Lichter, minder trillen en minder geluid

Rupsen vervangen op een gevechtsvoertuig

Gewichtsbesparing, minder trillingen en een lager geluidsniveau

De komende twee jaar is de afdeling Materieellogistiek Commando (MatlogCo) van de Koninklijke Landmacht bezig met het ombouwen van een groot aantal CV90-voertuigen van BAE Systems Hägglunds. De stalen rupsen van de infanteriegevechtsvoertuigen worden vervangen door rubber tegenhangers.

In het kader van bescherming en mobiliteit is de CV90 uitgerust met moderne, digitale informatiesystemen en een elektronisch regel- en besturingssysteem. Maar ook mechanisch zijn de nodige maatregelen getroffen. Zo is de basisconstructie van gelaagd pantserstaal dat een hoge hardheid heeft. De binnenkant is bekleed met een scherfwerend materiaal (Kevlar) om de effecten van een inslaande granaat (scherven en gesmolten metaal) te minimaliseren. Verder is bij het pantser zoveel mogelijk gewerkt met opbouw pantserpakketten wat een bijdrage levert aan het minimaliseren van het basisgewicht.

Zwaargewicht- of lichtgewicht? Gert de Groot, is projectleider bij de Afdeling Techniek van het MatlogCo en geeft aan: “Dit laatste thema, het gewicht van het basisvoertuig, heeft onze specifieke aandacht in verband met de aankomende midlife upgrade (MLU – red.) van de CV90. De midlife upgrade is een grote modificatie ongeveer halverwege de levensduur van het voertuig en bedoeld om het voertuig tot het einde van de technische levensduur (2040) operationeel te houden. Dit betekent onder meer dat er tijdens deze MLU nieuwe, moderne apparatuur wordt ingebouwd. Hiermee verkrijgen de militairen een betere bescherming en vuurkracht evenals een verbeterde ergonomie. In dit geval gaat het om de toevoeging van een toekomstbestendige IT-infrastructuur en een geïntegreerd battlefield-managementsysteem met betere detectie –en identificatiemogelijkheden.

Combat Vehicle 90

Combat Vehicle 90 – de CV90 – is het infanteriegevechtsvoertuig van de Koninklijke Landmacht en wordt ingezet om militairen van en naar het front brengen. Het voertuig, op de foto nog met metalen rupsen, kan ook actief deelnemen aan het gevecht. De CV90 biedt met een lengte van bijna 6,5 en een breedte van ruim 3 m ruimte aan tien mensen waarvan zeven bewapende infanteristen.

Prima aanvullingen, maar wel met het gevolg dat het voertuig te zwaar dreigt te worden.”

Van staal naar rubber Gewicht ‘afsnoepen’ van een gevechtsvoertuig doe je liever niet door in te boeten op de bepantsering. Wél was het mogelijk om de relatief zware stalen bandtracks te vervangen door rubberen tracks. Gert de Groot: “Deze overstap is geen beslissing die je over een nacht neemt. Het gaat immers om een relatief groot aantal voertuigen – waaronder lesvoertuigen – met elk twee tracks. Het vervangen is bovendien een monsterklus die niet standaard is.” De oorspronkelijke stalen tracks bestaan uit schakels die met pennen met elkaar zijn verbonden. Om beschadiging aan het wegdek te voorkomen en om trillingen en geluid te beperken, zijn deze tracks aan de buitenzijde van rubber blokken voorzien. Een voordeel van deze stalen varianten is de modulaire opbouw: de schakels zijn eenvoudig uit te wisselen bij beschadiging zonder dat een hele track hoeft te worden vervangen en ook de deelbaarheid van de track maakt een eventuele volledige wisseling relatief eenvoudig. Staal kent echter ook beperkingen waarvan de belangrijkste liggen in het eerdergenoemde hoge gewicht maar tevens in het relatief hoge trilling- en geluidsniveau.

Ton lichter Het gekozen alternatief zijn de Composite Rubber Tracks (CRT). De eigenschappen van deze tracks worden bepaald door de langsstaalkabels, de weefselversterking, de rubberen treden en de met staal versterkte rubberen geleidingsogen. Het systeem omvat verder

Composite Rubber Tracks

BAE Systems Hägglunds geeft de volgende eigenschappen en voordelen van de CRT’s op: - de gemiddelde levensduur per track is 4.500 km. - de beperkende factor is beschadiging van het loopvlak; - het trillingsniveau is 50-80 procent lager dan staal; - minder trillingen verlagen de kosten door: • minder afgekeurde munitie; • langere levensduur elektronica; • minder lichamelijke klachten en vermoeidheid bij militairen; - 5-10 dB lager geluidsniveau dan bij staal: • leidt tot minder vermoeiing bij militairen; • verbetert de mogelijkheden om met elkaar te communiceren; - lager gewicht (tot 1200 kg per CV90 – ínclusief de zwaardere wielen en grotere cilinders) en hierdoor is: • een hogere versnelling mogelijk; • een hogere payload mogelijk;

• de beschermingsgraad hoger; - kleinere stofwolk tijdens het rijden; - minder beschadiging aan wegen.

De rubber tracks van BAE Systems Hägglunds maken de CV90 ruim een ton lichter. (Foto: Mediacentrum Defensie)

De stalen schakels zijn eenvoudig uit te wisselen bij beschadiging zonder een hele track te vervangen. Maar ze zijn zwaar en het trilling- en geluidsniveau zijn relatief hoog.

scheidbare aandrijftandwielen en eveneens scheidbare geleiderollen en een speciale kettingspanner. Door de opbouw en het materiaal van de CRT’s bespaart de Landmacht per CV90 een ton aan gewicht ten opzichte van de stalen tracks. Hierdoor kan in de midlife upgrade extra apparatuur worden geplaatst. Daarnaast neemt het geluidsniveau met 10 dB af wat gunstig is voor het welzijn en de communicatiemogelijkheden van de militairen in het voertuig. Ook het trillingsniveau – dat tot 65 procent lager ligt – levert ergonomische voordelen op én heeft een gunstige invloed op de levensduur van de elektronica en de waarnemings- en richtmiddelen aan boord. Dit leidt weer tot lagere onderhoudskosten. Tot slot zal de munitie minder worden belast door het lagere trillingsniveau en zijn de voertuigen hierdoor moeilijker te detecteren. De verwachte levensduur overstijgt bovendien die van de stalen tracks.

Uitdagingen Ondanks al deze voordelen, levert keuze voor de uitwisseling van staal door rubber ook een aantal uitda-

Waar bij de stalen tracks de schakels zijn los te halen zodat het voertuig eenvoudig kan in- en uitrijden, is de rubber bandtrack eindeloos. Een testrit met een CV90-lesvoertuig met rubber tracks.

gingen op. Zo is ten eerste de elasticiteit van rubber aanzienlijk hoger dan die van staal. Dit betekent dat er een tweemaal hogere trackspanning nodig is om de tracks op hun plaats te houden waardoor het noodzakelijk is om bij de ombouw ook de lagering en de aandrijf-, loop- en geleidewielen te vervangen. Inclusief grotere hydraulische cilinders. Gert de Groot: “BAE Systems Hägglunds uit Zweden heeft als leverancier van zowel de CV90 als de CRT’s voor de uitwisseling van de bandtracks van de Nederlandse CV90 een complete re-engineering uitgevoerd en de oplossing getest.”

Ombouw De Defensie Materieel Organisatie (DMO) heeft besloten om de modificatie uit te laten voeren door de Afdeling Techniek van het MatlogCo in Leusden. Onder andere om de kennis binnen de eigen muren te houden en de kwaliteit van de voertuigen te garanderen voordat deze weer het veld in gaan. Daarnaast leverde

De Defensie Materieel Organisatie (DMO) heeft om de kennis binnen de eigen muren te houden besloten dat de Afdeling Techniek van het MatlogCo in Leusden de modificatie uitvoert. het Defensie financiële voordelen op. Gert de Groot: “De taken zijn goed verdeeld. Hägglunds is verantwoordelijk voor de ontwikkeling, het testen en verifiëren van de modificatie. Tot het contract behoort tevens de levering van de modificatiekits, instructies en training. Wij als afdeling Techniek in Leusden zijn de uitvoerende partij en werken conform de instructies uit Zweden. Om de benodigde kennis en vaardigheden op te doen, is vorig jaar een aantal Nederlandse medewerkers in Zweden geweest waar gezamenlijk een eerste voertuig is omgebouwd. Deze kennis is meegenomen naar Leusden waar we halverwege 2021 zijn begonnen met de ombouw van de eerste CV90’s. Corona heeft het er niet makkelijker op gemaakt, maar inmiddels hebben we het juiste ritme te pakken en verloopt de ombouw van ieder nieuw voertuig steeds makkelijker. Gemiddeld bouwen we er circa vier per maand om.”

Indrukwekkend Tot eind 2023 zijn er in Leusden zes productielijnen actief, die per week een tot twee voertuigen afleveren. De in- en uitinspectie inbegrepen. Wie een kijkje neemt in de grote werkplaats in Leusden zal opmerken dat de modificatie zelf niet bijzonder eenvoudig is. De diverse wielen en aandrijfcomponenten die moeten worden vervangen zijn groot en zwaar en ook de fijnafstelling van de hydraulische cilinders luistert nauw. Het vervangen van de tracks zelf is eveneens een lastig karwei. Waar bij de stalen tracks de schakels zijn los te halen zodat het voertuig eenvoudig kan in- en uitrijden, is de rubber bandtrack eindeloos. Voor het plaatsen van de rubber tracks worden in de montagehal dan ook speciale tools en hijsmiddelen gebruikt om de uitwisseling efficiënt te realiseren. Gert de Groot: “Een aspect waaraan tijdens de opleiding in Soesterberg extra aandacht zal worden besteed.” www.baesystems.com www.defensie.nl