Ieder dorp de mogelijkheid om te bouwen

Ambitieus maar reëel, zo noemt wethouder Gelbrig Hoekstra het woningbouwprogramma van de gemeente Tytsjerksteradiel. Het programma is in maart dit jaar vastgesteld en biedt de dorpen zicht op het aantal te bouwen woningen.

“We moeten echt iets doen aan de woningnood van nu. Tytsjerksteradiel gemeente is in trek om te wonen. Er zijn goede voorzieningen en de ligging is gunstig. Drachten, Leeuwarden en Groningen zijn dichtbij. Maar het aanbod woningen dat te koop staat is zeer schaars. Bovendien zijn de woningen vaak erg snel verkocht (gemiddeld staat een woning in Tytsjerksteradiel drie weken te koop voordat het verkocht is - red.). Eind mei stonden er in de hele gemeente slechts vijftig woningen te koop, waarvan minder dan de helft met een vraagprijs onder de 300.000 euro. Starters, doorstromers en senioren kunnen moeilijk aan nieuwe woonruimte komen. Daar moeten we wat aan doen.”

In ieder dorp is reuring In het woningbouwprogramma, dat is vastgesteld voor de komende tien jaar maar vraaggestuurd ieder jaar aangepast kan worden, zijn twee belangrijke pijlers benoemd: nieuwbouw en de bestaande voorraad woningen. In de beginfase wordt er met name ingezet op nieuwbouw; ieder dorp krijgt de mogelijkheid om te bouwen. De drie voorzieningenkernen Burgum, Hurdegaryp en de Trynwâlden krijgen daarbij de meeste uitbreidingsmogelijkheid, de kleinere dorpen wat minder.

“,Je merkt dat er eigenlijk in ieder dorp wel reuring is op de woningmarkt”, vertelt Hoekstra. “In Wyns, het kleinste dorp in onze gemeente, worden momenteel drie nieuwe woningen gebouwd. Dit is met dank aan de inzet van Dorpsbelang tot stand gekomen. Drie nieuwe woningen is voor zo’n klein dorp belangrijk. Het burgerinitiatief ‘Aldtsjerk Foarút’ pleit voor de bouw van 32 woningen in het dorp. Verder zijn er vele projecten, zoals in Jistrum waar een aanvraag voor drie woonwerklocaties loopt. In Garyp en Sumar worden nu respectievelijk vier en acht woningen gebouwd. In Burgum begint de verkoop van 32 appartementen, De 3 van Sminia. Daarnaast worden 18 appartementen aan het Sminiabosk gebouwd. In Ryptsjerk komt een dorpsuitbreiding met negen woningen in het bestemmingsplan. En in Hurdegaryp staat een locatie voor twaalf woningen in de verkoop en zo speelt er meer.”

Waar in Burgum bouwen? Twee grotere ontwikkelingen in Tytsjerksteradiel zijn het bedrijventerrein Sanjesfjild tussen Oentsjerk en Gytsjerk en de bouw van zeventig woningen in Burgum. “Het Sanjesfjild is een project waar al jaren over gepraat wordt, maar wat ruim tien jaar geleden niet van de grond kwam door de crisis. De afgelopen jaren is de belangstelling voor een bedrijventerrein echter weer aangehaald, waardoor dit project nu alsnog doorgang kan vinden. Er is inmiddels zelfs veel meer belangstelling dan dat er plek is. Er zijn in totaal dertien kavels, waarvan zes met een woon werkbestemming”, vertelt Hoekstra. In Burgum wordt momenteel onderzocht wat de beste locatie is voor de bouw van zeventig nieuwe woningen. Hierover mochten inwoners meedenken via het participatieplatform van de gemeente. De uitkomsten daarvan worden nog verwerkt. Hoekstra verwacht dat daar in november van dit jaar besluiten over worden genomen.

Dat er de komende jaren op het gebied van woningbouw en woningverbetering nog heel wat op het programma staat, staat vast. Door ieder jaar een woningmarktanalyse uit te voeren kan er aan het woningbouwprogramma geschaafd worden. “Het is heel fijn dat we die ruimte van de Provinsje Fryslân hebben gekregen. Als er dan veranderingen in de markt zijn, dan kunnen we daarop bijsturen. Want wat je aan een dorp toevoegt, daar moet je jaren mee vooruit kunnen.”

Tas vol met eerlijke en smakelijke groenten

In de Friese Wâlden zijn veel onverwachte parels te ontdekken. Eén daarvan is de kleinschalige biologische groentenkwekerij ‘It Griene Libben’, aan de rand van Noardburgum. Sinds 2017 verbouwen Gosse en Sjoukje op een halve hectare grond een scala aan seizoensgroenten. De smaakvolle en eerlijke groenten worden gebruikt in de horeca en aan consumenten aangeboden via een wekelijks groentenabonnement.

Microfarming It Griene Libben volgt de principes van het in NoordAmerika ontstane ‘microfarming’. “Dit betekent”, aldus Gosse, “dat een select assortiment groenten worden gekweekt met behulp van gespecialiseerde technieken en eenvoudige innovatieve apparaten en machines. Gosse is dagelijks op de tuin aan te treffen. “Dit jaar verbouwen wij op 72 vaste groentebedden onze biologische groente voor de lokale markt. De groenten worden gekweekt op permanente bedden waarbij gebruik wordt gemaakt van wisselteelt. Hierdoor hoeft geen gebruikt te worden gemaakt van bestrijdingsmiddelen en is er minder last van ongedierte en ziektes.”

“We telen de groenten die passen bij het seizoen. De basis zijn de saladegroenten, maar ook tomaten, paprika, paksoi, andijvie, Chinese kool, wortelen, raapstelen, basilicum en ga zo maar door. Het is best arbeidsintensief. Wij maken daarom gebruik van stagiaires en vrijwilligers.”

Abonnement Sjoukje doet de administratie en is verantwoordelijk voor de commerciële kant van het bedrijf en is het vaste aanspreekpunt voor de klanten. “Je kan bij ons, zo vertelt Sjoukje, “een wekelijks groentenabonnement afsluiten via www.itgrienelibben.nl, met de keuze uit een standaard-tas of een XL-tas. Met dit abonnement van It Griene Libben ontvang je 25 weken lang iedere week een tas met seizoensgroenten. De ophaaldag van de groentetassen is op vrijdag. Die kan je zelf afhalen op de tuin in Noordbergum, en bij (bio)winkels in Gytsjerk en in Leeuwarden. Iedereen met een abonnement krijg wekelijkse van ons een mail met informatie over het wel en wee op de tuin, de inhoud van de tas, en lekkere recepten. Daarnaast leveren wij onze groenten ook aan Hofweb en de Streekboer ”.