Meer of minder plastic in zee?

Willen we meer of minder plastic in de zee?

Het verschil tussen niets doen en ingrijpen met bestaande technologie

Eind juli verscheen het rapport Breaking the Plastic Wave van The Pew Charitable Trusts en SYSTEMIQ. De boodschap? Doen we niets dan is tegen 2040 de jaarlijkse hoeveelheid plastic die in zee belandt verdrievoudigd in vergelijking met de situatie nu. Maar het tij kan ook worden gekeerd – met meer dan 80 procent.

Willen we die reductie waarmaken, dan moeten we wel vandaag beginnen. De technologie hebben we. Ontbreekt alleen nog kunnen de besluitvorming om tot fundamentele veranderingen te komen in het systeem. In he rapport staat uitgebreid beschreven welke voor die reductie moeten worden ingeslagen. Het rapport werd gelijktijdig uitgebracht met de publicatie van het artikel ’Evaluating Scenarios Toward Zero Plastic Pollution’ in het tijdschrift Science, de technische onderbouwing van het rapport.

Het rapport zelf is te downloaden via de PEWwebsite. De Universiteit van Oxford, Universiteit van Leeds, Ellen MacArthur Foundation en Common Seas hebben samengewerkt met The Pew Charitable Trusts en SYSTEMIQ bij de totstandkoming van Breaking the Plastic Wave. Het rapport is eveneens ontwikkeld in samenwerking met een panel van 17 wereldwijde experts.

3 miljoen blauwe vinvissen Het onderzoek concludeert dat als er niets wordt gedaan om de verwachte groei van de productie en het gebruik van kunststoffen, de hoeveelheid plastic die elk jaar de oceaan ingaat zou groeit van 11 miljoen ton tot 29 miljoen ton in de komende 20 jaar. Dit komt overeen met bijna 50 kg plastic op elke meter van alle kustlijnen wereldwijd. Omdat plastic honderden jaren lang in de oceaan blijft en misschien wel nooit echt biologisch afbreekt, kan de cumulatieve hoeveelheid kunststoffen in de oceaan tegen 2040 zijn opgelopen tot 600 miljoen t – een massa die gelijk staat aan die van meer dan 3 miljoen blauwe vinvissen. En COVID-19 zorgt voor een extra uitdaging, omdat het gebruik van plastic voor eenmalig gebruik tijdens de pandemie is toegenomen, aldus de International Solid Waste Association.

Zes scenario’s In samenwerking met wetenschappers en deskundigen van over de hele wereld kwamen Pew en SYSTEMIQ tot de conclusies van het rapport. Die zijn tot stand gekomen aan hand van een 'first-of-its-kind' economisch model dat de kunststofstromen en de -hoeveelheid in het wereldwijde systeem kwantificeert. Hierbij wordt de hoeveelheid vervuiling in de oceanen tussen 2016 en 2040 volgens in zes scenario's vergelijkt: van geen verandering van de verwachte stijgende instroom van kunststof in de oceaan (in het rapport aangeduid als ‘business-as-usual’) naar een totale revisie van het kunststofsysteem in de wereld, met inbegrip van de productie, inzameling, consumptie en verwijdering/recycling. Het model kwantificeert de bijbehorende kosten en de gevolgen voor de werkgelegenheid en het klimaat van elk scenario.

Vuilnisophaaldiensten Hoewel er vooruitgang is geboekt, stelt het rapport vast dat de huidige verplichtingen van de overheid en de industrie de hoeveelheid kunststof die tegen 2040 in de oceaan terechtkomt maar met 7 procent zal verlagen. En zonder zinvolle verandering zullen er tegen 2040 wereldwijd waarschijnlijk zo'n 4 miljard mensen zijn die geen georganiseerde afvalophaaldiensten hebben, wat aanzienlijk bijdraagt aan de verwachte hoeveelheid plastic in de oceaan; om dit gat te dichten zouden er tot 2040 meer dan 500.000 mensen per dag moeten worden aangesloten op de ophaaldiensten.

Acht maatregelen ‘Breaking the Plastic Wave’ identificeert acht maatregelen die samen tegen 2040 ongeveer 80 procent van de plasticvervuiling die jaarlijks in de oceaan stroomt, kunnen verminderen met behulp van technologie en oplossingen die nu beschikbaar zijn. Deze maatregelen zijn onder andere het terugdringen van de groei in de productie en consumptie van plastic, het vervangen van sommige kunststoffen door alternatieven zoals papier en composteerbare materialen, het ontwerpen van producten en verpakkingen voor recycling, het uitbreiden van de afvalinzameling in landen met een

Het aandeel van de opties voor de kunststoffen – macro- en microplastics – die in de tijd in het systeem terechtkomen bij het scenario van een complete systeemverandering. Voor elke kunststof is één optie mogelijk.

gemiddeld en laag inkomen, het verhogen van de recycling en het verminderen van de export van plastic afval. Behalve het verbeteren van de gezondheid van de oceanen, zou het aannemen van de veranderingen die in het rapport worden geschetst een besparing van 70 miljard dollar kunnen opleveren voor overheden tegen 2040, ten opzichte van ‘business-as-usual’. De jaarlijkse verwachte uitstoot plastic-gerelateerde broeikasgassen zou daarbij met 25 procent verminderen en het zou 700.000 banen opleveren.

Niet één oplossing Nu zou het scenario van de systeemrevisie de jaarlijkse plastic kunststofvervuiling van de oceaan met meer dan 80 procent kunnen verminderen. Maar dat vraagt een ongekend niveau van actie en dan zal in 2040 nog steeds jaarlijks meer dan 5 miljoen ton plastic in de oceaan terechtkomen. Het volledig elimineren van de stroom van plastic vervuiling richting oceanen, vraagt een drastische toename van innovatie en investeringen, met aanzienlijke technologische vooruitgang, nieuwe bedrijfsmodellen en een grotere nadruk op onderzoek en ontwikkeling. "Er is niet één enkele oplossing voor de plastic vervuiling van de oceaan, maar door snelle en gezamenlijke actie kunnen we de plasticgolf breken", aldus Tom Dillon, Pew's vice-president voor het milieu. "Zoals dit rapport laat zien, kunnen we investeren in een toekomst met minder afval, een beter resultaat voor onze gezondheid, meer werkgelegenheid en een schoner en veerkrachtiger milieu voor zowel mens als natuur."

Unieke kans De vervuiling door kunststoffen is een uitdaging voor producenten en gebruikers van ‘virgin’ grondstoffen. Denk aan de veranderingen in de regelgeving, zoals het verbod op plastic voorwerpen voor eenmalig gebruik, en de groeiende bezorgdheid van de consument over de gevolgen van kunststofafval voor het milieu. Maar het is ook een unieke kans voor aanbieders van nieuwe en bestaande materialen en voor industrieën die circulaire bedrijfsmodellen en systemen gebruiken voor hergebruik en navulling, ontworpen om producten en materialen zo lang mogelijk in gebruik te houden.

In één generatie "Onze resultaten geven aan dat de plastic crisis oplosbaar is. Er was een generatie nodig om deze uitdaging te creëren; dit rapport laat zien dat we het in één generatie kunnen oplossen", aldus Martin Stuchtey, de oprichter en managing partner van SYSTEMIQ. "Breaking the Plastic Wave veegt alle geloofwaardige van tafel; we hebben nu alle oplossingen die nodig zijn om de plasticstroom met meer dan 80 procent in te dammen. Wat we nu nodig hebben is de overtuiging van de industrie en de overheid om het waar te maken."