In het kielzog van het water

POSITIEVE EFFECTEN WATERCAMPUS VOOR DE REGIO In het kielzog van het water

Het is opvallend hoe sterk de kennisintensieve bedrijvigheid op het terrein van de watertechnologie zich heeft ontwikkeld in Noord-Nederland de afgelopen jaren. Gefaciliteerd door het unieke ‘innovatie ecosysteem’ van WaterCampus Leeuwarden blijkt de watertech sector vitaal te zijn en belangrijk voor het Noorden, met wereldwijde impact. De werkgelegenheid in de sector groeit gestaag en het effect blijft niet beperkt tot die watertech-sector alléén, ook de toeleveranciers profiteren volop. Daarnaast is er veel kruisbestuiving met andere belangrijke Noordelijke sectoren zoals agri/food, energie en de circulaire economie. Een verhaal over economische groei in het kielzog van het water.

Nog even een korte schets van het wie en wanneer: de start in 2003 van Wetsus, European centre of excellence for sustainable water technology, was het belangrijkste zaadje. Ineens had Friesland een wetenschappelijk topinstituut binnen de grenzen, waar onderzoekers in samenwerking met tientallen universiteiten en honderd bedrijven baanbrekend onderzoek doen op het gebied van watertechnologie. In het kielzog van die ontwikkeling volgden al snel de organisaties Water Alliance, CEW, CIV Water en het Waterapplicatiecentrum. Hiermee werd de link tussen wetenschap, onderwijs en toegepast onderzoek gemakkelijker en werd het bedrijfsleven een keur aan faciliteiten geboden waarmee onderzoek verder opgeschaald en naar de markt gebracht kan worden.

“Het is een innovatie ecosysteem waar je eigenlijk de gehele keten van slim idee naar succesvolle nationale en internationale business kunt doorlopen”, aldus Hein Molenkamp, die zich als directeur van de Water Alliance binnen die keten vooral richt op branding, matchmaking en business development. “In het Engels heeft men het vaak over ‘time to market’. Die tijd verkorten wij hier op de WaterCampus, door alles wat wij bieden. Kansrijke innovaties kunnen op wetenschappelijk niveau worden ontwikkeld bij Wetsus en snel op allerlei faciliteiten worden opgeschaald, getest en gedemonstreerd. Toegepast onderzoek wordt gedaan via het CEW en uitgevoerd op onder andere het Waterapplicatiecentrum bij Van Hall Larenstein. Zo bereiken innovaties veel sneller de fase waarin ze als volgroeide producten of processen naar de markt kunnen worden gebracht.”

Optimaal profijt

Het is niet moeilijk om indrukwekkende voorbeelden te noemen, zo leert een gesprek met Molenkamp. Bedrijven als Wafilin Systems en Hydraloop zijn zo maar twee voorbeelden van bedrijven die optimaal wisten te profiteren van de WaterCampus (ze zijn daar ook gevestigd, red.) en inmiddels nationaal en internationaal aan deuren kloppen; én worden binnengelaten. “Het is een feit dat steeds meer watertechnologie-bedrijven uit het Noorden serieuze opdrachten weten binnen te slepen van grote industriële klanten”, aldus de directeur. “Daar profiteren ook weer anderen van. Denk aan producenten van industriële installaties voor waterzuivering, of foodproductie. Een bedrijf als Westra Roestvaststaal en een tiental andere toeleveranciers profiteren bijvoorbeeld heel goed van de groei van Wafilin Systems, die afgelopen maanden een zeer innovatieve installatie opleverde om duurzaam eiwitten te winnen bij Avebe in Groningen. Zo zijn er tal van andere voorbeelden. En niet alleen binnen de maakindustrie; ook de bedrijven in de creatieve industrie, automatiserings- en besturingssystemen en andere dienstverleners zijn nodig om de groei van watertechnologiebedrijven te ondersteunen. Het gaat dus in onze sector naast technologie ook om disciplines als engineering, marketing, sales, export en veel meer.”

Indrukwekkende cijfers

Om die economische impact van al die water-innovaties goed zichtbaar te maken worden er door de WaterCampus-partners zorgvuldig allerlei data bijgehouden. Deze data worden vervolgens jaarlijks samengevat in een ‘WaterCampus monitor’. “En daar zie je indrukwekkende cijfers”, aldus Molenkamp, die eraan toevoegt dat de Corona-crisis uiteraard ook impact zal hebben op de economische ontwikkelingen in 2020. “Natuurlijk wordt ook de watertech-sector internationaal geraakt door de crisis en daarmee ook de toeleveranciers. Toch ben ik optimistisch over de toekomst. Juist omdat ik geloof in de kennis en kunde van de wetenschap en de ondernemers. Ik bedoel: met behulp van watertechnologie maken we niet alleen afvalwater schoon, we winnen ook energie en allerlei nuttige componenten terug en hergebruiken dat. Zo weten we gebruikt Wc-papier te verwerken in de RWZI’s en hér te gebruiken in asfalt en duurzame bouwmaterialen. En huishoudens hebben met Hydraloop hun eigen water-recycling systeem; moet je nagaan wat dit betekent voor landen waar water écht schaars is. Het is de circulaire economie in bedrijf.”

Zakelijk directeur Johannes Boonstra van Wetsus vult aan: “De WaterCampus monitor 2019 toont duidelijk de volwassenheid van het cluster aan. Met meer dan 270 aangesloten internationale bedrijven en 30 kennisinstellingen uit heel Europa zijn we echt de spin in het Europese water-innovatieweb geworden. De output getallen sinds onze start in 2003 stemmen ons trots. Zo zijn er niet alleen 88 patenten ontstaan, maar ook 72 nieuwe watertechnologiebedrijven in Fryslân. Er hebben op de WaterCampus al 110 mensen hun doctorstitel behaald, en er lopen vandaag de dag maar liefst 135 onderzoeksprojecten. De ontwikkelde kennis, die in een recente externe evaluatie als excellent en van wereldklasse is beoordeeld, wordt door de aangesloten bedrijven in de markt en de maatschappij toegepast, wat niet alleen goed is voor de economie, maar ook voor de wereldwijde duurzaamheidsdoelstellingen. De WaterCampus is vitaal, relevant en effectief gebleken, zowel maatschappelijk als economisch, en daar zijn we erg trots op.” <

www.watercampus.nl www.wateralliance.nl www.wetsus.nl www.cew.nl