‘Het is veel leuker om voorop te lopen’ Friese Rabobanken en de weg naar de circulaire economie

Sicco Huisman

Functie: Specialist Duurzaam Ondernemen Geboren: 25-05-1978 Geboorteplaats: Heerenveen Burgerlijke staat: Gehuwd Hobby’s: Wintersport, watersport, klussen

Het was maar een klein berichtje. Op de website van Ondernemend Friesland, in mei van dit jaar. Om de voordelen en het belang van duurzaam wonen onder de aandacht te brengen besloten de Friese Rabobanken in het voorjaar 2021 om voor iedere getekende hypotheekofferte een boom te planten. Met die symbolische actie gaf de bank aan waar het wil staan in Friesland. Het bedrijf wil sparringpartner zijn, zowel voor particulieren als voor ondernemers, als het gaat om de verduurzaming van de samenleving. Dat je daarbij soms in spagaatjes kunt terechtkomen wordt daarbij voor lief genomen, aldus Sicco Huisman, die sinds begin dit jaar bij de bank actief is als specialist duurzaam ondernemen. Een gesprek.

“Onze slogan zal bij menigeen wel bekend zijn”, stelt Huisman. “’Growing a better world together’. Maar voor ons is dat eigenlijk méér dan een slogan. Het is een mission statement. Wij willen echt een stimulerende rol vervullen als het gaat om het verduurzamen van deze regio. Als financier, maar ook als sparringpartner en adviseur.”

De bank richt zich daarbij zowel op particulieren als op bedrijven, zo legt Huisman uit. “Wie wil verduurzamen komt er snel achter dat hier dikwijls ook investeringen mee gemoeid zijn”, aldus Huisman. “Wij gaan dan met de klant om tafel. Bijvoorbeeld met een particulier die zijn huis wil verduurzamen met behulp van zonnepanelen of met andere maatregelen. Maar ook met een ondernemer die zijn bedrijfspand groener wil maken gaan we in gesprek. Soms voelen we drempels, ook bij ondernemers. Dan gaan we praten. In veel gevallen kan er dan méér dan iemand denkt. Zo kun je mensen over de streep trekken. Maar we forceren niet; een ondernemer moet er zelf aan toe zijn.”

Mentaliteit

Volgens Huisman is de rol die de Friese Rabobanken spelen in het Friese een belangrijke. “Ja, zo onbescheiden mogen we wel zijn denk ik. Alleen al door de schaal doen we ertoe. Met ongeveer dertig procent landelijk marktaandeel zijn wij een partij die volume kan maken. Maar het is volgens mij ook onze mentaliteit die ons onderscheidt. Wij werken graag samen, midden in de regio, mét ondernemers en anderen. Zo zitten we regelmatig aan tafel met Circulair Friesland, maar ook met Freonen van Fossylfrij Fryslân, om te kijken of we gezamenlijk complete industrieterreinen kunnen verduurzamen. Daar steken we met veel enthousiasme veel energie in. En ik kom bij die bijeenkomsten vrijwel nooit andere banken tegen.”

Huisman ziet overal in de regio mooie initiatieven ontstaan en vindt het lastig om er één voorbeeld uit te lichten. “Je doet al snel anderen tekort. Maar ik vind het inspirerend hoe we samen met o.a. Circulair Friesland 1 juli jongstleden de eerste CIRCO-hup in Friesland hebben gelanceerd. Hiermee kunnen vertegenwoordigers uit de maakindustrie een driedaags traject gaan doorlopen van CIRCO. Dat is een project dat wordt ondersteund vanuit het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, met als doel het circulaire denken binnen ondernemingen te versterken (zie kader, red.). Dat levert voor iedereen mooie nieuwe inzichten op. En ik ben er uiteraard ook trots op dat wij als bank zo’n bijzonder gebouw als de Energiecampus, op de voormalige vuilstortplaats in Leeuwarden West hebben mogen financieren. Een landmark dat hartstikke duurzaam is.”

Verdienmodel

Met de serieuze ambities van de bank is het niet te vermijden dat er ook discussie komt. Want de van oorsprong agrarische roots van de bank zijn nog altijd terug te vinden in het klantenbestand. En met name de veehouderij wordt dikwijls aangewezen als een belangrijke veroorzaker van CO2-uitstoot. “Dat is inderdaad soms een spagaat. Maar je moet wel oog houden voor de complexiteit van de uitdaging waar we voor staan. in onze visie moet de hele samenleving die transitie naar een circulaire en schonere economie willen maken. Dat betekent dat je als samenleving méér moet willen betalen voor producten die op een duurzame manier worden geproduceerd. Binnen de agrarische wereld is er al ontzettend veel gedaan aan duurzaamheid. Veel boeren zijn met hun zonnepanelen of molens al leverancier van schone energie. Dat laatste kan helaas nog niet overal, omdat soms de aansluiting op het net ontbreekt, maar het is een goede ontwikkeling. En als het gaat om het terugdringen van stikstof en kleinschaliger boeren; dat proces gaat ook wel door. Een grote partij als Friesland Campina betaalt de boer al extra wanneer hij of zij het vee buiten laat grazen. Dergelijke ontwikkelingen worden gevoed door de tijdgeest en de wensen vanuit de samenleving. Maar per saldo moet er uiteraard ook een gunstig verdienmodel overblijven en dat vergt ook maatschappelijk nog wel een andere manier van denken over wat de landbouw voor ons allemaal betekent.”

In dat kader zie Huisman overigens een positieve trend: “Door de coronacrisis is een trend die al was ingezet in een stroomversnelling gekomen en dat is een nieuwe waardering voor de eigen regio. Wij vinden het positief dat mensen sowieso dichterbij huis kijken wat er letterlijk en figuurlijk te koop is. Er is als het ware een hernieuwd respect voor de eigen regio gekomen. Waarom aardbeien uit het buitenland halen wanneer je ze ook in Friesland kun telen, verkopen en consumeren?”

Aan de bal blijven

Positieve ontwikkelingen dus. En wat is dan nog de grootste drempel bij het realiseren van een echt circulaire economie? “Nou, hobbels zijn er echt nog wel”, aldus Huisman. “Zoals ik net vertelde is de netcapaciteit een probleem; we kunnen nog lang niet overal schone energie opwekken, gewoon omdat sommige locaties nog niet aangesloten zijn op het net. Dat is zonde. Ook het denken kan bij veel ondernemers volgens mij nog wel ietsje pro-actiever. De ontwikkelingen vanuit de overheid gaan snel. Kijk maar eens wat er vanuit de EU aan groen beleid op ons afkomt. Dat is mooi, maar laat je daar als ondernemer niet door verrassen. Je kunt wachten wat op je afkomt, maar dan moet je straks geforceerd en halsoverkop allerlei verduurzaming doorvoeren. Puur omdat het moet. Maar veel inspirerender is het om zélf aan de bal te blijven, voorop te lopen en daar dan ook het applaus voor te krijgen. Als Rabobanken willen wij in dat soort processen je sparringpartner zijn.”

Over CIRCO

CIRCO richt zich op het in beweging brengen van circulair denken en doen. Daarom krijgt CIRCO ondersteuning vanuit het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. Als programma activeert CIRCO productiebedrijven en creatieve professionals om concreet aan de slag te gaan met circulair ontwerpen. Door producten, diensten en businessmodellen te (her)ontwerpen wordt circulair ondernemen in veel gevallen mogelijk. De sessies met de bedrijven zijn vaak meerdaags en worden tracks genoemd.

Meer informatie over CIRCO: www.circonl.nl