OAIB MOMENT EXPO-S21

Orta Anadolu Makine ve Aksamlar› ‹hracatç›lar› Birli¤i Ayl›k Makine ‹hracat› ve Ticareti Dergisi

fiubat 2010 >> SAYI: 21

fiubat 2010 >> SAYI:

21

Orta Anadolu Makine ve Aksamlar› ‹hracatç›lar› Birli¤i Ayl›k Makine ‹hracat› ve Ticareti Dergisi

2023 HEDEF‹:100 M‹LYAR DOLAR ‹HRACAT ANADOLU TOPLANTILARI KONYA’DA TIKIR TIKIR BAfiLADI TIBB‹ C‹HAZLAR SEKTÖRÜNÜN GELECE⁄‹ PARLAK

AMBALAJ MAK‹NELER‹

KÜNYE

GAP BÖLGES‹N‹N MAK‹NE ÜRET‹M ÜSSÜ: GAZ‹ANTEP

YAYIN KURULU BAfiKANI Adnan DALGAKIRAN YAYIN KURULU Adnan DALGAKIRAN, Merih ESK‹N Mustafa BOZKURT, Kutlu KARAVEL‹O⁄LU Sevda Kayhan YILMAZ, Serol ACARKAN, Nam›k Kemal MEM‹fi, Ali R›za OKTAY, Dr. ‹smet YALÇIN S. Tansel KÜNB‹, Mehtap ÖNAL, Sevgin UTLUG‹L

2009 y›l›nda 3,5 milyar dolar ihracat rakam›na ulaflan Gaziantep; tekstilden g›daya, kimyadan otomotive birçok sektörde, son teknoloji makinelerin, kalifiye elemanlar›n ve giriflimci firmalar›n çoklu¤u sebebiyle bölgenin üretim üssü konumunda bulunuyor.

YAYINA HAZIRLAYANLAR Free Birds Yay›n Çözümleri YAYIN D‹REKTÖRÜ

SORUMLU YAZI ‹fiLER‹ MÜDÜRÜ Tugay SOYKAN (tugay@freebirdsyayin.com)

MUHAB‹R Handan KAZANCI (handan@freebirdsyayin.com) Emel ALTAY (emel@freebirdsyayin.com)

KATKIDA BULUNANLAR Selçuk OKTAY Yasemin DAfiAR SANAT YÖNETMEN‹ Ersin KARATA⁄ (ersin@freebirdsyayin.com) FOTO⁄RAF Candan YAfiARTAfi YAYIN ADRES‹ Sanayi Mahallesi Turan Caddesi No: 14 Kat.1 Daire.1 4.Levent / ‹STANBUL Tel: 0212 269 25 23 – 24 Faks: 0212 269 25 27 YAYIN TÜRÜ Süreli Yerel Dergi REKLAM VE PAZARLAMA OA‹B Genel Sekreterli¤i ADRES Sanayi Mahallesi Turan Caddesi No: 14 Kat.1 Daire.1 4.Levent / ‹STANBUL Tel: 0212 269 25 23 – 24 Faks: 0212 269 25 27 BASKI VE C‹LT D‹ASAN Tel: 0212 858 21 41 (pbx) www.diasan.com.tr OA‹B GENEL SEKRETERL‹⁄‹ Mahatma Gandhi Cad. No:103 G.O.P 06700 Çankaya Ankara Tel: 0312 447 27 40 Faks: 0312 446 96 05 OA‹B MOMENT EXPO Dergisi, Freebirds Yay›n Çözümleri taraf›ndan T.C. yasalar›na uygun olarak yay›nlanmaktad›r. “Moment Expo Dergisi” ibaresi kullan›larak al›nt› yap›lmas› izne ba¤l›d›r.

OA‹B Moment Expo Dergisi Orta Anadolu Makine ve Aksamlar› ‹hracatç›lar› Birli¤i’nin 7.500 adet bas›lan ücretsiz süreli yay›n›d›r.

Tugay SOYKAN

Can ERÇAKICA

Co¤rafi yönden GAP’›n girifl kap›s› olan, sanayisi ve ticari hacmiyle de bölgenin kalk›nmas›nda temel teflkil eden Gaziantep, ekonomik yönden çevresindeki 18 ili etkisi alt›nda tutuyor. ‹hracatç› Birlikleri kay›tlar›na göre, 2009 y›l›nda Türkiye’nin toplam ihracat› küresel krizin etkisiyle yüzde 23 oran›nda gerilerken, Gaziantep’teki gerilemenin çok daha düflük seviyede seyretti¤i görülüyor. 2009 y›l›nda Gaziantep’in ihracat›nda Irak; yüzde 40 pay ile ilk s›rada yer alarak en önemli pazar› oluflturuyor. Gaziantep’in ihracat yapt›¤› di¤er ülkeler aras›nda S. Arabistan, Suriye, Almanya, ‹talya, ABD ve ‹ngiltere önde geliyor.

Gaziantep’in sektörel ihracat rakamlar›na bak›ld›¤›nda, 2009 y›l›nda “Hal›” ihracat›n›n 739 milyon dolar ve yüzde 23’lük oran ile en büyük paya sahip oldu¤u görülüyor. Onu, yüzde 20 pay ile hububat, bakliyat, ya¤l› tohumlar ve mamulleri takip ediyor. Makine ve aksamlar› sektörü ise ilin ihracat›na 59 milyon dolar ile yüzde 1,8 gibi küçük oranl› bir katk› yapmakla birlikte, Gaziantep için potansiyel arz etti¤i ve y›ldan y›la geliflim gösterdi¤i ifade ediliyor. Krizin etkilerine ra¤men 2009 y›l›nda 2008 y›l›na k›yasla Gaziantep’in makine ihracat› yüzde 14 art›fl gösteriyor. 2009 y›l› mal gruplar› baz›nda incelendi¤i takdirde Gaziantep ilinden en fazla ihracat› yap›lan makine ürün gruplar› 19 milyon dolar ile inflaat ve madencilik makineleri olarak kay›tlara geçiyor. Bunu 14 milyon dolar ile tekstil ve konfeksiyon makineleri takip ediyor. G›da sanayi makineleri ise 6,7 milyon dolar ile üçüncü s›rada yer al›yor. 2009 y›l›nda Orta Anadolu Makine ve Aksamlar› ‹hracatç›lar› Birli¤i ifltigal alan› itibariyle Gaziantep’ten ihracat yapan firma say›s› 320’dir.

“ Krizin etkilerine ra¤men 2009

y›l›nda 2008 y›l›na k›yasla Gaziantep’in makine ihracat› Yüzde 14 art›fl gösteriyor. 2009 y›l› mal gruplar› baz›nda incelendi¤i takdirde Gaziantep ilinden en fazla ihracat› yap›lan makine ürün gruplar› 19 milyon dolar ile inflaat ve madencilik makineleri olarak kay›tlara geçiyor.”

‹Ç‹NDEK‹LER

34 Baflkandan

8

K›sa k›sa Anadolu toplant›lar› Konya’da TIKIR TIKIR bafllad›

18

Makine sektörünün 2023 hedefi: 100 milyar dolar ihracat

22

‹malatta büyük buluflma;WIN Fuar›

24

Kiralama sektörü Türkiye’de büyümeli

26

Türkiye’nin butik makine üreticisi: Repkon

2

30

Konya’da büyüyen dev: Unormak

34

Kapak: Hayat›n her alan›nda ambalaj makineleri

44

T›bbi cihazlar sektörünün gelece¤i parlak

50

Ata karnesi

52

Meksika

58

GAP Bölgesinin makine üretim üssü: Gaziantep

66

Makine Sanayi gelifltikçe refah düzeyi artacak

71

Göstergeler

82

‹hracat Rakamlar›

expo

12

moment

4

“ Hayat›n her alan›nda ambalaj makineleri”

92

52

“ Kervansaray’da kurulan sanayi müzesi” Ürünler

86

Bilgi hatt›

88

Cumhuriyet Döneminde ‹nfla Edilen ‹lk Gemiler

90

Kervansarayda kurulan sanayi müzesi

92

Fuarlar

94

‹letiflim

96

expo

“ Anadolu toplant›lar› Konya’da TIKIR TIKIR bafllad›”

3 moment

12

BAfiKANDAN

>>ADNAN DALGAKIRAN Orta Anadolu Makine ve Aksamlar› ‹hracatç›lar› Birli¤i Yönetim Kurulu Baflkan›

expo

2023 ihracat hedefimiz neden 100 milyar dolar? moment

4

TÜRK‹YE 2023 YILINDA 500 M‹LYAR DOLAR ‹HRACAT YAPMAYI HEDEFL‹YOR. PEK‹, HANG‹ SEKTÖRLER ‹HRACATINI ARTTIRIRSA 500 M‹LYAR DOLARLIK ‹HRACATA ULAfiILIR. GEL‹fiM‹fi ÜLKELER‹N GENEL ‹HRACATINDAN MAK‹NE SEKTÖRÜNÜN ALDI⁄I PAYIN ORTALAMASI YÜZDE 18 D‹R. YAN‹ MAK‹NE SEKTÖRÜ OLMADAN BU HEDEFE ULAfiMAK MÜMKÜN MÜDÜR? ‹fiTE B‹Z BUNUN SORGULANMASINI ‹ST‹YORUZ.

Türkiye 2023 için ihracat hedefini 500 milyar dolar olarak belirledi. Bu yönde birçok çal›flma yap›l›yor. Uzmanlar ve sektör temsilcileri bu hedefe ulaflmak için neler yap›labilece¤ini tart›fl›yor. Bu güzel çal›flmalar› Birlik olarak bizde destekliyoruz. Ancak flunu da ekliyoruz: Bu hedefe ulaflman›n yolu makine ihracat›n›n geliflmesinden geçer.

Geliflmifl ülkelerin makine ihracat›na ve üretimine bakt›¤›m›zda bu gerçe¤i kolayl›kla görebiliriz. Dünya ticaretine bakt›¤›m›zda da görebiliriz. Çünkü geliflmifl ülkelerin makine ihracatlar› toplam ihracatlar›ndan ortalama yüzde 18 pay almaktad›r. Ayr›ca dünyada en fazla ticareti yap›lan mal grubu petrolün ard›ndan makine sanayisidir. Bu nedenle Türkiye’nin de 2023’de 500 milyar dolar ihracat hedefine ulaflmas› için öncelikle bunu hangi sektörlerle baflaraca¤›n› belirlemesi laz›md›r. Rakamlar›nda aç›kça gösterdi¤i gibi makine sektörü Türkiye’nin 500 milyar do-

lar ihracat amac›na ulaflmak için kilit bir konumda durmaktad›r.

Peki, makine sektörünün geliflmesi için neler yap›lmal›d›r? Biz öncelikle kendi iflimizi iyi yapmal›y›z. Bu bizim üstümüze düflen görev. Ancak bunu yapt›¤›m›z zaman bütün yollar aç›lacak diye bir fley yok. Çünkü önümüzde çok daha büyük sermayeler oluflturmufl dünya devleri var. Dünya’da Ar-Ge’ye 350 milyon Euro kaynak ay›rm›fl makine üreticisi var. Demek ki bu geliflmifl ülkeler aras›nda yer alabilmek için devletin teknoloji üreten bir ülkenin varl›¤›n› strateji haline getirmesi gerekiyor. E¤er bunu benimser ve o noktada biz makine üreticilerine beraber bir fley yapal›m derse, oturup konuflaca¤›m›z fleyler var. fiu an “evet hakl›s›n›z” noktas›nday›z. “Gelin bir fleyler yapal›m” noktas›nda de¤iliz. Bu noktaya geldi¤imizde iflte o zaman 100 milyar dolar hedefi ve buna paralel olarak baflar›lacak olan 500 milyar dolar hedefine ulafl›labilecektir.

Makine Sanayii Sektör Platformu Mahatma Gandhi Cad. No:103 G.O.P. Çankaya /ANKARA Telefon: 0312-447 27 40 Faks: 0312-446 96 05 Web: www.makinesektorplatformu.org

VIZYONUMUZ: "Toplumumuzun yaflam kalitesinin artmas›na ve ülkemizin sürdürülebilir geliflmesine hizmet eden makina imalat sektörünün, kalite, teknoloji gelifltirme ve yenilikçilikte uluslararas› düzeyde rekabetçi bir yap›ya ulaflmas›na katk› sa¤layan, yönlendirici, kat›l›mc› ve paylafl›mc› bir üst organizasyon olmak”t›r.

MISYONUMUZ: “Ulusal sanayimizin rekabet gücünü art›rmak ve sürekli k›lmak için makina imalat sektörünün her kesimi ve ilgili kurumlarla iflbirli¤i içinde, sektörümüzün öncelikleri do¤rultusunda politikalar gelifltirmek, bunlar› gerçeklefltirecek altyap› ve araçlar› oluflturmaya katk› sa¤lamak, sektörel örgütlerin faaliyetlerini destekleyerek, dayan›flma ve iflbirli¤i kültürü oluflturmakta öncü rol oynamak"t›r.

AKIfiKAN GÜCÜ DERNE⁄‹ (AKDER) www.akder.org

AMBALAJ MAK‹NEC‹LER‹ DERNE⁄‹ www.ambalaj.org.tr

‹MDER-TÜRK‹YE ‹fi MAK‹NALARI D‹STRÜBÜTÖRLER‹ VE ‹MALATÇILARI B‹RL‹⁄‹ www.imder.org.tr

ANADOLU UN SANAY‹C‹LER‹ DERNE⁄‹ www.ausd.org.tr

‹SDER-‹ST‹F MAK‹NALARI D‹STR‹BÜTÖRLER‹ VE ‹MALATÇILARI DERNE⁄‹ www.isder.org.tr

ANASDER-ANADOLU ASANSÖRCÜLER DERNE⁄‹ www.anasder.org.tr

ARÜS-DER -ARAÇ ÜSTÜ EK‹PMAN ‹MALATÇILARI DERNE⁄‹ www.arusder.org

‹SK‹D-‹KL‹MLEND‹RME, SO⁄UTMA, KL‹MA ‹MALATÇILARI DERNE⁄‹ www.iskid.org.tr

‹fi MAK‹NALARI MÜHEND‹SLER‹ B‹RL‹⁄‹ www.ismakinalari.org

OST‹M ORGAN‹ZE SANAY‹ BÖLGES‹ ÖNCÜ SANAY‹C‹ VE ‹fiADAMLARI DERNE⁄‹ PAGDER-PLAST‹K SANAY‹C‹LER‹ DERNE⁄‹ SADER (SA⁄LIK GEREÇLER‹ ÜRET‹C‹LER‹ www.ostim.org.tr www.kilavuz.biz www.pagev.org.tr/pagder/main.asp VE TEMS‹LC‹LER‹ DERNE⁄‹) www.sader.org.tr

-TMMOB-MAK‹NA MÜHEND‹SLER‹ ODASI www.mmo.org.tr

TOBB MAK‹NE SEKTÖR MECL‹S‹ BAfiKANLI⁄I www.tobb.org.tr

TÜMDEF - TÜM TIBB‹ C‹HAZ ÜRET‹C‹ VE TEDAR‹KÇ‹ DERNEKLER‹ FEDERASYONU www.tumdef.org

BES‹AD-BA⁄LANTI ELEMANLARI SANAY‹C‹ VE ‹fiADAMLARI DERNE⁄‹ www.besiadturkey.com

KBSB-KAZAN VE BASINÇLI KAP SANAY‹C‹LER‹ B‹RL‹⁄‹ www.kbsb.org

TARMAKB‹R-TÜRK TARIM ALET VE MAK‹NELER‹ ‹MALATÇILARI B‹RL‹⁄‹ www.tarmakbir.org

TÜMMER-TÜRK‹YE MERMER DO⁄ALTAfi VE MAK‹NALARI ÜRET‹C‹LER‹ B‹RL‹⁄‹ www.tummer.org.tr

ENOSAD-ENDÜSTR‹YEL OTOMASYON SANAY‹C‹LER‹ DERNE⁄‹ www.enosad.org.tr

‹MES SANAY‹ S‹TES‹ www.imes.org

M‹B (MAK‹NA ‹MALATÇILARI B‹RL‹⁄‹) www.mib.org.tr

TAS‹AD-TÜM ASANSÖR SANAY‹C‹ TEMSAD-TEKST‹L MAK‹NE VE VE ‹fiADAMLARI DERNE⁄‹ AKSESUARLARI SANAY‹C‹LER‹ DERNE⁄‹ www.tasiad.org.tr www.temsad.com

TÜRK POMPA VE VANA SANAY‹C‹LER‹ DERNE⁄‹ www.pomsad.org.tr

ORTA ANADOLU MAK‹NE VE AKSAMLARI ‹HRACATÇILARI B‹RL‹⁄‹ www.makinebirlik.com

KISA KISA

Kestane çizme makinesi yapt›

expo

ALMANYA’DA YAfiAYAN ÇANAKKALEL‹ YILDIRIM ERGEN, 20 YILDIR SATIfiINI YAPTI⁄I KESTANELER‹ TEK TEK Ç‹ZMEKTEN BIKINCA, BU ‹fi ‹Ç‹N B‹R MAK‹NE YAPTI.

moment

8

Almanya’n›n Heidelberg kentinde yaflayan 37 yafl›ndaki Çanakkaleli Türk, kestane çizme makinesi yapt›. Geçimini küçük bir standta kestane ve meyve satarak sa¤layan Y›ld›r›m Ergen, tek tek elle kestane çizmenin s›k›nt›s›ndan kurtulmak için uzun araflt›rmalar ve denemeler sonunda toplu halde kestane çizme makinesi yapt›. Ergen, makinesini Münih Patent Entsitüsü’nde onaylatarak patentini ald›.

Meslek lisesi mezunu ‹stanbul Zeytinburnu Endüstri Meslek Lisesi’nde torna bölümünü bitirdi¤ini belirten Y›ld›r›m, kestane çizme makinesini nas›l ak›l etti¤ini flöyle anlatt›: “Yaklafl›k 20 y›ld›r Almanya’da yafl›yorum ve geçimimi kestane satarak kazan›yorum.

Her gün kestaneleri tek tek b›çakla çizmek s›k›nt›l› bir ifl. Ço¤u zaman elimi yaral›yordum. Bakt›m böyle gitmiyor, kendi kendime acaba bunun makinesi var m› diye araflt›rmaya bafllad›m. ‹nternetten yapt›¤›m araflt›rmada böyle bir makinenin olmad›¤›n› gördüm. Neden kendim bu makineyi yapmay›m diye araflt›rmaya ve çal›flmaya bafllad›m. 4 y›l boyunca çeflitli deneyler, denemeler yapt›m ve sonunda gördü¤ünüz kestane çizme makinas›n› icat ettim.”

3 saniyede 15 kestane Y›ld›r›m, makinan›n 3 saniyede 15 tane kestane çizdi¤ine dikkat çekerek, “fiimdilik makineyi yar› otomatik flekilde çal›flt›r›yorum. Ancak bunu tam otomatik hale getirmek zor de¤il. Makine yukardan 200 kilo a¤›rl›k ve yanlardan yar›m ton bas›nç uygulan›yor. Böylelikle kestanenin içindeki hava boslu¤u al›n›yor sonra da kulland›¤›m 500 hassas b›çakla kestane çiziliyor” diye konufltu. Patentini ald›¤› icad›n gelifltirmek istedi¤ini ifade eden Y›ld›r›m, bu konuda destek bekledi¤ini flöyle anlatt›: “Bu icat bana yaklafl›k 25 bin Euro’ya mal oldu. fiimdi bu makineyi gelifltirmek için sponsor ar›yorum. Türk ifladamlar›m›z›n bana yard›mc› olmalar›n› ya da bu makineyi gelifltirerek kullan›ma sunulmas›n› bekliyorum.

Bu makineyle kestane, f›st›k ve benzeri kabuklu meyveleri k›rmak daha kolay olacak.”

Fas ordusu Hidromek ürünlerini kullan›yor

Hidromek, Fas ordusuna özel 8 adetlik beko loder sat›fl› gerçeklefltirdi. Fas ordusu için özel olarak haz›rlanan beko-loderler yeflil renkte üretildi.

5 k›ta 50 ülkeye ihracat yapan ve Türkiye’yi dünyada temsil eden Hidromek’in, Fas’ta kazand›¤› askeri ihale sonucu özel olarak haz›rlad›¤› beko loder’ler, fabrikadaki son ifllemlerden geçirildikten sonra sevk edilerek teslimat ifllemleri Ocak ay›n›n ilk haftas› gerçeklefltirildi.

Avrupa, Asya, Afrika, Avustralya ve Ortado¤u’da 50’yi aflk›n ülkeye ihracat yapan Hidromek, “Design Turkey 2008” Üstün Tasar›m ödüllü Beko Loder’lerini yeflil renk ile ilk kez Fas’ta buluflturdu.

expo

KISA KISA

moment

10

Çarklar h›zl› dönmeye bafllad› SANAY‹ ÜRET‹M‹ ARALIK AYINDA YÜZDE 25,2 ARTTI. ARALIK’TA ÖNCEK‹ YILIN AYNI AYINA GÖRE ÜRET‹MDE EN YÜKSEK ARTIfi YÜZDE 33,2 ‹LE ARA MALI ‹MALATINDA GÖRÜLDÜ. ‹MALAT SANAY‹NDE ÜRET‹M DE YÜZDE 28 ARTIfi GÖSTERD‹.

Türkiye’de sanayi üretimi 2009 y›l› Aral›k ay›nda, bir önceki y›l›n ayn› ay›na göre yüzde 25,2, bir önceki aya göre yüzde 8,7 artt›.

Y›ll›k ortalamaya bak›ld›¤›nda ise sanayi üretimi 2009 y›l›nda yüzde 9,6 darald›.

Türkiye ‹statistik Kurumu (TÜ‹K), 2009 y›l› Aral›k ay› Sanayi Üretim Endeksi sonuçlar›n› aç›klad›.

Sanayinin alt sektörleri incelendi¤inde, 2008 y›l› Aral›k ay›nda yüzde 20,1 oran›nda gerileyen imalat sanayinde üretim endeksi bu y›l›n ayn› döneminde yüzde 28 artt›. Söz konusu ayda madencilik ve tafl ocakç›l›¤› sektörü endeksi yüzde 15,4, elektrik, gaz ve su sektörü endeksi ise yüzde 10,9 art›fl gösterdi.

Ana Sanayi Gruplar› S›n›flamas›na göre, 2009 y›l› Aral›k ay›nda bir önceki y›l›n ayn› ay›na göre en yüksek art›fl yüzde 33,2 ile ara mal› imalat›nda görüldü.

Bu s›n›flamaya göre di¤er gruplar incelendi¤inde, dayan›kl› tüketim mal› imalat›n›n yüzde 30,1, dayan›ks›z tüketim mal› imalat›n›n yüzde 22,5, enerjinin yüzde 10,1, sermaye mal› imalat›n›n ise yüzde 28,5 oran›nda artt›¤› gözlendi.

Takvim Etkisinden Ar›nd›r›lm›fl Endeks, 2009 y›l› Aral›k ay›nda bir önceki y›l›n ayn› ay›na göre yüzde 8,3, Mevsim ve Takvim Etkilerinden Ar›nd›r›lm›fl Endeks de bir önceki aya göre yüzde 0,7 art›fl gösterdi.

‹MALAT SANAY‹NDE EN YÜKSEK ARTIfi ‹malat Sanayi Üretim Endeksi alt gruplar›n›n Aral›k ay›nda,

2008 y›l›n›n ayn› ay›na göre yüzde de¤iflim oranlar› incelendi¤inde en yüksek art›fl oran› yüzde 85,3 ile motorlu kara tafl›t›, römork ve yar› römork imalat›nda görüldü.

Bunu yüzde 45,7 ile tütün ürünleri imalat› ve yüzde 44,7 ile plastik ve kauçuk ürünleri imalat› izledi.

Derinin ve tabakan›n ifllenmesinde yüzde 41,8, baflka yerde s›n›fland›r›lmayan makine ve cihazlar›n imalat›nda yüzde 39,2, tekstil ürünleri imalat›nda yüzde 36,2, kimyasal madde ve ürünleri imalat›nda yüzde 34,4, makine ve teçhizat hariç metal ürünleri imalat›nda yüzde 34,3, ka¤›t hamuru, ka¤›t ve ka¤›t ürünleri imalat›nda yüzde 34,2, art›fl oldu. Üretim g›da ürünleri ve içecek imalat›nda yüzde 19,5, giyim eflyas› imalat›nda yüzde 13, a¤aç ve a¤aç mantar› ürünleri imalat›nda yüzde 28,2, bas›m ve yay›mda yüzde 29,2, kok kömürü, rafine edilmifl petrol ürünlerinde yüzde 4,2, metalik olmayan di¤er mineral ürünleri imalat›nda yüzde 28, ana metal sanayinde yüzde 15, baflka yerde s›n›fland›r›lmayan makine ve teçhizat imalat›nda yüzde 24,1, t›bbi hassas ve optik aletlerle saat imalat›nda yüzde 11,2 ve mobilya imalat›nda yüzde 17,8 artt›.

Söz konusu ayda geçen y›l›n ayn› ay›na göre büro makineleri ve bilgisayar imalat›nda yüzde 31,3, di¤er ulafl›m araçlar›n›n imalat›nda yüzde 29,2 ve radyo, TV, haberleflme teçhizat› ve cihazlar› imalat›nda yüzde 5 daralma meydana geldi.

GÜNDEM

Anadolu toplant›lar›

Konya’da expo

TIKIR TIKIR bafllad› moment

12

expo 13 moment

MTG’N‹N TÜRK MAK‹NEC‹LER‹N‹ TEK B‹R YUMRUK HAL‹NE GET‹RMEK, ALICI VE SATICILARI BULUfiTURMAK, YEREL YÖNET‹C‹LERE VE KAMUOYUNA MAK‹NE SEKTÖRÜNÜN ÖNEM‹N‹ ANLATMAK ‹Ç‹N BAfiLATTI⁄I “TÜRK‹YE ‹Ç‹N TIKIR TIKIR TOPLANTILAR” ETK‹NL‹L‹⁄‹N‹N ‹LK‹ KONYA’DA YAPILDI.

GÜNDEM akine Tan›t›m Grubu, Türkiye çap›nda yapt›¤› büyük tan›t›m çal›flmas›n›n önemli bir ad›m›n› daha hayata geçirdi. “Türkiye ‹çin T›k›r T›k›r Toplant›lar” ad›yla Anadolu aç›l›m›n› bafllatan MTG, ilk toplant›s›n› Konya Sanayi Odas› ile iflbirli¤inde Konya’da gerçeklefltirdi.

M

expo

“TÜRK MAK‹NE SANAY‹ ADIM ADIM DÜNYA L‹DERL‹⁄‹NE G‹D‹YOR”

moment

14

Etkinlikte Makine Tan›t›m Grubu ad›na bir aç›l›fl konuflmas› yapan MTG Baflkan› Ali R›za Oktay, “fiunu gururla ifade edebilirim ki, Türk Makine Sanayi; ad›m ad›m dünya liderli¤ine do¤ru önemli ad›mlar at›yor” dedi.

Konuflmas›nda Konya sanayisinin önemine dikkat çeken Oktay, Konya’daki sanayinin büyümesini katlayarak art›rmaya devam edece¤ini

söyledi. “T›k›r t›k›r” sloganl› önemli bir reklam çal›flmas›na imza atan MTG’nin bundan sonra da önemli projelere imza ataca¤›n› kaydeden Oktay, ileriye yönelik hedeflerini flöyle aç›klad›: “MTG’nin önümüzdeki dönemde gerçeklefltirece¤i projeler aras›nda akademik camia ile iflbirli¤ine gidilmesi, Makine Sektörü’nde standardizasyon konusunda yaflanan s›k›nt›lar›n önüne geçilebilmesi için bir makine reytinggüven endeksi oluflturulmas›, sektör üyelerine e¤itim ve dan›flmanl›k veren MTG Teflvik Kurulu ad›nda bir alt birim kurulmas›, yerli üreticilerin en büyük dezavantaj› olarak ortaya ç›kan teknoloji takibindeki s›k›nt›lar› aflmak ad›na bir Ar-Ge üssü kurulmas› gibi planlar yer al›yor. Ayr›ca kendi kalite standartlar›m›z› art›k TURQUM markas› ile dünyaya kabul ettirece¤iz.

Ortak sat›n alma flirketimiz OSO ile makinecilerin maliyetlerini daha da azaltaca¤›z. AR-GE konusundaki

çal›flmalar›m›z› TÜB‹TAK Yüksek Teknoloji Kurulu’nda Say›n Baflbakan›m›za sunduk. Bu çal›flma da önemli bir prestij çal›flmas› olarak yapt›klar›m›z aras›na yaz›ld›” dedi.

“SIRADA 12 fiEH‹R DAHA VAR” MTG Baflkan› Ali R›za Oktay “Türkiye ‹çin T›k›r T›k›r Toplant›lar”›n düzenlenmesinin nedenini flu sözlerle aç›klad›: “Bu toplant›lar ile makine sektörümüzü tek yumruk yapaca¤›z.

Ayr›ca makine üreticileri firmalar›m›z ile al›c›lar› buluflturaca¤›z. Bu flekilde daha 12 flehir dolaflma karar› ald›k. Bu say› daha da artabilir.” ‹l il dolaflarak bir ülkenin geliflimi aç›s›ndan makine sektörünün ne denli önemli oldu¤unu sadece üretici ve al›c›lara de¤il idari ve mali yöneticilere de iletece¤iz diyen Oktay, toplant›n›n ilk aya¤›n› gerçeklefltirdikleri Konya’da Vali Yard›mc›s› ile görüfltüklerini ve kamu al›mlar›n› n makine sektörünün geliflimi

konuda kamu kurumlar›n›n art›k hassas davranmas› gerekti¤ini sözlerine ekledi.

2009 ‹HRACATI 8 M‹LYAR 187 M‹LYON DOLAR

aç›s›ndan ne denli önemli oldu¤unu aktard›klar›n› belirtti.

Baflbakan›n genelgesini de hat›rlatan Oktay, bütün geliflmifl ülkelerde kamu

al›mlar›nda yerli mal›n›n yüzde 15 desteklendi¤ini, bu uygulaman›n Türkiye’de de oldu¤unu ancak ihtiyati olarak uyguland›¤›n› belirterek bu

Önümüzdeki 4 y›l içerisinde 20 milyar dolarl›k makine ihracat›na ulafl›laca¤›n›n alt›n› çizen Karavelio¤lu, Türk makine sektörünün etkileyici performans›n› flu sözlerle aç›klad›: “Bizim makine ihracat›m›z 2008 y›l›nda yaklafl›k 10 milyar 300 bin dolar olarak gerçekleflti.

2003’de bu rakam 2 milyar 900 bin dolard›. Yani 5 y›lda makine ihracat›m›z› 3,5 kat art›rm›fl›z. Oysaki geçen y›l dünya makine ihracat› flampiyonu olan Çin ihracat›n› bu sürede 3,2 oran›nda art›rd›. Di¤er taraftan yine en önemli makine ihracatç›lar›ndan biri olan Almanya makine ihracat›n› 2’ye katlad›.

Bunlar›n ard›ndan ABD ve Japonya ise 1,6’ya katlad›lar ihracatlar›n›. Bu rakamlarda gösteriyor ki, Türkiye makine ihracat›n› son befl y›lda en fazla art›ran ülke. Çin’den de fazla. 3,5’luk ihracat art›fl› 5 y›l içerisinde y›ll›k olarak yüzde 30’luk bir büyümeye denk geliyor.

Bu da Türk makine sektörünün gücünü gözler önüne seriyor.”

20 milyar dolarl›k makine ihracat›n› yakalayarak en fazla makine ihracat› yapan ilk 20 ülke aras›na gireceklerini belirten Karavelio¤lu, bu hedefin nas›l baflar›laca¤›n› ise flöyle aç›kl›yor: “20

15 moment

“20 M‹LYAR DOLARA GELMEM‹Z 4 YILI BULMAYACAK”

expo

MTG Baflkan› Ali R›za Oktay’dan sonra söz alan MTG Baflkan Vekili Kutlu Karavelio¤lu, Konya’daki konferansta makine sektörüne ait 2009 ihracat rakamlar›n› da ilk kez aç›klad›.

Karavelio¤lu, “Nükleer reaktörler, kazanlar, makineler, mekanik cihaz ve aletler, bunlar›n aksam ve parçalar›ndan oluflan 84. Fas›l itibariyle ihracat›m›z 2009 y›l›nda 8 milyar 187 milyon dolar oldu. Ayn› rakam 2008 y›l›nda ise 10 milyar 24 milyon dolard›. Makine sektörü 2010 y›l›na ihracat aç›s›ndan çok iyi bafllad›. 2010 Ocak ay›n›n 590 milyon dolarl›k ihracatla kapanmas›n› bekliyoruz. Bu geçti¤imiz y›l›n ayn› dönemine göre yüzde 5’lik art›fla iflaret ediyor” dedi.

GÜNDEM

expo

NEDEN KONYA?

moment

16

milyarl›k makine ihracat›na ulaflmak hiç zor de¤il. Örne¤in Singapur 56 milyar dolarl›k makine ihracat› yap›yor. Bunun sebebi Çin pazar›. Baflka örneklere bakacak olursak. Güney Kore 50 milyarl›k makine ihracat› yap›yor, Japonya sayesinde. Meksika 35 milyar

dolarl›k makine ihracat› yap›yor, ABD sayesinde.

Bizim AB ba¤lant›m›z da k›sa sürede benzer etki yaratacakt›r. Bu h›zl› geliflime de büyük ölçüde buna ba¤l›d›r. Çünkü ihracat›m›z›n yar›dan fazlas›n› bu büyük pazara yap›yoruz.”

Karavelio¤lu, “Türkiye için TIKIR TIKIR Toplant›lar›”n›n neden ilk olarak Konya’da yap›ld›¤› ise flu flekilde aç›klad›: “‹lk olarak Konya’y› tercih etmemizin çok nedeni var. Öncelikle Konya’n›n imalat ve parça üretim sektörü çok köklü. Makine sanayinin oluflmas›nda bu eskiye dayanan parçac›l›k kültürünün izleri yat›yor.

Ayr›ca ihracat verilerine bakt›¤›m›zda Konya’n›n makine ihracat›nda ciddi art›fllar›n yafland›¤›n› gördük. Biz bu toplant›lar› makine sanayisi olan ve geliflmekte olan baflka flehirlerde de yapaca¤›z. Ancak Konya’n›n ekonomi tarihinde makine sektörünün önemli bir yer kaplamas› ve de ihracat›n› ciddi oranda art›rmas› buray› seçmemizin ana nedeni oldu diyebilirim.”

“MTG 2010’DA HEM MAHALL‹ HEM DE ULUSLARARASI ÇALIfiACAK” Toplant›da Makine Tan›t›m Grubu’nun reklam kampanyalar› hakk›nda da bilgi

veren Karavelio¤lu, 2010 y›l›nda hem mahalli hem de uluslararas› kampanyalar yapacaklar›n› söyledi.

Mahalli çal›flmalardan en önemlilerinden birisinin ise “Türkiye için TIKIR TIKIR toplant›lar›” oldu¤unu belirten Karavelio¤lu Meslek Liseleri ve Üniversitelerle de iflbirli¤i içerisinde çal›flmalar yürüteceklerini anlatt›.

Yurtd›fl›nda ise öncelikle belirlenen hedef pazarlarda alg› anketleri yap›lacak ve bu ülkelere yönelik reklamlar haz›rlanacak. Bu ülkeler belirlenirken de genifl bir skala oluflturulmas›na özen gösterilecek.

17 moment

Türk makine sektörünün çok önemli bir potansiyeli oldu¤unun alt›n› çizen Karavelio¤lu, bunun desteklenmesi gerekti¤ine de¤inerek flu tespitleri aktard›: “Makine sektörü petrolün ard›ndan dünya üzerinde en fazla ciroya sahip aland›r. Ayr›ca makine sektörü krizlerden en az etkilenen ve bir ülkenin tutarl› kalk›nmas› için olmazsa olmazlar aras›nda say›lan üretim fleklidir.

Biz bu bilinçle hareket ederek bu kampanyalar› yap›yoruz. Çokta büyük destek al›yoruz. ‹hracatta daha da güçlenmek için öncelikle evimizde güçlü olmam›z gerekti¤ini düflündük ve bu nedenle iç pazarda da tan›t›m kampanyalar› yapt›k. Ancak bundan sonras› yurtd›fl› aya¤› eklenerek gerçeklefltirilecek.”

“Türkiye için TIKIR TIKIR toplant›lar” Konya konferans›n›n aç›l›fl konuflmas›n› yapan Konya Sanayi Odas› Baflkan› Tahir Büyükhelvac›gil ise Konya Sanayisi’nin geliflen bir sanayi oldu¤unu ifade ederek, “Konya olarak, gelecek y›llarda ad›m›z› çok daha fazla duyuraca¤›z. Bu çerçevede bize destek veren Makine Tan›t›m Grubu’na da teflekkür ederiz” dedi.

Ayn› konferansta bir sunum gerçeklefltiren Prof. Dr. Deniz Gökçe ise; Türk ekonomisinin 2010 y›l› içerisinde olumlu sinyaller vermeye bafllad›¤›n› ifade ederek sanayicilerin bu y›l›n ikinci yar›s›ndan itibaren daha olumlu geliflmeler ile karfl›laflacaklar›n› bekledi¤ini söyledi.

expo

“ÖNCEL‹KLE EV‹M‹ZDE GÜÇLÜ OLMALIYIZ”

GÜNDEM

Makine sektörünün 2023 hedefi:

100 milyar dolar ihracat

expo

MAK‹NE SEKTÖRÜ, 2023 V‹ZYON ÇALIfiTAYINI DÜZENLED‹.

TOPLANTIDA 2023 YILINDA 500 M‹LYAR DOLAR ‹HRACAT HEDEF‹ KOYAN TÜRK‹YE’N‹N BU HEDEFE ULAfiMASI ‹Ç‹N MAK‹NE SEKTÖRÜNÜN LOKOMOT‹F GÖREV‹ ÜSTLENMES‹ GEKERT‹⁄‹ ORTAK F‹K‹R OLARAK BEL‹RT‹LD‹.

moment

18

ürkiye’nin 2023 y›l›nda hedefledi¤i 500 milyar dolarl›k hedefine ulaflmas› için sektörler baz›nda gerçeklefltirilen liderlik toplant›lar›n›n sonuncusu 28 Ocak’ta düzenlendi. Makine ve aksamlar› sektörünün liderlerini bir araya getiren toplant›ya D›fl Ticaret Merkezi ev sahipli¤i yapt›. DTM ‹hracat Müdürü ve Makine Tan›t›m Grubu Baflkan› Ali R›za Oktay, Orta Anadolu Makine ve Aksamlar› ‹hracatç› Birlikleri Baflkan Vekili Kutlu Karavelio¤lu, Yönetim Kurulu Üyeleri Sevda Kayhan Y›lmaz, Merih Eskin, Mustafa Bozkurt, Nam›k Kemal Memifl ve OA‹B Genel Sekreteri Özkan Ayd›n baflta olmak üzere sektörden pek çok temsilcinin yer ald›¤› toplant›da, sektörün gelecek dönemine iliflkin ön görüfller ortaya konarken, ihracat potansiyeli ve hedef pazarlar› hakk›nda bilgi verildi. Buna göre, makine yat›r›mlar›n›n sabit sermaye yat›r›mlar›n›n en önemli alt unsurunu oluflturdu¤u, sermaye yat›r›mlar› ile makine yat›r›mlar› aras›nda da mutlak büyüklük itibariyle yak›n iliflki bulundu¤u belirtildi. Sabit sermaye yat›r›mlar›n›n art›fl› ile makine yat›r›mlar›n›n artt›¤› ve her ikisinin de ekonomik büyümeyi h›zland›rd›¤› ifade edildi. Sabit sermaye yat›r›mlar›n›n oran›n›n dünya gelirine oran›n›n 2000-2008 y›llar› aras›nda yüzde 20,2 ile yüzde 20,3 aras›nda de¤iflti¤i, makine yat›r›mlar›n›n da dünya gelirine oran›n›n ayn› dönemde 6,40 ile 8,50 aras›nda de¤iflti¤i vurguland›. Küresel kriz ile birlikte ortaya ç›kan at›l kapasite nedeniyle sabit sermaye ve makine yat›r›mlar›n›n yavafllayaca¤›na dikkat çekildi. Makine yat›r›mlar› toplam harcamalar›n›n dünya gelirine oran›n›n 2009 y›l›nda yüzde 5,6, 2013 y›l›nda yüzde 6, 2018 y›l›nda yüzde 6,5 ve 2023 y›l›nda ise yüzde 7 olarak öngörüldü¤ü dile getirildi. Makine yat›r›mlar›n›n büyüklü¤ünün bu varsay›mlara göre, 2009 y›l›nda 3,1 trilyon dolar, 2013 y›l›nda 4 trilyon dolar, 2018 y›l›nda ise 5,65 trilyon dolar olaca¤› kaydedildi.

500 M‹LYAR DOLARLIK HEDEF MAK‹NE SEKTÖRÜ GEL‹fiMEDEN YAKALANAMAZ Çal›fltay da dört ana gruba ayr›lan makine sektörü kat›l›mc›lar› kendi sektörleri için 2023’de ne kadarl›k bir ihracat yapa-

expo

T

moment

19

expo

GÜNDEM

moment

20

ye’nin 2023 y›l›nda 500 milyar dolara ulaflmas›n›n yolunun makine ihracat›n›n artmas›ndan geçti¤i konusunda bütün kat›l›mc›lar hem fikirdi. 500 milyar dolar ihracat›n makine sektörü olmaks›z›n yakalanmas›n›n mümkün olmad›¤› vurgulan›rken, geliflmifl ülkelerin ihracatlar›n›n yüzde 20’sinin makine sektörü taraf›ndan yap›ld›¤› anlat›ld›.

MAK‹NE SEKTÖRÜNÜN YÜKSEL‹fi‹ RAKAMLARDA KEND‹N‹ GÖSTER‹YOR

caklar›n› istatistiklerden ve tecrübelerinden faydalanarak; kendi aralar›nda tart›flt›lar ve rakamlar aç›klad›lar. Bu rakamlar ›fl›¤›nda Türk makine sektörü-

nün 2023 için ihracat potansiyeli belirlenmeye çal›fl›ld›.

Makinenin alt sektör temsilcileri aras›nda rakam farkl›l›klar› gözlense de Türki-

Son 18 y›ld›r gerek dünya gerekse de Türkiye makine ihracat›n›n düzenli olarak artt›¤› vurguland›. Buna göre 1990 y›l›nda dünya makine ihracat› 352 milyar dolar iken Türkiye’nin makine ihracat› 183 milyon dolar olarak gerçekleflti. 2000 y›l›nda dünyan›n makine ihracat› 596 milyar dolar iken bu rakam ülkemizde 1 milyar 239 milyon dolar oldu. 2008 y›l›nda ise dünya makine ihracat› yaklafl›k 1,5 trilyon dolara ç›karken, ülkemiz makine ihracat› 8,5 milyar dolara ulaflt›. Toplant›da sektörün alt grup mallar› baz›nda

expo

neler, 368 milyon dolarla güç üreten makineler, 90 milyon dolarla metal iflleme makineleri takip etti. Toplant›da ayr›ca makine sektörünün mevcut pazarlar› ve hedef pazarlar› ile ilgili rakamsal bilgile-

21 moment

ihracatlar› da ele al›nd›. Buna göre, 2008 y›l›nda BYB genel endüstri makine ve cihazlar› 598 milyon dolarl›k ihracat rakam› ile lider oldu. Bunu 417 milyon dolarla belirli sanayiler için özellikli maki-

re yer verildi. Sektörün alt gruplar baz›ndan en fazla ihracat yapt›¤› ülkeler s›raland›.

Buna göre geçti¤imiz y›l güç üreten makinelerde Almanya’ya 800 milyon dolarl›k ihracat yap›ld›. Bunu ABD’ye yap›lan 240 milyon dolar, Fransa’ya yap›lan 189 milyon dolar, ‹ngiltere’ye yap›lan 156 milyon ve Polonya’ya yap›lan 100 milyon dolarl›k ihracat izledi. Belirli sanayiler için özellikli makine ve cihazda 182 milyon dolarla en fazla ihracat Rusya’ya gerçeklefltirildi. Bunu 167 milyon dolarla Almanya, 127 milyon dolarla ABD, 101 milyon dolarla ‹talya ve 101 milyon dolarla serbest bölgeler izledi. ‹nflaat ve madencilik makinelerinde en çok ihracat yap›lan ülke 92 milyon dolarla Almanya olurken, tar›m ve ormanc›l›k makinelerinde 106 milyon dolarla ABD, metal iflleme makinelerinde 91 milyon dolarla serbest bölgelere, BYB genel endüstri makine cihaz ve aksam›nda 419 milyon dolarla Almanya ilk s›raya yerleflti.

expo

GÜNDEM

moment

22

‹malatta büyük buluflma;

WIN Fuar›

04-07 fiUBAT 2010 TAR‹HLER‹ ARASINDA ‹STANBUL’DA TÜYAP FUAR VE KONGRE MERKEZ‹’NDE DÜZENLENEN “WIN 2010-WORLD OF INDUSTRY” FUARI’NA, MAK‹NE TANITIM GRUBU ADINA B‹R ‹NFO STAND ‹LE KATILIM SA⁄LANDI. annover Messe Bileflim Fuarc›l›k A.fi. taraf›ndan 04-07 fiubat 2010 tarihleri aras›nda ‹stanbul’da TÜYAP Fuar ve Kongre Merkezi’nde düzenlenen “WIN 2010-World of Industry”

H

Fuar›’na, Makine Tan›t›m Grubu ad›na bir info stand ile kat›l›m sa¤land›. 20 ülkeden toplam 499 firma kat›l›m gerçeklefltirdi¤i fuar›n aç›l›fl›nda MTG stand›n› Sanayi ve Ticaret Bakanl›¤› Müsteflar› Ali Bo¤a ziyaret

etti. Fuaye alan›nda yer alan Makine Tan›t›m Grubu stand›nda Makine Tan›t›m Grubu’nu, Orta Anadolu Makine ve Aksamlar› ‹hracatç›lar› Birli¤i’ni ve makine ve aksamlar› sektörünü tan›t›c› broflür, ayl›k sektörel der-

FUAR ULUSLARARASI ‹fi BA⁄LANTILARININ MERKEZ‹ OLDU Geçti¤imiz y›llara göre %21 daha fazla uluslararas› ziyaretçiye ev sahipli¤i yapan fuarda 17 ülkeden sat›n alma heyetleri “Uluslararas› ‹fl Birli¤i Günleri” kapsam›nda üç gün boyunca kat›l›mc›-

larla birebir görüflmeler yapma imkan› buldu. ‘Hosted Buyer Program›’ özel program› kapsam›nda ve T.C. D›fl Ticaret Müsteflarl›¤› iflbirli¤i ile Ürdün, ‹ran, Irak, Suriye, Etiyopya, Fas, Cezayir, Tunus, Afganistan, Kazakistan, Azerbaycan, Makedonya, Romanya, Arnavutluk, Ukrayna ve M›s›r’dan gelen ifl heyetlerinin yan› s›ra IHK Niederrhein arac›l›¤›yla Almanya’dan gelen ifl adamlar› da fuar›n 3. günü kat›l›mc› ve ziyaretçilerle yüz yüze görüflmeler gerçeklefltirdiler.

WIN Fuarlar›’n›n 1. Faz›’nda Avusturya, Belçika, Çin, M›s›r, Fransa, Almanya, Yunanistan, Japonya, Hindistan, ‹ran, ‹talya, Pakistan, Polonya, Romanya, Rusya, ‹spanya, Tayvan, Türkiye, Ukrayna ve ‹ngiltere‘den gelen bireysel kat›l›mc›lar›n ve uluslararas› pavilyonun yan› s›ra Almanya, Romanya ve ‹ngiltere de ülke kat›l›m› gerçeklefltirdi.

ANADOLU’DAN FUARA YO⁄UN ‹LG‹ WIN Fuarlar›’n›n 1. Faz›’n›n› oluflturan makine imalat›, kaynak teknolojileri, yüzey iflleme, yan sanayi ve tafl›mac›l›k – lojistik sektörlerinde Anadolu’da faaliyet gösteren iflletme sahipleri ve profesyoneller de ulafl›m masraflar› organizatör taraf›ndan karfl›lanarak fuar› ziyaret etme imkan› buldu. Bu özel program kapsam›nda Türkiye’nin 13 farkl› flehrinden toplam 1.125 sanayici fuar› ziyaret etti

expo

hakk›nda detayl› bilgilere daha h›zl› ulaflabildiler.

23 moment

gi Moment Expo da¤›t›ld›. Ayr›ca yurt içi tan›t›m kampanyas› reklam filmlerinin standa gösterimi yap›ld›.

4 gün boyunca 44.057 ziyaretçinin kat›l›m sa¤lad›¤› fuarda MTG stand›n› ziyaret eden firma temsilcilerine makine sektörü ve Makine Tan›t›m Grubu hakk›nda bilgi verildi.

Kat›l›mc› ve ziyaretçilerin yüzü güldü WIN Fuarlar›’n›n 1. faz› özellikle ihracatç›lar, ithalatç›lar, yat›r›mc›lar ve yeni pazarlar arayan flirketler için eflfliz ifl f›rsatlar›yla doluydu.

Hem kat›l›mc› firmalar hem de ziyaretçiler aç›s›ndan son derece verimli geçen fuardan herkes beklentilerinin karfl›lanmas›n›n verdi¤i memnuniyetle ayr›ld›. Kat›l›mc›lar, ziyaretçilerin kalitesinden ve kurduklar› yerli ve uluslararas› ifl ba¤lant›lar›n›n fazlal›¤›ndan duyduklar› memnuniyeti dile getirdiler.

Ziyaretçiler ise fuarda imalat endüstrisindeki en son yenilikler, yurt içi ve yurt d›fl›ndan binlerce ürün, marka ve hizmet konusunda bilgi edinme flans› buldular.

Geçti¤imiz y›llardan farkl› olarak, dijital ortamda haz›rlanan fuar katalo¤u ve fuar alan›na yerlefltirilen kiosklar sayesinde ziyaretçiler fuarda yer alan firmalar›n sunduklar› ürün ve hizmetler

expo

GÜNDEM

moment

24

Kiralama sektörü Türkiye’de büyümeli DÜNYADA 90 M‹LYAR DOLARLIK T‹CARET HACM‹NE SAH‹P OLAN K‹RALAMA SEKTÖRÜNDE TÜRK‹YE’N‹N PAYINA DÜfiEN‹ ALAB‹LMES‹ ‹Ç‹N ÇALIfiMALARA HIZ VER‹LD‹. 5. K‹RALAMA KOM‹TES‹ TOPLANTISI’NA KATILAN ERA (AVRUPA K‹RALAMA DERNE⁄‹) GENEL SEKRETER‹ M‹CHEL PET‹TJEAN “BELK‹ DE B‹R GÜN AMER‹KA’DAN AVRUPA’DAN F‹RMALAR GEL‹P S‹Z‹NLE ORTAKLIKLAR KURACAKLAR” DED‹. üm dünyada yaflanan ekonomik krizle birlikte Türkiye’de de önemi anlafl›lan kiralama sektörü’ne yön vermek üzere ‹MDER (Türkiye ‹fl Makinalar› Distribütörleri ve ‹malatç›lar› Birli¤i) ve

T

‹SDER (‹stif Makinalar› Distribütörleri ve ‹malatç›lar› Derne¤i)taraf›ndan organize edilen 5. Kiralama Komitesi Toplant›s›’na 20 y›ld›r hem Amerika’da hem de Avrupa’da hizmet veren ERA (Avrupa Kiralama Derne¤i)

yöneticileri kat›ld›. Sektör temsilcisi firmalar›n ERA Genel Sekreteri Michel Petitjean ve ERA Genel Sekreter Yard›mc›s› Michel Baumgartner bir araya geldi¤i toplant›da kiralama sektörünün dünyadaki geçmifli, günü-

AVRUPA’DA T‹CARET HACM‹ 35 M‹LYAR EURO

TÜRK‹YE’N‹N POTANS‹YEL‹ BÜYÜK

Toplant›n›n aç›l›fl konuflmas›n› yapan ‹MDER Baflkan› R›zanur Meral Avrupa’da sat›fllar›n yaklafl›k yüzde 45’inin kiralama sektörü firmalar› arac›l›¤›yla gerçekleflti¤ini, 15 bin firman›n faaliyet gösterdi¤i kiralama sektöründe 118 bin kiflin de istihdam edildi¤ine dikkat çekti.

Avrupa’da 35 milyar Euro’dan fazla ticaret hacminin gerçekleflti¤i dev sektörde Türkiye’nin henüz istenilen seviyeye gelmedi¤ini ifade eden Meral, “‹MDER ve ‹SDER olarak daha yolun bafl›nda olmam›za ra¤men h›zla geliflme gösteren Türkiye kiralama sektörünün önümüz-

Kiralama Sektörünün dünyadaki geliflimi hakk›nda ayr›nt›l› bilgi veren ERA Genel Sekreteri Michel Petitjean “‹lk ad›m müflterinin tercih etmesini sa¤lamak. Türkiye’de kiralama sektörünün geliflmesi için öncelikle müflterilerde ifl makinesi kiralama bilincinin oluflturulmas› gerek” fleklinde konufltu. Firmalar›n›n beklemeden müflterilerin aya¤›na giderek bu pazar› oluflturabileceklerine dikkat çeken Petitjean, sözlerini flöyle sürdürdü; “Dünyan›n her yerinde ayn› anda pek çok kifli ve firma kiralama yap›yor. Kiralama sat›n alma gibi dura¤an

Michel Petitjean ERA Genel Sekreteri “Dünyan›n her yerinde ayn› anda pek çok kifli ve firma kiralama yap›yor.

Kiralama sat›n alma gibi dura¤an de¤il, oldukça hareketli bir alan. Siz de dünyan›n her yerinde makinelerinizi kiraya verebilir ya da kiralayabilirsiniz.”

de¤il, oldukça hareketli bir alan. Siz de dünyan›n her yerinde makine kiralayabilirsiniz.” Dünyada yaflanan ekonomik daralmaya dikkat çeken Petitjean, günümüzde art›k kar marjlar›n› korumak ve artt›rmak yerine filo ve para ak›fl›n› sa¤laman›n en önemli baflar› oldu¤unu ifade etti. Türkiye’de sektörün h›zla geliflebilece¤ini belirten Petitjean, son olarak “Belki de bir gün Amerika’dan Avrupa’dan firmalar gelip sizinle ortakl›klar kuracaklar” dedi.

Türkiye’nin çok büyük potansiyele sahip oldu¤unu belirten ERA Genel Sekreter Yard›mc›s› Michel Baumgartner ise dünyada devam eden ekonomik krizin kiralama sektörünün geliflimi için önemli bir f›rsat oldu¤unu, Türkiye’de distribütör firmalar›n dünyada sahip olduklar› güçlü network a¤› ile bu f›rsat› de¤erlendirebileceklerini söyledi. Türkiye’nin Avrupa ile ayn› hukuki kurallara sahip olmamas›n›n flimdilik dezavantaj yaratt›¤›n› belirten Baumgartner, biran önce düzenlemelerin yap›lmas›n› ERA’n›n da bu konuda yard›mc› olabilece¤ini ifade etti.

expo

deki y›llarda artarak devam edece¤i kanaatindeyiz” dedi.

25 moment

müzdeki konumu ve gelece¤e iliflkin öngörüler dile getirildi.

expo

SEKTÖRDEN

moment

26

Türkiye’nin butik makine üreticisi:

Repkon REPKON YÖNET‹M KURULU ÜYES‹ VE ‹fi GEL‹fiT‹RME D‹REKTÖRÜ GÜRHAN V. B‹LG‹N, ÖZEL S‹PAR‹fi ÜZER‹NE, SPES‹F‹K ‹HT‹YAÇLARI TAM OLARAK KARfiILAMAK ‹Ç‹N TASARLANAN MAK‹NELER ÜRETT‹KLER‹N‹ SÖYLEYEREK, “30 YILI AfiKIN SÜRED‹R MÜfiTER‹LER‹M‹Z‹N ‹HT‹YAÇLARINA CEVAP VEREN ÖZEL ÇÖZÜMLER SUNMAYI ‹LKE ED‹ND‹K” D‹YOR.

expo moment

27

Ö

zel siparifl üzerine, spesifik ihtiyaçlar› tam olarak karfl›lamak için tasarlanan makineler üreten Repkon, 1978 y›l›ndan bu yana dünyaya sac metale flekil veren ekipmanlar tedarik ediyor. Özellikle flowforming, shear forming ve hot-spinning teknolojilerinde özel tasar›mlar gelifltirmeye odaklanan firma, 30 y›l› aflk›n süredir müflterilerinin ihtiyaçlar›na cevap veren özel çözümler sunmay› ilke ediniyor. Moment Expo’nun sorular›n› yan›tlayan Repkon Yönetim Kurulu Üyesi ve ‹fl Gelifltirme Direktörü Gürhan V. Bilgin, “LPG ve CNG tüpleri, panel radyatörler, sac varil, parabolik yaprak yay, hurda paketleme, evye ve muhtelif beyaz eflya, ayr›ca otomobil egsoz ve jantlar› gibi sahalarda komple üretim hatlar› deruhte eden,

anahtar-teslim çözüm sa¤lay›c› olarak hizmet verebilmekteyiz” diyor. Bilgin ayr›ca, “fiu s›ralar tamamlamakta oldu¤umuz sevkiyat, vana üretim hatt›, ayak ve kalkan tamir hatt› ve gövde üretim hatt›n› da kapsayan komple bir LPG tüp üretim tesisi olup Irak’a ait bir kamu kuruluflu için üretildi” diyor. Ayn› zamanda yüksek bas›nçl› gaz tüplerinin boyun k›s›mlar›n› yapan ve diplerini (kaynaks›z olarak) kapatan bir makine üretimini de gerçeklefltirdiklerini belirten Bilgin, kamyon jantlar›n›n disk ve çemberlerini üretmek için kullan›lacak iki makaral› bir flowforming makinesinin yap›m›na devam ettiklerini söylüyor. Bilgin, türünün ilk örne¤i olacak 6 makaral› uzun boru iflleme (flowforming) makinesinin detay mühendislik çal›flmalar›n›n ise tamamlanma aflamas›nda oldu¤unu akta-

r›yor. Repkon’un özellikle flowforming, shear forming ve hot-spinning teknolojilerinde çok özel tasar›m ve üretim know-how’›na sahip, konusunda tan›nan bir makina imalatç›s› oldu¤unu söyleyen Bilgin, 1978 y›l›ndan bu yana dünyaya sac metale flekil veren ekipmanlar tedarik ettiklerini söylüyor. Söz konusu 30 y›l boyunca müflterilerinin gerçek ihtiyaçlar›na cevap veren özel çözümler sunmay› ilke edinmifl bir ekibe sahip olduklar›n›n alt›n› çizen Bilgin, “Bunun ötesinde, kadromuzu sahalar›nda zengin birikimler edinmifl uzmanlarla desteklemek suretiyle LPG ve CNG tüpleri, panel radyatörler, sac varil, parabolik yaprak yay, hurda paketleme, evye ve muhtelif beyaz eflya, ayr›ca otomobil egsoz ve jantlar› gibi sahalarda komple üretim hatlar› deruhte eden,

SEKTÖRDEN makinesinin yap›m› devam etmekte; türünün ilk örne¤i olacak 6 makaral› uzun boru iflleme (flowforming) makinesinin detay mühendislik çal›flmalar› tamamlanma aflamas›ndad›r.” Bilgin ayr›ca, “Her siparifl çok özel bir uygulama için gelifltirilmek durumunda oldu¤undan, Repkon’un teknolojik faaliyetlerinin tümü Ar-Ge çal›flmalar› olarak telakki edilebilir” diye konufluyor.

“‹HRACATIMIZ RUSYA VE ORTADO⁄U’YA KAYDI”

expo

Dönemsel sanayileflme aktivitesine paralel olarak baz› bölgelere ihracat yo¤unlaflmalar› yaflanmakla birlikte, genel olarak befl y›l öncesine kadar (özellikle Bat›) Avrupa’ya olan ihracatlar›n›n son y›llarda Rusya ve Ortado¤u’ya kayd›¤›n›n alt›n› çizen Bilgin, buna karfl›n,

moment

28

DÜNYACA TANINMIfi F‹RMALARLA ORTAKLIK Benimsedi¤i strateji gere¤i baz› özel üretim sahalar›nda, konular›nda uzman dünyaca tan›nm›fl firmalarla çözüm ortakl›klar› bulunan firma, Hollanda’l› Fontijne Grotnes firmas›yla birlikte tüm dünyada, çok özel bir saha olan motorlu araç jantlar› üretim hatlar› kuruyor. Ayr›ca, kaynak konusunda uzman ‹sviçre merkezli Schlatter firmas›yla birlikte de panel radyatör üretim hatlar› kurmak üzere yelken açt›. Bilgin ayr›ca, “Son olarak da, yine Hollanda merkezli AWL firmas›yla 2010 y›l›ndan itibaren ara verdi¤i büyümesine devam edece¤ine inand›¤›m›z, otomotiv sektöründe çok özel çözümler sunmaya bafllayaca¤›z” diyor. Bilgin flöyle devam ediyor: “Siparifl üzerine özel üretim yapt›¤›m›z için

“ fiu s›ralar tamamlamakta oldu¤umuz sevkiyat,

Gürhan V. Bilgin Repkon Yönetim Kurulu Üyesi ve ‹fl Gelifltirme Direktörü ü 30 y›l boyunca müflterilerimizin gerçek ihtiyaçlar›na cevap veren özel çözümler sunmay› ilke edindik.

anahtar-teslim çözüm sa¤lay›c› olarak hizmet verebilmekteyiz” diyor.

ÖZEL S‹PAR‹fi MAK‹NELER Ürettikleri her makinenin özel siparifl üzerine, spesifik bir ihtiyac› tam olarak karfl›lamak için tasarlanmakta ve teknolojik olarak en üst noktada olmas›na gayret ettiklerine de vurgu yapan Bilgin, “Bundan dolay› yürütülen bütün projelerimizde hep daha iyiyi ve yeniyi yaratmak ihtiyac›n› duymaktay›z” diye konufluyor. Bilgin flöyle devam ediyor: “fiu s›ralar tamamlamakta oldu¤umuz sevkiyat, vana üretim hatt›, ayak ve kalkan tamir hatt› ve gövde üretim hatt›n› da kapsayan komple bir LPG tüp üretim tesisi olup Irak’a ait bir kamu kuruluflu için tamamlanm›flt›r. Ayn› zamanda yüksek bas›nçl› gaz tüplerinin boyun k›s›mlar›n› yapan ve diplerini (kaynaks›z olarak) kapatan bir makine üretimi gerçeklefltirdik. Ayr›ca, kamyon jantlar›n›n disk ve çemberlerini üretmek için kullan›lacak iki makaral› bir flowforming

vana üretim hatt›, ayak ve kalkan tamir hatt› ve gövde üretim hatt›n› da kapsayan komple bir LPG tüp üretim tesisi olup Irak’a ait bir kamu kuruluflu için tamamlanm›flt›r. Ayn› zamanda yüksek bas›nçl› gaz tüplerinin boyun k›s›mlar›n› yapan ve diplerini (kaynaks›z olarak) kapatan bir makine üretimi gerçeklefltirdik.”

Amerika Birleflik Devletleri’nden Çin’e, Almanya’dan Güney Afrika’ya kadar birçok ülkede Repkon makinelerinin sorunsuz bir flekilde çal›flt›¤›n› söylüyor.

Ciddi yat›r›m kalemlerine iliflkin, hat›r› say›l›r projeleri gerçeklefltirmeye aday olduklar›n› sözlerine ekleyen Bilgin, dünyan›n önemli firmalar›na karfl› teknoloji temelli bir rekabet içinde olmay› tercih ettiklerini belirtiyor. Bilgin flöyle devam ediyor: “Örne¤in, Hollanda’da üretim yapan dünyaca ünlü Franke firmas›n›n evvelce ancak üç operasyonda elde edebildi¤i özel bir evyeyi sadece iki ifllemde üretebilmesine olanak sa¤layacak bir gelifltirmeyle yüzde 33’e varan bir verimlilik art›fl› gerçeklefltirilebildi.

Bunu ö¤renen di¤er ülkelerde üretim yapan Franke’ler de bizden benzer taleplerde bulundular.”

ancak müflterilerimizin koflulsuz memnuniyeti halinde varl›¤›m›z› sürdürmemizin mümkün olabilece¤inin bilincinde olarak kalite konusunda ‘s›f›r taviz’ politikas› yürütmekteyiz. Üretti¤imiz makinelerin on y›llarca güvenle kullan›laca¤› varsay›m›yla her türlü üretim kofluluna uygun olacak rijiditede dizayn yapmak, en kaliteli komponentleri kullanarak ve konusunda uzman tedarikçiler kullanarak üretim yapmak ve tabi ki en kalifiye montaj ekipleriyle çal›flmak zorunday›z, her zaman. Dolay›s›yla da bu konuda yaflanabilecek sorunlar› asgariye indirme gayreti içindeyiz.”

TÜM ÇEVRESEL R‹SKLER ELE ALINIYOR CE sertifikal› ürün sunman›n getirdi¤i oldukça kat› güvenlik normlar›n›n yan›

du¤u da aflikârd›r. Ürün ve pazar çeflitlendirmelerinin yan› s›ra, teknolojiye daha çok kaynak ay›rmak suretiyle rekabetin önünde kalmak hayati olacakt›r kanaatini tafl›maktay›z. Standart makineler için özellikle Uzakdo¤u’daki makine imalatç›lar›n›n daha ziyade üretim kapasiteleri ve sat›fl hacimlerine ba¤l› olarak elde edebilecekleri maliyet avantajlar›na karfl›, inovatif ve enerji tasarruflu ürünler gelifltirmek efektif olabilecektir.”

KAL‹F‹YE ‹fiGÜCÜ ARZINDAK‹ AÇIK C‹DD‹ BOYUTLARDA

sel riskler de dikkatle ele al›nmakta ve filtreler, ar›tma üniteleri, geri-dönüflüm düzenekleri gibi gereken tüm ön-

ediyor: “Bu durum çok memnuniyet verici olmakla birlikte, büyümenin kal›c› hale gelmesi için yap›labileceklerin ol-

“Türkiye’de sanayici olman›n beraberinde getirdi¤i sorunlar›n yan› s›ra, kaliteye duyarl›, özenli ve özverili çal›flmaya aç›k, kalifiye iflgücü arz›ndaki aç›k ciddi boyutlara yaklaflmaktad›r” diyen Bilgin ekliyor: “Makinecilik ‘kültürü’nün ülkemizde yerleflmesi için bu husus kritiktir. Söz konusu ihtiyaç mavi yakal› personel için oldu¤u kadar mühendislik kadrosu içinde geçerlili¤ini korumaktad›r. Ayr›ca, Türk Exim Bank’›n aktif tutumuna ve sürekli çabalar›na ra¤men, rakiplerin (özellikle Bat› Avrupa merkezli firmalar›n) müflteriler için temin edebildikleri ihracat finansman› olanaklar› s›k s›k al›nabilecek projelerin kaybedilmesine yol açabilmektedir.”

expo

lemler mutlaka al›nmaktad›r” diye konufluyor.

Türkiye’de makinecili¤in son y›llarda bariz bir ivme kazanarak, önemli pazarlarda kendisini kabul ettirdi¤ine de de¤inen Bilgin, makinenin ihracat kalemleri aras›nda da öncü bir konuma yükseldi¤ini söylüyor. Bilgin flöyle devam

29 moment

s›ra dizayn ettikleri her makinede operatöre ve di¤er çal›flanlara en ufak bir risk oluflturma ihtimalini bertaraf etmek, müflterilerden bu konuda herhangi bir talep olmamas› durumunda dahi, birincil öncelikleri oldu¤unu aktara Bilgin, “Ayr›ca, üretim prosesi esnas›nda ortaya ç›kabilecek tüm çevre-

expo

SEKTÖRDEN

moment

30

Konya’da büyüyen dev:

Unormak

1987 YILINDAN BU YANA GIDA SEKTÖRÜNDE H‹ZMET VEREN UNORMAK, MÜfiTER‹LER‹NE BAfiTA KOMPLE UN VE ‹RM‹K FABR‹KALARI KURULUMU H‹ZMET‹ VERMES‹N‹N YANI SIRA GEN‹fi ÜRÜN YELPAZES‹YLE MAK‹NE ‹HT‹YAÇLARINI DA KARfiILIYOR. UNORMAK; SADECE UN VE KEPEK MAK‹NELER‹ DE⁄‹L, MISIR UNU, BAKL‹YAT VE TOHUM TASN‹F MAK‹NELER‹ ‹MALATI ALANINDA DA FAAL‹YETLER‹NE DEVAM ED‹YOR.

“Unormak sadece Konya’n›n de¤il bütün Türkiye’nin önde gelen de¤irmen makineleri imalatç›lar›ndan biridir. Firmam›z ayr› ayr› de¤irmen makinelerini üretmekle birlikte "anahtar teslim" projelerini de gerçeklefltirmektedir.” Firman›n TSE, ISO 9001, CE , TUV sertifikalar›na sahip oldu¤unun alt›n› çizen Mustafa Oral, üretimlerinde en son teknoloji kulland›klar›n› ve bu standart üstü çal›flmalar›n›n onlar› de¤irmen sektöründe tüm dünyan›n tercih etti¤i bir marka haline getirdi¤ini söylüyor.

AR-GE ‹Ç‹N YILDA 500 B‹N DOLAR Firma Ar-Ge çal›flmalar›na da önem veriyor ve büyük bir bütçe ay›r›yor. Mustafa Oral, Unormak’›n Ar-Ge çal›flmala-

¤unu söylüyor. Dünya çap›nda 25 ülkede tesisi bulunan Unormak’›n oldu¤u ülkelerden baz›lar› flöyle: Rusya, Romanya, Arnavutluk, Kosova, Fransa, Yunanistan, Kazakistan, Ukrayna, ‹ran, Irak, Suriye, Tunus, S›rbistan, Cezayir, Hindistan, M›s›r, Fas..

Mustafa Oral, Unormak’›n d›fl pazardaki büyük firmalarla rekabetinde iyi bir konumda oldu¤unu söylüyor. Oral: “Dünya standartlar›nda üretim yapan firmam›z, sektörün gereksinmelerine göre her kapasitede ve boyutta de¤irmen makineleri gerçeklefltirmektedir.

20 y›l› aflk›n bir süredir yürüttü¤ümüz çal›flmalarda modern, pazardaki geliflmeleri yak›ndan izleyen, teknolojik yenilikleri ürünlerinde ve sistemlerinde en do¤ru flekilde kullanan bir firma olmufl-

‹

nsanlar›n temel besin ihtiyaçlar›n›n bafl›nda yer alan un ve unlu mamullerin elde edilmesi ifllemi, günümüz koflullar›na uygun tesislerde modern bir teknoloji kullanarak mümkün oluyor. Unormak, 1987 y›l›ndan bu yana Konya 3. Organize Sanayi Bölgesi’nde yer alan tesislerinde de¤irmencilik sektöründe faaliyet gösteriyor.

Firma, de¤irmen makineleri imalat› ile anahtar teslim un, irmik ve m›s›r tesisleri, katl› de¤irmen sistemleri, valsler, kare elekler, temizleme ve tavlama makineleri, ö¤ütme makineleri, tafl›ma sistemleri, rand›man sistemleri, elektrik ve otomasyon sistemlerine ait üretimler yap›yor.

“ANAHTAR TESL‹M” PROJELER Unormak Genel Müdürü Mustafa Oral, Unormak De¤irmen Makine Sanayi’nin sektördeki önemini flöyle anlat›yor:

r›n› flöyle anlat›yor: “Firmam›z Ar-Ge çal›flmalar›na büyük bir ciddiyetle yaklafl›yor. Makine imalat›nda gerekli standardizasyonu yakalayabilmek için kalite kontrol ifllemlerini teknik elemanlar gözetiminde büyük bir titizlikle gerçeklefltirmekteyiz.”

Mustafa oral ar-ge çal›flmalar› için y›lda 500bin dolarl›k bir bütçe ay›rd›klar›n› söylüyor.

3 KITAYA ‹HRACAT “Dünya üzerinde bir çok noktada kurdu¤umuz tesisler kuracaklar›m›z›n teminat›d›r” diyen Unormak Genel Müdürü Mustafa Oral, yurt d›fl›nda kurmufl olduklar› tesis say›s›n›n 100’ü aflk›n oldu-

tur. Bu anlamda d›fl piyasalardaki firmalar ile gerek kalite gerekse fiyat konusunda rekabet edebilecek düzeyde bulunmaktad›r.”

‹HRACAT RAKAMLARI ÜLKEM‹Z‹N KAPAS‹TES‹N‹N ALTINDA Türkiye makine sektörünün ihracat rakamlar› hakk›nda görüfllerini sordu¤umuz Unormak Genel Müdürü Mustafa Oral; rakamlar›n tatmin edici olmad›¤›n› söylüyor. Oral sözlerine flöyle devam ediyor: “‹hracat rakamlar› elbette yeterli de¤il. ‹hracat rakamlar›ndaki art›fl memnuniyet verici olsa da ülkemizin ve sektörümüzün kapasitesi bu rakamlar›n

31 moment

m›s›r unu, bakliyat ve tohum tasnif makineleri imalat› alan›nda faaliyetlerine devam ediyor. Makine imalat›nda teknolojik geliflmelerin takipçisi olan firma, üretimde standardizasyonu sa¤lam›fl olup deneyimli teknik personeli ile müflteri beklentilerini tam ve zaman›nda gerçeklefltirmeyi prensip olarak görüyor.

25 ülkede tesisi bulunan Unormak, 3 k›taya yay›lan ihracat a¤›yla büyümesini sürdürüyor.”

expo

“ Unormak, sadece un ve kepek makineleri de¤il,

expo

SEKTÖRDEN

moment

32

çok üzerindedir.” Mustafa Oral, ‹hracat rakamlar›n›n iyilefltirilmesi için yap›lmas› gerekenleri ise flöyle s›ral›yor: “‹hracat rakamlar›n›n art›fl›n›n gelifltirilmesi için kalite standartlar›m›z›n kalite standartlar›m›z›n artt›r›lmas›, maliyetlerimizi rekabet edilecek düzeyde olmas› gere-

kir. Ayr›ca reklam ve tan›t›m faaliyetlerine de oldukça önem verilmesi gerekmektedir.”

SORUNLARI AfiMAK ‹Ç‹N AR-GE’YE DAHA FAZLA ÖNEM VER‹LMEL‹

Sektörün sorunlar›na da de¤inen Mustafa Oral, özellikle kalite, tan›t›m ve ArGe çal›flmlar› üzerinde duruyor. “ Kalite ve tan›t›m sorununu bir nebze de olsa aflm›fl durumday›z. Ama gelinen bu nokta da yeterli de¤ildir. Öncelikle ArGe’ye önem verilmeli. Biz Unormak ola-

V‹ZYON: DÜNYA fi‹RKET‹ OLMAK

rak Ar-Ge çal›flmalar›n› çok önemsiyoruz. Ve bütçe planlamamam›zda da ayr›d›¤›m›z bütçeyle bu sav›m›z›n arkas›nda duruyoruz.

Bir di¤er önemli konu da enerji kaynaklar›. Enerji kaynaklar› rantabl olarak kullan›lmal›. Kalifiye eleman say›s›

Unormak, kuruldu¤u 1987 y›l›ndan bu yana her geçen gün büyüyen ve sadece Konya’n›n de¤il, Türkiye’nin ve giderek dünyan›n sektöründe say›l› firmalar›ndan biri haline gelmesini ilkeli ve genifl vizyonlu ilerleyifline ba¤l›yor. Sadece de¤irmen makineleri imalat› ile s›n›rl› kalmayarak ö¤ütme makineleri, tafl›ma sistemleri, rand›man sistemleri, elektrik ve otomasyon sistemlerine ait üretimleri ve daha bir çok farkl› seçenekleri ile ürün yelpazesini her geçen gün artt›r›yor.

Unormak sahip oldu¤u vizyonunu “ürün yelpazesini çeflitlendirerek hem iç hem de d›fl piyasalarda rekabet gücünü ve buna ba¤l› olarak pazar pay›n› artt›ran, çal›flan, iflveren ve müflteri mutlulu¤unu ilke edinmifl, kalite sistemine tüm personel düzeyinde kat›l›m sa¤layarak sürekli gelifltiren ve iyilefltiren bir anlay›fl› taahhüt etmek” olarak aç›kl›yor. yöGenel Müdür Mustafa Oral firmalar›n›n misyonunu ise flu sözlerle dile getiriyor: “Makine imalat›nda teknolojik geliflmelerin takipçisi olan firmam›z, üretimde standardizasyonu sa¤lam›fl olup deneyimli teknik personeli ile müflteri

ÇEVREYE VE H‹JYENE MAKS‹MUM ÖNEM Unormak, üretti¤i ürünler gere¤i g›da sektörüne hizmet veren bir firma olarak, hijyen ve çevre duyarl›l›¤›n›n üst safhada yer ald›¤› Türkiye’nin önde gelen firmalar›ndan biri. Mustafa Oral Unormak’›n çevreye ve insan sa¤l›¤›na duyarl›l›¤› hakk›nda flunlar› söylüyor: “Üretim yapmakta oldu¤umuz makine parkurunda, özellikle insan sa¤l›¤›n› yak›ndan ilgilendiren en önemli g›da maddesi olan un üretimi yap›lmaktad›r. Bu nedenle sa¤l›kl› g›da üretimi ve çevre kirlili¤i konusunda flirketimiz oldukça duyarl› hareket etmektedir.

Unormak olarak bizler maksimum derecede hijyene önem vermekteyiz.”

expo

beklentilerini tam ve zaman›nda gerçeklefltirmeyi prensip olarak görmektedir.”

Unormak’›n en önemli hedefinin “taahhütlerini tam ve zaman›nda yerine getiren, yurtiçi ve yurt d›fl›nda tercih edilen bir marka ve bir dünya flirketi olmak” oldu¤unun alt›n› çizen Mustafa Oral, ortaks›z yürüttükleri çal›flmalar›nda dünya genelinde oldukça büyük kapasitelerde kurulmufl bir çok tesise sahip olduklar›n›, bunlara örnek olarak Rusya ve M›s›r’daki tesisleri verebilece¤ini söylüyor.

33 moment

artt›r›lmal› ve tüm bunlar yap›l›rken ortak hareket edilmelidir.”

moment

expo

KAPAK

34

Hayat›n her alan›nda

35 moment

fiEH‹RLEfiME HAREKETLER‹, SÜPERMARKETLER‹N ARTIfiI, AMBALAJLI GIDA KÜLTÜRÜNÜN TÜM DÜNYAYA YAYILMASI VE GENEL EKONOM‹K CANLANMA G‹B‹ FAKTÖRLER‹N B‹LEfiKES‹ OLARAK AMBALAJ SEKTÖRÜ DE DÜNYADA ÇOK HIZLI B‹R GEL‹fiME GÖSTER‹YOR. TÜRK‹YE’DE DE AMBALAJ MAK‹NEC‹LER‹, AMBALAJ SANAY‹N‹N DÜNYADAK‹ GEL‹fiMELER‹NE PARALEL OLARAK HEDEFLER‹N‹ YÜKSELTEREK BU HIZLI DE⁄‹fi‹ME ADAPTE OLMAYA ÇALIfiIYOR.

expo

ambalaj makineleri

KAPAK

Ö

expo

zellikle 2000’li y›llarla birlikte bafllayan h›zl› flehirleflme hareketleri, süpermarketlerin art›fl›, turizmin geliflmesi, ambalajl› g›da kültürünün tüm dünyaya yay›lmas›, genel ekonomik canlanma ve büyüme h›zlar› gibi faktörlerin bileflkesi olarak ambalaj sektörü de dünyada çok h›zl› bir geliflme gösteriyor. Türkiye’de de ambalaj makinecileri ambalaj sanayinin dünyadaki geliflmelerine paralel olarak, hedeflerini yükselterek bu h›zl› de¤iflime adapte olmaya çal›fl›yor. Ambalaj makineleri sektörü ile ilgili olarak Makine Tan›t›m Grubu Yönetim Kurulu Üyesi ve Darka Makina Sahibi Merih Eskin, AMD Ambalaj Makinecileri Derne¤i Yönetim Kurulu Baflkan› ve Aymaksan Ayla Makina Sanayi Afi. Genel Müdürü Cemal Ayla ve Tam-Tafl Makina Sat›fl Müdürü Gökcan Alaflalvar Moment Expo’nun sorular›n› yan›tlad›.

moment

36

SEKTÖR HIZLA GEL‹fi‹YOR, DE⁄‹fi‹YOR Ambalaj makinecilerinin sorunlar› da genel olarak tüm makine üreticileri ile benzerlik göstermesiyle beraber, hizmet verdi¤i sektör gere¤i rekabetin, de¤iflimin h›zl› olmas› sonucunda çok fazla de¤iflim ile yüz yüze kal›yor. Bunun maliyeti de sürekli ve yüksek ArGe maliyetidir. Sektörde çok say›da firma ve giriflimci faaliyet gösterirken bunlar›n büyük ço¤unlu¤unun üretim ölçekleri küçüktür. Ekonomik ölçülerde üretim yap›lmad›¤›ndan firma bafl›na yarat›lan üretim de¤eri de geliflmifl bat› toplumlar›na ve global piyasada yer alan firmalara k›yasla oldukça küçüktür. Büyük ço¤unlu¤u ‹stanbul’da faaliyet gösteren ambalaj makineleri, yan sanayi ve ekipman imalatç›lar› yeterli büyüklükteki ve do¤ru yerde üretim alanlar›na sahip olamad›¤› için baflta küçük yerde üretim yapma olmak üzere benzer problemleri aflamamakta, küçük ölçeklerde ve s›k›fl›k faaliyet göstermek zorundad›r. Bu durum verimlili¤i, sat›nalma maliyetini ve eleman problemlerini etkilemektedir. Küçük ölçekli KOB‹’lerin güçlerini ve üretim becerilerini birlefltirecek mekanizma ve zihniyet maalesef oluflamamaktad›r.

Yüksek maliyet nedeniyle uluslararas›

fuarlarda yeterince yer al›namamakta, standartlar göz doldurucu, tatmin edici düzeyde, ziyaretçilere iyi imaj verecek profilde yap›lamaktad›r. Fuarlarda dev-

let teflviklerini yetersizdir. ‹ç pazardaki rekabet ortam›nda ayakta kalma mücadelesinden yeterince d›fl pazarlara yönlenilememektedir. ‹ç pazardaki talep

2008’DE SEKTÖR ‹HRACATI ARTTI 2008 y›l›nda Türkiye’nin ambalaj makineleri sektör ihracat› yüzde 86,4 oran›nda artarken, ithalat› yüzde 15 oran›nda yükseldi. Ayn› y›l ambalaj makineleri, Türkiye makine ve aksamlar› sektörünün tamam›n›n gerçeklefltirdi¤i ihracat içinde yaklafl›k olarak yüzde 0,76, ithalat içinde ise yüzde 1,52 pay ald›. Sektörün söz konusu dönemde d›fl ticaret a盤› yüzde 2,79 artt› ve 270,3 milyon dolar olarak gerçekleflti.

2009 y›l›nda ambalaj makineleri sektörü ekonomik krizden büyük oranda etkilendi. 2009 y›l› Ocak-Kas›m dönemi

ihracatta, önceki y›llardan süregelen art›fl yerini yüzde 23,8 oran›nda azalmaya b›rakt›, ithalat›m›z da yüzde 34,6 oran›na geriledi. Söz konusu dönemde, d›fl ticaret a盤› yüzde 38,2 azalarak 149,3 milyon dolara düfltü. Ayn› dönemde d›fl ticaret hacmi de yüzde 32,5 azalarak 269,6 milyon dolara geriledi.

Türkiye’de son y›llarda ambalaj sanayi h›zl› bir büyüme e¤ilimi gösteriyor.

Ambalaj sanayinin h›zl› geliflimi ve tüketim al›flkanl›klar›ndaki de¤iflimle birlikte bu ilerleme ambalaj makineleri sektörüne de yans›yor.

Birleflmifl Milletler (BM) ‹statistik Bölümü verilerine göre, 2007 y›l›nda 14,9 milyar dolar olan sektör ihracat› yüzde 11 oran›nda artarak 2008 y›l›nda 16,5 milyar dolar de¤erinde gerçekleflti.

Ambalaj makineleri, toplam dünya ihracat› içinde yüzde 0,11 pay almaktad›r.

2008’DE 66,8 M‹LYON DOLAR ‹HRACAT 2008 y›l›nda Almanya ve ‹talya dünya ihracat›n›n yaklafl›k yüzde 63’ünü gerçeklefltirdi. Türkiye ise 2008 y›l›nda gerçeklefltirdi¤i 66,8 milyon dolar ihracat ile sektörün dünya ihracat›ndan yüzde 0,4 pay ald› ve s›ralamada 22. konuma yerleflti (BM verilerinde ‘di¤er paketleme, ambalajlama, etiketleme ve mühürleme makinelerinin aksam ve parçalar›’na ait veriler bulunmad›¤› için ihracat de¤erleri daha düflük görünüyor. Türkiye’nin sektör ihracat› 2008 y›l›nda TÜ‹K verilerine göre 83,6 milyon dolar.)

2006 ve 2007 y›llar›nda tüm ülkelere yap›lan ihracat de¤eri baz›nda yap›lan s›ralamada listenin bafl›nda yer alan Almanya’n›n ihracat› 2008 y›l›nda yüzde 13,9 oran›nda artarak 6.166 milyon dolara yükseldi ve ilk s›radaki konumu de¤iflmedi. Bu ülkeyi 4.192 milyon dolar ile ‹talya ve 658 milyon dolar ile ABD takip ediyor. Ambalaj makineleri

SIRA

ÜLKE

1

expo

AMBALAJ MAK‹NELER‹ ‹HRACATINDA BAfiLICA ÜLKELER (1.000 $) 2006

2007

Almanya

4.315.133

5.412.243

6.166.508

2

‹talya

3.303.043

3.807.217

4.192.274

10,1

3

ABD

596.094

585.552

658.098

12,4

4

‹sviçre

416.192

479.653

552.693

15,2

5

Fransa

392.952

462.654

519.174

12,2

6

Japonya

366.982

400.983

463.931

15,7

7

Hollanda

370.810

421.158

431.231

2,4

8

Çin

239.238

360.340

429.633

19,2

9

‹sveç

403.002

398.398

356.154

-10,6

10

‹spanya

302.140

359.093

301.127

-16,1

11

‹ngiltere

236.287

225.426

283.479

25,8

12

Kanada

245.009

232.196

231.733

-0,2

13

Tayvan

203.722

236.281

229.196

-3,0

14

Avusturya

146.923

192.921

172.466

-10,6

15

Danimarka

110.164

133.892

145.081

8,4

16

Belçika

106.001

116.648

138.627

18,8

17

Güney Kore

72.231

93.185

125.385

34,6

18

Çek Cum.

54.414

64.431

87.854

36,4

19

Finlandiya

68.794

70.045

77.194

10,2

20

Brezilya Di¤er TOPLAM

2008

De¤iflim 07-08 13,9

66.422

68.750

74.060

7,7

705.596

783.052

882.720

12,7

12.721.149

14.904.118

16.518.618

10,8

Kaynak: BM ‹statistik Bölümü * Ambalaj makineleri mal grubunun içerisinde yer alan GT‹P: 8422.90.90 “di¤er paketleme, ambalajlama, etiketleme ve mühürleme makinelerinin aksam ve parçalar›”na ait ihracat verileri BM ‹statistik Bölümü'nden temin edilememektedir.

37 moment

daralmas›, haks›z rekabet veya fiyat tutturamamadan dolay› altyap›s› haz›r olmadan d›fl pazara yönelen firmalar›m›z ihracat ve sonras› sorunlar›n› daha da büyütmektedir.

Türkiye’de tüketilen g›dalar›n önemli bir bölümü henüz bir ambalaja dahi girmemekte veya uygun flekilde paketlenmemektedir. Yetkili mercilerin f›r›nlar› dahi denetlemekte zorluk çekti¤i, halk sa¤l›¤›na en önemli tehdidi oluflturan denetimsiz ve ambalajs›z g›dalar›n kol gezdi¤i bir ortamda ambalaj makinesi kullan›m›n›n ve sa¤lad›¤› hijyenin, firmalar› ifllerinde ciddi ve kontrollü çal›flma zeminine çekmesinin önemi ortaya ç›kmaktad›r. 16.11.1997 tarih ve 23172 nolu Resmi Gazete’de yay›mlanan Türk G›da Kodeksi Yönetmeli¤i gere¤i “Tüm G›da Ürünlerinin Ambalajlanmas› Zorunlu” k›l›nmaktad›r. 30.03.2005 tarih ve 25771 nolu Resmi Gazete’de yay›mlanan G›da ve G›da ile Temasta Bulunan Madde ve Malzemelerin Piyasa Gözetimi, Kontrolü ve Denetimi ile ‹flyeri Sorumluluklar›na Dair Yönetmelik’te pazaryerleri, cadde ve sokaklarda yafl meyve sebze hariç her türlü g›dan›n aç›kta sat›fl›n›n yasak oldu¤u tekrar aç›kça ifade edilmektedir. Türkiye’nin AB’ye uyumu ve üyelik müzakerelerinin aksayarak gitti¤i bir dönemde müzakere konular› aras›nda bulunan ‘tüketicinin ve sa¤l›¤›n korunmas›’ ilkeleri çerçevesinde ç›kan tüm bu uyum yasa ve yönetmeliklerinin uygulanmas› tüm toplumun yarar›nad›r.

Bu yasan›n uygulanmas› sektörün önünü ciddi bir flekilde açacakt›r.

KAPAK ihraç eden ilk 20 ülke aras›nda en fazla ihracat art›fl›n› yüzde 36,4 ile Çek Cumhuriyeti gösterdi, bu ülkeyi yüzde 34,6 art›fl oran› ile Güney Kore ve yüzde 25,8 ile ‹ngiltere izledi.

expo

2008’DE 14,7 M‹LYAR DOLAR ‹THALAT

moment

38

2007 y›l›nda 12,8 milyar dolar olan toplam sektör ithalat› yüzde 15 oran›nda artarak 2008 y›l›nda 14,7 milyar dolar de¤erine yükseldi. 2008 y›l›nda sektör ithalat›n› yüzde 3,2 artt›rarak 1.738 milyon dolara yükselen ABD, dünya s›ralamas›nda lider konumunu korudu.

Söz konusu ülkeden sonra dünya ithalat›ndan en çok pay alan ülkeler ise s›ras›yla 939 milyon dolar ile Çin ve 832 milyon dolar ile Rusya Federasyonu oldu. Dünya ithalat›nda ilk 5 s›rada yer alan ülkeler, toplam ithalat›n yüzde 33’ünü gerçeklefltirdiler. 2008 y›l›nda ithalat› en fazla artan ülkeler yüzde 90,7 ile Polonya, yüzde 67,4 ile Hindistan, yüzde 47,5 ile ‹spanya ve yüzde 36,8 ile Hollanda oldu. ‹ngiltere, Japonya, Brezilya ve Meksika’n›n ithalat›nda ise düflüfl gerçekleflti.

2008 y›l› sektör ithalat›nda önemli ülkeler s›ralamas›nda 12. konumda bulunan Türkiye, 295 milyon dolar de¤erinde ithalat gerçeklefltirerek, dünya geneli ambalaj makineleri ithalat›ndan yüzde 2 pay ald›. Türkiye’nin ithalat› söz konusu y›lda yüzde 9,8 art›fl göstermifltir (TÜ‹K verilerine göre Türkiye’nin ithalat› 353,9 milyon dolar).

SEKTÖRÜN TÜRK‹YE’DEK‹ DURUMU 2007 y›l›nda 44,9 milyon dolar ihracat gerçeklefltiren sektör, 2008 y›l›nda genel makine ve aksamlar› ihracat art›fl oran›n›n (yüzde 18,2) üstünde bir performans sergileyerek ihracat›n› yüzde 86,4 oran›nda art›rd› ve 83,6 milyon dolar seviyesine yükseltti. Türkiye’nin 2008 y›l›ndaki sektör ihracat› ürün baz›nda incelendi¤inde, 44,8 milyon dolar ile birinci s›rada ‘Di¤er Paketleme/Ambalajlama Makineleri’ kaleminin yer ald›¤›, bu ürünü 22 milyon dolar ile ‘fiifle, Kutu vb. Doldurma, Kapsülleme, ‹çecekleri Gazland›rma Makineleri’ ve 12,4 milyon dolar ile ‘Di¤er Paketleme/Ambalajlama Makinelerine Ait Ak-

sam; Parçalar’ grubunun izledi¤i görülüyor.

2007-2008 döneminde ihracat art›fl oran› aç›s›ndan, ilk s›rada yüzde 158,7 ile ‘Di¤er Paketleme/Ambalajlama Makinelerine Ait Aksam; Parçalar’ kalemi yer ald›, bu kalemi yüzde 121,1 ile ‘Di¤er Etiketleme, Mühürleme vb. Makinelerinin Aksam; Parçalar›’ ve yüzde 114,2 art›fl oran› ile ‘fiifle, Kutu vb. Doldurma, Kapsülleme, ‹çecekleri Gazland›rma Makineleri’ takip etti. 2009 y›l› Ocak-Kas›m döneminde ise ihracat yüzde 23,8 düflerek

60,2 milyon dolar de¤erinde gerçekleflmiflti.

Ambalaj Makineleri sektörü 2008 y›l› ihracat›nda ‹talya’n›n 11,3 milyon dolar ile birinci konumda yer ald›¤›, bu ülkeyi 9,6 milyon dolar ile Polonya ve 5,3 milyon dolar ile Azerbaycan’›n takip etti¤i görülüyor. Sektör, 2008 y›l›nda (serbest bölgeler dahil olmak üzere) 112 ülkeye ürün ihraç gerçeklefltirdi.

2008 y›l›nda sektör ihracat›nda en büyük pay› alan ilk 20 ülke aras›nda ihracat art›fl› esas al›nd›¤›nda; yaklafl›k 26 kat art›fl ile Avusturya’n›n ilk s›rada yer

SEKTÖR ‹THALATINDA 12. SIRADAYIZ

ald›¤› görülüyor. Bu ülkeyi 24 kat art›fl oran› ile Polonya, 13 kat art›fl oran› ile Pakistan ve yüzde 530 art›fl oran› ile ‹ngiltere takip ediyor. Söz konusu dönemde ihracat›m›zda en büyük düflüfl ise Rusya Federasyonu’nda (yüzde 46,4) gerçekleflti. 2008 y›l› Ocak-Aral›k döneminde ihracat›m›zda ilk 20 s›ray› alan ülkeler, 2008-2009 y›llar› Ocak-Kas›m döneminde incelendi¤inde; ihracat›m›zda art›fl kaydedilenlerin sadece Irak ve Ege Serbest Bölgesi oldu¤u, di¤erlerine yap›lan ihracat›m›z›n ise düfltü¤ü gözlemleniyor.

2009’DA ‹THALATTA DÜfiÜfi YAfiANDI 2007 y›l›nda 307,8 dolar de¤erinde sektör ürünü ithal eden Türkiye, 2008 y›l›nda genel makine ve aksamlar› ithalat art›fl›n›n (yüzde 0,2) üzerinde bir art›fl sergileyerek ambalaj makineleri ithalat›n› yüzde 15 oran›nda artt›rd› ve 353,9 milyon dolar seviyesine yükseltti.

Türkiye’nin 2008 y›l›nda ithal etti¤i ambalaj makineleri, G.T.‹.P. baz›nda incelendi¤inde; 185,8 milyon dolar ile birinci s›rada ‘Di¤er Paketleme/ Ambalajlama Makineleri’ kaleminin yer ald›-

39 moment

¤›, bu ürünü 109,2 milyon dolar ile ‘fiifle, Kutu vb. Doldurma, Kapsülleme, ‹çecekleri Gazland›rma Makineleri’ ve 37,8 milyon dolar ile ‘Di¤er Paketleme/ Ambalajlama Makinelerine Ait Aksam; Parçalar’ grubunun izledi¤i görülüyor.

2008 y›l› Ocak-Aral›k dönemi sektör ithalat›nda ‘Di¤er Etiketleme, Mühürleme vb. Makinelerinin Aksam; Parçalar›’ yüzde 80,6; ‘Di¤er Paketleme/ Ambalajlama Makinelerine Ait Aksam; Parçalar’ yüzde 37,5; ‘fiifle, Kutu vb.

Doldurma, Kapsülleme, ‹çecekleri Gazland›rma Makineleri’ yüzde 20,5 ve ‘Di¤er Paketleme/Ambalajlama Makineleri’ yüzde 4,4 art›fl kaydetti.

2009 y›l›n›n Ocak-Kas›m döneminde ithalat›m›zda önemli ölçüde (yüzde 34,6) düflüfl kaydedildi. Söz konusu dönemde art›fl görülen bir pozisyon bulunmuyor.

2008 y›l›nda sektör ürünleri ithalat›m›zda önemli yer tutan ülkeler aras›nda ilk üç s›ray› ‹talya (163,5 milyon dolar), Almanya (88,6 milyon dolar) ve ‹sviçre (26,2 milyon dolar) ald›.

2008 y›l› ithalat›m›zda art›fl oranlar› esas al›nd›¤›nda; yüzde 1407,6 ile Polonya’n›n ilk s›rada yer ald›¤› görülmekte. Polonya’y› yüzde 941,4 art›fl oran› ile Brezilya, yüzde 213 ile Belçika ve yüzde 170,2 ile Fransa takip ediyor. ‹thalatta en büyük düflüfl görülen ülke ise yüzde 59 ile Macaristan, yüzde 54,6 ile Avusturya ve yüzde 35,3 ile Güney Kore oldu.

2009 y›l› Ocak-Kas›m döneminde ilk 20 ülke aras›nda sadece Bulgaristan, ‹ngiltere, Japonya ve Brezilya’dan yapt›¤›m›z ithalat artt›.

expo

2008 y›l› sektör ithalat›nda önemli ülkeler s›ralamas›nda 12. konumda bulunan Türkiye, 295 milyon dolar de¤erinde ithalat gerçeklefltirerek, dünya geneli ambalaj makineleri ithalat›ndan yüzde 2 pay ald›. Türkiye’nin ithalat› söz konusu y›lda yüzde 9,8 art›fl göstermifltir (TÜ‹K verilerine göre Türkiye’nin ithalat› 353,9 milyon dolar).

2008 y›llar›nda, G.T.‹.P baz›nda dünya ambalaj makineleri ithalat›nda, 8422.30 pozisyonunda tan›ml› ‘fiifle, Kutu vb.

Doldurma, Kapsülleme, ‹çecekleri Gazland›rma Makineleri’ grubunun ithalat› yüzde 16,6 artarak 7.342 milyon dolara, 8422.40 pozisyonunda tan›ml› ‘Di¤er Paketleme /Ambalajlama Makineleri’ grubunun ithalat› ise yüzde 13,4 artarak 7.345 milyon dolar de¤erinde gerçekleflti.

KAPAK

expo

SANAY‹LEfiME AMBALAJA ‹LG‹Y‹ ARTTIRDI

moment

40

Sanayileflmenin ilerlemesiyle ve ambalaj malzemeleri üretiminin artmas›yla birlikte ambalaj ve ambalaj makinELER‹N‹N büyük önem kazand›¤›n› söyleyen Makina Tan›t›m Grubu Yönetim Kurulu Üyesi ve Darka Makina Sahibi Merih Eskin, “Asya ve Do¤u Avrupa ülkelerinde ambalaj makinelerine olan talebin artmas› beklenmektedir” diyor.

Eskin flöyle devam ediyor: “Ambalaj makinalar› özelinde dünya ihracat› 2008 y›l›nda 15,8 milyar dolard›. 2009 y›l›nda kriz etkisi nedeni ile standart sapma say›ld›¤›ndan belirleyici rakam›n bu flekilde al›nmas›nda fayda vard›r. Almanya, ‹talya, ABD ve ‹sviçre dünya ticaretinde bu alanda sektör liderleridir. Türkiye’de ise ambalaj makinalar› ihracat› 83,6 milyon dolar olarak gerçekleflti. 2007’ye göre bu art›fl yüzde 85’in üzerindedir.

Rusya Federasyonu bizim için en fazla ihracat yapt›¤›m›z ülke iken 2008’de bu unvan› ‹talya ele geçirdi. Türkiye’nin ambalaj makineleri ihracat› ile ithalat› aras›ndaki makas çok büyüktür. ‹hracatta büyük oranl› art›fllar yaflan›rken ithalatta küçük oranlarda azalma gözlenmektedir. G›da sanayine yönelik ambalaj makineleri üretimi sektörün yaklafl›k beflte ikisini oluflturmaktad›r.” Eskin sektörün öne ç›kan sorunlar›yla ilgili ise flöyle konufluyor: “Bunlar›n en bafl›nda girdi maliyetlerinde rekabetçi olamamak ve özellikle ileri düzeyde teknoloji kullan›m›n›n gerekti¤i makinelerde bu komponentler aç›s›ndan d›flar›ya olan ba¤›ml›l›k ve rakiplerimize oranla bunlar› daha pahal›ya malediyor olmam›z söylenebilir. Kalite alg›m›z›n yabanc› makine markalar› ile yar›flamamas› ise di¤er bir önemli sorunumuzdur. Hatta k›sa bir süre öncesine kadar Asya Pasifik ülkelerinin markalar›na bile bizden fazla güveniliyordu denebilir. Üretimin planlama ve kontrolü aç›s›ndan geliflmemizi h›zland›rmak ve bunu kalite odakl› ve ölçme kontrol tekniklerini kullanarak yapmak son derece önemlidir.”

YALIN VE VER‹ML‹ ÜRET‹M S‹STEM‹NE GEÇ‹LMEL‹ Eskin ayr›ca firmalar›n kurumsallaflamamas›na da de¤inerek, yal›n ve verimli üretim sistemine geçememenin

iflletmelere çok zarar verdi¤ini söylüyor. Eskin flöyle devam ediyor: “Çok geç de¤il. Bu sistemleri kuran ve kemiklefltiren uygulamalara yönelik e¤itim ve programlar›n teflvik kapsam›na al›nmas›n›n tam zaman›. Sektörde lisan bilen mühendislik alan›ndaki geliflmeleri takip eden patent incelemeleri yapan, proje desteklerini izleyen ve baflvuru dosyalar› haz›rlayabilen, e-ticaret yöntemlerini kullanmaya yatk›n personel istihdam eden kitlenin azl›¤› büyük bir engel. Uzun süredir Kosgeb’den sadece bu amaca yönelik bir personel al›m›n›n teflvikini istiyoruz, bunu mevcut istihdam deste¤ine ek olarak istiyoruz.

Böyle bir uygulama makine sektörünü çok ileriye tafl›yacakt›r. Makine üreticileri ile makine kullan›c›lar›n›n bulufltu¤u bir kanal›n olmay›fl›n› da belirtmek laz›m. H›zl›, düflük hata payl› üretim tolerans›na uygun, pratik ve kolay kulla-

n›ma sahip makine üretip, düzenli servis hizmeti sa¤layan yap›lara sahip firmalar ve bunlara ihtiyaç duyan taraflar›n birbirini bulma ve tan›mada zaman kaybetmesi söz konusu.”

Yeni pazarlara girifl, var olan pazarlarda tutunma ve komflu ülkelerle ticaretin geliflimi amaçl› her tür tan›t›m ve sektörel ülke imaj›n› güçlendirici faaliyetlerin h›zland›r›lmas› gerekti¤ini de vurgulayan Eskin, “Özel ve kamu kaynakl› desteklere eriflimi kolaylaflt›rmal› ve kaynak yaratmal›y›z” diyor. Bu aç›dan Türk Makine Kalite ‹flareti-TURQUM’ün çok önemli bir f›rsat oldu¤una da de¤inen Eskin flöyle devam ediyor: “Makine Tan›t›m Grubu bütçesi kullan›larak sektörel üst marka olarak TURQUM’ün bilinirli¤ini sa¤layabilmek mümkün hale gelmifltir.

Türk makinecilerinin d›fl pazarlarda köklenmesini sa¤layacak olan Makine

AMBALAJ MAK‹NELER‹ ‹THALATINDA BAfiLICA ÜLKELER (1.000 $) SIRA

ÜLKE

2006

2007

1 2

ABD

1.527.321

1.683.526

1.738.181

Çin

699.000

694.481

939.251

35,2

3

Rusya Fed

508.306

711.340

831.934

17,0

4

‹spanya

330.240

438.437

646.716

47,5

5

Fransa

467.366

534.014

626.272

17,3

6

Almanya

435.598

486.760

530.320

8,9

7

Meksika

404.192

464.989

459.958

-1,1

8

Polonya

202.057

221.682

422.832

90,7

9

‹talya

262.686

297.981

319.778

7,3

10

‹sviçre

224.395

282.531

319.345

13,0

11

Kanada

261.028

285.525

303.875

6,4

12

Türkiye

289.720

268.599

294.982

9,8

13

‹ngiltere

307.124

366.264

290.621

-20,7

14

Brezilya

165.899

302.249

283.996

-6,0

15

Ukrayna

162.672

265.619

283.613

6,8

16

Belçika

191.643

216.459

244.231

12,8

17

Hindistan

127.754

145.790

244.033

67,4

18

Avustralya

234.556

180.422

213.026

18,1

19

Japonya

175.934

226.006

207.776

-8,1

20

Hollanda

148.846

138.703

189.794

36,8

Di¤er TOPLAM

2008

De¤iflim 07-08 3,2

3.829.167

4.564.042

5.297.231

16,1

10.955.504

12.775.419

14.687.765

15,0

Kaynak: BM ‹statistik Bölümü * Ambalaj makineleri mal grubunun içerisinde yer alan GT‹P: 8422.90.90 “di¤er paketleme, ambalajlama, etiketleme ve mühürleme makinelerinin aksam ve parçalar›”na ait ihracat verileri BM ‹statistik Bölümü'nden temin edilememektedir.

D›fl Ticaret Merkezleri ise gene bütçeden pay ayr›lan baflka bir projedir.

Böylelikle ortak tan›t›m, sat›fl ve servis hizmetleri sa¤layabilmek mümkün olacakt›r.”

Rekabetçi olabilmenin temelinde teknoloji üreten ülke konumuna gelene kadar fiyatta rekabetçi olabilmenin yatt›¤›n› aktaran Eskin, “Ortak Sat›nalma Organizasyonu-OSO bu anlamda bizler için hayatidir. Bu mekanizmaya flirketimiz yada derneklerimiz arac›l›¤› ile dahil olabilmek, sisteme sahip ç›karak daha kaliteliyi daha ucuz fiyata alabilmeyi hep birlikte organize edebilmek gerekmektedir” diye konufluyor.

41 moment

AMD Ambalaj Makinecileri Derne¤i Yönetim Kurulu Baflkan› ve Aymaksan Ayla Makina Sanayi Afi. Genel Müdürü Cemal Ayla özellikle firmas› penceresinden sektörü de¤erlendiriyor ve flöyle konufluyor: “Son y›llardaki geliflmelerini ihracattaki performanslar›na da yans›tan Türk ambalaj makineleri sektörü 2006-2008 y›llar› aras›nda di¤er sektörler gibi büyüme gösterdi. Global krizin etkisiyle 2008 May›s ay›ndan itibaren asl›nda ifllerde inifl bafllad›. Burada sektör genelinde katma de¤er yaratarak büyüyüp büyümedi¤imiz irdelenmeli. Yoksa fasoncu, markas›z orijinsiz makine ihracatç›s› olmas› hiç arzu etti¤imiz bir fley de¤il. Türkiye’nin teknolojik anlamda ithalat ve ihracat kalemlerine bak›ld›¤› zaman ülkemiz pek çok ürün üretti¤i halde, ayn› üründen çok say›da büyük bir ithalat var.

OA‹B verilerine göre miktar olarak yüzde 15 artan ihracat›m›z, parasal de¤er olarak yüzde 34 artm›flt›r.”

“Biz makine üreterek yüksek katma de¤eri olan bir ürün ortaya koyuyoruz.” diyen Ayla, bir ülkenin ekonomisini ayakta tutacak olan ana kayna¤›n üretim oldu¤unu söylüyor. Üretimin uzun vadede sa¤lad›¤› katma de¤er ile toplum refah seviyesini yukar› tafl›d›¤›na da de¤inen Ayla, “1945 y›l›nda savafltan ç›km›fl olan y›k›k dökük Almanya’ya bak›n. E¤er yüksek katma de¤erleri sa¤layan makine üretimine girmeseydi Almanya bugünkü seviyesine gelebilir miydi?” diye soruyor. Günümüz-

expo

“KATMA DE⁄ER YARATARAK BÜYÜYEMED‹K”

KAPAK de büyük ölçekli ve standart ifl yapan firmalar›n ihracatlar›n› kars›zl›¤a ra¤men artt›rd›¤›na da de¤inen Aya, belli ölçe¤e gelememifl küçük ölçekli firmalarda üretimdeki kay›plar›n ciddi boyutlara ulaflt›¤›n› ifade ediyor.

“KAL‹TES‹Z ÜRÜN TÜRK‹YE’N‹N ‹MAJINI ZEDELER”

expo

‹hracatta baflar›l› olmak için ucuz diye d›flar›ya kalitesiz ürünleri yollay›p Türk imaj›n› bozanlara karfl› hiçbir yapt›r›m da olmad›¤›na vurgu yapan Ayla sözlerini flöyle sürdürüyor: “Devletin destek verdi¤i fuarc›l›k firmalar›n› kurban› olan ve s›rf teflvik var diye araflt›rma yapmadan o fuarlara gidip bofla para döken çok firmam›z var. Acaba o makinelere o ülkede pazar var m›? Dar pazarda fuara kat›lm›fl firmalar›n birbirinin fiyat›n› vurmas›yla fiyat dibe vurmufl, kar kalmam›fl, Türk mal› imaj› s›f›rlanm›fl. ‹nternet kullanan, gösteriflli

ÜLKELERE GÖRE SEKTÖR ‹HRACATI $ (2008 YILINA GÖRE DE⁄ER SIRALI)

42 moment

bir web sayfas› yapan herkes ihracat yapabiliyor. Kimse altyap›y› sormuyor.

Herhangi yapt›r›m, kural koymuyor.

Hükümet makine sektörünü stratejik sektör ilan ediyor, ama ikinci el tebli¤ini yay›nl›yor. Ambalaj makinelerinde ‹talya, ‹spanya, Fransa kendi devletinin firmalara sa¤lad›¤› kredilerle ülkemize geliyor otel/fuar veya sergi düzenliyor.

Türk al›c› ise makinenin bedeline bakm›yor. Zaten kalitede belli bir ç›tan›n üzerinde, fiyata itiraz etse bile buldu¤u ucuz finans kayna¤› sayesinde yat›r›m›n› halletmenin sevincini yafl›yor. Biz ise yat›r›mc›n›n öz sermayesini alarak ifl yapmaya çal›fl›yoruz.”

Firma olarak siparifl metoduyla çal›flt›klar› için Ar-Ge’yi ald›klar› her makinenin siparifli s›ras›nda yapmak zorunda olduklar›n›n alt›n› çizen Ayla flöyle devam ediyor: “Bu ifle ayr› kaynak ay›rmadan mevcut kadrolar›m›z siparifl s›ras›nda geçmifl tecrübelerimizi yeni si-

2007 3.219.115

2008 11.305.297

2008 (OCAK-KASIM) 10.955.540

399.271

9.633.115

9.391.316

313.932

2312,7

2.190.473

5.332.155

5.179.793

3.546.260

143,4

2.887.827

4.749.718

4.693.003

2.495.188

64,5

1.042.575

2.845.313

2.843.263

2.772.928

172,9

2.315.760

2.815.354

2.777.013

2.212.705

21,6

657.439

2.808.545

2.310.565

865.410

327,2

CEZAY‹R

1.349.943

2.582.346

2.559.854

1.613.774

91,3

MISIR

1.264.831

2.390.354

2.350.569

2.334.023

89,0

641.124

2.389.137

2.216.519

1.705.419

272,6

2.361.256

2.373.511

2.264.493

752.265

0,5

4.277.801

2.292.024

2.049.340

1.633.025

-46,4

163.412

2.123.761

2.123.761

172.287

1199,6

1.420.663

2.000.639

1.777.782

1.362.327

40,8

554.662

1.698.156

1.062.561

1.183.129

206,2

1.213.014

1.483.230

1.378.959

757.904

22,3

231.333

1.457.441

1.456.193

598.884

530,0

B.A.E.

1.856.090

1.423.357

1.329.210

492.583

-23,3

IRAK

1.220.606

1.405.398

1.186.213

5.622.664

15,1

SIRA 1

ÜLKE ADI ‹TALYA

2

POLONYA

3

AZERBAYCAN

4

ALMANYA

5

SUR‹YE

6

‹RAN

7

YUNAN‹STAN

8 9 10

KAZAK‹STAN

11

ROMANYA

12

RUSYA FED.

13

PAK‹STAN

14

K.K.T.C.

15

EGE SER. BÖL.

16

BULGAR‹STAN

17

‹NG‹LTERE

18 19 20

AVUSTURYA

Kaynak: TÜ‹K

2009 2007/2008 (OCAK-KASIM) De¤iflim % 251,2 9.969.911

53.941

1.387.611

1.340.083

158.831

2472,5

D‹⁄ER

15.540.675

19.141.778

17.681.680

19.605.035

23,2

TOPLAM

44.861.811

83.638.240

78.927.710

60.168.484

86,4

2009’DA ‹HRACAT YÜZDE 23,8 DÜfiTÜ Türkiye’nin 2008 y›l›ndaki sektör ihracat› ürün baz›nda incelendi¤inde, 44,8 milyon dolar ile birinci s›rada ‘Di¤er Paketleme/Ambalajlama Makineleri’ kaleminin yer ald›¤›, bu ürünü 22 milyon dolar ile ‘fiifle, Kutu vb. Doldurma, Kapsülleme, ‹çecekleri Gazland›rma Makineleri’ ve 12,4 milyon dolar ile ‘Di¤er Paketleme/Ambalajlama Makinelerine Ait Aksam; Parçalar’ grubunun izledi¤i görülüyor.

2007-2008 döneminde ihracat art›fl oran› aç›s›ndan, ilk s›rada yüzde 158,7 ile ‘Di¤er Paketleme/Ambalajlama Makinelerine Ait Aksam; Parçalar’ kalemi yer ald›, bu kalemi yüzde 121,1 ile ‘Di¤er Etiketleme, Mühürleme vb. Makinelerinin Aksam; Parçalar›’ ve yüzde 114,2 art›fl oran› ile ‘fiifle, Kutu vb. Doldurma, Kapsülleme, ‹çecekleri Gazland›rma Makineleri’ takip etti. 2009 y›l› Ocak-Kas›m döneminde ise ihracat yüzde 23,8 düflerek 60,2 milyon dolar de¤erinde gerçekleflmiflti. parifle aktararak uyguluyor. Büyük firmalar bu destekleri kolayl›kla kullan›rken, küçük iflletmeler yeterince yararlanam›yor. AB’de ilk 15 ülkenin yat›r›mc›lar›, sonradan üye olan on ülkedeki makine üreticilerini sat›n alm›fllar.

Bu sat›n almada gözlemledikleri tek fley bilançodaki patent/faydal› model yans›malar›, pazar paylar› ve sistemleri. Tezgah ve bina yat›r›mlar›n› en son dikkate alm›fllar. ‹ster ISO Belgelendirme ifli olsun ister CE uygunluk iflareti olsun, maalesef iflletmelerin verimini, kurallar›n›, disiplinini sa¤layan, makinelerinde belli standartlar› deklare eden düzenlerden ziyade 2 günde paras›yla al›nan, çerçeveli renkli evraklar haline getirilmifltir.”

Ayla ayr›ca makine sektörünün emek yo¤un bir sektör oldu¤unu ifade ederek, yetiflmifl iflçiye, yani tasar›m› yapacak kapasiteye sahip teorik ve piyasa bilgisiyle donat›lm›fl, Ar-Ge yapabilecek mühendislere ihtiyac›m›z var diyor.

STANDART DIfiI ÜRET‹M SEKTÖRÜ ZORA SOKUYOR 1971 y›l›ndan beri ambalaj makineleri sektöründe faaliyet gösteren Tam-Tafl Makina Sat›fl Müdürü Gökcan Alaflalvar imalatç› ve ihracat odakl› olarak faaliyet gösterdiklerini belirterek, “Ülkemizde ve ihracat yapt›¤›m›z pazarlarda geçen y›l ortaya ç›kan küresel ekonomik krize ba¤l› olarak birçok sektörde hissedilmekte olan talep daralmas› ambalaj makineleri sektörü için de öne ç›-

expo moment

43

kan en önemli sorun olarak gözükmektedir” diyor.

Ambalaj makinalar› sektörü veya tüm makine imalat sektörü için önemli bir di¤er sorunun da yürürlükte olan CE standartlar›na uygun üretim flart›na Türkiye’deki makine imalatç›lar›n›n uymas›n›n sa¤lanmamas› oldu¤unu vurgulayan Alaflalvar, flöyle devam ediyor: “Yurt d›fl›ndan gelen makine ve teçhizatlarda da bu standartlar›n olup olmad›¤› yeterince kontrol edilmiyor. ‹hracat pazarlar›m›zda son zamanlarda, bu gibi standart d›fl› üretilen ambalaj makinalar› sebebi ile ‘Türk mal› kalitesizdir’ yaklafl›m› ile karfl›laflmaktay›z ve bu durum firmam›z›n oldu¤u kadar sektörde faaliyet gösteren her firman›n ve ülkemizin makine ihracat sektörünün önündeki en büyük engel olarak kendini göstermektedir.”

Ayr›ca makine imalat sektörünün

önemli problemlerinden olan kalifiye eleman s›k›nt›s›, finansman problemleri, devlet destekleri, leasing finansman› konusunda 2 y›l önce kald›r›lan KDV oran›n›n yüzde 1’den yüzde 18’e ç›kar›lmas› gibi konular›n ambalaj makinalar› sektöründe her firman›n ortak s›k›nt›s› oldu¤unu vurgulayan Alaflalvar, bu sorunlar için çözüm önerilerini ise flöyle s›ral›yor: “CE standartlar›nda üretim anlay›fl›n›n, yani standartlara uygun imalat yapmak, yedek parça ve servis hizmeti vermek, hizmet yeterlilik belgesi vermek gibi olmas› gereken flartlar›n imalat sektöründe uygulanmas›n›n sa¤lanmas›, ithal edilen makine teçhizat gruplar›nda da standartlara uygun olmayan makinelerin ülkeye sokulmamas›n›n sa¤lanmas›.”

Alaflalvar ayr›ca geçti¤imiz dönemde beyaz eflya, mobilya, otomotiv sektöründe uygulanan ve baflar›l› da olan

belirli oranda KDV muafiyeti modelinin tüm makine imalat sektörüne de sa¤lanmas› gerekti¤ini vurguluyor ve ekliyor: “Ayr›ca imalat makinalar› için Leasing ifllemlerinde KDV oran›n›n tekrar yüzde 18’den yüzde 1’e çekilmesinin sektörümüzün gelece¤i aç›s›ndan en önemli destek olaca¤›na inan›yoruz.” ‹malat›n› yapt›klar› makinelerin üretim sektörüne yönelik oldu¤unun alt›n› çizen Alaflalvar, sektörün desteklenmesinin ayn› zamanda üretimin, istihdam›n ve ihracat›n desteklenmesi oldu¤unu söylüyor. Alaflalvar, “Ülke olarak en çok ihtiyac›m›z olan daha çok üretim ve daha çok ihracatt›r” diyor.

Kaynaklar: -Türkiye ‹statistik Kurumu -International Trade Center(ITC) www.trademap.org -Ambalaj Makinecileri Derne¤i

expo

PLATFORMDAN

moment

44

T›bbi cihazlar sektörünün

gelece¤i parlak SADER Yönetim Kurulu Baflkan› H. Gültekin Acar faaliyetlerini flöyle özetliyor: “SADER, insan sa¤l›¤› gibi önemli bir sektörde hizmet gösteren ve sektörün önde gelen kurulufllar›ndan olan 14 firman›n sahipleri ve üst düzey yöneticileri taraf›ndan 1993 y›l›nda kuruldu.

Derne¤imiz, kuruldu¤u tarihten itibaren, toplumumuzun yaflam düzeyinin yükseltilmesine, insan onuruna yak›flan azami kalite ve mükemmellikte hizmet verilmesine, kaliteli sa¤l›k hizmetinin ülkemizde yerlefltirilmesine ve yayg›nlaflt›r›lmas›na katk› sa¤lamak ve teflvik edici olmak üzere çal›flmalar›n› sürdürüyor ve bu alanda yap›lan çal›flmalar›n sivil toplum kanad›n› temsil ediyor.”

Ü

ÜYELER‹N YÜZDE 40’I ‹HRACAT YAPIYOR H. Gültekin Acar SADER Yönetim Kurulu Baflkan› ‹hracatta öncü ülkelere bak›ld›¤›nda yerli üreticiyi korumaya ve ihracat› art›rmaya yönelik kredilerin uyguland›¤› görülür.

y›llar›n Ocak – Aral›k verilerinde ise 4,7’den; - 1, 9’a geriledi¤i görülüyor. Bu sonuçlar yaflanan ekonomik sürecin Türkiye ve dünya üzerindeki etkilerinin belirginleflmesi olarak yorumlanabilir.

(TOBB 2009 Medikal Sektör Raporu).

SADER’in 60 üyesinden yüzde 60’› ithalat, yüzde 40’› ise üretim yap›yor. Üyelerin faaliyet alanlar›, t›bbi cihaz ve sistemleri (aktif t›bbi cihazlar, vücuda yerlefltirilebilir aktif t›bbi cihazlar ve vücut d›fl›nda kullan›lan t›bbi tan› cihazlar›), laboratuar cihaz ve sistemleri, anahtar teslimi komple hastane ve laboratuar projeleri, dan›flmanl›k ve finansman hizmetleri olarak özetlenebilir. SADER üyelerinin faaliyetleri rakamlarla flöyle ifade edilebilir: “Üyeler 700’ün üzerinde

45 moment

lke ihracat›nda ilk 50’ye 2008 y›l›nda giren t›bbi cihaz sektörü, gelecekle ilgili olumlu sinyaller veriyor. ‹hracat yap›lan ülkeler Almanya, Azerbaycan, Nahç›van, Irak, ABD, Fransa, Belçika, KKTC, Hollanda, Suudi Arabistan, M›s›r, Cezayir, Kazakistan, Rusya Federasyonu, Pakistan yer al›yor. 100’ü aflk›n ülkeye ihraç edilen geliflen teknoloji ve mühendislikle üretilen mallar, sektörün pay›n› art›r›rken, ürün kalitesiyle de ihracat yap›lan ülkeler taraf›ndan be¤eniyle karfl›lan›yor. Üretimde dünya tarihi ile k›yasland›¤›nda yaklafl›k 50 y›ll›k geçmifliyle henüz çok yeni bir ülke konumunda olan Türkiye’de flu andaki üreticilerin yüzde 26’s› 30 y›l› aflk›n bir geçmifle sahip. Toplam üreticilerin yüzde 16’s› 20 – 30 y›ll›k, yüzde 39’u 10 – 20 y›ll›k, kalan k›s›m da 10 y›ldan az geçmifli olan üreticiler. Türkiye’de toplam üretici firma say›s› ( UBB - Ulusal Bilgi Bankas› verilerine göre) 1087, toplam ithalatç› firma say›s› 1841, toplam üretici ve ithalatç› firma say›s› 387, toplam firma say›s› ise 3315. Toplam bayii say›s› ise 44 bin 667 olarak belirtiliyor. Sektör tamamen özel yat›r›mc›lardan olufluyor.

2007 ve 2008 Aral›k aylar› mukayese edildi¤inde t›bbi cihaz üretimi 4,1’den ( 2007 ) – 5,4’e ( 2008 ) geriledi. Yine ayn›

expo

100’Ü AfiKIN ÜLKEYE ‹HRACAT GERÇEKLEfiT‹REN TIBB‹ SA⁄LIK SEKTÖRÜ TÜRK‹YE’DE TOPLAM 1087 ÜRET‹C‹ ‹LE TEMS‹L ED‹L‹YOR. SADER YÖNET‹M KURULU BAfiKANI H. GÜLTEK‹N ACAR, ‹LER‹ TEKNOLOJ‹ ÜRÜNÜ C‹HAZLARIN SINIRLI SAYIDA F‹RMA TARAFINDAN ÜRET‹LD‹⁄‹N‹ SÖYLEYEREK, “ÜLKE ‹HRACATINDA ‹LK 50’YE 2008 YILINDA G‹REN TIBB‹ C‹HAZ SEKTÖRÜ, GELECEKLE ‹LG‹L‹ OLUMLU S‹NYALLER VER‹YOR” D‹YOR.

expo

PLATFORMDAN

moment

46

bayi a¤›na, 3000’in üzerinde çal›flana, 200 milyon dolar ihracata ve 200’ün üzerinde yurtd›fl› firma temsilcili¤i ile 400 milyon dolar mertebesinde ithalata sahip.

SADER Yönetim Kurulu Baflkan› Acar Türkiye’deki sa¤l›k gereçleri üretimi faaliyetleri ve medikal sektörün gelifliminin sa¤l›k politikalar›n›n tarihi geliflimi ile do¤rudan iliflkili oldu¤unu belirterek,

“Türkiye’de verilen sa¤l›k hizmetlerinin neredeyse büyük bir bölümü devlet taraf›ndan verilmektedir. Ülkemizdeki sa¤l›k hizmetlerinin birinci derecede devlet görevi olarak ele al›nmas›n›n bafllang›c›, TBMM’nin 03 May›s 1920 tarihinde kabul etti¤i 3 say›l› yasa ile sa¤l›k hizmetlerini ayr› bir bakanl›k taraf›ndan yürütülen asli bir devlet görevi haline getirmesi ile olmufltur” diye konufluyor.

Acar flöyle devam ediyor: “Türkiye’de t›p teknolojisi sektörü yeterli üretim ve araflt›rma düzeyine ulaflmam›flt›r. S›n›rl› say›da üretim yap›lmaktad›r. Yasalar›n yetersizli¤i, standardizasyonun olmay›fl›, hammadde temininde d›fla ba¤›ml›l›k gibi nedenlere ekonomik yetersizlik ve düzensizliklerin de eklenmesiyle, üreticilerin yat›r›m, ilerleme ve geliflme istekleri k›r›lmaktad›r ve zorlanmaktad›rlar.”

ÜRET‹C‹LER ANKARA, ‹ZM‹R VE ‹STANBUL’DAN

SEKTÖRE ‹L‹fiK‹N GÜNCEL KAYNAK SINIRLI Sa¤l›k gereçleri üretiminin bafllang›c› ve geliflimi ile ilgili olarak sektöre iliflkin sa¤l›kl› ve güncel kaynak kay›t bulunmad›¤›n› aktaran Acar, “Ancak, mallar›n serbest dolafl›m›na yönelik Ankara Antlaflmas› ve Gümrük Birli¤i kapsam›nda bafllat›lan uygulamalar do¤rultusunda sektörümüzdeki kay›t çal›flmalar›

Türkiye’deki üretici firmalar a¤›rl›kl› olarak ‹ç Anadolu (Ankara), Ege (‹zmir) ve Marmara (‹stanbul) bölgelerinde yo¤unlaflmakta. “Sektördeki esas dengeleyici unsurun, ‘En yüksek kalitenin en uygun fiyata temin edilmesi’ anlay›fl› olmal›d›r” diyen Acar, kurumlar›n tercih haklar›n› genellikle ucuz tekliften yana kullanmalar› nedeniyle, sektörde kullan›c› ve hastalar kadar, üretici ve ithalatç› firmalar›n da olumsuz yönde etkilendiklerini söylüyor.

Türkiye’deki t›bbi cihaz, alet ve malzemelerde teknolojik olarak önemli ölçüde d›fla ba¤›ml›l›¤›n sürdü¤üne de de¤inen Acar, “Sektöre arz edilen t›bbi cihaz,

alet ve sarf malzemesinin yaklafl›k yüzde 20 – 25’i yerli üretimden karfl›lanmaktad›r. Ülkemizde t›bbi cihaz üretiminde üniversite – sanayi iflbirli¤i ve Ar-Ge çal›flmalar› maalesef istenilen seviyede de¤ildir” diyor.

Dünyadaki duruma bak›ld›¤›nda ise, ileri teknoloji ürünü cihazlar›n s›n›rl› say›da firma taraf›ndan üretildi¤i görülüyor.

Bu büyük firmalar pazar› ve fiyatlar› kendileri belirliyorlar. Bu firmalar›n elektronik, yaz›l›m, bilgisayar vb di¤er teknolojilerde de faaliyetlerini sürdüklerini söyleterek flöyle devam ediyor: “Bu teknolojilerini t›bbi cihaz teknolojileri ile bütünlefltirmekteler ve bu ek faaliyetlerinden gelen gelirlerini Ar-Ge harcamalar›nda kullanmaktalar. Öte yandan, geliflmifl ülkelerde sa¤l›k harcamalar›na ayr›lan bütçe yüksektir. Dolay›s› ile, sa¤l›k kurum ve kurulufllar› en son teknoloji cihaz, alet, sarf vs sat›n alma imkan›na sahipler. Geliflmifl ülkelerdeki sistem gayet güzel ifllemektedir, hastalara iyi hizmet vermek için en son teknolojiyi sat›n alan sa¤l›k kurulufllar›, do¤al olarak t›bbi cihaz üreten, teknoloji gelifltiren firmalar› da desteklemifl oluyorlar, yani sistem hem güzel iflliyor hem kendini gelifltiriyor. Geliflmifl ülkelerde t›bbi cihaz ve malzeme üretimi son derece kat› ve net standartlar içerisinde yap›lmakta ve denetim mekanizmas› da ayn› kat›l›kta uygulanmaktad›r.”

Acar yerli üretim cihaz kalemlerini flöyle s›ral›yor: “Tafl k›rma cihaz›, ameliyat masalar›, ameliyat lambalar›, anestezi cihazlar›, hasta bafl› monitörleri, elektrokoter, jinekolojik masalar, cerrahi aspiratörler, oksijen verme cihazlar›, rontgen cihaz ve aksesuarlar›, etilen oksit, buhar ve kuru hava sterilizatörleri, kan alma koltuklar›, t›bbi gaz sistemleri, santrifüj, kar›flt›r›c›lar, hasta yataklar›, sedyeler, diflci fotöy ve ünitleri, hastane bilgi sistemleri (donan›m ve yaz›l›mlar), cerrahi aletler.”

Yerli üretim sarf malzemeleri ise flöyle: “Kalp ve damar cerrahisinde kullan›lan malzemeler (tubing set, kardiyopleji setleri ve kanülleri, drenaj), intraket, stent, kateter ve sondalar, kan bas›nc› transdüseri, i.v. set, kan ve kan ürünleri al-

expo

PAZARI BÜYÜK F‹RMALAR BEL‹RL‹YOR

47 moment

daha fazla ciddiyet kazanm›flt›r” diyor.

Acar flöyle devam ediyor: “Ayr›ca, Gümrük Birli¤i ve GATT (Gümrük Tarifeleri ve Ticaret Genel Anlaflmas›) çerçevesinde, üretilen mallar›n birço¤u AB standartlar›na uyum sa¤lam›fl durumdad›r. Sektörün ürün çeflitlili¤ini ise flu ana bafll›klar alt›nda toplamak mümkündür: T›bbi görüntüleme sistemleri, ameliyathane ve solunum cihazlar›, biyokimya, moleküler biyoloji, hematoloji, genetik ve mikrobiyoloji cihazlar›, biyolojik sinyal izleme cihazlar›, radyoterapi sistemleri, fizik tedavi cihazlar›, optik t›bbi cihazlar, sterilizatör ve etüv cihazlar›, difl, KBB ve göz üniteleri, ses ve iflitme cihazlar›, mekanik cihazlar ve cerrahi aletler, t›bbi gaz sistemleri, hemodiyaliz cihazlar› ve su sistemleri, tek kullan›ml›k sarf malzemeleri, protez ve ortezler.”

Türkiye’de sektörde faaliyet gösteren 15 bin civar›nda firma yer al›yor. Ancak, bu firmalar›n büyüklükleri, kaç›n›n üretici ve/veya ithalatç› firmalar olduklar› vb. kay›tlar› ne sivil toplum örgütlerinde, ne Sa¤l›k Bakanl›¤›’nda ne de baflka bir kurumda bulunmuyor. Sa¤l›k Bakanl›¤› taraf›ndan yürütülen Ulusal Bilgi Bankas›’n›n bu bak›mdan sektöre ›fl›k tutmas›n› ümit edildi¤ini ifade eden Acar, “Ayr›ca, önümüzdeki çal›flma döneminde Ticaret ve Sanayi Odalar› kay›tlar›ndan da istifade etmek istiyoruz.

Ki bu konuda istatistik veriler aç›s›ndan son günlerde olumlu geliflmeler yaflanm›flt›r” diyor.

PLATFORMDAN ma-verme setleri, kan torbalar›, enjektörler, ameliyat ve muayene eldivenleri, ameliyat iplikleri, örtüleri ve kat-güt, gazl› bez ve pamuk, ortopedik protezler ve onar›m malzemeleri, röntgen banyo solüsyonlar›, difl hekimli¤i onar›m malzemeleri olarak s›ralanabilir.”

expo

KAYNAKLAR EFEKT‹F KULLANILAMIYOR T›bbi cihaz, malzeme ve aletlerin sa¤l›k merkezlerinde homojen bir da¤›l›m göstermediklerini aktaran Acar, “Kimi yerde israf, kimi yerlerde de eksiklik nedeniyle hizmetlerin yeterince ve istenilen düzeyde verilemedi¤ini görmekteyiz” diyor. Bu durumda, kaynaklar›n efektif kullan›lmamas› nedeniyle ekonomik kay›plar yaflan›yor. Acar, SADER olarak, gerek yeni dönemde gerekse gelecek dönemlerde söz ve görüfl sahibi olmaya devam ederek, sahip oldu¤u alt yap›s› ile yapt›r›m gücünü koruyacaklar›n› söylüyor. Bu do¤rultuda vizyonumuzu sürekli genifl tutarak, önümüzü

gütlenme bilincini güçlendirmek, Ulusal Bilgi Bankas›’n›n kuruluflunda etkin görev almak, T›bbi Cihaz Kurumu kurulmas› yolunda çal›flmalara devam etmek, D›fl Ticaret Müsteflarl›¤›na ithalat dan›flmanl›¤› yapmak, sektör paydafllar›na öncülük etmek, dünyan›n en büyük medikal fuar› olan MEDICA ( Düsseldorf / Almanya ) fuar›n› desteklemek, Türkiye’nin en büyük fuar› olan TÜYAP fuar›na destek vermek, tüm kamu kurum ve kurulufllar›na sektör temsilcisi olarak sorunlar› aktarmak ve çözüm önerilerini sunmak, ülkemizin sa¤l›k alan›nda AB’ne uyumuna teklif, öneri ve çözümlerle destek vermek özellikle bu alanda Sa¤l›k Bakanl›¤› ile ve üniversitelerle yak›n iflbirli¤i ile çal›flmak, Elçilikler nezdinde sektörel iflbirli¤i yapmak, TOBB bünyesindeki Türkiye Medikal Meclisi Baflkanl›¤›’n› bir üye arac›l›¤›yla yürütmek ve üyelerin bu oluflumda etkin görev almas›n› sa¤lamak.” Bu projelerin devaml›l›¤› konusunda da kararl› bir flekilde çal›flmalar›n› sürdürdüklerini

moment

48

“ Türkiye’de çok geliflmifl ve hassas cihazlar›n

yan›nda, üretim için gerekli hammadde ve ara mallarda ithal mallar kullan›labilmektedir. T›bbi cihaz sektöründeki ürün yelpazesinin geniflli¤i, üretim faaliyetlerinin maliyeti, kalifiye eleman yetersizli¤i gibi birçok etken bir araya geldi¤inde, Türkiye’nin son y›llara kadar yüksek teknolojili makine ve cihazlar kullanarak üretim yapamamas›n›n nedeni ortaya ç›kmaktad›r. ” do¤ru gözle ve do¤ru gözlemleme ile görmek zorunday›z diyen Acar flöyle devam ediyor: “Profesyonelli¤i, kurumsall›¤› ve risk tedbirlerimizi elden b›rakmadan, sektörün ülkemizle s›n›rl› olmad›¤›n› unutmayacak ve küresel boyutta düflünmeye devam edece¤iz.”

Acar sektörün en eski ve sayg›n kurulufllar›ndan biri olarak gerçeklefltirdikleri projelerleri flöyle s›ral›yor: “Sektör ör-

belirten Acar, “Ayr›ca sa¤l›k sektör platformu oluflturulmas› konusundaki çal›flmalar›m›za devam etmekteyiz” diye konufluyor.

100’Ü AfiKIN ÜLKEYE ‹HRACAT Üreticilerin hemen hemen tamam›n›n ürünlerini ihraç ettiklerini belirten Acar, ihracat›n yüzde 50’ye varan oran›n› gerçeklefltirmekte olduklar›n› söylüyor.

Sektör olarak yaratt›¤› katma de¤er s›ralamas›na göre 13. s›rada yer ald›klar›n› da aktaran Acar, “Ülke ihracat›nda ilk 50’ye ancak 2008 y›l›nda giren t›bbi cihaz sektörü, gelecekle ilgili olumlu sinyaller vermektedir. ‹hracat yap›lan ülkeler Almanya, Azerbaycan, Nahç›van, Irak, ABD, Fransa, Belçika, KKTC, Hollanda, Suudi Arabistan, M›s›r, Cezayir, Kazakistan, Rusya Federasyonu, Pakistan olarak gözükür. Ülke olarak 100’ü aflk›n ülkeye ihraç edilen geliflen teknoloji ve mühendislikle üretilen mallar, sektörün pay›n› art›r›rken, ürün kalitesiyle de ihracat yap›lan ülkeler taraf›ndan be¤eniyle karfl›lanmaktad›r” diyor.

Katma de¤er yaratmak bak›m›ndan sektörün 13. s›rada oldu¤una vurgu yapan Acar, üretimde dünya tarihi ile k›yasland›¤›nda yaklafl›k 50 y›ll›k geçmifliyle henüz çok yeni bir ülkeyken, flu andaki üreticilerin yüzde 26’s›n›n 30 y›l› aflk›n bir geçmifle sahip olduklar›n› söylüyor.

Toplam üreticilerin yüzde 16’s› 20 – 30 y›ll›k, yüzde 39’u 10 – 20 y›ll›k, kalan k›s›m da 10 y›ldan az geçmifli olan üreticiler. Türkiye’de toplam üretici firma say›s› ( UBB (Ulusal Bilgi Bankas› verilerine göre) 1087, toplam ithalatç› firma say›s› 1841, toplam üretici ve ithalatç› firma say›s› 387 toplam firma say›s› ise 3315.

Toplam bayii say›s› ise 44 bin 667 olarak belirtiliyor. Sektör tamamen özel yat›r›mc›lardan olufluyor. 2007 ve 2008 Aral›k aylar› mukayese edildi¤inde t›bbi cihaz üretimi 4,1 ( 2007 )’den – 5,4’e ( 2008 ) geriledi. Yine ayn› y›llar›n Ocak – Aral›k verilerinde ise 4,7’den; - 1, 9’a geriledi¤i görülür. Bu sonuçlar yaflanan ekonomik sürecin Türkiye ve dünya üzerindeki etkilerinin belirginleflmesi olarak yorumlanabilir. (TOBB 2009 Medikal Sektör Raporu).

Acar, dünyadaki ülkelerden bir eksi¤imiz yok ancak üretim konusunda baz› zorluklar yafland›¤› da bir gerçektir diye devam ediyor. OECD taraf›ndan yap›lan teknolojik düzey s›n›flamas›nda ileri teknoloji grubunda yer alan t›bbi cihaz sektöründeki her türlü araç gerecin Türkiye’de üretilemedi¤ini aktaran Acar, flöyle devam ediyor: “Ülkemizde çok geliflmifl ve hassas cihazlar›n yan›nda, üretim için gerekli hammadde ve ara mallarda ithal mallar kullan›labilmektedir. T›bbi cihaz sektöründeki ürün

expo moment

49

yelpazesinin geniflli¤i, üretim faaliyetlerinin maliyeti, kalifiye eleman yetersizli¤i gibi birçok etken bir araya geldi¤inde, Türkiye’nin son y›llara kadar yüksek teknolojili makine ve cihazlar kullanarak üretim yapamamas›n›n nedeni ortaya ç›kmaktad›r.”

“YEN‹ TEKNOLOJ‹LERE UYUM SA⁄LIYORUZ” Üreticilerin yeni teknolojilere uyum sa¤lamakta gecikmediklerini vurgulayan Acar, “Üretimde geliflmifl teknolojilerin kullan›lmas›yla Ar-Ge çal›flmalar› da h›z kazanm›flt›r. Ar-Ge’ye bütçe ayr›lmaya bafllam›flt›r. Dünya standartlar›n› yakalayan firmalar›m›z›n bu konuda biraz daha zamana ihtiyaçlar› oldu¤u muhakkakt›r” diyor.

T›bbi cihaz sektörünün güçlü ve zay›f yönlerini iyi etüt etmek gerekti¤ini de sözlerine ekleyen Acar, “F›rsat ve tehditleri de iyi de¤erlendirmekte yarar vard›r. Katma de¤eri yüksek bir sektör olmas›, Türkiye için önem teflkil eden 11

ana sektörün içinde yer almas›, ürün kalitesinin günden güne artmas› ve geliflen kalite bilinciyle sektörün gidiflata olumluya do¤rudur” diye konufluyor. Acar, “Türkiye’nin genifl bir pazar olmas› ve ihtiyac›n›n büyük bölümünü ithal mallarla karfl›l›yor olmas›, iflgücünün ucuz olmas›, yeni sa¤l›k politikalar›yla üretimin desteklenmesi, uluslararas› iflbirli¤inin geliflmesi, ülkemiz pazar›n›n büyüklü¤ü bu sektörün önemini göstermektedir” diyor.

Türkiye’de yat›r›m ortam›n›n iyilefltirilmesi ile bölgesel teflvik ve yard›mlar›n gelifltirilmesine ihtiyaç duyuldu¤unu belirten Acar, t›bbi cihaz ve medikal sektörünün geliflime çok aç›k oldu¤unu söylüyor. Türkiye’de üretim yapmak isteyen bir yat›r›mc›n›n neredeyse tüm makine ve teçhizat›n› ayr›ca üretimde kullanaca¤› ara mallar›n bir k›sm›n› ithal etmek zorunda oldu¤unu da aktaran Acar, “Ülkemize gelen yat›r›m mallar› ve ara mallar için yap›labilecek sürekli yard›mlar ve al›nabilecek

önlemler sektörü fiyat konusunda daha avantajl› bir konuma getirecektir.

Geliflim h›zlanacakt›r” diyor. ‹hracatta öncü ülkelere bak›ld›¤›nda yerli üreticiyi korumaya ve ihracat› art›rmaya yönelik kredilerin uyguland›¤›n›n görüldü¤ünü söyleyen Acar flöyle devam ediyor: “Almanya’da Hermes Kredileri, ABD’de US EXIM Kredileri, Fransa’da Coface ve ‹ngiltere’de ECGD Kredileri bunlara örnektir. Yani ülkedeki ihracat› art›rmaya yöneliktirler. Türkiye’de de buna benzer teflvikler verilebilir.

Bunlar›n yan› s›ra; KOSGEB, ‹GEME, DTM, TÜB‹TAK gibi kurum ve kurulufllar›n d›fl›nda TTGV, TOSYÖV gibi finansman›n› do¤rudan ya da dolayl› olarak yurtd›fl› kaynaklardan sa¤layan kurulufllar da hibe veya uzun vadeli kredilerle üretimi ve Ar-Ge’yi desteklemeye devam etmelidirler. Di¤er taraftan iflletmelerin de bu destek ve teflvikleri profesyonel olarak takipleri çok önemlidir.”

BELGELER

ATA KARNES‹ ATA KARNES‹ NED‹R? ATA karneleri, uluslararas› ATA Sözleflmesi (‹stanbul Sözleflmesi) ve eflyan›n yurt d›fl›na ç›kar›lma amac›na göre farkl›l›k gösteren Ek Sözleflmeler kapsam›nda, taraf ülkeler aras›nda, baflka herhangi bir belgeye gerek duyulmaks›z›n, eflyan›n geçici olarak ithalat ve ihracat›n› sa¤layan gümrük belgeleridir. Bir baflka ifade ile milletleraras› ticari ve kültürel faaliyetlerin artt›r›lmas› için eflyalar›n geçici olarak vergiden muaf ithal edilmesi amac›yla düzenlenen karnedir.

expo

ATA KARNES‹’N‹N ÖZELL‹KLER‹ VE ‹fiLEV‹ NELERD‹R?

moment

50

ATA Sistemi ICC (Milletleraras› Ticaret Odas›) bünyesinde bulunan Dünya Odalar Federasyonu (WCF) ve Dünya ATA Karnesi Konseyi (WATAC)'nin koordinasyonu alt›nda, kendi ülkelerinde resmi olarak görevlendirildi¤i beyan edilen kefil kurulufllar arac›l›¤› ile yürütülmektedir. Ülkemizde, Türkiye Odalar ve Borsalar Birli¤i (TOBB) Kefil Kurulufl s›fat›yla, format› ICC-WCF taraf›ndan tespit edilen, kendi verece¤i ATA karnelerini basma, belirledi¤i Odalar vas›tas›yla da¤›t›m ve takip ifllemlerini yapma ve sistemin ifllemesini sa¤lama görevini üslenmifltir.

Uluslararas› ATA Sistemi, gümrük makamlar›, kifliler, kurulufl ve teflekküller gibi geçici ithalat ifllemlerini gerçeklefltiren taraflara yarar sa¤lamak amac›yla oluflturulmufltur. Uluslararas› teminat alt›nda bulunan bir ATA karnesi ile gelen tüm eflya için ithalat ifllemi s›ras›nda, ne gümrüklerce ne de ithalatç› taraf›ndan baflka bir ifllem yap›lmas›na gerek yoktur. Basit ve karne hamili taraf›ndan kolayl›kla tanzim edilebilen ATA karneleri gümrüklerce de kolayl›kla kontrol edilebilir. Tüm bu faktörler, ATA karnesi ile gelen eflyan›n gerek ithalat›nda, gerekse yeniden ihrac›nda gümrüklerden geçifl süresinin k›salt›lmas›na yard›m eder. Bunlar›n yan› s›ra, sistem ATA karnesi hamillerine, ATA karnesinin geçerlilik süresi içinde olmak kayd›yla ( bu süre karnenin düzenlendi¤i tarihten itibaren bir y›ld›r), bir ATA karnesi ile birden fazla akit taraf ülkesine, birden fazla geçici ithalat yapma olana¤› sunar. ‹stanbul Sözleflmesi Ek.A' da yer alan hükümler çerçevesinde düzenlenen ATA karneleri di¤er eklerde yer alan amaçlarla kullan›l›r. Bu ekler flunlard›r:

1- Sergi, Fuar, Toplant› ve Benzeri Etkinliklerde Teflhir Edilecek veya Kullan›lacak Eflyaya ‹liflkin Ek 2- Mesleki Malzemeye ‹liflkin Ek 3- Konteynerler, Paletler, Ambalajlar, Numuneler ve Ticari Bir ‹fllemle ‹lgili Olarak ‹thal Edilen Di¤er Eflyaya ‹liflkin Ek 4- ‹malat Amac›yla ‹thal Edilen Eflyaya ‹liflkin Ek 5- E¤itsel, Bilimsel veya Kültürel Amaçlarla ‹thal Edilen Eflya ‹le ‹lgili Ek 6- Yolcu Zati Eflyas› ve Sportif Amaçlarla ‹thal Edilen Eflyaya ‹liflkin Ek 7- Turistik Tan›t›m Malzemelerine ‹liflkin Ek

8- S›n›r Ticareti Kapsam›nda ‹thal Edilen Eflyaya ‹liflkin Ek 9- ‹nsani Amaçlarla ‹thal Edilen Eflyaya ‹liflkin Ek 10- Hayvanlara ‹liflkin Ek Söz konusu Ekler kapsam›nda getirilebilecek eflya listesi ve bu eflyan›n tafl›mas› gereken flartlar ayr›ca aç›klanm›flt›r.

ATA KARNES‹ NASIL ALINIR? 1- Baflvuru Her hangi bir kifli veya kuruluflun ATA karnesi kullanabilmesi için önceden ka-

Yetkili Odalar Adana Ticaret Od.

Gaziantep Ticaret Od.

‹stanbul Ticaret Od.

‹zmir Ticaret Od.

Antalya Tic. ve San. Od.

Bursa Tic. ve San. Od.

Mersin Tic. ve San. Od.

Trabzon Tic. ve San. Od.

Ankara San. Odas›

Kayseri San. Odas›

Ankara Ticaret Od.

Almanya

A.B.D.

Andora

Avustralya

Avusturya

Belçika/Lüksemburg

Beyaz Rusya

Bulgaristan

Cebelitar›k

Cezayir

Çek Cumhuriyeti

Danimarka

Fas

Estonya

Fransa

Finlandiya

Fildifli Sahili

Güney Afrika Cum.

H›rvatistan

Hindistan

Hollanda

Hong Kong

‹ngiltere

‹spanya

‹srail

‹sveç

‹sviçre

‹ran

‹rlanda

‹zlanda

‹talya

Japonya

Kanada

K›br›s

Kore

Letonya

Litvanya

Lübnan

Macaristan

Makedonya

Malezya

Malta

Mauritius

Mo¤olistan

Norveç

Polonya

Portekiz

Romanya

Rusya Federasyonu

Senegal

S›rbistan

Singapur

Slovak Cumhuriyeti

Slovenya

Sri Lanka

fiili

Tayland

Tayvan

Tunus

Türkiye

Yeni Zelanda

Yunanistan

Çin

Karada¤

Pakistan

Ukrayna

expo

Ata Sözleflmesine Üye Ülkeler Listesi

bulü gerekmemektedir. ATA karnesi kullanmak isteyen her kifli veya kurulufl, yurt d›fl›na götürülecek eflyan›n niteli¤i, varsa markas› ve numaralar›, a¤›rl›¤›, adeti ve de¤erini gösteren bir çeki listesini ekledi¤i dilekçesi ile birlikte, karne da¤›t›m› konusunda yetkili Odalardan birisine müracaat ederek, ATA karnesi ile tafl›nacak eflya için gereken uygun bir teminat› Odaya vermesi halinde, kendisine ATA karnesi verilebilmektedir.

2- Teminat ATA karnelerine karfl›l›k teminat olarak; nakit (Türk Liras› veya Döviz), Banka Teminat Mektubu (Türk Liras› veya döviz olabilir. Teminat mektubunun konusuna "ATA Karnesi Kapsam› Eflya" ibaresinin konulmas› zorunludur.), Devlet Tahvili (Kar Pay› Pulu ile bir-

KAYNAK: TOBB TIR ve ATA Karnesi Müdürlü¤ü Ankara Ticaret Odas›

likte), Hazine Bonosu (Kar Pay› Pulu ile birlikte) kabul edilir. Teminat döviz baz›nda verildi¤i takdirde, karne kapsam› eflyan›n toplam de¤eri kadar al›n›r. Teminat TL olarak verildi¤i takdirde karne kapsam› eflyan›n toplam de¤erinin yüzde 50 fazlas› oran›nda al›nmaktad›r.ABD, Avustralya, Çek Cumhuriyeti, ‹sviçre, Japonya, Kanada, Kore ve Avrupa Birli¤i ülkelerine götürülecek, GT‹P 71.13, 71.08 ve 71.06 olan eflya için döviz baz›nda verildi¤i takdirde, karne kapsam› eflyan›n toplam de¤erinin yüzde 40'› oran›nda teminat al›nmaktad›r.

ÖZETLE ATA KARNES‹ 1- ATA karnesi ile gelen tüm eflya için it-

halat ifllemi s›ras›nda, ne gümrüklerce ne de ithalatç› taraf›ndan baflka bir ifllem yap›lmas› gerekmemektedir.

2-ATA karnesi ile gelen eflyan›n gerek ithalat›nda, gerekse yeniden ihrac›nda gümrüklerden geçifl süresinin k›salt›lmas› sa¤lanmaktad›r.

3-ATA karnesinin geçerlilik süresi bir y›ld›r.

4-ATA karnesi kullanmak isteyen kifli veya kurulufllar›n, yurtd›fl›na götürülecek eflyan›n çeki listesini ekledi¤i dilekçesi ile birlikte, karne da¤›t›m› konusunda yetkili odalara müracaat etmeleri gerekmektedir.

5-ATA karnesi kullanmak isteyen kifli veya kurulufllar, tafl›nacak eflya için gereken teminat› odaya vermesi durumunda ATA karnesini alabilmektedir.

moment

51

ÜLKELERDEN

Meksika expo

2008 YILINDA ÜLKEM‹Z‹N 84. FASIL ‹T‹BAR‹YLE MAK‹NE VE AKSAMLARI SEKTÖRÜ ‹HRACATINDA 101. SIRADA BULUNAN MEKS‹KA, SEKTÖR ‹HRACATIMIZDAN YÜZDE 0,18 PAY ALMIfiTIR. ANILAN YILDA MEKS‹KA’YA MAK‹NE VE AKSAMLARI ‹HRACATIMIZ YÜZDE 44,8 ARTARAK 18,2 M‹LYON DOLARA YÜKSELM‹fi; MEKS‹KA’DAN ‹THALATIMIZ ‹SE YÜZDE 2,4 ORANINDA AZALARAK 44,1 M‹LYON DOLARA GER‹LEM‹fiT‹R.

moment

52

moment

53

expo

ÜLKELERDEN

expo

E

moment

54

konomik faaliyetleri baflkent bölgesinde yo¤unlaflan Meksika’n›n GSY‹H’n›n yüzde 20’sinin üretildi¤i baflkentin bulundu¤u federal eyalet, a¤›r sanayinin merkezi ve GSY‹H’n›n yüzde 10’unu üretildi¤i bölge olmas› itibariyle dikkat çekiyor. Kuzey s›n›r›ndaki alt› eyalet Meksika’n›n imalat sanayi ve özellikle ABD’ye ihraç edilen üretim mallar›n›n üretildi¤i ve sat›ld›¤› “maquiladoras” fabrikalar›n›n yo¤unlaflt›¤› bir bölge. Jalisco, Puebla ve Guanajato refah seviyesi en yüksek imalat sanayinin geliflti¤i eyaletler aras›nda. Veracruz, tar›m ve petrol ile öne ç›k›yor. Körfez eyaletleri ise özellikle Quintana ROO turizm aç›s›ndan geliflmifl durumda. Güney do¤u eyaletleri tar›msal üretimin yo¤un oldu¤u, yoksul eyaletler olarak s›n›flan›yor. Chiapas ve Oaxaca, Guerrero’nun baz› alanlar› ülkenin Pasifik k›y›lar›nda yer alan bölümlerinde yoksulluk oran› oldukça yüksek seviyelerde. Ülkede 1980’li y›llardan itibaren bölgeler aras›ndaki eflitsizli¤i azaltmaya yönelik politikalar uygulan›yor.

2002 y›l›nda kurulan, Conago-Eyalet Valileri Konferans› ile valilerin Federal Hükümet ile müzakere gücünün art›r›lmas› hedeflenerek y›lda birkaç kez toplant›lar düzenleniyor.

MEKS‹KA’NIN EN ÖNEML‹ ‹THALAT KALEM‹ MAK‹NE VE AKSAMLARI BM verilerine göre; bir önceki y›la k›yasla Meksika’n›n ihracat› yüzde 7,3 artarak 2008 y›l›nda 291,7 milyar dolar olmufl. Ülkenin genel ihracat›nda en çok pay› alan ilk üç ülke s›ras›yla ABD, Kanada ve Almanya olarak s›ralan›yor. Meksika’n›n önemli ihraç ürünleri ise “elektrikli makine ve cihazlar”, “mineral yak›tlar, ya¤lar” ve “motorlu karar tafl›tlar›”. Makine ve aksamlar› ürün grubu Meksika’n›n toplam ihracat›ndan yüzde 11,5 pay al›yor.

Meksika’n›n ithalat› incelendi¤inde ise yüzde 9,5 artarak 2008 y›l›nda 308,6 milyar dolara yükselmifl. Ülkenin genel ithalat›nda en çok pay› alan ilk üç ülke s›ras›yla ABD, Çin ve Japonya olmufl. Önemli ithal kalemleri ise “elektrikli makine ve cihazlar, aksam ve parçalar›”, “makine ve aksamlar›”, “mineral yak›tlar ve ya¤lar” d›r. Ülkenin genel ithalat›nda makine ve aksamlar›n›n pay ise yüzde 14,8 seviyesinde.

MEKS‹KA MATBAACILI⁄A MAHSUS MAK‹NE ‹HRACATI ‹Ç‹N ÖNEML‹ B‹R PAZAR Ülkemiz ile Meksika aras›ndaki ticaret

hacmi 2001 y›l›ndan bu yana art›fl göstermekle birlikte, iki ülke aras›ndaki ticaret dengesi 2005 y›l›ndan bu yana ülkemiz aleyhine seyretmektedir.2008 y›l›

MEKS‹KA’NIN ÜLKELERE GÖRE MAK‹NE VE AKSAMLARI ‹THALATI (B‹N $) - 84. FASIL 2004

2005

2006

2007

2008

2007/08 De¤iflim % 20.341.504 5,5

1

ABD

15.898.845

16.936.822

18.726.900

19.283.868

2

Çin

4.570.136

4.566.559

5.655.170

6.338.617

6.714.282

5,9

3

Almanya

1.953.499

2.439.606

2.600.601

2.850.789

3.719.531

30,5

4

Japonya

2.050.463

2.102.100

2.327.113

2.821.097

3.097.510

9,8

5

‹talya

882.027

1.009.170

1.023.082

1.245.039

1.375.484

10,5

6

Kanada

7

Güney Kore

8 9

658.948

752.455

871.919

955.718

1.185.872

24,1

1.469.477

1.505.928

1.293.227

1.257.179

1.070.978

-14,8

Brezilya

565.369

784.955

798.639

870.631

1.016.028

16,7

Malezya

1.179.236

840.253

1.084.825

962.824

793.874

-17,5

10

Tayland

270.078

433.889

564.531

662.324

715.728

8,1

11

Singapur

958.642

963.910

795.156

752.696

651.065

-13,5

12

‹spanya

455.660

474.202

558.979

596.170

616.411

3,4

13

Tayvan

525.292

579.826

546.489

605.937

511.003

-15,7

14

Fransa

344.371

358.138

454.560

462.403

457.481

-1,1

15

‹ngiltere

287.748

324.087

369.696

419.813

425.257

1,3

16

‹sviçre

263.362

223.605

258.173

303.480

316.011

4,1

17

Avusturya

68.846

96.107

145.957

187.464

271.141

44,6

18

‹sveç

165.175

147.505

180.390

204.171

247.056

21,0

19

Avustralya

26.903

44.603

99.678

151.260

246.064

62,7

20

Hollanda

110.435

90.511

121.194

139.847

176.039

25,9

1.060.640

1.310.305

1.377.577

1.498.377

1.586.921

5,9

33.765.152

35.984.536

39.853.856

42.569.704

45.535.240

7,0

Di¤er TOPLAM

Kaynak: www.trademap.org (BM istatistik bölümü verileri)

MEKS‹KA’NIN MAK‹NE VE AKSAMLARI ‹THALATINDAK‹ BAfiLICA KALEMLER (B‹N $) SIRA G.T.‹.P.

G.T.‹.P. TANIMI

1

8471 OTOMATIK BILGI ISLEM MAKINELERI, ÜNITELERI

2

8443 MATBAACILIGA MAHSUS BASKI MAKINELERI, YARDIMCI MAKINELER

3

8473 YAZI, HESAP, MUHASEBE, BILGI ISLEM, BÜRO IÇIN DIGER MAKINE

2006

2007

2008

2007/08 De¤iflim %

6.513.455

6.098.386

5.342.610

-12,4

334.721

302.236

3.023.241

900,3

4.785.383

4.039.934

2.896.486

-28,3

VE CIHAZLARIN AKSAMI 4

8409 IÇTEN YANMALI, PISTONLU MOTORLARIN AKSAM-PARÇALARI

1.807.771

2.011.447

2.396.393

19,1

5

8408 DIZEL, YARI DIZEL MOTORLAR (HAVA BASINCI ILE ATESLENEN, PISTONLU)

1.748.646

1.697.852

2.110.220

24,3

6

8414 HAVA-VAKUM POMPASI, HAVA/GAZ KOMPRESÖRÜ, VANTILATÖR, ASPIRATÖR

1.882.813

1.910.919

2.073.690

8,5

7

8481 MUSLUKÇU, BORUCU ESYASI-BASINÇ DÜSÜRÜCÜ, TERMOSTATIK

1.757.343

1.884.046

2.018.600

7,1

VALF DAHIL 8

8479 KENDINE ÖZGÜ FONKSIYONLU MAKINE VE CIHAZLAR

1.744.782

2.011.599

1.749.244

-13,0

9

8407 ALTERNATIF-ROTATIF KIVILCIM ATESLEMELI, IÇTEN YANMALI MOTORLAR

1.500.380

1.315.544

1.647.024

25,2

10 8429 DOZERLER, GREYDER, SKREYPER, EKSKAVATÖR, KÜREYICI, YÜKLEYICI VB.

1.015.097

1.112.902

1.581.282

42,1

11 8483 TRANSMISYON MILLERI, KRANKLAR, YATAK KOVANLARI, DISLILER, ÇARKLAR

1.438.487

1.450.930

1.519.071

4,7

12 8421 SANTRIFÜJLE ÇALISAN KURUTMA, FILTRE, ARITMA CIHAZLARI

1.011.420

1.188.470

1.378.140

16,0

13 8413 SIVILAR IÇIN POMPALAR, SIVI ELEVATÖRLERI

1.019.472

1.211.782

1.300.330

7,3

14 8480 METAL DÖKÜMÜ IÇIN KASALAR, PLAKALAR, KALIP MODELLERI

1.110.432

1.061.056

1.211.593

14,2

814.120

977.520

1.024.811

4,8

15 8411 TURBOJETLER, TURBO-PROPELLER, DIGER GAZ TÜRBINLERI

expo

SIRA ÜLKE

55 moment

verileri bir önceki y›l ile k›yasland›¤›nda Meksika’ya ihracat›m›zda yüzde 23’lük bir azal›fl, ithalat›m›zda ise yüzde 8’lik bir art›fl gerçekleflti¤i görülmektedir.

Meksika’n›n 2008 y›l›nda makine ihracat› yüzde 0,8 düflmüfl ve 33,7 milyar dolar seviyesinde gerçekleflmifltir. Ülkenin makine ihracat›nda ilk s›rada yer alan ülkeler ABD, Kanada, Venezüella, Almanya ve Kolombiya’d›r. Türkiye ise 2008 y›l›nda Meksika’n›n makine ihraç etti¤i ülkeler aras›nda 40. s›rada yer alm›flt›r.

2008 y›l›nda Meksika’n›n makine ve aksamlar› ihracat›nda ilk s›ray› 7,4 milyar dolar ile “otomatik bilgi ifllem makineleri”, 2,9 milyar dolar ile “buzdolaplar›, dondurucular, so¤utucular”, 2,7 milyar dolar ile “içten yanmal›, pistonlu motorlar›n aksam parçalar›” alm›flt›r. Pozisyon baz›nda ilk befl kalem Meksika’n›n makine ihracat›n›n yaklafl›k yar›s›n› oluflturmaktad›r.

Meksika’n›n 84. fas›l baz›nda makine ithalat› 2008 y›l›nda bir önceki seneye göre yüzde 7 oran›nda art›fl göstererek 45,5 milyar dolar olmufltur. ABD, Çin, Almanya, Japonya ve ‹talya, Meksika’n›n makine ithal etti¤i bafll›ca ülkelerdir. Türkiye ise, makine ithalat›nda 41. s›rada bulunmaktad›r.

expo

ÜLKELERDEN

moment

56

“içten yanmal›, pistonlu motorlar›n aksam-parçalar›” gibi alt ürün gruplar› yer almaktad›r.

GÜMRÜK VERG‹LER‹NE D‹KKAT

Meksika’n›n makine ve aksamlar› ithalat›ndaki bafll›ca kalemler aras›nda ilk s›ray› 8471 nolu GT‹P’de tan›ml› “otomatik bilgi ifllem makineleri” almaktad›r. Di¤er önemli ithal kalemleri aras›nda ise; “matbaac›l›¤a mahsus bask› makineleri”, “yaz›, hesap, muhasebe, bilgi ifllem, büro için di¤er makine ve cihazlar›n aksam›”,

Meksika, makine ve aksamlar› ithalat›nda pozisyon ve alt aç›l›mlar› baz›nda çok çeflitli gümrük verileri uygulamaktad›r (yüzde 0 ve yüzde 20 aras›nda). Pazara girifl ile ilgilenen firmalar›m›z›n ihraç etmeyi düflündükleri ürün baz›nda gümrük vergilerini http://madb.europa.eu WEB adresinden “Applied Tariffs Database” bölümüne girerek ö¤renmelerinde fayda görülmektedir.

YÜK KALDIRMA, TAfiIMA VE ‹ST‹FLEME MAK‹NELER‹ ‹HRACATI ‹Ç‹N FIRSAT 2008 y›l›nda ülkemizin 84. fas›l itibariyle

makine ve aksamlar› sektörü ihracat›nda 101. s›rada bulunan Meksika, sektör ihracat›m›zdan yüzde 0,18 pay alm›flt›r.

An›lan y›lda Meksika’ya makine ve aksamlar› ihracat›m›z yüzde 44,8 artarak 18,2 milyon dolara yükselmifl; Meksika’dan ithalat›m›z ise yüzde 2,4 oran›nda azalarak 44,1 milyon dolara gerilemifltir.

2004-2008 y›llar› aras›nda ise; Meksika ile Türkiye aras›ndaki makine ve aksamlar› d›fl ticaret hacmi yaklafl›k 2 kat art›fl sergilerken, bu dönemde iki ülke aras›ndaki d›fl ticaret ülkemiz aleyhine aç›k vermifltir. 2004-2008 döneminde, Meksika’ya yönelik makine ihracat›m›z 2006 y›l› hariç sürekli artm›fl, ithalat›m›zda ise 2008 y›l›nda düflüfl kaydedilmifltir. 2008-2009 y›llar› Ocak-Kas›m döneminde de ihracat artarken ithalat gerilemifltir.

84. fas›l itibariyle sektör ihracat›nda önemli yer tutan kalemler pozisyon baz›nda incelendi¤inde 2008 y›l›nda; ilk s›-

TÜRK‹YE – MEKS‹KA MAK‹NE VE AKSAMLARI DIfi T‹CARET‹ ($ - 84. FASIL) ‹hracat

2004

2005

2006

6.536.742

9.104.881

9.097.501

12.550.015

18.176.463

39,3

-0,1

38,0

44,8

31.250.332

38.157.019

45.229.800

44.147.943

50,2

22,1

18,5

-2,4

40.355.213

47.254.520

57.779.815

62.324.406

47,6

17,1

22,3

7,9

-22.145.451

-29.059.518

-32.679.785

-25.971.480

55,2

31,2

12,5

-20,5

‹hracat De¤iflim % ‹thalat

20.803.684

‹thalat De¤iflim % D›fl Ticaret Hacmi

27.340.426

Hacim De¤iflim % D›fl Ticaret Fark›

-14.266.942

Fark De¤iflim %

2007

2008

2008 Ocak-Kas›m 2009 Ocak-Kas›m 16.170.844

19.461.546

40.682.459

30.662.406

56.853.303

50.123.952

-24.511.615

-11.200.860

20,3 -24,6 -11,8 -54,3

Kaynak: TU‹K verileri

so¤utucular, ›s› pompalar› “ ve “matbaac›l›¤a mahsus bask› makineleri, yard›mc› makineler” olmufltur.

KAYNAKLAR: • BM ‹statistik Bölümü Verileri • TÜ‹K Verileri • DTM Verileri

expo

d›rma, istifleme, yükleme, boflaltma makine ve cihazlar›”n›n yer ald›¤› görülmektedir. 2008 y›l›nda pozisyon baz›nda Türkiye’nin Meksika’dan 84. fas›l itibariyle en fazla ithal etti¤i ürün gruplar› s›ras›yla, “otomatik bilgi ifllem makineleri, üniteleri”, “buzdolaplar›, dondurucular,

MEKS‹KA’YA MAK‹NE VE AKSAMLARI ‹HRACATIMIZDA BAfiLICA KALEMLER (84.FASIL-$) G.T.‹.P. G.T.‹.P. TANIMI

57

2007

2008

8483 TRANSMISYON MILLERI, KRANKLAR, YATAK KOVANLARI, DISLILER, ÇARKLAR

1.696.224

4.989.823

2009 (Ocak-Kas›m) 2.645.727

2007/08 De¤iflim % 194,2

8462 METALLERI DÖVME, ISLEME, KESME, SATAFLAMA PRESLERI, MAKINELERI

3.515.735

3.689.491

1.295.895

4,9

8428 KALDIRMA, ISTIFLEME, YÜKLEME, BOSALTMA MAKINE VE CIHAZLARI

2.070.068

3.592.929

2.934.808

73,6

8413 SIVILAR IÇIN POMPALAR, SIVI ELEVATÖRLERI

1.013.437

1.207.092

841.911

19,1

8482 HER NEVI RULMANLAR

734.517

901.390

430.672

22,7

8481 MUSLUKÇU, BORUCU ESYASI-BASINÇ DÜSÜRÜCÜ, TERMOSTATIK VALF DAHIL

567.349

495.120

26.404

-12,7

8418 BUZDOLAPLARI, DONDURUCULAR, SOGUTUCULAR, ISI POMPALARI

278.850

387.796

450.728

39,1

8434 SÜT SAGMA, SÜTÇÜLÜKTE KULLANILAN MAKINE VE CIHAZLAR

181.239

325.274

85.414

79,5

39.712

319.166

830.998

703,7

279.375

299.690

194.052

7,3

0

251.694

5.212.450

-

8433 HASAT, HARMAN, BIÇME; ÜRÜNLERI AYIRMA, TEMIZLEME MAKINE, CIHAZLARI 8414 HAVA-VAKUM POMPASI, HAVA/GAZ KOMPRESÖRÜ, VANTILATÖR, ASPIRATÖR 8455 METALLERI HADDELEME MAKINELERI, BUNLARIN SILINDIRLERI

0

214.338

0

-

8477 KAUÇUK, PLASTIK ESYA IMAL VE ISLEME MAKINE VE CIHAZLARI

137.708

208.638

486.357

51,5

8409 IÇTEN YANMALI, PISTONLU MOTORLARIN AKSAM-PARÇALARI

129.310

203.698

304.313

57,5

8431 AGIR IS MAKINE VE CIHAZLARININ AKSAMI, PARÇALARI

120.623

146.648

481.871

21,6

8465 AGAÇ, MANTAR, KEMIK, SERT KAUÇUK, PLASTIK VB. ISLEME MAKINELERI

159.346

140.960

213.516

-11,5

0

134.270

52.622

-

8479 KENDINE ÖZGÜ FONKSIYONLU MAKINE VE CIHAZLAR

98.726

132.591

917.756

34,3

8466 (84.56-84.65)DE KI MAKINELARIN AKSAM-PARÇALARI

35.267

94.433

424.897

167,8

8459 METALLERI TALAS KALDIRARAK ISLEYEN MAKINELI ALETLER-TEZGAHLAR

8443 MATBAACILIGA MAHSUS BASKI MAKINELERI, YARDIMCI MAKINELER

8480 METAL DÖKÜMÜ IÇIN KASALAR, PLAKALAR, KALIP MODELLERI D‹⁄ER TOPLAM Kaynak: TU‹K verileri

524.488

70.907

111.229

-86,5

968.041

370.515

1.519.926

-61,7

12.550.015

18.176.463

19.461.546

44,8

moment

rada 8483 no’lu GT‹P alt›nda tan›mlanan “transmisyon milleri, kranklar, yatak kovanlar›, diflliler, çarklar”, ikinci s›rada 8462 no’lu GT‹P alt›nda tan›mlanan “metalleri dövme, iflleme, kesme, sataflama presleri, makineleri”, üçüncü s›rada ise 8428 no’lu GT‹P alt›nda tan›mlanan “kal-

expo

SANAY‹ fiEH‹RLER‹

moment

58

GAP Bölgesinin makine üretim üssü:

Gaziantep

‹HRAÇ RAKAMLARI, 2009 YILINDA 3,5 M‹LYAR DOLARA ULAfiAN GAZ‹ANTEP; TEKST‹LDEN GIDAYA, K‹MYADAN OTOMOT‹VE B‹R ÇOK SEKTÖRDE, SON TEKNOLOJ‹ MAK‹NELER‹N, KAL‹F‹YE ELEMANLARIN VE G‹R‹fi‹MC‹ F‹RMALARIN ÇOKLU⁄U SEBEB‹YLE BÖLGEN‹N ÜRET‹M ÜSSÜ KONUMUNDA BULUNUYOR.

SEKTÖREL ‹HRACATTA “HALI” B‹R‹NC‹

G

üneydo¤u Anadolu Bölgesi'nin en büyük, Türkiye'nin ise 6. büyük flehri olan Gaziantep; nüfusu, ekonomik yap›s›, turizm potansiyeli ile bir metropol flehirdir.

Güneydo¤u Anadolu'yu bat›ya, Akdeniz ve Ortado¤u'ya ba¤layan kara ve demir yollar›n›n merkez noktas› olmas›, Gaziantep Havaalan›’n›n uluslararas› niteli¤e ç›kar›lmas› flehre ürün, hizmet ve ziyaretçi ak›fl›n›

Gaziantep’in sektörel ihracat rakamlar›na bak›ld›¤›nda, 2009 y›l›nda “Hal›” ihracat›n›n 739 milyon dolar ve yüzde 23’lük oran ile en büyük paya sahip oldu¤u görülüyor. Onu, yüzde 20 pay ile hububat, bakliyat, ya¤l› tohumlar ve mamulleri takip ediyor. Makine ve aksamlar› sektörü ise ilin ihracat›na 59 milyon dolar ile yüzde 1,8 gibi küçük oranl› bir katk› yapmakla birlikte, Gaziantep için potansiyel arz etti¤i ve y›ldan y›la geliflim gösterdi¤i ifade ediliyor.

Krizin etkilerine ra¤men 2009 y›l›nda 2008 y›l›na k›yasla Gaziantep’in makine ihracat› yüzde 14 art›fl gösterdi. Mal gruplar› baz›nda incelendi¤i takdirde Gaziantep ilinden en fazla ihracat› yap›lan makine ürün gruplar› 19 milyon dolar ile inflaat ve madencilik makineleri olarak kay›tlara geçti. Bunu 14 milyon dolar ile tekstil ve konfeksiyon makineleri takip ediyor. G›da sanayi maki-

GAZ‹ANTEP SANAY‹ ODASI: STRATEJ‹K SEKTÖR MAK‹NE Moment Expo Dergisi’ne konuflan Gaziantep Sanayi Odas› Yönetim Kurulu Baflkan› Nejat Koçer; Gaziantep sanayisinin en büyük avantajlar›ndan birinin sektörel yelpazesinin geniflli¤i oldu¤unu söylüyor. Koçer sözlerine flöyle devam ediyor: “ Bu yap›n›n içerisinde en stratejik sektör ise makine imalat sektörüdür. Son y›llarda h›zla geliflen makine imalat sanayisi Gaziantep için itici bir kuvvet haline gelmifltir. Gaziantep sanayileflmesinin yap› tafllar›n› oluflturan makine imalat sektörü, KOB‹ niteli¤indeki firmalar›yla dinamik, üretken ve katma de¤er yaratan bir sektör konumundad›r.”

Baflkan Nejat Koçer; Gaziantep’teki makine imalat sektörünün sadece Gaziantep için de¤il ülke sanayisi için de stratejik bir öneme sahip oldu¤unu vurguluyor. Özellikle otomotiv ve savunma sanayileri ile birlikte yat›r›m makineleri üretiminde Gaziantepli firmalar›n önemli bir yere sahip oldu¤una de¤inen Koçer; yat›r›m makineleri imalat› konusunda elde edilen geliflmelerin ülke ekonomisi için büyük bir kaynak yaratt›¤›n› sözlerine ekliyor.

Baflkan Koçer Gaziantep makine sektörü ile ilgili aç›klamalar›na flöyle devam

expo

neleri ise 6,7 milyon dolar ile üçüncü s›rada yer al›yor. 2009 y›l›nda Orta Anadolu Makine ve Aksamlar› ‹hracatç›lar› Birli¤i ifltigal alan› itibariyle Gaziantep’ten ihracat yapan firma say›s› ise 320.

59 moment

yo¤unlaflt›ran önemli etmenlerden bir kaç› olarak s›ralanabilir. ‹hracatç› Birlikleri kay›tlar›na göre, 2009 y›l›nda Türkiye’nin toplam ihracat› küresel krizin etkisiyle yüzde 23 oran›nda gerilerken, Gaziantep’teki gerilemenin çok daha düflük seviyede seyretti¤i görülüyor. 2009 y›l›nda Gaziantep’in ihracat›nda Irak; yüzde 40 pay ile ilk s›rada yer alarak en önemli pazar› oluflturuyor. Gaziantep’in ihracat yapt›¤› di¤er ülkeler aras›nda S. Arabistan, Suriye, Almanya, ‹talya, ABD ve ‹ngiltere önde geliyor.

SANAY‹ fiEH‹RLER‹

expo

ediyor: “ ‘Fabrika yapan fabrikalar’ olarak gördü¤ümüz birçok iflletme, yurt d›fl›ndan milyonlarca dolar ödenerek ithal edilen makineleri Gaziantep’te üreterek, ülke ekonomisine önemli oranlarda tasarruf sa¤l›yor. Bugün Gaziantepli makine imalatç›lar› dünyan›n dört bir yan›na birçok kalem makine ihraç ederek sektörün yurt d›fl›na aç›l›m›na da katk› sa¤lamaktad›r. Bu nedenle makine imalat sektörünün yaratt›¤› katma de¤eri hesaplarken; üretti¤i makinenin de¤eri kadar, ithal edilmesini önledi¤i makinelerin de¤erini de göz önünde bulundurmak gerekiyor.”

Gaziantep Sanayi Odas› olarak, sektör temsilcileriyle yap›lan görüflmelerde sorunlar› tespit etme ve çözme noktas›nda yo¤un çabalar sarf ettiklerini söyleyen Koçer, flöyle devam ediyor:

moment

60

ihracat merkezlerinden biri konumunda olan Gaziantep’te metal ve makine sanayinin, ilin ana sanayi dallar› olan g›da, tekstil ve plastik sanayine dayal› olarak geliflme gösterdi¤ini söylüyor.

Mehmet Aslan sözlerine flöyle devam ediyor: “Gaziantep makine imalatç›lar›, dünyada çok de¤iflik co¤rafyalardaki ülkelerle ihracat ba¤lant›lar› gerçeklefltirmifl ve kal›c› baflar›lar elde etmifltir.

Bugün flehrimizde; ambalaj makineleri, hal› ipli¤i, flönil iplik üretim makineleri, iplik fiksaj ve büküm makineleri, komple un ve bulgur fabrikalar›, mercimek iflleme makineleri, hal› yan sanayi tesisleri, para kasalar›, asansörler, büro mobilyalar› ve daha birçok makine ile yedek parçalar› üretilmekte ve dünyan›n dört yan›na ihraç edilmektedir.” Ticaret Odas› Yönetim Kurulu Baflkan› Meh-

“ Gaziantep’in makine ihracat›, krizin etkilerine

ra¤men 2009 y›l›nda 2008 y›l›na k›yasla yüzde 14 art›fl sa¤lad›. 2009 y›l›nda orta anadolu makine ve aksamlar› ihracatç›lar› birli¤i ifltigal alan› itibariyle Gaziantep’ten ihracat yapan firma say›s› 320 olarak belirlendi. Gaziantep’te ambalaj makineleri, hal› ipli¤i, flönil iplik üretim makineleri, komple un ve bulgur farbrikalar›, mercimek iflleme makineleri, hal› yan sanayi tesisleri, para kasalar›, asansörler, büro mobilyalar› ve daha bir çok makine ile yedek parçalar› üretiliyor ve dünyan›n dört bir yan›na ihraç ediliyor.”

“Sektördeki firmalar›m›z› Ar-Ge, inovasyon, ak›ll› ve katma de¤eri yüksek ürünler üretmeleri yönünde kanalize ediyor, uygulad›¤›m›z projelerimizle sektörün rekabet gücünü artt›rmaya çal›fl›yoruz.”

MAK‹NE ‹MALATÇI F‹RMALARIN ÇO⁄UNLU⁄U KOB‹ Moment Expo Dergisi’nin sorular›n› yan›tlayan Gaziantep Ticaret Odas› Yönetim Kurulu Baflkan› Mehmet Aslan, bugün ülkemizin en önemli üretim ve

met Aslan, Gaziantep’teki makine imalatç› firmalara bak›ld›¤›nda ço¤unlukla KOB‹’lerden oluflan bu firmalar›n oldukça dinamik ve giriflimci bir yap›ya sahip oldu¤unun alt›n› çiziyor.

MAK‹NE ÜRET‹C‹LER‹ DEVLETÇE TEfiV‹K ED‹LMEL‹ Gaziantep’teki makine sektörünün geliflmesi için yap›lmas› gerekenleri sordu¤umuz Mehmet Aslan, devletin makine üreticilerini teflvik edici bir politikas› olmad›¤›ndan yak›n›yor. Aslan:

Nejat Koçer Gaziantep Sanayi Odas› Yönetim Kurulu Baflkan› “Son y›llarda h›zla geliflen makine imalat sanayisi Gaziantep için itici bir kuvvet haline gelmifltir. Gaziantep sanayileflmesinin yap› tafllar›n› oluflturan makine imalat sektörü, KOB‹ niteli¤indeki firmalar›yla dinamik, üretken ve katma de¤er yaratan bir sektör konumundad›r. “

“Firmalar›m›z›n rekabet gücünü artt›rabilmek için yerli makine üretimiyle ilgili plan yapmam›z ve iyi bir strateji izlememiz gerekiyor. Türkiye'nin üretimde de yeni bir bak›fl aç›s› belirlemesi flart ve bu konuda psikolojik bir geliflme sa¤lanmal›. Devletin ne yaz›k ki, makine üreticilerini teflvik edici politikas› yok. Metal - Makine sektörü ülkemizin temel üretici sektörlerinin tetikleyicisidir. Bu nedenle bu sektörlerin desteklenmesi gerek.”

Türk sanayisinin geliflebilmesi için kendi makinesini üretebilir hale gelmesinin flart oldu¤unu savunan Mehmet Aslan, bunun için de yeni stratejiler belirlenmesi gerekti¤ini söylüyor. Aslan sözlerine flöyle devam ediyor: “Makine üretimi yapan firmalardan al›nan vergilerin ve istihdam üzerinden al›nan SSK primlerinin düflürülmesi, sektörünün geliflmesine önemli ölçüde fayda sa¤layacakt›r. Standart d›fl› üretilen ve kullan›lan malzemeler, Türk makine sektörünün imaj›n› zedelerken, kaliteli ifl yapan firmalar›n iflini yurt içinde ve

expo özellikle yurt d›fl›nda zorlaflt›r›yor. Kay›t d›fl› istihdam ve ticareti engelleyici denetlemelerin ve uygulamalar›n daha s›k yap›lmas› gerekiyor. Türk makine sektörünün genel imaj›n› olumlu yönde etkileyecek Avrupa ve Dünya standartlar› ve kaliteli üretimi bir an önce uygulamaya konulmal›”

ÜN‹VERS‹TE-SANAY‹ ‹fiB‹RL‹⁄‹ Gaziantep Ticaret Odas› Yönetim Kurulu Baflkan› Mehmet Aslan sektördeki en büyük eksi¤in üreticilerin yaz›l›m konusundaki yetersizli¤i oldu¤unu söylüyor. Aslan: “Bölgedeki makine imalatç›lar›n›n elektronik ve otomasyon konusundaki ihtiyaçlar›n›n karfl›lanabilmesi için, Gaziantep Ticaret Odas› ve di¤er kurulufllar›n iflbirli¤iyle dan›flmanl›k, yaz›l›m ve üretim konular›nda faaliyet gösteren Teknoloji Merkezi (TEKMER), Gaziantep Üniversite bünyesinde hayata geçirilmifltir. Bu projenin bir sonraki ad›m› olan Teknopark’›n kuruluflu da tamamlanm›fl ve faaliyetlerine bafllam›flt›r. Önümüzdeki dönemde sa¤lanan Üniversite-Sanayi iflbirli¤inin sonucu olarak makine-me-

tal sektörümüzün ihtiyaç duydu¤u elektronik altyap›s› da bilim adamlar›m›z taraf›ndan sa¤lanacakt›r.” Aslan sözlerine flöyle devam ediyor: “Oda olarak, özellikle makine sektörünü yak›ndan ilgilendiren bir projenin de haz›rl›¤› içindeyiz. Proje, hedef bölgede bulunan KOB‹’lerin inovasyon kapasitesini gelifltirmek suretiyle KOB‹’lerin rekabet güçlerini ve yeni iflletme/giriflimci say›s›n› artt›rmak amac›n› tafl›maktad›r. ‹flte bu amaca eriflim için proje kapsam›nda bir GETAM (Gaziantep Bölgesel Endüstriyel Tasar›m ve Modelleme Merkezi) kurulmas› öngörülmekte ve Merkez arac›l›¤›yla Bölge KOB‹ ve giriflimcilerinin yeni ürün tasarlama, gelifltirme ve mevcut ürün iyilefltirme ihtiyaçlar›n› karfl›lamak planlanmaktad›r.”

GETAM, KOB‹ VE G‹R‹fi‹MC‹LER‹N EN BÜYÜK DESTEKÇ‹S‹ OLACAK Mehmet Aslan, GETAM’›n Gaziantep için önemini flöyle aç›kl›yor: “Gaziantep ve bölge KOB‹’leri GETAM hizmetlerinden yararlanarak yeni endüstriyel

moment

61

Mehmet Aslan Gaziantep Ticaret Odas› Yönetim Kurulu Baflkan› “Gaziantep’te metal ve makine sanayi, ilimizin ana sanayi dallar› olan g›da, tekstil ve plastik sanayine dayal› olarak geliflmifltir. Gaziantep makine imalatç›lar›, dünyada çok de¤iflik co¤rafyalardaki ülkelerle ihracat ba¤lant›lar› gerçeklefltirmifl ve kal›c› baflar›lar elde etmifltir.”

ürünler tasarlayabilecek veya mevcut ürünleri üzerinde çal›flma yaparak ürünlerini gelifltirebileceklerdir. Fonksiyonel, düflük maliyetli, talep odakl›

SANAY‹ fiEH‹RLER‹

Ahmet Ya¤c› Özmaksan Is› Sanayi ve Ticaret A.fi. Yönetim Kurulu Baflkan›

expo

“Bizim firmam›z Gaziantep’teki makine imalat sektörünün kazand›¤› ivmeyi gösteren güzel bir örnektir. Firmam›z art›k sadece Gaziantep’ten de¤il dünyan›n birçok ülkesinden talep alan ve ürünleri her yerde kabul gören bir makine imalatç›s›d›r. “

moment

62

gibi özelliklere sahip ürünler endüstriyel tasar›m›n hedeflerini oluflturmaktad›r. Ürünün tasar›m aflamas›ndan sat›fl›na kadar olan süreçte KOB‹ ve giriflimcilere merkezin dan›flmanl›k hizmetleri destek olacak, çeflitli e¤itim modülleri ile kapasite geliflimi sa¤lanacakt›r. Projenin hedef grubu, Gaziantep ve Bölgesinde bulanan KOB‹ ve potansiyel giriflimcilerdir. Merkez Gaziantep yan›nda Bölge ve di¤er illerdeki KOB‹ ve giriflimciler de GETAM’a bizzat gelerek hizmetlerden yararlanabilecek-

tir.” Aslan GETAM’da uygulamaya koyacaklar› “Genel Tasar›m ve Modelleme” bölümüne de de¤indi: “Merkezde çeflitli sektörlere yönelik bölümler yan›nda, “Genel Tasar›m ve Modelleme Bölümü” ad› alt›nda bulunan bölüm özellikle makine sektöründeki firmalar›n yeni ürün tasarlayabilecekleri ya da mevcut ürünlerini gelifltirebilecekleri bir bölüm olacakt›r. Bu bölümde her türlü makine, donan›m ve yaz›l›m ile tasar›m ve modelleme yap›lacakt›r. Ayn› zamanda uzmanlar tara-

f›ndan firmalara dan›flmanl›k ve e¤itim hizmetleri de verilecektir.”

AB’nin Kat›l›m öncesi Mali Yard›m Arac› –IPA kapsam›nda Sanayi ve Ticaret Bakanl›¤›’n›n Bölgesel Rekabet Edebilirlik Operasyonel Program›’ndan desteklenen GETAM Projesi, Gaziantep KOSGEB ve Gaziantep Ticaret Odas› iflbirli¤i ile yürütülecek.

ÖZMAKSAN: F‹RMAMIZ ‹VME KAZANAN MAK‹NE SEKTÖRÜNE ‹Y‹ B‹R ÖRNEK Özmaksan, 1976 y›l›ndan bu yana ›s›tma ve buhar sektöründe faaliyet gösteriyor. Firma; buhar kazanlar›, s›cak su kazanlar›, bas›nçl› hava tanklar›, dik ve yat›k yak›t depolama tanklar› ve eflanjör üretimi yap›yor. Gaziantep makine sektörünün önde gelen firmalar›ndan biri olan Özmaksan Is› Sanayi ve Ticaret A.fi.’nin Yönetim Kurulu Baflkan› Ahmet Ya¤c›, Moment Expo’nun sorular›n› yan›tlad›. Türkiye’nin makine üretim üssü olma yolunda ilerleyen Gaziantep’in bu geliflim hikayesini sordu¤umuz Ahmet Ya¤c›; uzun y›llar yo¤unluk olarak tekstil, hal› ve g›da yat›r›mlar›n›n yap›ld›¤› Gaziantep’de makine sektörünün bu yat›r›mlar sayesinde büyük ivme kazand›¤›n› söylüyor. Ahmet Ya¤c› sözlerine flöyle devam ediyor:

expo moment

63

“Uzun y›llar önce bu makineleri sadece Avrupa’dan temin edebiliyorduk. Bu tesislerin ana üretim hatlar› ve yard›mc› iflletmeleri için gerekli makine ve ekipmanlar art›k büyük bir h›zla Gaziantep’te imal edilmeye bafllam›flt›r. Bizim firmam›zda Gaziantep’teki makine imalat sektörünün kazand›¤› ivmeyi gösteren güzel bir örnektir. Özmaksan art›k sadece Gaziantep’ten de¤il dünyan›n birçok ülkesinden talep alan ve ürünleri her yerde kabul gören bir makine imalatç›s›d›r.”

“KR‹Z‹N ETK‹LER‹ YURT DIfiI PAZARLARA AÇILMAKLA AfiILIR” Üretiminin yüzde 65’inin yurt içi taleplerden olufltu¤unu söyleyen Özmaksan’›n ihracat yapt›¤› ülkeler aras›nda ise Suriye, Fas, Cezayir, ‹ran, Irak, Dubai, Güney Afrika say›labilir. Özmaksan Yönetim Kurulu Baflkan› Ahmet Ya¤c› yaflanan ekonomik krizin her sektörde oldu¤u gibi makine sektöründe de daralma yaflatt›¤›n›, bunu aflman›n yolunun da d›fl pazara daha çok

öncelik vermekten geçti¤ini söylüyor.

Ya¤c›: “Bilindi¤i gibi her sektörde oldu¤u gibi Makine imalat sektöründe de bir daralma yaflanmaktad›r. Bu daralman›n etkilerini azaltabilmek için yeni pazarlara aç›lmak zorunda oldu¤umuzu hissediyoruz. Bu nedenle önümüzdeki y›l amac›m›z yurtd›fl› sat›fllar›m›z›n oran›n› artt›rmakt›r.”

“GAZ‹ANTEP’‹N CO⁄RAF‹ KONUMU ‹MALAT SEKTÖRÜ ‹Ç‹N AVANTAJ” Gaziantep ilinin makine üreticileri için art›lar›n› sordu¤umuz Ahmet Ya¤c›, Gaziantep’in en büyük art›s›n›n bulundu¤u co¤rafi konumdan ileri geldi¤ini söylüyor: “Gaziantep’in makine üretimi yapan

SANAY‹ fiEH‹RLER‹ firmalar için en büyük avantaj› 2008 y›l›na dek Gaziantep’te yap›lan yat›r›mlar›n yaratt›¤› ivme idi. Ancak 2009 y›l›nda bu yat›r›mlarda ciddi anlamda bir düflüfl oldu. Bununla beraber özellikle Suriye ve Irak pazarlar›n›n son 3 y›l içinde büyük canl›l›k göstermesi ve Gaziantep’in bu bölgelere hem kültürel hem de co¤rafi yak›nl›¤› sayesinde Gaziantep her zaman için imalat sektörü aç›s›ndan avantajl› konumunu korumaktad›r.”

expo

MAKBAfi ALÜM‹NYUM, B‹N ‹HRACATÇI ARASINDA 748.

SIRADA

moment

64

Türkiye’nin en büyük ilk 1000 ihracatç›s› s›ralamas›nda 2008 y›l› verilerine göre 748’inci s›rada yer alan Makbafl Ltd. fiti., pvc ve alüminyum iflleme makineleri ve benzeri aksamlar›n ihracat›n› yap›yor. Sorular›m›z› yan›tlayan Makbafl Alüminyum Yönetim Kurulu Baflkan› Mehmet Akan, 2003 y›l›ndan beri makine ihracat› yapt›klar›n› ve ihracatlar›n›n y›ldan y›la yukar› do¤ru bir ivme izledi¤ini söylüyor. Firma, ihracat›n› a¤›rl›kl› olarak Irak, Suriye, ‹ran ve Türki Cumhuriyetlerine yap›yor. Bunun yan› s›ra Brezilya, M›s›r, Ürdün, S.Arabistan, Kuveyt, Katar gibi ülkelerle de ciddi rakamlarda ihracat iliflkileri bulunuyor.

Mehmet Akan Makbafl Alüminyum Yönetim Kurulu Baflkan› “Gaziantep’te 5 tane büyük çapl› organize sanayi bölgesi ve bunu yan›nda da bir tane küsget sanayi bulunmaktad›r.

150’yi aflk›n ülkeye ihracat yapan kentimiz dünyadaki de¤iflikliklere de yak›ndan ayak uydurmaktad›r.”

türlü tan›t›m ve organizasyonlara kat›lmak, kalite anlay›fl›ndan taviz vermemek, yenilikçi olmak, finansal aç›dan ihracatç›n›n devletçe desteklenmesi gibi fleyleri ilk elde hayata geçirilmesi gerekenler olarak s›ralayabiliriz. Bölgedeki makine üreticileri ile ortak kanaatimiz, imalat sanayiinin ihtiyac› olan ve daha önce büyük bir bölümü ithalatla karfl›lanan makinelerin flimdi yedek parça ve servis yat›r›mlar›yla Avrupa'daki rakiplere oranla yüzde 60-70 daha ucuza üretilmesinin iç piyasay› oldukça canland›ran bir hamle oldu¤u yönünde. Önemli bir sanayi merkezi olan kentimizde ihracat art›fl› ve yeni yat›r›m projeleri için KOSGEB, firmalara gereken deste¤i bir nebze olsun veriyor ama yeterli olmuyor. ‹fladamlar›na verilen destekler istihdam ve Ar-Ge çal›flmalar›n› kaps›yor. Bu bölgedeki sanayicilerin ço¤u kendi öz sermayesiyle çal›fl›yor. Daha iyi ifller yap›labilmesi için devletten kredi deste¤i beklenmektedir.”

“DEVLET KRED‹ DESTE⁄‹N‹ ARTTIRMALI”

ÖZPOLAT MAK‹NA: “GAZ‹ANTEP MAK‹NE ‹MALAT SANAY‹N‹N ÜSSÜ OLMA YOLUNDA”

Makbafl Alüminyum Yönetim Kurulu Baflkan› Mehmet Akan, ihracat rakamlar›n›n artt›r›lmas› için yap›lmas› gerekenler hakk›nda flunlar› söylüyor: “Her

1966 y›l›nda kurulan Özpolat Makina, m›s›r ve bu¤day unu ve irmi¤i tesisleri, mercimek tesisleri, yem tesisleri, bulgur tesislerine makine üretiyor. Mo-

expo ment Expo Dergisi’nin sorular›n› yan›tlayan Özpolat Makina Yönetim Kurulu Baflkan› Ali Özpolat Gaziantep’in makine imalat sanayinin üslerinden biri durumunda oldu¤unu söylüyor. Özpolat, flöyle devam ediyor: “Gaziantep’te geçmifli yirminci yüzy›l›n bafllar›na dayanan bir metal iflleme teknolojisi var. Bu alan daha sonra geliflerek makine imalat tesislerinin temelini oluflturmufltur. Makine imalat sanayisinin Gaziantep’te genifl bir altyap›s› var. Her türlü makine imalat› için temel teflkil edecek yan sanayi mevcut. Gaziantep’te üretilen makineler gerek kalitesiyle gerek fiyat›yla dünya pazarlar›nda yerini alm›flt›r. Gaziantep’te halihaz›rda ileri düzeyde olan makine imalat sanayi, desteklenmesi durumunda daha da ileri gidecektir.”

Tamamen ihracata çal›flan bir firma olduklar›n› söyleyen Ali Özpolat, ihracat yapt›klar› bafll›ca ülkeler aras›nda Almanya, Avusturya, Güney Kore, M›s›r, Ürdün, Arjantin, ‹ran, Ukrayna, Fransa, Kenya, Cezayir, Rusya, Hollanda ve ‹ngiltere’yi say›yor.

moment

65

“GAZ‹ANTEP’TEK‹ MAK‹NE ÜRET‹C‹LER‹ F‹YAT YÖNÜNDEN DÜNYAYLA REKABET EDEB‹LECEK DÜZEYDE” Gaziantep’in makine üretim yapan firmalar için art› ve eksilerinin neler oldu¤unu sordu¤umuz Ali Özpolat, Gaziantep’in makine sektöründe kendi yüksek kalite imaj›n› oluflturdu¤unu, kalite ç›tas›n› en yükse¤e koydu¤unu söylüyor. Neredeyse her firman›n kendi bünyesinde Ar-Ge departman›n›n oldu¤unu ve sahip olduklar› CAD-CAM biliflim ve tasar›m sistemleriyle kendi özgün tasar›mlar›n› yapabildiklerinin alt›n› çizen Özpolat, bu art›lar›n Gaziantep makine üreticilerini, fiyat yönünden dünyadaki rakipleriyle rekabet edebildikleri bir konuma ulaflt›rd›¤›n› söylüyor. Özpolat eksik gördü¤ü yönleri ise flöyle s›ral›yor: “Makine sektörü devlet desteklerinden ve stratejik korumadan yoksun. Sermaye yetersizli¤i, uzun vadeli ödeme flartlar›nda mal›n› satamamas› ve bankac›l›k sisteminin yaratt›¤› zorluklar, kaliteli hammadde temininde yaflanan s›k›nt›lar, sektörün di¤er eksileri olarak say›labilir. Ali Öz-

Ali Özpolat Özpolat Makina Yönetim Kurulu Baflkan› “Makine imalat sanayisinin Gaziantep’te genifl bir altyap›s› var. Her türlü makine imalat› için temel teflkil edecek yan sanayi mevcuttur.

Gaziantep’te üretilen makineler gerek kalitesiyle gerek fiyat›yla dünya pazarlar›nda yerini alm›flt›r. Makine imalat sanayi Gaziantep’te ileri düzeyde olan bir sektördür. Desteklenmesi durumunda daha da ileri gidecektir.”

polat, bu eksilerin giderilmesi için önerilerini flöyle anlat›yor: “Öncelikle ihracata teflvik getirilmeli. Eximbank kredi faiz oranlar› düflürülmeli ve vadeler 3-5 y›la kadar ç›kabilmeli. Finansman deste¤inin sa¤lanmas› ve yeni pazarlar›n bulunmas› çok önemli. Bunun yan› s›ra ihracatta KDV iadelerinin zaman›nda ödenmesinin önemine inan›yoruz. Makine imalatç›s› firmalara ilave Ar-Ge destekleri verilmeli ve uygulama prosedürleri kolaylaflt›r›lmal›d›r.”

expo moment

63

“Uzun y›llar önce bu makineleri sadece Avrupa’dan temin edebiliyorduk. Bu tesislerin ana üretim hatlar› ve yard›mc› iflletmeleri için gerekli makine ve ekipmanlar art›k büyük bir h›zla Gaziantep’te imal edilmeye bafllam›flt›r. Bizim firmam›zda Gaziantep’teki makine imalat sektörünün kazand›¤› ivmeyi gösteren güzel bir örnektir. Özmaksan art›k sadece Gaziantep’ten de¤il dünyan›n birçok ülkesinden talep alan ve ürünleri her yerde kabul gören bir makine imalatç›s›d›r.”

“KR‹Z‹N ETK‹LER‹ YURT DIfiI PAZARLARA AÇILMAKLA AfiILIR” Üretiminin yüzde 65’inin yurt içi taleplerden olufltu¤unu söyleyen Özmaksan’›n ihracat yapt›¤› ülkeler aras›nda ise Suriye, Fas, Cezayir, ‹ran, Irak, Dubai, Güney Afrika say›labilir. Özmaksan Yönetim Kurulu Baflkan› Ahmet Ya¤c› yaflanan ekonomik krizin her sektörde oldu¤u gibi makine sektöründe de daralma yaflatt›¤›n›, bunu aflman›n yolunun da d›fl pazara daha çok

öncelik vermekten geçti¤ini söylüyor.

Ya¤c›: “Bilindi¤i gibi her sektörde oldu¤u gibi Makine imalat sektöründe de bir daralma yaflanmaktad›r. Bu daralman›n etkilerini azaltabilmek için yeni pazarlara aç›lmak zorunda oldu¤umuzu hissediyoruz. Bu nedenle önümüzdeki y›l amac›m›z yurtd›fl› sat›fllar›m›z›n oran›n› artt›rmakt›r.”

“GAZ‹ANTEP’‹N CO⁄RAF‹ KONUMU ‹MALAT SEKTÖRÜ ‹Ç‹N AVANTAJ” Gaziantep ilinin makine üreticileri için art›lar›n› sordu¤umuz Ahmet Ya¤c›, Gaziantep’in en büyük art›s›n›n bulundu¤u co¤rafi konumdan ileri geldi¤ini söylüyor: “Gaziantep’in makine üretimi yapan

expo

ÜN‹VERS‹TELERDEN

moment

66

Makine sanayi gelifltikçe refah düzeyi artacak MOMENT EXPO’NUN SORULARINI YANITLAYAN PAMUKKALE ÜN‹VERS‹TES‹ MÜHEND‹SL‹K FAKÜLTES‹ MAK‹NE MÜHEND‹SL‹⁄‹ BÖLÜM BAfiKANI PROF. DR. MUZAFFER TOPÇU, ÜLKELER‹N TEKNOLOJ‹K SEV‹YELER‹ ‹LE REFAH DURUMLARI VE ‹HT‹YAÇLARININ ORANTILI OLARAK DE⁄‹fiT‹⁄‹N‹ SÖYLÜYOR VE EKL‹YOR “GEL‹fiM‹fi ÜLKELER SANAY‹ DEVR‹M‹N‹ ‹Y‹ DE⁄ERLEND‹REREK MAK‹NE ‹MALAT SEKTÖRÜNE YATIRIM YAPTILAR. BUGÜNKÜ DURUNLARINA GELMELER‹NE ÖNEML‹ 2 FAKTÖR VARDIR: YET‹fiM‹fi ‹NSAN GÜCÜ VE KAL‹TEL‹ MÜHEND‹SL‹K E⁄‹T‹M‹.”

“ABD VE AVRUPA SANAY‹ DEVR‹M‹N‹ DE⁄ERLEND‹RD‹” ABD ve baz› geliflmifl Avrupa ülkelerinin sanayi devrimini iyi de¤erlendirdiklerine de de¤inen Prof. Dr. Topçu, “Bu

Prof. Dr. Muzaffer Topçu Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisli¤i Bölüm Baflkan› Üniversite olarak hem yetifltirdi¤imiz ö¤rencilerle hem de altyap›m›zla sanayiye istenilen hizmeti verebilecek durumday›z.

ülkeler makine imalat sektörüne yat›r›m yapt›lar. Bugünkü durumlar›na gelmelerinde önemli iki faktör vard›r: Yetiflmifl insan gücü ve kaliteli mühendislik e¤itiminin yan› s›ra Araflt›rma – Gelifltirme’ye (Ar-Ge) yap›lan yat›r›mlard›r” diyor. Türkiye’de de son y›llarda hükümet Ar-Ge’yi teflvik etti¤ine vurgu yapan Prof. Dr. Topçu, bu durumun imalat sanayine de yans›d›¤›n› söylüyor. Prof.

Dr. Topçu flöyle devam ediyor: “Ayr›ca Türkiye’de iyi yetiflmifl mühendis ve insan gücü vard›r. Ülkemizde son y›llarda

“ÖZGÜN VE KAL‹TEL‹ ÜRÜN ÜRET‹LMEL‹” Uluslararas› pazarlarda yer alabilmek için özgün ve kaliteli ürünler üretmek gerekti¤inin alt›n› çizen Prof. Dr. Topçu, bunun için de Ar-Ge’ye yat›r›m yap›lmas› ve bu konuda projeler üretilmesi gerekti¤ini söylüyor. Bu konuda sanayicilere yönelik Tübitak’in (TEYDEP) verdi¤i önemli desteklere de de¤inen Prof.

Dr. Topçu, “1507 projeleri KOB‹’lere proje maliyetinin yüzde 75’ine kadar hibe vermektedirler” diyor. Bu tür teflvik-

“ Kolumuzdaki saatten gökteki uça¤a kadar her fleyin

makine ile bir iliflkisi vard›r. Bunlar›n hepsine vak›f mühendis dünyan›n hiçbir yerinde yetifltirilmemektedir.

Uzmanl›k lisansüstü e¤itim ile yada sektörde uzun süre çal›flarak elde edilir. Biraz da sanayiciler mühendislerin yetiflmesine katk› sa¤lamak için yeni mezunlara sahip ç›k›p yetiflmelerine katk› sa¤lamal›d›rlar. Yoksa dünyan›n hiçbir yerinde mühendisler sektöre her fleyi bilerek gelmezler.””

expo

A

üniversite sanayi iflbirli¤ini sa¤layacak teknokentler sürekli artmaktad›r. Teknokentlerde üretilen özgün ürünler art›kça makine imalat sektörü de geliflecektir. fiu anda ülkemiz geliflmifl Avrupa ülkelerine makine satabilmektedir. Üniversite sanayi iflbirli¤i çerçevesinde sanayinin problemlerinin üniversitelere gelmesi sa¤lanmal›d›r. Üniversitelerde sanayicinin problemlerine k›sa sürede çözümler üretebilmelidir. Üniversiteler, KOB‹’lerde Araflt›rma–Gelifltirme kültürünün geliflmesine yard›mc› olmal›d›rlar. Ö¤retim üyelerinin üretecekleri patentlerin ö¤retim üyelerinin yükseltilmelerinde yay›n olarak kullan›lmas› sa¤lamal›d›r. Bu durum ö¤retim üyelerinin sanayiye olan ilgisini art›racakt›r.

Ayr›ca üniversitelerdeki döner sermaye sisteminin de ö¤retim üyeleri lehine de¤ifltirilmesi gerekmektedir. Eme¤inin karfl›l›¤›n› alacak ö¤retim üyeleri sanayiye de¤iflik flekillerde fayda sa¤layacaklard›r.”

67 moment

BD ve baz› geliflmifl Avrupa ülkeleri sanayi devrimini iyi de¤erlendirirerek makine imalat sektörüne yat›r›m yapt›lar. Bu ülkelerin bugünkü durumlar›na gelmelerinde önemli iki faktör; Yetiflmifl insan gücü ve kaliteli mühendislik e¤itiminin yan› s›ra Araflt›rma – Gelifltirme’ye (Ar-Ge) yap›lan yat›r›mlar. Moment Expo’nun sorular›n› yan›tlayan Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisli¤i Bölüm Baflkan› Prof. Dr. Muzaffer Topçu, Türkiye’de iyi yetiflmifl mühendis ve insan gücü oldu¤unu söyleyerek, “Ülkelerin teknolojik seviyeleri, refah durumlar› ve ihtiyaçlar› ile orant›l› olarak de¤iflir. Yaflam›n› sürdürmek için temel ihtiyaçlar›n zor karfl›land›¤› bir memlekette uçakla seyahat etmek ya da bilgisayar kullanmaktan söz edilemez.

Türkiye de refah düzeyi art›kça makine imalat sanayi de geliflecektir” diyor.

Türkiye’nin son y›llardaki ihracat rakamlar›na bak›ld›¤›nda makine imalat sanayinin a¤›rl›¤›n›n sürekli artt›¤›n›n görüldü¤üne de de¤inen Prof. Dr. Topçu, ayr›ca savunma sanayi yat›r›mlar›ndaki de¤iflim ve geliflmelerin ülkedeki teknolojik geliflmelerle ilgili bilgi verdi¤ine de¤iniyor. “Ülkemizde son y›llarda savunma sanayimizdeki millilik oran›n›n sürekli artt›¤›n› görmekteyiz. Bu parametreler makine imalat sanayinin geliflmekte oldu¤unu göstermektedir Bir di¤er faktör Avrupa’da makine imalat sektöründe iflçilik maliyetlerinin sürekli artmakta olmas›d›r. Ülkemizin hem büyük bir pazar olmas› hem de geliflmekte olan Orta Asya ülkelerine yak›n olmas› geliflmifl Avrupa ülkelerinin makine ve baz› makine parçalar›n› bizden temin etmek istemelerine sebep olmaktad›r. Baz› geliflmifl Avrupa firmalar› da makine imalat sektörüne yapacaklar› yat›r›mlar› bizim ülkemize yapmak istemektedirler.

Yukar›daki tüm faktörleri göz önüne ald›¤›m›z zaman ülkemizde makine imalat sektörün gelece¤inin iyi oldu¤unu ve sürekli geliflece¤ini düflünüyorum.”

ÜN‹VERS‹TELERDEN zey araflt›rma laboratuarlar› kurulacakt›r. Merkezi laboratuarla sanayi ile iflbirli¤i yapmam›z kolaylaflacakt›r. fiu anda çok say›da Tübitak Teydep projelerinde ö¤retim üyelerimiz dan›flman, hakem ve izleyici olarak görev almaktad›rlar” diye konufluyor.

expo

“D‹NAM‹K B‹R KADROMUZ VAR”

moment

68

lerin sanayide Ar-Ge kültürünün geliflmesine de katk› sa¤lad›¤›n› aktaran Prof. Dr. Topçu, benzer flekilde Sanayi Bakanl›¤›’n›n SANTEZ projelerinin de baz› teflvikler içerdi¤ini söylüyor ve ekliyor: “Bu tür projelerin yap›lmas›nda ö¤retim üyeleri sanayicilere yol göstermeli ve bu projelerde dan›flman olarak görev almal›d›rlar.”

“F‹RMALARA DANIfiMANLIK H‹ZMET‹ VER‹YORUZ” Bölümde 24 ö¤retim üyesi ve 6 tanesi doktoral› olmak üzere 14 Araflt›rma Görevlisi oldu¤unu aktaran Prof. Dr. Top-

çu, “Bölümümüzde son 6 y›l için 12 tane Tübitak, 6 tane DPT projesi ve çok say›da Üniversite rektörlü¤ü taraf›ndan desteklenen (BAP ) projeler üretilmifltir.

Bu projeler bizim laboratuarlar›m›zda gelifltirmifltir. Biz bu alt yap› ile sanayinin bir çok problemini çözebiliriz” diyor. fiu anda üniversitenin TEKNOKET’inin aç›lmas› ile beraber sanayiden gelen firmalara dan›flmanl›k verilmeye baflland›¤›n› belirten Prof. Dr. Topçu, “Ayr›ca üniversitemizde bölümümüzün de içinde oldu¤u merkezi laboratuar projemiz DPT taraf›ndan da kabul edildi. Üniversitemizde bu proje ile üst dü-

Bölümün, akademik kadro, bilimsel çal›flmalar ve laboratuar alt yap›s› gibi temel nitelikler bak›m›ndan di¤er üniversitelerindeki makine mühendisli¤i bölümleri ile karfl›laflt›rd›¤›nda üst s›ralarda oldu¤unun görülebilece¤ine de vurgu yapan Prof. Dr. Topçu, “Bölümümüzde dinamik bir kadro vard›r. Ö¤retim üyesi say›m›z yeterlidir. Bölümümüzde yüksek lisans ve doktora e¤itimi de yap›lmaktad›r. Ders programlar›m›z ihtiyaçlara göre sürekli güncellenmektedir” diyor. Prof. Dr. Topçu flöyle devam ediyor: “Bölümde uygulama ve araflt›rmada kullan›lan 11 adet laboratuar vard›r. Ö¤rencilerimiz sanayinin ihtiyaç duyaca¤› yeterli donan›mda yetifltirilmektedir. Bölümümüzde iki y›lda bir uluslararas› kat›l›ml› malzeme sempozyumu düzenlenmektedir. 2010 y›l›nda 13.’sünü düzenliyoruz. Her y›l düzenlenen Ege Enerji Sempozyumu’nun düzenleyicileri aras›nda bölümümüzde vard›r. Ayr›ca son 6 y›l içinde uluslararas› dergilerde yay›nlanan kifli bafl›na düflen makale say›s› birin üzerindedir. Üniversitemiz 2009 y›l›nda Tübitak kaynaklar›ndan en çok yararlanan 3. üniversite konumundad›r. Bu dereceye en çok katk› sa¤layan bölümlerden birisiyiz. Ayr›ca Denizli sanayisine de¤iflik konularda dan›flmanl›k vb hizmetler verip ortak projeler yürütmekteyiz.”

“UZMANLIK ZAMANLA ELDE ED‹L‹R” Türkiye’de makine mühendisi yetifltiren çok say›da üniversite olmas›na ra¤men sanayicinin hala yetiflmifl eleman bulamamaktan flikâyet etti¤ini sözlerine ekleyen Prof. Dr. Topçu, “Tabii yetiflmifl elemandan kas›t nedir? Teorik bilgi eksikli¤imi vard›r? Yada uygulamada m› baz› eksiklikler vard›r? Muhtemelen uygulamadaki eksikliklerden bahsedilmektedir. Sanayici yeni bir mühendis-

expo moment

69

ten kendi özel problemlerine tamamen vak›f olmalar›n› istemekte ise bu mümkün de¤ildir” diyor. “Kolumuzdaki saatten gökteki uça¤a kadar her fleyin makine ile bir iliflkisi vard›r” diyen Prof. Dr. Topçu flöyle devam ediyor: “Bunlar›n hepsine vak›f mühendis dünyan›n hiçbir yerinde yetifltirilmemektedir. Uzmanl›k lisansüstü e¤itim ile yada sektörde uzun süre çal›flarak elde edilir. Biraz da sanayiciler mühendislerin yetiflmesine katk› sa¤lamak için yeni mezunlara sahip ç›k›p yetiflmelerine katk› sa¤lamal›d›rlar. Yoksa dünyan›n hiçbir yerinde mühendisler sektöre her fleyi bilerek gelmezler.”

“ÜN‹VERS‹TE VE SANAY‹ B‹RB‹R‹N‹ YETER‹NCE TANIMIYOR”

expo

ÜN‹VERS‹TELERDEN

moment

70

Prof. Dr. Topçu ayr›ca “Hem üniversite hem de sanayici birbirlerini yeterince tan›mamaktad›r” diyerek flöyle devam ediyor: “Sanayici ne tür problemlerinin üniversitede çözülebilece¤ini bilmiyor. Ö¤retim üyeleri de sanayiye yeterli ilgiyi göstermemektedir. Son zamanlarda ç›kar›lan üniversite sanayi iflbirli¤ini sa¤layacak kanunlar ve sanayiye verilen teflvikler üniversite ile sanayinin birbirine yaklaflmas›n› sa¤layacakt›r. Bunun emareleri vard›r. TEYDEP projeleri ve SANTEZ projeleri bu iki kurumu bir araya getirmektedir.”

Prof. Dr. Topçu Pamukkale Üniversitesi Makine Mühendisli¤i Bölümü’nde flu anda gerçeklefltirilen faaliyetleri ise flöyle s›ral›yor: “Üniversite olarak hem yetifltirdi¤imiz ö¤rencilerle hem de altyap›m›zla sanayiye istenilen hizmeti verebilecek durumday›z. Son y›llarda Türkiye, makine sektörünün geliflmesi için çok avantajl› durumdad›r. Bu avantajlar› f›rsat bilerek yenilikçi fikirlerle destekleyerek ekonomik de¤ere

dönüfltürmek gayreti içinde olmam›z gerekmektedir. Ülkemiz umar›m en k›sa sürede teknoloji pazarlayan bir ülke haline gelecektir. Bu çerçevede bizim gelecek vizyonumuzu flu flekilde ifade edebiliriz: Bilim ve teknoloji alan›nda özgün araflt›rmalar yapabilen, uluslararas› ölçütlere uygun e¤itim sistemi ile dünya-

n›n her yerinde çal›flabilecek nitelikte makine mühendislerini yetifltiren, insanl›¤›n yaflam standartlar›n›n geliflmesine ve ekonomik refah›n›n artmas›na katk›lar sa¤layabilecek, sürekli geliflen, ulusal ve uluslararas› platformlarda sayg›n, örnek gösterilen bir Makine Mühendisli¤i Bölümü olmakt›r.”

gรถstergeler gรถstergeler

gรถstergeler gรถstergeler

GÖSTERGELER

expo

Makine ihracat› 2010 y›l›na yükseliflle bafllad›

moment

72

MAK‹NE SEKTÖRÜ TOPLAMI, 84. FASLIN TAMAMI VE 84.

FASIL DIfiI ORTA ANADOLU MAK‹NE VE AKSAMLARI ‹HRACATÇILARI B‹RL‹⁄‹ ‹fiT‹GAL ALANI ‹T‹BAR‹YLE 2009 YILI OCAK AYINDA 606 M‹LYON 853 B‹N DOLAR ‹KEN, BU RAKAM 2010 YILI AYNI DÖNEM‹NDE YÜZDE 7,3 ORANINDA ARTARAK 651 M‹LYON 98 B‹N DOLARA YÜKSELD‹.

rta Anadolu Makine ve Aksamlar› ‹hracatç›lar› Birli¤i ifltigal alan›na giren GT‹P’ler kapsam›nda belirlenen Türkiye geneli ihracat kay›tlar›na göre; 2009 y›l› Ocak ay›nda ihracat kay›t rakam› 408 milyon 805 bin dolar iken, bu rakam 2010 y›l›n›n efl zaman diliminde yüzde 1,5 oran›nda azalarak 402 milyon 575 milyon dolar olarak gerçekleflti.

Makine sektörü toplam›, 84. fasl›n tamam› ve 84. fas›l d›fl› Orta Anadolu Makine ve Aksamlar› ‹hracatç›lar› Birli¤i ifltigal alan› itibariyle 2009 y›l› Ocak ay›nda 606 milyon 853 bin dolar iken, bu rakam 2010 y›l› ayn› döneminde yüzde 7,3 oran›nda artarak 651 milyon 98 bin dolara yükseldi. Mal gruplar› baz›nda incelendi¤inde ise; 2010 y›l› Ocak döneminde, ihracat›nda en yüksek art›fl gerçekleflen kalemler ise yüzde 91,6 ile tekstil ve konfeksiyon makineleri, yüzde 56,5 ile motorlar, aksam ve parçalar›, yüzde 53,5 ile deri iflleme ve imalat makineleri, yüzde 35,0 ile endüstriyel klima ve so¤utma makineleri ve 21,2 ile tar›m ve ormanc›l›k

O

makineleri oldu. 2010 y›l› Ocak dönemi ihracat›nda en fazla gerileme görülen ilk befl mal grubu ise; yüzde 75,3 ile büro makineleri, yüzde 55,3 ile savunma sanayi için silah ve mühimmat, yüzde 29,5 ile endüstriyel ›s›t›c›lar ve f›r›nlar, yüzde 24,0 ile di¤er makineler aksam ve parçalar ve 21,1 ile türbin,

turbojet, hidrolik silindir, aksam ve parçalar› olarak s›ralan›yor.

OA‹B ifltigal alan›na giren ürünler itibariyle, mal gruplar›n›n sektör ihracat›ndan ald›klar› paylar incelendi¤inde; 2010 y›l› Ocak döneminde; yüzde13,3 pay ile Endüstriyel Klimalar ve So¤utma Makineleri birinci, yüzde 11,7 pay ile ‹nflaat ve Ma-

ORTA ANADOLU MAK‹NE VE AKSAMLARI ‹HRACATÇILARI B‹RL‹⁄‹ ‹fiT‹GAL ALANI ‹T‹BAR‹YLE ‹HRACAT GERÇEKLEfiT‹R‹LEN ‹LK ON ÜLKE (2009-2010 YILLARI 01-31 OCAK DÖNEM‹) ÜLKE ‹RAN ALMANYA A.B.D. IRAK ‹NG‹LTERE FRANSA ‹TALYA ‹ST.DER‹ SER.BÖL. RUSYA MISIR D‹⁄ER TOPLAM Kaynak: Tüm ‹hracatç› Birlikleri Kay›tlar›

2008 YILI Miktar 2,927,963 7,245,126 1,952,498 3,178,450 2,785,508 2,383,125 3,676,780 777,895 1,767,867 1,744,859 35,348,623 63,788,694

De¤er 17,257,259 45,100,464 25,889,245 15,740,022 14,142,115 14,715,330 17,106,452 8,334,207 13,479,963 9,883,856 227,156,592 408,805,503

2009 YILI Miktar 6,458,623 5,296,587 2,109,696 5,325,174 4,489,825 2,490,794 2,520,030 1,057,668 1,660,510 2,157,316 33,981,575 67,547,798

(%) DE⁄‹fi‹M De¤er 38,469,869 37,578,514 25,548,929 21,655,043 21,545,955 15,113,841 14,453,715 12,714,107 12,588,468 10,468,805 192,438,257 402,575,502

Miktar 121 -27 8 68 61 5 -31 36 -6 24 -4 5.9

De¤er 123 -17 -1 38 52 3 -16 53 -7 6 -15 -1.5

MAK‹NE VE AKSAMLARI SEKTÖRÜNÜN TAMAMINA ‹L‹fiK‹N ‹HRACAT KAYIT RAKAMLARI

dencilikte Kullan›lan Makineler ikinci, yüzde 9,4 pay ile Pompa ve Kompresörler üçüncü s›rada yer al›yor.

2010’UN ‹LK AYINDA ‹RAN EN FAZLA MAK‹NE ‹HRACATI YAPTI⁄IMIZ ÜLKE OLDU Ülkeler itibariyle ihracat kay›t rakamlar› incelendi¤inde; 2009 y›l› Ocak döneminde en fazla ihracat yap›lan ilk üç ülke ‹ran, Almanya ve ABD olarak s›ralan›yor. Söz konusu dönemde ilk on ülke aras›nda en büyük ihracat art›fl›n›n yüzde 123 ile ‹ran’a yönelik oldu¤u görülüyor. An›lan ülkeye makine ihracat›m›z 38 milyon 500 bin dolar olarak gerçekleflmifl.

Irak pazar› da geçti¤imiz aylarda oldu¤u gibi makine ihracat›m›z›n yükseldi¤i ülkelerden biri olmufl. Irak’a yönelik makine ihracat›m›z 2009 y›l›n›n Ocak döneminde 15 milyon 740 bin dolar iken 2010 y›l›n›n ayn› dönemine gelindi¤inde ise yüzde 38 art›flla 21 milyon 655 bin dolarl›k ihracat yap›lm›fl.

(%) De¤iflim

Miktar Kg 2,978,786 759,005

De¤er ($) 20,912,403 13,760,636

Miktar kg 11.0 -24.5

De¤er ($) 13.0 -21.1

31,295,317

4,549,942

37,891,391

14.4

21.1

18,131,908 87,308,979

2,409,229 21,421,817

21,093,847 106,741,260

0.8 17.2

16.3 22.3

20,280,258

1,970,751

14,567,421

-12.7

-28.2

19,219,421

3,148,455

16,548,809

23.1

-13.9

25,559,243

4,073,221

25,183,835

-0.7

-1.5

19,624,880

5,263,659

23,780,651

11.9

21.2

11,580,655

1,869,331

9,780,558

-7.6

-15.5

54,955,333

11,613,634

47,235,652

-17.6

-14.0

3,588,725

995,164

3,885,354

122.9

8.3

55,759,916

19,458,537

68,451,750

19.6

22.8

13,225,545

4,947,831

25,346,448

103.4

91.6

197,039

141,789

302,552

49.9

53.5

5,153,132 37,703,500

638,471 5,098,407

5,236,986 32,711,501

7.5 -15.4

1.6 -13.2

45,367,296

6,187,179

37,052,753

1.8

-18.3

82,055,848 6,479,974 4,616,973

5,727,607 186,906 501,662

109,826,908 9,613,307 5,581,429

12.0 -6.8 12.5

33.8 48.4 20.9

23,916,261

707,749

10,687,897

-8.5

-55.3

4,887,480 606,853,494

308,048 104,957,179

4,905,225 651,098,574

27.2 8.4

0.4 7.3

73

Kaynak: Tüm ‹hracatç› Birlikleri Kay›tlar› Not: 12'li GT‹P baz›nda ihracat kay›t rakamlar›na "www.makinebirlik.com" web sitesinin "‹statistik" bölümünden ulaflabilirsiniz.

BATI ÜLKELER‹NE MAK‹NE ‹HRACATIMIZ YÜKSELMEYE BAfiLADI Makine ihracat›m›z›n önemli pazarlardan biri olan ‹ngiltere’ye yönelik olarak 2009 y›l›n›n Ocak ay›nda 14 milyon 142 bin dolarl›k makine ihracat› söz konusu iken

2010 y›l›n›n ayn› zaman dilimine gelindi¤inde bu de¤er yüzde 52 oran›nda yükselifl kaydederek 21 milyon 545 bin dolar olmufl. Makine ihracat›m›z›n yükselifle geçti¤i bir di¤er Avrupa ülkesinin ise Fransa oldu¤u görülüyor. Söz konusu ülkeye 2009 y›l›n›n ilk ay›nda 14 milyon 715 bin

moment

REAKTÖRLER VE KAZANLAR TÜRB‹N, TURBOJET, H‹DR.S‹L‹ND‹R AKS. PRÇ.

POMPALAR VE 3,976,419 KOMPRESÖRLER VANALAR 2,391,280 KL‹MALAR, SO⁄UTUCU 18,276,057 VE DONDURUCULAR ISITICILAR VE FIRINLAR 2,257,543 HADDE VE DÖKÜM MAK., KALIPLAR,AKS. VE PRÇ.

2,556,642 GIDA SANAY‹‹ MAK‹NELER‹, AKS. VE PARÇ.

4,102,506 TARIM VE ORMANCILIK MAK‹NELER‹ 4,704,084 YÜK KALDIRMA, TAfiIMA VE ‹ST‹FLEME MAK. 2,022,430 ‹NfiAAT VE MADENC‹L‹K MAK‹NELER‹ 14,102,257 KA⁄IT ‹MAL‹NE VE MATBAACILI⁄A MAHSUS MAK. 446,447 D‹⁄ER YIKAMA, KURUTMA MAK‹NELER‹ 16,275,606 TEKST‹L VE KONFEKS‹YON MAK‹NELER‹ 2,432,311 DER‹ ‹fiLEME VE ‹MALAT MAK‹NELER‹ 94,593 KAUÇUK, PLAST‹K, LAST‹K ‹fiLEME MAK‹NELER‹ 594,069 TAKIM TEZGAHLARI 6,028,478 D‹⁄ER MAK‹NELER , AKSAM VE PARÇALAR 6,078,726 MOTORLAR, AKSAM VE PARÇALARI 5,111,981 BÜRO MAK‹NELER‹ 200,633 RULMANLAR 445,908 SAVUNMA SAN.‹Ç‹N S‹LAH VE MÜH‹MMAT 773,854 AMBALAJ MAK‹NELER‹, AKSAM VE PARÇALARI 242,240 TOPLAM 96,801,675

01-31 OCAK 2010

De¤er ($) 18,509,694 17,436,117

expo

01-31 OCAK 2009 Miktar Kg 2,682,717 1,004,896

GÖSTERGELER ORTA ANADOLU MAK‹NE VE AKSAMLARI ‹HRACATÇILARI B‹RL‹⁄‹ ‹fiT‹GAL ALANI ‹T‹BAR‹YLE ‹HRACAT KAYIT RAKAMLARI 1 - 31 OCAK 2009

expo

MAL GRUBU ADI

moment

74

REAKTÖRLER VE KAZANLAR TÜRB‹N, TURBOJET, H‹DR.S‹L‹ND‹R AKS. PRÇ.

POMPALAR VE KOMPRESÖRLER VANALAR ENDÜSTR‹YEL KL‹MALAR VE SO⁄UTMA MAK. ENDÜSTR‹YEL ISITICILAR VE FIRINLAR HADDE VE DÖKÜM MAK., KALIPLAR,AKS. VE PRÇ.

GIDA SANAY‹‹ MAK‹NELER‹, AKS. VE PARÇ.

TARIM VE ORMANCILIK MAK‹NELER‹ YÜK KALDIRMA, TAfiIMA VE ‹ST‹FLEME MAK. ‹NfiAAT VE MADENC‹L‹K MAK‹NELER‹ KA⁄IT ‹MAL‹NE VE MATBAACILI⁄A MAHSUS MAK. D‹⁄ER ENDÜSTR‹YEL YIKAMA, KURUTMA MAK. TEKST‹L VE KONFEKS‹YON MAK‹NELER‹ DER‹ ‹fiLEME VE ‹MALAT MAK‹NELER‹ KAUÇUK, PLAST‹K, LAST‹K ‹fiLEME MAK‹NELER‹ TAKIM TEZGAHLARI D‹⁄ER MAK‹NELER , AKSAM VE PARÇALAR MOTORLAR, AKSAM VE PARÇALARI BÜRO MAK‹NELER‹ RULMANLAR SAVUNMA SAN.‹Ç‹N S‹LAH VE MÜH‹MMAT AMBALAJ MAK‹NELER‹, AKSAM VE PARÇALARI TOPLAM

Miktar (Kg)

1 - 31 OCAK 2010

(%) De¤iflim

De¤er ($)

$/KG

Miktar (Kg)

De¤er ($)

$/KG Miktar

2,682,717 1,004,896

18,509,694 17,436,117

6.9 17.4

2,978,786 759,005

20,912,403 13,760,636

7.0 18.1

De¤er

3,976,419 2,391,280 7,848,431

31,295,317 18,131,908 39,673,014

7.9 7.6 5.1

4,549,942 2,409,229 10,561,239

37,891,391 21,093,847 53,551,406

8.3 8.8 5.1

14.4 0.8 34.6

1,931,681 2,556,642

18,383,947 19,219,421

9.5 7.5

1,677,654 3,148,455

12,954,604 16,548,809

7.7 5.3

-13.2 -29.5 23.1 -13.9

4,102,506

25,559,243

6.2

4,073,221

25,183,835

6.2

-0.7

4,704,084 2,022,430

19,624,880 11,580,655

4.2 5.7

5,263,659 1,869,331

23,780,651 9,780,558

4.5 5.2

11.9 21.2 -7.6 -15.5

14,102,257 446,447

54,955,333 3,588,725

3.9 8.0

11,613,634 995,164

47,235,652 3,885,354

4.1 3.9

-17.6 -14.0 122.9 8.3

38,405

651,379

17.0

50,484

655,017

13.0

31.5

0.6

2,432,311 94,593 594,069

13,225,545 197,039 5,153,132

5.4 2.1 8.7

4,947,831 141,789 638,471

25,346,448 302,552 5,236,986

5.1 2.1 8.2

103.4 49.9 7.5

91.6 53.5 1.6

6,028,478 5,341,302

37,703,500 40,051,479

6.3 7.5

5,098,407 5,196,986

32,711,501 30,441,655

6.4 5.9

-15.4 -13.2 -2.7 -24.0

1,453 26,293 445,908 773,854

13,566 430,896 4,616,973 23,916,261

9.3 16.4 10.4 30.9

47,420 9,633 501,662 707,749

21,238 106,406 5,581,429 10,687,897

242,240

4,887,480

20.2

308,048

4,905,225

15.9

27.2

0.4

63,788,694

408,805,503

6.4

67,547,798

402,575,502

6.0

5.9

-1.5

11.0 13.0 -24.5 -21.1 21.1 16.3 35.0

-1.5

0.4 3163.6 56.5 11.0 -63.4 -75.3 11.1 12.5 20.9 15.1 -8.5 -55.3

Kaynak: Tüm ‹hracatç› Birlikleri Kay›tlar›

dolarl›k makine ihracat› gerçeklefltiren firmalar›m›z 2010 y›l›n›n efl zaman dilimine gelindi¤inde bu de¤eri yüzde 3 oran›nda art›rarak 15 milyon 113 bin dolarl›k ihracat gerçeklefltirmifller.

Makine ihracat›m›z›n önemli pazarlardan biri olan Almanya’ya yönelik olarak 2009 y›l›n›n Ocak ay›nda 45 milyon 100 bin dolarl›k ihracat söz konusu iken 2010 y›l›n›n ayn› zaman dilimine gelindi¤inde bu de¤er yüzde 17 oran›nda gerileme kaydederek 37 milyon 578 bin dolar olmufl. Rusya Federasyonu’na 2009 y›l›n›n Ocak döneminde 13 milyon 479 bin dolarl›k makine

ihracat› yap›lm›flken 2010 y›l›n›n ayn› dönemine gelindi¤inde bu de¤er yüzde 7 oran›nda azalarak 12 milyon 588 bin dolar olmufl.

MAL GRUPLARINA GÖRE EN FAZLA ‹HRACAT YAPILAN ÜLKELER 2009 y›l› Ocak döneminde mal gruplar› baz›nda en fazla ihracat yap›lan ülkeler ise, ‹nflaat ve Madencilik Makinelerinde; Almanya, ‹ran ve Cezayir; Endüstriyel Klimalar ve So¤utucularda; ‹ngiltere, ‹ran ve Fransa, Tak›m Tezgâhlar›nda; ‹ran, Al-

manya ve Irak; Pompa ve Kompresörlerde; Almanya, Romanya ve ABD, Tar›m ve Ormanc›l›k Makinelerinde; ABD, Irak ve Fas, G›da ‹flleme Makinelerinde; ‹ran, Almanya ve Ukrayna, Vanalarda; Almanya, Irak ve ‹ran, Tekstil ve Konfeksiyon Makinelerinde; ‹ran, Etiyopya ve M›s›r, Hadde ve Döküm Makinelerinde; ‹ran, Almanya ve Rusya, Reaktör ve Kazanlarda; ‹stanbul Deri Serbest Bölgesi, ‹ngiltere ve ‹spanya, Türbin, Turbojet ve Hidrolik Silindirlerde; ABD, Ege Serbest Bölgesi ve Avusturya, Yük Kald›rma, Tafl›ma ve ‹stifleme Makinelerinde; Çin, M›s›r ve Azerbaycan, Kauçuk, Plastik, Lastik ‹flleme Makinelerinde; Rusya Federasyonu, ‹ran ve Beyaz Rusya, Rulmanlarda; Almanya, Fransa ve ‹ngiltere, Ambalaj Makinelerinde ise; ABD, Irak ve ‹talya olmufl.

GIDA SANAY‹‹ MAK‹NELER‹

expo

Ülkemiz g›da sanayii makineleri ihracat› 2010 y›l› Ocak döneminde geçti¤imiz y›l›n ayn› zaman dilimine göre yüzde 1,5 oran›nda gerileme göstererek 25 milyon 559 bin dolardan 25 milyon 183 bin dolar seviyesine düfltü.

G›da sanayii makineleri ihracat›m›z ülkeler baz›nda incelendi¤inde ise ‹ran’›n ilk s›rada yer ald›¤› görülüyor. Söz konusu ülkeye 2009 y›l›n›n Ocak döneminde 1 milyon 462 bin dolarl›k g›da sanayii makineleri ihracat› söz konusu iken 2010y›l›n›n Ocak döneminde ise yüzde 156,5 oran›nda art›flla 3 milyon 750 bin dolarl›k ihracat rakam› yakalanm›fl. ‹ran’›n ard›ndan g›da sanayii makinelerinde en fazla ihracat yapt›¤›m›z ikinci ülke ise Almanya olmufl. Bu ülkeye 2009 y›l›n›n Ocak ay›nda 2 milyon 166 bin dolarl›k g›da sanayii makineleri ihracat› yap›lm›flken 2010 y›l›n›n ayn› dönemine gelindi¤inde yüzde 14,9 oran›nda art›flla 2 milyon 490 bin dolarl›k ihracat gerçeklefltirilmifl. G›da sanayii makineleri ihracat›m›z›n en fazla oldu¤u üçüncü ülkenin ise Ukrayna oldu¤u görülüyor. Ukrayna’ya

moment

75

2009 y›l›n›n Ocak döneminde 41 bin dolarl›k g›da sanayii makineleri ihracat› varken 2010 y›l›n›n efl zaman dilimine gelindi¤inde bu de¤er 1 milyon 907

GIDA SANAY‹‹ MAK‹NELER‹ TÜRK‹YE GENEL‹ ‹HRACATINDAK‹ ‹LK 5 ÜLKE (2009 ve 2010 Y›llar› 01-31 Ocak Dönemi) ÜLKE ‹RAN ALMANYA UKRAYNA IRAK SURIYE

2009 YILI Miktar (Kg) 362.230 164.676 18.805 535.274 121.227

De¤er ($) 1.462.428 2.166.993 41.426 2.600.541 208.213

2010 YILI $/kg 4,0 13,2 2,2 4,9 1,7

Miktar (Kg) 637.270 206.027 411.820 384.482 158.342

De¤er ($) 3.750.791 2.490.555 1.907.404 1.760.057 1.620.584

(%) DE⁄‹fi‹M $/kg 5,9 12,1 4,6 4,6 10,2

Miktar 75,9 25,1 -28,2 30,6

De¤er 156,5 14,9 -32,3 678,3

bin dolar olmufl. G›da sanayii makineleri ihracat›m›z›n art›fl h›z› oranlar› ülkeler baz›nda incelendi¤inde ilk s›rada Suriye’nin geldi¤i görülüyor. Söz konusu ülkeye 2009 y›l› Ocak döneminde 208 bin dolarl›k g›da sanayii makineleri ihracat› gerçeklefltirilmiflken 2010 y›l› Ocak dönemine gelindi¤inde ise bu de¤er yüzde 678,3 oran›nda artarak 1 milyon 620 bin dolar olmufl.

Naci Vardar Yükselifl Makine Muhasebe Müdürü

OA‹B ‹fiT‹GAL ALANI ‹T‹BAR‹YLE GIDA SANAY‹‹ MAK‹NELER‹ ‹HRACATI (2009 ve 2010 Y›llar› 01-31 Ocak Dönemi) 2009 YILI M‹KTAR (kg) 4.102.506

DE⁄ER (dolar) 25.559.243

2010 YILI M‹KTAR (kg) 4.073.221

DE⁄‹fi‹M (%) DE⁄ER (dolar) 25.183.835

M‹KTAR (kg) -0,7

DE⁄ER (dolar) -1,5

“Dövizdeki istikras›zl›k bizi ma¤dur ediyor” Ocak ay›nda ihracat gerçeklefltirmedik. Yat›r›m mallar› üretti¤imiz

için pazar›m›z bu flekilde iflliyor.

Genelde satt›¤›m›z ürünler 2-3 ay içinde tamamlan›yor. 2-3 ay hiç sat›fl olmad›¤› ancak 4. ayda 5 ay› kapsayan bir sat›fl gerçeklefltirdi¤imiz oluyor. fiu anda birçok s›k›nt›m›z var.

Bizi en çok ma¤dur edense dövizde yaflanan istikrars›zl›k, düflük kur, yüksek faiz oranlar›. Özellikle flu anda girdi maliyetlerindeki iflçiliklerdeki art›fllar, sigorta vergimizin fazla olmas› da bizi etkiliyor.

Bir di¤er s›k›nt›m›z ise bölgeler aras› teflviklerin orant›s›z olmas›.

Bu orant›s›zl›k haks›z rekabete yol aç›yor ve bizi ma¤dur ediyor.

2009 y›l›nda toplamda 2 milyon 500 bin dolar civar›nda ihracat›m›z oldu. Orta Asya, Afrika ve Yunanistan’a ihracat gerçeklefltiriyoruz.

GÖSTERGELER

expo

POMPA VE KOMPRESÖR

moment

76

Ülkemiz pompa ve kompresörler ihracat› 2009 y›l› Ocak ay›ndan 31 milyon 295 bin dolar iken 2010 y›l›n›n ayn› zaman dilimine gelindi¤inde yüzde 21,1 oran›nda artarak 37 milyon 891 bin dolar oldu.

Pompa ve kompresörler ihracat›m›z 2010 y›l›n›n Ocak döneminde geçti¤imiz y›l›n ayn› zaman dilimine göre ülkeler baz›nda incelendi¤inde ise Almanya’n›n ilk s›rada yer ald›¤› görülüyor. Söz konusu ülkeye 2009 y›l›n›n Ocak döneminde 7 milyon 837 bin dolarl›k pompa ve kompresörler ihracat› yap›lm›flken 2010 y›l›n›n Ocak dönemine gelindi¤inde yüzde 11,4 oran›nda yükselifl görülerek 8 milyon 729 bin dolarl›k ihracat kaydedilmifl. Almanya’n›n ard›ndan en fazla pompa ve kompresörler ihracat› gerçeklefltirdi¤imiz ikinci ülke ise Romanya olmufl. Bu ülkeye 2009 y›l›n›n Ocak döneminde 1 milyon 571 bin dolarl›k pompa ve kompresörler ihracat› gerçeklefltirilmiflken 2010 y›l›n›n ayn› zaman dilimde ise yüzde 73 oran›nda de¤er art›fl› yaflanarak 2

milyon 717 bin dolarl›k pompa ve kompresörler ihracat› yap›lm›fl. Pompa ve kompresörler ihracat›m›z›n en fazla oldu¤u üçüncü ülke ise ABD olmufl.

ABD’ye 2010 y›l›n›n ilk ay›nda 1 milyon 604 bin dolarl›k pompa ve kompresörler ihracat› kaydedilmiflken bu de¤er 2010

POMPA VE KOMPRESÖR TÜRK‹YE GENEL‹ ‹HRACATI (2009 ve 2010 Y›llar› 01-31 Ocak Dönemi) ÜLKE ALMANYA ROMANYA A.B.D. ‹TALYA ‹NG‹LTERE

2009 YILI Miktar (Kg) 829.694 264.207 237.877 344.873 100.071

De¤er ($) 7.837.820 1.571.228 1.604.152 2.214.804 893.594

2010 YILI $/kg 9,4 5,9 6,7 6,4 8,9

Miktar (Kg) 826.947 484.226 256.677 267.532 141.857

De¤er ($) 8.729.811 2.717.987 2.701.738 2.054.612 1.579.781

(%) DE⁄‹fi‹M $/kg 10,6 5,6 10,5 7,7 11,1

Miktar De¤er -0,3 11,4 83,3 73,0 7,9 68,4 -22,4 -7,2 41,8 76,8

OA‹B ‹fiT‹GAL ALANI ‹T‹BAR‹YLE POMPA VE KOMPRESÖR ‹HRACATI (2009 ve 2010 Y›llar› 01-31 Ocak Dönemi) 2009 YILI M‹KTAR (kg) 3.976.419

2010 YILI DE⁄ER (dolar) 31.295.317

M‹KTAR (kg) 4.549.942

Özcan Özk›r›ç Süperpar Otomotiv Mali ‹fller Sorumlusu

DE⁄‹fi‹M (%) DE⁄ER (dolar) 37.891.391

M‹KTAR (kg) 14,4

y›l›n›n ilk ay›nda ise yüzde 68,4 oran›nda yükselerek 2 milyon 701 bin dolar olmufl.

Pompa ve kompresörler ihracat›m›z›n art›fl h›z› oranlar› ülkeler baz›nda incelendi¤inde ise Rusya Federasyonu’nun ilk s›rada yer ald›¤› görülüyor.

Rusya Federasyonu’na 2009 y›l›n›n Ocak döneminde 674 bin dolarl›k pompa ve kompresör ihracat› yapan firmalar›m›z 2010 y›l›n›n Ocak dönemine gelindi¤inde ise bu de¤eri yüzde 110,9 oran›nda yükselterek 1 milyon 421 bin dolarl›k pompa ve kompresörler ihracat› gerçeklefltirmifller.

DE⁄ER (dolar) 21,1

“Dökümhanemiz tam kapasite çal›fl›yor”

Ocak ay› içinde 1,9 milyon TL ihracat gerçeklefltirdik. Üretimimizin yüzde 70’ini ihraç ediyoruz. 2009 y›l›n› 10,9 milyon dolarl›k ihracatla kapatt›k. Ocak olarak konuflursak ise gayet iyi geçti¤ini söyleyebilirim. Renault, Mercedes gibi çok büyük firmalarla çal›fl›yoruz. Onlara ifl veriyoruz. Yak›t sistemleri ve özellikle döküm üzerine çal›flmalar yap›yoruz. Özellikle döküm grubumuz full çal›fl›yoruz. Ürün grubumuzda böyle bir de¤ifliklik oldu. Döküm çok fazla artt› ve kapasitemizin s›n›rlar›nday›z. Ama yak›t sistemleri üretiminde yar›m kapasite çal›flt›¤›m›z› söyleyebilirim. Avrupa Birli¤i içinde yer alan küçük dökümhaneler kapand›. Bu tarz ifller ayakta kalan dökümhanelere veriliyor art›k. Bir de flöyle bir fley var Avrupa kirli ifllerini d›flar›ya vermek ister. Bizim döküm ürünlerimiz özellikle binek araçlara yönelik.

RULMANLAR

expo

Türkiye’nin rulmanlar ihracat› 2009 y›l›n›n Ocak döneminde 4 milyon 616 bin dolarken 2010 y›l›n›n efl zaman diliminde yüzde 20,9 oran›nda de¤er kazanarak 5 milyon 581 bin dolar oldu. Rulmanlar ihracat›m›z ülkeler baz›nda incelendi¤inde ise Almanya’n›n ilk s›rada yer ald›¤› görülüyor.

Söz konusu ülkeye 2009 y›l›n›n Ocak ay›nda 1 milyon 9 bin dolarl›k rulmanlar ihracat› gerçeklefltirilmiflken 2010 y›l›n›n Ocak döneminde yüzde 36 oran›nda art›flla 1 milyon 372 bin dolarl›k rulmanlar ihracat› gerçeklefltirilmifl.

Almanya’n›n ard›ndan en fazla Rulmanlar ihracat› yapt›¤›m›z ikinci ülke ise Fransa olmufl. Fransa’ya 2009 y›l›n›n ilk ay›nda 634 bin dolarl›k rulmanlar ihracat› kaydedilmiflken 2010 y›l›n›n efl zaman dilimine gelindi¤inde bu de¤er yüzde 64,7 oran›nda yükselerek 1 milyon 45 bin dolar olmufl. ‹ngiltere ise rulmanlar ihracat›m›z›n en fazla oldu¤u üçüncü pazar konumunda.

moment

77

‹ngiltere’ye 2009 y›l›n›n Ocak döneminde 307 bin dolarl›k rulmanlar ihracat› yapan firmalar›m›z 2010 y›l›n›n Ocak döneminde ise yüzde 85 oran›nda art›fl göstererek 569 bin dolar de¤erinde ihracat gerçeklefltirmifller.

Rulmanlar ihracat›m›z ülkeler baz›nda ihracat art›fl h›z›

RULMANLAR TÜRK‹YE GENEL‹ ‹HRACATINDAK‹ ‹LK 5 ÜLKE (2009 ve 2010 Y›llar› 01-31 Ocak Dönemi) ÜLKE

2009 YILI

Miktar (Kg) ALMANYA 108.775 FRANSA 51.381 ‹NG‹LTERE 64.635 ‹TALYA 43.665 AVUSTURYA 4.770

De¤er ($) 1.009.149 634.482 307.557 405.561 62.575

2010 YILI $/kg 9,3 12,3 4,8 9,3 13,1

Miktar (Kg) 94.209 73.253 99.679 46.424 27.894

De¤er ($) 1.372.246 1.045.045 569.124 552.481 383.967

(%) DE⁄‹fi‹M $/kg 14,6 14,3 5,7 11,9 13,8

Miktar De¤er -13,4 36,0 42,6 64,7 54,2 85,0 6,3 36,2 484,8 513,6

OA‹B ‹fiT‹GAL ALANI ‹T‹BAR‹YLE RULMANLAR ‹HRACATI (2009 ve 2010 Y›llar› 01-31 Ocak Dönemi) 2009 YILI M‹KTAR (kg) 445.908

DE⁄ER (dolar) 4.616.973

2009 YILI M‹KTAR (kg) 501.662

DE⁄ER (dolar) 5.581.429

DE⁄‹fi‹M (%) M‹KTAR (kg) 12,5

DE⁄ER (dolar) 20,9

oranlar›na göre incelendi¤inde ise Ocak 2010 döneminde Romanya ve ‹ran’›n ard›ndan Avusturya’n›n ald›¤› görülüyor.

Söz konusu ülkeye 2009 y›l›n›n ilk ay›nda 62 bin dolarl›k rulmanlar ihracat› yap›lm›flken bu de¤er yüzde 513,6 oran›nda art›flla 2010 y›l›n›n ayn› döneminde 383 bin dolar olmufl.

Ayn› zaman dilimi içerisinde ‹ngiltere’nin ard›ndan rulmanlar ihracat›m›z›n en h›zl› flekilde artt›¤› beflinci ülke ise Polonya olarak kaydedilmifl. Polonya’ya 2009 y›l›n›n Ocak döneminde 95 bin dolarl›k rulmanlar ihracat› yapan firmalar›m›z 2010 y›l›n›n ayn› dönemine gelindi¤inde ise bu de¤eri yüzde 73,9 oran›nda yükselterek 165 bin dolarl›k rulmanlar ihracat› yapm›fllar.

Abdulkerim Yigen Ak›m Metal D›fl Ticaret Sorumlusu

“Krizde mevcut durumumuzu koruduk” 2010 Ocak ay›n›n iyi bir bafllang›ç oldu¤unu söyleyebilirim. Özelikle dünyadaki durumla k›yaslan›nca s›k›nt›l› bir dönem geçirmedik. 2009 krizi ciddi anlamda tüm sektörleri etkilerken biz daha çok sa¤lam ve global anlamda büyük firmalarla çal›flt›¤›m›z için çok fazla etkilenmedik. Mevcut durumumuzu koruyarak atlatt›k krizi. ‹hracat›m›z› daha çok Fransa, ‹ngilterei ‹talya, Brezilya, Polonya ve Almanya gibi ülkelere yap›yoruz. Genel olarak rulman sektörünün Ocak 2010 ihracat› 5 milyon 581 bin dolar olarak gerçekleflti. Bu rakam geçti¤imiz y›l›n ayn› döneminde ise 4 milyon 616 bin dolard›. Bu da sektör ihracat›nda yüzde 21 oran›nda bir art›fl oldu¤unu gösteriyor.

GÖSTERGELER

expo

TAKIM TEZGÂHLARI

moment

78

Türkiye’nin tak›m tezgâhlar› ihracat› 2009 y›l›n›n ilk ay›nda 37 milyon 703 bin dolar olarak kaydedilmiflken 2010 y›l›n›n efl zaman dilimine gelindi¤inde bu de¤er yüzde 13,2 oran›nda gerileyerek 32 milyon 711 bin dolar olmufl.

Tak›m tezgâhlar› ihracat›m›z ülkeler baz›nda incelendi¤inde ise ‹ran’›n ilk s›rada yer ald›¤› görülüyor. ‹ran’a 2009 y›l›n›n Ocak döneminde 1 milyon 994 bin dolarl›k tak›m tezgâhlar› ihracat› yap›lm›flken 2010 y›l›n›n ayn› dönemine gelindi¤inde yüzde 80,6 oran›nda de¤er art›fl› ile 3 milyon 601 bin dolarl›k ihracat rakam› yakalanm›fl. Ayn› dönem içerisinde ‹ran’›n ard›ndan en fazla tak›m tezgâhlar› ihracat› yapt›¤›m›z ikinci ülke ise Almanya olmufl. Söz konusu ülkeye 2009 y›l›n›n ilk ay›nda 3 milyon 669 bin dolarl›k tak›m tezgâhlar› ihracat› gerçeklefltirilmiflken 2010 y›l›n›n Ocak döneminde ise yüzde 13,6 oran›nda gerileme ile 3 milyon 169 bin dolarl›k tak›m tezgâhlar› ihracat› yap›lm›fl. Irak ise tak›m tezgâhlar› ihracat›m›z›n en büyük üçün-

cü pazar› konumunda. Irak’a 2009 y›l›n›n Ocak ay›nda 1 milyon 810 bin dolarl›k tak›m tez-

TAKIM TEZGÂHLARI TÜRK‹YE GENEL‹ ‹HRACATINDAK‹ ‹LK 5 ÜLKE (2009 ve 2010 Y›llar› 01-31 Ocak Dönemi) ÜLKE ‹RAN ALMANYA IRAK L‹BYA BREZILYA

2009 YILI Miktar (Kg) 231.223 486.504 279.573 53.263 328.524

De¤er ($) 1.994.014 3.669.236 1.810.113 736.965 1.127.147

2010 YILI $/kg 8,6 7,5 6,5 13,8 3,4

Miktar (Kg) 418.158 480.898 276.255 155.677 271.724

De¤er ($) 3.601.997 3.169.434 1.416.885 1.394.990 1.088.236

(%) DE⁄‹fi‹M $/kg 8,6 6,6 5,1 9,0 4,0

Miktar De¤er 80,8 80,6 -1,2 -13,6 -1,2 -21,7 192,3 89,3 -17,3 -3,5

OA‹B ‹fiT‹GAL ALANI ‹T‹BAR‹YLE TAKIM TEZGÂHLARI ‹HRACATI (2009 ve 2010 Y›llar› 01-31 Ocak Dönemi) 2009 YILI M‹KTAR (kg) 6.028.478

DE⁄ER (dolar) 37.703.500

2010 YILI M‹KTAR (kg) 5.098.407

DE⁄ER (dolar) 32.711.501

DE⁄‹fi‹M (%) M‹KTAR (kg) -15,4

DE⁄ER (dolar) -13,2

gâhlar› ihracat› yap›lm›flken 2010 y›l›n›n efl zaman dilimine gelindi¤in bu ihracat de¤eri yüzde 21,7 oran›nda azalarak 1 milyon 416 bin dolar olmufl.

Tak›m tezgâhlar› ihracat›m›z›n en fazla oldu¤u dördüncü ülke olan Libya’ya ise 2009 y›l›n›n ilk ay›nda 736 bin dolarl›k tak›m tezgâhlar› ihracat›m›z varken 2010 y›l›n›n ilk ay›na gelindi¤inde ise yüzde 89,3 oran›nda de¤er yükselifli ile 1 milyon 394 bin dolarl›k ihracat yap›lm›fl. Tak›m tezgâhlar› ihracat›m›z›n en fazla oldu¤u beflinci ülke olan Brezilya’ya ise 2009 y›l›n›n Ocak ay› içerisinde 1 milyon 127 bin dolar-

l›k ihracat gerçeklefltirilmiflken 2010 y›l›n›n Ocak dönemine gelindi¤inde bu de¤er yüzde 3,5 oran›nda gerileme göstererek 1 milyon 88 bin dolar olmufl.

Tak›m tezgâhlar› ihracat›m›z›n art›fl h›z› oranlar› ülkeler baz›nda incelendi¤inde ise Libya ve ‹ran’›n ard›ndan en fazla ihracat art›fl›n›n M›s›r’a yönelik oldu¤u görülüyor.

Söz konusu ülkeye 2009 y›l›n›n Ocak döneminde 500 bin dolarl›k tak›m tezgahlar› ihracat› gerçeklefltirilmiflken 2010 y›l›n›n Ocak dönemine gelindi¤inde ise bu de¤er yüzde 41,4 oran›nda artarak 707 bin dolar olmufl.

TARIM VE ORMANCILIK MAK‹NELER‹

expo

Türkiye tar›m ve ormanc›l›k makineleri ihracat› 2009 y›l›n›n Ocak döneminde 19 milyon 624 bin dolar olarak gerçekleflmiflken 2010 y›l›n›n Ocak dönemine gelindi¤inde yüzde 21,2 oran›nda art›fl yaflanarak tar›m ve ormanc›l›k makineleri ihracat›m›z 23 milyon 780 bin dolar olmufl.

Tar›m ve ormanc›l›k makineleri ihracat›m›z ülkeler baz›nda incelendi¤inde ise ABD’nin ilk s›rada yer ald›¤› görülüyor.

ABD’ye 2009 y›l›n›n ilk ay›nda 3 milyon 324 bin dolarl›k tar›m ve ormanc›l›k makineleri ihracat› yap›lm›flken 2010 y›l›n›n Ocak döneminde ise yüzde 69,5 oran›nda yükselifl ile 5 milyon 633 bin dolarl›k tar›m ve ormanc›l›k makineleri ihracat› kaydedilmifl. ABD’nin ard›ndan en fazla tar›m ve ormanc›l›k makineleri ihracat› yapt›¤›m›z ikinci ülke ise Irak olmufl.

Söz konusu ülkeye 2009 y›l›n›n Ocak ay›nda 509 bin dolarl›k tar›m ve ormanc›l›k makineleri ihracat› gerçeklefltirilmiflken 2010 y›l› Ocak dönemi içersinde ise yüzde 588,7 oran›nda art›flla 3 milyon 508 bin dolarl›k tar›m ve ormanc›l›k makineleri

moment

79

TARIM VE ORMANCILIK MAK‹NELER‹ TÜRK‹YE GENEL‹ ‹HRACATINDAK‹ ‹LK 5 ÜLKE (2009 ve 2010 Y›llar› 01-31 Ocak Dönemi) ÜLKE

2009 YILI Miktar (Kg) 620.960 82.996 776.367 305.663 73.065

A.B.D. IRAK FAS ‹TALYA ‹RAN

De¤er ($) 3.324.527 509.437 2.086.797 833.935 323.309

2010 YILI $/kg 5,4 6,1 2,7 2,7 4,4

Miktar (Kg) 982.175 810.335 1.020.539 338.229 164.755

De¤er ($) 5.633.610 3.508.365 3.164.285 1.567.460 1.229.128

(%) DE⁄‹fi‹M $/kg 5,7 4,3 3,1 4,6 7,5

Miktar De¤er 58,2 69,5 876,4 588,7 31,5 51,6 10,7 88,0 125,5 280,2

OA‹B ‹fiT‹GAL ALANI ‹T‹BAR‹YLE TARIM VE ORMANCILIK MAK‹NELER‹ ‹HRACATI (2009 ve 2010 Y›llar› 01-31 Ocak Dönemi) 2009 YILI M‹KTAR (kg) l4.704.084

DE⁄ER (dolar) 19.624.880

2010 YILI M‹KTAR (kg) 5.263.659

DE⁄ER (dolar) 23.780.651

DE⁄‹fi‹M (%) M‹KTAR (kg) 11,9

DE⁄ER (dolar) 21,2

ihracat› yap›lm›fl. En fazla tar›m ve ormanc›l›k makineleri ihracat› gerçeklefltirdi¤imiz üçüncü ülke olan Fas’a 2009 y›l›n›n ilk ay›nda 2 milyon 86 bin dolarl›k tar›m ve ormanc›l›k makineleri ihracat›m›z varken 2010 y›l›n›n ayn› zaman dilimine gelindi¤inde yüzde 51,6 oran›nda de¤er art›fl› ile 3 milyon 164 bin dolar seviyesi yakalanm›fl.

Fas’›n ard›ndan tar›m ve ormanc›l›k makinelerinde en fazla ihracat yapt›¤›m›z dördüncü pazar ‹talya olmufl. ‹talya’ya 2009 y›l›n›n Ocak

döneminde 833 bin dolarl›k tar›m ve ormanc›l›k makineleri ihracat› söz konusu iken 2010 y›l›n›n Ocak dönemine gelindi¤inde ise yüzde 88 de¤er art›fl› ile 1 milyon 567 bin dolarl›k tar›m ve ormanc›l›k makineleri ihracat› yap›lm›fl. Tar›m ve ormanc›l›k makineleri ihracat›m›z›n en fazla oldu¤u beflinci ülkenin ise ‹ran oldu¤u görülüyor. ‹ran’a 2009 y›l›n›n ilk ay›nda 323 bin dolarl›k tar›m ve ormanc›l›k makineleri ihracat› yap›lm›flken 2010 y›l›n›n efl zaman diliminde bu de¤er yüzde 280,2 oran›nda yükselerek 1 milyon 229 bin dolar olmufl.

GÖSTERGELER

expo

VANALAR

moment

80

Ülkemiz vanalar ihracat› 2009 y›l›n›n birinci ay›nda 18 milyon 131 bin dolar olarak kaydedilmiflken 2010 y›l›n›n efl zaman dilimine gelindi¤inde ise yüzde 16,3 oran›nda yükselerek 21 milyon 93 bin dolar olmufl.

Vanalar ihracat›m›z ülkeler baz›nda incelendi¤inde ise Almanya’n›n ilk s›rada yer ald›¤› görülüyor. Almanya’ya 2009 y›l›n›n Ocak döneminde 2 milyon 923 bin dolarl›k vanalar ihracat› yap›lm›flken 2010 y›l›n›n efl zaman dilimine gelindi¤inde bu de¤er yüzde 8,9 oran›nda gerileyerek 2 milyon 664 bin dolar olmufl. Almanya’n›n ard›ndan en fazla vanalar ihracat› yapt›¤›m›z ikinci ülke ise Irak olmufl. Söz konusu ülkeye 2009 y›l›n›n Ocak döneminde 1 milyon 165 bin dolarl›k vanalar ihracat› yapan firmalar›m›z 2010 y›l›n›n efl zaman dilimine gelindi¤inde bu de¤eri yüzde 55,7 oran›nda yükselterek 1 milyon 814 bin dolar seviyesine yükseltmifller. ‹ran ise en fazla vanalar ihracat› yapt›¤›m›z üçüncü ülke olmufl. ‹ran’a 2009 y›l›n›n ilk ay›nda 618 bin dolarl›k vana-

lar ihracat›m›z söz konusu iken 2010 y›l›n›n efl zaman dili-

VANALAR TÜRK‹YE GENEL‹ ‹HRACATINDAK‹ ‹LK 5 ÜLKE (2009 ve 2010 Y›llar› 01-31 Ocak Dönemi) ÜLKE ALMANYA IRAK ‹RAN ‹TALYA MISIR

2009 YILI Miktar (Kg) 405.562 133.462 87.439 201.910 48.536

De¤er ($) 2.923.542 1.165.213 618.796 1.186.403 649.934

2010 YILI $/kg 7,2 8,7 7,1 5,9 13,4

Miktar (Kg) 286.625 205.856 167.003 192.109 100.255

De¤er ($) 2.664.714 1.814.229 1.344.608 1.290.349 1.245.818

(%) DE⁄‹fi‹M $/kg 9,3 8,8 8,1 6,7 12,4

Miktar De¤er -29,3 -8,9 54,2 55,7 91,0 117,3 -4,9 8,8 106,6 91,7

OA‹B ‹fiT‹GAL ALANI ‹T‹BAR‹YLE VANALAR ‹HRACATI (2009 ve 2010 Y›llar› 01-31 Ocak Dönemi) 2009 YILI M‹KTAR (kg) 2.391.280

DE⁄ER (dolar) 18.131.908

2010 YILI M‹KTAR (kg) 2.409.229

DE⁄ER (dolar) 21.093.847

DE⁄‹fi‹M (%) M‹KTAR (kg) 0,8

DE⁄ER (dolar) 16,3

mine gelindi¤inde bu de¤er yüzde 117,3 oran›nda yükselerek 1 milyon 344 bin dolar olmufl. 2010 y›l› Ocak döneminde vanalar ihracat›m›z›n en fazla oldu¤u dördüncü ülke ise ‹talya. Bu ülkeye 2009 y›l›n›n Ocak döneminde 1 milyon 186 bin dolarl›k vanalar ihracat› yap›lm›flken 2010 y›l›n›n ayn› dönemine gelindi¤inde yüzde 8,8 de¤er art›fl› ile 1 milyon 290 bin dolarl›k vanalar ihracat› gerçeklefltirilmifl. Vanalar ihracat›m›z›n en fazla oldu¤u beflinci ülke olan M›s›r’a ise 2009 y›l›n›n Ocak dönemin-

de 649 bin dolarl›k vana ihracat› söz konusu iken 2010 y›l›n›n efl zaman diliminde bu de¤er yüzde 91,7 yükselerek 1 milyon 245 bin dolar olmufl. Vana ihracat›m›z›n art›fl h›z› oranlar› ülkeler baz›nda incelendi¤inde ise Azerbaycan’›n birinci s›rada oldu¤u görülüyor. Söz konusu ülkeye 2009 y›l›n›n Ocak döneminde 285 bin dolarl›k vana ihracat› gerçeklefltirilmiflken 2010 y›l›n›n Ocak dönemine gelindi¤inde ise bu de¤er yüzde 150,9 oran›nda artarak 716 bin dolara yükselmifl.

YÜK KALDIRMA, TAfiIMA VE ‹ST‹FLEME MAK‹NELER‹

expo

Türkiye geneli makine ve aksamlar› ihracat› kay›t rakamlar› incelendi¤inde yük kald›rma, tafl›ma ve istifleme makineleri ihracat›m›z›n 2009 y›l›n›n Ocak döneminde 11 milyon 580 bin dolar iken 2010 y›l›n›n Ocak dönemine gelindi¤inde yüzde 15,5 oran›nda gerileme göstererek 9 milyon 780 bin dolar oldu.

Yük kald›rma, tafl›ma ve istifleme makineleri ihracat›m›z ülkeler baz›nda incelendi¤inde ise Çin’in ilk s›rada yer ald›¤› görülüyor. Söz konusu ülkeye 2009 y›l›n›n Ocak döneminde 88 bin dolarl›k yük kald›rma, tafl›ma ve istifleme makineleri ihracat› yap›lm›flken 2010 y›l›n›n Ocak döneminde 1 milyon 196 bin dolarl›k ihracat yap›lm›fl. Çin’in ard›ndan, bu mal grubu için en fazla ihracat gerçeklefltirilen ikinci ülkenin ise M›s›r oldu¤u görülüyor. M›s›r’a 2009 y›l›n›n ilk ay›nda 211 bin dolarl›k yük kald›rma, tafl›ma ve istifleme makineleri ihracat› söz konusu iken 2010 y›l›n›n ayn› dönemine gelindi¤inde ise yüzde 305 yükselifl ile 854 bin dolar ih-

moment

81

racat yap›lm›fl. Yük kald›rma, tafl›ma ve istifleme makineleri ihracat›m›z›n en büyük üçüncü pazar› ise Azerbaycan olmufl.

Bu ülkeye 2009 y›l›n›n Ocak döneminde 607 bin dolarl›k yük kald›rma, tafl›ma ve istifleme

YÜK KALDIRMA, TAfiIMA VE ‹ST‹FLEME MAK.TÜRK‹YE GENEL‹ ‹HRACATINDAK‹ ‹LK 5 ÜLKE (2009 ve 2010 Y›llar› 01-31 Ocak Dönemi) ÜLKE

2009 YILI

Miktar (Kg) Ç‹N 6.296 MISIR 82.946 AZERBAYCAN 150.754 UKRAYNA 2.813 IRAK 82.433

De¤er ($) 88.766 211.019 607.715 19.698 375.407

2010 YILI $/kg 14,1 2,5 4,0 7,0 4,6

Miktar (Kg) 148.125 97.733 87.194 223.089 136.612

De¤er ($) 1.196.319 854.522 749.992 706.168 634.885

(%) DE⁄‹fi‹M $/kg 8,1 8,7 8,6 3,2 4,6

Miktar De¤er 17,8 305,0 -42,2 23,4 65,7 69,1

OA‹B ‹fiT‹GAL ALANI ‹T‹BAR‹YLE YÜK KALDIRMA, TAfiIMA VE ‹ST‹FLEME MAK. ‹HRACATI (2009 ve 2010 Y›llar› 01-31 Ocak Dönemi) 2009 YILI M‹KTAR (kg) 2.022.430

DE⁄ER (dolar) 11.580.655

2010 YILI M‹KTAR (kg) 1.869.331

DE⁄ER (dolar) 9.780.558

DE⁄‹fi‹M (%) M‹KTAR (kg) -7,6

DE⁄ER (dolar) -15,5

makineleri ihracat› yap›lm›flken 2010 y›l›n›n ayn› dönemine gelindi¤inde yüzde 23.4 de¤er art›fl›yla 749 bin dolar rakam› yakalanm›fl.

Yük kald›rma, tafl›ma ve istif makineleri ihracat›m›z›n art›fl h›z› oranlar› ülkeler baz›nda incelendi¤inde Ukrayna, Çin ve M›s›r’›n ard›ndan en fazla art›fl›n Türkmenistan’a yönelik oldu¤u görülüyor. Söz konusu ülkeye 2009 y›l›n›n Ocak döneminde 215 bin dolarl›k yük kald›rma, tafl›ma ve istifleme makineleri ihracat› gerçeklefltirilmiflken 2010 y›l›n›n Ocak dönemine gelindi¤inde ise bu de¤er yüzde 133,2 oran›nda artarak 502 bin dolar olmufl.

Mehmet Özgören ‹kra Uluslararas› Tafl›mac›l›k ve Ticaret A.fi. Özmal Araçlar Bölüm Yönetmeni

“Y›l›n ilk aylar›nda durgunluk yaflan›yor” Ocak ay›nda ihracat›m›z bulunmuyor. Bu durgunlu¤u; yeni y›la giriflle birlikte ortaya ç›kan stok eritme, stok say›m›, taahhüt kapatma gibi ifllerin ortaya ç›k›fl› gibi sebeplerle aç›klayabiliriz. Bizim Irak’ta “BARAN TRANSPORT CO” ad›nda bir flirketimiz var.

Bu flirkette 250 t›r›m›z bulunuyor. Biz de kendi araçlar›m›za düzenli olarak yedek parça gönderiyoruz.

Ancak ocak ay›nda yedek parça talebi olmad›. 2009 y›l›n›n Aral›k ay›nda 300-400 bin dolar civar›nda bir ihracat rakam›na ulaflm›flt›k. Y›l bafllang›çlar› gibi dönemsel durgunluklar d›fl›nda ihracat›m›z genel olarak bu rakamlarda seyretmektedir.

‹HRACAT RAKAMLARI OA‹B ‹fiT‹GAL ALANINA G‹REN MAK‹NE ‹HR. BRL. ÜLKE DA⁄ILIMI

expo

ÜLKE ADI

moment

82

ALMANYA ‹RAN (‹SLAM CUM.) IRAK B‹R.DEVLETLER(ABD) BR.KRALLIK(‹NG‹LTERE ‹TALYA FRANSA RUSYA FEDERASYONU ‹ST.DER‹ SERB.BÖLGE L‹BYA MISIR AZERBAYCAN-NAHCIVAN SUUDI ARABISTAN CEZAY‹R BELÇ‹KA UKRAYNA TÜRKMEN‹STAN ‹SPANYA ROMANYA BULGAR‹STAN SURIYE ARAP CUM.(SUR EGE SERBEST BÖLGE FAS POLONYA HOLLANDA ÖZBEK‹STAN KAZAK‹STAN YUNAN‹STAN ET‹YOPYA HINDISTAN Ç‹N HALK CUMHUR‹YET‹ LÜBNAN ISRAIL BIRLESIK ARAP EMIRLI AVUSTURYA PAKISTAN K.KIBRIS TÜRK CUMH. GÜRC‹STAN BREZILYA TUNUS URDUN AFGAN‹STAN SUDAN AVRUPA SERBEST BÖLG. DAN‹MARKA ÇEK CUMHUR‹YET‹ PORTEK‹Z JAPONYA GUNEY AFRIKA CUMHUR‹ UMMAN ‹SVEÇ MEKS‹KA

01 OCAK - 28 fiUBAT 2009 De¤er ($)

01 OCAK -11 fiUBAT 2010 De¤er ($)

De¤iflim %

80,768,455.49 40,142,308.39 35,928,565.39 56,136,241.82 26,550,781.09 31,207,458.77 27,155,216.21 27,293,746.97 13,496,330.39 19,758,065.08 24,653,874.82 19,083,096.21 19,891,307.73 16,155,440.01 11,325,437.25 5,045,808.43 10,103,950.92 14,243,470.61 14,492,339.56 12,034,329.76 17,575,618.59 6,937,263.96 14,525,608.46 8,702,031.05 15,223,317.49 6,210,746.88 9,664,640.76 9,523,526.15 1,378,162.36 9,108,593.27 5,421,124.36 3,350,942.91 6,819,854.29 9,986,473.31 8,921,135.42 2,244,120.36 3,427,625.07 33,198,352.53 5,658,549.29 6,422,760.39 5,533,550.05 2,010,506.96 11,570,855.83 5,022,980.85 4,278,872.76 3,534,488.19 1,972,596.63 1,987,068.23 2,337,781.07 486,530.35 3,642,629.56 5,385,819.44

52,791,229.46 49,092,447.67 43,267,688.60 38,687,234.24 30,992,107.56 20,705,941.93 20,471,052.00 17,681,606.92 16,600,370.11 13,981,814.72 13,570,271.21 12,953,810.21 12,132,395.28 10,805,820.36 9,724,041.79 9,597,393.01 9,555,598.42 9,378,261.65 9,182,873.99 9,018,924.29 7,983,689.66 7,461,428.80 7,293,717.30 6,884,995.72 6,743,132.59 6,548,869.17 6,515,852.87 6,224,330.77 5,945,557.88 4,818,338.66 4,405,489.59 4,367,899.23 4,359,459.00 4,287,206.75 4,266,519.96 3,769,086.20 3,757,000.81 3,738,007.36 3,715,810.38 3,335,283.30 3,315,468.41 3,216,840.87 2,985,854.68 2,656,649.25 2,442,858.35 2,378,690.77 2,311,529.04 2,263,898.34 2,239,148.69 2,126,549.46 2,120,657.13 2,028,376.38

-34.64 22.30 20.43 -31.08 16.73 -33.65 -24.61 -35.22 23.00 -29.23 -44.96 -32.12 -39.01 -33.11 -14.14 90.21 -5.43 -34.16 -36.64 -25.06 -54.58 7.56 -49.79 -20.88 -55.71 5.44 -32.58 -34.64 331.41 -47.10 -18.73 30.35 -36.08 -57.07 -52.18 67.95 9.61 -88.74 -34.33 -48.07 -40.08 60.00 -74.20 -47.11 -42.91 -32.70 17.18 13.93 -4.22 337.08 -41.78 -62.34

ALMANYA ‹RAN (‹SLAM CUM.) IRAK B‹R.DEVLETLER(ABD) BR.KRALLIK(‹NG‹LTERE ‹TALYA FRANSA RUSYA FEDERASYONU ‹ST.DER‹ SERB.BÖLGE L‹BYA MISIR AZERBAYCAN-NAHCIVAN SUUDI ARABISTAN CEZAY‹R BELÇ‹KA TÜRKMEN‹STAN ‹SPANYA UKRAYNA BULGAR‹STAN ROMANYA SURIYE ARAP CUM.(SUR EGE SERBEST BÖLGE HOLLANDA FAS POLONYA KAZAK‹STAN ÖZBEK‹STAN YUNAN‹STAN ET‹YOPYA HINDISTAN ISRAIL BIRLESIK ARAP EMIRLI Ç‹N HALK CUMHUR‹YET‹ LÜBNAN AVUSTURYA K.KIBRIS TÜRK CUMH. PAKISTAN BREZILYA GÜRC‹STAN TUNUS URDUN AFGAN‹STAN SUDAN AVRUPA SERBEST BÖLG. DAN‹MARKA ÇEK CUMHUR‹YET‹ PORTEK‹Z AVUSTRALYA GUNEY AFRIKA CUMHUR‹ JAPONYA ‹SVEÇ UMMAN

TÜRK‹YE GENEL‹ ÜLKE 01 OCAK - 28 fiUBAT 2009 1,485,420,097.74 344,324,787.89 828,000,731.23 493,458,179.18 648,305,747.97 850,899,749.39 786,708,200.64 503,884,180.51 38,334,526.04 252,763,271.52 474,748,456.15 177,862,673.50 248,774,414.48 343,772,101.76 269,815,540.59 111,331,630.54 376,124,530.96 135,574,021.65 189,571,437.63 309,727,888.05 215,313,642.35 41,084,001.67 354,485,996.69 98,099,222.11 182,644,829.00 86,752,725.85 35,888,971.83 243,097,058.96 34,393,778.65 64,589,628.91 218,117,411.06 292,048,427.58 132,351,924.37 94,211,128.13 116,105,171.55 96,770,196.87 15,536,914.21 31,079,904.53 118,800,067.78 72,090,127.08 57,212,373.68 37,803,673.56 54,702,404.91 41,042,766.43 104,182,582.24 66,734,653.75 48,215,230.32 51,914,625.75 47,045,579.07 50,626,939.36 95,107,946.60 18,641,201.88

TÜRK‹YE GENEL‹ ÜLKE 01 OCAK - 12 fiUBAT 2010 1,240,297,976.63 283,996,339.78 581,992,253.54 363,956,525.98 695,183,973.52 861,501,768.20 761,109,297.68 395,308,579.65 31,568,898.50 220,944,916.32 271,127,283.36 136,519,119.41 198,748,050.03 184,438,679.09 246,769,415.59 118,258,420.30 361,417,108.91 118,031,156.99 152,294,317.10 263,274,474.15 216,787,105.56 39,458,929.12 264,894,619.86 95,803,412.46 150,385,695.54 60,413,448.92 25,869,696.50 202,824,811.81 21,132,393.82 49,846,330.04 208,785,570.72 183,983,854.57 248,433,199.31 46,335,204.51 89,242,564.69 94,189,000.44 45,094,263.12 63,084,093.22 59,513,524.03 85,677,447.40 39,856,601.22 27,175,608.37 28,578,974.17 12,827,803.29 83,063,338.91 63,249,021.35 48,898,794.86 38,568,647.43 27,105,016.56 36,821,119.11 98,091,268.34 16,223,962.81

TÜRK‹YE GENEL‹ MAK‹NE SEK. TÜRK‹YE GENEL‹ MAK‹NE SEK. 01 OCAK - 28 fiUBAT 2009 01 OCAK -12 fiUBAT 2010 80,768,455.49 40,142,308.39 35,928,565.39 56,136,241.82 26,550,781.09 31,207,458.77 27,155,216.21 27,293,746.97 13,496,330.39 19,758,065.08 24,653,874.82 19,083,096.21 19,891,307.73 16,155,440.01 11,325,437.25 10,103,950.92 14,243,470.61 5,045,808.43 12,034,329.76 14,492,339.56 17,575,618.59 6,937,263.96 15,223,317.49 14,525,608.46 8,702,031.05 9,664,640.76 6,210,746.88 9,523,526.15 1,378,162.36 9,108,593.27 6,819,854.29 9,986,473.31 5,421,124.36 3,350,942.91 8,921,135.42 3,427,625.07 2,244,120.36 5,658,549.29 33,198,352.53 6,422,760.39 5,533,550.05 2,010,506.96 11,570,855.83 5,022,980.85 4,278,872.76 3,534,488.19 1,972,596.63 4,631,631.25 2,337,781.07 1,987,068.23 3,642,629.56 486,530.35

57,269,672.59 50,954,299.08 44,149,194.92 40,395,430.72 31,770,231.00 22,340,650.81 21,875,798.06 19,095,096.17 17,486,265.35 15,182,802.16 14,320,956.85 14,039,721.18 12,493,266.04 11,713,582.45 10,440,325.01 10,172,966.78 9,754,012.10 9,633,600.44 9,559,636.42 9,538,179.89 8,187,378.12 7,725,552.97 7,676,096.21 7,656,601.62 7,399,357.63 6,691,852.54 6,632,159.17 6,469,758.54 5,945,557.88 4,878,743.13 4,720,647.62 4,484,311.09 4,456,660.79 4,440,393.20 4,336,293.48 3,947,272.49 3,866,521.45 3,831,159.02 3,796,285.96 3,499,476.28 3,387,487.70 3,360,810.10 2,994,814.68 2,674,286.68 2,610,612.40 2,526,882.00 2,457,768.11 2,299,465.49 2,275,527.61 2,263,898.34 2,244,815.63 2,126,549.46

TÜRK‹YE DE⁄.%

MAK‹NE DE⁄. %

-16.50 -17.52 -29.71 -26.24 7.23 1.25 -3.25 -21.55 -17.65 -12.59 -42.89 -23.24 -20.11 -46.35 -8.54 6.22 -3.91 -12.94 -19.66 -15.00 0.68 -3.96 -25.27 -2.34 -17.66 -30.36 -27.92 -16.57 -38.56 -22.83 -4.28 -37.00 87.71 -50.82 -23.14 -2.67 190.24 102.97 -49.90 18.85 -30.34 -28.11 -47.76 -68.75 -20.27 -5.22 1.42 -25.71 -42.39 -27.27 3.14 -12.97

-29.09 26.93 22.88 -28.04 19.66 -28.41 -19.44 -30.04 29.56 -23.16 -41.91 -26.43 -37.19 -27.49 -7.82 0.68 -31.52 90.92 -20.56 -34.18 -53.42 11.36 -49.58 -47.29 -14.97 -30.76 6.79 -32.07 331.41 -46.44 -30.78 -55.10 -17.79 32.51 -51.39 15.16 72.30 -32.29 -88.56 -45.51 -38.78 67.16 -74.12 -46.76 -38.99 -28.51 24.60 -50.35 -2.66 13.93 -38.37 337.08

83 moment

ÜLKE ADI

expo

TÜRK‹YE GENEL‹ KARfiILAfiTIRMALI ÜLKE RAPORU (01 OCAK - 28 fiUBAT 2009 / 01 OCAK - 12 fiUBAT 2010)

‹HRACAT RAKAMLARI SEKTÖREL BAZDA ‹HRACAT KAYIT RAKAMLARI - 1000 $

expo

SEKTÖRLER

moment

84

I. TARIM A. B‹TK‹SEL ÜRÜNLER Hububat,Bakliyat,Ya¤l› Tohumlar ve Mamulleri Yafl Meyve ve Sebze Meyve Sebze Mamulleri Kuru Meyve ve Mamulleri F›nd›k ve Mamulleri Zeytin ve Zeytinya¤› Tütün Kesme Çiçek B. HAYVANSAL ÜRÜNLER Canl› Hayvan,Su Ürünleri ve Mamulleri C. A⁄AÇ VE ORMAN ÜRÜNLER‹ A¤aç Mamulleri ve Orman Ürünleri II. SANAY‹ A. TARIMA DAYALI ‹fiLENM‹fi ÜRÜNLER Tekstil ve Hammaddeleri Deri ve Deri Mamulleri Hal› B. K‹MYEV‹ MADDELER VE MAMULLER‹ Kimyevi maddeler ve Mamulleri C. SANAY‹ MAMULLER‹ Haz›r giyim ve Konfeksiyon Tafl›t Araçlar› ve Yan Sanayi Elektrik-Elektronik Makine ve Aksamlar› Demir ve Demir D›fl› Metaller Demir Çelik Ürünleri Çimento ve Toprak Ürünleri De¤erli Maden ve Mücevherat Di¤er Sanayi Ürünleri III. MADENC‹L‹K Madencilik Ürünleri TOPLAM

2008 1,122,497 860,141 306,905 195,036 71,385 79,792 74,122 18,811 109,493 4,598 77,745 77,745 184,610 184,610 5,753,404 535,108 397,913 73,620 63,575 569,940 569,940 4,648,356 1,144,580 1,003,097 545,664 408,806 298,005 970,021 202,652 72,104 3,427 155,689 155,689 7,031,590

OCAK 2009 De¤iflim (09/08) 1,141,328 852,802 298,863 182,529 77,343 77,908 98,755 20,105 92,801 4,499 80,096 80,096 208,429 208,429 6,499,950 636,730 482,021 76,524 78,185 850,497 850,497 5,012,724 1,170,769 1,432,668 624,554 402,576 390,699 683,504 236,474 66,548 4,932 270,383 270,383 7,911,661

1.68 -0.85 -2.62 -6.41 8.35 -2.36 33.23 6.88 -15.24 -2.15 3.02 3.02 12.90 12.90 12.98 18.99 21.14 3.94 22.98 49.23 49.23 7.84 2.29 42.82 14.46 -1.52 31.10 -29.54 16.69 -7.71 43.92 73.67 73.67 12.52

Pay(09) (%) 14.43 10.78 3.78 2.31 0.98 0.98 1.25 0.25 1.17 0.06 1.01 1.01 2.63 2.63 82.16 8.05 6.09 0.97 0.99 10.75 10.75 63.36 14.80 18.11 7.89 5.09 4.94 8.64 2.99 0.84 0.06 3.42 3.42 100

1 fiUBAT - 31 OCAK 2009 De¤iflim (09/08)

2008 13,500,304 10,087,812 3,805,421 1,809,815 1,092,695 1,076,533 1,350,991 188,438 717,659 46,261 817,329 817,329 2,595,162 2,595,162 108,255,611 9,094,911 6,626,388 1,315,319 1,153,203 13,179,821 13,179,821 85,980,882 15,450,770 23,606,291 9,651,155 6,840,121 6,019,906 19,489,576 3,399,831 1,460,147 63,087 3,193,144 3,193,144 124,949,061

13,279,203 9,922,951 3,640,322 1,942,534 1,040,809 1,109,847 1,208,605 210,655 721,128 49,050 831,080 831,080 2,525,175 2,525,175 82,053,475 7,767,113 5,598,590 1,067,618 1,100,905 9,945,271 9,945,271 64,341,090 13,324,098 17,306,182 8,640,668 5,600,843 4,586,789 10,743,969 3,119,103 972,913 46,524 2,622,068 2,622,068 97,954,744

(*) ‹hracatç› Birliklerince 1.1.2009 - 31.12.2009 tarihleri aras›nda kayda al›nan ihracat toplam›n› gösterir. (**) ‹hracatç› Birliklerince kayda al›nmas› zorunlu olmayan, ancak ihracat say›lan ifllenmemifl de¤erli maden, uçak ve gemilere teslim edilen akaryak›t ve kumanya ile di¤er kalemlerin geçici toplam ihracat tutarlar›d›r.

-1.64 -1.63 -4.34 7.33 -4.75 3.09 -10.54 11.79 0.48 6.03 1.68 1.68 -2.70 -2.70 -24.20 -14.60 -15.51 -18.83 -4.54 -24.54 -24.54 -25.17 -13.76 -26.69 -10.47 -18.12 -23.81 -44.87 -8.26 -33.37 -26.25 -17.88 -17.88 -21.60

Pay(09) (%) 13.56 10.13 3.72 1.98 1.06 1.13 1.23 0.22 0.74 0.05 0.85 0.85 2.58 2.58 83.77 7.93 5.72 1.09 1.12 10.15 10.15 65.68 13.60 17.67 8.82 5.72 4.68 10.97 3.18 0.99 0.05 2.68 2.68 100

ALMANYA ‹TALYA FRANSA BR.KRALLIK(‹NG‹LTERE IRAK RUSYA FEDERASYONU B‹R.DEVLETLER(ABD) ‹SPANYA ‹RAN (‹SLAM CUM.) MISIR HOLLANDA ROMANYA Ç‹N HALK CUMHUR‹YET‹ BELÇ‹KA L‹BYA SURIYE ARAP CUM.(SUR ISRAIL YUNAN‹STAN SUUDI ARABISTAN CEZAY‹R BIRLESIK ARAP EMIRLI BULGAR‹STAN POLONYA AZERBAYCAN-NAHCIVAN UKRAYNA TÜRKMEN‹STAN SINGAPUR ‹SVEÇ K.KIBRIS TÜRK CUMH. FAS AVUSTURYA TUNUS DAN‹MARKA ÇEK CUMHUR‹YET‹ BREZILYA KAZAK‹STAN ‹SV‹ÇRE GÜRC‹STAN PORTEK‹Z PAKISTAN HINDISTAN LÜBNAN MACAR‹STAN URDUN EGE SERBEST BÖLGE YEMEN AVUSTRALYA SIRB‹STAN KANADA JAPONYA ‹RLANDA MALTA

01 OCAK - 28 fiUBAT 2009 De¤er ($)

01 OCAK - 15 fiUBAT 2010 De¤er ($)

De¤iflim %

1,485,420,097.74 850,899,749.39 786,708,200.64 648,305,747.97 828,000,731.23 503,884,180.51 493,458,179.18 376,124,530.96 344,324,787.89 474,748,456.15 354,485,996.69 309,727,888.05 132,351,924.37 269,815,540.59 252,763,271.52 215,313,642.35 218,117,411.06 243,097,058.96 248,774,414.48 343,772,101.76 292,048,427.58 189,571,437.63 182,644,829.00 177,862,673.50 135,574,021.65 111,331,630.54 23,265,094.77 95,107,946.60 96,770,196.87 98,099,222.11 116,105,171.55 72,090,127.08 104,182,582.24 66,734,653.75 31,079,904.53 86,752,725.85 80,419,511.58 118,800,067.78 48,215,230.32 15,536,914.21 64,589,628.91 94,211,128.13 64,106,414.25 57,212,373.68 41,084,001.67 93,377,426.70 51,914,625.75 42,472,755.96 44,223,824.00 50,626,939.36 41,551,638.32 119,832,044.84

1,280,865,859.48 880,955,186.52 777,321,558.25 712,629,572.30 606,613,310.40 418,323,991.91 382,146,701.21 374,038,408.23 290,688,240.52 287,316,055.16 276,824,848.03 272,332,182.07 253,207,237.88 250,509,902.31 224,253,393.15 221,136,902.54 214,842,428.64 205,373,812.55 202,744,190.72 185,454,996.04 185,316,184.87 157,306,403.89 154,337,967.19 141,206,420.83 122,302,683.22 122,231,825.54 111,911,532.16 100,013,697.51 97,790,068.09 96,569,635.52 92,099,718.34 86,874,906.72 86,632,711.93 64,554,935.60 64,194,149.25 62,840,388.27 62,342,715.95 61,694,533.64 51,410,880.62 51,023,490.75 50,535,703.38 48,381,303.67 45,106,967.60 41,429,805.67 41,169,303.28 39,823,457.63 39,522,385.23 38,896,130.67 37,742,427.38 37,733,605.83 36,142,949.14 35,886,804.70

-13.77 3.53 -1.19 9.92 -26.74 -16.98 -22.56 -0.55 -15.58 -39.48 -21.91 -12.07 91.31 -7.16 -11.28 2.70 -1.50 -15.52 -18.50 -46.05 -36.55 -17.02 -15.50 -20.61 -9.79 9.79 381.03 5.16 1.05 -1.56 -20.68 20.51 -16.85 -3.27 106.55 -27.56 -22.48 -48.07 6.63 228.40 -21.76 -48.65 -29.64 -27.59 0.21 -57.35 -23.87 -8.42 -14.66 -25.47 -13.02 -70.05

85 moment

ÜLKE ADI

expo

TÜRK‹YE GENEL‹ ÜLKE RAPORU

ÜRÜNLER

expo

Mikropor HEPA filtreleriyle steril hava ne eflit olarak da¤›t›l›r. Fan vas›tas›yla flartland›r›lm›fl hava, verimlilik seviyeleri iste¤e göre H10 ile H14 aras›nda de¤iflebilen HEPA filtreden geçerek laminar flekilde afla¤›ya do¤ru iner. FFU’nin uygulama alanlar› ise son derece genifl. ‹laç fabrikalar›nda, g›da ile ilgili imalat yapan fabrikalarda, hastanelerde ve lokal olarak steril hava ihtiyac› olan iflletmelerde yo¤un olarak kullan›labilir. FFU, konvansiyonel klima santrallerine göre de avantajl›d›r. Modüler olmas›, istenildi¤inde sökülerek baflka bölümlere tafl›nabilmesi, düflük elektrik tüketimi ve ses seviyesi FFU’lar›n önde gelen avantajlar› aras›nda say›labilir.

moment

86

HEPA Filtre imalatç›s› Mikropor’un, imalat›n› yapt›¤› ve uygun maliyete steril hava üreten sistemler: Fan Filtre Üniteleri (FFU). Fan filtreler, kendi içinde bar›nd›rd›¤› fan› ve filtresi ile ortamdan ald›¤› havay› filtre ederek tekrar ortama verirler. Bu sistemler, oluflturduklar› hava ak›m›n›n do¤rusal veya bir baflka de¤iflle laminar olmas› sebebiyle ‘Laminar Air Flow Unit’ olarak da adland›r›l›yor. FFU tipi filtre sistemleri içlerindeki fanlar› vas›tas›yla ortamdan çektikleri havay›, önce içindeki kaba partikülleri tutmak için ön filtreden geçirirler. Ön filtreden geçen hava, hava difüzörleri vas›tas›yla alt kademede bulunan Hepa filtrenin yüzeyi-

Pnömatik TAP ALL zaman ve emek kayb›n› önlüyor Mustek CNC’nin üretti¤i Pnömatik ve Hidrolik TAP ALL k›lavuz çekme kollar›, kullan›c›lar›na sa¤lam›fl oldu¤u zaman tasarrufu ve tak›m kayb›n›n önlenmesiyle büyük kazançlar sa¤l›yor. Makine ve kal›p imalat›nda önemli bir sorun olan; büyük zaman, emek ve tak›m kayb›na neden olan k›lavuz çekme ifllemini kolaylaflt›ran Pnömatik TAP ALL k›lavuz çekme kollar›, dökme demir ve alüminyumda M3’den M24’e, çelikte M3’den M20’ye kadar k›lavuz çekebiliyor. Hidrolik olanlar ise dökme demir ve alüminyumda M30’a, çelikte M36’ya kadar k›lavuz çekiyor. Bas›nçl› hava ile çal›flan Pnömatik TAP ALL k›lavuz çekme kollar› istenildi¤inde çal›flma masas› ile de sat›l›yor. Hareketli olan çal›flma masas› 600 x 800 mm yüzeyli ve 2 adet T kanal› olan döküm bir tablaya sahip. TAP ALL k›lavuz çekme kollar›n›n en önemli özelli¤i ise k›lavuz k›rmamas›. Bilz tipi tork limitli tutucularla tak›m ba¤lanan TAP ALL k›lavuz kollar›nda kör deliklere de k›lavuz çekmek çok kolay. ‹ki kademeli diflli kutusu k›lavuz tutucuya ihtiyac› olan yüksek tork limiti vererek M24’e kadar k›lavuz çekme imkan› verir, ayn› zamanda da k›lavuz tutucu ömrünü uzat›r.

Ergonomik yap›s› hafif ve kullan›fll› kumandas› ile TAP ALL k›lavuz çekme kollar› özel bir e¤itime gerek olmaks›z›n atölyelerde herkesin kullanabilece¤i kadar basit bir alet.

K›lavuz ya¤lama sistemi ise standart özelli¤i. ‹ste¤e ba¤l› olarak çal›flma masas› veya manyetik ayak da teklif edilebiliyor. TAP ALL k›lavuz çekme kollar› CNC tak›m tezgahlar› ile koordinasyonlu kullan›ld›¤›nda önemli ölçüde verimlilik art›fl› sa¤lar.

Dener Makine’den Tigar abkant presleri

expo

Dener Makine, 1974 y›l›nda Kayseri Türkiye'de kurulan ve halen Kayseri Organize Sanayi Bölgesi'nde aktivitelerine devam eden üretici bir firma. Yurt içinde ve yurt d›fl›ndaki bayileri arac›l›¤› ile hem satm›fl oldu¤u makineler hem de kat›ld›¤› fuarlarla Türkiye’yi temsil eden firma, üretti¤i makinelerle; sanayi sektöründeki çelik ofis malzemeleri, çelik kap›, asansör kabini, gemi tersaneleri, pano ve elektrik kabinleri baflta olmak üzere metal – sac iflleme üzerine üretim yap›yor. Firman›n ürün yelpazesinde bulunan Tiger serisi abkant presler daha hassas bir flekilde dizayn edilmifltir. Tiger serisi daha fazla güç, daha yüksek strok, daha genifl bo¤az derinli¤i ile genifl ve rahat çal›flma olana¤› sa¤l›yor. Bütün eksenlerde h›zl› çal›flma sistemi prensibi vard›r. 4 eksen arka dayama ve hareketli ön dayamalar sayesinde, operatör ön dayama ve arka dayama dilleri aras›nda k›sa parçalarla kolayca ayarlama yap›labilir. Böylece operatör daha hassas ve rahat çal›flabilir. Hidrolik b›çak ba¤lama sistemi ile b›çaklar daha h›zl› ve kolayca de¤ifltirilir ve böylece zamandan tasarruf sa¤lanm›fl olur. Dener Tiger abkant presleri müflterilerine uygun fiyata, yüksek kaliteyi sunuyor.

Na-Ce’den NC serisi konik k›r›c›lar 50 y›l› aflan tecrübesiyle üretimine devam eden Na-Ce, NC serisi konik k›r›c›lar› ile yüksek k›rma performans› ve güvenilirlik sa¤l›yor. NC serisi k›r›c›lar›n özellikleri ise flöyle: Sistemde tam kontrol, kolay iflletim ve bak›m, düzgün flekilli malzeme üretimi, verimli ve sa¤lam tasar›m, hidroset sistemiyle hidrolik çene ayar›, otomatik çene ayar› ‘ASR’ (opsiyonel), en sert malzemede bile yüksek çene ömrü. Ayr›ca Na-Ce Konik k›r›c›lar; bazalt, granit, andezit, ve dere malzemesi gibi sert ve afl›nd›r›c› olan malzemelerin k›r›lmas› için tasarlanm›fl bir makinedir. Konik k›r›c›, malzemeleri s›k›flt›rma, kesme ve bükme etkisiyle k›rarak yüksek kaliteli ürünler sunar. Bu k›r›c›lar›n bak›mlar› kolayd›r, bütün bak›m ve onar›m ifllemleri k›r›c›n›n üstünden rahatl›kla yap›labilir. Özel alafl›ml› çelikten yap›lm›fl uzun ömürlü afl›nma parçalar›na sahiptir. Alt gövdede bak›m ve gözetleme kapaklar› vard›r. Eksantrik burç ile k›r›c›n›n eksantrik de¤eri ayarlanarak kapasite ve ürün da¤›l›m› kontrol edilebilir. Pinyon mili ve rulmanlar› k›r›c›n›n di¤er aksamlar›n›n sökülmesine gerek kalmadan yerinden ç›kar›labilir. Sa¤lam tasar›m›yla çok sert malzemelerin bile k›r›lmas› için gerekli mukavemete sahiptir.

moment

87

B‹LG‹ HATTI

‹NTERNET ‹HRACATÇIYA NASIL YARDIMCI OLAB‹L‹R? Günümüzde, önemli firmalar ve pek çok kamu kuruluflu veya özel sektör kuruluflu ‹nternet'te bulunmakta ya da di¤er bir deyiflle bir siteye sahip olmaktad›r. ‹nternetin kullan›m› çok h›zl› bir flekilde geliflmektedir. Küçük ve orta ölçekli firmalar›n internette varl›¤› giderek daha fazla hissedilmektedir.

expo

‹NTERNET ‹HRACATÇILARA fiU KONULARDA YARDIMCI OLAB‹L‹R:

moment

88

1-Firman›n faaliyetlerini tan›tmak: ‹nternet, firmalar›n faaliyetlerini ayr›nt›l› olarak tan›tma ve müflterilerden do¤rudan geri bildirim alma imkan› veren, potansiyel ticari ortaklarla temas kurmay› sa¤layan ucuz bir yöntemdir.

2-Ürünü ya da hizmeti tan›tmak: ‹hracatç›, ‹nternette ürünü ya da hizmeti konusunda kolayca bilgi al›nabilecek bir site oluflturabilir. Baz› ülkelerde internette bir siteye sahip olmak, güvenilirlik kazanman›n ve müflteri ile iliflkilerin devam ettirilmesinin temel unsurudur.

3-Yabanc› pazarlar› araflt›rma: ‹nternet, farkl› ülkeler, uluslararas› pazarlar, uluslararas› ticaret, ürünler, üretim metodlar›, yeni icatlar, istatistiki bilgi vb. konularda bilgi al›nabilecek bir kaynakt›r. ‹nternet sürekli geliflen elektronik ticaret yöntemleri sayesinde, çok ucuz maliyetlerle uluslararas› pazarlamada etkin ve ekonomik bir alternatif kanal haline gelmifltir. ‹nternet, firmalar›n tan›t›m ve potansiyel müflterilerle iliflki kurabilmesinin yan› s›ra, en yayg›n biçimi ile on-line pazarlama/internet ma¤azac›l›¤› gibi elektronik ticaret yöntemleri ile de küresel bir pazarda, 7 gün 24 saat pazarlama ve do¤rudan sat›fl olanaklar› sunmaktad›r. Çok genifl ve görünüflte s›n›rs›z bilgi alma olanaklar› sunan ‹nternet'in pazarlama odakl› kullan›m›, bu konuda yeni olan küçük ve orta ölçekli firmalara zor görünebilir. Dolay›s›yla ‹nternet'i daha etkin kullanabilmek için, nas›l çal›flt›¤› hakk›nda baz› temel bilgileri ö¤renmek önem kazanmaktad›r. Temel bilgiler ö¤renildikten k›sa bir süre sonra, ihracatç› ‹nternet'ten bilgi alman›n kolayl›¤›n› görecektir.

ELEKTRON‹K T‹CARET ‹LE ‹LG‹L‹ BAZI GENEL TER‹MLER 1- ‹fl: Mevcut ve potansiyel müflterilere, rakiplere k›yasla daha üstün de¤er sunma amac›yla yeni bir ifl sistemi yaratmak veya mevcut bir ifl sürecini gelifltirmek, dönüfltürmek veya yeni bir icat için elektronik a¤lar›n ve ba¤lant› teknolojilerinin kullan›m›d›r.

olarak iletiflim kurduklar› her türlü ticari ifl etkinli¤idir.

Ticaret E-‹fl’in bir bölümüdür ve pazarlama ve sat›flla ilgili temel faaliyetlerin internet ve di¤er bilgi ve iletiflim teknolojileri yard›m›yla yürütülmesidir.

3- Pazarlama: Web pazarlama, online pazarlama veya internet marketing ürün veya servislerin internet üzerinden pazarlanmas›d›r. E-Pazarlama, pazarlaman›n temel amaçlar›na ulaflmak için pazarla iletiflim, da¤›t›m ve operasyonel düzeydeki görevlerin internet ve bilgi teknolojileri kullan›m› ile firmalarda aflamal› olarak uyguland›¤› bir dizi programdan oluflur. Bu ba¤lamda yap›lmas› gereken ifller flunlard›r: 1. Pazar araflt›rmas›, strateji oluflturma 2. E.maille müflteri bulma 3. Web sitesi kurma, yaflatma 4. Sitenin/firman›n reklam›n› yapmak 5. On-line Pazar yerlerinde ve B2B Pazar yerlerinde bulunmak.

4- Pazaryeri (B2B E-Market Places): Kat›l›mc› olan al›c› ve sat›c›lar›n fiyatlar ve ürün özellikleri hakk›nda bilgi de¤iflimine imkan veren kurumsal bilgi sistemlerdir. Çok say›da al›c› ve sat›c›n›n ve baflka kat›l›mc›lar›n ek hizmetlerle desteklenen dinamik ve merkezi bir pazar yeri sayesinde iletiflimde bulunmalar›n› ve ifllem yapmalar›n› sa¤layan kurumlar aras› bilgi sistemidir.

5- Arama Motorlar› (Search engines): Kullan›c›lar›n, bir anahtar kelime (konuyu tan›mlayan bir kelime ya da kelimeler) yazarak, belli bir konu hakk›nda bilgi bulmas›na olanak tan›yan internet hizmetidir. Genelde kullan›lan arama programlar› Google, Yahoo, Alta Vista, Excite ve Lycos'tur. Ayr›ca, hedef pazar olan ülkelerdeki önemli arama motorlar›n›n kullan›m› da faydal› olacakt›r. Internette sitesi olan firmalar›n arama motorlar›ndan faydalanmada iki alternatifi vard›r: Do¤al arama sonuçlar›nda iyi bir yer edinmek veya arama motorlar›n sundu¤u reklam imkanlar›n› kullanmak Firmalar, ürünlerinin yurtd›fl›na pazarlanmas›nda ‹nternetin ne kadar etkili olabilece¤ini yeni yeni keflfetmeye bafllam›fllard›r. ‹nternet, ürün ve hizmetleri dünya genelinde pazarlamak için göreceli olarak ucuz bir yoldur.

2009 y›l› itibar›yla dünya genelinde internet kullan›c› say›s› 1.6 milyar kifliye ulaflm›flt›r. Bu rakam 2001 y›l› de¤erinin dört kat›ndan fazlad›r.

ÜRÜNLER‹ YURTDIfiINA TANITMAK ‹Ç‹N ‹Y‹ B‹R WEB SAYFASI NASIL HAZIRLANIR? 1- En önemlisi, az say›da grafik ve foto¤raf kullanarak siteye girifl kolaylaflt›r›lmal›d›r.

2- Ticaret: Do¤rudan fiziksel ba¤lant› kurmaya ya da fiziksel

2- Site, ziyaretçilerin Web sayfalar›nda neler istedi¤i

de¤ifl tokufl ifllemine gerek kalmadan taraflar›n elektronik

dikkate al›narak haz›rlanmal›d›r.

3- Geri bildirim alabilecek yöntemlere yer verilmelidir.

4- Endüstriyel e¤ilimleri tart›flmak, sorular› cevapland›rmak vs. için tart›flma gruplar› oluflturulmal›d›r.

Ülkeler nezdindeki Ticaret Müflavirlikleri ve Atafleliklerimizin web sayfalar›ndaki (http://www.musavirlikler.gov.tr) “Ülke firma listesi” ba¤lant›s›ndan ilgili ülkenin firma kaynaklar› listelerine ya da ülke firmalar›n›n yer ald›¤› E-Ticaret sitelerine ulafl›labilir.

5- ‹fl bulma ilanlar›na yer verilmelidir.

8- ‹lgilenenlerin isimlerini ve elektronik posta adreslerini kaydedebilecekleri bir adres listesi oluflturulmal›d›r.

9- Site ad› olarak firma ismi kullan›lmal› ya da site ad› iflle/sektörle ilgili olmal›d›r.

10- ‹fl iliflkilerinden memnun kalm›fl olan müflterilerin yorumlar› için bir bölüm ayr›lmal›d›r.

11- En çok sorulan sorular için bir bölüm ayr›lmal›d›r.

12- E-posta mesajlar› en k›sa sürede

Orta Anadolu ‹hracatç› Birlikleri Genel Sekreterli¤i Genel Mevzuat ve Bilgi Dan›flma Servisince, ihracatç›lar›m›za ticari bilgi ve rehberlik hizmetlerimiz kapsam›nda, d›fl taleplere ulaflma ve ihracatç›lar›m›z›n pazar araflt›rmalar›na, yeni pazarlar bulmalar›na katk› sa¤lamak amac›yla, KOMPASS web sayfas›na gerçeklefltirilen abonelikle, ilgilenilen pazarlarla ilgili olarak üyelerimizce talep edilmesi halinde o ülkede yerleflik ithalatç›, da¤›t›c›, imalatç› firma adresleri (firma ismi, telefon, faks ve web sitesi) Kompass ve di¤er kaynaklardan derlenerek ulaflt›r›lmaktad›r.

cevapland›r›lmal›d›r.

13- Firman›n sahip oldu¤u her türlü kalite ve standartlara iliflkin bilgi verilmelidir.

14- Ziyaretçilerin daha fazla bilgi bulabilmesi için, benzer firma ve kurulufllar ile ba¤lant› kurulmal›d›r.

‹nternet üzerinden d›fl taleplere ve firma kaynaklar›na ulaflma yöntemleri ve ticari yaz›flma örnekleri ile ilgili bilgi almak için, Orta Anadolu ‹hracatç› Birlikleri Genel Sekreterli¤i Genel Mevzuat ve Bilgi Dan›flma Servisi ile irtibata geçebilirsiniz (www.oaib.gov.tr).

15- Ürün ya da hizmet hakk›nda e¤itici bilgi verilme-

ÖRNEK E - T‹CARET WEB S‹TELER‹

lidir.

‹nternet, ayn› zamanda ifl f›rsatlar›ndan haberdar olmak için mükemmel bir buluflma yeridir.

Günümüzde Web üzerinden ticaret f›rsatlar›n› yay›nlayan say›s›z site bulunmaktad›r. Firmalar, bu sitelerdeki bilgiyi izleyerek, ürünlerini satma ya da arad›klar› ürünleri sat›n alma olana¤›n› bulabilirler. Afla¤›da bunlarla ilgili baz› sitelerin adresleri verilmektedir. http://fita.worldbid.com/ http://www.buyusa.gov/matchmaking http://www.usgtn.net http://www.igeme.gov.tr http://www.worldtradeaa.com http://www.eceurope.com http://www.intracen.org http://www.kobiline.com http://www.imex.com http://www.europages.com http://www.kompass.com http://www.alibaba.com

16- Sitede, bir siparifl formuna yer verilmelidir.

17- ‹lgili sanayi dal›ndaki geliflmeler hakk›nda son haberler verilmelidir.

18- Ziyaretçinin bilgiye ulaflma süresini k›saltmak için, tercihen flematize edilmifl resimler veya küçük resimler kullan›lmal›d›r. ‹hracatç› Birlikleri Genel Sekreterlikleri’ne her hafta periyodik olarak yurt d›fl› Ticaret Müflavirliklerinden veya do¤rudan yurt d›fl› firmalardan gelen ithal talepleri, ihraç teklifleri ve iflbirli¤i teklifleri “D›fl Talepler Bülteni”nde yay›nlanmaktad›r. http://www.dtm.gov.tr/dtmdistalep/login.cfm internet adresinden ulafl›labilen D›fl Talepler Bülteni’nden, herhangi bir ihracatç› birli¤ine üye firmalar, “üye sicil numaras›” ve vergi numaras› ile girifl yaparak faydalanabilmektedir.

Kaynak: 100 Soruda D›fl Ticaret, ‹GEME

expo

7- ‹fl ortakl›¤›na iliflkin f›rsatlar ilan edilmelidir.

Ülke firmalar›n›n kay›tl› oldu¤u bögesel E-Ticaret siteleri, sar› sayfalar (Yellowpages) ve uluslararas› ETicaret siteleri arac›l›¤›yla ulafl›lan muhtemel al›c›larla, ‹ngilizce yaz›flma örneklerinden de yararlan›larak, tan›t›lmas› amaçlanan ürünler ya da al›m sat›m talepleriyle ilgili yap›lacak yaz›flmalar, ifl ba¤lant›lar›n›n yap›lmas›nda olumlu sonuçlar verebilecektir.

89 moment

6- Firman›n ifl felsefesi belirtilmelidir.

NOSTALJ‹

Cumhuriyet döneminde infla edilen ilk gemiler

expo

IV/S ÖMER SÜMERGÖLCÜK TERSANES‹ DONANMA TARAFINDAN YAVUZ KRUVAZÖRÜNÜN BAKIM VE ONARIMI ‹Ç‹N KURULDU. ANCAK BURADA KISA ZAMAN ‹Ç‹NDE BAKIM VE ONARIMIN ÖTES‹NDE, GEM‹ ‹NfiA ETME BECER‹S‹ GÖSTER‹LMEYE BAfiLANDI. 26 TEMMUZ 1934’TE KIZA⁄A KONAN VE BU TERSANE ‹LE AYNI ADI TAfiIYAN GÖLCÜK TANKER‹ CUMHUR‹YET TAR‹H‹NDE ‹NfiA ED‹LEN ‹LK GEM‹YD‹. BU ‹LK G‹R‹fi‹M, ‹LG‹L‹LER‹ HEYECANLANDIRDI VE GÖLCÜK TANKER‹N‹N ARDINDAN TERSANEDE BAfiKA GEM‹LER‹N ‹NfiASI GÜNDEME GELD‹.

moment

90

ir ülkenin denizci olup olmamas› denize co¤rafi yak›nl›¤› ile de¤il denizden ne kadar yararlanabildi¤i ile ölçülmektedir. Bu aç›dan bak›ld›¤›nda Türkiye’nin yetersiz ve geri kalm›fl bir denizcili¤e sahip oldu¤u söylenebilir. Bunu, ulafl›mdan turizme denizden ne kadar az yararlan›ld›¤› ortaya koymaktad›r. Denizcilik dendi¤i zaman ilk akla gelen deniz tafl›mac›l›¤› olmaktad›r. Tafl›mac›l›¤›n yan› s›ra deniz ile ilgili baflka alanlar da vard›r. Bunlardan biri, gemi infla sanayii. Bu alan da bir deneyim ve birikim alan›d›r ve Türkiye, denizci ülkelerle karfl›laflt›r›ld›¤›nda bu deneyim ve birikim aç›s›ndan oldukça gerilerdedir. Bununla birlikte Türkiye’nin modern anlamda gemi infla sanayi alan›nda geçmifli Osmanl› devleti zaman›na kadar uzanmaktad›r. Osmanl› gemi tezgahlar›nda infla edilen ilk buharl› gemiler, 1830’dan sonra Osmanl› devleti ile Amerika Birleflik Devletleri iliflkilerinin geliflmeye bafllad›¤› dönemde, 1837 y›l›nda denize indirildi.

Osmanl› gemi infla sanayinde, donanman›n önceli¤i ve öncülü¤ü söz konusu oldu. Donanman›n yan› s›ra sivil denizcilik alan›nda da gemi infla sanayi konusunda birtak›m giriflimler gündeme geldi. Bunlar›n bafl›nda fiirket-i Hayriye’nin Hasköy’deki Bak›m ve Onar›m Tersanesi ve ‹stinye Tersanesi gelmekteydi. Bu birkaç giriflim d›fl›nda Osmanl› Devleti’nin gemi infla sanayi alan›nda büyük ölçüde d›flar›-

denize indirilen SARIYER adl› yolcu vapurlar›yd›.

S

GÖLCÜK TANKER‹ VE ATA NUTKU

ya ba¤›ml› oldu¤u söylenebilir. Cumhuriyet döneminde kendi kendine yeter bir ülke yaratma amac›, sanayileflmeyi bir zorunluluk haline getirdi. 1930’lar›n özgün koflullar›nda devlet eli ve öncülü¤ünde sanayileflme bafllad›. Bu süreçte ülkenin ihtiyaç duydu¤u temel mallar›n, ülke kaynaklar› ile ve ülke içinde üretimi stratejisine dayanan planlar çerçevesinde bir sanayileflme hareketi gündeme geldi. Gemi infla sanayii bu hareketin s›n›rlar› içine al›nmam›flsa da Türkiye ilk gemilerini 1930’larda infla etti. Bu gemiler 1935’te denize indirilen donanmaya ait GÖLCÜK tankeri ve fiirket-i Hayriye’nin 1937’de

26 Temmuz 1934’te GÖLCÜK Tersanesi‘nde k›za¤a konan ve bu tersane ile ayn› ad› tafl›yan GÖLCÜK tankerinin su sath›nda boyu 56,37 metre, geniflli¤i 9,54 metre , derinli¤i 3,70 metreydi. A¤›rl›¤› 1250 ton olan tankerin çekti¤i su 310 tondu. Tafl›ma kapasitesi 750 ton olan tankerin 700 beygir gücünde makineleri vard› ve tek pervaneliydi. H›z› asgari 10 mil olan geminin 29 mürettebat› bulunuyordu.

Cumhuriyet tarihinde infla edilen ilk gemi olan GÖLCÜK tankeri 16 ay gibi o dönem için k›sa say›labilecek bir sürede denize indirilecek hali ald›.Bu ilk giriflim, ilgilileri heyecanland›rd› ve GÖLCÜK tankerinin ard›ndan tersanede bir su gemisi ve baflka küçük gemilerin inflas› gündeme geldi.

Donanma için infla edilen GÖLCÜK tankerinin önce 30 Ekim 1935’te denize indirilmesi planland›, ancak hava muhalefeti törenin yap›lmas›n› engelledi. Geminin k›zakta kalmas›n›n teknik olarak sak›ncal› oldu¤u düflünüldü¤ünden, 01 Kas›m 1935 Cuma günü, süre el vermedi¤i için genifl kat›l›m›n sa¤lanamad›¤› bir törenle GÖLCÜK tankeri denize indirildi. Geminin denize indirilmesi s›ras›nda teknenin k›zakta hareket etmemesi üzerine, 50 ka-

Buna Ata raz› de¤ildi ve fabrika müdürlerine baflka ifl için metelik bile koklatm›yordu. Karfl›l›¤›nda fabrika müdürlerinde Ata’ya karfl› müthifl bir reaksiyon bafllam›flt›. Aç›k aç›k “Bu gemi yap›lmayacak” ve “Nihayet bunu hurdac›lara sataca¤›z” gibi çirkin sözler söyleniyordu. Bu reaksiyon o kadar fliddetli idi ki gemi denize indirilirken hiçbir tören yap›lmam›flt›. Gemi, bizler ve Ata’n›n arkadafllar› huzuruyla sessiz sedas›z denize indirilmiflti. Ortada fabrika müdürlerinden kimse yoktu.

Bizler Ata’y› tebrik ettik.”

Ata Nutku’nun GÖLCÜK tankerinin inflas› s›ras›nda mücadele etti¤i zihniyet, geminin hemen denize indirilmesinin ard›ndan da kendisine karfl› dostane olmayan tavr›n› gösterdi. Bu olay› o¤lu Yavuz Nutku “Babam GÖLCÜK’ün inflaat› s›ras›nda çok iyi çal›flan iflçilere bir akflam köfte ç›kart›lmas› için mutfa¤a emir vermifl. Sonuçta böyle bir yetkisi olmad›¤› için Divan-› Harp’e verilmifl.

Neyse ki “köfte davas›ndan” beraat etmifl! Bu olay ailemizde bir efsane olmufltu.” diye anlat›r.

Gerek Amiral Afif Büyüktu¤rul’un an›lar›nda dile getirdikleri, gerek o¤lu Yavuz Nutku’nun anlatt›klar›, Ata Nutku’nun Cumhuriyet döneminde infla edilen ilk gemi olan GÖLCÜK tankerinin yap›m› s›ras›nda nelerle karfl›laflt›¤›n› ve dolay›s›yla Ata Nutku’nun baflar›s›n›n büyüklü¤ünü ortaya koymas› aç›s›ndan önem tafl›maktad›r.

Kaynak: Toplumsal Tarih dergisi, Temmuz 2004, Yrd. Doç. Dr. KORALTÜRK, Murat

expo

o¤ludur. 1904’te do¤an Ata Nutku, Almanya’da gemi mühendisli¤i e¤itimi ald›.

GÖLCÜK tankerinin planlar›n› çizdi¤i s›rada donanmada yüzbafl› rütbesi ile görev yapmaktayd›. GÖLCÜK ve TAfiKIZAK askeri tersanelerinin modernlefltirilmesi için çal›flan Ata Nutku, 1948’de Deniz Kuvvetlerinden yarbay rütbesiyle emekli oldu.Yüksek Mühendis Okulu’nda (flimdi ‹TÜ) gemi inflaiye dersleri veren Ata Nutku, 1953’te Gemi Enstitüsünü kurdu. Meslek yaflam›nda bir yüzer havuz, iki may›n dökme gemisi, üç flehir hatt› vapuru, dört araba vapuru ve Deniz Nakliyata ait Abidin Daver flileplerini infla etti. 100 metre uzunlu¤unda gemi model deney havuzunu ve laboratuar›n› gerçeklefltirdi. Türkiye gemi infla sanayinin bu öncü ismi 1994’te vefat etti.

Ata Nutku, teknik yetersizliklerin ötesinde bir zihniyete ve atalete karfl› mücadele verdi. GÖLCÜK Tankerinin inflas› s›ras›nda karfl›laflt›¤› engeller bunu aç›kça ortaya koymaktad›r. O¤lu Yavuz Nutku, Amiral Afif Büyüktu¤rul’un an›lar›ndan konuyla ilgili olarak flunlar› nakleder: “GÖLCÜK Tersanesi’nde yap›lan ilk gemi olan GÖLCÜK ya¤ gemisi denize indirildi. Bu gemiyi ‹nflaiye yüzbafl›s› Ataullah Nutku planlam›flt›. ‹nfla karar› almak için bir hayli u¤raflt›. Çünkü GÖLCÜK erkan› ya da müdürleri bu geminin yap›lmas›n› istemiyorlard›. Çünkü onlarda bu inflaat›n sorumlulu¤unu alacak cesaret yoktu… Ata taraf›ndan Avrupai bir çal›flma sistemi kurulmufltu. Ata iflçi olarak her baflvuran› al›yor ama ilmi esaslara göre kabiliyeti olmayanlar› da hemen iflten ç›kar›yordu. Fabrika müdürleri ise GÖLCÜK ya¤ gemisinin bütçesi üzerinden baflka ifller yapmak istiyorlard›. Zaten bu onlar›n hep kullanageldi¤i bir sistemdi.

91 moment

dar iflçinin çabas› ile gemi k›zakta harekete geçirildi ve denize indirildi.

Bugün Türkiye Tersanelerinde GÖLCÜK tankerinden çok modern, dünya standartlar›nda gemiler infla edilmekte, hatta bunlar ihraç da edilmektedir. Ancak GÖLCÜK tankerinin inflas› Türkiye için o dönem itibariyle gerçek bir baflar›yd›; bir zihniyete karfl› zaferi temsil ediyordu. Bu zihniyet k›saca “Türkiye’de gemi yap›lamaz” sözü ile ifade edilmekteydi. GÖLCÜK tankerinin inflas› bu anlay›fl› y›kt›.

Bu nedenle GÖLCÜK tankerinin inflas› bir baflar›d›r. Bunun arkas›ndaki öncü kifli bütün yaflam› boyunca Türkiye’de ilk gemiyi yapmak, gemi infla sanayini ve bilimini kurmak amaçlar› için çal›flm›fl olan Ata Nutku’ydu.

Denizci bir aileye mensup olan Ata Nutku, Türkiye’de modern k›lavuzluk teflkilat›n›n kurucusu olan Süleyman Nutki’nin

expo

GEZ‹

moment

92

Kervansarayda kurulan

sanayi müzesi 2004 YILINDA ANKARA’NIN ‹LK VE TEK SANAY‹ MÜZES‹ OLARAK AÇILAN ÇENGELHAN RAHM‹ M. KOÇ MÜZES‹, 1850'L‹ YILLARDAN GÜNÜMÜZE SANAY‹DE KULLANILAN ARAÇLARIN YANI SIRA ‹LK DAKT‹LO, ‹LK TELEV‹ZYON G‹B‹ ÇEfi‹TL‹ ELEKTRON‹K ARAÇLAR VE DEN‹ZC‹L‹K, HAVACILIK, KARAYOLU TAfiIMACILI⁄I G‹B‹ ALANLARA A‹T OBJELER‹N TAR‹HTEK‹ YOLCULUKLARINA IfiIK TUTUYOR. nkara’n›n ilk ve tek sanayi müzesine kavuflma hikayesi, 1994 y›l›nda ‹stanbul’da kurdu¤u müzenin ayr›cal›¤›n› Ankaral›lara da yaflatma iste¤i içerisinde olan Rahmi Koç’un Çengelhan Rahmi M. Koç Müzesi’ni kurmaya karar vermesi ile bafll›yor. Ankara Kalesi'nin ana girifl kap›s›n›n karfl›s›nda, eskiden At Pazar› olarak bilinen mevkide yer alan Çengelhan adl› tarihi kervansarayda yer alan müzenin bulundu¤u yerin farkl› bir anlam› da var. Çengelhan’›n avlusunda Vehbi Koç'un ifl hayat›na at›ld›¤› dükkan yer al›yor. Vehbi Koç’un ticarete bafllad›-

A

¤› ilk bakkal dükkan›n›n bu handa yer al›yor olmas›n›n yan›nda, han 16.yüzy›la dayanan tarihiyle de önem arz ediyor. Osmanl› Padiflah› Kanuni Sultan Süleyman döneminde infla edilen Çengelhan, Mihrimah Sultan'›n efli Damat Rüstem Pafla taraf›ndan 1522'de yapt›r›lan han, çeflitli dönemlerde tiftik deposu ve tabakhane olarak hizmet veriyor. Çengelhan, uzun y›llar aktif olarak kullan›ld›ktan sonra, 20. yüzy›l›n sonlar›ndan itibaren bofl kal›yor.

Rahmi M. Koç Müzecilik ve Kültür Vakf›, kaderine terk edilen Çengelhan’›, T.C Baflbakanl›k Vak›flar Genel Müdürlü¤ü, Ankara Vak›flar Bölge Müdürlü¤ü’nden

kiral›yor. Çengelhan Otelcilik Turizm Organizasyon, ‹nflaat ve Restorasyon A.fi taraf›ndan 2003 y›l›nda bafllanan restorasyon çal›flmalar›nda Han, asl›na sad›k kal›narak sa¤lamlaflt›r›l›yor ve avlunun üzeri cam ile kapat›larak koruma alt›na al›n›yor. Restorasyonun tamamlanmas›n›n ard›ndan 20 Nisan 2005 tarihinde aç›lan Çengelhan M. Rahmi Koç Müzesi, o günden bu yana ziyaretçilerini a¤›rl›yor.

1600’LÜ YILLARDAN KALMA USTURLAPLAR Çengelhan Rahmi M. Koç Müzesi, toplam 32 odadan olufluyor. Müze, denizci-

Müze koleksiyonunun çok büyük bir bölümü kurucu Rahmi M. Koç’un sanayiye duydu¤u ilgi ile oluflan kiflisel giriflimlerin sonucu ediliyor. Bunun yan› s›ra di¤er flah›slar ve kurumlarca müzeye ba¤›fllanm›fl ya da süreli olarak verilmifl objeler de koleksiyonlara ekleniyor. Ayr›ca ‹stanbul Rahmi M. Koç Müzesi ile devam etmekte olan obje de¤iflimleri sayesinde de ziyaretçiler her ziyaretlerinde farkl› objelerle tan›flma f›rsat› buluyorlar.

“HAYALLERE SI⁄MAYAN M‹NYATÜR ODALAR” Sergi kapsam›nda Amerikal› Sanatç›

Türk Hava Yollar›, Ankara Ticaret Odas›, Akfen, Ströer, Divan ve M. Raflit Çavuflo¤lu Ailesi’nin de çok de¤erli katk›lar›yla gerçeklefltirilen sergi, sanatseverleri ‘minik’ ama kusursuz bir dünyada yolculu¤a ç›kar›yor. “Minyatür Odalar” her yafltan insan› farkl› sebeplerle derinden etkiliyor. Bu odalarda her kiflinin kendi yaflam ve tecrübelerinden izler bulmas› mümkün.

ÇOCUKLAR ‹Ç‹N E⁄‹T‹M PAKETLER‹ Ça¤dafl ve zaman›n ruhunu ›skalamamaya özen gösteren bir müze olan Çengelhan Rahmi M. Koç Müzesi misyonunu; sadece geçmifli sunmak de¤il, özellikle de çocuk ziyaretçilerinin hayal güçlerini canland›rarak onlar› gelece¤e haz›rlamak olarak aç›kl›yor. Bu amaçtan hareketle müze Vehbi Koç Vakf› Koç Özel ‹lkö¤retim Okulu ve ‹stanbul Rahmi M. Koç Müzesi’nin de¤erli katk›lar›yla bir e¤itim paketi haz›rlayarak ilkö¤retim okullar›n›n hizmetine sunuyor. Bu paket sayesinde ö¤retmenler ve ö¤renciler seçilmifl olan eserler konusunda daha detayl› bilgi edinmekle kalmay›p, tarih, sosyoloji ve çevre gibi daha genifl kapsamlarda verilen e¤itimlerle bilgi ve vizyon sahibi oluyorlar.

‹NTERAKT‹F GEZ‹ OLANA⁄I

MÜZEDEN ÖTE, B‹R KÜLTÜR MERKEZ‹ Müzelerin birer kültür merkezi olarak çal›flmas›, ça¤dafl müzecilik anlay›fl› çerçe-

Henry Kupjack’in, dünya tarihinde iz b›rakm›fl dönemlerin yaflam tarz›n›, mimari özelliklerini ve en önemlisi ruhunu yans›tan ‘Minyatür Odalar’› sergileniyor. Baflta ana sponsor Zen Diamond olmak üzere

Ayr›ca müzede ziyaretçilerle koleksiyon aras›nda interaktif bir ba¤ kurabilmek için düflünülmüfl, objeye dokunmay› hatta objeyi kullanabilmeyi sa¤layan bir sistem de söz konusu. Semafor bayra¤›, günefl saati ya da bir teleskopun nas›l kullan›ld›¤›n› uygulayarak ö¤renen ziyaretçiler, çal›flan bir deniz motoru veya bir makine atölyesi modelini inceleyerek, objelerin çal›flma prensiplerini de tecrübe edip ö¤renebiliyorlar. Böylece müze gezisi statik bir gezi olman›n d›fl›na ç›k›yor.

expo

‹STANBUL’DAK‹ MÜZEYLE ORTAK ÇALIfiMA

vesindeki ak›mlardan biri olarak say›l›yor. Çengelhan Rahmi M. Koç Müzesi de bu ba¤lamda “Geçici Sergi Salonu”nda düzenlenen sergiler ve Divan grubu taraf›ndan iflletilen Çengelhan Brasserie’nin ev sahipli¤ini yapt›¤› mini konserler, çeflitli etkinlik ve organizasyonlar ile küçük bir kültür merkezi olma yolunda ilerliyor.

Müzenin sergi salonunda bu güne dek pek çok seçkin resim, heykel ve foto¤raf sergisi sanatseverlerin be¤enisine sunuldu. Bunlar içerisinde en çok ilgi gören sergilerden birisi 22 Ekim 2009 tarihinde ziyarete aç›lm›fl olan “Hayallere S›¤mayan Minyatür Odalar” sergisi.

93 moment

likten karayolu tafl›mac›l›¤›na, havac›l›ktan t›bba kadar uzanan pek çok sanayi kolunun geçmiflini gözler önüne seren 3000’den fazla obje ile ziyaretçilerini karfl›l›yor. Sergilenen objeler boyutlar›na göre küçük modellerden, buhar motorlar›na ve klasik otomobillere kadar uzanan zengin bir çeflitlilik gösteriyor. Müzedeki en eski objeler 1600’lerde Araplar taraf›ndan kullan›lm›fl olan usturlaplar. Müzede, gökcisimlerinin göreli konumlar›n› ve yüksekliklerini gözlemlemek üzere kullan›lan, icad› 3. yüzy›la dayanan usturlaplar›n yan› s›ra usturlaplar›n yan›nda, 19. ve 20. yüzy›ldan kalma objeler de sergileniyor.

FUARLARDAN MAK‹NE SEKTÖRÜNDE BEL‹RLENEN BAZI FUARLAR (2010 YILI fiUBAT - MART VE N‹SAN AYLARI) AYLAR

fiUBAT

FUAR ADI

TAR‹H‹

expo moment MART

N‹SAN

KONUSU

WEB

ORGAN‹ZATÖR

STROYTECH Exhibition for Construction Technologies, Equipment, Road-Building Machinery and Materials

2-5 fiubat 2010

Moskova, Rusya

‹NfiAAT MAK‹NELER‹, TEKNOLOJ‹LER‹, EK‹PMANLARI

www.stroytekh.ru

MVK International Exhibition Company

FIERAGRICOLA International Exhibition of Machinery, Services and Products for Agriculture and Animal Farming

4-7 fiubat 2010

Verona, ‹talya

TARIM MAK‹NELER‹

www.veronafiere.it

E.A. Fiere di Verona

INTERCLIMA + ELEC HOME & BUILDING - HVAC-R International Exhibition

9-12 fiubat 2010

Paris, Fransa

‹NfiAAT VE M‹MAR‹, ELEKTR‹K VE ELEKTRON‹K

www.interclima.com

Reed Expositions France, Reed Exibition Companies

EXPOFIL Textile Yarns and Fibres Exhibition

9-12 fiubat 2010

Paris, Fransa

TEKST‹L, HAMMADDELER‹, MAK‹NELER‹

www.expofil.com

PVE S.A. / EXPOFIL

FIMA Agricola-International Agricultural Machinery Fair

9-13 fiubat 2010

Zaragoza, ‹spanya

TARIM MAK‹NELER‹

www.fima-agricola.com

FERIA DE ZARAGOZA

MEDEX International Exhibition Machinery and Accessories for Furniture Production and Interior Design

16-19 fiubat 2010

Tahran, ‹ran

MAK‹NE, TAKIM TEZGAHLARI, MOB‹LYA ÜRET‹M MAK‹NELER‹ VS.

info@irfurnitureunion.ir

Iran Home & Office Furniture Exporters Union

BAUTEC International Trade Fair for Building and Construction Technology

16-20 fiubat 2010

Berlin, Almanya

‹NfiAAT MAK‹NELER‹, ISITMA VE HAVALANDIRMA S‹STEMLER‹, KL‹MALALAR

www.bautec.com

Messe Berlin GmbH

Kahire, M›s›r

TEKST‹L, HAZIR G‹Y‹M MAK‹NE VE AKSESUARLARI

www.acg-itefairs.com www.masterfuar.com.tr

ACG & ITE Trade Fairs S.A.E. MASTER FUARCILIK

ITCE - International African Arabian Exhibition for Textile, 17-20 fiubat 2010 Embroidery and Sewing Machinery and Accessories

94

YER‹

BI-MU Mediterranea Machine Tools, Robots, Automation

18-21 fiubat 2010

Bari, ‹talya

TAKIM TEZGAHLARI, TAKIM TEZGAHLARI ‹Ç‹N ELEKTR‹KL‹ VE ELEKTRON‹K YEDEK PARÇALAR

www.fieradellevante.it www.ucimu.it

Fiera del Levante, CEU - Centro Esposizioni UCIMU S.p.A.

METAV International Fair for Manufacturing Technology and Automation

23-27 fiubat 2010

Dusseldorf, Almanya

ÜRET‹M TEKNOLOJ‹LER‹, OTOMASYON

www.metav.messe-duesseldorf.de

Verein Deutscher

WIN - World of Industry International Trade Fair for the Manufacturing Industry Machinery, Welding, Surface Treatment, Materials Handling

25-28 fiubat 2010

‹stanbul, Türkiye

METAL ‹fiLEME,KAYNAK, ÜRET‹M TEKN., METALÜRJ‹, DÖKÜMCÜLÜK, DEM‹R DIfiI MADENLER, YAN SANAY‹, YÜZEY ‹fiLEME

www.tuyap.com.tr

Werkzeugmaschinenfabriken e.V. (VDW) Hannover Messe Bileflim Fuarc›l›k Afi

WETEX Water, Energy Technology and Environment Exhibition

9-11 Mart 2010

Dubai, BAE

SU S‹STEMLER‹

www.iirx.com.sg

China Foreign Trade Guangzhou Exhibition Corp.

Water China / PVP China International Trade Fair for Water, Waste Water and Water Treatment / Pump, Valve & Pipe China

9-11 Mart 2010

Guangzhou, China

SU, ENERJ‹ TEKNOLOJ‹S‹ VS.

http://www.wetex.ae

Dubai Electricity & Water Authority

DOMOTECHNIKA

22-25 Mart 2010

Köln, Almanya

EV EK‹PMANLARI-MAK‹NELER‹

www.domotechnica.de

Koelnmesse GmbH

Mostra Convegno Expocomfort - International Exhibition of 23-27 Mart 2010 Heating, Air-Conditioning, Refrigeration, Plumbing Technology, Water Treatment, Bathroom Fittings with SERVITIS, Expo Bagno and Next Energy

Milano, ‹talya

ISITMA S‹STEMLER‹, KL‹MALAR,SU ARITMA www.fmi.it S‹STEMLER‹, BANYO AKSESUARLARI, VS

Fiera Milano International SpA

RACIOENERGIA/CLIMATHERM International Trade Fair for Heating, Air-Conditioning and Energy Saving

23-27 Mart 2010

Bratislava, Slovak Cum.

ISITMA, HAVALANDIRMA VS.

www.incheba.sk

INCHEBA a.s. Bratislava

MM&T Materials, Manufacturing and Technology-Asia Pacific Leather Fair

29-31 Mart 2010

Hong Kong, Hong Kong

DER‹, DER‹ ‹fiLEME MAK‹NELER‹

www.aplf.com

Asia Pacific Leather Fair Ltd.

KIIF-Kiev International Industrial Fair

14-17 Nisan 2010

Kiev, Ukrayna

MAK‹NE, METAL ‹fiLEME, TAKIM TEZGAHLARI www.primus-exhibitions.com

CANTON FAIR Çin Uluslar aras› ‹thal ve ‹hraç Ürünleri Fuar›

15 Nisan-7 May›s 2010

Guangzhou, Çin

GENEL T‹CARET,‹HT‹SAS FUARI

www.forumfuar.com www.icecf.com

FORUM Fuarc›l›k Gelifltirme A.fi.

HANNOVER MESSE

19-23 Nisan 2010

Hannover, Almanya

TEKNOLOJ‹, ‹NNOVASYON VE OTOMASYON

www.hannovermesse.de

Deutsche Messe AG

Bauma - International Trade Fair for Construction Machinery, Building Material Machines, Construction Vehicles and Equipment

19-25 Nisan 2010

Münih, Almanya

‹NfiAAT MAK‹NELER‹, ‹NfiAAT MALZEMELER‹ www.messe-muenchen.de VE EK‹PMANLARI

Messe München GmbH,

KONFEKS‹YON MAK‹NES‹ 2010 Uluslararas› Konfeksiyon Makineleri, Nak›fl Makineleri Konfeksiyon Yan Sanayileri ve Aksesuarlar› Fuar›

22-25 Nisan 2010

‹stanbul, Türkiye

www.tuyap.com.tr KONFEKS‹YON, NAKIfi MAK‹NELER‹, KONFEKS‹YON YAN SANAY‹LER‹ VE AKSESUARLARI

TÜYAP Tüm Fuarc›l›k Yap›m A.fi.

MACHINE BUILDING/Drives&Automation-Design-Build Technologies and Systems Integrators Exhibition

27-28 Nisan 2010

Birmingham, ‹ngiltere

www.devicelink.com MAK‹NE ‹MALATI ‹Ç‹N PNÖMAT‹K TEKNOLOJ‹LER‹, GÜÇ AKTARIMI, OTOMASYON feedback@cancom.com

Cannon Communications LLC

PRIMUS EXHIBITIONS

MAK‹NE SEKTÖRÜNDE BEL‹RLENEN BAZI FUARLAR (2010 YILI MAYIS - HAZ‹RAN - TEMMUZ VE EYLÜL AYLARI)

HAZ‹RAN

TEMMUZ

EYLÜL

TAR‹H‹

YER‹

KONUSU

WEB info@hmsf.com www.hmsf.com

ORGAN‹ZATÖR Hannover-Messe Sodeks Fuarc›l›k A.fi.

ISK-SODEX International Trade Fair for Sanitary, Heating, Ventilation and Air Conditioning

5-8 May›s 2010

‹stanbul, Türkiye

ISITMA, SO⁄UTMA, HAVALANDIRMA

KALIP AVRASYA (MOULD EURASIA) Bursa 4. Kal›p Teknolojileri ve Yan Sanayi Fuar›

6-9 May›s 2010

Bursa, Türkiye

KALIP TEKNOLOJ‹LER‹, YAN SANAY‹ VE ‹LG‹L‹ www.mouldeurasia.com/ MAK‹NE

TÜYAP BURSA Fuarc›l›k A.fi.

TEXPO EURASIA 2010 15-18 May›s 2010 27. Tekstil, Dokuma, ‹plik, Terbiye, Örgü, Çorap Makineleri, Yan Sanayileri Ve Kimyasallar› Fuar›

‹stanbul, Türkiye

TEKST‹L VE G‹Y‹M MAK., TEKST‹L, KUMAfi, EV www.tuyap.com.tr TEKS. VS.

TÜYAP Tüm Fuarc›l›k Yap›m A.fi.

BUILDING AND RECONSTRUCTION (GRADNJA I OBNOVA) International Building and Building Industry Fair

18-21 May›s 2010

Sarajevo, Bosna Hersek

KL‹MALAR,ISITMA, SO⁄UTMA VE SA⁄LIK EK‹PMANLARI VB.

www.skenderija.ba

Centar 'Skenderija' - Sarajevski Sajam

SIMA Uluslararas› Endüstri Fuar›

27-31 May›s 2010

fiam, Suriye

HER TÜRLÜ MAK‹NE, EK‹PMAN, TEÇH‹ZAT

www.simafairs.com

SIMA - Syrian International Marketing Association

BIEMH International Machine Tools Exhibition

31 May›s-5 Haziran 2010

Bilbao, ‹spanya

TAKIM TEZGAHLARI

biemh@bec.eu

Bilbao Exhibition Centre (BEC)

Aquatech China - International Trade Fair for Process, Drinking and Waste Water

2-4 Haziran 2010

Shanghai, Çin

‹ÇME SUYU-ATIK SU

mail@rai.nl

Amsterdam Rai

JIMEX Uluslararas› Endüstri Makineleri, Elektrik ve Otomasyon Fuar›

6-9 Haziran 2010

Amman, Ürdün

ENDÜSTR‹YEL MAK‹NELER, ELEKTR‹K, OTOMASYON

www.tuyap.com.tr

TÜYAP Tüm Fuarc›l›k Yap›m A.fi.

InterPart-Exhibition for Design Systems, Rapid Prototyping 8-9 Haziran 2010 and Parts Suppliers for the Automotive and Machine Construction Industries

Karlsruhe, Almanya

METAL ‹fiLEME, PLAST‹K VE LAST‹K ‹fiLEME, www.cancom.com KAYNAK, VS. OTOMOTIV, ELEKTRON‹K, MAK‹NE VE ‹NfiAAT MÜHEND‹SL‹⁄‹ ENDÜSTR‹LER‹

Canon Communications Deutschland GmbH, Canon Communications LLC

FOOD INDUSTRY / MICROCLIMATE AND COLD / PACKAGING 8-11 Haziran 2010 AND LABEL International Exhibition for Food Processing, Packaging, Cooling, Refrigeration

Minsk, Belarus

GIDA ‹fiLEME TEKNOLOJ‹S‹, AMBALAJ, PLAST‹K VE KAUÇUK TEKNOLOJ‹S‹

www.minskexpo.com

IFWexpo Heidelberg GmbH MinskExpo, JSC

ANKOMAK International Construction Machinery and Building Technology Exhibition

9-13 Haziran 2010

‹stanbul, Türkiye

YAPI MALZ.,TEKNOLOJ‹, ‹fi MAK‹NELER‹

info@ite-turkey.com

ITE GROUP PLC. E ULUS. FUAR TAN H‹ZM A.fi.

REW ‹STANBUL-Uluslar aras› Geri Dönüflüm, Çevre Teknolojileri ve At›k Yönetimi Fuar›

10-13 Haziran 2010

‹stanbul, Türkiye

ÇEVRE KORUMA TEKN., YEN‹LENEB‹L‹R ENERJ‹, SU TEKN.

www.tuyap.com.tr

IFO ‹STANBUL FUAR H‹ZM. SAN. T‹C. A.fi.

ASME TURBO EXPO - Land, Sea & Air International Gas Turbine and Aeroengine Congress and Exhibition

14-18 Haziran 2010

Glasgow, ‹ngiltere

GAZ TÜRB‹NLER‹, EK‹PMANLARI VS.

www.asme.org/igti

ASME International Gas Turbine Institute

CIMES- China International Machine Tool & Tools Exhibition

14-18 Haziran 2010

Pekin, Çin

TAKIM TEZGAHLARI, METAL KESME VE ‹fiLEME TEKNOLOJ‹LER‹, DÖKÜM TEKNOLOJ‹LER‹

www.reedces.com.cn

CES- Capital Exhibition Services / Reed Huayin Exhibitions Beijing

ITM POLAND Innovations-Technologies-Machines Poland - Exhibition

15-18 Haziran 2010

Poznan, Polonya

TAKIM TEZGAHLARI, METAL SANAY‹, KAYNAK, H‹DROL‹K VE PNÖMAT‹K, DÖKÜM, OTOMASYON SANAY‹‹

www.mtp.pl www.itm-polska.pl www.oaib.gov.tr

Poznan International Fair Ltd. Orta Anadolu ‹hracatç› Birlikleri Genel Sekreterli¤i Milli Kat›l›m› ??

ProPak Asia 16-19 Haziran 2010 International Processing, Filling and Packaging Technology Exhibition and Conference for the Asian Region

Bangkok, TAYLAND

GIDA ÜRÜNLER‹ ‹fiLEME, PAKETLEME TEKNOLOJ‹LER‹

www.propakasia.com

Bangkok Exhibition Services Ltd.

ITMA ASIA+CITME - International Exhibition of Textile Machinery

22-26 Haziran 2010

fiangay, Çin

TEKST‹L MAK‹NELER‹

www.itmaasia.com

Beijing Textile Machinery International Exhibition Co. Ltd.

AGRICULTURAL MACHINERY EXHIBITION

09-12 Temmuz 2010

Tarmstedt, Almanya

TARIM MAK‹NELER‹ VE EK‹PMANLARI

www.tarmstedterausstellung.de

Ausstellungs-GmbH Tarmstedt

PROCESS EXPO International Exposition for Food Processors

18-20 Temmuz 2010

fiikago, ABD

GIDA ‹fiLEME VE PAKETLEME MAK‹NELER‹

www.fpsa.org

FPSA - Food Processing Suppliers Association

IMTS - International Manufacturing Technology Show

13-18 Eylül 2010

fiikago, ABD

TAKIM TEZGAHLARI VE AKSAMLARI, CAM S‹STEMLER‹, B‹LG‹SAYARLI ‹fiLET‹M S‹STEMLER‹, YAZILIM, VS

www.imtsnet.org

AMT - The Association for Manufacturing Technology

LABELEXPO AMERICAS International Exhibition for Labels, Labels Printing and Production Technology

14-16 Eylül 2010

fiikago, ABD

KA⁄IT, ET‹KETLEME VE ÜRET‹M TEKNOLOJ‹LER‹

www.labelexpo-usa.com

Tarsus USA Inc.

WATERTECH CENTRAL ASIA- Central Asian International Water Technology Exhibition and Conference

15-17 Eylül 2010

Almat›, Kazakistan

SU S‹STEMLER‹

www.iteca.kz

ITECA LLP

EXPOFIL Textile Yarns and Fibres Exhibition

14-17 Eylül 2010

Paris, Fransa

TEKST‹L, HAMMADDELER‹, MAK‹NELER‹

www.expofil.com

PVE S.A. / EXPOFIL

World Food Moscow

14-17 Eylül 2010

Moskova, Rusya

GIDA SANAY‹‹

www.world-food.ru/eng

GiMA International Exhibition Group GmbH & Co. KG ITE Moscow

SAHARA International Agricultural Exhibition for Africa and 25-28 Eylül 2010 Middle East

Kahire, M›s›r

TARIM, TARIM MAK‹NELER‹ VS.

www.saharaexpo.com

ANCOM GROUP / EXPO

AQUATECH International Exhibition for Water Management 27 Eylül-02 Ekim 2010 and Technologies

Plovdiv, Bulgaristan

SU TEKNOLOJ‹S‹ VE SU YÖNET‹M‹

www.fair.bg

International Fair Plovdiv

27 Eylül-02 Ekim 2010

Plovdiv, Bulgaristan

MAK‹NE VE AKSAMLARI

www.fair.bg

International Fair Plovdiv

ITM INTERNATIONAL TECHNICAL FAIR

Detayl› fuar aramas› için www.expodatabase.com ve www.fuarplus.com web siteleri ziyaret edilebilir.

expo

MAYIS

FUAR ADI

95 moment

AYLAR

‹LET‹fi‹M

expo

Orta Anadolu Makine ve Aksamlar› ‹hracatç›lar› Birli¤i 0312 447 27 40 www.makinebirlik.com

moment

96

Türkiye ‹statistik Kurumu 0312 410 04 10 www.tuik.gov.tr

Makine ‹malatç›lar› Birli¤i 0312 468 37 49 www.mib.org.tr

Makine Sanayii Sektör Platformu www.makinesektorplatformu.org

Hazine Müsteflarl›¤› 0312 204 60 00 www.hazine.gov.tr

Ostim Organize Sanayi Bölgesi 0312 385 50 90 www.ostim.org.tr

TURQUM 312 447 27 40 www.turqum.com

TÜB‹TAK 0312 468 53 00 www.tubitak.gov.tr

Öncü Sanayici ve ‹fladamlar› Derne¤i 0312 395 73 90 www.kilavuz.biz

RESM‹ KURUMLAR

DERNEKLER

Maliye Bakanl›¤› 0312 425 78 16 www.maliye.gov.tr

Ak›flkan Gücü Derne¤i 0212 222 19 71 www.akder.org.tr

Sanayi ve Ticaret Bakanl›¤› 0312 231 95 46 www.sanayi.gov.tr

Ambalaj Makinecileri Derne¤i 0216 545 49 48 www.amd.org.tr

D›fl Ticaret Müsteflarl›¤› 0312 204 75 00 www.dtm.gov.tr

Anadolu Un Sanayicileri Derne¤i 0312 281 04 68-69 www.ausd.org.tr Anadolu Asansörcüler Derne¤i 0312 232 06 40 www.anasder.org.tr

Baflbakanl›k Gümrük Müsteflarl›¤› 0312 306 80 00 www.gumruk.gov.tr Devlet Planlama Teflkilat› Müsteflarl›¤› 0312 294 50 00 www.dpt.gov.tr

Araç Üstü Ekipman ‹malatç›lar› Derne¤i 0212-771 44 88 www.arusder.org.tr

‹hracat› Gelifltirme Etüd Merkezi 0312 417 22 23 www.igeme.org.tr

Ba¤lant› Elemanlar› Sanayici ve ‹fladamlar› Derne¤i 0212 613 79 00 www.besiadturkey.com

Makina Mühendisleri Odas› (TMMOB) 0312 231 31 59 www.mmo.org.tr

Endüstriyel Otomasyon Sanayicileri Derne¤i 0216 469 46 96 www.enosad.org.tr

Makine Sektör Meclisi Baflkanl›¤› (TOBB) 0312 413 83 81 www.tobb.org.tr

‹klimlendirme, So¤utma, Klima ‹malatç›lar› Derne¤i 0216 469 44 96 www.iskid.org.tr

D›fl Ekonomik ‹liflkiler Kurulu 0212 339 50 00 www.deik.org.tr

‹fl Makineleri Mühendisleri Birli¤i 0312 385 78 94 www.ismakinalari.org

Türk ‹flbirli¤i ve Kalk›nma Dairesi Baflkanl›¤› 0312 508 10 00 www.tika.gov.tr

Kazan ve Bas›nçl› Kap Sanayicileri Birli¤i 0212 222 81 93 www.kbsb.org

Plastik Sanayicileri Derne¤i 0212 425 13 13 www.pagev.org.tr/pagder/main.asp Sa¤l›k Gereçleri Üreticileri ve Temsilcileri Derne¤i 0 312 433 77 88 www.sader.org.tr Tekstil Makine ve Aksesuarlar› Sanayicileri Derne¤i 0212 552 76 60 www.temsad.com Tüm Asansör Sanayici ve ‹fladamlar› Derne¤i 0216 383 09 22 www.tasiad.org.tr Türk Tar›m Alet ve Makineleri ‹malatç›lar› Birli¤i 0312 419 37 94 www.tarmakbir.org Türkiye Mermer Do¤altafl ve Makinalar› Üreticileri Birli¤i 0312 440 83 63 www.tummer.org.tr Türkiye ‹fl Makineleri Distribütörleri ve ‹malatç›lar› Birli¤i 0216 477 70 77 www.imder.org.tr Türk Pompa ve Vana Sanayicileri Derne¤i 0312 255 10 73 www.pomsad.org.tr Tüm T›bbi Cihaz Üretici ve Tedarikçi Dernekleri Federasyonu 0312 468 69 84 www.tumdef.org