
14 minute read
Trendy i wyzwania rynku retail
Ubiegły rok przyniósł ze sobą wiele wyzwań dla całej branży retail. Wszyscy musieli mierzyć się z ekonomicznymi skutkami COVID-19, pojawiały się wyzwania związane z inflacją, rosnącymi kosztami, kryzysem energetycznym, a także wybuchem wojny w Ukrainie. Dlatego dobry start w 2023 r. jest potrzebny zarówno właścicielom obiektów handlowych, jak i najemcom.
EPP: oprócz ESG, wiodącym kierunkiem rozwoju sektora retail będzie także omnichannel
Advertisement
2022 był pierwszym pełnym rokiem bez lockdownów dla branży centrów handlowych, ale na jego początku wciąż obowiązywały restrykcje covidowe, co odbijało się na odwiedzalności i obrotach. Krótko po zniesieniu obowiązku noszenia maseczek pod koniec marca centra handlowe zaczęły notować znacząco wyższy footfall oraz sprzedaż, a strefy gastronomiczne zapełniły się klientami. Kończymy rok z obrotami w większości kategorii istotnie powyżej 2019 r. oraz odwiedzalnością zbliżającą się do poziomów sprzed pandemii. Obecnie czekamy na wyniki grudnia, który jest najważniejszym miesiącem dla handlu. Dobry start w 2023 r., który ze względu na sytuację gospodarczą może być trudny, jest potrzebny całej branży – zarówno właścicielom, jak i najemcom.
Skutki pandemii i podjętych wówczas decyzji ustawowych odczuli wszyscy właściciele centrów handlowych, a wprowadzona abolicja czynszowa znacząco nadwyrężyła ich kondycję finansową –naszą również. Weszliśmy więc w 2022 rok z wyzwaniami i znaczącymi zmianami. By spłacić zobowiązania kredytowe, podjęliśmy decyzję o wycofaniu akcji EPP z obrotu giełdowego oraz reorganizacji naszego portfela poprzez stworzenie dwóch nowych struktur JV dla dwóch subportfeli oraz sprzedaż projektu deweloperskiego i jednego z niestrategicznych aktywów. Dzięki tym zmianom wzmocniliśmy naszą sytuację finansową i utrzymaliśmy pozycję rynkową, pozostając największym zarządcą centrów handlowych w Polsce. Było to bardzo potrzebne, zwłaszcza że pojawiły się kolejne wyzwania – tym razem ekonomiczne.
Brakuje nowych marek
Wybuch wojny w Ukrainie zachwiał gospodarkami Europy. W wyniku ograniczonej dostępności surowców, wzrostu ich cen oraz niepewności na rynkach finansowych Polska mierzy się z istotnym spadkiem tempa wzrostu gospodarczego oraz szalejącą inflacją. Ekonomiści przewidują, że jej szczyt przypadnie na Q1 2023 r. Malejąca siła nabywcza oraz topniejące oszczędności nie sprawiły jeszcze wprawdzie, że konsumenci zrezygnowali z zakupów, ale kupują ostrożniej, szukając promocji i atrakcyjnych ofert. Reakcją na tę sytuację jest dynamiczny rozwój value retailers oraz parków handlowych, w których dominują takie koncepty. W odpowiedzi na to zjawisko w listopadzie otworzyliśmy w Galerii Twierdza w Zamościu retail park. Na 4200 mkw. znalazły się takie marki jak np. Sinsay, KiK, JYSK czy Action. Już teraz widzimy znaczący wzrost odwiedzalności w obiekcie.
W obszarze leasingu branża mierzy się z ograniczoną dostępnością nowych marek na rynku – w 2022 r. mieliśmy tylko jeden duży debiut marki modowej, tj. UNIQLO –oraz konsekwencjami wychodzenia wielkoformatowych hipermarketów, np. Tesco, z centrów handlowych. W obiektach EPP na zwolnione w ten sposób powierzchnie wprowadzamy bardziej kompaktowe koncepty spożywcze z ofertą trafiającą do wymagającego klienta oraz nowe marki z innych segmentów, w tym value retailers. Zrobiliśmy tak m.in. w Galerii Amber, Veneda, Olimpia czy Solnej, co pozytywnie przekłada się na wyniki tych obiektów.
ESG i strategia digitalizacji
Zmiany dotyczące branży, które dyktują konsumenci na równi z biznesem oraz prawodawstwem, wiążą się też z odpowiedzialnym prowadzeniem działalności. W EPP bardzo świadomie i odpowiedzialnie podeszliśmy do tego tematu, tworząc strategię ESG i publikując w 2022 r. pierwszy raport. Nasze podejście bazuje na odpowiedzialności wobec planety i ludzi. Działania w obszarze środowiska koncentrujemy na ograniczaniu emisyjności naszych obiektów. Inwestujemy w odnawialne źródła energii, montujemy panele fotowoltaiczne, modernizujemy oświetlenie, ograniczamy zużycie wody oraz segregujemy odpady. Realizujemy też liczne działania na rzecz lokalnych społeczności.
Oprócz ESG wiodącym kierunkiem rozwoju sektora będzie także omnichannel, czyli skuteczne łączenie świata zakupów offline i online, by konsumenci mogli kupować gdzie, jak i kiedy chcą. Te sfery coraz silniej ze sobą współpracują, pozwalając generować lepsze wyniki. Coraz więcej marek online uruchamia nowe salony stacjonarne, np. MODIVO czy eobuwie.pl, które niedawno dołączyły do najemców Wzorcowni czy kaliskiej Galerii Amber. By być tam, gdzie nasz klient, oraz usprawniać operacje, wdrożyliśmy strategię digitalizacji naszej działalności. Do współpracy z naszymi najemcami wykorzystujemy aplikację EPP Connect, a w centrach handlowych rozwijamy rozwiązania z obszaru digital marketingu.
Nie sposób pominąć ważnego wyzwania, z którym już się mierzymy i będzie tak również w 2023 roku. Chodzi o wzrost kosztów utrzymania centrów handlowych, który wynika przede wszystkim z rosnących cen energii, płac i inflacji. Przemyślane działania optymalizacyjne oraz mądre oszczędności są tutaj niezbędne. Aby oszczędzać energię, wprowadziliśmy zmiany w systemach BMS optymalizujące pracę urządzeń, wymieniamy oświetlenie na LED, inwestujemy w panele fotowoltaiczne. W działania angażujemy również najemców i naszych pracowników, prowadząc kampanię edukacyjną i zachęcając do świadomego korzystania z zasobów.
Mam nadzieję, że 2023 rok przyniesie stabilizację sytuacji gospodarczej i wzmocnienie kondycji polskich konsumentów. Tego w imieniu EPP życzę całej branży.

Maxi Zoo: wykorzystanie rozszerzonej rzeczywistości wzmacnia doznania zakupowe
Rok 2022 przyniósł ze sobą wiele wyzwań dla wszystkich sieci handlowych, w tym również Maxi Zoo Polska. Przede wszystkim zetknęliśmy się z gwałtownym wzrostem cen zarówno surowców, jak i podstawowych kosztów utrzymania sklepów, które wymusiły szukanie nowych rozwiązań pozwalających utrzymać rentowność naszych placówek.
W zasadzie trudności na rynku pojawiły się już 3 lata temu wraz z wybuchem pandemii, a obecna sytuacja jest wypadkową zjawisk, które wydarzyły się od tamtego momentu. Jej początki były dla całej branży naprawdę ciężkie. Co prawda, zostaliśmy zaliczeni do grupy dostawców produktów pierwszej potrzeby, dzięki czemu mogliśmy kontynuować sprzedaż w kanale offline, jednak obostrzenia i narastający społeczny niepokój wpłynęły na spadek zainteresowania zakupami stacjonarnymi i zmniejszenie obrotów.
Ta sytuacja uległa zmianie po zdjęciu obostrzeń, kiedy znacznie spadła dynamika w sektorze e-commerce, a centra handlowe zaczęły notować wzrost odwiedzin i zysków zbliżonych do najlepszych lat przed pandemią.
Szalejąca inflacja
Kolejnym wydarzeniem był wybuch wojny w Ukrainie, który spotęgował problem dostępności surowców, co kolosalnie zwiększyło ich ceny. Dlatego niemal wszyscy uczestnicy rynku muszą się aktywnie starać i z wyprzedzeniem planować uzupełnianie stanów magazynowych, aby utrzymać klienta i spełnić jego potrzeby.
Rosnąca inflacja wpłynęła na zmiany w zachowaniu konsumentów, co w szczególności odczuli przedstawiciele sektora non-food. Wyniki badań przeprowadzonych przez instytuty badawcze wskazują, że klienci ograniczają wydatki na każdej możliwej płaszczyźnie, a wysokie ceny podstawowych artykułów spożywczych powodują, że coraz wyższy procent społeczeństwa przeznacza na nie znaczną część przychodu. Myślę, że ta tendencja utrzyma się w 2023 r., i większość środków będzie przeznaczana na artykuły pierwszej potrzeby.
Rosnący kanał e-commerce
Miniony rok był dla naszej sieci wymagający, ale również wyjątkowy, ponieważ obchodziliśmy swój dziesiąty jubileusz istnienia na polskim rynku, uruchomiliśmy swoją aplikację, otrzymaliśmy wiele branżowych nagród i udało nam się zrealizować strategiczne cele. Teraz przed nami, ale również całym rynkiem, otwierają się nowe wyzwania i szanse. W 2023 r. jednym z mocnych trendów dalej będzie sprzedaż online, a sektor e-commerce notuje wzrost rok do roku. Obok ekspansji sklepów stacjonarnych będzie to jeden z głównych punktów naszej strategii. Dlatego już w ubiegłym roku otworzyliśmy nowy magazyn, który jest dedykowany zamówieniom B2C dla klientów z rynku polskiego oraz niemieckiego. Pracujemy nad maksymalizacją zachodzących w nim procesów logistycznych i celujemy w obsługę 4 000 000 przesyłek w skali roku. W niedalekiej przyszłości planujemy również znacznie skrócić czas wysyłki i dostarczać zamówienie nawet tego samego dnia. W kolejnych latach skupimy się także na budowie własnego centrum logistycznego. Będzie to duża inwestycja, która również obsłuży część rynku niemieckiego.
Omnichannel mocnym trendem

Kolejnym mocnym trendem jest omnichannelowość, która coraz częściej gości w strategiach biznesowych sieci handlowych. Wychodzenie poza jeden kanał sprzedaży wpływa na zupełnie inne doświadczenie klienta, a w najbliższym czasie wykorzystywanie rozszerzonej rzeczywistości w celu wzmacniania doznań zakupowych stanie się jeszcze bardziej powszechne. Również nasze spojrzenie skierowane jest na ten obszar i będziemy dążyć do budowy własnego ekosystemu, który pozwoli na kompletną obsługę klientów oraz ich pupili.
Mówiąc o trendach, muszę wspomnieć o priorytecie utrzymania obsługi klienta na najwyższym poziomie, co będzie jednocześnie wyzwaniem w 2023 r. Mnogość konkurencyjnych podmiotów oraz szybkość współczesnego świata sprawiają, że klient podejmuje decyzje zakupowe w bardzo krótkim czasie i wymaga od nas równie szybkiego wsparcia i obsługi.
Choć poprzedni rok był trudny, z optymizmem patrzymy w stronę przyszłości, która przyniesie wiele przełomowych momentów.
Unibail-Rodamco-Westfield: omnichannel, zrównoważony rozwój i retailtainment

Mijający rok był dla branży retail pełen wyzwań, którym sprostaliśmy wspólnie z naszymi partnerami biznesowymi. Ci, którzy postawili na jakość i unikalność doświadczeń zakupowych oraz na omnichannel, wygrali z trudnościami, jakie niewątpliwie przyniósł ten rok. Z ciekawością czekamy na wyniki z pełnych 12 miesięcy handlu. Część rezultatów już znamy i pozwalają nam sądzić, iż ten rok zapowiada się obiecująco.
We wrześniu 2022 obroty były o 18 proc. wyższe niż w analogicznym okresie ubiegłego roku, jak wynika z raportu Polskiej Rady Centrów Handlowych. Odwiedzalność jest już na poziomie sprzed pandemii, a właściwie nieznacznie go przewyższa. Okres przedświąteczny również napawa nas optymizmem na dobry wynik i śmiało możemy powiedzieć, że jest to oparte na solidnych dotychczasowych rezultatach.
Centra handlowe w dobie omnichannel
Centra handlowe okazują się być wciąż bardzo ważne dla klientów. Pandemia zmieniła trendy zakupowe i umocniła omnichannel. Klienci potrzebują doświadczeń, kontaktu z produktem i z innymi ludźmi. Już nikt nie ma wątpliwości, jak ważne są to miejsca i jak istotna jest obecność pełnej oferty w obiekcie. Online nie wyczerpał wszystkich potrzeb, uzupełnił je i poszerzył perspektywę. Dał również naszym partnerom biznesowym dane do analizy lokalizacji i podjęcia decyzji o wyborze tych właściwych.
Dla Unibail-Rodamco-Westfield ubiegły rok był wyjątkowy. Do najważniejszych wydarzeń należy z pewnością zaliczyć rebranding Galerii Mokotów na Westfield Mokotów i towarzyszącą mu kampanię, zwieńczoną koncertem Jessie Ware na dachu obiektu. Nadal konsekwentnie realizujemy naszą długoterminową strategię, odpowiednio zarządzamy centrami, co nasi klienci i partnerzy biznesowi widzą w jakości tych obiektów. Nasze centra notują dynamikę obrotów systematycznie nawet powyżej odczytów inflacji. Bez partnerskich relacji i rozumienia specyfiki zarządzania centrami handlowymi przez naszych najemców osiągnięcie takich rezultatów nie byłoby możliwe.
W zeszłym roku położyliśmy jeszcze większy nacisk na czynnik wyróżniający naszą ofertę. Stworzyliśmy w naszych obiektach tenant mix, który odpowiada zbadanym przez nas potrzebom klientów. Zadebiutowały u nas zarówno marki premium, jak i te bardziej dostępne cenowo. Otworzyły się sklepy największe w Polsce, we flagowych formatach. Jeden z największych sklepów Bimba Y Lola na świecie, bezpośrednio zarządzany sklep marki Puma, największy flagowy sklep Douglas w CEE, największe Oysho w Polsce, debiut marek Jo Malone i Jott – to tylko kilka przykładów działań w naszych centrach Westfield.
Kolejny rok pod znakiem nowości Kolejny rok przyniesie jeszcze więcej. W Westfield Mokotów otworzy się największa ZARA w Polsce, a na flagowy sklep zostanie powiększony także lokal w Westfield Arkadia. Nie możemy doczekać się również nowego salonu Rolex w Westfield Mokotów, którego powierzchnia zwiększy się trzykrotnie.
Chcemy, aby w każdym z naszych centrów oferta była jak najbardziej kompleksowa. Aby uwzględniała najważniejsze polskie i zagraniczne marki, których nasi klienci oczekują i które lubią. Tak zbudowany tenant mix jest naszym zdaniem jednym z najważniejszych elementów stojących za sukcesem w tej branży.
Strategia URW – Better Places
2030 i retailtainment
W nadchodzącym roku nadal będziemy silnie koncentrować się na kwestiach związanych ze zrównoważonym rozwojem, ochroną środowiska i angażowaniem się w potrzeby lokalnych społeczności, co jest częścią długofalowej strategii URW –Better Places 2030. Co ważne, priorytety te realizujemy już od 2016 roku, więc dla nas zdecydowanie nie jest to moda na tzw. sustainability, ale integralna część naszego DNA.
Widzimy też silny trend – retailtainment, który polega na przenikaniu się funkcji handlu i rozrywki. Jako przykład można podać Wroclavię, gdzie, aby w naturalny sposób powiązać obie funkcje, świat rozrywki zręcznościowej Gamestate i tor gokartowy Pit Lane nie znajdują się w jednej wydzielonej strefie rozrywki, a towarzyszą innym funkcjom obiektu. Centrum handlowe ma więc być miejscem, w którym można zrobić zakupy przy okazji spędzenia wartościowego czasu z najbliższymi. I taką strategię rozwoju planujemy dla wszystkich centrów handlowych URW, oczywiście z uwzględnieniem ich lokalnej specyfiki i potrzeb lokalnych klientów. Patrzymy w przyszłość z optymizmem.
TEMAT NUMERU
GTC: galerie handlowe nie straciły na atrakcyjności w oczach klientów
2022 rok był dla rynku retail czasem odrabiania strat, jakie przyniosła pandemia, ale także ścigania się z kolejnymi zewnętrznymi kryzysami, które zagroziły temu ważnemu procesowi. Z jednej strony mierzyliśmy się bowiem z ekonomicznymi skutkami COVID-19, z drugiej pojawiały się wyzwania związane z inflacją, rosnącymi kosztami, kryzysem energetycznym, ale także wojną w Ukrainie – pisze w komentarzu dla redakcji omnichannelnews.pl
Mimo to, podsumowując rok 2022, można mówić o ostrożnym i utrzymującym się od miesięcy optymizmie, bo branża mimo licznych przeciwności radzi sobie coraz lepiej, co widać w różnych indeksach rynkowych. Centra handlowe nie tylko stosunkowo dynamicznie odzyskują footfall, który przewyższa ten, obserwowany w 2019 roku, ale także notują rosnące obroty, co jest kluczowe dla rozwoju obiektów handlowych i stabilności rynku. Oczywiście na tym ostatnim wskaźniku zaważa także inflacja, ale nawet po jej odjęciu, widać, że Polacy nie rezygnują z zakupów w galeriach.
Centra handlowe mają dziś znacznie więcej do zaoferowania niż Internet
Co więcej, znów wybierają w pierwszej kolejności stacjonarne kanały sprzedaży. To zasługa zarówno powrotu do tradycyjnych zachowań konsumentów na rynku, napływu uchodźców z Ukrainy, którzy kierują się ku temu kanałowi, ale także tego, że centra nie straciły nic na swojej atrakcyjności. Przeciwnie, mają dziś znacznie więcej do zaoferowania niż Internet, począwszy od bogatej oferty rozrywkowej, z której klienci znów w pełni korzystają, przez szeroką ofertę handlową, po eventy, które w 2022 r. wróciły z całą mocą.
Na to wszystko nakłada się obserwowany od początku 2022 r. rozwój tenantmixu w galeriach, w których coraz częściej pojawiają się nowe, atrakcyjne konsumencko koncepty. Te są wypadkową zmian, jakie zachodzą w oczekiwaniach klientów. Coraz częściej w galeriach lokują się marki, które umiejętnie łączą sprzedaż stacjonarną z online, co jest ukłonem w stronę rosnącej roli klienta omnichannelowego. Przykładem jest pojawienie się w 2022 r. nowego konceptu MODIVO x eobuwie.pl, rozwój konceptu „Future Store” Empiku, sieci x-kom czy modelu sprzedaży, jaki dziś realizuje CCC. Formaty te poszerzają możliwości zakupowe o katalog produktów dostępnych online, ale także zapewniają nowe doświadczenia.
Rośnie znaczenie marek EDLP i off-price
Na drugim biegunie jest z kolei rosnąca rola marek EDLP i off-price. Ten segment rynku jest dziś na fali, co widać m.in. w rozwoju sieci HalfPrice, ale także w ekspansji takich marek jak TEDi, Action, Dealz czy niedawnym debiucie Gudi Home w Północnej. To marki pożądane dziś przez konsumentów, mocno profootfallowe i coraz częściej pojawiające się nie tylko w centrach convenience, ale także w dużych galeriach handlowych, także tych fashion. To trend, który w 2023 r. będzie się umacniał, tym bardziej że klienci galerii stają się „smart shopperami”.
Umacniać będzie się także proekologiczny kierunek rozwoju rynku. Coraz więcej centrów wdraża strategie ESG, ale także inwestuje. Ekologia przestała być dodatkiem do działalności, pojedynczym wydarzeniem w kalendarzu aktywności CSR, ale staje się fundamentem, na którym rozwija się rynek handlowy i retail. Dziś aż 58 proc. firm na rynku deklaruje, że prowadzi zaawansowane prace nad strategią ESG, co czwarta firma ma w swojej strategii wszystkie trzy filary ESG – podaje w swoim raporcie PwC. Kierunek tych zmian umacnia dodatkowo kryzys energetyczny, który skłania m.in. do inwestycji w OZE. Tak też było w 2022 r. w Północnej, gdzie przyspieszyliśmy realizację instalacji paneli fotowoltaicznych.
Galeria Północna – key points Miniony rok był dla Galerii Północnej bardzo owocny. Przede wszystkim kontynuowaliśmy realizację naszej strategii leasingowej, pozyskując aż 12 najemców, którzy łącznie zajęli 2375 mkw. Jednocześnie przedłużyliśmy umowy najmu z 29 partnerami na ponad 4 tys. mkw., w efekcie czego galeria jest skomercjalizowana w 93 proc. Zrealizowaliśmy też 14 różnych inwestycji, w tym m.in. w strefę coworkingową, nową windę i schody, strefę konsumpcyjną na dachu czy nowe miejsca zabaw dla dzieci. W 2023 rok wchodzimy natomiast z ambitnymi planami dotyczącymi rozwoju, czemu sprzyjają wyniki. Przez większość 2022 r. notowaliśmy dwucyfrowy wzrost obrotów względem 2019 r. i to znacznie powyżej indeksów rynkowych, co jest bardzo dobrą prognozą na rok 2023. Także footfall wykazuje stałą tendencję wzrostową, przewyższając wyniki z 2019 r. Rośnie też rynek Północnej, który już obejmuje zasięgiem ponad 1 mln mieszkańców stolicy oraz północnych miejscowości.
