak üretim yapt›klar›n› da sözlerine ekleyen Ünlü, çevre duyarl›l›¤›n› ön planda tuttuklar›n› ekliyor.

Türkiye’deki kaliteli makine üretimi yapan firmalar›n ihracatlar›n›n her zaman iyi oldu¤unu belirten Ünlü, “Bunun geliflmesi için daha birçok firman›n kalitesini artt›rmas› gerekmektedir” diyor.

33 moment

1

971 y›l›nda Manisa’da üretimine bafllayan Ünlü Ziraat, 15 bin metrekare kapal›, toplam 30 bin metrekare alana sahip fabrikas›nda üretimine e¤itimli ve tecrübeli personeli ile devam ediyor. Tüm sektörel yenilikleri; fuarlar, kataloglar ve internet arac›l›¤› ile takip eden firma, müflteri isteklerini 3 boyutlu ortamda tasarlayarak, tecrübeli ve e¤itimli personeli taraf›ndan projelendiriyor. Ürünlerinde kulland›klar› hammaddelerin, Türkiye’nin say›l› firmalar›n›n ürünleri oldu¤unu belirten Ünlü, ürünlerinin tümünün sertifikal› ve istenilen kalite flartlar›nda oldu¤unu belirtiyor. “Firmam›z, ayr›ca proje çal›flmalar› sonucu ortaya ç›kabilecek her türden hammaddeyi temin edebilecek potansiyele sahiptir. Üretim sürecinin her aflamas›nda, teknolojik yeniliklerin takip edilmesi ve fabrika içerisinde uygulanmas›, müflterilerimize iyi hizmet verebilme kabiliyetimizi her geçen gün artt›rmaktad›r. Dünyada uygulamas› olan, henüz Türkiye pazar›nda üretilmemifl ürünler, Ar-Ge ekibimiz taraf›ndan sürekli takip edilmekte ve üretimi için flartlar oluflturulmaktad›r. Bunlar›n neticesinde, 2005 y›l› içerisinde gelifltirdi¤imiz bir proje, TÜB‹TAK taraf›ndan onaylanm›fl ve üretimi gerçeklefltirilerek Türkiye pazar›na kazand›r›lm›flt›r. Afl›nmaya maruz kalacak tüm parçalar›m›z proje aflamas›nda deneyimli ekibimiz taraf›ndan önceden saptanarak ›s›l ifllem sürecinden geçirilmektedir. Bu da, ürünlerimizin daha uzun süreler müflterimize hizmet vermesini sa¤lamaktad›r. Firmam›z bünyesinde elektrostatik yafl boya tesislerimiz mevcut olup, boya kalitemizi ve çevre duyarl›l›¤›m›z› sürekli artt›rma hedefindedir. Tüm parçalar, boya öncesi korozyonu önlemek ve görüntüyü daha iyi k›labilmek için kumlama operasyonundan geçirilmektedir.

Müflteri hizmetlerini an›nda karfl›layabilmek aç›s›ndan, tüm ürünlerimizden istatistiksel bilgiler do¤rultusunda, dönemsel stoklar yap›lmaktad›r. Ayr›ca satt›¤›m›z ürünler, kullan›m k›lavuzu ve 2 y›l garanti belgesi ile birlikte teslim edilmektedir. Türkiye’nin tüm bölgelerinde bayilerimiz olup, nihai kullan›c›lar›m›z›n problemleri an›nda karfl›-

KAPAK

Hidrolik ve expo

Pnömatik sektörü moment

34

expo

5 YILLIK DÖNEMDE YÜZDE 40 ORANINDA BÜYÜYEREK 2008 YILINDA 450 M‹LYON DOLARLIK T‹CARET HACM‹NE ULAfiAN TÜRK‹YE H‹DROL‹K VE PNÖMAT‹K SEKTÖRÜ, 2009 YILINDA 131 ÜLKEYE ‹HRACAT GERÇEKLEfiT‹RD‹. 2009’DA SEKTÖR ‹HRACATINDA EN BÜYÜK PAYI ALAN ‹LK 20 ÜLKE ARASINDA ‹HRACAT ARTIfiI ESAS ALINDI⁄INDA; YAKLAfiIK 120 KAT ARTIfi ‹LE ‹SV‹ÇRE’N‹N ‹LK SIRADA YER ALDI⁄I GÖRÜLÜYOR.

moment

35

KAPAK

expo

A

moment

36

k›flkan gücü, bas›nçl› ak›flkanlar›n, ister s›v› ister gaz halinde olsun, enerjilerinden faydalanarak elde edilen güçtür. S›v› veya gaz, ya da somut olarak su veya hava, ancak aralar›nda bas›nç fark› olan iki ortam aras›nda ak›flkan davran›fl› gösterirler.

Bu bas›nç fark›ndan meydana gelen ak›fl, ayn› zamanda bir enerji de tafl›maktad›r. Endüstride yayg›n kullan›m›ndan hareket edersek bas›nçl› ya¤›n enerjisinden faydalan›lan sistemler hidrolik, bas›nçl› havan›n enerjisinden faydalananlar ise pnömatik sistemler olarak ifade edilmektedir. (Latincede ‘hydro’ ve ‘pneu’ kökenli su ve hava kelimelerinden türemektedir.)

Sistem olarak ak›flkan gücü, hidrolik ve pnömatik sistemler en genifl çerçevede; güç transfer üniteleri(pompa, kompesör), flartland›r›c›lar (filtre, regülatöre vb.), ifl elemanlar› (hidrolik silindirler vb.), ak›fl kontrol elemanlar› (valfler vb.) ve ba¤lant› elemanlar›ndan oluflur.

Hidrolik pnömatik sektörü, 1980'li y›llardan itibaren geliflmeye bafllayan çok genç bir sektör. ‹lk y›llarda, komponent ithalat› ve yedek parça sat›fl› konular›nda faaliyet gösteren firmalar, devam›nda geliflen makine imalat sektörüne paralel olarak hidrolik silindir imalat›na bafllad›lar. Bunu ise, hidrolik sistemlerin projelendirilmesi ve güç üniteleri üretilmesi ile devam edildi.

Dünya hidrolik pnömatik pazar›n›n toplam büyüklü¤ü ise 35 milyar dolar seviyelerinde. Bu miktar›n büyük bir bölümü Almanya ve ABD'de, geri kalan k›sm› ise AB, Japonya ve Çin’de üretiliyor. ABD, AB ve Japonya tüm dünya için bu malzemeleri üreten en büyük üreticiler. Hidrolik ve pnömatik komponentler otomasyon ekipmanlar› olmakla birlikte, otomatik ve otomasyon a¤›rl›kl› olmaya bafllayan makine imalat› ve üretim hatlar› gibi hatlarda kullan›m› çok büyük oranlarda art›yor.

Geliflen teknoloji ile özellikle kalk›nm›fl ülkeler ve teknoloji a¤›rl›kl› üretim stratejilerinde hidrolik ve pnömatik komponentler önem kazan›yor. Türkiye hidrolik pnömatik pazar büyüklü¤ü tam olarak belirlenemese de 500 milyon dolar seviyelerine yaklaflt›¤› tahmin ediliyor.

2008’DE ‹HRACAT YÜZDE 21,3 ARTTI 2008 y›l›nda Türkiye’nin hidrolik-pnömatik sektör ihracat› yüzde 21,3 oran›nda artarak 110,3 milyon Dolara, ithalat› ise yüzde 15 oran›nda artarak 353,2 milyon’a yükseldi. Ayn› y›l sektör ihracat›, Türkiye’nin toplam makine ve aksamlar› ihracat› içinde çok küçük bir pay ald› (yüzde 0,08). 2009 y›l›nda Türkiye’nin hidrolik-pnömatik sektörü ihracat› yüzde 15,1, ithalat› ise yüzde 29,2 oran›nda düflüfl gösterdi.

Türkiye’de makine imalat› yapan firmalar›n makinelerinde kulland›klar› sistemleri ve üretim hatlar› yat›r›mla-

r›nda kullan›lacak hidrolik ve pnömatik sistemleri sektör firmalar›na yapt›rmalar› önem tafl›yor. Hidrolik pnömatik gibi yard›mc› bir sektörün tek bafl›na geliflmesi oldukça zor. Ancak makine imalat sektörü, otomotiv ve demir çelik gibi ana sektörlerin hidrolik-pnömati¤i tan›mas› ile bu ilerleme gerçekleflebilir.

Türkiye’de hidrolik-pnömatik sektörü ithalat a¤›rl›kl› olarak bafllam›fl, ancak gün geçtikçe yedek parça aksam sat›fl›na paralel olarak hidrolik silindirleri imalat› süreciyle geliflmeye bafllam›fl, bunu takiben de hidrolik sistemlerin projelendirilmesi ve güç ünitleri üretimi ile sektör kendini gelifltirmektedir.

Sektör, 5 y›ll›k dönemde yüzde 40 oran›nda büyüyerek 2008 y›l›nda 450 milyon dolarl›k ticaret hacmine ulaflm›flt›r. Hidrolik pnömatik sektörününde çözüm bekleyen önemli konular›n bafl›nda haks›z rekabetin önlenmesi, kalifiye personel ihtiyac›, standardizasyon ve akreditasyon olarak belirtilmektedir.

Hidrolik ve pnömatik sektörü, kontrol ve otomasyon teknolojileri arac›l›¤›yla pek çok üretim alan›nda, nitelikli hizmet üretiminde önde gelen uygulamalar aras›nda yer almaktad›r. Ülkemizde hidrolik pnömatik sektörünün teknoloji kullan›m› ve projelendirme aç›-

Hidrolik pnömatik sektörü tüm di¤er ana sektörlere destek veren yard›mc› bir sektördür. Demir Çelik, otomotiv gibi a¤›r sektörlerde hidrolik pnömatik daha yo¤un olarak kullan›lmakla birlikte tüm di¤er sektörlere girmifl olup makineden, tekstile, çimento ve kimya sektöründen cam sektörüne kadar irili ufakl› birçok sektörde uygulama alan› buluyor. 2008 y›l›nda 110 milyon Dolar ihracat gerçeklefltiren sektör ihracat›, 2009 y›l›nda yüzde 15,1 oran›nda gerilemifl ve 93,6 milyon Dolar seviyesine indi. Türkiye’nin 2009 y›l›ndaki sektör ihracat› ürün baz›nda incelendi¤inde, 29,2 milyon Dolar ile birinci s›rada ‘Do¤rusal Hareketli Hidrolik Güç Motorlar› (Silindirler)’ kaleminin yer ald›¤› görülür.

2008-2009 y›llar›nda ihracat art›fl oran› aç›s›ndan incelendi¤inde genel makine sektörü ve hidrolik-pnömatik sektörü ihracat›nda gerileme yaflanmas›na ra¤men ‘Di¤er Hidrolik Güç Motorlar› (yüzde 94,1)’, Parçalar ve Di¤er Do¤rusal Deplasmanl› Pompalar (Pozitif Hareketli) (yüzde47), Makineleri, Di¤er Motor, Kuvvet Üreten Makinelere Ait Aksam (yüzde 35,7) ürün gruplar›nda art›fllar göze çarpmaktad›r.

Ayn› dönemde ihracat›nda en çok düflüfl kaydedilen kalem ise ‘Hidrolik/Pnömatik Alet Ve Cihazlar’ (yüzde 47,9) olmufltur.

Hidrolik-Pnömatik sektörü 2009 y›l› ihracat›m›zda Almanya 17,4 milyon Dolar ile birinci konumda yer ald›. Bu ülkeyi 11,8 milyon Dolar ile ‹ran ve 10,5 milyon Dolar ile Avusturya’n›n takip etti¤i görülür. Sektörde en büyük ithalatç› konumunda olan ABD, Türkiye’nin sektör ihracat›nda da yüzde 0,025’lik pay ile 8. s›rada yer al›yor.

2009’da ihracatta düflüfl yaflayan sektör, 2009 y›l›nda (serbest bölgeler dahil olmak üzere) 131 ülkeye ihracat gerçeklefltirdi.

Birleflmifl Milletler (BM) ‹statistik Bölümü verilerine göre, 2007 y›l›nda yaklafl›k 28 milyar Dolar olan sektör ihracat› yüzde 19,8 oran›nda art›fl göstererek 2008 y›l›nda 33,4 milyar Dolar de¤erine ulaflt›. 2007 y›l›nda tüm ülkelere yap›lan ihracat de¤eri baz›nda, en yak›n rakibinin üç kat› kadar paya sahip olan Almanya’n›n 2008 y›l› ihracat› yüzde 21,6 artarak 9,9 milyar Dolar seviyesine ulaflt›. Bu ülkeyi 3,8 milyar Dolar ile ABD ve 2,9 milyar Dolar ile Japonya takip etti.

Hidrolik pnömatik sektörün ihracat›nda ilk 20 ülke aras›nda en fazla ihracat art›fl›n› yüzde 85 ile Danimarka göstermifl ve Meksika (- yüzde 3,7) ile Tayvan (-yüzde 2,5) d›fl›ndaki tüm ülkeler sektördeki ihracat paylar›n› art›rm›fllard›r. Türkiye 2008 y›l›nda gerçeklefltirdi¤i 110 milyon Dolar ihracat ile sektörün dünya ihracat›ndan yüzde 0,3 pay alm›fl ve s›ralamada 23. konuma yerleflti.

2009 y›l›nda sektör ihracat›m›zda en büyük pay› alan ilk 20 ülke aras›nda ihracat art›fl› esas al›nd›¤›nda; yaklafl›k 120 kat art›fl ile ‹sviçre’nin ilk s›rada yer ald›¤› görülmektedir. Bu ülkeyi 41 kat art›fl oran› ile Ürdün ve yüzde 544,1 art›fl oran› ile Özbekistan takip ediyor. Söz konusu dönemde ihracat›m›zda en büyük düflüfl ise Sudan’da (yüzde 75,7) gerçekleflti.

2009’DA SEKTÖRDE DARALMA YAfiANDI 2008 y›l›nda 353 milyon dolar seviyelerinde olan hidrolik-pnömatik sektörü ithalat›, 2009 y›l›nda genel makine ve aksamlar› ithalat›nda kaydedilen yüzde 24,3 oran›ndaki daralmadan daha büyük bir oranda azalarak (yüzde 29,2) 250 milyon Dolar olarak gerçekleflti.

Türkiye’nin 2009 y›l›nda ithal etti¤i hidrolik-pnömatik sektörü, G.T.‹.P. baz›nda incelendi¤inde; 71,8 milyon Dolar ile birinci s›rada ‘Di¤er Döner Deplasmanl› Pompalar’ kaleminin yer ald›¤›, bu ürünü 66,3 milyon Dolar ile ‘Ya¤l› Hidrolik/Pnömatik Transmisyon Valflar›’ ve 33,2 milyon Dolar ile ‘Di¤er Do¤rusal Deplasmanl› Pompalar (Pozitif Hareketli)’ grubunun izledi¤i görülür.

2009 y›l›nda sektör ithalat›nda 6’l› G.T.‹.P. baz›nda tüm kalemlerde gerileme kaydedildi. En büyük düflüfller s›ras›yla yüzde 44,4 ile ‘Ya¤l› Hidrolik/Pnömatik Transmisyon Valflar›’ kaleminde, yüzde 43 ile ‘Di¤er Do¤rusal Deplasmanl› Pompalar (Pozitif Hareketli)’ ve

expo

SEKTÖRÜN TÜRK‹YE’DEK‹ DURUMU

ALMANYA’NIN 2008 ‹HRACATI 9,9 M‹LYAR DOLAR

37 moment

s›ndan oldukça iyi bir yerde olmas›na ra¤men üretim aç›s›ndan istenilen düzeye ulafl›lamam›flt›r. Ayr›ca ülkemiz makine üretiminin yerli devre ve otomasyon sistemlerini kullan›m› yeterli seviyede bulunmamaktad›r.

KAPAK

expo

yüzde 39,5 ile ‘Do¤rusal Hareketli (Silindirler) Pnömatik Güç Motorlar›’da kaydedildi. 2009 y›l›nda hidrolik-pnömatik sektörü ithalat›m›zda önemli yer tutan ülkeler aras›nda ilk üç s›ray› Almanya (65,8 milyon Dolar), ‹talya (41,4 milyon Dolar) ve Fransa (27,3 milyon Dolar) ald›.

2009 y›l› ithalat›m›zda ilk 10 firman›n de¤iflim oranlar› esas al›nd›¤›nda; genel olarak ithalat oranlar›nda azal›fl yafland›¤› kaydedilmesine ra¤men yüzde 164,4 ile ‹spanya’dan ithalat art›fl› dikkat çekmektedir. En büyük düflüfl ise yüzde 62,8 ile Hollanda’dan ithalat›m›zda kaydedilmifltir.

moment

38

H‹DROL‹K VE PNÖMAT‹K SEKTÖRÜ ‹HRACATINDA BAfiLICA ÜLKELER SIRA

ÜLKE

2007

2008

Almanya

8.111.840.000

9.860.118.000

De¤iflim 07-08 21,6

1 2

Amerika Birleflik Devletleri

3.254.703.000

3.781.956.000

16,2

3

Japonya

2.489.667.000

2.946.969.000

18,4

4

Çin

1.266.922.000

1.646.362.000

29,9

5

‹talya

1.824.896.000

1.961.025.000

7,5

6

‹ngiltere

1.152.249.000

1.264.202.000

9,7

7

Kanada

1.007.039.000

1.111.455.000

10,4

8

Fransa

1.009.358.000

1.111.380.000

10,1

9

Danimarka

839.165.000

1.552.423.000

85,0

10

‹sveç

806.391.000

971.657.000

20,5

“DÜNYA SIRALAMASIN ‹LK 4 F‹RMA ARASINDAYIZ”

11

‹sviçre

592.770.000

674.733.000

13,8

12

Belçika

450.828.000

592.237.000

31,4

Araç üstü ekipmanlar› sektöründe faaliyette bulunan Galipo¤lu Hidromas Yurt ‹çi Sat›fl Müdürü Mustafa Özkavak, Konya Organize Sanayi Bölgesi’nde 10 bin metre kapal› alana kurulu fabrikas›nda 160 çal›flan› ile silindir, pompa, valf, PTO ve hidrolik kit olmak üzere befl ana grupta üretim yapt›klar›n› söylüyor. “Bu ürünler baflta damper dorse olmak üzere kasa damper çöp araçlar› araç üstü vinçler presler ve sabit platformlarda kullan›lmaktad›r.

Hidromas A.fi. Avrupa’da ve Türkiye’de kendi alan›nda entegre üretim yapan tek firma konumundad›r. Kaliteli ürün anlay›fl›, genifl ürün yelpazesi, rekabetçi fiyat uygulamas› ve güçlü da¤›-

13

Avusturya

492.838.000

512.278.000

3,9

14

Meksika

326.611.000

314.612.000

-3,7

15

Finladiya

207.908.000

281.177.000

35,2

16

Güney Kore

274.652.000

279.581.000

1,8

17

Norveç

241.342.000

306.902.000

27,2

18

Singapur

194.943.000

278.420.000

42,8

19

Tayvan

203.004.000

197.850.000

-2,5

20

Rusya

143.512.000

165.059.000

15,0

21

Brezilya

156.191.000

183.976.000

17,8

22

Bulgaristan

176.676.000

205.120.000

16,1

23

Türkiye Di¤er Toplam

90.990.000

110.356.000

21,3

2.614.072.000

3.162.694.000

21,0

27.935.258.000

33.472.541.000

19,8

Kaynak: BM ‹statistik Bölümü

“ Yetiflmifl eleman sorununun en önemli sorun

olarak her zaman ön s›raya koyan AKDER - ‹stanbul Sanayi Odas› Vakf› (‹SOV) aras›nda imzalanan protokol hayata geçirildi. Akatlar’da bulunan ‹SOV-D‹NÇKÖK Teknik ve Endüstri Meslek Lisesinde, Dernek öncülü¤ünde Ulusal Ak›flkan Gücü E¤itim Merkezi (UAGEM) kuruldu. ‹stanbul’daki bu e¤itim merkezimize özellikle OA‹B Makine Tan›t›m Grubunun maddi deste¤ini de ifade etmek ve teflekkürlerimizi sunmak isteriz. ”

t›m a¤› ile kendi sektöründe dünya s›ralamas›nda ilk dört firma içerisinde yer almaktad›r.”

Hidromas olarak befl ana grupta üretim yapt›klar›n› aktaran Özkavak, “Baflta teloskobik silindir olmak üzere hidrolik pompa Güç aktarma kutusu (PTO) valf ve hidrolik kit üretmekteyiz” diyor. Üretilen bu ürünlerin gerek ba¤lant› flekli olarak gerek kapasite olarak birçok çeflidi bulundu¤unun alt›n› çizen Özkavak, “Yo¤un olarak damperli araçlar›n silindir ve pompa ihtiyaçlar›n› karfl›lamaktay›z. Ancak Hidromas olarak araç üstü ekipmanlarda hidrolik sistemin güvenli¤i, birbiri ile uyumlulu¤u vearaç üstü imalat›n verimlili¤i aç›s›ndan müflterilerimize hidrolik kit tavsiye etmekteyiz” diye konufluyor.

Araç üstü imalat sektörünün hidrolik ihtiyaçlar›n› karfl›lad›klar›n› söyleyen

H‹DROL‹K PNÖMAT‹K SEKTÖRÜ ‹THALATINDA BAfiLICA ÜLKELER DÜNYA ‹THALATI ($) SIRA

ÜLKE

1

Amerika Birleflik Devletleri

4.537.604.000.000

5.989.950.000.000

De¤iflim 07-08 32,0

2

Çin

2.798.837.000.000

3.959.149.000.000

41,5

3

Almanya

3.143.134.000.000

3.721.874.000.000

18,4

4

Fransa

1.447.549.000.000

1.582.226.000.000

9,3

5

Kanada

1.097.844.000.000

1.191.988.000.000

8,6

6

‹ngiltere

1.322.340.000.000

1.355.151.000.000

2,5

7

‹talya

1.246.351.000.000

1.334.106.000.000

7,0

8

Meksika

534.927.000.000

667.894.000.000

24,9

9

Japonya

680.192.000.000

785.269.000.000

15,4

10

Güney Kore

514.079.000.000

616.335.000.000

19,9

11

Brezilya

524.480.000.000

707.684.000.000

34,9

12

Belçika

621.314.000.000

696.615.000.000

12,1

13

Rusya

575.777.000.000

759.946.000.000

32,0

14

Avusturya

645.277.000.000

700.830.000.000

8,6

15

‹sveç

562.553.000.000

642.086.000.000

14,1

16

Norveç

330.583.000.000

458.649.000.000

38,7

17

Avustralya

289.062.000.000

390.744.000.000

35,2

18

‹sviçre

367.527.000.000

434.054.000.000

18,1

19

Danimarka

382.465.000.000

440.835.000.000

15,3

20

Türkiye Di¤er Toplam

Kaynak: BM ‹statistik Bölümü

2007

2008

307.225.000.000

353.233.000.000

15,0

6.096.365.000.000

7.430.374.000.000

21,9

28.247.295.000.000

34.218.992.000.000

21,1

Sektör olarak geçen y›l›n telafisi için çal›fl›yoruz.”

“KAL‹TEYLE ‹LG‹ YATIRIMLAR DURDURULDU” “Hidrolik sektörünün bize göre en önemli sorunu kaliteye iliflkin yaklafl›mlar” diyen Özkavak flöyle devam ediyor: “Sektörde özellikle yaflanan krizden sonra kaliteye iliflkin yap›lan yat›r›mlar durdurularak yerini ürün maliyetlerini afla¤› çekmek için yap›lan çal›flmalara b›rakt›. Sektöre katma de¤er sa¤lamak ve ürün kalitesini Avrupa standartlar›na ulaflt›rma için Kalite anlay›fl›n›n yerleflmesi ve ürünlere yans›mas› aç›s›ndan kalite yat›r›mlar›na devam edilmesi gerekir”. ‹hracat›n yeni pazar çal›flmalar› yeni yat›r›mlar gerektirdi¤ini de belirten Özkavak flöyle devam ediyor: “Özellikle Pasifik bölgesindeki üst yap› pazar›n› de¤erlendirmek için yapt›¤›m›z çal›flmalar 1,5 y›la yak›n bir süre devam ettikten sonra Hindistan’da üretim tesisi kurulmas›na karar verdik. Yaklafl›k 15 Milyon dolarl›k bir yat›r›m ile kurdu¤umuz yeni fabrikada 2010 y›l›n›n temmuz ay›nda ilk silindir banttan ç›km›fl olacak. 9 bin metrekare alana kurulu bulunan fabrikam›zda sadece silindir üretimi yapaca¤›z. Buradan Hindistan, Bangladefl, Nepal, Malezya, Endonezya, Filipinler, Avusturalya gibi ülkelere ihracat yapaca¤›z. Yap›lan yat›r›m›n 4 y›l içerisinde geri dönüflünü hedefliyoruz.”

2010 y›l›n›n araç üstü ekipman üreticilerinin toparlanma ve yeni yat›r›mlara bafllama y›l› oldu¤unu sözlerine ekle-

expo

2009 araç üstü imalat sektörü için kay›p y›l oldu diyebiliriz.

Krizin etkilerini biranda ortadan kald›rmak, 2009 y›l›n›n kay›plar›n› telafi etmek flüphesiz kolay olmayacak. Ancak 2010 y›l›ndan ümitliyiz.

39 moment

Özkavak, araç üstü imalata yönelik de¤erlendirmelerini ise flöyle yap›yor: “2008 y›l›n›n son çeyre¤inde yaflanan ifl daralmas› sektördeki birçok firman›n küçülmesine sebep oldu. ‹fl daralmas›na ba¤l› olarak yaflanan mali s›k›nt›lar iflleri daha da zorlaflt›rd›.

KAPAK yen Özkavak, “Kay›p y›l olan 2009’un telafi edilmesi için sektör yo¤un bir mesai haz›rl›¤›nda. Hidromas olarak bu döneme destek veriyor ve bizde çal›flmalar›m›za bu do¤rultuda yön veriyoruz” diye konufluyor.

expo

“SEKTÖR SON 10 YILDA GEL‹fiME GÖSTERD‹”

moment

40

Akon Hidrolik Pazarlama Müdürü Ça¤lar Çelikbilek ise sektörün durumunu flöyle de¤erlendiriyor: “Hidrolik pnömatik sektörü birçok sanayi dal›nda oldu¤u gibi özellikle son 10 y›lda ciddi geliflmeler gösteren bir sektör. ‹thalata çok ba¤›ml› olan bu sektör son y›llarda yerli üretimin de geliflmesiyle ciddi rakamlarda ihracat da yapabilen bir hal ald›. Bugün hidrolik silindir, hidrolik pompa, hidrolik hortum, kumanda kollar›, valfler, rekorlar gibi birçok hidrolik ve pnömatik eleman Türkiye’de baflar›yla üretilip hem yerli üreticilerin hizmetine sunuluyor hem de birçok ülkeye ihraç ediliyor.

ÜLKELERE GÖRE SEKTÖR ‹HRACATI $ (2009 YILINA GÖRE DE⁄ER SIRALI) SIRA

ÜLKE

2007

2008

2009

De¤iflim % De¤iflim % 07-08 08-09 -21,7 12,4

19.772.877

22.223.126

17.409.347

6.810.807

12.204.637

11.768.267

79,2

1

ALMANYA

2

‹RAN

3

AVUSTURYA

10.519.318

13.579.872

10.548.041

29,1

-22,3

4

‹TALYA

1.036.988

1.043.306

6.244.693

0,6

498,5

5

IRAK

2.659.362

2.369.056

3.683.182

-10,9

55,5

6

JAPONYA

69.721

69.870

3.121.038

0,2

4366,9

7

SUUD‹ ARAB‹STAN

4.980.290

4.151.234

3.027.557

-16,6

-27,1

8

A.B.D.

4.454.782

5.626.079

2.712.977

26,3

-51,8

9

‹NG‹LTERE

8.453.954

9.564.240

2.406.669

13,1

-74,8

10

SUR‹YE

1.452.180

2.243.540

2.290.811

54,5

2,1

D‹⁄ER

30.780.633

37.281.449

30.458.524

21,1

-18,3

TOPLAM

90.990.912

110.356.409

93.671.106

21,3

-15,1

-3,6

Kaynak: TÜ‹K

Tüketici de art›k daha bilinçli. Sadece ucuz oldu¤u için kalitesiz ithal ürünleri tüketmekten art›k sak›n›yor ve kalite-fiyat oran› daha uygun olan ürünlere yö-

neliyor. Bu da sektörde genel olarak kalite bilincini yükseltiyor ve üreticileri daha kaliteli üretmeye, ithalatç›lar› da daha kaliteli markalarla ilgilenmeye yönlendiriyor. Ayr›ca sektörün müflterileri yani makine imalatç›lar› makinalar›n›n, dolay›s›yla hidrolik pnömatik sistemlerinin bak›mlar›na daha fazla önem vermelerini sa¤l›yor. Daha iyi bak›m› yap›lan makinelerin ömürleri hidrolik-pnömatik aksamlar›n›n ömürleri uzayarak kaliteli ürünle kalitesiz aras›ndaki fark›n daha anlafl›l›r olmas›n› sa¤lamaktad›r.”

Ucuz ve kalitesiz ürün ithalat›n›n sektörün en önemli sorunlar›ndan biri oldu¤unu aktaran Çelikbilek, “Ancak artan kalite bilinci tüketicileri gittikçe daha kaliteli ancak pahal› olmayan ürün yada hizmetlere yönlendiriyor” diyor. Çekilbilek’e göre sektördeki bir di¤er s›k›nt› ise yetiflmifl yetkin eleman bulman›n zorlu¤u. “Ülkemizde hidrolik pnömatik sektörü artan üretim kapasitesiyle üniversite sanayi iflbirli¤i için önemli sektörlerden biri olmaya adayd›r, dolay›s›yla bu konuya verilecek önem ve yap›lacak yat›r›mlar›n karfl›l›¤›n›n fazlas›yla al›naca¤›n› böylece bu sektörün ihracat potansiyelini çok daha iyi de¤erlendirebilece¤ini düflünüyoruz.

Bence bir baflka sorun sektörde çok fazla yeni distribütör firman›n kuruluyor ve büyüklü¤ü belli olan pastadan pay almaya çal›fl›yor olmas›d›r. Reka-

bet güzeldir ama teknik ve pazar altyap›s› çok kuvvetli olmadan kurulan firmalar sadece fiyat rekabetine a¤›rl›k vermek zorunda kalarak bazen sektöre zarar verebiliyorlar. Bizim gibi ihracat yapan firmalar için bir di¤er s›k›nt› döviz kurunda son zamanlarda yaflanan istikrars›zl›klard›r. Ancak bu malum sadece bu sektörü de¤il her sektörü yak›ndan etkileyen bir durumdur.”

Son y›llarda sektördeki üretici firmalar›n, artan Uzakdo¤u rekabetine karfl› en büyük avantajlar›n›n kalite ve teslimat oldu¤unun bilinciyle baflar›l› yat›r›mlar ve çal›flmalar yapt›klar›n› da sözlerine ekleyen Çelikbilek flöyle devam ediyor: “Bu sektör genel olarak makine sektörlerine ara ürün tedarik eden bir konumda oldu¤u için ve Türkiye’nin sürekli artan makine ihracat› da düflünüldü¤ünde üreticiler de kaliteli malzeme seçiminin ne denli önemli oldu¤unun bilincine daha çok var›yorlar. Örne¤in biz kendi ürünlerimizi ihraç etti¤imiz gibi iç piyasadaki birçok müflterimiz de bizim ürünlerimizi kulland›klar› makineleri ihraç ediyorlar.

Böylece asl›nda kolektif olarak ülkeye birlikte döviz girdisi sa¤lam›fl oluyoruz.

Bu da art›k makine üreticilerinin ithal ürünlere çok yüksek bedeller ödemeden ama kaliteden de ödün vermeden üretim ve ihracat yapmalar›n› sa¤l›yor.”

‹MALATÇI VE D‹STR‹BÜTÖRLER B‹R ARADA AKDER Ak›flkan Gücü Derne¤i Yöne-

“MTG’YE TEfiEKKÜRLER” Hidrolik-Pnömatik sektörünü ve Türkiye’yi bekleyen en önemli sorunlardan birinin kalitesiz, standart d›fl› yeterince test edilmemifl Uzakdo¤u ürünlerinin Türkiye pazar›na elini kolunu sallayarak girmeleri oldu¤una de¤inen Kürtöz, “Bu konu ile ilgili gerek ithalatç› arkadafllar›m›z gerekse kullan›c›lar›m›z bilinçlendirilmeli ve bu tür ürünlerin kullan›lmamas› sa¤lanmal›d›r” diyor.

Ayr›ca devlet aç›s›ndan bak›ld›¤›nda bu tür ürünlerdeki haks›z rekabeti önlemek amac› ile geliflmifl ülkelerin dahi uygulad›¤› bir tak›m engelleme politikalar›n›n devreye sokulmas›n›n gereklili¤ine de vurgu yapan Kürtöz flöyle devam ediyor: “Örne¤in bu tür ürünlerle ilgili gümrüklerin ulafl›m› daha zor ve maliyeti artt›r›c› bölgelerde kurulmas› gibi tedbirler al›nabilir. Bir di¤er sorun ise gene haks›z rekabete neden olan kalite ve standart olarak, olmas› gerekti¤i gibi olmayan merdiven alt› üretim dedi¤imiz üretime çözüm bulunmas› gerekmektedir. Standartlara uymad›¤› gibi kay›t d›fl› çal›flan bu tür üreticilerin standarda uygun üretim yapmalar› konusunda denetleyecek mekanizmalar›n kurulmas›n›n yan›nda kay›t içine al›nmalar› da gerekmektedir. Devlet aç›s›ndan bak›ld›¤›nda ise her ne kadar liberal ekonomi dense de, bu kriz bizlere bir kez daha göstermifl-

SEKTÖR ‹THALATI YÜZDE 21,1 ARTTI 2008 y›l›nda sektör ithalat› yüzde 21,1 artarak 34,2 milyar Dolara yükseldi. ABD 6 milyar Dolara aklaflarak dünya s›ralamas›nda lider konumunu korudu. ABD’yi 4 milyar Dolarla Çin, 3,7 milyar Dolar ile Almanya ve 1,6 milyar Dolar ile Fransa izledi. 2008 y›l›nda, hidrolik-pnömatik ithalat›nda ilk 20 ülkenin verileri incelendi¤inde; yüzde 41,5 art›fl ile Çin en fazla art›fl kaydeden ülkeler aras›nda ilk s›rada yer ald›¤› ve bu ülkeyi Norveç (yüzde 38,7) ile Avustralya’n›n (yüzde 35,2) takip etti¤i görülür. Bu ülkeler aras›nda ithalat›nda düflüfl kaydedilen ise olmad›. 2008 y›l› sektör ithalat›nda 20. s›rada bulunan Türkiye, 2007 y›l›nda 307,2 milyon Dolar de¤erinde ithalat› yüzde 21,9 oran›nda artarak 2008 y›l›nda 353 milyon Dolar seviyelerine ulaflt›. Dünya geneli ithalattan ise yüzde 1 pay ald›. tir ki sanayi politikalar›n›n genel çerçevesi belirlenmeli ve önemli sektörler bu konuda desteklenmelidir. Öncelikle devlet ihalelerinde yerli üretimi teflvik etmek amac› ile ülkemizde üretilmifl ürünlerin kullan›m› ve al›m› tercih edilmeli, baz› ihalelerde belirtilen ithal ürün tercih edilir ibaresi kald›r›lmal›d›r.” Tüm sanayide di¤er ülkeler ile rekabet edici istihdam politikas› uygulanmas› gerekti¤ini vurgulayan Kürtöz, istihdam üzerindeki a¤›r yüklerin azalt›lmas›n›n yan› s›ra kredi maliyetlerinin de düflürülmesi gerekti¤ini söylüyor. Yetiflmifl eleman sorununun en önemli sorun olarak her zaman ön s›raya koyan AKDER- ‹stanbul Sanayi Odas› Vakf› (‹SOV) aras›nda imzalanan protokol hayata geçirildi. Akatlar’da bulunan ‹SOV-D‹NÇKÖK Teknik ve Endüstri Meslek Lisesinde, Dernek öncülü¤ünde Ulusal Ak›flkan Gücü E¤itim Merkezi (UAGEM) kuruldu ve Nisan-May›s aylar›nda 2 adet e¤itim gerçeklefltirildi. Bu merkezin kurulmas›nda yer tahsis eden, baflkaca birçok konuda da desteklerini esirgemeyen ‹stanbul Sanayi Odas› ve ‹stanbul Sanayi Odas› Vakf› yöneticilerine teflekkür eden Kürtöz flöyle devam ediyor: “‹stanbul’daki bu e¤itim merkezimize özellikle OA‹B Makine Tan›t›m Grubunun maddi deste¤ini de ifade etmek ve teflekkürlerimizi sunmak isteriz.

Kaynaklar: - Türkiye ‹statistik Kurumu - International Trade Center (ITC) www.trademap.org - Ak›flkan Gücü Derne¤i (AKDER) www.akder.org

expo

Hidrolik-Pnömatik sektörü 2009 y›l› ihracat›m›zda Almanya 17,4 milyon Dolar ile birinci konumda yer ald›. Bu ülkeyi 11,8 milyon Dolar ile ‹ran ve 10,5 milyon Dolar ile Avusturya’n›n takip etti¤i görülür. Sektörde en büyük ithalatç› konumunda olan ABD, Türkiye’nin sektör ihracat›nda da yüzde 0,025’lik pay ile 8. s›rada yer al›yor. 2009’da ihracatta düflüfl yaflayan sektör, 2009 y›l›nda (serbest bölgeler dahil olmak üzere) 131 ülkeye ihracat gerçeklefltirdi. 2009 y›l›nda sektör ihracat›m›zda en büyük pay› alan ilk 20 ülke aras›nda ihracat art›fl› esas al›nd›¤›nda; yaklafl›k 120 kat art›fl ile ‹sviçre’nin ilk s›rada yer ald›¤› görülmektedir. Bu ülkeyi 41 kat art›fl oran› ile Ürdün ve yüzde 544,1 art›fl oran› ile Özbekistan takip ediyor. Söz konusu dönemde ihracat›m›zda en büyük düflüfl ise Sudan’da (yüzde 75,7) gerçekleflti.

tim Kurulu Baflkan› Mehmet Kürtöz ise sivil toplum kurulufllar›n›n yönetimlerde daha etkin oldu¤u bu dönemde, Türkiye’nin Hidrolik ve Pnömatik Sektörü imalatç› ve distribütörlerinin bir araya gelerek kurduklar› derne¤in, kendi alan›nda önemli çal›flmalar yapt›¤›n› söylüyor. “Sektörümüz esas olarak makine ve tesis tasar›m ve imalatç›lar› ile çal›flmakta olan makine ve tesislerin yedek parça ve bak›m hizmetlerini desteklemektedir. Bu hizmetler aras›na askeri makine ve teçhizatlar girdi¤i gibi, özellikle de ihracat yapan makine imalatç›lar› önemli bir müflteri kitlesi olarak karfl›m›za ç›kmaktad›r. Derne¤imiz bu sektöre ait; ekonomik ve ticari istatistik, teknik standartlar, sektörsel de¤erler ve dayan›flma, kamu yönetimi ile gerekli olan iliflkilerin yürütülmesi vb. konularda sektörü temsil etmektedir.”

41 moment

‹HRACATIMIZDA ALMANYA B‹R‹NC‹

SEKTÖREL ÖRGÜTLER

Çelik dökümünde

expo

devler ligindeyiz moment

42

TÜRK‹YE’DE DÖKÜM SEKTÖRÜ 2008 YILI ÜRET‹MLER‹ ‹LE ALMANYA, FRANSA, ‹TALYA VE ‹SPANYA’YI TAK‹BEN AVRUPA’DA 5. SIRADA YER ALIYOR. TÜDOKSAD GENEL SEKRETER‹ KUB‹LAY DAL, ÖNÜMÜZDEK‹ 10 YIL ‹Ç‹NDE TÜRK ÇEL‹K DÖKÜM SANAY‹N‹N KÜRESEL REKABETTE C‹DD‹ B‹R POZ‹SYONA YERLEfiECE⁄‹N‹ SÖYLÜYOR.

“2009’DA SEKTÖR YÜZDE 50 KAPAS‹TE ‹LE ÇALIfiTI” Türkiye’deki de¤iflik yap›daki döküm iflletmelerinin ço¤unun 2009 y›l›nda yüzde 50 kapasite ile çal›flt›¤›n› da sözlerine ekleyen Dal, “Türk Döküm sektörü Avrupa’da elde etti¤i baflar›y› dünyan›n di¤er bölgelerine de ulaflt›rma hedefindedir. Ancak sektörün temel müflterisi ana

Kubilay Dal TÜDOKSAD Genel Sekreteri Son on y›l içinde çelik döküm sektöründe üretim profili büyük geliflme göstermifl, teknolojisi ve katma de¤eri daha yüksek alafl›mlar›n ve malzemelerin dökümü hedeflenmifltir.

üretim sanayidir. Sektör ana sanayinin kuvvetli oldu¤u ülkelerde pazar bulabilmektedir” diyor. Döküm sektörünün di¤er üretim metotlar›na göre üstünlükleri ve geliflen modern teknolojiler ile hem dünyada hem de Türkiye’de uzun y›llar önemini koruyaca¤›n› da aktaran Dal, her y›l artan dünya üretim rakamlar›n›n da bunun ifadesi oldu¤unu söylüyor. Döküm ürünleri a¤›rl›k/k›ymet oran› düflük ürünler oldu¤undan navlun ürünün d›fl ticaretinde önemli bir maliyet kalemi oldu¤unu aktaran Dal, “Verimli demiryolu ve denizyolu tafl›mac›l›¤› sektörün rekabet gücünü art›racakt›r” diyor.

Son dönemde, sektördeki küçük boyutlu döküm atölyelerinin kapanmakta oldu¤u, bunlar›n yerine teknolojisi yüksek yeni fabrika boyutunda dökümhanelerin devreye girdi¤ini ifade eden Dal flöyle devam ediyor: “Tesisler modernize edilerek, toplam üretim kapasitesinin artt›¤› görülüyor. Bu e¤ilim tüm dünyada da yayg›nlaflmakta. Co¤rafi da¤›l›m itibariyle özel sektöre ait fabrikalar›n büyük k›sm› ‹stanbul, Kocaeli, Bursa, Eskiflehir, Bilecik, ‹zmir, Ankara ve Samsun yörelerinde bulunuyor. Küçük atölyeler ise, baflta ‹stanbul, Bursa, Eskiflehir, Ankara, Konya ve Gaziantep olmak üzere, tüm illerimize da¤›lm›fl durumda. Aluminyum Döküm Sanayi sektöründe faaliyet gösteren yaklafl›k 200

“ALUM‹NYUM DÖKÜM SANAY‹ HENÜZ GENÇ” TÜDOKSAD Genel Sekreteri Dal, Türk Sanayi için genç konumda olan aluminyum döküm sanayinde; özellikle yerli otomotiv sanayinin geliflmesi ve döküm ihracat›nda talep art›fl› nedeniyle önemli ilerleme beklenilmekte oldu¤unu söylüyor. “Aluminyum döküm ile beraber Zamak Dökümü de geliflme göstermektedir. Aluminyum Döküm sektörünün yurt içinde en önemli kullan›m alanlar›: Otomotiv sanayi (Alafl›ml› jant, diflli kutular›, silindir kafalar›), elektrikli ve elektronik sanayinde (elektrik motor gövde ve kapaklar›, buvat kutular›, cep telefonlar›, tv, video, müzik sistemleri ), mobilya sanayi ( masa ve koltuk ayaklar›), beyaz ve kahverengi eflya (diflli kutular› kapaklar, kulplar). Döküm Sektöründe, Türkiye aluminyum döküm

expo

K

firma bulunuyor. 50 kadar firma orta boyutta iflletmeler olup 30 – 100 kifli aras›nda iflçi çal›flt›r›yorlar. Bununla beraber 120 civar›nda da küçük atölyeler fleklinde aile iflletmeleri mevcut. Zamak dökümde ise 220 civar›nda iflletme ço¤unlu¤u KOB‹ ve mikro iflletmeler fleklinde üretim yapmaktad›rlar.”

2000 y›l›ndan itibaren yerli otomotiv sanayinin, montaj a¤›rl›kl› geliflme içerisine girmesi sebebiyle, yan sanayinin yeterince geliflemedi¤ini ve döküm sektöründeki üretim art›fl›n›n kald›¤›n› söyleyen Dal flöyle devam ediyor: “Bununla beraber modern dökümhaneler yurt d›fl› sat›fllar› ile kapasitelerini doldurmaya çal›flmaktad›rlar. Ancak geliflmekte olan ülkelerden gelen devlet sübvansiyonlu mamuller, çok ucuz fiyatlar› ile dünya pazarlar›nda oldu¤u gibi, Türkiye pazar›n› da tehdit etmektedir. Çelik döküm uzun süredir Türkiye’nin önde gelen sanayi alanlar›ndan olmufltur. Yüksek tecrübeye sahip kurulufllar›n yeni yat›r›mlar ile yurt içine ve d›fl›na ciddi üretimler gerçeklefltirdikleri gözlenmektedir.

Son on y›l içinde çelik döküm sektöründe üretim profili büyük geliflme göstermifl, teknolojisi ve katma de¤eri daha yüksek alafl›mlar›n ve malzemelerin dökümü hedeflenmifltir. Önümüzdeki 10 y›l içinde Türk Çelik Döküm Sanayi küresel rekabette ciddi bir pozisyona yerleflecektir.”

43 moment

uyumculuktan, a¤›r sanayi tezgâhlar›na, silahlardan gemi makinalar›na kadar çok de¤iflik alanlarda döküm yöntemi ile üretilen malzemeler kullan›l›yor. Bugün döküm sanayi özellikle makine sektörüne göbek ba¤› ile ba¤l›. Türkiye makine sektörünün geliflmesi ayn› zamanda Türk döküm sanayinin de geliflmesi anlam›na geliyor.

Türkiye’de döküm sektörü 2008 y›l› üretimleri ile Almanya, Fransa, ‹talya ve ‹spanya’y› takiben Avrupa’da 5. s›rada yer al›yor. Moment Expo’nun sorular›n› yan›tlayan Türkiye Döküm Sanayicileri Derne¤i (TÜDOKSAD) Genel Sekreteri Kubilay Dal, Türkiye döküm sanayinde 1200 civar›nda kurulufl bulundu¤unu ve 2009 y›l›nda 2,6 Milyar Dolar k›ymetinde 1 milyon 30bin üretim yap›ld›¤›n› söylüyor. Dal, “Türkiye ayr›ca 1,9 Milyar Dolar üzerinde ihracat gerçeklefltirmifl ve 25 bin kifliye istihdam yaratm›flt›r” diyor. Dal flöyle devam ediyor: “Döküm sektörü temel metalurjik özelliklerine göre Pik/Sfero/Temper; Çelik; Bak›r Alafl›mlar› ve Aluminyum Alafl›mlar› dökümü olmak üzere dört grupta incelenebilir. Bununla beraber iflletmenin yat›r›m sahas›na ba¤l› olarak de¤erlendirilirse otomotiv dökümhaneleri yüksek miktarda seri üretim yapmak üzere, makine ve di¤er alanlarda daha düflük serilerde üretim yapacak iflletmeler ise daha farkl› teknolojiler ile kurulmufllard›r. Çelik dökümhanelerimizin ço¤unlu¤u çimento ve altyap› sanayine afl›nma parçalar› üretmekte olup 4 tane firmam›z büyük çelik parça dökümü konusunda uzmanlaflm›fllard›r. Aluminyum döküm temel olarak yüksek bas›nç ve alçak bas›nç olmak üzere ikiye ayr›l›r.

Yüksek bas›nçl› döküm yat›r›mlar› yüksek kapasiteli tesisler olup otomotiv ve beyaz eflya sanayine üretim yapmaktad›rlar.”

expo

SEKTÖREL ÖRGÜTLER

moment

44

“ Almanya, verimsiz eski dökümhanelerini

kapatmaktad›r. Ancak açt›¤› her yeni dökümhane, kapatt›¤› 10 dökümhanenin tonaj›n› yapmakta ve ifl gücü tecrübe ve e¤itiminde çok iyi olmas› nedeniyle, maliyetleri navlun fark› ile birlikte, Türk ürünleriyle baflabafl noktaya gelmektedir” sektörü, Avrupa s›ralamas›nda gerilerde yer almaktad›r. Ancak e¤ilim k›sa süre içinde Avrupa’da bu alanda da söz sahibi haline gelece¤imiz fleklinde de¤erlendirilebilir.”

Dal, “AB ve di¤er bat› ülkeleri döküm sektörünün zorlu¤u, katma de¤erinin düflüklü¤ü, eme¤e dayal› olmas› nedeniyle, bu sektörde yeni yat›r›mlar yap›lmay›p ihtiyaçlar do¤u Avrupa, Türkiye, Çin, Hindistan gibi ülkelerden temin edilme yönüne gidilmektedir” diyor.

Hammadde fiyatlar›ndaki dalgalanma-

lar, enerji fiyatlar›n›n yüksekli¤i ve Çin/Hindistan ve Do¤u Avrupa ülkelerinden gelecek rekabetin sektördeki büyümeyi etkileyebilecek faktörler oldu¤una vurgu yapan Dal, “Türkiye’deki enerji (elektrik, do¤algaz, akaryak›t) fiyatlar›n›n yüksekli¤i, 1 ton aluminyum döküm parçan›n üretimi için gerekli olan 4500 kws (eflde¤er) enerji maliyetini yükseltmekte ve ayn› enerjiyi 5 ~ 6.5 kws bedelle kullanabilen Do¤u Avrupa ülkelerine göre rekabet gücümüzü azaltmaktad›r. Bunun yan›nda, tüm AB müflteri-

lerinin J‹T (Just in time/zaman›nda teslimat) sistemi ile çal›flmalar› nedeniyle saatlik, günlük teslimat› sa¤lamak için yerinde depo ve h›zl› nakliye bedelleri maliyetleri art›rmaktad›r.”

Dal, döküm sektörünün güçlü yönlerini flöyle s›ral›yor: “1 milyon 500 bin tonluk kurulu kapasite, Bin 200 Milyar Dolarl›k yat›r›m, modern teknolojiye uyan tesisler, genç ve yetiflmifl insan gücü, Türkiye’deki co¤rafi da¤›l›m›n uygunlu¤u, ekonomik kriz dönemlerinde ayakta kalabilme gücü, yabanc› dil bilgisi ve bilgisayar kullan›m›n›n yo¤unlu¤u, kalite sertifikasyonlu tesis say›s›n›n yayg›nl›¤›, ihracat arzusu ve bilgisi.” Sektörün zay›f yönleri ise flunlar: “Pazar da¤›l›m›n›n otomotiv sektörü yo¤unluklu olmas›, yurt içi hammadde üretimi yetersizli¤i, sermaye yetersizli¤i ve finansman maliyetlerinin yüksekli¤i, Ar-Ge faaliyetlerinin yetersizli¤i, küçük iflletmelerin k›r›lgan yap›s›, Orta ve büyük iflletmelerin büyüme zorunlulu¤u, ana sanayi, komponent ve alt sistem üretim yat›r›mlar›n›n yetersizli¤i, AB çevre standartlar›na

expo

uyum konusundaki eksiklikler, yurt içi tesis, ekipman ve servis üretiminin yetersizli¤i.

Döküm sektörünün en önemli s›k›nt›lar› aras›nda yeni yat›r›m için arazi temini geldi¤ini belirten Dal, “Sektörün a¤›r ve genifl sahalara olan ihtiyac› sanayinin yo¤un oldu¤u büyük flehirlerde ve sanayi bölgelerinde sanayi arazilerinin bedellerinin çok yükselmesi nedeniyle dökümhane yat›r›mlar› imkans›z hale gelmektedir” diyor. Dal ayr›ca, bölge sanayicilerinin yeni organize sanayi bölgelerine ihtiyaç duyduklar›n› aktararak flöyle devam ediyor: “En önemli örnek ‹zmir ilimizde yaflanmaktad›r. Bölge dökümcüleri ihtisas organize sanayi bölgesinin hayata geçirilmesini heyecanla beklemektedirler. Sektörün di¤er önemli sorunu ise nakliyedir. Gerek hammaddelerin gerek mamulün nakliyesi önemli bir maliyet teflkil etmektedir. Verimli demiryolu tafl›mac›l›¤› da sektörün hevesle bekledi¤i bir geliflme olacakt›r. Döküm sektörü metal ergitmede yüksek miktarda elektrik enerjisi kullanmaktad›r. Serbest piyasa koflullar›n›n hala oluflmad›¤› enerji piyasas›nda sektör “büyük kullan›c›” olman›n avantaj›n› beklemektedir.”

moment

45

“ALMANYA VER‹MS‹Z DÖKÜMHANELER‹ KAPATIYOR” Döküm sektörünün, zorluk ve çevre koflullar› nedeniyle AB taraf›ndan terk edilip Türkiye gibi geliflmekte olan ülkelere kayd›¤› düflünüldü¤ünü sözlerine ekleyen Dal, “AB içerisindeki döküm tesis yat›r›mlar›na ve tonajlar›na bak›ld›¤›nda, durumun böyle olmad›¤› anlafl›lmaktad›r. Almanya, verimsiz eski dökümhanelerini kapatmaktad›r. Ancak açt›¤› her yeni dökümhane, kapatt›¤› 10 dökümhanenin tonaj›n› yapmakta ve ifl gücü tecrübe ve e¤itiminde çok iyi olmas› nedeniyle, maliyetleri navlun fark› ile birlikte, Türk ürünleriyle bafla bafl noktaya gelmektedir” diyor. Dökümün, di¤er üretim metodlar›na göre üstünlükleri ve geliflen teknikler ile hem dünya, hem de Türkiye’de uzun y›llar önemini koruyaca¤›n› söyleyen Dal flöyle devam ediyor: “Bu her y›l artan dünya üretim rakamlar› ile de kendini belirgin flekilde göstermektedir. A¤›rl›kl› olarak yerli otomobil sanayinin geliflmesine

paralel olarak döküm sektörü büyümesini sürdürebilecektir. Bu büyüme rekabet flans›n›n daha fazla oldu¤u yo¤un iflçilik gerektiren döküm parça üretiminde daha fazla olabilir. Üretilen döküm parçalar›n›n yaklafl›k yüzde 75’i ihraç edilecektir. Katma de¤eri çok yüksek olan bu sektörde en önemli girdiler yerli hammaddeler, enerji ve iflçiliktir.

Dolay›s›yla, enerji ve iflçilik fiyatlar›nda yap›lacak tasarruflar rekabet gücünü olumlu yönde etkileyecektir. Al›nacak kararlarda enerji, iflçilik ve nakliye konular›na özel önem verilmesi gerekmektedir. K›ymeti düflük olan döküm ürünü üzerine nakliye bedelleri yüzde 15-20 aras›nda ilave ihracat maliyeti getirmektedir. Avrupa’ya demir yolu tafl›mac›l›¤› mutlaka verimli hale getirilmelidir.

KR‹Z SONRASI ALINAN TEDB‹RLER Dal, sektör olarak 2008 krizi sonras› ald›klar› tedbirleri ise flöyle s›ral›yor: “Üretiminin yüzde 50’sini otomotiv ve iliflkili sektörlere satan döküm sektörü, özellikle bu müflterileri ve di¤er pazarlarda yaflanan daralma ile yüzde 30 – 40 aras› küçülme yaflamaktad›r. Bu daralma, birçok küçük döküm fabrikas›n›n kapanmas›na, orta ve büyük fabrikalarda ise önemli say›da personel azalt›lmas›na neden olmaktad›r. Sektörde 2009 y›l›nda 6 bin direkt, 5 bin endirekt personel daralmas› yaflanm›flt›r. Sektör, bu daralmaya en az hasarla atlatabilmek için kendi bünyesinde birçok tedbir alarak, kriz sonras› için rekabet gücünü artt›rmay› hedeflemektedir.”

ÜLKELERDEN

Makine ihracat›m›z›n en büyük 3. pazar›,

expo

Fransa moment

46

TÜRK‹YE, 2009 YILINDA FRANSA’YA 6,2 M‹LYAR DOLAR DE⁄ER‹NDE ‹HRACAT VE 7,09 M‹LYAR DOLAR DE⁄ER‹NDE ‹THALAT GERÇEKLEfiT‹REREK FRANSA’NIN ‹THALAT VE ‹HRACATINDA 14. SIRADA YER ALDI. MAK‹NE VE AKSAMLARI SEKTÖRÜ ‹SE; 2009 YILI RAKAMLARINA GÖRE FRANSA’YA ‹HRACATIMIZDA 549 M‹LYON DOLAR ‹LE 3. SIRADA KONUMLANDI.

expo moment

47

F

ransa, Avrupa’n›n iktisadi aç›dan güçlü ülkeleri aras›nda yer al›yor. Tar›m ürünleri bollu¤u ve çeflitlili¤i ile Avrupa Ekonomik Toplulu¤u içinde birinci, süt ürünleri aç›s›ndan ise dünyada dördüncü s›rada yer alan Fransa, sanayi yönünden de oldukça güçlü bir ülkedir.

Endüstri, ülke gelirinin çeyre¤ini ve ticaret kazanc›n›n yüzde 80’inden fazlas›n› karfl›l›yor. Di¤er birinci dünya ekonomileri gibi Fransa ekonomisi de a¤›rl›kl› olarak hizmet sektörüne dayan›yor. Ülke sanayinde ve ihraç mallar› aras›nda önemli bir konuma sahip olan otomotiv sektörü, birçok kifliye istihdam sa¤l›yor.

Ülkede iflsizlik oran› mevcut durumda yüzde 10,1 seviyesinde seyrediyor. Enflasyon oran›n›n ise 2009 y›l›na göre yüzde 0,1 artarak 2010 y›l› için yüzde 1,1 olarak gerçekleflmesi bekleniyor.

Fransa’da milli gelire sektörlerin katk›lar› incelendi¤inde, hizmetler sektörünün yüzde 56 ile bafl› çekti¤i görülüyor.

Bu sektörü yüzde 23 ile kamu hizmetleri, yüzde 13 ile sanayi ve yüzde 6 ile de inflaat sektörleri izliyor.

2009 y›l› tahmini rakamlar›na göre Fransa’n›n GSMH rakam›, 2.545 milyar dolar olarak iken kifli bafl›na GSMH ise 45.678 dolar olarak kay›tlara geçti. 2008 y›l›nda Fransa‘n›n Reel Gayrisafi Milli

Has›las› 2007 y›l›na k›yasla 0,4 puan yükseldi.

2009 y›l›nda ise GSMH, tahminen yüzde -2,2 seviyesinde geriledi. Bu düflüflte 2008 y›l› son çeyre¤indeki yüzde 1,4 ve 2009 y›l› ilk çeyre¤inde gerçekleflen yüzde 1,2’lik daralmalar›n etkisi büyük oldu.

Fransa’da imalat sanayinin bölgelere göre belli alanlarda yo¤unlaflt›¤› gözleniyor. Kuzey Do¤u Fransa; demir-çelik, çeflitli metal sanayileri ve otomotivde öne ç›k›yor. Lyon bölgesi kimya sektöründe, Toulouse bölgesi havac›l›k ve uçak üretiminde, Paris ve Alsace bölgeleri de a¤›rl›kl› olarak KOB‹ düzeyinde

expo

ÜLKELERDEN

moment

48

çok çeflitli hizmet ve üretim dallar›nda faaliyet gösteriyor.

Fransa’da 2009 y›l›nda sanayi sektöründe yaklafl›k olarak yüzde 7 oran›nda daralma yaflan›rken, en büyük düflüfl motorlu araç, aksam ve parçalar› üretiminde görüldü. 2006 y›l›nda 3,6 milyon araç üretimi yapan Fransa’da bu say› 2008 y›l›nda 2,1 milyona kadar geriledi. 81,9 milyon turist say›s› ile dünyan›n en çok ziyaret edilen ülkelerinden olan Fransa; ABD ile ‹spanya’n›n ard›ndan 39,6 milyon dolar ile turizm gelirleri aç›s›ndan üçüncü s›rada yer al›yor. Ülkenin geliflmifl turizm sektöründe yaklafl›k olarak 894 bin kifliye istihdam sa¤lam›yor.

2008 senesinde Fransa’da moda ve lüks sanayi sektörü, 20 kifliyi aflk›n personeli bulunan 1500 flirkette toplam 160 bin çal›flan ile yaklafl›k 32 milyar euro ciro yapt›. Fransa, kozmetik ve parfüm ihracat›nda dünya birincisi konumundad›r.

2008 y›l›nda, 145 milyar euro ciro ile g›da iflleme sanayisi Fransa’n›n sanayi sektöründe birinci, dünyada ise ABD’nin ard›ndan ikinci s›rada bulunuyor. Kozmetik sanayi; makine sanayisinden sonra Fransa’n›n en çok ifl sa¤layan sanayisi olarak say›l›yor.

MAK‹NE VE AKSAMLARI; ‹HRAÇ ÜRÜNLER‹NDE ‹LK SIRADA BM verilerine göre; bir önceki y›la k›yasla Fransa’n›n ihracat› yüzde 21,9 azalarak 2009 y›l›nda 464 milyar dolara düfltü. Ülkenin genel ihracat›nda en çok pay› alan ilk üç ülke s›ras›yla Almanya, ‹talya ve ‹spanya oldu.

Fransa’n›n ihracat›nda en büyük pay› alan ilk 20 ülkeye yönelik ihracatta gerileme kaydedilmifl olup bu ülkeler aras›nda en az daralma gösteren ülke ise yüzde -6,8’luk pay ile; Birleflik Arap Emirlikleri’dir. Türkiye, 2009 y›l›nda

Fransa’n›n ihracat›nda 6,2 milyar dolar ile 14. s›rada yer ald›.

2009 y›l›nda Fransa’n›n önemli ihraç ürünleri incelendi¤inde ilk üç s›ray› “makine ve aksamlar›”, “motorlu kara tafl›tlar›, traktör, bisiklet, motosiklet ve di¤er” ile “elektrikli makine ve cihazlar, aksam ve parçalar›” kalemlerinin ald›¤› görülüyor.

Fransa’n›n ithalat› yüzde 22,2 azalarak 2009 y›l›nda 540 milyar dolar oldu. Ayn› y›lda ülkenin genel ithalat›nda en çok pay› alan ilk üç ülke s›ras›yla Almanya, Belçika, ‹talya’d›r. Türkiye ihracatta oldu¤u gibi ithalatta da 14. s›rada yer al›yor. Önemli ithal kalemleri ise “mineral yak›tlar, mineral ya¤lar ve müstahsallar›, mumlar”, “makine ve aksamlar›”, “motorlu kara tafl›tlar›, traktör, bisiklet, mo-

“ TÜ‹K verilerine göre; 2009 y›l›nda ülkemizin 84.

fas›l itibariyle makine ve aksamlar› sektörü ihracat›nda 3. s›rada bulunan Fransa, sektör ihracat›m›zdan yüzde 6,7 pay ald›. Fransa’dan ithalat›m›z da yüzde 0,57 oran›nda artarak 1.357 milyon dolara ç›kt›”

tosiklet ve di¤er”dir. Makine ve aksamlar› ithalat›, 2009 y›l›nda yüzde 24 oran›nda geriledi.

TÜRK‹YE; FRANSA’NIN ‹THALAT VE ‹HRACATINDA 14. SIRADA YER ALIYOR Fransa ile Türkiye aras›ndaki ticari ve ekonomik iliflkilerin yasal altyap›s›n›n büyük ölçüde tamamland›¤›n› görülüyor. Ticaret ve Ödeme Anlaflmalar› 1946 y›l›nda, Uluslararas› Kara Ulaflt›rma Anlaflmas› 1969 y›l›nda, Sosyal Güvenlik Konusunda Genel Sözleflme 1972’de, Karma Ekonomik Komisyon Kurulmas›na ‹liflkin Protokol 1987’de, Çifte vergilendirmenin Önlenmesi Antlaflmas› 1989 y›l›nda, Türkiye-Fransa 2000 Antlaflmas› 1998’de, Yat›r›mlar›n Karfl›l›kl› Teflviki ve Korunmas› Anlaflmas› ise 2006 y›l›nda imzaland›.

Hazine Müsteflarl›¤› verilerine göre, 2008 y›l›nda Türkiye’de Frans›z yat›r›mlar› 679 milyon dolar, 2009 y›l›nda ise 593 milyon dolar düzeyinde gerçekleflti.

Fransa’dan 2002-2009 döneminde ülkemize giren UDY girifli toplam 4.362 milyon dolar düzeyinde olurken, Fransa; tüm dünya ülkeleri aras›nda Hollanda, ABD, Yunanistan, Belçika ve Lüksemburg’un ard›ndan 6. s›rada yer ald›.

Türkiye’de yerleflik Frans›z firmalar›n›n

FRANSA’NIN ÜLKELER BAZINDA ‹THALATI (B‹N $)

FRANSA’YA ‹HRACATIMIZDA MAK‹NE VE AKSAMLARI; 3. SIRADA 2009 y›l› verileri bir önceki y›l ile k›yasland›¤›nda Fransa’ya ihracat›m›zda yüzde 6,2 oran›nda, Fransa’dan ithalat›m›zda ise yüzde 21,4 seviyesinde bir azal›fl gerçekleflti¤i görülüyor.

Türkiye ile Fransa aras›ndaki ticaret hacmi 2009 y›l›nda yüzde 14,9 gerileyerek 13.301 milyon dolar seviyesinde

2006

2007

2008

2009

2008/09 De¤iflim % 88.206.760 -22,56

1

Almanya

81.703.992

86.144.464

101.710.832

113.901.584

2

Belçika

38.438.920

44.144.972

50.697.120

59.139.864

44.696.188

-24,42

3

‹talya

41.127.492

44.828.368

52.210.576

56.530.104

42.981.560

-23,97

4

Çin

25.949.320

30.102.976

38.728.292

45.461.944

41.252.584

-9,26

5

A.B.D.

28.100.924

31.805.570

35.571.996

38.295.740

34.722.668

-9,33

6

‹spanya

33.837.472

36.359.196

42.665.916

45.316.840

34.255.168

-24,41

7

‹ngiltere

27.866.768

32.478.402

33.410.532

33.670.664

25.172.286

-25,24

8

Hollanda

19.664.484

21.641.200

25.010.184

28.179.660

22.853.692

-18,90

9

‹sviçre

11.145.187

12.114.829

14.010.041

15.699.978

13.725.119

-12,58

10 Rusya Feder.

10.067.573

12.588.663

15.135.157

20.159.584

12.938.862

-35,82

11 Japonya

12.889.946

12.909.259

13.987.373

13.998.663

10.767.919

-23,08

12 ‹rlanda

8.950.530

8.123.677

8.929.598

8.983.380

8.389.467

-6,61

13 Polonya

4.800.455

6.206.823

7.428.753

9.549.717

7.788.092

-18,45

14 Türkiye

5.887.816

7.239.952

7.849.700

9.022.015

7.092.516

-21,39

15 Norveç

8.029.679

8.538.360

8.660.117

12.381.513

6.629.929

-46,45

16 ‹sveç

6.009.888

6.499.936

7.976.562

9.297.559

6.497.835

-30,11

17 Çek Cumhuriyeti

3.982.711

5.154.866

6.214.037

6.891.627

5.875.979

-14,74

18 Portekiz

4.561.731

4.957.008

5.647.642

6.030.559

5.012.945

-16,87

expo

önemli bölümü büyük ölçeklidir. Yat›r›m yap›lan sektörlerin bafll›calar› ise: otomotiv ve yan sanayi, perakende da¤›t›m, sigortac›l›k, g›da ve çimento sektörleridir.

2002–2009 döneminde Fransa’daki Türk yat›r›mlar› ise 42 milyon dolar seviyesinde gerçekleflti.

Fransa, makine ithalat›nda yo¤unlukla yüzde 0 ila yüzde 2,7 aras›nda gümrük vergisi uyguluyor. ‹lgili ürün için vergi oranlar› http://ec.europa.eu/taxation_customs/dds/cgi-bin/tarchap?Lang=EN adresinden belirlenebilir.

Türkiye, 2008 y›l›nda Fransa’ya 6,6 milyar dolar de¤erinde ihracat ve 9,02 milyar dolar de¤erinde ithalat gerçeklefltirerek Fransa’n›n ithalat ve ihracat›nda 14. s›rada yer ald›.

2005

19 Avusturya

4.298.789

4.534.061

5.339.687

5.997.335

4.738.808

-20,98

49 moment

SIRA ÜLKE

20 Kore

4.519.196

5.222.406

5.451.962

5.743.523

4.400.112

-23,39

Di¤er

95.517.008

110.254.766

126.008.256

151.945.728

112.577.150

-25,91

475.856.802

529.902.260

611.364.436

695.004.296

540.502.287

-22,23

TOPLAM

Kaynak: www.trademap.org (BM istatistik bölümü verileri)(2009 verileri halen güncellenmektedir.)

gerçekleflti. ‹ki ülke aras›nda dalgal› bir seyir izleyen d›fl ticaret dengesi 2008 y›l›nda yüzde 28,2 oran›nda artmas›na ra¤men 2009 y›l›nda Türkiye lehine yüzde 63,3 oran›nda rekor bir azalma gösterdi.

2009 y›l› ihracat›m›zda yüzde 6.08 pay ile 2. s›rada bulunan Fransa, ayn› y›l ithalat›m›zda yüzde 5 pay alarak 6. s›rada konumland›.

Fransa’ya ihracat›m›zda Makine ve Aksamlar› sektörü 549 milyon dolar ile 3. s›rada yer ald›. 2009 y›l›nda an›lan ülkeye yönelik sektör ihracat› yüzde 15 oran›nda azald›.

Fransa’dan ithalat›m›zda Makine ve Aksamlar› sektörü 2009 y›l›nda 1.3 milyar dolar ile 1. s›rada yer al›yor.

2009 y›l›nda “makine ve aksamlar›” ürün grubu Fransa’n›n toplam ihracat›ndan yüzde 12,1 pay ald›. Fransa’n›n 2009 y›l›nda makine ihracat› yüzde 26 azalarak 56,2 milyar dolar seviyesinde gerçekleflti. Makine ihracat›nda ilk s›ra-

da yer alan ülkeler Almanya, ABD, ‹spanya, ‹ngiltere ve ‹talya’d›r. Fransa’n›n makine ve aksam ihracat›nda 1. s›rada yer alan Almanya; Fransa’n›n makine ihracat›nda yüzde 16 paya sahiptir. Ülkenin 2009 y›l› toplam makine ihracat› yüzde 26,96 azal›fl göstererek 56,25 milyar dolar olarak kay›tlara geçti.

Fransa’n›n makine ve aksam ihracat›nda “turbojetler, turbopropeller ve di¤er gaz türbinleri” 1. s›rada yer al›rken, onu “dizel ve yar› dizel motorlar” takip ediyor. “Otomatik bilgi ifllem makineleri, üniteleri” ise 3. s›rada yer al›yor. Bu 3 ürün grubunun ihracat de¤erleri s›ras› ile 9.3 milyar dolar, 3.5 milyar dolar ve 2.9 milyar dolar seviyesindedir.

2009 YILINDA FRANSA ÜLKEM‹ZDEN 596 M‹LYON DOLARLIK MAK‹NE ‹HRAÇ ETT‹ 2009 y›l›nda Fransa’n›n genel ithalat›nda makine ve aksamlar›n›n pay› yüzde 11,9 seviyesinde kaydedildi. Fransa’n›n

ÜLKELERDEN FRANSA’NIN BAfiLICA FASILLAR BAZINDA ‹THALATI (B‹N $) G.T.‹.P. G.T.‹.P. TANIMI

2007

2008

2009

2007/08 De¤iflim %

1

27

Mineral yak›tlar,mineral ya¤lar ve müstahsallar›, mumlar

81.855.208

117.496.800

71.975.424

-38,74

2

84

Makine ve aksamlar›

78.959.760

85.215.496

64.491.256

-24,32

3

87

Motorlu kara tafl›tlar›,traktör, bisiklet, motosiklet ve di¤er

66.228.220

70.983.880

53.143.376

-25,13

4

85

Elektrikli makina ve cihazlar,aksam ve parçalar›

53.205.752

56.442.316

47.246.968

-16,29

5

30

Eczac›l›k ürünleri

19.557.892

22.172.244

24.538.936

10,67

6

39

Plastik ve plastikten mamul eflya

23.819.280

25.260.936

20.022.004

-20,74

7

90

Optik,foto¤raf,sinema,ölçü,kontrol,ayar cihazlar›, t›bbi alet

16.408.564

18.433.252

16.703.628

-9,38

8

88

Hava tafl›tlar›,uzay araçlar›,aksam ve parçalar›

14.950.542

16.145.149

16.190.394

0,28

9

29

Organik Kimyasallar

17.982.072

18.442.380

15.360.449

-16,71

10

72

Demir veya çelikten eflya

19.943.730

22.228.764

11.406.940

-48,68

Di¤er

218.453.410

242.183.067

199.422.919

-17,66

TOPLAM

611.364.430

695.004.284

540.502.294

-22,23

expo

Kaynak: www.trademap.org (BM istatistik bölümü verileri)

moment

50

84. fas›l baz›nda makine ithalat› 2009 y›l›nda bir önceki seneye göre yüzde 24,3 oran›nda azal›fl göstererek 64,5 milyar dolar oldu. Almanya, Çin, ABD, ‹talya ve Japonya; Fransa’n›n makine ithal etti¤i bafll›ca ülkelerdir. Türkiye ise yüzde 0,92 pay ile 20. s›rada yer al›yor.

Fransa’n›n makine ve aksam ihracat›nda oldu¤u gibi ithalat›nda da Almanya en önemli partneridir. Fransa’n›n bu ülkeye yönelik makine ihracat› 9,4 milyar dolar iken, bu ülkeden ithal etti¤i makine 13,2 milyar dolard›r. Fransa’n›n Türkiye’den makine ithalat› azalmakla birlikte, azalma oran› ülkenin ithalat›ndaki ilk 10 ülkeye nazaran daha düflük seviyede oldu. Türkiye 2009 y›l›nda Fransa’n›n makine ithalat›nda 20. s›rada yer ald›. 2009 y›l› itibariyle Fransa ülkemizden 596 milyon dolarl›k makine ithal et-

mifltir. 2009 y›l›nda, Fransa’n›n makine ve aksamlar› ithalat›ndaki bafll›ca kalemler aras›nda ilk s›ray› “Otomatik bilgi ifllem makineleri, üniteleri” al›yor. Bu kalemi; “Turbojetler, turbo-propeller, di¤er gaz türbinleri”, “matbaac›l›¤a mahsus bask› makineleri, yard›mc› makineler” takip ediyor.

Fransa’n›n 2009 y›l›nda gerçeklefltirdi¤i makine ve aksamlar› ithalat›nda en çok pay alan ilk 20 pozisyon aras›nda; ithalat› en çok artan alt grup; yüzde 5,65 ile nükleer reaktörler, reaktörler için yak›t hücreleridir. ‹thalat›nda en çok düflüfl görülenler ise s›ras›yla; yüzde -45 ile a¤›r ifl makine ve cihazlar›n›n aksam›, parçalar›, yüzde 35,64 ile dizel ve yar› dizel motorlar ve yüzde -35,18 ile Transmisyon milleri, kranklar, yatak kovanlar›, diflliler, çark-

lar oldu. BM verilerine göre 2009 y›l›nda Fransa’n›n makine ihraç etti¤i ülkeler aras›nda 11. s›rada yer alan Türkiye, Fransa’n›n makine ithal etti¤i ülkeler aras›nda ise 20. s›rada bulunuyor.

TÜ‹K verilerine göre; 2009 y›l›nda ülkemizin 84. fas›l itibariyle makine ve aksamlar› sektörü ihracat›nda 2. s›rada bulunan Fransa, sektör ihracat›m›zdan yüzde 6,7 pay ald›. An›lan y›lda Fransa’ya makine ve aksamlar› ihracat›m›z yüzde 14,8 azalarak 549 milyon dolara geriledi. Fransa’dan ithalat›m›z da yüzde 0,57 oran›nda artarak 1.357 milyon dolara ç›kt› Fransa ile Türkiye aras›ndaki makine ve aksamlar› d›fl ticaret hacmi 2009 y›l›nda yüzde 4,4 gerileyerek d›fl ticaret dengesi 808 milyon dolar ile ülkemiz aleyhine aç›k verdi.

TÜRK‹YE – FRANSA MAK‹NE VE AKSAMLARI DIfi T‹CARET‹ ($ - 84. FASIL)

‹hracat ‹thalat Hacim Fark

De¤er De¤iflim % De¤er De¤iflim % De¤er De¤iflim % De¤er De¤iflim %

Kaynak: TÜ‹K verileri

2005

2006

2007

2008

2009

288.179.903

372.287.224

521.777.451

644.391.990

549.084.062

20,94

29,19

40,15

23,50

-14,79

832.131.022

939.445.343

1.017.031.056

1.349.590.539

1.357.285.130

-0,75

12,90

8,26

32,70

0,57

1.120.310.925

1.311.732.567

1.538.808.507

1.993.982.529

1.906.369.192

4,05

17,09

17,31

29,58

-4,39

-543.951.119

-567.158.119

-495.253.605

-705.198.549

-808.201.068

9,36

-4,27

12,68

-42,39

-14,61

TÜRK‹YE’N‹N FRANSA’YA MAK‹NE VE AKSAMLARI ‹HRACATINDA BAfiLICA KALEMLER (84.FASIL-$) GT‹P

MADDE ADII

2007

2008

2009

De¤iflim %

145.306.960

146.677.475

142.308.637

-2,98

1

8418

BUZDOLAPLARI, DONDURUCULAR, SO⁄UTUCULAR, ISI POMPALARI

2

8409

‹ÇTEN YANMALI, P‹STONLU MOTORLARIN AKSAM-PARÇALARI

59.532.832

105.034.276

118.360.265

12,69

3

8450

ÇAMAfiIR YIKAMA MAK‹NELER‹

82.568.864

78.055.609

77.129.859

-1,19

4

8422

YIKAMA, TEM‹ZLEME, KURUTMA, DOLDURMA VB. ‹fiLER ‹Ç‹N MAK‹NE

23.497.677

42.545.885

69.390.680

63,10

5

8411

TURBOJETLER, TURBO-PROPELLER, D‹⁄ER GAZ TÜRB‹NLER‹

43.522.750

48.282.698

13.717.172

-71,59

6

8419

ISI DE⁄‹fi‹KL‹⁄‹ YÖNTEM‹ ‹LE MADDELER‹ ‹fiLEMEK ‹Ç‹N C‹HAZLAR

15.802.529

15.558.147

12.605.718

-18,98

7

8480

METAL DÖKÜMÜ ‹Ç‹N KASALAR, PLAKALAR, KALIP MODELLER‹

7.701.951

12.940.277

9.350.220

-27,74

8

8483

TRANSM‹SYON M‹LLER‹, KRANKLAR, YATAK KOVANLARI, D‹fiL‹LER, ÇARKLAR

9

8482

HER NEV‹ RULMANLAR

9.100.327

-10,48

14.829.615

8.515.678

-42,58

10 8413

SIVILAR ‹Ç‹N POMPALAR, SIVI ELEVATÖRLER‹

7.231.784

10.123.544

7.795.660

-22,99

11 8451

DOKUMA MADDELER‹N‹ YIKAMA, KURUTMA, ÜTÜLEME MAK‹NE VE C‹HAZLARI

8.615.158

9.733.427

7.452.610

-23,43

12 8421

SANTR‹FÜJLE ÇALIfiAN KURUTMA, F‹LTRE, ARITMA C‹HAZLARI

4.704.009

4.795.534

7.382.126

53,94

13 8403

BUHAR KAZANLARI DIfiINDA KALAN MERKEZ‹ ISITMA KAZANLARI

2.128.584

7.167.037

6.738.441

-5,98

14 8462

METALLER‹ DÖVME, ‹fiLEME, KESME, fiATAFLAMA PRESLER‹, MAK‹NELER‹

4.404.783

5.734.526

6.381.987

11,29

15 8481

MUSLUKÇU, BORUCU EfiYASI-BASINÇ DÜfiÜRÜCÜ, TERMOSTAT‹K VALF DAH‹L

10.552.687

11.607.318

6.256.275

-46,10

16 8431

A⁄IR ‹fi MAK‹NE VE C‹HAZLARININ AKSAMI, PARÇALARI

17.765.936

19.147.544

5.873.835

-69,32

17 8414

HAVA-VAKUM POMPASI, HAVA/GAZ KOMPRESÖRÜ, VANT‹LATÖR, ASP‹RATÖR

6.843.374

7.987.243

4.925.117

-38,34

18 8471

OTOMAT‹K B‹LG‹ ‹fiLEM MAK‹NELER‹, ÜN‹TELER‹

3.264.327

7.121.969

4.702.867

-33,97

expo

10.165.300

19 8479

KEND‹NE ÖZGÜ FONKS‹YONLU MAK‹NE VE C‹HAZLAR

3.313.244

9.284.774

4.619.698

-50,24

51

20 8433

HASAT, HARMAN, B‹ÇME; ÜRÜNLER‹ AYIRMA, TEM‹ZLEME C‹HAZLARI

moment

6.100.274 10.535.162

D‹⁄ER TOPLAM

8.107.518

9.724.392

3.904.278

-59,85

50.277.048

67.875.400

22.572.612

-66,74

521.777.451

644.391.990

549.084.062

-14,79

Kaynak: TÜ‹K Verileri

84. fas›l itibariyle sektör ihracat›nda önemli yer tutan kalemler pozisyon baz›nda incelendi¤inde 2009 y›l›nda;

ilk s›rada “Buzdolaplar›, dondurucular, so¤utucular, ›s› pompalar›”, ikinci s›rada “içten yanmal›, pistonlu motorlar›n

aksam ve parçalar›”, üçüncü s›rada ise “çamafl›r y›kama makineleri” nin yer ald›¤› görülüyor.

2009 y›l›nda pozisyon baz›nda Türkiye’nin Fransa’dan 84. fas›l itibariyle en fazla ithal etti¤i ürün gruplar› s›ras›yla, “Alternatif-rotatif k›v›lc›m atefllemeli, içten yanmal› motorlar“, “içten yanmal›, pistonlu motorlar›n aksam ve parçalar›” ve “dizel, yar› dizel motorlar” oldu.

Fransa’dan ithalat›m›zda yüzde 254 oran ile “metalleri haddeleme makineleri ve silindirleri”, yüzde 159 oranla “matbaac›l›¤a mahsus bask› makineleri, yard›mc› makineler” ve yüzde 86 oranla “içten yanmal›, pistonlu motorlar›n aksam ve parçalar›” en çok art›fl gösteren ürün gruplar› oldular.

KAYNAKLAR: • BM ‹statistik Bölümü Verileri • TÜ‹K Verileri • DTM Verileri • Müflavirlik Raporlar› • CIA, The World Factbook

BELGELER

‹HRACATÇI B‹RL‹KLER‹NE ÜYEL‹K ‹fiLEMLER‹ Yasal Dayanak; “Hazine Müsteflarl›¤› ile D›fl Ticaret

flarl›¤›’n›n olumlu görüflü al›nmak kayd›yla

melerinin onaylanmas›nda birli¤in onay›

Müsteflarl›¤› Teflkilat ve Görevleri Hakk›nda 4059

Müsteflarl›k(D›fl Ticaret Müsteflarl›¤›) taraf›n-

aranmaktad›r. Birliklerden birine üye olan

Say›l› Kanun”un 6. Maddesinin (c) f›kras›na göre;

dan belirlenir hükümleri ifade edilmektedir.

ihracatç› di¤er birliklerin ifltigal alan›na giren maddeleri de üyelik flart› aranmaks›z›n

‹hracatç› Birlikleri, D›fl Ticaret Müsteflarl›¤›n›n ba¤l› kurulufludur.

5910 say›l› Kanun’a istinaden yay›mlanan

ihraç edebilmektedir. Ancak, sadece üyesi

06.06.2006 tarih ve 26910 say›l› Resmi Gazete’de

“Türkiye ‹hracatç›lar Meclisi ile ‹hracatç› Bir-

oldu¤u birli¤in hizmetlerinden yararlan›r

yay›nlanan ‹hracat Yönetmeli¤i’nin 4. Maddesi’nin

liklerinin Kurulufl ve Görevleri Hakk›nda Yö-

ve genel kuruluna kat›labilir.

(e) f›kras›nda; ihracatç›: “‹hraç edece¤i mala göre

netmelik”in üyelikle ilgili 6.Maddesi flu flekil-

‹hracatç› Birlikleri Genel Sekreterliklerin-

ilgili ‹hracatç› Birlikleri Genel Sekreterli¤ine üye

dedir;

ce, ilgili birli¤in ifltigal alan›na giren sektördeki, ihracatç› firmalar› ilgilendiren,

expo

olan, vergi numaras›na sahip gerçek veya tüzel ki-

moment

52

fliler ile tüzel kiflilik statüsüne sahip olmamakla bir-

1- ‹hracat yapacak gerçek veya tüzel kiflile-

mevzuattaki ve ihraç pazarlar›ndaki son

likte yürürlükteki mevzuat hükümlerine istinaden

rin, ihraç edecekleri mal›n ait oldu¤u sektörde

geliflmeler, ticaret heyetleri, al›m heyetle-

hukuki tasarruf yapma yetkisi tan›nan ortakl›klar”

faaliyet gösteren ve ticaret sicilinde kay›tl›

ri, fuarlar gibi konular söz konusu birli¤e

olarak tan›mlanmaktad›r. Buna göre; fatura düzen-

merkez veya flube adreslerinin birinin bulun-

üye firmalara duyurular (sirküler) fleklinde

leyebilmek için gerekli olan, Vergi Mükellefiyet

du¤u en yak›n birli¤e üye olmalar› ve Kanun-

gönderilmektedir. Bunun d›fl›ndaki tüm

kayd› yapt›r›lmak flart›yla, gerçek kifliler de ‹hra-

da belirtilen ödemeleri yapmalar› zorunludur.

sektörleri ilgilendiren konularla ilgili duyu-

catç› Birliklerine üye olarak ihracat yapabilmekte-

Birliklerden birine üye olan ihracatç› di¤er

rular ise tüm üye ihracatç› firmalara Genel

dir.

birliklerin ifltigal alan›na giren maddeleri de

Sirküler olarak gönderilmektedir.

‹hracat Yönetmeli¤i’nin 5. Maddesi’nde ise; “‹h-

üyelik flart› aranmaks›z›n ihraç edebilir. An-

Ayr›ca; 2009/5 say›l› “Yurt D›fl›nda Gerçek-

racat iflleminin bafllamas› için ihracatç›lar›n, ‹h-

cak, sadece üyesi oldu¤u birli¤in hizmetlerin-

lefltirilen Fuar Kat›l›mlar›n›n Desteklenme-

racatç› Birlikleri Genel Sekreterli¤ine onaylat-

den yararlan›r ve genel kuruluna kat›labilir.

sine ‹liflkin Tebli¤”in 13. Maddesi’nin 1. f›kras›nda; “Bu Tebli¤ kapsam›ndaki des-

t›klar› gümrük beyannamesi ile ihracat›n yap›laca¤› gümrük idaresine baflvurmalar› gerekir”

2- Birli¤e üye olan gerçek ve tüzel kifli ihra-

teklerle ilgili gerekli tüm bilgi ve belgeler

ifadesi bulunmaktad›r.

catç›lar diledikleri zaman yaz›l› olarak müra-

fuar›n bitifl tarihini müteakip en geç üç ay

caat etmek suretiyle birlik üyeli¤inden ayr›la-

içerisinde; yurt d›fl› fuar organizasyonla-

bilirler. Üyelikten ayr›lanlar›n, ayr›ld›klar› tari-

r›nda; kat›l›mc› ve/veya organizatör tara-

he kadar olan yükümlülükleri ortadan kalkm›fl

f›ndan Müsteflarl›kça belirlenecek ‹hracatç›

say›lmaz. Birlikten ayr›lan üyenin yeniden üye

Birlikleri Genel Sekreterliklerine, bireysel

olmak istemesi halinde varsa di¤er genel sek-

düzeyde uluslararas› fuar kat›l›mlar›nda

reterliklere ba¤l› birliklerdekiler de dahil ol-

ise; kat›l›mc› taraf›ndan kat›l›mc›n›n üretim

mak üzere eski borçlar› ilgili birlik ad›na tahsil

konusuyla ilgili üye oldu¤u ‹hracatç› Bir-

olunur.

likleri Genel Sekreterliklerine intikal ettiri-

5910 SAYILI “TÜRK‹YE ‹HRACATÇILAR MECL‹S‹ ‹LE ‹HRACATÇI B‹RL‹KLER‹N‹N KURULUfi VE GÖREVLER‹ HAKKINDA KANUN”UN 4. MADDES‹’NDE; 1- ‹hracatç›lar›n ilgili birli¤e üye olmalar› ve ka-

lir. Fuar›n bitifl tarihini müteakip en geç üç

nunda belirtilen ödemeleri yapmalar› zorunlu-

3- Üyeler; Kanun ve yönetmeliklerde üyelikle

ay içerisinde müracaatta bulunmak kay-

dur. Birliklerden birine üye olan ihracatç›, di¤er

ilgili olarak belirtilen görevleri yerine getir-

d›yla, eksik bilgi ve belgelerin tamamlan-

birliklerin ifltigal alan›na giren maddeleri üyelik

mekle, birliklerin amaçlar›na ayk›r› harekette

mas›n› teminen ilave süre verilir. ‹lave sü-

flart› aranmaks›z›n ihraç edebilir.

bulunmamakla, birlik yetkili organlar› taraf›n-

renin ne kadar olaca¤› Müsteflarl›kça belir-

dan istenecek bilgi ve belgeleri zaman›nda,

lenir” ifadesi bulunmaktad›r.

2- Üyeler; birli¤in kararlar›na uymak, birli¤in

tam ve do¤ru olarak vermekle, birlik kararla-

Buna göre; bireysel düzeyde uluslararas›

amaçlar›na uygun davranmak, yetkili organlar

r›na uymakla, birlik veri taban›nda yer alan

fuar kat›l›mlar›nda kat›l›mc› firmalar›n Fu-

taraf›ndan istenecek ihracatla ilgili bilgi ve belge-

adres, telefon, faks, elektronik posta adresi ve

ar Deste¤inden yararlanabilmesi için ser-

leri zaman›nda ve eksiksiz olarak vermekle yü-

internet adresi baflta olmak üzere iletiflim bil-

giledi¤i ürün/ürünlerle ilgili, üyesi oldu¤u

kümlüdür, istedi¤i zaman üyelikten ayr›labilme

gilerinin güncelli¤ini sa¤lamakla, birli¤e kay›t

‹hracatç› Birli¤ini bünyesinde bar›nd›ran

hakk›na sahiptir.

s›ras›nda girifl aidat› ve her y›l için y›ll›k aidat

‹hracatç› Birlikleri Genel Sekreterli¤ine

ödemekle yükümlüdür.

baflvurmas› gerekmektedir.

3- Gümrük idarelerince gümrük beyannamele-

Buna göre; ihracat yapacak olan gerçek veya

‹stanbul, ‹zmir, Bursa, Ankara, Mersin,

rinin onaylanmas›nda birli¤in onay›n›n aranmas›

tüzel kiflilerin ilgili birli¤e üye olmalar› zorun-

Antalya, Gaziantep, Denizli, Erzurum, Gi-

ve buna iliflkin usul ve esaslar, Gümrük Müste-

ludur. Gümrük idarelerince gümrük beyanna-

resun ve Trabzon’da olmak üzere 11 ilde

toplam 13 Genel Sekreterlik ve ihracatç›ya yerin-

2- Taahhütname (Genel Sekreterlikler, irtibat

Ayr›ca üyelik s›ras›nda Girifl Aidat› al›nmakta-

de hizmet vermek üzere, Genel Sekreterliklere

bürolar› ve Genel Sekreterlik web sayfalar›n-

d›r. Üyeli¤in yap›ld›¤› y›l Y›ll›k Aidat ödenmez-

ba¤l› irtibat bürolar› faaliyette bulunmaktad›r.

dan temin edilebilir.)

ken üyeli¤i takip eden y›ldan itibaren bafllamak

Gümrük beyannamesi ‹hracatç› Birlikleri onay› ve

üzere, y›l›n ilk üç ay› içerisinde

üyelik ifllemlerini, Genel Sekreterlikler birbiri ad›-

3- Vergi mükellefiyet yaz›s›. (‹lgili vergi daire-

(01 Ocak-31 Mart tarihleri aras›nda) Y›ll›k Aidat

na yapabildi¤inden, herhangi bir birli¤e üye ol-

si tasdikli - Fotokopisi) Gerçek Kifliler için (TC.

ödenmektedir.

mak isteyen gerçek ya da tüzel kifli, bulundu¤u

Kimlik Numaras›n›n yer ald›¤›)Nüfus Cüzdan›

Üyelik Formu ve Taahhütname’nin kaflelenme-

yere en yak›n Genel Sekreterlik veya irtibat büro-

Fotokopisi

si ve imzaya yetkili firma temsilcisi taraf›ndan

suna giderek üyelik ifllemini yapt›rabilmektedir.

dat›, Genel Sekreterlikler ya da irtibat bürolar›rilerek üyelik ifllemi yapt›r›labilmektedir (‹mza-

(Fotokopisi), Ortak Giriflim, Joint-Venture, ‹fl

ya yetkili kiflinin flahsen baflvurmas› gerekli

1- Üyelik Formu (Genel Sekreterlikler, irtibat bü-

Ortakl›klar›, Adi ‹fl Ortakl›klar› ve Konsorsi-

de¤ildir.

rolar› ve Genel Sekreterlik web sayfalar›ndan te-

yumlar için durumlar›n› belirtir ortakl›k sözlefl-

‹hracatç› Birlikleri Genel Sekreterlikleri ve irti-

min edilebilir.)

mesi.

bat bürolar› iletiflim bilgileri, ‹hracatç› Birlikleri üyelik formlar› ve konuyla ilgili detayl› bilgi için, Orta Anadolu ‹hracatç› Birlikleri Genel Sekreterli¤i Genel Mevzuat ve Bilgi Dan›flma Servisiyle irtibata geçebilirsiniz (www.oaib.gov.tr)

expo

na herhangi bir firma yetkilisi taraf›ndan geti-

5- Tüzel Firmalar için: Ticaret Sicil Gazetesi

53 moment

ÜYEL‹K SIRASINDA ‹STENEN BELGELER

imzalanmas› gerekmekte, belgeler ve üyelik ai-

4- ‹mza Sirküleri (Fotokopisi)

MAKALE

expo

ÇORUM ‹L‹NDE MAK‹NE SANAY‹ Ç moment

54

orum Orta Karadeniz Bölgesinde Ankara’ya 244 km ve en yak›n liman flehri Samsun’ a 175 km uzakl›kta olan bir ilimizdir. Yaklafl›k 550.000 nüfusu ile Çorum ili karayolu ulafl›m imkanlar›n›n geliflmifl olmas› ve özellikle Ankara’ya olan yak›nl›¤› ile Türkiye’nin önemli sanayi flehirlerinden birisi olma yolunda çok önemli ad›mlar atm›flt›r.

1970’ li y›llardan itibaren imalat sanayisi yerel kaynak kullanan toprak sanayisine (tu¤la-kiremit) dayal› bir geliflme göstermifl, otomasyona dayal› üretime geçifl ve devam eden yat›r›mlar ile bu sektör bölgeye yüksek istihdam sa¤lar konuma gelmifltir. Çorum ilinde istihdam ve üretim baz›nda öne ç›kan bir di¤er sektör ise g›da sektörüdür. Bölgenin tar›msal potansiyeline ba¤l› olarak 1930’lu y›llarda de¤irmenlerle un üretimine bafllanan Çorum ilinde 1980’ li y›llara gelindi¤inde un fabrikalar›n›n kurulmas›na bafllanm›flt›r.

Bu iki sektörün ihtiyaçlar›n› karfl›lamak amac›yla 1960’l› y›llarda küçük atölyelerde bak›m amaçl› olarak bafllayan makine sanayi bugün ilin sanayi yap›s› içerisinde çok büyük bir paya sahiptir. 1990’l› y›llarda bafllayan AR-GE çal›flmalar›yla ivme kazanan Çorum makine sektörü

BANU KARSIALAN bölgenin ihtiyac›n› karfl›layan üretimden ulusal ve uluslararas› konuma geçmifltir.

Bugün Çorum ilinde biri merkezde di¤eri Sungurlu ilçesinde olmak üzere iki adet Organize Sanayi Bölgesi bulunmaktad›r. Çorum Organize Sanayi Bölgesi Karma Organize Sanayi bölgesi olup bölgede makine, g›da, seramik, oto yan sanayi, tekstil, metal sanayi, döküm sanayi gibi tesisler bulunmakta ve genel olarak ço¤unlu¤unu makine sektörü oluflturmaktad›r. Bunlar›n yan› s›ra biri merkezde olmak üzere 6 ilçede de küçük sanayi siteleri bulunmaktad›r.

Çorum Ticaret ve Sanayi Odas›na kay›tl› kapasite raporuna sahip 378 firmadan makine sanayisinde faaliyet gösteren 83 firma yaklafl›k 1600 kifliye istihdam sa¤lamaktad›r.

Anahtar teslimi un ve yem fabrikalar› ile yine anahtar teslim üretilen tu¤la, kiremit fabrikalar› makine sektörünün lokomotifini oluflturmaktad›r. Siparifl üzerine üretim yapan firmalar›n büyük bir k›sm› ihracat yapmakta ve genellikle kendi markalar›n› kullanmaktad›r.

Sektörel bazda ihracat incelendi¤inde Çorum’un 2009 y›l›nda 74,462,000 dolar olan sanayi mamülleri ihracat›nda makine ve aksamlar› 41,846,293 dolar ve %56 pay ile ilk s›rada yer almaktad›r.

2008 y›l› ile de mukayese edildi¤i ve global krizin etkileri göz önüne al›nd›¤›nda makine ve aksamlar› ihracat›nda 43,575,336 ile %3,96 tutar›nda bir düflüfl söz konusudur. (Veri: T‹M ) ‹lin istatistiklerinde yer almayan, firmalar›n arac› vas›talar›yla yapm›fl olduklar› ihracat ise 20,000,000 dolar civar›ndad›r. ‹hracat yap›lan bafll›ca ülkeler aras›nda Almanya, ‹ngiltere, ‹talya, Fransa, Yunanistan, M›s›r, Suriye, Irak, ‹ran, Tunus, Azerbaycan, Libya, Romanya, Rusya, Türkmenistan yer almaktad›r. 2006 y›l›nda 26,609,731 dolar olan makine ve aksam-

“TU⁄LA, K‹REM‹T VE UN FABR‹KALARINI ANAHTAR TESL‹M OLARAK ÜRETEN F‹RMALAR ÇORUM MAK‹NE SANAY‹S‹N‹N DÖRTTE ÜÇÜNÜ OLUfiTURMAKTADIR. BU F‹RMALARIN DIfiINDA SEKTÖRDE TARIM MAK‹NELER‹, YOL SÜPÜRME MAK‹NELER‹, BORU ‹MALAT MAK‹NES‹, PVC ‹fiLEME MAK‹NELER‹ G‹B‹ ÜRET‹M YAPAN F‹RMALAR DA MEVCUTTUR.”

BANU KARSIALAN - Çorum AB‹GEM Direktörü

bi bir miktar›n›n Çorum ili içerisinde kullan›lmakta oldu¤u ve bunun yan› s›ra bölgede ihtiyaç olarak ortaya ç›kan çelik döküm imalat›n›n da makine sektöründeki geliflmeye paralel olarak büyümekte oldu¤u da gözlenmifltir.

Baz› tu¤la-kiremit fabrikalar› üreticileri dünyadaki de¤ifliklikleri göz önünde bulundurarak ürün çeflitlendirme yoluna gitmekte ve konvansiyonel teknolojilerden otomasyona geçmektedirler. Çorum Esnaf ve Sanatkarlar Odalar› Birli¤i taraf›ndan ise 2008 y›l›nda “Çorum ‹linde Makine Sanayi Sektörünün Rekabet Analizi Araflt›rmas›” yapt›r›lm›flt›r. Bu araflt›rma kapsam›nda 58 firma ile görüflülmüfl, istihdam yap›lar›, kapasite kullan›mlar›, biliflim altyap›lar›, marka stratejileri ve firmalar›n Ar-Ge yap›lar› gibi konularda bilgiler toplanarak sektörün SWOT(GZFT) çal›flmas› gerçeklefltirilmifltir. Çal›flmada ilin gelecekte yönelece¤i hedeflere ›fl›k tutacak güçlü yönler tespit edilerek makine sanayi sektörünün ithalat, ihracat, kurumsallaflma, markalaflma, istihdam, e¤itim, kalite yönetimi gibi konularda yaflad›¤› sorunlarla iliflkili zay›f yönler belirlenerek al›nabilecek gereken tedbirler ortaya konulmufltur.(Çorum ilinde Makine Sanayi Sektörünün Rekabet Analizi Araflt›rmas› -2008) 2007 y›l›nda resmi olarak uygulamaya konulan ve 2009 y›l› Mart ay›nda tamamlanan araflt›rman›n temel amac› Türkiye’nin uluslararas› piyasalarda rekabet edebilirli¤ini artt›rmak olan “Ulusal Kümelenme Politikas›n›n Gelifltirilmesi” projesi çerçevesinde “Bölgesel Rekabet Edebilirlik Operasyonel Progra-

m› (BROP)”kapsam›nda öne ç›kan 11 pilot kümeden biri olan Çorum ili makine sektörü için kümelenme analizleri yap›lm›fl, mevcut durumu ile kümelenme alan›nda ihtiyaç duydu¤u temel hususlar ortaya konulmufltur. Yap›lan saha çal›flmas›, ilde makine imalat kümesinin eksikliklerinin giderilmesi durumunda, kümenin geliflebilece¤i ve rekabet gücünün artabilece¤i yönünde umut vermifltir. (Ulusal Kümelenme Politikas›n›n gelifltirilmesi-Çorum Makine ‹malat› ‹fl Kümesi-2009) Makine sanayi Çorum iline de¤er katmaktad›r. ‹lin makine sanayisi yukar›da belirtildi¤i üzere birçok kurum taraf›ndan incelenmifl, sektörün rekabet edebilirli¤inin artt›r›lmas› amac›yla yol haritas› ç›kart›lm›flt›r. Tar›m flehrinden sanayi flehrine dönüflümünde çok önemli yollar kat etmifl, makine imalat kültürünün art›k kan›ksanm›fl oldu¤u Çorum ilinde Türkiye genelinde bir çok sektörde de eksikli¤i hissedilen ortak çal›flma platformlar›na ihtiyaç duyulmaktad›r. ÇOM‹S‹AD (Çorum Makine ‹malatç›lar› ve ‹fladamlar› Derne¤i)’ ›n 2009 y›l›nda kurulmas› bu yolda at›lm›fl önemli bir ad›md›r. Firmalar›n know-how birikimi, ISO kültürü, öz sermaye a¤›rl›kl› yat›r›m yapma, giriflimcilik, ucuz iflgücünün varl›¤› gibi büyük avantajlar› bulunmaktad›r. Ortak çal›flma ve kurumsallaflma bilincinin geliflmesi ile rekabet güçlerinin artaca¤› çok aç›kt›r.

Bunun d›fl›nda AR-GE faaliyetlerinin artt›r›lmas› dolay›s› ile inovasyona verilecek önemle de ürün çeflitlili¤i, katma de¤eri yüksek ürünlerin pazara sunulmas›na imkan tan›yacakt›r.

55 moment

lar› ihracat› 2009 y›l›na gelindi¤inde % 57 tutar›nda bir art›fl yakalam›flt›r. ‹hracat konusunda ilin yaflam›fl oldu¤u en büyük s›k›nt›lardan birisi ilde gümrük müflavirlik hizmetlerinin olmay›fl›d›r. Bu eksikli¤in giderilmesi konusunda da gerekli çal›flmalar yap›lmaktad›r.

2009 y›l›nda Çorum’ da makine imalatç›s› ve sanayicilerini bir çat› alt›nda toplamak amac›yla Çorum Makine ‹malatç›lar› ve Sanayicileri Derne¤i (ÇOMISIAD) kurulmufl ve makine sanayisinin envanter çal›flmas› yap›lm›flt›r.

Türkiye Odalar ve Borsalar Birli¤inin lehdar› oldu¤u Türk Avrupa Birli¤i ‹fl Gelifltirme Merkezlerinin Yayg›nlaflt›r›lmas› projesi kapsam›nda 2009 y›l› içerisinde Çorum AB‹GEM taraf›ndan Çorum ili makine sektörü için bir “De¤er Zincir Analizi” çal›flmas› yapt›r›larak sektörün “De¤er Zincir Haritas›” ç›kart›lm›flt›r. Bu çal›flma kapsam›nda tedarik, üretim, pazarlama ve sevkiyat gibi sektörün faaliyetlerini oluflturan tüm de¤er yaratan süreçler birbirleriyle iliflkileri de dikkate al›narak incelenmifltir. Tu¤la, kiremit ve un fabrikalar›n› anahtar teslim olarak üreten firmalar Çorum makine sanayisinin dörtte üçünü oluflturmaktad›r. Bu firmalar›n d›fl›nda sektörde tar›m makineleri, yol süpürme makineleri, boru imalat makinesi, pvc iflleme makineleri gibi üretim yapan firmalar da mevcuttur. Yap›lan analiz sonucunda sektörün girdilerinin büyük bir k›sm›n›n yerel üretici ve distribütörlerden tedarik edildi¤i ve bölgesel yeterlili¤e sahip olundu¤u gözlemlenmifltir. Özellikle elektrikli motor, ba¤lant› elemanlar›, boya gibi ürün tedarikçilerinin sat›fllar›n›n %90 gi-

expo

‹stanbul do¤umlu, 1986 Bo¤aziçi Üniversitesi Ekonomi Bölümünden mezun olan Banu Kars›alan ayn› y›l ‹ktisat Bankas›’nda meslek hayat›na bafllam›fl olup Ekinciler D›fl Ticaret A.fi. , Atakafl-fiahin Grubu ve Habafl S›nai ve T›bbi Gazlar ‹stihsal Endüstrisi A.fi. gibi Türkiye a¤›r sanayisinin önde demir-çelik flirketlerinde 20 y›l süreyle üst düzey yöneticilik yapm›flt›r. Son y›llarda Avrupa Birli¤i projelerinde de görev alan Banu Kars›alan halen Türkiye Odalar ve Borsalar Birli¤inin lehdar› oldu¤u bir Avrupa Birli¤i projesi olan “Avrupa Birli¤i Türkiye ‹fl Gelifltirme Merkezleri A¤›n›n Yayg›laflt›r›lmas›” projesi kapsam›nda Çorum AB‹GEM’ de direktör olarak görev yapmaktad›r.

ARAfiTIRMA

expo

Kaynak: Deloitte Türkiye

moment

56

Rotas›n› baflar›ya çevirenler:

Aile fiirketleri

fi‹RKETLER‹N PAZAR DE⁄ER‹ Halka aç›k ve halka aç›kl›k oran› yüksek bir flirket yönetiminin tek bir amac› vard›r: fiirketin piyasa de¤erinin artmas›. Hissedarlar da hem flirket de¤e-

rinin artmas›n›, hem de nakit olarak yüksek temettü almay› arzular. Türkiye’de hala etkisinin hissedildi¤i krizle beraber flirket al›m ve sat›mlar s›n›rl› say›da olsa da Deloitte’un Mart 2010’da yay›nlad›¤› “Private Equity Confidence Survey” bulgular›na göre önümüzdeki alt› ayda yat›r›m piyasalar›nda hareketlili¤in artaca¤› anlafl›lmaktad›r. fiirket sat›n alma ve birleflmelerin yo¤unlaflmas› halinde flirket sahiplerinin flirketlerinin pazar de¤erleri ve bu de¤eri nas›l art›rabilecekleri hakk›nda daha net bir fikir sahibi olmalar›n›n kaç›n›lmaz oldu¤unu düflünmekteyiz.

Bunun için yap›lmas› gereken ilk ifl, Kurumsal Finansman alan›nda hizmet veren flirketler taraf›ndan yap›lacak de¤erleme çal›flmalar›d›r. Böylece flirket sahipleri ve yöneticileri; firmalar›n›n mevcut performanslar› ve ileriye dönük potansiyellerinin flirketleri için nas›l bir de¤er oluflturdu¤unu anlayabilirler. Sonras›nda ise flirket sahipleri, flirketlerini k›sa ve uzun vadede daha cazip k›lmak için strateji, insan kaynaklar›, süreç ve teknoloji alanlar›nda al›nacak aksiyonlar› belirleyebilirler.

Araflt›rmaya kat›lan Aile fiirketleri Yöneticilerine flirketlerinin pazar de¤erlerini sordu¤un da, yaklafl›k üçte biri flirketlerinin de¤erinin 500 milyon TL’den

fazla oldu¤unu belirtmifltir. Bunu yaklafl›k dörtte birlik bir oranla (%23), 200500 milyon TL aras› olarak de¤erlendirenler takip etmifltir. fiirketlerinin pazar de¤erlerini 10 milyon TL’den az görenler sadece %2 iken araflt›rmaya kat›lan Aile fiirketleri Yöneticilerinin %4’ü ise Pazar de¤erlerini bilmediklerini ifade etmifllerdir.

POTANS‹YEL fiirket sahiplerinin büyük bir ço¤unlu¤u (%86) flirketlerinin henüz tam potansiyeline ulaflmad›¤›na ve ifllerini ciddi ölçüde gelifltirebileceklerine inand›klar›n› ifade ederken, %4’lük bir bölüm emin olmad›klar›ndan bu soruya “belki” diyerek cevap vermifl ve sadece %10’luk bir grup potansiyellerine tam olarak ulaflt›klar›na inand›klar›n› ifade etmifllerdir.

DAHA NE KADAR DE⁄ER ÜRETEB‹L‹R? fiirket de¤erlerinin uzun vadede daha ne kadar artabilece¤i soruldu¤unda ise flirket sahiplerinin %42’sinin %100’ün üzerinde bir art›fl öngördü¤ünü anl›yoruz. Yöneticilerin %28’i ise %50-99 aras›nda bir art›fl›n olabilece¤ini düflünüyor. Bütün bunlar bizlere, araflt›rmam›za kat›lan aile flirketlerinin büyük bir

57 moment

A

ile fiirketleri araflt›rmas›, fiubat 2010’da Türkiye’nin önde gelen aile flirketlerinin üst düzey yöneticileri ile elektronik olarak gerçeklefltirilmifltir.

Araflt›rmaya kat›lan firmalar›n büyük bir ço¤unlu¤unun merkezi ‹stanbul’da olmakla beraber Adana, Denizli, ‹zmir ve Kayseri’den de firmalar›n araflt›rmaya kat›ld›¤› gözlenmifltir.

Firmalar›n büyük bir ço¤unlu¤u üretim sektöründe faaliyet gösterirken, çal›flan say›lar› da 1000’in üzerinde olanlar a¤›rl›kta yer almaktad›r.

Araflt›rmaya kat›lan firmalar›n kurulufl y›llar›na bakt›¤›m›zda ise 1980-2000 y›llar› aras›nda kurulan firmalar ço¤unluktad›r.

Yönetimde ikinci kufla¤›n a¤›rl›kl› olarak hakim oldu¤u gözlenirken, birinci kuflak da hemen arkas›ndan ikinci kufla¤› takip etmektedir. Yönetimde aile mensubu kiflilerin say›s›n›n ise genel olarak 1-3 kifli aral›¤›nda oldu¤u anlafl›lmaktad›r.

expo

DELO‹TTE TÜRK‹YE’N‹N fiUBAT 2010’DA YAPTI⁄I A‹LE fi‹RKETLER‹ ARAfiTIRMASINDA TÜRK‹YE’N‹N ÖNDE GELEN A‹LE fi‹RKETLER‹N‹N ÜST DÜZEY YÖNET‹C‹LER‹NE ANKET SORULARI YÖNELT‹LM‹fi VE A‹LE fi‹RKETLER‹N‹N POTANS‹YELLER‹, KORKULARI, BÜYÜME STRATEJ‹LER‹ VE BEKLENT‹LER‹ ORTAYA KONMUfi.

ARAfiTIRMA S‹ZDEN SONRASI TUFAN MI? Aile flirketlerini belki onlar yaratt›lar, kurdular ya da baflka birinin kurmufl oldu¤u kuruma liderlik ediyorlar. Bugün sahip olduklar› ifle bak›nca flirketlerinin herhangi bir insan ömründen daha uzun bir gelecek vaat etti¤ini düflünüyorlar.

Ancak araflt›rmalar aile flirketlerinin %35’inin ikinci kuflaklara ve yaln›zca %15’inin üçüncü kuflaklara geçebildi¤ini göstermektedir. Biz de araflt›rmam›za kat›lan Aile fiirketleri Yöneticilerine, onlardan sonraki nesillere planl› olarak ifllerin devredilebilmesi ve iflletmelerinin süreklili¤inin sa¤lanabilmesi için oluflturulmufl bir aile anayasalar›n›n olup olmad›¤›n› sordu¤umuzda yaklafl›k %70’i böyle bir aile anayasalar›n›n olmad›¤›n› belirtmifltir.

expo

YÖNET‹M KURULU

moment

58

ço¤unlu¤unun üretilebilecek ek de¤erin yüksek bir düzeyde olaca¤›na iliflkin inançlar›n› göstermektedir.

A‹LE fi‹RKETLER‹ NASIL FAZLA DE⁄ER YARATAB‹L‹R? Günümüz ifl dünyas›nda Aile fiirketleri, uzun vadeli sürdürülebilir büyüme ihtiyac›, azalan flirket karl›l›¤›, flirketi çevreleyen risk ve belirsizlik gibi karmafl›k sorunlar ile mücadele etmektedir.

Bu sorunlara uygun çözümlerin hayata geçirilmesi amac›yla, tüm çal›flanlar›n ve hissedarlar›n ayn› vizyon ile ortak hedeflere koflmalar›n›n sa¤lanmas› ve kaynaklar›n etkin kullan›lmas› için uygulanabilir stratejilerin belirlenmesi önem arz etmektedir.

Aile fiirketlerine yönelik olarak organizasyon ve operasyon stratejilerinin be-

lirlenmesi, uygulanmas› ile uzun vadeli büyüme elde edilmesi, flirket karl›l›¤›n›n artt›r›lmas›, hedeflere uygun ürün portföy stratejilerinin belirlenmesi ile kal›c› de¤er yarat›lmas›, flirketi çevreleyen risklerin belirlenmesi ve önlenmesi için uygulanabilir kurum stratejilerinin belirlenmesi gerekti¤ini düflünüyoruz.

Bir yönetim kurulu, genel kurulda hissedarlar taraf›ndan kendisine verilen yetki ile, hissedarlar›n menfaatini gözetecek flekilde flirketi yönetir ve yönetimin baflar›s›n› de¤erlendirir.

Yönetim kurulunun bu belirtilen esas görevlerini yerine getirebilmesi için flirket stratejilerini yönlendirmesi ve faaliyetlerin çerçevesini oluflturmas› gerekir. fiirkete yön veren yönetim kurulu, performans hedeflerini de belirleyerek bu do¤rultuda kaydedilen aflamay› sürekli izler ve icray› denetler. Menfaat sahiplerinin farkl› ve zaman zaman birbiriyle çeliflebilen ç›karlar›ndan do¤abilecek çat›flmalar› dengeleme sorumlulu¤u da, flirketi temsil eden en yetkili organ olarak yönetim kuruluna aittir.

Yönetim kurulunun bu kritik görevleri baflar›yla yerine getirebilmesi, uygun bir yap›da oluflturulmufl olmas›na ba¤l›d›r. Bu yap›, yönetim kurulunun uz-

“ Aile flirketlerinin karfl›laflt›klar› zorluklar›

inceledi¤imizde, k›sa vadede “insan kaynaklar› ve yetenek bulmak – ifle almak/tutmak” öne ç›karken, uzun vadede ise “büyümenin devaml›l›¤›”n› sa¤lamak aç›k ara farkla en s›k belirtilen zorluk olmufltur. ”

A‹LE fi‹RKETLER‹N‹ BÜYÜTEN STRATEJ‹LER

A‹LE fi‹RKETLER‹ ARZULANAN PERFORMANSI YAKALAYAB‹L‹YOR MU? Aile fiirketleri yöneticilerine flirketlerinin de¤erini art›rd›¤›na inand›klar› stratejileri ne kadar baflar› ile uygulad›klar›n› sordu¤umuzda, performanslar›n›n hiç de arzu ettikleri düzeyde olmad›¤›n› gözlemliyoruz. Örne¤in, Aile fiirketlerinin %71’i “yönetim ekibinin becerilerini gelifltirme”yi önemli bir strateji olarak iflaret-

expo

Baflar›l› ve sürdürülebilir büyümeyi sa¤layan firmalarda yetenek yönetimi ve yeteneklerin gelifliminin sa¤lanmas› gittikçe önem kazan›yor.

Araflt›rmam›za kat›lan aile flirketleri yöneticilerinin %71’i de flirketlerinin de¤erlerini art›rmada yönetim ekibinin becerilerinin gelifltirmeyi en önemli strateji olarak belirtmifltir.

Her gün dünyada binlerce yeni ürün ve hizmet piyasaya sunuldu¤u göz önünde bulunduruldu¤unda, “ürün yenili¤i” en fazla öne ç›kan ikinci strateji olmas› flafl›rt›c› de¤ildir.

Pazar birbirine benzeyen ürün ve hizmetlerle kalabal›klaflt›kça markalar flirketlerin kendilerini farkl›laflt›rabilecekleri, tüketicinin kendilerini tercih

tafl›maktad›r. Bunlara ilave olarak, araflt›rmaya kat›lan aile flirketlerinin hemen hemen yar›s› yat›r›mlar›n daha verimli kullan›lmas›n› ve teknolojiden daha fazla yararlan›lmas›n› flirket de¤erinin artmas›nda önemli stratejiler olarak belirtmifllerdir.

59 moment

manl›k alanlar› birbirini tamamlay›c› nitelikte olan üyelerden oluflturulmas› ve yeterli say›da ba¤›ms›z üyeye yer verilmesi ile kurulabilir.

Yönetim kurulunun flirket iflleriyle ilgili konularda nesnel yarg›da bulunabilmesi ve tepe yönetimden ba¤›ms›z olmas›, flirket yönetiminin denetlenmesi görevini sa¤l›kl› bir biçimde yerine getirmesi için büyük önem tafl›maktad›r.

Biz de Aile fiirketleri yöneticilerine rol ve sorumluluklar› aç›k ve net bir flekilde tan›mlanm›fl bir yönetim kurullar› olup olmad›¤›n› sordu¤umuzda sadece % 57’si böyle bir yönetim kuruluna sahip olduklar›n› belirtmifltir. ‹flin gelece¤ini garanti etmek için kesinlikle planlama yapmak gerekir. Aile fiirketleri yöneticilerinin yerlerine kimin atanaca¤› konusu, zaman› gelince düflünülecek bir husus olmamal›. Bu, sorular sormay›, strateji gelifltirmeyi, planlar yapmay› ve uygulamay› gerektiren bir süreçtir.

Bu süreç her büyüklükteki ve yap›daki tüm flirketler için kar›fl›kt›r; iyi bir planlama ile hatan›n maliyeti önlenebilir.

Bunun için Aile fiirketleri yöneticileri kendilerine flu sorular› sormal›d›r; Sizden sonra flirket yönetimini devralacak kifli hangi bilgi, beceri ve tecrübeye sahip olmal› ki sizin iflinizi gelece¤e tafl›yabilsin? Aileden ifli devralacak kifli siz emekli olmak istedi¤inizde ifli almaya haz›r olacak m›, yoksa geçifl sürecinde d›flar›dan bir yöneticiye mi ihtiyac›n›z olacak? Aileden ifli devralacak kifliyi nas›l belirleyeceksiniz? Yönetimin devir sürecinde yap›lacak iflleri kime dan›flacaks›n›z?

A‹LE fi‹RKETLER‹N‹N KORKULARI Aile fiirketlerinin karfl›laflt›klar› zorluklar› inceledi¤imizde, k›sa vadede “‹nsan Kaynaklar› ve yetenek bulmak – ifle almak/tutmak” öne ç›karken, uzun vadede ise “büyümenin devaml›l›¤›”n› sa¤lamak aç›k ara farkla en s›k belirtilen zorluk olmufltur. K›sa vadede “rekabet”, “büyümenin devaml›l›¤›” ve “yeni pazarlar” aile flirketlerini zorlarken, “kanun ve düzenlemelere uyum” ile “Çin ile rekabet” di¤er unsurlara k›yasla önemli bir zorluk olarak de¤erlendirilmemifltir.

etmesini sa¤layan en önemli varl›klar› haline gelmektedir. Büyüme f›rsatlar›ndan faydalanmak için uluslararas› pazarlara aç›lan flirketler için bir yandan Uzakdo¤ulu üreticiler fiyat ve marjlar üzerinde tehdit olufltururken, di¤er yandan köklü uluslararas› flirketlerin güçlü markalar› ile karfl›lafl›lmaktad›r.

Dolay›s›yla uluslararas› pazarlarda büyümeye bafllayan aile flirketleri için global pazarlarda etkili olabilecek bir markaya sahip olunmas› kritik önem

lerken yaln›zca %4’ünün bu alandaki performanslar›ndan memnun olduklar›n› görmekteyiz. Ayn› flekilde Aile fiirketlerinin %55’i “ürün yenili¤i”nin çok önemli bir stratejileri oldu¤unu belirtirken yaln›zca %15’inin bu alandaki performanslar›ndan tatmin oldu¤unu anl›yoruz. Bunlara paralel olarak, aile flirketlerinin geliflmeye aç›k di¤er alanlar› “yat›r›mlar›n daha verimli kullan›lmas›” ve “teknolojiden daha çok yararlanmak” olarak öne ç›kmaktad›r.

SANAY‹ fiEH‹RLER‹

Kocaeli’nde

expo

makine sektörü

moment

60

2009 YILI VER‹LER‹NE GÖRE ORTA ANADOLU MAK‹NE VE AKSAMLARI ‹HRACATÇILARI B‹RL‹⁄‹ ‹fiT‹GAL ALANI ‹T‹BAR‹YLE KOCAEL‹ MAK‹NE ‹HRACATINDA 6. ÖNEML‹ ‹L KONUMUNDA OLUP, BU SEKTÖRDE KOCAEL‹’DEN ‹HRACAT YAPAN F‹RMA SAYISI 345’T‹R. ‹L‹N ‹HRACATINDA 5. ÖNEML‹ SEKTÖR KONUMUNDAK‹ MAK‹NE VE AKSAMLARI SEKTÖRÜ; 220 M‹LYON DOLARA YAKIN B‹R DE⁄ERE SAH‹P OLMASIYLA D‹KKAT ÇEK‹YOR.

K

ocaeli; 1,5 milyon kiflilik nüfus yo¤unlu¤u ile 11. s›rada yer al›yor. ‹l; ülke nüfusunun yaklafl›k yüzde 2’sini bar›nd›r›yor. Kocaeli, güçlü sanayisine ba¤l› olarak yaratm›fl oldu¤u katma de¤er ve istihdam aç›s›ndan ülke ekonomisi için tart›fl›lamayacak bir öneme sahiptir. Bu yönüyle; yarat›lan katma de¤er dikkate al›nd›¤›nda Kocaeli’nin, ‹stanbul, Ankara ve ‹zmir’den sonra dördüncü s›rada yer almas› sürpriz de¤ildir. Kocaeli’nin GSY‹H’ya olan katk›s› TÜ‹K taraf›ndan en son 2001 y›l›nda aç›klanan verilere göre yüzde 5,1’dir. ‹hracatç› Birlikleri kay›t rakamlar›na göre Kocaeli’nin ihracat›, 2008 y›l›nda 2007 y›l›na göre yüzde 41,1 büyüyerek 8,2 milyar dolara ulaflt›. 2009 y›l›nda ise küresel kriz nedeniyle genel ihracattaki düflüfle paralel olarak yüzde 19 geriledi ve 6,6 milyar dolar oldu. 2009 y›l›nda Türkiye ihracat›n›n yüzde 6,8’ini gerçeklefltiren Kocaeli ili ülkemiz sanayi ve ihracat› aç›s›ndan geliflen illerimiz aras›nda yer al›yor. ‹lin ihracat›nda AB

ülkeleri önemli olup, 2009 y›l›nda ‹talya yüzde 8,3 pay ile ilk s›rada yer ald›. Birleflik Arap Emirlikleri, Singapur, Rusya Federasyonu, Güney Afrika Cumhuriyeti, Almanya ise ihracatta önde gelen ülkelerdendir.

Kocaeli’nin sektörel ihracat rakamlar›na bak›ld›¤›nda, 2009 y›l›nda “Sanayi” ihracat›n›n 6,4 milyar dolar ve yüzde 96’l›k oran ile en büyük paya sahip oldu¤u görülüyor. “Sanayi Mamulleri” ihracat›ndan ald›¤› yüzde 64 pay ile “Tafl›t Araçlar› ve Yan Sanayi” en önemli kalemi olufltururken, “ElektrikElektronik, Makine ve Biliflim” ile “Demir Çelik Ürünleri” onu takip ediyor. ‹lin ihracat›nda 5. önemli sektör konumundaki makine ve aksamlar› sektörü 220 milyon dolara yak›n bir de¤ere sahip olmas›yla dikkat çekiyor.

TÜ‹K verilerine göre 84. fas›l olarak tan›mlanan makine ve aksamlar› sektöründe Kocaeli’nin ihracat› 2008 y›l›nda bir önceki y›la göre yüzde 40,4 art›fl gösterirken, 2009 y›l›nda genel ihracattaki yüzde 30 gerilemeye karfl›n, yüzde 19,7 oran›nda art›fl kaydedildi. Bununla

moment

61

expo

SANAY‹ fiEH‹RLER‹ yana ayl›k bazda yap›lan anket sonuçlar› sektörel k›r›lmalara göre de de¤erlendirilmektedir. Buna göre, makine sektöründeki firmalar›m›z›n kapasite kullan›m oranlar›nda, 2009 y›l› son çeyre¤inde, krizin de etkisiyle, yüzde 56’lara varan düflüfller görülmüfltür. 2010 y›l› Nisan ve May›s aylar›nda ise, Türkiye ile paralel olarak sektörde, kapasite kullan›m oranlar› art›fla geçerek yüzde 73 seviyelerine kadar ç›km›flt›r.”

“KAMU ‹HALELER‹NDE YERL‹ MAK‹NE KULLANILMASINA ÖNEM VER‹LMES‹ GEREK‹YOR”

Ayhan Zeytino¤lu

expo

Kocaeli Sanayi Odas› Yönetim Kurulu Baflkan›

moment

62

“Türkiye’nin ihracat› en h›zl› artan sektörü olarak makine ve aksamlar› sektörünün bu yönde daha cesur giriflimlere ihtiyac› var. Özellikle, kamu ihalelerinde yerli makine kullan›lmas›na önem verilmesi gerekti¤ini düflünüyorum.”

birlikte, Orta Anadolu Makine ve Aksamlar› ‹hracatç›lar› Birli¤i ifltigal alan›nda yer alan GT‹P’ler baz›nda ilin 2009 y›l› makine ihracat› incelendi¤inde ihracat de¤erinin 2009 y›l›nda yüzde 20 oran›nda geriledi¤i görülüyor. Alt mal gruplar› baz›nda incelendi¤inde tüm mal gruplar›nda gerileme olmufl, özellikle “Vanalar” ile “Endüstriyel Is›t›c›lar ve F›r›nlar” ihracat›nda büyük düflüfller meydana geldi. 2009 y›l› verilerine göre Orta Anadolu Makine ve Aksamlar› ‹hracatç›lar› Birli¤i ifltigal alan› itibariyle Kocaeli makine ihracat›nda 6. önemli il konumunda olup, bu sektörde Kocaeli’nden ihracat yapan firma say›s› 345’tir.

KOCAEL‹ SANAY‹ ODASI: “MAK‹NE SEKTÖRÜ; SANAY‹LEfiMEN‹N LOKOMOT‹FLER‹NDEN B‹R‹” Kocaeli Sanayi Odas› Yönetim Kurulu Baflkan› Ayhan Zeytino¤lu; makine sanayinin sanayileflmenin lokomotif sektörlerinden biri oldu¤unu söyledi. Kocaeli ili aç›s›ndan makine sektörünün önemine de de¤inen Ayhan Zeytino¤lu sözlerine flöyle devam etti: “Makine

sektörü, yüksek katma de¤er üreten ve di¤er sektörleri de harekete geçiren, gelifltiren temel bir sektör olmas› özelli¤iyle, sanayileflmenin lokomotifi olan bir sektör. Kocaeli’nde makine sektörünü ve yan sanayini oluflturan üyelerimizin hemen hemen tamam›n› KOB‹’ler oluflturmakta. Bu sektörde faaliyet gösteren yaklafl›k 150 üyemiz bulunuyor.”

Kocaeli Sanayi Odas› Yönetim Kurulu

Ayhan Zeytino¤lu; Kocaeli’nde makine sektörünün daha da gelifltirilmesi için yap›lmas› gerekenler hakk›nda flunlar› söyledi: “Di¤er ülkelerdeki Eximbanklar›n daha uygun koflullarda kredi sa¤l›yor olmalar›, ithalat› teflvik etmekte ve yerli üreticilerimizi zor duruma düflürmektedir. ‹hracat a盤›m›z›n en önemli kalemlerinden olan makine sektörümüzün geliflmesi ve d›fl pazarlarda rekabet gücünü art›rmak için ülkemizde de daha uygun koflullarda orta ve uzun vadeli ihracat kredileri sa¤lanmal›. Bu kapsamda, Eximbank’›n uzun vadeli ve düflük faizli sistemleri gelifltirmesi önemli. Türkiye’nin ihracat› en h›zl› ar-

Türkiye ihracat›n›n yüzde 6,8’ini gerçeklefltiren Kocaeli ili; ülkemiz sanayi ve ihracat› aç›s›ndan geliflen illerimiz aras›nda yer al›yor. 2010 y›l› Nisan ve May›s aylar›nda, makine sektöründe, Türkiye ile paralel olarak kapasite kullan›m oranlar› art›fla geçerek yüzde 73 seviyelerine kadar ç›kt›.

Baflkan› Zeytino¤lu; Kocaeli’ndeki sanayi sektöründeki geliflmelerin ve de¤iflmelerin takip edilmesi amac›yla her ay bir anket düzenlediklerini söyledi.

Zeytino¤lu: “‹limizde her ay düzenli olarak Kocaeli Sanayi Odas› taraf›ndan Sanayi Kurulufllar›n›n Durumunu ve Beklentilerini Belirleme Anketi yap›yoruz. 2008 y›l›n›n son çeyre¤inden bu

tan sektörü olarak makine ve aksamlar› sektörünün bu yönde daha cesur giriflimlere ihtiyac› var. Özellikle, kamu ihalelerinde yerli makine kullan›lmas›na önem verilmesi gerekti¤ini düflünüyorum. Yerli mal›na yönelik fiyat avantaj› uygulamalar›, yerli makinelerin kullan›m›n› art›racakt›r.”

expo moment

63

“TÜKET‹C‹N‹N YERL‹ SANAY‹ MALLARINI TERC‹H ETMES‹; ÜRET‹C‹Y‹ TEfiV‹K ED‹YOR” Tüketicinin son dönemlerde yerli sanayi mallar›n› tercih etmesini, üretici için teflvik edici bir geliflme olarak yorumlayan Zeytino¤lu; sözlerine flöyle devam ediyor: “Ayr›ca, yerli girdi oran›n›n çok yüksek oldu¤u sektörün son teflvik sistemimizde 12 stratejik sektörden biri olarak belirlenmesinin de sektör aç›s›ndan sevindirici bir geliflme oldu¤u söylenebilir.

Tüm bunlar›n yan› s›ra, Kocaeli’nde makine sektörünü temsil eden firmalar›m›z›n sorunlar›na da k›saca de¤inmek istiyorum. Firmalar›m›z aç›s›ndan, düflük kurlar›n sat›fl fiyatlar› üzerinde oluflturdu¤u dayan›lmaz bask› ve düflük kur kaynakl› ithal ikame ile rekabet güçlü¤ü sektörde ciddi bir s›k›nt› yaratmakta. Hammadde fiyatlar›n›n dün-

ya pazarlar›na göre daha yüksek oranlarda artmas›yla birlikte enerji maliyetlerinin yüksek oluflu da sektörümüz üzerindeki di¤er önemli bask› unsurlar›ndan. Bütün bunlara ek olarak meslek lisesi ve meslek yüksek okulu mezunlar›n›n niteliklerinin yetersiz olmas› ve sektör beklentilerini karfl›layamamalar› da önemli bir sorun olarak karfl›m›za ç›k›yor.”

“SEKTÖRLER‹M‹Z‹N YEREL SORUNLARINI TARTIfiAB‹LECEKLER‹ PLATFORMLAR OLUfiTURDUK” Ayhan Zeytino¤lu; Sanayi Odas› olarak Kocaeli’nde makine sanayinin geliflmesi için yapt›klar› destek ve faaliyetleri flu sözlerle ifade etti: “Kocaeli’nde makine sektörünün temsilcileriyle belli dönemlerde yapt›¤›m›z toplant›larla sektörün sorunlar›n› ve önceliklerini

belirlemeye çal›fl›yoruz. 23. ve 26.

Meslek Komitelerimiz her ay düzenli olarak bir araya geliyor.

Ayr›ca, sektörlerimizin yerel sorunlar›n› tart›flabilecekleri “Bölge Toplant›lar›” ad› alt›nda platformlar oluflturuyoruz.

Bunun yan› s›ra, Kocaeli Sanayi Odas› öncülü¤ünde, her y›l PricewaterhouseCoopers Türkiye ve CNN Türk iflbirli¤inde "Sanayi Kurulufllar› Sektörel Performans De¤erlendirme" araflt›rma çal›flmas› düzenliyoruz.

Bu organizasyona makine sektörü de dahil olmak üzere çeflitli sektörlerden kat›lan firmalar›m›z, sektördeki yerlerini, rekabetteki avantajlar›n› ve iyilefltirme yapmalar› gereken noktalar› gösteren yol haritalar›na sahip oluyorlar.

Bu seneki organizasyonumuzda, söz konusu çal›flman›n s›n›rlar›n› TR42

SANAY‹ fiEH‹RLER‹

Steven Young Bosch Rexroth A.fi. Murahhas Aza ve Genel Müdürü

expo

“Türkiye’ye yap›lan do¤rudan yat›r›mlar yerli üretim kapasitelerini art›rmakta ve sanayinin geliflip canlanmas›na, gelecek yat›r›mlara yol açmak ad›na katk›da bulunmaktad›r.”

moment

64

kapsam›ndaki illeri de dahil ederek, geniflletmeyi planl›yoruz.”

BOSCH REXROTH A.fi. 80’DEN FAZLA ÜLKEDE ÜRÜN VE S‹STEM GEL‹fiT‹R‹YOR Bosch Rexroth; tahrik ve kontrol teknolojileri alan›nda dünyan›n önde gelen uzman firmalar› aras›nda say›l›yor.

Firma; mobil uygulamalar›n yan›nda endüstriyel ve fabrika otomasyonunda kullan›lan makinelerin tahrik, kontrol ve hareket ettirilmesi konusunda 500 binden fazla müflteriye Rexroth markas› ile özel çözümler üretiyor. The Drive & Control Company slogan› ile Bosch Rexroth, 80’den fazla ülkede ürün ve sistemler gelifltiriyor, üretiyor ve sanayiye sunuyor. Bosch Grubu’na dahil olan firma 2009’da yaklafl›k 34.200 çal›flan› ile yaklafl›k 4,1 milyar Avro ciro elde etmifltir.

1976’da Türkiye’de bafllayan faaliyetlerini art›rarak devam ettiren Bosch Rexroth A.fi. , 2009 y›l› içerisinde hem Gebze’deki yeni genel müdürlük binas› hem de Bursa’daki seri üretim tesisi ile Türkiye’deki s›n›rlar›n› geniflletti.

Gebze’deki yeni fabrika; hidrolik güç üniteleri, hidrolik silindirler, hidrolik bloklar ve didaktik setler üretim yeri ve

ayn› zamanda servis merkezi olarak hizmet veriyor. Yeni merkez binas›n›n yer ald›¤› TOSB (Taysad Organize Sanayi Bölgesi) modern altyap›s› ve stratejik lokasyonu ile firmaya çeflitli avantajlar sa¤l›yor. Özellikle sanayinin metropolün d›fl›na kaymas›yla beraber flehirden uzaklaflan Türk sanayicilerine bölgenin karayollar› ve liman alt yap›s› ile daha kolayl›kla ulafl›labiliyor.

Bosch Rexroth A.fi. Murahhas Aza ve Genel Müdürü Steven Young, makine üssü olma yolunda ilerleyen Kocaeli’nde yer alman›n kendi firmalar›na getirdi¤i art›lara de¤indi. Young: “Hizmet verdi¤imiz sektörlerin ayn› bölgede faaliyet göstermesi müflterilerimize daha yak›n olmam›z› sa¤l›yor. Müflterilerimize yak›nlaflt›kça onlar›n ihtiyaçlar›n› daha yak›ndan takip edebiliyor, ta-

leplerini daha h›zl› karfl›layabiliyoruz.

Böylece Türk sanayi ve sanayicisinin vazgeçilmez ifl orta¤› olma ad›na önemli bir ad›m daha atm›fl oluyoruz.”

“20 YILDIR HOLLANDA’DA ÜRET‹LEN S‹L‹ND‹RLER ARTIK TAMAMEN GEBZE’DE ÜRET‹L‹YOR” Bosch Rexroth A.fi. Genel Müdürü Steven Young; üretim ve ihracatlar›n› art›rmak için yapt›klar› çal›flmalar hakk›nda bilgi verdi. Genel Müdür Young: “Bosch Rexroth Türkiye, Avrupa ve Dünya’n›n çeflitli bölgelerine ihracat yapmaktad›r. 2009’da Bosch Rexroth taraf›ndan yap›lan at›l›mlardan bir tanesi silindir pazar›ndad›r. Bosch Rexroth Hollanda’da 20 y›ld›r üretilen silindirler, Bosch üretim standartlar›na

expo

sahip bir fabrikada de¤er katarak üretilme f›rsat› ç›k›nca tamamen Gebze fabrikas›nda üretilmeye bafllanm›flt›r.

Buna göre Hollanda’da özellikle mobil hidrolik olmak üzere, endüstriyel presler, madencilik ve hatta deniz taban› tarama gibi çok özel alanlarda üretim yapan müflterilerin ihtiyaçlar› Türkiye’den karfl›lanmaya bafllam›flt›r.

Benzer bir di¤er olumlu geliflme de “Golden Horn” ad›yla an›lan Bosch Rexroth didaktik set mühendisli¤i ve üretiminin Almanya merkezden Türkiye’ye kademeli geçiflinin gerçeklefltirilmesidir.

Her iki proje de özellikle e¤itim setlerinin Türkiye’de üretilip ihraç edilmesi Türk Sanayisi ad›na takip edilmesi gereken iki önemli at›l›md›r. Bu flekilde Türkiye’ye yap›lan do¤rudan yat›r›mlar

moment

65

yerli üretim kapasitelerini art›rmakta ve sanayinin geliflip canlanmas›na, gelecek yat›r›mlara yol açmak ad›na katk›da bulunmaktad›r.”

Genel Müdür Young; firma olarak 2010 y›l› hedeflerinin büyümeye devam etmek oldu¤unu söyledi. Young: “2009 kriz y›l›nda dünya çap›nda belirgin ölçüde düflen ticaret hacminin

kriz öncesi seviyeye dönüflü, zaman alacakt›r. Frankfurt'ta düzenlenen 2009 ticaret y›l› firma rakamlar›n›n sunumunda Bosch Rexroth AG Yönetim Kurulu Baflkan› Dr. Albert Hieronimus’un da belirtti¤i gibi, "Önümüze bak›yoruz ve 2010 y›l›nda Bosch Rexroth olarak yeniden büyüme kaydece¤iz.".

expo

SANAY‹ fiEH‹RLER‹

moment

66

S‹SMAT A.fi. 50 ÜLKEYE ‹HRACAT YAPIYOR Sismat; 30 y›ld›r su ve at›k su ar›tma tesisleri, su alma yap›lar› ve çamur su-

suzlaflt›rma ekipmanlar›n›n tasar›m ve üretimini gerçeklefltiriyor. Sismat; Kocaeli-Gebze bölgesinde ar›tma tesisi ekipmanlar› üreten ilk firmalar aras›n-

da yer al›yor. Sismat Genel Müdürü Osman Türüdü; makine sektörünün Kocaeli’ndeki geliflimi hakk›nda bilgi verdi. Genel Müdür Türüdü: “Bölgenin

bölgesini ar›tma tesis ekipmanlar› üreticilerinin merkezi olarak adland›rmak yanl›fl olmaz.”

Türüdü; Sismat’›n ihracat yapt›¤› ülkelerin bafl›nda Avrupa Birli¤i üyesi ülkelerin geldi¤ini söyledi. Türüdü: “Sismat 50’den fazla ülkeye ihracat yapmaktad›r. A¤›rl›kl› olarak Avrupa Birli¤i üyeleri ana ihracat yapm›fl oldu¤umuz ülkelerdir bununla birlikte son dönemde Arap Yar›madas› ve Kuzey Afrika pazar›nda büyük geliflmeler kaydetmekteyiz.”

Genel Müdür Türüdü; iç pazar›n; firmalar›n›n cirolar›n›n sadece 15’ini oluflturdu¤unu ve amaçlar›n›n bu oran› art›rmak oldu¤unu söyledi.

sanayileflmesine ve Türkiye’de çevre sektörünün büyümesine paralel olarak bölgemizde konumuzla ifltigal pek çok firma faaliyette bulunmaktad›r. Gebze

Sismat A.fi. Genel Müdürü ““Bölgenin sanayileflmesine ve Türkiye’de çevre sektörünün büyümesine paralel olarak Gebze bölgesini ar›tma tesis ekipmanlar› üreticilerinin merkezi olarak adland›rabiliriz.”

expo

Kocaeli’nin makine üretim yapan firmalar için art› ve eksilerini de¤erlendiren Türüdü; Kocaeli’nin geliflmifl sanayi alt yap›s›n›n önemli bir art› unsur oldu¤unun alt›n› çizdi. Türüdü: “Kocaeli bölgesinin geliflmifl sanayi alt yap›s› ile do¤ru ve iyi tedarikçiler bulma di¤er bölgelere göre büyük bir art› unsurdur. Geliflmifl sanayiye sürekli yak›n olmak pazar bilgilerini güncel ve geliflmeleri daha yak›ndan takip edebilme imkan› sunmaktad›r.

Kaliteli personel bulabilme, di¤er bölgelere göre daha kolay olmaktad›r.

Sismat’›n üretmifl oldu¤u ürünler hacim olarak oldukça büyüktür. Fakat bölgemiz bu ekipmanlar›n lojisti¤i için bir avantajd›r.”

Genel Müdür Türüdü; bölgenin eksi yönleri hakk›nda ise flunlar› söyledi: “Kocaeli’nin makine sektörü aç›s›ndan dezavantajlar› ise; özellikle bölgenin de¤erlenmesi ve maliyetlerin yükselmesi ile daha yüksek katma de¤erli ürünler üretme konusunda sürekli bir bask› oluflturmaktad›r. ‹flletmemizde ihtiyaç duydu¤umuz fazla alan›n veya depo sahalar›n›n maliyeti yüksek olmaktad›r.”

Sismat Genel Müdürü Türüdü; üretim ve ihracat›n art›r›lmas› için yap›lmas› gerekenleri flu flekilde ifade etti: “Çal›flmalar›m›z hem makro hem de mikro düzeyde olmal›d›r. Sismat olarak mikro düzeyde önceli¤imiz çal›flt›¤›-

Osman Türüdü

m›z firmalarda tam memnuniyeti sa¤lamakt›r. Müflterilerimizden ald›¤›m›z geri dönüfller ile özellikle ifl süreçlerimizde ve ürün kalitemizde iyilefltirmeler için flu anda 2 ayr› proje yürütmekteyiz. Daha sonra yeni ülkeler ve müflterilere hizmet amac› gütmekteyiz.

Bu amaçla bu y›l ihracat yapt›¤›m›z ülkelere 5 yeni ülke eklemeyi planl›yoruz ve belirlemifl oldu¤umuz bu ülkelere ziyaret programlar›n› gerçeklefltiriyoruz.

Ayr›ca Sismat olarak her y›l ürün grubumuza 1 yeni ürün ekleyerek müflterilerimize vermifl oldu¤umuz hizmetleri geniflletmeyi planl›yoruz.

Bununla birlikte özellikle makro düzeyde yap›lmas› gereken konular vard›r. Öncelikli olarak Türk markalar›n›n imaj›n›n art›r›lmas›, ihracatç› teflviklerinin KOB‹ düzeyinde daha aktif olmas›, ihtisas sektörlerin belirlenerek, bu sektörlere yönelik bölgesel alt yap›lar›n oluflturulmas›, uzman ara eleman ve mühendis yetifltirilmesi ve tabii makro ekonomik ölçekte özellikle kredi faizleri ve döviz kuru politikas›n›n kabul edilebilir bir düzeyde olmas›, ihracat›m›zda büyük fayda sa¤layacakt›r.”

67 moment

“KOCAEL‹’N‹N GEL‹fiM‹fi SANAY‹S‹NE YAKIN OLMAK EN BÜYÜK ARTIMIZ”

ÜN‹VERS‹TELERDEN

Sadece mühendis de¤il giriflimci yetifltiren:

expo

Dumlup›nar Üniversitesi

moment

68

Ö⁄RENC‹LER‹M‹ZE MEZUN OLDUKLARINDA ‹fi ARAYAN, ‹fi BULMAK ‹Ç‹N ÇABA SARF EDEN K‹fi‹LER DE⁄‹L DE ‹fi KURMA VE ‹fi VERME KONUSUNDA ÇALIfiAN B‹REYLER OLMALARINI VE BU KONUDA DA KEND‹LER‹NE GÜVENMELER‹N‹ VE G‹R‹fi‹MC‹ OLMALARINI Ö⁄ÜTLÜYORUZ D‹YEN PROF DR. RAMAZAN KÖSE, SADECE MÜHEND‹S DE⁄‹L G‹R‹fi‹MC‹ YET‹fiT‹RD‹KLER‹N‹ SÖYLÜYOR. ilim ve teknoloji alan›nda çok h›zl› geliflim ve de¤iflim yafland›¤›n› söyleyen Dumlup›nar Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makina Mühendisli¤i Bölüm Baflkan› Ramazan Köse, “Bu aflamada Türkiye makine sektörü her geçen y›l karl›l›¤›n› art›ran bir sektör konumunda olmas›na ra¤men ABD ve AB ülkeleri ile yar›flabilecek konumda de¤ildir” diyor. Prof. Dr. Köse, öncelikle üretim üzerine büyüyen bir ülke olmak için üretkenli¤imizi nas›l art›raca¤›m›z› ve daha rekabetçi bir Türkiye için neler yapmam›z gerekti¤i üzerinde çal›flarak bir model oluflturulmas› gerekti¤ini söylüyor. Prof. Dr. Köse flöyle devam ediyor: “fiu andaki mevcut durumda, hangi ifl sektöründe, hangi düzeyde ve nitelikte ne kadar yetiflmifl insan gücüne ihtiyaç duyuldu¤u ile ilgili bir planlama yok. Bu durum mühendislik e¤itiminin düzenlenmesinde, gelifltirilmesinde ve istihdam›nda önemli sorunlara neden olmaktad›r. Sonuç olarak sektörün ABD ve AB ülkeleri ile rekabet edebilmesi için; son teknolojilerin takibi, Ar-Ge çal›flmalar›na yat›r›mlar yap›lmas› ve sektörünün teknolojiyi öne ç›karan bir üretim modeline geçmesi gerekiyor.”

“HAMMADDE MAL‹YETLER‹ YÜKSEK” Prof. Dr. Köse, “Bugün dünyada, daha çok devletlerin ve özel sektörün görevleri aras›nda yer alan konular›n (iflsizlik, ekonomik ve sosyal kriz, yoksulluk, küresel terör, iklim de¤iflikli¤i, çevre kirlili¤i, altyap› yat›r›mlar›n›n yetersizli¤i vb)

expo

B

moment

69

Ramazan Köse Dumlup›nar Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makina Mühendisli¤i Bölüm Baflkan› Türkiye’de üniversite-sanayi iflbirli¤ine yeterince önem verilmiyor. Bunun temelindeki neden taraflar›n birbirlerini yeterince tan›mamas›. Üniversite e¤itimö¤retim programlar›n›n sanayiye dönük olmamas› flart. Ayn› zamanda mali kaynak ve iflbirli¤ini düzenleyecek bir organizasyon oluflturulmas› da gerekiyor.

çözümü için sektörlerin bir araya gelip güç oluflturmas› gerekiyor” diyor. Prof.

Dr. Köse flöyle devam ediyor: “Ülkemizde mühendislik ve iflçilik maliyetleri düflük olsa da enerji ve hammadde maliyetleri yüksek oldu¤undan di¤er ülkelerle rekabet flans›m›z azd›r. Dolay›s›yla öncelikle bu konularda iyilefltirmeler yap›lmal›, yeni yat›r›mlara gidilerek, bu giderler azalt›lmal›d›r. Ayr›ca hammadde ve enerji üretimini teflvik eden yasa reformlar›n›n yap›lmas› gerekti¤i gerçe¤i de unutulmamal›d›r. Ancak sektörel planlama, bilimsel araflt›rma ve teknoloji gelifltirme altyap›s› kurulmaks›z›n, sade-

expo

ÜN‹VERS‹TELERDEN

moment

70 edilen kaynaklar› rasyonel ve verimli kullanmal›, yeni projeler için kaynak yaratarak imkânlar›n› üniversite ve kamu yarar› için de¤erlendirme konusunda hassas davranmal›d›r.”

“YEN‹LENEB‹L‹R ENERJ‹ KAYNAKLARI ÜZER‹NE ÇALIfiIYORUZ”

ce bir teflvik mekanizmas›na ba¤l› olarak ülkemizdeki ABD ve AB ülkeleri ile yar›flmak mümkün olamamaktad›r. Bu hususta, sanayi kurulufllar› Ar-Ge faaliyetlerini art›rmal› ve bu yolda üniversite deste¤ini mutlaka almal›d›r.” Üniversitelerin e¤itim-ö¤retim yan›nda yapmas› gereken di¤er bir görevlerinin de disiplinler aras› bilimsel araflt›rmalara ba¤l› olarak teknoloji üreterek, bu teknolojinin kullan›m›na öncülük yap-

malar› oldu¤una de¤inen Prof. Dr. Köse, “Bu ba¤lamda; üniversite sanayi iflbirli¤i ile Ar-Ge çal›flmalar›n›n yap›lmas›, son teknolojilerin takibi ve yeni teknolojilerin bulunmas› gerekmektedir” diye konufluyor. Prof. Dr. Köse’e göre, üniversitelere bu konuda düflen görev ise sektörün ihtiyaç duydu¤u kalifiye ifl gücünü yetifltirmek ve teknoloji gelifltirme çal›flmalar›nda sektöre yard›mc› olmak. “Bu nedenle üniversiteler kendilerine tahsis

Üniversiteler yak›n çevreleri ile vazgeçilmez bir etkileflim içerisindeyken, ça¤dafl üniversite yaklafl›m›nda, yak›n çevrenin sorunlar›na çözüm aramak art›k bir zorunluluk haline geldi. Prof. Dr. Köse Makine Mühendisli¤i Bölümü’nün de, 18 y›ll›k geçmifli boyunca bölge ve ülke ekonomisine katk›da bulundu¤unu söylüyor ve flöyle devam ediyor: “Ülkemizde ve dünyada artan enerji talebinin karfl›lanmas› ve bilinen enerji üretim yöntemlerinin oluflturdu¤u çevre problemlerinin azalt›labilmesi amac›yla, yenilenebilir enerji kaynaklar› üzerinde araflt›rmalar yap›lm›flt›r. ‹limizdeki kamu ve özel kurulufllar ile birlikte ortak projeler gerçeklefltirilmifl, yap›lan çal›flmalara katk›da bulunulmufl ve bu çal›flmalar› isteklendirici etkinlikler gerçeklefltirilmifl-

tir. Bu ba¤lamda; Jeotermal enerji, Rüzgar Enerjisi, Günefl Enerjisi ve Sanayi Kurulufllar›n›n Ekonomiklik ve Enerji Analizleri, Hava Kirlili¤i, Sistem ve Ekipman Optimizasyonu, Üretim ve ‹malat ile ilgili lisans üstü düzeyinde çal›flmalar yap›lm›flt›r. Bu alanlarda, 92 adet tez tamamlanm›fl olup 45 adet tez ise devam etmektedir.” Üniversite-Sanayi iflbirli¤i kapsam›nda bölümde birçok projenin hayata geçirildi¤ine de de¤inen Prof. Dr. Köse, “Projeler TÜB‹TAK, DPT ve Dumlup›nar Üniversitesi Bilimsel Araflt›rma Projeleri fiubesi taraf›ndan desteklenmektedir.

Kütahya Dumlup›nar Tasar›m Teknoloji Gelifltirme Bölgesi projesi 28 Temmuz 2009 tarihli Resmi gazetede yay›nlanarak resmiyet kazanm›flt›r. Kütahya Organize Sanayi Bölgesi içinde gerçeklefltirilecek söz konusu teknopark alan› içinde DPT taraf›ndan kabul edilen DPÜ Araflt›rma ve Tasar›m Merkezi bulunacakt›r” diyor.

“KAMU VE ÖZEL SEKTÖRLERE E⁄‹T‹M VER‹YORUZ” Kütahya Genç ‹fl Adamlar› Derne¤i ile yapt›klar› ifl birli¤i protokolü çerçevesinde Kütahya merkezindeki iflletmelerin sorunlar›n› çözme ve verimlili¤ini artt›rma çal›flmalar› yürüttüklerini de belirten Prof. Dr. Köse, Kütahya’da bulunan kamu veya özel sektör kurulufllar›nda çal›flanlara ihtiyaç duyacaklar› konularda e¤itim vermek amac›yla Sürekli E¤itim Merkezi’nin çal›flmalar›na devam etti¤ini söylüyor. “Ayr›ca Kütahya Sanayi ve Ticaret Odas› ve KOSGEB deste¤iyle, üniversite-sanayi iflbirli¤i ba¤lam›nda ArGe projeleri yürütülmektedir. Çevre illerde Sanayi ve Ticaret Odalar›n›n dü-

zenledi¤i proje pazarlar›na katk› verilmekte olup en son Eskiflehir’de May›s ay›nda Ticaret odas›n›n düzenledi¤i pro-

expo

deste¤iyle, üniversite-sanayi iflbirli¤i ba¤lam›nda Ar-Ge projeleri yürütüyoruz. Çevre illerde Sanayi ve Ticaret Odalar›n›n düzenledi¤i proje pazarlar›na katk› verdi¤imiz gibi, en son Eskiflehir’de May›s ay›nda Ticaret odas›n›n düzenledi¤i proje pazar›na bölüm olarak 4 proje ile kat›ld›k. ”

71 moment

“ Kütahya Sanayi ve Ticaret Odas› ve KOSGEB

je pazar›na bölüm 4 proje ile kat›lm›flt›r.

Yine May›s ay›nda bölüm ö¤rencileri sektörün önde gelen firmalar›n›n kat›ld›¤› kariyer günlerini gerçeklefltirmifltir.”

Bölümün akademik kadrosu, fiziki yap›lanmas› ve laboratuarlar›n›n nitelikli e¤itim-ö¤retim için yeterli düzeyde oldu¤unu vurgulayan Prof. Dr. Köse,, “Bölümde lisans e¤itimi yan›nda Yüksek Lisans ve Doktora e¤itimi verilmekte olup kadrolu 20’nin üzerinde ö¤retim üyesi ( 2 Prof., 2 Doç.17 Yrd.Doç, 2 Ö¤r.Gör, 5 Arfl.Gör, 2 Teknisyen) görev yapmaktad›r” diyor. Prof. Dr. Köse flöyle devam ediyor: “Bölüm akademik kadrosu, ulusal ve uluslararas› düzeyde bilimsel yay›nlar yapman›n yan› s›ra kongre, çal›fltay vb. bilimsel organizasyonlar düzen-

expo

ÜN‹VERS‹TELERDEN

moment

72

leme yetkinli¤ine sahiptir. Mevcut laboratuarlarda 5-10 kiflilik ö¤renci gruplar› rahatça çal›flabilmekte, ayr›ca 4. s›n›f ö¤rencileri bölümdeki 14 adet laboratuarda ö¤retim elemanlar› nezaretinde çal›flarak bitirme projelerini tamamlamaktad›rlar. Bölümlerin altyap›lar›n›n güçlendirilmesinde üniversite-sanayi iflbirli¤i çok önemlidir. Bu noktada, ihtiyaç duyulan istihdam›n yeterli bir flekilde donat›labilmesi için, gerek ortak projelerde gerekse staj konusunda üniversite ve sanayi birlikte hareket ederek hedeflerini belirlemelidirler.”

Makine sanayi temsilcilerinin yetiflmifl eleman bulmakta zorluk çekmelerine de de¤inen Prof. Dr. Köse, “Yetiflmifl eleman bulmakta zorland›¤›n› söyleyen firmalar tecrübeli eleman aramaktad›rlar. Yeni mezun olmufl mühendisler, tecrübeli mühendislere göre ö¤renmeye ve bilgiye daha hevesli olurlar. Maalesef dina-

mizm ve üretkenlik aç›s›ndan daha verimli olan yeni mezun mühendislere ifli ö¤retmek ve faydalanmak zaman ald›¤›ndan sektör tecrübeli insanlara yöneliyor ve bu da ülkemizin mühendislik gücünü köreltiyor” diyor.

Teknik eleman›n gerek ifl yaflam›nda gerekse sosyal yaflam›nda giriflimci ve sosyal olmas› gerekti¤ine de de¤inen Prof.

Dr. Köse, “Bizler ö¤rencilerimize mezun olduklar›nda ifl arayan, ifl bulmak için çaba sarf eden kifliler de¤il de ifl kurma ve ifl verme konusunda çal›flan bireyler olmalar›n› ve bu konuda da kendilerine güvenmelerini ve giriflimci olmalar›n› ö¤ütlüyoruz” diye konufluyor.

“ÜN‹VERS‹TE - SANAY‹ ‹fiB‹RL‹⁄‹ ÖNEML‹” Türkiye’de üniversite-sanayi iflbirli¤ine yeterince önem verilmedi¤ini ifade eden Prof. Dr. Köse, bunun temelinde birçok neden bulundu¤unu söylüyor: “Taraflar›n birbirlerini yeterince tan›mamas›,

üniversite e¤itim-ö¤retim programlar›n›n sanayiye dönük olmamas›, mali kaynak ve iflbirli¤ini düzenleyecek bir organizasyonun olmamas› gibi. Tüm bu sorunlar›n yan›nda taraflar› mali aç›dan veya di¤er konularda iflbirli¤ine zorlay›c› tedbirlerin olmamas›, üniversite-sanayi iflbirli¤ini engelleyen sorunlar›n bafl›nda gelmektedir. Üniversite-sanayi iflbirli¤ini koordine edecek ve yürütecek finans anlam›nda gerekli deste¤i sa¤layacak bir kurum olmal› ve iki kurum aras›ndaki ba¤› güçlendirmelidir.”

“Kurumlar›n karfl›l›kl› iflbirli¤ine kurumlar zorlanmal›d›r!” diye konuflan Prof.

Dr. Köse, üniversite ve sanayi kurulufllar›n› bir araya getiren toplant›lar düzenlenmesi, gerekti¤ini söylüyor. Prof. Dr. Köse, “Hâlihaz›rda birkaç kuruluflun yapm›fl oldu¤u yar›flma ve teknoloji pazar› gibi etkinlikler art›r›lmal›d›r. Ancak, tüm etkinlikler yerel düzeyde kalmamal›, ulusallaflt›r›lmal› hatta globallefltirilmelidir” diye konufluyor.

Prof. Dr. Köse, Dumlup›nar Üniversitesi Makine Mühendisli¤i Bölümü'nün flu anda gerçeklefltirdi¤i faaliyetlerden de bahsediyor: “Dan›flman ö¤retim elemanlar› nezaretinde bölüm ö¤rencilerinin dizayn etti¤i günefl arabas› 2008 y›l›nda TÜB‹TAK taraf›ndan organize edilen Formula-G yar›fl› Ankara etab›nda 46 üniversite arac› aras›ndan finale kalm›flt›r. Bu baflar›, yar›flmaya ilk defa kat›lan üniversiteler aras›nda en iyi derece olmufltur. Arac›m›z yar› finalde 9.(46 Üniversite aras›nda) finalde ise 16. (22 Üni. Aras›nda) olmufltur. Ö¤rencilerimiz, flu anda araç dizayn› üzerinde çal›flmakta olup Temmuz ay›nda ki yar›fllara kat›l›p iyi bir derece yapmay› hedeflemekteler. Bölümümüzün en önemli misyonu olan, Atatürk ilke ve ink›lâplar›na ba¤l›, vatan›n ve milletin bölünmez bütünlü¤ünü savunan, demokrat, lâik, insan haklar›na, hukukun üstünlü¤üne ve baflkalar›n›n özgürlüklerine sayg›l›, toplumsal sorumluluk bilincine ve ekip ruhuna sahip, araflt›rmac› ve sorgulay›c›, rekabetçi, sosyal iliflkileri güçlü, toplumun de¤erini bireysel menfaatlerinin önünde tutan, bilimin peflinde koflan, sadece yapt›klar›ndan de¤il yapamad›klar›ndan da sorumlu olan mükemmel e¤itimli bireyler yetifltirme hedefine kararl› ve emin ad›mlarla yürümektedir.”

gรถstergeler gรถstergeler

gรถstergeler gรถstergeler

GÖSTERGELER

expo

Y›l›n ilk 5 ay›nda 4 milyar dolar makine ihracat› MAK‹NE SEKTÖRÜ TOPLAMI 84. FASLIN TAMAMI VE 84. FASIL DIfiI ORTA ANADOLU MAK‹NE VE AKSAMLARI ‹HRACATÇILARI B‹RL‹⁄‹ ‹fiT‹GAL ALANI TOPLAMINDAN OLUfiAN MAK‹NE SEKTÖRÜNÜN TAMAMININ ‹HRACATI 2009 YILI OCAK-MAYIS DÖNEM‹NDE 3 M‹LYAR 334 M‹LYON DOLAR ‹KEN, BU RAKAM 2010 YILI AYNI DÖNEM‹NDE YÜZDE 19,2 ORANINDA ARTARAK 3 M‹LYAR 974 M‹LYON DOLARA YÜKSELD‹.

moment

74

rta Anadolu Makine ve Aksamlar› ‹hracatç›lar› Birli¤i ifltigal alan›na giren GT‹P’ler kapsam›nda belirlenen Türkiye geneli ihracat kay›tlar›na göre; 2009 y›l› Ocak-May›s dönemi ihracat kay›t rakam› 2 milyar 216 milyon dolar iken, bu rakam 2010 y›l›n›n efl zaman diliminde yüzde 12,6 oran›nda yükselerek 2 milyar 494 milyon dolar olarak gerçekleflti.

Makine sektörü toplam›, 84. fasl›n tamam› ve 84. fas›l d›fl› Orta Anadolu Makine ve Aksamlar› ‹hracatç›lar› Birli¤i ifltigal alan› itibariyle 2010 y›l›n›n ilk 5 ay›nda önceki y›l›n ayn› dönemine k›yasla yüzde 19,2 artarak 3 milyar 974 milyon dolar olarak kaydedildi.

Mal gruplar› baz›nda incelendi¤inde ise; 2010 y›l› Ocak-May›s döneminde, ihracat›nda en yüksek art›fl gerçekleflen kalemler ise yüzde 175,3 ile motorlar, aksam ve parçalar›, yüzde134,2 ile di¤er endüstriyel y›kama ve kurutma makineleri, yüzde 79,0 ile deri iflleme ve imalat makineleri, yüzde 70 ile

O

ambalaj makineleri aksam ve parçalar›, yüzde 56,3 ile rulmanlar olmufl.

2010 y›l› Ocak-May›s dönemi ihracat›nda en fazla gerileme görülen mal gruplar› ise; % 18,9 ile hadde ve döküm makineleri, kal›plar, aksam ve parçalar›, yüzde 18,4 ile savunma sanayi için silah ve mühimmat, yüzde

17,3 ile yük kald›rma, tafl›ma ve istifleme makineleri, yüzde 8,0 ile büro makineleri, yüzde 4,8 ile g›da sanayii makineleri, aksam ve parçalar› olarak s›ralan›yor.

OA‹B ifltigal alan›na giren ürünler itibariyle, mal gruplar›n›n sektör ihracat›ndan ald›klar› paylar incelendi¤inde ise; 2010 y›l› Ocak-May›s döneminde; yüzde

ORTA ANADOLU MAK‹NE VE AKSAMLARI ‹HRACATÇILARI B‹RL‹⁄‹ ‹fiT‹GAL ALANI ‹T‹BAR‹YLE ‹HRACAT GERÇEKLEfiT‹R‹LEN ‹LK ON ÜLKE (2009-2010 YILLARI OCAK-MAYIS DÖNEM‹) ÜLKE ALMANYA ‹RAN A.B.D. IRAK ‹NG‹LTERE ‹TALYA FRANSA RUSYA AZERBAYCAN L‹BYA D‹⁄ER TOPLAM Kaynak: Tüm ‹hracatç› Birlikleri Kay›tlar›

2009 YILI Miktar 29,696,283 17,157,814 13,377,269 23,053,004 19,032,480 15,539,111 12,640,092 10,914,092 9,022,080 10,707,406 196,421,144 357,560,774

De¤er 192,415,625 107,439,609 148,198,964 110,350,636 83,161,413 82,282,778 72,272,030 76,247,897 54,981,895 55,166,147 1,233,937,298 2,216,454,291

2010 YILI Miktar 30,112,679 27,974,774 14,187,534 27,269,675 24,748,314 16,378,664 14,126,195 11,859,953 10,095,556 12,207,648 217,110,285 406,071,278

De¤er 208,433,246 154,436,295 152,459,175 150,293,306 107,964,741 92,514,863 81,633,751 79,434,023 69,653,976 66,816,899 1,331,056,712 2,494,696,987

(%) DE⁄‹fi‹M Miktar 1.4 63.0 6.1 18.3 30.0 5.4 11.8 8.7 11.9 14.0 10.5 13.6

De¤er 8.3 43.7 2.9 36.2 29.8 12.4 13.0 4.2 26.7 21.1 7.9 12.6

MAK‹NE VE AKSAMLARI SEKTÖRÜNÜN TAMAMINA ‹L‹fiK‹N ‹HRACAT KAYIT RAKAMLARI

13,8 pay ile Endüstriyel Klimalar ve So¤utma Makineleri birinci, yüzde 11,2 pay ile ‹nflaat ve Madencilikte Kullan›lan Makineler ikinci ve yüzde 9,5 pay ile Pompa ve Kompresörler üçüncü s›rada yer al›yor.

2010 OCAK-MAYIS DÖNEM‹NDE ‹LK 10 ÜLKEYE DE MAK‹NE ‹HRACATIMIZ YÜKSELD‹ Ülkeler itibariyle ihracat kay›t rakamlar›na bak›ld›¤›nda; 2010 y›l› Ocak-May›s döneminde en fazla ihracat yap›lan ilk üç ülke Almanya, ‹ran ve ABD olarak s›ralan›yor. Söz konusu dönemde ilk on ülke aras›nda en büyük ihracat art›fl›n›n yüzde 43,7 ile ‹ran’a yönelik oldu¤u görülüyor. An›lan ülkeye ihracat›m›z 154,4 milyon dolar olarak gerçekleflmifl.

2010 y›l› Ocak-May›s döneminde en fazla makine ihracat› yapt›¤›m›z ilk 10 ülkede de ihracat›m›z›n yükseldi¤i görülüyor. Bu dönemde en fazla makine ihracat› gerçeklefltirdi¤imiz ülke

OCAK-MAYIS 2010

(%) De¤iflim

Miktar Kg 13,457,552 5,385,889

De¤er ($) 96,682,479 89,181,570

Miktar kg -14.1 12.1

De¤er ($) 4.9 0.5

162,750,118

28,887,699

236,140,262

31.0

45.1

97,239,076 620,106,738

14,138,353 157,017,370

123,713,586 735,316,922

15.4 16.8

27.2 18.6

88,212,534

11,648,830

107,698,913

-0.6

22.1

120,598,149 143,038,652

15,362,580 21,748,456

97,748,930 136,187,552

-10.7 -1.4

-18.9 -4.8

138,624,393

37,589,512

168,066,953

14.6

21.2

68,487,451

10,825,285

56,650,500

-8.9

-17.3

251,305,005

74,771,017

280,207,982

15.8

11.5

18,786,852

3,491,212

21,927,008

66.7

16.7

324,699,510

121,787,795

401,837,745

21.8

23.8

75

84,641,248

22,433,380

108,607,420

30.8

28.3

2,084,032

747,799

3,730,308

37.8

79.0

27,997,128

3,052,562

30,973,435

0.4

10.6

192,609,269 198,571,127

30,890,164 36,926,915

198,694,377 230,506,177

2.8 30.3

3.2 16.1

380,362,606

33,050,998

591,919,601

47.5

55.6

33,705,289 21,874,094 150,409,225

1,267,631 3,247,098 4,868,662

54,760,496 34,183,070 122,802,159

3.3 21.1 -12.5

62.5 56.3 -18.4

27,712,522

1,703,788

47,108,786

25.4

70.0

3,334,714,886

654,300,548

3,974,646,233

16.0

19.2

Kaynak: Tüm ‹hracatç› Birlikleri Kay›tlar› Not: 12'li GT‹P baz›nda ihracat kay›t rakamlar›na "www.makinebirlik.com" web sitesinin "‹statistik" bölümünden ulaflabilirsiniz.

olan Almanya’ya 2009 y›l›n›n Ocak-May›s döneminde 192 milyon 415 bin dolarl›k makine ihracat› yapan firmalar›m›z 2010 y›l›na gelindi¤inde bu de¤eri yüzde 8,3 oran›nda artt›rarak 208 milyon 433 bin dolarl›k makine ihracat› yapm›fllar.

Makine ihracat›m›z›n en fazla oldu¤u

ikinci ülke olan ‹ran’a ise 2009 y›l›n›n ilk 5 ayl›k döneminde 107 milyon 439 bin dolar ihracat söz konusu iken 2010 y›l›n›n efl zaman dilimine gelindi¤inde yüzde 43,7 art›flla 154 milyon 436 bin dolarl›k ihracat kaydedilmifl. Üçüncü büyük ihracat pazar›m›z ABD’de de yükselifl

moment

De¤er ($) 92,184,620 88,715,247

expo

OCAK-MAYIS 2009 Miktar Kg REAKTÖRLER VE KAZANLAR 15,667,296 TÜRB‹N, TURBOJET, 4,805,777 H‹DR.S‹L‹ND‹R AKS. PRÇ.

POMPALAR VE 22,056,686 KOMPRESÖRLER VANALAR 12,251,717 KL‹MALAR, SO⁄UTUCU 134,449,714 VE DONDURUCULAR ISITICILAR VE FIRINLAR 11,720,503 HADDE VE DÖKÜM MAK., KALIPLAR,AKS. VE PRÇ.

17,212,042 GIDA SANAY‹‹ MAK‹NELER‹, 22,065,878 AKS. VE PARÇ.

TARIM VE ORMANCILIK 32,811,279 MAK‹NELER‹ YÜK KALDIRMA, TAfiIMA 11,879,435 VE ‹ST‹FLEME MAK. ‹NfiAAT VE MADENC‹L‹K 64,573,497 MAK‹NELER‹ KA⁄IT ‹MAL‹NE VE 2,093,726 MATBAACILI⁄A MAHSUS MAK. D‹⁄ER YIKAMA, KURUTMA 100,004,001 MAK‹NELER‹ TEKST‹L VE KONFEKS‹YON 17,148,664 MAK‹NELER‹ DER‹ ‹fiLEME VE ‹MALAT 542,801 MAK‹NELER‹ KAUÇUK, PLAST‹K, LAST‹K 3,039,165 ‹fiLEME MAK‹NELER‹ TAKIM TEZGAHLARI 30,040,234 D‹⁄ER MAK‹NELER , AKSAM 28,335,969 VE PARÇALAR MOTORLAR, AKSAM VE 22,410,218 PARÇALARI BÜRO MAK‹NELER‹ 1,226,892 RULMANLAR 2,681,046 SAVUNMA SAN.‹Ç‹N S‹LAH 5,561,593 VE MÜH‹MMAT AMBALAJ MAK‹NELER‹, 1,358,489 AKSAM VE PARÇALARI TOPLAM 563,936,623

GÖSTERGELER ORTA ANADOLU MAK‹NE VE AKSAMLARI ‹HRACATÇILARI B‹RL‹⁄‹ ‹fiT‹GAL ALANI ‹T‹BAR‹YLE ‹HRACAT KAYIT RAKAMLARI

expo

OCAK - MAYIS 2009

moment

76

OCAK - MAYIS 2010

(%) De¤iflim

MAL GRUBU ADI

Miktar (Kg)

De¤er ($)

$/KG

Miktar (Kg)

De¤er ($)

$/KG Miktar

REAKTÖRLER VE KAZANLAR TÜRB‹N, TURBOJET, H‹DR.S‹L‹ND‹R AKS. PRÇ.

POMPALAR VE KOMPRESÖRLER VANALAR ENDÜSTR‹YEL KL‹MALAR VE SO⁄UTMA MAK. ENDÜSTR‹YEL ISITICILAR VE FIRINLAR HADDE VE DÖKÜM MAK., KALIPLAR,AKS. VE PRÇ.

GIDA SANAY‹‹ MAK‹NELER‹, AKS. VE PARÇ.

TARIM VE ORMANCILIK MAK‹NELER‹ YÜK KALDIRMA, TAfiIMA VE ‹ST‹FLEME MAK. ‹NfiAAT VE MADENC‹L‹K MAK‹NELER‹ KA⁄IT ‹MAL‹NE VE MATBAACILI⁄A MAHSUS MAK. D‹⁄ER ENDÜSTR‹YEL YIKAMA, KURUTMA MAK. TEKST‹L VE KONFEKS‹YON MAK‹NELER‹ DER‹ ‹fiLEME VE ‹MALAT MAK‹NELER‹ KAUÇUK, PLAST‹K, LAST‹K ‹fiLEME MAK‹NELER‹ TAKIM TEZGAHLARI D‹⁄ER MAK‹NELER , AKSAM VE PARÇALAR MOTORLAR, AKSAM VE PARÇALARI BÜRO MAK‹NELER‹ RULMANLAR SAVUNMA SAN.‹Ç‹N S‹LAH VE MÜH‹MMAT AMBALAJ MAK‹NELER‹, AKSAM VE PARÇALARI TOPLAM

15,667,296 4,805,777

92,184,620 88,715,247

5.9 18.5

13,457,552 5,385,889

96,682,479 89,181,570

7.2 16.6

-14.1 12.1

4.9 0.5

22,056,686 12,251,717 56,946,729

162,750,118 97,239,076 273,891,464

7.4 7.9 4.8

28,887,699 14,138,353 71,908,649

236,140,262 123,713,586 343,326,239

8.2 8.8 4.8

31.0 15.4 26.3

45.1 27.2 25.4

9,782,674 17,212,042

77,677,155 120,598,149

7.9 7.0

9,449,324 15,362,580

96,255,987 97,748,930

10.2 6.4

22,065,878

143,038,652

6.5

21,748,456

136,187,552

6.3

-1.4

32,811,279 11,879,435

138,624,393 68,487,451

4.2 5.8

37,589,512 10,825,285

168,066,953 56,650,500

4.5 5.2

14.6 21.2 -8.9 -17.3

64,573,497 2,093,726

251,305,005 18,786,852

3.9 9.0

74,771,017 3,491,212

280,207,982 21,927,008

3.7 6.3

15.8 66.7

265,823

3,297,262

12.4

262,330

7,722,671

29.4

17,148,664

84,641,248

4.9

22,433,380

108,607,420

4.8

30.8

28.3

542,801 3,039,165 30,040,234

2,084,032 27,997,128 192,609,269

3.8 9.2 6.4

747,799 3,052,562 30,890,164

3,730,308 30,973,435 198,694,377

5.0 10.1 6.4

37.8 0.4 2.8

79.0 10.6 3.2

24,570,052 73,693 132,478 2,681,046 5,561,593

170,708,552 167,878 1,654,898 21,874,094 150,409,225

6.9 2.3 12.5 8.2 27.0

31,559,703 140,766 149,498 3,247,098 4,868,662

192,800,994 462,197 1,522,521 34,183,070 122,802,159

6.1 3.3 10.2 10.5 25.2

28.4 12.9 91.0 175.3 12.8 -8.0 21.1 56.3 -12.5 -18.4

1,358,489

27,712,522

20.4

1,703,788

47,108,786

27.6

25.4

70.0

357,560,774

2,216,454,291

6.2

406,071,278

2,494,696,987

6.1

13.6

12.6

Kaynak: Tüm ‹hracatç› Birlikleri Kay›tlar›

De¤er

-3.4 23.9 -10.7 -18.9 -4.8

11.5 16.7

-1.3 134.2

gözleniyor. ABD’ye geçti¤imiz y›l›n ilk 5 ay›nda 148 milyon 198 bin dolarl›k makine ihracat› varken 2010 y›l›n›n ilk 5 ay›nda ise yüzde 2,9 yükseliflle 152 milyon 459 bin dolarl›k ihracat söz konusu.

ABD’nin ard›ndan en fazla makine ihracat› yapt›¤›m›z ülke olan Irak’a da makine ihracat›m›z geçti¤imiz y›l›n Ocak-May›s dönemine göre 2010 y›l›n›n ayn› zaman diliminde yüzde 36,2 oran›nda yükselmifl. Irak’a 2009 y›l›n›n ilk 5 ay›nda 110 milyon 350 bin dolarl›k makine ihracat›m›z söz konusu iken bu sene bu rakam 150 milyon 293 bin dolara ulaflm›fl.

Makine ihracat›m›z›n en fazla oldu¤u ilk 10 ülkenin di¤erlerine bakt›¤›m›zda beflinci s›rada olan ‹ngiltere’ye yüzde 29,8, ‹talya’ya yüzde 12,4, Fransa’ya yüzde 13, Rusya’ya yüzde 4,2, Azerbaycan’a yüzde 26,7 ve Libya’ya yüzde 21,1 oran›nda makine ihracat›m›z›n artt›¤› görülüyor.

MAL GRUPLARINA GÖRE EN FAZLA ‹HRACAT YAPILAN ÜLKELER 2010 y›l› Ocak-May›s döneminde mal gruplar› baz›nda en fazla ihracat yap›lan ülkeler ise, ‹nflaat ve Madencilik Makinelerinde; Almanya, Libya ve Ege Serbest Bölgesi; Endüstriyel Klimalar ve So¤utucularda; ‹ngiltere, Irak ve Fransa, Tak›m Tezgâhlar›nda; Irak, ‹ran ve Almanya, Pompa ve Kompresörlerde; Almanya, ABD ve Romanya, Tar›m ve Ormanc›l›k Makinelerinde; ABD, Fas ve Irak, G›da ‹flleme Makinelerinde; Almanya, ‹ran ve Irak, Vanalarda; Almanya, Irak, ‹ran, Tekstil ve Konfeksiyon Makinelerinde; ‹ran, Hindistan ve M›s›r, Hadde ve Döküm Makinelerinde; ‹ran, ‹talya ve Rusya, Reaktör ve Kazanlarda; ‹stanbul Deri Serbest Bölgesi, ‹ngiltere ve ‹spanya, Türbin, Turbojet ve Hidrolik Silindirlerde; ABD, Japonya ve Belçika, Yük Kald›rma, Tafl›ma ve ‹stifleme Makinelerinde; Azerbaycan, ‹ran ve Irak, Kauçuk, Plastik, Lastik ‹flleme Makinelerinde; Rusya, ‹ran ve Ürdün, Rulmanlarda; Almanya, Fransa ve ‹talya, Ambalaj Makinelerinde ise; Irak, M›s›r, ‹talya olmufl.

77 moment

Ülkemiz ambalaj makineleri ihracat› 2010 y›l› Ocak-May›s döneminde geçti¤imiz y›l›n ayn› zaman dilimine göre yüzde 70 oran›nda yükselerek 27 milyon 712 bin dolardan 47 milyon 108 bin dolara ulaflt›.

Ambalaj makineleri ihracat›m›z ülkeler baz›nda incelendi¤inde ise Irak’›n ilk s›rada yer ald›¤› görülüyor. Söz konusu ülkeye 2010 y›l›n›n Ocak-May›s döneminde 9 milyon 644 bin dolarl›k ambalaj makineleri ihracat› gerçeklefltirilmifl. Irak’›n ard›ndan ambalaj makineleri ihracat›m›z›n en fazla oldu¤u ikinci ülke ise M›s›r. Bu ülkeye 2009 y›l›n›n Ocak-May›s aylar› aras›nda 1 milyon 37 bin dolarl›k ambalaj makineleri ihracat› yap›lm›flken 2010 y›l›n›n ayn› dönemine gelindi¤inde yüzde 681,7 oran›nda yükseliflle 8 milyon 111 bin dolarl›k ihracat gerçeklefltirilmifl. Ambalaj makineleri ihracat›m›z›n en fazla oldu¤u üçüncü ülkenin ise ‹talya oldu¤u görülüyor. ‹talya’ya

expo

AMBALAJ MAK‹NELER‹

2009 y›l›n›n Ocak-May›s döneminde 3 milyon 961 bin dolarl›k ambalaj makineleri ihracat› var-

AMBALAJ MAK‹NELER‹ TÜRK‹YE GENEL‹ ‹HRACATINDAK‹ ‹LK 10 ÜLKE (2009 ve 2010 Y›llar› Ocak - May›s Dönemi) ÜLKE

2009 YILI

Miktar (Kg) IRAK 150.665 MISIR 37.921 ‹TALYA 188.797 ‹RAN 37.378 ÖZBEK‹STAN 17.125 A.B.D. 4.673 ROMANYA 7.880 AZERBAYCAN 75.040 RUSYA 39.409 SUR‹YE 159.657

De¤er ($) 2.234.685 1.037.604 3.961.411 1.089.696 294.177 58.672 225.961 1.520.009 933.776 1.612.518

2010 YILI $/kg 14,8 27,4 21,0 29,2 17,2 12,6 28,7 20,3 23,7 10,1

Miktar (Kg) 187.399 142.154 288.690 55.496 57.355 35.758 40.401 45.361 29.114 52.281

De¤er ($) 9.644.852 8.111.148 7.608.423 1.946.804 1.291.160 1.212.867 1.201.504 907.073 876.351 772.489

(%) DE⁄‹fi‹M $/kg 51,5 57,1 26,4 35,1 22,5 33,9 29,7 20,0 30,1 14,8

Miktar 24,4 274,9 52,9 48,5 234,9 665,2 412,7 -39,6 -26,1 -67,3

De¤er 331,6 681,7 92,1 78,7 338,9 431,7 -40,3 -6,1 -52,1

OA‹B ‹fiT‹GAL ALANI ‹T‹BAR‹YLE AMBALAJ MAK‹NELER‹ ‹HRACATI (2009 ve 2010 Y›llar› Ocak-May›s) OCAK-MAYIS 2009 YILI M‹KTAR (kg) 1.358.489

DE⁄ER (dolar) 27.712.522

OCAK-MAYIS 2010 YILI M‹KTAR (kg) 1.703.788

DE⁄ER (dolar) 47.108.786

DE⁄‹fi‹M (%) M‹KTAR (kg) 25,4

DE⁄ER (dolar) 70,0

ken 2010 y›l›n›n efl zaman dilimine gelindi¤inde yüzde 92,1 oran›nda de¤er art›fl› ile 7 milyon 608 bin dolarl›k ihracat kaydedilmifl.

Nuriye fiener Yaz›c› Makine Sat›fl ve ‹hracat Müdürü

“Hareketlilik bafllad›” Her ne kadar sektörde genel olarak bir hareketlilik yaflan›yor olsa da di¤er aylara göre ihracatta yüzde 80’lik bir düflüfl var. 2010 y›l›n›n ilk 6 ay›nda yapt›¤›m›z ihracat 2009 y›l›n›n ilk 6 ay›nda yapt›¤›m›z ihracattan çok daha düflük. Yurt d›fl›ndan getirip, sonra tekrar yurt d›fl›na sat›lan ürünler üzerinden ihracat› de¤erlendirmek çok yanl›fl bence. Yüzde 100 yerli imalatç›lar›n yapt›klar› baz al›nmal›. Benim için real imalatç›lar›n rakamlar› önemli. Sektör

olarak ihracat›m›zdaki düflüflün en önemli sebeplerinden biri de yurt d›fl›ndan ürünlerin Türkiye’ye çok rahat girebilmesi. Ayr›ca yine 2. el makine ihracat› çok kolay yap›labiliyor. Özellikle ihracat konusunda konusunda çok dertliyiz.

Cezayir’le ihracat gerçeklefltiriyoruz ancak akredite flart› konuyor ve ifllemler her iki taraf için de zorlafl›yor. Özellikle art›k Türkiye’de üretilen ürünler Avrupa kalitesinde olmas›na ra¤men, yerli imalatç›lar desteklenmiyor, bütün makineler yurt d›fl›ndan getiriliyor. 2010 Ocak-May›s dönemiyle ilgili genel olarak sektöre bakt›¤›m›zda ise 47 milyon 108 bin dolard›. Bu rakam geçti¤imiz y›l›n ayn› döneminde ise 27 milyon 712 bin dolard›. Bu da genel olarak sektörde yüzde 70’lik bir ihracat art›fl› oldu¤unu söyleyebilirim.

GÖSTERGELER

expo

ENDÜSTR‹YEL KL‹MALAR VE SO⁄UTMA MAK‹NELER‹

moment

78

Ülkemiz endüstriyel klimalar ve so¤utma makineleri ihracat›m›z 2009 y›l›n›n OcakMay›s döneminde 273 milyon 891 bin dolar iken 2010 y›l›n›n ayn› zaman dilimine gelindi¤inde yüzde 25,4 oran›nda yükselerek 343 milyon 326 bin dolar olmufl.

Endüstriyel klimalar ve so¤utma makineleri ihracat›m›z ülkeler baz›nda incelendi¤inde ‹ngiltere’nin ilk s›rada yer ald›¤› görülüyor. Söz konusu ülkeye 2009 y›l›n›n Ocak-May›s döneminde 34 milyon 317 bin dolarl›k endüstriyel klimalar ve so¤utma makineleri ihracat› yap›lm›flken 2010 y›l›n›n OcakMay›s dönemine gelindi¤inde ise bu de¤er yüzde 14,9 oran›nda yükselerek 39 milyon 444 bin dolara ulaflm›fl. ‹ngiltere’nin ard›nda en fazla endüstriyel klimalar ve so¤utma makineleri ihracat› gerçeklefltirdi¤imiz ikinci ülke ise Irak olmufl. Bu ülkeye

2009 y›l›n›n Ocak-May›s döneminde 28 milyon 771 bin dolarl›k endüstriyel klimalar ve so¤utma makineleri ihracat› yapan firmalar›m›z 2010 y›l›-

ENDÜSTR‹YEL KL‹MALAR VE SO⁄UTMA MAK‹NELER‹ TÜRK‹YE GENEL‹ ‹HRACATINDAK‹ ‹LK 10 ÜLKE (2009 ve 2010 Y›llar› Ocak - May›s Dönemi) ÜLKE

2009 YILI

Miktar (Kg) ‹NG‹LTERE 9.016.929 IRAK 7.182.317 FRANSA 4.553.332 ‹RAN 2.052.399 ALMANYA 1.855.228 RUSYA 1.399.437 ROMANYA 2.559.994 UKRAYNA 1.000.266 ‹TALYA 1.260.028 KAZAK‹STAN 1.027.385

De¤er ($) 34.317.350 28.771.244 19.639.034 10.160.629 12.098.472 7.060.107 11.410.758 4.325.415 6.562.115 5.441.501

2010 YILI $/kg 3,8 4,0 4,3 5,0 6,5 5,0 4,5 4,3 5,2 5,3

Miktar (Kg) 9.696.808 7.348.176 5.679.836 3.906.889 2.164.193 2.693.226 2.289.449 1.738.997 1.771.472 1.648.502

De¤er ($) 39.444.944 30.782.132 23.679.920 19.073.652 14.582.768 12.784.279 10.117.041 8.742.426 8.187.937 8.012.751

(%) DE⁄‹fi‹M $/kg 4,1 4,2 4,2 4,9 6,7 4,7 4,4 5,0 4,6 4,9

Miktar De¤er 7,5 14,9 2,3 7,0 24,7 20,6 90,4 87,7 16,7 20,5 92,5 81,1 -10,6 -11,3 73,9 102,1 40,6 24,8 60,5 47,3

OA‹B ‹fiT‹GAL ALANI ‹T‹BAR‹YLE ENDÜSTR‹YEL KL‹MALAR VE SO⁄UTMA MAK‹NELER‹ ‹HRACATI (2009 ve 2010 Y›llar› Ocak-May›s) OCAK-MAYIS 2009 M‹KTAR (kg) 56.946.729

DE⁄ER (dolar) 273.891.464

OCAK-MAYIS 2010 M‹KTAR (kg) 71.908.649

DE⁄ER (dolar) 343.326.239

DE⁄‹fi‹M (%) M‹KTAR (kg) 26,3

DE⁄ER (dolar) 25,4

n›n ayn› zaman dilimine gelindi¤inde yüzde 7 oran›nda de¤er art›fl› sa¤layarak 30 milyon 782 bin dolarl›k ihracat yapm›fllar. Endüstriyel klimalar ve so¤utma makineleri ihracat›m›z›n en fazla oldu¤u üçüncü ülke ise Fransa.

Söz konusu ülkeye 2009 y›l›n›n Ocak-May›s döneminde 19 milyon 639 bin dolarl›k endüstriyel klimalar ve so¤utma makineleri ihracat› yap›lm›flken 2010 y›l›n›n OcakMay›s dönemine gelindi¤inde ise yüzde 20,6 yükselifl ile 23 milyon 679 bin dolarl›k ihracat gerçeklefltirilmifl.

Gülay Öztürk ‹mas A.fi. ‹thalat ‹hracat Sorumlusu

“Türki Cumhuriyetlerle iliflkilerin artmas› ihracat›m›z› artt›rd›.”

Biz firma olarak ihracat alan›nda yeniyiz. May›s ay›nda ‹ran’a

30 bin euro de¤erinde bir ihracat gerçeklefltirdik. Genel olarak Türki Cumhuriyetler, Afganistan, K›br›s, Irak gibi ülkelerle ihracat iliflkisi içerisindeyiz. Genel ihracat rakam›m›z›n ayl›k 20bin ila 45 bin euro aras›nda de¤iflti¤ini söyleyebilirim. Örne¤in 2010’un Mart ay›nda Gürcistan’a 36 bin euroluk so¤utma tesisi satarken 2009’un Aral›k ay›nda ihracat›m›z 46 bin euroyu buldu. Özellikle Türki Cumhuriyetlerle Türkiye aras›ndaki iliflkilerin gün geçtikçe geliflmesi bizim ihracat rakamlar›m›z› da olumlu etkiliyor. Daha önce böyle bir talep yokken flimdi ayl›k ihracatlar›m›z olmaya bafllad›. Biz firma olarak ihracat›m›z› artt›rmak için herhangi bir faaliyette bulunmuyoruz. Ama ilerleyen zamanlarda yurt d›fl› fuarlar›na a¤›rl›k vererek, yabanc› ülke firmalar›yla iliflkileri s›k› tutarak ihracatta da bir aç›l›m yapabiliriz. .

79

dolarl›k g›da sanayii makineleri ihracat› yap›lm›flken 2010 y›l›n›n ayn› dönemine gelindi¤inde yüzde 79,8 oran›nda art›flla 11 milyon 970 bin dolarl›k ihracat gerçek-

GIDA SANAY‹‹ MAK‹NELER‹ TÜRK‹YE GENEL‹ ‹HRACATINDAK‹ ‹LK 10 ÜLKE (2009 ve 2010 Y›llar› Ocak - May›s Dönemi) ÜLKE

2009 YILI

Miktar (Kg) ALMANYA 622.364 ‹RAN 1.320.811 IRAK 2.048.892 KAZAK‹STAN 2.023.041 L‹BYA 779.489 SUR‹YE 1.185.467 AZERBAYCAN 574.483 MISIR 981.317 CEZAY‹R 1.017.299 UKRAYNA 205.098

De¤er ($) 8.674.317 6.656.447 9.565.175 9.724.665 3.884.287 8.594.605 6.046.215 6.895.984 5.239.484 887.031

2010 YILI $/kg 13,9 5,0 4,7 4,8 5,0 7,2 10,5 7,0 5,2 4,3

Miktar (Kg) 884.302 2.628.476 1.865.441 1.576.084 1.405.200 1.014.392 956.021 1.428.570 437.311 687.421

De¤er ($) 13.833.845 11.970.104 10.537.948 8.507.303 7.724.013 7.392.588 7.241.449 5.225.078 3.364.388 3.216.244

(%) DE⁄‹fi‹M $/kg 15,6 4,6 5,6 5,4 5,5 7,3 7,6 3,7 7,7 4,7

Miktar 42,1 99,0 -9,0 -22,1 80,3 -14,4 66,4 45,6 -57,0 235,2

De¤er 59,5 79,8 10,2 -12,5 98,9 -14,0 19,8 -24,2 -35,8 262,6

OA‹B ‹fiT‹GAL ALANI ‹T‹BAR‹YLE GIDA SANAY‹‹ MAK‹NELER‹ ‹HRACATI (2009 ve 2010 Y›llar› Ocak-May›s) OCAK-MAYIS 2009 M‹KTAR (kg) 22.065.878

DE⁄ER (dolar) 143.038.652

OCAK-MAYIS 2010 M‹KTAR (kg) 21.748.456

DE⁄ER (dolar) 136.187.552

DE⁄‹fi‹M (%) M‹KTAR (kg) -1,4

DE⁄ER (dolar) -4,8

lefltirilmifl. G›da sanayii makineleri ihracat›m›z›n en fazla oldu¤u üçüncü ülkenin ise Irak oldu¤u görülüyor.

Irak’a 2009 y›l›n›n Ocak-May›s döneminde 9 milyon 565 bin dolarl›k g›da sanayii makineleri ihracat› söz konusu iken 2010 y›l›n›n efl zaman dilimine gelindi¤inde yüzde 10,2 oran›nda de¤er art›fl› ile ihracat rakam› 10 milyon 537 bin dolar olmufl.

Elif Selbes Alapala ‹hracat Yöneticisi

“Fiji’ye bile makine sat›yoruz” 2010 y›l› Ocak-May›s döneminde toplamda 5 milyon 500 bin dolarl›k ihracat gerçeklefltirdik.

2009’a göre çok daha iyi bir rakam bu. Siparifllerimiz geçti¤imiz y›la oranla çok daha iyi.

Aç›kças› yetifltiremiyoruz, atölyelerimiz tamamen dolu. E¤er tüm

sipariflleri yetifltirebilseydik, ihracat›m›z 7 milyon dolar› bulabilirdi. Komple de¤irmen makineleri ihracat› yap›yoruz. ‹hracat gerçeklefltirdi¤imiz en önemli ülkelerden biri ‹talya, Libya’da di¤er önemli ülkelerden biri. Önümüzdeki A¤ustos ay›nda 2 tane de Dubai’ye teslim edece¤iz. Tek tek makine gönderdi¤imiz ülkelerde de var. Özellikle Fransa’ya tek bafl›na çok fazla makine gönderdik. Müflterilerimiz bazen sadece internet aramas›yla buluyor bizi ve ‘‹nternette gördük, çok be¤endik. fiu makineyi istiyoruz” diyorlar. Bu flekilde Fiji’ye bile makine gönderdik. Genel olarak sektöre bak›ld›¤›nda ise 2010 Ocak-May›s döneminde 136 milyon 187 bin Dolarl›k ihracat gerçeklefltirdi. Geçti¤imiz y›l›n ayn› döneminde ise 143 milyon 38 bin dolarl›k ihracat gerçeklefltirilmiflti. Bu da sektörde yüzde 4,8’lik bir düflüfl oldu¤u anlam›na geliyor.

moment

Ülkemiz g›da sanayii makineleri ihracat› 2009 y›l› Ocak-May›s döneminde geçti¤imiz y›l›n ayn› zaman dilimine göre yüzde 4,8 oran›nda gerileme göstererek 143 milyon 38 bin dolardan 136 milyon 187 bin dolar seviyesine düflmüfl.

G›da sanayii makineleri ihracat›m›z ülkeler baz›nda incelendi¤inde ise Almanya’n›n ilk s›rada yer ald›¤› görülüyor. Söz konusu ülkeye 2009 y›l›n›n Ocak-May›s döneminde 8 milyon 674 bin dolarl›k g›da sanayii makineleri ihracat›m›z söz konusu iken 2010 y›l›n›n OcakMay›s döneminde ise yüzde 59,5 oran›nda art›flla 13 milyon 833 bin dolarl›k ihracat rakam› yakalanm›fl. Almanya’n›n ard›ndan g›da sanayii makinelerinde en fazla ihracat yapt›¤›m›z ikinci ülke ise ‹ran olmufl. Bu ülkeye 2009 y›l›n›n Ocak-May›s aylar› aras›nda 6 milyon 656 bin

expo

GIDA SANAY‹‹ MAK‹NELER‹

GÖSTERGELER

expo

‹NfiAAT VE MADENC‹L‹K MAK‹NELER‹

moment

80

Türkiye inflaat ve madencilik makineleri ihracat› 2009 y›l›n›n Ocak-May›s döneminde 251 milyon 305 bin dolar iken 2010 y›l›n›n ayn› zaman dilimine gelindi¤inde yüzde 11,5 oran›nda yükselerek 280 milyon 207 bin dolar olmufl. ‹nflaat ve madencilik makineleri ihracat›m›z ülkeler baz›nda incelendi¤inde ise Almanya’n›n en fazla ihracat gerçeklefltirdi¤imiz ülke oldu¤u görülüyor. Söz konusu ülkeye 2010 y›l›n›n Ocak-May›s aylar› aras›nda 31 milyon 162 bin dolarl›k inflaat ve madencilik makineleri ihracat› yap›lm›fl. Almanya’n›n ard›ndan en fazla inflaat ve madencilik makineleri ihracat›m›z olan ikinci ülke ise Libya. Bu ülkeye geçti¤imiz y›l›n ilk 5 ayl›k döneminde 18 milyon 227 bin dolarl›k inflaat ve madencilik makineleri ihracat› söz konusu iken 2010 y›l›n›n ayn› dönemine gelindi¤inde yüzde 18 oran›nda de¤er art›fl› yakalanarak 21 milyon 515

‹NfiAAT VE MADENC‹L‹KTE KULLANILAN MAK‹NELER TÜRK‹YE GENEL‹ ‹HRACATINDAK‹ ‹LK 10 ÜLKE (2009 ve 2010 Y›llar› Ocak - May›s Dönemi) ÜLKE

2009 YILI

Miktar (Kg) ALMANYA 8.876.259 L‹BYA 4.270.492 EGE SER. BÖL. 673.555 ‹RAN 2.601.174 CEZAY‹R 5.491.813 ‹NG‹LTERE 3.429.831 IRAK 3.468.722 AZERBAYCAN 1.898.448 RUSYA 1.958.640 ‹TALYA 3.549.287

De¤er ($) 35.806.566 18.227.011 2.388.411 10.602.083 26.379.451 6.379.503 9.977.540 8.373.763 8.520.390 10.642.688

2010 YILI $/kg 4,0 4,3 3,5 4,1 4,8 1,9 2,9 4,4 4,4 3,0

Miktar (Kg) 7.940.047 4.976.236 4.269.248 3.878.190 3.296.120 7.337.315 3.581.005 1.500.830 2.279.187 3.549.822

De¤er ($) 31.162.855 21.515.648 17.555.676 17.237.001 15.071.925 12.646.362 11.887.919 10.157.886 9.654.183 9.503.506

(%) DE⁄‹fi‹M $/kg 3,9 4,3 4,1 4,4 4,6 1,7 3,3 6,8 4,2 2,7

Miktar -10,5 16,5 533,8 49,1 -40,0 113,9 3,2 -20,9 16,4 0,0

De¤er -13,0 18,0 635,0 62,6 -42,9 98,2 19,1 21,3 13,3 -10,7

OA‹B ‹fiT‹GAL ALANI ‹T‹BAR‹YLE ‹NfiAAT VE MADENC‹L‹K MAK‹NELER‹ ‹HRACATI (2009 ve 2010 Y›llar› Ocak-May›s) OCAK-MAYIS 2009 YILI M‹KTAR (kg) 64.573.497

DE⁄ER (dolar) 251.305.005

OCAK-MAYIS 2010 YILI M‹KTAR (kg) 74.771.017

DE⁄ER (dolar) 280.207.982

DE⁄‹fi‹M (%) M‹KTAR (kg) 15,8

DE⁄ER (dolar) 11,5

bin dolarl›k ihracat yap›lm›fl.

Ege Serbest Bölgesi ise inflaat ve madencilik makineleri ihracat›m›z›n en fazla oldu¤u üçüncü pazar konumunda.

Ege Serbest Bölgesi’ne geçti¤imiz y›l›n ilk 5 ayl›k döneminde 2 milyon 388 bin dolarl›k inflaat ve madencilik makineleri ihracat› yapan firmalar›m›z 2010 y›l›n›n efl zaman dilimine gelindi¤inde bu de¤eri yüzde 635 oran›nda yükselterek 17 milyon 555 bin dolarl›k inflaat ve madencilik makineleri ihracat› gerçeklefltirmifller. ‹nflaat ve madencilik makineleri ihracat›m›z›n en fazla oldu¤u dördüncü pazar konumundaki ‹ran’a ise 2009 y›l›n›n Ocak-May›s dönemin-

de 10 milyon 602 bin dolarl›k inflaat ve madencilik makineleri ihracat› söz konusu iken bu de¤er 2010 y›l›n›n efl zaman dilimine gelindi¤inde yüzde 62,6 oran›nda yükselerek 17 milyon 237 bin dolar olmufl.

2010 y›l›n›n ilk 5 ayl›k döneminde en fazla inflaat ve madencilik makineleri ihracat› kaydedilen beflinci ülkenin ise Cezayir oldu¤u görülüyor. Cezayir’e 2009 y›l›n›n Ocak-May›s döneminde 26 milyon 379 bin dolarl›k inflaat ve madencilik makineleri ihracat› yapan firmalar›m›z 2010 y›l›n›n ayn› dönemi içerisinde yüzde 42,9 oran›nda de¤er düflüflü ile 15 milyon 71 bin dolarl›k ihracat gerçeklefltirmifller.

POMPA VE KOMPRESÖR

expo

Ülkemiz pompa ve kompresörler ihracat› 2009 y›l›n›n Ocak-May›s aylar› aras›nda 162 milyon 750 bin dolar iken 2010 y›l›n›n ayn› zaman dilimine gelindi¤inde yüzde 45,1 oran›nda yükselerek 236 milyon 140 bin dolar olmufl.

Pompa ve kompresörler ihracat›m›z ülkeler baz›nda incelendi¤inde ise Almanya’n›n ilk s›rada yer ald›¤› görülüyor. Söz konusu ülkeye 2009 y›l›n›n Ocak-May›s döneminde 31 milyon 426 bin dolarl›k pompa ve kompresörler ihracat› yap›lm›flken 2010 y›l›n›n Ocak-May›s dönemine gelindi¤inde yüzde 72,5 oran›nda yükseliflle 54 milyon 211 bin dolarl›k ihracat kaydedilmifl.

Almanya’n›n ard›ndan en fazla pompa ve kompresörler ihracat› gerçeklefltirdi¤imiz ikinci ülke ise ABD olmufl.

Bu ülkeye 2009 y›l›n›n OcakMay›s döneminde 7 milyon 867 bin dolarl›k pompa ve

moment

81

POMPA VE KOMPRESÖR TÜRK‹YE GENEL‹ ‹HRACATINDAK‹ ‹LK 10 ÜLKE (2009 ve 2010 Y›llar› Ocak - May›s Dönemi) ÜLKE

2009 YILI

Miktar (Kg) ALMANYA 3.283.895 A.B.D. 1.058.626 ROMANYA 1.999.958 ‹TALYA 1.684.315 ‹NG‹LTERE 642.548 IRAK 2.013.454 RUSYA 910.989 ‹RAN 532.157 FRANSA 436.889 AZERBAYCAN 462.318

De¤er ($) 31.426.312 7.867.612 10.835.230 10.828.215 5.041.176 7.922.151 6.056.588 4.644.585 3.725.697 4.877.487

2010 YILI $/kg 9,6 7,4 5,4 6,4 7,8 3,9 6,6 8,7 8,5 10,6

Miktar (Kg) 5.321.655 1.771.836 2.205.084 1.609.061 1.012.125 1.323.436 1.131.162 736.843 648.255 607.281

De¤er ($) 54.211.756 14.805.065 11.835.761 11.526.400 9.809.795 9.559.489 8.428.002 6.862.461 6.779.451 6.717.631

(%) DE⁄‹fi‹M $/kg 10,2 8,4 5,4 7,2 9,7 7,2 7,5 9,3 10,5 11,1

Miktar De¤er 62,1 72,5 67,4 88,2 10,3 9,2 -4,5 6,4 57,5 94,6 -34,3 20,7 24,2 39,2 38,5 47,8 48,4 82,0 31,4 37,7

OA‹B ‹fiT‹GAL ALANI ‹T‹BAR‹YLE POMPA VE KOMPRESÖR ‹HRACATI (2009 ve 2010 Y›llar› Ocak-May›s) OCAK-MAYIS 2009 M‹KTAR (kg) 22.056.686

DE⁄ER (dolar) 162.750.118

OCAK-MAYIS 2010 M‹KTAR (kg) 28.887.699

DE⁄ER (dolar) 236.140.262

DE⁄‹fi‹M (%) M‹KTAR (kg) 31,0

DE⁄ER (dolar) 45,1

kompresörler ihracat› gerçeklefltirilmiflken 2010 y›l›n›n Ocak-May›s döneminde ise yüzde 88,2 oran›nda de¤er art›fl› ile 14 milyon 805 bin dolarl›k pompa ve kompresörler ihracat› yap›lm›fl.

Pompa ve kompresörler ihracat›m›z›n en fazla oldu¤u üçüncü ülke ise Romanya olmufl.

Romanya’ya 2009 y›l›n›n ilk 5 ayl›k döneminde 10 milyon 835 bin dolarl›k pompa ve kompresörler ihracat› kaydedilmiflken bu de¤er 2010 y›l›n›n Ocak-May›s döneminde yüzde 9,2 oran›nda yükselerek 11 milyon 835 bin dolar olmufl. ‹talya ise pompa ve kompresörler ihracat›m›z›n en fazla oldu¤u dördüncü

pazar konumunda. ‹talya’ya geçti¤imiz y›l›n ilk 5 ayl›k döneminde 10 milyon 828 bin dolarl›k pompa ve kompresörler ihracat› yapan firmalar›m›z 2010 y›l›n›n ayn› dönemine gelindi¤inde yüzde 6,4 oran›nda de¤er art›fl› ile 11 milyon 526 bin dolarl›k ihracat gerçeklefltirmifller.

Pompa ve kompresörler ihracat›m›z›n beflinci en büyük pazar› konumundaki ‹ngiltere’ye ise 2009 y›l›n›n Ocak-May›s döneminde 5 milyon 41 bin dolarl›k pompa ve kompresörler ihracat›m›z söz konusu iken bu de¤er 2010 y›l›n›n efl zaman dilimine gelindi¤inde yüzde 94,6 oran›nda yükselerek 9 milyon 809 bin dolar olmufl.

GÖSTERGELER

expo

TEKST‹L VE KONFEKS‹YON MAK‹NELER‹

moment

82

Ülkemiz tekstil ve konfeksiyon makineleri ihracat› 2009 y›l›n›n Ocak-May›s döneminde 84 milyon 641 bin dolar iken 2010 y›l›n›n Ocak-May›s dönemine gelindi¤inde yüzde 28,3 oran›nda yükselifl göstererek 108 milyon 607 bin dolar olmufl.

Tekstil ve konfeksiyon makineleri ihracat›m›z ülkeler baz›nda incelendi¤inde ise ‹ran’›n ilk s›rada yer ald›¤› görülüyor. Söz konusu ülkeye 2009 y›l›n›n Ocak-May›s döneminde 5 milyon 883 bin dolarl›k tekstil ve konfeksiyon makineleri ihracat› yap›lm›flken 2010 y›l›n›n Ocak-May›s döneminde yüzde 173 yükseliflle 16 milyon 62 bin dolarl›k tekstil ve konfeksiyon makineleri ihracat› yap›lm›fl. ‹ran’›n ard›ndan, bu mal grubu için en fazla ihracat gerçeklefltirilen ikinci ülkenin ise Hindistan oldu¤u görülüyor. Hindistan’a 2009 y›l›n›n 5 ayl›k döneminde 7 milyon 370 bin dolarl›k tekstil ve konfeksiyon makineleri

ihracat› söz konusu iken 2010 y›l›n›n ayn› dönemine gelindi¤inde ise yüzde 26,4 art›fl ile 9 milyon 319 bin dolar ihracat yap›lm›fl. Tekstil ve konfeksi-

TEKST‹L VE KONFEKS‹YON MAK‹NELER‹ TÜRK‹YE GENEL‹ ‹HRACATINDAK‹ ‹LK 10 ÜLKE (2009 ve 2010 Y›llar› Ocak - May›s Dönemi) ÜLKE

2009 YILI

Miktar (Kg) ‹RAN 943.372 HINDISTAN 1.953.106 MISIR 2.703.135 ÖZBEK‹STAN 1.490.854 ET‹YOPYA 345.355 SUDAN 421.050 ‹NG‹LTERE 1.033.686 SUR‹YE 1.760.196 PAKISTAN 656.532 BANGLADEfi 983.268

De¤er ($) 5.883.435 7.370.803 6.605.144 5.531.281 3.664.704 7.835.930 3.461.624 4.747.028 1.951.856 6.367.151

2010 YILI $/kg 6,2 3,8 2,4 3,7 10,6 18,6 3,3 2,7 3,0 6,5

Miktar (Kg) 2.043.006 3.108.763 2.359.949 1.603.875 1.340.870 404.444 1.297.314 1.639.423 1.201.024 586.335

De¤er ($) 16.062.271 9.319.998 6.300.499 6.198.410 5.806.255 5.264.813 4.696.988 4.419.630 4.059.543 3.744.796

(%) DE⁄‹fi‹M $/kg 7,9 3,0 2,7 3,9 4,3 13,0 3,6 2,7 3,4 6,4

Miktar 116,6 59,2 -12,7 7,6 288,3 -3,9 25,5 -6,9 82,9 -40,4

De¤er 173,0 26,4 -4,6 12,1 58,4 -32,8 35,7 -6,9 108,0 -41,2

OA‹B ‹fiT‹GAL ALANI ‹T‹BAR‹YLE TEKST‹L VE KONFEKS‹YON MAK‹NELER‹ ‹HRACATI (2009 ve 2010 Y›llar› Ocak-May›s) OCAK-MAYIS 2009 M‹KTAR (kg) 17.148.664

DE⁄ER (dolar) 84.641.248

OCAK-MAYIS 2010 M‹KTAR (kg) 22.433.380

DE⁄ER (dolar) 108.607.420

DE⁄‹fi‹M (%) M‹KTAR (kg) 30,8

DE⁄ER (dolar) 28,3

yon makineleri ihracat›m›z›n en büyük üçüncü pazar› ise M›s›r olmufl. Bu ülkeye 2009 y›l›n›n Ocak-May›s döneminde 6 milyon 605 bin dolarl›k tekstil ve konfeksiyon makineleri ihracat› yapan firmalar›m›z 2010 y›l›n›n ayn› dönemine gelindi¤inde yüzde 4,6 oran›nda de¤er düflüflü ile 6 milyon 300 bin dolarl›k ihracat gerçeklefltirmifller. Özbekistan ise tekstil ve konfeksiyon makineleri ihracat›m›z›n en fazla oldu¤u üçüncü pazar konumunda. Özbekistan’a geçti¤imiz y›l›n ilk 5 ayl›k döneminde 5 milyon 531 bin dolarl›k tekstil ve konfeksiyon makineleri ihracat› kaydedilmiflken 2009 y›l›n›n ayn› dönemine gelindi¤inde ise yüzde 12,1 oran›nda de¤er art›fl› ile 6 milyon 198 bin dolarl›k ihracat

kaydedilmifl. Tekstil ve konfeksiyon makineleri ihracat›m›z›n en fazla oldu¤u dördüncü pazar konumundaki Etiyopya’ya ise 2009 y›l›n›n ilk 5 ayl›k döneminde 3 milyon 664 bin dolarl›k tekstil ve konfeksiyon makineleri ihracat› söz konusu iken 2010 y›l›n›n efl zaman dilimine gelindi¤inde bu de¤er yüzde 58,4 oran›nda yükselerek 5 milyon 806 bin dolar olmufl. Sudan ise tekstil ve konfeksiyon makineleri ihracat›m›z›n en fazla oldu¤u beflinci ülke. Söz konusu ülkeye 2009 y›l›n›n Ocak-May›s döneminde 7 milyon 835 bin dolarl›k tekstil ve konfeksiyon makineleri ihracat› yap›lm›flken 2010 y›l›n›n Ocak-May›s döneminde ise yüzde 32,8 de¤er düflüflü ile 5 milyon 264 bin dolarl›k ihracat gerçeklefltirilmifl.

YÜK KALDIRMA, TAfiIMA VE ‹ST‹FLEME MAK‹NELER‹

expo

Türkiye yük kald›rma, tafl›ma ve istifleme makineleri ihracat›m›z›n 2009 y›l›n›n Ocak-May›s döneminde 68 milyon 487 bin dolar iken 2010 y›l›n›n Ocak-May›s dönemine gelindi¤inde yüzde 17,3 oran›nda gerileme göstererek 56 milyon 650 bin dolar oldu.

Yük kald›rma, tafl›ma ve istifleme makineleri ihracat›m›z ülkeler baz›nda incelendi¤inde ise Azerbaycan’›n ilk s›rada yer ald›¤› görülüyor. Söz konusu ülkeye 2009 y›l›n›n Ocak-May›s döneminde 2 milyon 789 bin dolarl›k yük kald›rma, tafl›ma ve istifleme makineleri ihracat› yap›lm›flken 2010 y›l›n›n Ocak-May›s döneminde yüzde 59,7 yükseliflle 4 milyon 454 bin dolarl›k ihracat yap›lm›fl.

Azerbaycan’›n ard›ndan, bu mal grubu için en fazla ihracat gerçeklefltirilen ikinci ülkenin ise ‹ran oldu¤u görü-

moment

83

lüyor. ‹ran’a 2009 y›l›n›n 4 ayl›k döneminde 2 milyon 122

YÜK KALDIRMA, TAfiIMA VE ‹ST‹FLEME MAK. TÜRK‹YE GENEL‹ ‹HRACATINDAK‹ ‹LK 10 ÜLKE (2009 ve 2010 Y›llar› Ocak - May›s Dönemi) ÜLKE

2009 YILI

Miktar (Kg) AZERBAYCAN 595.247 ‹RAN 523.453 IRAK 595.436 A.B.D. 358.902 Ç‹N 425.257 MISIR 308.071 ALMANYA 675.606 L‹BYA 515.020 S. ARAB‹STAN 553.109 TÜRKMEN‹STAN 341.203

De¤er ($) 2.789.320 2.122.931 2.653.520 2.147.028 3.381.396 915.317 3.620.431 1.803.091 3.771.055 1.756.548

2010 YILI $/kg 4,7 4,1 4,5 6,0 8,0 3,0 5,4 3,5 6,8 5,1

Miktar (Kg) 755.551 713.459 771.623 654.214 435.798 498.822 426.986 453.341 327.987 374.441

De¤er ($) 4.454.281 3.802.917 3.789.130 3.694.066 3.328.817 2.622.196 2.580.349 2.524.067 1.948.849 1.676.262

(%) DE⁄‹fi‹M $/kg 5,9 5,3 4,9 5,6 7,6 5,3 6,0 5,6 5,9 4,5

Miktar 26,9 36,3 29,6 82,3 2,5 61,9 -36,8 -12,0 -40,7 9,7

De¤er 59,7 79,1 42,8 72,1 -1,6 186,5 -28,7 40,0 -48,3 -4,6

OA‹B ‹fiT‹GAL ALANI ‹T‹BAR‹YLE YÜK KALDIRMA, TAfiIMA VE ‹ST‹FLEME MAK. ‹HRACATI (2009 ve 2010 Y›llar› Ocak-May›s) OCAK-MAYIS 2009 M‹KTAR (kg) 11.879.435

DE⁄ER (dolar) 68.487.451

OCAK-MAYIS 2010 M‹KTAR (kg) 10.825.285

DE⁄ER (dolar) 56.650.500

DE⁄‹fi‹M (%) M‹KTAR (kg) -8,9

DE⁄ER (dolar) -17,3

bin dolarl›k yük kald›rma, tafl›ma ve istifleme makineleri ihracat› söz konusu iken 2010 y›l›n›n ayn› dönemine gelindi¤inde ise yüzde 79,1 yükselifl ile 3 milyon 802 bin dolar ihracat yap›lm›fl.

Yük kald›rma, tafl›ma ve istifleme makineleri ihracat›m›z›n en büyük üçüncü pazar› ise Irak olmufl.

Bu ülkeye 2009 y›l›n›n OcakMay›s döneminde 2 milyon 653 bin dolarl›k yük kald›rma, tafl›ma ve istifleme makineleri ihracat› yap›lm›flken 2010 y›l›n›n ayn› dönemine gelindi¤inde yüzde 42,8 de¤er art›fl›yla 3 milyon 789 bin dolar rakam› yakalanm›fl. ABD ise yük kald›rma, tafl›ma ve istifleme makineleri ihracat›m›z›n dördüncü büyük pazar› konu-

munda. ABD’ye geçti¤imiz y›l›n›n Ocak-May›s döneminde 2 milyon 147 bin dolarl›k yük kald›rma, tafl›ma ve istifleme makineleri ihracat› yapan firmalar›m›z 2010 y›l›n›n efl zaman dilimine gelindi¤inde yüzde 72,1 de¤er art›fl› ile 3 milyon 694 bin dolarl›k yük kald›rma, tafl›ma ve istifleme makineleri ihracat› gerçeklefltirmifller.

En fazla yük kald›rma, tafl›ma ve istifleme makineleri ihracat›m›z olan beflinci ülke Çin’e 2009 y›l›n›n Ocak-May›s döneminde 3 milyon 381 bin dolarl›k yük kald›rma, tafl›ma ve istifleme makineleri ihracat› yap›lm›flken 2009 OcakMay›s döneminde yüzde 1,6 azal›flla 3 milyon 328 bin dolarl›k ihracat yap›lm›fl.

‹HRACAT RAKAMLARI OA‹B ‹fiT‹GAL ALANINA G‹REN MAK‹NE ‹HR. BRL. ÜLKE DA⁄ILIMI

expo

ÜLKE ADI

moment

84

ALMANYA ‹RAN (‹SLAM CUM.) B‹R.DEVLETLER(ABD) IRAK BR.KRALLIK(‹NG‹LTERE ‹TALYA FRANSA RUSYA FEDERASYONU AZERBAYCAN-NAHCIVAN L‹BYA MISIR SUUDI ARABISTAN ‹ST.DER‹ SERB.BÖLGE BIRLESIK ARAP EMIRLI CEZAY‹R K.KIBRIS TÜRK CUMH. ROMANYA TÜRKMEN‹STAN SURIYE ARAP CUM.(SUR ‹SPANYA BELÇ‹KA KAZAK‹STAN BULGAR‹STAN FAS EGE SERBEST BÖLGE POLONYA HOLLANDA UKRAYNA YUNAN‹STAN GÜRC‹STAN ÖZBEK‹STAN Ç‹N HALK CUMHUR‹YET‹ HINDISTAN ISRAIL TUNUS URDUN SUDAN LÜBNAN MALEZYA AVUSTURYA BREZILYA PAKISTAN MACAR‹STAN AFGAN‹STAN PORTEK‹Z ‹SVEÇ AVUSTRALYA ET‹YOPYA DAN‹MARKA ÇEK CUMHUR‹YET‹ D‹⁄ER TOPLAM

01 OCAK - 31 MAYIS 2009 De¤er ($)

01 OCAK - 31 MAYIS 2010 De¤er ($)

De¤iflim %

192,415,624.59 107,439,608.74 148,198,963.55 110,350,636.33 83,161,412.91 82,282,778.44 72,272,030.00 76,247,897.46 54,981,894.80 55,166,146.69 60,215,787.05 58,568,194.50 38,214,125.77 23,698,516.21 53,244,803.73 11,734,234.05 46,642,149.74 26,362,792.71 43,598,361.31 34,345,161.38 27,058,021.55 29,088,302.17 35,154,275.68 35,781,371.34 16,794,686.22 22,039,706.13 30,072,749.86 19,125,203.13 25,419,799.20 90,031,739.11 23,208,543.41 10,837,477.85 20,479,289.47 16,860,946.88 13,050,401.31 14,434,362.87 23,305,392.41 9,410,148.18 14,443,239.72 23,577,692.69 9,845,228.61 10,031,810.31 11,847,326.40 7,123,697.02 6,964,093.67 10,610,860.22 8,997,736.60 6,624,995.68 10,806,689.16 7,609,843.55 246,677,541.09 2,463,131,832.54

208,433,246.24 154,436,295.01 152,459,175.22 150,293,306.05 107,964,741.06 92,514,862.79 81,633,751.27 79,434,023.03 69,653,975.92 66,816,898.99 64,662,519.98 57,117,345.70 51,618,767.47 46,787,420.30 46,721,553.61 45,113,407.16 43,981,998.08 43,725,772.06 41,364,550.63 38,283,183.53 37,558,434.63 34,618,237.43 32,698,715.07 32,556,339.15 31,294,358.89 29,093,094.35 26,642,920.09 26,542,161.61 23,717,407.20 23,093,678.75 22,959,222.18 21,105,122.81 20,339,477.46 19,551,854.67 17,351,079.26 17,306,461.73 17,096,902.25 16,901,254.08 16,879,209.90 16,438,173.12 16,030,134.56 14,817,846.04 12,143,237.24 12,086,466.84 11,137,653.04 11,018,129.83 10,905,288.25 10,570,146.14 10,256,468.70 10,190,996.32 248,779,721.41 2,743,476,708.51

8.32 43.74 2.87 36.20 29.83 12.44 12.95 4.18 26.69 21.12 7.38 -2.48 35.08 97.43 -12.25 284.46 -5.70 65.86 -5.12 11.47 38.81 19.01 -6.99 -9.01 86.33 32.00 -11.41 38.78 -6.70 -74.35 -1.07 94.74 -0.68 15.96 32.95 19.90 -26.64 79.61 16.87 -30.28 62.82 47.71 2.50 69.67 59.93 3.84 21.20 59.55 -5.09 33.92 0.85 11.38

ALMANYA ‹RAN (‹SLAM CUM.) B‹R.DEVLETLER(ABD) IRAK BR.KRALLIK(‹NG‹LTERE ‹TALYA FRANSA RUSYA FEDERASYONU AZERBAYCAN-NAHCIVAN L‹BYA MISIR SUUDI ARABISTAN ‹ST.DER‹ SERB.BÖLGE BIRLESIK ARAP EMIRLI CEZAY‹R K.KIBRIS TÜRK CUMH. ROMANYA TÜRKMEN‹STAN SURIYE ARAP CUM.(SUR ‹SPANYA BELÇ‹KA KAZAK‹STAN BULGAR‹STAN FAS EGE SERBEST BÖLGE POLONYA HOLLANDA UKRAYNA YUNAN‹STAN GÜRC‹STAN ÖZBEK‹STAN Ç‹N HALK CUMHUR‹YET‹ HINDISTAN ISRAIL TUNUS URDUN SUDAN LÜBNAN MALEZYA AVUSTURYA BREZILYA PAKISTAN MACAR‹STAN AFGAN‹STAN PORTEK‹Z ‹SVEÇ AVUSTRALYA ET‹YOPYA DAN‹MARKA ÇEK CUMHUR‹YET‹ D‹⁄ER TOPLAM

TÜRK‹YE GENEL‹ ÜLKE 01 OCAK - 31 MAYIS 2009 3,671,342,555.38 782,191,270.34 1,112,628,589.48 2,103,932,333.28 1,881,493,656.04 2,121,451,739.72 2,251,176,104.87 1,257,901,177.45 513,256,192.75 696,851,774.84 1,361,912,193.82 640,241,886.57 95,888,329.44 853,419,883.12 857,292,784.38 270,145,303.93 815,669,890.54 306,548,454.45 506,085,530.90 964,250,159.07 678,482,249.86 244,245,273.88 535,935,096.20 229,568,636.17 104,127,491.97 464,577,948.61 815,333,604.31 341,138,688.21 644,230,620.73 305,053,924.17 98,093,582.40 412,337,956.46 162,914,584.24 565,743,775.51 176,696,741.60 150,907,319.94 117,700,686.68 267,003,008.14 32,350,242.76 299,793,669.22 104,853,720.11 58,750,942.75 156,520,924.13 81,560,017.24 124,580,441.81 254,695,922.55 111,846,414.50 79,156,111.39 245,780,116.61 163,085,221.26 4,685,113,699.00 35,775,858,442.79

TÜRK‹YE GENEL‹ ÜLKE 01 OCAK - 31 MAYIS 2010 4,343,475,016.34 1,004,671,360.23 1,425,387,313.78 2,192,862,643.38 2,564,501,743.97 2,816,577,113.62 2,678,254,407.45 1,696,119,696.31 595,610,734.90 855,633,859.81 1,123,148,809.59 1,014,656,314.83 108,727,612.89 1,003,807,271.74 699,564,053.25 405,155,323.43 1,048,335,607.79 472,690,299.34 717,009,743.97 1,472,565,226.04 818,599,040.69 292,882,120.38 586,872,332.87 300,705,698.14 181,260,907.70 592,457,690.10 979,820,905.08 448,997,618.49 639,662,992.59 267,646,887.93 97,333,116.17 882,950,353.28 198,904,124.02 829,948,544.33 326,856,381.89 211,613,108.04 96,525,901.62 263,609,749.68 88,099,601.55 320,156,912.28 219,321,024.96 102,050,081.72 186,589,625.32 114,565,719.98 207,692,429.21 355,713,569.06 129,797,217.07 70,321,497.50 275,106,909.16 253,192,681.13 5,575,366,136.19 44,153,375,030.77

TÜRK‹YE GENEL‹ MAK‹NE SEK. TÜRK‹YE GENEL‹ MAK‹NE SEK. 01 OCAK - 31 MAYIS 2009 01 OCAK - 31 MAYIS 2010 192,415,624.59 107,439,608.74 148,198,963.55 110,350,636.33 83,161,412.91 82,282,778.44 72,272,030.00 76,247,897.46 54,981,894.80 55,166,146.69 60,215,787.05 58,568,194.50 38,214,125.77 23,698,516.21 53,244,803.73 11,734,234.05 46,642,149.74 26,362,792.71 43,598,361.31 34,345,161.38 27,058,021.55 29,088,302.17 35,154,275.68 35,781,371.34 16,794,686.22 22,039,706.13 30,072,749.86 19,125,203.13 25,419,799.20 90,031,739.11 23,208,543.41 10,837,477.85 20,479,289.47 16,860,946.88 13,050,401.31 14,434,362.87 23,305,392.41 9,410,148.18 14,443,239.72 23,577,692.69 9,845,228.61 10,031,810.31 11,847,326.40 7,123,697.02 6,964,093.67 10,610,860.22 8,997,736.60 6,624,995.68 10,806,689.16 7,609,843.55 246,677,541.09 2,216,454,291.45

208,433,246.24 154,436,295.01 152,459,175.22 150,293,306.05 107,964,741.06 92,514,862.79 81,633,751.27 79,434,023.03 69,653,975.92 66,816,898.99 64,662,519.98 57,117,345.70 51,618,767.47 46,787,420.30 46,721,553.61 45,113,407.16 43,981,998.08 43,725,772.06 41,364,550.63 38,283,183.53 37,558,434.63 34,618,237.43 32,698,715.07 32,556,339.15 31,294,358.89 29,093,094.35 26,642,920.09 26,542,161.61 23,717,407.20 23,093,678.75 22,959,222.18 21,105,122.81 20,339,477.46 19,551,854.67 17,351,079.26 17,306,461.73 17,096,902.25 16,901,254.08 16,879,209.90 16,438,173.12 16,030,134.56 14,817,846.04 12,143,237.24 12,086,466.84 11,137,653.04 11,018,129.83 10,905,288.25 10,570,146.14 10,256,468.70 10,190,996.32 248,779,721.41 2,494,696,987.10

TÜRK‹YE DE⁄.%

MAK‹NE DE⁄. %

18.31 28.44 28.11 4.23 36.30 32.77 18.97 34.84 16.05 22.79 -17.53 58.48 13.39 17.62 -18.40 49.98 28.52 54.20 41.68 52.72 20.65 19.91 9.50 30.99 74.08 27.53 20.17 31.62 -0.71 -12.26 -0.78 114.13 22.09 46.70 84.98 40.23 -17.99 -1.27 172.33 6.79 109.17 73.70 19.21 40.47 66.71 39.66 16.05 -11.16 11.93 55.25 19.00 23.42

8.32 43.74 2.87 36.20 29.83 12.44 12.95 4.18 26.69 21.12 7.38 -2.48 35.08 97.43 -12.25 284.46 -5.70 65.86 -5.12 11.47 38.81 19.01 -6.99 -9.01 86.33 32.00 -11.41 38.78 -6.70 -74.35 -1.07 94.74 -0.68 15.96 32.95 19.90 -26.64 79.61 16.87 -30.28 62.82 47.71 2.50 69.67 59.93 3.84 21.20 59.55 -5.09 33.92 0.85 12.55

85 moment

ÜLKE ADI

expo

TÜRK‹YE GENEL‹ KARfiILAfiTIRMALI ÜLKE RAPORU (01 OCAK - 31 MAYIS 2009 / 01 OCAK - 31 MAYIS 2010)

‹HRACAT RAKAMLARI SEKTÖREL BAZDA ‹HRACAT KAYIT RAKAMLARI - 1000 $ MAYIS

expo

SEKTÖRLER

moment

86

I. TARIM A. B‹TK‹SEL ÜRÜNLER Hububat,Bakliyat,Ya¤l› Tohumlar ve Mamulleri Yafl Meyve ve Sebze Meyve Sebze Mamulleri Kuru Meyve ve Mamulleri F›nd›k ve Mamulleri Zeytin ve Zeytinya¤› Tütün Kesme Çiçek B. HAYVANSAL ÜRÜNLER Canl› Hayvan,Su Ürünleri ve Mamulleri C. A⁄AÇ VE ORMAN ÜRÜNLER‹ A¤aç Mamulleri ve Orman Ürünleri II. SANAY‹ A. TARIMA DAYALI ‹fiLENM‹fi ÜRÜNLER Tekstil ve Hammaddeleri Deri ve Deri Mamulleri Hal› B. K‹MYEV‹ MADDELER VE MAMULLER‹ Kimyevi maddeler ve Mamulleri C. SANAY‹ MAMULLER‹ Haz›r giyim ve Konfeksiyon Otomotiv Endüstrisi Gemi ve Yat Elektrik-Elektronik Makine ve Aksamlar› Demir ve Demir D›fl› Metaller Demir Çelik Ürünleri Çimento ve Toprak Ürünleri De¤erli Maden ve Mücevherat Di¤er Sanayi Ürünleri III. MADENC‹L‹K Madencilik Ürünleri TOPLAM

2009 911,063 666,729 249,900 159,382 75,220 73,674 60,058 13,109 30,752 4,634 59,779 59,779 184,555 184,555 6,169,731 575,946 425,799 68,579 81,567 740,127 740,127 4,853,658 989,943 1,214,922 117,167 600,814 455,630 330,750 820,726 244,185 75,024 4,499 180,950 180,950 7,261,743

OCAK-MAYIS 2010 De¤iflim ('10/'09) 1,113,467 826,753 326,952 204,895 80,791 69,749 91,897 13,803 34,027 4,640 65,606 65,606 221,108 221,108 7,614,433 684,045 504,106 85,180 94,759 1,047,465 1,047,465 5,882,923 1,053,411 1,358,028 177,067 768,059 544,599 436,642 1,180,047 268,651 90,636 5,783 341,278 341,278 9,069,178

22.22 24.00 30.83 28.56 7.41 -5.33 53.01 5.29 10.65 0.13 9.75 9.75 19.81 19.81 23.42 18.77 18.39 24.21 16.17 41.53 41.53 21.21 6.41 11.78 51.12 27.84 19.53 32.02 43.78 10.02 20.81 28.54 88.60 88.60 24.89

Pay(10) (%) 12.28 9.12 3.61 2.26 0.89 0.77 1.01 0.15 0.38 0.05 0.72 0.72 2.44 2.44 83.96 7.54 5.56 0.94 1.04 11.55 11.55 64.87 11.62 14.97 1.95 8.47 6.00 4.81 13.01 2.96 1.00 0.06 3.76 3.76 100

2009 4,995,979 3,748,814 1,459,898 812,628 369,101 393,912 320,424 86,891 280,829 25,133 337,583 337,583 909,582 909,582 30,007,204 2,802,485 2,063,342 364,010 375,132 3,242,354 3,242,354 23,962,364 5,055,343 5,254,182 675,151 2,925,087 2,216,455 1,584,733 4,691,453 1,157,603 382,540 19,816 772,677 772,677 35,775,858

2010 De¤iflim ('10/'09) 5,792,235 4,291,800 1,667,617 940,675 409,560 396,517 502,489 96,040 248,283 30,620 375,980 375,980 1,124,456 1,124,456 36,961,903 3,462,487 2,574,687 431,960 455,840 4,826,081 4,826,081 28,673,336 5,810,138 7,296,108 475,153 3,727,476 2,494,697 2,252,293 4,787,978 1,335,952 464,631 28,909 1,399,236 1,399,236 44,153,375

(*) ‹hracatç› Birliklerince 1.1.2009 - 31.12.2009 tarihleri aras›nda kayda al›nan ihracat toplam›n› gösterir. (**) ‹hracatç› Birliklerince kayda al›nmas› zorunlu olmayan, ancak ihracat say›lan ifllenmemifl de¤erli maden, uçak ve gemilere teslim edilen akaryak›t ve kumanya ile di¤er kalemlerin geçici toplam ihracat tutarlar›d›r.

15.94 14.48 14.23 15.76 10.96 0.66 56.82 10.53 -11.59 21.83 11.37 11.37 23.62 23.62 23.18 23.55 24.78 18.67 21.51 48.84 48.84 19.66 14.93 38.86 -29.62 27.43 12.55 42.12 2.06 15.41 21.46 45.89 81.09 81.09 23.42

Pay(09) (%) 13.12 9.72 3.78 2.13 0.93 0.90 1.14 0.22 0.56 0.07 0.85 0.85 2.55 2.55 83.71 7.84 5.83 0.98 1.03 10.93 10.93 64.94 13.16 16.52 1.08 8.44 5.65 5.10 10.84 3.03 1.05 0.07 3.17 3.17 100

TÜRK‹YE GENEL‹ ÜLKE RAPORU

3,671,342,555.38 782,191,270.34 1,112,628,589.48 2,103,932,333.28 1,881,493,656.04 2,121,451,739.72 2,251,176,104.87 1,257,901,177.45 513,256,192.75 696,851,774.84 1,361,912,193.82 640,241,886.57 95,888,329.44 853,419,883.12 857,292,784.38 270,145,303.93 815,669,890.54 306,548,454.45 506,085,530.90 964,250,159.07 678,482,249.86 244,245,273.88 535,935,096.20 229,568,636.17 104,127,491.97 464,577,948.61 815,333,604.31 341,138,688.21 644,230,620.73 305,053,924.17 98,093,582.40 412,337,956.46 162,914,584.24 565,743,775.51 176,696,741.60 150,907,319.94 117,700,686.68 267,003,008.14 32,350,242.76 299,793,669.22 104,853,720.11 58,750,942.75 156,520,924.13 81,560,017.24 124,580,441.81 254,695,922.55 111,846,414.50 79,156,111.39 245,780,116.61 163,085,221.26 4,685,113,699.00 35,775,858,442.79

01 OCAK - 31 MAYIS 2010 2010 DE⁄ER (USD 4,343,475,016.34 1,004,671,360.23 1,425,387,313.78 2,192,862,643.38 2,564,501,743.97 2,816,577,113.62 2,678,254,407.45 1,696,119,696.31 595,610,734.90 855,633,859.81 1,123,148,809.59 1,014,656,314.83 108,727,612.89 1,003,807,271.74 699,564,053.25 405,155,323.43 1,048,335,607.79 472,690,299.34 717,009,743.97 1,472,565,226.04 818,599,040.69 292,882,120.38 586,872,332.87 300,705,698.14 181,260,907.70 592,457,690.10 979,820,905.08 448,997,618.49 639,662,992.59 267,646,887.93 97,333,116.17 882,950,353.28 198,904,124.02 829,948,544.33 326,856,381.89 211,613,108.04 96,525,901.62 263,609,749.68 88,099,601.55 320,156,912.28 219,321,024.96 102,050,081.72 186,589,625.32 114,565,719.98 207,692,429.21 355,713,569.06 129,797,217.07 70,321,497.50 275,106,909.16 253,192,681.13 5,575,366,136.19 44,153,375,030.77

De¤iflim % 18.31 28.44 28.11 4.23 36.30 32.77 18.97 34.84 16.05 22.79 -17.53 58.48 13.39 17.62 -18.40 49.98 28.52 54.20 41.68 52.72 20.65 19.91 9.50 30.99 74.08 27.53 20.17 31.62 -0.71 -12.26 -0.78 114.13 22.09 46.70 84.98 40.23 -17.99 -1.27 172.33 6.79 109.17 73.70 19.21 40.47 66.71 39.66 16.05 -11.16 11.93 55.25 19.00 23.42

expo

ALMANYA ‹RAN (‹SLAM CUM.) B‹R.DEVLETLER(ABD) IRAK BR.KRALLIK(‹NG‹LTERE ‹TALYA FRANSA RUSYA FEDERASYONU AZERBAYCAN-NAHCIVAN L‹BYA MISIR SUUDI ARABISTAN ‹ST.DER‹ SERB.BÖLGE BIRLESIK ARAP EMIRLI CEZAY‹R K.KIBRIS TÜRK CUMH. ROMANYA TÜRKMEN‹STAN SURIYE ARAP CUM.(SUR ‹SPANYA BELÇ‹KA KAZAK‹STAN BULGAR‹STAN FAS EGE SERBEST BÖLGE POLONYA HOLLANDA UKRAYNA YUNAN‹STAN GÜRC‹STAN ÖZBEK‹STAN Ç‹N HALK CUMHUR‹YET‹ HINDISTAN ISRAIL TUNUS URDUN SUDAN LÜBNAN MALEZYA AVUSTURYA BREZILYA PAKISTAN MACAR‹STAN AFGAN‹STAN PORTEK‹Z ‹SVEÇ AVUSTRALYA ET‹YOPYA DAN‹MARKA ÇEK CUMHUR‹YET‹ D‹⁄ER TOPLAM

01 OCAK - 31 MAYIS 2009 2009 DE⁄ER (USD)

87 moment

ÜLKE ADI

ÜRÜNLER

Do¤ufl ‹¤neli vanalar›

expo

Do¤ufl ‹¤neli Vanalar›, tüm klape konumlar›nda dairesel alan yaratmas›ndan dolay› kavitasyon hasar› düflük, sessiz ve titreflimsiz regülasyon olana¤› sa¤lar. Tam kapal› pozisyonda vana s›zd›rmazl›k sa¤larken tam aç›k konumda damla yap›s›n› alarak bas›nç kayb›n› minimum seviyeye indirir ve maksimum debi kapasitesi yarat›r. Tübitak destekli gerçeklefltirilen Ar-Ge çal›flmalar› sonucunda Do¤ufl Vana, ‹¤neli Vanalar› DN 80 – DN 1200 çaplar›nda üretmekte olup yak›n bir gelecekte daha yüksek çaplarda üretim planlanmaktad›r. Do¤ufl ‹¤neli Vanalar› tüm çaplarda yekpare gövdeden imal edilmektedir. Dolay›s›yla vana boyutu ve a¤›rl›¤› düflüktür. Ayr›ca, damla fleklindeki özel iç gövdesi sayesinde rakiplerine oranla daha yüksek kv de¤erlerine ve daha düflük bas›nç kay›plar›na ulafl›rlar. Klape, sistem bas›nc›ndan ba¤›ms›z olarak çal›fl›r, özel raylar üzerinde yataklan›r. Böylelikle büyük çaplarda dahi vana açma kapamas› için çok düflük tork de¤erleri gerekir.

moment

88

Ser-Ma’dan süt endüstrisi için makineler Ser-Ma Makina sektörsel bazda yapm›fl oldu¤u incelemeler neticesinde, süt ve süt endüstrisinde bulunan firmalar›n, kullan›lan malzeme ve çal›flma prensibinin, g›da kodeksine uygun ve hassasiyet aç›s›ndan verimlili¤i yüksek olan, Özel Elektrostatik Al›c›l› Hava Temizlemeli Yo¤urt Kovas› ‹ç Temizleme Makinelerine ihtiyaç duyuldu¤u ortaya ç›kard›. Konu ile ilgili 1998 y›l›ndan itibaren Flowmeter’li Dolum Sistemleri ve Ambalaj ‹ç Temizleme Makineleri ile ilgili Türkiye’de tek üretici olan firma, Komple Dolum Hatlar› ve Dolum Makineleri ile ilgili 10 y›l› aflk›n bir tecrübeye sahip. Firma ayr›ca, Özel Flowmeter Dolum Sistemli, Otomatik CIP Temizleme Sistemli Ürün Tankl› ve g›da endüstrisindeki süt ve süt ürünlerinin transferinde kullan›lan, Hijyenik Transfer Pompal› tekli/ikili/dörtlü Dolum ve Özel Elektrostatik Al›c›l› Haval› Kova ‹ç Temizleme, S›cak/So¤uk Sulu Kova ‹ç Temizleme ve Buharl› Kova ‹ç Temizleme Makineleri imalat›na devam ediyor.

SIK KULLANILANLAR

Metal Bulletin

www.expodatabase.com

www.metalbulletinstore.com

DÜNYADA DÜZENLENEN FUARLARA ‹L‹fiK‹N B‹LG‹ KAYNA⁄I.

METAL VE METAL ÜRÜNLER‹ SEKTÖRÜ T‹CAR‹ B‹LG‹ KAYNA⁄I.

expo

International Tradeshow Directory

•

Merkezi Almanya’da bulunan M+A ExpoDataBase firmas› taraf›ndan oluflturulmufl, dünya ticaret fuarlar› veritaban›d›r.

•

Dünyada her y›l düzenlenmekte olan 10 bini aflk›n ticaret fuar›n›n kayd›n› içermektedir.

•

Sektör, ülke/flehir ve tarih kriterleri verilmek suretiyle arama yapmay› mümkün k›lmaktad›r.

•

Fuarlara iliflkin istatistiki bilgiler, metrekare fiyatlar›, aç›l›fl kapan›fl saatleri, halka aç›k olup olmad›klar›, fuar giriflinin ücretli olup olmad›¤›, düzenlenme aral›klar›, son baflvuru tarihleri ve ifladamlar› için di¤er bilgilere eriflim imkan› sunmaktad›r.

•

Hizmet sunulan diller ‹ngilizce ve Almancad›r.

•

Siteye eriflim ücretsizdir.

•

Metal ve metal ürünlerinin dünya borsalar›ndaki fiyat ve e¤ilimleri, bu konudaki haberler, uzman yorumlar›, sektörel istatistikler, firma bilgileri ve analizlere yer verilmektedir.

•

Sektörel firma, toplant› ve fuarlar hakk›nda düzenli bilgi de sa¤layan veritaban›nda web sitesinin içeri¤i her an güncellenmekte ve günlük e-posta alarmlar› abonelere iletilmektedir. Haftada iki kez bas›lan dergisi ücretsiz gönderilmektedir.

•

Hizmet sunulan dil ‹ngilizcedir.

•

Siteye eriflim ücretsizdir.

moment

89

B‹LG‹ HATTI

expo

‹HRACATÇI B‹RL‹KLER‹ GENEL SEKRETERL‹KLER‹N‹N SUNDU⁄U H‹ZMETLER VE ‹HRACATÇI B‹RL‹KLER‹ ÜYELER‹N‹N YÜKÜMLÜLÜKLER‹

moment

90

Yasal Dayanak ;“Hazine Müsteflarl›¤› ile D›fl Ticaret Müsteflarl›¤› Teflkilat ve Görevleri Hakk›nda 4059 Say›l› Kanun”un 6. Maddesinin (c) f›kras›na göre; ‹hracatç› Birlikleri, D›fl Ticaret Müsteflarl›¤›n›n ba¤l› kuruluflu olarak tan›mlanmaktad›r.

5910 Say›l› “Türkiye ‹hracatç›lar Meclisi ile ‹hracatç› Birliklerinin Kurulufl ve Görevleri Hakk›nda Kanun” 03.07.2009 tarih ve 27277 say›l› Resmi Gazete’de yay›mlanarak yürürlü¤e girmifltir.

5910 say›l› Türkiye ‹hracatç›lar Meclisi ile ‹hracatç› Birliklerinin Kurulufl ve Görevleri Hakk›nda Kanunun kapsam›na giren konularda uygulanacak usul ve esaslar, 03.09.2009 tarih ve 27338 say›l› Resmi Gazetede yay›mlanarak yürürlü¤e giren, “Türkiye ‹hracatç›lar Meclisi ile ‹hracatç› Birliklerinin Kurulufl ve Görevleri Hakk›nda Yönetmelik’te belirlenmifltir.

SÖZ KONUSU YÖNETMEL‹⁄‹N 6. MADDES‹NE GÖRE; 1- ‹hracat yapacak gerçek veya tüzel kiflilerin, ihraç edecekleri mal›n ait oldu¤u sektörde faaliyet gösteren ve ticaret sicilinde kay›tl› merkez veya flube adreslerinin birinin bulundu¤u en yak›n birli¤e üye olmalar› ve Kanunda belirtilen ödemeleri yapmalar› zorunludur. Birliklerden birine üye olan ihracatç› di¤er birliklerin ifltigal alan›na giren maddeleri de üyelik flart› aranmaks›z›n ihraç edebilir. Ancak, sadece üyesi oldu¤u birli¤in hizmetlerinden yararlan›r ve genel kuruluna kat›labilir.

2- Birli¤e üye olan gerçek ve tüzel kifli ihracatç›lar diledikleri zaman yaz›l› olarak müracaat etmek suretiyle birlik üyeli¤inden ayr›labilirler. Üyelikten ayr›lanlar›n, ayr›ld›klar› tarihe kadar olan yükümlülükleri ortadan kalkm›fl say›lmaz. Birlikten ayr›lan üyenin yeniden üye olmak istemesi halinde varsa di¤er genel sekreterliklere ba¤l› birliklerdekiler de dahil olmak üzere eski borçlar› ilgili birlik ad›na tahsil olunur.

3-

Üyeler; kanun ve yönetmeliklerde üyelikle ilgili olarak belirtilen görevleri yerine getirmekle, birliklerin amaçlar›na ayk›r› harekette bulunmamakla, birlik yetkili organlar› taraf›ndan istenecek bilgi ve belgeleri zaman›nda, tam ve do¤ru olarak vermekle, birlik kararlar›na uymakla, birlik veri taban›nda yer alan adres, telefon, faks, elektronik posta adresi ve internet adresi baflta olmak üzere iletiflim bilgilerinin güncelli¤ini sa¤lamakla ve birli¤e kay›t s›ras›nda girifl aidat› ve her y›l için y›ll›k aidat ödemekle yükümlüdür.

Yükümlülüklerini yerine getiren üyeler, her y›l›n Nisan ay› içinde top-

lanan Birlik Genel Kuruluna kat›lma, ihracata yönelik devlet yard›mlar›ndan yararlanma, ‹hracatç› Birlikleri Genel Sekreterliklerinin sundu¤u; ihracat kay›t ve onay ifllemlerinin gerçeklefltirilmesi, ithal talepleri, ihraç ve iflbirli¤i teklifleri ile mevzuattaki geliflmelerle ilgili bilgilendirmeler, fuar organizasyonlar›, ticaret heyeti ve al›m heyeti programlar›, Dahilde ve Hariçte ‹flleme ‹zin Belgeleri’yle ilgili olarak firma tan›mlamas› ve kullan›c› yetkilendirmesi ile ihracat taahhüt hesaplar›n›n kapat›lmas› ifllemlerinin gerçeklefltirilmesi gibi hizmetlerden ve sosyal tesislerden yararlanabilmektedir.

5910 SAYILI “TÜRK‹YE ‹HRACATÇILAR MECL‹S‹ ‹LE ‹HRACATÇI B‹RL‹KLER‹N‹N KURULUfi VE GÖREVLER‹ HAKKINDA KANUN”DA B‹RL‹KLER‹N GÖREVLER‹ fiU fiEK‹LDE TANIMLANMIfiTIR; A- D›fl ticarete iliflkin konularda çal›flmalar yapmak, bu kapsamda; kamu kurum ve kurulufllar›, sivil toplum kurulufllar› ve özel sektör kurulufllar› ve ulusal ve uluslararas› kurulufllar nezdinde üyelerinin menfaatlerini ülke ç›karlar› çerçevesinde koruyucu ve gelifltirici çal›flmalar yapmak.

B- ‹hracatç›lar aras›nda mesleki ahlâk ve dayan›flmay› sa¤lamak.

C-

Türkiye ‹hracatç›lar Meclisinin (T‹M) görüflünü ve Müsteflarl›k onay›n› almak kayd›yla sektörü ile ilgili mevcut e¤itim ve ö¤retim kurumlar›na yard›mda bulunmak, yenilerinin kurulmas›na öncülük etmek ve katk›da bulunmak.

Ç- T‹M’in görüflünü ve Müsteflarl›k onay›n› almak kayd›yla; amaç ve görevlerini gerçeklefltirmeye yönelik vak›f kurmak veya kurulmufl olanlara ifltirak etmek, bütçe imkânlar› çerçevesinde gerekti¤inde mal ve hizmet almak, yapt›rmak, satmak, kiralamak, rehin ve ipotek ifllemleri tesis etmek ve kald›rmak, gerekti¤inde ifltigal sahas› ile ilgili ortak hizmet verecek flirket, dernek, tesis ve iflletmeler kurmak, kurulmufl olanlara ifltirak etmek, laboratuvar, test, muayene ve belgelendirme konular›nda üyelerini desteklemek, fuar, sergi ve tan›t›m faaliyetlerini düzenlemek, düzenlenecek fuar ve sergilere ifltirak etmek ve tan›t›m faaliyetlerinde bulunmak.

D- T‹M taraf›ndan verilecek d›fl ticarete iliflkin di¤er görevleri yapmak. ‹HRACATÇI B‹RL‹KLER‹ GENEL SEKRETERL‹KLER‹NCE ÜYELERE SUNULAN H‹ZMETLERDEN BAZILARI ‹hracat prosedürleri, ülke d›fl ticaret mevzuatlar› ve yat›r›m imkanlar›, sektör bilgileri, ihracatta kullan›lan belgeler, devlet yard›mlar›, d›fl taleplere ulaflma, yurt d›fl› ithalatç› adreslerinin ürün-ülke baz›nda temini, d›fl ticarette uyuflmazl›klar, ihracatta krediler ve finansman, dahilde ve hariçte iflleme rejimi, ithalat mevzuat› ve prosedürleri, yurtd›fl› müteahhitlik hizmetleri, serbest bölgeler mevzuat› gibi d›fl ticaretle ilgili her konuda gelen bilgi taleplerinin cevapland›r›lmas›. ‹hracat mevzuat›n›n haz›rlanmas› ve ülkemizin uluslararas› düzeydeki iliflkilerinin düzenlenmesi hakk›ndaki çal›flmalara kat›lmak ve bu konudaki sektör görüfl ve önerilerini D›fl Ticaret Müsteflarl›¤›, Türkiye ‹hracatç›lar Meclisi ve ilgili di¤er kurum ve kurulufllara iletmek.

Sektörel rapor ve de¤erlendirme notlar›, ülke ve pazar araflt›rma raporlar› haz›rlamak.

6- Bölgenin ve üyelerinin ihracat potansiyelini de¤erlendirmek ve art›rmak için hedef ülkelerde ürünlere ve pazara yönelik incelemeler yapmak ve sonuçlar›n› üyelerine duyurmak.

Ulusal ve uluslararas› kongre, seminer, sempozyum ve konferanslar› izleyerek üyelerini bilgilendirmek.

Yurt d›fl›ndaki Ticaret Müflavirliklerimiz taraf›ndan periyodik olarak ulaflt›r›lan ithalat talepleri ve iflbirli¤i tekliflerinin düzenli olarak üyelere ve di¤er ilgili kurulufllara iletilmesi (söz konusu bilgiler D›fl Ticaret Müsteflarl›¤› web sitesinde de http://www.dtm.gov.tr “D›fl Talepler Bülteni” bölümünde yay›nlanmaktad›r) DTM koordinatörlü¤ünde al›c› ülke temsilcilerini Türkiye’ye davet ederek, ilgili ihracatç› firmalarla temasa geçmelerini sa¤lamak, ayr›ca hedef ülkelere ticaret heyeti ziyaretleri düzenleyerek, ziyaret edilen ülke ifladamlar› ile ihracatç›lar aras›nda birebir görüflmeler gerçeklefltirmek, toplant›, seminer vb. organizasyonlar yapmak.

Makine sektörüne yönelik olarak ayl›k olarak yay›nlanan “Moment Expo” dergisi ve buna benzer periyodik yay›nlar ç›kar›lmas›.

Genel Sekreterlikler ve ‹rtibat Bürolar› ile e-Birlik sistemi üzerinden bilgisayar a¤› yard›m›yla ihracat kay›t ve onay ifllemlerinin gerçeklefltirilmesi, fiili ihracat sonras› al›c› firma de¤iflikli¤inin yap›lmas›.

Kayda ba¤l›, konsinye ve bedelsiz ihracat ifllemlerini yerine getirmek. ‹hracat kay›t rakamlar›n› ilgili kurumlara bildirmek.

Performans ve Güvenilirlik Belgesi düzenlemek. ‹hracata Yönelik Devlet Yard›mlar› kapsam›nda; Yurt D›fl›nda Milli ve Bireysel Düzeyde Gerçeklefltirilen Fuar Kat›l›mlar›n›n, Yurt D›fl›nda Ofis-Ma¤aza Açma, ‹flletme ve Marka Tan›t›m Faaliyetlerinin, Çevre Maliyetlerinin, Pazar Araflt›rmas› ve Pazarlama Faaliyetlerinin Desteklenmesi, Türk Ürünlerinin Yurtd›fl›nda Markalaflmas› Türk Mal› ‹maj›n›n Yerlefltirilmesi ve Turquality®'nin Desteklenmesi ve Tar›msal Ürünlerde ‹hracat ‹adesi ile ilgili ifllemleri yürütmek.

Firmalar›n, fieker Kurumundan ve Toprak Mahsulleri Ofisinden fleker ve bu¤day al›mlar›n› yapabilmelerini teminen, gerçeklefltirdikleri ihracatlar›n teyitlerinin al›nmas› ve söz konusu kurumlara bildirilmesi.

‹hracatç›lar›n pazar yaratma çabalar›na yard›mc› olmak amac›yla mevcut pazarlar› gelifltirmek ve hedef pazarlara girebilmek için hedef ülkelerde düzenlenen fuarlara do¤rudan ulusal kat›l›m organizasyonu gerçeklefltirmek, firmalar›n ulusal kat›l›m organizasyonuyla ya da bireysel olarak kat›labilecekleri di¤er önemli fuarlar› üyelerine duyurmak.

Dahilde ‹flleme ‹zin Belgesi ve Hariçte ‹flleme ‹zin Belgeleriyle ilgili olarak firma tan›mlamas› ve kullan›c› yetkilendirmesi, ihracat taahhüt hesaplar›n›n kapat›lmas› ve k›smi teminat iadesi ifllemlerinin gerçeklefltirilmesi.

Yurtd›fl› Ticaret Müflavirlikleri, D›fl Ticaret Müsteflarl›¤›, Türkiye ‹hracatç›lar Meclisi, di¤er ‹hracatç› Birlikleri Genel Sekreterlikleri ya da ilgili kurum ve kurulufllardan ulaflan fuar, ihale, seminer, konferans, heyet programlar› vb. faaliyetlerin, ihraç ürünleri ve pazarlar›yla ilgili geliflmeler ile mevzuattaki de¤iflikliklerin sektör ayr›m› yap›larak derlenmesi ve sirküler yoluyla üye firmalara duyurulmas›, fuar ve ihale duyurular›n›n genel sekreterlik web sayfas›nda yay›nlanmas›.

Geri gelen eflyaya iliflkin Birlikler ve Gümrük Müdürlükleri ile yaz›flmalar›n yap›lmas›.

Sektörlerin yurt d›fl›nda daha etkin bir flekilde tan›t›labilmesi, ihracat›n›n art›r›lmas›, yurt içinde ve yurt d›fl›nda imaj›n›n gelifltirilmesine yönelik faaliyetlerin gerçeklefltirilmesi, markalaflma, AR-GE ve ortak tan›t›m çal›flmalar›n›n organize edilmesi amac›yla; “Makine Tan›t›m Grubu”, “Seramik Tan›t›m Grubu” gibi sektörel tan›t›m gruplar›n›n oluflturulmas›.

Makine, A¤aç Mamulleri ve Orman Ürünleri, Seramik gibi, sektörlerin tan›t›m›na katk›da bulunmak üzere web siteleri oluflturulmas›.

‹lk kez Dahilde isleme izin Belgesi müracaat›nda bulunan firmalar›n üretim faaliyetlerinin yerinde tespitinin yap›lmas›.

‹hraç ürünlerine ait gümrüklerden firma baz›nda al›nan k›ymet tespitine iliflkin taleplerin Yönetim Kurullar›nca görüflülmesini sa¤lamak ve nihai görüflleri ilgili Gümrük Müdürlüklerine göndermek.

2. el makine ithal etmek isteyen firmalar›n baflvurular›na iliflkin olarak, ilgili üyelerin görüflleri de al›nmak suretiyle oluflturulan nihai görüfllerin DTM ‹thalat Genel Müdürlü¤ü’ne iletilmek üzere T‹M’e bildirilmesi. Ülkelerin ulusal güvenlik kayg›s›yla oluflturduklar› iç düzenlemeler yan›nda uluslararas› sorumluluklar›n ve iflbirliklerinin de bir gere¤i olarak d›fl ticarete konu olan herhangi bir mal, hizmet veya teknolojinin transferinde uygulanan ihracat kontrolleri, kimyasallar›n kayd›, de¤erlendirilmesi, izni ve k›s›tlanmas›n› öngören yeni Avrupa Birli¤i mevzuat› (REACH), tekstil ve konfeksiyon ürünlerinin ithalat›n›n kayda al›nmas› gibi konularda bilgilendirme, yönlendirme ve uygulama görevlerinin yerine getirilmesi.

expo

Hedef ülke ve ürünlerle ilgili olarak ihracatç›lar›n gereksinim duyaca¤› her türlü bilgiyi derlemek ve dileyen üyelerin kullan›m›na haz›r hale getirmek.

‹hracat›n gelifltirilmesine yönelik olarak, “Makine Sanayii Sektör Platformu”, “Ortak Sat›nalma Organizasyonu”, “TURQUM Ürün Uygunluk Markas›” ve benzeri projelerin oluflturularak yürütülmesi.

91 moment

Firmalar›n ihracat ifllemleri s›ras›nda karfl›laflt›klar› sorunlar›n çözümüne yönelik olarak ilgili makamlar nezdinde giriflimlerde bulunmak.

NOSTALJ‹

Yaflam› de¤ifltiren

icatlar 1

BAZI ‹CATLAR SOSYAL VE EKONOM‹K YAfiAMDA KÖKLÜ DE⁄‹fi‹MLER YAfiANMASINI SA⁄LADI. SOSYAL YAfiAMI ETK‹LEYEN EN ÖNEML‹ ‹CATLARDAN B‹R‹ fiÜPHES‹Z TELEV‹ZYONDU. fi‹fiME LAST‹K, KL‹MA VE FOTOKOP‹ MAK‹NES‹N‹N ‹CADI DA ‹NSANO⁄LUNUN YAfiAMINDA ÖNEML‹ KL‹METRE TAfiLARINDAN B‹R‹ OLDU.

expo

TELEV‹ZYON

moment

92

Televizyonun mucidi ayn› zamanda ilk video kaydedicinin de mucididir: 1826'da John Logie Baird gramafonla ayn› ilkeyi kullanarak 25 cm. çap›ndaki balmumu bir diskin üzerine görüntü kaydedebilen bir ayg›t›n patentini ald›.

Philips Electronics firmas› Philips Lazervision ile diskin üzerine görüntü kaydetme fikrini 46 y›l sonra yeniden icat etti; 1972'de tan›t›m›n› yapt›klar› bu ayg›t ABD'de 1980'de, Avrupa'da

1982'de piyasaya sürüldü. Ayr›ca Philips ile Sony firmalar›n›n ortak olarak CD'yi piyasaya sürdükleri tarihtir.

(1982) Lazer okuyuculu videodisk ve CD, James T. Russell'›n icad› olan optik diskten türemifltir. Russell, vinil plaklar›n pikap i¤nesi yüzünden afl›n›p y›pranmas›ndan b›km›fl ve 1965'te bilgiyi lazerle okunacak flekilde bir disk üzerine kaydetme fikrinin patentini alm›flt›. Philips firmas›, Russell'›n fikrini video gö-

rüntülerini kaydedecek flekilde geniflletti ve 1969'da Klaas Compaan ve Piet Kramer, video uzunçalar›n› gelifltirdi: 30 cm'lik video diskin ilk tan›t›m› 1972'de yap›ld› ve 1980'de Lazervision ad›yla piyasaya sürüldü. Bu arada, 1975'te Philips'in ses üzerine sürdürülen AR-GE çal›flmalar›n› yürüten mühendislerden Lou Ottens, sesi küçük bir optik disk üzerine kaydetmek için çal›flmalar yap›yordu: Sony ile ortak gelifltirme çal›flmas›ndan sonra, 1982'de yayg›n olarak kullan›lan 4,8 inçlik (12 cm) kompakt diskler piyasaya ç›kt›; bu bulufl daha sonra da CD-ROM olarak bilgisayarlara uyarland›.

FOTOKOP‹ MAK‹NES‹ Chester F. Carlson 1906 y›l›nda do¤du¤unda karbon Ka¤›d› ya da ozalit gibi çeflitli ço¤altma yöntemleri icat edilmiflti. 1903'te George C. Beidler Rektigraf adl› ilk fotokopi makinesini icat etti, ama bu ifllem asl›nda belgelerin bask›s›n› yapmaktan ibaretti ve tutulmad›.

1938'de Carlson Elektron foto¤rafç›l›¤› ad›n› verdi¤i yöntemi bulana dek belgeler Elektrostatik olarak ço¤alt›lam›yordu.

Carlson Amerika'da yaflanan büyük bunal›mdan sonra iflini kaybedinceye dek, Bell Telephone Labratories'te araflt›rmac› Mühendis olarak çal›fl›yordu. Bunun ard›ndan, önce Patent avukatl›¤› yapt›, sonra da New York'taki Elektro-

‹LK KL‹MANIN ‹CADI

fi‹fiME LAST‹K

Yapay havaland›rma ve yapay so¤utma sistemleri art›k ça¤lardan beri kullan›l›yor. Eskiden insanlar kap› girifllerine ›slak has›rlar asarak ya da konutlar›n›(hava ak›mlar›n›, evin içine girmeden önce avludaki f›skiyelerin aras›ndan geçirmek yoluyla) serinlik sa¤layacak flekilde tasarlayarak çözüm ar›yorlard›. 19. yüzy›la gelindi¤inde, havay› serinletmek için buzun önüne vantilatörler yerlefltirilmeye bafllanm›flt›; ama Willis H. Carrier'in icad› olan bilimsel olarak tasarlanm›fl ilk klima için 1902'yi beklemek gerekti.

Carrier, 1901'de Cornell Üniversitesi elektrik mühendisli¤i bölümünden mezun oldu; ayn› y›l Temmuz ay›nda Buffalo'daki Buffalo Forge Company'de çal›flmaya bafllad›. Alt› ay içinde flirke-

fiiflme lastik ayn› zamanda inflaat muhendisi olan mucit Robert Thomson taraf›ndan 10 Aral›k 1845'te icat edildi. Çok geçmeden patentini ald›. ‹lk tan›t›m›n› yapt›¤› yaz Mechanics' Magazine dergisinde çok flaflk›nl›k yaratt›. O dönemde yayg›n olarak kullan›lan at arabalar›n›n tekerleklerine uygulanacak bu lastikler sayesinde inan›lmaz bir sessizlik sa¤l›yordu. Ayn› zamanda istenildi¤i ölçüde fliflirilebilen bu lastikler her flartta kullan›labiliyordu. 1847 y›l›nda patent haklar›n› Messers. Whitehurst & Co ad›nda bir flirkete satt›. Bu firma lastikleri ticari hale getirmeye çal›flt›.

Ancak maliyetin yüksek olmas› nedeniyle çok pahal›yd›lar ve lasti¤in tekerle¤e montaj› için 70 gibi yüksek bir say›da civata gerekiyordu.

expo

Carlson, 20 flirketin kap›s›n› çald›ysa da bulufluyla ilgilenen ç›kmad› ama 1944'te Columbus'taki Battelle Memorial Enstitüsü, bir telif hakk› sözleflmesi alt›nda, fikri gelifltirmek için çal›flmas›n› kabul etti. Ronald M Schaffert bu süreci gelifltirdi ve sonunda üretim haklar› Haloid Corporation'a sat›ld›. Bu flirket, Carlson’›n buluflunun ad›n› Xerography olarak de¤ifltirdi. Haloid flirketi, zerografi ilkesiyle çal›flan ilk fotokopi makinesini 1959'da üretti makine öylesine tutuldu ki, flirket daha sonra ad›n› Xerox Corporation olarak de¤ifltirdi.

93 moment

nik firmas› P.R. Mallory & Co.'nun patent departman›nda ifle girdi. Buradayken dikkatini patent ifllerini h›zland›rmak için bir kopya makinesi icat etmeye yo¤unlaflt›rd›.

New York Halk Kütüphanesi'nde araflt›rma yaparken Paul Selenyi'nin çeflitli maddelerin elektrik iletkenli¤inin ›fl›¤a ba¤l› olarak de¤iflti¤ine dair ilkesini keflfetti. Selenyi'nin ilkesini, kopyalamaya uyarlad› ve bu de¤iflken iletkenli¤i, kopya edilecek belgenin sabit bir gölgesine dönüfltürmek üzerine deneyler yapt›. 8 Eylül 1938'de elektron foto¤rafç›l›¤› için patent baflvurusunu yapt› ve ertesi ay bu süreci baflar›yla uygulayarak yapt›¤› deneyin tarihini ve yerini cam bir levhadan mumlu ka¤›d›n üzerine geçirdi: "10-22-39 Astoria"

tin araflt›rma gelifltirme laboratuvar›n›n bafl›na getirildi. Buradaki ilk projelerinden biri, ›s›tma bobinlerinden oluflan bir sistemden geçirildi¤inde havan›n ne kadar ›s› so¤urabilece¤ini belirlemekti; bulgular› flirketin ›s›nma giderlerinde binlerce dolar tasarruf sa¤lad›. ‹lk projelerinden bir baflkas› da so¤utmaya yönelikti.; Brooklyn'de Sackett-Wilhelms Lithographing and Publishing adl› matbaa flirketi, ›s› ve nem de¤iflimleri yüzünden ka¤›d›n genleflmesi ve büzüflmesi sonucu bask› sürecinde renklerin donuklaflmas› gib bir sorun yafl›yordu. Willis H. Carrier; 17 Temmuz 1902'de bu flirket için dünyan›n ilk klimas›n›n tasar›mlar›n› tamamlad›: Klima, matbaan›n ›s› ve nem oran›n› hassasiyetle denetleyen 30 tonluk bir makinayd›.

FUARLARDAN MAK‹NE SEKTÖRÜNDE BEL‹RLENEN BAZI FUARLAR (2010 YILI HAZ‹RAN - TEMMUZ - EYLÜL VE EK‹M AYLARI) AYLAR

HAZ‹RAN

TAR‹H‹

expo TEMMUZ

EYLÜL

YER‹

KONUSU

WEB

ORGAN‹ZATÖR

Aquatech China - International Trade Fair for Process, Drinking and Waste Water

2-4 Haziran 2010

Shanghai, Çin

‹ÇME SUYU-ATIK SU

imail@rai.nl

Amsterdam Rai

JIMEX Uluslararas› Endüstri Makineleri, Elektrik ve Otomasyon Fuar›

6-9 Haziran 2010

Amman, Ürdün

ENDÜSTR‹YEL MAK‹NELER, ELEKTR‹K, OTOMASYON

www.tuyap.com.tr

TÜYAP Tüm Fuarc›l›k Yap›m A.fi.

InterPart-Exhibition for Design Systems, Rapid Prototyping 8-9 Haziran 2010 and Parts Suppliers for the Automotive and Machine Construction Industries

Karlsruhe, Almanya

METAL ‹fiLEME, PLAST‹K VE LAST‹K ‹fiLEME, www.cancom.com KAYNAK, VS. OTOMOTIV, ELEKTRON‹K, MAK‹NE VE ‹NfiAAT MÜHEND‹SL‹⁄‹ ENDÜSTR‹LER‹

FOOD INDUSTRY / MICROCLIMATE AND COLD / PACKAGING 8-11 Haziran 2010 AND LABEL International Exhibition for Food Processing, Packaging, Cooling, Refrigeration

Minsk, Belarus

GIDA ‹fiLEME TEKNOLOJ‹S‹, AMBALAJ, PLAST‹K VE KAUÇUK TEKNOLOJ‹S‹

www.minskexpo.com

IFWexpo Heidelberg GmbH MinskExpo, JSC

Canon Communications Deutschland GmbH, Canon Communications LLC

ANKOMAK International Construction Machinery and Building Technology Exhibition

9-13 Haziran 2010

‹stanbul, Türkiye

YAPI MALZ.,TEKNOLOJ‹, ‹fi MAK‹NELER‹

info@ite-turkey.com

ITE GROUP PLC. E ULUS. FUAR TAN H‹ZM A.fi.

REW ‹STANBUL-Uluslar aras› Geri Dönüflüm, Çevre Teknolojileri ve At›k Yönetimi Fuar›

10-13 Haziran 2010

‹stanbul, Türkiye

ÇEVRE KORUMA TEKN., YEN‹LENEB‹L‹R ENERJ‹, SU TEKN.

www.tuyap.com.tr

IFO ‹STANBUL FUAR H‹ZM. SAN. T‹C. A.fi.

ASME TURBO EXPO - Land, Sea & Air International Gas Turbine and Aeroengine Congress and Exhibition

14-18 Haziran 2010

Glasgow, ‹ngiltere

GAZ TÜRB‹NLER‹, EK‹PMANLARI VS.

www.asme.org/igti

ASME International Gas Turbine Institute

CIMES- China International Machine Tool & Tools Exhibition

14-18 Haziran 2010

Pekin, Çin

TAKIM TEZGAHLARI, METAL KESME VE ‹fiLEME TEKNOLOJ‹LER‹, DÖKÜM TEKNOLOJ‹LER‹

www.reedces.com.cn

CES- Capital Exhibition Services / Reed Huayin Exhibitions Beijing

ITM POLAND Innovations-Technologies-Machines Poland - Exhibition

5-18 Haziran 2010

Poznan, Polonya

TAKIM TEZGAHLARI, METAL SANAY‹, KAYNAK, H‹DROL‹K VE PNÖMAT‹K, DÖKÜM, OTOMASYON SANAY‹‹

www.mtp.pl www.itm-polska.pl www.oaib.gov.tr

Poznan International Fair Ltd. OA‹B Milli Kat›l›m›

Bangkok, TAYLAND

GIDA ÜRÜNLER‹ ‹fiLEME, PAKETLEME TEKNOLOJ‹LER‹

www.propakasia.com

Bangkok Exhibition Services Ltd.

16-19 Haziran 2010 ProPak Asia International Processing, Filling and Packaging Technology Exhibition and Conference for the Asian Region

94 moment

FUAR ADI

ITMA ASIA+CITME - International Exhibition of Textile Machinery

22-26 Haziran 2010

fiangay, Çin

TEKST‹L MAK‹NELER‹

www.itmaasia.com

Beijing Textile Machinery International Exhibition Co. Ltd.

AGRICULTURAL MACHINERY EXHIBITION

9-12 Temmuz 2010

Tarmstedt, Almanya

TARIM MAK‹NELER‹ VE EK‹PMANLARI

www.tarmstedterausstellung.de

Ausstellungs-GmbH Tarmstedt

PROCESS EXPO International Exposition for Food Processors

18-20 Temmuz 2010

fiikago, ABD

GIDA ‹fiLEME VE PAKETLEME MAK‹NELER‹

www.fpsa.org

FPSA - Food Processing Suppliers Association

IMTS - International Manufacturing Technology Show

13-18 Eylül 2010

fiikago, ABD

TAKIM TEZGAHLARI VE AKSAMLARI, CAM S‹STEMLER‹, B‹LG‹SAYARLI ‹fiLET‹M S‹STEMLER‹, YAZILIM, VS

www.imtsnet.org

AMT - The Association for Manufacturing Technology

LABELEXPO AMERICAS International Exhibition for Labels, 14-16 Eylül 2010 Labels Printing and Production Technology

fiikago, ABD

KA⁄IT, ET‹KETLEME VE ÜRET‹M TEKNOLOJ‹LER‹

www.labelexpo-usa.com

Tarsus USA Inc.

WATERTECH CENTRAL ASIA- Central Asian International Water Technology Exhibition and Conference

15-17 Eylül 2010

Almat›, Kazakistan

SU S‹STEMLER‹

www.iteca.kz

ITECA LLP

EXPOFIL Textile Yarns and Fibres Exhibition

14-17 Eylül 2010

Paris, Fransa

TEKST‹L, HAMMADDELER‹, MAK‹NELER‹

www.expofil.com

PVE S.A. / EXPOFIL

World Food Moscow

14-17 Eylül 2010

Moskova, Rusya

GIDA SANAY‹‹

www.world-food.ru/eng

GiMA International Exhibition Group GmbH & Co. KG ITE Moscow

‹STANBUL AMBALAJ FUARI-Uluslar aras› Ambalaj Endüstrisi Fuar›

16-19 Eylül 2010

‹stanbul, Türkiye

GIDA ‹fiLEME TEKN., AMBALAJ, PLAST‹K VE KAUCUK TEKN.

www.tuyap.com.tr

TÜYAP Tüm Fuarc›l›k Yap›m A.fi.

IPACK Uluslar aras› Ambalaj, Paketleme ve G›da ‹flleme Sistemleri Fuar›

23-26 Eylül 2010

‹stanbul, Türkiye

GIDA ‹fiLEME TEKN., GIDA, Y‹YECEK ‹ÇECEK, AMBALAJ, PLAST‹K VE KAUCUK TEKN

www.itf-ipack.com www.itf-gida.com

ITF ‹STANBUL FUARCILIK A.fi.

SAHARA International Agricultural Exhibition for Africa and 25-28 Eylül 2010 Middle East

Kahire, M›s›r

TARIM, TARIM MAK‹NELER‹ VS.

www.saharaexpo.com

ANCOM GROUP / EXPO

AQUATECH International Exhibition for Water Management 27 Eylül-02 Ekim 2010 and Technologies

Plovdiv, Bulgaristan

SU TEKNOLOJ‹S‹ VE SU YÖNET‹M‹

www.fair.bg

International Fair Plovdiv

ITM INTERNATIONAL TECHNICAL FAIR

27 Eylül-02 Ekim 2010

Plovdiv, Bulgaristan

MAK‹NE VE AKSAMLARI

www.fair.bg

International Fair Plovdiv (OA‹B Milli Kat›l›m›)

W10 International Woodworking, Machinery and Component Exhibition

3-6 Ekim 2010

Birmingham, ‹ngiltere

A⁄AÇ KESME VE ‹fiLEME MAK‹NELER‹

info@w10exhibition.com

W10 LTD.

BI-MU Machine Tools, Robots, Automation

05-09 Ekim 2010

Milano, ‹talya

TAKIM TEZGAHLARI, TAKIM TEZGAHLARI ‹Ç‹N www.bimu-sfortec.com fieramilano@fieramilano.it ELEKTR‹KL‹ VE ELEKTRON‹K YEDEK PARÇALAR, OTOMASYON

T.I.I.E. Tehran International Industry Exhibition

6-9 Ekim 2010

Tahran, ‹ran

SANAY‹ ÜRÜNLER‹ VE MAK‹NE

www.forumfuar.com

Iran International Exhibitions Co. (I.I.E.C.), Orient Exhibitions, IDRO International Trading Co. FORUM FUARCILIK

IRAN HVAC

6-9 Ekim 2010

Tahran, ‹ran

ISITMA, SO⁄UTMA, HAVALANDIRMA

info@nni.ir www.forumfuar.com

Nama Negar Forum Fuarc›l›k Gelifltirme Afi

VIENNA-TEC The International Industrial Trade Fair

12-15 Ekim 2010

Viyana, Avusturya

0TOMASYON, ENERJ‹ TEKNOLOJ‹LER‹, H‹DROL‹K & PNÖMAT‹K

www.messe.at

Reed Exhibitions Messe Wien

TATEF International Metalworking Technologies Fair

12-17 Ekim 2010

‹stanbul, Türkiye

METAL ‹fiLEME VE TEKNOLOJ‹LER‹ (TAKIM TEZGAHLARI, SAÇ ‹fiLEME MAK, PRESLER, YÜZEY ‹fiLEME MAK., KES‹C‹ VE TUTUCU TAKIM VS.)

www.itf-exhibitions.com info@itf-exhibitions.com

‹TF ‹STANBUL FUARCILIK A.fi.

EK‹M

CEU - CENTRO ESPOSIZIONI UCIMU S.p.A.

MAK‹NE SEKTÖRÜNDE BEL‹RLENEN BAZI FUARLAR (2010 YILI EK‹M - KASIM - ARALIK VE OCAK AYLARI)

KASIM

TAR‹H‹

YER‹

KONUSU

WEB

CANTON FAIR Çin Uluslar aras› ‹thal ve ‹hraç Ürünleri Fuar›

Oct-10

Guangzhou, Çin

GENEL T‹CARET,‹HT‹SAS FUARI

www.forumfuar.com www.icecf.com

FORUM Fuarc›l›k Gelifltirme A.fi.

A⁄AÇ ‹fiLEME MAK‹NES‹ FUARI-Uluslararas› A¤aç iflleme Makineleri, Kesici Tak›mlar, El Aletleri Fuar›

16-20 Ekim 2010

‹stanbul, Türkiye

A⁄AÇ ‹fiLEME TEKN., ORMAN ÜRÜNLER‹

www.tuyap.com.tr

TÜYAP Tüm Fuarc›l›k Yap›m A.fi.

SAIE International Building Exhibition

21-24 Ekim 2010

Bologna, ‹talya

YAPI ELEMANLARI ÜRETEN MAK‹NE VE EK‹PMANLAR, ÖZEL ‹NfiAAT MAK‹NELER‹, KONTROL VE ÖLÇÜM C‹HAZLARI, KL‹MALAR, ISITMA S‹STEMLER‹, SO⁄UTUCLAR, SU ARTITMA EK‹PMANLARI

www.bolognafiere.it

BolognaFiere

EURO-BLECH International Sheet Metal Working Technology Exhibition

26-30 Ekim 2010

Hannover, Almanya

TAKIM TEZGAHLARI

www.euroblech.de/

Mack Brooks Exhibitions Ltd.

IGATEX Pakistan International Garment and Textile Machinery and Accessories Exhibition

20-23 Ekim 2010

Karaçi, Pakistan

TEKST‹L MAK‹NELER‹

www.cems.com.sg

CEMS Conference & Exhibition Management Services Pte. Ltd.,

MACTECH International Exhibition for Machine Tools, Industrial Tools, Welding and Cutting Equipment

25-28 EK‹M 2010

Kahire, M›s›r

MONTAJ,OTOMOT‹V,YAPI, TES‹SAT CAD/CAM, CIM VS.

ifg@access.com.eg www.forumfuar.com

International Fairs Group Forum Fuarc›l›k Gelifltirme Afi

BIG 4 SHOW

28-31 Ekim 2010

fiam, SUR‹YE

ÜRET‹M TEKNOLOJ‹LER‹, PLAST‹K, KAUÇUK, ENERJ‹ VE MATBAA TEKNOLOJ‹LER‹

arabiangroup@net.sy www.forumfuar.com

Arabian Group for Exhibitions & Conferences FORUM Fuarc›l›k Gelifltirme A.fi.

K International Trade Fair Plastics + Rubber

27 Ekim-3 Kas›m 2010

Dusseldorf, Almanya

PLAST‹K VE KAUÇUK TEKN. ‹fiLEME

www.mdna.com/shows/k.html

MESSE DUSSELDORF G m b H

PACK EXPO International The World of Packaging Technology

31 Ekim-3 Kas›m 2010

fiikago, ABD

PAKETLEME MAK‹NELER‹, MALZEMELER‹ VS. www.pmmi.org

MIDEST International Industrial Subcontracting Exhibition

2-5 Kas›m 2010

Paris, Fransa

METAL ‹fiLEME, PLAST‹K VE KAUÇUK, ELEKTR‹K-ELEKTRON‹K

Bursa Metal ‹flleme Teknolojileri Fuar›

3-7 Kas›m 2010

Bursa, Türkiye

FABR‹K AOTOM., KAL‹TE KONT. VE TEST ENS., www.tuyap.com.tr YÜZEY ‹fiLEME, METALÜRJ‹, DÖKÜMCÜLÜK, DEM‹R DIfiI MADENLER, METAL ‹fiLEME, KAYNAK, ÜRET‹M TEKN.,

EIMA & EIMA GARDEN International Agricultural Machinery Exhibition

10-14 Kas›m 2010

Bologna, ‹talya

TARIM VE BAHÇE MAK‹NE-EK‹PMANLARI

www.eima.it

UNACOMA Service s.r.l.

EXPO CENTRAL ASIA MACHINERY

17-19 Kas›m 2010

Almat›, Kazakistan

METAL ‹fiL., KAYNAK, ÜRET‹M TEKNOLOJ‹S‹, TAKIM TEZGAHLARI

www.expocentralasia.com www.ipekyolu.info

CENTRAL ASIA INTERN. EXB. LTD.-‹PEKYOLU ULUSLAR ARASI FUARCILIK A.fi.

AGRO+FOOD+DRINK+TECH Uluslararas› Ambalaj, G›da, ‹çecek, G›da ‹flleme Fuar›

18-21 Kas›m 2010

Tiflis, Gürcistan

AMBALAJ, GIDA, ‹ÇECEK, GIDA ‹fiLEME VE EK‹PMANLARI

www.tuyap.com.tr

TÜYAP Tüm Fuarc›l›k A.fi.

The BIG "5" Show-Trade Fair for the Construction Industry 21-24 Kas›m 2010 in the Middle East

Dubai, BAE

‹NfiAAT SANAY‹ VE MAK‹NE-EK‹PMANLARI

www.dmgdubai.com

dmg world media Dubai Ltd.

Bauma CHINA -International Trade Fair for Construction Machinery, Building Material Machines, Construction Vehicles and Equipment

23-26 Kas›m 2010

fiangay, Çin

‹NfiAAT MAK‹NELER‹, ‹NfiAAT MALZEMELER‹ www.messe-muenchen.de VE EK‹PMANLARI

WOODTECH ULUSLARARASI MOB‹LYA YAN SANAY‹, AKSESUARLARI VE MAK‹NELER‹ FUARI

2-5 Aral›k 2010

fiam, Suriye

MOB‹LYA YAN SANAY‹, AKSESUARLARI VE MAK‹NELER‹

Bursa 9.Metal ‹flleme Teknolojileri Fuar›

2-5 Aral›k 2010

Bursa, Türkiye

www.tuyap.com.tr METAL ‹fiLEME MAK‹NELER‹, KAYNAK, KESME, DELME TEKNOLOJ‹LER‹, EL ALETLER‹, PNÖMAT‹K, H‹DROL‹K

Tüyap Bursa Fuarc›l›k A.fi.

Mechanical Engineering, Metal Working, Kazan

8-10 Aral›k 2010

Kazan, Rusya

MAK‹NE MÜHEND‹SL‹⁄‹ VE METAL ‹fiLEME ALANINDA TEKNOLOJ‹, ARAÇ VE GEREÇLER, METAL ‹MAL‹, TAM‹R, TEfiH‹S VE YEN‹LEME EK‹PMANLARI

www.expokazan.ru

OAO Kazanskaya Yarmarka

INT. FURNITURE EXHIBITION- 2. ULUS. MOB‹LYA, YAN SANAY‹ VE EV TEKST‹L‹ FUARI

8-11 Aral›k 2010

Tiflis, Gürcistan

www.tuyap.com.tr MOB‹LYA, MOB‹LYA YAN SANAY‹, AKSESUARLARI, ORMAN ÜRÜNLER‹, AHfiAP TEKNOLOJ‹S‹, A⁄AÇ ‹fiLEME MAK‹NELER‹, EV TEKST‹L‹

TÜYAP

Vending Expo 2010 (4.)

9-12 Aral›k 2010

‹stanbul, Türkiye

OTOMAT MAK‹NELER‹ VE OTOMAT ÜRÜNLER‹ www.medyafors.com/ TEDAR‹KÇ‹LER‹ BAY‹L‹K GEL‹fiT‹RME

Medya Fors Fuarc›l›k Ltd.fiti

AfiKABAT AUTOSALON

17-19 Aral›k 2010

Aflkabat, Türkmenistan

OTOMOT‹V&OTOMOT‹V YAN SANAY‹, YEDEK PARÇA, PETROL,DO⁄ALGAZ, ARAÇ ÜSTÜ EK‹PMANLAR, ‹fi MAK‹NELER‹ VE YEDEK PARÇALARI

Tekno/Tube Arabia 8-11 Ocak 2011 International Trade for Industrial Machines, Metalworking, Machine Tools, Tubes and Pipes

Dubai, BAE

METAL ‹fiLEME MAK‹NELER‹, KAYNAK www.messe-duesseldorf.de MAK‹NELER‹, A⁄AÇ ‹fiLEME MAK‹NELER‹, www.alfajer.net DÖKÜM MAK‹NES‹, PAKETLEME MAK‹NELER‹, ‹NfiAAT VE YAPI MALZEMELER‹

Messe Düsseldorf GmbH Al Fajer Information & Services

ARABPLAST, Arab International Plastics and Rubber Trade Show

Dubai, BAE

PLAST‹K, KAUÇUK HAMMADDELER‹ VE MAK‹NELER‹

www.messe-duesseldorf.de www.alfajer.net

Messe Düsseldorf GmbH Al Fajer Information & Services

HEIMTEXTIL International Trade Fair for Home Textiles and 12-15 Ocak 2011 Commercially Used Textiles

Frankfurt/Main, Almanya

TEKST‹L, HALI VB. VE MAK‹NELER‹

www.heimtextil.de www.expotim.com

Messe Frankfurt Exhibition GmbH Expotim

Ima 2011

18-21 Ocak 2011

Nuremberg, Almanya

ULUSLARARASI E⁄LENCE VE MAK‹NELER

www.reedexpo.de/

Reed Exhibitions Deutschland GmbH

IMTEX Indian Metal-Cutting Machine Tool Exhibition with International Participation

20 - 26 Ocak 2011

Bengaluru, Hindistan

TAKIM TEZGAHLARI, METAL ‹fiLEME TEKNOLOJ‹LER‹

imtma@imtma.in

IMTMA

Enertec

25 - 27 Ocak 2011

Leipzig, Almanya

ENERJ‹ VE GÜÇ S‹STEMLER‹

www.feustelfairs.com.tr

Feustel Fairs & Travel

INTERPLASTICA International Trade Fair Plastics and Rubber

25 - 28 Ocak 2011

Moskova, Rusya

KAUÇUK, PLAST‹K, LAST‹K ‹fiLEME

www.interplastica.de

Messe Düsseldorf GmbH

www.midest.com

Packaging Machinery Manufacturers Institute (PMMI) Reed Expositions France TÜYAP BURSA Fuarc›l›k A.fi.

95

ARALIK

OCAK

ORGAN‹ZATÖR

expo

EK‹M

FUAR ADI

8-11 Ocak 2011

Detayl› fuar aramas› için www.expodatabase.com ve www.fuarplus.com web siteleri ziyaret edilebilir.

www.expotim.com

www.meridyenfair.com

Messe München GmbH, Munich Trade Fairs (Shanghai) Co. Ltd. EXPOT‹M

MER‹DYEN

moment

AYLAR

‹LET‹fi‹M

expo

Orta Anadolu Makine ve Aksamlar› ‹hracatç›lar› Birli¤i 0312 447 27 40 www.makinebirlik.com

moment

96

Türkiye ‹statistik Kurumu 0312 410 04 10 www.tuik.gov.tr

Makine ‹malatç›lar› Birli¤i 0312 468 37 49 www.mib.org.tr

Makine Sanayii Sektör Platformu www.makinesektorplatformu.org

Hazine Müsteflarl›¤› 0312 204 60 00 www.hazine.gov.tr

Ostim Organize Sanayi Bölgesi 0312 385 50 90 www.ostim.org.tr

TURQUM 312 447 27 40 www.turqum.com

TÜB‹TAK 0312 468 53 00 www.tubitak.gov.tr

Öncü Sanayici ve ‹fladamlar› Derne¤i 0312 395 73 90 www.kilavuz.biz

RESM‹ KURUMLAR

DERNEKLER

Maliye Bakanl›¤› 0312 425 78 16 www.maliye.gov.tr

Ak›flkan Gücü Derne¤i 0212 222 19 71 www.akder.org.tr

Sanayi ve Ticaret Bakanl›¤› 0312 231 95 46 www.sanayi.gov.tr

Ambalaj Makinecileri Derne¤i 0216 545 49 48 www.amd.org.tr

D›fl Ticaret Müsteflarl›¤› 0312 204 75 00 www.dtm.gov.tr

Anadolu Un Sanayicileri Derne¤i 0312 281 04 68-69 www.ausd.org.tr Anadolu Asansörcüler Derne¤i 0312 232 06 40 www.anasder.org.tr

Baflbakanl›k Gümrük Müsteflarl›¤› 0312 306 80 00 www.gumruk.gov.tr Devlet Planlama Teflkilat› Müsteflarl›¤› 0312 294 50 00 www.dpt.gov.tr

Araç Üstü Ekipman ‹malatç›lar› Derne¤i 0212-771 44 88 www.arusder.org.tr

‹hracat› Gelifltirme Etüd Merkezi 0312 417 22 23 www.igeme.org.tr

Ba¤lant› Elemanlar› Sanayici ve ‹fladamlar› Derne¤i 0212 613 79 00 www.besiadturkey.com

Makina Mühendisleri Odas› (TMMOB) 0312 231 31 59 www.mmo.org.tr

Endüstriyel Otomasyon Sanayicileri Derne¤i 0216 469 46 96 www.enosad.org.tr

Makine Sektör Meclisi Baflkanl›¤› (TOBB) 0312 413 83 81 www.tobb.org.tr

‹klimlendirme, So¤utma, Klima ‹malatç›lar› Derne¤i 0216 469 44 96 www.iskid.org.tr

D›fl Ekonomik ‹liflkiler Kurulu 0212 339 50 00 www.deik.org.tr

‹fl Makineleri Mühendisleri Birli¤i 0312 385 78 94 www.ismakinalari.org

Türk ‹flbirli¤i ve Kalk›nma Dairesi Baflkanl›¤› 0312 508 10 00 www.tika.gov.tr

Kazan ve Bas›nçl› Kap Sanayicileri Birli¤i 0212 222 81 93 www.kbsb.org

Plastik Sanayicileri Derne¤i 0212 425 13 13 www.pagev.org.tr/pagder/main.asp Sa¤l›k Gereçleri Üreticileri ve Temsilcileri Derne¤i 0 312 433 77 88 www.sader.org.tr Tekstil Makine ve Aksesuarlar› Sanayicileri Derne¤i 0212 552 76 60 www.temsad.com Tüm Asansör Sanayici ve ‹fladamlar› Derne¤i 0216 383 09 22 www.tasiad.org.tr Türk Tar›m Alet ve Makineleri ‹malatç›lar› Birli¤i 0312 419 37 94 www.tarmakbir.org Türkiye Mermer Do¤altafl ve Makinalar› Üreticileri Birli¤i 0312 440 83 63 www.tummer.org.tr Türkiye ‹fl Makineleri Distribütörleri ve ‹malatç›lar› Birli¤i 0216 477 70 77 www.imder.org.tr Türk Pompa ve Vana Sanayicileri Derne¤i 0312 255 10 73 www.pomsad.org.tr Tüm T›bbi Cihaz Üretici ve Tedarikçi Dernekleri Federasyonu 0312 468 69 84 www.tumdef.org