DAIRY NEWS 40

όλα τα πρότυπα και τους κανονισµούς της ΕΕ αλλά και τα πρότυπα FDA σε PMO & 3A κατασκευάζουµε υψηλής ποιότητας µονάδες παστερίωσης βασισµένες στις ανάγκες της γαλακτοβιοµηχανίας για την εξασφάλιση της ασφάλειας του προϊόντος και την αποτελεσµατικότητα της διαδικασίας.

www.insol.com.gr

sales@insol.com.gr

Σημείωμα

από τον εκδότη...

Αγαπητοί φίλοι,

Σε αναστάτωση βρίσκεται αυτό το διάστημα τόσο ο κτηνοτροφικός όσο και ο μεταποιητικός

Ελέγχους και διαφάνεια ζητάει η αγορά C

κλάδος στην Ελλάδα και η πυκνή σε γεγονότα περίοδος του πρώτου διμήνου χρειάζεται ψυχραιμία και νηφαλιότητα στην κατανόηση κι αντιμετώπισή της. Την ώρα που έκλεινε το τεύχος είχαν εξαγγελθεί αγροτικές κινητοποιήσεις σε διάφορες Περιφέρειες της χώρας, περιορισμένης όμως εμβέλειας σε σχέση με άλλες χρονιές. Εδώ το στοίχημα είναι για όλους δύσκολο: να κρατηθεί χαμηλά το κόστος παραγωγής των γαλακτοκομικών προϊόντων (άρα να μειωθεί η τιμή του γάλακτος, κάτι που βλάπτει τους παραγωγούς ) για να μπορέσουν τα πουλήσουν οι μεταποιητικές φθηνότερα (με κίνδυνο να μειωθεί ο τζίρος τους) και να διαθέσουν επίσης φθηνότερα στους καταναλωτές οι επιχειρήσεις που ελέγχουν το μεγαλύτερο κομμάτι του λιανικού εμπορίου (άρα να

περιορίσουν τα κέρδη τους).

Και την ίδια στιγμή πρέπει πάσει θυσία να διατηρηθούν εν ισχύ οι κανόνες της αγοράς: να

πληρωθεί στην ώρα του ο παραγωγός ή ο προμηθευτής, να διαφυλαχθεί η ποιότητα των

προϊόντων (η φέτα να είναι …φέτα!), να ενημερωθεί πλήρως ο καταναλωτής, να συμμορφωθεί

η κάθε επιχείρηση με τους ευρωπαϊκούς ή εθνικούς κανονισμούς σε ζητήματα ισχυρισμών

υγείας, περιβαλλοντικής προστασίας, ενεργειακής απόδοσης, διαχείρισης αποβλήτων κ.ά.

Γίνονται όλα αυτά στον ίδιο χρόνο και με επιτυχία; Στις ανταγωνιστικές των προϊόντων

μας χώρες η αγορά λειτουργεί με σαφώς καλύτερους μηχανισμούς ελέγχου, διαφάνειας

και προστασίας. Κι όμως δεν λείπουν αυτό το διάστημα κι εκεί μεγάλες κινητοποιήσεις

με επίδικο τη θέση της αγροτικής παραγωγής στο σχεδιαζόμενο ευρωπαϊκό παραγωγικό

μοντέλο του μέλλοντος.

Το ρεπορτάζ του Dairy News στο παρόν τεύχος για τις τιμές του γάλακτος και τα νέα

κρούσματα νοθείας της φέτας αναδεικνύει την αδήριτη πλέον ανάγκη για πλήρη, ουσιαστική

και άνευ όρων στήριξη των ελεγκτικών μηχανισμών. Διαφορετικής ποιότητας πρόβλημα

από αυτά που αντιμετωπίζουν οι Ευρωπαίοι παραγωγοί, το ζήτημα των ελέγχων και της

διαφάνειας στην αγορά χρειάζεται επιμονή, υπομονή και μόνιμους όσο και αποδοτικούς

ελεγκτικούς μηχανισμούς.

Το Dairy News θα βρίσκεται το επόμενο διάστημα σε μια σειρά κλαδικές εκθέσεις κι

επιχειρηματικά συνέδρια του ευρύτερου κλάδου των τροφίμων και των ποτών, σε σημαντικές

εκδηλώσεις εντός κι εκτός Ελλάδας (με μια ξενόγλωσση ειδική έκδοση για το διεθνές

κοινό), προετοιμάζοντας παράλληλα τη δική μας MEAT/ DAIRY/ FROZEN EXPO 2024

η οποία θα πραγματοποιηθεί το τριήμερο 9-11 Νοεμβρίου 2024 στο εκθεσιακό κέντρο Metropolitan Expo (Διεθνής Αερολιμένας Αθηνών, Σπάτα Αττικής). Είναι σίγουρο ότι θα

συναντηθούμε σύντομα.

Μέχρι τότε, καλή χρονιά με υγεία και δημιουργικότητα σε όλους και καλές δουλειές!

Θεόδωρος Δημητριάδης

Εκδότης

INOX DESIGN Kateris A.E.

ΒΙΟΜΗ ΧΑ ΝΙΚΗ ΚΑΤ Α ΣΚΕΥ Α ΣΤΙΚΗ ΕΤ Α ΙΡΕΙ Α

ΜΗ ΧΑ ΝΗΜΑΤ ΩΝ ΕΠΕ Ξ ΕΡΓ Α ΣΙΑΣ ΤΡΟ Φ ΙΜ ΩΝ

Μηχανήµατα γαλακτοκοµικών προϊόντων | Mηχανήµατα επεξεργασίας τροφίµων

Αξιόπιστες λύσεις

για έν α µ ικρό γα λ ακ τ οκο µε ίο έως τ η µε γα λύ τε ρη µ ονάδα

Δωρεάν δοκιμές

με την νέα κεφαλή

κοπής SH14,

προκειμένου να

διαπιστώσετε τις

δυνατότητες της και

την ευκολία στην

χρήση της.

www.urschel.com

Τηλ. 210 2828989 | greece@urschel.com

Για πληροφορίες επικοινωνήστε με τo γραφείo μας:

The Global Leader in Food Cutti ng Technology

Αγίου Κωνσταντίνου 13, 144 52 Μεταμόρφωση, Αθήνα

ΠΕΡΙΕΧΌΜΕΝΑ

ΝΕΑ Κλάδοι, αγορές, πρόσωπα & θεσμοί

Τεχνολογικά νέα 22

ΡΕΠΟΡΤΑΖ Τιμές γάλακτος 2024- Όλες οι εξελίξεις 28

Σήμα Επισκέψιμου Τυροκομείου 34

ΠΑΡΑΓΩΓΗ

Τυροκομείο Φραγκιαδάκη, Ηράκλειο Κρήτης 36

40

Τυροκομείο Αρβανίτη, Θεσσαλονίκη

ΑΦΙΕΡΩΜΑ- ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΑ

Το έργο PASTINNOVA στην Ελλάδα

62

44 ΕΡΕΥΝΑ Συνέντευξη με την Χριστίνα Λίγδα (ΕΛΓΟ- Δήμητρα)

48

52

54

Συνέντευξη: Paride D’ Ottavio, Πανεπιστήμιο Ανκόνα

Συνέντευξη:

Ο Hassan Istaytiyyeh για την

μετακινούμενη κτηνοτροφία

στον Λίβανο

Άρθρο: Ο Γιώργος Πελεκάνος

γράφει για την μετακινούμενη

κτηνοτροφία στην Φωκίδα

Εκδότης Θεόδωρος Δημητριάδης Εμπορικός Διευθυντής Αντώνης Μοσχονίδης Αρχισυντάκτης Θανάσης Αντωνίου Σύνταξη Λένα Μόσχου

74

64

68

70

Διόρθωση Χαρά Παπαδοπούλου

Διευθυντής Πωλήσεων Μάνος Γεωργουλάκης

Υπεύθυνοι διαφήμισης

Σοφία Κατσαρδή Άγγελος Αναστασόπουλος

Γιώργος Γλυνός

Συνδρομές

Ελένη Βαγιωνάκη

Εκπομπές αέριων ρύπων & κτηνοτροφία- Άρθρο του καθ. Γεώργιου Βαλεργάκη

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ

Συνέντευξη με τον Θεσσαλό επιχειρηματία Γεώργιο Τζιώκα

ΚΟΣΜΟΣ

Οι επιδράσεις του πολέμου της Ουκρανίας στην γαλακτοπαραγωγή

86

ΑΦΙΕΡΩΜΑ- 60 ΧΡΟΝΙΑ ΔΩΔΩΝΗ Στηρίζοντας το Ηπειρώτικο γάλα και τις ελληνικές εξαγωγές

Συνέντευξη: Ιωάννης Βιτάλης, αντιπρόεδρος της ΔΩΔΩΝΗ & πρόεδρος

Παναγιωτάκης, διευθύνων σύμβουλος

88

Συνέντευξη: Γιώργος Αυγερίκος, εμπορικός διευθυντής

Σχεδιασμός & καλλιτεχνική διεύθυνση

Pick-Up της Χρονιάς το νέο VW Amarok

Από τα 48.200 ευρώ το 2ης γενιάς μοντέλο Εργοστασιακή εγγύηση 5 ετών ή 100.000 χλμ.

Η

2η γενιά του VW Amarok απέσπασε πρόσφατα (για 3η φορά) το επίζηλο βραβείο «International Pick-Up Award» (IPUA). Το νέο Pick-Up της χρονιάς, προσφέρει ένα προηγμένο σύνολο χαρακτηριστικών, με πάνω από 25 συστήματα υποβοήθησης οδηγού, online υπηρεσίες, αποδοτικούς κινητήρες, προηγμένη τεχνολογία τετρακίνησης και εξατομικευμένα αξεσουάρ.

Όλα αυτά, μάλιστα, σε μία σκληροτράχηλη «συσκευασία», που φέρει το σαφές σχεδιαστικό DNA της Volkswagen.

Με premium σχεδίαση και ψηφιακό εσωτερικό Το νέο Amarok διαθέτει πολλές καινοτομίες, όπως οι σύγχρονοι προβολείς LED Matrix «IQ.Light» και τα πίσω φωτιστικά σώματα LED. Η σχεδίαση του εξωτερικού χαρακτηρίζεται από έντονες διαφοροποιήσεις σε κάθε μία από τις τέσσερις εκδόσεις (Life, Style, Panamericana και Aventura).

Το εσωτερικό έχει διαμορφωθεί από την ομάδα σχεδιασμού της εταιρείας, με έμφαση στη λειτουργικότητα και στην ψηφιοποίηση. Ο πίνακας οργάνων αποτελείται στάνταρ

ADVERTORIAL

από το Digital Cockpit των 12 ιντσών και μια οθόνη αφής 10 ή 12 ιντσών, σε κάθετη διάταξη για το σύστημα πολυμέσων. Αυξημένη ευρυχωρία και μεγαλύτερα φορτία Το νέο Amarok έχει μήκος που φθάνει τα 5.350 χλστ. (+96 χλστ. από το προηγούμενο μοντέλο), ενώ και το ύψος έχει αυξηθεί κατά 54 χλστ., φτάνοντας στα 1.884 χλστ. Ομοίως, το μεταξόνιο των 3.270 χλστ. έχει επιμηκυνθεί κατά 173 χλστ., συμβάλλοντας με τη σειρά του στην προσφορά περισσότερου διαθέσιμου χώρου στην καμπίνα.

Ανάλογα μεγάλη είναι και η καρότσα του νέου Amarok, στην οποία μπορεί -εκ νέου- να μεταφερθεί μία ευρωπαλέτα. Η αύξηση των διαστάσεων του χώρου φόρτωσης, έρχεται να συνδυαστεί και με την αύξηση στη δυνατότητα μεταφοράς φορτίου, η οποία φθάνει πλέον έως και τα 980 κιλά. Ένα συρόμενο κάλυμμα εξασφαλίζει την απομόνωση του χώρου φόρτωσης. Μάλιστα, το κάλυμμα αυτό έχει ηλεκτρικό μηχανισμό κίνησης, ο οποίος μπορεί να ενεργοποιηθεί είτε από το εσωτερικού του αυτοκινήτου, είτε εξωτερικά από απόσταση, μέσω του κλειδιού.

Με στάνταρ τετρακίνηση και αυτόματο κιβώτιο 10 σχέσεων

Προσφέρονται δύο πετρελαιοκίνητες εκδόσεις, που εμφανίζουν δυνατότητα ρυμούλκησης έως και 3,5 τόνους. Η αρχική τροφοδοτείται από τον 2λιτρο τετρακύλινδρο TDI biturbo των 205 ίππων και 500 Nm, ενώ η κορυφαία έκδοση «φοράει» τον 3λιτρο V6 TDΙ των 240 ίππων και 600 Nm. Όλες οι εκδόσεις συνδυάζονται με σύστημα τετρακίνησης, καθώς και με το νέο αυτόματο κιβώτιο των 10 σχέσεων.

To νέο Amarok προσφέρει έως και 6 προφίλ οδήγησης. Έτσι, o οδηγός έχει στη διάθεσή του -εκτός από τα Normal και Eco- το Slippery για συνθήκες μειωμένης πρόσφυσης, το Snow/ Sand για παχύ χιόνι ή άμμο, το Mud/Ruts για κακοτράχαλα εδάφη και το Tow/Haul για τη ρυμούλκηση.

Ο ΥΠΕΡΟΧΟΣ ΚΟΣMΟΣ ΤΟΥ ΓΑΛΑΚΤΟΣ

Ένωση Τυροκόμων Κρήτης

Απόφαση για κοινή πορεία στο νησί

Σε ανοιχτή συνέλευση που πραγματοποιήθηκε στα τέλη του 2023 στο Επιμελητήριο Χανίων με τη συμμετοχή 40 τυροκομικών επιχειρήσεων από όλη την Κρήτη αποφασίστηκε η ίδρυση της «Ένωσης Τυροκόμων Κρήτης».

Η πρωτοβουλία της διοργάνωσης και η ιδρυτική πρόταση ανήκουν στον «Σύλλογο Τυροκόμων Χανίων» με την ενεργή στήριξη του Επιμελητηρίου Χανίων. Η μαζική συμμετοχή περίπου των μισών από τις τυροκομικές επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στο νησί της Κρήτης δημιουργούν αισιοδοξία

για ακόμα πιο δυναμική συνέχεια.

Η νέα «Ένωση Τυροκόμων Κρήτης» αποφάσισε

να δημιουργήσει την έδρα της στα Χανιά, έπειτα από πρόταση της Διοίκησης του Επιμελητηρίου των Χανίων, την οποία μετέφερε στους τυροκόμους, κατά τη διάρκεια της συνέλευσής τους, ο ίδιος ο πρόεδρος του θεσμικού φορέα της Επιχειρηματικότητας, Αντώνης Ροκάκης. Πιο συγκεκριμένα, η έδρα πρόκειται να φιλοξενηθεί στο κτίριο του Επιμελητηρίου Χανίων, το οποίο θα προσφέρει επιπλέον στην Ένωση και οικονομική ενίσχυση για τα ιδρυτικάλειτουργικά της έξοδα.

Κατά τη διάρκεια της συνέλευσης αποφασίστηκε από τους τυροκόμους του νησιού και η προσωρινή Διοικούσα Επιτροπή της ένωσής τους, η οποία θα έχει ως κεντρική επιδίωξή της να συστήσει νομικά τον θεσμικό φορέα και να καταρτίσει το καταστατικό του. Τη Διοικούσα Επιτροπή απαρτίζουν οι: Σπύρος Μπαλαντίνος και Σήφης Χονδράκης από τα Χανιά, Γιώργος Κλάδος και Ηλίας Μαντζουνέας (Τυροκομική Αμαρίου) από το Ρέθυμνο, Γιώργος Σαμωνάκης και Κώστας Στειακάκης από το Ηράκλειο και ο Κώστας Κουβαράκης από το Λασίθι.

Στη δική του τοποθέτηση ο Σπύρος Μπαλαντίνος, πρόεδρος του Συλλόγου Τυροκόμων Χανίων και εκλεγμένος περιφερειακός σύμβουλος στην Π.Ε.

Χανίων, σημείωσε τα εξής: «Από τα βοσκοτόπια της

Κρήτης με τη σπάνια ορεινή χλωρίδα και τη θαλασσινή αύρα, παράγονται 40 και πλέον είδη τυριού με εξαιρετική διεθνή φήμη. Μια τέχνη πολλών αιώνων χωρίς την οποία η κρητική γαστρονομία δεν θα είχε ποτέ κατακτήσει τη σημερινή της καταξίωση. Δυστυχώς, η παρατεταμένη και ισοπεδωτική κρίση των τελευταίων ετών, μαζί με τις στρεβλώσεις και την ακρίβεια κατά τη λειτουργία της αγοράς, απειλούν πλέον σοβαρά την επιβίωση αρκετών τυροκομικών επιχειρήσεων, ενώ δυσφημούν τον κλάδο και τα προϊόντα μας στο καταναλωτικό κοινό. Παράλληλα, σημαντικά χρηματοδοτικά εργαλεία μένουν

αναξιοποίητα για την αναβάθμιση των επιχειρήσεων και την ανάδειξη των προϊόντων μας, εξαιτίας και της απουσίας θεσμικής υπόστασης και εκπροσώπησης του τυροκομικού κλάδου. Με ενθουσιασμό

διαπιστώνω σήμερα την αποφασιστικότητα και την

ενότητα του κλάδου μας, όπως και των θεσμικών

φορέων του νησιού μας, για άμεση δράση, συνένωση δυνάμεων και ανάπτυξη στρατηγικού και ολοκληρωμένου σχεδίου για το μέλλον. Στην πρώτη μας

συνέλευση συμπορευτήκαμε αποφασιστικά οι μισές περίπου επιχειρήσεις της Κρήτης, γεγονός που μας γεμίζει αισιοδοξία ότι, μέχρι την ολοκλήρωση της νομικής διαδικασίας σύστασης της Ένωσής μας, θα ενώσουν τις δυνάμεις τους μαζί μας ακόμα περισσότεροι συνάδελφοι».

Κυκλάδες

Ανάδειξη της παραδοσιακής τυροκομίας

Η πανάρχαια τυροκομική παραγωγική παράδοση των Κυκλάδων, με τα απαράμιλλα σε γεύση προϊόντα της, θα επιχειρήσει να εγγραφεί στον «Αντιπροσωπευτικό Κατάλογο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ανθρωπότητας» της UNESCO. Το πρώτο, επίσημο και θεσμικό, βήμα έγινε στο τέλος του 2023. Πραγματοποιήθηκε στα μέσα Δεκεμβρίου η συνάντηση ενημέρωσης και ανταλλαγής απόψεων σχετικά με την προετοιμασία του φακέλου υποψηφιότητας για την εγγραφή στον «Αντιπροσωπευτικό Κατάλογο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ανθρωπότητας» (UNESCO 2003) της «Παραδοσιακής Τυροκομίας των Κυκλάδων».

Κατά τη διάρκεια της συζήτησης έγινε αναλυτική ενημέρωση ως προς τις δυνατότητες που παρέχει η Σύμβαση της UNESCO για τη Διαφύλαξη της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς για τη μελέτη, διαφύλαξη και ανάδειξη της ζωντανής κληρονομιάς. Παράλληλα, παρουσιάστηκαν αναλυτικά η διαδικασία και τα στάδια που περιλαμβάνει η συγκρότηση του φακέλου υποψηφιότητας για την εγγραφή της Παραδοσιακής Τυροκομίας των Κυκλάδων πρώτα στο «Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς» και στη συνέχεια στον «Αντιπροσωπευτικό Κατάλογο» της UNESCO, καθώς και οι δυνατότητες

Το Επιμελητήριο Κυκλάδων θα είναι αρωγός στην προσπάθεια, αξιοποιώντας την

τεχνογνωσία που έχει αποκομίσει από δράσεις και πρωτοβουλίες όπως το δίκτυο Aegean Cuisine.

που παρέχει η επιτυχία της προσπάθειας αυτής σε ό,τι αφορά τη διαφύλαξη και την ανάδειξη της τυροκομικής ταυτότητας των Κυκλάδων σε εθνικό και διεθνές επίπεδο.

Ο πρόεδρος του Επιμελητηρίου Κυκλάδων Γιάννης Ρούσσος

(στη μέση), κατά την παρουσίαση της πρωτοβουλίας για την

Παραδοσιακή Τυροκομία Κυκλάδων

Η τυροκομία στις Κυκλάδες

Το τυρί και οι τυροκομικές παραδόσεις αποτελούν σημαντικό μέρος της διατροφικής πολιτιστικής κληρονομιάς

μας, καθώς το τυρί αποτέλεσε από τα προϊστορικά ακόμα

χρόνια μέρος της διατροφής των ανθρώπων που κατοί-

κησαν στον ελληνικό χώρο. Το τυρί είναι προϊόν μιας σύν-

θετης αλληλεπίδρασης φυσικών και βιολογικών διεργασιών, περιβάλλοντος και, βέβαια, του ανθρώπου, ο οποίος από την εποχή που ανακάλυψε τη δυνατότητα αξιοποίησης του γάλακτος για την παραγωγή τυριού έχει συσσωρεύσει γνώσεις και ιδιαίτερες τεχνικές που προσδίδουν στα τυριά τη συναρπαστική ποικιλία που τα χαρακτηρίζει. Όλες αυτές οι συνθήκες καθιστούν την τυροκομία και τα προϊόντα της σύνθετα δημιουργήματα ανθρώπου και φύσης, χώρου και χρόνου, κοινωνίας και πολιτισμού.

Ένα από τα προπύργια της παραδοσιακής τυροκομίας του ελληνικού χώρου είναι αναμφισβήτητα οι Κυκλάδες. Δεν είναι υπερβολή να υποστηρίξει κανείς ότι καθένα από τα κυκλαδονήσια έχει να επιδείξει μια ιδιαίτερη τυροκομική ταυτότητα, που διαμορφώθηκε ιστορικά όχι μόνο από

Σημαντική αναφορά έγινε και στα μέτρα διαφύλαξης, προκειμένου να υποστηριχθεί η μετάδοση της πολύτιμης γνώσης και παράδοσης και στις νεότερες γενιές. Ιδιαίτερα τονίστηκαν η σημασία και τα πολλαπλά οφέλη που μπορεί να αποκομίσει ο κλάδος της τυροκομίας, αλλά και οι τοπικές κοινωνίες των Κυκλάδων από τη διαδικασία αυτή, μέσα από την ενίσχυση του εμπορικού χαρακτήρα των προϊόντων της τυροκομίας, τον εμπλουτισμό του θεματικού τουρισμού της γαστρονομίας των νησιών και την ενδυνάμωση ενός σημαντικού στοιχείου της πολιτισμικής ταυτότητας των νησιών και των κατοίκων τους σε ένα συνεχώς μεταβαλλόμενο περιβάλλον.

Ευρωκοινοβούλιο Ζητάει (επίμονα) νέους κανόνες για τη συσκευασία

Το Ευρωκοινοβούλιο ενέκρινε στα τέλη του 2023 έκθεση για τη διαχείριση, τη μείωση και την επαναχρησιμοποίηση των συσκευασιών εξουσιοδοτώντας το σώμα για συζητήσεις με τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις που πρέπει να συμβιβαστούν και ν’ αλλάξουν στάση. Το Κοινοβούλιο ενέκρινε μια νέα έκθεση όσον αφορά καινούργιους ευρωπαϊκούς κανόνες σχετικά με τις συσκευασίες για την αντιμετώπιση των απορριμμάτων και την αύξηση της επαναχρησιμοποίησης και της ανακύκλωσης. Οι ευρωβουλευτές υπερψήφισαν την έκθεση, η οποία αποτελεί την εντολή του Κοινοβουλίου για διαπραγματεύσεις με τις κυβερνήσεις των κρατών-μελών, με 426 ψήφους υπέρ, 125 κατά και 74 αποχές.

Στην έκθεση προτείνεται η μείωση των συσκευασιών, ο περιορισμός ορισμένων τύπων συσκευασίας και η απαγόρευση της χρήσης «παντοτινών χημικών ουσιών».

Εκτός από τους στόχους συνολικής μείωσης των συσκευασιών που προτείνονται στον κανονισμό (5% έως το 2030, 10% έως το 2035 και 15% έως το 2040), οι ευρωβουλευτές θέλουν να θέσουν συγκεκριμένους στόχους για τη μείωση των πλαστικών συσκευασιών (10% έως το 2030, 15% έως το 2035 και 20% έως το 2040).

Όπως αναφέρεται στο σχετικό ενημερωτικό σημείωμα, «Οι θέσεις του Κοινοβουλίου αντικατοπτρίζουν τις προσδοκίες των πολιτών για μια κυκλική οικονομία, για τη σταδιακή απαγόρευση των μη βιώσιμων συσκευασιών, καθώς και για την αντιμετώπιση των πλαστικών μίας χρήσης».

Μεγαλώνει το πρόβλημα και η αγορά του…

Το 2018, οι συσκευασίες παρήγαγαν κύκλο εργασιών 355 δισ. ευρώ στην Ε.Ε. Πρόκειται για μια συνεχώς αυξανόμενη πηγή αποβλήτων, καθώς το σύνολο στην Ε.Ε. αυξήθηκε από 66 εκατ. τόνους το 2009 σε 84 εκατ. τόνους το 2021. Το 2021, κάθε Ευρωπαίος πολίτης παρήγαγε 188,7 κιλά απορριμμάτων συσκευασίας ετησίως, αριθμός που αναμένεται να αυξηθεί σε 209 κιλά μέχρι το 2030 αν δεν ληφθούν πρόσθετα μέτρα.

Εξειδίκευση των μέτρων Οι ευρωβουλευτές ζητούν να απαγορευτεί να πωλούνται πολύ λεπτές πλαστικές σακούλες μεταφοράς (κάτω των 15μm), εκτός εάν αυτό απαιτείται για λόγους υγιεινής ή αν χρησιμοποιούνται για μη συσκευασμένα τρόφιμα, με στόχο την πρόληψη της σπατάλης τροφίμων. Προτείνουν, επίσης, να περιοριστεί σημαντικά η χρήση ορισμένων μορφών συσκευασίας μίας χρήσης, όπως είναι οι μικροσυσκευασίες ξενοδοχείων για προϊόντα ατομικής περιποίησης και το περιτύλιγμα για βαλίτσες στα αεροδρόμια. Για την πρόληψη δυσμενών επιπτώσεων στην υγεία, οι ευρωβουλευτές ζητούν την απαγόρευση της χρήσης των λεγόμενων «παντοτινών χημικών ουσιών» (υπερφθοριωμένες και πολυφθοριωμένες αλκυλικές ουσίες ή «PFAS») και της δισφαινόλης Α σε συσκευασίες που έρχονται σε επαφή με τρόφιμα. Στόχος του Κοινοβουλίου είναι να αποσαφηνιστούν οι προϋποθέσεις για την επαναχρησιμοποίηση ή την επαναπλήρωση των συσκευασιών. Οι τελικοί διανομείς ποτών και τροφίμων στον τομέα των υπηρεσιών

εστίασης, όπως τα ξενοδοχεία, τα εστιατόρια και οι καφετέριες, θα πρέπει να παρέχουν στους καταναλωτές τη δυνατότητα να φέρουν το δικό τους δοχείο.

Ανακύκλωση απορριμμάτων

Η νέα νομοθεσία απαιτεί όλες οι συσκευασίες να είναι ανακυκλώσιμες και να πληρούν αυστηρά κριτήρια που θα καθοριστούν μέσω των επακόλουθων κανόνων για την εφαρμογή της. Προβλέπονται ορισμένες προσωρινές εξαιρέσεις, για παράδειγμα για ξύλινες συσκευασίες τροφίμων και συσκευασίες από κερί. Οι ευρωβουλευτές θέλουν οι χώρες της Ε.Ε. να διασφαλίσουν ότι το 90% των υλικών που περιέχονται στις συσκευασίες (πλαστικά, ξύλο, σιδηρούχα μέταλλα, αλουμίνιο, γυαλί, χαρτί και χαρτόνι) θα συλλέγονται ξεχωριστά

με τις εθνικές κυβερνήσεις σχετικά με την τελική

Μελέτη, σχεδίαση και κατασκευή του µηχανολογικού εξοπλισµού στην παραγωγή της φέτας και άλλων τροφίµων για την υλοποίηση των αναγκών ανάπτυξης της επιχείρησης σας

Renova

Άριστη τεχνογνωσία και μαγευτική γεύση

H Renova δημιουργήθηκε το 2014 και απαρτίζεται από μια ομάδα καταμερισμένων επιστημόνων με πολυετή εμπειρία και εξειδίκευση στον αγροδιατροφικό τομέα. Παρέχει ολοκληρωμένες συμβουλευτικές υπηρεσίες και απευθύνεται σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις τροφίμων και καλλυντικών, βιομηχανίες, ακαδημαϊκά ινστιτούτα, ερευνητικά ιδρύματα, start-ups, ξενοδοχεία και επιχειρήσεις μαζικής εστίασης.

Η ομάδα της Renova μέσω της τεχνογνωσίας που έχει αποκτήσει και της πολυετούς εμπειρίας εξειδικεύεται στον σχεδιασμό και την ανάπτυξη νέων προϊόντων καθώς και στην ανάπτυξη κι εφαρμογή Συστημάτων Διασφάλισης Ποιότητας. Ταυτόχρονα παρέχει και νομοθετική υποστήριξη. Επιπλέον αναλαμβάνει τον σχεδιασμό, την αναβάθμιση κι επέκταση παραγωγικών μονάδων καθώς και την κατασκευή κι επιλογή μηχανημάτων. Αξίζει να σημειώσουμε πως η εταιρεία διενεργεί πληθώρα αναλύσεων και δειγματοληψιών και διαθέτει πρώτες ύλες υψηλών προδιαγραφών.

Φάσμα υπηρεσιών

- Σχεδιασμός & ανάπτυξη νέων προϊόντων.

- Ανάπτυξη, εφαρμογή & υποστήριξη συστημάτων διασφάλισης ποιότητας.

- Νομοθετική υποστήριξη.

- Έλεγχος ετικέτας.

- Εκπαίδευση προσωπικού.

-Εσωτερική επιθεώρηση.

-Αναλύσεις & δειγματοληψίες.

-Προμήθεια πρώτων υλών.

- Σχεδιασμό, αναβάθμιση & επέκταση παραγωγικών μονάδων.

- Κατασκευή & επιλογή μηχανημάτων.

- Υποστήριξη στην αδειοδότηση.

Προϊόντα που αναπτύσσει ή βελτιώνει:

1. Μαρμελάδες & Αλείμματα (chutney, μαρμελάδες φρούτων, αλείμματα, σιρόπια).

2. Αλκοολούχα Ποτά (αποστάγματα, λικέρ, ηδύποτο, ανθρακούχα ποτά χαμηλά σε αλκοόλη).

3. Φυσικούς Χυμούς (πορτοκάλι, ρόδι, αλόη, λεμόνι,ιπποφαές, goji berry).

4. Καλλυντικά(κρέμες προσώπου, αφρόλουτρα, σαπούνια, κρέμες/λάδια σώματος).

5. Ξηροί Καρποί (μαρινάρισμα/εμπλουτισμός με γεύση, παστέλι, αλλείματα, αμυγδαλοβούτουρο, φυστικοβούτυρο).

6. Κρεατοσκευάσματα (μπιφτέκι, γύρος, καπνιστό κρέας, ωρίμανση αλλαντικών).

7. Προϊόντα Ειδικής Διατροφής (χωρίς γλουτένη, χωρίς λακτόζη, χωρίς ζάχαρη).

8. Βιολογικά Προϊόντα (όλων των ειδών).

9. Ψαρικά – Είδη Αλιείας.

10. Αναψυκτικά (ενεργειακά ποτά).

11. Ροφήματα (μαύρη λεμονάδα, εκχυλίσματα, κρύο τσάι, συμπικνωμένη λεμονάδα).

12. Λάδι (εμπλουτισμός ελαιολάδου με γεύσεις).

13. Προϊόντα για Χορτοφάγους (υποκατάστατα κρέατος).

14. Προϊόντα Ενισχυμένα σε πρωτεΐνη.

15. Μέλι (παραγωγή προϊόντων μελιού, άλλειμα μελιού, ζαχαρώδη προϊόντα).

16. Ζυμαρικά (παραδοσιακές συνταγές, gluten free).

17. Ενίσχυση Προϊόντων με Ισχυρισμό Υγείας.

18. Γαλακτομικά – Τυροκομικά (εμπλουτισμός γαλακτοκομικών προϊόντων με προσθήκη γεύσης).

19. Παγωτό.

renova-eng.gr | renova-eng@hotmail.com

TECH NEWS

έναν φιλόδοξο μετασχηματισμό στον τομέα της βιωσιμότητας και τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου αυτής της νέας συσκευασίας κατά 33% και η πιστοποίηση της ως «Carbon Neutral» από το Carbon Trust™, αποτελεί σημαντικό βήμα για την επίτευξη αυτού του στόχου».

Το 2022, η Tetra Pak, μαζί με τους συνεργάτες της στην Alliance for Beverage Cartons and the Environment (ACE), υιοθέτησε τις κατευθυντήριες γραμμές «Design for Recycling» για τις συσκευασίες υγρών τροφίμων, οι οποίες παρέχουν τεχνικές οδηγίες για τη βέλτιστη ανακύκλωσή τους. Πιο πρόσφατα, η 4Evergreen Aliance πρόσθεσε οδηγίες σχεδιασμού του ίδιου τύπου συσκευασιών.

Η 4Evergreen στοχεύει στην ενίσχυση της συμβολής των συσκευασιών που αποτελούνται από ίνες χαρτιού σε μια κυκλική και βιώσιμη οικονομία, με την Tetra Pak να είναι μεταξύ των ιδρυτικών μελών της. Η επικαιροποιημένη οδηγία «Circularity by Design» καλύπτει τύπους σύνθετων συσκευασιών από ίνες χαρτιού και ενημερώνει τους σχεδιαστές σχετικά με τη δυνατότητα υιοθέτησης εξειδικευμένων διαδικασιών ανακύκλωσης.

Έχοντας ιδρυθεί το 1996, η Lactogal είναι ηγέτης της αγοράς στον τομέα των γαλακτοκομικών προϊόντων, έχει σήμερα 10 εργοστάσια στην Ιβηρική Χερσόνησο και περισσότερους από 2.300 εργαζομένους. Το χαρτοφυλάκιο της εταιρείας περιλαμβάνει τις αγαπημένες μάρκες των Πορτογάλων: Mimosa, Agros, Matinal, Gresso, Vigor, Pleno, Casteloes, Milhafre dos Açores, Primor, Serra Dourada, Castelinhos, Serra da Penha και Fresky.

Εξειδικευμένη σειρά οπτικών συστημάτων για

τη γαλακτοβιομηχανία QUBBER

Η Tetra Pak είναι μία από τις κορυφαίες εταιρείες λύσεων επεξεργασίας και συσκευασίας τροφίμων στον κόσμο. Συνεργαζόμενη στενά με τους πελάτες και προμηθευτές της, παρέχει ένα ευρύ φάσμα από ασφαλή, καινοτόμα και φιλικά προς το περιβάλλον προϊόντα που ανταποκρίνονται καθημερινά στις ανάγκες εκατοντάδων εκατομμυρίων ανθρώπων σε περισσότερες από 160 χώρες. Η Tetra Pak απασχολεί περισσότερους από 25.000 εργαζομένους. Η ελληνική εταιρεία QUBBER ξεχωρίζει με την εξειδικευμένη σειρά οπτικών συστημάτων που αναπτύσσει και κατασκευάζει. Η σειρά αυτή, που στηρίζεται στην πρωτοπόρα τεχνολογία QUBBER EYE-Q, έχει ως βασικό της χαρακτηριστικό τη modular φιλοσοφία.

H σειρά οπτικών συστημάτων προσαρμόζεται έτσι, απολύτως, στις ανάγκες της εκάστοτε γραμμής παραγωγής, επιτυγχάνοντας εντυπωσιακά αποτελέσματα με πολύ υψηλή σχέση απόδοσης κόστους.

Κορυφαία σειρά ATRAX 360

• Εξειδικευμένη για εμφιάλωση χυμών και γάλακτος.

• Ενσωματώνει ελέγχους για ατέλειες στα καπάκια (με πλήρως περιμετρικό έλεγχο 360 μοιρών), στις ετικέτες, έλεγχο στάθμης, ύπαρξη και ανάγνωση εκτυπώσεων, πληρότητα πολυσυσκευασίας.

Οπτικό σύστημα X-LEVEL με τεχνολογία X-RAY

• Ανιχνεύει στάθμη γάλακτος, χυμών, με αφρό, ακόμη και σε αδιαφανείς συσκευασίες.

• Σκανάρει το προϊόν και δημιουργεί εικόνα, ανιχνεύοντας τόσο την χαμηλή όσο και την υψηλή στάθμη με την ίδια μονάδα X-RAY.

Έλεγχος συσκευασιών vacuum

• Ανιχνεύει

TETRA PAK

New Holland

Δέκα λόγοι για να αγοράσεις το νέο T5S

Η εταιρεία P J CONDELLIS SA λανσάρει στην ελληνική αγορά το νέο T5S της New Holland Agriculture και παρουσιάζει 10 λόγους για τους οποίους η πρόταση είναι ακαταμάχητη!

1. Κινητήρας υψηλών επιδόσεων FPT F5 Stage V, Hi-eSCR2, 3, 6 λίτρων

• Μεγαλύτερος κυβισμός έναντι του Tier 4Α 3,4 λίτρων.

• Εξαιρετική μέγιστη ροπή 450 Nm στις 1.300 rpm.

• Σημαντική αύξηση ροπής έως 47 %.

• Μεγαλύτερη απόδοση με οικονομία καυσίμου.

2. Η πιο αποτελεσματική λύση ATS κάτω από το καπό

• Σύστημα μετεπεξεργασίας καυσαερίων (ATS) που ενσωματώνει καταλύτη οξείδωσης ντίζελ (DOC), φίλτρο σωματιδίων ντίζελ (DPF) και μονάδα επιλεκτικής καταλυτικής αναγωγής (SCR), σε ενιαία συμπαγή διάταξη.

• Είναι μία λύση χωρίς συντήρηση.

• ΧΩΡΙΣ εξωτερικά εμπόδια χάρη στη συμπαγή διάταξη

ATS κάτω από το καπό : ευελιξία και εξαιρετική ορατότητα για τον χειριστή.

3. Βελτιωμένη απόδοση και σταθερότητα πέδησης

• Εμπρόσθιος Άξονας 4WD κατηγορίας 1.0 Heavy Duty.

• Νέα δισκόφρενα για βελτιωμένη απόδοση πέδησης χωρίς ανάγκη για συντήρηση ή ρυθμίσεις.

• Αυτόματη εμπλοκή 4WD κατά το φρενάρισμα.

4. Αποτελεσματική μετάδοση κίνησης με μηχανική απλότητα

• Αξιόπιστη και ανθεκτική μετάδοση κίνησης 12x12 μηχανική ή υδραυλική ρεβέρσα (Powershuttle).

• Επιλογή σασμάν 20x20 με έρπουσες σχέσεις μετάδοσης.

• Υδραυλική ρεβέρσα για μεγαλύτερη ευελιξία.

5. Πολύ υψηλή υδραυλική παροχή για μέγιστη παραγωγικότητα

• Νέα αντλία 82 l/min για ταχύτερο χρόνο κύκλου φόρτωσης και γρήγορο ανέβασμα και κατέβασμα εργαλείων.

6. Εμπρόσθια υδραυλικά με PTO για πλήρη ενσωμάτωση φορτωτή

• Διαθέσιμα εργοστασιακά εμπρόσθια υδραυλικά και PTO, για μέγιστη ευελιξία με τα εμπρόσθια εργαλεία.

• Εργοστασιακά τοποθετημένος εμπρόσθιος φορτωτής.

7. Νέα καμπίνα 4 κολώνων

• Εξαιρετική περιμετρική ορατότητα 320°.

• Μεγάλες πόρτες, επίπεδο πάτωμα, περισσότερος χώρος για τον χειριστή.

• Εργονομική διάταξη χειριστηρίων με όλες τις βασικές λειτουργίες τοποθετημένες στην δεξιά πλευρά σε πολύ κοντινή απόσταση.

• Μέγιστη οδηγική ευχαρίστηση με ανάρτηση αέρος στο κάθισμα.

8. Ευκολία χρήσης και συντήρησης

• Πολύ εύκολη πρόσβαση στο φίλτρο λαδιού και το φίλτρο πετρελαίου του κινητήρα.

• Συντήρηση από την μία πλευρά.

• 600 ώρες διαστήματα συντήρησης.

9. Ισχυρά οπίσθια υδραυλικά

• Έως 4.400 κιλά μέγιστη ανυψωτική ικανότητα.

• Το Lift-O-MaticTM προσφέρει γρήγορο ανέβασμα και κατέβασμα των εργαλείων σε προκαθορισμένη θέση στα κεφαλάρια.

• Τα ρυθμιζόμενα μπράτσα εξασφαλίζουν γρήγορη και απλή σύνδεση και ρύθμιση των εργαλείων.

• Έως 3 βαλβίδες εξωτερικών εργασιών είναι διαθέσιμες, όλες με σύστημα σύνδεσης βύσματος push-pull

για εύκολη σύνδεση.

10. Αποτελεσματικό PTO

• Ηλεκτροϋδραυλικό ανεξάρτητο PTO με προοδευτική

και ομαλή έμπλεξη.

• 3 ταχύτητες PTO (540/540E/1000) με οικολογική λειτουργία και ταχύτητα συγχρονισμένης πορείας για εργασία σε απότομες πλαγιές ή ανώμαλο έδαφος.

pjc.gr

ΡΕΠΟΡΤΑΖ

Αιγοπρόβειο γάλα

Δυσάρεστα ξεκίνησε το 2024

για τους κτηνοτρόφους

Hαδικαιολόγητη μείωση της τιμής του γάλακτος χωρίς προηγούμενη συζήτηση ή συμφωνία

έχει προκαλέσει δυσαρέσκεια μεταξύ των κτηνοτρόφων, οι οποίοι κάνουν λόγο για δημιουργία καρτέλ γάλακτος με σκοπό την εκμετάλλευσή τους.

Ρεπορτάζ: Λένα Μόσχου

Οι μεταποιητές καθυστερούσαν εσκεμμένα τις συμφωνίες, ενώ στη συνέχεια επέβαλαν μια απότομη μείωση στη τιμή του γάλακτος, ζητώντας από τους παραγωγούς να το διαθέσουν στην τιμή των 1,50 με 1,55 ευρώ το κιλό. Η (εξ)αναγκαστική πώληση του γάλακτος σε χαμηλότερη τιμή (μείωση 0,20-0,25 λεπτά σε σχέση με την έναρξη της σαιζόν), σύμφωνα πάντα με το κόστος παραγωγής, που συνεχίζει να αυξάνεται, φαίνεται πως έχει ήδη προκαλέσει προβλήματα στους παραγωγούς που δεν γνωρίζουν τι θα πουλήσουν και πόσο θα το πουλήσουν.

Η Ένωση Κτηνοτρόφων Ελλάδας εκφράζει την ανησυχία της ότι η κατάσταση αυτή μπορεί να επηρεάσει σοβαρά την κτηνοτροφική βιομηχανία και παραγωγή της χώρας, ενώ επισημαίνει την αναγκαιότητα αντιμετώπισης των αδικαιολόγητων πρακτικών όπως αυτές, πρακτικές που οδηγούν σε ανισορροπίες στην αλυσίδα εφοδιασμού τροφίμων. Σε ανακοίνωσή του ο Σύνδεσμος Ελληνικής Κτηνοτροφίας (ΣΕΚ) ζητά από τις βιομηχανίες να σταματήσουν τον εκβιασμό, μέσω των τιμών και να αποκαταστήσουν τη δικαιοσύνη στις συναλλαγές τους με τους κτηνοτρόφους.

Με βάση τις τελευταίες εξελίξεις στις υποθέσεις νοθείας της φέτας, οι κτηνοτρόφοι και παραγωγοί της χώρας καλούν τις αρχές και τους φορείς εποπτείας να δράσουν για τη διασφάλιση των δίκαιων συνθηκών στην αγορά του γάλακτος, προκειμένου να προστατευθούν τα συμφέροντά τους και να διασφαλιστεί η βιωσιμότητα του επαγγέλματος που ασκούν.

HVIEPA Innovating Packaging & Robotic Systems ΣΤΗΝ ΓΑΛΑΚΤΟΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ

Η VIEPA είναι μια ελληνική εταιρεία κατασκευής μηχανών συσκευασίας και ρομποτικών εφαρμογών, που έχει την δυνατότητα να υλοποιεί projects και στην γαλακτοβιομηχανία, προσαρμοσμένες στις ανάγκες και τις απαιτήσεις κάθε πελάτη.

Η εταιρεία εγκατέστησε προσφάτως στην ΦΑΡΜΑ ΚΟΥΚΑΚΗΣ, μια γραμμή συσκευασίας κυπέλων.

Η γραμμή αποτελείται από:

Μια μηχανή SLEEVE WRAPAROUND SLWP-100

Είναι μια μηχανή ομαδοποίησης κυπέλων σε δυάδες ή τριάδες, σε χάρτινη μανσέτα.

Χαρακτηριστικά:

• Λειτουργία συνεχούς ροής, δυνατότητας παραγωγής άνω των 80 συσκευασιών/min

• Αυτόματη αλλαγή διαστάσεων και ομαδοποίησης με επιλογή συνταγής.

Μια μηχανή ROBOTIC TRAY PACKER RTP-25 για την τοποθέτηση των κυπέλων στα τελάρα. Η μηχανή διαμορφώνει τα ανοιχτά τελάρα και στη συνέχεια συσκευάζει τις ομάδες των γιαουρτιών.

Χαρακτηριστικά:

• Οι ομαδοποιήσεις που μπορούν να γίνουν είναι: 1x12 – 1x6 – 2x6 και 3x4

• Με την χρήση robot, γίνεται παραλαβή της ομάδας και τοποθέτηση στα τελάρα, επιτυγχάνοντας παραγωγικότητες άνω των 20 τελάρων/min.

• Οι αλλαγές προϊόντων στην μηχανή γίνονται σε λιγότερο από 15 λεπτά. Οι παραπάνω μηχανές είναι:

• Σχεδιασμένες σύμφωνα με τα πρότυπα Hygiene Design που απαιτεί ο συγκεκριμένος κλάδος.

• Φιλικές προς το περιβάλλον (ECO Evolution 21), λειτουργούν αποκλειστικά με ηλεκτρική ενέργεια αντί πεπιεσμένου αέρα, μειώνοντας σημαντικά το ενεργειακό κόστος και το ενεργειακό τους αποτύπωμα.

Η γραμμή αυτή αποδεικνύει ότι η VIEPA έχει την δυνατότητα και την τεχνογνωσία να κατασκευάσει

Αθέμιτος ανταγωνισμός, αναποτελεσματικότητα ΥπΑΑΤ Ο Αντιπρόεδρος του ΣΕΚ και μέλος της Εθνικής Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Φέτας (ΕΔΟΦ), Δημήτρης Μόσχος, μίλησε στο Dairy News, εκφράζοντας την ανησυχία του για το μέλλον της κτηνοτροφίας, ενώ κάνει λόγο για «εκβιασμό» από την πλευρά των εταιρειών προς τους κτηνοτρόφους.

«Υπάρχει μια πτωτική τάση σε σχέση με τις τιμές του γάλακτος πέρυσι, αλλά και ένας εκβιασμός από τις εταιρείες προς τους κτηνοτρόφους, οι οποίες λειτουργούν λέγοντας ‘αν θες δίνεις γάλα, αν δεν θες, δεν σου το παίρνουμε. Βρες αλλού να το πουλήσεις’. Θεωρούμε ότι αυτή η στάση είναι κατευθυνόμενη από τις εταιρείες, για να ρίξουν ουσιαστικά την τιμή στην πρώτη ύλη, γιατί θεωρούν ότι το κόστος παραγωγής είναι μεγάλο. Ταυτόχρονα, ισχυρίζονται ότι υπάρχει διαθεσιμότητα σε γάλα που έχει μείνει ανεκμετάλλευτο και αυτό δικαιολογεί και την χαμηλή τιμή στο γάλα. Εμείς από την άλλη θεωρούμε ότι δεν υπάρχει ζήτημα διαθεσιμότητας γάλακτος και φέτας στην αγορά».

Σύμφωνα με τον Μακεδόνα κτηνοτρόφο η κυβέρνηση οφείλει να πραγματοποιεί πιο εντατικούς ελέγχους και να ανιχνεύσει τις μεγάλες νοθείες φέτας με αγελαδινό γάλα, οι οποίες εξελίσσονται το τελευταίο διάστημα, με βάση τα δημοσιεύματα. Κατά γη γνώμη του, υπάρχει όμως ζήτημα και με το αιγοπρόβειο που έχει εισαχθεί.

«Δεν κατανοούμε όμως, ούτε τα αποτελέσματα που βγάζει ο ΕΛΓΟ σε σχέση με την αύξηση του γάλακτος μετά τον Αύγουστο. Αν συγκρίνει κανείς τις τιμές σε σχέση με πέρυσι, αυτό είναι εντελώς παράλογο και έχουμε φτάσει στο συμπέρασμα να βλέπουμε τελικά ότι υπάρχει μια νοθεία, η οποία εξελίσσεται και με αγελαδινό αλλά και με πρόβειο γάλα, το οποίο έρχεται από άλλες χώρες του εξωτερικού. Αυτή η αύξηση που βγάζει ο ΕΛΓΟ δεν ξέρουμε από πού πηγάζει και πώς δικαιολογήθηκε» μας είπε ο Δ. Μόσχος.

Φέτα: εκτεθειμένη και πάλι Οι υποθέσεις νοθείας της φέτας φαίνεται πως αφορούν δύο θεσσαλικές γαλακτοβιομηχανίες όπως ανακοινώθηκε από την Ομοσπονδία Κτηνοτροφικών Συλλόγων και Κτηνοτρόφων Περιφέρειας Θεσσαλίας. Σύμφωνα με την ανακοίνωση, η φέτα φαίνεται να έχει παρασκευαστεί με τη χρήση αγελαδινού γάλακτος, παραβιάζοντας έτσι τις επίσημες προδιαγραφές του συγκεκριμένου προϊόντος. Παράλληλα, ο ΣΕΚ ζητά πιο αυστηρούς ελέγχους από τις αρμόδιες αρχές κι άμεση ενεργοποίηση του πιλοτικού προγράμματος «ΑΡΤΕΜΙΣ 2» για όλη τη χώρα.

«Έχουμε χάσει ένα σοβαρό κομμάτι από τις

επιδοτήσεις, το οποίο σήμερα είναι της τάξης

του 57% σε σχέση με πέρυσι. Όταν έχεις χάσει

επομένως το 50% και πάνω, έχουμε χάσει ήδη

ένα 20% από την επιδότηση, ένα 10% λόγω του

τιμαρίθμου, 17% λόγω ενέργειας, ε δεν μένει και

τίποτα για εμάς. Τα πράγματα είναι απλά, απλώς

δεν θέλει κανένας να ακούσει»

Δημήτρης Μόσχος, Αντιπρόεδρος ΣΕΚ

Καταγγέλλουν επίσης την εμφανή αδυναμία των ελεγκτικών μηχανισμών, η οποία αφήνει περιθώρια για ανεξέλεγκτες νοθείες, όπου σε συνδυασμό με τις ανύπαρκτες κυρώσεις των εγκληματιών που νοθεύουν την φέτα, οδηγούν ένα ΠΟΠ προϊόν σε υποβάθμιση ποιότητας και τιμών, χωρίς προστασία.

Ο

κ. Δημ. Μόσχος συνεχίζει σχολιάζοντας τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί αυτή τη στιγμή ο ΕΛΓΟ, αλλά και τη στάση που κρατά το ΥπΑΑΤ: «Εμείς δεν περιμένουμε τίποτα από το ΥπΑΑΤ, καθ’ότι έχει ήδη εκφράσει μια λογική σχετικά με το πώς θέλει να δουλέψει ο ΕΛΓΟ, ενώ βλέπουμε ότι αυτός ο τρόπος είναι αναποτελεσματικός. Το πιο απλό θα σας πω: υπάρχει ένα διοικητικό συμβούλιο στο οποίο δεν συμμετέχει ούτε καν κτηνοτρόφος, αλλά ούτε και μέλος της ΕΔΟΦ. Βλέπουμε ότι όλες οι νοθείες που έχουν αποκαλυφθεί, έχουν αποκαλυφθεί από ανταγωνιστές στο εξωτερικό και τις υπόλοιπες τις βρήκαμε εμείς, τις αναδείξαμε, τις πήγαμε στον ΕΛΓΟ.

Υπάρχει ένα ζήτημα με την απουσία απόδοσης δικαιοσύνης όσον αφορά τις νοθείες, για παλαιότερες υποθέσεις, όχι για τις πιο πρόσφατες. Και όλο αυτό ανοίγει την

όρεξη και για πολλούς άλλους να συνεχίσουν να κάνουν

την νοθεία από την στιγμή που δεν υπάρχουν έλεγχοι».

Ο συνομιλητής μας τονίζει πως υπάρχουν ζητήματα που έχουν να κάνουν και με τη λειτουργία του ΕΛΓΟ και καταγγέλλει πως δεν υπάρχει αρκετό προσωπικό για να ανταπεξέλθει στους ελέγχους.

«Είχαν μιλήσει για κάποιον νόμο επί υπουργίας Βορίδη, ο οποίος θα διασφάλιζε την τιμωρία με υψηλά πρόστιμα σε επιχειρήσεις που διέπραταν κάποια νοθεία, αλλά ουσιαστικά μιλάμε για έναν νόμο που δικονομικά

δεν μπορεί να εφαρμοστεί. Επομένως όταν πάνε οι επιχειρήσεις στα δικαστήρια δεν υπάρχει τιμωρία, δεν υπάρχει άρση της πιστοποίησης παραγωγής φέτας. Όλα αυτά τα ζητήματα δημιουργούν αθέμιτο ανταγωνισμό μεταξύ των εταιρειών αλλά τελικά χαμένοι είναι πάντα οι κτηνοτρόφοι» σημειώνει ο κτηνοτρόφος Δ. Μόσχος.

Το τεράστιο καρτέλ θα μας εξαφανίσει Την δική του τοποθέτηση πάνω το ζήτημα αύξησης των τιμών στο αιγοπρόβειο γάλα έκανε στο Dairy News ο Νίκος Παλάσκας, Γενικός Γραμματέας ης Πανελλήνιας Ένωσης Κτηνοτρόφων: «Για εμάς σημαίνει εξαφάνιση του ζωικού κεφαλαίου. Ηταν το τελευταίο χτύπημα που μπορούσε να υποστεί ο κτηνοτροφικός πληθυσμός αυτής της χώρας. Δημιούργησαν ένα τεράστιο καρτέλ με αποτέλεσμα να μας εξαφανίσουν. Είναι αδικαολόγητη η μείωση της τιμής του γάλακτος, γιατί η τιμή της φέτας δεν έπεσε ούτε λεπτό, αντίστοιχα πωλείται πολύ πιο ακριβά από ότι θα έπρεπε». Μια πρωτόγνωρη κατάσταση φαίνεται να ζουν τα τελευταία χρόνια οι κτηνοτρόφοι, οι οποίοι πωλούν την παραγωγή και τον κόπο τους, χωρίς να γνωρίζουν τι τιμή θα έχει.

«Έχουν εξαφανιστεί 100.000 αιγοπρόβατα και

κάποιοι επικαλούνται ότι το γάλα είναι επαρκές

και ότι περισσεύει. Το ζωικό κεφάλαιο πάει προς

εξαφάνιση και αυτοί βρίσκουν δικαιολογίες που

δεν αντιστοιχούν ούτε στο ελάχιστο στην αλήθεια»

Νίκος Παλάσκας, Γ.Γ. Πανελλήνιας Ένωσης

Κτηνοτρόφων

«Έχει γίνει συγκεκριμένη προσπάθεια και στην

ΕΕ και στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, με δικές μας παρεμβάσεις από εδώ να μείνουμε έξω από τον ‘φόρο άνθρακα’. Ακόμα όμως δεν έχει ξεκαθαριστεί τίποτα. Περιμένουμε τη συνεδρίαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία θα γίνει την άνοιξη. Έχουμε

ΠΑΡΈΜΒΑΣΗ

Γιώργος Βαϊόπουλος Φόβος για εγκατάλειψη

του επαγγέλματος

Ο Γιώργος Βαϊόπουλος, πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Αγελαδοτρόφων και Προβατοτρόφων Δυτικής Θεσσαλίας εξέφρασε την έντονη ανησυχία του για το μέλλον της κτηνοτροφίας. Πιο συγκεκριμένα μας είπε: «Το κόστος παραγωγής ανεβαίνει, η τιμή του γάλακτος μειώνεται. Θεωρώ ότι πολλοί θα φύγουν από το επάγγελμα. Αν πέσει κάτω από 1,50/κιλό ευρώ το γάλα, οι κτηνοτρόφοι δεν πρόκειται να αντέξουν και θα επιλέξουν να φύγουν. Θα το εγκαταλείψουν το επάγγελμα».

Σχολιάζοντας την καθυστέρηση των συμφωνιών ο Γ. Βαϊόπουλος επισημαίνει: «Κανονικά έπρεπε από Σεπτέμβρη-Οκτώβρη να είχαν κλειστεί οι συμφωνίες. Φέτος πέρασε ο καιρός και δεν είχε γίνει καμιά συζήτηση. Οι μεταποιητές δεν βγήκαν στην ‘πιάτσα’ να αγοράσουν

γάλα. Δεν δούλεψε ο ανταγωνισμός φέτος, αλλά δεν υπάρχουν πλέον και αλλαγές. Ο κτηνοτρόφος θα πουλήσει σε αυτόν που πούλησε πέρυσι. Θα αναγκαστούν δυστυχώς οι κτηνοτρόφοι να πουλήσουν, αλλιώς θα πρέ-

πει να πετάξουν το γάλα τους. Δεν έχουν επομένως άλλη επιλογή».

Ο

Ν. Παλάσκας μάς ενημέρωσε ότι αρχές του έτους, οι μεταποιητές άρχισαν να στέλνουν τα τιμολόγια από μόνοι τους, χωρίς καμία προηγούμενη συμφωνία με τους παραγωγούς «μια εκβιαστική κίνηση, αν θέλετε καλώς, αν δεν θέλετε σταματάμε την συνεγασία. Εχουν συνενοηθεί μεταξύ τους, αν φύγεις από τον έναν, δεν σε παίρνει ο άλλος». Οι τιμές στο αιγοπρόβειο γάλα διαπραγματεύονταν από τέλος Αυγούστου με μέσα Σεπτεμβρίου. «Εδώ εκμεταλλεύτηκαν την πλημμύρα. Κάποιοι Θεσσαλοί κτηνοτρόφοι για ακόμα μια φορά πιάστηκαν με νοθεία. Νοθεία με αγελαδινό γάλα, ενώ οι τυροκόμοι επικαλούνται αποθέματα. Αν υπήρχαν αποθέματα δεν θα έκαναν νοθείες με αγελαδινό γάλα. Το ζωικό κεφάλαιο πάει προς εξαφάνιση και αυτοί επικαλούνται δικαιολογίες που δεν αντιστοιχούν ούτε στο ελάχιστο στην πραγματικότητα. Το γάλα σήμερα το αρμέγεις, αύ-

ADVERTORIAL

Το Volkswagen ID.Buzz Cargo σε έκδοση ψυγείου

Με 55.161 ευρώ (πλέον Φ.Π.Α) και 10% έκπτωση - Προγράμματα μίσθωσης Lease Pro

Kατά σχεδόν 25% αύξησε το 2023 τις πωλήσεις της

η Volkswagen Επαγγελματικά Οχήματα, παραδίδοντας 409.400 οχήματα. Από αυτά, τα 28.600 αφορούσαν στο ID.Buzz Cargo, το οποίο εμφανίζει ηλεκτρική αυτονομία έως 425 χλμ. και προσφέρει τη δυνατότητα φόρτισης της μπαταρίας (5-80%) σε 30 λεπτά, επιτρέποντας στον επαγγελματία να μεταφέρει φορτία όγκου 3,9 κ.μ. και βάρους 650 κιλών.

Πλέον, το Δίκτυο Εξουσιοδοτημένων Εμπόρων Volkswagen Επαγγελματικά Οχήματα της KOSMOCAR Α.Ε., δέχεται παραγγελίες του ID.Buzz Cargo ως ψυγείο.

Με την εγγύηση της εταιρείας Stathis για κορυφαία μόνωση Η μετασκευή γίνεται στην Ελλάδα από την εταιρεία Stathis, με προδιαγραφές που πληρούν τους όρους του εργοστασίου της Volkswagen. Το όχημα καλύπτεται από πενταετή εγγύηση, ενώ ισχύει κανονικά η εγγύηση των οκτώ ετών για την ηλεκτρική μπαταρία του. Το ψυκτικό μηχάνημα και η κατασκευή της μόνωσης, έχουν διετή εγγύηση.

Η μόνωση του χώρου φόρτωσης γίνεται με τις πλέον σύγχρονες μεθόδους παραγωγής πάνελ. Ειδικότερα, η μόνωση για την οροφή και το πάτωμα, πραγματοποιείται με πάνελ ειδικά διαμορφωμένα με μηχανές CNC. Πολυεστερικά καλούπια χρησιμοποιούνται για τη μετόπη, τα πλαϊνά, τις πόρτες και τα πλαίσιά τους, ενώ -όπου απαιτούνται- τοποθετούνται και ειδικά τεμάχια για την τελειοποίηση των επιφανειών και την ενίσχυση συγκεκριμένων σημείων. Τα πάνελ αποτελούνται από πολυεστέρα ενισχυμένο με ξύλο θαλάσσης, ενώ βασικό τους μονωτικό αποτελεί η εξηλασμένη πολυστερίνη, λόγω της εξαιρετικής συμπεριφοράς της στην υγρασία. Τα πάνελ καλύπτουν όλα τα νεύρα του αμαξώματος, ώστε να μην υπάρχουν καθόλου θερμογέφυρες.

Μόνωση υπάρχει και στις πόρτες με ειδικά, αφαιρούμενα καλούπια. Στα ανοίγματα των πορτών δημιουργείται 2ο πλαίσιο, ενώ το πάτωμα είναι από ενισχυμένο πάνελ, έχει αντιολισθητική επιφάνεια και ενώνεται με τα πλευρικά τοιχώματα. Στο κατώφλι των πορτών τοποθετούνται ειδικές ανοξείδωτες ενισχύσεις για την προστασία από τα φορτία, ενώ ανοίγονται

οπές αποστράγγισης των υγρών του θαλάμου.

Carrier Neos 200S: Προηγμένα τεχνικά χαρακτηριστικά Το προτεινόμενο ψυκτικό μηχάνημα είναι το μοντέλο Neos 200S ΗΕ της Carrier, με κίνηση από την μπαταρία του οχήματος με συμπιεστή.

Οι Τεχνικές Προδιαγραφές είναι οι εξής:

• Κίνηση από μονοφασικό ηλεκτροκινητήρα, για την λειτουργία του ψυκτικού μηχανήματος με παροχή ρεύματος, όταν το όχημα βρίσκεται εν στάσει (στον επιπλέον εξοπλισμό)

• Παροχή αέρα στον εξατμιστή 1.125 m3/h

• Βάρος μηχανήματος 75 Kg

• Αυτόματη και χειροκίνητη απόψυξη

• Δυνατότητα θέρμανσης, κατά τους χειμερινούς μήνες, με ισχύ 800 W

• Οικολογικό φρέον R-452A

• Ηλεκτρονικό Cab Control χειρισμού του μηχανήματος από την καμπίνα του οδηγού

• Ψυκτική ισχύς με εξωτερική θερμοκρασία 30οC (σύμφωνα με το ευρωπαϊκό πρότυπο ATP)

Σημειώνεται, πως το ηλεκτρονικό Cab Control χειρισμού του μηχανήματος από την καμπίνα του οδηγού, προσφέρει τη δυνατότητα προγραμματισμού των χρονικών διαστημάτων συντήρησης, ενώ παράλληλα υπάρχουν ενδείξεις για βλάβες και ωρόμετρα λειτουργίας.

Επισκέψιμο Τυροκομείο

Οι προδιαγραφές της λειτουργίας του

Σ

Το Επισκέψιμο

«Τυροκομείο

Σταθώρη»

στην Ιερισσό

Χαλκιδικής

αναμένεται να

αξιοποιήσει το

νέο σήμα.

τον καθορισμό των γενικότερων προδιαγραφών, αλλά και των τεχνικών και λειτουργικών προδιαγραφών των εγκαταστάσεων των επισκέψιμων τυροκομείων, στις οποίες περιλαμβάνονται η μορφή και ο τύπος του Σήματος Επισκέψιμου Τυροκομείου, προχώρησε η ελληνική κυβέρνηση, κι όλα είναι έτοιμα πλέον για την είσοδο των ελληνικών τυροκομείων σε μια νέα εποχή εξωστρέφειας.

Απαιτείται, επίσης, ανάρτηση σε εμφανές σημείο στον χώρο του πωλητηρίου τιμοκαταλόγου των προς πώληση προϊόντων, καθώς και του κόστους γευστικής δοκιμής.

Η ΥΑ αναφέρεται επίσης σε θέματα που αφορούν τους χώρους υγιεινής ενώ ιδιαίτερα απαιτητική είναι στο ζήτημα της ασφάλειας των χώρων όπου, μεταξύ άλλων, απαιτείται υποχρεωτικός φωτισμός ασφαλείας και σήμανση ασφαλείας των οδεύσεων διαφυγής, των εξόδων κινδύνου των εσωτερικών χώρων και των χώρων ανοικτής περιοχής της εγκατάστασης.

Οι προδιαγραφές των χώρων παραγωγής της εγκατάστασης, ο εξοπλισμός, καθώς και οι λειτουργικές διαδικα-

Τις ελάχιστες απαιτούμενες προδιαγραφές των υπηρεσιών υποδοχής, φιλοξενίας και ξενάγησης που προσφέρονται στα επισκέψιμα τυροκομεία ορίζει το ΦΕΚ το οποίο δημοσιεύτηκε στις 29 Δεκεμβρίου 2023. Το επισκέψιμο τυροκομείο θα πρέπει να διαθέτει (μεμονωμένα ή συνδυαστικά) χώρο υποδοχής και αναμονής επισκεπτών, αίθουσα κατάλληλα διαμορφωμένη και εξοπλισμένη για γευστική δοκιμή διαφόρων τύπων τυριών και λοιπών προϊόντων, χώρο τοποθέτησης, παρουσίασης και –εάν η επιχείρηση επιθυμεί– πώλησης των προϊόντων της. Απαιτείται η ανάρτηση σε εμφανές σημείο κάτοψης του τυροκομείου με καταγεγραμμένους, αποτυπωμένους και σημασμένους τους χώρους, οι οποίοι είναι προσβάσιμοι στους επισκέπτες καθώς και σήμανση για τον μέγιστο αριθμό επισκεπτών που μπορούν να ξεναγούνται ταυτόχρονα. Το τυροκομείο που θα ενταχθεί στο πρόγραμμα θα πρέπει να ορίσει υπεύθυνο για την υποδοχή, φιλοξενία και ξενάγηση των επισκεπτών ενώ θα πρέπει να αναρτηθεί πινακίδα στην είσοδο του τυροκομείου με χρηστικές πληροφορίες που αφορούν, κατ’ ελάχιστο, τις ώρες λειτουργίας και ημέρες επίσκεψης του τυροκομείου και τα τηλέφωνα επικοινωνίας.

ΠΑΡΑΓΩΓΗ

Φανούρης

Φραγκιαδάκης

Κρήτη

«Το γάλα

μετατράπηκε σε

‘χρηματιστηριακό’ προϊόν»

το πλαίσιο των «Dairy Innovation

Awards 2023», τα οποία απένειμε

η Boussias, τον περασμένο Νοέμβριο, η τυροκομική επιχείρηση «Κορυφή»

του Φανούρη Φραγκιαδάκη από την Κρήτη απέσπασε δύο χρυσά βραβεία. Με την ευκαιρία αυτή είχαμε τη χαρά να συνομιλήσουμε με τον νεαρό τυροκόμο στην Αθήνα όπου βρέθηκε για την απονομή.

Συνέντευξη: Θανάσης Αντωνίου

Είναι τρίτη γενιά τυροκόμος από το χωριό Γαλιά, κοντά στα Μάταλα της νότιας Κρήτης, και υπηρετεί μια οικογενειακή παράδοση στην τυροκομία, που έχει τις ρίζες της στις αρχές της δεκαετίας του 1960 και στον παππού του ο οποίος, εκείνο το διάστημα, είχε αρχίσει να τυροκομεί το γάλα που παρήγαν τα ζώα του. Το τυροκομείο συνέχισε ο γιος του Αντώνης, 71 ετών σήμερα, συνταξιούχος τυροκόμος, ενώ από το 2018 στην παραγωγική διαδικασία έχει ενταχθεί η τρίτη γενιά που αντιπροσωπεύεται από τον Φανούρη και τον αδελφό του Κωνσταντίνο Φραγκιαδάκη.

Το τυροκομείο απέκτησε τη σημερινή μορφή του ύστερα από μια μεγάλη επένδυση το 2006 και στη συνέ-

χεια, το 2014, αναβαθμίστηκε τεχνολογικά, επεκτείνοντας τους αποθηκευτικούς του χώρους και αναβαθμίζοντας τον τεχνολογικό εξοπλισμό του. Το τυροκομείο, το οποίο απασχολεί 15 μόνιμους εργαζόμενους, επεξεργάζεται σήμερα περίπου επτά τόνους γάλα την ημέρα, γάλα το οποίο προέρχεται από περίπου 40 κτηνοτρόφους που δραστηριοποιούνται σε ακτίνα περίπου 40 χιλιομέτρων.

Ο Φανούρης Φραγκιαδάκης κατά την απονομή των «Dairy Innovation Awards 2023» τον Νοέμβριο στην Αθήνα. Φωτογραφία: Κορνήλιος Σαραντίογλου.

γιαούρτι. Τα προϊόντα της εταιρείας «Κορυφή» βρίσκονται σε ευρύ δίκτυο καταστημάτων στην Αθήνα, όπως τα σουπερμάρκετ Κρητικός και Βερούκας, αλλά και διάφορα μικρότερα καταστήματα.

Η «Κορυφή», μέσα στο 2023, υιοθέτησε σε αρκετούς κωδικούς τη συσκευασία σε μερίδες, μια κίνηση η οποία στόχο έχει να προσελκύσει νεαρούς καταναλωτές και φαίνεται πως πάει καλά. «Η πανδημία έχει αυξήσει 30-40% τη ζήτηση για συσκευασία των τυριών, κι αυτό ήταν κάτι που άλλαξε σε έναν βαθμό τη διαδικασία της παραγωγής καθώς χρειάστηκε να προσθέσουμε εργατικά χέρια στο τμήμα της συσκευασίας» μας εξηγεί ο νεαρός Κρητικός επιχειρηματίας. Ο ίδιος θεωρεί ότι ο κορονοϊός έκανε περισσότερο καλό παρά κακό στην τυροκομία καθώς ανέδειξε την αξία του προϊόντος και τη συμβολή του στην ισορροπημένη διατροφή που προφυλάσσει την υγεία του ανθρώπου. «Η περίοδος του κορονοϊού δημιούργησε μια νέα σχέση του κόσμου με το τυρί και με τη μαγειρική» θυμάται με χαμόγελο ο Φανούρης Φραγκιαδάκης.

Τιμές γαλακτοκομικών Συζητάμε με τον Κρητικό τυροκόμο, λίγες ημέρες πριν από τις γιορτές των Χριστουγέννων, και αναπόφευκτα η

Carpit_KTX.pdf 1 4/5/2017 9:47:07 πμ

ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ

ΜΗΧΑΝΗΜΑΤΩΝ

ΓΑΛΑΚΤΟΚΟΜΙΑΣ

ΤΥΡΟΚΟΜΙΑΣ

ΤΡΟΦΙΜΩΝ

& ΑΝΟΞΕΙ∆ΩΤΩΝ

ΚΑΤΑΣΚΕΥΩΝ

συζήτηση ξεκινάει με τις υψηλές τιμές στις οποίες πωλούνται, εδώ και περίπου μια διετία, τα τυροκομικά προϊόντα, ειδικά τα παλαιωμένα τυριά της Κρήτης.

«Είναι αντικειμενικές αυτές οι τιμές κι όχι αυθαίρετες καθώς η παραγωγή της γραβιέρας, για παράδειγμα, έχει κοστολόγιο 10-10,5 ευρώ το κιλό» μας λέει ο νεαρός τυροκόμος και μας εξηγεί: «Αυτό συνέβη διότι το γάλα μετατράπηκε σε “χρηματιστηριακό” προϊόν με πολλούς και διάφορους παίκτες. Σημαντικός, επίσης, παράγοντας ήταν η δίωξη των παράνομων ελληνοποιήσεων ξένου γάλακτος. Ο περιορισμός του φαινομένου οδήγησε σε έλλειψη γάλακτος. Οι μεγάλες γαλακτοβιομηχανίες της Ελλάδας, για να καλύψουν τις ανάγκες τους, στράφηκαν σε νέες περιοχές εισκόμισης γάλακτος, και με τον τρόπο αυτό ανέβασαν τις τιμές». Ο ίδιος θεωρεί ότι στην άνοδο των τιμών έχει συμβάλει επίσης ο πόλεμος στην Ουκρανία που εκτόξευσε τις τιμές των ζωοτροφών ενώ και οι πλημμύρες στη Θεσσαλία συμβάλλουν κι αυτές, με τον τρόπο τους, στο να διατηρούνται ψηλά οι τιμές των τυροκομικών προϊόντων. Την περίοδο που πραγματοποιήσαμε τη συνέντευξη, η γραβιέρα του τυροκομείου «Κορυφή» είχε τιμή λιανικής 1617 ευρώ, ενώ η γραβιέρα 14μηνης ωρίμανσης, η οποία

Από το 1973 στην Κατασκευή

Ανοξείδωτου Εξοπλισµού & Μηχανηµάτων Γαλακτοκοµίας

Τα Βήµατα που µας εδραίωσαν :

Τυποποίηση των Μηχανών - Σχεδιασµός µε Βάση τις Ανάγκες σας

Κατεργασία & Συναρµολόγηση µε Σύγχρονες Μεθόδους

FAX : 24210 95097

e-mail : carpit@otenet.gr

Για περισσότερες πληροφορίες

επισκεφθείτε την ιστοσελίδα µας : www.carpit.gr

βραβεύτηκε στο πλαίσιο των «Dairy Innovation Awards», πουλιόταν στη λιανική 2-2,5 ευρώ περισσότερα.

Ο Φανούρης Φραγκιαδάκης θέτει στη συζήτησή μας μια διάσταση που συχνά παραβλέπουν όσοι αναζητούν τους λόγους για τη διαμόρφωση των υψηλών τιμών, το ενεργειακό κόστος. «Τα λειτουργικά έξοδα των τυροκομείων αυξάνονται κατακόρυφα όταν δεν έχουν σχεδιάσει την ενεργειακή αυτονομία τους έστω και σε ποσοστό που να φτάνει το 30-40%» μας εξηγεί. Πηγαίνοντας ένα βήμα παραπέρα, ο Κρητικός τυροκόμος μάς μεταφέρει την αγωνία του για τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στην πρωτογενή παραγωγή. «Ανησυχώ για το μέλλον, ανησυχώ ιδιαίτερα με αυτό που συνέβη στη Θεσσαλία και δεν ξέρω πότε θα μπορέσουν οι άνθρωποι αυτοί να ξαναφτιάξουν τα κοπάδια τους. Η ζημιά είναι μεγάλη και γι’ αυτούς μα και για τους καταναλωτές…» επισημαίνει. Επαναφέρουμε τη συζήτηση στην πάταξη των παράνομων ελληνοποιήσεων γάλακτος με τον συνομιλητή μας να θεωρεί ότι το ελληνικό κράτος έχει πραγματοποιήσει τα τελευταία χρόνια σημαντικά βήματα για τον περιορισμό του φαινομένου που πλήττει τον Έλληνα παραγωγό. «Δεν ξέρω, όμως, αυτήν τη στιγμή, υπό το βάρος των καταστροφών στη Θεσσαλία, πώς θα λειτουργήσει όλο αυτό το σύστημα των ελέγχων και πώς θα βοηθήσει τις ελληνικές επιχειρήσεις να είναι πιο ανταγωνιστικές» σημειώνει. Κι αυτό διότι στην Κρήτη έχουν σπεύσει τα τελευταία χρόνια σχεδόν όλες οι μεγάλες γαλακτοβιομηχανίες της χώρας να αγοράσουν διαθέσιμες ποσότητες γάλακτος. «Οι μεγάλες γαλακτοβιομηχανίες έχουν υπογράψει συμβόλαια με χονδρεμπόρους ή λιανεμπόρους στο εξωτερικό για την παράδοση συγκεκριμένων ποσοτήτων προϊόντων και πρέπει να τηρήσουν τα συμβόλαια αυτά, οπότε, αναγκαστικά,

πρέπει να εξασφαλίσουν πρώτη ύλη. Αλλιώς κινδυνεύουν με υψηλές ρήτρες» μας υπενθυμίζει.

Η εταιρεία «Κορυφή» έχει κι αυτή εξαγωγική δραστηριότητα, διαθέτοντας σκληρά τυριά, κυρίως παλαιωμένες γραβιέρες σε αλυσίδες σουπερμάρκετ και καταστημάτων ντελικατέσεν στη Γερμανία και στην Πολωνία.

Ισχύς εν τη ενώσει Το διάστημα της συνέντευξης με τον Φανούρη Φραγκιαδάκη, δεκάδες τυροκόμοι της Κρήτης αποφάσισαν να δημιουργήσουν την Ένωση Τυροκόμων προκειμένου να προωθήσουν με πιο ορθολογικό –και ίσως και πιο αποτελεσματικό– τρόπο τα συμφέροντά τους. Ρωτάμε τον Κρητικό τυροκόμο πώς βλέπει τις προσπάθειες κοινής

παρουσίας και διεκδίκησης των συναδέλφων του στην

Κρήτη. «Είναι μια πάρα πολύ καλή κίνηση και θεωρώ ότι οι τυροκόμοι πρέπει να ενωθούν, να βρουν λύση στα

καθημερινά προβλήματα όπως η διακίνηση των τυριών» δηλώνει στο Dairy News.

Στην ηλικία των 30 ετών ο Φανούρης Φραγκιαδάκης δεν μπορεί παρά να είναι αισιόδοξος τόσο για την επιχείρησή του όσο και για την τυροκομία γενικότερα. Εντάσσεται οργανικά στην εταιρεία από το 2018, και στο διάστημα αυτό κύριο μέλημά του ήταν η διεύρυνση του πελατολογίου, κάτι που επετεύχθη ενώ τα

έχει πάει καλά και στο λανσάρισμα νέων προϊόντων στο

πλαίσιο μιας παραγωγής, η οποία ανέρχεται σε ετήσια βάση στους 140 τόνους τυρί. Πώς φαντάζεται, όμως, τον

εαυτό του σε μια δεκαετία;

«Ελπίζω να έχω διευρύνει κι άλλο το πελατολόγιο, να κάνω το εργοστάσιο όσο το δυνατόν πιο αυτόνομο ενεργειακά και περιβαλλοντικά φιλικό. Επίσης θα ήθελα να γίνει όσο το δυνατόν πιο επισκέψιμο ένα μεγάλο κομμάτι της κρητικής παραγωγής, από τα οινοποιεία και τα τυροκομεία μας μέχρι τα ελαιουργεία, γιατί η Κρήτη έχει πολλές ομορφιές. Θα ήθελα να μπορεί ο τουρίστας να περάσει από ένα τυροκομείο και να πάρει μια πραγματική γεύση από την Κρήτη» μας εξομολογείται.

Η «Κορυφή» επεξεργάζεται καθημερινά περίπου επτά τόνους γάλα. Τον χρόνο παράγει περίπου 140 τόνους τυριών.

Τουρισμός

«Δουλεύουμε στην Κρήτη με τέσσερα ξενοδοχεία που έχουν υιοθετήσει τη “μεσογειακή διατροφή” μέσα από βραβευμένους σεφ και αντίστοιχο μενού. Είναι μια καλή προσπάθεια η οποία, μάλιστα, έχει ανταπόκριση εδώ και τρία χρόνια. Είχαμε συμμετάσχει κι εμείς με ζωντανή τυροκόμιση. Είναι επιλογή των ξενοδόχων για το τι είδους υπηρεσία θέλουν να προσφέρουν και τι είδους τουρίστες θέλουν να προσεγγίσουν και –με βάση ``την εμπειρία μου– εκτιμώ πως οι ξενοδόχοι μπορούν να υποστηρίξουν ποιοτικές επιλογές».

Κτηνοτροφία

DNP_KTX.pdf 1 02/08/2022 13:42

«Ο κτηνοτρόφος πιάνει μεν χρήματα με τις τιμές που γάλακτος έτσι όπως έχουν διαμορφωθεί αυτή την περίοδο, έχει δηλαδή ένα καλό εισόδημα. Έχει ακριβύνει όμως η ζωοτροφή, ενώ στην Κρήτη δεν υπάρχουν οι καλλιεργήσιμες εκτάσεις που έχει η ηπειρωτική Ελλάδα, με αποτέλεσμα να μην μπορεί να αυξήσει την ιδιοπαραγωγή ζωοτροφών ο Κρητικός κτηνοτρόφος για να είναι σχετικά αυτάρκης. Το καλοκαίρι, μάλιστα, αναγκάζεται να αγοράσει ζωοτροφές σε τιμές πολύ υψηλότερες απ’ την υπόλοιπη Ελλάδα».

Εργασία

«Αντιμετωπίζουμε σοβαρό πρόβλημα εύρεσης προσωπικού και δεν θεωρώ ότι ο Έλληνας είναι… ‘τεμπέλης’ όπως λένε. Οι Έλληνες επιχειρηματίες πρέπει να βάλουν το χέρι στην τσέπη και να προσφέρουν καλύτερους μισθούς για να μπορεί ο εργαζόμενος να νιώθει καθημερινά ασφάλεια. Η Γαλακτοκομική Σχολή Ιωάννινων είναι εξαιρετική, αλλά δημιουργεί αμιγώς τεχνίτες στην γαλακτοκομία, ενώ εμείς έχουμε ανάγκη από εργαζόμενους και σε διάφορες άλλες θέσεις, όπως στη συσκευασία, στην αποθήκη, στη διακίνηση, τη διανομή κ.ά. Το ίδιο συμβαίνει και στον αγροτικό κλάδο, ειδικά στο μάζεμα της ελιάς…».

¦°ªÆ¶Ä¹¿Æ¶ª ªÆ°£»Ã¹ º°¹ ¶Æ¹º¶Æ¶·¶ª ä¿Á Æ¿Á Æ˦¿Á

»ÃÁû¦¤Ãº ¡¹°ÃËÄƹÃË

ΠΑΡΑΓΩΓΗ

Το πρώτο φυσικό κατάστημα του Τυροκομείου Αρβανίτη στην Αγορά Μοδιάνο (Θεσσαλονίκη)

Ο

Μιχάλης Αρβανίτης από το βορειοελλαδίτικο Τυροκομείο Αρβανίτη αποτιμά τη χρονιά

που αφήσαμε πίσω μας κι εξηγεί πως είναι να βραβεύεται συνεχώς στο εξωτερικό, παλεύοντας όμως καθημερινά να καθιερωθεί ως εξαγωγική δύναμη.

Ρεπορτάζ: Λένα Μόσχου. Φωτογραφίες: Τυροκομείο Αρβανίτη

Σε αναβάθμιση του μηχανολογικού εξοπλισμού του προχώρησε το Τυροκομείο Αρβανίτη στη Νεοχωρούδα της Θεσσαλονίκης, προκειμένου να καλύψει τις αυξημένες παραγωγικές απαιτήσεις που έχει δημιουργήσει η ανάπτυξη της εταιρείας στην Ελλάδα και το εξωτερικό.

Πιο συγκεκριμένα, τέθηκε σε λειτουργία η νέα υπερσύγχρονη μονάδα παστερίωσης για επεξεργασία-προετοιμασία του γάλακτος. Η νέα μονάδα αποτελείται από το τελευταίο μοντέλο κορυφολόγου της Tetrapack (Alfa Laval) και τη σύγχρονη παστερίωση της AS HELLAS. Με το συγκρότημα παστερίωσης εκσυγχρονίζεται η επεξεργασία γάλακτος με πολύ υψηλή ακρίβεια και απόδοση, ενώ διπλασιάζεται η δυναμικότητα στην ποσότητα επεξεργασίας του γάλατος. Το τυροκομείο δεν στοχεύει όμως μόνο στην αύξηση της δυναμικότητάς του αλλά έχει επίσης στοχο να διατηρήσει την ποιότητα για την οποία είναι γνωστό.

Η ποιότητα των τυριών του Τυροκομείου Αρβανίτη έχει αναγνωριστεί διεθνώς και τα προϊόντα του

διαγωνισμούς. Όπως π.χ. τα International Cheese Awards όπου έλαβαν χρυσά

«Η γνώση έχει συνεχή εξέλιξη. Οι δυνατότητες που μας δίνει ο συνδυασμός τεχνολογίας και γνώσης είναι ένα δυναμικό περιβάλλον που δεν σταματά να εξελίσσεται. Αυτό ισχύει και στο δικό μας κλάδο που θεωρείται ‘παραδοσιακός’. Ωστόσο όσους αυτοματισμούς και μηχανήματα να βάλεις στην παραγωγή, ο πιο σημαντικός παράγοντας είναι ο τυροκόμος. Εκείνος δηλαδή που θα χειριστεί ή θα καθοδηγήσει όλες τις παραμέτρους για να παράγουμε τα πιο εκλεκτά τυριά» μάς λέει ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος Μιχάλης Αρβανίτης αναφερόμενος στην πορεία της εταιρείας και την εξέλιξη της έως σήμερα.

Κυανό: το πρώτο ελληνικό μπλε τυρί Το Κυανό είναι το πρώτο επώνυμο ελληνικό μπλε τυρί, που παράγεται από κατσικίσιο γάλα το οποίο συλλέγεται από κοπάδια που βόσκουν ελεύθερα στα ορεινά της Κεντρικής Μακεδονίας. Το ιδανικό μικροκλίμα και το φρέσκο γάλα αποτελούν την τέλεια βάση για ένα μοναδικό προϊόν με ιδιαίτερη υφή και γεύση.

Η έμπειρη παραγωγική ομάδα του Τυροκομείου Αρβανίτη έχει την ικανότητα να παράγει εξαιρετικά τυριά και να ελέγχει απόλυτα τα ποιοτικά τους χαρακτηριστικά. «Το Κυανό, ήταν μια πρόκληση να δεί-

HI98161

Επαγγελματικό πεχάμετρο

Ιδανικό για γαλακτοκομικά, στερεά και ημιστερεά προϊόντα

• Ρύθμιση 5 σημείων

• Εργονομικό, στιβαρό και αδιάβροχο ΙΡ67

Μονάδα παστερίωσης

Οι εγκαταστάσεις του Τυροκομείου Αρβανίτη στη Νεοχωρούδα Θεσσαλονίκης.

για επεξεργασία-προετοιμασία του γάλακτος

ξουμε και στο εξωτερικό ότι μπορούμε να παράξουμε ένα τυρί που θα σταθεί άνετα δίπλα στα καλύτερα τυριά του κόσμου» μας είπε ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος Μιχ. Αρβανίτης. «Επιλέξαμε να κάνουμε το καλύτερο και όχι το εμπορικότερο. Έτσι χρησιμοποιήσαμε σαν πρώτη ύλη το κατσικίσιο γάλα, μια ανεκμετάλλευτη δύναμη της ελληνικής κτηνοτροφίας, και επιλέξαμε στάνταρντ που θα μας έδιναν ξεχωριστά χαρακτηριστικά. Το ότι είναι πιο σκληρό από τα περισσότερα μπλε τυριά διεθνώς, το ότι ωριμάζει πιο αργά, για να μην καλύψει η μούχλα τη γεύση του τυριού, είναι χαρακτηριστικά που δεν είναι αποδοτικά με οικονομικούς όρους, αλλά είναι χαρακτηριστικά που όταν το δοκιμάζει κάποιος καταλαβαίνει πως έχει να κάνει με ένα εξαιρετικό τυρί. Αυτός είναι και ο λόγος που έχουμε τόσες βραβεύσεις στους διεθνείς διαγωνισμούς τυριών».

Η συνταγή του έχει αναπτυχθεί με τη συμβολή Γάλλων τυροκόμων ύστερα από ενδελεχή μελέτη των πιο σημαντικών μπλε τυριών. Η ωρίμανση του τυριού γίνεται σε ειδικά διαμορφωμένους θαλάμους στο υπόγειο του τυροκομείου, όπου τα τυριά παραμένουν για τουλάχιστον τρεις μήνες πριν ολοκληρώσουν την ανάπτυξη των μυκήτων του μπλε τυριού.

Οι εξαγωγές ανοίγουν ορίζοντες Ο Μιχάλης Αρβανίτης θεωρεί πως οι εξαγωγές μπορούν να δώσουν σε μια τυροκομική επιχείρηση ώθηση για μεγαλύτερες παραγωγικές επενδύσεις και καλύτερη οργάνωση. «Δεν υπάρχει ‘μέγεθος’ αγοράς- όσο το κυνηγάς τόσο αναπτύσσεται. Δεν είναι βέβαια τόσο απλό όσο ακούγεται, καθώς το ίδιο κάνουν και άλλα τυροκομεία από άλλες χώρες, οπότε ο ανταγωνισμός στις αγορές που καταναλώνουν τυριά

είναι πιο ισχυρός. Πολλές φορές βλέπουμε κάποιες

χώρες να είναι πολύ πιο δραστήριες στην προώθηση

των τυριών τους, όπως η Ελβετία, η Ιταλία, η Κύπρος, κι εμείς βγαίνουμε μόνοι μας ως μονάδες με όλες τις δυσλειτουργίες του συστήματός μας».

Οι εξαγωγές του Τυροκομείου Αρβανίτη ξεκίνησαν το 1999, αυτή τη στιγμή αντιπροσωπεύουν περίπου το 30% του συνολικού τζίρου της εταιρείας, αποτελώντας σημαντικό κομμάτι των επιχειρηματικών σχεδίων της. Οι εξαγωγές του Τυροκομείου Αρβανίτης εκτός από την Ευρώπη, φθάνουν μέχρι την Ιαπωνία, την Αυστραλία και τον Καναδά, ενώ στην Ελλάδα μπορεί κανείς να βρει προϊόντα της σε επιλεγμένα σουπερμάρκετ και delicatessen. Όπως μάς ανέφερε ο Μιχάλης Αρβανίτης, η εταιρεία είναι στη διαδικασία αδειών εξαγωγής για την Κόστα Ρίκα, ενώ ελπίζει πως φέτος θα μπορέσουν για πρώτη φορά να στείλουν τα προϊόντα τους μέχρι εκεί.

Κτηνοτροφία & τυροκομία Λαμβάνοντας υπόψιν ότι το Τυροκομείο Αρβανίτη βρίσκεται στη βόρεια Ελλάδα, όπου δραστηριοποιούνται μεγάλες γαλακτοκομικές μονάδες και όπου νέοι παίκτες στην αγορά του γάλακτος εμφανίστηκαν πρόσφατα, η εταιρεία έχει καταφέρει να πετυχαίνει

«Έχουμε κάνει τη δουλειά πιο ξεκούραστη, με μεγαλύτερη ακρίβεια, με ακόμα πιο σταθερή ποιότητα και σε πολύ καλύτερες συνθήκες. Η διαδικασία της τυροκόμησης παραμένει η ίδια όπως πάντα. Παίρνουμε φρέσκο γάλα από τις μονάδες, το παστεριώνουμε, το τυροκομούμε, ωριμάζουμε και συσκευάζουμε το τυρί ώστε

ο

τρόφος δεν αλλάζει. Ο τυροκόμος και ο κτηνοτρόφος είναι πολύ στενοί συνεργάτες με κοινό στόχο, όσο και αν θέλουν κάποιοι να τοποθετούν τον έναν απέναντι στον άλλον» μας εξομολογείται.

Σχετικά με το προηγούμενο έτος και τα προβλήματα, κυρίως οικονομικά, που αντιμετώπισαν οι κλάδοι της κτηνοτροφίας και της τυροκομίας, αλλά και αναφορικά με τη μειωμένη αγοραστική δύναμη των καταναλωτών, ο Μιχάλης Αρβανίτης μάς αναφέρει χαρακτηριστικά: «Η έλλειψη τυριών ώθησε τις τιμές του γάλακτος σε πολύ μεγάλη αύξηση. Όλα τα τυροκομεία χρειαζόμασταν γάλατα διότι οι πωλήσεις είχαν εκτοξευτεί στην μετά-covid εποχή και βλέπαμε πως τα αποθέματά μας δεν θα επαρκούσαν».

Ο ίδιος περιγράφει το 2023 ως μια χρονιά όπου οι ανατιμήσεις τόσο του γάλακτος όσο και των τυριών ‘έτρεχαν’ από μήνα σε μήνα. Ξεκινώντας από τα μέσα της γαλακτοκομικής περιόδου, άφησαν πολλούς, και κτηνοτρόφους και μεταποιητές, να βαδίζουν σε άγνωστα μονοπάτια, μη γνωρίζοντας αν οι τιμές για την πρώτη ύλη που χρησιμοποιούσαν θα ανταποκρίνονται στις τιμές της αγοράς. «Βέβαια ο καταναλωτής κλήθηκε να πληρώσει ένα, γενικότερα, πιο ακριβό καλάθι με μεγάλες αυξήσεις σε βασικά είδη και αυτό προκάλεσε δυσαρέσκεια και είχε επιπτώσεις στην κατανάλωση. Ωστόσο πρέπει να δούμε τη θετική πλευρά, ότι δηλαδή έτσι ενισχύθηκε η κτηνοτροφία που έβλεπε τα κόστη της να αυξάνονται από τις διεθνείς τιμές των δημητριακών και άλλων επιβαρύνσεων. Ήταν ένα μήνυμα στους ανθρώπους που κάνουν μια δύσκολη δουλειά, ότι μπορεί να ανταμειφθεί ο κόπος τους και καλό είναι να συνεχίσουν να δραστηριοποιούνται στην κτηνοτροφία».

Το 2026 ανακηρύχθηκε ως «Διεθνές Έτος

Ποιμενικής Κτηνοτροφίας», κάτι που θα βάλει τη

μετακινούμενη κτηνοτροφία στη διεθνή ατζέντα

των σημαντικών δράσεων για το περιβάλλον, την

οικονομία και τον πολιτισμό.

νούμενης κτηνοτροφίας, συμπεριλαμβανομένης της μετακίνησης των κοπαδιών, συγκεκριμένα στοιχεία των χρήσεων της γης, της εργασίας και του κεφαλαίου, προϊόντα, έθιμα και άλλα χαρακτηριστικά που σχετίζονται με την πρακτική της μετακινούμενης κτηνοτροφίας και τους μετακινούμενους ανθρώπους. Αντίστοιχα η «Μετακινούμενη κτηνοτροφία και η εποχική βοσκή των ζώων κατά μήκος των μεταναστευτικών διαδρομών στη Μεσόγειο και στις Άλπεις» εγγράφηκε στον «Αντιπροσωπευτικό Κατάλογο της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ανθρωπότητας» το 2019.

Η Ημερίδα PASTINNOVA στην Αθήνα κής κτηνοτροφίας, τα χαρακτηριστικά της και τις προοπτικές της ως τμήματος της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς των Μεσογειακών χωρών, καθώς και παραδείγματα αξιοποίησης. Τα ακόλουθα θέματα τέθηκαν και αντιμετωπίστηκαν από τους ομιλητές.

Στην Ημερίδα οι συμμετέχοντες αναγνώρισαν τη σημασία της εγγραφής της μετακινούμενης κτηνοτροφίας στην «Πολιτιστική Κληρονομιά της Ανθρωπότητας» γιατί, με αυτόν τον τρόπο, παρέχεται η ευκαιρία για μεγαλύτερη αναγνωρισιμότητα, έκθεση και ευαισθητοποίηση του κοινού σχετικά με αυτήν τη μορφή κτηνοτροφίας. «Οι κοινές προσπάθειες των ομάδων-φορέων και ο συντονισμός μεταξύ των χωρών αποτελούν βασικές προϋποθέσεις για την προώθηση τέτοιων υποψηφιοτήτων και εγγραφών, οι οποίες είναι κατά βάση διαδικασίες από κάτω προς τα πάνω που αποτυπώνουν τις προσδοκίες των ανθρώπων και των τόπων» αναφέρεται σχετικά στην ανακοίνωση του έργου μετά την ολοκλήρωση της Ημερίδας ν Αθήνα.

ενώ είναι επίσης ανοικτά στην καινοτομία όσον αφορά τις πρακτικές παραγωγής και την αξιοποίηση των προϊόντων. Αποτελούν δυναμικές και σημαντικές μορφές κτηνοτροφικής παραγωγής που περιλαμβάνουν αξιοσημείωτες κοινωνικές, οικονομικές και περιβαλλοντικές διαστάσεις.

Οι προκλήσεις για τα συστήματα μετακινούμενων

ζώων είναι ως επί το πλείστον κοινές στις διάφορες χώρες της Μεσογείου αν και κάποιες έχουν ιδιαιτερότητες ανά περιοχή. Στα κοινά χαρακτηριστικά είναι οι δύσκολες συνθήκες υγιεινής, οι αμφισβητούμενες χρήσεις γης, το πρόβλημα με την ανανέωση των γενεών και, φυσικά, η έλλειψη αναγνώρισης από το ευρύτερο κοινό και την επιχειρηματική αγορά. Στο πλαίσιο της Ημερίδας, ομιλητές από Ελλάδα, Τουρκία, Λίβανο, Ιταλία και Γαλλία παρουσίασαν εξειδικευμένες εισηγήσεις για τις τοπικές ιδιαιτερότητες της μετακινούμενης κτηνοτροφίας.

Μετακινούμενη κτηνοτροφία στην Ελλάδα. Εικόνες από την εισήγηση της Βασιλικής Λάγκα, ομότιμης καθηγήτριας στο Τμήμα Γεωπονίας του Διεθνούς Πανεπιστημίου Ελλάδας.

Στην Ημερίδα επιβεβαιώθηκε η παραδοχή

πως η μετακινούμενη κτηνοτροφία αποτελεί σημαντικό πάροχο οικοσυστημικών υπη-

ρεσιών. «Η διατήρηση

της μετακινούμενης

κτηνοτροφίας μπορεί να μεταφραστεί σε διασφάλιση της παροχής

οικοσυστημικών υπηρεσιών που είναι σημαντικές για τα φυσικά οικοσυστήματα και τις ανθρώπινες κοινωνίες. Ειδικά η αποτελεσματική διαχείριση της βόσκησης των μετακινούμενων κοπαδιών μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένα περιβαλλοντικά οφέλη. Η μετακινούμενη κτηνοτροφία έχει επιλεγεί ως μέθοδος για τη μείωση των πιέσεων στα πεδινά λιβάδια στο πλαίσιο των νεοεισαχθέντων οικολογικών συστημάτων υπηρεσιών στη Μεσόγειο, αλλά και σε άλλες περιοχές στην Ελλάδα που προβλέπονται από την Κοινή Αγροτική Πολιτική 2023-2027» αναφέρεται στην ανακοίνωση του έργου.

Η τοπική κοινωνία Οι εισηγητές τόνισαν πως η εσωτερική οργάνωση των μετακινούμενων εκμεταλλεύσεων είναι πολύ σημαντική και

η απόδοση που επιτυγχάνεται με αυτόν τον τρόπο καθορίζει συνολικά τις οικονομικές επιδόσεις τους εξίσου (ή και περισσότερο) από την πιθανή αύξηση των εσόδων. Οι εισηγητές θεωρούν πως ο ρόλος της συμβουλευτικής υποστήριξης είναι θεμελιώδης για τους μετακινούμενους

αγρότες «ώστε να κάνουν τις σωστές επιλογές και να διαμορφώσουν στρατηγικές προς την κατεύθυνση της αυξημένης κοινωνικοοικονομικής βιωσιμότητας». Ως εκ τούτου, απαιτείται σημαντική συνεργασία με τις τοπικές κοινωνίες ως μέσο ενδυνάμωσης των τοπικών πληθυσμών – χωρίς τέτοιες συνεργασίες δεν μπορεί να υπάρξει βιώσιμη μετακινούμενη κτηνοτροφία.

Σύμφωνα με τα συμπεράσματα της Ημερίδας, απαιτείται περισσότερη δουλειά στον τομέα της πολιτικής και ειδική αναγνώριση του ρόλου της μετακινούμενης κτηνοτροφίας για την παροχή στοχευμένων λύσεων στις συγκεκριμένες προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι κτηνοτρόφοι που ασχολούνται ακόμα μαζί της. Η αύξηση της κοινωνικής ευαισθητοποίησης είναι ο ακρογωνιαίος λίθος για

πιο δυναμικά και ανθεκτικά συστήματα μετακινούμενων

ζώων και η εγγραφή της στους διεθνείς κι εθνικούς καταλόγους προστατευόμενης άυλης κληρονομιάς είναι ένα σημαντικό κίνητρο για αναγνώριση.

Μετακινούμενη κτηνοτροφία στο προσκήνιο

Το 2026 έχει ανακηρυχθεί από τον ΟΗΕ ως έτος της μετακινούμενης κτηνοτροφίας και των ποιμενικών εκμεταλλεύσεων. Ο θεσμός «International Year of Rangelands & Pastoralists (IYRP-2026)» υπήρξε πρόταση της κυβέρνησης της Μογγολίας, χώρα η οποία έχει συνδεθεί με τη μετακινούμενη κτηνοτροφία. Η Μογγολία κατέθεσε την πρόταση το 2019 κι έγινε δεκτή από τα Ηνωμένα Έθνη το 2022. Ήδη 102 κυβερνήσεις και πάνω από 300 φορείς έχουν δηλώσεις ότι επιθυμούν να συμμετάσχουν στους εορτασμούς.

Σύμφωνα με στοιχεία που παρουσίασε κατά τη διάρκεια της ημερίδας για το έργο Pastinnova η Francesca Pasetti το ‘σύγχρονο’ κίνημα υπέρ της μετακινούμενης κτηνοτροφίας ξεκίνησε το 2008 και απαρτίζεται από τους χιλιάδες συνειδητοποιημένους κτηνοτρόφους που υπηρετούν αυτό τον τρόπο κτηνοτροφικής εκμετάλλευσης σε όλα τα μήκη και πλάτη του κόσμου αλλά και από εκατοντάδες εθνικούς και διεθνείς οργανισμούς που συνεργάζονται με διάφορες διευθύνσεις των Ηνωμένων Εθνών, πανεπιστήμια, ερευνητικά ινστιτούτα μέσα ενημέρωσης, κυβερνήσεις και κορυφαίες ιδιωτικές

επιχειρήσεις.

Η Ισπανή Francesca Pasetti είναι συμπρόεδρος

Στο έργο PASTINNOVA συμμετέχουν 20 εταίροι

από 11 Μεσογειακές χώρες ενώ 43 οργανισμοί έχουν δηλώσει την υποστήριξή τους. Ο

προϋπολογισμός έχει ύψος 2.750.000 ευρώ και η υλοποίησή του ξεκίνησε τον Μάιο του 2022

και θα διαρκέσει μέχρι τον Απρίλιο του 2025 (συνολική διάρκεια 36 μήνες).

IYRP-2026 στην Ισπανία, είναι μέλος του Pastoralists

Knowledge Hub στον Παγκόσμιο Οργανισμό Τροφίμων και μέλος της ισπανικής πλατφόρμας για την εκτατική κτηνοτροφία.

Όπως είναι φυσικό, η συγκεκριμένη ενέργεια έχει ως στόχο να αυξήσει το παγκόσμιο ενδιαφέρον για τη μετακινούμενη κτηνοτροφία και να τη συνδέσει με την επίσης παγκόσμια συζήτηση για τη διατροφική επάρκεια και ασφάλεια, την οικονομία, την ανθεκτικότητα και τη βιωσιμότητα των οικοσυστημάτων, τον πολιτισμό κ.ά. Στοχεύει επίσης στο να αυξήσει το ενδιαφέρον των κυβερνήσεων για επενδύσεις στον τομέα της εκτατικής κτηνοτροφίας. Υπολογίζεται πως πάνω από 500 εκατ. είναι οι κτη-

Δοχεία τυροκομικών

Δοχεία τουρσιών

Δοχεία ελαιών

Δοχεία ελαιoλάδων

Δοχεία μελιού

Δοχεία λιπαντικών

νοτρόφοι που ασχολούνται με τις ποιμενικές εκμεταλλεύσεις και σχεδόν 2 δισ. άνθρωποι σε όλο τον κόσμο συνδέονται με την εφοδιαστική αλυσίδα των προϊόντων που παράγει, άμεσα και έμμεσα η εκτατική κτηνοτροφία.

Τα βοσκοτόπια, τα οποία καταλαμβάνουν περίπου το 54% της έκτασης του πλανήτη θεωρούνται κορυφαίας σημασίας για την παγκόσμια βιοποικιλότητα, τη διατροφική ασφάλεια και την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. «Αν και οι ποιμενικές εκμεταλλεύσεις υπάρχουν εδώ και χιλιετίες, λίγα πράγματα γνωρίζουμε για τους μετακινούμενους κτηνοτρόφους. Πρέπει να μάθουμε ποιοι είναι αυτοί που ασκούν την ποιμενική κτηνοτροφία, πού βρίσκονται οι φυσικοί βοσκότοποι τους οποίους χρησιμοποιούν και πως οι επίσημες ή ανεπίσημες πολιτικές για τη διαχείριση των γαιών επηρεάζουν τη ζωή τους. Και φυσικά πρέπει να βρούμε τους τρόπους με τους οποίους η διεθνής κοινότητα μπορεί να υποστηρίξει και να προωθήσει τη βιώσιμη διαχείριση των βοσκοτόπων…Αν θέλουμε υγιή τροφή θα πρέπει να έχουμε υγιή ζώα!» είπε στην παρουσίασή της η Ισπανή αξιωματούχος του FAO.

Ε

Paride D’ Ottavio “

Πρέπει να κρατήσουμε ζωντανή την ποιμενική παραγωγή

ρευνητής στο Università Politecnica delle Marche της Ανκόνα, ο Paride D’ Ottavio παρουσίασε στο πλαίσιο της ημερίδας του έργου PASTINNOVA εισήγηση για την μετακινού μενη κτηνοτροφία στην κεντρική Ιταλία, την ανθε κτικότητα των βοσκοτόπων και τις προοπτικές του ποιμενικού κλάδου στη χώρα του. Τ

σματά του δεν είναι ιδιαίτερα θετικά…

Συνέντευξη & φωτογραφίες: Θανάσης Αντωνίου

Είναι οι τιμές που θέλουν οι παραγωγοί; Όχι, σε καμία περίπτωση. Με αυτές τις τιμές δεν μπορούν να ζήσουν οι κτηνοτρόφοι.

Υπάρχει πρόβλημα εύρεσης εργαζομένων; Αυτό συμβαίνει παντού στην Ευρώπη. Στη χώρα μου είναι δύσκολο να βρεις εργάτες διότι οι συνθήκες εργασίας, ακόμα και με τις σημερινές εξελίξεις, εξακολουθούν να είναι δύσκολες. Η περίοδος κατά την οποία τα ζώα πρέπει να μετακινηθούν προς τις ορεινές περιοχές είναι μια δύσκολη περίοδος. Το πρόβλημα δεν είναι τόσο η εργασία το καλοκαίρι, όταν οι περισσότεροι Ιταλοί πάνε διακοπές, αλλά η απομόνωση στα βουνά από τον Μάιο μέχρι την ξηρά περίοδο των ζώων, που μερικές φορές φτάνει μέχρι και τον Δεκέμβριο. Οι εργαζόμενοι στην ποιμενική κτηνοτροφία πρέπει να ζήσουν αυτό το διάστημα μακριά από κατοικήσιμες περιοχές, μόνοι, χωρίς νερό, χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα, χωρίς τη δυνατότητα να κάνουν ένα μπάνιο κ.ά. Το κυριότερο πρόβλημα, όμως, είναι η μοναξιά…

Η λειτουργία μηχανισμών προστασίας των ΠΟΠ προϊόντων στη χώρα σας φαίνεται πως είναι ιδανική καθώς έχετε κοινοπραξίες για όλα τα διάσημα τυριά σας. Αυτό δίνει προστιθέμενη αξία στα προϊόντα ποιμενικής κτηνοτροφίας. Πώς το πετύχατε; Τα ιταλικά προϊόντα όπως το πεκορίνο, το γκοργκοντζόλα, το παρμιτζιάνο ρετζιάνο κ.ά. είναι πράγματι πασίγνωστα. Ο τομέας που παράγει αυτά τα προϊόντα είναι μεγάλος και πολυπληθής, δηλαδή είναι πολλοί αυτοί που συνδέονται με την εφοδιαστική αλυσίδα. Είναι προϊόντα τα οποία δεν μπορείς να τα «αφήσεις» απροστάτευτα στις διεθνείς αγορές. Είναι κάτι που ξεκίνησε εδώ και πολλές δεκαετίες

και θεωρώ θετικό το γεγονός ότι ενεπλάκη στην προστασία των προϊόντων αυτών και η Ευρωπαϊκή Ένωση.

Κοινή Αγροτική Πολιτική: Η χρηματοδότηση προς τον Ευρωπαϊκό Νότο θα περιοριστεί; Δεν νομίζω ότι κινδυνεύει η χρηματοδότηση του Ευρωπαϊκού Νότου. Η διεύρυνση της Ε.Ε. δημιουργεί πράγματι νέες συνθήκες, αλλά θεωρώ ότι η νέα ΚΑΠ είναι προϊόν συμβιβασμού μεταξύ των χωρών κι όχι απόφαση σε βάρος της μιας ή της άλλης περιοχής ή ομάδας χωρών. Η αλήθεια, όμως, είναι πως οι συνθήκες της αγροτικής και κτηνοτροφικής παραγωγής στη Μεσόγειο είναι διαφορετικές από εκείνες που επικρατούν στον Ευρωπαϊκό Βορρά ή στην Κεντρική Ευρώπη.

Κάποιοι θεωρούν ότι η κτηνοτροφία πρέπει να μειωθεί στην Ε.Ε. Το θεωρείτε σωστό;

Συμφωνώ με τους Ιρλανδούς που δεν θέλουν με τίποτα μια τέτοια εξέλιξη. Πριν από χρόνια είχα προγραμματίσει μια επίσκεψη, με μια ομάδα επιστημόνων, στην Αλεξανδρούπολη για ένα συνέδριο, αλλά –επειδή δεν υπήρχε απευθείας πτήση για το αεροδρόμιο της Αλεξανδρούπολης–πήγαμε από την Ανκόνα στη Ρώμη, στο αεροδρόμιο «Φιουμιντσίνο» για να ταξιδέψουμε αεροπορικώς την επομένη. Κάποια στιγμή, μετά το βραδινό στο ξενοδοχείο, το οποίο ήταν πολύ κοντά στο αεροδρόμιο, βγήκα μια βόλτα έξω στην παραλία και κοίταξα τυχαία τον ουρανό. Κάθε δευτερόλεπτο έβλεπα ένα αεροπλάνο να απογειώνεται ή να προ σγειώνεται. Αναλογίστηκα τα καύσιμα που καταναλώνονται, τα αέρια θερμοκηπίου που εκλύονται. Το συνέδριο

στην Ελλάδα ήταν για τα ποιμενικά συστήματα εκτροφής και σκέφτηκα ότι είναι κάπως παράξενο να συζητάμε για την ποιμενική κτηνοτροφία και τις υποτιθέμενες επιπτώσεις στο περιβάλλον όταν συμβαίνει αυτό στους ουρανούς. Βέβαια, και η κτηνοτροφία έχει μερίδιο ευθύνης… Εντάξει, η κτηνοτροφία παράγει αέρια θερμοκηπίου, αλλά δεν μπορεί να συγκριθεί με τις εκπομπές των κτιριακών συγκροτημάτων, των μεταφορικών μέσων κoκ. Το περιβαλλοντικό αποτύπωμα της αγροτικής και κτηνοτροφικής παραγωγής είναι μεγάλο, αλλά μην ξεχνάτε ότι η συνολική

αυτή παραγωγική δραστηριότητα, η παραγωγή τροφίμων, δηλαδή, είναι ένας τεράστιος σε όγκο και σε σημασία κλά δος, είναι ο κλάδος που παράγει την τροφή, τόσο τη δική

μας όσο και των ζώων, από τα οποία τρεφόμαστε κι εμείς. Τι μπορούμε να κάνουμε; Μπορούμε να βρούμε και να υιοθετήσουμε τις διαχειριστικές πρακτικές που θα μειώνουν τουλάχιστον αυτές τις εκπομπές.

Άρα έχουμε ανάγκη τη γεωργία και την κτηνοτροφία… Ούτε συζήτηση, απολύτως ναι! Δεν μπορούμε όμως να σταματήσουμε την αγροτοδιατροφική παραγωγή και την κτηνοτροφία. Άλλωστε έχει αποδειχθεί επιστημονικά ότι οι εκπομπές ρύπων είναι σημαντικές ακόμα και σε εγκαταλελειμμένες παραγωγικά περιοχές.

Υπάρχει και στην Ιταλία εγκατάλειψη της υπαίθρου; Το αντιμετωπίζουμε κι εμείς. Είναι πολύ σημαντικό το πρόβλημα της εγκατάλειψης, διότι αυτήν τη στιγμή υπάρ χουν στην Ιταλία τεράστιες περιοχές όπου έχει εκλείψει εντελώς

Όπως ίσως το περιμένει κανείς από μια χώρα που ταλανίζεται εδώ και δεκαετίες από πολέμους (εμφυλίους ή μη), η κτηνοτροφία έχει δυσεπίλυτα δομικά προβλήματα όπως ο μεγάλος κατακερματισμός των εκμεταλλεύσεων, το σαθρό σύστημα κτηνιατρικού ελέγχου και προστασίας, η χαμηλή παραγωγικότητα των τοπικών φυλών, η απουσία οργανωμένων σταθμών συγκέντρωσης γάλακτος και προώθησής του προς τη βιομηχανία. Όσον αφορά τα παραγόμενα προϊόντα, ο Λίβανος πάσχει από σημεία συγκέντρωσης και διανομής προϊόντων, ενώ το λιανεμπόριο λειτουργεί με μάλλον ξεπερασμένο τρόπο.

«Στον Λίβανο έχουμε φτωχά σιτηρέσια, οι πόροι για αγορά ζωοτροφών είναι περιορισμένοι –το κόστος των ζωοτροφών ανέρχεται ήδη στο 49% του συνολικού κόστους εκτροφής– ενώ σημαντικό πρόβλημα είναι το κόστος που καλούνται να πληρώσουν οι κτηνοτρόφοι της μετακινούμενης κτηνοτροφίας για τη χρήση βοσκήσιμης γης το συγκεκριμένο κόστος ανέρχεται στο 21% του συνολικού κόστους παραγωγής» εξήγησε ο Λιβανέζος κτηνοτρόφος. Έλλειψη συνεργασίας Στον Λίβανο, μια χώρα που υποφέρει από πολλές και ιδιαίτερα δύσκολες ζωονόσους (εντεροτοξιναιμία αιγοπροβάτων, ευλογιά και αφθώδης πυρετός μεταξύ άλλων), οι κτηνιατρικές υπηρεσίες δεν είναι επαρκείς και είναι εξαιρετικά ακριβές, μια ακόμα πρόκληση για τους κτηνοτρόφους. Όσο για την κλιματική αλλαγή και τους περιβαλλοντικούς περιορισμούς, ο Hassan Istaytiyyeh σημείωσε την υπερβόσκηση ορισμένων περιοχών και τη σπανιότητα –ή τη μη λειτουργική κατανομή– των βοσκοτόπων. Αξίζει να σημειώσουμε πως, ενώ τη δεκαετία του 1960 οι κτηνοτρόφοι εξαρτώνταν κατά 100% από τη βόσκηση για το τάισμα των κοπαδιών τους, σήμερα τα βοσκοτόπια αποτελούν μόλις το 32% της διατροφής των μικρών μηρυκαστικών.

«Στον Λίβανο δεν υπάρχει καλή επικοινωνία μεταξύ κτηνοτρόφων, κτηνιάτρων, ερευνητών και υπουργείου Γεωργίας, δεν υπάρχει επίσημη τιμολογιακή πολιτική για τα παραγόμενα προϊόντα, κάτι που είναι σημαντικό για τον βιοπορισμό των κτηνοτρόφων ενώ οι χαμηλές τιμές των γαλακτοκομικών/τυροκομικών προϊόντων, καθώς και τα φαινόμενα λαθρεμπορίου, ταλανίζουν την ήδη ταλαιπωρημένη αγορά» συνοψίζει ο Hassan Istaytiyyeh.

Παρ’ όλα αυτά, η μετακινούμενη κτηνοτροφία συνεχίζεται στον Λίβανο και η διατήρηση αυτής της πανάρχαιας δραστηριότητας είναι πρόκληση για τους ίδιους τους κτηνοτρόφους και τους επιστήμονες.

Μετακινουμένη κτηνοτροφία στα Βαρδούσια Όρη και στην ορεινή Φωκίδα

Hμετακινούμενη κτηνοτροφία είναι μια πανάρχαια παραγωγική δραστηριότητα με ειδικό βάρος για όλες τις ανθρώπινες κοινωνίες. Προϋπήρχε της διαμόρφωσης των σύγχρονων εθνικών κρατών, συνεχίζει να υπάρχει και στις μέρες μας, το μέλλον της όμως είναι αβέβαιο καθώς βρίσκεται πλέον σε κίνδυνο.

Κείμενο - φωτογραφίες: Κωνσταντίνος Πελεκάνος

Μετακίνηση με τα πόδια: Η μετακίνηση γινόταν κατά τρία με τέσσερα (3-4) κοπάδια μαζί. Από τα τέλη του 18ου αιώνα (1880 περίπου) έως το 1950, οι κτηνοτρόφοι διένυαν διαδρομή 200-250 χλμ., κι επρόκειτο για τη μεγαλύτερη μετακινούμενη κτηνοτροφία στην Ελλάδα. Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός ότι διέσχιζαν τέσσερις νομούς (Φωκίδα, Φθιώτιδα, Βοιωτία και Αττική).

ΚΑΤΕΒΑΣΜΑ Κατέβασμα το φθινόπωρο: Το κατέβασμα γινόταν το φθινόπωρο, από τα τέλη Οκτωβρίου μέχρι τις 25 Νοέμβριου, και λόγω εγκυμοσύνης των θηλυκών του κοπαδιού εκείνη την εποχή διαρκούσε 20-25 ημέρες.

Τοποθεσίες με στάση (γρέκια): Αθανάσιος Διάκος (Άνω Μουσουνίτσα)Πανουργίας (Ντρέμισσα) - Καστέλλια (Παλιόπυργος - Χάνι Ζαγγανά)Πολύδροσο (Σουβάλα), Αμφίκλεια (Δαδί) - Τιθορέα (Κηφισοχώρι) - Χαιρώνεια - Λειβαδιά - Λαφύστι (Γρανίτσα) - Πέτρα - Μάζι - Αλίαρτος (Μούλκι) - Μαυρομμάτι - Βάγια (Κασνέσι) - Θεσπιές (Ερημόκαστρο), Λεοντάρι (Κασκαβέλι) - Λεύκτρα (Παραπούγγια) - Καπαρέλλι - Πλαταιές (Κόκλα) - Ερυθρές (Κριεκούκι) - ΚάζαΜάνδρα - Αθήνα Άλλο δρομολόγιο: Πριν από τις Ερυθρές (Κριεκούκι) ξεκινούσαν από Θήβα - Αυλώνα - Άγιο Στέφανο (Μπογιάτι) για τις στάνες στα Μεσόγεια (Κορωπί - Καλύβια - Κερατέα - Αρτέμιδα) και Λαύριο - Μαραθώνα.

Καιρικές συνθήκες – κακουχίες: Δύσκολες ήταν οι συνθήκες μετακίνησης, ιδιαίτερα το φθινόπωρο, με βροχές, κρύο, χιόνια.

Περιοχές Αττικής (χειμαδιά):

• Δυτική Αττική (Οινόη - ΜάνδραΑσπρόπυργος - Αχαρνές - Πετρούπολη - Αγία Βαρβάρα - Χαϊδάρι).

• Βορειοανατολική Αττική (Ν. ΙωνίαΜεταμόρφωση - Λυκόβρυση - Κηφισιά - Βριλήσσια - Χαλάνδρι - Μαρούσι).

• Νοτιοανατολική Αττική [Ηλιούπολη - Γλυφάδα - Καρέας - Άγιος Δημήτριος (Μπραχάμι) - Βάρη].

• Πειραιάς (Ρέντη -Σχιστό - Μοσχάτο).

• Μεσόγεια (Κορωπί - Καλύβια - Κερατέα - Αρτέμιδα), Λαύριο - Μαραθώνας.

Λόγοι που κατέβαιναν στην Αττική:

• Έλλειψη σε λιβάδια - χειμαδιά στη Φωκίδα (π.χ. Γαλαξίδι, Άμφισσα κ.λπ.) και σε βοσκοτόπους.

• Δεν ήταν δυνατή η απορρόφηση των προϊόντων (γάλα, κρέας κ.ά.)

από τους γαλατάδες, κρεοπώλες της Φωκίδας (μικρή έως ανύπαρκτη αγορά).

• Η Αττική (Αθήνα) είχε πολύ μεγάλη αγορά και απορροφούσε τα προϊόντα. Επίσης είχε αρκετές εκτάσεις ως βοσκότοπους, ήταν αραιοκατοικημένη ωσότου υπάρξει το μεγάλο ρεύμα αστυφιλίας και η οικιστική έκρηξη (τη δεκαετία 1960-1970 έφυγαν τα κοπάδια από την Αθήνα με κυβερνητική απόφαση).

• Οι γαλατάδες της Αθήνας ήταν κυρίως από την ευρύτερη Φωκίδα και πολλοί από το χωριό μας.

• Οι δύο μεγάλες γαλακτοβιομηχανίες (ΦΑΓΕ, ΔΕΛΤΑ) ιδρύθηκαν από οικογένειες συμπατριωτών, του Φιλίππου (ΦΑΓΕ) από τον Δάφνο και του Δασκαλόπουλο (ΔΕΛΤΑ) από το Διακόπι (Γρανίτσα).

ΑΝΕΒΑΣΜΑ Ανέβασμα την άνοιξη (Μάιος): Δέκα με δώδεκα (10-12) ημέρες διαρκούσε το ταξίδι που περιλάμβανε και το άρμεγμα. Περπάταγαν νύχτα για να μην τα πιάσει ο ήλιος και η ζέστη της ημέρας.

Τοποθεσίες με στρούγκα (άρμεγμα): Μάνδρα - Οινόη (Πουρνάρι) - Κάζα - Πλαταιές (Κόκλα) - Θεσπιές (Ερημόκαστρο) - Λεοντάρι (Κασκαβέλι)Λειβαδιά - Αμφίκλεια (Δαδί) - Μπράλος - Παύλιανη - Στρώμη - Αθανάσιος Διάκος. Στα λιβάδια 1η Ιουνίου: Κρατούσαν τα κοπάδια γύρω από το χωριό τον Μάιο πριν ανέβουν στα λιβάδια. Είχαν συνεταιρισμό κτηνοτρόφων και τυροκομείο (η κατασκευή του έγινε στις αρχές δεκαετίας 1960, το 1983

ήταν και η τελευταία ανάβαση τυροκόμου). Προβλήματα στη διαδρομή με τα πόδια: Τσακάλια, απώλειες – θάνατοι, απώλειες από έντονα καιρικά φαινόμενα (χιόνια, δρολάπια). Στη διαδρομή αυτή ήταν οι άντρες με το μεγαλύτερο από τα παιδιά της οικογένειας. Οι γυναίκες και τα μικρά παιδιά μαζί με τα πράγματα που φόρτωναν στο φορτηγό που έκανε τη διαδρομή από και προς τα ορεινά ταξίδευαν από την Αττική στο χωριό. Λόγοι που ανέβαιναν την άνοιξη στα ορεινά:

• Οι ιδιαίτεροι δεσμοί με τον τόπο που γεννήθηκαν και μεγάλωσαν. • Η αγάπη για τα κοπάδια τους από την άποψη ότι, ανεβαίνοντας στα ορεινά της Φωκίδας, είχαν φρέσκο και θρεπτικό χορτάρι, δροσιά και άφθονα νερά.

• Οι συνθήκες του καλοκαιριού (υψηλή θερμοκρασία, έλλειψη σε ζωοτροφές, αυξημένο κόστος κ.λπ.) που ήταν και παραμένουν δύσκολες στην Αττική, καθώς και η άρνησή τους να εγκαταλείψουν

H μετακινούμενη κτηνοτροφία στην περιοχή των Βαρδουσίων διατηρείται έως τις μέρες μας, αντέχοντας στον χρόνο και στις νέες ιδιαίτερες συνθήκες.

Το κτηνοτροφικό δυναμικό του χωριού Αυτήν τη στιγμή υπάρχουν ως και 50 κοπάδια στο χωριό μας, που αριθμούν από 120 έως 200 αιγοπρόβατα τα περισσότερα. Ελάχιστα κοπάδια αποτελούνται από 300 – 400 ζώα. Στο παρελθόν στην περιοχή ζούσαν αδύνατα αλλά σκληρά πρόβατα, όπως και οι άνθρωποι που τράβαγαν πορεία με άλογα, μουλάρια, γαϊδούρια. Τα νέα κοπάδια είναι πιο περιποιημένα και καλομαθημένα. Δεν αντέχουν τόση διαδρομή όπως μας διηγούνται οι παλαιότεροι. Αντίστοιχα μεγάλος αριθμός κοπαδιών υπήρχε και στα γύρω ορεινά χωριά της Φωκίδας, που σήμερα, δυστυχώς, δεν υφίστανται πλέον.

Επίσης το δυναμικό της κτηνοτροφίας στην περιοχή του Αθανασίου Διάκου αποτελείται από:

• Δέκα στρούγκες στα μουσουνιτσιώτικα λιβάδια.

• Έως το 1950 περίπου 10.000 - 12.000 αιγοπρόβατα (50 κοπάδια).

• Έως το 1975 περίπου 10.000 αιγοπρόβατα (35 - 40 κοπάδια).

• Έως το 1995 περίπου 6.000 - 7.500 αιγοπρόβατα (20 κοπάδια).

• Έως σήμερα περίπου 3.500 - 4.500 αιγοπρόβατα (1215 κοπάδια).

Η κτηνοτροφία απαιτεί εικοσιτετράωρη ενασχόληση σε δύσκολες συνθήκες, βαριές δουλειές και μάλιστα με έλλειψη χεριών. Οι νέοι πλέον δεν ασχολούνται με το επάγγελμα και δυστυχώς η κτηνοτροφία βρίσκεται σε φθίνουσα πορεία (ειδικά η παραδοσιακή) και παράλληλα τείνει προς τη δύση της η μετακινούμενη κτηνοτροφία.

Τέλος άλλοι αρνητικοί παράγοντες είναι πρώτον ο «διωγμός» των κοπαδιών και των κτηνοτρόφων από δάση και βοσκήσιμες εκτάσεις, με συνέπεια τη συρρίκνωση των εκτάσεων προς βόσκηση, και δεύτερον η γήρανση των κατ’ επάγγελμα κτηνοτρόφων και η φυγή των νέων προς τα αστικά κέντρα και το εξωτερικό, που έχει ως αποτέλεσμα ο κλάδος της κτηνοτροφίας να φθίνει συνεχώς.

Σεβασμός και θαυμασμός Όλοι εμείς που μεγαλώσαμε κοντά στους δικούς μας ανθρώπους και τα κοπάδια τους είχαμε την τύχη να βιώσουμε για αρκετά χρόνια αυτήν την τόσο σημαντική και αναζωογονητική διαδικασία -για ανθρώπους και ζώατης μετακίνησης των κοπαδιών από τα ορεινά προς τα χειμαδιά το φθινόπωρο (Οκτώβριο - Νοέμβριο) και αντιστρόφως κάθε άνοιξη (Μάιο).

Οι «τσελιγκάδες» κτηνοτρόφοι μας αξίζουν τον σεβασμό και τον θαυμασμό όλων. Όχι μόνο επειδή συντηρούν μια παράδοση αιώνων με προσωπικό και οικονομικό κόστος, μα κυρίως γιατί αναδεικνύουν τον τόπο και την ταυτότητά μας με τον πιο γνήσιο και ζηλευτό τρόπο φέρνοντας στον νου εποχές αλησμόνητες, βαθιά χαραγμένες στην καρδιά μας.

Ευχαριστούμε ειλικρινά τους κτηνοτρόφους μας, και ιδιαίτερα τους μετακινούμενους και τις οικογένειές τους, για ό,τι σημαντικό προσφέρουν στον τόπο μας, στους τομείς οικονομίας, παράδοσης, πολιτισμού, προστασίας του περιβάλλοντος και των χωριών μας από την εγκατάλειψη!

Χριστίνα Λίγδα

«Χρειάζεται Εθνικό Σχέδιο Δράσης για

τους ζωικούς

γενετικούς

πόρους»

HΔρ Χριστίνα Λίγδα, είναι Διευθύντρια Ερευνών στο Ινστιτούτο Κτηνιατρικών Ερευνών, γεωπόνος με αντικείμενο τη γενετική βελτίωση των αγροτικών ζώων, ασχολείται με ζητήματα της κτηνοτροφίας εδώ και 22 χρόνια.

Συνέντευξη & φωτογραφίες: Θανάσης Αντωνίου

M Y CM MY CY CMY K Το Ινστιτούτο Κτηνιατρικών Ερευνών είναι ερευνητική μονάδα του ΕΛΓΟ- ΔΗΜΗΤΡΑ, εποπτευόμενου φορέα του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων με αρμοδιότητες, μεταξύ άλλων, σε θέματα γενετικών πόρων που σχετίζονται με τη γεωργία, τα τρόφιμα και το περιβάλλον. Η κα Λίγδα, με την ιδιότητά της ως Εστιακό Σημείο για τους Ζωικούς Γενετικούς Πόρους στον FAO, αλλά και με την εμπειρία της στον κτηνοτροφικό κλάδο, μας απάντησε σε ερωτήματα που αφορούν το παρόν και το μέλλον αυτής της παραγωγικής δραστηριότητας, ύστερα μάλιστα και από τις καταστροφικές πυρκαγιές στη Ρόδο και τον

εκτρέφονται και το περιβάλλον, γενικότερα. Στόχος πολλών από τα ερευνητικά προγράμματά μας εί-

ναι η ανάδειξη των τοπικών φυλών, της σημασίας τους και η τεκμηρίωση ότι οι φυλές αυτές μπορούν να βελτιωθούν και να παράξουν ικανοποιητικό εισόδημα για τον κτηνοτρόφο.

Πως βλέπετε την κατάσταση της έρευνας στον τομέα της κτηνοτροφίας; Υπάρχουν πολλά προγράμματα και ερευνητικές πρωτοβουλίες, κυρίως με χρηματοδότηση από την ΕΕ (Horizon 2020), όπως επίσης από τη Γενική Γραμματεία Έρευνας και Καινοτομίας, δράσεις στο πλαίσιο του ΠΑΑ κλπ. Απουσιάζει όμως, κατά τη γνώμη μου, ένας μακροπρόθεσμος σχεδιασμός και στρατηγική για τις κατευθύνσεις της έρευνας. Κατά συνέπεια, οι ερευνητές στοχεύουμε στις προτεραιότητες των προσκλήσεων των φορέων χρηματοδότησης, χωρίς πάντα αυτές οι προτεραιότητες να συμπίπτουν με τις ανάγκες των κτηνοτρόφων της χώρας.

final_tsakanikas-kalogiannis.pdf

Πέρα από τα ερευνητικά έργα, αν μιλήσουμε για τις δράσεις για τους γενετικούς πόρους, βλέπουμε ότι υλοποιούνται δράσεις τόσο για τις απειλούμενες φυλές, όσο και για τη στήριξη των συνεταιρισμών με θετικά αποτελέσματα. Όμως, μπορούν να γίνουν πολύ περισσότερα και ο ΕΛΓΟ -ΔΗΜΗΤΡΑ θα μπορούσε να έχει ρόλο σε ένα εθνικό

1 01/03/2021 10:43 AM

σχέδιο δράσης. Ένα σημαντικό βήμα και στο πλαίσιο των διεθνών συμβάσεων (όπως το Παγκόσμιο Σχέδιο Δράσης του FAO), στο οποίο θα έπρεπε να έχουμε προχωρήσει ως χώρα, είναι η θεσμοθέτηση της Τράπεζας Ζωικού Γενετικού Υλικού. Το 2022, η Ομάδα για την Κτηνοτροφία που συστάθηκε από το Υπουργείο, είχε συντάξει και υποβάλει στο ΥπΑΑΤ σχετική εισήγηση, αλλά το θέμα έμεινε εκεί…

Είναι τόσο σημαντική η γενετική βελτίωση; Είναι πολύ σημαντική. Είναι δουλειά που απαιτεί μακροχρόνια προσπάθεια. Η γενετική βελτίωση, αν συνδυαστεί

με τη σωστή διαχείριση της μονάδας και τη σωστή διατροφή των ζώων, δίνει μόνιμα και προστιθέμενα αποτελέσματα στον κτηνοτρόφο. Ειδικότερα για τις τοπικές φυλές, η τεχνητή σπερματέγχυση δεν έχει αξιοποιηθεί σε σύνδεση με τα προγράμματα γενετικής βελτίωσης στο βαθμό που θα έπρεπε. Καταγραφή αποδόσεων, επιλογή και έλεγχος των ζώων - σπερματοδοτών, παρακολούθηση των αποτελεσμάτων, απογονικός έλεγχος κ.ά. Αυτό είναι ένα σύστημα που θέλει σχεδιασμό ανά φυλή και τη συνεργασία / συντονισμό υπηρεσιών, πρόκειται για συλλογική προσπάθεια των κτηνοτρόφων.

Η παράδοση σε συνδυασµό µε την τεχνολογία

και την µακρόχρονη εµπειρία, έχουν σαν αποτέλεσµα την παραγωγή προϊόντων άριστης ποιότητας

πυτιά πυτιά

• Πυτιά ζωική

- Σκόνη

- Υγρή

- Κατσικίσιος πολτός

• Οξυγαλακτικές καλλιέργειες

• Καλούπια τυριών

• Σακούλες ωρίµανσης τυριών

• Σακούλες vacuum

• ∆οχεία τυριών

• Τσαντίλες

• Είδη ατοµικής προστασίας

• Όργανα µέτρησης

• Χηµικά καθαριστικά

• Πρόσθετα τροφίµων ΤΣΑΚΑΝΙΚΑΣ

EuroSheep: Δίκτυο για τη διαχείριση της διατροφής και την υγεία των προβάτων

Ζητήσαμε από την Χρ. Λίγδα να μας πει δυο λόγια για το ευρωπαϊκό έργο EuroSheep στο οποίο συμμετείχε, μεταξύ άλλων ευρωπαϊκών φορέωνεταίρων και ο ΕΛΓΟ- ΔΉΜΉΤΡΑ.

«Το EuroSheep είναι ένα θεματικό δίκτυο για τη διαχείριση της διατροφής και την υγεία των προβάτων. Συνδέει τους κτηνοτρόφους, την εκπαίδευση, την έρευνα, τους λοιπούς επαγγελματίες που είναι δίπλα στον παραγωγό με στόχο να βοηθήσει τον κτηνοτρόφο να έχει καλύτερο αποτέλεσμα, συμμετέχοντας ο ίδιος στις διαδικασίες που τον αφορούν. Έχουν

γίνει συναντήσεις σε κάθε χώρα (τοπικές) και διακρατικές. Δυστυχώς, οι περιορισμοί στις μετακινήσεις λόγω της Covid-19, επέτρεψαν την πραγματοποίηση μόνο τριών διακρατικών συναντήσεων με τεχνικές επισκέψεις σε εκτροφές (Ελλάδα, Τουρκία και Γαλλία). Έχει ιδιαίτερη σημασία να ‘βλέπει’ ο Έλληνας παραγωγός τί γίνεται σε άλλες χώρες και να ανταλλάσσει εμπειρίες με συναδέλφους του. Το πρόγραμμα ολοκληρώθηκε τον Ιούνιο του 2023 και το σημαντικό είναι ότι οι κτηνοτρόφοι μπόρεσαν να νιώσουν ότι έχουν ενεργό συμμετοχή στα διάφορα στάδια του

Τι έχει γίνει μέχρι σήμερα στον τομέα αυτό; Στα τέλη της δεκαετίας του 1970 και τις αρχές του 1980, ξεκίνησαν προγράμματα ελέγχου των αποδόσεων για τις τοπικές φυλές προβάτων. Σχεδιάστηκαν πυρήνες ζώων αναπαραγωγής στους Σταθμούς Γεωργικής Έρευνας (αρχικά στο Υπουργείο Γεωργίας, μετέπειτα στο ΕΘΙΑΓΕ) σε όλη την Ελλάδα, όπως για τη φυλή Χίου στον Άγιο Μάμμα Χαλκιδικής, για το ορεινό πρόβατο Ηπείρου στα Ιωάννινα, για την Καραγκούνικη φυλή στην Καρδίτσα, και αλλού. Ιδρύθηκαν τα Κέντρα Γενετικής Βελτίωσης Ζώων, τα οποία είχαν την ευθύνη του ελέγχου των αποδόσεων με καλά αποτελέσματα. Υπήρξαν όμως διακοπές στις χρηματοδοτήσεις με επιπτώσεις στην αποτελεσματικότητα και τη συνέχεια των δράσεων. Τώρα οι δράσεις αυτές υλοποιούνται στο πλαίσιο του ΠΑΑ, με τη Δράση 10.2.1 για τους γενετικούς πόρους στην κτηνοτροφία, μέσω των συλλογικών φορέων των κτηνοτρόφων. Παράλληλα, υλοποιούνται προγράμματα με ανάλογη στόχευση, χρηματοδοτούμενα από άλλες πηγές (συνήθως στο πλαίσιο ερευνητικών έργων) και χρονικό ορίζοντα τη λήξη της χρηματοδότησης. Όμως, είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι ο σχεδιασμός για τη γενετική βελτίωση γίνεται κεντρικά και σε βάθος χρόνου με την ευθύνη της πολιτείας. Προς αυτήν την κατεύθυνση, θα βοηθούσε μια οργανωτική δομή, όπου θα εκπροσωπούνται οι ενώσεις των εκτροφέων και θα έχει τη στήριξη των ερευνητικών φορέων.

EuroSheep! Οι τεχνικές συναντήσεις του EuroSheep επιβεβαιώσαν, ότι υπάρχουν σημαντικά περιθώρια βελτίωσης της αποδοτικότητας των εκτροφών με καλύτερη διαχείριση της διατροφής και της υγείας των προβάτων. Στην ιστοσελίδα του έργου www.eurosheep.network, μπορούν οι ενδιαφερόμενοι να βρουν το υλικό που έχει παραχθεί για τις ανάγκες που εντοπίσθηκαν στο πλαίσιο του έργου. Στο υλικό περιλαμβάνονται τεχνικές λύσεις, βέλτιστες πρακτικές, εκπαιδευτικό υλικό, tips & tricks, video, κλπ, σε όλες τις γλώσσες των εταίρων του έργου».

Βλέπετε να υπάρχει ενδιαφέρον για την κτηνοτροφία

στην Ελλάδα σήμερα; Δεν είναι μια καλή περίοδος για την κτηνοτροφία. Η

αύξηση του κόστους παραγωγής, κυρίως στις τιμές των

ζωοτροφών και της ενέργειας είναι αρνητικοί παράγοντες. Όμως, θέλω να παραμένω αισιόδοξη. Θα έλεγα πως, ναι, βλέπω ενδιαφέρον, αναμφισβήτητα. Είμαι ο τελευταίος άνθρωπος που θα έλεγα ότι για την κατάσταση που επικρατεί ‘φταίνε οι κτηνοτρόφοι’. Συναντάμε νέους ανθρώπους στην κτηνοτροφία, με γνώσεις και μόρφωση. Η εικόνα του μέσου κτηνοτρόφου έχει αλλάξει μέσα στα χρόνια, αλλά έχει αλλάξει και η ίδια η δουλειά. Σήμερα έχουμε γεωργία ακριβείας, νέα ψηφιακά συστήματα στην εκτροφή, αλλά για να έχουν αποτέλεσμα όλα αυτά, θα πρέπει η γνώση να φτάνει στους κτηνοτρόφους και να υπάρχουν δίπλα τους επιστήμονες, όπως γεωπόνοι και ζωοτέχνες, κτηνίατροι, και στελεχωμένες δημόσιες υπηρεσίες του Υπουργείου για να τους στηρίξουν.

Πως βλέπετε να διαμορφώνεται

στην κτηνοτροφία, οι απώλειες έχουν πολλές πλευρές, δεν είναι μόνο τα ζώα που χάθηκαν, οι ζημιές σε εγκαταστάσεις και εξοπλισμό, οι απώλειες στις ζωοτροφές και τις καλλιέργειες. Πρέπει να υπολογιστούν και οι απώλειες στην παραγωγή των ζώων που επέζησαν, γιατί είναι πιθανόν να εμφανιστούν προβλήματα στην υγεία, στην αναπαραγωγή από τις ακατάλληλες συνθήκες στον στάβλο, τις ελλείψεις στη διατροφή.

Οπότε τι εκτιμάτε ότι θα πρέπει να γίνει; Ο βασικός στόχος που κατά τη γνώμη μας πρέπει να τεθεί, είναι η στήριξη της παραμονής των κτηνοτρόφων στην περιοχή και στο επάγγελμα. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει οι κτηνοτρόφοι να αποζημιωθούν για το σύνολο των απωλειών που έχουν υποστεί και να στηριχτούν για το χρονικό διάστημα που θα χρειαστεί, μέχρι να έχουν ξανά πλήρη παραγωγή. Από την πλευρά μας θα μπορούσαμε να συνεισφέρουμε σε θέματα διαχείρισης για τη σταδιακή αποκατάσταση του ζωικού κεφαλαίου, με την αξιοποίηση όλων των διαθέσιμων λύσεων για την εξασφάλιση του κατάλληλου γενετικού υλικού και με μέριμνα για τις απειλούμενες φυλές, σε συνεργασία με τις τοπικές υπηρεσίες και φορείς.

Οι καταστροφές που συνέβησαν το καλοκαίρι με τις πυρκαγιές στη Ρόδο, στον Έβρο, στη Μαγνησία, τις πλημμύρες στη Θεσσαλία ανέδειξαν την αναγκαιότητα, παράλληλα με τα προγράμματα που υλοποιούνται στο πλαίσιο του ΠΑΑ, να προχωρήσουν άμεσα οι ενέργειες για: α) τη θεσμοθέτηση και οργάνωση της Τράπεζας Ζωικού Γενετικού Υλικού, με εξασφάλιση της απαραίτητης χρηματοδότησης και, β) τη σύσταση Εθνικού Συμβουλίου για τη γενετική βελτίωση και διατήρηση των γενετικών πόρων, με τον συντονισμό του ΥπΑΑΤ και συμμετοχή των αρμοδίων διευθύνσεων, υπηρεσιών και φορέων του, καθώς και των οργανώσεων και ενώσεων των κτηνοτρόφων.

Μπορεί αυτές οι προτάσεις να φαίνεται ότι δεν απαντούν άμεσα στα ζωτικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν σήμερα οι κτηνοτρόφοι της Θεσσαλίας, όμως είναι απαραίτητα βήματα για την ουσιαστική στήριξη της κτηνοτροφίας και των κτηνοτρόφων σε βάθος χρόνου. Η αξιοποίηση της γενετικής ποικιλομορφίας, η ενίσχυση του θεσμικού πλαισίου και των υποδομών συμβάλλουν στην καλύτερα θωράκιση της κτηνοτροφίας της χώρας για την αντιμετώπιση παρόμοιων καταστάσεων στο μέλλον.

στην κτηνοτροφία ακριβείας».

• Αισθητήρες καταγραφής συνθηκών περιβάλλοντος

• Καταγραφή συγκέντρωσης αέριων ρύπων

• Αισθητήρες καταγραφής συνθηκών περιβάλλοντος

• Καταγραφή συγκέντρωσης αέριων ρύπων

• Παρακολούθηση κατανάλωσης ζωοτροφών, νερού, ενέργειας

• Παρακολούθηση κατανάλωσης ζωοτροφών, νερού, ενέργειας

• Παρακολούθηση παραγωγικών δεικτών και δεικτών υγείας και ευζωίας των ζώων

• Παρακολούθηση παραγωγικών δεικτών και δεικτών υγείας και ευζωίας των ζώων

• Όργανα προσδιορισμού της ποιότητας των παραγόμενων προϊόντων

• Όργανα προσδιορισμού της ποιότητας των παραγόμενων προϊόντων

• 24/7 απομακρυσμένη παρακολούθηση της μονάδας

• 24/7 απομακρυσμένη παρακολούθηση της μονάδας

108,

11744

Σύγχρονο αλμεκτικό σύστημα της Total Dairy Management.

Σύγχρονη αγελαδοτροφία

Το 2003, μικρές αλλαγές είχαν επέλθει. Ο εκσυγχρονι σμός της ελληνικής γαλακτοπαραγωγού βοοτροφίας είχε αρχίσει αλλά βρισκόταν ακόμα στα πρώτα στάδια. Η μεί ωση του αριθμού των εκτρεφόμενων αγελάδων ήταν ακόμα μικρή και η μέση γαλακτοπαραγωγή δεν είχε αυ ξηθεί σημαντικά. Το 2022 όμως, η χώρα ήταν σε θέση να παράγει την ίδια ποσότητα γάλατος με 60% λιγότερες αγελάδες. Οι άμεσες εκπομπές μεθανίου, αν και υψη λότερες ανά ζώο, ήταν συνολικά 40% χαμηλότερες σε σχέση με το 1985. Οι έμμεσες εκτιμήθηκαν ακόμα χαμη λότερες (κατά 45%), όμως καθώς μεγάλο μέρος των απο βλήτων καταλήγει πλέον στις μονάδες παραγωγής βιοαε ρίου, η πραγματική μείωση είναι ακόμα μεγαλύτερη. Συ νολικά, ανά kg παραγόμενου γάλατος, ήταν τρεις φορές χαμηλότερη το 2022 σε σχέση με το 1985.

Η αντίστροφη θεώρηση αυτού του αποτελέσματος υποδεικνύει ότι με τη σημερινή μορφή της αγελαδοτρο

* Ο κ. Γεώργιος Βαλεργάκης, DVM, PhD, είναι Αναπληρωτής Καθηγητής στο Εργαστήριο Ζωοτεχνίας του Τμήματος Κτηνιατρικής ΑΠΘ. Το ερευνητικό του έργο περιλαμβάνει τη μελέτη: α) Των συστημάτων εκτροφής των μηρυκαστικών καθώς και της οικονομικότητας των συστημάτων αυτών. β) Των αλληλεπιδράσεων των συστημάτων εκτροφής και των νοσημάτων των μηρυκαστικών και γ) Της επίδρασης του γενότυπου στην παραγωγικότητα και στην υγεία των μηρυκαστικών. Το δημοσιευμένο έργο του περιλαμβάνει περισσότερες από 50 ερευνητικές εργασίες σε έγκριτα διεθνή και ελληνικά περιοδικά και περισσότερες από 200 ανακοινώσεις σε διεθνή και ελληνικά συνέδρια.

Γεώργιος Τζιώκας

Στην Θεσσαλία επιχειρούμε από πείσμα…

την τα χρόνια που ακολούθησαν. Ο Συνέντευξη & φωτογραφία: Θανάσης Αντωνίου

Γεώργιος Τζιώκας από την Λάρισα είναι σήμερα επικεφαλής μιας οικογενειακής

επιχείρησης η οποία ιδρύθηκε το 1968 από τον πατέρα του που ασχολείτο με

περιελίξεις κι ένα συνεργάτη, ενώ ο ίδιος την ανέλαβε το 2009 εξελίσσοντάς

Η εταιρεία Tziokas Industrial & Agricultural Services δραστηριοποιείται στον βιομηχανικό εξοπλισμό έχοντας δώσει έμφαση τα τελευταία χρόνια στον αγροτικό τομέα και τη γαλακτοκομία. Είναι εισαγωγική κι εμπορεύεται ανοξείδωτες αντλίες γάλακτος, μειωτήρες, μοτέρ, δονητές, inverter κ.ά.

Η Tziokas Industrial & Agricultural Services

έχει ρίξει μεγάλο βάρος στο τεχνικό τμήμα της το οποίο είναι στελεχωμένο με έμπειρους επαγγελματίες που μπορούν να εξυπηρετήσουν κάθε πελάτη σε οποιοδήποτε πρόβλημα προκύψει. Και τα προβλήματα στην Θεσσαλία όπου κυρίως δραστηριοποιείται ο Γ. Τζιώκας είναι το τελευταίο διάστημα πολλά και κατεπείγοντα.

Μερικές εβδομάδες μετά την καταστροφική επέλαση του Daniel επικοινωνήσαμε με τον Γ. Τζιώκα προκειμένου να μάθουμε περισσότερα τόσο για την κατάσταση που επικρατεί στον κάμπο εκεί όσο και για την πορεία της επιχείρησής του η οποία ευτυχώς δεν επλήγη από τη θεομηνία.

Dairy News | Κύριε Τζιώκα, ποια είναι η κατάσταση που επικρατεί αυτή τη στιγμή στην Θεσσαλία; Γεώργιος Τζιώκας | Η καταστροφή είναι μεγάλη στην Θεσσαλία. Κάποιοι έχουν βάλει πείσμα να ξαναχτίσουν τις επιχειρήσεις τους σε μέρη τα οποία θα πλημμυρίσουν ξανά!

σε αναστολή και πληρώνονται με

540 ευρώ περιμένοντας να ξαναφτιαχτούν τα τυροκομεία. Οι κτηνοτρόφοι δίνουν το γάλα τους σε τυροκομεία με τα

οποία συνεργάζονταν αλλά αυτά σε κάποιες περιπτώσεις λόγω των ζημιών που έχουν υποστεί το τυροκομούν σε τυροκομεία συναδέλφων τους κ.ό.κ.

Φαντάζομαι θα έχετε μιλήσει με αρκετούς από αυτούς. Οι τυροκόμοι που έχουν υποστεί μεγάλες ζημιές δεν μι-

λούνται, ούτε εμείς μπορούμε να τους μιλήσουμε, απλώς μπαίνουμε στα εργοστάσιά τους και δουλεύουμε προσπαθώντας να ξαναφτιάξουμε τις εγκαταστάσεις.

Τελικά η Θεσσαλία αποδείχτηκε ‘ανοχύρωτη’.

Στα Φάρσαλα τα αυτοκίνητα περνάνε άνω από γέφυρες που είχαν φτιάξει οι Γερμανοί στον πόλεμο, για ποια έργα μιλάμε; Οι άνθρωποι απλώς έχουν πείσμα κι επιμένουν να φτιάχνουν επιχειρήσεις και μονάδες.

αν τα βάλω στο πλυντήριο, το καινούργιο πλυντήριο που πήρα γιατί το παλιό το πετάξαμε μετά την πλημμύρα, θα χαλάσει και το καινούργιο.

Δραστηριοποιείστε στον μηχανολογικό εξοπλισμό εισάγοντας προϊόντα από χώρες με βιομηχανική παράδοση. Γιατί δεν μπορεί η χώρα μας να αναπτύξει μεταλλευτική βιομηχανία;

Νομίζω ότι είναι ζήτημα εφοδιαστικής αλυσίδας. Στην Κίνα, για παράδειγμα, αν ένα εργοστάσιο θελήσει να κατασκευάσει κάποιο ανοξείδωτο προϊόν, η πολιτεία θα του επιβάλλει να εγκατασταθεί σε μια συγκεκριμένη περιοχή. Δεν μπορείς να ανοίξεις εργοστάσιο όπου θέλεις εσύ αλλά κοντά στην πηγή ή την αποθήκη πρώτων υλών, προκειμένου να μειωθούν τα κόστη.

Μας ανταγωνίζεται η Τουρκία, ακούμε. Η Τουρκία έχει γίνει μια ‘μικρή Κίνα’. Αυτό που ακούμε ότι ‘δεν έχουν να φάνε’ ή ότι ‘καταστρέφεται η Τουρκία από μέρα σε μέρα’ δεν είναι αληθινά. Η Τουρκία είναι μια πολύ ανταγωνιστική αγορά. Η αγοραστική δύναμη π.χ. ενός ευρώ είναι τριπλάσια στην Τουρκία έναντι της Ελλάδας.

Πως αποτιμάτε τη μέχρι σήμερα πορεία σας ως επιχείρηση; Πρωτίστως με ενδιαφέρει να είμαστε όλοι υγιείς. Ξεκινήσαμε με ένα μικρό κατάστημα και σήμερα, χωρίς κανένα πρόγραμμα χρηματοδότησης ή κάποια εξωτερική βοήθεια, δημιουργήσαμε μια επιχείρηση με ιδιόκτητες εγκαταστάσεις, με τέσσερις αποθήκες όπου φυλάσσουμε εισαγόμενα προϊόντα κ.λπ. Είμαστε αντιπρόσωποι σημαντικών εταιρειών του εξωτερικού…

Πως προέκυψε αυτό; Με τις περισσότερες από τις εταιρείες αυτές ξεκινήσαμε ως συνεργάτες και η συνεργασία εξελίχθηκε σε αντιπροσώπευση των προϊόντων τους.

Ποια είναι η εικόνα που έχουν οι ξένοι συνεργάτες σας για την Ελλάδα και την προσπάθεια που κάνουμε ως χώρα; Αυτό που βλέπουν οι ξένοι είναι μια μικρή χώρα με ένα δυνατό νόμισμα το οποίο ίσως να την πηγαίνει λίγο ‘πίσω’ σε κάποια πράγματα.

Να κλείσουμε με τα του κλάδου: Πως βλέπετε την γαλακτοβιομηχανία συνολικά, πέρα από το κάδρο που δημιούργησαν οι πλημμύρες;

Πάει καλά αλλά θα μπορούσε να πηγαίνει καλύτερα αν έλλειπαν κάποια λυπηρά γεγονότα, όπως οι εισαγωγές λίγο φθηνότερου γάλακτος από το εξωτερικό και κάποια λάθη που μπορεί να μας κοστίσουν την ονομασία ΠΟΠ για τη φέτα μας.

Πόλεμος στην Ευρώπη

Επηρεάζει αρνητικά παραγωγή

και κατανάλωση

Σ

ημαντικές αλλαγές σε δεδομένα δεκαετιών όσο αφορά την παραγωγή και κατανάλωση γαλακτοκομικών προϊόντων έφερε ο συνεχιζόμενος επί δύο έτη πόλεμος στην Ουκρανία. Αν και δεν έχει έντονη επίδραση στην υπόλοιπη Ευρώπη, εντούτοις υπάρχουν φόβοι ότι εξαιτίας του πολέμου προοικονομούνται δύσκολες μέρες για την ευρωπαϊκή γαλακτοκομία.

Άλλη μια χρονιά απρόβλεπτων εξελίξεων στη γαλακτοκομική αγορά της αναμένεται να ζήσει κατά τη διάρκεια του 2024 η Ρωσία καθώς η εγχώρια γαλακτοβιομηχανία αντιμετωπίζει δύο σημαντικά προβλήματα: α) μειωμένη ζήτηση στην εγχώρια αγορά και β) δυσκολίες στην παράδοση αγαθών σε ξένους πελάτες.

Το δύσκολο δίπτυχο μειωμένη παραγωγή- μειωμένη κατανάλωση δεν πρόκειται να αλλάξει μέσα στο τρέχον έτος σύμφωνα με τις ενδείξεις που έχουν οι Ρώσοι βιομήχανοι του κλάδου. Αξίζει να αναφέρουμε ότι σύμφωνα με επίσημα στοιχεία, το 2023, η κατά κεφαλήν κατανάλωση γαλακτοκομικών προϊόντων (στο σύνολό τους) ήταν περίπου 165 κιλά. Η Ρωσία τοποθετείται στην 43η θέση της σχετικής παγκόσμιας κατάταξης. Είναι χαρακτηριστικό ότι η Ελλάδα βρίσκεται πολύ ψηλότερα, στην 16η θέση με κατανάλωση περίπου 255 κιλά/χρόνο (το 2007 ήμασταν στην 11η θέση με 314 κιλά/ χρόνο) ενώ πρώτη είναι Φινλανδία με περίπου 430 κιλά/χρόνο κι ακολουθούν οι υπόλοιπες σκανδιναβικές χώρες και η Ελβετία.

Όπως εκτιμάται, στη Ρωσία έχει χαθεί το 20-30% της συνολικής αγοράς εξαιτίας της μειωμένης αγοραστικής

ικανότητας των πολιτών που περιορίζουν ψώνια τόσο σε

ποσότητα όσο και σε ονομαστική αξία.

Ρωσικές εξαγωγές

Παρά τις προσπάθειες επέκτασης των εξαγωγών γαλακτοκομικών προϊόντων, η Ρωσία παραμένει κατά βάση εισαγωγέας. Οι εξαγωγές των ρωσικών γαλακτοκομικών προϊόντων κινούνται ακόμα σε πολύ χαμηλές πτήσεις και οι λόγοι είναι τρεις: α) δοκιμασμένοι στο χρόνο εμπορικοί δεσμοί με χώρες και χονδρεμπόρους έχουν διαρραγεί ή ακόμα και διακοπεί λόγω των δυτικών κυρώσεων, β) το κόστος μεταφοράς και τα λιμενικά τέλη έχουν εκτοξευθεί στα ύψη και γ) οι διακυμάνσεις της συναλλαγματικής ισοτιμίας του ρωσικού ρουβλίου είναι

πονοκέφαλος για Ρώσους εξαγωγείς και εξωχώριους εταίρους. Το δυτικό μποϊκοτάζ δεν έχει φέρει τα αναμενόμενα αποτελέσματα για τις χώρες που το σχεδίασαν και το στηρίζουν (κυρίως οι ΝΑΤΟικές δυνάμεις) αλλά

οι Ρώσοι εξαγωγείς αντιμετωπίσουν σχεδόν καθημερινά

την απροθυμία πολλών κρίκων

γραφτείτε συνδροµητές!

Αίτηση Συνδροµής

Το µοναδικό περιοδικό για τον κόσµο του γάλακτος

Παρακαλώ αρχίστε τη συνδρομή του περιοδικού DAIRY NEWS στα παρακάτω στοιχεία

Εταιρεία Ιδιώτης

Όνοματεπώνυμο

Όνομα Εταιρείας

Δραστηριότητα Εταιρείας

Τίτλος

ΔΟΥ ΑΦΜ

Τμήμα

Διεύθυνση

Πόλη ΤΚ

E-mail http

Τηλέφωνο Fax

Τρόποι πληρωµής

• Με κατάθεση σε λογαριασμό τραπέζης

ALPHA BANK 113-00-2320-001201

PIRAEUS BANK: 5093 026352 033

• IBAN: GR23 0140 1130 1130 0232 0001 201

• IBAN: GR1201720930005093026352033

ETE BANK: 153 00 212 618

• IBAN: GR79 0110 1530 0000 1530 0212 618

EUROBANK: 0026 0185 16 0200 512 730

• IBAN: GR70 0260 1850 0001 6020 0512 730

* Παρακαλούμε να σταλεί το αποδεικτικό της κατάθεσης στο fax 210-9010041

ή ηλεκτρονικά στο e-mail: syndromes@omind.gr

• Με χρέωση πιστωτικής κάρτας

VISA MASTERCARD

Αριθμός κάρτας

• Είσπραξη από άνθρωπο της εταιρείας μας

• Ταχυδρομική επιταγή

Ημ. Λήξης CVV /

Κόστος συνδροµής

Εσωτερικού

1 έτος (6 τεύχη) 30€

Εξωτερικού – Κύπρος

1 έτος (6 τεύχη) 70€

Σημειώστε με X στο τετραγωνάκι που αντιστοιχεί στην επιλογή σας

Η τιμή του νωπού αγελαδινού γάλακτος στην Ουκρανία ήταν ίση περίπου με το 60% του ευρωπαϊκού μέσου όρου στις αρχές του 2023. Τον Απρίλιο, το ποσοστό αυτό έφτασε το 70%, τον Αύγουστο το 80%, τον Οκτώβριο το 90% και το Νοέμβριο-Δεκέμβριο το 95%. Στις αρχές του 2024, σύμφωνα με δημοσίευμα του Dairy Global, η τιμή του νωπού γάλακτος στην Ουκρανία έχει φθάσει στο ίδιο επίπεδο με αυτό άλλων ευρωπαϊκών χωρών. «Στην Ουκρανία, το γάλα είναι ήδη κατά 3,77% ακριβότερο από ό,τι στη Σουηδία, κατά 3,38% ακριβότερο από ό,τι στη Σλοβακία και κατά 10,77% ακριβότερο από ό,τι στη Λετονία, και σχεδόν έφτασε τη μέση τιμή της Λιθουανίας και της Ιρλανδίας», δήλωσε ο Georgy Kuhaileshvili, αναλυτής της ουκρανικής ένωσης παραγωγών γάλακτος. «Τα ουκρανικά γαλακτοκομικά προϊόντα δεν είναι πλέον ελκυστικά για τους Ευρωπαίους πελάτες στις τρέχουσες τιμές», παραδέχθηκε ο Kuhaileshvili.

Η έλλειψη νωπού γάλακτος στην Ουκρανία συνεχίζεται και στις αρχές του 2024 η τιμή για το αγελαδινό γάλα έφτασε τα 0,5 ευρώ το λίτρο, τιμή εξαιρετικά υψηλή για

Anthoulakis_KTX.pdf 1 19/01/2023 4:57 PM

τα δεδομένα της χώρας ακόμα και για την πριν τον πόλεμο περίοδο. «Αυτή η τιμή φέρνει τους μεταποιητές στο επίπεδο της μηδενικής κερδοφορίας. Η κατάσταση στη γαλακτοβιομηχανία είναι η χειρότερη μεταξύ όλων των γεωργικών τομέων. Είναι πραγματικά μια καταστροφή», δήλωσε ο Tulush, προσθέτοντας ότι, κατά τη γνώμη του, έχει έρθει η ώρα να παρέμβουν οι αρχές.

Τι θα μπορούσε όμως να γίνει εν μέσω πολέμου; Το ουκρανικό κράτος θα μπορούσε να ενθαρρύνει τους κτηνοτρόφους να αυξήσουν την παραγωγή τους. Όπως υποστηρίζει το Dairy Global, μια αύξηση της προσφοράς θα σταματούσε την ‘κούρσα’ των τιμών του γάλακτος. Για παράδειγμα, η χορήγηση επιδοτήσεων του κόστους κεφαλαίου για την κατασκευή νέων εκμεταλλεύσεων θα μπορούσε να αλλάξει τα δεδομένα στον γαλακτοκομικό τομέα, σύμφωνα με τους κτηνοτρόφους. Μπορεί τα κέρδη για μερίδα της πρωτογενούς παραγωγής να είναι αυτή τη στιγμή υψηλά, εκτιμάται κατά 30-60% σε σχέση με πέρυσι, αλλά υπάρχει πάντα ο κίνδυνος μιας βίαιης ‘διόρθωσης’ των τιμών- κάτι αντίστοιχο ελλοχεύει και στην Ελλάδα.

since 1973 Transporting goods and beverages cool & frozen-full & segmental loads

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

Στηρίζοντας το Ηπειρώτικο γάλα και τις ελληνικές εξαγωγές

Η γαλακτοβιομηχανία ΔΩΔΩΝΗ γιορτάζει 60

χρόνια συνεχούς λειτουργίας. Ο εορτασμός

συνέπεσε με μια ακόμα αλλαγή στο ιδιοκτησι-

ακό καθεστώς της καθώς οι μέτοχοι που την

απέκτησαν από την Αγροτική Τράπεζα πριν

από περίπου μια δεκαετία αποχώρησαν ορι-

στικά από το μετοχικό κεφάλαιό της στα τέλη του 2023.

Η εταιρεία-σύμβολο της ηπειρώτικης μεταποιητικής βιομηχανίας, η εταιρεία με τους στενούς δεσμούς με την παραγωγή γάλακτος στη βορειοδυτική Ελλάδα, η εταιρείαπρέσβειρα των ελληνικών γεύσεων στο εξωτερικό γιορτάζει 60 χρόνια στην εγχώρια αγορά και, ταυτόχρονα, ανοίγει ένα νέο κεφάλαιο στην πλούσια ιστορία της. Οι μέτοχοι που αποχώρησαν στα τέλη του 2023 επένδυσαν στην εταιρεία σημαντικά ποσά κατά τη διάρκεια των τελευταίων χρόνων ενισχύοντας την παραγωγική υποδομή της, διευρύνοντας την γκάμα των προϊόντων της κι

ενισχύοντας τη θέση της στη διεθνή αγορά –

ένα νέο εργοστάσιο της εταιρείας λειτουργεί

ήδη στην Κύπρο και παράγει χαλούμι.

Κατά τη διάρκεια των τελευταίων χρόνων

δημιουργήθηκαν πολλά νέα προϊόντα που

ενισχύουν την ήδη ισχυρή τη φήμη της ως

μια αξιόπιστη εταιρεία τροφίμων, βελτιώθηκαν μερικά εμβληματικά προϊόντα της που όλοι γνωρίζουμε, όπως το στραγγιστό γιαούρτι της, και πραγματοποιήθηκε η είσοδος της εταιρείας στον χώρο των φυτικών υποκατάστατων γαλακτοκομικών προϊόντων. Κερδήθηκαν επίσης πολλά βραβεία σε διεθνείς διαγωνισμούς γευσιγνωσίας, ενώ η εταιρεία τιμήθηκε με σημαντικές διακρίσεις για τις εξαγωγικές επιδόσεις της. Την ίδια περίοδο ενίσχυσε την κοινωνική της πλευρά αποδεικνύοντας ότι μια σύγχρονη

επιχείρηση πρέπει να είναι παρούσα σε κάθε έκφανση της κοινωνικής ζωής.

Μα, πάνω απ’ όλα, μέσω αυτής της ιστορικής εταιρείας που συνεχίζει το έργο της επί έξι δεκαετίες, συνεχίζεται μια σπουδαία παράδοση βιομηχανικής δραστηριότητας στην Ήπειρο, η οποία με τη σειρά της αναδεικνύει το πραγματικό «υπερόπλο» αυτής της μοναδικής Περιφέρειας: τους κτηνοτρόφους της. Αυτοί και η μοναδική χλωρίδα και πανίδα της Ηπείρου αποτελούν από κοινού τη βάση για τα εξαιρετικά προϊόντα από τη ΔΩΔΩΝΗ που γευόμαστε όλοι μας.

Επιμέλεια, ρεπορτάζ: Θανάσης Αντωνίου. Συνεντεύξεις: Γιάννης Μουρατίδης.

Φωτογραφίες: ΔΩΔΩΝΗ, αρχείο Dairy News.

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

Παλαιά φωτογραφία της πρόσοψης του εργοστασίου της γαλακτοβιομηχανίας ΔΩΔΩΝΗ στα Ιωάννινα

Η Αγροτική Βιομηχανία Γάλακτος Ηπείρου ΔΩΔΩΝΗ Α.Ε. αποτέλεσε για περίπου μισό αιώνα ένα από τα σημαντικότερα και πιο πετυχημένα συνεταιριστικά σχήματα της Ελλάδας. Όπως κι άλλες συνεταιριστικές επιχειρήσεις που δημιουργήθηκαν στα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια με σκοπό να προασπίσουν τα συμφέροντα παραγωγών της ελληνικής περιφέρειας και να προσδώσουν προστιθέμενη αξία στο προϊόν που παρήγαγαν, έτσι κι αυτή διέγραψε μια αξιόλογη πορεία μεγέθυνσης, άφησε σημαντικό αποτύπωμα στην ελληνική περιφέρεια και στη συνέχεια έπεσε θύμα μιας κακής παράδοσης.

Η ίδρυση της ΔΩΔΩΝΗ το 1963 εντάσσεται μέσα στη διαδικασία περάσματος του πρωτογενούς τομέα στην Ελλάδα από τη βιοτεχνική περίοδο στην περίοδο όπου η παραγωγή, αλλά και η μεταποίηση, είναι προσανατολισμένες στην αγορά. Όπως αναφέρει ο καθηγητής Δημήτρης Γ. Παναγιωτόπουλος στο πρόσφατο βιβλίο του Οι αγρότες στην ελληνική ιστορία (Εκδόσεις Πατάκη, 2022), από τα τέλη περίπου της δεκαετίας του 1950 μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 1970, η ελληνική γεωργία γνωρίζει μια σειρά από σημαντικές διαρθρωτικές αλλαγές «οι οποίες συμπλέουν, συμβαδίζουν και συνδυάζονται με τη μείζονα αλλαγή στο αναπτυξιακό μοντέλο της ελληνικής οικονομίας και στην επιλογή της εκβιομηχάνισης ως στρατηγική επιλογή». Ο συγγραφέας και ιστορικός σημειώνει πως το 1975 υπήρχαν ήδη 30 εργοστάσια γάλακτος από τα οποία τα 19 ήταν συνεταιριστικά. Ο αριθμός αυτός διατηρήθηκε

μέχρι το τέλος της δεκαετίας του 1980, ενώ στη συνέχεια και μέχρι το τέλος του αιώνα ένας μικρός αριθμός ιδιωτικών γιγαντώθηκε.

Η πρώτη συσκευασία του γάλακτος ΔΩΔΩΝΗ

Το 2010, σε μια εποχή που τίποτα δεν προμήνυε τις εξελίξεις που ακολούθησαν αλλά που οι συζητήσεις για το μέλλον της επιχείρησης έδιναν κι έπαιρναν στους κόλπους των συνεταιριστών της Ηπείρου, ο δημοσιογράφος Λεωνίδας Κουμάκης έγραφε για το μέλλον της: «Είναι γνωστό πως ανάλογες «κρατικο-συνεταιριστικές» προσπάθειες που έγιναν τη δεκαετία του 1960 με τη «σύμπραξη» Αγροτικής Τραπέζης και συνεταιρισμών έχουν καταλήξει όλες σε παταγώδη αποτυχία με τεράστια οικονομικά ανοίγματα, αλλά και αθέμιτο πλουτισμό διαφόρων επιτηδείων οι οποίοι με τον μανδύα του «συνεταιριστή» ή του «προοδευτικού», που (δήθεν) κόπτεται για το κοινωνικό σύνολο, φρόντισαν να οικειοποιηθούν πλούτο με διάφορους τρόπους όπως αμοιβές, προμήθειες και πολλά άλλα».

Ο δημοσιογράφος θεωρούσε πως, στον κανόνα αυτό, η εξαίρεση της ΔΩΔΩΝΗΣ δεν θα έπρεπε να περνάει απαρατήρητη, «ιδίως τώρα που εντείνονται οι συζητήσεις για την εκποίησή της σε εγχώριους ή ξένους επενδυτές»

Μετά την πώληση Οι πρώτοι μήνες μετά την πώληση της εταιρείας ήταν δύσκολοι καθώς η βιομηχανία χρωστούσε σημαντικά χρηματικά ποσά στους συνεργάτες της κτηνοτρόφους, οι οποίοι την άνοιξη του 2013 προχώρησαν σε κινητοποιήσεις.

Στα τέλη Μαΐου του 2013 οργανώθηκε πανηπειρωτικό συλλαλητήριο έξω από τα γραφεία της ΔΩΔΩΝΗ ύστερα από κάλεσμα που απεύθυναν οι Ομοσπονδίες Αγροτικών Συλλόγων Άρτας, Πρέβεζας, Αιτωλοακαρνανίας και ο Αγροτικός Σύλλογος Ζίτσας Ιωαννίνων. Διεκδίκησαν να εξοφληθούν για το απλήρωτο γάλα δύο και πλέον μηνών και απαίτησαν τιμές βιώσιμες που να καλύπτουν το αυξημένο κόστος παραγωγής. Εξέφρασαν τη συμπαράσταση τους στους εργαζόμενους της γαλακτοβιομηχα-

σχέσης ανάμεσα στη γαλακτοβιομηχανία και στην πρωτογενή παραγωγή της Ηπείρου και η προστασία της ζώνης γάλακτος ήταν πάντα μία από τις προτεραιότητες των διοικήσεων της ΔΩΔΩΝΗ σε κάθε φάση της ιστορίας της.

Η ΔΩΔΩΝΗ παράγει ευρεία γκάμα τυροκομικών προϊόντων, αλλά η Φέτα ΠΟΠ παραμένει διαχρονικά το σημαντικότερο από αυτά –εντός κι εκτός Ελλάδας. Δυνατές συμφωνίες με κτηνοτρόφους, σημαντικές επενδύσεις σε μηχανολογικό εξοπλισμό και μια τεχνογνωσία που κερδήθηκε με το πέρας των δεκαετιών συνθέτουν τη σχέση της γαλακτοβιομηχανίας ΔΩΔΩΝΗ με το εμβληματικό ελληνικό τυρί, τη Φέτα ΠΟΠ.

Η ΔΩΔΩΝΗ

μενο

κτηριστικά: «Καταγγέλλουμε τον διαρκή εμπαιγμό της Διοίκησης της γαλακτοβιομηχανίας ΔΩΔΩΝΗ προς τους φτωχούς παραγωγούς, που σε απελπιστική πλέον κατάσταση, μιας και δεν έχουν τη δυνατότητα ούτε καν να προμηθευτούν τις απαραίτητες

ώτη το κομμάτι της διανομής, με αποτέλεσμα να οδηγούνται στην ανεργία μια σειρά από εργαζομένους (π.χ. οδηγοί), κι απολύει, με τη σύμφωνη γνώμη της ξεπουλημένης πλειοψηφίας του ΔΣ του σωματείου των εργαζομένων, εργαζόμενους κ.λπ.».

Έναν χρόνο μετά την πώληση της εταιρείας, κι ενώ η κατάσταση έχει σε μεγάλο βαθμό ομαλοποιηθεί μεταξύ των συνεταιριστών, επικρατεί ακόμα ανησυχία για το μέλλον της εταιρείας ενώ κάποιοι άλλοι σπεύδουν να στηρίξουν τη νέα διοίκηση. Τον Σεπτέμβριο του 2013, μια ομάδα κτηνοτρόφων, υπό τον φορέα «Επιτροπή Κτηνοτρόφων Πωγωνίου για στήριξη της ΔΩΔΩΝΗΣ», δημοσιοποιούν στην εφημερίδα «Πρωινός Λόγος» επιστολή στήριξης της εταιρείας και του νέου ιδιοκτησιακού καθεστώτος.

«Εμείς, όπως και άλλοι κτηνοτρόφοι, θα θέλαμε να είχε εξυγιανθεί η ΔΩΔΩΝΗ και όχι να πουληθεί. Όμως σήμερα, όπως ήρθαν τα πράγματα μέσα στο κλίμα της γενικής ιδιωτικοποίησης τόσο στην Ελλάδα, όσο και στο

εξωτερικό, είναι σκόπιμη αφέλεια κάθε προσπάθεια αλλαγής της μορφής της βιομηχανίας. Δεν είναι λύση λοιπόν να φωνάζουμε να φύγουν οι σημερινοί ιδιοκτήτες, γιατί κάποιοι επιθυμούν διακαώς να ξαναγίνουν… χαλίφηδες, κάνοντας τη ΔΩΔΩΝΗ τσιφλίκι τους…» αναφέρουν στην επιστολή τους. Συμπληρώνουν μάλιστα τα εξής: «Πιστεύουμε ότι ο “πόλεμος” με τους νέους ιδιοκτήτες της ΔΩΔΩΝΗ δεν είναι λύση για μάς τους κτηνοτρόφους. Αντίθετα, η συνεργασία και η στήριξη της βιομηχανίας, όχι βέβαια χωρίς κριτική, ακόμη και πίεση εάν χρειασθεί θα είναι επωφελής, τόσο για τους κτηνοτρόφους, όσο και για την περιοχή γενικότερα. Τον “πόλεμο” στη βιομηχανία, ας τον κάνουν οι μόνιμοι “κτηνοτροφοπατέρες” που εξακολουθούν να έχουν τα ίδια μυαλά, τα οποία μας οδήγησαν στη σημερινή κατάσταση».

Μια νέα σημαντική αλλαγή στο ιδιοκτησιακό καθεστώς της εταιρείας πραγματοποιήθηκε το 2014. Στις 12 Νοεμβρίου στα Ιωάννινα, η ΔΩΔΩΝΗ και ο πλειοψηφών μέτοχός της, S.I. Foods Ltd, υπέγραψαν συμφωνία με τον Γενικό

Αγροτικό Συνεταιρισμό Ιωαννίνων – Ένωση Αγροτών (πρώην ΕΑΣ Ιωαννίνων) για τη μεταβίβαση συνολικά 965.166 μετοχών στην εταιρεία, που αντιπροσωπεύουν ποσοστό 23,77 %. Η συνολική αξία της συναλλαγής ανήλθε σε 6,1 εκατ. ευρώ. Μετά την ολοκλήρωση των ενεργειών, ο Γενικός Αγροτικός Συνεταιρισμός Ιωαννίνων – Ένωση Αγροτών παρέμεινε μέτοχος της ΔΩΔΩΝΗ με ποσοστό 1%.

Η περίοδος 2021-2023 Οι φήμες για πώληση της εταιρείας δεν έλειψαν ποτέ κατά τη διάρκεια της δεκαετίας που ακολούθησε, εντάθηκαν μάλιστα μετά το 2018. Σε πρωτοσέλιδο δημοσίευμα της εφημερίδας «Πρωινός Λόγος», στις 18 Οκτωβρίου διαβάζουμε δήλωση του διευθύνοντος συμβούλου Μιχάλη Παναγιωτάκη, ο οποίος διαψεύδει τις περί πώλησης φήμες, τη στιγμή που η εταιρεία ανακοίνωνε νέο επενδυτικό πρόγραμμα ύψους 10 εκατ. ευρώ. Το 2011 το μετοχικό σχήμα διαμορφωνόταν ως εξής: S.I. Foods Ltd 93,75%, ΔΩΔΩΝΗ (ίδιες μετοχές) 2,86%, Γενικός Αγροτικός Συνεταιρισμός Ιωαννίνων – Ένωση Αγροτών 1,00% και Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών Πρέβεζας 2,39% Λίγο πριν εκπνεύσει το 2023 η ΔΩΔΩΝΗ, με το ιδιοκτησιακό καθεστώς που τη γνωρίσαμε την τελευταία δεκαετία, έπαψε να υπάρχει καθώς η Strategic Initiatives Foods συμφώνησε να πωλήσει τις υπόλοιπες μετοχές που διέθετε στη συμμετοχική εταιρεία S.I. Foods Holding, στην οποία ανήκει η ΔΩΔΩΝΗ, στη Vivartia Holdings, η οποία αποτελεί επένδυση της CVC Capital Partners.

Η συμφωνία ακολουθεί την πώληση ποσοστού 78% στη CVC το 2021 και την επακόλουθη ολοκλήρωση της τελευταίας φάσης του επενδυτικού προγράμματος της ΔΩΔΩΝΗ, που είχε ξεκινήσει η εταιρεία πριν από τρία χρόνια για την περαιτέρω βελτίωση της αποτελεσματικότητάς της. Οι άνθρωποι της S.I. Foods θεωρούν ότι το μακροπρόθεσμο σχέδιο αναδιάρθρωσης για την εξυγίανση της εταιρείας,

Η εταιρεία βραβεύεται συχνά για τις εξαγωγικές επιδόσεις της. Η πιο πρόσφατη ήταν στο πλαίσιο του θεσμού Greek Exports Awards 2023 όπου απέσπασε τέσσερεις νέες διακρίσεις. Η εταιρεία έλαβε Χρυσό βραβείο στις κατηγορίες «Top Innovation in Exports & Top Branded Product»

για τη Φέτα ΠΟΠ ΔΩΔΩΝΗ και Ασημένιο βραβείο στις κατηγορίες «Top Greek Export Company»

και «Τop Industrial Export Company».

Ο διευθυντής Εξαγωγών της ΔΩΔΩΝΗ, Βασίλης Βροχίδης, δήλωσε σχετικά με τις βραβεύσεις: «Τα βραβεία αυτά αντικατοπτρίζουν τις συνεχείς προσπάθειες επέκτασής μας σε νέες και ήδη υπάρχουσες αγορές. Είμαστε ιδιαίτερα περήφανοι που η αυθεντική ελληνική γεύση των προϊόντων μας μεταφέρεται και αναγνωρίζεται πλέον σε πάνω από 50 χώρες του κόσμου και δεσμευόμαστε να συνεχίσουμε να παράγουμε 100% ελληνικά αγνά προϊόντα, με κύριο μέλημα την άριστη ποιότητα και μοναδική γεύση, που μας κάνει να ξεχωρίζουμε τόσο στην εγχώρια όσο και

που ξεκίνησαν το 2012, πέτυχε. Θεωρούν ότι διατήρησαν τα υψηλά πρότυπα ποιότητας και τις αυθεντικές πρακτικές παραγωγής, διαφυλάσσοντας την εμβληματική κληρονομιά της εταιρείας στη βορειοδυτική Ελλάδα. «Όχι μόνο εξοφλήθηκαν πλήρως όλα τα χρέη της εταιρείας προς τις τράπεζες και πάνω από 5.000 παραγωγούς γάλακτος, αλλά η εταιρεία προχώρησε έκτοτε στην αγορά πάνω από 750 εκατ. λίτρων γάλακτος παρέχοντας ισχυρή οικονομική ώθηση στην περιφέρεια της Ηπείρου» αναφέρουν σχετικά στην ανακοίνωση της αποχώρησής τους.

Δήλωση Μιχάλη Παναγιωτάκη για τα 60 χρόνια της εταιρείας

«Είμαστε ενθουσιασμένοι που γιορτάζουμε στον ευλογημένο τόπο της Ηπείρου αυτό το σημαντικό ορόσημο στην ιστορία της εταιρείας μας. Η επιτυχία μας αποτελεί απόδειξη της σκληρής δουλειάς μας όλα αυτά τα χρόνια, της δέσμευσής μας

στην ανώτερη ποιότητα και της εστίασής μας στην καινοτομία και στη βιωσιμότητα. Είμαστε περήφανοι που έχουμε χτίσει ένα ισχυρό brand που εμπιστεύονται οι καταναλωτές και που έχουμε διαδραματίσει πρωταγωνιστικό ρόλο στη διαμόρφωση της ελληνικής γαλακτοβιομηχανίας». Παράλληλα προσθέτει: «Καθώς ατενίζουμε το μέλλον, παραμένουμε προσηλωμένοι στην παροχή καινοτόμων και υψηλής ποιότητας προϊόντων που ανταποκρίνονται στις προτιμήσεις όλων των καταναλωτών. Θα συνεχίσουμε να επενδύουμε στους ανθρώπους, στην τεχνολογία και στις λειτουργίες μας συνολικά για να διασφαλίσουμε ότι θα διατηρήσουμε την ηγετική θέση μας στον κλάδο. Είμαστε ακόμη στην αρχή…».

Σκίζουν διεθνώς τα προϊόντα ΔΩΔΩΝΗ

Οι βραβεύσεις προϊόντων της ΔΩΔΩΝΗ σε διεθνείς γευστικούς διαγωνισμούς είναι πολλές. Ας αναφερθούμε στην πιο πρόσφατη από αυτές, τη βράβευση στο πλαίσιο του διαγωνισμού «Superior Taste Awards», του Διεθνούς Ινστιτούτου Γεύσης, ενός κορυφαίου ανεξάρτητου οργανισμού για την προώθηση και αναγνώριση τροφίμων και ποτών ανώτερης γεύσης. Με την ανώτατη διάκριση γεύσης (τρία χρυσά αστέρια) και με βαθμολογία πάνω από 90% διακρίθηκαν η «Φέτα ΠΟΠ ΔΩΔΩΝΗ» και το «DODONI Authentic Greek Yogurt 2%», το οποίο έλαβε συμπληρωματικά και το Crystal Taste Award, καθώς απέσπασε για 3η συνεχόμενη χρονιά τρία χρυσά αστέρια, αντικατοπτρίζοντας τη συνεχή επιδίωξη της ΔΩΔΩΝΗ για αριστεία και την ικανότητά της να προσφέρει με συνέπεια μια απαράμιλλη γευστική εμπειρία. Επιπλέον, με την ανώτατη διάκριση των δύο αστεριών, ξεχώρισαν αγαπημένα προϊόντα ΔΩΔΩΝΗ όπως το «Γαλοτύρι ΔΩΔΩΝΗ», το «ΔΩΔΩΝΗ πρόβειο γιαούρτι» και η διαχρονική «ΔΩΔΩΝΗ Κεφαλογραβιέρα ΠΟΠ».

Σύμφωνα με την S.I. Foods, τα τελευταία δέκα χρόνια η ΔΩΔΩΝΗ κατάφερε να διπλασιάσει σχεδόν τις συνολικές πωλήσεις της και να τριπλασιάσει τις εξαγωγές της. Με την αρχική τους τοποθέτηση και τις επακόλουθες επενδύσεις, τα τελευταία δέκα χρόνια, η S.I. Foods εξασφάλισε την εισροή σχεδόν 75 εκατ. ευρώ στην ελληνική οικονομία.

Επιπροσθέτως, η απασχόληση αυξήθηκε από 270 σε 490 θέσεις εργασίας στην Ελλάδα (+81%) πλέον των 130 νέων υπαλλήλων στο εργοστάσιο που κατασκευάστηκε στην Κύπρο. Επιπλέον, η S.I. Foods έδωσε τη δυνατότητα στη ΔΩΔΩΝΗ να

καταστεί μία από τις κορυφαίες γαλακτοβιομηχανίες, όσον αφορά τη βιωσιμότητα (sustainability), κατατασσόμενη στο 1% των κορυφαίων γαλακτοβιομηχανιών στον κόσμο.

Η ΔΩΔΩΝΗ σήμερα Ο εορτασμός των 60 χρόνων βρίσκει τη ΔΩΔΩΝΗ σε ισχυρή

θέση μέσα στην ελληνική γαλακτοβιομηχανία και με μια γκάμα σημαντικών προϊόντων που έχουν κερδίσει την εμπιστοσύνη του κοινού. Τα καινοτόμα και υψηλής ποιότητας προϊόντα της, τα οποία περιλαμβάνουν τη γνωστή παγκοσμίως Φέτα ΠΟΠ, το στραγγιστό γιαούρτι, τα κίτρινα τυριά, αλλά και τα φυτικά προϊόντα που λάνσαρε πρόσφατα, έχουν κατακτήσει το καταναλωτικό κοινό τόσο σε εθνικό όσο και σε διεθνές επίπεδο.

Η εταιρεία παράγει περισσότερους από 100 ξεχωριστούς κωδικούς γαλακτοκομικών, τυροκομικών, φυτικών προϊόντων, αλλά και αλμυρών σνακ, εξάγοντας σε περισσότερες από 50 χώρες και στις πέντε ηπείρους, όντας το 50% των εξαγωγών τροφίμων της Περιφέρειας Ηπείρου!

Με το ανθρώπινο δυναμικό να ξεπερνάει τα 600 άτομα, τους χιλιάδες συνεργαζόμενους Έλληνες παραγωγούς στην ευρύτερη περιοχή της Ηπείρου και ανά την επικράτεια και με ετήσια επεξεργασία άνω των 78.000 τόνων γάλακτος, η ΔΩΔΩΝΗ συνεχίζει να βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της καινοτομίας και να στηρίζει έμπρακτα και συνεχόμενα την ελληνική αγροτική πρωτογενή παραγωγή.

Πλέον των άλλων σημαντικών δράσεων της, η εταιρεία υποστηρίζει εδώ και πολλά χρόνια ενέργειες εθελοντικού και κοινωνικού χαρακτήρα. Έως και σήμερα έχει διαθέσει δωρεάν περισσότερες από 15 εκατ. μερίδες προϊόντων σε συνανθρώπους της που τις είχαν ανάγκη σε όλη την Ελλάδα, μεταξύ άλλων σε ευπαθείς κοινωνικές ομάδες και φορείς αυτών, όπως γηροκομεία, ορφανοτροφεία και λοιπούς θεσμικούς ανθρωπιστικούς φορείς με ειδική εστίαση, μέριμνα και ευαισθησία στο μέλλον του τόπου μας.

«Οι μέτοχοι της S.I. Foods εκφράζουν την ευγνωμοσύνη τους για την υποδοχή που τους επιφύλαξε η κοινότητα της Ηπείρου και είναι ευτυχείς που κατάφεραν να διαδραματίσουν καθοριστικό ρόλο ως υποστηρικτικός παράγοντας στην ευρύτερη περιοχή και να στηρίξουν τους τοπικούς γαλακτοπαραγωγούς μέσω της ΔΩΔΩΝΗ όλα αυτά τα χρόνια. Επιπλέον, είμαστε υπερήφανοι που έχουμε

αγορά γαλακτοκομικών προϊόντων, με μια ισχυρή διοικητική ομάδα, για την οποία

μετατρέψει τη ΔΩΔΩΝΗ σε έναν επιτυχημένο και ισχυρό παίκτη στην ελληνική και διεθνή

Ιωάννης Βιτάλης

ΑΝΤΙΠΡΌΕΔΡ ΌΣ ΤΗΣ ΔΩΔΩΝΗ

& ΠΡΌΕΔΡ ΌΣ Τ ΗΣ ΕΔΌ Φ Ό ι ι διώτες έσωσαν τη ΔΩΔΩΝΗ, αλλά το κράτος πρέπει να σώσει την κτηνοτροφία

Ο Ιωάννης Βιτάλης, αντιπρόεδρος της ΔΩΔΩΝΗ

και πρόεδρος της Εθνικής Διεπαγγελματικής Ορ

γάνωσης Φέτας (ΕΔΟΦ), έχοντας βιώσει όλα τα

βήματα εξέλιξης της εταιρείας, αλλά και της ελ

ληνικής αγοράς γαλακτοπαραγωγικών προϊόντων, βλέπει τα πράγματα ως έχουν και όχι «ρόδινα».

DairyNews | Ποια είναι η σημαντικότερη στιγμή

που ζήσατε κατά τη διάρκεια της πορείας σας

στην ΔΩΔΩΝΗ;

Ιωάννης Βιτάλης | Θα ανέφερα την ιστορική, την

κομβική στιγμή, τη στιγμή της εξαγοράς της.

Όταν, δηλαδή, η ΔΩΔΩΝΗ, μια εταιρεία τότε

με μετόχους πέντε αγροτικών συνεταιρισμών, παρέδωσε το μέλλον της στην S.I.

Foods, δηλαδή σε ιδιώτες επιχειρημα-

τίες. Αυτή η «στιγμή» δεν ήταν στιγμή όπως αναφέρεται στην ερώτησή σας.

Εμπεριέχει εκατοντάδες… στιγμές που έχτιζαν νέα νοοτροπία, νέες μεθόδους πώλησης, προώθησης, εκπαίδευσης, φιλοσοφίας. Αν θέλετε, ήταν

η στιγμή που έχτισε το ανθοφόρο σή-

μερα μιας επιτυχημένης, εξακολου-

θητικά κερδοφόρας, γαλακτοβιομηχανίας ΔΩΔΩΝΗ, με συνεχή δημιουργία νέων προϊόντων και τεράστιου δικτύου πωλήσεων τόσο στην Ελλάδα όσο και σε 60 χώρες σε όλον τον κόσμο μια εταιρεία που διαθέτει τη νούμερο ένα επώνυμη φέτα στον κόσμο.

Ζήσατε την εταιρεία ως συνεταιρισμό και τώρα τη ζείτε ως ιδιωτική με σχήμα μετόχων, οι οποίοι δεν είναι «πρώην» κτηνοτρόφοι. Θεωρείτε ότι αυτή η μετάβαση, λόγω του πνεύματος των καιρών, μπορεί να διατηρήσει την εικόνα της εταιρείας σύμφωνη με αυτή που έχετε στη μνήμη σας από το παρελθόν; Δεν ανήκε ποτέ άμεσα σε κτηνοτρόφους, οι μέτοχοι ήταν αγροτικοί συνεταιρισμοί, σχήμα που είχε τότε έναν εθνικό σκοπό: να διασωθεί η διακίνηση του γάλακτος και η παραγωγή φέτας. Το μεγαλύτερο μέρος μετοχών ήταν στην Αγροτική Τράπεζα και το υπόλοιπο στους Αγροτι-

κούς Συνεταιρισμούς της Ηπείρου. Εάν δεν έβγαινε η ΔΩΔΩΝΗ το 2012 επί πρωθυπουργίας

Αντώνη Σαμαρά προς πώληση σε διεθνή διαγωνισμό, ώστε να διασωθεί και να είναι αυτό που είναι σήμερα, θα είχε πτωχεύσει όπως η Αγροτική Τράπεζα.

Οι κτηνοτρόφοι ισχυρίζονται ότι η παραδοσιακή κτηνοτροφία τείνει προς εξαφάνιση. Εσείς τι λέτε;

Όντως η κτηνοτροφία στην Ελλάδα παραπαίει.

Παλιοί και νέοι κτηνοτρόφοι εγκαταλείπουν το επάγγελμα. Κανένας υπουργός κανενός κόμματος δεν έχει αντιληφθεί τη σπουδαιότητα αυτού του πολύ δύσκολου επαγγέλματος, αλλά και το τι προσφέρει στο εθνικό προϊόν μας και στην οικονομία. Όλα γίνονται ατάκτως χωρίς συγκεκριμένη πολιτική στήριξης, με πλήρη απουσία οράματος, με μόνο πολιτικό ενδιαφέρον τη διανομή εθνικών και ευρωπαϊκών επιδοτήσεων,

και μάλιστα κατά βούληση. Πέραν αυτού τίποτα.

Αυτά ήταν που καθοδήγησαν το προσωπικό μου

όραμα, στο οποίο συντάχθηκαν πολλοί, κτηνο-

τρόφοι και μεταποιητές-βιομήχανοι, αναφορικά με την ανάγκη ίδρυσης Διεπαγγελματικής

Οργάνωσης Φέτας, στην οποία τιμήθηκα και τιμώμαι με τη θέση του προέδρου. Αξίζει να σας

αναφέρω ότι Διεπαγγελματική Παρμεζάνας στην Ιταλία υπάρχει εδώ και 60 χρόνια.

Τι βλέπετε, λοιπόν, για το μέλλον της Διεπαγγελματικής;

Δεν είμαι ακόμα σίγουρος αν οι υπουργοί έχουν

αντιληφθεί την αναγκαιότητα αυτής της σπου-

δαίας Ένωσης για τα ελληνικά δεδομένα. Είμαστε ενωμένοι στον κοινό ιερό σκοπό για την Ελ-

λάδα μας, αλλά δεν έχουμε, τουλάχιστον μέχρι

στιγμής, δει την ανταπόκριση την οποία όφειλε

η πολιτεία να δείξει για το συμφέρον της χώρας.

Αντιθέτως, αλλάζουμε υπουργούς σαν τα που-

κάμισα, οι οποίοι, μάλιστα, αντί να επιζητούν να

μάθουν από εμάς, θέλουν να μας μάθουν αυτά

που δεν γνωρίζουν!

Μιχάλης Παναγιωτάκης ΔΙΕΥΘΥ Ν ΩΝ Σ Υ Μ Β ΌΥΛΌΣ

Η ΔΩΔΩΝΗ σε παράλληλη ανάπτυξη σε ελληνική και διεθνή αγορά

Σε μια συζήτηση με τον διευθύνοντα σύμβουλο της γαλακτοβιομηχανίας ΔΩΔΩΝΗ, προτεραιότητα είναι να αποτυπωθούν το όραμα και η στρατηγική που θα ακολουθήσει η εταιρεία για την επίτευξή του. Ο Μιχάλης Παναγιωτάκης απαντά με σαφήνεια και στα δύο.

DairyNews | Πώς φαντάζεστε τη ΔΩΔΩΝΗ σε δέκα χρόνια από σήμερα, αναφερόμενος στο μέγεθος της εταιρείας στην ελληνική και διεθνή αγορά; Μιχάλης Παναγιωτάκης | Η πρόβλεψη σε ένα διάστημα δέκα ετών είναι μια πρόκληση, καθώς υπάρχουν πολλοί αβέβαιοι παράγοντες, όπως οικονομικές, τεχνολογικές και κοινωνικές μεταβολές, που μπορεί να επηρεάσουν την πορεία της εκάστοτε εταιρείας, αλλά και την ίδια την κοινωνία όπου μια εταιρεία δραστηριοποιείται. Οι στρατηγικές μας προβλέψεις βασίζονται στην προσεκτική ανάλυση και προσαρμογή στις εξελίξεις, καθώς και στη συνεχή παρακολούθηση της αγοράς και των αναγκών των πελατών μας. Στόχος μας, ωστόσο, παραμένει να διατηρήσουμε την ανταγωνιστικότητά μας στην ελληνική αγορά και να επεκτείνουμε την παρουσία μας σε διεθνές επίπεδο. Σε ό,τι αφορά το μέγεθος της εταιρείας, αναμένουμε να ακολουθήσουμε θετική πορεία, αυξάνοντας τα βασικά μας μεγέθη και λανσάροντας νέα προϊόντα, με την ίδια ευελιξία και καινοτομία που μας διακρίνει, ενισχύοντας τη θέση μας στην ελληνική αγορά, αλλά και στο εξωτερικό, παρέχοντας υψηλής ποιότητας γαλακτοκομικά και μη προϊόντα σε όλο τον κόσμο.

Μπορεί ένα κομμάτι της παραγωγής να τείνει προς την αυτοματοποίηση, αλλά ο ανθρώπινος παράγοντας δείχνει ακόμα αναντικατάστατος. Πώς βλέπετε να διαμορφώνεται η ισορροπία ανάμεσα σε ανθρώπους και μηχανές κάθε είδους; Η διαμόρφωση της ισορροπίας ανάμεσα σε ανθρώπους και μηχανές είναι κρίσιμο ζήτημα που απαιτεί προσεκτική προσέγγιση, συνεργασία και προσαρμογή με στόχο τη δημιουργία μιας βιώσιμης και δίκαιης κοινωνίας. Ενώ η αυτοματοποίηση έχει σημαντική διείσδυση σε πολλούς τομείς, εξακολουθούν να υπάρχουν τομείς όπου ο άνθρωπος παραμένει αναντικατάστατος.

Η ισορροπία μεταξύ ανθρώπων και μηχανών είναι μια εξελισσόμενη τάση που ποικίλλει ανάμεσα σε διαφορετικές βιομηχανίες και θα συνεχίσει να εξελίσσεται τα επόμενα χρόνια.

Πώς θα διαμορφωθεί αυτή η ισορροπία στον γαλακτοκομικό κλάδο; Στον τομέα της παραγωγής γαλακτοκομικών προϊόντων, αρκετές διαδικασίες πλέον γίνονται αυτοματοποιημένα, ενώ η τεχνολογία είναι απαραίτητο εργαλείο στη λήψη αποφάσεων βάσει ανάλυσης δεδομένων. Οι μηχανές, σε κάποιες περιπτώσεις, είναι σε θέση να χειρίζονται ήδη εργασίες ρουτίνας, όπως το άρμεγμα και η σίτιση, ωστόσο οι άνθρωποι συνεχίζουν και θα συνεχίσουν να διαδραματίζουν κρίσιμο ρόλο στην επίβλεψη αυτών των συστημάτων, παρέχοντας φροντίδα και την απαραίτητη προσοχή στα ζώα, λαμβάνοντας τις τελικές αποφάσεις για τη βελτίωση της παραγόμενης ποσότητας, τη βελτίωση της ποιότητας κ.λπ. Το μέλλον της γαλακτοπαραγωγής πιθανότατα θα περιλαμβάνει μεγαλύτερη συνέργεια ανθρώπου και τεχνολογίας-αυτοματοποίησης, για τη βελτιστοποίηση της αποτελεσματικότητας και της καλής μεταχείρισης των ζώων.

Η καταστροφή στη Θεσσαλία επηρεάζει με κάποιο

τρόπο τη δική σας παραγωγή;

Η καταστροφή που έλαβε χώρα στη Θεσσαλία δεν

έχει κάποια άμεση επιρροή σε εμάς, δεδομένου ότι

η δική μας ζώνη γάλακτος βρίσκεται κυρίως στην

περιοχή της Ηπείρου. Ωστόσο, εκτιμώ ότι δεν ενδέχεται να επηρεάσει τη συνολική παραγωγή γαλακτοκομικών αιγοπρόβειων προϊόντων ούτε, επίσης, τον τελικό καταναλωτή, καθώς η συγκεκριμένη καταστροφή μείωσε κατά πολύ μικρό ποσοστό το διαθέσιμο εθνικό ζωικό κεφάλαιο.

Ένα από τα δυνατά σας στοιχεία είναι οι εξαγωγές

με αιχμή του δόρατος τη φέτα. Μιλήστε μας λίγο γι’

αυτή σας τη δραστηριότητα… Η εξαγωγική μας δραστηριότητα καταγράφει χρόνο

με τον χρόνο ανοδική πορεία, και αυτό είναι κάτι που μας χαροποιεί ιδιαίτερα. Η Φέτα ΠΟΠ ΔΩΔΩΝΗ παραμένει η ναυαρχίδα των εξαγωγών μας και διατηρήσαμε –παρ’ όλες τις δυσκολίες– τους όγκους μας.

Συνολικά, η συνεισφορά της εξαγωγικής δραστηριότητας έχει αυξηθεί κοντά στο 50% επί των συνολικών πωλήσεων, με τα προϊόντα ΔΩΔΩΝΗ

Ποια είναι τα σχέδιά σας στους τομείς της ενεργειακής απόδοσης και της κυκλικής οικονομίας; Για όλους εμάς στη ΔΩΔΩΝΗ η ενεργειακή απόδοση και η κυκλική οικονομία είναι θεμελιώδεις προτεραιότητες. Η ενεργειακή κρίση έχει δείξει ότι πρέπει να επενδύσουμε στη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας τόσο για λόγους περιβαλλοντικής βιωσιμότητας όσο και για τη μείωση των λειτουργικών μας εξόδων, με στόχο να είμαστε πιο ανταγωνιστικοί. Πρόσφατα, μάλιστα, ολοκληρώσαμε την εγκατάσταση ενός φωτοβολταϊκού σταθμού στο εργοστάσιό μας στα Ιωάννινα, όπου, χάρη σε αυτό το σημαντικό έργο, επιτυγχάνουμε μείωση στην έκλυση 2.365 τόνων CO2 ετησίως, συνεισφέροντας σημαντικά στην προστασία του περιβάλλοντος και στη βιωσιμότητα του πλανήτη. Όσον αφορά την κυκλική οικονομία, αναθεωρούμε τον σχεδιασμό των προϊόντων μας για να εξασφαλίσουμε ότι είναι ευκολότερα ανακυκλώσιμα και ότι μειώνουν την περιβαλλοντική επίπτωση. Επιπλέον, παρακολουθούμε στενά τον αναμενόμενο κανονισμό της Ε.Ε για τις συσκευασίες και προσαρμόζουμε τις πρακτικές μας για να συμμορφωθούμε προς τις νέες απαιτήσεις.

Γιώργος Αυγερίκος

ΕΜΠ Ό Ρ ΙΚΌΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤ Η Σ

Η ποιότητα παραμένει σημαντικός

παράγοντας για τον Έλληνα αγοραστή

Ο Γιώργος Αυγερίκος, εμπορικός διευθυντής της ΔΩΔΩΝΗ, μας αποκαλύπτει ένα μέρος της εικόνας από το μελλοντικό προϊοντικό χαρτοφυλάκιο της γαλακτοβιομηχανίας.

DairyNews | Η λέξη αγορά είναι γενική έννοια. Θα μπορούσατε να μας βάλετε σε ένα πλαίσιο τους παράγοντες της αγοράς που επηρεάζουν την εμπορική σας πολιτική με σημαντική βαρύτητα; Ποιοι είναι οι άξονες που θα κινηθεί η εμπορική σας πολιτική τα ερχόμενα χρόνια; Γιώργος Αυγερίκος | Η αγορά είναι πράγματι μια γενική έννοια που περιλαμβάνει πολλούς παράγοντες που επηρεάζουν την εμπορική πολιτική της κάθε επιχείρησης, όχι μόνο της ΔΩΔΩΝΗ. Οι παράγοντες αυτοί μπορούν να θεωρηθούν ευκαιρίες ή εμπόδια, ανάλογα με τον τρόπο που αντιμετωπίζονται. Η εξέλιξη της τεχνολογίας και οι καταναλωτικές τάσεις είναι ευκαιρίες που μας δίνουν τη δυνατότητα να βελτιώσουμε τις υπηρεσίες μας, να εξελίξουμε την παραγωγή μας και να δημιουργήσουμε νέα προϊόντα που θα ενδιαφέρουν τους καταναλωτές και θα ανταποκρίνονται στις ανάγκες τους.

Ένας άξονας, που θα συνεχίσει να καθοδηγεί την εμπορική πολιτική της ΔΩΔΩΝΗ και τα επόμενα χρόνια για την επίτευξη των στρατηγικών μας στόχων, είναι η καινοτομία στα προϊόντα που παράγουμε και η επένδυση στην έρευνα και ανάπτυξη. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει προϊόντα υψηλών προδιαγραφών, εναλλακτικές λύσεις στην υγεία και την ευεξία, καθώς και τεχνολογικές καινοτομίες.

Ποια είναι η εικόνα που έχετε για τον Έλληνα αγοραστή-καταναλωτή;

Η εικόνα του Έλληνα αγοραστή-καταναλωτή έχει αλλάξει τα τελευταία χρόνια, επηρεασμένη από την οικονομική κατάσταση της χώρας και τις παγκόσμιες εξελίξεις. Σε

σχέση με την προηγούμενη τριετία, βλέπουμε πως, σε ό,τι αφορά την επιλογή ενός προϊόντος για τους Έλληνες, το πιο βασικό κριτήριο παραμένει η υψηλή ποιότητα.

Ποια είναι τα νέα προϊόντα που περιμένουμε από εσάς μέσα στο 2024; Αντιλαμβανόμενοι την τάση προς την υγιεινή διατροφή και τη βιωσιμότητα στον χώρο των τροφίμων, το νέο έτος θα συνεχίζουμε να στρεφόμαστε προς υγιεινές και βιώσιμες

επιλογές για τους καταναλωτές, με έμφαση στις αγνές και

ποιοτικές πρώτες ύλες.