Poradnik dla całej rodziny - Aktywność, zdrowie i urona nr 14

Nr 14/01/2016

o wzrok?

PORADY DLA ALERGIKÓW

PREMIERA DIETETYCZNYCH PRZEPISÓW KULINARNYCH

s. 60

s.

75

ulgrip_203x257mm_v4_DRUK.pdf 1 2016-02-25 12:14:26

C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

SPIS TREŚCI

Drodzy Czytelnicy, Składamy na Wasze ręce kolejny numer „Poradnika dla całej rodziny – Aktywność, Zdrowie i Uroda”. Jak zawsze dołożyliśmy wszelkich starań, aby tematyka poruszanych artykułów zainteresowała możliwie szeroką grupę osób. Mamy nadzieję, że niniejszy numer będzie inspiracją do utrwalania zdrowych nawyków i codziennego dbania o swoją kondycję.

Ponieważ za oknami widzimy już pierwsze oznaki wiosny, warto zapoznać się z domowymi sposobami na dokuczliwe alergie.

Osoby, które odczuwają wiosenne przesilenie, będą z pewnością zainteresowane właściwościami żeń-szenia, który dodaje energii i likwiduje zmęczenie. Warto też poznać receptę na piękne włosy i paznokcie.

Dużo miejsca poświęciliśmy tematyce odchudzania. Część z nas już zastanawia się zapewne, jak przygotować swoją sylwetkę do sezonu urlopowego na plaży. Pierwsze promienie słońca skłaniają nas też do zastanowienia się, jak mądrze się opalać, zachowując jednocześnie bezpieczeństwo naszej skóry.

Bardzo częstym problemem Polaków są nawracające skurcze nóg.

Podpowiemy jak im skutecznie zapobiegać. Wierzymy, że informacje zawarte w Poradniku przyczynią się do polepszenia zdrowia Waszego i Waszych bliskich i pozwolą spędzić długie lata życia w doskonałej kondycji. Życzymy miłej lektury Redakcja REDAKCJA I WYDAWCA: Nutrifarm Sp. z o.o.

39-200 Dębica, Nagawczyna 109A e-mail: poradnik@nutrifarm.com.pl

ZDROWIE 4 8 16 20 32 37 42 51 56 66 80 84 88 96

Naturalne sposoby na wiosenne dolegliwości Poradnia snu Forsen Forte Intensywne nasłonecznienie a choroby skóry Zadbaj o wątrobę w nadchodzącym sezonie Witamina D witaminą życia Zdrowie i witalność na wagę złota Niedokrwistość popołogowa - skąd się bierze i jak jej zaradzić?

Odwodnienie organizmu - problem, którego nie możesz lekceważyć Bezkonkurencyjny magnez na skurcze Sekret witaminy C a odporność przez cały rok!

Domowe sposoby na alergię Kolagen typu II - innowacja we wspomaganiu i regeneracji stawów Jak skutecznie zadbać o wzrok? Żelazo - komu i w jaki sposób podawać?

ODCHUDZANIE 11 Klucz do wzorowej sylwetki - porównanie preparatów odchudzających 99 Bądź FIT z Queen Fit

STYL ŻYCIA 24 28 44 48 60

Pokaż jej że wciąż jesteś wielki!

W trosce o mistrzowską koncentrację Recepta na perfekcyjne paznokcie i lśniące włosy Przemęczenie wiosenne - jak sobie z nim poradzić Smacznie, lekko i zdrowo – dietetyczne przepisy kulinarne 75 Przewodnik po badaniach laboratoryjnych – badania przesiewowe 70 Odżywianie w czasie choroby i po chorobie cz. III – odżywianie osób w podeszłym wieku 92 Zachowaj jak najdłużej zdrowe stawy cz. I

REDAKTOR NACZELNY: Konrad Klekot ZESPÓŁ REDAKCYJNY: Joanna Świetlik Rafał Tendaj Małgorzata Żyrkowska WSPÓŁPRACA: dr inż. Barbara Wielgos lek. Magdalena Bizoń Katarzyna Kosmala KOREKTA: Prof. dr hab. Ryszard Jedliński

CIEKAWOSTKI I ROZRYWKA

OPRACOWANIE GRAFICZNE / SKŁAD: Tomasz Czaja

10 40 65 82 79 91 106

DZIAŁ REKLAMY: reklama@nutrifarm.com.pl FOTOGRAFIE: www.shutterstock.com, zdjęcia własne Quad/Graphics Europe Sp. z o. o.

Drukarnia Wyszków ul. Pułtuska 120

Krzyżówka Ciekawostki Medyczne I Konkurs Krzyżówka Ciekawostki Medyczne II Ciekawostki Medyczne III Rozwiązanie konkursu kulinarnego

Redakcja i wydawca nie ponoszą odpowiedzialności za treść ogłoszeń, reklam, artykułów sponsorowanych i mają prawo odmowy ich publikacji bez podania przyczyny. Redakcja nie zwraca materiałów nie zamówionych, zastrzega sobie prawo do redagowania nadesłanych tekstów i obróbki otrzymanych zdjęć. Reklamodawcy ponoszą odpowiedzialność za skutki prawne wynikające z opublikowania dostarczonych materiałów. Wszystkie opublikowane nazwy handlowe, znaki firmowei towarowe produktów są zastrzeżonymi znakami towarowymi lub nazwami zastrzeżonymi dla firm, do których należą i zostrały użyte wyłacznie w celach informacyjnych. Żadna część jak i całość artykułów oraz treści odredakcyjnych zawartych w czasopiśmie nie może być powielana lub rozpowszechniania w jakiejkolwiek formie i w jakikolwiek sposób (w tym także elektroniczny lub mechan iczny lub inny albo na wszelkich polach eksploatacji) włącznie z kopiowaniem, szeroko pojętą digitalizacją, fotokopiowaniem lub kopiowaniem, w tym także zamieszczaniem w Internecie - bez pisemnej zgody Nutrifarm Sp. z o.o. Jakiekolwiek użycie lub wykorzystanie utworów w całości lub w części bez zgody Nutrifarm Sp. z o.o. lub autorów z naruszeniem prawa jest zabronione pod groźbą kary i może być ścigane prawnie”.

2/3

4/5

C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

ulgard_all_203x257mm_v2_DRUK.pdf 1 2016-02-25 12:06:28

C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

Poradnia snu Forsen Forte Według różnych szacunków kłopoty ze snem może mieć nawet co trzeci Polak. Jak pomóc sobie i bliskim? Forsen Forte + Melatonina to unikalny na rynku preparat zawierający kompleks aż 7 składników, które ułatwiają zasypianie i poprawiają jakość snu.

Na łamach obecnego numeru pisma na pytania dotyczące kłopotów ze snem odpowiada ekspertka Poradni: Dr Barbara Wielgos Specjalizuje się w zagadnieniach związanych z żywieniem człowieka. Posiada dużą wiedzę z zakresu uzupełniania niedoborów składników odżywczych w diecie za pomocą suplementacji.

Od kilku miesięcy mam kłopoty z zasypianiem. Zawsze zasypiałam około godziny 23. Obecnie udaje mi się to dopiero po północy. Budzę się też znacznie wcześniej niż zwykle. Czy powinnam sięgnąć po środki ułatwiające zasypianie?

Anna

Mam 53 lata i od niemal roku budzę się po 4-5 razy w nocy i nie mogę zasnąć przez kilkanaście minut. Jest to dla mnie duży problem, nigdy wcześniej mi się to nie zdarzało. Zawsze miałam mocny i spokojny sen, a teraz budzę się niewyspana. Martwię się, że może to być oznaka jakiejś poważniejszej choroby. Co mogą oznaczać takie przerwy we śnie i czy powinnam się tym martwić?

Joanna Szanowna Pani Joanno!

Fizjologiczna struktura ludzkiego snu składa się z powtarzających się cykli, które trwają średnio około 90 minut.

W każdym cyklu można wyodrębnić dwie fazy, przy czym ich procentowy skład w kolejnych cyklach jest zmienny.

Wybudzenia pomiędzy cyklami, które trwają od kilku do kilkunastu minut, są zjawiskiem fizjologicznym. Większość osób rano nie pamięta już o przerwach we śnie i wtedy nie stanowią one problemu. Natomiast warto się im przyjrzeć z tego powodu, że wcześniej nie sprawiały Pani kłopotów. Przyczyny tego stanu rzeczy mogą być różne.

Pierwszą grupę czynników możemy powiązać z higieną snu. Proszę się zastanowić, czy w miejscu, gdzie Pani śpi, nie jest za gorąco, czy jest wygodne łóżko, czy nie ma czegoś, co może nas wybudzać (tykające i dzwoniące zegary, muzyka dobiegająca z sąsiedniego mieszkania, głośno chrapiąca osoba w pobliżu), czy przed snem nie spożywa Pani produktów zawierających np. kofeinę? Warto też zadbać o odpowied-

nie zaciemnienie pomieszczenia, w którym Pani śpi. Druga grupa czynników jest związana z ogólnym pobudzeniem Pani układu nerwowego. W praktyce mogą go powodować różne wydarzenia (zmiana pracy, partnera, choroba w rodzinie itp.) oraz choroby somatyczne, takie jak nadczynność tarczycy, nadciśnienie tętnicze czy bezdech senny. Oczywiście, zdarza się również, że jednocześnie występuje kilka przyczyn wymienionych kłopotów ze snem. Jeżeli Pani sama je dostrzeże i poradzi sobie z ich wyeliminowaniem, a wybudzenia dalej będą Panią niepokoić, radzę skonsultować się ze specjalistą w zakresie medycyny snu. Po przeprowadzeniu niezbędnych badań pomoże on zidentyfikować problem. W tym czasie może Pani stosować preparat wspomagający zasypianie - Forsen Forte + Melatonina.

Dr Barbara Wielgos

8/9

Droga Pani Anno!

Kłopoty ze snem może powodować bardzo wiele czynników. Zaliczamy do nich m.in. stres, nieregularny tryb życia, częste podróże czy złe nawyki żywieniowe. Jest sprawą niezwykle istotną, aby ustalić przyczyny trudności z zasypianiem. Postawienie właściwej diagnozy pozwoli bowiem walczyć z konkretnymi przyczynami, a nie skutkami. W tym czasie można oczywiście pomóc sobie, sięgając po preparaty wspomagające zasypianie. Ważne jest, aby preparat taki działał wielokierunkowo i zawierał możliwie bogaty skład, gdyż każda z przyczyn może wymagać zastosowania innego składnika. Preparat powinien być też oparty o naturalne substancje i, co bardzo ważne, nie może uzależniać. Godny polecenia jest preparat Forsen Forte + Melatonina zawierający aż 7 składników, m.in. melatoninę, ashwagandhę oraz melisę.

Ułatwia on zasypianie i poprawia jakość snu. Wystarczy zażyć jedną kapsułkę około 30 minut przed snem.

Dr Barbara Wielgos

1

1 x 200 zł

3 x 100 zł

20 x

zestaw suplementów diety

2

Hasło krzyżówki prosimy przesłać do 15.08.2016 roku na adres: Olimp Laboratories Sp z o.o. Nagawczyna 109 c, 39-200 Dębica. Lista zwycięzców dostępna będzie na stronie internetowej www.olimp-labs.com

HASŁ0 1 HASŁ0 2 Imię i nazwisko Telefon Adres zamieszkania Rok urodzenia*

Data i czytelny podpis

*Prosimy o podanie roku urodzenia w celu przesyłania bezpłatnych próbek produktów firmy Olimp Labs.

Niniejszym oświadczam, iż zapoznałem się z regulaminem konkursu i akceptuję jego warunki. Na podstawie art. 23 ust. 1 ustawy z dnia 29.08.1997 r. o ochronie danych osobowych (tekst jedn.Dz.U. nr 101 poz. 926 z 2002 r. z późn. zm.) wyrażam zgodę na przetwarzanie moich danych osobowych przez Olimp Laboratories Sp. z o.o. w celach marketingowych związanych z działalnością Spółki oraz na potrzeby konkursu. Administratorem Państwa danych osobowych jest Olimp Laboratories Sp z o.o. z siedzibą w Nagawczynie 109c, 39-200 Dębica. Państwa dane są zbierane i przetwarzane przez Administratora danych w celach marketingowych związanych z działalnością Spółki oraz na potrzeby konkursu. Macie Państwo prawo dostępu do treści swoich danych osobowych oraz prawo do ich poprawiania. Dane osobowe podają Państwo dobrowolnie.

44/45

Ten artykuł pomoże nam w doborze najodpowiedniejszego suplementu, który skutecznie wspomoże nasze odchudzanie.

10/11

Pod wpływem suplementacji, w organizmie zachodzą przemiany metaboliczne podobne jak pod wpływem aktywnych ćwiczeń fizycznych

12/13

C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

Na rynku dostępne są również preparaty z tej linii o nazwie Therm Line Fast, dedykowane dla kobiet dążących do szybkiej redukcji wagi ciała.

therm_line_fast_203x257mm_DRUK.pdf 1 2016-02-25 12:45:12

C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

INTENSYWNE NASŁONECZNIENIE

A CHOROBY

SKÓRY

W naszej strefie klimatycznej promie-

nie słoneczne w różnym nasileniu i pod różnymi kątami docierają do nas w ciągu całego roku. W okresie letnim ich działanie jest bardziej odczuwalne przez naszą skórę, gdyż staje się ona wrażliwa i zdecydowanie mniej odporna na promienie UV (ultrafioletowe). Mocne promienie mogą prowadzić do defektu naskórka i komórek leżących w głębszych warstwach skóry. W konsekwencji dochodzi do rozwoju poważnych chorób skórnych.

Promienie

słoneczne składają się z różnej długości fal elektromagnetycznych, od ultrafioletu do podczerwieni. Siła działania światła zależy od pory roku, a zatem od kąta padania promieni, ich natężenia (silniejsze w ciągu dnia, słabsze w nocy) oraz szerokości geograficznej. Ponieważ ze względu na zmieniającą się pogodę w na-

szym klimacie nie zawsze możliwe jest opalanie się w promieniach słońca, wiele osób, a szczególnie kobiet, decyduje się na korzystanie z solarium. Obecne w gabinetach kosmetycznych lampy ze sztucznym światłem w większości koncentrują wiązki ultrafioletu, które wnikają intensywnie do głębokich warstw skóry, stwarzając niebezpieczeństwo uszkodzenia ich struktury. Częste dawki tego typu promieniowania nie pozwalają na regenerację powstałych defektów w tkance. W komórkach skóry znajdują się melanocyty, w których wnętrzu skoncentrowany jest barwnik zwany melaniną, nadający skórze odpowiedni kolor. Działanie promieni ultrafioletowych pobudza skórę do wydzielania dwóch barwników, eumelaniny (koloru brązowoczarnego) i feomelaniny (koloru czerwonożółtego), wywołujących efekt opalenizny, inny u osób z ciemniejszą i inny - z jasną karnacją. Jednakże nie można przedkładać efektu kosmetycznego nad

zdrowotny. Zawsze należy pamiętać o wielu negatywnych następstwach tego typu zabiegów. Lekarze, kierując się wynikami badań naukowych, krytycznie oceniają ten szybki sposób pozyskiwania opalenizny.

Jeśli chodzi o opalanie się w promie-

niach słonecznych, to ich niebezpieczne oddziaływanie szczególnie odczuwają osoby cierpiące na różne choroby dermatologiczne. Na pierwszym miejscu znajdują się pacjenci z bielactwem, czyli brakiem melanocytów w skórze, u których dochodzi do rozległych poparzeń przy nawet niewielkiej dawce fal elektromagnetycznych. Podobnie jest w przypadku osób nadwrażliwych na światło słoneczne (fotodermatozy). W tym przypadku skóra wystawiona przez krótki czas na światło słoneczne ulega zaczerwienieniu i poparzeniom. Pod wpływem słońca mogą zaostrzać się inne choroby dermatologiczne, ponieważ skóra ulega wysusze-

Osoby z rudymi włosami posiadają ekstremalnie wrażliwą na słońce skórę, nawet w porównaniu ze skłonnymi do oparzeń słonecznych blondynami. Najbardziej odporni na działanie promieni słońca są ludzie o karnacji ciemnej z czarnymi włosami, tzw. południowcy, a szczególnie Afroamerykanie.

niu z następowym złuszczaniem naskórka.

Każdy niedobór w obrębie układu odpornościowego dotyczy zarówno naskórka, jak i głębszych tkanek skóry, które ulegają uszkodzeniom pod wpływem promieni słońca. Wpływ światła słonecznego na skórę zależy od jej rodzaju (od tzw. fototypu).

W przypadku jasnej karnacji już nieduża dawka fal świetlnych powoduje zaczerwienienia i stopniowe ścieńczenie naskórka i poparzenie. Osoby z rudymi włosami posiadają ekstremalnie wrażliwą na słońce skórę, nawet w porównaniu ze skłonnymi do oparzeń słonecznych blondynami. Najbardziej odporni na działanie promieni słońca są ludzie o karnacji ciemnej z czarnymi włosami, tzw. południowcy, a szczególnie Afroamerykanie.

skóry. Oba rodzaje promieniowania mogą spowodować zmiany degeneracyjne w obrębie oka i siatkówki, których finałem może być nawet ślepota oka. Ostatni typ – C, nie ma kontaktu z powierzchnią Ziemi, dzięki obecnym warstwom w atmosferze. Szacuje się, że około 60 % promieni UV dociera do powierzchni Ziemi w godzinach południowych, między 10 a 14. Czysty śnieg odbija nawet 80% światła słonecznego, podczas gdy woda około 40 %, a piasek obecny na plaży ¼ wstępnie padających promieni.

Warto zaznaczyć, że nawet osoba siedząca w biurze narażona jest na jedną dziesiątą dostępnych fal ultrafioletowych, a dwa razy więcej otrzymuje, gdy przebywa na wolnym powietrzu.

Światło słoneczne stanowi wiązkę fal

elektromagnetycznych o różnych długościach, począwszy od krótkich ultrafioletowych (200-400 nm), skończywszy na długich podczerwonych (700-900 nm). Pomiędzy podanymi długościami fal mieści się światło widzialne dla ludzkich oczu. Im większa długość fali, tym mniejsza jej częstotliwość, ale głębsza penetracja w tkance skórnej.

Jednak uszkodzenia struktury skóry najczęściej występują w następstwie oddziaływania promieni ultrafioletowych. Wyróżnia się 3 typy fal UV obecnych w wiązce promieni słonecznych. Światło UV typ A, uszkadzając skórę, doprowadza do jej przedwczesnego starzenia się oraz sprzyja powstawaniu mutacji genetycznych, drugi rodzaj – B pozwala na produkcję witaminę D w skórze, ale też odpowiada za poparzenia i bezpośrednie uszkodzenia struktury genetycznej

Dzięki specyficznym falom elektromagnetycznym i melanocytom zgormadzonym w skórze możliwa staje się synteza witaminy D, która służy wzmocnienie kości i prawidłowemu funkcjonowaniu gospodarki wapniowo – fosforanowej.

16/17

Światło słoneczne to nie tylko zagro-

żenia dla naszego zdrowia, ale też szereg korzyści, poczynając od tej, że bez niego życie ludzkie nie byłoby możliwe. Dzięki specyficznym falom elektromagnetycznym i melanocytom zgormadzonym w skórze możliwa staje się synteza witaminy D, która służy wzmocnienie kości i prawidłowemu funkcjonowaniu gospodarki wapniowo – fosforanowej. W przypadku niedoboru światła słonecznego, co ma miejsce w krajach skandynawskich lub w klimacie umiarkowanym, w okresie zimowym konieczna staje się suplementacja tą witaminą. Korzystny wpływ światła dostrzegalny jest w postaci pozytywnego nastawienia do życia. Brak słońca skutkuje objawami sezonowej choroby afektywnej objawiającej się w postaci spadku energii i koncentracji oraz przewlekłym zmęczeniem i sennością w okresie zimowym. Dlatego też w niektórych zaburzeniach psychotycznych zaleca się częste przebywanie na słońcu, czyli tak zwane „kąpiele słoneczne”, bądź „terapie świetlne” w pomieszczeniach zamkniętych, ale z dobrym oświetleniem.

Niestety, gdy rozpatrujemy tę proble-

matykę z drugiej strony, okazuje się, że przy nadmiernej intensywności promieni świetlnych istotnie rośnie ryzyko powikłań w postaci zaburzeń struktury skóry i deficytów w jej obrębie. Początkowo pojawia się zaczerwienie i oparzenie, zwykle pod wpływem działania promieni UV typu B. Do najczęściej występujących schorzeń powstałych w związku ze szkodliwym działaniem promieni słonecznych należą:

1) Przedwczesne starzenie się skóry – na skutek

fal elektromagnetycznych dochodzi do degeneracji w obrębie naskórka i głębszych warstw skóry. Skóra staje się sucha, a najbardziej zewnętrzna jej warstwa ulega zrogowaceniu w zdecydowanie szybkim tempie.

Często dochodzi do powstawania tzw. „starczych” plam na skórze, czyli przebarwień w związku z nasilonym wytwarzaniem barwnika przez melanocyty;

2) Rogowacenie słoneczne (keratoza) – szcze-

gólnie narażone są na nie osoby stale przebywające na otwartych przestrzeniach, które przez lata poddawane są działaniu promieni słonecznych. Naskórek staje się wysuszony i pojawiają się żółto-brunatne przebarwienia. Zwykle ten typ występuje u osób w starszym wieku. Czasem na skutek degeneracji komórek powstaje odmiana rogowacenia – róg skórny, który w przypadku uszkodzenia może obficie zakrwawić.

Zaleca się więc jego chirurgiczne usunięcie z następowym badaniem histopatologicznym. W jednej piątek przypadków na jego podłożu rozwija się tkanka nowotworowa.

3) Rak podstawnokomórkowy skóry jest najczęstszym nowotworem złośliwym skóry. Charakteryzuje się miejscowym wzrostem, więc bardzo rzadko pojawiają się przerzuty odległe. Częstość zachorowań wzrasta wraz z wiekiem oraz pod wpływem działania szkodliwych promieni świetlnych. Leczenie polega na wycięciu zmiany skórnej i krioterapii. Zaleca się stosowanie maści oraz terapię fotodynamiczną.

C

M

Y

4) Czerniak jest nowotworem złośliwym wy-

wodzącym się z komórek barwnikowych skóry (melanocytów). Bardzo często punktem wyjścia są znamiona. Do grup ryzyka należą osoby rasy białej powyżej 40. roku życia, narażone na częste i długotrwale działanie promieni słonecznych. Każda zmiana skórna o różnorodnym zabarwieniu, asymetryczna jest podejrzana. Gdy dodatkowo obecne są objawy w postaci świądu, krwawienia i bólu, należy skontaktować się z dermatologiem. Czerniak daje przerzuty do odległych narządów, więc im szybciej zostanie wykryty, tym wcześniej będzie wdrożone leczenie. Początkowym postępowaniem jest wycięcie zmiany wraz z towarzyszącymi węzłami chłonnymi. Dodatkowo można zastosować radioterapię lub chemioterapię. Leczenie dostosowane jest do stadium choroby, wieku pacjenta i jego stanu ogólnego. Jednak zgodnie ze starą zasadą, lepiej zapobiegać niż leczyć, warto rozsądnie korzystać z „kąpieli słonecznych” i kontrolować swoją skórę, a szczególnie obecne na niej znamiona.

Pamiętajmy również, że osoby z chorobami przewlekłymi poddane terapii lekowej są narażone na reakcję uczuleniową na światło słoneczne. Taki stan obserwujemy w momencie przyjmowania niesteroidowych leków przeciwzapalnych, statyn, pochodnych witaminy A, leków przeciwgrzybiczych itp. Nietrudno w tym okresie o oparzenia i trwałe uszkodzenia skóry. Warto wtedy ograniczyć czas przebywania na otwartej przestrzeni i zrezygnować z kąpieli słonecznej w solarium.

Światło słoneczne towarzyszy nam każ- W trosce dego dnia. W lecie jest często intensywne, a w zimie o wiele słabsze i nieodczuwalne dla naszej skóry. Zawsze pozytywnie wpływa na poprawę nastroju, aczkolwiek przy zwiększonej jego ilości wzrasta ryzyko uszkodzeń skóry. Aby im zapobiegać, starajmy się odpowiednio dobierać strój do panujących warunków atmosferycznych, pory roku czy pory dnia.

o prawidłowe funkcjonowanie naszego organizmu unikajmy intensywnego, a więc szkodliwego, światła słonecznego, także niebezpiecznego dla naszego zdrowia promieniowania w solariach, wybierajmy spacery na świeżym powietrzu i racjonalnie odżywiajmy się, także z wykorzystaniem odpowiedniej suplementacji witamin.

CM

MY

CY

CMY

K

beta_solar_203x257mm_DRUK.pdf 1 2016-02-25 11:27:55

C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

Wątroba to narząd pełniący bardzo ważne funkcje. Jedną z nich jest neutralizowanie trucizn, które dostają się do organizmu. Niestety, gromadzące się w niej toksyny obniżają jej wydajność. Dlatego warto zadbać o wątrobę i zatroszczyć się o odpowiednie leczenie, które usprawni jej działanie.

Wątroba sama przeprowadza proces oczyszczania organizmu, jednak jeśli nie otrzymuje właściwej ilości substancji odżywczych podczas reakcji detoksacyjnych, to ów proces może zostać spowolniony lub nawet zatrzymany.

20/21

Dieta łatwostrawna z ograniczeniem tłuszczu składa się z 5 posiłków dziennie, między którymi można pić napoje obojętne, np. wodę mineralną, lekkie napary ziołowe lub świeżo wyciśnięte soki

C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

gold_sylimaron_203x257mm_DRUK.pdf 1 2016-02-25 12:02:25

C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

Pokaż jej że wciąż jesteś wielki!

Problem związany z erekcją dotyczy praktycznie, co dziesiątego mężczyzny na świecie.

Zaledwie garstka z nich decyduje się na leczenie tego problemu u specjalistów, a decyzje tę zwykle podejmują po rozmowie ze swoją partnerką. Jak się okazuje męska bierność jest trudna nie tylko dla mężczyzny, ale także dla kobiety, która często myśli, że problem leży w jej nieatrakcyjności, podczas gdy w większości przypadków kłopoty z libido są powiązane z dużym stresem, przemęczeniem, brakiem snu i mnóstwem problemów osobistych, które zaprzątają głowę niejednemu mężczyźnie. Oczekuje on wtedy oparcia, cierpliwości i wyrozumiałości od swojej partnerki. Oprócz dobrego podejścia można jeszcze spróbować gotowych preparatów, które zwiększą chęci mężczyzny…

L-arginina – główny składnik.

L-arginina to aminokwas syntetyzowany w organizmie. Wykazuje on ważne działanie biologiczne warunkując utrzymanie równowagi wewnętrznej organizmu (homeostazę).

Co to oznacza? L-arginina znacząco wpływa na zwiększenie produkcji tlenku azotu, co ma korzystny wpływ na błonę mięśniową naczyń krwionośnych. Zmniejszając napięcie ściany naczyń znacznie poprawia przepływ krwi w organizmie i tym samym, stopień utlenienia tkanek. Dzięki temu jest skutecznym sposobem na kłopoty z erekcją.

Ten efekt biologiczny dotyczy wszystkich naczyń krwionośnych organizmu (np.: mózgu, serca), zatem zachodzi także w obrębie narządów płciowych. Z uwagi na ten fakt, l-arginina to substancja poprawiająca ilość krwi dostarczanej do członka po zadziałaniu bodźca erogennego. Sprzyja to znacznie uzyskaniu wzwodu i powoduje erekcję.

Punkty erogenne u mężczyzn w porównaniu do kobiet skupione są w okolicach miejsc intymnych. Seksualne epicentrum to genitalia, które są najbardziej czułe na dotyk i bodźce. Zaliczamy do nich:

24/25

L-cytrulina – wsparcie L-argininy i inicjator Niezwykle skutecznym związkiem aktywującym wytwarzanie tlenku azotu w organizmie jest aminokwas o nazwie jabłczan cy-

truliny. Obok bezpośredniego usprawniania zdolności erekcyjnej, bardzo korzystnie zapobiega także tworzeniu zmian miażdżycowych w naczyniach krwionośnych doprowadzających krew do członka. Dodatkowo wzmaga także syntezę aminokwasu argininy, przez co może odgrywać ważną rolę w aspekcie płodności.

Punkty erogenne kobiet: Szyja i kark

C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

Na rynku są dostępne preparaty zawierające różne dawki l-argininy ale ważne jest, żeby przy zaburzeniach erekcji wspierać się preparatami zawierającymi oba te składniki, ze względu na ich synergistyczne działanie zwiększające możliwości powodzenia erekcji. Obecnie dostępny w aptekach jest preparat Erekton® Fast, który oprócz ww aminokwasów, zawiera dodatkowo ekstrakt pieprzu czarnego Bioperine® ułatwiający wchłanianie składników odżywczych. Pomaga on jednocześnie utrzymać właściwe funkcjonowanie przewodu pokarmowego oraz zwiększyć skuteczność innych ziołowych składników.

erecton_fast_new_203x257mm_v2_DRUK.pdf 1 2016-02-26 10:22:11

C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

Potencjalnie najszybszy i najmocniejszy

W TROSCE O MISTRZOWSKĄ

KONCENTRACJĘ Koncentracja

to słowo często występujące w potocznej mowie.

Oznacza świadome działanie polegające na skupieniu uwagi skierowanej na wykonywaną czynność, wybrany przedmiot, określone zjawisko czy sytuację. Tak więc koncentrując się, możemy wykonywać zadania perfekcyjnie. W momencie koncentrowania się na wybranym zagadnieniu często dochodzi do odcięcia się człowieka od otaczającej rzeczywistości i niereagowania na bodźce ze środowiska zewnętrzne-

go, np. w postaci głośnej muzyki.

Wszystko po to, by osiągnąć cel.

Niestety, w codziennym życiu maksymalna koncentracja jest niezwykle trudnym zadaniem w toku realizacji. Uwagę rozpraszają różnorodne dźwięki i konieczność wykonywania kilku czynności w tym samym czasie. W każdym wieku może dojść do zmniejszenia zdolności koncentracji. Objawia się to trudnościami w zapamiętywaniu świeżych informacji podczas rozmowy,

niemożnością skupienia uwagi na wykonywanej czynności itp. Osoby, które nie potrafią się skoncentrować, nazywamy „bujającymi w obłokach”.

Problem ten pojawia się nie tylko w życiu zawodowym, ale także podczas wypoczynku, w trakcie spektaklu w teatrze, w czasie oglądania filmu czy w toku różnych zajęć domowych. Koncentracja może być zaburzona w wyniku natłoku myśli, spowodowanego na przykład tym, że osoba nieprzerwanie powraca do trapiącego ją problemu, który usilnie

próbuje rozwiązać.

Zaburzenia koncentracji w dzieciństwie często mają podłoże emocjonalne. Tęsknota, zawód, trudności w szkole bądź w domu przyczyniają się do nasilenia procesu rozproszenia uwagi u dziecka. Po ustąpieniu niekorzystnych zjawisk zaburzenia koncentracji zwykle zanikają.

Zupełnie inaczej wygląda sytuacja

w starszym wieku. Problemy z utrzymaniem koncentracji na stałym poziomie zwiększają się wraz z każdym rokiem, przy czym spowodowane są najczęściej stresem i zmęczeniem. Niestety, wraz z upływem lat ulega pogorszeniu przekazywanie impulsów w obrębie ośrodkowego układu nerwowego, dochodzi do zmian strukturalnych w mózgu, a w zależności od ich stopnia - do deficytów neurologicznych. Często zaburzeniom koncentracji współtowarzyszą choroby psychiczne, głównie depresja. Wraz z obniżeniem nastroju zmniejsza się chęć działania, a wykonywanie czynności zaburzają takie czynniki, jak chaos myśli oraz zmniejszenie koncentracji. U osób w podeszłym wieku koncentracja jest osłabiona ze względu na współistniejące otępienie.

W przypadku podejrzenia u danej

osoby niemożności skupiania uwagi należy uwzględnić przebyte choroby przewlekłe, a także stosowane leki. Niektóre z substancji mogą oddziaływać w sposób uspokajający

Koncentracja może być zaburzona w wyniku natłoku myśli, spowodowanego na przykład tym, że osoba nieprzerwanie powraca do trapiącego ją problemu, który usilnie próbuje rozwiązać. na organizm, a tym samym zmniejszać zdolność koncentracji. Należy przede wszystkim zwrócić uwagę na leki alergiczne (antyhistaminowe), przeciwkaszlowe, anksjolityki (przeciwlękowe) oraz stosowane w chorobach psychogennych.

Postępującym zmianom neurologicznym dopomóc może tylko odpowiednio wdrożona farmakoterapia w oparciu o diagnostykę neurologiczną. Należy jednak pamiętać, że zawsze trzeba podejmować próby zapobiegania powstawaniu deficytów lub osłabiania ich.

Pozytywny

wpływ na funkcje koncentracji posiada miłorząb japoński. To zagrożone wyginięciem

28/29

drzewo, wbrew nazwie, rośnie na obszarze Chin i liczy sobie ponad tysiąc lat. Charakter leczniczy miłorzębu dwuklapowego (zwanego japońskim) uzyskuje się z wyciągu z jego liści. Okazuje się, że zawarte w nich glikozydy flawonowe wpływają na poprawę krążenia krwi, zwiększenie jej przepływu, a także zmniejszenie tworzenia się konglomeratów z płytek krwi. Tym samym działa przeciwkrzepliwie i zmniejsza ryzyko tworzenia się zakrzepów i zatorów.

Wykazano, że w mniejszym stopniu dochodzi do wapnienia naczyń.

Poprawa mikrokrążenia w obrębie ośrodkowego układu nerwowego sprzyja zwiększeniu sprawności umysłowych i poprawie funkcji intelektualnych mózgu, w tym koncen-

tracji. Dawka lecznicza wyciągu z liści miłorzębu japońskiego powinna być odpowiednio wyważona, gdyż nadmierna ilość tej substancji może wywoływać spontaniczne krwawienia.

Aby zwiększyć zdolność do koncentracji, należy zadbać o dobre funkcjonowanie układu nerwowego.

I tu swoją rolę odgrywają witaminy z grupy B. Kwas pantotenowy (znany jako witamina B5) wchodzi w skład koenzymu A uczestniczącego w przemianach metabolicznych organizmu, takich jak synteza tłuszczów, białek i cukrów. Jest to niezbędny czynnik służący regeneracji komórek. Sprzyja prawidłowemu funkcjonowaniu układu krążenia i odporności. Zwiększa wydzielanie żółci i powstawanie erytrocytów (czerwonych krwinek).

Bierze udział w obniżeniu cholesterolu we krwi i tym samym tworzy z cząsteczek cholesterolu hormony, takie jak testosteron, kortyzol czy estradiol. U osób starszych, przewlekle narażonych na stres, zdecydowanie częściej występują niedobory witaminy B5. Na utratę tego mikroelementu narażeni są też sportowcy i amatorzy uprawiający intensywnie różne dyscypliny sportowe. Odczuwane ogólne zmęczenie, osłabienie, zmniejszona koncentracja i rozkojarzenie - to najczęstsze dolegliwości, z jakimi borykają się osoby ze zmniejszonym stężeniem witaminy B5. Pojawiają się zaburzenia snu, rozdrażnienie, a w konsekwencji spadek napędu i pesymistyczny stosunek do życia. Dlatego należy uzupełniać dietę w drożdże, orzechy, brokuły czy jaja. Prawidłowy poziom tej witaminy pozwoli na utrzymanie równowagi układu nerwowego oraz wpłynie korzystnie na skórę, opóźniając efekty jej starzenia się poprzez zachowanie elastyczności i uodpornienie się na powstawanie zmarszczek. Sprawi również, że włosy wolniej będą siwieć, staną się gęste i mocne.

Pirydoksyna

to inna witamina z grupy B (witamina B6), której niedobór odbija się na zaburzeniu koncentracji. Pełni istotną rolę w przemianach białek (w tym hemoglobiny) i witamin rozpuszczalnych w tłuszczach. Uczestniczy w procesach przekształcania złożonego wielocukru skrobi w glukozę.

Umożliwia syntezę przeciwciał, zabezpieczając układ odpornościowy, a także reguluje ciśnienie krwi i napięcie mięśni, przez co zapobiega skurczom. Łagodzi objawy napięcia przedmiesiączkowego i zespołu cieśni nadgarstka oraz zmniejsza dolegliwości w łojotokowym zapaleniu skóry. Dodatkowo zmniejsza ryzyko wystąpienia choroby Parkinsona u osób palących papierosy. Kasza gryczana, kurczak, szpinak, papryka czerwona, pełnowartościowe produkty zbożowe zawierają duże ilości tej substancji. Należy jednak zachować umiar w suplementacji, gdyż nadmierna ilość owej witaminy może spowodować zwyrodnienia w obrębie komórek układu nerwowego.

Z pewnością większe ilości pirydoksyny powinny przyswajać osoby starsze oraz kobiety ciężarne.

Niedobór

witaminy B6 osłabia funkcje myślenia i kojarzenia. Sprawia, że nastrój ulega obniżeniu, pojawia się bezsenność, a w konsekwencji zmniejsza się zdolność koncentracji. Skutkuje także tym, że częściej dochodzi do infekcji i stanów zapalnych w obrębie skóry i błon śluzowych jamy ustnej. Brak suplementacji sprzyja pogłębianiu się niedokrwistości i zaburzeń w obrębie obwodowej tkanki nerwowej.

Innym

niezbędnym mikroelementem w utrzymaniu koncentracji jest magnez. Potrafi utrzymać wartości ciśnienia krwi w granicach normy, wchodzi w skład tkanki kostnej i uczestniczy w przewodzeniu impulsu nerwowego w tkance mózgowej.

Niedobory magnezu zmniejszają koncentrację, powodują rozdrażnienie, drganie powiek i skurcze łydek.

Niestety, w codziennym życiu nadużywanie napojów typu kawa czy herbata powoduje wypłukiwanie mikroelementów z organizmu. Szczególnie dotyczy to magnezu. Aby zatem zatrzymać jak największą ilość tego pierwiastka, należy suplementować go z zewnątrz.

C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

Podsumowując, umiejętność koncentracji jest niezwykle przydatna człowiekowi, gdyż pozwala mu na prawidłowe funkcjonowanie w otaczającej rzeczywistości. Jednak zmęczenie, stres i używki negatywnie oddziałują na funkcje układu nerwowego. Aby więc zadbać o odpowiednią kondycję tkanki mózgowej, musimy dostarczać organizmowi witamin z grupy B, magnezu, także ekstraktu z miłorząbu japońskiego. Zbilansowana dieta i ograniczenie czynników ryzyka pozwolą pomimo wieku utrzymać funkcje mózgu na wysokim poziomie.

ginkoflav_mag_plus_203x257mm_v2_DRUK.pdf 1 2016-02-25 15:20:51

C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

Witamina

witaminą życia Wyniki prowadzonych w ostatnich latach badań nad witaminą D wykazały, jak ważną rolę odgrywa ona w naszym organizmie. Wpływa na tak wiele procesów życiowych, że jest nazywana witaminą życia. Do procesów tych zaliczyć możemy m. in. prawidłowy rozwój komórek, utrzymanie zdrowych kości i mięśni oraz właściwe funkcjonowanie układu odpornościowego.

Od dawna znany był związek niedoboru witaminy D z krzywicą u dzieci czy osteoporozą u osób starszych. Najnowsze badania wykazują jednak obecność witaminy D we wszystkich komórkach organizmu i jej wpływ na niemal wszystkie jego funkcje.

Poprawia wydolność serca Poziom witaminy D w organizmie ma wpływ na cały układ sercowo-naczyniowy. Badanie prowadzone na przestrzeni wielu lat pokazało wyraźnie, że wystąpienie pierwszego incydentu sercowo-naczyniowego jest zależne od stężenia witaminy D w surowicy: przy wartości poniżej 10 ng/ml ryzyko jest zdecydowanie wyższe niż u osób ze stężeniem powyżej 15 ng/ml. Witamina D zwiększa elastyczność naczyń krwionośnych poprzez obniżenie nadmiernej aktywności wapnia. Wita-

mina D3 pomaga w osiągnięciu prawidłowych wartości ciśnienia tętniczego, działa przeciwmiażdżycowo oraz poprawia wydolność serca poprzez wzrost jego kurczliwości. Ważne jest też to, że można ją przyjmować z lekami kardiologicznymi.

Zmniejsza zachorowalność na cukrzycę Witamina D bierze udział w regulowaniu gospodarki węglowodanowej, wpływając na wytwarzanie insuliny oraz wrażliwość komórek na jej działanie. W wielu badaniach udowod-

niono, że przyjmowanie witaminy D zmniejsza zapadalność dzieci na cukrzycę typu I. Zależność tę wykryto w Finlandii, gdzie prowadzono badania polegające na podawaniu dzieciom witaminy D3, a następnie obserwowano je pod kątem zachorowalności na tego typu cukrzycę w okresie kilkudziesięciu lat. Stwierdzono, że im dalej od równika, tym więcej osób choruje na cukrzycę typu I, co jest równoznaczne z tym, że wpływ na tę zależność ma słońce – naturalne źródło witaminy D.

Implikacje kliniczne niedoborów witaminy D Nowotwory piersi, Choroby autoimmunologiczne SM, jelita grubego, RZS, choroba Crohna Osteoporoza, osteomalacja, krzywica,

niedokrwienna

Miopatia

infekcje dróg oddechowych

Cukrzyca

Niepokój, SAD, choroba Parkinsona, choroba Alzheimera, schizofrenia 32/33

i równowagi

do odpowiedzi immunologicznych), przede wszystkim na limfocyty T-regulatorowe, co ma związek z powstawaniem alergii. U matek, które mają stężenie witaminy D poniżej 20 ng/ml w surowicy, występuje większa skłonność do uczuleń. Podobna zależność jest dostrzegana u ich dzieci. Niedobór tej witaminy u dziecka nie tylko zwiększa ryzyko rozwoju alergii i astmy, ale wpływa także na jej przebieg i zaostrzenie oraz częstość napadów duszności.

Chroni przed nowotworami Witamina D może pełnić funkcję ochronną prawdopodobnie poprzez hamowanie namnażania się komórek nowotworowych, stabilizację układu odpornościowego człowieka oraz sprzyjanie obumieraniu komórek nowotworowych. W wielu badaniach udowodniono, że przyjmowanie przez kobiety większych dawek witaminy D redukuje ryzyko zachorowania na raka piersi, a dzieci i młodzi dorośli przebywający częściej na słońcu rzadziej zapadają na białaczkę. Ponadto witamina D może pomóc również osobom, które są już chore na raka.

Pochodne witaminy D znajdują zastosowanie w terapii nowotworowej prostaty, a mogą być także pomocne w przypadku raka jelita grubego.

Udowodnili to naukowcy z Uniwersytetu Edynburskiego (Wielka Brytania), publikując wyniki badań w „Journal of Clinical Onkology” w 2014r. Wynika z nich, że u osób chorych na raka jelita grubego, które miały wysokie stężenie witaminy D we krwi, szanse na pięcioletnie przeżycie było o 50% większe niż u osób, które miały najniższe stężenie tej witaminy we krwi.

Hipowitaminoza D stwierdzana w otyłości Według danych Światowej Organizacji Zdrowia, w 2015r. blisko 2,3 mld lu-

dzi na świecie miało nadwagę, a 700 mln było otyłych. Badania przeprowadzone przez zespół hiszpańskich naukowców na grupie 73 skrajnie otyłych osób (BMI>40 kg/mkw.) wykazały hipowitaminozę D u 51% badanych, a zespół metaboliczny u 63%.

Niedobór witaminy D zdecydowanie częściej dotyczył osób otyłych z zespołem metabolicznym niż otyłych niespełniających kryteriów rozpoznania tego zespołu (61% vs 33%).

Zwiększa odporność Dzieci mające zbyt niskie stężenie witaminy D częściej o 50% zapadają na choroby zakaźne. Witamina D wpływa na szereg zjawisk w bardzo skomplikowany sposób, m.in. na komórki immunokompetentne (czyli zdolne

Łagodzi objawy PMS Badania przedstawione w piśmie Amerykańskiego Stowarzyszenia Medycznego dowodzą, że sposobem na złagodzenie dolegliwości typowych dla zespołu napięcia przedmiesiączkowego (PMS) jest wyrównanie poziomu witaminy D w organizmie.

W ocenie specjalistów jest to związane z ważną rolą tej witaminy w przyswajaniu wapnia i magnezu. Są one naturalnymi sprzymierzeńcami w walce z PMS i pomagają zredukować jego objawy.

Można zmniejszyć ryzyko mięśniaków macicy Analizy Narodowego Instytutu Zdrowia opublikowane na łamach czasopisma „Epidemiology” wskazują, że utrzymanie właściwego poziomu witaminy D w organizmie zmniejsza o 32% ryzyko powstawania mięśniaków macicy. Badania były prowadzone w Waszyngtonie na grupie 1036 kobiet w wieku od 35 do 49 lat. Pacjentki, u których stężenie kalcyfediolu (metabolitu witaminy D) we krwi wynosiło ponad 20 ng/ml, były w znacznie mniejszym stopniu narażone na rozwój mięśniaka gładkokomórkowego niż te, u których poziom kalcyfediolu określono jako niewystarczający.

Walczy z osteoporozą i wpływa na mniejszą zachorowalność w wieku podeszłym Zła dieta i brak suplementacji witaminą D mają nie tylko wpływ na zaburzenia w rozwoju szkieletu, czyli krzywicę, u dzieci, ale również mogą prowadzić do osłabienia kości w starszym wieku, skutkującego złamaniami kompresyjnymi trzonów kręgów kręgosłupa i złamaniami kości długich rąk i nóg. Dodatkowo osłabienie siły mięśni przyczynia się do zwiększonego ryzyka upadków. Efektem niedoboru witaminy D3 może być unieruchomienie, kalectwo, a nawet przedwczesna śmierć. Niedobór witaminy D wpływa także na ryzyko zachorowania na wiele chorób wieku podeszłego – zwiększa się odsetek zaburzeń poznawczych, demencji, a nawet choroby Alzheimera. Witamina D ma przy tym duże znaczenie dla

prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego i dobrego samopoczucia. Odpowiedni jej poziom może nas chronić przed depresją i otępieniem.

Prezentowany materiał wyraźnie wskazuje na wszechstronne działanie witaminy D, która jest jedną z kluczowych witamin na każdym etapie naszego życia. Wynika z tego, że powinna być powszechnie stosowana w każdym wieku. Najnowsze wytyczne, opracowane przez międzynaro-

34/35

dowy zespół ekspertów, rekomendują stosowanie profilaktyczne witaminy D w dawkach do 2000 IU dziennie dla dorosłych i osób w wieku podeszłym, a do 4000 IU dla osób otyłych. Na rynku istnieje wiele preparatów z witaminą D, jednak formą zapewniającą maksymalnie szybką wchłanialność i przyswajalność składników aktywnych jest forma kapsułek płynnych Flow Caps Liquid Technology®.

gold_vit_d_i_d3_baby_203x257mm_DRUK.pdf 1 2016-02-25 10:50:40

C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

Zdrowie i witalność na wagę złota 36/37

Unikalne witaminy dla całej rodziny Za naszymi oknami jesień w pełni. Dni nieubłaganie robią się coraz chłodniejsze, świeże warzywa, których jeszcze niedawno było mnóstwo, coraz rzadziej goszczą na naszym stole. Spada też nasza odporność, co łatwo zauważyć, gdyż często zaczynamy dzień z chrypką i zużywamy kolejne opakowanie chusteczek.

Czas więc zaopatrzyć się w witaminy. Ale w które?

W poszukiwaniu odpowiedniego preparatu nasze kroki kierujemy oczywiście do apteki. Gdy już tam jesteśmy, orientujemy się, że półki aż uginają się od różnego rodzaju produktów witaminowych. Na pozór nie różnią się one od siebie znacząco. Myślimy więc „witaminy to witaminy” i przy wyborze kierujemy się ceną produktu. Po pewnym czasie orientujemy się jednak, że jedne preparaty oddziałują na nas lepiej, a inne gorzej. Jak wybrać odpowiedni, skutecznyprodukt? Godny polecenia preparat powinien spełniać trzy warunki: posiadać komplet niezbędnych witamin, doskonałą przyswajalność i optymalny skład dostosowany do wieku czy płci danej osoby. Takie są właśnie preparaty serii Gold-Vit.

Komplet witamin Na opakowaniach niejednego preparatu witaminowego znajdziemy informacje, że posiada on w swoim składzie niezbędne dla zdrowia witaminy i minerały. Warto jednak zainteresować się szczegółami - jakie witaminy i minerały zawiera dany produkt i przede wszystkim w jakich ilościach? Gold-Vit complex zawiera w swoim składzie aż 25 ważnych dla zdrowia składników. Ich proporcje są doskonale dostosowane do indywidualnych potrzeb. Co bardzo ważne, preparat zawiera wyciąg z 22 warzyw i owoców. To świetna wiadomość, gdy weźmiemy pod uwagę fakt, ile sztucznych substancji znajduje się

w spożywanej przez nas na co dzień żywności.

Wyjątkowa przyswajalność Minerały wchodzące w skład preparatów Gold-Vit, takie jak magnez, żelazo, wapń, cynk, mangan czy miedź, posia-

dają formę chelatów Albion®. Chelaty to, najprościej mówiąc, pewien rodzaj sprytnych cząsteczek, potrafiących „przemycić” bardzo dużą ilość minerałów do naszego organizmu. Gwarantuje to ich doskonałą przyswajalność i dostarczenie do miejsc, w których organizm ich najbardziej potrzebuje. Co

warto podkreślić, Gold-Vit to jedyne preparaty witaminowe w Polsce posiadające w swoim składzie oryginalne chelaty Albion®!

Składniki dla indywidualnych potrzeb Witaminy i minerały to nie jedyne składniki mające pozytywny wpływ na nasz organizm. Nie należy zapominać o ekstraktach roślinnych, które od wieków są cenione przez medycynę naturalną.

Ważne są również substancje, których działanie zostało udowodnione w badaniach naukowych. Obecność tych

dodatkowych składników w preparacie powinna być dostosowana do płci i wieku danej osoby. Gold-Vit dla kobiet zawiera w swoim składzie m.in. diosminę i kwas hialuronowy. Gold-Vit dla mężczyzn ma dodatkowo żeń-szeń, który uczestniczy w utrzymaniu witalności organizmu, oraz ekstrakt owsa, który wspomaga metabolizm energetyczny.

Gold-Vit senior wzbogacony jest o sterole roślinne i luteinę, która występuje w plamce żółtej oka. Gold-Vit mama zawiera składniki ważne dla kobiet w ciąży, m.in. ekstrakt z owoców żurawiny wielkoowocowej.

38/39

Nowoczesne rozwiązanie Świat wokół nas nieustannie się zmienia. Postęp jest coraz szybszy - nowe, lepsze rozwiązania zastępują stare.

Podobnie w farmacji – nowoczesne, doskonale przyswajalne i tolerowane przez organizm preparaty zastępują starsze, które powoli odchodzą w zapomnienie. Warto iść z duchem czasu i świadomie wybierać produkty z ko¬rzyścią dla naszego zdrowia i naszej rodziny. Spytaj¬my farmaceutę o witaminy Gold-Vit. Są one dostępne w aptekach bez recepty.

ciekawostki medyczne

1

Omega-3 może pomóc w odchudzaniu?

W

szyscy wiemy, że olej rybi traktowany jest dziś przez wiele osób jako prozdrowotny dodatek do diety. Zawarte w Omega-3 kwasy tłuszczowe - eikozapentaenowy i dokozaheksaenowy- odznaczają się wieloma cennymi właściwościami, m. in. wykazują działanie hipolipemiczne, zwiększają skuteczność leków obniżających stężenie lipidów, zmniejszają ilość dolegliwości sercowych, a także hamują rozwój miażdżycy.

Ostatnie eksperymenty przeprowadzone na modelach zwierzęcych zwracają uwagę na udział owych kwasów w redukcji tkanki tłuszczowej. Najprawdopodobniej ten efekt jest osiągany dzięki takim mechanizmom, jak redukcja proliferacji komórek tłuszczowych czy zmiany metaboliczne w wątrobie, tkance tłuszczowej i jelicie cienkim.

Przypomnijmy, że u ssaków występują dwa rodzaje tkanki tłuszczowej: biała (WAT ang. white adipose tissue) i brunatna (BAT ang. brown adipose tissue). WAT odpowiedzialna jest za magazynowanie energii w formie triacylogliceroli, natomiast BAT bierze udział w procesach termoregulacji obejmujących termogenezę indukowaną zimnem i posiłkiem. U osób dorosłych druga z wymienionych tkanek rozmieszczona jest głównie w okolicy nadłopatkowej, szyi i śródpiersia.

BAT jako jedna z ważniejszych form wydatkowania energii odznacza się dużą liczbą mitochondriów oraz małą ilością lipidów gromadzonych w cytoplazmie. W mitochondriach BAT znajduje się białko rozprzęgające UCP-1 (ang. uncoupling protein 1), pod wpływem którego energia wytwarzana przy spalaniu glukozy lub kwasów tłuszczowych w mniejszym stopniu jest magazynowana w formie ATP w mitochondriach, a w większym przeznaczana na bezpośrednie wytwarzanie ciepła. Wzrost termogenezy wynika z aktywacji współczulnego układu nerwowego, którego neuroprzekaźnikiem jest noradrenalina zwiększająca ilość cAMP (cykliczny adenozynomonofosforan) i aktywująca proces lipolizy, skutkiem czego dochodzi do mitochondrialnej produkcji ciepła, a przy tym i wydatkowania energii (Ryc. 1).Ostatnie doniesienia naukowe sugerują, że w obrębie WAT mogą pojawiać się adipocyty podobne do BAT, nazywane beżowymi adipocytami.

Znaleziono je m.in. w tkance tłuszczowej w okolicach pachwin u ludzi i zwierząt.

Beżowe adipocyty wykazują część cech BAT, a najważniejszą z nich wydaje się być ich termogenna aktywność. Indukowane są w warunkach ekspozycji na zimno lub przy dłuższej aktywacji receptorów beta adrenergicznych. Dziś wiemy, że aktywacja współczulnego układu nerwowego może powodować brązowienie i rozwój beżowych depozytów, co przyczynia się do lepszej regulacji mobilizacji tłuszczu.

Okazuje się, że czynniki żywieniowe również mogą regulować dojrzewanie brązowej i beżowej tkanki tłuszczowej. Wiele badań sugeruje, że w ten proces może być zaangażowany receptor waniloidowy TRPV1, który bywa aktywowany przez szereg związków, w tym lipidy. Sugeruje się, że stymulacja tego receptora aktywuje współczulny układ nerwowy, co pociąga za sobą łańcuch wcześniej omawianych reakcji. Za jednego z agonistów (substancji łączącej się z receptorem) uważa się olej rybi.

W niedawno przeprowadzonym badaniu ustalono wpływ oleju rybiego na metabolizm energetyczny. Okazało się, że przyjmowanie oleju rybiego zmniejszało tempo przybierania zwierząt na wadze i akumulację tkanki tłuszczowej, zwiększając przy tym konsumpcję tlenu i temperaturę ciała, w porównaniu do grupy kontrolnej.

Ponadto olej rybi indukował ekspresję białka rozprzęgającego UCP1 w brązowej i białej tkance tłuszczowej oraz aktywował współczulny układ nerwowy. Naukowcy mają nadzieję, że to odkrycie może przyczynić się do skuteczniejszego leczenia otyłości.

Bibliografia (Ryc. 1)

Minji Kim et al. Fish oil intake induces UCP1 upregulation in brown and white adipose tissue via the sympathetic nervous system, Scientific Reports (2015)

C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

gold_vit_203x257mm_v3_DRUK.pdf 1 2016-02-25 15:18:28

C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

Lek. Magdalena Bizoń

NIEDOKRWISTOŚĆ POŁOGOWA skąd się bierze i jak jej zaradzić?

W trakcie ciąży dochodzi do licznych zmian w organizmie kobiety. Jest ona pod wpływem wzmożonego działania układu hormonalnego. Macica stopniowo powiększa się odpowiednio do wieku ciąży. Piersi są jędrne i wzrasta ich masa nawet do 400 gramów każda. Pojawia się dodatkowy krwiobieg między matką a dzieckiem za pośrednictwem łożyska. Fizjologicznie kobieta w okresie czterdziestu tygodni ciąży zwiększa swoją masę ciała o około dwanaście kilogramów.

Po porodzie sytuacja ulega diametralnej zmianie. Bywa, że sam moment porodu może być bardzo wyczerpujący i wiąże się z utratą krwi, co wpływa znacząco na organizm kobiety. W ciągu kolejnych dni po narodzinach dziecka organizm kobiety stopniowo powraca do stanu sprzed ciąży.

Co to jest połóg ?

Połóg to okres sześciu tygodni w życiu

kobiety od momentu urodzenia dziecka. Jest to czas nie tylko nowych doświadczeń, nauki obcowania z dzieckiem, jego pielęgnacji, ale także okres fizjologicznych przemian w organizmie kobiety. Obserwuje się spadek hormonów ciążowych, które pozwalały na prawidłowe utrzymanie ciąży. Wzrasta jedynie stężenie prolaktyny, dzięki czemu możliwe staje się karmienie piersią, czyli laktacja.

Istnieje podział połogu na: bezpośredni – do 24 godzin od momentu urodzenia dziecka, wczesny – do 7 dni od porodu, późny – trwający do sześciu tygodni, aż do pojawienia się miesiączki.

Dochodzi wtedy do stopniowego obkurczania się mięśnia macicy, aż do osiągnięcia wielkości sprzed ciąży. Błona śluzowa jamy macicy, zwana endome-

trium, musi się zregenerować. Początkowo proces ten polega na jej złuszczaniu się. Resztki te ewakuowane są przez pochwę i nazywane odchodami połogowymi. Do kilku dni bezpośrednio po porodzie mają postać krwawień, później przypominają brunatną wydzielinę. W kolejnych dniach śluz ma zabarwienie żółte, a pod koniec okresu połogu – białe.

Jakie są objawy niedokrwistości?

Diagnoza niedokrwistości stawiana jest w oparciu o wyniki badań laboratoryjnych oraz obraz kliniczny pacjentki.

W wykonanej morfologii stwierdza się obniżone wartości hemoglobiny i czerwonych krwinek (erytrocytów). Czasem wykonuje się oznaczenie stężenia żelaza we krwi. Jego spadek oznacza niedokrwistość z niedoboru żelaza.

Najbardziej charakterystycznym obra-

zem anemii jest bladość i szorstkość skóry. Paznokcie są kruche, a włosy łamliwe. Zdecydowanie bledsze stają się spojówki, choć w pierwszych dobach po porodzie siłami natury może być ten objaw niezauważalny z uwagi na wybroczyny, które są naturalnym skutkiem porodu. Osłabieniu towarzyszy uczucie zmęczenia, ospałość, mogą pojawiać się zawroty głowy i ogólne złe samopoczucie. Częstość rytmu serca wzrasta, a wartości ciśnienia tętniczego maleją.

W przypadku znacznego krwawienia bądź krwotoku podczas porodu czy cięcia cesarskiego może dochodzić do utraty przytomności.

Nieleczona niedokrwistość ma poważne konsekwencje, dlatego też nie powinna być przeoczona.

Jakie są przyczyny niedokrwistości połogowej?

Zwykle niedokrwistość związana jest z utratą krwi podczas porodu. W przypadku fizjologicznie przebiegających narodzin dziecka drogami natury szacuje się ubytek krwi na około 300 ml.

W trakcie cięcia cesarskiego kobieta traci do 500 ml krwi. W przypadku ewentualnych powikłań wzrasta ryzyko krwawienia z dróg rodnych, co w konsekwencji może prowadzić do patologicznego stanu, jakim jest niedokrwistość. Inną przyczyną anemii mogą być krwawienia późne poporodowe po upływie powyżej jednej doby od porodu.

Związane są ze zbyt wolnym obkurczaniem się mięśnia macicy oraz miejsca po łożysku, z pozostawieniem resztek łożyska lub błon płodowych w jamie macicy czy z zapaleniem błony śluzowej macicy. Mogą być spowodowane obecnością mięśniaków macicy lub rozwijających się nowotworów w obrębie narządu rodnego. Zaburzenia krzepliwości i inne choroby ogólnoustrojowe również sprzyjają pogłębianiu się niedokrwistości. Każde podejrzenie choroby przewlekłej powinno być zatem zdiagnozowane i leczone.

Leczenie Wybór sposobów leczenia niedokrwistości zależy od wyników badań laboratoryjnych, a przede wszystkim od stanu klinicznego pacjentki.

Można zastosować leczenie: dietą – w przypadku niewielkich niedoborów żelaza. Największym źródłem tego pierwiastka są takie produkty, jak: wątróbka, mięso czerwone, brokuły, szpinak, warzywa strączkowe, żółtka jaj i orzechy. suplementacją żelazem – przy nieprawidłowych wartościach morfologii oraz osłabieniu i złym samopoczuciu.

Można stosować preparaty zawierające tylko żelazo bądź wielowitaminowe.

Substancje te powinny być przyjmowane po posiłku i najlepiej w połączeniu z witaminą C, co sprzyja lepszemu wchłanianiu się żelaza. preparatami krwiotwórczymi – gdy wartość hemoglobiny jest niższa niż 8 mg/dl, doszło do utraty przytomności lub pacjentka zgłasza duże osłabienie.

42/43

W takich sytuacjach niezbędne jest przetoczenie koncentratu krwinek czerwonych, aby uzupełnić niedobory erytrocytów, do których doszło w trakcie porodu i wczesnego połogu.

Kobieta powinna dbać o siebie nie tylko podczas ciąży, ale też tuż po narodzinach dziecka. Brak witamin, niedobory żelaza skutkują zmęczeniem i osłabieniem funkcjonowania całego organizmu. Zdecydowanie gorzej goją się rany krocza po porodzie drogami natury oraz rany po cięciu cesarskim, a także mogą pojawić się zaburzenia podczas -karmienia piersią. Dlatego też konieczne jest monitorowanie parametrów krwi po porodzie oraz we wczesnym połogu i szybkie rozpoczęcie leczenia niedokrwistości.

Recepta na perfekcyjne paznokcie i lśniące włosy

Każdej kobiecie zależy na pięknych włosach, paznokciach i promiennej cerze. Na rynku kosmetycznym i farmaceutycznym producenci proponują nam szeroki wachlarz produktów do pielęgnacji skóry i ciała.

Czy jednak jest to wystarczające? Niekoniecznie. Jeśli Twoja dieta nie będzie zawierać poszczególnych składników odżywczych, witamin i składników mineralnych nawet najlepsze kosmetyki nie pozwolą osiągnąć świetnego efektu. Możemy się również wspomóc suplementami diety wzbogaconymi o potrzebne minerały i pierwiastki.

W związku z tym powstaje pytanie:

Czego potrzebują nasze włosy i paznokcie?

Po pierwsze skrzyp polny i krzem.

Włosy, podobnie jak paznokcie, są wytworami ludzkiej skóry i zbudowane są z martwych komórek bogatych w białka, z których najbardziej znana jest keratyna.

Nieustannie narażone są one na działanie wielu, często niekorzystnych czynników.

Kondycję włosów i paznokci osłabiają między innymi: stres, uboga dieta, zaburzenia hormonalne czy przyjmowanie niektórych leków, ale także zbyt częste przeprowadzanie zabiegów upiększających oraz stosowanie dużej ilości produktów kosmetycznych np. preparatów do stylizacji włosów. Co ma wpływ na poprawę ich formy? Duże znaczenie lecznicze i kosmetyczne ma skrzyp polny, który działa przeciwbakteryjnie, remineralizująco i regenerująco. Ziele jest cennym źródłem flawonoidów, potasu i krzemu (wysoka jego zawartość 6-10% w suchej masie), którego duże ilości niezbędne są w prawidłowym funkcjonowaniu tkanek szybko rosnących, czyli występujących w skórze, włosach i paznokciach. Odpowiedni poziom związków krzemu zapewnia skórze elastyczność i sprężystość, wpływa ko-

rzystnie na stan naczyń krwionośnych i ułatwia odnowę tkanki łącznej. Badania naukowe wskazują, że krzem pochodzący ze skrzypu polnego jest bardzo dobrze przyswajalny przez ludzki organizm.

Krzem jest pierwiastkiem śladowym, którego poziom w organizmie zmniejsza się wraz z wiekiem. Pierwiastek ten skutecznie powstrzymuje siwienie włosów, wzmacnia kruche paznokcie i włosy oraz zwiększa odporność na grzybice i zakażenia bakteryjne. Krzem odgrywa także bardzo ważną rolę w procesie mineralizacji kośćca, zapobiegając jego odwapnieniu. W miejscu złamania kości, poziom

44/45

krzemu podnosi się aż kilkadziesiąt razy, by przyspieszyć regenerację po urazach.

Ponadto obecne w wyciągu ze skrzypu polnego związki krzemu działają przeciwzapalnie, przeciwtrądzikowo, a także chronią lipidy warstwy rogowej naskórka przed utlenianiem. Pobudzają przemianę materii, uzupełniając dietę w witaminy, minerały i błonnik. Wpływają również na metabolizm kolagenu, a więc na gojenie się ran i odbudowę kości. Skrzyp opóźnia także procesy starzenia się. Istnieje wiele gotowych preparatów z wyciągiem ze skrzypu polnego, które są dostępne w aptekach.

Po drugie biotyna.

Witaminy z grupy B wpływają korzystnie na wiele procesów zachodzących w naszym organizmie. Do witamin z grupy B należy też biotyna (B7), czyli witamina H. Nazwa witaminy „H” pochodzi od niemieckiego słowa Haut — skóra. Biotyna jest substancją bardzo niestabilną, wrażliwą na zmiany temperatury, podgrzewanie, promienie UV, długotrwały kontakt z wodą, tlenem i związkami zasadowymi.

Ma formę białego, krystalicznego proszku rozpuszczalnego w wodzie i alkoholu, o charakterze kwasowym. Biotyna jest związkiem zawierającym siarkę, który człowiekowi i wielu gatunkom zwierząt musi być dostarczany z pokarmem, pomimo, że pewne ilości są syntezowane w przewodzie pokarmowym przez występujące tam bakterie jelitowe.

Biotyna: Jest magazynowana w wątrobie; Pełni rolę przenośnika dwutlenku węgla w różnych procesach przemiany materii; Bierze udział w metabolizmie białek i tłuszczów, uczestniczy w syntezie kwasów tłuszczowych, jak też przy wchłanianiu witaminy C; Współdziała w przemianie aminokwasów i cukrów jak również uczestniczy z witaminą K w syntezie protrombiny – białka odpowiedzialnego za prawidłowe krzepnięcie krwi; Wpływa na właściwe funkcjonowanie skóry oraz włosów, zapobiega siwieniu włosów oraz łysieniu;

W suchej postaci biotyna jest dość trwała, ale w silnie kwaśnych i alkalicznych roztworach traci swoją aktywność biologiczną, szczególnie w podwyższonej temperaturze.

Biotyna zawiera cząsteczki siarki chroniącej naszą skórę i włosy. Tak, więc docierając do odpowiednich komórek dostarcza tego cennego organizmowi pierwiastka.

Uczestniczy w syntezie cukrów, białek i kwasów tłuszczowych, co wpływa na właściwe funkcjonowanie skóry, włosów i paznokci. Dlatego też suplementy z Biotyną zalecane są przede wszystkim na problemy ze słabymi, wypadającymi włosami oraz łamliwymi, słabymi paznokciami, jak również na łuszczącą się skórę. Biotyna stanowi pomoc w leczeniu

trądziku młodzieńczego, gdyż zapobiega łojotokowi oraz wzmożonej aktywności gruczołów łojowych. Warto wiedzieć, że najbardziej wymagające pod względem długości terapii biotyną są paznokcie ze względu na ich wolny wzrost – przeciętnie 3 – 4 mm miesięcznie. Oznacza to, że, aby odbudować całą płytkę paznokcia potrzeba nam ok. 6 miesięcy regularnej suplementacji.

Biotyna znajduje się niestety tylko w drobnych ilościach we wszystkich żywych komórkach roślinnych i zwierzęcych. W produktach spożywczych występuje głównie w postaci związanej jako estry lub amidy biotyny. Dzienne zapotrzebowanie na witaminę H jest stosunkowo niewielkie i wynosi 0,2 mg, a pacjenci leczeni antybiotykami lub sulfonamidami wymagają większego spożycia biotyny w dawce dziennej-przynajmniej 25 mcg. Surowe białko jaja ogranicza przyswajanie Biotyny przez organizm.

W nieugotowanym białku jaja występuje, bowiem białko zwane awidyną o masie cząsteczkowej 45000, które wiąże biotynę i uniemożliwia jej przyswajanie. Niekorzystnie na biotynę działa także woda, sulfonamidy, estrogeny, przetworzona żywność i alkohol.

Biotyna obecna jest w niewielkich ilościach w większości produktów spożywczych. Do najbogatszych źródeł biotyny należą:

Po trzecie selen.

oraz tkanek przed szkodliwym działaniem wolnych rodników.

Pomaga również zachować zdrowe włosy i paznokcie.

Jego naturalnymi źródłami są mięso, owoce morza oraz zboża. Różnice pomiędzy obszarami geograficznymi mają swoje odbicie w ilości selenu w roślinach, w tym jego ilości w kłosach zbóż.

Po czwarte cynk.

Selen to znany mikroelement o silnych właściwościach antyoksydacyjnych, który wspiera nasz organizm w walce z wolnymi rodnikami. Jednak niewiele osób wie, że selen odgrywa także istotną rolę w prawidłowym funkcjonowaniu układu odpornościowego oraz tarczycy.

Selen został odkryty w 1817 roku przez Jonsa Berzelius´a. Jego nazwa wywodzi się z greckiego słowa selene oznaczającego księżyc. Jest to niezbędny składnik diety, który skutecznie wspiera zdrowie organizmu. Będąc składnikiem antyoksydacyjnego enzymu – peroksydazy glutationowej – wspiera ochronę komórek

grama więcej niż innych pierwiastków.

Jego dzienne zapotrzebowanie wynosi około 15mg. Opóźnia procesy starzenia. Wpływa korzystnie na metabolizm kolagenu, odpowiada za wzrost włosów, paznokci i regenerację tkanek. Reguluje produkcję łoju i gospodarkę hormonalną.

Ma istotny wpływ na sprawność układu odpornościowego. Jest niezbędny do prawidłowego rozwoju limfocytów T, ułatwia skupienie uwagi i wpływa na pamięć.

Znajdziemy go m.in. w żółtku, rybach i owocach morza, czerwonym mięsie.

Po piąte witaminy dla skóry.

Cynk (pierwiastek ten znajduje się we wszystkich komórkach naszego ciała).

W organizmie człowieka jest go około 2,5

46/47

Witamina E opóźnia pojawianie się zmarszczek, dodaje blasku skórze. To przeciwutleniacz neutralizujący wolne rodniki, odpowiedzialne za niszczenie komórek, nie tylko skóry. Witaminę E można znaleźć w wytłaczanych na zimno olejach roślinnych, miękkich margarynach, maśle, kiełkach, pestkach dyni i słonecznika.

Witamina C - odmładza skórę, działa antyoksydacyjnie. Dotlenia komórki skóry i wzmacnia naczynia krwionośne. Kwas askorbinowy odgrywa również ważną rolę w wytwarzaniu kolagenu, czyli białka odpowiadającego za gęstość skóry.

Jej źródła to papryka, brokuły, brukselka, czarne porzeczki, kiwi, pomarańcze, cytryny, mandarynki.

Witamina A, niezależnie od jej formy, opóźnia proces starzenia się skóry (jest przeciwutleniaczem), chroni błony komórkowe, wspomaga funkcjonowanie tkanki nabłonkowej. Jest bardzo ważna dla dobrego stanu skóry, włosów, paznokci, wzroku i kości. Występuje w marchwi, suszonych morelach, szpinaku, brzoskwiniach, czerwonej papryce i brokułach. „Prawdziwa” witamina w swojej docelowej formie jest natomiast obecna tylko w produktach pochodzenia zwierzęcego - w wątróbce i jajkach.

Wychodząc naprzeciw szczególnym potrzebom kobiet dbających o urodę, powstał bezpieczny i skuteczny preparat, który jako jedyny na rynku zawiera tak wysokie dawki składników aktywnych – Bio-silica®MAX. Wzbogacony selenem oraz dodatkową, wysoką dawką skrzypu polnego i biotyny stanowi idealne rozwiązanie dla kobiet dążących do uzyskania pięknego wyglądu włosów, skóry i paznokci.

Gdy wyglądamy za okno, już nie widzimy śniegu, odczuwamy przyjemną temperaturę, dostrzegamy, że dni stają się coraz dłuższe - oto przyszła wiosna!

Wszystko powoli zaczyna budzić się do życia…. Budzi się wszystko - tylko nie my!

Jesteśmy senni, odczuwamy niebywałe zmęczenie, nie możemy się na niczym skoncentrować, a złe samopoczucie powoduje, że stajemy się rozdrażnieni i wybuchowi.

Mogą to być przejawy przemęczenia wiosennego.

Co to jest?

Syndrom przemęczenia wiosennego możemy określić jako zespół objawów, do których należą m.in: ogólne osłabienie, złe samopoczucie, senność, brak koncentracji, bóle głowy, apatia, wyczerpanie i ponury nastrój . Objawy te nasilają się na przełomie zimy i wiosny i mogą się utrzymywać nawet kilka tygodni. Jest to czas, kiedy nasz organizm przestawia się z systemu funkcjonowania w okresie jesienno-zimowym na nowy rytm wiosenno-letni. W organizmie zmienia się wtedy praca układu krążenia, poziom hormonów oraz metabolizm.

Przyczyny Zima, choć piękna, nie jest najlepszym czasem dla ludzkiego organizmu, a w połączeniu ze złymi nawykami może niekorzystnie odbić się na zdrowiu.

Po pierwsze – dieta.

Nasza zimowa dieta jest dość uboga w warzywa i owoce. Jeśli dodamy do tego złe nawyki żywieniowe, czyli spożywanie „w biegu” wysoko przetworzonych produktów, możemy dość szybko odczuć skutki niedoboru podstawowych witamin i mikroelementów.

Po drugie – brak słońca.

Zimą dni są krótsze, często pochmurne, co naturalnie ogranicza ilość promieni słonecznych, a jak się okazuje są one niezbędne m.in. do zachowania dobrego samopoczucia. To pod wpływem tychże promieni przysadka mózgowa produkuje serotoninę, potocznie zwaną „hormonem szczęścia”, który odpowiada za nasz dobry nastrój. Od ilości światła zależy też produkcja innego hormonu – melatoniny, odpowiedzialnej za dobowy cykl snu i czuwania. Im mniej słońca, tym większy poziom melatoniny, która sprawia, że czujemy się senni. Spada rów-

nież poziom witaminy D, która, syntetyzując się pod wpływem promieni słonecznych, wspomaga układ odpornościowy oraz pracę tarczycy – gruczołu pośrednio odpowiedzialnego za utrzymanie naszego dobrego samopoczucia.

Po trzecie – brak ruchu

Zimne i wietrzne dni nie zachęcają do wychodzenia z domu, tak więc głównie spędzamy czas w zamkniętych pomieszczeniach – w pracy, w domu, ograniczając obecność na świeżym powietrzu i ruch do niezbędnego minimum. Brak ruchu w połączeniu z nieodpowiednią dietą – bogatą w tłuszcze zwierzęce i węglowodany - może także spowodować niechciany przyrost wagi.

Możesz sobie pomóc!

Co zrobić, żeby poczuć się lepiej?

Przede wszystkim należy zmienić dietę. Naszym codziennym zwyczajem powinno stać się spożywanie świeżych owoców i warzyw, które dostarczą organizmowi niezbędnych witamin i soli mineralnych. Oprócz nich do naszej diety powinno zawitać pełnoziarniste pieczywo, chude mięso, ryby oraz nabiał.

Szczególną uwagę powinniśmy poświęcić na uzupełnienie diety w produkty zawierające witaminy z grupy B, w tym produkty pełnoziarniste, jaja, warzywa strączkowe i orzechy. Dlaczego witaminy z grupy B są tak ważne? Ponieważ zmniejszają uczucie zmęczenia i znużenia, pomagają utrzymać prawidłowe funkcje układu nerwowego i odpornościowego oraz korzystnie wpływają na stan skóry. Również ważne są mikroelementy, m.in. magnez, który pomaga nam walczyć ze stresem, potas, który reguluje pracę serca czy cynk, który wzmacnia odporność. Jeśli mamy trudności z utrzymaniem zbilansowanej diety, możemy wspomóc nasz organizm odpowiednią suplementacją. Takie kompleksowe preparaty witaminowo-mineralne są często wzbogacone naturalnymi wyciągami roślinnymi,

Badania naukowe potwierdziły następujące właściwości żeń-szenia: • działa korzystnie na stan zmęczenia i uczucie znużenia, • sprzyja utrzymaniu należytej sprawności fizycznej, • wzmacnia koncentrację, koordynację oraz czujność organizmu, • wspomaga czynności układu odpornościowego, • poprawia kondycję seksualną, • uczestniczy w utrzymaniu witalności organizmu. które uzupełniają ich działanie. Rośliną najbardziej znaną ze swoich właściwości pobudzających i przywracających witalność jest żeń-szeń – od tysięcy lat wykorzystywany w tradycyjnej medycynie Wschodu. Jego skuteczność i właściwości potwierdziły wieloletnie badania oraz pozytywna opinia Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA).

Jeśli chodzi o brak słońca, to nie mamy na nie wpływu, ale możemy zatroszczyć się o nasze dobre samopoczucie. Przede wszystkim powinniśmy zapewnić sobie odpowiednią ilość odpoczynku i snu. Pośpiech i stres tylko pogłębią niepokojące objawy przemęczenia. W tym czasie powinniśmy nieco zwolnić tempo życia i dostosować je do własnych możliwości. A jeśli nie możemy sobie na to pozwolić? Jeśli czujemy się nad wyraz rozdrażnieni i ze-

Sposoby na wiosenne przemęczenie: • zmień dietę, • uzupełnij niedobory witamin i minerałów, • odpocznij i odstresuj się, • zapewnij sobie odpowiednią długość snu, • poruszaj się na świeżym powietrzu.

48/49

stresowani, nie musimy od razu sięgać po leki, ale możemy wspomóc nasz organizm ziołami, które tradycyjnie są wykorzystywane w medycynie naturalnej – np. melisą, szyszkami chmielu czy tajemniczo brzmiącą ashwagandhą (stosowana od stuleci w medycynie Wschodu). One łagodnie nas wyciszą i uspokoją, zapewnią też zdrowy i spokojny sen.

Również ważnym sposobem walki z wiosennym przemęczeniem jest ruch. Umiarkowany wysiłek fizyczny na świeżym powietrzu, np. spacer, pobudzi nasz układ krwionośny oraz wpłynie na odpowiednie dotlenienie organizmu. Poza tym jest to świetny sposób na pozbycie się dodatkowych kilogramów, które zostały nam po zimie.

Zmieńmy nawyki i zamieńmy wiosenne przemęczenie na wiosenną energię!

gold_zen_szen_203x257mm_DRUK.pdf 1 2016-02-25 15:23:41

C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

Woda Każdy z Was wie, że woda jest ważna w procesach życiowych, ale czy potraficie wymienić, choć kilka funkcji, które spełnia?

50/51

W

nowi około 75% masy ciała, podczas gdy u osoby w podeszłym wieku już tylko 50% owej masy. Spadek jej zawartości o 10% związany jest ze spadkiem beztłuszczowej masy ciała.

ŻYCIODAJNA WODA Woda stanowi przeciętnie około 60% masy ciała człowieka dorosłego, jednak jej zawartość zmienia się w różnych okresach życia. U noworodka woda sta-

Woda znajduje się w tzw. przestrzeniach wodnych: wewnątrzkomórkowej i pozakomórkowej. Płyn wewnątrzkomórkowy zawiera 2/3 wody ustrojowej, a pozostałą jej część stanowi płyn pozakomórkowy.

Przestrzeń nazywana pozakomórkową składa się z wody pozanaczyniowej i wewnątrznaczyniowej, która zawarta jest w osoczu. Przemieszcza się ona w organizmie i gwarantuje transport składników odżywczych, tlenu, hormonów do komórek oraz produktów przemiany materii i CO2, które są usuwane z komórek.

poprzednim numerze poradnika mieliście okazję zapoznać się z przewodnikiem po badaniach laboratoryjnych, który dotyczył najważniejszych elektrolitów w organizmie. Kontynuując tę tematykę, chcielibyśmy napisać o gospodarce wodno – elektrolitowej ustroju i znaczeniu wody w organizmie. Szczególną uwagę zwrócimy na mogące mieć poważne skutki dla zdrowia odwodnienie, czyli zespół zaburzeń wywołanych utratą płynów ustrojowych.

Woda U noworodka woda stanowi około 75% masy ciała, podczas gdy u osoby w podeszłym wieku już tylko 50% owej masy.

Oprócz zmian ilości wody w ciągu życia człowieka zmieniają się także proporcje między wodą pozakomórkową a wewnątrzkomórkową. Stosunek objętości pierwszej z wymienionych wód do drugiej (wewnątrzkomórkowej) obniża się podczas wzrostu.

Każdy z Was wie, że woda jest ważna w procesach życiowych, ale czy potraficie wymienić, choć kilka funkcji, które spełnia? Poniżej przedstawiamy najważniejsze z nich: jest materiałem budulcowym – stanowi strukturalną część wszystkich komórek i tkanek; stanowi środowisko procesów życiowych przebiegających w organizmie;

jest doskonałym rozpuszczalnikiem wielu składników; jest niezbędna do odpowiedniego przebiegu procesów trawienia – umożliwia nie tylko formowanie kęsów, ale także przesuwanie się treści pokarmowej, sprzyja też odpowiedniemu działaniu enzymów trawiennych; reguluje temperaturę ciała;

umożliwia prawidłową ruchliwość stawów i pełni swego rodzaju ochronę narządów wewnętrznych.

Każdego dnia dostarczamy organizmowi wodę z dwóch źródeł, pierwsze z nich to codzienna dieta (około 2300 ml - napoje oraz potrawy), drugie natomiast (około 300ml) to synteza wewnętrzna wody ze

składników pokarmowych tłuszczów, węglowodanów i białek. Pamiętajmy, że dodatni bilans wodny występuje w czasie wzrostu i ciąży, a poza tymi dwoma okresami jej zawartość w organizmie powinna być utrzymywana na stałym poziomie.

Spożywanie płynów jest nadzorowane przez mechanizmy nazywane ho

Rodzaje odwodnienia ODWODNIENIE HIPOTONICZNE

ODWODNIENIE HIPERTONICZNE

ODWODNIENIE IZOTONICZNE

Gdy niedoborowi sodu towarzyszy niższy niedobór wody, dochodzi do odwodnienia hipotonicznego – utrata elektrolitów przewyższa utratę wody. Wraz ze spadkiem stężenia jonów sodowych w osoczu obniża się jego osmolarność, a woda z przestrzeni pozakomórkowej przepływa do wnętrza komórki.

Kiedy spożywamy za mało wody lub dochodzi do nadmiernej jej utraty, powstaje - odwodnienie hipertoniczne – utrata wody przewyższa w tym wypadku utratę elektrolitów. Wzrasta wtedy stężenie sodu w osoczu i jego osmolarność, co prowadzi do zmniejszenia objętości płynu poza- i wewnątrzkomórkowego.

Występuje, gdy utrata elektrolitów jest równoważna z utratą wody. Charakteryzuje się ono zmniejszeniem objętości płynu pozakomórkowego przy niezmienionej objętości płynu wewnątrzkomórkowego.

Przyczyny Utrata elektrolitów z sokami przewodu pokarmowego: wymioty, biegunki, przetoki pooperacyjne, przetoki jelitowe; Straty elektrolitów przez skórę: gorączka, praca w wysokich temperaturach, rozległe oparzenia, wysiękowe zmiany zapalne skóry; Straty nerkowe elektrolitów: przewlekłe choroby nerek, zespół utraty sodu po wylewach do mózgu, nadmierna sekrecja wazopresyny po dużych zabiegach chirurgicznych, niedoczynność kory nadnerczy, nadmierne przyjmowanie leków moczopędnych; Utrata elektrolitów z jam ciała: powtarzane nakłucia jamy opłucnej i otrzewnej.

Przyczyny Brak lub upośledzenie fizjologicznego odruchu pragnienia: po urazach głowy, osoby nieprzytomne, niemowlęta; Niewystarczające dostarczanie wody: u rozbitków pijących wodę morską, na pustyni, u osób odżywianych przez zagłębnik żołądkowy; Utrata wody przez skórę: wysiłek fizyczny, gorączka, przy wysokich temperaturach; Utrata wody przez nerki: przewlekłe choroby nerek, moczówka prosta, w ostrej niewydolności nerek.

Leczenie: Leczenie:

przyczynowe i uzupełnianie niedoborów wody płynami bezelektrolitowymi

przyczynowe i uzupełnianie niedoborów sodu 52/53

Przyczyny Utrata płynów z przewodu pokarmowego: wymioty biegunka, przetoki pooperacyjne; Ograniczenie podaży wody i elektrolitów.

Leczenie: uzupełnianie niedoborów wody i elektrolitów

Bez wody człowiek może przeżyć od 4 do maksymalnie 7 dni.

Długotrwałe odwodnienie prowadzi do utraty siły, osłabienia odporności organizmu, utraty świadomości, uszkodzenia organów wewnętrznych, a następnie do śmierci.

meostatycznymi. Równowaga wodna kontrolowana jest przez podwzgórze (kontroluje pragnienie) i wazopresynę (hormon antydiuretyczny), która wytwarzana jest przez podwzgórze i wydzielana przez tylny płat przysadki mózgowej oraz w toku czynności nerek. Największa wymiana wody zachodzi w nerkach, które są odpowiedzialne za filtrowanie około 140 litrów osocza na dobę!

Z tak ogromnej ilości około 99% wody ulega absorpcji zwrotnej w kanalikach nerkowych. Można powiedzieć, że komórki kanalików nerkowych posiadają zdolność do rozpoznawania potrzebnych organizmowi składników, produktów przemiany materii (m.in. mocznika, kwasu moczowego, kreatyniny) oraz składników mineralnych (sód, potas, wapń, magnez) w takim stopniu, by zachować odpowiednią równowagę elektrolitową.

Wchłonięta woda wraca do krwiobiegu.

NAJCZĘSTSZE PRZYCZYNY wymioty biegunka poty wielomocz ograniczenie podaży płynów choroby współistniejące leki.

ciała obniża Twoją wydolność fizyczną.

Niedobór wody wynoszący 5-8% masy ciała powoduje nasilenie niewydolności fizycznej i psychicznej, a przy niedoborze wody - 20% może dojść nawet do zgonu.

Na niedobór płynów szczególnie wrażliwe są niemowlęta, ponieważ w ich przypadku dzienna utrata wody wynosi nawet 15% całkowitej masy ciała. Inną grupą szczególnie narażoną na większe utraty wody są osoby w podeszłym wieku, które nie odczuwają tak dużego pragnienia niż wynosi fizjologiczne zapotrzebowanie organizmu. Poza tym nerki osób starszych wykazują mniejszą sprawność reabsorbcji wody i niektórych składników mineralnych w części wstępującej kanalików nefronów.

C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

NAJCZĘSTSZE KONSEKWENCJE bóle i zawroty głowy, zaburzenia mowy, zaburzenia funkcji poznawczych, zaburzenia elektrolitowe – mogą prowadzić do zaburzeń rytmu serca, wydalania moczu, przednerkowej niewydolności, hipotonii ortostatycznej, zmiany ciśnienia krwi, zaparć, spadku masy ciała, upośledzenia wydzielania śliny, suchości skóry i śluzówek.

PODSUMOWANIE Organizm człowieka nie może magazynować większej ilości wody, dlatego musi ona być stale dostarczana w celu jego prawidłowego funkcjonowania. Zbyt mała podaż płynów może prowadzić do odwodnienia, którego następstwem są poważne dla zdrowia zaburzenia.

Odwodnienie w granicach 2-3% masy

Nerki Największa wymiana wody zachodzi w nerkach, które są odpowiedzialne za filtrowanie około 140 litrów osocza na dobę!

Jednak najczęściej odwodnienie występuje u osób cierpiących na biegunkę, wymioty, gorączkę, infekcje oraz niektóre choroby przewlekłe - w cięższych przypadkach niezbędna może okazać się hospitalizacja. Bardzo ważne w takich dolegliwościach jest przyjmowanie odpowiednich produktów nawad-

niających zalecanych w zaburzeniach gospodarki wodno - elektrolitowej, takich jak np. Hydratonic o wyśmienitym smaku malinowym.

hydratonik_med_i_fast_203x257mm_DRUK.pdf 1 2016-02-25 11:12:53

C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

na

skurcze 56/57

C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

chela mag_skurcz_i_musujace_203x257mm_DRUK.pdf 1 2016-02-25 11:36:52

C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

lekko SMACZNIE, ZDROWO

Przepisy przygotowała Pani

Katarzyna Kosmala

PREMIERA!

TYLKO U NAS

10

UNIKATOWYCH

PRZEPISÓW

KULINARNYCH

Zupa krem z brokułu z płatkami migdałowymi Składniki (na 4 porcje): 1 mały brokuł, 2 ziemniaki, 2 cebule, 1 łyżka masła klarowanego, Sól, pieprz, 4 łyżki płatków migdałowych.

Wykonanie: 1. Ziemniaki obieram i kroję w kostkę, dodaję oczyszczone, pokrojone brokuły.

2. Zalewam wodą i gotuję (ok. 1 l wody).

3. Cebule siekam w kostkę i podsmażam na maśle klarowanym.

4. Usmażone cebule dodaję do gotujących się warzyw.

5. Dodaję sól i pieprz do smaku.

6. Gdy warzywa zrobią się miękkie, ucieram zupę blenderem.

7. Płatki migdałowe podprażam na suchej patelni.

8. Gotowy krem podaję z przygotowanymi płatkami migdałowymi.

Zupa krem z kurkumą Składniki (na 4 porcje): 2 ziemniaki, 2 marchewki, ½ pora, Sok z ½ cytryny, Kurkuma, sól, pieprz, 3 cebule, 1 łyżka masła klarowanego, 4 łyżki płatków owsianych (mogą być jaglane).

Dodatkowo: ½ szklanki ziaren słonecznika. pergaminem.

Wykonanie: 1. Ziemniaki, marchewkę obieramy, kroimy w kostkę i zalewamy wodą (ok. 1 litr).

2. Masło rozpuszczamy na patelni, dodajemy posiekaną w kostkę cebulę i posiekany por.

3. Podsmażamy, aż cebula i por zmiękną.

4. Podsmażone warzywa dodajemy do gotującego się wywaru z warzywami.

5. Do zupy dodajemy płatki owsiane.

6. Gotujemy, aż warzywa (marchewka i ziemniaki) będą miękkie.

7. Do zupy dodajemy przyprawy, sok z cytryny i ucieramy blenderem na jednolitą masę.

8. Ziarna słonecznika przypiekamy na suchej patelni.

9. Zupę nalewamy do miseczek i posypujemy ziarnami słonecznika.

Sałatka z kurczakiem i żurawiną

Makaron pełnoziarnisty ze szpinakiem i serem mascarpone Składniki (na 4 porcje): 1 opakowanie sera mascarpone 250 g, 1 opakowanie szpinaku (500 g), 4 ząbki czosnku, 2 cebule, Sól i pieprz, 2 łyżki masła klarowanego, 300 g makaronu pełnoziarnistego, 4 łyżki sera żółtego startego ma tarce.

Wykonanie: 1. M akaron gotuję w osolonej wodzie, tak aby się nie rozgotował.

2. Cebule siekam w kostkę.

3. M asło klarowane rozpuszczam na patelni, dodaję cebule i podsmażam.

4. D odaję przeciśnięty przez praskę czosnek.

5. D odaję umyty szpinak (nie siekam , daję całe liście). Gdy warzywa zmiękną, dodaję ser mascarpone i mieszam.

Ser powinien się całkowicie rozpuścić.

6. G otowy szpinak mieszam z makaronem i posypuję żółtym serem.

Składniki (na 4 porcje): 1 filet z kurczaka, 7 łodyg selera naciowego, ½ szklanki żurawiny suszonej, Sól, pieprz, Pęczek koperku.

Sos: 2 łyżki jogurtu naturalnego, 1 łyżka majone, 3 łyżki soku z cytryny, Sól, pieprz.

60/61

Wykonanie: 1. P ierś zalewam wodą, solę i gotuję do miękkości.

2. P rzestudzoną pierś kroję na małe kawałki.

3. S eler naciowy kroję na cieniutkie plastry.

4. Koperek siekam drobno.

5. P rzygotowaną pierś z kurczaka, posiekany koperek, seler naciowy i żurawinę łączę i mieszam.

6. S os: wszystkie składniki przeznaczone na sos mieszam, doprawiam przyprawami.

7. G otowy sos wlewam do przygotowanych składników i mieszam.

Kule serowe w płatkach migdałowych i szczypiorku Składniki (na 4 porcje): 1 kostka sera białego półtłustego, 4 plastry łososia wędzonego, 6 rzodkiewek, Sól i pieprz, Pęczek szczypiorku, 5 łyżek płatków migdałowych.

Wykonanie: 1. Ser ucieramy widelcem, dodajemy soli, pieprzu i mieszamy.

2. Łososia siekamy drobno, rzodkiewki ścieramy na grubych oczkach tarki.

3. Łososia i rzodkiewki dodajemy do twarogu i mieszamy.

4. Szczypior siekamy drobno.

5. Na jednym talerzyku układamy posiekany szczypiorek, na drugim płatki migdałowe.

6. Z masy serowej małą łyżeczką nabieramy porcje sera z dodatkami i formujemy kulki.

7. Część kulek obtaczamy w płatkach migdałowych, a część w posiekanym szczypiorku.

8. Kuleczki układamy na talerzyku.

9. Można je podać z pieczywem.

Kasza gryczana z indykiem i papryką Składniki (na 4 porcje): 1 papryka czerwona, 2 papryki żółte, Pęczek pietruszki, 2 cebule, 2 łyżki masła klarowanego, 300 g fileta z indyka, Sól, pieprz, 250 g kaszy gryczanej.

Wykonanie: 1. Kaszę gotuję do miękkości w ok. 0,5 l wody. Po zagotowaniu wody wsypuję kaszę.

2. Masło klarowane rozpuszczam na patelni, dodaję posiekaną w kostkę cebulę i zasmażam.

3. Dodaję pokrojony w kostkę filet z indyka, smażę, doprawiam do smaku.

4. Gdy mięso będzie już miękkie, dodaję pokrojoną w kostkę paprykę żółtą i czerwoną.

5. Gdy papryka lekko zmięknie, dodaję ugotowaną kaszę, doprawiam i chwilę wszystko podsmażam.

6. Danie posypuję posiekaną pietruszką.

Sałatka z grillowanym indykiem Składniki (na 4 porcje): Suche: 1 awokado, 1 grejpfrut, 1 pomarańcza, 2 garście orzechów włoskich, Pęczek koperku, Pęczek szczypiorku, 10 plastrów fileta z indyka, ½ czerwonej papryki, 1 łyżka masła klarowanego.

Sos: 2 łyżki jogurtu naturalnego gęstego, Sól, pieprz.

Owsianka migdałowo-bananowa

Wykonanie: 1. Plastry fileta - jeśli są duże, można przekroić na połówki - posypujemy przyprawami.

2. Na patelni do grillowania rozpuszczamy masło klarowane i układamy filety.

3. Grillujemy z dwóch stron i układamy na ręczniku papierowym.

4. Grejpfruta i pomarańczę obieramy i dzielimy na mniejsze części.

5. Awokado obieramy i kroimy na plastry.

6. Orzechy siekamy.

7. Paprykę kroimy w drobną kostkę.

8. Jogurt mieszamy z solą i pieprzem, a następnie ucieramy.

9. Na talerzu układamy na przemian awokado, mięso, cząstki grejpfruta i pomarańczy.

10. Do środka wlewamy sos.

11. P osypujemy koperkiem, posiekanym szczypiorkiem, papryką i orzechami włoskimi.

Składniki (na 2 porcje): 4 łyżki płatków owsianych, 4 łyżki płatków migdałowych, 2 banany, 100 ml mleka, 100 ml jogurtu naturalnego, Szczypta cynamonu.

62/63

Wykonanie: 1. P łatki owsiane i płatki migdałowe zalewamy na noc mlekiem ( lub przynajmniej na 2-3 godz.) i odstawiamy w chłodne miejsce.

2. N astępnego dnia do namoczonych płatków dodajemy jogurt naturalny, szczyptę cynamonu oraz banany.

3. M iksujemy blenderem na jednolitą masę.

4. O wsiankę rozlewamy do szklanek.

Pieczone jabłka z orzechami, migdałami i cynamonem Składniki (na 2 porcje): 2 jabłka, 2 łyżki posiekanych orzechów włoskich, 2 łyżki płatków migdałowych, Cynamon, Sok z ½ cytryny, Liście mięty.

Wykonanie: 1. Jabłka myjemy, kroimy na połówki i usuwamy gniazda nasienne.

2. Polewamy sokiem z cytryny, posypujemy cynamonem, migdałami i orzechami.

3. Układamy w formie do pieczenia i pieczemy ok. 20-25 minut w temp. 180C. 4. Po wyjęciu z piekarnika posypujemy posiekanymi liśćmi mięty

Miętowe smoothie z mango Składniki (na 2 porcje): 3 kiwi, Sok z ½ cytryny, 6 nektarynek, 1 mango, Liście świeżej mięty, 2 łyżki jogurtu naturalnego.

Wykonanie: 1. Kiwi obieramy ze skórki i kroimy w kawałki.

2. Nektarynki obieramy ze skórki, dzielimy na kawałki.

3. Wyciskamy sok z cytryny.

4. Obieramy mango i kroimy na kawałki.

5. Przygotowane owoce łączymy, dodajemy jogurt naturalny, liście mięty i ucieramy blenderem.

6. Smoothie rozlewamy do szklanek.

CHCESZ, ŻEBY TO WŁASNIE TWÓJ PRZEPIS POJAWIŁ SIĘ W KOLEJNYM PORADNIKU? WEŹ UDZIAŁ W KONKURSIE KULINARNYM! Dwa najlepsze przepisy zostaną opublikowane w kolejnym numerze, a ich autorzy otrzymają zestaw preparatów od firmy Olimp Laboratories®

Czekamy na Twój ulubiony przepis wraz ze zdjęciem (jak najlepszej rozdzielczości min.700kb).

Prześlij go na adres:

konkurs-kulinarny@olimp-labs.com 64/65

Na odporność organizmu powinniśmy pracować cały rok. To ona chroni nas przed wirusami i walczy z nimi, także z bakteriami oraz innymi szkodliwymi drobnoustrojami. Duże wahania temperatur w okresie przesilenia wiosennego, zmęczony umysł, stres i nieodpowiednia dieta – to tylko niektóre przyczyny naszych zmagań z grypą i przeziębieniami. Warto więc o odporność zadbać już dziś i sięgać po naturalne oraz sprawdzone metody wzmacniające nasz układ immunologiczny.

Ruch i aktywność fizyczna

Odpowiednia dieta

Najlepszym sposobem na zbudowanie odporności organizmu jest aktywny tryb życia. Sport wpływa korzystnie na naturalny system immunologiczny.

Ruch pobudza bowiem krążenie krwi, dzięki czemu transportuje ona dostateczną ilość tlenu i substancji odpornościowych do błony śluzowej, czyli warstwy wyścielającej wewnętrzne przewody poszczególnych narządów.

Jeszcze teraz, w okresie przedwiosennym mamy szansę zahartowania organizmu przed czyhającymi wokół wirusami. Najlepszą realizacją tego celu jest uprawianie różnych sportów zarówno zimowych, jak i letnich, skuteczny okazuje się jogging, niezawodne są też długie spacery. Pamiętajmy, że ruch na świeżym powietrzu nie tylko pozwoli nam na dotlenienie organizmu, ale również wpłynie na obniżenie poziomu cholesterolu oraz usprawni układ oddechowy.

Aby organizm był w stanie bronić się przed chorobami, należy zapewnić mu źródło energii – najlepiej przez dostarczanie odpowiednich produktów żywnościowych. Warto zatem spożywać ryby, przede wszystkim ze względu na zawarty w nich tran. Do posiłków można również dodawać musztardę, curry, oregano, czerwoną paprykę i imbir, czyli przyprawy znane ze swych zdrowotnych właściwości.

66/67

W naszym menu nie powinno zabraknąć także owoców, zwłaszcza cytrusów. Nalewki z dzikiej róży, świeżo wyciskane soki z pomarańczy czy jabłko schrupane w przerwie w pracy mają zbawienny wpływ na nasz układ immunologiczny, przede wszystkim dzięki zawartej w nich witaminie C, która uszczelnia naczynia krwionośne i utrudnia wirusom rozprzestrzenianie się w naszym organizmie. Ponieważ witaminę tę można znaleźć również w natce pietruszki, brokułach, szpinaku czy też czarnej porzeczce, w łatwy sposób może

Przełom dla witaminy C

Odporność a witamina C

stać się ona elementem naszej codziennej diety.

Badania Instytutu Żywności i Żywienia w Warszawie wskazują, że Polacy nie przyjmują z pożywieniem wystarczających dawek witaminy C. Choć jest jej dużo w pożywieniu, należy do najmniej trwałych witamin. Jest bardzo wrażliwa na ogrzewanie, suszenie i inne procesy wykorzystywane podczas obróbki produktów żywnościowych.

Mając to na uwadze, warto rozpatrzyć również inne możliwości dostarczenia naszemu organizmowi witaminy C, np. poprzez stosowanie suplementów diety.

Zwykła witamina C jest mniej skuteczna od nowoczesnych jej form.

Aby mogła stać się aktywna w naszym organizmie, musi przebyć długą i trudną drogę. Po połknięciu ma do pokonania dwie bariery. Po pierwsze, musi przejść przez przewód pokarmowy i zostać wchłonięta do krwi. Po drugie, musi przedostać się do wnętrza komórki, w której jest potrzebna. Im szybciej dana forma witaminy C potrafi przedostać się przez obie te bariery i im dłużej pozostaje aktywna w organizmie, tym większe przynosi korzyści. W aptekach większość preparatów zawiera witaminę C w zwykłych formach, takich jak kwas askorbinowy czy askorbinian wapnia. Niestety, wchłaniają się one wolno, a ponadto pozostają w organizmie krótko, gdyż są szybko z niego wydalane. Takie działanie jest efektem ich budowy chemicznej oraz słabej przenikalności przez tkanki.

W ostatnich latach wielu naukowców starało się stworzyć taką formę witaminy C, która byłaby najbardziej skuteczna. W końcu nastąpił duży przełom. Na rynku pojawiła się witamina-C w nowej, doskonalszej formie o nazwie PureWay C. Badania naukowe wykazały jej wyższość nad zwykłymi formami tej witaminy.

Okazało się, że cechuje się ona wysoką biodostępnością i szybkim wchłanianiem do krwi. Dzięki swojej budowie o wiele lepiej przedostaje się też przez błony komórkowe. Oznacza to, że jest znacznie skuteczniejsza. Jest dostępna na rynku w dwóch postaciach, a mianowicie w kapsułce oraz tabletce musującej.

Dbajmy o siebie, tym bardziej że możemy to robić w bardzo prosty sposób, nabywając nawyków żywieniowych, chęci do aktywności na świeżym powietrzu czy też pamiętając o suplementacji. Tak niewiele działań może nas uchronić przed nadmiernymi infekcjami i gorszym samopoczuciem oraz zaowocować dużo większą kondycją i poprawą naszego stanu zdrowia.

C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

gold_vit_c_1000_i_musujaca_203x257mm_DRUK.pdf 1 2016-02-25 11:42:39

C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

e i c k a r D t w e i n a i w Odży O e i b o r o h i po c HOMEOSTAZA = RÓWNOWAGA?

rganizm każdego człowieka dąży do zachowania homeostazy, czyli zachowania równowagi środowiska wewnętrznego organizmu niezależnie od wpływów otoczenia. Składową tego procesu jest utrzymanie tzw. równowagi kwasowo – zasadowej organizmu. Jest to stan w którym stosunek kationów do anionów w naszych płynach ustrojowych znajduje się w stanie równowagi dynamicznej, warunkującej odpowiedni przebieg procesów biochemicznych oraz pH. Możemy powiedzieć, że największą stabilność z płynów ustrojowych ma krew ponieważ optymalny zakres pH dla większości przemian metabolicznych wynosi od 7,35 do 7,45.

W naszym organizmie w wyniku pożywienia, które spożywamy powstają różne produkty zakwaszające organizm:

Część III

kwas węglowy z przemian białek kwas mlekowy z przemian węglowodanów i tłuszczów kwas siarkowy z aminokwasów siarkowych kwas fosforowy z fosfolipidów

wapnia, magnezu), co może prowadzić do kamicy nerkowej wzrost ciśnienia tętniczego apatia nasilone wypadanie włosów łamliwość paznokci nadmierna potliwość bóle stawów lub mięśni

Należy także pamiętać, że zmiany wartości pH płynów ustrojowych mają duży wpływ na losy i przemiany substancji farmakologicznie czynnych w organizmie. Ważne dla was jest zapamiętanie, że pierwiastkami kwasotwórczymi są fosfor, chlor i siarka, natomiast do pierwiastków zasadotwórczych należą wapń, sód, magnez, potas i żelazo.

Długo trwający stan zaburzonej równowagi kwasowo – zasadowej może prowadzić do niekorzystnych następstw zdrowotnych.

ku e i w w b ó s o e Odżywiani podeszłym uczucie zmęczenia brak łaknienia migrena senność zwiększone wydalanie z moczem składników mineralnych (sodu,

PRODUKTY WYSOKO KWASOTWÓRCZE PH 5,9 - 5,0: mięso i wędliny - szczególnie wieprzowina cukier i produkty zawierające cukier

Jeśli równowaga kwasowo - zasadowa przesunięta jest do wartości niższych pH mówimy o kwasicy, jeśli natomiast pH przesunięte jest w kierunku wartości większych od przeciętnych mówimy o zasadowicy!

Utrzymywanie odpowiedniej równowagi przez organizm zależy zarówno od czynników zewnętrznych i wewnętrznych. Do czynników wewnętrznych zaliczamy: układy buforowe (wodorowęglanowy, białczanowy, fosforanowy), usuwanie nadmiaru dwutlenku węgla przez płuca, wydalanie kwasów i zasad przez nerki.

OBJAWY KWASICY:

uża część produktów spożywczych jakie codziennie spożywamy zawiera przewagę pierwiastków kwasotwórczych są to m.in. mięso i przetwory, jaja, ryby i produkty zbożowe. Do produktów alkalizujących zaliczamy warzywa i owoce. Lekko zasadowe jest także mleko i sery twarogowe, które są jedynymi produktami pochodzenia zwierzęcego działającymi alkalizująco na organizm.

S

tarzenie się jest procesemPRODUKTY nieuniknionym i bardzo złożonym fizjologicznie. Prowadzi do sztuczne słodziki SŁABO sprawności czynnościowej białastopniowego mąka pszenna izmniejszania produkty po- się KWASOTWÓRCZE PH DO 7,0: tkanek, narządów, mechanizmów chodne orkisz i pełnoziarniste regulacyjnych i adaptacyjnych organizmu.

Przezprodukty niektórych autorów postrzegane jest jako orkiszowe białydługotrwały ryż proces chorobowy, który dotyczy każdego człowieka. Sugerują oni, że starzenie sery żółte kasza gryczana jest uwarunkowane genetycznie, jednak może być także wynikiem upośledzonej czynności układu kawa makaron sojowy odpornościowego, uszkodzeń spowodowanych przez wolne rodniki, upośledzenie zdolności napraczarna herbata orzechy laskowe wykakao DNA iczy mutacji somatycznych. iTeorii dotyczących starzenia się jest wiele, ale w praktyce nie orzechy nerkowca czekolada wynaleziono magicznego środka, który zatrzymałby ten proces. Przez odpowiednie odżywianie mosól otręby fruktoza żemy jednak wydłużyć życie, polepszyć jego jakość i zapobiegać niektórym nieuchronnym skutkom PRODUKTY ŚREDNIO starzenia się1.

KWASOTWÓRCZE PH 6,9 - 6,0:

ryby POCZĄTEK STAROŚCI jajaI NIEDOŻYWIENIE BIAŁKOWO chleb żytni -ENERGETYCZNE płatki zbożowe makaron pełnoziarnisty ryż brązowy edług klasycznej klasyfikacji Światowej orzeszki ziemne Organizacji Zdrowia piwo (WHO) za osoby w wieku podeszłym uważa się ludzi, którzy ukończyli 59. rok życia. Należy jednak pamiętać, że pojęcie starości jest względne, ponieważ rzadko wiek metrykalny 1 odpowiada biologicznemu, a osoby starsze cechuje duża niejednorodność2. Faktem jest jednak, że grupa osób starszych stanowi stale zwiększającą się część populacji. W niektórych krajach rozwiniętych jest to najszybciej rozrastająca 2 się grupa wiekowa.

Tę zmianę demograficzną najbardziej odczuwają jednostki opieki zdrowotnej zajmujące się opieką długoterminową, schorzeniami ostrymi i przewlekłymi.

Szacuje się, że niedożywienie białkowo3 u około 10–38% -kaloryczne występuje osób starszych niewymagających hospitalizacji, u 5–12% osób starszych niewychodzących z domu, u 26–65% starszych pacjentów przebywających w szpitalu i aż u 5–85% osób w wieku 4 podeszłym przebywających w placówkach opiekuńczo-leczniczych3.

W

ZMIANY W FUNKCJONOWANIU ORGANIZMU 5

od względem żywieniowym życie człowieka można podzielić na cztery okresy. Pierwszy to okres wzrostu i rozwoju, który występuje w dzieciństwie i okresie wzrastania. Drugi to tzw. konsolidacja rozpoczynająca się

P

po 20. roku życia i trwająca do wczesne- w średnim wieku. Ten proces związany go okresu po 30. roku życia – dochodzi z utratą mięśni nazwany jest sarkopenią, tutaj do zwiększenia masy kostnej i mię- która postępuje wraz z wiekiem. Spadek śniowej. Najdłużej trwający trzeci okres masy mięśniowej wpływa na obniżanie rozpoczyna się w połowie trzeciej dekady się sprawności i siły mięśniowej4. W jedżycia i trwa mniej więcej do 80 roku życia. nym z badań oceniającym siłę mięśni Jest to granica zapoczątkowująca czwar- i ich wydolność u seniorów wykazano, że ty i ostatni okres życia prowadzący do 40% kobiet od 55 do 64 r. ż., 45% kobiet A OPRÓCZ TEGO: utraty funkcji wielu układów, składu ciała, od 65 do 74 r. ż. i 65% kobiet od 75 do 84 melasy i przetworzone mieszanki miodów r. ż. nie jestpszczelich w stanie podnieść ciężaru 4,5 a czasem prowadząca do uzależnienia potrawy smażone kg (klasyczna torba z zakupami)5. Zmiaod osób trzecich. rafinowane oleje słonecznikowy, uniwersalny, sojowy, palmowy itd. ny te pogłębiają się więc z wiekiem. niektóre strączkowe (soja, groch) oraz ziemniaki bez skórki trzecim etapie życia nieniektóre owoce (żurawiny, borówki, jagody, śliwki) uniknionym procesem jest typu owstawanie sarkopenii jest złożonapoje alkoholowe wszelkiego zmniejszanie się masy mięne stres i uzależnione od wielu czynnitytoń (zarówno papierosy jak i fajka) leki śniowej i zwiększanie masy tłuszczoków. Wśród nich możemy wymiePRODUKTY ZASADOTWÓRCZE pH hormonalne, do 7,0: wej. Oczywiście, procesSŁABO ten może zostać nić: zmiany oporność na kalafior, cebula, inroszponka, i orkiszu odroczony wwarzywa: czasie przez uprawianie insulinękiełki czy pszenicy niski poziom metabolitu wiczereśnie, dojrzałe jabłka, śliwki tensywnych owoce: ćwiczeńwiśnie, fizycznych, jednak taminy D wgruszki, surowicy krwi. Jednym z najherbata zmniejszenie ważniejszych czynników, o którym warto większość zzielona nas odczuwa oliwa z oliwek migdały maślanka wytrzymałości i wydajności fizycznej pamiętać, jest zmniejszenie anabolizmu aminokwasów, co prowadzi do mniejszej PRODUKTY ŚREDNIO ZASADOTWÓRCZE pH 8,0 - 7,1: warzywa: buraki, brokuły, kapusta, marchew, seler, pomidory, chrzan, fasolka szparagowa, kalarepa, por, szczaw, szpinak (gotowany) owoce: dojrzałe banany, słodkie brzoskwinie, mandarynki, pomarańcze, cytryny, maliny, truskawki, awokado, dojrzałe winogrona

W

P

PRODUKTY WYSOKO ZASADOTWÓRCZE pH 9,0 - 8,1: warzywa: bakłażany, dynie, cukinie, ogórki, sałaty liściaste, botwina, szpinak (surowy - sałatki), czarna rzodkiew soki warzywne świeże bez cukru owoce: kiwi, arbuz, ananas soki owocowe świeże bez cukru owoce: daktyle, figi, rodzynki UŻYWKI I NAPOJE ALKOHOLOWE: kawa czarna działa silnie zakwaszająco kawa zbożowa działanie od neutralnego do lekko zasadowego czarna herbata - działa silnie zakwaszająco herbata zielona - działanie słabo zasadotwórcze wytrawne wino - działanie słabo zasadotwórcze piwo ― działanie lekko lub średnio kwasotwórcze alkohole wysokoprocentowe: działanie silnie kwasotwórcze

70/71

stymulacji syntezy białek mięśniowych.

Oprócz spadku masy mięśniowej dochodzi również do zmniejszenia innych białek uczestniczących choćby w odpowiedzi odpornościowej, co skutkuje słabszą odpornością organizmu na choroby.

W

ażną i niebezpieczną dla organizmu zmianą jest utrata masy kostnej, postępująca już od 30. roku życia. U kobiet proces ten jest przyspieszony z uwagi na menopauzę, ale czynnikami potęgującymi zmniejszanie się masy kostnej są również niedożywienie, spadek aktywności fizycznej oraz niedobory wapnia i witaminy D.

o innych ważnych zmian należy zaliczyć spadek całkowitej ilości wody w organizmie, spowodowany głównie spadkiem wody wewnątrzkomórkowej, co wiąże się ze spadkiem masy mięśniowej. Kolejnym następstwem starzenia się organizmu jest spadek podstawowej przemiany materii nawet do 20% między 30. a 75. rokiem życia.

D

nie wielu leków wpływających nie tylko na apetyt, ale także na wchłanianie składników odżywczych, metabolizm i wydzielanie4.

W

ymienione wyżej zmiany fizjologiczne są pogłębiane przez spadek apetytu u osób starszych wywołany zmniejszoną ilością kubków smakowych i słabszą percepcją węchu. Do tego dochodzi także stosowa-

ZMIENIONE ZAPOTRZEBOWANIE NA SKŁADNIKI ODŻYWCZE

T

Nie sposób opisać dokładnie wszystkich zmian zachodzących w organizmie osoby w wieku podeszłym, jednak już te wyżej wymienione powodują zmiany w zapotrzebowaniu organizmu na składniki odżywcze.

Przeciętna podaż energii, jaką zaleca się osobie w wieku podeszłym, powinna być obliczona przez dietetyka lub innego specjalistę z zakresu żywienia, z uwzględnieniem jej stanu zdrowia. Szacuje się

jednak, że u większości osób hospitalizowanych zapotrzebowanie pokrywa podaż 30-35 kcal/kg m.c. na dobę. rzy braku ciężkich chorób nerek i wątroby u osób starszych należy zwrócić uwagę na podaż białka, gdyż ich zapotrzebowanie na ten składnik jest większe i wynosi od 1-1,5 g/kg m.c./dobę. Wzrost podaży białka u osób starszych stymuluje wzrost syntezy białek mięśni. Odpowiednia jego podaż wraz z indywidualnie dobranym programem ćwiczeń fizycznych pozwala na zachowanie masy mięśniowej lub przynajmniej ograniczenie jej utraty6. W tym celu

P

C można z pomocą dietetyka odpowiednio zbilansować swoją dietę, a osoby niemających apetytu lub/i niedożywione mają szansę wspomóc się środkami specjalnego przeznaczenia medycznego, takimi jak Nutramil complex® Protein, który oprócz pełnowartościowego białka zawiera inne składniki odżywcze, a dodatkowo nie zawiera glutenu i laktozy.

S

pożycie tłuszczu powinno wynosić od 20 do 30% całkowitej ilości przyjmowanych kalorii. Należy pamiętać, żeby w diecie osoby starszej znalazły się produkty zawierające niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe, takie jak kwasy tłuszczowe omega-3, olej rzepakowy czy oliwa z oliwek. W celu uzupełnienia tych pierwszych najwygodniejszym rozwiązaniem będzie zakup suplementu diety z olejem rybim, np. Gold Omega 3®.

zęstym schorzeniem pojawiającym się u osób starszych są zaparcia. W celu ich wyeliminowania trzeba dostarczyć organizmowi odpowiednią ilości błonnika, około 2040 g dziennie. Ponieważ błonnik wiąże wodę, przy spożywaniu produktów pełnoziarnistych nie można zapominać o piciu odpowiedniej ilości płynów. Zapotrzebowanie na płyny wynosi 30 ml/kg m.c. lub 1 ml/1 kcal przyjętych pokarmów. Spożycie wody przez mężczyznę ważącego 70 kg powinno wynosić zatem około 2100 ml dziennie.

W

edług najnowszych „Wytycznych suplementacji witaminy D dla Europy Środkowej” opublikowanych w 2013 roku osoby powyżej 65 roku życia powinny spożywać przez cały rok od 800 do 2000 IU (jednostek międzynarodowych) witaminy D dziennie. W wieku podeszłym ryzyko jej niedoboru jest większe, co wynika z ciągłego przebywania osób w pomieszczeniach zamkniętych, mniejszej ekspozycji na promienie słoneczne i słabszego meta-

bolizmu witaminy D. Do kolejnych problemów wieku podeszłego należy zmniejszone spożycie żelaza (anemia) i wapnia (osteoporoza). Biorąc pod uwagę skład indywidualnego jadłospisu osoby starszej, musimy rozważyć, czy będzie potrzebna suplementacja tych minerałów7.

PODSUMOWANIE ależy pamiętać, że osoby w wieku podeszłym są szczególnie narażone na przewlekłe choroby, które mogą prowadzić do niedożywienia.

W szpitalu osoby te powinny być poddawane badaniu przesiewowemu w kierunku niedożywienia i w razie konieczności muszą mieć zapewnioną właściwą opiekę, powiązaną z zaplanowanym sposobem żywienia.. Rodzina opiekująca się osobami starszymi również powinna być czujna i zwracać uwagę na apetyt, spadki masy ciała czy sprawność fizyczną swoich bliskich. Odpowiednie odżywienie pacjenta może mieć bowiem znaczący wpływ na utrzymanie zdrowia i optymalnej dla wieku jakości życia.

N

onieważ wraz z wiekiem dochodzi do obniżenia się tolerancji na węglowodany, należy koniecznie zadbać o to, by były one dostarczane w postaci substancji złożonych (np. produkty razowe, pełnoziarniste, grube kasze).

Duża część osób starszych nie toleruje także mleka ze względu na zawartość laktozy, która prowadzi do wzdęć, gazów czy biegunek. Mleko można zastąpić mlecznymi produktami fermentowanymi, takimi jak jogurt naturalny, kefir czy zsiadłe mleko, będącymi również cennym źródłem wapnia.

P

Bibliografia

1. Karasek M. Aging and biological rhythms. Prz Menopauz 2006; 3: 138-141.

2. Nowicka A. Wybrane problemy osób starszych. Wydawnictwo Impuls. Kraków 2006. str. 17-20.

3. Stanga Z., Allison S.D.,Vanderwonde M., Żywienie osób w wieku podeszłym w Podstawy żywienia klinicznego, 365-386, red. Sobotka. PZWL, Warszawa 2007 4. Sobotka L. i wsp. Podstawy żywienia klinicznego. Wydawnictwo Scientifica. Kraków 2013. s. 581-603.

5. Danneskiold-Samsoe B, Kofod V, Munter J, Grimby G, Schnohr P, Jensen G. Muscle strength and functional capacity in 78-81 year old men and women. Eur J Appl Physiol 1984;52:310-14.

6. Cunha HF, Rocha EE, Hissa M. Protein requirements, morbidity and mortality in critically ill patients: fundamentals and applications. Rev Bras Ter Intensiva. 2013 Mar;25(1):49-55.

7. Płudowski P., Kaczmarewicz E. i wsp.: Wytyczne suplementacji witaminą D dla Europy Środkowej: Rekomendowane dawki witaminy D dla populacji zdrowej oraz dla grup ryzyka deficytu witaminy D. Endokrynol. Pol. 2013; 64 (4).

8. Materiały dydaktyczne dla uczestników kursu specjalistycznego kompleksowa pielęgniarska opieka nad pacjentem z najczęstszymi schorzeniami wieku podeszłego. Warszawa 2013 - http://www.geriatria.ckppip.edu.pl/ 72/73

nutramil_203x257mm_v2_DRUK.pdf 1 2016-02-25 12:00:58

C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

nr

PRZEWODNIK PO BADANIACH

10 LABORATORYJNYCH

BADANIA PRZESIEWOWE Przewodnik pomoże Państwu prawidłowo interpretować wyniki badań laboratoryjnych, a także odpowie na pytanie, z jaką częstotliwością je wykonywać. W tym numerze poradnika zostanie omówiony skrining.

Badanie przesiewowe (skrining) to badanie przy użyciu odpowiedniego testu u osób bez objawów choroby, której on dotyczy. Skrining wykonuje się w całej populacji lub w tzw. grupach wysokiego ryzyka (np.: profilaktyki cukrzycy, raka jelita grubego). Głównym celem badań przesiewowych jest zdiagnozowanie choroby we wczesnym stadium, co daje możliwość podjęcia szybkiej interwencji lekarskiej, która może zmniejszyć śmiertelność oraz zredukować cierpienia pacjentów w danej chorobie. Należy pamiętać, że badanie przesiewowe służy do postawienia wstępnej diagnozy, a ona zawsze musi być potwierdzona innymi badaniami, bardziej specyficznymi dla danej jednostki chorobowej. Testy skriningowe muszą charakteryzować się dużą czułością i swoistością, gdyż zmniejsza to prawdopodobieństwo postawienia fałszywej diagnozy i błędnego poczucia bezpieczeństwa bądź strachu u pacjenta.

wykrycie choroby we wczesnej fazie (najlepiej bezobjawowej wykrywalnej),

74/75

niskimi kosztami wykonania,

BADANIA PRZESIEWOWE I DIAGNOSTYCZNE DLA KOBIET 20-29 lat

30-39 lat

40-49 lat

50-59 lat

Raz na rok

Raz na rok

Raz na rok

Raz na rok

Raz na rok

Morfologia

Raz na rok

Raz na rok

Raz na rok

Raz na rok

Raz na rok

Lipidogram

Co 5 lat

Co 5 lat

Co 5 lat

Co 5 lat

Co 5 lat

Raz na rok

Raz na rok

Raz na rok

Raz na rok

Raz na rok

Raz na rok

Raz na rok

Raz na rok

Raz na rok

Raz na rok

Raz na rok

Raz na rok

Raz na rok

Raz na rok

Raz na rok

Raz na rok

Raz na rok

Raz na rok

Raz na rok

Raz na rok

Raz na rok

Co 3 lata

Co 3 lata

Raz na rok

Raz na 5 lat

Raz na 5 lat

Raz na 5 lat

Raz na 5 lat

Raz na 5 lat

Raz na 5 lat

Raz na 3 lata

Raz na 3 lata

BADANIE

Samobadanie piersi Badanie piersi przez lekarza

Raz na rok

Raz na rok

Badanie per rectum Badanie wzroku RTG klatki piersiowej Kolonoskopia

Raz na 5 lat

BADANIA PRZESIEWOWE I DIAGNOSTYCZNE DLA MĘŻCZYZN 20-29 lat

30-39 lat

40-49 lat

50-59 lat

Raz na rok

Raz na rok

Raz na rok

Raz na rok

Raz na rok

Morfologia

Raz na rok

Raz na rok

Raz na rok

Raz na rok

Raz na rok

Lipidogram

Co 5 lat

Co 5 lat

Co 5 lat

Co 5 lat

Co 5 lat

Raz na rok

Raz na rok

Raz na rok

Raz na rok

Raz na rok

Co 3 lata

Co 3 lata

Co 3 lata

Co 3 lata

Co 3 lata

Raz na rok

Razz na rok

Raz na n rok

Razz na rok

Raz na n rok

Co 3 lata

Co 3 lata

Raz na n rok

Raz na 5 lat

Raz na 5 lat

Razz na 5 lat

Raz na n 5 lat

Raz na 5 lat

Raz na 5 lat

Razz na 3 lata

Raz na n 3 lata

BADANIE

Badanie per rectum Badanie wzroku RTG klatki piersiowej Kolonoskopia

Raz na 5 lat

NORMY LABORATORYJNE WYKORZYSTYWANYCH BADAŃ DIAGNOSTYCZNYCH: GLUKOZA – wartości referencyjne • 3,9–5,5 mmol/l (70–99 mg/dl) Cholesterol całkowity – wartości referencyjne • 3,0–4,9 mmol/l (114–190 mg/dl) Cholesterol LDL – wartości referencyjne • przy bardzo dużym ryzyku sercowo-naczyniowym (s-n): ≤1,8 mmol/l (70 mg/dl) • przy dużym ryzyku s-n: <2,5 mmol/l (100 mg/dl) • przy umiarkowanym ryzyku s-n: <3 mmol/l (115 mg/dl) Cholesterol HDL – wartości referencyjne • Mężczyźni: >1,0 mmol/l (40 mg/dl) • Kobiety: >1,3 mmol/l (50 mg/dl) Triglicerydy – wartości referencyjne • <1,7 mmol/l (150 mg/dl)

Bibliografia

1.Andrzej Zieliński. Najczęściej spotykane błędy w badaniach przesiewowych. „Przegląd Epidemiologiczny”. 56, s. 193–8, 2002.

2.Wronkowski Z. Wczesne wykrywanie nowotworów. Polski Komitet Zwalczania Raka, Warszawa 2000.

76/77

gold_omega_3_203x257mm_DRUK.pdf 1 2016-02-25 11:58:17

C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

ciekawostki medyczne

2

Witamina D w terapii stwardnienia rozsianego

O

d kilku lat wiemy, że niski poziom wskaźnika zaopatrzenia organizmu w witaminę D we krwi (25-hydroksywitaminy D) jest związany ze zwiększonym ryzykiem pogłębiania się stwardnienia rozsianego. Jak wynika z pilotażowego badania, przeprowadzonego przez naukowców z Johns Hopkins University School of Medicine w Baltimore, które ukazało się pod koniec 2015 roku w czasopiśmie Neurology, duże dawki witaminy D3 mogą przynosić korzyści zdrowotne pacjentom chorym na stwardnienie rozsiane dzięki regulacji nadaktywnego układu odpornościowego.

W ostatnio przeprowadzonym badaniu wzięło udział 40 osób z rzutowo-remisyjną postacią stwardnienia rozsianego, które otrzymywały 10 400IU lub 800IU witaminy D3 dziennie przez okres 6 miesięcy. Do eksperymentu nie włączano pacjentów z ciężkim niedoborem tej witaminy. Przypomnijmy, że według nowych wytycznych maksymalna dzienna dawka witaminy D3 dla osób zdrowych powyżej 18 roku życia wynosi 2000IU. Badania krwi przeprowadzono na początku prac badawczych, po trzech i sześciu miesiącach.

U osób przyjmujących wyższe dawki witaminy D3 stwierdzono zmniejszenie stężenia prozapalnej cytokiny - interleukiny 17 (IL17) wytwarzanej przez aktywo-

wane limfocyty CD4+. Każdy wzrost stężenia 25-hydroksywitaminy D o 5 ng/ml (u osób, u których stężenie było o 18 ng/ml wyższe od poziomu bazowego) prowadziło do 1% spadku IL-17 we krwi. U osób przyjmujących niższe dawki witaminy D3 nie zanotowano takich zmian. Badanie to udowadnia, że witamina D posiada właściwości immunomodulujące.

Naukowcy są przekonani, że optymalny poziom 25-hydroksywitaminy D we krwi u osób chorych na stwardnienie rozsiane powinien wynosić od 40 do 60 ng/ml. Takie stężenie udało się osiągnąć tylko osobom przyjmującym duże dawki witaminy D3. Skutki uboczne wynikające z suplementacji były niewielkie i nie różniły się między obiema grupami.

Jak zaznaczają naukowcy, wyniki tych badań są ekscytujące. Biorąc pod uwagę fakt, że witamina D jest niedroga i bezpieczna, mogłaby być wygodną formą wspomagania terapii stwardnienia rozsianego. Oczywiście, potrzebne są dalsze badania na większych grupach osób w celu potwierdzenia tych rezultatów i zrozumienia dokładnych mechanizmów działania witaminy D3.

Bibliografia

Sotirchos ES, Bhargava P, Eckstein C. et al. Safety and immunologic effects of high- vs low-dose cholecalciferol in multiple sclerosis. Neurology. 2015 Dec 30.

78/79

Alergia we współczesnym świecie uznawana jest za najczęściej występujące schorzenie. Jest nabytą, nadmierną i niewłaściwą reakcją układu immunologicznego wywołaną przez różnego rodzaju czynniki.

Przyjmuje różne postaci (np. alergia wziewna, kontaktowa lub pokarmowa) i prowadzi do wystąpienia zróżnicowanych objawów, takich jak łzawienie, katar sienny, duszność, pokrzywka i biegunka, a najostrzejszym objawem jest wyjątkowo niebezpieczny dla życia wstrząs anafilaktyczny.

Badania dowodzą, że co piąta osoba na świecie cierpi na alergię. Podatność na alergię ma podłoże genetyczne, często dziedziczne, co sprawia, że prawdopodobieństwo pojawienia się alergii wzrasta, jeśli u członków rodziny wystąpiła alergia.

Czynniki te, czyli antygeny zewnątrzpochodne, które wywołują reakcję alergiczną, nazywane są alergenami.

Alergie zwykle dzielimy na: kontaktowe, pokarmowe oraz wziewne. Najbardziej powszechne są alergie wziewne charakteryzujące się tym, iż alergen przedostaje się do organizmu drogami oddechowymi. Do najważniejszych alergenów zaliczamy: kurz domowy, pyłki roślin, sierść i naskórek różnych zwierząt domowych, pleśnie, grzyby, żywność oraz detergenty.

Alergeny pokarmowe to zazwyczaj takie produkty, jak: mleko krowie, wołowina, cielęcina, białko jajka kurzego, ryby, skorupiaki, orzechy i migdały, owoce cytrusowe, pomidory oraz czekolada.

Alergenami są również jady owadów, np. os, pszczół i szerszeni. Alergeny pochodzące ze środowiska skażonego to m.in. metale, takie jak: nikiel, chrom, cynk, kobalt i inne, gumy pochodzenia roślinnego i dodatki stosowane do ich produkcji, lateks, tworzywa sztuczne, substancje dodatkowe w pokarmach oraz wiele innych związków chemicznych. Do tej grupy należy zaliczyć także leki i kosmetyki.

Najczęściej spotykanymi domowymi metodami izolowania się od alergenów są między innymi:

Aby potwierdzić diagnostykę alergii, stosuje się różnego rodzaju badania, ale najpopularniejsze i najskuteczniejsze są: testy skórne, badania serologiczne, testy (próby) ekspozycyjne.

utrzymanie domu we względnej czystości, pranie w temperaturze nie niższej niż 40 stopni, stosowanie klimatyzacji, szczególna higiena i wietrzenie kołder oraz prześcieradeł, stosowanie urządzeń nawilżających w pomieszczeniach, unikanie dymu papierosowego, wykorzystywanie w warunkach domowych dywanów, które można wyprać, stosowanie w domu filtrów powietrza, unikanie kontaktu ze zwierzętami, stosowanie maseczki ochronnej w trakcie prac porządkowych nie tylko w domu, ale i ogrodzie, korzystanie z pościeli antyalergicznej, materaców, poduszek szczególnie przeznaczonych dla tej grupy chorych, stosowanie pokrowców na materace, poduszki i kołdrę ze sztucznego tworzywa o ścisłym splocie. Roztocza lubią puchową kołdrę, dlatego najlepsza jest pościel o wrogim środowisku dla alergenów, np. idealną poduszką dla alergików jest poduszka z gryki, całkowite wyeliminowanie dywanów.

Alternatywą są wykładziny lub twarde podłogi, np. drewniane, wystawianie pościeli na mróz, odpowiednia kontrola stresu i różne formy relaksu, regularne stosowanie gimnastyki porannej oraz chodzenie w zimnej wodzie przez około 3 minut.

Uwaga! Trzeba mieć zawsze pod ręką apteczkę pierwszej pomocy z niezbędnymi lekami. Szczególnie jest to ważne w odniesieniu do osób z astmą, alergią pokarmową oraz uczulonych na jad owadów, Dieta i domowe sposoby na walkę z alergiami: wyeliminowanie z diety mleka i jaj, wprowadzenie pełnoziarnistych pokarmów obfitujących w błonnik, surówek, owoców, drożdży i warzyw, np. soku z marchwi, zastosowanie ziołolecznictwa, w szczególności stosowanie melisy, mięty, ziela jaskółczego, rzepiku pospolitego oraz naparu z korzenia 80/81

rauwolfii, regularne spożywanie oleju lnianego jako suplementu diety. Wzmacnia on odporność organizmu i tym samym zapobiega objawom alergicznym, odtruwanie organizmu, przynajmniej 2 razy w roku (wiosna, jesień) należy przeprowadzać kurację detoksykacyjną. Pomaga ona w łagodzeniu objawów alergicznych.

Obecnie całkowite i trwałe wyleczenie alergii nie jest możliwe. Jeśli wystąpi już skłonność do reakcji uczuleniowej, to zazwyczaj towarzyszy ona człowiekowi do końca życia. Czasami organizm zmienia swoją reaktywność i objawy alergii samoistnie ulegają wygaszeniu. W przypadku nasilania się objawów, ogranicza się je poprzez leczenie farmakologiczne oraz ograniczenie lub całkowite wyeliminowanie kontaktu z alergenami. Możemy się również wspomagać suplementami diety, zawierającymi wysokie dawki wapnia, cynku i witaminy C. Dobrym przykładem jest tutaj preparat w postaci kapsułek lub tabletek musujących, który zawiera witaminę C w postaci PureWay-C® - wysoko przyswajalnej formy, połączonej z ekstraktem bioflawonoidów cytrusowych. Pamiętajmy - bagatelizowane, nieleczone objawy alergii mogą być przyczyną poważniejszych przewlekłych chorób.

ROZWIĄŻ KRZYŻÓWKI I WYGRAJ NAGRODY!

1 x 500 zł 3 x 200 zł 40 x zestaw suplementów diety Hasło krzyżówki prosimy przesłać do 15.08.2016 roku na adres:

Olimp Laboratories Sp z o.o. Nagawczyna 109 c, 39-200 Dębica Lista zwycięzców dostępna będzie na stronie internetowej

www.olimp-labs.com HASŁ0 Imię i nazwisko Telefon Adres zamieszkania Rok urodzenia*

Data i czytelny podpis

*Prosimy o podanie roku urodzenia w celu przesyłania bezpłatnych próbek produktów firmy Olimp Labs.

Niniejszym oświadczam, iż zapoznałem się z regulaminem konkursu i akceptuję jego warunki. Na podstawie art. 23 ust. 1 ustawy z dnia 29.08.1997 r. o ochronie danych osobowych (tekst jedn. Dz.U. nr 101 poz. 926 z 2002 r. z późn. zm.) wyrażam zgodę na przetwarzanie moich danych osobowych przez Olimp Laboratories Sp. z o.o. w celach marketingowych związanych z działalnością Spółki oraz na potrzeby konkursu. Administratorem Państwa danych osobowych jest Olimp Laboratories Sp z o.o. z siedzibą w Nagawczynie 109c, 39-200 Dębica. Państwa dane są zbierane i przetwarzane przez Administratora danych w celach marketingowych związanych z działalnością Spółki oraz na potrzeby konkursu. Macie Państwo prawo dostępu do treści swoich danych osobowych oraz prawo do ich poprawiania. Dane osobowe podają Państwo dobrowolnie.

92/83 /93 82

Dr inż. Barbara Wielgos

typu II innowacja we wspomaganiu i regeneracji stawów

W ciągu ostatnich lat zaobserwowano na rynku szereg suplementów diety, przeznaczonych dla osób aktywnych i nie tylko, zawierających w swym składzie substancje czynne, które mają zmniejszać ryzyko kontuzji i chorób związanych z upośledzeniem funkcji stawów, a także wspomagać regenerację po przebytych urazach i obciążeniach elementów kostno-stawowych. Nie wszystkie jednak charakteryzują się podobną skutecznością, stąd ważne jest, aby w razie potrzeby umieć dokonać właściwego wyboru.

Niewątpliwie efektywnością działania w tym zakresie odznacza się kolagen typu II – białko, będące głównym składnikiem strukturalnym chrząstki stawowej. Eksperymenty naukowe przeprowadzone z udziałem różnych grup populacyjnych na całym świecie wykazały, iż suplementacja kolagenem typu II stanowi czynnik protekcyjny w stanach zapalnych chrząstki stawowej oraz zmniejsza objawy bólu wywołane przeciążeniami i kontuzjami w obrębie aparatu ruchu.

Specyficzność budowy kolagenu

K

olagen jest głównym białkiem tkanki łącznej i głównym składnikiem ścięgien. Stanowi około 25% wszystkich białek w naszym organizmie. Charakterystyczną cechą kolagenów jest helikalny układ łańcuchów polipeptydowych budujących cząsteczkę. W organizmie człowieka występuje pełna gama kombinacji α-łańcuchów tworzących poszczególne typy kolagenów. Dotychczas opisano 20 różnych typów kolagenów występujących w organizmie człowieka, wchodzących w skład różnych struktur tkankowych, z których w największych ilościach spotykane są typy I-XII. ajważniejszym elementem odpowiadającym za sprawność stawów jest chrząstka szklista, zwana chrząstką stawową, która znajduje się u nasady kości i wpływa na zmniejszanie tarcia w zdrowym stawie. Chrząstka ta zbudowana jest z chondrocytów oraz wytwarzanej przez nie macierzy międzykomórkowej. Białka

N

kolagenowe stanowią do 70% suchej masy chrząstki. Tworzą włókna, w których dominującym typem kolagenu jest zlokalizowany w chrzęstnej matrix kolagen typu II. Kolagen chrząstki tworzy sieć włókienek, która warunkuje odporność chrząstki na rozciąganie i nadaje jej kształt. Chondrocyty odpowiadają za utrzymanie równowagi między procesami syntezy i rozpadu w substancji pozakomórkowej, co prowadzi do stałej przebudowy i przemiany zdrowej tkanki chrzęstnej. W pewnych patofizjologicznych warunkach, takich jak występowanie osteoartretyzmu, równowaga między degradacją macierzy a jej regeneracją zostaje zakłócona, co prowadzi m.in. do znacznej utraty kolagenu, a co za tym idzie, zmniejszenia elastyczności i sprężystości tkanki łącznej, nieprawidłowej budowy chrząstki, mniejszej wytrzymałości na tarcie oraz obniżenia masy kostnej. Nieprawidłowości w obrębie narządu ruchu nierzadko mogą prowadzić do reakcji autoagresji organizmu względem włókien kolagenowych typu II obecnych w chrząstce stawowej. Układ odporno-

Należy wiedzieć, że doustna podaż kolagenu jako uzupełnienie diety z pewnością wpłynie korzystnie na poprawę budowy skóry i jej elastyczności.

84/85

ściowy rozpoznaje je jako „nienaturalne/ obce ciało” i rozpoczyna atak, co w konsekwencji prowadzi do wyniszczenia chrząstki i pogłębienia patofizjologicznego stanu.

Mechanizm działania kolagenu natywnego typu II atywny, czyli w niezmienionej postaci, w jakiej naturalnie występuje w organizmie (struktura potrójnej helisy zachowana) – taka właśnie postać kolagenu jest substratem do odtworzenia chrząstki odpowiedzialnej za rozciąganie i wytrzymałość układu kostnego. Stwierdzono, że kolagen ten podany doustnie modeluje działanie układu immunologicznego na drodze tolerancji pokarmowej, zapobiegając zjawiskom autoimmunologicznej destrukcji w obrębie chrząstki stawowej, co pozwala na poprawę ruchomości i elastyczności stawów.

N

T

olerancja pokarmowa polega na „wyciszeniu” aktywnej odpowiedzi immunologicznej wobec białek (antygenów), dostarczanych wraz ze spożywanym pokarmem, a które naturalnie występują w strukturach tkan-

logicznego na drodze tolerancji pokarmowej, oraz potwierdziły, że podawanie niewielkich dawek natywnego kolagenu typu II prowadzi do zmniejszenia obserwowanych nieprawidłowości w obrębie stawów.

(2008), wzięło udział 104 pacjentów z aktywnym klinicznie osteoartretyzmem (OA).

Zostali oni podzieleni na 2 grupy, z których pierwsza otrzymywała doustną kombinację po 1000 mg glukozaminy (G) i chondroityny (C), natomiast druga taką samą kombinację, ale z dodatkiem 2 mg natywnego kolagenu typu II (C). W grupie pacjentów przyjmujących codzienną dawkę kombinacji GCC wykazano istotnie szybszą poprawę w obrazie klinicznym aniżeli u pacjentów, którym podawano kombinację GC (znaczne zmniejszenie progresji choroby - zapalenia stawów ręki, stawu biodrowego, kości). Przeprowadzone badania jednoznacznie wskazują, iż kolagen typu II jest czynnikiem protekcyjnym w stanach zapalnych chrząstki stawowej. iorąc pod uwagę przytoczone dowody naukowe, pamiętajmy, aby w czasie dokonywania wyboru suplementu na stawy zwrócić uwagę na to, czy zawiera on składniki mające najkorzystniejszy wpływ i udowodnione kliniczne działanie na stawy.

Te warunki niewątpliwie spełnia kolagen natywny typu II. Można go znaleźć w preparacie o nazwie FlexagenTM firmy Olimp Laboratories®. To jedyny na rynku preparat o tak unikalnym składzie, ponieważ oprócz kolagenu natywnego typu II zawiera hydrolizaty kolagenowe sprzyjające regeneracji chrząstki stawowej, wapń i fosfor, stanowiące ważny budulec kości, a także miedź, magnez, mangan, witaminy C i B6. Na dodatkową uwagę zasługuje fakt, iż zawarte w preparacie mangan i miedź występują w postaci chelatów aminokwasowych firmy Albion®, co gwarantuje ich wysoką przyswajalność, bezpieczeństwo stosowania i jakość.

B kowych organizmu. Zjawisko to polega nie tyle na braku odpowiedzi immunologicznej wobec antygenu dostającego się do organizmu, co na swoistym rozpoznaniu tego antygenu (w tym przypadku kolagenu natywnego typu II) i rozwoju odpowiedzi, ale nie destrukcyjnej, tylko regulacyjnej.

Zrozumienie tego mechanizmu daje nowe spojrzenie na rozwój naturalnej tolerancji immunologicznej oraz nowych metod terapeutycznych w zwalczaniu chorób autoimmunologicznych. Liczne badania naukowe pozwoliły odkryć istotę procesu, jakim jest modulowanie odpowiedzi układu immuno-

Materiały źródłowe

adania Barnett’a i wsp. (1998) przeprowadzone wśród 274 pacjentów z aktywnym reumatoidalnym zapaleniem stawów (RA) pokazują, że 24-tygodniowa doustna suplementacja kolagenem typu II przyniosła najlepsze rezultaty w grupie przyjmującej najniższą jego dawkę. Na podstawie przeprowadzonego badania wykazano, że już przy dawce 20 μg kolagen typu II powodował aktywną supresję stanu zapalnego na drodze wywołania tzw. tolerancji doustnej.

W innym badaniu retrospektywnym, przeprowadzonym przez Scarpelliniego i wsp.

B

1. Malejczyk J. Budowa i immunologia tkanki chrzęstnej. Acta Clinica. 2001; 1 (1): 15-22.

2. Horton WA. Morphology of connective tissue: cartilage. Connective Tissue and Its Heritable Disorders. Wiley-Liss. 1993; 73 – 84.

3. Petit B, Freyria AM, van der Rest M, Herbage D. Cartilage collagens. Biological Regulation of the Chondrocytes. Adolphe M. 1992; Boca Raton, FL, CRC Press, 33 – 84.

4. Banaś M, Pietrucha K. Typy i struktura białka kolagenowego. Zeszyty Naukowe Politechniki Łódzkiej. Chemia Spożywcza i Biotechnologia. 2009; 73: 93-103.

5. Fratzl P. Collagen: Structure and Mechanics. Springer. 2008; 15-47.

6. Guerassimov A, Zhang Y, Cartman A, Rosenberg LC, Esdaile J, Fitzcharles MA, Poole AR. Immune responses to cartilage link protein and the G1 domain of proteoglycan aggrecan in patients with osteoarthritis. Arthritis Rheum. 1999; 42: 527 – 533.

7. Scarpellini M, Lurati A, Vignati G, Marrazza MG, Telese F, Re K, Bellistri A. Biomarkers, type II collagen, glucosamine and chondroitin sulfate in osteoarthritis follow-up: the „Magenta osteoarthritis study”. Modern Rheumatology. 2008; 19, 6: 581-589.

8. Ding CH, Li Q, Xiong ZY, Zhou AW, Jones G, Xu SY. Oral administration of type II collagen suppresses pro-inflammatory mediator production by synovocytes in rats with adjuvant arthritis. Clin. Exp. Immunol. 2003; 132 (3): 416-423.

9. Barnett ML, Kremer JM, St Clair EW, Clegg DO, Frust D, Weismen M, Fletcher MJ, Chasan-Taber S, Finger E, Morales A, Le CH, Trentham DE. Treatment of rheumatoid arthritis with oral type II collagen. Results of a multicenter, double-blind, placebo-controlled trial. Arthritis and Rheumatism. 1998; 41, 2: 290-297.

10. Scarpellini M, Lurati A, Vignati G, Marrazza MG, Telese F, Re K, Bellistri A. Biomarkers, type II collagen, glucosamine and chondroitin sulfate in osteoarthritis follow-up: the Magenta osteoarthritis study. Modern Rheumatology. 2008; 19, 6: 581-589.

C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

luteina_max_complex_203x257mm_2_DRUK.pdf 1 2016-02-26 08:51:09

C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

JAK Oczy to wspaniały i niezwykle skomplikowany narząd. Od momentu narodzin dostarczają nam wiele informacji o kształcie, kolorze i ruchu w świecie, który nas otacza. Są bardzo ważnym elementem naszego organizmu. Zawierają aż 70% wszystkich receptorów. Nie na darmo oczy nazywane są zwierciadłem duszy, dodajmy – także ciała. Już same tylko badania tęczówki są pomocne przy ocenie stanu zdrowia człowieka.

Jak działa wzrok?

Mechanizm postrzegania świata za pomocą wzroku ewoluował przez wiele milionów lat. Obecnie bez wątpienia ten narząd możemy uznać za najważniejszy z pięciu zmysłów. Mechanizm widzenia jest dość skomplikowany.

Przede wszystkim wzrok nie mógłby funkcjonować bez choćby niewielkiej ilości światła. Odbija się ono od przedmiotów, przechodzi przez rogówkę i wpada do oka, które samo reguluje ilość wpuszczanego światła, automatycznie rozszerzając i zwężając źrenicę – im ciemniej, tym źrenica jest bardziej

rozszerzona. Następnie światło przechodzi przez soczewkę, która je załamuje, i ciało szkliste, wreszcie pada na siatkówkę, na której powstaje odwrócony obraz.

Siatkówka to wewnętrzna warstwa oka składająca się z dwóch rodzajów receptorów – czopków i pręcików. Czopki w

liczbie około sześciu milionów odpowiadają za barwne widzenie. Pręciki w ilości około stu milionów są odpowiedzialne za widzenie czarno-białe.

Pozwalają one również widzieć w warunkach słabego oświetlenia.

Niestety, oczy nie są jednak narządem doskonałym. Problemy związane z ich funkcjonowaniem mogą pojawić się u dzieci już w najmłodszych latach.

Wraz z upływem lat wady mogą się pogłębiać. Odpowiednia wiedza na temat funkcjonowania wzroku, znajomość podstawowych nawyków i ćwiczeń z zakresu ochrony naszych oczu oraz poznanie roli luteiny w utrzymaniu prawidłowego widzenia pozwolą znacznie zmniejszyć ryzyko wystąpienia wielu dolegliwości.

Cztery zasady zachowania zdrowych oczu Istnieje kilka zasad, których przestrzeganie pomaga w zachowaniu dobrej kondycji oczu na długi czas. Oto najważniejsze z nich: 1. Pozwólmy oczom na odpoczynek To niby oczywista rada, a jednak niewiele osób dostosowuje się do niej.

Gdy czujemy się zmęczeni, zamknijmy oczy, zakryjmy je dłońmi i spróbujmy pomyśleć o czymś przyjemnym. Ciepło naszych dłoni pozwoli mięśniom oczu się rozluźnić, a ciemność spowoduje rozszerzenie się źrenic. Po kilku chwilach możemy okrężnymi, powolnymi ruchami dłoni masować zamknięte oczy.

2. Śpijmy w całkowicie ciemnym pokoju W całkowitej ciemności w naszych oczach odtwarzana jest rodopsyna, niezwykle cenna substancja, która umożliwia widzenie. Dlatego zadbajmy o odpowiednie zasłony lub rolety w sypialni.

Jeśli mamy trudności z zaciemnieniem pokoju, do snu możemy używać specjalnych nakładek na oczy. O ile to możliwe, zrezygnujmy z urządzeń, których wyświetlacze emitują światło, np.

elektronicznych zegarków czy radia.

3. Stosujmy okłady na podrażnione oczy Jeśli po całym dniu nasze oczy są zmęczone lub podrażnione, doskonałym rozwiązaniem będzie okład z esencji czarnej herbaty. W mocnym wywarze zanurz dwa kompresy, a następnie połóż je na powiekach na około 15 minut.

To doskonały sposób na rozluźnienie i odpoczynek dla oczu.

4. Nawilżajmy oczy!

Dolegliwości związane z oczami często nasilają się w przypadku częstego przebywania w ogrzewanych lub klimatyzowanych pomieszczeniach. Powodem jest zmniejszona ilość niezwykle ważnego dla oczu czynnika – wilgoci. Śluzówka powiek staje się wysuszona, oczy pieką, swędzą, szczypią. Jeśli mamy podobne problemy, nie lekceważmy ich.

W niemal każdym salonie optycznym oraz aptece możemy nabyć specjalne krople utrzymujące odpowiednie nawilżenie oka.

Dbajmy o oświetlenie!

Oprócz przestrzegania zasad higieny wzroku niezwykle ważna jest również dbałość o odpowiednie warunki oświetlenia w miejscach, w których na co dzień przebywamy i pracujemy. Regu88/89

larne zmuszanie oczu do wysiłku związanego ze słabym światłem może spowodować powstawanie i pogłębianie się wad wzroku. Oczywiście, dla oczu najzdrowsze jest oświetlenie naturalne.

Z konieczności jednak dużą część czasu spędzamy w oświetleniu sztucznym.

Zadbajmy zatem o to, aby jego parametry były jak najlepsze ze względu na dobro naszego wzroku.

Sypialnia Jest to najważniejsze miejsce dla odpoczynku naszych oczu. Musimy pamiętać o potrzebie wykorzystania oświetlenia punktowego, gdyż zapewnia ono, szczególnie późnym wieczorem, możliwość zmniejszania natężenia światła w pomieszczeniu. Śpijmy w mocno zaciemnionym pomieszczeniu. Załóżmy grube zasłony lub odpowiednie rolety, ponieważ światło sprawia, że oczy podczas snu czuwają i nie są w stanie w pełni się zrelaksować.

Salon Do oświetlenia salonu o powierzchni 18m2 potrzeba około 360 W, a więc 6 żarówek o mocy 60 W. Dobrym rozwiązaniem jest umieszczenie głównego źródła światła w centralnej części sufitu, a świateł punktowych nad miejscem odpoczynku (kanapa, fotele).

Miejsce pracy

Gdy czytamy

Podstawowa zasada to mocniejsze oświetlenie stanowiska naszej pracy i słabsze, rozproszone oświetlenie całości pomieszczenia. Dla osób praworęcznych oświetlenie punktowe powinno znajdować się po lewej stronie. W przypadku korzystania z komputera czy laptopa oświetlenie górne powinno zostać tak dostosowane, aby nie rzucało światła bezpośrednio na ekran.

Zawsze używajmy dodatkowego oświetlenia w czasie czytania książki czy gazety. Lampę należy ustawić z boku, za naszymi plecami. Oczy powinny się znajdować w odległości około 30-40 cm od czytanego tekstu.

Luteina – naturalna ochrona wzroku Niezwykle ważną substancją chroniącą oczy jest luteina – barwnik należący do grupy karotenoidów. Jej szczególnie wysokie stężenie występuje w plamce żółtej oka. Luteina, chroniąc wzrok przed działaniem wolnych rodników, obniża jego stopniowe pogarszanie się. Liczne badania potwierdzają istotne korzyści suplementacji luteiną. Wielu specjalistów zaleca przyjmowanie preparatów zawierających m.in. luteinę w profilaktyce AMD dla osób z grupy ryzyka występowania tego schorzenia. Jeśli więc jesteś po 45. roku życia, nadużywasz kawy, palisz papierosy, bywasz narażona na długotrwałe działanie słońca lub promieniowanie monitora komputerowego, powinnaś zadbać o swoje oczy. Luteina występuje w warzywach o zielonej barwie, spośród których wymienić należy szpinak, kapustę, brukselkę, rabarbar, kapustę włoską, kabaczki oraz natkę pietruszki. Niestety, często zdarza się, że wraz z dietą dostarczamy naszemu organizmowi zbyt małą ilość tej niezwykle ważnej substancji. Dlatego też warto sięgnąć po suplementy diety zawierające odpowiednio wysoką dawkę luteiny.

Gold Luteina Gold Luteina to kompleksowy preparat, maksymalnie wspierający wzrok osób w każdym wieku. Zawiera niezwykle wysoką dawkę luteiny – aż 22 mg w jednej kapsułce! Dodatkowo zawiera także wysoką dawkę kwasu DHA wspierającego pracę elementów strukturalnych siatkówki oka. Innym ważnym karotenoidem wchodzącym w skład preparatu jest zeaksantyna.

Co bardzo ważne, Gold-Luteina™ w formie kapsułek płynnych produkowana jest w technologii Flow Caps Liquid Technology®, która gwarantuje szybkie wchłanianie preparatu w organizmie, utrzymanie wysokiej jakości zastosowanych składników oraz zapobiega utlenianiu się substancji aktywnych.

Preparat zawiera także cynk w postaci innowacyjnych peletek oraz witaminy A i E. W jednym opakowaniu znajduje się 30 kapsułek, co wystarcza na stosowanie w ciągu miesiąca.

Gold Luteina Junior Gold Luteina Junior to preparat w przyjaznej dla dzieci formie rozpuszczalnego w wodzie proszku. Co bardzo ważne, zawiera on luteinę naturalnego pochodzenia. W jej skład wchodzą też zeaksantyna i ekstrakt z owoców borówki czarnej.

Dodatkowo preparat został wzbogacony witaminami: C, B2, B6, B12, E, A oraz cynkiem w postaci łatwo przyswajalnego chelatu aminokwasowego Albion®.

Jeśli Twoje dzieci intensywnie się uczą lub spędzają dużo czasu przed komputerem, preparat ten może w bardzo istotny sposób wspomóc ich wzrok. Warto więc stosować Gold Luteinę, gdyż nie ma przecież nic cenniejszego niż zdrowe oczy naszych pociech!

ciekawostki medyczne

3

Owoce granatu chronią przed chorobą Alzheimera

W

dążeniu do zachowania zdrowia wiele osób poszukuje naturalnych sposobów zapobiegania chorobom. Jedną z chorób neurodegeneracyjnych, na którą zapada około 15-21 mln ludzi na świecie, jest choroba Alzheimera. U osób pomiędzy 65. a 85. rokiem życia liczba zachorowań na nią podwaja się mniej więcej co 5 lat. Według ostatnich publikacji naukowych ekstrakt z granatu, który jest bogatym źródłem polifenoli, może chronić przed tą choroby. Dość długo naukowcy nie byli pewni, któremu związkowi zawdzięczamy to korzystne działanie.

Dopiero pod koniec 2015 roku zespół badaczy opublikował w ACS Chemical Neuroscience pracę wyjaśniającą mechanizm działania ekstraktu z granatu.

Cechą charakterystyczną wymienionej choroby jest tworzenie się płytek starczych (złogi peptydu beta-amyloidu) oraz złogów neurofibrylarnych, które są zlokalizowane w rejonach mózgu odpowiedzialnych za pamięć, uczenie się i emocje. Naukowcy próbują znaleźć substancję, która jest w stanie przekroczyć barierę krew-mózg (bariera pomiędzy śródbłonkiem naczyń krwionośnych a tkanką nerwową, zabezpieczająca układ nerwowy przed szkodliwymi czynnikami/substancjami) i walczyć ze złogami beta-amyloidu. We wcześniejszych pracach naukowcy pokazali, że ekstrakt z granatu chroni zwierzęta przed pojawieniem się choroby Alzheimera, jednak nie zidentyfikowali związku mającego korzystny wpływ na ten efekt. Jak się zapewne domyślamy, związek ten jest w stanie przekraczać barierę krew-mózg.

Chociaż w ekstrakcie z granatu znajduje się 21 polifenoli (w większości elagotanoidy), wcześniejsze doniesienia naukowe nie wskazywały na to, że któryś z nich jest w stanie przekraczać wspomnianą barierę. Dopiero dokładniejsze badania pokazały, że udaje się to urolitynom, które są produktami metabolizmu elagotanoidów.

Urolityny wykazują działanie przeciwzapalne i neuroprotekcyjne. Powstają one z elagotanoidów, które są metabolizowane do urolityn przez florę jelitową. Naukowcy wykazali, że w badaniach in vitro urolityny redukują tworzenie się złogów beta-amyloidu. Dodatkowo związki te zwiększają żywotność modeli nicieni (Caenorhabditis elegans) z wywołaną chorobą Alzheimera. Mimo iż są potrzebne kolejne badania potwierdzajace protekcyjne działanie bioaktywnych składników zawartych w soku z granatu, już dziś możemy częściej sięgać po źródła elagotanoidów, jakimi są owoce granatu, orzechy oraz owoce jagodowe.

Bibliografia

Źródło: Yuan T, Ma H, Liu W. Pomegranate’s Neuroprotective Effects against Alzheimer’s Disease Are Mediated by Urolithins, Its Ellagitannin-Gut Microbial Derived Metabolites. ACS Chem Neurosci. 2015 Nov 17.

90/91

Zachowaj jak najdłużej

zdrowe stawy

cz.I

W celu zachowania narządów ruchu jak najdłużej w dobrej kondycji wskazany jest ruch, minimum 30 minut dziennie. Pamiętaj, że intensywność ćwiczeń powinna być dopasowana do naszego trybu życia. Jeżeli spędzamy większą część czasu w pozycji siedzącej i na dodatek mało się do tej pory ruszaliśmy, powinniśmy stopniowo zwiększać natężenie ćwiczeń.

Oprócz ćwiczeń ważne też jest dodatkowe uzupełnianie diety przede wszystkim w aktywne antyoksydanty, takie jak witamina C, biorąca również udział w syntezie kolagenu – białka spajającego tkankę łączną. Bogate w antyoksydanty, szczególnie przyjazne stawom, są rośliny takie jak imbir i kadzidłowiec stosowane od wieków w Chinach i Indiach przy różnorodnych dokuczliwościach aparatu ruchu. Nie należy zapomnieć o wspomnianych już wcześniej aminocukrach.

Korzystne efekty w protekcji i wspomaganiu aparatu ruchu posiadają siarczan glukozaminy i siarczan chondroityny. Innowacyjnym, wręcz ekskluzywnym składnikiem dobroczynnie wpływającym na nasze stawy, ścięgna a także skórę, znany do tej pory wyłącznie z bardzo drogich kosmetyków przeciwzmarszczkowych i zastrzyków, jest kwas hialuronowy. Ta zadziwiająca cząsteczka potrafi związać olbrzymie ilości wody, w ten sposób zwiększając jędrność skóry, ale również dostarcza stawom naturalnego i kojącego smaru.

Zalecane ćwiczenia dla osób w każdym wieku Staw barkowy

1

Krążenia ramion stojąc.

Stojąc w lekkim rozkroku, mniej więcej na szerokość barków. Jedną dłoń opieramy na biodrze, drugie ramię, natomiast, jest swobodnie opuszczone wzdłuż tułowia. Z tej pozycji wykonujemy krążenia, zataczając okręgi o jak największej średnicy, najpierw w przód, a następnie w tył, cały czas uważając by staw łokciowy był minimalnie ugięty. Po zakończeniu serii 15 okręgów dla jednej ręki ćwiczenie powtarzamy drugim ramieniem.

Ilość serii: 3-5 dla każdej ręki (połowa ruchów w serii w przód, połowa w tył) Przerwa między seriami: nie jest wymagana

2

Unoszenie barków stojąc/siedząc.

Stojąc/siedząc opuszczamy swobodnie ramiona wzdłuż tułowia. Następnie dynamicznie podciągamy barki w górę, na moment zatrzymując w pozycji wyjściowej, a następnie powoli opuszczamy je jak najniżej w dół. Całość ćwiczenia przypomina ruch „nie wiem”. Zadanie można wykonywać dla obu barków równocześnie lub na przemian.

Ilość ruchów w serii: 12 Ilość serii: 4-5 Przerwa między seriami: 15-20 sekund

92/93

Staw barkowy

3

Krążenia barków stojąc lub siedząc

Stojąc lub siedząc opuszczamy swobodnie ramiona wzdłuż tułowia. Następnie, angażując tylko barki wykonujemy nimi obszerne krążenia, rozpoczynając od mocnego wysunięcia ich do przodu, a w dalszej kolejności płynnego przemieszczenia ich po okręgu w tył, jednocześnie mocno ściągając łopatki. Po wykonaniu serii ćwiczenia powtarzamy je w odwrotnym kierunku. Zadanie można wykonywać dla obu barków równocześnie lub na przemian.

Ilość ruchów w serii: 15-20 Ilość serii: 3-5 Przerwa między seriami: nie jest wymagana

Staw łokciowy

1

Krążenia przedramion.

Stojąc w lekkim rozkroku, unosimy ramion na wysokość barków, następnie uginamy je, tak, aby kąt w stawie łokciowym wynosił ok 90 stopni. W tej pozycji, angażując tylko przedramiona, wykonujemy nim jednocześnie krążenia, zataczając okręgi o jak największej średnicy, w jedną, a następnie w druga stronę.

Ilość ruchów w serii: 15-20 Ilość serii: 3-5 (połowa ruchów w serii w przód, połowa w tył) Przerwa między seriami: nie jest wymagana

Staw łokciowy

2

Uginanie ramienia w podporze o kolano.

W pozycji siedzącej, opieramy łokieć o wewnętrzna stronę uda, ramię pozostaje nadal wyprostowane. Z tej pozycji uginamy maksymalnie ramię w stawie łokciowym, a następnie powracamy do pozycji wyjściowej. Po wykonaniu serii ćwiczenia jedną ręką, zmieniamy ramię na drugie, powtarzając całość zadania.

W ramach zwiększania skuteczności ćwiczenia można użyć ramienia, które aktualnie nie pracuje, do oporowania ruchu.

Ilość ruchów w serii: 15 Ilość serii: 3 Przerwa między seriami: 15-20 sekund

3

Jednoczesne uginanie ramion nachwytem z obciążeniem.

Stojąc w lekkim rozkroku, chwytamy obciążenie z góry (spód dłoni skierowany do dołu), a łokcie mocno przyciskamy do boków tułowia, przez cały czas zadania utrzymujemy je nieruchomo.

W tej pozycji uginamy przedramiona, unosząc ciężar maksymalnie w górę.

Na moment zatrzymujemy ruch w fazie maksymalnego spięcia a następnie, powoli, wracamy do pozycji wyjściowej. W ten sposób powtarzamy całość zadania.

Ilość ruchów w serii: 12 Ilość serii: 3 Przerwa między seriami: 20 sekund

94/95

Utrzymanie równowagi organizmu wymaga dostarczania mu odpowiedniej ilości witamin i mikroelementów. Ich niedobory powodują zaburzenia metabolizmu komórek i spowolnienie procesów życiowych.

Jednym z ważniejszych mikroelementów w organizmie ludzkim jest żelazo, które stanowi materiał budulcowy białek, na przykład hemoglobiny oraz enzymów. Ilość tego mikroelementu zależy od płci i wieku. U kobiet ciężarnych zaobserwowano zwiększone zapotrzebowanie na żelazo, co jest związane z fizjologiczną niedokrwistością, do której dochodzi w tym okresie ich życia .

laza we krwi. Właściwe leczenie musi być dostosowane do odnotowanych parametrów krwi.

Kto powinien przyjmować żelazo?

Skutki niedoboru żelaza.

Obniżone wartości żelaza w organizmie sprzyjają rozwojowi niedokrwistości.

Początkowo objawy mogą być niedostrzegalne. Najpierw pojawia się ogólne przemęczenie i osłabienie z towarzyszącym spadkiem nastroju oraz wzmożoną sennością. Do widocznych objawów należą zawroty głowy, mogą też pojawiać się omdlenia i zaburzenia równowagi.

Skóra staje się blada i szorstka, w obrębie kącików ust występują zajady, a włosy są kruche i łamliwe. Ponieważ osoby z niedokrwistością mają osłabioną odporność, znacznie częściej zapadają na różnorakie infekcje. Proces gojenia się ran pooperacyjnych przebiega u nich zdecydowanie wolniej i może dochodzić do zakażenia miejsc, w których została naruszona ciągłość skóry. Diagnostyka niedokrwistości wymaga w pierwszej kolejności wykonania niezbędnych badań laboratoryjnych.

Badania morfologiczne wskazują na obniżony poziom hemoglobiny oraz krwinek czerwonych. W przypadku anemii z towarzyszącym niedoborem żelaza w surowicy krwi zmniejsza się stężenie tego pierwiastka, a także spada koncentracja ferrytyny, czyli białka wiążącego jony że-

Dodatkowe dawki żelaza powinny przyjmować osoby mające naturalną tendencję do utraty tego pierwiastka. Skłonności do rozwoju niedokrwistości mają kobiety w czasie miesiączki oraz pacjenci operowani lub po przebytych dużych krwawieniach czy krwotokach. Wraz z utratą krwi dochodzi u nich do straty dużych ilości żelaza. Niedokrwistość może pojawić się w przebiegu krwawienia z dróg rodnych, z przewodu pokarmowego lub obfitego krwotoku z nosa. Kobiety ciężarne, podobnie jak kobiety karmiące piersią, potrzebują zdecydowanie więcej żelaza. Pierwiastek ten jako budulec białek jest niezbędny dla dzieci i młodzieży, a przede wszystkim dla wcześniaków i noworodków z konfliktem serologicznym.

Szczególną grupę stanowią pacjenci, u których obecne są zaburzenia związane z wchłanianem żelaza. W takim przypadku na skutek zmian strukturalnych ścian jelita oraz braku lub niedoboru enzymów trawiennych żelazo nie wnika przez błonę śluzową. Problem dotyczy osób z chorobą Leśniowskiego-Crohna, wrzodziejącym zapaleniem jelita grubego lub celiakią. Alergie pokarmowe oraz infekcje wirusowe, bakteryjne lub grzybicze również mogą zaburzać proces wchłaniania żelaza. W tych przypadkach sama suplementacja pierwiastka nie wystarczy, a konieczne staje się leczenie przyczynowe.

Suplementacja żelaza z powodu niedokrwistości powinna być wdrożona wówczas, gdy w kontrolnej morfologii krwi hemoglobina osiągnie wartości poniżej 12 mg/dl, a w przypadku kobiet ciężarnych i w okresie karmienia poziom hemoglobiny spadnie poniżej 11 mg/dl.

Sposoby suplementacji żelaza. Żelazo znajduje się w produktach mięsnych i rybnych. Dużą jego zawartość stwierdza się w warzywach strączkowych, brokułach, a także w żółtkach jaj, twarogu i mleku. Owoce morza, a w szczególności krewetki, stanowią bogate źródło żelaza.

Co ciekawe, spożywane produkty w całości nie zaspokajają potrzeb organizmu na ten pierwiastek. W przypadku diety mięsnej jedna czwarta zawartości żelaza przeniknie do komórek. Zdecydowanie mniejsza jego ilość przedostanie się do krwi w trakcie stosowania diety strączkowej czy rybnej. Żelazo wchłania się do przewodu pokarmowego na wysokości dwunastnicy i jelita cienkiego. Jest to możliwe tylko i wyłącznie, gdy występuje w postaci dwukationowego jonu. Po wniknięciu przez błonę śluzową zostaje transportowane w połączeniu z białkiem ferrytyną pod postacią tójkationowego jonu do wątroby. Aby właściwie suplementować cząsteczki żelaza, należy tak dobrać preparaty lecznicze, by zawierały w swoim składzie najlepsze formy tego pierwiastka. Wtedy możliwe staje się uzupełnienie brakujących mikroelementów w odpowiednio krótszym czasie i przy przyjmowaniu możliwie najmniejszej ilości preparatu.

Podsumowując, właściwa suplementacja żelaza zalecana jest w omówionych powyżej przypadkach. Gdy tylko zostanie stwierdzona niedokrwistość, należy przeanalizować stosowaną dietę i wybrać odpowiedni rodzaj specyfików krwiotwórczych, które sprawią, że jak największa ilość żelaza dostanie się do komórek organizmu.

96/97

chela_ferr_203x257mm_DRUK.pdf 1 2016-02-25 15:26:41

C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

Większość z nas w oczekiwaniu na zbliżającą się wiosnę, zaczyna dbać o siebie z wzmożoną siłą. Wprowadzamy dietę, rozpoczynamy cykl treningów, czy też decydujemy się na różnego typu preparaty wspomagające odchudzanie. Musimy też pamiętać o suplementach diety, które potrzebujemy przyjmować przed i po treningach. Produkty białkowe, czy też węglowodanowe są doskonałym uzupełnieniem naszego procesu odbudowy kondycji, nad którą powinniśmy pracować nie tylko w tym okresie ale również przez cały rok. Oto kilka porad, dzięki którym szybko i zdrowo uzyskasz wymarzone efekty.

98/99

1

REALNY CEL

Wyznacz sobie cel. Bez niego nie będziesz wiedziała dokąd zmierzasz – a przecież nie chcesz błądzić po omacku! Twój cel koniecznie musi być możliwy do osiągnięcia. Wysportowana sylwetka, kilka kilogramów mniej, poprawa kondycji?

Pamiętaj: metoda małych kroczków jest zwykle najskuteczniejsza!

2

ZADBAJ O DIETĘ

To podstawa. Twoje ciało to bardzo złożony mechanizm, który potrzebuje należytej uwagi aby funkcjonować prawidłowo.

Odpowiednio zbilansowana dieta, posiłki wysokiej jakości i właściwa suplementacja – zapewnią Ci siłę, energię i chęć do zmian oraz wspaniałe samopoczucie!

3

ŁAGODNY POCZĄTEK

Twój zapał i motywacja z pewnością są imponujące. Pamiętaj jednak aby zmiany wprowadzać stopniowo – ćwicz w odpowiednim dla siebie tempie i z właściwą częstotliwością. Modyfikacje wprowadzaj konsekwentnie ale etapami.

Dzięki temu na pewno nie zabraknie Ci energii i wytrwałości!

4

RÓB TO CO SPRAWIA CI PRZYJEMNOŚĆ

Poszukuj, doświadczaj i odkrywaj! Znajdź taki rodzaj aktywności, który odpowiada Ci najbardziej – ważne abyś ćwiczyła z przyjemnością. Niech ruch daje Ci radość a wkrótce stanie się nieodłączną częścią Twojego życia!

5

OCEŃ EFEKTY I WPROWADŹ EWENTUALNE KOREKTY

Żeby osiągnąć zamierzony cel potrzebujesz planu. Monitoruj swoje postępy i pamiętaj, jaki obrałaś kierunek. Nie stresuj się i postaraj się oceniać proces obiektywnie. Każda zmiana, zwłaszcza ta trwała, wymaga czasu - pozornie małe efekty, początkowo widoczne tylko dla Ciebie, sumują się na prawdziwą przemianę!

6

UTRZYMUJ FORMĘ

Osiągnęłaś wymarzony cel? Gratulacje! To jednak nie koniec Twojej drogi. Właściwe nawyki żywieniowe oraz regularna aktywność fizyczna to Twój nowy styl życia! Zaprzyjaźnij się z nim i pokochaj – przecież przyniósł Ci tyle dobrego!

7

BĄDŹ Z SIEBIE DUMNA!

Dokonałaś wyboru.. Przekonałaś się, że jeżeli myślisz, że potrafisz coś zrobić – to znaczy, że potrafisz. Stań się inspiracją dla innych!

100/101

Odpowiednia dieta.

Najlepszą dietą jest dieta zbilansowa-

na – B (białko) - T (tłuszcz) – W (węglowodany). Nie możemy się skupiać na diecie jednoskładnikowej, czyli diecie białkowej, owocowej, czy też

jogurtowej. Do prawidłowego funkcjonowania organizmu potrzebujemy wszystkich 3 składników.

Białko: Chude mięsa, Tłuste ryby, Jaja, Ser i twaróg

Węglowodany: Ryż brązowy, Kasza gryczana, jęczmienna, Płatki owsiane górskie, Otręby pszenne, Makaron pełnoziarnisty, Chleb pełnoziarnisty, Rośliny strączkowe, np.: fasola, soczewica, ciecierzyca, Warzywa surowe, lub gotowane na parze, Owoce, Suszone owoce, Mąka pełnoziarnista

Tłuszcze: Oleje: kokosowy, lniany, rzepakowy, oliwa z oliwek, Orzechy i nasiona, Siemię lniane, Wiórki kokosowe, Masło, zawierające min. 82% tłuszczu Dopełnieniem zdrowego trybu odżywiania jest szereg nawyków żywieniowych, które powinniśmy wprowadzić w celu uzyskania maksymalnych efektów, poniżej przedstawiamy kilka propozycji:

Sport to zdrowie.

Regularne treningi są podstawą skutecznego odchudzania. Na początek wystarczą spacery: co najmniej 30 minut każdego dnia. Powoli możesz wzbogacać je o trucht, w proporcjach:

15 minut marszu, 10 minut biegu.

Przy odchudzaniu pomogą też zajęcia fitness oraz pływanie. Ważne, by ćwiczyć minimum trzy razy w tygodniu.

Testuj i sprawdzaj różne formy aktywności, aby znaleźć tę, która sprawi najwięcej przyjemności. Aktywność

fizyczna może być również formą spotkań towarzyskich. Godzinny spacer nordic walking z przyjaciółką to świetny sposób na wymodelowanie sylwetki i nadrobienie zaległości towarzyskich.

Właściwie dobrana suplementacja QUEEN FIT.

mi). Idealnym dodatkiem może być również GOOD MORNING LADY A.M. SHAKETM - doskonała kompozycja różnych form białka w postaci

koktajlu, zaprojektowana specjalnie z myślą o wszystkich aktywnych kobietach ceniących sobie pyszny smak oraz skuteczne działanie.

Poranek i śniadanie z Queen fit.

Nie ma nic lepszego niż zdrowe śniadanie, które dostarczy Ci energii na cały aktywny dzień. Kaloryczność pierwszego posiłku powinna wynosić około 30% dziennego zapotrzebowania na energię. Na śniadanie zjedz węglowodany i białko plus niewielką ilość tłuszczu. Pamiętaj o warzywach, dodajemy je do każdego posiłku (poza posiłkami około treningowy-

PROPOZYCJE WŁĄCZENIA BIAŁKA GOOD MORNING LADY A.M. SHAKETM W TWÓJ DZIEŃ: • jako uzupełniający dietę koktajl przygotowany na bazie wody lub mleka, • jako odżywczy koktajl z dodatkiem: owoców, musli, płatków śniadaniowych lub orzechów, • jako baza do przygotowania wyśmienitych i zdrowych, niewymagających pieczenia „batoników”, • jako składnik omletów, • jako składnik domowych lodów białkowych.

102/103

Przepisy z GOOD MORNING LADY A.M. SHAKETM Poranna dawka energii z owsianką owocową 5- 7 łyżek płatków owsianych górskich Mleko / woda (około pół szklanki płynu) Płatki migdałów Owoce sezonowe (np. maliny, jagody, truskawki, morele) świeże lub mrożone Orzechy Good Morning Lady waniliowa Płatki owsiane zalej wieczorem wodą. Rano zagotuj płatki z mlekiem lub wodą (w zależności od preferencji smakowych). Na niewielkim palniku podgrzewaj owsiankę aż zacznie gęstnieć. Po uzyskaniu odpowiedniej konsystencji zdejmij owsiankę z gazu i dodaj porcję odżywki białkowej.

Do gotowej owsianki dodaj ulubione owoce sezonowe świeże lub mrożone, garść płatków migdałowych oraz orzechów.

Melonowo –truskawkowa przyjemność Świeże lub mrożone truskawki Ćwierć małego melona Waniliowa odżywka Good Morning Lady A.M. SHAKE smak truskawkowy Kilka rodzynek Świeże truskawki oraz melona pokojonego na kawałki zblenduj następnie dodaj porcję Good Morning Lady A.M. SHAKETM. Po połączeniu owoców dodaj kilka rodzynek. Koktajl będzie świetną przekąską na drugie śniadanie. Smacznego !

Ciasto czekoladowo-fasolowe Puszka czerwonej fasoli 6 daktyli 2 jajka 2 miarki odżywki białkowej 2-3 łyżki kakao 1 łyżeczka sody Łyżka cukru/ miód/ słodzik do pieczenia/ ksylitol 100 ml mleka 0,5% Wszystkie składniki wrzuć do miski i zmiksuj to uzyskania jednolitej masy. Miksujemy składniki - pod koniec miksowania dodając mleko.

Można dodać szczyptę soli.

Pieczemy 45min w wyłożonej papierem blaszce (keksówce).

Posiłek przed treningiem Powinien być bogaty w węglowoda-

ny oraz pełnowartościowe białko.

Warzywa w tym posiłku eliminujemy.

Posiłek powinien być średniej wielko-

ści, żeby nie czuć nim obciążenia podczas treningu. Możemy się również wesprzeć preparatem z linii Queen fit

WORK IT LADYTM- kompleksową formułą, która pozwoli Ci na bardziej efektywny trening i doskonałe samopoczucie.

Posiłek na koniec dnia - kolacja z Queen fit.

Czy obawiasz się spożywania wieczornego posiłku i zdarza Ci się omijać kolację? Trenujesz późnym popołudniem, wracasz do domu i kładziesz się spać głodna? Nie zapomnij o regularności posiłków i zadbaj o właściwe odżywienie i regenerację swojego organizmu – zwłaszcza po treningu. Posiłek po treningu jest zbliżony do posiłku przed treningiem, może on być większy oraz kalorycznością zbliżony do śniadania. Dodatkowo możemy go uzupełnić o owoce i SWEET DREAMS LADY P.M. SHAKETM. Jest to

odżywka białkowa na noc dedykowana wszystkim aktywnym kobietom.

Odpowiednia zawartość w niej kazeiny umożliwia stopniowe uwalnianie

cennych składników odżywczych przez kilka godzin od spożycia.

Przepis z SWEET DREAMS LADY P.M. SHAKETMTM Naleśniki proteinowe 2 jajka 1 banan 1 miarka odżywki Sweet Dream Lady waniliowej Konfitura Olej kokosowy 1 łyżeczka Jaja, banana oraz odżywkę proteinową wymieszać w blenderze.

Na rozgrzaną patelnię wlać ciast . Smażyć placuszki na małym ogniu. Placuszki podawać z owocami lub konfiturami.

Każda kobieta pragnie mieć piękną i szczupłą sylwetkę. Wiosna to zwykle czas, kiedy zabieramy się za odchudzanie, chcąc prezentować się dobrze podczas letnich miesięcy. Wszystko zależy od tego, jak bardzo jesteśmy zdeterminowane.

Dieta, pozytywne myślenie, aktywność fizyczna oraz odpowiednia suplementacja pozwolą zapewnić nam sukces.

104/105

ROZWIĄZANIE KONKURSU Z „13” NUMERU Przepis Pani Marzeny Przeorskiej z Warszawy

Przepis Pani Aleksandry Jarockiej z Pabianic

CIASTECZKA OWSIANE

WEGAŃSKIE MEDALIONY W SOSIE POMIDOROWYM

C

SKŁADNIKI NA 20 CIASTECZEK: 4 jabłka 1,5 szklanki płatków owsianych 2 jaja 2 łyżki miodu płynnego 2 łyżki oleju rzepakowego 2 łyżeczki cynamonu

Wartości odżywcze jednego ciasteczka: Białko: 2 g Węglowodany: 10 g Tłuszcze: 2 g Błonnik – 1g

Kcal: 66

PRZYGOTOWANIE: 1. Do miski wbijamy jaja i roztrzepujemy je widelcem.

2. Obrane jabłka ścieramy na tarce o dużych oczkach.

3. A następnie dodajemy do miski z jajkami i dokładnie mieszamy.

4. Dosypujemy płatki owsiane i cynamon, dolewamy olej oraz dodajemy miód.

5. Wszystko mieszamy, aby się składniki się połączyły i zostawiamy pod przykryciem na 20 min. aby płatki napęczniały.

6. Na wyłożoną papierem do pieczenia blachę nakładamy dużą łyżką porcje ciasta i formujemy płaskie ciasteczka.

7. Po uformowaniu wkładamy do piekarnika i pieczemy w temperaturze 180 stopni przez 15 minut.

8. Smacznego!

Gratulujemy ego! i zyczymy smaczn

SKŁADNIKI NA 4 PORCJE: szklanka czerwonej soczewicy ½ szklanki amarantusa/kaszy jaglanej ½ szklanki słonecznika łyżeczka suszonych warzyw (naturalna wegeta) liść laurowy 2 ziarenka ziela angielskiego ½ łyżeczki kuminu ½ łyżeczki wędzonej papryki ½ łyżeczki słodkiej papryki ząbek czosnku bułka tarta

M

Wartości odżywcze w 1 porcji: Białko – 19 g Węglowodany – 57 g Tłuszcz – 7 g Błonnik – 8,5 g

Kcal: 367

Sos:

2 puszki pomidorów ząbek czosnku 2 cebule 1/3 łyżeczki bazylii 1/3 łyżeczki oregano

PRZYGOTOWANIE:

1. Amrantus gotujemy w wodzie w proporcji 1: 2, czyli pól szklanki amarantusu w szklance wody przez ok. 20 min.

2. Soczewicę gotujemy do miękkości z dodatkiem suszonych warzyw, liścia laurowego i ziela angielskiego następnie blendujemy na pastę.

3. Słonecznik mielimy blenderem na proszek.

4.Po ugotowaniu dokładnie mieszamy amarantus, soczewicę i słonecznik dodając przyprawy i przeciśnięty przez praskę ząbek czosnku.

5.Formujemy kulki, obtaczamy w bułce tartej i smażymy na niewielkiej ilości oleju.

Sos: 1. Cebulę kroimy w kostkę i szklimy na oleju.

2. Dodajemy pomidory z puszki, przeciśnięty przez praskę czosnek i przyprawy.

3. Medaliony podajemy z gorącym sosem pomidorowym.

Y

CM

MY

CY

CMY

K

queen_fit_203x257mm_DRUK.pdf 1 2016-02-26 08:47:09

C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

therm_line_hydro_fast_203x257mm_DRUK.pdf 1 2016-02-25 11:53:06

C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K